From 632f0b43aad573b1733a1da4161d02f4c083af68 Mon Sep 17 00:00:00 2001
From: Bartłomiej Nitoń <bartek.niton@gmail.com>
Date: Wed, 6 Jul 2022 10:31:44 +0200
Subject: [PATCH] Update 2019-2023 period.

---
 2019-2023/sejm/komisje/asw/201923-sjm-aswxx-00126-01/header.xml             |   52 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/asw/201923-sjm-aswxx-00126-01/text_structure.xml     |  222 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/asw/201923-sjm-aswxx-00129-01/header.xml             |   82 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/asw/201923-sjm-aswxx-00129-01/text_structure.xml     |  288 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/asw/201923-sjm-aswxx-00130-01/header.xml             |   43 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/asw/201923-sjm-aswxx-00130-01/text_structure.xml     |   62 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/asw2s/201923-sjm-asw2s-00004-01/header.xml           |   55 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/asw2s/201923-sjm-asw2s-00004-01/text_structure.xml   |  245 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/asw3s/201923-sjm-asw3s-00008-01/header.xml           |   61 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/asw3s/201923-sjm-asw3s-00008-01/text_structure.xml   |  480 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/asw4s/201923-sjm-asw4s-00005-01/header.xml           |   43 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/asw4s/201923-sjm-asw4s-00005-01/text_structure.xml   |  149 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/asw4s/201923-sjm-asw4s-00006-01/header.xml           |   40 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/asw4s/201923-sjm-asw4s-00006-01/text_structure.xml   |   38 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/cnt/201923-sjm-cntxx-00073-01/header.xml             |   49 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/cnt/201923-sjm-cntxx-00073-01/text_structure.xml     |  118 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/cnt/201923-sjm-cntxx-00074-01/header.xml             |   46 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/cnt/201923-sjm-cntxx-00074-01/text_structure.xml     |   72 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/cnt/201923-sjm-cntxx-00076-01/header.xml             |   37 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/cnt/201923-sjm-cntxx-00076-01/text_structure.xml     |   27 +++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/enm/201923-sjm-enmxx-00125-01/header.xml             |   73 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/enm/201923-sjm-enmxx-00125-01/text_structure.xml     |  598 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/enm/201923-sjm-enmxx-00127-01/header.xml             |   68 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/enm/201923-sjm-enmxx-00127-01/text_structure.xml     |  108 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/enm/201923-sjm-enmxx-00130-01/header.xml             |   79 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/enm/201923-sjm-enmxx-00130-01/text_structure.xml     |  321 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/eps/201923-sjm-epsxx-00041-01/header.xml             |   40 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/eps/201923-sjm-epsxx-00041-01/text_structure.xml     |  134 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/esk/201923-sjm-eskxx-00103-01/header.xml             |   43 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/esk/201923-sjm-eskxx-00103-01/text_structure.xml     |   64 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/esk/201923-sjm-eskxx-00104-01/header.xml             |   79 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/esk/201923-sjm-eskxx-00104-01/text_structure.xml     |  462 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/esk/201923-sjm-eskxx-00105-01/header.xml             |  142 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/esk/201923-sjm-eskxx-00105-01/text_structure.xml     |  514 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/esk/201923-sjm-eskxx-00106-01/header.xml             |   97 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/esk/201923-sjm-eskxx-00106-01/text_structure.xml     | 1192 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00299-01/header.xml             |  103 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00299-01/text_structure.xml     | 1113 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00300-01/header.xml             |  103 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00300-01/text_structure.xml     |  805 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00305-01/header.xml             |   67 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00305-01/text_structure.xml     |  201 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00307-01/header.xml             |   85 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00307-01/text_structure.xml     |  362 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00312-01/header.xml             |  100 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00312-01/text_structure.xml     |  283 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00314-01/header.xml             |   73 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00314-01/text_structure.xml     |  305 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/gmz/201923-sjm-gmzxx-00107-01/header.xml             |   64 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/gmz/201923-sjm-gmzxx-00107-01/text_structure.xml     |  616 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/gmz/201923-sjm-gmzxx-00111-01/header.xml             |   88 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/gmz/201923-sjm-gmzxx-00111-01/text_structure.xml     |  449 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/gmz/201923-sjm-gmzxx-00112-01/header.xml             |   58 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/gmz/201923-sjm-gmzxx-00112-01/text_structure.xml     |  163 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/gmz/201923-sjm-gmzxx-00113-01/header.xml             |   67 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/gmz/201923-sjm-gmzxx-00113-01/text_structure.xml     |  177 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/gor/201923-sjm-gorxx-00083-01/header.xml             |   94 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/gor/201923-sjm-gorxx-00083-01/text_structure.xml     |  373 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/gor/201923-sjm-gorxx-00084-01/header.xml             |   67 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/gor/201923-sjm-gorxx-00084-01/text_structure.xml     |  170 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/gor/201923-sjm-gorxx-00086-01/header.xml             |   55 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/gor/201923-sjm-gorxx-00086-01/text_structure.xml     |  100 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00199-01/header.xml             |   40 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00199-01/text_structure.xml     |   58 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00200-01/header.xml             |   85 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00200-01/text_structure.xml     |  259 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00201-01/header.xml             |   50 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00201-01/text_structure.xml     |   53 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00202-01/header.xml             |   40 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00202-01/text_structure.xml     |   38 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/kfs/201923-sjm-kfsxx-00121-01/header.xml             |   73 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/kfs/201923-sjm-kfsxx-00121-01/text_structure.xml     |  214 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/kop/201923-sjm-kopxx-00093-01/header.xml             |   49 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/kop/201923-sjm-kopxx-00093-01/text_structure.xml     |   81 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/kop/201923-sjm-kopxx-00094-01/header.xml             |   59 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/kop/201923-sjm-kopxx-00094-01/text_structure.xml     |  103 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/kop/201923-sjm-kopxx-00095-01/header.xml             |   61 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/kop/201923-sjm-kopxx-00095-01/text_structure.xml     |  143 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/kop/201923-sjm-kopxx-00096-01/header.xml             |   73 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/kop/201923-sjm-kopxx-00096-01/text_structure.xml     |  289 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/kop/201923-sjm-kopxx-00097-01/header.xml             |   40 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/kop/201923-sjm-kopxx-00097-01/text_structure.xml     |   40 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/ksp/201923-sjm-kspxx-00105-01/header.xml             |   70 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/ksp/201923-sjm-kspxx-00105-01/text_structure.xml     |  249 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/mne/201923-sjm-mnexx-00058-01/header.xml             |   49 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/mne/201923-sjm-mnexx-00058-01/text_structure.xml     |   76 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/obn/201923-sjm-obnxx-00077-01/header.xml             |   64 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/obn/201923-sjm-obnxx-00077-01/text_structure.xml     |  240 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/obn/201923-sjm-obnxx-00079-01/header.xml             |   58 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/obn/201923-sjm-obnxx-00079-01/text_structure.xml     |  247 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/obn1s/201923-sjm-obn1s-00005-01/header.xml           |   43 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/obn1s/201923-sjm-obn1s-00005-01/text_structure.xml   |   70 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/osz/201923-sjm-oszxx-00117-01/header.xml             |   88 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/osz/201923-sjm-oszxx-00117-01/text_structure.xml     |  594 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/osz/201923-sjm-oszxx-00118-01/header.xml             |   70 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/osz/201923-sjm-oszxx-00118-01/text_structure.xml     |  225 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/osz/201923-sjm-oszxx-00121-01/header.xml             |   64 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/osz/201923-sjm-oszxx-00121-01/text_structure.xml     |  183 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/osz/201923-sjm-oszxx-00122-01/header.xml             |   55 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/osz/201923-sjm-oszxx-00122-01/text_structure.xml     |   88 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/osz/201923-sjm-oszxx-00123-01/header.xml             |   46 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/osz/201923-sjm-oszxx-00123-01/text_structure.xml     |   67 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/osz/201923-sjm-oszxx-00124-01/header.xml             |   91 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/osz/201923-sjm-oszxx-00124-01/text_structure.xml     |  214 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/osz2s/201923-sjm-osz2s-00001-01/header.xml           |   40 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/osz2s/201923-sjm-osz2s-00001-01/text_structure.xml   |   38 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/psn/201923-sjm-psnxx-00040-01/header.xml             |   55 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/psn/201923-sjm-psnxx-00040-01/text_structure.xml     |  145 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/psr/201923-sjm-psrxx-00120-01/header.xml             |  118 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/psr/201923-sjm-psrxx-00120-01/text_structure.xml     |  411 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/psr/201923-sjm-psrxx-00121-01/header.xml             |   55 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/psr/201923-sjm-psrxx-00121-01/text_structure.xml     |  137 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/psr3s/201923-sjm-psr3s-00002-01/header.xml           |   43 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/psr3s/201923-sjm-psr3s-00002-01/text_structure.xml   |  140 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/psr4s/201923-sjm-psr4s-00003-01/header.xml           |   40 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/psr4s/201923-sjm-psr4s-00003-01/text_structure.xml   |   41 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/rrw/201923-sjm-rrwxx-00133-01/header.xml             |   70 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/rrw/201923-sjm-rrwxx-00133-01/text_structure.xml     |  266 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/rrw/201923-sjm-rrwxx-00134-01/header.xml             |   82 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/rrw/201923-sjm-rrwxx-00134-01/text_structure.xml     |  428 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/rrw/201923-sjm-rrwxx-00136-01/header.xml             |   58 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/rrw/201923-sjm-rrwxx-00136-01/text_structure.xml     |  243 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/rrw/201923-sjm-rrwxx-00137-01/header.xml             |   55 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/rrw/201923-sjm-rrwxx-00137-01/text_structure.xml     |  138 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/rsp/201923-sjm-rspxx-00052-01/header.xml             |   46 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/rsp/201923-sjm-rspxx-00052-01/text_structure.xml     |  173 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/spc/201923-sjm-spcxx-00111-01/header.xml             |   82 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/spc/201923-sjm-spcxx-00111-01/text_structure.xml     |  419 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/spc/201923-sjm-spcxx-00113-01/header.xml             |   46 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/spc/201923-sjm-spcxx-00113-01/text_structure.xml     |   91 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/str/201923-sjm-strxx-00151-01/header.xml             |   40 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/str/201923-sjm-strxx-00151-01/text_structure.xml     |   44 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/str/201923-sjm-strxx-00155-01/header.xml             |   67 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/str/201923-sjm-strxx-00155-01/text_structure.xml     |  175 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/str/201923-sjm-strxx-00156-01/header.xml             |   40 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/str/201923-sjm-strxx-00156-01/text_structure.xml     |   45 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00142-01/header.xml             |   49 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00142-01/text_structure.xml     |   75 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00143-01/header.xml             |   46 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00143-01/text_structure.xml     |   94 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00144-01/header.xml             |   46 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00144-01/text_structure.xml     |   64 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00147-01/header.xml             |   46 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00147-01/text_structure.xml     |   69 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00148-01/header.xml             |   46 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00148-01/text_structure.xml     |   65 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/sue2s/201923-sjm-sue2s-00018-01/header.xml           |   94 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/sue2s/201923-sjm-sue2s-00018-01/text_structure.xml   |  679 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/sza/201923-sjm-szaxx-00095-01/header.xml             |   49 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/sza/201923-sjm-szaxx-00095-01/text_structure.xml     |  115 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/ust/201923-sjm-ustxx-00051-01/header.xml             |   46 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/ust/201923-sjm-ustxx-00051-01/text_structure.xml     |  113 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/ust/201923-sjm-ustxx-00052-01/header.xml             |   46 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/ust/201923-sjm-ustxx-00052-01/text_structure.xml     |  134 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00174-01/header.xml             |   91 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00174-01/text_structure.xml     |  397 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00175-01/header.xml             |   73 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00175-01/text_structure.xml     |  368 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00176-01/header.xml             |   97 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00176-01/text_structure.xml     |  343 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00177-01/header.xml             |   67 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00177-01/text_structure.xml     |  424 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00178-01/header.xml             |   88 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00178-01/text_structure.xml     |  238 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00180-01/header.xml             |   58 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00180-01/text_structure.xml     |   80 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00181-01/header.xml             |   91 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00181-01/text_structure.xml     |  345 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/senat/komisje/bfp/201923-snt-bfpxx-00139-01/header.xml            |   56 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/senat/komisje/bfp/201923-snt-bfpxx-00139-01/text_structure.xml    |  127 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/senat/komisje/gni/201923-snt-gnixx-00108-01/header.xml            |  103 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/senat/komisje/gni/201923-snt-gnixx-00108-01/text_structure.xml    |  374 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/senat/komisje/nk/201923-snt-nkxxx-00064-01/header.xml             |   52 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/senat/komisje/nk/201923-snt-nkxxx-00064-01/text_structure.xml     |  179 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/senat/komisje/on/201923-snt-onxxx-00032-01/header.xml             |   62 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/senat/komisje/on/201923-snt-onxxx-00032-01/text_structure.xml     |  187 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/senat/komisje/pcpp/201923-snt-pcppx-00186-01/header.xml           |   79 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/senat/komisje/pcpp/201923-snt-pcppx-00186-01/text_structure.xml   |  390 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/senat/komisje/pcpp/201923-snt-pcppx-00189-01/header.xml           |   52 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/senat/komisje/pcpp/201923-snt-pcppx-00189-01/text_structure.xml   |   88 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/senat/komisje/pcpp/201923-snt-pcppx-00190-01/header.xml           |   65 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/senat/komisje/pcpp/201923-snt-pcppx-00190-01/text_structure.xml   |  123 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/senat/komisje/u/201923-snt-uxxxx-00251-01/header.xml              |   64 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/senat/komisje/u/201923-snt-uxxxx-00251-01/text_structure.xml      |  254 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/senat/komisje/u/201923-snt-uxxxx-00255-01/header.xml              |   71 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/senat/komisje/u/201923-snt-uxxxx-00255-01/text_structure.xml      |  150 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/senat/komisje/z/201923-snt-zxxxx-00092-01/header.xml              |   76 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/senat/komisje/z/201923-snt-zxxxx-00092-01/text_structure.xml      |  576 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/senat/posiedzenia/pp/201923-snt-ppxxx-00045-01/header.xml         |  247 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/senat/posiedzenia/pp/201923-snt-ppxxx-00045-01/text_structure.xml | 2352 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/senat/posiedzenia/pp/201923-snt-ppxxx-00045-02/header.xml         |  184 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/senat/posiedzenia/pp/201923-snt-ppxxx-00045-02/text_structure.xml | 1692 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 192 files changed, 33273 insertions(+), 0 deletions(-)
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/asw/201923-sjm-aswxx-00126-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/asw/201923-sjm-aswxx-00126-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/asw/201923-sjm-aswxx-00129-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/asw/201923-sjm-aswxx-00129-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/asw/201923-sjm-aswxx-00130-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/asw/201923-sjm-aswxx-00130-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/asw2s/201923-sjm-asw2s-00004-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/asw2s/201923-sjm-asw2s-00004-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/asw3s/201923-sjm-asw3s-00008-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/asw3s/201923-sjm-asw3s-00008-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/asw4s/201923-sjm-asw4s-00005-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/asw4s/201923-sjm-asw4s-00005-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/asw4s/201923-sjm-asw4s-00006-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/asw4s/201923-sjm-asw4s-00006-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/cnt/201923-sjm-cntxx-00073-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/cnt/201923-sjm-cntxx-00073-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/cnt/201923-sjm-cntxx-00074-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/cnt/201923-sjm-cntxx-00074-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/cnt/201923-sjm-cntxx-00076-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/cnt/201923-sjm-cntxx-00076-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/enm/201923-sjm-enmxx-00125-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/enm/201923-sjm-enmxx-00125-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/enm/201923-sjm-enmxx-00127-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/enm/201923-sjm-enmxx-00127-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/enm/201923-sjm-enmxx-00130-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/enm/201923-sjm-enmxx-00130-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/eps/201923-sjm-epsxx-00041-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/eps/201923-sjm-epsxx-00041-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/esk/201923-sjm-eskxx-00103-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/esk/201923-sjm-eskxx-00103-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/esk/201923-sjm-eskxx-00104-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/esk/201923-sjm-eskxx-00104-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/esk/201923-sjm-eskxx-00105-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/esk/201923-sjm-eskxx-00105-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/esk/201923-sjm-eskxx-00106-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/esk/201923-sjm-eskxx-00106-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00299-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00299-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00300-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00300-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00305-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00305-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00307-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00307-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00312-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00312-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00314-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00314-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/gmz/201923-sjm-gmzxx-00107-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/gmz/201923-sjm-gmzxx-00107-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/gmz/201923-sjm-gmzxx-00111-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/gmz/201923-sjm-gmzxx-00111-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/gmz/201923-sjm-gmzxx-00112-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/gmz/201923-sjm-gmzxx-00112-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/gmz/201923-sjm-gmzxx-00113-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/gmz/201923-sjm-gmzxx-00113-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/gor/201923-sjm-gorxx-00083-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/gor/201923-sjm-gorxx-00083-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/gor/201923-sjm-gorxx-00084-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/gor/201923-sjm-gorxx-00084-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/gor/201923-sjm-gorxx-00086-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/gor/201923-sjm-gorxx-00086-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00199-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00199-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00200-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00200-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00201-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00201-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00202-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00202-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/kfs/201923-sjm-kfsxx-00121-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/kfs/201923-sjm-kfsxx-00121-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/kop/201923-sjm-kopxx-00093-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/kop/201923-sjm-kopxx-00093-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/kop/201923-sjm-kopxx-00094-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/kop/201923-sjm-kopxx-00094-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/kop/201923-sjm-kopxx-00095-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/kop/201923-sjm-kopxx-00095-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/kop/201923-sjm-kopxx-00096-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/kop/201923-sjm-kopxx-00096-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/kop/201923-sjm-kopxx-00097-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/kop/201923-sjm-kopxx-00097-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/ksp/201923-sjm-kspxx-00105-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/ksp/201923-sjm-kspxx-00105-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/mne/201923-sjm-mnexx-00058-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/mne/201923-sjm-mnexx-00058-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/obn/201923-sjm-obnxx-00077-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/obn/201923-sjm-obnxx-00077-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/obn/201923-sjm-obnxx-00079-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/obn/201923-sjm-obnxx-00079-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/obn1s/201923-sjm-obn1s-00005-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/obn1s/201923-sjm-obn1s-00005-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/osz/201923-sjm-oszxx-00117-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/osz/201923-sjm-oszxx-00117-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/osz/201923-sjm-oszxx-00118-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/osz/201923-sjm-oszxx-00118-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/osz/201923-sjm-oszxx-00121-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/osz/201923-sjm-oszxx-00121-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/osz/201923-sjm-oszxx-00122-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/osz/201923-sjm-oszxx-00122-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/osz/201923-sjm-oszxx-00123-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/osz/201923-sjm-oszxx-00123-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/osz/201923-sjm-oszxx-00124-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/osz/201923-sjm-oszxx-00124-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/osz2s/201923-sjm-osz2s-00001-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/osz2s/201923-sjm-osz2s-00001-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/psn/201923-sjm-psnxx-00040-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/psn/201923-sjm-psnxx-00040-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/psr/201923-sjm-psrxx-00120-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/psr/201923-sjm-psrxx-00120-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/psr/201923-sjm-psrxx-00121-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/psr/201923-sjm-psrxx-00121-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/psr3s/201923-sjm-psr3s-00002-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/psr3s/201923-sjm-psr3s-00002-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/psr4s/201923-sjm-psr4s-00003-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/psr4s/201923-sjm-psr4s-00003-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/rrw/201923-sjm-rrwxx-00133-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/rrw/201923-sjm-rrwxx-00133-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/rrw/201923-sjm-rrwxx-00134-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/rrw/201923-sjm-rrwxx-00134-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/rrw/201923-sjm-rrwxx-00136-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/rrw/201923-sjm-rrwxx-00136-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/rrw/201923-sjm-rrwxx-00137-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/rrw/201923-sjm-rrwxx-00137-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/rsp/201923-sjm-rspxx-00052-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/rsp/201923-sjm-rspxx-00052-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/spc/201923-sjm-spcxx-00111-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/spc/201923-sjm-spcxx-00111-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/spc/201923-sjm-spcxx-00113-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/spc/201923-sjm-spcxx-00113-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/str/201923-sjm-strxx-00151-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/str/201923-sjm-strxx-00151-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/str/201923-sjm-strxx-00155-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/str/201923-sjm-strxx-00155-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/str/201923-sjm-strxx-00156-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/str/201923-sjm-strxx-00156-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00142-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00142-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00143-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00143-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00144-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00144-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00147-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00147-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00148-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00148-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/sue2s/201923-sjm-sue2s-00018-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/sue2s/201923-sjm-sue2s-00018-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/sza/201923-sjm-szaxx-00095-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/sza/201923-sjm-szaxx-00095-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/ust/201923-sjm-ustxx-00051-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/ust/201923-sjm-ustxx-00051-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/ust/201923-sjm-ustxx-00052-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/ust/201923-sjm-ustxx-00052-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00174-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00174-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00175-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00175-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00176-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00176-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00177-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00177-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00178-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00178-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00180-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00180-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00181-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00181-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/senat/komisje/bfp/201923-snt-bfpxx-00139-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/senat/komisje/bfp/201923-snt-bfpxx-00139-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/senat/komisje/gni/201923-snt-gnixx-00108-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/senat/komisje/gni/201923-snt-gnixx-00108-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/senat/komisje/nk/201923-snt-nkxxx-00064-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/senat/komisje/nk/201923-snt-nkxxx-00064-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/senat/komisje/on/201923-snt-onxxx-00032-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/senat/komisje/on/201923-snt-onxxx-00032-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/senat/komisje/pcpp/201923-snt-pcppx-00186-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/senat/komisje/pcpp/201923-snt-pcppx-00186-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/senat/komisje/pcpp/201923-snt-pcppx-00189-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/senat/komisje/pcpp/201923-snt-pcppx-00189-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/senat/komisje/pcpp/201923-snt-pcppx-00190-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/senat/komisje/pcpp/201923-snt-pcppx-00190-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/senat/komisje/u/201923-snt-uxxxx-00251-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/senat/komisje/u/201923-snt-uxxxx-00251-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/senat/komisje/u/201923-snt-uxxxx-00255-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/senat/komisje/u/201923-snt-uxxxx-00255-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/senat/komisje/z/201923-snt-zxxxx-00092-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/senat/komisje/z/201923-snt-zxxxx-00092-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/senat/posiedzenia/pp/201923-snt-ppxxx-00045-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/senat/posiedzenia/pp/201923-snt-ppxxx-00045-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/senat/posiedzenia/pp/201923-snt-ppxxx-00045-02/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/senat/posiedzenia/pp/201923-snt-ppxxx-00045-02/text_structure.xml

diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/asw/201923-sjm-aswxx-00126-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/asw/201923-sjm-aswxx-00126-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..ec0ec4d
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/asw/201923-sjm-aswxx-00126-01/header.xml
@@ -0,0 +1,52 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-aswxx-00126-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych /nr 126/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych /nr 126/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#ASW">126</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-08</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="LegislatorAleksandraWolnaBek" role="speaker">
+        <persName>Legislator Aleksandra Wolna-Bek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="LegislatorUrszulaSek" role="speaker">
+        <persName>Legislator Urszula Sęk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselKrzysztofTuduj" role="speaker">
+        <persName>Poseł Krzysztof Tuduj</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselMartaKubiak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Marta Kubiak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselPiotrKaleta" role="speaker">
+        <persName>Poseł Piotr Kaleta</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Wiesław Szczepański</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuMinisterstwaSprawWewnetrznychiAdministracjiPawelSzefernaker" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji Paweł Szefernaker</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="ASW" role="committee">
+        <orgName>Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/asw/201923-sjm-aswxx-00126-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/asw/201923-sjm-aswxx-00126-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..5525a98
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/asw/201923-sjm-aswxx-00126-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,222 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Szanowni państwo, otwieram posiedzenie Komisji. Po liczbie uczestników posiedzenia stwierdzam kworum. Rozumiem, że lista do podpisu zaraz do nas dotrze. Jeżeli nie, to bardzo bym prosił o podpisywanie się na końcu posiedzenia Komisji. Słyszałem, że pan poseł Sipiera zgłaszał poprawki. Rozumiem, że mamy coraz lepszych parlamentarzystów i ich praca jest coraz bardziej dostrzegana.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Szanowni państwo, otwieram posiedzenie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych. W porządku obraz mam tylko jeden punkt: rozpatrzenie poprawek zgłoszonych w czasie drugiego czytania do projektu ustawy o zmianie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa oraz niektórych innych ustaw (druki nr 2290 i 2314). Czy do porządku obrad są uwagi? Nie widzę.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Tak jak powiedziałem wcześniej, stwierdzam kworum.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Witam w imieniu państwa zaproszonych gości. Jeśli państwo pozwolą, to powitam pana Pawła Szefernakera, sekretarza stanu Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji. Dzień dobry, panie ministrze. Witam Jarosława Szajnera, szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców. Witam panie i panów dyrektorów departamentów poszczególnych ministerstw, które są elementem rozpatrywanej dzisiaj ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Szanowni państwo, do projektu ustawy w czasie drugiego czytania zostało zgłoszonych 14 poprawek. Bardzo bym prosił Biuro Legislacyjne, aby Biuro Legislacyjne, po pierwsze odniosło się do kwestii tych poprawek, jeśli chodzi o ich poprawność opracowania, a po drugie, czy jest możliwość, aby skumulować w głosowaniu któreś poprawki z uwagi na ich zbieżność, albo konsekwencje ich przyjęcia. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#LegislatorUrszulaSek">Szanowni państwo, naszym zdaniem w tym zestawieniu poprawek łączność występuje tylko jedna i dotyczy poprawki nr 3 z poprawką nr 4 Klubu Parlamentarnego Prawa i Sprawiedliwości. Wydaje nam się, że pozostałe poprawki są samodzielne. Jeżeli natomiast pan przewodniczący będzie chciał, to przy każdej poprawce możemy ewentualnie coś wskazać.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Dobrze. Rozumiem, że umawiamy się w taki sposób, że listę obecności podpiszemy, jak będziemy wychodzić, albo jeśli ktoś chce, to w czasie posiedzenia mógłby sobie wyjść i podpisać listę.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Umówmy się natomiast na sposób procedowania. Jeżeli poprawka była wczoraj w czasie debaty zgłaszana, to po prostu jest tylko prośba do pana parlamentarzysty, który tę poprawkę zgłosił, żeby potwierdził, że była ona omawiana wczoraj na posiedzeniu Komisji i nie będzie potrzeby jej omawiania, a oczekuję tylko na stanowisko rządu, po którym przystąpimy do głosowania. Jeśli poprawka nie była zgłoszona, to w tym momencie prosimy o krótkie jej uzasadnienie ze strony posła wnoszącego tę poprawkę. Jest zgoda na coś takiego?</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Dobrze, w takim razie przystępujemy do rozpatrzenia poprawki pierwszej. Poprawka została zgłoszona przez Koło Poselskie Konfederacji. Bardzo proszę, panie pośle. Rozumiem, że poprawka nie była wczoraj zgłaszana?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PoselKrzysztofTuduj">Nie, nie była, panie przewodniczący.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Bardzo proszę w takim razie o krótkie uzasadnienie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PoselKrzysztofTuduj">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, na wstępie tylko króciutka, ale bardzo ważna uwaga. Od pana ministra z mównicy padły słowa o szczuciu na Ukraińców. Panie ministrze, to są niedobre słowa. Bardzo proszę pana, żeby pan się z nich wycofał, bo my nie chcemy szczuć na Ukraińców, absolutnie. My inaczej widzimy kwestię polsko-ukraińską i reprezentujemy też wielu Polaków, którzy tak na ten problem patrzą. Najgorsze co się może zdarzyć to konflikt na tle narodowościowym. My chcemy go uniknąć, dlatego też przedstawiamy taki punkt widzenia. Tak że bardzo proszę o wycofanie tych słów.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PoselKrzysztofTuduj">W pierwszej poprawce wracamy do tematu uznawania za uchodźców w Polsce osób, które bezpośrednio przekroczyły granicę. Wcześniej w nowelizacji to słowo „bezpośrednio” zniknęło. Teraz chcemy do niego wrócić. Myślimy, że jeżeli uchodźca przekroczył granicę z innym państwem, to może w tym państwie się domagać pomocy i ochrony. W tej chwili ta migracja nie jest już taka dynamiczna, więc główny powód, który wtedy był, wynikał z zaskoczenia, że uchodźców w różnych miejscach to spotkało. Teraz ten powód zniknął, więc chodzi nam o to, żeby to prawo do polskiej ochrony miały osoby, które bezpośrednio przekraczają naszą granicę z terenów Ukrainy. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">W porządku. Rozumiem, że poprawka polega na przywróceniu poprzedniego zapisu, w którym to obejmowane były pomocą tylko osoby przekraczające nasze 8 przejść granicznych z Ukrainą. A więc pan poseł chce po prostu wyeliminować osoby, które przyleciały do nas samolotami, które przekroczyły granicę np. ze Słowacji, Węgier itd. I które chciały się dostać do Polski szybciej, bo kolejki na tych przejściach były ogromne. Stanowisko rządu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#SekretarzstanuMinisterstwaSprawWewnetrznychiAdministracjiPawelSzefernaker">Setki tysięcy osób, powtarzam, setki tysięcy Polaków pomogło uchodźcom, którzy przybyli ze Słowacji, z Węgier. Szczególnie na Podkarpaciu, Małopolsce, świętokrzyskim i rozumiem, że Konfederacja proponuje, żeby tym wszystkim Polakom nie można było wypłacać świadczeń, które dzisiaj możemy wypłacać w związku z pomocą udzielaną przez Polaków Ukraińcom. Apeluję o wycofanie tej poprawki. W tej sprawie rząd ma tutaj absolutnie negatywne stanowisko.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Znaczy ja przypomnę, że to jest poprawka, którą zgłosiliśmy w konsensusie jako Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych, bo był to projekt komisyjny, który po prostu wykreślał ten zapis, a przywracał możliwość pomocy wszystkim Ukraińcom. Państwo proponujecie dzisiaj, żeby ten projekt komisyjny, który był w konsensusie, dzisiaj po prostu wyeliminować. Biuro Legislacyjne, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#LegislatorUrszulaSek">Szanowni państwo, my chcemy tutaj dopytać pana posła wnioskodawcy, jaka była intencja tej poprawki, jeżeli chodzi o sformułowanie, gdyż poprawka została zgłoszona w taki sposób, iż w art. 1 pkt 1 otrzymuje brzmienie, czyli tak jakby pan poseł chciał, aby cała zmiana pierwsza dotyczyła tylko ust. 2. Natomiast w sprawozdaniu Komisji mamy również literę b, gdzie w art. 1 zmieniamy w ust. 3 pkt 10 i to jest konsekwencja innej poprawki wynikającej ze zmiany nr 22, gdzie w kilku miejscach ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy poza produktami leczniczymi uzupełniamy ten projekt o wyroby medyczne. Tutaj w sprawozdaniu w literze b to była taka konsekwencja innej poprawki, gdzie uzupełniamy również art. 1 ust. 3 o brakujące wyrazy „wyroby medyczne”. Pytanie jest takie: Czy pan poseł celowo chcę unieważnić jeszcze ten zapis?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Ja rozumiem, że rząd przyjął stanowisko negatywne do tej poprawki. Ja ją w takim razie poddam pod głosowanie. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki nr 1? Kto jest za? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Czy pani poseł już się zalogowała? Zamykam więc głosowanie. Proszę o podanie wyników głosowanie. Głosowało 27 posłów. Za poprawką był 1, przeciw 26, więc poprawka nie uzyskała większości.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Przechodzimy do poprawki nr 2 Polski 2050. Panie pośle, czy ta poprawka była omawiana? Stanowisko rządu?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#SekretarzstanuMinisterstwaSprawWewnetrznychiAdministracjiPawelSzefernaker">Wczoraj była szeroko omawiana. Stanowisko rządu jest negatywne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki nr 2? Kto jest za? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Zamykam głosowanie. Proszę o podanie wyników głosowania. Głosowało 27 posłów, za 11, przeciw 16, nikt się nie wstrzymał. Poprawka nie uzyskała akceptacji.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Przechodzimy do poprawki nr 3 Klubu Parlamentarnego Prawa i Sprawiedliwości. Kto omawia tę poprawkę? Pani Marta? Bardzo proszę, pani poseł.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PoselMartaKubiak">W art. 1 pkt 4 dotychczasową treść chcemy oznaczyć jako literę a i dodać litery b i c. Teraz uzasadnię, bo rozumiem, że z treścią poprawki się państwo zapoznali. Natomiast co do uzasadnienia – w ust. 17a chodzi o wprowadzenie mechanizmu automatycznego zarządzania statusem UKR w rejestrze PESEL na podstawie informacji ze Straży Granicznej o utracie przez obywatela Ukrainy podstaw do legalnego pobytu na podstawie „specustawy”.</u>
+          <u xml:id="u-14.1" who="#PoselMartaKubiak">W ust. 17b mamy zapewnić możliwość przywrócenia tego statusu w przypadku, kiedy wyjazd osoby nastąpił przez granice zewnętrzne i nie zarejestrowano ponownego wjazdu w okresie miesiąca, a przybycie do Polski mogło nastąpić przed upływem miesiąca przez granice wewnętrzne strefy Schengen.</u>
+          <u xml:id="u-14.2" who="#PoselMartaKubiak">W ust. 17c, d i e chodzi o możliwość zmiany statusu UKR w przypadku przekroczenia granic wewnętrznych strefy Schengen. To nie zostanie odnotowane przez Straż Graniczną. Jedyną możliwością jest wprowadzenie oświadczenia o opuszczeniu Polski, co wpisuje się w przewidzianą w art. 11, ust. 2 przesłankę utraty statusu osoby przebywającej legalnie w Polsce na podstawie „specustawy”. Posiadanie statusu UKR i brak jego zmiany może spowodować trudności w ubieganiu się o świadczenia w innych krajach Unii Europejskiej, do których obywatel Ukrainy udał się po nadaniu numeru PESEL i uzyskaniu statusu UKR.</u>
+          <u xml:id="u-14.3" who="#PoselMartaKubiak">Zaprojektowane przepisy w ust. 17f, g i h regulują postępowanie z osobami, które utraciły status UKR nie w wyniku wyjazdu na Ukrainę, lecz w wyniku rozwoju konfliktu zbrojnego ponownie przekroczą Polską granicę. Projektowane rozwiązanie zakłada maksymalną automatyzację i niwelację wizyt w urzędzie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Ja rozumiem, że ta poprawka wiążę się z poprawką nr 14?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PoselMartaKubiak">Tak.</u>
+          <u xml:id="u-16.1" who="#PoselMartaKubiak">Jeszcze są dwie litery. Więc ust. 17i określa właściwości organów do rejestracji danych z uwzględnieniem odmiejscowienia.</u>
+          <u xml:id="u-16.2" who="#PoselMartaKubiak">Projektowy przepis w ust. 17j zakłada aktualizację rejestru Straży Granicznej o osoby, które wyjechały z kraju w ramach granic wewnętrznych strefy Schengen.</u>
+          <u xml:id="u-16.3" who="#PoselMartaKubiak">Jak państwo słyszeli, są to poprawki konieczne i proszę o ich przyjęcie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Dobrze. Panie ministrze, tak łopatologicznie. Ja rozumiem, że polega to na tym, że jeżeli ktoś wyjedzie i potem wróci, to żeby mógł nadal korzystać ze wszystkich dobrodziejstw ustawy, tak? Jeżeli oczywiście nie będzie poza granicami dłużej niż 30 dni.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#SekretarzstanuMinisterstwaSprawWewnetrznychiAdministracjiPawelSzefernaker">Tak. A jeżeli jest dłużej, to wtedy traci ten format UKR. Ta poprawka stanowi doprecyzowanie tych przepisów, doprecyzowanie systemu wypłacania świadczeń i działa w interesie Polski oraz Polaków. Dziękuję za tę poprawkę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Biuro Legislacyjne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#LegislatorUrszulaSek">Szanowni państwo, ze względu na ograniczony czas, to jeżeli chodzi o poprawkę nr 3 i nr 14, chcemy wskazać tylko takie ewidentne legislacyjne braki w tych poprawkach. Mianowicie w dodawanym ust. 17a jest mowa o komendancie Straży Granicznej. Tak samo w art. 17e pojawia się komendant Straży Granicznej. Natomiast już w ust. 17i jest komendant główny Straży Granicznej. Tak samo w sprawozdaniu, tam, gdzie mówimy o komendancie, nazywamy go komendantem głównym Straży Granicznej. Prosimy tu o odniesienie się strony rządowej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Tak, ale ja rozumiem, że my nie możemy już tej poprawki modyfikować i ewentualnie możemy to zrobić w Senacie. Chcielibyśmy jednak, żeby Senat przyjął tę ustawę bez poprawek.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#SekretarzstanuMinisterstwaSprawWewnetrznychiAdministracjiPawelSzefernaker">W moim przekonaniu to jest oczywista omyłka, pani poseł. Wiadomo, że chodzi o komendanta głównego Straży Granicznej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Tak, ale panie ministrze w tej chwili, w trzecim czytaniu, ja nie mogę dokonać korekty nawet oczywistej pomyłki. Biuro legislacyjne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#LegislatorAleksandraWolnaBek">Jeśli potraktujemy to jako oczywistą omyłkę. Zwłaszcza że w tych przepisach jest niekonsekwencja, bo to nie tylko chodzi o to, że w projekcie mamy komendanta głównego, ale tu już w ust. 17i pojawia się komendant główny Straży Granicznej. Rozumiemy, że jeśli te przepisy następujące po sobie to jest jakiś logiczny ciąg, to ten podmiot musi być tożsamy, tak? My to tak odczytujemy. Podobnie jest pewna wada w poprawce nr 14. Nie wiem, czy w pierwotnym założeniu było, że w tej zmianie miało być więcej liter, bo tam jest odesłanie do liter od b do d, a liter mamy b i c. Nie ma litery d, więc też traktujemy to jako oczywistą omyłkę. Nie wiem, czy ona wystąpiła na skutek tego, że pierwotnie miała być jakaś litera d i przez to zostało to odesłanie. W każdym razie ta intencja, która z poprawki wynika, byłaby niespójna. Nie możemy dokonywać jakichś korekt merytorycznych, ale jeśli to są tego typu błędy, wynikające z szybkości przepisywania poprawki, to my byśmy byli skłonni ją poprawić.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Dobrze. Ja mam pytanie do Komisji. Czy jest zgoda na to, żebyśmy te poprawki poprawili? Rozumiem, że wszyscy państwo się zgadzacie, ale ja jeszcze nie wyraziłem formułki. Czy jest zgoda na to, żebyśmy te oczywiste pomyłki pani Marty poprawili? Jest zgoda? Nie widzę sprzeciwu.</u>
+          <u xml:id="u-25.1" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Natomiast rozumiem, że problem mamy z poprawką nr 14, tak? W takim razie rozumiem, że upoważniamy Biuro Legislacyjne do zmiany tych oczywistych pomyłek. Ja nie wiem, jak pan minister się odwdzięczy za tę formułę, ale to jest nauczka na przyszłość.</u>
+          <u xml:id="u-25.2" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Zapytam więc tak – czy jest sprzeciw wobec przyjęcia poprawki nr 3 i nr 14? Nie ma. Stwierdzam, że poprawki nr 3 i nr 14 zostały przyjęte.</u>
+          <u xml:id="u-25.3" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Przystępujemy do rozpatrzenia poprawki nr 4. To jest poprawka Polski 2050. Panie pośle, czy była ona omawiana? Stanowisko rządu jest pozytywne?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#SekretarzstanuMinisterstwaSprawWewnetrznychiAdministracjiPawelSzefernaker">Ta poprawka była omawiana. Stanowisko rządu jest negatywne. Wyjaśnialiśmy to wczoraj.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-27">
+          <u xml:id="u-27.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Głosujemy. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki nr 4? Kto jest za? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Zamykam głosowanie. Proszę o podanie wyniku głosowania. Głosowało 30 posłów, za 13, przeciw 15, wstrzymało się 2. Niestety, panie pośle, niewiele zabrakło. Stwierdzam, że poprawka nie uzyskała akceptacji.</u>
+          <u xml:id="u-27.1" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Przystępujemy do poprawki nr 5. Była omawiana?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-28">
+          <u xml:id="u-28.0" who="#SekretarzstanuMinisterstwaSprawWewnetrznychiAdministracjiPawelSzefernaker">Stanowisko rządu jest negatywne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-29">
+          <u xml:id="u-29.0" who="#LegislatorUrszulaSek">Szanowni państwo, tutaj prosimy o wyjaśnienie pana posła, ponieważ poprawka była zapisana tak, iż w art. 11 dodaje się ust. 3. Natomiast wczoraj w sprawozdaniu Komisja już dodała ust. 3 w innym brzmieniu. Rozumiem, że za jego pomocą rozwiązała inny problem, że przepisu nie stosuje się do osób skierowanych do wykonywania pracy lub usług poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej przez podmioty prowadzące działalność na terytorium Rzeczypospolitej Polski. Wydaje nam się, że pana intencją nie było zastąpienie tego ust. 3 ze sprawozdania, tylko dodanie kolejnego i to powinien być ust. 4, tak?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-30">
+          <u xml:id="u-30.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Dobrze. Ja bardzo proszę o przejście do głosowania, bo myślę, że jest zgoda tak, jak przed chwilą dla pani Marty, tak dla pana posła Tomasza Zimocha, żeby tę oczywistą pomyłkę poprawić.</u>
+          <u xml:id="u-30.1" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki nr 5, z tym że tutaj dodaje się ten nowy ust. 4. Kto jest za? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Zamykam głosowanie. Proszę o podanie wyników głosowania. Głosowało  29 posłów, za 13, przeciw 15, 1 osoba się wstrzymała. Poprawka nie uzyskała akceptacji.</u>
+          <u xml:id="u-30.2" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Przystępujemy do rozpatrzenia poprawki nr 6. Panie pośle Zimoch, była omawiana ta poprawka? Stanowisko rządu?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-31">
+          <u xml:id="u-31.0" who="#SekretarzstanuMinisterstwaSprawWewnetrznychiAdministracjiPawelSzefernaker">Negatywne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-32">
+          <u xml:id="u-32.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Biuro legislacyjne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-33">
+          <u xml:id="u-33.0" who="#LegislatorUrszulaSek">Szanowni państwo, tutaj też taka jedna uwaga, ale ponieważ poprawka jest w całości sformułowana, to chciałyśmy tylko zwrócić uwagę, że w poprawce jest litera c, w której się proponuje dodać ust. 1e oraz 1f i to już mamy w sprawozdaniu. Wczoraj one zostały przyjęte.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-34">
+          <u xml:id="u-34.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Czyli rozumiem, panie pośle, że to naturalna pomyłka i trzeba to po prostu wyrzucić, tak?</u>
+          <u xml:id="u-34.1" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki nr 6? Kto jest za? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Zamykam głosowanie. Proszę o podanie wyników głosowania. Głosowało 30 posłów, za poprawką 13, przeciw 15,  2 osoby się wstrzymały. Poprawka nie uzyskała akceptacji.</u>
+          <u xml:id="u-34.2" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Przechodzimy do poprawki nr 7. Czy była wczoraj omawiana? Stanowisko rządu?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-35">
+          <u xml:id="u-35.0" who="#SekretarzstanuMinisterstwaSprawWewnetrznychiAdministracjiPawelSzefernaker">Negatywne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-36">
+          <u xml:id="u-36.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki nr 7? Kto jest za? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Zamykam głosowanie. Proszę o podanie wyników głosowania. Głosowało 29 posłów, za poprawką 14, przeciw 15, nikt się nie wstrzymał. Poprawka nie uzyskała akceptacji.</u>
+          <u xml:id="u-36.1" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Przechodzimy do poprawki nr 8 Koła Poselskiego Konfederacji. Bardzo proszę, panie pośle.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-37">
+          <u xml:id="u-37.0" who="#PoselKrzysztofTuduj">Dziękuję, panie przewodniczący. W tej poprawce chcemy ograniczyć świadczenia socjalne poprzez skreślenie świadczeń rodzinnych, wychowawczych, świadczenia Dobry Start i Rodzinnego Kapitału Opiekuńczego oraz zracjonalizować świadczenie dofinansowania do żłobków w taki sposób, żeby przysługiwało ono osobom nie tylko zamieszkałym, ale również zatrudnionym, bo jeżeli matka pracuje, to jej się należy taki dofinansowanie, a jeśli nie pracuje, to opiekuje się tym dzieckiem, więc nie powinno jej przysługiwać. To wszystko, dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-38">
+          <u xml:id="u-38.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Bardzo proszę o stanowisko rządu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-39">
+          <u xml:id="u-39.0" who="#SekretarzstanuMinisterstwaSprawWewnetrznychiAdministracjiPawelSzefernaker">Proszę państwa, te słowa, które wypowiedziałem dzisiaj na mównicy sejmowej, bardzo podtrzymuje. Naprawdę tego typu poprawki są poprawkami, które niestety, ale próbują nastawić część osób przeciwko uchodźcom. Uchodźcy mający status legalnego pobytu w Polsce. Otrzymają wyłącznie te świadczenia, które otrzymuje każdy inny cudzoziemiec, który ma status legalnego pobytu w Polsce. Za pomocą tej poprawki chce się zabrać te świadczenia. To znaczy, że jeżeli przyjedzie Irakijczyk i w Polsce będzie miał legalny pobyt, to będzie miał te świadczenia. Zarówno Irakijczyk, Amerykanin jak i każdy inny przedstawiciel innej narodowości, ale nie Ukrainiec. Taka jest propozycja Konfederacji. Stanowisko rządu jest negatywne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-40">
+          <u xml:id="u-40.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki nr 8? Kto jest za? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Zamykam głosowanie. Proszę o podanie wyników głosowania. Głosowało 27 posłów, za poprawką 1, przeciw 26, nikt się nie wstrzymał. Poprawka nie uzyskała akceptacji.</u>
+          <u xml:id="u-40.1" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Przechodzimy do poprawki nr 9. Bardzo proszę, panie pośle. Chyba że pan ją wycofa.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-41">
+          <u xml:id="u-41.0" who="#PoselKrzysztofTuduj">Nie, panie przewodniczący. Wysoka Komisjo, w tej poprawce skracamy z 3 lat okres zezwolenia na pobyt czasowy do 1 roku. Czyli chodzi o to, żeby była większa kontrola nad liczbą ukraińskich gości.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-42">
+          <u xml:id="u-42.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Stanowisko rządu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-43">
+          <u xml:id="u-43.0" who="#SekretarzstanuMinisterstwaSprawWewnetrznychiAdministracjiPawelSzefernaker">Jest nad tym kontrola i nie ma potrzeby wprowadzania tego typu przepisów. Jest kontrola i nie można nikogo straszyć, że nie ma takiej kontroli, bo jest. Dziękuję. Stanowisko rządu jest negatywne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-44">
+          <u xml:id="u-44.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki nr 9? Kto jest za? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Zamykam głosowanie. Proszę o podanie wyników głosowania. Głosowało 27 posłów, za poprawką 1, przeciw 26, nikt się nie wstrzymał. Poprawka nie uzyskała rekomendacji.</u>
+          <u xml:id="u-44.1" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Poprawka nr 10. Panie pośle, bardzo proszę o prezentację.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-45">
+          <u xml:id="u-45.0" who="#PoselKrzysztofTuduj">Dziękuję, panie przewodniczący. Wysoka Komisjo, w tej poprawce chcemy skasować część tych zapisów, które były związane z lex Czarnek. Szczególnie chcemy skasować ręczne mianowanie dyrektorów z pominięciem konkursu. Obawiamy się, że tutaj nastąpi upolitycznienie i te nowe szkoły będą miały nowych dyrektorów z partii PiS.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-46">
+          <u xml:id="u-46.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Stanowisko rządu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-47">
+          <u xml:id="u-47.0" who="#SekretarzstanuMinisterstwaSprawWewnetrznychiAdministracjiPawelSzefernaker">Negatywne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-48">
+          <u xml:id="u-48.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki nr 10? Kto jest za? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Zamykam głosowanie. Proszę o podanie wyników głosowania. Głosowało 28 posłów, za poprawką 1, przeciw 24, wstrzymały się 3 osoby. Poprawka nie uzyskała akceptacji.</u>
+          <u xml:id="u-48.1" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Przystępujemy do poprawki nr 11. Panie pośle, była omawiana? Stanowisko rządu? Może jest pozytywne?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-49">
+          <u xml:id="u-49.0" who="#SekretarzstanuMinisterstwaSprawWewnetrznychiAdministracjiPawelSzefernaker">Negatywne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-50">
+          <u xml:id="u-50.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki nr 11? Kto jest za? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Zamykam głosowanie. Proszę o podanie wyników głosowania. Głosowało 27 posłów, za poprawką 11, przeciw 16, nikt się nie wstrzymał. Poprawka nie uzyskała rekomendacji.</u>
+          <u xml:id="u-50.1" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Przystępujemy do rozpatrzenia poprawki nr 12. Poprawka była wczoraj omawiana. Stanowisko rządu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-51">
+          <u xml:id="u-51.0" who="#SekretarzstanuMinisterstwaSprawWewnetrznychiAdministracjiPawelSzefernaker">Negatywne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-52">
+          <u xml:id="u-52.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Szanowni państwo, przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki nr 12? Kto jest za? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Zamykam głosowanie. Proszę o podanie wyników głosowania. Głosowało 28 posłów, za poprawką 7, przeciw 18, 3 osoby się wstrzymały. Poprawka nie uzyskała rekomendacji.</u>
+          <u xml:id="u-52.1" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Przystępujemy do rozpatrzenia poprawki nr 13. Bardzo proszę, panie pośle.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-53">
+          <u xml:id="u-53.0" who="#PoselKrzysztofTuduj">Dziękuję, panie przewodniczący. Wysoka Komisjo, to jest to, do czego nawiązywałem z mównicy. Chodzi o to, aby obywatelstwo polskie było czymś szczególnie chronionym i ekskluzywnym tak jak w Szwajcarii, gdzie trzeba nieprzerwanie 10 lat przebywać, żeby uzyskać obywatelstwo. Tak że w tej poprawce zwiększamy z 3 do 10 lat dla cudzoziemców przebywających nieprzerwanie na terytorium RP na podstawie zezwolenia na pobyt stały. Z 2 do 5 lat dla osób, które pozostają w związku małżeńskim i z 2 do 10 lat dla osób, które przebywają na terenie RP na podstawie zezwolenia na pobyt stały, które posiadają status uchodźców nadanego w RP. Intencja jest taka, żebyśmy nie szli drogą Zachodu. Nie sposób dzisiaj przewidzieć wszystkich skutków tej potężnej migracji, w tym skutków politycznych. Obywatelstwo to jest coś najważniejszego i ekskluzywnego. Uważamy, że nie powinniśmy mieszać roli gościa z gospodarzem. Dlatego czas na asymilację, na zrozumienie polskiej kultury i na wrośnięcie w polskie społeczeństwo należy wydłużyć dla naszego wspólnego dobra. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-54">
+          <u xml:id="u-54.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Stanowisko rządu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-55">
+          <u xml:id="u-55.0" who="#SekretarzstanuMinisterstwaSprawWewnetrznychiAdministracjiPawelSzefernaker">Szanowni państwo, myślę, że warto to powiedzieć. Co do zasady każdy cudzoziemiec, który przyjeżdża do Polski, oczekuje 10 lat, żeby móc uzyskać obywatelstwo. To już dzisiaj jest i tego nie trzeba zmieniać. Ci, którzy przyjeżdżają z Ukrainy, też muszą tyle oczekiwać. Co do zasady dotyczy ich okres 10 lat. Ta poprawka jest próbą zmiany przepisów szczególnych dotyczących różnych przypadków, np. szczegółowe kwestie związane z małżeństwem i ze statusem pobytu, ale co do zasady już jest 10 lat. W moim przekonaniu jest to kolejna poprawka, która ma na celu zamieszać, ma na celu zniechęcić i wywołać negatywne emocje. Z tym się nie można zgłosić i oczywiście rząd tę poprawkę ocenia negatywnie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-56">
+          <u xml:id="u-56.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki nr 13? Kto jest za? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Zamykam głosowanie. Proszę o podanie wyników głosowania. Głosowało 28 posłów, za poprawką 1 osoba, przeciw 27, nikt się nie wstrzymał. Stwierdzam, że poprawka nie uzyskała rekomendacji.</u>
+          <u xml:id="u-56.1" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Poprawkę nr 14 już rozpatrzyliśmy.</u>
+          <u xml:id="u-56.2" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Rozumiem, że posłem sprawozdawcą będzie pan poseł Sipiera, tak jak podczas drugiego czytania. Gratuluję, panie pośle.</u>
+          <u xml:id="u-56.3" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Wiem też, że przed zamknięciem posiedzenia Komisji chciał zabrać głos pan poseł Zimoch, tak?</u>
+          <u xml:id="u-56.4" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Poseł Tomasz Zimoch (Polska 2050):</u>
+          <u xml:id="u-56.5" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Tak. Bardzo dziękuję, panie przewodniczący. Z natłoku tej pracy ja tylko chciałem złożyć życzenia przewodniczącemu Komisji. Wczoraj było Wiesława. Pracowaliśmy bardzo solidnie, a takiemu przewodniczącemu warto tym bardziej składać życzenia. Nie tylko imieninowe, więc Wiesiu sto lat.</u>
+          <u xml:id="u-56.6" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Bardzo dziękuję, panie pośle.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-57">
+          <u xml:id="u-57.0" who="#PoselPiotrKaleta">Ja chciałem się w związku z tym zapytać sekretariatu do kiedy mamy salę. Catering zamówiono.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-58">
+          <u xml:id="u-58.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Dziękuję ślicznie. Szanowni państwo, wyczerpaliśmy porządek obrad.</u>
+          <u xml:id="u-58.1" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Komisja wyjazdowa jest w poniedziałek i we wtorek. Wyjeżdżamy o godzinie 10.30. Jak dobrze pamiętam, jesteśmy na miejscu koło godziny 14.00. Program jest już w tej chwili wysłany. Posiedzenie mamy w poniedziałek i jest to oficjalna Komisja. Jest to normalne posiedzenie Komisji, ponieważ będzie kworum. Z porządkiem obrad, następnego dnia mamy wizytację. O godzinie 13.30 będziemy wracać we wtorek do Warszawy. Całą rozpiskę otrzymacie państwo na maila. Dziękuję bardzo. Zapraszam na posiedzenie Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-58.2" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Zamykam posiedzenie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/asw/201923-sjm-aswxx-00129-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/asw/201923-sjm-aswxx-00129-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..722f4c4
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/asw/201923-sjm-aswxx-00129-01/header.xml
@@ -0,0 +1,82 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-aswxx-00129-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych /nr 129/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych /nr 129/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#ASW">129</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-21</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="DyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejNajwyzszejIzbyKontroliBogdanSkwarka" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Departamentu Administracji Publicznej Najwyższej Izby Kontroli Bogdan Skwarka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DyrektordepartamentuNIKBogdanSkwarka" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor departamentu NIK Bogdan Skwarka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DyrektordepartamentuwMSWiARobertGierszewski" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor departamentu w MSWiA Robert Gierszewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DyrektorDepartamentuZezwoleniKoncesjiwMSWiARobertGierszewski" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Departamentu Zezwoleń i Koncesji w MSWiA Robert Gierszewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="Gloszsali" role="speaker">
+        <persName>Głos z sali</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiBartoszGrodecki" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Bartosz Grodecki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwMSWiABartoszGrodecki" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w MSWiA Bartosz Grodecki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselJanSzopinski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Szopiński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselJaroslawZielinski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jarosław Zieliński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselKatarzynaMariaPiekarska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Katarzyna Maria Piekarska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselPiotrBorys" role="speaker">
+        <persName>Poseł Piotr Borys</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselTomaszZimoch" role="speaker">
+        <persName>Poseł Tomasz Zimoch</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselZofiaCzernow" role="speaker">
+        <persName>Poseł Zofia Czernow</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Wiesław Szczepański</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelZbigniewSipiera" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Zbigniew Sipiera</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="WicedyrektordepartamentuNIKAnnaMach" role="speaker">
+        <persName>Wicedyrektor departamentu NIK Anna Mach</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="WicedyrektorDepartamentuPorzadkuiBezpieczenstwaWewnetrznegoNIKAnnaMach" role="speaker">
+        <persName>Wicedyrektor Departamentu Porządku i Bezpieczeństwa Wewnętrznego NIK Anna Mach</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="ASW" role="committee">
+        <orgName>Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/asw/201923-sjm-aswxx-00129-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/asw/201923-sjm-aswxx-00129-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..9ad4a94
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/asw/201923-sjm-aswxx-00129-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,288 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Otwieram posiedzenie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych. Witam państwa serdecznie. Dzisiejsze posiedzenie zostało zwołane w celu rozpatrzenia trzech punktów. Punkt pierwszy to rozpatrzenie sprawozdania ministra spraw wewnętrznych i administracji z realizacji w 2021 r. ustawy z dnia 24 marca 1920 r. o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców, druk nr 2155. Punkt drugi to rozpatrzenie i zaopiniowanie                    dla Komisji do Spraw Kontroli Państwowej sprawozdania z działalności Najwyższej Izby Kontroli w roku 2021 (druk nr 2346) w zakresie działania Komisji – przedstawia prezes Najwyższej Izby Kontroli. Rozumiem, że zrobi to przedstawiciel pana prezesa, zresztą za chwilę powitam gości. I ostatni punkt to rozpatrzenie projektu planu pracy Komisji za okres od 1 lipca do 31 grudnia 2022 r. – przedstawia przewodniczący Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Szanowni państwo, czy do porządku obrad są uwagi, pytania? Nie widzę zgłoszeń.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Witam w państwa imieniu pana Bartosza Grodeckiego, podsekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji. Witam pana Roberta Gierszewskiego, dyrektora Departamentu Zezwoleń i Koncesji w MSWiA, pana Marcina Mazura, zastępcę dyrektora Departamentu Zezwoleń i Koncesji w MSWiA – jest pan dyrektor? Jest. Witam panią Karolinę Ołtarzewską, naczelnika wydziału w Departamencie Komunikacji Społecznej oraz pana Bogdana Skwarkę, dyrektora departamentu Najwyższej Izby Kontroli. Jest pana dyrektor? Jest.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Szanowni państwo, przystępujemy do realizacji puntu pierwszego porządku obrad. Bardzo proszę pana ministra Grodeckiego o przedstawienie informacji na temat realizacji ustawy o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców. Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiBartoszGrodecki">Bardzo dziękuję. Szanowny panie przewodniczący, szanowne panie posłanki, szanowni panowie posłowie, zgodnie z obowiązkiem wynikającym z dyspozycji art. 4 ustawy z dnia 24 marca 1920 r. o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców przedstawiam państwu sprawozdanie ministra spraw wewnętrznych i administracji z realizacji z 2021 r. ustawy o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców. Sprawozdanie zawiera analizę przedmiotowej problematyki oraz prezentuje skalę zainteresowania cudzoziemców nabywaniem w 2021 r. nieruchomości w Polsce oraz akcji i udziałów w spółkach będących właścicielami lub użytkownikami wieczystymi nieruchomości w Polsce. W tym miejscu pragnę podkreślić, że minister właściwy do spraw wewnętrznych, realizując zadania wynikające z ustawy, prowadzi postępowania administracyjne w zakresie wydawania zezwoleń na nabycie nieruchomości, udziałów i akcji przez cudzoziemców – i tu podkreślenia wymaga, że dotyczy to jedynie cudzoziemców spoza państw Unii Europejskiej i Konfederacji Szwajcarskiej – oraz prowadzi rejestr nieruchomości, udziałów i akcji nabytych lub objętych przez cudzoziemców bez zezwolenia oraz na podstawie wymaganych zezwoleń, czyli wszystkich transakcji nabycia nieruchomości przez cudzoziemców na terenie RP, niezależnie od tego, czy są to cudzoziemcy z UE i Konfederacji Szwajcarskiej, czy też spoza tego obszaru.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiBartoszGrodecki">Przepisy ustawy są dostosowane do wymogów prawa europejskiego, a w szczególności swobód europejskich przysługujących obywatelom i przedsiębiorcom państw, stronom umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym oraz Konfederacji Szwajcarskiej. Realizując przepisy ustawy o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców, w ubiegłym roku minister spraw wewnętrznych i administracji wydał 598 zezwoleń na nabycie 957 nieruchomości gruntowych o łącznej powierzchni przekraczającej 45 ha. W 2020 r. to było 429 zezwoleń, więc mamy tu wzrost, jeżeli chodzi o liczbę wydanych zezwoleń, na nabycie 692 nieruchomości gruntowych o powierzchni 44,7 ha, a więc podobnie jak w roku poprzednim, w tym 121 zezwoleń na nabycie nieruchomości rolnych i leśnych o łącznej powierzchni 20,5 ha. W 2020 r. było tych zezwoleń mniej, bo 76, ale powierzchnia ogólna wynosiła prawie 22 ha. Zostało wydanych 176 zezwoleń na nabycie 198 lokali mieszkalnych oraz użytkowych o łącznej powierzchni 11 240 m2. W 2020 r. było to 158 zezwoleń, czyli o 20 mniej, na nabycie 176 lokali, czyli też o 20 lokali mniej. Wydano 12 zezwoleń na nabycie udziałów i akcji w spółkach, w tym 11 dotyczyło udziałów i akcji w spółkach będących właścicielami bądź użytkownikami wieczystymi w 222,29 ha nieruchomości położonych w Polsce oraz jedno zezwolenie dotyczyło udziałów i akcji w spółce będącej właścicielem lokalu mieszkalnego o powierzchni 77,31 m2. W 2020 r. wydano 26 zezwoleń, czyli nieco więcej, w tym 24 dotyczyły spółek będących właścicielami bądź użytkownikami wieczystymi 159,29 ha, a dwie dotyczyły spółek będących właścicielami 2056,11 m2. Zezwolenia dotyczyły najczęściej nieruchomości położonych w województwach mazowieckim, małopolskimi i wielkopolskim. Wśród podmiotów, którym wydano zezwolenia, dominowały takie, które reprezentowały obywatelstwo lub kapitał z Ukrainy i Białorusi.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiBartoszGrodecki">Porównując dane sprawozdawcze, należy zauważyć, że liczba wydanych w 2021 r. zezwoleń na nabycie nieruchomości gruntowych przez cudzoziemców wzrosła w stosunku do 2020 r. o około 40%, natomiast powierzchnia nieruchomości objętych zezwoleniami utrzymuje się na stałym poziomie w stosunku do 2020 r. W 2021 r. minister właściwy do spraw wewnętrznych wydał 81 decyzji odmawiających (w 2020 r. było 37 takich decyzji) cudzoziemcom udzielenia zezwolenia na nabycie nieruchomości gruntowych, lokali oraz udziałów i akcji, w tym 46 decyzji odmawiających dotyczyło nieruchomości gruntowych, 27 dotyczyło lokali mieszkalnych i niemieszkalnych, 6 decyzji odmawiających dotyczyło akcji i udziałów, a 2 decyzje odmawiające dotyczyły promesy wydania zezwolenia. W ramach wymienionej liczby decyzje negatywne zostały wydane z powodu niewykazania przez cudzoziemca jego trwałych więzi z Polską bądź braku spełnienia ustawowych przesłanek uzasadniających wydanie zezwolenia, czyli np. udokumentowania źródeł pochodzenia środków finansowych na nabycie nieruchomości lub brak woli zbycia nieruchomości przez sprzedającego.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiBartoszGrodecki">Podkreślenia wymaga, że minister, prowadząc postępowanie, bada, czy nabycie nieruchomości mogłoby spowodować zagrożenie obronności, bezpieczeństwa państwa lub porządku publicznego, a także czy mogłoby być niezgodne z interesem państwa. Występuje w tym zakresie do komendanta głównego Straży Granicznej oraz komendanta głównego Policji. Ponadto kierując się potrzebą zapewnienia bezpieczeństwa państwa, w którym to pojęciu zawiera się również bezpieczeństwo finansowe i bezpieczeństwo obrotu, minister bada również źródło pochodzenia środków finansowych, które mają zostać przeznaczone na nabycie nieruchomości czy udziałów, tj. czy pochodzą one z legalnego źródła, a nie np. z szarej strefy czy z przestępstwa. Minister spraw wewnętrznych i administracji w ramach ustawowych kompetencji podejmuje również czynności w zakresie badania legalności nabycia przez cudzoziemców nieruchomości, udziałów lub akcji.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiBartoszGrodecki">Wśród wszystkich transakcji zarejestrowanych w ubiegłym roku 96%, czyli podobnie jak w ostatnich latach, stanowiły transakcje dokonane bez obowiązku uzyskania zezwolenia. W tym kontekście warto odnotować, że przystąpienie Polski do UE w warunkach przyjętych w traktacie akcesyjnym i związana z tym swoboda nabywania nieruchomości przez cudzoziemców z EOG i Konfederacji Szwajcarskiej spowodowały, iż duża grupa cudzoziemców jest zwolniona z obowiązku uzyskania zezwolenia ministra właściwego do spraw wewnętrznych na nabycie nieruchomości, udziałów lub akcji. W tej sytuacji wzrosła rola prowadzonych rejestrów ministra, które umożliwiają pozyskiwanie informacji w zakresie nabywania przez cudzoziemców nieruchomości w Polsce. Z danych zgromadzonych w prowadzonych rejestrach wynika, że cudzoziemcy zarówno na podstawie wymaganego zezwolenia, jak i bez obowiązku ubiegania się o zezwolenie nabyli w ubiegłym roku nieruchomości gruntowe o łącznej powierzchni 6487 ha na podstawie ponad 10 tys. zarejestrowanych transakcji, w tym nieruchomości rolne i leśne o łącznej powierzchni przekraczającej 1,5 tys. ha na podstawie ponad 1400 zarejestrowanych transakcji, a także lokale mieszkalne i użytkowe o łącznej powierzchni prawie 884 307 m2 na podstawie 13 163 transakcji. Zarejestrowano 375 transakcji dotyczących nabycia przez cudzoziemców ogółu praw i obowiązków, akcji lub udziałów w spółkach będących właścicielami lub wieczystymi użytkownikami nieruchomości gruntowych o łącznej powierzchni 5033 ha. Zarejestrowano 51 transakcji dotyczących nabycia przez cudzoziemców ogółu praw i obowiązków, akcji lub udziałów w spółkach będących właścicielami lokali mieszkalnych i użytkowych o łącznej powierzchni przekraczającej 78,5 tys. m2, co pokazuje skalę i różnicę w momencie, kiedy faktycznie minister spraw wewnętrznych i administracji zaprzestał wydawania decyzji osobom z EOG i Konfederacji Szwajcarskiej. W 2021 r. najwięcej nieruchomości gruntowych cudzoziemcy nabyli w województwach zachodniopomorskim, mazowieckim i śląskim, a wśród nabywców dominowały podmioty reprezentujące obywatelstwo lub kapitał niemiecki, luksemburski i holenderski.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiBartoszGrodecki">W związku z tym, że zezwolenie ważne jest 2 lata od dnia jego wydania, a wyłącznie od stron transakcji zależy to, kiedy dojdzie do zawarcia umowy, dane dotyczące liczby zezwoleń w danym roku kalendarzowym nie pokrywają się z danymi dotyczącymi dokonanych transakcji nabycia nieruchomości na podstawie zezwolenia. Ponadto nie każde zezwolenie oznacza faktycznie nabycie nieruchomości przez cudzoziemca, bowiem strony transakcji mogą odstąpić od zamiaru zawarcia umowy. Stosownie do art. 6 ustawy nabycie nieruchomości przez cudzoziemca wbrew przepisom ustawy jest nieważne, a o nieważności nabycia nieruchomości przez cudzoziemca orzeka sąd na żądanie ministra spraw wewnętrznych i administracji. Uprawnienie to posiada również właściwy ze względu na miejsce położenia nieruchomości wójt, starosta, marszałek województwa i wojewoda.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiBartoszGrodecki">W ubiegłym roku odnotowano 700 transakcji zawartych z naruszeniem przepisów prawa. Wskutek działań podjętych przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych w 5 przypadkach strony transakcji same doprowadziły do stanu zgodnego z przepisami ustawy o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców, a w pozostałych sprawach skierowane zostały do sądów pozwy o stwierdzenie nieważności nabycia nieruchomości z mocy prawa bądź prowadzone są czynności zmierzające do wytoczenia powództwa cywilnego. W ubiegłym roku minister skierował łącznie 78 pozwów do sądów o stwierdzenie nieważności nabycia nieruchomości przez cudzoziemców w sprawach dotyczących transakcji również z lat ubiegłych. Ponadto minister spraw wewnętrznych i administracji w ubiegłym roku skierował do właściwej miejscowo rady izby notarialnej 38 zawiadomień o podejrzeniu popełnienia deliktu dyscyplinarnego, stanowiącego podstawę odpowiedzialności z art. 50 ustawy – Prawo o notariacie przez notariuszy, polegającego na oczywistej i rażącej obrazie przepisów prawnych w postaci sporządzenia wadliwego aktu notarialnego z udziałem cudzoziemca, bez sprawdzenia wszystkich dokumentów i danych, które wskazywały na potrzebę uzyskania zezwolenia ministra spraw wewnętrznych i administracji na dokonanie transakcji. Rady notarialne niemalże we wszystkich przypadkach – łącznie 31 – podjęły decyzję o niewszczynaniu postępowania dyscyplinarnego wobec notariuszy, którzy sporządzili wadliwe akty notarialne, najczęściej uzasadniając swoją decyzję brakiem podstaw do wszczęcia postępowania, naprawieniem przez notariusza szkody lub faktem, że rada nie uznała działania notariusza za rażące naruszenie prawa. W jednym przypadku organ nie otrzymał jeszcze odpowiedzi.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiBartoszGrodecki">Szanowni państwo, przedstawiając sprawozdanie ministra spraw wewnętrznych i administracji z realizacji w 2021 r. ustawy z dnia 24 marca 1920 r. o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców, zwracam się z uprzejmą prośbą o jego akceptację. Dziękuję szanownej Komisji za poświęcony czas i uwagę. Oczywiście odpowiemy na wszelkie pytania pojawiające się w ramach dyskusji. Bardzo dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Dziękuję bardzo. Otwieram dyskusję. Pani poseł Zofia Czernow. Kto kolejny? Widzę, że pan poseł Zimoch się zgłasza. Nie? Na razie nie. Pan poseł Zieliński, a potem pan poseł Borys.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PoselZofiaCzernow">Chciałabym prosić o wyjaśnienie informacji dotyczącej sprzedaży gruntów stricte leśnych, czyli wyłącznie lasów. Proszę powiedzieć, czyje były te grunty, które zostały sprzedane cudzoziemcom w minionym roku? Czyją one stanowiły własność – Skarbu Państwa czy osób fizycznych? To jest ważna informacja, bo lasy są pod szczególną ochroną. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Panie ministrze, umówmy się, że będzie pan odpowiadał po czterech pytaniach. Teraz pan poseł Zieliński, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PoselJaroslawZielinski">Dziękuję. Panie ministrze, czy zechciałby się pan podzielić z nami swoją oceną tego, czy przepisy, które mamy i związana z tym praktyka przede wszystkim wystarczająco zabezpieczają nas przed zagrożeniami, z którymi mamy do czynienia w ostatnim czasie, jeżeli chodzi o nabywanie nieruchomości przez cudzoziemców oczywiście spoza UE. W 2021 r. mieliśmy już przecież wojnę hybrydową, którą prowadziła z nami Białoruś. Najróżniejsze działania mogą być tu nakierowane na nabywanie nieruchomości i instalowanie różnych niebezpiecznych działań dla Polski. Już nie mówię o tym nowym okresie, bo okres sprawozdawczy tego nie obejmuje, 2022 r., czyli imperializmu rosyjskiego, ale i bez wydania wojny Ukrainie on przecież był, istniał i mogły być różne oddziaływania na terenie Polski. Krótko mówiąc, czy wystarczająco są sprawdzane te podmioty i te osoby, które nabywają nieruchomości w Polsce? Niezależnie od tego, jakie to są nieruchomości – rolne czy leśne, czy lokale. Myślę, że to jest ważny aspekt i w dzisiejszym czasie warto byłoby się nad tym zastanowić, czy rzeczywiście mechanizm sprawdzania jest dla nas wystarczająco bezpieczny, dobry, czy też trzeba coś zmienić w praktyce, a może i w przepisach. Byłbym ciekawy pana ministra zdania na ten temat. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Pan poseł Piotr Borys, a potem pan poseł Tomasz Zimoch.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PoselPiotrBorys">Chciałem zadać państwu pytanie w kontekście uchwalonej ustawy o obrocie gruntami rolnymi. Pamiętam, że jednym z kluczowych zagadnień, w którym ustawa wchodziła, o ograniczeniu w ogóle całego systemu obrotu gruntami, był m.in. podnoszony argument dotyczący cudzoziemców. On de facto ograniczył w dużej części obrót gruntami rolnymi wśród samych rolników. Przypomnę, że KOWR (Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa) ma nie tylko uprawnienia do pierwokupu, co jest oczywiście uzasadnione z punktu widzenia interesów państwa, ale przede wszystkim ograniczył w znacznym stopniu sprzedaż własnych gruntów, szczególnie jeżeli chodzi o rolników. I teraz w tym kontekście chciałem zapytać, bo ta liczba gruntów, jak czytam na s. 46, od 2017 r. do 2021 r. sukcesywnie rośnie, od 4400 ha do 6477 ha. Chciałbym w związku z tym zapytać, bo być może te dane powinny być przedmiotem pewnej analizy także w komisji rolnictwa, jak działa system sprzedaży gruntów cudzoziemcom? Ilość gruntów sprzedawanych cudzoziemcom rośnie i w związku z tym jak wygląda ta procedura? Rozumiem, że to są głównie cudzoziemcy, którzy są dzierżawcami gruntów i mają podobnie jak podmioty polskie czy jak rolnicy prawo do pierwokupu. Jak wygląda ten system sprzedaży? Bo rozumiem, że z jednej strony państwo opiniujecie, natomiast sprzedaje KOWR. Chciałbym zapytać o procedurę, która wynika z tych danych ilościowych ujętych w tabeli drugiej na s. 46.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Dziękuję bardzo. Pan poseł Tomasz Zimoch, proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PoselTomaszZimoch">Bardzo dziękuję. Ja mam takie krótkie pytanie. Wprawdzie ono dotyczy tego, o czym pan minister będzie mówił za rok, ale czy ma pan minister jakieś wstępne informacje na temat tego, co dzieje się w tym roku? Bo to nietypowe miesiące, nietypowy czas i czy jakieś wnioski już można wyciągać.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Ktoś jeszcze? Ja mam dwa krótkie pytania, panie ministrze, wracając do tego, o czym mówił pan poseł Zimoch. Jak patrzymy na statystykę, to największa liczba osób, które kupowały, jest pochodzenia ukraińskiego, tak? Ale czy państwo przez te 4 miesiące trwania wojny obserwujecie wzrost zainteresowania ze strony tej grupy zakupem nieruchomości? Bo to może oznaczać, że część z tych osób zamierza osiedlić się w Polsce i nie wyjeżdżać, więc czy widać zwiększone zainteresowanie?</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">I drugie pytanie, bo podaliście państwo, że w przypadku osób prawnych jedna z największych grup to są spółki pochodzenia cypryjskiego, czyli – można powiedzieć – raj podatkowy. Czy państwo analizujecie, kto ewentualnie jest udziałowcem tych spółek cypryjskich, kto stoi za tym kapitałem? To jest ten element, o którym wspominał pan poseł Zieliński, że być może za kapitałem cypryjskim stoją różne osoby, więc czy dokonujecie państwo sprawdzenia, kto stoi za zakupem tych 60 ha przez grupę mającą większość kapitału cypryjskiego?</u>
+          <u xml:id="u-11.2" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Nie widzę więcej pytań, więc bardzo proszę, panie ministrze, o odpowiedź.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PodsekretarzstanuwMSWiABartoszGrodecki">Jeżeli chodzi o dane, to oddam głos swoim kolegom, natomiast tytułem wstępu odniosę się do kwestii profilaktyki zabezpieczającej. Oczywiście jest szereg instytucji, z którymi napływające wnioski są konsultowane, zanim my podejmiemy decyzję. To jest Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Policja, Straż Graniczna, Służba Kontrwywiadu Wojskowego, Ministerstwo Obrony Narodowej. Sprawdzamy też pochodzenie źródeł tychże środków. Czy można zrobić więcej? Na pewno, zawsze można zrobić coś więcej, natomiast my oczywiście opieramy się na praktyce i przepisach prawa, które mamy. Jeżeli wszystkie służby, które są zaangażowane w opiniowanie takich wniosków płynących od nas, a są to służby państwowe i one opiniują to pozytywnie, to wydaje się nam, że bez zbędnych wątpliwości możemy uznać, że przy ogólnej zgodzie decyzję na wydanie takiego zezwolenia jesteśmy w stanie podjąć. Ciężko byłoby wskazywać, jaką jeszcze instytucję można byłoby włączyć do tego procesu konsultacji. Zastanawialiśmy się też w którymś momencie, jak sprawdzać, na ile wiarygodnie sprawdzać pochodzenie kapitału, bo sprawdzenie osoby to jedno, ale też chodzi o sprawdzenie kapitału, bo najważniejsze jest, żeby środki, które są później lokowane w Polsce i wprowadzane do obrotu na rynek, pochodziły z możliwie legalnych źródeł. Natomiast wydaje nam się, że ta paleta, która w tej chwili jest, jest właściwa i na podstawie opinii, które zbieramy z instytucji przeze mnie wymienionych, jesteśmy w stanie z dużym prawdopodobieństwem ocenić, że osoba, która nabywa czy próbuje nabyć nieruchomość czy grunty w Polsce, jest osobą wiarygodną.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PodsekretarzstanuwMSWiABartoszGrodecki">Jeśli chodzi o pytanie pana posła Borysa, to jeżeli dobrze pamiętam, to mówił pan o gruntach nabytych bez zezwoleń, czyli my jako resort spraw wewnętrznych i administracji wykonujemy tu tylko czynności czysto statystyczne, bo nie partycypujemy w całym procesie sprzedaży pomiędzy sprzedającym a nabywającym. My tylko pobieramy dane od notariuszy, którzy powinni nas informować, choć nie ma tu żadnego przepisu sankcyjnego, albo od sądów, które takie transakcje rejestrują. Dokonujemy więc czynności statystycznych i wpisujemy to w raport, natomiast od roku 2016 – wtedy się skończył okres przejściowy – rola ministra spraw wewnętrznych jest tak na dobrą sprawę…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Prosiłbym, żebyście panowie nie polemizowali, a jeżeli już, to proszę włączyć mikrofon, żebyśmy mieli to w protokole.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PodsekretarzstanuwMSWiABartoszGrodecki">Pani poseł pytała o grunty leśne…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Panie poseł Czernow pytała, kto sprzedaje grunty leśne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#DyrektorDepartamentuZezwoleniKoncesjiwMSWiARobertGierszewski">Panie przewodniczący, szanowni państwo, odpowiadając na pytanie…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Ale proszę się przedstawić.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#DyrektordepartamentuwMSWiARobertGierszewski">Dzień dobry, Robert Gierszewski, dyrektor Departamentu Zezwoleń i Koncesji w MSWiA. Odpowiadając na pytanie pani poseł o sprzedaż gruntów leśnych, chciałbym powiedzieć, że większość tych gruntów jest nabywana bez zezwolenia, bez konieczności uzyskania zezwolenia i informacji nam przekazywanych w toku postępowania administracyjnego o uzyskanie takiego zezwolenia. Dlatego też MSWiA nie partycypuje w całej transakcji związanej z nabyciem takich gruntów. Takie informacje my możemy z systemu wyciągnąć, ponieważ je posiadamy czy to w akcie notarialnym, czy też w informacji, która przychodzi z sądu wieczysto-księgowego o tym, że zmienił się właściciel, natomiast nie mamy wpływu na to, od kogo są te grunty nabywane. Jeżeli pani poseł sobie życzy, to taką informację możemy przedstawić, tylko czy taką informację będziemy z systemu mieli, czy będziemy musieli dokonać kwerendy? My do systemu takich informacji, pani poseł, nie wprowadzamy automatycznie, natomiast musielibyśmy przeanalizować akty notarialne i informacje z sądów, które przychodzą, kto był właścicielem i od kogo cudzoziemiec nabył dany grunt.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PoselZofiaCzernow">Pytanie uzupełniające: czy są tam grunty, których właścicielem był Skarb Państwa? W moim przekonaniu odpowiedź na to pytanie jest konieczna.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Czy grunty były sprzedawane przez Lasy Państwowe, panie ministrze?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#DyrektordepartamentuwMSWiARobertGierszewski">Pani poseł, na ten moment wykluczyć tego nie mogę, ale też nie udzielę precyzyjnej odpowiedzi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Czy pani poseł zgadza się otrzymać odpowiedź na piśmie? Okej, bardzo bym prosił o przesłanie odpowiedzi na to pytanie do sekretariatu, ze szczególnym uwzględnieniem, czy lasy sprzedawał Skarb Państwa albo spółki Skarbu Państwa.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#PodsekretarzstanuwMSWiABartoszGrodecki">Dobrze. Tylko też proszę zwrócić uwagę na dysproporcje, jeśli chodzi o grunty – 20,5 ha sprzedanych za zezwoleniem i 1500 ha sprzedanych bez naszego udziału.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#DyrektordepartamentuwMSWiARobertGierszewski">Pan poseł Zimoch pytał o kwestie związane z tendencją w tym roku, czy zauważalny jest wpływ agresji na Ukrainę, tak?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Ja pytałem też, czy przez te cztery miesiące zauważacie państwo, że Ukraińcy więcej kupują. Pan poseł Zimoch też w tym kontekście pytał.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#DyrektordepartamentuwMSWiARobertGierszewski">Możemy powiedzieć, że zauważalna jest tendencja wzrostowa, ponieważ w ubiegłym roku, w okresie analogicznym ubiegłego roku, czyli od 1 stycznia 2021 r. do 21 czerwca 2021 r. obywatele Ukrainy nabyli łącznie 2394 nieruchomości gruntowe i lokale mieszkalne oraz lokale użytkowe, natomiast w tym roku od 1 stycznia do dziś łącznie 3900 nieruchomości, więc nastąpił wzrost o około 1500 nieruchomości. Warto zauważyć też, że po pierwsze, co roku odnotowujemy pewien wzrost zainteresowania nieruchomościami w Polsce. Po drugie, należy wskazać, że odnosząc ten sam okres do wszystkich cudzoziemców, nastąpił wzrost o blisko 5 tys. w analogicznym okresie, tj. o blisko 50%. Także taki wzrost zauważamy, aczkolwiek trudno powiedzieć, czy ma to związek z zaistniałą agresją na wschodzie, na Ukrainie, ponieważ w stosunku do wszystkich cudzoziemców również taki wzrost odnotowaliśmy w analogicznym okresie.</u>
+          <u xml:id="u-26.1" who="#DyrektordepartamentuwMSWiARobertGierszewski">Odnosząc się do kwestii spółek z kapitałem cypryjskim, o które pytał pan przewodniczący, to jako MSWiA nie mamy możliwości ingerowania w nabywanie nieruchomości przez te spółki, bo jeżeli jest to spółka zarejestrowana w Polsce, to zezwolenie na zakup nieruchomości nie jest wymagane, mimo że kapitał jest cypryjski. My ograniczamy się jedynie do rejestrowania tego rodzaju nabycia w systemie, natomiast określone ograniczenia co do ziemi rolnej i lasów wynikają z ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego. Tam już są konkretne wytyczne, że trzeba się legitymować i spełniać określone przesłanki, żeby można było nabyć areał powyżej 5 tys. m2.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-27">
+          <u xml:id="u-27.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Czy są jeszcze jakieś pytania? Pan poseł Zieliński.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-28">
+          <u xml:id="u-28.0" who="#PoselJaroslawZielinski">To już może nie pytanie, tylko taki komentarz, bo moim zdaniem to nie najlepiej wygląda. Zadaliśmy – pan przewodniczący i ja, chociaż w odwrotnej kolejności – pytania dotyczące troski, obaw o bezpieczeństwo, a pan minister mówi, że wszystko jest dobrze, bo różne służby sprawdzają. Natomiast pan dyrektor teraz mówi, że nie sprawdzacie, tylko rejestrujecie, skąd kapitał, przez co się otwiera bardzo duże pole niebezpieczeństwa. Zadałem pytanie, czy przepisy – bo że praktyka jest taka jak przepisy, to zakładam, że tak jest – ale czy przepisy w sytuacji, kiedy mamy do czynienia z nowymi zagrożeniami, nie powinny być bardzo krytycznie przejrzane pod kątem bezpieczeństwa Polski i ewentualnie poddane dyskusji i korekcie. Stwierdzić, że wszystko jest dobrze, kiedy słychać, że nie wiemy, czy jest dobrze, bo nie możemy tego sprawdzać, wydaje mi się, że to jest za mało. Panie ministrze, poddaję pod refleksję ten problem, żebyśmy nie przeszli zbyt gładko i zbyt łatwo nad tym problemem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-29">
+          <u xml:id="u-29.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Ja rozumiem pana posła Zielińskiego, bo może być taka sytuacja jak dzisiaj we Wrocławiu, gdzie mamy trzy spółki, w których to oligarchowie, bliscy znajomi Putina, mają swoje udziały większościowe i ta spółka, zarejestrowana w Polsce, może kupować nieruchomości. Mając większościowy udział kapitału rosyjskiego, tzn. ten wiodący, można kupić w Polsce nieruchomość. To jest obawa, o której mówił pan poseł Zieliński, że pod spółkami zarejestrowanymi w Polsce można dokonywać zakupu nieruchomości zgodnie z obowiązującym prawem. Stąd pytanie, czy w obecnej sytuacji nie powinna nastąpić zmiana prawa, która dawałaby państwu ewentualne możliwości ograniczenia albo wglądu w to, kto kupuje te nieruchomości. Proszę bardzo, panie dyrektorze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-30">
+          <u xml:id="u-30.0" who="#DyrektordepartamentuwMSWiARobertGierszewski">Panie przewodniczący, szanowni państwo, my jako urzędnicy w MSWiA, rejestrując dane nabycie nieruchomości, nie do końca to sprawdzamy, ponieważ nie mamy takich instrumentów, żeby to zrobić, ale zauważenia wymaga, że te wszystkie informacje przekazywane są do służb państwa. Te informacje o nabywaniu nieruchomości trafiają do ABW i różnych innych służb, które mają instrumenty do sprawdzenia tego rodzaju transakcji. To nie jest tak, że zostaje to zupełnie poza kontrolą państwa. Chciałbym też zwrócić uwagę, że w sytuacji, kiedy jest nabycie i gdy pojawia nam się czy jako udziałowiec w tej chwili, czy też osoba, która ubiega się o zezwolenie na nabycie nieruchomości w Polsce, obywatel Rosji czy też Białorusi, to jest to poddawane szczególnej kontroli, nie tylko naszej, ale przede wszystkim służb państwa. W tym roku zapadło wiele takich decyzji, gdzie odmówiliśmy wydania zezwolenia na nabycie nieruchomości przez cudzoziemców, którzy są obywatelami Federacji Rosyjskiej. To nie jest tak, że państwo zupełnie nie ma nad tym kontroli. Precyzując moją wcześniejszą wypowiedź, chciałbym wskazać, że o ile chodzi o nabycie bez zezwolenia, to my nie do końca możemy w to ingerować z uwagi na to, że najczęściej wynika to z wolności przepływu kapitału i swobód unijnych, stąd my nie mamy możliwości ingerowania w to. Natomiast w sytuacji, kiedy służby widziałyby jakieś zagrożenie, to myślę, że byłyby podejmowane przez nie określone działania, żeby takie zagrożenie wyeliminować. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-31">
+          <u xml:id="u-31.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Dziękuję bardzo. Nie ma więcej pytań. W związku z tym przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za pozytywnym zaopiniowaniem sprawozdania ministra spraw wewnętrznych i administracji z realizacji w 2021 r. ustawy z dnia 24 marca 1920 r. o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców? Kto jest za? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Czy wszyscy państwo się zalogowali? Czy wszyscy oddali głos? Wszyscy oddali, w takim razie zamykam głosowanie i proszę o podanie wyników.</u>
+          <u xml:id="u-31.1" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Głosowało 26 posłów, za przyjęciem sprawozdania głosowało 26, nikt nie był przeciw, nikt się nie wstrzymał. Komisja pozytywnie zaopiniowała sprawozdanie przygotowane przez ministra spraw wewnętrznych i administracji. Pamiętam, że w zeszłym roku pan Jarosław Zieliński był chyba posłem sprawozdawcą tej informacji. Czy pan poseł zechce…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-32">
+          <u xml:id="u-32.0" who="#PoselJaroslawZielinski">Nie miałem szansy, bo nie było sprawozdania w Sejmie. Zostałem wyznaczony…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-33">
+          <u xml:id="u-33.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Ale czy pan chce dalej tę misję pełnić? Będzie pan sprawozdawał 2 lata.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-34">
+          <u xml:id="u-34.0" who="#PoselJaroslawZielinski">Dobrze, jak się doczekam, to oczywiście będę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-35">
+          <u xml:id="u-35.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Czy jest zgoda, aby pan poseł Jarosław Zieliński był posłem sprawozdawcą? Jest zgoda. Gratulujemy, panie pośle, został pan posłem sprawozdawcą.</u>
+          <u xml:id="u-35.1" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Bardzo dziękuję, panie ministrze. Przechodzimy do punktu drugiego porządku obrad, tj. rozpatrzenie i zaopiniowanie dla Komisji do Spraw Kontroli Państwowej sprawozdania z działalności Najwyższej Izby Kontroli w roku 2021. Bardzo bym prosił, panie dyrektorze, o zabranie głosu i krótką informację na temat działalności NIK w roku 2021 w zakresie działalności Komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-36">
+          <u xml:id="u-36.0" who="#DyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejNajwyzszejIzbyKontroliBogdanSkwarka">Szanowny panie przewodniczący, szanowni państwo posłowie, szanowni państwo, otóż gdyby pan przewodniczący na wstępie pozwolił, to ja bym się podzielił swoim wystąpieniem z panią wicedyrektor Departamentu Porządku i Bezpieczeństwa Wewnętrznego Anną Mach, dlatego że zakres działania państwa Komisji dotyczy dwóch departamentów NIK, a więc administracja naszego departamentu, a sprawy wewnętrzne Departamentu Porządku i Bezpieczeństwa Wewnętrznego.</u>
+          <u xml:id="u-36.1" who="#DyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejNajwyzszejIzbyKontroliBogdanSkwarka">Na wstępie podam kilka liczb, żeby zobrazować działalność NIK w 2021 r. Wszystkim wiadomo, że działania kontrolne były utrudnione z racji panującej pandemii COVID-19. Mimo tego NIK przeprowadziła 84 kontrole planowe i 82 kontrole doraźne. W ramach tych 84 kontroli trzeba wskazać jedną dużą kontrolę wykonania budżetu państwa – na tę kontrolę składa się prawie 17 innych kontroli związanych z budżetem państwa. Skontrolowano 1754 podmioty, sformułowano 4851 wniosków pokontrolnych i tutaj duży plus, że 85% zostało przyjętych do realizacji. Było to o 300 wniosków więcej niż w roku 2020. Były 74 wnioski de lege ferenda, 112 zawiadomień do organów ścigania, w tym 54 do prokuratury oraz 66 wniosków o naruszenie dyscypliny finansów publicznych w stosunku do 74 osób. Stwierdzono wydatkowanie kwot z naruszeniem prawa w wysokości 4,5 mld zł. Natomiast jeżeli chodzi o odzyskane środki, te, które są w trakcie odzyskania, to ta kwota wynosi 5,5 mln zł. Jeśli chodzi o ujawnione nieprawidłowości finansowe na szkodę budżetu UE, to jest to 174 tys. zł. Izba przedłożyła Sejmowi 169 informacji o wynikach kontroli, w tym 74 informacje o wynikach kontroli wykonania budżetu państwa i 4 megainformacje.</u>
+          <u xml:id="u-36.2" who="#DyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejNajwyzszejIzbyKontroliBogdanSkwarka">Szanowni państwo, sprawozdanie jest podzielone na kilka zasadniczych obszarów, takich jak np. zapewnienie bezpieczeństwa ekonomicznego, zapewnienie stabilności gospodarki i warunków rozwoju, bezpieczeństwo i sprawne oraz skuteczne państwo, ochrona zdrowia i zapewnienie godnego poziomu życia, troska o środowisko i klimat oraz dbałość o edukację, kulturę i dziedzictwo. Z racji przedmiotowego działania Wysokiej Komisji kontrole przeprowadzane przez NIK dotyczą obszaru bezpieczeństwo i sprawne oraz skuteczne państwo i w zeszłym roku były 23 kontrole dotyczące tego obszaru. Nie chciałbym zanudzać wszystkich i ich omawiać. Skupię uwagę tylko na tych, które albo są państwu znane, albo dotyczą pewnego ważnego obszaru funkcjonowania państwa.</u>
+          <u xml:id="u-36.3" who="#DyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejNajwyzszejIzbyKontroliBogdanSkwarka">Jedna kontrola, która jest znana, dotyczyła działania wybranych podmiotów w związku z przygotowaniem wyborów powszechnych na prezydenta. Ona była przez szanownych państwa rozpatrywana 23 czerwca 2021 r. Natomiast chciałbym zwrócić uwagę na dwie inne kontrole, które dotyczyły nowej sytuacji, w jakiej się znaleźliśmy, mianowicie sytuacji covidowej. Starając się wyjść naprzeciw tej nowej, niestety trudnej sytuacji, przeprowadziliśmy dwie duże kontrole. Jedna dotyczyła funkcjonowania urzędów administracji publicznej w czasie pandemii COVID-19 i wykazała, że administracja nie była przygotowana do działań w czasie pandemii. W 90% skontrolowanych urzędów nie przeprowadzono odpowiednich działań. Druga kontrola dotyczyła organizacji pracy zdalnej, nowego zagadnienia, które pojawiło się w związku z COVID, a więc pracy zdalnej w wybranych podmiotach wykonujących zadania publiczne. Tu również wykazano, że 34 na 40 skontrolowanych podmiotów wykonujących zadania publiczne nie dawało sobie rady w pracy zdalnej. Mogę powiedzieć o jeszcze jednej dużej kontroli, którą realizowaliśmy, dotyczącej współpracy organów administracji rządowej z organizacjami pozarządowymi. I tutaj dobrze oceniliśmy tę współpracę. Była to duża kontrola, obejmująca kilkanaście podmiotów. Jeżeli pan przewodniczący pozwoli, to oddam głos pani wicedyrektor.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-37">
+          <u xml:id="u-37.0" who="#WicedyrektorDepartamentuPorzadkuiBezpieczenstwaWewnetrznegoNIKAnnaMach">Anna Mach, wicedyrektor Departamentu Porządku i Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Ja bardzo krótko i syntetycznie. Przedstawialiśmy państwu w zeszłym roku jedną kontrolę funkcjonowania Krajowego Systemu Ratowniczo-Gaśniczego. Ta kontrola wypadła pozytywnie, pozytywnie oceniliśmy funkcjonowanie tego systemu. Wykazaliśmy, że obowiązujące rozwiązania prawne są spójne, a organizacja tego systemu oraz wyposażenie, przygotowanie ratowników umożliwiały sprawne prowadzenie działań ratowniczych. Wskazaliśmy też kilka kierunków ewentualnych zmian, w szczególności w zakresie ochotniczych straży pożarnych i wsparcia finansowego tych jednostek, a także wsparcia druhów OSP. Wskazujemy na zmiany pokoleniowe, które zachodzą, systemowe, które powodują, że zastępowalność druhów w tym systemie może być coraz trudniejsza. Wskazujemy też, że w szczególności OSP potrzebują wsparcia w zakresie sprzętu i wypracowania motywacyjnych czynników dla pracodawców, aby zatrudnianie druhów było dla nich opłacalne, a nie było kłopotem. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-38">
+          <u xml:id="u-38.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Mam tylko takie pytanie, bo w ubiegłym roku kontrolowaliście państwo m.in. Policję w zakresie stosowania środków przymusu bezpośredniego i wiem, że ten protokół trafił do MSWiA, do komendy Policji. Czy on już został podpisany przez państwa i do państwa wrócił? Dlaczego? Dlatego że chcieliśmy ująć ten punkt w lipcowym planie pracy. W związku z tym chcieliśmy wiedzieć, czy macie państwo już protokół podpisany przez kontrolowane strony.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-39">
+          <u xml:id="u-39.0" who="#WicedyrektordepartamentuNIKAnnaMach">Tak, panie przewodniczący, kontrola jest zakończona, informacja została podpisana przez pana prezesa. Do pana ministra wystosowaliśmy pismo o stanowisko i pan minister takie stanowisko w ostatnich dniach nam przedstawił…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-40">
+          <u xml:id="u-40.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Kiedy jako Komisja dostaniemy ten protokół?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-41">
+          <u xml:id="u-41.0" who="#WicedyrektordepartamentuNIKAnnaMach">Myślę, że w lipcu już będziemy gotowi, będziemy drukować tę informację. Priorytetem były teraz kontrole budżetowe, które są stricte terminowe…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-42">
+          <u xml:id="u-42.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">A możecie państwo przyspieszyć, żebyśmy na pierwszym lipcowym posiedzeniu albo drugim mogli ten punkt rozpatrzyć? Mieliśmy mieć go w czerwcu, a czekamy na protokół, bo on uwzględnia prawdopodobnie również te 3 przypadki, które miały miejsce we Wrocławiu. Czy moglibyśmy liczyć na to, że do 10 lipca dostaniemy ten protokół?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-43">
+          <u xml:id="u-43.0" who="#WicedyrektordepartamentuNIKAnnaMach">Dobrze, 10 lipca. Myślę, że powinniśmy zdążyć. Zrobimy wszystko, żeby zdążyć. Jak mówię, ta informacja już jest gotowa, musimy ją wydrukować. Odpowiedź już mamy, w ostatnich dniach do nas wpłynęła. Ustosunkujemy się do niej króciutko i będziemy gotowi. Zanotowałam: 10 lipca.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-44">
+          <u xml:id="u-44.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Dobrze. Są pytania do państwa dyrektorów? Przepraszam, że pani dyrektor nie przywitałem, ale nie mieliśmy pani zgłoszonej na liście. Dziękuję ślicznie. Czy są pytania do państwa z NIK? Pan poseł Piotr Borys.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-45">
+          <u xml:id="u-45.0" who="#PoselPiotrBorys">Ja tylko chciałem raz jeszcze poprosić państwa o odpowiedź, czy w kontekście wcześniej ocenianej informacji, nad którą pracowaliśmy, z wykonania budżetu przez KPRM, czy ten zakres kontroli, który wynikał z zastosowanych procedur, a także wydatkowania całego funduszu covidowego czy postcovidowego, kiedy możemy liczyć na ten raport, aby móc ocenić stosowny kontekst zakupu tych wszystkich rzeczy? Jesteśmy wciąż zakładnikami pewnych doniesień medialnych, wycinkowych, a potrzebowalibyśmy mieć kompleksową ocenę tamtych zdarzeń, szczególnie w kontekście respiratorów. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-46">
+          <u xml:id="u-46.0" who="#DyrektordepartamentuNIKBogdanSkwarka">Panie przewodniczący, ta kontrola w niektórych podmiotach ruszyła, w niektórych jeszcze nie, ale jej zakończenie jest zaplanowane na końcówkę roku, a więc biorąc pod uwagę jeszcze wystąpienia pokontrolne, czas na zastrzeżenia, to podejrzewam, że to będzie pierwszy kwartał przyszłego roku.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-47">
+          <u xml:id="u-47.0" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewSipiera">Szanowni państwo, wyczerpaliśmy porządek i formalnie, jeżeli jest jakiś sprzeciw, to będziemy głosować, a jak nie, to przyjmę, że przedstawiony materiał został przyjęty przez Komisję i nie musimy głosować. Nie musimy? Nie musimy, dziękuję bardzo. Wyczerpaliśmy porządek dzisiejszego posiedzenia, dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-48">
+          <u xml:id="u-48.0" who="#Gloszsali">Jeszcze jeden punkt, plan pracy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-49">
+          <u xml:id="u-49.0" who="#PrzewodniczacyposelZbigniewSipiera">Plan pracy jeszcze, przepraszam.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-50">
+          <u xml:id="u-50.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Przepraszam bardzo. Wystarczy, że na chwilę oddałem prowadzenie, a już bezkrólewie się tu dzieje.</u>
+          <u xml:id="u-50.1" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Szanowni państwo, przystępujemy do realizacji punktu trzeciego, tj. rozpatrzenia projektu planu pracy Komisji na okres od 1 lipca do 31 grudnia 2022 r. – przedstawia przewodniczący Komisji. Myśmy państwu dostarczyli plan pracy, czyli tematy, które nie zostały zrealizowane w pierwszym półroczu. Chciałem zauważyć, że tam pojawi się również ten punkt, który miał być rozpatrywany jutro, czyli informacja na temat firm objętych sankcjami. Na prośbę pana ministra Macieja Wąsika, który zapewnia nas, że szykuje w tej chwili nowelizację tej ustawy, mającej wychodzić naprzeciw przedsiębiorcom, ten punkt przesuwamy na 1 lipca. W związku z tym on pojawi się w planie pracy w drugim półroczu. Natomiast mam pytanie, czy do planu pracy, bo nikt z państwa pisemnie tego nie wniósł, są jeszcze uwagi i propozycje? Pani poseł Piekarska. Rozumiem, że my później w sekretariacie ustalimy z prezydium miesiące, w których poszczególne punkty byłyby procedowane.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-51">
+          <u xml:id="u-51.0" who="#PoselKatarzynaMariaPiekarska">Szanowny panie przewodniczący, panie i panowie posłowie, został przygotowany przez rzecznika praw obywatelskich raport, informacja dotycząca sytuacji w ośrodkach strzeżonych dla cudzoziemców. Wydaje mi się, że my jako właściwa Komisja moglibyśmy temu raportowi się przyjrzeć i wysłuchać uwag.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-52">
+          <u xml:id="u-52.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Pani poseł, proszę się nie przejmować, że koledzy demonstracyjnie wychodzą. Mają spotkanie, ale zapowiedzieli, że są za.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-53">
+          <u xml:id="u-53.0" who="#PoselKatarzynaMariaPiekarska">To ja się bardzo cieszę. To by była jedna propozycja, bo wydaje mi się, że powinniśmy ten temat omówić. To jest jedna sprawa.</u>
+          <u xml:id="u-53.1" who="#PoselKatarzynaMariaPiekarska">I druga – zachęcona posiedzeniem wyjazdowym do Szczytna, chciałabym zgłosić propozycję, abyśmy wybrali się do Sułkowic, do ośrodka szkolenia psów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-54">
+          <u xml:id="u-54.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Kiwają głowami ci, co się zapisali, a nie pojechali. Panie pośle, prosiłbym o włączenie mikrofonu. Rozumiem, że pani poseł proponuje wizytację albo posiedzenie Komisji, ale wtedy musiałby być temat, w ośrodku w Sułkowicach, tak?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-55">
+          <u xml:id="u-55.0" who="#PoselKatarzynaMariaPiekarska">Myślę, że jest temat, bo nie tak dawno weszła ustawa, która dotyczyła psów na służbie, więc możemy przy tej okazji wysłuchać, jak wygląda wprowadzenie tej ustawy w życie, jakie są problemy, czy są może jakieś nowe grupy psów służbowych, które nie zostały objęte tą ustawą, chciałyby np. dołączyć do tych rodzajów służb, które takie regulacje posiadają.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-56">
+          <u xml:id="u-56.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Dobrze, ale ja bym miał prośbę, jeśli chodzi o oba te punkty. Bardzo bym prosił, aby na piśmie je złożyć prezydium, bo wiem, że jest zgoda kolegów z prezydium na to, żeby to uwzględnić. Proszę, pan poseł Borys.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-57">
+          <u xml:id="u-57.0" who="#PoselPiotrBorys">Chciałbym zgłosić jeden dosyć istotny punkt, którym Komisja powinna się zająć być może w lipcu, który jest tematem, jaki się dzisiaj jakby wydarzył, a powinien być przedmiotem oceny, pracy Komisji, powinniśmy poddać go pod głosowanie. To jest ocena pracy i efektów pracy wicepremiera ds. bezpieczeństwa Jarosława Kaczyńskiego. Nie wiemy do końca, czym się zajmował pan premier, ale myślę, że ten zakres bezpieczeństwa jest tak istotny, że powinniśmy poddać to pod głosowanie. Komisja powinna mieć możliwość z byłym panem wicepremierem ds. bezpieczeństwa się spotkać, bo do końca nie wiedzieliśmy, jak wygląda ta sytuacja, więc gdyby mógł pan przewodniczący poddać pod głosowanie ten wniosek.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-58">
+          <u xml:id="u-58.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Nie poddam tego wniosku pod głosowanie, ponieważ nie mam kworum, panie pośle. Proszę policzyć, nie ma 13 osób na sali. Jest 11 albo 12. Natomiast nic nie stoi na przeszkodzie, żeby podczas kolejnego posiedzenia taki wniosek został zgłoszony i posiedzenie Komisji w tym zakresie zwołane, nawet poza planem pracy. Możemy to rozważyć, pomyśleć o tym, natomiast nie chciałbym złamać regulaminu, doprowadzić do głosowania, w którym nie ma kworum, i ponosić później za to konsekwencje. Pan poseł Tomasz Zimoch, proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-59">
+          <u xml:id="u-59.0" who="#PoselTomaszZimoch">Bardzo dziękuję. Ja chciałem powtórzyć wniosek i zasugerować konieczność wyjazdowego posiedzenia na przejście graniczne…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-60">
+          <u xml:id="u-60.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Panie Tomaszu, pan na najlepsze wyjazdowe posiedzenie nie pojechał, a teraz pan chce…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-61">
+          <u xml:id="u-61.0" who="#PoselTomaszZimoch">Ale nie mogłem z nagłego powodu i zupełnie nieoczekiwanego, bo jakbym pojechał to by było dopiero nieszczęście. Chodzi o wizytę na przejściu granicznym w Krościenku. Ja już o tym mówiłem…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-62">
+          <u xml:id="u-62.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">A my nie mamy tego punktu?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-63">
+          <u xml:id="u-63.0" who="#PoselTomaszZimoch">To jest gmina Ustrzyki, przejście, które w ogóle nie było przystosowane do tego, co się działo w ostatnich miesiącach. W związku z decyzją wojewody zamknięto tam punkt, który służył uchodźcom z Ukrainy i w tej chwili nie ma tam nic.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-64">
+          <u xml:id="u-64.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Panie pośle, może gdybyśmy ten pana wniosek zmodyfikowali, żeby to była raczej wizytacja przejść granicznych pod względem przygotowania do przyjęcia uchodźców czy odprawy granicznej, ze szczególnym uwzględnieniem tego przejścia, o którym pan mówi. Dla jednego przejścia to my tam nie pojedziemy, ale gdybyśmy 2 albo 3 zwiedzili, to by to inaczej wyglądało.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-65">
+          <u xml:id="u-65.0" who="#PoselTomaszZimoch">Tak jest, bo bardzo blisko jest przejście w Medyce i jak byśmy kierowali się na północ, to zwizytujemy kilka.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-66">
+          <u xml:id="u-66.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Tam było tylko prezydium. Możemy odbyć wyjazdowe posiedzenie w Medyce z wizytacją przejść granicznych, tylko musimy się zastanowić nad tematyką, więc jakby pan to przemyślał, to we wrześniu, październiku moglibyśmy to rozważyć. Proszę doprecyzować temat.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-67">
+          <u xml:id="u-67.0" who="#PoselTomaszZimoch">Dobrze, ja to prześlę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-68">
+          <u xml:id="u-68.0" who="#PoselKatarzynaMariaPiekarska">Mam jeszcze jedną uwagę, bo z tego, co wiem, to będziemy rozmawiać na temat realizacji budowy muru, płotu…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-69">
+          <u xml:id="u-69.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Mamy 7 lipca posiedzenie z Komisją Obrony Narodowej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-70">
+          <u xml:id="u-70.0" who="#PoselKatarzynaMariaPiekarska">Bardzo dobrze. Ale byłoby dobrze, gdyby pan przewodniczący mógł się zwrócić, bo to była dosyć istotna kwestia. Pierwszy o tym powiedział zaraz po samej inicjatywie budowy muru pan minister Błaszczak, o budowie przejść dla zwierząt. To jest sprawa istotna, biorąc pod uwagę, że to jest bardzo unikatowy obszar leśny.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-71">
+          <u xml:id="u-71.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Wyjdę naprzeciw oczekiwaniom pani poseł, bo jeżeli będę pisał prośbę o materiał, to będę prosił o wizualizację, z uwzględnieniem przepustów dla zwierząt, zarówno dużych, jak i małych. Jak będziemy prosili o materiał, będziemy prosili, żeby przekazano nam materiał filmowy, który będzie pokazywał troskę pani poseł. Na pewno w rozmowie z panem ministrem Wąsikiem będę prosił, żebyśmy zobaczyli film.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-72">
+          <u xml:id="u-72.0" who="#PoselKatarzynaMariaPiekarska">Ja bym sugerowała, żeby porozmawiać nie z panem ministrem Wąsikiem, tylko z panem ministrem Kamińskim, bo mam takie wrażenie, że pan minister Kamiński ma większą empatię do zwierząt.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-73">
+          <u xml:id="u-73.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Nie będę polemizował na temat empatii do zwierząt. Poproszę, żeby pokazano, jak wygląda cały mur. Pan poseł Zimoch, proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-74">
+          <u xml:id="u-74.0" who="#PoselTomaszZimoch">Ja już nie w sprawie planu pracy, tylko mam pytanie, czy pan przewodniczący coś wie, bo w harmonogramie posiedzenia Sejmu pojawiło się sprawozdanie Komisji o pilnym rządowym projekcie…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-75">
+          <u xml:id="u-75.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Tak, wiem, jutro o godz. 14.00 mamy posiedzenie Komisji w tej sprawie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-76">
+          <u xml:id="u-76.0" who="#PoselTomaszZimoch">Czyli to sprawozdanie naszej Komisji?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-77">
+          <u xml:id="u-77.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Tak, to jest materiał, który jest w gestii ministra sprawiedliwości, ale pani marszałek i rząd tak bardzo nas kocha, że przekazano nam ten projekt.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-78">
+          <u xml:id="u-78.0" who="#PoselTomaszZimoch">Zmiana w ustawie o dokumentach publicznych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-79">
+          <u xml:id="u-79.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Był to projekt prezentowany na posiedzeniu Rady Ministrów dzisiaj przez ministra sprawiedliwości i został skierowany do naszej Komisji. Jutro o godz. 14.00 mamy pierwsze czytanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-80">
+          <u xml:id="u-80.0" who="#PoselJanSzopinski">Przepraszam bardzo, co znaczy, że został skierowany do naszej Komisji, jeśli do tej pory nikt z naszej Komisji go nie widział ani nie zna?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-81">
+          <u xml:id="u-81.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Wiem, że zostanie skierowany.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-82">
+          <u xml:id="u-82.0" who="#PoselJanSzopinski">„Zostanie skierowany” to lepsze sformułowanie. To tak do przyszłej dyskusji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-83">
+          <u xml:id="u-83.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Zostanie skierowany do naszej Komisji, jesteśmy przygotowani jutro na godz. 14.00 na posiedzenie Komisji Administracji, pierwsze czytanie tego projektu. Dzisiaj wieczorem prawdopodobnie przybędzie do Sejmu i dostanie numer druku. Ma charakter projektu pilnego, nie wiem – dlaczego. Ministrem wiodącym do tego projektu był minister sprawiedliwości i został on skierowany do nas.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-84">
+          <u xml:id="u-84.0" who="#PoselJanSzopinski">Pan premier do spraw bezpieczeństwa odszedł i zobaczcie państwo, jakie tempo rząd dokumentom nadał.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-85">
+          <u xml:id="u-85.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Czy są jeszcze jakieś pytania? Nie ma. W takim razie stwierdzam, że wyczerpaliśmy porządek obrad. Pan poseł przygotuje temat jesiennego wyjazdowego posiedzenia Komisji i wtedy będziemy mogli obejrzeć również perymetrię, jak wygląda przygotowanie na granicy. Pani poseł Nowogórska nas zaprosi do siebie, bo to jej strony.</u>
+          <u xml:id="u-85.1" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/asw/201923-sjm-aswxx-00130-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/asw/201923-sjm-aswxx-00130-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..d52747e
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/asw/201923-sjm-aswxx-00130-01/header.xml
@@ -0,0 +1,43 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-aswxx-00130-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych /nr 130/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych /nr 130/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#ASW">130</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-22</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="LegislatorwBiurzeLegislacyjnymKancelariiSejmuAleksandraWolnaBek" role="speaker">
+        <persName>Legislator w Biurze Legislacyjnym Kancelarii Sejmu Aleksandra Wolna-Bek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Wiesław Szczepański</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiPawelSzefernaker" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Paweł             Szefernaker</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMSWiAPawelSzefernaker" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w MSWiA Paweł Szefernaker</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="ASW" role="committee">
+        <orgName>Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/asw/201923-sjm-aswxx-00130-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/asw/201923-sjm-aswxx-00130-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..da7062c
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/asw/201923-sjm-aswxx-00130-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,62 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Otwieram posiedzenie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Uprzejmie informuję, iż w porządku obrad mamy dzisiaj jeden punkt – rozpatrzenie uchwały Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa oraz niektórych innych ustaw (druk 2344). Czy do porządku obrad są uwagi? Nie widzę.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">W takim razie chciałbym w państwa imieniu przywitać zaproszonych gości uczestniczących w dzisiejszym posiedzeniu Komisji. Witam pana Pawła Szefernakera, sekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji. Witam. Panią Kamilę Jeziorską- Chojecką, zastępcę dyrektora Departamentu Administracji Publicznej w MSWiA, pana Wojciecha Krawczyka, dyrektora Departamentu Strategii i Analiz Ministerstwa Klimatu i Środowiska, pana Pawła Różyckiego, zastępcę dyrektora…</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Właśnie widzę… Tylko po prostu… Mam tutaj zaproszonych. Widzę też pana Grzegorza Ziomka. Pan Grzegorz Ziomek, panie ministrze, jest dlatego na końcu, bo jest na z. Ja mam tutaj alfabetycznie. Sekretariat mi przygotował alfabetycznie. Nie chcąc uchybiać naczelnikom i dyrektorom czytam po prostu alfabetycznie. Przywitam pana dyrektora w odpowiedniej kolejności. Witam pana Pawła Różyckiego, zastępcę dyrektora Departamentu Strategii i Analiz w Ministerstwie Klimatu i Środowiska, pana Rafała Smentka, zastępcę dyrektora Departamentu Strategii i Analiz, pana Mikołaja Tarasiuka, zastępcę Dyrektora Departamentu Rynku Pracy w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej, pana dyrektora Michała Wójcika, panią Jolantę Zaborską, dyrektor Departamentu Prawnego w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji. Witam pana Grzegorza Ziomka, dyrektora Departamentu Administracji Publicznej w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji. Witam wszystkie osoby, które są na sali, a nie mam ich uwzględnionych. Witam panie i panów posłów.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Mamy tylko jeden punkt. Bardzo bym prosił, jeśli byłaby zgoda na takie procedowanie, iż najpierw oddałbym głos Biuru Legislacyjnemu, które odniosłoby się do zgłoszonych poprawek i wskazało, czy mogą być głosowane łącznie. Nie widzę przedstawiciela Senatu. Nie mamy nikogo z Senatu, kto by uzasadnił tą poprawkę. W takim razie potem stanowisko pana ministra do poprawki i głosowanie. Bardzo proszę, pani mecenas.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#LegislatorwBiurzeLegislacyjnymKancelariiSejmuAleksandraWolnaBek">Dzień dobry. Szanowni państwo, jeżeli chodzi o poprawki zawarte w uchwale Senatu, to każda poprawka dotyczy innej kwestii – dlatego powinny być głosowane oddzielnie. Jedyną sprawą, jaką chcemy podnieść, to jest kwestia dotycząca poprawki nr 3. Mianowicie wydaje nam się, iż poprawka proponowana częściowo nakłada się już w przyjętym art. 10 ust. 1 w ustawie. Wydaje nam się, że nie jest celowe rozpisywanie, co ma zostać uznane za dopełnienie obowiązku powiadomienia przy zgłaszaniu pracujących obywateli Ukrainy. Poprosimy jeszcze ewentualnie o stanowisko strony rządowej. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Bardzo dziękuję. W takim razie przystępujemy do rozpatrywania poprawek. Przystępujemy do rozpatrzenia poprawki nr 1, która w art. 1 dodaje pkt 23a w brzmieniu… Bardzo proszę, panie ministrze, o stanowisko rządu do tej poprawki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiPawelSzefernaker">Panie przewodniczący, szanowni państwo, Wysoka Komisjo, chciałbym wskazać, że wszystkim nam zależy na tym, aby te osoby, które docierają do Polski, kobiety w szczególności, które dotknęła trauma zbrodni wojennych, miały tutaj jak najlepsze warunki do tego, aby móc przebywać bezpiecznie, a także móc korzystać ze wszystkich możliwości prawnych, które w Polsce są możliwe. Rozwiązania, które są proponowane w poprawce nr 1, dotyczą terminu 7 dni od dnia zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa w przypadku przestępstw o charakterze seksualnym – żeby decyzja prokuratury była w ciągu 7 dni. Chciałbym wskazać, że – po pierwsze – zarówno do Prokuratury Krajowej, jak i do ministerstwa właściwego do spraw uchodźców wojennych i współpracy z uchodźcami nie dotarły do tej pory informacje ani skargi, które wskazywałyby, że występuje zjawisko opóźnień w wydawaniu tego typu zaświadczeń o pochodzeniu ciąży z przestępstwa prowadzących do przekroczenia terminu, do którego przerwanie ciąży w Polsce jest dopuszczalne. To po pierwsze. Po drugie chciałbym wskazać, że nie ma możliwości dotrzymania terminu 7 dni, który został zaproponowany ze względu na to, że w sprawach, w których miałoby to dotyczyć, przesłuchanie pokrzywdzonej jest przeprowadzane na posiedzeniu sądowym i sąd przesłuchuje w terminie 14 dni od wpływu wniosku. To jest art. 185c § 2 Kodeksu postępowania karnego. Uważamy, że ta poprawka jest w ogóle niezasadna ze względu na to, że nie mamy informacji o tym, żeby był taki problem. Poza tym w naszym przekonaniu jest niezgodna z Kodeksem postępowania karnego. Dodatkowo ma charakter stricte ideowy. Jestem przekonany, że przyjmują państwo także negatywne stanowisko rządu w tej kwestii.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Czy ja mogę zapytać, czy państwo znacie liczbę zgłoszonych takich przypadków?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAPawelSzefernaker">Nie znamy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki pierwszej zgłoszonej przez Senat? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Czy wszyscy państwo oddaliście głos? Zamykam głosowanie, proszę o podanie wyniku głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Głosowało 30 posłów. Za 9, przeciw 21, nikt się nie wstrzymał. Poprawka nie uzyskała akceptacji.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Przystępujemy do rozpatrzenia poprawki nr 2 polegającej na skreśleniu w art. 21 punktu 24. Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAPawelSzefernaker">Szanowni państwo, ta poprawka dotyczy kwestii związanej z usunięciem przepisów. Celem tej poprawki, którą zgłosił Senat, jest usunięcie przepisów, które umożliwiają przesuwanie środków funduszu zasobów interwencyjnych oraz rządowego funduszu dróg z przeznaczeniem tych środków na wykonanie zadań Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych. Chciałbym to szerzej omówić. W moim przekonaniu ta poprawka w tej chwili jest bardzo antyspołeczna. Ci, którzy zaproponowali tą poprawkę – jest to poprawka zgłoszona przez pana senatora Stanisława Gawłowskiego – nie zgłosili możliwości przesunięcia środków z innego źródła na interwencyjny zakup węgla, który jest w tej chwili niezwykle potrzebny. Nie zgłoszono poprawki, która by wskazywała, że jeżeli komuś się nie podoba zakup z tych funduszy, żeby zakupić z innych. Co zgłoszono? Żeby kompletnie wykreślić te przepisy z ustawy. Z uwagi na systemowy charakter tej ustawy jest w niej wiele różnych rozwiązań wychodzących poza jej zakres przedmiotowy. Jednym z takich przepisów jest przepis związany z zakupem interwencyjnym węgla. Myślę, że wszyscy na tej sali wiemy, jak niezwykle jest to ważne i jaki jest cel tego zakupu – zapewnienie bezpieczeństwa polskim obywatelom w zakresie ceny ciepła. W tej chwili taki zakup zgodnie z tymi rozwiązaniami przyjętymi przez Sejm będzie możliwy przez Rządową Agencję Rezerw Strategicznych. To jest 1,5 mld zł na interwencyjny zakup węgla, żeby Polacy mieli zapas tego surowca. I co się dzieje? Senat proponuje usunąć te przepisy. Myślę, że ta poprawka jest bardzo antyspołeczna i prosiłbym Wysoką Izbę i Komisję o to, żeby odrzucić poprawkę nr 2 Senatu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki nr 2? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Zamykam głosowanie, proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Głosowało 31 posłów. Za poprawką zagłosowały 2 osoby, 19 przeciw, 10 osób wstrzymało się od głosu. Stwierdzam, że poprawka nie uzyskała akceptacji.</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Przystępujemy do rozpatrzenia poprawki nr 3. Bardzo proszę, panie ministrze. Rozumiem, że tutaj była wątpliwość Biura Legislacyjnego. Albo pan ją rozwieje, albo…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAPawelSzefernaker">Podzielam wątpliwość Biura Legislacyjnego. Jestem przekonany, że gdyby nie poprawka nr 1, która miała charakter ideowy, poprawka nr 2, która miała charakter antypolski i poprawka nr 3, która jest kompletnie niepotrzebna, nie musielibyśmy dzisiaj się spotykać i rozmawiać.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Panie ministrze, niech pan nie ocenia ideowości poprawki, dobrze? Udaje nam się pracować w konsensusie…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAPawelSzefernaker">Podtrzymujemy negatywne stanowisko i podtrzymujemy tą wątpliwość Biura Legislacyjnego. Ten przepis jest niepotrzebny.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">W takim razie przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawki nr 3? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Zamykam głosowanie, proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Głosowało 31 posłów. Za 12, przeciw 18, jedna osoba się wstrzymała. Stwierdzam, że poprawka nie uzyskała akceptacji.</u>
+          <u xml:id="u-13.2" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Pozostaje nam teraz wybrać posła sprawozdawcę. Był pan poseł Sipiera. Rozumiem, że będzie kontynuował swoją misję.</u>
+          <u xml:id="u-13.3" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Wyczerpaliśmy porządek obrad. Przypominam, że o godzinie 14.00 mamy kolejne posiedzenie Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-13.4" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Zamykam posiedzenie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/asw2s/201923-sjm-asw2s-00004-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/asw2s/201923-sjm-asw2s-00004-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..5553329
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/asw2s/201923-sjm-asw2s-00004-01/header.xml
@@ -0,0 +1,55 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-asw2s-00004-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Podkomisja stała do spraw funkcjonowania zarządzania kryzysowego /nr 4/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Podkomisja stała do spraw funkcjonowania zarządzania kryzysowego /nr 4/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#ASW2S">4</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-23</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="AndrzejBartkowiak" role="speaker">
+        <persName>Andrzej Bartkowiak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselJozefaSzczurekZelazko" role="speaker">
+        <persName>Poseł Józefa Szczurek-Żelazko</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselKrzysztofTuduj" role="speaker">
+        <persName>Poseł Krzysztof Tuduj</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselMieczyslawBaszko" role="speaker">
+        <persName>Poseł Mieczysław Baszko</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselUrszulaNowogorska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Urszula Nowogórska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelKonradFrysztak" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Konrad Frysztak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiMaciejWasik" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Maciej Wąsik</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w MSWiA Maciej Wąsik</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="ASW2S" role="committee">
+        <orgName>Podkomisja stała do spraw funkcjonowania zarządzania kryzysowego</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/asw2s/201923-sjm-asw2s-00004-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/asw2s/201923-sjm-asw2s-00004-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..07d23ac
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/asw2s/201923-sjm-asw2s-00004-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,245 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelKonradFrysztak">Otwieram posiedzenie podkomisji stałej ds. funkcjonowania zarządzania kryzysowego. Porządek dzienny to informacja Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji na temat stanu obrony cywilnej w Polsce, w szczególności stanu budowli obronnych dla ludności cywilnej oraz planów ewakuacji na wypadek wojny.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelKonradFrysztak">Witam serdecznie pana generała brygady Andrzeja Bartkowiaka, komendanta głównego Państwowej Straży Pożarnej. Przepraszam. Witam pana ministra Macieja Wąsika. Witam, panie ministrze. Witam pana Romana Jaworskiego, naczelnika wydziału w Departamencie Ochrony Ludności i Zarządzania Kryzysowego w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji, starszego brygadiera Rafała Kolmana z Biura Ochrony Ludności Komendy Głównej PSP, pana nadbrygadiera Adama Koniecznego, zastępcę komendanta głównego. Witam pana Andrzeja Miturę, głównego specjalistę w Departamencie Komunikacji Społecznej, pana Wojciecha Radeckiego dyrektora Departamentu Ochrony Ludności i Zarządzania Kryzysowego, pana Tomasza Szczęsnego, doradcę ekonomicznego Departamentu Porządku i Bezpieczeństwa Wewnętrznego w NIK oraz pana Dominika Zimnego doradcę technicznego departamentu.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelKonradFrysztak">Szanowni państwo, ponieważ podkomisja została zwołana na wniosek posłów z klubu Lewicy, czy ktoś z państwa chciałby zabrać głos? Bardzo proszę pani poseł.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelKonradFrysztak">Poseł Wanda Nowicka (Lewica) – spoza składu Podkomisji:</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacyposelKonradFrysztak">Bardzo dziękuję. Chciałabym bardzo serdecznie podziękować panu przewodniczącemu za zwołanie tej komisji i że udało nam się spotkać po wszystkich zmianach i tylu zawirowaniach terminowych. Bardzo się cieszymy, że się udało.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#PrzewodniczacyposelKonradFrysztak">Proszę państwa, nasza inicjatywa i prośba o zwołanie tej komisji wynika z faktu, że po prostu jesteśmy przerażeni faktem, jakim jest stan ochrony cywilnej kraju i ochrona ludności cywilnej w zakresie schronów i ukryć. Wszyscy mamy świadomość, że 24 lutego zmieniła się sytuacja na świecie. Zmieniła się sytuacja w naszej części Europy. To, co kiedyś nam wydawało się niemożliwe, że wojna może wybuchnąć. Wiemy, że wojna może być, i że wojna jest. Musimy się liczyć z tym, że również Polska jest poważnie zagrożona. Jak widać do tej pory kolejne rządy nie brały tej możliwości pod uwagę i jesteśmy w sytuacji, w której jesteśmy.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#PrzewodniczacyposelKonradFrysztak">Dlatego zanim doszło do zwołania dzisiejszego posiedzenia, przeprowadziliśmy – można powiedzieć – swoiste śledztwo lub badanie, jak wygląda sytuacja w całym kraju w tym zakresie. A dlaczego to jest takie ważne? Może wszyscy to wiemy, ale mimo wszystko chciałam to powiedzieć. Wojna w Ukrainie nauczyła nas, że największe ryzyko ponosi ludność cywilna. Nie wojskowi, nie osoby walczące zbrojnie, ale miliony ludzi, którzy nie wojują, którzy mieszkają u siebie i którzy w przypadku bombardowań lub innego typu ataków muszą się gdzieś schronić. Muszą być chronieni przez państwo.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#PrzewodniczacyposelKonradFrysztak">Co się okazało? Może zacznę od swoich działań, a potem przewodniczący Zandberg powie o innych działaniach. Najpierw chciałam zbadać, jak wygląda sytuacja w województwie śląskim, ponieważ to jest mój okręg. Napisałam w tej sprawie do samorządów. Dostałam odpowiedzi i obraz jest dramatyczny. To znaczy, jeśli chodzi w ogóle o schrony, czy to, co z tych schronów pozostało, to one są w stanie, można powiedzieć, nie nadającym się do użycia albo bardzo często są wykorzystywane do innych celów. Co oznacza, że de facto nie będą mogły być wykorzystane jako schrony, a żeby móc to zrobić będą potrzebne działania i inwestycje. Nie da się z dnia na dzień zrobić schronu z magazynu. Wiemy o tym wszyscy. Co więcej, wszyscy potwierdzają, że ogromnym problem jest brak regulacji prawnych, które wygasły. Rozporządzenie wygasło w 2004 roku i od tego czasu tych regulacji nie ma. Nikt tak naprawdę się tym nie zajmuje. Nikt nie jest odpowiedzialny za te sprawy. W związku z tym mamy do czynienia z ogromnym chaosem, bo niektóre samorządy po prostu nic nie robią, ponieważ jak nie ma zadania to się go nie realizuje. Inne samorządy podejmują jakieś działania, a przynajmniej w zakresie zbierania informacji, ale wiemy, że to jest niewystarczające.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#PrzewodniczacyposelKonradFrysztak">Co więcej, przeraża również fakt, że w razie czego z punktu widzenia całego kraju tylko 3% ludności polskiej miałaby możliwość schronienia się w tej infrastrukturze, gdyby oczywiście była przystosowana. Tutaj liczę na informację i oczekuję jakieś weryfikacji tego, co mówię. Czy wszystko to państwo potwierdzą? Proszę państwa to jest po prostu dramat.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiMaciejWasik">Wypowiedź poza mikrofonem.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiMaciejWasik">Poseł Wanda Nowicka (Lewica) – spoza składu Podkomisji:</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiMaciejWasik">Dobrze, w takim razie usłyszymy, jak jest. Co więcej, co szokuje, w ustawie o obronie Ojczyzny w ogóle ten wątek się nie pojawił. W związku z tym w imieniu Lewicy złożyłam projekt ustawy w tej sprawie i mam nadzieję, że go podejmijcie i rzeczywiście do tej ustawy zostanie to wprowadzone. Proszę państwa może tutaj w tym momencie poprzestanę, ale mój i nasz niepokój jest ogromny. Potrzebne są działania. Potrzebne jest uznanie, że jest problem. Musimy wyprzedzająco myśleć o zabezpieczeniu ludności cywilnej, a nie czekać, aż zło się wydarzy, aż wojna wybuchnie i wtedy z ręką w nocniku będziemy próbować się ratować, ale wtedy już będzie za późno. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelKonradFrysztak">Panie pośle, zanim pan zabierze głos, chciałbym coś zaproponować. Ponieważ tematem podkomisji jest informacja pana ministra, a to było przedstawienie potrzeby... Dobrze, bardzo proszę. Kilka zdań, ale chciałbym, żebyśmy przeszli do informacji pana ministra i później do zadawania pytań i swoich uwag.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacyposelKonradFrysztak">Poseł Adrian Zandberg (Lewica) – spoza składu Podkomisji:</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PrzewodniczacyposelKonradFrysztak">Dziękuję. Pani posłanka Nowicka zarysowała pejzaż naszych obaw. Chciałbym go sprowadzić do kilku dosyć konkretnych pytań. Na co mogą realnie liczyć w tym momencie polscy obywatele? Ile tak naprawdę mamy w Polsce schronów, które zasługują na tę nazwę i nie są wyłącznie budowlami ochronnymi tylko z nazwy? Kto i na jakich zasadach będzie mieć do nich dostęp? Jak wyglądają procedury na wypadek sytuacji, do której wszyscy mamy nadzieję, że nie dojdzie, ale na którą Polska po prostu musi być przygotowana? Jak wygląda stan wizytacji tych schronów? Kto i kiedy, i na ile regularnie je wizytuje, i kiedy je ostatnio wizytował? Jak wygląda ich zaopatrzenie? Jak wyglądają procedury, które to zaopatrzenie mają zagwarantować? Jednym słowem, jaką możemy mieć pewność, że ta mapa, o której będziemy dzisiaj rozmawiać istnieje faktycznie, a nie istnieje tylko na papierze i że w przypadku ataku mieszkańcy polskich miast będą mieli faktycznie gdzie się schronić. Może to zabrzmi nieco złośliwie, ale muszę zadać to pytanie panu generałowi Bartkowiakowi. Czy ma pan pewność, że pan istnieje?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Proszę dotknąć.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Poseł Adrian Zandberg (Lewica) – spoza składu Podkomisji:</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Mówiąc poważnie, to jest kwestia wygaśnięcia tych wszystkich przepisów ustawowych, na podstawie których pan funkcjonował. Stąd moje pytanie, że tak powiem z sympatią i radością, że pan nas dzisiaj zaszczycił, ale w związku z tym w jakim charakterze pan dziś występuje? Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelKonradFrysztak">Dziękuję. Panie ministrze, oddaję panu głos.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Bardzo dziękuję panie przewodniczący. Na początku chciałbym podziękować za dwie rzeczy. Temat komisji jest oczywiście zrozumiały w zaistniałej sytuacji, bo absolutnie rozumiemy intencje wnioskodawców i oczywiście udzielimy stosownej informacji. Dziękujemy za wyrozumiałość, panie przewodniczący i przełożenie Komisji o dwa tygodnie. Mieliśmy się spotkać dwa tygodnie temu. Poprosiliśmy o przełożenie terminu między innymi po to, żeby wydarzyła się pewna rzecz i ogłoszenie zgłoszenia ustawy o ochronie ludności do wykazu prac rządu, która ma ogromne znaczenie w tym, o czym mówimy.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Ustawa o ochronie ludności będzie regulowała inaczej niż dotychczas pewne sprawy z zakresu ochrony ludności. Przede wszystkim, chciałem państwa uspokoić, że to, co zawsze było problemem, nie tylko ochrony ludności, ale wielu dziedzin życia, będzie tutaj określone. Uregulowane będą pieniądze. Najważniejsze do rozwiązania wielu problemów, które są i które mają samorządy zobowiązane do utrzymywania schronów, schronień itd, są oczywiście pieniądze. W tej ustawie zaproponowaliśmy fundusz ochrony ludności, który będzie dowiązany do PKB, czyli to będzie 1‰ PKB rocznie w postaci funduszu, który będzie celowym funduszem państwowym. To znaczy, że pieniądze po zakończeniu roku budżetowego nie znikają, mogą być przenoszone na następny rok i mogą być oszczędzane w formie skarbonki. Oczywiście celem tego funduszu są zarówno odbudowa po różnego typu klęskach żywiołowych, ale także urządzenia, które mogą stanowić ochronę ludności. Na pewno ten temat, który państwa dzisiaj interesuje, czyli schronów i miejsc schronienia, wchodzi w tę grę. Czyli znajdujemy źródło finansowania, bo musimy mieć na to środki. Zdajemy sobie sprawę, że samorządy nie będą budowały jeden do jeden schronów dla ludności. Do tego nie ma możliwości, ale żyjemy w warunkach polskich, w warunkach polskiego prawa budowlanego.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Widzimy ten obowiązek schronów. Oczywiście chodzi głównie o ludność miejską, bo zupełnie inne realia są w ośrodkach wiejskich. Myślę, że dużo lepiej przedstawi wiele szczegółów na ten temat szef Obrony Cywilnej Kraju, siedzący tu obok, pan komendant PSP, Andrzej Bartkowiak. Jeśli pan przewodniczący pozwoli, to jemu oddam głos, bo on ma zasadnicze wystąpienie w tym temacie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelKonradFrysztak">Dziękuję. Przekazuję głos panu generałowi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#AndrzejBartkowiak">Szanowny panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, panie ministrze, jeśli państwo pozwolicie to najpierw odpowiem na ostatnie pytanie. Czuję się cały czas organem wykonawczym i te zadania cały czas realizuję. Zacznę od optymistycznych wiadomości. Chcę powiedzieć, że przez ostatnie dwa i pół roku szef Obrony Cywilnej Kraju, ale też szef Ochrony Ludności, tak by się chciał określać, realizował zadania na wielu poziomach, a zaczęło się to wszystko bardzo mocno, gdy chodziło o pandemię.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#AndrzejBartkowiak">Szanowni państwo, przedstawię kilka liczb, bo to jest istotny element, żebyśmy zdali sobie sprawę, jak mocno byliśmy zaangażowani. Jeśli chodzi o pandemię to mieliśmy 165 tys. zdarzeń związanych z ochroną ludności. Do tej akcji było zaangażowanych prawie 300 tys. strażaków Państwowej Straży Pożarnej, blisko 130 pojazdów PSP i do tego trzeba doliczyć ochotnicze straże pożarne w liczbie blisko 192 tys. druhów i ponad 3000 pojazdów. Jeśli chodzi o działania związane z covidem, mam tutaj rozpiskę pokazującą, że nie tylko byliśmy w szpitalach, lecz także byliśmy przy szpitalach w bankach tlenu, dostarczaniu żywności do osób itd. To było bardzo duże zadanie, które moim zdaniem wykonaliśmy na bardzo dobrym poziomie.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#AndrzejBartkowiak">Kolejnym istotnym elementem, o którym może mówi się trochę mniej, to jest nasze wsparcie dla ochrony ludności, jeśli chodzi o działania na granicy białoruskiej. Byliśmy tam bardzo mocno zaangażowani i takich zdarzeń mieliśmy blisko 2000. Państwowa Straż Pożarna oddelegowała w tym czasie do działań blisko 3000 strażaków PSP i blisko 1000 samochodów, a jeśli chodzi o ochotnicze straże pożarne to było ponad 6700 druhów i 1600 pojazdów. Naszym zadaniem było głównie dostarczanie żywności, ewakuacja osób nielegalnie przekraczających granicę, dostarczanie wody do celów gospodarczych itd. O tym mogę odpowiedzieć szczegółowo, jeśli padną takie pytania.</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#AndrzejBartkowiak">Kolejnym elementem, który był bardzo istotny, jeżeli chodzi o nasze działania związane z ochroną ludności, obroną cywilną kraju, to działania związane z wojną w Ukrainie. Wielkie działania strażaków, o których chyba wszyscy wiedzą. Było około 23 tys. zdarzeń z tym związanych. Zaangażowano ogromną liczbę ludzi, bo 53 tys. strażaków Państwowej Straży Pożarnej i blisko 29 tys. pojazdów strażackich.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Wypowiedź poza mikrofonem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#AndrzejBartkowiak">Tak, po rozbiciu na dni. Około 2000 zaangażowanych druhów i blisko 15 tys. pojazdów. To pokazuje jak ogromnie był zaangażowany szef Obrony Cywilnej Kraju i wszyscy podlegający mu ludzie. Na pytania, jaki jest dzisiaj status mojej osoby odpowiem teraz bardziej dokładnie. Od czasu wejścia w życie ustawy określającej szczegółowe zasady organizacji obrony cywilnej w celu prawidłowej realizacji zadań obronny cywilnej należy stosować wytyczne komendanta głównego. Dzisiaj tymi wytycznymi się posługuję. Chciałbym zwrócić uwagę, że jeśli chodzi o...</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#AndrzejBartkowiak">Poseł Magdalena Biejat (Lewica) – spoza składu Podkomisji:</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#AndrzejBartkowiak">To jest z 1967 roku, tak?</u>
+          <u xml:id="u-10.3" who="#AndrzejBartkowiak">Nie, z września 1997. Tak, administracji rządowej. Jeśli chodzi o odpowiedź na pytanie, które pani zadała o budynki, o schrony. Ogólnie mamy problem tego rodzaju, że nie ma w Polsce w prawie budowlanym określonej definicji schronu. Nie jest określone co to jest, jak ma wyglądać i jak ma być zaopatrzony. Zaraz powiem, jak chcemy z tego wybrnąć, jaki mamy pomysł i już gotowy projekt, o którym zaraz powiem. Na ten moment mamy ponad 62 tys. takich miejsc, które można nazwać schronem. Mamy w Polsce 62 tys. takich obiektów. To może dać realne schronienie dla około 1 300 tys. ludzi. To jest 3,38% populacji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">W populacji miejskiej jest to większy procent.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#AndrzejBartkowiak">Chcę od razu powiedzieć jedną bardzo istotną rzecz. Uważam, że to jest bardzo istotne. Mamy bardzo dobre prawo budowlane, jeśli chodzi o budowę obiektów i zabezpieczenie pod kątem przeciwpożarowym. Mamy jedne z najbardziej restrykcyjnych przepisów na świecie. Budujemy bardzo bezpieczne obiekty. Właściwie wszystkie piwnice i wszystkie garaże podziemne w konstrukcji żelbetowej, a tak głównie budujemy od pięciu dekad, są na tyle dobrymi obiektami, bardzo restrykcyjnie odbieranymi przez Państwową Straż Pożarną – gdzie musimy zapewnić odpowiednie wyjścia i dojścia z tych obiektów, wentylację, podwójne zasilanie, czyli jeżeli jedno zasilanie przestanie działać to jest drugie – to takie obiekty można spokojnie uznać za miejsca schronienia. To nie są profesjonalne schrony, ale miejsca schronienia. Wszystkie garaże podziemne, piwnice tak jak i metro w Warszawie budujemy od lat w konstrukcji żelbetowej. Jest to bardzo dobra konstrukcja. Grubość ścian wynosi od 50 do 60 cm. Każdy strop i każda ściana muszą wytrzymać ponad 240 minut rozwiniętego pożaru. To pokazuje, że są to miejsca bezpieczne.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#AndrzejBartkowiak">To się pojawiło w naszym prawie budowlanym i już jest na dziś, więc nie byłbym takim pesymistą, jeśli chodzi o to, że nie ma w ogóle takich miejsc, gdzie można się schronić. To pokazują też zdjęcia i moje rozmowy z Siergiejem Krukiem, komendantem głównym z Ukrainy, moim odpowiednikiem. Chodzi o uderzenia w obiekty mieszkalne i tam też często ci ludzie chowają się w piwnicach. Przez rozmowy, które odbyłem, jestem wręcz przekonany, że mamy dużo lepiej wybudowane obiekty, dużo lepiej zabezpieczone, na dużo większym i lepszym poziomie. Jesteśmy w stanie zaproponować na ten moment takie rozwiązania, ale żeby pójść jeszcze dalej chcę powiedzieć, że już jest gotowe rozporządzenie do nowej ustawy o ochronie ludności, która mam nadzieję wejdzie jak najszybciej w życie. To jest gotowe rozporządzenie. Jesteśmy z ministrem infrastruktury w stałym kontakcie, aby przedstawić rozporządzenie. Jeśli chodzi o zbiorową ochronę ludności, to będzie projekt, żeby wreszcie w prawie budowlanym pojawiła się informacja czarno na białym jak ma wyglądać schron i jak powinien funkcjonować. Już jesteśmy gotowi do tego od zaraz, więc prosimy bardzo o szybkie procedowanie, żebyśmy mogli w tym kierunku pójść.</u>
+          <u xml:id="u-12.2" who="#AndrzejBartkowiak">Jeszcze pokażę, że w 2018 roku szef Obrony Cywilnej Kraju wydał wytyczne w sprawie zasad postępowania z zasobami budownictwa ochronnego. To jest taki przepis, który funkcjonuje od 2018 roku i on się idealnie wpisuje w to, co przed chwilą powiedziałem o tych piwnicach, garażach podziemnych i kilku piętrowych oraz oczywiście o metrze w mieście stołecznym Warszawa. To tyle tytułem wstępu panie ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelKonradFrysztak">Oczywiście, panie ministrze, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Szanowni państwo, chciałbym podkreślić jedną rzecz. My patrzymy na to, co się dzieje na Ukrainie. Widzimy Kijów. Komendant główny Policji, w ogóle nasze służby MSWiA, bardzo ściśle współpracują ze stroną ukraińską w wymianie informacji. Oczywiście my udzielamy różnorakiej pomocy Ukraińcom. W zakresie ochrony ludności poszła ogromna pomoc ze strony PSP i OSP, ogromna pomoc. To są po prostu hangary sprzętu, który w tej chwili pracuje na Ukrainie, w ukraińskich miastach przy gaszeniu pożarów po ostrzale, do odgruzowywania, do ratowania życia ludzkiego itd. Patrzymy też na ich doświadczenia np. w jaki sposób Kijów przygotowywał się do ochrony ludności po wybuchu wojny. To, o czym mówił komendant, to jest ta droga, którą powinniśmy iść. My musimy dokonać wspólnie z samorządami inwentaryzacji miejsc, które w szybki sposób mogą być przekształcone w miejsca schronienia, może nie w schrony, ale w miejsca schronienia.</u>
+          <u xml:id="u-14.1" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Normy budowlane, o których mówił pan komendant, że żelbeton stropowy musi wytrzymać 240 minut rozwiniętego pożaru, są wystarczającymi elementami. Oczywiście te miejsca muszą być odpowiednio doposażone przez samorząd. Samorząd na to nie ma środków. Zgadzamy się, ale po to tworzymy zdecentralizowany fundusz ochrony ludności, bo jego połowa będzie w rękach wojewodów, którzy oczywiście za te zadania też odpowiadają i będą mieli możliwość finansowania tego typu rzeczy, czyli np. doposażenia w podwójne źródło prądu, czyli w generatory, zasobniki wody, w urządzenia filtrujące itd. Dzięki tym normom budowlanym, duże miasta mają ogromny potencjał miejsc schronienia.</u>
+          <u xml:id="u-14.2" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Zgadzam się z panią poseł w tym, co powiedziała, że rzeczywiście przez lata od czasów zimnej wojny odwykliśmy od tej myśli. Ostatni taki profesjonalny schron został zbudowany na pewno w czasach zimnej wojny. Myślę, że to były lata 60., kiedy budowano szkoły ze schronami pod spodem. One do dziś są oczywiście. Trzeba je inwentaryzować i będziemy inicjować te działania, bo musimy to zrobić wspólnie z samorządami, co do tego nie ma wątpliwości. Bez samorządów nie uda nam się tego zrobić. Natomiast patrząc na różne województwa, tu akurat pani poseł mówi, że reprezentuje województwo śląskie, województwo śląskie wygląda nie najgorzej na tle całej Polski. Jest jedno województwo, gdzie nie ma ani jednego schronu. Tak? Takiego w stylu zimnowojennym. To województwo wielkopolskie. Natomiast województwo śląskie zakwalifikowało aż 1450 obiektów na schrony i ponad 1200 obiektów jako miejsca ukrycia. Oczywiście biorąc pod uwagę dzisiejsze standardy budownictwa wielorodzinnego bardzo łatwo szybko wyznaczyć tego typu miejsca.</u>
+          <u xml:id="u-14.3" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Obrona cywilna to także organizacja ludności w stanie W. To jest ta organizacja. Przypomnijmy, że mamy pewne służby, które w stanie pokoju pracują, które będą bardzo szybko ogołocone przez wojsko, bo wojsko ma najsilniejszy priorytet. Zdajemy sobie sprawę, że musimy przygotować tę strukturę, która będzie wykonywała zadania określone w konwencji genewskiej, czyli obrona cywilna, czyli zadania państwowe, a do obrony cywilnej się nie strzela. Chociaż mamy tutaj, co do tego wątpliwości, jak dojdzie do konfliktu zbrojnego czy te reguły będą respektowane, bo mamy do czynienia z nie lada barbarią. Oczywiście, panie przewodniczący, odpowiem na wszystkie pytania.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyposelKonradFrysztak">Bardzo dziękuję. Bardzo proszę, pan poseł Tuduj.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PoselKrzysztofTuduj">Uprzejmie dziękuję, panie przewodniczący, szanowny panie ministrze. Przede wszystkim bardzo się cieszę, że podkomisja zbiera się dzisiaj w tym temacie. Temat jest bardzo ważny, tak że dziękuję wnioskodawcom.</u>
+          <u xml:id="u-16.1" who="#PoselKrzysztofTuduj">Jednak, chyba nie czujemy do końca dramatu sytuacji. Jeżeli mówimy o tym, że nie jest tak źle, bo nie 3% ludności polskiej może się schować, skryć, ukryć w schronach, tylko 3,5%. Myślę, że przykładamy tutaj troszeczkę za mało powagi do tej rzeczy. Oczywiście porównywanie się do Szwajcarii, gdzie 120% ludności może skryć się w schronach atomowych, nie ma w naszym przypadku sensu, ale odniesienie się do Szwecji, która jest w stanie ukryć 80% ludności w takich miejscach, takie przynajmniej są informacje, ma sens. Tam wyobraźnia polityczna jakoś sięga takiej rzeczywistości, że przed państwem mogą stać nie tylko dobre czasy, ale również złe czasy. Cieszą informacje dotyczące pomocy Ukrainie, ale dzisiaj jednak tematem podkomisji jest troska o bezpieczeństwo Polek i Polaków oraz ich możliwość ukrycia się.</u>
+          <u xml:id="u-16.2" who="#PoselKrzysztofTuduj">Tutaj rodzi się szereg wątpliwości, czy my naprawdę wiemy, czym dysponujemy. Generalnie wojna trwa już kwartał. Wszyscy się obudzili, że jednak porządek bezpieczeństwa w tej części Europy jest niepewny. Nie mamy zagwarantowanego pokoju po wsze czasy. Pytanie: czy są robione inwentaryzacje? Przede wszystkim czy to, co jest na papierze się zgadza? To, że na papierze jest wyliczonych 60 tys. schronów, to jedno, a drugą sprawą jest to, w jakim są stanie. W jakim one są stanie? Czy tam w ogóle da się wejść? Czy ktoś to ostatnio widział? To są bardzo poważne pytania, dlatego że właśnie ten temat od dawna jest traktowany po macoszemu i odsuwany przez wszystkie poprzednie rządy, ale również przez obecny.</u>
+          <u xml:id="u-16.3" who="#PoselKrzysztofTuduj">Oczywiście to się wiąże z nakładami. Tutaj słyszymy zapowiedzi, że jest organizowane finansowanie na te cele. To bardzo dobrze, bardzo słusznie, natomiast jakie to będą kwoty? W jaki sposób one będą dysponowane? Czy one będą przekazywane bezpośrednio samorządom, czy też są plany takie, żeby z samorządami współpracować? Mam pytanie, czy ministerstwo patrzy na sprawę np. metra warszawskiego, które, z tego, co wiem, jest częściowo schronem przeciw atomowym, ale pod kątem wykorzystania...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#AndrzejBartkowiak">Wypowiedź poza mikrofonem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PoselKrzysztofTuduj">Nie? Nie jest tak? Dobrze to proszę o zweryfikowanie. W każdym razie metra we wszystkich krajach są traktowane jako schrony, jako miejsca ukrycia. Pytanie: czy my, czy państwo, czy panowie myślicie o jakieś dodatkowej inspiracji dla miast, żeby te metra budować również z tego powodu? To nie jest śmieszne. Jednak temat bezpieczeństwa Polaków jest tematem bardzo poważnym.</u>
+          <u xml:id="u-18.1" who="#PoselKrzysztofTuduj">Na Dolnym Śląsku zapytałem o to kilkadziesiąt samorządów. Jeszcze oczekuję odpowiedzi. Jeszcze nie mam pełnej informacji zwrotnej. Zapytałem samorządy pod kątem planów zarządzania kryzysowego, po pierwsze, czy one są aktualne, bo zgodnie z ustawą mają być aktualizowane co dwa lata. Czy są aktualne? I druga rzecz też trochę w kontekście schronów lub ewakuacji, czy nasze myślenie o zarządzaniu kryzysowym przewiduje to, co się dzieje na Ukrainie? Do tej pory ta wyobraźnia pewnie nie szła w takim kierunku, ale należałoby na samorządy oddziaływać, żeby plany odświeżały, popatrzyły na ryzyka, o jakich zapomniała Polska, ale okazuje się, że niekoniecznie inne kraje, że coś takiego może się zdarzyć. Dobrze, na ten moment to tyle. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacyposelKonradFrysztak">Bardzo dziękuję. Pani przewodnicząca i później oddam głos pani poseł.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#PoselJozefaSzczurekZelazko">Szanowny panie przewodniczący, szanowni państwo, bardzo dobrze, że rozmawiamy na ten temat. Wszyscy mamy świadomość, że sytuacja, która obecnie jest na Ukrainie, na pewno wzmaga czujność mieszkańców i osób, które odpowiadają za obronę cywilną naszego kraju. Pani wnioskodawca przedstawiła kilka takich stwierdzeń, że do tej pory w naszym porządku prawnym nie ma ścisłych regulacji, które nakładałyby na konkretne organy państwa czy też na samorządy zadania z zakresu obrony cywilnej. Chciałabym, żeby jasno wybrzmiało czy takie regulacje w obecnym porządku prawnym są, czy ich faktycznie nie ma. Pytam nie bez powodu, bo w wielu takich dyskusjach medialnych pojawia się narracja, że samorządy nie odpowiadają za obronę cywilną, że to jest kwestia wyłącznie rządu. Dla jasności sprawy dobrze by było, żebyście panowie tutaj wyjaśnili, jakie zadania spoczywają na administracji rządowej, a jakie na administracji samorządowej.</u>
+          <u xml:id="u-20.1" who="#PoselJozefaSzczurekZelazko">Bardzo dobrze się stało, że powstała ustawa o ochronie ludności, bo ona rzeczywiście uporządkuje wiele kwestii, które do tej pory może nie były tak jasno wyartykułowane. Wiemy, że od wielu lat w naszym kraju różne instytucje były zobowiązane do tworzenia planów w zakresie obrony cywilnej. Czy państwo macie wiedzę jak te plany są konstruowane? Czy one są komunikowane ludności, bo jedna rzecz to jest stworzenie systemu, druga rzecz – to jest tworzenie procedur, a jeszcze kolejna rzecz – to jest informowanie mieszkańców, jak mają się zachować w takich sytuacjach. Wiem, że wielu mieszkańców naszego kraju nie ma takiej wiedzy. Gdyby, nie daj Boże, w dramatycznej sytuacji byłaby potrzeba skorzystania z tych obiektów ochronnych, to podejrzewam, że większa część mieszkańców naszego kraju nie wiedziałaby, do którego miejsca się udać. Kto odpowiada za tę informację? To jest ważne, żeby dotrzeć do każdego mieszkańca naszego kraju, żeby wiedział, że w przypadku zagrożenia ma się udać w takie miejsce.</u>
+          <u xml:id="u-20.2" who="#PoselJozefaSzczurekZelazko">Teraz jeszcze kwestia tych obiektów. Oczywiście to jest ważne, żebyśmy odświeżyli sobie informacje na temat ilości, ale też stanu technicznego tych budynków. Bardzo dobrze, że powstała ustawa i dziękujemy państwu za przygotowanie projektu tej ustawy. Mam nadzieję, że będzie szybko procedowana. Cieszę się, że są zagwarantowane środki, bo to jest ważne. Z drugiej strony pan komendant wspomniał, że będą doprecyzowane w przepisach prawa warunki techniczne tych obiektów. Mam takie pytanie. Ponieważ schrony generalnie budujemy w dużych skupiskach, czyli w miastach, w dużych miejscowościach, natomiast na terenach słabiej zurbanizowanych takich obiektów nie będzie. Wiem, że np. w niektórych krajach, chociażby w Szwajcarii, która jest krajem neutralnym, wydając tam zezwolenie na budowę domu jednorodzinnego warunkiem wydania takiego zezwolenia jest umieszczenie w tym budynku pomieszczenia, które odpowiada parametrom określonym przez ich przepisy prawa, które jest miejscem, gdzie można się w razie takiej sytuacji schronić. Czy w tych przepisach, które państwo tutaj przygotowujecie, widzicie taką możliwość? Czy można wprowadzić do przepisów prawa budowlanego takie przepisy, że osoby, które budują domy jednorodzinne, w projektowanych pomieszczeniach powinny przewidzieć takie miejsce, które mogłoby służyć za chwilowe miejsce schronienia? Z tego, co wiem, to jest przepis, który mówi, że takie osoby mogłyby przebywać w tych warunkach do tygodnia. Wiem, że może dla pana komendanta to jest jakaś abstrakcja, ale na świecie istnieją takie przepisy. Wiem, że skupiamy się na obronie ludności w tych dużych skupiskach miejskich, ale może warto o tym pomyśleć. Jeżeli nie o takich przepisach, które stawiałyby takie wymogi, to może o zaleceniach w tym zakresie. To buduje pewną świadomość u ludzi. Myślą o przyszłości swojej rodziny. Może warto się zastanowić czy w swoim budynku warto zapewnić takie pomieszczenie. Ewentualnie jest również kwestia gromadzenia środków podstawowej potrzeby na kilka dni, które gwarantowałyby przetrwanie w takich trudnych okresach. Rzucam ten pomysł do przemyślenia, do przeanalizowania, ale takie praktyki są stosowane. Myślę, że warto o tym po prostu mówić. Nawet jeżeli to nie będzie przelane na konkretne zapisy w przepisach prawa, to może ta świadomość Polaków spowoduje, że będą chcieli inwestować w takie rozwiązania.</u>
+          <u xml:id="u-20.3" who="#PoselJozefaSzczurekZelazko">Mam jeszcze jedno pytanie. Ponieważ pan komendant powiedział o garażach podziemnych, które spełniają standardy pozwalające chronić mieszkańców. Ta infrastruktura rzeczywiście mocno się rozwija. Czy ktokolwiek, czy państwo monitorujecie ilość takich obiektów? Te garaże powstają praktycznie wszędzie tam, gdzie są budowane osiedla mieszkaniowe, sklepy wielkopowierzchniowe czy różne inne obiekty. Czy w ogóle jest ewidencja tych garaży, które spełniają standardy, o których pan komendant mówił? Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczacyposelKonradFrysztak">Bardzo dziękuję. Głos oddaję pani poseł Magdalenie Biejat.</u>
+          <u xml:id="u-21.1" who="#PrzewodniczacyposelKonradFrysztak">Poseł Magdalena Biejat (Lewica) – spoza składu Podkomisji:</u>
+          <u xml:id="u-21.2" who="#PrzewodniczacyposelKonradFrysztak">Może pociągnę to pytanie, na którym skończyła pani przewodnicząca, bo rzeczywiście zastanowiło mnie to, co pan komendant mówił na temat standardów, które spełniają nasze garaże i piwnice. O ile dobrze się orientuję, oczywiście jako laiczka, to jednak nie jest tak, że każda piwnica budowana od 50 lat posiada wentylację i drugie wyjście. To jest garaż. Przyznam, że to mnie zaintrygowało.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">To szybko odpowiem. Te normy spadały. Straż pożarna broniła te normy. Oczywiście są różne punkty widzenia i wiadomo, że zupełnie inaczej na to patrzyliśmy w latach 90., kiedy była odwilż po zimnej wojnie. To jest oczywiste. Natomiast tutaj trzeba zrobić ukłon w stronę straży pożarnej, która broniła tych norm. Niektórzy mówili, że hamują rozwój budownictwa, bo utrzymują bardzo wysokie normy. Okazuje się, że jednak była w tym jakaś mądrość. Mimo tego, że te normy spadły, to nadal zostały utrzymane jeszcze na wysokim poziomie. Wytrzymałość na te 240 minut pożaru jest istotna. Mało tego, każdy obiekt jest odbierany przez straż pożarną właśnie pod tym kątem. Przypomnijmy sobie problemy i częste psioczenie na straż pożarną przy braku odbioru różnych ważnych obiektów w Polsce. To są właśnie te rzeczy. Straż pożarna w tym momencie sprawdza czy są spełnione także te normy. Przepraszam, że tak wpadłem w słowo pani poseł.</u>
+          <u xml:id="u-22.1" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Poseł Magdalena Biejat (Lewica) – spoza składu Podkomisji:</u>
+          <u xml:id="u-22.2" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Jasne. Kontynuując, już się nie będę znęcać nad tym, że wszystkie kolejne miłościwie nam panujące rządy lekceważyły kwestie obrony cywilnej i po prostu nie ma podstawy prawnej. Natomiast jest to pewne dość grube przeoczenie, że w czasach w jakich żyjemy, w sytuacji, w której przeprowadzaliśmy ustawy o obronie Ojczyzny, jednocześnie państwo, użyję tego słowa, dość lekkomyślnie wykreślili z porządku prawnego ustawę o obronie Ojczyzny, o obronie ludności, która funkcjonowała. To jest ta ustawa z 1967 roku. Przez kilka miesięcy nie zaproponowaliście nic w zamian. Moje pytanie brzmi...</u>
+          <u xml:id="u-22.3" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">To nie odrębna służba została zlikwidowana, tylko pewien zbiór zadań, który jest realizowany przez MSWiA i PSP. Zbiór zadań.</u>
+          <u xml:id="u-22.4" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Poseł Magdalena Biejat (Lewica) – spoza składu Podkomisji:</u>
+          <u xml:id="u-22.5" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Zaraz będę mówić o tym zbiorze zadań. Oczywiście bardzo cieszy mnie deklaracja, że to się ruszyło i trafiło do prac rządu. Oczywiście bardzo chętnie będziemy pracować nad tą ustawą. Z posłanką Nowicką nie możemy się doczekać. Jestem ciekawa, kiedy ją wreszcie zobaczymy, kiedy możemy się jej spodziewać i czy do tej ustawy dołączone będzie to rozporządzenie ministra infrastruktury, ten wzór, o którym mówił pan komendant. Świetnie.</u>
+          <u xml:id="u-22.6" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Interesuje mnie też to jakie będą zasady utrzymania schronień i schronów? Dzisiaj wiemy, że część tych schronień i schronów, które istniały, są w fatalnym stanie. Staraliśmy się robić takie ewidencje w naszych regionach i pytać jednostki, które zarządzają takimi miejscami. Rzeczywiście sytuacje tam są bardzo złe, to znaczy schrony, które były wybudowane jako tako, zostały zdewastowane, zamurowano drugie wyjścia albo np. gdzieś, ktoś, kiedyś zamknął drzwi do niego i nikt nie wie, kto ma klucz.</u>
+          <u xml:id="u-22.7" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">To mnie prowadzi do następnej kwestii. Pan komendant powiedział, że funkcjonuje, że istnieje rozporządzanie... Nie, pytam jakie będą zasady i czy będą takie zasady w ustawie dotyczące utrzymania i ewidencjonowania tych schronów na bieżąco. To też prowadzi mnie do kwestii, o której pan komendant mówił, że jest rozporządzenie z 2018 roku i tam są wytyczne. Jednak czy państwo zdajecie sobie sprawę, że jak już wspomniała pani posłanka Nowicka, niestety tego zespołu zadań nie przyjmują do siebie administracja samorządowa i wojewódzka. Bardzo dobrze, że państwo się przejmujecie, że jest ten zespół zadań, które państwo realizują. Bardzo fajnie, tylko województwa też nam odpisały, że nie mają takich kompetencji. W związku z tym sytuacja jest taka, że dopóki nie mamy tego... Nawet te wytyczne nie były w ogóle respektowane, bo np. teoretycznie zgodnie z tymi wytycznymi co 10 lat powinny być prowadzone wizytacje tych schronów. Na przykład taki ratusz warszawski, który pytaliśmy o to, czy wizytuje schrony i czy wypełnia te wytyczne, oświadczył nam, że to nie jest żadna podstawa prawna, a oni nie wiedzą, gdzie mają schrony i ich to nie interesuje. To jest sprawa, która jest istotna.</u>
+          <u xml:id="u-22.8" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Ostatnie pytanie. Pytam jako posłanka warszawska dla wyjaśnienia. Czy pan jest w stanie mi powiedzieć, jaki status ma w tej chwili warszawskie metro? Dlatego że rzeczniczka ratusza kilka lat temu w wywiadzie powiedziała, że metro warszawskie w połowie inwestycji przestało instalować śluzy na stacjach metra. Jestem ciekawa, które stacje spełniają jakie wymogi i jak to właściwie wygląda? Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#PrzewodniczacyposelKonradFrysztak">Bardzo dziękuję. Teraz pan przewodniczący, pan poseł Baszko.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#PoselMieczyslawBaszko">Panie przewodniczący, panie i panowie posłowie, panie ministrze, panowie komendanci, jestem pod wielkim wrażeniem, że ktoś zachowuje się destrukcyjnie w bezpieczeństwie państwa, a jednak przebudził się i mówi o ochronie ludzi przed atakiem, przed agresją. Kieruję słowa do pani poseł i do pani marszałkini. Jeżeli wziąć pod uwagę, co się działo na granicy polsko-białoruskiej, kto tam pojechał i przecinał zasieki, dlaczego pani poseł się temu nie przeciwstawiała? Pytam się. Dlaczego? Za to, że się przeciwstawiałem, była robiona na mnie akcja z koszulkami z konstytucji. Dobrze się stało, że warto żyć, że jest opamiętanie się, że jest to bezpieczeństwo.</u>
+          <u xml:id="u-24.1" who="#PoselMieczyslawBaszko">Chodzi o bezpieczeństwo Polaków. Jeśli chodzi o bezpieczeństwo to trzeba zrobić budżet, zakupy. Na przykład obrony cywilnej praktycznie nie ma. My dokładnie wiemy, że od dawna jej nie ma. Gdyby nie straż pożarna, ochotnicza straż pożarna, to nie podołalibyśmy w kryzysie ratowania ludności. Ile zakupów, wyposażenia, niesienia bezpieczeństwa... Żeby ratować ludność, trzeba robić zakupy pojazdów czy budowli.</u>
+          <u xml:id="u-24.2" who="#PoselMieczyslawBaszko">Szanuję każdego i każde poglądy. Wiecie, kochane panie posłanki, że jak były budowane kościoły to nakazano, żeby były tam schrony. Ile pobudowano kościołów ze schronami w dużych miastach? A co się zdarzało? Atak na kościół i niszczenie kościołów. Trzeba powiedzieć prawdę. Kto tam stał? Dlaczego to robiono? Dlaczego atakowano formację i policję? Teraz przyszło opamiętanie się. Jak jeszcze doszła wojna na Ukrainie, to ja już teraz zmieniam zdanie. Zawsze trzeba pamiętać o obronności, o każdym człowieku, o każdym Polaku, który tutaj mieszka. Do tego trzeba iść. Chcemy czy nie chcemy. Bardzo dziękuję za to, że opamiętaliście się i dzisiaj jesteśmy na posiedzeniu podkomisji do spraw kryzysowych i rozmawiamy o bezpieczeństwie. Gdzie mamy się schronić? Kto nam udzieli pomocy? Za tę pomoc i tych, którzy nam ją niosą, trzeba tę formację i rząd uszanować. O tym nie można zapomnieć.</u>
+          <u xml:id="u-24.3" who="#PoselMieczyslawBaszko">Ze swojej strony chciałem dodać z tego miejsca, że jest taka mocna potrzeba. Dobrze, że ministerstwo przygotowuje tę ustawę. Jest takie powiedzenie: Polak mądry po szkodzie. Trzeba być mądrym przed szkodą i nie obrażać się, nie szydzić z tego, kto mówi i czyni, że Polska jest najważniejsza. Nie mówić, że to jest jakieś skrajne myślenie. To nie jest skrajne. Tu chodzi o bezpieczeństwo każdego. Ten człowiek, który tak mówi, chce zadbać o bezpieczeństwo każdego. Nie chce go zniewolić, ale dać mu bezpieczeństwo.</u>
+          <u xml:id="u-24.4" who="#PoselMieczyslawBaszko">Panie przewodniczący, dziękuję, że jednak pod pana przewodnictwem podkomisja widzi potrzebę w różnych kryzysowych sprawach. Dobrze, że nasze podkomisje funkcjonują w ten sposób. Nikt się nie spodziewał, ale zawsze trzeba czuć, co się dzieje. Jeżeli my się nie obronimy, to kto nam pomoże. Tego nikogo nie trzeba uczyć. Nawet pań posłanek, bo wiedzą, że bezpieczeństwo jest najważniejsze. Mówmy w swoich formacjach politycznych, w swoich środowiskach, co dla bezpieczeństwa zrobił ten rząd. Mówmy o tym prawdę. Nie mówmy, że ja nie lubię PiS-u czy Baszki, czy Wąsika nie lubię, ale trzeba mówić prawdę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#PoselKrzysztofTuduj">Proszę pana, już może wystarczy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#PoselMieczyslawBaszko">Proszę pana, mieszkam na granicy i tam pan poseł poczułby się wtedy. Wie pan jak było przykro? Wczoraj rozmawialiśmy bardzo długo o tej zaporze, która jest budowana i całe szczęście. Wie pan co? Powiedziałem na komisji, że ludzie z płaczem mówili „Panie Mietku, budujcie to”. Wyrażali to z wielkim płaczem, bo za granicą rodziny mieszkają i są rodzinne cmentarze. Pomyśl o tym tylko. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-27">
+          <u xml:id="u-27.0" who="#PrzewodniczacyposelKonradFrysztak">Bardzo dziękuję, panie przewodniczący. Oddaję głos pani poseł Nowogórskiej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-28">
+          <u xml:id="u-28.0" who="#PoselUrszulaNowogorska">Bardzo dziękuję, panie przewodniczący. Powiem tak, bardzo się cieszę, że do tego spotkania dzisiaj w ogóle w takim temacie doszło. Rzeczywiście ostatnie wydarzenia sprawiają, że powinniśmy poczynić pewną refleksję, rachunek sumienia, naprawić to, co gdzieś zostało zaniedbane i przede wszystkim robić to ponad podziałami politycznymi. Tak jak tutaj wybrzmiało, zbędne emocje nie służą bezpieczeństwu ani ustalaniu sprawnych procedur, które temu bezpieczeństwu mogą służyć.</u>
+          <u xml:id="u-28.1" who="#PoselUrszulaNowogorska">Natomiast chciałam powiedzieć, że obrona cywilna, jeżeli chodzi o samorządy, wymagałaby gruntownego przejrzenia i przebudowy, nawet jeżeli chodzi o plany ewakuacyjne i szkolenia. Co prawda te szkolenia w samorządach się odbywają, bo są pod różnymi kryptonimami i tam odbywają się sprawdzenia tej gotowości drogami radiowymi, bo tak to się dzieje. Natomiast rzeczywiście to jest ten czas, żeby sobie powiedzieć jasno i czytelnie, że żadne plany ewakuacyjne, żadne inwestycje w zakresie bezpieczeństwa, nie będą miały racji bytu, jeżeli nie będzie finansowania tych zadań. Tutaj również możemy sobie zdać sprawę z tego, że ostatnie lata, w których bywały np. stany powodziowe, zagrożenia podtopieniem, czasem też ewakuacje, wymagały użycia materiałów, które są zgromadzone w magazynach. W tych magazynach są różne rzeczy, mniej lub bardziej przydatne i mniej lub bardziej użyteczne. Czasem jest tak, że tych, które powinny być, nie ma albo są nieuzupełniane na bieżąco. To też trzeba uczciwie powiedzieć. Trzeba się zastanowić, kto tak naprawdę ma nad tym czuwać.</u>
+          <u xml:id="u-28.2" who="#PoselUrszulaNowogorska">Szanowni państwo, żeby zacząć rozmowę od samego początku to musimy się zastanowić, co zrobić, żeby edukować młodzież od najmłodszych lat. Dawniej za naszych czasów w szkole był taki przedmiot jak obrona cywilna albo przysposobienie obronne. Tam uczono najbardziej podstawowych rzeczy. Edukowano w zakresie sygnałów dźwiękowych i ich interpretacji. Teraz nikt z tych młodych nie wie, co się dzieje. Jak wyje syrena strażacka to się zastanawiają czy to wypadek, powódź, zagrożenie, które nadchodzi, nikt nie umie tego interpretować. To jest rzeczywiście kwestia, nad którą warto by było się zastanowić. Co zrobić, żeby od najmłodszych lat starać się u młodych ludzi wykształcić, po pierwsze, odpowiednie nawyki, a po drugie – wyposażyć ich w odpowiednią wiedzę. Słuchajcie, sytuacja czasem przychodzi nagle. Nie zawsze jest czas na to, żeby się do niej przygotować.</u>
+          <u xml:id="u-28.3" who="#PoselUrszulaNowogorska">Jeżeli chodzi o wymagania, które czasem stawia straż pożarna, jeżeli chodzi o odbiór budynków, szczególnie tych dużych, inwestycyjnych, to rzeczywiście, tak jak pan minister powiedział, niejednokrotnie słyszy się tak zwane psioczenie, że wiele rzeczy jest niepotrzebnych. Natomiast to wymaga oczywiście dużo większego finansowania czy nakładów finansowych, bo jak się tworzy strefy np. pożarowe to wiadomo, że muszą być odpowiednie drzwi, które spełniają klasy E I. Wytrzymałość szyb, które się w takich drzwiach, jest zupełnie inna. To są zupełnie inne koszty niż normalne drzwi. Jak się tworzy drogi pożarowe, to zabezpiecza się hydranty, dostęp do hydrantów, dostęp do zbiorników wodnych. To wszystko wymaga odpowiednich nakładów i również jest pewnego rodzaju uciążliwością dla otoczenia. To wszystko się dzieje jak jest dobrze. Wtedy w zasadzie te rzeczy są niepotrzebne, ale jak się coś zaczyna dziać i rzeczywiście powstaje jakieś zagrożenie, to w tym momencie te mechanizmy i te instrumenty, które są, po prostu się wykorzystuje. Należy się zastanowić, bo są odpowiednie urządzenia, które są opatentowane, które mają certyfikaty i one w montażach całościowych mają akceptację Państwowej Straży Pożarnej, bo to tak się dzieje. Warto się też zastanowić, czy przy okazji tej ustawy, może nie bezpośrednio w związku z nią, kiedy wiemy, że są pewne trudności z dostępem do materiałów w tym zakresie wynikające z trudności z dostępem czy uciążliwości z przywiezieniem pewnych rzeczy, czy nie warto byłoby rozszerzyć jeszcze tego wachlarza i stworzyć możliwość dostępu do innych certyfikowanych urządzeń, które również będą spełniały wszystkie standardy związane z bezpieczeństwem.</u>
+          <u xml:id="u-28.4" who="#PoselUrszulaNowogorska">Bardzo się cieszę z tego, co powiedziała pani przewodnicząca Józefa Szczurek-Żelazko, bo rzeczywiście, kiedy dawniej budownictwo było realizowane, tak zwane piętrówki szczególnie na terenach wiejskich, one wszystkie były wyposażone w podpiwniczenia. Teraz nowoczesne budownictwo i architektura niestety budują tylko na powierzchni. Nie buduje się pod powierzchnią. Tak naprawdę nie ma piwnic. Jeżeli nawet stworzylibyśmy takie pomieszczenie, w którym sobie zgromadzimy wodę czy też inne zapasy z pożywieniem np. na najbliższy tydzień, w przypadku powstałego zagrożenia to i tak nie stworzymy sobie takiej formy bezpieczeństwa, która by nas ochroniła przed ogromnymi wiatrami, przed ogromną powodzią, przed atakiem z powietrza czy jakimiś innymi zagrożeniami. To jest trudna dyskusja i pewnie wymaga też ogromnych zmian w zakresie prawa budowlanego, ale nie wiem czy nie warto byłoby się zastanowić nad formą pewnego dofinansowania do budownictwa indywidualnego, jednorodzinnego. Wiem, że to jest trudny temat i wymaga dużych nakładów finansowych. Pewnie to nie jest miejsce i czas, żeby o tym dyskutować.</u>
+          <u xml:id="u-28.5" who="#PoselUrszulaNowogorska">Natomiast wyuczenie w ludziach nawyków i świadomości zagrożeń na pewno byłoby dużym ułatwieniem w trudnych sprawach, o których w tej chwili rozmawiamy. To, co jest ważniejsze, to to, że te środki, o których pan minister wspomniał o wysokości tak średnio 3 mld zł rocznie, że nie będą środkami, które z rokiem budżetowym się zamykają, tylko przechodzą na „niewygasy” i tworzą pewną rezerwę na wypadek powstałego zagrożenia. Dzisiaj możemy mieć powódź, jutro możemy mieć wiatry, a pojutrze będzie coś innego.</u>
+          <u xml:id="u-28.6" who="#PoselUrszulaNowogorska">Panie ministrze, jeszcze chciałam dopytać, bo teraz wojewodowie realizują inwestycje drogowe w zakresie strat powodziowych szacowanych w ciągu poszczególnych lat. Czy środki, o których pan mówi, będą uwzględniały takie działania, czy to będzie inna pula?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-29">
+          <u xml:id="u-29.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Wypowiedź poza mikrofonem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-30">
+          <u xml:id="u-30.0" who="#PoselUrszulaNowogorska">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-31">
+          <u xml:id="u-31.0" who="#PrzewodniczacyposelKonradFrysztak">Bardzo dziękuję. Oddaję głos pani poseł Wandzie Nowickiej.</u>
+          <u xml:id="u-31.1" who="#PrzewodniczacyposelKonradFrysztak">Poseł Wanda Nowicka (Lewica) – spoza składu Podkomisji:</u>
+          <u xml:id="u-31.2" who="#PrzewodniczacyposelKonradFrysztak">Mam jeszcze parę pytań doprecyzowujących. Oczywiście cieszę z tej deklaracji. Zresztą mieliśmy świadomość, że jest projekt ustawy o ochronie ludności i obronie cywilnej, ale powiem szczerze, że moja nadzieja jest troszkę osłabiona tym, co widzę na stronie. Ten projekt, ten wniosek pojawił się w 2019 roku...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-32">
+          <u xml:id="u-32.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Wypowiedź poza mikrofonem.</u>
+          <u xml:id="u-32.1" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Poseł Wanda Nowicka (Lewica) – spoza składu Podkomisji:</u>
+          <u xml:id="u-32.2" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Dobrze, a na jakim jest etapie? Uzgodnień?</u>
+          <u xml:id="u-32.3" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Wypowiedź poza mikrofonem.</u>
+          <u xml:id="u-32.4" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Poseł Wanda Nowicka (Lewica) – spoza składu Podkomisji:</u>
+          <u xml:id="u-32.5" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Czyli to nie to, co jest na stronie rządowej?</u>
+          <u xml:id="u-32.6" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Nie, to nie jest ten projekt.</u>
+          <u xml:id="u-32.7" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Poseł Wanda Nowicka (Lewica) – spoza składu Podkomisji:</u>
+          <u xml:id="u-32.8" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">A gdzie można ten projekt zobaczyć?</u>
+          <u xml:id="u-32.9" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Czeka na wpis do wykazu prac rządu. Mamy zapewnienie i odpowiem od razu na pytanie pani poseł Biejat, że we wrześniu trafi do Sejmu. Chcielibyśmy, żeby to zaczęło obowiązywać od 1 stycznia.</u>
+          <u xml:id="u-32.10" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Poseł Wanda Nowicka (Lewica) – spoza składu Podkomisji:</u>
+          <u xml:id="u-32.11" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Dobrze, to w takim razie czy on już wcześniej zawierał elementy dotyczące schronów i ukryć, czy dopiero teraz one zostały wprowadzone?</u>
+          <u xml:id="u-32.12" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Chcieliśmy go wpisać wcześniej, ale pojawiły się sprawy ukraińskie. Rzeczywiście on regulował całość obrony cywilnej. On przejmował z ustawy o obronie Ojczyzny całość obrony cywilnej.</u>
+          <u xml:id="u-32.13" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Poseł Wanda Nowicka (Lewica) – spoza składu Podkomisji:</u>
+          <u xml:id="u-32.14" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Dobrze. Jeśli chodzi o kwestie finansowe, bo słyszymy tutaj o tym funduszu, czy to znaczy, że to będzie kolejny projekt, który będziemy realizować? Czy to będzie w budżecie państwa? Czy to będzie fundusz poza budżetem?</u>
+          <u xml:id="u-32.15" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">To będzie fundusz budżetu państwa, ale na takich zasadach, że przechodzi na następny rok, że jest pewną skarbonką. Jest to fundusz, który będzie odkładany. Będzie pod kontrolą Sejmu.</u>
+          <u xml:id="u-32.16" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Poseł Wanda Nowicka (Lewica) – spoza składu Podkomisji:</u>
+          <u xml:id="u-32.17" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Bedzie pod kontrolą Sejmu, tak? To jest sprawa kluczowa.</u>
+          <u xml:id="u-32.18" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Tak, nie widzimy tutaj żadnych zagrożeń, a wręcz konieczność.</u>
+          <u xml:id="u-32.19" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Poseł Wanda Nowicka (Lewica) – spoza składu Podkomisji:</u>
+          <u xml:id="u-32.20" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Dobrze. Teraz sprawa też bardzo ważna. Poczekam chwilę. Ogromne nadzieje...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-33">
+          <u xml:id="u-33.0" who="#PrzewodniczacyposelKonradFrysztak">Szanowni państwo prosiłbym o zwięzłe wypowiedzi, bo mamy salę do dziesiątej, a chciałem, żeby jeszcze się wypowiedzieli pan minister i pan komendant.</u>
+          <u xml:id="u-33.1" who="#PrzewodniczacyposelKonradFrysztak">Poseł Wanda Nowicka (Lewica) – spoza składu Podkomisji:</u>
+          <u xml:id="u-33.2" who="#PrzewodniczacyposelKonradFrysztak">Podajecie państwo bardzo dużo optymistycznych informacji na temat prawa budowlanego i wysokich standardów, które gwarantują, że być może te miejsca mogą być wykorzystane na schrony. Moja wątpliwość jest taka, bo tak naprawdę wychodzi na to, że obrona cywilna jest właściwie sprywatyzowana. To znaczy, że jest prywatna. Czy wy będziecie wiedzieć, czy będzie to jakoś ewidencjonowane, że te budowle, w których są przestrzenie do ewentualnego wykorzystania, czy one będą pod jakąś kontrolą, monitoringiem? Czy one będą jakoś wbudowane w cały system, czy po prostu zakładamy, że prawo budowlane jest OK i wszędzie te schrony gdzieś są i można sobie to wpisać, a nie de facto zweryfikować jak sytuacja naprawdę wygląda.</u>
+          <u xml:id="u-33.3" who="#PrzewodniczacyposelKonradFrysztak">To jest kolejna sprawa. Mianowicie dobrze, że mamy metro warszawskie, ale mam nadzieje, że państwo jechali kiedyś metrem w Kijowie. Tam trzeba jechać z 3 minuty w dół. To jest zupełnie inne metro niż warszawskie. Tam się jedzie, i jedzie, i jedzie w dół. To w ogóle jest nieporównywalne. Poza tym w Ukrainie metr jest wiele w różnych miastach. My mamy tylko jedno warszawskie, więc jakby jest oczywiście ważne, żeby ono było do wykorzystania, ale wiadomo, że to nie jest rozwiązanie na cały kraj. Musimy patrzeć w większym stopniu na to, co się dzieje właśnie poza Warszawą.</u>
+          <u xml:id="u-33.4" who="#PrzewodniczacyposelKonradFrysztak">Chciałabym zwrócić uwagę na to, że to nie jest tak, że schrony i podobne ukrycia dotyczą tylko wielkich miast, jak to się tutaj mówi. One również dotyczą mniejszych miast po kilkanaście tysięcy mieszkańców. Tam też coś kiedyś było. Teraz jest w stanie zdewastowanym, więc mówmy też szerzej, a nie wyłącznie o dużych miastach i wsiach. Cała Polska to jest Polska powiatowa i tam też muszą być spełnione te standardy.</u>
+          <u xml:id="u-33.5" who="#PrzewodniczacyposelKonradFrysztak">Ostatnia sprawa. Czy w tym systemie będzie wprowadzony jakiś sposób informowania ludności na wszelki wypadek. Informacja, gdzie są schrony, jak ludzie mogą się schronić, bo przecież pamiętajmy o tym, że zagrożona osoba powinna otrzymać informacje na dziesięć minut przed atakiem lub kataklizmem, żeby mogła się schronić. Powiem ostatnie zdanie. Zajęłam się tą kwestią, dlatego że ludzie z mojego okręgu o to pytali. Mówią, że nie mają pojęcia, gdzie jest schron albo że schron jest zabetonowany. To wyszło od ludzi. Ludzie rzeczywiście zaczynają odczuwać niepokój. W związku z tym działania z naszej strony są tutaj bardzo potrzebne.</u>
+          <u xml:id="u-33.6" who="#PrzewodniczacyposelKonradFrysztak">Ostatnia sprawa. Jestem zażenowana wypowiedzią pana posła Baszki. Nie będę jej komentować. Powiem tylko jedno. Jeżeli chcecie, żeby opozycja z wami pracowała, naprawdę nie jest dobrą praktyką, żeby zaczynać od ataku na tę opozycję. Na tym poprzestanę. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-33.7" who="#PrzewodniczacyposelKonradFrysztak">Bardzo dziękuję. Panie ministrze również jako parlamentarzysta mam do państwa kilka pytań. Jako były wiceprezydent Radomia, przez pewien czas w pewnym zakresie nadzorowałem sprawy związane z obroną cywilną. Niestety odnotowuję ogromny problem finansowania obrony cywilnej. Pragnę zwrócić państwa uwagę na przykładzie Radomia, 14 co do wielkości miasta w Polsce, którego liczba ludności przekracza 200 tys. mieszkańców, że środki finansowe jakie otrzymywaliśmy i otrzymujemy rocznie na ten cel, to kwota w różnych latach wahająca się pomiędzy 4000‒6000 zł. Za te pieniądze nie jesteśmy w stanie nic zrobić. Zważywszy na to, że te pieniądze nie idą wprost na inwestycje i remonty. One mogą pójść na to, ale są również, a może przede wszystkim pieniędzmi, które przychodzą na formację obrony cywilnej. Te, które dotyczą również tych rzeczy po stronie miasta. Teraz musimy sobie jasno powiedzieć, że bez odpowiednich nakładów finansowych, nie będziemy w stanie, jako samorządy, nadal czuję się samorządowcem, utrzymywać na odpowiednim poziomie tych obiektów.</u>
+          <u xml:id="u-33.8" who="#PrzewodniczacyposelKonradFrysztak">Cieszę się z zapewnienia pana ministra, że na ten cel ma być przeznaczony 1‰ PKB. Chciałbym zapytać jak te środki będą dzielone, kto będzie je dzielił i w jaki sposób będą trafiać do powiatów? Zakładam, że powiat miasto Radom nie jest odosobnionym przypadkiem, który ma tak niskie nakłady i otrzymuje tak niskie pieniądze na ten cel.</u>
+          <u xml:id="u-33.9" who="#PrzewodniczacyposelKonradFrysztak">Druga kwestia, nie ma dzisiaj szefa Agencji Rezerw Strategicznych, ale wierzę, że być może pan komendant będzie potrafił na to odpowiedzieć. Czy w Agencji Rezerw Strategicznych jest odpowiedni sprzęt taki, który można byłoby szybko przerzucić i wyposażyć schrony i obiekty? To jest kolejny problem...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-34">
+          <u xml:id="u-34.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Panie przewodniczący, oczywiście, że nie ma. Natomiast chciałbym powiedzieć tak, że tutaj jest odpowiedzialność samorządów i zarządców budynków. Nie można mówić niech rząd tylko wszystko da. Rozumiem, że rząd powinien stworzyć warunki do funkcjonowania tego, do organizacji, do inwentaryzacji, ale nie da się tego zrobić bez udziału samorządu. Pan jako samorządowiec doskonale to rozumie, panie przewodniczący. Może powinienem się zwracać – panie prezydencie, jak pan się czuje samorządowcem.</u>
+          <u xml:id="u-34.1" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Przepraszam, że przerwałem, ale może dobrze, że wpadłem w słowo. Mam małą sprawę. Chciałbym, żeby pan zwolnił pana komendanta Bartkowiaka, który jedzie podpisać ważną umowę inwestycyjną o godzinie dziesiątej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-35">
+          <u xml:id="u-35.0" who="#AndrzejBartkowiak">Która też będzie wspierała obronę cywilną.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-36">
+          <u xml:id="u-36.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Czy możemy już podziękować panu komendantowi?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-37">
+          <u xml:id="u-37.0" who="#PrzewodniczacyposelKonradFrysztak">To nie jest moja kompetencja. To pan jest zwierzchnikiem, ale pozwalam. Wydaję zgodę na odmeldowanie się. Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-37.1" who="#PrzewodniczacyposelKonradFrysztak">Wszedł mi pan w słowo niejako zabierając moją wypowiedź, ale – panie ministrze – pan doskonale zdaje sobie sprawę, że nie da się przesuwać wszelkich kompetencji i mówić, że to samorządy. Kasa samorządów nie jest z gumy, zwłaszcza w obecnej sytuacji politycznej, kiedy państwa rząd coraz więcej obowiązków przesuwana na samorządy, odbierając im wpływy i nie wyrównując ich, chociażby przez obniżenie podatków. Sam kierunek, co do zasady słuszny, ale trudno powiedzieć, że bez wyrównania tych środków, tych strat...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-38">
+          <u xml:id="u-38.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Wypowiedź poza mikrofonem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-39">
+          <u xml:id="u-39.0" who="#PrzewodniczacyposelKonradFrysztak">Oj, panie ministrze, doskonale pan wie. Szanowni państwo, powiedzmy sobie wprost, finansowanie i przygotowanie inwestycji i remontów musi wziąć na siebie w większej skali budżet państwa, bo samorządy po prostu tego nie udźwigną. Pierwsze pytanie to jak będą dzielone te środki i ten 1‰ PKB, który pan minister zapowiada? Drugie to czy Agencja Rezerw Strategicznych posiada niezbędny sprzęt i wyposażenie, które można byłoby przerzucić? Jeśli nie, to czy Agencja Rezerw Strategicznych w najbliższych latach ma zamiar czynić takie zakupy. Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-39.1" who="#PrzewodniczacyposelKonradFrysztak">Ponieważ wydaje się, że na tym wyczerpaliśmy listę pytających, oddaję głos panu ministrowi. Wykorzystując jeszcze trzy minuty pana komendanta, jeśli coś chce pan komendant powiedzieć, to proszę.</u>
+          <u xml:id="u-39.2" who="#PrzewodniczacyposelKonradFrysztak">Przepraszam, panie ministrze, jeszcze poseł Zandberg chce zadać jedno, krótkie pytanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-40">
+          <u xml:id="u-40.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Nieznośny.</u>
+          <u xml:id="u-40.1" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Poseł Adrian Zandberg (Lewica) – spoza składu Podkomisji:</u>
+          <u xml:id="u-40.2" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">To naprawdę nie było miłe, panie ministrze. Dorzucam pytanie z pewną niepewnością, bo przez jakiś czas ze względu na inne obowiązki mnie nie było, więc nie wiem czy ono nie padło. Chciałbym, żeby padła tutaj odwiedź. Przed chwilą mówiliśmy o kwestii poczucia niedoinformowania. Chciałem zapytać, czy rozważaliście państwo takie rozwiązanie jak to, które wprowadzili Szwedzi, którzy mają na stronie ministerstwa mapę punktów schronienia, na której ludzie mogą w łatwy sposób wyklikać sobie, gdzie jest najbliższe miejsce, do którego w przypadku zagrożenia mogą się udać. Takie rozwiązanie Szwedzi przyjęli. To rozwiązanie w Szwecji działa. Możecie państwo zobaczyć na stronie internetowej szwedzkiego ministerstwa.</u>
+          <u xml:id="u-40.3" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Zacznijmy od tego, że cieszymy się, że Szwecja będzie w NATO, tak samo jak Finlandia.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-41">
+          <u xml:id="u-41.0" who="#PrzewodniczacyposelKonradFrysztak">Dziękuję za wszelkie pytania. Oddaję głos panu ministrowi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-42">
+          <u xml:id="u-42.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Powiem tak, jeśli chodzi o fundusz ochrony ludności, planujemy 1% PKB podzielony na połowę. Połowa wojewodowie, czyli 1,5 mld zł rocznie. Tak, przepraszam. Oczywiście 1‰. 1% to byłoby jedna trzecia tego, co idzie na wojsko. Oczywiście wojewodowie podzielą fundusze w sposób proporcjonalny, co do wielkości zaludnienia. Można przypuścić, że wojewoda mazowiecki, który rozmawiałby z prezydentem Radomia, miałby około 120 mln zł rocznie na różnego typu zadania z zakresu ochrony ludności, jak i zarówno finansowania małych zadań przeciwpowodziowych. Duże są z zupełnie innych funduszów. To jest także kwestia doposażenia schronów i wsparcia samorządów w tym zakresie, żeby te miejsca schronienia miały rację bytu, ale także odszkodowań dla ludności w wyniku klęsk żywiołowych. To są pieniądze, które będą szły szybko. To też skraca drogę i przyśpiesza pomoc. Pozostała połowa dla MSWiA, by reagowało przy poważnych klęskach centralnymi pieniędzmi, jeżeli wojewoda nie dawałby sobie sam rady.</u>
+          <u xml:id="u-42.1" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Zgadzam się. Widzimy ten problem, jeśli chodzi o informację ludności. Dlatego ustawa likwiduje RCB i powołuje służbę dyżurną państwa, która będzie odpowiedzialna za przetwarzanie informacji, przekazywanie informacji i informowanie. Ona będzie miała te narzędzia, które są istotne, zarówno informatyczne, jak i głosowe. Takie popularne, które nie potrzebują działania BTS czy systemów teleinformatycznych państwa. To będzie regulowała ustawa. Będzie odświeżała cały ten system.</u>
+          <u xml:id="u-42.2" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Widzimy potrzebę edukacji ludności w zakresie ochrony ludności w duży sposób. Rozmawialiśmy z MEiN i zgodziliśmy się na to, że będzie nowy przedmiot w szkołach średnich. Będzie to pierwsza pomoc 1 semestr, 40 godzin. Tak to nazwaliśmy. Powszechność wiedzy na temat pierwszej pomocy i tej umiejętności to jest bardzo istotny element ochrony ludności. Czy tam będzie także sprawa informacji jest kwestią naszych prac także tu, w Sejmie. Musielibyśmy się nad tym zastanowić, czy tą wiedzę należałoby dać szczególnie młodzieży.</u>
+          <u xml:id="u-42.3" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Ciekawy pomysł rozwiązań szwedzkich, kto wie, czy nie trzeba będzie czegoś takiego zrobić. Pan poseł Tuduj mówił o planach zarządzania kryzysowego. One są aktualizowane. Wie pan co, ja byłem osobą, która powinna korzystać z tych planów, kiedy pojawiają kryzysy. Myślę, że pan przewodniczący przyzna mi rację. Plan zarządzania kryzysowego nie był mi pomocny w żaden sposób przy rozwiązywaniu jakiegokolwiek kryzysu, który na nas spadł. Są to dokumenty ogólne. Nie będę mówił. Ustawa odchodzi od tego systemu. Nie będzie obowiązków sporządzania planu zarządzania kryzysowego. W tej chwili taki obowiązek ma państwo, województwo, powiat, gmina i są to niestety niepotrzebne ogromne sterty papieru. Ten system zawodzi. Chcemy wprowadzić system informatyczny, który będzie inwentaryzował zasoby ochrony ludności i ludzkie, i sprzętowe, i innego rodzaju. Ten system zastępuje ustawa. To jest ważne, żeby wiedzieć co, gdzie jest do użycia. Mam nadzieję, że będziemy wspólnie pracować niebawem nad tymi przepisami.</u>
+          <u xml:id="u-42.4" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Metro warszawskie było budowane w innych warunkach. Pierwsze stacje były jeszcze przystosowane do tych warunków zimnowojennych, a pozostałe nie. Tych śluz rzeczywiście chyba nie ma. Niemniej jednak nawet taka instalacja jak metro warszawskie może służyć jako miejsce schronienia ludności w sytuacjach na wypadek W. Zdajemy sobie z tego sprawę.</u>
+          <u xml:id="u-42.5" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Nie widzę – pani poseł, mówię to do pani poseł Szczurek-Żelazko – możliwości zmian w prawie budowlanym tak, żeby każdy miał obowiązek budując dom jednorodzinny, zbudować sobie taką piwniczkę albo jakiś tam pokój ucieczki. Najpewniej popularny poprzez filmy. To znaczy, nie widzę takiej możliwości postawienia takich warunków budownictwu jednorodzinnemu. Natomiast widzimy potrzebę utrzymania dla budownictwa wielorodzinnego tych norm, o których mówił komendant Bartkowiak. Dofinansowanie, o którym mówiła pani poseł Nowogórska dla budynków jednorodzinnych, żeby zbudować sobie taki pokój, jest niezwykle nieekonomiczne. Dużo lepiej dofinansowywać duże instalacje schronowe. Wychodzi to dużo taniej niż zdajemy sobie z tego sprawę.</u>
+          <u xml:id="u-42.6" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Mój organ wydający pozwolenie na budowę powiedział, że nie ma mowy, żeby w moich warunkach lokalowych była piwnica. To co mam robić? Wysoki poziom wód. Jednak to by niezwykle podniosło koszty budowy. Skutki społeczne byłyby oczywiste i poziom niezadowolenia ludzi byłby duży. Każdy, kto buduje dom jednorodzinny projektuje go we własny sposób. Ma ogromną gamę wyborów i decyzji. Tam, gdzie może budować piwnicę na pewno będzie budował tę piwnicę na tyle mocno, żeby przewidzieć różnego typu zdarzenia. Natomiast to ewidentnie państwo powinno wspólnie z samorządem działać dla podniesienia warunków w miejscach zbiorowego schronienia, co do tego nie mam wątpliwości.</u>
+          <u xml:id="u-42.7" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Szanowni państwo, na pewno jesteśmy jeszcze przed tą ogromną debatą, która będzie. Planujemy tę ustawę o ochronie ludności, że... To są cztery dotychczasowe ustawy i jedno rozporządzenie. Całe dotychczasowe rozporządzenie KSRG wrzucamy do ustawy. Zamieniamy ten system w Krajowy System Ratowniczy. Chcemy budować kompetencje medyczne w ochronie ludności. Dotychczasowy system ochrony ludności oparty na straży pożarnej i samorządach chcemy troszeczkę przekształcić, żeby jednak te doświadczenia, które mamy po ostatnich kryzysach, wykorzystać, także te o włączeniu w to ochotniczych straży pożarnych w tych miejscach, gdzie nie ma systemów infrastrukturalnych, co będzie odgrywać bardzo ważną rolę. Proszę pamiętać także, że inwestujemy w ochronę przeciwpożarową, która będzie także ochroną cywilną w godzinie W. Sprzęt dla straży pożarnej będzie wówczas działał. Zdajemy sobie sprawę, że to jest ogromna inwestycja dla ratowania życia i dla ochrony ludności. Te inwestycje z roku na rok zwiększają się. Widzimy to i chyba nie musimy tego powtarzać.</u>
+          <u xml:id="u-42.8" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Zgadzam się z panem posłem Baszko. Rzeczywiście, pani poseł, mamy do czynienia z… Na koniec wypomnę trochę politycznie, że jednak to Lewica mówiła, po co tyle pieniędzy na obronę. Po co tyle pieniędzy na wojsko. Mam nadzieję, że dzisiaj nie macie wątpliwości, że są...</u>
+          <u xml:id="u-42.9" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Poseł Adrian Zandberg (Lewica) – spoza składu Podkomisji:</u>
+          <u xml:id="u-42.10" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Wypowiedź poza mikrofonem.</u>
+          <u xml:id="u-42.11" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Na obronę. To się panie przewodniczący wiąże... Ależ mnie tu pan przekrzykuje. Prowadziłem ustawę o zaporze na granicy. Pamiętam atmosferę, którą państwo próbowaliście stworzyć w Sejmie i przyznam się, że byłem z ogromną przyjemnością...</u>
+          <u xml:id="u-42.12" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Nawiązujemy do tego, bo o tym mówiliśmy. Szanowni państwo, zdaję sobie sprawę, że są rzeczy ponadpolityczne. Niemniej jednak czasami zahaczamy o politykę. Jestem przekonany, że temat ustawy o ochronie ludności będzie jednak ponadpolityczny. Mam nadzieję na debatę.</u>
+          <u xml:id="u-42.13" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Chciałem państwa zapewnić o jednej rzeczy. Będziemy otwarci na doświadczenie czy samorządowców, czy państwa posłów, czy organizacji pozarządowych, czy oczywiście służb, bo to jest olbrzymi obszar regulowany na nowo, mam nadzieję, że w lepszy sposób. Mam nadzieję, że wspólnie sprawimy, że ten system będzie wydajniejszy i ta inwentaryzacja oraz wiedza społeczeństwa na ten temat będzie lepsza. Bardzo państwu dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-43">
+          <u xml:id="u-43.0" who="#PrzewodniczacyposelKonradFrysztak">Bardzo dziękuję. W związku z wyczerpaniem porządku obrad zamykam posiedzenie. Dziękuję.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/asw3s/201923-sjm-asw3s-00008-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/asw3s/201923-sjm-asw3s-00008-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..6117bc4
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/asw3s/201923-sjm-asw3s-00008-01/header.xml
@@ -0,0 +1,61 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-asw3s-00008-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Podkomisja stała do spraw rozwoju i promocji Ochotniczych Straży Pożarnych /nr 8/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Podkomisja stała do spraw rozwoju i promocji Ochotniczych Straży Pożarnych /nr 8/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#ASW3S">8</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-22</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="CzlonekprezydiumzarzaduglownegoZwiazkuOchotniczychStrazyPozarnychRzeczypospolitejPolskiejAdamNowak" role="speaker">
+        <persName>Członek prezydium zarządu głównego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych         Rzeczypospolitej Polskiej Adam Nowak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="CzlonekprezydiumZOSPRPAdamNowak" role="speaker">
+        <persName>Członek prezydium ZOSP RP Adam Nowak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselFilipKaczynski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Filip Kaczyński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselUrszulaNowogorska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Urszula Nowogórska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelPawelHreniak" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Paweł Hreniak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="RadcaprawnyZOSPRPKrzysztofMiazga" role="speaker">
+        <persName>Radca prawny ZOSP RP Krzysztof Miazga</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiMaciejWasik" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Maciej Wąsik</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w MSWiA Maciej Wąsik</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="ZastepcakomendantaglownegoPanstwowejStrazyPozarnejAdamKonieczny" role="speaker">
+        <persName>Zastępca komendanta głównego Państwowej Straży Pożarnej Adam Konieczny</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="ZastepcakomendantaglownegoPSPAdamKonieczny" role="speaker">
+        <persName>Zastępca komendanta głównego PSP Adam Konieczny</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="ASW3S" role="committee">
+        <orgName>Podkomisja stała do spraw rozwoju i promocji Ochotniczych Straży Pożarnych</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/asw3s/201923-sjm-asw3s-00008-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/asw3s/201923-sjm-asw3s-00008-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..9e6020e
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/asw3s/201923-sjm-asw3s-00008-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,480 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelHreniak">Witam państwa bardzo serdecznie. Otwieram posiedzenie podkomisji stałej do spraw rozwoju i promocji Ochotniczych Straży Pożarnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelPawelHreniak">Jest z nami pan minister Maciej Wąsik, którego witam bardzo serdecznie. Witam pana generała Koniecznego – zastępcę komendanta głównego Państwowej Straży Pożarnej. Jest z nami pan Krzysztof Miazga – radca prawny Związku Ochotniczych Straży Pożarnych Rzeczypospolitej Polskiej. Witam bardzo serdecznie pana Romana Jaworskiego – naczelnika wydziału w Departamencie Ochrony Ludności i Zarządzania Kryzysowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji. Witam pana Adama Nowaka – członka prezydium zarządu głównego ZOSP RP. Oczywiście bardzo serdecznie witam również naszych parlamentarzystów – panią poseł i panów posłów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelPawelHreniak">Szanowni państwo, dziś mamy jeden punkt. To informacja na temat procesu wdrażania ustawy o Ochotniczych Strażach Pożarnych oraz przyjętych do niej rozporządzeń. Mamy pięć rozporządzeń i ustawę, która funkcjonuje już od pewnego czasu, więc myślę, że przyszła już pora na pierwsze podsumowanie. Podkomisja zadecydowała, że dziś w tym trybie się spotkamy i porozmawiamy chwilę na ten temat.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelPawelHreniak">Panie ministrze, bardzo prosimy o informację. Jeżeli będzie trzeba uzupełnić, to rozumiem, że pan minister wskaże osobę odpowiedzialną. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiMaciejWasik">Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, najistotniejsze rozwiązanie zawarte w ustawie o OSP dotyczy wprowadzenia corocznego, waloryzowanego świadczenia ratowniczego, przyznawanego strażakowi ratownikowi OSP. Dotyczy to strażaków OSP, którzy przez co najmniej przez 25 lat w przypadku mężczyzn oraz 20 lat w przypadku kobiet brali czynny udział w działaniach ratowniczych lub akcjach ratowniczych.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiMaciejWasik">Ustawa o OSP wzmacnia również ochronę prawną i osłonę socjalną strażaków OSP. Wprowadza legitymację strażaka ochotnika. Jest to wyróżnienie, a zarazem sposób na ułatwienie korzystania z uprawnień i systemu zniżek, który może być wykupiony, jeżeli minister spraw wewnętrznych i administracji będzie podpisywał stosowne umowy. Istotne jest również zagwarantowanie w ustawie, że Państwowa Straż Pożarna nadal będzie nieodpłatnie szkoliła druhny i druhów OSP.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiMaciejWasik">Uruchomiona została również kwestia odszkodowań dla strażaków ratowników z OSP i ich rodzin w sytuacji uszczerbku na zdrowiu lub śmierci strażaka albo poniesienia szkody w mieniu w związku z uczestnictwem w działaniach ratowniczych. Dodatkowo na mocy ustawy o OSP strażak ratownik, który dozna uszczerbku na zdrowiu wskutek wypadku, będąc dysponowanym przez PSP do działań ratowniczych lub akcji ratowniczych, za czas niezdolności do pracy, za który nie zachował prawa do wynagrodzenia, nie otrzymał zasiłku chorobowego albo świadczenia rehabilitacyjnego na podstawie odrębnych przepisów, będzie mógł wnioskować o przyznanie rekompensaty pieniężnej.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiMaciejWasik">Ustawa o OSP gwarantuje również ubezpieczenie strażaków ratowników OSP i kandydatów na strażaków ratowników OSP oraz członków młodzieżowych drużyn pożarniczych i dziecięcych drużyn pożarniczych. Jest to realizacja postulatów strony społecznej zgłaszanych podczas konsultacji.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiMaciejWasik">Rozporządzenia – akty wykonawcze. W związku z wejściem w życie ustawy w resorcie spraw wewnętrznych i administracji oraz w resorcie zdrowia podjęto prace legislacyjne nad projektami aktów wykonawczych – rozporządzeń, których obowiązek wydania wynika z przepisów ustawy. W rezultacie wydano następujące rozporządzenia. To rozporządzenia ministra spraw wewnętrznych i administracji z dnia 14 stycznia 2022 r. w sprawie zakresu danych zawartych w zbiorczym zestawieniu świadczeń ratowniczych, z dnia 1 lutego 2022 r. w sprawie przyznawania rekompensaty pieniężnej oraz wyrównania do wysokości rekompensaty wypłacanej strażakowi ratownikowi OSP, z dnia 2 lutego 2022 r. w sprawie wniosku o przyznanie świadczenia ratowniczego oraz z dnia 1 czerwca 2022 r. w sprawie legitymacji strażaka ratownika OSP lub osoby posiadającej uprawnienie do świadczenia ratowniczego, a także rozporządzenie ministra zdrowia z dnia 11 kwietnia 2022 r. w sprawie przeprowadzania okresowych badań lekarskich strażaka ratownika OSP oraz badań lekarskich kandydata na strażaka ratownika OSP. W tej chwili trwają prace nad rozporządzeniem w sprawie wzoru oraz sposobu i trybu nadawania, wręczania oraz noszenia Odznaki Świętego Floriana „Za Zasługi dla Społeczności Lokalnej”. Pierwszych druhów planuje się odznaczyć 11 listopada br.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiMaciejWasik">Teraz jeśli chodzi o dane dotyczące realizacji tej ustawy, to chyba najważniejszym elementem jest świadczenie ratownicze w wysokości 200 zł. Zostało już ono zindeksowane w wysokości 7%. Tak, pani dyrektor? To tak jak wszystkie świadczenia, czyli 214 zł, jeśli dobrze liczę. Nie, nie 200 zł. O 200 zł będzie zrewaloryzowane. Tak, oczywiście. Przepraszam najmocniej. Na dzień 20 czerwca złożono 62 354 wnioski o świadczenie ratownicze, z czego wydano 61 649 decyzji pozytywnych i 13 decyzji negatywnych. Już 47 833 decyzje przekazano do Zakładu Emerytalno-Rentowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji. Czyli można powiedzieć, że za chwilę 61 tys. strażaków będzie korzystało ze świadczenia ratowniczego. To ważna liczba. Rzeczywiście grupa jest nawet większa niż przewidywaliśmy w ocenie skutków regulacji tej ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiMaciejWasik">Jeśli chodzi o finansowanie OSP z budżetu państwa, to zgodnie z art. 32 ustawy z dnia 17 grudnia 2021 r. o OSP istnieje możliwość ubiegania się przez jednostki OSP o dofinansowanie m.in. ze środków z budżetu państwa, których dysponentem jest minister właściwy do spraw wewnętrznych. Planowane są środki finansowe na wsparcie realizacji zadania publicznego z zakresu ochrony przeciwpożarowej na zakup sprzętu i wyposażenia. Środki te przekazywane są OSP przez komendanta głównego PSP w formie dotacji, z pominięciem otwartego konkursu ofert na zadania.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiMaciejWasik">Przygotowanie jednostek OSP do działań ratowniczo-gaśniczych w przypadku jednostek spoza krajowego systemu ratowniczo-gaśniczego to jest 39 mln zł. Na dzień 21 czerwca komendant główny PSP podpisał z jednostkami OSP 2481 umów na realizację wymienionego zadania publicznego. Na podstawie podpisanych umów do OSP zostały przekazane środki finansowe w łącznej kwocie 19,688 mln zł, z czego majątkowe wydatki to 14,7 mln zł, a bieżące 4,966 mln zł. Ponadto komendant główny PSP podpisał z jednostkami OSP 193 umowy na organizację obozów dla MDP. Na podstawie podpisanych umów zostały przekazane środki finansowe w łącznej kwocie 2,142 mln zł. Według stanu na dzień 21 czerwca br., czyli na wczoraj, OSP spoza KSRG otrzymały łącznie niemalże 22 mln zł.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiMaciejWasik">Zapewnienie gotowości bojowej jednostki przeciwpożarowej włączonej do KSRG dotyczy OSP włączonych do systemu KSRG. Ogółem to 73 mln zł w planie wydatków budżetowych Komendy Głównej Państwowej Straży Pożarnej, z czego wydatki majątkowe to 46,8 mln zł, a wydatki bieżące 26,195 mln zł, w tym zakładowe straże pożarne – 35 tys. zł wydatków bieżących. Do dziś komendant główny podpisał 3299 umów na realizację zadania publicznego. Na podstawie tych umów wydatkowano na majątek – 44,2 mln zł i na wydatki bieżące OSP – 9,902 mln zł.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiMaciejWasik">Zakup nowego samochodu ratowniczo-gaśniczego wymaga zaangażowania znacznych środków finansowych. Wiele OSP ich nie posiada, dlatego zakup tych specyficznych pojazdów odbywa się w ramach montażu finansowego z różnych źródeł przy jednoczesnym zapewnieniu wkładu własnego ze strony jednostki OSP i środków finansowych właściwej gminy, która jest odpowiedzialna za pokrywanie kosztów funkcjonowania OSP. Hierarchię jednostek przewidywanych do dofinansowania i doposażenia w samochody określają właściwi terytorialnie komendanci wojewódzcy PSP. Natomiast koordynatorem procesu zakupu samochodów dla jednostek OSP w całym kraju jest komendant główny PSP, który od 2016 r. w imieniu ministra udziela dotacji celowych dla OSP na zakup niezbędnego sprzętu i wyposażenia, w tym samochodów ratowniczo-gaśniczych.</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiMaciejWasik">Wsparcie OSP realizowane jest m.in. ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej czy wojewódzkich funduszy, a polega w szczególności na dofinansowaniu. W tym roku to jest ponad 30 mln zł dla OSP jako wymiana zużytego sprzętu. Zakup ten odbywa się w ramach podpisanego 23 lutego między ministrem spraw wewnętrznych i administracji a ministrem klimatu i środowiska porozumieniem w sprawie współdziałania w zakresie zwalczania zagrożeń dla środowiska.</u>
+          <u xml:id="u-2.11" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiMaciejWasik">W 2022 r. planowany jest zakup samochodów ratowniczo-gaśniczych dla OSP w łącznej liczbie 526. Przypomnę lata poprzednie. W 2016 r. – 202, w 2017 r. – 350, w 2018 r. – 455, w 2019 r. – 499, w 2020 r. – 597, w 2021 r. – 317 i w tym roku – 526 samochodów. Patrząc na dane, jeśli chodzi o doposażenie w niezbędny sprzęt i realizację zadań związanych z ochroną przeciwpożarową oraz zapewnienie gotowości bojowej, to wydatki w tym roku wyniosą 112 mln zł. Jeszcze podsumowanie. Od 2016 r. jednostki OSP otrzymały łącznie ponad 1,2 mld zł dofinansowania.</u>
+          <u xml:id="u-2.12" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiMaciejWasik">Programy szkoleń. Ustawa o OSP mocniej niż dotychczas akcentuje kwestię szkoleń OSP, które obecnie współdziałają z jednostkami PSP oraz innymi podmiotami i instytucjami w celu zapewnienia bezpieczeństwa obywateli. Za chwilę przejdziemy do programu szkoleń. Chciałem o nich tutaj powiedzieć, ale patrzę i widzę, że w materiałach nie ma informacji na temat szkoleń dla strażaków z zakresu prawa jazdy kategorii C. Myślę, że pan komendant będzie mógł to za chwilę uzupełnić, bo to jest jeden z ważnych elementów. Widzę wzmiankę, ale nie widzę liczb, panie dyrektorze, więc pan komendant je za chwilę poda. To może poproszę pana komendanta, bo to jest ważny element ustawy – zapewnienie darmowych szkoleń na kategorię C dla ochotników, organizowanych przez PSP. Panie komendancie, bardzo proszę, a później jeszcze będę kontynuował.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#ZastepcakomendantaglownegoPanstwowejStrazyPozarnejAdamKonieczny">Panie ministrze, panie przewodniczący, szanowni państwo parlamentarzyści, jeżeli chodzi o programy szkoleń, są one realizowane od marca według programów zatwierdzonych od 4 marca.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#ZastepcakomendantaglownegoPanstwowejStrazyPozarnejAdamKonieczny">Istotne jest, że rozpoczęcie kursów na prawo jazdy kategorii C będzie miało miejsce 1 lipca. W związku z tym, że napłynęło do nas zapotrzebowanie na takie szkolenie w liczbie ponad 20 tys. osób, przyjęliśmy pewną listę priorytetową, związaną z tym, że chcemy przeszkolić najpierw krajowy system ratowniczo-gaśniczy i wyłonić te jednostki, które nie mają trzech kierowców. To nam dało liczbę 528 strażaków ratowników w całej Polsce. Te kursy będą uruchomione w pierwszej kolejności. Oczywiście po zakończeniu procesu konkursów dla kategorii C w tym zakresie będziemy dokonywać naboru na jednostki spoza KSRG, gdzie liczba osób – poniżej trzech kierowców – również będzie wynikała z naszych danych. W tej chwili wszystkie samochody są przygotowane do prowadzenia tych kursów. Jednocześnie od przyszłego roku będą też przygotowane dodatkowe zakupy samochodów do zwiększenia naboru na te kursy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Panie komendancie, jeżeli pan pozwoli, to teraz ja. Rozumiem, że mamy niemal 600 osób od 1 lipca na kursach kategorii C. Zapotrzebowanie sięga 10 tys. Rozumiem, że rocznie nie zrobimy kursów dla 10 tys. osób, bo to jest niemożliwe. Czy jeszcze w tym roku przewidujecie jeden kurs?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#ZastepcakomendantaglownegoPSPAdamKonieczny">W tym roku przewidujemy przeszkolenie 600 osób.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">A w przyszłym roku możemy sobie założyć jakiś limit?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#ZastepcakomendantaglownegoPSPAdamKonieczny">Jesteśmy w stanie to podwoić, a nawet potroić, ponieważ będziemy już dysponować większą liczbą samochodów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Czyli rozumiem, że 2 tys. od przyszłego roku będziemy mogli przeszkolić. Dziękuję bardzo. Chciałem się tylko upewnić i uzupełnić swoją wiedzę przy okazji posiedzenia podkomisji.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Chciałem powiedzieć o jeszcze jednej ważnej rzeczy dotyczącej ustawy. Od 1 stycznia przyszłego roku wchodzi w życie kolejny przepis, a mianowicie przepis, który daje możliwość wprowadzenia stosownej, dedykowanej remizom OSP taryfy na zakup energii elektrycznej. To jest bardzo istotne szczególnie w dzisiejszych, tak trudnych czasach inflacji i wzrostu cen energii związanego z wojną. Myślę, że to będzie też ciekawa inicjatywa i wsparcie strażaków OSP. Z Ministerstwem Klimatu i Środowiska podjęliśmy już prace, jeśli chodzi o realizację tego zadania.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Panie przewodniczący, szanowni państwo, to są chyba najważniejsze rzeczy, o których powinniśmy powiedzieć. Patrzę jeszcze po swoich pracownikach, czy chcieliby coś dodać. Tak, oczywiście. Nie tak dawno, dwa tygodnie temu, a może więcej, bo pod koniec maja, minister spraw wewnętrznych i administracji powołał 16 funkcjonariuszy PSP na stanowiska zastępców komendantów wojewódzkich do spraw OSP. To są osoby, które w komendach wojewódzkich będą zajmować się wszystkimi sprawami dotyczącymi straży pożarnych – od spraw dotyczących składania wniosków o świadczenia, przez kwestie odszkodowań, rekompensat, po kierowanie na kursy prawa jazdy kategorii C.</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Ze swojej strony jeszcze dodam, że jeżdżę po strażach i rozmawiam ze strażakami, prawdopodobnie tak samo jak państwo posłowie. Przyznam, że jestem bardzo zadowolony z opinii dotyczących ustawy, jakie mają strażacy. Ustawa została bardzo dobrze przyjęta. Jeszcze raz chciałem wszystkim państwu podziękować za ciężką pracę w parlamencie. Być może jeszcze przyjdą czasy na głębsze podsumowania, na refleksje dotyczące wysokości świadczenia czy innych rozwiązań. Przyznam, że nie chcę jeszcze tutaj wybiegać za szybko, ale szykujemy jeszcze jedno rozwiązanie dla całości funkcjonariuszy państwa polskiego, którzy codziennie narażają życie i zdrowie. W formie nowelizacji ustawy ujmiemy tam także strażaków OSP. Przymierzamy się do tego. Pewnie niebawem będziemy to ogłaszać. Generalnie chcemy strażaków OSP traktować jak funkcjonariuszy służb mundurowych. Taki jest generalnie kierunek.</u>
+          <u xml:id="u-8.4" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Panie przewodniczący, myślę, że to tyle z naszej strony. Jesteśmy tutaj szeroką ławą. Jesteśmy chętni do rozmowy i do odpowiedzi na pytania.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelHreniak">Dziękuję bardzo. Przejdźmy w takim razie do drugiej części naszego spotkania. Rozumiem, że w tej części również osoby, które są tutaj ze strony zarządu OSP, wezmą udział w dyskusji. Zaczniemy od parlamentarzystów.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PrzewodniczacyposelPawelHreniak">Skoro jestem już przy mikrofonie, pozwolę sobie zadać dwa bardzo konkretne pytania. Zresztą jeszcze jedno zdanie. Potwierdzam też to, co mówi tak pan minister, jak i wszyscy, którzy są członkami podkomisji stałej do spraw OSP, a którzy jeżdżą, spotykają się i rozmawiają ze strażakami ochotnikami. Faktycznie potwierdzam, że ta ustawa jest dobrze przyjmowana, ale jest równocześnie ustawą wyjątkową, która jest też mocno obserwowana przez strażaków ochotników, którzy wcześniej nie mieli dedykowanej sobie ustawy. Stąd też ustawa jest mocno przez nich przeglądana, ale to dobrze. Myślę, że to dobrze. Każdy akt prawny powinien być takiej kontroli poddawany. Mam kilka pytań, a właściwie dwa konkretne pytania odnośnie do tej ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#PrzewodniczacyposelPawelHreniak">Wiemy, że pojawiała się dyskusja wokół tematu świadków. Zresztą również członkowie naszej Komisji podnosili wcześniej ten temat. Mówię o świadkach strażaków, którzy starali się o świadczenia ratownicze, a jednocześnie nie mieli możliwości – często z racji wieku – znalezienia takich świadków. Chciałem spytać o ten wątek. Jak to zostało rozwiązane? Wiem, że komenda nad tym się zastanawiała. Jaka jest praktyka? Czy to praktycznie jest częsty przypadek, czy też nie?</u>
+          <u xml:id="u-9.3" who="#PrzewodniczacyposelPawelHreniak">Druga rzecz, o którą chciałem spytać, to legitymacje. Chyba kilka dni temu pojawiło się rozporządzenie odnoszące się do legitymacji. Kiedy te legitymacje fizycznie będą mogły trafić do strażaków? Jaka jest procedura ich przekazywania?</u>
+          <u xml:id="u-9.4" who="#PrzewodniczacyposelPawelHreniak">Trzecia rzecz jest bardzo szczegółowa, ale chciałem też spytać o kursy na prawo jazdy. Czy to będzie realizowane przez komendy wojewódzkie? Czy będą to realizowały firmy zewnętrzne? Pojawiały się różne elementy. Chciałem o to spytać.</u>
+          <u xml:id="u-9.5" who="#PrzewodniczacyposelPawelHreniak">Jeszcze raz dziękuję za realizację ustawy i za zastępców komendantów wojewódzkich. Widzę, że przynajmniej na moim terenie, na Dolnym Śląsku, zastępca komendanta mocno wziął się do pracy. Jest też dobrze oceniany przez ochotników. Przypuszczam, że podobnie jest w innych grupach.</u>
+          <u xml:id="u-9.6" who="#PrzewodniczacyposelPawelHreniak">Może teraz odpowiedzi na te pytania. Później poprosimy o kolejną turę. Widzę, że pani poseł się zgłasza, a także pan poseł. Poproszę o odpowiedzi na te trzy krótkie pytania, chyba że pan minister chce zebrać więcej pytań.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Nie. Od razu odpowiem. Szkolenia odbywają się nie za pomocą firm zewnętrznych, tylko siłami własnymi PSP przez ośrodki szkoleniowe w komendach wojewódzkich. Tak naprawdę racjonalizujemy tutaj koszty i robimy to w ramach kosztów, które już są w tej chwili, czyli podnosimy wydajność pracy w ośrodkach szkoleniowych. To jeśli o to chodzi, a na pozostałe pytania odpowie pan komendant PSP.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#ZastepcakomendantaglownegoPSPAdamKonieczny">Jeżeli chodzi o najczęściej zadawane pytania o art. 50 ustawy, to są świadkowie. Faktycznie jest pewien problem ze świadkami 80 plus, gdzie jeden świadek pełniący funkcje publiczne sprawiał pewne trudności. Natomiast przeprowadziliśmy szereg spotkań konsultacyjnych ze Stowarzyszeniem Gmin i Powiatów Wielkopolski, a były też takie szerokie konsultacje w województwach lubelskim i podlaskim. Przeprowadzaliśmy też szereg spotkań z komendantami powiatowymi i miejskimi. Na tych spotkaniach wyjaśnialiśmy szczegółowo kwestie i sprawy w tym zakresie. Trzeba przyznać, że to są sporadyczne przypadki. Natomiast nie ukrywam, że chcemy to też uściślić, żeby była pełna wiedza, że nam chodzi o takiego świadka, który jest w stanie potwierdzić udział za ten okres. Trudno jest dzisiaj faktycznie ze świadkami, którzy byliby w tym czasie 25 lat…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Panie przewodniczący, ale wydaje się, że system działa. Oczywiście są odmowy, jest ich niedużo, ale generalnie system działa. Przyznam, że spodziewałem się większych perturbacji i większych emocji w całym procesie przyznawania świadczeń. Wydaje się więc, że ten system działa. Przyjęte przez nas propozycje, żeby odchodzić od dokumentów, a w tych starszych sprawach korzystać ze świadków, zadziałały. Nie mamy tutaj problemów, nie mamy skandali, nie mamy jakichś bardzo burzliwych sytuacji. Czy będą problemy powyżej 80 roku życia? Będą problemy. Niestety nie ma systemu doskonałego. Ten system jest jednak na tyle sprawny, że osoby starsze otrzymują świadczenia.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#ZastepcakomendantaglownegoPSPAdamKonieczny">Jeszcze druga kwestia – legitymacje. Rozporządzenie jest podpisane. Środki w budżecie państwa są zabezpieczone. Akurat realizujemy to zadanie równolegle z legitymacjami, które otrzymają strażacy Państwowej Straży Pożarnej. Jeśli chodzi o obydwa przetargi, przygotowujemy opis przedmiotu zamówienia. Będziemy wyłaniać wykonawców. Legitymacje będziemy sukcesywnie przekazywać do druku. Praktycznie w tej chwili zostało opublikowane rozporządzenie, więc rusza cała procedura. Przystępujemy do działań i jak tylko wyłonimy wykonawcę, będziemy sukcesywnie… Myślę, że najpierw krajowy system ratowniczo-gaśniczy, a w następnej kolejności pozostałe jednostki ochotniczych straży pożarnych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelHreniak">Dziękuję bardzo. Pani poseł, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PoselUrszulaNowogorska">Bardzo dziękuję. Panie przewodniczący, panie ministrze, panie generale, szanowni państwo, mam pytanie w zasadzie również odnoszące się do kwestii prawa jazdy kategorii C. Zamknę się w pytaniu regionalnie. Mianowicie chciałam zapytać, jak wygląda sytuacja szkoleń na terenie województwa małopolskiego. Czy Komenda Wojewódzka Państwowej Straży Pożarnej w Krakowie dokonała stosownych zakupów? Kto będzie wykonywał szkolenia funkcjonariuszy, którzy będą zakwalifikowani do szkolenia, które jest konieczne do uzyskania uprawnień do kierowania pojazdami, zawartymi w kategorii C? To jest jedno pytanie. Ilu jest takich szkoleniowców, jeżeli chodzi o województwo małopolskie? Czy to są funkcjonariusze PSP? Czy to są osoby, które pracują w ośrodkach szkoleniowych, które ogólnie zajmują się przyznawaniem prawa jazdy?</u>
+          <u xml:id="u-15.1" who="#PoselUrszulaNowogorska">Drugie moje pytanie jest chyba skierowane bardziej do pana ministra. Chciałam o coś zapytać, bo ustawa o OSP generalnie definiuje szkolenia, ale odnosi się również w jakiejś mierze do wyposażenia i konsumowania, o których mówił pan minister. Chodzi tutaj o zakup samochodów strażackich itd. Pewnie niedługo będziemy dyskutować o nowej ustawie o ochronie ludności. Chciałam zapytać, czy nastąpi pewne powiązanie tych dwóch ustaw właśnie w zakresie szkolenia, pełnionych funkcji i działań społecznych, jak również zakupów inwestycyjnych w tym zakresie. Bardzo dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelHreniak">Dziękuję. Panie ministrze, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#ZastepcakomendantaglownegoPSPAdamKonieczny">Pani poseł, od 1 lipca będzie uruchamiany proces zatrudniania, naboru instruktorów prawa jazdy. Jednocześnie we wszystkich województwach mamy już wyłonionych instruktorów posiadających niezbędne kwalifikacje funkcjonariuszy PSP, którzy będą te kursy prowadzić. W ocenie skutków regulacji zakupy samochodów są zaplanowane od 1 stycznia. Natomiast od 1 lipca kursy będą prowadzone na naszych samochodach specjalnych, przygotowanych do tego celu, przystosowanych do tego rodzaju kursów, które są już po przeglądach. Realizujemy to własnymi siłami na sprzęcie, który w tej chwili posiadamy i który będzie do tego celu służył, natomiast od 1 stycznia będziemy zwiększać liczbę samochodów w ośrodkach szkolenia komend wojewódzkich i w szkołach PSP, żebyśmy po prostu mogli jednocześnie robić kilka kursów. Przewidujemy 30 osób na jeden kurs. To jest wystarczająca liczba naszych funkcjonariuszy, którzy mają niezbędne kwalifikacje instruktorów prawa jazdy kategorii C.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PoselUrszulaNowogorska">Czyli rozumiem, panie generale, że na razie szkolenie będzie odbywało się na samochodach ciężkich, które uczestniczą w działaniach bojowych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#ZastepcakomendantaglownegoPSPAdamKonieczny">Średnich.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#PoselUrszulaNowogorska">Średnich, które uczestniczą w działaniach ratowniczo-gaśniczych, a które już są…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#ZastepcakomendantaglownegoPSPAdamKonieczny">Specjalnych, logistycznych, skrzyniowych, które do tego będą przygotowane. To głównie takie, które nie będą generowały żadnych trudności dla naszych formacji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#PoselUrszulaNowogorska">Ale czy te pojazdy uczestniczą w akcjach? Czy to są samochody przeznaczone tylko do działań szkoleniowych?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#ZastepcakomendantaglownegoPSPAdamKonieczny">Do działań zabezpieczających, logistycznych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#PoselUrszulaNowogorska">Zabezpieczających? Pytam w zasadzie z czystej ciekawości, czy nie należy w jakiś sposób uregulować przepisów. Wiadomo, że pojazd strażacki wyjeżdżający na drogę jest samochodem uprzywilejowanym. Jeżeli więc tutaj będzie kwestia szkolenia kierowców, którzy chcą uzyskać taką kategorię, to czy nie będzie to kolidowało z jakimiś ogólnie przyjętymi zasadami i tak naprawdę stosowaniem prawa drogowego?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#ZastepcakomendantaglownegoPSPAdamKonieczny">Nie. Biuro Logistyki Komendy Głównej Państwowej Straży Pożarnej przeprowadziło już szereg konsultacji z komendantami wojewódzkimi. Nie będzie to w żaden sposób kolidowało. Będą to dalej samochody, które również będą mogły być wykorzystywane do działań.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#PoselUrszulaNowogorska">Okej. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-27">
+          <u xml:id="u-27.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelHreniak">Panie pośle, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-28">
+          <u xml:id="u-28.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Było jeszcze drugie pytanie pani poseł Urszuli. Pani poseł, ustawa o ochronie ludności jest oczywiście dużo szerszym aktem prawnym i regulującym zupełnie szerokie rzeczy, ale widzimy także ważną rolę dla obecnego systemu KSRG powołanego rozporządzeniem. Chcemy te przepisy przenieść do ustawy i przekształcić KSRG w krajowy system ratowniczy.</u>
+          <u xml:id="u-28.1" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Jaka tu będzie kluczowa zmiana? Nie chcemy psuć tego, co jest dobre w tym systemie, bo on działa, funkcjonuje i jest najważniejszym elementem ochrony przeciwpożarowej, ale chcemy dać możliwość zarówno PSP, jak i wybranym OSP – nie mówię jakim, nie mówię tu o kryteriach – budowania kompetencji w zakresie ratownictwa medycznego. To jest dla nas kluczowa rzecz, żeby doprowadzić do sytuacji, w której każda gmina posiadałaby – czy to w formie zawodowej na bazie komendy powiatowej PSP, czy to w formie ochotniczej na bazie ochotników, którzy przeszli stosowne szkolenia – ekipę ratowników medycznych mogących obsługiwać karetkę pogotowia, tak jak mogą obsługiwać wóz strażacki i nieść pomoc, co wymaga oczywiście pewnych kompetencji. Tutaj kompetencje są szersze i ten projekt będzie szedł dalej i trwał dłużej. Chcemy dokonać zmiany nie rewolucyjnej, a ewolucyjnej, nie niszcząc, a zachowując tę substancję, która jest.</u>
+          <u xml:id="u-28.2" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">W związku z tym będziemy budowali cały system szkolenia ratowników medycznych, także na podstawie uczelni podległych PSP. Już jesienią w Szkole Głównej Służby Pożarniczej rusza taki kierunek. Będziemy chcieli dawać młodym ludziom, którzy są czy w jednej, czy w drugiej formacji, możliwość poszerzania czy zdobywania nowych kompetencji i rozwoju zawodowego, bo tak to trzeba nazwać. Oczywiście finansowanie tych procesów widzimy w Funduszu Ochrony Ludności, który ma tworzyć nowa ustawa, ale na pewno, pani poseł, będziemy mieli jeszcze mnóstwo czasu, żeby o tym porozmawiać.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-29">
+          <u xml:id="u-29.0" who="#PoselUrszulaNowogorska">Tak jest, panie ministrze, na pewno będzie dużo czasu. Natomiast myślę, że to też jest moment, żeby się państwo odpowiednio przygotowali do dyskusji pod jednym, bardzo ważnym aspektem, mianowicie takim, że na pewno rozszerzamy kompetencje, dajemy nowe możliwości, kupujemy nowy sprzęt, ale jest jeszcze jedna kwestia, o której muszą państwo wiedzieć. Mianowicie chodzi o dopuszczenie do stosowania leków i preparatów medycznych. W tym zakresie należy to doskonale uregulować, bo pewnie będą się rodziły różne problemy społeczne, które będą wynikały z rodzaju działań, uczestniczenia w poszczególnych akcjach ratowniczych. Nie wiem, czy posiadam dobrą wiedzę, ale niektórzy funkcjonariusze PSP, nawet ratownicy… Chyba że funkcjonują w systemie ratowniczym, bo wtedy mają dopuszczenia do stosowania takich leków, które są używane w pierwszej pomocy, natomiast w zasadzie większość pewnie ich nie ma. Jeżeli państwo piszą ustawę i przygotowują się do takich działań, to na pewno będzie ważny aspekt, który będzie wymagał poważnego zastanowienia.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-30">
+          <u xml:id="u-30.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Bardzo dziękujemy pani poseł za zwrócenie na to uwagi. Na pewno będziemy to analizować. Rzeczywiście będziemy rozwiązywać te problemy prawne, zastanowimy się zapewne jak, ale jesteśmy przed wpisem do wykazu prac rządu. Mam nadzieję, że ten wpis…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-31">
+          <u xml:id="u-31.0" who="#PoselUrszulaNowogorska">To tym bardziej jest to stosowna uwaga.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-32">
+          <u xml:id="u-32.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Nie szybciej niż jesienią będziemy rozmawiać tutaj na ten temat.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-33">
+          <u xml:id="u-33.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelHreniak">Panie pośle, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-34">
+          <u xml:id="u-34.0" who="#PoselFilipKaczynski">Panie przewodniczący, panie ministrze, panie generale, szanowni państwo, jeśli chodzi o kwestię rozszerzenia lat służby, oczywiście w kontekście dodatków emerytalnych dla druhów ochotników, chciałem zapytać o ewentualną możliwość uwzględnienia służby w strażach zakładowych. U mnie w województwie małopolskim w powiecie wadowickim rzeczywiście było sporo tych zakładów, szczególnie w okresie PRL, ale są również dzisiaj. Tego typu straże funkcjonowały tak naprawdę w większości dużych zakładów pracy w poprzednim okresie, ale są również i dzisiaj. Często też właśnie dochodzi do tego typu sytuacji, że jeśli chodzi o 25 lat potrzebnej służby czynnej, to druhowi przykładowo brakuje 5–6 lat, a przez ten okres m.in. sprawował służbę właśnie w straży przyzakładowej. Czy ministerstwo i komenda główna ewentualnie myślą o tym, aby na drodze rozporządzenia rozszerzyć wachlarz właśnie o kwestię służby w strażach przyzakładowych? Bardzo dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-35">
+          <u xml:id="u-35.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Panie pośle, jeśli dobrze rozumiem, chodzi o te przywileje, które zyskują strażacy ratownicy OSP, żeby rozszerzyć wszystkie przywileje, czyli – jak mówię – odszkodowania, świadczenia…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-36">
+          <u xml:id="u-36.0" who="#PoselFilipKaczynski">Źle się zrozumieliśmy, panie ministrze. Generalnie chodzi mi o to, żeby do okresu 25 lat czynnej służby, który dzisiaj obowiązuje druha ochotnika, mógł wliczać się również okres, w którym druh, po prostu strażak pracował czy służył w straży przyzakładowej. Chodzi o to, aby można było również ten okres doliczyć do tych potrzebnych 25 lat czynnej służby w OSP.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-37">
+          <u xml:id="u-37.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Ale dlaczego w straży przyzakładowej, jeżeli w PSP pracował?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-38">
+          <u xml:id="u-38.0" who="#PoselFilipKaczynski">Jeszcze raz.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-39">
+          <u xml:id="u-39.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">A jeżeli ktoś służył w PSP, to też mu się będzie zaliczało czy nie?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-40">
+          <u xml:id="u-40.0" who="#PoselFilipKaczynski">No nie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-41">
+          <u xml:id="u-41.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Ale dlaczego nie?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-42">
+          <u xml:id="u-42.0" who="#PoselFilipKaczynski">Bo to jest inna służba.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-43">
+          <u xml:id="u-43.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Nie, taka sama.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-44">
+          <u xml:id="u-44.0" who="#PoselFilipKaczynski">Tylko szczególnie w poprzednim okresie przyzakładowe straże funkcjonowały na takiej zasadzie, że to byli tak naprawdę ochotnicy. To nie byli – że tak powiem – funkcjonariusze publiczni.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-45">
+          <u xml:id="u-45.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Bierzemy to do głowy, zastanowimy się. Nie wiem, jakiego typu, jak duża to jest skala. W tej chwili, tak jak rozmawiam z komendantem, mamy około 1 tys. pracowników zakładowych straży pożarnych w Polsce. Rzeczywiście nie mają takich uprawnień emerytalnych jak PSP. Myślałem właśnie o innym elemencie, żeby być może ich podłączyć pod ustawę o OSP, żeby chociaż mieli ten dodatek, takie świadczenie. Zastanowimy się nad tym, przeanalizujemy.</u>
+          <u xml:id="u-45.1" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Rzeczywiście mamy też bardzo poważne wsparcie ze strony zakładowych straży pożarnych, choćby lotniskowych, na końcu którego gdzieś tam jest wchłonięcie ich przez PSP, bo oni zyskają emerytury, a zdjęcie z kosztów zyskują chociażby lotniska i nie tylko lotniska, bo inne zakłady też często się zgłaszają do tego, żeby mogły zlikwidować straż, a PSP przejęła jej zadania. To jest oczywiście duży problem i to są duże pieniądze, gdybyśmy mieli to rozwiązać w masowej skali. Analizowaliśmy to i nie stać nas na rozwiązanie najdalej idące.</u>
+          <u xml:id="u-45.2" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Być może jednak tego typu rozwiązanie mogłoby być dedykowane tym środowiskom. Być może zaliczanie zakładowych straży pożarnych do… Wie pan, jaka to jest skala w pana regionie? Ile osób?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-46">
+          <u xml:id="u-46.0" who="#PoselFilipKaczynski">Szczerze mówiąc, spotkałem się dosłownie z kilkoma przypadkami, ale mówię tutaj o spektrum funkcjonowania powiatu wadowickiego, który ma 160 tys. mieszkańców. Przypuszczam więc, że nie jest to skala, która byłaby imponująca i miała jakikolwiek znaczący wpływ, jeśli chodzi o finanse publiczne, ale nie potrafię w tym momencie w sposób precyzyjny i dokładny określić, ile tego typu przypadków jest w Polsce.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-47">
+          <u xml:id="u-47.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Ale dziękujemy za zasygnalizowanie tego problemu. Pewnie nie rozstrzygniemy tego dzisiaj, ale może będziemy myśleć…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-48">
+          <u xml:id="u-48.0" who="#ZastepcakomendantaglownegoPSPAdamKonieczny">Przepraszam, panie ministrze. Panie pośle, chciałem tylko uszczegółowić. Czy panu posłowi chodzi o ochotnicze jednostki zakładowej straży pożarnej sprzed 1992 r.?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-49">
+          <u xml:id="u-49.0" who="#PoselFilipKaczynski">Dokładnie tak.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-50">
+          <u xml:id="u-50.0" who="#ZastepcakomendantaglownegoPSPAdamKonieczny">Tylko o te chodzi?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-51">
+          <u xml:id="u-51.0" who="#PoselFilipKaczynski">Te, które funkcjonowały wtedy. Chodzi o okres pełnienia funkcji w ochotniczych strażach zakładowych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-52">
+          <u xml:id="u-52.0" who="#ZastepcakomendantaglownegoPSPAdamKonieczny">To w takim razie to nie będzie duża… Tak, to przygotujemy analizę dotyczącą tych osób. Dobrze. Do komendantów wojewódzkich czy powołanych koordynatorów pójdą stosowne polecenia i będziemy w najbliższym czasie to analizować.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-53">
+          <u xml:id="u-53.0" who="#PoselFilipKaczynski">Serdecznie dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-54">
+          <u xml:id="u-54.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelHreniak">Pani poseł, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-55">
+          <u xml:id="u-55.0" who="#PoselUrszulaNowogorska">Jeszcze coś, skoro tutaj kolega poseł podniósł tak naprawdę kwestię tego, że warto byłoby rozszerzyć wachlarz osób, którym ewentualnie ten dodatek by się należał. Czy nie zastanawiali się szanowni państwo nad taką kwestią? Dlatego że z kolei do mnie napływają takie sygnały, że jest wielu funkcyjnych, np. prezesów OSP, którzy nie zawsze wyjeżdżali do akcji, tak naprawdę pełnili obowiązki nadzorcze i organizacyjne w obrębie OSP, a nie spełniają kryteriów wpisanych do ustawy. Czy też nie należałoby się zastanowić nad tą kwestią? Przeanalizować, czy w takim przypadku…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-56">
+          <u xml:id="u-56.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Zastanawialiśmy się i rozmawialiśmy o tym przy ustawie o OSP. Musimy być konsekwentni, bo jeżeli prezesi, to dlaczego nie orkiestra?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-57">
+          <u xml:id="u-57.0" who="#PoselUrszulaNowogorska">Panie ministrze, z całym szacunkiem dla pana, ale orkiestra jednak trochę inną funkcję w strażach ochotniczych spełnia.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-58">
+          <u xml:id="u-58.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Ważniejszą?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-59">
+          <u xml:id="u-59.0" who="#PoselUrszulaNowogorska">Powiedziałabym, że bardziej zagrzewającą do działania, a nie ratowniczo-gaśniczą.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-60">
+          <u xml:id="u-60.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Pani poseł, uważam, że tu kryteria muszą być takie: „Jestem ratownikiem/Nie jestem ratownikiem”, „Jeżdżę do akcji/Nie jeżdżę do akcji”. Jeden wyjazd w roku. Pamiętajmy o tym – jeden wyjazd w roku.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-61">
+          <u xml:id="u-61.0" who="#PoselUrszulaNowogorska">Tak, wszystko się zgadza, panie ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-62">
+          <u xml:id="u-62.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Członków stowarzyszenia jest naprawdę dużo więcej niż ratowników. Musimy o tym pamiętać. To są świadczenia, naprawdę świadczenia. Równie dobrze można podciągnąć panią dyrektor z ZER MSWiA, bo ona wypłaca te świadczenia, działa na rzecz PSP i będzie pewnie przez 25 lat jeszcze PSP je wypłacać, więc po 25 latach osiągnie dodatek. Nie róbmy w ten sposób.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-63">
+          <u xml:id="u-63.0" who="#PoselUrszulaNowogorska">Panie ministrze, mówię teraz naprawdę bardzo poważnie. Sytuacja namacalna. Posłużę się konkretnym przykładem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-64">
+          <u xml:id="u-64.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Też mówię dosyć poważnie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-65">
+          <u xml:id="u-65.0" who="#PoselUrszulaNowogorska">Na przykład na terenie województwa małopolskiego w powiecie limanowskim w miejscowości Stronie działa jednostka, która jest wpisana do KSRG. Tam były osoby, które mogły składać wnioski, były uprawnione do składania tych wniosków. Spośród wielu funkcjonariuszy działających obecnie, ale też i tych, którzy działali wcześniej, tylko jedna osoba spełniła kryteria. Rozumiem, że to wynika z raportowania, które było wcześniej wykonywane. Jedne straże robiły to bardziej skrupulatnie i dokładnie, inne robiły mniej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-66">
+          <u xml:id="u-66.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Nie z raportowania, a ze świadków. Z jakiego raportowania?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-67">
+          <u xml:id="u-67.0" who="#PoselUrszulaNowogorska">Panie ministrze, trzeba się było cofnąć 25 lat. Niektóre straże pożarne nie wymieniały z imienia i z nazwiska poszczególnych funkcjonariuszy, którzy uczestniczyli w działaniach ratowniczych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-68">
+          <u xml:id="u-68.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Nie potrzeba tego typu dokumentów, pani poseł. Dlatego przyjęliśmy, zdając sobie sprawę, że ta papierologia 25 lat temu w zasadzie nie istniała, nie było dokumentów, że…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-69">
+          <u xml:id="u-69.0" who="#PoselUrszulaNowogorska">No właśnie istniała, bo w niektórych miejscach istniała.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-70">
+          <u xml:id="u-70.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Ale nawet tam, gdzie istniała… Aha, istniała i ona powoduje, że nie jeździli.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-71">
+          <u xml:id="u-71.0" who="#PoselUrszulaNowogorska">Istniała. Właśnie dlatego mówię, że niektórzy raportowali dokładniej, inni raportowali mniej dokładnie, więc stąd wynika ta dysproporcja i stąd moje pytanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-72">
+          <u xml:id="u-72.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">I co, nie pojechał ani razu na akcję ratowniczą?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-73">
+          <u xml:id="u-73.0" who="#PoselUrszulaNowogorska">Pojechał, tylko mniej razy wyjeżdżał. W innych strażach bardziej ogólnie to traktowano.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-74">
+          <u xml:id="u-74.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Jeden raz w roku wystarczy wyjechać. To jest naprawdę nic.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-75">
+          <u xml:id="u-75.0" who="#PoselUrszulaNowogorska">Broń Boże, nie polemizuję, panie ministrze, tylko mówię, że zdarzają się takie sytuacje, że w jednych regionach tych osób, które dostają świadczenia, będzie mniej, a w innych będzie więcej. Wynika to też po prostu z lokalnych i regionalnych uwarunkowań.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-76">
+          <u xml:id="u-76.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Chciałem powiedzieć, pani poseł, że z pani regionu w systemie jest już 4177 świadczeń.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-77">
+          <u xml:id="u-77.0" who="#PoselUrszulaNowogorska">W regionie małopolskim?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-78">
+          <u xml:id="u-78.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Tak.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-79">
+          <u xml:id="u-79.0" who="#PoselUrszulaNowogorska">A w okręgu np. z powiatu limanowskiego? Tak z ciekawości pytam.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-80">
+          <u xml:id="u-80.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Jest 315.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-81">
+          <u xml:id="u-81.0" who="#PoselUrszulaNowogorska">Na pewno nie tyle.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-82">
+          <u xml:id="u-82.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Przygotujemy to dla pani poseł.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-83">
+          <u xml:id="u-83.0" who="#PoselUrszulaNowogorska">Pytam po prostu z ciekawości. Bardzo dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-84">
+          <u xml:id="u-84.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelHreniak">Dobrze. Dziękuję. Widzę, że posłowie już się nie zgłaszają, więc pozwolę sobie jeszcze na dwa pytania.</u>
+          <u xml:id="u-84.1" who="#PrzewodniczacyposelPawelHreniak">Pierwsze pytanie dotyczy legitymacji. Rozumiem, panie ministrze, że za legitymacjami pójdą również pewne ulgi. Chciałem o to dopytać pana ministra, jak ta sytuacja wygląda. Czy możemy tutaj liczyć, przynajmniej w przyszłości, na jakiś kalendarz związany właśnie z tymi legitymacjami? To jedna rzecz.</u>
+          <u xml:id="u-84.2" who="#PrzewodniczacyposelPawelHreniak">Druga rzecz. Chciałem spytać o ratowników medycznych, którzy mieliby pojawić się dodatkowo po wejściu w życie ustawy o ochronie ludności. Pan minister powiedział, że będziemy inwestowali w młodych ludzi. Rozumiem to, ale tak subiektywnie. Ci młodzi to w jakim wieku? Też się czuję młody i tak się zastanawiam, czy jeszcze jest szansa, czy nie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-85">
+          <u xml:id="u-85.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Niech pan nie przesadza, panie przewodniczący.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-86">
+          <u xml:id="u-86.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelHreniak">Nie, ale pytam naprawdę poważnie, bo faktycznie jest dosyć duże zainteresowanie kwestiami związanymi z ratownictwem medycznym. To również jest ważne dla obrony cywilnej. Rozumiem, że wzmocnienie obrony cywilnej to też taka ważna rola ustawy o ochronie ludności, a tutaj ratownictwo medyczne jest niezwykle istotne. Stąd też moje pytanie. Jakimi środkami i siłami będziemy dysponowali? Jaką liczbę jesteśmy w stanie przeszkolić w systemie, jeżeli chodzi o ratowników medycznych? Czy może już wiecie? Są takie prognozy? Myślę, że zainteresowanie będzie równie duże jak z kierowcami, a być może nawet większe, bo ludzie naprawdę są tym zainteresowani. Wydaje się to dobrym pomysłem.</u>
+          <u xml:id="u-86.1" who="#PrzewodniczacyposelPawelHreniak">To tyle. Jeszcze coś, żeby już nie zabierać czasu. Mam pewne zmiany, propozycje prawne czy może bardziej przemyślenia, które do mnie trafiły, jak chociażby uszczegóławianie kwestii związanych z odszkodowaniami. Pytanie, czy tam są kontrowersje, czy nie ma… Przekazałbym to może teraz, panie ministrze, ale nie wiem za bardzo komu – czy panu ministrowi, czy panu dyrektorowi. Pan dyrektor się zgłasza.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-87">
+          <u xml:id="u-87.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Zastanowimy się i odpowiemy na piśmie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-88">
+          <u xml:id="u-88.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelHreniak">Dobrze. Zastanowicie się. Nie wiem zresztą, czy to jest zgodne z tym, jaka jest potrzeba. Panie ministrze, to tyle z mojej strony.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-89">
+          <u xml:id="u-89.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Antycypując ustawę o ochronie ludności, to jest 10 tys. Taki korpus chcielibyśmy zbudować w ciągu 10 lat.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-90">
+          <u xml:id="u-90.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelHreniak">A powiedzmy, ilu mamy dzisiaj. Jak szacujecie? Ilu jest w PSP ratowników medycznych?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-91">
+          <u xml:id="u-91.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Powiem tak, że w PSP mamy około 2,5 tys. Częściowo oni mają zgodę na wykonywanie innego zawodu i pracują jeden dzień czy co drugi dzień w ratownictwie medycznym. Natomiast generalnie jest już jakiś korpus, jest jakaś podstawa. Chcielibyśmy mieć – powiedzmy – w gminach i w powiatach około 10 tys. ludzi w ciągu 10 lat. Szacunki komendanta dotyczą przygotowania 1 tys. osób rocznie. To generalnie zwiększy w ogóle udział ratowników medycznych w społeczeństwie, co zwiększy oczywiście ochronę ludności samo z siebie, bo to nawet nie jest korpus pierwszej pomocy, a profesjonalne ratownictwo. Liczymy na to, że będzie to odgrywało rolę.</u>
+          <u xml:id="u-91.1" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">A jeszcze przypomnę, że chcemy, żeby ratownicy medyczni w szkołach ponadpodstawowych przeprowadzali 40 godzin obowiązkowych zajęć na zaliczenie w ramach profesjonalnego kursu pierwszej pomocy. To jest już uzgodnione z Ministerstwem Edukacji i Nauki. Jest to w ustawie – na co MEiN się zgodził – jako ważny element ochrony ludności. Chodzi o to, żeby młodzi ludzie kończący szkołę, zdający maturę mieli taki kurs przygotowawczy. Mówimy o takich ludziach, którzy wchodząc w dorosłość, mają przygotowanie, żeby iść chociażby na studia licencjackie, bo te studia ratowników medycznych są trzyletnie. No właśnie to są ci ludzie, którzy przyszli do swojej jednostki OSP, robią prawo jazdy i kurs ratownika medycznego, co im otwiera możliwości zarówno tutaj, jak i gdzie indziej. Mówimy o takich młodych ludziach. Jeżeli 30-latek czy 35-latek zgłosi się na kurs ratownika medycznego, nie widzę żadnego problemu. W naszym wieku to już jest kłopot.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-92">
+          <u xml:id="u-92.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelHreniak">Jestem ciut młodszy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-93">
+          <u xml:id="u-93.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Od kogo?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-94">
+          <u xml:id="u-94.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelHreniak">Panie ministrze, jeszcze legitymacje.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-95">
+          <u xml:id="u-95.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Legitymacje? Tak jak opowiadał komendant, legitymacje będą podlegały dystrybucji w momencie, kiedy je zrobimy. Mamy już rozporządzenie. Natomiast jakie są plany dotyczące podpisania umów? Są zamierzenia, natomiast jeszcze nie są zoperacjonalizowane. Oczywiście zniżki komunikacyjne. Pierwszy kierunek to są Polskie Koleje Państwowe.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-96">
+          <u xml:id="u-96.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelHreniak">Ale rozumiem, że możemy liczyć od początku przyszłego roku czy od półrocza?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-97">
+          <u xml:id="u-97.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Pan nie będzie miał takiej zniżki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-98">
+          <u xml:id="u-98.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelHreniak">Nie, ja nie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-99">
+          <u xml:id="u-99.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Pan za darmo jeździ. Będziemy chcieli jak najszybciej, ale zobaczymy, kto wygra przetarg. Zobaczymy, jak to będzie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-100">
+          <u xml:id="u-100.0" who="#PoselUrszulaNowogorska">Mam jeszcze jedno pytanie. Przepraszam. Wykraczam poza zakres materii, że tak powiem, ale nurtuje mnie jedna rzecz i to już od dłuższego czasu. Słuchajcie, odnośnie do tych wyjazdowych karetek OSP. Czy one będą obstawione tylko ratownikami OSP czy one będą współpracowały z wyjazdowymi zespołami, które są rozmieszczone w terenie, a działają w ramach pogotowania ratunkowego?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-101">
+          <u xml:id="u-101.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Będą w systemie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-102">
+          <u xml:id="u-102.0" who="#PoselUrszulaNowogorska">No właśnie, bo to jest zasadnicza różnica. Czyli one będą niejako rozszerzały wachlarz usług wyjazdowych zespołów ratowniczych, tak? Okej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-103">
+          <u xml:id="u-103.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Pani poseł, wyobrażam to sobie tak, że jeżeli mamy wypadek na siódemce i straż w Korczewie jedzie samochodem, żeby wyciąć ludzi, to z tyłu za samochodem gaśniczym jedzie karetka pogotowia i ona na pewno będzie pierwsza.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-104">
+          <u xml:id="u-104.0" who="#PoselUrszulaNowogorska">Ta karetka pogotowia z obstawą ochotniczych straży?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-105">
+          <u xml:id="u-105.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Tak jest.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-106">
+          <u xml:id="u-106.0" who="#PoselUrszulaNowogorska">Słuchajcie, ale to wszystko się zgadza, bo idea jest bardzo dobra, tylko teraz cały czas chodzi mi o uprawnienia i tak naprawdę o możliwości działań, bo z całym szacunkiem…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-107">
+          <u xml:id="u-107.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Porozmawiamy przy ustawie. Naprawdę to jest za szczegółowo, żeby rozmawiać dzisiaj.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-108">
+          <u xml:id="u-108.0" who="#PoselUrszulaNowogorska">Okej. Dobrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-109">
+          <u xml:id="u-109.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Będziemy mieli przepisy. Wiem, że pani profesjonalnie na to patrzy. Wskaże nam pani też problemy, które pani zobaczy. Pani poseł, my te uwagi przyjmiemy i będziemy pracować.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-110">
+          <u xml:id="u-110.0" who="#PoselUrszulaNowogorska">Bo to w prawie tak naprawdę wyjdzie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-111">
+          <u xml:id="u-111.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Tak, wiem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-112">
+          <u xml:id="u-112.0" who="#PoselUrszulaNowogorska">Właśnie dlatego, słuchajcie… A kwestie stosowania leków i działań ratowniczych to są poważne kwestie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-113">
+          <u xml:id="u-113.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Mamy pewną strategię. Przygotowaliśmy te przepisy. Ministerstwo Zdrowia jeszcze je zobaczy i ze swojej strony powie, jakie przepisy trzeba wprowadzić, żeby to działało. Zdaję sobie sprawę z tego, że wchodzimy dopiero w proces legislacyjny. Zaczynamy. Stworzyliśmy ustawę w wyniku wielu doświadczeń i przemyśleń wielu ludzi, samorządowców, wojewodów itd. Będziemy ją uzupełniać przepisami resortów. To nie będzie ustawa, gdzie nie będzie uwag. Zdaję sobie sprawę, że MZ postawi pewne warunki albo powie: „Stworzymy nowy system ratowniczy oczko mniej niż ratownictwo medyczne”, ale z kim nie rozmawiamy, to ten kierunek uważają za dobry. Zgadzam się z tymi wątpliwościami, które pani podniosła. Tak, trzeba to wszystko przepracować punkt po punkcie. Pełna zgoda. Nie mamy jednak jeszcze gotowych rozwiązań. Wrzucamy to na forum rządu i MZ będzie o tym mówiło bardzo mocno, o czym jestem przekonany.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-114">
+          <u xml:id="u-114.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelHreniak">Dobrze. Bardzo dziękuję. Widzę, że nie ma pytań. A, tam jeszcze. Proszę bardzo. Proszę się przedstawić do protokołu i proszę mówić.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-115">
+          <u xml:id="u-115.0" who="#CzlonekprezydiumzarzaduglownegoZwiazkuOchotniczychStrazyPozarnychRzeczypospolitejPolskiejAdamNowak">Adam Nowak, członek prezydium zarządu głównego Związku Ochotniczych Straży Pożarnych Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
+          <u xml:id="u-115.1" who="#CzlonekprezydiumzarzaduglownegoZwiazkuOchotniczychStrazyPozarnychRzeczypospolitejPolskiejAdamNowak">Panie przewodniczący, panie ministrze, Wysoka Komisjo, panie nadbrygadierze, generalnie oceniając ustawę o OSP, dziś możliwość mamy nieco większą z uwagi na wprowadzone akty wykonawcze, z których część już weszła w życie, o czym rozmawiamy na dzisiejszym posiedzeniu podkomisji stałej. Jest kilka uwag i wątpliwości natury generalnej, które stwarzają duże problemy i które przez środowisko zostały przyjęte negatywnie. Postulowalibyśmy, aby być może w toku nowelizacji zmienić je jeszcze w samej ustawie, bo akty wykonawcze tych przepisów niestety nie dadzą rady zmienić.</u>
+          <u xml:id="u-115.2" who="#CzlonekprezydiumzarzaduglownegoZwiazkuOchotniczychStrazyPozarnychRzeczypospolitejPolskiejAdamNowak">Mam na myśli zapis dotyczący ekwiwalentu dla strażaków ratowników OSP, co wyklucza kandydatów na szkolenie. Tutaj mamy troszkę nadmierną regulację, co jest szczególnie kłopotliwe nie tyle dla młodych, uczniów, studentów, co dla osób, które z uwagi na wydłużony system szkolenia podstawowego muszą często poświęcać dni pracy, a są niejednokrotnie jedynymi żywicielami rodziny. Brak tego ekwiwalentu jest sytuacją dosyć kłopotliwą. Po zjazdach oddziałów wojewódzkich, które odbywaliśmy w ostatnich miesiącach, widzimy, że stanowi to znaczny problem i ma wpływ na obniżenie motywacji strażaków OSP właśnie co do tego szkolenia. Oczywiście zapis dotyczący umożliwienia udziału w szkoleniu osobom poniżej 18 roku życia jest jak najbardziej pozytywny, bo dzięki temu zwiększamy grono osób i wykorzystujemy lukę między 16 a 18 rokiem życia, gdy członkowie młodzieżowych drużyn pożarniczych mogą przygotowywać się do pełnienia służby. Natomiast zagadnienie ekwiwalentu niewątpliwie jest problemem.</u>
+          <u xml:id="u-115.3" who="#CzlonekprezydiumzarzaduglownegoZwiazkuOchotniczychStrazyPozarnychRzeczypospolitejPolskiejAdamNowak">Drugie zagadnienie, które jest dosyć istotne, to jest kwestia uprawnień do kierowania pojazdami uprzywilejowanymi. W związku z wprowadzeniem ustawy o OSP zniknęła ta regulacja, która poprzednio dawała właśnie możliwość nadawania uprawnień do kierowania pojazdami uprzywilejowanymi strażakom OSP. To również wymagałoby pilnej nowelizacji, pilnej zmiany.</u>
+          <u xml:id="u-115.4" who="#CzlonekprezydiumzarzaduglownegoZwiazkuOchotniczychStrazyPozarnychRzeczypospolitejPolskiejAdamNowak">Trzeci element generalny to zagadnienia związane z potwierdzeniem przez świadków lat stażowych czy wyjazdów do działań ratowniczo-gaśniczych. Problem wynika też z tego, że wójt, burmistrz lub prezydent miasta de facto potwierdza, że strażak brał udział w działaniach w tych latach, natomiast w naszej ocenie powinno to być ograniczone jedynie do potwierdzania danych osobowych i potwierdzania, że dany świadek złożył takie a nie inne zeznanie, bo wiemy doskonale, że w tej chwili organ samorządowy nie ma możliwości weryfikacji merytorycznej tego zeznania. Możemy dać wiarę, że jest ono prawdziwe, złożone przez świadka pod rygorem odpowiedzialności. To jest trzecia kwestia generalna.</u>
+          <u xml:id="u-115.5" who="#CzlonekprezydiumzarzaduglownegoZwiazkuOchotniczychStrazyPozarnychRzeczypospolitejPolskiejAdamNowak">Natomiast jeśli mógłbym, panie przewodniczący, poprosić pana mecenasa Krzysztofa Miazgę o przedstawienie szczegółowych zapisów, to byłbym bardzo wdzięczny. Generalnie ZOSP RP, aby nie pogłębiać pewnych zmian w przepisach ani też nie wprowadzać pewnego chaosu, po roku funkcjonowania ustawy przekaże zarówno do podkomisji, jak i do MSWiA oraz do PSP stosowne, konkretne zapisy i propozycje regulacji. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-116">
+          <u xml:id="u-116.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelHreniak">Bardzo dziękuję. Dziękuję też za tę konkretną propozycję. Wracając do pana prośby, mam również ze swojej strony taką prośbę, trochę techniczną i organizacyjną. Wiem, że mamy ograniczony czas obecności. Szczerze mówiąc, myślałem, że państwo wcześniej się zgłoszą do dyskusji. Mam pewną propozycję. Pan minister albo osobiście, albo przez osobę wskazaną przez siebie odniósłby się do tych wątków, które pan przekazał. Jeżeli chodzi o kwestie szczegółowe, to mam prośbę. Czy można byłoby po prostu już w trybie roboczym przekazać to na piśmie? Jako podkomisja spotykamy się w miarę regularnie. Jak państwo widzą, w tym gronie atmosfera rozmowy jest dobra, trochę klimatyczna. Jest nas niedużo, ale to dobrze wpływa na przebieg dyskusji. Gdyby można było o coś takiego prosić, czy pan by się na to zgodził? A teraz pan minister odpowiedziałby na te wątki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-117">
+          <u xml:id="u-117.0" who="#CzlonekprezydiumZOSPRPAdamNowak">Wiem, że część tych uwag była kierowana drogą pisemną do pana ministra Mariusza Kamińskiego. Nie wiem, panie mecenasie, czy jest tu coś szczególnie ważnego, pilnego, co należałoby wskazać jeszcze dzisiaj.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-118">
+          <u xml:id="u-118.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelHreniak">Chyba że tak króciutko, bo pan trochę mnie wystraszył, mówiąc, że uwagi są bardzo szczegółowe. Chyba że bardzo króciutko konkretne pytania.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-119">
+          <u xml:id="u-119.0" who="#RadcaprawnyZOSPRPKrzysztofMiazga">Szanowny panie przewodniczący, szanowni państwo, krótko. Natomiast część uwag już została zgłoszona. Jedna sprawa została załatwiona, bo pan generał Konieczny powiedział, że 3 czerwca minister spraw wewnętrznych i administracji podpisał programy szkoleń. Czyli od 3 czerwca szkolenia dla strażaków OSP prawnie obowiązują.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-120">
+          <u xml:id="u-120.0" who="#ZastepcakomendantaglownegoPSPAdamKonieczny">Od czerwca kurs kategorii C, a od marca już się odbywają inne szkolenia. Natomiast ostatni program został 4 czerwca… Ten dotyczący prawa jazdy kategorii C, który rusza od 1 lipca.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-121">
+          <u xml:id="u-121.0" who="#RadcaprawnyZOSPRPKrzysztofMiazga">Jeśli można, mam jeden problem, ponieważ na stronie Komendy Głównej Państwowej Straży Pożarnej są programy szkoleń zatwierdzone przez komendanta głównego PSP, a zgodnie z ustawą komendant przygotowuje programy szkoleń, a minister je zatwierdza. Nie mamy żadnej informacji, że minister spraw wewnętrznych i administracji zatwierdził te programy szkoleń. Dopóki nie zostaną zatwierdzone, chyba że są, one nie obowiązują prawnie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-122">
+          <u xml:id="u-122.0" who="#ZastepcakomendantaglownegoPSPAdamKonieczny">Panie mecenasie, trzeba wejść w zakładkę OSP. Tam są programy szkoleń dla OSP zatwierdzone przez pana ministra.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-123">
+          <u xml:id="u-123.0" who="#RadcaprawnyZOSPRPKrzysztofMiazga">Właśnie tam nie ma informacji, że są zatwierdzone. Otworzyłem dzisiaj stronę komendy głównej. Na szkoleniu BHP jest: „Zatwierdzam”.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-124">
+          <u xml:id="u-124.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Drogi panie, naprawdę szanujmy swój czas.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-125">
+          <u xml:id="u-125.0" who="#RadcaprawnyZOSPRPKrzysztofMiazga">Nie, ale to jest do…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-126">
+          <u xml:id="u-126.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Błagam. No jest w internecie. Mówi to komendant. Są zatwierdzone, są daty, a pan twierdzi, że nie jest napisane, że są to programy zatwierdzone przez ministra. Szanujmy swój czas.</u>
+          <u xml:id="u-126.1" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Wiem, jaki macie problem z tą ustawą. Naprawdę doskonale wiem, jaki macie z nią problem. Byliście jedynym ośrodkiem, który był przeciwny tej ustawie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-127">
+          <u xml:id="u-127.0" who="#RadcaprawnyZOSPRPKrzysztofMiazga">Nie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-128">
+          <u xml:id="u-128.0" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Tak, de facto jedynym ośrodkiem. Jedyne wypowiedzi negatywne pochodziły z ust pana Waldemara Pawlaka. Przyznam się, że jestem tym rozczarowany, bo liczyłem na to, że ta ustawa będzie w rzeczywistym konsensusie… Wiem, dlaczego jesteście rozczarowani, bo rozmawiałem z panem przewodniczącym Pawlakiem.</u>
+          <u xml:id="u-128.1" who="#SekretarzstanuwMSWiAMaciejWasik">Panie przewodniczący, proszę o zwolnienie mnie z obowiązku uczestniczenia w obradach podkomisji. Niestety mam inne, bardzo ważne rzeczy. Muszę już biec. Jestem umówiony. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-129">
+          <u xml:id="u-129.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelHreniak">Panie ministrze, zgodnie z umową. Bardzo dziękuję. Rozumiem, że pan generał jeszcze chwilę z nami zostanie, żeby na te ogóle, generalne pytania odpowiedzieć. Dobrze. Bardzo dziękujemy, panie ministrze, za przyjęcie zaproszenia. Panie generale, jeżeli można poprosić…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-130">
+          <u xml:id="u-130.0" who="#ZastepcakomendantaglownegoPSPAdamKonieczny">Akurat jestem na stronie internetowej. Panie mecenasie, są zatwierdzone przez pana ministra…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-131">
+          <u xml:id="u-131.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelHreniak">Ale bardzo proszę do mikrofonu, panie generale.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-132">
+          <u xml:id="u-132.0" who="#ZastepcakomendantaglownegoPSPAdamKonieczny">Wszedłem na stronę komendy głównej. Program szkolenia zatwierdzony przez pana ministra. Jest zakładka. Szkolenia OSP. Proszę wejść niżej. Wszystkie programy są zatwierdzone przez pana ministra. Data – 4 marca.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-133">
+          <u xml:id="u-133.0" who="#RadcaprawnyZOSPRPKrzysztofMiazga">Przepraszam, bo jestem na…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-134">
+          <u xml:id="u-134.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelHreniak">Ale bardzo proszę… Tutaj jesteśmy na posiedzeniu podkomisji w Sejmie. Bardzo proszę o zgłaszanie się do odpowiedzi. Teraz bardzo proszę stronę rządową o odpowiedź na te trzy wątki, które były podniesione przez zarząd główny. Bardzo proszę. Czy pan generał, czy pan dyrektor?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-135">
+          <u xml:id="u-135.0" who="#ZastepcakomendantaglownegoPSPAdamKonieczny">Które wątki?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-136">
+          <u xml:id="u-136.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelHreniak">Dziękujemy, panie ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-137">
+          <u xml:id="u-137.0" who="#ZastepcakomendantaglownegoPSPAdamKonieczny">Czyli chodzi o ekwiwalent dla strażaków?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-138">
+          <u xml:id="u-138.0" who="#CzlonekprezydiumZOSPRPAdamNowak">Ekwiwalent, kierowcy, potwierdzanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-139">
+          <u xml:id="u-139.0" who="#ZastepcakomendantaglownegoPSPAdamKonieczny">Jeżeli chodzi o ekwiwalent, to nie zmieniliśmy zasad przyznawania. Oczywiście w ustawie o ochronie przeciwpożarowej było dla członków OSP, u nas jest to dla strażaków ratowników. Natomiast mamy tutaj już wcześniej podawaną kwestię odnośnie do badań, co też nie znajduje potwierdzenia, ponieważ w art. 10 ust. 1 pkt 4 wyraźnie jest napisane, że obowiązkiem gminy jest przebadać kandydata na strażaka.</u>
+          <u xml:id="u-139.1" who="#ZastepcakomendantaglownegoPSPAdamKonieczny">Co do ekwiwalentów, są to ludzie najczęściej… W związku z tym, że rozszerzyliśmy grono o osoby w wieku 16–18 lat, pozostawiliśmy jednak tę kwestię do wyboru gminy. Stąd w ustawie znajduje się również kwestia umów, które dobrowolnie mogą zawierać gminy z ochotnikami, tak żeby tę kwestię doregulować. Zdaniem resortu spraw wewnętrznych i administracji najlepszym rozwiązaniem było uznanie ekwiwalentu dla strażaków ratowników uczestniczących w szkoleniu.</u>
+          <u xml:id="u-139.2" who="#ZastepcakomendantaglownegoPSPAdamKonieczny">Nie wiem, bo pana ministra już nie ma, ale ewentualnie można byłoby poddać tę kwestię do uregulowania w tej ustawie, ale tutaj jednak ważny byłby głos strony samorządowej z uwagi na to, że to będzie bardzo duża liczba osób, które jeszcze nie są strażakami ratownikami, a pobierałyby taki ekwiwalent z budżetu gminy. Stąd ograniczyliśmy grono tylko do kwestii strażaków ratowników. To jednak wymaga na pewno analizy, ile jest takich osób, jeżeli chodzi o kandydatów. Faktycznie to należałoby jeszcze sprawdzić.</u>
+          <u xml:id="u-139.3" who="#ZastepcakomendantaglownegoPSPAdamKonieczny">Jeżeli chodzi o kierowców, nie widzimy tutaj problemów z tym związanych. Oczywiście jest pewna luka, wynikająca tylko z jednego artykułu w ustawie o kierujących pojazdami. Niektórzy wójtowie, którzy do nas też się zwracali z tym zapytaniem, mieli problem, czy mogą wystawić zaświadczenie, ponieważ tam został stary zapis wynikający z ustawy o ochronie przeciwpożarowej. Jednak nowe zapisy w art. 10 mówią wyraźnie, że organ zaświadczający dla strażaka się nie zmienił. Dalej gmina jest zobowiązana do tego, by zapewnić gotowość bojową danej OSP i wójtowie po prostu podpisują… Mamy już przygotowaną propozycję nowelizacji tego jednego artykułu. Myślę, panie dyrektorze, że będziemy to oczywiście w najbliższym czasie nowelizować. Natomiast nie ma żadnych zagrożeń, że nagle wójtowie nie mają możliwości wystawiania zaświadczeń, bo dalej są organem, który jest odpowiedzialny ustawowo za utrzymanie gotowości OSP.</u>
+          <u xml:id="u-139.4" who="#ZastepcakomendantaglownegoPSPAdamKonieczny">Trzecia sprawa to świadkowie, tak? Weryfikacja przez samorząd to potwierdza, że nie była prowadzona ewidencja, tak samo jak nie była prowadzona ewidencja samych druhów, ponieważ po wprowadzeniu legitymacji chcemy ich zewidencjonować, bo wielu druhów jest członkami dwóch, trzech czy nawet czterech OSP. Nie wiemy, czy tak jest, ale prawdopodobnie mamy niepełną wiedzę co do tego, jaki jest stan OSP. Generalnie chodzi o strażaków ratowników. Legitymacja będzie przyznawana raz – jako tej jednostki, która jest wiodąca. Przynależność do innych jednostek – być może specjalistycznych, bo są jednostki ratownictwa specjalistycznego, ratownictwa medycznego, gdzie druhowie też uczestniczą – będzie już uzupełnieniem, ale będziemy mieć pełną wiedzę i zabezpieczenie tych druhów.</u>
+          <u xml:id="u-139.5" who="#ZastepcakomendantaglownegoPSPAdamKonieczny">Jeżeli chodzi o weryfikację, to na licznych spotkaniach z komendantami powiatowymi i miejskimi PSP komendanci dostali polecenie, by ściśle współpracować ze stroną samorządową w związku z tym, że to było w różny sposób prowadzone. Byłem też komendantem miejskim i prowadziłem taką ewidencję ścisłą w naszych systemach informatycznych, ale nie był to też wymóg. W niektórych komendach ani w gminach nie było to należycie prowadzone. Dlatego są świadkowie, których wprowadziliśmy. Komendanci otrzymali polecenie, żeby pomagać gminom i samym prezesom w pozyskiwaniu takich świadków. Dlaczego? Ponieważ m.in. na spotkaniu zespołu strażackiego przekazaliśmy interpretacje wyroków sądów administracyjnych, które określały definicję osoby publicznej, rozszerzając bardzo istotnie to pojęcie. W naszym odczuciu, naszym zdaniem i zgodnie z wyrokami sądów, a były przytoczone wojewódzkie sądy administracyjne w Rzeszowie i we Wrocławiu, które mówią wyraźnie, że dowódca jednostki ratowniczo-gaśniczej z poprzednich lat może być traktowany jako osoba publiczna, gdyż dysponował majątkiem publicznym.</u>
+          <u xml:id="u-139.6" who="#ZastepcakomendantaglownegoPSPAdamKonieczny">Cały czas pomagamy gminom, żeby uzyskiwać jak najszersze grono świadków, biorąc pod uwagę, że druhowie powyżej 80. roku życia są po prostu też osamotnieni i najzwyczajniej w świecie trzeba im pomóc, bo są po prostu na tyle starsi… Zresztą po programie PESEL widzimy, że naprawdę nie mieliśmy pojęcia, jaki to jest problem w tym wieku, jeżeli chodzi o druhów. Mam na myśli niestety już liczbę zgonów, która ma miejsce od wydania świadczeń ratowniczych, a jest to liczba 280 druhów od czasu rozpoczęcia wypłat. Staramy się pomagać to weryfikować. Szanowni państwo, kiedyś trzeba było zacząć. Ta dokumentacja nie była tak prowadzona, jak byśmy sobie tego życzyli, żeby dzisiaj można było wszystkim wypłacać świadczenia na podstawie dokumentów. Dlatego naszych strażaków, jeżeli pełnili funkcje komendantów, dowódców, zastępców dowódców, również prosimy o to, żeby potwierdzać taki udział.</u>
+          <u xml:id="u-139.7" who="#ZastepcakomendantaglownegoPSPAdamKonieczny">Myślę, że pan minister byłby właściwą osobą, która powinna udzielić takiej informacji, czy można gdzieś tutaj jeszcze cokolwiek zmienić. Wydaje się, że przez ten najtrudniejszy okres musimy po prostu jakoś przebrnąć i liczyć na wsparcie w pozyskiwaniu świadków. W tym przepisie ani w lewo, ani w prawo po prostu się nie da w żaden sposób pójść. Można jedynie doprecyzować tego świadka o osobę publiczną, której konieczność zatrudnienia przez 25 lat absolutnie nie jest wymagana, ponieważ ta osoba w tym okresie po prostu miała wgląd do ówczesnych dokumentów, które mogły potwierdzać udział druha w działaniach. Tak to po prostu w tej chwili tłumaczymy. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-140">
+          <u xml:id="u-140.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelHreniak">Bardzo dziękuję, panie generale. Szanowni państwo, nie ma więcej pytań. Bardzo dziękuję za spotkanie. Myślę, że jeszcze nieraz będziemy rozmawiali. Tak jak było tutaj powiedziane, pewnie jesienią możemy spodziewać się jakiejś większej nowelizacji po pewnych przemyśleniach. Większej albo mniejszej. Zobaczymy jeszcze, jak to będzie wyglądało. Dobrze. Dziękuję bardzo wszystkim.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/asw4s/201923-sjm-asw4s-00005-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/asw4s/201923-sjm-asw4s-00005-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..b60ffa6
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/asw4s/201923-sjm-asw4s-00005-01/header.xml
@@ -0,0 +1,43 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-asw4s-00005-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Podkomisja stała do spraw obywatelskich, cudzoziemców i migracji /nr 5/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Podkomisja stała do spraw obywatelskich, cudzoziemców i migracji /nr 5/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#ASW4S">5</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-09</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PoselKatarzynaMariaPiekarska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Katarzyna Maria Piekarska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelJanSzopinski" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Jan Szopiński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="ZastepcadyrektoraDepartamentuSprawObywatelskichMinisterstwaSprawWewnetrznychiAdministracjiCezaryMaliszewski" role="speaker">
+        <persName>Zastępca dyrektora Departamentu Spraw Obywatelskich Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji Cezary Maliszewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="ZastepcadyrektoraDepartamentuSprawObywatelskichMSWiACezaryMaliszewski" role="speaker">
+        <persName>Zastępca dyrektora Departamentu Spraw Obywatelskich MSWiA Cezary Maliszewski</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="ASW4S" role="committee">
+        <orgName>Podkomisja stała do spraw obywatelskich, cudzoziemców i migracji</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/asw4s/201923-sjm-asw4s-00005-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/asw4s/201923-sjm-asw4s-00005-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..8e22ecd
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/asw4s/201923-sjm-asw4s-00005-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,149 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelJanSzopinski">Dzień dobry, witam bardzo serdecznie na posiedzeniu podkomisji stałej do spraw obywatelskich, cudzoziemców i migracji. Przedmiotem dzisiejszego posiedzenia jest informacja Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji na temat realizacji ustawy z dnia 27 stycznia 2022 r. o dokumentach paszportowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelJanSzopinski">Witam bardzo serdecznie pana Cezarego Maliszewskiego, zastępcę dyrektora Departamentu Spraw Obywatelskich w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelJanSzopinski">Szanowni państwo, w dniu 27 stycznia br. Sejm przyjął ustawę o dokumentach paszportowych i uruchomieniu rejestru dokumentów paszportowych, ale zgodnie z art. 95 ustawy z dnia 12 marca br. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa ustawa o dokumentach paszportowych wejdzie w życie z dniem określonym w komunikacie ministra właściwego do spraw informatyzacji, wydanym w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw wewnętrznych. Ten komunikat zostanie ogłoszony w Dzienniku Ustaw co najmniej 14 dni przed dniem wdrożenia rozwiązań technicznych określonych w tym komunikacie. Zatem po 7 marca 2022 r. wykonywanie spraw paszportowych odbywa się na podstawie dotychczasowych przepisów prawa, tj. ustawy z dnia 13 lipca 2006 r. o dokumentach paszportowych oraz aktów wykonawczych do tej ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelJanSzopinski">Do biur poselskich poszczególnych posłów zgłaszają się interesanci, którzy wskazują, że od pewnego czasu bezskutecznie próbują umówić się na wizytę we właściwym dla miejsca zamieszkania urzędzie w celu złożenia wniosku o wydanie paszportu. Te problemy dotyczą zarówno kontaktów telefonicznych, jak i systemu online. Obywatele nie mogą dodzwonić się do urzędu. Z kolei w systemie internetowym zdarza się, że brakuje wolnych terminów nawet do końca roku. W przypadku dużej ilości zgłoszeń strona nie działa poprawnie, rejestracja wizyt jest niemożliwa. Stąd też nasze dzisiejsze posiedzenie podkomisji, aby zapoznać się z działaniami administracji państwowej w celu skrócenia kolejek, w tym celu, aby nasi obywatele mieli szansę i okazję otrzymania paszportu i nie potrzebowali stać w ogromnych kolejkach i w ogóle mogli się zarejestrować w różnego typu urzędach.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacyposelJanSzopinski">Tyle mojego wprowadzenia w celu zasygnalizowania sprawy, a teraz uprzejmie proszę – panią poseł czy pana dyrektora? – pana dyrektora o zabranie głosu. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PoselKatarzynaMariaPiekarska">A potem ja zadam pytania.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelJanSzopinski">Tak.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuSprawObywatelskichMinisterstwaSprawWewnetrznychiAdministracjiCezaryMaliszewski">Dzień dobry państwu. Tak jak słusznie pan przewodniczący zauważył, ustawa z dnia  12 marca br. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa zmieniła termin wejścia w życie ustawy z dnia 27 stycznia o dokumentach paszportowych. Odnosząc się też do wszystkich kwestii, o których pan przewodniczący wspomniał, chciałbym na początku zarysować pewien obraz sytuacji, z jakimi mieliśmy do czynienia pod koniec lutego, marzec, kwiecień, maj, i też po części nadal ta sytuacja wygląda, tak jak wyglądała.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuSprawObywatelskichMinisterstwaSprawWewnetrznychiAdministracjiCezaryMaliszewski">Mianowicie w momencie napaści zbrojnej Federacji Rosyjskiej na niepodległe państwo ukraińskie Rzeczpospolita również stanęła przed ogromnym wyzwaniem, jakim była akomodacja i przyjęcie ogromnej liczby uchodźców wojennych, obywateli uciekających przed konfliktem ze swojego państwa. W tym czasie zbiegło się wiele spraw, między innymi – w tym zakresie, w jakim mogę się wypowiadać – zaplanowane pierwotnie na koniec marca wdrożenie nowego rejestru paszportowego. Rozwój sytuacji w marcu, coraz więcej osób potrzebujących pomocy, kryjących się na terytorium Rzeczypospolitej spowodowały, że trzeba było zmienić priorytety i w przypadku rzeczy, które w miarę możliwości można było odroczyć, m.in. wdrożenie nowego rejestru dokumentu paszportowego, to nastąpiło. Nastąpiło to z tego względu, że wszystkie te siły, które można było zgromadzić, personalne i czasowe, trzeba było skierować na akomodację, na przyjmowanie, na organizację punktów recepcyjnych – na wszystkie te działania, które wojewodowie musieli przeprowadzić zgodnie z ustawą z dnia 12 marca o pomocy obywatelom Ukrainy.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuSprawObywatelskichMinisterstwaSprawWewnetrznychiAdministracjiCezaryMaliszewski">Odnosząc się do kwestii zwiększonego zainteresowania obywateli uzyskaniem dokumentu paszportowego, na samym początku chciałbym podać kilka liczb, które też przestawiają ogrom zadania, z jakim urzędnicy musieli się zetknąć. Mianowicie w marcu 2019 r., więc przed epidemią, przed pandemią COVID-19, wydano 195 tys. dokumentów paszportowych, w marcu 2019 r. – 195 tys., w marcu 2020 r. – 104, a w marcu 2021 r. – 88. Natomiast w marcu 2022 r. – z uwagi na to, że znoszono coraz bardziej obostrzenia sanitarne, na spodziewany jeszcze wówczas zapewne dla wielu osób okres wakacyjny, ale przede wszystkim osoby, którym wygasła ważność paszportu w latach 2020–2021 i które z uwagi na stan epidemii nie wyrobiły sobie nowego dokumentu, ruszyły po paszporty – wydano aż 307 tys. dokumentów paszportowych. Podobna sytuacja dotyczy kwietnia. Kwiecień 2019 r. to 194 tys. wydanych paszportów, kwiecień 2020 r. – 5 tys., kwiecień 2021 – 76, natomiast kwiecień 2022 r. – 301 tys.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuSprawObywatelskichMinisterstwaSprawWewnetrznychiAdministracjiCezaryMaliszewski">Zatem odnosząc się do – nie chcę użyć słowa utrudnień, ale wydłużonego czasu na to, żeby złożyć wniosek – chciałbym zwrócić uwagę na to, że ten sam urząd jednocześnie przyjął ogromnie większą liczbę wniosków o dokument paszportowy, nie tylko w stosunku do czasu pandemii, ale o ponad połowę większą w stosunku do 2019 r., który już wtedy w naszych statystykach uchodził za pewien rekordowy rok. Zatem obsłużyliśmy bardzo dużą liczbę obywateli, jeżeli chodzi o dokumenty paszportowe, a jednocześnie administracja państwowa, urzędy wojewódzkie cały czas mają na sobie ogromny ciężar, ogromne zadanie w postaci realizacji, w cudzysłowie, zadań związanych z wojną na Ukrainie. Zatem to jest ten obraz całej sytuacji, który chciałbym na początku zarysować.</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuSprawObywatelskichMinisterstwaSprawWewnetrznychiAdministracjiCezaryMaliszewski">Odnosząc się do poszczególnych kwestii, które pan przewodniczący był uprzejmy zasygnalizować – tak, może się zdarzyć sytuacja, że ktoś przez jakiś czas czy w danym dniu może mieć problem z kontaktem telefonicznym w urzędzie, bo te osoby, które obsługują telefon, zostały skierowane do obsługi obywateli. Zatem zamiast kontaktu telefonicznego te osoby przyjmują, mówiąc wprost, przy okienku też często obywateli, aby mogli złożyć wniosek o dokument paszportowy.</u>
+          <u xml:id="u-4.5" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuSprawObywatelskichMinisterstwaSprawWewnetrznychiAdministracjiCezaryMaliszewski">Jeżeli chodzi o różnego rodzaju rezerwacje, kiedy mowa o tym, że nie ma rezerwacji internetowej czy telefonicznej i to z tego powodu jest utrudniony dostęp do dokumentu paszportowego, nie chcę powiedzieć, że mija się to z prawdą, ale przedstawia troszeczkę niewłaściwy obraz, bowiem zawsze istniała możliwość ustawienia się w kolejce po dokument paszportowy. W niektórych urzędach ona rzeczywiście była bardzo długo, to muszę przyznać, natomiast bardzo często się zdarza, że osoby, które najpierw rezerwują wizytę internetową czy telefoniczną – np. jest to żona, która podaje nazwisko męża, a chodzi jej o własną osobę czy też o męża – następnie przychodzą, ustawiają się w kolejce, ale nie zwalniają wizyty internetowej czy umówionej telefonicznie. Dlatego urzędy stopniowo odchodziły od systemu rezerwacji na rzecz bezpośredniego przyjmowania obywateli, którzy ustawią się w kolejce. Troszeczkę to więcej czasu zajmuje – no, troszeczkę; czasami dużo dłużej – ale ten wniosek o dokument paszportowy można było złożyć i po odpowiednim czasie go uzyskać. Takie działania były podejmowane.</u>
+          <u xml:id="u-4.6" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuSprawObywatelskichMinisterstwaSprawWewnetrznychiAdministracjiCezaryMaliszewski">Działania podejmowane przez organy administracji wojewódzkiej. Na bieżąco byliśmy w kontakcie z urzędami wojewódzkimi, czuwaliśmy nad tym. Organizowane były soboty paszportowe, kiedy w dzień wolny od pracy można było przyjść i złożyć wniosek o dokument paszportowy. Różnie to wyglądało; czasami to były soboty umawiane rzeczywiście tylko na telefon lub przez internet, czasami to były takie same zasady jak w dzień roboczy, czyli można było się ustawić w kolejce. W zależności od tego, jak dany organ w danym punkcie ocenił zapotrzebowanie. Wydłużane były godziny pracy punktów paszportowych, a także – właśnie w ramach swobody, jaką dysponują kierownicy tych organów paszportowych – przesunięcia kadrowe, wzmocnienie na tym odcinku czy odciążenie, przesunięcie do innego obszaru. Takie działania były podejmowane.</u>
+          <u xml:id="u-4.7" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuSprawObywatelskichMinisterstwaSprawWewnetrznychiAdministracjiCezaryMaliszewski">Mam nadzieję, że udzieliłem odpowiedzi na wszystkie kwestie poruszone przez pana przewodniczącego. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelJanSzopinski">Bardzo proszę, pani poseł Katarzyna Piekarska, wiceprzewodnicząca podkomisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PoselKatarzynaMariaPiekarska">Szanowny panie dyrektorze, bardzo dziękuję za te informacje. Mam kilka dodatkowych pytań, gdyby był pan uprzejmy na nie odpowiedzieć albo teraz, albo na piśmie.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PoselKatarzynaMariaPiekarska">Jaki zatem jest ten średni czas od momentu zgłoszenia do otrzymania paszportu? Czy też to państwo rejestrujecie?</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PoselKatarzynaMariaPiekarska">Chciałabym też zapytać o taką kwestię, która wybrzmiała w trakcie prac legislacyjnych w parlamencie, a mianowicie chodzi o dzieci z rodzin jednopłciowych. Były wątpliwości, czy nie będzie problemów, takich można powiedzieć, dyskryminacyjnych, jeśli chodzi o otrzymanie paszportu w sytuacji, kiedy jeden z rodziców jest obywatelem polskim – a wiemy, że każdy obywatel polski ma prawo do otrzymania od władz paszportu. Czy tutaj mieliście państwo jakieś skargi z tym związane?</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#PoselKatarzynaMariaPiekarska">Kolejna rzecz to jest taka inicjatywa… Zaraz, tylko tutaj to odnajdę. To nazywa się Polonijna Inicjatywa Ustawodawcza. Powstał bowiem komitet społeczny, który pracuje na przygotowaniem społecznego, można powiedzieć, obywatelskiego, projektu ustawy paszportowej. Postuluje się tam m.in. o zrównanie kosztów wydawania paszportów, ponieważ, zdaniem właśnie tej grupy, nie ma powodu, by ten sam paszport kosztował pięć razy więcej niż w urzędach w Polsce, jeśli wniosek składa się w konsulatach. Ten wniosek, który składają nasi obywatele, którzy przebywają na terenie państwa unijnych. Tam mieszkają czy pracują, płacą zdecydowanie więcej i postrzegają to jako taką dyskryminację ze względu na miejsce zamieszkania.</u>
+          <u xml:id="u-6.4" who="#PoselKatarzynaMariaPiekarska">Postulowane jest także wprowadzenie możliwości zdalnego składania wniosku o paszport i dostarczanie paszportów do obywatela za pośrednictwem firm kurierskich albo poczty. Takie rozwiązanie ułatwi dostęp do realizacji prawa do posiadania paszportu i jest technicznie wykonalne. Zresztą pamiętam, że była taka duża dyskusja również w trakcie prac tutaj w Komisji, tym bardziej że obecnie przepisy dopuszczają taką możliwość tylko w wyjątkowych przypadkach i zależy to od decyzji konsula. Tych postulatów jest więcej, nie będę ich w tej chwili przytaczać, ale zastanawiam się, czy rozważacie państwo już po tych pierwszych doświadczeniach ewentualną nowelizację ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-6.5" who="#PoselKatarzynaMariaPiekarska">Jest chyba jakiś problem z szybkim otrzymaniem paszportu czy złożeniem wniosku, bo przypomnę, że również w tej sprawie interweniował zaniepokojony tym zjawiskiem rzecznik praw obywatelskich. Tak jak powiedział pan przewodniczący Szopiński, do nas, do naszych biur poselskich, dzwonią ludzie i rzeczywiście mówią, że zbliżają się wakacje, natomiast trudno jest nawet uzyskać ten termin. A jeśli chodzi o kwestie poza naszymi granicami, to też otrzymywaliśmy takie sygnały, że bardzo trudno jest się zapisać do konsulatu, aby uzyskać w ogóle tę pierwszą wizytę, na której można złożyć wniosek o paszport przez aplikację. Trzeba było, że tak powiem, czatować w nocy na to, żeby można było po prostu się dostać. Wydaje mi się, że to też nie powinno mieć miejsca, bo to powinno być po prostu łatwe i proste, aby obywatel mógł złożyć stosowny wniosek i otrzymać to, co mu się prawem należy, to znaczy paszport, jeżeli przejawia taką chęć. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelJanSzopinski">Dziękuję bardzo. Bardzo proszę, panie dyrektorze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuSprawObywatelskichMSWiACezaryMaliszewski">Bardzo dziękuję, pani poseł. Zacznę od kwestii wytycznych, o których wspomniała pani poseł. Od momentu ich wydania nie rejestrujemy sygnałów ani skarg, które wpływałyby do ministerstwa, dotyczących kwestii wydawania dokumentów tożsamości dla osób, które legitymują się zagranicznym aktem urodzenia, w którym jako rodzice figurują osoby tej samej płci. Po wydaniu wytycznych nie przypominam sobie w zakresie dokumentów paszportowych, ale także i prawdopodobnie dowodów osobistych, żebyśmy otrzymali skargę w tej kwestii, bo na pewno dyskutowalibyśmy o niej wewnętrznie w ministerstwie. Tego typu sygnałów nie mamy, więc te wytyczne się przyjęły.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuSprawObywatelskichMSWiACezaryMaliszewski">Druga kwestia, o której pani poseł wspomniała, mianowicie opłaty. Tematycznie, to, co chciałbym z góry zaznaczyć to, że nie leży to w bezpośredniej kompetencji ministra spraw wewnętrznych i administracji. Mianowicie opłaty za dokument paszportowy wydawany za granicą reguluje rozporządzenie ministra spraw zagranicznych, bowiem zgodnie z przepisami wydanie dokumentów paszportowego za granicą jest jedną z czynności konsularnych. To jest kwestia, w której nie mogę się, pani poseł, wypowiedzieć, więc adresatem tego pisma, przynajmniej musiałbym być wsparty, przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuSprawObywatelskichMSWiACezaryMaliszewski">Druga kwestia, o której pani wspomniała: inicjatywa społeczna. Nie słyszałem jeszcze o tej inicjatywie. Ciężko jest mi się ustosunkować do poszczególnych postulatów, nawet do tych, które pani poseł zarysowała, ale mogę powiedzieć, że jeśli chodzi o kwestię sposobu dystrybucji paszportów – o której dyskutowaliśmy także na posiedzeniu Komisji, jak pani słusznie zauważyła – to obecny system w Polsce jest skrojony na maksymalne zapewnienie bezpieczeństwa dokumentu do momentu jego wydania obywatelowi, bo wtedy on ponosi za niego odpowiedzialność. W chwili obecnej nie ma osób postronnych; są to albo urzędnicy, albo funkcjonariusze Policji odpowiedzialni za dystrybucję paszportu i ostatecznie znowu urzędnicy, którzy otrzymują dokument paszportowy i wydają go obywatelom. W momencie odbioru dokumentu paszportowego obywatel potwierdza swoje dane łącznie z – przepraszam, pokażę – odciskiem palca, czy rzeczywiście ten odcisk palca, który obywatel ma na palcu…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PoselKatarzynaMariaPiekarska">Dobrze, że nie wskazujący</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuSprawObywatelskichMSWiACezaryMaliszewski">Wskazujący pokazałem, pani poseł</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PoselKatarzynaMariaPiekarska">Środkowy miałam na myśli</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuSprawObywatelskichMSWiACezaryMaliszewski">Nie ośmieliłbym się, pani poseł, w żadnym wypadku...</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuSprawObywatelskichMSWiACezaryMaliszewski">…potwierdzamy, czy ten dokument paszportowy rzeczywiście otrzymuje ten odcisk palca, którym ten obywatel się posługuje. Nie ma sytuacji, tak jak zaznaczam, żeby osoby postronne… są to zawsze urzędnicy albo funkcjonariusze, którzy mają w swojej pieczy te paszporty do momentu wydania obywatelowi.</u>
+          <u xml:id="u-12.2" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuSprawObywatelskichMSWiACezaryMaliszewski">Odnośnie do sytuacji, która panuje, także na bazie obecnych przepisów, za granicą – tak, tutaj jest pewna odejście od tej generalnej zasady zapewnienia bezpieczeństwa. Mianowicie, rozumiejąc tę trudną sytuację, określaną mianem, nazwijmy to, specyfiki konsularnej, gdzie obywatele czasami mają do przejechania kilka tysięcy kilometrów do konsulatu, a nawet nie jest on stały, tylko rotacyjny, więc ciężko oczekiwać, żeby oni, przyjechawszy 2000 km, czekali, aż konsulat powróci i będzie można odebrać dokument. W tej sytuacji rzeczywiście umożliwiamy obywatelowi złożenie wniosku o otrzymanie dokumentu pocztą. Ale też jest pewien specyficzny aspekt tej sytuacji – mianowicie obywatel w momencie składania wniosku zdaje dotychczasowy paszport. Zatem przez jakiś czas nie ma on dokumentu paszportowego, bo w momencie składania wniosku decyduje się na to, że nowy paszport chce otrzymać pocztą, ale zdaje od razu konsulowi dotychczasowy paszport i czeka na nowy.</u>
+          <u xml:id="u-12.3" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuSprawObywatelskichMSWiACezaryMaliszewski">W Polsce oczywiście ta sytuacja nie ma miejsca, bo obywatel musi się stawić osobiście i przedkłada dotychczasowy dokument, który zostaje unieważniony. To jest kolejny aspekt, na który chciałbym zwrócić szczególną uwagę – mianowicie kwestia bezpieczeństwa polegające na tym, że niszczymy warstwę elektroniczną, dziurkując ją odpowiednio, a także warstwę graficzną, więc dotychczasowy dokument paszportowy nie może być wykorzystany w żaden inny sposób. Obywatel może go sobie zachować dla celów kolekcjonerskich czy pamiątkowych, natomiast ten dokument już nie posiada tych zabezpieczeń i nie może być wykorzystany. Jest to jeden z aspektów. Należałoby to wziąć pod uwagę, gdybyśmy umożliwiali odbiór dokumentów pocztą – nie ściągalibyśmy z obrotu dotychczasowych dokumentów, warstwa elektroniczna nie byłaby niszczona.</u>
+          <u xml:id="u-12.4" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuSprawObywatelskichMSWiACezaryMaliszewski">Sygnalizuję to tylko, pani poseł, musiałbym się ustosunkować do tej propozycji i musielibyśmy ją przemyśleć, ale to są aspekty, które należy wziąć pod uwagę. Obecny system w Polsce jest skrojony na maksymalne zapewnienie bezpieczeństwa i wycofywanie z obrotu dokumentów, które straciły ważność.</u>
+          <u xml:id="u-12.5" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuSprawObywatelskichMSWiACezaryMaliszewski">Kolejki, które są… Przypuszczam, że one są, zwłaszcza niektóre konsulaty rzeczywiście są bardzo obciążone pracą. Mimo wzmocnień kadrowych zainteresowanie dokumentami paszportowymi jest bardzo duże. Konsulowie robią, co mogą, żeby sprostać tym oczekiwaniom. Niemniej w tej kwestii też chciałbym zaznaczyć pani poseł, że musiałbym mieć wsparcie, ale tak naprawdę właściwym organem do wypowiedzenia się za organizację pracy konsulów jest minister spraw zagranicznych.</u>
+          <u xml:id="u-12.6" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuSprawObywatelskichMSWiACezaryMaliszewski">Chyba to wszystkie kwestie, tak tutaj spoglądam. Jeżeli coś pominąłem, to z góry przepraszam, ale słucham. Mam nadzieję, że udzieliłem, w miarę możliwości, odpowiedzi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelJanSzopinski">Dziękuję bardzo. Czy państwo może mają jakieś pytania?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PoselKatarzynaMariaPiekarska">To może jeszcze ja …</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyposelJanSzopinski">Proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PoselKatarzynaMariaPiekarska">…jedną uwagę, bo rzeczywiście kwestia doręczania paszportów za pośrednictwem firm kurierskich, którą podniosły osoby przygotowujące społeczną inicjatywę, wydaje mi się warta jest jednak pochylenia. Biorąc pod uwagę, że w większości krajów unijnych – bo nie mówię o takich krajach jak Australia, Stany, bo tam są duże odległości, to jest zupełnie inna specyfika, ale w krajach, które mają podobną, że tak powiem, strukturę zaludnienia jak my – mamy jednak taką możliwość, że paszporty po spełnieniu określonych zabezpieczeń można odebrać w domu czy w miejscu zamieszkania. Wydaje mi się, że to byłoby jednak bardzo duże ułatwienie. Stąd taki postulat, żeby przynajmniej się przyjrzeć temu, czy byłaby taka możliwość; czy troszeczkę, powiedziałabym, podpatrzeć, jak to się dzieje w innych państwach. Wydaje mi się, że nie ma dzisiaj przeciwwskazań, ponieważ różne dokumenty są przesyłane firmami kurierskimi. Wydaje mi się, że można stworzyć system zabezpieczeń, tak aby paszport skutecznie dotarł do właściwego adresata. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyposelJanSzopinski">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PoselKatarzynaMariaPiekarska">Mam jeszcze pytanie na koniec, bo widzę, że tutaj nie ma pytań. Panie dyrektorze, proszę powiedzieć, kiedy będziemy czekać krócej na te paszporty, tak żeby rzeczywiście ten system można usprawnić? Kiedy będzie szybciej?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuSprawObywatelskichMSWiACezaryMaliszewski">Zatem…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#PrzewodniczacyposelJanSzopinski">Proszę, proszę, tak.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuSprawObywatelskichMSWiACezaryMaliszewski">Dziękuję, panie przewodniczący. Przepraszam, wyrwałem się. Pani poseł, z takich informacji mogę powiedzieć tak: jedną cezurą jest to, że nigdzie termin wydania dokumentu paszportowego nie przekracza 30 dni od jego złożenia, ale w zdecydowanej większości przypadków jest to znacznie krócej, około dwóch tygodni – mogę tak powiedzieć. Na to składają się różne czynniki, np. kiedy obywatel złożył wniosek paszportowy, jego personalizacja, dystrybucja i wydanie. Te czynności są powiązane i powodują, że… Nie przekraczamy tych 30 dni, a w zdecydowanej większości przypadków jest to zdecydowanie szybciej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#PoselKatarzynaMariaPiekarska">Panie dyrektorze, tylko czasami na ten cały okres, kiedy czekamy na dokument, wpływa też kwestia dostania się do urzędu. To, kiedy się już otrzyma, to jest jedna kwestia, ale druga kwestia to jest również to, że musimy się do tego urzędu dostać, żeby ten dokument złożyć. Czasami to, niestety, bardzo długo trwa. Wiem, że są takie urzędy, gdzie terminy są nawet miesięczne, żeby dostać się do urzędu i złożyć wniosek – o, tak powiem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuSprawObywatelskichMSWiACezaryMaliszewski">Przepraszam, tak patrzę, bo mam przygotowane dane. Chciałbym uspokoić państwa i chyba wszystkich się nam przysłuchujących. Mianowicie o ile w marcu i w kwietniu liczba ta przekraczała 300 tys., o tyle w maju zarejestrowaliśmy już pewien spadek – do 254 tys. Zatem sytuacja wygląda tak, że do czerwca spersonalizowaliśmy 1200 tys. paszportów – to jest 90% tego, co spersonalizowano w całym zeszłym roku. Zatem nie chcę…</u>
+          <u xml:id="u-23.1" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuSprawObywatelskichMSWiACezaryMaliszewski">Przepraszam, bo powinienem mówić do mikrofonu, bo, państwo mnie słyszą, ale…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#PrzewodniczacyposelJanSzopinski">Proszę, proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#PoselKatarzynaMariaPiekarska">Widzę, że pan przewodniczący tutaj się zapisuje do kolejki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuSprawObywatelskichMSWiACezaryMaliszewski">Do głosu?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-27">
+          <u xml:id="u-27.0" who="#PrzewodniczacyposelJanSzopinski">Nie, nie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-28">
+          <u xml:id="u-28.0" who="#PoselKatarzynaMariaPiekarska">Do rejestracji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-29">
+          <u xml:id="u-29.0" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuSprawObywatelskichMSWiACezaryMaliszewski">Te… zaległości to złe określenie, ale jeśli chodzi o te osoby, które z przyczyn pandemicznych nie wyrobiły sobie dokumentu paszportowego w ciągu ostatnich dwóch lat, to wydaje się, że już pewne zaległości zostały nadrobione. Zatem teraz sytuacja powinna się normalizować. Niemniej zbliża nam się okres wakacyjny, trzymamy rękę na pulsie i obserwujemy, mamy bieżące statystyki, więc patrzymy, jak to wygląda. Za maj jest już to blisko 50 tys. mniej niż było jeszcze miesiąc temu.</u>
+          <u xml:id="u-29.1" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuSprawObywatelskichMSWiACezaryMaliszewski">Chciałbym też, żeby to tak wyszczegółowić, przepraszam, jako przedstawiciel sfery urzędniczej, że urzędnicy w urzędach wojewódzkich naprawdę robią, co mogą, żeby sprostać temu ogromnemu zapotrzebowaniu, dużo większemu niż przed pandemią, a jednocześnie, gdy państwo polskie styka się z sytuacją, kiedy udziela pomocy niesłychanej liczbie obywateli Ukrainy, którzy uciekają przed wojną. Ten zbieg okoliczności powoduje, że mogą się pojawiać pewne utrudnienia w określonych obszarach. Niemniej robimy wszystko, żeby je przezwyciężać, a te liczby, które państwu przedstawiłem, wskazują, że naprawdę osiągamy wysokie wyniki. Zatem o ile w marcu 2019 r. było to 195 tys., o tyle w tym roku jest to 307 tys. – to jest naprawdę ogromny wzrost liczby wydawanych dokumentów paszportowych, przy tych wszystkich uwarunkowaniach, w jakich funkcjonujemy. Chciałbym tyle tylko zaznaczyć.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-30">
+          <u xml:id="u-30.0" who="#PoselKatarzynaMariaPiekarska">Czy jeszcze mogę?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-31">
+          <u xml:id="u-31.0" who="#PrzewodniczacyposelJanSzopinski">Tak, proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-32">
+          <u xml:id="u-32.0" who="#PoselKatarzynaMariaPiekarska">Panie dyrektorze, to już tak z czystej, próżnej ciekawości- a jaki procent obywateli polskich ma w tej chwili ważny paszport? Czy mamy takie dane?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-33">
+          <u xml:id="u-33.0" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuSprawObywatelskichMSWiACezaryMaliszewski">Pani poseł, nie jestem przygotowany w tym zakresie, nie mam takiej informacji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-34">
+          <u xml:id="u-34.0" who="#PoselKatarzynaMariaPiekarska">To przy okazji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-35">
+          <u xml:id="u-35.0" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuSprawObywatelskichMSWiACezaryMaliszewski">Mogę powiedzieć, że średnio rocznie w ciągu roku jest wydawanych ok. 1,5 mln paszportów. Paszport jest ważny, co do zasady, 10 lat. Zatem prosta kalkulacja powoduje, że jest to 10–15 mln obywateli, którzy na stałe posiadają dokument paszportowy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-36">
+          <u xml:id="u-36.0" who="#PrzewodniczacyposelJanSzopinski">Bardzo dziękuję. Organizując dzisiejsze posiedzenie podkomisji, chcieliśmy zwrócić uwagę na to, jak powiedziałem, że zgłaszają się do nas ludzie, którzy na początek mają ogromne trudności – to, o czym mówiła pani poseł Piekarska – w otrzymaniu rezerwacji do kolejki.</u>
+          <u xml:id="u-36.1" who="#PrzewodniczacyposelJanSzopinski">Powiedziałbym tak: przed momentem sprawdziłem i w różnych miastach ta rezerwacja różnie wygląda. 24 czerwca to chyba najbliższa data, w której można się zapisać. Jakiś interesant przyniósł mi dokładnie cały wykaz, powiedziałbym, spraw, jak długo poluje na to, żeby zapisać się do kolejki. To jest na przykładzie Bydgoszczy. Napisał mi tutaj, że brak dostępnych rezerwacji – to było kilka dni temu – od 3 czerwca do 28 czerwca. Opisał też, że codziennie uwalniany jest jeden dzień, należy próbować się zapisać, ale nie jest to proste, ponieważ jest to tylko kilkanaście wizyt na jeden dzień.</u>
+          <u xml:id="u-36.2" who="#PrzewodniczacyposelJanSzopinski">W związku z powyższym, organizując to spotkanie… oczywiście, jesteśmy pełni uznania do tego, co robi administracja w zakresie skrócenia tych kolejek, niemniej jednak chcieliśmy zasygnalizować, że tam, gdzie można, trzeba w urzędach wojewódzkich poprzesuwać pracowników, oczywiście, mających stosowne uprawnienia do tej pracy, bo dostanie się do kolejki to jedno, a wydanie paszportu to drugie. Rzeczywiście, 30 dni na wydanie paszportu – do tego nie ma najmniejszych wątpliwości, natomiast samo dostanie się do kolejki to jest około miesiąca. Czasami, przynajmniej z tego tutaj wypracowania tak wynika, że są, powiedziałbym, rozbieżności też w kwestii dotyczącej wydawania paszportów, bo wydawanie tego paszportu, kiedy jest już jest zrobiony, jest to też określony problem w urzędach wojewódzkich. Stąd też bardzo serdecznie dziękujemy panu dyrektorowi za to wystąpienie, niemniej apelujemy o podjęcie działań, które umożliwiałyby rozwiązanie tego problemu.</u>
+          <u xml:id="u-36.3" who="#PrzewodniczacyposelJanSzopinski">Tak jak dyskutowaliśmy w gronie prezydium, chcielibyśmy zwołać kolejne posiedzenie za dwa tygodnie w czwartek, w kwestii, jak państwo wiedzą, dyskutowanej na posiedzeniu Komisji, to jest w kwestii dotyczącej bezpieczeństwa oraz ratownictwa wodnego, gdyż prezydium skierowało do nas tę kwestię. Myślę, że wtedy, kiedy zorganizujemy to posiedzenie, przyjmiemy jakiś dezyderat podkomisji, który skierujemy do rządu, i po odpowiedzi ze strony rządu zaprezentujemy to na posiedzeniu Sejmu.</u>
+          <u xml:id="u-36.4" who="#PrzewodniczacyposelJanSzopinski">Dziękuję bardzo, posiedzenie uważam za zamknięte.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/asw4s/201923-sjm-asw4s-00006-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/asw4s/201923-sjm-asw4s-00006-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..48f1567
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/asw4s/201923-sjm-asw4s-00006-01/header.xml
@@ -0,0 +1,40 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-asw4s-00006-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Podkomisja stała do spraw obywatelskich, cudzoziemców i migracji /nr 6/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Podkomisja stała do spraw obywatelskich, cudzoziemców i migracji /nr 6/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#ASW4S">6</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-23</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="DyrektorDepartamentuOchronyLudnosciiZarzadzaniaKryzysowegoMinisterstwaSprawWewnetrznychiAdministracjiWojciechRadecki" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Departamentu Ochrony Ludności i Zarządzania Kryzysowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji Wojciech Radecki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DyrektorDepartamentuOchronyLudnosciiZarzadzaniaKryzysowegoMSWiAWojciechRadecki" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Departamentu Ochrony Ludności i Zarządzania Kryzysowego MSWiA         Wojciech Radecki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelJanSzopinski" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Jan Szopiński</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="ASW4S" role="committee">
+        <orgName>Podkomisja stała do spraw obywatelskich, cudzoziemców i migracji</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/asw4s/201923-sjm-asw4s-00006-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/asw4s/201923-sjm-asw4s-00006-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..fefd133
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/asw4s/201923-sjm-asw4s-00006-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,38 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelJanSzopinski">Dzień dobry, witam państwa bardzo serdecznie na posiedzeniu podkomisji stałej do spraw obywatelskich, cudzoziemców i migracji. Tematem dzisiejszego posiedzenia jest bezpieczeństwo na akwenach, a więc zmiany w ustawie z dnia 18 sierpnia 2011 r. o bezpieczeństwie osób przebywających na obszarach wodnych oraz przyspieszenie uruchamiania konkursów przez wojewodów.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelJanSzopinski">Chciałbym bardzo serdecznie powitać na dzisiejszym posiedzeniu pana Wojciecha Radeckiego, dyrektora Departamentu Ochrony Ludności i Zarządzania Kryzysowego w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji. Chciałbym powitać pana insp. Piotra Kuleszę, zastępcę dyrektora Biura Prewencji w Komendzie Głównej Policji. Witam także pana Marcina Pańtaka, naczelnika wydziału w Departamencie Ochrony Ludności i Zarządzania Kryzysowego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, witam panią Magdalenę Miętus, głównego specjalistę w Departamencie Ochrony Ludności i Zarządzania Kryzysowego MSWiA oraz pana Waldemara Różyckiego, eksperta w Wydziale Prewencji Biura Prewencji Komendy Głównej Policji. Witam również panie i panów posłów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelJanSzopinski">Przypomnę państwu, że wtedy, kiedy odbywało się posiedzenie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych, mieliśmy wiele wniosków, które dotyczyły wypracowania przez nas stanowiska, które byłoby skierowane do ministra spraw wewnętrznych i administracji w kwestii dotyczącej zmian systemowych w ramach ustawy. Mieliśmy też określone głosy, które mówiły o tym, aby przyspieszono uruchamianie konkursów przez wojewodów w sprawie dofinansowania w bieżącym roku bezpieczeństwa na akwenach. Czy ktoś z państwa w tej ostatniej kwestii, przyspieszenia konkursów, może coś nam powiedzieć? Proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#DyrektorDepartamentuOchronyLudnosciiZarzadzaniaKryzysowegoMinisterstwaSprawWewnetrznychiAdministracjiWojciechRadecki">Panie przewodniczący, szanowni państwo, mamy przygotowane przez wojewodów zestawienie pokazujące, na jakim etapie jest rozstrzyganie konkursów ofert z zakresu ratownictwa wodnego. Można powiedzieć, że generalnie wygląda to całkiem dobrze. Większość konkursów jest już rozstrzygniętych, wyłonione są podmioty… Mamy tutaj takie zestawienie tabelaryczne, które pokazuje ilość przekazanych środków, na jaką kwotę opiewa umowa, z jakimi podmiotami została zawarta itd. Nie wiem, czy Komisja życzy sobie, żebyśmy to omawiali bardziej szczegółowo, czy może, jeżeli ktoś z państwa będzie bardziej zainteresowany, to wtedy moglibyśmy się odnieść do tego elementu. Nie wiem, jakie są oczekiwania.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelJanSzopinski">Może poprosimy jeszcze o kilka ogólnych zdań na ten temat.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#DyrektorDepartamentuOchronyLudnosciiZarzadzaniaKryzysowegoMSWiAWojciechRadecki">Ogólnie to jest tak jak mówiłem, tzn. większość umów, które zostały przewidziane do zawarcia przez poszczególnych wojewodów, już zostało zawartych. W dużej mierze te umowy zostały zawarte przed sezonem, na przykład w województwie kujawsko-pomorskim w maju. Przetargi były oczywiście rozpisywane wcześniej.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#DyrektorDepartamentuOchronyLudnosciiZarzadzaniaKryzysowegoMSWiAWojciechRadecki">Rozumiem, że generalną intencją jest, aby te konkursy były rozstrzygane możliwie jak najszybciej, natomiast wojewodowie generalnie kierują się tym, iż czekają, aż zostanie uchwalona ustawa budżetowa i to ich troszeczkę wstrzymuje. Później jest całe postępowanie przetargowe i to też zajmuje chwilę. Teraz jest ostatni etap, w większości województw albo już są podpisane umowy, albo w niektórych województwach jeszcze trwa postępowanie przetargowe, trwają konkursy, które wyłonią podmioty, które w tych konkursach wygrają. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelJanSzopinski">Dziękuję bardzo. Szanowni państwo, został państwu przedłożony projekt wystąpienia naszej podkomisji do ministra spraw wewnętrznych i administracji, który pozwolę sobie teraz przedstawić. Odczytam projekt, żeby wszyscy wiedzieli, jakie jest nasze stanowisko, a potem, gdyby były zdania odrębne wobec tego co zostało napisane w projekcie, ewentualnie poproszę o skorygowanie tego tekstu.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PrzewodniczacyposelJanSzopinski">Cytuję: „Do parlamentarzystów z Podkomisji stałej do spraw obywatelskich, cudzoziemców i migracji wpłynęły postulaty i wnioski, formułowane przez Zarząd Główny oraz jednostki terenowe Wodnego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego, dotyczące potrzeby dokonania zmian systemowych, prawnych i finansowych w kwestiach związanych z zapewnieniem właściwego funkcjonowania ratownictwa wodnego w Polsce. Jako jeden z głównych problemów wskazywany jest brak skutecznego systemu finansowania ochrony bezpieczeństwa na wodach o charakterze ogólnodostępnym w miejscach niekomercyjnych, które winny być strzeżone przez profesjonalne zespoły ratownicze przez cały sezon uprawiania sportów wodnych, a nie tylko w miesiącach wakacyjnych. Ratownicy podnoszą, że konieczne jest zachowanie standardów jakościowych i ilościowych dotyczących zdolności do prowadzenia akcji ratowniczych oraz pełnienia dyżurów. Ze względu na pracę w trybie zmianowym i przepisy Kodeksu pracy na większych akwenach jednostka odpowiadająca za bezpieczeństwo na wodach powinna zatrudniać około 15–20 ratowników oraz osoby wykonujące zadania w zakresie obsługi administracyjnej, księgowej i sprzętowej.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PrzewodniczacyposelJanSzopinski">Według WOPR, wyszkolenie ratowników, potrafiących pracować w systemie zmianowym w pełnej gotowości, wymaga około 3 lat szkolenia, pracy i zbierania doświadczeń. Aby tych ratowników utrzymać w pracy, potrzebne jest zapewnienie pewności i ciągłości zatrudnienia. Szacuje się, że koszt opisanych wyżej etatów, eksploatacji, napraw i ubezpieczenia sprzętu, szkoleń i zapewnienia warunków socjalnych ratownikom wynosi około 1,4–1,7 mln zł rocznie. Bardzo duża część tych kwot jest wypracowywana, z konieczności, w ramach działalności usługowo-gospodarczej, natomiast WOPR postuluje, by dużo większa niż obecnie część tych kosztów była pokrywana z budżetu państwa. Zapewnienie profesjonalnych dyżurów wymaga środków finansowych także na wynagrodzenia ratowników, zachęcające do podejmowania tej pracy przez profesjonalistów.</u>
+          <u xml:id="u-5.3" who="#PrzewodniczacyposelJanSzopinski">Działacze WOPR informują, że na morskich, prestiżowych turystycznie plażach, łączne wynagrodzenie może wynieść obecnie powyżej 4000 zł netto, ale kosztem 180 godzin pracy w miesiącu. Tym samym, faktyczne godzinowe wynagrodzenie nie zawsze jest istotnie wyższe niż płaca minimalna wypłacana osobom bez żadnych kwalifikacji. Oznacza to także, że przemęczenie ratowników może być przyczyną braku ich skuteczności w zapobieganiu utonięciom i innym wypadkom. W opisanej wyżej sytuacji, przeznaczenie przez rząd zaledwie 4 mln zł na dotację na ochronę bezpieczeństwa na wodach jest dalece niewystarczające. Poza tym, jako wadliwy oceniany jest rządowy system udzielania dotacji na zadania z zakresu ratownictwa wodnego. Pomimo tego, że budżet państwa był uchwalony przez Sejm w grudniu 2021 r., dopiero w maju i czerwcu 2022 r. wojewodowie poinformowali jednostki WOPR o swoich decyzjach, komu i w jakiej wysokości przyznali na te zadania pieniądze, a faktyczne przekazanie środków nastąpiło lub nastąpi jeszcze później. Uniemożliwia to racjonalne planowanie wydatków, etatów oraz właściwą realizacje zadań.</u>
+          <u xml:id="u-5.4" who="#PrzewodniczacyposelJanSzopinski">Zarząd Główny WOPR w załączeniu do swojego pisma przekazał sformułowane i przekazane do MSWiA w 2020 r. uwagi i propozycje dotyczące treści ustawy z dnia 18 sierpnia 2011 r. o bezpieczeństwie osób przebywających na obszarach wodnych oraz do opiniowanego w 2020 r. projektu rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie kwalifikacji przydatnych w ratownictwie wodnym. Duża część uwag WOPR do wyżej wymienionego projektu nie została uwzględniona w tym rozporządzeniu, ale według Zarządu Głównego nadal pozostają one aktualne. Przesyłamy Panu Ministrowi w załączeniu omawiane wyżej wystąpienie Zarządu Głównego WOPR oraz skany innych pism przesłanych do Podkomisji przez jednostki terenowe tej organizacji i uprzejmie prosimy o pisemne odniesienie się do zawartych w nich uwag i propozycji.</u>
+          <u xml:id="u-5.5" who="#PrzewodniczacyposelJanSzopinski">Ponadto uprzejmie prosimy Pana Ministra o udzielenie odpowiedzi na następujące pytania: 1) Jak Pan Minister ocenia wypełnianie przez WOPR zadań w zakresie ratownictwa wodnego? W jaki sposób Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji współpracuje z WOPR? 2) Czy rząd przewiduje w najbliższym czasie wszczęcie procedur legislacyjnych w ustawach i innych aktach prawnych dotyczących bezpieczeństwa na wodach, ze szczególnym uwzględnieniem obszarów funkcjonowania Wodnego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego? Jaki jest planowany zakres, termin oraz system opiniowania ewentualnych zmian legislacyjnych? 3) Jakie zadania będzie realizować lub będzie mogło realizować Wodne Ochotnicze Pogotowie Ratunkowe w związku z planowanym przez rząd uchwaleniem ustawy o ochronie ludności? Czy WOPR będzie mogło otrzymywać zadania zlecone lub dotacje w ramach planowanego Funduszu Ochrony Ludności? 4) Czy Pan Minister zwiększy dotacje oraz przyspieszy procedury przyznawania środków na zadania z zakresu ratownictwa wodnego? Jakich kwot można spodziewać się jeszcze w roku bieżącym oraz w roku 2023?”</u>
+          <u xml:id="u-5.6" who="#PrzewodniczacyposelJanSzopinski">Tak wyglądałoby stanowisko naszej podkomisji, szanowni państwo, po analizie pism, jakie otrzymaliśmy jako Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych z Wodnego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego. Oczywiście dzisiaj nie oczekuję odpowiedzi na te pytania, to jest dopiero stanowisko podkomisji. Uzyskaliśmy wyjaśnienia, jak wygląda dofinansowanie konkursów organizowanych w roku 2022 przez wojewodów, a to pismo, jeśli nie będzie głosów sprzeciwu, po dokonaniu niezbędnych zmian redakcyjnych przekażemy w formie stanowiska podkomisji do ministra spraw wewnętrznych i administracji.</u>
+          <u xml:id="u-5.7" who="#PrzewodniczacyposelJanSzopinski">Jeżeli nie ma innych propozycji, to rozumiem, że ten tok myślenia i działania, czyli przygotowanie wystąpienia podkomisji, został zaakceptowany. Tak jak powiedziałem, po dokonaniu niezbędnych zmian redakcyjnych, pismo zostanie oficjalnie przekazane jako stanowisko podkomisji. Po uzyskaniu odpowiedzi zwołamy posiedzenie podkomisji, na którym zastanowimy się, w którym kierunku, zgodnie ze wskazaniami komisji administracji, która nam te kwestie przekazała, pójdzie nasze procedowanie w tej sprawie, tzn. czy będzie to kierunek dotyczący zmian legislacyjnych w ustawie, czy może jakieś inne wnioski, dotyczące na przykład zmiany rozporządzenia, o którym wspominałem, a które reguluje intersujące nas kwestie.</u>
+          <u xml:id="u-5.8" who="#PrzewodniczacyposelJanSzopinski">Jeżeli nie ma innych spraw, to bardzo serdecznie państwu dziękuję za udział w dzisiejszym posiedzeniu podkomisji. Myślę, że to, co chcieliśmy osiągnąć, to osiągnęliśmy, czyli przyjęliśmy zaproponowane stanowisko. Jeszcze raz wszystkim bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-5.9" who="#PrzewodniczacyposelJanSzopinski">Zamykam posiedzenie podkomisji.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/cnt/201923-sjm-cntxx-00073-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/cnt/201923-sjm-cntxx-00073-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..17ed8fd
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/cnt/201923-sjm-cntxx-00073-01/header.xml
@@ -0,0 +1,49 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-cntxx-00073-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii /nr 73/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii /nr 73/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#CNT">73</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-08</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="GrzegorzWrochna" role="speaker">
+        <persName>Grzegorz Wrochna</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiKamilaKrol" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii Kamila Król</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselAdrianZandberg" role="speaker">
+        <persName>Poseł Adrian Zandberg</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselRobertKwiatkowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Robert Kwiatkowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselWitoldCzarnecki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Witold Czarnecki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelGrzegorzNapieralski" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Grzegorz Napieralski</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="CNT" role="committee">
+        <orgName>Komisja Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/cnt/201923-sjm-cntxx-00073-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/cnt/201923-sjm-cntxx-00073-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..6d720e8
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/cnt/201923-sjm-cntxx-00073-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,118 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzNapieralski">Dzień dobry, witam bardzo serdecznie. Pozwólcie państwo, że rozpoczniemy nasze obrady. Otwieram posiedzenie Komisji Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzNapieralski">Stwierdzam kworum oraz przyjęcie protokołu z poprzedniego posiedzenia Komisji wobec niewniesienia do niego zastrzeżeń.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzNapieralski">Witam bardzo serdecznie posłów oraz gości biorących udział w posiedzeniu. Witam bardzo serdecznie, panią Kamilę Król, podsekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii. Dzień dobry, witam bardzo serdecznie, dziękuję za przybycie. Pan Piotr Zaremba, zastępca dyrektora Departamentu Innowacji i Polityki Przemysłowej Ministerstwa Rozwoju i Technologii. Witam bardzo serdecznie, panie dyrektorze. Polska Agencja Kosmiczna – witam bardzo serdecznie pana profesora Grzegorza Wrochnę, prezesa. Dzień dobry, panie prezesie, dziękuję za przybycie. Pani Jolanta Orlińska, dyrektor Departamentu Obserwacji Ziemi Polskiej Agencji Kosmicznej. Witam panią bardzo serdecznie. Ministerstwo Obrony Narodowej reprezentuje pan Maciej Zemło, główny specjalista w Departamencie Innowacji. Witam serdecznie, dzień dobry. Dziękuję za przybycie. Polska Agencja Atomistyki – witam bardzo serdecznie pana Mariusza Jazgarskiego, starszego specjalistę w Wydziale Monitoringu i Prognozowania w Centrum do Spraw Zdarzeń Radiacyjnych. Witam bardzo serdecznie. Bardzo skomplikowana nazwa... Polska Izba Informatyki i Telekomunikacji – pani Monika Krzyżanowska, ekspert. Witam bardzo serdecznie. Stowarzyszenie ISACA Warszawa – niezawodnie pani Joanna Karczewska jest zawsze z nami na Komisji. Dzień dobry, pani Joanno. Think-tank, Michał Smagowicz, członek zarządu. Nie widać, ale witam serdecznie. Pracodawcy RP – Krzysztof Krystowski, ekspert… Nie ma pana Krzysztofa. ekspert.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzNapieralski">Porządek dzisiejszego posiedzenia przewiduje rozpatrzenie informacji ministra rozwoju i technologii oraz prezesa Polskiej Agencji Kosmicznej na temat aktualnego stanu prac nad Krajowym Programem Kosmicznym na lata 2021-2026. Czy państwo zgłaszają wnioski do porządku dziennego? Wobec niezgłoszenia wniosków do porządku dziennego stwierdzam jego przyjęcie. Proszę panią minister Kamilę Król, podsekretarza stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii o przedstawienie informacji, bardzo proszę, pani minister.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiKamilaKrol">Szanowny panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, kilka słów wstępu. Krajowy Program Kosmiczny to jeden z instrumentów realizacji Polskiej Strategii Kosmicznej, która została przyjęta w 2017 roku przez Radę Ministrów. Projekt Krajowego Programu Kosmicznego – będę używała skrótu KPK – określa długookresowe kierunki rozwoju polskiego sektora kosmicznego, z uwzględnieniem postanowień Polskiej Strategii Kosmicznej – PSK. Ten dokument wskazuje pożądane kierunki rozwoju do 2030 roku. KPK został opracowany na lata 2022-2026. Niemniej jednak część narzędzi realizacji programu będzie kontynuowana również po 2026 roku. Głównym celem KPK jest rozbudowa potencjału przemysłu i instytucji tworzących system szkolnictwa wyższego, nauki polskiego sektora kosmicznego do zaspokajania potrzeb państwa i gospodarki, jak również skutecznego konkurowania na rynkach międzynarodowych. Cele szczegółowe KPK definiują kierunki działań, które odpowiadają celom strategicznym PSK – przykładowo rozbudowa kompetencji oraz zwiększenie konkurencyjności polskiego sektora kosmicznego, zwiększenie wykorzystania danych satelitarnych przez administrację, naukę, przemysł i społeczeństwo, również wykorzystywanie technologii satelitarnych do zwiększenia bezpieczeństwa i obronności kraju. Projekt KPK opracowano na podstawie analiz polskiego sektora kosmicznego, trendów w sektorze o skali światowej, jak również w oparciu o szerokie konsultacje ze środowiskiem przemysłu, nauki i administracji. Jeżeli chodzi o osiągnięcie celów KPK, przewiduje się realizację czterech priorytetów. Priorytetem pierwszym jest budowa zdolności konstruowania i wynoszenia obiektów kosmicznych. Drugim jest budowa systemu satelitarnej obserwacji Ziemi – MikroGlob. Trzecim jest budowa Narodowego Systemu Informacji Satelitarnej. Czwartym priorytetem jest rozbudowa narodowego systemu bezpieczeństwa kosmicznego.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiKamilaKrol">Jeżeli chodzi o mechanizmy wsparcia w ramach KPK, ukierunkowane będą na sektor przedsiębiorstw, naukę, administrację rządową, samorządową, jak również na działania edukacyjne i podnoszące świadomość społeczeństwa w zakresie wpływu technologii kosmicznych na rozwój gospodarczy Polski. KPK zaprojektowany został w taki sposób, by skutkiem jego realizacji było zapewnienie potrzeb państwa i społeczeństwa, przy maksymalnym wykorzystaniu potencjału krajowego, co powinno przyczynić się do dynamicznego rozwoju tego sektora. Okres realizacji KPK, czyli do 2026 roku, jest skorelowany między innymi z okresem realizacji Krajowego Planu Odbudowy, z którego środków ma być finansowana część działań objętych KPK. Obecnie projekt znajduje się na etapie zgłoszenia do wykazu prac Rady Ministrów. Przedłożenie pod obrady Rady Ministrów i wdrożenie przewiduje się na czwarty kwartał 2022 roku. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzNapieralski">Bardzo dziękuję, pani minister, za przedstawienie informacji. Bardzo proszę pana profesora Grzegorza Wrochnę, prezesa Polskiej Agencji Kosmicznej, o przedstawienie informacji. Wiem, panie prezesie, że będzie prezentacja. Bardzo proszę, oddaję panu głos.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#GrzegorzWrochna">Dziękuję bardzo. Rzeczywiście swoją wypowiedź chciałem zilustrować prezentacją, uzupełniając to, co ministerstwo przedstawiło pisemnie i to, co pani minister powiedziała dzisiaj, pokazując także nieco szerszy kontekst – dlaczego ten Krajowy Program Kosmiczny jest w Polsce potrzebny, co da naszemu krajowi, jakie już poczyniliśmy przygotowania do jego wdrożenia.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#GrzegorzWrochna">Żeby zobaczyć ten kontekst, spójrzmy na polski sektor kosmiczny, czyli co już mamy. Otóż do przetargów Europejskiej Agencji Kosmicznej zarejestrowanych jest około 400 firm i 150 z nich już wygrało tam przetargi. 80% z tych firm sektora kosmicznego to są firmy, około 20% to są ośrodki naukowe. Spośród firm 60% to są małe i średnie przedsiębiorstwa, 40% to duże firmy. W sumie daje to około 12000 zatrudnionych w sektorze.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#GrzegorzWrochna">Na orbicie mamy w tej chwili 15 polskich satelitów. To znaczy 11… Były jeszcze 4, które już zakończyły swoje misje. Możemy już obserwować rodzące się polskie specjalności, ponieważ te firmy wyrosły z instytutów naukowych. Tą pierwszą specjalnością były instrumenty pomiarowe i do dzisiaj mamy tutaj duże osiągnięcia. To są różne manipulatory, narzędzia robotyczne, które gdzieś tam wbijały się w kometę, wwiercały się w Marsa. W sumie ponad 80 misji Europejskiej Agencji Kosmicznej i NASA tego typu instrumenty poleciały z Polski. Nowo rodząca się specjalność to sztuczna inteligencja, a także komputery pokładowe, struktury kompozytowe i wykorzystanie danych satelitarnych. O danych satelitarnych będziemy dzisiaj dużo mówili. Polskie firmy robią centra danych Copernicus dla Europejskiej Agencji Kosmicznej i nawet dla Niemiec.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#GrzegorzWrochna">Taka krótka analiza SWOT tego sektora. Nasze silne strony to wysoka innowacyjność, wysoko wykwalifikowane kadry, proaktywne podejście. Słabe strony to ciągle jeszcze ograniczone doświadczenie w kosmosie, duże rozdrobnienie i stosunkowo niski poziom finansowania publicznego. Szanse to wiele technologii bliskich wdrożenia. W ciągu 10 lat członkostwa w ESA, które świętujemy w tym roku, około 100 technologii zostało rozwiniętych przy okazji tych programów. Szansą jest oczywiście Krajowy Program Kosmiczny, o którym mówimy. Natomiast zagrożeniem są przede wszystkim wielcy gracze z państw, które mają dużo większe doświadczenie w tej dziedzinie.</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#GrzegorzWrochna">Żeby zilustrować nasz udział w Europejskiej agencji Kosmicznej pokazałem tutaj ilustrację 24 obecnych i planowanych misji. Polska flaga jest przy 11 z nich, bo w 11 z nich bierzemy udział. Można narzekać, że jest pewne rozdrobnienie, że mamy niewielki udział w tych misjach, ale nawet jak udział jest jednoprocentowy, to dzięki temu mamy dostęp do 100% danych. To zatem nie jest taka zła strategia. Chociaż oczywiście chcielibyśmy w przyszłości wejść na poziom dostarczania nie komponentów, ale całych podsystemów, całych systemów, a może nawet całych misji.</u>
+          <u xml:id="u-4.5" who="#GrzegorzWrochna">Dwa słowa o tym, w jakich ramach prawnych działamy. Otóż Polska Strategia Kosmiczna została uchwalona w roku 2017, a w tej chwili właśnie pracujemy nad Krajowym Programem Kosmicznym, o którym dziś mówimy. Polska Agencja Kosmiczna funkcjonuje na podstawie ustawy o Polskiej Agencji Kosmicznej, która była uchwalona w roku 2014, znowelizowana w roku 2019. Mamy nowy statut. W przygotowaniu jest ustawa o działalności kosmicznej i rozporządzenie o pomocy publicznej dla Polskiej Agencji Kosmicznej, żebyśmy mogli efektywniej wspierać nasz sektor. Żeby zobaczyć, jak należy sformułować taki program kosmiczny, trzeba spojrzeć na sytuację międzynarodową. Dzisiaj obserwujemy bardzo ciekawe zjawisko nazywane New Space albo Space 4.0 fil, które polega na tym, że postęp technologii, miniaturyzacja, druk 3D, sztuczna inteligencja powodują, że satelita wielkości pudełka na buty może tyle dzisiaj zrobić, co niegdyś satelita wielkości autobusu. Tu jest mniejszy koszt, szybsza budowa, mogą wejść małe firmy, lepiej wypuścić konstelację małych satelitów niż jednego dużego, bo to jest masowa produkcja. Dzięki temu obserwujemy lawinowy wzrost liczby satelitów na orbicie i gwałtowny wzrost zastosowań technologii kosmicznych i danych satelitarnych. Jest to jednocześnie koniec dominacji wielkich agencji w obszarze użytkowym. One ciągle pozostają kluczowe w misjach załogowych, ale już niekoniecznie w misjach na orbitę, tylko na Księżyc, w misjach na Marsa. Natomiast jeżeli chodzi o wykorzystanie użytkowe kosmosu, tu powstaje prawdziwy rynek produktów i usług. Dzięki temu, dzięki wdrożeniu Krajowego Programu Kosmicznego, będziemy mogli wykorzystać tę szansę i ten polski potencjał, żeby samodzielnie realizować małe misje satelitarne, żeby zaspokoić większość potrzeb administracji i obronności, żeby stworzyć nową rozwojową gałąź gospodarki w Polsce – mając nadzieję, tak jak określa strategia kosmiczna, osiągnięcia 3% udziału w europejskim sektorze kosmicznym.</u>
+          <u xml:id="u-4.6" who="#GrzegorzWrochna">A jaka jest w tym wszystkim rola Polskiej Agencji Kosmicznej? Przede wszystkim nie powtarzamy roli takich agencji jak NASA. Nie gonimy ich, bo to nie ma sensu. Wchodzimy w zupełnie nowe środowisko, w nowy teren, bez kompleksów. Naszą rolą będzie integracja w kilku wymiarach. Po pierwsze, integracja potrzeb i możliwości. Bo my rozpoznajemy potrzeby administracji, gospodarki, społeczeństwa. Śledzimy możliwości stworzone przez naukę i stymulujemy przemysł do tego, żeby wykorzystywał te zdobycze nauki do zaspokajania tych potrzeb. Drugi wymiar to integracja międzyresortowa – bo jak za chwilę pokażemy, te dane satelitarne są na przykład potrzebne w wielu dziedzinach i w momencie, kiedy będziemy zaspokajali te potrzeby w sposób zorganizowany, osiągniemy efekty synergii. Wreszcie integracja potencjału. Mówiłem o tym, że nasz przemysł jest mocno rozdrobniony, żeby zorganizować większą misję, musimy zbudować masę krytyczną, zintegrować różne źródła finansowania, spiąć ze sobą naukę i przemysł. Żeby te zadania realizować, nowy statut, już po nowej ustawie, dostosowany został do tego, żeby można było efektywnie realizować Krajowy Program Kosmiczny. Mamy 3 departamenty merytoryczne – Departament Obserwacji Ziemi, Telekomunikacji i Nawigacji Satelitarnej i Bezpieczeństwa Kosmicznego. Mamy 3 departamenty przekrojowe – Strategii i Współpracy Międzynarodowej, Badań i Innowacji oraz Informacji i Promocji. Siedziba w Gdańsku, oddział terenowy w Warszawie i w Rzeszowie. Z tą strukturą przystępujemy właśnie do realizacji Krajowego Programu Kosmicznego. Jak już pani minister powiedziała, głównym jego celem jest zaspokojenie potrzeb państwa, gospodarki, społeczeństwa, ale tak, żeby wykorzystać potencjał przemysłu krajowego, jednostek naukowych w Polsce i ten potencjał rozwinąć. Nie chcemy kupować gotowych rozwiązań. Chcemy, owszem, przejmować technologie, uczyć się, ale rozwijać potencjał własny. Cele szczegółowe są echem celów Polskiej Strategii Kosmicznej – rozbudowa kompetencji, zwiększenie wykorzystania danych przez administrację, zwiększenie potencjału obronnego.</u>
+          <u xml:id="u-4.7" who="#GrzegorzWrochna">Teraz chciałbym powiedzieć kilka słów bardziej szczegółowo, może nawet od strony nieco technicznej o poszczególnych priorytetach Krajowego Programu Kosmicznego. Priorytet pierwszy to budowa zdolności konstruowania wynoszenia statków kosmicznych. Przez statki kosmiczne rozumiemy małe satelity, nanosatelity, które będziemy samodzielni budować, ale też wielkie statki, które będą lecieć kiedyś na Księżyc, z ludźmi nawet na Marsa – i będziemy oczywiście brali udział we współpracy międzynarodowej. To, co tutaj mamy do zrobienia, to jest prawo i infrastruktura do lotów suborbitalnych – za chwilę powiem o nich więcej – i przygotowanie możliwości wynoszenia polskich satelitów na orbitę z Polski. O tym też powiem za chwilę.</u>
+          <u xml:id="u-4.8" who="#GrzegorzWrochna">Takim kluczowym sposobem wdrażania tego priorytetu będzie coś, co ja sobie tak na roboczo nazywam parasolem POLSA. To jest właśnie ta rola integracyjna. Te misje to jest core business sektora kosmicznego, to jest szansa wejścia na rynek i zdobycia doświadczenia, tak zwanego flight heritage. To też daje silne oddziaływanie medialne, społeczne, polityczne. Te misje są znakomitym kołem zamachowym dla sektora. My już zbieramy pomysły. Staramy się odsiać ziarna od plew, bo pomysłów szalonych nie brakuje. Ale jest też dużo znakomitych. Staramy się uzyskać masę krytyczną, partnerów do projektu, pomoc w zorganizowaniu finansowania i negocjacje z dużymi agencjami – ESA, NASA – a także z dużymi firmami. Już w zeszłym roku ogłosiliśmy pierwszy konkurs na koncepcję misji kosmicznych. To jest jedno z działań, które podjęliśmy do przygotowania Krajowego Programu Kosmicznego – kiedy on będzie przyjęty przez rząd, żeby już pełną parą być przygotowanym do realizacji tych zadań. Ogłosiliśmy konkurs na koncepcję misji kosmicznych w dziedzinie badania przestrzeni kosmicznej, w dziedzinie obserwacji Ziemi, jakieś rozwiązania technologiczne, telekomunikacja, nawigacja satelitarna. Otrzymaliśmy 16 koncepcji. Kolejne nabory są w toku.</u>
+          <u xml:id="u-4.9" who="#GrzegorzWrochna">Bardzo ciekawe były pomysły dotyczące możliwości realizacji polskiej misji księżycowej. To nie jest tylko kwestia romantyzmu i nawiązanie do Twardowskiego i Żuławskiego, ale to jest konkretny biznes, to jest rynek szacowany na 2,7 mld dolarów rocznie. Bo wiele państw, w tym Stany Zjednoczone, planują budowę stacji stałych badawczych na Księżycu. To trzeba przygotować. Jest już 51 misji różnych krajów – pewnie więcej, ale tyle zdołałem zanotować – planowanych do roku 2030. Oczywiście, żeby budować takie bazy, nie będzie się przewoziło wszystkich surowców z Ziemi, tylko trzeba będzie je pozyskiwać na Księżycu. Teraz trwa pewien wyścig o to, żeby zmapować te surowce, żeby wypracować metody ich pozyskiwania i metody ich przetwarzania. Myślimy o wysłaniu takiej małej misji technicznej, która składałaby się z łazika rzędu 10 kg, który miałby jakieś instrumenty badawcze do pobierania próbek, do obrazowania tych próbek, byłby sterowany a automatyczny sposób za pomocą sztucznej inteligencji. Taką misję można by zrealizować już do roku 2027. Wtedy bylibyśmy w czołówce tych państw, które do Księżyca podchodzą już nie romantycznie, tylko użytkowo. To jest jeden z przykładów tych misji. W Krajowym Programie Kosmicznym zapisaliśmy to na miękko, dlatego że to jest temat bardzo rozwojowy, dosłownie z miesiąca na miesiąc obserwujemy wzrost tych firm, ich kompetencji. Pojawiają się coraz nowe pomysły i ten program musi być elastyczny, żeby za tym mógł nadążyć.</u>
+          <u xml:id="u-4.10" who="#GrzegorzWrochna">Wspomniałem też państwu o lotach suborbitalnych i lotach orbitalnych. Loty suborbitalne to są loty powyżej 100 km, więc w kosmos, ale bez wchodzenia na orbitę. To znowu jest znakomity rynek, bo taki lot dostarcza około 45 minut mikrograwitacji, kiedy taka rakieta leci z wyłączonymi silnikami i spada. To jest bezcenne miejsce do testowania różnych procesów technologicznych, do eksperymentów naukowo-inżynieryjnych, nawet biologicznych, ale także testowania aparatury, która ma polecieć na orbitę. Jest to też znakomity sposób na badanie atmosfery i obserwację kosmosu spoza atmosfery. A jest to dużo tańsze niż analogiczne badania prowadzone na orbicie. Stąd kilka polskich podmiotów rozwija rakiety. Widzicie państwo tutaj rakietę Bursztyn Instytutu Lotnictwa i rakietę Perun firmy Space Forest. Zamówiliśmy studium wykonalności, w wyniku którego wiemy już, jakie regulacje prawne muszą być w Polsce przygotowane, żeby takie loty mogły być prowadzone, jaka infrastruktura naziemna – najprawdopodobniej w Ustce – powinna być zbudowana. Ale na tych 100 kilometrach nasze ambicje się nie kończą. Chcemy wynosić własne satelity na orbitę. W Europie wynoszenie na orbitę stało się wąskim gardłem. Mamy wielkie rakiety Ariane, które kilka razy w roku mogą startować i na ogół wynoszą wielkie misje. Mamy rakiety Vega i niewiele poza tym. Europa korzysta z rakiet amerykańskich, z rakiet rosyjskich korzystała, korzysta z rakiet chińskich. Myślimy o tym, żeby rozwinąć tutaj własne możliwości.</u>
+          <u xml:id="u-4.11" who="#GrzegorzWrochna">Z Polski nie można wystrzeliwać rakiety pionowo, bo pierwszy i drugi człon gdzieś by musiały spaść w okolicy, a jest zbyt gęsto zaludniona – Szwecję byśmy mogli niechcący zaatakować. Natomiast technologia air-launch, czyli podczepienie rakiety pod samolot, pod dużego Boeinga, wyniesienie z polskiego lotniska gdzieś, powiedzmy nad Morze Północne i stamtąd już z wysokości 10 km taka rakieta startuje w kosmos – to jest technologia już opanowana. Podpisaliśmy list intencyjny z firmą Virgin Orbit, która dysponuje taką technologią. Rozmawiamy z administracją amerykańską w sprawie konkretnych umów i zezwoleń. Jest możliwe, że pierwszy taki start jeszcze za pomocą aparatury Virgin Orbit odbyłby się jeszcze pod koniec lata 2023 roku, a w przyszłości stopniowo byśmy przejmowali te technologie, wyposażenie samolotów, wyposażenie naziemne, żeby mieć większe własne możliwości, żeby być bardziej niezależnym w tym zakresie. Byłby to pierwszy w Unii Europejskiej space port. Wielka Brytania już taki posiada, ale w Unii byłby w zasadzie pierwszy i mógłby służyć krajom całego regionu.</u>
+          <u xml:id="u-4.12" who="#GrzegorzWrochna">Drugi priorytet Krajowego Programu Kosmicznego to obserwacja Ziemi, konkretnie wystrzelenie konstelacji zawierającej 4 satelity optyczne dużej rozdzielczości, być może rozszerzone o satelitę radarowego. Firmy kosmiczne w Polsce dojrzewają tak szybko, że być może za kilka miesięcy okaże się, że ten program jest już zbyt mało ambitny i będziemy go chcieli rozszerzyć, ale na dzień dzisiejszy to jest taki program minimum – te 4 satelity optyczne plus 1 radarowy.</u>
+          <u xml:id="u-4.13" who="#GrzegorzWrochna">Oczywiście nie byłoby pożytku z tych danych, gdybyśmy nie potrafili ich przetworzyć i do tego budujemy Narodowy System Informacji Satelitarnej, który będzie się zajmował pozyskiwaniem, przechowywaniem, dystrybucją tych danych, będzie też zawierał takie centrum produktów i usług obserwacji Ziemi.</u>
+          <u xml:id="u-4.14" who="#GrzegorzWrochna">Jak państwo widzicie, dwa z czterech priorytetów są poświęcone obserwacji Ziemi, dlatego że dane z obserwacji Ziemi są dzisiaj wykorzystywane w tak wielu dziedzinach życia, że ja sam ciągle dowiaduję się o jakimś nowym zastosowaniu, jak na przykład obserwacja i przewidywanie rozwoju sinic w Bałtyku. Wśród tych zastosowań można wymienić oczywiście zarządzanie kryzysowe, sytuacje związane z deformacjami terenu, trzęsieniami ziemi, pożary, powodzie. Pożary w Białowieży – tylko dzięki zdjęciom satelitarnym strażacy wiedzieli, gdzie można dojechać, a gdzie nie. Leśnictwo, rolnictwo, zachowanie dziedzictwa kulturowego, zmiany klimatyczne – dzisiaj zdecydowana większość informacji na temat klimatu pochodzi z satelitów – gospodarka morska, monitoring infrastruktury, pomoc humanitarna, planowanie przestrzenne. O ilości tych zastosowań niech zaświadczy grubość tej książki. To jest podręcznik przygotowany przez nas 2 lata temu „Dane satelitarne dla administracji publicznej”. Tylko dla administracji. To jest taki wstęp do wstępu. Na stronie internetowej naszej agencji jest dostępna wersja elektroniczna, służymy wersjami papierowymi.</u>
+          <u xml:id="u-4.15" who="#GrzegorzWrochna">Dwa słowa o tej konstelacji MikroGlob – 4 satelity wyposażone w sensory optyczne. To by nam dało taką autonomiczną zdolność do zobrazowań wysokiej rozdzielczości dla celów także bezpieczeństwa i obronności państwa. To by było dual use. Widzimy dzisiaj, co się dzieje na Ukrainie. To, że Ukraina tak dzielnie się broni, w ogromnej mierze zawdzięcza właśnie technologiom satelitarnym, obserwacji Ziemi. Bo dzisiaj z kosmosu można zaobserwować każdy pojazd – jego pozycję, jego przemieszczanie się. Absolutnie kluczowe jest posiadanie własnych zasobów, bo jeżeli dochodzi do sytuacji kryzysowej, a mamy wynajętego satelitę innego państwa, to sorry, ale inne państwo może uznać, że wyższym priorytetem jest wykorzystanie tego satelity do własnych celów i nam tę zabawkę zabrać. Dlatego posiadanie własnych zdolności jest tutaj absolutnie kluczowe. To ma nam zapewnić między innymi ta konstelacja MikroGlob.</u>
+          <u xml:id="u-4.16" who="#GrzegorzWrochna">Natomiast o co chodzi z tym Narodowym Systemem Informacji Satelitarnej? Otóż dostęp do danych satelitarnych mamy dzisiaj z satelitów narodowych, z konstelacji komercyjnych – można kupić – z satelitów unijnych Copernicus, do których mamy darmowy dostęp. To wszystko trzeba zgromadzić. Te dane trzeba archiwizować, bo to już są nie tylko petabajty, ale i eksabajty. Do tych danych użytkownicy muszą mieć łatwy dostęp, muszą być skatalogowane. Musi być możliwość wykorzystania tych danych do rozmaitych aplikacji do rozmaitych produktów, usług – do produktów typu mapy, do usług typu monitorowanie. W związku z tym musi być katalog takich usług, takich produktów, odpowiednia moc obliczeniowa do realizacji tego wszystkiego. To wszystko będzie zawierał Narodowy System Informacji Satelitarnej.</u>
+          <u xml:id="u-4.17" who="#GrzegorzWrochna">Nie czekając na przyjęcie Krajowego Programu Kosmicznego, z tych niewielkich środków, jakimi dysponuje agencja, już w zeszłym roku zamówiliśmy cały szereg takich pilotażowych produktów i usług. Wymienię niektóre z nich – pokrycie terenu roku 2019 i 2021, detekcja zmian pokrycia, ortofotomapa satelitarna, monitoring wilgotności gleby, wyspy ciepła w aglomeracjach, osiadanie i osuwiska. To tylko takie przykłady pilotażowych produktów, które już zamówiliśmy i będziemy zamawiali więcej.</u>
+          <u xml:id="u-4.18" who="#GrzegorzWrochna">Czwarty i ostatni priorytet Krajowego Programu Kosmicznego to rozbudowa Narodowego Systemu Bezpieczeństwa. O co chodzi? Na orbicie krąży już około 40 tys. satelitów i miliony szczątków. Musimy śledzić i wykrywać te satelity i te szczątki, żeby unikać zderzeń, przewidywać upadki. POLSA ma dostęp do około 20 polskich teleskopów, w tym 12 w konsorcjum unijnym EU SST. Polska dostarcza najwięcej danych do tego unijnego konsorcjum. Ale znowu, chcemy też budować własne, niezależne możliwości w tym zakresie. Aktualnie zamawiamy budowę 6 teleskopów na 6 kontynentach. Krajowy Program Kosmiczny pozwoli dalej to rozbudowywać.</u>
+          <u xml:id="u-4.19" who="#GrzegorzWrochna">Jak państwo zauważyli, w tych priorytetach Polska Agencja Kosmiczna będzie miała już nie tylko działania administracyjne, jak do tej pory, ale też działania operacyjne związane z komunikacją, z tą konstelacją MikroGlob. Ze względu na podwójne zastosowanie będzie naziemne centrum kontroli dla wojska i do zastosowań cywilnych. Ale każde z nich musi być backupem dla drugiego. Znowu, tę rolę będzie pełniła Polska Agencja Kosmiczna lub jakaś instytucja przez nią powołana. To my będziemy zarządzać Narodowym Systemem Informacji Satelitarnej i to my budujemy to Narodowe Centrum Operacyjne dla bezpieczeństwa kosmicznego. Obecnie mamy takie mini centrum w Warszawie. Zachęcam do odwiedzenia – na ul. Prostej. Ale to jest dopiero początek. Potrzebujemy dużego centrum, chcemy to połączyć w jednej lokalizacji. W ramach Krajowego Programu Kosmicznego chcemy zbudować budynek, może nie tak duży jak ten kanadyjskiej agencji kosmicznej, który państwu pokazałem, ale co najmniej równie piękny architektonicznie.</u>
+          <u xml:id="u-4.20" who="#GrzegorzWrochna">Podsumowując, co realizacja Krajowego Programu Kosmicznego da Polsce? Widzimy, że w kraju technologie kosmiczne rozwija kilka instytutów i uczelni, już w zasadzie kilkanaście, trzeba by powiedzieć. Aktywnie działa kilkadziesiąt firm stricte kosmicznych i setki firm około tego sektora. Powstają nowe. Na orbitę trafiło kilkanaście satelitów polskiej produkcji i 80 instrumentów w misjach międzynarodowych. Tak że jest to potencjał, który właśnie Krajowy Program Kosmiczny ma wykorzystać. Powtórzę, to ma umożliwić samodzielną realizację misji satelitarnych, zaspokojenie większości bieżących potrzeb administracji i obronności, stworzenie nowej rozwojowej gałęzi gospodarki, osiągnięcie tyle, ile się da, zbliżając się do 3% udziału w europejskim sektorze kosmicznym. Zapraszam na naszą stronę internetową polsa.gov.pl. Oczywiście teraz chętnie odpowiem na państwa pytania. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzNapieralski">Bardzo dziękuję, panie prezesie, za prezentację, za wyczerpujące opisanie pracy pańskiej instytucji. Otwieram dyskusję. Poseł Adrian Zandberg, bardzo proszę, panie pośle.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PoselAdrianZandberg">Ja tylko z krótkim pytaniem odnośnie do Narodowego Systemu Informacji Satelitarnej. Chciałbym, żeby pan rozwinął, jak będzie wyglądało udostępnianie danych, przede wszystkim na jakich licencjach będą te dane. Czy znajdą się w domenie publicznej?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzNapieralski">A ja dopytam, czy będą za darmo dla użytkowników, którzy chcieliby z nich skorzystać? Proszę bardzo, czy są jeszcze pytania? Panie prezesie, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#GrzegorzWrochna">Cofnę się do tego obrazka. On pokazuje, że mamy do czynienia z różnymi źródłami danych. Już w tej chwili korzystamy z unijnego systemu Copernicus, do którego mamy darmowy dostęp. Jeżeli chodzi o polskie satelity, to myślę, że dostęp do danych będzie darmowy dla polskich podmiotów, natomiast na bazie tych danych rozmaite instytucje i firmy będą mogły opracowywać różne produkty, różne usługi, które oczywiście będą chciały sprzedawać komercyjnie. Do tego mamy też dostęp do danych komercyjnych, które możemy kupować i myślę, że możemy tu pomyśleć – jeżeli te dane będą potrzebne bardziej regularnie – o jakimś zagregowaniu zamówień po to, żeby uzyskać lepsze warunki. Obecnie każdy urząd na bieżącą potrzebę kupuje ileś tam zdjęć. To na pewno da się zrobić w sposób dużo bardziej synergiczny.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PoselAdrianZandberg">Tytułem uzupełnienia – chodziło mi o te dane, które mają wejść do systemu z MikroGloba i o to, na jakich licencjach będą. Bo jedna sprawa to jest po prostu bezpłatna dostępność, żeby móc się z nimi zapoznać, a druga sprawa to są licencje, w oparciu o które takie produkty, o których pan mówi, mogą powstawać tworzone przez polskie start-upy. Wydaje mi się, że byłoby dobrą zasadą przyjęcie założenia, że to, co jest produkowane z publicznych pieniędzy, w oparciu o publiczne pieniądze, z automatu trafia do domeny publicznej, jeżeli chodzi o licencję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#GrzegorzWrochna">Tak, oczywiście. To miałem na myśli, mówiąc że dane jako takie, które są uzyskane z pieniędzy publicznych, będą za darmo. Natomiast jeżeli firma dołoży swoją wartość dodaną, to musi na tym zarobić.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzNapieralski">Bardzo dziękuję panie pośle, dziękuję panie prezesie. Pan poseł Robert Kwiatkowski, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PoselRobertKwiatkowski">Pan prezes w początkowej fazie swojej prezentacji zdaje się przywołał analizę SWOT, ale o ile pan skoncentrował się na mocnych stronach, o tyle ja chyba przegapiłem te słabe.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PoselAdrianZandberg">Budżet.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PoselRobertKwiatkowski">To zawsze. W związku z tym prośba o powtórzenie tych słabych stron i zagrożeń, a także powiedzenie o środkach zaradczych, które pańskim zdaniem trzeba podjąć, żeby te przeszkody pokonać. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#GrzegorzWrochna">Te słabe strony, które tutaj wypisałem, to jest po pierwsze, ograniczone doświadczenie w kosmosie. Chwalimy się tym, że ta nasza aparatura poleciała już na 80 misji, ale bardzo duża część z tej aparatury była wyprodukowana w Centrum Badań Kosmicznych. Centrum Badań Kosmicznych już wciąga do łańcucha dostaw różne firmy. Udział tych firm jest coraz większy, ale ciągle to doświadczenie jest ograniczone. Dlatego właśnie Krajowy Program Kosmiczny jest sformułowany tak, aby te potrzeby państwa i gospodarki zaspokajać za pomocą naszego przemysłu, żeby ten przemysł mógł to doświadczenie kosmiczne uzyskać. MikroGlob będzie produkowany przez polskie firmy – tak zakładamy. Misje kosmiczne, o których mówimy, chociażby ta księżycowa, która ma być zbudowana całkowicie przez polskie podmioty, będą budowały nasze doświadczenie w kosmosie. A to doświadczenie jest niezbędne do tego, żeby konkurować na rynkach międzynarodowych. Bo to jest pierwsze pytanie, które zadają – a co wyście już w kosmos wystrzelili?</u>
+          <u xml:id="u-15.1" who="#GrzegorzWrochna">Druga słaba strona to jest rozdrobnienie. Tutaj jest właśnie ta parasolowa, ta integracyjna rola Polskiej Agencji Kosmicznej. Koordynujemy udział tych firm. Dam konkretny przykład. Rozmawialiśmy na temat udziału Polski w misji NASA do badania odległych kosmicznych błysków gamma. Do tej pory po prostu pojedyncze polskie firmy kontaktowały się z NASA, JPL w sprawie pojedynczych misji. Teraz po raz pierwszy skontaktowaliśmy się z NASA, JPL, rozpoznaliśmy potrzeby, przekazaliśmy to polskim firmom, instytutom, zebraliśmy to wszystko w jedną prezentację. Spotkaliśmy się z JPL, zaprezentowaliśmy polską propozycję udziału i zostało to bardzo dobrze przyjęte. Od razu nasz przedstawiciel wszedł do odpowiednich komitetów technicznych i tak dalej. To jest ta nasza recepta na rozdrobnienie dzisiaj. A w przyszłości, jak te projekty będą realizowane, oczywiście te firmy będą rosły i już rosną. Jedna już weszła na giełdę i spodziewamy się… Te czołowe firmy zatrudniają już sto kilkadziesiąt osób i rosną.</u>
+          <u xml:id="u-15.2" who="#GrzegorzWrochna">Kolejną słabą stroną jest niski poziom finansowania publicznego. Tu Krajowy Program Kosmiczny jest na to oczywistym lekarstwem.</u>
+          <u xml:id="u-15.3" who="#GrzegorzWrochna">Jeśli chodzi o zagrożenia, to konkurencja wielkich graczy. To jest oczywiście tak, że te wielkie firmy, zwłaszcza w Europie, mają silną pozycję, bo są powiązane z rządami. Te państwa wkładają bardzo duże pieniądze do budżetu Europejskiej Agencji Kosmicznej i w związku z tym naturalne jest, że to one dostają te wielkie kontrakty, a my się musimy pożywić gdzieś tam już na końcu tego łańcucha dostaw. Ale stosunek składki opcjonalnej do składki obowiązkowej – obowiązkowa składka jest wyliczana ze wskaźników GDP, natomiast składki opcjonalnej każde państwo daje, ile chce. Większość państw ESA daje 2 razy więcej tych pieniędzy opcjonalnych niż obowiązkowych. Bo tutaj ten patronat ESA daje gwarancję takiej opieki technicznej, szybszego rozwoju technologicznego i takiego synergicznego rozwoju. Polska Strategia Kosmiczna przyjęła, że od roku 2020 będziemy tę składkę wpłacać w wysokości 1,5 do 2 razy większej niż składka obowiązkowa. Tymczasem w tej chwili to jest 0,67. Jesteśmy na przedostatnim miejscu przed Estonią wśród krajów ESA. Stąd odpowiedzią na to zagrożenie byłoby po prostu zwiększenie tej naszej składki opcjonalnej do takiego poziomu, jak przewiduje Polska Strategia Kosmiczna.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzNapieralski">Bardzo dziękuję. panie prezesie. Jeszcze jedno pytanie, może trochę obok waszej pracy. W prezentacji wspomniał pan o współpracy ze sferą nauki, sferą biznesu i start-upów. Czy może pan wie, ile ta współpraca przyniosła patentów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#GrzegorzWrochna">Niestety o patentach nie potrafię powiedzieć. Liczba, którą cytowałem – w ramach współpracy z ESA wypracowano 100 technologii. To, co bardzo nas ucieszyło, kiedy zrobiliśmy ankietę wśród polskiego przemysłu, przygotowując się do takiego spotkania ministrów państw ESA, które raz na 3 lata decyduje o programie – ponad połowa propozycji, które przysłały firmy, była na wysokich wskaźnikach dojrzałości technologicznej, gdzieś blisko wdrożenia, siódemka, ósemka. Dużo było tych propozycji. Myślę, że patenty w sektorze kosmicznym nie odgrywają chyba aż tak wielkiej roli. To się wszystko tak szybko dzieje, że przewaga 2 lat w jakiejś technologii jest chyba ważniejsza niż ochrona patentowa.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzNapieralski">To prawda. Dziękuję bardzo. Pan poseł Adrian Zandberg, bardzo proszę, panie pośle.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PoselAdrianZandberg">Trochę mnie natchnęła kwestia tego, co pan mówił – o budowaniu kompetencji. Zastanawiam się, czy były robione analizy odpływu ekspertów sektora kosmicznego do firm zagranicznych. Wszyscy wiemy, że istnieje zjawisko, że inżynierowie wybierają pracę za granicą, niekoniecznie ze względu na pieniądze, ale też po prostu ze względu na perspektywy interesujących projektów, przy których mogliby pracować. Zastanawiam się po prostu, czy takie analizy odpływu absolwentów uczelni do firm zagranicznych państwo w jakiś sposób staracie się prowadzić. Na przykład, dotyczące liczby studentów po stażach zagranicznych, w szczególności po stażach w ESA, którzy wracają i tych, którzy nie wracają i rozpoczynają pracę w przemyśle kosmicznym, ale niekoniecznie w polskim. Czy jakoś to monitorujecie?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#GrzegorzWrochna">Nie potrafimy podać liczb. W ogóle, zwymiarowanie sektora kosmicznego w liczbach jest zagadnieniem bardzo trudnym. My mamy ustawowy obowiązek przedstawiać taki raport co roku. Mierzymy się z tym, że trudno jest porównać rok do roku. Oczywiście można porównywać przychody albo zatrudnionych, ale to jest trochę mało. Z podobnym problemem zmierzy się w tej chwili Europejska Agencja Kosmiczna. Rozmawiamy na ten temat z GUS. Próbujemy to jakoś uchwycić. Natomiast obserwujemy zjawiska. Obserwujemy zjawiska pozytywne i zjawiska negatywne. Obserwujemy to, że z jednej strony polskie firmy narzekają na brak chętnych do sektora kosmicznego, dobrze wykształconych ludzi. Z drugiej strony widzimy mnóstwo młodzieży z ogromnym zapałem, która chce pracować w sektorze kosmicznym. Jest tutaj sporo nieporozumień, bo młodzież często myśli, że musi studiować astronomię, żeby pracować w sektorze kosmicznym. Tymczasem tu najwięcej potrzeba inżynierów. A dziś potrzeba coraz więcej prawników, menedżerów, finansistów i tego typu zawodów, także biologów, jeśli chodzi o konkretne zastosowania. Wobec tego mamy spory program adresowany już do najmłodszych, do przedszkolaków. Konkurs typu moje wakacje kosmiczne – programy adresowane do uczniów szkół średnich. Bardzo duża oferta dla studentów. Przy prezesie działa rada studentów, gdzie skupiają się przedstawiciele kół studenckich. Te koła studenckie robią niesamowite rzeczy – łaziki marsjańskie, rakiety, jeżdżą na międzynarodowe konkursy, wygrywają nagrody. To fantastyczne zaplecze dla sektora kosmicznego. Obserwujemy pozytywny trend, że ci ludzie często zakładają w Polsce własne firmy. Nie obserwujemy czegoś takiego, że wyjeżdżają za granicę, żeby tam się zatrudnić. Raczej właśnie chętniej zakładają własne firmy czy wchodzą do tych polskich firm. Ale obserwujemy też takie przypadki, obserwowaliśmy też w przeszłości, że firma założona przez Polaka opracowała fantastyczny lekki radar satelitarny, ale rząd Finlandii zaoferował lepsze warunki i formalnie jest to dzisiaj firma fińska, chociaż większość pracowników jest z Polski i większość łańcucha dostaw nadal ulokowana jest w Polsce. Jakoś to kilka lat temu przegapiliśmy i o to właśnie staramy się zadbać w tym Krajowym Programie Kosmicznym. Jeśli chodzi o przepływ ludzi – on jest w obie strony. Oczywiście mamy ludzi, którzy wyjeżdżają za granicę, ale mamy coraz więcej osób, które zdobyły doświadczenie, pracując w dużych firmach za granicą, przyjeżdżają do Polski i zakładają własne firmy, bazując na doświadczeniu i kontaktach. To też jest bardzo pozytywny trend, który chcemy wspierać.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzNapieralski">Dziękuję bardzo. Czy są jeszcze pytania albo chęć do zabrania głosu? Pan przewodniczący Czarnecki. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#PoselWitoldCzarnecki">Panie prezesie, chciałem zapytać o rzecz następującą. Czy mógłby pan porównać dwa kraje o podobnym potencjale naukowym jak Polska i Szwecja? Mamy mniej więcej tyle zamów publikacji naukowych. Raz Szwedzi lepsi, a raz my, zależy od klasyfikacji. Jak by pan spróbował porównać – czy finansowanie sektora kosmicznego w Szwecji jest jakoś porównywalne z polskim? Nie będziemy się równać z Francją, bo to wybitni specjaliści, ale z takim krajem na przykład jak Szwecja, który mógłby się nadawać do porównania. Sposób finansowania tego przemysłu w Szwecji i w Polsce – jeżeli mógłby pan taką próbę mi przedstawić, byłbym zadowolony.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#GrzegorzWrochna">Odpowiem na piśmie, bo niestety z pamięci nie potrafię zacytować. Natomiast przygotowując ten raport o stanie sektora kosmicznego w ostatnim roku, przygotowaliśmy również taki raport porównujący nasz sektor kosmiczny z sektorami innych państw. W związku z tym przekażę państwu cały ten raport. Oczywiście szczegółowo odpowiem na pytanie, które pan poseł zadał.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#PoselWitoldCzarnecki">Dobrze. W takim razie jeszcze jedno panie prezesie… Usłyszałem, że jesteśmy gdzieś na przedostatnim miejscu. Za nami jest tylko Estonia. Tu chodzi o wysokość finansowania czy o jakiś wybrany obszar? Bo z prozy mamy bardzo mało liczb w tym pana wystąpieniu, panie prezesie. Trudno mieć wyważony pogląd, gdzie naprawdę jesteśmy. Czy jesteśmy naprawdę w ogonach, tak jak kiedyś? Na przykład w 2004 roku Niemcy patentowali w Europejskim Urzędzie Patentowym 17 tys. patentów rocznie, a Polska 35. Wiedziałem wówczas, że jesteśmy bardzo daleko w polu. Jeśli chodzi o kosmos, też bym chętnie poznał taką miarę, albo jakiś miernik, który pozwoliłby powiedzieć, gdzie mamy działać, żeby nasza sytuacja się poprawiła. W ciągu niespełna 15 lat doszło do tego, że Niemcy dzisiaj mają 25 tys. patentów, a Polska ponad 500. To już jest znacznie lepiej niż 35 do 17 tys. Jakie działania byłyby potrzebne i konieczne, żeby na przykład sytuacja Polski na tym rynku europejskim się poprawiła? Bo tu widzę, że w planie przewidujemy 3% udziału polskiego rynku w tym kosmicznym biznesie. To tyle, panie prezesie. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#GrzegorzWrochna">Nie chciałbym państwa tutaj zarzucić liczbami. Trochę liczb jest na tym slajdzie, jeżeli chodzi o liczbę firm, zatrudnionych, satelitów, misji i tak dalej. Oczywiście znowu polecam ten nasz duży raport, który znowu jest dość grubą książką – pełną liczb.</u>
+          <u xml:id="u-25.1" who="#GrzegorzWrochna">Natomiast gdzie my jesteśmy? Jeśli chodzi o to przedostatnie miejsce za Estonią, to jest konkretny jeden wskaźnik. Mówię o proporcji składki opcjonalnej do składki obowiązkowej. Obowiązkowa jest wyliczana z dochodu narodowego poszczególnych krajów. I teraz, różne kraje mogą do tego dodać, ile chcą. Francja daje ponad 10 razy więcej. Większość krajów daje 2-3 razy więcej. My dajemy połowę – 0,67. Dlatego jesteśmy w ogonie i to oczywiście warto poprawić. To nie mówi o tym, gdzie my jako kraj jesteśmy w tym wyścigu. To bardzo trudno powiedzieć, bo sektor kosmiczny jest dzisiaj naprawdę w punkcie zwrotnym. Troszkę to porównuję do tego, co działo się z Internetem w latach 90., czy też do tego, co działo się w Polsce sektorem bankowym. W sektorze bankowym z kompletnego zacofania nagle wyskoczyliśmy na przód. Przeskoczyliśmy etap czeków, od razu poszliśmy w karty. Przeskoczyliśmy etap bankowości okienkowej, od razu poszliśmy w bankowość internetową. Dzisiaj państwo jeździcie za granicę i wiecie, że karta kredytowa za granicą nie każda działa wszędzie, a w Polsce każda działa wszędzie. To samo jest w kosmosie. Ten Krajowy Program Kosmiczny to są właśnie takie karty kredytowe. Jakbyśmy się zaczęli mierzyć dowolną miarą z innymi państwami, to byśmy przegrali. Ale my wskakujemy w zupełnie nowy obszar. My wskakujemy w obszar, który nie jest jeszcze przez te inne, wielkie państwa do końca zagospodarowany, bo on się dopiero co pojawił. Obszar tych małych satelitów, obszar tych konstelacji, obszar analiz w dziedzinie obrazowania Ziemi. Podałem przykład, że Europejska Agencja Kosmiczna ma 4 centra danych dla systemu Copernicus i jedno z nich prowadzą polskie firmy. Wszyscy się zgadzają, że to są najlepsze firmy. Mamy zresztą przedstawicielkę tej firmy, możemy ją o to zapytać. Ta sama firma wygrała przetarg na narodowe centrum danych Niemiec systemu Copernicus. Gdybyśmy się dzisiaj porównywali z tym starym sektorem kosmicznym, jesteśmy zupełnie 100 lat za… i tak dalej. Natomiast wchodzimy w nowe miejsca, które nie są jeszcze zagospodarowane i tam to się naprawdę rozwija fantastycznie. Jeżeli Krajowy Program Kosmiczny wejdzie, naprawdę możemy być w czołówce Europy w tych nowych obszarach.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzNapieralski">Bardzo dziękuję, panie prezesie. Czy jeszcze ktoś chciałby zabrać głos w dyskusji, zadać pytanie bądź zgłosić jakąś uwagę, refleksję? Może ktoś z gości? Nie widzę. Bardzo państwu dziękuję. Zamykam dyskusję. Dziękuję pani minister za wprowadzenie do dzisiejszej Komisji, a panu prezesowi szczególnie za wyjaśnienia, za odpowiedzi na pytania, za prezentację. Na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny.</u>
+          <u xml:id="u-26.1" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzNapieralski">Zamykam posiedzenie Komisji. Jeszcze raz wszystkim bardzo serdecznie dziękuję. Do widzenia.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/cnt/201923-sjm-cntxx-00074-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/cnt/201923-sjm-cntxx-00074-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..665af53
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/cnt/201923-sjm-cntxx-00074-01/header.xml
@@ -0,0 +1,46 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-cntxx-00074-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii /nr 74/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii /nr 74/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#CNT">74</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-22</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="CzlonekstowarzyszeniaISACAWarszawaJoannaKarczewska" role="speaker">
+        <persName>Członek stowarzyszenia ISACA Warszawa Joanna Karczewska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="EkspertwZespolePrawnymKomisjiKrajowejNiezaleznegoSamorzadnegoZwiazkuZawodowegoSolidarnoscAnnaRedaCiszewska" role="speaker">
+        <persName>Ekspert w Zespole Prawnym Komisji Krajowej Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność” Anna Reda-Ciszewska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselAdrianZandberg" role="speaker">
+        <persName>Poseł Adrian Zandberg</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselGrzegorzNapieralski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Grzegorz Napieralski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelJaroslawGonciarz" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Jarosław Gonciarz</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="CNT" role="committee">
+        <orgName>Komisja Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/cnt/201923-sjm-cntxx-00074-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/cnt/201923-sjm-cntxx-00074-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..557ce96
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/cnt/201923-sjm-cntxx-00074-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,72 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawGonciarz">Szanowni państwo, otwieram posiedzenie Komisji Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii. Stwierdzam kworum oraz przyjęcie protokołu poprzedniego posiedzenia Komisji wobec niewniesienia do niego zastrzeżeń.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawGonciarz">Witam posłów oraz gości biorących udział w posiedzeniu. Witam serdecznie pana Bartosza Kopcia, wicedyrektora Departamentu Prawnego Państwowej Inspekcji Pracy. Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów reprezentuje pani Monika Chojecka, naczelnik Wydziału w Departamencie Ochrony Zbiorów Interesów Konsumentów; Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych – doradca Liwiusz Laska; NSSZ „Solidarność” – tutaj nie mamy pani przedstawicielki. Ze Stowarzyszenia ISACA Warszawa jest pani Joanna Karczewska, członek stowarzyszenia – witam serdecznie. A THINKTANK reprezentuje pan Michał Smagowicz, członek zarządu. Pana stałego doradcy naszej Komisji nie ma.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawGonciarz">Porządek dzisiejszego posiedzenia przewiduje wysłuchanie informacji o działalności podkomisji stałej do spraw regulacji prawnych dotyczących algorytmów cyfrowych. Informację przedstawi przewodniczący podkomisji Grzegorz Napieralski. Czy zgłaszają państwo wnioski do porządku dziennego? Wobec niezgłoszenia wniosków do porządku dziennego stwierdzam jego przyjęcie.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawGonciarz">Poproszę pana przewodniczącego, pana Grzegorza Napieralskiego, o przedstawienie informacji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PoselGrzegorzNapieralski">Bardzo dziękuję, panie przewodniczący, za możliwość zabrania głosu i przedstawienia krótkiego sprawozdania. Pozwolicie państwo, zaproszeni goście i państwo posłowie, że tę informację przedstawimy razem z panem przewodniczącym, panem posłem Adrianem Zandbergiem.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PoselGrzegorzNapieralski">Już nie będę czytał, jakie były początki naszej podkomisji, dlaczego i w jakim zakresie została powołana, bo to na pewno jeszcze pamiętamy, natomiast chciałbym powiedzieć, że udało nam się rozpocząć z bardzo dużym przytupem i zaprosić chyba najważniejsze instytucje i najważniejsze ministerstwa, jeżeli chodzi o nasz kraj. Był pan prezes UOKiK, był pan minister cyfryzacji, była Państwowa Inspekcja Pracy – wtedy akurat pan prezes z racji choroby nie mógł być z nami, był wiceprezes. Byli przedstawiciele, tak jak powiedziałem, różnych instytucji, które mogły nas w tym wspierać.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PoselGrzegorzNapieralski">Podjęliśmy decyzję, że tę podkomisję trzeba potraktować bardzo poważnie, jej prace będą wielowątkowe, i powinny kończyć się w każdym tym wątku albo przepisem ustawowym, albo jakimiś decyzjami poszczególnych ministerstwo i resortów. Na samym początku, kiedy budowaliśmy harmonogram naszej pracy, pojawiło się kilka bardzo ważnych i istotnych elementów, nad którymi chcieliśmy się skupić. Pierwszy element, bardzo ważny, bardzo istotny, który był szczególnie podnoszony przez związki zawodowe, ale nie tylko, to było to wszystko, co było związane z zatrudnieniem, i z tym, jak algorytmy wpływają na pracę poszczególnych Polek i Polaków, jeżeli chodzi o system zatrudnienia.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PoselGrzegorzNapieralski">Co tam udało się zrobić? Udało nam się, oprócz instytucji państwowych, ministerstw, doprosić różnego rodzaju ekspertów, również stowarzyszeń i organizacji pozarządowych. Udało nam się też przekonać naukowców do takiej współpracy. Z panem posłem Zandbergiem byliśmy zaproszeni na Uniwersytet Łódzki, gdzie jest specjalna katedra związana właśnie z prawem pracy, która bada te nowe zjawiska i to wszystko, co dzieje się na rynku pracy. Słyszeliśmy o podobnej debacie, która odbywa się w parlamencie Hiszpanii, więc odbyliśmy spotkanie z ambasadorem Hiszpanii w Polsce, żeby porozmawiać o ich przepisach prawnych. Staraliśmy się podchodzić do każdego tematu bardzo merytorycznie, z dala od jakichś sporów politycznych. Ale najważniejszym elementem w tym punkcie dotyczącym prawa pracy była oczywiście rozmowa i spotkanie ze związkami zawodowymi – ludźmi, którzy pracują na co dzień i stykają się z algorytmami w swojej pracy. To było dla nas bardzo ważne doświadczenia, ale myślę, że o tym powie pan poseł Adrian Zandberg.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PoselGrzegorzNapieralski">W trakcie prac podkomisji okazało się też, że jest wiele innych spraw do rozstrzygnięcia – nie tylko te związane z prawem pracy, ale bezpieczeństwem tak naprawdę funkcjonowania algorytmów. Było specjalne spotkanie w parlamencie – niezwoływane przez naszą podkomisję, ale byliśmy tam też doproszeni – dotyczące bezpieczeństwa przejazdów. Chodziło o aplikacje transportowe, ale pojawiły się też informacje dotyczące aplikacji i jej zgodności z polskimi przepisami prawa; te konsumpcyjne, te, w których zamawiamy, kupujemy.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PoselGrzegorzNapieralski">Chciałbym powiedzieć, że to, co, dzieje się dzisiaj w ramach podkomisji, przechodzi też w jakiejś części na pracę naszej Komisji, komisji sejmowej. Chciałbym też podziękować koleżankom i kolegom posłom za możliwość powołania tej podkomisji, bo to był mój pomysł, ale serdecznie chciałbym podziękować posłom, którzy są ze mną w tej podkomisji – naprawdę pracują.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PoselGrzegorzNapieralski">Dzisiaj chcielibyśmy przedstawić jeden z naszych takich wypracowanych już efektów tej pracy, tych spotkań. Zaprosiłem i poprosiłem pana posła Zandberga, który był liderem tego tematu i był bardzo mocno zaangażowany w pracę w tym temacie. Jeżeli państwo i pan przewodniczący pozwolicie, oddałbym głos panu posłowi Zandbergowi. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PoselAdrianZandberg">Dziękuję. Pan przewodniczący Napieralski mówił tu o moim zdaniem dosyć istotnym spotkaniu, które udało nam się zorganizować pod auspicjami podkomisji – tu zresztą, w tej sali – na którym to spotkaniu głos zabrali pracownicy pracujący w ramach szeroko rozumianych platform internetowych.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PoselAdrianZandberg">Problemy, z którymi się stykają, wynikają w dużym stopniu z tego, że nasza ustawa o związkach zawodowych ma lat 30. Zatem pisana była w czasach, które pod względem technologicznym w małym stopniu przystają do realiów, z jakimi dziś mierzą się ludzie próbujący założyć organizację związkową wśród kurierów albo wśród pracowników, których praca jest zarządzana może nie przez platformę, ale jest zarządzana przez algorytmy w firmie.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PoselAdrianZandberg">Rozmawialiśmy na tym spotkaniu o wielu sytuacjach, które trzeba nazwać otwarcie patologicznymi, o nadużywaniu pewnej nieoznaczoności norm pracy do tego, żeby zmuszać ludzi do pracy ponad siłę, o omijaniu przepisów prawa pracy, mniej lub bardziej ostentacyjnym, które jest, niestety, to trzeba powiedzieć, dosyć rozpowszechnione wśród wielu z tych platform.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PoselAdrianZandberg">Jednym z głównych wniosków tego spotkania, który chyba warto przenieść na pracę Komisji, był ten właśnie, że wiele z rozwiązań prawnych określających funkcjonowanie strony społecznej, związków zawodowych w Polsce wymaga pewnego odświeżenia, żeby w tych nowych realiach technologicznych mogły one funkcjonować, tak jak zamierzył to ustawodawca. Propozycja, o której wspomniał pan przewodniczący Napieralski, która wyszła z prac podkomisji, która jest, mam nadzieję, pierwszym, ale nie ostatnim owocem tych prac, to jest propozycja pewnej modyfikacji ustawy o związkach zawodowych, idąca w ślad za rozwiązaniami, które zostały przyjęte już w Hiszpanii, i zgodna z tym duchem, który widać także w pracach pod auspicjami Komisji Europejskiej.</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#PoselAdrianZandberg">O co chodzi? Chodzi o to, że 30 lat temu, kiedy ustawa o związkach zawodowych powstawała, normy pracy zazwyczaj spisywane były na kartce, dostęp do nich był zawsze zupełnie niekontrowersyjnym i powszechnie uznawanym podstawowym prawem pracowniczym. Dzisiaj funkcjonowanie zakładów pracy zmieniło się na tyle znacząco, że pracownicy mogą nigdy nie spotkać swojego bezpośredniego przełożonego, a ich praca jest nadzorowana i regulowana przez systemy, często w oparciu o modelowanie, nazywane szumnie, mniej lub bardziej, sztuczną inteligencją. To tworzy sytuację, w której pracownik często prostu nie wie, jakie normy pracy są faktycznie od niego wymagane, i pracuje jak najciężej w obawie, że tych norm nie spełni.</u>
+          <u xml:id="u-3.5" who="#PoselAdrianZandberg">Celem modyfikacji ustawowej, z którą wyszliśmy po rozmowach ze stroną społeczną, po rozmowach z ekspertami, z naukowcami, o których wspominał pan przewodniczący Napieralski, po tych wizytach studyjnych, a także po przyjrzeniu się temu, jak te rozwiązania funkcjonują w tych krajach, które zaczęły się brać za takie regulacje, jest danie organizacjom pracowniczym możliwości faktycznego sprawdzenia, jakie normy pracy obowiązują w ich zakładzie. To jest coś, co było podnoszone, zwłaszcza na spotkaniu podkomisji, przez pracowników z Amazona. Mówili oni o tym, że w obecnym stanie prawnym nie są w stanie się tego doprosić; czegoś, co faktycznie powinno być elementarnym prawem pracowniczym.</u>
+          <u xml:id="u-3.6" who="#PoselAdrianZandberg">Te rozwiązania zawierają uzupełnienie zawartego w art. 28 ustawy o związkach zawodowych katalogu przypadków, w których pracodawca jest obowiązany udzielić na wniosek organizacji związkowej informacji niezbędnych do prowadzenia tejże działalności, o parametry, zasady, instrukcje, na których opierają się algorytmy mające wpływ na podejmowanie decyzji decydujących o warunkach pracy, dostępie do zatrudnienia i jego utrzymaniu.</u>
+          <u xml:id="u-3.7" who="#PoselAdrianZandberg">Jest to, jak pamięta część państwa, która była obecna na posiedzeniu podkomisji, dość wąsko zakrojona propozycja. Staraliśmy się ją sformułować w taki sposób, żeby była możliwie niekontrowersyjna i żeby wyeliminowała te kontrowersje, które się pojawiły w dyskusjach. Tak więc też ją zakreśliliśmy. Przychodzimy z tym owocem prac podkomisji tutaj, na posiedzenie Komisji właśnie, do prezydium Komisji. Myślę, że warto byłoby pójść z tym właśnie też w takiej dobrej, ponadpartyjnej, wyjętej z doraźnej partyjnej logiki procedurze, jaką udało się na razie uzyskać w ramach prac podkomisji.</u>
+          <u xml:id="u-3.8" who="#PoselAdrianZandberg">Jeszcze tylko dodam do tego, o czym mówił pan przewodniczący Napieralski, że będzie to, mamy nadzieję, pierwsza z takich propozycji zmian, które z wyjdą podkomisji, bo liczba kłopotów, które wiążą się dla rynku pracy z algorytmizacją i które wyszły choćby na tym spotkaniu, na które zaprosiliśmy stronę pracowniczą, była naprawdę spora. Myślę, że jest odpowiedzialnością Sejmu, żeby nie zamykać na ten problem oczu, żeby nie czekać, aż kiedyś w odległej przyszłości przyjdą rozwiązania europejskie i do czegoś nas, w Polsce, zmuszą, tylko żeby, tak jak to robią rządy innych krajów Europy Zachodniej, po prostu wziąć tego byka za rogi i zacząć wprowadzać regulacje. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PoselGrzegorzNapieralski">Tylko dodam, że faktycznie w czasie naszych spotkań, i tych studyjnych, i tych w poszczególnych instytucjach, okazało się, że w ogóle kwestia dotycząca algorytmów czy nawet dalej idącej sztucznej inteligencji, o czym mówił pan przewodniczący Adrian Zandberg, to jest bolączka nie tylko Polski, ale całego świata dzisiaj, w tym krajów europejskich. Te dyskusje oczywiście trwają. Chcielibyśmy też, żeby te dyskusje krok po kroku przeradzały się w konkretne propozycje, żebyśmy już robili te drobne przynajmniej kroki do przodu.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PoselGrzegorzNapieralski">Jeżeli państwo pozwolicie, bo ja bardzo dziękowałem parlamentarzystom za powołanie, pomoc i pracę w podkomisji, ale jeżeli jest przedstawicielka UOKiK, to chciałbym, żeby pani przekazała na ręce pana prezesa bardzo serdeczne podziękowania, bo naprawdę podszedł do tego bardzo profesjonalnie i też podzielił się z nami swoimi, tak naprawdę, spostrzeżeniami. Do was, instytucji, też trafia wiele różnych próśb czy listów pokazujących, jak trzeba to uregulować i co trzeba zmienić. Zatem współpraca z wami i taka otwartość prezesa na każdą moją prośbę naprawdę jest bardzo duża.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PoselGrzegorzNapieralski">Tak samo Państwowa Inspekcja Pracy, gdzie też jest absolutna otwartość. To z tej właśnie strony płynęło też najwięcej informacji i wsparcia, bo też wiele osób pisze do Państwowej Inspekcji Pracy z prośbą o pomoc. Ale Państwowa Inspekcja Pracy może poruszać się w tych ramach, które są zapisane w ustawach, które są zapisane w przepisach prawa, więc też wychodzimy naprzeciw właśnie propozycjom czy rozmowom z przedstawicielami Państwowej Inspekcji Pracy. Zatem proszę na ręce kierownictwa Państwowej Inspekcji Pracy złożyć takie podziękowania.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PoselGrzegorzNapieralski">Tak jak powiedział pan przewodniczący Zandberg, ja też na początku, tak naprawdę tych pól, które dzisiaj są warte przyjrzenia się przez podkomisję, ale też przez nas później, jako Komisja, jest o wiele więcej. Wspominałem tylko o bezpieczeństwie przewozowym, ale jest wiele, wiele innych, i chcielibyśmy absolutnie tę pracę kontynuować, raz na pół roku zdawać takie sprawozdanie.</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#PoselGrzegorzNapieralski">Mieliśmy trochę mniej tej pracy, bo sam początek prac naszej podkomisji przypadł, niestety, na czas pandemii. Pani marszałek z oczywistych względów na początku zezwalała tylko na posiedzenia ważnych komisji, komisji ustawowych, więc rozumieliśmy tę sprawę. Kiedy jednak tylko sprawy się poluzowały, ruszyliśmy do pracy i właśnie tak, jak przedstawiliśmy, ta praca wyglądała. Jeżeli są pytania bądź jakieś sugestie, jesteśmy do państwa dyspozycji. Dziękuję bardzo panu przewodniczącemu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawGonciarz">Dziękuję bardzo panu przewodniczącemu za przedstawienie informacji. Szanowni państwo, otwieram dyskusję. Czy ktoś z państwa chciałby zabrać głos? Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#CzlonekstowarzyszeniaISACAWarszawaJoannaKarczewska">Dzień dobry, nazywam się Joanna Karczewska, reprezentuję osoby, które na co dzień zajmują się cyberbezpieczeństwem, bezpieczeństwem informacji, ochroną danych osobowych.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#CzlonekstowarzyszeniaISACAWarszawaJoannaKarczewska">O ironio, sama jestem, ja i moja rodzina jesteśmy od kilku miesięcy ofiarami bankowych algorytmów cyfrowych. Jest to wyjątkowo nieciekawa sytuacja, czujemy się upokorzeni, poniżeni, pomiatani, banki głęboko naruszają naszą prywatność i nie ma praktycznie do kogo się odwołać – Ministerstwo Finansów umywa ręce, KNF umywa ręce, prokuratura umywa ręce. Zatem stąd na własnej skórze się przekonuję, jak istotne jest właśnie omawianie tej kwestii na tak wysokim szczeblu.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#CzlonekstowarzyszeniaISACAWarszawaJoannaKarczewska">Naprawdę dziękuję za powołanie podkomisji, dziękuję również za możliwość udziału w jej pracach, ale dopiero doświadczając tego na własnej skórze, wiem, jak to jest istotne i jak to boli – bo to autentycznie boli, czuję się naprawdę niedobrze z tym wszystkim. Jeszcze trafiło na mnie. Ja przynajmniej pracowałam kiedyś w banku, więc jeszcze mam, powiedzmy, możliwości robienia czegoś z tym, interweniowania, to samo moja rodzina. Jednak banki, wydawałoby się, że dwa poważne banki: bank z lwem i bank paryski… A tu się okazuje, że traktują nas niemalże jak przestępców. I nie ma z kim rozmawiać, to jest przerażające. Jeszcze gdyby było z kim rozmawiać, gdyby były jakieś nazwiska, a algorytmy bankowe powodują, że dostaję anonimowe listy, anonimowe SMS-y, że mam się zapoznać z jakąś korespondencją w systemie, i na tym się kończy.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#CzlonekstowarzyszeniaISACAWarszawaJoannaKarczewska">Zatem naprawdę proszę ciągnąć tę robotę, mam nadzieję, że nawet w następnej kadencji. To dotknie wcześniej czy później każdego.</u>
+          <u xml:id="u-6.4" who="#CzlonekstowarzyszeniaISACAWarszawaJoannaKarczewska">Chciałabym też poinformować, że w najbliższym numerze „Domeny”, czasopisma wydawanego przez Polskie Towarzystwo Informatyczne, będzie mój artykuł, gdzie podkreślam znaczenie podkomisji. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawGonciarz">Dziękuję bardzo za przekazanie tych informacji. Czy ktoś z państwa jeszcze chciałby zabrać głos? Nie słyszę. A pani tutaj, tak? Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#EkspertwZespolePrawnymKomisjiKrajowejNiezaleznegoSamorzadnegoZwiazkuZawodowegoSolidarnoscAnnaRedaCiszewska">Dzień dobry państwu. Właśnie widać, że dawno nie byłam w Sejmie, też w związku  z epidemią. Nazywam się Anna Reda-Ciszewska, jestem ekspertem Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#EkspertwZespolePrawnymKomisjiKrajowejNiezaleznegoSamorzadnegoZwiazkuZawodowegoSolidarnoscAnnaRedaCiszewska">Oczywiście, informacja o tym projekcie zmian w ustawie o związkach, o którym państwo dzisiaj mówią, dotarła do nas. Myślę, że to jest nasze pierwsze spotkanie, natomiast wstępnie jesteśmy pozytywnie zainteresowani zmianami w tym kierunku w związku ze zmieniającą się rzeczywistością, zmieniającym się światem, zmieniającą się gospodarką. Tak jak pan poseł powiedział, ustawa została uchwalona w 1991 r., więc wystarczy sobie wyobrazić, jaką wtedy mieliśmy cyfryzację. Już od pewnego czasu mówimy o tym, że gospodarka zmierza do gospodarki opartej na wiedzy.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#EkspertwZespolePrawnymKomisjiKrajowejNiezaleznegoSamorzadnegoZwiazkuZawodowegoSolidarnoscAnnaRedaCiszewska">Natomiast związki zawodowe zawsze pełniły funkcję kontrolną i można właśnie w tym zakresie zauważyć pewne braki. Nie tylko w ustawie o związkach zawodowych, też w innych regulacjach prawnych z zakresu prawa pracy. Stąd też właśnie moja tutaj obecność, takie wstępne zainteresowanie tym projektem i wstępne poparcie. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawGonciarz">Czekam na kolejne zgłoszenia w dyskusji. Nie słyszę, nie widzę. Tak więc zamykam dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawGonciarz">Dziękuję za państwa głosy, za informacje. To pokazuje, że jednak ważność tej podkomisji jest bardzo istotna. Dziękuję panu przewodniczącemu za zreferowanie prac podkomisji.</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawGonciarz">Chciałbym jeszcze powiedzieć, że proponowana przez podkomisję nowelizacja ustawy o związkach zawodowych zostanie przedyskutowania na posiedzeniu prezydium Komisji, a następnie wystąpimy z komisyjną inicjatywą ustawodawczą.</u>
+          <u xml:id="u-9.3" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawGonciarz">Czy jeszcze państwo przewodniczący chcieliby zabrać głos? Nie.</u>
+          <u xml:id="u-9.4" who="#PrzewodniczacyposelJaroslawGonciarz">Na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny, zamykam posiedzenie Komisji. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PoselGrzegorzNapieralski">Dziękujemy bardzo i do zobaczenia.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/cnt/201923-sjm-cntxx-00076-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/cnt/201923-sjm-cntxx-00076-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..830ef8c
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/cnt/201923-sjm-cntxx-00076-01/header.xml
@@ -0,0 +1,37 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-cntxx-00076-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii /nr 76/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii /nr 76/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#CNT">76</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-23</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PelniacyobowiazkidyrektorDepartamentuInfrastrukturyNajwyzszejIzbyKontroliMarekMaj" role="speaker">
+        <persName>Pełniący obowiązki dyrektor Departamentu Infrastruktury Najwyższej Izby Kontroli Marek Maj</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelGrzegorzNapieralski" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Grzegorz Napieralski</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="CNT" role="committee">
+        <orgName>Komisja Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/cnt/201923-sjm-cntxx-00076-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/cnt/201923-sjm-cntxx-00076-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..f31b4ef
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/cnt/201923-sjm-cntxx-00076-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,27 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzNapieralski">Witam ponownie bardzo serdecznie. Otwieram posiedzenie Komisji Cyfryzacji, Innowacyjności i Nowoczesnych Technologii. Stwierdzam kworum. Witam posłów oraz gości uczestniczących w posiedzeniu naszej Komisji. Najwyższą Izbę Kontroli reprezentuje pan Marek Maj, dyrektor Departamentu Infrastruktury. Dzień dobry panie dyrektorze – jeszcze raz. Maciej Maciejewski, dyrektor Departamentu Gospodarki, Skarbu Państwa i Prywatyzacji, witam panie dyrektorze. Pani Agnieszka Bernaś-Coşkun, wicedyrektor Departamentu Administracji Publicznej. Witam panią dyrektor. Panią dyrektor już pożegnałem i witam jeszcze raz. Pan Mariusz Czarnecki, główny specjalista kontroli państwowej – pana Mariusza też już pożegnałem. Witam jeszcze raz. Przepraszam za takie małe faux pas. Witam stałego doradcę Komisji, pana Radosława Nielka.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzNapieralski">Porządek dzisiejszego posiedzenia przewiduje rozpatrzenie i zaopiniowanie dla Komisji do Spraw Kontroli Państwowej sprawozdania z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2021 roku (druk nr 2346) w zakresie działania Komisji. Czy są uwagi do porządku dziennego? Nie widzę. Wobec niezgłoszenia uwag do porządku dziennego stwierdzam jego przyjęcie. Marszałek Sejmu zgodnie z art. 126 ust. 4 regulaminu Sejmu skierował w dniu 15 czerwca bieżącego roku przedstawione przez prezesa Najwyższej Izby Kontroli sprawozdanie z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2021 roku (druk nr 2346) do Komisji do Spraw Kontroli Państwowej w celu rozpatrzenia i zaopiniowania. Jednocześnie marszałek Sejmu skierowała to sprawozdanie do pozostałych komisji sejmowych w celu rozpatrzenia w swoim zakresie działania oraz przedstawienia uwag i wniosków do Komisji do Spraw Kontroli Państwowej w terminie do 30 czerwca 2022 roku. O zabranie głosu proszę przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli. Pan dyrektor? Bardzo proszę, panie dyrektorze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PelniacyobowiazkidyrektorDepartamentuInfrastrukturyNajwyzszejIzbyKontroliMarekMaj">Panie przewodniczący, panie posłanki, panowie posłowie, szanowni państwo, prezes NIK, tak jak powiedział pan przewodniczący, realizując konstytucyjny obowiązek, przedłożył Sejmowi sprawozdanie z działalności Izby w 2021 roku. Natomiast ja chciałbym przedstawić państwu informacje o ubiegłorocznych dokonaniach kontrolnych Departamentu Infrastruktury w zakresie działania Wysokiej Komisji. W ubiegłym roku poza kontrolami budżetowymi Departament Infrastruktury prowadził koordynację i czynności kontrolne 9 kontroli problemowych. Jedna z tych 9 kontroli dotyczyła problematyki objętej działaniem Wysokiej Komisji. Była to kontrola pod tytułem „Cyfryzacja ewidencji gruntów i budynków na szczeblu powiatowym”. W jej wyniku stwierdziliśmy, że mimo upływu 20 lat nie przeprowadzono cyfryzacji oraz modernizacji ewidencji gruntów i budynków na szczeblu powiatowym, co było skutkiem niezapewnienia stosownych środków finansowych na ten cel, jak też niezorganizowania skutecznego systemu nadzoru i koordynacji działań w tym zakresie na szczeblu powiatowym.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PelniacyobowiazkidyrektorDepartamentuInfrastrukturyNajwyzszejIzbyKontroliMarekMaj">Działania podejmowane przez starostów na rzecz cyfryzacji, modernizacji i aktualizacji ewidencji gruntów i budynków były niewystarczające do zapewnienia kompletności i zgodności danych tej ewidencji z obowiązującymi normami, standardami i specyfiką modelu pojęciowego. Negatywnie oceniliśmy też funkcjonujący system nadzoru realizacji przez starostów zadań dotyczących cyfryzacji i modernizacji ewidencji, który nie zapewnia przekazywania ministrowi przez głównego geodetę kraju rzetelnych danych o faktycznym stanie ewidencji i zaawansowania jej modernizacji. Ewidencja gruntów i budynków powinna być prowadzona w postaci cyfrowej – to jest komputerowych baz danych – najpóźniej od początku 2015 roku na terenach miejskich, a na terenach wiejskich najpóźniej od początku 2017 roku. Tymczasem w 2021 roku w 4 z 18 kontrolowanych przez nas starostw ewidencja ta częściowo nadal prowadzona była w postaci analogowej. Ustaliliśmy, że w skontrolowanych powiatach, według stanu na 1 stycznia 2017 roku, ewidencja tylko 7,2 obrębów ewidencyjnych była zmodernizowana zgodnie z obowiązującymi normami i standardami. W skali kraju na cele modernizacji ewidencji w latach 2017–2020 wydatkowano niecałe 400 mln zł, przy czym starostowie oszacowali, że na przeprowadzenie modernizacji tej ewidencji w zakresie określonym w obowiązujących przepisach prawa konieczne są do poniesienia dalsze nakłady w łącznej kwocie około 5,3 mld zł. Dopiero w 2020 roku – to jest 4 lata po upływie terminu, do którego starostowie mieli zakończyć proces cyfryzacji i modernizacji tej ewidencji – w Głównym Urzędzie Geodezji i Kartografii opracowano i opublikowano dokumenty dotyczące ujednolicenia sposobu przeprowadzania modernizacji tej ewidencji na obszarze całego kraju. Zarówno główny geodeta kraju, jak i wojewodowie są organami nadzoru geodezyjnego i kartograficznego w służbie geodezyjnej i kartograficznej, jednak to wyłącznie wojewoda jest konstytucyjnie i ustawowo umocowany do pełnienia nadzoru nad działalnością jednostek samorządu terytorialnego.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PelniacyobowiazkidyrektorDepartamentuInfrastrukturyNajwyzszejIzbyKontroliMarekMaj">Naszym zdaniem konieczne jest precyzyjne określenie kompetencji głównego geodety kraju do prowadzenia koordynacji działań starostów z zakresu cyfryzacji i modernizacji ewidencji gruntów i budynków na szczeblu powiatowym oraz określenie zasad i procedur sprawowania nadzoru wojewodów nad wykonywaniem przez starostów tych zadań. Właśnie między innymi tego dotyczyły wnioski, które po tej kontroli skierowaliśmy do Prezesa Rady Ministrów oraz do ministra właściwego do spraw rozwoju i technologii. Pod adresem Prezesa Rady Ministrów sformułowaliśmy wniosek dotyczący zapewnienia środków na finansowanie wykonywania przez starostów zadań zleconych z zakresu administracji rządowej w ramach cyfryzacji i modernizacji ewidencji gruntów i budynków w przypadku wprowadzenia w życia zmiany przepisów wpływających na zwiększenie zakresu tych zadań poprzez zwiększanie dochodów jednostek samorządu terytorialnego zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 167 ust. 4 Konstytucji RP i w art. 56 ust. 3 ustawy o samorządzie powiatowym – przekazywanie powiatowi nowych zadań wymaga zapewnienia środków finansowych koniecznych na ich realizację w postaci zwiększenia dochodów. Zasada ta naszym zdaniem powinna mieć zastosowanie także w sytuacji, gdy zakres zadań zostaje zmieniony przepisami aktu wykonawczego, a zmiany te powodują konieczność ponoszenia dodatkowych kosztów w związku z ich realizacją.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PelniacyobowiazkidyrektorDepartamentuInfrastrukturyNajwyzszejIzbyKontroliMarekMaj">Do ministra właściwego do spraw rozwoju i technologii skierowaliśmy wniosek o wystąpienie z inicjatywą opracowania rządowego programu określającego zasady i kierunki działania organów służby geodezyjnej i kartograficznej realizujących politykę państwa w obszarze prowadzenia ewidencji gruntów i budynków.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PelniacyobowiazkidyrektorDepartamentuInfrastrukturyNajwyzszejIzbyKontroliMarekMaj">Kolejny wniosek do ministra dotyczył podjęcia przez ministra działań mających na celu wystąpienie z inicjatywą ustawodawczą w sprawie określenia kompetencji nadzorczych wojewody nad zapewnieniem przez starostów jakości, aktualności i zupełności danych ewidencji gruntów i budynków. Ze swojej strony dziękuję za uwagę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzNapieralski">Panie dyrektorze, chciałem podziękować za przedstawienie tej informacji. Bardzo panu dziękuję. Otwieram dyskusję, bardzo proszę, czy ktoś chciałby zabrać głos? Nie widzę, zamykam dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzNapieralski">Pozostało mi jeszcze uchwalenie opinii dla Komisji do Spraw Kontroli Państwowej. Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, uznam że Komisja pozytywnie opiniuje powyższe sprawozdanie, nie zgłaszając do niego uwag i wniosków. I taką opinię przekażemy do Komisji do Spraw Kontroli Państwowej. Sprzeciwu nie słyszę. Informuję, że Komisja uchwaliła opinię w powyższej sprawie. Na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzNapieralski">Zamykam posiedzenie, a państwu bardzo serdecznie dziękuję. Życzę miłego dnia i do zobaczenia.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/enm/201923-sjm-enmxx-00125-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/enm/201923-sjm-enmxx-00125-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..442e6f8
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/enm/201923-sjm-enmxx-00125-01/header.xml
@@ -0,0 +1,73 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-enmxx-00125-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Edukacji, Nauki i Młodzieży /nr 125/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Edukacji, Nauki i Młodzieży /nr 125/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#ENM">125</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-21</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="LegislatorUrszulaSek" role="speaker">
+        <persName>Legislator Urszula Sęk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="LegislatorzBiuraLegislacyjnegoUrszulaSek" role="speaker">
+        <persName>Legislator z Biura Legislacyjnego Urszula Sęk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselAgnieszkaDziemianowiczBak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Agnieszka Dziemianowicz-Bąk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselAndrzejKryj" role="speaker">
+        <persName>Poseł Andrzej Kryj</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselArturDziambor" role="speaker">
+        <persName>Poseł Artur Dziambor</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselBarbaraNowacka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Barbara Nowacka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselKatarzynaKretkowska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Katarzyna Kretkowska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselKrystynaSzumilas" role="speaker">
+        <persName>Poseł Krystyna Szumilas</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselPiotrBorys" role="speaker">
+        <persName>Poseł Piotr Borys</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka" role="speaker">
+        <persName>Przewodnicząca poseł Mirosława Stachowiak-Różecka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMEiNDariuszPiontkowski" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w MEiN Dariusz Piontkowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji i Nauki Dariusz Piontkowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="WiceprezesZarzaduGlownegoZwiazkuNauczycielstwaPolskiegoKrzysztofBaszczynski" role="speaker">
+        <persName>Wiceprezes Zarządu Głównego Związku Nauczycielstwa Polskiego Krzysztof                      Baszczyński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="WiceprzewodniczacyKrajowejSekcjiOswiatyiWychowaniaNSZZSolidarnoscZbigniewSwierczek" role="speaker">
+        <persName>Wiceprzewodniczący Krajowej Sekcji Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność”  Zbigniew Świerczek</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="ENM" role="committee">
+        <orgName>Komisja Edukacji, Nauki i Młodzieży</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/enm/201923-sjm-enmxx-00125-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/enm/201923-sjm-enmxx-00125-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..d129c3f
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/enm/201923-sjm-enmxx-00125-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,598 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dzień dobry. Otwieram posiedzenie Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Witam członków Komisji i zaproszonych gości.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Stwierdzam kworum.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Porządek dzienny posiedzenia obejmuje pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela oraz niektórych innych ustaw (druk nr 2351). Czy są uwagi do porządku dziennego? Nie słyszę. Stwierdzam, że Komisja przyjęła porządek dzienny.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Zgodnie z art. 37 ust. 4 pierwsze czytanie może odbyć się nie wcześniej niż siódmego dnia od doręczenia posłom druku projektu, chyba że Sejm lub Komisja postanowią inaczej. Proponuję przystąpienie do pierwszego czytania. Czy są pytania lub sprzeciw? Nie ma. Przechodzimy do realizacji porządku dziennego.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Informuję, że marszałek Sejmu skierowała 17 czerwca 2022 r. do Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży do pierwszego czytania rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela oraz niektórych innych ustaw. Pierwsze czytanie obejmuje uzasadnienie projektu przez wnioskodawcę, debatę w sprawach ogólnych zasad projektu oraz pytania posłów i odpowiedzi wnioskodawców.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Zaczynamy. Proszę przedstawiciela wnioskodawców – sekretarza stanu w Ministerstwie Edukacji i Nauki pana Dariusza Piontkowskiego o przedstawienie projektu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Szanowni państwo, ten projekt ustawy odpowiada na postulaty środowiska dotyczące uproszczenia awansu zawodowego. Stąd zdecydowana większość przepisów tego projektu ustawy związana jest z awansem zawodowym. Po pierwsze, dotyczy to przede wszystkim nauczycieli rozpoczynających pracę i pracujących kilka lat w zawodzie. Chcemy zlikwidować dwa pierwsze stopnie awansu zawodowego, czyli nauczyciela stażystę oraz kontraktowego, i zamiast tego wprowadzić okres przygotowania do zawodu, który trwałby niemal cztery lata. W tym okresie nauczyciel powinien wykazać się pewną umiejętnością praktyczną pracy z uczniami. Nie będzie musiał już stosować tych wszystkich bardzo formalnych zabiegów związanych z awansem zawodowym. Nie będzie musiał składać tylu dokumentów. Wystarczy sama wola uczestniczenia w awansie zawodowym. Pierwszy stopień awansu zawodowego, jaki będzie obowiązkowy dla wszystkich nauczycieli, to stopień nauczyciela mianowanego. Aby móc pracować dalej w tym zawodzie, nauczyciel po okresie przygotowania będzie musiał uzyskać ten stopień awansu. Aby ten stopień awansu uzyskać, musi także przejść ocenę pracy, która powinna być co najmniej na poziomie dobrym. Po rozmowie z komisją kwalifikacyjną, czy egzaminacyjną, nauczyciel będzie mógł już pracować jako nauczyciel mianowany.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Drugi stopień awansu – stopień nauczyciela dyplomowanego pozostawiamy w dotychczasowym kształcie z niewielkimi zmianami dotyczącymi samego awansu. Tu także odbiurokratyzujemy proces awansu zawodowego. Odchodzimy od sztywnych terminów składania sprawozdań, co powinno być dobrze przyjęte przez nauczycieli. Chodzi nam o to, aby komisja oceniała realne przygotowanie nauczyciela do zawodu, jego umiejętności, to, co robi w szkole, a nie tylko i wyłącznie dokumenty.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Wraz ze zmianą awansu zawodowego przewidujemy także podniesienie wynagrodzeń zasadniczych nauczycieli w okresie przygotowania do zawodu, a więc obecnych nauczycieli stażystów oraz nauczycieli kontraktowych. Zdajemy sobie sprawę, że zawód nauczyciela powinien być także dobrze wynagradzany. Temu m.in. służy ten projekt ustawy. Wraz z awansem zawodowym nieco zmieniamy przepisy dotyczące oceniania nauczycieli. Chcemy powiązać niejako ocenę nauczyciela z awansem zawodowym. Przed ubieganiem się o każdy kolejny stopień awansu zawodowego nauczyciel powinien uzyskać ocenę, aby w tym awansie móc uczestniczyć. W przypadku nauczycieli dyplomowanych zakładamy, że ten stopień awansu powinni otrzymywać nauczyciele najlepsi, wyróżniający się i dlatego podnosimy nieco wymagania. Ocena, która umożliwi uzyskanie tego stopnia awansu zawodowego, to ocena bardzo dobra lub lepsza. Ten stopień awansu zawodowego nie jest obowiązkowy. Tylko ci nauczyciele, którzy będą chcieli w nim uczestniczyć, będą w tym procesie musieli wziąć udział.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Zmieniamy nieco skład komisji kwalifikacyjnej. Zmniejszamy liczbę ekspertów, co powinno ułatwić organom przygotowującym awans zawodowy przeprowadzenie całej ścieżki tego awansu. Chcemy także, aby ocena nauczyciela odbywała się w całym kraju według podobnych kryteriów, tak aby dyrektorzy szkół oceniający nauczycieli choćby przy okazji awansu zawodowego mogli robić to według obiektywnych kryteriów. Proponujemy, aby tak jak obecnie w przypadku nauczyciela stażysty nauczyciel przygotowujący się do zawodu miał opiekę starszego kolegi, mentora, który prowadziłby go przez pierwszych kilka lat, pomagał w przygotowaniu do zawodu, ukierunkował co do doskonalenia zawodowego.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Proponujemy również, aby w zakresie czasu pracy nauczycieli w ramach czterdziestogodzinnego czasu pracy wyodrębnić jedną godzinę tygodniowo na konsultacje przeznaczone dla uczniów bądź rodziców. Ta godzina nie musi być dokumentowana i nie wiążą się z tym żadne dodatkowe obowiązki biurokratyczne. Proponujemy również, aby to rozwiązanie, które funkcjonuje chyba już kolejny rok, które było wprowadzone w okresie dużej reformy organizacyjnej systemu oświaty, tzw. informowanie kuratora oświaty o wolnych stanowiskach pracy dla nauczycieli, stało się stałym rozwiązaniem. To pozwoli na ocenę, jakie jest zapotrzebowanie na nauczycieli poszczególnych zawodów w skali całego kraju. Gdybyśmy odeszli od tego rozwiązania, tak naprawdę stracilibyśmy narzędzie, które pozwala na informowanie także państwa posłów, bo bardzo często mamy tego typu pytania.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Będzie też niewielka zmiana przepisu dotycząca komisji dyscyplinarnych. Proponujemy, aby członkiem komisji można było być przez trzy kolejne następujące po sobie kadencje. Obecnie są to dwie kadencje. Jest to zmiana wynikająca także propozycji od dołu, która wskazuje na to, że pozostawienie możliwości zasiadania tylko przez dwie kadencje pozbawia te komisje osób, które mają już duże doświadczenie, i trzeba na nowo szkolić duże grupy osób, a mogłoby to mieć wpływ na jakość wydawania orzeczeń przez komisję dyscyplinarną.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Są też oczywiście zmiany formalne, dostosowujące obecny system oświaty do tych zmian legislacyjnych, związanych choćby z awansem zawodowym w przypadku szkół polskich poza granicami, przy ambasadach i przedstawicielstwach dyplomatycznych. Proponujemy dwie zmiany. Jedna dotyczy nazewnictwa kierowników szkół polskich. Chcemy, aby podobnie jak szefowie szkół w Polsce nazywani byli oni dyrektorami. Można powiedzieć, że jest to taka zmiana nazwy, ale też podniesienie prestiżu osób, które kierują polskimi placówkami. Chcemy również wprowadzić nowe zadanie. Dotąd szkoły obejmowały poziom szkoły podstawowej i ponadpodstawowej. Chcemy, aby także można było tworzyć oddziały za granicą dla dzieci w wieku od 3 do 6 lat, co naszym zdaniem powinno pomóc w utrzymywaniu polskości u kolejnych pokoleń Polaków.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Nowy przepis dotyczy administracji skarbowej, która powinna stać się niezależną instytucją audytową dla programu Erasmus Plus oraz Europejskiego Korpusu Solidarności. Dotąd KAS na zlecenie Ministerstwa Edukacji i Nauki zajmował się audytem, ale Komisja Europejska wymaga, aby stworzyć publiczną jednostkę audytową, która na stałe związana by była z tymi programami. Stąd w porozumieniu z Ministerstwem Finansów proponujemy, aby tę funkcję pełniła Krajowa Administracja Skarbowa.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">To chyba są najważniejsze propozycje. Jesteśmy oczywiście otwarci na państwa propozycje i uwagi. Cała ustawa przeszła normalny proces legislacyjny, łącznie z konsultacjami. Uwzględniliśmy dużą część uwag, które napłynęły w trakcie konsultacji.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Otwieram dyskusję. Zgłosiła się pani poseł Krystyna Szumilas. Zanim oddam jej głos, zapytam, czy ktoś z państwa posłów będzie jeszcze chciał zabrać głos w dyskusji? Rozumiem, że tylko pani poseł, a następnie w ramach gości pan Baszczyński. Jeszcze pani Dziemianowicz-Bąk i panowie Baszczyński i pan, którego nazwiska zapomniałam, za co przepraszam. Bardzo proszę, pani poseł.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PoselKrystynaSzumilas">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PoselKrystynaSzumilas">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, po pierwsze, chciałam zwrócić uwagę na to, że znów mamy do czynienia z bardzo poważną zmianą systemową, ponieważ głęboko zmieniają państwo awans zawodowy nauczyciela, tak naprawdę powracając do czasów PRL – ocena pracy itd. To wszystko jest zapisane w tym awansie. Robimy to w bardzo krótkim czasie. Projekt wpłynął 17 czerwca, dziś jest pierwsze czytanie i jak znam życie, będą chcieli państwo przegłosować ten projekt na tym posiedzeniu Sejmu, bez możliwości dyskusji ze środowiskiem w trakcie prac nad projektem. Dlatego złożymy – mam przygotowany – w imieniu klubów opozycyjnych wniosek o wysłuchanie publiczne w tej sprawie, bo sprawa jest naprawdę bardzo kluczowa i wymaga chwili zastanowienia.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PoselKrystynaSzumilas">Nie zgadzam się fundamentalnie z interpretacją ministerstwa edukacji narodowej czy też Ministerstwa Edukacji i Nauki, że zmiana odbiurokratyzowuje system awansu zawodowego. Tak naprawdę jedną biurokrację zastępuje inną. Ocena pracy nauczyciela to bardzo biurokratyczny proces. Jeżeli chcemy w każdym momencie, w każdej chwili – tylko ustawa mówi o tym, że pomiędzy jedną a drugą oceną nauczyciela musi minąć rok, czyli jeśli chcemy co dwa lata oceniać nauczyciela, a taka jest możliwość, cała edukacja będzie polegała wyłącznie li tylko na ocenie pracy nauczyciela. W ten proces są włączeni kuratorzy, a więc będzie to tak naprawdę polityczna ocena pracy nauczyciela, narzędzie używane do tego, aby eliminować z systemu niepokornych nauczycieli. To kolejne takie narzędzie. Na pewno to, co państwo proponują, nie odbiurokratyzowuje systemu awansu zawodowego, a tę biurokrację zwiększa.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PoselKrystynaSzumilas">Chcę jeszcze podkreślić, że jeśli ta ustawa nie idzie w kierunku odbiurokratyzowania awansu zawodowego, to jest podstawowe pytanie – dlaczego ta ustawa znalazła się dzisiaj w Sejmie. Jeden powód już podałam – to jest kolejne narzędzie, kaganiec nałożony na nauczycieli w postaci oceny pracy w momencie, gdy coś zarządzającym edukacją nie spodoba się w pracy nauczyciela. Drugi powód to propaganda. Jeśli chodzi o ten projekt ustawy, likwidują państwo stopień nauczyciela stażysty, wydłużając ten czas, kiedy nauczyciel tym stażystą jest. To, że zmieniacie nazwę, że to nie będzie teraz stażysta, tylko nauczyciel początkujący, tak naprawdę niczego nie zmienia. Gra słowami jest wam dobrze znana, ale tak naprawdę będzie to dalej nauczyciel, który będzie przygotowywał się do zawodu nauczyciela – tym razem przez sześć lat. Ta zmiana, którą tu państwo wprowadzają, nie dotyczy nauczycieli mianowanych i dyplomowanych, poza tą oceną pracy, o której już mówiłam.</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#PoselKrystynaSzumilas">Tak naprawdę chcecie uciec od problemu i mieć propagandowe hasło mówiące o tym, że podwyższyliście płace nauczycieli, ale niewielkiej, maleńkiej grupy nauczycieli stażystów i kontraktowych, którzy rozpoczynają pracę. Pozostali nauczyciele pozostają na pensji, którą mają teraz. Po prostu spłaszczacie system, chcąc mieć argument dla ludzi, że podnosicie płace nauczycieli stażystów i kontraktowych, czyli niewielkiej grupie. Uczciwiej byłoby, aby to jasno powiedzieć albo jeśli już robicie rewolucję w awansie zawodowym, również potraktować poważnie nauczycieli mianowanych i dyplomowanych – i wykorzystać ten moment do podniesienia ich wynagrodzeń.</u>
+          <u xml:id="u-4.5" who="#PoselKrystynaSzumilas">Przeczytaliśmy dokładnie wszystkie opinie. Pan minister mówił o tym, że ten projekt był konsultowany. Jest to projekt rządowy, ale skróciliście konsultacje. Związki zawodowe i wszystkie te organizacje, które tradycyjnie biorą udział w konsultacjach społecznych, otrzymały pismo, że konsultacje nie będą trwały zgodnie z ustawą 30 dni, ale zostają skrócone do 21 dni. Ten proces konsultacji również został skrócony. Jedno wam się udało – pogodzić wszystkie związki zawodowe. Tym razem nie tylko ZNP i Forum są przeciwko tej ustawie, ale przeciwko tej ustawie jest również „Solidarność”. Podstawowym argumentem, który jest podnoszony we wszystkich tych opiniach, jest właśnie to, co powiedziałam na początku – propagandowy charakter ustawy, dający ministrowi możliwość mówienia, że podniósł płace nauczycieli, a tak naprawdę pozostawił 90% nauczycieli na dotychczasowych wynagrodzeniach. To jest zastąpienie jednej biurokracji drugą, czyli biurokracją związaną z oceną pracy nauczyciela, nałożenie na nauczycieli następnego kagańca w postaci oceny pracy i powrót do przeszłości.</u>
+          <u xml:id="u-4.6" who="#PoselKrystynaSzumilas">Mówicie, że walczycie z komunizmem, a w edukacji wprowadzacie wszystkie rozwiązania, które były w latach PRL w polskiej szkole, bo wam się podoba to, żeby kneblować usta nauczycielom, aby mieć narzędzia do tego, aby czynić ich posłusznymi, bo nie lubicie ludzi, którzy mają inne zdanie, i chcecie wychować pokolenie Polaków, które będzie grzecznie głosowało na PiS bez zadawania zbędnych pytań. Dlatego nie zgadzamy się z ideą tego projektu. Nie zgadzamy się z propozycjami i dlatego składamy wniosek o odrzucenie projektu i wniosek o ewentualne wysłuchanie publiczne, jeśli ten projekt nie zostanie odrzucony. Jest w Sejmie nasz projekt, który podnosi wynagrodzenia nauczycieli o 20%. Apeluję do państwa, aby ten projekt poprzeć. Będzie to projekt sprawiedliwy, który wszystkich nauczycieli w systemie będzie traktował jednakowo.</u>
+          <u xml:id="u-4.7" who="#PoselKrystynaSzumilas">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Głos ma pani poseł Agnieszka Dziemianowicz-Bąk – bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PoselAgnieszkaDziemianowiczBak">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, panie ministrze, chciałabym przypomnieć, że Karta Nauczyciela to ustawa, której główną rolą i zadaniem jest ochrona nauczycieli jako pracowników. Tymczasem nowelizacja zaproponowana przez rząd jest projektem skrajnie antypracowniczym i nic dziwnego, że wszystkie związki zawodowe, począwszy od Związku Nauczycielstwa Polskiego, przez Forum Związków Zawodowych, po oświatową „Solidarność”, krytykują ten projekt i go nie popierają. Po pierwsze, jest to nowelizacja, która jeśli wejdzie w życie, będzie prowadziła do uśmieciowienia i prekaryzacji zawodu nauczyciela. Rozszerzenie możliwości zatrudnienia w oświacie na zasadach umowy na czas określony to osłabienie stabilizacji zatrudnienia nauczycieli.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PoselAgnieszkaDziemianowiczBak">Po drugie kwestia spłaszczenia wynagrodzeń jest po prostu demotywująca dla nauczycieli. Jeśli państwa nowelizacja wejdzie w życie, to nauczyciele z dużym doświadczeniem będą zarabiali na poziomie podobnym do nauczycieli początkujących, co jest wprost sprzeczne z ideą motywowania do rozwoju zawodowego i awansu. Po trzecie, wprowadzacie państwo tylnymi drzwiami zwiększenie pensum. To coś, co sami swego czasu zmienialiście. Kolejna godzina karciana, nie wiem, czy już dziś Czarnkowa, czy jakaś inna, to próba zmuszenia nauczycieli do zwiększenia biurokracji, pracy w ramach pensum, bez żadnego powodu, dlatego że obowiązki, które nauczyciele realizują, wyczerpują te potrzeby, z którymi wiąże się praca w szkole, wychowawcze, konsultacyjne, z jakimi zgłaszają się uczniowie i jakich potrzebuje szkoła. Dlatego nie bardzo widzę możliwość, aby poprzeć projekt nowelizacji Karty Nauczyciela, z którym nie zgadzają się wszystkie środowiska nauczycielskie i pracownicze i który w swoim zamyśle, praktyce i w skutkach będzie po prostu projektem antypracowniczym.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PoselAgnieszkaDziemianowiczBak">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Bardzo proszę, głos ma pan Baszczyński.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#WiceprezesZarzaduGlownegoZwiazkuNauczycielstwaPolskiegoKrzysztofBaszczynski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#WiceprezesZarzaduGlownegoZwiazkuNauczycielstwaPolskiegoKrzysztofBaszczynski">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, zanim przejdę do meritum, chcę poinformować posłów, że pomysł na reformę awansu pojawił się dokładnie rok temu, w czasie prac zespołu ds. pragmatyki zawodowej, reaktywowanego po dłuższej przerwie. Wtedy wszystkie związki zawodowe powiedziały, że należy to zdjąć z porządku prac zespołu, motywując to dwoma argumentami. Po pierwsze, nie można z poniedziałku na wtorek zmieniać awansu. Przypomnieliśmy, że minister Handke, zanim wprowadził awans, poprzedził to bez mała roczną konsultacją, wydaniem specjalnej broszury. Po prostu o tym rozmawialiśmy.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#WiceprezesZarzaduGlownegoZwiazkuNauczycielstwaPolskiegoKrzysztofBaszczynski">Drugi, jakże ważny argument – jeśli już konsultacje by się odbyły, to awans powinien być związany z nowym systemem wynagradzania, opartym o średnią w gospodarce. Dlaczego o tym przypominam i informuję o tym posłów? Bo wtedy strony zgodziły się, że sprawa awansu nie będzie procedowana. Z tego powodu z zaskoczeniem przyjęliśmy fakt, że 7 kwietnia otrzymujemy projekt ustawy nowelizującej Kartę Nauczyciela w obszarze awansu. Chyba nie powiedzą mi państwo, że to jest reforma awansu. To nie jest nawet wydmuszka awansu zawodowego. Co to właściwie jest? Gdy przeczytałem uzasadnienie, to nasunęło mi się kilka wątków. Po pierwsze, twórcy tego projektu dokumentu napisali, że te wszystkie propozycje uproszczą i odbiurokratyzują system. To chyba jakieś nieporozumienie. Jak to odbiurokratyzują system? Czym są kryteria awansu zawodowego, kryteria oceny? Przecież myśmy to już przeżywali, panie ministrze Piontkowski, gdy minister Zalewska wymyśliła kryteria. To strajk spowodował, że państwo się wycofali z ustawy o kryteriach. Przecież kryteria to dopiero biurokracja, papiery, które państwo fundują szkole i nauczycielom.</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#WiceprezesZarzaduGlownegoZwiazkuNauczycielstwaPolskiegoKrzysztofBaszczynski">Tak przy okazji – myślę, że nic się nie zmieniło w polskim parlamencie i obowiązuje pewien regulamin, który mówi, że wraz z projektem ustawy powinien być projekt rozporządzenia. Jakie kryteria wymyśli pan minister Czarnek? Dotyczące na przykład postawy etyczno-moralnej, jak wymyśliła pani minister Zalewska? To jest po prostu grubo nie w porządku. Jeśli już coś przedstawiacie, to proszę przedstawiać taki dokument komplementarnie. Dlaczego to nazwałem wydmuszką? Likwidujecie stopień stażysty i nauczyciela kontraktowego i wprowadzacie stopień – nie wiem, jak to nazwać – nauczyciela początkującego. Jest to, po pierwsze, związane z permanentną oceną, według kryteriów, które wymyśli pan minister Czarnek, oraz związane z zatrudnieniem tych ludzi przychodzących do zawodu przez dwa lata na podstawie umowy na czas określony. Chciałem zadać pytanie – panie ministrze, jak to, nauczyciel zgodnie z państwa projektem uzyska przygotowanie do zawodu po co najmniej czterech latach? To czym są wobec tego studia pięcioletnie? Może należałoby się zastanowić, czy osoba, która przychodzi do tego zawodu, dopiero po czterech latach tej permanentnej oceny i egzaminu państwowego będzie nauczycielem.</u>
+          <u xml:id="u-8.4" who="#WiceprezesZarzaduGlownegoZwiazkuNauczycielstwaPolskiegoKrzysztofBaszczynski">Mówili państwo jeszcze o biurokracji. Dobrze. Nie będzie czegoś takiego jak plan rozwoju, ale wprowadzają państwo analizę dorobku zawodowego. Analiza nie będzie wymagała pisemnej informacji? Wprowadzają państwo opis i analizę sposobu spełniania wymagań. Przecież to wszystko wymaga biurokracji. Pan minister powiedział, że godzina karciana nie będzie związana z biurokracją. Przecież państwo dawali argumenty sześć lat temu, że odchodzimy od karcianej godziny, bo ona również wiąże się z papierologią. Na coś się zdecydujcie. Oczywiście to będzie papierologia. Co jest zawstydzające? Państwo napisali, że dzięki tej, nazwijmy to, karcianej czy Czarnkowej – nieważnie jakiej – godzinie wreszcie rodzic będzie mógł się kontaktować z nauczycielem. To teraz nie może się kontaktować? Trzeba wprowadzać tego typu przepisy? Gdzie szacunek dla rad pedagogicznych? Gdzie szacunek dla statutu szkoły? Są pewne rozwiązania, które już od bardzo wielu lat obowiązują – przepraszam za sformułowanie – funkcjonują w szkole. Państwo chcą to przewrócić do góry nogami.</u>
+          <u xml:id="u-8.5" who="#WiceprezesZarzaduGlownegoZwiazkuNauczycielstwaPolskiegoKrzysztofBaszczynski">Jeszcze sprawa wynagrodzeń – to co najmniej jakiś żart. W tym projekcie jest napisane, że wynagrodzenie dla tych początkujących wzrasta o 20%. Po pierwsze, to nie jest o 20%, bo obecnie kontraktowy ma 11%, czyli wzrasta o 9%, po drugie, jest nieuregulowany stosunek pracy, a po trzecie, zamrażają państwo wskaźniki dla nauczycieli mianowanych i dyplomowanych, czyli spłaszczacie wynagrodzenia.</u>
+          <u xml:id="u-8.6" who="#WiceprezesZarzaduGlownegoZwiazkuNauczycielstwaPolskiegoKrzysztofBaszczynski">Dlaczego o tym wszystkim mówię? Bo mamy przygotowane poprawki. Przekażemy je posłom opozycji, po to aby je zaprezentowali. Ten projekt tak naprawdę jest do odrzucenia. Nie wiem z kim pan minister go konsultował i jakie środowiska powiedziały, że to jest dobre i oczekiwane. Nie znam takich nauczycieli – moich koleżanek i kolegów.</u>
+          <u xml:id="u-8.7" who="#WiceprezesZarzaduGlownegoZwiazkuNauczycielstwaPolskiegoKrzysztofBaszczynski">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Bardzo proszę, głos ma pan Świerczek.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#WiceprzewodniczacyKrajowejSekcjiOswiatyiWychowaniaNSZZSolidarnoscZbigniewSwierczek">Szanowna pani przewodnicząca, szanowni państwo, Krajowa Sekcja Oświaty i Wychowania NSZZ „Solidarność” złożyła dość obszerne wyjaśnienia i opinię dotyczącą tego projektu. Chciałbym zwrócić uwagę tylko na trzy aspekty, które zostały już poruszone. W niektórych wypowiedział zauważyłem pewne sformułowania z naszej opinii, z czego się bardzo cieszę. Trzy bardzo istotne fakty.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#WiceprzewodniczacyKrajowejSekcjiOswiatyiWychowaniaNSZZSolidarnoscZbigniewSwierczek">Po pierwsze, nawiązywanie stosunku pracy, czyli kwestia wielości umów na czas określony. To przecież „Solidarność” walczyła o to, aby zlikwidować śmieciówki. Wspólnie dążyliśmy do tego, aby ograniczyć liczbę umów na czas określony z Kodeksu pracy. Co się takiego dzieje, że w Prawie oświatowym ta liczba umów na czas określony jest określona jako wiele? Wiele – to może być nieokreślona ilość. Nie jest powiedziane, ile ich może być, czyli ten nauczyciel, który nie zdobędzie stopnia nauczyciela mianowanego, po sześciu latach może pracować dalej na wielu umowach na czas określony. Wydaje mi się, że coś tu nie zatrybiło, coś nie gra.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#WiceprzewodniczacyKrajowejSekcjiOswiatyiWychowaniaNSZZSolidarnoscZbigniewSwierczek">Druga sprawa, też poruszana non stop. „Solidarność” od wielu lat prosi o to, aby system wynagradzania został zmieniony, gdyż nie przystaje on do dzisiejszych realiów. To my debatowaliśmy na temat powiązania spraw wynagrodzeń nauczycieli z pewnym wskaźnikiem makroekonomicznym, który byłby niezależny. Szczegółowo państwu mówił o tym kolega na poprzednim posiedzeniu nadzwyczajnym na temat sprawy wynagrodzeń. Chodzi o to, aby uniezależnić tę płacę nauczycieli od pewnych perturbacji rządowo-partyjnych. To jest bardzo istotne. Nieważne, która opcja będzie rządziła, ważne, aby w oświacie była stabilizacja – zarówno pracy, jak i wynagrodzeń. To bardzo istotne. Spłaszczenie, o którym już wspomniano, faktycznie wystąpi, jeśli ten projekt zostanie przyjęty. Będzie to demotywujące dla pozostałej części nauczycieli, którzy wiele lat pracowali na swoją pozycję w szkole.</u>
+          <u xml:id="u-10.3" who="#WiceprzewodniczacyKrajowejSekcjiOswiatyiWychowaniaNSZZSolidarnoscZbigniewSwierczek">Trzeci aspekt, na który chciałem zwrócić uwagę, to taka wisienka na torcie. Nazywam to taką perłą wśród przepisów związanych z oświatą – ja bym je nazwał bublami. To godzina dyspozycyjności nauczyciela, równa godzinie karcianej. To nie jest nic innego. W realiach do tego dojdzie, że dyrektorzy w szkołach – a tam jesteśmy jako związki zawodowe – będą żądali od nauczycieli realizacji tego, co już nauczyciele robią. Nie rozumiem, dlaczego mamy wrócić do tego, z czym walczyliśmy, co zostało wprowadzone przez panią minister Hall. To my bywaliśmy pod ministerstwem, bywaliśmy w Warszawie na protestach po to, aby zlikwidować te godziny karciane. Przecież daliśmy w rozmowach i proponowaliśmy bardzo ciekawe rozwiązanie. Wielu ministrów obiecywało, że się tym zajmie i wprowadzi – i do dnia dzisiejszego tego nie ma. To standaryzacja w oświacie. To bardzo ważna rzecz – standardy zarówno zatrudnienia, jak i liczby dzieci itd. To spowoduje stabilizację pracy nauczycieli i jeszcze jedno – że nie będziemy jeszcze dyskutowali o tym, o co państwo wzięli sprzed wielu lat, czyli o tym pomyśle godziny dyspozycyjności. My ją nadal będziemy nazywali niepłatną godziną karcianą, ponieważ w rzeczywistości ona niczym innym nie jest. Dlatego Krajowa Sekcja Oświaty i Wychowania złożyła tę opinię i będzie ją podtrzymywać. To opinia negatywna do projektu.</u>
+          <u xml:id="u-10.4" who="#WiceprzewodniczacyKrajowejSekcjiOswiatyiWychowaniaNSZZSolidarnoscZbigniewSwierczek">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Panie ministrze, bardzo proszę o odniesienie się do tych zagadnień i pytań, jakie padły w dyskusji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#SekretarzstanuwMEiNDariuszPiontkowski">Mam wrażenie, że część osób rzeczywiście tęskni do PRL i wszystko, co choć w jakikolwiek minimalny sposób może kojarzyć się z przepisami, które kiedyś były, uważa za powrót do PRL. To jest próba racjonalizacji tego, co się odbywa. Przypomnę, że reformy dokonane przez rząd Buzka, w tym także reforma Handkego, okazały się wymagać bardzo poważnej korekty. Przecież funkcjonowanie gimnazjów okazało się nie najlepszym rozwiązaniem. Obecnie nie słyszę głosów mówiących o tym, że trzeba na siłę powracać do rozwiązania gimnazjalnego, a państwo tak wylewali łzy przy tamtym projekcie. Mam podobne wrażenie, jeśli chodzi o uwagi dotyczące oceniania nauczycieli. Jeszcze raz przypomnę, że nie ma niczego takiego w ustawie jak permanentne ocenianie nauczycieli. Jest to wymysł niektórych związkowców, którzy w ogóle nie chcieliby, aby nauczyciel w jakimkolwiek momencie swojej pracy był oceniany. To tak, jakby pracownik w żadnym miejscu pracy miał nie być oceniany. To mniej więcej tego typu podejście.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#SekretarzstanuwMEiNDariuszPiontkowski">Mówimy tylko i wyłącznie o tym, że ocena pracy nauczyciela jest związana z postępowaniem awansowym – i tu wyznaczamy w zasadzie tylko trzy sztywne terminy. Pierwszy po drugim roku pracy. Wydaje się czymś oczywistym, że nauczyciel, który jest świeżo po studiach, ma przygotowanie teoretyczne i uczy się tak naprawdę tego zawodu w praktyce, powinien być oceniony przez dyrektora, jego pracodawcę, tak aby zarówno dyrektor, jak i sam nauczyciel rozpoczynający swoją karierę zawodową wiedział, na jakim jest stopniu przygotowania, jak jest oceniany przez pracodawcę i co ewentualnie powinien poprawić w wykonywanym przez siebie zawodzie. To nie wydaje się niczym nadzwyczajnym, a raczej jest swego rodzaju pomocą dla nauczyciela, który dopiero rozpoczyna staż praktyczny w tym zawodzie. Wydaje się też oczywistym, że lepiej aby nauczyciel był oceniony całościowo za okres stażu, niż aby sztucznie dokonywać podsumowania jego dorobku zawodowego za okres stażu. Wydaje się, że ocena jest bardziej kompleksowa i nie ogranicza się tylko i wyłącznie do stażu, tylko kompleksowo mówi o tym, jak nauczyciel jest przygotowany do pracy z dziećmi i młodzieżą. Czy jest w tym coś złego? Państwo, jak rozumiem, są bardzo mocno przywiązani do sztywnych terminów składania wniosków o rozpoczęcie stażu, sztywnych terminów dotyczących odbywania stażu, nie daj Boże nauczyciel spóźniał się o jeden czy kilka dni i przepadał mu rok, dwa lub trzy stażu i musiał go rozpoczynać od początku. Jak rozumiem, nie wiem z jakiego powodu, część związków zawodowych jest bardzo przywiązanych do tego, aby nauczyciel był w sztywnych rygorach i nie daj Boże aby wykazał się jakąś samodzielnością. Ten projekt ustawy odbiurokratyzuje system awansu zawodowego. Bez względu na to, jak by to państwo zaklinali, taka jest prawda.</u>
+          <u xml:id="u-12.2" who="#SekretarzstanuwMEiNDariuszPiontkowski">Oceny pracy oczywiście można dokonać na wniosek dyrektora, nauczyciela, ale tego rodzaju przepisy były już obecnie i nie wiem, skąd w ogóle uwaga, że jest jakieś permanentne ocenianie nauczyciela. Jest to po prostu nieprawdziwe. Albo państwo nie czytali projektu ustawy, albo świadomie próbujecie zafałszować informacje.</u>
+          <u xml:id="u-12.3" who="#SekretarzstanuwMEiNDariuszPiontkowski">Dlaczego nieco przyspieszono tryb konsultacji? Jeśli te zmiany awansowe mają wejść od września, to projekt ustawy musi być przeprocedowany przez obie izby parlamentu, musi uzyskać podpis prezydenta i wtedy dopiero wejdzie w życie. Trudno sobie wyobrazić, żeby awans zawodowy zmieniał się w trakcie roku szkolnego. Przewidujemy oczywiście także okresy przejściowe. Ci nauczyciele, którzy rozpoczęli staż według obecnych zasad, mogą go również według tych zasad dokończyć. Nie ma w żadnym elemencie tego projektu ustawy przepisu, że wydłużamy awans zawodowy nauczycieli, bo pojawił się taki wątek. Absolutnie tak nie jest. Łączny czas awansu zawodowego jest taki sam, jak obecnie, a nawet skracamy ten okres początkowy. Obecnie zanim nauczyciel stażysta i kontraktowy stanie się nauczycielem mianowanym, musi minąć sześć lat. Skracamy ten okres do czterech lat. Wydaje się chyba czymś oczywistym, że jeśli chcemy, aby dziećmi i młodzieżą zajmowali się dobrze przygotowani nauczyciele, warto aby nauczyciel, który przystępuje do obowiązkowego stopnia awansu zawodowego, czyli stopnia awansu mianowanego, był przynajmniej dobrze oceniony. Czy jest coś w tym złego, że chcemy, aby kadra kształtująca przyszłe pokolenia Polaków była po prostu jak najlepiej przygotowana? Chyba, że państwo nie chcą tego, aby pracowali w szkołach dobrzy nauczyciele, a każdy, kto się zgłosi, według was powinien od razu móc pracować.</u>
+          <u xml:id="u-12.4" who="#SekretarzstanuwMEiNDariuszPiontkowski">Związkowcy wracają ciągle do pomysłu powiązania płacy nauczycieli z przeciętnym wynagrodzeniem w gospodarce narodowej. Proponowaliśmy pewne rozwiązania na etapie rozmów ze związkami zawodowymi i samorządem terytorialnym. Wiązałyby one tę płacę z jakimiś wskaźnikami funkcjonującymi w innych dziedzinach życia, chociażby z płacą minimalną, ale państwo nie byli wtedy zainteresowani tego typu rozwiązaniami. Nie ma natomiast zgody politycznej na to, aby nastąpiło proste połączenie płacy przeciętnej w gospodarce z wynagrodzeniem nauczycieli i państwu wyraźnie o tym mówiliśmy. Próbujecie udawać, że tych komunikatów nie słyszeliście.</u>
+          <u xml:id="u-12.5" who="#SekretarzstanuwMEiNDariuszPiontkowski">Dziękuję, że zwrócili państwo uwagę na to, że nie jest to zupełnie nowy projekt zmian w awansie zawodowym, tylko pojawił się on co najmniej kilkanaście miesięcy temu. Mieli państwo więc okazję zapoznać się z tymi propozycjami. To jest prawda, nie jest to proste skonsumowanie prac zespołu trójstronnego, ale korekta awansu zawodowego służąca zmniejszeniu biurokracji – nie rewolucja, która całkowicie ten awans zawodowy zmienia. Co do tego się zgadzam. Ponieważ nie było zgody czynnika społecznego – tu mam na myśli związki zawodowe – na bardzo daleko idącą zmianę awansu zawodowego, ograniczyliśmy się do tych zmian, które wydawały się nam korzystne dla nauczycieli i one są dla nich korzystne. Wbrew temu, co państwo sugerują, nauczyciel będzie miał zdecydowanie mniej obowiązków biurokratycznych, mniej papierologii, sprawozdań, różnego rodzaju dokumentów, które będzie musiał składać przy okazji awansu. Tak naprawdę powinien wykazać się umiejętnością pracy z uczniami, a szansą na to, aby sprawdzić, jak jest do tego przygotowany, są lekcje praktyczne w pierwszych dwóch latach i potem przed oceną na stopień awansu nauczyciela mianowanego oraz wykazanie się przed komisją egzaminacyjną, że realizował w trakcie tego okresu stażowego te zadania, które należą do ustawowych obowiązków nauczyciela. Czy w tym jest jakaś biurokracja? Nie wiem, jak w związku z tym państwo wyobrażają sobie awans zawodowy. Sam mam cztery czy pięć lat przepracowanych w zawodzie. Według was miałoby to oznaczać, że nauczyciel z automatu uzyskuje stopień awansu zawodowego.</u>
+          <u xml:id="u-12.6" who="#SekretarzstanuwMEiNDariuszPiontkowski">Godzina konsultacji – część z państwa zwróciło na to uwagę, że są to i tak obowiązki zapisane w Karcie Nauczyciela. Powiem szczerze, nie bardzo rozumiem, skąd ten opór. Jeśli nauczyciele powinni to realizować i według państwa realizują, to zapisanie tego wprost w ustawie niczego z punktu widzenia nauczyciela nie zmienia. Skąd ten opór? Państwo nie chcą, aby to było po prostu zapisane? Mamy informacje, że niestety nie we wszystkich szkołach te obowiązki są realizowane. Stąd propozycja jednej godziny w ramach czterdziestogodzinnego tygodnia pracy. Nie wiążą się z tym żadne biurokratyczne obowiązki. Nauczyciel nie musi prowadzić żadnego dziennika, nie musi przedstawiać żadnych dokumentów związanych z odbyciem tej godziny. To chyba tyle na ten moment.</u>
+          <u xml:id="u-12.7" who="#SekretarzstanuwMEiNDariuszPiontkowski">Przepraszam, jeszcze umowy czasowe. Obecnie nauczyciel kontraktowy ma też zawierane umowy na czas określony. Wyraźnie stawiamy barierę, że po dwóch latach przy uzyskaniu oceny dobrej nauczyciel musi być zatrudniony na czas nieokreślony. Rozporządzenie o ocenianiu jest dołączone do projektu ustawy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dziękuję. Zamykam dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Stwierdzam zakończenie pierwszego czytania projektu ustawy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PoselKatarzynaKretkowska">Pani przewodnicząca, mam pytanie do tego, co przed chwilą powiedział pan minister.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Zaraz będziemy szczegółowo rozpatrywali projekt ustawy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PoselKatarzynaKretkowska">Chciałam tylko zadać pytanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Jedno krótkie pytanie, bardzo proszę. To wyjątek, bo nie zabierała pani jeszcze głosu w dyskusji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PoselKatarzynaKretkowska">Jedno zwięzłe pytanie. Panie ministrze, dlaczego przed chwilą powiedział pan, że jest rzeczą oczywistą dla ministerstwa, że nie przyjęliście propozycji oparcia systemu wynagrodzeń o przeciętną płacę w gospodarce? Dlaczego pan powiedział, że to jest przecież oczywiste? To nie jest oczywiste. Nie rozumiem, dlaczego ministerstwo uznaje to za oczywiste i robi z tego problem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#SekretarzstanuwMEiNDariuszPiontkowski">Pani poseł, powiedziałem tylko, że informacja, że nie ma zgody politycznej na przyjęcie takiego rozwiązania, wydawała się oczywista i związkowcy wiedzieli o tym od wielu miesięcy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#PoselKatarzynaKretkowska">Ale dlaczego? To nie jest oczywiste.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#SekretarzstanuwMEiNDariuszPiontkowski">Bo to by kosztowało 100 mld zł.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#PoselKatarzynaKretkowska">Należy inwestować w edukację. Kosztowałoby tyle, ile by musiało.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dziękuję bardzo. Zamknęłam dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-24.1" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Jeszcze raz stwierdzam zakończenie pierwszego czytania projektu ustawy z druku nr 2351.</u>
+          <u xml:id="u-24.2" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Szanowni państwo, mamy wniosek o wysłuchanie publiczne. Ten wniosek przegłosujemy. Wniosek o wysłuchanie publiczne zaproponowany został przez Koalicję Obywatelską.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#LegislatorzBiuraLegislacyjnegoUrszulaSek">Wydaje mi się, że pani poseł zapowiedziała też wniosek o odrzucenie projektu. W takiej sytuacji…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Ja tego nie mam. Pani mecenas, bardzo dziękuję za pilnowanie, ale to raczej posłowie powinni pilnować takich rzeczy – to po pierwsze.</u>
+          <u xml:id="u-26.1" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Zaczynamy od wniosku o odrzucenie. Bardzo proszę. Szanowni państwo, staram się, aby atmosfera na Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży była miła i uprzejma oraz merytoryczna – informuję, że wniosku o odrzucenie nie miałam na biurku. Zaczęliśmy głosować nad wnioskiem o wysłuchanie publiczne, ale cofamy się o tę minutę, aby było dalej miło i uprzejmie, i rozpatrzymy wniosek o odrzucenie, który jest dalej idącym. Bardzo proszę, głosujemy wniosek o odrzucenie. Kto z państwa jest za przyjęciem wniosku o odrzucenie? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Chyba nie musimy robić tak długich pauz, bo nie ma głosowania zdalnego. Bardzo proszę. Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-26.2" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Głosowało 35 posłów. Za 16, przeciw 19, nikt się nie wstrzymał. Dziękuję. Wniosek o odrzucenie został odrzucony.</u>
+          <u xml:id="u-26.3" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Wniosek o wysłuchanie publiczne. Bardzo proszę, głosujemy. Kto z państwa jest za przyjęciem wniosku o wysłuchanie publiczne? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-26.4" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Głosowało 35 posłów. Za 17, przeciw 18, nikt się nie wstrzymał. Wniosek został odrzucony. Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-26.5" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Proponuję przejście do rozpatrzenia projektu. Nie słyszę sprzeciwu. Przechodzimy do szczegółowego rozpatrzenia.</u>
+          <u xml:id="u-26.6" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Szanowni państwo, bardzo proszę, zaczynamy od tytułu. Czy jest sprzeciw lub uwagi do tytułu? Nie słyszę. Stwierdzam, że tytuł został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-26.7" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Artykuł 1 – jest 40 zmian. Zerkam w stronę Biura Legislacyjnego. Po kolei każdą zmianę będziemy procedowali.</u>
+          <u xml:id="u-26.8" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Zmiana pierwsza. Bardzo proszę, czy są do niej uwagi? Pani poseł Krystyna Szumilas.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-27">
+          <u xml:id="u-27.0" who="#PoselKrystynaSzumilas">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, w zmianie pierwszej w art. 3 pkt a jest kluczowa zmiana, która zmienia awans zawodowy. Uchyla się pkt 3 i 3a, czyli zmienia się awans zawodowy, likwiduje się stopień nauczyciela kontraktowego. Właściwie cała ustawa jest poświęcona likwidacji tego stopnia awansu zawodowego. Aby od tego odejść, trzeba byłoby tę całą ustawę po prostu wyrzucić do kosza. Niestety, znając większość w Komisji i w Sejmie, taka możliwość nie jest tu dana. Poprosiłam też o głos, bo wydaje mi się, że warto wyjaśnić sprawę tego przeciętnego wynagrodzenia. Panie ministrze, związki zawodowe apelowały o powiązanie wynagrodzenia nauczycieli z wynagrodzeniem średnim. Państwo znów skorzystali ze zmiany języka. Nie ma takiego pojęcia jak wynagrodzenie przeciętne. Wprowadziliście je…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-28">
+          <u xml:id="u-28.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Pani poseł, mieliśmy poświęcone temu całe posiedzenie Komisji. Ta dyskusja się już odbyła. Bardzo proszę o uwagę do zmiany pierwszej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-29">
+          <u xml:id="u-29.0" who="#PoselKrystynaSzumilas">Proszę mi pozwolić skończyć, bo to jest uwaga do zmiany pierwszej. Zmienili państwo nazwę kwoty bazowej na przeciętne wynagrodzenie, które wisi w powietrzu tak samo jak kwota bazowa i w zależności od tego, jak rząd postanowi w ustawie budżetowej, to wynagrodzenie tak będzie kształtowane. Panie ministrze, wprowadza pan opinię publiczną w błąd, a ustawa, którą proponujecie, jest tylko po to, abyście mogli uciec od tego, że nauczyciel rozpoczynający obecnie pracę zarabia na poziomie średniej minimalnej. Po wprowadzeniu tej ustawy będzie zarabiał troszeczkę powyżej średniej minimalnej, ale nie zmieni to sytuacji innych nauczycieli. Przepraszam, miałam na myśli minimalne wynagrodzenie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-30">
+          <u xml:id="u-30.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Pani poseł, rozumiem że poprawki do zmiany pierwszej nie ma. Wielu z państwa było nauczycielami, pracowaliście w zawodzie, ale ja nie. Bardzo proszę o radę – jak ma zachować się prowadzący, nauczyciel pod tablicą, jak dziecko, które zgłasza się do odpowiedzi, odpowiada nie na temat? Proszę o wsparcie, bo czasami czuję się bezradna. Była dyskusja, otwarta, długa, nieograniczona czasem. Przy pierwszym czytaniu mogli się państwo odnosić do wielu rzeczy. Teraz bardzo proszę odnosić się do poprawek – do brzegu i konkretnie.</u>
+          <u xml:id="u-30.1" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Zmiana pierwsza. Biuro Legislacyjne nie ma uwag.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-31">
+          <u xml:id="u-31.0" who="#LegislatorUrszulaSek">Nie zgłaszamy uwag.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-32">
+          <u xml:id="u-32.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Nie ma uwag. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-32.1" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Ministerstwo ma uwagi? Nie ma uwag. Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-32.2" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Zmiana pierwsza w art. 1 została rozpatrzona.</u>
+          <u xml:id="u-32.3" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Zmian druga. Bardzo proszę, pani poseł Kretkowska.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-33">
+          <u xml:id="u-33.0" who="#PoselKatarzynaKretkowska">W zmianie drugiej w pkt b mamy: „Po ust. 1d dodaje się ust. 1da do 1dh w brzmieniu”. Proponujemy poprawkę do tego brzmienia, a mianowicie zastąpienie wyrazów „w drugim oraz ostatnim roku odbywania stażu” wyrazami „po pierwszym roku pracy nauczyciela początkującego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-34">
+          <u xml:id="u-34.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-34.1" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Z poprawką zgłaszała się też pani poseł Szumilas.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-35">
+          <u xml:id="u-35.0" who="#PoselKrystynaSzumilas">Tak. To artykuł, który wprowadza ocenę pracy nauczyciela. Tak jak mówiłam, ta ocena pracy nauczyciela w wersji tej ustawy tak naprawdę może być dokonywana w każdym momencie, bez względu na to, czy nauczyciel dobrze, czy źle pracuje, ale na przykład na wniosek kuratora ta ocena może zostać dokonana. Chciałam jeszcze zwrócić uwagę pani przewodniczącej, że dobry zwyczaj procedowania nad ustawą, z czasów gdy nie krępowało się na Komisji wypowiedzi posłów, był taki, że przy każdym artykule mogliśmy ministrowi zadawać pytania, mogliśmy na temat tego artykułu dyskutować, po to aby nie tylko posłowie, ale też opinia publiczna poznała sens tej ustawy. Pani przewodnicząca nie tylko ogranicza możliwość dyskusji, ale przy okazji obraża posłów. Bardzo bym prosiła, aby nie komentować wypowiedzi posłów opozycji i aby prowadzić tę Komisję w taki sposób, abyśmy mogli rzetelnie nad tym projektem popracować.</u>
+          <u xml:id="u-35.1" who="#PoselKrystynaSzumilas">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-36">
+          <u xml:id="u-36.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Czy są uwagi Biura Legislacyjnego?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-37">
+          <u xml:id="u-37.0" who="#LegislatorUrszulaSek">Nie mamy uwag.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-38">
+          <u xml:id="u-38.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Ani do pierwszej, ani do drugiej propozycji?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-39">
+          <u xml:id="u-39.0" who="#LegislatorUrszulaSek">Rozumiem, że dostaniemy tę poprawkę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-40">
+          <u xml:id="u-40.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Tak, czekamy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-41">
+          <u xml:id="u-41.0" who="#PoselKatarzynaKretkowska">Już ją przekazałam.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-42">
+          <u xml:id="u-42.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Może poproszę o komentarz pana ministra, bo chyba nie potrzebuje tego przeczytać.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-43">
+          <u xml:id="u-43.0" who="#SekretarzstanuwMEiNDariuszPiontkowski">Poprawka zmieniająca termin oceny pracy musiałaby mieć także sporo odnośników w dalszej części ustawy, bo ta ocena po drugim roku pracy wiąże się chociażby z możliwością zatrudnienia nauczyciela na czas nieokreślony. Wydaje nam się oczywiste, że – tak jak obecnie – zwłaszcza w początkowym okresie nauczyciel także dla własnego dobra powinien być oceniony, chociażby po to, aby wiedział, czy nadaje się dalej do pracy w tym zawodzie. Lepiej, aby taką świadomość, sygnał, czy powinien pracować w tym zawodzie, czy nie, miał jak najwcześniej, na początku swojej kariery, a nie później. Informacja o tym, że na przykład kurator jako organ nadzoru pedagogicznego może złożyć wniosek o ocenę pracy nauczyciela, nie jest niczym nowym. W obecnej Karcie Nauczyciela takie przepisy również są. Wszystkie inne podmioty, które mogą wystąpić o ocenę pracy nauczyciela, również przy obecnych przepisach mogły skorzystać z takiego uprawnienia i wystąpić o ocenę jego pracy. Nie wprowadzamy żadnych dodatkowych przepisów w tym zakresie.</u>
+          <u xml:id="u-43.1" who="#SekretarzstanuwMEiNDariuszPiontkowski">Dziękuję pani przewodniczącej, bo rzeczywiście odnoszenie się do konkretnych przepisów ustawy ułatwi nam pracę nad tym projektem i zresztą także każdym innym.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-44">
+          <u xml:id="u-44.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dziękuję. Rozumiem, że to negatywna opinia wobec obydwu propozycji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-45">
+          <u xml:id="u-45.0" who="#SekretarzstanuwMEiNDariuszPiontkowski">Tak, negatywna.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-46">
+          <u xml:id="u-46.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Bardzo proszę, czy Biuro Legislacyjne jest już gotowe?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-47">
+          <u xml:id="u-47.0" who="#LegislatorUrszulaSek">Wydaje nam się na pierwszy rzut oka, że ten przepis nie czyta się tak, jak próbujemy odtworzyć i jaka nam norma z tego wyjdzie… „Po pierwszym roku pracy nauczyciela początkującego”, a później „w drugim oraz ostatnim roku”. Chciałabym, aby może merytorycznie się resort wypowiedział.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-48">
+          <u xml:id="u-48.0" who="#SekretarzstanuwMEiNDariuszPiontkowski">Mam do pani poseł prośbę, aby wycofać tę poprawkę, bo my napisaliśmy: „dokonuje oceny pracy w drugim roku pracy”, czyli tak naprawę państwa poprawka „po pierwszym roku” jest skonsumowana. To niczego nie zmienia.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-49">
+          <u xml:id="u-49.0" who="#PoselKatarzynaKretkowska">Chodzi o to, że jest to warunkiem przejścia na zatrudnienie na czas nieokreślony. Naszym zdaniem to powinno być normą, a stosowanie zatrudnienia na czas określony powinno być stosowane wyłącznie w wyjątkowych sytuacjach, jak przewiduje Kodeks pracy oraz inne rozporządzenia regulujące zatrudnienie, które naszym zdaniem są łamane. Proponujemy, aby skrócić ten okres oczekiwania na ocenę po to, aby po uzyskaniu dobrej oceny móc przejść na zatrudnienie stałe na czas nieokreślony. Taka jest intencja tej poprawki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-50">
+          <u xml:id="u-50.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dobrze. Proponuję, abyśmy to przegłosowali. Tak będzie prościej, bo mam wrażenie, że się nie rozumiemy. Bardzo proszę, poddaję pod głosowanie poprawkę zaproponowaną przez panią poseł Katarzynę Kretkowską. Kto z państwa jest za przyjęciem poprawki zaproponowanej przez panią poseł Kretkowską? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-50.1" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Proszę o wyniki. Głosowało 33 posłów, za 14, przeciw 18, wstrzymał się 1. Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-50.2" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Przechodzimy do zmiany trzeciej. Bardzo proszę, czy są uwagi? Pani poseł Szumilas, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-51">
+          <u xml:id="u-51.0" who="#PoselKrystynaSzumilas">Taka uwaga i pytanie – w zmianie trzeciej mówimy o tzw. nauczycielu początkującym. Chciałam tylko wskazać i zapytać ministra, dlaczego tak jest. Mam trochę takie rozdwojenie jaźni, ponieważ w 2017 r. państwo wydłużali staż zawodowy nauczyciela stażysty z roku do roku i dziewięciu miesięcy. Obecnie skracacie ten staż. Jaki jest cel?                     Kiedy się pomyliliście? W 2017 r. wydłużyliście awans z dziesięciu lat do piętnastu, a dziś słyszymy, że go skracacie. Moje pytanie – kiedy się pomyliliście?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-52">
+          <u xml:id="u-52.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Czy są uwagi Biura Legislacyjnego?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-53">
+          <u xml:id="u-53.0" who="#LegislatorUrszulaSek">Nie mamy uwag.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-54">
+          <u xml:id="u-54.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-54.1" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Pan minister chce odpowiedzieć?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-55">
+          <u xml:id="u-55.0" who="#SekretarzstanuwMEiNDariuszPiontkowski">Pani poseł, skracamy okres łączny pracy nauczyciela stażysty oraz nauczyciela kontraktowego. Rzeczywiście z sześciu lat skracamy ten okres uzyskania stopnia nauczyciela mianowanego do lat czterech. Z tym się zgadzam. Te oceny pracy będą troszkę później. Zakładamy, że nauczyciel powinien być oceniony najpierw praktycznie, aby pokazał, jak pracuje z uczniem, a potem dopiero może być oceniany, a nie po dziewięciu miesiącach, tak jak jest obecnie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-56">
+          <u xml:id="u-56.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-56.1" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Panią poseł Kretkowską proszę o wyłączenie mikrofonu, bo chyba cały czas ma włączony. Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-56.2" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Zmiana trzecia została rozpatrzona.</u>
+          <u xml:id="u-56.3" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Zmiana czwarta – czy są uwagi? Biuro Legislacyjne też nie ma uwag?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-57">
+          <u xml:id="u-57.0" who="#LegislatorUrszulaSek">Nie mamy uwag.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-58">
+          <u xml:id="u-58.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-58.1" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Zmiana czwarta została rozpatrzona.</u>
+          <u xml:id="u-58.2" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Zmiana piąta – czy są uwagi? Nie słyszę. Biuro Legislacyjne też nie ma uwag. Zmiana piąta została rozpatrzona.</u>
+          <u xml:id="u-58.3" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Zmiana szósta– czy są uwagi? Nie słyszę. Biuro Legislacyjne też nie ma uwag. Zmiana szósta została rozpatrzona.</u>
+          <u xml:id="u-58.4" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Zmiana siódma – czy są uwagi? Ze strony posłów nie słyszę. Biuro Legislacyjne też nie ma uwag. Zmiana siódma została rozpatrzona.</u>
+          <u xml:id="u-58.5" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Zmiana ósma – czy są uwagi? Nie słyszę. Biuro Legislacyjne też nie ma uwag. Zmiana ósma została rozpatrzona.</u>
+          <u xml:id="u-58.6" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Zmiana dziewiąta – pani poseł Krystyna Szumilas.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-59">
+          <u xml:id="u-59.0" who="#PoselKrystynaSzumilas">W zmianie dziewiątej mamy informację, że jest przepis, który zobowiązuje nauczyciela odbywającego przygotowanie do zawodu nauczyciela przed dokonaniem oceny pracy do prowadzenia zajęć w wymiarze jednej godziny w obecności dyrektora szkoły itd. W dalszej części mamy przepis, który mówi o tym, że rodzice muszą wyrazić zgodę na udział swojego dziecka w takiej lekcji pokazowej. Co wtedy, jeśli rodzice się na to nie zgodzą? Chcę jeszcze powiedzieć, że to tak naprawdę wprowadzenie kolejnego egzaminu. Ta ocena pracy jest egzaminem przed egzaminem. Lekcja pokazowa jest jeszcze dodatkowym egzaminem przed oceną pracy. Taki model był stosowany w czasach PRL, kiedy trzeba było przez to sito przepuścić tych, którzy zdaniem rządzących nie nadawali się do zawodu nauczyciela. Myślę, że do takiego modelu nie chcemy wracać. W związku z tym tego się nie da poprawić, pani przewodnicząca, ale chciałabym uzyskać odpowiedź od pana ministra, co w sytuacji, w której rodzice nie wyrażą zgody na udział dziecka w lekcji pokazowej, i czy nauczyciel będzie mógł wtedy mieć awans zawodowy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-60">
+          <u xml:id="u-60.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dziękuję. Jesteśmy skoncentrowani – pan minister i ja usłyszeliśmy pytanie i nie trzeba go powtarzać.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-61">
+          <u xml:id="u-61.0" who="#SekretarzstanuwMEiNDariuszPiontkowski">To jest właśnie przykład swojego rodzaju manii prześladowczej i tego, że państwo uważają, że…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-62">
+          <u xml:id="u-62.0" who="#PoselBarbaraNowacka">Prosiłabym jednak ministra o kulturę wypowiedzi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-63">
+          <u xml:id="u-63.0" who="#SekretarzstanuwMEiNDariuszPiontkowski">Punkty 14 i 15 trzeba czytać łącznie i nie odnoszą się one do szkół funkcjonujących na terenie naszego kraju, tylko do szkół za granicą i szkół europejskich. Tam zajęcia mogą odbywać się za pomocą systemu teleinformatycznego i tylko do tego typu szkół odnoszą się te dwa punkty – 14 i 15. We wszystkich szkołach w Polsce ten przepis nie ma zastosowania.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-64">
+          <u xml:id="u-64.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-64.1" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Biuro Legislacyjne nie ma uwag do zmiany dziewiątej. Dziękuję. Zmiana dziewiąta została rozpatrzona.</u>
+          <u xml:id="u-64.2" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Zmiana dziesiąta – czy są uwagi? Nie słyszę. Czy Biuro Legislacyjne ma uwagi? Nie. Pytanie? Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-65">
+          <u xml:id="u-65.0" who="#PoselKrystynaSzumilas">Czemu służy ograniczenie liczby niezależnych ekspertów z trzech do dwóch w komisji? Pozostała część komisji to dyrektor szkoły i organ sprawujący nadzór pedagogiczny. Tu mamy niezależnych ekspertów, którzy oceniają pracę nauczycieli. Czy służy to temu, aby większy wpływ na ocenę miał kurator oświaty, czy jest jakaś merytoryczna przyczyna?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-66">
+          <u xml:id="u-66.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-66.1" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-67">
+          <u xml:id="u-67.0" who="#SekretarzstanuwMEiNDariuszPiontkowski">To jest właśnie przykład ograniczonej biurokracji. Czy uważa pani, że mnożenie liczby ekspertów w komisji pomogłoby ocenić nauczycieli? Według nas choćby dyrektor szkoły ma większą wiedzę na temat tego, jak pracuje nauczyciel na co dzień, niż ekspert z zewnątrz, który pierwszy raz widzi go na oczy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-68">
+          <u xml:id="u-68.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-68.1" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Pani poseł Kretkowska, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-69">
+          <u xml:id="u-69.0" who="#PoselKatarzynaKretkowska">Mam dwa pytania. W poprzedniej zmianie była mowa o tym, że nauczyciel wnioskujący o ocenę może wnioskować o to, aby uczestniczył w tej lekcji przedstawiciel związku zawodowego – i może on uczestniczyć jako obserwator. Pytanie – dlaczego nie może uczestniczyć jako członek tej Komisji? Związki zawodowe wnioskowały o to, aby przedstawiciele związków byli członkami komisji egzaminacyjnej i kwalifikacyjnej. To zostało przyjęte jako jedna z bardzo nielicznych poprawek czy uwag przyjętych przez ministerstwo. Czy nie można dopuścić przedstawiciela związków jako uczestnika komisji?</u>
+          <u xml:id="u-69.1" who="#PoselKatarzynaKretkowska">Drugie pytanie dotyczy zmiany, przy której jesteśmy w tej chwili. Jeśli nauczyciel otrzyma negatywną opinię, może wnioskować o ponowne przeprowadzenie tej lekcji i oceny w tym zakresie, ale skład komisji się nie zmienia. Czy to będzie oznaczało, że te same osoby ze szkoły mają zrewidować swoje stanowisko? Dlaczego w przypadku odwołania się od oceny nie można odwołać się do bardziej niezależnego, innego gremium? Taka jest natura odwołań, że nie powinna rozpatrywać go ta sama osoba, która wydała opinię, z którą odwołujący się nie zgadza. Tak jak zwracały uwagę związki zawodowe, które wszystkie negatywnie zaopiniowały cały ten projekt, będzie to służyło takiemu konserwowaniu jakichś koneksji, układów wewnątrz szkoły. Jeśli nauczyciel jest spoza tego układu, to się go eliminuje.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-70">
+          <u xml:id="u-70.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-70.1" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-71">
+          <u xml:id="u-71.0" who="#SekretarzstanuwMEiNDariuszPiontkowski">Czasami nie wiem już, jak odpowiadać. Z jednej strony słyszymy zarzut, że dyrektor szkoły jest polityczny, ale z drugiej strony wszystkich dyrektorów szkół i wszystkich nauczycieli nie wymienimy. Wydaje się oczywiste, że mentor czy dyrektor szkoły, oglądając lekcję, sprawdza, czy ten początkujący nauczyciel jest dobrze przygotowany do praktycznego wykonywania swego zawodu. Ten ustęp, który pozwala nauczycielowi, aby jeszcze raz odbyła się taka lekcja pokazowa, rozumiemy raczej jako umożliwienie nauczycielowi poprawienia tego, jak jest oceniane jego przygotowanie praktyczne. Każdemu z nauczycieli, każdemu z nas zdarzają się słabsze dni w pracy. Jeśli taki słabszy dzień się zdarzy, to trudno, aby całkowicie zaważył choćby na dalszej karierze zawodowej. Stąd ten przepis, który mówi o tym, że nawet jeśli nauczyciel sam uzna, że ta lekcja mu nie poszła, aby miał prawo, aby ta ocena pokazująca, jak praktycznie jest przygotowany do pracy, mogła być jeszcze raz dokonana. Ten przepis temu właśnie służy. Z drugiej strony mówi pani o tym, że ktoś inny powinien to oceniać, niejako w odwołaniu. Nie ma odwołania, tylko jest ponowne przeprowadzenie zajęć. Trudno, aby oceniał zajęcia praktyczne ktoś, kto tych zajęć po prostu nie obserwował.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-72">
+          <u xml:id="u-72.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-72.1" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Zmiana dziesiąta rozpatrzona.</u>
+          <u xml:id="u-72.2" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Zmiana jedenasta – czy są uwagi? Nie słyszę. Biuro Legislacyjne nie ma uwag. Zmiana jedenasta rozpatrzona.</u>
+          <u xml:id="u-72.3" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Zmiana dwunasta – czy są uwagi? Nie słyszę. Biuro Legislacyjne nie ma uwag. Zmiana dwunasta rozpatrzona.</u>
+          <u xml:id="u-72.4" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Zmiana trzynasta – czy są uwagi? Nie słyszę. Biuro Legislacyjne nie ma uwag. Zmiana trzynasta rozpatrzona.</u>
+          <u xml:id="u-72.5" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Zmiana czternasta – czy są uwagi? Nie słyszę. Biuro Legislacyjne nie ma uwag. Zmiana czternasta rozpatrzona.</u>
+          <u xml:id="u-72.6" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Zmiana piętnasta – czy są uwagi? Nie słyszę. Biuro Legislacyjne nie ma uwag. Zmiana piętnasta rozpatrzona.</u>
+          <u xml:id="u-72.7" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Zmiana szesnasta – czy są uwagi? Nie słyszę. Biuro? Jest uwaga. Głos ma pani poseł Krystyna Szumilas – zmiana szesnasta. Pani poseł Kretkowska ma włączony mikrofon. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-73">
+          <u xml:id="u-73.0" who="#PoselKrystynaSzumilas">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-73.1" who="#PoselKrystynaSzumilas">Mam pytanie – dlaczego zamienia się wyraz „staż” na „przygotowanie do zawodu nauczyciela”? W całej ustawie państwo to zmieniają. Dlaczego nauczyciela, który jest opiekunem stażu, zmieniacie na „mentora”, nie dając tak naprawdę żadnych gratyfikacji z tego tytułu, nie podwyższając prestiżu tego nauczyciela. Czy to jest taka gra słów, aby powiedzieć, że coś zmieniamy, czy tak naprawdę o coś innego chodzi?</u>
+          <u xml:id="u-73.2" who="#PoselKrystynaSzumilas">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-74">
+          <u xml:id="u-74.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-75">
+          <u xml:id="u-75.0" who="#SekretarzstanuwMEiNDariuszPiontkowski">Zmienił się nieco zakres obowiązków tej osoby. Jest ona również określona w ustawie, a nie w rozporządzeniu. Tak jak mówiliśmy, odchodzimy od sztywnych wymogów związanych ze stażem, pewnych dokumentów, terminów. Skoro zmieniamy awans zawodowy, to także pojęcie „staż” nieco się zmienia. Aby nie mylić starego awansu z nowym, wprowadzamy pojęcie „przygotowania do zawodu nauczyciela”.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-76">
+          <u xml:id="u-76.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-76.1" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Zmiana szesnasta została rozpatrzona.</u>
+          <u xml:id="u-76.2" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Zmiana siedemnasta – bardzo proszę, pani poseł.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-77">
+          <u xml:id="u-77.0" who="#PoselKrystynaSzumilas">Biorąc na logikę słowa pana ministra, ten nauczyciel, który jest nie na stażu, ale przygotowuje się do zawodu, nie jest nauczycielem. Czy jest nauczycielem? Te słowa mają znaczenie. Czy taki nauczyciel, który przygotowuje się do zawodu nauczyciela przez pięć lat studiów, teraz będzie się przygotowywał przez sześć lat pracy w szkole? Czy to jest nauczyciel, czy osoba przygotowująca się do zawodu, kandydat na nauczyciela?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-78">
+          <u xml:id="u-78.0" who="#SekretarzstanuwMEiNDariuszPiontkowski">Dwie uwagi – po pierwsze, pani poseł, nie sześć lat, ale cztery lata. Zdecydowana większość nauczycieli początkujących po czterech latach może zostać nauczycielem mianowanym. Tylko w wyjątkowych sytuacjach, gdyby nie zaliczyli pozytywną oceną tego postępowania, jest możliwość wydłużenia do sześciu lat – więc proszę nie wprowadzać w błąd wszystkich, którzy nas ewentualne słuchają. Podstawowym terminem jest okres czteroletni, który jest o dwa lata krótszy niż wobec obecnie obowiązujących przepisów. Proszę to ewentualnie powtarzać, jeśli ma pani ochotę, ale nie wprowadzać w błąd. Nauczyciel, który przygotowuje się do zawodu, jest nauczycielem początkującym.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-79">
+          <u xml:id="u-79.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-79.1" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Do zmiany siedemnastej uwag nie było. Biuro Legislacyjne również nie ma uwag. Zmiana siedemnasta została rozpatrzona.</u>
+          <u xml:id="u-79.2" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Zmiana osiemnasta – nie ma uwag. Biuro nie ma uwag. Osiemnasta rozpatrzona.</u>
+          <u xml:id="u-79.3" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Zmiana dziewiętnasta – nie ma uwag.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-80">
+          <u xml:id="u-80.0" who="#PoselKrystynaSzumilas">Nie tak szybko. Musimy zdążyć z przewracaniem kartek. Zmiana dziewiętnasta ma kilka stron.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-81">
+          <u xml:id="u-81.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Nie ma uwag do zmiany dziewiętnastej? Biuro Legislacyjne nie ma uwag do zmiany dziewiętnastej.</u>
+          <u xml:id="u-81.1" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Zmiana dwudziesta. Czy są uwagi? Nie ma uwag. Biuro również nie ma uwag. Zmiana dwudziesta rozpatrzona.</u>
+          <u xml:id="u-81.2" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Zmiana dwudziesta pierwsza. Nie ma uwag. Biuro? Nie ma uwag. Dziękuję, zmiana dwudziesta pierwsza rozpatrzona.</u>
+          <u xml:id="u-81.3" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Zmiana dwudziesta druga – nie ma uwag. Biuro nie ma uwag. Dziękuję. Zmiana dwudziesta druga rozpatrzona.</u>
+          <u xml:id="u-81.4" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Zmiana dwudziesta trzecia – bardzo proszę, pani poseł.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-82">
+          <u xml:id="u-82.0" who="#PoselKrystynaSzumilas">Zgłaszałam się do zmiany dwudziestej drugiej. Pani przewodnicząca, musimy przynajmniej mieć czas na obrócenie kartek. Zmiana dziewiętnasta była na trzech kartkach. Nie pozwoli nam pani nawet przewrócić kartek w projekcie ustawy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-83">
+          <u xml:id="u-83.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Ma pani uwagę? Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-84">
+          <u xml:id="u-84.0" who="#PoselKrystynaSzumilas">Tak, mam uwagę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-85">
+          <u xml:id="u-85.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Super.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-86">
+          <u xml:id="u-86.0" who="#PoselKrystynaSzumilas">Dlaczego w komisji egzaminacyjnej dla nauczycieli ubiegających się o awans na stopień nauczyciela mianowanego ogranicza się liczbę ekspertów zewnętrznych? Czy to po to, aby większy wpływ na wynik egzaminu miał kurator oświaty?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-87">
+          <u xml:id="u-87.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dziękuję. Mam wrażenie, że słyszeliśmy już odpowiedź, ale jeszcze raz, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-88">
+          <u xml:id="u-88.0" who="#SekretarzstanuwMEiNDariuszPiontkowski">Chodziło nam z jednej strony o ograniczenie biurokracji, a z drugiej strony ta zmiana dotyczy szkół polskich za granicą.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-89">
+          <u xml:id="u-89.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-89.1" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Zmiana dwudziesta druga została rozpatrzona.</u>
+          <u xml:id="u-89.2" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Zmiana dwudziesta trzecia – Biuro nie ma uwag, posłowie nie mają uwag – została rozpatrzona.</u>
+          <u xml:id="u-89.3" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Zmiana dwudziesta czwarta – nie ma uwag. Dziękuję. Została rozpatrzona.</u>
+          <u xml:id="u-89.4" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Zmiana dwudziesta piąta – czy są uwagi? Nie ma. Dziękuję. Została rozpatrzona.</u>
+          <u xml:id="u-89.5" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Zmiana dwudziesta szósta – nie ma uwag. Dziękuję. Została rozpatrzona.</u>
+          <u xml:id="u-89.6" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Zmiana dwudziesta siódma – czy są uwagi? Nie ma. Dziękuję. Została rozpatrzona.</u>
+          <u xml:id="u-89.7" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Zmiana dwudziesta ósma – czy są uwagi? Nie ma. Dziękuję. Została rozpatrzona.</u>
+          <u xml:id="u-89.8" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Zmiana dwudziesta dziewiąta – bardzo proszę, pani poseł.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-90">
+          <u xml:id="u-90.0" who="#PoselKrystynaSzumilas">Ponawiam prośbę o to, aby pozwolić nam na spokojne pracowanie nad ustawą, bo muszę pilnować, w którym momencie mam podnieść rękę, aby zdążyć, pani przewodnicząca, a nie zastanawiać się nad tym, co jest w przepisach ustawy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-91">
+          <u xml:id="u-91.0" who="#PoselBarbaraNowacka">Mam prośbę, bo są niekulturalne uwagi – proszę, aby pani poseł uspokoiła swoich kolegów i koleżanki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-92">
+          <u xml:id="u-92.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Nikogo nie będę uspokajała, każdy odpowiada za własną kulturę osobistą i kindersztubę. To zwykle z domu się wynosi, a nie uczy tego przewodnicząca komisji w Sejmie. To jest państwa sprawa. Nie ma problemu, pani poseł. Jeśli coś się pani przypomni, jak pani zauważyła, cofniemy się, aby mogła pani przekazać swoją uwagę. Nie ma z tym problemu.</u>
+          <u xml:id="u-92.1" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Bardzo proszę, Biuro Legislacyjne zgłasza się do zmiany dwudziestej dziewiątej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-93">
+          <u xml:id="u-93.0" who="#PoselKrystynaSzumilas">Mam poprawkę do zmiany dwudziestej dziewiątej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-94">
+          <u xml:id="u-94.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dobrze, ale oddałam Biuru głos wcześniej i nie chciałabym teraz go zabierać. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-95">
+          <u xml:id="u-95.0" who="#LegislatorUrszulaSek">Proszę państwa, w art. 30 jest kilka…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-96">
+          <u xml:id="u-96.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">W takim razie przepraszam, bo jeszcze jesteśmy przy zmianie dwudziestej dziewiątej. Głos ma pani poseł Krystyna Szumilas.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-97">
+          <u xml:id="u-97.0" who="#LegislatorUrszulaSek">Ale zmiana dwudziesta dziewiąta dotyczy art. 30.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-98">
+          <u xml:id="u-98.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dobrze, przepraszam.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-99">
+          <u xml:id="u-99.0" who="#LegislatorUrszulaSek">Proszę państwa, na roboczo porozumiewaliśmy się z resortem, bo zastanawialiśmy się, czy zmiana stopnia awansu zawodowego nie wpłynie także na konieczność wydania pewnych rozporządzeń, w których przepisy nie są wprost zmieniane, ale w swojej treści mają odesłanie do stopnia awansu zawodowego. Tak na przykład jest w art. 30 ust. 7, 7a, 7b. Po tym, gdy resort przyjrzał się tym przepisom, ustaliliśmy, że niezbędne są korekty. Te korekty nie tylko dotyczą przepisów, które stanowią podstawę do wydania rozporządzenia dla ministra, ale także organy prowadzące muszą dokonać pewnych czynności dla poszczególnych stopni awansu zawodowego. Ponieważ w świetle nowych rozwiązań nauczyciel początkujący to nauczyciel nieposiadający stopnia awansu, albo trzeba go dopisać, albo trzeba znaleźć inną formułę niż poszczególne stopnie awansu zawodowego. Mamy przygotowaną poprawkę, w uzgodnieniu z MEiN, którą przekazałabym pani przewodniczącej. Proponujemy sześć zmian. Pięć ma charakter korygujący poszczególne przepisy, a szósta, w związku z tym, że dokonujemy zmian w przepisach upoważniających do wydania rozporządzeń, podtrzymuje w mocy rozporządzenia, które są wydane na podstawie tych przepisów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-100">
+          <u xml:id="u-100.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-100.1" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Poprosimy o skserowanie, aby posłowie też mogli ją zobaczyć. Czy resort chce w tym czasie zabrać głos?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-101">
+          <u xml:id="u-101.0" who="#SekretarzstanuwMEiNDariuszPiontkowski">Tak, zgadzamy się, te zmiany legislacyjne powinny być wprowadzone.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-102">
+          <u xml:id="u-102.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-102.1" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Chwilkę poczekamy. W międzyczasie pani poseł Szumilas również miała poprawkę do zmiany dwudziestej dziewiątej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-103">
+          <u xml:id="u-103.0" who="#PoselKrystynaSzumilas">Artykuł 39 dotyczy średnich wynagrodzeń nauczycieli i państwo tu wprowadzają przepis, który likwiduje kwotę średniego wynagrodzenia dla nauczycieli stażystów i kontraktowych, ponieważ likwidujecie te stopnie awansu i dajecie tu łączną kwotę dla nauczyciela początkującego na poziomie 120%. Cały czas się zastanawiam, czy to jest nauczyciel, czy nie. Obrażają państwo tu nauczycieli, wprowadzając taką nazwę. To jest człowiek, który przygotowywał się przez pięć lat studiów do zawodu nauczyciela. Ten zawód nauczyciela on realizuje, jest nauczycielem, na jakim stopniu awansu zawodowego – to możemy określić. Nie ma tu podwyższenia wynagrodzeń dla nauczycieli kontraktowych o 20%, tylko jak tu przedstawiono, to jest kilka procent. Nie ma podwyższenia wynagrodzeń dla nauczyciela mianowanego i dyplomowanego. Państwo nie zwiększają tu wynagrodzeń nauczycieli. W związku z tym przedstawiam poprawkę, aby średnie wynagrodzenie nauczycieli dla nauczyciela początkowego – muszę go tak nazwać, gdyż tak jest w ciągu logicznym ustawy – podwyższyć do 130% kwoty bazowej, dla nauczyciela mianowanego 167% kwoty bazowej i dla nauczyciela dyplomowanego 213% kwoty bazowej. To pozwoli podnieść wynagrodzenie nauczycieli w 2022 r. o 20%. Gdy mówiłam o naszym projekcie, państwo nie kryli oburzenia, że chcemy podnieść uposażenia nauczycielom o 20%. To ustawa, którą złożyliśmy w Sejmie, i dotyczy ona całej sfery budżetowej, a ten projekt dotyczy tylko nauczycieli i mogą państwo wykorzystać tę okazję, aby rzeczywiście podnieść prestiż zawodowy nauczyciela.</u>
+          <u xml:id="u-103.1" who="#PoselKrystynaSzumilas">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-104">
+          <u xml:id="u-104.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-104.1" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Bardzo proszę o opinię ministerstwa do tej propozycji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-105">
+          <u xml:id="u-105.0" who="#SekretarzstanuwMEiNDariuszPiontkowski">Jeśli pani poseł Szumilas ma źródło finansowania w wysokości kilkunastu miliardów złotych, to ta poprawka jest jak najbardziej uzasadniona, z tym że na razie nie widziałem w projekcie ustawy budżetowej wielomiliardowych kwot, które mogłyby pozwolić na zrealizowanie takich poprawek. To chyba jedyny komentarz, na jaki mogę sobie pozwolić.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-106">
+          <u xml:id="u-106.0" who="#PoselPiotrBorys">Panie ministrze, jeśli można, doskonale pan wie…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-107">
+          <u xml:id="u-107.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Panie pośle, sekunda. Chciałabym, aby ta poprawka dotarła do Biura Legislacyjnego. Teraz proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-108">
+          <u xml:id="u-108.0" who="#PoselPiotrBorys">Panie ministrze, powiem szczerze, wszystko zależy od pana. Inflacja, do której doprowadziliście swoimi działaniami, kosztem Polaków, spowoduje wpłynięcie do budżetu kilkudziesięciu miliardów złotych. Polacy finansują ten rząd. Jeśli podwyższone środki wpływają do budżetu, to ma pan gotowe źródło, aby podnieść płace. Pan z PiS mówi, że będzie jeszcze większa inflacja, i nie chce pan dać pieniędzy, które wpływają do budżetu, aby wyrównać jej koszty. Jeśli pyta pan o źródło, to kilkanaście miliardów więcej jest w budżecie i to jest kwestia pana odwagi i determinacji, czy przekona pan pana premiera.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-109">
+          <u xml:id="u-109.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Panie pośle, chodziło o formalność i wskazanie źródła. Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-109.1" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Proszę jeszcze o informację – najpierw rozpatrzymy poprawkę, która jest przygotowana wspólnie z resortem przez Biuro Legislacyjne, którą formalnie przejmuję. Zaraz ją przegłosujemy. Teraz proszę jeszcze o uwagi do drugiej poprawki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-110">
+          <u xml:id="u-110.0" who="#LegislatorUrszulaSek">Chciałam tylko odnieść się do tych poprawek, bo to de facto sześć poprawek, z tym że prosilibyśmy przegłosować pierwsze pięć łącznie, bo to jest pewna korekta w przepisach. Jeśli zrobimy taką korektę w art. 30, to później trzeba to zrobić w art. 30a i poszczególnych ustępach oraz w art. 39. Mogą państwo to przegłosować przy tych jednostkach redakcyjnych i nie będziemy już do tego wracać, tylko uznamy, że państwo się zgodzili, przyjmując tę naszą poprawkę z kartki, aby w tych wszystkich miejscach stosownych zmian dokonać.</u>
+          <u xml:id="u-110.1" who="#LegislatorUrszulaSek">Do poprawki zgłoszonej przez posłów nie mamy uwag. To jest kwestia merytoryczna. Jest legislacyjnie dobrze zapisana. Zmienia tylko wskaźniki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-111">
+          <u xml:id="u-111.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dobrze. Dziękuję. Abyśmy się dobrze zrozumiały – poprawki od pierwszej do piątej rozpatrujemy łącznie i możemy zrobić to teraz i też teraz tę kolejną, ale oddzielnie, aby było wygodnie, a pani będzie pilnowała, aby wskoczyła w odpowiednie miejsce. Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-111.1" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Głosujemy wobec tego najpierw proponowane poprawki od pierwszej do piątej, zaproponowane przez Biuro Legislacyjne we współpracy z resortem. Bardzo proszę, kto z państwa jest za przyjęciem poprawek od pierwszej do piątej? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-111.2" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Głosowało 33 posłów, wszyscy byli za. Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-111.3" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Teraz poprawka szósta – przegłosujemy ją oddzielnie. Bardzo proszę, jest ona z tej samej puli – od Biura i resortu. Kto z państwa jest za jej przyjęciem? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Spokojnie, poczekamy. Dziękuję. Wszystkim się udało zagłosować?</u>
+          <u xml:id="u-111.4" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Głosowało 33 posłów, wszyscy posłowie byli za przyjęciem tej poprawki.</u>
+          <u xml:id="u-111.5" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Teraz poprawka zaproponowana przez panią poseł Krystynę Szumilas. Kto z państwa jest za? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-111.6" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Głosowało 34 posłów, za 16, przeciw 18, nikt się nie wstrzymał. Poprawka została odrzucona.</u>
+          <u xml:id="u-111.7" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Rozpatrzyliśmy zmianę dwudziestą dziewiątą.</u>
+          <u xml:id="u-111.8" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Pani poseł Kretkowska – słucham.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-112">
+          <u xml:id="u-112.0" who="#PoselKatarzynaKretkowska">Mam pytanie do pana ministra. Czy pan minister mógłby nam powiedzieć, jaką kwotę bazową przyjmuje pan minister na przyszły rok? Pytam o to dlatego, że średnie wynagrodzenie i cały system wynagradzania według tego projektu ma być oparty o kwotę bazową, a nie o płacę w gospodarce. Pytam o to też dlatego, że jak wiemy, do całkiem niedawna pensja nauczyciela stażysty wynosiła mniej niż pensja minimalna – o 69 zł. Dopiero zupełnie niedawno weszła w życie znowelizowana w tej części Karta Nauczyciela, zakładająca – ale epizodycznie, do końca tego roku – wzrost wynagrodzeń o 4,4%, który spowodował, że pensja nauczyciela stażysty nie jest niższa od płacy minimalnej. Dziś już znamy przewidywaną płacę minimalną w gospodarce na przyszły rok. Ma ona wzrosnąć do 1 stycznia do 3383 zł brutto, czyli o 12,39%. W dniu 1 lipca przyszłego roku ma być dokonana kolejna zmiana płacy minimalnej. Planowana jest ona do wysokości 3450 zł. System, który ministerstwo proponuje, konserwuje płace wszystkich grup – nauczycieli początkowych, mianowanych i dyplomowanych na poziomie przyjętej kwoty bazowej, niezależnie od tego, co będzie się działo w gospodarce i z płacą minimalną. Dlatego opozycja tak uporczywie domaga się oparcia płac w oświacie o płace w gospodarce, czyli o to, co się dzieje w całym otoczeniu finansowo-gospodarczym, w którym nauczyciele funkcjonują. Ten system konserwuje. Może być tak – i prawdopodobnie będzie – że już w przyszłym roku te płace znowu będą poniżej płacy minimalnej przy tak pojętym systemie, z uwagi też na galopującą inflację i na to, co się z tymi płacami w gospodarce dzieje. Chciałam zapytać, jakie założenia czyni ministerstwo w odniesieniu do tej kwoty bazowej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-113">
+          <u xml:id="u-113.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-114">
+          <u xml:id="u-114.0" who="#SekretarzstanuwMEiNDariuszPiontkowski">Po pierwsze, pani poseł, nie konserwujemy przy obecnych stawkach, bo jeszcze raz pragnę zauważyć, że nauczyciel początkujący w stosunku do obecnego nauczyciela stażysty ma wzrost wynagrodzenia średniego o 20%. To jest bardzo poważna zmiana i rzadko się zdarzają tak wysokie wzrosty wynagrodzenia.</u>
+          <u xml:id="u-114.1" who="#SekretarzstanuwMEiNDariuszPiontkowski">Po drugie, zgadzam się z panią, że musi ulec zmianie kwota bazowa, chociażby ze względu na przepisy epizodyczne, które obowiązują do końca tego roku kalendarzowego, a więc przy pracach nad ustawą budżetową musi zmienić się kwota bazowa konsumująca podwyżkę majową o 4,4% oraz tę podwyżkę, którą w tym projekcie ustawy proponujemy. Dopiero rozpoczynamy prace nad ustawą budżetową na rok 2023 i w trakcie tych prac będziemy postulowali wzrost wynagrodzeń nauczycieli uwzględniający także tę presję inflacyjną. Jak ostatecznie zostanie to zapisane w ustawie budżetowej, nie jestem w stanie dziś określić.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-115">
+          <u xml:id="u-115.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Pan poseł Dziambor, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-116">
+          <u xml:id="u-116.0" who="#PoselArturDziambor">Panie ministrze szanowny, mam tylko jedno bardzo krótkie pytanie. Dlaczego po raz enty jest w tej ustawie średnie wynagrodzenie nauczycieli, a nie minimalne wynagrodzenie nauczycieli? Jest to dla mnie dość jasna rzecz, ale myślę, że otworzyłoby to bardziej horyzont i poszerzyło wiedzę ludzi na zewnątrz. Gdzie jest ta średnia – w gospodarce, szkole, wśród nauczycieli danego działu? To nie ma sensu. Dlaczego w tej ustawie nie może być napisane minimalne wynagrodzenie? Wiem, że zaraz pan powie, że na średnią składają się dodatek wiejski, wychowawczy, ale to nikomu nic nie mówi. Jak sama nazwa wskazuje, to są dodatki. Dlaczego w tej ustawie nie możecie napisać „minimalne wynagrodzenie”? Wtedy nie byłoby pytań o to, jak by to wyglądało.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-117">
+          <u xml:id="u-117.0" who="#SekretarzstanuwMEiNDariuszPiontkowski">Pan poseł już częściowo odpowiedział na to pytanie. Dodałbym jeszcze jeden element. Oprócz tego, że średnie wynagrodzenie nauczycieli składa się z kilku elementów, w tym wynagrodzenia zasadniczego, o którym pan wspomniał, trzeba przywołać postulat składany przez część posłów i związki zawodowe, które odnoszą się do średniego wynagrodzenia w gospodarce narodowej. Idąc za pana postulatem trzeba byłoby wprowadzić pojęcie minimalnego wynagrodzenia w gospodarce narodowej i tylko i wyłącznie do niego się odwoływać. Średnie wynagrodzenie w gospodarce składa się z kilku elementów. Chcąc porównywać wynagrodzenie nauczycieli, powinniśmy porównywać porównywalny element. Wynagrodzenie zasadnicze nie jest porównywalne ze średnim wynagrodzeniem w gospodarce.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-118">
+          <u xml:id="u-118.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Zmiana dwudziesta dziewiąta – rozpatrzona.</u>
+          <u xml:id="u-118.1" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Zmiana trzydziesta – proszę, pani poseł Szumilas. Nie ma uwag do trzydziestej.         Dziękuję. Rozpatrzona.</u>
+          <u xml:id="u-118.2" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Zmiana trzydziesta pierwsza – rozpatrzona, nie ma uwag.</u>
+          <u xml:id="u-118.3" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Zmiana trzydziesta druga – proszę, pani poseł.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-119">
+          <u xml:id="u-119.0" who="#PoselKrystynaSzumilas">Mam poprawkę dotyczącą wykreślenia zmiany trzydziestej drugiej. Zanim ją złożę, chciałam poprosić o wyjaśnienia pana ministra. Ta zmiana dotyczy wprowadzenia obowiązku dla nauczycieli przeprowadzenia konsultacji dla uczniów, wychowanków i ich rodziców czy tzw. dostępności w szkole w wymiarze jednej godziny tygodniowo. Mam pytanie – czy gdzieś w ustawie jest zdefiniowane pojęcie „konsultacji dla ucznia, wychowanka lub rodzica”? Słyszymy o dostępności, że rodzic może porozmawiać z nauczycielem. Konsultacje dla ucznia kojarzą się również z zajęciami pozalekcyjnymi, takimi zajęciami konsultacyjnymi dla ucznia związanymi z realizacją programu nauczania. Czy to nie będzie, po pierwsze, powodowało tego, że te godziny będą traktowane jako godziny pracy z uczniem? Po drugie, chciałam zapytać, czy określenie tego na jedną godzinę w tygodniu nie zablokuje dostępności nauczycieli dla rodziców i uczniów. Takie sztywne określenie, że nauczyciel ma być dostępny w szkole przez jedną godzinę, nie jest dobre. Wiemy, że Karta Nauczyciela obecnie mówi o czterdziestogodzinnym czasie pracy nauczyciela. W ramach tych czterdziestu godzin pracy nauczyciela powinien być on dostępny. Czasem potrzebne są trzy godziny dostępności, czasem jedna. Czy to nie usztywni tego systemu i nie zmniejszy dostępności? Chciałabym usłyszeć odpowiedzi na te pytania. Tak jak powiedziałam, mam też poprawkę związaną z wykreśleniem zmiany trzydziestej drugiej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-120">
+          <u xml:id="u-120.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Pani poseł Kretkowska, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-121">
+          <u xml:id="u-121.0" who="#PoselKatarzynaKretkowska">Mam pytanie do pana ministra i prośbę o szczerą odpowiedź – po co jest wprowadzana ta godzina konsultacji? Obecnie jest tak, że jednym z wielu obowiązków nauczyciela jest bycie dostępnym w ramach konsultacji dla rodziców i uczniów. Większość z tu obecnych pracowało w szkołach i na uczelniach. Znamy tę rzeczywistość szkolną i tak po prostu jest. Wiemy też, że nauczyciel poza tym tzw. pensum, czyli godzinami przy tablicy, pracuje przeciętnie w Polsce 47–50 godzin. Pracuje w szkole i poza szkołą, gdyż specyfiką zawodu nauczyciela w Polsce jest to, że warsztat pracy nie jest dostępny w szkole, ale wykorzystywany jest warsztat domowy nauczyciela, aby mógł wykonywać pracę służbową. To aberracja, którą wszyscy chcą jakoś przyjmować za normę i wytykają nauczycielom, że pracują po 18 godzin. Gdyby chcieć uporządkować godziny pracy nauczyciela, poza tą jedną godziną konsultacji byłaby cała masa innych godzin, która złożyłaby się na te 47–50 godzin tygodniowo. Oczywiście ministerstwo tego nie zrobi, bo wtedy pokazalibyśmy niewygodną prawdę o tym zawodzie. Dlaczego ministerstwo wybrało tę jedną godzinę, która budzi obawy we wszystkich opiniach i uwagach złożonych do projektu? Wszystkie związki zawodowe zwracają uwagę na to, nazywając to jakąś godziną karcianą – nazwaną inaczej. Jest to podejrzane. Po co to jest w związku z tym?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-122">
+          <u xml:id="u-122.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-123">
+          <u xml:id="u-123.0" who="#SekretarzstanuwMEiNDariuszPiontkowski">Jeszcze raz chcę wyjaśnić. Nie jest to żadna godzina karciana. W przeciwieństwie do Platformy Obywatelskiej nie wprowadzamy nowych dodatkowych zajęć, które nauczyciel ma prowadzić za darmo, tak jak to było w przypadku godziny karcianej wprowadzonej przez panią minister Hall. Przypomnę, że m.in. wtedy, w ramach przepisów wprowadzonych przez PO wraz z PSL, nakazano nauczycielom chociażby odbywanie zajęć w świetlicach czy zajęć terapeutycznych, które obecnie są pełnopłatnymi zajęciami i nie wchodzą w skład tych czterdziestogodzinnych obowiązków nauczyciela. One są traktowane jako godziny zaliczane do pensum i są płatne. W związku z tym nie można tego porównywać. To są tylko i wyłącznie doprecyzowania dotyczące tych obowiązków, o których pani poseł Kretkowska przed chwilą mówiła. Zgadzam się z panią, że w dużej części szkół, być może nawet w większości, tego typu obowiązek jest już wypełniany. Nie we wszystkich szkołach niestety i chcieliśmy wprowadzić chociaż minimalną dostępność wszystkich nauczycieli zarówno dla rodziców, jak i uczniów, jeśli jest taka potrzeba. Stąd ten minimalny wymiar jednej godziny. Nie jest to żadnym pomysłem, aby wprowadzać jakieś dodatkowe obowiązki dla nauczycieli. To doprecyzowanie przepisów, które dziś funkcjonują w Karcie Nauczyciela, na minimalnym poziomie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-124">
+          <u xml:id="u-124.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-124.1" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Poddaję pod głosowanie poprawkę zgłoszoną przez panią poseł Krystynę Szumilas. Kto z państwa jest za przyjęciem poprawki do zmiany trzydziestej drugiej, zgłoszonej przez panią poseł Szumilas? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-124.2" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Głosowało 34 posłów, 15 za, 19 przeciw, nikt się nie wstrzymał. Poprawka została odrzucona.</u>
+          <u xml:id="u-124.3" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Zmiana trzydziesta druga została rozpatrzona.</u>
+          <u xml:id="u-124.4" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Zmiana trzydziesta trzecia – nie ma uwag. Dziękuję. Zmiana trzydziesta trzecia została rozpatrzona.</u>
+          <u xml:id="u-124.5" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Zmiana trzydziesta czwarta – nie ma uwag. Dziękuję. Zmiana trzydziesta czwarta została rozpatrzona.</u>
+          <u xml:id="u-124.6" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Zmiana trzydziesta piąta… Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-125">
+          <u xml:id="u-125.0" who="#PoselKrystynaSzumilas">Mam poprawkę do zmiany trzydziestej czwartej. Chodzi o jednorazowe świadczenie dla nauczycieli, którzy rozpoczynają, tzw. świadczenie na start, w wysokości 1 tys. zł. Państwo chwalą się, że wprowadzili do ustawy świadczenie jednorazowe. Chcę przypomnieć, że wprowadzając to świadczenie, najpierw zlikwidowaliście takie świadczenie, które nauczyciel stażysta otrzymywał na początku w formie jednorazowego wynagrodzenia. To było jednorazowe wynagrodzenie w postaci pensji nauczyciela stażysty. Obecnie to wynosi około 3 tys. zł. Stąd nasza poprawka do tego artykułu – 1 tys. zł zmieniamy na 3 tys. zł, aby przynajmniej przywrócić to, co nauczyciel stażysta dostawał w czasach tego złego rządu PO-PSL.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-126">
+          <u xml:id="u-126.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-126.1" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Czy pan minister zechce wyrazić opinię do poprawki?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-127">
+          <u xml:id="u-127.0" who="#SekretarzstanuwMEiNDariuszPiontkowski">Jesteśmy przeciwni. Tamto świadczenie, o którym pani poseł mówiła, zostało włączone do średniego wynagrodzenia nauczycieli. To jest dodatkowe świadczenie i proponujemy utrzymanie go na tym samym stopniu. Ta zmiana wynika wyłącznie z tego, że znika pojęcie „nauczyciela stażysty”.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-128">
+          <u xml:id="u-128.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-128.1" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Czy Biuro Legislacyjne ma uwagi?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-129">
+          <u xml:id="u-129.0" who="#LegislatorUrszulaSek">Nie mamy uwag. To poprawka merytoryczna.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-130">
+          <u xml:id="u-130.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-130.1" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Wobec tego poddaję poprawkę do zmiany trzydziestej czwartej pod głosowanie. Poprawka jest zgłoszona przez panią poseł Krystynę Szumilas. Kto z państwa jest za przyjęciem poprawki? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-130.2" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Głosowało 33 posłów, za 15, przeciw 18, nikt się nie wstrzymał. Poprawka została odrzucona.</u>
+          <u xml:id="u-130.3" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Zmiana trzydziesta czwarta przyjęta.</u>
+          <u xml:id="u-130.4" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Zmiana trzydziesta piąta – nie ma uwag. Została rozpatrzona.</u>
+          <u xml:id="u-130.5" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Zmiana trzydziesta szósta – nie ma uwag. Została rozpatrzona.</u>
+          <u xml:id="u-130.6" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Zmiana trzydziesta siódma – nie ma uwag. Została rozpatrzona.</u>
+          <u xml:id="u-130.7" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Zmiana trzydziesta ósma – nie ma uwag. Została rozpatrzona.</u>
+          <u xml:id="u-130.8" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Zmiana trzydziesta dziewiąta – nie ma uwag. Została rozpatrzona.</u>
+          <u xml:id="u-130.9" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Zmiana czterdziesta – nie ma uwag. Została rozpatrzona.</u>
+          <u xml:id="u-130.10" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Artykuł 1 został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-130.11" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Przechodzimy do art. 2. Czy są uwagi do art. 2? Nie ma uwag. Dziękuję. Artykuł 2 został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-130.12" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Artykuł 3 – nie ma uwag. Został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-130.13" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Artykuł 4 – tu są dwie zmiany.</u>
+          <u xml:id="u-130.14" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Zmiana pierwsza – nie ma uwag. Zmiana pierwsza w art. 4 została rozpatrzona.</u>
+          <u xml:id="u-130.15" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Zmiana druga – nie ma uwag. Zmiana druga w art. 4 została rozpatrzona.</u>
+          <u xml:id="u-130.16" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Artykuł 5 – nie ma uwag. Został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-130.17" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Artykuł 6 – nie ma uwag. Został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-130.18" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Artykuł 7 – nie ma uwag. Został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-130.19" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Artykuł 8 – nie ma uwag. Został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-130.20" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Artykuł 9 – nie ma uwag. Został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-130.21" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Artykuł 10 – nie ma uwag. Został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-130.22" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Artykuł 11 – nie ma uwag. Został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-130.23" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Artykuł 12 – nie ma uwag. Został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-130.24" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Artykuł 13 – nie ma uwag. Został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-130.25" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Artykuł 14 – nie ma uwag. Został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-130.26" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Artykuł 15 – nie ma uwag. Został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-130.27" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Artykuł 16 – nie ma uwag. Został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-130.28" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Artykuł 17 – nie ma uwag. Został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-130.29" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Artykuł 18 – nie ma uwag. Został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-130.30" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Artykuł 19 – nie ma uwag. Został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-130.31" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Artykuł 20 – nie ma uwag. Został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-130.32" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Artykuł 21 – nie ma uwag. Został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-130.33" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Artykuł 22 – nie ma uwag. Został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-130.34" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Artykuł 23 – nie ma uwag. Został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-130.35" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Artykuł 24 – nie ma uwag. Został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-130.36" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dziękuję bardzo. Muszę złapać oddech.</u>
+          <u xml:id="u-130.37" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Szanowni państwo, głosujemy nad całością projektu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-131">
+          <u xml:id="u-131.0" who="#LegislatorUrszulaSek">Jeszcze chcemy prosić o tradycyjne upoważnienie do dokonania korekt i sygnalizujemy, że te poprawki, które państwo przyjęli, spowodują zmianę numeracji. Jeśli państwo będą zgłaszali poprawki w drugim czytaniu, proponuję spróbować odnieść się do aktualnej numeracji ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-131.1" who="#LegislatorUrszulaSek">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-132">
+          <u xml:id="u-132.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dziękuję bardzo. Oczywiście udzielamy takiego pełnomocnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-132.1" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Pani poseł, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-133">
+          <u xml:id="u-133.0" who="#PoselKrystynaSzumilas">Tak, udzielamy takiego pełnomocnictwa, ale mam prośbę, abyśmy dostali to sprawozdanie w takim terminie, abyśmy mogli te poprawki skorygować. Jak przypuszczam, będą państwo chcieli przeprowadzić drugie czytanie w czasie tego posiedzenia Sejmu. Nie chcę, aby było tak, że na pięć minut przed debatą w Sejmie dostajemy sprawozdanie. Wtedy nie da się tego zrobić. Powinniśmy dostać je co najmniej kilka godzin wcześniej.</u>
+          <u xml:id="u-133.1" who="#PoselKrystynaSzumilas">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-134">
+          <u xml:id="u-134.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Głosujemy nad całością projektu. Kto z państwa jest za przyjęciem przez Sejm wniosku o uchwalenie projektu ustawy o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela oraz niektórych innych ustaw? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-134.1" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Głosowało 33 posłów, za 18, przeciw 15, nikt się nie wstrzymał. Stwierdzam, że wniosek o uchwalenie przez Sejm projektu ustawy został przyjęty.</u>
+          <u xml:id="u-134.2" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Na posła sprawozdawcę chciałam zaproponować pana posła Andrzeja Kryja. Pan poseł się zgadza?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-135">
+          <u xml:id="u-135.0" who="#PoselAndrzejKryj">Tak, zgadzam się.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-136">
+          <u xml:id="u-136.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dziękuję. Porządek dzienny posiedzenia został wyczerpany. Zamykam posiedzenie i bardzo serdecznie państwu dziękuję za mobilizowanie się, dyscyplinowanie i merytoryczną pracę nad projektem.</u>
+          <u xml:id="u-136.1" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Protokół jest w sekretariacie. Dziękuję.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/enm/201923-sjm-enmxx-00127-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/enm/201923-sjm-enmxx-00127-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..af7aceb
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/enm/201923-sjm-enmxx-00127-01/header.xml
@@ -0,0 +1,68 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-enmxx-00127-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Edukacji, Nauki i Młodzieży /nr 127/, Komisja Gospodarki i Rozwoju /nr 85/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Edukacji, Nauki i Młodzieży /nr 127/, Komisja Gospodarki i Rozwoju /nr 85/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#ENM">127</note>
+        <note type="sessionNo" target="#GOR">85</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-21</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="DepartamentuGospodarkiSkarbuPanstwaiPrywatyzacjiNajwyzszejIzbyKontroliMaciejMaciejewski" role="speaker">
+        <persName>Departamentu Gospodarki, Skarbu Państwa i Prywatyzacji Najwyższej Izby Kontroli Maciej Maciejewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DoradcaekonomicznywDepartamencieGospodarkiSkarbuPanstwaiPrywatyzacjiNajwyzszejIzbyKontroliAndrzejSowinski" role="speaker">
+        <persName>Doradca ekonomiczny w Departamencie Gospodarki, Skarbu Państwa i Prywatyzacji Najwyższej Izby Kontroli Andrzej Sowiński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DoradcaekonomicznywDepartamencieGospodarkiSkarbuPanstwaiPrywatyzacjiNajwyzszejIzbyKontroliLechOniszczenko" role="speaker">
+        <persName>Doradca ekonomiczny w Departamencie Gospodarki, Skarbu Państwa i Prywatyzacji Najwyższej Izby Kontroli Lech Oniszczenko</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="GlownyUrzadMiar" role="speaker">
+        <persName>Główny Urząd Miar</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="NIKMaciejMaciejewski" role="speaker">
+        <persName>NIK Maciej Maciejewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselAnnaEwaCicholska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Anna Ewa Cicholska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselJoannaFabisiak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Joanna Fabisiak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrezesGlownegoUrzeduMiarJacekSemaniak" role="speaker">
+        <persName>Prezes Głównego Urzędu Miar Jacek Semaniak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrezesUrzeduPatentowegoRzeczypospolitejPolskiejEdytaDembySiwek" role="speaker">
+        <persName>Prezes Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej Edyta Demby-Siwek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka" role="speaker">
+        <persName>Przewodnicząca poseł Mirosława Stachowiak-Różecka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="UrzadPatentowyRzeczypospolitejPolskiej" role="speaker">
+        <persName>Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="ENM" role="committee">
+        <orgName>Komisja Edukacji, Nauki i Młodzieży</orgName>
+      </org>
+      <org xml:id="GOR" role="committee">
+        <orgName>Komisja Gospodarki i Rozwoju</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/enm/201923-sjm-enmxx-00127-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/enm/201923-sjm-enmxx-00127-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..b108440
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/enm/201923-sjm-enmxx-00127-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,108 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#UrzadPatentowyRzeczypospolitejPolskiej">a) dochody i wydatki,</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#UrzadPatentowyRzeczypospolitejPolskiej">b) wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych,</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#UrzadPatentowyRzeczypospolitejPolskiej">c) wydatki budżetu środków europejskich na finansowanie projektów UP RP;</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#GlownyUrzadMiar">a) dochody i wydatki,</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#GlownyUrzadMiar">b) wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych,</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#GlownyUrzadMiar">c) wydatki budżetu środków europejskich na finansowanie projektów GUM.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#GlownyUrzadMiar">W posiedzeniu udział wzięli: Edyta Demby-Siwek prezes Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej, Jacek Semaniak prezes Głównego Urzędu Miar, Maciej Maciejewski p.o. dyrektor Departamentu Gospodarki, Skarbu Państwa i Prywatyzacji Najwyższej Izby Kontroli wraz ze współpracownikami.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#GlownyUrzadMiar">W posiedzeniu udział wzięli pracownicy Kancelarii Sejmu: Katarzyna Gadecka, Anna Goral,               Daria Grochowska, Izabella Kulesza-Rozesłaniec, Ziemowit Uździcki – z sekretariatów Komisji w Biurze Komisji Sejmowych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dzień dobry. Otwieram wspólne posiedzenie Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Gospodarki i Rozwoju. Witam państwa posłów i gości. Witam panią Edytę Demby-Siwek, prezesa Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej. Witam pana Jacka Semaniaka, prezesa Głównego Urzędu Miar, oraz przedstawicieli Najwyższej Izby Kontroli.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Stwierdzam kworum. Porządek dzienny posiedzenia obejmuje rozpatrzenie i zaopiniowanie dla Komisji Finansów Publicznych sprawozdania z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2021 r. (druk nr 2306) wraz z analizą Najwyższej Izby Kontroli w zakresie:</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">1) części budżetowej 61 – Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej,</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">2) części budżetowej 64 – Główny Urząd Miar.</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Przystępujemy do realizacji porządku dziennego, czyli do rozpatrzenia i zaopiniowania części budżetowej 61 – Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej. Proszę o zabranie głosu panią Edytę Demby-Siwek, prezesa Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PrezesUrzeduPatentowegoRzeczypospolitejPolskiejEdytaDembySiwek">Dzień dobry. Szanowna pani przewodnicząca, szanowne panie i szanowni panowie posłowie, zwracam się z uprzejmą prośbą o pozytywne rozpatrzenie i zaopiniowanie sprawozdania z wykonania budżetu państwa za 2021 r. w części 61 – Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej, a także w części budżetowej 83 – rezerwy celowe w zakresie pozycji 20 oraz pozycji 49.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PrezesUrzeduPatentowegoRzeczypospolitejPolskiejEdytaDembySiwek">W kilku słowach chciałam ponownie przypomnieć, jakie są podstawowe zadania Urzędu Patentowego. Naszym podstawowym statutowym zadaniem jest rozpatrywanie i udzielanie ochrony na wynalazki, znaki towarowe, wzory przemysłowe, wzory użytkowe, topografie układów scalonych oraz na znaczenia geograficzne. Rozpatrujemy także sprawy przedmiotów własności przemysłowej w postępowaniu spornym oraz sprzeciwowym, jak również prowadzimy rejestry. Dla zilustrowania skali naszej działalności – w ubiegłym roku rozpatrzyliśmy około 35 tys. zgłoszeń tych przedmiotów, które wymieniłam. Natomiast na dzień 31 grudnia 2021 r. w rejestrze pozostawało wpisanych około 374 tys. praw wyłącznych.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PrezesUrzeduPatentowegoRzeczypospolitejPolskiejEdytaDembySiwek">Przejdę do omówienia naszego budżetu. W części dochody w ustawie budżetowej za ubiegły rok w części 61 – Urząd Patentowy zostały zaplanowane dochody w łącznej kwocie 76 000 tys. zł, natomiast wykonanie wynosiło 81 361 tys. zł, to jest o 5361 tys. zł więcej, niż zakładano. Po raz kolejny zatem udało nam się wykonać budżet w większej skali, niż zakładaliśmy. Na powyższą kwotę składały się przede wszystkim dochody z różnych tytułów opłat, które pobieramy – czy to za zgłoszenia, czy za ochronę poszczególnych praw własności przemysłowej. Dochody z tego tytułu w zeszłym roku wynosiły 79 068 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PrezesUrzeduPatentowegoRzeczypospolitejPolskiejEdytaDembySiwek">Natomiast struktura wydatków budżetu państwa 2021 r. w naszej części kształtowała się następująco. Wydatki ogółem – 69 395 tys. zł, z tego świadczenia na rzecz osób fizycznych stanowiły 136 tys. zł, wydatki bieżące – 67 353 tys. zł, natomiast wydatki majątkowe – 1566 tys. zł. Największy udział w wydatkach budżetu państwa mają wydatki na wynagrodzenia i pochodne, które wynosiły 58 048 tys. zł i stanowiły ponad 83% wydatków ogółem. Pozostałe wydatki bieżące wynosiły 9705 tys. zł, co stanowiło około 14% wydatków ogółem.</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#PrezesUrzeduPatentowegoRzeczypospolitejPolskiejEdytaDembySiwek">W ramach rezerwy celowej w części 83 zostały przyznane Urzędowi Patentowemu środki finansowe w kwocie 2154 tys. zł na sfinansowanie w 2021 r. wynagrodzeń, wraz z pochodnymi, ekspertów zatrudnionych w Urzędzie Patentowym w związku z wejściem w życie rozporządzenia prezesa Rady Ministrów z dnia 2 września 2020 r., zmieniającego rozporządzenie w sprawie mnożników stosowanych dla ustalenia wysokości wynagrodzenia ekspertów, asesorów i aplikantów eksperckich oraz stawek dodatków w Urzędzie Patentowym Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
+          <u xml:id="u-4.5" who="#PrezesUrzeduPatentowegoRzeczypospolitejPolskiejEdytaDembySiwek">Podsumowując, rok do roku, jak panie i panowie posłowie już doskonale wiedzą, urząd przynosi dochody do budżetu państwa. W tym roku wynosiły one około 80 000 tys. zł. Jesteśmy jednym z niewielu urzędów dochodowych – od lat staramy się, by ta nadwyżka była wypracowywana. Kształtuje się ona średnio na poziomie około 10 000 tys. zł. Każdego roku urząd dokłada też jak największych starań, aby te dochody były jak najwyższe. Niemniej efektywność realizacji naszych planów finansowych jest uzależniona przede wszystkim od okoliczności, na które urząd nie ma czasem bezpośredniego wpływu, a więc koniunktury na rynku i między innymi pewnie tego, co (wypowiedź poza mikrofonem)… które wybiorą nasi przedsiębiorcy, twórcy czy projektanci. Między innymi dlatego też tak trudno zaplanować nasze dochody ze 100% trafnością.</u>
+          <u xml:id="u-4.6" who="#PrezesUrzeduPatentowegoRzeczypospolitejPolskiejEdytaDembySiwek">Mam nadzieję, że przedstawione przeze mnie informacje i wyjaśnienia okażą się dla pań i panów posłów wystarczające. Oczywiście w przypadku wątpliwości chętnie odpowiem na wszystkie pytania. Dziękuję serdecznie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dziękuję bardzo i bardzo proszę o zabranie głosu przedstawiciela NIK, pana Lecha Oniszczenko. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#DoradcaekonomicznywDepartamencieGospodarkiSkarbuPanstwaiPrywatyzacjiNajwyzszejIzbyKontroliLechOniszczenko">Dzień dobry. Lech Oniszczenko, doradca ekonomiczny w Departamencie Gospodarki, Skarbu Państwa i Prywatyzacji Najwyższej Izby Kontroli. Króciutko. Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie oceniła wykonanie budżetu państwa w części 61 – Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#DoradcaekonomicznywDepartamencieGospodarkiSkarbuPanstwaiPrywatyzacjiNajwyzszejIzbyKontroliLechOniszczenko">Podstawę do tej oceny stanowiła analiza i kontrola segmentów wykonania tego budżetu, czyli analiza wykonania dochodów urzędu oraz kontrola dokonania wydatków, którą to kontrolą objęliśmy bez mała 7% łącznych wydatków budżetu, obejmujących także budżet środków europejskich. Wszystkie wydatki skontrolowane przez nas zostały dokonane w sposób prawidłowy, to jest z zachowaniem zasad legalności i gospodarności środkami publicznymi. Nie stwierdziliśmy przypadków niecelowego lub niegospodarnego wydatkowania środków ani naruszeń przepisów ustawy – Prawo zamówień publicznych. Wewnętrzna kontrola wykonania budżetu była realizowana przez prezesa urzędu w sposób prawidłowy i rzetelny. Najwyższa Izba Kontroli nie wniosła też żadnych uwag do sprawozdawczości budżetowej sporządzanej przez Urząd Patentowy. Sprawozdania te były sporządzone w sposób rzetelny i terminowy. To wszystko. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dziękuję bardzo i bardzo proszę panią poseł Annę Cicholską o przedstawienie koreferatów i wniosków do opinii Komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PoselAnnaEwaCicholska">Dziękuję. Szanowni państwo przewodniczący, Wysokie Komisje, po wysłuchaniu sprawozdania budżetu przez panią prezes… Jak też i państwo przed chwilą słyszeliście,          Najwyższa Izba Kontroli również pozytywnie oceniła wykonanie budżetu Urzędu Patentowego w części 61 za 2021 r. Proszę Wysokie Komisje i wnioskuję o pozytywne zaopiniowanie budżetu Urzędu Patentowego w części 61. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dziękuję bardzo. Czy ktoś z państwa chce zadać pytanie, zabrać głos? Bardzo proszę, pani poseł.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PoselJoannaFabisiak">Bardzo dziękuję. Pani prezes, byłabym wdzięczna za odpowiedź – może nie stricte budżetową, ale chciałabym spytać o patenty. W państwa materiale to jest potraktowane razem – wynalazki i wzory użytkowe. Tymczasem jaka jest liczba tych wynalazków? Myślę tu o krajowych, bo jeszcze jest taki podział na krajowe i zagraniczne. Jaki jest wzrost tych patentów uznanych przez państwa, wpisanych do rejestru w porównaniu z rokiem ubiegłym?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrezesUrzeduPatentowegoRzeczypospolitejPolskiejEdytaDembySiwek">Dziękuję za to pytanie. Wzory użytkowe stanowią zdecydowanie mniejszą część zgłoszeń. W zeszłym roku wzorów użytkowych było zgłoszonych dokładnie 769. Natomiast zostało zgłoszonych 3430 wynalazków. Jak powiedziałam, to, ile jest zgłoszeń wynalazków, wynika zazwyczaj z tego, co się dzieje na rynku.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PrezesUrzeduPatentowegoRzeczypospolitejPolskiejEdytaDembySiwek">Na przykład w roku pandemii, w 2020 r., mieliśmy duży wzrost. Było to spowodowane tym, że mieliśmy całe mnóstwo środków do dezynfekcji i innych powszechnie państwu znanych – rękawiczek, różnych maseczek, które miały specjalne elementy jonizujące. Natomiast w zeszłym roku odnotowaliśmy spadek zgłoszeń, ale jest to spadek, który jest obserwowany na całym świecie, ponieważ proces dojścia do wynalazku jest zazwyczaj długotrwałym procesem.</u>
+          <u xml:id="u-11.2" who="#PrezesUrzeduPatentowegoRzeczypospolitejPolskiejEdytaDembySiwek">Zazwyczaj zgłoszenie wynalazku, jeżeli jest z obszaru chemii, farmacji czy biotechnologii, poprzedzają czasami wieloletnie badania, nawet pięcioletnie. W związku z tym spodziewamy się, że ten spadek będzie następował jeszcze w kolejnych latach. Tak że zobaczymy, co przyniesie życie, bo każdego miesiąca nas zaskakuje. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dziękuję bardzo. Szanowni państwo, zamykam dyskusję. Czy jest sprzeciw wobec wniosku pani poseł Annę Cicholskiej o pozytywne zaopiniowanie tej części budżetowej?         Nie widzę sprzeciwu, stwierdzam zatem, że zaakceptowaliśmy wniosek o pozytywne zaopiniowanie.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Przystępujemy do rozpatrzenia zaopiniowania części budżetowej 64 – Główny Urząd Miar. Proszę o zabranie głosu pana Jacka Semaniaka.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrezesGlownegoUrzeduMiarJacekSemaniak">Szanowni państwo przewodniczący Wysokiej Komisji, wnoszę o przyjęcie sprawozdania z wykonania budżetu państwa w części 64 – Główny Urząd Miar.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PrezesGlownegoUrzeduMiarJacekSemaniak">Przypomnę, że Główny Urząd Miar obejmuje wydatki budżetowe i dochody osiągane, realizowane na terenie naszego kraju z wykonywaniem zadań zarówno z zakresu metrologii, powiernictwa, jak i kas rejestrujących, tachografów czasu urzędowego i towarów paczkowanych. Struktura Głównego Urzędu Miar to centrala zlokalizowana w Warszawie i 12 okręgowych urzędów, w tym 10 urzędów miar i 2 okręgowe urzędy probiercze. W strukturze zawiera się również 58 oddziałów zamiejscowych.</u>
+          <u xml:id="u-13.2" who="#PrezesGlownegoUrzeduMiarJacekSemaniak">Główny Urząd Miar uzyskuje dochody wyłącznie z działu 750 – Administracja publiczna. Dochody w 2021 r. zamknęły się kwotą 78 152 tys. zł, co stanowiło 121,5% planu. Główny Urząd Miar realizuje wydatki budżetu państwa w dwóch działach klasyfikacji budżetowej, tj. w dziale 750 – Administracja publiczna i w dziale 752 – Obrona narodowa. Wykonanie wydatków budżetu państwa w stosunku do planu po zmianach wniesionych na 2021 r. wyniosło 172 115 tys. zł, natomiast wydatki budżetu państwa łącznie z wydatkami, które nie wygasły z upływem 2021 r., zamknęły się kwotą 188 394 tys. zł, co stanowiło 99,5% planu po zmianach. W porównaniu z 2020 r. wykonanie wydatków budżetu państwa było wyższe o 1,9%. Wykonanie wydatków budżetu środków europejskich wykonano w wysokości 28 810 tys. zł, co stanowiło 86,5% planu po zmianach.</u>
+          <u xml:id="u-13.3" who="#PrezesGlownegoUrzeduMiarJacekSemaniak">Wydatki bieżące w ubiegłym roku budżetowym w części 64 zrealizowano w wysokości 163 072 tys. zł. Dodatkowo zgłoszono jako wydatki niewygasające w 2021 r. zadania na łączną kwotę 895 tys. zł, co łącznie stanowiło 99,8% planu po zmianach. W ramach wydatków budżetu państwa największą pozycją w wydatkach Głównego Urzędu Miar były wydatki na wynagrodzenie osobowe, które wraz z pochodnymi wyniosły 133 376 tys. zł, co stanowiło prawie 77,4% całości wydatków. Pozostałe wydatki bieżące przeznaczone były w większości na zakup materiałów i usług, w szczególności materiałów, wyposażenia oraz energii – wszyscy wiemy, jaka jest sytuacja – i usług remontowo-konserwatorskich, oraz pozostałe wydatki.</u>
+          <u xml:id="u-13.4" who="#PrezesGlownegoUrzeduMiarJacekSemaniak">Wydatki majątkowe w 2021 r. w części 64 zrealizowano na poziomie 9043 tys. zł. Dodatkowo zgłoszono jako wydatki niewygasające w 2021 r. zadania na łączną kwotę 15 384 tys. zł, co łącznie stanowiło 97,4% planu po zmianach. Wydatki budżetu państwa przeznaczone na finansowanie projektów realizowanych ze środków Unii Europejskiej w ramach europejskiego programu na rzecz innowacji i badań w metrologii, w skrócie EMPIR, w 2021 r. wiązały się z realizacją 23 projektów finansowanych przy udziale środków pochodzących wprost z budżetu Unii Europejskiej z tzw. innych środków, o których mowa w art. 5 ust. 3 pkt 6 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych. GUM zrealizował wydatki z projektu EMPIR w kwocie 706 tys. zł na poziomie 93,1% planu po zmianach. Środki przeznaczone były w większości na wypłatę wynagrodzeń kadry zaangażowanej w realizację projektów.</u>
+          <u xml:id="u-13.5" who="#PrezesGlownegoUrzeduMiarJacekSemaniak">Wydatki budżetu państwa na współfinansowanie oraz wydatki budżetu środków europejskich na finansowanie trzech projektów w ramach programu operacyjnego „Polska cyfrowa” objęły system wsparcia informatycznego usług terenowej administracji miar, które wyniosły łącznie 9059 tys. zł, z czego do 31 grudnia 2021 r. wydatkowano kwotę 3917 tys. zł, co stanowiło 43,2% planowanej kwoty. Niewydatkowane środki związane są z przeniesieniem na kolejny rok budżetowy i zakończeniem projektu do 31 marca tego roku.</u>
+          <u xml:id="u-13.6" who="#PrezesGlownegoUrzeduMiarJacekSemaniak">Kolejny projekt finansowany z programu operacyjnego „Polska cyfrowa” to e-czas. Zgodnie z planem po zmianach wydatki wyniosły 2751 tys. zł, z czego do końca ubiegłego roku wydatkowano kwotę 2729 tys. zł, czyli 99,2% wydatków planowanych.</u>
+          <u xml:id="u-13.7" who="#PrezesGlownegoUrzeduMiarJacekSemaniak">Ostatni projekt finansowany z POPC to system informatyczny służący stworzeniu środowiska cyfrowego dla realizacji usług publicznych i zadań Głównego Urzędu Miar. Łączne wydatki wyniosły 550 tys. zł, z czego do końca grudnia ubiegłego roku wydatkowano kwotę 529 tys. zł, co stanowi 96,2% wydatków kwalifikowanych.</u>
+          <u xml:id="u-13.8" who="#PrezesGlownegoUrzeduMiarJacekSemaniak">Nasz flagowy projekt, związany z finansowaniem świętokrzyskiego kampusu laboratoryjnego Głównego Urzędu Miar… Jego pierwszym etapem… Zgodnie z planem po zmianach wydatki Głównego Urzędu Miar dla tego projektu zamknęły się w kwocie 22 852 tys. zł, z czego do 31 grudnia 21 r. wydatkowano kwotę 22 739 tys. zł, czyli 99,5% wydatków planowanych.</u>
+          <u xml:id="u-13.9" who="#PrezesGlownegoUrzeduMiarJacekSemaniak">Jeżeli chodzi o kwestie zatrudnienia, to przeciętne miesięczne zatrudnienie 2021 r. w części 64 wyniosło 1492 osoby i było o 19 etatów większe w porównaniu do przeciętnego zatrudnienia w 2020 r. Mamy jeszcze pewną liczbę wakatów zarówno w administracji terenowej, jak i w centrali, ale napotykamy na pewne bariery, które były już wymienione przez panią prezes w kontekście rekrutacji w określonych realiach ekonomicznych. To jest kwestia, nad którą będziemy się pochylać w kolejnych latach – mam nadzieję w sposób efektywny. Jest to oczywiście związane z atrakcyjnością zawodu, również tą mierzoną wynagrodzeniem oferowanym dla nowo zatrudnionej kadry.</u>
+          <u xml:id="u-13.10" who="#PrezesGlownegoUrzeduMiarJacekSemaniak">Niemniej jednak udało się nam w centrali GUM zwiększyć zatrudnienie o 8 etatów w związku ze zmianami organizacyjnymi, jakie zostały podjęte również w kontekście tworzenia nowych miejsc pracy w kampusie laboratoryjnym w Kielcach. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie osobowe 2021 r., uwzględniające środki na realizację projektów, które są realizowane w Głównym Urzędzie Miar, to kwota 6447 zł brutto. Było ono wyższe o 5,2% w porównaniu do poprzedniego roku budżetowego. Przede wszystkim było związane z nowelizacją ustawy budżetowej, zwiększającą budżet o dodatkowy fundusz motywacyjny w wysokości 6% w stosunku do kwot wynikających z poprzedniej wersji ustawy budżetowej.</u>
+          <u xml:id="u-13.11" who="#PrezesGlownegoUrzeduMiarJacekSemaniak">Dziękuję za uwagę i proszę o przyjęcie tego sprawozdania. Jeżeli będą pytania, chętnie odpowiemy – albo teraz, albo później w formie pisemnej. Proszę o pozytywne zaopiniowanie tego sprawozdania. Dziękuję serdecznie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dziękuję bardzo i proszę o zabranie głosu przedstawiciela NIK.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#DepartamentuGospodarkiSkarbuPanstwaiPrywatyzacjiNajwyzszejIzbyKontroliMaciejMaciejewski">Dzień dobry. Maciej Maciejewski, dyrektor Departamentu Gospodarki Najwyższej Izby Kontroli.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Bardzo proszę, panie dyrektorze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#NIKMaciejMaciejewski">Chciałbym powiedzieć, że Najwyższa Izba Kontroli oceniła pozytywnie wykonanie budżetu państwa w 2021 r. w części 64 – Główny Urząd Miar, i poprosić pana doradcę Sowińskiego o syntetyczne uzasadnienie tej oceny w kilku słowach. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#DoradcaekonomicznywDepartamencieGospodarkiSkarbuPanstwaiPrywatyzacjiNajwyzszejIzbyKontroliAndrzejSowinski">Dzień dobry. Wysoka Komisjo, zarówno w odniesieniu do wydatków z budżetu państwa, jak i wydatków budżetu środków europejskich stwierdziliśmy, że wydatki te zostały poniesione z zachowaniem zasad gospodarowania środkami publicznymi. Nie stwierdzono niecelowego lub niegospodarnego wydatkowania środków publicznych. Jeśli chodzi o badanie wydatków z budżetu państwa, skoncentrowaliśmy się na badaniu wydatków dokonywanych w centrali GUM i tymi badaniami objęliśmy 12% wydatków zrealizowanych w centrali.</u>
+          <u xml:id="u-18.1" who="#DoradcaekonomicznywDepartamencieGospodarkiSkarbuPanstwaiPrywatyzacjiNajwyzszejIzbyKontroliAndrzejSowinski">Otrzymane środki z rezerw celowych zostały wykorzystane zgodnie z przeznaczeniem. Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie opiniuje także prawidłowość sporządzania łącznych sprawozdań finansowych za 2021 r. przez dysponenta części 64 i sprawozdań jednostkowych Głównego Urzędu Miar. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dziękuję bardzo. Bardzo proszę, pani poseł Anna Cicholska.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#PoselAnnaEwaCicholska">Dziękuję. Szanowni państwo przewodniczący Wysokiej Komisji, państwo prezesi, szanowni goście, po wnikliwej analizie pana prezesa, jak też i przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli wnioskuję o pozytywne zaopiniowanie budżetu Głównego Urzędu Miar z wykonania dochodów i wydatków budżetowych za 2021 r. w części 64 – Główny Urząd Miar. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dziękuję bardzo. Czy ktoś z państwa posłów chce zadać pytanie, zabrać głos? Nie widzę. Stwierdzam zatem, że nie ma dyskusji. Czy jest sprzeciw wobec wniosku pani poseł Cicholskiej o pozytywne zaopiniowanie tej części budżetowej? Nie ma sprzeciwu. Stwierdzam, że Komisje poparły wniosek o pozytywne zaopiniowanie.</u>
+          <u xml:id="u-21.1" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Chciałam zaproponować panią poseł Annę Cicholską na posła przedstawiającego opinię na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych. Pani poseł się zgadza. Rozumiem, że państwo się też zgadzacie. Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-21.2" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Wniosek został przyjęty przez Komisje. Na tym porządek dzienny posiedzenia został wyczerpany. Zamykam posiedzenie. Dziękuję państwu bardzo.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/enm/201923-sjm-enmxx-00130-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/enm/201923-sjm-enmxx-00130-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..b080d68
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/enm/201923-sjm-enmxx-00130-01/header.xml
@@ -0,0 +1,79 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-enmxx-00130-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Edukacji, Nauki i Młodzieży /nr 130/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Edukacji, Nauki i Młodzieży /nr 130/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#ENM">130</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-23</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="DyrektorDepartamentuNaukiOswiatyiDziedzictwaNarodowegoNajwyzszejIzbyKontroliPiotrProkopczyk" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Departamentu Nauki, Oświaty i Dziedzictwa Narodowego Najwyższej Izby Kontroli Piotr Prokopczyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DyrektordepartamentuNIKPiotrProkopczyk" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor departamentu NIK Piotr Prokopczyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DyrektorNarodowejAgencjiWymianyAkademickiejGrazynaZebrowska" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej Grażyna Żebrowska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="Gloszsali" role="speaker">
+        <persName>Głos z sali</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselAgnieszkaDziemianowiczBak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Agnieszka Dziemianowicz-Bąk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselJoannaFabisiak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Joanna Fabisiak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselKrystynaSzumilas" role="speaker">
+        <persName>Poseł Krystyna Szumilas</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselSlawomirSkwarek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Sławomir Skwarek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselTomaszZielinski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Tomasz Zieliński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka" role="speaker">
+        <persName>Przewodnicząca poseł Mirosława Stachowiak-Różecka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMEiNDariuszPiontkowski" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w MEiN Dariusz Piontkowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMEiNWojciechMurdzek" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w MEiN Wojciech Murdzek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji i Nauki Dariusz Piontkowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiWojciechMurdzek" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji i Nauki Wojciech Murdzek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="WiceprezesPANPawelRowinski" role="speaker">
+        <persName>Wiceprezes PAN Paweł Rowiński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="WiceprezesPolskiejAkademiiNaukPawelRowinski" role="speaker">
+        <persName>Wiceprezes Polskiej Akademii Nauk Paweł Rowiński</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="ENM" role="committee">
+        <orgName>Komisja Edukacji, Nauki i Młodzieży</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/enm/201923-sjm-enmxx-00130-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/enm/201923-sjm-enmxx-00130-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..3973cde
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/enm/201923-sjm-enmxx-00130-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,321 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dzień dobry. Otwieram posiedzenie Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Witam członków Komisji i gości.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Stwierdzam kworum.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Porządek dzienny posiedzenia obejmuje: w punkcie pierwszym – rozpatrzenie i zaopiniowanie dla Komisji do Spraw Kontroli Państwowej sprawozdania z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2021 r. (druk 2346) w zakresie działania Komisji; w punkcie drugim – rozpatrzenie i zaopiniowanie dla Komisji Finansów Publicznych sprawozdania z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2021 r. (druk 2306) wraz z analizą NIK (druk 2347) w zakresie działania Komisji; w punkcie trzecim – rozpatrzenie projektu planu pracy Komisji na okres od 1 lipca do 31 grudnia 2022 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Czy są uwagi do porządku? Nie ma uwag. Stwierdzam, że porządek został przyjęty.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Szanowni państwo, ponieważ w momencie, kiedy już były zaplanowane posiedzenia Komisji, zmienił się porządek obrad Sejmu i nastąpiło przyśpieszenie w planowanych głosowaniach, to trochę nam się skurczył czas. Tylko tak informuję, żebyście państwo mieli świadomość, że jeśli nie zdążymy przeprocedować tego porządku obrad do głosowań, to będziemy się spotykali po południu – tak żebyście, biorąc pod uwagę jakieś plany, mieli to na względzie.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Zatem przystępujemy do realizacji porządku dziennego. Bardzo proszę, rozpatrzenie i zaopiniowanie dla Komisji do Spraw Kontroli Państwowej sprawozdania z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2021 r. (druk 2346) w zakresie działania Komisji. Bardzo proszę, głos zabierze pan Piotr Prokopczyk, dyrektor Departamentu Nauki, Oświaty i Dziedzictwa Narodowego NIK. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#DyrektorDepartamentuNaukiOswiatyiDziedzictwaNarodowegoNajwyzszejIzbyKontroliPiotrProkopczyk">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#DyrektorDepartamentuNaukiOswiatyiDziedzictwaNarodowegoNajwyzszejIzbyKontroliPiotrProkopczyk">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, szanowni państwo, mam przyjemność przedstawić sprawozdanie z działalności departamentu, ono jest uzupełnieniem sprawozdania, które 15 czerwca zostało przekazane do Sejmu. Wczoraj została przekazana wersja elektroniczna sprawozdania z działalności departamentu. W tej chwili postaram się syntetycznie państwu przedstawić kluczowe informacje.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#DyrektorDepartamentuNaukiOswiatyiDziedzictwaNarodowegoNajwyzszejIzbyKontroliPiotrProkopczyk">Jeżeli chodzi o obszar: oświata i wychowanie, to Najwyższa Izba kontroli w obszarze oświaty zrealizowała osiem kontroli, z tego cztery przeprowadził Departament Nauki, Oświaty i Dziedzictwa Narodowego oraz cztery – inne jednostki organizacyjne NIK. Z kontroli, które były realizowane w 2021 r., były to kontrolne: „Wykonanie budżetu państwa w części 30 – Oświata i wychowanie”, „Organizacja pracy nauczycieli w szkołach publicznych”, „Realizacja programu szkoleń dla nauczycieli szkół polonijnych”, „Funkcjonowanie szkół w sytuacji zagrożenia Covid-19”. Dodatkowo kontrole innych jednostek organizacyjnych NIK to były kontrole dotyczące finansowania zadań oświatowych realizowanych przez jednostki samorządu terytorialnego, „Baza dydaktyczna szkół rolniczych w Polsce”, „Centra kształcenia praktycznego, ustawicznego i zawodowego w województwie świętokrzyskim”, „Prawidłowość wykorzystania środków otrzymanych z budżetu państwa na organizację stołówek i miejsc spożywania posiłków w szkołach w ramach programu «Posiłek w domu i szkole» na lata 2019–2023 w wybranych gminach województwa opolskiego”.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#DyrektorDepartamentuNaukiOswiatyiDziedzictwaNarodowegoNajwyzszejIzbyKontroliPiotrProkopczyk">W materiale, który został państwu przekazany, są skrótowo przekazane główne ustalenia wybranych kontroli. Może odniosę się do kontroli – króciutko – „Funkcjonowanie szkół w sytuacji zagrożenia Covid-19”. Była to dosyć duża kontrola, która objęła lata szkolne 2019/20 i 2020/21. Należy tutaj wskazać, że minister edukacji we współpracy z ministrem zdrowia, głównym inspektorem sanitarnym oraz kuratorami oświaty podejmował działania w celu stworzenia warunków prawno-organizacyjnych umożliwiających funkcjonowanie szkół w sytuacji zagrożenia Covid-19. Jednakże sposób i formy realizacji zadań przez szkoły, również ze względów obiektywnych, niezależnych, nie zapewniły uczniom wsparcia na właściwym poziomie. Duża częstotliwość zmian stanu prawnego dostosowanego do aktualnych potrzeb oraz doraźny charakter wydawanych rekomendacji i wytycznych wpływały destabilizująco na pracę szkół.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#DyrektorDepartamentuNaukiOswiatyiDziedzictwaNarodowegoNajwyzszejIzbyKontroliPiotrProkopczyk">Jeżeli chodzi o kontrole, które są planowane w 2022 r. w obszarze: oświata i wychowanie, to – oczywiście poza kontrolą wykonania budżetu państwa – będzie przeprowadzona kontrola „Dopuszczanie podręczników do użytku szkolnego”, jak również „Edukacja głuchych i niedosłyszących dzieci i młodzieży”.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#DyrektorDepartamentuNaukiOswiatyiDziedzictwaNarodowegoNajwyzszejIzbyKontroliPiotrProkopczyk">Jeżeli chodzi o obszar: nauka i szkolnictwo wyższe, w 2021 r. Najwyższa Izba Kontroli w obszarze nauki i szkolnictwa wyższego zrealizowała dziewięć kontroli, z tego cztery przeprowadził Departament Nauki, Oświaty i Dziedzictwa Narodowego oraz pięć – inne jednostki organizacyjne. Jeżeli chodzi o kontrole realizowane w 2021 r., to poza kontrolą wykonania budżetu państwa w części 28 – Nauka i szkolnictwo wyższe były to: „Finansowanie szkolnictwa wyższego”, „Realizacja zadań Narodowego Centrum Badań i Rozwoju przez spółki”, „Zlecanie przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju analiz dotyczących statusów przedsiębiorstw”. Jeżeli chodzi o kontrole innych jednostek organizacyjnych, to: „Funkcjonowanie instytutów badawczych nadzorowanych przez ministra zdrowia”, „Organizacja i funkcjonowanie państwowych wyższych szkół zawodowych w województwie dolnośląskim” oraz „Realizacja wybranych programów sektorowych przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju”. Dodatkowo jeszcze przeprowadzona została kontrola udzielania i rozliczania środków z programu BRIdge Alfa realizowanego przez Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, a także „Wykorzystanie przez Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie środków finansowych otrzymywanych z Narodowego Centrum Badań i Rozwoju”.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#DyrektorDepartamentuNaukiOswiatyiDziedzictwaNarodowegoNajwyzszejIzbyKontroliPiotrProkopczyk">Również w tym materiale, który został państwu przekazany, są przedstawione ustalenia wybranych kontroli, m.in. „Kontrola funkcjonowania instytutów badawczych nadzorowanych przez ministra zdrowia w latach 2018–2020”. Skontrolowane instytuty badawcze wywiązywały się ze swoich podstawowych zadań wynikających z ustawy o instytutach badawczych, prowadząc prace badawcze zgodnie ze swoim zakresem działania, upowszechniając wyniki tych badań oraz kształcąc kadry naukowe i zawodowe. Dominującym obszarem aktywności instytutów była działalność medyczna i udzielanie świadczeń zdrowotnych w ramach umów z Narodowym Funduszem Zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#DyrektorDepartamentuNaukiOswiatyiDziedzictwaNarodowegoNajwyzszejIzbyKontroliPiotrProkopczyk">Jeżeli chodzi o udział kierownictwa i pracowników Departamentu Nauki, Oświaty i Dziedzictwa Narodowego w posiedzeniach komisji sejmowych, to w roku 2021 uczestniczyliśmy w 24 posiedzeniach komisji sejmowych, w tym w 11 posiedzenia Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#DyrektorDepartamentuNaukiOswiatyiDziedzictwaNarodowegoNajwyzszejIzbyKontroliPiotrProkopczyk">Jeżeli będą jakiekolwiek pytania, chętnie udzielimy dodatkowych informacji. Bardzo dziękuję, pani przewodnicząca.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Czy ktoś z państwa ma pytania? Nie ma pytań. W takim razie zamykam dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Proponuję pozytywne zaopiniowanie sprawozdania z działalności NIK za 2021 r. w zakresie działania Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży. Nie słyszę sprzeciwu. Stwierdzam, że Komisja przyjęła taką propozycję.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Wobec tego przystępujemy do rozpatrzenia i zaopiniowania sprawozdania z wykonania budżetu w zakresie części budżetowej 28 – Szkolnictwo wyższe i nauka, agencji wykonawczych, państwowych osób prawnych. Wobec tego bardzo proszę o zabranie głosu, jak widzę, pana ministra Wojciecha Murdzka.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiWojciechMurdzek">Dziękuję bardzo, pani przewodnicząca.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiWojciechMurdzek">W części 28 dochody tradycyjnie nie stanowią jakiegoś istotnego fragmentu, natomiast jednak nastąpiło jakieś takie zjawisko istotnego wzrostu tych dochodów, bo sięgnęły one poziomu 210 600 tys. zł. Z przyczyn niewykorzystania dotacji, zwrotów, kwestii odsetek ich suma była większa, ale to pokazywało na trudności realizacyjne, szczególnie w związku z covidem. Natomiast jeśli chodzi o wydatki budżetowe, to w ustawie budżetowej wydatki zaplanowano w kwocie 25 772 500 tys. zł. W trakcie roku zostały one zwiększone o 1 002 800 tys. zł – to jest to, co często było podkreślane jako taki sukces zwiększenia tych środków. Plan wydatków na podstawie ustawy po zmianach to łącznie 26 775 000 tys. zł – pozwolicie państwo, że będę trochę zaokrąglał. Zwiększenie sumaryczne to jest kwota 2 057 000 tys. zł. Wykonanie w 2021 r. wyniosło 97,1% planu po zmianach.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiWojciechMurdzek">Tradycyjnie gros tych wydatków dotyczyło działu 730 – Szkolnictwo wyższe i nauka: 27 736 000 tys. zł, z takim podziałem, że wydatki bieżące to było 22 232 000 tys. zł, a majątkowe w takim podziale na te typowo krajowe – 493000 tys. i te związane z realizacją projektów unijnych – 5 010 000 tys. Jeśli chodzi o te wydatki związane z budżetem środków europejskich, to były to już w sumie końcowe fazy bardzo istotnych programów, a mianowicie: program operacyjny „Inteligentny rozwój” – 3 777 000 tys. zł, program operacyjny „Wiedza, edukacja, rozwój’ – 1 192 000 tys. zł, później pomoc techniczna, która towarzyszy tym programom.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiWojciechMurdzek">Dotacje i subwencje. To jest jak zwykle taki podstawowy filar – 21 358 000 tys. zł. Takie największe to subwencje z budżetu na utrzymanie i rozwój potencjału dydaktycznego – 16 776 000 tys. zł. W pozostałych działach – 265 000 tys., administracja – 64, obrona narodowa, ochrona zdrowia, kultura i ochrona dziedzictwa – to już są kwoty mniejsze.</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiWojciechMurdzek">W programach wieloletnich mamy tradycyjnie od lat dwa takie filary: poprawa bezpieczeństwa i warunków pracy – wydatkowano 12 500 tys. zł, i program „Uniwersytet Warszawski”, który będzie obowiązywał do 2027 r., i w roku 2021 wydano 129 900 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-4.5" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiWojciechMurdzek">Wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych w części 28 to jest kwota 46 363 tys. zł. Dwa istotne komponenty, czyli dział 730 – biura Rady Doskonałości Naukowej – 1755 tys. zł, biura Polskiej Komisji Akredytacyjnej – 1780 tys. zł. Natomiast w dziale 750 – to już są pracownicy resortu – 42 828 tys. zł. Wykonanie – 99,6% planu po zmianach.</u>
+          <u xml:id="u-4.6" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiWojciechMurdzek">W tej części to taki skrótowy obraz, zgodnie z prośbą pani przewodniczącej, a kolejne punkty, typu Narodowe Centrum Nauki, NCBR itd., to za chwilę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Oczywiście, są z nami państwo Zbigniew Błocki, Michał Janasik, Grażyna Żebrowska, czyli jakby były pytania, szanowni państwo posłowie, to są do państwa dyspozycji.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Bardzo proszę, jeszcze pan Piotr Prokopczuk, NIK. Przepraszam, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#DyrektordepartamentuNIKPiotrProkopczyk">Dziękuję bardzo, przepraszam.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#DyrektordepartamentuNIKPiotrProkopczyk">Jeżeli chodzi o część budżetową 28 – Szkolnictwo wyższe i nauka, to Najwyższa Izba Kontroli przeprowadziła badanie i w wyniku tego badania oceniła pozytywnie wykonanie budżetu państwa w 2021 r. Badaniem objęto 10,7% wydatków z budżetu państwa oraz budżetu środków europejskich części 28. Stwierdzono, że zostały one poniesione z zachowaniem zasad gospodarowania środkami publicznymi określonych w przepisach o finansach publicznych. Nie stwierdzono niecelowego i niegospodarnego wydatkowania środków.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#DyrektordepartamentuNIKPiotrProkopczyk">W ramach części 28 w trakcie badania stwierdzono nieprawidłowości, jednakże nieprawidłowości te nie miały istotnego wpływu na ocenę ogólną wykonania budżetu państwa w tej części, a polegały one na nierzetelnym sporządzeniu pięciu wniosków zakupowych na łączną kwotę 135 300 zł, które nie spełniały….</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Przepraszam. Szanowni państwo, tylko bardzo proszę o wyciszenie rozmów, bo ta sala ma ogromny pogłos, i jak wam, kochani, się wydaje, że szepczecie, to jednak panu dyrektorowi przeszkadza. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#DyrektordepartamentuNIKPiotrProkopczyk">… które nie spełniały wymogów wynikających z zarządzenia nr 6 dyrektora generalnego Ministerstwa Edukacji i Nauki z 5 lutego 2021 r. w sprawie organizacji i udzielania zamówień i dokonywania zakupów w ministerstwie.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#DyrektordepartamentuNIKPiotrProkopczyk">Kolejną nieprawidłowością było niezatwierdzenie przez ministra do 1 kwietnia 2022 r. rozliczenia dotacji w zakresie rzeczowym i finansowym udzielonych czterem podmiotom pomimo upływu terminu określonego w art. 152 ust. 2 ustawy o finansach publicznych i wydłużonego w związku ze szczególnymi rozwiązaniami wprowadzonymi w art. 15zj ustawy z 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem Covid-19.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#DyrektordepartamentuNIKPiotrProkopczyk">Kolejną nieprawidłowością było posługiwanie się w 2021 r. przy obsłudze finansowo-księgowej dysponenta części 28 nieaktualną instrukcja obiegu i kontroli dokumentów, przyjętą w 2012 r. dla Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Dodatkowo nieprawidłowość polegała na sporządzeniu sprawozdania Rb-N za czwarty kwartał 2021 r. niezgodnie z § 12 i 13 instrukcji sporządzania sprawozdań stanowiącej załącznik nr 8 do rozporządzenia ministra finansów, funduszy i polityki regionalnej w sprawie sprawozdań jednostek sektora finansów publicznych w zakresie operacji finansowych. Dodatkowo NIK wskazała, że w ministerstwie zarówno w części 28, jak również 30 i 67 nie wprowadzono jednolitych zasad rachunkowości dla nowo utworzonego Ministerstwa Edukacji i Nauki pomimo upływu 15 miesięcy od dnia jego utworzenia.</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#DyrektordepartamentuNIKPiotrProkopczyk">Jeżeli chodzi o sprawozdania, to tutaj Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie opiniuje prawidłowość sporządzenia łącznych sprawozdań budżetowych za 2021 r. oraz sprawozdań w zakresie operacji finansowych za czwarty kwartał 2021 r. przez dysponenta części 28 – Szkolnictwo wyższe i nauka. Zarówno sprawozdania łączne w części 28, jak również sprawozdania jednostkowe zostały sporządzone terminowo i prawidłowo pod względem rachunkowym. Kwoty wskazane w sprawozdaniach jednostkowych kontrolowanej jednostki oraz dysponenta głównego były zgodne z danymi wynikającymi z ewidencji księgowej, a przyjęty system kontroli zarządczej zapewniał w sposób racjonalny prawidłowość sporządzenia sprawozdań budżetowych, w tym z budżetu środków europejskich, sprawozdań w zakresie operacji finansowych z uwzględnieniem urzędu obsługującego ministra. Księgi rachunkowe dysponenta części 28 – Szkolnictwo wyższe i nauka prowadzono prawidłowo z zachowaniem ciągłości i kompletności ewidencji operacji gospodarczych.</u>
+          <u xml:id="u-8.4" who="#DyrektordepartamentuNIKPiotrProkopczyk">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dziękuję i bardzo proszę panią poseł Agnieszką Dziemianowicz-Bąk o przedstawienie koreferatu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PoselAgnieszkaDziemianowiczBak">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PoselAgnieszkaDziemianowiczBak">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, szanowni goście, po zapoznaniu się ze sprawozdaniem z wykonania ustawy budżetowej w 2021 r. w części 28 – Szkolnictwo wyższe i nauka, agencje wykonawcze, Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, Narodowe Centrum Nauki, państwowe osoby prawne, Narodowa Agencja Wymiany Akademickiej i Centrum Łukasiewicz, a także analizie pozytywnych opinii Biura Analiz Sejmowych i Najwyższej Izby Kontroli wnoszę, by Wysoka Komisja wydała w przedmiotowej sprawie opinie pozytywną.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#PoselAgnieszkaDziemianowiczBak">Jednocześnie w związku z uzyskanymi w części 28 dochodami, wynoszącym – jak dobrze rozumiem – ponad 600% planowanych dochodów, głównie przez zwroty dotacji i naliczone odsetki za niezrealizowane projekty, nasuwa się pytanie, w jaki sposób planowane jest w przyszłości zagwarantowanie, że środki z budżetu państwa na dotacje celowe będą wykorzystywane w sposób bardziej efektywny.</u>
+          <u xml:id="u-10.3" who="#PoselAgnieszkaDziemianowiczBak">Niemniej niezależnie od tego pytania wnoszę, jak już wspomniałam, o pozytywne zaopiniowanie sprawozdania.</u>
+          <u xml:id="u-10.4" who="#PoselAgnieszkaDziemianowiczBak">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Czy są pytania? Nie ma pytań. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PoselTomaszZielinski">Jest jedno, z lewej strony.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">A, pani się przesiadła – patrzę na tę stronę. Przepraszam bardzo, proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PoselKrystynaSzumilas">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-14.1" who="#PoselKrystynaSzumilas">Jesteśmy przy części 30, tak?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#Gloszsali">Nie, 28.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PoselKrystynaSzumilas">28 – to nie, to wycofuję pytanie. Przepraszam.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Czy jest sprzeciw wobec wniosku pani Agnieszki Dziemianowicz-Bąk o pozytywne zaopiniowanie sprawozdania z wykonania budżetu? Bardzo dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PoselTomaszZielinski">Jeszcze pani Fabisiak się zgłasza.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Ale już zamknęłam dyskusję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#PoselJoannaFabisiak">Przepraszam, ale jest hałas…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Ale to nie ja ten hałas powoduję, pani poseł. Bardzo proszę. Ale rozumiem, że ten etap mamy za sobą. Wracamy do pytań.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#PoselJoannaFabisiak">Chciałabym prosić o wyjaśnienie zadań realizowanych przez NAWA. Chciałabym państwu, pani przewodniczącej i członkom Komisji, zwrócić uwagę na raport NIK-u dotyczący wykonania budżetu w tym właśnie fragmencie, odsyłam do s. 40 i 41. Może nie będę już precyzowała, żeby nie przedłużać, ale prosiłabym zarówno panią prezes, jak i pana ministra o wyjaśnienie. Będę prosiła także przedstawiciela NIK o wyjaśnienie tej konkluzji, chociaż jest to konkluzja wynikająca z odpowiedzi, jaką udzieliło ministerstwo. Jest ona zapisana.</u>
+          <u xml:id="u-22.1" who="#PoselJoannaFabisiak">Rzecz cała dotyczy problemu ważkiego, problemu certyfikacji języka polskiego. Z materiału NIK wynika, że potrzeby są siedmiokrotnie większe niż możliwości certyfikacji – możliwości są na poziomie kilku tysięcy, a potrzeby kilkudziesięciu. Przypomnę państwu, że Komisja odrzuciła projekt ustawy, a on jest jedyną przeszkodą w tym, by rozwiązać ten problem.</u>
+          <u xml:id="u-22.2" who="#PoselJoannaFabisiak">Ale problem jest głębszy, bo pieniądze na program, może w wysokości, wydawałoby się, że niedużej, bo blisko 2 mln zł, już zostały przeznaczone. Tak że zjawisko niegospodarności jest też faktem, skoro ten program – przygotowany – nie jest wykorzystywany, a ministerstwo odpowiada, że właściwie nie wiadomo, kiedy będzie wykorzystywany. To po co go było robić? Po co już w 2017 r. było wydawać zgodę na jego przygotowanie? To był i czas ludzki, i pieniądze.</u>
+          <u xml:id="u-22.3" who="#PoselJoannaFabisiak">Tu chciałabym z jednej strony pochwalić bardzo pracowników NAWA, bo na to całe zagadnienie jest tylko trzech pracowników. Zatem oczywiście, że jeśli jest więcej środków, a właściwie nie przeznaczyło się w 2021 r. środków na zwiększenie tej realizacji, to trudno, żeby była, natomiast konieczne jest wyjaśnienie owej niegospodarności wykonania programu do certyfikacji, który nie jest realizowany.</u>
+          <u xml:id="u-22.4" who="#PoselJoannaFabisiak">Zatem bardzo proszę i resort, i przedstawiciela NAWA, a także przedstawiciela NIK-u o wyjaśnienie tej sprawy – przed głosowaniem, bo myślę, że ona dla państwa jest ważna.</u>
+          <u xml:id="u-22.5" who="#PoselJoannaFabisiak">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Bardzo proszę przedstawiciela NAWA, przedstawiciela NIK-u i pana ministra o udzielenie zwięzłej odpowiedzi. Zacznijmy oczywiście od pana ministra.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#SekretarzstanuwMEiNWojciechMurdzek">Pozwolę sobie tylko nie zgodzić się ze słowem „niegospodarność”, bo to jest, że tak powiem, nieadekwatne do tezy o zbyt małych środkach czy mocach sprawczych, ale to nie jest niegospodarność. Pozostałą część dopowie pani dyrektor.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#PoselJoannaFabisiak">Przepraszam, ale tu jest duży hałas. Gdyby pani przewodnicząca uciszyła. Nie słyszałam odpowiedzi, a chętnie usłyszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Pani poseł, proponuję pani, żeby pani przesiadła się tutaj, do przodu. Będziemy miały ze sobą lepszy kontakt, będę miała pewność, że dociera do pani każde słowo wypowiedziane przez pana ministra, ponieważ nie mam wpływu na koleżeństwo, które siedzi obok pani, żeby mimo moich próśb wyciszyli rozmowy.</u>
+          <u xml:id="u-26.1" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Teraz pani dyrektor, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-27">
+          <u xml:id="u-27.0" who="#PoselJoannaFabisiak">Ale to końcówka…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-28">
+          <u xml:id="u-28.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Bardzo proszę, pani dyrektor.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-29">
+          <u xml:id="u-29.0" who="#DyrektorNarodowejAgencjiWymianyAkademickiejGrazynaZebrowska">Pani przewodnicząca, szanowne panie posłanki, panowie posłowie. Jestem dyrektorem Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej. Chciałbym złożyć wyjaśnienie na temat programu certyfikacji znajomości języka polskiego, który jest też w części przyporządkowany do NAWA w roku 2021.</u>
+          <u xml:id="u-29.1" who="#DyrektorNarodowejAgencjiWymianyAkademickiejGrazynaZebrowska">Jak państwo pamiętają, dotknęła nas pandemia i nastąpił też gwałtowny wzrost osób niemogących złożyć egzaminu ze znajomości języka polskiego jako obcego. NAWA podjęła na zlecenie ministra nauki i szkolnictwa wyższego działania, by tej sytuacji systemowo zapobiegać, żeby ją rozwiązać. Stąd powstał w NAWA program na rzecz zdawania egzaminu języka polskiego jako obcego zdalnie lub komputerowo. Program w latach 2020–2021 został przygotowany, ale tutaj – tak jak pani poseł zauważyła – nie ma też jeszcze prawnych możliwości wykorzystania tego programu, ponieważ na razie możliwość zdawania egzaminu jest tylko w formie tradycyjnej.</u>
+          <u xml:id="u-29.2" who="#DyrektorNarodowejAgencjiWymianyAkademickiejGrazynaZebrowska">Jeżeli są jeszcze jakieś pytania, to chętnie odpowiem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-30">
+          <u xml:id="u-30.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dziękuję i bardzo proszę pana dyrektora.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-31">
+          <u xml:id="u-31.0" who="#DyrektordepartamentuNIKPiotrProkopczyk">Bardzo dziękuję. Rzeczywiście opis dotyczący kontroli „Egzaminy poświadczające znajomość języka polskiego”, kontroli doraźnej, która była przeprowadzona na przełomie lat 2021 i 2022, zakończyła się 10 stycznia… To, co zostało ustalone, to z jednej strony, że system – ale nie mówimy tu o programie, tylko sam system poświadczania – nie do końca się sprawdza i tak na dobrą sprawę szybko się wyczerpują limity miejsc na egzamin. W związku z tym jest konieczność podjęcia pewnych działań związanych z zapewnieniem lepszej obsługi dla osób, które chcą zdawać i chcą uzyskiwać takie poświadczenie znajomości języka polskiego. To, jeżeli chodzi o system.</u>
+          <u xml:id="u-31.1" who="#DyrektordepartamentuNIKPiotrProkopczyk">Natomiast jeżeli chodzi o sam program, który został nazwany: system certyfikacji języka polskiego, na s. 41, to tutaj stwierdziliśmy, że wystąpiły problemy techniczne związane z obsługą tego systemu i agencja wystąpiła o stworzenie nowego systemu, który pozwoli przeprowadzić egzaminy również w trybie online. Ministerstwo, przychylając się do prośby agencji, przekazało w 2021 r. łącznie 1800 tys. na zamówienie systemu, jego pilotaż. NAWA w dniu 15 grudnia przekazała do Ministerstwa Edukacji i Nauki opis koncepcji systemu do obsługi egzaminów certyfikacyjnych i do dnia zakończenia kontroli NAWA nie uzyskała od ministerstwa informacji na temat dalszych działań planowanych do podjęcia w związku z zakupem systemu.</u>
+          <u xml:id="u-31.2" who="#DyrektordepartamentuNIKPiotrProkopczyk">W związku z tym moim zdaniem jesteśmy w trakcie. W ramach kontroli wykonania budżetu za 2022 r. przyjrzymy się środkom, które będą przeznaczone na zakup tego systemu.</u>
+          <u xml:id="u-31.3" who="#DyrektordepartamentuNIKPiotrProkopczyk">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-32">
+          <u xml:id="u-32.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-32.1" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">I pan poseł Gramatyka. Ma pan świadomość, że jesteśmy już tak „w niepunkcie”? Bardzo proszę.</u>
+          <u xml:id="u-32.2" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Poseł Michał Gramatyka (Polska 2050):</u>
+          <u xml:id="u-32.3" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, oczywiście mam taką świadomość.</u>
+          <u xml:id="u-32.4" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Chciałbym zapytać o procesy optymalizacyjno-restrukturyzacyjne obejmujące Sieć Badawczą Łukasiewicz. Tam dochodzi do połączenia różnego rodzaju instytutów na terenie różnych województw. Często te instytuty są bardzo daleko od siebie ulokowane tematycznie, na przykład w Poznaniu doszło do połączenia instytutu naukowo-badawczego zajmującego się z kolejnictwem z podobnym instytutem zajmującym się rolnictwem. Konia z rzędem temu, kto wyciągnie wspólny mianownik takiej optymalizacji.</u>
+          <u xml:id="u-32.5" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Chciałbym zapytać o cel takich działań, o oczekiwania, w szczególności oczekiwania finansowe, oczekiwania budżetowe i o efekty. Czy takie efekty już się pojawiają, ewentualnie jakie są planowane efekty takich procesów restrukturyzacyjnych i optymalizacyjnych? Bo jak rozumiem, takie działania mają doprowadzić do spadku kosztów administracyjnych, kosztów obsługi biurowej, wspólnej obsługi kadrowej, księgowej, podobnie jak to się dzieje w biznesie.</u>
+          <u xml:id="u-32.6" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-32.7" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dziękuję bardzo. Szanowny panie pośle, żeby nie zostało to odebrane jako jakaś złośliwość czy uszczypliwość, ale będziemy za chwilę też procedować plan pracy Komisji na najbliższe półrocze. Oczekiwaliśmy w prezydium na różne propozycje od koleżeństwa posłów. Jak dla mnie to jest propozycja na pracę merytoryczną, a nie związaną z budżetem, nad którym procedujemy. Ale oczywiście każda okazja, żeby zapytać o sprawy ważne, istotne, interesujące posłów, jest dobra, więc bardzo proszę, panie ministrze, tylko związku z tym, że jesteśmy przy budżecie – zwięźle.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-33">
+          <u xml:id="u-33.0" who="#SekretarzstanuwMEiNWojciechMurdzek">Dokładnie tak. Musiałbym uzyskać specjalne pozwolenie pani przewodniczącej, ponieważ połączenie nastąpiło w tym roku, a my rozpatrujemy rok ubiegły. Oczywiście możemy tutaj bardzo szczegółowo o tym opowiedzieć, ale to jest temat tegoroczny, a nie roku 2021.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-34">
+          <u xml:id="u-34.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-34.1" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Przypomnę, szanowni państwo, że nie było sprzeciwu wobec przyjęcia wniosku o pozytywne zaopiniowanie tej części budżetowej wniesionego przez panią poseł Dziemianowicz-Bąk.</u>
+          <u xml:id="u-34.2" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Przechodzimy zatem do rozpatrzenia i zaopiniowania sprawozdania z wykonania budżetu państwa w zakresie części budżetowej 67 – Polska Akademia Nauk. Bardzo proszę, który z panów ministrów? Pan Murdzek, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-35">
+          <u xml:id="u-35.0" who="#SekretarzstanuwMEiNWojciechMurdzek">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, część 67 – Polska Akademia Nauk. Dochody budżetowe to jest poziom zaledwie 42,9 tys. zł, nawet tutaj nie znalazły się te środki w planie. Natomiast jeśli chodzi o wydatki budżetowe, to jest wysokość 91 800 tys. zł. Komponentami tej kwoty jest dotacja podmiotowa – 87 000 tys. zł, inwestycyjna – 4500 tys. zł i zadania w zakresie kształcenia – 72 tys. zł. Zwróćmy uwagę, że w całości taką istotną częścią jest działalność pomocniczych jednostek naukowych, i to jest poziom 42 623 tys. zł. Wykonanie w tym aspekcie było na poziomie 99%.</u>
+          <u xml:id="u-35.1" who="#SekretarzstanuwMEiNWojciechMurdzek">W ramach wydatków tutaj zwracaliście państwo w roku ubiegłym uwagę na program Pacific – na ten cel zostało nieprzeznaczone 188 tys. zł, program stypendialny. Natomiast jeśli chodzi o jeszcze taki dodatkowy aspekt, to pojawiła się kwestia wydatków niewygasających w wysokości ponad 90 000 tys. zł. W związku z tym realizacja wydatków, uwzględniając tę kwotę, jest na poziomie 98,9% planu po zmianach.</u>
+          <u xml:id="u-35.2" who="#SekretarzstanuwMEiNWojciechMurdzek">Działalność organów korporacji uczonych Polskiej Akademii Nauk to jest 15 700 tys. zł. Na to składają się uposażenia członków Polskiej Akademii Nauk, wynagrodzenia prezesa, wiceprezesów, kanclerza, prezesów oddziałów, przewodniczących rad kuratorów i ich zastępców.</u>
+          <u xml:id="u-35.3" who="#SekretarzstanuwMEiNWojciechMurdzek">Jeśli chodzi o jednostki pomocnicze, to 40 300 tys. zł. Ta lista jednostek pomocniczych jest długa. Przykładowo, żeby pokazać, jaki to jest obszar, to jest Biblioteka Gdańska, Biblioteka Kórnicka, Muzeum Ziemi, Polski Instytut Studiów Zaawansowanych, archiwa w Warszawie, w Krakowie. Ta kwota jest przeznaczona właśnie na ten cel. Myślę, że takim elementem, który zwraca uwagę, są też środki pozwalające funkcjonować Międzynarodowemu Instytutowi Biologii Molekularnej i Komórkowej w Warszawie. Wydatki majątkowe netto jest to poziom planu 2500 tys. zł, natomiast po zmianach – 4500 tys. zł. Proszę o pozytywną opinię.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-36">
+          <u xml:id="u-36.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-36.1" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Bardzo proszę, pani poseł Joanna Fabisiak przedstawi koreferat i wnioski.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-37">
+          <u xml:id="u-37.0" who="#PoselJoannaFabisiak">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-37.1" who="#PoselJoannaFabisiak">Właściwie niewiele pytań i może od nich rozpocznę. Takie pytania padły już na posiedzeniu podkomisji, prosiłam na dzisiaj o wyjaśnienie. Pytania dotyczą jedynie niewielkich sum przeznaczonych na promocję, ale w tej promocji znalazły się takie tematy, które trudno nazwać promocyjnymi, jak na przykład przygotowanie ekspertyzy w sprawie pandemii oraz jej skutki zdrowotne i demograficzne. Podkomisja nie uzyskała odpowiedzi, jaki jest związek między promocją nauki polskiej a taką właśnie ekspertyzą.</u>
+          <u xml:id="u-37.2" who="#PoselJoannaFabisiak">Drugie pytanie dotyczyło czasopism, bo to spora liczba – 36 czasopism naukowych, które mają promować działalność Polskiej Akademii Nauk. Wydaje się, że mógłby to być konkretny efekt. Pan kanclerz odpowiedział, że są wewnętrzne biuletyny – może źle to ujmuję albo źle zrozumiałam. Zatem byłabym wdzięczna za przekazanie nie tylko informacji, ale materiału pisemnego, o który prosiłam we wtorek. Był taki pan kanclerz, który reprezentował Polską Akademię Nauk, przynajmniej na podkomisji – czy możemy uzyskać te informacje?</u>
+          <u xml:id="u-37.3" who="#PoselJoannaFabisiak">Natomiast oceniając wykonanie budżetu, wysokie, 96,5%, i bardzo rzetelny opis wykonanych zadań, z tym jednym w sumie niewielkim wyjątkiem – także pozytywna ocena i analiza wykonana przez NIK – wnioskuję o pozytywną ocenę tej części budżetu. Przy czym, tak jak zawsze, pani przewodnicząca, prosiłabym wcześniej jeszcze o odpowiedzi i wyjaśnienie poruszonych kwestii.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-38">
+          <u xml:id="u-38.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-38.1" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Bardzo proszę. Bardzo przepraszam pana dyrektora Prokopczyka, bo oczywiście jeszcze chcemy wysłuchać opinii pana dyrektora.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-39">
+          <u xml:id="u-39.0" who="#DyrektordepartamentuNIKPiotrProkopczyk">Bardzo dziękuję, pani przewodnicząca. Jeżeli chodzi o część 67, podobnie jak w części 28, Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie oceniła wykonanie budżetu państwa, co zostało wskazane przez panią poseł Fabisiak. Skontrolowaliśmy tutaj 39,5% wydatków zrealizowanych w części 67. Stwierdzono, że zostały one poniesione z zachowaniem zasad gospodarowania środkami publicznymi określonych w przepisach o finansach publicznych. Nie stwierdzono niecelowego i niegospodarnego wydatkowania środków. Również tak jak w przypadku części 28, jeżeli chodzi o sporządzanie sprawozdań budżetowych czy też finansowych Najwyższa Izba Kontroli opiniuje pozytywnie. Sprawozdania przedstawiają wiarygodne dane o dochodach i wydatkach oraz związanych z nimi należnościach i zobowiązaniach.</u>
+          <u xml:id="u-39.1" who="#DyrektordepartamentuNIKPiotrProkopczyk">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-40">
+          <u xml:id="u-40.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-40.1" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Panie ministrze, nie wiem, czy pan, czy pan kanclerz chce zabrać głos?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-41">
+          <u xml:id="u-41.0" who="#SekretarzstanuwMEiNWojciechMurdzek">Jeśli chodzi o promocję, to jest temat względny, ponieważ sam zwracałem uwagę, że reakcja środowiska naukowego na trudny czas poprzez włączanie się w różne aspekty jest bardzo istotna i to była taka praprzyczyna chwalenia się tym, że to środowisko reaguje. W związku z tym nawet ekspertyza w tym trudnym czasie jest też pokazaniem aktywności Polskiej Akademii Nauk, i w tym sensie można to uznać też za pewien rodzaj promocji tej aktywności, tej obecności.</u>
+          <u xml:id="u-41.1" who="#SekretarzstanuwMEiNWojciechMurdzek">Natomiast jeśli chodzi o czasopisma, to już przedstawiciel PAN-u.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-42">
+          <u xml:id="u-42.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Bardzo proszę, pan kanclerz Tadeusz Latała.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-43">
+          <u xml:id="u-43.0" who="#WiceprezesPolskiejAkademiiNaukPawelRowinski">Przepraszam, nazywam się Paweł Rowiński, jestem wiceprezesem Polskiej Akademii Nauk.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-44">
+          <u xml:id="u-44.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Proszę do mikrofonu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-45">
+          <u xml:id="u-45.0" who="#WiceprezesPANPawelRowinski">Przepraszam. W odpowiedzi na pierwsze pytanie – oczywiście w pełni zgadzam się z panem ministrem. Wydaje się, że w czasach pandemii popularyzacja wiedzy na temat covidu była naszym obowiązkiem, i absolutnie uważam, że to jest promocja wiedzy, która jest wytwarzana również w instytutach Polskiej Akademii Nauk.</u>
+          <u xml:id="u-45.1" who="#WiceprezesPANPawelRowinski">Natomiast jeżeli chodzi o czasopisma, chciałbym poinformować, że wczoraj został przesłany list, bardzo szczegółowy, zarówno do pani poseł Fabisiak, jak i do pana posła Skwarka, przewodniczącego podkomisji stałej, w którym są wyjaśnione wszelkie sprawy związane z wydawanymi czasopismami. Może w dwóch słowach powiem, że jeśli chodzi o jakość tych czasopism, to należą one do najlepszych czasopism w kraju. Podaliśmy w tym zestawieniu wszystkie tzw. impact factor tych czasopism i bazy danych, w których czasopisma występują. Jednocześnie, mówiąc o jakości tych czasopism, chciałbym podkreślić, że odpowiednie komisje Polskiej Akademii Nauk oceniają na bieżąco te czasopisma i spośród siedemdziesięciu kilku czasopism trzydzieści zostało zamkniętych w 2017 r., więc to pokazuje, jak bardzo surowa ocena czasopism występuje w Polskiej Akademii Nauk. Czasopisma w punktacji ministerstwa na ogół uzyskują punkty w wysokości 100 lub 70 punktów. Wydaje się, że to są czasopisma bardzo liczące się na polskim rynku wydawniczym.</u>
+          <u xml:id="u-45.2" who="#WiceprezesPANPawelRowinski">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-46">
+          <u xml:id="u-46.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-46.1" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Zamykam dyskusję. Czy jest sprzeciw wobec wniosku pani poseł Joanny Fabisiak o pozytywne zaopiniowanie sprawozdania z wykonania budżetu państwa w zakresie części budżetowych 67 – Polska Akademia Nauk? Nie ma sprzeciwu. Zatem stwierdzam, że Komisja przyjęła wniosek.</u>
+          <u xml:id="u-46.2" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Przystępujemy do rozpatrzenia i zaopiniowania sprawozdania z wykonania budżetu państwa z części budżetowej 30 – Oświata i wychowanie i części 83 – Rezerwy celowe, poz. 29. Bardzo proszę, pan minister Dariusz Piontkowski.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-47">
+          <u xml:id="u-47.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Szanowni państwo, jeśli chodzi o dochody w części 30, to są to niewielkie kwoty – łącznie zrealizowano prawie 8500 tys. zł, było 109% planu. Większość wpływów to są opłaty egzaminacyjne oraz opłaty za wydawanie świadectw, dyplomów, zaświadczeń, certyfikatów związanych z okręgowymi komisjami egzaminacyjnymi, a także wpływy z opłat za dopuszczenie podręczników do użytku szkolnego. Pozostałe wpływy to są już bardzo niewielkie kwoty rzędu kilkudziesięciu czy kilkuset tysięcy złotych.</u>
+          <u xml:id="u-47.1" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Większe kwoty były po stronie wydatków. Początkowo plan niespełna 470 000 tys. zł, ostatecznie ta część budżetu wyniosła prawie 660 000 tys. zł. Wydatkowano ok. 83%. Wynikało to z tego, że z powodu pandemii części zadań nie można było zrealizować i część tych środków przeniesiono na rok 2022. Taką największą pozycją wśród środków niewygasających był program „Poznaj Polskę”, w którym łącznie zakładano, że będzie miał 85 000 tys. zł, z tego 50 000 tys. zł przeniesiono na rok 2022. Podobnie było z częścią dokształcania i doskonalenia nauczycieli czy inwestycji w Ośrodku Rozwoju Edukacji.</u>
+          <u xml:id="u-47.2" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">W dziale 750 – Administracja publiczna wydatkowano ponad 46 000 tys. zł. Na obronę narodową, ochronę zdrowia wydatkowano stosunkowo niewielkie kwoty, podobnie jak pozostałe działania w zakresie polityki społecznej. Edukacyjna opieka wychowawcza to prawie 2000 tys. zł. To były przede wszystkim stypendia ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania oraz promowanie współpracy między szkołami i organizacjami pozarządowymi.</u>
+          <u xml:id="u-47.3" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Na kulturę i ochronę dziedzictwa narodowego, czyli dział 921, wydatkowano ponad 10 700 tys. zł i to jest druga część dotacji dla Centrum Nauki Kopernik, druga część dotacji pochodziła z części nauki.</u>
+          <u xml:id="u-47.4" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Programy wieloletnie realizowane w 2021 r. to „Program integracji społecznej i obywatelskiej Romów”, który będzie kontynuowany przez kolejne lata. W 2021 r. wydano ponad 640 000 tys. zł. Drugi z programów to „Narodowy program rozwoju czytelnictwa”, priorytet 3, na który wydatkowano ponad 10 000 tys. zł. Ten program polega na tym, że biblioteki szkolne, przedszkolne – to jest nowość – biblioteki pedagogiczne mogą zakupować dodatkowe wyposażenie i nowości wydawnicze. Łącznie zakupiono ponad 930 tys. nowości do prawie 1,5 tys. przedszkoli i prawie 2 tys. bibliotek szkolnych. Kolejny program to program „Posiłek w szkole i w domu” – program wieloletni, który w 2021 r. objął prawie 40 000 tys. zł. W ramach tego programu 620 szkół mogło doposażyć, poprawić standard funkcjonowania stołówek, wyposażyć własną kuchnię i jadalnię bądź po prostu zaadaptować pomieszczenia do spożywania posiłków.</u>
+          <u xml:id="u-47.5" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Wydatki ze środków europejskich w części 30. Plan wydatków po zmianach wyniósł ostatecznie niemal 233 tys. zł, został zrealizowany w 94%. Były to środki przeznaczone na realizację programu operacyjnego „Wiedza, edukacja, rozwój” oraz programu operacyjnego „Polska cyfrowa”.</u>
+          <u xml:id="u-47.6" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">Jeśli chodzi o część 83, rezerwę celową 29, to tutaj zaplanowano środki w wysokości 70 000 tys. zł. Miały one być przeznaczone na podwyższenie wynagrodzeń nauczycieli zatrudnionych w szkołach i placówkach oświatowych prowadzonych przez organy administracji rządowej. Na to poszła zdecydowanie większa część tej rezerwy – prawie 62 000 tys. zł. Z tych środków wydatkowano także pieniądze na sfinansowanie zajęć wspomagających uczniów po pandemii uczących się w placówkach oświatowych – łącznie ponad 1300 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-47.7" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiDariuszPiontkowski">To tyle z mojej strony. Jeżeli będą pytania, to postaramy się na nie odpowiedzieć.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-48">
+          <u xml:id="u-48.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-48.1" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">I pan dyrektor Piotr Prokopczyk, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-49">
+          <u xml:id="u-49.0" who="#DyrektordepartamentuNIKPiotrProkopczyk">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-49.1" who="#DyrektordepartamentuNIKPiotrProkopczyk">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, podobnie jak w części 28, również w części 67 Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie oceniła wykonanie budżetu państwa w 2021 r. w części 30 – Oświata i wychowanie. W ramach przeprowadzonej kontroli badaniem objęliśmy próbę 17,8% zrealizowanych w części 30 wydatków z budżetu państwa oraz budżetu środków europejskich. Stwierdzono, że zostały one poniesione zgodnie z zasadami gospodarowania środkami publicznymi określonymi w przepisach o finansach publicznych. Nie stwierdzono niecelowego i niegospodarnego wydatkowania środków. Podobnie jak w poprzednich częściach, które zostały już omówione, Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie zaopiniowała prawidłowość sporządzenia sprawozdań budżetowych oraz sprawozdań w zakresie operacji finansowych. Również kwoty wykazane w sprawozdaniach były zgodne z danymi wynikającymi z ewidencji księgowej, a przyjęty system kontroli zarządczej zapewniał w sposób racjonalny prawidłowość sporządzania sprawozdań budżetowych, w tym ze środków europejskich, i sprawozdań w zakresie operacji finansowych, z uwzględnieniem sprawozdań urzędu obsługującego ministra.</u>
+          <u xml:id="u-49.2" who="#DyrektordepartamentuNIKPiotrProkopczyk">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-50">
+          <u xml:id="u-50.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-50.1" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">I pan poseł Sławomir Skwarek przedstawi koreferat. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-51">
+          <u xml:id="u-51.0" who="#PoselSlawomirSkwarek">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, panie ministrze, szanowni goście, szczegółowo budżet państwa w części 30 – Oświata i wychowanie wraz z rezerwą celową poz. 29 w części 83 budżetu państwa został umówiony na posiedzeniu podkomisji do spraw ekonomiki. Przypomnę wobec tego tylko najważniejsze konkluzje.</u>
+          <u xml:id="u-51.1" who="#PoselSlawomirSkwarek">Dochody zrealizowano w kwocie 8 459 tys. zł, co stanowi 109,4% planu i oznacza wzrost wpływów o 18% w stosunku do 2020 r. Wydatki w części 30 ponoszono w ramach siedmiu działów klasyfikacji budżetowej. Zasadniczą część wydatków zrealizowano w dwóch działach: 750 – Administracja publiczna, 7,8% ogółu wydatków części, oraz 801 – Oświata i wychowanie, najwięcej – 89,8%. Ogółem wydatki budżetu w części 30 zostały zrealizowane w kwocie 605 500 tys. zł, co stanowi 91,9% planu po zmianach. Wydatki budżetu środków europejskich wykonano w wysokości 220 000 tys. zł, tj. na poziomie 94,4%.</u>
+          <u xml:id="u-51.2" who="#PoselSlawomirSkwarek">Taka realizacja dochodów i wydatków nie budzi zastrzeżeń moich i jak słyszeliśmy, również Najwyższej Izby Kontroli i Biura Analiz Sejmowych. W związku z powyższym wnioskuję do Wysokiej Komisji o pozytywne zaopiniowanie dla Komisji Finansów Publicznych sprawozdania z wykonania budżetu państwa w części 30 – Oświata i wychowanie wraz z rezerwą celową poz. 29 z części 83 budżetu państwa.</u>
+          <u xml:id="u-51.3" who="#PoselSlawomirSkwarek">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-52">
+          <u xml:id="u-52.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-52.1" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Czy ktoś ma pytania? Pani poseł Krystyna Szumilas.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-53">
+          <u xml:id="u-53.0" who="#PoselKrystynaSzumilas">Dziękuję, pani przewodnicząca.</u>
+          <u xml:id="u-53.1" who="#PoselKrystynaSzumilas">Mam pytania dotyczące funduszu wynagrodzeń w Ministerstwie Edukacji i Nauki w części 30. Otóż jak czytamy w sprawozdaniu NIK na s. 31, w ministerstwie wykonanie środków na wynagrodzenia osobowe wzrosło o 11,1% i w przeciętne miesięczne wynagrodzenie wzrosło o 609 zł – z 8358 do 8994. Chciałabym przypomnieć, że to był rok, w którym wynagrodzenia nauczycieli wzrosły o 0%, więc pytanie: jak to się stało, że przy zamrożeniu środków w sferze budżetowej akurat w ministerstwie edukacji tak znacząco wzrosły środki? Można powiedzieć, że przygotowali się do inflacji, tak? Niestety nauczyciele – nie.</u>
+          <u xml:id="u-53.2" who="#PoselKrystynaSzumilas">Moje drugie pytanie dotyczy umów o dzieło. Tu mam pytanie do Najwyższej Izby Kontroli: czy NIK kontrolowała umowy o dzieło? Piszecie tutaj państwo o umowach-zleceniach, a nic w tym sprawozdaniu nie wyczytałam o umowach o dzieło. Z panią poseł Kingą Gajewską skontrolowałyśmy w ubiegłym roku decyzję ministra dotyczącą kontroli podręczników. Właściwie sformułowanie zadania było takie, że eksperci mają ocenić system dopuszczania podręczników do użytku szkolnego, a tak naprawdę po kontroli tych umów o dzieło okazało się, że oni po prostu recenzowali podręczniki poza systemem, tzn. jakby odebrane dzieło nie zgadzało się z założeniem. Natomiast też minister nie miał prawa zlecać oceny podręczników ekspertom spoza listy i spoza procedury dopuszczenia podręczników. Chciałabym zapytać, czy NIK to skontrolowała przy realizacji budżetu, bo o ile pamiętam, były takie rozmowy. A jeżeli nie, to wnioskuję do Najwyższej Izby Kontroli, żeby to skontrolowała. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-54">
+          <u xml:id="u-54.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Bardzo proszę, pan minister Dariusz Piontkowski.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-55">
+          <u xml:id="u-55.0" who="#SekretarzstanuwMEiNDariuszPiontkowski">Z tego co pamiętamy, przez kilka lat był zamrożony fundusz nagród w sferze budżetowej i w 2020 r. po raz pierwszy od kilku lat premier zdecydował się na uruchomienie dodatkowych środków na nagrody dla pracowników całej administracji publicznej, w tym także dla pracowników Ministerstwa Edukacji i Nauki – i to był rzeczywiście sześcioprocentowy wzrost.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-56">
+          <u xml:id="u-56.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-56.1" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Zamykam dyskusję. Czy jest sprzeciw wobec wniosku…</u>
+          <u xml:id="u-56.2" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">A jeszcze, przepraszam…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-57">
+          <u xml:id="u-57.0" who="#PoselKrystynaSzumilas">Chciałam jeszcze NIK.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-58">
+          <u xml:id="u-58.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Tak, bardzo przepraszam, bo po prostu wpatruję się w pana dyrektora i ciągle potem omijam go w dyskusji. Panie dyrektorze, proszę o wybaczenie. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-59">
+          <u xml:id="u-59.0" who="#DyrektordepartamentuNIKPiotrProkopczyk">Bardzo dziękuję, pani przewodnicząca, również za te słowa.</u>
+          <u xml:id="u-59.1" who="#DyrektordepartamentuNIKPiotrProkopczyk">Szanowni państwo, jeżeli chodzi o kwestię umów o dzieło, to w ramach kontroli nie objęliśmy tych umów badaniem; zazwyczaj jest to losowanie próby – akurat te umowy nie zostały objęte. Natomiast w tej chwili, co też wspominałem na początku posiedzenia Komisji w pierwszym punkcie, jest realizowana kontrola dotycząca dopuszczania podręczników do użytku szkolnego, w związku z tym również kwestie związane z umowami podpisywanymi w związku z recenzjami czy też innymi działaniami dotyczącymi podręczników są obejmowane kontrolą. W związku z tym będziemy mogli przekazać informacje odnośnie do tych pytań prawdopodobnie po zakończeniu kontroli i w raporcie.</u>
+          <u xml:id="u-59.2" who="#DyrektordepartamentuNIKPiotrProkopczyk">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-60">
+          <u xml:id="u-60.0" who="#PoselKrystynaSzumilas">Tylko jedna uwaga. Mam taką prośbę, żeby kontrolerzy zwrócili uwagę na to, że ta sprawa, o której mówię, jest poza oficjalnym trybem przyjmowania recenzji podręczników. Zatem jeżeli państwo zawęzicie tę kontrolę tylko i wyłącznie do recenzowania zgodnie z ustawą – Prawo oświatowe czy ustawą o systemie oświaty – bo nie pamiętam, w której to jest – to nie złapiecie tych umów, które są poza. Prosiłabym bardzo, żeby zapytać również o nie.</u>
+          <u xml:id="u-60.1" who="#PoselKrystynaSzumilas">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-61">
+          <u xml:id="u-61.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-61.1" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Czy jest sprzeciw wobec wniosku pana posła Sławomira Skwarka o pozytywne zaopiniowanie sprawozdania z wykonania budżetu państwa w części 30 – Oświata i wychowanie oraz w części 83 – Rezerwy celowe poz. 29? Sprzeciwu nie widzę. Stwierdzam, że Komisja wniosek przyjęła.</u>
+          <u xml:id="u-61.2" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Poseł referent, który przedstawi opinię na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych. Chciałbym zaproponować pana posła Sławomira Skwarka, przewodniczącego podkomisji. Rozumiem, że wszyscy się zgadzamy, pan poseł również. Stwierdzam, że wniosek został przyjęty.</u>
+          <u xml:id="u-61.3" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Przechodzimy do realizacji trzeciego punktu porządku dziennego: rozpatrzenia projektu planu pracy Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży od 1 lipca do 31 grudnia 2022 r. Bardzo państwu gościom dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-61.4" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Chwila przerwy na szum. Szanowni państwo goście, musimy pracować dalej. Proszę, przenieście rozmowy na korytarz</u>
+          <u xml:id="u-61.5" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dobrze, szanowni państwo, jesteśmy w trzecim punkcie. Otrzymaliście państwo projekt pracy Komisji, który został przygotowany i przedyskutowany.</u>
+          <u xml:id="u-61.6" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Szanowni państwo, proszę przenieść rozmowy na korytarz. Dobrze, dziękuję – rozumiem, że dyskusję otworzyłam, zamknęłam. Wszyscy państwo akceptujecie propozycję przedstawioną przez prezydium.</u>
+          <u xml:id="u-61.7" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Przepraszam pana posła – nie widzę, nie słyszę. Hałas jest. A jeszcze pan przez telefon gada, dobrze. Sprzeciwu nie ma.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-62">
+          <u xml:id="u-62.0" who="#PoselTomaszZielinski">Jest sprzeciw.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-63">
+          <u xml:id="u-63.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Nie widzę, nie słyszę. Bardzo proszę.</u>
+          <u xml:id="u-63.1" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Poseł Michał Gramatyka (Polska 2050):</u>
+          <u xml:id="u-63.2" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, jako że zasugerowała mi pani przewodnicząca, żebym swoje pytanie powtórzył w części dotyczącej planu pracy naszej Komisji, to niniejszym powtarzam to pytanie.</u>
+          <u xml:id="u-63.3" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Uważam, że zostałem w pewien sposób zbyty z odpowiedzią, dlatego że procesy połączeniowe instytutów naukowo-badawczych rozpoczęły się w 2020 r., a nawet ta jedna konkretna procedura połączeniowa, o którą pytałem, toczyła się w 2021 r. Połączone instytuty funkcjonują rzeczywiście od stycznia 2022 r., ale od 1 stycznia, czyli do całej procedury połączeniowej doszło w 2021 r. Abstrahując od tej dyskusji, do której nie ma sensu wracać…</u>
+          <u xml:id="u-63.4" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Panie pośle, mogę? Żebyśmy zwięźle pracowali. Jeszcze raz – o jaką instytucję panu chodziło? Proszę mi przypomnieć, która z którą była łączona.</u>
+          <u xml:id="u-63.5" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Poseł Michał Gramatyka (Polska 2050):</u>
+          <u xml:id="u-63.6" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Szanowna pani przewodnicząca, w Polsce funkcjonuje Sieć Badawcza Łukasiewicz. Sieć Badawcza Łukasiewicz jest tzw. marką parasolową, która zrzesza instytuty naukowo-technologiczne, instytuty badawcze w różnych obszarach, głównie geograficznych. Dochodzi do połączenia tych instytutów naukowo-technologicznych. Te procesy połączeniowe trwają od roku 2020…</u>
+          <u xml:id="u-63.7" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dobrze, już rozumiem. Zatem, panie pośle, nie chodzi o pytanie. Pracujemy nad programem pracy Komisji na przyszłe półrocze, więc bardzo pana proszę, abyśmy spróbowali szybciutko sformułować propozycję tematu, którym moglibyśmy się zająć. Jak rozumiem, mógłby on brzmieć mniej więcej tak, że bardzo prosimy resort o informację, jak przebiega proces połączeniowy koordynowany przez Centrum Łukasiewicz, tak? Mogłoby tak być?</u>
+          <u xml:id="u-63.8" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Poseł Michał Gramatyka (Polska 2050):</u>
+          <u xml:id="u-63.9" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Pani przewodnicząca, staram się zabierać głos na posiedzeniach tej Komisji wyłącznie merytorycznie. W dziale, w którym analizowaliśmy sprawozdanie z wykonania budżetu dotyczące Sieci Badawczej Łukasiewicz, zadałem pytanie o procedury połączeniowe, które toczyły się w 2021 r., i usłyszałem, że to pytanie jest niestosowne. Zatem teraz, jak rozmawiamy nad planem pracy naszej Komisji na najbliższe półrocze, bardzo proszę, żebyśmy uwzględnili w pracach Komisji punkt „Analiza procesów połączeniowych w ramach Sieci Badawczej Łukasiewicz”.</u>
+          <u xml:id="u-63.10" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-63.11" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Poseł Michał Gramatyka (Polska 2050):</u>
+          <u xml:id="u-63.12" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Będę wtedy bardzo zobowiązany. Oczywiście cenię sobie wszelkie pani uwagi co do…</u>
+          <u xml:id="u-63.13" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-63.14" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Poseł Michał Gramatyka (Polska 2050):</u>
+          <u xml:id="u-63.15" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">…precyzji wypowiedzi, ale proszę mi wierzyć, że analizuję wypowiedzi wszystkich członków Komisji i nie widzę u siebie jakiegoś szczególnego odstępstwa od precyzyjnego mówienia.</u>
+          <u xml:id="u-63.16" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Ale, panie pośle, bez takich wycieczek, nie ma potrzeby.</u>
+          <u xml:id="u-63.17" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Sformułował pan pytanie – czy pani sekretarz zdążyła zanotować, tytuł i propozycję? Zatem dołączamy to do tych propozycji, które zostały przedstawione.</u>
+          <u xml:id="u-63.18" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Mam nadzieję, że będziemy mogli ten temat podjąć w głównym nurcie. Musi pan poseł liczyć się, że jakby się okazało, że mamy bardzo pracowite półrocze, to niewątpliwie zajmie się tym podkomisja do spraw szkolnictwa wyższego. Tyle.</u>
+          <u xml:id="u-63.19" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dziękuję, wobec tego. Dyskusję przeprowadziliśmy, otworzyliśmy, zamknęliśmy. Nie ma więcej uwag. Zatem czy jest sprzeciw wobec wniosku o przyjęcie planu pracy Komisji na okres od 1 lipca do 31 grudnia 2022 r. w brzmieniu przedłożonym przez prezydium plus to, co wydyskutowaliśmy z panem posłem Gramatyką, czyli z tą zmianą? Nie ma sprzeciwu. Wobec tego, skoro nie ma sprzeciwu, nie musimy głosować. Komisja wniosek przyjęła.</u>
+          <u xml:id="u-63.20" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Porządek dzienny posiedzenia został wyczerpany. Zamykam posiedzenie.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/eps/201923-sjm-epsxx-00041-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/eps/201923-sjm-epsxx-00041-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..579fbbc
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/eps/201923-sjm-epsxx-00041-01/header.xml
@@ -0,0 +1,40 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-epsxx-00041-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Etyki Poselskiej /nr 41/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Etyki Poselskiej /nr 41/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#EPS">41</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-22</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PoselJanLopata" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Łopata</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselMonikaFalej" role="speaker">
+        <persName>Poseł Monika Falej</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelJacekSwiat" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Jacek Świat</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="EPS" role="committee">
+        <orgName>Komisja Etyki Poselskiej</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/eps/201923-sjm-epsxx-00041-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/eps/201923-sjm-epsxx-00041-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..12a82f0
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/eps/201923-sjm-epsxx-00041-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,134 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelJacekSwiat">Otwieram posiedzenie Komisji Etyki Poselskiej.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelJacekSwiat">Witam państwa posłów członków Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelJacekSwiat">Stwierdzam kworum oraz przyjęcie protokołu poprzedniego posiedzenia Komisji wobec niewniesienia do niego zastrzeżeń.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelJacekSwiat">Porządek dzienny posiedzenia otrzymaliście państwo w zawiadomieniach. Czy są jakieś uwagi? Nie widzę, nie słyszę, zatem uważam, że porządek dzienny został przyjęty.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacyposelJacekSwiat">Przystępujemy do rozpatrzenia pierwszego punktu porządku dziennego – rozpatrzenie projektu planu pracy Komisji Etyki Poselskiej na okres od 1 lipca do 31 grudnia 2022 r. Plan pracy państwo otrzymaliście. Obejmuje on rozpatrywanie spraw posłów, którzy zachowują się w sposób nieodpowiadający godności posła, zarówno na podstawie wniosków, które będą wpływać do Komisji, jak i z inicjatywy własnej Komisji. To jest stały element pracy Komisji. We wrześniu Komisja przystąpi do analizy oświadczeń o stanie majątkowym posłów złożonych za 2021 r. Po zakończeniu tej analizy oraz po uzupełnieniu przez posłów ewentualnych braków i uchybień Komisja przedstawi Prezydium Sejmu sprawozdanie. Przyjęcie tego sprawozdania planowane jest na grudzień.                  Również w grudniu Komisja dokona wyboru przewodniczącego i zastępcy przewodniczącego, po upływie ich sześciomiesięcznej kadencji.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#PrzewodniczacyposelJacekSwiat">Czy mają państwo uwagi i wnioski do planu pracy? Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PoselMonikaFalej">Mam tylko jedno pytanie. Zaczęliśmy dyskusję na temat regulaminu, więc czy nie powinniśmy tego również wpisać do planu pracy?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelJacekSwiat">Nie, pani poseł, ponieważ gospodarzem jest w tym przypadku Komisja Regulaminowa, Spraw Poselskich i Immunitetowych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PoselMonikaFalej">Czyli jak oni do nas przekażą, to się tym zajmiemy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelJacekSwiat">My tutaj jesteśmy w roli gościa.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PoselMonikaFalej">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PoselJanLopata">Mówicie państwo o regulaminie Sejmu?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PrzewodniczacyposelJacekSwiat">Nie, o oświadczeniach majątkowych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PoselJanLopata">Rozumiem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PrzewodniczacyposelJacekSwiat">Szanowni państwo, wnoszę o przyjęcie planu pracy Komisji Etyki Poselskiej na okres od 1 lipca do 31 grudnia 2022 r. Kto jest za? (3) Kto jest przeciw? (0) Kto się wstrzymał? (0)</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PrzewodniczacyposelJacekSwiat">Dziękuję. Stwierdzam, że Komisja jednogłośnie przyjęła plan pracy na najbliższe pół roku.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#PrzewodniczacyposelJacekSwiat">Przystępujemy do rozpatrzenia drugiego punktu porządku dziennego – rozpatrzenie i zaopiniowanie dla Komisji do Spraw Kontroli Państwowej sprawozdania z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2021 r. w zakresie działania Komisji. Zgodnie z art. 126 ust. 3 regulaminu Sejmu marszałek Sejmu pani Elżbieta Witek skierowała 15 czerwca przedstawione przez prezesa Najwyższej Izby Kontroli sprawozdanie z działalności NIK w 2021 r. (druk nr 2346) do Komisji do Spraw Kontroli Państwowej w celu rozpatrzenia i przedstawienia opinii oraz do pozostałych komisji sejmowych w celu rozpatrzenia w swoim zakresie działania, przedstawienia uwag i wniosków oraz przekazania ich do Komisji do Spraw Kontroli Państwowej w terminie do 13 lipca.</u>
+          <u xml:id="u-10.3" who="#PrzewodniczacyposelJacekSwiat">Członkowie Komisji Etyki Poselskiej zapoznali się ze sprawozdaniem z działalności NIK w 2021 r. Informuję, że Komisja Etyki poselskiej nie zgłaszała żadnej propozycji do planu kontroli NIK na rok 2021.</u>
+          <u xml:id="u-10.4" who="#PrzewodniczacyposelJacekSwiat">Czy ktoś z państwa ma w tej sprawie jakieś uwagi? Nie widzę, nie ma uwag. Komisja pozytywnie opiniuje sprawozdanie, nie zgłaszając do niego uwag i wniosków – i taka opinia zostanie przedstawiona Komisji do Spraw Kontroli Państwowej. Czy są jakieś uwagi? Nie ma. Stwierdzam, że Komisja uchwaliła opinię w powyższej sprawie.</u>
+          <u xml:id="u-10.5" who="#PrzewodniczacyposelJacekSwiat">Przystępujemy do rozpatrzenia trzeciego punktu porządku dziennego – zajęcie stanowiska w sprawach, które wpłynęły do Komisji. Wniosek oznaczony nr 208/22, wniosek osoby fizycznej dotyczący posła Adama Szłapki. Czy mają państwo uwagi lub wnioski? Słuchamy, pani poseł.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PoselMonikaFalej">Myślę, że w tym przypadku nie będziemy podejmować inicjatywy. Opisana jest sytuacja, która nijak ma się do zachowania posła, tylko chodzi o nieotrzymanie z biura poselskiego odpisu czy pisma… To jest zupełnie inna sytuacja i dlatego wnoszę o niepodejmowanie inicjatywy w tej sprawie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PrzewodniczacyposelJacekSwiat">Zgoda, działanie biur poselskich nie leży w zakresie kompetencji Komisji Etyki Poselskiej. Takie historie już zresztą były. Został zgłoszony wniosek o niepodejmowanie inicjatywy w tej sprawie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PoselJanLopata">Wszyscy się chyba zgadzamy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczacyposelJacekSwiat">Kto jest za tym wnioskiem? (3) Jesteśmy jednomyślni, żeby nie zajmować się tym wnioskiem. Stwierdzam, że Komisja nie podjęła inicjatywy rozpatrzenia sprawy.</u>
+          <u xml:id="u-14.1" who="#PrzewodniczacyposelJacekSwiat">Wniosek, a właściwie wnioski oznaczone nr 209/22, 210/22 i 211/22 – to wszystko są wnioski jednej osoby fizycznej. Nie wiem tylko, czy możemy je rozpatrzyć hurtem, ponieważ one dotyczą różnych spraw. Autor jest wprawdzie jeden, ale sprawy różne i dlatego będziemy wnioski rozpatrywać oddzielnie.</u>
+          <u xml:id="u-14.2" who="#PrzewodniczacyposelJacekSwiat">Wniosek nr 209/22 jest właściwie skierowany przeciwko wszystkim posłom opozycji… Składanie wniosków o votum nieufności jest wilczym prawem opozycji i oczywiście nie może być to przedmiotem działania naszej Komisji. W tej sytuacji oczywisty jest wniosek o niepodejmowanie inicjatywy w tej sprawie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PoselJanLopata">Sprawa jest oczywista.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PrzewodniczacyposelJacekSwiat">Kto jest za? (3) Stwierdzam, że Komisja podjęła decyzję o niepodejmowaniu inicjatywy w niniejszej sprawie.</u>
+          <u xml:id="u-16.1" who="#PrzewodniczacyposelJacekSwiat">Wniosek nr 210/22 jest skierowany przeciwko Mateuszowi Morawieckiemu, Mariuszowi Kamińskiemu i Maciejowi Wąsikowi. Chodzi w nim o złe działanie rządu, resortu… To również nie jest przedmiot oceny naszej Komisji. Wniosek jest oczywisty – o niepodejmowanie inicjatywy w tej sprawie. Czy są uwagi?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PoselJanLopata">Jesteśmy za.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PrzewodniczacyposelJacekSwiat">Nie ma uwag. Kto jest za? (3) Dziękuję. Stwierdzam, że Komisja jednogłośnie zdecydowała o niepodejmowaniu inicjatywy w tej sprawie.</u>
+          <u xml:id="u-18.1" who="#PrzewodniczacyposelJacekSwiat">Wniosek nr 211/22. Tu w istocie nie wiadomo, przeciwko komu jest skierowany. W tej sytuacji chyba nie możemy go nawet rozpatrywać. Zastanawiam się, jak to wygląda od strony formalnej, bo tutaj nie ma nawet czego odrzucić. Myślę, że ograniczymy się do stwierdzenia, że przyjęliśmy treść wniosku do wiadomości i nie będziemy się więcej tą sprawą zajmować, ponieważ ona jest nieformalna.</u>
+          <u xml:id="u-18.2" who="#PrzewodniczacyposelJacekSwiat">Wniosek nr 212/22 to jest wniosek osoby fizycznej, który dotyczy pani poseł Beaty Maciejewskiej. Czy są jakieś wnioski lub uwagi? Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PoselMonikaFalej">Rozpatrywaliśmy już wniosek dotyczący tego samego zdarzenia – wtedy nie podjęliśmy inicjatywy. Więc teraz również proponuję, aby inicjatywy nie podejmować.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#PrzewodniczacyposelJacekSwiat">Tak rzeczywiście było, a ten wniosek, o którym teraz mówimy, nie został w żaden sposób udokumentowany poza jednym zdjęciem, które nic nie mówi i w którym nie ma niczego nagannego. Nie jesteśmy w stanie się do tego odnieść, nawet gdybyśmy bardzo chcieli.</u>
+          <u xml:id="u-20.1" who="#PrzewodniczacyposelJacekSwiat">Został zgłoszony wniosek o niepodejmowanie w tej sprawie inicjatywy. Kto jest za? (3) Dziękuję. Stwierdzam, że Komisja ponownie jednomyślnie podjęła taką decyzję.</u>
+          <u xml:id="u-20.2" who="#PrzewodniczacyposelJacekSwiat">Wniosek oznaczony nr 213/22 dotyczy poseł Dominiki Chorosińskiej. Przypomnę, że chodzi o wymianę zdań na Twitterze. Czy ktoś z państwa posłów zgłasza jakieś wnioski lub uwagi? Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#PoselJanLopata">Wnoszę o niepodejmowanie inicjatywy, ponieważ w dostarczonym materiale nie ma śladu żadnej dyskusji, która potwierdzałaby tezę, że pani poseł Chorosińska odniosła się do kogoś w jakiś niewłaściwy sposób. Uważam, że nie powinniśmy podejmować inicjatywy w sprawie tego wniosku.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#PrzewodniczacyposelJacekSwiat">Dodam jeszcze, że ten skan, który nam dostarczono, jest niepełny, ponieważ nie zawiera początku, tj. wcześniejszych wpisów. Nie znamy całego kontekstu sytuacji, a w tym zrzucie rzeczywiście nie ma nic nagannego.</u>
+          <u xml:id="u-22.1" who="#PrzewodniczacyposelJacekSwiat">Został zgłoszony wniosek o niepodejmowanie inicjatywy. Kto jest za takim wnioskiem? (3) Stwierdzam, że Komisja jednogłośnie zdecydowała o niepodejmowaniu inicjatywy rozpatrzenia niniejszej sprawy.</u>
+          <u xml:id="u-22.2" who="#PrzewodniczacyposelJacekSwiat">Wniosek oznaczony nr 214/22 został zgłoszony przez panią poseł Monikę Falej przeciwko posłowi Michałowi Cieślakowi i dotyczy znanej medialnie sprawy wymiany zdań w urzędzie pocztowym w Pacanowie. Dziś rozstrzygamy, czy będziemy tą sprawą się zajmować. Szkoda, że nie ma koleżanki Mrzygłockiej, bo sytuacja jest o tyle nietypowa, że pani poseł Falej jest w tym przypadku wnioskodawczynią…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#PoselJanLopata">Panie przewodniczący, pani poseł jest pełnoprawną wnioskodawczynią. Ma prawo zabierać głos i głosować. Proponowałbym może tylko, żeby pani Monika jeszcze uzasadniła ten wniosek, jeśli można prosić pana przewodniczącego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#PrzewodniczacyposelJacekSwiat">Dobrze. Tu jest sytuacja… Rozumiem, że chodzi o uzasadnienie, dlaczego w ogóle mamy przyjąć ten wniosek, nie wchodząc głębiej w samo meritum. Proszę bardzo, pani poseł.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#PoselMonikaFalej">Wszyscy znamy sytuację związaną z panem posłem Michałem Cieślakiem, w uzasadnieniu podałam szczegóły, ale myślę, że podstawowa rzecz jest… Bardzo bym chciała usłyszeć od pana posła, czy rzeczywiście można na telefon zwolnić kogoś z pracy i czy jako posłowie powinniśmy się w ten sposób zachowywać, bo tak postępując, zastraszamy ludzi, którzy mają prawo się wypowiadać, mają prawo wydawać swoje opinie. Poseł ani posłanka nie mogą kogokolwiek straszyć zwolnieniem z pracy. Myślę, że to jest wyjątkowo niegodne zachowanie, jeżeli chodzi o posła. Absolutnie nie powinniśmy się w taki sposób zachowywać.</u>
+          <u xml:id="u-25.1" who="#PoselMonikaFalej">To tyle, jeśli chodzi o dopełnienie treści wniosku.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#PrzewodniczacyposelJacekSwiat">Proszę bardzo, panie pośle.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-27">
+          <u xml:id="u-27.0" who="#PoselJanLopata">Myślę, że pan Cieślak tego zwolnienia dokonał bardziej jako wiceminister i urzędnik, a nie poseł, ale z chęcią wysłuchałbym, jak ocenia swoją postawę pan Cieślak. Jeśli taki wniosek jest…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-28">
+          <u xml:id="u-28.0" who="#PoselMonikaFalej">Tak, stawiam wniosek o podjęcie inicjatywy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-29">
+          <u xml:id="u-29.0" who="#PoselJanLopata">Z chęcią posłucham wyjaśnień.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-30">
+          <u xml:id="u-30.0" who="#PrzewodniczacyposelJacekSwiat">Dobrze, proszę państwa… Nie ukrywam, że mam wątpliwości co do tego wniosku, ale podzielę się nimi później, dopiero jeżeli sprawa zostanie przyjęta do rozpatrzenia.</u>
+          <u xml:id="u-30.1" who="#PrzewodniczacyposelJacekSwiat">Kto jest za podjęciem inicjatywy w tej sprawie? (2) Kto jest przeciw? (0) Kto się wstrzymał? (1) Stwierdzam, że Komisja podjęła inicjatywę rozpatrzenia niniejszej sprawy.</u>
+          <u xml:id="u-30.2" who="#PrzewodniczacyposelJacekSwiat">I ostatni wniosek, oznaczony nr 215/22, dotyczy pana posła Grzegorza Brauna.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-31">
+          <u xml:id="u-31.0" who="#PoselJanLopata">Trochę już o panu pośle zapomnieliśmy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-32">
+          <u xml:id="u-32.0" who="#PrzewodniczacyposelJacekSwiat">Tak, rzeczywiście trochę o panu pośle zapomnieliśmy, ale po raz kolejny trafia do nas sprawa nadużycia trybu interwencji poselskiej, tym razem zgłoszona przez powiatowego inspektora sanitarnego w Mielcu. Nie pozostaje nam chyba nic innego, jak głosować za podjęciem inicjatywy w tej sprawie.</u>
+          <u xml:id="u-32.1" who="#PrzewodniczacyposelJacekSwiat">Kto jest za? (3) Dziękuję. Stwierdzam, że Komisja jednogłośnie zdecydowała o podjęciu inicjatywy rozpatrzenia niniejszej sprawy.</u>
+          <u xml:id="u-32.2" who="#PrzewodniczacyposelJacekSwiat">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie wniosków, które wpłynęły w ostatnim czasie do Komisji, i przechodzimy do rozpatrzenia czwartego punktu porządku dziennego – wybór przewodniczącego i zastępcy przewodniczącego Komisji. Zgodnie z art. 145 ust. 3 regulaminu Sejmu oraz art. 1 ust. 3 regulaminu Komisji Etyki Poselskiej kadencja przewodniczącego i jego zastępcy trwa sześć miesięcy. W związku z tym Komisja dokona dziś wyboru nowego przewodniczącego i jego zastępcy na czas od czerwca do grudnia.                 Tradycyjnie, zgodnie z wcześniejszą umową, proponuję na tę kadencję panią poseł Monikę Falej na funkcję przewodniczącego oraz pana posła Jana Łopatę na funkcję zastępcy przewodniczącego. Musimy przegłosować te kandydatury.</u>
+          <u xml:id="u-32.3" who="#PrzewodniczacyposelJacekSwiat">Kto jest za? (3) Kto jest przeciw? (0) Kto się wstrzymał? (0) Stwierdzam, że Komisja jednogłośnie dokonała wyboru nowej przewodniczącej i zastępcy przewodniczącej. Nie pozostaje mi nic innego, jak pogratulować nowym państwu przewodniczącym.</u>
+          <u xml:id="u-32.4" who="#PrzewodniczacyposelJacekSwiat">Na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny.</u>
+          <u xml:id="u-32.5" who="#PrzewodniczacyposelJacekSwiat">Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/esk/201923-sjm-eskxx-00103-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/esk/201923-sjm-eskxx-00103-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..46b4a36
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/esk/201923-sjm-eskxx-00103-01/header.xml
@@ -0,0 +1,43 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-eskxx-00103-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych /nr 103/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych /nr 103/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#ESK">103</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-08</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuMinisterstwaAktywowPanstwowychPiotrPyzik" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu Ministerstwa Aktywów Państwowych Piotr Pyzik</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselKrzysztofGadowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Krzysztof Gadowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselTomaszPiotrNowak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Tomasz Piotr Nowak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelMarekSuski" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Marek Suski</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="ESK" role="committee">
+        <orgName>Komisja do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/esk/201923-sjm-eskxx-00103-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/esk/201923-sjm-eskxx-00103-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..f0a2123
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/esk/201923-sjm-eskxx-00103-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,64 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Szanowni państwo, witam serdecznie na posiedzeniu Komisji. Jest godzina 17:01 i mamy kworum, zatem zaczynamy.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Scenariusz dzisiejszego posiedzenia, szanowni państwo, to rozpatrzenie poprawek zgłoszonych w czasie drugiego czytania do projektu ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw (druki nr 2205 i 2260).</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">W drugim czytaniu zgłoszono pięć poprawek i w tej chwili będziemy je rozpatrywać.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Już mówiłem, że kworum mamy.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Witam pana ministra Piotra Pyzika, który reprezentuje rząd z ramienia Ministerstwa Aktywów Państwowych. Witam pana Piotra Wojtachę, wiceprezesa Wyższego Urzędu Górniczego. Witam pana Pawła Calskiego, radcę w Departamencie Górnictwa Ministerstwa Aktywów Państwowych. Witam pana Jonasza Drabka, dyrektora Departamentu Górnictwa Ministerstwa Aktywów Państwowych. Witam pana Konrada Miłoszewskiego, dyrektora Departamentu Ubezpieczeń Społecznych Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej. Witam panią Agatę Modras, głównego specjalistę w Departamencie Górnictwa Ministerstwa Aktywów Państwowych. Witam pana Adama Pietraszewskiego, kierownika wydziału w Kopalni Węgla Brunatnego Turów. Witam również pana Jacka Romuka, zastępcę dyrektora Departamentu Prawnego Wyższego Urzędu Górniczego. Zatem witam serdecznie wszystkich gości, państwa posłów, sekretariat i Biuro Legislacyjne.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Szanowni państwo, przechodzimy do rozpatrzenia poprawek.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Poprawka pierwsza jest poprawką klubu parlamentarnego KO. Bardzo proszę o uzasadnienie tej poprawki. Ja bym też prosił, żeby pan uzasadnił obie poprawki, pierwszą i piątą, dlatego że Biuro Legislacyjne wskazuje, żeby głosować nad nimi łącznie. Państwa natomiast proszę o chwilę uwagi. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PoselKrzysztofGadowski">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PoselKrzysztofGadowski">Panie przewodniczący, poprawki klubu Koalicja Obywatelska dotyczą włączenia prezesa Wyższego Urzędu Górniczego jako organu centralnej administracji rządowej pod nadzór prezesa Rady Ministrów. Prezes Wyższego Urzędu Górniczego jest organem nadzoru górniczego, w związku z tym naszym zdaniem powinien podlegać bezpośrednio pod nadzór premiera. Sądzimy tak, ponieważ dzisiaj te dwa organy – czyli organy kontrolujące, jak i organy związane z funkcjonowaniem górnictwa węgla kamiennego – należą pod ministra aktywów państwowych. Do roku 2015 prezes Wyższego Urzędu Górniczego podlegał Ministerstwu Środowiska i te role były rozdzielone. Dzisiaj zasadnym wydaje się to, żeby ta rola należała do premiera.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Stanowisko rządu. Proszę o włączenie mikrofonu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PodsekretarzstanuMinisterstwaAktywowPanstwowychPiotrPyzik">Odnośnie do wszystkich poprawek, czyli nr 1, 2, 3, 4 i 5, nasza opinia jest negatywna.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PoselKrzysztofGadowski">Panie przewodniczący, można zadać pytanie panu ministrowi? Wiemy, że pan minister wnosi negatywną opinię, ale chcielibyśmy dowiedzieć się dlaczego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Panie pośle, dyskusja była już prowadzona. Stanowisko rządu jest negatywne.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Przechodzimy do głosowania, poprawka nr 1 i 5. Kto jest za przyjęciem poprawki nr 1 i nr 5, proszę o podniesienie ręki i naciśnięcie guziczka. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Czy wszyscy już oddali głos? Wszyscy.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Bardzo proszę o podanie wyniku. Głosowało 21 posłów, za 8, przeciw 13, nikt się nie wstrzymał. Poprawki zostały negatywnie zaopiniowane przez Komisję.</u>
+          <u xml:id="u-7.3" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Poprawki nr 2 i 3 to też poprawki klubu parlamentarnego KO i też należy je głosować łącznie. Proszę o ich łączne uzasadnienie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PoselKrzysztofGadowski">Te poprawki są konsekwencją tego pierwszego ruchu. Skoro prezes Rady Ministrów nadzorowałby pracę prezesa Wyższego Urzędu Górniczego, to naszym zdaniem automatycznie powinien nadawać mu statut w drodze rozporządzenia. W kontekście tych zmian ustawa o działach administracji rządowej również musiałaby ulec zmianie, żeby te kompetencje miały moc prawną.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PoselKrzysztofGadowski">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję bardzo. Stanowisko rządu znamy – jest negatywne.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Przechodzimy do głosowania. Kto z państwa posłów jest za poparciem poprawki nr 2 i 3, proszę o naciśnięcie guziczka i podniesienie ręki. Kto jest przeciw, też proszę o poniesienie ręki i naciśnięcie guziczka. Kto się wstrzymał? Czy wszyscy oddali głos? Wszyscy.</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Proszę o podanie wyników. Za 7 posłów, przeciw 14 posłów, nikt się nie wstrzymał. Poprawki nie uzyskały pozytywnego stanowiska Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-9.3" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Poprawka nr 4 to też jest poprawka klubu parlamentarnego Koalicja Obywatelska. Bardzo proszę o uzasadnienie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PoselTomaszPiotrNowak">Dziękuję, panie przewodniczący.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PoselTomaszPiotrNowak">Panie ministrze, tak odpowiadając na pana uwagę, ta poprawka się pojawiła. Pan faktycznie ma problem z nazwaniem katalogu wykonywanych prac górniczych, żeby można było to zakwalifikować jako praca na terenie odkrywki, i tutaj ten katalog jest sformułowany w taki sposób, że przesuwa funkcjonowanie maszynistów do tego katalogu górniczego, bowiem przewóz nadkładu i złoża transportem szynowym do miejsca składania dopisujemy do dotychczasowego brzmienia pozycji w tej ustawie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Bardzo dziękuję. Przypominam, że stanowisko rządu jest negatywne.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Przechodzimy do głosowania. Kto jest za poprawką nr 4? Kto jest przeciw, też proszę o naciśnięcie guziczka. Kto się wstrzymał, proszę analogicznie nacisnąć guziczek. Kto się wstrzymał? Czy wszyscy oddali głos? Wszyscy.</u>
+          <u xml:id="u-11.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Proszę o podanie wyników. Za 9 posłów, przeciw 13 posłów, nikt się nie wstrzymał. Poprawka została negatywnie zaopiniowana przez Komisję.</u>
+          <u xml:id="u-11.3" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Pozostaję nam wybrać posła sprawozdawcę. Proponuję kontynuację przez pana posła Grzegorza Matusiaka. Czy pan poseł wyraża zgodę? Dziękuję bardzo. Czy są inne kandydatury? Czy jest sprzeciw? Wybraliśmy pana posła na posła sprawozdawcę.</u>
+          <u xml:id="u-11.4" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny Komisji. Dziękuje państwu bardzo. Do zobaczenia w piątek o godzinie 10:30. Dziękuję bardzo, do widzenia.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/esk/201923-sjm-eskxx-00104-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/esk/201923-sjm-eskxx-00104-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..dd4047e
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/esk/201923-sjm-eskxx-00104-01/header.xml
@@ -0,0 +1,79 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-eskxx-00104-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych /nr 104/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych /nr 104/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#ESK">104</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-10</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="BurmistrzMiastaBraniewaTomaszSielicki" role="speaker">
+        <persName>Burmistrz Miasta Braniewa Tomasz Sielicki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="JanuszSkinder" role="speaker">
+        <persName>Janusz Skinder</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="KrzysztofDabkowski" role="speaker">
+        <persName>Krzysztof Dąbkowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselBeataMaciejewska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Beata Maciejewska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselJanWarzecha" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Warzecha</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselKrzysztofTchorzewski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Krzysztof Tchórzewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselPaulinaHennigKloska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Paulina Hennig-Kloska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselPawelPoncyljusz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Paweł Poncyljusz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselRobertTelus" role="speaker">
+        <persName>Poseł Robert Telus</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselSlawomirNeumann" role="speaker">
+        <persName>Poseł Sławomir Neumann</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselZbigniewZiejewski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Zbigniew Ziejewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelMarekSuski" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Marek Suski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaJacekOzdoba" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska Jacek Ozdoba</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiOlgaSemeniuk" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii Olga Semeniuk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMKiSJacekOzdoba" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w MKiŚ Jacek Ozdoba</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="WiceprzewodniczacyZwiazkuZawodowegoRatownikowGorniczychwPolsceLukaszJarawka" role="speaker">
+        <persName>Wiceprzewodniczący Związku Zawodowego Ratowników Górniczych w Polsce Łukasz Jarawka</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="ESK" role="committee">
+        <orgName>Komisja do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/esk/201923-sjm-eskxx-00104-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/esk/201923-sjm-eskxx-00104-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..d904994
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/esk/201923-sjm-eskxx-00104-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,462 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dzień dobry. Witam państwa na dzisiejszym posiedzeniu, ale jest pewien problem, bo nie mamy kworum. Nawet sami wnioskodawcy nie przybyli na posiedzenie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Polska 2050 jest w komplecie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Ma jednego członka, to nie jest trudno. Zapytam państwa o ewentualną decyzję. Możemy zacząć bez kworum. Z tym, że nasze posiedzenie będzie słabo formalne…To jeszcze nie stanowi kworum. Ale może pojawi się...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PoselRobertTelus">Panie przewodniczący, można zacząć, a jeżeli będzie głosowanie, to wtedy będziemy…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Zaczniemy. Raczej chyba nie. W tym trybie raczej nie ma głosowań. Dobrze. W takim razie przystępujemy do realizacji…jeszcze brakuje do kworum, ale może posłowie dojdą.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Witam szanownych państwa na dzisiejszym posiedzeniu. Szanując gości, którzy przyjechali z daleka, żeby nie jechali na próżno, to jednak będziemy rozpoczynać prace. Informuję, że dzisiejsze posiedzenie zostało zwołane na wniosek grupy posłów w związku z art. 152 ust. 2 regulaminu Sejmu. Tu powinienem stwierdzić kworum, ale na razie nie ma. Czekamy. W międzyczasie przywitam gości. Pani Olga Semeniuk – sekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii, pan poseł przepraszam, pan minister, ale też poseł Jacek Ozdoba – sekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska, pani Jolanta Błażejewska – prezes Miejskiego Przedsiębiorstwa Energetyki Cieplnej Sp. z o. o. w Braniewie, pan Jakub Bornus – wójt Gminy Braniewo, pan Jakub Dąbkowski – współwłaściciel firmy Bartex Sp. z o. o., pan Krzysztof Dąbkowski – prezes firmy Bartex Sp. z o. o., pan Seweryn Gutowski – właściciel przedsiębiorstwa „Servis BHP” Seweryn Gutowski w Braniewie, pan Łukasz Jarawka – wiceprzewodniczący Związku Zawodowego Ratowników Górniczych w Polsce – chyba właśnie doszło kworum – pan Piotr Jastrzębski – właściciel przedsiębiorstwa transportowego Piotr Jastrzębski Hans–Trans, pan Dariusz Lewko – prokurent POLFROST TERMINAL Sp. z o. o. w Braniewie, pani Aneta Mijal – zastępca dyrektora Departamentu Prawnego Ministerstwa Rozwoju i Technologii, pan Dawid Paździor – członek zarządu Związku Zawodowego Ratowników Górniczych w Polsce, pan Grzegorz Płatek – dyrektor Departamentu Doskonalenia Regulacji Gospodarczych Ministerstwa Rozwoju i Technologii, pan Tomasz Sielicki – burmistrz Miasta Braniewa, pan Janusz Skinder – prezes CARGOSPED Terminal Braniewo Sp. z o. o. Widzę, że cała gmina Braniewo dzisiaj nas zaszczyciła. Witamy. Wspaniała, piękna gmina.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Szanowni państwo, w międzyczasie doszła grupa posłów. Mogę stwierdzić kworum. Informuję tych, których nie było, że to posiedzenie jest związane z art. 152, czyli zwołane na wniosek grupy posłów. Porządek dzisiejszego posiedzenia przewiduje „przedstawienie przez ministra rozwoju i technologii pana Waldemara Budę informacji w sprawie postępu prac nad ustawą gwarantującą rekompensaty szkód za wprowadzenie zakazu importu węgla pochodzącego z terenu Federacji Rosyjskiej i Białorusi, wynikającej z art. 14 ustawy z dnia 13 kwietnia 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach w zakresie przeciwdziałania wspieraniu agresji na Ukrainę oraz służących ochronie bezpieczeństwa narodowego (Dz. U. poz. 835)”.</u>
+          <u xml:id="u-5.3" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Przystępujemy do realizacji porządku dziennego. Przypominam sobie wielkie demonstracje pod ambasadą rosyjską, gdzie jacyś – nazywający siebie obywatelami – obywatele żądali natychmiastowego zaprzestania importu węgla. Dzisiaj ci sami obywatele mówią, że jest problem z węglem. To rzeczywiście jest konieczność, żebyśmy nie sprowadzali węgla od zbrodniczego systemu, który napadł na Ukrainę. Ale z drugiej strony – winą obarczany jest rząd Prawa i Sprawiedliwości. Jest to pewien paradoks. Ale nie ma co doszukiwać się logiki w działaniach opozycji. Opozycja ma do tego prawo.</u>
+          <u xml:id="u-5.4" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Proszę o zabranie głosu przedstawiciela wnioskodawców. Nie wiem, kto państwa reprezentuje. Proszę o zgłoszenie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PoselZbigniewZiejewski">Panie przewodniczący, państwo ministrowie, ta silna reprezentacja Braniewa…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Jeśli można, proszę o przedstawienie się, bo protokół, posiedzenie jest nagrywane i państwo później nie wiedzą kto zabiera głos.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PoselZbigniewZiejewski">Zbigniew Ziejewski – Koalicja Polska – PSL.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PoselZbigniewZiejewski">Braniewo do tej pory było kluczowe dla węgla dla całej północnej Polski, nie tylko dla Warmii i Mazur, ale też Podlasia, województwa kujawsko-pomorskiego i pomorskiego. Tego węgla do Braniewa przybywało – w zależności od roku – od 5 mln do 7 mln ton.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Rozumiem, że to był węgiel z Rosji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PoselZbigniewZiejewski">Tak. Wszystkie północne rejony Polski były zaopatrzone w ten węgiel. Ten węgiel kosztował polską rodzinę przeciętnie, jeżeli popatrzylibyśmy ma metr ogrzewania – 3 – 4 zł za m2 powierzchni mieszkania. Jeżeli średnie mieszkanie ma 50 m2, to koszt ogrzewania wynosiłby 175 – 200 zł miesięcznie. Dzisiaj aktualne ceny, które oscylują w granicach 1600 zł netto za miał węglowy, spowodowały że mieszkańcy będą płacić za ogrzewanie dwa – trzy razy więcej w stosunku do 2021 r. Średnio będziemy płacić w 2022 r. 500 – 600 zł, co w skali roku przełoży się na 7 tys. zł za samo ogrzewanie. Przy cenie węgla, która w tej chwili jest na światowych rynkach 330 – 340 dolarów, wczoraj było 330…bardzo trudna sytuacja jest na terenie północnej Polski, tym bardziej, że to województwo było związane małym ruchem granicznym.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PoselZbigniewZiejewski">Rozumiemy, że jest wojna w Ukrainie, że Rosja wypowiedziała wojnę Ukrainie. Nikt w żaden sposób nie miał uwag do głosowania nad tą ustawą. Ale państwo przedsiębiorcy, jak i państwo samorządowcy, którzy dzisiaj są obecni na tej sali oczekują od rządu realizacji ustawy, którą wprowadziliśmy 13 kwietnia 2022 r. o rekompensacie za utracone możliwości prowadzenia działalności gospodarczej. Dzisiaj w terminalu w Braniewie nie ma ani tony węgla. Dlatego przedsiębiorcy i samorządowcy z Braniewa mówią, czy jest możliwe sprowadzenie, bo rząd mówi, że węgiel będzie sprowadzany z RPA, Australii, Kolumbii, czy jeżeli w tej chwili jest zakontraktowane 700 mln ton węgla, tak – 700 mln ton węgla, 7 mln ton węgla, jak to się będzie miało, jeżeli przypłyną te statki do Gdańska lub innych portów, czy jedno – lub dwa – wahadło będzie trafiało do Braniewa, żeby ten terminal mógł funkcjonować. Bo na dzień dzisiejszy te 7 statków, które jest i 700 tys. ton węgla, to absolutnie nie zapewnia pracy terminala w Braniewie. Tam bez pracy pozostaje ok. 1000 – 1200 osób. Bo to nie tylko samo Braniewo, ale te składy węgla są rozproszone po całym województwie i województwach ościennych. Ci przedsiębiorcy kupili samochody, kupili samochody w leasingu. Dzisiaj nie mają co wozić, a pozostają im raty kredytowe.</u>
+          <u xml:id="u-12.2" who="#PoselZbigniewZiejewski">Dlatego nasuwają się kluczowe pytania. Kiedy zostanie opublikowany projekt ustawy gwarantujący rekompensatę szkód za wprowadzenie zakazu importu węgla pochodzącego z Federacji Rosyjskiej? Pytanie drugie: w jakim zakresie zostaną zrekompensowane szkody z tytułu wprowadzenia zakazu? Pytanie trzecie: kiedy podmioty będą uprawnione do skorzystania z tej rekompensaty? Pytanie czwarte: w jaki sposób Rada Ministrów planuje uchronić nieczynne terminale przeładunkowe przed likwidacją?</u>
+          <u xml:id="u-12.3" who="#PoselZbigniewZiejewski">Chciałbym jeszcze zwrócić uwagę na jedną rzecz. Mianowicie, spółdzielnie mieszkaniowe, które korzystały z tego węgla, MPEC w poszczególnych miastach mówią, że ten węgiel miał bardzo niską zawartość siarki. Nasz węgiel ma znacznie wyższą zawartość siarki. Pytają, czy ze zmianą procesu spalania, czyli odsiarczania, czy MPEC będą miały możliwość rekompensaty, czy nie. Najbardziej istotny element – tak drastyczny wzrost kosztów wytworzenia ciepła i braku możliwości dostosowania cen taryfowych do aktualnych warunków powoduje problemy finansowe ciepłowni. W tym celu należy wpłynąć na urzędy regulacji energetyki, aby bez zbędnej zwłoki akceptowały zmiany taryf dla ciepła. Czy rząd zamierza wpłynąć na urzędy regulacji energetyki, żeby ciepłownie w tym roku nie zbankrutowały?</u>
+          <u xml:id="u-12.4" who="#PoselZbigniewZiejewski">Dlatego apeluję, chciałbym, żeby ta dyskusja poszła w tym kierunku, czy Braniewo skorzysta z tego importu, który jest w tej chwili przewidziany – 700 tys. ton węgla? W informacji publicznej mówi się, że statki płyną do Polski. Kiedy one wpłyną? Jakie możliwości z tej puli pójdą do Braniewa? Czy terminal w Braniewie będzie funkcjonował? Czy przedsiębiorcy, którzy tam żyją, pracują muszą przebranżowić się, ewentualnie w jakim kierunku? Bo jest to suchy port, który istnieje. Powiem więcej, w tej chwili w Braniewie jest inwestycja rządowa polegająca na budowie torów zarówno w jedną, jak i w drugą stronę do szybkiego przeładunku węgla. To wszystko stanie.</u>
+          <u xml:id="u-12.5" who="#PoselZbigniewZiejewski">Dlatego prosiłbym stronę ministerialną o informację, jakie są plany wobec Braniewa, jakie są możliwości rekompensaty za utracone możliwości prowadzenia działalności gospodarczej, co rząd przewiduje w tym zakresie. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję. Póki co, też czekamy na jakiekolwiek rekompensaty z Unii za wojnę. Jak na razie Unia Polsce pieniądze nawet przycina. Jesteśmy w trudnej sytuacji, Putin wywołał wojnę, a rzeczywiście wprowadzone embarga na surowce energetyczne z Rosji z dnia na dzień komplikują nam sytuację. Szukamy wyjścia. Myślę, że jest też jakaś szansa w uruchomieniu przekopu Mierzei. Być może tamtędy też jakaś część węgla będzie mogła być dostarczona do Polski. Ale tak jak wszyscy przeżywamy problem związany z wojną. Wszyscy mamy z tego powodu problemy, nie tylko Braniewo, ale cała Polska.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Czy pan minister chciałby zabrać głos?</u>
+          <u xml:id="u-13.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaJacekOzdoba">Bardzo dziękuję. Oczywiście, tak jak wspominał pan przewodniczący, po 24 lutego sytuacja zdecydowanie zmieniła się. Jeszcze nawet na tej sali za moimi plecami są osoby – przepraszam, że akurat tak siedzę, ale tak są ułożone ławki – które chciały zamykania kopalni, wyłączania elektrowni, więc w zupełnie nieodpowiedzialny sposób nawet z uwagi na rozwój sytuacji. Po 24 lutego te działania skutkowałyby, jeżeli chodzi o dostępność węgla, która i tak jest dzisiaj rzeczywiście dużym wyzwaniem, bo nie ulega wątpliwości – bardzo dziękuję za ten głos, który płynął od mojego przedmówcy, bardzo ważne słowa, które dotyczą sytuacji. Zdajemy sobie z tego sprawę.</u>
+          <u xml:id="u-14.1" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaJacekOzdoba">Mogę powiedzieć tyle, ponieważ padały konkretne pytania kiedy i o szczegóły, że te szczegóły zostaną przedstawione na posiedzeniu Rady Ministrów. Rząd przygotowuje odpowiedni projekt, który będzie zawierał rozwiązania tej problematyki. Zakładam, że w przyszłym tygodniu ten projekt powinien pojawić się po zakończeniu pracy rządu. To tyle, co w tej chwili mogę odpowiedzieć z uwagi na trwające prace i doszlifowanie rozwiązań. Oczywiście, liczymy też na wsparcie i na uwagi, które są bezcenne, bo sytuacja jest bezprecedensowa. Cały świat, cała Europa musi podjąć decyzje, aby nie finansować zbrodniczego systemu.</u>
+          <u xml:id="u-14.2" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaJacekOzdoba">Polska jest w awangardzie, jest w czołówce krajów, które stanęły na wysokości zadania. Powinniśmy być dumni z tego, że podejmujemy takie działania. Oczywiście, one są bardzo – jak tu widać – problematyczne pod względem ceny surowców. Ale staniemy na wysokości zadania. Będziemy minimalizować skutki wprowadzenia embarga na surowce rosyjskie. Stąd w przyszłym tygodniu Rada Ministrów zajmie się tym projektem. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Rzeczywiście, to jest ogromny problem, który dotyczy bardzo wielu naszych obywateli i gospodarstw domowych. Rząd pracuje. Rzeczywiście te informacje o kontraktach, sprowadzaniu węgla, dostosowywaniu naszych portów i – tak jak mówiłem też brane pod uwagę – możliwości choćby dostarczenia węgla przez przekop Mierzei, który we wrześniu może już ruszyć – to wszystko jest w tej chwili badane.</u>
+          <u xml:id="u-15.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Ale szanowni państwo, proszę też zwrócić uwagę, że …przedstawiciele opozycji bardzo ostro nas atakowali za natychmiastowym zamknięciem importu węgla z Rosji, a teraz opozycja atakuje nas, że węgla nie ma i że ludzie nie mają pracy, więc prosiłbym państwa też o pewną powagę, a nie takie atakowanie we wszystkim rządu. Wszyscy jesteśmy wspólnie odpowiedzialni za Polskę. Opozycja też. Wasze działania, wasze oczekiwania i żądania, które skutkują później…jak też słyszałem był atak, żeby natychmiast przerwać mimo kończącego się kontraktu, dostawy gazu, choć inne państwa tego nie robią, to nie mielibyśmy też gazu, a za chwilę też energii elektrycznej. Bądźmy w tej sytuacji po stronie obywateli. Nie atakujmy rządu, tylko poszukujmy wspólnie rozwiązań.</u>
+          <u xml:id="u-15.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Rzeczywiście, to jest tak, że nasze działania są też wywołane tymi ogromnymi nieszczęściami, jakie są w Ukrainie. Jesteśmy państwem przyfrontowym, właściwie jesteśmy państwem, które ponosi największe koszty tej wojny, poza – oczywiście – Ukrainą. Unia jakoś nie kwapi się, żeby specjalnie pomagać Polsce i kilku milionom obywateli ukraińskich, których tutaj mamy. Jak na razie słyszę, że jakieś 250 mln ma być przeznaczonych na 5 państw, co jest na pokrycie chyba tygodniowego pobytu tych obywateli w Polsce, a nie w 5 krajach. Bierzmy pod uwagę to, że Polska nie otrzymuje wsparcia z Unii Europejskiej. Nie ma rekompensat za restrykcje wobec Rosji. Nie ma pieniędzy z KPO. Jesteśmy karani chociażby za Turów. Jakbyśmy go zamknęli, to już nie mielibyśmy energii elektrycznej.</u>
+          <u xml:id="u-15.3" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Obłędna polityka Unii Europejskiej doprowadziła do tego, że w Europie nie ma gazoportów, nie ma naftoportów. Dzisiaj Niemcy, Austriacy i inne państwa zwracają się do nas: odstąpcie nam chociaż trochę, wy przewidzieliście tę sytuację. To jest sytuacja, która dotyczy całej Europy. Szanowni państwo, jestem zatroskany tym, co jest. Prosiłbym państwa o jakieś pomysły, jeśli macie. Łatwo jest oczywiście mówić, że rząd ma dostarczyć – nie wiem – helikopterami węgiel do Braniewa, które jest na trasie sprowadzania węgla. Braniewo było na trasie sprowadzenia węgla z Rosji. Jeśli węgiel będzie sprowadzany do Polski przez porty gdzieś tam w Świnoujściu czy w Szczecinie, to nie wyobrażam sobie, że będzie jechał do Braniewa, a z Braniewa będzie później dystrybuowany na teren Polski. Trzeba też mieć jakiś rozsądek w działaniach.</u>
+          <u xml:id="u-15.4" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Natomiast to, co powiedziałem, rzeczywiście jest rozpatrywany przesył pewnej części węgla – ale już nie statkami, tylko barkami, bo tam jest za płytkie morze – do portów właśnie poprzez Mierzeję. Wtedy część węgla być może mogłaby trafić do Braniewa. Ale to są różne analizy, które w tej chwili są robione. Te analizy muszą też wynikać z rachunku finansowego i z tego, żeby obywatele mieli tani węgiel, a nie, żeby zarabiali pośrednicy. Być może w tej trudnej sytuacji dystrybucja węgla będzie przez spółki Skarbu Państwa.</u>
+          <u xml:id="u-15.5" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Tyle, szanowni państwo, mogę powiedzieć. A teraz jeśli…najpierw pani poseł pierwsza zwracała się, jeżeli pani minister chce uzupełnić, a jeżeli nie, to państwo posłowie. Dobrze. Pani poseł zgłaszała się pierwsza. Pan poseł Poncyliusz, Krzysztof Tchórzewski, później pani poseł, później pan poseł.</u>
+          <u xml:id="u-15.6" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Bardzo proszę w takiej kolejności.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Szanowni państwo, panie i panowie posłowie, panie przewodniczący, szanowni goście, do dzisiejszej dyskusji w gruncie rzeczy nie powinno nigdy dojść. Bo gdy wprowadzaliśmy…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Nie powinno być wojny w Ukrainie. Tu ma pani rację.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Nie przeszkadzałam, kiedy pan przewodniczący uprawiał swój stand-up, który nic nie wniósł do dyskusji, więc prosiłabym również mi nie przeszkadzać, kiedy będę mówić do rzeczy.</u>
+          <u xml:id="u-18.1" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Szanowni państwo, nie powinno dojść, gdyż w gruncie rzeczy kiedy wprowadzaliśmy embargo na rosyjski węgiel rząd zapewniał nas, że ma sytuację pod kontrolą. Słyszeliśmy przedstawicieli rządu na różnych konferencjach prasowych, mównicy sejmowej, na posiedzeniach poszczególnych komisji – jestem posłanką pracującą w Komisji Finansów Publicznych, gdzie były procedowane ustawy, o których dzisiaj mówimy – zapewniano nas na każdym kroku, że rząd ma skąd sprowadzić do Polski surowce energetyczne z innych kierunków. Zresztą o tym, że będzie wojna na Ukrainie rząd wiedział od połowy ubiegłego roku. Miał czas, by przygotować Polskę na trudne czasy pod różnym względem, przede wszystkim…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">A skąd pani wie?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#PoselPaulinaHennigKloska">…pod kątem podpisywania…Były różne spotkania w siedzibie KPRM, również z opozycją.</u>
+          <u xml:id="u-20.1" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Szanowni państwo, był czas. W tym czasie rząd powinien rzucić wszystkie siły na to, by zapewnić Polsce nowe kontrakty na import surowców energetycznych z nowych kierunków. Zresztą pani minister wielokrotnie nas zapewniała – ubolewam, że dzisiaj nie ma jej z nami – że mamy już w zasadzie podpisany kontrakt na gaz na Baltic Pipe. Do dziś nie słyszymy, żeby to doszło do skutku. Raczej widzimy rozpaczliwe grzmienie premiera obrażające Norwegów jako stronę ważnych negocjacji. Słyszeliśmy również, że nie ma problemu, by do Polski, dla ludzi przywieźć węgiel z innych kierunków niż ten, który do Polski przychodzi z Rosji.</u>
+          <u xml:id="u-20.2" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Dlaczego tak łatwo wprowadziliście embargo na węgiel rosyjski? Prosta sprawa, bo nie dotyczył spółek energetycznych. Bo one żywią się głównie węglem z polskich kopalń. Ale zapomnieliście, że ludzie to też wasz problem, też problem rządu. Dzisiaj oto mamy taką sytuację, że węgiel z polskich kopalń jest niedostępny dla ludzi. Pytam…gdy Solidarna Polska wstrzymywała, a także inni przedstawiciele Zjednoczonej Prawicy, Prawa i Sprawiedliwości, transformację energetyczną, to kogo broniliście? Bo chyba oligarchów rosyjskich. Bo okazuje się, że jak zabrakło ruskiego węgla w Polsce, to z polskich kopalń dla ludzi nie starcza. Dzisiaj sytuacja jest taka, że przeciętny Kowalski nie jest w stanie nabyć tony węgla, ale pośrednicy na Śląsku i owszem, dostają go, a potem za 600 zł pośrednictwa udostępniają te tony ludziom. To są praktyki, które trącają o naruszenie podstawowych praw konsumentów. Mam wrażenie, że rząd w ogóle z tym nie walczy.</u>
+          <u xml:id="u-20.3" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Wracając do importu węgla – tak, wprowadzaliśmy sankcje. W ustawie, która wprowadzała sankcje były też zapisy o rekompensatach. Pytanie: co rząd zrobił w ramach realizacji tej ustawy? Jakie rozporządzania zostały wydane i jakie rekompensaty dla firm zaangażowanych w import węgla – oczywiście z kapitałem polskim, bo nie interesują nas firmy oligarchów rosyjskich – przygotował? Ustawa wprowadzająca embargo mówiła o odszkodowaniach dla poszkodowanych firm. Mam wrażenie, że dzisiaj rząd rozkłada ręce. Nie wiemy dlaczego. Bo taka przecież była decyzja Komisji Finansów Publicznych, która procedowała tę ustawę i taka była dyskusja wokół tej ustawy. Embargo – tak, ale musimy zadbać o firmy z kapitałem rodzimym, krajowym, które padną ofiarą tego embarga, podobnie jak w przypadku firm transportowych , które dzisiaj padły ofiarą zakazu przewozu różnych towarów z kierunku wschodniego.</u>
+          <u xml:id="u-20.4" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Idąc dalej – pan przewodniczący uznał, że Unia Europejska nie daje nam żadnych pieniędzy…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">A daje?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#PoselPaulinaHennigKloska">…i to jest cała wina. Chciałam zapytać wprost przedstawicieli rządu, których mamy na sali, jakie wnioski złożone przez rząd w Komisji Europejskiej – konkretnie data, godzina, kwota, na którą został złożony – zostały przez Komisję Europejską czy Parlament Europejski odrzucone. Bo cały czas mówicie, że Unia nie daje pieniędzy. Wiem, że rząd korzysta z tych źródeł, które są przeznaczone na utrzymanie Ukraińców czy innych. Natomiast żadne inne konkretne wnioski poza te źródła nie zostały skierowane. Przepraszam, ale Komisja Europejska, Parlament Europejski to nie jest miejsce, gdzie załatwia się sprawy poprzez gardłowanie na konferencjach prasowych. Tam trzeba pójść z konkretnym wnioskiem, złożyć konkretny wniosek. Jeżeli taki wniosek przez polski rząd został złożony, to chcielibyśmy jako opozycja go poznać, żeby móc go wspierać. Ale nic nie wiem, żeby rząd złożył jakiś konkretny wniosek, który został odrzucony. Proszę o konkretne informacje, które wnioski polskiego rządu możemy wspierać jako opozycja, by znaleźć źródło na różne potrzebne rzeczy wywołane wojną.</u>
+          <u xml:id="u-22.1" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Szanowni państwo, jako opozycja stoimy po stronie obywateli. To, co dzieje się dzisiaj na rynku węgla jest nie do przyjęcia. Z jednej strony rząd nie zadbał…Przepraszam, kto? Wiadomo, że żadna mała firma w Polsce nie będzie importować węgla z Kolumbii. Jest im dużo trudniej. Mamy spółki Skarbu Państwa, które drogą morską powinny już masowo sprowadzać węgiel właśnie z tych kierunków, które tu zostały wskazane – RPA, Australia, Kolumbia. To są bardzo odległe tereny, ale ten węgiel można sprowadzić drogą morską. Jedyny transport, który przypłynął – jest to węgiel, który nadaje się tylko dla spółek energetycznych, bo dla użytku dla przeciętnego domu i przeciętnego obywatela niestety nie nadaje się. Nawet przedstawiciele ministerstwa to przyznają.</u>
+          <u xml:id="u-22.2" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Pytanie: co macie w ręku? Bo dzisiaj, gdyby drogą morską ten węgiel trafiał do Polski i gdyby przygotować na to infrastrukturę – mieliśmy na to parę miesięcy, przecież wojna trwa już ponad 100 dni – to firmy z północy Polski można byłoby zaangażować w rozprowadzenie tego węgla po terytorium Rzeczypospolitej. Byłaby praca dla nich, taka czy inna.</u>
+          <u xml:id="u-22.3" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Panie przewodniczący, z całym szacunkiem, panie ministrze, z całym szacunkiem, nie usłyszeliśmy tu żadnych konkretów. Pytam: co rząd planuje? Jakie macie transporty, które przypłyną w najbliższym czasie do Polski? Jakie rekompensaty przygotowaliście dla polskich firm? Jakie wnioski o rekompensaty dla polskich firm, czy polskich obywateli, którzy pomagają w rozlokowaniu ruchu migracyjnego, czy zostali poszkodowani w wyniku wojny wpłynęły do Komisji Europejskiej i zostały odrzucone przez Komisję? Co zamierzacie zrobić ze spekulacjami, do których dochodzi dzisiaj na rynku węgla? Węgiel z polskich kopalń wyjeżdża po 1tys. zł za tonę. Na rynku detalicznym jest po 3 tys. – 3,5 tys. zł. Słyszymy doniesienia, że pośrednicy uprawiają niedozwolone praktyki.</u>
+          <u xml:id="u-22.4" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Zawsze wspieram przedsiębiorców i gospodarkę, ale jest pewna granica. W czasach tak trudnych jak dziś, pozwalanie na spekulowanie na rynku surowców energetycznych, gdzie jest ogromna przestrzeń dla rządu, by pilnować…mówimy o krajowym węglu z polskich kopalń, a nie o działalności prywatnych przedsiębiorstw, na które wpływ rządu jest skądinąd bardzo duży. Proszę o odpowiedź na te moje konkretne pytania. Naprawdę chciałabym, żebyśmy dzisiaj pracowali w tej Komisji merytorycznie i znaleźli rozwiązania, a nie szukali wszędzie winnych tam, gdzie ich nie ma. To, że jak powiedziałam, węgiel z polskich kopalń wyjeżdża po 1tys. zł, a jest sprzedawany po 3 tys., czy 3,5 tys. zł, ani Putin, ani Unia Europejska nie ma z tym nic wspólnego. Zajmijmy się tym, co rząd w tej sprawie może i powinien zrobić. Bo to dzisiaj jest obowiązek rządu. Opozycja, w przeciwieństwie do rządu, nie ma narzędzi, by ten problem rozwiązać, a te, które mamy wykorzystaliśmy. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję bardzo. Przypomnę tylko, że to Unia Europejska każe likwidować węgiel i to przez Unię Europejską zmniejszyliśmy wydobycie. To wy – opozycjo strzelaliście do górników, którzy występowali w obronie swoich kopalń. Nie mówcie, że Unia nie ma nic wspólnego z tym, że dzisiaj jest kryzys. Głupia Unia po prostu dała się omotać Rosji i podporządkować się dyktatowi rosyjskiej energetyki. Głupia Unia sprzedała sobie magazyny gazowe, których później Rosja nie zapełniła. To głupia Unia nie wybudowała sobie gazoportów i krytykowała nas jak budowaliśmy. To głupia Unia nie wybudowała sobie naftoportów. Unia tutaj rzeczywiście była tak mądra, że dzisiaj wszyscy ministrowie przyjeżdżają do Polski, nawet wczoraj miałem spotkanie z ministrem niemieckiej energetyki, i proszą Polskę o pomoc, żebyśmy przez nasze gazoporty i naftoporty sprowadzili dla nich surowce. Proszę nie mówić, że Unia tu jest nic winna. A wy popieraliście tę absurdalną politykę unijną. Dzisiaj Unia już przeprasza za to, że nie wierzyła Polsce, że Polska miała rację. A wy nadal brniecie w tę głupotę.</u>
+          <u xml:id="u-23.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">To jest smutne. A z drugiej strony – jeżeli pani mówi, że Putin nie ma nic wspólnego z tym, że nie ma energii, że nie ma węgla, że jest wojna, że jest inflacja, to rzeczywiście chyba pani żyje na księżycu, a nie w Polsce. Przepraszam…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#PoselPaulinaHennigKloska">To nie Unia wstrzymywała w Polsce transformację energetyczną, panie przewodniczący.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Nie. To Unia próbowała nam zamknąć kopalnie i elektrownie. I nakłada nam kary za to, że my jednak z tych kopalń czerpiemy. A jak zimą brakowało prądu, to od nas kupowali prąd. Uruchomiliśmy wygaszone już piece węglowe, żeby dostarczyć energię dla tej mądrej Unii, która tak bardzo rozwija się w kierunku OZE, bo wiatraki i fotowoltaika niestety zimą nie są w stanie dostarczyć tej energii. Rzeczywistość zweryfikowała te wszystkie wariactwa energetyczne, które dzisiaj są swego rodzaju nową religią w Unii Europejskiej.</u>
+          <u xml:id="u-25.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">My stawiany na rozwój OZE. Budujemy fotowoltaikę. Budujemy wiatraki. Ale te technologie nie są w stanie…oczywiście, że budujemy offshore na morzu, tam gdzie jest to racjonalne, a nie tam gdzie jest to nieracjonalne. I tam, gdzie ludzie protestują, jak im się w ogródku budowało wiatraki – w Polsce. Zapraszam panią do Pakosławia, gdzie ludziom pod ogródkami postawili. Mogę pani powiedzieć, że odbyłem dziesiątki spotkań z obywatelami, którzy protestowali, bo im pod budynkami stawiano wiatraki, które doprowadzały ich później do…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#PoselBeataMaciejewska">A ja mogę pana zaprosić do dziesiątków gmin, gdzie ludzie chcą i czekają na te wiatraki…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-27">
+          <u xml:id="u-27.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Teraz pan poseł Poncyliusz.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-28">
+          <u xml:id="u-28.0" who="#PoselBeataMaciejewska">…setek, naprawdę tysięcy takich gmin.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-29">
+          <u xml:id="u-29.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Pan poseł Poncyliusz.</u>
+          <u xml:id="u-29.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-30">
+          <u xml:id="u-30.0" who="#PoselPawelPoncyljusz">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-31">
+          <u xml:id="u-31.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Rozumiem, że na wiecach KOD pani tak się zachowuje, ale tu niech pani tak się nie zachowuje.</u>
+          <u xml:id="u-31.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Pan poseł Poncyliusz.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-32">
+          <u xml:id="u-32.0" who="#PoselBeataMaciejewska">Proszę do mnie nie mówić takich słów. Proszę nie wymyślać na mój temat jakiś historii, panie przewodniczący. To panu nie przystoi. Powiedział pan naprawdę bardzo dużo głupich rzeczy dzisiaj na posiedzeniu tej komisji…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-33">
+          <u xml:id="u-33.0" who="#SekretarzstanuwMKiSJacekOzdoba">Panie przewodniczący, to zamienia się w pyskówkę i wiec KOD, to gdybyśmy mogli przejść do merytorycznej dyskusji… Naprawdę uszanujemy temat. To, że pani poseł z Lewicy nie rozumie, to już nie jest nasza wina. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-34">
+          <u xml:id="u-34.0" who="#PoselBeataMaciejewska">To znaczy to, że pan nie rozumie, co ja mówię, to też nie jest żaden argument. Nie jest pan tutaj gospodarzem. Proszę mi nie zwracać uwagi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-35">
+          <u xml:id="u-35.0" who="#SekretarzstanuwMKiSJacekOzdoba">Naprawdę szkoda czasu. Niech pani zacznie merytorycznie rozmawiać. To jest pyskówka.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-36">
+          <u xml:id="u-36.0" who="#PoselBeataMaciejewska">Jak pan ma problem ze słuchaniem innych osób, to niech pan po prostu wyjdzie. To jest komisja…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-37">
+          <u xml:id="u-37.0" who="#SekretarzstanuwMKiSJacekOzdoba">Niech się pani uspokoi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-38">
+          <u xml:id="u-38.0" who="#PoselBeataMaciejewska">…a nie pański prywatny folwark. Niech pan sobie zorganizuje swój prywatny folwark.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-39">
+          <u xml:id="u-39.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Z takim zachowaniem niech pani sobie chodzi na manifestacje KOD.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-40">
+          <u xml:id="u-40.0" who="#PoselBeataMaciejewska">I wtedy będzie mógł pan mówić co chce.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-41">
+          <u xml:id="u-41.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Za chwilę poproszę Straż Marszałkowską, żeby panią wyprowadzić. Przywołuję panią do porządku.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-42">
+          <u xml:id="u-42.0" who="#PoselBeataMaciejewska">A ja pana.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-43">
+          <u xml:id="u-43.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Przywołuję panią do porządku. Za chwilę wykluczę panią z posiedzenia. Bo pani zachowuje się…może to przystoi na marszach KOD, ale nie na posiedzeniu Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-43.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Bardzo proszę, pan poseł Poncyljusz.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-44">
+          <u xml:id="u-44.0" who="#PoselPawelPoncyljusz">Dziękuję, panie przewodniczący. Cieszę się z deklaracji pana przewodniczącego, że wszyscy powinniśmy czuć się odpowiedzialni za choćby sytuację, jaka nastąpiła na rynku węgla i perspektyw, jakie czekają kilka milionów domostw w najbliższym sezonie grzewczym. Chętnie podejmę taką odpowiedzialność, ale z jednym warunkiem, że choćby tu, na posiedzeniu tej Komisji, będziemy toczyć naprawdę merytoryczną dyskusję. Będziemy prowadzić dialog i będziemy tak naprawdę rozmawiać o najważniejszych wyzwaniach w polskiej energetyce, w transformacji i również o tym, co niesie za sobą Krajowy Plan Odbudowy. Bo duża część Krajowego Planu Odbudowy to rzeczy związane z transformacją energetyczną, niską emisją, zeroemisyjnymi pojazdami. Nie przypominam sobie, żebyśmy toczyli tutaj jakieś głębokie, długie debaty na ten temat. Ale pana deklarację przyjmuję za dobrą monetę. Mam nadzieję, że w najbliższych tygodniach będziemy omawiać w szczegółach poszczególne targety czy też kamienie milowe, do których rząd zobowiązał się w ramach Krajowego Planu Odbudowy, bo energetyka jest tam istotną częścią.</u>
+          <u xml:id="u-44.1" who="#PoselPawelPoncyljusz">Po drugie – trzeba sobie powiedzieć uczciwie, że rząd podjął decyzję o embargu na rosyjski węgiel w bardzo ekstraordynaryjnym trybie, można powiedzieć nawet dość histerycznie. Przypominam, że byłoby dobrze, jakby te sankcje uderzały przede wszystkim w Moskwę, w Rosję, w Putina, a nie uderzały tylko i wyłącznie w Polaków ogrzewających domy węglem. A tak to – niestety – jest na dzień dzisiejszy. Było to widać w pierwszych dniach dyskusji, kiedy bilans energetyczny wskazywał, że wydobycie własne plus import z morza nie pokrywa wszystkich potrzeb w Polsce, abstrahując już od Braniewa, Sokółki, kilku innych miast, które z tego żyją w ramach terminali przeładowczych.</u>
+          <u xml:id="u-44.2" who="#PoselPawelPoncyljusz">To jest dzisiaj kierunek naszej krytycznej opinii o tych decyzjach rządu. Bo jako opozycja nie mieliśmy do końca skąd dostać informacji, gdzie i ile jest importowanego węgla. Jak powiedziała moja przedmówczyni, pani poseł Hennig-Kloska, tak naprawdę zapewnienia rządu były, że bilans dostępności węgla w Polsce nie zmieni się, pomimo nałożenia tego embarga na Rosję. Dziś widzimy, że ma to już konkretne skutki.</u>
+          <u xml:id="u-44.3" who="#PoselPawelPoncyljusz">Oczywiście, cała dyskusja o imporcie węgla z Rosji nie sięga 24 lutego. Dyskutowaliśmy o tym kilkakrotnie publicznie przez kolejne lata rządów Prawa i Sprawiedliwości. Bo przypominam, że wolumen importowanego węgla z Rosji urósł w którymś momencie do ponad 10 mln ton. Wspomagały się tym również kilka lat temu spółki państwowe. Bo węgla w polskich kopalniach było za mało. To ostrze krytyki wobec rządu, że wzrasta wolumen importu węgla z Rosji wynikało też z tego, że jednocześnie rząd cały czas twardo upierał się, że Polska dalej będzie stała na węglu, że dalej trzeba inwestować w bloki węglowe w Polsce. Stąd nieszczęsna elektrownia Ostrołęka, która zanim jeszcze wystartowała kosztowała Polaków już 1 mld 300 mln zł, o czym mówi raport NIK.</u>
+          <u xml:id="u-44.4" who="#PoselPawelPoncyljusz">Więc też musi pan, panie przewodniczący przyznać, że rząd PiS w ostatnich latach bardzo promował węgiel zamiast promować odnawialne źródła energii. Dzisiaj bylibyśmy w innym miejscu, gdyby od kilku lat np. nie przeszkadzano budowie wiatraków na lądzie. Rozumiem pana argument, że były patologie polegające na tym, że wiatraki czy – mówiąc bardziej profesjonalnie – turbiny wiatrowe stawiano komuś za ogrodzeniem ogródka. To oczywiście jest patologia. Ale gdzieś między takimi patologicznymi sytuacjami a rzeczywistością, gdzie tak naprawdę żadna turbina wiatrowa nie mogła być postawiona od 2016 r. w wyniku zmian tych przepisów też jest absurdem. Przyznajecie się do tego, bo sami zadeklarowaliście w kamieniach milowych zmianę przepisów ustawy 10H do końca tego miesiąca. Jak zajrzelibyście państwo do tych kamieni milowych, to czas biegnie, a szczerze mówiąc do 30 czerwca jest mało czasu. A rząd zobowiązał się, że do 30 czerwca zmieni ustawę 10H. Wiemy dobrze, że gdyby nie presja Komisji Europejskiej, to obstawalibyście przy swoim, bo przecież wielokrotnie nawoływaliśmy was na posiedzeniach tej Komisji do tego, żeby zliberalizować, czy zmienić ustawę 10H. Więc to jest troszkę bardziej skomplikowane. Myślę, że warto o tym powiedzieć.</u>
+          <u xml:id="u-44.5" who="#PoselPawelPoncyljusz">Dzisiaj mamy sytuację nadzwyczajną. Bardzo cieszę się, że pan mówi o tym, żebyśmy kuli tu różne pomysły. Mając taką pana deklarację mamy tak naprawdę kilka aspektów. Pierwszy aspekt jest taki, czy możemy zmniejszyć popyt węgla do najbliższego sezonu grzewczego? W tym przypadku widzę jakieś światełko w tunelu. Bo mamy oczywiście technologię pomp ciepła. Może to jest rozwiązanie, żeby dzisiaj poszczególne przedsiębiorstwa dystrybucji energetycznej – to są spółki Skarbu Państwa – wręcz na własny koszt, choćby z tych pieniędzy z „Czystego powietrza”, montowały w tej chwili w wielu domostwach, gdzie są piece węglowe, na szybko pompy ciepła, usuwając piece węglowe, a więc też usuwając kolejnych konsumentów. Rozumiem, że do tego trzeba byłoby zastosować jakąś specjalną taryfę energetyczną na najbliższy sezon grzewczy. Ale w ten sposób po pierwsze – zeszlibyśmy z wolumenu konsumpcji węgla opałowego, bo o tym problemie przede wszystkim mówimy dzisiaj w Polsce, a z drugiej strony – w tych domach pojawiłyby się pompy ciepła, które służyłyby w kategoriach walki z niską emisją, z likwidacją smogu na wiele lat. Czyli nawet jeżeli dzisiaj ta wymiana byłaby dokonana całkowicie na koszt budżetu państwa poprzez spółki Skarbu Państwa, ale pewnie ze wsparciem Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska, to mielibyśmy szanse – nie wiem – mieć o ileś tysięcy więcej pomp ciepła w Polsce, a więc tym samym po 4 – 5 ton węgla mniej w danym domu. Oczywiście, to jest pewna operacja, ale jeśli rzucamy pewnego rodzaju pomysły na stół, to ja akurat proponuję coś takiego.</u>
+          <u xml:id="u-44.6" who="#PoselPawelPoncyljusz">Z drugiej strony – to jest kwestia tych nieszczęsnych portów morskich. Nieszczęsnych w tym sensie, że dzisiaj pirsy węglowe praktycznie funkcjonują już na pełnych obrotach. To, że pani minister Moskwa gdzieś powie, że płyną jakieś statki z węglem z Kolumbii nie zmienia sytuacji, dlatego, że przepustowość tych pirsów węglowych jest określona i ona jest – z tego co wiem, może pani minister Semeniuk coś więcej powie na ten temat – praktycznie do granic możliwości. Więc znowu pytanie: czy jesteśmy w stanie dzisiaj w małych portach na Wybrzeżu zaaranżować jakieś tymczasowe systemy wyładowcze tak, aby dodatkowe statki, które przypłyną z przysłowiowej Kolumbii miały jak się wyładować? Bo na pewno w Świnoujściu i w Gdyni nie ma na to szans, bo te pirsy i tak funkcjonują, nie jest to jakiś wielki wolumen w stosunku do tej ilości, która była importowana poprzez kolejowe przejścia graniczne. To jest też pytanie: czy państwo w ogóle badacie, czy choćby te dwa duże porty można jeszcze rozbudować w tak szybkim tempie – nie wiem – w kategoriach kwartału, czy też nie? Czy można jakieś portowe zaplecza w innych portach w tej chwili przeznaczyć nawet na zsypywanie tego węgla szuflą czy koparką? Bo może jest to rozwiązanie.</u>
+          <u xml:id="u-44.7" who="#PoselPawelPoncyljusz">To oczywiście jest też pytanie, czy ten węgiel z morza jest tak opłacalny jak był węgiel z przejść kolejowych. Bo w tej chwili koszty frachtu rosną o kilkaset procent – 200% – 300%. To wynika też z tego, że ponieważ jest popyt na przewozy kontenerowe, to często statki masowe tymczasowo są przerabiane na statki do przewozu kontenerów, bo wiadomo, że to bardziej będzie opłacało się właścicielom statków. To też jest pewien pomysł, ale też i pewna praca.</u>
+          <u xml:id="u-44.8" who="#PoselPawelPoncyljusz">Mamy oczywiście kwestię PGG i zwiększenia wydobycia. Dobrze wiemy od prezesa, bo on to komunikował już publicznie, czy w ogóle PGG komunikowało publicznie, że odtworzenie nowych zdolności wydobywczych to jest co najmniej 1,5 roku. Nie wiemy, co będzie za 1,5 roku na rynku węgla. Nie wiemy, czy przy szybkim postępie rozwoju odnawialnych źródeł energii będzie nam to potrzebne. Bo trzeba jasno powiedzieć: dziś kryzys w węglu dotyczy węgla opałowego dla odbiorców indywidualnych w dużej części, w niewielkiej części MPEC. Ale chciałem tu zadać pytanie przedstawicielom i wnioskodawców, i MPEC, bo z moich informacji wynika, że Polska Grupa Górnicza ogłosiła informację, żeby MPEC zgłaszały się do nich w sprawie dodatkowego zapotrzebowania na węgiel. Polska Grupa Górnicza twierdzi, że nie było zbyt wielu sygnałów z MPEC w Polsce, że oni potrzebują tego węgla w związku z embargiem na rosyjski węgiel. Chciałbym coś więcej wiedzieć na ten temat, bo mamy dwa różne zdania. Wnioskodawcy mówią, że MPEC mają problem z dostępem do węgla, że jest nawet zrywanie umów z dostawcami, a z drugiej strony – w PGG słyszę, że nikt się do nas nie zgłasza. Może nasza Komisja będzie dobrą płaszczyzną, żeby powiązać Polską Grupę Górniczą z MPEC i jakby wesprzeć MPEC, bo węgiel, którego potrzebują jest podobnej charakterystyki jak przy elektrowniach zawodowych. Jeżeli PGG produkuje dosyć spore ilości miału i ten miał – powiedzmy sobie uczciwie – nie nadaje się do spalania w domach indywidualnych, to mamy szansę coś rozwiązać w tej kwestii.</u>
+          <u xml:id="u-44.9" who="#PoselPawelPoncyljusz">Podsumowując – jesteśmy w sytuacji krytycznej. Musimy dzisiaj kłaść wszelkie pomysły na stół i nie obśmiewać każdego, kto nie pochodzi z naszej głowy. Mam też często takie poczucie, że jak opozycja coś proponuje, to rząd natychmiast musi to obśmiać, nawet jak po cichutku, tak jak to było w czasach covidowych, potem w kolejnych ustawach covidowych zmieniał przepisy zgodnie z tym, co mówiła opozycja, ale oczywiście było to po kilku miesiącach. Więc warto przemyśleć te rzeczy. Może warto też już dzisiaj myśleć o tym, że nie zastanawiamy się przede wszystkim nad tym, jak zaimportować ten wolumen węgla, który jest na dziś potrzebny, tylko myśleć o tym, jak obniżyć zapotrzebowanie na ten węgiel, choćby właśnie zastępowaniem innymi źródłami energii do ogrzewania indywidualnych budynków. Moim zdaniem, pompy ciepła są takim rozwiązaniem. Jeśli powiążemy to ze źródłami odnawialnymi, to oczywiście nie zagwarantuje nam to 100% samowystarczalności. Bo oczywiście wszyscy zdajemy sobie sprawę, że odnawialne źródła energii, szczególnie panele fotowoltaiczne i wiatraki, nie funkcjonują 8800 godzin w ciągu roku, ale nawet jeżeli jesteśmy w stanie przy wiatrakach na lądzie 3700 godzin czy przy offshore docelowo 5000 czy 6000 godzin rocznie zabezpieczyć dostęp do energii, to wtedy też mówimy o innych wolumenach węgla w kategoriach bilansu energetycznego w Polsce.</u>
+          <u xml:id="u-44.10" who="#PoselPawelPoncyljusz">Zdajemy sobie sprawę, że niektóre bloki węglowe będą w Polsce funkcjonowały jeszcze wiele lat. Na to też godzi się Komisja. Rząd przecież zaproponował odchodzenie od węgla do 2049 r., co prawda to jeszcze nie zostało zatwierdzone przez Komisję Europejską, ale taki wniosek został złożony. Tak, że nie mówmy, że OZE to jest głupi pomysł, bo to jest tylko kwestia, żeby w podstawie uzupełniać to węglem, ale będziemy też prawdopodobnie schodzić sukcesywnie z węgla, właśnie dlatego, że będą offshory…</u>
+          <u xml:id="u-44.11" who="#PoselPawelPoncyljusz">Panie przewodniczący, przy okazji podnoszę kwestię tego, proszę sprawdzić jako przewodniczący, zadać pytanie ministerstwu energii, ile zostało wydanych pozwoleń na budowę dla pierwszych farm wiatrowych. Mówimy o farmach wiatrowych, na które koncesje zostały przyznane wiele lat temu. Z tego, co mi wiadomo, do dzisiaj żadne pozwolenie na budowę w tych 11 pierwszych koncesjach nie zostało wydane. Jest odbijanie piłeczki między Urzędem Morskim a wojewodami. Nikt nie chce podpisać się pod tymi decyzjami. A więc jeżeli dzisiaj, nawet w tej pierwszej fazie offshorów, nie możemy mówić, że jesteśmy na dobrej drodze, to co będzie z następną fazą, gdzie jeszcze nie zostali wybrani operatorzy na kolejne działki, które rząd przygotował pod offshory. Tu też biegnie czas. I też może dzięki temu, że szybciej niż później będą te offshory, znaczy szybciej będzie płynął prąd z wiatraków na morzu, tego węgla znowu mniej będzie potrzebne w całym systemie energetycznym Polski. Myślę, że trzeba rozmawiać i o węglu opałowym, ale też trzeba rozmawiać o całym krajowym systemie elektroenergetycznym tak, żeby coraz większa liczba źródeł ciepła była oparta na energii produkowanej przez odnawialne źródła energii. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-45">
+          <u xml:id="u-45.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję bardzo. Oczywiście, panie pośle, OZE jest potrzebne. Zwiększamy wolumen. Natomiast jeszcze w wielu dziedzinach nie mamy takich technologii, które są w stanie zastąpić, można tutaj mieć o to żal, pretensje do rządu PiS, że nie wynaleziono jeszcze takich technologii, ale na świecie nigdzie jeszcze ich nie ma. Jeśli chodzi o energię elektryczną, może częściowo cieplną, rozwiązaniem jest energetyka jądrowa. W tym kierunku trwają też uzgodnienia, ustalenia. Przypominam, KGHM nawet już podpisał umowy na instalację takich małych elektrowni jądrowych. To wszystko jest robione.</u>
+          <u xml:id="u-45.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Natomiast przedmiotem dzisiejszego posiedzenia miała być kwestia węgla. Ale – jak rozumiem – to jest nierozerwalna kwestia dotycząca całego bilansu energetycznego. Stąd dyskutujemy rozszerzająco. Podoba mi się ten pomysł z pompami ciepła, choć też nie są jeszcze tak wydajne, żeby można było przy 30-stopniowym mrozie dogrzać mieszkania. Mamy takie osoby, które mają takie pompy ciepła i jednak dogrzewają mieszkania jeszcze spalanymi…Ale to jest też zdecydowanie duża oszczędność. Bo jednak zimą kilka procent dni dogrzać, to jest zmniejszenie ilości spalanych minerałów.</u>
+          <u xml:id="u-45.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Co do spalania miałów, panie pośle, ten pomysł jest też realizowany. Będzie rozszerzony. Bo w przypadku braku węgla z Rosji, niezależnie z jakich powodów, ale jest embargo, to rzeczywiście spalanie miałów, ich granulacja, czyli przygotowanie ich do spalania również w innych piecach, to wszystko jest robione. I będzie robione z dużo większym nasileniem. Ten pomysł jest już – można powiedzieć – realizowany.</u>
+          <u xml:id="u-45.3" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Szukamy pomysłów. Nie tylko nasze pomysły, ale jeżeli ktoś będzie miał dobry pomysł, będziemy go realizować, żeby nie było tak, że to jest jakieś wzajemne podkradanie sobie pomysłów. Nie. Dobre pomysły są dla Polaków. Jeśli ktoś z opozycji ma dobry pomysł, bardzo chętnie będziemy z nich korzystać. Będziemy wdzięczni. Myślę, że nasi obywatele wtedy też inaczej spojrzą na opozycję, że jest nie tylko krytyczna, ale też coś wymyśla, co może być pożyteczne.</u>
+          <u xml:id="u-45.4" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Teraz pan poseł Tchórzewski.</u>
+          <u xml:id="u-45.5" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-46">
+          <u xml:id="u-46.0" who="#PoselKrzysztofTchorzewski">Dziękuję bardzo. Rozpocznę od tego, że koło kręci się dookoła i może szybko wrócić w to samo miejsce. Co kilka lat mamy podobną sytuację. Znajduje się polityczna okazja do tego, żeby zawirować na rynku i wtedy spekulanci odbudowują swoje kapitały. W węglu tak jest mniej więcej co 3 – 4 lata. Nie zawsze im to wszystko uda się do końca. Ale mniej więcej tak jest.</u>
+          <u xml:id="u-46.1" who="#PoselKrzysztofTchorzewski">Dzisiaj też jest taka sytuacja, że…Z tego miejsca chciałbym zaapelować, żeby odbiorcy nie wpadali w panikę. Według mnie, ja tylko mogę mówić według mnie, na bazie mojej wiedzy w zakresie energetyki i górnictwa, już ok. 40% odbiorców indywidualnych zaopatrzyło się w węgiel na zimę. Zachęcam pozostałych, żeby nikt nie płacił za węgiel więcej niż 2 tys. zł. Na jesieni ten węgiel będzie kosztował w granicach 1,5 tys. do 2 tys. zł. Najwyżej, a może nawet niżej. Dlatego, że po prostu rynek nasyci się. Nasze kopalnie rzeczywiście być może, różnie to jest z ludźmi, w niektórych miejscach może niektórzy są zaangażowani w różne rzeczy, ale starają się do tego iść w takim kierunku, żeby nie wpadać w pułapkę, bo to i do nich są pretensje, jeżeli wydobycie skoncentrują tylko na jednym okresie. Oni systematycznie, tyle ile mogą wydobywać węgla opałowego, wydobywają cały rok.</u>
+          <u xml:id="u-46.2" who="#PoselKrzysztofTchorzewski">Mam takie przekonanie, że jeżeli weźmiemy pod uwagę postęp gazyfikacji w kraju, to dzisiaj mamy też taką sytuację, że spora grupa ludzi zrobiła tak, że podłączyła piec gazowy utrzymując równolegle podłączony piec węglowy. Teraz dokonują dodatkowo zakupów węgla, wychodząc z założenia, że może będą kłopoty z gazem, bo od Rosji odcięty itd. Więc tutaj dołożyła się do tego pewna górka dodatkowych zakupów. Znam osobiście takich co już kupili węgiel 2 – 3 tony, żeby uzupełniać w razie czego gaz, żeby za drogo nie płacić za gaz. Tak, że to jest kwestia zapobiegliwości ludzi z jednej strony, a z drugiej także tego, że nie wolno wpaść w panikę, ani nakręcać paniki. Ci, którzy w tej chwili płacą ok. 3 tys. zł za węgiel, to płacą dużo procent za drogo. Ja tak mniej więcej typuję, że 1,5 tys. – 2 tys. zł, to jest najwyższa cena węgla, która może mieć miejsce. Zakładam, że przed jesienią będzie w granicach nawet 1,5 tys. zł. Potem będzie nadwyżka. I znów spekulanci wykupią tę nadwyżkę za bardzo niskie pieniądze. Poleży do wiosny. I dalej koło będzie kręciło się.</u>
+          <u xml:id="u-46.3" who="#PoselKrzysztofTchorzewski">Dlatego róbmy wszystko, żeby uspokoić atmosferę. Nie jest źle z węglem. Z węglem jest źle tylko wtedy, kiedy chce się, żeby było źle. Jeśli chodzi o możliwości wydobywcze węgla, to one w Polsce istnieją. Oczywiście, już w tej chwili trzeba byłoby uruchomić kilka nowych ścian wydobywczych. To jeszcze jest możliwe. Z tym, że w tym momencie rzeczywiście przy zahamowaniu, przy tym okresie pewnego zastoju, to są także kapitałowe problemy w spółkach węglowych. Te rzeczy są po prostu do normalnego rozpracowania i załatwienia poprzez ustabilizowanie i pewien porządek na rynku. Myślę, że jeśli chodzi o odpowiednie wzmocnienie i zwiększenie wydobycia, ponieważ…</u>
+          <u xml:id="u-46.4" who="#PoselKrzysztofTchorzewski">Kontrola spółek węglowych…Słuchajcie, główna spółka Polska Grupa Górnicza jest własnością spółek energetycznych. Taka jest sytuacja właścicielska. W tej dziedzinie także właściciel może różnie zrobić. Mogą dokapitalizować, mogą nie dokapitalizować. Ale istnieje właściciel państwowy, który w tym momencie pewne rzeczy wyreguluje. Zawsze tak było. Teraz też tak będzie. Jestem przekonany, że w tej dziedzinie trzeba trochę spokoju i żebyśmy jako parlament nie uczestniczyli w tej chwili w napędzaniu rynku i w napędzaniu kieszeni spekulantom. Bo jeżeli jeszcze powstanie taka świadomość, że węgla w Polsce już nie będzie, to zaraz będzie kosztował 4 tys. zł. Ktoś będzie się z tego cieszył, a potem będzie górka. Ja tak miałem, ja już tak miałem, słuchajcie z doświadczenia. W momencie kiedy pojawiła się górka, to zdążyliśmy zareagować jako państwo na tyle, że Agencja Rezerw Materiałowych z niechęcią, ale jest agencją państwową, skupiła ten węgiel z rynku – nadwyżkę. Za parę miesięcy nagle okazało się, że tej nadwyżki nie ma i całe szczęście węgiel nie ruszył się z miejsca, tylko zmienił chwilowo właściciela.</u>
+          <u xml:id="u-46.5" who="#PoselKrzysztofTchorzewski">To są takie sytuacje. To są fachowcy, którzy istnieją na rynku. Jeżeli trafi się okazja, że mogą zarobić pieniądze, to robią. My jako parlamentarzyści i rząd, i instytucje są po to, żebyśmy po prostu do tego nie dopuszczali i temu w jakiś sposób przeszkadzali. Myślę, że podejmowane w tej chwili reakcje doprowadzą do tego, że wróci ten porządek na rynku. Chciałbym jeszcze raz podkreślić, mam pełne przekonanie, nie ma deficytu węgla. Jest deficyt w odpowiednich miejscach na rynku po to tylko, żeby odpowiednie pieniądze z tego tytułu szarpnąć. Organa państwowe są od tego, żeby to po prostu w jakiś sposób uporządkować. A my jako parlamentarzyści też z umiarem na to patrzmy. Wspomagajmy rząd czy też dopingujmy. Ale tutaj nie mamy co się mądrzyć. Ręce, narzędzia są gdzie indziej. Myślę, że nasz rząd w zupełności da sobie z tym radę, jak za każdym razem sobie dawał, tak i teraz da radę. Jestem przekonany, że to jest chwilowa, wiosenna w tej chwili drgawka na rynku, która zostanie uporządkowana i będzie spokój. Starajmy się uspokoić ludzi, żeby niepotrzebnie nie wydawali pieniędzy. To jest najważniejsze. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-47">
+          <u xml:id="u-47.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję bardzo. Szanowni państwo, są przygotowywane rozwiązania, że nawet cena będzie niższa. Ale nie mogę tutaj mówić, właśnie po to, żeby uniknąć kontrdziałań. Co do rozładunku i przywiezienia tego frachtem, też są podjęte prace, żeby dokonać tego rozładunku. Czyli zastąpimy brakujące ilości węgla naszymi krajowymi zasobami, zwiększonym wykorzystaniem miałów, zwiększeniem wydobycia w kopalniach. W tej chwili prezesi spółek, którzy zarządzają kopalniami rozpoczynają prace nad zwiększeniem wydobycia. To są zaawansowane prace nawet w Bogdance. W ciągu najbliższych miesięcy będzie zwiększenie wydobycia w kopalniach.</u>
+          <u xml:id="u-47.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Tak, że nie ma co robić paniki. Rząd jest przygotowany. Ma to pod kontrolą. Chociaż nie mówimy, że jest łatwo. Jest ciężko, bo sytuacja nie jest łatwa. Trzeba zastosować pewne rozwiązania, których dotychczas w Polsce nie stosowaliśmy, tak jak chociażby mówiłem, że być może część węgla będzie przewożona barkami do tych portów, które nie są przystosowane do przyjmowania wielkich statków. Ale to wszystko jest w tej chwili w analizie. Tak, że nie wydaje się, żeby tutaj była jakaś groźba. Chociaż oczywiście są tacy, którzy straszą i są tacy, którzy na tym zarabiają.</u>
+          <u xml:id="u-47.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Będziemy starali się, żeby to, o czym mówiła pani poseł, żeby walka ze spekulantami nie była walką jak w PRL-u, bo nie chodzi o to, żeby jakieś brygady chodziły i ścigały spekulantów, natomiast chodzi o stworzenie sieci dystrybucji, w których będzie można bezpośrednio zakupić węgiel z kopalń. A ten węgiel sprowadzany będzie wliczany w bilans cen węgla, żeby ten z zagranicy nie był dwukrotnie droższy niż krajowy. Bo wtedy rzeczywiście byłaby to nierówność na rynku. Takie rozwiązania są przygotowywane. Jeżeli będzie to wymagało ustawy, to będziemy ją mieli jeszcze przed wakacjami. Jeżeli nie, to rozporządzeniami. Wczoraj, przedwczoraj, mieliśmy długie wielogodzinne narady w Ministerstwie Klimatu, Ministerstwie Aktywów Państwowych. To jest wszystko – można powiedzieć – w tej chwili dopracowywane, żeby zapiąć – jak się mówi – na ostatni guzik te rozwiązania.</u>
+          <u xml:id="u-47.3" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Przyłączam się do głosu pana ministra Tchórzewskiego, żeby nie wprowadzać paniki, bo rzeczywiście sytuacja w tej chwili zaczyna już zmierzać do rozwiązań, które będą pozytywne.</u>
+          <u xml:id="u-47.4" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Teraz pani poseł, zdaje się.</u>
+          <u xml:id="u-47.5" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Pani poseł, tak?</u>
+          <u xml:id="u-47.6" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-48">
+          <u xml:id="u-48.0" who="#PoselBeataMaciejewska">Dziękuję bardzo, panie przewodniczący. Chyba nie jest tak, że my siejemy panikę, tylko jest tak, że to posiedzenie Komisji odbywa się dlatego, że jest problem. Takich problemów jest dzisiaj wiele. Ta panika jest w społeczeństwie. To wynika oczywiście ze złożonej sytuacji. Są kolejki po węgiel. Są zapisy na listy po chrust. Jest bardzo duże zaniepokojenie, także wśród ciepłowników. Mamy także bardzo duży kryzys wśród osób, które zajmują się instalowaniem fotowoltaiki. To wszystko wynika z tego, że w ostatnim czasie wprowadzono regulacje, które np. obniżyły w bardzo dużym stopniu rentowność instalacji fotowoltaicznych, podczas gdy to właśnie energetyka w oparciu od odnawialne źródła jest dzisiaj dla nas polską racją stanu. Dlatego, że niezależnie od tego, skąd będziemy brali węgiel, nie będziemy go brali z Rosji, chociaż – jak wiemy – za rządów PiS nastąpiło największe uzależnienie Polski od rosyjskiego węgla. W 2018 r. był szczyt importu rosyjskiego węgla do Polski. Nikt inny, tylko PiS za to odpowiada.</u>
+          <u xml:id="u-48.1" who="#PoselBeataMaciejewska">Tak dzisiaj uzależnianie nas dalej od coraz droższego węgla, mówienie o tym, że będzie on przypływał statkami, albo pływał po Polsce barkami, to nie jest ten kierunek. Kierunek w Polsce powinien być inny. Powinien być taki, że ludzie powinni móc czerpać energię ze źródeł, które są ogólnie dostępne w Polsce i niezależne od jakiegokolwiek dyktatora. Takim źródłem jest np. fotowoltaika. Takim źródeł jest np. wiatr. Proszę wytłumaczyć, dlaczego państwo blokujecie Polakom dostęp do energii, która jest dla nich najbardziej korzystna. Dlaczego państwo cały czas mówicie o konieczności rozwiązań, które są rozwiązaniami tymczasowymi, a nie systemowymi? Jaki macie pomysł na to, bo tutaj spotykamy się w konkretnej sprawie, jak będą rekompensowane koszty dla przedsiębiorców? W jaki sposób będą zabezpieczone polskie rodziny, które na dzień dzisiejszy mają kilkukrotnie potencjalnie zwiększone koszty ogrzewania? Co państwo zamierzacie z tym zrobić? Mimo wielu tutaj buńczucznych słów na temat Unii Europejskiej, żadne konkrety nie padły z państwa strony. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-49">
+          <u xml:id="u-49.0" who="#PoselJanWarzecha">Dziękuję bardzo, pani poseł. Ponieważ w następnej kolejności byłem wyznaczony do zabrania głosu. Już przyszedł pan przewodniczący. Byłem następną osobą w kolejności, więc bardzo dziękuję, panie przewodniczący.</u>
+          <u xml:id="u-49.1" who="#PoselJanWarzecha">Chciałem powiedzieć tak: cieszę się z wypowiedzi posła wnioskodawcy pana Zbigniewa Ziejewskiego, że nikogo nie obarcza odpowiedzialnością. Powiedział o problemie Braniewa. To jest – że tak powiem – na ile to możliwe, oceniam to za merytoryczne rozpoczęcie dzisiejszego posiedzenia Komisji w trybie art. 152. Cieszę się też z tych wypowiedzi, bo też sobie odnotowałem, polityków Platformy Obywatelskiej, jak Radosław Sikorski – były minister spraw zagranicznych w rządzie Donalda Tuska. Niedawno na Twitterze sugerował by ktoś opublikował listę firm importujących węgiel z Rosji. Niedawno przekonywał, że nie należy obawiać się surowców i kapitału z Rosji, więc troszkę sobie zaprzeczył. Ale te ostatni wpis sugerował, że nie boi się wprowadzenia sankcji na węgiel rosyjski. Również Donald Tusk przy wschodniej granicy Polski apelował kiedyś, że trzeba natychmiast zastopować import rosyjskiego węgla do Polski. Trochę sobie zaprzeczył za jakiś czas, bo powiedział, że Polska w żadnym przypadku nie powinna wychodzić przed szereg, jeśli chodzi o embargo na ropę i gaz.</u>
+          <u xml:id="u-49.2" who="#PoselJanWarzecha">Pani poseł Hennig-Kloska, która tutaj zbierała głos, na mównicy sejmowej wypowiedziała się w ten sposób: „rosyjscy zbrodniarze muszą czuć gniew świata, oligarchowie nie mogą za krwawe pieniądze bawić się na europejskich salonach”. Tak, pani poseł. Wszystko zgadza się. Tak, to pani powiedziała. Mogę pani pokazać skąd ten cytat pochodzi. Pamiętacie państwo również, że pani poseł Beata Maciejewska powiedziała, że import węgla był największy za czasów Prawa i Sprawiedliwości, co nie jest prawdą. W 2013 r. górnicy ze Śląska przyjechali pod port Braniewo, chcieli zablokować pociągi z importowanym węglem z Rosji. Wtedy w 2013 r. ten import wynosił 11 (mln) ton.</u>
+          <u xml:id="u-49.3" who="#PoselJanWarzecha">Drodzy państwo, trzeba być konsekwentnym w wypowiedziach. Jesteście państwo za sankcjami, z drugiej strony – mówicie państwo, że w sposób nie przemyślany, chaotycznie wprowadziliśmy. Niektórzy z państwa polityków wręcz domagali się tych sankcji. Nie będę już przytaczał tzw. trzeciej osoby w państwie, która w Ukrainie miała wypowiedź wręcz żenującą, która wręcz krzyczała, że trzeba natychmiast nałożyć sankcje. Ale to mówiła w Ukrainie. Trzeba zachować konsekwencję.</u>
+          <u xml:id="u-49.4" who="#PoselJanWarzecha">Rzeczywiście jest problem, o czym powiedział pan przewodniczący Marek Suski. Są przygotowane przez rząd propozycje. Wczoraj premier Morawiecki powiedział z mównicy sejmowej, jakie propozycje są przygotowywane. Trzeba spokojnie zachować się, podejść do tematu i rzeczywiście nie szerzyć paniki. Mamy dopiero początek lata, a sezon grzewczy jest za kilka miesięcy. Oczywiście, państwo, którzy przyjechali z Braniewa już odczuwają ten problem. To jest rzeczywiście problem, który – być może – zostanie rozwiązany za pomocą jakichś rekompensat. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-50">
+          <u xml:id="u-50.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję bardzo. Nie pamiętam już w tej chwili kto następny.</u>
+          <u xml:id="u-50.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Pan poseł, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-51">
+          <u xml:id="u-51.0" who="#PoselSlawomirNeumann">Dziękuję, panie przewodniczący. Nie chcę już wracać do historii waszej obsesji co do Tuska i Platformy. Ale mówmy o tym, co jest. Bo dzisiejsze spotkanie dotyczy realnego problemu, który jest w Braniewie. Niestety, jestem dość mocno przekonany, że wojna w Ukrainie będzie trwała jeszcze długie miesiące, jak nie lata. Nie należy spodziewać się, że sankcje na Rosję będą ograniczane, raczej spodziewałbym się kolejnych, nowych pakietów sankcji. Zapewne nie będziemy jako Polska – tutaj będę zawsze wspierał rząd – występować przeciwko takim sankcjom. Raczej będziemy starali się wszelkimi sposobami zmusić Rosję do ustępstw. Dla Europy metodą są sankcje i wspieranie Ukrainy w uzbrojeniu i dostarczanie jej odpowiedniej broni.</u>
+          <u xml:id="u-51.1" who="#PoselSlawomirNeumann">W związku z tym to rząd jest też odpowiedzialny za to, żeby firmom, które w jakiś sposób były uzależnione od tego importu węgla, bo nim handlowały, czy ten terminal, który funkcjonuje…właśnie nie funkcjonuje w Braniewie, czy w Sławkowie, można powiedzieć, że jest wielkie ryzyko, że trwale będzie już zamknięty. Pytanie do rządu: czy ten scenariusz biorą państwo pod uwagę? Czy macie państwo w głowie jakieś rozwiązanie, które byłoby może na wzór takiego wsparcia, jakie było kiedyś przygotowane dla Śląska – bardzo punktowego, żeby dać szanse przebranżowić się i też szanse wsparcia tym przedsiębiorcom. Bo przypomnę, że to przez okres państwa rządów rzeczywiście import rosyjskiego węgla był największy. On bardzo mocno uzależnił wielu naszych odbiorców. Był tani. Dobrze sprzedawał się, więc rynek tak reagował. Rząd tego w żaden sposób nie chciał ograniczać. Dzisiaj mamy taką sytuację, że wielu przedsiębiorców stoi w rozkroku, bo nie wie jak ma zachować się – czy czekać na ograniczenie tych sankcji i że to wrócić do jakiejś normy, czy zdać sobie sprawę z tego, że być może już nigdy rosyjski węgiel nie będzie importowany do Polski.</u>
+          <u xml:id="u-51.2" who="#PoselSlawomirNeumann">Myślę, że warto dzisiaj o tym rozmawiać, bo – jak rozumiem – to spotkanie i przyjazd gości jest też związane z tym problemem, który jest punktowo w Braniewie. Tam są prowadzone inwestycje rządowe, jakby miało to być dalej robione. Mam wielkie obawy, może nawet nie obawy, raczej dużą pewność, że przez najbliższe lata nie będziemy mieli z Rosją normlanych, regularnych handlowych stosunków. Mówię – my nie jako Polska, ale cała Unia Europejska. Bo niestety spodziewam się, że wojna w Ukrainie nie skończy się szybko. Będziemy mieli z tym do czynienia przez wiele miesięcy i lat. Chciałbym dowiedzieć się, czy mamy – jako rząd, jako państwo – jakiekolwiek pomysły na to, żeby też wspomóc te firmy, czy te samorządy, które cierpią w wyniku słusznych sankcji, żeby nie było wątpliwości. Nie mam tutaj żadnych wątpliwości. Wiem, że my też musimy ponieść tę cenę. Pytanie: czy tak wysoką?</u>
+          <u xml:id="u-51.3" who="#PoselSlawomirNeumann">Zdaję sobie sprawę, że nie ma co siać paniki. Ale opowiadanie o spekulantach i takich historii, że za chwilę będzie węgiel tańszy…Pamiętam innego jastrzębia, który opowiadał, że nie będzie inflacji w Polsce i dzisiaj wszyscy płacą wysokie raty kredytów. Jestem w stanie wyobrazić sobie, że państwo wymyślą jesienią dopłaty do tony węgla ludziom, jak już cały chrust będzie wyzbierany. To wszystko jestem w stanie sobie wymyśleć. Ale też są poważne problemy w poszczególnych miastach. One wymagają…Nikt za rząd tego nie zrobi. My możemy oczywiście pomóc, wspierać, podrzucać jakieś pomysły, ale to jest realny problem w Braniewie, pewnie Sławkowie i w paru innych miejscach. Nie na dzisiaj, na jutro, nie jakimś pomostowym rozwiązaniem, tylko – być może – trwałym rozwiązaniem, które jest tam potrzebne. Pytanie jest takie: czy w ogóle ktoś nad tym zastanawiał się? Czy jakikolwiek pomysł, jakąkolwiek rozmowę państwo już prowadzą na ten temat? Bo to jest istotna okoliczność dla tego regionu. Mały ruch graniczny, który też został zatrzymany, a dawał temu regionowi gospodarcze życie, czy drugie, czy trzecie, to już pomijam, ale przecież tak tam było.</u>
+          <u xml:id="u-51.4" who="#PoselSlawomirNeumann">To są poważne, też społeczne, wyzwania w tym regionie. Warto, żebyśmy o tym spokojnie porozmawiali, odkładając tę dzisiejszą bijatykę czy cena węgla jest po 3tys. zł, czy będzie po 1,5 tys. zł, bo po 3 tys. zł na dzisiaj prawie jest, a czy będzie po 1,5 tys. zł, tego nie wiemy. To okaże się, jak spotkamy się na posiedzeniu Komisji jesienią, kiedy zacznie się prawdziwy sezon grzewczy i ludzie będą mieli kłopot – być może – albo z zakupem, bo nie będzie węgla, albo z ceną, która rzeczywiście będzie…Wtedy będziemy rozmawiali o tym, jak wspierać najbiedniejszych. Ale tam to są realne problemy, które dzisiaj się pojawiły.</u>
+          <u xml:id="u-51.5" who="#PoselSlawomirNeumann">Od początku wojny minęło kilka miesięcy. Myślę, że tym ludziom należy dać jasną perspektywę, pokazać scenariusz, który może być. Państwo, które musi w takim momencie wziąć też na sobie odpowiedzialność, bo od tego państwo też jest, że w takich sytuacjach, kiedy nie z winy przedsiębiorców, nie z winy samorządów, dzieją się tego typu rzeczy, to państwo musi pomóc tym samorządom i przedsiębiorcom. Jeżeli możemy o tym porozmawiać, jak nie dzisiaj, bo nie ma jeszcze…ministerstwo nie jest gotowe, czy rząd nie jest gotowy, to może założyć sobie kolejne spotkanie, ale właśnie w tym temacie. Bo to nie dotyczy tylko Braniewa, pewnie jeszcze kilka takich punktów, niewielkich, ale jednak w Polsce. Warto mieć to na uwadze, bo to jest realny problem społeczny dla tych środowisk. Nie mówię już o części konsumenckiej, bo o tym wiele było powiedziane, ale to oddzielna historia. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-52">
+          <u xml:id="u-52.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję bardzo. Drewno opałowe z lasu też jest pewnym rozwiązaniem. Tutaj Lasy Państwowe wyszły naprzeciw. Oczywiście, jest to przekręcane i złośliwie interpretowane. Ale lepsze jest drewno opałowe z lasu niż kule gumowe na górników. Przypominam – uderzcie się też we własne piersi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-53">
+          <u xml:id="u-53.0" who="#PoselSlawomirNeumann">Panie przewodniczący, przypomnę…wiem, że zapominacie. 7 lat rządzicie, macie własną prokuraturę, czy ktoś potwierdził te brednie o strzelaniu do górników. Niech pan powie, czy prokuratura Zbigniewa Ziobry…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-54">
+          <u xml:id="u-54.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Są górnicy. Zapytamy ich, czy rzeczywiście strzelaliście, czy nie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-55">
+          <u xml:id="u-55.0" who="#PoselSlawomirNeumann">Niech pan zapyta prokuraturę, czy ktoś złamał prawo, czy ktoś został skazany za to w jakimkolwiek procesie, czy był jakiś akt oskarżenia. Rządzicie 7 lat. Czy zapominacie o tym wchodząc do Sejmu?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-56">
+          <u xml:id="u-56.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Panie pośle, wiemy, że jest doktryna Neumanna i nikt nie będzie skazany…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-57">
+          <u xml:id="u-57.0" who="#PoselSlawomirNeumann">Ta doktryna jest dość prosta. Trzeba odsunąć od władzy ludzi, którzy ręcznie sterują prokuraturą.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-58">
+          <u xml:id="u-58.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Niech pan nie powołuje się, że nikt od was nie został skazany przez sądy, bo pan jest tutaj najlepszym albo najgorszym adwokatem do tego typu wynurzeń.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-59">
+          <u xml:id="u-59.0" who="#PoselSlawomirNeumann">Najlepszym przykładem są dzisiaj sądy, które działają znacznie wolniej pod Zbigniewem Ziobro…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-60">
+          <u xml:id="u-60.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Czy jeszcze ktoś z posłów chciałby zabrać głos? Ale w pierwszej turze.</u>
+          <u xml:id="u-60.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Jeżeli nie, to zapraszam gości.</u>
+          <u xml:id="u-60.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Wywołani górnicy, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-61">
+          <u xml:id="u-61.0" who="#WiceprzewodniczacyZwiazkuZawodowegoRatownikowGorniczychwPolsceLukaszJarawka">Dziękuję. Witam serdecznie pana przewodniczącego i całą Komisję. Łukasz Jarawka – Związek Zawodowy Ratowników Górniczych. Co do wypowiedzi – miałem nie wypowiadać się – posła Naumanna, to nie do końca mogę się zgodzić. Historycznie przytoczę, że tak naprawdę likwidacja polskiego węgla i górnictwa zaczęła się w 2008 r. Niestety, wspomniany tutaj pan poseł Donald Tusk podpisał wtedy porozumienie z Unią Europejską, które nakładało obowiązek likwidacji dodatkowych 20% emisji CO2. A chciałbym zauważyć, że zgodnie z porozumieniem z Kioto z 1997 r. Polska zobowiązała się do redukcji emisji o 6%, a do 2005 r. zredukowała tę emisję do 31,9%, co było najlepszym wynikiem na świecie.</u>
+          <u xml:id="u-61.1" who="#WiceprzewodniczacyZwiazkuZawodowegoRatownikowGorniczychwPolsceLukaszJarawka">Niestety, potem przyszły rządy – ja tu nie komentuję, nie bawię się w politykę, co z tym ewentualnie zostało zrobione też nie będę komentował. Natomiast tak to historycznie było. Niestety, dzisiaj trzeba byłoby uderzyć się w pierś i zmierzyć się z tym.</u>
+          <u xml:id="u-61.2" who="#WiceprzewodniczacyZwiazkuZawodowegoRatownikowGorniczychwPolsceLukaszJarawka">Co do wypowiedzi posłów opozycji, to zanotowałem sobie parę uwag. Chciałbym je przytoczyć. Czy rząd miał możliwość przygotowania się do tego, że będzie konflikt na Ukrainie, czy wojna na Ukrainie? To nie mnie oceniać. Natomiast państwo cały czas powtarzacie tylko i wyłącznie kwestię frachtu, sprowadzania węgla. Nikt tutaj nie mówi o tym, że tak naprawdę mamy dwa bardzo dobrze funkcjonujące zagłębia węglowe. Jedno – to Bogdanka – Lubelski Węgiel. Drugie – to Zagłębie Górnośląskie. Mamy 15 zakładów w Polskiej Grupie Górniczej. Wiemy, jak fedrować węgiel. Wiemy, jak dobrze to robić.</u>
+          <u xml:id="u-61.3" who="#WiceprzewodniczacyZwiazkuZawodowegoRatownikowGorniczychwPolsceLukaszJarawka">Oczywiście, jeżeli chodzi o górnictwo i kwestie wydobycia, nic nie dzieje się natychmiast. Dzisiaj możemy – tutaj gorąca prośba do państwa – siąść, podyskutować. Możemy zwiększać wydobycie. Nie da się tego zrobić jednocześnie i natychmiast. Natomiast myślę, że w skali – to już padło – 1,5 roku Polska Grupa Górnicza jest w stanie dofedrować ileś milionów ton węgla. Ten węgiel będzie fedrowany w Polsce. Będzie dawał zatrudnienie górnikom. Prawda jest taka – tutaj to nie padło – że na każdego górnika zatrudnionego na Śląsku dodatkowo jest zatrudnionych 4 albo 5 innych osób w spółkach zewnętrznych. Generują miejsca pracy. Ta branża jest coraz mniejsza, kurcząca się.</u>
+          <u xml:id="u-61.4" who="#WiceprzewodniczacyZwiazkuZawodowegoRatownikowGorniczychwPolsceLukaszJarawka">Myślę, że to jest też hipokryzja z państwa strony, bo wielokrotnie słyszeliśmy, że górnictwo trzeba likwidować, od węgla trzeba natychmiast odchodzić. Zgadzam się z państwem w 100%, że OZE jest potrzebne. OZE w jakimś stopniu będzie stopniowo wypierać węgiel. Natomiast dzisiaj mamy złoże węgla u siebie. Dlaczego nie chcemy w nie inwestować? Ono docelowo…węgiel w Polsce będzie, jeżeli Unia Europejska to zaakceptuje, do 2049 r. Nie uzależniałbym Polaków, ani polskiej gospodarki od węgla, który jest ileś tysięcy kilometrów stąd. I jest uzależniony od wielu czynników, zanim będziemy go mieć tutaj – na miejscu.</u>
+          <u xml:id="u-61.5" who="#WiceprzewodniczacyZwiazkuZawodowegoRatownikowGorniczychwPolsceLukaszJarawka">Naprawdę, mamy kopalnie. Możemy to robić dobrze. Możemy fajnie fedrować węgiel. Tylko taka głęboka prośba ode mnie. My jako związki zawodowe, nie tylko mój związek, ale wszystkie inne, wielokrotnie mówiliśmy o takim pojęciu, jak racjonalne szarpanie złoża. Trzeba po prostu usiąść, przygotować plany, ale nie plany na rok, na dwa, tylko przeanalizować, jeżeli fedrujemy węgiel do 2049 r., to niestety musimy przygotować polskie kopalnie na to, jaki to będzie wolumen, jaki będzie udział miksu, czyli np. groszku, miału i w ogóle, i racjonalnie do tego podejść. Myślę, że taka prośba, państwo przerzucacie się często – my nie, my też nie – a tak naprawdę najbardziej cierpi odbiorca, który dzisiaj niestety, z tego co wiem, musi kupować węgiel nawet po 3 tys. zł. A Polska Grupa Górnicza w aukcjach internetowych taki sam węgiel sprzedaje po 800 zł. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-62">
+          <u xml:id="u-62.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję bardzo. To jest głos tych, którzy rzeczywiście pracują tam na dole. A panom jeszcze raz składam podziękowania z tę akcję. Bo rzeczywiście ponieśliście tam straty. Wasi koledzy zginęli ratując innych górników. To jest też wymiar tej pracy. Ale racją jest to, jeśli mamy własny węgiel, to jest zupełnie nieracjonalne, żebyśmy mieli opierać nasze bezpieczeństwo energetyczne na węglu sprowadzanym z bardzo dalekich krajów. To jest to, co mówiłem, że Unia Europejska w tych sprawach ma niesłychanie nieodpowiedzialne pomysły. Teraz prawda po prostu pokazała, że to my jako Polska mieliśmy rację, a nie urzędnicy unijni.</u>
+          <u xml:id="u-62.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-63">
+          <u xml:id="u-63.0" who="#BurmistrzMiastaBraniewaTomaszSielicki">Dziękuję bardzo. Szanowny panie przewodniczący, panie i panowie posłowie, pani minister, panie ministrze, szanowni goście, uczestnicy tego posiedzenia, Tomasz Sielicki – burmistrz Miasta Braniewa. Na początku chciałbym sprostować dwie tezy, które zostały dzisiaj wypowiedziane na tym posiedzeniu. Pierwsza teza jest taka, że my nie jesteśmy tymi obywatelami, którzy protestowali przed ambasadą w celu zatrzymania importu węgla z Rosji. To nie my. Kolejna teza, która została wypowiedziana, to w 2013 r. do Braniewa na protest nie przyjechali górnicy ze Śląska, tylko przyjechali wynajęci ludzie niemający nic wspólnego z górnictwem i górnikami. Wówczas pomagałem czy obsługiwałem tych ludzi. Wypowiadali się, że nie są górnikami, że przyjechali ze względu na potrzebę czasu i sytuacji.</u>
+          <u xml:id="u-63.1" who="#BurmistrzMiastaBraniewaTomaszSielicki">Ale wracając do sedna sprawy i tego posiedzenia, szanowni państwo, Braniewo leży na północy Polski, przy granicy z obwodem kaliningradzkim. Jest to 18-tysięczne miasto. Powiat – 40 tys. mieszkańców. Na terenie gminy Braniewo mamy 4 przejścia graniczne. Są to 2 przejścia drogowe, jedno przejście kolejowe i jedno przejście na Zalewie Wiślanym. Ta sytuacja świadczy, że do tej pory Braniewo było strategiczną miejscowością do współpracy z obwodem kaliningradzkim, do współpracy z Rosją. Przez wiele lat była przygotowywana infrastruktura do tej współpracy. Właściciele tej infrastruktury ponosili ogromne nakłady finansowe, żeby przygotować ją do potrzeb rynku, do potrzeb klientów i do potrzeb wolumenu, który był importowany. Bo my mówimy o węglu, ale wiele innych surowców było importowanych z Rosji.</u>
+          <u xml:id="u-63.2" who="#BurmistrzMiastaBraniewaTomaszSielicki">Chciałbym również zaznaczyć, że nie przyjechaliśmy tutaj panikować czy rozrabiać, tylko przejechaliśmy z gotowymi koncepcjami i pomysłami. Mamy tę świadomość, że embargo nałożone na import węgla z Rosji nie zostanie odwołane. Nie oczekujemy tego. Dzisiaj ze mną przyjechali mieszkańcy, przedsiębiorcy, właściciele firm, które znalazły się –</u>
+          <u xml:id="u-63.3" who="#BurmistrzMiastaBraniewaTomaszSielicki">w konsekwencji decyzji o obostrzeniach i embargu na surowce rosyjskie – w bardzo trudnej sytuacji. Od dnia wprowadzenia embarga w przyszłym tygodniu miną 2 miesiące. Do tej pory samodzielnie próbowaliśmy poradzić sobie z rzeczywistością, w której znaleźliśmy się. Nikt nie dał przedsiębiorcom szansy na to, żeby przygotowali się do wprowadzenia tych obostrzeń i zakazu importu. Musieliśmy się do tego dostosować z dnia na dzień. Stąd nasza obecność.</u>
+          <u xml:id="u-63.4" who="#BurmistrzMiastaBraniewaTomaszSielicki">Nie przyjechaliśmy, oczekując od państwa pomysłów, koncepcji i rozwiązań. Przywieźliśmy te pomysły. Chcielibyśmy je dzisiaj przedstawić, skonsultować, a przede wszystkim zadeklarować gotowość do współpracy. Jeżeli będą wprowadzane jakiekolwiek regulacje prawne, to prosiłbym, żebyśmy mogli w tych regulacjach uczestniczyć, żebyśmy podzielili się doświadczeniami i mogli podpowiedzieć, jakie rozwiązania na ten czas będą dla nas satysfakcjonujące.</u>
+          <u xml:id="u-63.5" who="#BurmistrzMiastaBraniewaTomaszSielicki">Nawiązując do wszystkich wypowiedzi, które padły na posiedzeniu, chciałbym zasygnalizować pewnego rodzaju paradoks w Braniewie. Bo wielokrotnie dzisiaj padło stwierdzenie, że alternatywą dla węgla, dla paliw kopalnych są odnawialne źródła energii. Szanowni państwo, mamy taką sytuację w Braniewie, tutaj taka moja prośba do pana ministra, do pani minister, też jesteśmy gotowi do przekazania szerokiego zakresu informacji, otóż my wybiegając trochę w przyszłość – mówię o spółce miejskiej – Miejskim Przedsiębiorstwie Energetyki Cieplnej w Braniewie – kilka lat temu podjęliśmy decyzję o rozpoczęciu przygotowań do wprowadzenia odnawianych źródeł energii w naszym przedsiębiorstwie ciepłowniczym. Przeszliśmy proces aplikacyjny w Narodowym Funduszu Ochrony Środowiska. Pozyskaliśmy środki na tę inwestycję. Podjęliśmy wszelkie potrzebne kroki, uchwały, zobowiązania, zabezpieczenia, żeby tę inwestycję zrealizować w MPEC. Tą inwestycją jest kogeneracja, czyli chcemy zastąpić piece węglowe kogeneratorami, które wytwarzają ciepło i energię elektryczną.</u>
+          <u xml:id="u-63.6" who="#BurmistrzMiastaBraniewaTomaszSielicki">Szanowni państwo, od roku zderzamy się ze ścianą. Z dokumentacji technicznej wynika, że kogeneratory wyprodukują 4 MW energii elektrycznej. Jest to stała, ciągła dostawa energii elektrycznej. Od roku nie możemy rozpocząć tej inwestycji, ponieważ nie możemy otrzymać od Energi warunków przyłączeniowych do GPZ. Od roku rozmawiam i współpracuję z Energą. Zarząd Energi – Operator w listopadzie ub. r. podjął decyzję o rozbudowie GPZ w Braniewie. Natomiast ta rozbudowa jest sprawą odległą, bo na rozbudowę GPZ nie ma środków.</u>
+          <u xml:id="u-63.7" who="#BurmistrzMiastaBraniewaTomaszSielicki">Z jednej strony mówimy o odejściu od węgla, a z drugiej – kiedy próbujemy wdrożyć czy wprowadzić w życie tę alternatywę, nie mamy możliwości. W związku z czym prosiłbym panią minister, pana ministra o pomoc i wsparcie w tej sprawie. Możemy przedstawić dokumenty. Mogę przyjechać do ministerstwa, rozmawiać. Liczymy na wsparcie i pomoc.</u>
+          <u xml:id="u-63.8" who="#BurmistrzMiastaBraniewaTomaszSielicki">Natomiast dzisiaj przyjechali ze mną przedsiębiorcy prowadzący działalność na terenach terminalów braniewskich. Chciałbym jeszcze zwrócić uwagę na jedną rzecz. Bo mam takie wrażenie, że państwo może nie mają świadomości skali problemu. Na terenie Braniewa nie funkcjonuje jeden terminal przeładunkowy, tylko tych terminali jest ok. 10. To jest bardzo duża skala. Dzisiaj, oprócz terminali, to jest takie zjawisko złożone, ogniwa połączone, oprócz tego, że terminale nie prowadzą działalności i nie osiągają dochodów, to również były firmy i spółki współpracujące. Każda z tych dziedzin działalności gospodarczej ma stałe koszty, stałe zobowiązania podjęte na rozwój działalności. Dzisiaj nie ma dochodu, a trzeba ponosić koszty stałe. Dzisiaj wracając ze spotkania na posiedzeniu tej komisji, jeżeli nie wypracujemy wspólnego stanowiska – alternatywy dla naszych przedsiębiorców, to zakładam, że w ciągu tygodnia będą ogłaszane upadłości, a w konsekwencji tego ponad 2 tys. ludzi z Braniewa i okolic może stracić zatrudnienie.</u>
+          <u xml:id="u-63.9" who="#BurmistrzMiastaBraniewaTomaszSielicki">Szanowny panie przewodniczący, bardzo prosiłbym, aby teraz dopuścić do zabrania głosu przedsiębiorców, którzy przyjechali ze mną. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-64">
+          <u xml:id="u-64.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję bardzo. Poproszę jednego – bo problemy są takie same – z przedsiębiorców jako przedstawiciela, żeby przedstawił problemy wszystkich. To panowie wskażcie. Prośba o przedstawienie się.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-65">
+          <u xml:id="u-65.0" who="#JanuszSkinder">Dziękuję bardzo. Janusz Skinder – prezes firmy CARGOSPED Terminal Braniewo. Jesteśmy firmą, która jest w ramach spółki państwowej. Ta spółka nazywa się PKP Cargo. Terminal, który reprezentuję to – jak powiedział pan burmistrz – w Braniewie jest kilka terminali. One powstały po to, żeby na granicy z tzw. …PKP Cargo. Nie, nie. Jest jeden PKP Cargo. Są inne terminale – terminale prywatne. Są inne terminale, które miały kapitał rosyjski i zostały zamknięte. Nie mówimy o tych, co prawda ludzie z Polski pracowali na tych terminalach. Oczywiście bezrobocie będzie ich dotykało.</u>
+          <u xml:id="u-65.1" who="#JanuszSkinder">Chciałbym powiedzieć o jednej podstawowej rzeczy. Słyszę tutaj, że węgiel będzie. Panie ministrze Tchórzewski, daj Boże, żeby ten węgiel był. Ale jeżeli bierze się pod uwagę – i sam rząd mówi – że potrzeba sprowadzić ok. 7 mln do 9 mln ton węgla, to proszę zauważyć, jak ten węgiel przyjedzie do Polski. Zwracam uwagę na jedną rzecz. Poczyniłem np. próby importu węgla z Kazachstanu, ale niestety Rosjanie powiedzieli: „nie nada”. Bo jeżeli wprowadziliśmy embargo na import węgla z Rosji, to oni nie przepuszczają węgla z Kazachstanu. Jak popatrzymy na mapę, to widzimy jak Kazachstan jest połączony. On nie ma specjalnie możliwości transportowania tego węgla. W związku z tym pozostaje nam w zasadzie jedyna droga, statkiem powietrznym nie przewiezie się, ale statkiem morskim ten węgiel musi trafić do Polski. Gdzie trafi? Do polskich portów. Polskie porty – to już tutaj padło – nie są z gumy.</u>
+          <u xml:id="u-65.2" who="#JanuszSkinder">W związku z tym my przyjeżdżamy m.in. z taką propozycją. Proszę zauważyć, że w całym cyklu logistycznym powinniśmy przyjąć do wiadomości, że są takie terminale w Polsce, w Braniewie, że zamiast tracić pracę, zamiast zwalniać ludzi, powinny być wykorzystane w tym ciągu logistycznym. Czyli mówimy o tzw. – to jest oczywiście za duże określenie – portach zewnętrznych. Węgiel, który przyjdzie do Polski, to nie jest tak, że od razu skieruje się go do odbiorcy, ten węgiel potrzebny jest, żeby go przetworzyć. On przychodzi z reguły 050, 0500, nie chcę wchodzić w szczegóły, ale z tego węgla potrafimy na naszych terminalach zrobić ekogroszek, orzech, kostkę i inne węgle. Robiliśmy to przez cały czas. Bazowaliśmy głównie na tym węglu. Ale oczywiście transport – myślę, że najlepiej gdyby odbywał się drogą kolejową – podraża tę cenę węgla, który będzie przedstawiany ostatecznemu odbiorcy.</u>
+          <u xml:id="u-65.3" who="#JanuszSkinder">W związku z tym myślę, że jeżeli wspomaga się różne działalności, różne tarcze, a ja z żadnej tarczy – mówię o swojej firmie – nie korzystałem, warto byłoby chyba pomyśleć o tym, żeby wspomóc np. przewoźników kolejowych, żeby ten węgiel na trasie porty polskie – Braniewo mógł być przewożony, nie wiem, może nawet za zero, bo nie są to takie ilości, które zubożałyby polski budżet. W tym momencie różni przewoźnicy kolejowi, w tym moja firma PKP Cargo, ma wpływy z przewozów. W tym momencie ci wszyscy ludzie, którzy pracują przy tym węglu mają możliwość przeżycia, ale również całe otoczenie, czyli transport samochodowy, warsztaty, które pobudowały się, wszystkie inne pozostałe terminale mogą funkcjonować. Zapewnia się możliwość funkcjonowania. Pan burmistrz powiedział o liczbie osób, które mogą stracić pracę, oczywiście istnieje takie zagrożenie, ale po co to robić. Niewielkimi w sumie pieniędzmi można wspomóc tę działalność, żeby ten węgiel, który w ostateczności trafi odbiorcy mógł być również węglem tańszym, a przy okazji nie powodować takiego bezrobocia.</u>
+          <u xml:id="u-65.4" who="#JanuszSkinder">Nie wchodzę w sprawy polityczne. Nie wchodzę w sprawy pewnych wypowiedzi. Bo jestem daleki od tego. Reprezentuję x ludzi, którzy mają zatrudnienie w Braniewie. Panowie tu przyjechali, również są reprezentantami. Chodzi nam o jedno – żeby to zatrudnienie tam utrzymać. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-66">
+          <u xml:id="u-66.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-66.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Jeszcze pan poseł zgłaszał się.</u>
+          <u xml:id="u-66.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-67">
+          <u xml:id="u-67.0" who="#PoselPawelPoncyljusz">Bardzo dziękuję, panie przewodniczący. Chciałbym trochę nawiązać do wystąpienia pana posła Tchórzewskiego, bo – wbrew pozorom – nie można wobec tego przejść obojętnie. Pan poseł stawia taką tezę, że nie brakuje węgla. To pytam: dlaczego dziennie jest 50 tys. zainteresowanych na portalu PGG, a węgla jest dla 5 tys.? To mówi samo PGG. To oznacza, że dzisiaj ten popyt jest dużo większy niż dostępność.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-68">
+          <u xml:id="u-68.0" who="#PoselKrzysztofTchorzewski">Powstała psychoza.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-69">
+          <u xml:id="u-69.0" who="#PoselPawelPoncyljusz">Może psychoza. Ale też nie można powiedzieć, ja to samo słyszę z Podkarpacia, to samo słyszę z innych części – chcą węgla, potrzebują go dla składów budowlanych, nie są w stanie tego dostać. Składy budowlane często próbują wspierać starsze osoby, które nie posługują się Internetem, żeby w ich imieniu składać zamówienia na zakup węgla. A tego węgla nie ma. Na dzień dzisiejszy nie ma węgla. A też obaj dobrze wiemy, że produkcja PGG odnośnie węgla opałowego to jest jakieś 20% całej produkcji. To maksymalnie. Dlatego, że w dużej części PGG jednak produkuje miały z racji technologii wydobycia. Z Bogdanką jest troszkę lepiej, bo tutaj była wspominana Bogdanka. Oni mają możliwość.</u>
+          <u xml:id="u-69.1" who="#PoselPawelPoncyljusz">Druga rzecz jest taka, że uruchomienie ściany w kopalni to jest 1,5 roku, panie pośle. To nie jest tak, że da się za 2 – 3 miesiące uruchomić cokolwiek. To nie jest tylko kwestia pieniędzy, ale po prostu czasu.</u>
+          <u xml:id="u-69.2" who="#PoselPawelPoncyljusz">Trzecia rzecz, która w tym wszystkim jest istotna, cieszę się z pana optymizmu odnośnie do ceny, która pana zdaniem powinna być 1,5 tys. zł. Ale nie rozumiem, dlaczego ona ma być 1,5 tys. zł. Rozumiem, że koszty PGG są określone. Ta cena nie powinna jakoś tak drastycznie skakać. Jeśli dzisiaj te grube sortymenty w PGG są w cennikach na granicy 750 zł do 1,1 tys. zł, to też nie widzę powodu dlaczego miałaby ta cena węgla w PGG skakać. A na rynku, prawda jest taka, że jeżeli PGG jest tutaj głównym graczem, to wiadomo, że też on…jeżeli Polska Grupa Górnicza da określone ceny, takie jakie są dzisiaj w cennikach, to praktycznie wszyscy inni będą musieli dostroić się do tego, bo PGG będzie miało rolę dominującą i referencyjną. To jeśli chodzi o dyskusję z panem posłem Tchórzewskim.</u>
+          <u xml:id="u-69.3" who="#PoselPawelPoncyljusz">Co do wagonów, bo tutaj jeszcze była kwestia, pan powiedział, że można by wozić ten węgiel z portów morskich do Braniewa, problem jest taki, bo ja to słyszę od Jastrzębskiej Spółki Węglowej, że nie ma dostępu do wagonów. Dzisiaj, rozumiem, to na wagonach na szerokim torze przyjeżdża do Braniewa. To są ruskie wagony, czy jakieś, ale wschodnie. Dobra, przyjeżdżały. Natomiast byłbym bardzo ostrożny z postulatami wożenia węgla z portów do Braniewa, skoro górnictwo ma dzisiaj problem z odpowiednią liczbą wagonów i ci główni odbiorcy np. w typie węgla 35 skarżą się, że nie mogą go dostawać w takich wolumenach w jakich oczekują. Krytycznym i wąskim gardłem jest właśnie dostępność wagonów, to jest pytanie: czy te wagony będą dostępne między Braniewem a Gdynią?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-70">
+          <u xml:id="u-70.0" who="#JanuszSkinder">Byłym stronniczy, bo jestem z PKP Cargo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-71">
+          <u xml:id="u-71.0" who="#PoselPawelPoncyljusz">To wiem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-72">
+          <u xml:id="u-72.0" who="#JanuszSkinder">W związku z tym prosiłbym o głos przewoźnika prywatnego, który może odpowiedzieć na to pytanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-73">
+          <u xml:id="u-73.0" who="#PoselPawelPoncyljusz">Ta ja tyle. Dziękuję, panie przewodniczący.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-74">
+          <u xml:id="u-74.0" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Ja z wnioskiem formalnym, panie przewodniczący.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-75">
+          <u xml:id="u-75.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Tak. Słucham.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-76">
+          <u xml:id="u-76.0" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Ja z wnioskiem formalnym, by jednak dopuścić większą grupę gości do głosu, jeśli będą podejmowali nowe wątki. Bo jak widać te wątki i punkt widzenia poszczególnych przedstawicieli Braniewa może być różny i otwierać jednak alternatywne możliwości, które myślę, będą cenne nawet dla ministerstwa. Nie widzę powodu, dla którego powinniśmy ograniczyć sobie dyskusję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-77">
+          <u xml:id="u-77.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">W takim razie poproszę o zabranie głosu jednego z prywatnych przedsiębiorców.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-78">
+          <u xml:id="u-78.0" who="#KrzysztofDabkowski">Bardzo dziękuję za udzielenie głosu. Szanowny panie przewodniczący, szanowni państwo, moje nazwisko Krzysztof Dąbkowski, reprezentuję firmę Bartex. Jesteśmy importerami węgla. Przepraszam, byliśmy importerami węgla z Federacji Rosyjskiej od 1995 r., czyli – jak łatwo policzyć – 27 lat doświadczenia. Chętnie podzieliłbym się, ale byłaby to zbyt długa wypowiedź, nie chcę nadużywać przyznanego mi czasu. Natomiast chciałbym skupić się na nowym wątku, do którego przejdę za chwilę.</u>
+          <u xml:id="u-78.1" who="#KrzysztofDabkowski">Ale jeszcze odnośnie pewnych tez, które padały. Psychoza – tak. Na rynku jest psychoza. Zgadzam się z tym. Podpisuję się. Ceny węgla są zbyt wysokie. Podpisuję się pod tym obiema rękami. Zadam tylko pytanie: czy my jako firma, która obsługuje – nie wiem – 1 tys., 1,5 tys., a może 2 tys. klientów, co mamy im odpowiadać, kiedy dzwoni klient z pytaniem o węgiel, a my zgodnie z prawdą mówimy nie ma. Tę psychozę tak naprawdę sieją klienci detaliczni, którzy odbijają się od jednej ściany do drugiej. A czemu odbijają się od jednej ściany do drugiej? Ponieważ problem zatrzymania importu węgla z Federacji Rosyjskiej nie jest nowym problemem. Pojawiał się wielokrotnie. Zgadzam się z tym. Ale wiemy doskonale, że zapotrzebowanie na rosyjski węgiel albo węgiel z importu w grubych frakcjach tzw. opałowych przeznaczonych dla klientów detalicznych, szczególnie z terenów wiejskich to jest poziom ok. 4 mln – 5 mln ton. To zadam pytanie: dlaczego od – nie wiem – 2000 r., kiedy ten poziom importu był już wysoki, ten węgiel sprzedawał się w Polsce? Dlatego sprzedawał się, że produkcja rodzimego węgla nie wystarczała.</u>
+          <u xml:id="u-78.2" who="#KrzysztofDabkowski">Teraz przechodzę do meritum sprawy. Sortymentem na międzynarodowych rynkach węgla, który można kupić to węgiel 050. Tutaj też sprostuję jedną wypowiedź. To nie jest tak do końca, że z kierunków Kolumbia, Indonezja, Australia nie ma węgla dla odbiorcy detalicznego. Taki węgiel jest. To są typowe węgle energetyczne, które również nadawałyby się do spalania w indywidualnych gospodarstwach. Natomiast nie ma frakcji. Nie ma takiego sortymentu. Deklaracje – które są powszechnie znane, bo pojawiają się w mediach – grupy PGG, że nastąpi zwiększenie wydobycia o ok. 1,5 mln ton, niech będzie 2 mln ton, tylko że nikt nie dopowiada, że to jest zwiększenie urobku w kopalni, czyli tzw. niesortu 0300, 0500. Z tego niesortu, jeżeli kopalnia wyprodukuje 30% grubego węgla, to jest wszystko. To jest prosta matematyka – 2 mln ton, 30% – mamy 600 tys. ton węgla grubego więcej na rynku. Specjalnie przekazuję państwu te informacje, bo być może państwo to wykorzystacie. To znaczy szanowne panie posłanki i szanowni panowie posłowie. Może to wykorzystacie w swoich dalszych debatach.</u>
+          <u xml:id="u-78.3" who="#KrzysztofDabkowski">Dziura na rynku węgla grubego wynosiła ok. 4 mln ton. To są informacje, które krążą na rynku. Ludzie to wiedzą. I wiedzą, że ta dziura nie zostanie zasypana ani importem, ani rodzimą produkcją. Ten niedobór będzie na rynku. Mogę podjąć każdy zakład.</u>
+          <u xml:id="u-78.4" who="#KrzysztofDabkowski">Przejdę teraz do sytuacji, jeżeli chodzi o moją własną firmę, którą reprezentuję. Nie chcę skarżyć się na tryb wprowadzania tej ustawy. Powiem tylko jednym zdaniem, żebyście państwo mieli obraz w momencie kiedy ustawa weszła w życie – nasze wagony były załadowane węglem na Białorusi, trzeba było podjąć decyzję o wyładowaniu 2 tys. ton grubego węgla na plac w Białorusi. W ten sposób nie mamy ani węgla, ani pieniędzy. Przechodzę do pieniędzy. Tak się złożyło. Nikt nie porusza tutaj problemu, że wprowadzenie tej ustawy sankcyjnej, za którą też jestem i którą popieram w całej rozciągłości, uważam, że absolutnie taka ustawa powinna zostać wprowadzona w życie, być może w troszeczkę innym trybie, albo z vacatio legis, żeby umożliwić przynajmniej dotarcie towarów będących w drodze. Mamy nieporealizowane umowy, mamy nieporealizowane umowy z dużymi ciepłowniami. Nie jest do końca prawdą, że większe ciepłownie nie korzystały z węgla importowanego, ponieważ importem podpierały się największe polskie elektrownie i elektrociepłownie. Mamy kilka kontraktów, które – nazwijmy to – są niedokończone, gdzie na dzień dzisiejszy oceniam straty naszej firmy na poziomie między 20 mln a 30 mln zł.</u>
+          <u xml:id="u-78.5" who="#KrzysztofDabkowski">My tak naprawdę oczekujemy tylko jednej rzeczy – mówię o przedsiębiorcach prywatnych, o importerach – podjęcia działań, które miałyby na celu pokrycie tych strat. W naszej firmie pracuje sześćdziesiąt parę osób. Trzeba będzie zwolnić wszystkich. Sąsiedni terminal, też w Braniewie, łącznie zatrudniał ok. 500 osób. W tej chwili wyprzedaje majątek, maszyny, urządzenia, bo nie stać go na utrzymanie tak dużego personelu, kiedy są tak duże koszty stałe. Powiem tak: bardzo liczyłem na to, że kiedy bodajże w art. 12 tej ustawy znalazł się zapis o odszkodowaniach za straty, jakie poniosą przedsiębiorcy, że ta ustawa o odszkodowaniach w podobnym trybie – pilnym – tak jak ustawa sankcyjna, zostanie wprowadzona. Niestety, minęły już ponad 2 miesiące i ani słychu, ani widu. My po prostu, szanowny panie przewodniczący, prawdopodobnie nie dotrwamy do czasu, kiedy ta ustawa zostanie wprowadzona.</u>
+          <u xml:id="u-78.6" who="#KrzysztofDabkowski">Ustosunkuję się do transportu. Powiem tak: to też nie jest do końca tak z tymi wagonami, że…owszem brakuje ich na rynku, ale to jest pewna cykliczność. My jako firma, jako przewoźnik dajemy sobie radę i pewnie moglibyśmy jeszcze wykonać usługowo jakieś przewozy. Gdyby takie przewozy trzeba było wykonać do Braniewa, to chętnie podjęlibyśmy rękawicę. Na pewno sprostalibyśmy takiemu wyzwaniu. Natomiast problemem dla przedsiębiorców jest to, że mają pomrożony kapitał. Ciepłownie, z którymi są niedokończone umowy w trybie potrąceń poblokowały środki finansowe, które należały się nam, doprowadzając do bardzo trudnej decyzji.</u>
+          <u xml:id="u-78.7" who="#KrzysztofDabkowski">Tu jeszcze jedna uwaga, która mi się kiedyś nasunęła, kiedy o tym wszystkim rozmyślałem, na pewno państwo posłowie będziecie to kojarzyć. Jest ustawa o przeciwdziałaniu skutkom COVID. W tej chwili nie pamiętam artykułu. Z głowy, ale wszystkie umowy, które zostały zawarte w trybie ustawy o zamówieniach publicznych dają wykonawcy tych umów bezpieczeństwo, że nie zostaną na nich nałożone kary, potrącenia i różne konsekwencje. Natomiast w tej ustawie – nie wiem, czy przeoczono, czy nie doceniono tego faktu, że tak naprawdę moja umowa na dostawę miału węglowego do dużej ciepłowni różni się od umowy jakiegoś wykonawcy, który kładzie w gminie 150 m chodnika. W takim przypadku temu wykonawcy, który z przyczyn obiektywnych – mówimy oczywiście o elementach wystąpienia siły wyższej – nie będzie w stanie w terminie wykonać swojego przedsięwzięcia, jednostka samorządu terytorialnego nie ma prawa naliczyć kar i dokonać potrąceń, a w naszym przypadku tak się stało. Mogę powiedzieć tylko, jedna kara, która na nas zawisła z jednej ciepłowni to kwota 8 mln zł. To są niewyobrażalne pieniądze. To jest końcówka naszego funkcjonowania. A tak, jak państwu powiedziałem, funkcjonujemy na tym rynku od 1995 r.</u>
+          <u xml:id="u-78.8" who="#KrzysztofDabkowski">Ta wojna zmieniła całkowicie wszystko. Wojna zmieniła oblicze. Wojna wywróciła świat do góry nogami. Natomiast chciałbym w obronie tego importu powiedzieć tylko tyle, że kiedy początkowo węgiel z Federacji Rosyjskiej pojawiał się na rynku, po pierwsze – węgiel z Federacji Rosyjskiej cechował się bardzo dobrymi parametrami jakościowymi, typu niska siarka 03 – tutaj patrz: działania Unii i nawet naszego rządu, który idzie w kierunku zmniejszania emisyjności – bardzo dobra kaloryczność. I najważniejsza cecha, bo w wielu wystąpieniach przewijała się troska ze strony pań posłanek i panów posłów o obywatela, bo taka jest chyba rola państwa, wybieraliśmy państwa jako swoich reprezentantów, żebyście państwo dbali o nas, żeby nam żyło się lepiej i żeby nam nie działa się krzywda, to chcę powiedzieć, że import węgla z Federacji Rosyjskiej przez bardzo długi czas, tu pan poseł kiedy wygłaszał pierwszą przedmowę, wyliczył, skalkulował cenę ogrzewania 1m2 jakiejś powierzchni, to duży wkład w tę niską cenę właśnie miał ten import, który trzymał w ryzach ceny na rynku węgla krajowego. Prawda jest taka, że węgiel krajowy był zawsze zdecydowanie droższy od węgla importowanego. To tylko ta wojna wywróciła to wszystko. Zgadzam się, pojawiły się firmy spekulujące węglem, wzrosły marże. Ale to jest wywołane wojną, niepewnością, paniką i innymi rzeczami.</u>
+          <u xml:id="u-78.9" who="#KrzysztofDabkowski">Natomiast na koniec chciałbym jeszcze raz zaapelować, żebyście panie i panowie posłowie zdawali sobie sprawę z tego, że zabraknie węgla grubego na rynek detaliczny w Polsce. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-79">
+          <u xml:id="u-79.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Bardzo dziękuję. Rzeczywiście to jest trudna sytuacja. Ponosimy też trudy wojny. My też cierpimy z powodu wojny w Ukrainie, wojny wypowiedzianej przez Putina. Putin również nam grozi, że sięgnie po Polskę. To są niestety skutki wojny. Zawsze wojna jest bolesna dla wszystkich uczestników, a my poniekąd uczestniczymy w tej wojnie. Ponad 3,5 mln uchodźców, które przyjechały do Polski, opiekujemy się nimi, ale też ta opieka jest kosztowna, a solidarności unijnej nie ma. Jeszcze raz podkreślam, że niestety Unia nie stanęła na wysokości zadania. A niestety nasi posłowie, nawet z tej Komisji, cieszą się, jak Unia nakłada na nas kary i gratulują, że za Turów ponosimy konsekwencje. To jest myślenie antypolskie. A jednocześnie mamy tutaj wielki problem i mimo to, że wszyscy mówimy, że troszczymy się o Polskę, to cieszymy się, przynajmniej niektórzy z opozycji, jak Polska ponosi straty. Jest mi z tego powodu bardzo przykro.</u>
+          <u xml:id="u-79.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Jeżeli można prosić rząd o odpowiedź…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-80">
+          <u xml:id="u-80.0" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Ja jeszcze prosiłam o głos po gościach, panie przewodniczący.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-81">
+          <u xml:id="u-81.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Proszę bardzo, jeszcze przed rządem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-82">
+          <u xml:id="u-82.0" who="#PoselZbigniewZiejewski">Panie przewodniczący, poproszę jeszcze o dwa głosy strony społecznej. Oni jechali 350 km.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-83">
+          <u xml:id="u-83.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Przedstawiciele wypowiedzieli się. To jest to samo…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-84">
+          <u xml:id="u-84.0" who="#PoselZbigniewZiejewski">Są inne tematy, panie przewodniczący. To są bardzo ważne zagadnienia.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-85">
+          <u xml:id="u-85.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">To są bardzo ważne zagadnienia.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-86">
+          <u xml:id="u-86.0" who="#PoselZbigniewZiejewski">Ci ludzie jechali 350 km. Wstali o 4.00 rano. Dopuśćmy ich do głosu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-87">
+          <u xml:id="u-87.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Biorą udział w posiedzeniu Komisji. Nie. Podjąłem decyzję, że wypowiadają się przedstawiciele. Wypowiedzieli się.</u>
+          <u xml:id="u-87.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-88">
+          <u xml:id="u-88.0" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Bardzo ubolewam, panie przewodniczący, że osoby, które jechały do nas z tak daleka nie mogą zabrać…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-89">
+          <u xml:id="u-89.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Ja też ubolewam.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-90">
+          <u xml:id="u-90.0" who="#PoselPaulinaHennigKloska">…swobodnie głosu. Rozumiem, że jest piątek i niektórzy państwo chcą skończyć szybciej pracę. Ale dla mnie jest niedorzeczne, że nie dopuszczamy strony społecznej do głosu, skoro chce zabrać…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-91">
+          <u xml:id="u-91.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Pani poseł, jak pani rozejrzy się po sali, to pani zobaczy, że nie ma już nawet kworum. Sami wnioskodawcy się rozjechali. Nie ma opozycji, która wnosiła…Pani tutaj z taką troską, a zostało nas kilkoro na tym posiedzeniu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-92">
+          <u xml:id="u-92.0" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Mam czas. Mogę siedzieć i słuchać…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-93">
+          <u xml:id="u-93.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Ci, którzy zostali, to są ci, którzy najbardziej pracują, a wnioskodawcy…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-94">
+          <u xml:id="u-94.0" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Proszę nie mieć do mnie pretensji, że nie ma kworum, bo jestem na posiedzeniu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-95">
+          <u xml:id="u-95.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">…którzy podpisali się pod wnioskiem pojechali sobie.</u>
+          <u xml:id="u-95.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-96">
+          <u xml:id="u-96.0" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Dobrze. Czy mogę panie przewodniczący? Bo prosiłam o głos.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-97">
+          <u xml:id="u-97.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Może pani.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-98">
+          <u xml:id="u-98.0" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Szanowni państwo, myślę, że podsumowując tę część, którą udało nam się wysłuchać i którą pan przewodniczący dopuścił do głosu, wniosek jest jeden – do tej sytuacji doprowadził konkretny ciąg przyczynowo–skutkowy. Zmniejszając wydobycie nie budowaliśmy nowych, innych źródeł energii, a nie zapewniając ludziom alternatywy, tylko podpieraliśmy się importem węgla z Rosji. Dokładnie tak to wyglądało, że tak jak spadało nam wydobycie w polskich kopalniach zamiast budować nowe źródła energii czystej, docelowej, transformować polską energetykę, po prostu zwiększaliśmy import węgla angażując w to nowe podmioty, czy to prywatne, czy państwowe, czy też oligarchów rosyjskich. Akurat tych nie będę jakoś specjalnie bronić.</u>
+          <u xml:id="u-98.1" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Natomiast prawda jest taka, że tej alternatywy dzisiaj bardzo brakuje. Z tego powodu dochodzi ten problem w gruncie rzeczy wskutek kilkunastoletnich zaniechań. Bo sami tak naprawdę wylaliście dziecko z kąpielą, nie robiąc nic, podczas gdy w gruncie rzeczy do budżetu państwa wpływały miliardy złotych właśnie na te cele, o których mówię. Bo same wpływy z emisji CO2 wpływały do budżetu właśnie po to, by tworzyć taką alternatywę.</u>
+          <u xml:id="u-98.2" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Czy cieszę się z kar nałożonych na Polskę? Nie. Z bólem, panie przewodniczący, je liczyłam, patrząc jak Ziobro z Kaczyńskim ustalają wersję dotyczącą Izby Dyscyplinarnej, a kary narosły do miliarda złotych. Ten miliard złotych też można było przeznaczyć na pompy ciepła dla ludzi, albo dzisiaj np. na odszkodowania dla państwa, którzy z dnia na dzień decyzją państwa nie mogą kontynuować swojej działalności czy też zrealizować kontraktów, które zobowiązali się zrealizować dla polskich ciepłowni czy innych odbiorców, ale nie mogą i nie z własnej winy. Nie dlatego, że coś w firmie nie działa, tylko dlatego, że po prostu zmieniliśmy regulacje. A zmieniliśmy właśnie w dobrej wierze, wiedząc, że po pierwsze – rząd ma plan jak rozwiązać problem, po drugie – będą odszkodowania dla takich firm, które dzisiaj reprezentują nasi goście.</u>
+          <u xml:id="u-98.3" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Ale do rzeczy. Miałabym konkretny apel. Nie wiem, czy dzisiaj przedstawiciele rządu będą w stanie odpowiedzieć na konkretne pytania gości i konkretne wnioski, które tu padły, bo padły. Jaki jest konkretny plan, żeby właśnie nie doprowadzić do braku grubego węgla na rynku jesienią? Jak rząd ma to przeliczone? Bo rozumiem, że rząd cały czas kalkuluje i dzisiaj powinniśmy usłyszeć konkretne rzeczy – w którym miejscu jesteśmy, dokąd zmierzamy i gdzie będziemy jesienią. Ale nie interesuje mnie, pani minister, pozycja spółek energetycznych, tylko faktycznie ta części detalu, który trafia do ludzi, do sieci ciepłowniczej opartej na węglu, która była zabezpieczana importem węgla z Federacji Rosyjskiej. To jest jedno moje pytanie – jak wy to macie policzone, skalkulowane. Mamy konkretne liczby ton, które musimy zastąpić czymś innym.</u>
+          <u xml:id="u-98.4" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Drugie moje pytanie – czy zdaniem przedstawicieli rządu ten przerzut węgla, o którym mówili przedstawiciele Braniewa jest możliwy? Czy rząd chce iść w tym kierunku? Czy planujecie – nie wiem – jakoś to wspierać? Bo faktycznie, sam węgiel, który przypłynie do polskich portów, trzeba w jakiś sposób dalej zagospodarować w kraju. Pytanie: jaki macie na to plan? Czy Braniewo może być w to włączone? Jeżeli tak, to fajnie. Jaki jest tego timing, harmonogram? Czy w najbliższym czasie zaczniecie jakieś rozmowy ze stroną społeczną na ten temat? A jeżeli nie, to kiedy będą rekompensaty, do których jesteśmy zobowiązani ustawą sankcyjną? Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-99">
+          <u xml:id="u-99.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-99.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Czy ktoś ze strony rządu chce się ustosunkować?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-100">
+          <u xml:id="u-100.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiOlgaSemeniuk">Ministerstwo Rozwoju i Technologii – Olga Semeniuk. Szanowny panie przewodniczący, szanowni państwo, na wstępie rozumiejąc sytuację przyjazdu wnioskodawców i kilometraż, który został pokonany, chciałabym państwa serdecznie zaprosić po zakończeniu posiedzenia na wspólne spotkanie w Ministerstwie Rozwoju i Technologii tak, abyśmy mogli dzisiaj porozmawiać o tym, o czym mówił m.in. pan burmistrz.</u>
+          <u xml:id="u-100.1" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiOlgaSemeniuk">Dzisiejsze 1,5 godziny ma jeden aspekt pozytywny w tej trudnej sytuacji, w której rozmawiamy. Przede wszystkim dzisiaj rozmawiamy ponad 1,5 godziny o węglu. W styczniu tego roku, w grudniu ub. r., w poprzednich miesiącach myślę, że spora część opozycji nie chciałaby w ogóle rozmawiać o węglu. Trendy europejskie, z którymi mierzyliśmy się w kontekście ekologii, co Berlin prezentował bardzo mocno przez ostatnie 10 lat, przez ostatnią dekadę były bardzo mocno narzucane różnym krajom o różnym zasileniu gospodarczym. Berlin bardzo szybko wycofał się z tych zielonych emocji właśnie na poczet zabezpieczenia i bezpieczeństwa energetycznego. Cieszę się – pomimo trudnej sytuacji – że dzisiaj jesteśmy w stanie rozmawiać o węglu i patrzeć na węgiel i wydobywanie węgla u nas, wewnątrz kraju jako coś, co jest przyszłością. Bo to zabezpieczy życie obywateli, gospodarstw domowych. To zabezpieczy życie sektora małych, średnich i dużych firm.</u>
+          <u xml:id="u-100.2" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiOlgaSemeniuk">Z wielkim uznaniem słuchałam wypowiedzi pana ministra Tchórzewskiego w kontekście spokoju – spokoju wśród firm, w biznesie, tego, czego oczekujemy po 2 latach pandemii. Bo pragnę przypomnieć, że pierwsze tygodnie trwania pandemii to było stanie w bankach po to, żeby wydostać wszystkie pieniądze i wszystkie oszczędności. To było stanie w sklepach, żeby kupić ryż i mąkę. To było całkowicie uzasadnione, szanowni państwo.</u>
+          <u xml:id="u-100.3" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiOlgaSemeniuk">Ludzie boją się, firmy boją się. Sytuacja jest niepewna. Zgadzam się z wypowiedzią jednego z moich przedmówców, że nie wiemy, ile ta wojna będzie trwać. Być może będzie tak, że będzie oficjalne zakończenie. Być może tego nie będzie. Ale jedno jest pewne. Wojna ekonomiczna trwa. Ta wojna ekonomiczna dotyczy dzisiaj właśnie Polski, dotyczy krajów członkowskich Unii Europejskiej, ale nie dotyczy Rosji. Kolejny – szósty – pakiet sankcji nałożony przez Unię Europejską, słuszny, w którym Polska wiedzie prym, o którym mówimy w Unii Europejskiej, wiąże się z bardzo dużą stabilizacją rosyjskiego rubla. Nie wiedzieć czemu rosyjski rubel jest jeszcze silniejszy niż był przed 2014 r., czyli de facto przed rozpoczęciem wojny, wtedy, kiedy wiele frakcji opozycyjnych nie chciało, pani poseł, mówić o tym, że ta wojna rozpoczęła się w momencie zajęcia Krymu. Sama uczestniczyłam w euromajdanach w Charkowie, w Kijowie. W 2014 r. widziałam co się dzieje. Już wtedy powinniśmy głęboko myśleć o wspólnej polityce energetycznej Unii Europejskiej.</u>
+          <u xml:id="u-100.4" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiOlgaSemeniuk">Polska nie odpowie na wszystkie pytania. Polska nie załata wszystkich dziur. Ale jesteśmy od tego, aby przede wszystkim spróbować tak, jak mówił pan burmistrz. Bardzo dziękuję wnioskodawcom za merytoryczne głosy. Ale również posłowi Poncyljuszowi za poruszoną kwestię dotyczącą logistyki. Po wtorkowym posiedzeniu Rady Ministrów prawdopodobnie zaprezentujemy całe spectrum działań, które chcemy podjąć po to, aby koszt węgla, o czym mówił pan przewodniczący, minister Suski, wrócił do równowagi i tona węgla nie kosztowała 3 tys. zł. Ale musimy również myśleć nad logistyką, nad tym jak zapanować nad różnymi grupami i środowiskami. Bo to są 80-latkowie, 70-latkowie, którzy będą mieli problem z dostępnością do węgla. Ale to są też firmy, które dzisiaj tym węglem – w mniejszej lub większej skali – dysponują lub nie dysponują. To są problemy związane z importem, o czym była mowa. Dwudziestoparoletni staż w imporcie węgla z Rosji – to też rodzi problemy. Od tego jesteśmy.</u>
+          <u xml:id="u-100.5" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiOlgaSemeniuk">Padały tutaj pytania dotyczące tego, jakie konkretne rozwiązania. Szanowni państwo, przede wszystkim skrócone łańcuchy dostaw. Pośrednicy, którzy nie będą pobierali tak wysokich marż. To pierwszy podstawowy cel. Jeżeli to nie zadziała, dopłaty dla najuboższych. Od tego jesteśmy. Od wielu lat pokazujemy, że nasza polityka idzie w kierunku najuboższych. Trzecie – oczywiście to jest temat, o którym możemy rozmawiać i będziemy rozmawiać, choć dzisiaj, szanowni państwo do Ministerstwa Rozwoju i Technologii tylko w sposób punktowy docierały różnego rodzaju zdania dotyczące tego, w jakiej kondycji są firmy w kontekście właśnie importu węgla. Potrzebujemy, zresztą bardzo często byliśmy atakowani przez pierwsze miesiące pandemii, że dajemy wszystkim tarcze antykryzysowe, nie dajemy kryteriów, potem, że wprowadzamy kryteria, że kody PKD są niepotrzebne.</u>
+          <u xml:id="u-100.6" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiOlgaSemeniuk">Państwo muszą sobie zdawać sprawę, że to są pieniądze publiczne. Dzisiaj podejmujemy się ryzyka płacenia odszkodowań za wojnę. Zdajemy sobie sprawę z tego, że musimy to zrobić. Ale nie możemy stworzyć programu i projektu ustawy dla jednej, dwóch firm. Musimy mieć to kompleksowo zbadane i przeanalizowane pod względem prawnym, pod względem oceny ryzyka finansowego – ile takich firm przystąpi i w jaki sposób wykażą straty. Muszą państwo również pamiętać o aberracjach, do których dochodzi wśród przedsiębiorców. Część firm jest z kapitałem zagranicznym. Część firm będzie starała się – niestety – koloryzować węgiel i mówić, że rosyjski węgiel jest węglem australijskim albo kanadyjskim. Z tym również musimy się mierzyć, ponieważ za to będziemy rozliczani. Z każdej złotówki budżetu państwa będziemy rozliczani. Zatem chcemy, żeby te środki finansowe trafiły po pierwsze – do najuboższych, a po drugie – do wszystkich uczciwych, którzy wykażą nam, że ponoszą straty. Od tego jesteśmy.</u>
+          <u xml:id="u-100.7" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiOlgaSemeniuk">Kończąc swoją wypowiedź, bo chciałabym rozmawiać o konkretnych instrumentach wsparcia, serdecznie zapraszam wnioskodawców po zakończeniu posiedzenia do Ministerstwa Rozwoju i Technologii. Pani dyrektor Departamentu Prawnego Aneta Mijal i pan dyrektor Departamentu Doskonalenia Regulacji Gospodarczych Grzegorz Płatek poprowadzą to spotkanie. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-101">
+          <u xml:id="u-101.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję bardzo. To jest bardzo dobra propozycja. Na posiedzeniu Komisji nie wpracujemy przecież żadnych mechanizmów. Przypominam, że ci państwo, którzy dziś wylewają tu krokodyle łzy jeszcze parę miesięcy temu mówili, że węgiel jest zły, trzeba go likwidować, a teraz mówią, że węgla brakuje i to wina rządu. To jest rzeczywiście skandal, że państwo nie chcieliście opierać polskiej energetyki na naszych krajowych źródłach energetycznych. A dzisiaj cały czas słyszę: nie, węgiel to mimo wszystko jest zły, trzeba budować wiatraki. A one nie są przecież w stanie zastąpić energii z węgla, nawet gdybyśmy fotowoltaiką pokryli cały kraj, to też nie będzie to zabezpieczeniem zapotrzebowania na energię elektryczną w Polsce.</u>
+          <u xml:id="u-101.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Szanowni państwo, oczywiście pada dużo bzdur na temat energetyki, a Unia Europejska w tym do tej pory – można powiedzieć – była w czołówce świata. Dzisiaj nastąpiło przebudzenie. Jeszcze raz wspomnę wczorajsze spotkanie z ministrem energii Niemiec, który przepraszał Polskę i mówił: my myliliśmy się, wy mieliście rację. I tak szanowni państwo, zakończmy to posiedzenie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-102">
+          <u xml:id="u-102.0" who="#PoselZbigniewZiejewski">Panie przewodniczący, mogę jeszcze..</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-103">
+          <u xml:id="u-103.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Państwo pojedziecie do ministerstwa i tam będziecie prowadzić dyskusję. To tyle. Natomiast nie sądzę, żeby państwo polskie za darmo rozwoziło węgiel do prywatnych dystrybutorów, bo to jest nieracjonalne.</u>
+          <u xml:id="u-103.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję bardzo. Zamykam posiedzenie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-104">
+          <u xml:id="u-104.0" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Panie przewodniczący, mam tylko prośbę, bo pani minister, ani pan minister nie ma…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-105">
+          <u xml:id="u-105.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">To już proszę z panią minister na korytarzu…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-106">
+          <u xml:id="u-106.0" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Nie. Mam formalną prośbę dotyczącą Komisji, ponieważ…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-107">
+          <u xml:id="u-107.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję. Do widzenia. Zamykam posiedzenie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-108">
+          <u xml:id="u-108.0" who="#PoselPaulinaHennigKloska">…ponieważ nie odpowiedziano na moje pytania, to proszę o odpowiedź na piśmie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-109">
+          <u xml:id="u-109.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Rząd tak odpowiedział, jak uważał.</u>
+          <u xml:id="u-109.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję. Zamykam posiedzenie.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/esk/201923-sjm-eskxx-00105-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/esk/201923-sjm-eskxx-00105-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..ada04c6
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/esk/201923-sjm-eskxx-00105-01/header.xml
@@ -0,0 +1,142 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-eskxx-00105-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych /nr 105/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych /nr 105/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#ESK">105</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-21</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="DoradcaekonomicznywDepartamencieGospodarkiSkarbuPanstwaiPrywatyzacjiNajwyzszejIzbyKontroliLechOniszczenko" role="speaker">
+        <persName>Doradca ekonomiczny w Departamencie Gospodarki, Skarbu Państwa i Prywatyzacji Najwyższej Izby Kontroli Lech Oniszczenko</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DoradcaekonomicznywdepartamencieNIKLechOniszczenko" role="speaker">
+        <persName>Doradca ekonomiczny w departamencie NIK Lech Oniszczenko</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DoradcaprawnywDepartamencieGospodarkiSkarbuPanstwaiPrywatyzacjiNajwyzszejIzbyKontroliWojciechWozniak" role="speaker">
+        <persName>Doradca prawny w Departamencie Gospodarki, Skarbu Państwa i Prywatyzacji            Najwyższej Izby Kontroli Wojciech Woźniak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DyrektorBiuraBudzetowoAdministracyjnegoProkuratoriiGeneralnejRPAngelikaKrasnickaGniewek" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Biura Budżetowo-Administracyjnego Prokuratorii Generalnej RP Angelika Kraśnicka-Gniewek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DyrektorDepartamentuFinansowaniaSferyGospodarczejMinisterstwaFinansowAleksandraSzwemberg" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Departamentu Finansowania Sfery Gospodarczej Ministerstwa Finansów Aleksandra Szwemberg</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DyrektorgeneralnyUrzeduRegulacjiEnergetykiBartoszKorkozowicz" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor generalny Urzędu Regulacji Energetyki Bartosz Korkozowicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="Gloszsali" role="speaker">
+        <persName>Głos z sali</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="GlownyspecjalistakontrolipanstwowejwNajwyzszejIzbieKontroliRafalPikus" role="speaker">
+        <persName>Główny specjalista kontroli państwowej w Najwyższej Izbie Kontroli Rafał Pikus</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PanstwowaAgencjaAtomistyki" role="speaker">
+        <persName>Państwowa Agencja Atomistyki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PelniacyobowiazkidyrektorDepartamentuGospodarkiSkarbuPanstwaiPrywatyzacjiNajwyzszejIzbyKontroliMaciejMaciejewski" role="speaker">
+        <persName>Pełniący obowiązki dyrektor Departamentu Gospodarki, Skarbu Państwa i Prywatyzacji Najwyższej Izby Kontroli Maciej Maciejewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PelniacyobowiazkidyrektordepartamentuNIKMaciejMaciejewski" role="speaker">
+        <persName>Pełniący obowiązki dyrektor departamentu NIK Maciej Maciejewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PelniacyobowiazkiwicedyrektordepartamentuNIKDariuszBojanowski" role="speaker">
+        <persName>Pełniący obowiązki wicedyrektor departamentu NIK Dariusz Bojanowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PelniacyobowiazkiwicedyrektorDepartamentuSrodowiskaNajwyzszejIzbyKontroliDariuszBojanowski" role="speaker">
+        <persName>Pełniący obowiązki wicedyrektor Departamentu Środowiska Najwyższej Izby Kontroli Dariusz Bojanowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwMAPPiotrPyzik" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w MAP Piotr Pyzik</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychPiotrPyzik" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w Ministerstwie Aktywów Państwowych Piotr Pyzik</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuzastepcaszefaKancelariiPrezesaRadyMinistrowIzabelaAntos" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu, zastępca szefa Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Izabela Antos</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuzastepcaszefaKPRMIzabelaAntos" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu, zastępca szefa KPRM Izabela Antos</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselDariuszWieczorek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Dariusz Wieczorek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselEwaMalik" role="speaker">
+        <persName>Poseł Ewa Malik</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselGrzegorzMatusiak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Grzegorz Matusiak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselJanWarzecha" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Warzecha</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselKrzysztofJanuszKozik" role="speaker">
+        <persName>Poseł Krzysztof Janusz Kozik</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselPiotrKrol" role="speaker">
+        <persName>Poseł Piotr Król</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselRafalBochenek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Rafał Bochenek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselWitoldCzarnecki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Witold Czarnecki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselWojciechZubowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Wojciech Zubowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="ProkuratoriaGeneralnaRzeczypospolitejPolskiej" role="speaker">
+        <persName>Prokuratoria Generalna Rzeczypospolitej Polskiej</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelMarekSuski" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Marek Suski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychMaciejMalecki" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w Ministerstwie Aktywów Państwowych Maciej Małecki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaEdwardSiarka" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska Edward Siarka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w MKiŚ Edward Siarka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="UrzadRegulacjiEnergetyki" role="speaker">
+        <persName>Urząd Regulacji Energetyki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="WiceprezesPanstwowejAgencjiAtomistykiAndrzejGlowacki" role="speaker">
+        <persName>Wiceprezes Państwowej Agencji Atomistyki Andrzej Głowacki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="WiceprezesWyzszegoUrzeduGorniczegoPiotrWojtacha" role="speaker">
+        <persName>Wiceprezes Wyższego Urzędu Górniczego Piotr Wojtacha</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="WyzszyUrzadGorniczy" role="speaker">
+        <persName>Wyższy Urząd Górniczy</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="ZastepcadyrektoraDepartamentuBudzetuMinisterstwaKlimatuiSrodowiskaJoannaUrbaniak" role="speaker">
+        <persName>Zastępca dyrektora Departamentu Budżetu Ministerstwa Klimatu i Środowiska Joanna Urbaniak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="ZastepcaprezesazarzaduNarodowegoFunduszuOchronySrodowiskaiGospodarkiWodnejDominikBak" role="speaker">
+        <persName>Zastępca prezesa zarządu Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Dominik Bąk</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="ESK" role="committee">
+        <orgName>Komisja do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/esk/201923-sjm-eskxx-00105-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/esk/201923-sjm-eskxx-00105-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..3cfe679
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/esk/201923-sjm-eskxx-00105-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,514 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#UrzadRegulacjiEnergetyki">a) dochody i wydatki,</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#UrzadRegulacjiEnergetyki">b) wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych;</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#WyzszyUrzadGorniczy">a) dochody i wydatki,</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#WyzszyUrzadGorniczy">b) wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych;</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PanstwowaAgencjaAtomistyki">a) dochody i wydatki,</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PanstwowaAgencjaAtomistyki">b) dochody i wydatki budżetów środków europejskich,</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PanstwowaAgencjaAtomistyki">c) wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych,</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PanstwowaAgencjaAtomistyki">d) programy wieloletnie w układzie zadaniowym,</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#PanstwowaAgencjaAtomistyki">e) wykonanie dochodów i wydatków budżetu środków europejskich oraz budżetu państwa w roku 2021 w zakresie programów finansowanych z udziałem środków europejskich, programów Europejskiej Współpracy Terytorialnej oraz programów Europejskiego Instrumentu Sąsiedztwa;</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#ProkuratoriaGeneralnaRzeczypospolitejPolskiej">a) dochody i wydatki,</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#ProkuratoriaGeneralnaRzeczypospolitejPolskiej">b) wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych;</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#ProkuratoriaGeneralnaRzeczypospolitejPolskiej">10) części budżetowej 83 – Rezerwy celowe, w zakresie pozycji 6;</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#ProkuratoriaGeneralnaRzeczypospolitejPolskiej">11) części budżetowej 85 – Budżety wojewodów ogółem, w zakresie działu – 100 Górnictwo i kopalnictwo: dochody i wydatki;</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#ProkuratoriaGeneralnaRzeczypospolitejPolskiej">12) zadań z zakresu administracji rządowej i innych zadań zleconych jednostkom samorządu terytorialnego odrębnymi ustawami w części 85 – Budżety wojewodów;</u>
+          <u xml:id="u-4.5" who="#ProkuratoriaGeneralnaRzeczypospolitejPolskiej">13) państwowego funduszu celowego – Funduszu Inwestycji Kapitałowych.</u>
+          <u xml:id="u-4.6" who="#ProkuratoriaGeneralnaRzeczypospolitejPolskiej">– rozpatrzenie projektu planu pracy Komisji na okres od 1 lipca do 31 grudnia 2022 r.;</u>
+          <u xml:id="u-4.7" who="#ProkuratoriaGeneralnaRzeczypospolitejPolskiej">– rozpatrzenie i zaopiniowanie dla Komisji do Spraw Kontroli Państwowej sprawozdania z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2021 roku (druk nr 2346) w zakresie działania Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-4.8" who="#ProkuratoriaGeneralnaRzeczypospolitejPolskiej">W posiedzeniu udział wzięli: Maciej Małecki sekretarz stanu i Piotr Pyzik podsekretarz stanu w Ministerstwie Aktywów Państwowych wraz ze współpracownikami, Edward Siarka sekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska wraz ze współpracownikami, Izabela Antos podsekretarz stanu, zastępca szefa Kancelarii Prezesa Rady Ministrów wraz ze współpracownikami, Aleksandra Szwemberg dyrektor Departamentu Finansowania Sfery Gospodarczej Ministerstwa Finansów            wraz ze współpracownikami, Dominik Bąk zastępca prezesa zarządu Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej wraz ze współpracownikami, Andrzej Głowacki wiceprezes Państwowej Agencji Atomistyki wraz ze współpracownikami, Magdalena Gosk zastępca głównego inspektora ochrony środowiska, Bartosz Korkozowicz dyrektor generalny Urzędu Regulacji Energetyki wraz ze współpracownikami, Piotr Wojtacha wiceprezes Wyższego Urzędu Górniczego wraz ze współpracownikami, Angelika Kraśnicka-Gniewek dyrektor Biura Budżetowo-Administracyjnego Prokuratorii Generalnej RP wraz ze współpracownikami, Maciej Maciejewski pełniący obowiązki dyrektor Departamentu Gospodarki, Skarbu Państwa i Prywatyzacji Najwyższej Izby Kontroli wraz ze współpracownikami, Agnieszka Bernaś-Coşkun pełniący obowiązki wicedyrektor Departamentu Administracji Publicznej i Dariusz Bojanowski pełniący obowiązki wicedyrektor Departamentu Środowiska Najwyższej Izby Kontroli wraz ze współpracownikami.</u>
+          <u xml:id="u-4.9" who="#ProkuratoriaGeneralnaRzeczypospolitejPolskiej">W posiedzeniu udział wzięli pracownicy Kancelarii Sejmu: Igor Amarowicz, Aleksandra Kacprzak i Łukasz Żylik – z sekretariatu Komisji w Biurze Komisji Sejmowych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Szanowni państwo, będziemy zaczynać. Były pewne kłopoty z kworum, ale z tego, co wiem, już mamy. Wątłe, ale jest, a zatem zaczynamy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#Gloszsali">Trochę głośniej, panie przewodniczący, bo nie słychać.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Na razie to była tylko zapowiedź rozpoczęcia, a teraz będzie rozpoczęcie. Były kłopoty z kworum, więc czekaliśmy na kworum, ale dotarło, dlatego możemy zacząć.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Witam serdecznie wszystkich państwa. Otwieram posiedzenie Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych. Witam państwa posłów i wszystkich gości biorących udział w dzisiejszym posiedzeniu. Protokoły ze 103. i 104. posiedzenia Komisji, wobec niewniesienia uwag, uważam za przyjęte. Chyba że ktoś teraz ma uwagi, ale takowych nie widzę. Formalnie stwierdzam też kworum.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Porządek posiedzenia przewiduje w punkcie pierwszym – rozpatrzenie i zaopiniowanie dla Komisji Finansów Publicznych sprawozdania z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2021 r. (druk nr 2306) wraz z analizą Najwyższej Izby Kontroli (druk nr 2347) w zakresie właściwym dla Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych; w punkcie drugim – rozpatrzenie projektu planu pracy Komisji na okres od 1 lipca do 31 grudnia 2022 r. oraz w punkcie trzecim – rozpatrzenie i zaopiniowanie dla Komisji do Spraw Kontroli Państwowej sprawozdania z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2021 roku (druk nr 2346) w zakresie działania Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-7.3" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Tak wygląda program na dziś, szanowni państwo, a jutro o godzinie 8.00 rano będziemy zajmować się ustawą – nazwijmy to w taki sposób – o dopłatach do węgla, czyli tym, co zapowiedział rząd, żeby nasi obywatele mogli przed zimą nabyć węgiel po w miarę ustabilizowanej cenie. Czy są uwagi do porządku dziennego? Nie widzę. Stwierdzam, że porządek został zaakceptowany.</u>
+          <u xml:id="u-7.4" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Teraz przywitam oficjalnie naszych gości. W związku z tym, że będziemy omawiać wiele części budżetowych, lista gości jest dziś wielostronicowa. Witam panią Izabelę Antos, podsekretarza stanu, zastępcę szefa Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Witam panią Ewę Bałchanowską, dyrektor Biura Budżetowo-Finansowego, Kadr i Szkolenia Wyższego Urzędu Górniczego. Witam panią Monikę Banaś, dyrektor Biura Budżetowo-Finansowego – cz. 16 i 23 w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów; pana Dominika Bąka, zastępcę prezesa zarządu Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Witam panią Agnieszkę Bernaś-Coşkun, pełniącą obowiązki wicedyrektor Departamentu Administracji Publicznej Najwyższej Izby Kontroli; pana Dariusza Bojanowskiego, pełniącego obowiązki wicedyrektora Departamentu Środowiska w Najwyższej Izbie Kontroli. Witam panią Elwirę Bubel-Malinowską, dyrektor Departamentu Budżetu i Finansów w Ministerstwie Aktywów Państwowych. Witam panią Magdalenę Bury, radcę w Wydziale Finansowania Gospodarki i Energii w Ministerstwie Finansów; pana Andrzeja Chwasa, naczelnika wydziału w Departamencie Energii Jądrowej w Ministerstwie Klimatu i Środowiska; panią Monikę Czarnowską, starszego specjalistę z Państwowej Agencji Atomistyki; pana Andrzeja Czerskiego, głównego księgowego Lasów Państwowych; panią Joannę Darską, zastępcę dyrektora Departamentu Gospodarki Odpadami w Ministerstwie Klimatu i Środowiska; pana Andrzeja Głowackiego, wiceprezesa Państwowej Agencji Atomistyki. Witam panią Magdalenę Gosk, zastępcę głównego inspektora ochrony środowiska; pana Macieja Janickiego, dyrektora Departamentu Audytu i Kontroli Wewnętrznej Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej; panią Bożenę Karecką, główną księgową, wicedyrektor Biura Budżetowo-Administracyjnego w Prokuratorii Generalnej RP.</u>
+          <u xml:id="u-7.5" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Witam panią Annę Kłopotek, doradcę ekonomicznego w Najwyższej Izbie Kontroli; pana Arkadiusza Kobusa, naczelnika wydziału w Ministerstwie Finansów; panią Agnieszkę Kołakowską, doradcę ekonomicznego w Departamencie Środowiska w Najwyższej Izbie Kontroli; pana Bartosza Korkozowicza, dyrektora generalnego Urzędu Regulacji Energetyki; panią Angelikę Kraśnicką-Gniewek, dyrektor Biura Budżetowo-Administracyjnego w Prokuratorii Generalnej RP; panią Dorotę Król, zastępcę dyrektora Departamentu Administracyjno-Finansowego w Głównym Inspektoracie Ochrony Środowiska. Witam panią Katarzynę Krzywdę, dyrektor generalną Państwowej Agencji Atomistyki; pana Mariusza Kujawskiego, zastępcę głównego księgowego w Głównym Inspektoracie Ochrony Środowiska. Witam pana Macieja Maciejewskiego, pełniącego obowiązki dyrektora Departamentu Gospodarki, Skarbu Państwa i Prywatyzacji w Najwyższej Izbie Kontroli; panią Ewę Majewską, dyrektor Departamentu Budżetu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska; pana Macieja Małeckiego, sekretarza stanu w Ministerstwie Aktywów Państwowych; panią Elżbietę Milewską, zastępcę dyrektora Departamentu Finansowania Sfery Gospodarczej w Ministerstwie Finansów; panią Annę Nałęcz, dyrektor generalną w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Witam panią Katarzynę Nałęcz, naczelnik wydziału w Departamencie Budżetu i Finansów w Ministerstwie Aktywów Państwowych; panią Agnieszkę Ogrodniczek, głównego specjalistę w Departamencie Górnictwa w Ministerstwie Aktywów Państwowych; pana Lecha Oniszczenkę, doradcę ekonomicznego w Najwyższej Izbie Kontroli.</u>
+          <u xml:id="u-7.6" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Witam pana Jacka Ozdobę, sekretarza stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska; panią Karolinę Parzyszek, głównego specjalistę w Departamencie Górnictwa w Ministerstwie Aktywów Państwowych; pana Damiana Pazio, głównego specjalistę kontroli państwowej w NIK; pana Grzegorza Pazurę, dyrektora Departamentu Instrumentów Rozwojowych w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów; pana Krzysztofa Piekarza, dyrektora Departamentu Planowania i Sprawozdawczości Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Witam pana Rafała Pikusa, głównego specjalistę kontroli państwowej w NIK; panią Annę Pogorzelską-Fuz, głównego specjalistę w Departamencie Energii Jądrowej w Ministerstwie Klimatu i Środowiska; panią Małgorzatę Przyłuską-Troć, głównego specjalistę w Departamencie Instytucji Płatniczej w Ministerstwie Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-7.7" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Witam pana Piotra Pyzika, podsekretarza stanu w Ministerstwie Aktywów Państwowych; pana Arkadiusza Ramędę, naczelnika wydziału w Ministerstwie Finansów, panią Elżbietę Rolibiecką, główną księgową Urzędu Regulacji Energetyki; pana Pawła Różyckiego, dyrektora Departamentu Strategii i Planowania Transformacji Klimatycznej w Ministerstwie Klimatu i Środowiska; pana Edwarda Siarkę, sekretarza stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska, pełnomocnika rządu ds. leśnictwa i łowiectwa; panią Natalię Siarniak, specjalistę w Departamencie Elektroenergetyki i Gazu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska; panią Małgorzatę Siedlecką-Mróz, naczelnik wydziału w Departamencie Budżetu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska.</u>
+          <u xml:id="u-7.8" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Witam panią Bożenę Skrzyńską, doradcę w Departamencie Audytu i Kontroli Wewnętrznej w Narodowym Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej; panią Annę Sobczak, naczelnik wydziału w Ministerstwie Finansów; panią Aleksandrę Szwemberg, dyrektor Departamentu Finansowania Sfery Gospodarczej Ministerstwa Finansów; pana Szymona Tumielewicza, zastępcę dyrektora Departamentu Ochrony Powietrza i Polityki Miejskiej w Ministerstwie Klimatu i Środowiska; panią Joannę Urbaniak, zastępcę dyrektora Departamentu Budżetu, główną księgową resortu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska; pana Piotra Wojtachę, wiceprezesa Wyższego Urzędu Górniczego.</u>
+          <u xml:id="u-7.9" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Witam pana Wojciecha Woźniaka, doradcę prawnego w Departamencie Gospodarki, Skarbu Państwa i Prywatyzacji Najwyższej Izby Kontroli; panią Agnieszkę Załogę, naczelnik wydziału w Departamencie Strategii i Planowania Transformacji Klimatycznej Ministerstwa Klimatu i Środowiska, oraz panią Idalię Zdrodowską, dyrektor Departamentu Administracyjno-Finansowego w Głównym Inspektoracie Ochrony Środowiska.</u>
+          <u xml:id="u-7.10" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">To są wszystkie osoby, które miałem na liście gości. Witam państwa bardzo serdecznie. Jeżeli któreś nazwisko przekręciłem, to przepraszam, ale niestety nie znam wszystkich państwa.</u>
+          <u xml:id="u-7.11" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Szanowni państwo, tak jak powiedziałem, w punkcie pierwszym przewidujemy rozpatrzenie i zaopiniowanie dla Komisji Finansów Publicznych sprawozdania z wykonania budżetu za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2021 r. Przystępujemy do realizacji porządku dziennego. Rozpatrywanie części budżetowych będzie się odbywało w następującym porządku: przedstawienie najistotniejszych informacji o wykonaniu budżetu w zakresie kolejnych części przez właściwego dysponenta części, przedstawienie przez przedstawiciela NIK najistotniejszych informacji o wynikach kontroli w tym zakresie, wystąpienie posła koreferenta, ewentualna dyskusja posłów i odpowiedzi na zadane pytania oraz pojawiające się wątpliwości, jeżeli zostaną zgłoszone, wreszcie, głosowanie nad wnioskiem o pozytywne bądź negatywne zaopiniowanie sprawozdania z wykonania budżetu państwa w zakresie danej części budżetowej.</u>
+          <u xml:id="u-7.12" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Przystępujemy do omówienia pierwszej części budżetowej. Bardzo proszę pana ministra Edwarda Siarkę, sekretarza stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska, o przedstawienie informacji o wykonaniu budżetu w ramach części budżetowej 47 – Energia. Panie ministrze, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaEdwardSiarka">Dziękuję, panie przewodniczący. Wysoka Komisjo, mam zaszczyt przedstawić informację na temat wykonania budżetu państwa za 2021 r. w części 47 – Energia.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaEdwardSiarka">Na początku chcę powiedzieć, że z tej części budżetowej były finansowane zadania, które są w zakresie działania Ministerstwa Klimatu i Środowiska, Agencji Rezerw Materiałowych, która w lutym 2021 r. została przekształcona w Rządową Agencję Rezerw Strategicznych i przeszła pod jurysdykcję, nadzór prezesa Rady Ministrów. W ramach tej części budżetowej funkcjonował także Fundusz Wypłaty Różnicy Cen oraz były realizowane zadania związane z wdrażaniem programu operacyjnego „Infrastruktura i środowisko”.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaEdwardSiarka">Jeśli chodzi o dochody w tej części budżetowej, to one nie są duże – jest to zaledwie kwota 2200 tys. zł. Dochody to głównie odsetki od dotacji i płatności przekazywanych beneficjentom w związku z realizacją programu operacyjnego „Infrastruktura i środowisko” na lata 2014–2020. Dochody w tej części, tak jak powiedziałem, zostały wykonane.</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaEdwardSiarka">Jeśli chodzi o wydatki, to w części 47 ukształtowały się one ostatecznie na poziomie 2 023 000 tys. zł i zostały wykonane w wysokości 97% planu wydatków. Największą pozycję w tej kwocie stanowiły środki europejskie w wysokości 1 791 000 tys. zł oraz środki budżetu państwa w wysokości 232 000 tys. zł. W ramach budżetu państwa, czyli tych 232 000 tys. zł, przeznaczono 122 000 tys. zł na utrzymanie rezerw strategicznych – środki przekazano do Agencji Rezerw Materiałowych w formie dotacji. Na zapewnienie funkcjonowania i obsługę Ministerstwa Klimatu i Środowiska zostało przeznaczonych 33 000 tys. zł, z czego 20 000 tys. zł na wynagrodzenia. Na wsparcie techniczne Instytucji Pośredniczącej oraz Instytucji Wdrażającej w zakresie wdrażania programu operacyjnego „Infrastruktura i środowisko” przeznaczono 25 000 tys. zł. Z kolei 21 000 tys. zł przeznaczono na sfinansowanie składek z tytułu członkostwa Polski w organizacjach międzynarodowych.</u>
+          <u xml:id="u-8.4" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaEdwardSiarka">Ponadto 14 000 tys. zł wydatkowano na zapewnienie bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej kraju – w tej kwocie 13 000 tys. zł stanowiła dotacja celowa, a 1000 tys. zł został przeznaczony na realizację wieloletniego „Programu polskiej energetyki jądrowej”. Dokładnie 10 500 tys. zł zostało przeznaczonych na opłatę na rzecz gminy Rożan, na terenie której znajduje się Krajowe Składowisko Odpadów Promieniotwórczych. Jeszcze jedna duża pozycja w ramach tych środków to 7000 tys. zł na prowadzenie badań statystycznych w zakresie paliw, energii, energetyki i ciepłownictwa.</u>
+          <u xml:id="u-8.5" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaEdwardSiarka">Jeżeli chodzi o wynagrodzenia w części budżetowej 47 – Energia, to w 2021 r. na ten cel wydano łącznie 27 000 tys. zł, a przeciętne roczne zatrudnienie wyniosło 206 osób.</u>
+          <u xml:id="u-8.6" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaEdwardSiarka">Dotacje podmiotowe w tej części budżetowej otrzymała Agencja Rezerw Materiałowych – 15 000 tys. zł oraz Zakład Unieszkodliwiania Odpadów Promieniotwórczych w Otwocku-Świerku – 7000 tys. zł. Dotacje celowe związane z tą częścią budżetową były następujące: dotacje dla Agencji Rezerw Materiałowych w wysokości 107 000 tys. zł na realizację zadań w zakresie utrzymania, tworzenia, udostępniania, likwidacji oraz finansowania rezerw strategicznych na podstawie ustawy z 2010 r. o rezerwach strategicznych; dotacje na organizacje badawcze w łącznej wysokości 6000 tys. zł w związku z realizacją zadań z zakresu bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej kraju oraz dotacja dla Instytutu Nafty i Gazu w wysokości 84 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-8.7" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaEdwardSiarka">W ramach programów wieloletnich w tej części budżetowej jest realizowany                        „Program polskiej energetyki jądrowej”. Ze środków budżetu państwa łącznie na realizację tego programu wydatkowano 1500 tys. zł, z czego Ministerstwo Klimatu i Środowiska wydało 900 tys. zł, natomiast pozostałe wydatki w wysokości 580 tys. zł zostały pokryte przez Państwową Agencję Atomistyki.</u>
+          <u xml:id="u-8.8" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaEdwardSiarka">Jeżeli chodzi o państwowe fundusze celowe, to w ramach omawianej części budżetowej znajduje się Fundusz Wypłaty Różnicy Cen. Stan środków funduszu na początku roku wynosił 52 000 tys. zł, przychody w ciągu roku wyniosły 169 000 tys. zł, wydatki – czy raczej koszty – wyniosły 207 000 tys. zł. Fundusz się bilansuje, stan środków na koniec 2021 r. wyniósł 14 000 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-8.9" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaEdwardSiarka">I jeszcze krótka informacja na temat części budżetowej 83 – Rezerwy celowe. W ramach tej części realizowana jest rezerwa w poz. 24, czyli Ochrona odbiorcy wrażliwego energii elektrycznej. W minionym roku z tej rezerwy wydatkowano środki w wysokości 10 300 tys. zł, które były wypłacane przez gminy odbiorcom wrażliwym, generalnie w formie przyznawanego dodatku mieszkaniowego.</u>
+          <u xml:id="u-8.10" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaEdwardSiarka">Panie przewodniczący, myślę, że to tyle tytułem wprowadzenia, jeśli chodzi o realizację budżetu w tej części budżetowej. Wnosimy o przyjęcie sprawozdania z realizacji dochodów i wydatków części budżetowej 47 – Energia.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Bardzo dziękuję, panie ministrze. Szanowni państwo, ponieważ mamy do omówienia wiele punktów, miałbym propozycję, aby pan minister od razu zreferował część 51 – Klimat, a później przeszlibyśmy do przedstawienia opinii przez Najwyższą Izbę Kontroli.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka">Jeśli chodzi o część budżetową 51 – Klimat, to…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Prośba o skondensowaną informację, bo punktów do rozpatrzenia mamy tyle, że będziemy tutaj siedzieć do wieczora.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#Gloszsali">Wszystko jest opisane w materiałach.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka">Panie przewodniczący, szanowni państwo, jeżeli chodzi o część 51 – Klimat, to najważniejszą pozycją dochodową są dochody w wysokości 24 636 000 tys. zł z tytułu sprzedaży uprawnień do emisji gazów cieplarnianych. To jest najpoważniejsza pozycja po stronie dochodów.</u>
+          <u xml:id="u-14.1" who="#SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka">Jeżeli natomiast chodzi o wydatki, to w tej części budżetowej wydatkowano kwotę 3 107 000 tys. zł. Największe pozycje po stronie wydatków stanowią środki budżetu Unii Europejskiej – 2 727 000 tys. zł i środki budżetu państwa – 380 000 tys. zł. Kwota związana ze środkami europejskimi to przede wszystkim realizacja wypłat dla beneficjentów w ramach programu operacyjnego „Infrastruktura i środowisko 2014–2020”, priorytet II – Gospodarka odpadami i ochrona powietrza. Jak powiedziałem, to były głównie wypłaty dla beneficjentów w ramach realizacji tego programu. Z kolei 3000 tys. zł to kwota na realizację projektów, których beneficjentem był Główny Inspektorat Ochrony Środowiska.</u>
+          <u xml:id="u-14.2" who="#SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka">Jeżeli chodzi o wydatkowaną z budżetu państwa kwotę 380 000 tys. zł, to te środki były przeznaczone głównie na zapewnienie funkcjonowania Głównego Inspektoratu Ochrony Środowiska – 233 000 tys. zł, natomiast na potrzeby ministerstwa wydatkowano 68 000 tys. zł. Wsparcie techniczne ministra oraz Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w związku z wdrażaniem programu operacyjnego „Infrastruktura i środowisko” pochłonęło kwotę 42 000 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-14.3" who="#SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka">Wnosimy o przyjęcie informacji i sprawozdania z wykonania tej części budżetowej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję bardzo. Jeżeli chodzi o część budżetową 51 – Klimat, to jeszcze poproszę o przedstawienie informacji odnośnie do państwowej osoby prawnej, Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Proszę o zabranie głosu pana prezesa Dominika Bąka.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#ZastepcaprezesazarzaduNarodowegoFunduszuOchronySrodowiskaiGospodarkiWodnejDominikBak">Szanowny panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, szanowni panowie ministrowie, szanowni państwo, w imieniu prezesa zarządu Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej chciałbym powiedzieć kilka słów na temat wyników działalności NFOŚiGW w 2021 r. Na samym początku powiem, że pod wieloma względami 2021 r. był rekordowy, jeżeli chodzi o całą 33-letnią działalność Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.</u>
+          <u xml:id="u-16.1" who="#ZastepcaprezesazarzaduNarodowegoFunduszuOchronySrodowiskaiGospodarkiWodnejDominikBak">Rozpocznę od przychodów. Zrealizowaliśmy je w kwocie 5 300 000 tys. zł, tj. 1 500 000 tys. zł więcej, niż zakładał plan, i 40% więcej niż przychody, które zrealizowaliśmy w 2020 r. Wynikało to głównie z tego, że otrzymaliśmy przychody ze sprzedaży uprawnień do emisji w ramach Funduszu Modernizacyjnego, była to kwota 1 500 000 tys. zł, oraz zrealizowaliśmy większe przychody z tytułu opłaty emisyjnej o ok. 500 000 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-16.2" who="#ZastepcaprezesazarzaduNarodowegoFunduszuOchronySrodowiskaiGospodarkiWodnejDominikBak">Jeżeli chodzi o wydatki, to także tutaj zanotowaliśmy wielkości największe w historii. Narodowy Fundusz obsługiwał wypłaty środków pozostających w naszej dyspozycji w kwocie 9 650 000 tys. zł. Jeśli chodzi o strukturę tych wypłat, to 4 700 000 tys. zł stanowiły dotacje ujęte bezpośrednio w planie finansowym, 1 800 000 tys. zł to były pożyczki, a 3 150 000 tys. zł to głównie środki kończącej się perspektywy finansowej POIŚ 2014–2020. Z kolei 75% kwoty wydatkowanych środków stanowiły środki przeznaczone na dziedzinę związaną z ochroną klimatu i atmosfery. Główne pozycje to oczywiście programy „Czyste powietrze” i „Mój prąd”.</u>
+          <u xml:id="u-16.3" who="#ZastepcaprezesazarzaduNarodowegoFunduszuOchronySrodowiskaiGospodarkiWodnejDominikBak">Ponadto wspieraliśmy wiele przedsięwzięć z zakresu adaptacji do zmian klimatu, w tym m.in. rozbudowę stacji uzdatniania wody, rozbudowę sieci wodociągów, a także zagospodarowanie wód opadowych. Czyniliśmy to nie tylko ze środków własnych, można powiedzieć, że lwia część wydatków pochodziła ze środków programu operacyjnego „Infrastruktura i środowisko”.</u>
+          <u xml:id="u-16.4" who="#ZastepcaprezesazarzaduNarodowegoFunduszuOchronySrodowiskaiGospodarkiWodnejDominikBak">Perspektywa wdrażania środków unijnych dobiega końca. W tym momencie mamy zaalokowanych 94% dostępnej alokacji, tj. ok. 1400 umów na kwotę ponad 20 000 000 tys. zł. Te środki pozwoliły wygenerować inwestycje o wartości ok. 40 000 000 tys. zł. Jak powiedziałem, perspektywa dobiega końca. W tym momencie trwają intensywne wypłaty środków i powoli rozliczamy już projekty.</u>
+          <u xml:id="u-16.5" who="#ZastepcaprezesazarzaduNarodowegoFunduszuOchronySrodowiskaiGospodarkiWodnejDominikBak">Jeżeli chodzi o Fundusz Modernizacyjny, to na koniec jeszcze powiem, że mamy aktywnych 11 programów priorytetowych, a łączna kwota zaalokowana w tych programach to 12 600 000 tys. zł. Cztery kolejne obszary priorytetowe czekają na akceptację ze strony Komitetu Inwestycyjnego EBI.</u>
+          <u xml:id="u-16.6" who="#ZastepcaprezesazarzaduNarodowegoFunduszuOchronySrodowiskaiGospodarkiWodnejDominikBak">Szanowni państwo, w imieniu prezesa zarządu Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej zwracam się do Wysokiej Komisji o z uprzejmą prośbą o pozytywne zaopiniowanie sprawozdania dla Komisji Finansów Publicznych. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję, panie prezesie. Proszę o przedstawienie opinii przez przedstawicieli Najwyższej Izby Kontroli. Od razu do obydwu punktów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PelniacyobowiazkidyrektorDepartamentuGospodarkiSkarbuPanstwaiPrywatyzacjiNajwyzszejIzbyKontroliMaciejMaciejewski">Dzień dobry, nazywam się Maciej Maciejewski, kieruję Departamentem Gospodarki w Najwyższej Izbie Kontroli. Panie przewodniczący, żeby zachować kolejność, odniosę się do wykonania budżetu państwa w części 47 – Energia. Dziękuję panu ministrowi za szczegółowe przedstawienie danych liczbowych, dzięki temu nie muszę już ich przytaczać – wychodzę tu naprzeciw prośbie pana przewodniczącego o skondensowane wypowiedzi. Natomiast od razu przejdę do przedstawienia informacji na temat przebiegu naszej kontroli i oceny, którą się ona zakończyła.</u>
+          <u xml:id="u-18.1" who="#PelniacyobowiazkidyrektorDepartamentuGospodarkiSkarbuPanstwaiPrywatyzacjiNajwyzszejIzbyKontroliMaciejMaciejewski">Najwyższa Izba Kontroli oceniła pozytywnie wykonanie budżetu państwa w 2021 r. w części – Energia przez ministra klimat i środowiska. Minister prawidłowo gromadził dochody budżetowe, a wydatki budżetu państwa i budżetu środków europejskich dokonane zostały w sposób legalny, celowy oraz gospodarny, także pod względem prawidłowości udzielania i rozliczania dotacji oraz ponoszenia wydatków bieżących i majątkowych. Zbadaliśmy 25,7% wydatków w tej części, w tym również wydatki zrealizowane przez dysponenta III stopnia. Minister dokonywał również okresowych ocen ponoszonych wydatków. Łączne sprawozdania budżetowe za rok 2021, a także sprawozdania finansowe za IV kwartał 2021 r. w zakresie operacji finansowych dysponent części 47 – Energia sporządził na podstawie danych zawartych w sprawozdaniach jednostkowych.</u>
+          <u xml:id="u-18.2" who="#PelniacyobowiazkidyrektorDepartamentuGospodarkiSkarbuPanstwaiPrywatyzacjiNajwyzszejIzbyKontroliMaciejMaciejewski">Dane wykazane w tych sprawozdaniach wynikały z ewidencji, a przyjęty system kontroli zarządczej zapewniał w sposób racjonalny prawidłowość i rzetelność sporządzania sprawozdań budżetowych, w tym z budżetu środków europejskich, sprawozdań w zakresie operacji finansowych sporządzonych przez dysponenta I stopnia. Skontrolowane sprawozdania sporządzono w terminach i prawidłowo pod względem merytorycznym oraz formalno-rachunkowym – to jeśli chodzi o dysponenta I stopnia.</u>
+          <u xml:id="u-18.3" who="#PelniacyobowiazkidyrektorDepartamentuGospodarkiSkarbuPanstwaiPrywatyzacjiNajwyzszejIzbyKontroliMaciejMaciejewski">Natomiast jeżeli chodzi o dysponenta III stopnia, to tutaj stwierdziliśmy szereg nieprawidłowości w zakresie… Przede wszystkim chciałbym podkreślić, że te nieprawidłowości nie miały istotnego wpływu na wykonanie budżetu i na naszą ocenę, tak że w tym sensie były niematerialne. Niemniej jednak stanowiły naruszenie przepisów prawa i dotyczyły wyłącznie dysponenta III stopnia. Chodziło o niezgodność prowadzonej ewidencji rozrachunków z przepisami ustawy o rachunkowości, rozporządzeniem ministra rozwoju i finansów oraz z zasadami polityki rachunkowości dysponenta III stopnia. Nieprawidłowo dokonano także wyceny składki do instytucji międzynarodowej, wykazanej jako zobowiązanie. Stwierdziliśmy także przypadek nienaliczenia w 2021 r. przez dysponenta III stopnia odsetek od zaległości wykazanej w sprawozdaniu Rb-27, co z kolei było niezgodne z przepisami ustawy o finansach publicznych. Wystąpiła także konieczność zapłacenia odsetek od nieterminowej płatności na rzecz urzędu skarbowego.</u>
+          <u xml:id="u-18.4" who="#PelniacyobowiazkidyrektorDepartamentuGospodarkiSkarbuPanstwaiPrywatyzacjiNajwyzszejIzbyKontroliMaciejMaciejewski">Tak jak podkreśliłem, odnotowaliśmy te nieprawidłowości, ale one nie wpłynęły na naszą ogólną ocenę, której kalkulację macie państwo przedstawioną na końcu w załączniku 6.1 do informacji. To wszystko z mojej strony, dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Kto to jest ten dysponent III stopnia?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#PelniacyobowiazkidyrektordepartamentuNIKMaciejMaciejewski">Dysponent III stopnia to jest dyrektor generalny ministerstwa.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję za wyjaśnienie. To była opinia NIK do części…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#PelniacyobowiazkidyrektordepartamentuNIKMaciejMaciejewski">Do części 47.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">A zatem teraz poprosimy o opinię do części 51, zgadza się?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#PelniacyobowiazkiwicedyrektorDepartamentuSrodowiskaNajwyzszejIzbyKontroliDariuszBojanowski">Tak, jeżeli pan przewodniczący pozwoli, to chciałbym zaprezentować ocenę wykonania budżetu w części 51.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#PelniacyobowiazkiwicedyrektordepartamentuNIKDariuszBojanowski">Dariusz Bojanowski, Departament Środowiska Najwyższej Izby Kontroli. Najpierw ocena części 51, a potem również ocena dotycząca Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska.</u>
+          <u xml:id="u-26.1" who="#PelniacyobowiazkiwicedyrektordepartamentuNIKDariuszBojanowski">Wysoka Komisjo, nie będę powtarzał tego, co zostało powiedziane wcześniej, czyli danych liczbowych, ograniczę się tylko do ustaleń kontroli. To były dwie kontrole, jedna została przeprowadzona w Ministerstwie Klimatu i Środowiska w zakresie części 51, natomiast druga kontrola, dotycząca wykonania planu finansowego, została przeprowadzona w Głównym Inspektoracie Ochrony Środowiska. NIK negatywnie oceniła w tym zakresie GIOŚ. O szczegółach i przyczynach powiem za chwilę.</u>
+          <u xml:id="u-26.2" who="#PelniacyobowiazkiwicedyrektordepartamentuNIKDariuszBojanowski">Jeżeli chodzi o Ministerstwo Klimatu i Środowiska, to w ramach prac nad nowelizacją ustawy budżetowej w 2021 r. minister klimatu wystąpił do ministra finansów o zwiększenie wydatków w części 51, w tym wydatków inwestycyjnych i zakupów inwestycyjnych, w kwocie blisko 11 500 tys. zł. Te wydatki były planowane pierwotnie do realizacji w 2022 r., przy czym z uwagi na to, że nie zweryfikowano rzetelnie możliwości wykorzystania tych środków w 2021 r., w całości zostały one ujęte w wydatkach majątkowych niewygasających z upływem roku 2021.</u>
+          <u xml:id="u-26.3" who="#PelniacyobowiazkiwicedyrektordepartamentuNIKDariuszBojanowski">Jeżeli chodzi o kwestię GIOŚ, to… Może jeszcze kilka zdań na temat ministerstwa. W zakresie wydatków budżetu państwa w części 51 stwierdzono również, że na skutek zaakceptowania w ministerstwie dofinansowania ze środków Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie zadania obejmującego finansowanie wojewódzkich inspektoratów ochrony środowiska, poprzez poz. 59 rezerw, wydatki w kwocie blisko 7600 tys. zł zostały dokonane przez GIOŚ z naruszeniem prawa, co stanowiło naruszenie art. 44 ust. 2 ustawy o finansach publicznych i było niezgodne z zasadą przejrzystości finansów publicznych. WIOŚ powinny być bowiem finansowane z części 85, a nie z części 51. Należy przy tym zaznaczyć, że te wydatki w dużej części zostały przeznaczone na zakup samochodów, które następnie zostały przekazane, jako zbędne, do WIOŚ-ów.</u>
+          <u xml:id="u-26.4" who="#PelniacyobowiazkiwicedyrektordepartamentuNIKDariuszBojanowski">Jeśli chodzi o dysponenta III stopnia, czyli Ministerstwo Klimatu i Środowiska, to w badanej próbie nie stwierdzono wydatków niecelowych. W odniesieniu do czterech spośród sześciu zamówień poddanych szczegółowej analizie stwierdzono pewne uchybienia, ale nie będę mówił o nich szerzej, ponieważ nie są to jakieś istotne kwestie.</u>
+          <u xml:id="u-26.5" who="#PelniacyobowiazkiwicedyrektordepartamentuNIKDariuszBojanowski">Z kolei w odniesieniu do GIOŚ w badanej próbie wydatków stwierdzono wydatki w wysokości blisko 7500 tys. zł na zakup wspomnianych samochodów, który został dokonany z naruszeniem przepisów ustawy – Prawo zamówień publicznych, z uwagi na to, że główny inspektor, jako zamawiający, udzielił zamówienia publicznego, zmieniając wielkość i wartość zamówienia już po wyborze oferty i rozstrzygnięciu postępowania. Ponadto nie dotrzymał 30-dniowego terminu publikacji ogłoszenia o wykonaniu umowy.</u>
+          <u xml:id="u-26.6" who="#PelniacyobowiazkiwicedyrektordepartamentuNIKDariuszBojanowski">Jeżeli chodzi o kwestie związane ze sprawozdawczością i księgami, to sprawozdania GIOŚ zostały sporządzone na podstawie ksiąg rachunkowych prowadzonych niezgodnie z art. 24 oraz art. 5 ustawy o rachunkowości. Zapisy w księgach rachunkowych GIOŚ w zakresie daty operacji były niezgodne z datami wynikającymi z dowodów księgowych, a ponadto nie zostały spełnione wymogi trwałości zapisów, zgodnie z art. 23 ustawy o rachunkowości. Dopiero w styczniu 2022 r. został wprowadzony i zatwierdzony w księgach rachunkowych GIOŚ bilans otwarcia za 2021 r. Księgi rachunkowe za poszczególne okresy sprawozdawcze od stycznia do listopada 2021 r. zostały zatwierdzone dopiero w styczniu 2022 r., zaś księgi rachunkowe za grudzień 2021 r. nie zostały zamknięte do zakończenia kontroli, czyli do marca 2022 r.</u>
+          <u xml:id="u-26.7" who="#PelniacyobowiazkiwicedyrektordepartamentuNIKDariuszBojanowski">Stwierdzono także, że dokumenty księgowe ujmowano w innych okresach sprawozdawczych, niż wskazywała na to data operacji gospodarczej. Na dzień zakończenia kontroli nie była również znana wiarygodna kwota zobowiązań GIOŚ według stanu na 31 grudnia 2021 r. Na podstawie dziennika weryfikacji za okres styczeń–luty 2022 r. stwierdzono, że dowody księgowe dotyczące operacji gospodarczych z 2021 r. zostały ujęte w księgach rachunkowych roku 2022. Ponadto sprawozdania GIOŚ – sprawozdanie Rb-27 i Rb-28 za 2021 r. – zawierały merytoryczne błędy. To wszystko złożyło się na negatywną ocenę dla GIOŚ.</u>
+          <u xml:id="u-26.8" who="#PelniacyobowiazkiwicedyrektordepartamentuNIKDariuszBojanowski">Stwierdzone w toku kontroli nieprawidłowości w GIOŚ, w szczególności w obszarze rachunkowości, w ocenie Najwyższej Izby Kontroli miały swoje podłoże w niewłaściwej identyfikacji ryzyka oraz w niepodjęciu skutecznych działań zaradczych, pomimo że w latach 2019–2021 pracownicy GIOŚ informowali kierownictwo o nieprawidłowościach.</u>
+          <u xml:id="u-26.9" who="#PelniacyobowiazkiwicedyrektordepartamentuNIKDariuszBojanowski">Jeśli chodzi o Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, to NIK oceniła w tym przypadku pozytywnie wykonanie planu finansowego w roku 2021. O kwotach nie będę mówił, pan prezes już sporo na ten temat powiedział, natomiast chcę powiedzieć, że na podstawie badania dowodów księgowych stwierdzono, że wydatki były celowe i gospodarne, zostały poniesione zgodnie z przepisami prawa i prawidłowo udokumentowane. Stwierdzono pewne, można powiedzieć drobne nieprawidłowości polegające przede wszystkim na przewlekłym rozpatrywaniu wniosków o dofinansowanie w ramach programu „Mój prąd”.</u>
+          <u xml:id="u-26.10" who="#PelniacyobowiazkiwicedyrektordepartamentuNIKDariuszBojanowski">Stwierdzono również nieprawidłowości wskazujące na słabość ustalonych mechanizmów kontroli zarządczej, polegające przede wszystkim na zawieraniu aneksów do umów o dofinansowanie po upływie terminów wyznaczonych na zakończenie realizacji przedsięwzięcia, zawieraniu umów-zleceń, których charakter wyczerpywał znamiona stosunku pracy określony w art. 22 Kodeksu pracy, jak również nieaktualizowaniu planu postępowań o udzielenie zamówień publicznych. Ponadto stwierdzono, że nie zostały w pełni zrealizowane wnioski NIK sformułowane po kontrolach wykonania budżetu państwa w latach ubiegłych, pomimo że NFOŚiGW informował o ich wdrażaniu.</u>
+          <u xml:id="u-26.11" who="#PelniacyobowiazkiwicedyrektordepartamentuNIKDariuszBojanowski">To wszystko, dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-27">
+          <u xml:id="u-27.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję. O zabranie głosu proszę teraz pana posła Rafała Bochenka. Bardzo proszę, panie pośle.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-28">
+          <u xml:id="u-28.0" who="#PoselRafalBochenek">Panie przewodniczący, szanowna pani minister, szanowni panowie ministrowie, panie i panowie posłowie, mam zaszczyt, w zastępstwie, przedstawić koreferat do części 47 budżetu państwa. Właściwie w swojej istocie koreferat powinien być uzupełnieniem sprawozdania, ale tutaj już wszystko padło, padły także kwoty, jeżeli chodzi o dochody i wydatki.</u>
+          <u xml:id="u-28.1" who="#PoselRafalBochenek">Dlatego powiem tylko tyle, że w części 47 – Energia minister klimatu i środowiska realizuje zadania służące poprawie bezpieczeństwa gospodarczego państwa oraz właściwemu gospodarowaniu złożami kopalin. W ramach tej części finansowane są różne zadania służące zmniejszeniu emisyjności gospodarki, poprawie bezpieczeństwa energetycznego, czy chociażby ograniczeniu negatywnych skutków wzrostu cen energii. Jeżeli chodzi o to ostatnie zadanie, to wszyscy państwo w materiałach otrzymaliście stosowną informację, która w podziale na poszczególne województwa przedstawia kwoty, które zostały rozdysponowane z rezerwy celowej na tzw. dodatki energetyczne. Sumarycznie kwota przeznaczona na ten cel wyniosła 10 311 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-28.2" who="#PoselRafalBochenek">Jeżeli chodzi o dochody budżetowe w części 47, to mamy tutaj nadwykonanie. Wspominał o nim już pan minister Edward Siarka. Nadwykonanie wynika stąd, że na poczet tej części są zaliczane różne odsetki i zwroty płatności w związku z realizowanymi programami unijnymi. Dotyczyło to chociażby programu operacyjnego „Infrastruktura i środowisko” realizowanego w latach 2014–2020 i związanej z nim trudności w zaplanowaniu tych wpływów.</u>
+          <u xml:id="u-28.3" who="#PoselRafalBochenek">Natomiast po stronie wydatków budżetowych mamy wykonanie prawie na poziomie 97%. Wykonanie na tym poziomie, a nie na poziomie 100%, wynikało przede wszystkim stąd, iż doszło do reorganizacji nadzoru nad Rządową Agencją Rezerw Strategicznych. Nadzór nad RARS przejął prezes Rady Ministrów. Niepełne wykonanie wydatków wiązało się również z tym, iż niższe były także wynagrodzenia oraz pochodne, a także powstały oszczędności w trakcie przeprowadzania różnorakich zakupów.</u>
+          <u xml:id="u-28.4" who="#PoselRafalBochenek">Myślę jednak, że najważniejsze jest to, pomimo uwag przedstawiciela NIK dotyczących dysponenta III stopnia, iż mimo wszystko Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie oceniła wykonanie budżetu w części 47 i stwierdziła, że wykonanie dochodów, jak również wydatków zostało przeprowadzone w sposób legalny, celowy i gospodarny, stąd też sugeruje się przyjęcie sprawozdania z wykonania tej części budżetu. Bardzo dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-29">
+          <u xml:id="u-29.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję, panie pośle. O koreferat do części 51 i Funduszu Ochrony Środowiska poproszę pana posła Wojciecha Zubowskiego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-30">
+          <u xml:id="u-30.0" who="#PoselWojciechZubowski">Panie przewodniczący, szanowni państwo, panowie ministrowie, zgodnie z założeniami działalność Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej była skupiona na finansowaniu przedsięwzięć służących poprawie stanu środowiska i na wykorzystaniu środków europejskich przeznaczonych na te cele. Najistotniejsze programy dla przeciętnego obywatela, które były realizowane, to „Czyste powietrze” i „Mój prąd”.</u>
+          <u xml:id="u-30.1" who="#PoselWojciechZubowski">Jeśli chodzi o szczegóły, to w budżecie na 2021 r. przychody zaplanowano na 3 847 000 tys. zł, a faktyczne wykonanie było wyższe o 1 437 000 tys. zł i wyniosło 5 283 000 tys. zł. Największym źródłem przychodów była opłata emisyjna, tj. narzut od każdego 1000 litrów paliwa wprowadzonego na rynek w wysokości 80 zł. Przychody z tytułu tej opłaty w 2021 r. wyniosły ponad 2 113 000 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-30.2" who="#PoselWojciechZubowski">W stosunku do 2020 r. przychody wzrosły o 2 244 000 tys. zł i było to m.in. wynikiem uzyskania dodatkowych środków ze sprzedaży uprawnień do emisji gazów cieplarnianych, otrzymania środków Funduszu Modernizacyjnego przekazywanych przez Europejski Bank Inwestycyjny, a także uzyskania dodatkowych wpływów na skutek zlikwidowania Funduszu Niskoemisyjnego Transportu. W 2021 r. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska odnotował dodatni wynik finansowy w wysokości 278 000 tys. zł, choć miał on być ujemny. Stan środków obrotowych na koniec roku 2021 zmniejszył się o ok. 6% w ujęciu rok do roku i wyniósł 8 545 000 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-30.3" who="#PoselWojciechZubowski">Jeżeli chodzi o koszty, to plan zakładał, że w roku 2021 sięgną one kwoty 5 740 000 tys. zł, natomiast wyniosły one 5 005 000 tys. zł. Wydatki zrealizowano w 87%, a niepełne wykonanie wynikało m.in. z przesuwania wpłat na kolejne lata w związku z opóźnieniami w realizacji niektórych przedsięwzięć. Powodem niższych kosztów były też wystąpienia beneficjentów o zmianę warunków wypłat, związane z sytuacją epidemiologiczną, obniżenie wartości kontraktów zawartych przez beneficjentów z wykonawcami, obniżki kosztów kwalifikowanych realizowanych przedsięwzięć na etapie weryfikacji i rozliczania środków przekazywanych w formie zaliczek. Poniesione koszty były o 34% wyższe niż w roku poprzednim.</u>
+          <u xml:id="u-30.4" who="#PoselWojciechZubowski">W 2021 r. Narodowy Fundusz przekazał wszystkim beneficjentom łącznie 9 665 000 tys. zł. Wypłaty ze środków europejskich wynosiły 3 168 000 tys. zł, a wypłaty ze środków własnych NFOŚiGW – 6 497 000 tys. zł. W 2021 r. fundusz podpisał niemal 153 tysiące umów na dofinansowanie przedsięwzięć o łącznej wartości kosztorysowej 13 774 000 tys. zł, przy zadeklarowanym wkładzie w wysokości 8 984 000 tys. zł. Najwięcej umów zawarto w ramach programu „Mój prąd”.</u>
+          <u xml:id="u-30.5" who="#PoselWojciechZubowski">Największe wydatki w 2021 r. zostały poniesione w następujących dziedzinach: ochrona atmosfery – prawie 5 000 000 tys. zł, ochrona wód i gospodarka wodno-ściekowa w aglomeracjach – 2 220 000 tys. zł, adaptacja do zmian klimatu i ograniczanie skutków zagrożeń środowiska – 905 000 tys. zł, ochrona powierzchni Ziemi – 888 000 tys. zł. Oprócz tego środki przeznaczano m.in. na ochronę przyrody i krajobrazu, monitoring środowiska, geologię i górnictwo, ekspertyzy i prace naukowo-badawcze oraz wsparcie edukacji ekologicznej. Koszty własne funkcjonowania Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w 2021 r. wyniosły 129 800 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-30.6" who="#PoselWojciechZubowski">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, jeżeli chodzi o część 51 – Klimat, to ustalony limit wydatków na rok 2021 wykorzystano w 96,7% planu. Wykonanie budżetu obejmowało finansowanie zadań realizowanych przez dwie jednostki budżetowe, dwie instytucje wdrażające program operacyjny „Infrastruktura i środowisko”, Mechanizm Finansowy Europejskiego Obszaru Gospodarczego i Norweski Mechanizm Finansowy.</u>
+          <u xml:id="u-30.7" who="#PoselWojciechZubowski">Dochody budżetowe w części 51 zrealizowano w wysokości 24 636 162 tys. zł, co stanowiło 101% zaplanowanej kwoty, a wydatki wynosiły 3 107 280 tys. zł, co stanowiło 98% planu. W ramach części 51 – Klimat realizowano m.in. zadania z dziedziny zrównoważonego rozwoju i kształtowania polityki klimatycznej, z czego najważniejsze było wspieranie działań z zakresu ochrony przyrody i adaptacji do zmian klimatu. W tym obszarze Minister Klimatu i Środowiska wsparł realizację 486 projektów na łączną kwotę 2 716 404 tys. zł. Na sprawowanie kontroli nad przestrzeganiem wymagań ochrony środowiska i badanie jego stanu przeznaczono ponad 235 000 tys. zł, natomiast jeśli chodzi o wparcie efektywności energetycznej oraz rozwój odnawialnych źródeł energii, to w celu realizacji tego zadania Ministerstwo Klimatu współpracuje z Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.</u>
+          <u xml:id="u-30.8" who="#PoselWojciechZubowski">Panie przewodniczący, szanowni państwo, wnoszę o pozytywne zaopiniowanie wykonania budżetu w omówionych częściach. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-31">
+          <u xml:id="u-31.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję, panie pośle. Na przyszłość proszę, aby w koreferatach nie powtarzać danych, które były podane wcześniej, tylko żeby się do nich odnieść.</u>
+          <u xml:id="u-31.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">W tej chwili, po przedstawieniu koreferatów, jest czas na dyskusję. Bardzo proszę, pan poseł pierwszy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-32">
+          <u xml:id="u-32.0" who="#PoselDariuszWieczorek">Dziękuję, panie przewodniczący. Z uwagą przysłuchiwałem się tym wszystkim danym, ale prawda jest taka, że chyba nie jest tak pięknie, jak to wynika z tych referatów, dlatego mam kilka pytań.</u>
+          <u xml:id="u-32.1" who="#PoselDariuszWieczorek">Po pierwsze, jeżeli chodzi o część 47, mamy Fundusz Wypłaty Różnicy Ceny. Pamiętam, że od dwóch lat dyskutowaliśmy o tym, że ten fundusz był tylko w 2019 r., później w 2020 r. rozliczaliśmy go do końca, a w tej chwili znowu wydaliśmy ponad 200 000 tys. zł. Moje pytanie jest takie: na jakich zasadach wydaliśmy te pieniądze i komu te środki zostały przekazane oraz na jakiej podstawie? Prawda jest taka, że musi być jakiś system, do którego dostęp mają wszystkie koncerny energetyczne, a tutaj nie wiemy, kto w ogóle te środki otrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-32.2" who="#PoselDariuszWieczorek">Rzecz druga to jest kwestia dotycząca środków z Unii Europejskiej i pytanie jest takie… Jeżeli chodzi o środki z Unii, to budżet tych środków był planowany na poziomie – to jest ta polityka gospodarcza kraju – na poziomie 1 791 000 tys. zł. Z tego w ustawie budżetowej plan był 1 200 000 tys. zł, rezerwa była natomiast 533 000 tys. zł. W związku z tym moje pytanie jest takie – jak ta rezerwa będzie wykorzystana, jeżeli chodzi o tę kwotę 500 000 tys. zł? Czy tam są już podpisane umowy i czy nie ma jakiegoś zagrożenia?</u>
+          <u xml:id="u-32.3" who="#PoselDariuszWieczorek">Kolejna rzecz w części 47 to Polityka gospodarcza kraju, to jest str. 29. Szczerze się przyznam, że kiedy to czytałem, to stwierdziłem, że pewnie jest tu jakiś błąd, bo raczej nie ma tutaj mowy o jakichś projektach, ale jest wpisane na tej str. 29, Polityka gospodarcza kraju, 2 020 000 tys. zł, zadanie 6.2. Bezpieczeństwo gospodarcze państwa i gospodarka złożami kopalin. Jest też o tym, że minister klimatu wydatkował łącznie 2 020 000 tys. zł, a realizacja polegała – tutaj odczytam – „na nowelizacji ustawy o rynku mocy (..), na przeprowadzeniu konsultacji rynkowych dotyczących niezbędnych działań do stworzenia hubu gazowego (…), na zmianie ustawy o zapasach ropy naftowej, produktów naftowych i gazu ziemnego (…), na opracowaniu rozporządzenia ministra klimatu w sprawie szczegółowych warunków funkcjonowania systemu elektroenergetycznego oraz zapewnieniu bezpiecznych zasad dla budowy i funkcjonowania sieci gazowych (…)”.</u>
+          <u xml:id="u-32.4" who="#PoselDariuszWieczorek">Myślę, że mamy chyba tutaj do czynienia z metodą kopiuj-wklej, bo raczej 2 000 000 tys. zł na tworzenie rozporządzeń to chyba jednak trochę za dużo. Moje pytanie jest więc takie – na jakie projekty ta kwota została przekazana?</u>
+          <u xml:id="u-32.5" who="#PoselDariuszWieczorek">I ostatnia kwestia to jest już część 51 i ta słynna sprzedaż ETS. Mówiliśmy, że jest kwota 24 200 000 tys. zł z tytułu sprzedaży. Rozumiem, że ta kwota zasiliła budżet państwa, ale po pierwsze mam takie pytanie… Nie patrzyłem, ile było wpisane w projekcie, a państwo podajecie wykonanie na poziomie 101%, bo zmieniliście plany pod koniec roku. Natomiast chciałbym się dowiedzieć, jaki był stan planowanej sprzedaży ETS-u na 1 stycznia 2021 r.? Jakie wpływy z tego tytułu były planowane? Chciałbym, żebyśmy mieli rzeczywiste porównanie, ile więcej było tych wpływów.</u>
+          <u xml:id="u-32.6" who="#PoselDariuszWieczorek">Druga rzecz. Rozumiem, że ministerstwo analizuje, co się stało z tymi środkami, a więc ile z tych prawie 25 000 000 tys. zł zostało przeznaczonych na transformację energetyczną i zasiliło chociażby programy Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska lub innych instytucji, które tę transformację energetyczną prowadziły bądź prowadzą. Ile z tych środków zostało chociażby przeznaczonych na budowę inteligentnych sieci i na zwiększenie przepustowości sieci przesyłowych i dystrybucyjnych, bo to jest dzisiaj istotna sprawa. Krótko mówiąc, czy Ministerstwo Klimatu badało dalsze losy tych 25 000 000 tys. zł? Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-33">
+          <u xml:id="u-33.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję bardzo. Czy są jeszcze inne pytania lub głosy w dyskusji? Jeżeli nie ma, to proszę pana ministra o udzielenie odpowiedzi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-34">
+          <u xml:id="u-34.0" who="#SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka">Proszę państwa, jeśli chodzi o tę kwotę z Funduszu Wypłat Różnicy Cen – 207 000 tys. zł – to jest mi trudno precyzyjnie odpowiedzieć, jakie to podmioty, ale jeśli jest taka potrzeba, to pewnie odpowiemy w tej sprawie na piśmie. Próbujemy się teraz konsultować, ale to jest szereg podmiotów i trzeba by je tutaj wszystkie wyliczać... Ustosunkujemy się do tego. W tej chwili nie potrafię odpowiedzieć precyzyjnie, a na pewno lepiej zrobić to fachowo, żeby później nie rodziły się kolejne pytania w tej sprawie. To jest jedna sprawa.</u>
+          <u xml:id="u-34.1" who="#SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka">Jeżeli natomiast chodzi o środki unijne, to w tej materii odpowiedzi na pytanie będzie w stanie udzielić pani dyrektor.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-35">
+          <u xml:id="u-35.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Bardzo proszę o uzupełnienie odpowiedzi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-36">
+          <u xml:id="u-36.0" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuBudzetuMinisterstwaKlimatuiSrodowiskaJoannaUrbaniak">Dzień dobry państwu, Joanna Urbaniak.</u>
+          <u xml:id="u-36.1" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuBudzetuMinisterstwaKlimatuiSrodowiskaJoannaUrbaniak">Jeśli chodzi o środki przeznaczone na realizację projektów, zarówno te ujęte w ustawie budżetowej, jak i te pozyskane z rezerwy celowej, to zostały one przeznaczone na płatności dla beneficjentów programu operacyjnego „Infrastruktura i środowisko”, sektor energetyka. Środki zostały wykorzystane w bardzo dużym procencie, bodajże 98%, a pozyskano je z rezerwy celowej w związku ze zwiększonym zapotrzebowaniem beneficjentów w związku z tym, że były przesuwane harmonogramy płatności. Ale środki zostały wykorzystane, jak najbardziej, również te pochodzące z rezerwy celowej w 2021 r., na płatności dla beneficjentów realizujących projekty w tym sektorze.                                               Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-37">
+          <u xml:id="u-37.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Czy to już całość odpowiedzi?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-38">
+          <u xml:id="u-38.0" who="#SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka">Było jeszcze pytanie dotyczące kwoty ze sprzedaży uprawnień do emisji gazów cieplarnianych, czyli 24 000 000 tys. zł. W projekcie budżetu, o ile dobrze pamiętam, była zapisana kwota ok. 14 000 000 tys. zł – w każdym razie w tych granicach, co do złotówki nie jestem w stanie powiedzieć. Na koniec roku wartość sprzedaży wyniosła 24 000 000 tys. zł, tak jak mówiłem, przedstawiając sprawozdanie. Różnica w tym momencie jest znaczna.</u>
+          <u xml:id="u-38.1" who="#SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka">Jeżeli natomiast chodzi o realizację tych wydatków, to proszę wybaczyć, ale jeśli chodzi o tę część budżetową, o kwalifikację budżetową, to my zajmujemy się kwestią dochodową, a po stronie wydatków jest realizowana część zadań związanych z realizacją programów „Czyste powietrze” czy „Mój prąd”. To są wszystkie te programy, które mają służyć obniżeniu… Może precyzyjniej – programy mające służyć realizacji tych wszystkich zobowiązań klimatycznych, do których się zobowiązaliśmy i które realizujemy od szeregu lat.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-39">
+          <u xml:id="u-39.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Bardzo dziękuję. Czy są jeszcze jakieś pytania? Nie ma. W takim razie zapytam, czy jest sprzeciw wobec propozycji przyjęcia pozytywnej opinii o wykonaniu budżetu w części 47 – Energia? Nie widzę sprzeciwu, dziękuję. Stwierdzam, że przyjęliśmy część 47.</u>
+          <u xml:id="u-39.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Teraz część 51 – Klimat. Czy jest sprzeciw wobec propozycji przyjęcia tej części budżetowej? Nie widzę sprzeciwu. Stwierdzam, że przyjęliśmy część 51.</u>
+          <u xml:id="u-39.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Szanowni państwo, przechodzimy do rozpatrzenia kolejnej części budżetowej. Tym razem to jest część 48 – Gospodarka złożami kopalin. Bardzo proszę pana ministra Piotra Pyzika o przedstawienie informacji odnośnie do wykonania budżetu w części 48. Proszę, panie ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-40">
+          <u xml:id="u-40.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychPiotrPyzik">Panie przewodniczący, szanowne pani i panowie posłowie, przedstawię państwu najważniejsze informacje dotyczące wykonania…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-41">
+          <u xml:id="u-41.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Bardzo prosimy bliżej mikrofonu, panie ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-42">
+          <u xml:id="u-42.0" who="#PodsekretarzstanuwMAPPiotrPyzik">Oczywiście, najmocniej przepraszam. Jak powiedziałem, przedstawię państwu najważniejsze informacje dotyczące wykonania budżetu w części 48 – Gospodarka złożami kopalin. Omówię poniesione wydatki, prezentując przy tym zrealizowane zadania oraz dochody, jakie zostały uzyskane w ubiegłym roku.</u>
+          <u xml:id="u-42.1" who="#PodsekretarzstanuwMAPPiotrPyzik">Część pierwsza to dochody. W części 48 – Gospodarka złożami kopalin zrealizowano dochody budżetowe w wysokości 7746 tys. zł, głównie z tytułu zwrotu środków przez podmioty realizujące programy reformy górnictwa węgla kamiennego. Głównym źródłem uzyskanych dochodów budżetowych w kwocie 7681 tys. zł były wpływy ze zwrotów niewykorzystanych środków z lat ubiegłych uzyskanych przez podmioty górnicze, głównie z odzyskanego podatku VAT, nadpłata z tytułu opłat za korzystanie ze środowiska oraz korekt wynikających z przeliczenia składników realizowanych świadczeń zwrotów kosztów zużycia energii. Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu dokonało zwrotu uzyskanych przychodów na kwotę 3 tys. zł. Pozostałe dochody w wysokości 62 tys. zł stanowiły m.in. wpływy z tytułu najmu powierzchni budynku przy ul. Kruczej 36/Wspólnej 6, zwroty nadpłaconych składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe pracowników, czyli składki ZUS, oraz wpłaty z tytułu wynagrodzenia dla płatnika.</u>
+          <u xml:id="u-42.2" who="#PodsekretarzstanuwMAPPiotrPyzik">Jeśli chodzi o kwestię wydatków, to w części 48 – Gospodarka złożami kopalin zostały one zrealizowane w wysokości 1 555 854 tys. zł. W ustawie budżetowej w tej części zabezpieczone zostały środki w wysokości 1 414 265 tys. zł. W trakcie roku budżetowego była prowadzona realizacja budżetu z wykorzystaniem instrumentów wynikających z ustawy o finansach publicznych umożliwiających dysponentowi dokonywanie przeniesień niektórych wydatków, jak również okresowe blokowanie wydatków. W wyniku zastosowania ustawowych mechanizmów budżet w tej części został zwiększony z rezerw celowych budżetu państwa o kwotę 149 976 tys. zł oraz uległ zmniejszeniu w wyniku przeniesienia środków między częściami na kwotę 40 tys. zł i blokady wydatków w kwocie 4887 tys. zł. Ostatecznie plan po zmianach ukształtował się na poziomie 1 559 314 tys. zł i został wykonany w ponad 99%.</u>
+          <u xml:id="u-42.3" who="#PodsekretarzstanuwMAPPiotrPyzik">Główne zadania realizowane w tej części, związane z górnictwem węgla kamiennego, zaangażowały kwotę 1 421 800 tys. zł. W ramach tej kwoty na dotacje podmiotowe dla podmiotów górnictwa węgla kamiennego przeznaczono środki w wysokości 279 906 tys. zł, które wykorzystane zostały na zadania wykonywane w trakcie likwidacji kopalń oraz działania wykonywane po zakończeniu likwidacji kopalń, a także na naprawianie szkód górniczych wywołanych ruchem zakładów górniczych. Na wymienione cele wydatkowano łącznie kwotę 227 229 tys. zł. Następne pozycje wydatkowe to roszczenia pracownicze, renty wyrównawcze – ok. 30 732 tys. zł, monitorowanie i wykonywanie czynności związanych z funkcjonowaniem górnictwa węgla kamiennego – 5763 tys. zł, utrzymanie, zabezpieczenie i ratowanie zabytkowych części zakładu górniczego Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu – 16 182 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-42.4" who="#PodsekretarzstanuwMAPPiotrPyzik">Środki w formie dotacji celowej w wysokości 141 894 tys. zł zostały przeznaczone na: zadania restrukturyzacyjne w sektorze górnictwa węgla kamiennego – w łącznej kwocie 141 705 tys. zł, świadczenia rekompensujące z tytułu utraty prawa do bezpłatnego węgla oraz z tytułu zaprzestania pobierania bezpłatnego węgla w naturze lub ekwiwalencie pieniężnym przez osoby niebędące pracownikami przedsiębiorstwa górniczego – w kwocie 185 tys. zł. Na wypłatę środków z tytułu przeliczenia świadczeń socjalnych wypłacanych pracownikom korzystającym z urlopów górniczych wydano 4 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-42.5" who="#PodsekretarzstanuwMAPPiotrPyzik">W grupie wydatków majątkowych wykonanie wyniosło 1 000 000 tys. zł. W ramach tej kwoty dokonano obcięcia przez akcjonariusza spółki Skarbu Państwa akcji Spółki Restrukturyzacji Kopalń S.A. Środki zostały przeznaczone przez spółkę na pokrycie kosztów nadzwyczajnych określonych w załączniku do decyzji Komisji Europejskiej z dnia 10 grudnia 2010 r. w sprawie pomocy państwa ułatwiającej zamykanie niekonkurencyjnych kopalń węglowych – dyrektywa 2010/787/UE. To dotyczy zachowania ciągłości działania spółki oraz optymalizacji przebiegu procesu restrukturyzacji w sektorze górnictwa węgla kamiennego.</u>
+          <u xml:id="u-42.6" who="#PodsekretarzstanuwMAPPiotrPyzik">Na kontynuację procesów likwidacji części niezabytkowych zakładu górniczego „Wieliczka” i „Bochnia” oraz na utrzymanie, zabezpieczenie i ratowanie części zabytkowych kopalni soli przeznaczono łącznie 111 220 tys. zł, z tego „Wieliczka” otrzymała 84 990 tys. zł, a „Bochnia” – 26 230 tys. zł. Na utrzymanie centralnej pompowni „Bolko” przeznaczono 13 175 tys. zł, a finansowanie działań rekultywacyjnych w górnictwie siarki realizowanych przez Kopalnię Siarki „Machów” S.A. w Tarnobrzegu pochłonęło 4570 tys. zł. Monitoring procesów likwidacji górnictwa niewęglowego, prowadzony przez Agencję Rozwoju Przemysłu S.A., zaangażował natomiast środki dotacji celowej w wysokości 270 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-42.7" who="#PodsekretarzstanuwMAPPiotrPyzik">Na pokrycie kosztów administracyjnych i technicznych oraz kosztów obsługi merytorycznej ministra przeznaczono 4409 tys. zł. Prowadzenie badań statystycznych sfinansowano z budżetu na poziomie 395 tys. zł. W 2021 r. wykonano specjalistyczne badania w przemyśle koksowniczym oraz w przemyśle węgla kamiennego i brunatnego. Ostatni program to program pozamilitarnych przygotowań obronnych. W ubiegłym roku zaangażował on środki w wysokości 15 tys. zł, z czego zostały sfinansowane szkolenia obronne administracji publicznej, w tym jednostek nadzorowanych, oraz podróże służbowe w związku z kontrolą wykonywania zadań obronnych przez przedsiębiorców.</u>
+          <u xml:id="u-42.8" who="#PodsekretarzstanuwMAPPiotrPyzik">Kwestia następna to wynagrodzenia. Na wynagrodzenia pracowników z części 48 przeznaczono 2916 tys. zł. Wynagrodzenia osobowe oraz dodatkowe wynagrodzenia roczne dla członków korpusu Służby Cywilnej wyniosły 2475 tys. zł, dla osób nieobjętych mnożnikowymi systemami wynagrodzeń – 277 tys. zł, a dla osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe – 164 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-42.9" who="#PodsekretarzstanuwMAPPiotrPyzik">Dotacje podmiotowe i celowe. Z części 48 na dotacje podmiotowe Spółce Restrukturyzacji Kopalń S.A. w Bytomiu, kopalniom soli w Wieliczce i Bochni, Muzeum Górnictwa Węglowego w Zabrzu orz Kopalni Siarki „Machów” S.A. przekazano 408 871 tys. zł, co stanowiło 99% planu po zmianach. Dotacje celowe w 2021 r. w kwocie 142 164 tys. zł otrzymała Spółka Restrukturyzacji Kopalń S.A. w Bytomiu oraz Agencja Rozwoju Przemysłu S.A., co stanowiło 99% wydatków planu po zmianach.</u>
+          <u xml:id="u-42.10" who="#PodsekretarzstanuwMAPPiotrPyzik">Tyle z mojej strony. Bardzo uprzejmie proszę Komisję o przychylne przyjęcie tej informacji. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-43">
+          <u xml:id="u-43.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Bardzo dziękuję i proszę teraz o przedstawienie opinii przez przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-44">
+          <u xml:id="u-44.0" who="#PelniacyobowiazkidyrektordepartamentuNIKMaciejMaciejewski">Panie przewodniczący, jeśli można, to miałbym na tym etapie pytanie techniczne. W NIK przyjęliśmy, że jeżeli dysponentem obu części – w tym momencie mówię o częściach 48 i 55 – jest ten sam minister, to mamy dokonaną ocenę w jednym dokumencie. Dlatego…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-45">
+          <u xml:id="u-45.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Rozumiem. W takim razie poproszę teraz pana ministra Macieja Małeckiego o przedstawienie sprawozdania z wykonania budżetu w części 55, a później Najwyższa izba Kontroli odniesie się do tego łącznie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-46">
+          <u xml:id="u-46.0" who="#PelniacyobowiazkidyrektordepartamentuNIKMaciejMaciejewski">Bardzo dziękuję za uwzględnienie tej sugestii.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-47">
+          <u xml:id="u-47.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Proszę, panie ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-48">
+          <u xml:id="u-48.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychMaciejMalecki">Panie przewodniczący Wysoka Komisjo, mam zaszczyt przedstawić państwu najważniejsze informacje dotyczące wykonania budżetu w części 55 – Aktywa państwowe. Dochody w tej części to dywidendy – zrealizowano je w wysokości 1 765 343 tys. zł. Do tego dochodzą jeszcze pozostałe dochody w wysokości 685 tys. zł. Są to m.in. wpływy z tytułu najmu powierzchni w budynku ministerstwa przy Kruczej 36/Wspólnej 6 oraz opłat egzaminacyjnych od kandydatów na członków rad nadzorczych. Wypłaty z dywidend w 2021 r. to kwota 2 520 000 tys. zł, ale z tego 756 282 tys. zł trafiło do Funduszu Inwestycji Kapitałowych zarządzanego przez prezesa Rady Ministrów.</u>
+          <u xml:id="u-48.1" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychMaciejMalecki">Wydatki w części 55 zostały zrealizowane w wysokości 81 404 tys. zł, a budżet w tej części był zabezpieczony na poziomie 94 355 tys. zł, czyli został wykonany… Ostatecznie plan po zmianach, bo były jeszcze zmiany w trakcie roku, wyniósł 92 296 tys. zł. Budżet został wykonany w części wydatkowej na poziomie 88%. Wydatki były przeznaczone na objęcie przez Skarb Państwa udziałów w spółce Holding KW i udziałów w Polskim Holdingu Obronnym – łącznie 20 000 tys. zł, koszty administracyjne, techniczne, obsługę merytoryczna ministra wraz z wynagrodzeniami – łącznie 61 327 tys. zł. Na program pozamilitarnych przygotowań obronnych wyasygnowano środki w wysokości 77 tys. zł. W całości zostały one wykorzystane na szkolenia obronne administracji publicznej jednostek podległych i nadzorowanych.</u>
+          <u xml:id="u-48.2" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychMaciejMalecki">Monitowany SMS-em przez pana przewodniczącego o treściwe i krótkie sprawozdanie, tak właśnie starałem się uczynić. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-49">
+          <u xml:id="u-49.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję, panie ministrze. Proszę teraz przedstawicieli Najwyższej Izby Kontroli o zabranie głosu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-50">
+          <u xml:id="u-50.0" who="#PelniacyobowiazkidyrektordepartamentuNIKMaciejMaciejewski">Dziękuję, panie przewodniczący. O syntetyczne przedstawienie naszej oceny obydwu części, tak jak ustaliliśmy, poproszę pana Rafała Pikusa, koordynatora kontroli.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-51">
+          <u xml:id="u-51.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-52">
+          <u xml:id="u-52.0" who="#GlownyspecjalistakontrolipanstwowejwNajwyzszejIzbieKontroliRafalPikus">Panie przewodniczący, państwo posłowie, Najwyższa Izba Kontroli w wyniku kontroli przeprowadzonej w Ministerstwie Aktywów Państwowych w zakresie części 48 i 55 na podstawie skontrolowania 75% wydatków w części 48 i 32% wydatków w części 55 stwierdziła, że zostały one poniesione z zachowaniem zasad gospodarowania środkami publicznymi, które zostały określone w ustawie o finansach publicznych oraz w aktach wykonawczych. Nie stwierdzono niecelowego i niegospodarnego wydatkowania środków publicznych.</u>
+          <u xml:id="u-52.1" who="#GlownyspecjalistakontrolipanstwowejwNajwyzszejIzbieKontroliRafalPikus">Na podstawie przeprowadzonych badań i analiz w zakresie realizacji wydatków majątkowych, postępowań o udzielenie zamówień publicznych, udzielonych dotacji i wydatków związanych z funkcjonowaniem Ministerstwa Aktywów Państwowych nie stwierdzono nieprawidłowości. Nie stwierdzono także nieprawidłowości w zakresie zmian budżetu dokonanych w częściach 48 i 55, które zostały dokonane w trakcie roku budżetowego i wynikały z podziału rezerw celowych, dokonanych blokad planowanych wydatków, a także przestrzegania ustalonych limitów wydatków, w tym limitu środków na wynagrodzenia.</u>
+          <u xml:id="u-52.2" who="#GlownyspecjalistakontrolipanstwowejwNajwyzszejIzbieKontroliRafalPikus">Prawidłowo były również realizowane dochody budżetu państwa, których źródłem były wpłaty dywidend przez spółki, w których Skarb Państwa posiada udziały. NIK pozytywnie zaopiniowała prawidłowość sporządzania sprawozdań rocznych za rok 2021 oraz sprawozdań za IV kwartał 2021 r. w zakresie operacji finansowych. Dane w sprawozdaniach wynikały z danych zawartych w księgach rachunkowych. Dysponent części prawidłowo wywiązywał się z obowiązku sprawowania nadzoru, o którym mowa w ustawie o finansach publicznych.</u>
+          <u xml:id="u-52.3" who="#GlownyspecjalistakontrolipanstwowejwNajwyzszejIzbieKontroliRafalPikus">Jedyną naszą uwagą było niepełne wykorzystanie środków zaplanowanych na realizację zadań inwestycyjnych, które wynikało z rezerwowania środków na zadania nieokreślone w szczegółowym planie rzeczowo-finansowym. Przyjęty sposób postępowania, według Najwyższej Izby Kontroli, mógł prowadzić do nieefektywnego wykorzystania środków publicznych i braku realizacji niektórych wcześniej zaplanowanych zadań. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-53">
+          <u xml:id="u-53.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję. O przedstawienie koreferatu poproszę pana posła Krzysztofa Kozika. Proszę, panie pośle.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-54">
+          <u xml:id="u-54.0" who="#PoselKrzysztofJanuszKozik">Dziękuję, panie przewodniczący. Szanowni państwo, Wysoka Komisjo, mam przyjemność przedstawić koreferat do sprawozdania z wykonania budżetu państwa w roku 2021 w części 48 – Gospodarka złożami kopalin. Z uwagi na to, że pan minister Pyzik przedstawił szczegółowo te informacje, postaram się skupić tylko na najistotniejszych elementach.</u>
+          <u xml:id="u-54.1" who="#PoselKrzysztofJanuszKozik">Dysponentem części budżetowej 48 – Gospodarka złożami kopalin jest minister aktywów państwowych. Dochody osiągane w tej części budżetowej są znikome w stosunku do wydatków. W 2021 r. dochody wyniosły 7746 tys. zł, a plan dochodów został znacznie przekroczony, bo wykonano go w 147%. Źródłem dochodów były wpływy ze zwrotów niewykorzystanych dotacji oraz płatności. Wydatki zostały zrealizowane w wysokości 1 555 854 tys. zł, co stanowiło 99,8% planu po zmianach.</u>
+          <u xml:id="u-54.2" who="#PoselKrzysztofJanuszKozik">Zaznaczam, że Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie zaopiniowała wykonanie planu dochodów i wydatków w omawianej części budżetu. W mojej ocenie sprawozdanie z wykonania budżetu w części 48 nie budzi zastrzeżeń i zasługuje na przyjęcie. Rekomenduję Wysokiej Komisji pozytywne zaopiniowanie wykonania budżetu w roku 2021 w części 48 – Gospodarka złożami kopalin. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-55">
+          <u xml:id="u-55.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję bardzo. Skoro rozpatrujemy te części łącznie, to proszę teraz pana posła Jana Warzechę o przedstawienie koreferatu do części 55.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-56">
+          <u xml:id="u-56.0" who="#PoselJanWarzecha">Dziękuję, panie przewodniczący. Wysoka Komisjo, szanowni państwo, po wysłuchaniu wypowiedzi ministra Macieja Małeckiego i przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli już wiemy, że sprawozdanie w tej części nie budzi wątpliwości. Ja chciałem tylko zwrócić uwagę na istotną sprawę.</u>
+          <u xml:id="u-56.1" who="#PoselJanWarzecha">A mianowicie, że do Ministerstwa Aktywów Państwowych wpłynęły dywidendy od 36 spółek na łączną kwotę ponad 2 500 000 tys. zł. Ok. 92% wpłaconej kwoty stanowiły dywidendy pochodzące tylko z trzech spółek: PZU – ponad 1 000 000 tys. zł, PGNiG – 872 000 tys. zł, PKN Orlen – 411 000 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-56.2" who="#PoselJanWarzecha">Ponieważ, jak wspomniałem wcześniej, wszystko zostało już tu zreferowane i nie budzi sprzeciwu, wnoszę, panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, o przyjęcie sprawozdania z wykonania budżetu państwa na 2021 r. w części 55 w przedłożonym kształcie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-57">
+          <u xml:id="u-57.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję bardzo, otwieram dyskusję. Czy są jakieś pytania, wnioski lub uwagi? Nie widzę. W takim razie proponuję przyjęcie przez Komisję części 48 – Gospodarka złożami kopalin. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że przyjęliśmy część 48. Sprzeciwu nie słyszę.</u>
+          <u xml:id="u-57.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Część 55 – tutaj też proponuję przyjęcie pozytywnej opinii. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że przyjęliśmy część 55. Sprzeciwu nie słyszę, dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-57.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Szanowni państwo, przechodzimy do rozpatrzenia części 50 – Urząd Regulacji Energetyki. O przedstawienie informacji odnośnie do wykonania budżetu w części 50 proszę pana Bartosza Korkozowicza, dyrektora generalnego Urzędu Regulacji Energetyki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-58">
+          <u xml:id="u-58.0" who="#DyrektorgeneralnyUrzeduRegulacjiEnergetykiBartoszKorkozowicz">Dziękuję, panie przewodniczący. Mam nadzieję w sposób możliwie zwięzły przedstawić informację na temat wykonania budżetu Urzędu Regulacji Energetyki za rok 2021.</u>
+          <u xml:id="u-58.1" who="#DyrektorgeneralnyUrzeduRegulacjiEnergetykiBartoszKorkozowicz">Dochody. W ustawie budżetowej na ten rok w części 50 – Urząd Regulacji Energetyki dochody zaplanowano w wysokości 130 800 tys. zł. Łączne dochody URE zostały natomiast wykonane w wysokości 163 064 tys. zł, co stanowi 124,7% planu na ten rok. W strukturze dochodów zrealizowanych przez URE w 2021 r. największy udział miały dochody z tytułu opłat za koncesje – było to aż 85,6%. Wpływy z tytułu kar pieniężnych nakładanych przez prezesa Urzędu Regulacji Energetyki na koncesjonariuszy stanowiły 13,7% ogólnej kwoty dochodów. Dochody z pozostałych tytułów to zaledwie 0,7%. Warto zauważyć, że wykonanie dochodów wyniosło w 2021 r. 276,7% wydatków dokonanych przez URE.</u>
+          <u xml:id="u-58.2" who="#DyrektorgeneralnyUrzeduRegulacjiEnergetykiBartoszKorkozowicz">Przechodząc w ten sposób do wydatków zacznę od tego, że ustawa budżetowa na 2021 r., zmieniona ustawą o zmianie ustawy budżetowej na tenże rok z dnia 1 października 2021 r., przewidywała dla Urzędu Regulacji Energetyki środki finansowe na wydatki w wysokości 55 424 tys. zł. W trakcie roku budżet URE został zwiększony decyzjami ministra finansów dotyczącymi rezerw celowych o łączną kwotę 3911 tys. zł. Po zmianach wyniósł 59 335 tys. zł. Decyzje ministra finansów wynikały z ustawy z dnia 17 grudnia 2020 r. o promowaniu wytwarzania energii elektrycznej z morskich farm wiatrowych – to było 961 tys. zł, jak również z ustawy z dnia 17 września 2021 r. o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii – kwota 2950 tys. zł. Wykonanie wydatków w 2021 r. wyniosło łącznie 58 941 tys. zł, co stanowiło 99,3% planu po zmianach.</u>
+          <u xml:id="u-58.3" who="#DyrektorgeneralnyUrzeduRegulacjiEnergetykiBartoszKorkozowicz">Budżet Urzędu Regulacji Energetyki w 2021 r. w głównej mierze składał się z wydatków stałych, wiążących się z zapewnieniem funkcjonowania instytucji, w szczególności takich jak wynagrodzenia pracowników i pochodne od wynagrodzeń oraz opłaty za najem pomieszczeń biurowych, albowiem zarówno centrala, jak i osiem oddziałów terenowych URE mieszczą się na wynajmowanych powierzchniach.</u>
+          <u xml:id="u-58.4" who="#DyrektorgeneralnyUrzeduRegulacjiEnergetykiBartoszKorkozowicz">W roku 2021 wynagrodzenia osobowe wraz z pochodnymi wyniosły 46 348 tys. zł i stanowiły 78,6% poniesionych wydatków ogółem, natomiast wydatki związane z najmem powierzchni biurowych wyniosły 6775 tys. zł i stanowiły 11,5% wydatków ogółem. To były dwie najpoważniejsze pozycje po stronie wydatków poniesionych przez URE w 2021 r. Pozostałe wydatki bieżące dotyczyły różnych obligatoryjnych wydatków, w tym wpłat na PFRON, odpisów na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych, badań wstępnych i okresowych, świadczeń na rzecz osób fizycznych, różnych opłat i składek etc. – łącznie 821 tys. zł, co stanowiło 1,4% wydatków ogółem.</u>
+          <u xml:id="u-58.5" who="#DyrektorgeneralnyUrzeduRegulacjiEnergetykiBartoszKorkozowicz">Z kolei 486 tys. zł, czyli 0,8% wydatków ogółem, zostało poniesionych na opłaty z tytułu energii elektrycznej i usług telekomunikacyjnych. Na składki do organizacji międzynarodowych URE wydał 361 tys. zł, co stanowiło 0,6% wydatków ogółem. Na inne wydatki budżetowe, w tym wynagrodzenia bezosobowe, szkolenia pracowników, zakup materiałów biurowych, zakup paliw, części zamiennych i eksploatacyjnych, zakup wyposażenia oraz pozostałych usług, URE wydatkował 3917 tys. zł, co stanowiło 6,7% wydatków ogółem. Wydatki majątkowe URE wyniosły 203 tys. zł, stanowiły zaledwie 0,3% ogółu poniesionych wydatków. Dotyczyły głównie wydatków związanych z zakupem sprzętu i oprogramowania IT.</u>
+          <u xml:id="u-58.6" who="#DyrektorgeneralnyUrzeduRegulacjiEnergetykiBartoszKorkozowicz">Bardzo dziękuję za uwagę. Uprzejmie proszę o zaakceptowanie tego sprawozdania.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-59">
+          <u xml:id="u-59.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Poproszę o opinię Najwyższej Izby Kontroli.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-60">
+          <u xml:id="u-60.0" who="#PelniacyobowiazkidyrektordepartamentuNIKMaciejMaciejewski">Panie przewodniczący, jeżeli pan pozwoli, to oddam w tej sprawie głos koordynatorowi. Syntetycznie wyniki kontroli w tej części przedstawi pan Lech Oniszczenko.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-61">
+          <u xml:id="u-61.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-62">
+          <u xml:id="u-62.0" who="#DoradcaekonomicznywDepartamencieGospodarkiSkarbuPanstwaiPrywatyzacjiNajwyzszejIzbyKontroliLechOniszczenko">Dzień dobry państwu, Lech Oniszczenko, doradca ekonomiczny w Departamencie Gospodarki, Skarbu Państwa i Prywatyzacji NIK. Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie ocenia wykonanie budżetu państwa w części 50 – Urząd Regulacji Energetyki. Podstawą do tej oceny są zarówno wyniki obszarów analizowanych, jak i skontrolowanych w zakresie budżetu. Mowa tu jest o analizie dochodów budżetowych i kontroli wydatków, którymi objęto prawie 10% ich łącznej kwoty. W żadnym ze skontrolowanych obszarów nie stwierdziliśmy nieprawidłowości, ani w dochodach, ani w wydatkach, ani w szczegółowo badanych zamówieniach publicznych.</u>
+          <u xml:id="u-62.1" who="#DoradcaekonomicznywDepartamencieGospodarkiSkarbuPanstwaiPrywatyzacjiNajwyzszejIzbyKontroliLechOniszczenko">Wykonanie budżetu Urzędu Regulacji Energetyki objęte było rzetelnym i prawidłowym nadzorem oraz kontrolą ze strony prezesa URE. Także roczna sprawozdawczość budżetowa w zakresie skontrolowanym przez NIK nie daje podstaw do jej zakwestionowania. Sprawozdania budżetowe zostały sporządzone w sposób rzetelny, prawidłowy, zarówno pod względem formalno-rachunkowym, jak i merytorycznym, oraz były terminowo wyekspediowane z URE. Dziękuję serdecznie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-63">
+          <u xml:id="u-63.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję przedstawicielowi NIK. O przedstawienie koreferatu proszę pana posła Krzysztofa Kozika.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-64">
+          <u xml:id="u-64.0" who="#PoselKrzysztofJanuszKozik">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, szanowni państwo, mam przyjemność przedstawić koreferat do sprawozdania z wykonania budżetu państwa w 2021 r. w części 50 – Urząd Regulacji Energetyki.</u>
+          <u xml:id="u-64.1" who="#PoselKrzysztofJanuszKozik">Prezes URE jako centralny organ administracji rządowej wykonuje zadania z zakresu regulacji gospodarki paliwami i energią oraz promowania konkurencji, w tym zwłaszcza udzielanie i cofanie koncesji oraz zatwierdzanie i kontrolowanie stosowania taryf paliw gazowych, energii elektrycznej i ciepła. W skład URE w 2021 r. wchodziła centrala i osiem oddziałów terenowych.</u>
+          <u xml:id="u-64.2" who="#PoselKrzysztofJanuszKozik">W planie ustawy budżetowej na 2021 r. dochody URE ustalono w wysokości 130 800 tys. zł. Głównym źródłem dochodów, tak jak w latach poprzednich, były wpływy z opłat za koncesje i licencje udzielane podmiotom sektora energetycznego. Zrealizowana kwota dochodów URE w 2021 r. wyniosła 163 100 tys. zł, co stanowiło 124,7% planu założonego w budżecie.</u>
+          <u xml:id="u-64.3" who="#PoselKrzysztofJanuszKozik">Wydatki. W ustawie budżetowej na 2021 r. wydatki URE ustalono na poziomie 55 400 tys. zł, czyli o 3300 tys. zł więcej niż wydatki zrealizowane w roku 2020. W trakcie roku limit wydatków zwiększono o 3900 tys. zł i ostatecznie wyniósł on 59 300 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-64.4" who="#PoselKrzysztofJanuszKozik">Wykonanie budżetu za rok 2021 w części 50 – Urząd Regulacji Energetyki w mojej ocenie jest prawidłowe i nie budzi zastrzeżeń. Na dobrą ocenę zasługuje realizacja dochodów, jak również celowość i stopień realizacji planu wydatków budżetowych. Pozytywną ocenę wykonania budżetu wystawiła również Najwyższa Izba Kontroli. Reasumując, rekomenduję Wysokiej Komisji pozytywne zaopiniowanie wykonania budżetu za rok 2021 w części 50 – Urząd Regulacji Energetyki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-65">
+          <u xml:id="u-65.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję bardzo. Otwieram dyskusję. Nie widzę zgłoszeń. W tej sytuacji proponuję, abyśmy pozytywnie zaopiniowali część budżetową 50. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Komisja pozytywnie zaopiniowała tę część budżetową. Sprzeciwu nie słyszę. Stwierdzam, że zaopiniowaliśmy pozytywnie część 50.</u>
+          <u xml:id="u-65.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Teraz przechodzimy do rozpatrzenia części 60 – Wyższy Urząd Górniczy. Proszę pana Piotra Wojtachę, wiceprezesa Wyższego Urzędu Górniczego, o przedstawienie informacji na temat wykonania budżetu w części 60. Bardzo proszę, panie prezesie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-66">
+          <u xml:id="u-66.0" who="#WiceprezesWyzszegoUrzeduGorniczegoPiotrWojtacha">Panie przewodniczący, szanowni państwo, jeżeli chodzi o wykonanie budżetu Wyższego Urzędu Górniczego za rok 2021, to przedstawia się ono następująco: wykonanie dochodów wyniosło 598 tys. zł. Oznacza to, że dochody w stosunku do zaplanowanych zostały wykonane w 92%. Na tę kwotę, 598 tys. zł, składały się opłaty egzaminacyjne, sprzedaż naszego miesięcznika, opłaty czynszowe oraz pozostałe dochody, m.in. z tytułu udostępnienia informacji o środowisku.</u>
+          <u xml:id="u-66.1" who="#WiceprezesWyzszegoUrzeduGorniczegoPiotrWojtacha">Natomiast jeśli chodzi o kwestię wydatków, to plan wydatków na 2021 r. wynosił 71 299 tys. zł i został wykonany na poziomie 68 226 tys. zł, tj. 95,7% planu. Na wydatki składały się świadczenia na rzecz osób fizycznych w wysokości 249 tys. zł, a także wydatki bieżące, które wyniosły 65 717 tys. zł. W ich skład wchodziły wynagrodzenia, pochodne od wynagrodzeń oraz wydatki bieżące związane z działalnością urzędów górniczych i jednostek podległych.</u>
+          <u xml:id="u-66.2" who="#WiceprezesWyzszegoUrzeduGorniczegoPiotrWojtacha">Trzecią grupę wydatków stanowiły wydatki majątkowe, które wyniosły 2260 tys. zł. Dotyczyły one m.in. zakupów inwestycyjnych, a także urządzeń do wyposażenia Archiwum Dokumentacji Mierniczo-Geologicznej zlikwidowanych zakładów górniczych. Wydatki inwestycyjne wyniosły 1662 tys. zł i związane były z pracami dotyczącymi gospodarki wodno-ściekowej oraz wymiany placów i dróg wewnętrznych wokół budynku Wyższego Urzędu Górniczego. Jeżeli chodzi o wydatki budżetu państwa, które przeszły na ten rok, to są to następujące kwoty: 1535 tys. zł na wynagrodzenia i pochodne oraz 1537 tys. zł na wydatki inwestycyjne. W 2021 r. na wynagrodzenia w WUG wydatkowano kwotę w wysokości 46 246 tys. zł, co stanowiło 67,8% całego budżetu. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-67">
+          <u xml:id="u-67.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję, panie prezesie. Proszę przedstawiciela NIK o przedstawienie opinii Najwyższej Izby Kontroli.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-68">
+          <u xml:id="u-68.0" who="#DoradcaekonomicznywdepartamencieNIKLechOniszczenko">Ponownie Lech Oniszczenko, doradca ekonomiczny.</u>
+          <u xml:id="u-68.1" who="#DoradcaekonomicznywdepartamencieNIKLechOniszczenko">Szanowni państwo, Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie oceniła wykonanie budżetu państwa w 2021 r. w części 60 – Wyższy Urząd Górniczy. Podstawą tej oceny jest niestwierdzenie nieprawidłowości w żadnym ze skontrolowanych bądź analizowanych obszarów. Mowa o dochodach budżetowych i wydatkach, które zostały poniesione zgodnie z zasadami określonymi w ustawie o finansach publicznych. Nie stwierdzono żadnego przypadku niecelowego lub niegospodarnego wydatkowania środków publicznych. Wykonanie budżetu objęte było rzetelnym i prawidłowym nadzorem ze strony prezesa WUG. Dotyczy to zarówno realizacji dochodów budżetowych, jak i realizacji wydatków.</u>
+          <u xml:id="u-68.2" who="#DoradcaekonomicznywdepartamencieNIKLechOniszczenko">Najwyższa Izba Kontroli nie wnosi też żadnych uwag do sprawozdawczości budżetowej sporządzanej i przedkładanej przez Wyższy Urząd Górniczy. Te wszystkie elementy składają się, tak zresztą jak w wielu poprzednich latach, na pozytywną ocenę wykonania budżetu w tej części. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-69">
+          <u xml:id="u-69.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję i proszę o przedstawienie koreferatu pana posła Grzegorza Matusiaka.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-70">
+          <u xml:id="u-70.0" who="#PoselGrzegorzMatusiak">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, szanowni państwo, opinia w sprawie wykonania budżetu państwa w 2021 r. w części 60 – Wyższy Urząd Górniczy: wykonanie budżetu państwa w części 60 nie budzi zastrzeżeń. Rekomenduję przyjęcie sprawozdania z wykonania budżetu w tej części w roku 2021. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-71">
+          <u xml:id="u-71.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję bardzo, otwieram dyskusję. Czy są uwagi lub pytania? Nie widzę, a zatem proponuję, żebyśmy pozytywnie zaopiniowali wykonanie budżetu w części 60. Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że jest rekomendacja Komisji. Sprzeciwu nie słyszę. Stwierdzam, że przyjęliśmy część 60.</u>
+          <u xml:id="u-71.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Szanowni państwo, w tej chwili proszę pana Andrzeja Głowackiego, wiceprezesa Państwowej Agencji Atomistyki, o przedstawienie informacji odnośnie do wykonania budżetu w części 68 – Państwowa Agencja Atomistyki. Panie prezesie, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-72">
+          <u xml:id="u-72.0" who="#WiceprezesPanstwowejAgencjiAtomistykiAndrzejGlowacki">Szanowny panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, szanowni państwo, przedstawię informację o wykonaniu budżetu Państwowej Agencji Atomistyki w 2021 r. w części 68. Działania prezesa Państwowej Agencji Atomistyki wynikają z ustawy – Prawo atomowe i w myśl tej ustawy prezes PAA jest centralnym organem administracji rządowej wykonującym zadania związane z zapewnieniem bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej.</u>
+          <u xml:id="u-72.1" who="#WiceprezesPanstwowejAgencjiAtomistykiAndrzejGlowacki">Jeżeli chodzi o dochody budżetowe w 2021 r., to zostały one określone w kwocie 371 tys. zł, natomiast zrealizowano je w wysokości 341 tys. zł, co stanowiło 91,9% dochodów planowanych w ustawie. W tym zrealizowano 250 tys. zł z tytułu opłat za egzamin niezbędny do uzyskania uprawnień umożliwiających zatrudnienie na stanowisku mającym istotne znaczenie dla zapewnienia bezpieczeństwa jądrowego i ochrony radiologicznej, 47 tys. zł z tytułu kar pieniężnych od osób fizycznych, nałożonych decyzjami prezesa PAA, oraz 44 tys. zł z tytułu wpływów z rozliczeń i zwrotów z lat ubiegłych. Zrealizowanie dochodów w wysokości niższej, niż planowano, było spowodowane stanem epidemii ciągle obowiązującym na terenie Polski. W związku z tym niezbędne było ograniczenie przeprowadzania egzaminów na inspektora ochrony radiologicznej. Egzaminy były prowadzone w okresie od maja do grudnia 2021 r.</u>
+          <u xml:id="u-72.2" who="#WiceprezesPanstwowejAgencjiAtomistykiAndrzejGlowacki">Jeżeli natomiast chodzi o wydatki budżetowe w części 68, to zostały one określone w wysokości 22 901 tys. zł, z czego 22 870 tys. zł to wydatki budżetu państwa, a 31 tys. zł to wydatki budżetu środków europejskich. W wyniku zmian dokonanych decyzjami ministra finansów planowane wydatki budżetowe zostały powiększone o łączną kwotę 18 tys. zł przeznaczonych na realizację projektu „Wzmocnienia bezpieczeństwa w zakresie CBRNE”, w którym chodziło o przeciwdziałanie zagrożeniom chemicznym, biologicznym, radiologicznym, nuklearnym i wybuchowym.</u>
+          <u xml:id="u-72.3" who="#WiceprezesPanstwowejAgencjiAtomistykiAndrzejGlowacki">Zrealizowane wydatki budżetowe wyniosły 22 777 tys. zł, z czego 22 732 tys. zł to wydatki budżetu państwa, co stanowiło 99,4% planu po zmianach. Środki w kwocie 45 tys. zł to z kolei wydatki z budżetu środków europejskich, co stanowiło 97,8% planu po zmianach.</u>
+          <u xml:id="u-72.4" who="#WiceprezesPanstwowejAgencjiAtomistykiAndrzejGlowacki">Jak powiedziałem, zrealizowane wydatki ogółem stanowiły 99,4% planowanych wydatków ogółem po zmianach, w tym 93,2% zrealizowanych wydatków,                                                         tj. ponad 21 000 tys. zł, przeznaczono na realizację zadań Państwowej Agencji Atomistyki. Największe kwotowo wydatki stanowiły: wynagrodzenia wraz z pochodnymi – 12 810 tys. zł, pokrycie kosztów działania Służby Awaryjnej i Krajowego Punktu Kontaktowego, a także prowadzenie monitoringu radiacyjnego kraju – 1614 tys. zł, najem powierzchni, utrzymanie pomieszczeń biurowych, pozostałe usługi – 3336 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-72.5" who="#WiceprezesPanstwowejAgencjiAtomistykiAndrzejGlowacki">Jeżeli chodzi o przeciętne zatrudnienie w 2021 r. w państwowej Agencji Atomistyki, to wyniosło ono 103 etaty, a przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto wynosiło 8769 zł.</u>
+          <u xml:id="u-72.6" who="#WiceprezesPanstwowejAgencjiAtomistykiAndrzejGlowacki">Wydatki majątkowe wyniosły 1394 tys. zł, nie wliczając wydatków związanych z realizacją Polskiego Programu Energetyki Jądrowej. Państwowa Agencja Atomistyki uczestniczyła natomiast w realizacji Polskiego Programu Energetyki Jądrowej, na który wydatkowała 1541 tys. zł. Wydatki te były przeznaczone na realizację zadania pod nazwą „Dostosowanie zaplecza sprzętowego i infrastrukturalnego PAA do zadań wynikających z PPEJ”. Wydatkowane środki przeznaczono w szczególności na realizację projektu zintegrowanego systemu informatycznego na potrzeby Komputerowego Centrum Analizy Danych – 1343 tys. zł. Były to wydatki majątkowe na dostosowanie terenu, instalację stacji wczesnego wykrywania skażeń promieniotwórczych, dzierżawę terenu i zakup części.</u>
+          <u xml:id="u-72.7" who="#WiceprezesPanstwowejAgencjiAtomistykiAndrzejGlowacki">Jednocześnie należy mieć na uwadze, że w 2021 r. budżet PAA w stosunku do budżetu z roku 2020 został zmniejszony o kwotę składki do Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej w Wiedniu o kwotę ponad 15 000 tys. zł. Składka została przeniesiona do części 47 – Energia, o czym mówił pan minister Siarka.</u>
+          <u xml:id="u-72.8" who="#WiceprezesPanstwowejAgencjiAtomistykiAndrzejGlowacki">Szanowny panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, uprzejmie proszę o przyjęcie sprawozdania w części 68.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-73">
+          <u xml:id="u-73.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję, panie prezesie. Czy przedstawiciel Najwyższej izby Kontroli chciałby zabrać głos? Zaznaczam, że nie ma takiego obowiązku, jeżeli NIK nie ma uwag do wykonania budżetu. Jeśli są, to oczywiście bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-74">
+          <u xml:id="u-74.0" who="#PelniacyobowiazkidyrektordepartamentuNIKMaciejMaciejewski">Tylko w kwestii informacyjnej, panie przewodniczący. Oczywiście obowiązku nie ma, ale w tym przypadku nie możemy się wypowiedzieć, ponieważ w tym roku nie przeprowadzaliśmy kontroli tej części budżetowej za 2021 r.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-75">
+          <u xml:id="u-75.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Rozumiem. Proszę o zabranie głosu pana posła Witolda Czarneckiego w ramach koreferatu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-76">
+          <u xml:id="u-76.0" who="#PoselWitoldCzarnecki">Dziękuję, panie przewodniczący. Ja nie będę powtarzał całego sprawozdania, które w pełni przedstawił pan prezes. Powiem tylko, że wykonanie budżetu w 2021 r. w części budżetowej 68 – Państwowa Agencja Atomistyki nie budzi zastrzeżeń. Dochody budżetowe w ustawie budżetowej na rok 2021 zostały określone w kwocie 371 tys. zł, natomiast wydatki w kwocie ponad 22 000 tys. zł. Dochody nie zostały w pełni zrealizowane. Realizacja dochodów w niższej wysokości, niż planowano, była spowodowana stanem epidemii wywołanej koronawirusem, w związku z czym część osób zrezygnowała z przystąpienia do egzaminu bądź postanowiła do niego przystąpić w terminie późniejszym. Przedłużono także ważność certyfikatów.</u>
+          <u xml:id="u-76.1" who="#PoselWitoldCzarnecki">Z zadowoleniem przyjąłem fakt, że podniesiono znacznie wynagrodzenia w PAA. Wzrost wynagrodzeń przekroczył 18%, ale wcześniej te wynagrodzenia były wyjątkowo niskie. Wydatki, o które w 2021 r. wzrósł budżet Państwowej Agencji Atomistyki, mimo że to było niewiele, tylko kilka milionów… Środki te zostały wydane właściwie. Największą część wydatków stanowiły wynagrodzenia – ponad 12 000 tys. zł. Wzrost wynagrodzeń, jak już powiedziałem, wyniósł ponad 18%.</u>
+          <u xml:id="u-76.2" who="#PoselWitoldCzarnecki">Reasumując, wykonanie budżetu PAA nie budzi zastrzeżeń i wnoszę o pozytywne zaopiniowanie sprawozdania z wykonania budżetu w części 68 – Państwowa Agencja Atomistyki. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-77">
+          <u xml:id="u-77.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Bardzo dziękuję. Ponieważ pan poseł Czarnecki bierze udział w posiedzeniu innej komisji, w której są głosowania, będzie musiał nas opuścić, dlatego zapytam teraz pana posła, czy zgodziłby się zostać sprawozdawcą z naszego dzisiejszego posiedzenia na Komisji Finansów?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-78">
+          <u xml:id="u-78.0" who="#PoselWitoldCzarnecki">Tak.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-79">
+          <u xml:id="u-79.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję bardzo. Otwieram dyskusję. Nie widzę zgłoszeń. Proponuję, żebyśmy pozytywnie zaopiniowali część 68, jeżeli nie usłyszę sprzeciwu. Sprzeciwu nie słyszę. Stwierdzam, że Komisja pozytywnie zaopiniowała wykonanie budżetu w części 68 – Państwowa Agencja Atomistyki.</u>
+          <u xml:id="u-79.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Przechodzimy do rozpatrzenia części 74 – Prokuratoria Generalna Rzeczypospolitej Polskiej. O przedstawienie informacji na temat wykonania budżetu w części 74 proszę panią Angelikę Kraśnicką-Gniewek, dyrektor Biura Budżetowo-Administracyjnego Prokuratorii Generalnej RP. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-80">
+          <u xml:id="u-80.0" who="#DyrektorBiuraBudzetowoAdministracyjnegoProkuratoriiGeneralnejRPAngelikaKrasnickaGniewek">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, postaram się krótko streścić najważniejsze informacje. Zacznę oczywiście od dochodów.</u>
+          <u xml:id="u-80.1" who="#DyrektorBiuraBudzetowoAdministracyjnegoProkuratoriiGeneralnejRPAngelikaKrasnickaGniewek">Jeśli chodzi o dochody, to plan dochodów Urzędu Prokuratorii Generalnej RP na 2021 r. wynosił według ustawy 5992 tys. zł i został zrealizowany w kwocie 7333 tys. zł, co stanowiło 122,38% planu. O zrealizowaniu dochodów budżetowych w wyższej kwocie, niż planowano, zdecydowały głównie wpływy z opłat pobieranych przez urząd za opinie prawne na zlecenie osób zastępowanych, za postępowania przed sądem polubownym oraz za wykonywanie zastępstwa osób.</u>
+          <u xml:id="u-80.2" who="#DyrektorBiuraBudzetowoAdministracyjnegoProkuratoriiGeneralnejRPAngelikaKrasnickaGniewek">Jeżeli chodzi o wydatki, to w ustawie budżetowej na 2021 r. w ramach budżetu państwa wydatki z części 74 – Prokuratoria Generalna RP określono w kwocie 51 729 tys. zł. Po nowelizacji ustawy budżetowej kwota wydatków została zwiększona i wyniosła 53 875 tys. zł. Plan wydatków po zmianie, na dzień 31 grudnia 2021 r., wyniósł 56 065 tys. zł. W stosunku do kwoty planu wynikającej z ustawy budżetowej na 2021 r. wydatki zostały zwiększone o 4336 tys. zł. W ciągu roku plan wydatków został zwiększony o środki pochodzące m.in. z rezerwy celowej w części 83 poz. 6 na sfinansowanie wypłaty nagród, utworzonej na podstawie ustawy o Prokuratorii Generalnej – w kwocie 1908 tys. zł; z rezerwy celowej w części 83 poz. 49 – w kwocie 790 tys. zł oraz z decyzji w sprawie zmian w budżecie państwa na rok 2021 (ustawy z 1 października 2021 r. o zmianie ustawy budżetowej na rok 2021) – o kwotę 2146 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-80.3" who="#DyrektorBiuraBudzetowoAdministracyjnegoProkuratoriiGeneralnejRPAngelikaKrasnickaGniewek">Wykonanie planu wydatków w 2021 r. wyniosło 54 031 tys. zł, co stanowiło 99,65% planu, przy uwzględnieniu wydatków budżetu państwa, które w 2021 r. nie wygasły z upływem roku budżetowego, w łącznej kwocie 1842 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-80.4" who="#DyrektorBiuraBudzetowoAdministracyjnegoProkuratoriiGeneralnejRPAngelikaKrasnickaGniewek">Jeżeli chodzi o wydatki bieżące, to najwyższą kwotę stanowią wynagrodzenia, w tym dodatkowe wynagrodzenia roczne, w łącznej kwocie 34 197 tys. zł oraz zakupy usług pozostałych w kwocie 6162 tys. zł. Jeśli natomiast chodzi o wydatki majątkowe, to w 2021 r. w ramach planu wydatków majątkowych zrealizowano pięć szczegółowych i podstawowych zadań. Plan wydatków majątkowych na 31 grudnia 2021 r. wynosił 171 tys. zł i uległ zmniejszeniu w stosunku do planu według ustawy budżetowej na 2021 r. o 475 tys. zł, natomiast w ciągu roku plan został powiększony o 25 tys. zł z przeznaczeniem tych środków m.in. na zakupy serwerów oraz telewizora w celach przeprowadzania konferencji. Wykonanie planu na 31 grudnia 2021 r. wyniosło 100%.</u>
+          <u xml:id="u-80.5" who="#DyrektorBiuraBudzetowoAdministracyjnegoProkuratoriiGeneralnejRPAngelikaKrasnickaGniewek">Jeżeli chodzi o kwestię wynagrodzeń i plan po zmianach na wynagrodzenia osobowe, to łącznie z dodatkowym wynagrodzeniem rocznym w 2021 r. wynosił on 35 749 tys. zł. Został zrealizowany w 100% przy założeniu, że kwota 1552 tys. zł została uwzględniona w wykazie planowanych wydatków budżetowych państwa, które w 2021 r. nie wygasają z upływem roku budżetowego, tzw. dodatki motywacyjne.</u>
+          <u xml:id="u-80.6" who="#DyrektorBiuraBudzetowoAdministracyjnegoProkuratoriiGeneralnejRPAngelikaKrasnickaGniewek">Jeżeli natomiast chodzi o rezerwy celowe, to w ustawie budżetowej na wniosek prezesa Prokuratorii Generalnej RP została utworzona w części 83 poz. 6 – Rezerwa na sfinansowanie wypłaty nagród, utworzona na podstawie ustawy o Prokuratorii. W 2021 r. na wniosek prezesa Prokuratorii zwiększony został plan wydatków w części 74 poprzez uruchomienie wyżej wymienionej rezerwy w kwocie 1 909 tys. zł. Plan wykonano w 100%.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-81">
+          <u xml:id="u-81.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-82">
+          <u xml:id="u-82.0" who="#DyrektorBiuraBudzetowoAdministracyjnegoProkuratoriiGeneralnejRPAngelikaKrasnickaGniewek">Dziękuję, panie przewodniczący. Oczywiście prosimy o przyjęcie naszego sprawozdania z wykonania dochodów i wydatków w 2021 r.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-83">
+          <u xml:id="u-83.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Najwyższa Izba Kontroli, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-84">
+          <u xml:id="u-84.0" who="#DoradcaprawnywDepartamencieGospodarkiSkarbuPanstwaiPrywatyzacjiNajwyzszejIzbyKontroliWojciechWozniak">Wojciech Woźniak, doradca prawny w Departamencie Gospodarki.</u>
+          <u xml:id="u-84.1" who="#DoradcaprawnywDepartamencieGospodarkiSkarbuPanstwaiPrywatyzacjiNajwyzszejIzbyKontroliWojciechWozniak">Szanowni państwo, Najwyższa Izba Kontroli ocenia pozytywnie wykonanie budżetu państw w części 74 – Prokuratoria Generalna Rzeczypospolitej Polskiej. Wydatki zostały poniesione z zachowaniem zasad gospodarowania środkami publicznymi, określonych w ustawie o finansach publicznych i aktach wykonawczych do tej ustawy. Nie stwierdzono niecelowego lub niegospodarnego wydatkowania środków publicznych. Nie stwierdzono naruszenia przepisów ustawy z dnia 11 września 2019 r. – Prawo zamówień publicznych. Prezes Prokuratorii Generalnej rzetelnie, zgodnie z art. 175 ust. 1 i 2 ustawy o finansach publicznych, sprawował nadzór i kontrolę nad wykonaniem budżetu w części 74.</u>
+          <u xml:id="u-84.2" who="#DoradcaprawnywDepartamencieGospodarkiSkarbuPanstwaiPrywatyzacjiNajwyzszejIzbyKontroliWojciechWozniak">Najwyższa Izba Kontroli opiniuje pozytywnie również prawidłowość sporządzania sprawozdań przez dysponenta części 74. Kwoty wykazane w sprawozdaniach przez Prokuratorię Generalną były zgodne z danymi wynikającymi z ewidencji księgowej. Stosowany system kontroli zarządczej zapewniał w sposób racjonalny kontrolę prawidłowości sporządzania sprawozdań budżetowych oraz sprawozdań w zakresie operacji finansowych. Sprawozdania zostały sporządzone terminowo, prawidłowo pod względem merytorycznym i formalno-rachunkowym. W toku kontroli nie stwierdzono żadnych nieprawidłowości. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-85">
+          <u xml:id="u-85.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">O zabranie głosu proszę panią poseł Ewę Malik.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-86">
+          <u xml:id="u-86.0" who="#PoselEwaMalik">Panie przewodniczący, szanowni państwo, słyszeliśmy jak wysoką i dobrą ocenę wystawił przedstawiciel Najwyższej Izby Kontroli. Również według mnie, jako koreferenta, nic tutaj nie budzi żadnych zastrzeżeń. Wszystko zostało wykonane prawidłowo. Pozwolę sobie zatem zarekomendować przyjęcie sprawozdania w części 74, jak również w części 83 – to jest rezerwa celowa. O tym nie powiedzieliśmy wprawdzie ani słowa, ale wszystko także zostało wykonane jak najbardziej prawidłowo.</u>
+          <u xml:id="u-86.1" who="#PoselEwaMalik">O tym, w jaki sposób pracuje Prokuratoria Generalna, można wywnioskować na podstawie tylko jednego miernika, który jest używany przy pomiarze stopnia realizacji budżetu zadaniowego. Pozwolę sobie tylko to przytoczyć – chodzi o liczbę spraw zakończonych prawomocnie, minus liczba spraw przegranych z powodu błędów formalnych radców Prokuratorii, do liczby spraw zakończonych prawomocnie w procentach. Proszę państwa, ten miernik kształtuje się na poziomie 100%, czyli można powiedzieć, że zarządzanie mieniem państwowym, a także dbałość o interes Skarbu Państwa są na najwyższym poziomie. Gratulujemy Prokuratorii Generalnej. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-87">
+          <u xml:id="u-87.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję, otwieram dyskusję. Czy są uwagi? Nie widzę. Proponuję, abyśmy pozytywnie zaopiniowali omówioną część budżetową – Prokuratoria Generalna. Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Komisja pozytywnie zaopiniowała część 74. Sprzeciwu nie słyszę. Stwierdzam, że przyjęliśmy część 74.</u>
+          <u xml:id="u-87.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Bardzo proszę panią Aleksandrę Szwemberg, dyrektor Departamentu Finansowania Sfery Gospodarczej w Ministerstwie Finansów, o przedstawienie informacji odnośnie do wykonania budżetu w części 85 – Budżety wojewodów ogółem, w zakresie działu 100 – Górnictwo i kopalnictwo: dochody i wydatki oraz zadania z zakresu administracji rządowej i inne zadania zlecone jednostkom samorządu terytorialnego odrębnymi ustawami w części 85 – Budżety wojewodów. Pani dyrektor, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-88">
+          <u xml:id="u-88.0" who="#DyrektorDepartamentuFinansowaniaSferyGospodarczejMinisterstwaFinansowAleksandraSzwemberg">Wysoka Komisjo, szanowny panie przewodniczący, szanowni państwo, zarówno dochody, jak i wydatki w dziale 100 – Górnictwo i kopalnictwo są związane z realizacją zadań z zakresu administracji rządowej zleconych jednostkom samorządu terytorialnego, wynikającym z ustawy – Prawo geologiczne i górnicze.</u>
+          <u xml:id="u-88.1" who="#DyrektorDepartamentuFinansowaniaSferyGospodarczejMinisterstwaFinansowAleksandraSzwemberg">Dochody w tym dziale zostały wykonane w wysokości 267 tys. zł, tj. 58,7% planu. Niższe wykonanie dochodów wynikało z mniejszego, niż zakładano, wydobycia złóż wód leczniczych.</u>
+          <u xml:id="u-88.2" who="#DyrektorDepartamentuFinansowaniaSferyGospodarczejMinisterstwaFinansowAleksandraSzwemberg">Wydatki w tym dziale zostały wykonane w budżecie wojewody śląskiego w wysokości 770 tys. zł, tj. 100% planu.</u>
+          <u xml:id="u-88.3" who="#DyrektorDepartamentuFinansowaniaSferyGospodarczejMinisterstwaFinansowAleksandraSzwemberg">Dziękuję i uprzejmie proszę o wydanie pozytywnej opinii.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-89">
+          <u xml:id="u-89.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Proszę o zabranie głosu przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli, ale oczywiście, jeżeli państwo nie przedstawiacie opinii, to nie jest to konieczne. Ponieważ NIK nie przedstawia opinii, to w tej sytuacji proszę o zabranie głosu pana posła Piotra Króla.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-90">
+          <u xml:id="u-90.0" who="#PoselPiotrKrol">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, wykonanie budżetu za rok 2021 w części 85 – Budżety wojewodów, w dziale 100 – Górnictwo i kopalnictwo nie budzi szczególnych zastrzeżeń. Na wysokość uzyskiwanych dochodów wpływa szereg trudnych do zaplanowania czynników, np. liczba opłaconych koncesji, intensywność eksploatacji górotworu, liczba odwiedzających i leczących się w obiektach uzdrowiskowych. Dokładne zaplanowanie dochodów jest dlatego dość trudne. W ostatnich latach swój wpływ wywarła także pandemia COVID-19.</u>
+          <u xml:id="u-90.1" who="#PoselPiotrKrol">Wątpliwości nie budzi także wykonanie wydatków w formie dotacji i subwencji, które zostały wykonane zgodnie z planem przyjętym do budżetu. W związku z powyższym zwracam się z prośbą do Wysokiej Komisji o pozytywne zaopiniowanie wykonania budżetu w części 85 – Budżety wojewodów ogółem, w zakresie działu 100 – Górnictwo i kopalnictwo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-91">
+          <u xml:id="u-91.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję bardzo. Czy są głosy w ramach dyskusji? Nie widzę. Proponuję pozytywnie zaopiniować część 85 – Budżety wojewodów. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Komisja pozytywnie zaopiniowała wykonanie budżetu w części 85. Nie słyszę sprzeciwu.</u>
+          <u xml:id="u-91.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Przystępujemy do rozpatrzenia wykonania budżetu w ramach Funduszu Inwestycji Kapitałowych. Proszę panią minister Izabelę Antos, zastępcę szefa Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, o przedstawienie informacji odnośnie do wykonania budżetu państwa w zakresie państwowego funduszu celowego Fundusz Inwestycji Kapitałowych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-92">
+          <u xml:id="u-92.0" who="#PodsekretarzstanuzastepcaszefaKancelariiPrezesaRadyMinistrowIzabelaAntos">Szanowny panie przewodniczący, szanowne panie i szanowni panowie posłowie, szczegółowe dane dotyczące informacji o realizacji planu finansowego Funduszu Inwestycji Kapitałowych w 2021 r. zostały przedłożone Wysokiej Komisji, więc pozwolę sobie przedstawić jedynie najważniejsze zagadnienia.</u>
+          <u xml:id="u-92.1" who="#PodsekretarzstanuzastepcaszefaKancelariiPrezesaRadyMinistrowIzabelaAntos">Fundusz Inwestycji Kapitałowych został utworzony w wyniku nowelizacji ustawy z dnia 16 grudnia 2016 r. o zasadach zarządzania mieniem państwowym i jest państwowym funduszem celowym w rozumieniu ustawy o finansach publicznych. Dysponentem Funduszu Inwestycji Kapitałowych jest prezes Rady Ministrów.</u>
+          <u xml:id="u-92.2" who="#PodsekretarzstanuzastepcaszefaKancelariiPrezesaRadyMinistrowIzabelaAntos">Zgodnie z art. 33b ust. 1 ustawy o zasadach zarządzania mieniem państwowym przychodami funduszu są w szczególności: wpłaty z zysków spółek, o których mowa w art. 1 ustawy z dnia 1 grudnia 1995 r. o wpłatach z zysku przez jednoosobowe spółki Skarbu Państwa, środki w wysokości 30% każdej wypłacanej dywidendy, a także zaliczki na poczet przewidywanej dywidendy z akcji należących do Skarbu Państwa, środki z tytułu zwrotu pomocy publicznej lub wsparcia, niebędącego pomocą publiczną, udzielonego przedsiębiorcom z Funduszu Restrukturyzacji Przedsiębiorców wraz z należnościami ubocznymi, dotacje celowe z budżetu państwa, odsetki od wolnych środków funduszu przekazanych w zarządzanie zgodnie z ustawą z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych.</u>
+          <u xml:id="u-92.3" who="#PodsekretarzstanuzastepcaszefaKancelariiPrezesaRadyMinistrowIzabelaAntos">Do zadań wynikających z ustawy tworzącej Fundusz Inwestycji Kapitałowych należą: obejmowanie akcji przez Skarb Państwa reprezentowany przez prezesa Rady Ministrów, pokrycie kosztów nabycia lub objęcia akcji, w tym usług świadczonych przez doradców w związku z ich nabywaniem lub obejmowaniem przez Skarb Państwa reprezentowany przez prezesa Rady Ministrów, pokrycie kosztów związanych z obsługą bankową.</u>
+          <u xml:id="u-92.4" who="#PodsekretarzstanuzastepcaszefaKancelariiPrezesaRadyMinistrowIzabelaAntos">Stan funduszu na początek 2021 r. wynosił 538 354 tys. zł. Przychody zaplanowano w planie finansowym w wysokości 561 871 tys. zł, ale zostały one zrealizowane w kwocie 1 183 542 tys. zł. Przychody były wyższe od zaplanowanych z powodu wyższych, niż oczekiwano, wpływów z dywidend z akcji należących do Skarbu Państwa; wynikały też z uzyskania nieplanowanych odsetek.</u>
+          <u xml:id="u-92.5" who="#PodsekretarzstanuzastepcaszefaKancelariiPrezesaRadyMinistrowIzabelaAntos">Koszty realizacji zadań na 2021 r. zaplanowane na kwotę 600 201 tys. zł zostały poniesione w wysokości 420 700 tys. zł, czyli na poziomie 70% planu. Wydatki przeznaczono na objęcie i opłacenie akcji w spółce Sklejka Orzechowo S.A. – 22 000 tys. zł oraz na udziały w spółce Polski Holding Hotelowy sp. z o.o. – 398 700 tys. zł. W 2021 r. rozpatrywany był również wniosek o objęcie akcji spółki H. Cegielski-Poznań S.A., ale nie został zrealizowany z uwagi na wycofanie wniosku przez spółkę.</u>
+          <u xml:id="u-92.6" who="#PodsekretarzstanuzastepcaszefaKancelariiPrezesaRadyMinistrowIzabelaAntos">Stan funduszu na koniec 2021 r. wyniósł 1 301 197 tys. zł. Dziękuję za uwagę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-93">
+          <u xml:id="u-93.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję bardzo. Czy Najwyższa Izba Kontroli w tej kwestii chce zabrać głos? Proszę bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-93.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Pełniący obowiązki wicedyrektor Departamentu Administracji Publicznej Najwyższej Izby Kontroli Agnieszka Bernaś-Coşkun:</u>
+          <u xml:id="u-93.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Agnieszka Bernaś-Coşkun, p.o. wicedyrektora Departamentu Administracji Publicznej.</u>
+          <u xml:id="u-93.3" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Szanowni państwo, Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie ocenia wykonanie planu finansowego Funduszu Inwestycji Kapitałowych. Dysponent funduszu, czyli prezes Rady Ministrów, prawidłowo zrealizował plan przychodów i kosztów. Środki funduszu w całości zostały przeznaczone na obejmowanie akcji i udziałów przez Skarb Państwa, tj. na zadania, do realizacji których fundusz został powołany. Badanie 100% kosztów funduszu poniesionych w 2021 r. nie wykazało żadnych nieprawidłowości.</u>
+          <u xml:id="u-93.4" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie zaopiniowała również sporządzanie sprawozdań budżetowych za 2021 r. Sprawozdania zostały sporządzone terminowo i prawidłowo pod względem merytorycznym oraz formalno-rachunkowym. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-93.5" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Proszę o przedstawienie opinii pana posła Jana Warzechę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-94">
+          <u xml:id="u-94.0" who="#PoselJanWarzecha">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, ponieważ wykonanie planu Funduszu Inwestycji Kapitałowych zarówno w układzie zadaniowym, jak i wynik finansowy, a także pozytywna ocena Najwyższej Izby Kontroli… Wszystkie te czynniki były pozytywne, dlatego wnoszę również o pozytywną opinię Komisji Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych w zakresie wykonania budżetu przez Fundusz Inwestycji Kapitałowych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-95">
+          <u xml:id="u-95.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję bardzo. Czy są jakieś głosy w dyskusji? Proszę, pan poseł Dariusz Wieczorek.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-96">
+          <u xml:id="u-96.0" who="#PoselDariuszWieczorek">Panie przewodniczący, szanowni państwo, nie dziwię się, że jeżeli chodzi o te słupki, to wszystko jest wykonane zgodnie z procedurą, natomiast mam pytanie dotyczące tego, w jaki sposób zapadają decyzje w sprawie obejmowania akcji, chociażby w spółce Polski Holding Hotelowy? Otóż 400 000 tys. zł – pytanie, kto wpadł na taki pomysł? Jak w ogóle wygląda ta procedura i jak kancelaria premiera analizuje, czy te środki są dobrze wydane? W jakiej sytuacji ekonomicznej jest Polski Holding Hotelowy? Mam wrażenie, że upada, skoro trzeba było go wspomóc 400 000 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-96.1" who="#PoselDariuszWieczorek">Oczywiście w tym momencie sobie żartuję, bo obserwujemy tę firmę, ale to jest dziwna rzecz, że państwo polskie zaczyna prowadzić działalność turystyczno-hotelową. Jest jednak tak przyjęte, że skoro macie państwo większość, to podejmujecie decyzję o utworzeniu funduszu, który – żeby była jasność – jest raczej zbędny od strony merytorycznej. Nie odnoszę się do strony ekonomicznej, ale jest on także zbędny ekonomicznie, szczególnie jeśli weźmie się pod uwagę trudną sytuację budżetu.</u>
+          <u xml:id="u-96.2" who="#PoselDariuszWieczorek">Dlaczego mówię o trudnej sytuacji budżetu? Bo miliard złotych pozostaje na kontach funduszu, a być może te środki przydałyby się na jakieś ważniejsze sprawy w budżecie państwa. Pytanie jest więc takie – jak zapadały decyzje o tym, że Polski Holding Hotelowy otrzymał z funduszu 400 000 tys. zł?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-97">
+          <u xml:id="u-97.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję bardzo, panie pośle. Zaznaczę tylko, że to nie rząd Prawa i Sprawiedliwości prowadził tę działalność hotelową, tylko ona jest po prostu zastana od wielu lat. Bardzo proszę panią minister o odpowiedź.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-98">
+          <u xml:id="u-98.0" who="#PodsekretarzstanuzastepcaszefaKPRMIzabelaAntos">Chciałabym zwrócić uwagę, jak wskazałam, że fundusz został powołany w wyniku nowelizacji ustawy w roku 2020. Rok 2021 był pierwszym pełnym rokiem funkcjonowania Funduszu Inwestycji Kapitałowych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-99">
+          <u xml:id="u-99.0" who="#PoselDariuszWieczorek">Wypowiedź poza mikrofonem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-100">
+          <u xml:id="u-100.0" who="#PodsekretarzstanuzastepcaszefaKPRMIzabelaAntos">Ja mówię o funduszu, panie pośle. Odnoszę się do Funduszu Inwestycji Kapitałowych.</u>
+          <u xml:id="u-100.1" who="#PodsekretarzstanuzastepcaszefaKPRMIzabelaAntos">Cele, w jakich został powołany fundusz, jasno określa ustawa, przedstawiłam je, więc nie będę kolejny raz powtarzać. Natomiast procedura jest bardzo szczegółowo określona w rozporządzeniu do ustawy, które jest wydane. Jest w nim szereg wymogów, które muszą być spełnione, zarówno przez podmiot wnioskujący o środki, jak i przez Kancelarię Prezesa Rady Ministrów, która opiniuje całość procedury.</u>
+          <u xml:id="u-100.2" who="#PodsekretarzstanuzastepcaszefaKPRMIzabelaAntos">Z praktyki mogę dodać, że jeśli chodzi o Fundusz Inwestycji Kapitałowych, to w tym momencie Skarb Państwa występuje na takich samych zasadach jak inwestor z rynku prywatnego. W związku z tym bardzo szczegółowo opiniujemy przedłożony biznesplan, test prywatnego inwestora, sprawdzamy stopę rentowności z danego przedsięwzięcia. Przedstawiłam, jakie wnioski były złożone w zeszłym roku, które zostały rozparzone, a które nie, w tym przypadku z uwagi na wycofanie się spółki. Natomiast jeśli będą wpływać nowe wnioski, to każdy z nich będzie poddawany takiej samej procedurze i ocenie. To jest instrument funkcjonujący na rynku i chyba w tym momencie to tyle. Jak będzie trzeba, to możemy oczywiście przedłożyć szczegółową informację na temat rozporządzenia.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-101">
+          <u xml:id="u-101.0" who="#PoselDariuszWieczorek">Rozporządzenie to sobie przeczytamy, pani minister, ale jest tylko takie pytanie, bo powiedziała pani o tym, że tylko trzy firmy złożyły wnioski...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-102">
+          <u xml:id="u-102.0" who="#PodsekretarzstanuzastepcaszefaKPRMIzabelaAntos">Do tego funduszu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-103">
+          <u xml:id="u-103.0" who="#PoselDariuszWieczorek">Tak, do tego funduszu. W zeszłym roku tylko te trzy firmy złożyły wnioski, tak?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-104">
+          <u xml:id="u-104.0" who="#PodsekretarzstanuzastepcaszefaKPRMIzabelaAntos">Tak, panie pośle. W zeszłym roku mieliśmy tylko te trzy wnioski.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-105">
+          <u xml:id="u-105.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję. Czy są jeszcze jakieś pytania? Nie widzę. Proponuję, żeby pozytywnie zaopiniować tę część budżetową. Nie słyszę sprzeciwu. Stwierdzam, że Komisja pozytywnie zaopiniowała wykonanie budżetu przez Fundusz Inwestycji Kapitałowych.</u>
+          <u xml:id="u-105.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Szanowni państwo, po rozpatrzeniu wszystkich części budżetowych pozostaje nam jeszcze wybrać posła, który złoży sprawozdanie na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych. Jak państwo pamiętacie, wcześniej zapytałem już posła Witolda Czarneckiego – wyraził zgodę. Dlatego teraz pytam, czy z państwa strony jest zgoda, aby to właśnie pan Witold Czarnecki złożył sprawozdanie w imieniu naszej Komisji? Nie słyszę sprzeciwu. Stwierdzam, że wybraliśmy posła Witolda Czarneckiego do zaprezentowania stanowiska naszej Komisji przed Komisją Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-105.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Przystępujemy do realizacji drugiego punktu porządku dziennego – rozpatrzenie projektu planu pracy Komisji na okres od 1 lipca do 31 grudnia 2022 r. Czy są uwagi do przedstawionego projektu planu pracy? Nie ma uwag. Proponuję, żebyśmy przyjęli plan pracy w zaproponowanym kształcie. Nie słyszę sprzeciwu. Stwierdzam, że Komisja zaakceptowała plan pracy na okres od 1 lipca do 31 grudnia br.</u>
+          <u xml:id="u-105.3" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Kolejnym punktem w naszym porządku dziennym jest punkt dotyczący opinii dla Komisji do Spraw Kontroli Państwowej na temat sprawozdania z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2021 roku w zakresie działania naszej Komisji. Proszę o zabranie głosu pana dyrektora Macieja Maciejewskiego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-106">
+          <u xml:id="u-106.0" who="#PelniacyobowiazkidyrektordepartamentuNIKMaciejMaciejewski">Dziękuję, panie przewodniczący. W ramach zainteresowań Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych oraz spraw, które kontrolą obejmuje Departament Gospodarki NIK, chciałbym powiedzieć, że podstawowym celem naszej działalności w tym zakresie była ocena działań organów administracji rządowej i innych jednostek organizacyjnych, które funkcjonują w ramach działów: Gospodarka, Gospodarka złożami kopalin, Energia, Klimat oraz Aktywa Państwowe.</u>
+          <u xml:id="u-106.1" who="#PelniacyobowiazkidyrektordepartamentuNIKMaciejMaciejewski">W 2021 r. skupialiśmy się w szczególności na zagadnieniach dotyczących energetyki, odnawialnych źródeł energii, infrastruktury, a także kontrolowaliśmy spółki Skarbu Państwa o istotnym znaczeniu dla gospodarki pod kątem ich wpływu na innowacyjność, bezpieczeństwo i konkurencyjność polskiej gospodarki. Wszystkie oceny, uwagi i wnioski zostały przedstawione w wystąpieniach pokontrolnych do kierowników jednostek kontrolowanych, do zainteresowanych instytucji i urzędów. Ze wszystkich kontroli planowych opracowaliśmy informacje zbiorcze, które zostały przekazane organom Sejmu i Senatu, właściwym komisjom sejmowym i senackim. Każdorazowo przedkładaliśmy również te informacje prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej i prezesowi Rady Ministrów. Poza planowanymi realizowaliśmy oczywiście również kontrole doraźne.</u>
+          <u xml:id="u-106.2" who="#PelniacyobowiazkidyrektordepartamentuNIKMaciejMaciejewski">Jeżeli chodzi o kontrole będące w sferze zainteresowania Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych, których efekty przedstawialiśmy, to może tylko przypomnę, że przedłożyliśmy wyniki kontroli gospodarki finansowej instytutów badawczych, wyniki kontroli realizacji procedur zakupowych przez spółki z udziałem Skarbu Państwa, wyniki kontroli stabilizacji cen energii elektrycznej, wyniki kontroli barier odnawialnych źródeł energii, a także Wyniki kontroli przygotowania i realizacji inwestycji infrastrukturalnych dla gazu ziemnego, przy czym ta ostatnia kontrola – tak dla ścisłości – została przedstawiona już w roku 2022. Ponadto zbadaliśmy również funkcjonowanie Polskiej Grupy Zbrojeniowej i spółek zależnych. O procedurach zakupowych w spółkach Skarbu Państwa już wspominałem…</u>
+          <u xml:id="u-106.3" who="#PelniacyobowiazkidyrektordepartamentuNIKMaciejMaciejewski">Wszystkie ważniejsze wyniki tych kontroli, o czym też już wspominałem, zostały przedstawione Wysokiej Komisji oraz wszystkim organom Sejmu. Znajdują się także w zbiorczym sprawozdaniu Najwyższej Izby Kontroli, podpisanym przez prezesa NIK.</u>
+          <u xml:id="u-106.4" who="#PelniacyobowiazkidyrektordepartamentuNIKMaciejMaciejewski">Tak w skrócie wygląda działalność mojego departamentu w zakresie zainteresowania Wysokiej Komisji. Jeżeli pan przewodniczący pozwoli, to oddam jeszcze głos moim kolegom.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-107">
+          <u xml:id="u-107.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Proszę bardzo, tylko ze względu na fakt, że mamy jeszcze inne komisje, proszę o skrótowe przedstawienie informacji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-108">
+          <u xml:id="u-108.0" who="#PelniacyobowiazkiwicedyrektordepartamentuNIKDariuszBojanowski">Bardzo skrótowo, panie przewodniczący. Raz jeszcze Dariusz Bojanowski, Departament Środowiska.</u>
+          <u xml:id="u-108.1" who="#PelniacyobowiazkiwicedyrektordepartamentuNIKDariuszBojanowski">Mamy mniej do powiedzenia, jeśli chodzi o nasze kontrole w zakresie zainteresowania Komisji. Jeżeli chodzi o działalność departamentu, to obejmowała ona swoim zakresem administrację rządową w dziale Klimat, z pominięciem tych elementów, które pozostają w kompetencjach Departamentu Gospodarki NIK. Ponadto sprawdzaliśmy wykonanie budżetu państwa w części 51 – Klimat oraz wykonanie planu finansowego Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.</u>
+          <u xml:id="u-108.2" who="#PelniacyobowiazkiwicedyrektordepartamentuNIKDariuszBojanowski">W 2021 r. departament koordynował jedną kontrolę, będącą w zakresie działania Wysokiej Komisji. Chodzi o kontrolę wdrażania programu priorytetowego „Czyste powietrze”. Informacja o wynikach tej kontroli zostanie przekazana Sejmowi do końca sierpnia tego roku. Ponadto departament uczestniczył w jednej kontroli koordynowanej przez inne jednostki i była to kontrola wykonania budżetu państwa w 2021 r. w części 51 oraz wykonania planu finansowego NFOŚiGW.</u>
+          <u xml:id="u-108.3" who="#PelniacyobowiazkiwicedyrektordepartamentuNIKDariuszBojanowski">Jak ma być krótko, to dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-109">
+          <u xml:id="u-109.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję. Szanowni państwo, proponuję, żeby Komisja przyjęła pozytywną opinię dla Komisji do Spraw Kontroli Państwowej w brzmieniu: „Komisja do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych na posiedzeniu w dniu 21 czerwca 2022 r. rozpatrzyła sprawozdanie z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2021 r. (druk nr 2346) w zakresie działania Komisji. Komisja, po wysłuchaniu szczegółowych wyjaśnień przedstawicieli Najwyższej Izby Kontroli, pozytywnie opiniuje powyższe sprawozdanie i nie wnosi do niego uwag i wniosków”.</u>
+          <u xml:id="u-109.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Czy jest sprzeciw wobec tego stanowiska? Nie widzę. Stwierdzam, że Komisja przyjęła stanowisko w przedstawionym brzmieniu, co jest jednocześnie pozytywną opinią dla Komisji do Spraw Kontroli Państwowej.</u>
+          <u xml:id="u-109.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny. Bardzo serdecznie państwu dziękuję, zamykam posiedzenie Komisji.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/esk/201923-sjm-eskxx-00106-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/esk/201923-sjm-eskxx-00106-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..eb9a116
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/esk/201923-sjm-eskxx-00106-01/header.xml
@@ -0,0 +1,97 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-eskxx-00106-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych /nr 106/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych /nr 106/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#ESK">106</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-22</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="Gloszsali" role="speaker">
+        <persName>Głos z sali</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="LegislatorKonradNietrzebka" role="speaker">
+        <persName>Legislator Konrad Nietrzebka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="LegislatorLukaszGrabarczyk" role="speaker">
+        <persName>Legislator Łukasz Grabarczyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="LegislatorzBiuraLegislacyjnegoKonradNietrzebka" role="speaker">
+        <persName>Legislator z Biura Legislacyjnego Konrad Nietrzebka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="LegislatorzBiuraLegislacyjnegoLukaszGrabarczyk" role="speaker">
+        <persName>Legislator z Biura Legislacyjnego Łukasz Grabarczyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiKamilaKrol" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii Kamila Król</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwMRiTKamilaKrol" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w MRiT Kamila Król</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselAndrzejGrzyb" role="speaker">
+        <persName>Poseł Andrzej Grzyb</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselDariuszWieczorek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Dariusz Wieczorek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselGabrielaLenartowicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Gabriela Lenartowicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselJanWarzecha" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Warzecha</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselKrzysztofGadowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Krzysztof Gadowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselMaciejKonieczny" role="speaker">
+        <persName>Poseł Maciej Konieczny</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselPaulinaHennigKloska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Paulina Hennig-Kloska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselRobertWinnicki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Robert Winnicki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselSlawomirNeumann" role="speaker">
+        <persName>Poseł Sławomir Neumann</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselStanislawZuk" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stanisław Żuk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselTomaszPiotrNowak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Tomasz Piotr Nowak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselUrszulaZielinska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Urszula Zielińska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselWojciechSaluga" role="speaker">
+        <persName>Poseł Wojciech Saługa</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelJanWarzecha" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Jan Warzecha</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelMarekSuski" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Marek Suski</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="ESK" role="committee">
+        <orgName>Komisja do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/esk/201923-sjm-eskxx-00106-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/esk/201923-sjm-eskxx-00106-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..c4cc0a7
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/esk/201923-sjm-eskxx-00106-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,1192 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Otwieram posiedzenie Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych. Witam państwa posłów i wszystkich gości, biorących udział w dzisiejszym posiedzeniu. Stwierdzam kworum. Protokół ostatniego posiedzenia Komisji wobec niewniesienia uwag uważam za przyjęty.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dzisiejszy porządek przewiduje pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców niektórych paliw stałych w związku z sytuacją na rynku tych paliw, druk nr 2354. Uzasadnia minister klimatu i środowiska.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Witam na naszym posiedzeniu panią minister Annę Moskwę, minister klimatu i środowiska, witam panią minister Kamilę Król, podsekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii, witam pana Jana Bogolubowa, prezesa zarządu spółki Zarządca Rozliczeń S.A., panią Agnieszkę Boniewicz, naczelnik Wydziału Zielonej Gospodarki w Departamencie Innowacji i Polityki Przemysłowej w Ministerstwie Rozwoju i Technologii, pana Macieja Chrosta, dyrektora w spółce Zarządca Rozliczeń S.A., panią Izabelę Kopcińską, naczelnik w Departamencie Monitorowania Pomocy Publicznej Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, pana Wojciecha Krawczyka, dyrektora Departamentu Strategii i Analiz w Ministerstwie Klimatu i Środowiska, panią Anetę Mijal, zastępcę dyrektora Departamentu Prawnego w Ministerstwie Rozwoju i Technologii, pana Pawła Różyckiego, zastępcę dyrektora w Departamencie Strategii i Analiz Ministerstwa Klimatu i Środowiska, panią Marlenę Trykę, dyrektor Departamentu Innowacji i Polityki Przemysłowej w Ministerstwie Rozwoju i Technologii, panią Annę Wilk, głównego specjalistę ds. legislacji w Departamencie Prawnym w Ministerstwie Klimatu i Środowiska, pana Michała Wójcika, dyrektora Biura Ministra w Ministerstwie Klimatu i Środowiska, panią Małgorzatę Zadrożną, radcę prawnego w Departamencie Strategii i Analiz w Ministerstwie Klimatu i Środowiska, panią Agnieszkę Załogę, naczelnik Wydziału Zarządzania Emisjami Gazów Cieplarnianych w Departamencie Strategii i Analiz w Ministerstwie Klimatu i Środowiska oraz pana Kamila Zawadzkiego, naczelnika wydziału w Departamencie Prawnym w Ministerstwie Klimatu i Środowiska. Jeszcze raz wszystkich państwa witam bardzo serdecznie.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Jak już powiedziałem, porządek obrad przewiduje rozpatrzenie projektu ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców niektórych paliw stałych w związku z sytuacją na rynku tych paliw, druk nr 2354. Uzasadnienie projektu przedstawi pani Anna Moskwa, minister klimatu i środowiska. Pani minister, bardzo proszę.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Minister klimatu i środowiska Anna Moskwa:</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Panowie przewodniczący, Wysoka Komisji, szanowni goście, ustawa wprowadza rozwiązania dla odbiorców niektórych paliw stałych, czyli mówiąc precyzyjnie, dla odbiorców paliw stałych takich jak węgiel kamienny, brykiet lub pellet zawierający co najmniej 85% węgla kamiennego. Dziś jednym z głównych wyzwań, z którymi się mierzą odbiorcy na rynku paliw stałych, jest cena węgla, tego węgla z importu, która jest wyższa niż cena węgla z polskiego wydobycia.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">W związku z koniecznością zastąpienia surowca sprowadzanego z kierunku rosyjskiego po wprowadzeniu embarga w dniu 16 kwietnia – od tego dnia węgiel rosyjski do Polski już nie wjechał żadną drogą – istnieje konieczność zastąpienia tego surowca innym węglem importowanym. Węgiel importowany, w związku ze wzrostem zainteresowania, o czym nas dodatkowo przekonały ostatnie dni, oraz w związku ze wzrostem zapotrzebowania we wszystkich krajach europejskich – widzimy w ostatnich dniach deklaracje Holandii, Niemiec, Austrii, ale nie tylko, bo Czesi też deklarują kolejne przedłużenia prac swoich kopalń i konieczność zakupu węgla z importu, w każdym razie ten rynek jest rynkiem konkurencyjnym, na którym ceny w ostatnim czasie wzrosły. Dodatkowo trzeba jeszcze uwzględnić koszt importu drogą morską, który jest wyższy niż koszt importu drogą lądową, a to powoduje, że importerzy muszą ponosić dodatkowe opłaty.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Oczywiście poza tą obiektywną sytuacją, która się pojawia na tym rynku, mamy jeszcze drugą sytuację, która wiąże się ze spekulacjami. Część podmiotów, które posiadają węgiel z importu, w tym również z importu rosyjskiego z wcześniejszych okresów, sprowadzony przed 16 kwietnia, wykorzystując potrzeby odbiorców, gwałtownie, w sposób spekulacyjny podniosła ceny. Stąd też nasza reakcja i wprowadzenie instrumentu, który zapewni z jednej strony dobrą cenę na poziomie odbiorcy, a z drugiej strony rekompensaty na poziomie uczciwego dostawcy, bo do takich podmiotów ta ustawa jest skierowana.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">W skrócie, jak ten mechanizm będzie wyglądał. Podmiot, który węgiel już importuje albo który decyduje się na import bez względu na to, czy to jest podmiot publiczny, czy to jest spółka Skarbu Państwa, czy spółka prywatna, deklaruje najpierw przystąpienie do programu. Co oznacza – przystąpienie do programu? Oznacza rekompensatę na 1 tonie importowanego węgla w wysokości do 750 zł. Jej wysokość wyliczyliśmy według średniej ceny w portach ARA, czyli chodzi o porty Antwerpia, Rotterdam i Amsterdam. Tutaj nie ma obiektywnej ceny referencyjnej, w obiektywnych źródłach dla portów bałtyckich, dlatego odnieśliśmy się do wspomnianego źródła. Dzisiaj te ceny są podobne na rynkach europejskich i światowych, doliczając koszt pewnej niezbędnej logistyki i operacji na poziomie importera wyliczyliśmy, że rekompensata będzie wynosić 750 zł.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Importer, który przystępuje do programu jednocześnie deklaruje, że nie sprzeda węgla odbiorcy końcowemu po cenie wyższej niż cena GUS z roku ostatniego, czyli to jest 996 zł. Oczywiście jeśli zdecyduje się sprzedać taniej, może to zrobić, nie może jednak przekroczyć tej stawki dla odbiorcy.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Zarządca Rozliczeń będzie na bieżąco rejestrował te podmioty i informował, także za naszym pośrednictwem, o podmiotach, które przystąpiły do programu, o liście podmiotów, które gwarantują cenę na poziomie dokładnie 996 zł 60 gr. Na poziomie odbiorcy będzie to wyglądało tak. My też będziemy prowadzić ewidencję miejsc, w których ten węgiel można odebrać. W każdym razie odbiorca będzie musiał przedstawić dokument potwierdzający zarejestrowanie w Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków. Przypomnę, że to jest ta ewidencja, w której mamy obowiązek zarejestrować swoje źródło ogrzewania i wody ciepłej do 30 czerwca br. Większość mieszkańców Polski, szczególnie tych, którzy używają paliwa stałego, węgla, ten obowiązek już spełniła. Dodatkową motywacją był tu dodatek osłonowy, który nadal funkcjonuje i do końca października można składać wnioski. Tam była podwyższona stawka dodatku osłonowego za posiadanie źródła w postaci węgla. Żeby otrzymać tę wyższą stawkę dodatku osłonowego, należało również zarejestrować się w tej bazie i stąd większość odbiorców już ten obowiązek dopełniła bądź to za pomocą internetu, bądź poprzez bezpośrednią wizytę w gminie. Dlatego nie identyfikujemy tego jako bariery, niemniej jednak, gdyby to była bariera, to jestem przekonana, że w tych konkretnych miejscach, gdzie będzie można nabyć węgiel, zainteresowani otrzymają właściwą pomoc, aby tej formalności dopełnić.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Jednocześnie odbiorca będzie zobowiązany do uzupełnienia oświadczenia, żeby móc odebrać 3 tony węgla, bo to jest ta maksymalna ilość węgla dla pojedynczego gospodarstwa domowego. Ten sam mechanizm będzie funkcjonował w przypadku spółdzielni i wspólnot mieszkaniowych. W ich imieniu wystąpi zarządca i wtedy, adekwatnie do liczby mieszkań, liczby gospodarstw domowych w danym budynku ilość węgla zostanie przemnożona 3 razy przez liczbę mieszkań. Wszystkie formalności w imieniu mieszkańców będzie załatwiał przedstawiciel zarządcy konkretnej wspólnoty lub spółdzielni.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Po zakończeniu programu każdy z podmiotów przystępujących do programu będzie mógł uzyskać rekompensaty. Maksymalna kwota rekompensat, jaka jest przewidziana w naszym budżecie, to 3 mld zł i to jest całość instrumentu wsparcia. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję, pani minister. Szanowni państwo, informuję, że zgodnie z art. 49 ust. 1 regulaminu Sejmu pierwsze czytanie obejmuje uzasadnienie projektu przez wnioskodawcę, debatę w sprawach ogólnych i rozpatrzenie ustawy. Mam do państwa prośbę, szczególnie do posłów opozycji, żebyśmy skoncentrowali się na ustawie, bo jeśli jej nie zrobimy na tym posiedzeniu, to ona popłynie do Senatu po kolejnym i to spowoduje, że pewnie będziemy mieli nadzwyczajne posiedzenie Sejmu w przerwie wakacyjnej, ponieważ to jest projekt tak ważny dla milionów obywateli, że pani marszałek pewnie zwoła dodatkowe posiedzenie. Nie chciałbym, żebyśmy musieli się spotykać w czasie urlopu. Stąd ta prośba. Proszę państwa również o krótkie wypowiedzi dotyczące tematyki ustawy, a nie wypowiedzi o wszystkim, jak to było ostatnio, kiedy poruszyliśmy prawie cały świat.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Pierwszy zgłosił się pan poseł, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PoselKrzysztofGadowski">Dziękuję, panie przewodniczący. Pani minister, dziękuję za przedstawienie projektu tej ustawy, ale tak mi się wydaje, że jeśli coś przedstawiamy, to powinniśmy zdiagnozować sytuację, w jakiej dziś jesteśmy. Ile tego węgla rzeczywiście jest na rynku? Ile go potrzebujemy? Ile jesteśmy w stanie sprowadzić? Jaki sort węgla chcemy sprowadzać? Jakie są dziś koszty sprzedaży polskiego węgla na przykład w Polskiej Grupie Górniczej, bezpośrednio w przedsiębiorstwie górniczym? To jest jedno. Drugie to koszty, zdaniem państwa, właśnie w tych punktach sprzedaży prowadzonych przez, przyjmijmy, że licencjonowanych sprzedawców węgla Polskiej Grupy Górniczej. Ile kosztuje dzisiaj polski węgiel, z polskiej kopalni, sprzedawany w polskiej spółce węglowej, a ile kosztuje węgiel importowany do Polski w polskim porcie? Ile on może kosztować w kraju?</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PoselKrzysztofGadowski">I jeszcze jedno pytanie. Czy w tym projekcie państwo zakładacie, że importowany węgiel będą sprowadzać i sprzedawać polskie podmioty, nad którymi Skarb Państwa ma kontrolę? Inaczej mówiąc, czy na przykład Polska Grupa Górnicza kupi węgiel z zagranicy, przywiezie go do kraju i w sieci licencjonowanych sprzedawców będzie go rozprowadzała?</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PoselKrzysztofGadowski">Kolejne pytanie. Ile jest dzisiaj podpisanych umów z licencjonowanymi sprzedawcami? Czy one dalej obowiązują? Czy polskie spółki węglowe zlikwidowały już te podmioty, zerwały te umowy? W jaki sposób państwo planujecie zbudować system sprzedaży?</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PoselKrzysztofGadowski">Myślę, że to jest początek moich pytań, które jakby odzwierciedlą tę sytuację i potrzebę tego typu lub podobnej ustawy, która państwo kładziecie dzisiaj na stole i nad którą dzisiaj mamy debatować, a która, pani zdaniem, ma doprowadzić do tego, że rzeczywiście nikt na zimę nie zostanie bez węgla.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PoselKrzysztofGadowski">I mam jeszcze jedną prośbę. Może nie mówilibyśmy dzisiaj o jakichś spekulacjach, daleki jestem do tego, żeby ceny szybowały i gdzieś tam osiągały poziom 300% w porównaniu z cenami, po jakich sprzedają polskie kopalnie, ale sytuacja dziś na rynku jest taka, że po prostu brakuje węgla. Dziś Polska żyje w gospodarce rynkowej i w związku z tym na brak węgla sprzedawcy od razu reagują. Jaki by to nie był sprzedawca, to tak ta rzecz wygląda w systemie gospodarki rynkowej. To, że w pierwszym okresie polskie spółki węglowe nie podpisały rzetelnej i uczciwej umowy z licencjonowanymi sprzedawcami węgla, to myślę, że to jest błąd, niedopilnowanie ze strony zarządów tych spółek, jak i ze strony tych, którzy sprawowali pieczę nad tymi podmiotami z ramienia rządu. Można bowiem było ustalić te ceny trochę inaczej i nie dopuścić do tego, żeby cena węgla poszybowała w punktach sprzedaży do poziomu o 300% wyższego niż cena, po jakiej ci przedsiębiorcy ten węgiel nabywali. Przypominam, że mówimy cały czas o polskich spółkach należących do Skarbu Państwa albo takich, którymi może kierować czy też którymi kieruje minister aktywów państwowych. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję. Pan poseł Konieczny.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PoselMaciejKonieczny">Mam zasadnicze pytanie, bo tutaj, w uzasadnieniu ministerstwa jest mowa wyłącznie o węglu importowanym. Chciałbym bardzo prosić o wyjaśnienie, ponieważ ustawa przewiduje rekompensatę dla przedsiębiorcy wykonującego działalność gospodarczą w zakresie wprowadzania do obrotu paliw, wpisanego do Centralnego Rejestru Podmiotów Akcyzowych. Proszę o odpowiedź, czy dotyczy to wyłącznie dopłat do węgla importowanego, czy także możliwe są dopłaty do węgla wydobywanego w Polsce? To wydaje się kluczowym pytaniem.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PoselMaciejKonieczny">Kolejna kwestia. Przy obecnych cenach węgla ta dopłata wydaje się być umiarkowanie atrakcyjna dla sprzedawców rynkowych, tzn. ona nie rekompensuje marży, którą w tym momencie są oni w stanie uzyskać. Stąd moje pytanie, jak przedstawiciele rządu oceniają, na ile faktycznie dla węgla importowanego na zasadach stricte rynkowych będzie to w ogóle opłacalne, żeby zamiast narzutu w wysokości dużo większej niż 750 zł skorzystać z rządowych dopłat? To było drugie pytanie.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PoselMaciejKonieczny">Trzecie pytane dotyczy kwestii tego, czy w takim wypadku nie byłoby rozsądniej, żeby po prostu postarać się ograniczyć marżę i narzuty? Widzimy w innych sferach gospodarki, że inflacja jest okazją do robienia niebotycznych interesów przez ludzi, którzy chcą zarobić na ludzkiej krzywdzie. To dzieje się w sektorze bankowym, to dzieje się w sektorze paliwowym, jeżeli chodzi o benzynę. Pytanie: czy na razie zamiast dopłacać, nie regulując tak naprawdę maksymalnej marży, nie byłoby rozsądniej, aby postawić warunek odnośnie do wysokości marży?</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PoselMaciejKonieczny">I jeszcze jedna rzecz, bo ta cała impreza wydaje się jednak być mocno zaprojektowana dla spółek państwowych. Jeżeli mamy sytuację, w której wysokość dopłaty nie jest wiadoma z góry, a dopłata ma pojawić się u przedsiębiorcy długo po sprzedaży, to wydaje się, że na takie ryzyko i na taki poziom amortyzacji finansowej mogą sobie pozwolić tylko duże państwowe spółki. Dlatego moje kolejne pytanie dotyczy tego, jak ministerstwo wyobraża sobie właściwych, realnych odbiorców tej pomocy w przyszłości? Czy będą to sprzedawcy prywatni, czy też w większości państwowe spółki? Jeżeli faktycznie jest tak, że chodzi o państwowe spółki i o polski węgiel – to jest chyba kluczowe pytanie – to w takim razie interes, w którym wydobycie węgla kosztuje 500 zł, a jest on sprzedawany za 1000 zł z dopłatą 750 zł, wydaje się nie być najrozsądniejszym sposobem działania. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję bardzo. Widziałem, że zgłaszały się jeszcze kolejne osoby… Może w takim razie teraz pani poseł.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Panie przewodniczący, to jest naturalne, mamy pierwsze czytanie, więc mamy prawo odnieść się do zapisów ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Szanowni państwo, szczerze mówiąc nie wiem, co autor miał na myśli i mam wątpliwości… Chyba że za ustawą stoi jakiś układ, o którym niewiele wiemy oficjalnie, jako członkowie Komisji, którzy mają nad tą ustawą procedować. W każdym razie nie wiem, czy znajdą się chętni, którzy będą chcieli ten węgiel z tymi rekompensatami sprzedawać. To, co państwo proponujecie, to szukanie głupich przedsiębiorców, którzy przejmą na siebie ryzyko dostarczenia węgla do polskich domów i to niekoniecznie węgla importowanego. Pani minister przedstawiła nam sytuację, jakoby wysoka cena odnosiła się wyłącznie do węgla importowanego. Otóż nie, pani minister. Importowanego węgla w Polsce prawie w ogóle nie ma, a wysoka cena dotyczy również węgla krajowego, wydobywanego w polskich kopalniach i jest ona efektem spekulacji dokonywanej na ciężkiej pracy górników.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Oczywiście, że dziś bazą wyjścia powinna być informacja, którą powinniśmy dostać od pani minister w trakcie posiedzenia Komisji. Chodzi o to, żeby wiedzieć, w jakim miejscu jesteśmy. Dziś mamy bowiem problem na rynku węgla. Nie wiemy, nie ma oficjalnej informacji ze strony rządu, czy jesteście w stanie zwiększyć wydobycie do jesieni i o ile? Czy jesteście w stanie importować węgiel z innych kierunków? Kiedy wprowadzaliśmy embargo, to pani wszystkich zapewniała, iż wszystko jest pod kontrolą, podobnie było zresztą, kiedy zakręcano nam kurek z gazem. Mówiła pani, że wszystko jest pod kontrolą, że będzie węgiel z innych kierunków dla gospodarstw domowych, albo z RPA, albo z Australii, Wenezueli czy Kazachstanu. Dziś okazuje się, że nawet jak coś przypływa do Polski statkami, to nie nadaje się do spalania w domowych piecach, bo jest zbyt kruche i miałkie.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Pani minister, po pierwsze, oczekujemy rzetelnej informacji, w którym miejscu jesteśmy i czy w Polsce pojawi się węgiel nadający się do spalania w domach, a jeśli tak, to kiedy i w jakich ilościach? Jakie deficyty, ewentualnie, szacujecie państwo w tym obszarze na ten moment? W gruncie rzeczy jest bowiem tak, że przy większej ilości węgla problem się po prostu rozwiąże. Nie będzie spekulacji, jeśli podaż i popyt względnie się wyrównają, bo nie będzie wtedy takiego parcia na węgiel, jakie mamy obecnie. To jest więc pierwsza informacja, którą pani minister jest nam dzisiaj zobowiązana przedstawić na początku procedowania nad ustawą.</u>
+          <u xml:id="u-6.4" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Druga rzecz. Pani minister, przy okazji chciałabym usłyszeć, co macie do zaproponowania w kwestii gazu? Ta ustawa nie obejmuje całego szeregu gospodarstw domowych, które ocieplają swoje domy gazem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Pani poseł, prosiłem, żeby mówić na temat.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Ale korzystamy z tego, że pani minister jest z nami i…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Nie ma żadnego korzystania przy okazji. Proszę mówić na temat.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Członkowie rządu mówią głośno, nawet przedstawiciele rządu, że nie mamy wciąż podpisanej…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Odbieram pani głos. Proszę następny mówca, pani poseł Zielińska.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Panie przewodniczący, ale ja mam jeszcze masę uwag do ustawy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Pani poseł Zielińska.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Panie przewodniczący, jestem posłanką na Sejm, mam taki sam mandat jak pan i proszę mi nie wyłączać mikrofonu przy tak ważnej ustawie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">To proszę mówić na temat. To nie jest bazar.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PoselPaulinaHennigKloska">O gazie będziemy jeszcze rozmawiać, bo kontraktu wciąż nie macie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Proszę, pani poseł Zielińska.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Jeżeli chodzi o tę ustawę…</u>
+          <u xml:id="u-18.1" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Pan przewodniczący nie radzi sobie z argumentacją, rząd nie radzi sobie z argumentacją, więc najlepiej wyłączyć posłance mikrofon.</u>
+          <u xml:id="u-18.2" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Ustawę napisaliście tak, że – po pierwsze – chcecie przerzucić na przedsiębiorców ciężar finansowania tych rekompensat. Oni mają je finansować, licząc od dziś, przez 9 miesięcy. Pytanie dla mnie jest takie: szukacie głupich, czy – nie wiem – oczekujecie, że przedsiębiorcy wyłożą na to pieniądze przy niepewnej wysokości rekompensat? Mówię o 9 miesiącach, pani minister, bo w ustawie jest zapisane, że rekompensaty będą wypłacane do końca pierwszego kwartału przyszłego roku.</u>
+          <u xml:id="u-18.3" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Drugie pytanie. Jak przedsiębiorcy mają skalkulować opłacalność tej dotowanej działalności, jeżeli o wysokości rekompensaty i o przyznaniu im rekompensaty również dowiedzą się na koniec pierwszego kwartału przyszłego roku? Wyraźnie bowiem jest zapisane, że jeżeli z programu skorzysta większa liczba gospodarstw domowych niż zakłada ustawa, a ustawa zakłada raptem 20% gospodarstw domowych, które są opalane węglem, czyli jest duże prawdopodobieństwo przekroczenia liczby założonej w ustawie, to wówczas dopłaty będą mniejsze, bo maksymalna kwota na dopłaty wynosi 3 mld zł.</u>
+          <u xml:id="u-18.4" who="#PoselPaulinaHennigKloska">I ostatnie z takich twardych pytań, na które naprawdę nie potrafię znaleźć odpowiedzi. Dlaczego finansujemy to przez fundusz COVID-19? Co ma wspólnego problem na rynku węgla z koronawirusem? Jeżeli bardzo bym chciała, to chyba znalazłabym jeszcze jakieś związki z Putinem, ale z koronawirusem to już nie bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-18.5" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Pani minister, to są podstawowe pytania. Bez odpowiedzi nie jesteśmy w stanie dalej procedować nad tą ustawą, bo to jest po prostu prawny bubel przygotowany przez rząd w panice, na kolanie, ponieważ wprowadziliście embargo na rosyjski węgiel, mówiąc wszystkim, że macie pomysł czym ten węgiel zastąpić, a później okazało się, że król był nagi, a rząd nie miał żadnego pomysłu. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję i przypominam, że to był również postulat opozycji, żeby wprowadzić embargo na węgiel. Pani poseł Zielińska.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#PoselUrszulaZielinska">Dziękuję, panie przewodniczący. Pani minister, ponieważ ta ustawa jest ustawą epizodyczną, mamy poważne wątpliwości, na ile węgiel będzie rzeczywiście dostępny po takich cenach, żeby to było atrakcyjne dla sprzedawców, nawet na tych zasadach, które państwo tutaj przedstawiliście.</u>
+          <u xml:id="u-20.1" who="#PoselUrszulaZielinska">Ja mam pytania o systemowe rozwiązania problemu, konkretnie dwa pytania. Po pierwsze, strategia termomodernizacji przyjęta z opóźnieniem, ale przyjęta, w lutym tego roku. Wiemy, że termomodernizacja budynku może zaoszczędzić do 60% rachunków za energię. Kiedy ta strategia zostanie wdrożona i jaki fundusz jest na to przewidziany? To pierwsze pytanie.</u>
+          <u xml:id="u-20.2" who="#PoselUrszulaZielinska">Drugie pytanie dotyczy odblokowania energii wiatrowej, lądowej. Projekt ustawy w tej sprawie wciąż tkwi w komisji prawniczej. Jak państwo spodziewacie się, kiedy ten projekt trafi do Sejmu? Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Proszę bardzo. Wszyscy państwo podnieśliście ręce jednocześnie, więc nie jestem w stanie tego rozstrzygnąć. Bardzo proszę, pani poseł.</u>
+          <u xml:id="u-21.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Wszyscy zgłaszali się jednocześnie, dlatego najpierw udzielam pani głosu, a później panom. Proszę, pani poseł.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#PoselGabrielaLenartowicz">Dziękuję, panie przewodniczący. Chciałam zapytać o podstawowe sprawy dotyczące tej ustawy. Rozumiem, że ideą tej ustawy tak to jest artykułowane, jest odciążenie Polaków, osłona Polaków przed zagrożeniem ubóstwem energetycznym z tytułu gwałtownego wzrostu cen węgla na rynku w okresie grzewczym. Jeśli tak jest w istocie, a mamy taką sytuację, że ze zidentyfikowanych tu danych, ale nie do końca precyzyjnie, wynika, że jest dość znaczna grupa gospodarstw domowych, która de facto jest uzależniona od grzania węglem, to moim zdaniem odpowiedź powinna być taka: jeśli chcemy wydać czy jeśli możemy wydać, jako społeczeństwo… Wiem, dlaczego to idzie przez fundusz covidowy – tam można poprzez BGK emitować obligacje i spłacać to instrumentami dłużnymi, to oznacza oczywiście że my wszyscy, Polacy będziemy spłacać pomoc udzielaną rodakom w tej sytuacji. To po pierwsze. Jeśli zatem chcemy, jako naród, jako obywatele, wydać 3 mld zł, to zastanówmy się, jak to zrobić najskuteczniej i najsprawiedliwiej.</u>
+          <u xml:id="u-22.1" who="#PoselGabrielaLenartowicz">Sytuację mamy taką. Po pierwsze – jak wydać skutecznie te 3 mld zł? Ponieważ mamy chronić przed ubóstwem energetycznym, to być może należy zbudować system przejściowych rekompensat, ale dla rodzin zagrożonych ubóstwem, dla rodzin, które mogą się ubiegać o dodatek energetyczny. Takie rozwiązania były już przecież wprowadzane i wydaje się, że to jest rzeczywiste rozwiązanie problemu. Pozostała kwota mogłaby zostać przeznaczona na bardzo szybki projekt, może on być zresztą refinansowany z KPO, jeśli dostaniemy te pieniądze, dla rodzin zamożniejszych, które bardzo szybko mogą przejść – na przykład – na pompy ciepła. To się da zrobić nawet przed sezonem grzewczym. Powinniśmy pozwolić zrekompensować duże wydatki inwestycyjne i dołożyć na przykład w „Czystym powietrzu” jakiś prosty komponent w stylu „Mój prąd”. To miałoby ręce i nogi, to miałoby sens. Rozwiązalibyśmy sytuację systemowo. Tym ubogim, którzy nie są w stanie przejść na droższe źródła energii, pomagamy tymczasowo, a w dalszej perspektywie będziemy im finansować przejście na odnawialne źródła energii w innym trybie bądź też oszczędność energii w ramach termomodernizacji, o której wspominała koleżanka. Teraz jednak musimy się skupić na tym sezonie grzewczym.</u>
+          <u xml:id="u-22.2" who="#PoselGabrielaLenartowicz">Chciałabym również zapytać, ile w końcu będziemy mieli tego węgla na rynku? Do czego my chcemy dopłacać? Słyszeliśmy o statkach, które płyną z węglem, wiemy, ile importowaliśmy z Rosji i ile zostało zablokowane, bo tego importu już nie ma, ale czy mamy kontrakty, czy mamy w ogóle szansę na zastąpienie rosyjskiego węgla? I po drugie, czy warto? Bo jeśli ten węgiel jest taki drogi, to może lepiej te pieniądze, zamiast na dopłaty, przerzucić na wymianę źródeł ciepła na takie, które nie będą oparte na węglu? Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję bardzo. To jest dobre pytanie – czy warto? Rozumiem, że opozycja po prostu chce, żeby Polacy marzli zimą, bo jeżeli takie jest podejście, że może zamieńmy na jakieś inne źródła, to na pewno tej zimy miliony zmarzną.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#PoselGabrielaLenartowicz">Proszę nie manipulować moimi słowami. Ja tylko zapytałam, czy warto dopłacać do importowanego węgla, czy może raczej warto dopłacać Polakom do wymiany źródeł ciepła, żeby mieli taniej i zdrowiej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Pani poseł, zabrała już pani głos, a teraz ja mówię i proszę mi nie przerywać.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#PoselGabrielaLenartowicz">Ale pan kłamie, przekręca i manipuluje moją wypowiedź.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-27">
+          <u xml:id="u-27.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Przecież pani tak powiedziała. Wszystko, co tutaj jest mówione, jest rejestrowane. Rozumiem, że opozycja chce, aby w Polsce obywatele po prostu marzli, bo widzę, że nie chcecie pracować nad tą ustawą.</u>
+          <u xml:id="u-27.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Sądzę, że prace będziemy kontynuować. Dzisiaj mamy salę o godzinie 20.00, więc proszę bardzo, rozmawiajcie tak długo jak chcecie. Nie widzę problemu.</u>
+          <u xml:id="u-27.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Teraz pan poseł Saługa, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-28">
+          <u xml:id="u-28.0" who="#PoselWojciechSaluga">Dziękuję, panie przewodniczący. Szanowni państwo, cena węgla jest dzisiaj oczywiście problemem, ale ona nie wynika ze spekulacji, tylko z braku węgla. Dziś największym problemem jest brak węgla. Dlatego bardzo byśmy prosili, korzystając z okazji do dyskusji i że jest obecna pani minister, aby nam łaskawie powiedziała, skąd płynie węgiel, gdzie jest zakontraktowany, jakie statki, o jakim tonażu, do jakich portów, kiedy, kto przeładuje ten towar, skąd weźmiecie wagony, żeby rozwieźć go do składów i ile ten węgiel będzie kosztował?</u>
+          <u xml:id="u-28.1" who="#PoselWojciechSaluga">Dzisiaj sprzedawcy węgla mówią, że jest węgiel do kupienia – oczywiście nie wiadomo jakiej jakości, bo on skądś płynie – ale jego cena znacznie przekracza możliwości, które są zapisane w projekcie ustawy. W portach trzeba bowiem dziś zapłacić ok. 2000 zł za tonę węgla, a trzeba ten węgiel jeszcze przywieźć, posortować, zapakować, rozdystrybuować i dlatego sprzedawcy nie osiągnę tej ceny ok. 1750 zł, jak to sobie wymarzyliście.</u>
+          <u xml:id="u-28.2" who="#PoselWojciechSaluga">Państwo wprowadzacie kartki na węgiel. Uderzmy się w piersi, ale to tak wygląda. Wracamy do PRL-u, tylko że tamten PRL, jak się wydaje, był jednak sprawniejszy. Jak się czyta projekt ustawy, to widać, że tam jest tyle dziur, tyle niepewności, tyle jakichś zupełnie absurdalnych rzeczy, przede wszystkim mnóstwo biurokracji. Ten system po prostu nie wypali. Mamy wrażenie, że dzisiaj mydlicie Polakom oczy, że węgiel będzie tani. Ludzie przestali kupować węgiel, bo czekają na obiecany tani węgiel po 996 zł, tylko czy mamy pewność, że ten węgiel w ogóle będzie? Z danych, które przedstawiła pani minister na Twitterze, jak te statki pięknie do nas płyną, wynika, że na tych statkach nie było nawet miliona ton, a brakuje nam 11 milionów ton.</u>
+          <u xml:id="u-28.3" who="#PoselWojciechSaluga">Mówimy o węglu grubym, ekogroszku, tak? Namawialiśmy Polaków do wymiany kotłów węglowych na ekogroszek. Skąd weźmiemy ten węgiel? Z tego co słyszymy, to płyną do nas głównie miały do elektrowni, a nasze kopalnie też – przyznajmy się – nie są w stanie wydobyć tego węgla, chociaż byśmy tego bardzo chcieli, odstawiali czarodziejskie tańce, to i tak polskie kopalnie nie zabezpieczą Polaków w węgiel na zimę.</u>
+          <u xml:id="u-28.4" who="#PoselWojciechSaluga">Abstrahuję już od tego, że kredytujecie się, obiecując Polakom tańszy węgiel. Najpierw przez rok chcecie się kredytować u sprzedawców węgla, a oni wcale na to ochoty nie mają, bo jak poniosą ten koszt? Na końcu uzasadnienia do ustawy jest napisane, że ona nie ma wpływu na małych i średnich przedsiębiorców. To chyba jest jakiś żart. Kim są ci sprzedawcy węgla? Czy to są jakieś wielkie firmy? Nie, to są właśnie mali i średni przedsiębiorcy, którzy będą kredytować przez wiele miesięcy polski rząd, a następnie dostaną wypłaty z czego? Z kolejnego kredytu, jak mówiła pani poseł, ponieważ w tych funduszach nie ma żadnych środków, tylko prawdopodobnie będą wypuszczane obligacje.</u>
+          <u xml:id="u-28.5" who="#PoselWojciechSaluga">Pani minister, proszę Polakom powiedzieć, ponieważ wdrożyliście embargo przy pustych piwnicach i pustych składach węgla, mówiliście, że nie ma w ogóle problemu ze ściągnięciem węgla do Polski, a skoro tak, to chcemy usłyszeć o tym braku problemu, tzn. skąd ten węgiel jedzie, płynie, leci – obojętnie co.</u>
+          <u xml:id="u-28.6" who="#PoselWojciechSaluga">Na koniec powiem tak – dobrze, że te ceny tak nagle wystrzeliły, bo mam wrażenie, że dopiero wtedy rząd się zorientował i pani minister zaczęła cokolwiek robić. Dzisiaj grozi nam zimna zima. Trzy tony węgla na gospodarstwo domowe, węgla, którego i tak nie ma, bo w Polsce tego węgla nie ma, na pewno nie zabezpieczą Polaków na zimę.</u>
+          <u xml:id="u-28.7" who="#PoselWojciechSaluga">Jeżeli to ma zadziałać, jeżeli, tak jak mówiła pani poseł Lenartowicz, chodzi o to, aby zabezpieczyć przed ubóstwem energetycznym i żeby zapewnić Polakom węgiel, to trzeba zrobić dwie rzeczy. Po pierwsze, sprowadzić ten węgiel – obiecywaliście, że to jest bardzo proste i my dlatego popieraliśmy sankcje. Nagabywaliście Niemców, żeby wprowadzili embargo na węgiel, a tymczasem sami kompletnie nie byliście na to gotowi. Tak więc jeszcze raz – trzeba sprowadzić węgiel.</u>
+          <u xml:id="u-28.8" who="#PoselWojciechSaluga">Druga rzecz – dopłaćmy do cen, żeby Polaków było stać na węgiel, bo dzisiaj przy cenie 3000 zł za tonę węgla mamy taki absurd, że bardziej opłaca się wykupić wczasy w Turcji zamiast opalać dom węglem w zimie. Za tonę węgla człowiek przeżyje miesiąc w Turcji na all inclusive. Taki absurd macie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-29">
+          <u xml:id="u-29.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję bardzo. Przypominam sobie, bo żyłem w czasach PRL-u, jak zbierano węgiel na torach, bo nigdzie go nie było. Porównywanie obecnej sytuacji do PRL-u, który miał za nic obywateli, natomiast obecny rząd stara się, żeby węgiel mieli wszyscy Polacy po przystępnej cenie… takie porównanie jest nieuprawnione. Właśnie po to są dopłaty w projekcie tej ustawy, więc myślę, że pan poseł albo projektu nie czytał, albo go nie rozumie.</u>
+          <u xml:id="u-29.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Pani poseł Zielińska, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-30">
+          <u xml:id="u-30.0" who="#PoselUrszulaZielinska">Ja już zadałam moje pytania, dziękuję, panie przewodniczący.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-31">
+          <u xml:id="u-31.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">W takim razie kolejny mówca, pan poseł Wieczorek.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-32">
+          <u xml:id="u-32.0" who="#PoselDariuszWieczorek">Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, pan zawsze odnosi się do PRL-u i ja lubię te dyskusje, ale przyznam szczerze, że chyba nawet w tym rzeczonym PRL-u nikt chyba nie wymyśliłby tak pokrętnej konstrukcji. Prawda jest taka, że dzisiaj rodzi się ogólnie wiele pytań i ja już nie chcę ich w tej chwili powtarzać. Chodzi mi o ilość węgla, o to, komu będziemy płacić te rekompensaty itd. Zwracam jednak uwagę na niekonsekwencję, która pojawia się w rozpatrywanym dokumencie i stąd mam pytania do pani minister.</u>
+          <u xml:id="u-32.1" who="#PoselDariuszWieczorek">Po pierwsze, na jakiej podstawie wyliczyliście te 3 tony? Dlaczego nie 2 lub 4 tony? Jak to wszystko było analizowane w przygotowaniu projektu tej ustawy? Po drugie, czy rozmawialiście z Polską Grupą Górniczą o tym, czy w przypadku polskiego węgla nie byłoby lepiej wprowadzić ceny detalicznej, która będzie obowiązywała wszystkich odbiorców? To jest standardowa procedura i jej brak to błąd zarządu PGG, który do tego doprowadził. Wprowadzając cenę detaliczną, ustala się marżę, powiedzmy 20% lub 15% dla koncesjonowanego hurtownika, który ten węgiel sprzedaje. On po prostu nie może go sprzedać drożej, a swoje i tak na tym zarabia. Jeżeli chodzi o polski węgiel, to ja bym to rozwiązał w taki sposób, a nie jakimiś dopłatami. Po trzecie, w uzasadnieniu pojawiają się dane dotyczące konkretnych wartości, czyli liczycie państwo cenę sprzedaży tony węgla – 996 zł i jest to średnioroczna cena detaliczna tony surowca w 2021 r. Przypominam, że mamy czerwiec 2022 r., ceny energii wzrosły o 100%, w związku z tym ceny wydobycia węgla też na pewno wzrosły, więc jest pytanie – jak państwo kalkulujecie tę cenę? W mojej ocenie nie można tu dyskutować na podstawie ceny tony węgla z 2021 r., bo cena tej tony węgla jest dzisiaj wyższa o 500 zł, jeśli chodzi o produkcję Nie znam się na tym, dlatego zadaję to pytanie, aby pani minister na nie odpowiedziała. Jeżeli już, to cena powinna być chyba określona na poziomie ceny z maja 2022 r. Wtedy byłoby to logiczne.</u>
+          <u xml:id="u-32.2" who="#PoselDariuszWieczorek">Podobnie jest, jeśli chodzi o pytanie dotyczące ceny referencyjnej, czyli ceny węgla importowanego. Proszę tutaj zwrócić uwagę na jedną rzecz. Cena węgla importowanego, czyli port, koszty logistyki, kurs dolara na poziomie 4,38 zł, już w waszych wyliczeniach wynosi 1618 zł. Mówimy o węglu importowanym. W związku z tym, czy w tym wyliczeniu nie ma błędu? To jest bowiem de facto cena, która powinna się pojawić jako cena sprzedaży wystawiona przez importera węgla. Tymczasem wychodzi na to, że on rzeczywiście do tego węgla będzie dopłacał, bo jeszcze są przecież koszty hurtowni, transportu, koszty pracowników, a to są spore koszty. Jeżeli więc ktoś ma w porcie węgiel po 1618 zł za tonę i ma go sprzedać po ok. 1700 zł za tonę, to mu się z definicji nie opłaca. Tu jest jakiś błąd systemowy i chyba co do tego nie ma wątpliwości. Chciałbym, żebyśmy też na ten temat dyskutowali, bo dzisiaj trzeba pomóc odbiorcom węgla, którzy tego węgla nie mają. Faktycznie sami mówiliśmy, że trzeba wstrzymać import węgla z Rosji, a skoro tak, to dzisiaj rozmawiajmy, ale na poważnie, w jaki sposób wprowadzić te dopłaty. System, który jest tutaj proponowany, mówiąc krótko – nie zadziała i to od razu widać. On nie zadziała, ponieważ sytuacja na rynku jest bardzo dynamiczna i nie chciałbym w związku z tym, abyśmy na następnym posiedzeniu Sejmu zmieniali cenę węgla z 996 zł obecnie na 1300 czy 1500 zł za tonę. To nie jest ten kierunek.</u>
+          <u xml:id="u-32.3" who="#PoselDariuszWieczorek">Myślę, że trzeba – po pierwsze – jeśli chodzi o polski węgiel, wprowadzić cenę detaliczną, natomiast jeżeli chodzi o węgiel importowany należy ustalić dopłatę do ceny detalicznej polskiego węgla ustalonej przez PGG. Czy ona będzie wynosiła 500 zł czy 900 zł, to już trudno. Wiemy po jakiej cenie węgiel jest importowany, pewnie mamy te informacje, więc warto pójść w tę stronę. W mojej ocenie ten system powinien zostać całkowicie zweryfikowany. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-33">
+          <u xml:id="u-33.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję, panie pośle. Informuję, że będziemy zgłaszać poprawkę idącą w tym kierunku, tzn. dopłaty w kwocie 1073 zł za tonę. Myślę, że nie będziemy musieli się spotykać na kolejnym posiedzeniu, jeżeli oczywiście tę ustawę przyjmiemy. Jeśli nie, to naprawdę grozi nam sierpień. Teraz bodajże pan poseł Nowak. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-34">
+          <u xml:id="u-34.0" who="#PoselTomaszPiotrNowak">Panie przewodniczący, generalnie wszystkie zasadnicze pytania już padły, natomiast ja chciałbym przedstawić uwagę ogólną. Od wielu lat zgłaszaliśmy problem rosyjskiego węgla. Przez te wszystkie lata, kiedy zwracaliśmy uwagę na to, że importujemy do kraju rosyjski węgiel, to w tym znajdowało się też przesłanie, że powinien się znaleźć węgiel z innych kierunków. Niestety przez te wszystkie lata nie zrobiono nic, aby poszukać innych kierunków importu. W tej chwili szukamy panicznie węgla na światowych rynkach, a są to rynki, na których nie zajmujemy pierwszoplanowych pozycji. Być może ten miał, który do nas płynie, jest właśnie skutkiem tego, iż rzucamy się na zakupy w ostatniej chwili, a z racji dywersyfikacji dostaw i bezpieczeństwa energetycznego kraju powinniśmy je robić zdecydowanie wcześniej.</u>
+          <u xml:id="u-34.1" who="#PoselTomaszPiotrNowak">Pani minister – sygnały z Polski. Objechałem mnóstwo składów opałowych i nie ma węgla. Wczoraj od ministra Dziadzio dowiedziałem się, że podobno jest jakiś sortymentowy węgiel na składach opałowych, który przechowuje się na jakieś lepsze czasy. Proszę powiedzieć, jak wygląda sytuacja z węglem na składach opałowych i jak to wygląda wobec 6 milionów odbiorców gospodarstw domowych? Czy te 6 milionów odbiorców gospodarstw domowych już częściowo, pani zdaniem, zakupiło węgiel? Czy ci ludzie są zabezpieczeni na zimę po dokonaniu zakupu węgla w wyższej cenie, czy też mamy na przykład 4 lub 5 milionów oczekujących? Jak się spodziewacie, ilu ludzi ruszy we wrześniu po zakup tego węgla?</u>
+          <u xml:id="u-34.2" who="#PoselTomaszPiotrNowak">Docierają do nas sygnały, że w tej chwili już całe osiedla są pozbawione ciepłej wody. Proszę powiedzieć, dlaczego ta ustawa wyklucza małe ciepłownie? Dlaczego są wykluczone ciepłownie osiedlowe czy małe miejskie? Tam będzie taka sama dramatyczna sytuacja. Proszę też powiedzieć, jak wygląda w takim razie zapotrzebowanie – państwa zdaniem – na węgiel w tych małych PEC-ach i czy to zapotrzebowanie wy im zagwarantujecie?</u>
+          <u xml:id="u-34.3" who="#PoselTomaszPiotrNowak">Panika na rynku to jest panika ludzi przerażonych nadchodzącą zimą. My w rozmowach z ludźmi słyszymy to przerażenie. Ta ustawa daje tylko pozór, mówił o tym Wojtek Saługa, że ten węgiel się znajdzie. Tak naprawdę kontrakty być może są, ale jak powiedziałem, one są zawierane na ostatnią chwilę. Proszę powiedzieć konkretnie, jak wygląda sytuacja naszych zapasów, sytuacja węgla na składach, jak wygląda w tej chwili całościowy bilans oraz ile tego węgla dla gospodarstw przede wszystkim, i dla małych PEC-ów, zostanie zapewnione z państwa strony?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-35">
+          <u xml:id="u-35.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję bardzo, ale prawdę powiedziawszy, jak słyszę z ust przedstawiciela partii, która likwidowała kopalnie, węgiel… Główny postulat Unii Europejskiej – walka z węglem…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-36">
+          <u xml:id="u-36.0" who="#PoselKrzysztofGadowski">PiS zlikwidował 14 kopalń w 7 lat.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-37">
+          <u xml:id="u-37.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Przepraszam bardzo, ale to wy likwidowaliście. Przez 7 lat grillowaliście Polskę, że korzysta z węgla, a teraz tutaj wylewacie krokodyle łzy. To z waszej strony jest naprawdę podłe.</u>
+          <u xml:id="u-37.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Bardzo proszę, teraz pan poseł Winnicki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-38">
+          <u xml:id="u-38.0" who="#PoselRobertWinnicki">Panie przewodniczący, pani minister, Wysoka Komisjo, przyłączam się do pytań o to, skąd ma być ten węgiel? Jak to wygląda w liczbach? Jakie zapotrzebowanie szacuje rząd? Jakie są kierunki dostaw? Jak one są zabezpieczone? Jak ta sytuacja wygląda od strony twardych danych? Z rządu tego nie słyszymy. To jest pierwsza rzecz.</u>
+          <u xml:id="u-38.1" who="#PoselRobertWinnicki">Druga rzecz. Zasadnicze pytanie jest takie: czy wobec wielorakiej katastrofy energetycznej, którą teraz mamy zarówno na rynku węgla, gazu, a jeśli chodzi o produkcję energii elektrycznej, to katastrofy związanej z kosztami tejże produkcji, to czy w tej sytuacji państwo planujecie zwiększyć krajowe wydobycie węgla, zamiast je likwidować? Wielokrotnie to przecież obiecywaliście w swoich kolejnych programach wyborczych. Czy państwo planujecie wypowiedzieć wreszcie unijną polityką klimatyczną, która w obecnych warunkach nie jest już zagrożeniem, ale katastrofą dla polskiej gospodarki i polskiego społeczeństwa?</u>
+          <u xml:id="u-38.2" who="#PoselRobertWinnicki">Szanowni państwo, sytuacja jest bardzo prosta. Obiecywaliście obronić kopalnie i polskie górnictwo – zamykacie kopalne i polskie górnictwo. Obiecywaliście zakończyć import rosyjskiego węgla – przez 6 lat go zwiększaliście. Obiecywaliście, że będzie zastępstwo dla importu rosyjskiego węgla – nie ma tego prostego zastępstwa na rynku w dostępnych cenach. Na tym froncie ponosicie porażkę za porażką, ale na własne życzenie, a wszystko dlatego, że jako koalicja PiS-u i Solidarnej Polski działacie pod dyktando Unii Europejskiej. Po prostu zgadzacie się na wszystkie możliwe rozwiązania, które Unia Europejska wam podyktuje. Skapitulowaliście tutaj na całym froncie, a Polacy teraz za to płacą w rachunkach za prąd, gaz i węgiel.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-39">
+          <u xml:id="u-39.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Czy jeszcze ktoś chciałby zabrać głos? Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-40">
+          <u xml:id="u-40.0" who="#PoselSlawomirNeumann">Dziękuję. Ja bardziej zwracam się do pani minister niż do pana przewodniczącego, który przyznał się, że niewiele rozumie. Proponuję, żebyśmy pozostali przy tej diagnozie i wszystko będzie zrozumiałe dla każdego.</u>
+          <u xml:id="u-40.1" who="#PoselSlawomirNeumann">Pani minister, mam pytanie związane z tą ustawą. Nie wydaje się, żeby w tym brały udział małe prywatne firmy, więc rozumiem intencje, że to jest raczej kierowane do dużych firm handlujących węglem, także – a może głównie – do firm Skarbu Państwa, nad którymi macie państwo kontrolę. Dlatego mam następujące pytanie: czy macie państwo dzisiaj jakąkolwiek wiedzę o zakontraktowanych nowych dostawach węgla? Przy tym programie to jest przecież kluczowe. Czy macie wiedzę na temat cen, po których węgiel został zakontraktowany? Czy kwota zaproponowana w projekcie, a nawet kwota zaproponowana w poprawce, o której już wspominał pan przewodniczący, jest adekwatna do rzeczywistości? Mam obawę, że nie, że to nie jest cena, która w jakikolwiek sposób dawałby szansę, iż ta ustawa wejdzie w życie. Mam podejrzenie graniczące z pewnością, że to jest taki sam pomysł PR-owy na niesienie pomocy, jak to było w przypadku leków za 1 zł dla seniorów, tylko że tych leków w praktyce nie było, bo nikt ich nie kupował, gdyż nikomu nie były potrzebne, a z kolei te potrzebne nie były już dofinansowane. Mam wielkie obawy, że tutaj jest na rzeczy coś podobnego, że będziemy mieli wiele hałasu, wiele dymu, ale ludzie z tego nie skorzystają.</u>
+          <u xml:id="u-40.2" who="#PoselSlawomirNeumann">Pan przewodniczący ma do nas pretensję o likwidację kopalń. Przypomnę więc, że 14 kopalń zlikwidowało Prawo i Sprawiedliwość w ciągu 7 lat i jakoś na ten temat pan milczy, panie przewodniczący. Jeżeli więc ma pan jakiś kłopot z tym, że węgiel jest dzisiaj głównym problemem i nie jesteście na niego przygotowani, to miejcie pretensje do własnego rządu, bo jeszcze raz panu przypomnę – rządzicie od 7 lat i bierzecie odpowiedzialność za Polskę, ale w żaden sposób nie przygotowaliście polskiej energetyki do transformacji, a wręcz przeciwnie, zablokowaliście ją. Dlatego dzisiaj, kiedy mamy problem z węglem, nawet na to nie możecie znaleźć dobrej odpowiedzi. To jest trochę tak, jak u Dołęgi-Mostowicza, Dyzma wymyślił Bank Zbożowy, wy wymyśliliście Bank Węglowy, ale i jeden, i drugi okażą się być takim samym picem, i to jest cały ten projekt, niestety.</u>
+          <u xml:id="u-40.3" who="#PoselSlawomirNeumann">I ostatnia kwestia… ma pan rację, Dyzma tylko projekt wprowadzał, był jedynie przekaźnikiem, ale tutaj też mamy przekaźnik, który tak samo przekazuje pomysły.</u>
+          <u xml:id="u-40.4" who="#PoselSlawomirNeumann">Ostanie pytanie do pani minister. Mamy jeszcze jedną nierozwiązaną kwestię i chciałbym się dowiedzieć, czy macie państwo na to pomysł, czy w ogóle nad tym pracujecie. Nawet jeżeli jakimś cudem ta ustawa zadziała i pomoże rodzinom, które opalają węglem swoje jednorodzinne domy, to czy macie państwo pomysł dla ciepłowni, nie tylko małych, ale generalnie dla tych, które pracują na węglu i dostarczają ciepło mieszkańcom polskich bloków. W ubiegłym roku wzrost cen ciepła był potworny. Jeżeli dzisiaj dołożymy do tego jeszcze kolejny problem z węglem, jeszcze wyższe ceny węgla, to Polaków nie tylko tych, mieszkających w domach jednorodzinnych, ale także tych, którzy mieszkają w blokach opalanych ciepłem systemowym też być może czekają olbrzymie podwyżki. Czy macie państwo na to jakikolwiek pomysł? Czy myślicie o tym, jak tam zadziałać, czy po prostu zostanie to pozostawione samemu sobie i ci ludzie, którzy korzystają z ciepła systemowego, będą mieli pecha, ponieważ nie skorzystają z żadnej pomocy? Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-41">
+          <u xml:id="u-41.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Czy ktoś jeszcze chciałby zabrać głos? Nie widzę. Bardzo proszę panią minister o odpowiedź.</u>
+          <u xml:id="u-41.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Minister klimatu i środowiska Anna Moskwa:</u>
+          <u xml:id="u-41.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję za wszystkie komentarze i jak domniemywam głosy troski, tak to czytam. Koniecznie muszę przekazać kilka uwag ogólnych. Nie wiem skąd to domniemanie i porównywanie naszej polityki do polityk krajów zachodnich, jeżeli chodzi o węgiel i to zarówno w naszej polityce energetycznej, jak i w bilansie energetycznym. Przypomnę, że nasze odejście od węgla, deklarowane, to jest rok 2049 i to nadal jest przedmiotem dialogu z Komisją Europejską. Nic nam nie zostało narzucone, żadne ostateczne rozwiązania jeszcze nie zostały przyjęte. Przypomnę też, że uratowaliśmy Turów, który przedstawiciele państwa partii kazali natychmiast zamknąć. Myślę, że to jest fakt, który pokazuje różnicę w podejściu do górnictwa i do kopalni pomiędzy nami a państwem, w podejściu do górników i do całego sektora. To jest wyraz naszego szacunku nie tylko dla gospodarki, ale także dla grupy społecznej, którą są górnicy.</u>
+          <u xml:id="u-41.3" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Przypominam, że umowa społeczna, która została zawarta z górnikami jest faktem, którego nie ma nigdzie indziej w całej Unii Europejskiej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-42">
+          <u xml:id="u-42.0" who="#PoselKrzysztofGadowski">Chciałbym zgłosić wniosek formalny, panie przewodniczący. Wnoszę, żeby pani minister przystąpiła do udzielania odpowiedzi na pytania, a nie mówiła o polityce rządu w ogóle. Oczekujemy na odpowiedzi na konkretne pytania, które zostały zadane.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-43">
+          <u xml:id="u-43.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Proszę nie przerywać pani minister.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-44">
+          <u xml:id="u-44.0" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Mnie pan przewodniczący chciał wyłączać mikrofon, kiedy rzekomo mówiłam nie na temat. Pani minister, takie gadanie nie uratuje ludziom sytuacji w zimie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-45">
+          <u xml:id="u-45.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Pani poseł, proszę nie przerywać pani minister. Pani minister mówi na temat, to pani mówiła nie na temat. Pani minister, proszę kontynuować.</u>
+          <u xml:id="u-45.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Minister klimatu i środowiska Anna Moskwa:</u>
+          <u xml:id="u-45.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Chcę przypomnieć, że umowa społeczna z górnikami jest historycznie pierwszą umową społeczną, jaka z tą grupą została zawarta.</u>
+          <u xml:id="u-45.3" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Jeżeli chodzi o fakty dotyczące ilości węgla, bilansu i sytuacji na rynku, to przypomnę, że według danych GUS, a więc danych obiektywnych, w poprzednim roku zużycie węgla w gospodarstwach indywidualnych wynosiło 7,4 mln ton. Jednocześnie wiemy, że z Rosji płynęło do Polski, w zależności od roku, ok. 8 mln ton węgla. Skąd ta różnica? Otóż nie cały rosyjski węgiel trafiał do gospodarstw domowych. Część rosyjskiego węgla trafiała też do małych ciepłowni.</u>
+          <u xml:id="u-45.4" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Jednocześnie, jeżeli chodzi o węgiel z polskiego rynku, to we wszystkich grupach, a mamy je trzy, bo to jest Lubelski Węgiel „Bogdanka”, Polska Grupa Górnicza i TAURON Wydobycie, groszek oraz węgiel średni i gruby to łącznie ok. 2,5 mln ton i tyle trafi na polski rynek do odbiorców indywidualnych. Nie mówię teraz o ciepłownictwie ani o innych sektorach. Skupiam się wyłącznie na odbiorcach indywidualnych.</u>
+          <u xml:id="u-45.5" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Do 16 kwietnia z kierunku rosyjskiego wpłynęło do Polski prawie 3 mln ton węgla. To jest ten węgiel, który już w większości z polskich składów został przekazany, sprzedany po różnych cenach, nie będę ich teraz komentowała, do polskich odbiorców. Oznacza to, że luka na rynku wcale nie jest taka duża. Niemniej jednak to, co jest dzisiaj trudne do skontrolowania i państwo też na pewno nie wymyślilibyście dobrego sposobu na pozyskanie wiedzy, ile tego węgla ze składów indywidualnych, bo tych składów jest bardzo dużo, każdy z nas jeździ i widzi jak wygląda polski krajobraz – w pobliżu każdego powiatowego miasta tych drobnych składów jest co najmniej kilka… Dlatego nie jesteśmy w stanie policzyć, ile węgla w tych składach się znajduje. Stąd szacujemy ryzyko, żeby ten węgiel, który w tych składach jest albo którego nie ma, zabezpieczyć dla odbiorców indywidualnych. Służy temu m.in. dzisiejsza ustawa i przewidziane w niej 3 mld zł, które mają nam zapewnić bezpieczeństwo.</u>
+          <u xml:id="u-45.6" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Z kierunków innych niż rosyjski drogą morską od początku roku wpłynęło do Polski 2,8 mln ton węgla, z tym że to jest już różny węgiel, nie tylko węgiel dla gospodarstw domowych.</u>
+          <u xml:id="u-45.7" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Pytaliście państwo o kierunki importu i o cały proces. Na dziś jest to głównie węgiel kolumbijski, płyną też chyba 2 statki z Indonezji i to jest węgiel indoor 3. Węgiel indonezyjski też jest zamawiany i głównie jest to PGE Paliwa. Czasami to jest węgiel, który może trafić do odbiorców bezpośrednio, natomiast to jest rzadka sytuacja. Taki węgiel na ogół jest przesiewany i część trafia do ciepłowni, do rolnictwa i jest wykorzystywany do wszelkich innych potrzeb niezwiązanych z indywidualnymi kotłami, z piecami w gospodarstwach domowych. Węgiel przesiewany z tych statków to są różne procenty. Na przykład węgiel indonezyjski jest węglem w 100% nadającym się do palenia bezpośrednio w piecach, w przypadku węgla kolumbijskiego jest różnie – 30% lub 40% z różnych frachtów, to są różne procenty. Musiałabym to państwu rozrysować, każdy statek, ale nie wydaje mi się, żeby do końca były takie właśnie oczekiwania. Nie ma dzisiaj z nami przedstawicieli Ministerstwa Aktywów Państwowych, który mógłby udzielić informacji o nadzorze właścicielskim oraz informacji o spółkach, ale zawsze można się zwrócić do spółek o takie informacje.</u>
+          <u xml:id="u-45.8" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Jeżeli chodzi o PGG, to dzisiaj funkcjonuje sklep, jest możliwość bezpośredniego odebrania ze składu, ale o tym państwo wiecie. Cena jest porównywalna do ceny, którą proponujemy w ustawie, do średniej ceny GUS z poprzedniego roku. Poza tą siecią sprzedaży PGG ma jeszcze sieć autoryzowanych sprzedawców. Ogólnie w spółkach Skarbu Państwa zweryfikowaliśmy ponad 250 autoryzowanych sprzedawców węgla.</u>
+          <u xml:id="u-45.9" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Jednocześnie mamy świadomość, że wśród różnych sprzedawców węgla pojawiły się sytuacje… Nie będę komentowała ceny, państwo podnosiliście, że cena sprzedaży nie jest wysoka. Według nas, jeżeli to jest 2700 zł, zrobiliśmy sobie badania po składach jako tajemniczy klient, więc jeżeli to jest 2700 zł, a to był węgiel rosyjski, który wjechał do Polski po cenie na pewno dużo niższej niż 2700 zł za tonę, to naszym zdaniem jest to oczywiście cena za wysoka. Tak to oceniamy i stąd zaproponowane rozwiązanie.</u>
+          <u xml:id="u-45.10" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">PGG ma swoich przedstawicieli. Dotychczas PGG wyłącznie przekazywała tym przedstawicielom swój węgiel, ale teraz planuje przekazywać nie tylko węgiel własny, ale także importowany. Dlatego ze sprzedawcami są zawierane nowe umowy. Nie znam ich treści, ale PGG deklaruje, że są to umowy na wzór umów franczyzowych, które zagwarantują, jak to jest przy franczyzach, i cenę maksymalną, i określony poziom obsługi, m.in. spełnienie wymogów ustawowych, które tutaj mamy, jeśli chodzi o wsparcie klienta podczas wypełniania dokumentów lub deklaracji, których wymagamy. Nie uważamy, że są to wymagania nadmiarowe. One obowiązują przy okazji „Czystego powietrza”, obowiązują w dodatku osłonowym, a jak mówiłam, większość obywateli się zarejestrowała. Informacji o emisyjności budynków potrzebujemy także po to, żeby przygotowywać programy typu „Czyste powietrze” lub inne związane z termomodernizacją. Wypełnienie takiej deklaracji, sama sprawdzałam, zajmuje maksymalnie 10 minut. Można ją wypełnić w gminie, tam są doradcy do „Czystego powietrza”. To nie jest nic nowego i nie powinno sprawiać problemów, a przynajmniej w żaden sposób nie było barierą przy dodatku osłonowym.</u>
+          <u xml:id="u-45.11" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Jednocześnie w kwietniu została wydana decyzja premiera, na mój wniosek, o stworzeniu dodatkowej rezerwy na kwotę 3,4 mld zł. To jest rezerwa w RARS-ie i to jest też węgiel, który jest zamawiany. Rezerwa ma pełnić funkcję bufora na potrzeby podmiotów, które znalazłyby się w kryzysie i potrzebowałyby tego węgla, jak w przypadku każdej rezerwy strategicznej. To jest różny węgiel, dla ciepłowni i dla odbiorców indywidualnych. On będzie zabezpieczony jako rezerwa w takich proporcjach, w takich parametrach, jakie na rynku są potrzebne.</u>
+          <u xml:id="u-45.12" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Nie mogę odnieść się do wypowiedzi pana ministra Piotra Dziadzio o dostępności i o składach, ale zespół mi podpowiada, że dotyczyło to 4 mln ton, które mają na składach ciepłownie jako zabezpieczenie na dziś. Podejrzewam, że to jest ta ilość, do której odniósł się pan minister.</u>
+          <u xml:id="u-45.13" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Wspominaliście państwo o pomyśle na ewentualne wsparcie bezpośrednie odbiorców. Do tego się teraz odniosę. Nie wydaje się nam, aby ten instrument mógł w jakikolwiek sposób wpłynąć na cenę. Jeżeli nawet przekażemy odbiorcy 1000 zł, 1500 zł lub nawet 2000 zł, tu możemy dyskutować, to nie daje nam żadnej pewności, że cena na rynku będzie akceptowalna. Możemy przekazać nawet 2000 zł, ale nie mamy gwarancji, że cena u wszystkich sprzedawców następnego dnia nie będzie na poziomie 3000 zł lub 4000 zł albo jeszcze większa. W naszej opinii proponowany instrument skutecznie blokuje cenę na poziomie sprzedawcy i na tym poziomie chcemy ingerować. Z drugiej strony przypomnę, że funkcjonuje dodatek osłonowy, o którym już mówiłam, więc byłoby to powielanie instrumentu. Część odbiorców, w tym też zużywających węgiel, ten dodatek jeszcze otrzyma – albo złożyła wniosek, albo będzie ten wniosek składała. Przypomnę, że maksymalnie jest to 1400 zł.</u>
+          <u xml:id="u-45.14" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Przypomnę też państwu, że instrument obejmuje również spółdzielnie i wspólnoty mieszkaniowe, było o to pytanie, które używają źródeł ciepła wskazanych w ustawie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-46">
+          <u xml:id="u-46.0" who="#PoselTomaszPiotrNowak">Dostaną tylko 3 tony węgla?</u>
+          <u xml:id="u-46.1" who="#PoselTomaszPiotrNowak">Minister klimatu i środowiska Anna Moskwa:</u>
+          <u xml:id="u-46.2" who="#PoselTomaszPiotrNowak">Trzy tony na mieszkanie. Jeżeli jest 20 mieszkań, to wtedy tę liczbę przez 3. Jeżeli chodzi o te tony, to wyjaśniam, iż w domach jest limit do 3 ton.</u>
+          <u xml:id="u-46.3" who="#PoselTomaszPiotrNowak">Wypowiedź poza mikrofonem.</u>
+          <u xml:id="u-46.4" who="#PoselTomaszPiotrNowak">Minister klimatu i środowiska Anna Moskwa:</u>
+          <u xml:id="u-46.5" who="#PoselTomaszPiotrNowak">Jeżeli jest kotłownia zbiorcza i jest na przykład 20 mieszkań, to rachunek jest prosty. 20 razy 3 i mamy ilość węgla. Oczywiście to jest dom. Poza tym zakładam, że w wielu sytuacjach, gdzie jest termomodernizacja, nie będzie aż tak dużej potrzeby.</u>
+          <u xml:id="u-46.6" who="#PoselTomaszPiotrNowak">Odnośnie do termomodernizacji i alternatywnych pomysłów, które mogłyby ograniczyć zużycie węgla w Polsce, przypomnę, że działa program „Czyste powietrze”. W tym momencie działa on już dla tej grupy w najtrudniejszej sytuacji na rynku. Maksymalne wsparcie to 69 tys. zł, do 90% dofinansowania i to jest bardzo dużo, o wiele więcej niż w przypadku instrumentów, które funkcjonują w Unii Europejskiej. Teraz kraje unijne masowo uruchamiają tego typu programy, a u nas one funkcjonują już od dawna.</u>
+          <u xml:id="u-46.7" who="#PoselTomaszPiotrNowak">Oczywiście pomysł szybkiego przekazania dofinansowania na pompy ciepła można wdrożyć i taka ścieżka jest też w „Czystym powietrzu”, więc nie ma konieczności uruchamiania dodatkowej. Tylko wyobraźmy sobie sytuację, że mamy budynki bez termomodernizacji, wprowadzamy na szybko pompy ciepła, a one niestety operują na prądzie, który w większości w naszym kraju pochodzi z węgla. Siłą rzeczy, sama pompa ciepła bez fotowoltaiki i całej instalacji jest raczej instrumentem, który zmniejszyłby nam zużycie tylko na krótką metę. Przy innym miksie energetycznym tak, przy miksie energetycznym opartym na węglu to nie jest do końca instrument, który na szybko mógłby nam rozwiązać problem na dużą skalę. W perspektywie, jak najbardziej, jeśli chodzi o przyzwyczajanie społeczeństwa do źródeł czystej energii, do ich promowania, to jest instrument właściwy i widzimy przy okazji „Czystego powietrza”, że w składanych teraz wnioskach skokowo, z każdym dniem rośnie nam liczba wniosków składanych o pompy ciepła versus kotły i źródła gazowe. To jest tendencja, którą widzimy, natomiast bardziej powinna być ona realizowana w połączeniu z fotowoltaiką, którą mamy w programie „Mój prąd”.</u>
+          <u xml:id="u-46.8" who="#PoselTomaszPiotrNowak">Rozważamy również szybszą ścieżkę w Narodowym Funduszu Ochrony Środowiska, jeśli chodzi o szybkie instrumenty, ale możemy też sobie wyobrazić, że termomodernizacja to nie jest proces, który można przeprowadzić z dnia na dzień. Zależy nam na projektach kompleksowych. Czasami to jest jedna strona domu, dach, okna, drzwi, czasami tylko źródła ciepła. Każdy projekt jest projektem indywidualnym. Nie możemy zrobić jakiegoś uniwersalnego projektu, chociaż rozważamy wprowadzenie instrumentów, które przyspieszałyby wdrażanie „Czystego powietrza” i poszerzały grupę, bo teraz jesteśmy już w grupie osób najbardziej potrzebujących, najuboższych. Być może pomoże zaangażowanie gmin, jest taki pomysł. Zastosowaliśmy go przy „Moim prądzie” jako projekt parasolowy, gdzie gmina pełni rolę zastępczego wykonawcy inwestycji. Takie pomysły też mamy, ale one są skierowane bardziej w kierunku ulepszenia „Czystego powietrza” niż jakichś gorączkowych działań na dzień dzisiejszy. Wierzymy, że skala wyzwania nadal jest taka, iż program jest niezbędny do dalszego wdrażania, konsekwentnie.</u>
+          <u xml:id="u-46.9" who="#PoselTomaszPiotrNowak">Przypomnę także, że w KPO na termomodernizację i wszystkie działania powiązane mamy prawie 12 mld zł. W Programie FEnIKS i w kolejnych instrumentach finansowych są takie kwoty wsparcia, głównie dotacyjne, ale też i pożyczkowe. W tym momencie już większość gmin w Polsce przystąpiła do „Czystego powietrza”, ale są niestety gminy, które ze względów politycznych mówią nam wprost, że nie mogą przystąpić do współpracy z nami. Bardzo nad tym ubolewamy, bo doradca gminny do „Czystego powietrza” w każdej gminie znacząco zwiększa efektywność wydatkowania, pomaga uzupełnić wnioski na miejscu oraz wspiera w zakresie wyboru właściwego działania, czy to w zakresie termomodernizacji, czy jakichś innych działań towarzyszących, ponieważ pełni on też role wstępnego audytu energetycznego. To jest to, o czym nie powiedziałam – każdy uczestnik programu otrzyma bon na audyt energetyczny w programie „Czyste powietrze” i będzie miał możliwość przystąpienia do programu, jednocześnie będzie deklarował, czy przystąpi, czy nie, ale audyt jest elementem, który chcemy dodatkowo wprowadzić dla odbiorców. Informacje o tym, kto będzie podmiotem uczestniczącym w programie, dzięki Zarządcy Rozliczeń będziemy mieli, więc ułatwi nam to przekazywanie tej informacji i bonów na audyt energetyczny w programie „Czyste powietrze”.</u>
+          <u xml:id="u-46.10" who="#PoselTomaszPiotrNowak">Nie wiem, czy wyczerpałam wszystko, ale kierunkowo na pewno tak.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-47">
+          <u xml:id="u-47.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Obrady będziemy kontynuować. Szanowni państwo, ogłaszam przerwę do godziny 15.00. Spotykamy się w sali nr 211 w U. Do zobaczenia.</u>
+          <u xml:id="u-47.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">[Po przerwie]</u>
+          <u xml:id="u-47.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Wznawiamy posiedzenie. Jest z nami pan minister Adam Guibourgé-Czetwertyński, podsekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska, witam serdecznie, ponieważ pani minister Anna Moskwa jest w tej chwili w pałacu prezydenckim na uroczystości powołania i odwołania członków rządu. Pan minister Guibourgé-Czetwertyński zastąpi w drugiej części posiedzenia panią minister Annę Moskwę.</u>
+          <u xml:id="u-47.3" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Szanowni państwo, stwierdzam zakończenie pierwszego czytania i proponuję, żeby przystąpić do szczegółowego rozpatrzenia projektu ustawy. Pytanie – czy są uwagi do tytułu? Nie widzę. Tytuł ustawy został rozpatrzony przez Komisję.</u>
+          <u xml:id="u-47.4" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Przystępujemy do rozpatrzenia art. 1. Czy są uwagi do art. 1? Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-48">
+          <u xml:id="u-48.0" who="#PoselAndrzejGrzyb">Panie przewodniczący, mam zasadnicze pytanie. Czy wszystkie sortymenty węgla będą objęte tym systemem wsparcia? To w szczególności jest pytanie o tzw. ekogroszek, bo to jest sortowany węgiel, który uzyskał specjalne miejsce w systemach grzewczych i jest on relatywne dużo droższy na rynku w chwili obecnej niż inne sortymenty czy to grubego węgla, czy też różnego typu miału itd. To jest pierwsze pytanie, ponieważ w art. 1 mamy wymienione: węgiel kamienny, brykiet i pelet.</u>
+          <u xml:id="u-48.1" who="#PoselAndrzejGrzyb">Drugie pytanie, które chciałbym w związku z tym zadać, jest następujące: dlaczego państwo ograniczacie pelet tylko do peletu, w którym węgiel kamienny stanowi co najmniej 85%? W moim przekonaniu pelet drzewny też jest paliwem stałym. Jego cena też bardzo wzrosła na rynku. Dlatego pytam, żeby nie wylać dziecka z kąpielą, czy nie byłoby sensowne wykorzystanie w instalacjach indywidualnych peletu drzewnego bądź innego pochodzenia. Moim zdaniem to też ma sens. Czy istniałaby szansa na to, żeby również ten sortyment paliwa stałego objąć rekompensatą?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-49">
+          <u xml:id="u-49.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję. Czy pan minister zechce odpowiedzieć?</u>
+          <u xml:id="u-49.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Podsekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska Adam Guibourgé-Czetwertyński:</u>
+          <u xml:id="u-49.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Tak. W tym projekcie ustawy nie ma różnic, jeżeli chodzi o rodzaje węgla. O ile jest to węgiel kamienny, tak jak zresztą zwrócił uwagę pan poseł – w art. 1 ust. 2 – to każdy węgiel może być objęty rekompensatą, a dlaczego nie zostało nim objęte drewno? Drewno przede wszystkim nie jest objęte embargiem, a my odnosimy się w ustawie do węgla dla gospodarstw domowych, na który to surowiec nałożono embargo.</u>
+          <u xml:id="u-49.3" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję. Czy jest jakaś poprawka do art. 1? Nie widzę. Stwierdzam, że art. 1 został rozpatrzony, chyba że pan poseł zgłasza sprzeciw i wtedy będziemy głosować.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-50">
+          <u xml:id="u-50.0" who="#PoselAndrzejGrzyb">Nie, ja nie zgłaszam sprzeciwu, panie przewodniczący. Zaproponowałem tylko, żeby włączyć do systemu rekompensat również pelet drzewny.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-51">
+          <u xml:id="u-51.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">W takim razie proszę zgłosić poprawkę. Na tym etapie propozycje zmian zgłasza się w formie poprawek. Rozpatrzyliśmy art. 1.</u>
+          <u xml:id="u-51.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Przystępujemy do rozpatrzenia art. 2. Czy są jakieś uwagi? Pan przewodniczący Warzecha, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-52">
+          <u xml:id="u-52.0" who="#PoselJanWarzecha">Chciałbym zgłosić poprawkę do art. 2 ust. 4. Poprawka proponuje podwyższenie kwoty rekompensaty z wysokości nie wyższej niż 750 zł brutto do wysokości nie wyższej niż 1073,13 zł brutto. Zmiana podyktowana jest potrzebą zapewnienia większego wsparcia uczestnikom rynku, w związku z trudną sytuacją na rynku paliw. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-53">
+          <u xml:id="u-53.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję, panie pośle. Mam przed sobą opinię pani minister Anny Moskwy, która zawiera w sobie stwierdzenie, że rząd popiera zaproponowane poprawki, opiniuje je pozytywnie i rekomenduje przyjęcie.</u>
+          <u xml:id="u-53.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Czy są inne uwagi do art. 2? Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-54">
+          <u xml:id="u-54.0" who="#PoselKrzysztofGadowski">Dziękuję, panie przewodniczący. Mam pytanie do pana ministra. Mówimy tu o cenie węgla w wysokości 996,60 zł i to jest cena, którą dziś proponuje rząd, jeśli chodzi o zakup węgla. Mam pytanie, czy dobrze to rozumiem – każdego węgla, który chcemy kupić w punkcie sprzedaży, tak? Chodzi o każdy sort węgla, czy nie? Za tyle każdy Polak może kupić ekogroszek, za tyle może kupić groszek, za tyle może kupić orzech w każdym punkcie sprzedaży, który zostanie objęty tą ustawą, zgadza się? To jest jedno pytanie.</u>
+          <u xml:id="u-54.1" who="#PoselKrzysztofGadowski">O jakiej właściwie ilości węgla mówimy, dla której ta rekompensata jest przygotowana? Państwo w swojej ustawie wskazujecie dwa różne źródła. Przyjmując to, co do tej pory zapisaliście w ustawie, że limit dotacji wynosi 3 mld zł na dofinansowanie w kwocie do 750 zł, jeśli to przez siebie podzielimy, to wyjdzie nam, że 4 mln ton węgla będzie można dofinansować. Po przyjęciu poprawki te proporcje nam się troszeczkę zmienią.</u>
+          <u xml:id="u-54.2" who="#PoselKrzysztofGadowski">Idźmy jednak dalej tym tropem. Na każde gospodarstwo przypadają 3 tony, co nam daje liczbę 1 333 000 gospodarstw. Tyle gospodarstw domowych zostanie objętych tym systemem. Jednak w uzasadnieniu projektu ustawy podajecie, że według stanu na 7 czerwca 2020 r. w Centralnej Ewidencji Emisji Budynków w domach jednorodzinnych było zarejestrowanych 1 784 641 kotłów na węgiel i paliwo. Natomiast w formularzu oceny skutków regulacji, którą przedstawialiście na posiedzeniu rządu, zostało zapisane, że według szacunków Ministerstwa Klimatu i Środowiska liczba gospodarstw domowych wykorzystujących węgiel na podstawie nośników do ogrzewania pomieszczeń ma wynieść 3,8 mln. Mnożąc to z kolei przez 3 tony i dzieląc przez 750 zł wychodzi nam, że na dofinansowanie potrzeba ponad 8,5 mld zł. Tymczasem my zabezpieczamy tylko 3 mld zł.</u>
+          <u xml:id="u-54.3" who="#PoselKrzysztofGadowski">Te wszystkie dane, zapisy i analizy znajdują się w waszych dokumentach, które dziś mamy przed sobą. Część z tych danych znajduje się w uzasadnieniu projektu ustawy, łącznie oczywiście z oceną skutków regulacji. Sami to zapisaliście.</u>
+          <u xml:id="u-54.4" who="#PoselKrzysztofGadowski">Po raz kolejny zadaję pytanie, jaki węgiel będziemy sprowadzać, ile węgla mamy zamiar sprowadzić, jak to będzie wyglądało w proporcjach, jeżeli chodzi o dopłaty, mam na myśli węgiel pochodzący z polskich kopalń, z polskich spółek węglowych, a ile będzie wynosiła cena węgla sprowadzanego z zagranicy, w jakim stopniu ten węgiel będzie dofinansowywany?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-55">
+          <u xml:id="u-55.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję. Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-55.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Podsekretarz stanu w MKiŚ Adam Guibourgé-Czetwertyński:</u>
+          <u xml:id="u-55.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Jeśli chodzi o rodzaj węgla, to tak jak odpowiedziałem na poprzednie pytanie pana posła Grzyba, rodzaje węgla objęte dopłatami są opisane w art. 1 ust. 2. O ile pelet będzie zawierał 85% węgla kamiennego, to będzie go mogła objąć ta ustawa. Natomiast jeśli chodzi o szacunki przedstawione w OSR, to muszę podkreślić, że oczywiście nie wszystkie gospodarstwa domowe skorzystają w pełnej wysokości z tych 3 ton. Niektóre gospodarstwa kupią mniej, a niektóre już kupiły węgiel, więc to właśnie stąd wzięły się takie wielkości.</u>
+          <u xml:id="u-55.3" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję bardzo. Czy jest sprzeciw wobec zaproponowanej poprawki?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-56">
+          <u xml:id="u-56.0" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Mam jeszcze pytanie, panie przewodniczący. Zgłaszałam się wcześniej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-57">
+          <u xml:id="u-57.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Debata już się odbyła, przystępujemy do głosowania nad poprawką.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-58">
+          <u xml:id="u-58.0" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Ale ja mam pytanie do poprawki, panie przewodniczący i proszę mi udzielić głosu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-59">
+          <u xml:id="u-59.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Swoje wątpliwości może pani wyrazić w głosowaniu. Czy jest sprzeciw wobec…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-60">
+          <u xml:id="u-60.0" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Panie przewodniczący, ja mam pytanie do poprawki. Bez przesady. Jak mam głosować?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-61">
+          <u xml:id="u-61.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Debata ogólna już się odbyła. Została zgłoszona poprawka, może pani głosować za albo przeciw.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-62">
+          <u xml:id="u-62.0" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Panie przewodniczący, nie. Chciałabym zadać ministrowi pytanie do poprawki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-63">
+          <u xml:id="u-63.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Ale ja nie dopuszczam do tego rodzaju debaty.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-64">
+          <u xml:id="u-64.0" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Debaty jakiego rodzaju? Nie dopuszcza pan zadania pytania do poprawki?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-65">
+          <u xml:id="u-65.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Bardzo proszę, głosujemy. Kto jest za przyjęciem…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-66">
+          <u xml:id="u-66.0" who="#PoselPaulinaHennigKloska">W jaki sposób pan proceduje nad tą ustawą? Zgłoszono poprawkę, ja mam istotne, merytoryczne pytanie do poprawki, a pan nie dopuszcza do zadania tego pytania?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-67">
+          <u xml:id="u-67.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Zarządzam głosowanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-68">
+          <u xml:id="u-68.0" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Czy pan w ogóle zamierza procedować nad ważną dla obywateli ustawą w normalnych warunkach?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-69">
+          <u xml:id="u-69.0" who="#Gloszsali">Czy pani pozwoli nam się skupić na głosowaniu?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-70">
+          <u xml:id="u-70.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Kto jest za? Kto jest przeciw?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-71">
+          <u xml:id="u-71.0" who="#PoselKrzysztofGadowski">Panie przewodniczący, żeby głosować, to trzeba wiedzieć nad czym.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-72">
+          <u xml:id="u-72.0" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Panie przewodniczący, przywołuję pana do porządku.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-73">
+          <u xml:id="u-73.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Może pani przywoływać, ale to nie jest pani uprawnienie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-74">
+          <u xml:id="u-74.0" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Ale jak my mamy w tych warunkach procedować?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-75">
+          <u xml:id="u-75.0" who="#Gloszsali">Pani nam przeszkadza.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-76">
+          <u xml:id="u-76.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Proszę o wyświetlenie wyników głosowania.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-77">
+          <u xml:id="u-77.0" who="#PoselTomaszPiotrNowak">Mam wniosek formalny, panie przewodniczący.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-78">
+          <u xml:id="u-78.0" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Naprawdę tak bardzo boicie się utraty władzy, że nie potraficie nawet prowadzić debaty w Sejmie? To jest skandal, panie przewodniczący. W taki sposób nie będziemy pracować nad żadną ustawą.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-79">
+          <u xml:id="u-79.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Tak się pracuje nad ustawami.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-80">
+          <u xml:id="u-80.0" who="#PoselTomaszPiotrNowak">Żądamy zmiany sposobu procedowania nad tą ustawą.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-81">
+          <u xml:id="u-81.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">W taki sposób pracuje się nad ustawami. Debata ogólna już się odbyła, a teraz głosujemy nad poprawkami. Państwo chcecie prowadzić debatę ogólną nad każdą poprawką, ale nie ma takiego trybu procedowania.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-82">
+          <u xml:id="u-82.0" who="#PoselPaulinaHennigKloska">To jest żenada.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-83">
+          <u xml:id="u-83.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Jakie są wyniki głosowania? Za 12, przeciw nikt. Dziękuję, poprawka została przyjęta.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-84">
+          <u xml:id="u-84.0" who="#PoselKrzysztofGadowski">No nie…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-85">
+          <u xml:id="u-85.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Przystępujemy do rozpatrzenia art. 3. Bardzo proszę, czy są uwagi do art. 3?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-86">
+          <u xml:id="u-86.0" who="#Gloszsali">Po co my tu w ogóle jesteśmy?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-87">
+          <u xml:id="u-87.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Pan przewodniczący Warzecha, proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-88">
+          <u xml:id="u-88.0" who="#PoselTomaszPiotrNowak">To jest kpina.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-89">
+          <u xml:id="u-89.0" who="#PoselJanWarzecha">Panie przewodniczący, szanowni państwo, w art. 3 w ust. 1 po zdaniu pierwszym proponujemy dodać zdanie drugie w brzmieniu: „Informowanie zarządcy rozliczeń o zamiarze korzystania z rekompensaty odbywa się w formie elektronicznej”. Niniejsza poprawka ma na celu ujednolicenie sposobu przekazywania informacji o zamiarze korzystania z rekompensat i wskazanie formy informowania. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-90">
+          <u xml:id="u-90.0" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Panie przewodniczący, chciałabym zgłosić wniosek w sprawie formalnej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-91">
+          <u xml:id="u-91.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Czy są jakieś inne uwagi do art. 3 bądź do poprawki?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-92">
+          <u xml:id="u-92.0" who="#PoselKrzysztofGadowski">Jest wniosek formalny.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-93">
+          <u xml:id="u-93.0" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Mam wniosek formalny i pytanie do poprawki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-94">
+          <u xml:id="u-94.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">W takim razie proszę przedstawić pytanie do poprawki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-95">
+          <u xml:id="u-95.0" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Panie przewodniczący, jeżeli chodzi o mój wniosek formalny, to proszę, aby pan zmienił sposób prowadzenia tej Komisji…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-96">
+          <u xml:id="u-96.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-97">
+          <u xml:id="u-97.0" who="#PoselPaulinaHennigKloska">W przeciwnym razie będziemy zmuszeni złożyć na pana skargę do Marszałek Sejmu i do Komisji Etyki Poselskiej, ponieważ prowadząc posiedzenie w taki sposób, nie dopuszczając posłów do zadawania merytorycznych pytań, dotyczących poprawek, które zresztą dostaliśmy dopiero przed chwilą, a których rząd w zasadzie w żaden sposób nie uzasadnia, łamie pan regulamin Sejmu.</u>
+          <u xml:id="u-97.1" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Jeżeli myślicie, że jesteście panami świata tylko dlatego, że macie jeden głos przewagi w Sejmie czy dwa, to się mylicie. Ludzie taką butę i arogancję rozliczą przy najbliższych wyborach.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-98">
+          <u xml:id="u-98.0" who="#Gloszsali">Pani zabiera merytorycznie głos, czy politycznie?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-99">
+          <u xml:id="u-99.0" who="#PoselPaulinaHennigKloska">To jest mój wniosek formalny o powrót do normalnego trybu procedowania nad ustawą, która jest ważna dla obywateli.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-100">
+          <u xml:id="u-100.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">To jest normalny tryb procedowania. Podczas rozpatrywania projektu odbywają się głosowania nad zgłoszonymi poprawkami.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-101">
+          <u xml:id="u-101.0" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Mam pytanie do przedstawiciela rządu. Mogę je zadać?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-102">
+          <u xml:id="u-102.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Proszę bardzo. Pytanie do poprawki, jak najbardziej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-103">
+          <u xml:id="u-103.0" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Mówimy o możliwości korzystania z rekompensat. Przed chwilą przyjęliśmy poprawkę, w której rząd zwiększył wysokość maksymalnej rekompensaty do kwoty 1073,13 zł. Jak rozumiem, bo poprawki przejrzałam tylko na szybko, nie ma w nich zwiększenia maksymalnego poziomu dofinansowania, co oznacza, że w tej sytuacji z maksymalnego dofinansowania, z maksymalnej kwoty rekompensaty będzie mogło teraz skorzystać mniej gospodarstw domowych, i to znacząco mniej. Wcześniej maksymalna kwota rekompensaty wystarczyłaby dla 1,3 mln gospodarstw domowych, a w tej chwili wystarczy już tylko dla 931 tys. gospodarstw. To jest znaczny spadek, biorąc pod uwagę, że nawet w uzasadnieniu do ustawy podaliście państwo, iż szacujecie, że w ogóle prawem do rekompensaty będzie objętych ok. 5 mln gospodarstw domowych. W tej chwili przy maksymalnej rekompensacie schodzimy już poniżej 20% gospodarstw uprawnionych do otrzymania dopłaty.</u>
+          <u xml:id="u-103.1" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Teraz pytanie. Czy celowo tylko markujecie wysokość maksymalnej dopłaty, a w gruncie rzeczy będzie ona dużo niższa, bo rząd szacuje, że dużo mniej osób skorzysta z tej możliwości niż założono w pierwotnym uzasadnieniu do ustawy? Czy może są jakieś inne powody? Nie wiem, może chęć ograniczenia liczby osób, które będą mogły złożyć wniosek i skorzystać z rekompensaty. Nie wiem, w jakim kierunku zmierza rząd. Czy zamierzacie jednak docelowo dać o wiele niższe rekompensaty niż zakładamy dzisiaj w ustawie, czy mocno ograniczyć liczbę gospodarstw domowych uprawnionych do otrzymania rekompensat? Innej możliwości nie ma. 3 mld zł podzielone przez 750 to jest 1,3 mln, ale 3 mld zł podzielone przez 1073 to jest już tylko 931 tys. Proszę o odpowiedź na to pytanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-104">
+          <u xml:id="u-104.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję, pani poseł. Proszę, panie ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-104.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Podsekretarz stanu w MKiŚ Adam Guibourgé-Czetwertyński:</u>
+          <u xml:id="u-104.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Właściwie to jest takie samo pytanie, na które odpowiedziałem już poprzednio, więc tylko powtórzę to, co powiedziałem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-105">
+          <u xml:id="u-105.0" who="#PoselKrzysztofGadowski">Proszę ciszej, bo nie słychać pana ministra.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-106">
+          <u xml:id="u-106.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Widzę, że nie chcecie państwo słuchać odpowiedzi.</u>
+          <u xml:id="u-106.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Podsekretarz stanu w MKiŚ Adam Guibourgé-Czetwertyński:</u>
+          <u xml:id="u-106.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Szacunki, które zostały przygotowane w OSR, odpowiadają oczywiście kwocie dostępnych środków. Mamy jednocześnie świadomość, że część gospodarstw domowych już w tej chwili kupiła węgiel i że nie wszyscy będą chcieli kupować 3 tony. Dlatego prawdopodobna liczba gospodarstw domowych, która będzie chciała skorzystać z tego mechanizmu, będzie mniejsza.</u>
+          <u xml:id="u-106.3" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-107">
+          <u xml:id="u-107.0" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Panie przewodniczący, ale to jest pobożne życzenie, bo ludzie mogą przecież kupować na przyszły sezon.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-108">
+          <u xml:id="u-108.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Proszę nie przeszkadzać, bo naprawdę panią wykluczę z posiedzenia. Nie udzieliłem pani głosu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-109">
+          <u xml:id="u-109.0" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Proszę bardzo, to będzie po raz kolejny złamanie przez pana regulaminu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-110">
+          <u xml:id="u-110.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Pani nie zna regulaminu. Pani próbuje regulamin naciągać.</u>
+          <u xml:id="u-110.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Panie ministrze, jeszcze jeśli chodzi o stanowisko resortu do poprawki. Rozumiem, że zgodnie z pismem pani minister.</u>
+          <u xml:id="u-110.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Podsekretarz stanu w MKiŚ Adam Guibourgé-Czetwertyński:</u>
+          <u xml:id="u-110.3" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Tak, rząd popiera tę poprawkę.</u>
+          <u xml:id="u-110.4" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-111">
+          <u xml:id="u-111.0" who="#PoselKrzysztofGadowski">Mogę prosić o głos? Mam pytanie do pana ministra.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-112">
+          <u xml:id="u-112.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Proszę, panie pośle.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-113">
+          <u xml:id="u-113.0" who="#PoselKrzysztofGadowski">Panie ministrze, mówi pan o dofinansowaniu, a zgłoszona poprawka stwierdza, że do tony węgla kupowanej po 996,60 zł będzie dopłata 1073,13 zł. Oczywiście tak jak mówiła pani poseł, że w tym pierwszym rozdaniu sprzedajemy tyle, że nam wystarcza środków finansowych. W takim razie pytanie podstawowe – czy 1073,13 zł otrzyma kopalnia, która sprzedaje dziś węgiel? Mam aktualne ceny tego węgla z Polskiej Grupy Górniczej. Załóżmy, że ten węgiel kosztuje już nie 700, 800 zł jak tu podają, tylko niech kosztuje 1000 zł. Czy również sprzedawca tego węgla, o którym mówicie, który kupuje ten węgiel za granicą a jego cena wynosi 1800 zł netto w Polsce, do tego musi doliczyć 100 zł za transport, 30 zł za rozładunek i przesiewanie, co daje mu kwotę na placu 1930 zł za tonę węgla. Do tego trzeba jeszcze doliczyć stawkę za stratę w przesiewie, bo mówimy o węglu, który idzie do elektrowni, czyli tam osiągnie jakieś 20% z tego węgla, czyli będzie miał stratę 320 zł i ją trzeba doliczyć do ceny. W ten sposób cena węgla brutto, który zostanie przywieziony na plac i przesiany do sprzedaży wyniesie 2250 zł. Żeby go sprzedać z zyskiem, narzuci marżę, zakładam, że to będzie 10%, zaledwie 200 zł, czyli węgiel na placu u tego sprzedawcy będzie kosztował jakieś 2450 zł za tonę i to bez VAT. Jak zostanie doliczony VAT, to cena wyniesie 3013 zł. Państwo mu dacie te 900 zł, czyli 1000, dołożycie drugi 1000, więc będzie miał 2000 zł. Żeby jednak mógł sprzedać ten węgiel po kosztach, z marżą tylko w wysokości 200 zł, cena tony węgla osiągnie 3013 zł, ale sprzedawcy i tak nadal brakuje prawie 1000 zł. Kopalnia natomiast sprzedaje węgiel po 1000 zł więcej niż tu jest dziś w cenniku, tak? Oczywiście w różnych sortach.</u>
+          <u xml:id="u-113.1" who="#PoselKrzysztofGadowski">Pytanie jest takie: czy taka sama rekompensata przysługuje dla węgla sprzedawanego na kopalni, jak i tego sprowadzonego z zagranicy, który musi przypłynąć, trzeba go przetransportować, przesiać, pojawi się strata na miale itd.? Brakuje 900 zł tylko do tego, aby pokryć koszty.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-114">
+          <u xml:id="u-114.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję, panie pośle. Zwracam jednak uwagę, że to nie jest pytanie do tej poprawki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-115">
+          <u xml:id="u-115.0" who="#PoselKrzysztofGadowski">Jak najbardziej jest to pytanie do poprawki, bo wszystko trzeba rozliczyć elektronicznie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-116">
+          <u xml:id="u-116.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Nie, panie pośle. Poprawka dotyczy informowania zarządcy rozliczeń o zamiarze korzystania z rekompensaty. Ten zamiar ma być zgłoszony w formie elektronicznej, a pan pytał o coś zupełnie innego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-117">
+          <u xml:id="u-117.0" who="#PoselKrzysztofGadowski">Ale to trzeba zrobić elektronicznie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-118">
+          <u xml:id="u-118.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Pytanie nie dotyczy tej poprawki i jest pytaniem nie na temat.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-119">
+          <u xml:id="u-119.0" who="#PoselKrzysztofGadowski">To jest ważne pytanie dla tych, którzy słuchają naszych obrad.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-120">
+          <u xml:id="u-120.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Oczywiście poproszę pana ministra o odpowiedź, ale w uzasadnieniu do ustawy rzecz jest opisana, że ma to być średnia cena ważona. Nie chodzi o dopłaty do tego czy tamtego węgla, tylko węgiel będzie rozliczany globalnie.</u>
+          <u xml:id="u-120.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Panie ministrze, bardzo proszę.</u>
+          <u xml:id="u-120.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Podsekretarz stanu w MKiŚ Adam Guibourgé-Czetwertyński:</u>
+          <u xml:id="u-120.3" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Pan przewodniczący już częściowo odpowiedział na to pytanie. Rzeczywiście w ustawie nie ma rozróżnienia między źródłem pochodzenia węgla, tzn. czy przedsiębiorca będzie sprzedawał węgiel krajowy, importowany, czy trochę taki i trochę taki. To wszystko zależy od decyzji przedsiębiorcy.</u>
+          <u xml:id="u-120.4" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Natomiast jeżeli chodzi o kalkulację pana posła, to zwrócę uwagę na dwie rzeczy. Po pierwsze, cena w portach ARA jest w tej chwili jednak niższa niż to, co podał pan poseł. Wynosi ona 320 dolarów, czyli ok. 1400 zł, a nie 1800 zł. I druga sprawa – jak pan przeprowadzał kalkulację. Przedsiębiorca czasami rzeczywiście musi odsiewać część węgla, ale ta część odsiana nie idzie na stratę. Ona może być sprzedawana na przykład innym instalacjom, ciepłowniom bądź elektrociepłowniom. Przedsiębiorca nie spisuje więc w całości na straty tej części węgla.</u>
+          <u xml:id="u-120.5" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję, panie ministrze. Jak powiedziałem, pytanie nie dotyczyło tej poprawki…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-121">
+          <u xml:id="u-121.0" who="#PoselKrzysztofGadowski">Czy pan wie, o ile podskoczyła cena w ciągu dwóch dni? O ponad 200 zł.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-122">
+          <u xml:id="u-122.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">To też nie jest pytanie do tej poprawki. Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 2. Kto jest za? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Proszę o podanie wyników. 14 głosów za, nikt nie był przeciw, wstrzymały się 3 osoby. Stwierdzam, że poprawka nr 2 została przyjęta.</u>
+          <u xml:id="u-122.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Czy są jeszcze jakieś uwagi do art. 3 wraz z przyjętą poprawką? Biuro Legislacyjne, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-123">
+          <u xml:id="u-123.0" who="#LegislatorzBiuraLegislacyjnegoKonradNietrzebka">Dziękuję, panie przewodniczący. Konrad Nietrzebka, Biuro Legislacyjne. Nie wiem, czy pan przewodniczący jeszcze na to zezwoli, ale chciałbym zwrócić uwagę, że sygnalizowaliśmy chęć zabrania głosu podczas rozpatrywania art. 2. Czy możemy wrócić do tego artykułu, panie przewodniczący?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-124">
+          <u xml:id="u-124.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Proszę bardzo</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-125">
+          <u xml:id="u-125.0" who="#LegislatorKonradNietrzebka">Dziękuję uprzejmie. Szanowni państwo, jeśli chodzi o art. 2, który ma bezpośredni związek z art. 1, z uwagi na zawarte w nim regulacje, chcielibyśmy, po pierwsze – wystąpić z uprzejmą prośbą do Wysokiej Komisji i pana przewodniczącego o udzielenie upoważnienia dla Biura Legislacyjnego do dokonania oczywistych korekt o charakterze redakcyjno-legislacyjnym, bowiem tutaj pojawia się kilka takich spraw, które w ramach upoważnienia należałoby poprawić. Sygnalizowanie ich każdorazowo w trakcie posiedzenia Komisji z pewnością wydłuży czas trwania obrad Komisji. Stąd ta uprzejma prośba z naszej strony.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-126">
+          <u xml:id="u-126.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Oczywiście, bardzo proszę, jak zawsze udzielamy takiego upoważnienia.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-127">
+          <u xml:id="u-127.0" who="#LegislatorKonradNietrzebka">Dziękuję. Tak czy inaczej, szanowni państwo, chcielibyśmy jeszcze w tym momencie zasygnalizować kilka spraw, które będą rzutowały na rozwiązania zawarte w dalszej części projektowanej ustawy. Postaramy się uporządkować pewną terminologię, która pojawia się w obrębie całego projektu. Będziemy chcieli na przykład ujednolicić sformułowania dotyczące sprzedaży dla gospodarstw domowych, bowiem ta kwestia jest niezwykle istotna z uwagi na przedmiot regulacji. Będziemy chcieli także wprowadzić skrót dotyczący rekompensaty, o której jest mowa w art. 2 ust. 1, jak również skrót dla Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków, która jest w art. 2 ust. 2.</u>
+          <u xml:id="u-127.1" who="#LegislatorKonradNietrzebka">Niezależnie od tego chcielibyśmy prosić wnioskodawców o krótkie wyjaśnienia dotyczące terminów i pojęć, które są stosowane w ustawie. Z legislacyjnego punktu widzenia bardzo dziękujemy za odniesienie się do pojęcia „paliw stałych”, które zostały zdefiniowane w art. 1 w ust. 2 w zasadzie w sposób zbieżny z tym, co mamy zawarte w art. 2 pkt 4a lit. a) ustawy o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw, natomiast chcielibyśmy się jeszcze zapytać, bo to jest niezwykle istotne z punktu widzenia stosowania tej ustawy, jak należałoby oprócz zdefiniowanych „paliw stałych” czy „gospodarstwa domowego” rozumieć inne pojęcia, które są niezwykle istotne z punktu widzenia stosowania tej ustawy? Chodzi nam na przykład o pojęcie „sprzedaży”. Czy ta sprzedaż została tutaj użyta w powszechnym znaczeniu, które de facto odpowiada regulacji zawartej w art. 535 § 1 Kodeksu cywilnego, czy też może tutaj chodzi o sprzedaż bardziej pod kątem regulacji art. 3 pkt 6a ustawy – Prawo energetyczne?</u>
+          <u xml:id="u-127.2" who="#LegislatorKonradNietrzebka">Mamy też pytania dotyczące rozumienia pojęcia „wprowadzenia do obrotu paliw”, ponieważ zwracamy uwagę na fakt, iż tego typu pojęcia, mimo że nie są zdefiniowane tutaj, w projektowanej ustawie, to są jednak definiowane w ustawach systemowych, zajmujących się energetyką, na przykład w art. 14 i 14a ustawy o systemie monitorowania i kontroli jakości paliw.</u>
+          <u xml:id="u-127.3" who="#LegislatorKonradNietrzebka">Ta sama wątpliwość pojawia się w kwestii interpretacji pojęcia wyszczególnionego jako jedna z przesłanek z art. 2 ust. 1, a mianowicie paliwa stałe, które mają być sprzedawane gospodarstwom domowym, mają być im sprzedawane „w celu wykorzystania na potrzeby własne” tych gospodarstw domowych. Chcielibyśmy poprosić wnioskodawców o krótkie wyjaśnienie, jak należy tych kilka terminów rozumieć, żeby stosowanie ustawy nie budziło żadnych wątpliwości. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-128">
+          <u xml:id="u-128.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Panie ministrze, bardzo proszę o odpowiedź.</u>
+          <u xml:id="u-128.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Podsekretarz stanu w MKiŚ Adam Guibourgé-Czetwertyński:</u>
+          <u xml:id="u-128.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Spróbuję odnieść się do wszystkich kwestii. Mam nadzieję, że o niczym nie zapomnę. Jeśli chodzi o ujednolicenie dla „gospodarstw domowych”, to oczywiście tak, można jak najbardziej ujednolicić to w całej ustawie. Jeżeli chodzi o zwrot „wprowadzenie do obrotu” w przypadku paliw, to został on użyty w rozumieniu ustawy o monitorowaniu jakości paliw, a jeśli chodzi o pojęcie „sprzedaży”, to ono jest tutaj używane w powszechnym rozumieniu tego słowa. Padło też pytanie o zwrot „na potrzeby własne”. Szanowni państwo, tutaj chodzi o to, że jest to na potrzeby własne gospodarstwa domowego w odróżnieniu od na przykład sprzedaży sąsiadowi lub jakiemuś innemu podmiotowi. Było jeszcze pytanie o skróty. Odpowiadam tak, te skróty można dodawać. I to chyba wszystko. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-129">
+          <u xml:id="u-129.0" who="#LegislatorKonradNietrzebka">Dziękuję, panie ministrze. Zgodnie z tym, co wcześniej zaznaczył pan przewodniczący, jesteśmy aktualnie przy art. 3, a skoro tak, to od razu, żeby nie tracić czasu, przedstawię nasze uwagi do art. 3. Co prawda nie dotyczą one zgłoszonej poprawki, ale mimo to chcielibyśmy w tym momencie poruszyć dwie kwestie. To będzie też pytanie do strony rządowej, do pana ministra.</u>
+          <u xml:id="u-129.1" who="#LegislatorKonradNietrzebka">Panie ministrze, w ust. 1 w art. 3 jest mowa o przedsiębiorcy, „o którym mowa w art. 2 ust. 1”. To jest jakby ten podstawowy przedsiębiorca, jeśli chodzi o naturę projektu tej ustawy, który spełnia wszystkie przesłanki zawarte w art. 2 ust. 1. Jednak w ust. 2 nie ma już tego doprecyzowania, że chodzi o przedsiębiorcę z art. 2 ust. 1, ponieważ, cytuję: „zarządca rozliczeń prowadzi listę przedsiębiorców” – a więc de facto wszystkich przedsiębiorców, tak można by to odczytywać – „którzy zamierzają korzystać z rekompensaty, o której mowa w art. 2 ust. 1”. Wynika z tego, że są to przedsiębiorcy, którzy musieliby spełniać wymagania art. 2 ust. 1, bo tylko tacy przedsiębiorcy, zgodnie z art. 2 ust. 1, są uprawnieni do otrzymania rekompensaty. Czy tutaj nie należałoby, po pierwsze, doprecyzować tego pojęcia przedsiębiorców, czyli po prostu po wyrazie „przedsiębiorców” dodać sformułowanie: „o których mowa w art. 2 ust. 1”? To jest pierwsze pytanie.</u>
+          <u xml:id="u-129.2" who="#LegislatorKonradNietrzebka">Nasza druga wątpliwość dotyczy końcówki ust. 2. Szanowni państwo, proszę zobaczyć, że zarządca rozliczeń, o którym jest mowa w rozdziale VII ustawy o zasadach pokrywania kosztów powstałych u wytwórcy w związku z przedterminowym rozwiązaniem umów długoterminowych sprzedaży mocy i energii elektrycznej, prowadzi listę tych przedsiębiorców, zawierających dane – tu mamy je wskazane – ale przekazuje ją ministrowi właściwemu do spraw energii każdorazowo po aktualizacji. W tym momencie pojawia się wątpliwość, co należy rozumieć pod pojęciem każdorazowości. Czy w przypadku każdej zmiany danych jedna lista staje się nieaktualna i od razu na zarządcy rozliczeń spoczywa obowiązek jej aktualizacji i przekazania? Rozumiem też, że to jest przepis, z którego można wywnioskować, że jest taki obowiązek, aby tę listę aktualizować, czy tak? Zarządca rozliczeń miałby na podstawie przepisu art. 3 ust. 2 taką listę nie tylko prowadzić, ale ją aktualizować przy każdej zmianie. Z praktycznego punktu widzenia można jednak mieć wątpliwości co do ilości tych zmian i ilości aktualnych list. Wyobrażam sobie, że może się zdarzyć taka hipotetyczna sytuacja, że na przykład w ciągu jednego dnia nastąpi kilka zmian i w związku z tym jak często miałaby być aktualizowana ta lista? Jaką datę miałaby on mieć? Skąd wiadomo, kiedy ona jest aktualna, a kiedy nie jest? To są praktyczne zagadnienia, ale niezwykle istotne z legislacyjnego punktu widzenia. Bardzo prosimy o krótkie wyjaśnienie tych dwóch kwestii.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-130">
+          <u xml:id="u-130.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Panie ministrze, bardzo proszę.</u>
+          <u xml:id="u-130.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Podsekretarz stanu w MKiŚ Adam Guibourgé-Czetwertyński:</u>
+          <u xml:id="u-130.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Jeśli chodzi o doprecyzowanie w art. 3 ust. 2, że chodzi o listę przedsiębiorców, o których mowa w art. 2 ust. 1, to jak najbardziej można w ten sposób przepis doprecyzować. Dokładnie o to chodziło.</u>
+          <u xml:id="u-130.3" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Jeżeli natomiast chodzi o aktualizację, to jest później ważne dla celów kontrolnych, żeby lista była jak najbardziej aktualna. Sądzę jednak, że taką rozsądną częstotliwością pewnie będzie raz dziennie, wtedy będą dokonywane aktualizacje. Nie podejrzewam, żeby była potrzeba wysłania nowej listy na przykład co 5 minut.</u>
+          <u xml:id="u-130.4" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję, panie ministrze. Zgodnie z tym co zostało powiedziane, udzielamy upoważnienia do działania naszym legislatorom, a ja stwierdzam, że art. 3 wraz z poprawką został rozpatrzony pozytywnie.</u>
+          <u xml:id="u-130.5" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Art. 4. Czy są uwagi do tego artykułu? Biuro Legislacyjne, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-131">
+          <u xml:id="u-131.0" who="#LegislatorKonradNietrzebka">Dziękuję, panie przewodniczący. Jeśli chodzi o art. 4, to tylko sygnalizujemy, że tutaj konsekwencją brzmienia art. 4 ust. 1 będą zmiany w art. 6 odnośnie do faktury sprzedaży. Mieliśmy także wątpliwość, i prosimy tutaj o potwierdzenie przez wnioskodawców, że przepis art. 4 ust. 1 de facto sankcjonuje obowiązek wystawiania faktur. Tutaj jest możliwość albo paragon, albo faktura, ale biorąc pod uwagę system przyjęty w projektowanej ustawie do rozliczeń i zachowania odpowiednich wymogów, konieczna jest faktura i stąd bierze się ratio legis tego przepisu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-132">
+          <u xml:id="u-132.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Proszę, panie ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-132.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Podsekretarz stanu w MKiŚ Adam Guibourgé-Czetwertyński:</u>
+          <u xml:id="u-132.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Tak, dokładnie chodziło o obowiązek wystawienia faktury.</u>
+          <u xml:id="u-132.3" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję bardzo. Czy są jakieś poprawki do art. 4? Nie widzę. Stwierdzam, że przyjęliśmy art. 4.</u>
+          <u xml:id="u-132.4" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Przystępujemy do rozpatrzenia art. 5. Pan przewodniczący Warzecha, proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-133">
+          <u xml:id="u-133.0" who="#PoselJanWarzecha">Chciałem zgłosić kolejną poprawkę. W art. 5 w ust. 4 proponuje się dodać drugie i trzecie zdanie w następującym brzmieniu: „Składający oświadczenie jest obowiązany do zawarcia w nim klauzuli następującej treści: „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia”. Klauzula ta zastępuje pouczenie organu o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań”. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-134">
+          <u xml:id="u-134.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Proszę o stanowisko rządu do tej poprawki.</u>
+          <u xml:id="u-134.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Podsekretarz stanu w MKiŚ Adam Guibourgé-Czetwertyński:</u>
+          <u xml:id="u-134.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Rząd popiera poprawkę.</u>
+          <u xml:id="u-134.3" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję. Czy są inne uwagi? Proszę, Biuro Legislacyjne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-135">
+          <u xml:id="u-135.0" who="#LegislatorzBiuraLegislacyjnegoLukaszGrabarczyk">Mamy drobną uwagę do przedłożonej poprawki. Chcielibyśmy dopytać wnioskodawców, czy w istocie w tym drugim dodawanym zdaniu można mówić o pouczeniu organu o odpowiedzialności karnej? Proszę bowiem zauważyć, że takie oświadczenie będzie składane nie tyle organowi, co przedsiębiorcy. Jest więc pytanie, czy rzeczywiście w tym przepisie wyraz „organu” jest konieczny.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-136">
+          <u xml:id="u-136.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Pan minister, bardzo proszę.</u>
+          <u xml:id="u-136.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Podsekretarz stanu w MKiŚ Adam Guibourgé-Czetwertyński:</u>
+          <u xml:id="u-136.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Zgadzamy się z legislatorami, że wyraz „organu” nie jest potrzebny.</u>
+          <u xml:id="u-136.3" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Czy to jest wystarczające wyjaśnienie?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-137">
+          <u xml:id="u-137.0" who="#LegislatorLukaszGrabarczyk">Tak, ale prosilibyśmy o ewentualną korektę poprawki polegającą na skreśleniu wyrazu „organu”.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-138">
+          <u xml:id="u-138.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dobrze. Przystępujemy do głosowania nad poprawką. Kto jest za? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Proszę o wyświetlenie wyników. Za 17, przeciw nikt, wstrzymały się 3 osoby. Stwierdzam, że poprawka została przyjęta.</u>
+          <u xml:id="u-138.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Czy są jeszcze jakieś uwagi do art. 5?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-139">
+          <u xml:id="u-139.0" who="#LegislatorKonradNietrzebka">Jeśli można, panie przewodniczący.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-140">
+          <u xml:id="u-140.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Proszę, Biuro Legislacyjne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-141">
+          <u xml:id="u-141.0" who="#LegislatorKonradNietrzebka">Dziękuję uprzejmie. Sygnalizujemy tylko w ramach ujednolicenia, że w art. 5 ust. 1 we wprowadzeniu do wyliczenia zamiast wyrazów „w ramach tego gospodarstwa domowego” ujednolicimy zapis w taki sam sposób, jak ma to miejsce w przypadku pkt 1 w tym ust. 1, jak również w związku z regulacją zawartą w art. 2 ust. 1, czyli brzmienie będzie następujące: „Członek gospodarstwa domowego dokonujący zakupu paliwa stałego w celu wykorzystania na potrzeby własne tego gospodarstwa domowego” i dalej bez zmian. Podkreślamy tutaj cel, który wybrzmiał wcześniej z ust pana ministra. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-142">
+          <u xml:id="u-142.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Czy pan minister chciałby się do tego odnieść?</u>
+          <u xml:id="u-142.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Podsekretarz stanu w MKiŚ Adam Guibourgé-Czetwertyński:</u>
+          <u xml:id="u-142.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Taka zmiana jest jak najbardziej zgodna z intencją rządu.</u>
+          <u xml:id="u-142.3" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję. Czy są inne uwagi do art. 5? Nie widzę. Przystępujemy do głosowania nad poprawką. Kto jest za? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Proszę o podanie wyników.</u>
+          <u xml:id="u-142.4" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Za 15 posłów, przeciw nikt, wstrzymało się 5 osób. Stwierdzam, że poprawka do art. 5 została przyjęta.</u>
+          <u xml:id="u-142.5" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Czy są inne poprawki do art. 5? Nie widzę. Stwierdzam, że art. 5 wraz z poprawką został pozytywnie zaopiniowany przez Komisję.</u>
+          <u xml:id="u-142.6" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Art. 6. Czy są uwagi do tego artykułu? Bardzo proszę, Biuro Legislacyjne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-143">
+          <u xml:id="u-143.0" who="#LegislatorKonradNietrzebka">Zgodnie z tym, co już sugerowałem przy okazji art. 4 ust. 1, zarówno w art. 6 ust. 1, jak i w art. 6 ust. 2 musimy dokonać korekty zgodnie z formułą, która została przyjęta w art. 4 ust. 1 i zamiast wyrazów „faktur sprzedaży po cenie” zostanie użyte sformułowanie „oraz faktur za sprzedaż paliwa stałego po cenie”, bo tak jest to określone w art. 4 ust. 1 i żeby zachować spójność tekstu konsekwentnie będziemy używać tego zwrotu. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-144">
+          <u xml:id="u-144.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Oczywiście, panie mecenasie. Czy są inne uwagi do art. 6? Nie ma. Stwierdzam, że art. 6 został rozpatrzony pozytywnie.</u>
+          <u xml:id="u-144.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Art. 7. Pan przewodniczący Warzecha, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-145">
+          <u xml:id="u-145.0" who="#PoselJanWarzecha">Zgłaszam poprawkę do art. 7…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-146">
+          <u xml:id="u-146.0" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Też mam poprawkę do art. 7.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-147">
+          <u xml:id="u-147.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Widzę zgłoszenie. Proszę kontynuować, panie pośle.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-148">
+          <u xml:id="u-148.0" who="#PoselJanWarzecha">W poprawce jest zaproponowana zmiana polegająca na wprowadzeniu dwóch terminów na złożenie przez przedsiębiorcę wniosku o rekompensatę. W celu przyspieszenia wypłaty rekompensat dla przedsiębiorców zaproponowano dodatkowy termin na złożenie wniosku o wypłatę rekompensat jeszcze w 2022 r. Pozostałe zmiany w art. 7 mają na celu uwzględnienie możliwości składania wniosków w dwóch terminach. Ponadto niniejsza poprawka ma na celu wskazanie, że przedsiębiorcy powinni we wniosku o wypłatę rekompensaty uwzględniać wyłącznie transakcje sprzedaży, które zostały zarejestrowane w portalu prowadzonym przez zarządcę rozliczeń.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-149">
+          <u xml:id="u-149.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję bardzo. Pani poseł też ma poprawkę do tego artykułu, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-150">
+          <u xml:id="u-150.0" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Ja mam poprawkę dalej idącą, ponieważ ona przewiduje możliwość składania wniosków o rekompensaty raz w miesiącu, w terminie ostatecznym nie przekraczającym 20 stycznia 2023 r., a więc tym ujętym w ustawie. Dlaczego tak? Bo tylko w ten sposób nie będziemy naruszać konstytucyjnej zasady ochrony interesów w toku.</u>
+          <u xml:id="u-150.1" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Jeżeli normalni przedsiębiorcy, nie tylko PGG, ale działający faktycznie wolnorynkowo, mają przystąpić do tego programu, czyli także prywatne składy opału, to muszą oni mieć, po pierwsze, w miarę bieżące finansowanie z tego programu, bo nie widzę powodu, aby finansowali ze swoich środków obrotowych programy rządowe, a po drugie – co jest niezwykle ważne – ci przedsiębiorcy muszą mieć pewność co do wysokości rekompensaty. To co mówiłam rano, nie wyobrażam sobie, żeby przedsiębiorca miał przystąpić do programu, finansować ze swoich środków program rządowy i na koniec jeszcze czekać na ostateczną wysokość rekompensaty, która może wyniesie 1073 zł, może 750 zł, a może 500 zł, w zależności od tego, ile gospodarstw domowych i ile ton węgla nabędzie w tym programie. Dla mnie to jest sytuacja nie do przyjęcia, że w ogóle można tak skonstruować ustawę.</u>
+          <u xml:id="u-150.2" who="#PoselPaulinaHennigKloska">To są w sumie dwie poprawki, druga przewiduje w art. 9 ust. 2 następujące brzmienie: „W przypadku pozytywnej weryfikacji kompletnego wniosku o wypłatę rekompensaty zarządca rozliczeń zatwierdza wniosek i dokonuje wypłaty rekompensaty w terminie miesiąca od dnia złożenia wniosku. Zatwierdzenie wniosku o wypłatę rekompensaty nie wymaga wydania decyzji administracyjnej”. Czyli to jest tak samo jak przyjęto w projekcie ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-150.3" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Odpowiadając od razu na pytanie Biura Legislacyjnego, rekomenduję, aby te dwie poprawki były rozpatrywane łącznie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-151">
+          <u xml:id="u-151.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję bardzo. To jest jak najbardziej zgodne z regulaminem i na temat, pani poseł. Tak powinniśmy pracować.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-152">
+          <u xml:id="u-152.0" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Cały czas wypowiadam się na temat, panie przewodniczący.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-153">
+          <u xml:id="u-153.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Miałbym co do tego duże wątpliwości, ale bardzo proszę teraz o stanowisko rządu do poprawki zaproponowanej przez pana posła i poprawek zaproponowanych przez panią poseł.</u>
+          <u xml:id="u-153.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Podsekretarz stanu w MKiŚ Adam Guibourgé-Czetwertyński:</u>
+          <u xml:id="u-153.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Wydaje mi się, że te poprawki dążą do tego samego, czyli do zwiększenia częstotliwości wypłaty rekompensat dla przedsiębiorców. Wydaje mi się jednak, że w praktyce zrobić to tak często, jak proponuje pani poseł, czyli co miesiąc, może być trudno. Mogą być bowiem dziesiątki tysięcy wniosków o wypłatę i to wszystko trzeba będzie zweryfikować. Dlatego bardziej rozsądne wydaje mi się wprowadzenie drugiego terminu, tak jak to zaproponował pan poseł. Daje on przedsiębiorcom dodatkową możliwość występowania o zwrot i jest realnie możliwy do przeprowadzenia. Inaczej byłoby ryzyko, że kontrola będzie pozorna, żeby zdążyć zmieścić się w ciągu miesiąca i nie będzie sposobu, aby rzeczywiście uniknąć oszustw przy tych wypłatach.</u>
+          <u xml:id="u-153.3" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">O ile dobrze zrozumiałem, rząd pozytywnie opiniuje poprawkę pana posła Warzechy i negatywnie poprawki pani poseł, tak?</u>
+          <u xml:id="u-153.4" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Podsekretarz stanu w MKiŚ Adam Guibourgé-Czetwertyński:</u>
+          <u xml:id="u-153.5" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dokładnie tak.</u>
+          <u xml:id="u-153.6" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję bardzo. Przystępujemy do głosowania. Dalej idąca jest poprawka pani poseł, dlatego ją jako pierwszą poddam pod głosowanie. W związku z sugestią pani poseł głosujemy nad dwiema poprawkami łącznie. Kto jest za przyjęciem poprawek? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-153.7" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Za 10 posłów, przeciw 11. Poprawka, wprawdzie tylko jednym głosem, ale jednak przepadła.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-154">
+          <u xml:id="u-154.0" who="#Gloszsali">Pani poseł nie zagłosowała.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-155">
+          <u xml:id="u-155.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Już jest za późno. Przystępujemy do głosowania nad poprawką zgłoszoną przez pana posła Warzechę. Jeszcze Biuro Legislacyjne? Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-156">
+          <u xml:id="u-156.0" who="#LegislatorLukaszGrabarczyk">Dziękuję, panie przewodniczący. Chcielibyśmy zauważyć, że w zestawieniu poprawek przedstawionych Komisji przez pana posła przed posiedzeniem, jest jeszcze poprawka nr 5, która w naszej ocenie powinna być poddana pod głosowanie łącznie z poprawką nr 4. Ona jest konsekwencją tego rozdzielenia terminów.</u>
+          <u xml:id="u-156.1" who="#LegislatorLukaszGrabarczyk">I jeszcze, jeśli można, do poprawki nr 4 chcielibyśmy dopytać wnioskodawców…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-157">
+          <u xml:id="u-157.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">W takim razie proszę o przedstawienie poprawki nr 5, bo ona dotyczy art. 9, żebyśmy wiedzieli, nad czym mamy głosować. Panie pośle, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-158">
+          <u xml:id="u-158.0" who="#PoselJanWarzecha">W art. 9 ust. 2 proponuje się nadać następujące brzmienie: „W przypadku pozytywnej weryfikacji kompletnego wniosku o wypłatę rekompensaty zarządca rozliczeń zatwierdza wniosek i dokonuje wypłaty rekompensaty odpowiednio w terminach do dnia 31 grudnia 2022 r. w przypadku wniosku, o którym mowa w art. 7 ust. 3 pkt 1 oraz do dnia 31 marca 2023 r. w przypadku wniosku, o którym mowa w art. 7 ust. 3 pkt 2. Zatwierdzenie wniosku o wypłatę rekompensaty nie wymaga wydania decyzji administracyjnej”.</u>
+          <u xml:id="u-158.1" who="#PoselJanWarzecha">Proponowane jest także nowe brzmienie ust. 6: „Nieusunięcie braków formalnych, błędów obliczeniowych lub wątpliwości zarządcy rozliczeń na wezwanie zarządcy rozliczeń odpowiednio w terminie do dnia 30 listopada 2022 r. w przypadku wniosku, o którym mowa w art. 7 ust. 3 pkt 1 oraz do dnia 28 lutego 2023 r. w przypadku wniosku, o którym mowa w art. 7 ust. 3 pkt 2, pozbawia przedsiębiorcę, o którym mowa w art. 2 ust. 1, prawa do otrzymania rekompensaty w zakresie budzącym wątpliwości”. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-159">
+          <u xml:id="u-159.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Czyli to jest ułatwienie, bo nie trzeba decyzji administracyjnej. Gdyby taka decyzja była konieczna, to bardzo wydłużyłoby nam procedurę. Poproszę o stanowisko rządu do tej drugiej poprawki, a w zestawieniu poprawek do poprawki nr 5.</u>
+          <u xml:id="u-159.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Podsekretarz stanu w MKiŚ Adam Guibourgé-Czetwertyński:</u>
+          <u xml:id="u-159.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Rząd popiera tę drugą poprawkę, czyli poprawkę nr 5.</u>
+          <u xml:id="u-159.3" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Proszę, panie pośle.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-160">
+          <u xml:id="u-160.0" who="#PoselKrzysztofGadowski">Panie ministrze, mam pytanie do pana. Czy jest pan świadomy tego, że poprawka nr 3 złożona przez Prawo i Sprawiedliwość, dzieląca te okresy, poprawka nr 4 w art. 9 i poprawka, która się pojawi w ślad za tymi poprawkami, tj. poprawka siódma dotycząca art. 18, gdzie państwo dzielicie kwotę, którą chcecie przeznaczyć na rekompensaty po 1,5 mld zł, że to wszystko doprowadzi do tego, że w pierwszym okresie bardzo szybko wyczerpie się limit wydatkowania środków na te rekompensaty? Przedsiębiorstwa, które będą pod koniec sięgały po rekompensatę, nie otrzymają żadnych 1073 zł. Czy wiecie o tym, że ten podział do tego doprowadzi? Może trzeba było te pieniądze wpakować w jeden rok i dążyć do tego, żeby środki się znalazły. Wtedy jest szansa na to, że rzeczywiście ta optymalna kwota, którą proponujecie w rekompensacie, dotknie większej liczby osób. A tak, wszyscy się oczywiście rzucą na ten węgiel, będzie on sprzedawany jak najszybciej, ale pojawi się problem rekompensat, które planujecie w takiej, a nie innej wysokości. I dopiero wtedy doświadczymy takiego zdarzenia, że rekompensata nie będzie na poziomie 750 zł, nie będzie na poziomie 550 zł, ale będzie to na przykład 250 zł. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-161">
+          <u xml:id="u-161.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Bardzo proszę, pan minister.</u>
+          <u xml:id="u-161.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Podsekretarz stanu w MKiŚ Adam Guibourgé-Czetwertyński:</u>
+          <u xml:id="u-161.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Rozumiem, że pan poseł odniósł się do dalszej poprawki, więc może omówimy tę kwestię przy okazji rozpatrywania tamtej poprawki. Zastanowię się jeszcze nad tym, co pan poseł powiedział.</u>
+          <u xml:id="u-161.3" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">W takim razie przystępujemy do głosowania nad poprawkami nr 4 i 5. Kto jest za tymi poprawkami? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Proszę o wyświetlenie wyników.</u>
+          <u xml:id="u-161.4" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Za 15 głosów, nikt nie był przeciw, wstrzymało się 7 osób. Dziękuję bardzo. Stwierdzam, że przyjęliśmy poprawki.</u>
+          <u xml:id="u-161.5" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Czy są inne uwagi lub poprawki do art. 7? Nie widzę. Stwierdzam, że przyjęliśmy art. 7 wraz z poprawkami. Proszę bardzo, Biuro Legislacyjne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-162">
+          <u xml:id="u-162.0" who="#LegislatorKonradNietrzebka">Dziękuję, panie przewodniczący. Mamy pytanie do przedstawicieli strony rządowej, jeśli chodzi o brzmienie art. 7 ust. 5, tam, gdzie ono w tej chwili jest trzypunktowe. Mówi się tam o załączeniu wykazu gospodarstw domowych. Biorąc pod uwagę pkt 1, gdzie jest podkreślone, że dokonuje się zakupu paliwa stałego na potrzeby gospodarstwa domowego, chcielibyśmy zapytać, czy w ocenie wnioskodawców nie należałoby tego podkreślić również we wprowadzeniu do wyliczenia? Jeśli tak, to po wyrazach „załącza wykaz gospodarstw domowych” byłby przecinek, a następnie sformułowanie „na potrzeby których dokonano zakupu paliwa stałego”. To jest tylko korekta, ale wydaje się, że to uspójnia nam treść w obrębie tej jednostki redakcyjnej, a jednocześnie uwzględnia to rozwiązanie, które projektodawcy zawarli w art. 5 ust. 1 w szczególności.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-163">
+          <u xml:id="u-163.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Pan minister.</u>
+          <u xml:id="u-163.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Podsekretarz stanu w MKiŚ Adam Guibourgé-Czetwertyński:</u>
+          <u xml:id="u-163.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Popieramy tę propozycję.</u>
+          <u xml:id="u-163.3" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Czy ta zmiana wymaga poprawki, czy mieści się w ramach upoważnienia?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-164">
+          <u xml:id="u-164.0" who="#LegislatorKonradNietrzebka">Mieści się w ramach upoważnienia.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-165">
+          <u xml:id="u-165.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję bardzo i przystępujemy do rozpatrzenia art. 8. Czy są uwagi do tego artykułu? Nie widzę. Stwierdzam, że przyjęliśmy art. 8.</u>
+          <u xml:id="u-165.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Art. 9. Do tego artykułu była zgłoszona poprawka piąta, ale ona została już przegłosowana. Czy są uwagi do art. 9? Biuro Legislacyjne, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-166">
+          <u xml:id="u-166.0" who="#LegislatorLukaszGrabarczyk">Mamy pewne wątpliwości dotyczące ust. 3.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-167">
+          <u xml:id="u-167.0" who="#LegislatorKonradNietrzebka">W innych ustępach również.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-168">
+          <u xml:id="u-168.0" who="#LegislatorLukaszGrabarczyk">Zgadza się, chodzi nie tylko o ust. 3, ale w tym ustępie po raz pierwszy pojawia się sformułowanie, że wniosek o wypłatę rekompensaty może zawierać „braki formalne, błędy obliczeniowe lub budzi wątpliwości zarządcy rozliczeń”. Pytanie do wnioskodawców – czy państwo nie widzicie ewentualnych potencjalnych problemów interpretacyjnych szczególnie w zakresie sformułowania, że wniosek może budzić wątpliwości zarządcy? Pytam w kontekście tego, że taki wniosek może stać się przedmiotem odmowy. Jeśli chodzi o braki formalne albo błędy obliczeniowe, to chociaż te pojęcia są również nie do końca precyzyjne, to jednak można je jakoś zobiektywizować, natomiast jeśli chodzi o wątpliwości zarządcy rozliczeń, to tutaj będzie to już podlegało każdorazowo indywidualnej ocenie tego zarządcy, a ustawa nie zawiera kryteriów, jakie zarządca powinien brać pod uwagę, a które w konsekwencji mogą prowadzić do oddalenia takiego wniosku.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-169">
+          <u xml:id="u-169.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-169.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Podsekretarz stanu w MKiŚ Adam Guibourgé-Czetwertyński:</u>
+          <u xml:id="u-169.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Myślę, że rozumiem uwagę, ale pomysłowość potencjalnych oszustów jest duża. Nie wiem, czy jestem w stanie doprecyzować tę kwestię, ponieważ jest bardzo szeroki wachlarz rzeczy, które sobie wyobrażam, że mogą budzić wątpliwości zarządcy odnośnie do tego, czy dana osoba jest rzeczywiście uprawniona. Na przykład może chodzi o przypadki przedłożenia dwóch faktur za to samo gospodarstwo domowe lub o przedstawienie fałszywych dokumentów. Nie wiem, czy dzisiaj jestem w stanie antycypować wszystkie takie przypadki i stąd taki ogólny zwrot zaproponowany przez rząd w tej ustawie.</u>
+          <u xml:id="u-169.3" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dacie państwo radę jakoś to doprecyzować? To rzeczywiście budzi wątpliwości. Dowolność takiego stwierdzenia jest tak duża, że…</u>
+          <u xml:id="u-169.4" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Podsekretarz stanu w MKiŚ Adam Guibourgé-Czetwertyński:</u>
+          <u xml:id="u-169.5" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Mogę tylko dodać, że to jest rozwiązanie, które obowiązuje w innych ustawach energetycznych, na przykład w ustawie gazowej stosujemy podobne sformułowanie i w praktyce nie rodzi to problemów.</u>
+          <u xml:id="u-169.6" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Może uda się to doprecyzować w ramach rozporządzenia o ustawy, żeby nie było też takich sytuacji, że ktoś powie, iż ma wątpliwości, ale nie będzie wiadomo – jakie. Albo żeby opracować chociaż jakiś tryb sprawdzania tych wątpliwości, bo to rzeczywiście może być kłopotliwe, jeżeli ktoś zechce nadużywać tej regulacji.</u>
+          <u xml:id="u-169.7" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-170">
+          <u xml:id="u-170.0" who="#PoselStanislawZuk">Oczywiście można mnożyć wątpliwości, czy taki zapis jest najbardziej trafny, ale w tym samym zdaniu mamy możliwość, że przedsiębiorca może w ciągu 14 dni się odwołać. Rozumiem, że zarządca przedstawia swoje wątpliwości, wskazując bądź to na braki formalne, bądź błędy obliczeniowe lub jakieś inne, a przedsiębiorca może się do tego odnieść. Nie robiłbym z tego jakiejś wielkiej tragedii, bo rozpisanie tego czy większe uszczegółowienie w tej ustawie…, tego się chyba nie da zrobić.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-171">
+          <u xml:id="u-171.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Nie mamy innego pomysłu, jak to zapisać, więc chyba pozostaniemy przy dotychczasowym zapisie. Chyba że są jakieś poprawki, ale takowych nie widzę. Stwierdzam, że art. 9 przyjęliśmy bez zmian.</u>
+          <u xml:id="u-171.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Art. 10. Czy są uwagi bądź poprawki do tego artykułu? Biuro Legislacyjne, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-172">
+          <u xml:id="u-172.0" who="#LegislatorLukaszGrabarczyk">Dziękuję, panie przewodniczący. Zgodnie z ust. 1 zarządca rozliczeń może żądać od przedsiębiorcy, w terminie 24 miesięcy od dnia wypłaty rekompensaty, przedłożenia dokumentów lub informacji uzasadniających wysokość wypłaconej rekompensaty. Chcielibyśmy dopytać: czy to będą jakieś inne dokumenty lub informacje, które były przedkładane na etapie wnioskowania o wypłatę tej rekompensaty, a jeżeli nie, to jakie jest ratio legis tego przepisu?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-173">
+          <u xml:id="u-173.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-173.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Podsekretarz stanu w MKiŚ Adam Guibourgé-Czetwertyński:</u>
+          <u xml:id="u-173.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Chodzi o to, aby zostawić zarządcy realny czas na rzeczywistą kontrolę tych wniosków, które zostały złożone przez przedsiębiorców.</u>
+          <u xml:id="u-173.3" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Czy to jest wystarczające wytłumaczenie?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-174">
+          <u xml:id="u-174.0" who="#LegislatorKonradNietrzebka">Panie przewodniczący, to była tylko po prostu nasza wątpliwość. Ona wynikała z takiej sytuacji, że kiedy de facto wszystkie dokumenty i informacje, które są wymagane zgodnie z art. 7 ust. 4 i 5 lub ewentualnie dodatkowe wyjaśnienia, o których jest mowa w art. 9 ust. 3… Chodzi o to, że to wszystko jest dostępne, ponieważ powstaje na etapie nazwijmy to wnioskowym, zgadza się? Natomiast w art. 10 mamy termin niepewności, ponieważ mówi się o 24 miesiącach od dnia wypłaty kwoty rekompensaty. To są dwa lata od momentu wypłaty. Tyle czasu ma jeszcze zarządca rozliczeń, żeby wymagać od przedsiębiorcy przedłożenia, jak rozumiemy, jakichś innych dokumentów lub informacji niż te, które są już zarządcy znane. Z perspektywy przedsiębiorcy oznacza to niepewność, stąd wzięła się nasza wątpliwość i dlatego ją artykułujemy. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-175">
+          <u xml:id="u-175.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Ale jak rozumiem, rząd podtrzymuje zapis.</u>
+          <u xml:id="u-175.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Podsekretarz stanu w MKiŚ Adam Guibourgé-Czetwertyński:</u>
+          <u xml:id="u-175.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Tak, podtrzymujemy ten zapis. Tu chodzi o to, żeby minimalizować oszustwa. Przedsiębiorcy wiedzą, że będzie rzeczywista kontrola, bo zarządca ma dwa lata, żeby sprawdzić kompletność dokumentów.</u>
+          <u xml:id="u-175.3" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dobrze, dziękuję bardzo. Czy są inne uwagi? Proszę, Biuro Legislacyjne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-176">
+          <u xml:id="u-176.0" who="#LegislatorKonradNietrzebka">Jeszcze uwaga do art. 10 ust. 4. Przepis, który jest zaproponowany w projekcie, jeśli chodzi o jego brzmienie, jest de facto powtórzeniem brzmienia art. 10a ustawy z dnia 28 grudnia 2018 r. o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw. Chcielibyśmy się zapytać, co przemawiało za powtórzeniem tego typu przepisu? W naszej ocenie, jeżeli przepis już funkcjonuje w systemie, to nie należy go powielać, a jeżeli przepis miałby mieć na przykład charakter informacyjny, który miałby podkreślać, że chodzi o wydawanie decyzji przez organ wyższego stopnia, że minister właściwy do spraw energii jest dysponentem Funduszu Wypłaty Różnicy Ceny, to może wystarczyłoby zrobić tylko odwołanie, że podmiot jest dysponentem zgodnie z art. 10a ustawy, na którą się powołujemy.</u>
+          <u xml:id="u-176.1" who="#LegislatorKonradNietrzebka">Prosimy wnioskodawców o krótkie wyjaśnienie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-177">
+          <u xml:id="u-177.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Proszę bardzo, panie ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-177.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Podsekretarz stanu w MKiŚ Adam Guibourgé-Czetwertyński:</u>
+          <u xml:id="u-177.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Myślę, że najprostszym rozwiązaniem, które rozwieje wątpliwości, będzie zastosowanie odesłania do art. 10a tej ustawy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-178">
+          <u xml:id="u-178.0" who="#LegislatorKonradNietrzebka">Czyli rozumiem, panie ministrze, że miałoby to być jakby podkreślenie, że minister właściwy do spraw energii ma w stosunku do zarządcy rozliczeń określone uprawnienia jako dysponent tego funduszu, o którym jest mowa…, zgodnie z art. 10a ustawy z 2018 r., tak?</u>
+          <u xml:id="u-178.1" who="#LegislatorKonradNietrzebka">Podsekretarz stanu w MKiŚ Adam Guibourgé-Czetwertyński:</u>
+          <u xml:id="u-178.2" who="#LegislatorKonradNietrzebka">Tak, dokładnie.</u>
+          <u xml:id="u-178.3" who="#LegislatorKonradNietrzebka">Takie odesłanie byłoby zasadne, tak?</u>
+          <u xml:id="u-178.4" who="#LegislatorKonradNietrzebka">Podsekretarz stanu w MKiŚ Adam Guibourgé-Czetwertyński:</u>
+          <u xml:id="u-178.5" who="#LegislatorKonradNietrzebka">Tak.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-179">
+          <u xml:id="u-179.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję bardzo. Czy są inne uwagi do art. 10? Nie widzę. Stwierdzam, że Komisja rozpatrzyła art. 10.</u>
+          <u xml:id="u-179.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Art. 11. Pan poseł ma poprawkę do tego artykułu. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-180">
+          <u xml:id="u-180.0" who="#PoselJanWarzecha">W art. 11 proponuje się uchylić ust. 1 oraz ust. 2–4 oznaczyć jako ust. 1–3. Uchylenie ust. 1 w art. 11 związane jest z przesunięciem regulacji do art. 18 ust. 1. Zmiana podyktowana jest zapewnieniem właściwego miejsca w strukturze aktu dla przepisu o charakterze reguły wydatkowej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-181">
+          <u xml:id="u-181.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Jakie jest stanowisko rządu?</u>
+          <u xml:id="u-181.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Podsekretarz stanu w MKiŚ Adam Guibourgé-Czetwertyński:</u>
+          <u xml:id="u-181.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Rząd popiera poprawkę.</u>
+          <u xml:id="u-181.3" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Biuro Legislacyjne, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-182">
+          <u xml:id="u-182.0" who="#LegislatorLukaszGrabarczyk">Kwestia formalna, panie przewodniczący. W uzasadnieniu jest wskazanie, że przepisy art. 11 zostały przesunięte do art. 18. Do art. 18 jest poprawka nr 10 w zestawieniu poprawek, w związku z tym jest pytanie, czy te poprawki nie powinny być rozpatrywane łącznie?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-183">
+          <u xml:id="u-183.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">To było pytanie do rządu. Łącznie czy osobno?</u>
+          <u xml:id="u-183.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Podsekretarz stanu w MKiŚ Adam Guibourgé-Czetwertyński:</u>
+          <u xml:id="u-183.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Łącznie.</u>
+          <u xml:id="u-183.3" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Czyli poprawka nr 6 łącznie z poprawką nr 10, tak?</u>
+          <u xml:id="u-183.4" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Podsekretarz stanu w MKiŚ Adam Guibourgé-Czetwertyński:</u>
+          <u xml:id="u-183.5" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Tak, panie przewodniczący.</u>
+          <u xml:id="u-183.6" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">W takim razie proszę o przedstawienie poprawki nr 10.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-184">
+          <u xml:id="u-184.0" who="#PoselJanWarzecha">Ta poprawka jest dosyć długa, dlatego może odczytam tylko uzasadnienie. Zaproponowana poprawka polega na zmianie reguły wydatkowej, polegającej na rozdzieleniu środków przeznaczonych na wypłatę rekompensat na lata 2022–2023. Maksymalny łączny limit wydatków z Funduszu Wypłaty Różnicy Ceny nie ulegnie zmianie, nie może przekroczyć 3 mld zł. W roku 2022 maksymalny poziom wydatków będzie wynosił 1,5 mld zł. W przypadku niewykorzystania środków przeznaczonych na wypłatę rekompensat w 2022 r. przechodzą one na rok 2023. Pula środków przeznaczonych na wypłatę rekompensat w 2023 r. wyniesie 1,5 mld zł.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-185">
+          <u xml:id="u-185.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Jakie jest stanowisko rządu do przedstawionych poprawek?</u>
+          <u xml:id="u-185.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Podsekretarz stanu w MKiŚ Adam Guibourgé-Czetwertyński:</u>
+          <u xml:id="u-185.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Tak, popieramy.</u>
+          <u xml:id="u-185.3" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Rząd jest za, dziękuję. Czy Biuro Legislacyjne ma inne uwagi?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-186">
+          <u xml:id="u-186.0" who="#LegislatorLukaszGrabarczyk">Nie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-187">
+          <u xml:id="u-187.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-188">
+          <u xml:id="u-188.0" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Jak widzę, usuwamy rzecz, do której rano miałam uwagę, czyli sposób finansowania przez fundusz COVID-19. To jest pozytywna zmiana, ale pozostaje pytanie, jakie będzie źródło finansowania wobec tego, jeżeli nie idziemy po obligacje skupione przez bank centralny lub Bank Gospodarstwa Krajowego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-189">
+          <u xml:id="u-189.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Z pytaniem zgłasza się jeszcze pan poseł, proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-190">
+          <u xml:id="u-190.0" who="#PoselKrzysztofGadowski">Panie ministrze, mówimy o art. 18, ale mi chodzi o ust. 2. Poprawka zakłada, że w przypadku, gdy łączna wysokość rekompensat, o których mowa w art. 2 ust. 1, ustalona na podstawie pozytywnie rozpatrzonych wniosków o wypłatę rekompensat, przekroczy wysokość limitu wydatków określonego w ust. 1 lub wysokość posiadanych środków, o których mowa w art. 11 ust. 2, wysokość wypłacanych rekompensat dla poszczególnych wnioskodawców podlega proporcjonalnemu obniżeniu, tak aby łączna wysokość wypłacanych rekompensat była równa maksymalnemu limitowi środków finansowych przeznaczonych na przyznanie rekompensat w danym roku.</u>
+          <u xml:id="u-190.1" who="#PoselKrzysztofGadowski">Chodzi mi o to, czy w danym roku będziemy mówić o tym limicie, że to będzie 1,5 mld zł i to będzie nasz limit, a jeśli go przekroczymy, to z automatu w pierwszej transzy obniży się wysokość wypłacanych rekompensat i tak samo będzie w drugim roku? Czy należy to traktować łącznie, tzn. pierwszy i drugi to są 3 mld zł, czyli w pierwszym roku wypłacamy maksymalnie 1,5 mld zł, a to co będzie następowało w drugim będzie stanowiło ostateczny sposób rozliczenia, czyli w 2023 r. te dopłaty mogłyby być dużo mniejsze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-191">
+          <u xml:id="u-191.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Panie ministrze, bardzo proszę o odpowiedź.</u>
+          <u xml:id="u-191.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Podsekretarz stanu w MKiŚ Adam Guibourgé-Czetwertyński:</u>
+          <u xml:id="u-191.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Połączę to jeszcze z pytaniem, które pan poseł zadał wcześniej, a które było bardzo podobne. Zastanowiłem się trochę nad tym, czy jest jakiś lepszy sposób zaadresowania tego problemu, ale kiedy decydujemy się na podział na dwie części możliwości wypłaty, co jak rozumiem jest jakimś wyjściem naprzeciw oczekiwaniom, które państwo też sygnalizowaliście, to niestety zasady budżetowe wymuszają, żebyśmy wprowadzili takie limity.</u>
+          <u xml:id="u-191.3" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Jeżeli wystąpi taka sytuacja, jaką opisuje pan poseł, to ewentualnie wtedy będziemy się zastanawiali nad przesunięciem środków między jednym a drugim rokiem, ale niestety zgodnie z zasadami budżetowymi musimy wpisać jakąś kwotę na 2022 r. i jakąś kwotę na rok 2023.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-192">
+          <u xml:id="u-192.0" who="#PoselKrzysztofGadowski">Panie ministrze, rozwiązaniem byłaby w ogóle likwidacja tego ust. 2 i wprowadzenie kwoty dodatkowej na pokrycie rekompensat, tych które się pojawią w całości. To byłoby jedyne rozwiązanie. Oczywiście trzeba by wrócić po prostu do ustawy od początku. Mam nadzieję, że Senat jeszcze tym tematem się zajmie i stosowne poprawki wprowadzi. Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-192.1" who="#PoselKrzysztofGadowski">Podsekretarz stanu w MKiŚ Adam Guibourgé-Czetwertyński:</u>
+          <u xml:id="u-192.2" who="#PoselKrzysztofGadowski">Niestety, ale zgodnie z zasadami budżetowymi musimy wpisać pewne kwoty. Nie możemy operować na założeniach teoretycznych. Gdybyśmy z góry znali kwotę korekty, która jest potrzebna, to oczywiście byśmy ją wpisali. Zgodnie z zasadami budżetowymi musimy wtedy wpisać jakiś mechanizm obniżenia, ale jak powiedziałem, jeżeli nastąpi taka sytuacja, jaką opisuje pan poseł, to wówczas będziemy się ewentualnie zastanawiali nad przesunięciem środków pomiędzy jednym a drugim okresem, tylko możemy to robić dopiero wtedy, jak się taka sytuacja zmaterializuje.</u>
+          <u xml:id="u-192.3" who="#PoselKrzysztofGadowski">Można by to przewymiarować albo znać dokładnie, przyjąć jakąś liczbę, że ci, którzy pana zdaniem kupili już ten węgiel, też go kupią z rekompensatą, a śmiem twierdzić, że tak będzie, bo będą mieli węgiel po 1000 zł.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-193">
+          <u xml:id="u-193.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Panie pośle, w tego rodzaju operacjach pewnie nie da się tego przewidzieć co do złotówki. Pani poseł zadała natomiast pytanie dotyczące poprawki szóstej. Jeżeli znosi się ten zapis, że do Funduszu Wypłaty Różnicy Ceny przelane są pieniądze z Funduszu Przeciwdziałania COVID, ale w poprawkach nie pojawiło się nic na temat tego, skąd te pieniądze mają się znaleźć w Funduszu Wypłaty Różnicy Ceny, to jest istotne pytanie, na które odpowiedź jest niewątpliwie ważna. Tak myślę.</u>
+          <u xml:id="u-193.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Podsekretarz stanu w MKiŚ Adam Guibourgé-Czetwertyński:</u>
+          <u xml:id="u-193.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Rzeczywiście zapomniałem odpowiedzieć na to pytanie, przepraszam. Źródło finansowania się nie zmienia. Tą poprawką został uchylony tylko ust. 1, natomiast ust. 2–4 zostaną oznaczone jako ust. 1–3 i one pozostają.</u>
+          <u xml:id="u-193.3" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Czyli zostaje Fundusz Przeciwdziałania COVID, a więc pani poseł przedwcześnie… Rozumiem. Wpłata nadal będzie dokonana z Funduszu Przeciwdziałania COVID. Wszystko zostało wyjaśnione, nie wiem, czy zadowala wszystkich, czy nie, ale jest jasne.</u>
+          <u xml:id="u-193.4" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Proszę, panie pośle.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-194">
+          <u xml:id="u-194.0" who="#PoselAndrzejGrzyb">Panie ministrze, mówi pan o pozycjach budżetowych. Fundusz Wypłaty Różnicy Ceny jest funduszem budżetowym czy pozabudżetowym? Podobnie jak i fundusz covidowy – czy jest to element budżetu, czy jest to fundusz pozabudżetowy? Jeżeli środki znajdują się w budżecie, to dlaczego ma to nazwę funduszu? Jak sądzę, to powinna być pozycja budżetowa, prawda?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-195">
+          <u xml:id="u-195.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Panie ministrze, bardzo proszę.</u>
+          <u xml:id="u-195.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Podsekretarz stanu w MKiŚ Adam Guibourgé-Czetwertyński:</u>
+          <u xml:id="u-195.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">To jest fundusz celowy.</u>
+          <u xml:id="u-195.3" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Jaka była odpowiedź?</u>
+          <u xml:id="u-195.4" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Podsekretarz stanu w MKiŚ Adam Guibourgé-Czetwertyński:</u>
+          <u xml:id="u-195.5" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">To jest fundusz celowy.</u>
+          <u xml:id="u-195.6" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Rozumiem, czyli to są fundusze celowe. W budżecie jest taka pozycja. Jeszcze pani poseł ma pytanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-196">
+          <u xml:id="u-196.0" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Panie ministrze, zadam jeszcze pytanie uzupełniające, bo faktycznie źle przeczytałam poprawkę nr 6. Jeżeli z art. 11 usuwacie górną granicę programu łącznie, to po co dzielić te lata na 1,5 mld zł i drugie 1,5 mld zł, skoro zakładacie, że w razie czego otworzycie cały limit, a w drugim roku, tj. 2023, dołożycie sobie bądź nie zrobicie tej drugiej transzy, drugiej puli, ale to na razie zostawmy na boku? Po co w ogóle dzielić te pieniądze na dwa razy po 1,5 mld zł? To albo znacznie ograniczy możliwości, albo bardzo nam dołoży pracy i będziemy musieli jeszcze przed wypłatami wrócić na Komisję, żeby podział zlikwidować i żeby całe 3 mld zł można było rozdysponować w pierwszym terminie. To jest, że tak powiem, działanie kontrproduktywne. Mogę iść o zakład, że wrócimy z nowelizacją, nim pierwszy termin zamkniemy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-197">
+          <u xml:id="u-197.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">To nie jest wykluczone. Panie ministrze, bardzo proszę o odpowiedź.</u>
+          <u xml:id="u-197.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Podsekretarz stanu w MKiŚ Adam Guibourgé-Czetwertyński:</u>
+          <u xml:id="u-197.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Tak, to jest możliwe. Zgodnie z zasadami budżetowymi musimy jakoś tę kwotę, w tym przypadku 3 mld zł, dzielić pomiędzy tymi latami. Moglibyśmy przyjąć, że zamiast podziału na 1,5 mld zł i 1,5 mld zł, będziemy ją dzielić na 2 mld zł i 1 mld zł albo na 500 mln zł i na 2,5 mld zł, ale jeśli będzie jakaś potrzeba przesunięcia środków, to wtedy do tej kwestii powrócimy.</u>
+          <u xml:id="u-197.3" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję bardzo. Myślę, że przynajmniej po części, na ile można, wątpliwości zostały rozwiane, a po części pewnie pozostaną one przy państwu posłach. Przystępujemy do głosowania nad poprawkami nr 6 i 10. Głosujemy nad tymi poprawkami łącznie. Kto jest za ich przyjęciem? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał od głosu? Proszę o wyświetlenie wyników.</u>
+          <u xml:id="u-197.4" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Za 15 głosów, przeciw nikt, wstrzymało się 8 osób. Stwierdzam, że przyjęliśmy poprawki nr 6 i 10 i tym samy rozpatrzyliśmy art. 11.</u>
+          <u xml:id="u-197.5" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Przystępujemy do rozpatrzenia art. 12. Czy są uwagi do tego artykułu? Pan poseł Warzecha, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-198">
+          <u xml:id="u-198.0" who="#PoselJanWarzecha">Zgłaszam poprawkę do art. 12, która ma na celu nałożenie obowiązku prowadzenia przez ministra właściwego do spraw energii portalu informacyjnego w systemie informatycznym dotyczącego możliwości zakupu paliwa stałego oraz uzyskania rekompensaty. Funkcjonowanie wyżej wymienionego portalu będzie zapewniał Centralny Ośrodek Informatyki. Źródłem finansowania będą środki z Funduszu Wypłaty Różnicy Ceny.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-199">
+          <u xml:id="u-199.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję bardzo. Jakie jest stanowisko rządu?</u>
+          <u xml:id="u-199.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Podsekretarz stanu w MKiŚ Adam Guibourgé-Czetwertyński:</u>
+          <u xml:id="u-199.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Popieramy poprawkę.</u>
+          <u xml:id="u-199.3" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Biuro Legislacyjne nie ma uwag. Czy ktoś z pań lub panów posłów ma jakaś inna poprawkę do tego artykułu? Nie ma innej poprawki. Przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 7. Kto jest za? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-199.4" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Za 17, przeciw nikt, wstrzymały się 4 osoby. Stwierdzam, że przyjęliśmy poprawkę nr 7. Czy są jeszcze jakieś inne uwagi do art. 12? Nie ma innych uwag, przyjęliśmy art. 12. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-199.5" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Przystępujemy do rozpatrzenia art. 13. Do tego artykułu też jest zgłoszona poprawka, proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-200">
+          <u xml:id="u-200.0" who="#PoselJanWarzecha">Poprawka proponuje, żeby pkt 2 w art. 13 nadać następujące brzmienie… Może nie będę czytał tego brzmienia, ale odczytam uzasadnienie. Powyższa poprawka umożliwi finansowanie kosztów funkcjonowania portalu informacyjnego w systemie teleinformatycznym dotyczącym możliwości zakupu paliwa stałego oraz uzyskania rekompensaty ze środków państwowego funduszu celowego – Funduszu Wypłaty Różnicy Ceny.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-201">
+          <u xml:id="u-201.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Jakie jest stanowisko rządu?</u>
+          <u xml:id="u-201.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Podsekretarz stanu w MKiŚ Adam Guibourgé-Czetwertyński:</u>
+          <u xml:id="u-201.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Rząd popiera tę poprawę.</u>
+          <u xml:id="u-201.3" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję. Biuro Legislacyjne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-202">
+          <u xml:id="u-202.0" who="#LegislatorKonradNietrzebka">Bez uwag.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-203">
+          <u xml:id="u-203.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Poseł Gadowski, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-204">
+          <u xml:id="u-204.0" who="#PoselKrzysztofGadowski">Panie ministrze, te 1,5% to jaka to jest wartość w przeliczeniu?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-205">
+          <u xml:id="u-205.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Jeżeli pan minister zechce odpowiedzieć, to bardzo proszę.</u>
+          <u xml:id="u-205.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Podsekretarz stanu w MKiŚ Adam Guibourgé-Czetwertyński:</u>
+          <u xml:id="u-205.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Przepraszam, ale ja nie wiem… 1,5% czego? Tutaj nie ma żadnych procentów.</u>
+          <u xml:id="u-205.3" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Proszę powtórzyć pytanie, tylko bardziej precyzyjnie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-206">
+          <u xml:id="u-206.0" who="#PoselKrzysztofGadowski">Mamy poprawkę, która wkłada dodatkowe koszty o wartości odpowiadającej 1,5% wartości dodanej brutto tego podmiotu w roku kalendarzowym, za które są przyznawane rekompensaty.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-207">
+          <u xml:id="u-207.0" who="#PoselJanWarzecha">Do którego artykułu jest ta poprawka?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-208">
+          <u xml:id="u-208.0" who="#PoselKrzysztofGadowski">Do art. 13a. Po art. 13 dodaje się art. 13a…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-209">
+          <u xml:id="u-209.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Panie pośle, w omawianej poprawce chodzi o finansowanie portalu informacyjnego, natomiast panu chodzi o to, jak się domyślam, czy to będzie z tych 3 mld zł, czy będą jeszcze jakieś dodatkowe środki. Tak, panie pośle?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-210">
+          <u xml:id="u-210.0" who="#PoselKrzysztofGadowski">Tak.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-211">
+          <u xml:id="u-211.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Proszę, panie ministrze. Myślę, że to w ramach funduszu, tak?</u>
+          <u xml:id="u-211.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Podsekretarz stanu w MKiŚ Adam Guibourgé-Czetwertyński:</u>
+          <u xml:id="u-211.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Ta poprawka jeszcze nie była przedstawiona. Teraz rozpatrujemy inną poprawkę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-212">
+          <u xml:id="u-212.0" who="#PoselJanWarzecha">Dlatego zapytałem, do którego artykułu jest ta poprawka. Do art. 13 pkt 2?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-213">
+          <u xml:id="u-213.0" who="#PoselKrzysztofGadowski">Mówiłem o poprawce dodającej art. 13a po art. 13.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-214">
+          <u xml:id="u-214.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">W tej chwili rozpatrujemy poprawkę nr 8. Proponuję, żebyśmy jeszcze raz przedstawili, o co chodzi w tej poprawce, ponieważ chciałbym, żeby posłowie wiedzieli, nad czym głosują.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-215">
+          <u xml:id="u-215.0" who="#PoselJanWarzecha">Poprawka proponuje, żeby w art. 13 pkt 2 nadać brzmienie: „2) w art. 13 w pkt 3 kropkę zastępuje się średnikiem i dodaje się pkt 4 w brzmieniu: 4) wypłatę rekompensat, o których mowa w art. 2 ust. 1 ustawy z dnia (…) o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców niektórych paliw stałych w związku z sytuacją na rynku tych paliw oraz finansowanie zadania, o którym mowa w art. 12 ust 2 tej ustawy”. Tak brzmi tekst poprawki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-216">
+          <u xml:id="u-216.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">W uzasadnieniu podaje się, że poprawka umożliwi…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-217">
+          <u xml:id="u-217.0" who="#PoselJanWarzecha">Poprawka umożliwi finansowanie kosztów funkcjonowania portalu informacyjnego w systemie teleinformatycznym dotyczącym możliwości zakupu paliwa stałego oraz uzyskania rekompensaty ze środków państwowego funduszu celowego – Funduszu Wypłaty Różnicy Ceny.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-218">
+          <u xml:id="u-218.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Czyli pytanie w sumie było dobre.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-219">
+          <u xml:id="u-219.0" who="#PoselKrzysztofGadowski">No właśnie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-220">
+          <u xml:id="u-220.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Chodzi o to, z czego to będzie finansowane. Dobra była też udzielona odpowiedź. Biuro Legislacyjne nie ma uwag, poddaję poprawkę nr 8 pod głosowanie. Kto jest za? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-220.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Za 17 głosów, przeciw nikt, wstrzymały się 4 osoby. Poprawka została przyjęta.</u>
+          <u xml:id="u-220.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Czy są jeszcze jakieś uwagi do art. 13? Nie widzę. Stwierdzam, że art. 13 został rozpatrzony wraz z poprawką.</u>
+          <u xml:id="u-220.3" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Art. 14, bardzo proszę. Są poprawki lub uwagi?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-221">
+          <u xml:id="u-221.0" who="#Gloszsali">A poprawka dodająca art. 13a?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-222">
+          <u xml:id="u-222.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Co z tą poprawką? Czy to nie jest poprawka nr 9?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-223">
+          <u xml:id="u-223.0" who="#PoselJanWarzecha">Tak, panie przewodniczący.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-224">
+          <u xml:id="u-224.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">W takim razie bardzo proszę o przedstawienie poprawki, która proponuje dodanie art. 13a.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-225">
+          <u xml:id="u-225.0" who="#PoselJanWarzecha">Poprawka do projektu ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców paliw stałych w związku z sytuacją na rynku tych paliw… Ta poprawka jest bardzo rozbudowana.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-226">
+          <u xml:id="u-226.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Proszę przedstawić uzasadnienie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-227">
+          <u xml:id="u-227.0" who="#PoselJanWarzecha">Projekt wprowadza zmiany w ustawie z dnia 19 lipca 2019 r. o systemie rekompensat dla sektorów i podsektorów energochłonnych, zwanej dalej ustawą, które mają na celu dostosowanie przepisów dotyczących zwiększeń rekompensat, spełniania tzw. warunkowości oraz jej rozliczania do wymagań Komisji Europejskiej wskazanych w ramach procesu notyfikacji programu pomocowego wynikającego z wejścia w życie ustawy z dnia 9 lutego 2022 r. o zmianie ustawy o systemie rekompensat dla sektorów i podsektorów energochłonnych, Dziennik Ustaw poz. 469. Projektowane zmiany nie mają bezpośredniego wpływu na postępowania w sprawie przyznania rekompensat, mają jednak wpływ na możliwość zwiększenia wysokości rekompensaty z 75% maksymalnie do 100% intensywności pomocy, o której mowa w art. 7a ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-227.1" who="#PoselJanWarzecha">Zgodnie z obowiązującą ustawą wnioskodawca, w terminie do 31 lipca roku następującego po roku kalendarzowym, za który są przyznawane rekompensaty, w celu uzyskania zwiększenia dołącza do wniosku o przyznanie rekompensat informacje, oświadczenia i dokumenty wskazane w art. 10 ust. 6a ustawy. Zwiększenie kwoty rekompensat może być przyznane w przypadku, gdy łączna wysokość rekompensat ustalona na podstawie pozytywnie rozpatrzonych wniosków o przyznanie rekompensat złożonych w dany roku kalendarzowym nie przekracza kwoty ustalonej zgodnie z art. 6 ust. 1 i 2 ustawy. Sposób obliczania zwiększania rekompensat został określony w art. 7b ustawy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-228">
+          <u xml:id="u-228.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Widzę, że w tej poprawce jest też zmiana art. 19, tak?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-229">
+          <u xml:id="u-229.0" who="#PoselJanWarzecha">Tak, panie przewodniczący.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-230">
+          <u xml:id="u-230.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Wcześniej jest z kolei art. 18.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-231">
+          <u xml:id="u-231.0" who="#LegislatorKonradNietrzebka">Możemy prosić o głos?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-232">
+          <u xml:id="u-232.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Tak. Biuro Legislacyjne, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-233">
+          <u xml:id="u-233.0" who="#LegislatorKonradNietrzebka">Szanowni państwo, sytuacja jest tego rodzaju, że poprawka zmierza do dodania nowego art. 13a, który odnosi się do ustawy z dnia 19 lipca 2019 r. o systemie rekompensat dla sektorów i podsektorów energochłonnych. W drugiej części tej poprawki, z tego co tutaj zauważyliśmy, są dodawane po art. 18 art. 18a–18c, a w trzeciej części poprawki mamy zaproponowane nowe brzmienie przepisu końcowego, który stanowi o wejściu w życie projektowanej ustawy z dwoma wyjątkami, z tego na ile zdołaliśmy się zorientować.</u>
+          <u xml:id="u-233.1" who="#LegislatorKonradNietrzebka">Skoro już zabraliśmy głos, panie przewodniczący, to chcielibyśmy prosić wnioskodawcę, ewentualnie stronę rządową, ale przede wszystkim wnioskodawcę, o wykazanie związku poprawki z materią przedłożenia. Ta prośba ma związek również z wątpliwościami dotyczącymi dopuszczalnego zakresu poprawek i ewentualnego ominięcia procedury trzech czytań, bowiem owszem, wspólny mianownik w postaci rekompensat się tutaj pojawia, natomiast proszę zwrócić uwagę, że dotyczy to rekompensat dla sektorów i podsektorów energochłonnych z innej ustawy. W związku z tym bardzo prosimy o to, żeby przesłanka związku z materią przedłożenia została wykazana. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-234">
+          <u xml:id="u-234.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Proszę stronę rządową o zajęcie stanowiska wobec tej poprawki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-235">
+          <u xml:id="u-235.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiKamilaKrol">Kamila Król, podsekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii. Panie przewodniczący, szanowni państwo, spieszę z odpowiedzią. Ustawa o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców niektórych paliw stałych w związku z sytuacją na rynku tych paliw ma na celu ochronę podmiotów przed dynamiczną zmianą sytuacji na rynku paliw stałych, tj. nadmiernymi wzrostami cen tych nośników energii. Jeśli chodzi o poprawki do ustawy o rekompensatach dla sektorów i podsektorów energochłonnych, to one również mają na celu ochronę podmiotów przed rosnącymi cenami energii, a ponadto wprowadzają rozwiązania służące poprawie efektywności energetycznej. Chodzi tutaj o zmniejszenie zapotrzebowania na energię, której ceny w Polsce są w dużej mierze oparte na cenach węgla. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-236">
+          <u xml:id="u-236.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Rozumiem, że pan poseł chciałby zadać pytanie. Proszę uprzejmie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-237">
+          <u xml:id="u-237.0" who="#PoselKrzysztofGadowski">Pani minister, chciałbym, żeby pani nam powiedziała, o co chodzi w tej poprawce? Po co ona jest wprowadzana? Nie chodzi o to, żeby pani to przeczytała, tylko żeby powiedziała ludzkim językiem, o co w tej poprawce chodzi? Dlaczego państwo, rękami posłów, wprowadzacie dzisiaj tę poprawkę do ustawy, która w ogóle w tym kontekście nie funkcjonuje? Chyba, że się mylę. Jeśli tak, to z góry panią przepraszam. Proszę o wyczerpujące i jednoznaczne stanowisko, po co, na co i czemu to służy? Przed czym nas chroni, w czym pomoże itd.?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-238">
+          <u xml:id="u-238.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Bardzo proszę, pani minister.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-239">
+          <u xml:id="u-239.0" who="#PodsekretarzstanuwMRiTKamilaKrol">Odpowiedź będzie bardzo krótka. Generalnie chodzi tutaj o dostosowanie przepisów do wymagań Komisji Europejskiej, które zostały wskazane w ramach procesu notyfikacji, żeby te rekompensaty mogły być wypłacane.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-240">
+          <u xml:id="u-240.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">I to jest jasne wytłumaczenie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-241">
+          <u xml:id="u-241.0" who="#PoselKrzysztofGadowski">Mogę jeszcze, panie przewodniczący?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-242">
+          <u xml:id="u-242.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-243">
+          <u xml:id="u-243.0" who="#PoselKrzysztofGadowski">Chodzi o te rekompensaty, o których dzisiaj rozmawiamy, o te 3 mld zł? Czy może mówi pani o podmiotach energochłonnych?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-244">
+          <u xml:id="u-244.0" who="#PodsekretarzstanuwMRiTKamilaKrol">Mówię o podmiotach energochłonnych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-245">
+          <u xml:id="u-245.0" who="#PoselKrzysztofGadowski">Rozumiem, że to było wcześniej i teraz trzeba uzupełnić. Dziękuję pani za te wyjaśnienia.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-246">
+          <u xml:id="u-246.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Uzyskaliśmy wytłumaczenie, dziękuję bardzo. Przystępujemy do głosowania nad poprawką, która dodaje art. 13a. Kto jest za? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Proszę o podanie wyników.</u>
+          <u xml:id="u-246.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Za 14, przeciw 0, wstrzymało się 7 posłów. Stwierdzam, że poprawka została przyjęta.</u>
+          <u xml:id="u-246.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Przechodzimy do rozpatrzenia art. 14. Do tego artykułu nie mamy żadnej poprawki, nie widzę innych uwag, stwierdzam, że przyjęliśmy art. 14.</u>
+          <u xml:id="u-246.3" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Art. 15. Czy są jakieś uwagi? Nie widzę. Przyjęliśmy art. 15.</u>
+          <u xml:id="u-246.4" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Art. 16. Do tego artykułu zgłoszono poprawkę. Proszę, pan poseł Warzecha.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-247">
+          <u xml:id="u-247.0" who="#PoselJanWarzecha">Poprawka proponuje, żeby art. 16 otrzymał następujące brzmienie: „Art. 16. 1. Zarządca rozliczeń udostępni portal elektroniczny do wprowadzania transakcji sprzedaży i przekazywania dokumentów, o których mowa w art. 5 ust. 1 i 2 oraz faktur sprzedaży po cenie, o której mowa w art. 2 ust. 1 przez przedsiębiorcę, o którym mowa w art. 2 ust. 1, na stronie internetowej administrowanej przez zarządcę rozliczeń w terminie do dnia 1 września 2022 r. 2. W przypadku transakcji sprzedaży dokonanej od dnia wejścia w życie ustawy do dnia 31 sierpnia 2022 r. przedsiębiorca, o którym mowa w art. 2 ust. 1, jest obowiązany do wprowadzenia transakcji sprzedaży i przekazania dokumentów, o których mowa w art. 5 ust. 1 i 2 oaz faktur sprzedaży po cenie, o której mowa w art. 2 ust. 1, w portalu elektronicznym na stronie internetowej administrowanej przez zarządcę rozliczeń, w terminie do dnia 30 września 2022 r.”.</u>
+          <u xml:id="u-247.1" who="#PoselJanWarzecha">Uzasadnienie. Niniejsza poprawka jest konsekwencją obowiązku nałożonego na przedsiębiorcę sprzedającego paliwo stałe w zakresie wprowadzania do portalu elektronicznego faktur sprzedaży paliwa stałego objętego rekompensatami. Obowiązek ten wynika z art. 6 ust. 2. W związku z powyższym zasadnym jest, aby obowiązek dołączania faktur w portalu elektronicznym dotyczył też paliwa sprzedanego od dnia wejścia w życie ustawy do czasu uruchomienia portalu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-248">
+          <u xml:id="u-248.0" who="#PrzewodniczacyposelJanWarzecha">Czy są jakieś uwagi do tej poprawki? Proszę, Biuro Legislacyjne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-249">
+          <u xml:id="u-249.0" who="#LegislatorKonradNietrzebka">Dziękuję. Panie ministrze, chyba na kanwie naszej dyskusji dotyczącej art. 4 i 6 chcemy podziękować za uwzględnienie w tej poprawce kwestii faktur, ale jednocześnie terminologicznie pragniemy zaznaczyć, że należałoby to też ujednolicić w kontekście art. 4 i 6 i zarówno w ust. 1, jak i w ust. 2 zamiast wyrazów „oraz faktur sprzedaży po cenie” proponujemy użycie wyrazów „oraz faktur za sprzedaż paliwa stałego po cenie, o której mowa w at. 2 ust. 1”. Takiego zapisu dokonaliśmy bowiem w art. 6 ust. 2 i w art. 4 ust. 1. Prosimy o potwierdzenie zasadności dokonania takiej korekty w ramach tej poprawki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-250">
+          <u xml:id="u-250.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Bardzo proszę, pan minister.</u>
+          <u xml:id="u-250.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Podsekretarz stanu w MKiŚ Adam Guibourgé-Czetwertyński:</u>
+          <u xml:id="u-250.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Tak, dla zachowania spójności jak najbardziej można to poprawić w ten sposób.</u>
+          <u xml:id="u-250.3" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Czy pan mecenas chciał jeszcze zabrać głos?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-251">
+          <u xml:id="u-251.0" who="#LegislatorKonradNietrzebka">Nie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-252">
+          <u xml:id="u-252.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">W takim razie przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 9. Kto jest za? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał od głosu? Proszę o podanie wyników.</u>
+          <u xml:id="u-252.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Za 15 głosów, nikt nie był przeciw, 6 posłów się wstrzymało. Dziękuję bardzo. Stwierdzam, że przyjęliśmy art. 16 wraz z poprawką.</u>
+          <u xml:id="u-252.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Art. 17. Proszę, panie pośle.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-253">
+          <u xml:id="u-253.0" who="#PoselJanWarzecha">Jest poprawka jeszcze do art. 16. Przyjęliśmy poprawkę nr 8, więc teraz poprawka nr 9 do art. 16.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-254">
+          <u xml:id="u-254.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">W takim razie bardzo proszę, ale wydawało mi się, że tę poprawkę już przedstawialiśmy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-255">
+          <u xml:id="u-255.0" who="#PoselJanWarzecha">Chyba nie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-256">
+          <u xml:id="u-256.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Proszę, panie pośle.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-257">
+          <u xml:id="u-257.0" who="#PoselJanWarzecha">Art. 16 otrzymuje brzmienie: „Art. 16. 1. Zarządca rozliczeń udostępni…”. Najmocniej przepraszam, jednak pan przewodniczący miał rację.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-258">
+          <u xml:id="u-258.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Przystępujemy do rozpatrzenia art. 17. Czy do tego artykułu jest poprawka? Nie ma. Czy są uwagi do art. 17? Nie ma uwag. Stwierdzam, ze przyjęliśmy art. 17.</u>
+          <u xml:id="u-258.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Art. 18…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-259">
+          <u xml:id="u-259.0" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Mam poprawkę do tego artykułu, panie przewodniczący.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-260">
+          <u xml:id="u-260.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Do art. 18 została przyjęta wcześniej poprawka nr 10. Czy są jakieś inne uwagi do tego artykułu?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-261">
+          <u xml:id="u-261.0" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Tak, chcę zgłosić poprawkę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-262">
+          <u xml:id="u-262.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Proszę o przedstawienie poprawki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-263">
+          <u xml:id="u-263.0" who="#PoselPaulinaHennigKloska">W art. 18 znajduje się ten kontrowersyjny ustęp, który dla nas jest nie do przyjęcia. Zgodnie z nim wyczerpanie limitu będzie konsekwentnie sprawiało, że kolejne wnioski będą przyjmowane, ale wysokość rekompensat będzie malała. W naszej ocenie, mojej i Polski 2050, powinniśmy po wyczerpaniu limitu zamknąć program lub ewentualnie rozpocząć jego drugą transzę, natomiast nie powinniśmy zmniejszać wysokości rekompensaty. Tylko w takich warunkach normalni przedsiębiorcy niezależni od PGG, prowadzący prywatne składy opału, będą w stanie zgłosić się do programu i w jego ramach dystrybuować węgiel. W przeciwnym razie będzie to po prostu nie tyle dopłata do paliwa i pomoc dla ludzi, ile dofinansowanie spółek Skarbu Państwa, bo tak to należy potraktować, które w pewnym zakresie pewnie przejmą na siebie ryzyko finansowania tego węgla.</u>
+          <u xml:id="u-263.1" who="#PoselPaulinaHennigKloska">To jest sytuacja, która zniekształca konkurencję na rynku i my się nie możemy na to zgodzić. W związku z tym proponujemy, żeby w art. 18 uchylić ust. 2.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-264">
+          <u xml:id="u-264.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Bardzo dziękuję. Zgłasza się Biuro Legislacyjne, proszę uprzejmie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-265">
+          <u xml:id="u-265.0" who="#LegislatorLukaszGrabarczyk">Pragniemy zauważyć, że przyjęcie poprawki nr 10, która nadawała art. 18 nowe brzmienie, de facto już uniemożliwia przyjęcie poprawki zgłoszonej przez panią poseł.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-266">
+          <u xml:id="u-266.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Pani poseł, niestety za późno.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-267">
+          <u xml:id="u-267.0" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Złożę tę poprawkę w drugim czytaniu. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-268">
+          <u xml:id="u-268.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Nie ma innego wyjścia. Art. 18a już dodaliśmy, art. 18c dodaliśmy, a art. 19, o ile sobie dobrze przypominam, też już zmieniliśmy. To już chyba wszystkie artykuły… Proszę, panie mecenasie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-269">
+          <u xml:id="u-269.0" who="#LegislatorKonradNietrzebka">Panie przewodniczący, korzystając z materiałów, które otrzymaliśmy przed tym posiedzeniem, pragniemy zwrócić uwagę, że w propozycjach poprawek znajduje się również poprawka nr 11…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-270">
+          <u xml:id="u-270.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Tak, zgadza się.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-271">
+          <u xml:id="u-271.0" who="#LegislatorKonradNietrzebka">I ta poprawka po art. 18 dodaje art. 18a, jednak w kontekście poprawki, która została przyjęta wcześniej, dodającej art. 13a, nastąpiła zmiana brzmienia art. 19 i co najważniejsze, po art. 18 nastąpiło dodanie art. 18a–18c. Wydaje się więc, że jeżeli nadal intencją pana przewodniczącego jest zgłoszenie poprawki nr 11, to po prostu dotyczyłaby ona propozycji dodania po art. 18, jeśli uwzględnimy tę wcześniejszą poprawkę, art. 18d w takim brzmieniu, jakie zaproponują ewentualnie wnioskodawcy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-272">
+          <u xml:id="u-272.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Zgadza się, żeby numeracja była konsekwentna, to musi być art. 18d. Proszę o przedstawienie poprawki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-273">
+          <u xml:id="u-273.0" who="#PoselJanWarzecha">W art. 18d ust. 1 otrzymuje brzmienie: „Minister właściwy do spraw energii ogłasza w Dzienniku Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej oraz na stronie podmiotowej Biuletynu Informacji Publicznej urzędu obsługującego ministra właściwego do spraw energii komunikat określający termin uruchomienia portalu informacyjnego, o którym mowa w art. 12 ust. 1 ustawy”.</u>
+          <u xml:id="u-273.1" who="#PoselJanWarzecha">Uzasadnienie: Z uwagi na czas niezbędny do uruchomienia systemu teleinformatycznego, niezbędne jest ogłoszenie przez ministra właściwego do spraw energii stosownego komunikatu informującego o uruchomieniu portalu informacyjnego. Omawiany komunikat określać będzie termin uruchomienia portalu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-274">
+          <u xml:id="u-274.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję bardzo. Proszę o stanowisko rządu.</u>
+          <u xml:id="u-274.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Podsekretarz stanu w MKiŚ Adam Guibourgé-Czetwertyński:</u>
+          <u xml:id="u-274.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Rząd popiera poprawkę.</u>
+          <u xml:id="u-274.3" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Czy są inne uwagi? Nie widzę. Przystępujemy do głosowania nad poprawką dodającą art. 18d. Kto jest za? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-274.4" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Za 16 głosów, przeciw nikt, wstrzymało się 4 posłów. Poprawka została przyjęta, czyli dodaliśmy art. 18d.</u>
+          <u xml:id="u-274.5" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">W zestawieniu poprawek jest jeszcze poprawka nr 12, która mówi o nadaniu nowego brzmienia art. 19, ale ten artykuł już zmienialiśmy. Czy w takim razie ta poprawka jest jeszcze celowa? Proszę, Biuro Legislacyjne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-275">
+          <u xml:id="u-275.0" who="#LegislatorKonradNietrzebka">Panie przewodniczący, faktycznie jest tak, jak pan zaznaczył, tzn. w zestawieniu poprawek znajduje się poprawka nr 12, która dotyczy nowego brzmienia art. 19, co niestety – z punktu widzenia tej poprawki – zostało już uwzględnione w tej poprawce kompleksowej, którą przed momentem już omawiałem, w trzeciej części tej poprawki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-276">
+          <u xml:id="u-276.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Czyli nie musimy rozpatrywać poprawki nr 12.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-277">
+          <u xml:id="u-277.0" who="#LegislatorKonradNietrzebka">Panie przewodniczący, rozumiem jednak, że jakaś intencja propozycji tej poprawce przyświecała. Chciałbym tutaj przede wszystkim zwrócić uwagę na pewną różnicę, bowiem w tej poprawce, która została już przyjęta, dotyczącej nowego brzmienia art. 19, mamy oczywiście odniesienie do wyjątków w postaci art. 15 oraz uwzględniającego przepisy art. 13a i 18a–18c. Z kolei ta poprawka, o której powiedział pan przewodniczący, dotyczy również art. 12. Wydaje się zatem, że być może jakaś konieczność przemawiała za tą poprawką, ale trudno jest to ocenić. Ewentualnie musieliby ją wykazać wnioskodawcy. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-278">
+          <u xml:id="u-278.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Jeśli nawet, to wtedy musiałaby być już jakaś inna numeracja. Zapytam po prostu pana ministra.</u>
+          <u xml:id="u-278.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Podsekretarz stanu w MKiŚ Adam Guibourgé-Czetwertyński:</u>
+          <u xml:id="u-278.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Myślę, że w poprawce nr 12 należałoby napisać w art. 19 ust. 1 o art. 18d zamiast o art. 18a, bowiem zmieniliśmy numerację. Wtedy sens poprawki jest taki, żeby wprowadzić inny termin wejścia w życie przepisów dotyczących właśnie tego portalu.</u>
+          <u xml:id="u-278.3" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Tylko jak to się konsumuje, że tak powiem, z przyjęta zmianą art. 19?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-279">
+          <u xml:id="u-279.0" who="#LegislatorKonradNietrzebka">Panie przewodniczący, jeśli można…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-280">
+          <u xml:id="u-280.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-281">
+          <u xml:id="u-281.0" who="#LegislatorKonradNietrzebka">Wydaje się nam, że w tej chwili mamy nieco podobną sytuację do sytuacji, jaka miała miejsce z poprawką, którą chciała zaprezentować pani poseł. Być może w tym przypadku też jedynym rozwiązaniem jest po prostu drugie czytanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-282">
+          <u xml:id="u-282.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">No właśnie, bo jedno drugie wyklucza, a przerobienie tej poprawki w tej chwili na kolanie, tak żeby ona nie znosiła poprawki, która przyjęliśmy przed chwilą, jest dość ryzykowne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-283">
+          <u xml:id="u-283.0" who="#Gloszsali">Odłóżmy to do drugiego czytania.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-284">
+          <u xml:id="u-284.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Trudno mi powiedzieć, ale chyba nie da rady tego przyjąć w tej chwili, bo wyrzucimy tę poprawkę, którą już przyjęliśmy. Chyba że pan minister stwierdzi, iż mimo wszystko wkładamy tę poprawkę. Albo ewentualnie, jeżeli już… Tutaj jest regulowana istotna kwestia, tzn. termin wejścia w życie części tego systemu. Co robimy? Przygotujecie państwo poprawkę w drugim czytaniu?</u>
+          <u xml:id="u-284.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Podsekretarz stanu w MKiŚ Adam Guibourgé-Czetwertyński:</u>
+          <u xml:id="u-284.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Tak. Myślę, że nie mamy wyboru. To musi być zrobione w drugim czytaniu, ta poprawka.</u>
+          <u xml:id="u-284.3" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Czyli poszukamy rozwiązania w drugim czytaniu. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-284.4" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Szanowni państwo, chyba przeszliśmy w ten sposób wszystkie artykuły i teraz jest propozycja przegłosowania projektu ustawy w całości.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-285">
+          <u xml:id="u-285.0" who="#LegislatorKonradNietrzebka">Przepraszam, panie przewodniczący, ale są jeszcze dwa załączniki i poprawka do tych załączników.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-286">
+          <u xml:id="u-286.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Nad tym już chyba głosowaliśmy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-287">
+          <u xml:id="u-287.0" who="#PoselKrzysztofGadowski">Jeszcze nie. Do załączników się nie dotykaliśmy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-288">
+          <u xml:id="u-288.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Chodzi panu o poprawkę nr 13?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-289">
+          <u xml:id="u-289.0" who="#LegislatorKonradNietrzebka">Tak.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-290">
+          <u xml:id="u-290.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Proszę o przedstawienie poprawki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-291">
+          <u xml:id="u-291.0" who="#PoselJanWarzecha">W załączniku nr 1 i 2 do ustawy po wyrazach „Jestem świadoma/świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia” dodaje się wyrazy „Klauzula ta zastępuje pouczenie o odpowiedzialności karnej za składani fałszywych oświadczeń”.</u>
+          <u xml:id="u-291.1" who="#PoselJanWarzecha">Uzasadnienie. Przedmiotowa poprawka ma na celu dodanie we wzorach oświadczeń składanych przez członka gospodarstwa domowego zakupującego paliwa stałe oraz wspólnoty i spółdzielnie mieszkaniowe stosownej klauzuli o zastąpieniu pouczenia o odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń klauzulą zawartą w składanym oświadczeniu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-292">
+          <u xml:id="u-292.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Bardzo proszę o stanowisko rządu.</u>
+          <u xml:id="u-292.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Podsekretarz stanu w MKiŚ Adam Guibourgé-Czetwertyński:</u>
+          <u xml:id="u-292.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Rząd popiera poprawkę.</u>
+          <u xml:id="u-292.3" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Proszę uprzejmie, Biuro Legislacyjne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-293">
+          <u xml:id="u-293.0" who="#LegislatorLukaszGrabarczyk">Szanowni państwo, my nie jesteśmy do końca przekonani co do tego, czy taka klauzula jest konieczna, ponieważ taka klauzula informująca o odpowiedzialności karnej została zamieszczona w przepisie ustawowym. Natomiast jeżeli już jesteśmy przy tych załącznikach i wzorach oświadczeń członków gospodarstwa domowego, to chcielibyśmy dopytać, czy w tych oświadczeniach nie byłoby jednak konieczności doprecyzowania, że członek gospodarstwa domowego nie nabył węgla kamiennego, brykietu lub peletu zawierających co najmniej 85% węgla kamiennego po cenie z art. 2 ust. 1, ale chodzi o paliwa wyprodukowane w Rzeczypospolitej Polskiej lub do niej sprowadzone w określonym przedziale czasowym, tak jak jest to określone w art. 1 ust. 2. Ustawa stanowi bowiem, że mają to być paliwa wyprodukowane w Polsce lub sprowadzone, ale to nie ma odzwierciedlenia w oświadczeniu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-294">
+          <u xml:id="u-294.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-294.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Podsekretarz stanu w MKiŚ Adam Guibourgé-Czetwertyński:</u>
+          <u xml:id="u-294.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Odbiorca nie będzie w stanie tego stwierdzić. Ewentualnie dopiero przedsiębiorca, który mu sprzedaje węgiel, będzie wiedział skąd ten węgiel pochodzi. Nie możemy oczekiwać od odbiorcy, że on oświadczy, iż węgiel pochodzi stąd lub stamtąd.</u>
+          <u xml:id="u-294.3" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję bardzo, przystępujemy do głosowania nad poprawką nr 13. Kto jest za? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał od głosu? Proszę o podanie wyników.</u>
+          <u xml:id="u-294.4" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Za 14 osób, nikt nie był przeciw, wstrzymało się 6 posłów.</u>
+          <u xml:id="u-294.5" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">W tej chwili chciałbym poddać pod głosowanie wniosek o przyjęcie całości projektu… Pan poseł chce zabrać głos jeszcze przed głosowaniem nad wnioskiem o przyjęcie całości projektu ustawy?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-295">
+          <u xml:id="u-295.0" who="#PoselAndrzejGrzyb">Tak. Dziękuję, panie przewodniczący. Chciałbym zapytać pana ministra, czy z pełną świadomością rząd, przedstawiając tę regulację, wyłącza z grupy uprawnionych tych, którzy spełnialiby kryteria tej ustawy, osoby, które przed datą wejścia w życie ustawy dokonają zakupu paliwa?</u>
+          <u xml:id="u-295.1" who="#PoselAndrzejGrzyb">I drugie pytanie. Ponieważ w art. 4 ust. 2 na prowadzących składy węglowe, którzy będą dokonywać sprzedaży, jest nałożony obowiązek informowania o możliwości skorzystania z programu „Czyste powietrze”, to czy rząd tym podmiotom dostarczy jakąś ulotkę informacyjna, czy oni sami mają na fakturze wpisać tę klauzulę? Jak fizycznie to zobowiązanie przedsiębiorców ma być realizowane?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-296">
+          <u xml:id="u-296.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-296.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Podsekretarz stanu w MKiŚ Adam Guibourgé-Czetwertyński:</u>
+          <u xml:id="u-296.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Wydaje mi się, że ciężko jest określić system, który obejmowałby zdarzenia, jakie wydarzyły się przed wprowadzeniem tych rozwiązań. Ludzie nie złożyli tych oświadczeń i trudno mi sobie wyobrazić, jak mielibyśmy to zrobić w praktyce.</u>
+          <u xml:id="u-296.3" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Co do drugiego aspektu, do pytania, które dotyczy „czystego powietrza”, to oczywiście przygotujemy stosowną informację.</u>
+          <u xml:id="u-296.4" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Dziękuję bardzo. Rozumiem, że będzie dodana jakaś ulotka.</u>
+          <u xml:id="u-296.5" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Szanowni państwo, kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem w całości projektu ustawy wraz z przyjętymi poprawkami i oczywiście ze zmianami, które wprowadzi Biuro Legislacyjne w ramach upoważnienia? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał od głosu? Proszę o podane wyników.</u>
+          <u xml:id="u-296.6" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Za 16, nikt nie był przeciw, wstrzymało się 6 posłów. Stwierdzam, że Komisja przyjęła projekt ustawy. Dziękuję państwu bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-296.7" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Pozostało nam jeszcze dokonanie wyboru posła sprawozdawcy. Proponuję, żeby został nim pan poseł Krzysztof Tchórzewski. Pan poseł wyraził zgodę. Czy jest sprzeciw wobec tej kandydatury? Nie widzę. Stwierdzam, że wybraliśmy pana posła Krzysztofa Tchórzewskiego na sprawozdawcę Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-296.8" who="#PrzewodniczacyposelMarekSuski">Na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny. Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00299-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00299-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..9c9ec79
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00299-01/header.xml
@@ -0,0 +1,103 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-fpbxx-00299-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Finansów Publicznych /nr 299/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Finansów Publicznych /nr 299/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#FPB">299</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-08</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="Gloszsali" role="speaker">
+        <persName>Głos z sali</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="KonfederacjiLewiatanAdrianZwolinski" role="speaker">
+        <persName>Konfederacji Lewiatan Adrian Zwoliński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="LegislatorWojciechBialonczyk" role="speaker">
+        <persName>Legislator Wojciech Białończyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwMFPiotrPatkowski" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w MF Piotr Patkowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwMinisterstwieFinansowPiotrPatkowski" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów Piotr Patkowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselAndrzejSipiera" role="speaker">
+        <persName>Poseł Andrzej Sipiera</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselDariaGosekPopiolek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Daria Gosek-Popiołek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselDariuszRosati" role="speaker">
+        <persName>Poseł Dariusz Rosati</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselGabrielaMaslowska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Gabriela Masłowska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselIzabelaLeszczyna" role="speaker">
+        <persName>Poseł Izabela Leszczyna</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselJaroslawKrajewski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jarosław Krajewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselKrystynaSkowronska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Krystyna Skowrońska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselMarcinPorzucek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Marcin Porzucek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselPaulinaHennigKloska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Paulina Hennig-Kloska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselTadeuszCymanski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Tadeusz Cymański</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselTeresaWargocka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Teresa Wargocka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselWlodzimierzTomaszewski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Włodzimierz Tomaszewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrezesZwiazkuBankowPolskichKrzysztofPietraszkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Prezes Związku Banków Polskich Krzysztof Pietraszkiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Andrzej Kosztowniak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="WiceprezesZwiazkuBankowPolskichTadeuszBialek" role="speaker">
+        <persName>Wiceprezes Związku Banków Polskich Tadeusz Białek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="ZastepcaprezesaZarzaduBankowegoFunduszGwarancyjnegoSlawomirStawczyk" role="speaker">
+        <persName>Zastępca prezesa Zarządu Bankowego Fundusz Gwarancyjnego Sławomir Stawczyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="ZastepcaprezesaZarzaduBFGSlawomirStawczyk" role="speaker">
+        <persName>Zastępca prezesa Zarządu BFG Sławomir Stawczyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="ZastepcaprzewodniczacegoKNFMarcinMikolajczyk" role="speaker">
+        <persName>Zastępca przewodniczącego KNF Marcin Mikołajczyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="ZastepcaprzewodniczacegoKomisjiNadzoruFinansowegoMarcinMikolajczyk" role="speaker">
+        <persName>Zastępca przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego Marcin Mikołajczyk</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="FPB" role="committee">
+        <orgName>Komisja Finansów Publicznych</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00299-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00299-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..498aa3a
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00299-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,1113 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Otwieram posiedzenie Komisji Finansów Publicznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Szanowni państwo, stwierdzam kworum.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Porządek dzienny posiedzenia przewiduje rozpatrzenie sprawozdania Podkomisji stałej do spraw instytucji finansowych o rządowym projekcie ustawy o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom z druku nr 2269. Sprawozdanie będzie przedstawiał, pan przewodniczący podkomisji Marcin Porzucek.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Czy są uwagi do porządku dziennego dzisiejszego posiedzenia? Nie widzę.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Wobec niezgłoszenia wniosku do porządku dziennego, stwierdzam jego przyjęcie.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Szanowni państwo, zanim przejdziemy do realizacji porządku dziennego, pozwolę sobie przywitać na dzisiejszej Komisji pana ministra Piotra Patkowskiego podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów. Dzień dobry, panie ministrze, witamy pana serdecznie wraz z pracownikami, współpracownikami. Witam również pana Marcina Mikołajczyka zastępcę przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego. Witam gorąco również pana Krzysztofa Pietraszkiewicza prezesa Związku Banków Polskich. Witam również wiceprezesa Związku Banków Polskich Tadeusza Białka i witam gorąco Stanisława Stawczyka zastępcę prezesa Zarządu Bankowego Funduszu Gwarancyjnego. Witam gorąco, jeżeli są z nami, grupę kilkudziesięciu przynajmniej osób, które chciały zgłosić swoją chęć pracy w dzisiejszej Komisji. Nie będę wszystkich państwa witał z imienia i nazwiska, z funkcji. Witam wszystkich bardzo serdecznie. Witam koleżanki, posłów naszej Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Szanowni państwo, przechodzimy do realizacji porządku dziennego. W dniu 26 maja br. Komisja Finansów Publicznych po zakończeniu pierwszego czytania skierowała rządowy projekt ustawy o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom z druku nr 2269 do Podkomisji stałej do spraw instytucji finansowych w celu rozpatrzenia. Informuję, że podkomisja zakończyła pracę w dniu 1 czerwca br. i przyjęła sprawozdanie o tym projekcie ustawy. Sprawozdanie podkomisji jest dostępne na poselskich iPadach oraz zamieszczone w systemie informacji Sejmu na stronie internetowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Przystępujemy do rozpatrzenia sprawozdania podkomisji. Bardzo proszę o zabranie głosu pana przewodniczącego Marcina Porzucka. Panie przewodniczący, bardzo proszę o przedstawienie efektu pracy podkomisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PoselMarcinPorzucek">Dziękuję, panie przewodniczący.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PoselMarcinPorzucek">W środę 1 czerwca Podkomisja stała do spraw instytucji finansowych rozpatrywała projekty dotyczące wsparcia kredytobiorców. Przedmiotem był projekt rządowy z druku nr 2269 oraz projekty poselskie, które przedstawiły panie poseł: Daria Gosek-Popiołek, pani poseł Paulina Hennig-Kloska oraz pani poseł Izabela Leszczyna. Odbyła się merytoryczna debata ogólna nad wszystkimi projektami, w której aktywnie uczestniczyli parlamentarzyści oraz strona społeczna. Projekty z druków nr: 2264, 2265, 2266, 2267 zostały odrzucone i podkomisja szczegółowo rozpatrzyła projekt rządowy, akceptując wprowadzenie części zaproponowanych poprawek. Uwzględniono też uwagi Biura Legislacyjnego. Ostateczny projekt został przyjęty jednomyślnie.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PoselMarcinPorzucek">Dziękuję członkom podkomisji za merytoryczną i sprawną pracę. Dziękuję, panie przewodniczący.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję za szybkie przedstawienie prac podkomisji.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Szanowni państwo, podkomisja trwała około sześciu godzin, czy nawet ponad sześć godzin. Z tego co wiemy, rzeczywiście ta praca przebiegała sprawnie, zostały uzgodnione stanowiska poszczególnych klubów, ale i również, z tego co wiem, ministerstwo będzie składało łącznie z Biurem Legislacyjnym chyba jakieś poprawki dotyczące tego projektu. Ja pozwolę sobie, proszę państwa, zaproponować dosłownie chwilę zwłoki, bo myśleliśmy, że będzie nieco dłużej trwało przedstawienie efektów pracy…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">A mogę?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Tak, oczywiście, pani przewodnicząca. Za chwilę będą doniesione do nas poprawki, które zostały zgłoszone, które są kserowane w tym momencie piętro niżej. Za sekundę zostaną rozdane i przystąpimy do pracy Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo proszę, pani przewodnicząca.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Ja bym chciała, żeby dodatkowo, skoro w sprawozdaniu pana posła Porzucka nie było pewnych informacji jak wyglądała dyskusja, a uczestniczyła w niej strona społeczna, to żeby pan przewodniczący do puścił stronę społeczną do przedstawienia bardzo syntetycznej informacji, przynajmniej o tym jakie były stanowiska strony społecznej. To po pierwsze.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PoselKrystynaSkowronska">Nie odpowiedziano na pytanie dotyczące sytuacji banków hipotecznych w związku z tą sytuacją, czyli przyjęciem tego projektu, a ważne, żeby w tym zakresie znać opinię zarówno resortu jak i Komisji Nadzoru Finansowego, bo opowiadamy, a przynajmniej wprowadzimy taką sytuację, w której banki hipoteczne, a rozwijaliśmy to, będą miały trudną sytuację finansową. Potrzeba nam, pewno wszystkim, jako pełnej Komisji, wskazania jaka będzie sytuacja dla tych, którzy oszczędzają, ile to będzie kosztowało sektor, w dwie strony. Bo z jednej strony dobrze przyjęte jest określone rozwiązanie, ale to rozwiązanie powoduje, że żadnych opłat… wszystkim dajemy wakacje kredytowe, wszystkim, bez wyjątku dajemy wakacje kredytowe i po stronie instytucji, banków, które będą się tym zajmowały, będą one pracowały i nie mogą pobrać żadnej prowizji – żeby to wybrzmiało. Na posiedzeniu podkomisji zgłaszaliśmy uwagi dotyczące podatku od oszczędności, tzw. podatku Belki, bo jeżeli mówimy o sytuacji kredytobiorców, której chcemy pomóc, sama byłam razem z panią poseł Leszczyną, wtedy ministrem rozwiązań dotyczących wsparcia kredytobiorców znajdujących się w trudnej sytuacji finansowej, pierwszego projektu z 2015 r., poprawionego przez prezydenta, to dzisiaj przy tej sytuacji nie rozmawialiśmy jak będzie wyglądać dalsze funkcjonowanie podatku Belki. Bo może trzeba by było dla utrzymania wartości tych, którzy przechowują swoje pieniądze w instytucjach finansowych, ten podatek zlikwidować. Tak dużo podatków zostało wprowadzonych, a ten podatek zlikwidować, bo to około 20% państwo pobiera z wypłaconych czy naliczonych odsetek tym, którzy w banku oszczędzają. I…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Pani przewodnicząca, mam taką gorącą prośbę, żebyśmy nie…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">…nie podano. Ostatnie, ostatnie zdanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">…przywoływali tych samych argumentów. Prosiła pani o to, żeby strona społeczna mogła się wypowiedzieć. Też bym chciał dopuścić…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Ależ, jasne. I ostatnie…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">…choćby Związek Banków Polskich.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">…i ostatnie nie wybrzmiało, poprosiłabym jeszcze o przypomnienie jaka jest opinia Komitetu Stabilności Finansowej w tej sprawie. To są moje wszystkie, które były, a w sprawozdaniu nie odpowiedziano na pytanie – odpowiedź, pytanie – odpowiedź, żeby członkowie Komisji Finansów Publicznych mieli na ten temat wiedzę. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Szanowni państwo, przypominam, że każdy z nas mógł brać udział w pracach podkomisji, nikt nie został wykluczony, mogliśmy ewentualnie brać udział, mogliśmy również to oglądać.</u>
+          <u xml:id="u-13.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Szanowni państwo, została poproszona… pani przewodnicząca również poprosiła o możliwość przedstawienia swojego stanowiska. Proszę gorąco w takim razie Związek Banków Polskich o takie bardzo krótkie i syntetyczne stanowiska, a następnie poproszę również o krótkie zabranie głosu przez Komisję Nadzoru Finansowego.</u>
+          <u xml:id="u-13.3" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo proszę, panie prezesie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PrezesZwiazkuBankowPolskichKrzysztofPietraszkiewicz">Bardzo dziękuję, panie przewodniczący.</u>
+          <u xml:id="u-14.1" who="#PrezesZwiazkuBankowPolskichKrzysztofPietraszkiewicz">Szanowni państwo, chciałbym na początku powiedzieć, że reprezentując Związek Banków Polskich. Przez wiele lat nigdy nie uczestniczyliśmy i nie będziemy uczestniczyć w żadnej kampanii wyborczej, żeby ta sprawa była jasna. A po drugie chcę powiedzieć, żeby nie było wątpliwości, że są takie sytuacje…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Szanowni państwo, bardzo proszę o uspokojenie rozmów, dobrze? Będziemy wzajemnie się lepiej słyszeć jak będziemy bacznie słuchać jednej tylko osoby.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PrezesZwiazkuBankowPolskichKrzysztofPietraszkiewicz">Proszę państwa, żeby nie było wątpliwości, bo to jest stanowisko środowiska, polskiego środowiska bankowego. Są takie sytuacje, w których trzeba pomagać ludziom, także niektórym kredytobiorcom, trzeba czasami pomagać. Ponieważ są to środki innych obywateli, to nie są pieniądze krasnoludków, to są środki innych obywateli, milionów oszczędzających i milionów innych kredytobiorców, to sytuacja i reguły, kiedy udzielamy pomocy muszą być klarowne i jasne, bo inaczej po prostu nikt tego przy zdrowych zmysłach nie rozumie.</u>
+          <u xml:id="u-16.1" who="#PrezesZwiazkuBankowPolskichKrzysztofPietraszkiewicz">Teraz fakty. Kilka faktów, które chciałbym, żebyście państwo sobie zanotowali i zapamiętali. Na skutek aktualizacji wyceny skarbowych papierów wartościowych pomiędzy kwietniem ubiegłego roku a kwietniem tego roku, fundusze własne polskiego sektora bankowego, a więc to, co daje bezpieczeństwo depozytów, zmniejszyły się o 13,5% i nawet po uwzględnieniu wyniku za rok ubiegły oznacza to spadek funduszy własnych polskich banków z 228 mld do 191 mld w ciągu 12 miesięcy, a w kwietniu tego roku, w jedynym miesiącu kwietniu tego roku, spadły o 5 mld 777 mln. Odpowiednio uległy istotnemu zmniejszeniu wskaźniki bezpieczeństwa, ale także wskaźniki pozwalające na produkcję kredytową, która będzie nam wkrótce potrzebna. Ona jest niezbędna, żebyśmy zaczęli po prostu realizować różne inwestycje rozwojowe, w wielu miejscach przecież sensownie zaprogramowane. Według zgodnej opinii audytorów przyjęcie tego rozwiązania, tej ustawy tzn. wakacje dla wszystkich, będzie oznaczało automatyczne ujawnienie około 20 mld. Ja się powołuję konserwatywnie na dane Narodowego Banku Polskiego, żeby nikt nas nie posądzał o manipulację, czy o próbę zamazania obrazu. Ale mogę spokojnie powiedzieć, że to jest mała kwota 20 mld w bilansach i w rachunkach bankowych. Nie jest tajemnicą, że podstawowym zadaniem NBP, rządu, przedsiębiorców i ludzi odpowiedzialnych obecnie za rozwój sytuacji w Polsce jest walka z inflacją, a ta propozycja, która została przedłożona, czyli wakacje dla wszystkich – nie wakacje dla potrzebujących, tylko dla wszystkich – oznacza po prostu dokładnie działanie przeciwne, proinflacyjne. To będzie oznaczało kolejny wzrost stóp procentowych, a to będzie oznaczało wzrost rentowności skarbowych papierów wartościowych, a to będzie oznaczało spadek wartości i bezpieczeństwa polskiego systemu finansowego.</u>
+          <u xml:id="u-16.2" who="#PrezesZwiazkuBankowPolskichKrzysztofPietraszkiewicz">… W związku z tym nasza propozycja jest taka – bardzo dziękuję za krótkie pytanie – nasza propozycja jest taka, żeby wprowadzić na wzór Funduszu Wsparcia Kredytobiorców, co do których powinien być uelastyczniony, zwiększony kwotą, jeśli potrzeba, 1 mld czy 1,5 mld rocznie. One się znajdą, żeby pomagać najuboższym, żeby zdefiniować kolejną grupę osób, które znalazły się, czy znajdą się w trudniejszej sytuacji i tej grupie umożliwić skorzystanie z wakacji kredytowych, które państwo proponujecie, ale nie 100-procentom kredytobiorców. My mamy kredytobiorców złotowych około 2 mln 100 tys. osób, bo łącznie kredytów mieszkaniowych obsługujemy obecnie 2 mln 580 tys. Wyjmując kredyty walutowe to jest mniej więcej 2 mln 100 tys. osób. Proszę państwa, sytuacja, w której Polacy się dowiedzą, że z ich oszczędności są finansowane wakacje kredytowe dla tych, którzy mają 10, 15, 7 tys. na osobę w rodzinie, a brakuje na inne cele, po prostu jest nie do zniesienia.</u>
+          <u xml:id="u-16.3" who="#PrezesZwiazkuBankowPolskichKrzysztofPietraszkiewicz">Chcę jednocześnie powiedzieć, że w ostatnich dniach zostały wykonane badania. Zapytano 1 tys. Polaków, czyli próba wiarygodna, zgodnie z najlepszymi standardami metodologicznymi, 66% Polaków odpowiada: wakacje kredytowe tak, ale dla zdefiniowanej grupy potrzebujących. Powiem państwu co jest zaskakujące. Podobną opinię mają kredytobiorcy, którzy są beneficjentami ewentualnie wakacji kredytowych, więc moja prośba, panie przewodniczący, do wszystkich klubów parlamentarnych, naprawdę kierując się odpowiedzialnością za stabilność systemu finansowego prosimy o wprowadzenie ograniczeń, czy wprowadzenie warunków korzystania z wakacji kredytowych.</u>
+          <u xml:id="u-16.4" who="#PrezesZwiazkuBankowPolskichKrzysztofPietraszkiewicz">Jednocześnie chcę powiedzieć jednoznacznie, nie może być takiej sytuacji, że w wyniku takiego rozwiązania od razu musielibyśmy skasować polskie banki hipoteczne, kilka, bo to rozwiązanie dzisiaj w tym kształcie po prostu zabija polską bankowość hipoteczną, której tak potrzebujemy w kolejnych latach. No i oczywiście: dlaczego? To już ostatnie zdanie. Bo to jest problem emisji listów zastawnych. Jeśli zabijemy banki hipoteczne, to znaczy, że przez kolejne dziesięciolecia nie pojawią się w Polsce listy zastawne, a więc długoterminowe instrumenty mobilizujące oszczędności, które pozwalają z kolei finansować długoterminowe inwestycje rozwojowe. Stąd, panie przewodniczący, dziękuję za głos, ale proszę, żebyście państwo wysłuchali stanowiska oficjalnego Komitetu Stabilności Finansowej. Mam nadzieję, że takie stanowisko już jest.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-17.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, proszę o zabranie głosu pana Marcina Mikołajczyka zastępcę przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego. Czy… Nie widzę. W takim razie poproszę o zabranie głosu przez pana Sławomira Stawczyka zastępcę prezesa Zarządu Bankowego Funduszu Gwarancyjnego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#ZastepcaprezesaZarzaduBankowegoFunduszGwarancyjnegoSlawomirStawczyk">Jestem. Mam kłopot z uruchomieniem. To może w międzyczasie…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#ZastepcaprzewodniczacegoKomisjiNadzoruFinansowegoMarcinMikolajczyk">To zgłaszam się. Marcin Mikołajczyk zastępca przewodniczącego. Uruchomiłem już mikrofon z pomocą …</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">To bardzo proszę. Wydawało mi się, że nie ma pana na sali. OK. Bardzo proszę. Później poproszę kolejną osobę, którą prosiłem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#ZastepcaprzewodniczacegoKomisjiNadzoruFinansowegoMarcinMikolajczyk">Dziękuję. Tak jak już…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Jeszcze raz bardzo proszę o przedstawienie się.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#ZastepcaprzewodniczacegoKomisjiNadzoruFinansowegoMarcinMikolajczyk">Witam serdecznie. Marcin Mikołajczyk zastępca przewodniczącego KNF odpowiedzialny również za kwestie bankowe. UKNF przeprowadził ocenę wszystkich projektów, które zakładają wsparcie kredytobiorców, w tym również tego przedłożenia rządowego. Tak jak wspominałem na podkomisji, my zauważamy potrzebę wsparcia dla kredytobiorców, przy czym najtrudniejszym elementem z punktu widzenia wyzwań, jakie stoją przed sektorem bankowym jest kwestia tzw. wakacji kredytowych. Jest to program w tym momencie otwarty i on przy sporym ewentualnym wykorzystaniu przez kredytobiorców będzie istotnie obciążał przyszłe wyniki banków. Tutaj pojawiała się kwota 20 mld zł, która faktycznie znajduje też odzwierciedlenie w naszych analizach i szacunkach.</u>
+          <u xml:id="u-23.1" who="#ZastepcaprzewodniczacegoKomisjiNadzoruFinansowegoMarcinMikolajczyk">Może tak komentując też to, co zostało powiedziane przez prezesa ZBP szczególnie w kontekście stabilności sektora, tutaj chciałem zapewnić wszystkich, że zgromadzone przez lata kapitały w bankach oraz ostatnio generowany wynik finansowy pozwalają w sposób optymistyczny patrzeć na przyszłość sektora bankowego i zapewniają jego stabilność. W kontekście specyficznej grupy banków hipotecznych, która była tutaj również wymieniona, to jest kilka banków, które oczywiście realizują bardzo istotne, ważne cele w systemie finansowym, natomiast ta grupa to jest niespełna 2% aktywów. Wszystkie te banki mają silnych właścicieli, działają w grupach bankowych, więc tu też chciałem uspokoić, że ten katastroficzny scenariusz, który został przedstawiony, nie powinien się wydarzyć.</u>
+          <u xml:id="u-23.2" who="#ZastepcaprzewodniczacegoKomisjiNadzoruFinansowegoMarcinMikolajczyk">Jeżeli będą jakieś pytania szczegółowe, to oczywiście z chęcią odpowiemy. To tyle na ten moment. Dziękuję, panie przewodniczący. Dziękuję państwu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-24.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę o zabranie głosu w takim razie pana Sławomira Stawczyka zastępcę prezesa Zarządu BFG. Bardzo proszę, panie prezesie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#ZastepcaprezesaZarzaduBankowegoFunduszGwarancyjnegoSlawomirStawczyk">Dziękuję bardzo, panie przewodniczący, dałem już sobie radę z techniką.</u>
+          <u xml:id="u-25.1" who="#ZastepcaprezesaZarzaduBankowegoFunduszGwarancyjnegoSlawomirStawczyk">Sławomir Stawczyk zastępca prezesa Zarządu BFG.</u>
+          <u xml:id="u-25.2" who="#ZastepcaprezesaZarzaduBankowegoFunduszGwarancyjnegoSlawomirStawczyk">Ja już mówiłem o tym w trakcie podkomisji, fundusz również dokonał analizy złożonych projektów zarówno poselskich jak i projektu rządowego. Muszę powiedzieć, że patrzymy na to z perspektywy nie tylko zadań, nazwijmy to, interwencyjnych funduszu, czyli nazywając wprost działań związanych z resolution, czyli przymusową restrukturyzacją, ale patrzymy na to również z perspektywy stabilności sektora i to wydaje się być najważniejszą funkcją dla organów sieci bezpieczeństwa.</u>
+          <u xml:id="u-25.3" who="#ZastepcaprezesaZarzaduBankowegoFunduszGwarancyjnegoSlawomirStawczyk">Pozostaje mi potwierdzić, czy też bazować na tym, o czym powiedział pan przewodniczący Komisji Nadzoru Finansowego, a mianowicie ten stan i zasoby, nazwijmy to struktura kapitałowa wielkości zasobów kapitałowych po stronie banków, w tym również banków hipotecznych, no myślę, że nie nastręcza aż takiego ryzyka, które zostało nakreślone przez Związek Banków Polskich, aczkolwiek podobnie jak komisja, również w analizie, która była wykonywana przez fundusz, podnosiliśmy tę okoliczność do rozważenia przez Ministerstwo Finansów, a mianowicie tę okoliczność zróżnicowania… może inaczej, nie tyle zróżnicowania, co wprowadzenie pewnych triggerów dla możliwości skorzystania z wakacji kredytowych tego dobrodziejstwa ustawy. W podobnym modelu, nie mówię, że identycznym, ale w podobnym modelu jak to się ma przy wsparciu kredytobiorców z funduszu wsparcia dedykowanego właśnie dla kredytobiorców, ale co do zasady oceniamy ten projekt ustawy jako bardzo potrzebny dla kredytobiorców mając oczywiście na uwadze wątek podstawowy, o którym powiedziałem, czyli stabilność finansową sekatora bankowego. Dziękuję bardzo, panie przewodniczący.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Serdecznie dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-26.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Jeszcze pan prosił o głos przed przerwą, kiedy były kserowane poprawki. Pragnę uspokoić pana przewodniczącego Tadeusza Cymańskiego, udzielę głosu na dosłownie dwa zdania. Przepraszam, nie udzieliłem panu może nazbyt ostro, ale proszę mi wybaczyć.</u>
+          <u xml:id="u-26.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo proszę o zabranie głosu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-27">
+          <u xml:id="u-27.0" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Panie przewodniczący, ja przypominam, że też prosiłam o głos.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-28">
+          <u xml:id="u-28.0" who="#KonfederacjiLewiatanAdrianZwolinski">Bardzo dziękuję, panie przewodniczący. Adrian Zwoliński Konfederacja Lewiatan.</u>
+          <u xml:id="u-28.1" who="#KonfederacjiLewiatanAdrianZwolinski">Szanowni państwo, w tym krótkim wystąpieniu skupię się na wybranym wątku, który został już tutaj podjęty, a chodzi mianowicie o wakacje kredytowe. Za zawężeniem zakresu wakacji kredytowych przemawiają dwie kwestie: pierwsza, zupełnie nieekonomiczna, a mianowicie aksjologiczna, innymi słowy wsparcie powinno trafić do ludzi potrzebujących, do osób, które potrzebują tej pomocy. To wynika już z samego zakresu aksjologicznego i samej istoty wsparcia. Druga, nie mniej ważna kwestia, a właściwie kluczowa w naszej obecnej sytuacji ekonomicznej, to właśnie sytuacja ekonomiczna. Jak już zostało wspomniane, wakacje kredytowe, co oczywiste, nie są rozwiązaniem bezkosztowym. I te kwestie, które zostały tutaj wspomniane, a mianowicie koszt dla sektora wg NBP do 20 mld zł, czy właśnie wpływ na inflację, mianowicie proinflacyjność wakacji kredytowych, czy też można powiedzieć ograniczanie skuteczności instrumentarium polityki pieniężnej również są kosztem wakacji kredytowych.</u>
+          <u xml:id="u-28.2" who="#KonfederacjiLewiatanAdrianZwolinski">W związku z tym, jeżeli państwo decyduje się na taką ingerencję jak wakacje kredytowe, to powinno maksymalnie dopasować to rozwiązanie do kompromisu między kosztem a osiąganym celem. No i powinny być tutaj zrealizowane dwa warunki. Pierwszy został już zrealizowany, a mianowicie wykluczenie inwestorów z wakacji kredytowych. I dobrze się stało, że w toku konsultacji ten wniosek, postulat został podniesiony. Drugi, równie kluczowy, to jest właśnie kwestia warunku finansowego. I my, jako Konfederacja Lewiatan, proponujemy rozwiązanie w dwóch wariantach. Pierwszy wariant, w którym Fundusz Wsparcia Kredytobiorców byłby dla osób potrzebujących, to wakacje kredytowe dla osób w wyjątkowo trudnej sytuacji. Wtedy takim warunkiem byłoby, aby kredytobiorca ponosił miesięczne koszty obsługi kredytu w wysokości przekraczającej 65% dochodów osiąganych miesięcznie przez jego gospodarstwo domowe. Oczywiście dla osób w wyjątkowo specyficznej sytuacji, na przykład dla rodzin wielodzietnych, wskaźnik RdD mógłby wynosić właśnie 30%.</u>
+          <u xml:id="u-28.3" who="#KonfederacjiLewiatanAdrianZwolinski">No i druga wersja, wersja minimum, to w ogóle ustanowienie jakiegokolwiek kryterium finansowego tak, aby z gruntu odrzucić wnioski składane przez osoby w ewidentnie dobrej sytuacji ekonomicznej, takie, które najzwyczajniej w świecie tego wsparcia w żaden sposób nie potrzebują, wtedy taki wskaźnik RdD powinien przekraczać właśnie 30%. Proponujemy, jak gdyby dwa rozwiązania celem eliminacji z zakresu wsparcia jakim są wakacje kredytowe osób, które najzwyczajniej w świecie tego wsparcia nie potrzebują, a będzie to generowało koszt.</u>
+          <u xml:id="u-28.4" who="#KonfederacjiLewiatanAdrianZwolinski">I ostatnia kwestia, którą chciałbym podjąć, natury technicznej, ale również ważnej, to art. 77 ust. 3. On został zmieniony w słusznym kierunku, a mianowicie takim, iż w ogóle można zawiesić jedną umową, natomiast dalej powstaje problem oświadczenia, a mianowicie kredytobiorca powinien składać oświadczenie, iż jeszcze nie dokonał tego zawieszenia, bo w innym przypadku po prostu bank nie będzie miał takiej wiedzy, że do tego zawieszenia doszło, czyli, że kredytobiorca skorzystał w ogóle z wakacji kredytowych bądź też z nich jeszcze nie skorzystał. Z kwestii już takich technicznych, to rekomendacja właśnie dodania oświadczenia do art. 77 ust. 3 tak, aby po prostu bank, do którego przychodzi albo do którego wniosek składa kredytobiorca, miał wiedzę, czy wcześniej skorzystano z wakacji kredytowych. Bardzo dziękuję za możliwość głosu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-29">
+          <u xml:id="u-29.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Dziękuję serdecznie.</u>
+          <u xml:id="u-29.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę o zabranie głosu pana przewodniczącego Tadeusza Cymańskiego. Panie przewodniczący, proszę o krótką wypowiedź i na koniec zabierze głos jeszcze pani poseł Hennig-Kloska i zaczynamy już, szanowni państwo, pracę nad ustawą. Bardzo proszę, panie przewodniczący.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-30">
+          <u xml:id="u-30.0" who="#PoselTadeuszCymanski">Ja bardzo krótko. Rzeczywiście powiem syntetycznie, nie chodzi o to jak to zrobić w szczegółach, problem jest elementarny: czy ta pomoc ma być dla wszystkich, czy mają być wprowadzone kryteria?</u>
+          <u xml:id="u-30.1" who="#PoselTadeuszCymanski">W stabilnych, normalnych czasach uważałem i uważam niezmiennie, Polska nie jest tak bogatym krajem, który stać na różne świadczenia, nawet socjalne, dla osób o wysokich i bardzo wysokich… Proszę dać mi skończyć, tym bardziej w tej sprawie. Uważam, że mamy ustawę bardzo dobrą. Ja przypomnę krótko, panie przewodniczący, bo Komisja o tym wie, 72 tys. przez trzy lata do 2 tys. zł przy limicie dochodowym – ustawa prezydencka, którą wprowadziliśmy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-31">
+          <u xml:id="u-31.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Poprawiona nasza.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-32">
+          <u xml:id="u-32.0" who="#PoselTadeuszCymanski">Poprawiana wasza, okej, oddaję chwałę. Ale naprawdę z rozłożeniem na 12 lat z karencją dwuletnią, z umorzeniem ostatnich 44 lat to jest naprawdę ogromna pomoc. I naprawdę w tej sytuacji, a nie chce już rozwijać, bo pan przewodniczący mnie ograniczył, jesteśmy w obliczu ogromnych wyzwań. I powiem nawet tak, już konkludując, nawet jeżeli KNF i BGK uznaje, że banki stać na tego typu obciążenie i taki wysiłek, to nawet jeżeli tak jest, to tak czy inaczej powinniśmy nawet zwiększyć pomoc dla najsłabszych rodzin, małżeństw, dla młodych Polaków, którzy mają ogromne problemy ze spłatą kredytów. Natomiast jest spora grupa, podkreślam, spora grupa ludzi, którzy naprawdę, naprawdę tego nie potrzebują. Sprawa ma również aspekt etyczny i moralny, ale o tym nie będę już mówić.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-33">
+          <u xml:id="u-33.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Serdecznie dziękuję, panie przewodniczący.</u>
+          <u xml:id="u-33.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę o zabranie głosu panią poseł Paulinę Hennig-Kloskę. Bardzo proszę, pani przewodnicząca.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-34">
+          <u xml:id="u-34.0" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Tak. Panie przewodniczący, bardzo dziękuję. Jako osoba, która uczestniczyła aktywnie w pracach podkomisji, muszę powiedzieć, że jestem rozczarowana poprawkami.</u>
+          <u xml:id="u-34.1" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Niestety mimo zapowiedzi, na ile udało mi się przejrzeć te poprawki, które już trafiły do nas posłów, mimo zapowiadanych w trakcie prac podkomisji zmian, również w Funduszu Wsparcia Kredytobiorców, które miałyby sprawić, żeby ten fundusz był bardziej urealniony i dopasowany do obecnych kosztów życia, ale także wysokości rat, co zresztą z drugiej strony sam system instytucji finansowych popierało, znaczy środowisko instytucji finansowych, to takiej poprawki ze strony rządu nie widzę. I to jest niestety bardzo duże uchybienie. Będziemy na drugim etapie składać nasze poprawki, jakie składaliśmy, jakie były przewidziane w naszej ustawie.</u>
+          <u xml:id="u-34.2" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Apeluję do rządu o rozpatrzenie, by faktycznie te zmiany albo podobne, alternatywne wprowadzić do ustawy. One są dzisiaj ważne, by faktycznie ten fundusz pomagał ludziom. Bo jeżeli przeciętny obywatel nie jest w stanie spłacić pomocy, obywatel pozbawiony pracy, wysokości raty dla podstawowego 50-metrowego mieszkania w większym mieście w Polsce, to znaczy, że fundusz jest odrealniony i niedostosowany do obecnych warunków, które mamy na rynku.</u>
+          <u xml:id="u-34.3" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Chciałam też powiedzieć, że niestety jestem rozczarowana wprowadzaniem wskaźników alternatywnych. Jest to proces spóźniony i zbyt wolno postępujący. Przypomnę, że jesteśmy objęci obowiązkiem wprowadzenia wskaźników alternatywnych od 2018 r. Do dziś banki nie wskazują w umowach tych wskaźników. My na razie mamy wyznaczyć drogę, którą będzie wybrany wskaźnik alternatywny, zmiana w tym obszarze, podczas kiedy premier na konferencjach prasowych już głosi, że wybrał wskaźnik, który powinien obowiązywać, co swoją drogą wydaje się, że ten wskaźnik nie spełnia wymogów dyrektywy europejskiej w tym zakresie. Ale to tyle, jeżeli chodzi o same zapisy ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-34.4" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Natomiast dosłownie dwa zdania o odpowiedzialnej walce z inflacją. Rozmawialiśmy dużo o tym na podkomisji apelując do sektora, by sam zachowywał się również odpowiedzialnie, bo doszliśmy do konkluzji, że to dzisiaj nie akcja kredytowa czy gospodarka pompuje konsumpcję, ale nadwyżka na rynku finansowym. Bez podniesienia wartości depozytów nie uda się zatrzymać żadnych pieniędzy na rachunkach bankowych, w związku z czym cały proces podnoszenia stóp procentowych jest w zasadzie, można powiedzieć, nieskuteczny. Przerzucamy koszt inflacji na kredytobiorców, a w gruncie rzeczy konsumpcja i handel detaliczny rosną w bardzo dobrym stylu i w bardzo dobrym tempie, co widzieliśmy po danych kwietniowych, gdzie handel detaliczny bił rekordy. W takiej sytuacji zarówno podnoszenie stóp procentowych przez bank centralny jak i cała nasza praca pójdzie w komin i nie będzie po prostu przynosiła realnych skutków, a jedynie doprowadzi do wyhamowania wzrostu gospodarczego w Polsce, takiego niezdrowego, poprzez wpadanie ludzi w problemy finansowe.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-35">
+          <u xml:id="u-35.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Pani poseł, dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-36">
+          <u xml:id="u-36.0" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Tyle z mojej strony. Jako Polska2050 będziemy składać poprawki w drugim czytaniu, kiedy przejrzymy poprawki, jakie złożył rząd po całodniowej dyskusji w trakcie prac podkomisji…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-37">
+          <u xml:id="u-37.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję za to stanowisko.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-38">
+          <u xml:id="u-38.0" who="#PoselPaulinaHennigKloska">…myślałam, że bardzo dobrej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-39">
+          <u xml:id="u-39.0" who="#PoselIzabelaLeszczyna">Wniosek formalny.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-40">
+          <u xml:id="u-40.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Dziękuję serdecznie za to stanowisko.</u>
+          <u xml:id="u-40.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Pani poseł przewodnicząca Izabela Leszczyna chciała złożyć wniosek formalny, o ile dobrze usłyszałem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-41">
+          <u xml:id="u-41.0" who="#PoselIzabelaLeszczyna">Panie przewodniczący, bardzo dziękuję. Wniosek formalny. Mam nadzieję, że on nie będzie musiał być głosowany, że pan przewodniczący się z tym zgodzi.</u>
+          <u xml:id="u-41.1" who="#PoselIzabelaLeszczyna">Otóż chciałabym poprosić o taką generalną zasadę w czasie procedowania tego projektu ustawy, żeby poprawki, które państwo niestety znowu przynieśliście, i to cały plik tych poprawek, no ja rozumiem, że to są poprawki jednak de facto rządowe, które po prostu przejmują posłowie, więc prosiłabym bardzo o to, żeby osoba, najlepiej pewnie z otoczenia pana ministra lub pan minister w miarę przejrzyście wyjaśniła nam te poprawki, bez tego skomplikowanego urzędniczo-prawniczego języka, ponieważ przypomnę państwu, że pan minister Patkowski w czasie prac podkomisji przyznał, że bardzo trudno jest właściwie ocenić poprawkę, którą się widzi dopiero w czasie prac Komisji. Skoro minister z całym zasobem urzędników nie umie tego zrobić, to tym bardziej my posłowie nie jesteśmy w stanie w takim tempie tego zrobić. Dlatego bardzo proszę: o co chodzi w poprawce i co ona de facto zmienia przede wszystkim dla obywateli.</u>
+          <u xml:id="u-41.2" who="#PoselIzabelaLeszczyna">I druga kwestia. Nie wiem, czy ja dobrze rozumiem, ale czy naprawdę jest tak, że przed chwilą sekretariat doniósł nam poprawki, które de facto dotyczą ustawy vatowskiej i są, jak się zdążyłam zorientować, przedłużeniem tzw. tarczy antyinflacyjnej, która w efekcie przynosi nam, zdaje się, spory wzrost inflacji? To chyba nie jest poważne, szanowni państwo. To znaczy już wsparcie kredytobiorców wrzuciliście do implementacji dyrektywy, które w ogóle nie ma jedno z drugim nic wspólnego, a teraz będziemy tu dzisiaj jeszcze rozmawiać o VAT?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-42">
+          <u xml:id="u-42.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Pani…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-43">
+          <u xml:id="u-43.0" who="#PoselIzabelaLeszczyna">Naprawdę, no trochę jakiegoś racjonalizmu wprowadźmy w tym wszystkim.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-44">
+          <u xml:id="u-44.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">To te dwie rzeczy. Myślę, że co do pierwszej, to zawsze była taka formuła pracy na tej komisji, od kiedy ja pamiętam, że każda wypowiedź albo była komentowana przez ministra albo była wspierana, więc myślę, że nawet nie trzeba tego głosować, po prostu utrzymamy sposób pracy, który do tej pory był zawsze preferowany na Komisji. Co do drugiej rzeczy, czyli poprawek dotyczących, jak to pani określiła, VAT-u i pomocy, wydaje mi się, że to wsparcie będzie potrzebne i jego przedłużenie też, ale to pewnie w momencie, kiedy będziemy dyskutować już na temat konkretnych poprawek, również do tego wrócimy.</u>
+          <u xml:id="u-44.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Szanowni państwo, ja już chciałbym przejść wprost do procedowania samej ustawy i chciałem zapytać, czy są jakieś uwagi do tytułu przedłożonego projektu? Nie widzę. Tym samym tytuł został rozpatrzony i przyjęty.</u>
+          <u xml:id="u-44.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Pytanie jeszcze do Biura Legislacyjnego. Panowie, mam pytanko, czy dla was, pytam również o wasz komfort pracy, czy praca przy każdym artykule? Czy jedziemy tylko i wyłącznie poprawkami, czy pytamy państwa o zdanie do każdego artykułu? Jak państwo sobie życzycie?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-45">
+          <u xml:id="u-45.0" who="#LegislatorWojciechBialonczyk">Panie przewodniczący, rozpatrywanie polega na analizie poszczególnych przepisów, tak że chyba najlepiej będzie po prostu procedować artykuł po artykule.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-46">
+          <u xml:id="u-46.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Każdy z nich. Okej. Dobrze. Dziękuję serdecznie.</u>
+          <u xml:id="u-46.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">W takim razie przechodzimy, szanowni państwo, do art. 1. Czy są uwagi do art. 1? Nie widzę. Został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-46.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 2? Nie widzę uwag. Art. 2 rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-46.3" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 3? Nie widzę uwag. Rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-46.4" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 4? Nie ma uwag. Artykuł rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-46.5" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 5? Nie widzę uwag. Rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-46.6" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 6? Nie widzę uwag. Rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-46.7" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 7?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-47">
+          <u xml:id="u-47.0" who="#PoselMarcinPorzucek">Poprawka.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-48">
+          <u xml:id="u-48.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">W art. 7, szanowni państwo, tak, jest poprawka.</u>
+          <u xml:id="u-48.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo proszę wnioskodawcę, pana posła Marcina Porzucka, o przedstawienie i proszę również o wsparcie od strony merytorycznej ze strony pana ministra, aby zadośćuczynić prośbie i tej formule, którą zawsze mamy na Komisji. Bardzo proszę, panie pośle.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-49">
+          <u xml:id="u-49.0" who="#PoselMarcinPorzucek">Bardzo dziękuję, panie przewodniczący.</u>
+          <u xml:id="u-49.1" who="#PoselMarcinPorzucek">W art. 7 chcielibyśmy wprowadzić zmiany. Celem poprawki jest ujednolicenie przepisów dotyczących zasad ujawnienia stanowiących tajemnicę zawodową na żądanie organów ścigania. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-50">
+          <u xml:id="u-50.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Panie ministrze?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-51">
+          <u xml:id="u-51.0" who="#PoselMarcinPorzucek">To jest legislacyjna.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-52">
+          <u xml:id="u-52.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-53">
+          <u xml:id="u-53.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieFinansowPiotrPatkowski">Tak, potwierdzam. To jest poprawka legislacyjna, która wynikła w toku prac podkomisji i w toku dyskusji została przez podkomisję przyjęta. Natomiast procedura wymaga jej przyjęcia i tak jak pan mecenas mówił chodzi po prostu o ujednolicenie przepisów dotyczących zasad ujawniania informacji stanowiących tajemnicę zawodową na żądanie organów ścigania. Nie jest to poprawka merytoryczna, tylko legislacyjna.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-54">
+          <u xml:id="u-54.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-54.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Pani przewodnicząca Izabela Leszczyna.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-55">
+          <u xml:id="u-55.0" who="#PoselIzabelaLeszczyna">Ja zgłaszam sprzeciw. Moim zdaniem to nie jest poprawka legislacyjna. W uzasadnieniu wyraźnie jest wskazane, że proponuje się niedookreślać celów, jakie mają być przekazywane informacje. Informacje, przypomnę, które są tajemnicą bankową. W związku…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-56">
+          <u xml:id="u-56.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">W takim razie…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-57">
+          <u xml:id="u-57.0" who="#PoselGabrielaMaslowska">Głosujemy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-58">
+          <u xml:id="u-58.0" who="#PoselIzabelaLeszczyna">…z licznymi nadużyciami służb specjalnych naprawdę uważam, że każde takie zastrzeżenie jest po prostu konieczne. Dlatego sprzeciwiamy się tej poprawce.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-59">
+          <u xml:id="u-59.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Pani przewodnicząca, naprawdę mówienie takim językiem o nadużyciach służb specjalnych… Jeżeli pani ma dowód, to są odpowiednie…</u>
+          <u xml:id="u-59.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Nie. Nie. Proszę państwa, przechodzimy…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-60">
+          <u xml:id="u-60.0" who="#PoselIzabelaLeszczyna">Panie przewodniczący, no CBA…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-61">
+          <u xml:id="u-61.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Przechodzimy do głosowania.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-62">
+          <u xml:id="u-62.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Ale jest inny tryb, w którym się podaje informację.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-63">
+          <u xml:id="u-63.0" who="#PoselIzabelaLeszczyna">…Pegasus to mało?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-64">
+          <u xml:id="u-64.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, przechodzimy w takim razie do głosowania tej poprawki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-65">
+          <u xml:id="u-65.0" who="#PoselJaroslawKrajewski">To jest antypaństwowe myślenie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-66">
+          <u xml:id="u-66.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Nie antypaństwowe, tylko instytucje obowiązane mają tryb dotyczący przekazywania i wtedy się zwraca i odwrotnie przekazuje się takie informacje.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-67">
+          <u xml:id="u-67.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Ale my, pani przewodnicząca, też jesteśmy odpowiedzialni nie tylko za słowo, które…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-68">
+          <u xml:id="u-68.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Tak że jest tryb i to jest obowiązek, i jest szybki…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-69">
+          <u xml:id="u-69.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Pani przewodnicząca, nie udzieliłem pani głosu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-70">
+          <u xml:id="u-70.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">…a nie grzebanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-71">
+          <u xml:id="u-71.0" who="#PoselAndrzejSipiera">Jeszcze jest biuro, biuro.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-72">
+          <u xml:id="u-72.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">A, jest jeszcze biuro. Bardzo proszę. Proszę w ogóle o jakieś wyciszenie rozmów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-73">
+          <u xml:id="u-73.0" who="#Gloszsali">Emocjonalnych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-74">
+          <u xml:id="u-74.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-75">
+          <u xml:id="u-75.0" who="#LegislatorWojciechBialonczyk">Panie przewodniczący, szanowni państwo…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-76">
+          <u xml:id="u-76.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Antypaństwowo, to wy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-77">
+          <u xml:id="u-77.0" who="#LegislatorWojciechBialonczyk">…chciałem tylko, jeżeli państwo pozwolą, wyjaśnić, ponieważ nawet w tym uzasadnieniu do poprawki jest napisane, że owszem, proponuje się nie dookreślać celu, w jakim mają być przekazywane informacje, ponieważ sytuacje, w których uprawnione organy mogą ich żądać, zostały wskazane w przepisach ustaw, do których odsyłają projektowane przepisy. I o tym była mowa na posiedzeniu podkomisji, że jak państwo przejrzą katalog tych podmiotów, którym te informacje są udostępniane, to są one ujęte w sposób niejednolity, np. w pkt 11 państwo mają napisane, że informacje są udostępnione szefowi ABW na zasadach i w trybie określonym w art. 34a ustawy o ABW. Przy CBA jest częściowo doprecyzowane, przy Żandarmerii ta przesłanka jest szeroko wskazana, z kolei te wszystkie przesłanki tak są uregulowane w przepisach ustaw regulujących zasady działania tych organów, stąd właśnie na podkomisji była mowa o tym, żeby ujednolicić te przepisy. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-78">
+          <u xml:id="u-78.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-78.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Szanowni państwo, czy te wyjaśnienie…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-79">
+          <u xml:id="u-79.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Głosujemy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-80">
+          <u xml:id="u-80.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Głosujemy. Bardzo proszę. W takim razie przechodzimy, szanowni państwo, do głosowania poprawki w art. 7 zgłoszonym przez pana posła Marcina Porzucka.</u>
+          <u xml:id="u-80.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Kto jest za przyjęciem poprawki? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Bardzo proszę o podanie wyników głosowania. Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-80.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Głosowało, szanowni państwo, 40 posłów: za 25, przeciw 15, nikt się nie wstrzymał. Tym samym poprawka została przez Komisję przyjęta i tym samym został przyjęty art. 7.</u>
+          <u xml:id="u-80.3" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Przechodzimy, szanowni państwo, do art. 8. Czy są uwagi do art. 8? Nie widzę. Rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-80.4" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 9? Nie widzę. Został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-80.5" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 10? Bez uwag. Został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-80.6" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 11? Nie widzę uwag. Rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-80.7" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 12? Nie widzę uwag. Rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-80.8" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 13? Nie widzę uwag. Rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-80.9" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 14? Nie widzę uwag. Rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-80.10" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 15? Nie widzę uwag. Rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-80.11" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 16? Nie widzę uwag. Rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-80.12" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 17? Nie widzę uwag. Rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-80.13" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 18? Nie widzę uwag. Rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-80.14" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">W art. 19 będziemy mieć poprawkę. Bardzo proszę, przechodzimy do art. 19 i proszę pana posła Marcina Porzucka o przedstawienie poprawki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-81">
+          <u xml:id="u-81.0" who="#PoselMarcinPorzucek">Dziękuję, panie przewodniczący. Poprawka odnosi się do art. 19 oraz art. 56. Jej celem jest doprecyzowanie momentu udostępnienia arkusza kluczowych informacji inwestycyjnych przez właściciela projektu. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-82">
+          <u xml:id="u-82.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-82.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Czy są jakieś uwagi do poprawki? Nie ma uwag. Tym samym art. 19 wraz z poprawką został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-82.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Przechodzimy, szanowni państwo, do art. 20. Czy są uwagi do art. 20? Nie widzę uwag. Rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-82.3" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 21? Nie widzę uwag. Rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-82.4" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 22? Bez uwag. Artykuł rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-82.5" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 23? Bez uwag. Rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-82.6" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 24? Nie widzę uwag. Artykuł rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-82.7" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 25? Bez uwag. Artykuł rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-82.8" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 26? Bez uwag. Artykuł rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-82.9" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 27? Bez uwag. Rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-82.10" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 28? Bez uwag. Artykuł rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-82.11" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 29? Artykuł rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-82.12" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 30? Bez uwag. Artykuł rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-82.13" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 31? Bez uwag. Rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-82.14" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 32? Bez uwag. Artykuł rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-82.15" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 33? Bez uwag. Artykuł rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-82.16" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 34? Bez uwag. Rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-82.17" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 35? Bez uwag. Rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-82.18" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 36? Bez uwag. Rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-82.19" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 37? Bez uwag. Rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-82.20" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 38? Bez uwag. Rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-82.21" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 39? Bez uwag. Rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-82.22" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 40? Bez uwag. Rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-82.23" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 41? Bez uwag. Rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-82.24" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 42, tutaj będziemy mieć poprawkę. Bardzo proszę o przedstawienie pana posła Marcina Porzucka poprawki do art. 42.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-83">
+          <u xml:id="u-83.0" who="#PoselMarcinPorzucek">Dziękuję, panie przewodniczący. Poprawka ma na celu objęcie odpowiedzialnością za wykroczenie, również uniemożliwienia lub utrudnienia wstępu przedstawiciela KNF oraz wglądu do dokumentacji dostawcy usług finansowania społecznościowego. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-84">
+          <u xml:id="u-84.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-84.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Czy są jakieś jeszcze stanowiska państwa?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-85">
+          <u xml:id="u-85.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Nie ma.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-86">
+          <u xml:id="u-86.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Nie ma. Tu słyszę, że nie będzie sprzeciwu. W takim razie, szanowni państwo, rozpatrzyliśmy art. 42 wraz z poprawką.</u>
+          <u xml:id="u-86.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 43?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-87">
+          <u xml:id="u-87.0" who="#Gloszsali">Pan poseł.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-88">
+          <u xml:id="u-88.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 43. Bardzo proszę pan poseł Marcin Porzucek.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-89">
+          <u xml:id="u-89.0" who="#PoselMarcinPorzucek">Dziękuję, panie przewodniczący. Poprawka odnosi się do art. 43, ale też art. 45 i 50. Celem poprawki jest zawężenie podmiotów, których dotyczą nowelizowane przepisy. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-90">
+          <u xml:id="u-90.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Dziękuję serdecznie.</u>
+          <u xml:id="u-90.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Czy są jakieś uwagi?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-91">
+          <u xml:id="u-91.0" who="#PoselIzabelaLeszczyna">Znaczy o jakie zawężenie? No ja właśnie prosiłam, żebyście państwo mówili…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-92">
+          <u xml:id="u-92.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Okej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-93">
+          <u xml:id="u-93.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Objaśnili co to w istocie oznacza.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-94">
+          <u xml:id="u-94.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">W takim razie albo proszę pana posła albo pana ministra o…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-95">
+          <u xml:id="u-95.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Stan dzisiejszy i stan nowy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-96">
+          <u xml:id="u-96.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-97">
+          <u xml:id="u-97.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieFinansowPiotrPatkowski">Tak. Dziękuję. To jest tak, jak poprzednie wszystkie poprawki do tej pory, poprawka wynikająca z dyskusji w trakcie podkomisji zgłoszona przez Biuro Legislacyjne, więc pytanie, czy ewentualnie tutaj biuro jeszcze chciałoby zabrać głos czy nie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-98">
+          <u xml:id="u-98.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Nie, no nie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-99">
+          <u xml:id="u-99.0" who="#PodsekretarzstanuwMFPiotrPatkowski">Ale nie, pani przewodnicząca, to jest poprawka, która została zgłoszona podczas prac podkomisji przez Biuro Legislacyjne i pani prawdopodobnie powinna to pamiętać biorąc pod uwagę, że była pani członkiem podkomisji, więc…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-100">
+          <u xml:id="u-100.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Pamięć mam dobrą.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-101">
+          <u xml:id="u-101.0" who="#PodsekretarzstanuwMFPiotrPatkowski">…uważam, że tutaj jest w pełni uzasadnione, żeby biuro przedstawiło poprawkę, którą samo zgłosiło podczas podkomisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-102">
+          <u xml:id="u-102.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Dziękuję serdecznie.</u>
+          <u xml:id="u-102.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">W takim razie biuro prosi jeszcze o zabranie głosu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-103">
+          <u xml:id="u-103.0" who="#LegislatorWojciechBialonczyk">Panie przewodniczący, panie ministrze, muszę stanowczo zaprotestować. Po pierwsze, biuro nie zgłasza żadnych poprawek, biuro co najwyżej zgłasza wątpliwości, pytania, uwagi do przepisów. I chcę zaznaczyć, że ten przepis był napisany w sposób bardzo niejasny i niezrozumiały dla odbiorców, bo była mowa o uczestniku usługi finansowania społecznościowego. Takie pojęcie nie występuje ani w rozporządzeniu unijnym ani w tej ustawie i nie zostało ono nigdzie zdefiniowane. I na pytanie biura została udzielona odpowiedź, że chodzi prawdopodobnie o klienta albo dostawcę usługi finansowania społecznościowego, i takie sformułowanie zostało zawarte w sprawozdaniu podkomisji. Teraz po analizie państwo doszli do wniosku, że jednak jest to zbyt szerokie, że nie chodzi zarówno o dostawcę jak i klienta, ale wyłącznie o klienta usługi finansowania społecznościowego i stąd jest ta korekta, i stąd jest to zawężenie, że nie chodzi o dostawców, ale wyłącznie o klientów. Natomiast w projekcie rządowym było użyte niezrozumiałe pojęcie „uczestnik”. To nie jest poprawka Biura Legislacyjnego, tylko biuro zmierzało do wyjaśnienia pojęcia, które zostało użyte w projekcie. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-104">
+          <u xml:id="u-104.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Serdecznie dziękuję, panie mecenasie.</u>
+          <u xml:id="u-104.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Mam w takim razie pytanie: czy to zawężenie, o którym mówimy, jest już zawężeniem akceptowalnym dla nas?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-105">
+          <u xml:id="u-105.0" who="#LegislatorWojciechBialonczyk">My nie mamy uwag.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-106">
+          <u xml:id="u-106.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Myślę, że powinniśmy dzisiaj rozmawiać z dużym spokojem, szanowni państwo. Bo jakoś tak od samego rana widzę, że jest pewnego rodzaju niepotrzebne napięcie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-107">
+          <u xml:id="u-107.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Oczekujemy na przeprosiny od ministra.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-108">
+          <u xml:id="u-108.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Pani przewodnicząca, już…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-109">
+          <u xml:id="u-109.0" who="#PoselTeresaWargocka">Nikt nikogo nie obraził. Jakie przeprosiny?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-110">
+          <u xml:id="u-110.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Okej. W takim razie, proszę państwa…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-111">
+          <u xml:id="u-111.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">No jak? Sam…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-112">
+          <u xml:id="u-112.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">W takim razie, proszę państwa, żeby nie rozmawiać już w podgrupach…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-113">
+          <u xml:id="u-113.0" who="#PoselGabrielaMaslowska">Ona najchętniej zamknęłaby usta każdemu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-114">
+          <u xml:id="u-114.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">…przechodzimy do głosowania, szanowni państwo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-115">
+          <u xml:id="u-115.0" who="#PoselIzabelaLeszczyna">Panie przewodniczący, no po wyjaśnieniu ja nie zgłaszam żadnego sprzeciwu, tylko prosiłam od początku, żebyście mówili o co chodzi, żeby wszyscy wiedzieli. Na…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-116">
+          <u xml:id="u-116.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">I jeszcze raz bardzo…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-117">
+          <u xml:id="u-117.0" who="#PoselIzabelaLeszczyna">…podkomisji było sześć osób czy ileś, a tu mamy całą Komisję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-118">
+          <u xml:id="u-118.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Pani przewodnicząca, wszystko pięknie, no nikt do tej pory nie zgłaszał tej uwagi. Pani zgłosiła tę uwagę, będziemy bez wątpienia to uzupełniać w momencie, kiedy będzie taka potrzeba. Jeżeli ktoś nie zgłaszał żadnej uwagi, wydawało mi się, że nie ma potrzeby rozwijania czegoś, co wydaje się, że dla wszystkich jest zrozumiałe.</u>
+          <u xml:id="u-118.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, rozumiem, że jest akceptacja, co do poprawki do art. 43, tym samym rozpatrzyliśmy art. 43 wraz z poprawką.</u>
+          <u xml:id="u-118.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Przechodzimy do art. 44. Czy są uwagi do art. 44? Nie widzę. Artykuł rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-118.3" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 45? Uwag nie widzę. Artykuł rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-118.4" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 46? Uwag nie widzę. Rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-118.5" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 47? Uwag nie widzę. Rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-118.6" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 48? Uwag nie widzę. Artykuł rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-118.7" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 49? Uwag nie widzę. Rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-118.8" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 50? Nie widzę uwag. Artykuł rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-118.9" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 51? Uwag nie widzę. Artykuł rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-118.10" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 52? Uwag nie widzę. Rozpatrzony…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-119">
+          <u xml:id="u-119.0" who="#PoselMarcinPorzucek">Nie, nie, będzie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-120">
+          <u xml:id="u-120.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Przepraszam…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-121">
+          <u xml:id="u-121.0" who="#PoselGabrielaMaslowska">Jest.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-122">
+          <u xml:id="u-122.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Tak, teraz będzie, proszę państwa, po art. 50 będziemy uzupełniać art. 52a.</u>
+          <u xml:id="u-122.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Panie pośle, bardzo proszę o zabranie głosu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-123">
+          <u xml:id="u-123.0" who="#PoselMarcinPorzucek">Bardzo dziękuję, panie przewodniczący. Ta poprawka odnosi się do artykułu… proponujemy dodać art. 52, ale także szereg innych artykułów, które są wykazane w tej poprawce. Celem poprawki jest przedłużenie do 31 października 2022 r. wprowadzonych w obszarze podatku rozwiązań zmierzających do złagodzenia skutków inflacji. Myślę, że jest to poprawka oczekiwana przez społeczeństwo i dobrze, żeby jak najszybciej Polacy byli poinformowani o tym, że rząd premiera Mateusza Morawieckiego, rząd Zjednoczonej Prawicy chce pomagać Polakom. Nie chcę tutaj wprowadzać polemiki, ale słyszeliśmy mniej więcej kwadrans temu, że tarcze rządowe wspierają inflację. Być może akademicko jest to interesujący pogląd, natomiast społecznie nasz rząd zawsze będzie stał po stronie Polaków. Dlatego proszę o wprowadzenie tych przepisów, zarówno art. 52 jak i pozostałych wskazanych w poprawce. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-124">
+          <u xml:id="u-124.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję. Czy pan minister zechce jeszcze zabrać głos? Poprosiła również o głos pani przewodnicząca Izabela Leszczyna i pani przewodnicząca Skowrońska. Panie ministrze, czy pan chce jeszcze coś dodać? Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-125">
+          <u xml:id="u-125.0" who="#PodsekretarzstanuwMFPiotrPatkowski">Tak, tak. Panie przewodniczący, ta poprawka jest oczywiście wyrazem realizacji decyzji pana premiera Jarosława Kaczyńskiego i pana premiera Mateusza Morawieckiego, czyli przedłużanie tarcz, dopóki społeczeństwo tego potrzebuje i dopóki mamy stan podwyższonej inflacji. Chciałbym także powiedzieć, że tarcze antyinflacyjne w żaden sposób nie podwyższają inflacji, wręcz obniżają szacunki i mieszczą się od 1,5 do 2 punktów procentowych. Zostało to potwierdzone empirycznie, w odczytach inflacyjnych za luty bieżącego roku, kiedy ta inflacja się zmniejszyła. Potem ona oczywiście wróciła do odczytów w związku z sytuacją wojny w Ukrainie. Natomiast empirycznie luty dowiódł, że tarcze antyinflacyjne powodują obniżenie inflacji.</u>
+          <u xml:id="u-125.1" who="#PodsekretarzstanuwMFPiotrPatkowski">Krótko jeszcze technicznie. Poprawka jest czystym przedłużeniem tego, co w tym momencie obowiązuje, czyli niższych podatków akcyzy VAT i podatku od sprzedaży detalicznej na: paliwa, nośniki energii, energię elektryczną, gaz, nawozy i przede wszystkim paliwa. To jest przedłużenie. Natomiast pamiętajmy, że obecnie tarcza obowiązuje do 31 lipca, więc żeby spokojnie przeprocedować to legislacyjnie w Sejmie, Senacie, a potem pan prezydent mógł to podpisać i ogłosić w Dzienniku Ustaw, teraz jest dobry moment, żeby to zrobić, jak wskazał pan przewodniczący Marcin Porzucek.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-126">
+          <u xml:id="u-126.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję, panie ministrze. Myślę, że żadne z nas nie życzy sobie tego, żeby w ciągu chwili na przykład paliwo wzrosło o 15%. Co do tego nie ma chyba wątpliwości.</u>
+          <u xml:id="u-126.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Pani przewodnicząca Izabela Leszczyna, a później poproszę panią przewodniczącą Krystynę Skowrońską.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-127">
+          <u xml:id="u-127.0" who="#PoselIzabelaLeszczyna">Bardzo dziękuję, panie przewodniczący. Ja nie będę dyskutowała na temat tego kto bardziej chciałby osłonic społeczeństwo polskie przed skutkami inflacji, bo taka dyskusja chyba nie przystoi w parlamencie. Nie wydaje mi się, żeby była jakakolwiek siła czy partia polityczna, która chciałaby, żeby Polacy płacili więcej, jeszcze więcej niż płacą dzisiaj za towary i usługi. Może istotne jest zadanie sobie pytania kto dołożył się do tej galopującej inflacji i czy na pewno jest ona tylko wynikiem wojny i kryzysu energetycznego. I pan minister najlepiej jakby sobie odpowiedział na pytanie, porozmawiał z kolegami, może ekonomistami z Ministerstwa Finansów, którzy powiedzą panu jaka jest inflacja bazowa, z czego ona wynika, czego skutkiem jest dzisiejsza dwucyfrowa inflacja.</u>
+          <u xml:id="u-127.1" who="#PoselIzabelaLeszczyna">Natomiast, panie przewodniczący, wracając do poprawki. Nie chodzi nawet o jej treść, chodzi przede wszystkim o pewną przejrzystość procesu legislacyjnego. Ja przypomnę państwu – myślę zresztą, że większość z państwa, mówię teraz do strony rządzącej i do posłów może tego nawet nie wie – jednym z kamieni milowych, do którego spełnienia zobowiązaliście się w drugim kwartale tego roku, jest przejrzystość legislacyjna, która polega na tym, że przepisy mają być poddawane konsultacjom i każdy projekt ustawy, nawet poselski, ma być wyposażony w ocenę skutków regulacji. To jest kamień milowy, na który pan premier Morawiecki zgodził się de facto kilka dni temu. Więc chciałabym, żebyście państwo przeczytali te kamienie milowe i starali się jednak przestrzegać tego, czego się sami podjęliście. I tylko o to mi chodzi, o formalną stronę tego, co tutaj się dzieje. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-128">
+          <u xml:id="u-128.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-128.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Wróćmy w takim razie do poprawki. Bardzo proszę, pani przewodnicząca.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-129">
+          <u xml:id="u-129.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Ja myślę, że w tej sprawie poproszę, żeby do złożenia poprawki do trybu legislacyjnego ustosunkowało się Biuro Legislacyjne, bo wielokrotnie mówiliśmy, że brakuje. Jeżeli chodzi od strony legislacyjnej tej poprawki nie będę mówiła, bo przyłączam się do wypowiedzi pani przewodniczącej Leszczyny. Nie ma skutków tej regulacji, nie jest to projekt rządowy, nie jest to projekt rządowy w tym przypadku. Bo jeżeli złożylibyście państwo nawet w trybie pilnym projekt rządowy, to tam byłby podpis pana premiera Morawieckiego, a tutaj nie ma podpisu pana premiera Morawieckiego pod tym dokumentem.</u>
+          <u xml:id="u-129.1" who="#PoselKrystynaSkowronska">I ostatnia rzecz, o którą prosiłam na posiedzeniu podkomisji, to jest przedstawienie albo informacja dotycząca strategii walki z inflacją. Bo my, jak na dzisiaj, mamy do czynienia z indywidualnymi, czy… mamy z odrębnymi albo indywidualnymi pomysłami, a tzw. strategii walki z inflacją nam nie przedłożono. Czyli pytam rząd, na jakim etapie jest strategia walki z inflacją? Bo to, co zrobił Narodowy Bank Polski w dbaniu o wartość pieniądza, to my wiemy, że legło w gruzach i te wszystkie wskaźniki, o których mówimy, dzisiaj szczególnie po decyzji Rady Polityki Pieniężnej, będą sobie obywatele mogli na to odpowiedzieć. Brak strategii, brak strategii walki z inflacją. Myślę, że każdemu na tej sali, nawet przewodniczącemu podkomisji, panu przewodniczącemu Kosztowniakowi i wszystkim państwu będzie zależało na tym, aby rząd pokazał pełną strategię walki z inflacją i sposób korygowania poszczególnych działań. Dzisiaj mamy wrażenie, że jest to działanie bardzo chaotyczne i niestety inflacja szaleje. Inflacja szaleje, ceny paliw szaleją. Zwalniacie pracowników, którzy burzą się, że płacą wysokie ceny na stacjach paliwowych dokonując zakupu w sklepach. Pacanów. Poczta to jest odpowiednik tej strategii walki z inflacją, zwalnianie pracowników.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-130">
+          <u xml:id="u-130.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Pani przewodnicząca, dziękuję za to porównanie Pacanowa. Ja przypominam, bo to chyba dobra lektura dla nas wszystkich, zarówno ostatnie wypowiedzi jak i teksty szefa EBC i Banku Światowego przypomną nam wszystkim, że mamy do czynienia z największym problemem po II wojnie światowej na całym świecie, bez względu na to jak niektórzy będą chcieli to porównywać do Pacanowa.</u>
+          <u xml:id="u-130.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Drodzy państwo…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-131">
+          <u xml:id="u-131.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Ale my idziemy na rekord taki, jak skok w dal.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-132">
+          <u xml:id="u-132.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Wie pani co, rekord jest daleko, daleko przed nami i obyśmy nigdy w życiu nie ścigali się z tymi, którzy są dzisiaj w czubie na świecie.</u>
+          <u xml:id="u-132.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Pan poseł Rosati, bardzo proszę i pan poseł Tomaszewski. I, proszę państwa, przejdźmy naprawdę do… Proszę mi wybaczyć, również poproszę panią.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-133">
+          <u xml:id="u-133.0" who="#PoselDariuszRosati">Ja właściwie nie miałem zamiaru zabierać głosu, ale jednak sprowokował mnie pan minister, bo widzę, że w Ministerstwie Finansów panują jakieś dość zagadkowe wyobrażenia na temat mechanizmu inflacyjnego, z którym mamy do czynienia. O ile dobrze słyszałem, panie ministrze powiedział pan, że obniżka VAT-u na paliwa ogranicza inflację, więc ja chcę panu powiedzieć, że jest pan w błędzie i proponuję, żebyście to jeszcze przedyskutowali w gronie ekspertów, dlatego że…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-134">
+          <u xml:id="u-134.0" who="#Gloszsali">Czyli co, podwyższali, tak?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-135">
+          <u xml:id="u-135.0" who="#PoselDariuszRosati">Tak. Za chwilę to wyjaśnię.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-136">
+          <u xml:id="u-136.0" who="#Gloszsali">Ma pan rację, tak, no…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-137">
+          <u xml:id="u-137.0" who="#PoselDariuszRosati">Po pierwsze, powoduje to oczywiście chwilowe zatrzymanie wzrostu cen na paliwa, ale jak za chwilę wykażę, to zatrzymanie wzrostu cen jest tylko przejściowe, a potem powraca i to z większą siłą niż poprzednie. Ponieważ, panie ministrze, nie powiedział pan nic o tym w jaki sposób rząd zrekompensuje ubytek dochodów z VAT-u, to zakładamy, że po prostu rząd będzie wydawał tyle samo, ile miał wydawać, a zatem zwiększy, ceteris paribas oczywiście, zwiększy deficyt, prawda. A zatem będziemy mieli do czynienia ze wzrostem wydatków ogólnych na rynku spowodowanym obniżką podatku pośredniego na paliwo. Z tego powodu oczywiście inflacja będzie rosła, dlatego że gdyby pan ograniczył wydatki rządowe dokładnie w tej skali, w jakiej następuje ubytek dochodów budżetowych, to rzeczywiście byłby tutaj efekt dezinflacyjny, przynajmniej w krótkim okresie. Mamy tutaj do czynienia, jak pan doskonale wie, z efektem dochodowym polegającym na ogólnym zwiększeniu dochodów i wydatków w gospodarce na skutek waszej decyzji.</u>
+          <u xml:id="u-137.1" who="#PoselDariuszRosati">A oprócz tego mamy jeszcze do czynienia z efektem substytucyjnym, ponieważ relatywne spowolnienie wzrostu cen paliw powoduje zwiększenie popytu na produkty, a w sytuacji, kiedy ceny paliw idą do góry, zwłaszcza na rynkach międzynarodowych, to oczywiście będzie się to przekładało na wzrost kosztów. Generalnie mamy do czynienia z sytuacją, w której stosujecie do hamowania inflacji instrument, który się do tego kompletnie nie nadaje. Inflację powinno się hamować ograniczeniem wydatków, a nie instrumentami, które powodują, że wydatki rosną. Jeszcze raz powtarzam, rosną z budżetu państwa, a oprócz tego wzrasta również popyt na paliwa, których ceny relatywnie do innych produktów maleją. Ponieważ Narodowy Bank Polski w tej chwili akurat w sposób spóźniony zabrał się za hamowanie inflacji, to wasze działania są dokładnie skierowane w to, aby zneutralizować działania Narodowego Banku Polskiego, bo wy utrzymujecie poziom wydatków ludności i dokładacie dodatkowe wydatki budżetu w sytuacji, kiedy jedynym możliwym sposobem zatrzymania inflacji jest pohamowanie tych wydatków. Więc zwracam uwagę, że tak daleko nie pojedziecie. Mamy do czynienia z sytuacją, w której obniżki podatków… takich jak VAT powodują dalsze napędzanie koniunktury.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-138">
+          <u xml:id="u-138.0" who="#PoselTeresaWargocka">Ale po co ten wykład, panie profesorze?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-139">
+          <u xml:id="u-139.0" who="#Gloszsali">Wykłady tu są potrzebne, bo nie mają możliwości gdzie indziej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-140">
+          <u xml:id="u-140.0" who="#PoselTeresaWargocka">Po co ten wykład?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-141">
+          <u xml:id="u-141.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">No bo nie ma strategii.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-142">
+          <u xml:id="u-142.0" who="#PoselDariuszRosati">Krótko mówiąc, to jest instrument, który stosuje się w okresie recesji, a nie…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-143">
+          <u xml:id="u-143.0" who="#PoselTadeuszCymanski">Ale zagłosują przeciw temu. To jest zapowiedź głosowania przeciw, bo przecież nikt nie będzie podpalał inflacji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-144">
+          <u xml:id="u-144.0" who="#PoselDariuszRosati">…w okresie inflacji. I dobrze by było, żeby wreszcie Ministerstwo Finansów zrozumiało jakieś elementarne zależności dotyczące inflacji, z jakimi mamy do czynienia w gospodarce.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-145">
+          <u xml:id="u-145.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-146">
+          <u xml:id="u-146.0" who="#PoselDariaGosekPopiolek">Rozumiejąc konieczność wsparcia osób, dla których inflacja w tym momencie jest jednym z najpoważniejszych problemów, chciałabym zwrócić uwagę ministerstwa na pewien mechanizm, który do tej pory chyba nieco umykał Ministerstwu Finansów, przynajmniej, jeżeli chodzi o ceny paliw, czyli ograniczenie marż Orlenu. Trochę nie rozumiem, dlaczego nie korzystają państwo z tego narzędzia. Wiemy, że zyski Orlenu są olbrzymie w tym momencie. Wydaje mi się, że warto byłoby zwrócić uwagę na pewną niesprawiedliwość i rzeczywiście włączyć wszystkie narzędzia w walkę o wsparcie zwykłych ludzi. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-147">
+          <u xml:id="u-147.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Dziękuję. Ja też gorąco proszę, szanowni państwo, ja też pozwoliłem sobie na taką analizę dotyczącą zyskowności Orlenu i fajnie by było spojrzeć z czego się składa ten zysk, bo wtedy będziemy mieć dużo łatwiejszą odpowiedź na wszystkie stwierdzenia, które bierzemy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-148">
+          <u xml:id="u-148.0" who="#PoselTeresaWargocka">Może jakąś poprawkę pani złoży?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-149">
+          <u xml:id="u-149.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę mi wierzyć, paliwo nie jest jedynym elementem zysku, a co ciekawe też, coraz mniejszym w tym wszystkim. A co do skłonności konsumpcji, pełna zgoda w momencie, gdyby ceny pozostawały te same. W momencie, kiedy ceny będą rosły, skłonność do konsumpcji danego dobra, wydaje mi się, że będzie mimo wszystko spadała. Podobnie jestem przekonany w przypadku paliw.</u>
+          <u xml:id="u-149.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Ale, szanowni państwo, jeszcze pan poseł Tomaszewski i naprawdę przejdźmy dalej, bo zrobiło się mocno akademicko.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-150">
+          <u xml:id="u-150.0" who="#PoselTadeuszCymanski">Ja rezygnuję ze swojej wypowiedzi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-151">
+          <u xml:id="u-151.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Pan przewodniczący rezygnuje. Dziękuję serdecznie, panie przewodniczący.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-152">
+          <u xml:id="u-152.0" who="#PoselWlodzimierzTomaszewski">Ja tylko zwracam uwagę na fakt, że my mamy do czynienia z działaniem interwencyjnym i osłonowym. Ta poprawka, która jest tutaj zgłoszona, przedłuża to wsparcie, które było przyjmowane także przez opozycję. Jeżeli państwo z opozycji kontestują to, za czym żeście wcześniej głosowali, no to oznacza, że bardziej jest to działanie zamazujące istotę inflacji. Inflacja dzisiaj jest wynikiem wojny w sferze paliwowej. W związku z czym, jeżeli mamy dzisiaj wojnę w sferze paliwowej, to państwo w zasadzie odsyłają nas do tego, żeby negocjować z Putinem, pytać, kiedy zakończy wojnę paliwową? No bo to jest właściwie taka konsekwencja tych wniosków, dzisiaj mamy wprowadzić osłonę, my przedłużamy tę osłonę, a jednocześnie…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-153">
+          <u xml:id="u-153.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Z karteczkami.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-154">
+          <u xml:id="u-154.0" who="#PoselWlodzimierzTomaszewski">…jednocześnie państwo sami wykazują, tutaj były takie głosy, że banki nie chcą zwiększenia oprocentowania depozytów, nie czynią…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-155">
+          <u xml:id="u-155.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">My nie mówimy o bankach.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-156">
+          <u xml:id="u-156.0" who="#PoselWlodzimierzTomaszewski">Nie, tutaj była mowa o tym, że banki są oporne w tym zakresie, z chęcią zwiększają swoje zyski w rozliczeniu kredytów, natomiast nie chcą zwiększenia oprocentowania depozytów. I tę osłonę my musimy wprowadzić, ale jednocześnie to nie oznacza, że nie można dostrzegać, należy wreszcie dostrzegać jasno, że czynnikiem głównym inflacyjnym jest wojna w sferze paliw. Wojny nie ureguluje się tylko i wyłącznie w postaci zwiększania stóp procentowych. To jest dzisiaj równolegle prowadzone przez Narodowy Bank Polski, ale nie w takiej skali, jak to było przy inflacji o czynnikach wewnętrznych. Potwierdzają to jednocześnie instytucje centralne bankowe, banki centralne i Ameryki i europejski, w związku z czym albo państwo muszą się zdecydować, że chcą pomagać obywatelom i osłaniać ich albo nie. My chcemy to czynić i dzisiaj to powinno być zrobione jak najszybciej w ramach ustawy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-157">
+          <u xml:id="u-157.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-157.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Szanowni państwo, przechodzimy w końcu do głosowania nad tą poprawką. Przypominam wszystkim, że…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-158">
+          <u xml:id="u-158.0" who="#LegislatorWojciechBialonczyk">Panie przewodniczący, przepraszam.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-159">
+          <u xml:id="u-159.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Panie mecenasie, bardzo proszę. Proszę mi wybaczyć.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-160">
+          <u xml:id="u-160.0" who="#LegislatorWojciechBialonczyk">Panie przewodniczący, szanowni państwo, Biuro Legislacyjne absolutnie nie odnosi się do treści merytorycznej i nie ocenia zasadności tych rozwiązań, natomiast od strony proceduralnej Biuro Legislacyjne chce zwrócić uwagę, że poprawka stanowi wykroczenie poza zakres regulacji, ponieważ nie ma żadnego związku między materiami proponowanymi w poprawce a problematyką finansowania społecznościowego, które jest przedmiotem regulacji tej ustawy. To jest jedna uwaga. Druga uwaga, zgłoszenie poprawki w tym trybie i na tym etapie stanowi obejście procedury trzech czytań, zwłaszcza że przepisy podatkowe powinny mieć pierwsze czytanie na posiedzeniu plenarnym Sejmu, a nie na posiedzeniu Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-160.1" who="#LegislatorWojciechBialonczyk">A patrząc na samą poprawkę, to od razu zaznaczę, że Biuro Legislacyjne nie miało możliwości jej przeanalizowania, bo otrzymało ją dopiero przed posiedzeniem. Natomiast z tego, co tak pobieżnie widzimy, to dodawane art. 84a do 84c mają charakter przepisów epizodycznych i powinny być umieszczone w tym projekcie po art. 72 zamiast po art. 84, a art. 86 nie ma w projekcie i chodzi prawdopodobnie o przepis o wejściu w życie, czyli o art. 85. Dlatego należałoby dokonać przynajmniej tych dwóch korekt. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-161">
+          <u xml:id="u-161.0" who="#PoselMarcinPorzucek">Tak, wyrażam zgodę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-162">
+          <u xml:id="u-162.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję. Widzę, że pan poseł już odpowiedział nam na pytanie. Rzeczywiście tej korekty trzeba będzie dokonać.</u>
+          <u xml:id="u-162.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Jeszcze pani przewodnicząca Leszczyna. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-163">
+          <u xml:id="u-163.0" who="#PoselIzabelaLeszczyna">Tak, panie przewodniczący, ja krótko, bo ja chcę tylko powiedzieć, że my nie zgłaszamy sprzeciwu wobec tej poprawki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-164">
+          <u xml:id="u-164.0" who="#PoselGabrielaMaslowska">Jesteśmy za, a nawet przeciw.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-165">
+          <u xml:id="u-165.0" who="#PoselIzabelaLeszczyna">Ale jak by pan przewodniczący uciszył kolegów, bo ich nerwowość dzisiaj jest po prostu jakaś nadzwyczajna.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-166">
+          <u xml:id="u-166.0" who="#PoselTeresaWargocka">To jeszcze z godzinę pogadajcie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-167">
+          <u xml:id="u-167.0" who="#PoselIzabelaLeszczyna">Chciałam wytłumaczyć, że zgłaszaliśmy zastrzeżenia o charakterze formalnym, potwierdzone zresztą przez Biuro Legislacyjne. Łamiecie państwo w sposób rażący zasady poprawnej legislacji i chciałam wam uświadomić, że…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-168">
+          <u xml:id="u-168.0" who="#PoselTeresaWargocka">No to poskarżcie się w Brukseli.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-169">
+          <u xml:id="u-169.0" who="#PoselIzabelaLeszczyna">…po prostu, żeby pieniądze z KPO przyszły do Polski, musicie przestać to robić, bo zobowiązaliście się do tego w kamieniach milowych. To po pierwsze. A po drugie, jak rozumiem, panu profesorowi Rosatiemu i mnie chodziło przede wszystkim o poprawne uzasadnienie. Wprowadzacie poprawkę, macie taki pomysł na obniżenie inflacji. My tylko mówimy, że nie można nazywać go tarczą antyinflacyjną, bo to jest po prostu nielogiczne i wręcz nieuprawnione.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-170">
+          <u xml:id="u-170.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Pani przewodnicząca, ci, którzy ją wprowadzają twierdzą, że jest logiczne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-171">
+          <u xml:id="u-171.0" who="#PoselIzabelaLeszczyna">Natomiast nie zgłaszamy…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-172">
+          <u xml:id="u-172.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Zejdźmy w ogóle z takiej dyskusji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-173">
+          <u xml:id="u-173.0" who="#PoselIzabelaLeszczyna">No więc konkludując, panie przewodniczący, ja nie zgłaszam sprzeciwu i nie trzeba tego głosować. Robicie sobie taki pasztet legislacyjny, to sobie róbcie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-174">
+          <u xml:id="u-174.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">15 minut dyskutowaliśmy o tym, że wróciliśmy do punktu wyjścia. Świetnie. Dzięki serdeczne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-175">
+          <u xml:id="u-175.0" who="#PoselDariuszRosati">Nie, nie, no panie przewodniczący, ale jednak trzeba rozumieć pewne rzeczy…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-176">
+          <u xml:id="u-176.0" who="#PoselTeresaWargocka">Panie przewodniczący, ja poproszę o głos.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-177">
+          <u xml:id="u-177.0" who="#PoselDariuszRosati">Proponowana tarcza antyinflacyjna…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-178">
+          <u xml:id="u-178.0" who="#PoselJaroslawKrajewski">Panie przewodniczący, głosujemy czy nie głosujemy? Idziemy dalej, panie przewodniczący.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-179">
+          <u xml:id="u-179.0" who="#PoselDariuszRosati">…tarcza antyinflacyjna powoduje częściowe wyrównanie skutków wzrostu cen dla mieszkańców naszego kraju, natomiast nie jest mechanizmem antyinflacyjnym.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-180">
+          <u xml:id="u-180.0" who="#PoselTeresaWargocka">Nie można co innego mówić a co innego robić.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-181">
+          <u xml:id="u-181.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Szanuję pańskie zdanie, panie profesorze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-182">
+          <u xml:id="u-182.0" who="#PoselDariuszRosati">Można tak najprościej powiedzieć.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-183">
+          <u xml:id="u-183.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Szanuję pańskie zdanie, profesorze. Szanuję pańskie zdanie. Dziękuję serdecznie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-184">
+          <u xml:id="u-184.0" who="#PoselGabrielaMaslowska">Pani poseł chciała zabrać głos.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-185">
+          <u xml:id="u-185.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Ja pytałam o strategię i nie otrzymałam odpowiedzi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-186">
+          <u xml:id="u-186.0" who="#PoselGabrielaMaslowska">Bo rząd walczy z inflacją i nie opracowuje strategii, bo ze strategii nic nie wynika, tak jak wy robiliście.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-187">
+          <u xml:id="u-187.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo proszę, pani przewodnicząca.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-188">
+          <u xml:id="u-188.0" who="#PoselTadeuszCymanski">Głosujemy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-189">
+          <u xml:id="u-189.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Drodzy państwo, już bez dyskusji w podgrupach.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-190">
+          <u xml:id="u-190.0" who="#PoselTeresaWargocka">Panie przewodniczący, w imieniu swoim i kolegów posłów z Prawa i Sprawiedliwości proszę o głosowanie poprawki. Nie możemy w ten sposób pracować, że…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-191">
+          <u xml:id="u-191.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Traktuję to jako wniosek formalny.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-192">
+          <u xml:id="u-192.0" who="#PoselTeresaWargocka">…wysłuchujemy argumentów przeciwko, natomiast…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-193">
+          <u xml:id="u-193.0" who="#Gloszsali">Platforma jest za, a później będzie…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-194">
+          <u xml:id="u-194.0" who="#PoselTeresaWargocka">…natomiast ostateczna konkluzja opozycji jest taka, że to jest dobre rozwiązanie. Głosujemy. Albo są za albo są przeciw…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-195">
+          <u xml:id="u-195.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Dziękuję serdecznie. Rozumiem, traktuję to jako wniosek formalny.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-196">
+          <u xml:id="u-196.0" who="#PoselTeresaWargocka">…i biorą odpowiedzialność za to, co robią.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-197">
+          <u xml:id="u-197.0" who="#PoselIzabelaLeszczyna">Parlament jest miejscem debaty. Jak ktoś tego nie rozumie, nie może być posłem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-198">
+          <u xml:id="u-198.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Drodzy państwo… Nie udzieliłem głosu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-199">
+          <u xml:id="u-199.0" who="#PoselGabrielaMaslowska">Jak ktoś tego nie rozumie nie może być i premierem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-200">
+          <u xml:id="u-200.0" who="#PoselTeresaWargocka">Nie pani decyduje kto jest posłem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-201">
+          <u xml:id="u-201.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, nie udzieliłem państwu głosu. Proszę mi wybaczyć, ale przechodzimy do głosowania w takim razie poprawki po art. 52 zgłoszonej przez grupę posłów, a referowaną przez pana posła Marcina Porzucka poprzez dodanie art. 52a.</u>
+          <u xml:id="u-201.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Kto jest za przyjęciem? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Bardzo proszę o podanie wyników głosowania i zaprzestanie prowadzenia dyskusji w podgrupach.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-202">
+          <u xml:id="u-202.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Łącznie z prezydium.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-203">
+          <u xml:id="u-203.0" who="#PoselTadeuszCymanski">Dalej, dalej. Dalej. Lecimy dalej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-204">
+          <u xml:id="u-204.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Jestem tego zwolennikiem.</u>
+          <u xml:id="u-204.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, głosowało 38 posłów: za 36, 1 był przeciw, 1 się wstrzymał. Tym samym poprawka została przez Komisję przyjęta.</u>
+          <u xml:id="u-204.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Przechodzimy do art. 53.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-205">
+          <u xml:id="u-205.0" who="#PoselTeresaWargocka">I złamaliście prawo. I złamaliście tryb ustawodawczy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-206">
+          <u xml:id="u-206.0" who="#PoselIzabelaLeszczyna">Takie państwo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-207">
+          <u xml:id="u-207.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, proszę o wyciszenie rozmów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-208">
+          <u xml:id="u-208.0" who="#PoselIzabelaLeszczyna">Od 7 lat mamy takie państwo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-209">
+          <u xml:id="u-209.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, pani… Drogie panie, ja wiem, że jak mężczyzna wchodzi między kobiety, zostanie zmielony, ale proszę…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-210">
+          <u xml:id="u-210.0" who="#PoselIzabelaLeszczyna">Panie pośle, my jesteśmy tu wszyscy posłami RP, a nie kobietami, mężczyznami. Proszę nie mówić takich uwag.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-211">
+          <u xml:id="u-211.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Chciałem być tylko i wyłącznie grzeczny. Ja po prostu lepiej traktuję kobiety jak mężczyzn. Może mężczyźni się na to obrażą.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-212">
+          <u xml:id="u-212.0" who="#PoselTadeuszCymanski">To przeszkadza niektórym kobietom, przeszkadza.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-213">
+          <u xml:id="u-213.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 53. Nie widzę uwag. Został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-213.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 54? Nie widzę uwag. Został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-213.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 55? Nie widzę uwag. Został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-213.3" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 56. I tu będziemy mieć poprawkę. Bardzo proszę o przedstawienie poprawki przez pana posła Marcina Porzucka.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-214">
+          <u xml:id="u-214.0" who="#PoselMarcinPorzucek">Dziękuję, panie przewodniczący. Celem tej poprawki jest precyzyjne wskazanie z jakich aktów prawnych wynikają poszczególne naruszenia wskazane w nowelizowanym przepisie. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-215">
+          <u xml:id="u-215.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję. Czy są jakieś uwagi?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-216">
+          <u xml:id="u-216.0" who="#LegislatorWojciechBialonczyk">Tu są dwie poprawki: do art. 56 pkt 8 i pkt 56 pkt 13.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-217">
+          <u xml:id="u-217.0" who="#PoselTadeuszCymanski">Pkt 13. Od razu dwie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-218">
+          <u xml:id="u-218.0" who="#PoselGabrielaMaslowska">Tak, po drugiej stronie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-219">
+          <u xml:id="u-219.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Ja mam art.64.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-220">
+          <u xml:id="u-220.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Ja też nie mam.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-221">
+          <u xml:id="u-221.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Okej, rzeczywiście jeszcze jest, proszę państwa, poprawka do pktu 13.</u>
+          <u xml:id="u-221.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">W takim razie, panie mecenasie czy obydwie powinniśmy omówić, czy przyjmiemy każdą z osobna.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-222">
+          <u xml:id="u-222.0" who="#LegislatorWojciechBialonczyk">One dotyczą dwóch rożnych kwestii.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-223">
+          <u xml:id="u-223.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Okej. Czyli w takim razie przyjmujemy każdą z osobna.</u>
+          <u xml:id="u-223.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Czy w takim razie, proszę państwa, do art. 56 w pkt 8 są jakieś uwagi do poprawki przedstawionej przez pana posła Marcina Porzucka? Nie widzę. W takim razie artykuł został przyjęty z poprawką do pkt 8.</u>
+          <u xml:id="u-223.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">I mamy jeszcze poprawkę do art. 56 w pkt 13.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-224">
+          <u xml:id="u-224.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Nie wszyscy mamy te poprawki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-225">
+          <u xml:id="u-225.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Czy są jakieś uwagi ze strony pań, panów posłów, państwa posłów do tej poprawki?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-226">
+          <u xml:id="u-226.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Nie mam takiej. Nie ma.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-227">
+          <u xml:id="u-227.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Czy ze strony biura mamy jakieś uwagi?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-228">
+          <u xml:id="u-228.0" who="#LegislatorWojciechBialonczyk">Nie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-229">
+          <u xml:id="u-229.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Nie mamy wszystkich poprawek.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-230">
+          <u xml:id="u-230.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Mamy je w zestawieniu, pani przewodnicząca.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-231">
+          <u xml:id="u-231.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Nie ma.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-232">
+          <u xml:id="u-232.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Tutaj zszyte, te które mamy. Jeżeli nie ma uwag, proszę państwa, w takim razie art. 56 wraz z poprawkami…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-233">
+          <u xml:id="u-233.0" who="#LegislatorWojciechBialonczyk">Panie przewodniczący, można?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-234">
+          <u xml:id="u-234.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-235">
+          <u xml:id="u-235.0" who="#LegislatorWojciechBialonczyk">Jeszcze jedna drobna uwaga, ponieważ w trakcie sporządzania sprawozdania podkomisji wkradł się jeden błąd. W zmianie piątej w art. 37d – zresztą mają państwo to na tłusto zaznaczone – tam jest odesłanie „o których mowa w art. 2 ust. 1 lit. a rozporządzenia 2020/1503,”. Chodzi o to, że to jest odesłanie do definicji usług finansowania społecznościowego, a nie dostawców tych usług, stąd odesłanie powinno być przeniesione dwie linijki dalej po wyrazach „usług finansowania społecznościowego, o których mowa w art. 2 ust. 1 lit. a” tego rozporządzenia. Takiej korekty dokonamy w sprawozdaniu Komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-236">
+          <u xml:id="u-236.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Ale to jest korekta raczej państwa? Okej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-237">
+          <u xml:id="u-237.0" who="#LegislatorWojciechBialonczyk">Tak, bo to jest omyłka, która się wkradła w czasie…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-238">
+          <u xml:id="u-238.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Tak, tak. Tak, to rozumiem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-239">
+          <u xml:id="u-239.0" who="#LegislatorWojciechBialonczyk">…sporządzania sprawozdania podkomisji. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-240">
+          <u xml:id="u-240.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję. Czy są w takim razie, proszę państwa, jeszcze jakieś uwagi do art. 56? Chciałbym go zamknąć. Nie widzę. W takim razie został rozpatrzony wraz z przyjętymi poprawkami.</u>
+          <u xml:id="u-240.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Przechodzimy do art. 57. Czy mamy, proszę państwa, jakieś uwagi do art. 57? Nie widzę. Został tym samym rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-240.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 58? Brak uwag do art. 58.</u>
+          <u xml:id="u-240.3" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 59? Nie ma uwag. Art. 59 rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-240.4" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 60? Brak uwag. Tym samym został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-240.5" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 61? Nie widzę uwag. Artykuł został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-240.6" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 62…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-241">
+          <u xml:id="u-241.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Mam pytanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-242">
+          <u xml:id="u-242.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Już, pani przewodnicząca, sekundkę. Art. 62. Tu jest pytanie z pani strony, pani przewodnicząca?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-243">
+          <u xml:id="u-243.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Tak.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-244">
+          <u xml:id="u-244.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-245">
+          <u xml:id="u-245.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">W art. 62 między innymi mówimy o wskaźnikach referencyjnych, które są podstawą wyliczania oprocentowania w stosunku do klienta. Dzisiaj przeprowadziliśmy na ten temat długą dyskusję, mówiliśmy o WIBOR trzymiesięcznym czy sześciomiesięcznym, który stosuje się zgodnie z benchmarkiem i zgodnie z… przynajmniej funkcjonujący na rynku. Mówimy o wskaźnikach, które mają być zamienione. W informacji pana premiera pojawia się m.in. wskaźnik, tzw. wskaźnik POLONIA. Warto, żeby o tym rozmawiać, bo w tym przypadku po stronie kredytobiorcy będą obniżone jego obciążenia, czyli po nowemu ustalona stopa oprocentowania jego zobowiązania. Chciałam zatem zapytać, bo mówimy nie tylko o wskaźniku POLONIA, ale o przygotowaniu wskaźników, które będą wprowadzone i mogą zostać wprowadzone z mocy ustawy, chciałam zapytać się pana ministra na jakim etapie jesteśmy w przygotowaniu tego wskaźnika, kiedy możemy się spodziewać, kiedy klienci mogą się spodziewać?</u>
+          <u xml:id="u-245.1" who="#PoselKrystynaSkowronska">To jest druga noga, jeżeli można tak powiedzieć, tego projektu dotyczącego wsparcia wszystkich kredytobiorców. Ale w tym przypadku będą to kredytobiorcy dla całego rynku. To nie będą tylko kredyty mieszkaniowe, ale to obejmie cały rynek. Zatem na jakim etapie będziecie państwo o tym mówić, kiedy i w jakiej formule konsultacyjnej? Na jakim etapie są zaawansowane prace w tym zakresie? Ja poza odpowiedzią na dzisiejszej Komisji, bo to jest duży temat, to jest ważny temat, poza dzisiejszą odpowiedzią, która nie wszystkich może będzie interesować, ale ona ma ogromne znaczenie dla rynku i dla klientów, będę prosiła również o udzielenie odpowiedzi na piśmie. A dzisiaj proszę powiedzieć albo wskazać nam na jakim etapie jest przygotowanie i do jakiego wskaźnika przynajmniej można ferować taką opinię. Ku jakiemu wskaźnikowi państwo się skłaniacie? Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-246">
+          <u xml:id="u-246.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję. Panie ministrze, to pytanie troszeczkę obok tego…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-247">
+          <u xml:id="u-247.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Nie obok.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-248">
+          <u xml:id="u-248.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">…artykułu, niemniej jednak wszyscy wiemy, że konsultacje z sektorem trwają, co do samego chyba sposobu wyboru jeszcze nie ma jednoznacznego stanowiska, ale, panie ministrze, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-249">
+          <u xml:id="u-249.0" who="#PodsekretarzstanuwMFPiotrPatkowski">Dziękuję. Przepis, jak mówiliśmy, wyznacza procedurę zamiennika i nie wskazuje jaki on będzie. To będzie dopiero decyzja KNF-u, natomiast tutaj zawsze podkreślam, żeby patrzeć równolegle na zamiennik i wskaźnik alternatywny. Co do wskaźnika alternatywnego GPW Benchmark rozpoczął konsultacje chyba miesiąc temu, dotyczące potencjalnych zamienników. Zaproponował tam kilka i konsultuje z sektorem bankowym. I tutaj bardzo nam zależy na tym, żeby zarówno zamiennik jak i wskaźnik alternatywny był jednolity. Konsultacje GPW Benchmark zakończyły się wczoraj. Nie chcę wypowiadać się za KNF, ale myślę, że KNF nie zaprotestuje, jeśli powiem, że pewnie bardzo poważnie weźmie pod uwagę konsultacje, które w tym momencie zakończył GPW Benchmark, bo one właściwie są z tymi samymi podmiotami, które w tym przypadku są kluczowe, czyli po prostu z sektorem bankowym.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-250">
+          <u xml:id="u-250.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję. Czy są jakieś dodatkowe pytania do art. 62?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-251">
+          <u xml:id="u-251.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Ale otrzymam odpowiedź na piśmie?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-252">
+          <u xml:id="u-252.0" who="#PodsekretarzstanuwMFPiotrPatkowski">Tak. Dobrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-253">
+          <u xml:id="u-253.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-254">
+          <u xml:id="u-254.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Dziękuję serdecznie. W takim razie art. 62 został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-254.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 63? Bez uwag. Został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-254.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 64. I tutaj będziemy mieć poprawki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-255">
+          <u xml:id="u-255.0" who="#PoselMarcinPorzucek">Tak.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-256">
+          <u xml:id="u-256.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-257">
+          <u xml:id="u-257.0" who="#PoselMarcinPorzucek">Dwie poprawki. Pierwsza odnosi się do pkt 6 i 7. Jej celem jest uwzględnienie w katalogu wymogów, których niespełnienie zwalnia z obowiązku wniesienia wpłaty do Funduszu Wsparcia Kredytobiorców również wymogów w zakresie minimalnego poziomu funduszy własnych i zobowiązań kwalifikowalnych. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-258">
+          <u xml:id="u-258.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Kogo zwalniacie?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-259">
+          <u xml:id="u-259.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję. Czy pan minister zechce jeszcze zabrać głos w tej sprawie czy nie?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-260">
+          <u xml:id="u-260.0" who="#PodsekretarzstanuwMFPiotrPatkowski">Tak, bo tutaj akurat, tak jak mówiłem i obiecałem, że jak będzie poprawka merytoryczna, to wypowiem się na ten temat dłużej. Ona też wynika z dyskusji na podkomisji. W Funduszu Wsparcia Kredytobiorców wprowadziliśmy rozwiązania dotyczące tego, że banki, które nie spełniają wymogów kapitałowych, będą zwolnione z tej wpłaty. Oczywiście będą zwolnione, jak wskazuje przepis, po uzyskaniu notyfikacji Komisji Europejskiej, ponieważ zgodnie z uwagami ministra do spraw Unii Europejskiej i UOKiK-u pojawił się taki wniosek, że powinno to ulec notyfikacji, co w tym przepisie przewidujemy, natomiast przepis powinien zostać także uzupełniony o niespełnianie tzw. wymogów MREL, tak żeby ta regulacja była pełna i zwalniała podmioty, które nie spełniają wymogów kapitałowych z różnych względów z obowiązku wpłaty. Dlatego to jest uzupełnienie o ten istotny element mrelowski.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-261">
+          <u xml:id="u-261.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-262">
+          <u xml:id="u-262.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Pytanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-263">
+          <u xml:id="u-263.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Sekundkę. Panu udzielę głosu, tylko pani przewodnicząca jeszcze poprosiła o głos. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-264">
+          <u xml:id="u-264.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Mam pytanie do… Okej. Okej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-265">
+          <u xml:id="u-265.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Ale, pani przewodnicząca Leszczyna. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-266">
+          <u xml:id="u-266.0" who="#PoselIzabelaLeszczyna">Bardzo dziękuję, panie przewodniczący. My chyba trochę rozmawialiśmy już o tym na podkomisji, ale chciałabym zapytać – nie wiem, czy pana ministra czy UKNF – ile jest takich podmiotów, z podziałem na banki, SKOK-i, które w państwa ocenie mogą nie spełnić wymogu w zakresie minimalnego poziomu funduszy własnych i zobowiązań kwalifikowalnych? Bardzo proszę o odpowiedź. Jeśli państwo nie jesteście dzisiaj gotowi, choć sądzę, że jak taki przepis wprowadzacie, no to musicie wiedzieć właściwie, że jest jakiś powód, to poproszę o odpowiedź na piśmie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-267">
+          <u xml:id="u-267.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">A jeszcze ja.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-268">
+          <u xml:id="u-268.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję. Jeszcze chciała dopytać dosłownie jednym zdaniem pani przewodnicząca i oddam za chwileczkę panu głos.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-269">
+          <u xml:id="u-269.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Przyłączając się do pytania pani przewodniczącej Leszczyny, poproszę jeszcze o tryb zwracania się o taką możliwość; czy to będą łączne czy indywidualne wnioski w przypadku zastosowania możliwości tego wyłączenia.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-270">
+          <u xml:id="u-270.0" who="#PoselIzabelaLeszczyna">Przepraszam, jeszcze o czymś zapomniałam.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-271">
+          <u xml:id="u-271.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Jeszcze jednym zdaniem pani przewodnicząca Leszczyna i…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-272">
+          <u xml:id="u-272.0" who="#PoselIzabelaLeszczyna">Panie przewodniczący, bo to chyba kluczowa rzecz, to znaczy tak naprawdę ta ustawa była zapowiadana jako ustawa o wsparciu kredytobiorców, więc jak jesteśmy przy tym art. 64, to ja chciałabym zapytać pana ministra, czy miał czas zapoznać się z poprawkami klubu Koalicji Obywatelskiej, która zamienia wskaźnik rata do dochodu i zastępuje wskaźnikiem zobowiązanie do dochodu? Naprawdę koszty utrzymania wzrastają, temu państwo przecież nie zaprzeczycie, wysokość stałych zobowiązań rośnie i w konsekwencji kredytobiorca, który otrzymuje średnie wynagrodzenie, nie jest w stanie skorzystać z funduszu wsparcia. Zresztą znamienne jest, popatrzcie państwo, że właściwie nikt tutaj nie kontestował Funduszu Wsparcia Kredytobiorców i obawiam się, że nie tylko dlatego, że to jest mechanizm naprawdę bardzo dobrze przemyślany, wypracowany przez Platformę Obywatelską w 2015 r., ale chyba dlatego, że on w dzisiejszej rzeczywistości powoduje to, że właściwie niewiele osób z niego skorzysta. Ja rozumiem stronę bankową, że… Chociaż banki zachowały się tu bardzo dobrze, chcą dofinansować ten fundusz, ale trochę więcej odwagi ze strony Ministerstwa Finansów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-273">
+          <u xml:id="u-273.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Dziękuję za tę wypowiedź. Bardzo proszę pana o zabranie głosu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-274">
+          <u xml:id="u-274.0" who="#WiceprezesZwiazkuBankowPolskichTadeuszBialek">Dziękuję, panie przewodniczący. Tadeusz Białek wiceprezes ZBP.</u>
+          <u xml:id="u-274.1" who="#WiceprezesZwiazkuBankowPolskichTadeuszBialek">Szanowni państwo, tak jak zresztą już było tu powiedziane i powiedziane na podkomisji, my jako sektor bankowy zasadniczo popieramy zmianę w Funduszu Wsparcia Kredytobiorców i uważamy konsekwentnie, że jest to właściwe instrumentarium, które powinno być stosowane do pomocy kredytobiorcom. Tu jeszcze tylko krótko ad vocem, jeśli chodzi o skalę wykorzystania.</u>
+          <u xml:id="u-274.2" who="#WiceprezesZwiazkuBankowPolskichTadeuszBialek">Myślę, że Bank Gospodarstwa Krajowego też mógłby podzielić się informacjami. Proszę państwa, o kilkaset procent wzrosło wykorzystanie Funduszu Wsparcia Kredytobiorców, w zeszłym miesiącu ponad tysiąc wniosków, podczas gdy był to czasami rząd nawet kilkunastu miesięcznie. Tak że widać, że kredytobiorcy korzystają z tego instrumentarium. Natomiast to, na co chcielibyśmy zwrócić uwagę, to dwie kwestie, które były już przez nas podnoszone. One może mają charakter techniczny, aczkolwiek są ważne z punktu widzenia samego trybu składkowania i, co ważne, chcę wyraźnie podkreślić, nie zmieniają kwoty dopłat, o których była już tutaj mowa, że popieramy i zgadzamy się z koniecznością dokapitalizowania, i nie zmieniają wysokości funduszu, aczkolwiek, w naszej ocenie, zmieniają tryb na bardziej obiektywny, proporcjonalny i, mówiąc otwarcie, po prostu bardziej sprawiedliwy. Chodzi nam o to, że przy dopłatach chcielibyśmy, aby były uwzględniane kwestie dotyczące poziomu wykorzystania środków przez danego kredytodawcę w kontekście poziomu obciążenia kwartalnymi wpłatami od kredytobiorców. Czyli nie ulega zmianie kwota, którą trzeba wyrównać, aczkolwiek ten tryb byłby bardziej obiektywny i sprawiedliwy, jeśli byłoby to obciążenie dzielone w taki sposób, że ci, których klienci najwięcej wykorzystali, oni po prostu powinni najwięcej w tym zakresie składkować. Tutaj były wyrażane obawy, że może byłyby jakieś działania zniechęcające, aczkolwiek trudno formułować takie obawy z uwagi na to, że mamy do czynienia z przepisami ustawowymi. Jeżeli ktoś złoży wniosek, to po prostu on musi być przeprocedowany, jeżeli są spełnione warunki. Poza tym są dodane przepisy do ustawy o kredycie hipotecznym, które też popieramy, które dodatkowo nakazują i obligują banki do szerszego informowania o wykorzystaniu funduszu, co zresztą się dzieje, jak przed chwilą państwu powiedzieliśmy na konkretnych danych.</u>
+          <u xml:id="u-274.3" who="#WiceprezesZwiazkuBankowPolskichTadeuszBialek">I druga rzecz, o której rozważenie też chcielibyśmy prosić, ja sygnalizowałem to na poprzednim posiedzeniu, otóż jest grupa banków, która nie ma nowej produkcji, mówiąc językiem bankowym, czyli po prostu obsługuje tylko kredyty, które były już wcześniej udzielone, stare. I tutaj tryb składkowania jest wyjątkowo nieobiektywny, nieproporcjonalny dla takich banków, ponieważ ich portfel i wartość ekspozycji po prostu zmniejsza się z miesiąca na miesiąc, tymczasem one muszą składkować w sposób całkowicie nieproporcjonalny do zmniejszającego się portfela. A więc postulat, aby nie zmieniając wysokości funduszu i jego dokapitalizowania, aby składka była wyliczana na bazie udziału wartości ekspozycji kredytów mieszkaniowych brutto poszczególnych kredytodawców w stosunku do całkowitej wartości ekspozycji kredytów mieszkaniowych na rynku, co byłoby bardziej sprawiedliwe względem takich banków, o których przed chwilą mówiliśmy.</u>
+          <u xml:id="u-274.4" who="#WiceprezesZwiazkuBankowPolskichTadeuszBialek">Jeszcze raz podkreślamy, poprawki nie zmieniają kwoty funduszu, nie zmieniają jego dokapitalizowania ani docelowej wysokości, natomiast trochę bardziej proporcjonalnie rozkładają ciężary na instytucje bankowe.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-275">
+          <u xml:id="u-275.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję. Proszę państwa, jesteśmy jeszcze cały czas w art. 64. Omówiliśmy poprawki. Czy są jeszcze jakieś uwagi do art. 64 wraz z poprawkami?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-276">
+          <u xml:id="u-276.0" who="#PoselMarcinPorzucek">Nie, no jeszcze druga poprawka.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-277">
+          <u xml:id="u-277.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Druga.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-278">
+          <u xml:id="u-278.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Tak, jest jeszcze druga jako pierwsza.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-279">
+          <u xml:id="u-279.0" who="#PoselMarcinPorzucek">Jeżeli zamknęliśmy już, jak rozumiem, dyskusję nad poprzednią, to…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-280">
+          <u xml:id="u-280.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Tak. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-281">
+          <u xml:id="u-281.0" who="#PoselMarcinPorzucek">…jeszcze jedna do art. 64. Jest to propozycja, aby po art. 82 dodać art. 82a. Uzasadnienie. Poprawka ma na celu w zakresie dotyczącym art. 16a ust. 2a ustawy o wsparciu kredytobiorców, którzy zaciągnęli kredyt mieszkaniowy i znajdują się w trudnej sytuacji finansowej, bezpośrednie odesłanie do rozporządzenia Parlamentu Europejskiego. Chodzi też o dodanie przepisu przejściowego. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-282">
+          <u xml:id="u-282.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-282.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Czy są jakieś uwagi ze strony biura do tego zapisu? Ze strony państwa również nie widzę. W takim razie, proszę państwa, z tego co ja widzę, nie mamy już poprawek do art. 64. W takim razie, proszę państwa, art. 64 został rozpatrzony wraz z przyjętymi poprawkami. Nie ma jeszcze żadnych uwag.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-283">
+          <u xml:id="u-283.0" who="#WiceprezesZwiazkuBankowPolskichTadeuszBialek">Czy pan minister mógłby ewentualnie odnieść się?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-284">
+          <u xml:id="u-284.0" who="#PoselIzabelaLeszczyna">No i do mojego pytania.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-285">
+          <u xml:id="u-285.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">OK. Panie ministrze, gorąca prośba jeszcze ze strony państwa o możliwość odniesienia się do pytań z art. 64, ale art. 64 już został przyjęty, będziemy przechodzili do art. 65. Panie ministrze, jeszcze wracamy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-286">
+          <u xml:id="u-286.0" who="#PodsekretarzstanuwMFPiotrPatkowski">Tak. Co do planów naprawczych, to pewnie bardziej odpowie KNF, a MREL – BFG.</u>
+          <u xml:id="u-286.1" who="#PodsekretarzstanuwMFPiotrPatkowski">Jeśli chodzi o pytanie, co do Funduszu Wsparcia Kredytobiorców, to tak, jak powiedział Związek Banków Polskich, na razie przyglądamy się temu. Uważamy, że te kryteria na ten moment są wystarczające, natomiast, tak jak mówiłem, nie wykluczam, że po kwartale wspólnie z instytucjami sieci bezpieczeństwa finansowego i z bankami ewentualnie ocenimy na ile kryteria powinny ulec zmianie. I tutaj, gdyby pan przewodniczący KNF-u albo pan prezes BFG mogli odpowiedzieć na pozostałe pytania.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-287">
+          <u xml:id="u-287.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">To bardzo proszę w takim razie, panowie, o udzielenie odpowiedzi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-288">
+          <u xml:id="u-288.0" who="#ZastepcaprezesaZarzaduBFGSlawomirStawczyk">Zatem, panie przewodniczący, panie i panowie posłowie, co do podniesionego wątku poprawki zmierzającej do wyłączenia ze składki na fundusz wsparcia kredytobiorców podmiotów, które są w trakcie, nie wypełniają na tę chwilę wymogu MREL, to podstawową przesłanką jest stworzenie im takich możliwości, żeby środki, które są pozyskiwane przez banki mogły być przeznaczane na odbudowę, na rekapitalizację. Bo cele są dwa związane z MREL-em, tj. możliwość pokrycia straty i rekapitalizacja banku. Zgadzamy się w pełni z argumentacją podniesioną w uzasadnieniu do przesłanki, że ten cel jest – zwłaszcza w przypadku realizowania przez fundusz, oczywiście w ostateczności, przymusowej restrukturyzacji – to są środki, bez których de facto fundusz jest pozbawiony możliwości przeprowadzenia resolution, jednocześnie bez skutków negatywnych dla interesariuszy danego podmiotu.</u>
+          <u xml:id="u-288.1" who="#ZastepcaprezesaZarzaduBFGSlawomirStawczyk">Było też pytanie jaka jest skala. Proszę wybaczyć panie i panowie posłowie, że ja nie będę operował konkretną liczbą. Mogę tylko powiedzieć, że to jest znikoma ilość i ona w żaden sposób nie spowoduje w konsekwencji wyłączenia narośnięcia, czy też zwiększenia składek po stronie pozostałych banków, które będą partycypowały w składkach na orzeczony fundusz.</u>
+          <u xml:id="u-288.2" who="#ZastepcaprezesaZarzaduBFGSlawomirStawczyk">Jeżeli są jakieś dodatkowe pytania, jestem do dyspozycji, ale to tyle na tę chwilę. Dziękuję bardzo, panie przewodniczący.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-289">
+          <u xml:id="u-289.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję. Rozumiem, że w takim razie chce jeszcze zabrać głos przedstawiciel KNF-u? Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-290">
+          <u xml:id="u-290.0" who="#ZastepcaprzewodniczacegoKNFMarcinMikolajczyk">Tak. Dziękuję, panie przewodniczący.</u>
+          <u xml:id="u-290.1" who="#ZastepcaprzewodniczacegoKNFMarcinMikolajczyk">Szanowni państwo, jeżeli chodzi wyłączenia ze składkowania podmiotów w przejściowo trudnej sytuacji, no to one są jak najbardziej racjonalne. Chcemy uwzględnić sytuację kapitałową podmiotów tak, żeby nie zwiększać ryzyka obciążenia środków deponentów w bankach. Tak więc ten przepis jest dla nas jak najbardziej słuszny, także to spojrzenie ze strony BFG. Uważamy również za wskazane uwzględnienie wymogów dotyczących MREL.</u>
+          <u xml:id="u-290.2" who="#ZastepcaprzewodniczacegoKNFMarcinMikolajczyk">Co do liczby, czy konkretnych banków, nie będę się wypowiadał, ale są to pojedyncze jednostki. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-291">
+          <u xml:id="u-291.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję za wyjaśnienie.</u>
+          <u xml:id="u-291.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Szanowni państwo, przechodzimy do art. 65. Czy są uwagi w art. 65? Nie widzę. Został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-291.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 66? Bez uwag. Został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-291.3" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 67? Bez uwag. Został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-291.4" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 68? Bez uwag. Został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-291.5" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">W art. 69 będziemy mieć poprawkę, więc gorąco proszę o przedstawienie poprawki przez posła wnioskodawcę, a później poproszę pana prezesa o krótkie zabranie głosu.</u>
+          <u xml:id="u-291.6" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-292">
+          <u xml:id="u-292.0" who="#PoselMarcinPorzucek">Dziękuję, panie przewodniczący. Poprawka ma charakter doprecyzowujący odnośnie do wakacji kredytowych. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-293">
+          <u xml:id="u-293.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Czy ze strony biura jeszcze są jakieś…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-294">
+          <u xml:id="u-294.0" who="#LegislatorWojciechBialonczyk">Nie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-295">
+          <u xml:id="u-295.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Nie ma. Panie prezesie, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-296">
+          <u xml:id="u-296.0" who="#PrezesZwiazkuBankowPolskichKrzysztofPietraszkiewicz">Panie przewodniczący, szanowni państwo, w trakcie mojej wypowiedzi padło pytanie co my proponujemy. Otóż proponujemy, by w art. 69 dodać ust. 1a w następującym brzmieniu: „Zawieszenie spłaty kredytu przysługuje konsumentowi, o ile spełniony jest następujący warunek: stosunek wydatków kredytobiorcy związanych z obsługą miesięczną raty kapitałowej i odsetkowej kredytu mieszkaniowego do miesięcznego dochodu gospodarstwa domowego kredytobiorcy przekracza 40% na dzień złożenia wniosku.” I to byłaby ta sytuacja korespondująca. Pamiętacie państwo, że z funduszu wsparcia to wielomiesięczne wsparcie jest wtedy, kiedy mamy do czynienia z 50%, a w przypadku wakacji kredytowych proponujemy, żeby określić tę wielkość na poziomie 40%. Zwracam się do wszystkich państwa, do wszystkich klubów parlamentarnych, byście państwo to wzięli na wspólne barki. To naprawdę nie jest interes banków, tylko to jest interes kraju. Wtedy mielibyśmy rzeczywiście pomoc dla klientów, działanie nie proinflacyjne, a stabilnościowe. Stąd jeszcze raz, panie przewodniczący, uprzejmie proszę o strategiczne podejście do tego. Musimy razem zbudować ten szerokorozumiany program antyinflacyjny i razem wziąć odpowiedzialność. Proszę zauważyć, naprawdę to jest dobre podejście, które uruchamiałoby wakacje dla grupy, która znajduje się w trudniejszej sytuacji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-297">
+          <u xml:id="u-297.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Uprzejmie dziękuję za wypowiedź, panie prezesie. Jeżeli któryś z klubów, jeżeli któryś z posłów podniesie temat, rozumiem, że zostanie to złożone na posiedzeniu w trakcie drugiego czytania.</u>
+          <u xml:id="u-297.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Szanowni państwo, wracamy do poprawki, która została złożona przez grupę posłów, a którą referował pan poseł Marcin Porzucek. Czy jesteśmy za tym, aby ją głosować, czy… Nie widzę sprzeciwu, w takim razie, szanowni państwo, art. 69 wraz z poprawką został rozpatrzony, przyjęty.</u>
+          <u xml:id="u-297.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 70. Czy mamy jakieś uwagi do art. 70? Nie mamy. Został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-297.3" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 71?</u>
+          <u xml:id="u-297.4" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bez uwag. Rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-297.5" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 72. I tu w art. 72 będziemy mieć poprawkę, szanowni państwo. Bardzo proszę pana posła Marcina Porzucka o przedstawienie poprawki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-298">
+          <u xml:id="u-298.0" who="#PoselMarcinPorzucek">Tak jest. Dziękuję, panie przewodniczący. Proponujemy poprawę błędu pisarskiego, jak również dodanie po wyrazie „spłaty” wyrazu „kredytu”. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-299">
+          <u xml:id="u-299.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję. Czy jest jakaś uwaga ze strony biura? Nie ma. Ze strony państwa? Nie widzę. Tym samym, szanowni państwo, art. 72 wraz z przyjętą poprawką został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-299.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 73? Nie ma uwag. Artykuł został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-299.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 74? Nie widzę uwag. Został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-299.3" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 75? Bez uwag. Został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-299.4" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 76? Bez uwag. Został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-299.5" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 77? Bez uwag. Artykuł został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-299.6" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 78? Bez uwag. Został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-299.7" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 79? Bez uwag. Został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-299.8" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 80? Bez uwag. Został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-299.9" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 81? Bez uwag. Został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-299.10" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 82. Tutaj mamy poprawkę, szanowni państwo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-300">
+          <u xml:id="u-300.0" who="#PoselMarcinPorzucek">Panie przewodniczący, poprawka ma na celu zapewnienie tożsamych zasad, na jakich nastąpi ściągnięcie dodatkowej wpłaty do Funduszu Wsparcia Kredytobiorców, do wniesienia której kredytodawcy są zobowiązani do dnia 31 grudnia 2022 r. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-301">
+          <u xml:id="u-301.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-301.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Czy są uwagi do poprawki? Nie widzę. Nie ma. W takim razie, szanowni państwo, rozpatrzyliśmy art. 82 wraz z przyjętą poprawką.</u>
+          <u xml:id="u-301.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 83? Bez uwag. Został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-301.3" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 84? Bez uwag. Został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-301.4" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Art. 85? Bez uwag. Został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-301.5" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, tym samym dobrnęliśmy do końca projektu ustawy. Proszę państwa, po rozpatrzeniu wszystkich artykułów wraz z poprawkami proponuję upoważnienie Biura Legislacyjnego do dokonania zmian o charakterze redakcyjnym, legislacyjnym i językowym stanowiącym konsekwencję poprawek przyjętych przez Komisję w trakcie procedowania projektu ustawy. Czy jest sprzeciw w stosunku do takiej propozycji? Nie ma.</u>
+          <u xml:id="u-301.6" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Wobec niezgłoszenia sprzeciwu stwierdzam jej przyjęcie.</u>
+          <u xml:id="u-301.7" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Szanowni państwo, poddaję pod głosowanie przyjęcie całości projektu ustawy, Proszę o przygotowanie możliwości głosowania.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-302">
+          <u xml:id="u-302.0" who="#PoselTeresaWargocka">No i głosują za podniesieniem inflacji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-303">
+          <u xml:id="u-303.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Boże, w nauczaniu początkowym tego nie uczą.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-304">
+          <u xml:id="u-304.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Szanowni państwo, w takim razie ogłaszam wyniki głosowania, które, co ciekawe, bo… Musicie mi państwo dać sekundę. Proszę państwa, w kwestii formalnej. Chciałbym, abyśmy powtórzyli to głosowanie, bo zostało ono otworzone, niemniej jednak nie padało pytanie kto jest za, kto jest przeciw i kto się wstrzymał. Proszę państwa, powtarzamy głosowanie za całością ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-304.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Kto jest za przyjęciem projektu ustawy w całości? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-304.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Głosowało 31 posłów: za 31, przeciw nikt nie był, nikt się nie wstrzymał. Tym samym, szanowni państwo, jednogłośnie przyjęliśmy projekt ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-304.3" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, przechodzimy do wyboru posła sprawozdawcy Komisji. Na sprawozdawcę naszej Komisji chciałbym zaproponować osobę pana posła Marcina Porzucka.</u>
+          <u xml:id="u-304.4" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Czy jest akceptacja dla tej propozycji?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-305">
+          <u xml:id="u-305.0" who="#Gloszsali">Jest.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-306">
+          <u xml:id="u-306.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Jest. Tym samym stwierdzam, że Komisja wybrała posła Marcina Porzucka na sprawozdawcę Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-306.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny posiedzenia Komisji. Zamykam posiedzenie, serdecznie państwu dziękując za dzisiejszą pracę.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00300-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00300-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..c06de55
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00300-01/header.xml
@@ -0,0 +1,103 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-fpbxx-00300-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Finansów Publicznych /nr 300/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Finansów Publicznych /nr 300/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#FPB">300</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-09</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="DyrektorDepartamentuBudzetuiFinansowMinisterstwaRozwojuiTechnologiiBozenaPleczeluk" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Departamentu Budżetu i Finansów Ministerstwa Rozwoju i Technologii Bożena Pleczeluk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="Gloszsali" role="speaker">
+        <persName>Głos z sali</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="LegislatorWojciechBialonczyk" role="speaker">
+        <persName>Legislator Wojciech Białończyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="LegislatorzBiuraLegislacyjnegoWojciechBialonczyk" role="speaker">
+        <persName>Legislator z Biura Legislacyjnego Wojciech Białończyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwMFPiotrPatkowski" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w MF Piotr Patkowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwMinisterstwieFinansowPiotrPatkowski" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów Piotr Patkowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselAndrzejSzlachta" role="speaker">
+        <persName>Poseł Andrzej Szlachta</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselCzeslawSiekierski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Czesław Siekierski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselDariaGosekPopiolek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Daria Gosek-Popiołek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselDariuszWieczorek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Dariusz Wieczorek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselGabrielaMaslowska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Gabriela Masłowska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselIzabelaLeszczyna" role="speaker">
+        <persName>Poseł Izabela Leszczyna</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselJacekProtasiewicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jacek Protasiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselJaroslawUrbaniak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jarosław Urbaniak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselKrystynaSkowronska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Krystyna Skowrońska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselMarcinPorzucek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Marcin Porzucek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselMonikaWielichowska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Monika Wielichowska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselTadeuszCymanski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Tadeusz Cymański</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselWojciechSaluga" role="speaker">
+        <persName>Poseł Wojciech Saługa</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Andrzej Kosztowniak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMFArturSobon" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w MF Artur Soboń</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiOlgaSemeniuk" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii Olga Semeniuk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMRiTOlgaSemeniuk" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w MRiT Olga Semeniuk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="ZastepcadyrektoraDepartamentuFinansowoKsiegowegoPolskiejAgencjiRozwojuPrzedsiebiorczosciMarzenaJanasz" role="speaker">
+        <persName>Zastępca dyrektora Departamentu Finansowo-Księgowego Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości Marzena Janasz</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="FPB" role="committee">
+        <orgName>Komisja Finansów Publicznych</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00300-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00300-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..5552a10
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00300-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,805 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Dzień dobry. Witam państwa bardzo serdecznie na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych. Szanowni państwo, bardzo proszę o wyciszenie rozmów. Rozpoczynamy posiedzenie Komisji Finansów. Otwieram posiedzenie Komisji Finansów. Stwierdzam kworum.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Porządek dzienny dzisiejszego posiedzenia przewiduje 3 punkty. Punkt pierwszy – zaopiniowanie wniosku ministra rozwoju i technologii w sprawie zmian planu finansowego Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości na 2022 rok. Punkt drugi – rozpatrzenie poprawek zgłoszonych w czasie drugiego czytania do projektu ustawy o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom (druki nr 2269 i 2318). W punkcie trzecim będziemy rozpatrywać uchwałę Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (druk nr 2333).</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Szanowni państwo, zanim to nastąpi, pozwolę sobie powitać gości na dzisiejszym posiedzeniu Komisji. Witam bardzo serdecznie panią minister Olgę Semeniuk, sekretarza stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii. Dzień dobry, pani minister. Witam serdecznie panią wraz ze współpracownikami, bo zakładam, że jest również grono współpracowników.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Witam również bardzo serdecznie pana ministra Artura Sobonia, sekretarza stanu w Ministerstwie Finansów. Dzień dobry, panie ministrze. Równie gorąco witam pana Piotra Patkowskiego, podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów. Witam panów serdecznie.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Gorąco witam Sławomira Stawczyka, zastępcę prezesa zarządu Bankowego Funduszu Gwarancyjnego. Dzień dobry, panie prezesie. Witam gorąco pana Dariusza Budrowskiego, prezesa Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości. Witam pana Marcina Mikołajczyka, zastępcę przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego. Witam serdecznie wszystkich państwa oraz osoby, które przybyły z państwem na dzisiejsze posiedzenie Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, chciałem zapytać, czy są uwagi do porządku dzisiejszego posiedzenia Komisji. Nie słyszę, nie widzę. Tym samym stwierdzam przyjęcie porządku dziennego dzisiejszego posiedzenia Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Przechodzimy do realizacji punktu pierwszego porządku dziennego. Proszę o przedstawienie wniosku ministra rozwoju i technologii w sprawie zmian planu finansowego Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości na 2022 rok.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Szanowni państwo, pozwolę sobie tradycyjnie przypomnieć, że w tej sali jest taka akustyka, że jak jedna osoba mówi, to jesteśmy w stanie się słyszeć. Jeżeli mówi więcej niż jedna osoba, to mamy problem ze zrozumieniem osoby wypowiadającej się. Gorąco proszę, abyśmy mieli to na uwadze.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo proszę, pani minister.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiOlgaSemeniuk">Szanowny panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, szanowni państwo, chciałabym dzisiaj omówić zmiany planu finansowego Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości na rok 2022. Wnioskowane zmiany nie wymagają zapewnienia dodatkowych środków dla Agencji, lecz są efektem zagwarantowanych już środków w ramach podpisanych umów lub też środków znajdujących się już w posiadaniu Agencji. Z uwagi na to, że materiały w tej sprawie zostały już państwu wcześniej przesłane na adres Komisji, proszę pozwolić, że pominę kwestię szczegółowego przytoczenia kwot dotyczących zwiększenia lub zmniejszenia środków. Nadmienię tylko, że w związku z tym w układzie memoriałowym w planie Agencji przychody oraz koszty uległy zwiększeniu o kwotę 17 mln 392 tys. złotych – do kwoty 298 mln 802 tys. złotych. W układzie kasowym dochody uległy zwiększeniu o kwotę 27 mln 827 tys. – do kwoty 273 mln 537 tys. złotych. Wydatki zostały pomniejszone o kwotę 38 mln 395 tys. – do kwoty 284 mln 105 tys.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiOlgaSemeniuk">Po stronie przychodów zmiany dotyczą m.in. wzrostu dotacji i subwencji z budżetu państwa na kwotę 17 mln 232 tys. Po stronie kosztów zmiany dotyczą wzrostu pozycji „Wynagrodzenia bezosobowe” o kwotę 2 mln 721 tys. złotych czy wzrostu środków przekazanych innym podmiotom o 14 mln 963 tys. Została również zmniejszona pozycja „Materiały i energia” – o 700 tys. złotych. Stan środków pieniężnych zmniejsza się o 10 mln 568 tys., co stanowi również różnicę o tej samej kwocie między dochodami i wydatkami. Jednocześnie informuję, że w związku z opinią ministra finansów dokonano usunięcia błędu rachunkowego w części A planu, w pozycji 10.1 – „Środki obrotowe, w tym polegające na korekcie kwoty” – z 99 mln 215 tys. na 88 mln 647 tys.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiOlgaSemeniuk">Bardzo dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Szanowni państwo, o głos poprosiła pani przewodnicząca Krystyna Skowrońska. Bardzo proszę, pani przewodnicząca.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Szanowny panie przewodniczący, panie i panowie posłowie z Komisji, poprosiłam o głos, ponieważ kilka rzeczy wymaga wyjaśnienia. Po pierwsze – tryb. Resort rozwoju i technologii zwraca się do ministra finansów 26 maja, resort wydaje swoją opinię 7 czerwca. Oznacza to, że w resorcie czytają to 2 tygodnie albo przynajmniej 10 dni. My otrzymujemy to dzisiaj – z dnia na dzień – do zaopiniowania. Otrzymaliśmy tę informację praktycznie przed chwilą, łącznie z opinią ministra. Do pana przewodniczącego – jeżeli stawiamy taki wniosek… Ja przedstawiłam wniosek, że zgoda, nie będziemy przeszkadzać. Moglibyśmy przecież wnioskować, żeby dano nam więcej czasu na przeczytanie. Chodzi też o odpowiedzialność. Mamy przykład bardzo wielu funduszy i przekazywania materiałów z dnia na dzień. Wtedy nie możemy ich spokojnie przeczytać. Tak było w przypadku Pegasusa. To jest przykład z Komisji Finansów, który przytaczam jako akademicki przykład sytuacji, w której Komisja nie jest poinformowana i podejmuje decyzję, nie posiadając pełnych informacji. To po pierwsze. Na przyszłość uprzejmie proszę, żeby termin pozostawiał czas na spokojne przeczytanie materiałów.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PoselKrystynaSkowronska">Kolejna na rzecz też jest jeszcze w ramach wstępu. Poza planowanymi przez resort zmianami planu finansowego nie otrzymaliśmy nigdy informacji, jak państwo zaksięgowali stratę na „Polskich szwalniach” w Stalowej Woli. To było 200 mln złotych. Interesuje nas ten przykład. On po prostu pokaże, jak państwo wydatkują pieniądze. Chciałabym otrzymać na piśmie odpowiedź na pytanie, jak wygląda księgowanie i jak zakończyła się sprawa „Polskich szwalni”. Ta sprawa interesowała panie i panów posłów w tamtej kadencji. Ile pieniędzy odzyskano z tego przedsięwzięcia i w jaki sposób to zrobiono? Ile ostatecznie wynosiła strata i w jaki sposób ją zaksięgowano? Mam nadzieję, że skoro pani minister rzetelnie przedstawiała nam informację, to otrzymamy odpowiedź na te pytania.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PoselKrystynaSkowronska">Teraz odnośnie do dzisiejszego tematu. Mówimy o przesunięciach, więc chciałabym poprosić o uzasadnienie przynajmniej kilku z nich. W pozycji pierwszej uzasadnienia korekty mamy m.in. wskazanie o przesunięciu kwoty 17 mln złotych dotacji i subwencji. Kiedy zapadła decyzja dotycząca dotacji i subwencji z budżetu państwa? Jaka to jest decyzja, o co państwo zabiegali i na co będą przeznaczone te środki?</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PoselKrystynaSkowronska">W przypadku otrzymania środków, czyli – jak na warunki Komisji – skromnych 2 mln, piszą państwo o grancie. Możemy do tego przejść. Jednak państwo przewidują tu zwiększenie kosztów realizacji zadań o 14 mln złotych oraz jednocześnie zwiększenie wydatków na realizację zadań o 26 mln. Ostatecznie wychodzą 42 mln złotych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Szanowni państwo, bardzo proszę o uspokojenie rozmów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Prosiłabym o wyjaśnienie.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PoselKrystynaSkowronska">Państwo zwiększają wynagrodzenia bezosobowe o 3 mln złotych, dokładnie 3 mln 200 tys. złotych. Chciałabym zapytać, na jakie…</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PoselKrystynaSkowronska">Można, panie przewodniczący?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Szanowni państwo, jeszcze raz proszę o wyciszenie rozmów. Ta sala niestety jest taka, jaka jest. Będziemy mieć problem, żeby wzajemnie się słyszeć, rozmawiając ze sobą.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Państwo zwiększają wynagrodzenia bezosobowe o 3 mln 200 tys. złotych. O 9 mln zwiększają się pozostałe wydatki. Poprosilibyśmy o informację, na co przewidziane są te pozostałe wydatki, to zwiększenie o 9 mln złotych do kwoty 37 mln złotych.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PoselKrystynaSkowronska">Główne pytanie jest o to, jak zaksięgowali państwo stratę na „Polskich szwalniach” i jakie jest tego uzasadnienie. Jeżeli jest to możliwe, proszę dzisiaj o ogólną odpowiedź na pytanie o podejmowane działania dotyczące tego, co działo się w PARP w związku z „Polskimi szwalniami”.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Dziękuję za wypowiedź.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#SekretarzstanuwMRiTOlgaSemeniuk">Można?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Pani minister, pozwolę sobie jeszcze udzielić głosu posłom. Z tego, co widzę, są jeszcze dwa zgłoszenia.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Pan poseł Dariusz Wieczorek, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PoselDariuszWieczorek">Panie przewodniczący, mam pytanie do pani minister. Pani minister finansów powiedziała chyba wczoraj czy przedwczoraj, że inflacja powoduje, że trzeba będzie bardzo uważnie przyglądać się wydatkom budżetowym i je ograniczać. Państwo, mówiąc krótko, tą korektą powodują, że będzie wydawane więcej środków finansowych. Proszę mi powiedzieć, jaka jest w tym kontekście polityka prowadzona przez rząd? Jaki jest nadzór nad agencjami? Z tego planu wynika, że stan środków pieniężnych na koniec roku to kwota 78 mln złotych. Rozumiem, że agencja ma jakieś zobowiązania przechodzące pewnie na następny rok. Natomiast w ustawie budżetowej wolne środki – depozyty overnight – są na poziomie 21,5 mln złotych. Proszę mi powiedzieć, jaki jest w ogóle sens i cel trzymania na koncie Agencji środków finansowych na takim poziomie. Mówiąc krótko, jest to uszczuplanie budżetu państwa, bo państwo dają dotację z budżetu w kwocie 17 mln. Po co, skoro ta firma ma środki finansowe? Dotyczy to również innych agencji, żeby była jasność. Na kontach agencji jest parę miliardów. Jeżeli mamy zaciskać pasa, to trzeba chyba zacząć od siebie.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PoselDariuszWieczorek">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę o zabranie głosu pana posła Czesława Siekierskiego. Bardzo proszę, panie pośle.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PoselCzeslawSiekierski">Mam taką refleksję i prośbę, żeby nie prezentować samych liczb. Prosiłbym o przedstawianie także trochę głębszego uzasadnienia merytorycznego. Co jest przyczyną zmian? Czego nie zaplanowaliście na etapie przygotowania budżetu? To po pierwsze. Myślę, panie przewodniczący, że jest to ogólna refleksja. Jest dzisiaj bardzo szeroko reprezentowana strona rządowa, więc powiem, że państwo często prezentują dane do drugiego miejsca po przecinku, które po prostu nie zawsze mają sens, nie zawsze są potrzebne. Apelowałbym, żeby towarzyszyły temu jednak uzasadnienia merytoryczne dotyczące danego problemu. Będzie to szczególnie ważne, kiedy będziemy omawiali realizację budżetu za rok 2021. Czasami mam wrażenie, że chcecie nas zamulić liczbami. Nam chodzi o sedno, o merytorykę – co jest przyczyną? Co było problemem? To pozwoli nam na głębsze spojrzenie na problem.</u>
+          <u xml:id="u-14.1" who="#PoselCzeslawSiekierski">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-15.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo proszę, pani minister.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#SekretarzstanuwMRiTOlgaSemeniuk">Szanowny panie przewodniczący, Wysoka Komisja, szanowni państwo, odniosę się do pytań, które zadała pani przewodnicząca Skowrońska. Po pierwsze, jest u nas harmonogram wysyłania pisma równolegle do Ministerstwa Finansów i do państwa. Jeżeli pani przewodnicząca i pan przewodniczący pozwolą, to za chwileczkę przedstawi to pani dyrektor Pleczeluk z biura finansowego ministerstwa. Dziękujemy jednak za tę sugestię, na pewno w przyszłości będziemy jeszcze bardziej hermetycznie dbać o czasowość.</u>
+          <u xml:id="u-16.1" who="#SekretarzstanuwMRiTOlgaSemeniuk">Pani przewodnicząca, jeżeli chodzi o projekt „Polskie szwalnie”, to czym innym jest Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości, a czym innym Agencja Rozwoju Przemysłu. Projekt „Polskie szwalnie” był prowadzony przez Agencję Rozwoju Przemysłu. Ministerstwo Rozwoju i Technologii nie księgowało żadnych środków finansowych. Wszystkie umowy pomiędzy ARP a firmami wchodzącymi do projektu „Polskie szwalnie” były zawierane poza ministerstwami rozwoju i finansów. Odpowiem więc krótko na pani pytanie – żadne środki finansowe na ten cel nie były księgowane za pośrednictwem Ministerstwa Rozwoju i Technologii. Jeszcze raz podkreślam, że PARP jest czym innym niż ARP. Ten projekt realizowała Agencja Rozwoju Przemysłu.</u>
+          <u xml:id="u-16.2" who="#SekretarzstanuwMRiTOlgaSemeniuk">Jeżeli chodzi o kolejne pytanie, czyli o zwiększenie środków finansowych...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Szanowni państwo, jeszcze raz gorąco proszę. Zapewne chcielibyśmy wszyscy wysłuchać wypowiedzi pani minister. Ja z pewnością chciałbym ją usłyszeć, więc gorąco proszę, abyśmy uciszyli rozmowy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#SekretarzstanuwMRiTOlgaSemeniuk">Być może nie zostałam dobrze usłyszana. Jedna osoba stwierdziła tutaj, że zwiększamy środki finansowe przy pędzącej inflacji. Szanowni państwo, na początku wypowiedzi podkreśliłam, że planowane zmiany nie wymagają zapewnienia dodatkowych środków dla Agencji. Robimy jedynie przesunięcia.</u>
+          <u xml:id="u-18.1" who="#SekretarzstanuwMRiTOlgaSemeniuk">Teraz odpowiem na czwarte pytanie, pytanie pana posła. Chciałabym prosić o możliwość zabrania głosu przez przedstawicieli Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości, aby mogli opowiedzieć, jakie konkretnie cele stoją za przedstawionymi liczbami.</u>
+          <u xml:id="u-18.2" who="#SekretarzstanuwMRiTOlgaSemeniuk">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo proszę.</u>
+          <u xml:id="u-19.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Jeszcze raz państwa proszę…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Panie przewodniczący, można ad vocem?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Nie, nie można.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Przecież pani minister nie odpowiedziała na żadne pytanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Nie można ad vocem, pani przewodnicząca.</u>
+          <u xml:id="u-23.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, mam gorącą prośbę, żebyśmy uciszyli rozmowy. Jeśli będę prosił trzy razy na minutę, to chyba nic to nie zmieni. Czy naprawdę nie można wziąć tego pod uwagę? Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-23.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo proszę o zabranie głosu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuFinansowoKsiegowegoPolskiejAgencjiRozwojuPrzedsiebiorczosciMarzenaJanasz">Dzień dobry. Odpowiem na pytanie o zwiększenie o 17 mln w zakresie przychodów. To odnosi się też bezpośrednio do dochodów. Wynika to z zaakceptowanych programów. Chodzi m.in. o program COSME, który uchwałą Rady Ministrów 7 grudnia 2021 r. został zatwierdzony do realizacji. W tym roku podpisaliśmy umowę z Ministerstwem Rozwoju i Technologii. W związku z tym nie było możliwości zgłosić tej kwoty do planu finansowego. Zgłaszamy ją teraz, żeby móc realizować projekt i wydać te środki. Podobnie jest z programem „Inteligentny rozwój”. Jest to promocja gospodarki w oparciu o polskie marki produktowe. W tym roku dostaniemy więcej ze względu na to, że w poprzednich latach nie była możliwa realizacja tego projektu przez pandemię COVID. Jest to program, w którym realizujemy głównie targi i konferencje, a niestety w ostatnim okresie nie było to możliwe. W tym roku zrealizujemy już ten projekt – właśnie na ten cel zostały przeznaczone omawiane środki.</u>
+          <u xml:id="u-24.1" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuFinansowoKsiegowegoPolskiejAgencjiRozwojuPrzedsiebiorczosciMarzenaJanasz">W te 17 mln wchodzi jeszcze jedna kwota, którą dostaliśmy na pomoc techniczną, czyli program do obsługi programu „Bony na cyfryzację”. W tym przypadku również dopiero pod koniec 2021 r. ustaliliśmy kwotę, którą dostaniemy od ministerstwa w 2022 r. Ta kwota była o 2 mln większa, niż zakładano w 2021 r. na etapie tworzenia planu. Wynikało to z tego, że ustalono po prostu, że w 2022 r. dostaniemy więcej, a w 2023 r. – mniej. Jest to spowodowane tym, że w tym roku jest kumulacja prac związanych z projektem. To wszystko przekłada się bezpośrednio na pozycję „Dochody”. Tutaj dochodzi też grant COSME, na który również dopiero w tym roku podpisaliśmy umowę z Komisją Europejską i który już otrzymaliśmy na nasz rachunek.</u>
+          <u xml:id="u-24.2" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuFinansowoKsiegowegoPolskiejAgencjiRozwojuPrzedsiebiorczosciMarzenaJanasz">Tak naprawdę zwiększenie zarówno przychodów, jak i dochodów, wynika z podpisania umów i zapewnienia nam środków na finansowanie programów. Tylko program „Robogrant” będzie finansowany ze środków własnych, które mamy na rachunku. W tym roku razem z Ministerstwem Rozwoju i Technologii podjęliśmy decyzję o realizacji tego programu. Przygotowujemy się do niego. Będziemy go uruchamiać, jak tylko dostaniemy zgodę w postaci zatwierdzonego programu finansowego. Tak jak mówię, wszystkie zmiany wynikają z tego, że na etapie tworzenia planu nie mieliśmy wiedzy, nie mieliśmy podpisanych umów i zagwarantowanych kwot, które można by wpisać do planu. Tak jest dopiero teraz. Dzięki temu możemy wprowadzić zmiany korektą i tym samym umożliwić nam bieżącą realizację zadań w tym roku.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Dziękuję serdecznie.</u>
+          <u xml:id="u-25.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo proszę jeszcze o uzupełnienie. Gorąco proszę o przedstawienie się i odpowiedź.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#DyrektorDepartamentuBudzetuiFinansowMinisterstwaRozwojuiTechnologiiBozenaPleczeluk">Dzień dobry, szanowny panie przewodniczący. Bożena Pleczeluk, dyrektor Departamentu Budżetu.</u>
+          <u xml:id="u-26.1" who="#DyrektorDepartamentuBudzetuiFinansowMinisterstwaRozwojuiTechnologiiBozenaPleczeluk">Materiał – czyli plan, omówienie i zmiany w planie – został wysłany Komisji 26 maja. 7 czerwca dosłaliśmy tylko opinię Ministerstwa Finansów. Opóźnienie nie leży po naszej stronie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-27">
+          <u xml:id="u-27.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Można?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-28">
+          <u xml:id="u-28.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Tak, bardzo proszę. Tylko zostawmy już może te daty, pani przewodnicząca. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-29">
+          <u xml:id="u-29.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Jedna rzecz pozostaje do wyjaśnienia. Doskonale wiem, że teraz jesteśmy przy PARP, ale korzystając z obecności pani minister, zadałam pytanie o „Polskie szwalnie”, które leżą w gestii ARP. Zmieniał się nadzór nad Agencją Rozwoju Przemysłu. Rozumiem, że przy każdych zmianach trzeba poszukać, jak zmienia się przyporządkowanie. Jednak korzystam z obecności pani minister, żeby poprosić o przekazanie. Jeśli nie leży to w pani gestii, to oczekuję odpowiedzi, że tak jest. Wtedy będzie OK.</u>
+          <u xml:id="u-29.1" who="#PoselKrystynaSkowronska">Co do dat, to tylko powiem tak organizacyjnie, nie będę przedłużać. Przez pana przewodniczącego otrzymujmy wniosek wraz z opinią Ministerstwa Finansów. Co z tego, że moglibyśmy otrzymać wniosek bez opinii Ministerstwa Finansów? Czytamy łącznie. Ten wniosek również powinien się zmieścić w dacie. Do pana przewodniczącego i do nas wszystkich z Komisji nie powinno to wpłynąć z dnia na dzień albo przy wejściu na Komisję. Powinniśmy mieć przynajmniej 24 godziny na przeczytanie i przygotowanie się.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-30">
+          <u xml:id="u-30.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Serdecznie dziękuję, zatem…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-31">
+          <u xml:id="u-31.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Nie czynię z tego problemu, proszę tylko na przyszłość.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-32">
+          <u xml:id="u-32.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Serdecznie dziękuję za tę uwagę, pani przewodnicząca.</u>
+          <u xml:id="u-32.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Chciałbym zatem zapytać, czy są jeszcze jakieś głosy w tej dyskusji. Nie widzę. Tym samym zamykamy dyskusję. Proszę państwa, pozwolę sobie zaproponować opinię nr 168 Komisji Finansów Publicznych do ministra rozwoju i technologii w sprawie zmian w planie finansowym Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości uchwaloną na posiedzeniu dnia 9 czerwca 2022 r.</u>
+          <u xml:id="u-32.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Komisja Finansów Publicznych dnia 9 czerwca 2022 r. rozpatrzyła wniosek ministra rozwoju i technologii z dnia 26 maja 2022 r. dotyczący zmian w planie finansowym Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości na 2022 r. Komisja Finansów Publicznych zgodnie z art. 21 ust. 5 ustawy o finansach publicznych pozytywnie opiniuje propozycję zmiany w planie finansowym Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości na 2022 r. przedstawiony we wniosku.</u>
+          <u xml:id="u-32.3" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, czy są jakieś uwagi do tej opinii? Nie widzę. Stwierdzam tym samym, że Komisja przyjęła powyższą opinię.</u>
+          <u xml:id="u-32.4" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, przystępujemy zatem do realizacji drugiego punktu porządku dziennego. Dnia 8 czerwca bieżącego roku na posiedzeniu plenarnym Sejmu odbyło się drugie czytanie projektu ustawy o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom (druki nr 2269 i 2318). W czasie drugiego czytania zgłoszono 10 poprawek. Sejm skierował projekt ustawy wraz z poprawkami do Komisji w celu przygotowania dodatkowego sprawozdania. Rozpatrzenie poprawek będzie się odbywało w następującym porządku: ewentualne uzupełnienie posła zgłaszającego poprawkę, odniesienie się do niej przez stronę rządową, ewentualne uwagi przedstawicieli Biura Legislacyjnego i ewentualne głosowanie, jeżeli zajdzie taka potrzeba. Czy jest sprzeciw wobec powyższej propozycji rozpatrywania poprawek? Wobec niezgłoszenia sprzeciwu, stwierdzam przyjęcie sposobu rozpatrywania poprawek.</u>
+          <u xml:id="u-32.5" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Przystępujemy do rozpatrywania poprawek zgłoszonych w trakcie drugiego czytania. Proszę państwa, bardzo proszę o przedstawienie. Zakładam, że wszyscy mamy przed sobą druki z poprawkami do projektu ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-32.6" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo proszę Polskę 2050 o krótkie, bardzo zwięzłe przedstawienie poprawki, którą zgłoszono po art. 43.</u>
+          <u xml:id="u-32.7" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Poseł Paulina Hennig-Kloska (Polska 2050):</u>
+          <u xml:id="u-32.8" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Panie przewodniczący, pozwolę sobie uzasadnić tę poprawkę, chociaż myślę, że w zasadzie nie wymaga ona uzasadnienia. Dzisiaj oprocentowanie depozytów nie uwzględnia i nie odzwierciedla rzeczywistej utraty wartości pieniądza w czasie wynikającej z bardzo wysokiej inflacji. Inflację mamy dzisiaj na poziomie blisko 14%, zaś depozyty w instytucjach finansowych sięgają raptem 5 pp. W dodatku to oprocentowanie można uzyskać zwykle tylko i wyłącznie dla nowych środków. Zazwyczaj trzeba się nieźle nażonglować pieniędzmi między instytucjami finansowymi, żeby załapać się na taką promocję. Osoby lokujące swoje wieloletnie oszczędności uzyskają wzrost wartości pieniędzy w niewielkim zakresie, nieadekwatnym w stosunku do inflacji. Chcielibyśmy, żeby państwo nie obciążało dodatkowo tych depozytów podatkiem. Jak wiemy, wszystkie depozyty w Polsce są oprocentowane tzw. podatkiem Belki w wysokości 19%. Wychodzimy z założenia, że państwo nie powinno jeszcze bardziej dołować oszczędności obywateli. To są bardzo często oszczędności emerytalne, oszczędności na czarną godzinę. Służą niejednokrotnie ludziom chorym czy w starszym wieku, kiedy potrzeba na prywatnego lekarza, prywatny zabieg, operację albo kurację. Premier bardzo skrzętnie uciekł ze swoimi oszczędnościami w obligacje. Nie każdy obywatel znalazł taki sposób, więc trzymał pieniądze na kontach oszczędnościowych. Nie ma powodu, aby państwo dzisiaj jeszcze bardziej dołowało i tak skromne oprocentowanie, które występuje przy depozytach.</u>
+          <u xml:id="u-32.9" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-32.10" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-32.11" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Panie mecenasie, bardzo proszę o głos.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-33">
+          <u xml:id="u-33.0" who="#LegislatorzBiuraLegislacyjnegoWojciechBialonczyk">Panie przewodniczący, szanowni państwo, Biuro Legislacyjne sporządziło zestawienie poprawek zgłoszonych w drugim czytaniu zgodnie z treścią zaproponowaną w oryginałach. Jednak należy tutaj zauważyć, że poprawka pierwsza jest treściowo tożsama z poprawką dziewiątą, zgłoszoną przez klub parlamentarny Koalicji Polskiej. Dalej idąca jest z kolei poprawka ósma, również zgłaszana przez klub parlamentarny Koalicji Polskiej. Ona dotyczy uchylenia całego art. 30a. W związku z tym wydaje się, że należałoby dokonać korekty w poprawce ósmej i dziewiątej. Dodawany przepis zawierający nowelizację ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych powinien być zamieszczony jako art. 43a, tak jak proponuje Klub Parlamentarny Polska 2050. Nie powinien to być art. 72a, bo nie w tamtym miejscu w ustawie powinny zostać zamieszczone te przepisy, gdyby zostały przyjęte. Stąd też, jeżeli zgodzą się na to państwo posłowie z Klubu Parlamentarnego Koalicji Polskiej, to Biuro Legislacyjne w dodatkowym sprawozdaniu dokonałoby korekty poprawek. Korekta polegałaby na tym, że dodawane przepisy oznaczone zostałyby nie jako art. 72a, tylko 43a. W związku z tym najpierw powinna być rozpatrywana poprawka ósma, która w dodatkowym sprawozdaniu po korekcie byłaby poprawką pierwszą. Następnie rozpatrywana by była poprawka pierwsza i dziewiąta – jako jedna poprawka zgłoszona przez dwa kluby niezależnie od siebie.</u>
+          <u xml:id="u-33.1" who="#LegislatorzBiuraLegislacyjnegoWojciechBialonczyk">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-34">
+          <u xml:id="u-34.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Rozumiem, panie mecenasie, że gdyby głosowana jako pierwsza poprawka ósma została przegłosowana, to konsumowałaby zarówno pierwszą, jak i dziewiątą?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-35">
+          <u xml:id="u-35.0" who="#LegislatorWojciechBialonczyk">Gdyby miała pozytywną opinię Komisji, to poprawki pierwsza i dziewiąta miałyby automatycznie opinię negatywną.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-36">
+          <u xml:id="u-36.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">OK.</u>
+          <u xml:id="u-36.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, nie pozostaje nam nic innego, niż uwzględnić tę sugestię Biura Legislacyjnego. Rozumiem, że w takim razie będziemy rozpatrywać poprawkę ósmą w naszym zestawieniu jako poprawkę pierwszą. Czy w takim razie Koalicja Polska chce się jeszcze odnieść do poprawki, która w naszym zestawieniu ma nr 8?</u>
+          <u xml:id="u-36.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo proszę. Pan poseł Jacek Protasiewicz. Bardzo proszę, panie pośle.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-37">
+          <u xml:id="u-37.0" who="#PoselJacekProtasiewicz">Powiem bardzo krótko. Popieram argumenty, które przytoczyła pani poseł Hennig-Kloska. Chciałbym tylko powiedzieć, że jesteśmy za tym, żeby zyski z oszczędności Polaków – pochodzące zarówno z lokat bankowych, jak i inwestycji na giełdzie oraz gier losowych – w aktualnej sytuacji zwolnić z podatku, likwidując podatek Belki.</u>
+          <u xml:id="u-37.1" who="#PoselJacekProtasiewicz">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-38">
+          <u xml:id="u-38.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Dziękuję serdecznie.</u>
+          <u xml:id="u-38.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Panie mecenasie, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-39">
+          <u xml:id="u-39.0" who="#LegislatorWojciechBialonczyk">Panie przewodniczący, rozumiem, że państwo autorzy poprawki zgadzają się na korektę legislacyjną, czyli zamieszczenie tych przepisów jako art. 43a, a nie 72a? Wtedy zostaną umieszczone w grupie przepisów zmieniających, a nie przejściowych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-40">
+          <u xml:id="u-40.0" who="#PoselJacekProtasiewicz">Tak.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-41">
+          <u xml:id="u-41.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Szanowni państwo, w takim razie mam gorącą prośbę do przedstawicieli rządu o ustosunkowanie się do poprawki, która w naszym zestawieniu jest poprawką ósmą, a będziemy nad nią głosować jako pierwszą.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-42">
+          <u xml:id="u-42.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieFinansowPiotrPatkowski">Stanowisko negatywne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-43">
+          <u xml:id="u-43.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, w takim razie przechodzimy do głosowania. Mamy minutkę przerwy na wydanie zastępczej karty. Nawet nie minutkę, dosłownie chwileczkę. Przerwa jest krótsza.</u>
+          <u xml:id="u-43.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Przechodzimy do głosowania nad poprawką o nr. 8 w naszym zestawieniu, nad którą będziemy głosowali jako pierwszą. Przypominam jeszcze raz. Możemy zaczynać?</u>
+          <u xml:id="u-43.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Kto jest za przyjęciem poprawki nr 8 autorstwa Koalicji Polskiej? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-43.3" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-43.4" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Głosowało 49 posłów. Za – 21, przeciw było 28. Nikt się nie wstrzymał. Tym samym poprawka nr 8 nie uzyskała aprobaty Komisji Finansów Publicznych.</u>
+          <u xml:id="u-43.5" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Szanowni państwo, przechodzimy tym samym do poprawek pierwszej i dziewiątej. Jak rozumiem, będziemy nad nimi głosowali łącznie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-44">
+          <u xml:id="u-44.0" who="#LegislatorWojciechBialonczyk">Tak, bo w dodatkowym sprawozdaniu będzie to zamieszczone jako jedna poprawka z dwoma autorami.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-45">
+          <u xml:id="u-45.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Czyli głosujemy ją łącznie, panie mecenasie?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-46">
+          <u xml:id="u-46.0" who="#LegislatorWojciechBialonczyk">Tak.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-47">
+          <u xml:id="u-47.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, w takim razie proszę o stanowisko rządu do poprawki nr 1 i 9.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-48">
+          <u xml:id="u-48.0" who="#PodsekretarzstanuwMFPiotrPatkowski">Negatywne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-49">
+          <u xml:id="u-49.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Szanowni państwo, przechodzimy do głosowania. Kto jest za przyjęciem poprawki nr 1 i 9? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-49.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-49.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Głosowało 48 posłów. Za – 20, przeciw było 28 posłów. Nikt się nie wstrzymał. Tym samym poprawki nr 1 i 9 nie uzyskały akceptacji Komisji Finansów Publicznych.</u>
+          <u xml:id="u-49.3" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Przechodzimy do poprawki nr 2. Proszę o krótkie przedstawienie ze strony Koalicji Polskiej. Bardzo proszę.</u>
+          <u xml:id="u-49.4" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Poseł Paulina Hennig-Kloska (Polska 2050):</u>
+          <u xml:id="u-49.5" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Z tego, co widzę, to jest to chyba nasza poprawka, panie przewodniczący.</u>
+          <u xml:id="u-49.6" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo przepraszam, to poprawka Polski 2050.</u>
+          <u xml:id="u-49.7" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo proszę.</u>
+          <u xml:id="u-49.8" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Poseł Paulina Hennig-Kloska (Polska 2050):</u>
+          <u xml:id="u-49.9" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Szanowni państwo, to jest poprawka, o której mówię od czasu podkomisji. Trochę inaczej osadza w rzeczywistości wakacje kredytowe. Chcemy, by miały szerszy zakres. Jest to rozwiązanie alternatywne do tego, które zaproponował rząd. Nasze wakacje kredytowe nie kasują tych, które są w ustawie. Proponujemy wprowadzenie tego alternatywnie, jako opcji wyboru.</u>
+          <u xml:id="u-49.10" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, proszę o wyciszenie rozmów, dobrze? Bardzo proszę o wyciszenie rozmów.</u>
+          <u xml:id="u-49.11" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Poseł Paulina Hennig-Kloska (Polska 2050):</u>
+          <u xml:id="u-49.12" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Według tej formuły proponujemy, żeby osoby o najniższych dochodach, znajdujące się w najtrudniejszej sytuacji czy też osoby, które utraciły pracę albo ich rata przewyższa 50% dochodów etc... Wielokrotnie prezentowałam już te warunki. Chcemy, żeby te osoby mogły ciągiem skorzystać z wakacji kredytowych. W takich gospodarstwach domowych, które straciły możliwość wypłacalności, ponieważ jedna z dorosłych osób albo główny kredytobiorca stracili pracę i dochody, zwolnienie z zapłacenia raty w jednym miesiącu na trzy nie uratuje sytuacji rodziny. Nie pomoże im to stanąć na nogi. Jest to rozwiązanie, które może wspierać budżet domowy. Nie będzie jednak efektywne w rodzinach, które wpadły w spiralę niewypłacalności z powodu wzrostu odsetek i wskaźników referencyjnych lub np. wzrostu kosztów życia albo utraty pracy.</u>
+          <u xml:id="u-49.13" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę szanowną Komisję o pozytywne rozpatrzenie tej poprawki.</u>
+          <u xml:id="u-49.14" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-49.15" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Pan przewodniczący Tadeusz Cymański. Bardzo proszę, panie przewodniczący.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-50">
+          <u xml:id="u-50.0" who="#PoselTadeuszCymanski">Mam pytanie do autorów tej poprawki. Czy w toku pracy nad nią analizowali państwo motyw utraty pracy? Przy tworzeniu nowej prezydenckiej ustawy, która nowelizowała stare rozwiązanie Platformy Obywatelskiej – tej ustawy, którą powszechnie uznajemy za dobrą ustawę – były kontrowersje właśnie wokół warunku utarty pracy. Dlaczego? Dlatego że sam fakt utraty pracy i bezrobocia jednego współmałżonka wcale nie musi oznaczać pogorszenia sytuacji na tyle, aby korzystać z tego instrumentu. Może to oznaczać, ale nie musi. To jest oczywiste. Podstawowa idea ustawy, o której mówię – ustawy o pomocy w spłacie – jest taka, żeby pomagać tym gospodarstwom, w których sytuacja materialna jest trudna. Kryterium dochodowości jest jak najbardziej zobiektywizowane. Wskaźnik wielkości raty kredytu w stosunku do dochodów w gospodarstwie jest logiczny. Natomiast utrata pracy bardzo często – może nawet najczęściej – rzeczywiście powoduje, że rodzina wpada w dołek i ma problemy. Jednak dla ilustracji były różne przykłady. Chodzi o precyzję prawa i wierność idei, która towarzyszy tej ustawie. Byłem i jestem zwolennikiem tego, żeby wszelka pomoc była kierowana… Nie dlatego, że jestem przyjacielem banków, tylko dlatego, że mamy trudne czasy i banki mogłyby i powinny mocno angażować się w pomoc. Jednak pomoc powinna być skierowana do tych, którzy naprawdę mają problem ze spłatą kredytów albo będą miały taki problem. Jestem nawet za poluzowaniem kryteriów. Porozumielibyśmy się w tej sprawie.</u>
+          <u xml:id="u-50.1" who="#PoselTadeuszCymanski">Poseł Paulina Hennig-Kloska (Polska 2050):</u>
+          <u xml:id="u-50.2" who="#PoselTadeuszCymanski">Nie wiem, dlaczego pan poseł nie zgłosił swojej poprawki. Może przekonałby pan swój obóz polityczny.</u>
+          <u xml:id="u-50.3" who="#PoselTadeuszCymanski">Nie skarżę się na swój obóz, bo jestem realistą. Sygnalizowałem nawet tutaj ten problem, również we własnym obozie politycznym. Sprawa może nawet nie jest zamknięta, bo pamiętajmy, że jest jeszcze Senat. Lojalność niejedno ma imię, ale dyscyplina polityczna już mnie wytresowała w ciągu tylu lat. Mówię to z rozbrajającą – albo może nierozbrajającą – szczerością. Cieszę się jednak, że środowisko liberalne przyjmuje właśnie taki punkt widzenia. Może urodzi się z tego coś dobrego. Rozumiemy się?</u>
+          <u xml:id="u-50.4" who="#PoselTadeuszCymanski">Poseł Paulina Hennig-Kloska (Polska 2050):</u>
+          <u xml:id="u-50.5" who="#PoselTadeuszCymanski">Panie przewodniczący, zapewniam pana, że środowisko liberalne jest zawsze bardzo racjonalne w swoich propozycjach i przekonaniach. Jeśli pan przewodniczący pozwoli, to odpowiem jeszcze na pana pytanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-51">
+          <u xml:id="u-51.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Drodzy państwo, tylko żebyśmy nie wchodzili w polemikę.</u>
+          <u xml:id="u-51.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Poseł Paulina Hennig-Kloska (Polska 2050):</u>
+          <u xml:id="u-51.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Chciałabym króciutko odpowiedzieć panu posłowi.</u>
+          <u xml:id="u-51.3" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Tylko nie wchodźmy w polemikę na temat racjonalności, bo pewnie każdy z nas uważa siebie za racjonalnego.</u>
+          <u xml:id="u-51.4" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Poseł Paulina Hennig-Kloska (Polska 2050):</u>
+          <u xml:id="u-51.5" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Po pierwsze, trzymam za pana kciuki, żeby przekonał pan obóz socjalistów z Prawa i Sprawiedliwości, aby jednak pochylili się nad osobami znajdującymi się dzisiaj w najtrudniejszej sytuacji kredytowej i rozszerzyli fundusz wsparcia kredytobiorców. Naprawdę kibicuję panu bardzo mocno, proszę przekonywać koleżanki i kolegów. Natomiast co do tego mechanizmu, to skopiowaliśmy mechanizm znany z funduszu wsparcia dla kredytobiorców. Nie majstrowaliśmy przy nim za wiele. Zmieniliśmy tylko te parametry, które proponujemy do funduszu. One są adekwatne. Jeżeli tamten mechanizm działa, to myślę, że tutaj też będzie zasadny i będzie działał poprawnie.</u>
+          <u xml:id="u-51.6" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Pani poseł, dziękuję serdecznie.</u>
+          <u xml:id="u-51.7" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Poseł Paulina Hennig-Kloska (Polska 2050):</u>
+          <u xml:id="u-51.8" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-51.9" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Dziękuję serdecznie za wypowiedź.</u>
+          <u xml:id="u-51.10" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Chcielibyśmy wszyscy poznać stanowisko rządu do poprawki nr 2.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-52">
+          <u xml:id="u-52.0" who="#PodsekretarzstanuwMFPiotrPatkowski">Negatywne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-53">
+          <u xml:id="u-53.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-53.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Przechodzimy do głosowania nad poprawką nr 2. Bardzo proszę o uruchomienie głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-53.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Kto jest za przyjęciem poprawki nr 2? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-53.3" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-53.4" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Głosowało 48 posłów. Za – 20, przeciw było 27. Jeden poseł się wstrzymał. Tym samym poprawka druga nie uzyskała akceptacji Komisji Finansów Publicznych.</u>
+          <u xml:id="u-53.5" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, przechodzimy do poprawki trzeciej, która została zgłoszona przez Koalicję Polską. Bardzo proszę o krótkie uzasadnienie tej poprawki.</u>
+          <u xml:id="u-53.6" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Przepraszam, tutaj bez uzasadnienia. W takim razie proszę pana ministra o stanowisko wobec…</u>
+          <u xml:id="u-53.7" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Przepraszam, jeszcze Biuro.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-54">
+          <u xml:id="u-54.0" who="#LegislatorWojciechBialonczyk">Panie przewodniczący, poprawka trzecia – jak wynika z wniosku autorów poprawki zawartego w oryginale – powinna być głosowana łącznie z poprawką czwartą i siódmą. Nad tymi poprawkami należy chyba głosować łącznie.</u>
+          <u xml:id="u-54.1" who="#LegislatorWojciechBialonczyk">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-55">
+          <u xml:id="u-55.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-55.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">W takim razie proszę o stanowisko pana ministra…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-56">
+          <u xml:id="u-56.0" who="#PodsekretarzstanuwMFPiotrPatkowski">Negatywne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-57">
+          <u xml:id="u-57.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">…również do poprawki trzeciej, czwartej i siódmej.</u>
+          <u xml:id="u-57.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Stanowisko jest negatywne. Przechodzimy do głosowania nad tymi poprawkami.</u>
+          <u xml:id="u-57.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo proszę o uruchomienie głosowania.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-58">
+          <u xml:id="u-58.0" who="#PoselIzabelaLeszczyna">Panie przewodniczący…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-59">
+          <u xml:id="u-59.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-60">
+          <u xml:id="u-60.0" who="#PoselIzabelaLeszczyna">Przepraszam, siódma poprawka jest nasza.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-61">
+          <u xml:id="u-61.0" who="#Gloszsali">Wszystkie są nasze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-62">
+          <u xml:id="u-62.0" who="#PoselIzabelaLeszczyna">Tak, chciałabym o niej coś powiedzieć.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-63">
+          <u xml:id="u-63.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Przepraszam, pytałem. Nikt z państwa się nie odniósł. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-64">
+          <u xml:id="u-64.0" who="#PoselIzabelaLeszczyna">Nie, pytał pan Koalicję Polską. Ja jestem z Koalicji Obywatelskiej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-65">
+          <u xml:id="u-65.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">W takim razie jakoś strasznie państwa dzisiaj wymieszałem.</u>
+          <u xml:id="u-65.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo proszę, pani przewodnicząca.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-66">
+          <u xml:id="u-66.0" who="#PoselIzabelaLeszczyna">Bardzo dziękuję, panie przewodniczący. Koalicja Polska – też pięknie.</u>
+          <u xml:id="u-66.1" who="#PoselIzabelaLeszczyna">Wysoka Komisjo, oprócz raty kredytu każda rodzina ma stałe koszty utrzymania. W związku z prowadzoną od niemal 7 lat złą polityką rządu w Polsce jest galopująca inflacja. Sama wojna i sam kryzys energetyczny nie spowodował dwucyfrowej inflacji. Ona jest tak wysoka przez złą politykę rządu, na którą nałożyły się te dwa negatywne zjawiska. Ceny rosną niemal każdego dnia i ludzie oprócz tego, że muszą zapłacić ratę, muszą jeszcze opłacić stałe koszty utrzymania i jeść, żeby nie umrzeć z głodu. Mamy fundusz wsparcia kredytobiorców, co do którego możemy się umówić, że jest naszym jedynym wspólnym punktem odniesienia. Zgadzamy się w jego kwestii. Jeżeli naprawdę – tak jak mówi większość z was – chcecie, żeby to było realne narzędzie pomocy, to musicie zamienić wskaźnik raty do dochodu na wskaźnik zobowiązań do dochodu. Inaczej ten przepis nadal będzie martwy. Wszystko, co mówimy o funduszu wsparcia kredytobiorców, będzie tylko propagandą, a nie realnym wsparciem. Dlatego bardzo proszę o głosowanie za tą poprawką.</u>
+          <u xml:id="u-66.2" who="#PoselIzabelaLeszczyna">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-67">
+          <u xml:id="u-67.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Panie mecenasie, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-68">
+          <u xml:id="u-68.0" who="#LegislatorWojciechBialonczyk">Jeszcze jedna uwaga. Pozytywna opinia dla tych trzech poprawek będzie automatycznie oznaczała negatywną opinię dla poprawki piątek i szóstej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-69">
+          <u xml:id="u-69.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Dziękuję serdecznie.</u>
+          <u xml:id="u-69.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Przypominam, że rzeczywiście obecna większość parlamentarna rządzi od 7 lat. Przez pierwsze 6 lat w Polsce inflacja była na poziomie relatywnie niskim, żeby nie powiedzieć, że bardzo niskim. W ostatnim roku rzeczywiście było przyspieszenie. To tak gwoli przypomnienia.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-70">
+          <u xml:id="u-70.0" who="#PoselIzabelaLeszczyna">Na tym właśnie polega ekonomia, że pewne procesy mają efekty odłożone w czasie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-71">
+          <u xml:id="u-71.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Pani poseł, chętnie bym z panią na ten temat porozmawiał. Myślę jednak, że nie zgodzimy się, bo w przypadku akurat tej pani wypowiedzi nie chodzi o ekonomię, a o zupełnie co innego.</u>
+          <u xml:id="u-71.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, przechodzimy do głosowania nad poprawką trzecią, czwartą i siódmą. Kto jest za przyjęciem poprawki trzeciej, czwartej i siódmej? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-71.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-71.3" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Głosowało 50 posłów. Za – 22, przeciw było 28. Nikt się nie wstrzymał. Tym samym poprawki trzecia, czwarta i siódma nie uzyskały pozytywnej opinii Komisji Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-71.4" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, przechodzimy do poprawki piątej. To poprawka Polski 2050. Bardzo proszę o krótkie przedstawienie.</u>
+          <u xml:id="u-71.5" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Poseł Paulina Hennig-Kloska (Polska 2050):</u>
+          <u xml:id="u-71.6" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Dziękuję, panie przewodniczący.</u>
+          <u xml:id="u-71.7" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Szanowni państwo, to jest poprawka w bardzo podobnym duchu, co poprzednia. Tyle tylko, że my proponujemy podwyższenie kwot dochodów gospodarstw zarówno jednoosobowych, jak i wieloosobowych, do poziomu 2 tys. lub 1700 złotych na głowę w gospodarstwie wieloosobowym. To byłoby takie minimum uprawniające do korzystania z pomocy, z funduszu wsparcia kredytobiorców. Jednak najważniejszą rzeczą, o którą apeluję do rządu, jest zwiększenie kwoty jednorazowej transzy wypłaty pomocy z 2 tys. do 4 tys. złotych z uwagi na drastyczny wzrost wysokości rat kredytów. To jest element krytyczny i naprawdę bardzo potrzebny, jeżeli ten fundusz ma dziś służyć ludziom. 2 tys. naprawdę nie wystarczają. Nie wystarczą nawet na spłatę zwyczajnej, średniej wielkości raty kredytu na średnie mieszkanie w średnim mieście. To nic nie kosztuje budżetu państwa. Fundusz czyni to tylko bardziej skutecznym. Cały czas tłumaczę, że jeśli spłacimy część raty, a część wpadnie w przeterminowane zadłużenie niespłacone w czasie, to w gruncie rzeczy i tak mamy problem na poziomie zawiązywania rezerw w instytucji finansowej w danym banku na całą kwotę kredytu, bo był to kredyt niespłacany terminowo. Jeżeli nie zmienimy tego parametru, będzie to mechanizm bardzo nieudolny.</u>
+          <u xml:id="u-71.8" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-71.9" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę o stanowisko rządu wobec poprawki piątej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-72">
+          <u xml:id="u-72.0" who="#PodsekretarzstanuwMFPiotrPatkowski">Negatywne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-73">
+          <u xml:id="u-73.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-73.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Przechodzimy do głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-73.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Przepraszam bardzo, jeszcze pan mecenas.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-74">
+          <u xml:id="u-74.0" who="#LegislatorWojciechBialonczyk">Tak, jeszcze jedna uwaga. Pozytywna opinia dla poprawki piątej będzie oznaczała negatywną opinię dla poprawki szóstej.</u>
+          <u xml:id="u-74.1" who="#LegislatorWojciechBialonczyk">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-75">
+          <u xml:id="u-75.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Dziękuję gorąco.</u>
+          <u xml:id="u-75.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Przechodzimy do głosowania. Kto jest za przyjęciem poprawki nr 5? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-75.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-75.3" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Głosowało 48 posłów. Za – 22, 26 było przeciw. Nikt się nie wstrzymał. Tym samym poprawka nr 5 nie uzyskała pozytywnej opinii Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-75.4" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Przechodzimy do poprawki szóstej. Klub Lewicy, bardzo proszę o krótkie uzasadnienie.</u>
+          <u xml:id="u-75.5" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-76">
+          <u xml:id="u-76.0" who="#PoselDariaGosekPopiolek">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-76.1" who="#PoselDariaGosekPopiolek">Ta poprawka również odzwierciedla tok myślenia partii Polska 2050 i Koalicji Obywatelskiej. Uważamy, że należy nieco zmienić zasady funkcjonowania funduszu wsparcia kredytobiorców. Chodzi o poszerzenie liczby kredytobiorców, liczby gospodarstw domowych, które mogą z niego skorzystać. Proponujemy zmianę w kwestii wskaźnika RdD, czyli stosunku wydatków kredytobiorcy związanych z obsługą raty kredytu do miesięcznego dochodu gospodarstwa domowego kredytobiorcy. Obecnie jest to 50%. Uważamy, że w momencie, kiedy mamy do czynienia z inflacją, w której bardzo mocno rosną stałe koszty związane z utrzymaniem mieszkania, należy wyjść naprzeciw potrzebom kredytobiorców. Zwłaszcza, że jest to rozwiązanie, które nic nie kosztuje państwa polskiego, bo jest finansowane z funduszu, na który składają się banki.</u>
+          <u xml:id="u-76.2" who="#PoselDariaGosekPopiolek">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-77">
+          <u xml:id="u-77.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Dziękuję. Ten fundusz powstaje również z pieniędzy tych, którzy składają je w bankach.</u>
+          <u xml:id="u-77.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo proszę, panie przewodniczący.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-78">
+          <u xml:id="u-78.0" who="#PoselTadeuszCymanski">Jest pewien bardzo ważny element dotyczący tych propozycji – i pierwszej, i drugiej, i pozostałych. Proszę sięgnąć do pierwotnych projektów ustaw o pomocy w spłacie. Były złożone cztery, tak? Jeżeli państwo twierdzą… Tutaj pytanie do pani poseł. Czy państwo uważają swoją propozycję za substytut, czy propozycję komplementarną do rozwiązania istniejącego w naszej ustawie? Dyskusja dotyczy tego, czy wszystkim mamy dawać wakacje kredytowe. Autonomiczną kwestią jest istnienie tego mechanizmu. Ja się zgadzam. Inna kwestia jest taka, że…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-79">
+          <u xml:id="u-79.0" who="#PoselDariaGosekPopiolek">Panie pośle, przecież żadna z partii opozycyjnych – w tym Lewica – nie zgłosiła zapisu, który wykreślałby wakacje kredytowe.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-80">
+          <u xml:id="u-80.0" who="#PoselTadeuszCymanski">Dla wszystkich?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-81">
+          <u xml:id="u-81.0" who="#PoselDariaGosekPopiolek">Uważam w ogóle, że wakacje kredytowe są tak naprawdę rozwiązaniem bardzo tymczasowym w świetle tego, że rząd nie robi nic z kredytami opartymi na zmiennych stopach procentowych. Z tego powodu uważam, że jest to błędne rozwiązanie. Natomiast z braku laku dobry kit. Państwo boją się postawić bankom, boją się podejść w jakikolwiek rewolucyjny czy reformacyjny sposób do sektora bankowego, więc popieramy wakacje kredytowe. Jakoś trzeba ludziom pomóc.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-82">
+          <u xml:id="u-82.0" who="#PoselTadeuszCymanski">Może nie zostałem zrozumiany. Jestem gorącym zwolennikiem wprowadzenia kryteriów i ograniczenia wsparcia do osób rzeczywiście będących w trudnej sytuacji. Jestem za tym, żeby wzmocnić to i pogłębić, nawet zmieniając kryteria. Jednak nie traćmy przy tym z pola widzenia OSR – skutków regulacji. Ten system słabo działał, bo nie było chętnych, bo sytuacja była bardzo dobra. Jednak jeżeli mamy to zwiększyć o 100%, to pamiętajmy, że to jest na 3 lata, 2 lata karencji, 44 lata są umorzone… Naprawdę, nie mam nic wspólnego z banksterami czy bankami, nie mam do nich jakiejś sympatii. Jednak trzeba to wszystko rozsądnie ważyć.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-83">
+          <u xml:id="u-83.0" who="#PoselDariaGosekPopiolek">Tak, panie pośle. To jest jednak przecież tak, że tak naprawdę WIBOR będzie systematycznie rósł do stycznia 2023 r. Ile mamy jeszcze przed nami podwyżek WIBOR? Trzy, cztery, pięć? Takie są realia. WIBOR będzie rósł. To po pierwsze.</u>
+          <u xml:id="u-83.1" who="#PoselDariaGosekPopiolek">Po drugie, ten wskaźnik, który państwo zaproponowali…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-84">
+          <u xml:id="u-84.0" who="#PoselJaroslawUrbaniak">Skąd wiadomo, jak będzie rósł WIBOR?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-85">
+          <u xml:id="u-85.0" who="#PoselDariaGosekPopiolek">Ten wskaźnik będzie się dalej zmieniał od stycznia 2023 r.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-86">
+          <u xml:id="u-86.0" who="#PoselJaroslawUrbaniak">Panie przewodniczący, sprowadźmy tę dyskusję na normalny poziom.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-87">
+          <u xml:id="u-87.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Drodzy państwo, rzeczywiście…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-88">
+          <u xml:id="u-88.0" who="#PoselJaroslawUrbaniak">Ktoś tu wie, jak będzie zmieniał się WIBOR? My tu dyskutujemy przez kilka miesięcy o tym, że WIBOR jest ustalany w sposób nierealny, a tu nagle się okazuje, że ktoś wie, jak będzie się zmieniał WIBOR. Albo głosujemy nad tymi poprawkami, albo nie, panie przewodniczący.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-89">
+          <u xml:id="u-89.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Panie Jarosławie, panie pośle, nie udzieliłem państwu głosu. Kończymy rzeczywiście tę dyskusję, bo widzę, że wszyscy będą chcieli mówić w tym samym momencie. To doprowadzi do znanych nam efektów.</u>
+          <u xml:id="u-89.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, czy są jeszcze jakieś uwagi do tej poprawki ze strony Biura? Nie ma. Ze strony rządu była już wyrażona przez pana ministra opinia negatywna.</u>
+          <u xml:id="u-89.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Panie ministrze, jeszcze raz proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-90">
+          <u xml:id="u-90.0" who="#PodsekretarzstanuwMFPiotrPatkowski">Tak, negatywna.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-91">
+          <u xml:id="u-91.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Dziękuję serdecznie.</u>
+          <u xml:id="u-91.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Przechodzimy do głosowania nad poprawką nr 6. Kto jest za przyjęciem poprawki szóstej? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-91.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-91.3" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Głosowało 46 posłów. Za – 23, przeciw – 23. Nikt się nie wstrzymał. Tym samym poprawka nie uzyskała pozytywnej opinii Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-91.4" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, przechodzimy do poprawki nr 10, bo nad wcześniejszymi już głosowaliśmy.</u>
+          <u xml:id="u-91.5" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo proszę, pan poseł Jacek Protasiewicz. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-92">
+          <u xml:id="u-92.0" who="#PoselJacekProtasiewicz">Dziękuję, panie przewodniczący.</u>
+          <u xml:id="u-92.1" who="#PoselJacekProtasiewicz">To jest wielokrotnie podnoszony postulat Koalicji Polskiej. Skoro doszło do repolonizacji banków, czym chwalił się rząd PiS w pierwszej kadencji, to chyba nie po to, żeby rozdać miejsca w zarządach spółek swoim kolesiom. Tak się stało, na marginesie. Jednak chyba repolonizacja była po to, żeby jako współwłaściciel móc kształtować politykę banków wobec obywateli, wobec kredytobiorców. Stosowane dzisiaj marże przy wzrastających ratach kredytu mają wpływ na wysokość obciążenia miesięcznego pożyczko- i kredytobiorcy. Przy kredycie 300 tys. jest marża 2%, czyli 500 zł miesięcznie. Przy kredycie 500 tys. marża wynosi już 834 zł. Uważamy, że w czasach, w których wiele polskich rodzin i wielu kredytobiorców – zwłaszcza hipotecznych – zagrożonych jest wpadnięciem w pułapkę zadłużenia, banki powinny zrezygnować z marży. Szczególnie powinny to zrobić te banki, w których jest dominujący udział skarbu państwa. Banki nie stracą na tym. Zarabiają na różnicy między oprocentowaniem depozytów a udzielonymi kredytami, więc nie ma ryzyka bankructwa banków. Istnieje za to realne ryzyko bankructwa obywateli, dlatego to nadzwyczajne rozwiązanie powinno zostać wprowadzone przynajmniej do końca 2023 r.</u>
+          <u xml:id="u-92.2" who="#PoselJacekProtasiewicz">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-93">
+          <u xml:id="u-93.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Dziękuję serdecznie. Ktoś czegoś nie traci, rezygnując z zysku? Bardzo ciekawe stwierdzenie.</u>
+          <u xml:id="u-93.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, w takim razie jeszcze pytanie do Biura do poprawki dziesiątej. Mamy jakieś uwagi?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-94">
+          <u xml:id="u-94.0" who="#LegislatorWojciechBialonczyk">Gdyby ten przepis miał być wprowadzony, to wymagałby pewnego przepracowania. Przepis w praktyce może budzić wątpliwości interpretacyjne. Biuro zgłasza takie zastrzeżenie do treści projektowanej poprawki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-95">
+          <u xml:id="u-95.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Dziękuję serdecznie za tę uwagę.</u>
+          <u xml:id="u-95.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Panie ministrze, proszę o stanowisko do poprawki nr 10.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-96">
+          <u xml:id="u-96.0" who="#PodsekretarzstanuwMFPiotrPatkowski">Negatywne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-97">
+          <u xml:id="u-97.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Dziękuję serdecznie.</u>
+          <u xml:id="u-97.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Przechodzimy do głosowania nad poprawką nr 10. Kto jest za przyjęciem poprawki dziesiątej? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-97.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-97.3" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Głosowało 45 posłów. Za – 22, przeciw – 23. Nikt się nie wstrzymał. Tym samym poprawka nie uzyskała pozytywnej opinii Komisji Finansów Publicznych.</u>
+          <u xml:id="u-97.4" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, na tym zakończyliśmy rozpatrywanie poprawek do projektu ustawy. Pozostaje nam jeszcze wybór posła sprawozdawcy. Przypominam, że posłem sprawozdawcą był do tej pory pan poseł Marcin Porzucek. Czy ktoś jest przeciwny tej kandydaturze? Czy ktoś jest przeciwny temu, żeby pan poseł dalej reprezentował nas na obradach plenarnych? Nie widzę. Stwierdzam tym samym, że Komisja wybrała pana posła Marcina Porzucka na sprawozdawcę Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-97.5" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, przechodzimy do realizacji punktu trzeciego dzisiejszego porządku dziennego. 8 czerwca br. Senat przyjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw (druk nr 2333). Senat zaproponował w swojej uchwale 30 poprawek. Marszałek Sejmu skierował uchwałę do Komisji Finansów Publicznych w celu zaopiniowania poprawek Senatu. Proponuję, aby rozpatrywanie poprawek odbywało się w następującym porządku: wystąpienie senatora, jeżeli jest obecny i zechce zabrać głos na posiedzeniu Komisji, przedstawienie stanowiska rządu i ewentualne uwagi przedstawicieli Biura Legislacyjnego dotyczące konsekwencji wynikających z przyjęcia poprawek. Następnie ewentualnie odbyłoby się głosowanie za i przeciw tym poprawkom. Czy jest sprzeciw wobec powyższej propozycji rozpatrywania poprawek? Wobec niezgłoszenia sprzeciwu stwierdzam przyjęcie sposobu rozpatrywania poprawek.</u>
+          <u xml:id="u-97.6" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Przystępujemy do rozpatrywania poprawek. Przede wszystkim chciałem na początku zapytać, czy mamy na sali przedstawiciela Senatu? Nie mamy. Dziękuję serdecznie.</u>
+          <u xml:id="u-97.7" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">O głos poprosiła pani poseł Wielichowska. Bardzo proszę, pani poseł.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-98">
+          <u xml:id="u-98.0" who="#PoselMonikaWielichowska">Panie przewodniczący, poczekam, aż będzie rozpatrywana pierwsza poprawka. Chciałam się zgłosić do pierwszej poprawki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-99">
+          <u xml:id="u-99.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Oczywiście.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-100">
+          <u xml:id="u-100.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Ile jest tych poprawek…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-101">
+          <u xml:id="u-101.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">30, pani przewodnicząca.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-102">
+          <u xml:id="u-102.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Przecież tu nie ma żadnego ministra finansów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-103">
+          <u xml:id="u-103.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Jest pan minister Artur Soboń, pani przewodnicząca.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-104">
+          <u xml:id="u-104.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">OK.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-105">
+          <u xml:id="u-105.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, rozpatrujemy pierwszą poprawkę zgłoszoną przez Senat. Bardzo proszę, pani poseł prosiła o zabranie głosu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-106">
+          <u xml:id="u-106.0" who="#PoselMonikaWielichowska">Bardzo dziękuję, panie przewodniczący.</u>
+          <u xml:id="u-106.1" who="#PoselMonikaWielichowska">Wysoka Komisjo, chciałam zwrócić uwagę, że jest to poprawka, która po pierwsze, przywraca godność rodzinom, w których mama lub tata samotnie wychowują dzieci. To poprawka, która przywraca równe traktowanie. To poprawka, która naprawia dwukrotne oszustwo pana premiera Morawieckiego. Chciałam przypomnieć, szczególnie państwu parlamentarzystom z PiS, że mama plus dziecko to dwie osoby, że tata plus dziecko to też dwie osoby.</u>
+          <u xml:id="u-106.2" who="#PoselMonikaWielichowska">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-107">
+          <u xml:id="u-107.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-107.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">O głos poprosił pan minister Artur Soboń. Panie ministrze, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-108">
+          <u xml:id="u-108.0" who="#SekretarzstanuwMFArturSobon">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-108.1" who="#SekretarzstanuwMFArturSobon">Powiem, jak jest. Po pierwsze, to jest wspólna poprawka senatorów z różnych klubów przyjęta przez Senat. Po drugie, jest to poprawka, która przywraca brzmienie projektu zaproponowanego przez rząd. Po trzecie, jest to rzeczywiście wynik konsultacji i rozmów ze środowiskiem osób samotnych. Mam nadzieję, że poprawka uzyska również poparcie Wysokiej Komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-109">
+          <u xml:id="u-109.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-109.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">W takim razie proszę o stanowisko Biura Legislacyjnego do tej poprawki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-110">
+          <u xml:id="u-110.0" who="#LegislatorWojciechBialonczyk">Panie przewodniczący, chcę zaznaczyć, że my też dostaliśmy tę uchwałę o 8 rano, więc nie mieliśmy czasu na analizę poprawek. Udało nam się jedynie – bazując na uzasadnieniu uchwały Senatu – ustalić połączenia niektórych poprawek, które zaproponujemy państwu w toku rozpatrywania.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-111">
+          <u xml:id="u-111.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-112">
+          <u xml:id="u-112.0" who="#LegislatorWojciechBialonczyk">Nie mieliśmy natomiast czasu na szczegółową analizę, stąd też nie zgłaszamy uwag do poprawki pierwszej.</u>
+          <u xml:id="u-112.1" who="#LegislatorWojciechBialonczyk">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-113">
+          <u xml:id="u-113.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Panie mecenasie, w takim razie rozumiem, że zaproponuje pan wspólne rozpatrywanie poprawek przy omawianiu poszczególnych z nich. OK.</u>
+          <u xml:id="u-113.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, w takim razie przechodzimy…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-114">
+          <u xml:id="u-114.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Nie ma sprzeciwu. Pan minister powiedział, że jesteście za.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-115">
+          <u xml:id="u-115.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, kto jest za przyjęciem poprawki pierwszej zaproponowanej przez Senat?</u>
+          <u xml:id="u-115.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Panie ministrze, jeszcze raz proszę o przedstawienie stanowiska.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-116">
+          <u xml:id="u-116.0" who="#SekretarzstanuwMFArturSobon">Stanowisko rządu jest pozytywne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-117">
+          <u xml:id="u-117.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-117.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Rozumiem, że państwo też…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-118">
+          <u xml:id="u-118.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Nie głosujemy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-119">
+          <u xml:id="u-119.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Wspaniale. Dziękuję serdecznie, w takim razie poprawka została przyjęta.</u>
+          <u xml:id="u-119.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, poprawka druga. Stanowisko rządu?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-120">
+          <u xml:id="u-120.0" who="#SekretarzstanuwMFArturSobon">Stanowisko rządu jest negatywne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-121">
+          <u xml:id="u-121.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Biuro? Nie ma uwag.</u>
+          <u xml:id="u-121.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Rozumiem, że przechodzimy do głosowania, pani przewodnicząca? OK.</u>
+          <u xml:id="u-121.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, głosujemy nad poprawką. Kto jest za przyjęciem poprawki drugiej przedłożonej przez Senat? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-121.3" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-121.4" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Głosowało 42 posłów. Za – 22, przeciw było 20. Nikt się nie wstrzymał. Tym samym poprawka uzyskała akceptację Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-121.5" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Przechodzimy do poprawki trzeciej. Bardzo proszę o stanowisko rządu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-122">
+          <u xml:id="u-122.0" who="#SekretarzstanuwMFArturSobon">Pozytywne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-123">
+          <u xml:id="u-123.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Pozytywne stanowisko rządu.</u>
+          <u xml:id="u-123.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Jakie jest stanowisko Biura? Nie ma uwag.</u>
+          <u xml:id="u-123.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Przechodzimy do głosowania. Nie ma sprzeciwu. Tym samym poprawka uzyskała akceptację Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-123.3" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Poprawka nr 4. Stanowisko rządu?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-124">
+          <u xml:id="u-124.0" who="#SekretarzstanuwMFArturSobon">Pozytywne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-125">
+          <u xml:id="u-125.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Pozytywne.</u>
+          <u xml:id="u-125.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Jest jakaś uwaga ze strony Biura? Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-126">
+          <u xml:id="u-126.0" who="#LegislatorWojciechBialonczyk">Panie przewodniczący, nie mamy uwag do tej poprawki, natomiast wydaje się, że poprawka czwarta ma charakter wręcz redakcyjno-techniczny. Jest tu kilka tego typu poprawek, więc można by je połączyć. Stąd propozycja, żeby poprawkę czwartą, dziesiątą, czternastą, piętnastą, dziewiętnastą i dwudziestą drugą rozpatrywać łącznie jako grupę poprawek o charakterze redakcyjno-technicznym.</u>
+          <u xml:id="u-126.1" who="#LegislatorWojciechBialonczyk">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-127">
+          <u xml:id="u-127.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Przepraszam, panie mecenasie, nie zanotowałem. Dziesiątą, czternastą…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-128">
+          <u xml:id="u-128.0" who="#LegislatorWojciechBialonczyk">Piętnastą, dziewiętnastą i dwudziestą drugą. Czyli to będą poprawki: czwarta, dziesiąta, czternasta, piętnasta, dziewiętnasta i dwudziesta druga.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-129">
+          <u xml:id="u-129.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Dwudziesta druga… OK.</u>
+          <u xml:id="u-129.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Panie ministrze, w takim razie poproszę o stanowisko wobec wszystkich tych poprawek: czwartej, dziesiątej, czternastej, piętnastej, dziewiętnastej i dwudziestej drugiej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-130">
+          <u xml:id="u-130.0" who="#SekretarzstanuwMFArturSobon">Stanowisko rządu jest pozytywne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-131">
+          <u xml:id="u-131.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-131.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Czy jest jakiś sprzeciw z państwa strony? Pani przewodnicząca?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-132">
+          <u xml:id="u-132.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Nie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-133">
+          <u xml:id="u-133.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Nie ma sprzeciwu. Proszę państwa, tym samym przyjęliśmy poprawkę czwartą, dziesiątą, czternastą, piętnastą, dziewiętnastą i dwudziestą drugą.</u>
+          <u xml:id="u-133.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Przechodzimy do poprawki piątej. Proszę o stanowisko pana ministra.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-134">
+          <u xml:id="u-134.0" who="#SekretarzstanuwMFArturSobon">Stanowisko rządu jest pozytywne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-135">
+          <u xml:id="u-135.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Czy jest jakaś uwaga ze strony Biura? Bardzo proszę, panie mecenasie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-136">
+          <u xml:id="u-136.0" who="#LegislatorWojciechBialonczyk">Tak jak w poprzednim przypadku, Biuro nie ma uwag do poprawki. Natomiast poprawka piąta to też poprawka o charakterze legislacyjnym, doprecyzowującym, likwidującym wątpliwości interpretacyjne. W przypadku przepisów przejściowych doprecyzowuje kwestię tego, w jakim brzmieniu przepisy mają mieć zastosowanie w sytuacjach przejściowych. Zresztą jako Biuro mówiliśmy o tym na wcześniejszych etapach. Można by się zastanowić, czy też nie głosować łącznie. Propozycja poprawek byłaby następująca: piąta, szósta, dziewiąta, dwudziesta pierwsza, dwudziesta trzecia, dwudziesta czwarta, dwudziesta piąta, dwudziesta szósta i dwudziesta ósma.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-137">
+          <u xml:id="u-137.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję za tę sugestię.</u>
+          <u xml:id="u-137.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Panie ministrze, proszę o stanowisko.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-138">
+          <u xml:id="u-138.0" who="#SekretarzstanuwMFArturSobon">Pozytywne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-139">
+          <u xml:id="u-139.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Pozytywne stanowisko do poprawki piątej, szóstej, dziewiątej…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-140">
+          <u xml:id="u-140.0" who="#SekretarzstanuwMFArturSobon">Tak, dla całego pakietu. Bez sprzeciwu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-141">
+          <u xml:id="u-141.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">OK.</u>
+          <u xml:id="u-141.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Pytanie do pani przewodniczącej – jest sprzeciw wobec tych poprawek? Nie ma. Tym samym przyjęliśmy poprawki: piątą, szóstą, dziewiątą, dwudziestą pierwszą, dwudziestą trzecią, dwudziestą czwartą, dwudziestą piątą, dwudziestą szóstą i dwudziestą ósmą.</u>
+          <u xml:id="u-141.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Szósta poprawka została rozpatrzona, więc przechodzimy do poprawki siódmej. Stanowisko rządu?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-142">
+          <u xml:id="u-142.0" who="#SekretarzstanuwMFArturSobon">Stanowisko rządu jest negatywne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-143">
+          <u xml:id="u-143.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Dziękuję, panie ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-143.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Czy jest jakaś uwaga ze strony Biura? Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-144">
+          <u xml:id="u-144.0" who="#LegislatorWojciechBialonczyk">Nad poprawką siódmą należy głosować łącznie z poprawkami: ósmą, jedenastą, dwunastą i trzydziestą.</u>
+          <u xml:id="u-144.1" who="#LegislatorWojciechBialonczyk">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-145">
+          <u xml:id="u-145.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-145.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, do poprawki siódmej, ósmej, jedenastej, dwunastej i trzydziestej jest negatywne stanowisko rządu. Tym samym, jak rozumiem, przechodzimy do głosowania. Tak, pani przewodnicząca?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-146">
+          <u xml:id="u-146.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">A jest stanowisko pozytywne rządu?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-147">
+          <u xml:id="u-147.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Negatywne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-148">
+          <u xml:id="u-148.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">To głosujemy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-149">
+          <u xml:id="u-149.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, głosujemy nad poprawkami: siódmą, ósmą, jedenastą, dwunastą i trzydziestą. Kto jest za przyjęciem tej poprawki przedłożonej przez Senat? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-149.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-149.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Głosowało 44 posłów. Za było 23, przeciw – 21. Nikt się nie wstrzymał.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-150">
+          <u xml:id="u-150.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Brawo!</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-151">
+          <u xml:id="u-151.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Tym samym przeszły poprawki: siódma, ósma, jedenasta, dwunasta i trzydziesta.</u>
+          <u xml:id="u-151.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Głosy z sali:</u>
+          <u xml:id="u-151.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Przerwa…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-152">
+          <u xml:id="u-152.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Nie róbmy żadnej przerwy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-153">
+          <u xml:id="u-153.0" who="#PoselAndrzejSzlachta">Proszę państwa, w związku z zamieszaniem bardzo proszę o 5 minut przerwy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-154">
+          <u xml:id="u-154.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">To jak nie pilnujecie…</u>
+          <u xml:id="u-154.1" who="#PoselKrystynaSkowronska">Poseł Paulina Hennig-Kloska (Polska 2050):</u>
+          <u xml:id="u-154.2" who="#PoselKrystynaSkowronska">Panie przewodniczący, posłowie mają dalsze plany. Proszę uszanować nasz czas i skończyć głosowanie nad tymi poprawkami.</u>
+          <u xml:id="u-154.3" who="#PoselKrystynaSkowronska">Też mamy inne Komisje. Skoro państwa nie ma, to…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-155">
+          <u xml:id="u-155.0" who="#PoselAndrzejSzlachta">Przeszkadzacie i dlatego jest potrzebna przerwa.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-156">
+          <u xml:id="u-156.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, przychylam się. Pan przewodniczący Andrzej Szlachta rzadko prosi o głos. Przychylam się do prośby pana przewodniczącego. 5 minut przerwy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-157">
+          <u xml:id="u-157.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Bo brakuje wam kworum.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-158">
+          <u xml:id="u-158.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Nie, mamy kworum, pani przewodnicząca.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-159">
+          <u xml:id="u-159.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Kworum mamy, bo my jesteśmy. Wy i tak przegrywacie.</u>
+          <u xml:id="u-159.1" who="#PoselKrystynaSkowronska">Poseł Paulina Hennig-Kloska (Polska 2050):</u>
+          <u xml:id="u-159.2" who="#PoselKrystynaSkowronska">Panie przewodniczący, to proszę poddać pod głosowanie wniosek formalny o przerwę. Jest wniosek i jest sprzeciw wobec wniosku pana Szlachty.</u>
+          <u xml:id="u-159.3" who="#PoselKrystynaSkowronska">Tak, głosujemy.</u>
+          <u xml:id="u-159.4" who="#PoselKrystynaSkowronska">Poseł Paulina Hennig-Kloska (Polska 2050):</u>
+          <u xml:id="u-159.5" who="#PoselKrystynaSkowronska">Proszę o głosowanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-160">
+          <u xml:id="u-160.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Została już ogłoszona 5-minutowa przerwa.</u>
+          <u xml:id="u-160.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Poseł Paulina Hennig-Kloska (Polska 2050):</u>
+          <u xml:id="u-160.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Nie, ja zgłosiłam wniosek przeciw</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-161">
+          <u xml:id="u-161.0" who="#PoselIzabelaLeszczyna">Niech się pan nie zachowuje jak typowy PiS-owiec.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-162">
+          <u xml:id="u-162.0" who="#Gloszsali">Niech pani poseł Leszczyna przeczyta regulamin, to będzie wiedzieć.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-163">
+          <u xml:id="u-163.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Panie pośle, przecież może być wniosek przeciwny. Może za daleko pan siedzi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-164">
+          <u xml:id="u-164.0" who="#PoselTadeuszCymanski">To jest przerwa przede wszystkim higieniczna.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-165">
+          <u xml:id="u-165.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Jaka higieniczna?</u>
+          <u xml:id="u-165.1" who="#PoselKrystynaSkowronska">[Po przerwie]</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-166">
+          <u xml:id="u-166.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Szanowni państwo, bardzo proszę o powrót na miejsca, żebyśmy mogli kontynuować głosowania. Szanowni państwo, już wracamy do głosowań. Proszę o uspokojenie rozmów. Proszę szczególnie kolegów i koleżanki z tyłu. Wiem, że rozluźniła się trochę atmosfera, ale już bardzo proszę o uwagę.</u>
+          <u xml:id="u-166.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, w tym momencie jesteśmy przy poprawce dziewiątej, jeśli dobrze pamiętam. Tak, panie mecenasie? Ósma została wcześniej…</u>
+          <u xml:id="u-166.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Czy ktoś może wyłączyć proszę…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-167">
+          <u xml:id="u-167.0" who="#PoselMarcinPorzucek">Panie przewodniczący, proszę jeszcze o chwilę przerwy, żeby koledzy z Koalicji Obywatelskiej mogli się opanować. Widać, że uśmiech nie schodzi im z twarzy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-168">
+          <u xml:id="u-168.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, im szybciej skończymy…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-169">
+          <u xml:id="u-169.0" who="#PoselWojciechSaluga">Panie przewodniczący, głosujemy. Jak nie my, to kto?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-170">
+          <u xml:id="u-170.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Panie pośle, ten żart wcale nie był zabawny. Przynajmniej dla mnie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-171">
+          <u xml:id="u-171.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Ale to jest prawda.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-172">
+          <u xml:id="u-172.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, wracamy do…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-173">
+          <u xml:id="u-173.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">To przecież było. Jesteśmy na bieżąco.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-174">
+          <u xml:id="u-174.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Pani przewodnicząca, czy musi pani tyle mówić?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-175">
+          <u xml:id="u-175.0" who="#PoselGabrielaMaslowska">Musi, bo w domu nie może.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-176">
+          <u xml:id="u-176.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Czy to było pytanie do mnie?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-177">
+          <u xml:id="u-177.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Tak, to było pytanie do pani.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-178">
+          <u xml:id="u-178.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Muszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-179">
+          <u xml:id="u-179.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Oczekuję, że pani nie odpowie na nie i przejdziemy już do pracy. Naprawdę, drodzy państwo. Dajmy sobie spokój, bo to przestaje być zabawne.</u>
+          <u xml:id="u-179.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Z przerwy wróciliśmy już kilka minut temu, panie pośle.</u>
+          <u xml:id="u-179.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Poseł Paulina Hennig-Kloska (Polska 2050):</u>
+          <u xml:id="u-179.3" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Panie przewodniczący, przejdźmy już może do głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-179.4" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo się cieszę.</u>
+          <u xml:id="u-179.5" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Poprawka nr 13. Proszę o stanowisko strony rządowej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-180">
+          <u xml:id="u-180.0" who="#SekretarzstanuwMFArturSobon">Negatywne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-181">
+          <u xml:id="u-181.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Negatywne.</u>
+          <u xml:id="u-181.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Czy jest jakaś uwaga ze strony Biura? Nie ma.</u>
+          <u xml:id="u-181.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Przechodzimy do głosowania. Kto jest za przyjęciem poprawki trzynastej przedłożonej przez Senat? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-181.3" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-181.4" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Głosowało 43 posłów. Za – 20, przeciw było 23. Nikt się nie wstrzymał. Tym samym poprawka trzynasta została negatywnie…</u>
+          <u xml:id="u-181.5" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, gorąco proszę. Uszanujcie, jeżeli potraficie, moją prośbę. Dziękuję serdecznie.</u>
+          <u xml:id="u-181.6" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Poprawka nr 14. Czternasta jednak już była. Piętnasta też była, tak? Przechodzimy do poprawki szesnastej. Panie ministrze, bardzo proszę o stanowisko wobec poprawki szesnastej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-182">
+          <u xml:id="u-182.0" who="#SekretarzstanuwMFArturSobon">Stanowisko rządu jest pozytywne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-183">
+          <u xml:id="u-183.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">OK.</u>
+          <u xml:id="u-183.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Rozumiem, że nie będziemy nad tym głosować, pani przewodnicząca? W takiej sytuacji poprawka szesnasta została przyjęta.</u>
+          <u xml:id="u-183.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Poprawka siedemnasta. Ona się chyba łączyła z osiemnastą. Proszę o stanowisko rządu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-184">
+          <u xml:id="u-184.0" who="#SekretarzstanuwMFArturSobon">Stanowisko rządu jest pozytywne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-185">
+          <u xml:id="u-185.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-186">
+          <u xml:id="u-186.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Nie ma sprzeciwu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-187">
+          <u xml:id="u-187.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Nie ma sprzeciwu. Tym samym poprawki siedemnasta i osiemnasta zostały przyjęte.</u>
+          <u xml:id="u-187.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Teraz przechodzimy do poprawki nr 20, proszę państwa. Stanowisko rządu do poprawki dwudziestej?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-188">
+          <u xml:id="u-188.0" who="#SekretarzstanuwMFArturSobon">Negatywne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-189">
+          <u xml:id="u-189.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-189.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę w takim razie o przygotowanie głosowania. Przechodzimy do poprawki nr 20.</u>
+          <u xml:id="u-189.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Kto jest za przyjęciem poprawki nr 20 przedłożonej przez Senat? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-189.3" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-189.4" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Głosowało 43 posłów. Za – 20, przeciw było 23. Nikt się nie wstrzymał. Tym samym poprawka nr 20 nie uzyskała pozytywnej opinii Komisji Finansów Publicznych.</u>
+          <u xml:id="u-189.5" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Poprawka dwudziesta siódma. Proszę o stanowisko rządu do poprawki nr 27.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-190">
+          <u xml:id="u-190.0" who="#SekretarzstanuwMFArturSobon">Stanowisko rządu jest negatywne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-191">
+          <u xml:id="u-191.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Do poprawki nr 27 jest negatywne stanowisko rządu. Ze strony Biura nie ma uwag. Przechodzimy do głosowania. Proszę o uruchomienie.</u>
+          <u xml:id="u-191.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Kto jest za przyjęciem poprawki dwudziestej siódmej przedłożonej przez Senat? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-191.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-191.3" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Głosowało 44 posłów. Za – 21, przeciw było 23. Nikt się nie wstrzymał. Tym samym poprawka dwudziesta siódma nie uzyskała pozytywnej opinii Komisji Finansów Publicznych.</u>
+          <u xml:id="u-191.4" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Nad poprawką dwudziestą ósmą głosowaliśmy wcześniej. Poprawka dwudziesta dziewiąta. Stanowisko rządu?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-192">
+          <u xml:id="u-192.0" who="#SekretarzstanuwMFArturSobon">Stanowisko rządu jest negatywne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-193">
+          <u xml:id="u-193.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Tym samym przechodzimy do głosowania. Kto jest za przyjęciem poprawki dwudziestej dziewiątej zgłoszonej przez Senat? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-193.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-193.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Głosowało 43 posłów. Za – 21, przeciw – 22. Nikt się nie wstrzymał. Tym samym poprawka nie uzyskała akceptacji Komisji Finansów Publicznych.</u>
+          <u xml:id="u-193.3" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Głosowaliśmy już nad poprawką trzydziestą, proszę państwa. Przegłosowaliśmy już wszystkie poprawki.</u>
+          <u xml:id="u-193.4" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Komisja musi jeszcze wybrać posła sprawozdawcę, który przedstawi sprawozdanie Komisji na posiedzeniu plenarnym Sejmu. Proponuję, aby sprawozdawcą naszej Komisji pozostała pani przewodnicząca Gabriela Masłowska, która już sprawozdawała ten projekt ustawy. Czy są jakieś uwagi do tej propozycji? Nie ma. Tym samym pani poseł Gabriela Masłowska pozostaje sprawozdawcą Komisji na posiedzeniu plenarnym.</u>
+          <u xml:id="u-193.5" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny posiedzenia Komisji. Zamykam posiedzenie Komisji. Dziękuję państwu serdecznie za udział w posiedzeniu Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-193.6" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, gorąco proszę państwa z prezydium Komisji o pozostanie w sali. Musimy odbyć posiedzenie prezydium.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00305-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00305-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..4b1eaa2
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00305-01/header.xml
@@ -0,0 +1,67 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-fpbxx-00305-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Finansów Publicznych /nr 305/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Finansów Publicznych /nr 305/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#FPB">305</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-22</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="DariuszAugustyniak" role="speaker">
+        <persName>Dariusz Augustyniak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DoradcatechnicznyDepartamentuAdministracjiPublicznejNajwyzszejIzbyKontroliTomaszKwitowski" role="speaker">
+        <persName>Doradca techniczny Departamentu Administracji Publicznej Najwyższej Izby Kontroli Tomasz Kwitowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DoradcatechnicznyDepartamentuAdministracjiPublicznejNIKTomaszKwitowski" role="speaker">
+        <persName>Doradca techniczny Departamentu Administracji Publicznej NIK Tomasz Kwitowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="Gloszsali" role="speaker">
+        <persName>Głos z sali</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="KrzysztofHejduk" role="speaker">
+        <persName>Krzysztof  Hejduk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuzastepcaSzefaKancelariiPrezesaRadyMinistrowIzabelaAntos" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu, zastępca Szefa Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Izabela Antos</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselKrystynaSkowronska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Krystyna Skowrońska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselPawelHreniak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Paweł Hreniak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselTomaszCymanski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Tomasz Cymański</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselZdzislawSipiera" role="speaker">
+        <persName>Poseł Zdzisław Sipiera</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Andrzej Szlachta</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="WicedyrektorDepartamentuPorzadkuiBezpieczenstwaWewnetrznegoNajwyzszejIzbyKontroliAnnaMach" role="speaker">
+        <persName>Wicedyrektor Departamentu Porządku i Bezpieczeństwa Wewnętrznego Najwyższej Izby Kontroli Anna Mach</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="FPB" role="committee">
+        <orgName>Komisja Finansów Publicznych</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00305-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00305-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..b7cd5ed
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00305-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,201 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Dzień dobry państwu. Witam państwa serdecznie. Otwieram posiedzenie Komisji Finansów Publicznych. Stwierdzam kworum.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Bardzo serdecznie witam panie i panów posłów oraz naszych gości. Lista gości jest bardzo długa, więc powitam państwa in corpore: witam państwa ministrów, dyrektorów, zastępców, wszystkich przedstawicieli administracji rządowej, którzy są obecni na tym posiedzeniu.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Porządek dzisiejszego posiedzenia przewiduje: w punkcie pierwszym zaopiniowanie wniosku komendanta głównego Policji w sprawie zmian w planie finansowym Funduszu Wsparcia Policji na rok 2022; w punkcie drugim zaopiniowanie wniosku komendanta głównego Państwowej Straży Pożarnej w sprawie zmian w planie finansowym Funduszu Wsparcia Państwowej Straży Pożarnej na rok 2022; i w punkcie trzecim rozpatrzenie opinii Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych o sprawozdaniu z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia 2021 do 31 grudnia 2021 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Czy są uwagi do porządku? Nie widzę. Wobec niezgłoszenia wniosku, stwierdzam przyjęcie porządku.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Przystępujemy do realizacji punktu pierwszego. Proszę o przedstawienie wniosku komendanta głównego Policji w sprawie zmian w planie finansowym Funduszu Wsparcia Policji na 2022 r. Bardzo proszę… chyba zastępca komendanta? Tak. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#DariuszAugustyniak">Tak. Szanowny panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, szanowni państwo ministrowie, zwracam się z wnioskiem do Wysokiej Komisji o wyrażenie pozytywnej opinii w zakresie zmian w planie finansowym na rok 2022 Funduszu Wsparcia Policji. Zmiany te polegają na zwiększeniu stanu funduszu na początek roku 2022 o kwotę 9361 tys. zł. Są to środki pozostałe z roku poprzedniego, które zostaną przeznaczone na zakup samochodów nieoznakowanych w jednostkach policji.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#DariuszAugustyniak">Kolejna zmiana to przekazanie z Komendy Głównej Policji funduszu centralnego do komend wojewódzkich stołecznej Policji oraz szkół policji kwoty 227 705 tys. zł jako przelewy redystrybucyjne, z tego na: inwestycje budowlane realizowane w ramach programu modernizacji Policji w wysokości 131 540 tys. Środki te Policja chce przeznaczyć na realizację priorytetowych projektów inwestycyjnych związanych z poprawą warunków pracy i służby w obiektach Policji.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#DariuszAugustyniak">Kolejne środki chcemy przeznaczyć na zakupy inwestycyjne w ramach programu modernizacji Policji na kwotę 38 950 tys. zł. Będą one przeznaczone m. in. na doposażenie laboratoriów kryminalistycznych w sprzęt specjalistyczny, a także na pozostałe inwestycje budowlane w wysokości 14 830 tys. zł. Te środki komendy wojewódzkie również chcą przeznaczyć na: pozostałe zakupy inwestycyjne na kwotę 633 tys. zł, realizację planu remontów na łączną kwotę 41 752 tys. zł. Ponadto chcemy zwiększyć koszty przeznaczone na inwestycje o kwotę 26 000 tys. zł. W tym są niewykorzystane środki z roku poprzedniego – tak jak przekazałem, że są to te zakupy samochodów nieoznakowanych, a także przeniesienie środków z kosztów bieżących na zakupy inwestycyjne w wysokości 16 719 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#DariuszAugustyniak">Chciałbym dodać, że minister spraw wewnętrznych i administracji oraz minister finansów wyrazili zgodę na dokonanie wyżej wymienionych zmian w planie finansowym na rok 2020 Funduszu Wsparcia Policji. Uprzejmie proszę Wysoką Komisję o wyrażenie pozytywnej opinii. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Bardzo dziękuję, panie komendancie, za syntetyczne przedstawienie tego wniosku.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Otwieram dyskusję. Kto z pań i panów posłów chciałby zabrać głos w tym punkcie? Nie widzę.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Zatem proponuję przedstawienie Komisji opinii nr 172 Komisji Finansów Publicznych do komendanta głównego Policji w sprawie zmian w planie finansowym Funduszu Wsparcia Policji, uchwalonej na posiedzeniu w dniu 22 czerwca 2022 r.: „Komisja Finansów Publicznych na posiedzeniu w dniu dzisiejszym rozpatrzyła wniosek komendanta głównego policji z 17 czerwca 2022 r. dotyczący zmian w planie finansowym Funduszu Wsparcia Policji na 2022 r. Komisja Finansów Publicznych zgodnie z art. 23 ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na 2022 r. pozytywnie opiniuje propozycje zmian planu finansowego Funduszu Wsparcia Policji przedstawione we wniosku”.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Czy jest sprzeciw wobec przyjęcia tej opinii? Zatem opinia została przez Komisję przyjęta. Bardzo dziękuję panu komendantowi i panu ministrowi za obecność.</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Przechodzimy do drugiego punktu – zaopiniowanie wniosku komendanta głównego Państwowej Straży Pożarnej w sprawie zmian w planie finansowym Funduszu Wsparcia Państwowej Straży Pożarnej na 2022 r. Bardzo proszę o przedstawienie tego wniosku, myślę, pana komendanta Straży. Bardzo proszę, panie komendancie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#KrzysztofHejduk">Dziękuję. Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, panowie ministrowie, szanowni państwo chciałbym przedstawić wniosek o wydanie pozytywnej opinii w sprawie zmian planu finansowego Funduszu Wsparcia Państwowej Straży Pożarnej na podstawie zgody ministra finansów z dnia 15 czerwca br. Proszę o wydanie pozytywnej opinii w sprawie zmian planu finansowego polegającego na zwiększeniu przychodów o kwotę 14 316 tys. zł, zwiększenie kosztów o kwotę 14 671 tys. zł, zmniejszenie stanu funduszu na koniec roku o kwotę 355 tys. zł oraz na przeniesienie przychodów i kosztów między poszczególnymi pozycjami planu. Nadmieniam, że minister finansów wyraził zgodę na dokonanie przedmiotowych zmian w piśmie z dnia 15 czerwca 2022 r.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#KrzysztofHejduk">Wnioskowane przez dysponentów Funduszu Wsparcia Państwowej Straży Pożarnej zmiany w planie obejmują: po pierwsze, wydatki inwestycyjne i modernizacyjne, które zostaną przeznaczone na dofinansowanie zakupu samochodów pożarniczych i sprzętu specjalistycznego oraz na modernizację i budowę obiektów Państwowej Straży Pożarnej, i po drugie, wydatki bieżące jednostek Państwowej Straży Pożarnej, które dotyczą m.in.: zakupu paliwa, materiałów pędnych, odzieży specjalnej, środków ochrony osobistej, sprzętu i wyposażenia dla jednostek organizacyjnych, przeglądu samochodów i sprzętu PSP oraz remontów obiektów Państwowej Straży Pożarnej.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#KrzysztofHejduk">Przedstawiając powyższe, uprzejmie proszę Wysoką Komisję o wydanie pozytywnej opinii w sprawie zmiany planu finansowego Funduszu Wsparcia Państwowej Straży Pożarnej na rok 2022 umożliwiającego dysponentom realizację planowanych przychodów i wydatków funduszu. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Dziękuję, panie komendancie. Otwieram dyskusję. Kto z pań i panów posłów chciałby zabrać głos, zadać pytanie? Nie widzę.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Zatem proponuję Wysokiej Komisji opinię nr 173 Komisji Finansów Publicznych do komendanta głównego Państwowej Straży Pożarnej w sprawie zmian w planie finansowym Funduszu Wsparcia Państwowej Straży Pożarnej, uchwalonej na posiedzeniu w dniu 22 czerwca 2022 r.: „Komisja Finansów Publicznych na posiedzeniu w dniu 22 czerwca 2022 r. rozpatrzyła wniosek komendanta głównego Państwowej Straży Pożarnej z dnia 20 czerwca 2022 r. dotyczący zmian w planie finansowym Funduszu Wsparcia Państwowej Straży Pożarnej na 2022 r. Komisja Finansów Publicznych, zgodnie z art. 29 ust. 9 i 12 ustawy o finansach publicznych pozytywnie opiniuje propozycje zmian planu finansowego Funduszu Wsparcia Państwowej Straży Pożarnej na 2022 r. przedstawione we wniosku”.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Czy jest sprzeciw wobec przyjęcia tej opinii? Nie widzę. Zatem Komisja przyjęła przedstawioną opinię.</u>
+          <u xml:id="u-5.3" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Bardzo dziękuję panu komendantowi i osobom towarzyszącym.</u>
+          <u xml:id="u-5.4" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Przechodzimy do trzeciego punktu tego posiedzenia Komisji Finansów – rozpatrzenie opinii Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych o Sprawozdaniu z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2021 r.</u>
+          <u xml:id="u-5.5" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Tak jak we wszystkich poprzednich punktach dotyczących omawiania części budżetowych rozpoczynamy rozpatrywanie tej części. Posłowie członkowie Komisji otrzymali informacje o wykonaniu budżetu przygotowane przez dysponentów części budżetowych, Najwyższej Izby Kontroli o wynikach kontroli wykonania budżetu w tych częściach, a także informację Biura Analiz Sejmowych. Jednocześnie informuję, że wszystkie materiały są dostępne w wersji elektronicznej na iPadach.</u>
+          <u xml:id="u-5.6" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Rozpatrywanie opinii Komisji o Sprawozdaniu z wykonania budżetu będzie się odbywało w następującym porządku: w punkcie pierwszym – wystąpienie posła referenta komisji branżowej, w drugim – wystąpienie posła koreferenta z ramienia Komisji Finansów Publicznych, w punkcie trzecim – wystąpienie przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli; następnie pytania posłów, odpowiedzi przedstawicieli dysponentów części budżetowych oraz dyskusja.</u>
+          <u xml:id="u-5.7" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Przystępujemy do rozpatrzenia opinii Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych. Bardzo proszę pana posła Hreniaka o zreferowanie opinii komisji. Bardzo proszę, panie pośle.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PoselPawelHreniak">Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, jeżeli chodzi o opinię Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych do Sprawozdania z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 30 grudnia 2021 r., komisja zaopiniowała wniosek pozytywnie, bez uwag.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PoselPawelHreniak">Przedstawię, jeżeli pan przewodniczący pozwoli, bardzo krótko te elementy, które wzbudzały dodatkową dyskusję na posiedzeniu Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych, nie będę tutaj powielał informacji, które znalazły się w dokumentacji, która została przekazana państwu posłom.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PoselPawelHreniak">Jeżeli chodzi o część budżetową nr 16 – Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, to środki wydatkowane w tej części były siłą rzeczy dużo większe niż w latach poprzednich – wynikało to z trudnego okresu, jakim był rok 2021, jeżeli chodzi o epidemię COVID. W związku z tym przez kancelarię przechodziły środki w ramach funduszu na przeciwdziałanie COVID-19.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#PoselPawelHreniak">Jeżeli chodzi o Najwyższą Izbę Kontroli, to w tej części budżetowej NIK zdecydował się na ocenę w formie opisowej, ale co chciałbym zaznaczyć i było to dyskutowane również na posiedzeniu naszej komisji branżowej, nie było żadnych wniosków NIK, które zostałyby złożone do rzecznika dyscypliny finansów publicznych w tym wymiarze.</u>
+          <u xml:id="u-6.4" who="#PoselPawelHreniak">Jeżeli chodzi o część 42 – Sprawy wewnętrzne oraz część 85 – Budżety wojewodów, to zarówno Biuro Analiz Sejmowych, jak i Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie oceniły wykonanie. BAS proponuje przyjęcie sprawozdania z wykonania budżetu.</u>
+          <u xml:id="u-6.5" who="#PoselPawelHreniak">Tu chciałbym zasygnalizować element, który też gdzieś tam w dyskusji na posiedzeniu Komisji Administracji się pojawił, że dość niskie wykonanie środków na wydatki majątkowe w części 85 – Budżety wojewodów, wydatków majątkowych realizowanych przez Państwową Straż Pożarną na poziomie 32% wynikało z później nowelizacji budżetu w obszarze wydatków majątkowych i wynikało z tego, iż nie udało się tych środków wydatkować na sprzęt, m. in. na samochody dla Straży Pożarnej. Te środki zostały przekazane na środki niewygasające i z tego, co wiem, są już wydatkowane zgodnie z terminarzem, który został przyjęty.</u>
+          <u xml:id="u-6.6" who="#PoselPawelHreniak">Warto zwrócić uwagę – to też było dyskutowane – że wykonanie planu zatrudnienia w formacjach mundurowych, mam tutaj na myśli Policję, Państwową Straż Pożarną i Straż graniczną, było na dość wysokim poziomie. Dla Policji było to 92,8% wykonania planu, dla Państwowej Straży Pożarnej – 96,7%, a dla Straży Granicznej ten procent był najniższy – 89%.</u>
+          <u xml:id="u-6.7" who="#PoselPawelHreniak">Jeżeli chodzi o pozostałe części, działy budżetu, który był analizowany na posiedzeniu Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych, to posłowie koreferenci, ale również posłowie, którzy brali udział w dyskusji, nie wnosili – przynajmniej ja tego nie wynotowałem – większych uwag co do sprawozdania z wykonania budżetu.</u>
+          <u xml:id="u-6.8" who="#PoselPawelHreniak">Posłowie, którzy przedstawiali to sprawozdanie, rekomendowali opinię pozytywną, również Biuro Analiz Sejmowych w tych działach, które były przez BAS badane, wydał pozytywną uwagę. Również, tak jak zaznaczyłem na samym początku, Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych jako całość przyjęła opinię pozytywną bez uwag do sprawozdania z wykonania budżetu i również rekomenduje, żeby Wysoka Komisja, jeśli chodzi o tę część budżetu, przyjęła opinię pozytywną. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Dziękuję panu posłowi za merytoryczne, a jednocześnie zwięzłe przedstawienie opinii Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych. Bardzo proszę koreferenta z ramienia Komisji Finansów Publicznych pana posła Zdzisława Sipierę. Bardzo proszę, panie pośle.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PoselZdzislawSipiera">Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, postaram się też syntetycznie i krótko. Tutaj w ramach Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych zajęliśmy się siedmioma częściami budżetowymi. Tak je właśnie przedstawiał pan poseł.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PoselZdzislawSipiera">Właśnie części budżetowe: część 16 – Kancelaria Prezesa Rady Ministrów. Tutaj dość duże pieniądze, to jest 15 200 000 tys. zł. Jak było już mówione, nie było specjalnych uwag – oprócz tego, że przy tych 15 000 000 tys. zł zauważono pewne braki w czterech częściach i NIK zamiast oceny normalnej, pozytywnej, zastosował część opisową, ale ta skala jest moim zdaniem absolutnie tak malusieńka, że do tych wydatków 15-miliardowych parę tysięcy to naprawdę był jakiś ułamek.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#PoselZdzislawSipiera">Natomiast chciałbym zaznaczyć jedną sprawę, bardzo istotną. Poza bieżącymi sprawami, które wykonuje Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, jest również bardzo dużo jednostek nadzorowanych bezpośrednio: CBOS (Centrum Badania Opinii Publicznej), Narodowy Instytut Wolności, Instytut Współpracy Polsko-Węgierskiej, Polski Instytut Ekonomiczny, Instytut Europy Środkowej, Ośrodek Studiów Wschodnich, Krajowa Szkoła Administracji Publicznej, Rada do Spraw Uchodźców, Instytut Zachodni, Centrum Obsługi Administracji Rządowej – COAR, Rządowa Agencja Rezerw Strategicznych, fundusze celowe: Fundusz Wspierania Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego, Fundusz Wspierania Organizacji Pożytku Publicznego, Fundusz Zapasów Interwencyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#PoselZdzislawSipiera">Jak powiedziałem tylko minimalne braki, natomiast tak naprawdę bardzo pozytywne wykonanie tego budżetu – i taką właśnie opinię również przyjęła komisja. Kładę też na to nacisk, dlatego że nie jestem w stanie zrozumieć, dlaczego była ocena opisowa przy tak małych uchybieniach.</u>
+          <u xml:id="u-8.4" who="#PoselZdzislawSipiera">Część 17 nie była w ogóle poddana kontroli przez NIK, ale to są nieduże pieniądze – obsługa, ok. 100 000 tys. zł wydatków, oprócz jednego funduszu, bardzo istotnego. Fundusz prestiżowy, fundusz, który załatwia sprawy mienia zabużańskiego, w zeszłym roku miał o wiele większe wpływy niż wydatki, bo 400 000 tys. zł było wpływów, 100 000 tys. zł wydatków. W roku ubiegłym ten fundusz zwiększył się o 300 000 tys. zł – do 1 300 000 tys. zł, które w tej chwili czekają na wypłaty decyzji podejmowanych przez wojewodów. Sprawozdanie było akurat w tej części bardzo rzetelne i nie stanowiło żadnych przesłanek, żeby tej części nie przyjąć w sprawozdaniu.</u>
+          <u xml:id="u-8.5" who="#PoselZdzislawSipiera">Część 42, największa, największe też wydatki, bo to jest cała kwestia Policji, tu jest również kwestia straży pożarnej, wszystkich służby mundurowych, ale również fundusze wsparcia państwowych jednostek budżetowych – podmioty, które realizują ogromne zadania państwowe. Tutaj jest absolutnie już ocena pozytywna bez żadnych uwag. Zwracam na to uwagę również właśnie razem z panem posłem Hreniakiem, że NIK – ten, który kontroluje, jako instytucja najwyższej kontroli w Polsce, naprawdę miał bardzo mało uwag do tak ogromnego budżetu. I na to, jako koreferent, zwracam uwagę: nie było żadnych uwag, bardzo dobre wykonanie budżetu, bardzo sumienne wykonywanie tych zadań, które są postawione przed ministrem spraw wewnętrznych i administracji zostało w tej części wykonane.</u>
+          <u xml:id="u-8.6" who="#PoselZdzislawSipiera">Część 43 – Wyznania religijne oraz mniejszości narodowe, też niewielkie wydatki, 216 000 tys. zł, również ten dział został zaopiniowany pozytywnie bez większych uwag.</u>
+          <u xml:id="u-8.7" who="#PoselZdzislawSipiera">Wreszcie Rządowe Centrum Legislacji; niby nieduża jednostka, ale bardzo ważna, bo zajmująca się legislacją w Polsce: prawa, które stanowi i przedkłada Rada Ministrów – też bez żadnych uwag i również ta część przez NIK została wyłączona, nie podlegała kontroli.</u>
+          <u xml:id="u-8.8" who="#PoselZdzislawSipiera">Wreszcie ogromny dział, ale to jest tylko część tego – część budżetowa 83, która ma rezerwy celowe budżetu państwa. Tu przypomnę, że z tego jest to kwota 42 000 000 tys. zł – te, które były w gestii ministra spraw wewnętrznych i administracji. Pokrótce: usuwanie klęsk żywiołowych, System Powiadamiania Ratunkowego, pomoc dla repatriantów, integracja społeczności romskiej, środki na szkolenia i wynagrodzenia nowomianowanych urzędników służby cywilnej, budowa i modernizacja, wyposażenie przejść granicznych, realizacja Karty Polaka, rezerwa na dofinansowanie działań w zakresie rezerw strategicznych, sytuacje zagrożenia bezpieczeństwa i obronności państwa, rezerwa na realizację zadań związanych z usuwaniem skutków klęsk żywiołowych i dwie rezerwy covidowe: jedna – 8 300 000 tys., druga 5 800 000 tys. – również bez żadnych wielkich uwag. Bardzo dobrze wykonane planowane wydatki w tych funduszach, przede wszystkim celowe, bo to fundusze celowe. Tutaj nie było co do tego jakichś większych uwag.</u>
+          <u xml:id="u-8.9" who="#PoselZdzislawSipiera">Ostatnia część: 85 – Budżety wojewodów. Pan poseł to dość dokładnie wymienił – 3 300 000 tys. zł, które poszły na administrację publiczną, w tym przede wszystkim na dotacje do wojewódzkich komend straży pożarnej, jak również na obronę cywilną, zostało poprawnie zrealizowane.</u>
+          <u xml:id="u-8.10" who="#PoselZdzislawSipiera">Ogólna konkluzja. Bardzo dobre wykonanie tych wydatków w sferze wydatków, które opiniuje Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych, ale też na uznanie zasługuje właśnie to, co było czynione zarówno przez kancelarię premiera, jak również przez ministra S</u>
+          <u xml:id="u-8.11" who="#PoselZdzislawSipiera">spraw wewnętrznych i administracji za bardzo dokładne, sumienne wykonanie swoich obowiązków z budżetu w ich działach w roku 2021. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Bardzo dziękuję, panie pośle, i dziękuję za kontynuację konwencji zwartej ekspozycji stanowiska. Bardzo dziękuje.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Teraz bardzo proszę przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli o przedstawienie wyników kontroli z wykonania budżetu w tej części. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#WicedyrektorDepartamentuPorzadkuiBezpieczenstwaWewnetrznegoNajwyzszejIzbyKontroliAnnaMach">Dzień dobry. Anna Mach, wicedyrektor Departamentu Porządku i Bezpieczeństwa Wewnętrznego.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#WicedyrektorDepartamentuPorzadkuiBezpieczenstwaWewnetrznegoNajwyzszejIzbyKontroliAnnaMach">Chciałabym się odnieść do wyników kontroli wykonania budżetu państwa w części 42 – Sprawy wewnętrzne. Ocena jest pozytywna. Kontrolowaliśmy 12 jednostek, 10 z nich otrzymało ocenę pozytywną, dwie ocenę opisową. Stwierdzone nieprawidłowości ze względu na znikomą kwotę i znikomy wpływ na część 42 nie wpłynęły na zmianę oceny w tym zakresie.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#WicedyrektorDepartamentuPorzadkuiBezpieczenstwaWewnetrznegoNajwyzszejIzbyKontroliAnnaMach">Natomiast chcielibyśmy zwrócić uwagę na istotne niedoszacowanie limitu wydatków w ustawie budżetowej na 2021 r. względem potrzeb finansowych formacji podległych ministrowi spraw wewnętrznych i administracji, realizujących zadania zapewnienia bezpieczeństwa publicznego. W trakcie roku, głównie dzięki działaniom dysponenta części, udało się pozyskać dodatkowe środki. Było to blisko 5 900 000 tys. zł, tj. 25% budżetu pierwotnego. W ocenie NIK-u konieczność uzupełniania niedoboru z różnych środków – mam tutaj na myśli rezerwę ogólną, rezerwy celowe, nowelizację ustawy budżetowej czy środki pozabudżetowe takie jak Fundusz Przeciwdziałania COVID-19, czy fundusze wsparcia – może negatywnie oddziaływać na prawidłowe planowanie i realizację zadań przez podległe ministrowi formacje, a także utrudniać rzetelną analizę potrzeb i kosztów funkcjonowania tych jednostek. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Bardzo dziękuję, również za utrzymanie tej konwencji. Teraz otwieram dyskusję, bardzo proszę o zabieranie głosów, zadawanie pytań. Bardzo proszę, kto z pań i panów posłów chciałby w tej części zabrać głos?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">A opinia NIK-u?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Tak, była przedstawiona.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Pani przewodnicząca, tak? Czekam na panią przewodniczącą, bo przybyła z pracy na sali plenarnej. Poczekamy jeszcze kilkanaście sekund, a jeżeli nie będzie ze strony państwa uwag, to zamkniemy omawianie tej części, ponieważ…</u>
+          <u xml:id="u-13.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">To bardzo proszę, pani przewodnicząca Krystyna Skowrońska.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Poprosiłabym o przedstawienie raz jeszcze opinii Najwyższej Izby Kontroli w sprawie wykonania planu finansowego inwestycji kapitałowych, bo pytaliśmy o to dzisiaj. Jaka jest opinia?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PoselZdzislawSipiera">Z czego?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Proszę jeszcze raz, bo nie to dosłyszeliśmy. O jaką część pani prosi, o jaki zakres?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Części 16.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PoselZdzislawSipiera">To jest kancelaria premiera?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#Gloszsali">42.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#PoselZdzislawSipiera">16 czy 42?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">A w której jesteśmy? – bo ja byłam na sali.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#PoselZdzislawSipiera">Czyli jesteśmy w części 16, w tej chwili jesteśmy po całości.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Tak, z części 16.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#PoselZdzislawSipiera">Kancelaria premiera?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Tak.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">To, jeżeli pani byłaby uprzejma, to jeszcze… – kolega, tak? – uwagi w zakresie tej części kancelaria premiera, też w takiej formie jak dotychczas. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-27">
+          <u xml:id="u-27.0" who="#DoradcatechnicznyDepartamentuAdministracjiPublicznejNajwyzszejIzbyKontroliTomaszKwitowski">Szanowny panie przewodniczący, szanowni państwo, Tomasz Kwitowski, doradca techniczny Departamentu Administracji Publicznej Najwyższej Izby Kontroli.</u>
+          <u xml:id="u-27.1" who="#DoradcatechnicznyDepartamentuAdministracjiPublicznejNajwyzszejIzbyKontroliTomaszKwitowski">Kontrola w części 16 – Kancelaria Prezesa Rady Ministrów została oceniana w formie opisowej, czyli ocena została obniżona o jeden punkt. Obniżono ją w związku ze stwierdzonymi nieprawidłowościami. Tych nieprawidłowości było sporo, natomiast odniósłbym się tylko do trzech. Do czterech nieprawidłowości Kancelaria zgłosiła zastrzeżenia, Kolegium wszystkie cztery zastrzeżenia oddaliło.</u>
+          <u xml:id="u-27.2" who="#DoradcatechnicznyDepartamentuAdministracjiPublicznejNajwyzszejIzbyKontroliTomaszKwitowski">Odniosę się do tych właśnie trzech nieprawidłowości. Przede wszystkim nieprzestrzeganie przyjętej w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów procedury przy udzielaniu dotacji z art. 11b ustawy o działalności pożytku publicznego i wolontariacie. Sytuacja trwa od 3 lat mniej więcej. Zdajemy sobie sprawę, że jest decyzja dyskrecjonalna Prezesa Rady Ministrów, natomiast jeżeli już kancelaria wprowadziła procedurę, to NIK stoi na stanowisku, że powinna jej przestrzegać.</u>
+          <u xml:id="u-27.3" who="#DoradcatechnicznyDepartamentuAdministracjiPublicznejNajwyzszejIzbyKontroliTomaszKwitowski">Druga rzecz to przekroczono zakres upoważnienia przy zaciąganiu zobowiązań przy podpisywaniu umów na promocję Polskiego Ładu. Dyrektor CIR [Centrum Informacyjnego Rządu] podpisał umowy bez stosownego upoważnienia dyrektora generalnego. Oczywiście później sprawa została zauważona i naprawiona, jednak przez pewien czas dyrektor nie miał takiego upoważnienia, podpisując te umowy.</u>
+          <u xml:id="u-27.4" who="#DoradcatechnicznyDepartamentuAdministracjiPublicznejNajwyzszejIzbyKontroliTomaszKwitowski">Trzeba również zwrócić uwagę na to, że był kontrolowany Instytut De Republika oddzielnie, a my kontrolowaliśmy w trybie nadzoru. Tam, w De Republica, ocena NIK była negatywna ze względu na wiele stwierdzonych nieprawidłowości, m. in. prowadzono księgi rachunkowe w Excelu, wydano pieniążki na różnego rodzaju gadżety, jak również nie zapewniono instytutowi majątku w pierwszych miesiącach funkcjonowania. Na tym skończyłbym swoją wypowiedź.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-28">
+          <u xml:id="u-28.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Bardzo dziękuję, panie dyrektorze. Jeszcze dodatkowe pytanie, pani przewodnicząca Skowrońska.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-29">
+          <u xml:id="u-29.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Do poprzedniej wypowiedzi. Skoro jest to trzeci rok, taka recydywa, skoro państwo mówicie, że były nieprawidłowości i w związku z tym była ta ocena opisowa i nie zmieniono – czy tego rodzaju błędy, które państwo stwierdzili w roku 2021 były w przeszłości, czy to były innego rodzaju błędy?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-30">
+          <u xml:id="u-30.0" who="#DoradcatechnicznyDepartamentuAdministracjiPublicznejNIKTomaszKwitowski">Tak, pani przewodnicząca, to był błędy powtarzające się, czyli nieprzestrzeganie wewnętrznej procedury. Ale podkreślam, to była procedura wewnętrzna. W związku z tym nie formułowano tutaj żadnych wniosków o naruszenie dyscypliny finansów publicznych.</u>
+          <u xml:id="u-30.1" who="#DoradcatechnicznyDepartamentuAdministracjiPublicznejNIKTomaszKwitowski">Po prostu NIK stoi na stanowisku, że oczywiście rozumiemy, że jest to dyskrecjonalna decyzja Prezesa Rady Ministrów i to on decyduje, na które projekty przeznacza środki do wysokości 10 000 tys. zł, natomiast jeżeli jest już bardzo szczegółowa wewnętrzna procedura i ona jest przez lata nieprzestrzegana, więc my to poruszamy. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-31">
+          <u xml:id="u-31.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">W tej sytuacji widzę jeszcze głos pana przewodniczącego Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych. Bardzo proszę, panie pośle.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-32">
+          <u xml:id="u-32.0" who="#PoselZdzislawSipiera">Tak, oczywiście muszę zareagować na sformułowanie pani wiceprzewodniczącej o jakiejś recydywie. Nie bez kozery podnosiłem to, że opinia RIO była bardzo pozytywna do większości, jedynie te elementy właśnie ocenne były największe w części 16, ale podkreśliłem tym bardziej, że jeżeli się mówi o wydatkowaniu 15 300 000 tys. zł, a dotyczy to nieprawidłowości 600 tys. zł oraz wewnętrznych regulaminów, to jaki to jest problem? Oczywiście można powiedzieć, że jak się znajdzie igłę w stogu siana, też będzie to wielki problem. Jest to skala.</u>
+          <u xml:id="u-32.1" who="#PoselZdzislawSipiera">Ale oczywiście NIK, jako niezależny kontroler, ma prawo do wszystkiego: zmniejszył z normalnej oceny pozytywnej na opisową – z tym ja bym się nie zgodził, bo nie było do tego podstaw – natomiast mówienie o tym, że to jest recydywa?! Proszę państwa, przy dobrym wykonaniu budżetu, przy takiej ilości, jak czytałem, nadzoru itd., to trzeba wystawiać laurkę: bardzo dobre wykonanie budżetu, a nie mówienie, że to jest jakaś recydywa. Zawsze są nieprawidłowości; od tego jest NIK, żeby kontrolował i właśnie takie sprawy wyłapywał. Zresztą tam była szybka konkluzja, że będą wprowadzone te elementy, które, zgodnie z kontrolą NIK-u, powinny być uczynione, i to wszystko. A teraz robimy na posiedzeniu Komisji jakąś awanturę o to, że jakieś są recydywy, wielkie nieprawidłowości. To, proszę państwa, jest nieprawda. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-33">
+          <u xml:id="u-33.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Jeszcze pan przewodniczący Tadeusz Cymański, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-34">
+          <u xml:id="u-34.0" who="#PoselTomaszCymanski">Może nie za bardzo polemicznie, ale trochę się będę różnił z kolegą, bo to pokazuje, na jakim poziomie jest praca Najwyżej Izby Kontroli i nasza również, bo niektórzy myślą, że my się tu zajmujemy niczym. Proszę państwa, 15 miliardów, a my widzimy sens dyskusji… Wiem, że goście, którzy czekają na swoją kolejkę, drżą, co ich czeka, jak tutaj pokażemy następne wyniki – ale to świadczy, że jest pewien poziom tego wszystkiego. Zgadzam się, bo byłem kiedyś lustratorem i trzeba zachować adekwatność. A co do słowa – to się zgadzam, bo „recydywa” to już pachnie mi… Poza tym pamiętajmy, że niedawno były różne napięcia na linii między pewnymi instytucjami państwowymi i Najwyższą Izbą Kontroli i były kierowane wnioski do prokuratury. To prawo dalej istnieje, obowiązek nawet, kiedy jest domniemanie podejrzenia przestępstwa. Zatem przy tak ogromnym zadaniu, przy tak skomplikowanych czasach, emocjach i wreszcie pod takim brzemieniem nienawiści i ataków ze strony opozycji, to też trzeba… Tylko że tego nikt nie bada, ale my o tym wiemy. I tutaj często ślady tego napięcia widać. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-35">
+          <u xml:id="u-35.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Dziękuję. Myślałem, że te różnice semantyczne zakończymy, ale jeszcze pani przewodnicząca prosi o głos. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-36">
+          <u xml:id="u-36.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Państwo niekoniecznie właściwie odczytali sens mojej wypowiedzi, bo w Wikipedii… „recidivus” to „powrotny, powtórny” – powtórny pojawiający się błąd, powtórny wewnętrzny brak regulacji w przekraczaniu ich. Rozumiem, że państwo mieli własne regulacje do tego, ale ich nie przestrzegali. To się pojawiało jeden rok, drugi rok, trzeci rok – powracały te same błędy. W tym ujęciu powiedziałam o powtarzających się błędach. Myślę, że w tym ujęciu zostało to zjawisko przedstawione przez Najwyższą Izbę Kontroli.</u>
+          <u xml:id="u-36.1" who="#PoselKrystynaSkowronska">Ale proszę państwa, żeby nie zarzucać nikomu, bo jeżeli państwo nie umiecie się w innych tematach wytłumaczyć z 200 000 tys. zł pieniędzy straconych na maseczki, nie umiecie się państwo wytłumaczyć ze zwrotu pieniędzy za respiratory, to proszę się nie dziwić i nie lekceważyć, bo każde pieniądze są ważne. Każde pieniądze są ważne.</u>
+          <u xml:id="u-36.2" who="#PoselKrystynaSkowronska">Jeżeli się ma wewnętrzną procedurę, w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, dotyczącą m.in. Funduszu Inwestycji Kapitałowych, to należałoby, po zwróceniu uwagi, ją zmienić. A jeżeli ma się obowiązującą procedurę, to jej przestrzegać. To jest wszystko dotyczące błędów i sformułowania wniosków przez Najwyższą Izbę Kontroli. I tutaj nie ma sporu. KPRM mógł sobie w tej sprawie zrobić tak, jak chciał, i potem przestrzegać tej procedury. Miał procedurę, ale jej nie przestrzegał. Tym gorzej świadczy o tych, którzy tę procedurę pisali albo którzy ją realizowali. Proszę tego nie lekceważyć, dla nas wszystkie pieniądze są ważne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-37">
+          <u xml:id="u-37.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Bardzo dziękuję. Szanujemy, pani przewodnicząca, każdą złotówkę, ale omawiamy budżet ponad pół miliarda złotych, 521 000 tys. zł i jest to problem skali. Ale to wszystko zostało omówione. Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-37.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Jest jeszcze głos, bardzo proszę. Proszę się przedstawić.</u>
+          <u xml:id="u-37.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Tam trzeba uruchomić taką plastikową – jak to się nazywa? – pinezkę. Koledzy posłowie pomogą.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-38">
+          <u xml:id="u-38.0" who="#PodsekretarzstanuzastepcaSzefaKancelariiPrezesaRadyMinistrowIzabelaAntos">Dzień dobry. Izabela Antos, podsekretarz stanu, Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, zastępca Szefa KPRM. Chciałabym tylko jedną rzecz…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-39">
+          <u xml:id="u-39.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Przepraszam, nie dosłyszeliśmy. Proszę spokojnie sobie zająć wygodne miejsce, żebyśmy słyszeli, i proszę przedstawić, kogo pani reprezentuje. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-40">
+          <u xml:id="u-40.0" who="#PoselTomaszCymanski">Proszę mówić nie za szybko i starannie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-41">
+          <u xml:id="u-41.0" who="#PodsekretarzstanuzastepcaSzefaKancelariiPrezesaRadyMinistrowIzabelaAntos">Dobrze, oczywiście. Izabela Antos, zastępca Szefa Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, zastępca szefa KPRM.</u>
+          <u xml:id="u-41.1" who="#PodsekretarzstanuzastepcaSzefaKancelariiPrezesaRadyMinistrowIzabelaAntos">Chciałabym tylko powiedzieć jedną rzecz. Jeśli chodzi o Fundusz Inwestycji Kapitałowych, bo jak rozumiem, takie było pytanie pani przewodniczącej, to Najwyższa Izba Kontroli oceniła pozytywnie wykonanie planu finansowego funduszu w 2021 r., potwierdzając, że środki funduszu inwestycji kapitałowych w całości zostały przeznaczone na obejmowanie akcji i udziałów przez Skarb Państwa, tj. na zadania, do realizacji których fundusz został powołany, oraz że sprawozdania zostały sporządzone terminowo i prawidłowo pod względem merytorycznym i formalno-rachunkowym. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-42">
+          <u xml:id="u-42.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Bardzo dziękuję za to ważne uzupełnienie.</u>
+          <u xml:id="u-42.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Ponieważ więcej głosów nie widzę, stwierdzam zakończenie omawiania wykonanie budżetu we właściwości Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych.</u>
+          <u xml:id="u-42.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Dziękuję państwu za obecność. Na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny posiedzenia komisji. Zamykam posiedzenie komisji. Dziękuję państwu, do widzenia.</u>
+          <u xml:id="u-42.3" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Informuję też, że protokół z posiedzenia z załączonym pełnym zapisem jego przebiegu będzie wyłożony do wglądu w sekretariacie Komisji w Kancelarii Sejmu. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-43">
+          <u xml:id="u-43.0" who="#PoselTomaszCymanski">Jeszcze posiedzenie o godz. 17.00.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-44">
+          <u xml:id="u-44.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejSzlachta">Tutaj jeszcze kolega Tadeusz proponuje, żeby przypomnieć członkom Komisji, że spotykamy się na kolejnym, piątym już w dniu dzisiejszym posiedzeniu Komisji o godz. 17.00.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00307-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00307-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..bd1598d
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00307-01/header.xml
@@ -0,0 +1,85 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-fpbxx-00307-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Finansów Publicznych /nr 307/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Finansów Publicznych /nr 307/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#FPB">307</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-23</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="DyrektorDepartamentuPolitykiMakroekonomicznejMinisterstwaFinansowMarekSkawinski" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Departamentu Polityki Makroekonomicznej Ministerstwa Finansów Marek Skawiński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DyrektorNarodowegoInstytutuWolnosciCentrumRozwojuSpoleczenstwaObywatelskiegoWojciechKaczmarczyk" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego Wojciech Kaczmarczyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="LegislatorLukaszKasiak" role="speaker">
+        <persName>Legislator Łukasz Kasiak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="LegislatorzBiuraLegislacyjnegoLukaszKasiak" role="speaker">
+        <persName>Legislator z Biura Legislacyjnego Łukasz Kasiak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="LegislatorzBiuraLegislacyjnegoWojciechBialonczyk" role="speaker">
+        <persName>Legislator z Biura Legislacyjnego Wojciech Białończyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwMFPiotrPatkowski" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w MF Piotr Patkowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselAdamGaweda" role="speaker">
+        <persName>Poseł Adam Gawęda</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselDariuszRosati" role="speaker">
+        <persName>Poseł Dariusz Rosati</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselIzabelaLeszczyna" role="speaker">
+        <persName>Poseł Izabela Leszczyna</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselJacekProtasiewicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jacek Protasiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselJaroslawUrbaniak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jarosław Urbaniak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselKrystynaSkowronska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Krystyna Skowrońska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselKrzysztofPaszyk" role="speaker">
+        <persName>Poseł Krzysztof Paszyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselMarekSowa" role="speaker">
+        <persName>Poseł Marek Sowa</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselPaulinaHennigKloska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Paulina Hennig-Kloska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselTadeuszCymanski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Tadeusz Cymański</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselTeresaWargocka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Teresa Wargocka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Andrzej Kosztowniak</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="FPB" role="committee">
+        <orgName>Komisja Finansów Publicznych</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00307-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00307-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..c8ee212
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00307-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,362 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Dzień dobry. Witam państwa bardzo serdecznie na posiedzeniu. Dzień dobry państwu. Witam bardzo serdecznie na posiedzeniu Komisji w dniu dzisiejszym. Gorąco proszę o wyciszenie rozmów. Szanowni państwo, otwieram posiedzenie Komisji Finansów Publicznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Stwierdzam kworum.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Porządek dzienny posiedzenia przewiduje rozpatrzenie wniosku i poprawek zgłoszonych w czasie drugiego czytania do projektu ustawy o finansach publicznych oraz ustawy – Prawo ochrony środowiska z druku nr 2352 oraz druku nr 2362. W punkcie drugim mamy zaopiniowanie wniosku dyrektora Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego w sprawie zmian w planie finansowym Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego na rok 2022. Czy są uwagi do porządku dziennego? Nie widzę. Wobec niezgłoszenia wniosków do porządku dziennego, stwierdzam jego przyjęcie.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Szanowni państwo, zanim rozpoczniemy pracę Komisji, pozwolę sobie przywitać na dzisiejszym posiedzeniu gości w osobie pana Wojciecha Kaczmarczyka, dyrektora Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego. Dzień dobry, panie dyrektorze, witamy bardzo serdecznie. Witam również pana Marka Skawińskiego, dyrektora Departamentu Polityki Makroekonomicznej z Ministerstwa Finansów, przepraszając, szanowni państwo, że w tym momencie nie ma z nami pana ministra Patkowskiego, ale pan minister znajduje się jeszcze na sali. Dosłownie za chwilę do nas dołączy po odpowiedziach na pytania.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, przystępujemy do realizacji punktu pierwszego porządku dziennego. W dniu 22 czerwca br. na posiedzeniu plenarnym Sejmu odbyło się drugie czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz ustawy – Prawo ochrony środowiska z druku nr 2352 i druku nr 2362. W czasie drugiego czytania zgłoszono wniosek, szanowni państwo, o odrzucenie projektu ustawy oraz trzy poprawki. Sejm skierował projekt ustawy wraz z wnioskiem i poprawkami do Komisji w celu przygotowania dodatkowego sprawozdania. Rozpatrywanie wniosku i poprawek będzie się odbywało w następującym porządku. Zaznaczam, że będzie to ewentualne uzasadnienie posła zgłaszającego wniosek, ewentualnie poprawkę, ewentualne przedstawienie stanowiska rządu – tutaj liczymy na stanowisko ze strony rządu – ewentualne uwagi przedstawicieli Biura Legislacyjnego dotyczące konsekwencji wynikających z wniosku, ewentualnie poprawek, ewentualne głosy za i przeciw wnioskowi, poprawce, głosowanie wniosku. Czy jest sprzeciw wobec powyższej propozycji rozpatrywania wniosku? Bardzo proszę, pani przewodnicząca Izabela Leszczyna.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PoselIzabelaLeszczyna">Panie przewodniczący, chciałabym zapytać, kto w randze podsekretarza stanu jest przedstawicielem Ministerstwa Finansów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Pani przewodnicząca, w takim razie było za głośno. Przywitałem pana dyrektora i powiedziałem, że pan minister w tym momencie odpowiada na pytania na sali plenarnej. Dosłownie jak tylko zakończy odpowiedzi, przybywa do nas. Mam nadzieję, że stanie się to dosłownie za chwilę, ale pragnę przypomnieć to, co powiedziałem, że pan Marek Skawiński, dyrektor Departamentu Polityki Makroekonomicznej w Ministerstwie Finansów ma upoważnienie do reprezentacji ze strony pana ministra Piotra Patkowskiego. A więc wydaje mi się, że będziemy mogli rozpocząć pracę. Czy w takim razie jest zgoda na to, żebyśmy rozpoczęli? Szanowni państwo, jak się będziemy słyszeć, to później nie będziemy być może wielokrotnie zadawać sobie tych samych pytań. Szanowni państwo, gorąco proszę o wyciszenie rozmów. Pan Jarosław Urbaniak. Bardzo proszę, panie pośle.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PoselJaroslawUrbaniak">Dziękuję bardzo, panie przewodniczący. Kontynuując bardzo celne pytanie pani przewodniczącej Leszczyny, miałem wrażenie... Ale czy moglibyśmy rozpocząć posiedzenie Komisji?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Panie pośle, przypominam panu, że rozpoczęliśmy jakieś pięć minut temu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PoselJaroslawUrbaniak">Jeżeli chodzi o plotkowanie, to mnie to nie bawi. Nawet złożenie podpisu wymaga dyskusji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, kilkukrotnie już państwa prosiłem o uspokojenie rozmów. Wszyscy jesteśmy dorośli. Zakładam, że rozumiemy, co słyszymy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PoselJaroslawUrbaniak">Pomiędzy dorośli a dojrzali jest jednak różnica. Panie przewodniczący, chciałem kontynuować bardzo celne pytanie pani przewodniczącej Leszczyny. Miałem wrażenie, że wczoraj na posiedzeniu Komisji, w trakcie pierwszego czytania gościliśmy dwóch wiceministrów finansów, którzy mieli bardzo dużo do powiedzenia na temat projektu, obaj byli zorientowani w jego zapisach i propozycjach. W związku z tym bardzo dziwi nieobecność żadnego z panów ministrów albo pani minister w tej sytuacji. Jednak jesteśmy Komisją Finansów Publicznych Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej. Jeżeli nadal obowiązuje, tak jak wy mawiacie, książeczka, czyli Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, to my wykonujemy nadzór nad rządem RP. Chciałbym zaproponować odłożenie rozpatrywania tego punktu, dopóki nie pojawi się na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych co najmniej podsekretarz stanu z Ministerstwa Finansów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Szanowni państwo, jest upoważnienie, ale mam nadzieję, że państwo również będziecie mnie rozumieli w momencie, kiedy będę proponował pewne rozstrzygnięcia. Proponuję w takim razie zamianę. Czy możemy dokonać zamiany? Rozpatrzymy wniosek, który jest drugi, a później wrócimy do pierwszego punktu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PoselJaroslawUrbaniak">Tak.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Mam nadzieję, że pan poseł będzie pamiętał o dobrej zasadzie w momencie, kiedy ja będę o coś państwa prosił. Bez wątpienia będę o tym przypominał, ale dziękuję serdecznie. Czy w takim razie możemy, szanowni państwo, przejść do punktu drugiego?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PoselIzabelaLeszczyna">Panie przewodniczący, w drugim punkcie jest potrzebna opinia ministra finansów. A więc kto reprezentuje Ministerstwo Finansów z całym szacunkiem dla państwa dyrektorów?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Pani przewodnicząca.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PoselIzabelaLeszczyna">Naprawdę, panie przewodniczący, umawialiśmy się. Zgłaszałam to na początku, jak pan został przewodniczącym. Powiedziałam, że absolutnie będziemy starali się współpracować, mamy tylko jedną prośbę, żeby ministerstwa były reprezentowane przez ministrów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję za tę uwagę. Rzeczywiście zabiegamy o to. Proszę państwa, jest dyrektor upoważniony na piśmie, ale mamy również opinię przedstawioną na piśmie ze strony ministerstwa, więc wydaje mi się, że po prostu trzeba się zapoznać. Jest pytanie, czy zaczynamy od drugiego punktu czy czekamy na pana ministra. Proszę państwa, gorąco państwa proszę o to, żebyśmy wyciszyli rozmowy. Sala jest mała. Panowie posłowie, których jednego i drugiego uwielbiam, bardzo was proszę. Bardzo proszę o wyciszenie rozmów. Proszę państwa, wychodząc naprzeciw państwa prośbie, zaczynamy od pierwszego czy drugiego punktu? Jeżeli obojętne, to zaczynamy od pierwszego punktu.</u>
+          <u xml:id="u-15.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, przystępujemy w takim razie do rozpatrzenia wniosku i poprawek dotyczących projektu ustawy. Proszę państwa, bardzo proszę o przedstawieniu pokrótce ze strony wnioskodawców, jeżeli mają takie życzenie, wniosku o odrzucenie, a w konsekwencji poszczególnych poprawek. Czy ktoś ze strony wnioskodawców będzie przedstawiał? Bardzo proszę, pani przewodnicząca.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PoselIzabelaLeszczyna">Panie przewodniczący, oczywiście bardzo krótko, ponieważ główne argumenty za tym, że ustawa jest bardzo szkodliwa dla obywateli, przedstawialiśmy wczoraj. Wszyscy wiemy, że mamy galopującą inflację, wszyscy na tej sali wiemy, jak należy zwalczać taką sytuację, która jest bardzo niebezpieczna nie tylko dla gospodarki, ale przede wszystkim dla gospodarstw domowych, przede wszystkim dla najuboższych Polaków. Tymczasem rząd przynosi ustawę, która idzie absolutnie wbrew i wspak temu, co robi Narodowy Bank Polski, temu, co proponują i sugerują ekonomiści. Trudno naprawdę nie zagłosować za odrzuceniem ustawy, która jest ustawą szkodliwą dla Polaków.</u>
+          <u xml:id="u-16.1" who="#PoselIzabelaLeszczyna">Poza tym naprawdę zwracam się tutaj do przedstawicieli Ministerstwa Finansów. Pani dyrektor, bardzo proszę, żebyście państwo nie pisali w uzasadnieniu nigdy więcej zdania, które jest nieprawdziwe. Nie można przy tej ustawie napisać, że projektowane przepisy nie będą miały wpływu na całość życia społeczno-gospodarczego w Polsce. Przecież pani wie, że to jest nieprawda, więc bardzo proszę. Ministrowie właściwie są stricte politykami, dlatego że nawet pan minister Skuza zapomniał, że powinien być urzędnikiem, ale od urzędników na szczeblu dyrektorskim naprawdę wymagamy pewnej precyzji słownej, nieulegania politycznym wpływom. A więc, panie przewodniczący, naprawdę uważamy, że dla dobra Polaków trzeba tę ustawę odrzucić. Może się państwo zastanowicie, wskaźnik, nie cel inflacyjny, może być trochę wyższy, ale na pewno to nie może być wskaźnik dwucyfrowy, który państwo teraz zastosujecie w regule wydatkowej. Przypomnę tylko jedno zdanie, że ma ona być antycykliczna, a państwo w tej chwili podsycacie cykl koniunkturalny, i podsycacie fatalną sytuację na rynku finansowym i w gospodarce. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Paulinę Hennig-Kloskę. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Szanowni państwo, panie przewodniczący, szanowni goście, panie posłanki, panowie posłowie, w tej sprawie powiedziano już chyba wszystko. Jedyny plus, jaki widzę w całej sytuacji z ostatnich miesięcy, jest taki, że Polacy wyedukowali się, skąd się bierze inflacja i jak się z nią walczy. Niestety, rząd wciąż ma ogromny problem w stosowaniu instrumentów, z których tak dobrze wyedukowani się już obywatele. Przerzucanie kosztów inflacji na barki kredytobiorców nie będzie miało żadnego realnego skutku, dopóki rząd również nie zapnie pasa, nie przyciśnie pasa i nie zacznie jednak trochę stosować pakietu oszczędnościowego. Doprowadzicie do tego, że inflacja dalej będzie rosła lawinowo, a ludziom będzie się żyło gorzej. Żadne dopłaty do życia, zwłaszcza szerokie, nie będą przynosiły skutku, jeżeli inflacja będzie rosła w takim tempie, jaki obserwujemy to w ostatnich miesiącach, będą rosły koszty życia. I to już bardzo szeroko wiedzą ludzie.</u>
+          <u xml:id="u-18.1" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Oczywiście, że w tak trudnych momentach trzeba wspierać osoby, które wpadają pod próg ubóstwa, które prędzej czy później i tak trafią do państwa, do opieki społecznej czy gdziekolwiek, dlatego że po prostu nie radzą sobie już ze spięciem domowych budżetów, za chwilę będą wybierać, czy zjeść ciepły posiłek czy mieć ciepło w domu, dlatego że dokładnie do tego doprowadzi ta sytuacja. Natomiast jakieś opamiętanie w tym wszystkim musi przyjść. Jeżeli dalej będziecie luzować politykę fiskalną, dalej będziecie postępować w kontrze do tego, co robi bank centralny, to naprawdę doprowadzimy, doprowadzicie, ponieważ ja za to odpowiedzialności nie biorę, do sytuacji stagflacji w Polsce, która będzie sytuacją trudną, z której i jako gospodarka, i jako naród będziemy wychodzić latami. Dlatego nasz wniosek o opamiętanie się, czyli wniosek o odrzucenie ustawy, to jest jedyny dobry krok, jaki dzisiaj możemy tutaj poczynić. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Dziękuję serdecznie. Bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Krzysztofa Paszyka. Bardzo proszę, panie pośle.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#PoselKrzysztofPaszyk">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, przede wszystkim wyrażam zdziwienie, że naszego klubu nie ma w gronie tych, które wnioskowały o odrzucenie projektu ustawy w pierwszym czytaniu. Coś musiało się technicznie stać. Natomiast dzisiaj naszym zdaniem nie ma sprawy ważniejszej dla Polaków, jak przygaszenie tempa wzrostu inflacji. Dla nas jest to znacznie ważniejszy priorytet niż zagwarantowanie rządowi komfortu budżetu na najbliższy czas. Niestety, projekt dowodzi tego, co od dłuższego czasu wskazywali eksperci, że jeżeli chodzi o politykę gospodarczą, jeżeli chodzi o walkę z inflacją, przyjmujemy filozofię zeza rozbieżnego. Bank centralny zaciska pasa, na kredytobiorców, którzy już dzisiaj są w trudnej sytuacji, przerzuca spory koszt walki z inflacją, podnosząc stopy procentowe, natomiast po stronie drugiego z partnerów do rozwiązania problemu czy przynajmniej ograniczenia problemu inflacji, jakim jest rząd, niestety, nie widać absolutnie żadnej logiki, żadnej zbieżności z działaniami, które podejmuje bank centralny. Napawa to niepokojem nie tylko nas, polityków, ale po raz kolejny powołam się na ekspertów co do skuteczności takich działań. Projekt ten to kolejny krok do tego, żebyśmy wpadli w zjawiska, które będą bardzo trudne do opanowania, a które w dużej mierze będą przyczyniały się do dużych, dużych perturbacji ekonomicznych wielu polskich rodzin. Stąd też wniosek klubu Koalicja Polska o odrzucenie projektu. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Panie pośle, mam gorącą prośbę. Powiedział pan o tym, że gdzieś umknął. Nie było takiego wniosku. Dostałem informacje od państwa, a więc było to państwa niedopatrzenie. Gorąco proszę o to, żeby na przyszłość taka formuła była przez państwa honorowana. Mam gorącą prośbę. Drodzy państwo, przejdźmy do głosowania, dlatego że trzeci raz omawiamy dokładnie te same argumenty. Wydaje mi się, że wszyscy ci, którzy chcieli wyrazić swoje zdanie, wielokrotnie je wyrazili. Panie przewodniczący, dosłownie bardzo krótko.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#PoselTadeuszCymanski">Bardzo krótko, dlatego że nie chciałbym powielać. Drugi raz przechodzenie przez tę samą debatę nie ma większego sensu. Chciałbym tylko dla przeciwwagi przypomnieć, że była debata w Sejmie. Pan minister Patkowski bardzo dokładnie, można się, z czym można się zgadzać lub nie...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#PoselMarekSowa">Bank centralny też dokładnie omawiał.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#PoselTadeuszCymanski">Przepraszam, były trzy głosy z jednego obozu. Jeden krótki, maleńki z drugiego. Ok.? Otóż powiedział, że nieprzyjęcie ustawy – nie ukrywamy, że sytuacja finansów jest trudna w warunkach inflacji – spowoduje w przyszłym roku konieczność... I mówił to z trybuny sejmowej. Można to sprawdzić, przeczytać. Państwo się z tym nie zgadzacie, a my to popieramy. Proszę bardzo, głosujmy, natomiast nie mówmy, że to jest czarno-białe i że wszystko jest cacy. Rzeczywiście bez poluzowania, bez tlenu... Między innymi programy społeczne, między innymi działania, które są kosztowne, już nie mówię o zbrojeniach... Tu jest różnica zdań, ale jest demokratyczna większość. Głosujmy, tylko nie mówmy, że to jest jednostronne i że wszystko jest szkodliwe, dlatego że łatwo jest coś powiedzieć, ale trudniej jest to udowodnić.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, przypomnę, że w dużej mierze głosujemy nad ustawą, która wyrzuca, brzydko mówiąc, poza nawias inwestycje. Zwracam też uwagę na to, że jeżeli nie będziemy inwestować, będziemy ograniczać rynek pracy, a prostą formułą ograniczenia rynku pracy jest bezrobocie. Ludzie, którzy nie mają żadnych pieniędzy, nie są w stanie, proszę państwa, wydatkować pieniędzy na różnego rodzaju zobowiązania. A więc zakończmy dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-25.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Głosujemy.</u>
+          <u xml:id="u-25.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, kto jest w takim razie jest za odrzuceniem wniosku, za odrzuceniem projektu ustawy. Kto jest przeciwny? Kto się wstrzymał od głosu? Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-25.3" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Głosowało 42 posłów. Za było 21 posłów, przeciw było 21 posłów, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-25.4" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Tym samym wniosek nie uzyskał poparcia Komisji Finansów Publicznych.</u>
+          <u xml:id="u-25.5" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Przechodzimy, szanowni państwo, do rozpatrzenia poprawki nr 1. Bardzo proszę o przedstawienie poprawki nr 1 przez Koło Parlamentarne Polska 2050. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Szanowni państwo, poprawka dotyczy skreślenia art. 4, który zakłada, że w projektach ustawy budżetowej na rok 2023 oraz ustawy zmieniającej ustawę budżetową będą prognozowane wydatki...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-27">
+          <u xml:id="u-27.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, proszę o wyciszenie rozmów. Pozwólcie państwo pani poseł uzasadnić swój wniosek. Proszę państwa, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-28">
+          <u xml:id="u-28.0" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Będą one planowane już w poluzowanym kształcie, według poluzowanych zasad. Mało tego, fundusz przeciwdziałania COVID-19 dalej ma być nie uwzględniany w regule, co w zasadzie stało się już dla państwa normą, a dzisiaj w Sejmie równolegle do tej ustawy procedowana jest tzw. ustawa węglowa o dopłatach do węgla. Nagle okazuje się, że wsparcie węgla, którego w Polsce nie ma, również ma charakter przeciwdziałania rozprzestrzenianiu się COVID-19. Z funduszu tego zrobiliście sobie studnię bez dna, do której wrzucacie wszystkie wydatki, które w rezultacie nie mieszczą się wam w ustawie budżetowej. Jest to sytuacja niedopuszczalna, jest to sytuacja obniżająca transparentność finansów publicznych, a w rezultacie fundusz oraz instrumentalny sposób, w jaki go traktujecie, stały się jedną z bezpośrednich przyczyn inflacji. To tyle z mojej strony.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-29">
+          <u xml:id="u-29.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję. Pan przewodniczący. Bardzo proszę, panie przewodniczący.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-30">
+          <u xml:id="u-30.0" who="#PoselAdamGaweda">Panie przewodniczący, państwo posłowie, bardzo proszę o chwileczkę uwagi, dlatego że w tym momencie pani poseł, a odnoszę się do pani poseł Hennig-Kloski, zakwestionowała możliwość dopłaty dla najbardziej potrzebujących, którzy oczekują dopłaty do węgla. Proszę też to tutaj mocno...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-31">
+          <u xml:id="u-31.0" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Proszę nie zniekształcać moich słów. Idźmy dalej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-32">
+          <u xml:id="u-32.0" who="#PoselAdamGaweda">Pani poseł, to jest właśnie to, o czym mówimy. To są decyzje polityczne. To są decyzje, które idą w kierunku tego, żeby właśnie takim ludziom pomagać. I to jest różnica, która zasadniczo stawia nas po dwóch różnych stronach. Pani poseł, to nie jest kwestia rozdawnictwa, to jest kwestia odpowiedzialności za dzisiejszą sytuację.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-33">
+          <u xml:id="u-33.0" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Nie, nie, to jest odpowiedzialność za finanse państwa i transparentność owych finansów. Proszę o głosowanie, panie przewodniczący.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-34">
+          <u xml:id="u-34.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, proszę państwa, myślałem, że wczoraj z samego rana uzyskaliśmy... Tak, tak, wczoraj budowaliśmy... Myślałem, że nam to przejdzie, ale widzę, że... Proszę państwa, przechodzimy do głosowania. Zwracam się do tych, którzy są zainteresowani. Informuję państwa, że przechodzimy do głosowania. Panie przewodniczący, proszę o zakończenie rozmów. Przechodzimy do głosowania poprawki nr 1 dotyczącej skreślenia art. 4, zgłoszonej przez Polskę 2050.</u>
+          <u xml:id="u-34.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Szanowni państwo, kto jest za przyjęciem poprawki zgłoszonej przez Koło Parlamentarne Polska 2050? Kto jest za? Kto jest przeciwny? Kto się wstrzymał? Bardzo proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-34.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, głosowało 48 posłów. Za było 18 posłów, przeciw było 26 posłów, wstrzymało się 4 posłów.</u>
+          <u xml:id="u-34.3" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Tym samym poprawka nie uzyskała poparcia Komisji Finansów Publicznych.</u>
+          <u xml:id="u-34.4" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Przechodzimy, proszę państwa, do poprawek nr 2 i 3, które będą głosowane łącznie. Mam pytanie do Biura Legislacyjnego, czy państwa zdaniem uzasadnienie dla jednej i drugiej poprawki powinno być łączne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-35">
+          <u xml:id="u-35.0" who="#LegislatorzBiuraLegislacyjnegoWojciechBialonczyk">Tak.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-36">
+          <u xml:id="u-36.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Ok. Bardzo proszę w takim razie o przedstawienie pokrótce stanowiska do poprawek nr 2 i 3.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-37">
+          <u xml:id="u-37.0" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Panie przewodniczący, uzasadnienie jest tożsame. Po prostu nie akceptujemy obniżania transparentności wydatków publicznych. Szkoda więcej słów na to, co robicie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-38">
+          <u xml:id="u-38.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję. Stanowisko rządu do poprawek.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-39">
+          <u xml:id="u-39.0" who="#DyrektorDepartamentuPolitykiMakroekonomicznejMinisterstwaFinansowMarekSkawinski">Negatywne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-40">
+          <u xml:id="u-40.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Negatywne, tak? Ok. Pytanie do Biura Legislacyjnego, czy są jakieś uwagi do poprawek.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-41">
+          <u xml:id="u-41.0" who="#LegislatorzBiuraLegislacyjnegoLukaszKasiak">Tak, panie przewodniczący. Dziękuję bardzo. Chcielibyśmy zwrócić uwagę na to, że jak się wydaje, w poprawce nr 3 jest mowa o tym, że zmiany w art. 5, nowe brzmienie, zresztą cała ustawa weszłaby w życie 31 grudnia 2023 roku, a poprawka nr 2 dotyczy tego, że nowe przepisy miałyby zastosowanie do projektu ustawy budżetowej na rok 2024. Problem w tym, że projekt budżetu na rok 2024...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-42">
+          <u xml:id="u-42.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, proszę o wyciszenie rozmów. Chciałbym słyszeć, co mówi pan mecenas.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-43">
+          <u xml:id="u-43.0" who="#LegislatorLukaszKasiak">Problem polega na tym, że projekt ustawy budżetowej na rok 2024, zgodnie z przepisami konstytucji, musi zostać złożony do 30 września, ale 2023 roku, w związku z czym poprawka nr 3 wydaje się zbędna, dlatego że samo brzmienie art. 5 gwarantowałoby stosowanie nowych przepisów, z wyjątkiem ust. 2b w art. 112aa, do projektu ustawy budżetowej na rok 2024. Natomiast w połączeniu z poprawką nr 3, z art. 7 wydaje się, że jest to wadliwa konstrukcja. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-44">
+          <u xml:id="u-44.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję. Witam serdecznie pana ministra na dzisiejszym posiedzeniu. Panie ministrze, jeszcze raz gwoli spełnienia obowiązku, pytam o stanowisko, chociaż pan dyrektor wyraził już stanowisko do poprawek nr 2 i nr 3.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-45">
+          <u xml:id="u-45.0" who="#PodsekretarzstanuwMFPiotrPatkowski">Stanowisko jest negatywne. Przepraszam za spóźnienie, ale byłem na posiedzeniu plenarnym, odpowiadałem na pytania bieżące. Nie mogłem być w dwóch miejscach, więc przepraszam, natomiast potwierdzam negatywne stanowisko do poprawki prezentowane przez pana dyrektora. Bardzo dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-46">
+          <u xml:id="u-46.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję. Szanowni państwo, przychodzimy w takim razie do głosowania poprawek nr 2 i nr 3 łącznie. Proszę uruchomić głosowanie.</u>
+          <u xml:id="u-46.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Kto jest za przyjęciem poprawek nr 2 i nr 3 zgłoszonych przez Koło Parlamentarne Polska 2050? Kto jest przeciwny? Kto się wstrzymał? Bardzo proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-46.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Głosowało 48 posłów. Za było 18 osób, 26 osób było przeciw, 4 osoby się wstrzymały. Tym samym poprawki nr 2 i nr 3 nie uzyskały poparcia Komisji Finansów Publicznych.</u>
+          <u xml:id="u-46.3" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Szanowni państwo, Komisja musi jeszcze wybrać posła sprawozdawcę, który przedstawi sprawozdanie Komisji na posiedzeniu plenarnym Sejmu. Proponuję, żeby sprawozdawcą pozostała pani poseł Ewa Szymańska. Czy jest jakaś inna propozycja ewentualnie sprzeciw? Nie widzę. Wobec niezgłoszenia sprzeciwu stwierdzam, że Komisję będzie reprezentowała pani poseł Ewa Szymańska jako sprawozdawca naszej Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-46.4" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Przystępujemy... Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-47">
+          <u xml:id="u-47.0" who="#PodsekretarzstanuwMFPiotrPatkowski">Dziękuję. Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, chciałbym tylko podziękować za sprawne procedowanie nad projektem ustawy. Jeszcze raz w nawiązaniu do tego, o czym rozmawialiśmy wczoraj i dzisiaj, chciałbym powiedzieć, że jest to naprawdę potrzebna ustawa. Jak pokazuje to, o czym mówi Komisja Europejska, ale też to, co robi wiele państw unijnych, naprawdę żyjemy w trudnych czasach. Polska zawsze była zaliczana do rynków wrażliwych gospodarczo. Teraz biorąc pod uwagę to, co się dzieje na Ukrainie i to, że wojna nie wygasa, a przybiera formę bardzo niebezpieczną, gdyż przedłużającą się, naprawdę ważne jest to, żeby Polska była gotowa i odporna na różne szoki zewnętrzne, które się pojawiają. Jesteśmy po bardzo poważnym szoku gospodarczym związanym z pandemią COVID. Na tyle, na ile to możliwe, udało nam się z tego gospodarczo wyjść suchą stopą, co pokazuje wskaźnik bezrobocia, co pokazuje to, że wróciliśmy do poziomu PKB sprzed 2020 roku, czego wiele państw Europy Zachodniej jeszcze nie osiągnęło. Natomiast mamy chyba jeszcze poważniejsze wyzwanie, jakie się pojawiło, związane z sytuacją obronną. Bez takich zmian, bez Polski silnej gospodarczo, ale też bez Polski możliwie elastycznie dostosowującej się do wyzwań geopolitycznych... Naprawdę stoimy przed bardzo poważnymi wyzwaniami. Wczoraj – jest to też bardzo ważny sygnał polityczny – minister obrony narodowej został jednocześnie powołany w skład Rady Ministrów w randze wicepremiera. Bardzo rzadko się zdarza, że ministrowie obrony narodowej są w randze wicepremiera.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-48">
+          <u xml:id="u-48.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Siemoniak był.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-49">
+          <u xml:id="u-49.0" who="#PodsekretarzstanuwMFPiotrPatkowski">Tak jest w tym momencie. Mamy komitet do spraw bezpieczeństwa, jeden z ważniejszych komitetów w randze rządowej. To pokazuje, jak wielką wagę przywiązujemy do bezpieczeństwa Polski. Projekt ten pokazuje także, że finansowo jesteśmy gotowi na wyzwania, które przed nami stoją. Jest to też sygnał dla potencjalnych agresorów wobec naszej państwowości, państwa polskiego, że nie będziemy biernie przyglądali się zagrożeniom, które ewentualnie są. Musimy być na nie gotowi, musimy być na nie odporni. Dlatego też liczę, że w trzecim czytaniu ustawa przejdzie. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-50">
+          <u xml:id="u-50.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję, panie ministrze, za przypomnienie wagi ustawy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-51">
+          <u xml:id="u-51.0" who="#PoselDariuszRosati">Panie przewodniczący, czy mogę mieć jedno pytanie do pana ministra?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-52">
+          <u xml:id="u-52.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Tak, serdecznie proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-53">
+          <u xml:id="u-53.0" who="#PoselDariuszRosati">Może źle usłyszałem, ale rozumiem, że odejście z rządu pana wicepremiera Kaczyńskiego spowodowało pogorszenie sytuacji bezpieczeństwa. Pan minister dzisiaj zabrzmiał bardzo alarmistyczne. Chciałbym po prostu wiedzieć, jaka jest opinia w rządzie, opinia, jak mamy... Proszę państwa, nie, nie, sprawa jest na tyle ważna, że chciałbym wiedzieć, jak Polacy mają interpretować odejście pana premiera Kaczyńskiego. Powiedzcie nam, czy to jest poprawa, czy to poprawia bezpieczeństwo czy nie. Jeżeli poprawia bezpieczeństwo, to niepotrzebnie pan mówi o pogorszeniu się warunków zewnętrznych i dramatycznym stanie, który wymaga przyjęcia rozpatrywanych ustaw. Jeżeli rzeczywiście to pogarsza nasze bezpieczeństwo, to możemy dyskutować nad środkami zaradczymi, ale wtedy musimy wiedzieć, czy pan Kaczyński odszedł z powodu tego, że bezpieczeństwo się pogarsza. Czy też się poprawia? Proszę mi to wyjaśnić.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-54">
+          <u xml:id="u-54.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Dziękuję za tę uwagę, za to wystąpienie. Szanowni państwo, swój stosunek wyraziliśmy poprzez głosowanie. Wydaje mi się, że wszyscy Polacy, którzy obserwowali nasze głosowanie bądź w ogóle obserwują nasze głosowania, mają na ten temat wyrobione zdanie.</u>
+          <u xml:id="u-54.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, przechodzimy do realizacji punktu drugiego. Wydaje mi się, że rzeczywiście zakończyliśmy już punkt pierwszy i powinniśmy przejść do punktu drugiego. Przystępujemy do realizacji punktu drugiego porządku dziennego. Proszę o przedstawienie wniosku w sprawie zmian w planie finansowym Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego na rok 2020. Bardzo proszę pana dyrektora o przedstawienie wniosku.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-55">
+          <u xml:id="u-55.0" who="#DyrektorNarodowegoInstytutuWolnosciCentrumRozwojuSpoleczenstwaObywatelskiegoWojciechKaczmarczyk">Panie przewodniczący, panie ministrze, szanowni państwo posłowie, mam zaszczyt przedstawić wniosek o zmianę planu finansowego Narodowego Instytutu Wolności. Zmiana polega na zwiększeniu przychodów Narodowego Instytutu Wolności w roku 2022 o 20 mln zł w związku z decyzją podjętą przez pana premiera Mateusza Morawieckiego o dofinansowaniu kwotą 10 mln zł programu NOWEFIO, czyli Funduszu Inicjatyw Obywatelskich oraz kwotą 10 mln zł Rządowego Programu Rozwoju Organizacji Obywatelskich w tym roku, w roku 2022. Środki te pochodzą z rezerwy ogólnej budżetu państwa. Środki te będą w całości przekazane organizacjom pozarządowym, które wystartowały w dwóch konkursach organizowanych przez Narodowy Instytut Wolności. Dzięki owym środkom w całej Polsce będzie realizowanych kilkadziesiąt projektów więcej. Przypomnę, że Narodowy Instytut Wolności dzięki jawnym, przejrzystym procedurom, które stosujemy, większość, ponad 50% dotacji przekazuje dla mniejszych organizacji, które mają roczne budżety do 100 tys. zł oraz do organizacji, które działają w mniejszych środowiskach, czyli w miejscowościach do 50 tys. mieszkańców. Zastrzyk środków przekazany organizacjom pozarządowym pozwoli w tym roku na znaczące zwiększenie aktywności lokalnych organizacji obywatelskich. Bardzo proszę Wysoką Komisję o pozytywne zaopiniowanie wniosku. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-56">
+          <u xml:id="u-56.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję, panie dyrektorze. O głos poprosił pan poseł Jacek Protasiewicz. Bardzo proszę, panie pośle.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-57">
+          <u xml:id="u-57.0" who="#PoselJacekProtasiewicz">Chciałbym tylko zapytać pana dyrektora, co to za dwa konkursy. Mówił pan o dwóch konkursach, w których organizacje pozarządowe biorą udział, ale ani nie podał pan ich nazwy, ani nie powiedział pan o celu ich organizacji oraz wydatkowania środków w ramach tychże konkursów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-58">
+          <u xml:id="u-58.0" who="#DyrektorNarodowegoInstytutuWolnosciCentrumRozwojuSpoleczenstwaObywatelskiegoWojciechKaczmarczyk">Czy mogę?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-59">
+          <u xml:id="u-59.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo proszę, panie dyrektorze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-60">
+          <u xml:id="u-60.0" who="#DyrektorNarodowegoInstytutuWolnosciCentrumRozwojuSpoleczenstwaObywatelskiegoWojciechKaczmarczyk">Jeden konkurs jest to konkurs w Rządowym Programie Rozwoju Organizacji Obywatelskich. Program ten funkcjonuje od roku 2018. Był stworzony uchwałą Rady Ministrów w roku 2018. Środki będą przeznaczone na realizację, na dofinansowanie pierwszego priorytetu w programie, czyli na realizację działań statutowych organizacji obywatelskich oraz zwiększenie ich potencjału instytucjonalnego, czyli możliwości działania. Chodzi o takie działania jak chociażby remonty siedzib, dofinansowanie zatrudnienia personelu w organizacjach pozarządowych, koordynacje wolontariatu w organizacjach pozarządowych, co szczególnie w tym roku, w roku wojny w Ukrainie, kiedy dziesiątki wolontariuszy pośpieszyły z pomocą uchodźcom, jest bardzo ważne. Chcemy wzmocnić ten obszar działalności organizacji pozarządowych.</u>
+          <u xml:id="u-60.1" who="#DyrektorNarodowegoInstytutuWolnosciCentrumRozwojuSpoleczenstwaObywatelskiegoWojciechKaczmarczyk">Drugie 10 mln zł pójdą na wspieranie organizacji pozarządowych w ramach programu NOWEFIO. Jest to program, w ramach którego organizacje realizują zadania na rzecz dobra wspólnego, dobra publicznego. Jest tam priorytet, który umożliwi większą obecność, większą aktywność pozarządowych organizacji publicznych, czyli uczestnictwo w konsultacjach społecznych na poziomie regionalnym, lokalnym, ale także ogólnopolskim, uczestnictwo w kształtowaniu polityk publicznych, w szczególności na poziomie lokalnym, bycie partnerem gmin, powiatów i województw w realizacji polityki publicznej. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-61">
+          <u xml:id="u-61.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Dziękuję bardzo. Proszę o zabranie głosu panią poseł Krystynę Skowrońską.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-62">
+          <u xml:id="u-62.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Proszę uprzejmie o udzielenie odpowiedzi na piśmie, na jakie programy i w jakim terminie będą organizowane konkursy, dlatego że jestem zaskoczona, że państwo promujecie, jak powiedział pan dyrektor, konkurs, a jeszcze na niego nie macie pieniędzy. Tak nie powinno być, ale poproszę uprzejmie o wyjaśnienia na piśmie. Poproszę, żeby wyjaśniono to w piśmie. W planie finansowym, który państwo przedstawiliście, po zmianach, po przekazaniu 20 mln zł wydatki ogółem będą wynosiły 229 mln zł, z tego – poproszę o wyjaśnienie – usługi obce 8,1 mln zł, czyli około 4% i około 5% wynagrodzenia osób, które zajmują się tymi programami. Jest to 20 mln zł z rezerwy, które nie wiem, czy przegłosujecie czy nie, ale poproszę uprzejmie o wyjaśnienia na piśmie. Oczekuję na deklarację, że otrzymamy informacje, jakie były nabory wniosków i jakie podmioty otrzymały wsparcie na dzień dzisiejszy. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-63">
+          <u xml:id="u-63.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo proszę o odpowiedź pana dyrektora.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-64">
+          <u xml:id="u-64.0" who="#DyrektorNarodowegoInstytutuWolnosciCentrumRozwojuSpoleczenstwaObywatelskiegoWojciechKaczmarczyk">Oczywiście, pani poseł, udzielimy odpowiedzi na piśmie, natomiast chciałbym powiedzieć, że to nie jest tak, że w ogóle nie mamy środków na realizację programów. Na realizację programu NOWEFIO w tym roku zostało już przeznaczonych 90 mln zł, przepraszam 80 mln zł.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-65">
+          <u xml:id="u-65.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Ale umiem czytać. Powiedziałam, że jest przeszło 200 mln zł ogółem, a dzisiaj 20 mln zł. Poprosiłam tylko o wyjaśnienie. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-66">
+          <u xml:id="u-66.0" who="#DyrektorNarodowegoInstytutuWolnosciCentrumRozwojuSpoleczenstwaObywatelskiegoWojciechKaczmarczyk">Tylko dokończę zdanie. Pani poseł, panie przewodniczący, 20 mln zł więcej niż było w roku 2020. Od 2021 roku budżet programu został zwiększony o 20 mln zł. W tym roku pan premier przeznaczył dodatkowo 10 mln zł na realizację programu. Jest to 50% więcej niż suma środków przekazywanych na program w latach 2014–2020.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-67">
+          <u xml:id="u-67.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Nie pytałam o to.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-68">
+          <u xml:id="u-68.0" who="#DyrektorNarodowegoInstytutuWolnosciCentrumRozwojuSpoleczenstwaObywatelskiegoWojciechKaczmarczyk">Jeżeli chodzi o program PROO, środki także już są w naszym budżecie. 55 mln zł na realizację programu jest już przeznaczone. Konkursy są w trakcie, umowy będą podpisane po rozstrzygnięciu konkursów, kiedy środki zostaną ostatecznie przekazane Narodowemu Instytutowi Wolności po zmianie planu finansowego. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-69">
+          <u xml:id="u-69.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Dziękujemy, panie dyrektorze. Prosimy, zgodnie z prośbą pani poseł, o wyjaśnienia na piśmie. Proszę o zabranie głosu w tym momencie pana posła Jarosława Urbaniaka, a następnie pana przewodniczącego Tadeusza Cymańskiego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-70">
+          <u xml:id="u-70.0" who="#PoselJaroslawUrbaniak">Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, panie ministrze, Wysoka Komisjo, jest stare powiedzenie, które mówi, że jak się żabę wrzuci do wrzątku, to wyskoczy, a jak się włoży do zimnej wody i zacznie podgrzewać, to się ugotuje. Doszliśmy już do takiego momentu, że pytamy o szczegóły, a w ogóle nas nie zastanawia istota propozycji, która została przedłożona. Przecież to jest powrót do najgorszych schematów działań z okresu słusznie minionego. Jak się spojrzy na wniosek, to nie jest tak, że w Polsce jest jakaś potrzeba i trzeba ją sfinansować, tylko mamy rezerwę celową, mamy już prawie lipiec, to weźmiemy 20 mln zł i damy. Jak pytamy, na co, to pan dyrektor mówi nam to samo, co zresztą jest w piśmie, tylko używa więcej słów, że pójdzie na Rządowy Program Fundusz Inicjatywy Obywatelskiej i na Rządowy Program Rozwoju Organizacji Obywatelskich. Czy to jest jakoś tam przygotowane w szczegółach, ponieważ są takie i takie potrzeby? Ano średnio, dlatego że 20 mln zł dzielimy równo na pół, jedna połowa na jeden program, dajemy jedną dychę na jeden program, drugą na drugi program. To, że jest to socjalistyczno-komunistyczne, to może byłoby i dobrze, tylko chciałbym przypomnieć, że rozrzucanie 20 mln zł następuje w czerwcu 2022 r., kiedy mamy wojnę za granicą. Rezerwa ogólna budżetu państwa powinna jednak w takiej sytuacji oczekiwać na bardzo ważne wydatki, które są, a po drugie, obowiązkiem rządu przy inflacji 13,9% jest gospodarność i oszczędność, a nie na siłę wydawanie pieniędzy z rezerwy ogólnej. Pieniądze te na pewno mogą być w budżecie państwa lepiej wykorzystane, jeżeli w ogóle przy szalejącej inflacji jest powód do tego, że mają być wydawane. Przed nami jesień. Koszty utrzymania gospodarstw domowych dopiero będą lawinowo rosnąć na jesieni. A wy bierzecie 20 mln zł z publicznych pieniędzy i nawet końca nie wiecie, na co wydajecie. Pan dyrektor nawet mówi, że na zatrudnianie nowych osób. Albo są wolontariusze, albo są pracownicy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-71">
+          <u xml:id="u-71.0" who="#PoselTeresaWargocka">Niech pan to powie organizacjom pozarządowym. Proszę zrobić konferencję prasową i ogłosić to organizacjom pozarządowym.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-72">
+          <u xml:id="u-72.0" who="#PoselJaroslawUrbaniak">Nie, nie. Proszę mnie nie straszyć...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-73">
+          <u xml:id="u-73.0" who="#PoselTeresaWargocka">Ja nie straszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-74">
+          <u xml:id="u-74.0" who="#PoselJaroslawUrbaniak">... czymś takim, że wy rozdajecie pieniądze i powiecie, że Urbaniak nie chce im dać pieniędzy. Nie, wy jesteście rozrzutni. Jesteście rozrzutni, jest inflacja, a wy ją gasicie dolewając kolejne 20 mln zł jak benzynę do ogniska.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-75">
+          <u xml:id="u-75.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Dziękuję bardzo za wypowiedź.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-76">
+          <u xml:id="u-76.0" who="#PoselJaroslawUrbaniak">Zgłaszam wniosek o odrzucenie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-77">
+          <u xml:id="u-77.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo proszę o wypowiedź pana przewodniczącego Tadeusza Cymańskiego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-78">
+          <u xml:id="u-78.0" who="#PoselTadeuszCymanski">Niech mi ktoś powie, że demokracja nie jest piękna. Różnimy się. Prawo i Sprawiedliwość i Zjednoczona Prawica bardzo różni się od waszego obozu. To nie jest tajemnicą. Widać to właśnie w takiej rozmowie, jak teraz. O co chodzi? Naprawdę trzeba patrzeć szeroko i daleko. Jestem wdzięczny panu dyrektorowi Narodowego Instytutu Wolności. Uważam, że powinniście dostać 200 mln zł. A na co?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-79">
+          <u xml:id="u-79.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Na fortepian.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-80">
+          <u xml:id="u-80.0" who="#PoselTadeuszCymanski">A to z tym nieszczęsnym fortepianem świadczy o tym, że bliżej wam do barbarzyńców niż do wysokiej kultury. Ja się szczycę, że Fryderyk Chopin był Polakiem i wstydzę się, że w polskim parlamencie jako jedynym nie ma fortepianu. Pani mi robi z tego zarzut, pani Krystyno? Pani przewodnicząca.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-81">
+          <u xml:id="u-81.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Siedem lat.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-82">
+          <u xml:id="u-82.0" who="#PoselTadeuszCymanski">Takie ubóstwo...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-83">
+          <u xml:id="u-83.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Przez siedem lat pan tego nie przeprowadził.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-84">
+          <u xml:id="u-84.0" who="#PoselTadeuszCymanski">Tak, my tego nie przeprowadziliśmy, ale wy też nie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-85">
+          <u xml:id="u-85.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Wróćmy do meritum wniosku.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-86">
+          <u xml:id="u-86.0" who="#PoselTadeuszCymanski">Tak, do meritum. O co chodzi? Chcę pana uczulić i poprosić o to, żeby pan to skomentował, gdyż nie jest tajemnicą, że jest ogromny świat wolontariatu, ogromny świat organizacji. Naprawdę mamy wolność. Są organizacje, które działają na rzecz LGBT, są organizacje posądzane o patriotyzm i nacjonalizm, które walczą paramilitarnie i chcą wskrzeszać ducha ogromnej ojczyzny. Tak czy nie? Teraz jest pytanie, na co kto stawia. I my się nie wstydzimy, my mówimy. Proszę nie krzyczeć. Coś powiem Platformie. Pani poseł Hennig-Kloska, coś pani powiem. Ja też jestem emocjonalny, ale proszę pani, Arabowie mówią tak: prawda jest najsłodszym owocem na drzewie milczenia. Jak ja coś mówię, a pani krzyczy...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-87">
+          <u xml:id="u-87.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">To czemu pan nie milczy? A pan nie milczy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-88">
+          <u xml:id="u-88.0" who="#PoselTadeuszCymanski">... to jest to pani porażka, a nie moja.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-89">
+          <u xml:id="u-89.0" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Póki co to pan tutaj krzyczy, pan się unosi, pan się emocjonuje.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-90">
+          <u xml:id="u-90.0" who="#PoselTadeuszCymanski">Jak ja bym chciał krzyczeć...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-91">
+          <u xml:id="u-91.0" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Pan krzyczy, a przypisuje pan emocje innym.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-92">
+          <u xml:id="u-92.0" who="#PoselTadeuszCymanski">Pani jeszcze mnie nie słyszała, jak śpiewam, jaki mam głos, proszę pani, jak dzwon. To jest delikatne. Mówię mezzoforte. Do rzeczy. Drażni was to i boli, ale to dobrze. Panie dyrektorze, do czego zmierzam? Otóż te dwie rzeczy chciałbym polecić pana uwadze, żeby pan, odpowiadając na moje wystąpienie, odniósł się do tego. Liberałom i Platformie Obywatelskiej bliżej do wskaźników, a nam do obrony wolności przede wszystkim zewnętrznej oraz do obrony ekonomicznej. To jest różnica. Jest to normalna różnica. Nie bójmy się tego. Niech pani nie reaguje tak nerwowo. Sprawę tę będą oceniać Polacy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-93">
+          <u xml:id="u-93.0" who="#PoselPaulinaHennigKloska">Zapewniam pana, że w ogóle nie jestem nerwowa.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-94">
+          <u xml:id="u-94.0" who="#PoselTadeuszCymanski">Do czego zmierzam? 1 lipca br. kończy się osłona, refinansowanie ochrony Ukraińców w naszym kraju. Problemy są i będą jeszcze większe. Problem bezpieczeństwa naprawdę nie jest mały. Wszelki wolontariat, lokalne organizacje – mam z nimi kontakt – które zajmują się pomocą, również tłumaczeniem, to jest okazja i szansa. Proszę, żeby to, co macie, kierować głównie w tym kierunku. Ustawa o obronie ojczyzny weszła w życie, nie ukrywajmy, że może przyjść bardzo wielu młodych ludzi. Mówię o naborze, mówię dzisiaj o ruchu wśród młodych Polaków, którzy czują potrzebę obrony ojczyzny. Nie ukrywajmy, że zaraza pacyfizmu ogarnęła cały kontynent, i Polskę też, a więc nie jest pewne, ilu będzie młodych ludzi. Uważam, że organizacje, które są wyśmiewane, wykpiwane, są dla nas prawdziwym darem. Pan może zrobić dużo. I dlatego nie powinniśmy szczędzić na to pieniędzy.</u>
+          <u xml:id="u-94.1" who="#PoselTadeuszCymanski">A panu posłowi Urbaniakowi mogę powiedzieć jedną rzecz, że lekka nieufność do rządzących to cnota, ale chorobliwa nieufność, widzenie we wszystkim przekrętów, rozdawnictwa i wyrzucania to błąd, a w obecnej sytuacji, w jakiej się znajdujemy, nawet jest to nieroztropne i niebezpieczne. Bardzo dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-95">
+          <u xml:id="u-95.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, porównania i metafory są bardzo ciekawe, ale to jest Komisja Finansów Publicznych. Wydawało mi się, że podchodzimy do spraw bardziej technokratycznie. A fortepian już naprawdę zostawmy, panie przewodniczący. Fortepian zostawmy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-96">
+          <u xml:id="u-96.0" who="#PoselJaroslawUrbaniak">To nie o fortepian chodzi, tylko o to, że za 20 mln zł można kupić broń i wysłać na Ukrainę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-97">
+          <u xml:id="u-97.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, przepraszam.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-98">
+          <u xml:id="u-98.0" who="#PoselJaroslawUrbaniak">Pewnie lepiej się to przyda niż kolejne etaty w organizacjach.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-99">
+          <u xml:id="u-99.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, mieliśmy rozpocząć posiedzenie Komisji o godz. 9.30. Część z was prosiła mnie: „rozpocznijmy wcześniej, ponieważ mamy posiedzenia innych komisji o godz. 10.00”. Uszanujmy to, żebyśmy mogli skończyć, żeby ci, którzy prosili o coś, mogli dalej pracować. Gorąco o to proszę. Proszę państwa, czy mogę przejść do przeczytania opinii? Został zgłoszony wniosek przez pana posła Urbaniaka, żeby odrzucić wniosek. Wyrazimy nasze stanowisko w głosowaniu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-100">
+          <u xml:id="u-100.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Mogę prosić o głos?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-101">
+          <u xml:id="u-101.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Jednym zdaniem, pani przewodnicząca. Bardzo proszę, jednym zdaniem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-102">
+          <u xml:id="u-102.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Byłam dzisiaj wyjątkowo oszczędna, ale poproszę pana przewodniczącego, żeby wystąpienie pana posła Cymańskiego w tej sprawie nie pozostało bez komentarza. Pan przewodniczący Tadeusz Cymański nie może próbować nikomu zarzucać braku patriotyzmu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-103">
+          <u xml:id="u-103.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Dobrze, proszę państwa.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-104">
+          <u xml:id="u-104.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Niestety, nie zabrał pan głosu, kiedy były maseczki, polskie szwalnie, zmarnowane 200 mln zł, respiratory.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-105">
+          <u xml:id="u-105.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Pani przewodnicząca.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-106">
+          <u xml:id="u-106.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Gdzie pan wtedy był?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-107">
+          <u xml:id="u-107.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Pani przewodnicząca, mówiła pani o jednym zdaniu, a chce pani rozpocząć kolejną dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-107.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Szanowni państwo, pozwolę sobie przytoczyć opinię, nad którą się pochylimy, przechodząc do głosowania. Jest to opinia nr 174 Komisji Finansów Publicznych do wiceprezesa Rady Ministrów, przewodniczącego Komitetu do Spraw Pożytku Publicznego w sprawie zmian w planie finansowym Narodowego Instytutu Wolności – Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego uchwalona na posiedzeniu w dniu 23 czerwca 2022 r.: „Komisja Finansów Publicznych na posiedzeniu w dniu 23 czerwca 2022 roku rozpatrzyła wniosek dyrektora Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego z dnia 22 czerwca 2022 roku dotyczący zmian w planie finansowym Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego na rok 2022. Komisja Finansów Publicznych, zgodnie z art. 21 ust. 5 ustawy o finansach publicznych, pozytywnie opiniuje propozycje zmian w planie finansowym Narodowego Instytutu Wolności – Centrum Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego na 2022 rok przedstawione we wniosku”.</u>
+          <u xml:id="u-107.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, został złożony wniosek o negatywne zaopiniowanie. Przechodzimy w takim razie do głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-107.3" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Kto jest za pozytywnym zaopiniowaniem, dlatego że jako pierwszy zgłaszałem taki wniosek na początku naszego posiedzenia? Kto jest za pozytywną opinią, którą odczytałem? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Bardzo proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-107.4" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Głosowało 38 posłów. Za było 26 posłów, przeciw było 10 posłów, 2 posłów wtrzymało się od głosu.</u>
+          <u xml:id="u-107.5" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Tym samym stwierdzam, że Komisja przyjęła opinię.</u>
+          <u xml:id="u-107.6" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny posiedzenia Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-107.7" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Zamykam posiedzenie. Dziękuję serdecznie.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00312-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00312-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..86d7351
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00312-01/header.xml
@@ -0,0 +1,100 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-fpbxx-00312-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Finansów Publicznych /nr 312/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Finansów Publicznych /nr 312/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#FPB">312</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-29</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="DepartamentuGospodarkiSkarbuPanstwaiPrywatyzacjiNajwyzszejIzbyKontroliEdytaKosiarz" role="speaker">
+        <persName>Departamentu Gospodarki, Skarbu Państwa i Prywatyzacji Najwyższej Izby Kontroli Edyta Kosiarz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DyrektorDepartamentuFinansowegoMinisterstwaKulturyiDziedzictwaNarodowegoWojciechKwiatkowski" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Departamentu Finansowego Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego Wojciech Kwiatkowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DyrektordepartamentuMKiDNWojciechKwiatkowski" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor departamentu MKiDN Wojciech Kwiatkowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="KulturaiOchronaDziedzictwaNarodowego" role="speaker">
+        <persName>Kultura i Ochrona Dziedzictwa Narodowego</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiKamilaKrol" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii Kamila Król</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwMRiTKamilaKrol" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w MRiT Kamila Król</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PolskiKomitetNormalizacyjny" role="speaker">
+        <persName>Polski Komitet Normalizacyjny</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselAdamGaweda" role="speaker">
+        <persName>Poseł Adam Gawęda</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselDariuszOlszewski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Dariusz Olszewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselJanuszCichon" role="speaker">
+        <persName>Poseł Janusz Cichoń</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselKrystynaSkowronska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Krystyna Skowrońska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselKrzysztofPiatkowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Krzysztof Piątkowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselMarekMatuszewski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Marek Matuszewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselSlawomirSkwarek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Sławomir Skwarek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselTomaszTrela" role="speaker">
+        <persName>Poseł Tomasz Trela</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Andrzej Kosztowniak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMinisterstwieKulturyiDziedzictwaNarodowegoSzymonGizynski" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego Szymon Giżyński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMinisterstwieSportuiTurystykiAndrzejGutMostowy" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w Ministerstwie Sportu i Turystyki Andrzej Gut-Mostowy</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMKiDNSzymonGizynski" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w MKiDN Szymon Giżyński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="UrzadZamowienPublicznych" role="speaker">
+        <persName>Urząd Zamówień Publicznych</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="WicedyrektordepartamentuNaukiOswiatyiDziedzictwaNarodowegoNajwyzszejIzbyKontroliIlonaKielanGlinska" role="speaker">
+        <persName>Wicedyrektor departamentu Nauki, Oświaty i Dziedzictwa Narodowego Najwyższej Izby Kontroli Ilona Kielan-Glińska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="WicedyrektordepartamentuNIKIlonaKielanGlinska" role="speaker">
+        <persName>Wicedyrektor departamentu NIK Ilona Kielan-Glińska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="ZastepcadyrektoraDepartamentuOchronyZabytkowMinisterstwaKulturyiDziedzictwaNarodowegoJakubWisniewski" role="speaker">
+        <persName>Zastępca dyrektora Departamentu Ochrony Zabytków Ministerstwa Kultury                  i Dziedzictwa Narodowego Jakub Wiśniewski</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="FPB" role="committee">
+        <orgName>Komisja Finansów Publicznych</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00312-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00312-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..55f837f
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00312-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,283 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#KulturaiOchronaDziedzictwaNarodowego">– dochody i wydatki,</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#KulturaiOchronaDziedzictwaNarodowego">– wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych,</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#KulturaiOchronaDziedzictwaNarodowego">– dotacje podmiotowe i celowe;</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#KulturaiOchronaDziedzictwaNarodowego">c) części budżetowej 83 – Rezerwy celowe, w zakresie pozycji 40;</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#KulturaiOchronaDziedzictwaNarodowego">d) części budżetowej 85 – Budżety wojewodów ogółem, w zakresie działu 921 – Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego:</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#KulturaiOchronaDziedzictwaNarodowego">– dochody i wydatki,</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#KulturaiOchronaDziedzictwaNarodowego">– wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych,</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#KulturaiOchronaDziedzictwaNarodowego">– dotacje celowe;</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#KulturaiOchronaDziedzictwaNarodowego">e) dotacjach podmiotowych;</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#KulturaiOchronaDziedzictwaNarodowego">f) programach wieloletnich w układzie zadaniowym;</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#KulturaiOchronaDziedzictwaNarodowego">g) instytucjach gospodarki budżetowej – Krajowym Instytucie Mediów;</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#KulturaiOchronaDziedzictwaNarodowego">h) państwowych funduszach celowych:</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#KulturaiOchronaDziedzictwaNarodowego">– Narodowym Funduszu Ochrony Zabytków,</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#KulturaiOchronaDziedzictwaNarodowego">– Funduszu Promocji Kultury;</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#KulturaiOchronaDziedzictwaNarodowego">i) państwowych osobach prawnych:</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#KulturaiOchronaDziedzictwaNarodowego">– Polskim Instytucie Sztuki Filmowej,</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#KulturaiOchronaDziedzictwaNarodowego">– Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#KulturaiOchronaDziedzictwaNarodowego">2. Opinia Komisji Gospodarki i Rozwoju o:</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#KulturaiOchronaDziedzictwaNarodowego">a) części budżetowej 20 – Gospodarka:</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#KulturaiOchronaDziedzictwaNarodowego">– dochody i wydatki,</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#KulturaiOchronaDziedzictwaNarodowego">– wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych,</u>
+          <u xml:id="u-1.21" who="#KulturaiOchronaDziedzictwaNarodowego">– dotacje podmiotowe i celowe;</u>
+          <u xml:id="u-1.22" who="#KulturaiOchronaDziedzictwaNarodowego">b) programach wieloletnich w układzie zadaniowym;</u>
+          <u xml:id="u-1.23" who="#KulturaiOchronaDziedzictwaNarodowego">c) agencjach wydawniczych:</u>
+          <u xml:id="u-1.24" who="#KulturaiOchronaDziedzictwaNarodowego">– Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości,</u>
+          <u xml:id="u-1.25" who="#KulturaiOchronaDziedzictwaNarodowego">– Polskiej Agencji Kosmicznej;</u>
+          <u xml:id="u-1.26" who="#KulturaiOchronaDziedzictwaNarodowego">d) państwowym funduszu celowym – Funduszu Rekompensat Pośrednich Kosztów Emisji;</u>
+          <u xml:id="u-1.27" who="#KulturaiOchronaDziedzictwaNarodowego">e) państwowych osobach prawnych:</u>
+          <u xml:id="u-1.28" who="#KulturaiOchronaDziedzictwaNarodowego">– Polskim Centrum Akredytacji,</u>
+          <u xml:id="u-1.29" who="#KulturaiOchronaDziedzictwaNarodowego">– Urzędzie Dozoru Technicznego;</u>
+          <u xml:id="u-1.30" who="#KulturaiOchronaDziedzictwaNarodowego">f) części budżetowej 83 – Rezerwy celowe, w zakresie pozycji 55 i 57;</u>
+          <u xml:id="u-1.31" who="#KulturaiOchronaDziedzictwaNarodowego">g) części budżetowej 85 – Budżety wojewodów ogółem, w zakresie działów:</u>
+          <u xml:id="u-1.32" who="#KulturaiOchronaDziedzictwaNarodowego">– 150 – Przetwórstwo przemysłowe:</u>
+          <u xml:id="u-1.33" who="#KulturaiOchronaDziedzictwaNarodowego">– dochody;</u>
+          <u xml:id="u-1.34" who="#KulturaiOchronaDziedzictwaNarodowego">– 500 – Handel:</u>
+          <u xml:id="u-1.35" who="#KulturaiOchronaDziedzictwaNarodowego">– dochody i wydatki,</u>
+          <u xml:id="u-1.36" who="#KulturaiOchronaDziedzictwaNarodowego">– wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych;</u>
+          <u xml:id="u-1.37" who="#KulturaiOchronaDziedzictwaNarodowego">h) dotacjach podmiotowych;</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#UrzadZamowienPublicznych">– dochody i wydatki,</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#UrzadZamowienPublicznych">– wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych;</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#UrzadZamowienPublicznych">j) części budżetowej 53 – Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów:</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#UrzadZamowienPublicznych">– dochody i wydatki,</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#UrzadZamowienPublicznych">– wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych,</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#UrzadZamowienPublicznych">– dotacje celowe;</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PolskiKomitetNormalizacyjny">– dochody i wydatki,</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PolskiKomitetNormalizacyjny">– wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PolskiKomitetNormalizacyjny">3. Opinia Komisji Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyki o:</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PolskiKomitetNormalizacyjny">a) części budżetowej 25 – Kultura fizyczna,</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#PolskiKomitetNormalizacyjny">– dochody i wydatki,</u>
+          <u xml:id="u-3.5" who="#PolskiKomitetNormalizacyjny">– wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych,</u>
+          <u xml:id="u-3.6" who="#PolskiKomitetNormalizacyjny">– dotacje podmiotowe i celowe;</u>
+          <u xml:id="u-3.7" who="#PolskiKomitetNormalizacyjny">b) części budżetowej 40 – Turystyka:</u>
+          <u xml:id="u-3.8" who="#PolskiKomitetNormalizacyjny">– dochody i wydatki,</u>
+          <u xml:id="u-3.9" who="#PolskiKomitetNormalizacyjny">– wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych,</u>
+          <u xml:id="u-3.10" who="#PolskiKomitetNormalizacyjny">– dotacje podmiotowe i celowe;</u>
+          <u xml:id="u-3.11" who="#PolskiKomitetNormalizacyjny">c) części budżetowej 85 – Budżety wojewodów ogółem, w zakresie działów:</u>
+          <u xml:id="u-3.12" who="#PolskiKomitetNormalizacyjny">– 550 – Hotele i restauracje:</u>
+          <u xml:id="u-3.13" who="#PolskiKomitetNormalizacyjny">– wydatki;</u>
+          <u xml:id="u-3.14" who="#PolskiKomitetNormalizacyjny">– 630 – Turystyka:</u>
+          <u xml:id="u-3.15" who="#PolskiKomitetNormalizacyjny">– dochody i wydatki,</u>
+          <u xml:id="u-3.16" who="#PolskiKomitetNormalizacyjny">– 926 – Kultura fizyczna:</u>
+          <u xml:id="u-3.17" who="#PolskiKomitetNormalizacyjny">– wydatki;</u>
+          <u xml:id="u-3.18" who="#PolskiKomitetNormalizacyjny">d) zadaniach z zakresu administracji rządowej i innych zadaniach zleconych jednostkom samorządu terytorialnego odrębnymi ustawami w części 85 – budżety wojewodów;</u>
+          <u xml:id="u-3.19" who="#PolskiKomitetNormalizacyjny">e) dotacjach podmiotowych;</u>
+          <u xml:id="u-3.20" who="#PolskiKomitetNormalizacyjny">f) instytucjach gospodarki budżetowej – Centralnym Ośrodku Sportu;</u>
+          <u xml:id="u-3.21" who="#PolskiKomitetNormalizacyjny">g) państwowych funduszach celowych:</u>
+          <u xml:id="u-3.22" who="#PolskiKomitetNormalizacyjny">– Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej,</u>
+          <u xml:id="u-3.23" who="#PolskiKomitetNormalizacyjny">– Funduszu Zajęć Sportowych dla Uczniów;</u>
+          <u xml:id="u-3.24" who="#PolskiKomitetNormalizacyjny">h) planach finansowych państwowych osób prawnych:</u>
+          <u xml:id="u-3.25" who="#PolskiKomitetNormalizacyjny">– Polskiej Agencji Antydopingowej,</u>
+          <u xml:id="u-3.26" who="#PolskiKomitetNormalizacyjny">– Polskiej Organizacji Turystycznej,</u>
+          <u xml:id="u-3.27" who="#PolskiKomitetNormalizacyjny">– Polskiego Laboratorium Antydopingowego.</u>
+          <u xml:id="u-3.28" who="#PolskiKomitetNormalizacyjny">W posiedzeniu udział wzięli: Sebastian Skuza sekretarz stanu w Ministerstwie Finansów wraz ze współpracownikami, Szymon Giżyński sekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego wraz ze współpracownikami, Andrzej Gut-Mostowy sekretarz stanu w Ministerstwie Sportu i Turystyki wraz ze współpracownikami, Kamila Król podsekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii wraz ze współpracownikami, Hubert Nowak prezes Urzędu Zamówień Publicznych, Andrzej Ziółkowski prezes Urzędu Dozoru Technicznego, Ewa Zielińska prezes Polskiego Komitetu Normalizacyjnego, Anna Pawłowska dyrektor Biura Finansowego Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Witold Roman dyrektor Centralnego Ośrodka Sportu, Hubert Dziudzik zastępca dyrektora Polskiej Agencji Antydopingowej, Teresa Bochwic zastępca przewodniczącego Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, Ilona Kielan-Glińska wicedyrektor Departamentu Nauki, Oświaty i Dziedzictwa Narodowego Najwyższej Izby Kontroli, Edyta Kosiarz p.o. wicedyrektor Departamentu Gospodarki, Skarbu Państwa i Prywatyzacji NIK.</u>
+          <u xml:id="u-3.29" who="#PolskiKomitetNormalizacyjny">W posiedzeniu udział wzięli pracownicy Kancelarii Sejmu: Ksenia Angierman-Kozielska, Monika Biała – z sekretariatu Komisji w Biurze Komisji Sejmowych oraz Olga Olkowska – specjalista z Biura Analiz Sejmowych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Dzień dobry. Witam państwa bardzo serdecznie na kolejnym w dniu dzisiejszym posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych. Z sekretariatu naszej Komisji otrzymałem informację, że w tym momencie mamy kworum. Tym samym, otwierając posiedzenie Komisji Finansów Publicznych, stwierdzam kworum.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Porządek dzienny posiedzenia przewiduje zaopiniowanie wniosku Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w sprawie zmian w planie finansowym Funduszu Promocji Kultury na 2022 r. W punkcie drugim zaopiniowanie wniosku Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w sprawie zmian w planie finansowym Narodowego Funduszu Ochrony Zabytków na 2022 r. W punkcie trzecim rozpatrzenie opinii komisji sejmowych o sprawozdaniu z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2021 r. z druku nr 2306 i tutaj odpowiednio: Komisji Kultury i Środków Przekazu, Komisji Gospodarki i Rozwoju, Komisji Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyki.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Czy są uwagi do porządku dziennego? Nie słyszę. Wobec niezgłoszenia wniosków do porządku dziennego stwierdzam jego przyjęcie.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Zanim przejdziemy do realizacji punktu pierwszego posiedzenia pozwolę sobie przywitać na naszym posiedzeniu Komisji gości. Witam Szymona Giżyńskiego sekretarza stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Dzień dobry panie ministrze, witamy serdecznie. Witam równie gorąco Andrzeja Gut-Mostowego sekretarza stanu w Ministerstwie Sportu i Turystyki. Dzień dobry, panie ministrze. Witam Kamilę Król podsekretarza stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii. Witam gorąco Andrzeja Ziółkowskiego prezesa Urzędu Dozoru Technicznego. Dzień dobry, panie prezesie. Witam równie serdecznie i gorąco Ewę Zielińską prezesa Polskiego Komitetu Normalizacji. Witam wszystkich państwa przybyłych na dzisiejsze posiedzenie Komisji. Mamy tutaj listę kilkudziesięciu osób. Pozwolę sobie nie odczytywać tej listy. Nisko państwu się kłaniamy, ja najniżej koleżankom i kolegom z Komisji i Biura.</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Przechodzimy do realizacji porządku dziennego posiedzenia. Proszę w punkcie pierwszym o przedstawienie wniosku Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w sprawie zmian w planie finansowym Funduszu Promocji Kultury na 2022 r. Panie ministrze, bardzo proszę o zabranie głosu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieKulturyiDziedzictwaNarodowegoSzymonGizynski">Dziękuję uprzejmie, panie przewodniczący. W tym punkcie chciałbym państwu przedstawić pana dyrektora Departamentu Finansów naszego ministerstwa, pana Wojciecha Kwiatkowskiego, którego upoważniam i proszę o przedstawienie rzeczonego materiału. Bardzo proszę, panie dyrektorze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#DyrektorDepartamentuFinansowegoMinisterstwaKulturyiDziedzictwaNarodowegoWojciechKwiatkowski">Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, szanowni państwo. Zgodnie z naszą tradycją oraz zgodnie z art. 29 ustawy o finansach publicznych prosimy o wyrażenie zgody na zmianę planu naszego Funduszu Promocji Kultury. Chciałem tylko dodać, że w resorcie kultury są dwa fundusze celowe. Skąd się biorą te zmiany, przynajmniej na razie, w Funduszu Promocji Kultury? Chcemy zwiększyć wydatkowanie funduszu o kwotę 24 964 tys. zł i źródłem finansowania wnioskowanego zwiększenia wydatków jest oczywiście stan środków pieniężnych funduszu na początek 2022 r., który wyniósł ponad 25 000 tys. zł. Minister Finansów wyraził już zgodę na niniejszą zmianę.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#DyrektorDepartamentuFinansowegoMinisterstwaKulturyiDziedzictwaNarodowegoWojciechKwiatkowski">Zwiększenie wydatków Funduszu Promocji Kultury jest niezbędne do realizacji przez resort kultury polityki dofinansowań z zadań z zakresu kultury. Te dofinansowania będą dotyczyły ok. 201 zadań z różnych programów. Dodatkowe środki zostaną przeznaczone na realizację wstępnie przyznanych dofinansowań udzielonych w trybach już rozstrzygniętych, jak i obecnie trwających trybów odwoławczych do naborów do programów ministra, w trybie konkursowym. Programy ministra są konkursem, gdzie wnioskodawcy i ich projekty, zadania z zakresu kultury przed podjęciem przez Ministra Kultury Dziedzictwa Narodowego, przechodzą pewnego rodzaju ranking przeprowadzany przez ekspertów, przeważnie ekspertów zewnętrznych.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#DyrektorDepartamentuFinansowegoMinisterstwaKulturyiDziedzictwaNarodowegoWojciechKwiatkowski">Procedury oceny wniosków są ściśle określone w wewnętrznych resortowych dokumentach. Te zmiany dotyczyłyby kilku programów, takich jak: infrastruktura domów kultury, infrastruktura kultury miejsca pamięci i trwałe upamiętnienie w kraju, muzyka, kultura dostępna, wreszcie kultura ludowa i tradycyjna oraz promesa dla kultury, czyli wkłady własne do środków unijnych dla instytucji kultury.</u>
+          <u xml:id="u-7.3" who="#DyrektorDepartamentuFinansowegoMinisterstwaKulturyiDziedzictwaNarodowegoWojciechKwiatkowski">W ramach wnioskowanych zmian w celu zabezpieczenia środków na dofinansowanie w trybie programów ministra konieczna jest również rezygnacja z finansowania pomocy socjalnej z Funduszu Promocji i Kultury, na który zaplanowano w planie na ten rok ok. 3000 tys. zł. Pomoc socjalna w całości finansowana jest w 2022 r. na znacznie wyższym poziomie z wydatków części 24 i pomocy socjalnej w imieniu ministra w roku bieżącym udziela Narodowe Centrum Kultury. Na tę pomoc zaplanowano, w porównaniu do tych 3000 tys. zł z Funduszu Promocji Kultury, kwotę ponad 12 500 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-7.4" who="#DyrektorDepartamentuFinansowegoMinisterstwaKulturyiDziedzictwaNarodowegoWojciechKwiatkowski">Zwiększenia wymagają również środki dla PISF. Dodatkowo dajemy 800 tys. zł na realizację porozumienia zawartego przez MKiDN z Państwową Wyższą Szkołą Filmową w Łodzi i Polskim Instytutem Sztuki Filmowej.</u>
+          <u xml:id="u-7.5" who="#DyrektorDepartamentuFinansowegoMinisterstwaKulturyiDziedzictwaNarodowegoWojciechKwiatkowski">Zmiany wydatków Funduszu Promocji Kultury, w tym ich zwiększenia o 24 964 tys. zł, w części A planu prezentującej przeznaczenie środków funduszu w podziale na zadania wynikające z ustawy tworzącej fundusz celowy, przedstawiają się tak jak w piśmie skierowanym do szanownej Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-7.6" who="#DyrektorDepartamentuFinansowegoMinisterstwaKulturyiDziedzictwaNarodowegoWojciechKwiatkowski">Zmianom w układzie merytorycznym towarzyszą oczywiście odpowiednie zmiany w paragrafach klasyfikacji budżetowej.</u>
+          <u xml:id="u-7.7" who="#DyrektorDepartamentuFinansowegoMinisterstwaKulturyiDziedzictwaNarodowegoWojciechKwiatkowski">Stan funduszu na początek roku dostosowuje się rzeczywistego stanu na 31 grudnia 2021 r. Przychody i wpływy – bez zmian. Koszty/wypływy – zwiększenie o 24 964 tys. zł, oraz stan funduszu na koniec roku – zwiększenie z planowanych 823 tys. zł na kwotę 1095 tys. zł. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję. Szanowni państwo, przeoczyłem pana ministra Sebastiana Skuzę, bardzo przepraszam panie ministrze, wraz ze współpracownikami. Witam serdecznie.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Przechodzimy do dyskusji nad tym punktem. Czy są głosy? Jest pytanie ze strony pani przewodniczącej? Bardzo proszę, pani poseł Krystyna Skowrońska.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Mam pytanie do pana dyrektora, który prezentował ten wniosek. Chodzi mi o wniosek dotyczący, m.in. Funduszu Promocji Kultury, o zwiększenie 25 000 tys. zł. Chciałam się zapytać, jak będą realizowane nabory na te projekty.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PoselKrystynaSkowronska">Jeszcze do tego wcześniejszego głosu. Wiemy, że nie ma nowego naboru, to jest ze starej perspektywy, ile w tym zakresie państwo macie wsparcia ze środków unijnych do pierwszego zadania realizowanego ze środków unijnych?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#DyrektordepartamentuMKiDNWojciechKwiatkowski">To są wkłady tylko do wydatków krajowych. To się rozchodzi nie na nasze instytucje kultury, ale generalnie, na stowarzyszenia, fundacje i samorządowe instytucje kultury. To jest druga część pytania.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#DyrektordepartamentuMKiDNWojciechKwiatkowski">Jeżeli chodzi o zadania, które będą sfinansowane, one już są po przejściu wstępnego sita, czyli mają wstępne decyzje o dofinansowaniu. Tych zadań jest dokładnie 201. Jeżeli pani przewodnicząca sobie życzy, to przekażę teraz te wszystkie zadania, bo tego jest troszkę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Wystarczy na piśmie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#DyrektordepartamentuMKiDNWojciechKwiatkowski">Dobrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję. Czy są jeszcze jakieś dodatkowe pytania w tej części? Nie słyszę. Pozwolę sobie przedstawić propozycję opinii nr 176 Komisji Finansów Publicznych do Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w sprawie zmian w planie finansowym Funduszu Promocji i Kultury uchwalonym na posiedzeniu w dniu 29 czerwca 2022 r.:</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">„Komisja Finansów Publicznych na posiedzeniu w dniu 29 czerwca 2022 r. rozpatrzyła wniosek Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 29 czerwca 2022 r. dotyczący zmian w planie finansowym Funduszu Promocji i Kultury na 2022 r. Komisja Finansów Publicznych, zgodnie z art. 29 ust. 12 ustawy o finansach publicznych, pozytywnie opiniuje propozycje zmian w planie finansowym Funduszu Promocji Kultury przedstawione we wniosku.”.</u>
+          <u xml:id="u-13.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Czy są uwagi do tak zaproponowanej opinii? Nie słyszę, tym samym stwierdzam, że przyjęliśmy, jako Komisja Finansów Publicznych, powyższą opinię.</u>
+          <u xml:id="u-13.3" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Przechodzimy do punktu drugiego. Bardzo proszę o przedstawienie wniosku Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w sprawie zmian w planie finansowym Narodowego Funduszu Ochrony Zabytków na 2022 r. Panie ministrze, oddaję głos. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#SekretarzstanuwMKiDNSzymonGizynski">Dziękuję uprzejmie. Przedstawiam państwu drugiego z obecnych tutaj panów dyrektorów – zastępcę dyrektora Departamentu Ochrony Zabytków pana Jakuba Wiśniewskiego, którego proszę o zreferowanie tematu przedstawionego przez pana przewodniczącego. Bardzo proszę, panie dyrektorze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuOchronyZabytkowMinisterstwaKulturyiDziedzictwaNarodowegoJakubWisniewski">Dziękuję, panie ministrze. Jeżeli chodzi o tę zmianę, to skupię się tutaj na istocie, na tym punkcie, który ulega zmianie, jeżeli chodzi o Narodowy Fundusz Ochrony Zabytków.</u>
+          <u xml:id="u-15.1" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuOchronyZabytkowMinisterstwaKulturyiDziedzictwaNarodowegoJakubWisniewski">Szanowni państwo, jeżeli chodzi o pkt 3) Koszty/wypływy – ogólna wartość pozostaje bez zmian, jeśli chodzi o fundusz. Natomiast wnioskowane zmiany to przesunięcie środków w kwocie 4132 tys. zł z dotacji na wydatki bieżące na dotacje inwestycyjne. Jako saldo poniżej opisanych zmian, w pkt III „Koszty realizacji zadań”, w pkt 1 „Dotacje na realizację zadań bieżących” – zwiększenie o 4132 tys. zł. W pkt III „Koszty realizacji zadań”, w pkt 6 grupa wydatków „Koszty inwestycyjne” w ppkt 6.1 „dotacje inwestycyjne” – zmniejszenie o analogiczną kwotę 4132 tys. zł. Tak, że to jest istota zmiany planu finansowego Narodowego Planu Ochrony Zabytków. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję. Tym samym otwieramy dyskusję. W tym punkcie o głos poprosił pan przewodniczący Janusz Cichoń. Panie przewodniczący, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PoselJanuszCichon">Szanowny panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, szanowni państwo. Króciutko, chciałby dostać wykaz beneficjentów tej zmiany. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję. Czy są jakieś dodatkowe pytania w tym zakresie? Nie słyszę. Tym samym pragnę przedstawić państwu opinię dotyczącą tego punktu. Opinia nr 177 Komisji Finansów Publicznych do Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w sprawie zmiany w planie finansowym Narodowego Funduszu Ochrony Zabytków uchwalona na posiedzeniu w dniu 29 czerwca 2022 r.:</u>
+          <u xml:id="u-18.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">„Komisja Finansów Publicznych na posiedzeniu w dniu 29 czerwca 2022 r. rozpatrzyła wniosek Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego z dnia 29 czerwca 2022 r. dotyczący zmiany w planie finansowym Narodowego Funduszu Ochrony Zabytków na 2022 r. Komisja Finansów Publicznych, zgodnie z art. 29 ust. 12 ustawy o finansach publicznych, pozytywnie opiniuje propozycję zmian w planie finansowym Narodowego Funduszu Ochrony Zabytków we wniosku.”.</u>
+          <u xml:id="u-18.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Czy jest sprzeciw do przyjęcia takiej treści opinii? Nie słyszę, tym samym uważam opinię za przyjętą przez Komisję Finansów Publicznych. Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-18.3" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Przechodzimy do punktu trzeciego porządku dziennego naszej Komisji. Kontynuujemy rozpatrywanie wykonania budżetu w częściach należących do właściwości innych komisji sejmowych. Posłowie, członkowie Komisji Finansów Publicznych otrzymali informację o wykonaniu budżetu przygotowane przez dysponentów części budżetowych, informację Najwyższej Izby Kontroli o wynikach kontroli wykonania budżetu w tych częściach budżetowych, a także opracowania Biura Analiz Sejmowych. Jednocześnie informuję, że wszystkie materiały są dostępne w wersji elektronicznej na naszych iPad-ach. Rozpatrywanie opinii komisji sejmowych o sprawozdaniu z wykonania budżetu będzie odbywało się w następującym porządku: wystąpienie posła referenta komisji branżowej, następnie wystąpienie posła koreferenta z ramienia Komisji Finansów Publicznych, wystąpienie przedstawicieli Najwyższej Izby Kontroli. Następnie przejdziemy do zadawania pytań i odpowiedzi przedstawicieli poszczególnych dysponentów części budżetowych oraz dyskusji.</u>
+          <u xml:id="u-18.4" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Przystępujemy do rozpatrywania Komisji Kultury i Środków Przekazu. Bardzo proszę przedstawiciela Komisji pana posła Sławomira Skwarka o zreferowanie opinii Komisji. Panie pośle, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PoselSlawomirSkwarek">Tym razem w imieniu Komisji Kultury i Środków Przekazu. Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, panie i panowie posłowie, panowie ministrowie, szanowni państwo, mam zaszczyt przedstawić opinię nr 8 Komisji Kultury Środków Przekazu w sprawie sprawozdania z wykonania budżetu państwa z okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2021 r. (druk 2306) w zakresie działania Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-19.1" who="#PoselSlawomirSkwarek">Komisja Kultury i Środków Przekazu na posiedzeniu w dniu 21 czerwca b.r. rozpatrzyła sprawozdanie z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2021 r. wraz z analizą Najwyższej Izby Kontroli w zakresie: po pierwsze, części budżetowej 09- Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji: dochody i wydatki; po drugie, instytucji gospodarki budżetowej Krajowego Instytutu Mediów; po trzecie, części budżetowej 24- Kultura i Ochrona Dziedzictwa Narodowego, w zakresie: dochodów i wydatków, wynagrodzeń w państwowych jednostkach budżetowych, dotacji podmiotowych i celowych; wydatków budżetu środków europejskich, programów wieloletnich w układzie zadaniowym. W kolejności: części budżetowej 83 – Rezerwy celowe, w zakresie pozycji 40; części budżetowej 85- Budżety wojewodów ogółem, w zakresie działu 921 – Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego: dochody i wydatki, wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych, jak i dotacji celowych; państwowych funduszy celowych: Narodowego Funduszu Ochrony Zabytków i Funduszu Promocji Kultury; państwowych osobach prawnych: Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej i Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia.</u>
+          <u xml:id="u-19.2" who="#PoselSlawomirSkwarek">Komisja po rozpatrzeniu wyżej wymienionego zakresu budżetu państwa pozytywnie oceniła jego wykonanie. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję, panie pośle. Proszę o przedstawienie koreferatu ze strony pana posła Krzysztofa Piątkowskiego. Panie pośle, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#PoselKrzysztofPiatkowski">Panie przewodniczący, panie i panowie posłowie, szanowni państwo. Na wstępie chcę zaznaczyć, że nie był to łatwy rok dla kultury. Mówię to nie tylko jako poseł, ale również jako były wiceprezydent Łodzi odpowiedzialny przez wiele lat za kulturę i za nadzór nad instytucjami kultury w moim mieście. Sama pandemia i wywołany nią spadek frekwencji oraz ograniczenia w działalności kulturalnej przyniosły ogromne straty, na które nałożyła się jeszcze rosnąca już rok temu inflacja. Dlatego sfera kultury i podmiotów w niej działających powinna być przedmiotem szczególnej troski ze strony państwa, ale troski pojmowanej zgoła inaczej niż czyni to obecny rząd. Mówiąc krótko, kulturze należy pomóc, ale pozostawić jej merytoryczną autonomię i niezależność.</u>
+          <u xml:id="u-21.1" who="#PoselKrzysztofPiatkowski">Teraz już przejdę do kwestii związanych z budżetem. Można zaobserwować bardzo wysoką realizację dochodów – ponad 200% planu. Należy zaznaczyć jednak, że było to skutkiem dużych zwrotów niewykorzystanych dotacji oraz płatności.</u>
+          <u xml:id="u-21.2" who="#PoselKrzysztofPiatkowski">Jeśli chodzi o wysokość wydatków po zmianach w trakcie roku, przypomnę, że prognozowano blisko 5 800 000 tys. zł. Ostatecznie wydatkowano prawie 4 700 000 tys. zł, co stanowi 81% budżetu po zmianach. W wykazie wydatków, które nie wygasają z upływem roku budżetowego została ujęta kwota prawie 1 000 000 tys. zł. To jest aż niepokojące 17,3% wydatków planowanych. Ten niepokój podzieliła również Najwyższa Izba Kontroli, która analizując wykonanie budżetu wskazała, że w związku z problemami w realizacji zadań, które miały być sfinansowane środkami na wydatki niewygasające z upływem 2020 r., zachodzi duże prawdopodobieństwo niewykonania również wydatków niewygasających z upływem 2021 r. ze względu między innymi na niski stan zaawansowania zadań inwestycyjnych planowanych do sfinansowania w ramach tych wydatków.</u>
+          <u xml:id="u-21.3" who="#PoselKrzysztofPiatkowski">Jeszcze jedna uwaga, w ramach działu 921 plan wydatków został wykonany w pełni jedynie w dwóch rozdziałach. To jest Polska Agencja Prasowa oraz Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia. Największe procentowe niewykonanie wydatków dotyczyło rozdziału – Instytucje kinematografii, tj. 75%, centra kultury i sztuki 84%, pozostałe instytucje kultury 78%, archiwa 70%, muzea niespełna 74%, ośrodki ochrony i dokumentacji zabytków trochę ponad 65%, ochrona zabytków i opieki nad zabytkami 68,9%, a pozostała działalność zaledwie 27,7%. Również wydatki z budżetu środków europejskich zrealizowano niestety jedynie w 74,4% planu po zmianach. Nie budzi zastrzeżeń realizacja planu finansowego Narodowego Funduszu Ochrony Zabytków. Przychody zostały wykonane w wysokości ponad 88 000 tys. zł, tj. 100% planu.</u>
+          <u xml:id="u-21.4" who="#PoselKrzysztofPiatkowski">Podsumowując moją krótką wypowiedź, chciałem zwrócić uwagę, że budżet oczywiście bilansuje, co potwierdza opinia Najwyższej Izby Kontroli. Niestety jego wykonanie pozostawia bardzo wiele do życzenia z uwagi na dokonane zmiany w roku budżetowym i z uwagi na środki niewygasające i wreszcie wykonanie procentowe. Trzeba pamiętać także, że Najwyższa Izba Kontroli wprawdzie zaopiniowała wykonanie budżetu pozytywnie, ale dopatrzyła się licznych nieprawidłowości i pewnie za chwilę usłyszymy informacje szczegółowe na temat tych nieprawidłowości. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Dziękuję bardzo za przedstawienie koreferatu. Proszę o wystąpienie przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#WicedyrektordepartamentuNaukiOswiatyiDziedzictwaNarodowegoNajwyzszejIzbyKontroliIlonaKielanGlinska">Panie przewodniczący, szanowni państwo, jeżeli chodzi o część 09, Najwyższa Izba Kontroli ocenia pozytywnie wykonanie budżetu państwa w tej części w 2021 r. W wyniku kontroli 31% wydatków stwierdzono, że zostały one poniesione z zachowaniem zasad gospodarowania środkami publicznymi, określonymi w przepisach o finansach publicznych. Nie stwierdzono niecelowego i niegospodarnego wydatkowania środków. Najwyższa Izba Kontroli dostrzegła również działanie Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji w celu likwidacji zaległości w rozpatrywaniu wniosków o umarzanie i rozłożenie na raty należności powstałych w związku z opłatami abonamentowymi, jak również fakt, że wnioski złożone w 2021 r., były rozpatrywane na bieżąco.</u>
+          <u xml:id="u-23.1" who="#WicedyrektordepartamentuNaukiOswiatyiDziedzictwaNarodowegoNajwyzszejIzbyKontroliIlonaKielanGlinska">Najwyższa Izba Kontroli opiniuje pozytywnie prawidłowość sporządzania sprawozdań budżetowych za 2021 r. oraz sprawozdań w zakresie operacji finansowych za IV kwartał 2021 r. Przyjęty system kontroli zarządczej zapewnia w sposób racjonalny prawidłowość sporządzania sprawozdań budżetowych. Skontrolowane sprawozdania zostały sporządzone terminowo i prawidłowo pod względem merytorycznym i formalno-rachunkowym.</u>
+          <u xml:id="u-23.2" who="#WicedyrektordepartamentuNaukiOswiatyiDziedzictwaNarodowegoNajwyzszejIzbyKontroliIlonaKielanGlinska">Teraz jeżeli chodzi o część 24, Najwyższa Izba Kontroli również oceniła pozytywnie wykonanie budżetu państwa w 2021 r. w części 24 – Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego. W wyniku kontroli 8% wydatków z budżetu państwa oraz z budżetu środków europejskich w tej części stwierdzono, że zostały one poniesione na ogół z zachowaniem zasad gospodarowania środkami publicznymi określonymi w przepisach o finansach publicznych. Nie stwierdzono niecelowego i niegospodarnego wydatkowania środków.</u>
+          <u xml:id="u-23.3" who="#WicedyrektordepartamentuNaukiOswiatyiDziedzictwaNarodowegoNajwyzszejIzbyKontroliIlonaKielanGlinska">Stwierdzone w toku kontroli nieprawidłowości nie miały istotnego wpływu na ocenę ogólną wykonania budżetu państwa i w tej części. Pozwolę sobie przedstawić kilka tych nieprawidłowości, one są oczywiście szczegółowo wymienione w informacji. Polegały na zawarciu 21 umów wspófinansowanych ze środków niewygasających z upływem 2020 r. w ramach programu ministra „Ochrona zabytków”, których termin na wydatkowanie środków został określony w aneksach do ww. umów, co było niezgodne z art. 21 ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdziałania społeczno-gospodarczym skutkom COVID-19. Polegały również na sfinansowaniu w części 24 budżetu państwa kosztu podatków od trzech nieruchomości, które zgodnie z ustawą budżetową powinny być sfinansowane z części 25 – Kultura fizyczna, co stanowiło naruszenie zasady określonej w art. 44 ustawy o finansach publicznych, a także zadeklarowaniu w dwóch wnioskach o przyznanie środków z rezerwy ogólnej budżetu państwa, że środki te zostaną wykorzystane do końca roku budżetowego, mimo że realizacja zadań była możliwa w 2021 r. W konsekwencji czego środki zostały ujęte w wykazie wydatków niewygasających.</u>
+          <u xml:id="u-23.4" who="#WicedyrektordepartamentuNaukiOswiatyiDziedzictwaNarodowegoNajwyzszejIzbyKontroliIlonaKielanGlinska">Najwyższa Izba Kontroli zwróciła uwagę na niski poziom wydatkowanych do 31 grudnia 2021 r. środków budżetu państwa, to jest 81,6% planowanych, przy równoczesnym zgłoszeniu do ujęcia w wykazie wydatków, które nie wygasają z upływem 2021 r., łącznej kwoty ponad 994 000 tys. zł stanowiącej 17% wydatków planowanych.</u>
+          <u xml:id="u-23.5" who="#WicedyrektordepartamentuNaukiOswiatyiDziedzictwaNarodowegoNajwyzszejIzbyKontroliIlonaKielanGlinska">Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie opiniuje prawidłowość sporządzenia łącznych sprawozdań budżetowych za 2021 r. oraz sprawozdań w zakresie operacji finansowych. Przyjęty w ministerstwie system kontroli zarządczej zapewnia w sposób racjonalny prawidłowość sporządzania tych sprawozdań. Bardzo dziękuję za uwagę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję. Otwieram dyskusję w tym punkcie. Proszę o pytania ze strony pań i panów posłów. Nie słyszę. Stwierdzam zakończenie omawiania wykonania budżetu we właściwości Komisji Kultury i Środków Przekazu.</u>
+          <u xml:id="u-24.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Przechodzimy do kolejnego z punktów. Bardzo proszę przedstawiciela Komisji Gospodarki i Rozwoju pana wiceprzewodniczącego Komisji Finansów Publicznych Adama Gawędę, który zreferuje opinię Komisji w zastępstwie kolegi posła. Bardzo proszę, panie przewodniczący.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#PoselAdamGaweda">Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo. Pragnę przedstawić stanowisko, opinię Komisji Gospodarki i Rozwoju. Komisja Gospodarki i Rozwoju na posiedzeniu w dniu 21 czerwca 2022 r. rozpatrzyła sprawozdanie z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2021 r. wraz z analizą Najwyższej Izby Kontroli w zakresie części budżetowej 20 – Gospodarka: dochody i wydatki, wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych, dotacje podmiotowe i celowe, wydatki budżetów środków europejskich. W części budżetowej 49 – Urząd Zamówień Publicznych, w zakresie: dochodów i wydatków, wynagrodzeń w państwowych jednostkach budżetowych, wydatków budżetów środków europejskich. W części budżetowej 53 – Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, również w tych obszarach. W części budżetowej 65 – Polski Komitet Normalizacyjny. W części budżetowej 83 – Rezerwy celowe, w zakresie pozycji 55 i 57. W części budżetowej 85 – Budżety wojewodów ogółem, w zakresie działów: 150 – Przetwórstwo przemysłowe: dochody; działu 500 – Handel: dochody i wydatki, wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych; dotacji podmiotowych; programów wieloletnich w układzie zadaniowym; agencji wykonawczych: Polskiej Agencji Kosmicznej, Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości; państwowego funduszu celowego – Funduszu Rekompensat Pośrednich Kosztów Emisji; państwowych osób prawnych: Urzędu Dozoru Technicznego i Polskiego Centrum Akredytacji.</u>
+          <u xml:id="u-25.1" who="#PoselAdamGaweda">Po zapoznaniu się z przedłożonymi dokumentami, wysłuchaniu szczegółowych informacji dysponentów poszczególnych części budżetowych i stanowiska przedstawicieli  Najwyższej Izby Kontroli, Komisja pozytywnie opiniuje sprawozdanie z wykonania budżetu w 2021 r. w powyższym zakresie. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję. Szanowni państwo, w tym punkcie miała wygłosić koreferat pani poseł Katarzyna Kretkowska. Jednak z uwagi na sytuację losową nie mogła dotrzeć dzisiaj na Komisję. Bardzo proszę o zabranie głosu przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli. Pan poseł? W takim razie bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-27">
+          <u xml:id="u-27.0" who="#PoselTomaszTrela">Wygłosić to, panie przewodniczący, dość daleko idące stwierdzenie, ale pani posłanka Kretkowska poprosiła mnie o to, abym Wysokiej Komisji przekazał do protokołu stanowisko. Pozwoli pan przewodniczący, że przeczytam tylko dwa zdania konkluzji w tej sprawie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-28">
+          <u xml:id="u-28.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo proszę o przekazanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-29">
+          <u xml:id="u-29.0" who="#PoselTomaszTrela">Na posiedzeniu Komisji Gospodarki i Rozwoju, po wysłuchaniu sprawozdań z powyższych części budżetowych, o których już wcześniej była mowa, także części 85 – Budżety wojewodów, w zakresie działów: Przetwórstwo przemysłowe i Handel, nie padły żadne pytania, uwagi czy zastrzeżenia ze strony posłów i jednogłośnie przyjęto opinię pozytywną do wykonania budżetu za 2021 r. w tych częściach. Rekomenduję zatem opinię pozytywną do tego wykonania. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-30">
+          <u xml:id="u-30.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję. W takim razie przechodzimy do przedstawienia opinii z zakresu opinii kontroli Najwyższej Izby Kontroli. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-31">
+          <u xml:id="u-31.0" who="#DepartamentuGospodarkiSkarbuPanstwaiPrywatyzacjiNajwyzszejIzbyKontroliEdytaKosiarz">Edyta Kosiarz, pełniąca obowiązki wicedyrektora Departamentu Gospodarki, Skarbu Państwa i Prywatyzacji. Departament skontrolował między innymi wykonanie budżetu państwa w 2021 r. w części 20 – Gospodarka, przez Ministra Rozwoju i Technologii. Wydaliśmy ocenę pozytywną. Jeżeli chodzi o kwestię szczegółowych badań, to szczegółowymi badaniami objęliśmy około 7% ogółu wydatków dysponenta trzeciego stopnia. Nie stwierdziliśmy nieprawidłowości. Stwierdziliśmy natomiast uwagi lub uchybienia. Między innymi Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości prawie 11% otrzymywanej w części 20 dotacji podmiotowej przeznaczała na wynajem siedziby – kwota niemal 5000 tys. zł. Pozyskane przez PARP siedziby zasobu nieruchomości państwa zamiast wynajmu na rynku komercyjnym mogłoby spowodować w dłuższym terminie obniżenie wydatków dotacji podmiotowej na wynajem na rynku komercyjnym. Stwierdziliśmy też dwa uchybienia dotyczące realizacji niektórych zamówień publicznych oraz opóźnienia w wydawaniu aktów wykonawczych.</u>
+          <u xml:id="u-31.1" who="#DepartamentuGospodarkiSkarbuPanstwaiPrywatyzacjiNajwyzszejIzbyKontroliEdytaKosiarz">W wystąpieniu pokontrolnym do Ministra Rozwoju i Technologii zwrócono uwagę na powyższe sprawy. Z odpowiedzi na wystąpienie pokontrolne wynika, że podjęto odpowiednie działania, aby zapobiec podobnym nieprawidłowościom w przyszłości.</u>
+          <u xml:id="u-31.2" who="#DepartamentuGospodarkiSkarbuPanstwaiPrywatyzacjiNajwyzszejIzbyKontroliEdytaKosiarz">Jeżeli chodzi o sprawozdanie łączne i sprawozdania jednostkowe, Najwyższa Izba Kontroli również zaopiniowała je pozytywnie.</u>
+          <u xml:id="u-31.3" who="#DepartamentuGospodarkiSkarbuPanstwaiPrywatyzacjiNajwyzszejIzbyKontroliEdytaKosiarz">Jeżeli chodzi o część 53 – Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Najwyższa Izba Kontroli również wydała ocenę pozytywną, jeżeli chodzi o wykonanie budżetu w 2021 r. oraz pozytywnie wypowiedziała się na temat jakości sporządzonych sprawozdań. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-32">
+          <u xml:id="u-32.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję pani dyrektor. Otwieram dyskusję w przedmiocie tego punktu. Bardzo proszę, pani przewodnicząca Krystyna Skowrońska.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-33">
+          <u xml:id="u-33.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Mam pytanie do ministra – nie wiem jaki to teraz będzie resort – wcześniej rozwoju i technologii, do następujących spraw dotyczących wydatków resortu. Między innymi w sprawie restrukturyzacji przedsiębiorców mamy 118 000 tys. zł. Na co one były przeznaczone? Bo tarcze były realizowane między innymi z PFR, a w tym zakresie jest to kwota wykazana w raporcie – 118 000 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-33.1" who="#PoselKrystynaSkowronska">Dziwi mnie bardzo, że państwo zrezygnowali z iluś projektów inwestycyjnych, ale dwa w sposób szczególny mnie zaskoczyły, bo pewno można było je zrealizować – chodzi o wykonanie instalacji odgromowej i system sygnalizacji pożarowej – jeżeli mówimy o bezpieczeństwie, a państwo z tego zrezygnowali. Chciałabym się zapytać czy w bieżącym roku państwo realizujecie takie przedsięwzięcia. Dlatego, że skoro one zostały przez państwa zaplanowane, to rozumiem, że były potrzebne. A jeśli były potrzebne i państwo z nich rezygnujecie, to w związku z tym jak wygląda bezpieczeństwo w budynku ministerstwa?</u>
+          <u xml:id="u-33.2" who="#PoselKrystynaSkowronska">Jeżeli chodzi o sprawy związane z PARP, to zaskakuje mnie informacja po pierwsze, związana z siedzibą, że państwo się nie troszczycie o to, jak ma wyglądać funkcjonowanie PARP, żeby kupić siedzibę. Jeżeli w wyjaśnieniach i ustaleniach Najwyższej Izby Kontroli mamy informację, że z tego powodu nie ma nic innego i wynajmujecie państwo lokal, to ja chcę przypomnieć, że znamy słynne wynajmy chociażby w Komisji Nadzoru Finansowego, które są drogie. Wydaje się, że przy wszystkich innych wydatkach sprawy funkcjonowania instytucji albo państwa działanie powinny być rzeczą ważną w tym zakresie.</u>
+          <u xml:id="u-33.3" who="#PoselKrystynaSkowronska">Dziwię się. Myślę, że pan przewodniczący i państwo koleżeństwo z Prawa i Sprawiedliwości również, bo na ustach macie na sali sejmowej sprawę, że będziemy dbać o to, żeby zatrudniać na umowę, a w PARP mamy zatrudnianych na umowy tymczasowe od 60 do 77 pracowników. Zatem państwo swojego sztandarowego hasła, że pracujemy na umowach, nie realizujecie, a jeżeli przyjrzymy się, to w tym przypadku jest taka sytuacja. Państwo piszecie, że nie mogliście tego inaczej zrobić, bo były bezskuteczne starania u ministra o przeznaczenie w planie finansowym PARP wydatków na zwiększenie liczby stałych etatów i miejsc pracowników. Zatem, przy tej ilości nowozatrudnionych osób w poszczególnych resortach podatkowych, trochę to tak pobrzmiewa, że są jedne, gdzie lubicie zatrudniać a innym instytucjom nie dajecie.</u>
+          <u xml:id="u-33.4" who="#PoselKrystynaSkowronska">Z takiej dokładności, z jaką zajmuje się Komisja Finansów, dziwi mnie między innymi, że Polska Agencja Inwestycji i Handlu nie zwróciła w terminie dotacji. Mnie to dziwi, dlatego że kwota może nie wydawać się duża, bo to jest ok. 1600 tys. zł, ale nie wyobrażam sobie, bo mówicie, że dbacie, że wszystko uszczelniacie, a w tej Polskiej Agencji Inwestycji i Handlu dotacje zwracane są z opóźnieniami. Chciałabym, jeżeli jest minister odpowiedzialny za ten pion, żeby państwo nam tę rzecz wyjaśnili. Wszyscy mają terminowo płacić. No, zapłacono odsetki 10 tys. zł, ale jak to się dzieje, że agencja rządowa nie zwraca dotacji w terminie?</u>
+          <u xml:id="u-33.5" who="#PoselKrystynaSkowronska">To są moje może drobne pytania, ale one pokazują jak w soczewce, że to, co państwo powiedzieliście, niestety nie realizujecie. A odnośnie do 180 000 tys. zł na restrukturyzację przedsiębiorców poprosiłabym, żeby to wyjaśnić, bo cały czas mówimy, że to są tarcze. Na jakie działania restrukturyzacyjne? Dzisiaj proszę ogólnie, ale będę o to dopytywać w przyszłości, żeby nam pokazano resortowe pieniądze przeznaczone na ten cel. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-34">
+          <u xml:id="u-34.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Dziękuję bardzo. Jeżeli jest taka możliwość, to proszę o ustosunkowanie się do tych pytań ze strony pani minister Kamili Król, podsekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-35">
+          <u xml:id="u-35.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiKamilaKrol">Oczywiście, szanowny panie przewodniczący. Wysoka Komisjo, jeśli chodzi o politykę nowej szansy, to tutaj generalnie celem jest przywracanie firm do dobrej kondycji. Jest to tymczasowe wsparcie restrukturyzacyjne. Przeznaczone jest na umożliwienie przedsiębiorcom funkcjonowania przez czas, jaki jest konieczny do przygotowania planu restrukturyzacji lub odzyskania płynności tak, by przedsiębiorca mógł zaplanować i wdrożyć działania restrukturyzacyjne, które umożliwią mu odzyskanie długookresowej zdolności do konkurowania na rynku. Te działania będą kontynuowane, więc to jest zupełnie coś innego niż tarcze covidowe.</u>
+          <u xml:id="u-35.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiKamilaKrol">Jeśli chodzi o PARP, to tutaj szczegółowe informacje przekażemy na piśmie. Natomiast, jeśli chodzi o ewentualny zakup siedziby, nie jest to możliwe, gdyż zasób nie ma wystarczających powierzchni biurowych, jakich PARP wymaga.</u>
+          <u xml:id="u-35.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiKamilaKrol">Jeśli chodzi o umowy zlecenia, one wychodzą stąd, że realizowane są projekty, które są czasowe, okresowe. Stąd właśnie nie są to wszystkie umowy na czas nieokreślony czy na czas określony, tylko są umowy zlecenia. Natomiast jeżeli chodzi o PAIiH i niezwróconą dotację ok. 1600 tys. zł w terminie, wiąże się to prawdopodobnie z tym, że wchodzą nam tutaj kwestie rozliczeń z placówek zagranicznych. Tak jak mówiłam, szczegółowe informacje przekażemy na piśmie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-36">
+          <u xml:id="u-36.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję. Dosłownie jednym zdaniem jeszcze poprosiła pani przewodnicząca, chciała coś dopytać. Następnie poproszę o zabranie głosu panią poseł Krystyną Sibińską.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-37">
+          <u xml:id="u-37.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Ja tylko jedno do pani minister. Ten Fundusz Restrukturyzacji – prosiłabym o udzielenie odpowiedzi na piśmie, jakie podmioty skorzystały z tego wsparcia w 2021 r. Będę się interesował tym funduszem. Czy to są tylko podmioty publiczne, czy to są również podmioty prywatne?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-38">
+          <u xml:id="u-38.0" who="#PodsekretarzstanuwMRiTKamilaKrol">Oczywiście przekażemy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-39">
+          <u xml:id="u-39.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Dziękuję za to uściślenie. Okazuje się, że w tym punkcie pani poseł nie będzie zabierała głosu. W takim razie moje pytanie, czy mamy jeszcze głosy z Sali. Nie słyszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-40">
+          <u xml:id="u-40.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Było jeszcze, ale o to poproszę na piśmie – czy ministerstwo jest bezpieczne, gdy nie ma instalacji odgromowej i systemu powiadamiania pożarowego?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-41">
+          <u xml:id="u-41.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Tu pani minister powiedziała, że oczywiście udzieli takiej odpowiedzi na piśmie. Proszę państwa, na tym stwierdzam zakończenie omawiania wykonania budżetu we właściwości Komisji Gospodarki i Rozwoju.</u>
+          <u xml:id="u-41.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Przechodzimy do kolejnego punktu. Proszę przedstawiciela Komisji Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyki pana posła Dariusza Olszewskiego o zreferowanie opinii Komisji. Panie pośle, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-42">
+          <u xml:id="u-42.0" who="#PoselDariuszOlszewski">Dziękuję uprzejmie. Szanowny panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, szanowni państwo ministrowie, zaproszeni goście. Na posiedzeniu w dniu 22 czerwca 2022 r. Komisja Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyki rozpatrzyła sprawozdanie z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2021 r. (druk nr 2306) wraz z analizą Najwyższej Izby Kontroli (druk nr 2347) w zakresie właściwości Komisji. Po analizie otrzymanych dokumentów i przeprowadzonej dyskusji Komisja pozytywnie opiniuje powyższe sprawozdanie w zakresie swojej właściwości wraz z uwagami Najwyższej Izby Kontroli. Dziękuję uprzejmie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-43">
+          <u xml:id="u-43.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję. Jak to w sporcie, zawsze jest konkretnie. Proszę o przedstawienie koreferatu ze strony pana posła Marka Matuszewskiego. Panie pośle, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-44">
+          <u xml:id="u-44.0" who="#PoselMarekMatuszewski">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo. Po zaprezentowaniu przez posła sprawozdawcę Dariusza Olszewskiego opinii nr 10 Komisji Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyki uchwalonej na posiedzeniu w dniu 22 czerwca b.r. dla Komisji Finansów Publicznych w sprawie sprawozdania z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2021 r. (druk nr 2306) wraz z analizą Najwyższej Izby Kontroli (druk nr 2347), jako przedstawiciel Komisji Finansów Publicznych, nie zgłaszam uwag do omawianych części budżetowych będących w zakresie właściwości Komisji Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyki i wnoszę o pozytywne jej rozpatrzenie i zaopiniowanie przez Komisję Finansów Publicznych. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-45">
+          <u xml:id="u-45.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję, panie pośle. Proszę o wystąpienie ze strony Najwyższej Izby Kontroli panią dyrektor czy którąś z pań. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-46">
+          <u xml:id="u-46.0" who="#WicedyrektordepartamentuNIKIlonaKielanGlinska">Bardzo dziękuję. Ja też postaram się szybko i sprawnie. Najwyższa Izba Kontroli oceniła pozytywnie wykonanie budżetu państwa w części 25 – Kultura fizyczna oraz części 40 – Turystyka. W tych częściach nie stwierdziliśmy nieprawidłowości. Badaniu poddaliśmy, w przypadku części 25 – 15% wydatków, w przypadku części 40 – prawie 44% wydatków. Stwierdziliśmy, że zostały one poniesione z zachowaniem zasad gospodarowania środkami publicznymi. Pozytywnie zaopiniowaliśmy również sprawozdania sporządzone przez dysponenta części 25 i 40.</u>
+          <u xml:id="u-46.1" who="#WicedyrektordepartamentuNIKIlonaKielanGlinska">Jeżeli chodzi o Fundusz Rozwoju Kultury Fizycznej ocena Najwyższej Izby Kontroli jest również pozytywna. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-47">
+          <u xml:id="u-47.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję. Otwieram dyskusję. Bardzo proszę, pytanie ze strony pani przewodniczącej Krystyny Skowrońskiej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-48">
+          <u xml:id="u-48.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Poprosiłabym panią minister o udzielenie odpowiedzi na piśmie, ile w ubiegłym roku państwo realizowali po raz pierwszy wniosków o dofinansowanie między innymi obiektów sportowych realizowanych przez samorządy. W jakiej wysokości było to wsparcie procentowo? Gdyby to było możliwe, panie przewodniczący, poprosiłabym, żeby to było w krótkim okresie tak, aby można było w przyszłym tygodniu z tego skorzystać. Myślę, że państwo posiadają informacje w tym zakresie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-49">
+          <u xml:id="u-49.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję. Myślę, że wszyscy chcemy tę informację otrzymać jak najszybciej, aby móc się nią pochwalić. Czy pan minister zechce jeszcze coś dodać w tej materii? Rozumiem, że na piśmie?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-50">
+          <u xml:id="u-50.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSportuiTurystykiAndrzejGutMostowy">Tak, odpowiemy na piśmie w stosownym terminie. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-51">
+          <u xml:id="u-51.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję. Proszę państwa, ze sportowcami zawsze przyjemnie jest pracować. Na tym stwierdzam zakończenie omawiania wykonania części budżetowej we właściwości Komisji Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyki. Dziękuję państwu serdecznie.</u>
+          <u xml:id="u-51.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny posiedzenia Komisji. Zamykam posiedzenie.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00314-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00314-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..f28b398
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00314-01/header.xml
@@ -0,0 +1,73 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-fpbxx-00314-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Finansów Publicznych /nr 314/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Finansów Publicznych /nr 314/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#FPB">314</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-30</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PoselAdamGaweda" role="speaker">
+        <persName>Poseł Adam Gawęda</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselCzeslawSiekierski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Czesław Siekierski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselGabrielaMaslowska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Gabriela Masłowska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselJacekProtasiewicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jacek Protasiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselKrystynaSkowronska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Krystyna Skowrońska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselKrzysztofCzarnecki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Krzysztof Czarnecki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselTadeuszCymanski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Tadeusz Cymański</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselTeresaWargocka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Teresa Wargocka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselZdzislawSipiera" role="speaker">
+        <persName>Poseł Zdzisław Sipiera</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Andrzej Kosztowniak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMFSebastianSkuza" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w MF Sebastian Skuza</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMinisterstwieFinansowSebastianSkuza" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w Ministerstwie Finansów Sebastian Skuza</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiRyszardBartosik" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Ryszard Bartosik</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMRiRWRyszardBartosik" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w MRiRW Ryszard Bartosik</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="FPB" role="committee">
+        <orgName>Komisja Finansów Publicznych</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00314-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00314-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..b45b97b
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00314-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,305 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Otwieram posiedzenie Komisji Finansów. Porządek dzienny posiedzenia Komisji przewiduje następujące punkty: zaopiniowanie wniosku Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie zmian w planie finansowym Centralnego Ośrodka Badania Odmian Roślin Uprawnych w 2022 r.; w punkcie 2: zaopiniowanie wniosku Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie zmian w planie finansowym Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa na 2022 r.; w punkcie 3: zaopiniowanie wniosku Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie zmian w planie finansowym Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa na 2022 r.; w punkcie 4: zaopiniowanie wniosku Ministra Finansów w sprawie zmiany przeznaczenia rezerwy celowej zaplanowanej w ustawie budżetowej na 2022 r. i w punkcie 5: zaopiniowanie wniosku Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie zmian w planie finansowym Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa na 2022 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Czy są uwagi do porządku dziennego? Nie widzę. Wobec niezgłoszenia wniosków do porządku dziennego, stwierdzam jego przyjęcie.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Przystępujemy do realizacji punktu 1 porządku dziennego. Proszę przedstawiciela Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie zmian w planie finansowym Centralnego Ośrodka Badania Odmian Roślin Uprawnych na 2022 r. Proszę o przedstawienie tego wniosku. A zanim to nastąpi, przepraszam państwa bardzo, witam serdecznie pana ministra Sebastiana Skuzę na posiedzeniu naszej Komisji. Witam gorąco również pana Ryszarda Bartosika sekretarza stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi, witam panią Beatę Nowosielską zastępcę prezesa Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Dzień dobry, pani prezes. Witam wszystkich bardzo serdecznie.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Przechodzimy do porządku obrad. Punkt 1. Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiRyszardBartosik">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, szanowni państwo, we wniosku, który został skierowany do Wysokiej Komisji przedstawione zostały szczegóły dotyczące zaproponowanych zmian w planie finansowym Centralnego Ośrodka Badania Odmian Roślin Uprawnych na 2022 r. W związku z tym ja ograniczę się do syntetycznej informacji na temat zaproponowanych zmian. Konieczność dokonania zmiany planu finansowego COBORU w 2020 r. wynika z aktualizacji danych przewidywanego wykonania planu na koniec 2022 r., urealnienia planowanej kwoty przychodów (ogółem wzrost 84 099 tys. zł) wynikającej ze wzrostu cen skupu płodów rolnych oraz ze sprzedaży części gruntów w Szczecinie-Dąbiu oraz zwiększenia o tę samą kwotę podwyższonych w związku ze wzrostem cen zakupu nawozów i środków ochrony roślin, gazu, węgla, paliw, prądu oraz planowanych kapitalnych remontów budynków w oddziałach terenowych i centrali oraz zwiększenia środków na obowiązkowe wpłaty do państwowego funduszu, do PFRON-u. Zaproponowana zmiana planu Centralnego Ośrodka Badania Odmiany Roślin Uprawnych w 2020 r. nie skutkuje zwiększeniem zobowiązań ani pogorszeniem wyniku finansowego tej instytucji.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiRyszardBartosik">Wysoka Komisjo, bardzo proszę o wydanie pozytywnej opinii w sprawie zmian w planie finansowym COBORU na rok 2022. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję. Szanowni państwo, otwieram dyskusję. Czy w tym punkcie będą jakieś głosy? Nie widzę.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proponuję w takim razie przyjęcie opinii Komisji w sprawie przedłożonego wniosku. Opinia nr 178 Komisji Finansów Publicznych do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie zmian w planie finansowym Centralnego Ośrodka Badania Odmian Roślin Uprawnych uchwalona na posiedzeniu w dniu 30 czerwca 2022 r. Komisja Finansów Publicznych na posiedzeniu w dniu 30 czerwca 2022 r. rozpatrzyła wniosek Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 28 czerwca 2022 r. dotyczący zmian w planie finansowym Centralnego Ośrodka Badania Odmian Roślin Uprawnych na 2022 r. Komisja Finansów Publicznych, zgodnie z art. 21 ust. 5 ustawy o finansach publicznych, pozytywnie opiniuje propozycje zmian w planie finansowym Centralnego Ośrodka Badania Odmian Roślin Uprawnych przedstawione we wniosku.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, czy są uwagi do takiej formuły opinii? Nie widzę. Tym samym stwierdzam przyjęcie opinii.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Przechodzimy, proszę państwa, do realizacji punktu 2 porządku dziennego. Bardzo proszę przedstawiciela ministra rolnictwa i rozwoju wsi o przedstawienie wniosków w sprawie zmian w planie finansowym Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa. Panie ministrze, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWRyszardBartosik">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, szanowni państwo, zmiany w tym punkcie, w planie finansowym Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa na 2022 r., wynikają z zaktualizowania planowanych do uzyskania przychodów i wpływów oraz rzeczywistych potrzeb finansowych w zakresie kosztów i wydatków, zabezpieczenia środków finansowych na zadania wynikające z ustawy z dnia 17 grudnia 2021 r. o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2022, tj. przekazania kwoty 40 000 tys. zł na rachunek Funduszu Składkowego Ubezpieczenia Społecznego Rolników, a także uwzględnienia kwoty 500 000 tys. zł na realizację zadań wynikających z ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa i ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego, zmiany stanu środków na początek i koniec okresu oraz zwiększania kwoty wpłaty do budżetu państwa z tytułu rozliczenia nadwyżki środków finansowych za 2021 r.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#SekretarzstanuwMRiRWRyszardBartosik">Proszę Wysoką Komisję o wydanie pozytywnej opinii, co do tych zmian. Dziękuję  bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję, panie ministrze. Czy są głosy w dyskusji w tym punkcie, panie i panowie posłowie? Nie widzę.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Tym samym pozwolę sobie przedstawić państwu projekt opinii dotyczący tego punktu. Opinia nr 179 Komisji Finansów Publicznych do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie zmian w planie finansowym Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa uchwalona na posiedzeniu w dniu 30 czerwca 2022 r. Komisja Finansów Publicznych na posiedzeniu w dniu 30 czerwca 2022 r. rozpatrzyła wniosek Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 28 czerwca 2022 r. dotyczący zmian w planie finansowym Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa na 2022 r. Komisja Finansów Publicznych, zgodnie z art. 21 ust. 5 ustawy o finansach publicznych, pozytywnie opiniuje propozycje zmian w planie finansowym Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa przedstawione we wniosku.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Czy jest uwaga ze strony pań, panów posłów do takiej formuły przyjęcia opinii? Nie widzę. Tym samym stwierdzam przyjęcie opinii nr 179.</u>
+          <u xml:id="u-5.3" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Panie ministrze, bardzo proszę, przechodzimy do pktu 3 porządku dziennego.            Proszę o przedstawienie przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi wniosków w sprawie zmian w planie finansowym Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa na 2022 r. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWRyszardBartosik">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, zmiana planu finansowego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa na 2022 r. wynika z konieczności wykazania w planie finansowym kwoty stanowiącej nadwyżkę środków finansowych ustaloną na dzień 31 grudnia 2021 r., wykazania kwot dotacji celowej przeznaczonej na finansowanie Programu Operacyjnego Pomoc Żywnościowa 2014–2020, zwiększenia środków na koszty funkcjonowania Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa, zwiększenia środków wpłacanych na PFRON kosztem zmniejszenia wydatków na wynagrodzenia.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#SekretarzstanuwMRiRWRyszardBartosik">Panie przewodniczący, proszę o pozytywne zaakceptowanie przedstawionych zmian.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">O głos poprosiła pani przewodnicząca Gabriela Masłowska i poseł Protas, tak?                Tak jest. Okej. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PoselGabrielaMaslowska">Panie ministrze, z czego wynika zmniejszenie wynagrodzeń aż o 480 tys. zł?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWRyszardBartosik">Pani przewodnicząca, to są obowiązkowe wpłaty, których dokonujemy na PFRON, wynikające z obowiązku ustawowego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję za odpowiedź.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">I bardzo proszę o zabranie głosu pana posła Jacka Protasiewicza. Przepraszam, panie pośle, bardzo proszę o zabranie głosu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PoselJacekProtasiewicz">Jasne. Dziękuję bardzo, panie przewodniczący. Ja też trochę w duchu poprzedniego pytania. Pan minister mówił o tym, że zmiana wynika z zaktualizowania kosztów funkcjonowania Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa. Czy to jest jedyna zmiana w planie polegająca na tym, że się zmniejsza wynagrodzenia, a zwiększa składkę na PFRON? I pytanie jest: jak to wpłynie na wynagrodzenie pracowników? Czy to oznacza zmniejszenie pensji, czy po prostu zmniejsza się liczba pracowników, którym ta pensja jest wypłacana, czy też źle zostały zaplanowane wydatki na wynagrodzenia w projekcie budżetu? Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo proszę o odpowiedź, panie ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWRyszardBartosik">Jeżeli chodzi o środki wpłacane na PFRON, to one nie są planowane. Tak jest zawsze. Nie da się ich zaplanować. Zgodnie z przepisami nie są planowane. Jeszcze zwiększamy środki, jeśli chodzi o zużycie energii elektrycznej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Dziękuję serdecznie za odpowiedź. Czy są jeszcze jakieś pytania dotyczące tej części? Nie widzę.</u>
+          <u xml:id="u-14.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Szanowni państwo, tym samym pozwolę sobie przedstawić propozycję opinii z druku nr 180. Opinia nr 180 Komisji Finansów Publicznych do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie zmian w planie finansowym Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa uchwalona na posiedzeniu w dniu 30 czerwca 2022 r. Komisja Finansów Publicznych na posiedzeniu w dniu 30 czerwca 2022 r. rozpatrzyła wniosek Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 28 czerwca 2022 r. dotyczący zmian w planie finansowym Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa na 2022 r. Komisja Finansów Publicznych, zgodnie z art. 21 ust. 5 ustawy o finansach publicznych, pozytywnie opiniuje propozycje zmian w planie finansowym Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa przedstawione we wniosku.</u>
+          <u xml:id="u-14.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, czy do tej treści opinii są jakieś uwagi? Nie widzę. Tym samym uważam, że Komisja przyjęła opinię nr 180.</u>
+          <u xml:id="u-14.3" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, przechodzimy do realizacji porządku dziennego w punkcie 4. Proszę przedstawiciela, tak naprawdę pana ministra finansów, o przedstawienie wniosku w sprawie zmian przeznaczenia rezerwy celowej zaproponowanej w ustawie budżetowej na 2022 r. Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieFinansowSebastianSkuza">Szanowny panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, szanowni państwo, stosownie do postanowień art. 154 ust. 9 ustawy o finansach publicznych, w związku z wnioskiem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, uprzejmie proszę o wyrażenie pozytywnej opinii w sprawie zmiany przeznaczenia kwoty 107 417 tys. zł pochodzącej z rezerwy celowej budżetu państwa na rok 2022 pozycja 62 – Fundusz Gwarancji w Rolnictwie. Powyższe środki byłyby przeznaczone na: 40 000 tys. zł na realizację zadania pn. „Pomoc finansowa dla właściciela albo współwłaściciela statku rybackiego na rozpoczęcie nowej działalności gospodarczej” i 67 417 tys. zł z przeznaczeniem na dopłaty do oprocentowania kredytów bankowych i częściową spłatę kapitału tych kredytów”. Projektowana zmiana przeznaczenia nie spowoduje zakłóceń finansów ani zadań, na które była utworzona i pierwotnie zaplanowana pozycja 62. Są to środki w gestii ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Na te zadania jest planowana również zmiana przeznaczenia tych 107 417 tys. zł, więc zwracam się z uprzejmą prośbą o pozytywne rozpatrzenie wniosku przez Wysoką Komisję. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję, panie ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-16.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Otwieram dyskusję. O głos poprosiła pani przewodnicząca Krystyna Skowrońska.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Panie przewodniczący, panie, panowie posłowie, panie ministrze, pan przedstawiał uruchomienie środków z rezerwy. Chciałabym się zapytać, czy jest na sali osoba, którą by pan wskazał, która mogłaby odpowiedzieć na pytanie jak wygląda ubezpieczenie w rolnictwie? Jesteśmy w okresie wysokich temperatur, rolnicy skarżą się na suszę, która prawie się rozpoczęła, więc jak wygląda to z tego tytułu? Jednym z założeń było zwiększenie liczby podmiotów, które ubezpieczyłyby się od następstw takich zjawisk, jak między innymi susza. Czy możemy dzisiaj powiedzieć jak wygląda dynamika wzrostu, czy ona jest i jaka?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#SekretarzstanuwMFSebastianSkuza">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, rozumiem, że to jest pytanie do resortu rolnictwa.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Tak, oczywiście.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWRyszardBartosik">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, jeśli chodzi o ubezpieczenia rolnicze, są one wspierane z budżetu państwa w wysokości 65% do składki rolników. Środki są na ten cel zagwarantowane. Każdy rolnik, który chce się ubezpieczyć, może się ubezpieczyć. Mamy umowy zawarte z ośmioma towarzystwami ubezpieczeniowymi i nie ma żadnych problemów z ubezpieczeniem. Każdy rolnik, który zgłosi się do wybranego przez siebie zakładu ubezpieczeń, może korzystać ze wsparcia państwa w wysokości 65% dopłat do składek. Ubezpieczenia obejmują wszystkie zagrożenia i skutki pogodowe, jakie występują. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję, panie ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-23.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Pani przewodnicząca jeszcze prosi o głos. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Chciałam zauważyć, że pan minister nie odpowiedział na moje pytanie. Mnie nie chodziło, że są środki, bo my o tym wiemy, tylko jak wygląda dynamika wzrostu ubezpieczeń, ile gospodarstw rolnych zostało objętych ubezpieczeniem i jak państwo tę akcję prowadzicie. Bardzo uprzejmie poproszę, aby – jeśli to możliwe – do przyszłego tygodnia, bo to państwo na pewno wiecie jak wygląda dynamika wzrostu ubezpieczeń.                                            To, że są środki, to myśmy mówili, państwo to wskazywali, jako jeden z priorytetów, odciążenie, wprost wsparcie budżetowe, przerzucając ubezpieczenie via podmioty ubezpieczeniowe, że stamtąd będzie wypłacane ubezpieczenie w przypadku klęski. Pan minister powiedział, że jest gotowość. We wszystkich innych działach widzieliśmy bardzo dużą…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, bardzo proszę o wyciszenie rozmów, dobrze, aby pani przewodnicząca mogła mówić.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">…dużą reklamę różnych działań. Obserwuję rynek. Akurat nie widziałam, niestety, aż tak dużej dynamiki w przekonywaniu rolników do tego, żeby się ubezpieczali. Dlatego oczekuję odpowiedzi ilu rolników więcej się ubezpiecza. To jest zadanie resortu, to jest zadanie kampanii agencji restrukturyzacji. Bardzo poprosiłabym o udzielenie odpowiedzi na piśmie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-27">
+          <u xml:id="u-27.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Pan przewodniczący Tadeusz Cymański prosi o głos. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-28">
+          <u xml:id="u-28.0" who="#PoselTadeuszCymanski">Ja też chciałbym się podłączyć pod to pytanie. Do mnie też proszę przysłać odpowiedź. Chciałbym też poprosić, żeby w odpowiedzi była informacja na temat zmian w czasie, jak to się dokonywało i jak wyglądał system ubezpieczeń rolników, i jakie było wsparcie od państwa w czasach, kiedy rządy sprawowała Platforma Obywatelska, i jak to wyglądało w kolejnych latach. Chciałbym widzieć tę ewolucję. Do 100%, że państwo będzie płacić, jeszcze nam brakuje trochę, ale mamy 65%, to już jest nieźle. Czy rzeczywiście jest zainteresowanie tym? Myślę, że pełna informacja pokazywałaby nam również pewien proces poprawy. Bo nie mówimy, i tu niech nikt nie mówi, że my mówimy, że mlekiem i miodem, że jest cudownie. Nie jest cudownie. Powtórzę, nie jest cudownie. Mamy świadomość problemów, z którymi się zmagamy. Dość tej propagandy. Proszę o pełną informację. Będę wdzięczny panu ministrowi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-29">
+          <u xml:id="u-29.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Jeszcze raz pani przewodnicząca Krystyna Skowrońska poprosiła o głos. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-30">
+          <u xml:id="u-30.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Szanowny mój sąsiad wielokrotnie próbuje nadużywać różnych… i to on rozpoczyna pytania polityczne. Przez ostatnie 7 lat państwo przyjęli, myśmy przyjęli ustawę o wsparciu i wypłacie wsparcia, czyli odszkodowań klęskowych, między innymi po roku 2010 – dla tych wszystkich, którzy pamiętają – i 65% to jest kwota dopłaty, panie pośle Cymański, a nie liczba podmiotów, które się ubezpieczyły.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-31">
+          <u xml:id="u-31.0" who="#PoselTadeuszCymanski">Tego nie powiedziałem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-32">
+          <u xml:id="u-32.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Nie, nie, świetnie, dokładnie słucham i…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-33">
+          <u xml:id="u-33.0" who="#PoselTadeuszCymanski">Do 100% zwrotu. Nie liczby, tylko kwoty.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-34">
+          <u xml:id="u-34.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">No to wtedy się pan wyraził nieprecyzyjnie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-35">
+          <u xml:id="u-35.0" who="#PoselTadeuszCymanski">Jest nagrane.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-36">
+          <u xml:id="u-36.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Właśnie jest nagranie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-37">
+          <u xml:id="u-37.0" who="#PoselAdamGaweda">Pan przewodniczący wyraził się bardzo precyzyjnie…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-38">
+          <u xml:id="u-38.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Proszę, jest nagranie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-39">
+          <u xml:id="u-39.0" who="#PoselTadeuszCymanski">Jest nagranie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-40">
+          <u xml:id="u-40.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Jest nagranie, proszę odsłuchać.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-41">
+          <u xml:id="u-41.0" who="#PoselAdamGaweda">To proszę sobie odsłuchać.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-42">
+          <u xml:id="u-42.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Pani przewodnicząca, naprawdę pan przewodniczący powiedział… tylko i wyłącznie powtórzył stwierdzenie, że dopłata jest 65%…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-43">
+          <u xml:id="u-43.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Nie, nieprawda.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-44">
+          <u xml:id="u-44.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">…do ubezpieczenia.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-45">
+          <u xml:id="u-45.0" who="#PoselTeresaWargocka">Prawda.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-46">
+          <u xml:id="u-46.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Nieprawda. Proszę sobie odsłuchać.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-47">
+          <u xml:id="u-47.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">No wszyscy co innego słyszeli, okej. Proszę kontynuować.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-48">
+          <u xml:id="u-48.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Jeżeli będzie inaczej, to ja państwu udowodnię i na następne posiedzenie to zrobię. Na następne posiedzenie to zrobię.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-49">
+          <u xml:id="u-49.0" who="#PoselTeresaWargocka">To jest naprawdę problem, prawda?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-50">
+          <u xml:id="u-50.0" who="#PoselTadeuszCymanski">Informacja pełna i koniec.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-51">
+          <u xml:id="u-51.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Poprosiłam o tę informację. Gdybym o nią nie poprosiła, pan poseł Cymański by nie zabrał głosu, jestem w 100% przekonana. Uprzejmie poproszę pana ministra o taką odpowiedź. Nie będę zadawała… Inne pytania zadam panu ministrowi na piśmie dotyczące innych części wspierania. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-52">
+          <u xml:id="u-52.0" who="#PoselGabrielaMaslowska">Mogę jeszcze o coś zapytać?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-53">
+          <u xml:id="u-53.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Tak, bardzo proszę. Pani przewodnicząca Gabriela Masłowska.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-54">
+          <u xml:id="u-54.0" who="#PoselGabrielaMaslowska">Panie ministrze, oczywiście ten temat jest takim oczywistym tematem, który nas…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-55">
+          <u xml:id="u-55.0" who="#PoselTadeuszCymanski">Nagrane jest.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-56">
+          <u xml:id="u-56.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Zobaczymy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-57">
+          <u xml:id="u-57.0" who="#PoselGabrielaMaslowska">…zawsze interesuje. Chciałam zapytać, bo tutaj jest mowa o pomocy finansowej na pomoc producentom w gospodarstwach, w których w 2021 r. powstały szkody w uprawach spowodowane wystąpieniem różnych zjawisk…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-58">
+          <u xml:id="u-58.0" who="#PoselTadeuszCymanski">Do mikrofonu bliżej, bo słabo słychać.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-59">
+          <u xml:id="u-59.0" who="#PoselGabrielaMaslowska">…między innymi suszy, powodzi itd., w kwocie 450 000 tys. zł. Będzie sfinansowane ze środków rezerwy celowej na ten rok, na rok 2022. Ja rozumiem, że jest to uzupełnienie do kwoty, która już wcześniej była na ten cel przeznaczona w 2021 r., tak? Jest to dodatkowa pula środków 450 000 tys. zł z tej rezerwy?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-60">
+          <u xml:id="u-60.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-61">
+          <u xml:id="u-61.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWRyszardBartosik">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, jeżeli chodzi o ubezpieczenia, to odpowiem częściowo panu posłowi Cymańskiemu, że wzrost tych środków w stosunku do lat ubiegłych z czasów Platformy Obywatelskiej nie jest ewolucyjny, a wręcz rewolucyjny, bo to jest…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-62">
+          <u xml:id="u-62.0" who="#PoselTadeuszCymanski">Ano właśnie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-63">
+          <u xml:id="u-63.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWRyszardBartosik">…bardzo duży skok, jeśli chodzi o te środki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-64">
+          <u xml:id="u-64.0" who="#PoselZdzislawSipiera">To o to chodziło, panie przewodniczący, żeby porównać.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-65">
+          <u xml:id="u-65.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWRyszardBartosik">I rzeczywiście jest tak, że każdy rolnik, który chce, może się dziś ubezpieczyć z tą dopłatą 65-procentową do składki.</u>
+          <u xml:id="u-65.1" who="#SekretarzstanuwMRiRWRyszardBartosik">Natomiast, jeśli chodzi o pytania pani poseł Skowrońskiej, ja w tej chwili nie jestem gotowy i odpowiemy oczywiście na piśmie. Musimy przygotować materiał w konsultacji z Polską Izbą Ubezpieczeń i taka odpowiedź wpłynie na ręce pani poseł.</u>
+          <u xml:id="u-65.2" who="#SekretarzstanuwMRiRWRyszardBartosik">Pani poseł Masłowska pytała o 450 000 tys. zł. Jest to zadanie na ten rok i są to środki przygotowane na ten rok, na pomoc dla rolników za szkody z ubiegłego roku.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-66">
+          <u xml:id="u-66.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję. Szanowni państwo, czy są jeszcze w tym punkcie głosy w dyskusji? Nie widzę.</u>
+          <u xml:id="u-66.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Tym samym pozwolę sobie przedstawić państwu projekt opinii z druku nr 181 Komisji Finansów Publicznych do Ministra Finansów w sprawie zmian przeznaczenia rezerwy celowej, uchwalonej na posiedzeniu w dniu 30 czerwca 2022 r. Komisja Finansów Publicznych na posiedzeniu w dniu 30 czerwca 2022 r. rozpatrzyła wniosek Ministra Finansów z dnia 29 czerwca 2022 r. dotyczący zmian przeznaczenia kwoty w wysokości 107 417 tys. zł z rezerwy celowej w pozycji 62 – Fundusz Gwarancji w Rolnictwie zaplanowanej w ustawie budżetowej na 2022 r. Komisja Finansów Publicznych, zgodnie z art. 154 ust. 9 ustawy o finansach publicznych, pozytywnie opiniuje propozycję przeznaczenia tej kwoty.</u>
+          <u xml:id="u-66.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Czy ktoś jest, proszę państwa, przeciwny takiej formule przyjęcia opinii? Nie widzę.</u>
+          <u xml:id="u-66.3" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Tym samym uważam, że opinia Komisji Finansów Publicznych nr 181 została przyjęta.</u>
+          <u xml:id="u-66.4" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Przechodzimy do pktu 5 porządku dziennego naszego posiedzenia. Proszę o przedstawienie wniosku ministra rolnictwa i rozwoju wsi w sprawie zmian w planie finansowym Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa na 2022 r. Panie ministrze, proszę o wystąpienie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-67">
+          <u xml:id="u-67.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWRyszardBartosik">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, zmiany w planie finansowym Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa na 2022 r. wynikają: z konieczności zabezpieczenia dodatkowych środków na wpłaty na PFRON, sfinansowania pomocy dla gospodarstw rolnych, w których powstały szkody spowodowane wystąpieniem w 2021 r. gradu, deszczu nawalnego, ujemnych skutków przezimowania, przymrozków wiosennych, powodzi, huraganu, pioruna, osunięcia się ziemi, lawiny lub suszy, w kwocie 450 000 tys. zł, sfinansowania pomocy dla właścicieli albo współwłaścicieli statków rybackich na rozpoczęcie nowej działalności w kwocie 40 000 tys. zł, zwiększenia środków na dopłaty do oprocentowania kredytów bankowych i częściową spłatę kapitału kredytów w związku z podwyższeniem stopy redyskonta NBP i WIBOR o kwotę 67 417 tys. zł, uwzględnienia środków w kwocie 1 320 tys. zł na finansowanie kosztów agencji (wynagrodzenia wraz z pochodnymi) w ramach projektu grantowego „Rozwój zielonej infrastruktury poprzez wsparcie ogródków działkowych”, ujęcia nowego zadania pod nazwą „Pomoc finansowa dla producenta rolnego na dofinansowanie zakupu w okresie od dnia 1 września 2021 r. do dnia 15 maja 2022 r. nawozów mineralnych innych niż wapno nawozowe i wapno nawozowe zawierające magnez od podmiotów prowadzących działalność w zakresie obrotu lub sprzedaży nawozów” w kwocie 3 500 000 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-67.1" who="#SekretarzstanuwMRiRWRyszardBartosik">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, proszę o pozytywną opinię w sprawie zmian w planie finansowym Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-68">
+          <u xml:id="u-68.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję, panie ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-68.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Dyskusję w tym punkcie rozpoczyna pan poseł Czesław Siekierski. Bardzo proszę, panie pośle.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-69">
+          <u xml:id="u-69.0" who="#PoselCzeslawSiekierski">Mam pytanie dotyczące bezpośrednio wniosku. Czy agencja ma jakieś zaległości wobec rolników związane z wypłatami za klęski żywiołowe? Jeśli macie informację w tej chwili… Bo mam takie sygnały. Jeśli nie macie informacji z poprzednich lat, czy są jakieś zaległości z tego tytułu, to dajcie mi informację na piśmie. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-70">
+          <u xml:id="u-70.0" who="#PoselGabrielaMaslowska">Ja bym chciała zapytać jedno zdanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-71">
+          <u xml:id="u-71.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Dziękuję, panie pośle. Tu widzę panie z ministerstwa gremialnie odpowiedziały: nie ma.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-72">
+          <u xml:id="u-72.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWRyszardBartosik">Ja pozwolę sobie powtórzyć, że nie ma, panie przewodniczący.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-73">
+          <u xml:id="u-73.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Okej. Dobrze. To wzmocnienie również przez pana ministra.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-74">
+          <u xml:id="u-74.0" who="#PoselCzeslawSiekierski">Prześlę wam pytania rolników.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-75">
+          <u xml:id="u-75.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Pani przewodnicząca Gabriela Masłowska prosiła o głos. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-76">
+          <u xml:id="u-76.0" who="#PoselGabrielaMaslowska">Panie ministrze, proszę mi powiedzieć, na czym polega to wsparcie ogródków działkowych czy zieleni w ogródkach działkowych. O co tu chodzi?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-77">
+          <u xml:id="u-77.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Tak, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-78">
+          <u xml:id="u-78.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWRyszardBartosik">Panie przewodniczący, pani poseł, to jest projekt grantowy, na który mamy podpisaną umowę z Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Będziemy wspierać działkowców poprzez organizację działkowców. To wsparcie ma szeroki wymiar. Co do szczegółów, to będę musiał skorzystać ewentualnie ze wsparcia przedstawicieli agencji. Ogólnie rzecz ujmując, chodzi o ogólną infrastrukturę na terenie danego ogrodu działkowego, tak żeby wszystkie ogródki działkowe zajmujące dany teren mogły z tego skorzystać, na przykład związaną z dostarczaniem wody. To chyba jest podstawowy cel tego działania. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-79">
+          <u xml:id="u-79.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję, panie ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-79.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">O głos poprosiła pani przewodnicząca Krystyna Skowrońska. Proszę bardzo, pani przewodnicząca.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-80">
+          <u xml:id="u-80.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Pan minister powiedział, że środki rezerwy zostaną przeznaczone między innymi na PFRON. A ja chciałabym zapytać: czy państwo tego nie doszacowali? Skąd wynika różnica potrzeby dopłaty do PFRON-u i taka pozycja? Tak, jak pan poseł Siekierski, chciałabym zapytać w sprawie odszkodowań klęskowych, a może inaczej: jaka to była pula wypłaconych odszkodowań za klęski żywiołowe od początku roku? Doskonale pan minister wie, sprawa ASF-u jest jednym z dużych tematów, którym się zajmuję, a na Podkarpaciu jest to ogromny problem. I pytanie: czy wsparcie dla podmiotów, o którym państwo powiedzieli, dotyczące m.in. wyrównania dochodów dla podmiotów, które ucierpiały w wyniku klęski ASF-u, zostało wypłacone w całości? Jak wygląda przebieg walki z ASF-em? Ostatnie pytanie. Skoro nie było przeznaczenia dodatkowych środków, o które państwo występujecie. W tym przypadku poprosiłabym o odpowiedź na piśmie, bo rozumiem, że pozostałych państwa ta sprawa może nie tak bardzo interesuje jak mnie albo rolników na Podkarpaciu, gdzie jest jedno z największych zagłębi produkcji trzody chlewnej. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-81">
+          <u xml:id="u-81.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Dziękuję. Panie ministrze, jeżeli można przynajmniej na część z tego pytania odpowiedzieć teraz, a na pozostałą część udzielić na piśmie, to bardzo proszę, jeżeli jest taka możliwość.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-82">
+          <u xml:id="u-82.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWRyszardBartosik">Oczywiście pytanie, które pani sobie życzy na piśmie, będzie pani poseł przekazane. Natomiast kwestie PFRON-u, są to środki, które są przesuwane wewnętrznie z usług obcych. Przesuwamy wewnętrznie z usług obcych na PFRON, którego nie planuje się, jak już wcześniej mówiłem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-83">
+          <u xml:id="u-83.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję. Bardzo proszę, panie pośle.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-84">
+          <u xml:id="u-84.0" who="#PoselKrzysztofCzarnecki">Mam pytanie do pana ministra dotyczące ogródków działkowych. Wnioski są składane przez Polski Związek Działkowców, który rozdysponuje środki na poszczególne działki czy też przez stowarzyszenia działające w ogródkach działkowych ze względu na to, że tych stowarzyszeń jest nie za dużo, a większość ogródków działkowych jest zrzeszonych w Polskim Związku Działkowców. Akurat będą padały takie pytania od tych ogródków, które są w Polskim Związku Działkowców.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-85">
+          <u xml:id="u-85.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo proszę, panie ministrze, o odpowiedź.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-86">
+          <u xml:id="u-86.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWRyszardBartosik">Największą organizacją jest Polski Związek Działkowców, natomiast wszystkie inne organizacje czy stowarzyszenia posiadające osobowość prawną mogą składać wnioski. Dofinansowanie wynosi od 10 tys. do 100 tys. zł.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-87">
+          <u xml:id="u-87.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję za odpowiedź.</u>
+          <u xml:id="u-87.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Szanowni państwo, czy są głosy jeszcze w tym punkcie dyskusji? Nie widzę.</u>
+          <u xml:id="u-87.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Tym samym pozwolę sobie zaproponować państwu opinię nr 182 Komisji Finansów Publicznych do Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie zmian w planie finansowym Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa uchwaloną na posiedzeniu w dniu 30 czerwca 2022 r. Komisja Finansów Publicznych na posiedzeniu w dniu 30 czerwca 2022 r. rozpatrzyła wniosek Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 29 czerwca 2022 r. dotyczący zmian w planie finansowym Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa na 2022 r. Komisja Finansów Publicznych, zgodnie z art. 21 ust. 5 ustawy o finansach publicznych, pozytywnie opiniuje propozycje zmian w planie finansowym Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa przedstawione we wniosku.</u>
+          <u xml:id="u-87.3" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, czy są uwagi do takiej treści opinii? Nie widzę.</u>
+          <u xml:id="u-87.4" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Tym samym uważam, że Komisja przyjęła opinię z druku nr 182.</u>
+          <u xml:id="u-87.5" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny posiedzenia Komisji. Zamykam posiedzenie Komisji, dziękując serdecznie za tę część naszej pracy.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/gmz/201923-sjm-gmzxx-00107-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/gmz/201923-sjm-gmzxx-00107-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..358bf35
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/gmz/201923-sjm-gmzxx-00107-01/header.xml
@@ -0,0 +1,64 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-gmzxx-00107-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej /nr 107/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej /nr 107/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#GMZ">107</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-08</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="DyrektorMorskiegoInstytutuRybackiegoPanstwowegoInstytutuBadawczegoPiotrMargonski" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Morskiego Instytutu Rybackiego – Państwowego Instytutu Badawczego Piotr Margoński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="EkspertStowarzyszeniaPolskichRybakowPrzybrzeznychGrzegorzHalubek" role="speaker">
+        <persName>Ekspert Stowarzyszenia Polskich Rybaków Przybrzeżnych Grzegorz Hałubek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselArkadiuszCzartoryski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Arkadiusz Czartoryski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselCzeslawHoc" role="speaker">
+        <persName>Poseł Czesław Hoc</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselKacperPlazynski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Kacper Płażyński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselMichalUrbaniak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Michał Urbaniak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselTadeuszCymanski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Tadeusz Cymański</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrezesStowarzyszeniaEkologicznoKulturowegoNaszaZiemiaMarcinBuchna" role="speaker">
+        <persName>Prezes Stowarzyszenia Ekologiczno-Kulturowego „Nasza Ziemia” Marcin Buchna</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelMarekSawicki" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Marek Sawicki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="ZastepcadyrektoradepartamentuMRiRWTomaszTereszkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Zastępca dyrektora departamentu MRiRW Tomasz Tereszkiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="ZastepcadyrektoraDepartamentuRybolowstwaMinisterstwaRolnictwaiRozwojuWsiTomaszTereszkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Zastępca dyrektora Departamentu Rybołówstwa Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi Tomasz Tereszkiewicz</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="GMZ" role="committee">
+        <orgName>Komisja Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/gmz/201923-sjm-gmzxx-00107-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/gmz/201923-sjm-gmzxx-00107-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..2732c53
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/gmz/201923-sjm-gmzxx-00107-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,616 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dzień dobry państwu. Otwieram posiedzenie Komisji Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Witam państwa posłów oraz zaproszonych gości.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">W porządku dziennym posiedzenia mamy rozpatrzenie informacji na temat strategii rozwoju rybołówstwa, ze szczególnym uwzględnieniem złej kondycji stad oraz pogarszającego się stanu środowiska morskiego, rozpatrzenie informacji na temat działań podejmowanych w celu ochrony ekosystemu wschodniego Bałtyku, ze szczególnym uwzględnieniem Zatoki Puckiej i Zatoki Gdańskiej oraz rozpatrzenie informacji na temat działań podejmowanych w celu ochrony rybołówstwa małoskalowego tradycyjnego jako dziedzictwa kulturowego. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Komisja przyjmuje porządek dzienny. Sprzeciwu nie słyszę. A zatem przechodzimy do realizacji porządku dziennego. Bardzo proszę, panie dyrektorze, o zreferowanie pierwszego punktu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuRybolowstwaMinisterstwaRolnictwaiRozwojuWsiTomaszTereszkiewicz">Szanowni państwo, Szanowana Komisjo, rozwój komercyjnego rybołówstwa małoskalowego jest nierozerwalnie związany z dostępnością zasobów ryb, wysokością kwot połowowych ustaloną przez Radę Unii Europejskiej i ograniczeniami możliwości wykonywania rybołówstwa, wynikającymi między innymi z ochrony gatunków wrażliwych takich jak np. morświn. Ukierunkowanych połowów dorsza zachodniego... Przepraszam bardzo, ale mam tutaj coś pomieszane.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Wydaje mi się, że zaczął pan od trzeciego punktu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMRiRWTomaszTereszkiewicz">Coś z wydrukiem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Punkt pierwszy to rozpatrzenie informacji na temat strategii rozwoju rybołówstwa, ze szczególnym uwzględnieniem złej kondycji stad.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMRiRWTomaszTereszkiewicz">Chwileczkę, dobrze? Jeszcze raz. Rozwój komercyjnego rybołówstwa morskiego jest nierozerwalnie związany z dostępnością zasobów ryb, wysokością kwot połowowych ustaloną przez Radę Unii Europejskiej i ograniczeniami możliwości wykonywania rybołówstwa wynikającymi między innymi z ochrony gatunków wrażliwych, jak np. morświn. W sytuacji zmniejszającej się wysokości kwot połowowych oraz wprowadzenia w roku 2020 zakazu ukierunkowanych połowów dorsza wschodniego, a od roku 2022 również zakazu ukierunkowanych połowów dorsza zachodniego, śledzia zachodniego, łososia podstawowy sposób rozwoju rybołówstwa, polegający na intensyfikacji działań połowowych, został bardzo mocno ograniczony.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMRiRWTomaszTereszkiewicz">Z danych jednoznacznie wynika, że jedynymi gatunkami ryb na obszarze Morza Bałtyckiego, które znajdują się obecnie w dobrej kondycji, są szprot oraz gładzica. Szczególnie zła sytuacja ma miejsce w przypadku dorsza wschodniego, na co wpływ miały prowadzone połowy, ale również bardzo wysoka śmiertelność naturalna, która jest zdecydowanie wyższa od śmiertelności połowowej. Połowy dorsza wschodniego były najistotniejszym rodzajem rybołówstwa dla polskich armatorów statków rybackich, w szczególności istotnym dla rybołówstwa przybrzeżnego, to znaczy małoskalowego.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMRiRWTomaszTereszkiewicz">Odbudowa stada dorsza wschodniego jest procesem długotrwałym, niezależnym wyłącznie od działań podejmowanych przez samych rybaków, administracje państw członkowskich Unii Europejskiej, Komisję Europejską. Aktualne czynniki środowiskowe mają niebagatelny wpływ na sytuację stada dorsza wschodniego. Jest to np. brak wpływów z Morza Północnego do Morza Bałtyckiego czy też zapasożycenie dorszy. Czas odbudowy tego stada będzie procesem wieloletnim. Przy tym stanie rzeczy jednoznaczne stwierdzenie, że po upływie pewnego okresu nastąpi poprawa kondycji dorsza wschodniego, nie jest obecnie możliwe.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMRiRWTomaszTereszkiewicz">Jednocześnie połowy takich gatunków jak troć wędrowna i węgorz również są ograniczone poprzez między innymi zakaz połowów troci wędrownych poza obszarami leżącymi w granicach czterech mil morskich mierzonych od linii podstawowych w podrejonach 22–32 od 1 stycznia do końca grudnia 2022 roku oraz konieczność wprowadzenia w przepisach prawa krajowego trzymiesięcznego okresu ochronnego dla węgorza w czasie jego największej migracji.</u>
+          <u xml:id="u-6.4" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMRiRWTomaszTereszkiewicz">Liczba statków rybackich i wysokość kwot połowowych wskazują na konieczność dostosowania wielkości polskiej floty rybackiej do możliwości połowowych. Na konieczność takiego dostosowania wskazuje również Komisja Europejska. W celu dostosowania wielkości floty do możliwości połowowych w ramach programu Fundusze Europejskie dla Rybactwa na lata 2021–2027 jako instrumentu wsparcia dla podmiotów sektora rybołówstwa, współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Morskiego, Rybackiego i Akwakultury, zostanie uruchomione działanie trwałe działalności połowowej, na które planowane jest przeznaczenie ponad 64 milionów euro. Przystąpienie do działania będzie miało charakter wyłącznie dobrowolny. Właściciele statków będą mieli możliwość otrzymania rekompensaty za kasację statku rybackiego.</u>
+          <u xml:id="u-6.5" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMRiRWTomaszTereszkiewicz">W celu jak najefektywniejszego wykorzystania dostępnych zasobów ryb, przy jednoczesnym zmniejszaniu wpływu na zagrożone gatunki ryb, konieczne będą również działania zmierzające do wypracowania nowych selektywnych narzędzi połowowych. Środki na ten cel będzie można pozyskać również w ramach funduszy. Dodatkowo niezbędne jest wypracowanie odpowiednich rozwiązań ochronnych dla gatunków, których ukierunkowane połowy mogą być nadal prowadzone, w celu uniknięcia sytuacji, w której znajdują się między innymi stada dorsza. Wypracowanie takich rozwiązań związane będzie z przeprowadzeniem odpowiednich badań naukowych, które będą stanowić podstawę do ich wdrożenia. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo. Otwieram dyskusję. Kto z pań posłanek i panów posłów chciałby zabrać głos? Bardzo proszę, pan poseł Urbaniak.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PoselMichalUrbaniak">Dzień dobry. Dziękuję za głos. Mam uwagę ogólną. Jak dobrze pamiętam, to posiedzenie Komisji miało odbywać się na Pomorzu, gdzie spotkalibyśmy się z rybakami, których to przede wszystkim dotyczy. A więc trochę ubolewam nad faktem, że widzimy się tutaj w Warszawie.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PoselMichalUrbaniak">Rybaków tak naprawdę tutaj z nami za bardzo nie ma. Nie jesteśmy więc w stanie porozmawiać ze stroną społeczną na temat tego, jakie są dla nich perspektywy na przyszłość. Wiem, że ministerstwo też rozmawia ze stroną społeczną. Przy okazji chciałbym się dowiedzieć, jak te rozmowy wyglądają aktualnie, jak przygotowujecie stronę społeczną na to, że de facto praca na morzu może się dla niej w dużej części skończyć. Tak naprawdę jestem wybrany z okręgu nr 25, ale jestem zameldowany właśnie w powiecie puckim, więc gdzieś tam czy to mnie, czy to moich znajomych sprawa ta dotyka. Pamiętajmy, że Zatoka Pucka jest o tyle istotna, że jest tam sporo tarła. Są rzeki, które później wpływają do zatoki, która jest spokojniejsza, a dopiero później do Bałtyku. To też wpływa na to, jakie połowy mają rybacy z innych części Bałtyku, chociażby tych bardziej wysuniętych na wschód w całej południowej części Morza Bałtyckiego.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#PoselMichalUrbaniak">Chciałbym wiedzieć, jakie ministerstwo chce podjąć kroki dotyczące polepszenia sytuacji, kroki w zakresie weryfikacji, monitoringu. Zapisałem sobie tutaj jedną rzecz, ponieważ właśnie padła informacja o tym, że jest też wysoka śmiertelność naturalna, np. wśród dorsza. Czy ktoś weryfikował, jak to wyglądało w poszczególnych latach, jaki procent śmiertelności był naturalny? Do czego zmierzam? Zmierzam do tego, czy jesteśmy w stanie dzisiaj powiedzieć, że powiedzmy, dziesięć lat temu śmiertelność była na poziomie X procent, a dzisiaj jest X plus 3%, a był moment, nie wiem, pięć lat temu, że była X plus 10%, ponieważ coś się wydarzyło na Morzu Bałtyckim albo coś się wydarzyło na wybrzeżu. Interesuje mnie to, ponieważ wtedy jesteśmy w stanie lepiej monitorować to, co się dzieje.</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#PoselMichalUrbaniak">Nawiązuję też np. do tego, że przecież do Bałtyku właśnie w gminie Kosakowo do Zatoki Puckiej była wpuszczana solanka. Przecież do końca nie wiemy, co w tej solance było, jakie jeszcze dodatkowe np. związki chemiczne mogły się tam znajdować, czy to miało jakiś wpływ na ekosystemy Zatoki Puckiej. Jeżeli to nie jest dobrze zbadane, a dochodzą do mnie właśnie informacje, że są tutaj pewne niejasności, że były problemy, a to z jakimiś sądami, a to organizacyjne, docierało do mnie sto innych rzeczy, to jest to rzecz, którą na pewno trzeba by było wyjaśnić. Chciałbym wiedzieć, czy ministerstwo dzisiaj zdaje sobie z tego sprawę. Jeżeli tak, to jakie działania w tym obszarze zostały podjęte? Boję się, że za chwilę usłyszymy przykładowo, iż to, że Bałtyk na zatoce jest zanieczyszczony mniej lub bardziej, jest to tylko wina rolników, a wiele wskazuje na to, iż to niekoniecznie jest prawda, ponieważ wiemy też, że zatoka po prostu sama w sobie jest i dosyć płytka, i dosyć słodka, nie jest to zbyt stabilny ekosystem, jest on dosyć delikatny, ale jest kluczowy dla innych części Bałtyku. Chciałbym wiedzieć, jak ministerstwo do tego podchodzi. Chciałbym wiedzieć, czy robiliście takie pomiary, czy robiliście monitoring ilości ryby, której z innych powodów niż połów nie ma w Bałtyku. Jest to, wydaje mi się istotne, ponieważ padła też tutaj informacja, że państwo nie jesteście w stanie powiedzieć, za ile lat np. dorsza będzie można znowu łowić.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Jak urośnie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PoselMichalUrbaniak">Już kończę. Jak urośnie, tylko że to nie jest takie oczywiste. Po prostu za chwilę może skończyć się tym, że nawet rybołówstwo małoskalowe nie będzie na Bałtyku kompletnie opłacalne. Chciałbym wiedzieć, jak to wygląda. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo. Pan poseł w swoim głosie wyczerpał już wszystkie trzy punkty, więc pewnie w następnych częściach już nie będzie zabierał głosu. Czy jeszcze ktoś z pań posłanek i panów posłów chciałby zabrać głos w punkcie pierwszym? A z gości?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PrezesStowarzyszeniaEkologicznoKulturowegoNaszaZiemiaMarcinBuchna">Dziękuję, panie przewodniczący, za udzielenie głosu. Witam Szanowną Komisję, witam wszystkich gości. Moje nazwisko Buchna. Jestem prezesem Stowarzyszenia Ekologiczno- Kulturowego „Nasza Ziemia”, które działa na dosyć znacznym obszarze, ale w szczególności skupiło się na środowisku Zatoki Puckiej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Ale Zatoka Pucka będzie w drugim punkcie. Pan dyrektor jeszcze nie referował.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PrezesStowarzyszeniaEkologicznoKulturowegoNaszaZiemiaMarcinBuchna">Tak, ale co do pierwszego punktu, panie przewodniczący, chciałbym tutaj poruszyć też ważną kwestię.</u>
+          <u xml:id="u-14.1" who="#PrezesStowarzyszeniaEkologicznoKulturowegoNaszaZiemiaMarcinBuchna">Pan poseł Urbaniak już przedstawił najważniejsze kwestie, ale chciałbym dodać, że w dzisiejszym posiedzeniu Komisji nie mogą uczestniczyć rybacy, dlatego że ktoś zwołał – chciałbym, żeby, tutaj pan minister bądź jego przedstawiciele odnieśli się do tego –zebranie w dzisiejszym dniu w Darłowie. Tak naprawdę to spowodowało, że oni nie mogą uczestniczyć aktywnie w dzisiejszym spotkaniu, które jest dla nich bardzo ważne. To są rybacy, drodzy państwo, nie ci komercyjni, nie ci, którzy typowo zarobkują czy zarobkowo prowadzą swoją działalność, tylko to są ci rybacy, którzy wpisują się w chroniony krajobraz północnych Kaszub, którzy z dziada pradziada kultywują swoją tradycję. Chciałbym tutaj zaznaczyć, że północne Kaszuby od górali niczym zbytnio nie różnią. Nie chcemy tutaj, żeby nasze północne Kaszuby zostały bez rybaków tradycyjnych do 12 m, którzy się wpisują w chroniony krajobraz, dlatego że na pewno byłoby duże poruszenie, gdyby górali nie było wśród gór.</u>
+          <u xml:id="u-14.2" who="#PrezesStowarzyszeniaEkologicznoKulturowegoNaszaZiemiaMarcinBuchna">Z mojej strony w tej chwili jest to uwaga do ministerstwa, żeby tego rodzaju spotkań w tym samym czasie nie organizowało. Również ja osobiście, gdyż wypowiadam się też w imieniu, i mieszkańców, i rybaków tamtego regionu, wielokrotnie sygnalizowałem, żeby tego rodzaju spotkanie zrobić w terenie z uwagi na to, żeby dać możliwość podzielenia się swoimi spostrzeżeniami z tego względu, że rybacy są najlepszymi obserwatorami tamtego środowiska. Żyją od lat w tym rejonie. Oczywiście też nie umożliwiono im uczestniczenia w takim spotkaniu. Osobiście rozmawiałem z panem asystentem pana ministra Kurtyki, nie Kurtyki, tylko pana ministra Ciecióry. We Władysławowie również sygnalizowałem osobiście panu ministrowi, żeby jak najszybciej zrobił takie spotkanie.</u>
+          <u xml:id="u-14.3" who="#PrezesStowarzyszeniaEkologicznoKulturowegoNaszaZiemiaMarcinBuchna">Wiemy, że jednak Zatoka Pucka to nie jest tylko obszar, tak jak tutaj pan poseł Urbaniak wspomniał, gdzie występują ryby dwuśrodowiskowe. Jest to obszar cenny przyrodniczo, co potwierdza fakt, że jest wpisany do Natury 2000, jak i do chronionego krajobrazu parku krajobrazowego, ale również stanowi bardzo ważną część dla południowo-wschodniego Bałtyku, ponieważ to był matecznik, tak naprawdę to było przedszkole. Wszystkie młodociane ryby tak naprawdę tam dojrzewały. Od stanu tego środowiska bardzo wiele zależy.</u>
+          <u xml:id="u-14.4" who="#PrezesStowarzyszeniaEkologicznoKulturowegoNaszaZiemiaMarcinBuchna">Na dzień dzisiejszy z tego, co się orientuję, to wszystkie badania, które zostały ukierunkowane, pominęły wiele zagrożeń, a więc po prostu są niepełne, ale to jeszcze przejdziemy do tego, panie przewodniczący, w dyskusji przy okazji kolejnego tematu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo. Pan poseł Czartoryski.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PoselArkadiuszCzartoryski">Dziękuję bardzo. Chciałbym zadać pytanie. Mieszkam na śródlądziu, być może dla osób mieszkających na wybrzeżu, dla rybaków to jest oczywiste, ta wiedza jest im znana, natomiast mnie sytuacja ta zaciekawiła w związku z kontekstem międzynarodowym, który teraz mamy. Jeżeli mówimy o ochronie stad i złej kondycji stad na Bałtyku oraz w związku z tym o sytuacji naszych rybaków, to czy wszystkie państwa położone nad Bałtykiem respektują międzynarodowe umowy co do ochrony stad? Mam tutaj przede wszystkim na myśli Rosję. Czy z Kaliningradu, jak też z Rosji nie ma przemysłowych czy turystycznych odłowów stad chociażby dorsza? Czy oni też to respektują? Czy nie mamy żadnej wiedzy na ten temat? Czy mogą wypływać z Kaliningradu tuż przed Zatoką Gdańską i wszystko łowić czy nie? Jaką mamy wiedzę na ten temat?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo. Kto jeszcze? Jeszcze pan. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PrezesStowarzyszeniaEkologicznoKulturowegoNaszaZiemiaMarcinBuchna">Jeszcze chciałbym dodać, ponieważ w odczytanym opracowaniu wskazane zostały pewne przyczyny braku dorsza, ale została pominięta całkowicie kwestia inwestycji, kwestia milionów ton kopaliny sprowadzanej od pewnego czasu do tego cennego przyrodniczo środowiska z górnictwa solnego.</u>
+          <u xml:id="u-18.1" who="#PrezesStowarzyszeniaEkologicznoKulturowegoNaszaZiemiaMarcinBuchna">Drodzy państwo, była wydana opinia krytyczna Komitetu Badań Morza, która jednoznacznie stwierdziła, do czego to doprowadzi. W tej kwestii też chciałbym, żeby ministerstwo zajęło stanowisko. Oczywiście pan dyrektor tu podpowiada, ale chciałbym zaznaczyć, że opinia krytyczna była na tyle niepełna, że pominęła wiele zagrożeń. Od owej opinii tak naprawdę zależał monitoring, który został ustanowiony dla inwestora przez urząd. Wielokrotnie były składane uwagi co do zakresu monitoringu, co do zakresu badań, nie tylko przez Stowarzyszenie Ekologiczno-Kulturowe „Nasza Ziemia”, które reprezentuje środowisko rybackie. W tej kwestii była też w złożona petycja zarówno do ministra Gróbarczyka, jak i w 2018 roku do przewodniczącej Komisji Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej. Temat ten był wielokrotnie podnoszony. Między innymi pan poseł Andrzej Kobylarz, będąc jeszcze członkiem Komisji Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej, sygnalizował odnośnie do załamującego się stanu środowiska w tamtym okresie, sygnalizował do czego to doprowadzi. Pismo było kierowane również do pana ministra środowiska Henryka Kowalczyka. Do dnia dzisiejszego w tej sprawie nie ma żadnych pełnych informacji.</u>
+          <u xml:id="u-18.2" who="#PrezesStowarzyszeniaEkologicznoKulturowegoNaszaZiemiaMarcinBuchna">Chciałbym jeszcze dodać, że niedawno również zostało złożone pismo do pana ministra Kurtyki z Ministerstwa Klimatu i Środowiska dotyczące wpływu inwestycji PGNiG na stan środowiska naturalnego w zatoce. Chciałbym dodać, że pod pismem, które było złożone, podpisały się wszystkie organizacje, które prowadzą działalność na stadzie wschodnim, południowo-wschodnim. Są to: Bałtyckie Stowarzyszenie Wędkarstwa Morskiego, Darłowska Grupa Producentów Ryb i Armatorów Łodzi Rybackich, SAJKS, Krajowa Izba Producentów Ryb, Stowarzyszenie Polskich Rybaków Przybrzeżnych. Artur Jończyk, m.in. Komitet Ratowania Bałtyku, przewodniczący Andrzej Dettlaff, geofizyk Władysław Wróblewski również się podpisali pod tym pismem. Zrzeszenie Rybaków Morskich Organizacja Producentów, które najbardziej współpracuje z ministerstwem, podpisało się pod tym pismem, jak również prezes zarządu okręgu Polskiego Związku Wędkarskiego. Jeszcze mamy tutaj Grzegorza Szomborga z upoważnienia zarządu Związku Rybaków Polskich, doradcę pana ministra Gróbarczyka. Zaznaczę, że pan doradca Grzegorz Hałubek nie zechciał się podpisać pod tego rodzaju pismem. Podpisali się również łebscy rybacy i Stowarzyszenie Rozwoju Szotlandu, które broni dziedzictwa kulturowego. Do dnia dzisiejszego na to pismo, drodzy państwo, nie ma pełnej odpowiedzi. Pismo tak naprawdę zostało przekierowane do służb, do organów do Gdańska i tylko przedstawiono informację co do zakresu, jakie są wykonywane badania, a przedmiotem pisma było między innymi podważenie pełności owych badań, jak również wskazanie, że projekt, który jest zlecony przez byłego ministra gospodarki morskiej, pana Gróbarczyka nie rokuje wyjaśnienia sprawy. Projekt, który przeprowadza Morski Instytut Rybacki, nigdy nie wyjaśni tej kwestii. Dlatego wszyscy podpisali się pod tym pismem, oczekując, że ma być niezależny projekt badawczy, który obejmie wszystkie organizmy, które występują nie tylko w ekosystemie, ale które żyją wokół.</u>
+          <u xml:id="u-18.3" who="#PrezesStowarzyszeniaEkologicznoKulturowegoNaszaZiemiaMarcinBuchna">Proszę pamiętać, że również sygnalizowaliśmy wielokrotnie na posiedzeniach Komisji, że pojawiły się martwe zwierzęta w postaci ptaków, lisów, kotów. Członek Komisji Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej, pan Kacper Płażyński interweniował wielokrotnie w sprawie tzw. ptasiej grypy. Chciałbym państwu powiedzieć, że jako stowarzyszenie ekologiczne przeprowadziliśmy wiele postępowań przed prokuraturą. Tak naprawdę wyniki, jeżeli chodzi o choroby zakaźne, są ujemne. Ptasiej grypy w naszej ocenie po prostu nie było. Dlatego jest pytanie, żeby wyjaśnić, z czego wynikła całkowita śmiertelność w tym obszarze. Jest to rzeczą priorytetową. Projekt badawczy Morskiego Instytutu Rybackiego miał to wyjaśnić. Do dnia dzisiejszego tego nie ustalono. Nie wiem, co było przyczyną, ale myślę, że w następnej części dyskusji pan dyrektor będzie w stanie tę kwestię poruszyć. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo. Pan dyrektor.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMRiRWTomaszTereszkiewicz">Szanowni państwo, odniosę się częściowo, a później oddam głos panu dyrektorowi Morskiego Instytutu Rybackiego. Jeżeli chodzi o spotkanie w Darłowie, szanowny panie, to spotkanie było organizowane od miesiąca. Nie zgodzę się z panem, że specjalnie zostało zorganizowane w momencie, gdy jest posiedzenie Komisji, gdyż to pan przewodniczący zwołał posiedzenie Komisji kilka dni temu, akurat dziś. Tak więc ten zarzut bym oddalił.</u>
+          <u xml:id="u-20.1" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMRiRWTomaszTereszkiewicz">Odnosząc się do pytania, do części pytania pana posła, tak, rozmawiamy z rybakami. Dowodem na to jest dzisiejsze spotkanie w Darłowie, jak też jutrzejsze spotkanie z rybakami. Tak naprawdę realizujemy ich postulaty. Czytałem o złomowaniu statków również małoskalowych. To są postulaty części rybaków, dużej częściej rybaków, gdyż znają oni sytuację na Morzu Bałtyckim i wiedzą, że z tego na dziś nie da się wyżyć. Oddaję głos panu dyrektorami Margońskiemu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#DyrektorMorskiegoInstytutuRybackiegoPanstwowegoInstytutuBadawczegoPiotrMargonski">Dziękuję bardzo za głos. Szanowni państwo, wynotowałem sobie kilka punktów. Po pierwsze, odniosę się do badań, do szacunków śmiertelności naturalnej w odpowiedzi na pytanie pana posła. Sprawą tą zajmujemy się od kilkudziesięciu lat. Jest to monitorowane rokrocznie. Mogę powiedzieć, że w tej chwili śmiertelność naturalna jest kilkukrotnie wyższa. To nie jest 10% czy 20%, jest kilkukrotnie wyższa niż historyczna śmiertelność sprzed kilkudziesięciu lat. W naszej ocenie główną przyczyną wzrostu śmiertelności naturalnej... Śmiertelność naturalna to jest wszystko, co nie jest rybackie. Określamy to w ten sposób, być może jest to niezbyt szczęśliwe określenie, ale tak to definiujemy. Za przyczynę gwałtownego wzrostu śmiertelności naturalnej w tej chwili uznajemy wzrastającą gwałtownie w południowej części Morza Bałtyckiego wielkość populacji fok, zwłaszcza foki szarej, która zamyka cykl rozwojowy jednego lub dwóch gatunków – nie jestem specjalistą w tej dziedzinie – nicieni.</u>
+          <u xml:id="u-22.1" who="#DyrektorMorskiegoInstytutuRybackiegoPanstwowegoInstytutuBadawczegoPiotrMargonski">Krótko mówiąc, pamiętam wypowiedź na forum naszej rady naukowej sprzed paru lat, kiedy przedstawiciel przetwórców był głęboko zszokowany, dlatego że był pewien, że ryby łowione wzdłuż naszego wybrzeża są wolne od pasożytów. To było, niestety, kilka lat temu. W tej chwili właściwie na wybrzeżu środkowym być może 80–90% dorszy jest silnie zapasożyconych. Dwa gatunki nicieni atakują wątrobę, a więc z punktu widzenia konsumenta nie są szczególnie przerażające, ponieważ nie są to pasożyty w tkance, w filecie, który możemy kupić, natomiast ze względu na to, że atakują wątrobę, to w sposób zdecydowany i negatywny wpływają na kondycję ryby, na tempo wzrostu, na jej zdolność do rozrodu, na możliwość budowania tkanki, itd., itd.</u>
+          <u xml:id="u-22.2" who="#DyrektorMorskiegoInstytutuRybackiegoPanstwowegoInstytutuBadawczegoPiotrMargonski">Tak jak pan dyrektor powiedział, historycznie, powiedzmy, w latach osiemdziesiątych, rzeczywiście rybacy mieli w tym swój udział. Rybołówstwo było prowadzone w taki sposób, że przekraczało bezpieczne poziomy eksploatacji. W tej chwili poziom eksploatacji czy śmiertelność rybacka jest bardzo niska i w związku z tym w przypadku dorsza, zwłaszcza dorsza stada wschodniego, to nie rybacy odpowiadają za zły stan zasobów. Jest to środowisko, czyli wzrastająca temperatura, spadające zasolenie, brak wlewów do Bałtyku. Jak państwo zapewne wiecie, wlewy, silne wlewy do Bałtyku w ostatnich kilkudziesięciu latach, a właściwie od 1993 roku pojawiają się mniej więcej z częstotliwością raz na dziesięć lat. A więc mniej więcej jesienią tego roku lub w następnym roku należałoby oczekiwać kolejnego silnego wlewu, ponieważ ostatni był w grudniu 2014 roku.</u>
+          <u xml:id="u-22.3" who="#DyrektorMorskiegoInstytutuRybackiegoPanstwowegoInstytutuBadawczegoPiotrMargonski">Reasumując śmiertelność naturalna jest monitorowana co roku na wszystkich stadach, razem z monitoringiem śmiertelności rybackiej. W związku z tym możemy bardzo precyzyjnie odpowiedzieć, jaka jest dynamika tego zjawiska. Mamy też swoje hipotezy, potwierdzone publikacjami naukowymi, co za śmiertelność naturalną odpowiada. Jeszcze raz podkreślę, że w naszej ocenie największym, najistotniejszym czynnikiem odpowiadającym w tej chwili za duży wzrost śmiertelności naturalnej i złą kondycję dorsza jest wzrastająca populacja fok. To jest odpowiedź na pierwsze pytanie. Czy mogę od razu przejść do...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#PoselMichalUrbaniak">Krótko doprecyzowując, gdzie mogę sprawdzić te publikacje?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#DyrektorMorskiegoInstytutuRybackiegoPanstwowegoInstytutuBadawczegoPiotrMargonski">Które publikacje? O śmiertelności naturalnej?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#PoselMichalUrbaniak">Tak.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#DyrektorMorskiegoInstytutuRybackiegoPanstwowegoInstytutuBadawczegoPiotrMargonski">Podam panu posłowi namiary na te publikacje.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-27">
+          <u xml:id="u-27.0" who="#PoselMichalUrbaniak">Dobrze. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-28">
+          <u xml:id="u-28.0" who="#DyrektorMorskiegoInstytutuRybackiegoPanstwowegoInstytutuBadawczegoPiotrMargonski">Zapiszę sobie, żeby nie zapomnieć. Drugie pytanie było o połowy rosyjskie. Odpowiadając na pytanie pana posła, jest to trudna sprawa, ponieważ nad Bałtykiem jest dziewięć państw, z czego osiem jest w Unii Europejskiej. Mamy też Rosję w dwóch kawałkach, czyli w części kaliningradzkiej i potem na Zatoce Fińskiej w części wokół Sankt Petersburga. Rosjanie eksploatują i teoretycznie przestrzegają kwot połowowych, natomiast mamy też informacje o tym, że w ostatnim okresie, kiedy wprowadzono zakaz połowów dorsza, rosyjskie połowy dorsza gwałtownie wzrosły. Unia Europejska określiła pewien poziom połowów dorsza, to znaczy, przyłowu dorsza po to, żeby automatycznie nie zamykać wszystkich innych połowów aktywnymi narzędziami dennymi np. ryb płaskich. Tam mogą się zdarzyć przypadkowe przyłowy dorsza. W związku z tym co roku jest określona kwota na dozwolony przyłów dorsza. Natomiast Rosjan to nie obowiązuje, Rosjanie prowadzą w tej chwili bardzo intensywną eksploatację dorsza. Podobnie jest w przypadku wielu innych gatunków. Teoretycznie Rosjanie do wiosny tego roku byli członkami Międzynarodowej Rady Badań Morza, która na zlecenie Komisji Europejskiej, przygotowuje doradztwo naukowe co do bezpiecznego poziomu eksploatacji poszczególnych gatunków i stad, natomiast wiosną zawieszono Rosję w prawach członkowskich w ICES, czyli w Międzynarodowej Radzie Badań Morza ze względu na wybuch wojny na Ukrainie, atak na Ukrainę. Nie wiem, czy moja odpowiedź wyczerpuje pytanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-29">
+          <u xml:id="u-29.0" who="#PoselArkadiuszCzartoryski">Przepraszam, czy jeszcze mógłby pan powtórzyć, jak się nazywa ta organizacja?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-30">
+          <u xml:id="u-30.0" who="#DyrektorMorskiegoInstytutuRybackiegoPanstwowegoInstytutuBadawczegoPiotrMargonski">Międzynarodowa Rada Badań Morza, po angielsku International Council for the Exploration of the Sea, w skrócie ICES z siedzibą w Kopenhadze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-31">
+          <u xml:id="u-31.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-32">
+          <u xml:id="u-32.0" who="#DyrektorMorskiegoInstytutuRybackiegoPanstwowegoInstytutuBadawczegoPiotrMargonski">Mam zaznaczone jeszcze jedno pytanie, jeden punkt.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-33">
+          <u xml:id="u-33.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-34">
+          <u xml:id="u-34.0" who="#DyrektorMorskiegoInstytutuRybackiegoPanstwowegoInstytutuBadawczegoPiotrMargonski">Pan Buchna powiedział, że stwierdzono, iż solanka czy zrzut solanki w Zatoce Puckiej ma katastrofalny wpływ na stan zasobów dorsza. To jest absolutnie nieprawda. Ja to słyszałem. Akurat na zasoby dorsza, na kondycję dorsza punktowe zrzucanie solanki w Zatoce Puckiej nie może mieć żadnego wpływu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-35">
+          <u xml:id="u-35.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-36">
+          <u xml:id="u-36.0" who="#DyrektorMorskiegoInstytutuRybackiegoPanstwowegoInstytutuBadawczegoPiotrMargonski">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-37">
+          <u xml:id="u-37.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Pan poseł Płażyński. Pan przewodniczący, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-38">
+          <u xml:id="u-38.0" who="#PoselKacperPlazynski">Przepraszam, nie mogłem uczestniczyć w całej dyskusji z uwagi na posiedzenie innej komisji oraz ważne sprawy tam rozpatrywane. A więc proszę mi wybaczyć, jeżeli jakieś odpowiedzi na pytania, które zadam za chwilę, już padły, ale moja absencja była z przyczyn niezależnych ode mnie.</u>
+          <u xml:id="u-38.1" who="#PoselKacperPlazynski">Panie dyrektorze, rozumiem, że pasożyty dotyczą tylko dorsza. A czy degradacja środowiska w Zatoce Puckiej dotyczy wszystkich gatunków? Czy w jakiś szczególny sposób można określić których dotyczy? Na podstawie wiedzy, można powiedzieć, publicystycznej wydaje się, że to nie dotyczy tylko dorsza. A więc nie wiem, czy to jest najistotniejsza przyczyna, jeżeli chodzi o zasoby rybne wykorzystywane komercyjnie. Czy mógłbym tutaj usłyszeć kilka słów więcej?</u>
+          <u xml:id="u-38.2" who="#PoselKacperPlazynski">W kontekście tego, co mówił pan prezes Buchna, który też wcześniej informował mnie o swojej działalności i wskazywał na jego zdaniem czy zdaniem jego organizacji być może niepełne udokumentowanie rzeczywistego stanu Zatoki Puckiej... To znaczy państwo z fundacji czy stowarzyszenia, które reprezentuje pan Buchna, jak pamiętam, wskazywali na to, że badania, które robił, wykonywał Morski Instytut Rybacki, były dosyć mocno ograniczone, jeżeli chodzi o liczbę pierwiastków czy związków chemicznych, które mogłyby potencjalnie negatywnie oddziaływać na środowisko wodne. Wskazywali oni, że zbyt mało było ich branych pod uwagę w tych badaniach, podczas gdy w innych badaniach, również realizowanych na terenie Polski przez inne ośrodki czy też w innych państwach przez uznane ośrodki międzynarodowe – pamiętam, że wtedy państwo, że pan Buchna mówił o jakimś ośrodku z Wielkiej Brytanii – przy tego typu sprawach jest branych pod uwagę dużo więcej związków chemicznych wpływających na środowisko wodne. Ich obecność w tkankach ryb, jak również organizmów, które się bada, sprawdzana jest w znacznie większej skali. A więc panie dyrektorze, czy mógłby pan tutaj wyjaśnić mi, czy rzeczywiście tak jest. Jeżeli są takie różnice w różnych podejściach do badań, to znaczy w szerokości badań, to dlaczego państwo wybieracie format bardziej ograniczony, a jeżeli tak nie jest, to także proszę o takie informacje.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-39">
+          <u xml:id="u-39.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo. Pan Buchna jeszcze raz poprosił o głos. Proszę bardzo, panie prezesie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-40">
+          <u xml:id="u-40.0" who="#PrezesStowarzyszeniaEkologicznoKulturowegoNaszaZiemiaMarcinBuchna">Bardzo dziękuję, panie przewodniczący. Chciałbym tutaj odnieść się do wypowiedzi pana dyrektora Morskiego Instytutu Rybackiego. Panie dyrektorze, ja nie wskazywałem wprost na przyczynę, tylko wskazałem, powołałem się na pismo, które było kierowane do ministra Kurtyki, dotyczące wpływu inwestycji. Pismo to jestem tutaj w stanie złożyć i złożę na ręce pana przewodniczącego, żeby wszyscy członkowie Komisji mogli się zapoznać. Po drugie, powiedziałem, że dla inwestycji została wydana opinia krytyczna, która pominęła również pewne zagrożenia.</u>
+          <u xml:id="u-40.1" who="#PrezesStowarzyszeniaEkologicznoKulturowegoNaszaZiemiaMarcinBuchna">Jeżeli chodzi o zapasożycenie, panie dyrektorze, my jako mieszkańcy, jako rybacy oczekiwaliśmy szerszych, pełniejszych badań w tym zakresie. To jest naszym celem. Dlatego poprzez te pisma próbowaliśmy to osiągnąć. Wielokrotnie, również w imieniu rybaków, przywoziłem ryby do Morskiego Instytutu Rybackiego, ale Morski Instytut Rybacki jako instytucja naukowo-badawcza podszedł do tego tak, że musi znać miejsce, skąd faktycznie ryby zostały pozyskane. Mówię między innymi o chorych rybach, które po prostu zanikały i które chorowały. Co się okazało? Były ekspedycje, były wyprawy. To było dwa lata temu. Do dziś nie ma wyników badań. A więc mamy konkretne uwagi. Proszę zapoznać się z tymi dokumentami i dopiero wtenczas przedstawiać opinii w przestrzeni publicznej konkretne informacje co do ich treści. Jeżeli chodzi o te pisma, o te dokumenty, rozumiem, że pan dyrektor z tymi dokumentami nigdy się nie zapoznał, nigdy panu tego nie przekazano.</u>
+          <u xml:id="u-40.2" who="#PrezesStowarzyszeniaEkologicznoKulturowegoNaszaZiemiaMarcinBuchna">Jeżeli chodzi jeszcze o ładunki, które zostały sprowadzone z budowy podziemnych magazynów gazu, to chciałbym od pana dyrektora usłyszeć, jakie to są konkretnie ładunki. Czy Morski Instytut Rybacki jest w stanie przedstawić nam dzisiaj informacje, że tyle mamy pierwiastków metali ciężkich, tyle nie ciężkich? Czy mamy konkretną informację co do ładunku i jaki to mogło mieć wpływ stan środowiska? Jest to moje pytanie przy okazji do pana dyrektora.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-41">
+          <u xml:id="u-41.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo. Czy pan dyrektor chciałby się jeszcze odnieść, szczególnie do wypowiedzi pana posła Płażyńskiego?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-42">
+          <u xml:id="u-42.0" who="#DyrektorMorskiegoInstytutuRybackiegoPanstwowegoInstytutuBadawczegoPiotrMargonski">Dziękuję bardzo. Trochę dużo punktów, trochę dużo zagadnień. Splatają się i czasami się to wszystko miesza. Wypowiadałem się, panie pośle, na temat pasożytów dorszy, ponieważ padło wcześniej pytanie o tzw. śmiertelność naturalną, którą przypisujemy... Główną odpowiedzialność za wzrastającą śmiertelność naturalną przypisujemy właśnie zapasożyceniu spowodowanemu przez wzrost populacji fok. Dlatego odpowiadałem w stosunku do dorsza. Natomiast monitoring, który na zlecenie ministra wykonywaliśmy w latach 2019–2021, obejmował również monitoring zarówno objawów chorobowych zewnętrznych, jak i obecność ewentualnych pasożytów. Tutaj mogę jednoznacznie powiedzieć. że stan zapasożycenia, stan objawów chorobowych, który wykazaliśmy w ramach systematycznego monitoringu, nie odbiega znacząco od tego, co obserwujemy we wszystkich polskich obszarach morskich. W tym sensie Zatoka Pucka w jakiś sposób nie jest gorsza, procent zapasożycenia czy procent ryb noszących objawy chorobowe, zewnętrzne objawy chorobowe nie jest wyższy niż średnie z monitoringów, które prowadzimy w innych rejonach polskich obszarów morskich. Oczywiście ryby z objawami chorobowymi widać lepiej. To znaczy trafia się ryba, która ma owrzodzenia, która ma ubytki tkanki, która nie ma oka, która nie ma kawałka płetwy. Taka ryba rzuca się w oczy i w związku z tym jest łatwiej zauważalna. Natomiast od lat prowadzimy systematyczny monitoring tego typu objawów chorobowych, ale także pasożytów wewnętrznych w dużej części polskich wód, polskich obszarów morskich. Mamy do czego dane z Zatoki Puckiej porównać. W związku z tym oświadczam, że nie ma tutaj sytuacji, w której w jakiś sposób szczególny Zatoka Pucka jest tym problemem dotknięta.</u>
+          <u xml:id="u-42.1" who="#DyrektorMorskiegoInstytutuRybackiegoPanstwowegoInstytutuBadawczegoPiotrMargonski">Czy mogę od razu przejść do kolejnych pytań?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-43">
+          <u xml:id="u-43.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Jeżeli ma pan odpowiedź na pytania, które były zadane, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-44">
+          <u xml:id="u-44.0" who="#DyrektorMorskiegoInstytutuRybackiegoPanstwowegoInstytutuBadawczegoPiotrMargonski">Dobrze, oczywiście tak. Jak w każdym projekcie, instytucja, która go realizuje, realizuje go według pewnych założeń określonych w opisie projektu, w tym przypadku w opisie przedmiotu zamówienia. Od razu chyba najkrócej odpowiem na ostatnie pytanie, że w żaden sposób nie monitorowaliśmy ładunków zrzucanych przez przedsiębiorstwo, które refuluje kawerny. Solanka nie była obiektem badań, gdyż nie taki był cel tego projektu. Celem projektu było określenie stanu środowiska Zatoki Puckiej, określenie ewentualnych zaobserwowanych skutków, negatywnych skutków zaobserwowanych w środowisku Zatoki Puckiej. Daje to pewną wyższość, moim zdaniem, w stosunku do badań wszystkich możliwych substancji, których ilekolwiek byśmy nie zbadali, zawsze ktoś może powiedzieć, że to jeszcze za mało. Badanie stanu środowiska Zatoki Puckiej dało nam obraz skumulowanego efektu wszystkich ewentualnych niekorzystnych czynników, które oddziałują na to środowisko, bez względu na to, co to jest. Natomiast w momencie, kiedy stwierdzamy negatywne zjawiska, negatywne skutki działania jakiejś substancji, to oczywiście jest to punkt wyjścia do bardziej szczegółowych badań. Natomiast mając, jak zwykle, ograniczone środki, gdyż był to budżet określony do wykonania, postanowiliśmy zbadać to w ten sposób, żeby stwierdzić, czy w Zatoce Puckiej obserwujemy zjawiska niekorzystne.</u>
+          <u xml:id="u-44.1" who="#DyrektorMorskiegoInstytutuRybackiegoPanstwowegoInstytutuBadawczegoPiotrMargonski">Oczywiście jeżeli chodzi o zasoby rybne w Zatoce Puckiej, obserwujemy zjawiska niekorzystne. Stan zasobów w Zatoce Puckiej jest gorszy niż jeszcze kilka lat temu, natomiast moim zdaniem jest to bardziej skomplikowane. Tutaj w części winiłbym za to obserwowane w całym Bałtyku zmiany klimatu, generalnie wzrost temperatury, spadek zasolenia wywołany tym, że mamy mniejszą częstotliwość wlewów ze śródlądzia. Zrzuty ze zlewni są na mniej więcej tym samym poziomie. W związku z tym Bałtyk się wysładza, nie mogąc być zasilonym wodami o wysokim zasoleniu z Morza Północnego. Są to zjawiska niekorzystne w tym sensie, że ekosystem do poprzedniego stanu w jakiś sposób, mówiąc trywialnie, się przyzwyczaił. W tej chwili warunki środowiskowe się zmieniają. Wiele gatunków, nie tylko ryb, musi się do tego dostosować. W projekcie było analizowanych wiele elementów.</u>
+          <u xml:id="u-44.2" who="#DyrektorMorskiegoInstytutuRybackiegoPanstwowegoInstytutuBadawczegoPiotrMargonski">Jest specjalna strona, która została utworzona na zlecenie ministerstwa, strona informacyjna otwarta dla społeczeństwa z możliwością zapoznania się z projektem, z osiągniętymi wynikami. Projekt został zakończony. W zeszłym roku odbyła się konferencja zamykająca, nie pamiętam dokładnie, chyba na przełomie zeszłego i początku obecnego roku. Niestety, była to konferencja on line, w związku z czym siłą rzeczy kontakt z uczestnikami był nieco ograniczony możliwościami technicznymi, natomiast podsumowanie wyników uzyskanych w ramach w sumie dwóch lat badań jest zaprezentowane. Możecie państwo się z tymi wynikami zapoznać.</u>
+          <u xml:id="u-44.3" who="#DyrektorMorskiegoInstytutuRybackiegoPanstwowegoInstytutuBadawczegoPiotrMargonski">Między innymi badaliśmy tempo pobierania pokarmu czy intensywność pobierania pokarmu przez wiele gatunków ryb. Jeżeli chodzi zarówno o stornię, która generalnie w perspektywie wielolecia maleje nam na obszarze Zatoki Puckiej, jak i na przykład szczupaka, nie obserwujemy zmian w intensywności żerowania. Poziom żerowania zapewnia dobre tempo wzrostu, w związku z czym raczej nie baza pokarmowa jest przyczyną złych przyrostów, a w przypadku na przykład szczupaka w ogóle nie można mówić o złych przyrostach. W międzyczasie prowadziliśmy jeszcze intensywny projekt zarybiania szczupakiem. Przyrosty tych właśnie ryb uzyskanych potem w połowach są naprawdę bardzo dobre. W związku z tym wskazuje to na to, że szczupak dobrze się przyjmuje w warunkach Zatoki Puckiej. Rzeczywiście ma on dobre warunki pokarmowe.</u>
+          <u xml:id="u-44.4" who="#DyrektorMorskiegoInstytutuRybackiegoPanstwowegoInstytutuBadawczegoPiotrMargonski">Teraz jeszcze jedno. Było drugie pytanie. Mam nadzieję, że odpowiedziałem panu posłowi Płażyńskiemu. Badaliśmy również objawy chorobowe i ewentualną obecność pasożytów wewnętrznych także w Zatoce Perskiej. Tutaj nie stwierdzamy jakichś znaczących niekorzystnych odchyleń od sytuacji obserwowanych w innych częściach Bałtyku. Oczywiście zawsze, wszędzie, we wszystkich częściach Bałtyku zdarzają się ryby chore, słabsze, z objawami chorobowymi. Oczywiście jest to zjawisko powszechne.</u>
+          <u xml:id="u-44.5" who="#DyrektorMorskiegoInstytutuRybackiegoPanstwowegoInstytutuBadawczegoPiotrMargonski">Na ten temat już mówiłem, ale wracając do listy związków chemicznych, które byliśmy w stanie zbadać, zbadaliśmy te, które w naszej ocenie zarówno stanowią pewien wskaźnik stanu środowiska, stanu populacji ryb, ale także mają znane, udokumentowane powiązania np. w sensie presji antropogenicznej. W związku z tym analizując te substancje, te czynniki używaliśmy substancji np. z katalogu monitoringu HELCOM, który jest dostosowany do warunków Morza Bałtyckiego. Wskaźniki te mają swoją opisaną historię i swoje powiązanie z presjami antropogenicznymi. Jeszcze raz powiem, że zawsze można powiedzieć, że można było, trzeba było zrobić więcej, ale zrobiliśmy maksymalnie dużo w ramach tego okienka czasowego i tego budżetu, które były dostępne. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-45">
+          <u xml:id="u-45.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo. Czy pan dyrektor w drugim punkcie chciałby jeszcze coś uzupełnić? Wydaje mi się, że omówiliśmy i pierwszy, i drugi punkt.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-46">
+          <u xml:id="u-46.0" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMRiRWTomaszTereszkiewicz">Może tak.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-47">
+          <u xml:id="u-47.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">To bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-48">
+          <u xml:id="u-48.0" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMRiRWTomaszTereszkiewicz">Jak już mam tę robotę zrobić, ponieważ mnie wysłali...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-49">
+          <u xml:id="u-49.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">... to solidnie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-50">
+          <u xml:id="u-50.0" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMRiRWTomaszTereszkiewicz">Właśnie, solidnie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-51">
+          <u xml:id="u-51.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-52">
+          <u xml:id="u-52.0" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMRiRWTomaszTereszkiewicz">Odczytam drugi punkt. Pan dyrektor już o tym mówił. Powielę pewne sprawy, ale może jeszcze coś nowego tutaj będzie. W 2019 roku minister właściwy do spraw rybołówstwa ogłosił przetarg na przygotowanie i przeprowadzenie programu badań środowiska morskiego Zatoki Puckiej, ze szczególnym uwzględnieniem czynników istotnych dla rybołówstwa w latach 2019–2021. Już było o tym mówione. W wyniku postępowania przetargowego wybrana została oferta Morskiego Instytutu Rybackiego. Wyniki realizacji programu są dostępne na stronie i można zapisać, gdyż pan dyrektor mówił o stronie internetowej: zatokapucka.mir.gdynia.pl.</u>
+          <u xml:id="u-52.1" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMRiRWTomaszTereszkiewicz">Celem programu badań środowiska morskiego było dostarczenie danych na temat stanu żywych zasobów na tym obszarze. Zbierane dane dotyczyły parametrów fizycznych, chemicznych i biologicznych. Badane były poszczególne elementy sieci troficznej, jak również wybrane parametry fizykochemiczne wody i osadów. Prowadzone były testy mające na celu ocenę toksyczności osadów oraz toksyczności oczyszczonych ścieków i zasolonych wód wprowadzanych do Zatoki Puckiej w efekcie budowy kawern.</u>
+          <u xml:id="u-52.2" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMRiRWTomaszTereszkiewicz">Wnioski z badań przeprowadzonych przez Morski Instytut Rybacki w okresie wrzesień 2019 – październik 2021 są następujące. Jest zauważalny wpływ warunków klimatycznych na parametry hydrologiczne wód Zatoki Puckiej. Obserwowano wzrost temperatury wody. Średnia roczna temperatura wody w całej objętości, jak również temperatura wody w miesiącach zimowych była wyższa w roku 2020 niż z latach 1965–1974 zarówno w Zatoce Puckiej, jak i Zalewie Puckim. Różnica ta wynosiła około 3°C. Wzrost temperatury wody skutkuje obniżeniem rozpuszczalności tlenu. Zmiany temperatury wody, jak i dynamika zmian zasolenia czy zawartości tlenu rozpuszczonego w wodzie są istotnymi czynnikami w aspekcie optymalnych warunków dla bytowania poszczególnych gatunków w danym ekosystemie.</u>
+          <u xml:id="u-52.3" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMRiRWTomaszTereszkiewicz">Zaobserwowano spadek stężenia biogenów w wodzie w porównaniu do lat 1981–1991, będący prawdopodobnie wynikiem działań podjętych w celu zmniejszania ich emisji, czyli budowy i modernizacji oczyszczalni ścieków. Efektem jest też poprawa przejrzystości wód. Są to zjawiska korzystne.</u>
+          <u xml:id="u-52.4" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMRiRWTomaszTereszkiewicz">Efektywność żerowania storni i okonia nie wskazuje na istnienie niekorzystnych warunków pokarmowych dla tych ryb. Analizy odżywiania się storni i okonia wskazują na dużą intensywność żerowania. Zaobserwowano szybkie tempo wzrostu narybku szczupaka, którym zarybiono wody Zatoki Puckiej w latach 2020–2021 w ramach prowadzonego przez Morski Instytut Rybacki projektu PIKE, co wskazuje na występowanie korzystnych warunków pokarmowych dla tego gatunku. Dominują ryby małe bez znaczenia komercyjnego: ciernikowate, igliczniowate, babkowate i dobijakowate. W szczególności dwie ostatnie rodziny stanowią bazę pokarmową dla ryb drapieżnych.</u>
+          <u xml:id="u-52.5" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMRiRWTomaszTereszkiewicz">Liczba ryb z zewnętrznymi objawami chorobowymi rejestrowana w trakcie masowych pomiarów ryb z połowów badawczych i komercyjnych była niska. Analiza połowów rybackich zarejestrowanych w Centrum Monitorowania Rybołówstwa wskazuje na spadki wydajności połowów większości gatunków ryb. W przypadku dorsza połowy spadły praktycznie do zera z powodu wprowadzenia zakazu ukierunkowanych połowów dorsza wschodniego. Na Zatoce Puckiej rozradza się obecnie jedynie kilka gatunków mających znaczenie komercyjne: okoń, śledź, belona i skarp, przy czym okoń pozostaje na tym akwenie przez cały rok. Poziomy zanieczyszczeń w osadach, rybach i omułkach z Zatoki Puckiej są porównywane jak w innych rejonach Bałtyku. To jest to, co mówił pan dyrektor.</u>
+          <u xml:id="u-52.6" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMRiRWTomaszTereszkiewicz">Minister właściwy do spraw rybołówstwa zaplanował kolejne działania na obszarze Zatoki Puckiej. Jest to kontynuacja badań w zakresie oceny stanu zasobów ryb oraz odtworzenie naturalnych tarlisk szczupaka w latach 2023–2027 w ramach środków finansowanych z programu Fundusze Europejskie dla Rybactwa.</u>
+          <u xml:id="u-52.7" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMRiRWTomaszTereszkiewicz">Kolejnym działaniem podejmowanym w celu ochrony ekosystemu wschodniego Bałtyku jest zarybianie polskich obszarów morskich. Minister właściwy do spraw rybołówstwa wydał decyzję zezwalającą Morskiemu Instytutowi Rybackiemu na zarybianie narybkiem letnim szczupaka wód Zatoki Puckiej wewnętrznej w ilości do 60 tys. sztuk w 2020 roku, do 140 tys. sztuk w 2021 r. i do 160 tys. sztuk w 2022 roku. Z przekazanych do ministra sprawozdań wynika, że dokonano zarybień w 2020 r. w ilości 30 tys. osobników narybku letniego szczupaka o średniej długości 11,6 centymetra i masie 9,4 grama, w 2021 roku w ilości 140 tys. osobników narybku letniego szczupaka, w tym 60 tys. z Ośrodka Eksperymentalno-Hodowlanego Morskiego Instytutu Rybackiego o średniej długości 9,6 centymetra i masie 6,2 grama oraz 80 tys. z Ośrodka Instytutu Rybactwa Śródlądowego – Zakładu Hodowli Ryb Jesiotrowatych w Pieczarkach, o średniej długości 10 centymetrów i masie 3 gramów.</u>
+          <u xml:id="u-52.8" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMRiRWTomaszTereszkiewicz">W zakresie działań znajdujących się w kompetencjach ministerstwa, podejmowanych w celu ochrony ekosystemu wschodniego Bałtyku ze szczególnym uwzględnieniem Zatoki Puckiej i Zatoki Gdańskiej należy wskazać, że w roku 2020 oraz w roku 2021 zostały przygotowane przy udziale Polski dwie wspólne rekomendacje BALTFISH, zawierające ograniczenia stosowania sieci stawnych w niektórych morskich obszarach Natura 2000 bądź jednoczesnego stosowania odstraszających urządzeń akustycznych podczas stosowania sieci stawnych w celu ochrony bałtyckiego morświna przed przypadkowym połowem. Na początku 2020 roku rekomendacje BALTFISH zostały wdrożone do prawa Unii Europejskiej jako powszechnie obowiązujące. Jest to rozporządzenie 2022/303. Dla Zatoki Puckiej oznacza to obowiązek corocznego zastosowania urządzeń odstraszających morświny od sieci tzw. pingerów. Przy zastosowaniu sieci stawnych obowiązuje to od 1 czerwca 2020 roku. Nabór wniosków w celu dofinansowania zakupu pingerów przez rybaków, zwłaszcza poławiających w Zatoce Puckiej, ze środków Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego na lata 2014–2020 został przeprowadzony w dniach 2–31 grudnia zeszłego roku. W celu ograniczenia konfliktu na linii foki – rybołówstwo pod koniec 2016 roku wprowadzono system rekompensat za straty powodowane przez foki w połowach dorsza, łososia i troci.</u>
+          <u xml:id="u-52.9" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMRiRWTomaszTereszkiewicz">Do zadań realizowanych w celu ochrony ekosystemów wschodniego Bałtyku, ze szczególnym uwzględnieniem Zatoki Puckiej i Zatoki Gdańskiej, należy zaliczyć prowadzenie działań kontrolnych i inspekcyjnych w zakresie stosowania przez polskie statki rybackie dźwiękowych urządzeń odstraszających ssaki morskie oraz sprawdzania zgodności i poprawności prowadzenia działalności połowowej z obowiązującymi przepisami wspólnej polityki rybackiej na przedmiotowym obszarze. Strategia kontrolna oparta jest o analizę ryzyka uwzględniającą plany wspólnego rozmieszczania środków kontroli Europejskiej Agencji Kontroli Rybołówstwa, zapewniającej kompleksowy, reprezentatywny i sprawiedliwy zakres inspekcji. Zgodnie z planem europejskiej agencji na rok 2022 i lata kolejne włączony został element kontroli ADD. To są właśnie pingery.</u>
+          <u xml:id="u-52.10" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMRiRWTomaszTereszkiewicz">Kontrole i inspekcje stosowania ADD przeprowadzane są w podobszarze statystycznym ICES 24, ICES 25 w obrębie wód pod polską jurysdykcją w cyklu całorocznym. Są to inspekcje wizualne prowadzone na morzu podczas wybierania sieci stawnych oraz inspekcje w portach prowadzone z użyciem posiadanych przyrządów do kontroli emisji ultradźwięków. Dodatkowo należy zauważyć, że obecnie budowane są dwa statki kontrolne, które będą wyposażone w hydrofony, czyli urządzenia służące do odbierania i nagrywania dźwięków, mające usprawnić pracę inspektorów rybołówstwa morskiego. Obecnie w proces monitorowania i kontroli obowiązku stosowania dźwiękowych urządzeń odstraszających ADD zaangażowanych jest siedmiu inspektorów rybołówstwa morskiego.</u>
+          <u xml:id="u-52.11" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMRiRWTomaszTereszkiewicz">Odczytałem to, co miałem do punktu drugiego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-53">
+          <u xml:id="u-53.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo. Czy w punkcie drugim ktoś jeszcze chciałby zabrać głos? Bardzo proszę, pan Buchna.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-54">
+          <u xml:id="u-54.0" who="#PrezesStowarzyszeniaEkologicznoKulturowegoNaszaZiemiaMarcinBuchna">Szanowna Komisjo, panie przewodniczący, powiem, że liczyłem na coś więcej. Panie dyrektorze, jak zawsze. Liczyłem chociażby, że państwo będziecie mogli to zreferować, pokazując podstawy, żeby Szanowna Komisja mogła zobaczyć, tak naprawdę na jakie obszary dzieli się Bałtyk, gdzie klimat się ocieplił, a gdzie nie, gdzie zasolenie wzrosło, gdzie spadło.</u>
+          <u xml:id="u-54.1" who="#PrezesStowarzyszeniaEkologicznoKulturowegoNaszaZiemiaMarcinBuchna">Drodzy państwo, Szanowna Komisjo, tak naprawdę problem dotyczy obszaru Bałtyku południowo-wschodniego, który jest omawiany, oraz Zatoki Puckiej, która jest najważniejszym elementem w całym procesie produkcyjnym, dlatego że tam dorastały wszystkie młodociane ryby. My jako organizacja ekologiczna jesteśmy w trakcie badań. Mogę państwu powiedzieć, że weszła inna uczelnia, profesorowie z innej uczelni. Zasolenie wzrosło w cennym przyrodniczo terenie, właśnie tam, gdzie powinno być małe, ponieważ tam występowały ryby dwuśrodowiskowe, tam były szczególne walory. Niemniej powracając do ocieplenia klimatu czy do wlewek, gdybyście państwo wiedzieli, na jakie obszary dzieli się Bałtyk, to państwo zauważylibyście, że w jednych się ociepla, a w jednych nie. Dlaczego tak twierdzę? Ponieważ w innych obszarach rybacy poławiają ryby, wyławiają limity. Problem mają tylko rybacy z Bałtyku południowo-wschodniego. Tam jest zakaz dorsza, a dramatyczna sytuacja jest na Zatoce Puckiej. Tam jest pustynia.</u>
+          <u xml:id="u-54.2" who="#PrezesStowarzyszeniaEkologicznoKulturowegoNaszaZiemiaMarcinBuchna">Dlatego na samym początku zasygnalizowałem, że spotkanie to powinno być w obecności rybaków. Oni powiedzieliby państwu, jaka jest prawda. W tej chwili stoją z założonymi rękoma i nie wiedzą, co mają robić. To jest nasze dziedzictwo kulturowe północnych Kaszub. Doprowadziliśmy do takiej sytuacji, a badania, które były przeprowadzane, pokazują, że wszystko jest dobrze. Chcę powiedzieć, panowie, że te informacje, które zostały przedstawione, są niepełne, a w części nieprawdziwe. Dlaczego tak twierdzę? Co do zakresu projektu to złożę tutaj pismo. Co do zwierząt, które są zależne od ekosystemu, od ryb, od najdrobniejszych organizmów, są jeszcze ssaki, ptaki. Pismo zostało złożone 6 czerwca 2022 roku do wojewody pomorskiego.</u>
+          <u xml:id="u-54.3" who="#PrezesStowarzyszeniaEkologicznoKulturowegoNaszaZiemiaMarcinBuchna">Był tam pan Kacper Płażyński. Dziękuję panu bardzo w imieniu swoim, w imieniu organizacji, rybaków, że przyjechał pan na interwencję wtedy, kiedy nad zatoką leżało tysiące ptaków. Sygnalizowaliśmy, że jest tragedia, że jest katastrofa. Pan się włączył w pomoc, pomimo że była informacja o ptasiej grypie. Jak już wspomniałem, prowadziliśmy wiele postępowań przed prokuraturą. Nie udało nam się wyjaśnić przyczyny śmierci, a postępowań, drodzy państwo, jest około sześćdziesięciu. Wszystkie wyniki dotyczące chorób zakaźnych są ujemne. To jak to się ma, jak mają się wyniki, badania, projekty Morskiego Instytutu Rybackiego w stosunku do tego, co prowadziły inne instytucje państwowe, żeby ustalić przyczynę śmierci? Oczywiście, panie dyrektorze, rozumiem, że projekt ten nie obejmował tego zakresu, dlatego tutaj z naszej strony były uwagi co do jego zakresu, co powinno być badane, w jakim obszarze, dlatego że jest to bardzo ważne.</u>
+          <u xml:id="u-54.4" who="#PrezesStowarzyszeniaEkologicznoKulturowegoNaszaZiemiaMarcinBuchna">Jeżeli chodzi o zasolenie, panie dyrektorze, to też była dla nas bardzo ważna rzecz, ponieważ od wzrostu zasolenia w Zatoce Puckiej, tam, gdzie jest zbiornik słodkowodny, zależy kondycja młodocianych ryb. Ma to wpływ na układ odpornościowy tych gatunków zwierząt. To jest temat na inną dyskusję, ale my we wstępnych badaniach po prostu odnotowujemy wzrost zasolenia. Z czego on wynika? Oczekiwaliśmy, że właśnie pełne projekty badawcze, których domagali się wszyscy rybacy w tamtym regionie, to wyjaśnią.</u>
+          <u xml:id="u-54.5" who="#PrezesStowarzyszeniaEkologicznoKulturowegoNaszaZiemiaMarcinBuchna">I tutaj chciałbym złożyć nawet tu do państwa, do Komisji wniosek, żeby jednak doprowadzić do spotkania z rybakami, żeby jednak pojechać w region północnych Kaszub, żeby jednak nie spowodować, że ten region umrze. Drodzy państwo, my nie chcemy, żeby tam pozostał skansen, my chcemy, żeby ci rybacy wpisywali się w to dziedzictwo, żeby wszyscy, którzy tam przyjeżdżali, mogli się z tego cieszyć jak przed laty. Każdy mógł złowić naszą świeżą, zdrową polską rybkę. Mamy dużo turystów. Wszyscy się martwią. W tej chwili widzimy, co serwuje się w smażalniach. A jeszcze chciałbym dodać, że na Zalewie Wiślanym, Zalewie Szczecińskim łódki toną z przeładowania, tam jest pełno ryb. Tam wyławiają limity. Jest stado południowe, wyławiają limity. Są inne obszary Bałtyku. Problem ma tylko Bałtyk południowo-wschodni.</u>
+          <u xml:id="u-54.6" who="#PrezesStowarzyszeniaEkologicznoKulturowegoNaszaZiemiaMarcinBuchna">Można tutaj, drodzy państwo, przedstawiać różnego rodzaju informacje, ale nie o to chodzi. Chodzi o to, żeby usiąść do stołu. Jeżeli jest mowa o środowisku, to jest to nasza wspólna sprawa. Nie chodzi o to, żeby rozmijać terminy, tylko żebyśmy mogli uwzględnić wszystkie uwagi i żebyśmy po prostu mogli wyjaśnić wszystkie kwestie, wątpliwości. Liczę na pana posła Kacpra, tak jak się wtenczas zaangażował. Sygnalizował pan, że na bezczynność wojewody w tamtym okresie – ja to pamiętam, panie pośle – będzie pan składał skargę, nie wiem, czy do tego doszło czy nie, ale to jest inna kwestia. Wiemy, że jak jest ptasia grypa, to wtenczas ważne jest, żeby szybko posprzątać, a do sprzątania szybko nie dochodziło. Musieliśmy to robić my jako mieszkańcy. Później okazało się, że we wszystkich postępowaniach, jeżeli chodzi o choroby zakaźne, wyniki były ujemne. Tutaj w tej sprawie też liczę na pana, że pan się zaangażuje i że będziemy analizować wszystkie dokumenty Morskiego Instytutu Rybackiego, wskazywać z innymi naukowcami niedociągnięcia, błędy, które zostały popełnione, dochodzić do prawdy i ratować dziedzictwo kulturowe północnych Kaszub.</u>
+          <u xml:id="u-54.7" who="#PrezesStowarzyszeniaEkologicznoKulturowegoNaszaZiemiaMarcinBuchna">Dziękuję, panie przewodniczący, za tak długą wypowiedź. Pozostawiam to państwa sumieniom. Mam tutaj filmy, materiały dotyczące setek martwych ptaków na wodzie. Robi to naprawdę porażające... Jest to smutne, tym bardziej, że media nie chciały tego pokazywać no, bo czym się tu chwalić? Czym się tutaj chwalić, kiedy Morski Instytut Rybacki mówi, że jest dobrze, a nad linią brzegową leżą tysiące zwierząt.</u>
+          <u xml:id="u-54.8" who="#PrezesStowarzyszeniaEkologicznoKulturowegoNaszaZiemiaMarcinBuchna">Panie dyrektorze, ostatnia rzecz. Nie udzielił pan odpowiedzi na wszystkie pytania. Jeżeli chodzi o projekt, to tutaj dosyć szeroko się pan wypowiedział. Jeżeli chodzi o badania dodatkowe, które przeprowadzał Morski Instytut Rybacki na temat chorych ryb, do dziś nie mamy wyników. Morski Instytut Rybacki się zaangażował, poszły na to pieniądze publiczne. Rybacy sygnalizowali, że jeżeli będzie więcej ryb, a powiedzieli, kiedy, to oczekują państwa udziału. Wtenczas państwo odmówiliście, nie wiem z jakiego powodu, ale chodzi o wyniki dotyczące chorych ryb. Chciałbym tutaj, żeby pan ewentualnie rozpoznał też zlecenia, które były. Czy są wyniki i gdzie one są dostępne? Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-55">
+          <u xml:id="u-55.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo. Jeszcze pan poseł Płażyński.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-56">
+          <u xml:id="u-56.0" who="#PoselKacperPlazynski">Dziękuję, panie przewodniczący. Odniosę się w kilku słowach do tego, co mówił pan Buchna. Nie wskazuję, z jakiej przyczyny zdechły ptaki. Rzeczywiście zdechły w ogromnej ilości nie tej, tylko poprzedniej zimy. Rzeczywiście dla mnie było to dosyć wstrząsające, kiedy służby nie zareagowały, dlatego że rzeczywiście truchła leżały na lodzie w liczbie pewnie setek sztuk i nie były zbierane. W związku z tym, jeżeli była to ptasia grypa, to mogła się po prostu w łatwy sposób rozprzestrzenić. Było to niebezpieczne. Tutaj rzeczywiście jest to lekcja na przyszłość, że służby muszą szybciej reagować, natomiast ja nie stwierdzam przyczyny śmierci ptaków, dlatego że do dzisiaj nie mam takiej wiedzy. Może państwo macie jakąś wiedzę, ja nie mam tej wiedzy, nie łączę tego z niczym. Po prostu stwierdzam fakt, że rzeczywiście taka sytuacja miała miejsce zimą dwa lata temu.</u>
+          <u xml:id="u-56.1" who="#PoselKacperPlazynski">Panie dyrektorze, chciałbym natomiast jeszcze troszeczkę dopytać odnośnie do badań, jakkolwiek wydaje mi się – nie jestem oczywiście specjalistą – że jeżeli dochodzi do zarybiania Zatoki Puckiej, jeżeli jednym z argumentów chociażby krytyków państwa naukowego podejścia, jeżeli chodzi o kwestię nierozwinięcia w wystarczającym zakresie metod badawczych, liczby związków do przebadania, jak chociażby państwo, pan Buchna na to wskazują, to rzeczywiście jeżeli teraz ryby rosną, jeżeli szczupaka jest więcej, a jest to ryba słodkowodna, to rozumiem, że chyba jakiegoś nadmiernego zasolenia wody nie ma. A więc to jest argument, który jest trochę w poprzek tego, co twierdzą państwo z fundacji. Jest to dosyć logiczny argument, niemniej jednak idąc dalej za słowami pana dyrektora, w kontekście badań pan dyrektor powiedział, że państwo zastosowaliście jakiś schemat postępowania czy podeszliście zgodnie z wytycznymi HELCOM-u i przebadaliście takie pierwiastki, takie związki chemiczne, jakie się bada na podstawie jakichś udokumentowanych wskazówek uznanych przez HELCOM, która rzeczywiście jest organizacją z autorytetem w tym zakresie. Nikt jej wiarygodności nie kwestionuje. W związku z tym, czy mógłbym poprosić o przesłanie dla świętego spokoju do wiedzy posłów z Komisji wytycznych HELCOM-u, które pokrywają się z wynikami czy z zakresem państwa badań? Myślę, że być może uspokoi to jakieś ewentualne doszukiwanie się dziury w całym.</u>
+          <u xml:id="u-56.2" who="#PoselKacperPlazynski">Jeszcze chciałam dopytać, dlatego że pan dyrektor wskazał, że oczywiście można było badać więcej związków, ale na wszystko są potrzebne środki i fundusze. Czy jednak to znaczy, panie dyrektorze, że rzeczywiście jest sens szerszego badania chemicznego czy po prostu nie ma to sensu zgodnie z wytycznymi HELCOM-u, dlatego że są to dwie różne rzeczy? Czy po prostu budżet był za mały na badania i warto byłoby, pana zdaniem, badania te rozszerzyć czy też w ogóle takie dywagowania nie mają sensu, biorąc pod uwagę, że z innych badań nie ma szans wyjść nic innego negatywnego, co byłoby ważne z punktu widzenia przyszłej ochrony zatoki i jej środowiska?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-57">
+          <u xml:id="u-57.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo. Czy pan dyrektor chciał odpowiedzieć? Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-58">
+          <u xml:id="u-58.0" who="#DyrektorMorskiegoInstytutuRybackiegoPanstwowegoInstytutuBadawczegoPiotrMargonski">Tak, oczywiście. Dziękuję. Już mówię. Oczywiście w punkcie dotyczącym wytycznych HELCOM-u postaramy się zebrać kompendium wiedzy dotyczącej zastosowanych metod i czynników chemicznych czy substancji chemicznych, które badaliśmy. Jak już powiedziałam i jak jeszcze raz chciałbym podkreślić, jest to pewna wypadkowa naszego doświadczenia, wiedzy dotyczącej funkcjonowania środowiska, a także metod i podejścia przyjmowanego w ramach monitoringu stanu środowiska morskiego Morza Bałtyckiego, które koordynowane jest przez HELCOM. To już zaznaczyłem. Przekażę tego typu informacje. Jestem badaczem, w związku z czym odruchowo zawsze powiem, że zawsze warto badać, natomiast oczywiście lista substancji chemicznych jest nieskończona. W związku z tym skoncentrowaliśmy się na tych, które według naszej najlepszej wiedzy dadzą nam najbardziej kompetentną odpowiedź w okresie dwuletniego projektu w takim zakresie, jaki mogliśmy zrealizować w ramach tegoż projektu. Wobec tego już rozmawiamy z ministerstwem o kontynuacji badań Zatoki Puckiej. Poszukiwane są środki. Oczywiście będzie też ogłoszenie. Będzie to kwestia naboru wykonawców, natomiast myślę, że pewne obszary, które należałoby kontynuować badaniami, są także określone w raporcie. Informacja ta jest na stronie dotyczącej projektu.</u>
+          <u xml:id="u-58.1" who="#DyrektorMorskiegoInstytutuRybackiegoPanstwowegoInstytutuBadawczegoPiotrMargonski">Co do zasolenia, jest to obszar bardzo dynamiczny, jeżeli chodzi o technologię, dlatego że jest to obszar przyujściowy jednej z największych rzek Bałtyku, czyli Wisły. Wystarczy, żeby wiatr powiał od wschodu – jest to nieszczęśliwe zestawienie – i wtedy cała woda, zrzut wody bałtyckiej jest kierowany w stronę Zatoki Puckiej. Ekosystem Zatoki Puckiej jest przyzwyczajony do znacznych zmian zasolenia, dlatego że już gwałtowniejsze deszcze powodują, że duża ilość, objętość wody słodkiej spływa rzekami oraz kolektorami ściekowymi, burzowymi do obszaru Zatoki Puckiej. Są tam dosyć skomplikowane zawirowania prądów morskich. Jest jedna generalna, najbardziej typowa cyrkulacja, natomiast bywają silne odstępstwa związane z intruzją wody bardzo słodkiej pochodzącej z ujścia Wisły, z rejonu ujścia Wisły. W związku z tym generalnie ekosystem Zatoki Puckiej jest przystosowany do bardzo dużej dynamiki zasolenia. W związku z tym oczywiście jak dzisiaj zbadamy zasolenie będzie takie, za godzinę będzie inne, pojutrze będzie inne. Chodzi o to, żeby to badać na zasadzie zaobserwowania trendu w wieloleciu z uwzględnieniem zmienności sezonowej i dynamiki spowodowanej czynnikami atmosferycznymi. W związku z tym to nie jest... Wiem, że w instytutach zawsze mamy tendencję do komplikowania wszystkiego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-59">
+          <u xml:id="u-59.0" who="#PoselKacperPlazynski">Zasolenie jest mniejsze?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-60">
+          <u xml:id="u-60.0" who="#DyrektorMorskiegoInstytutuRybackiegoPanstwowegoInstytutuBadawczegoPiotrMargonski">Generalnie w Bałtyku zmienia się bilans. Nie ma silnego dopływu wód słonych, a jest stały bardzo duży dopływ wód słodkich. Wobec tego bilans zmienia się na korzyść wysładzania. Przy wzroście temperatury powoduje to powstanie zupełnie innych warunków środowiskowych dla występujących tam organizmów. Chciałbym jeszcze zwrócić uwagę na to, że w tej chwili na Bałtyku dochodzimy, być może tak będzie już w kilku kolejnych latach, do sytuacji, kiedy mierzone parametry hydrologiczne wód będą wykraczały poza naszą historyczną wiedzę. Temperatura będzie wyższa niż to, co mierzyliśmy w ostatnich trzydziestu, czterdziestu, pięćdziesięciu latach. Zasolenie prawdopodobnie będzie niższe, ale to też jest wypadkowa median przy dużej amplitudzie i przy dużej dynamice. Z angielskiego nazywa się to novelty w ekosystemie. Mamy zupełnie nową sytuację. Absolutnie nie mamy pojęcia, jak ekosystem na takie warunki środowiska zareaguje, ponieważ nie mamy wiedzy historycznej. Dotyczy ona innych warunków, innej kombinacji warunków. Bałtyk jest morzem młodym. Jego historia sięga około 10 tys. lat, oczywiście w skali geologicznej. W tym czasie był bardzo zasolony, był właściwie jeziorem słodkowodnym, potem znowu był zasolony, potem znowu był odcięty od morza, od Atlantyku. Przeszedł przynajmniej cztery, pięć bardzo dramatycznych zmian.</u>
+          <u xml:id="u-60.1" who="#DyrektorMorskiegoInstytutuRybackiegoPanstwowegoInstytutuBadawczegoPiotrMargonski">Generalnie Bałtyk w tej chwili jest w złej kondycji głównie ze względu na to, że ogromne ilości biogenów zostały historycznie wrzucone przez nas wszystkich. Przy ograniczonej wymianie wód i możliwości wypłukania tych substancji z osadów czy wód przydennych musimy poczekać przynajmniej kilkadziesiąt lat, żeby zobaczyć efekt. Natomiast sytuację na Bałtyku mamy taką, że w tej chwili w ludzkiej skali obserwujemy tempo zmian nieobserwowane wcześniej, tempo zmian wywołane głównie zmianami klimatycznymi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-61">
+          <u xml:id="u-61.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-62">
+          <u xml:id="u-62.0" who="#DyrektorMorskiegoInstytutuRybackiegoPanstwowegoInstytutuBadawczegoPiotrMargonski">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-63">
+          <u xml:id="u-63.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Jeszcze w tym punkcie?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-64">
+          <u xml:id="u-64.0" who="#EkspertStowarzyszeniaPolskichRybakowPrzybrzeznychGrzegorzHalubek">Tak.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-65">
+          <u xml:id="u-65.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-66">
+          <u xml:id="u-66.0" who="#EkspertStowarzyszeniaPolskichRybakowPrzybrzeznychGrzegorzHalubek">Grzegorz Hałubek.</u>
+          <u xml:id="u-66.1" who="#EkspertStowarzyszeniaPolskichRybakowPrzybrzeznychGrzegorzHalubek">Panie doktorze, zna pan krytyczną opinię z 2008 roku doktora Węcławskiego, profesora, największego w Polsce oceanologa? Zna pan. W opinii tej było napisane, że jeżeli inwestycja będzie przeprowadzona w takim trybie, jak jest przeprowadzana, to Zatoce Puckiej, a nawet obszarom przyległym do Zatoki Puckiej grozi zagłada. Pod opinią podpisało się chyba jeszcze sześciu czy siedmiu naukowców, w tym jacyś od pana z Morskiego Instytutu Rybackiego. Nie pytam o pana. Dostałem odpowiedź, że pan wie o tym i nic więcej mi nie trzeba. Powiem panu natomiast, że już miałem okazję gratulować panu Węcławskiemu przenikliwości, gdyż przewidział zniszczenie zatoki. Nie pamiętam, kiedy, ale parę lat temu na spotkaniu w Pucku powiedziałem mu, że gratuluję przenikliwości, bo wtedy przewidział, co się stanie z zatoką. I stało się właśnie dokładnie to, co przewidział. Jak później informacje te były mielone, tego już nie wiem, gdyż w tym nie siedzę, ale powiem też panu jeszcze inną rzecz od strony ichtiologa, który nie siedzi w tym temacie. Pan siedzi, pan Buchna, jak słyszę, trochę siedzi. Jest jakiś tam nowy instytut, daj Boże zdrowie, dlatego że konkurencja to jest miła rzecz. Powiem panu, że jak ktoś mi mówi, że wpuszczenie do tak małego akwenu 15 milionów ton soli nie wywołuje żadnych efektów w ekosystemie – to już chyba ichtiologiem nie trzeba być – to się to kłóci po prostu ze zdrowym rozumem. Nie chcę, żeby mi pan odpowiadał, tylko stwierdzam fakt jako przyczynek do dyskusji. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-67">
+          <u xml:id="u-67.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo. Jeszcze pan dyrektor i może byśmy zamykali ten punkt. Mamy jeszcze jeden. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-68">
+          <u xml:id="u-68.0" who="#DyrektorMorskiegoInstytutuRybackiegoPanstwowegoInstytutuBadawczegoPiotrMargonski">Panie przewodniczący, nie do drugiej części, tylko do pierwszej. O ile dobrze pamiętam wypowiedź pana profesora Węcławskiego, była ona sformułowana na bardzo wstępnym etapie przygotowywania także wymogów formalnych dotyczących inwestycji. O ile dobrze pamiętam, rysowała scenariusz najgorszy, krytycznie zły, w którym po prostu do Zatoki Puckiej będzie wprowadzona rura i z rury będzie leciała solanka o bardzo dużej zawartości soli. Jest to solanka, która przechodzi przez oczyszczalnie ścieków, w związku z czym jest też odtleniona. Ja nie reprezentuję inwestora, nie reprezentuję również Regionalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska w Gdańsku, ale o ile wiem, w odpowiedzi między innymi na te zarzuty wprowadzono techniczne uwarunkowania, które miały tę sprawę załatwiać. W związku z tym to nie jest tak, że z rury wylewa się bardzo gęsta woda, która na dnie na ogromnym obszarze tworzy soczewkę. Rzeczywiście przy braku tlenu w tejże soczewce zabijałaby ona wszystko. Były tam ustawione ejektory, które rozpylały wodę pod dużym ciśnieniem na dużym obszarze. W związku z tym, o ile dobrze pamiętam, panie przewodniczący, bardzo negatywna opinia pana profesora Węcławskiego dotyczyła bardzo wczesnego etapu i zakładała, że będzie to po prostu lanie wody w rysunkowym kolektorze, gdzie jest kawałek wysuniętej rury i woda sobie tam ścieka, a ponieważ jest bardzo gęsta, jest przegrzana i jeszcze jest niedotleniona, to tworzy na dnie na dużym obszarze soczewkę, która wybija wszystko, co żywe. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-69">
+          <u xml:id="u-69.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Bardzo proszę. Jeszcze pan dyrektor chciał zabrać głos.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-70">
+          <u xml:id="u-70.0" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMRiRWTomaszTereszkiewicz">Chciałbym tylko zauważyć pewną rzecz. Szanowni państwo, ktoś robił ocenę oddziaływania inwestycji na środowisko. Dobrze, ktoś to zrobił. Szanowny panie przewodniczący, skupiono się na nas, a moim zdaniem jeszcze resort środowiska powinien w tym uczestniczyć, dlatego że my za wszystko nie odpowiadamy. Nie jesteśmy inwestorem. Morski Instytut Rybacki jedynie bada zasoby. Zrobiliśmy badania odnośnie do Zatoki Puckiej, o których wcześniej mówił pan dyrektor i o których ja czytałem z kartki. Nie możemy odpowiadać za całe zło Zatoki Puckiej. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-71">
+          <u xml:id="u-71.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo. Czy pan poseł Hoc podtrzymuje chęć zabrania głosu?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-72">
+          <u xml:id="u-72.0" who="#PoselCzeslawHoc">Tak, panie przewodniczący. Oczywiście z uwagą przysłuchuje się tej dyskusji. Rzeczywiście trzeba być troszeczkę racjonalnym, pragmatycznym i zdroworozsądkowym. Z jednej strony mamy protokół czy też stanowisko, że w Zatoce Puckiej za bardzo się nic nie dzieje, że wzrost narybku szczupaka osiąga szybkie tempo, że jest aktywne żerowania storni, okonia, itd., że jest o 3°C podwyższona temperatura wody, ale jest spokój. Z drugiej strony mówimy, że leżą tysiące ryb, że wszędzie leży truchło. Jest to po prostu coś, co...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-73">
+          <u xml:id="u-73.0" who="#PoselKacperPlazynski">Ptaków.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-74">
+          <u xml:id="u-74.0" who="#PrezesStowarzyszeniaEkologicznoKulturowegoNaszaZiemiaMarcinBuchna">Ryb też.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-75">
+          <u xml:id="u-75.0" who="#PoselCzeslawHoc">Ryb i ptaków, tak?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-76">
+          <u xml:id="u-76.0" who="#PrezesStowarzyszeniaEkologicznoKulturowegoNaszaZiemiaMarcinBuchna">Są zdjęcia, jest to udokumentowane.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-77">
+          <u xml:id="u-77.0" who="#PoselCzeslawHoc">Słuchajcie, bądźmy tutaj zdroworozsądkowi. Tak nie może być. Albo ktoś w jakiś sposób to kamufluje, albo ktoś robi z tego jakąś dziwną kwestię. Praktycznie oczekiwałbym czegoś takiego, że państwo jako rząd, pan jako przedstawiciel rządu oraz pewne przedsiębiorstwa dokonacie twardej analizy skutków. Powiemy tak. Przecież wiadomo, że są pewne technologie, pewne przedsięwzięcia, które jednak oddziałują na środowisko, ale mamy też najnowsze dostępne technologie. Cały świat to stosuje. Są najnowsze dostępne technologie. Praktycznie można by było iść w ten sposób. Jeżeli rzeczywiście jest tak fatalne oddziaływanie na środowisko, to wdrażamy bardzo drogie, ale najnowsze dostępne technologie i wprowadzamy w ochronę środowiska. Nie może być takiego rozdźwięku, tak olbrzymiego rozdźwięku. Praktycznie jest to nawet kwestia cywilizacyjna. Rzeczywiście mamy działania, które są potrzebne dla państwa, gdyż wiadomo, że tam wtłaczamy gaz, tłoczymy solankę, itd., ale z drugiej strony jest też środowisko naturalne, jest ochrona środowiska. A więc trzeba wyważyć owe kwestie i jednoznacznie to rozstrzygnąć. Krótko mówiąc, trzeba to jednoznacznie rozstrzygnąć. Jest to tak proste, że aż boli.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-78">
+          <u xml:id="u-78.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo. Jeszcze pan przewodniczący Płażyński.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-79">
+          <u xml:id="u-79.0" who="#PoselKacperPlazynski">W pełni zgadzam się z kolegą posłem Hocem. Sprawa jest o tyle wyjątkowa, że dotyczy także naszego bezpieczeństwa energetycznego. Jest to kwestia bezpieczeństwa państwa. W tej materii trzeba się rzeczywiście poruszać wyjątkowo spokojnie, bez gwałtownych ruchów. Decyzje zostały podjęte już lata temu. Wtedy, zdaje się, leżała też na stole koncepcja, żeby nie wprowadzać wód z kawern do Zatoki Puckiej, tylko rurą odprowadzać to wprost do otwartego morza, ale uznano, że taka infrastruktura nie jest potrzebna, ponieważ nie będzie to miało negatywnego wpływu na Zatokę Pucką. Być może rzeczywiście nie ma. Wedle oficjalnych informacji, które słyszymy, nie ma. Przynajmniej na dzisiaj taka jest oficjalna informacja, że nie ma. Tak jest według dostępnych przeprowadzonych badań, jak rozumiem. W żaden sposób tego nie kwestionuję, ale oczywiście naszym zadaniem jako Komisji, jako parlamentarzystów, mimo nawet ewentualnych wcześniejszych stanowisk, jak chociażby kwestii opinii oddziaływania na środowisko, która została wydana lata temu, jest jednak na kolejnych etapach badać, czy coś się w tym zakresie zmieniło. Być może wcześniej jakieś opinie zostały wydane nawet z pogwałceniem prawa. To, że jakaś instytucja kiedyś wydała jakąś opinię, nie przekreśla tego, że prawda być może jest gdzie indziej. Przy aferze Amber Gold wiele instytucji też działało, jak działało, a okazało się, że jest zupełnie inaczej.</u>
+          <u xml:id="u-79.1" who="#PoselKacperPlazynski">Kwestia ta troszeczkę nie daje mi spokoju. Jeżeli chodzi o ptaki, rzeczywiście byłem naocznym świadkiem, zimą dwa lata temu pojechałem i widziałem setki trucheł łabędzi. Nie mam wiedzy, żeby to łączyć ze stanem wód w Zatoce Puckiej. Być może, prawdopodobnie, zakładam to, była to ptasia grypa. To, co mnie przerażało, to po prostu nieudolność służb, które są odpowiedzialne za to, żeby takie truchła w miarę szybko, jak rozumiem, zabierać, żeby nie dochodziło do rozszerzenia epidemii. Rzeczywiście, panie przewodniczący, żeby tutaj też być może trochę uspokoić partnerów społecznych, którzy przyjeżdżają, martwią się, a widzimy też pewną niepewność ze strony pana Buchny, który reprezentuje jakieś lokalne środowisko, a z tego, co słyszę pod listem podpisało się ileś organizacji, jak słyszałem, nie wiem, czy to jest prawda, ale nawet, zdaje się, doradcy pana ministra, więc dla spokoju mojego sumienia i być może, żeby trochę też uspokoić nastroje społeczne w tej sprawie, a że sam sprawę widziałem, a więc również dla spokoju mojego sumienia, proszę pana przewodniczącego o to, żeby poprosić ministerstwo właściwe dla obszaru badania trucheł, które były znalezione dwa lata temu, czyli służby weterynarii, ewentualnie starostę, żeby przedstawili wyniki, rzetelne informacje, ile trucheł było znalezionych, czy zostały przebadane, w jakim zakresie, czy to była ptasia grypa, czy to nie była ptasia grypa, a jeżeli nie była, to co doprowadziło do zgonu ptaków. Zakładam, że przydałaby się taka informacja, rzeczywiście biorąc pod uwagę skalę tamtego zjawiska, które jak mówię, sam widziałem, pojechałem, zobaczyłem, więc wiem, jak było, a skala była bardzo duża.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-80">
+          <u xml:id="u-80.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję. Myślę, że to uzgodnimy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-81">
+          <u xml:id="u-81.0" who="#PrezesStowarzyszeniaEkologicznoKulturowegoNaszaZiemiaMarcinBuchna">Ostatnie krótkie zdanie, panie przewodniczący. Bardzo dziękuję. Ostatnie krótkie zdanie. Bardzo dziękuję za wyrozumiałość, że jednak państwo to dostrzegacie, a w szczególności posłowie Prawa i Sprawiedliwości, jak widzę, też są poruszeni tą całą sprawą, że jednak będziemy dążyć wspólnymi siłami, dlatego że jednak środowisko, jak powiedziałem, jest naszą wspólną sprawą. Wierzę też w pana przewodniczącego. Pomimo, że dzisiaj nie doszło do wyjazdowego posiedzenia Komisji, to być może w przyszłości, niebawem, wkrótce może troszkę się to zmieni. Panie przewodniczący, chciałbym, żeby rybacy też byli tam obecni, żeby mieli możliwość, mieli równe szanse przedstawienia państwu, jak to faktycznie wygląda. Proszę brać także pod uwagę, że są to pewnego rodzaju utrudnienia, żeby do państwa przyjechać. Są to ludzie morza. Oni są bardzo pracowici. Co prawda, teraz muszą bardzo daleko wypływać na Bałtyk, żeby cokolwiek złowić, a zawsze mieli zasoby na swoim podwórku. W tej chwili po prostu ich nie ma. Chciałbym, żebyście państwo mogli to również usłyszeć od nich.</u>
+          <u xml:id="u-81.1" who="#PrezesStowarzyszeniaEkologicznoKulturowegoNaszaZiemiaMarcinBuchna">Chciałbym też podziękować panu posłowi Kacprowi Płażyńskiemu, gdyż przysłuchiwałem się ostatniemu posiedzeniu Komisji. Postawił pan bardzo słuszny wniosek. Jeżeli przez instytucje naukowo-badawcze, między innymi przez Morski Instytut Rybacki były wprowadzane projekty ochrony, to jest pytanie, dlaczego po ostatnich kilku latach nie ma efektu. Jest to także pytanie do Morskiego Instytutu Rybackiego. Mówimy tutaj między innymi o ochronie dorsza. Takie działania były podejmowane. Chcę powiedzieć, że w innych obszarach, co zasygnalizowałem na posiedzeniu Komisji, ryby są, a problem jest tylko na Bałtyku południowo-wschodnim. Mówię o rybach dennych i słodkowodnych. Chcę to tutaj doprecyzować.</u>
+          <u xml:id="u-81.2" who="#PrezesStowarzyszeniaEkologicznoKulturowegoNaszaZiemiaMarcinBuchna">Jeszcze jedno słowo do pana dyrektora z Departamentu Rybołówstwa resortu rolnictwa. Chciałbym powiedzieć, że polecam prześledzić posiedzenie Komisji w tym temacie z 2017 roku. Były tam poruszane tego rodzaju tematy przez panią poseł, przez przewodniczącą panią poseł Dorotę Arciszewską, między innymi też przez pana posła Andrzeja Kobylarza jako członka Komisji. Wtenczas było kierowane pytanie również do ministra środowiska w sprawie ryb dwuśrodowiskowych, które są pod ochroną, a które giną. Wtenczas była przedstawiona prezentacja, jakie skutki to wywoła. Wtedy na posiedzeniu Komisji było to dosyć obszernie wyartykułowane. Co prawda, ministrowie czy przedstawiciele ministerstwa nie byli w stanie się odnieść, stwierdzili, że to są ryby komercyjne, co mnie jako prezesa organizacji ekologicznej zaskoczyło. Przecież w tym środowisku żyją jeszcze ryby, które są pod ochroną. Warto byłoby sięgnąć do tamtych posiedzeń Komisji i wtedy będziemy mieli pełen obraz.</u>
+          <u xml:id="u-81.3" who="#PrezesStowarzyszeniaEkologicznoKulturowegoNaszaZiemiaMarcinBuchna">Na koniec chciałbym powiedzieć, że w mojej ocenie obrzydliwym jest, kiedy czasami – tutaj nie mam do państwa żadnych pretensji – słyszę w mediach, jak obwinia się rybaków, że mordują foki, przedstawiając ich w taki sposób, a były takie programy, że mają krew na rękach. Tak naprawdę chcielibyśmy poznać również przyczynę śmierci tych ssaków, ponieważ są one częścią łańcucha pokarmowego. Nie tylko ptaki, koty, lisy popadały, tylko również wzrosła bardzo mocno śmiertelność ssaków, które są pod ochroną. Powiem szczerze, że jako strona, jako pokrzywdzeni próbujemy w postępowaniach wyjaśnić, co jest przyczyną, ale nam się to nie udaje. Mówię o kilkudziesięciu postępowaniach w różnych przypadkach. Zaznaczam, że co do wielogatunkowości – panie przewodniczący, pan ma rozeznanie w rolnictwie co do gatunkowości – cierpią zwierzęta w jednym łańcuchu pokarmowym, w tym omułki, które stanowią treść. Projekty były przerwane. Tak naprawdę w tym momencie też nie ma odpowiedzi, a były martwe. Sygnalizowali to rybacy. Potem zaczęły chorować ryby, zaczęły zanikać ryby. Co do martwych ryb mamy dokumentację filmową, nie zdjęciową, tak jak niektórzy naukowcy przedstawiali to w swoich projektach badawczych. Uznaliśmy, że materiał filmowy to jest większa wartość, żeby można było cokolwiek pokazać i zobaczyć. Potem zaobserwowaliśmy martwe zwierzęta w postaci ptaków wodnych, zaznaczam, ponieważ wokół zatoki też bytowały takie ptaki jak dzikie gęsi, żurawie czy inne drobniejsze. One nie były martwe, tylko ptaki wodne. Oczywiście potem w łańcuchu pokarmowym są padlinożercy, czyli dziki, lisy, koty.</u>
+          <u xml:id="u-81.4" who="#PrezesStowarzyszeniaEkologicznoKulturowegoNaszaZiemiaMarcinBuchna">Kwestie te nie zostały wyjaśnione. Chciałbym tylko ostrzec państwa, żebyśmy naprawdę nie mieli takiej sytuacji jak w Minamacie. Dlatego potrzebne są badania, ponieważ zmarło tam kilka tysięcy ludzi w momencie, kiedy doszło do intoksykacji, do kumulacji pewnych ładunków. Było to wynikiem tego, że padały koty i lisy. Teraz jeżeli to obserwujemy, jeżeli, panie dyrektorze, mamy opinię niezależnych naukowców w tej materii, to chcielibyśmy tak poszerzyć projekty, żeby wszelkie tego rodzaju zagrożenia wykluczyć. Jako ludzie, jako mieszkańcy boimy się, a przede wszystkim chcemy chronić dziedzictwo, dlatego że to jest część naszej kultury. Bezpieczeństwo energetyczne jest rzeczą ważną, to prawda, ale możemy to robić również w taki sposób, żeby było poszanowanie środowiska. Jeżeli mamy wątpliwości, to trzeba je po prostu wyjaśnić, żebyśmy wszyscy byli odpowiedzialni za to, co robimy. Jesteśmy gośćmi na tej ziemi i tak naprawdę powinniśmy zostawić naszym potomnym, kolejnym pokoleniom to, co było przed laty. Pamiętamy, co parę lat temu było nad zatoką, a było eldorado, bogactwo. To był jeden z najbardziej bogatych zbiorników w zasoby ryb. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-82">
+          <u xml:id="u-82.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo. Zamykam dyskusję w tym punkcie.</u>
+          <u xml:id="u-82.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Przechodzimy do punktu trzeciego. Jest to rozpatrzenie informacji na temat działań podejmowanych w celu ochrony rybołówstwa małoskalowego tradycyjnego jako dziedzictwa kulturowego. Pan dyrektor.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-83">
+          <u xml:id="u-83.0" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMRiRWTomaszTereszkiewicz">Dziękuję. Rybołówstwo przybrzeżne jako rodzaj rybołówstwa, który w trakcie prowadzenia połowów wykorzystuje najbardziej selektywne narzędzia połowowe, jest niezwykle istotne. Znajduje to swoje odzwierciedlenie w przepisach Unii Europejskiej i regulacjach krajowych. Pomimo wprowadzenia zakazu ukierunkowanych połowów śledzia zachodniego w rozporządzeniu Rady Unii Europejskiej 2021/1888 z dnia 27 października 2021 roku uprawnienia do połowu na 2022 rok w odniesieniu do niektórych stad ryb i grup stad ryb na Morzu Bałtyckim oraz zmieniającego rozporządzenie (UE) 2021/92 w odniesieniu do uprawnień do połowów w innych wodach, na zasadzie odstępstwa, połowy tego gatunku są dozwolone dla unijnych statków rybackich o długości całkowitej poniżej 12 m, które prowadzą połowy z użyciem sieci skrzelowych, sieci oplątujących, węd ręcznych, niewodów stawnych lub podrywek.</u>
+          <u xml:id="u-83.1" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMRiRWTomaszTereszkiewicz">W przypadku między innymi zakazu połowów przy użyciu dowolnego rodzaju narzędzi połowowych w podrejonach 25 i 26 od dnia 1 maja do dnia 31 sierpnia przewidziano zwolnienie od tego zakazu dla unijnych statków rybackich o długości całkowitej poniżej 12 m, które prowadzą połowy z użyciem sieci skrzelowych, sieci oplątujących lub drgawic przy użyciu sznurów stawnych dennych, takli w obszarze leżącym w granicach czterech mil morskich mierzonych od linii podstawowych bądź prowadzą połowy z użyciem takli dryfujących, węd ręcznych oraz podrywek lub podobnych biernych narzędzi połowowych, na obszarach, gdzie głębokość wody jest mniejsza niż 20 m, zgodnie ze współrzędnymi na oficjalnej mapie morskiej wydanej przez właściwe organy krajowe.</u>
+          <u xml:id="u-83.2" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMRiRWTomaszTereszkiewicz">W celu ochrony rybołówstwa przybrzeżnego, a tym samym osób wykonujących rybołówstwo małoskalowe, do prawa krajowego wprowadzono między innymi rozwiązania, zgodnie z którymi wyłączono z możliwości prowadzenia połowów przy użyciu narzędzi włócznych lub ciągnionych obszary np. do sześciu metrów od linii brzegowej. Wprowadzenie przedmiotowego rozwiązania miało pozwolić na ochronę żywych organizmów morskich oraz racjonalne gospodarowanie zasobami w polskich obszarach morskich, w szczególności pod kątem ochrony młodocianych stadiów ryb, ochrony koncentracji organizmów stanowiących pokarm dla cennych gospodarczo ryb oraz ochrony cennych przyrodniczo siedlisk stanowiących miejsca rozrodu ryb oraz tradycyjnego rybołówstwa przybrzeżnego.</u>
+          <u xml:id="u-83.3" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMRiRWTomaszTereszkiewicz">Od początku wdrażania programu operacyjnego „Rybactwo i Morze” na lata 2014–2020 minister właściwy do spraw rybołówstwa objął szczególną ochroną rybołówstwo przybrzeżne. Armatorom rybołówstwa przybrzeżnego umożliwiono korzystanie ze środków finansowych przeznaczonych między innymi na działania trwałe zaprzestanie działalności połowowej i tymczasowe zaprzestanie działalności połowowej. Dodatkowo uruchomiono dedykowane programy prośrodowiskowe, w ramach których armatorzy statków rybackich mogli uzyskać dodatkową pomoc finansową w zamian za ich realizację. Do armatorów rybołówstwa przybrzeżnego skierowane zostały również środki na dywersyfikację prowadzonej przez nich działalności i uzyskania pomocy w kwocie 75 tys. euro. Dywersyfikacja umożliwiała uzyskanie dodatkowego źródła dochodów.</u>
+          <u xml:id="u-83.4" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMRiRWTomaszTereszkiewicz">Głównym problemem, z jakim mierzy się rybołówstwo przybrzeżne, jest aktualny stan zasobów ryb, w tym w szczególności stan stada dorsza wschodniego, który był jednym z najważniejszych gatunków ryb poławianych przez ten segment floty. Aktualnie w rejestrze statków rybackich wpisanych jest 661 statków rybackich poniżej 12 m długości całkowitej, z czego 526 statków rybackich może prowadzić połowy na obszarze Morza Bałtyckiego. W związku z tak dużą liczbą statków rybackich poniżej 12 m również do tej grupy zostanie skierowana pomoc z tytułu działania trwałe zaprzestanie działalności połowowej w ramach programu Fundusze Europejskie dla Rybactwa, z której na zasadach dobrowolności będą mogli skorzystać zainteresowani właściciele statków rybackich. Program Fundusze Europejskie dla Rybactwa na lata 2021–2027 pozwoli również na uruchomienie innych niż trwałe zaprzestanie działalności połowowej działań, w ramach których będzie można uzyskać dofinansowanie.</u>
+          <u xml:id="u-83.5" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMRiRWTomaszTereszkiewicz">Mając na uwadze, że odbudowa stad ryb w Morzu Bałtyckim jest procesem wieloletnim armatorzy statków rybackich poniżej 12 m, którzy zdecydują się na kontynuowanie działalności połowowej, będą musieli skoncentrować swoje połowy na gatunkach nielimitowanych przepisami Unii Europejskiej, takich jak troć wędrowna, sandacz czy stornia. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-84">
+          <u xml:id="u-84.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo. Otwieram dyskusję. Pan Hałubek, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-85">
+          <u xml:id="u-85.0" who="#EkspertStowarzyszeniaPolskichRybakowPrzybrzeznychGrzegorzHalubek">Na początek chciałbym zrobić drobny sondaż, gdyby państwo się na to zgodzili i podnieśli rękę. Kto słyszał, że program operacyjny warty 3 miliardy złotych poszedł zatwierdzony do Komisji Europejskiej w dniu 19 maja? Kto z państwa o tym wie?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-86">
+          <u xml:id="u-86.0" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMRiRWTomaszTereszkiewicz">Że zatwierdzony, to na pewno.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-87">
+          <u xml:id="u-87.0" who="#EkspertStowarzyszeniaPolskichRybakowPrzybrzeznychGrzegorzHalubek">Nie, że poszedł do Unii Europejskiej. Tak wczoraj mnie poinformowano w departamencie. Niech mnie poprawi, może... Poszedł?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-88">
+          <u xml:id="u-88.0" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMRiRWTomaszTereszkiewicz">Tak, został skierowany. Jesteśmy w tej chwili na etapie negocjacji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-89">
+          <u xml:id="u-89.0" who="#EkspertStowarzyszeniaPolskichRybakowPrzybrzeznychGrzegorzHalubek">Na etapie negocjacji leży w Unii Europejskiej. Tak? Dobrze mówię?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-90">
+          <u xml:id="u-90.0" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMRiRWTomaszTereszkiewicz">Taka jest procedura.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-91">
+          <u xml:id="u-91.0" who="#EkspertStowarzyszeniaPolskichRybakowPrzybrzeznychGrzegorzHalubek">A więc zostałem dobrze poinformowany. Jak to jest w tym kraju, że jeżeli chodzi o taki program, tak ważny dla rybaków, na 3 miliardy złotych, nikt o nim nie wie na tej sali poza panem dyrektorem i mną? Powiem państwu. Na początek powiem taką rzecz, którą już mówiłem wcześniej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-92">
+          <u xml:id="u-92.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Panowie posłowie, mam prośbę. Tadeusz.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-93">
+          <u xml:id="u-93.0" who="#PoselTadeuszCymanski">Przepraszamy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-94">
+          <u xml:id="u-94.0" who="#PoselCzeslawHoc">Ale dyskutujemy o rybołówstwie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-95">
+          <u xml:id="u-95.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dobrze, ale inni chcą słuchać pana Hałubka.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-96">
+          <u xml:id="u-96.0" who="#EkspertStowarzyszeniaPolskichRybakowPrzybrzeznychGrzegorzHalubek">Na jednym z grudniowych posiedzeń Komisji miałem drobną, spokojną wymianę zdań z panem ministrem Cieciórą. Mówiłem mu, że rybacy dają mu okres ochronny, małą ochronę, ponieważ jest świeży, ale ochrona musi się odbywać na zasadzie współpracy, polegającej na tym, że będą konsultacje, będą spotkania, a polscy rybacy wydadzą pieniądze nie tam, gdzie Departament Rybołówstwa chce wydawać pieniądze dla rybaków, tylko tam, gdzie chcą rybacy, dlatego że oni najlepiej określą własne potrzeby. Powiedzmy, że jakoś tam zareagował. Nie zrozumiałem, jak to wyglądało, ale tak mu powiedziałem. Dziś rybacy, z którymi rozmawiałem przed przyjazdem – będę tutaj mówił trochę swoim językiem, a trochę ich – upoważnili mnie, żeby ochronę z ministra Ciecióory dzisiaj zdjąć. Dzisiaj minister Ciecióra już nie jest pod ochroną rybaków, głównie dlatego że wysłał program operacyjny po kryjomu, bez żadnych konsultacji, a jakie są konsekwencje wysyłania programów unijnych, finansowych programów bez konsultacji, to sami sobie państwo znajdziecie. Jest tam rozporządzenie 240. Jest to bardzo poważna sprawa, jakbyśmy mieli za mało kłopotów z Unią Europejską, to jeszcze...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-97">
+          <u xml:id="u-97.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Panie doradco, Krajowy Plan Odbudowy też został wysłany bez konsultacji. Dopiero dzisiaj go odczytujemy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-98">
+          <u xml:id="u-98.0" who="#EkspertStowarzyszeniaPolskichRybakowPrzybrzeznychGrzegorzHalubek">Nie, no dobrze, ale jest rozporządzenie 240 i rybacy chcą wydawać pieniądze tam, gdzie są potrzeby. To nie zostało zrobione. Już mówię, że ten temat... Minister Ciecióra jeszcze mi się parę razy w wypowiedzi przewinie. Skoro w tej chwili doszło do takiej sytuacji, że nie można było spokojnie tego załatwić, a rybacy byli odbijani od jakichkolwiek spotkań, nie doszło do żadnych spotkań z rybakami, to rybacy postanowili, że problem załatwią w sposób polityczny z tymi posłami, którzy będą chcieli oczywiście współpracować i którzy zrozumieją, że pieniądze dla rybołówstwa, fundusze unijne dla rybołówstwa są potrzebne takie, jakie rybacy sami sobie ustalą, a nie takie, jakie od wielu lat, dlatego że to jest problem wieloletni, ustala im konkretnie Departament Rybołówstwa. I nie winię tutaj, tak jak mówiłem wcześniej, żadnego rządu, żadnego ministra, nikogo. Departament Rybołówstwa to jest taka struktura, która od wielu lat, od kilkudziesięciu lat, jak to się kiedyś mówiło, rząd rządzi, ale Departament Rybołówstwa kieruje. Tam byli fachowcy. Oczywiście było to w powiązaniu z Morskim Instytutem Rybackim. Nie będę tutaj akurat tego rozwijał, ale jakby ktoś chciał, to mogę. Te dwie instytucje, Morski Instytut Rybacki i urzędnicy z Departamentu Rybołówstwa, to oni rządzili rybołówstwem w takim zakresie oczywiście, na jaki pozwalali im kolejni ministrowie, którzy coś tam wiedzieli lub ograniczali, ale generalnie tak jak mówię, rząd rządzi, Departament Rybołówstwa kieruje. Tak to było zawsze.</u>
+          <u xml:id="u-98.1" who="#EkspertStowarzyszeniaPolskichRybakowPrzybrzeznychGrzegorzHalubek">W momencie, kiedy pojawiły się unijne pieniądze, nabrało to szczególnego charakteru, dlatego że zaczęto się w tych dwóch grupach interesować unijnymi środkami, niestety, kosztem rybaków. Jeszcze pół biedy, jak były ryby, to nie było specjalnie problemu. Rybacy szli sobie w morze, zarabiali jakieś tam, nawet konkretne pieniądze, gdyż to były takie czasy, a urzędnicy na lądzie zajmowali się naszymi pieniędzmi, kierując je tam, gdzie uważali za stosowne. Skomplikowane, trudnodostępne procedury, prości ludzie, trudno to było dostać, zresztą nie było potrzebne, natomiast teraz, jak się skończyły ryby, to rybacy zobaczyli, że zgodnie z unijnym prawem, szczególnie to rybołówstwo, o którym dzisiaj mówimy, czyli małoskalowe jest pod specjalną ochroną, można powiedzieć, pod kloszem unijnym.</u>
+          <u xml:id="u-98.2" who="#EkspertStowarzyszeniaPolskichRybakowPrzybrzeznychGrzegorzHalubek">Przywołam tutaj tylko spotkanie z listopada tamtego roku, kiedy kolega z Darłowa, pan Marek Szypulski, bardzo profesjonalnie przygotowany, w ramach komitetu monitorującego, sterującego nie zostawił suchej nitki na paniach z Unii Europejskiej, które tam siedziały. Ponieważ są tam przedstawiciele, to musiały być. Zarzucił im, że Unia Europejska chce zniszczyć małe rybołówstwo, że są coraz mniejsze kwoty, że nie dbają o zasoby, że wpuszczają na Bałtyk paszowce, że to wszystko się rozpada i że Unia Europejska jest temu winna. Piętnaście minut mówił w bardzo profesjonalnym wystąpieniu. Gdzieś tam pewnie można odnaleźć to nagranie w ministerstwie czy w departamencie. A pani, do której kolega mówił, zareagowała w ten sposób, że najpierw zrobiła się czerwona z emocji. Jednak w swojej wypowiedzi powiedziała tak: „proszę pana, kto panu w ogóle powiedział, że Unia Europejska chce niszczyć rybołówstwa małoskalowe, skąd pan to wziął, skąd pan to wymyślił, przecież Unia Europejska będzie was wspierać do czasu, aż zasoby się odnowią, będziemy was wspierać pieniędzmi, po to są unijne fundusze, skąd panu to do głowy przyszło”. Oczywiście ta wypowiedź była dłuższa. Przekonała naszego kolegę, przyjął to do wiadomości jako dobrą monetę i dyskusja się skończyła.</u>
+          <u xml:id="u-98.3" who="#EkspertStowarzyszeniaPolskichRybakowPrzybrzeznychGrzegorzHalubek">Oczywiście teraz wróćmy do tych zakazów, które miały miejsce w 2019 roku. Komisja Europejska wprowadza zakaz połowu dorsza, trochę później dla rybołówstwa rekreacyjnego, ale wcześniej dla komercyjnego. Okazuje się, że Komisja Europejska może decyzją administracyjną zakazać prowadzenia działalności gospodarczej w Polsce zarówno rybakom komercyjnym, jak i rekreacyjnym. To nas jednoczy, wobec tego zakazu. Zarówno jedni, jak i drudzy poszli do prawników. I prawnicy mówią tak: „jeżeli jest to arbitralna decyzja administracyjna Unii Europejskiej, to przysługuje wam odszkodowanie, na to po prostu nie ma rady, po prostu ktoś chce, żebyście nie łowili, ale musi wam za to zapłacić”. I tak powstał potężny spór rybaków jednych i drugich, rekreacyjnych i komercyjnych, właściwie w jakiejś części z rządem, ale to powinien być spór z Komisją Europejską.</u>
+          <u xml:id="u-98.4" who="#EkspertStowarzyszeniaPolskichRybakowPrzybrzeznychGrzegorzHalubek">Tutaj przypomnę, że jeżeli francuskim, duńskim rybakom zabroniono łowienia dookoła Wielkiej Brytanii z tytułu brexitu, w wyniku podpisanej umowy brexitowej, to automatycznie jeszcze przed podpisaniem umowy brexitowej Komisja przygotowała pieniądze dla pokrzywdzonych rybaków. Pieniądze te do dzisiaj są wypłacane. W ogóle nie było tam żadnego problemu. Jest zakaz administracyjny. Tam było jeszcze gorzej, chyba jeszcze trudniej było zapłacić, ponieważ są dwie strony, strona brytyjska i strona unijna. Tutaj na Bałtyku mamy tylko unijną, która sobie zażyczyła, że żaden kraj na Bałtyku nie może łowić, nie może prowadzić działalności gospodarczej. Podkreślam, że dotyczy to wszystkich krajów na Bałtyku, więc ktoś, kto zechciałby wziąć się za ten temat na poważnie, do czego namawiam, to działałby w interesie nie tylko Polski, ale wszystkich unijnych krajów bałtyckich, dlatego że to dotyczy wszystkich krajów bałtyckich.</u>
+          <u xml:id="u-98.5" who="#EkspertStowarzyszeniaPolskichRybakowPrzybrzeznychGrzegorzHalubek">Tutaj dokończę sprawę rybaków rekreacyjnych, dlatego że oni będą mi później pasować do mojego dalszego wywodu. Rybacy rekreacyjni podjęli wojnę, chociaż wojna to może złe słowo, podjęli negocjacje z rządem na różne sposoby, żeby po prostu ratować swoje majątki przed administracyjnym unicestwieniem, co jest przede wszystkim absurdem prawnym. Jeżeli panowie jesteście prawnikami, to wiecie, że niemożliwe jest coś takiego, żeby zastosować zakaz bez żadnego odszkodowania. O tym mówili prawnicy. Do dzisiaj się mówi, że Unia Europejska za zakazy nie płaci pieniędzy, ale nie przywołuje się na to żadnego aktu prawnego. Są natomiast setki aktów prawnych, że właśnie jak są zakazy, są możliwości rekompensowania, chociażby z tytułu mechanizmu interwencyjnego w tym dla przypadku rybołówstwa komercyjnego. Okazuje się jednak, że jak zaglądamy w to, co sporządził departament dla rybaków, to tam jest po prostu zero. Zero. Prosty, elastyczny mechanizm wsparcia. Wprowadzono tam zero. Dlaczego wprowadzono zero? Ano wcześniej sfałszowano program operacyjny, panie dyrektorze i dobrze pan o tym wie. No nie ma się co śmiać, bo to będzie niedługo...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-99">
+          <u xml:id="u-99.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">To mam jedno pytanie. Na jakiej podstawie minister Gróbarczyk podpisał z rybakami rekreacyjnymi porozumienia na 200 milionów złotych?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-100">
+          <u xml:id="u-100.0" who="#EkspertStowarzyszeniaPolskichRybakowPrzybrzeznychGrzegorzHalubek">Dojdę do tego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-101">
+          <u xml:id="u-101.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dobrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-102">
+          <u xml:id="u-102.0" who="#EkspertStowarzyszeniaPolskichRybakowPrzybrzeznychGrzegorzHalubek">Oczywiście pan Gróbarczyk działał bardzo racjonalnie. Mówię o sfałszowanym dokumencie do Brukseli. Dokumenty sfałszowano w taki sposób. Panie dyrektorze, niech mi pan spojrzy w oczy. Faktycznie odbyły się spotkania z rybakami.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-103">
+          <u xml:id="u-103.0" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMRiRWTomaszTereszkiewicz">Jak można sfałszować coś, co nie istnieje? Proszę mi wytłumaczyć.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-104">
+          <u xml:id="u-104.0" who="#EkspertStowarzyszeniaPolskichRybakowPrzybrzeznychGrzegorzHalubek">Ja panu powiem jak. Jest dokument, w którym jest napisane, że były spotkania, które się faktycznie odbyły w portach w latach 2018, 2019, 2020. Zapisano, że na tych spotkaniach była mowa o programie operacyjnym na lata 2021–2027, a to była po prostu nieprawda. To była po prostu nieprawda. Są dwa sfałszowane dokumenty, bardzo podobne dokumenty, jeden niedatowany, zrobiony wiosną tamtego roku i drugi, który uzyskał datę za ministra Ciecióry, z 18 lutego, kiedy rozpoczął konsultacje społeczne czegoś, co tylko według dokumentów było już skonsultowane.</u>
+          <u xml:id="u-104.1" who="#EkspertStowarzyszeniaPolskichRybakowPrzybrzeznychGrzegorzHalubek">Teraz mówię panu, co się będzie działo. Rozmawiałem z posłem Hocem, z posłem Płażyńskim jestem w kontakcie. Od dzisiaj właśnie w związku z tym, że wysłaliście bez konsultacji program operacyjny, oszukując PiS-owskich ministrów, łącznie z Cieciórą, będziemy chcieli ten temat rozpatrzyć, wycofać tamten projekt i rozpocząć naprawę rybołówstwa w taki sposób, jak chcą rybacy, a nie tak, jak od wielu lat układacie nam życie. Ale dlaczego wy to zrobiliście? Ponieważ poprzedni program, kiedy jeszcze ministrem...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-105">
+          <u xml:id="u-105.0" who="#PoselKacperPlazynski">Przepraszam, tylko się wtrącę. O takich tematach jednak nie rozmawialiśmy. Oczywiście rozmawiamy o naprawie rybołówstwo, o jego problemach, itd., ale o kwestii tego...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-106">
+          <u xml:id="u-106.0" who="#EkspertStowarzyszeniaPolskichRybakowPrzybrzeznychGrzegorzHalubek">Mówię, że właśnie będziemy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-107">
+          <u xml:id="u-107.0" who="#PoselKacperPlazynski">A będziemy. Być może będziemy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-108">
+          <u xml:id="u-108.0" who="#EkspertStowarzyszeniaPolskichRybakowPrzybrzeznychGrzegorzHalubek">Pan poseł też nie rozmawiał, ale właśnie jak zobaczyliśmy, że polubowne załatwienie z ministrem Cieciórą nie jest możliwe... Miałem dyskomfort. Mówię: „były wiceminister z PiS-u i teraz minister też z PiS-u, to jak ja sobie tu w ogóle na tym posiedzeniu Komisji dzisiaj poradzę”. Ale dowiedziałem się, że pan Ciecióra jest od Jarosława Gowina, a nie z PiS-u i ciśnienie ze mnie zeszło, jestem spokojniejszy. To nie jest człowiek z PiS-u.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-109">
+          <u xml:id="u-109.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Więc można w niego walić. Spoko.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-110">
+          <u xml:id="u-110.0" who="#EkspertStowarzyszeniaPolskichRybakowPrzybrzeznychGrzegorzHalubek">Pan poseł jest czysty, ale idźmy dalej, bo szkoda czasu. Wędkarze, rybacy rekreacyjni byli ustawowo przepychani a to do infrastruktury, a to do rybołówstwa. Jest ustawa, były problemy, dzisiaj już jest to jasno określone. Jutro z tego, co wiem, będzie posiedzenie Komisji. Oni osiągnęli coś niesamowitego. Właśnie wasza Komisji zniosła podziały polityczne, nie ma opozycji, nie ma rządzących, poseł Hoc żyły tutaj wypruwał, widziałem kilka posiedzeń Komisji. Oczywiście inni też, ale poseł Hoc najbardziej wpadł mi w oko, dlatego go wymieniam.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-111">
+          <u xml:id="u-111.0" who="#PoselTadeuszCymanski">Blisko siedzi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-112">
+          <u xml:id="u-112.0" who="#EkspertStowarzyszeniaPolskichRybakowPrzybrzeznychGrzegorzHalubek">Blisko siedzi. Tak, jest kilka powodów. Udało się osiągnąć coś niesamowitego. Opozycja i rządzący dogadali się, że tym ludziom trzeba pomóc. Mówię, że to jest niesamowita rzecz. Takie komisje to tylko chwalić, daj, Panie Boże, zdrowie. Ale cóż się okazało dalej? Ustalenia z premierem – pewnie jutro będą o tym mówili – ustalenia z ministrem Gróbarczykiem, porozumienie, jeszcze jeden dokument z 3 grudnia 2020 roku, już nowy minister rolnictwa, nie wiem, który, czy Bartosik czy jakiś tam inny. Są trzy dokumenty, których już nie będę omawiał, dlatego że jutro pewnie o tym powiedzą. Wynikało z nich, że rząd również chce do nich podejść, obiecuje im jakieś pieniądze, widzi ich problem. I nagle przychodzi pismo od wiadomo kogo, które mówi: „nic się nie należy, jesteście gdzieś tam w infrastrukturze, gdzie nie ma dla nas pieniędzy, jesteście w gospodarce morskiej”. A dokumenty które, istnieją dzisiaj, między innymi z Rządowego Centrum Legislacji, mówią, że absolutnie jest to rolnictwo, ale na tym chciałbym poprzestać, jeżeli chodzi o wątek rybaków rekreacyjnych. Pan przewodniczący również mocno się zaangażował, za co panu dziękuję. Mam kolegów, którzy kiedyś byli rybakami, a teraz są rybakami rekreacyjnymi i mają problem. Unia Europejska zabroniła im działalności gospodarczej i nikt nie potrafi ich wydobyć. Komisja próbowała, premier, pan minister Gróbarczyk, ale przyszedł człowiek i kopnął w stolik. Zresztą jutro sami zobaczycie, co się będzie działo. Trzeba im pomóc. Oni mają ten sam problem, ale idźmy dalej.</u>
+          <u xml:id="u-112.1" who="#EkspertStowarzyszeniaPolskichRybakowPrzybrzeznychGrzegorzHalubek">Dokończmy Departament Rybołówstwa. Tak jak powiedziałem, wiosną tamtego roku następuje sfałszowanie dokumentu, projektu programu operacyjnego. Po co się to robi? Robi się po to, żeby w ślad za sfałszowaniem bardzo ważnej pozycji, czyli partnerstwa, rozporządzenia 240/2014... Nie ma wydawania unijnych pieniędzy bez respektowania rozporządzenia 240. Komuś zależało na tym, żeby przekonać ministrów z PiS-u, dlatego że oni przecież nie wiedzieli, co było w tamtych czasach, że konsultacje się odbyły. A one się nie odbyły, na co jest pięćset podpisów rybaków pod tytułem „nie brałem udziału w żadnych konsultacjach społecznych”. Podpisy są do wglądu na stronie internetowej. Zresztą będą jeszcze przedstawione w ramach naszych konsultacji. Po co to było sfałszowane? Po to, żeby przedstawić taki kształt finansowy funduszu, który zniszczy rybołówstwo, który skasuje rybołówstwo. Plan, który pan tutaj czytał, zawiera w sobie bardzo zdrowy element kasacji floty, natomiast inna pomoc jest mętnie zarysowana. Na koniec miało być tak, jak rybacy mówią w portach, że element kasacyjny miał się ziścić, a faktycznie inne formy pomocy niż kasacja miały zniknąć. Tak mówią rybacy w portach. Jak się spojrzy na fakty, to nie ma innej analizy.</u>
+          <u xml:id="u-112.2" who="#EkspertStowarzyszeniaPolskichRybakowPrzybrzeznychGrzegorzHalubek">Jeżeli podczas rządów PiS-u, który pomaga rybakom, pomaga rolnikom, wystarczy pomoc... Co się dzieje z rolnikami? Rybacy mają swoje pieniądze na przetrwanie i deklarują przetrwanie, podpisują program, o którym później powiem, ale rybacy są zaganiani do kasacji. Powiem, że ktoś to wymyślił, że to się stanie za rządów PiS-u, ale pewnie każdy rząd, szczególnie teraz, kiedy bezpieczeństwo żywnościowe jest priorytetem na świecie, ponieważ szykuje się głód, a ktoś przygotował ministrowi Cieciórze dokument do podpisania, że priorytetem będzie kasacja floty, całej małoskalowej floty... Taka jest to kwota. Jak ją pomnożymy przez kurs, to możemy skasować całą malutką flotę, nie tę paszową, która niszczy zasoby, tylko tę małą, która stoi w portach i nic nie łowi. Tak to sobie wymyślił departament. I oczywiście potrzebny był minister z PiS-u, ale okazuje się, że na szczęście nie jest z PiS-u, potrzebny był minister, który będzie podpisywał ten projekt, te pomysły, które mu się podsuwa.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-113">
+          <u xml:id="u-113.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Panie Hałubek, mam prośbę, żeby jednak skracał pan wypowiedź, ponieważ mamy punkt na sali plenarnej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-114">
+          <u xml:id="u-114.0" who="#EkspertStowarzyszeniaPolskichRybakowPrzybrzeznychGrzegorzHalubek">Dobrze, już jestem w połowie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-115">
+          <u xml:id="u-115.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Natomiast jedna drobna uwaga. Niech pan tak nie narzeka na departament. Cały czas dyrektorem był tam wybitny specjalista, dzisiaj wiceszef Wód Polskich. Więc może trochę więcej szacunku dla niego. Wcześniej Kaziu Plocke bronił go jako człowieka „Solidarności”, a potem wyście go przywrócili do pracy. Ten wybitny specjalista dzisiaj dalej odpowiada za rybołówstwo, a więc trochę więcej szacunku dla kadr, dla zasobów kadrowych swojego środowiska.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-116">
+          <u xml:id="u-116.0" who="#EkspertStowarzyszeniaPolskichRybakowPrzybrzeznychGrzegorzHalubek">Panie przewodniczący, czuję w pana wypowiedzi pewnego rodzaju prowokację. To przecież pan tego specjalistę 15 sierpnia 2014 roku zwolnił, jak pisały media, za nieprawidłowości przy funduszach unijnych. A więc jakby się rozumiemy w tej sprawie, ale to dosyć ciekawy wątek. Chwała panu za ten wątek.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-117">
+          <u xml:id="u-117.0" who="#PoselCzeslawHoc">A potem pana ministra społeczeństwo zwolniło w wyborach.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-118">
+          <u xml:id="u-118.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Panie pośle Hoc, życzę panu, żeby tyle razy pana wybierali co mnie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-119">
+          <u xml:id="u-119.0" who="#PoselCzeslawHoc">Na ministra?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-120">
+          <u xml:id="u-120.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Na posła.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-121">
+          <u xml:id="u-121.0" who="#EkspertStowarzyszeniaPolskichRybakowPrzybrzeznychGrzegorzHalubek">Ja PiS-owski minister...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-122">
+          <u xml:id="u-122.0" who="#PoselCzeslawHoc">Zawsze byłem wybrany, kiedy startowałem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-123">
+          <u xml:id="u-123.0" who="#EkspertStowarzyszeniaPolskichRybakowPrzybrzeznychGrzegorzHalubek">Ja PiS-owski minister...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-124">
+          <u xml:id="u-124.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Życzę panu, żeby tyle razy pana wybierali, co mnie. Tyle kadencji panu życzę, nic więcej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-125">
+          <u xml:id="u-125.0" who="#PoselCzeslawHoc">No to obaj jesteśmy dobrzy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-126">
+          <u xml:id="u-126.0" who="#EkspertStowarzyszeniaPolskichRybakowPrzybrzeznychGrzegorzHalubek">Ja PiS-owski wiceminister sercem głosuję za PiS-em, tak jak większość moich kolegów. Wiemy, co robi PiS, ale na pana Sawickiego nie dam powiedzieć słowa, dlatego że wiem, z czym się stykał. Może tak zakończmy ten może i idźmy dalej. Wrona, Wrona, tak, tak.</u>
+          <u xml:id="u-126.1" who="#EkspertStowarzyszeniaPolskichRybakowPrzybrzeznychGrzegorzHalubek">Potrzebny był też oczywiście ktoś ze środowiska, żeby nie dokonać konsultacji, dlatego że podstawą tej manipulacji było niespotykanie się z rybakami. Ktoś musiał o to zadbać. Pan minister Ciecióra powołuje szefa, zdaje się, 6 czerwca, przepraszam, grudnia. Na facebooku pana ministra Ciecióry jest zdjęcie, jak powołuje szefa zespołu doradczego, bardzo ważnej instytucji, która miała doradzać w każdej sprawie. Nic nie wolno było zrobić w rybołówstwie bez konsultacji z zespołem. Pan Jacek Wittbrodt przed wysłaniem tego do Brukseli nie odbył spotkania, moim zdaniem, celowo, żeby nikt nie wiedział, że taki program jest sporządzony. Wszystko dograne w najdrobniejszych szczegółach. Dzisiaj mamy do czynienia z bardzo poważną kwestią. Tak jak mówię, program operacyjny poszedł do Brukseli i trzeba go po prostu odwołać. Ale jak to teraz odwołać? Jak teraz odwołać program? Na koniec powiem, już skrócę. Widzę, że tutaj mamy jakieś porozumienie, w porządku. Pismo, które czytał pan dyrektor... Poczekam, aż pan dyrektor będzie słuchał.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-127">
+          <u xml:id="u-127.0" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMRiRWTomaszTereszkiewicz">Słucham pana. Ja to znam.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-128">
+          <u xml:id="u-128.0" who="#EkspertStowarzyszeniaPolskichRybakowPrzybrzeznychGrzegorzHalubek">Słucha pan. Przed chwilą czytał pan pismo z 17 maja. To ja panu przypomnę taki... Jest to pismo kierowane do pana Sawickiego, do pana przewodniczącego Komisji. Pismo z 31 stycznia jest skierowane również do pana Sawickiego, do Komisji. A więc mamy tę samą rangę dokumentu. Nie wchodzę w szczegóły pisma z 11 stycznia, ale mamy tam do czynienia z nieprawdopodobną rzeczą na ten moment. To znaczy, pan minister Ciecióra proponuje nam użycie funduszy unijnych poprzez wprowadzenie specjalnego programu ochronnego, co umożliwia unijne prawo, który polega na tym, że jeżeli dany kraj wprowadzi większe środki ochronne niż chce Unia Europejska, to rybacy dostają dostęp do funduszy właściwie nieograniczonych i na nieograniczony czas. W ślad za tym dokumentem, za tą bardzo dobrą propozycją z 31 stycznia – podkreślam, że jest to pismo kierowane do Komisji – rybacy przybrzeżni, związek rybaków przybrzeżnych robi taki program, dokładnie wypełniając zapisy, mówiąc: „chcemy stać w portach, chronić ryby”, ale ponieważ departamentowi nie pasuje ochrona rybołówstwa, tylko zniszczenie rybołówstwa, skasowanie, jeszcze na koszt PiS-u, na konto PiS-u – podkreślam, panie pośle, wy mieliście to skasować – to program idzie do kosza. Program ochronny, który minister Ciecióra sam zaproponował, idzie do kosza, a po cichu jest przyjęty jakiś inny program, którego ani wy dzisiaj nie znacie, co mi potwierdziliście, ani nie znają rybacy, którzy siedzą w Darłówku, co na początku mówił Marcin Buchna. Nikt nie zna tego programu, a leży on w Unii Europejskiej.</u>
+          <u xml:id="u-128.1" who="#EkspertStowarzyszeniaPolskichRybakowPrzybrzeznychGrzegorzHalubek">Wiecie, co będzie, jak Unia Europejska się dowie, że beneficjenci w ogóle go nie widzieli? Wiecie, co się będzie działo? Nie wiecie. To ja wam powiem, co będzie. I dlatego jednym ratunkiem teraz jest skonsultowanie się z rybakami, szybkie naprawienie konsultacji z rybakami, o co teraz wołam. Spotkajmy się z ministrem Kowalczykiem, spotkajmy się z kimkolwiek, kto wysłucha, czego chcą rybacy, wprowadźmy to i zróbmy tutaj cywilizację nie moskiewską, tylko normalnie europejską. O to proszę. Proszę was też, żebyście wsparli spotkanie, które od listopada nie może się odbyć, nie wiem z jakich powodów. Rybacy mówią, że jest celowo blokowane. Jak spojrzymy na te dwa wydarzenia, o których mówił pan Marcin Buchna, to może to przypadek, że dwa spotkania na ten sam temat odbywają się w dwóch różnych miejscach. Przypadek? Przypadek, nie ma sprawy. Mogę w to uwierzyć.</u>
+          <u xml:id="u-128.2" who="#EkspertStowarzyszeniaPolskichRybakowPrzybrzeznychGrzegorzHalubek">Teraz jeszcze jedna kwestia. Wiedząc, że wtedy, w 2014 roku program operacyjny również poszedł bez konsultacji – nie wiem, czy wiedział pan o tym, że to też było po łebkach skonsultowane, nie było, my twierdzimy, że nie było – departament, dlatego że to jest ten sam departament, pomyślał sobie, że teraz też można tak zrobić. Dlatego jesteśmy w takiej sytuacji, w jakiej jesteśmy, tylko że zmieniła się partia, która rządzi, ale mechanizm pozostał.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-129">
+          <u xml:id="u-129.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Pan Wrona był ten sam.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-130">
+          <u xml:id="u-130.0" who="#EkspertStowarzyszeniaPolskichRybakowPrzybrzeznychGrzegorzHalubek">Dokładnie, dokładnie. Muszę kiedyś piwo panu kupić. To, że już dwa lata nie dostajemy pieniędzy, to już mówiłem na wcześniejszych spotkaniach. Jaki może być lepszy dowód na zniszczenie rybołówstwa, na to, że jesteśmy suszeni, zasuszani, używając terminologii unijnej? Już dwa jesteśmy zasuszani, mając niewydane worki pieniędzy unijnych podczas rządów PiS-u, podkreślam, że podczas rządów PiS-u. Jak to zrobić? Trzeba mieć takich ludzi, którzy wytłumaczą w dobrej wierze działającym ludziom, że to jest dobre, jak rybacy nie dostają, albo że jest dobre, jak się ich skasuje. Na przykład jest to taki fajny polityczny klocek, że jak PiS skasuje całe małoskalowe rybołówstwo, to wygra przez to wybory. Ktoś tam działa. Rozumiem, że nie wszyscy się muszą na wszystkim znać, ale mówię o faktach.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-131">
+          <u xml:id="u-131.0" who="#PoselCzeslawHoc">Swoich faktach.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-132">
+          <u xml:id="u-132.0" who="#EkspertStowarzyszeniaPolskichRybakowPrzybrzeznychGrzegorzHalubek">Nie, nie, panie pośle.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-133">
+          <u xml:id="u-133.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Zasada jest prosta, nie trzeba pracować, żeby dobrze żyć.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-134">
+          <u xml:id="u-134.0" who="#EkspertStowarzyszeniaPolskichRybakowPrzybrzeznychGrzegorzHalubek">Jestem PiS-owcem, jak Boga kocham.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-135">
+          <u xml:id="u-135.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Wystarczy czekać aż dadzą.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-136">
+          <u xml:id="u-136.0" who="#EkspertStowarzyszeniaPolskichRybakowPrzybrzeznychGrzegorzHalubek">Mówię, żeby zlikwidować tę patologię. Na koniec, podkreślam dwa dokumenty, w tym dokument z 31 stycznia tego roku, w którym pan Ciecióra proponuje projekt ochronny, który daje dostęp do pieniędzy wszystkim rybakom. Wszyscy rybacy są równi, wobec tego projektu. Teraz ogłoszono takie projekty, takie nabory, które są tylko dla bogatych. Jak ktoś ma pieniądze na wkład własny, to może z tego skorzystać, ale też właściwie nie wiadomo po co. To też było niekonsultowane. Myśleliśmy, że końcówkę pieniędzy weźmiemy na przetrwanie do czasu utworzenia nowego programu. Okazuje się, że jak się kogoś suszy, słuchajcie państwo, to nie można mu pomagać w żaden sposób, ponieważ nie na tym polega suszenie. Trzeba być konsekwentnym, trzeba zasuszyć do końca i niczego nie dawać, dlatego że to tylko przedłuża agonię tych, których chce się zasuszyć. Nowy projekt, stary program jest tak samo traktowany. Otworzono masę naborów, które są nikomu niepotrzebne. Trzeba je zamknąć. Jest to bardzo prosty zabieg. Komisja na wszystko się zgodzi. Mają na głowie zniszczony Bałtyk, więc na wszystko się zgodzą.</u>
+          <u xml:id="u-136.1" who="#EkspertStowarzyszeniaPolskichRybakowPrzybrzeznychGrzegorzHalubek">Skończę w jeden sposób. Pismo, w którym pan minister Ciecióra, nie Ciecióra, przepraszam pana Cieciórę, gdyby nas słuchał, przecież nie pan Ciecióra, tylko urzędnik z departamentu, który podsunął mu pismo do podpisu... Tak to jest, ale mówmy o podpisach, więc mówię, że pan Ciecióra robi fajny projekt ochronny, który da rybakom dostęp do pieniędzy. Rybacy od razu to podchwytują, mało tego, taki projekt był stosowany za rządów pana Sawickiego. Była to tzw. trójpolówka w latach 2009–2013, która polegała na tym, że statki stały dwanaście miesięcy w porcie i brały za to pieniądze. I nie jest to jakaś fatamorgana, która została wymyślona, tylko fakt zaakceptowany przez Unię Europejską. Było to z unijnych pieniędzy. Dzisiaj ma to trwać tak długo, dopóki zasoby wrócą na Bałtyk. Tak długo ma to trwać, aż zasoby wrócą na Bałtyk. Taka jest zasada. Po co rybakom pieniądze na silniki czy na siatki? Teraz są im potrzebne na przetrwanie. Prawo unijne to dopuszcza. Jak mówię, rybołówstwo małoskalowe jest pod kloszem. Nikt od tego nie odstąpi, już się nie da.</u>
+          <u xml:id="u-136.2" who="#EkspertStowarzyszeniaPolskichRybakowPrzybrzeznychGrzegorzHalubek">No i właśnie, później przychodzi dokument, który pan teraz czytał chyba w połowie, jeżeli dobrze zrozumiałem, ale tam już nie ma tej propozycji. Zniknęła. Urzędnik, który robił dokument z 17 maja, wykreślił wątek dotyczący możliwości ochronnych. A dlaczego wykreślił? Ponieważ po drodze 13 maja został złożony projekt dotyczący rybaków małoskalowych właśnie taki, jaki wcześniej proponował pan Ciecióra. Po to, żeby nie łączyć poprzez analogię projektu już złożonego fizycznie z tą możliwością, wykreśliliście dla Komisji projekt, który zniknął z papieru, ale nie zniknął z możliwości unijnych. Myślę, że w tej chwili będziemy o tym rozmawiać po posiedzeniu Komisji ze wszystkimi posłami dobrej woli. Daj Boże, że zrobicie takie porozumienie, jakie zrobiliście z armatorami rekreacyjnymi, że ponad podziałami politycznymi zadbacie o to, o co chce Unia Europejska, czyli o rybołówstwo małoskalowe, i nie będziecie mówić – mówię tutaj o departamencie – że marzeniem rybaków jest skasować się.</u>
+          <u xml:id="u-136.3" who="#EkspertStowarzyszeniaPolskichRybakowPrzybrzeznychGrzegorzHalubek">No i puenta, proszę państwa. Akurat znowu przywołam pana, ale już nie będę przywoływał słów, gdyż można by było sądzić, że się nad panem pastwię, a pan, jak pan wie, jest pod moją szczególną ochroną za pewne wydarzenia, które kiedyś pan robił, chociaż za pazurkami też pan miewał, ale to wszystko puszczam płazem, dlatego że coś jest ważniejsze, a coś mniej ważne. Teraz mówię o rybakach. Mówię w imieniu rybaków, to nie to, że jestem jakiś stuknięty, że mam tutaj jakieś nadmierne ego. Broń Boże, wręcz przeciwnie, jestem bardzo skromnym człowiekiem, proszę państwa.</u>
+          <u xml:id="u-136.4" who="#EkspertStowarzyszeniaPolskichRybakowPrzybrzeznychGrzegorzHalubek">Pamięta pan, jak ostatnio przetoczyła się debata, czy polskie rybołówstwo ma sens, ponieważ zasoby się wyczerpały. Były takie pytania. Nie tylko pan, ale też rybacy, naukowcy je zadają. Powiem panu, wszystkim, a szczególnie chyba rządzącym najlepszą wiadomość dzisiejszego dnia. Zrobię wam po prostu dzień i powiem wam, że ICES, o którym mówił pan Margoński, 31 maja wydał opinię naukową, rekomendację połowową na Bałtyk, w której podnosi kwotę dorsza na Bałtyku zachodnim o 92% – takie jest tempo wzrostu zasobów – a śledzia na Bałtyku wschodnim, tam, gdzie go nie było, prawie o 80%. Oznacza to ni mniej, ni więcej to, że najważniejsza w Unii Europejskiej naukowa instytucja uznała, że zasoby podnoszą się w takim tempie, że można podnieść o tak olbrzymie kwoty. Oczywiście mówię procentowo, dlatego że startowało to z niskiego poziomu. To nie jest tak wesoło w tonach, ale jeżeli chodzi o procenty, to jest tempo wręcz ekspresowe.</u>
+          <u xml:id="u-136.5" who="#EkspertStowarzyszeniaPolskichRybakowPrzybrzeznychGrzegorzHalubek">Teraz jak ktoś zapyta, jaki dodatkowy sens kasacja miałaby w tej chwili, kiedy zwiększają się zasoby, a jeszcze mamy, jak mówię, wojnę i problemy z żywnością, to powiem państwu, że ktoś, kto dziś zaproponuje skasowanie chociażby jednego statku, jest po prostu zbrodniarzem, jak mówię, przede wszystkim w obliczu wzrostu zasobów, ale też w obliczu sfałszowanych dokumentów, o których mówiłem wcześniej, i którymi, mam nadzieję, razem, wspólnie się zajmiemy. Proszę państwa o wsparcie. Słuchają nas rybacy. Naprawdę są to ludzie, którzy ciężko pracują i nie mają z czego żyć już od dwóch lat, dlatego że ktoś zadbał o to, że będzie nas suszył. Jak chcemy wejść w szczegóły, kto, co, jak, to wszystko mamy, ale nie będę tutaj tego rozwlekał. Może z Czesławem, może z panem Płażyńskim, z którym też jesteśmy z kontakcie, może z panem przewodniczącym. Niech pan powie, jak można pomóc, co my możemy zrobić, żeby sprawa ruszyła od pana. Z posłami dam sobie radę, ale jak pan widzi to, żeby pana instytucja, czyli Komisja mogła przyśpieszyć temat powrotu normalności?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-137">
+          <u xml:id="u-137.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Bardzo krótko panu odpowiem. W momencie, kiedy Komisja wprowadzała ograniczenia w zakresie połowów, uzgodniła z państwami członkowskimi, że należą się odszkodowania tym, którzy nie mogą łowić. I tyle.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-138">
+          <u xml:id="u-138.0" who="#EkspertStowarzyszeniaPolskichRybakowPrzybrzeznychGrzegorzHalubek">Wiem, znam to porozumienie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-139">
+          <u xml:id="u-139.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">I na tej podstawie minister Gróbarczyk podpisał porozumienie także z rybakami rekreacyjnymi na 200 milionów złotych. Nie zrealizowano z tego ani złotówki. Dzisiaj wszyscy uznają, że tego porozumienia nie ma. Ono jest. W mojej ocenie rybacy w sprawie tego porozumienia powinni zwyczajnie iść do sądu, dlatego że ono jest. Zostało podpisane przez rząd Rzeczypospolitej. Teraz mówi pan o Departamencie Rybołówstwa. Departament Rybołówstwa zawsze był zainteresowany wydawaniem pieniędzy na betonowanie i infrastrukturę przybrzeżną, a nie na pomoc rybakom. I to jest cały dylemat, i to jest cała polityka pana Wrony, którą prowadził, a z którą ja się kompletnie nie zgadzałem, a ponieważ też mieliśmy rządy koalicyjne z Platformą, to był pod szczególną ochroną pana ministra Plocke. Jak wróciłem drugi raz do ministerstwa i nie zgodziłem się na podział środków i na dokumenty wysyłane do Brukseli, to postawiłem sprawę twardo: „albo wylatujesz Kaziu, albo wylatuje Wrona, bo już dosyć sabotażu gospodarczego”. No ale tylko zmieniła się władza, panie pośle Hoc, i jego ekscelencja, wszechwiedzący dyrektor wrócił. Dzisiaj jest wiceszefem Wód Polskich. Tak to jest. Niemniej uważam, że powinniśmy wrócić do sprawy, dlatego że znowu kwestia niewydawania pieniędzy z RPO i niewydawania pieniędzy z PROW-u w mojej ocenie jest sprawą skandaliczną, którą powinniśmy jako posłowie na bieżąco pilotować. Są to pieniądze, które leżą w bankach, a nie są u rybaków, nie są u rolników. Pytanie, dlaczego te pieniądze nie są wydawane, dlaczego Departament Rybołówstwa i departamenty rolnictwa planują i przygotowują wraz z agencjami takie projekty, które nie są do zrealizowania, takie nabory, których beneficjenci nie chcą. Niestety, konsultacje gdzieś zostały naruszone. Naprawdę grozi nam niewykorzystanie środków i w jednym, i w drugim programie.</u>
+          <u xml:id="u-139.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Czy pan dyrektor chciałby się odnieść? Chcielibyśmy zamykać, dlatego że w tej chwili mamy punkt naszej Komisji na posiedzeniu plenarnym.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-140">
+          <u xml:id="u-140.0" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMRiRWTomaszTereszkiewicz">Panie przewodniczący, może krótko. Po pierwsze, może jeszcze odniosę się do pana słów. Departament Rybołówstwa nie jest zainteresowany tylko betonowaniem. Mamy też na względzie i rybołówstwo małoskalowe, i większych rybaków. Jest to bardzo przykre, jeżeli ktoś mówi, że Departament Rybołówstwa coś fałszuje. Ja tylko przytoczę dwie daty: 6 października 2021 roku odbyło się wysłuchanie publiczne programu, w którym każdy mógł wziąć udział. Od 18 lutego do 15 marca odbyły się...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-141">
+          <u xml:id="u-141.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Panie Grzegorzu, prośba. Pan dyrektor chce odpowiedzieć.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-142">
+          <u xml:id="u-142.0" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMRiRWTomaszTereszkiewicz">... konsultacje społeczne. Teraz pan Grzegorz mówi, że nikt ich nie widział. Nie, ktoś je widział, dlatego że wpłynęło siedemset uwag do programu. Jedną po drugiej, każdą weryfikowaliśmy. Jeżeli były słuszne, to je nanosiliśmy, a więc to nieprawda, że nikt tego nie widział. A to, że do Komisji wysłaliśmy program, to jest następstwem przyjęcia programu przez Komitet Rady Ministrów. Rada Ministrów przyjęła program. Następnym krokiem jest wysłanie go do Komisji w celu negocjacji. I tak to wygląda. Nie rozumiem. Ktoś, kto trzeci raz korzysta z programu, powinien wiedzieć, jak to jest zbudowane, jaki jest kolejny krok przy akceptacji programu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-143">
+          <u xml:id="u-143.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Nie jest winien pan minister Ciecióra, tylko Rada Ministrów, panie Grzegorzu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-144">
+          <u xml:id="u-144.0" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMRiRWTomaszTereszkiewicz">Chciałem tylko jeszcze raz powiedzieć, że to Komisja Europejska daje możliwość kasowania i jest to dobrowolne, jest to wola każdego rybaka. Ani Komisja, ani Departament Rybołówstwa nikogo nie zmusza do tego, żeby odszedł z rybołówstwa. Dajemy tylko możliwość ze względu na sytuację, jaka jest na Bałtyku, a o tej sytuacji pan Buchna dobrze wie. Pan dyrektor Margoński też dzisiaj o tym mówił. Nie ma ryb i tak naprawdę z tego, co mówi nauka, wynika, że za szybko się nie pojawią. Pan Hałubek mówi o tym, że gdzieś tam wzrosło o 80%, ale jak do jednego dodamy jeden, to już jest 100%. Szanowni państwo, jeżeli pan Hałubek wziąłby wagę... Dlaczego pan nie przytoczył wagi?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-145">
+          <u xml:id="u-145.0" who="#EkspertStowarzyszeniaPolskichRybakowPrzybrzeznychGrzegorzHalubek">Mówiłem, że proporcjonalnie to jest mało.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-146">
+          <u xml:id="u-146.0" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMRiRWTomaszTereszkiewicz">Uważam, że procenty w ogóle nie dają...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-147">
+          <u xml:id="u-147.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Panowie, taka jest informacja. Dzisiaj nie rozstrzygniemy tego sporu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-148">
+          <u xml:id="u-148.0" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMRiRWTomaszTereszkiewicz">Dokładnie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-149">
+          <u xml:id="u-149.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Jeszcze pan Buchna, pan Hałubek i pan poseł Czesław Hoc.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-150">
+          <u xml:id="u-150.0" who="#PrezesStowarzyszeniaEkologicznoKulturowegoNaszaZiemiaMarcinBuchna">Panie Tadeuszu, panie pośle, dobrze, to ja tutaj pozwolę sobie... Dziękuję, panie przewodniczący, za głos po raz kolejny. Cieszę się, bo pan...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-151">
+          <u xml:id="u-151.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Krótko.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-152">
+          <u xml:id="u-152.0" who="#PrezesStowarzyszeniaEkologicznoKulturowegoNaszaZiemiaMarcinBuchna">Tak, krótko. Włożył pan kij w mrowisko. Jednak zostałem tutaj wywołany w temacie byłego pana dyrektora departamentu, ale to jest inna rzecz. Mam nadzieję, że pan dyrektor po prostu wyjaśni nam tutaj pewne rzeczy.</u>
+          <u xml:id="u-152.1" who="#PrezesStowarzyszeniaEkologicznoKulturowegoNaszaZiemiaMarcinBuchna">Drodzy państwo, jakiś czas temu było spotkanie. Tak jak powiedziałem, trzeba prześledzić wcześniejsze posiedzenia Komisji. My stoimy na stanowisku, że dziedzictwo kulturowe musi być chronione za wszelką cenę, musi być objęte podstawową formą ochrony. Wykazaliśmy się taką determinacją, że składaliśmy również wnioski i uwagi do projektu planu ochrony nadmorskiego parku krajobrazowego, dlatego że nie wyobrażamy sobie, żeby na północnych Kaszubach teren, który jest pod szczególną ochroną w ramach Natury 2000, był bez rybaków małoskalowych. Zrobiliśmy to. Kolejne wnioski złożyliśmy, drodzy państwo, z rybakami, z tymi, których tu nie ma, a wiemy, dlaczego nie ma. Dlatego tutaj apeluję do pana dyrektora, żeby jak najszybciej przekazał tę informację panu ministrowi Cieciórze, że wnoszę i pomogę zorganizować spotkanie dla poprawienia tej całej sytuacji, wypracowania konkretnego stanowiska w sprawie tego, jak działać, czy jak przeciwdziałać tej całej krytycznej sytuacji. Nie będę wychodził w kwestie finansowe, dlatego że to jest poza moim obszarem. Są jeszcze inne możliwości, żeby ratować dziedzictwo kulturowe, ale musi być tu wola ministra. Chodzi o to, żeby doszło do spotkania. Zgadzam się z panem Hałubkiem, że po prostu jest to utrudnione. Po drodze było wiele manipulacji, zaznaczam, które doprowadziły do tego, że pan minister nie spotkał się z rybakami małoskałowymi, tradycyjnymi, między innymi znad Zatoki Puckiej. I tutaj jest mój pierwszy wniosek do pana, żeby ta informacja była przekazana. Myślę, że pisząc naprawdę wiele, mnóstwo pism w tak prostej sprawie, chyba będziemy oczekiwali na kontakt zwrotny.</u>
+          <u xml:id="u-152.2" who="#PrezesStowarzyszeniaEkologicznoKulturowegoNaszaZiemiaMarcinBuchna">Chciałbym też, drodzy państwo, dodać, że skierowaliśmy wnioski i uwagi do projektu planu zagospodarowania przestrzennego wód wewnętrznych Zatoki Gdańskiej. I tutaj pan przewodniczący poruszył ważną kwestię. Dlaczego? Ponieważ tutaj jest gra interesów. Drodzy państwo, w tym projekcie planu jest gra interesów. I co chcę powiedzieć? Rybacy składają wiele uwag, podpisują się pod nimi. Mam nadzieję, że urząd morski weźmie pod uwagę ich intencje oraz dziedzictwo kulturowe. Tak naprawdę przemysł, inwestycje mają tutaj zielone światło w cennych przyrodniczo terenach. Przepraszam, nie wiem, czy Morski Instytut Rybacki złożył tam uwagi, ale w trybie dostępu do informacji będziemy zabiegać o te informacje.</u>
+          <u xml:id="u-152.3" who="#PrezesStowarzyszeniaEkologicznoKulturowegoNaszaZiemiaMarcinBuchna">Wracając do trybu, rozumiem, że tutaj wywołane zostało nazwisko byłego dyrektora departamentu. Drodzy państwo, w momencie, kiedy widzieliśmy już wtedy, w 2017 roku na forum Komisji Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej, w którym kierunku to zmierza, że będzie katastrofa i rybacy małoskalowi, tradycyjni, rybacy, którzy pielęgnują kulturę północnych Kaszub, pozostaną z niczym, to wtenczas wnioskowaliśmy o różne formy, między innymi zwracaliśmy się do ministra, do ministerstwa gospodarki, do departamentu, żeby udostępnili wszystkie wyniki badań dotyczące Zatoki Puckiej. Drodzy państwo, nie otrzymaliśmy ich w trybie dostępu do informacji publicznej. Zwróciłem się osobiście do pana ministra. Oczywiście otrzymałem informację od pana dyrektora Wrony, ale nie z upoważnienia ministra, tylko pan dyrektor odpisał, żebym się zwrócił w innym trybie. Zwróciłem się w tym trybie, myśląc co to ma za znaczenie, chodzi o dane. Na kanwie owych danych chcieliśmy wypracować stanowisko i złożyć swoje uwagi do tego projektu, który miał być zlecony, żeby ocenić stan środowiska Zatoki Puckiej. Rozumiem pana dyrektora, że nie ma środków, że otrzymali zakres projektu taki, jaki otrzymali i tylko w takim jako wykonawcy, jako instytucja naukowo-badawcza po prostu zaistnieli, ale naszą intencją było poszerzyć ten zakres. A po to, żeby go poszerzyć, chcieliśmy mieć informacje na temat tego, co obecnie i wcześniej u was, w ministerstwie było wiadomo na temat Zatoki Puckiej, jakie były wcześniejsze wyniki. Drodzy państwo, w momencie, kiedy zwróciliśmy się we wskazanym trybie – pan dyrektor nie z upoważnienia ministra podpisał to pismo – to dostaliśmy odmowę. Zasłoniono się tym, że projekt badawczy będzie zrealizowany i że on nas oświeci, tylko że, drodzy państwo, z tym projektem nie zgadzają się ani rybacy, ani wszystkie stowarzyszenia, wszystkie organizacje, dlatego że projekt ten nie rokował wyjaśnienia sprawy. Wszyscy to wiedzieli. I tu jest pytanie do pana dyrektora departamentu, prośba, żeby spowodował, żeby ten wniosek, który został złożony przez Stowarzyszenie „Nasza Ziemia”, został zrealizowany, dlatego że on nam wniesie bardzo dużo do sprawy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-153">
+          <u xml:id="u-153.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-154">
+          <u xml:id="u-154.0" who="#PrezesStowarzyszeniaEkologicznoKulturowegoNaszaZiemiaMarcinBuchna">Ostatnie, panie przewodniczący, jedno zdanie, przepraszam bardzo, jedno zdanie, wracając do naprawy, jedno zdanie. Drodzy państwo, jak zdiagnozujemy środowisko, jak ustalimy przyczynę, możemy zarybiać, wtedy możemy tworzyć projekt i plan, kiedy ryby powrócą. Dopóki tego rzetelnie nie zrobimy, to tak naprawdę jest to para w gwizdek. I tutaj chciałbym po prostu zaapelować, że to jest bardzo potrzebne. Jednak trzeba wracać do rozmowy. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-155">
+          <u xml:id="u-155.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo. Pan Hałubek i później pan Hoc. Ale naprawdę krótko, panowie, dlatego że zaczyna się nasz punkt na posiedzeniu plenarnym.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-156">
+          <u xml:id="u-156.0" who="#EkspertStowarzyszeniaPolskichRybakowPrzybrzeznychGrzegorzHalubek">Konsultacje społeczne według unijnego prawa wyglądają tak, że jak najwięcej beneficjentów bierze udział w negocjacjach, ale nie post factum, kiedy ktoś tam napisał jakiś projekt, tylko przed, a jeżeli już nawet po, to powinien przyjechać komitet doradczy, instytucjonalny, doradczy, szeroki komitet, który ma to ocenić, przynajmniej on. Za rządów pana Sawickiego i za rządów pana Gróbarczyka były co najmniej cztery spotkania z ministrem w roku. Były cztery w roku ogólne spotkania z rybakami. Nikt się rybaków nie bał słuchać. Najgorsze rzeczy, problemy były rozwiązywane. Ale teraz jak się kogoś suszy, to nie wolno robić spotkań, bo ludzie będą mówić o suszeniu. Dlatego wy tych spotkań nie zrobiliście. Nie wiem, jak to się stało, o czym pan mówił, że Komitet Stały Rady Ministrów przepchnął ten temat. Moja opinia jest taka, że został wprowadzony w błąd na temat tego, że były konsultacje, został przez was oszukany. Został wysłany do Unii Europejskiej, ale dojdziemy, jak to było, razem z panem posłem Hocem i rybakami powoli do tego dojdziemy. Wszystko musi być tam jasne i czytelne.</u>
+          <u xml:id="u-156.1" who="#EkspertStowarzyszeniaPolskichRybakowPrzybrzeznychGrzegorzHalubek">Jeszcze powiem ostatnie zdanie, że pan Wittbrodt – znam to z trzeciej ręki, dlatego że mnie nigdy by tego nie powiedział, ale komuś powiedział – na pytanie, dlaczego temat funduszu konsultujecie tylko w grupach producenckich, a nie w zespole doradczym, którego on jest szefem, podkreślam, i jest zobowiązany do zwoływania posiedzeń, odpowiedział, że gdybyśmy się spotkali w zespole doradczym, to nic byśmy nie ustalili. Rozumie pan? Już nic więcej nie będę tutaj dodawał.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-157">
+          <u xml:id="u-157.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję. Pan poseł Hoc zamyka dyskusję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-158">
+          <u xml:id="u-158.0" who="#PoselCzeslawHoc">Dziękuję, panie przewodniczący. Rzeczywiście nasza dobra wola, wyrozumiałość, koncyliacja jest dowodem tego, że my praktycznie dzisiaj prawie nie zabieraliśmy głosu. Cały czas głos miała strona społeczna, i dobrze. Chciałbym powiedzieć w skróconej formie, że po pierwsze, wiem jedno. Rzeczywiście teraz rybacy komercyjni – o rekreacyjnych zaraz powiem – umierają finansowo. I to jest prawda. W trybie pilnym absolutnie trzeba dać propozycję, realną propozycję, realne działania.</u>
+          <u xml:id="u-158.1" who="#PoselCzeslawHoc">Natomiast oczywiście polemizowałbym tutaj z moim szanownym kolegą Grzegorzem, jeżeli chodzi o konsultacje. Może zacznę od rybołówstwa rekreacyjnego albo małoskalowego, przybrzeżnego. Proszę państwa, rzeczywiście w Parlamencie Europejskim na każdej sesji, na każdym posiedzeniu komisji rybołówstwa zawsze była podnoszona kwestia, że rybołówstwo przybrzeżne, małoskalowe jest priorytetem, że jest to sól naszego rybołówstwa, tylko że to się mówiło, a tak naprawdę szczerze mówiąc, tak za bardzo się o nie, nie troszczono. Na przykład na jakiekolwiek zapytanie, dlaczego dopuszczacie do wypływów, do działalności praktycznie fabryk śmierci, duńskich paszowców, szwedzkich paszowców, a tak bardzo skrupulatnie kontrolujecie rybaków polskich, nigdy nawet słowem na to nie zareagowano w żadnym wypadku, kiedykolwiek pytaliśmy o te kwestie. Nigdy na to nie zareagowano. Mało tego, zawsze pomniejszano o jakieś tam kwoty. Nie mówię już o tych klonach, statkach krzakach, itd., itd. Natomiast cały czas praktycznie wręcz deprecjonowano rybołówstwo przybrzeżne mimo tego, że cały czas na każdym posiedzeniu mówiono, że to jest sól naszego rybołówstwa europejskiego. Tak nie było. Tak to widzimy. Natomiast rybołówstwo rekreacyjnie w ogóle nie było brane pod uwagę w Parlamencie Europejskim. Nikt nie chciał słuchać o rybołówstwie rekreacyjnym. Nie ma takiego rybołówstwa. Dla nich, dla Parlamentu Europejskiego nie było takiego rodzaju rybołówstwa.</u>
+          <u xml:id="u-158.2" who="#PoselCzeslawHoc">Teraz tak. Co możemy na dzisiejszy stan rzeczy powiedzieć? Jeżeli mamy 661 statków poniżej 12 m, mamy 661 statków, to drogi kolego Grzegorzu, uważasz, że wszyscy chcą się w ten sposób utrzymywać? 661 statków mamy utrzymać w strefie przybrzeżnej, żeby stały sześć lat? Będą stały, a rekompensaty przez cały ten czas będą wypłacane? Tak? Jest to normalne, jest to logiczne. Tylko, że ja wiem, że np. część dobrowolnie, oczywiście nie z obowiązku, tylko dobrowolnie chce zaprzestać działalności, chce tego, co zresztą rząd zaproponował, chce dostać dosyć znaczną rekompensatę za zezłomowanie na rozpoczęcie nowej, innej działalności gospodarczej. Jest to chyba logiczne, nie? I tak było.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-159">
+          <u xml:id="u-159.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Panowie, zaczyna się punkt, a ja mam głos. Albo pan poseł dokończy...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-160">
+          <u xml:id="u-160.0" who="#PoselCzeslawHoc">Panie przewodniczący, wiem, że w środowisku moich rybaków są takie głosy, dobrowolne głosy, że chcą zaprzestać działalności, chcą zezłomować za dobrą cenę – zobaczymy, jaka będzie cena złomowanej jednostki – żeby dostać pieniądze na rozpoczęcie innej działalności gospodarczej. I tak rząd zaproponował. A więc co tutaj jest za oszustwo?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-161">
+          <u xml:id="u-161.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Panie pośle, tak było i za moich czasów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-162">
+          <u xml:id="u-162.0" who="#PoselCzeslawHoc">No właśnie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-163">
+          <u xml:id="u-163.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Skąd w Polsce wzięli się rybacy rekreacyjni? To, są ci, którzy nie chcieli się złomować.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-164">
+          <u xml:id="u-164.0" who="#PoselCzeslawHoc">Tak, zgadza się.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-165">
+          <u xml:id="u-165.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Za unijne pieniądze mogli przekwalifikować swoją działalność.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-166">
+          <u xml:id="u-166.0" who="#PoselCzeslawHoc">Zgadza się, panie przewodniczący.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-167">
+          <u xml:id="u-167.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dopłaciliśmy za przekwalifikowanie, a dzisiaj nikt ich nie chce uznać za rybaków.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-168">
+          <u xml:id="u-168.0" who="#PoselCzeslawHoc">Tylko teraz jest kwestia pilności działań. Mówię jeszcze raz. Akurat wczoraj pracowałem w szpitalu. Przyszło do mnie dwoje i mówią: „panie pośle, doktorze, Czesław, umieramy finansowo, dajcie nam pożyć, przeżyć”. Rzeczywiście trzeba w trybie pilnym, natychmiast podjąć działania. Grzegorz mówi o konsultacjach. Przecież mieliście zespół doradczy, był pan Wysoczański, kłóciliście się, jak mogliście. Chciałbym zobaczyć, jak wasze wszystkie organizacje producenckie, wszystkie stowarzyszenia dochodzą do porozumienia tylko w jednej kwestii, chciałbym to widzieć. Chciałbym to wiedzieć.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-169">
+          <u xml:id="u-169.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dobrze. Koniec. Pan Hałubek i zamykam.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-170">
+          <u xml:id="u-170.0" who="#EkspertStowarzyszeniaPolskichRybakowPrzybrzeznychGrzegorzHalubek">Jedno zdanie. Szanowny Czesławie, masz świętą rację. Część rybaków chce się skasować, ale nigdy nie zgodzimy się na coś takiego, co mówiliśmy pani Rabczyńskiej, której też już nie ma. Mówiliśmy jej tak: „jeżeli pani bezalternatywnie stawia na stole tylko kasację, i nic więcej, to rybacy prowadzą z panią polemikę na temat kasacji, ale jak im pani stworzy logiczną alternatywę, to od razu będzie co innego”. A w tej chwili departament zamknął nam alternatywę, dlatego że ktoś tam założył, żeby nas skasować. A wiesz, dlaczego? Dlatego, żebyśmy nie mówili o zniszczonym Bałtyku, o błędach naukowców, o błędach Komisji Europejskiej, żebyśmy nic nie mówili. Nas ma nie być. Jak wezmę pieniądze od Unii Europejskiej, to nigdy nie mam już prawa zabrać głosu we własnej sprawie, ponieważ zawarłem z Unią Europejską deal: „wziąłeś pieniądze, odejdź”. Pokażcie mi na spotkaniu...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-171">
+          <u xml:id="u-171.0" who="#PoselCzeslawHoc">I tutaj trochę masz rację.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-172">
+          <u xml:id="u-172.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo. Wobec wyczerpania porządku dziennego zamykam posiedzenie Komisji.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/gmz/201923-sjm-gmzxx-00111-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/gmz/201923-sjm-gmzxx-00111-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..39e5644
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/gmz/201923-sjm-gmzxx-00111-01/header.xml
@@ -0,0 +1,88 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-gmzxx-00111-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej /nr 111/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej /nr 111/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#GMZ">111</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-21</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PelniacyobowiazkidyrektorDepartamentuInfrastrukturyNajwyzszejIzbyKontroliMarekMaj" role="speaker">
+        <persName>Pełniący obowiązki dyrektor Departamentu Infrastruktury Najwyższej Izby Kontroli Marek Maj</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PelniacyobowiazkidyrektordepartamentuNIKMarekAdamiak" role="speaker">
+        <persName>Pełniący obowiązki dyrektor departamentu NIK Marek Adamiak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PelniacyobowiazkidyrektordepartamentuNIKMarekMaj" role="speaker">
+        <persName>Pełniący obowiązki dyrektor departamentu NIK Marek Maj</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PelniacyobowiazkidyrektorDepartamentuRolnictwaiRozwojuWsiNajwyzszejIzbyKontroliMarekAdamiak" role="speaker">
+        <persName>Pełniący obowiązki dyrektor Departamentu Rolnictwa i Rozwoju Wsi Najwyższej Izby Kontroli Marek Adamiak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PelniacyobowiazkiwicedyrektorDepartamentuSrodowiskaNajwyzszejIzbyKontroliDariuszBojanowski" role="speaker">
+        <persName>Pełniący obowiązki wicedyrektor Departamentu Środowiska Najwyższej Izby Kontroli Dariusz Bojanowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwMIGrzegorzWitkowski" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w MI Grzegorz Witkowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwMinisterstwieInfrastrukturyGrzegorzWitkowski" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury Grzegorz Witkowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiKrzysztofCieciora" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Krzysztof Ciecióra</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwMRiRWKrzysztofCieciora" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w MRiRW Krzysztof Ciecióra</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselDariuszWieczorek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Dariusz Wieczorek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselElzbietaPlonka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Elżbieta Płonka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselJerzyBorowczak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Borowczak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselJerzyMaterna" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Materna</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselTadeuszCymanski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Tadeusz Cymański</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelMarekSawicki" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Marek Sawicki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="ZastepcadyrektoraDepartamentuFinansowaniaSferyGospodarczejMinisterstwaFinansowWiolettaBruzdzinska" role="speaker">
+        <persName>Zastępca dyrektora Departamentu Finansowania Sfery Gospodarczej Ministerstwa Finansów Wioletta Bruździńska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="ZastepcadyrektoraDepartamentuPrzygotowaniaiRealizacjiInwestycjiPanstwowegoGospodarstwaWodnegoWodyPolskieKatarzynaGrzywacz" role="speaker">
+        <persName>Zastępca dyrektora Departamentu Przygotowania i Realizacji Inwestycji Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie Katarzyna Grzywacz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="ZastepcadyrektoraDepartamentuRybolowstwaMinisterstwaRolnictwaiRozwojuWsiTomaszTereszkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Zastępca dyrektora Departamentu Rybołówstwa Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi Tomasz Tereszkiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="ZastepcaprezesaPanstwowegoGospodarstwaWodnegoWodyPolskiedosprawekonomicznychiorganizacyjnychBeataOrlik" role="speaker">
+        <persName>Zastępca prezesa Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie do spraw        ekonomicznych i organizacyjnych Beata Orlik</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="GMZ" role="committee">
+        <orgName>Komisja Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/gmz/201923-sjm-gmzxx-00111-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/gmz/201923-sjm-gmzxx-00111-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..f9cf26d
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/gmz/201923-sjm-gmzxx-00111-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,449 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dzień dobry państwu. Wybiła już godz. 13:00. Otwieram posiedzenie Komisji Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Witam państwa posłów. Witam pana ministra Grzegorza Witkowskiego, którego nie widzę, ale jest w drodze. Witam panią prezes Beatę Orlik oraz pozostałych gości.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Mam informację, że pan minister Ciecióra prosi, żeby część 62 rozpatrzeć na końcu. Przychylam się do tej prośby. Widzę, że panie zapisały to już w scenariuszu. Pan minister utknął w korku gdzieś na autostradzie. Po co budowali autostrady, skoro ludzie nadal stoją w korkach, kompletnie nie rozumiem.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">W porządku dziennym posiedzenia mamy rozpatrzenie i zaopiniowanie dla Komisji Finansów Publicznych sprawozdania z wykonania budżetu państwa za okres – witam pana Witkowskiego, korek był krótki – od 1 stycznia do 31 grudnia 2021 r. (druk nr 2306) wraz z analizą Najwyższej Izby Kontroli (druk nr 2347) w zakresie działania Komisji. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Komisja przyjmuje zaproponowany porządek dzienny. Sprzeciwu nie słyszę.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Przystępujemy do realizacji porządku dziennego. Jak już mówiłem, przechodzimy do części 22. Do części 21? Dobrze. Na prośbę pana ministra Ciecióry, który dojedzie do nas za jakiś czas, zaczniemy od części 21 – Gospodarka morska. W tym punkcie proszę o zreferowanie dochodów i wydatków, wynagrodzeń w państwowych jednostkach budżetowych, dotacji podmiotowych i celowych, wydatków budżetu środków europejskich, programów wieloletnich w układzie zadaniowym. Bardzo proszę o zabranie głosu, jak rozumiem, pana ministra Witkowskiego. Tak? Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieInfrastrukturyGrzegorzWitkowski">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieInfrastrukturyGrzegorzWitkowski">Panie przewodniczący, szanowni państwo, mam dla państwa bardzo dobrą informację. Otóż w ubiegłym roku udało nam się zrealizować praktycznie 100% założonego budżetu, który raczyliście państwo uchwalić na ubiegły rok w części 21 dla gospodarki morskiej. Najważniejsze jest to, że wydatki inwestycyjne zostały wykonane w 100%. Jest to na przykład program wieloletni „Budowa drogi wodnej łączącej Zalew Wiślany z Zatoką Gdańską”, otwieranej już 17 września tego roku – gratuluję państwu – czy współfinansowanie projektów realizowanych z udziałem środków Unii Europejskiej. Pozostałe inwestycje to oczywiście przebudowa portu we Fromborku, umocnienia w Łebie, port rybacki w Nowej Pasłęce, punkt obserwacyjny w Świnoujściu, budynek magazynowy na potrzeby przechowywania hydrografów w Darłowie, samochody terenowe, przyczepy, bezzałogowe statki powietrzne pilotowane zdalnie, czyli drony, sprzęt informatyczny. Generalnie, jak państwo widzicie, całe wybrzeże Morza Bałtyckiego w naszym władaniu jest doinwestowane, zagospodarowane, ma gospodarza.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieInfrastrukturyGrzegorzWitkowski">Jeżeli chodzi o szkolnictwo wyższe i naukę, również jest 100% wykonanego planu. Wydatkowane środki były przeznaczone dla Uniwersytetu Morskiego w Gdyni i Akademii Morskiej w Szczecinie. Były to subwencje, utrzymanie kadry, zakup materiałów i procesów, pomocy naukowych, procesów dydaktycznych, dotacje celowe, dotacje podmiotowe. Warto wspomnieć, że jedna i druga uczelnia, która kształci kadry dla gospodarki morskiej, ubiega się – jest to w podpisie u pana premiera – o rekompensaty za ubiegły rok w wysokości 10 000 tys. złotych, każda po 10 000 tys. zł. Jeszcze staramy się o te pieniądze. Przypominam państwu, że dzięki pracy Komisji Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej Akademia Morska w Szczecinie od 1 października będzie politechniką. To też jest duży zastrzyk.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieInfrastrukturyGrzegorzWitkowski">Administracja publiczna. Tutaj mamy 93% wykonanego planu. Przede wszystkim były to składki do organizacji IMO, HELCOM-u i różnych innych, do których się zobowiązaliśmy je wnosić na przestrzeni wielu, wielu lat, opłaty za administrowanie i czynsze za budynki i lokale garażowe.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieInfrastrukturyGrzegorzWitkowski">W zasadzie z najważniejszych rzeczy to by było tyle, jeżeli chodzi o część 21, panie przewodniczący. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo, panie ministrze. O zabranie głosu proszę przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PelniacyobowiazkidyrektorDepartamentuInfrastrukturyNajwyzszejIzbyKontroliMarekMaj">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PelniacyobowiazkidyrektorDepartamentuInfrastrukturyNajwyzszejIzbyKontroliMarekMaj">Panie przewodniczący, panie i panowie posłowie, Najwyższa Izby Kontroli pozytywnie oceniła wykonanie budżetu państwa na rok 2021 w części 21 – Gospodarka morska. Zrealizowane wydatki budżetu państwa wyniosły 1 627 000 tys. zł, w tym wydatki niewygasające prawie 18 000 tys. zł. Plan po zmianach został zrealizowany prawie w 99%. Największy udział w zrealizowanych wydatkach miały wydatki majątkowe, które poniesiono w kwocie prawie 729 500 tys. zł, z czego na realizację programu wieloletniego pod nazwą „Budowa drogi wodnej łączącej Zalew Wiślany z Zatoką Gdańską” wydatkowano 700 000 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PelniacyobowiazkidyrektorDepartamentuInfrastrukturyNajwyzszejIzbyKontroliMarekMaj">W 2021 r. realizowano także inne programy wieloletnie, w tym „Program ochrony brzegów morskich”. Na realizację tego programu wydatkowano 33 855 tys. zł, czyli 99,6% planu, między innymi na wykonanie opasek brzegowych w Międzywodziu na długości 400 m oraz w Kołobrzegu na długości 35 m. Wykonano także przebudowę trzech ostróg brzegowych w Dziwnowie oraz sztuczne zasilanie brzegu.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PelniacyobowiazkidyrektorDepartamentuInfrastrukturyNajwyzszejIzbyKontroliMarekMaj">Kolejny realizowany program to program „Utrzymanie morskich dróg wodnych w rejonie ujścia Odry w latach 2019–2028”. W roku 2021 na realizację programu wydatkowano ponad 15 000 tys. zł, co stanowiło 100% planu, między innymi na wykonanie prac remontowych oznakowania nawigacyjnego, prac remontowych nabrzeża i wymianę systemu odbojowego bazy oznakowania nawigacyjnego w Świnoujściu, prace konserwacyjne około 5000 m bieżących wałów na polach refulacyjnych, prace pogłębieniowe o kubaturze 277 tys. m3.</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#PelniacyobowiazkidyrektorDepartamentuInfrastrukturyNajwyzszejIzbyKontroliMarekMaj">Wydatki budżetu środków europejskich w części 21 zostały zrealizowane w kwocie 595 134 tys. zł, co stanowiło 99,2% planu po zmianach. Najwięcej środków wydatkowano na realizację programu operacyjnego „Infrastruktura i środowisko” na lata 2014–2020. Kwota wydatków to bez mała 576 000 tys. zł. W ramach właśnie tego programu Urząd Morski w Szczecinie realizował modernizację toru wodnego Świnoujście–Szczecin do głębokości 12,5 m. Łączne wydatki z budżetu państwa i z budżetu środków europejskich w 2021 r. na program wyniosły prawie 473 000 tys. zł. Plan wykonano praktycznie w 100%. Z programu operacyjnego „Infrastruktura i środowisko” Urząd Morski w Szczecinie zrealizował też między innymi przebudowę wraz z rozbudową istniejącego systemu umocnień brzegowych na wysokości Mielna. W tym przypadku nakłady wyniosły bez mała 2000 tys. zł. Plan wykonano w 100%.</u>
+          <u xml:id="u-4.5" who="#PelniacyobowiazkidyrektorDepartamentuInfrastrukturyNajwyzszejIzbyKontroliMarekMaj">Urząd Morski w Gdyni realizował między innymi modernizację układu falochronów osłonowych w porcie północnym w Gdańsku. Wydatki w 2021 r. wyniosły 76 370 tys. zł. Plan został wykonany w 100%. Na ochronę brzegów morskich w rejonie Półwyspu Helskiego Urząd Morski w Gdyni wydał 8800 tys. zł, na modernizację wejścia do portu wewnętrznego w Gdańsku etap IIIA 6300 tys. zł, na zabezpieczenie przeciwpowodziowe w Krynicy Morskiej 3650 tys. zł. Nakłady na wszystkie te zadania zostały wykorzystane w 100%.</u>
+          <u xml:id="u-4.6" who="#PelniacyobowiazkidyrektorDepartamentuInfrastrukturyNajwyzszejIzbyKontroliMarekMaj">Badanie 64 wydatków na łączną kwotę 17 000 tys. zł zrealizowanych przez ministerstwo jako dysponenta trzeciego stopnia wykazało, że zostały one dokonane z zachowaniem zasad gospodarowania środkami publicznymi. Analiza czterech postępowań o udzielenie zamówienia publicznego wykazała, że przeprowadzono je zgodnie z obowiązującymi przepisami, a zrealizowane zamówienia służyły realizacji zadań i celów kontrolowanej jednostki. Badanie dotacji celowych w kwocie 17 800 tys. zł, co stanowiło 28% wykorzystanych dotacji w części 21, wykazało, że zostały one przeznaczone na cele określone w umowach na ich udzielenie i prawidłowo rozliczone.</u>
+          <u xml:id="u-4.7" who="#PelniacyobowiazkidyrektorDepartamentuInfrastrukturyNajwyzszejIzbyKontroliMarekMaj">Dochody w części 21 – Gospodarka morska wyniosły 15 852 tys. zł i były wyższe o 25,7% od kwoty prognozowanej oraz wyższe o 30,5% od dochodów uzyskanych w poprzednim roku.</u>
+          <u xml:id="u-4.8" who="#PelniacyobowiazkidyrektorDepartamentuInfrastrukturyNajwyzszejIzbyKontroliMarekMaj">Najwyższa Izby Kontroli pozytywnie zaopiniowała łączne sprawozdania budżetowe i w zakresie operacji finansowych na 2021 r. sporządzone przez dysponenta części 21 oraz sprawozdania jednostkowe dysponenta trzeciego stopnia w ministerstwie.</u>
+          <u xml:id="u-4.9" who="#PelniacyobowiazkidyrektorDepartamentuInfrastrukturyNajwyzszejIzbyKontroliMarekMaj">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Otwieram dyskusję. Czy ktoś z pań posłanek, panów posłów chciałby zabrać głos? A ktoś z zaproszonych gości? Nie widzę. Czy jest sprzeciw wobec pozytywnego zaopiniowania wykonania budżetu w części 21? Nie widzę. Wobec tego uznaję, że Komisja pozytywnie opiniuje wykonanie budżetu w części 21.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Część 22 – Gospodarka wodna. W tym punkcie proszę o zreferowanie dochodów i wydatków, wynagrodzeń w państwowych jednostkach budżetowych, dotacji podmiotowych i celowych oraz wydatków budżetu środków europejskich. Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PodsekretarzstanuwMIGrzegorzWitkowski">Na rok 2021 na realizację zadań w zakresie gospodarki wodnej w budżecie państwa zaplanowano wydatki na kwotę 1 866 000 tys. zł. Jest to przynajmniej pięć razy mniej niż wynoszą potrzeby związane z gospodarką wodną, z Wodami Polskimi. To taka dygresja w kontekście dyskusji na temat ustawy budżetowej na przyszły rok. Na temat tego, jakie są potrzeby związane na przykład z melioracją, z suszą, z suszą rolniczą, z melioracją na terenach rolnych itd., itd., już wiele razy rozmawialiśmy, nie będę się powtarzał. Wykonaliśmy 95% planu. Oprócz spraw związanych z Wodami Polskimi oczywiście również są to zadania realizowane w zakresie państwowej służby hydrologiczno-meteorologicznej, w której rolę pełni Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej. Państwowa służba do spraw bezpieczeństwa budowli piętrzących też jest związana z szeroko pojętym bezpieczeństwem Polski i Polaków. IMGW także pełni w tej kwestii wyjątkową rolę. Zapobieganie i usuwanie skutków powodzi i suszy to prawie 600 000 tys. zł. Tutaj też zrealizowaliśmy prawie 100% zakładanego planu.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PodsekretarzstanuwMIGrzegorzWitkowski">Szanowni państwo, czy państwa nie dziwi to, że wykonaliśmy 100% planu w każdej z zakładanych rzeczy? Takie są potrzeby. Potrzeby są o wiele większe, a my co roku dostajemy bardzo małe pieniądze na sprawy związane z gospodarką morską, gospodarką wodną, żeglugą śródlądową. Dlatego wydajemy wszystko, co jest. Takie są potrzeby. To też jest temat do dyskusji, może dzisiaj na posiedzeniu Komisji. Po to ono jest. Zapobieganie i usuwanie skutków powodzi to przede wszystkim dorzecza Odry i Wisły w kwocie 576 000 tys. zł i dorzecze Odry w kwocie 14 000 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PodsekretarzstanuwMIGrzegorzWitkowski">Pragnę też przypomnieć, że w budżecie są ujęte projekty Unii Europejskiej. W ramach części 22 jest to kwota 4000 tys. zł – w pełnej wysokości na realizowanie programu operacyjnego „Infrastruktura i środowisko”, o którym mówił pan z Najwyższej Izby Kontroli. Są programy przeciwdziałania niedoborowi wody, w zakresie poprawy jakości, ograniczenia strat wody itd., itd. Generalnie Wody Polskie zostały tutaj dokapitalizowane w sposób znaczny, ale nie w sposób wystarczający, o czym chciałbym, żeby wszyscy wiedzieli.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#PodsekretarzstanuwMIGrzegorzWitkowski">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">O zabranie głosu proszę przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PelniacyobowiazkidyrektordepartamentuNIKMarekMaj">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PelniacyobowiazkidyrektordepartamentuNIKMarekMaj">Najwyższa Izba Kontroli oceniła w formie opisowej wykonanie budżetu państwa w roku 2021 w części 22 – Gospodarka wodna ze względu na stwierdzoną nieprawidłowość polegającą na zgłoszeniu przez ministra infrastruktury do nowelizacji ustawy budżetowej na rok 2021 zwiększenia planu wydatków w części 22 o kwotę 150 000 tys. zł na dotację przeznaczoną na działalność statutową Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie. Kwota ta dotyczyła wydatków zaplanowanych do poniesienia w 2022 r. Kwota ta została ujęta w nowelizacji budżetu w październiku 2021 r. Środki te ze względu na obowiązujące procedury ich wydatkowania, zawarcie umowy dotacji, przeprowadzenie postępowania o udzielenie zamówienia publicznego i realizację zamówień, nie mogły zostać wykorzystane w 2021 r. Dlatego zaproponowanie zwiększenia planu wydatków na 2021 r. było działaniem nierzetelnym. Ujęcie wymienionych wydatków w planie na 2021 r. naruszało zasadę roczności budżetu państwa, uregulowaną przepisami art. 109 ust. 1, 3 i 4 ustawy o finansach publicznych, zgodnie z którą ustawa budżetowa jest podstawą gospodarki finansowej państwa w danym roku budżetowym. Jest uchwalana na okres roku budżetowego, a rokiem budżetowym jest rok kalendarzowy. W 2021 r. wykorzystana została jedynie kwota 421 tys. zł, czyli 0,3% przyznanych dodatkowych środków. Pozostała kwota 149 579 tys. zł została ujęta w wykazie wydatków niewygasających z upływem 2021 r.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#PelniacyobowiazkidyrektordepartamentuNIKMarekMaj">W 2021 r. w części 22 – Gospodarka wodna zrealizowano wydatki budżetu państwa w kwocie 1 797 965 tys. zł. Wydatki zostały zrealizowane w 96,4% planu po zmianach. W porównaniu do wydatków zrealizowanych w 2020 r. w roku 2021 nastąpił wzrost wydatków o 829 900 tys. zł, to jest o 85,7%. Wzrost ten wynikał z przyznania wyższych kwot dotacji. Ogółem na dotacje wydatkowano 1 648 579 tys. zł. Dotacje te były przyznane na realizację zadań określonych w ustawie z 20 lipca 2021 r. – Prawo wodne na rzecz Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie oraz na realizację zadań w ramach projektu ochrony przeciwpowodziowej w dorzeczu Odry, a także projektu ochrony przeciwpowodziowej w dorzeczu Odry i Wisły, realizowanych przez Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie i Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej. Kontrolą objęto dotację celową przyznaną Państwowemu Gospodarstwu Wodnemu Wody Polskie na realizację zadania „Projekt ochrony przeciwpowodziowej w dorzeczu Odry i Wisły”. Na podstawie zawartej umowy dotacji kwota dotacji została ustalona na 559 232 tys. zł. Wykorzystano z tego 549 355 tys. zł, co stanowiło 98,2%. Wypłata środków dotacji następowała na podstawie kierowanych przez Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie wniosków na realizację konkretnych wydatków wynikających z otrzymanych faktur.</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#PelniacyobowiazkidyrektordepartamentuNIKMarekMaj">Wydatki budżetu środków europejskich w części 22 w 2021 r. zostały zrealizowane w kwocie 4 056 900 zł, to jest 100% planu po zmianach. W 2020 r. w części 22 nie realizowano wydatków z budżetu środków europejskich.</u>
+          <u xml:id="u-8.4" who="#PelniacyobowiazkidyrektordepartamentuNIKMarekMaj">Badanie wydatków dysponenta trzeciego stopnia, czyli ministerstwa, na kwotę 60 423 tys. zł, to jest 78,6% wydatków ogółem, wykazało, że zostały one dokonane z zachowaniem zasad gospodarowania środkami publicznymi, określonymi między innymi w ustawie o finansach publicznych i aktach wykonawczych do tej ustawy. Kontrola czterech postępowań o udzielenie zamówienia publicznego, w wyniku których w 2021 r. wydatkowano 3826 tys. zł, wykazała, że przeprowadzono je zgodnie z obowiązującymi przepisami, a poniesione wydatki były celowe i gospodarne oraz służyły realizacji zadań jednostki.</u>
+          <u xml:id="u-8.5" who="#PelniacyobowiazkidyrektordepartamentuNIKMarekMaj">Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie zaopiniowała łączne sprawozdania budżetowe i w zakresie operacji finansowych za 2021 r. sporządzone przez dysponenta części 22 oraz sprawozdanie jednostkowe dysponenta trzeciego stopnia w ministerstwie.</u>
+          <u xml:id="u-8.6" who="#PelniacyobowiazkidyrektordepartamentuNIKMarekMaj">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Otwieram dyskusję. Czy ktoś z pań posłanek i panów posłów chciałby zabrać głos? Zaczęło się. Pan poseł Wieczorek, proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PoselDariuszWieczorek">Dziękuję, panie przewodniczący, za entuzjazm w głosie.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PoselDariuszWieczorek">Pierwsza generalna uwaga, panie ministrze. Chwilkę później przyszedłem, ponieważ akurat trwa posiedzenie Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych, też poświęcone sprawozdaniu z wykonania budżetu. Myślę, że jak pan minister mówi, że jest świetnie, ponieważ wykonaliśmy 100%, to generalnie chyba nie do końca tak jest. Szczerze mówiąc, cieszyłbym się, gdyby pan minister powiedział że wykonaliśmy 200%, 300%.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PodsekretarzstanuwMIGrzegorzWitkowski">To pana czasy, nie moje.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PoselDariuszWieczorek">Wiem, ale jednak jak słuchałem sprawozdania…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Panie pośle, Pstrowski się budzi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PoselDariuszWieczorek">…Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, to tam dokładnie tak było. Były określone plany i 2 000 000 tys. zł więcej. Prawda jest taka, że dopiero wtedy widać aktywność ze strony ministerstwa. Pan minister mówi, że tu zabrakło pieniędzy, tutaj za mała dotacja, tutaj za mało. Nie jest to dyskusja na ten czas, ale jest pytanie, co zrobiliście, żeby było więcej. Być może Komisja jest potrzebna w tym zakresie, żeby też ewentualnie walczyć o środki. Nie widziałem, żeby ministerstwo zabiegało nawet przez Komisję o zwiększenie środków. Po to, żeby była jasność, jako poseł z zachodniopomorskiego absolutnie jestem za zwiększeniem nakładów na kwestie związane z szeroko pojętą gospodarką morską i żeglugą śródlądową.</u>
+          <u xml:id="u-14.1" who="#PoselDariuszWieczorek">Teraz przechodzę do sprawozdania. Po pierwsze, zastrzeżenia, jeżeli chodzi o Najwyższą Izbę Kontroli, są jasne, jednoznaczne. Trudno z tym polemizować. Myślę, że pan minister za chwilę jeszcze raz się do tego odniesie. Natomiast pierwsze pytanie dotyczy kwestii realizacji drogi wodnej łączącej Zalew Wiślany z Zatoką Gdańską. Co roku się o to pytamy. Wydatki podniesiono w wysokości 729 000 tys. zł. Po to, żeby była jasność, w sytuacji, z jaką w tej chwili mamy do czynienia, wychodzi na to, że od tej strony merytorycznej to były decyzje, które były słusznie podjęte. Otwarcie drogi planowane jest chyba w tym roku. Proszę o potwierdzenie, dlatego że jest już koniec inwestycji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PoselJerzyMaterna">17 września.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PoselDariuszWieczorek">Właśnie, chyba we wrześniu. Proszę również o ostateczne koszty. Proszę, żeby pan minister powiedział, ile ostatecznie wydaliśmy na przekop Mierzei Wiślanej i czy to są już wszystkie koszty, które są z tym związane. Czy jeszcze jest planowane jakieś zagospodarowanie terenu? Jednak teren wokół pewnie też trzeba będzie jakoś zagospodarować. Ile rocznie według waszych szacunków będzie kosztowała kwestia utrzymania tego szlaku wodnego? To też jest istotna kwestia. A więc proszę o informację na ten temat.</u>
+          <u xml:id="u-16.1" who="#PoselDariuszWieczorek">Druga rzecz to jest kwestia dotycząca i tego sporu, i tego, co realizowało Państwowe Gospodarstwo Wodne Wody Polskie. Chodzi o projekt ochrony przeciwpowodziowej w dorzeczu Odry. Tutaj również poproszę o informacje. Kwota 150 000 tys. zł…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Wody Polskie są w następnym punkcie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PoselDariuszWieczorek">Ale pan się odnosił.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Tylko napomknął.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#PoselDariuszWieczorek">Tylko napomknięte? Było to istotne. No dobrze, OK. To w takim razie jeżeli to jest następny punkt, to proszę bardzo pana ministra o informację, na jakim etapie jest realizacja projektu ochrony przeciwpowodziowej w dorzeczu Odry. Plan ten był planem wieloletnim. Na jakim etapie zaawansowania realizacji planu jesteśmy, ile wydatkowano do tej pory, ile jest jeszcze do wydatkowania? Oczywiście wiem, że to będą kwoty szacunkowe. Po to, żeby była jasność, przy tym, co się dzieje na rynku, jest pełne zrozumienie, że dzisiaj trudno jest szacować, ile to wszystko będzie kosztowało.</u>
+          <u xml:id="u-20.1" who="#PoselDariuszWieczorek">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-21.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Kto jeszcze z pań posłanek, panów posłów? Zaproszeni goście też nie chcą zabierać głosu? Bardzo proszę, pani poseł Elżbieta Płonka.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#PoselElzbietaPlonka">Dziękuję bardzo, panie przewodniczący.</u>
+          <u xml:id="u-22.1" who="#PoselElzbietaPlonka">Chciałabym zapytać tylko o szczegóły dotyczące wydatków niewygasających z końcem roku 2021. Jaki był cel zwiększenia? A teraz jaka jest szansa na to, że wydatki te rzeczywiście zostaną zrealizowane w bieżącym roku?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">To proste, pani poseł. Jak kasa zdarza się w końcu roku, to wiadomo, że jej się nie wyda. Po to są wydatki niewygasające.</u>
+          <u xml:id="u-23.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Proszę bardzo, panie ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#PodsekretarzstanuwMIGrzegorzWitkowski">Pan przewodniczący jako były minister doskonale to podsumował. Szanowni państwo, na początku odniosę się do pana z Najwyższej Izby Kontroli. To trochę jest tak jak z dobrym uczniem, który przychodzi do szkoły, a inni chodzą na wagary. Dostaje po głowie za to, że inni chodzą na wagary. Załatwiliśmy 150 000 tys. zł w trakcie roku budżetowego dla Wód Polskich i dostaliśmy za to po głowie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Już nie narzekajcie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#PoselDariuszWieczorek">Każdy dobry uczynek będzie ukarany.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-27">
+          <u xml:id="u-27.0" who="#PodsekretarzstanuwMIGrzegorzWitkowski">I nie ma pozytywnej oceny Najwyższej Izby Kontroli. Nas to oczywiście nie boli, dlatego że nie z takimi rzeczami musimy się mierzyć nawet na forum tej Komisji, więc przyjmujemy to do wiadomości. Dziękujemy.</u>
+          <u xml:id="u-27.1" who="#PodsekretarzstanuwMIGrzegorzWitkowski">Jeżeli chodzi o słowa mojego ulubionego pana posła Wieczorka z Pomorza Zachodniego, co zrobiliśmy, czto sdiełali, mówiąc językiem pana formacji, to na przykład program FEnIKS na 550 000 tys. zł. Wystąpiliśmy o budowę wielozadaniowej jednostki dla służby SAR. Ubiegamy się o pieniądze w Komisji Europejskiej. Wbrew państwa postulatom jednak KPO zostało w Brukseli przyjęte. Po drugie, baza lodołamaczy w Podjuchach również jest budowana z pieniędzy między innymi RZGW i Wód Polskich.</u>
+          <u xml:id="u-27.2" who="#PodsekretarzstanuwMIGrzegorzWitkowski">Jeżeli chodzi o zwiększenie o 150 000 tys. zł środków niewygasających, o które pan pytał, ale też pytała pani poseł, to przede wszystkim jest to remont jednostek pływających: barka pchana „Ela”, holownik „Brda”, statek „Drwęca”, „Wisła 2”, barki pchane, statek „Krakus” itd. Po drugie, są to remonty obiektów związanych z gospodarką wodną. Są to budynki RZGW i zarządów zlewni. Są to remonty eksploatacyjne i konserwacyjne urządzeń wodnych, a przede wszystkim są to prace utrzymaniowe, wykaszanie brzegów rzek, za co również od ekologów i samorządów dostajemy po głowie. Dostajemy za to, że w czasie upałów kosimy trawę na brzegach. Kiedy są deszcze i powodzie błyskawiczne, jakoś wszyscy, samorządy obracają się na rząd. Ekologów też nie widać, kiedy trzeba walczyć z powodziami, a Wody Polskie są na pierwszej linii frontu. Muszą wykaszać trzcinowiska i trawy na wałach, na co właśnie poszły te pieniądze, o które pani pyta.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-28">
+          <u xml:id="u-28.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-29">
+          <u xml:id="u-29.0" who="#PoselDariuszWieczorek">À propos tego tylko jedno zdanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-30">
+          <u xml:id="u-30.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-31">
+          <u xml:id="u-31.0" who="#PoselDariuszWieczorek">Pan minister świetnie posługuje się rosyjskim. Oczywiście nie będę odpowiadał po rosyjsku, dlatego że teraz nie jest to dobre, natomiast zwracam uwagę na jedną rzecz. Po pierwsze, jeżeli chodzi o wszystkie wystąpienia, działania i środki z Unii Europejskiej, przypomnę tylko, że to nie my tutaj, w gronie Komisji, blokujemy „Krajowy plan odbudowy”. Jest to raczej pytanie do strony rządzącej. A więc proszę tutaj nie mieć do nas pretensji, że nie ma środków z „Krajowego planu odbudowy”, dlatego że jest to po prostu wasza wina, wina waszych ministrów. Nie chcę już mówić o tej całej waszej rozgrywce wewnętrznej, natomiast wszyscy, jak tutaj jesteśmy na tej sali, głosowaliśmy za europejskim funduszem odbudowy, ponieważ rzeczywiście środki te bardzo by się przydały. Zresztą chyba jest to temat na jakieś następne posiedzenie Komisji, ile z tych środków rzeczywiście mamy szansę uzyskać na kwestie związane z gospodarką morską.</u>
+          <u xml:id="u-31.1" who="#PoselDariuszWieczorek">Ostatnia kwestia to oczywiście budowa statków, lodołamaczy itd. Bardzo dobrze, że to się dzieje, natomiast my tylko zwracamy uwagę na to, że rozpatrujemy kwestie budżetowe, kwestie wydatkowania środków z budżetu zgodnie z obowiązującym prawem. Jest to element naszej dyskusji. A więc jeżeli są uwagi, że 150 000 tys. zł zostało wydane niezgodnie z obowiązującym prawem, to musimy przyjąć, że niestety tak jest, dlatego że Najwyższa Izba Kontroli tak to oceniła w swoim sprawozdaniu, w związku z czym…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-32">
+          <u xml:id="u-32.0" who="#PodsekretarzstanuwMIGrzegorzWitkowski">Nie zostały wydane niezgodnie z prawem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-33">
+          <u xml:id="u-33.0" who="#PoselDariuszWieczorek">Dobrze, przekazane. Tak zrozumiałem, chyba że coś źle zrozumiałem, ale czytam, co jest w dokumentach Najwyższej Izby Kontroli. W związku z tym raczej oczekiwałbym od pana ministra nie zaklinania rzeczywistości, dlatego że żeby była jasność, każdy dobry uczynek będzie ukarany. Zakładam, że pan minister chce dobrze, ale oprócz tego, że pan minister chce dobrze, to jeszcze trzeba to realizować zgodnie z procedurami. A więc jest pytanie, czy nie można było tego zrobić w inny sposób, żeby nie było tutaj zastrzeżeń co do kwestii zgodności z zasadami polityki budżetowej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-34">
+          <u xml:id="u-34.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Panie pośle, podzielając część pana uwag, jednak mimo wszystko w sprawie KPO polecam, żeby czasami pooglądał pan telewizję publiczną. Widzę, że jest pan niedoinformowany.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-35">
+          <u xml:id="u-35.0" who="#PoselDariuszWieczorek">Obiecuję, że dzisiaj się poprawię.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-36">
+          <u xml:id="u-36.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Jeszcze przedstawiciel Najwyższej Izby Kontroli zgłaszał się do udzielenia odpowiedzi. Pan z Najwyższej Izby Kontroli chciał się ustosunkować. Wydaje mi się, że pan poseł Wieczorek nie do końca zrozumiał. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-37">
+          <u xml:id="u-37.0" who="#PelniacyobowiazkidyrektordepartamentuNIKMarekMaj">Chciałem powiedzieć, że pieniądze te nie zostały wydane, natomiast zostały, mówiąc innymi słowami, przydzielone do części 22 z naruszeniem zasad obowiązujących w budżecie. Po prostu są pewne zasady, które obowiązują przy formułowaniu budżetu. Budżet formułowany jest na dany rok, a nie na rok kolejny. Nie mówiłem o tym, ale pieniądze te zostały przydzielone Wodom Polskim bez wniosku Wód Polskich. Tak to wygląda, że rzeczywiście minister coś załatwił i stwierdził, że zwiększa, spowodował nowelę ustawy budżetowej, przydzielając pieniądze na zadania, które nie miały być realizowane w roku 2021, co jest naruszeniem obowiązujących zasad. Tylko na tym to polegało, nie na wydatkowaniu pieniędzy niezgodnie z prawem.</u>
+          <u xml:id="u-37.1" who="#PelniacyobowiazkidyrektordepartamentuNIKMarekMaj">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-38">
+          <u xml:id="u-38.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-38.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Jeszcze pan minister.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-39">
+          <u xml:id="u-39.0" who="#PodsekretarzstanuwMIGrzegorzWitkowski">Jaka zasada została złamana przy konstruowaniu budżetu? Przy kwocie 150 000 tys. zł? Proszę powiedzieć jeszcze raz, patrząc mi prosto w oczy, że nie było wniosku Wód Polskich o te pieniądze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-40">
+          <u xml:id="u-40.0" who="#PelniacyobowiazkidyrektordepartamentuNIKMarekMaj">Patrzę panu w oczy. Nic nie wiemy. Najwyższa Izba Kontroli w wyniku kontroli nie stwierdziła, żeby był jakikolwiek wniosek Wód Polskich.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-41">
+          <u xml:id="u-41.0" who="#PoselTadeuszCymanski">Panie przewodniczący.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-42">
+          <u xml:id="u-42.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-42.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Jeszcze pan poseł Cymański. I zamykamy dyskusję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-43">
+          <u xml:id="u-43.0" who="#PoselTadeuszCymanski">Proponuję zamknąć rozmowę. Podział ról jest określony. Każdy działa ze swojej strony. Też kiedyś byłem kontrolerem. Kontroler musi ocenić zgodnie z prawem, ma materiał, można wnieść do niego swoje uwagi i zastrzeżenia, jest konkretna procedura. Proponuję natomiast przyjąć punkt widzenia, że stare zasady są doskonałe. Prawo jest dla ludzi, a nie ludzie dla prawa. Każde wydarzenie, nawet negatywne, powinno być ocenione w tym świetle. Na tej zasadzie umarza się nawet postępowania prokuratorskie, kiedy stwierdza się przestępstwo. Tak się dzieje po analizie, jakie jest zagrożenie karą i szkodliwość społeczna. To prawda, że idziemy na skróty, czasami jest to bulwersujące. Dajemy prezent na tacy kolegom z opozycji, którzy sobie używają, a my pięknie spędzamy czas. Nie wiem, czy jest sens dalej to drążyć. Po prostu tutaj nikt nikogo nie okradł. Pan minister się pochwalił, że był rzutki, szybki – i bardzo dobrze. Kiedyś byłem burmistrzem i dostawałem bęcki za to, czym się chlubiłem. Tak też czasami bywa, gdyż przepis jest przepis. Regionalna izba obrachunkowa ocenia, że tu był taki przepis, proszę bardzo. Nawet kary się zdarzają za to, za co się zbiera splendor od tłumu. Proszę państwa, to jest życie. Na wysokim szczeblu, i Najwyższej Izby Kontroli, i państwa, też to się zdarza. Mówię to też swoim kolegom, że należy z wdzięcznością przyjąć uwagi krytyczne. Zrobimy wszystko, żeby w przyszłym roku lepiej było to przeprowadzone, i dalej, do przodu. Młócić słomę nie ma sensu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-44">
+          <u xml:id="u-44.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo, panie pośle, za załagodzenie atmosfery. Jednak mimo wszystko doświadczenie popłaca.</u>
+          <u xml:id="u-44.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Czy jest sprzeciw wobec pozytywnego zaopiniowania budżetu?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-45">
+          <u xml:id="u-45.0" who="#PoselDariuszWieczorek">Sprzeciw.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-46">
+          <u xml:id="u-46.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Jest sprzeciw?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-47">
+          <u xml:id="u-47.0" who="#PoselDariuszWieczorek">Tak.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-48">
+          <u xml:id="u-48.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Wobec tego przystępujemy do głosowania. Kto jest za pozytywnym zaopiniowaniem części budżetowej 22? Kto jest przeciwny? Głosujemy ręcznie. Jeszcze raz informuję, że głosujemy przez podniesienie ręki. Kto jest za pozytywnym zaopiniowaniem budżetu w części 22? Dziękuję bardzo. Kto jest przeciwny? Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-48.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">7 głosów za, 1 głos przeciwny, 1 głos wstrzymujący się. A więc pozytywnie opiniujemy część budżetową 22.</u>
+          <u xml:id="u-48.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Przystępujemy do rozpatrzenia wykonania planu finansowego państwowej osoby prawnej – Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie. Czy pan minister ma jakieś wprowadzenie w tej sprawie?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-49">
+          <u xml:id="u-49.0" who="#PodsekretarzstanuwMIGrzegorzWitkowski">Krótko, panie przewodniczący. W sprawie Wód Polskich?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-50">
+          <u xml:id="u-50.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Tak.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-51">
+          <u xml:id="u-51.0" who="#PodsekretarzstanuwMIGrzegorzWitkowski">Nie. Chciałbym oddać…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-52">
+          <u xml:id="u-52.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Częściowo już były. Mam pytanie – czy może pani prezes chciałaby ewentualnie coś uzupełnić?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-53">
+          <u xml:id="u-53.0" who="#PodsekretarzstanuwMIGrzegorzWitkowski">Pani prezes.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-54">
+          <u xml:id="u-54.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Czy pani prezes chciałaby coś uzupełnić w tej części?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-55">
+          <u xml:id="u-55.0" who="#ZastepcaprezesaPanstwowegoGospodarstwaWodnegoWodyPolskiedosprawekonomicznychiorganizacyjnychBeataOrlik">Szanowny panie przewodniczący, większość informacji zostało przekazanych. Mogę przekazać…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-56">
+          <u xml:id="u-56.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Po ministrze się nie poprawia. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-57">
+          <u xml:id="u-57.0" who="#ZastepcaprezesaPanstwowegoGospodarstwaWodnegoWodyPolskiedosprawekonomicznychiorganizacyjnychBeataOrlik">Zdecydowanie tak.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-58">
+          <u xml:id="u-58.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">O zabranie głosu proszę przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli, dlatego że nie wypowiadał się w tej sprawie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-59">
+          <u xml:id="u-59.0" who="#PelniacyobowiazkiwicedyrektorDepartamentuSrodowiskaNajwyzszejIzbyKontroliDariuszBojanowski">Dziękuję bardzo. Dariusz Bojanowski. Departament Środowiska.</u>
+          <u xml:id="u-59.1" who="#PelniacyobowiazkiwicedyrektorDepartamentuSrodowiskaNajwyzszejIzbyKontroliDariuszBojanowski">Może bardzo krótko, żeby nie przedłużać. Przychody Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie zostały zrealizowane w wysokości niższej od planowanej o 6,7%. Podobnie jak w latach poprzednich głównym źródłem przychodów były dotacje z budżetu państwa oraz wpływy z tytułu usług wodnych. Jeżeli chodzi o uwagi Najwyższej Izby Kontroli, po kontroli stwierdziliśmy, że w Wodach Polskich nie monitorowano poziomu należności przedawnionych, w tym nieściągalnych. W efekcie tego w kontrolowanej jednostce nie dysponowano danymi dotyczącymi poziomu wartości należności przedawnionych i nieściągalnych według stanu na koniec 2021 r. Ponadto stwierdzono między innymi nieprawidłowości dotyczące terminowości podejmowania czynności w zakresie windykacji należności w Wodach Polskich oraz w zakresie przyznawania ulg w spłacie należności.</u>
+          <u xml:id="u-59.2" who="#PelniacyobowiazkiwicedyrektorDepartamentuSrodowiskaNajwyzszejIzbyKontroliDariuszBojanowski">Zrealizowane koszty były wyższe, niż planowano, o 9,2%, przy czym ponad 24%, 25% ogółu kosztów stanowiły koszty amortyzacji. Jeżeli chodzi o nieprawidłowości w zakresie kosztów, szczegółowa analiza kosztów w łącznej wysokości prawie 240 000 tys. zł, w tym wydatków majątkowych, wykazała między innymi przypadek, zjawisko planowania dodatkowego wynagrodzenia rocznego z naruszeniem zasad prowadzenia gospodarki finansowej w Państwowym Gospodarstwie Wodnym Wody Polskie, dofinansowanie zadań państwowej jednostki budżetowej – chodzi o GIOŚ – z naruszeniem obowiązujących przepisów, ponadto niezgodne z wewnętrznymi regulacjami zawieranie i rozliczanie umów-zleceń na usługi sprzątania. Stwierdzono także niecelowe wydatkowanie środków na dostawę studium wykonalności dla kompleksowego zagospodarowania międzynarodowych dróg wodnych. Wydatkowano na to ponad 13 000 tys. zł w sytuacji, gdy zgłaszane przez RZGW potrzeby finansowe na działania związane z utrzymaniem wód i pozostałego mienia Skarbu Państwa, należące do podstawowych ustawowych obowiązków Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie, w 2021 r. były pokryte jedynie w 30%. Ponadto badanie czterech postępowań o udzielenie zamówień publicznych w dwóch przypadkach wykazało działania niezgodne z wewnętrznymi uregulowaniami dotyczącymi zamówień, przy czym wydatkowanie środków na te zadania było celowe i gospodarne.</u>
+          <u xml:id="u-59.3" who="#PelniacyobowiazkiwicedyrektorDepartamentuSrodowiskaNajwyzszejIzbyKontroliDariuszBojanowski">To tak bardzo skrótowo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-60">
+          <u xml:id="u-60.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-60.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Otwieram dyskusję. Kto z pań posłanek i panów posłów chciałby zabrać głos? Pan poseł Wieczorek, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-61">
+          <u xml:id="u-61.0" who="#PoselDariuszWieczorek">Co roku są zastrzeżenia do Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie. Pamiętamy wszystkie dyskusje i rozmowy, natomiast w tej chwili mam pytanie dotyczące realizacji inwestycji związanej z ochroną przeciwpowodziową Odry i Wisły. Jaki jest stan realizacji? Ile jeszcze potrzeba środków finansowych do końca realizacji zadania?</u>
+          <u xml:id="u-61.1" who="#PoselDariuszWieczorek">Druga rzecz. Zwracaliśmy uwagę na sporo problemów. Kwestie dotyczące obiegu finansowego dokumentów, kwestie administracyjne to były rzeczy, które tłumaczono nam na posiedzeniu Komisji, tłumaczono, że jest z tym jakiś duży problem. W przypadku zakupów informatycznych, wdrażania systemów informatycznych wykorzystanie planu w roku 2021 jest na poziomie 59%. Myślę, że informatyka jest rzeczywiście ważną sprawą, jeżeli chodzi o zarządzanie tak wielką jednostką. A więc jest pytanie, jakich zadań w tym zakresie nie wykonano. Jeżeli chodzi o wydatki inwestycyjne w ogóle w zakresie funkcjonowania Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie, jeżeli chodzi o wydatki wewnętrzne, jest zapis, że wydatki inwestycyjne, nakłady inwestycyjne niezbędne do realizacji zadań i funkcjonowania PGW wykonano w wysokości 70%. Jest pytanie, jaki jest tego powód. Jednak jeżeli coś się planuje, szczególnie jeżeli chodzi o inwestycje, trzeba po prostu tego pilnować, a to są inwestycje, za które odpowiedzialne jest kierownictwo. Są to inwestycje wewnętrzne jednostki budżetowej. A więc proszę powiedzieć, z czego wynika niewykonanie, jeżeli chodzi o inwestycje wewnętrzne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-62">
+          <u xml:id="u-62.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-62.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Kto jeszcze z pań posłanek i panów posłów chciałby zabrać głos? A z zaproszonych gości? Odpowiada pani prezes czy pan minister?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-63">
+          <u xml:id="u-63.0" who="#PodsekretarzstanuwMIGrzegorzWitkowski">Pani prezes.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-64">
+          <u xml:id="u-64.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Pani prezes, bardzo proszę.</u>
+          <u xml:id="u-64.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Zastępca prezesa PGW Wody Polskie do spraw ekonomicznych i organizacyjnych Beata Orlik:</u>
+          <u xml:id="u-64.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Szanowny panie przewodniczący, szanowni państwo, jeżeli chodzi o wykonanie nakładów inwestycyjnych, jeżeli chodzi w ogóle o kwestię związaną z obiegiem dokumentów, Wody Polskie podeszły do tematu związanego z wdrożeniem nowego systemu obiegu dokumentów, obiegu finansowo-księgowego w Wodach Polskich. Postępowanie zostało wszczęte, niestety postępowanie zostało zakończone bez zawarcia umowy, ponieważ wykonawca odmówił zawarcia umowy. Jesteśmy na etapie przygotowywania nowego postępowania, jeżeli chodzi o wdrożenie systemu. Będziemy ponownie wszczynać postępowanie. Brak zawarcia umowy nie leżał niestety z naszej strony – stety nie leżał po naszej stronie. To wykonawca odmówił, ale podchodzimy do tego ponownie. Dlatego też wykonanie, jeżeli chodzi o zakupy informatyczne, jest na niższym poziomie – z uwagi na tę właśnie okoliczność.</u>
+          <u xml:id="u-64.3" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Jeżeli mogę też odnieść się do nieprawidłowości, które zostały stwierdzone, jeżeli chodzi o obieg dokumentów w Wodach Polskich, to tutaj chciałabym zwrócić uwagę, że Najwyższa Izba Kontroli w swoim wystąpieniu pokontrolnym wskazała na to, że wszystkie zalecenia, które zostały sformułowane w ubiegłym roku, zostały wdrożone. Błędy występowały do momentu faktycznego wdrożenia nowych zasad obiegu dokumentów. Nastąpiła poprawa. Po tym momencie, po wdrożeniu wszystkich nowych regulacji błędy zostały wyeliminowane. A więc jeżeli chodzi o faktyczny obieg dokumentów w Wodach Polskich, nastąpiła duża poprawa. To też zostało przez Najwyższą Izbę Kontroli wskazane w wystąpieniu pokontrolnym jako spełniające wszystkie wnioski, które zostały sformułowane.</u>
+          <u xml:id="u-64.4" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Jeżeli natomiast chodzi o pozostałe pytania, w szczególności jeżeli chodzi o ochronę przeciwpowodziową w dorzeczu Odry i ochronę przeciwpowodziową w dorzeczu Odry i Wisły, oddam głos pani dyrektor Katarzynie Grzywacz, która odpowie na pytania pana posła.</u>
+          <u xml:id="u-64.5" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-65">
+          <u xml:id="u-65.0" who="#PoselDariuszWieczorek">Trzeba brać przykład z pana ministra – 100% wykonania.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-66">
+          <u xml:id="u-66.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Panie pośle, bardzo proszę nie przeszkadzać. Pani dyrektor Grzywacz, proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-67">
+          <u xml:id="u-67.0" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuPrzygotowaniaiRealizacjiInwestycjiPanstwowegoGospodarstwaWodnegoWodyPolskieKatarzynaGrzywacz">Pytanie dotyczyło ochrony przeciwpowodziowej w dorzeczu Odry i Wisły. Jak państwo pewnie wiedzą, jest to zadanie, jest to projekt, który jest realizowany generalnie już od kilku lat. Jego horyzont czasowy opiewa na rok 2023. Jest to projekt, który jest realizowany na podstawie procedur Banku Światowego. Są to umowy kredytu i pożyczki z Bankiem Światowym i BRRE. Można powiedzieć, że cały projekt rządzi się swoimi prawami. Zamówienia publiczne, które są realizowane przez nasze jednostki realizujące poszczególne komponenty czy poszczególne zadania w ramach poszczególnych komponentów, niestety wymagają czasu. To nie jest Prawo zamówień publicznych, które ma określone terminy, procedury przetargowe i rozstrzygnięcia. To są kwestie odpowiedniego przygotowania postępowania przetargowego, odpowiednich negocjacji z wykonawcami, gdzie jest naprawdę skomplikowany proces podejmowania rozmów, weryfikacji złożonych ofert. Natomiast to, co jest istotne, to to, że każda z ofert po ocenie musi być zaaprobowana przez bank. Wybrany wykonawca również musi być zaaprobowany przez Bank Światowy. Można powiedzieć, że procedury przetargowe troszeczkę przeciągają się w czasie. Kwestie covidowe oraz wszystko to, co się działo w roku ubiegłym jako niezależne od nas czynniki, miały istotny wpływ na realizację zadania.</u>
+          <u xml:id="u-67.1" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuPrzygotowaniaiRealizacjiInwestycjiPanstwowegoGospodarstwaWodnegoWodyPolskieKatarzynaGrzywacz">Natomiast jeżeli chodzi o kwestie wykonania, które jest, to wykonanie jest ściśle uzależnione od realizacji rzeczowej. W tym momencie mogę powiedzieć, że większość zadań, które są realizowane w ramach ochrony przeciwpowodziowej w dorzeczu Odry i Wisły, ma złożony montaż finansowy. Są to zadania, które są realizowane ze środków właśnie BRRE i Banku Światowego. Są to też zadania, które są realizowane ze środków Banku Światowego i na przykład programu operacyjnego „Infrastruktura i środowisko”, czyli ze środków unijnych. Tutaj obliguje nas perspektywa finansowa 2023 r., po to żeby Wody Polskie, państwo polskie nie straciły możliwości realizacji zadań, nie straciły możliwości wykorzystania środków. Pomimo tego, że harmonogramy przesuwają się w czasie, zadania są realizowane zgodnie z naszymi planami. Zostaną zakończone jak nie w roku 2023, to na początku roku 2024, ponieważ mamy możliwość skorzystania ze środków zewnętrznych. Wody Polskie jako jednostka budżetowa, która posiada ograniczone środki własne, nie mają wystarczających funduszy, żeby później skończyć owe zadania. Wykonawcy, którzy są wybrani, są to wykonawcy, którzy cieszą się ogromnym powodzeniem, robią dla nas niejedną inwestycje. Na podstawie tego, co jest w tej chwili, na podstawie zaangażowania środków i wykonania umów, możemy stwierdzić, że wszystko idzie w dobrym kierunku.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-68">
+          <u xml:id="u-68.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo. Zamykam dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-68.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Czy jest sprzeciw wobec pozytywnego zaopiniowania wykonania planu finansowego państwowej osoby prawnej – Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie? Sprzeciwu nie widzę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-69">
+          <u xml:id="u-69.0" who="#PoselDariuszWieczorek">Muszę uciekać na posiedzenie następnej komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-70">
+          <u xml:id="u-70.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Informuję, że Komisja pozytywnie opiniuje wykonanie planu finansowego państwowej osoby prawnej – Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie.</u>
+          <u xml:id="u-70.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję, panie pośle Wieczorek. Do zobaczenia na następnym posiedzeniu.</u>
+          <u xml:id="u-70.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Część budżetowa 69 – Żegluga śródlądowa. W tym punkcie proszę o zreferowanie dochodów i wydatków, wynagrodzeń w państwowych jednostkach budżetowych oraz wydatków budżetu środków europejskich. Rozumiem, że ponownie pan minister Witkowski.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-71">
+          <u xml:id="u-71.0" who="#PodsekretarzstanuwMIGrzegorzWitkowski">Tak jest. Bardzo dziękuję. Szkoda, że nie ma pana posła Wieczorka, gdyż właśnie chciałem powiedzieć, że zostało zrealizowane 104%.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-72">
+          <u xml:id="u-72.0" who="#PoselTadeuszCymanski">Przekażemy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-73">
+          <u xml:id="u-73.0" who="#PodsekretarzstanuwMIGrzegorzWitkowski">Zostało zrealizowane 104% z ponad 25 000 tys. zł. Przede wszystkim są to wydatki zaplanowane na realizację zadań przez urzędy żeglugi śródlądowej, Ministerstwo Infrastruktury, ale również na przykład na Technikum Żeglugi Śródlądowej we Wrocławiu, reaktywowane po kilkunastu latach nieobecności. Gwoli przypomnienia państwu – w kraju mamy kilka techników żeglugi śródlądowej, w Kędzierzynie-Koźlu, we Wrocławiu, reaktywowane przez nas kilka lat temu, w Nakle nad Notecią, którego założycielem jest powiat, ale być może już od 1 września tego roku przejdzie pod Ministerstwo Infrastruktury, tak żebyśmy mogli kształcić kadry stermotorzystów, nawigatorów żeglugi śródlądowej w kraju. Na ten cel również wydaliśmy prawie 100% pieniędzy. Oczywiście prosimy o więcej, to znaczy nie my, tylko uczniowie, ponieważ potrzebują symulatorów, potrzebują warsztatów. Odnawiamy technika. Tak naprawdę jest to szkoła zawodowa. Ludzie, którzy kończą technikum żeglugi śródlądowej, od razu dostają pracę, niestety na Zachodzie. Rynek armatorski na Odrze jeszcze się nie odrodził, ale ci ludzie są. Jeżeli po technikum żeglugi śródlądowej nie chcą pójść od razu na Ren, Łabę czy Mozelę, to zapraszamy ich do Politechniki Morskiej w Szczecinie albo na Uniwersytet Morski w Gdyni. Tak więc, szanowni państwo, udało nam się wydatkować wszystkie pieniądze. Jest ich zdecydowanie za mało, ale dziękujemy i za to.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-74">
+          <u xml:id="u-74.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo. Tylko, panie ministrze, mała uwaga co do chwalenia się nadwykonaniem – zawsze w procesach superata jest surowiej karana niż małe manko.</u>
+          <u xml:id="u-74.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Bardzo proszę przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-75">
+          <u xml:id="u-75.0" who="#PelniacyobowiazkidyrektordepartamentuNIKMarekMaj">Najwyższa Izba Kontroli oceniła pozytywnie wykonanie budżetu państwa w części 69 – Żegluga śródlądowa w 2021 r. Dochody budżetowe wyniosły 777 tys. zł, co stanowiło 97,2% planu i 99,2% dochodów zrealizowanych 2020 r. Wydatki budżetu państwa zrealizowane w 2021 r. w części 69 wyniosły 24 913 tys. zł, co stanowiło 96,5% planu po zmianach – nie było superaty – oraz 97,6% wydatków wykonanych w 2020 r. Wydatki majątkowe zrealizowano w kwocie 2073 tys. zł, co stanowiło 96,7% planu po zmianach oraz 41% wydatków majątkowych poniesionych w roku 2020. Wydatki te zostały poniesione przez urzędy żeglugi śródlądowej.</u>
+          <u xml:id="u-75.1" who="#PelniacyobowiazkidyrektordepartamentuNIKMarekMaj">Wydatki budżetu środków europejskich były zdecydowanie wyższe. Zrealizowano je w kwocie 7118 tys. zł, co stanowiło prawie 98% planu po zmianach. Środki te w całości zostały wydatkowane przez Urząd Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie i dotyczyły projektu „Pełne wdrożenie Systemu Informacji Rzecznej Dolnej Odry”. Projekt ten był realizowany w ramach programu operacyjnego „Infrastruktura i środowisko”.</u>
+          <u xml:id="u-75.2" who="#PelniacyobowiazkidyrektordepartamentuNIKMarekMaj">Badanie wydatków budżetu państwa zrealizowanych przez ministerstwo jako dysponenta trzeciego stopnia w kwocie 1345 tys. zł, to jest 23,3% wydatków dysponenta, wykazało, że były one celowe i służyły realizacji zadań kontrolowanej jednostki. Analiza czterech z pięciu postępowań o udzielenie zamówień publicznych wykazała, że zostały one przeprowadzone prawidłowo. Wydatki na zamówienia publiczne w 2021 r. wyniosły 39 500 tys. zł. Stwierdzone w ministerstwie nieprawidłowości polegały na wyznaczeniu zbyt krótkiego czasu na składanie ofert oraz na wykonanie przedmiotu zamówienia, to jest analizy ekonomicznych skutków wprowadzenia regulacji prawnych dotyczących czasu pracy i form delegowania pracowników w zagraniczne podróże służbowe w transporcie wodnym śródlądowym. Wyznaczenie krótkich terminów było konsekwencją zbyt późnego ogłoszenia postępowania na wyłonienie wykonawcy analizy. Ustalenie krótkich terminów mogło być też powodem, że nie otrzymano żadnej oferty w postępowaniu i konieczne było zgłoszenie kwoty zaplanowanej na to zadanie do wykazu wydatków niewygasających z upływem 2021 r.</u>
+          <u xml:id="u-75.3" who="#PelniacyobowiazkidyrektordepartamentuNIKMarekMaj">Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie zaopiniowała łączne sprawozdania budżetowe i w zakresie operacji finansowych za 2021 r. sporządzone przez dysponenta części 69 oraz sprawozdania jednostkowe dysponenta trzeciego stopnia w ministerstwie.</u>
+          <u xml:id="u-75.4" who="#PelniacyobowiazkidyrektordepartamentuNIKMarekMaj">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-76">
+          <u xml:id="u-76.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-76.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Otwieram dyskusję. Kto z pań posłanek i panów posłów chciałby zabrać głos w tym punkcie? Bardzo proszę, pani poseł Elżbieta Płonka.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-77">
+          <u xml:id="u-77.0" who="#PoselElzbietaPlonka">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-77.1" who="#PoselElzbietaPlonka">Może nie jest to ocena wykonania budżetu, chociaż jest on bardzo skromny, jeżeli chodzi o część 69, natomiast na pewno sytuacja w zakresie żeglugi śródlądowej, żeglowności naszych rzek jest niedostateczna. To, że odtwarzamy technika żeglugi śródlądowej, to bardzo dobra sytuacja. Ale tak sobie pomyślałam, była krytyczna ocena w Wodach Polskich sytuacji zlecenia uregulowania dwóch rzek Odry i Wisły – tak to zrozumiałam, jeżeli się nie mylę – urzędowi, Wodom Polskim. Czy nie należałoby tego rzeczywiście przerzucić na żeglugę śródlądową? Ponieważ niejednokrotnie słyszałam dyskusję na temat, jak powinny być zagospodarowane brzegi rzek. Są różnice zdań u tych, którzy pływają po rzekach, kapitanów jednostek pływających po rzekach. Dlatego myślę, że żegluga śródlądowa jest to temat dla dyskusji w ramach naszej Komisji, panie przewodniczący. Chyba czas rozeznać sytuację i wystartować trochę bardziej w konkurencji europejskiej. Wiem, że inne rzeki europejskie są świetnie przygotowane. Konkurencja jest ogromna, natomiast my mamy ogromne zaniedbania. Moglibyśmy wykorzystać przynajmniej Odrę, bowiem patrząc z góry na rzekę Wisłę, można mieć dużo do powiedzenia co do jej możliwości – chociaż odcinkowo pewnie tak. Jestem zwolennikiem portu rzecznego. Nie wiem, kto go wybuduje na przykład w Gorzowie Wielkopolskim, gdzie był, ale go nie ma. Szukam lobbystów także tutaj, wśród Komisji – patrzę na kolegę – w sprawach Odry, żeglowności Odry, ale to tak na marginesie. Wrócę do tematu żeglugi śródlądowej, panie przewodniczący, jak będziemy omawiać plan pracy Komisji, natomiast wyrażam tutaj swoje zaniepokojenie, swoją potrzebę aktywowania w Polsce żeglugi śródlądowej, ponieważ transport wodny rzeczywiście jest najtańszym transportem poza turystyką.</u>
+          <u xml:id="u-77.2" who="#PoselElzbietaPlonka">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-78">
+          <u xml:id="u-78.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
+          <u xml:id="u-78.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Pan poseł Cymański.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-79">
+          <u xml:id="u-79.0" who="#PoselTadeuszCymanski">Podążając śladem poprzedniej wypowiedzi, trochę przykuł uwagę fragment, kiedy pan minister mówił o temacie, który jest trochę nietypowy. Chodzi mianowicie o szkolnictwo. Nie jest tajemnicą, że bardzo duża część, nie mówię już o liniach oceanicznych, ale w ogóle polska flota i nasza bandera… Pan minister tutaj mówi – i faktycznie tak jest, że kształcimy wysokiej klasy absolwentów. Mówię o akademii morskiej, mówię o szkołach. Serce boli. Jest pytanie o racjonalność tego wszystkiego, ponieważ ponieśliśmy bardzo duże straty. Czy jest to siła bezwładu, inercji? Kształcimy ludzi, a dalej padają takie adresy jak Ren, Mozela, wiadomo, że pracują też na Łabie. Dobrze, jeżeli pracują i przesyłają do nas pieniądze, wtedy jeszcze pół biedy. Natomiast gorzej, jeżeli kształcimy specjalistów… Nie chcę robić analogii do lekarzy, chociaż ostatnio część wraca – to jest dobry sygnał – na skutek tego, że rynek reguluje to wszystko.</u>
+          <u xml:id="u-79.1" who="#PoselTadeuszCymanski">Czasami, co prawda rzadko, ale stawiali mi pytanie: panie pośle, jak to jest, że robimy uczelnie i kształcimy dla Niemców, dla innych – po co, jaki jest tego sens? Nie będę ukrywał, że byłem zakłopotany, ale jako członek sejmowej Komisji Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej powinienem mieć na to pytanie perfekcyjną odpowiedź. I teraz jest moje pytanie, jak tłumaczyć, czy chcemy utrzymać, dlatego że już niebawem ziści się marzenie pani poseł i moje i już niebawem barki zaczną pływać na Odrze. Dzisiaj byłem na uroczystościach w zakładzie karnym. Mają szkolić więźniów właśnie jako spawaczy, mechaników, w tych zawodach, które są potrzebne. Jeżeli kształcimy wysokiej klasy oficerów, którzy później pracują dla obcych bander, to jest pytanie. Jest to chluba, na pewno ma to sens, tylko, panie ministrze, króciutko, bez rozgadywania się, da mi pan małą ściągę? Tak żebym mógł sobie lepiej radzić w odpowiedzi na to pytanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-80">
+          <u xml:id="u-80.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dodam tylko, że w tej chwili najbardziej potrzebny jest kanał Dniepr–Bug.</u>
+          <u xml:id="u-80.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-81">
+          <u xml:id="u-81.0" who="#PodsekretarzstanuwMIGrzegorzWitkowski">Szanowni państwo, oczywiście przy okazji ustawy budżetowej, sprawozdania z budżetu pojawił się temat żeglugi śródlądowej, dlatego że rzeczywiście rozpala on wyobraźnię i umysły większości. Również taki był nasz zamysł. To, co obserwujemy na Zachodzie, nie może się ziścić w naszym kraju. Od trzydziestu lat lobby paliwowe inwestuje w drogi kołowe, a nie w drogi rzeczne. Szanowni państwo, nasze technika żeglugi śródlądowej czy szkoły morskie kształcą nie pod konkretne państwo czy pod konkretnego armatora, tylko kształcą Polaków. Jeżeli chodzi o to, jak dany Polak wykorzysta swoją wiedzę, swoje umiejętności, to rzeczywiście wolelibyśmy zatrzymać go w kraju, ale pan poseł Cymański podał świetny przykład z lekarzami. Powiem tylko, że potrzebujemy armatorów na rzekę Odrę. Brzydko to powiedzieć, ale w kontekście wojny na Ukrainie, kwestii transportu węgla spoza Europy, który przypłynie statkami do Szczecina, do Świnoujścia czy do Gdańska, kwestii wywozu zboża z Ukrainy przy ograniczeniach na kolei czy na polskich drogach, aż się prosi, żeby wykorzystać polskie rzeki, aż się prosi, żeby armatorzy zgłaszali się do gestorów ładunków i do terminali operatorów. Jeszcze raz państwu mówię to, co powtarzam od pięciu lat. Rząd nie jest od tego, żeby przewozić zboże czy węgiel albo być armatorem. Mamy wielkiego oceanicznego armatora, Polską Żeglugę Morską, mamy armatora w postaci Polskiej Żeglugi Bałtyckiej, armatora promowego – i wystarczy. Jest OT Logistics, dawne Odratrans. Dajmy armatorom z Kędzierzyna-Koźla, z Raciborza pracować na dolnej Odrze, górnej Odrze. Rząd jest po to, żeby stworzyć warunki, a warunkiem do żeglugi na Odrze są stopnie wodne i ostrogi. Jak zaczniemy to robić, to pierwsi ekolodzy i opozycja przyjdą i powiedzą, że nie, nie można tego robić. Przykład z ubiegłego tygodnia. Chcieliśmy zrobić jako Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Szczecinie ostrogi na Odrze granicznej w Niemczech. Sąd Okręgowy w Szczecinie nakazał wstrzymanie budowy. To tyle, jeżeli chodzi o żeglowność Odry.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-82">
+          <u xml:id="u-82.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-82.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Zamykam dyskusję w tej części.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-83">
+          <u xml:id="u-83.0" who="#PoselJerzyMaterna">Jeszcze kormorany, foki i jest komplet.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-84">
+          <u xml:id="u-84.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Czy jest sprzeciw wobec pozytywnego zaopiniowania wykonania budżetu w części 69? Sprzeciwu nie widzę. Informuję, że Komisja pozytywnie opiniuje wykonanie budżetu państwa w części 69.</u>
+          <u xml:id="u-84.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Część budżetowa 83 – Rezerwy celowe, w zakresie pozycji 4, 8, 10, 29, 44, 49, 56 i 59. Bardzo proszę, panie ministrze, o zabranie głosu. Jednocześnie witam pana ministra Cieciórę, który do nas dotarł. Korki się rozładowały. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-85">
+          <u xml:id="u-85.0" who="#PodsekretarzstanuwMIGrzegorzWitkowski">Szanowni państwo, przy okazji omawiania kolejnych części już mówiłem, że zwiększyliśmy wydatki w części 21 o 778 255 tys. zł, przede wszystkim na uzupełnienie środków na budowę drogi wodnej, tzw. przekop Mierzei Wiślanej. Chodziło też o pogłębienie toru wodnego. W części 22 – Gospodarka wodna kwota 590 000 tys. zł była na przeciwdziałanie i usuwanie skutków klęsk żywiołowych i na realizację projektu ochrony przeciwpowodziowej w dorzeczu rzeki Odry. W części 69 – Żegluga śródlądowa kwota 1300 tys. zł to są rezerwy na podwyższenie wynagrodzeń dla nauczycieli właśnie we wspomnianych przeze mnie przed chwilą szkołach, które do nas należą, oraz na dofinansowanie zadań z zakresu ochrony środowiska, gospodarki wodnej. To wszystko są sprawy związane z tym, że przez dwa lata mieliśmy COVID i nie mogliśmy pewnych rzeczy zrealizować na czas, jeżeli chodzi o procedury przetargowe. To wszystko wiązało się też ustawą, z kolejnymi ustawami antycovidowymi, ale za wszystkie zwiększenia wszystkim państwu dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-85.1" who="#PodsekretarzstanuwMIGrzegorzWitkowski">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-86">
+          <u xml:id="u-86.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-86.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Czy przedstawiciel Najwyższej Izby Kontroli chciałby w tej części zabrać głos? Nie.</u>
+          <u xml:id="u-86.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">A zatem otwieram dyskusję. Nie widzę zgłoszeń.</u>
+          <u xml:id="u-86.3" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Czy jest sprzeciw wobec pozytywnego zaopiniowania wykonania budżetu w części budżetowej 83 – Rezerwy celowe w zakresie pozycji 4, 8, 10, 29, 44, 49, 56 i 59? Nie ma sprzeciwu. A zatem informuję, że Komisja pozytywnie opiniuje wykonanie budżetu państwa w części 83.</u>
+          <u xml:id="u-86.4" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Część budżetowa 85 – Budżety wojewodów ogółem w zakresie działu 050 – Rybołówstwo i rybactwo oraz zadania z zakresu administracji rządowej i inne zadania zlecone jednostkom samorządu terytorialnego odrębnymi ustawami w części 85 – Budżety wojewodów ogółem. W tym punkcie proszę o zreferowanie dochodów i wydatków oraz wynagrodzeń w państwowych jednostkach budżetowych, jak też zadań z zakresu administracji rządowej i innych zadań zleconych jednostkom samorządu terytorialnego odrębnymi ustawami w części 83 – Budżety wojewodów ogółem. Bardzo proszę zabranie głosu przedstawiciela Ministerstwa Finansów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-87">
+          <u xml:id="u-87.0" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuFinansowaniaSferyGospodarczejMinisterstwaFinansowWiolettaBruzdzinska">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, szanowni państwo, Wioletta Bruździńska, zastępca dyrektora Departamentu Finansowania Sfery Gospodarczej w Ministerstwie Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-87.1" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuFinansowaniaSferyGospodarczejMinisterstwaFinansowWiolettaBruzdzinska">Przedstawię wykonanie budżetu państwa w części 85 w dziale 050 – Rybołówstwo i rybactwo. Wykonanie dochodów w tym dziale wyniosło 35 tys. zł. Były to głównie wpływy uzyskane przez Państwową Straż Rybacką z tytułu sprzedaży składników majątkowych, odszkodowania za rozbity samochód, zwrotu z lat ubiegłych nadpłaconych składek ZUS. Wykonanie wydatków wyniosło 36 020 tys. zł. Wydatki bieżące zostały zrealizowane w wysokości 29 838 tys. zł i obejmowały głównie wynagrodzenia z pochodnymi oraz pozostałe wydatki bieżące związane z funkcjonowaniem i działalnością Państwowej Straży Rybackiej. Wydatki majątkowe zrealizowane zostały w wysokości 406 tys. zł. Środki te wydatkowano głównie na zakup specjalistycznego sprzętu służbowego na potrzeby Państwowej Straży Rybackiej, w tym na zakup łodzi patrolowych, silników zaburtowych i termowizora.</u>
+          <u xml:id="u-87.2" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuFinansowaniaSferyGospodarczejMinisterstwaFinansowWiolettaBruzdzinska">Wydatki na współfinansowanie projektów z udziałem środków Unii Europejskiej zostały zrealizowane w kwocie 5776 tys. zł, z tego na realizację programu operacyjnego „Rybactwo i morze” w kwocie 5728 tys. zł – były to wydatki bieżące – oraz na zakupy inwestycyjne dla Państwowej Straży Rybackiej w kwocie 48 tys. zł z przeznaczeniem na współfinansowanie zakupu trzech samochodów na potrzeby Państwowej Straży Rybackiej w województwie lubelskim.</u>
+          <u xml:id="u-87.3" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuFinansowaniaSferyGospodarczejMinisterstwaFinansowWiolettaBruzdzinska">Wydatki na wynagrodzenia w tym dziale dotyczyły pracowników Państwowej Straży Rybackiej i zostały zrealizowane w wysokości 20 401 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-87.4" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuFinansowaniaSferyGospodarczejMinisterstwaFinansowWiolettaBruzdzinska">Wydatki na zadania w zakresie administracji rządowej realizowane przez marszałków województw zostały wykonane w kwocie 219 tys. zł w budżetach wojewodów                                                                                                 kujawsko-pomorskiego, lubelskiego i śląskiego. Wydatki te przeznaczone zostały na wynagrodzenia wraz z pochodnymi oraz na opłacenie składek na ubezpieczenie społeczne i fundusz pracy dla pracowników wymienionych urzędów marszałkowskich realizujących zadania z zakresu administracji rządowej realizowane w oparciu o ustawę o rybactwie śródlądowym.</u>
+          <u xml:id="u-87.5" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuFinansowaniaSferyGospodarczejMinisterstwaFinansowWiolettaBruzdzinska">Dziękuję bardzo. Proszę bardzo o pozytywne zaopiniowanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-88">
+          <u xml:id="u-88.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-88.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Czy przedstawiciel Najwyższej Izby Kontroli chce zabrać głos w tej sprawie? Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-89">
+          <u xml:id="u-89.0" who="#PelniacyobowiazkidyrektorDepartamentuRolnictwaiRozwojuWsiNajwyzszejIzbyKontroliMarekAdamiak">Marek Adamiak.</u>
+          <u xml:id="u-89.1" who="#PelniacyobowiazkidyrektorDepartamentuRolnictwaiRozwojuWsiNajwyzszejIzbyKontroliMarekAdamiak">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, króciutko odnośnie do analizy budżetów wojewodów w części 85 w zakresie działu 050 – Rybołówstwo i rybactwo. Wyniki kontroli, które są realizowane przez delegatury Najwyższej Izby Kontroli dla każdego województwa, zostały przedstawione w szesnastu informacjach. Zrealizowane dochody w wysokości 34 900 zł, a wydatki w wysokości 36 500 tys. zł stanowiły poniżej 1% dochodów i wydatków budżetu państwa. W związku z tym nie były przedmiotem szczegółowych badań przez Najwyższą Izbę Kontroli. Dział rybołówstwo i rybactwo obejmuje głównie wydatki na Państwową Straż Rybacką. W 2021 r. zrealizowano wydatki z budżetu środków europejskich przeznaczone na zakup środków transportu dla Państwowej Straży Rybackiej w województwie lubelskim w wysokości 400 tys. złotych. W łącznej kwocie wydatków w dziale – Rybołówstwo i rybactwo wydatki na Państwową Straż Rybacką stanowiły ponad 83%. Na koniec 2021 r. zobowiązania wyniosły 1800 tys. zł. Nie wystąpiły zobowiązania wymagalne.</u>
+          <u xml:id="u-89.2" who="#PelniacyobowiazkidyrektorDepartamentuRolnictwaiRozwojuWsiNajwyzszejIzbyKontroliMarekAdamiak">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-90">
+          <u xml:id="u-90.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-90.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Otwieram dyskusję. Kto z pań posłanek, panów posłów chciałby zabrać głos w sprawie omawianej części budżetowej? Nie widzę. Zamykam dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-90.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Czy jest sprzeciw wobec pozytywnego zaopiniowania wykonania budżetu w części 85 – Budżety wojewodów ogółem w zakresie działu 050 – Rybołówstwo i rybactwo oraz zadań z zakresu administracji rządowej i innych zadań zleconych jednostkom samorządu terytorialnego odrębnymi ustawami w części 85 – Budżety wojewodów ogółem? Nie widzę. A zatem informuję, że Komisja pozytywnie opiniuje wykonanie budżetu w części 85.</u>
+          <u xml:id="u-90.3" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Część budżetowa 62 – Rybołówstwo. W tym punkcie proszę o zreferowanie pana ministra Cieciórę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-91">
+          <u xml:id="u-91.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiKrzysztofCieciora">Szanowni państwo, panie przewodniczący, przede wszystkim bardzo dziękuję za zgodę na przesunięcie tego punktu na koniec dzisiejszego posiedzenia Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-91.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiKrzysztofCieciora">Budżet na 2021 r. w części 62 – Rybołówstwo obejmował finansowanie zadań bieżących realizowanych przez Główny Inspektorat Rybołówstwa Morskiego, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, a także zadań instytucji zarządzającej w ramach programu operacyjnego „Rybactwo i morze” na lata 2014–2022. Ustawa budżetowa na 2021 r. w części 62 – Rybołówstwo przewidywała uzyskanie dochodów w kwocie 1690 tys. zł. Wykonanie dochodów w roku 2021 wyniosło 5565 tys. zł, co stanowiło 329% planowanych dochodów. Główne źródła dochodów stanowiły nieplanowane wpływy z tytułu kwot odzyskanych i zwróconych od beneficjentów programu operacyjnego Zrównoważony rozwój sektora rybołówstwa i nadbrzeżnych obszarów rybackich na lata 2007–2013, a także programu operacyjnego „Ryby” na lata 2014–2020 oraz wpływy Głównego Inspektoratu Rybołówstwa Morskiego z tytułu różnego rodzaju opłat. Chodzi między innymi o połowy rekreacyjne, wydane dzienniki połowowe, dokumenty sprzedaży oraz wpłaty z tytułu kosztów upomnień od wydanych decyzji.</u>
+          <u xml:id="u-91.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiKrzysztofCieciora">W ustawie budżetowej na rok 2021 po nowelizacji wydatki ogółem zostały zaplanowane w kwocie 100 789 tys. zł. W trakcie roku budżetowego plan wydatków został zwiększony do kwoty 129 832 tys. zł. Z tego wydatkowanych zostało 117 672 tys. zł, co stanowiło nieco ponad 90% zaplanowanej kwoty. Wydatki zostały zrealizowane przede wszystkim na program operacyjny „Rybactwo i morze” na lata 2014–2020 w kwocie 73 105 tys. zł z przeznaczeniem głównie na wsparcie sektora rybołówstwa morskiego, akwakultury oraz przetwórstwa, zarybianie polskich obszarów morskich w kwocie 4996 tys. zł, działalność Głównego Inspektoratu Rybołówstwa Morskiego i urzędu obsługującego ministra do spraw rybołówstwa w kwocie 31 362 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-91.3" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiKrzysztofCieciora">Wydatki na wynagrodzenia wyniosły w 2021 r. 19 101 tys. zł. Przeciętne zatrudnienie w części 62 – Rybołówstwo w 2021 r. wyniosło 184 osoby. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto na etat bez dodatkowego wynagrodzenia rocznego wyniosło 8101 zł.</u>
+          <u xml:id="u-91.4" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiKrzysztofCieciora">W ustawie budżetowej na rok 2021 w części 62 – Rybołówstwo zaplanowano dotację celową z budżetu państwa na realizację zadań związanych z zarybianiem polskich obszarów morskich w kwocie 5000 tys. zł. Wykonanie dotacji wyniosło 4996 tys. zł, co stanowi prawie 100% zaplanowanych wydatków. Celem zadania jest utrzymanie i odtwarzanie zasobów ryb eksploatowanych gospodarczo na obszarach morskich, czyli troci wędrownej oraz łososia. W roku 2021 wykonano zarybienia dorzecza Wisły, Odry i rzek pomorskich materiałem zarybieniowym głównie troci wędrownej, łososia atlantyckiego, siei i certy.</u>
+          <u xml:id="u-91.5" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiKrzysztofCieciora">Wydatki w ramach budżetu środków europejskich w ustawie budżetowej na 2021 r. w części 62 – Rybołówstwo zaplanowano w kwocie 208 068 tys. zł. W związku decyzjami zwiększającymi ministra finansów plan po zmianach wyniósł 279 733 tys. zł. W ramach powyższej kwoty zrealizowano wydatki w kwocie 249 058 tys. zł, to jest 89% planu po zmianach. Wydatki budżetu środków europejskich przeznaczone były na realizację programu operacyjnego „Rybactwo i morze” na lata 2014–2020. Niewykorzystanie środków w kwocie 30 675 tys. zł wynikało z faktu, że do końca 2021 r. beneficjenci programu operacyjnego „Ryby” występowali z wnioskami o aneksy do umów, które przedłużały terminy realizacji operacji. W związku z tym nie wszystkie zaplanowane wypłaty mogły być zrealizowane do końca zeszłego roku. W 2021 r. uruchomiono środki na realizację programu operacyjnego „Rybactwo i morze” w części 83 – Rezerwy celowe, pozycja 8, w części 62 – Rybołówstwo w kwocie 29 024 tys. zł, zaś zrealizowano w kwocie 19 913 tys. zł. Niepełne wykorzystanie środków finansowych spowodowane było niższym zapotrzebowaniem agencji na środki na realizację płatności na rzecz beneficjentów programu operacyjnego „Rybactwo i morze” niż zakładane w prognozach i harmonogramie płatności. Wydatki w kwocie 8613 tys. zł zostały zablokowane przez ministra rolnictwa i rozwoju wsi.</u>
+          <u xml:id="u-91.6" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiKrzysztofCieciora">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, przedstawiając najistotniejsze informacje o wykonaniu budżetu w zakresie rybołówstwa w zeszłym roku, pragnę podkreślić, iż został on zrealizowany w sposób celowy i oszczędny, z zachowaniem zasady najlepszych efektów z danych nakładów.</u>
+          <u xml:id="u-91.7" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiKrzysztofCieciora">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-92">
+          <u xml:id="u-92.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-92.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Bardzo proszę przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-93">
+          <u xml:id="u-93.0" who="#PelniacyobowiazkidyrektordepartamentuNIKMarekAdamiak">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, szanowni państwo, Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie oceniła wykonanie budżetu państwa w 2021 r. w części 62 – Rybołówstwo. Ocena ta jest efektem wyników kontroli przeprowadzonej w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Zgodnie z założeniami kontroli budżetowej nie dokonywano kontroli i oceny realizacji dochodów w tej części, lecz ograniczono się do analizy porównawczej dochodów zrealizowanych w 2021 r. z dochodami uzyskanymi w 2022 r. Dochody w części 62 – Rybołówstwo zrealizowano w kwocie 5600 tys. zł. Były one wyższe o 3900 tys. zł od planu wynikającego z ustawy budżetowej na rok 2021, gdzie ustalono je w wysokości 1700 tys. zł, oraz niższe o 5,5% w stosunku do dochodów wykonanych w 2020 r. Wyższe wykonanie dochodów w 2021 r. w stosunku do zaplanowanych było związane między innymi z nieplanowanymi wpłatami przekazanymi przez Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa z tytułu zwrotów i odzyskania płatności od beneficjentów programu operacyjnego „Ryby” na lata 2007–2013 i 2014–2020. Ponadto źródłem dochodów w tej części były dochody uzyskane przez Główny Inspektorat Rybołówstwa Morskiego z tytułu różnych opłat – zresztą pan minister już wskazał, że były to połowy rekreacyjne, wydane dzienniki połowowe, dokumenty – w wysokości 1600 tys. zł, to jest 9,6% planowanych dochodów.</u>
+          <u xml:id="u-93.1" who="#PelniacyobowiazkidyrektordepartamentuNIKMarekAdamiak">Wydatki budżetowe w części 62 – Rybołówstwo zostały zrealizowane w kwocie 117 700 tys. zł, co stanowiło 90,6% wydatków po zmianach. Wydatki te były niższe o 53 400 tys. zł od wydatków zrealizowanych w 2020 r. Wykonanie niższych wydatków w 2021 r. wynikało głównie z niższych wydatków na współfinansowanie płatności dla beneficjentów programu operacyjnego „Ryby” 2014–2020 o 54 000 tys. zł w porównaniu do 2020 r. Wynikało to głównie z faktu, że wydatki zrealizowane w roku 2020 w znacznej mierze stanowiły wypłaty dla beneficjentów programu operacyjnego „Ryby” 2014–2020 w ramach dodatkowej pomocy z uwagi na utracone dochody spowodowane wystąpieniem pandemii COVID-19.</u>
+          <u xml:id="u-93.2" who="#PelniacyobowiazkidyrektordepartamentuNIKMarekAdamiak">W tej części budżetowej oprócz dotacji celowych, miedzy innymi na współfinansowanie programu oraz zarybianie polskich obszarów morskich, finansowano działalność statutową państwowej jednostki budżetowej, czyli Głównego Inspektoratu Rybołówstwa Morskiego w Słupsku oraz dysponenta trzeciego stopnia w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi.</u>
+          <u xml:id="u-93.3" who="#PelniacyobowiazkidyrektordepartamentuNIKMarekAdamiak">Przeciętne zatrudnienie w państwowych jednostkach budżetowych wyniosło 184 etaty i w porównaniu do 2020 r. było niższe o jeden etat. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie jednego pełnozatrudnionego w jednostce budżetowej w tej części wynosiło 8700 zł łącznie z dodatkami i wynagrodzeniem rocznymi i było wyższe o 370 zł w porównaniu do roku 2020.</u>
+          <u xml:id="u-93.4" who="#PelniacyobowiazkidyrektordepartamentuNIKMarekAdamiak">W części 62 – Rybołówstwo wydatki budżetu środków europejskich zrealizowano w kwocie 249 500 tys. zł, to jest 89% kwoty planowanych wydatków o zmianach. Wydatki te przeznaczono na finansowanie programu operacyjnego „Ryby”. Jak pan minister już powiedział, kwota 30 600 tys. zł nie została wykorzystana. Tutaj się zgadzamy, gdyż mamy takie same ustalenia. Wynikało to z faktu, że beneficjenci występowali z wnioskami o aneksy do umów, które przedłużały terminy realizacji operacji, w wyniku czego środki zostały przekazane na rok 2022. Wydatki z budżetu środków europejskich na program operacyjny „Ryby” 2014–2020 w 2021 r. były niższe o 162 100 tys. zł od wydatków zrealizowanych na ten cel w 2020 r. W zakresie wydatków budżetowych wydatki budżetu środków europejskich zrealizowane w roku 2021 w znacznej mierze stanowiły wypłaty dla beneficjentów programu operacyjnego „Ryby” 2014–2020 w ramach dodatkowej pomocy z uwagi na utracone dochody spowodowane wystąpieniem pandemii wirusa.</u>
+          <u xml:id="u-93.5" who="#PelniacyobowiazkidyrektordepartamentuNIKMarekAdamiak">Kontrola wykorzystania dotacji w części 62 nie wykazała nieprawidłowości. Przekazywanie i rozliczanie dotacji z budżetu państwa oraz budżetu środków europejskich było prawidłowe. Nie stwierdzono również nieprawidłowości przy wykorzystaniu środków z rezerw celowych oraz realizacji zamówień publicznych. Badania próby wydatków wykazały, że dokonywano ich zgodnie z planem finansowym, gospodarnie, celowo i legalnie. Według stanu na 31 grudnia 2021 r. wskaźnik realizacji zasady n + 3 w programie operacyjnym „Ryby” 2014–2020 wyniósł 113,5%. Zdaniem Najwyższej Izby Kontroli poziom kontraktacji wydatkowania środków na wspomniany program oraz poziom spełnienia zasady n + 3 na koniec 2020 r. nie wskazują na wystąpienie ryzyka zagrożenia niewykorzystania środków w ramach programu.</u>
+          <u xml:id="u-93.6" who="#PelniacyobowiazkidyrektordepartamentuNIKMarekAdamiak">Najwyższa Izba Kontroli wydała pozytywną opinię na temat sporządzonych rocznych sprawozdań budżetowych i sprawozdań z operacji finansowych w czwartym kwartale 2021 r. w części 62 – Rybołówstwo.</u>
+          <u xml:id="u-93.7" who="#PelniacyobowiazkidyrektordepartamentuNIKMarekAdamiak">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-94">
+          <u xml:id="u-94.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-94.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Otwieram dyskusję. Bardzo proszę, pan poseł Borowczak.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-95">
+          <u xml:id="u-95.0" who="#PoselJerzyBorowczak">Dziękuję, panie przewodniczący.</u>
+          <u xml:id="u-95.1" who="#PoselJerzyBorowczak">Przy okazji, że jest pan minister, chciałbym zapytać. Zarybiamy rzeki i zarybiamy, ale chciałbym zapytać, jaki jest podział środków, które zdobywamy za sprzedaż kart rybackich.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-96">
+          <u xml:id="u-96.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-96.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Pan poseł Cymański.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-97">
+          <u xml:id="u-97.0" who="#PoselTadeuszCymanski">Trochę w podobnym duchu. Byłem uczestnikiem – pan przewodniczący pamięta – bardzo ciekawej rozmowy na temat ilości, kondycji i stanu ryb, kondycji ławic na Bałtyku. Dyskutowaliśmy tutaj. W odpowiedzi na pytania o to, jakie są wyniki badań, padły uspokajające informacje. Głównie chodziło nam o Zatokę Pucką, ale nie tylko. Usłyszeliśmy mianowicie, że wyniki są podobne jak w innych akwenach, a więc nie ma tutaj powodu do niepokoju, ale to bardzo ciekawe, że w czasie wypowiedzi referujący kilkakrotnie, może mimochodem, ale myślę, że nie tylko, podkreślał, że są to wyniki w ramach środków, jakie posiadamy. Podkreślając to kilkakrotnie, stwarzał nieodparte wrażenie, że można, a może nawet należałoby trochę rozszerzyć badania. W tej chwili mówimy o pieniądzach. Czy nie jest to barierą dla badań? Nie jestem zwolennikiem, żeby badać bez końca, ale to jest tak ważny i istotny temat, że warto przy tej okazji, chyba że się mylę i ma to iść z innej półki, ale uważam, że sprawa ta… Oczywiście pojawiły się również wnioski, że przyczyną spadku pogłowia są foki. To à propos ekologów. Foki pięknie się przyjęły i fantastycznie żywią się na przykład dorszami, bardzo lubią dorsze. Cudowne zwierzęta. Ktoś nawet powiedział, że w Finlandii i w Szwecji jest odstrzał fok w majestacie prawa. My tu gadu-gadu, a foki podjadają nam wszystkie rybki. To jest taki temat.</u>
+          <u xml:id="u-97.1" who="#PoselTadeuszCymanski">Przy okazji pytanie jeszcze à propos zarybiania, dlatego że pan powiedział tutaj ciekawą rzecz. Jest też zarybianie certy? Pytam, dlatego że byłem kiedyś burmistrzem Malborka. W Tczewie była spółdzielnia Certa. Była ona bardzo interesująca. Nie chcę zanudzać, ale mówiono mi, że certa to jest taka ryba, którą można smażyć bez oleju, dlatego że jest fantastycznie smaczna, jest tłusta, ale certa lubi czyste wody. Na Wiśle w Tczewie – tutaj zgadzamy się z Gdańskiem – łowiono 4 tony, później 3 tony, później 1,6 tony, później 800 kilogramów, na końcu 30 kilogramów. I koniec. Słyszę: panie burmistrzu, teraz już nie łowi się certy, ponieważ w Wiśle jest taki stan ekologiczny, że się wyprowadziła czy też się nie rozmnażała. Ktoś nawet przypomniał mi jakąś sztukę teatralną: podajemy stan wody na środkowym Dunaju, stan cztery, ubyło trzy – chcąc pokazać, co się stało z certą. Teraz pytam, czy to oznacza – tutaj możemy się też jakoś pocieszyć – że jakość naszych wód, gdzie ona bywa, gdzie się zarybia, pozwala na retroindukcję. Jak to się nazywa fachowo? Jest takie mądre słowo na odtwarzanie stad. Państwo bardziej uczeni, fachowcy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-98">
+          <u xml:id="u-98.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Introdukcja.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-99">
+          <u xml:id="u-99.0" who="#PoselTadeuszCymanski">O, po to jest pan przewodniczący, żeby wyciągał mnie czasami z bagienka niewiedzy. Kończę. Jedna kwestia, wiadomo, to jest stan badań. Czy nie należałoby się nad tym zastanowić przy okazji prac nad budżetem? Gdyż za chwilę idziemy na posiedzenie Komisji Finansów Publicznych. Pieniędzy nie ma za dużo, ale na dobre cele zawsze znajdziemy pieniądze. Plus autorytet naszej Komisji. No a sprawa certy jest… Ale jest bardzo ciekawa. Nie wiem, czy od tego słowa nie pochodzi „certolić się”, czyli pieścić. Jest to tak delikatne mięsko, że może certolenie wywodzi się właśnie stąd, ale to już pewnie trzeba by było spytać Bralczyka. „Nie certol się” – ciekawe źródłosłowie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-100">
+          <u xml:id="u-100.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Panie pośle Cymański, fokom ryby smakują, ale krowy przy dojeniu cierpią. Tak więc niech pan będzie ostrożny w swoich wypowiedziach.</u>
+          <u xml:id="u-100.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Bardzo proszę, pan minister udziela odpowiedzi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-101">
+          <u xml:id="u-101.0" who="#PodsekretarzstanuwMRiRWKrzysztofCieciora">Panie pośle, nie chcąc za bardzo certolić się z tym tematem, jeżeli chodzi o badania Zatoki Puckiej, akurat zleciliśmy je jako ministerstwo w odpowiedzi na prośby środowiska rybackiego w tamtym rejonie. Są tam pewne okoliczności, które wymagały od nas zbadania, czy rzeczywiście zatoka sprzyja temu, żeby ryby tam funkcjonowały. Badania potwierdziły to. Na zalewach w Polsce nie mamy aż takiego problemu, jaki mamy szerzej na akwenie Morza Bałtyckiego. Tam jednak jest większy problem z dostępnością czy odtwarzaniem się stad ryb. Jest on wielowątkowy, wielopoziomowy. Nie chciałbym tutaj na nowo wywoływać dyskusji.</u>
+          <u xml:id="u-101.1" who="#PodsekretarzstanuwMRiRWKrzysztofCieciora">Jeżeli chodzi o zarybianie– tak, tak, to są gatunki, które wprowadzamy w obieg. Chcemy to robić, natomiast mamy poczucie, że to jest za mało. W tym roku chcielibyśmy zwiększyć finansowanie zarybiania i podnieść jego poziom – taki był też po postulat ze strony środowiska – do 7500 tys. zł. Przychylamy się, pozytywnie odnosimy się do tego postulatu.</u>
+          <u xml:id="u-101.2" who="#PodsekretarzstanuwMRiRWKrzysztofCieciora">Było jeszcze jedno pytanie, na które może odpowie pan dyrektor.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-102">
+          <u xml:id="u-102.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Bardzo proszę, panie dyrektorze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-103">
+          <u xml:id="u-103.0" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuRybolowstwaMinisterstwaRolnictwaiRozwojuWsiTomaszTereszkiewicz">Szanowna Komisjo, Tomasz Tereszkiewicz, zastępca dyrektora Departamentu Rybołówstwa, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi.</u>
+          <u xml:id="u-103.1" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuRybolowstwaMinisterstwaRolnictwaiRozwojuWsiTomaszTereszkiewicz">Chciałbym tylko uzupełnić wypowiedź pana ministra i zadowolić pana posła, który pytał o karty wędkarskie. Niestety karty wędkarskie to nie jest nasza część budżetowa. My nie pobieramy opłat za wydawanie kart wędkarskich. Nawet w tej chwili nie jestem w stanie odpowiedzieć, która część jest za to odpowiedzialna. Mówimy o kartach wędkarskich, które wydaje Polski Związek Wędkarski.</u>
+          <u xml:id="u-103.2" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuRybolowstwaMinisterstwaRolnictwaiRozwojuWsiTomaszTereszkiewicz">Dziękuję serdecznie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-104">
+          <u xml:id="u-104.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo. Zamykam dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-104.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Czy jest sprzeciw wobec pozytywnego zaopiniowania budżetu w części 62 oraz w części 83 w zakresie pozycji 8? Nie widzę. Informuję, że Komisja pozytywnie opiniuje wykonanie budżetu w tych częściach.</u>
+          <u xml:id="u-104.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Szanowni państwo, rozpatrzyliśmy i zaopiniowaliśmy sprawozdanie z wykonania budżetu państwa w zakresie działania Komisji. Stwierdzam, że Komisja uchwaliła opinię dla Komisji Finansów Publicznych, w której przekażemy stanowisko w sprawie omówionych części budżetowych.</u>
+          <u xml:id="u-104.3" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Na posła sprawozdawcę proponuję pana posła przewodniczącego Jerzego Maternę. Czy pan poseł wyraża zgodę?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-105">
+          <u xml:id="u-105.0" who="#PoselJerzyMaterna">Tak.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-106">
+          <u xml:id="u-106.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dobrze. Nie ma wyjścia, wyraża zgodę. Czy są inne zgłoszenia? Nie ma innych zgłoszeń. A więc mamy wybranego sprawozdawcę przed Komisją Finansów Publicznych.</u>
+          <u xml:id="u-106.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Informuję, że na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny.</u>
+          <u xml:id="u-106.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję wszystkim zaproszonym gościom, pana ministrom, pani prezes.</u>
+          <u xml:id="u-106.3" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/gmz/201923-sjm-gmzxx-00112-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/gmz/201923-sjm-gmzxx-00112-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..738e855
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/gmz/201923-sjm-gmzxx-00112-01/header.xml
@@ -0,0 +1,58 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-gmzxx-00112-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej /nr 112/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej /nr 112/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#GMZ">112</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-22</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="GrzegorzPawlowski" role="speaker">
+        <persName>Grzegorz           Pawłowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="NaczelnikwydzialuwDepartamencieMonitorowaniaPomocyPublicznejUrzeduOchronyKonkurencjiiKonsumentowIzabelaKopcinska" role="speaker">
+        <persName>Naczelnik wydziału w Departamencie Monitorowania Pomocy Publicznej Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów Izabela Kopcińska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="NaczelnikwydzialuwUOKiKIzabelaKopcinska" role="speaker">
+        <persName>Naczelnik wydziału w UOKiK Izabela Kopcińska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselTadeuszAziewicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Tadeusz Aziewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrezesPCCIntermodalSADariuszStefanski" role="speaker">
+        <persName>Prezes PCC Intermodal SA Dariusz Stefański</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelMarekSawicki" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Marek Sawicki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyRadyPolskiejIzbySpedycjiiLogistykiMarekTarczynski" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Rady Polskiej Izby Spedycji i Logistyki Marek Tarczyński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMIMarekGrobarczyk" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w MI Marek Gróbarczyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMinisterstwieInfrastrukturyMarekGrobarczyk" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury Marek Gróbarczyk</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="GMZ" role="committee">
+        <orgName>Komisja Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/gmz/201923-sjm-gmzxx-00112-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/gmz/201923-sjm-gmzxx-00112-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..01ea78e
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/gmz/201923-sjm-gmzxx-00112-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,163 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dzień dobry państwu. Przepraszam za spóźnienie, ale trochę dziennikarze mnie napadli i musiałam się tłumaczyć. Otwieram posiedzenie Komisji Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Witam państwa posłów. Witam pana ministra Marka Gróbarczyka. Witam serdecznie wszystkich pozostałych gości.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Stwierdzam kworum.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">W porządku dziennym posiedzenia mamy rozpatrzenie informacji na temat morskich terminalnej kontenerowych jako ogniw transportu intermodalnego (polityka taryfowa, przestrzeganie zasady swobodnego i niedyskryminacyjnego dostępu do infrastruktury portowej dla wszystkich uczestników ciągów transportowych). Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Komisja przyjmuje zaproponowany porządek dzienny. Sprzeciwu nie słyszę.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Przechodzimy do realizacji porządku dziennego. Bardzo proszę pana ministra Marka Gróbarczyka o przedstawienie informacji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieInfrastrukturyMarekGrobarczyk">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieInfrastrukturyMarekGrobarczyk">Panie przewodniczący, Szanowna Komisjo, przesłaliśmy państwu szeroki materiał opisujący stan dotyczący polityki związanej z terminalami znajdującymi się w obszarze portów o podstawowym znaczeniu dla gospodarki narodowej. Oczywiście podstawowe terminale, które znajdują się na terenie portów, to największy DCT w Gdańsku, BCT i GCT w Gdyni oraz DB W Szczecinie. W obszarze prowadzonej polityki i prawa w zakresie dzierżaw wszystkie terminale w ramach postępowań koncesyjnych uzyskały zgody na realizację przede wszystkim przeładunków oraz na realizację całego procesu operatorskiego w portach. Obecnie trwa postępowanie koncesyjne na terminal BCT. Zakładamy, że w tym roku nastąpi zakończenie tego procesu.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieInfrastrukturyMarekGrobarczyk">Oczywiście jeśli chodzi o stawki, w ramach zmian ustawy ministerstwo, generalnie minister nie ma wpływu na politykę cenową. To wszystko znajduje się w kompetencjach zarządów, które realizują to w oparciu o politykę portu w ramach środków, które pozyskują na infrastrukturę. Wiąże się to oczywiście z całym procesem swobodnego dostępu i aplikowania o realizację przeładunków. W ramach prowadzonej polityki musi to być transparentne, jasne, oczywiste.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieInfrastrukturyMarekGrobarczyk">To tak tytułem wstępu. Jeżeli będą pytania, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Otwieram dyskusję. Zgłasza się pan poseł Aziewicz. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PoselTadeuszAziewicz">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PoselTadeuszAziewicz">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, panie ministrze, pozwoliłem sobie zgłosić ten punkt do planu pracy Komisji, w momencie kiedy był ustalany, licząc na to, że uda nam się ponad podziałami politycznymi porozmawiać o problemie regulacyjnym, problemie, który wyrównywałby warunki konkurencji, jeżeli chodzi o podmioty, które potrzebują dostępu do portu morskiego. Dobrze działająca konkurencja skutkuje obniżaniem cen. W czasie wysokiej inflacji warto myśleć o wszelkiego rodzaju rozwiązaniach, które mogą wzmocnić czy wykreować układy konkurencyjne, ostatecznie z korzyścią dla konsumentów.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PoselTadeuszAziewicz">Inspiracją do zwołania dzisiejszego posiedzenia była decyzja prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów z lipca 2020 r. Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów rozpatrywał skargę dotyczącą ustalania przez BCT z siedzibą w Gdyni i DCT z siedzibą w Gdańsku opłaty manipulacyjnej obciążającej włącznie organizatorów transportu kolejowego. Nie stwierdził praktyki monopolistycznej, jako że za rynek właściwy uznał kontenerowy rynek europejski, natomiast stwierdził, że problem istnieje, jeżeli chodzi o ustalanie wspomnianej opłaty manipulacyjnej. W ostatnim akapicie swojej decyzji napisał: „W ocenie prezesa urzędu zasadne wydaje się podjęcie odpowiednich działań regulacyjnych, których celem byłoby zrównanie warunków funkcjonowania wszystkich podmiotów świadczących usługi transportowe, niezależnie od sposobu świadczenia tychże usług, dlatego też prezes urzędu wystąpił do ministra infrastruktury oraz ministra gospodarki morskiej i żeglugi śródlądowej o rozważenie nowelizacji obowiązujących rozwiązań prawnych, polegającej na ewentualnej zmianie przepisów ustawy o portach i przystaniach morskich i wprowadzeniu regulacji umożliwiającej pobieranie opłat za korzystanie z tego elementu infrastruktury portowej wraz z określeniem algorytmu i obliczania górnej granicy takiej opłaty”. Jest jakiś element dialogu, który odbywa się na poziomie rządu, wydaje mi się, że dialogu merytorycznego, nie politycznego. Wydaje się, że rząd, komisja sejmowa są jak najbardziej właściwe, żeby rozmawiać o ewentualnej nowelizacji ustawy po to, żeby wyrównać szanse podmiotów konkurujących na rynkach. Tak rozumiem cel dzisiejszego spotkania.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PoselTadeuszAziewicz">Może tyle tytułem występu. Wiem, że na sali są obecni goście, którzy mają szczegółową wiedzę na temat problemów, o których rozmawiamy. Jestem przekonany, że pan przewodniczący pozwoli im na zabranie głosu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Kto jeszcze pragnie zabrać głos w ramach dyskusji? Czy państwo się zgłaszacie? Czy zaproszeni goście zgłaszają się do zabrania głosu? Proszę bardzo. Przedstawiamy się do protokołu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PrzewodniczacyRadyPolskiejIzbySpedycjiiLogistykiMarekTarczynski">Dzień dobry. Marek Tarczyński. Przewodniczący Rady Polskiej Izby Spedycji i Logistyki, która zrzesza praktycznie wszystkich operatorów intermodalnych działających w kraju, w tym w naszych polskich portach.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PrzewodniczacyRadyPolskiejIzbySpedycjiiLogistykiMarekTarczynski">We wstępie pana posła Aziewicza zostało ujęte clou sprawy. Chodzi mianowicie o opłaty, które są pobierane przez terminale kontenerowe, głównie terminal DCT w Gdańsku, od operatorów intermodalnych za czynności, które w ich opinii nie mają pokrycia w rzeczywistości. W materiałach, które pozwoliliśmy sobie państwu posłom przesłać, zawarta jest propozycja rozwiązania problemu, konfliktu, który istnieje pomiędzy spedytorami, aplikantami, czyli krótko mówiąc, operatorami przewozów intermodalnych, którzy odpowiadają za ich organizację, a terminalami. Jest to rozwiązanie, celem którego jest ustanowienie podmiotu, który rozstrzygałby w przypadku sporu pomiędzy terminalem kontenerowym a aplikantem. Proponujemy, żeby swoistego rodzaju arbitrem, instytucją powołaną do rozstrzygania tego typu sporów był Urząd Transportu Kolejowego, który de facto jest władny do rozstrzygania, do weryfikacji opłat, ale w świetle obowiązującego dzisiaj prawa w stosunku do przewoźników, czyli tych, którzy fizycznie podstawiają wagony, tak jak na przykład Lotos Kolej czy PKP Cargo. Natomiast istotą przewozów intermodalnych jest to, że nie przewoźnicy – nawet nie PKP Cargo – są organizatorem tego procesu, tylko są nimi właśnie operatorzy przewozów intermodalnych, a więc spedytorzy. To oni w uzgodnieniu z terminalami kontenerowymi, swoimi klientami oraz przewoźnikami zarządzają całym procesem transportu, podstawienia wagonów.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PrzewodniczacyRadyPolskiejIzbySpedycjiiLogistykiMarekTarczynski">Krótko mówiąc, chodzi nam o to, żeby Urząd Transportu Kolejowego w ślad za rekomendacją, która została zawarta w stanowisku Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, miał uprawnienie również do kontroli tego rodzaju aplikantów, żeby w przypadku różnicy zdań co do wysokości czy też charakteru wprowadzanych opłat była instytucja, która jest w stanie rozstrzygnąć powstały spór. Co tu dużo mówić – mamy do czynienia z nierównowagą podmiotów. Z jednej strony jest duży terminal czy też kilka terminali, na których odbywają się przeładunki, a z drugiej strony jest kilkanaście znacznie mniejszych podmiotów, które nie mają takiej siły rynkowej, natomiast które w sposób rzeczywisty kształtują jakość usług, mają decydujące znaczenie, jeżeli chodzi o ich rozwój, ale też i ceny, którymi obciążają swoich zleceniodawców, a więc krótko mówiąc, mają wpływ na ceny transportu. Wprowadzenie tego typu opłat, które naszym zdaniem jest nieuzasadnione, po prostu podnosi ceny.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#PrzewodniczacyRadyPolskiejIzbySpedycjiiLogistykiMarekTarczynski">Krótko mówiąc, nie chodzi nam o to, żeby pozbawić terminale kontenerowe możliwości wprowadzania opłat, tylko o to, żeby istniał instrument prawny do weryfikacji ich zasadności. Urząd Transportu Kolejowego sprawdza od strony kosztowej, jaka jest wysokość rzeczywistych poniesionych kosztów na świadczenie danej usługi, uwzględnia określoną marżę i wydaje decyzję, czy opłata jest zasadna, czy nie. Krótko mówiąc, pozwalamy sobie zwrócić się do Komisji z wnioskiem o przyjęcie takich regulacji prawnych, które stanowiłyby ochronę operatorów intermodalnych w przypadku różnicy zdań, jeżeli chodzi o opłaty rynkowe. Wydaje mi się, że jest to uregulowanie, które powinno być korzystne dla samych operatorów intermodalnych, dla samego procesu przewozowego, które powinno je uporządkować.</u>
+          <u xml:id="u-6.4" who="#PrzewodniczacyRadyPolskiejIzbySpedycjiiLogistykiMarekTarczynski">Dziękuję za uwagę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Jeszcze pan się zgłasza. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#GrzegorzPawlowski">Bardzo dziękuję. Grzegorz Pawłowski, DCT Gdańsk.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#GrzegorzPawlowski">Chciałbym skomentować, dlatego że wydaje mi się, że państwu należy się parę słów wyjaśnienia z lotu ptaka, wyjaśnienia w zakresie historii, żebyśmy wszyscy doskonale rozumieli, jak się poruszamy. Z panem posłem Aziewiczem zgadzam się w stu procentach, że niezbędne jest doprowadzenie do sytuacji, żeby konkurencja, konkurencyjność w portach była wiodącą zasadą. W naszej ocenie tak właśnie się dzieje w tym momencie. To, co słyszymy jako propozycję, de facto jest wprowadzeniem regulacji cen dla podmiotów, dla operatorów, dla terminali. Wydaje się, że w konsekwencji spowoduje to zatrzymanie w portach inwestycji, przynajmniej kolejowych.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#GrzegorzPawlowski">Jak to wygląda? Otóż opłata, o której tutaj mówimy, jest opłatą, którą operatorzy intermodalni płacą od przeszło dziesięciu lat. Cały problem powstał dwa, trzy lata temu nie dlatego, że ktoś uznał, iż jest ona niezasadna, tylko dlatego że po prostu na skutek wzrostu cen terminale podniosły stawki opłaty, przy czym chciałbym zaznaczyć, że obecnie jest to opłata za kontener w wysokości około 4 euro. Natomiast fracht kontenerowy w tym momencie kosztuje około 15 tys. dolarów. Mówię to po to, żeby uchwycić proporcje. Nie jest to też opłata, która stanowi zasadnicze źródło przychodu dla terminala, dlatego że terminal zarabia na przeładunku kontenerów, a nie na opłacie manipulacyjnej.</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#GrzegorzPawlowski">Nie wiem, czy państwo macie wiedzę, więc pozwolę sobie naświetlić. Cały problem, o którym tutaj rozmawiamy, był przedmiotem rozważań dwóch instancji sądu, który przeanalizował zarówno praktyki rynkowe, jak i umowy, jakie operatorzy mają z terminalami. Zarówno sąd pierwszej instancji, jak i sąd drugiej instancji jednoznacznie orzekł, że jest to opłata za rzeczywiście świadczone usługi kolejowe, orzekł, że jest ona rynkowa. Wprowadzanie teraz regulacji de facto będzie zaburzeniem konkurencyjności rynkowej. W powołanym piśmie Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, które tutaj zostało wspomniane, nie ma mowy o tym, jak pan poseł słusznie zaznaczył, że terminale mają pozycję konkurencyjną dominującą. Jest wskazanie, że rynki, czyli rynek przewozów kolejowych i rynek przewozów drogowych, który takiej opłaty nie ma z przyczyn obiektywnych, nie konkurują ze sobą. Są to dwa odrębne rynki, które rządzą się swoimi prawami. Oczywiście rozumiem postulat, żeby wzmocnić własną branżę przewozów kolejowych, natomiast argumentacja w naszej ocenie nie do końca jest trafna. Nie zabierając czasu, mamy wiele argumentów oraz wyroki sądowe wskazujące, że to wszystko jest zasadne i zgodne z prawem, a tworzenie nowych regulacji de facto skomplikuje inwestycje i rozwój w portach.</u>
+          <u xml:id="u-8.4" who="#GrzegorzPawlowski">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Pan się zgłasza. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PrezesPCCIntermodalSADariuszStefanski">Dziękuję bardzo. Dariusz Stefański, PCC Intermodal.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PrezesPCCIntermodalSADariuszStefanski">Chciałbym się odnieść do słów mojego przedmówcy. Byliśmy stroną w konflikcie. Chciałbym państwu wyjaśnić charakter sporu, żeby sprawa była jasna. Jak otworzycie państwo obojętnie którą taryfę któregokolwiek z naszych terminali, a w szczególności terminala DCT w Gdańsku, to bardzo łatwo zauważycie, jaka jest różnica w kosztach przeładunku kontenera w relacji między terminalem a środkiem transportu lądowego. Akurat mam ją otwartą. Na dzień dzisiejszy taryfa jest taka. Za przeładunek w relacji plac–samochód DCT pobiera opłatę taryfową wysokości 45 euro, za przeładunek w relacji plac–wagon 75 euro. A więc jest 66% więcej za przeładunek w relacji kolejowej niż w relacji drogowej.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#PrezesPCCIntermodalSADariuszStefanski">Kolega przed chwilą stwierdził, że transport drogowy nie konkuruje z transportem kolejowym, co de facto z punktu widzenia zapisów białej księgi, gdzie mówimy o zrównoważonym transporcie, jest przeszłością. Kiedyś rzeczywiście transport kolejowy i transport drogowy to były dwie oddzielne gałęzie transportowe, natomiast powołano do życia coś, co się nazywa transportem intermodalnym, który z założenia ma połączyć najlepsze cechy owych dwóch gałęzi transportowych. De facto dzisiaj każdy operator intermodalny konkuruje z przewoźnikiem drogowym, żeby jak najwięcej ładunków przenieść z naszych dróg na tory, a dopiero na końcówce, na krótkim dystansie dowozić to drogą. Zrozumiałe jest – nikt nie kwestionuje – jak kształtowana jest polityka przeładunkowa na terminalach, czyli to, że za przeładunek w relacji plac–wagon terminal żąda więcej, dlatego że ma bardziej skomplikowane operacje albo tak to sobie wymyślił. Jest to polityka, do której nikt się nie wtrąca. Każdy terminal kształtuje ją tak, jak chce.</u>
+          <u xml:id="u-10.3" who="#PrezesPCCIntermodalSADariuszStefanski">Natomiast z punktu widzenia operatorów intermodalnych konkurujemy z przewoźnikami drogowymi. Jeżeli okazuje się, że przewoźnik drogowy, przyjeżdżając na terminal, nie ponosi żadnej opłaty, podstawia swój truck i mówi: dzień dobry, przyjechałem tutaj złożyć kontener lub zabrać kontener, to dokładnie na takich samych zasadach funkcjonuje przewoźnik kolejowy, który podstawia wagon i mówi: dzień dobry, na zlecenie mojego zleceniodawcy podstawiłem wagon, proszę mi załadować lub rozładować kontener. Operator intermodalny nie ponosi żadnych opłat za żadne koszty związane z operacjami przeładunkowymi na terminalu. To, za co jest gotowy płacić, to jest dostęp do infrastruktury kolejowej, czyli to, że korzysta z torów na terenie portu lub na terenie terminalu. Jedynym terminalem, który to uregulował w sposób rzeczowy, jest terminal GCT w Gdyni, który w swojej taryfie jasno, klarownie napisał, że na rzecz operatorów intermodalnych nie świadczy żadnych usług, a pobiera opłatę za korzystanie z jego terminalowej infrastruktury kolejowej, podobnie jak pobiera opłatę za korzystanie z jego wewnętrznej infrastruktury drogowej. W taryfie GCT stoi jak byk napisane, że od trucka pobiera 10 zł, a od wagonu 53 zł opłaty taryfowej za korzystanie z jego wewnętrznej infrastruktury. Dla operatorów intermodalnych terminale nie świadczą żadnych usług, natomiast uzurpują sobie, wymagają opłat od operatorów intermodalnych za pseudousługi.</u>
+          <u xml:id="u-10.4" who="#PrezesPCCIntermodalSADariuszStefanski">Po to, żeby można było to rozstrzygnąć, potrzebny jest jakikolwiek regulator, który będzie wiedział, jak wygląda praca na terminalu morskim i jakie panują relacje handlowe między poszczególnymi podmiotami na rynku przewozowym i na rynku obrotu portowego. Tylko w tej sprawie chcielibyśmy, żeby do ustawy dołożono aplikanta, a nie przewoźnika kolejowego, ponieważ przewoźnik kolejowy nie uczestniczy w obrocie. Dlatego Urząd Transportu Kolejowego w żaden sposób na dzień dzisiejszy nie jest w stanie interweniować w tej sprawie.</u>
+          <u xml:id="u-10.5" who="#PrezesPCCIntermodalSADariuszStefanski">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Czy jeszcze ktoś chciałby zabrać głos w dyskusji? Nie widzę. Czy pan minister chciałby się odnieść ewentualnie do tych wypowiedzi?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#SekretarzstanuwMIMarekGrobarczyk">Jeżeli można, panie przewodniczący, szanowni państwo, w związku z tym, że zliberalizowaliśmy tak daleko, jak jest to możliwe, zresztą zgodnie z dyrektywą, ustawę o portach i przystaniach, całkowicie wyzbywając się kompetencji w zakresie regulacyjnym, nie chcielibyśmy wracać do tego typu praktyk. Zresztą proszę zwrócić uwagę, że tutaj generalnie problem dotyczy dwóch operatorów. Jeżeli popatrzymy na inne porty czy inne terminale, sprawę udało się rozwiązać na poziomie biznesowym na zasadzie porozumienia. Uważamy, że tutaj porozumienie też jest możliwe. Dlatego też nie chcielibyśmy rozpoczynać procesu legislacyjnego w tym zakresie. Chcielibyśmy, żeby rozwiązanie nastąpiło na poziomie poszczególnych operatorów, żeby po prostu rządził tym, jak sami państwo mówicie, biznes, a nie minister.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#SekretarzstanuwMIMarekGrobarczyk">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Pan poseł Aziewicz.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PoselTadeuszAziewicz">Przysłuchując się dyskusji, odniosłem wrażenie, że jednak mamy tutaj do czynienia z pewną nierównowagą kontraktową, chociaż trudno tutaj udowodnić komukolwiek pozycję dominującą. Zresztą mówiłem o tym, cytując prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Nie mam też wątpliwości w kontekście zgodności działań z aktualnym prawem. Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów wnosił, a my poważnie rozważamy zmianę prawa. Wydaje mi się, że wprowadzenie pewnej możliwości arbitrażu w rozstrzyganiu sporów, a spory są, co pokazuje nam dyskusja, jest w interesie publicznym. Powinniśmy wyrównywać szanse. Rozwój transportu intermodalnego wydaje się racją stanu polskiej gospodarki, dlatego że w tę stronę zmierza świat. Jeżeli przedstawiciel DCT mówi, że w efekcie doregulowania tego obszaru nie będzie pieniędzy na inwestycje, to znaczyłoby, że jest jakiś problem. Jeżeli zostanie przyjęta formuła kosztowa, to znaczy, że pieniędzy będzie istotnie mniej. A więc budzi to mój niepokój. Może tutaj mieć miejsce pewne zawyżanie, nadużywanie przewagi kontraktowej. Chyba tutaj jest clou problemu.</u>
+          <u xml:id="u-14.1" who="#PoselTadeuszAziewicz">Nie wiem, czy na sali jest przedstawiciel Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Jako przewodniczący podkomisji prosiłem prezesa urzędu, żeby przyszedł i zabrał głos w tej sprawie. Jest. Możemy poprosimy Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, żeby się wypowiedział? Dlatego że jednak badał tę sprawę, przeprowadził stosowne analizy. Ciekaw jestem jego opinii.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#NaczelnikwydzialuwDepartamencieMonitorowaniaPomocyPublicznejUrzeduOchronyKonkurencjiiKonsumentowIzabelaKopcinska">Dzień dobry. Izabela Kopcińska.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Czy pani ma ochotę zabrać głos?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#NaczelnikwydzialuwUOKiKIzabelaKopcinska">Tak.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#NaczelnikwydzialuwUOKiKIzabelaKopcinska">Jestem naczelnikiem wydziału w Departamencie Monitorowania Pomocy Publicznej.</u>
+          <u xml:id="u-19.1" who="#NaczelnikwydzialuwUOKiKIzabelaKopcinska">Witam serdecznie pana przewodniczącego. Wysoka Komisjo, panie ministrze, przyznam się szczerze, że materiał uzupełniający doszedł do was dosyć późno i wyznaczając przedstawiciela na posiedzenie, tak naprawdę nie mieliśmy świadomości problemu, który będzie rozważany, dyskutowany na posiedzeniu. W związku z tym niestety nie reprezentuję tej komórki organizacyjnej, która była odpowiedzialna za postępowanie, o którym tutaj mówimy. W aspekcie konkurencji niestety nie będę mogła się wypowiedzieć, natomiast tak jak ja rozumiem rozstrzygnięcie – jest to pewne zaproszenie do dyskusji. Nie jest ono definitywne. Myślę, że jest to moment, żeby porozmawiać o ewentualnych regulacjach, natomiast z rozstrzygnięcia nie wynika, że jest jakiś problem, który mógłby być rozstrzygnięty na podstawie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów.</u>
+          <u xml:id="u-19.2" who="#NaczelnikwydzialuwUOKiKIzabelaKopcinska">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-20.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Jeszcze pan się zgłasza.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#GrzegorzPawlowski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-21.1" who="#GrzegorzPawlowski">Może uzupełniając – to nie jest problem, który był pominięty przez odpowiednie gremia bądź organy. Chciałbym zwrócić uwagę, że również Urząd Transportu Kolejowego zna tę sprawę. Nie uznał on za właściwe, żeby dokonywać w tym zakresie regulacji. Jak pan prezes tutaj wspomniał, jest regulacja dotycząca dostępu czy opłat za dostęp do infrastruktury kolejowej. Obowiązuje ona w ustawie o transporcie kolejowym. DCT, a z tego co się orientuję, inne terminale także, chociaż może nie wszystkie, ale większość z nich nie pobiera opłat, chociaż może. DCT natomiast pobiera tzw. opłatę manipulacyjną za usługi i czynności, które są wykonywane na kolei. Infrastruktura kolejowa ma inne koszty niż infrastruktura drogowa. Proces przeładunkowy jest inny niż w przypadku załadunku na samochód ciężarowy. Pokrótce z tego to wynika.</u>
+          <u xml:id="u-21.2" who="#GrzegorzPawlowski">Natomiast odnosząc się do tego, co pan poseł powiedział, chodzi o strategiczne rozpoznanie inwestycji. To nie jest tak, że jeżeli nie będzie opłaty, to wówczas nie będzie inwestycji, natomiast zdecydowanie jest tak, że inwestor prywatny, gdyż infrastruktura kolejowa, którą zarządza i na której działa DCT, została wybudowana ze środków własnych spółki, z pewnością weźmie pod uwagę fakt, iż nie będzie mógł z owej infrastruktury czerpać żadnych korzyści. Oczywiście jest źródło przychodów dotyczących opłat, związanych z opłatami, które ponoszą podmioty za czynności przeładunkowe na bocznicy kolejowej. Opłata manipulacyjna, tak jak wspomniałem, nie stanowi większości przychodów z tego źródła, niemniej stanowi element, który jest kategorią budżetową. Jeżeli ona odpadnie, to będzie to miało znaczenie, natomiast pragnę także zaznaczyć, że rynek sam reguluje swoje funkcjonowanie.</u>
+          <u xml:id="u-21.3" who="#GrzegorzPawlowski">Według mojej wiedzy operatorzy, którzy nie zgadzają z opłatą – jak pan minister słusznie zaznaczył, są to tylko dwa podmioty czy w zasadzie teraz tylko jeden podmiot – postanowiły przerzucić opłatę na swoich klientów, dodatkowo nakładając jeszcze marże, czyli de facto zarabiając na tym. Wobec tego poruszamy się w obszarze tworzenia dodatkowych regulacji, które miałyby atakować wolnorynkowy model biznesowy w portach tylko dlatego, że danemu operatorowi się to nie podoba i podnosi to koszty jego działalności.</u>
+          <u xml:id="u-21.4" who="#GrzegorzPawlowski">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-22.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Panowie, powoli będziemy konkludować. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#PrzewodniczacyRadyPolskiejIzbySpedycjiiLogistykiMarekTarczynski">Chciałbym się odnieść do podniesionych faktów, a mianowicie negocjacji, które miały miejsce. Rzeczywiście staraliśmy się. Nie jest tutaj mowa o jednym operatorze. Zajmuję stanowisko z punktu widzenia Polskiej Izby Spedycji i Logistyki, która zrzesza 150 podmiotów obsługujących około 80% polskiego rynku, w tym praktycznie wszystkich wiodących operatorów intermodalnych. A więc występuję w imieniu całego środowiska, a nie jednej czy dwóch firm. Jest to głos branży logistycznej, która podjęła negocjacje z terminalami. Zostały podpisane stosowne porozumienia z terminalem GCT w Gdyni, o czym była mowa, który zmienił sposób rozliczania, jak też z terminalem BCT w Gdyni, natomiast terminal DCT w Gdańsku niestety zerwał prowadzone negocjacje, mimo że był już gotowy projekt porozumienia pomiędzy Polska Izbą Spedycji i Logistyki a terminalem. A więc staraliśmy się w pełni wykorzystać środki mediacji branżowej, nie angażując innych podmiotów. Nasz wniosek wynika z tego, że nie jesteśmy w stanie porozumieć się z terminalem DCT, który po prostu działa z pozycji siły. Zresztą to nie jest jedyna sytuacja, dlatego że różnych napięć na linii branża spedycyjna – terminal DCT jest znacznie więcej, ale nie jest to miejsce, żeby je poruszać. Jego pozycja jest taka, że może sobie pozwolić na jednostronne wdrażanie różnego rodzaju rozwiązań kosztem innych interesariuszy działających na terenie Polski. Stąd też nasz wniosek jako branży, która potrzebuje jakiejś ochrony.</u>
+          <u xml:id="u-23.1" who="#PrzewodniczacyRadyPolskiejIzbySpedycjiiLogistykiMarekTarczynski">Jeżeli natomiast chodzi o Urząd Transportu Kolejowego, to z informacji, które do nas z urzędu dotarły, urząd zwrócił się – przecież sam nie jest władny dokonać zmiany przepisów – do Ministerstwa Infrastruktury o dokonanie stosownych zmian zgodnie z rekomendacją zawartą w piśmie Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Również izba kilkakrotnie interweniowała pisemnie w Ministerstwie Infrastruktury, prosząc o wprowadzenie stosownych zmian prawnych, o podjęcie inicjatywy. Niestety nie doczekaliśmy się żadnej odpowiedzi, nawet pisemnej.</u>
+          <u xml:id="u-23.2" who="#PrzewodniczacyRadyPolskiejIzbySpedycjiiLogistykiMarekTarczynski">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-24.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Jeszcze pan się zgłaszał?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#PrezesPCCIntermodalSADariuszStefanski">Chciałbym tylko dodać, że Urząd Transportu Kolejowego nie mógł interweniować w tej sprawie, ponieważ w naszej ustawie o transporcie kolejowym, którą wprowadzono w 2018 r., pominięto aplikanta. Z punktu widzenia naszej ustawy o transporcie kolejowym tym, który powinien realizować relacje handlowe z terminalem, jest przewoźnik kolejowy, co z punktu widzenia biznesowego, rzeczywistości biznesowej jest nierealne, dlatego że to nie przewoźnik kolejowy zamawia okna terminalowe, tylko aplikant, czyli spedytor. W naszej ustawie o transporcie kolejowym został pominięty aplikant, pomimo że we wszystkich tego typu ustawach na terenie całej Unii Europejskiej aplikant jest wiodącym podmiotem na równi z przewoźnikiem kolejowym. Gdyby aplikant figurował w naszej ustawie o transporcie kolejowym, Urząd Transportu Kolejowego zdecydowanie by interweniował. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-26.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Czy pan poseł Aziewicz jeszcze chciałby zabrać głos? Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-27">
+          <u xml:id="u-27.0" who="#PoselTadeuszAziewicz">Krótko. Chciałbym wyrazić ubolewanie, jeżeli chodzi o postawę Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. O ile dobrze pamiętam, na posiedzeniu podkomisji do spraw ochrony konkurencji i konsumentów prosiłem pana prezesa o obecność i przygotowanie się do posiedzenia. Miało to miejsce dwa tygodnie temu, więc był czas, żeby się przygotować i potraktować to poważnie.</u>
+          <u xml:id="u-27.1" who="#PoselTadeuszAziewicz">Przeglądam materiał, który otrzymaliśmy na dzisiejsze posiedzenie Komisji. Gdyby nie wiedza panów oraz informacje, które do mnie dotarły, w ogóle nie wiedzielibyśmy, że konflikt ma miejsce, a z tego co słyszę od panów, jakieś pisma wędrowały do Ministerstwa Infrastruktury. Gorąco apeluję, żeby ministerstwo przyjrzało się tej sprawie. Nie chcę przesądzać, dlatego że oczywiście jak tworzymy prawo, to trzeba wysłuchać racji wszystkich stron i szukać tego, co jest optymalne dla państwa. Wydaje się, że w trudnej sytuacji, w jakiej istnieje państwo, warto jest kreować układy konkurencyjne tak, żeby wszyscy mieli równe szanse, równy dostęp. Jest to w interesie publicznym. Apeluję do pana ministra, żeby przyjrzał się tej sprawie i może jednak zastanowił się nad jakąś formą regulacji, która byłaby w interesie publicznym.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-28">
+          <u xml:id="u-28.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo, panie pośle.</u>
+          <u xml:id="u-28.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Oczywiście pan minister apelu wysłuchał, natomiast jeżeli chodzi o to, czy będzie inicjatywa legislacyjna, oczywiście wiemy, jakie są drogi. Pan poseł może wystąpić z inicjatywą legislacyjną z grupą piętnastu posłów. Nie jest to problem, natomiast nie widzę w tej chwili zainteresowania ze strony Ministerstwa Infrastruktury, żeby podjęło temat w formie nowelizacji ustawy. Wysłuchaliśmy stron, znamy problem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-29">
+          <u xml:id="u-29.0" who="#PoselTadeuszAziewicz">Porozmawiam z Komisją Infrastruktury.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-30">
+          <u xml:id="u-30.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Znamy problem, natomiast jeżeli pan poseł Aziewicz uzna, że problem ten jest na tyle istotny i ważny, że trzeba wszcząć proces legislacyjny, to też wie, jak to zrobić.</u>
+          <u xml:id="u-30.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Jeszcze pan chciał zabrać głos?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-31">
+          <u xml:id="u-31.0" who="#PrezesPCCIntermodalSADariuszStefanski">Jeżeli można, jeszcze jedno pytanie do pana ministra. Rozmawialiśmy na ten temat wielokrotnie. Czy w ministerstwie jest jakikolwiek pomysł albo chęć do powołania maleńkiego departamentu, jedno- lub dwuosobowego, do spraw transportu intermodalnego? Jest to temat, który od dziesięciu lat – lub nawet więcej – jest przywoływany na każdym spotkaniu. Słyszeliśmy już bardzo wiele obietnic w tej sprawie, natomiast jako operatorzy intermodalni, którzy odpowiadają za coraz większą część rynku przewozowego w naszym kraju i w ogóle w Europie, nie mamy ani jednej osoby w ramach ministerstwa, do której moglibyśmy się z naszymi problemami zwrócić. Czy takie pomysły w ogóle są, czy są rozważane? Czy to jest w zasadzie rzecz, na którą nie mamy co liczyć?</u>
+          <u xml:id="u-31.1" who="#PrezesPCCIntermodalSADariuszStefanski">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-32">
+          <u xml:id="u-32.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-32.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Czy pan minister chciałby odpowiedzieć?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-33">
+          <u xml:id="u-33.0" who="#SekretarzstanuwMIMarekGrobarczyk">Odpowiadając na potrzeby, chciałbym poinformować, że właśnie jest tworzony wydział intermodalny w Departamencie Kolejnictwa.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-34">
+          <u xml:id="u-34.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo. Jest pytanie, jest odpowiedź.</u>
+          <u xml:id="u-34.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Zamykam dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-34.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny dzisiejszego posiedzenia Komisji. Dziękuję państwu bardzo.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/gmz/201923-sjm-gmzxx-00113-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/gmz/201923-sjm-gmzxx-00113-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..0ca4d06
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/gmz/201923-sjm-gmzxx-00113-01/header.xml
@@ -0,0 +1,67 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-gmzxx-00113-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej /nr 113/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej /nr 113/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#GMZ">113</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-23</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PelniacaobowiazkiwicedyrektordepartamentuNIKMarzannaLipinska" role="speaker">
+        <persName>Pełniąca obowiązki wicedyrektor departamentu NIK Marzanna Lipińska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PelniacaobowiazkiwicedyrektorDepartamentuRolnictwaiRozwojuWsiNajwyzszejIzbyKontroliMarzannaLipinska" role="speaker">
+        <persName>Pełniąca obowiązki wicedyrektor Departamentu Rolnictwa i Rozwoju Wsi Najwyższej Izby Kontroli Marzanna Lipińska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PelniacyobowiazkidyrektorDepartamentuInfrastrukturyNajwyzszejIzbyKontroliMarekMaj" role="speaker">
+        <persName>Pełniący obowiązki dyrektor Departamentu Infrastruktury Najwyższej Izby Kontroli Marek Maj</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PelniacyobowiazkiwicedyrektordepartamentuNIKDariuszBojanowski" role="speaker">
+        <persName>Pełniący obowiązki wicedyrektor departamentu NIK Dariusz Bojanowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PelniacyobowiazkiwicedyrektorDepartamentuSrodowiskaNajwyzszejIzbyKontroliDariuszBojanowski" role="speaker">
+        <persName>Pełniący obowiązki wicedyrektor Departamentu Środowiska Najwyższej Izby                     Kontroli Dariusz Bojanowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselCzeslawHoc" role="speaker">
+        <persName>Poseł Czesław Hoc</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselJerzyMaterna" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Materna</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselKacperPlazynski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Kacper Płażyński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselMichalUrbaniak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Michał Urbaniak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselTadeuszAziewicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Tadeusz Aziewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelMarekSawicki" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Marek Sawicki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzKomisjiJolantaOstrowska" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz Komisji Jolanta Ostrowska</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="GMZ" role="committee">
+        <orgName>Komisja Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/gmz/201923-sjm-gmzxx-00113-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/gmz/201923-sjm-gmzxx-00113-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..1afbdcc
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/gmz/201923-sjm-gmzxx-00113-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,177 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dzień dobry państwu. Otwieram posiedzenie Komisji Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Witam państwa posłów. Witam zaproszonych gości z Najwyższej Izby Kontroli.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">W porządku dziennym posiedzenia mamy dwa punkty, rozpatrzenie projektu planu pracy Komisji na okres od 1 lipca do 31 grudnia 2022 r. oraz rozpatrzenie i zaopiniowanie dla Komisji do Spraw Kontroli Państwowej sprawozdania z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2021 r. w zakresie działania Komisji. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Komisja przyjmuje zaproponowany porządek dzienny. Sprzeciwu nie słyszę.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Przystępujemy do realizacji porządku dziennego. Otrzymaliście państwo propozycję planu pracy w formie tabelarycznej. Tabela uwzględnia tematy, które nie zostały zrealizowane w pierwszym półroczu bieżącego roku, oraz tematy zgłoszone przez państwa posłów. Propozycje do planu pracy nadesłali: pani poseł Daria Gosek-Popiołek, pan poseł Arkadiusz Czartoryski oraz pan poseł Dariusz Wieczorek. Otwieram dyskusję. Pan poseł Aziewicz, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PoselTadeuszAziewicz">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, w nawiązaniu do dyskusji, która odbyła się wczoraj – mam tutaj na myśli napięcia pomiędzy terminalami portowymi a spedytorami czy organizatorami usług kolejowych – chciałbym zgłosić propozycję, żebyśmy pewnie pod koniec tego roku odbyli dyskusję nad propozycją inicjatywy ustawodawczej w sprawie nowelizacji ustawy o portach i przystaniach morskich. Byłaby to dyskusja po to, żebyśmy rozważyli wszystkie argumenty za i przeciw. Jeżeli Wysoka Komisja uzna, że chce się w to zaangażować, to wtedy popracowalibyśmy nad nowelizacją.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Bardzo proszę, pan poseł Urbaniak.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PoselMichalUrbaniak">Dzień dobry. Dziękuję za głos.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PoselMichalUrbaniak">Ja w nawiązaniu do tego, co w zasadzie miało się odbyć w zeszłym półroczu, w tym, które właśnie się kończy, a nie do końca się to udało. Otóż mieliśmy pojechać na Pomorze, mieliśmy spotkać się tam, na miejscu, między innymi z rybakami. W zasadzie to się nie wydarzyło. Wprawdzie mieliśmy posiedzenie Komisji, i to nawet kilka, na temat sytuacji na Morzu Bałtyckim, na temat tego, jak wygląda dzisiaj zanieczyszczenie Bałtyku, jak też na temat tego, jaki dzisiaj jest stan rybołówstwa, natomiast w zasadzie strona społeczna nie miała okazji, żeby się wypowiedzieć i przedstawić Komisji, jak to wygląda z jej perspektywy. Wobec tego ponownie postuluję, żebyśmy zrobili posiedzenie na Pomorzu, może być w Trójmieście. Będzie to dosyć wygodne zarówno dla rybaków z Półwyspu Helskiego, jak i tych, którzy są na Zalewie Wiślanym, żeby też z nimi porozmawiać na temat perspektyw, które ich dotyczą w kontekście rybołówstwa oraz tego, jak wygląda dzisiaj Bałtyk.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PoselMichalUrbaniak">Zgłosiłem też do sekretariatu, jeszcze przed posiedzeniem Komisji, mejlowo, jak dokładnie powinny brzmieć tematy posiedzeń Komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Kto jeszcze z pań posłanek, panów posłów chciałby zabrać głos? Nie słyszę. Wobec tego uzupełniamy plan pracy Komisji o propozycję pana posła Aziewicza. Propozycja pana posła Urbaniaka będzie wymagała doprecyzowania, gdzie ewentualnie odbyć posiedzenie, ale myślę, że z sekretariatem i prezydium Komisji…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PoselMichalUrbaniak">Mogę w tym pomóc, wziąć to nawet na siebie, żeby pomóc prezydium.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">W jakim czasie oczekiwałby pan wyjazdowego posiedzenia?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PoselMichalUrbaniak">Na pewno do końca tego roku. Optymalnie pewnie byłoby to zrobić w miesiącach wrzesień, październik. Wiem, że wtedy są też głosowania budżetowe. Tak naprawdę bardzo zależy mi na tym, zresztą nie tylko mnie, żeby jeszcze w tym roku odbyła się dyskusja z rybakami.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dobrze. Spróbujmy to wpisać na przełomie września i października i podjąć taką inicjatywę. Czy do planu pracy Komisji są jeszcze jakieś uwagi, propozycje? Nie ma. Jeżeli nikt nie zgłasza sprzeciwu – a nie zgłasza – to uważam, że Komisja przyjmuje plan pracy po uzupełnieniach, o których wspominałem.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Przechodzimy do realizacji punktu drugiego. Przypominam, że marszałek Sejmu, zgodnie z art. 126 ust. 4 regulaminu Sejmu, skierowała 15 czerwca przedstawione przez prezesa Najwyższej Izby Kontroli sprawozdanie z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2021 r. (druk nr 2346) do Komisji do Spraw Kontroli Państwowej do zaopiniowania. Jednocześnie marszałek Sejmu skierowała sprawozdanie do pozostałych komisji sejmowych do rozpatrzenia w swoim zakresie działania oraz przedstawienia uwag i wniosków do Komisji do Spraw Kontroli Państwowej w terminie do 30 czerwca. Bardzo proszę o zabranie głosu gości, przedstawicieli Najwyższej Izby Kontroli. Bardzo proszę, pani się zgłasza.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PelniacaobowiazkiwicedyrektorDepartamentuRolnictwaiRozwojuWsiNajwyzszejIzbyKontroliMarzannaLipinska">Marzanna Lipińska.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PelniacaobowiazkiwicedyrektorDepartamentuRolnictwaiRozwojuWsiNajwyzszejIzbyKontroliMarzannaLipinska">Panie przewodniczący, chciałabym zgłosić, że nie zostaliśmy powiadomieni, że dzisiaj będzie rozpatrzenie sprawozdania w zakresie działalności departamentów przed Komisją. Dostaliśmy informację jedynie o rozpatrzeniu planu pracy Komisji. Ani ja w zakresie części 62, ani koleżanka z Departamentu Infrastruktury nie mamy sprawozdania. Po prostu nie zostaliśmy powiadomieni. Mamy jedynie powiadomienie o rozpatrzeniu projektu planu pracy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">To macie problem z komunikacją w Najwyższej Izbie Kontroli. Sekretariat rozdał zaproszenia.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PelniacaobowiazkiwicedyrektordepartamentuNIKMarzannaLipinska">Mamy to wydrukowane. Może dokończę. Jeżeli tak, panie przewodniczący, prześlemy, postaramy się dzisiaj przesłać. Nie mamy powiadomienia, po prostu nie mamy takiej możliwości, nie mamy jak tego przedstawić.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#SekretarzKomisjiJolantaOstrowska">Porządek dzienny posiedzenia został rozszerzony w poniedziałek bądź we wtorek – tak, w poniedziałek. Wszyscy, Najwyższa Izba Kontroli również, otrzymali zawiadomienia o zmianie porządku, o rozszerzeniu porządku. Informacja ta została zamieszczona na stronie sejmowej. A więc podwójnie zostaliście państwo powiadomieni, również przez nasze biuro, które wysyła to do wszystkich gości, którzy są w stałym rozdzielniku             Komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PelniacaobowiazkiwicedyrektordepartamentuNIKMarzannaLipinska">Bardzo mi przykro, ale akurat w Departamencie Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz w Departamencie Infrastruktury mamy tylko informację o rozpatrzeniu projektu planu pracy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">To mamy problem, dlatego że w czerwcu posiedzenia Sejmu już nie będzie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PoselTadeuszAziewicz">A zdalnie nie możemy zrobić?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Nie, nie możemy zdalnie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#PelniacaobowiazkiwicedyrektordepartamentuNIKMarzannaLipinska">Mamy jedynie część.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#PelniacyobowiazkiwicedyrektorDepartamentuSrodowiskaNajwyzszejIzbyKontroliDariuszBojanowski">Czy można, panie przewodniczący?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Tak.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#PelniacyobowiazkiwicedyrektordepartamentuNIKDariuszBojanowski">Departament Środowiska jest przygotowany, ale jest to jedna, mniej istotna część, jeżeli chodzi o zakres zadań Komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#PelniacaobowiazkiwicedyrektordepartamentuNIKMarzannaLipinska">Największa część jest w Departamencie Infrastruktury.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#PelniacyobowiazkiwicedyrektordepartamentuNIKDariuszBojanowski">Jeżeli jest taka potrzeba, to oczywiście jestem gotów przedstawić sprawozdanie w zakresie właściwości Departamentu Środowiska.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-27">
+          <u xml:id="u-27.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Mamy problem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-28">
+          <u xml:id="u-28.0" who="#PoselMichalUrbaniak">A gdybyśmy dzisiaj na wieczór zwołali posiedzenie Komisji?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-29">
+          <u xml:id="u-29.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Pewnie będziemy musieli zwołać dzisiaj, żeby nie zwoływać jutro, tylko zastanawiam się, do której mamy głosowania? Do godz. 14:00?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-30">
+          <u xml:id="u-30.0" who="#PoselJerzyMaterna">Piętnaście minut po głosowaniach.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-31">
+          <u xml:id="u-31.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dobrze. Szanowni państwo, zarządzam przerwę w posiedzeniu Komisji. Piętnaście minut po głosowaniach spotykamy się na sali, którą ewentualnie sekretariat wyznaczy, uzgodni z Kancelarią Sejmu.</u>
+          <u xml:id="u-31.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-31.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">[Po przerwie]</u>
+          <u xml:id="u-31.3" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Kto miał przyjść, to przyszedł. Najważniejsze, że są przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli, więc nie ma problemu.</u>
+          <u xml:id="u-31.4" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Wznawiam posiedzenie. Bardzo proszę o przedstawienie w drugim punkcie informacji przez państwa z Najwyższej Izby Kontroli. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-32">
+          <u xml:id="u-32.0" who="#PelniacyobowiazkidyrektorDepartamentuInfrastrukturyNajwyzszejIzbyKontroliMarekMaj">Marek Maj. Pełniący obowiązki dyrektor Departamentu Infrastruktury.</u>
+          <u xml:id="u-32.1" who="#PelniacyobowiazkidyrektorDepartamentuInfrastrukturyNajwyzszejIzbyKontroliMarekMaj">Panie przewodniczący, panie posłanki, panowie posłowie, prezes Najwyższej Izby Kontroli, realizując konstytucyjny obowiązek, przedłożył Sejmowi sprawozdanie z działalności NIK w 2021 r. Chciałbym przedstawić informację o ubiegłorocznych dokonaniach kontrolnych NIK w zakresie działań Wysokiej Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-32.2" who="#PelniacyobowiazkidyrektorDepartamentuInfrastrukturyNajwyzszejIzbyKontroliMarekMaj">Poza kontrolami budżetowymi przeprowadziliśmy dwie kontrole koordynowane, pierwszą pod tytułem „Funkcjonowanie systemu ratownictwa morskiego”. W ramach tej kontroli zbadaliśmy dwie podstawowe grupy zadań, których celem jest poszukiwanie i ratowanie życia ludzkiego na morzu oraz zwalczanie zagrożeń i zanieczyszczeń środowiska morskiego. Najwyższa Izba Kontroli ustaliła, że system ratownictwa morskiego funkcjonował nie w pełni prawidłowo. Zapewniono pełnienie gotowości i prowadzenie akcji poszukiwania i ratowania życia oraz usuwania występujących w tym czasie zanieczyszczeń morza pomimo nieprawidłowości, które nie miały istotnego wpływu na te obszary działania służby SAR. Główne problemy służby, które utrudniały wypełnianie przypisanych zadań, dotyczyły współdziałania z innymi służbami ratownictwa i bezpieczeństwa. Izba wskazała je jako ważny obszar optymalizacji, której zaniechanie może zwiększyć ryzyko ograniczenia sprawności ratownictwa morskiego. Najwyższa Izba Kontroli negatywnie oceniła decyzję podjętą przez ministra właściwego do spraw gospodarki morskiej w sprawie rezygnacji z budowy nowej wielozadaniowej jednostki pływającej dla Morskiej Służby Poszukiwania i Ratownictwa, która to decyzja spowodowała, że Polska wciąż nie spełnia zaleceń Konwencji o ochronie środowiska morskiego obszaru Morza Bałtyckiego, pomimo że jest jej stroną od 22 lat. Posiadane dotychczas statki pozwalają na zwalczanie zanieczyszczeń morza w sposób przewidziany w konwencji jedynie na około 59% obszarów morskich RP. Decyzja ta doprowadziła także do niegospodarności, ponieważ poniesione wydatki w kwocie 1,2 mln zł, związane z budową nowego statku, stały się niecelowe.</u>
+          <u xml:id="u-32.3" who="#PelniacyobowiazkidyrektorDepartamentuInfrastrukturyNajwyzszejIzbyKontroliMarekMaj">Pozytywnie natomiast izba oceniła sprawowanie przez ministra nadzoru nad bieżącą działalnością służby SAR. We wnioskach kontrolnych Najwyższa Izba Kontroli zwróciła się między innymi do prezesa Rady Ministrów o objęcie nadzorem organizacji współdziałania służb ratowniczych i bezpieczeństwa podległych ministrowi infrastruktury oraz ministrowi spraw wewnętrznych i administracji, w tym integracji systemów łączności operacyjnej oraz zakresu udziału jednostek Państwowej Straży Pożarnej w akcjach koordynowanych przez służbę SAR.</u>
+          <u xml:id="u-32.4" who="#PelniacyobowiazkidyrektorDepartamentuInfrastrukturyNajwyzszejIzbyKontroliMarekMaj">Druga kontrola koordynowana, którą przeprowadziliśmy w ubiegłym roku, to kontrola realizacji inwestycji infrastrukturalnych w portach morskich o podstawowym znaczeniu dla gospodarki narodowej. Jednak ze względu na niezakończony całkowicie proces jej finalizacji nie mogę w dniu dzisiejszym przedstawić najważniejszych wyników.</u>
+          <u xml:id="u-32.5" who="#PelniacyobowiazkidyrektorDepartamentuInfrastrukturyNajwyzszejIzbyKontroliMarekMaj">Poza kontrolami koordynowanymi przez Departament Infrastruktury kontrolę jednostkową w zakresie działania Wysokiej Komisji przeprowadziła Delegatura Najwyższej Izby Kontroli w Szczecinie. Była to kontrola realizacji wybranych zadań przez administrację żeglugi śródlądowej z siedzibą w Szczecinie. Ustalenia kontroli wykazały, że działania podejmowane przez dyrektora Urzędu Żeglugi Śródlądowej w Szczecinie nie zagwarantowały w latach 2018–2020 prawidłowej realizacji zadań terenowego organu administracji żeglugi śródlądowej. Nie zapewnił on wymaganej rzetelności przy wydawaniu i ewidencjonowaniu dokumentów bezpieczeństwa statków. Nie sprawował skutecznie i zgodnie z zasadami określonymi w umowach nadzoru nad wykonywaniem czynności pomiaru i inspekcji technicznych statków powierzonych do realizacji podmiotom zewnętrznym. Nie prowadził bazy informacji o statkach, członkach załóg statków oraz o stanie śródlądowych dróg wodnych, szczegółowo określonej przepisami art. 11a ustawy o żegludze śródlądowej. Dyrektor nie zapewnił również rzetelnego i prawidłowego prowadzenia rejestru administracyjnego polskich statków żeglugi śródlądowej. W połowie zbadanych przypadków wpisy w rejestrze były niekompletne. Niezgodnie z obowiązującymi przepisami dokonywano także korekt wpisów w księgach rejestrowych. Ponadto nastąpiła zwłoka w wydaniu przez dyrektora przepisów określających szczegółowe warunki bezpieczeństwa ruchu i postoju statków. W urzędzie występowały nieprawidłowości przy przeprowadzeniu i dokumentowaniu inspekcji statków oraz postępowań dotyczących wypadków żeglugowych, a także przy wydawaniu zezwoleń na wykonywanie prac podwodnych. Stwierdzono również naruszenia przepisów przy organizacji i prowadzeniu gospodarki finansowo-księgowej. Powyższe wynikało z nieprzestrzegania przez pracowników obowiązujących uregulowań prawnych, nierzetelnego wykonywania powierzonych im obowiązków oraz niewdrożenia w urzędzie skutecznych mechanizmów kontroli zarządczej. Do powstania nieprawidłowości oraz niezrealizowania ustawowych zadań przyczyniły się ponadto niezależne od dyrektora ograniczenia kadrowe               i prawno-organizacyjne.</u>
+          <u xml:id="u-32.6" who="#PelniacyobowiazkidyrektorDepartamentuInfrastrukturyNajwyzszejIzbyKontroliMarekMaj">Dziękuję za uwagę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-33">
+          <u xml:id="u-33.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-33.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-34">
+          <u xml:id="u-34.0" who="#PelniacaobowiazkiwicedyrektordepartamentuNIKMarzannaLipinska">Marzanna Lipińska, Departament Rolnictwa i Rozwoju Wsi.</u>
+          <u xml:id="u-34.1" who="#PelniacaobowiazkiwicedyrektordepartamentuNIKMarzannaLipinska">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, szanowni państwo, pragnę przekazać krótką uzupełniającą informację o działaniach departamentu. Jak co roku Departament Rolnictwa i Rozwoju Wsi przeprowadził kontrolę w zakresie części 62 – Rybołówstwo. Najwyższa Izba Kontroli oceniła pozytywnie wykonanie budżetu państwa w 2020 r. w części – Rybołówstwo. W wyniku kontroli stwierdzono, że minister rolnictwa rozwoju wsi zawarł porozumienie z ministrem infrastruktury z mocą obowiązującą od 2 listopada 2020 r., na podstawie którego udzielił wybranym pracownikom Ministerstwa Infrastruktury upoważnień i pełnomocnictw. Pracownicy ci prowadzili sprawy w imieniu ministra rolnictwa i rozwoju wsi z zakresu dysponowania tą częścią budżetu państwa, w tym podpisywali sprawozdania budżetowe i sprawozdania w zakresie operacji finansowych Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi w ramach części 62 – Rybołówstwo. Pomimo powołania z dniem 2 listopada 2020 r. nowego dysponenta części 62 – Rybołówstwo, czyli ministra rolnictwa i rozwoju wsi, oraz określenia dla niego zadań, zadania te realizowane były przez dotychczasowego dysponenta, czyli ministra infrastruktury, na podstawie wyżej wymienionego porozumienia zawartego bez podstawy prawnej. Działania te nie były prawidłowe pod względem formalnym, jednak nie miały wpływu na wykonanie budżetu państwa w tej części w 2020 r. i zapewniły ciągłość realizacji zadań przez dysponenta części 62 – Rybołówstwo.</u>
+          <u xml:id="u-34.2" who="#PelniacaobowiazkiwicedyrektordepartamentuNIKMarzannaLipinska">Ponadto Najwyższa Izba Kontroli ustaliła, że poziom kontraktacji i wydatkowania środków w ramach programu operacyjnego „Ryby” na lata 2014–2020 oraz poziom spełnienia zasady n + 3 na koniec 2020 r. nie wskazywały na wystąpienie ryzyka zagrożenia dla wykorzystania środków w ramach tego programu. Taka sytuacja również nie zagrażała na koniec 2021 r. Pragnę przypomnieć, że dużą kontrolę w tym zakresie departament przeprowadził w 2020 r. Była to kontrola „Realizacja programu operacyjna «Rybactwo i morze» na lata 2014–2020”, którą prezentowano na posiedzeniu niniejszej Komisji. Ponadto w ramach kontroli wykonania budżetu państwa w Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w 2020 r. Najwyższa Izba Kontroli oceniła pozytywnie realizację zadań przez agencję w ramach programu operacyjnego „Ryby” 2014–2020. Pozostałe tematy dotyczyły funkcjonowania pomocy finansowej dla rolników poszkodowanych w wyniku suszy, badania gospodarowania gruntami rolnymi Skarbu Państwa na obszarach parków narodowych oraz przyznawania płatności w ramach wspólnej polityki rolnej na obszarach parków narodowych i krajobrazowych, bazy dydaktycznej szkół rolniczych, promocji polskiej żywności za granicą oraz pomocy finansowej na realizację wybranych operacji w ramach „Programu rozwoju obszarów wiejskich”                                                  na lata 2014–2020. Wyniki tej kontroli również były prezentowane na posiedzeniu niniejszej Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-34.3" who="#PelniacaobowiazkiwicedyrektordepartamentuNIKMarzannaLipinska">Departament w 2022 r. zrealizował również dwie kontrole doraźne dotyczące najmu pomieszczeń dla centrali Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa przy ul. Inflanckiej w Warszawie, a także sprawdzenia wykonania wniosków pokontrolnych Najwyższej Izby Kontroli sformułowanych w wyniku wybranych kontroli dotyczących zwalczania afrykańskiego pomoru świń w latach 2014–2020.</u>
+          <u xml:id="u-34.4" who="#PelniacaobowiazkiwicedyrektordepartamentuNIKMarzannaLipinska">Ponadto w zakresie właściwości rzeczowej departamentu były realizowane kontrole przez inne jednostki organizacyjne izby dotyczące wykorzystania środków publicznych na działalność izb rolniczych (Delegatura Najwyższej Izby Kontroli w Rzeszowie), zwalczania i przeciwdziałania rozprzestrzenianiu się afrykańskiego pomoru świń w populacji dzika oraz przenikania i rozprzestrzeniania się tej choroby w stadach świń w województwie lubuskim (Delegatura Najwyższej Izby Kontroli w Zielonej Górze), wykonywania gleboznawczych klasyfikacji gruntów na terenie województwa kujawsko-pomorskiego (Delegatura Najwyższej Izby Kontroli w Bydgoszczy) oraz gospodarowania zasobami wodnymi przez przedsiębiorstwa wodociągowe w gminach wiejskich (Delegatura Najwyższej Izby Kontroli w Zielonej Górze). Oceny i ustalenia kontroli przedstawiono w wystąpieniach pokontrolnych, które zostały przekazane właściwym kierownikom skontrolowanych jednostek. Informacje o wynikach przeprowadzonych kontroli były również każdorazowo przekazywane Wysokiej Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-34.5" who="#PelniacaobowiazkiwicedyrektordepartamentuNIKMarzannaLipinska">W 2021 r. pracownicy departamentu asystowali w kontroli przeprowadzonej przez Europejski Trybunał Obrachunkowy, dotyczącej poświadczenia wiarygodności za rok budżetowy 2020. Była to kontrola finansowa Europejskiego Funduszu Morskiego, Rybackiego i Akwakultury.</u>
+          <u xml:id="u-34.6" who="#PelniacaobowiazkiwicedyrektordepartamentuNIKMarzannaLipinska">W zakresie współpracy z organami Sejmu i Senatu w 2021 r. przedstawiciele departamentu uczestniczyli w 107 posiedzeniach komisji sejmowych i w 19 posiedzeniach komisji senackich, łącznie w 126 posiedzeniach, w tym w 13 posiedzenia Komisji Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej.</u>
+          <u xml:id="u-34.7" who="#PelniacaobowiazkiwicedyrektordepartamentuNIKMarzannaLipinska">Kończąc, uprzejmie proszę o przyjęcie sprawozdania z działalności departamentu. Dziękuję za uwagę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-35">
+          <u xml:id="u-35.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo. Jeszcze pan.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-36">
+          <u xml:id="u-36.0" who="#PelniacyobowiazkiwicedyrektordepartamentuNIKDariuszBojanowski">Jeszcze ja w zakresie właściwości Departamentu Środowiska. Do zadań Departamentu Środowiska należą sprawy objęte działem administracji – Gospodarka wodna. W tym zakresie w 2021 r. departament przeprowadził dwie kontrole wykonania budżetu państwa w części 22 – Gospodarka wodna oraz wykonania planu finansowego Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie. W 2021 r. departament zakończył kompleksową kontrolę w zakresie zbierania i oczyszczania ścieków komunalnych. Informacja w tym zakresie została już przekazana do Sejmu. Drugą z kontroli, z której informacja została przekazana w ostatnim czasie, było „Projektowanie, budowa i eksploatacja kolektora podziemnego transportującego ścieki z lewobrzeżnej Warszawy do oczyszczalni ścieków komunalnych «Czajka»”. Jeżeli chodzi o kontrole w zakresie gospodarki wodnej, które przeprowadziły delegatury, to tutaj trzeba wymienić kontrolę „Realizacja zadań dotyczących odbioru nieczystości ciekłych ze zbiorników bezodpływowych przez wybrane gminy województwa opolskiego”. Ponadto chciałbym również zwrócić uwagę, że od 2009 r. cały czas Najwyższa Izba Kontroli jest audytorem projektu ochrony przeciwpowodziowej w dorzeczu rzeki Odry, a od 2017 r. również projektu ochrony przeciwpowodziowej w dorzeczach Odry i Wisły. Badanie sprawozdań obu projektów jest realizowane w ramach umowy z Bankiem Światowym. To tyle.</u>
+          <u xml:id="u-36.1" who="#PelniacyobowiazkiwicedyrektordepartamentuNIKDariuszBojanowski">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-37">
+          <u xml:id="u-37.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-37.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Otwieram dyskusję. Czy ktoś z pań posłanek i panów posłów chciałby zabrać głos? Nie widzę. Zamykam dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-37.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Pozostało nam jeszcze uchwalenie opinii dla Komisji do Spraw Kontroli Państwowej. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Komisja pozytywnie opiniuje powyższe sprawozdanie, nie zgłaszając do niego uwag i wniosków. Taką opinię przekażemy do Komisji do Spraw Kontroli Państwowej. Sprzeciwu nie słyszę. A więc stwierdzam, że Komisja uchwaliła opinię w powyższej sprawie.</u>
+          <u xml:id="u-37.3" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Pan przewodniczący Płażyński zgłasza jeszcze w pierwszym punkcie propozycję poszerzenia planu pracy. Bardzo proszę, oddaję panu głos.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-38">
+          <u xml:id="u-38.0" who="#PoselKacperPlazynski">Dziękuję, panie przewodniczący.</u>
+          <u xml:id="u-38.1" who="#PoselKacperPlazynski">Chciałbym się usprawiedliwić. Rano było posiedzenie innej komisji, pędziłem jak mogłem, ale nie zdążyłem zgłosić swoich propozycji do rozważenia przez Komisję w ramach planu pracy. Dlatego pozwolicie państwo, że zrobię to teraz.</u>
+          <u xml:id="u-38.2" who="#PoselKacperPlazynski">Dwie sprawy. Jedna sprawa jest prostszą sprawą. Nasz plan pracy po prostu wymaga pewnego uzupełnienia, to znaczy nie tyle wymaga, ile taki jest mój postulat. Dotyczy on pkt 11, który brzmi „Informacja na temat działań podejmowanych w celu przeciwdziałania zagrożeniom wynikającym z zalegania materiałów niebezpiecznych na dnie Morza Bałtyckiego – kontynuacja”. Drodzy państwo, proszę o rozszerzenie tego punktu, żeby skupić się również na ewentualnym możliwym rozwoju polskiej branży, która zajmowałaby się wydobyciem i utylizacją materiałów niebezpiecznych. Dlaczego to mówię? Jako przedstawiciel Sejmu przy Konferencji Rady Państw Morza Bałtyckiego wiem, że temat ten pojawia się regularnie, także chociażby w trakcie rozmów na Konferencji o przyszłości Unii Europejskiej. Pojawia się od kilku lat, ale zaczyna się konkretyzować. Ostatnio dwa tygodnie temu byłem w Sztokholmie na corocznej sesji Konferencji Parlamentarnej Morza Bałtyckiego. Głos zabierała chociażby minister spraw zagranicznych Niemiec, pani Baerbock, która powiedziała, że oczyszczenie Morza Bałtyckiego jest jednym z jej trzech priorytetów. Dzieje się to też z tego względu, że wywieramy, głównie my, Polacy, polska delegacja, presję na te państwa, które są odpowiedzialne za zanieczyszczenie Bałtyku w tej postaci, w postaci broni zrzuconej przede wszystkim po II wojnie światowej. Być może oni poczuwają się w jakimś zakresie do odpowiedzialności, ale nie chciałbym, żeby to wyglądało tak, że ostatecznie na przykład Unia Europejska – dlatego że takie pomysły są coraz bardziej poważnie rozważane – sfinansuje kwestie oczyszczenia. Są to naprawdę grube miliardy euro. Bardzo ogólne wyliczenia mówią o przedziale między 10 a 20 mld euro przeznaczonych na wydobycie i utylizację, chociaż są to trochę nie wiadomo skąd brane cyfry, występujące gdzieś w przestrzeni publicznej bardziej publicystycznie, ale są podawane przez podmioty publiczne czy oficjalnych przedstawicieli różnych organizacji. Tak więc pieniędzy jest naprawdę dużo.</u>
+          <u xml:id="u-38.3" who="#PoselKacperPlazynski">Wiem, że w Polsce są firmy, które mają technologie do tego, żeby się tym zajmować, i są w stanie konstruować chociażby statki, które mogą to robić. Może warto tym razem nie dać się wyprzedzić Niemcom w zakresie takich technologii, pewnego klastra gospodarczego i też w tym w jakiś sposób uczestniczyć. Nie chciałbym, żeby po prostu za trzy, cztery lata rzeczywiście zaczęto to robić i żeby jedynym z państw Morza Bałtyckiego, które ma dostęp do sprawdzonej technologii, rzeczywistej technologii, z udziałem której można to robić, były Niemcy, czyli państwo odpowiedzialne, które pewnie w jakimś zakresie wyłoży na to środki, ale środki te wrócą do ich gospodarki. Miłą odmianą byłoby, gdybyśmy my już teraz myśleli o tym, czy nie warto wejść w ten biznes i jakoś szukać tutaj wsparcia dla polskich przedsiębiorców, czy to prywatnych, czy to państwowych. Chyba dyskusji w tym zakresie do tej pory nie było na posiedzeniach naszej Komisji, a myślę, że warto się nad tym pochylić. Proszę o uzupełnienie o to. Może dodać do tego punkt „Potencjał rozwoju polskich przedsiębiorstw w zakresie wydobycia i utylizacji materiałów niebezpiecznych z Morza Bałtyckiego”.</u>
+          <u xml:id="u-38.4" who="#PoselKacperPlazynski">I drugi punkt. Tamten nie miał być opisowy, ale trzeba naświetlić jakiś kontekst. Wybaczcie mi państwo, że się rozgadałem, ale boję się, że teraz bardziej się rozgadam. Drugi punkt, drodzy państwo, dotyczy sprawy, która nie wiem, czy w Polsce jest sprawą systemową, ale być może jest sprawą systemową. Dotyczy ordynarnego cwaniactwa i niestety też nie zawsze sprawdzającego się wymiaru sprawiedliwości w Polsce. Chodzi o konkretny przypadek jeziora Stacinko Duże. Jest to jezioro w województwie pomorskim, na Kaszubach, które w latach 90. zostało przekazane przez Skarb Państwa jako jezioro przepływowe starostwu powiatowemu. Starostwo powiatowe po kilku latach zdecydowało się jeziorko sprzedać osobie prywatnej jako jezioro nieprzepływowe.</u>
+          <u xml:id="u-38.5" who="#PoselKacperPlazynski">Batalia sądowa trwała wiele lat i zakończyła się w 2016 r. Wyglądała tak, że Sąd Rejonowy w Kartuzach albo Sąd Rejonowy w Kościerzynie w Kartuzach wydał wyrok stwierdzający nieważność umowy sprzedaży, jako że to było jezioro przepływowe. Były na to opinie biegłych. Sąd okręgowy później to podtrzymał, ale następnie Sąd Najwyższy uchylił i przekazał do ponownego rozpoznania. Później następny sąd powszechny – zdaje się, że trafiło to od razu do sądu okręgowego – uznał, że jednak jezioro nie jest jeziorem przepływowym, w związku z czym mogło być sprzedane, tylko że, drodzy państwo, jest naprawdę bardzo szeroki materiał zdjęciowy z tego, jak to wyglądało. Osobiście też tam pojechałem w tym roku, żeby zobaczyć, jak wygląda jezioro. Po prostu wygląda to tak, że prywatny pan kupił sobie jezioro, a wcześniej po to, żeby już nie było przepływowe, po prostu zablokował ujście jeziora do następnego jeziora. Zrobił to tak bezczelnie, że po prostu to widać gołym okiem. Naprawdę to widać. Potem jeszcze umocnił to betonem. Teraz oczywiście zarosło to już trochę mchem. Sprawa jest ewidentna, oczywista. To, że taki wyrok mógł zapaść, to jest dla mnie niezwykły skandal. Mówię o późniejszym wyroku sądu okręgowego uznającym, że to jednak nie jest jezioro przepływowe. Skarb Państwa przekazuje jako przepływowe, a później jegomość blokuje odpływ wody. Zresztą z tego powodu następne jezioro, które jest położone kilkadziesiąt metrów dalej, zaczęło obumierać, dlatego że cyrkulacja wody przestała odpowiadać potrzebom, przestała być taka, jaka być powinna. Fauna, flora, całe jeziorko niestety zaczęło obumierać, intensywnie zarastać.</u>
+          <u xml:id="u-38.6" who="#PoselKacperPlazynski">Nie chciałbym przechodzić do porządku dziennego w sprawie, w której takie rzeczy dzieją się w Polsce, nawet jeżeli są akceptowane niekiedy przez wyroki sądów, chociaż tak jak mówię, nie wszystkie wyroki sądów… W tej chwili jest taka sytuacja, ale jest światełko w tunelu w związku z tym, że kilka lat temu zmieniliśmy prawo i utworzyliśmy instytucję skargi nadzwyczajnej, którą może wnieść i rzecznik praw obywatelskich, i minister sprawiedliwości, i jeszcze kilka podmiotów. Sprawa ta kwalifikuje się do tego, żeby złożyć skargę nadzwyczajną w tym zakresie. Myślę, że byłoby to najlepszym działaniem wspierającym też lokalną społeczność, która długo protestowała przeciw temu, co tam się wydarzyło.</u>
+          <u xml:id="u-38.7" who="#PoselKacperPlazynski">Myślę, że też na tym trochę klinicznym przykładzie dobrze byłoby dokładnie zapoznać się z tą sprawą, zaprosić tutaj strony sporu, zobaczyć dokumentację, popatrzeć na wyroki sądowe w tym zakresie, poprosić biegłych, poprosić ministerstwo o świeżą opinię w tej sprawie. Zastanawiam się na tym przykładzie, czy takich wypadków w Polsce jest więcej, czy to rzeczywiście jest jakiś incydent, czy też może to być zjawisko jakiejś patologii systemowej.</u>
+          <u xml:id="u-38.8" who="#PoselKacperPlazynski">A więc moja prośba jest taka, żeby do projektu planu pracy, właściwie już do planu pracy dopisać analizę stanu prawnego i środowiskowego jeziora Stacinko Duże w województwie pomorskim. Wiecie państwo, jest to także sprawa społeczna, dlatego że jezioro to zawsze było ogólnie dostępne, wszyscy korzystali, łowili ryby, pływali. Było to czyste, ładne jeziorko, a w pewnym momencie, jak stało się prywatną własnością, to właściciel zaczął je grodzić, zaczął wyrzucać wszystkich okolicznych mieszkańców, którzy całe życie – ich wnuki, prawnuki – korzystali z jeziora. Wiecie państwo, są granice jakiegoś ustawowego, nie, nie ustawowego, tylko sądowego bezprawia w tym zakresie. Tak bym to ujął. Jest to ewidentny błąd sądu w tym przypadku. Tak uważam.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-39">
+          <u xml:id="u-39.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Panie pośle, proszę bardzo krótko. Za chwilę mam posiedzenie konwentu. Muszę iść. Proponuję, żebyśmy spotkali się w ramach prezydium Komisji na następnym posiedzeniu Sejmu i ewentualnie rozszerzyli porządek.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-40">
+          <u xml:id="u-40.0" who="#PoselCzeslawHoc">To, co Kacper opisał, to jest normalność, dlatego że wody stojące można prywatyzować, a wód płynących nie można prywatyzować.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-41">
+          <u xml:id="u-41.0" who="#PoselKacperPlazynski">Było przepływowe, a teraz sobie zagrodził. Nie można na to pozwalać.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-42">
+          <u xml:id="u-42.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dobrze. OK. Panie przewodniczący, tak jak powiedziałem, zrobimy posiedzenie prezydium i prezydium poszerzy porządek. Dobrze.</u>
+          <u xml:id="u-42.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Dziękuję przedstawicielom Najwyższej Izby Kontroli za udział w naszym posiedzeniu, za przedstawienie informacji.</u>
+          <u xml:id="u-42.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny dzisiejszego posiedzenia.</u>
+          <u xml:id="u-42.3" who="#PrzewodniczacyposelMarekSawicki">Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/gor/201923-sjm-gorxx-00083-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/gor/201923-sjm-gorxx-00083-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..5572b36
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/gor/201923-sjm-gorxx-00083-01/header.xml
@@ -0,0 +1,94 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-gorxx-00083-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Gospodarki i Rozwoju /nr 83/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Gospodarki i Rozwoju /nr 83/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#GOR">83</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-08</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="CzlonekzarzaduArcelorMittalPolandTomaszSlezak" role="speaker">
+        <persName>Członek zarządu ArcelorMittal Poland Tomasz Ślęzak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DyrektorDepartamentuElektroenergetykiiGazuMinisterstwaKlimatuiSrodowiskaPawelPikus" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Departamentu Elektroenergetyki i Gazu Ministerstwa Klimatu i Środowiska Paweł Pikus</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DyrektordepartamentuMKiSPawelPikus" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor departamentu MKiŚ Paweł Pikus</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiKamilaKrol" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii Kamila Król</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwMRiTKamilaKrol" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w MRiT Kamila Król</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselAnnaWojciechowska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Anna Wojciechowska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselBeataMaciejewska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Beata Maciejewska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselKrzysztofBosak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Krzysztof Bosak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselMiroslawaNykiel" role="speaker">
+        <persName>Poseł Mirosława Nykiel</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselSlawomirZawislak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Sławomir Zawiślak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselWojciechZubowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Wojciech Zubowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrezesStowarzyszeniaForumRecyklinguSamochodowAdamMalyszko" role="speaker">
+        <persName>Prezes Stowarzyszenia Forum Recyklingu Samochodów Adam Małyszko</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyKomisjiMiedzyzakladowejNSZZSolidarnoscHutyMiedziGlogowAndrzejKucharski" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Komisji Międzyzakładowej NSZZ „Solidarność” Huty Miedzi Głogów Andrzej Kucharski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyKomisjiZakladowejNSZZSolidarnoscHutyMiedziLegnicaMieczyslawKrzywy" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Komisji Zakładowej NSZZ „Solidarność” Huty Miedzi Legnica           Mieczysław Krzywy</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyKrajowejSekcjiHutnictwaNiezaleznegoSamorzadnegoZwiazkuZawodowegoSolidarnoscAndrzejKarol" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Krajowej Sekcji Hutnictwa Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność” Andrzej Karol</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyMiedzyzakladowejKomisjiNSZZSolidarnoscHutyPokojJoachimKuchta" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Międzyzakładowej Komisji NSZZ „Solidarność” Huty Pokój Joachim Kuchta</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Krzysztof Tchórzewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzKomisjiKatarzynaGadecka" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz Komisji Katarzyna Gadecka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="WiceprezesradyHIPHJerzyKozicz" role="speaker">
+        <persName>Wiceprezes rady HIPH Jerzy Kozicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="WiceprezesradyHIPHSzymonCzechowski" role="speaker">
+        <persName>Wiceprezes rady HIPH Szymon Czechowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="WiceprezesradyHutniczejIzbyPrzemyslowoHandlowejJerzyKozicz" role="speaker">
+        <persName>Wiceprezes rady Hutniczej Izby Przemysłowo-Handlowej Jerzy Kozicz</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="GOR" role="committee">
+        <orgName>Komisja Gospodarki i Rozwoju</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/gor/201923-sjm-gorxx-00083-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/gor/201923-sjm-gorxx-00083-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..434e69f
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/gor/201923-sjm-gorxx-00083-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,373 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Witam państwa bardzo serdecznie. Szanowni państwo, spotykamy się mniej więcej w takim terminie, jaki ustaliliśmy w trakcie poprzedniego posiedzenia, żeby kontynuować ten temat i ewentualnie przedstawić efekty ustalonych działań, w jakim kierunku idziemy w polskim hutnictwie.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Dlatego też mam tego typu propozycję, że na początku pani minister Król przedstawi nam informację o aktualnej sytuacji branży stalowej i metali kolorowych w Polsce oraz o podjętych w ciągu tych siedmiu miesięcy działaniach w tej branży. Następnie nie będziemy od razu rozpoczynali dyskusji, bo izba poprosiła o możliwość przedstawienia swojej prezentacji na ten temat, więc zapoznamy się z tą prezentacją. Potem będzie dyskusja podsumowująca wystąpienia wstępne. Dziękuję bardzo. W takim razie poproszę panią minister o zabranie głosu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiKamilaKrol">Szanowny panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, hutnictwo należy do…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Przepraszam. Witam wszystkich gości, wszystkich posłów itd. To jest obowiązkowe. Otwieram posiedzenie Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Przepraszam bardzo za to zagubienie się na początku. Proszę bardzo, pani minister.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PodsekretarzstanuwMRiTKamilaKrol">Szanowny panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, hutnictwo należy do pierwszej dziesiątki największych sektorów w Polsce. Na krajowym rynku oprócz podmiotów z kapitałem polskim działają także międzynarodowe koncerny hutnicze, m.in. Celsa, CMC Commercial Metals Company, ArcelorMittal, Liberty i Huta Częstochowa. Największym producentem wyrobów stalowych, który skupia 70% potencjału produkcyjnego Polski jest ArcelorMittal Poland S.A., który posiada sześć oddziałów oraz największą w Europie koksownię w Zdzieszowicach. Hutnictwo odgrywa bardzo ważną rolę w łańcuchu wartości polskiej gospodarki. Jest dostawcą wyrobów stalowych dla budownictwa, przemysłu wyrobów metalowych, produkcji maszyn i urządzeń oraz motoryzacji.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PodsekretarzstanuwMRiTKamilaKrol">Sytuacja finansowa przedsiębiorstw hutniczych jest stabilna, niemniej jednak wysokie ceny wyrobów hutniczych mają wpływ na kondycję sektorów pozostających w łańcuchu dostaw i będących odbiorcami tychże wyrobów. Jeśli chodzi o produkcję krajową przemysłu hutniczego, to nie zaspokaja ona zapotrzebowania odbiorców wyrobów stalowych, zarówno gdy idzie o ilość, jak i asortyment. Musi być wspierana importem uzupełniającym. Generalnie dominuje produkcja prostych technologicznie wyrobów o niskiej wartości dodanej, gdzie stale niestopowe stanowią 89% produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PodsekretarzstanuwMRiTKamilaKrol">Przedsiębiorstwa hutnicze działające w Polsce korzystają z pomocy publicznej – tak w formie dotacji, jak również innych, bezzwrotnych świadczeń, które są przeznaczane na realizację projektów innowacyjnych, szkoleniowych i środowiskowych. Największymi beneficjentami pomocy są ArcelorMittal, Celsa Huta Ostrowiec, CMC Poland, KGHM Polska Miedź S.A. czy też Zakłady Górniczo-Hutnicze Bolesław S.A.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PodsekretarzstanuwMRiTKamilaKrol">Jeśli chodzi o zagrożenia dla konkurencyjności polskiego przemysłu i produkcji, to możemy wyróżnić rosnący, często subsydiowany import z krajów trzecich, wzrost cen uprawnień do emisji CO2 w ramach europejskiego systemu handlu emisjami (EU ETS), wzrost cen nośników energii, energii elektrycznej, gazu, surowców, czyli węgla i złomu. Wysokie koszty energii elektrycznej wpływają na konkurencyjność polskiego hutnictwa. W przypadku huty wyposażonej w piece łukowe koszty energii elektrycznej stanowią około 40% kosztów przetworzenia. Ostatnim zagrożeniem jest przerwanie łańcucha dostaw, co jest związanie z konfliktem w Ukrainie. Chodzi o ograniczenie dostaw stali i wyrobów stalowych z Rosji, Ukrainy i Białorusi.</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#PodsekretarzstanuwMRiTKamilaKrol">Rozwiązaniem wpływającym pośrednio na obniżenie cen fiskalnych wyrobów stalowych poprzez zmniejszenie obciążeń związanych z wysokimi kosztami energii elektrycznej jest ustawa o systemie rekompensat dla sektorów i podsektorów energochłonnych. Nowelizacje wprowadzone w lutym tego roku umożliwiają kontynuację udzielania pomocy publicznej sektorom energochłonnym w oparciu o nowe wytyczne Komisji Europejskiej. System rekompensat powinien stabilizować koszty po stronie producentów i dawać szansę na produkcję stali w rozsądnych cenach. Zgodnie z ustawą, łączny budżet na rekompensaty w latach 2020–2031 to ponad 47 mld zł. Aktualnie regulacje poddane są procesowi notyfikacji w KE.</u>
+          <u xml:id="u-4.5" who="#PodsekretarzstanuwMRiTKamilaKrol">Dodatkowo w Ministerstwie Rozwoju i Technologii na końcowym etapie prac znajduje się „Strategia produktywności 2030”, która została już przyjęta przez Stały Komitet Rady Ministrów. Miejmy nadzieję, że niebawem Rada Ministrów pochyli się nad tym projektem. Strategia określa działania, które są nakierowane na stworzenie nowoczesnej gospodarki opartej na wiedzy i innowacyjnych technologiach cyfrowych. Wskazuje kierunki rozwoju służące zapewnieniu dostępu do wyrobów kluczowych dla wzrostu gospodarczego Polski. Narzędziami interwencji zapisanymi w tym dokumencie są zarówno zmiany regulacji, jak też udzielanie wsparcia finansowego i niefinansowego.</u>
+          <u xml:id="u-4.6" who="#PodsekretarzstanuwMRiTKamilaKrol">Ponadto MRiT brało udział w pracach Komitetu do spraw Ochrony Przed Nadmiernym Importem (FSG). Wynikiem tego było przyjęcie rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2022/434 zmieniającego rozporządzenie 2019/159 nakładającego ostateczne środki ochrony w odniesieniu do przywozu niektórych wyrobów ze stali. Celem regulacji było zwiększenie dostaw stali i wyrób stalowych do Unii Europejskiej poprzez rozdzielenie między inne kraje trzecie kontyngentu taryfowego Białorusi i Rosji. Aktualnie trwają prace nad zmianą rozporządzenia nakładającego ostateczne środki ochrony w odniesieniu do przywozu niektórych wyrobów ze stali. Środki wprowadzone na mocy tego rozporządzenia obejmują kontyngent taryfowy w odniesieniu do 26 kategorii wyrobów ze stali, który został ustalony na poziomie wystarczającym do zachowania tradycyjnych przepływów handlowych.</u>
+          <u xml:id="u-4.7" who="#PodsekretarzstanuwMRiTKamilaKrol">Dodatkowo w celu przeciwdziałania zakłóceniom na rynku wyrobów stalowych, który wynika z konfliktu w Ukrainie, minister rozwoju i technologii w kwietniu br. zwrócił się do wiceprzewodniczącego KE z pismem z prośbą o podjęcie działań w celu jak najszybszego obniżenia i ustabilizowania cen na stal i złom stalowy. W piśmie tym wskazano również na potrzebę zagwarantowania dostępności złomu stalowego na rynku unijnym poprzez wzmocnienie kontroli nad wielkością i kierunkiem jego eksportu na UE.</u>
+          <u xml:id="u-4.8" who="#PodsekretarzstanuwMRiTKamilaKrol">Jeszcze na koniec tylko wspomnę, że MRiT jest w stałym kontakcie z branżą sektora hutniczego. W kwietniu br. odbyły się dwa spotkania, podczas których zostały omówione kwestie dotyczące kluczowych aspektów bezpieczeństwa i ciągłości łańcucha oraz wartości krajowego hutnictwa w kontekście braku stabilności rynku spowodowanego wojną w Ukrainie. Reprezentanci Hutniczej Izby Przemysłowo-Handlowej omówili aktualną sytuację przemysłu stalowego w Polsce oraz perspektywy rozwoju. Wskazali oni na zagrożenia z zakresu utraty konkurencyjności, co jest związane ze wzrostem cen energii elektrycznej, gazu i surowców, m.in. złomu, niezbędnych do produkcji stali i wyrobów stalowych. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Dziękuję bardzo. Poproszę pana dyrektora Pawła Pikusa o przedstawienie informacji w imieniu Ministerstwa Klimatu i Środowiska.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#DyrektorDepartamentuElektroenergetykiiGazuMinisterstwaKlimatuiSrodowiskaPawelPikus">Bardzo dziękuję. Szanowny panie przewodniczący, szanowna pani minister, szanowni państwo, jeżeli chodzi o działania MKiŚ, to w chwili obecnej nasze prace koncentrują się na kilku poziomach. Z jednej strony dzieje się to na poziomie bardziej strategicznym i ukierunkowanym na kwestie dotyczące aktualnej polityki energetycznej państwa i tego, jak ona powinna ewoluować w kolejnych latach w związku z obecną sytuacją na rynkach energetycznych, ale również sytuacją geopolityczną, w kontekście europejskim, czyli patrząc na wszystkie dokumenty, które pojawiają się w zakresie przyspieszenia transformacji energetycznej oraz w związku z całym planem europejskim, który nosi nazwę REPowerEU i tymi celami, które zostały w nim wskazane jako cele do osiągnięcia i do przeprowadzenia przez legislację europejską. Chodzi również o działania na poziomie krajowym w zakresie regulacji dotyczących zarówno sektora elektroenergetycznego, jak i szeroko pojętego systemu energetycznego, w tym m.in. kwestii związanych z odnawialnymi źródłami energii (OZE) oraz rozwojem sieci przesyłowej i dystrybucyjnej.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#DyrektorDepartamentuElektroenergetykiiGazuMinisterstwaKlimatuiSrodowiskaPawelPikus">Teraz pokrótce powiem, odnosząc się do każdego z tych trzech poziomów prac w MKiŚ, że po pierwsze trzeba wskazać, że Rada Ministrów przyjęła założenia do zmian polityki energetycznej do 2040 r., jednoznacznie wskazując, że niezbędne było dodanie czwartego filaru do tych trzech filarów, które już były obecne w polityce energetycznej. W ramach tego filaru, który nazywa się suwerenność energetyczna, zwrócono szczególną uwagę na konieczność zapewnienia bezpieczeństwa energetycznego kraju i bezpieczeństwa surowcowego w kontekście agresji Rosji na Ukrainę oraz sytuacji na globalnych rynkach surowców energetycznych, w szczególności sytuacji na europejskich rynkach nośników energii – czy to węgla, czy to gazu.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#DyrektorDepartamentuElektroenergetykiiGazuMinisterstwaKlimatuiSrodowiskaPawelPikus">W tej aktualizacji, którą zaakceptowała Rada Ministrów do dalszych kierunkowych prac podejmowanych przez MKiŚ, zwrócono szczególną uwagę na konieczność zapewnienia niezależności i samowystarczalności energetycznej oraz zwiększonej dywersyfikacji nośników energii, zwłaszcza dywersyfikacji źródeł na źródła nierosyjskie, by nasza gospodarka była jak najbardziej immunizowana od wszelakich sygnałów czy to wolumenowych, czy to cenowych, które są generowane przez stronę rosyjską, przykładowo w sektorze gazu przez Gazprom, na europejskim rynku gazowym. W chwili obecnej, na bazie tej aktualizacji, która została przyjęta przez Radę Ministrów, toczą się prace koncepcyjne w MKiŚ. Zgodnie z ustawą, która została przyjęta przez parlament jeszcze w połowie zeszłego roku, połowa roku 2023 jest datą graniczną, kiedy ta aktualizacja polityki energetycznej musi zostać zaakceptowana przez Radę Ministrów. Chcemy się trzymać tego terminu.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#DyrektorDepartamentuElektroenergetykiiGazuMinisterstwaKlimatuiSrodowiskaPawelPikus">Oczywiście na politykę energetyczną silnie oddziałuje to, co dzieje się na poziomie europejskim, w szczególności ostatnio przedstawiony przez KE plan REPowerEU, gdzie w kontekście dywersyfikacji bezpieczeństwa dostaw nośników energii ważne jest dla nas zwłaszcza zwrócenie uwagi przez instytucje europejskie właśnie na niezależność od źródeł rosyjskich oraz na konieczność zwiększenia finansowania dywersyfikacji nośników energii. W naszym przypadku, jeżeli chodzi chociażby o sektor gazowy, zwrócono uwagę na duże zaawansowanie naszych dywersyfikacji, na to, co osiągnęliśmy przez ostatnie lata, choćby w kontekście budowy terminalu regazyfikacyjnego w Świnoujściu oraz gazociągu Baltic Pipe. Komisja zauważyła również, że mamy kolejne projekty, którymi możemy zabezpieczyć zdywersyfikowane źródła dostawy gazu ziemnego zarówno dla gospodarki krajowej, a mowa tutaj o terminalu pływającym w Gdańsku, jak i w sytuacji, gdy będzie to konieczne, również dla naszych sąsiadów. Celem jest tu też oczywiście stabilizacja cen na krajowym rynku nośników energii i uniezależnienie ich od tych manipulacji, które mają miejsce chociażby na rynku gazu w kontekście działań Gazpromu, jak i trendu cenowego.</u>
+          <u xml:id="u-6.4" who="#DyrektorDepartamentuElektroenergetykiiGazuMinisterstwaKlimatuiSrodowiskaPawelPikus">Jeżeli chodzi o kwestie regulacyjne na poziomie krajowym, to w chwili obecnej ministerstwo koncentruje się na jak największej mitygacji wzrostu cen nośników energii, gazu i energii. Patrzymy na wszelkie nośniki w kontekście ewentualnych zmian cen dla odbiorców. Patrzymy, czy można się zoptymalizować również pod kątem kosztów i korzyści dla odbiorców. W tym kontekście należy wskazać na ostatnie działania, czyli na kwestię obowiązku umarzania certyfikatów, która do konsultacji publicznych została przedstawiona w brzmieniu zakładającym dość znaczną redukcję tego obowiązku właśnie w celu obniżenia kosztów dla odbiorców końcowych. Druga sprawa jest taka, że w dniu dzisiejszym opublikowaliśmy do konsultacji i do opiniowania projekt rozporządzenia w sprawie parametrów aukcji mocy, w tym roku zakładając również optymalizację kosztów dla odbiorców, jak też z punktu widzenia kosztów funkcjonowania rynku mocy. Tu oczywiście należy wspomnieć o reparametryzacji opłaty mocowej, która miała miejsce w zeszłym roku, a która walnie przyczyniła się do spadku kosztów dla dużych odbiorców z tytułu płatności na rynek mocy. Oprócz tego współpracujemy też z izbą hutniczą i z odbiorcami energochłonnymi, żeby wszystkie pozostałe idee i pomysły, które są przedstawiane, były odpowiednio transponowane również na działania legislacyjne, żeby w jak największym stopniu na poziomie krótkoterminowym oddziaływać pozytywnie na ceny nośników energii dla odbiorców energochłonnych.</u>
+          <u xml:id="u-6.5" who="#DyrektorDepartamentuElektroenergetykiiGazuMinisterstwaKlimatuiSrodowiskaPawelPikus">To, co jeszcze ważne w kontekście polityki energetycznej, to jest jak największe zmitygowanie zależności od dostaw nośników energii z zagranicy. Z jednej strony chodzi o powołanie jak największego udziału źródeł krajowych. Tutaj jest mowa nie o zwiększeniu, a utrzymaniu zużycia węgla na potrzeby energetyczne w ciągu kolejnych lat. Chodzi również o zminimalizowanie tej transformacji energetycznej w oparciu o źródła gazowe, żeby nie wpaść w pułapkę gazową – określoną już na poziomie europejskim, ale też u nas na poziomie krajowym – zależności od dostaw gazu z zagranicy.</u>
+          <u xml:id="u-6.6" who="#DyrektorDepartamentuElektroenergetykiiGazuMinisterstwaKlimatuiSrodowiskaPawelPikus">To może tyle tytułem wstępu i skrótu z tego, co się dzieje na poziomie MKiŚ. Bardzo dziękuję, panie przewodniczący.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Dziękuję bardzo. Poproszę izbę o przedstawienie prezentacji. To jest wniosek zgłoszony na początku posiedzenia Komisji. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#WiceprezesradyHutniczejIzbyPrzemyslowoHandlowejJerzyKozicz">Dzień dobry państwu. Moje nazwisko Jerzy Kozicz. Jestem wiceprezesem Hutniczej Izby Przemysłowo-Handlowej (HIPH). Jestem też prezesem Huty Zawiercie – CMC Poland. Dziękujemy za możliwość przedstawienia branży kluczowej dla polskiego przemysłu.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#WiceprezesradyHutniczejIzbyPrzemyslowoHandlowejJerzyKozicz">Patrząc na produkcję i konsumpcję stali w Polsce w pierwszym kwartale, widzimy wykres górny z prawej. To jest zużycie jawne stali. Nie dziwota, że przy wzroście produktu krajowego brutto (PKB) za pierwszy kwartał, który został oszacowany na poziomie 8,5%, a nawet 9,1% po korekcie sezonowej, czyli najwyższej od 1995 r., kwartał do kwartału sprzed roku, zużycie jawne stali też jest wysokie i przekracza 5%. Produkcja stali surowej, czyli wsadu do dalszego walcowania, była na poziomie około 0,1%, ale to wynikało z awarii w ArcelorMittal, która nastąpiła w pierwszym kwartale. Jak patrzymy na piece elektryczne, to tu jest zwiększona produkcja stali surowej. Produkcji wyrobów walcowanych na gorąco za cały pierwszy kwartał nie ma na slajdzie, ale przyrost kwartał do kwartału to było plus 7%. Czyli nawet jeśli o to chodzi, jest to bardzo podobne do zużycia jawnego.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#WiceprezesradyHutniczejIzbyPrzemyslowoHandlowejJerzyKozicz">Struktura dostaw na rynek krajowy za kwartał w zasadzie się nie zmieniła. Utraciliśmy tylko 1% w udziale w rynku krajowym. Z 21% spadliśmy do 20%. Jak państwo patrzą na wykres na dole, to widać, że to się różni, bo w wyrobach długich akurat uzyskaliśmy wzrost i zwiększyliśmy nasz udział w rynku o 1%, ale wyroby płaskie, które w całym koszyku są większe niż wyroby długie, utraciły dodatkowo 1% i w wyniku tego w całości wyrobów stalowych udział produkcji krajowej w konsumpcji krajowej jest na poziomie 20%.</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#WiceprezesradyHutniczejIzbyPrzemyslowoHandlowejJerzyKozicz">Chcieliśmy przedstawić, jak wyglądała kwestia cen. Tu są wykresy dotyczące podstawowych produktów w ujęciu tygodniowym. Widzą państwo nagły skok w górę. To są dane Polskiej Unii Dystrybutorów Stali (PUDS). Są to firmy dystrybucyjne, które sprzedają wyroby. Dostaliśmy zgodę PUDS, żeby zaprezentować ich oficjalne dane. Widzą państwo, że w momencie, kiedy wybuchła wojna, był ogromny skok. Tak więc tutaj jest fake news, bo jak patrzy się na niektóre wyroby, to ceny w zasadzie powróciły do poziomu sprzed wojny, a często wiele innych sektorów podaje, że w wyniku… Nie wiem. Budownictwo czy energia odnawialna powołują się to, że jak gdyby strasznie wzrosły ceny stali. Chcę tutaj zaznaczyć, że ceny stali w znacznej mierze się skorygowały i to wynika z tego indeksu PUDS.</u>
+          <u xml:id="u-8.4" who="#WiceprezesradyHutniczejIzbyPrzemyslowoHandlowejJerzyKozicz">Natomiast od strony kosztowej, gdy patrzymy na ceny podstawowe, czyli rudy żelaza, to widzą państwo, że tutaj peak był wcześniej. Są też wzrosty. Porównując do cen sprzed roku, dwóch, ceny rudy żelaza są bardzo znaczące. Jeśli patrzymy na złom, czyli wykres w górnym prawym roku, to też te poziomy… Ten wykres nie odzwierciedla ostatnich danych, bo trzeba też uczciwie powiedzieć, że złom się koryguje w dół. Czyli szczyt cenowy, jeśli chodzi o commodity złomowe, mamy już za sobą i też następuje korekta w dół. Chciałem powiedzieć, że w przypadku huty elektrycznej 70% struktury kosztów to jest złom. Ceny, jakie możemy oferować, są po prostu uzależnione od cen surowca. Jeśli patrzymy na cenę koksu, to też państwo widzą, że to jest rzecz, która znacząco poszła w górę.</u>
+          <u xml:id="u-8.5" who="#WiceprezesradyHutniczejIzbyPrzemyslowoHandlowejJerzyKozicz">Spójrzmy teraz na następny element, który jest bardzo znaczący. To są koszty energii elektrycznej i gazu. Jak spojrzymy na wykres, to widać, że tak naprawdę w ciągu dwóch lat ceny hurtowe całej energii elektrycznej wzrosły pięciokrotnie. Podobnie jest, gdy patrzymy na gaz. Tu też ceny są wielokrotnie wyższe niż to, co było. Dla nas nie jest ważny poziom, tylko to, ile płacą nasi konkurenci. Jeśli chodzi o gaz, to sytuacja jest bardzo zbliżona, gdy porównujemy to, patrząc na – że tak powiem – ceny giełdowe z Towarowej Giełdy Energii (TGE). Czy weźmiemy to z holenderskich, czy z niemieckich giełd energii, to na gazie jest bardzo podobna cena. Natomiast to, co widzimy szczególnie na rynku terminowym, koncentrując się na energii elektrycznej, to jest to, że w Polsce energia jest najdroższa w całej Europie. Patrząc już na rok 2024, w roku 2023 to się jak gdyby wyrównuje, ale jak patrzymy na to, co pokazujemy, to nawet w Polsce była trochę niższa, bo to wynika z miksu… W miksie energetycznym Niemiec gaz stanowi 12%, a w Polsce tylko 8%. To wynikało z niepokojów, natomiast to, co nasz przeraża trochę, to jest to, że w dłuższej perspektywie znowu tracimy. Powtarza się ta sytuacja, która mieliśmy od wielu lat, że ceny hurtowe w Niemczech i w innych krajach ościennych są znacząco niższe niż w Polsce.</u>
+          <u xml:id="u-8.6" who="#WiceprezesradyHutniczejIzbyPrzemyslowoHandlowejJerzyKozicz">Przechodząc teraz do postulatów, które były zgłoszone na posiedzeniu Komisji 25 stycznia, chcieliśmy podziękować za nowelizację ustawy o rekompensatach dla przemysłu. To było wspominane. Chcieliśmy też wspomnieć, jak Amerykanie mówią, it’s not down until it’s down, że jeszcze nas czeka zakończenie procesu notyfikacji. Tu mamy pełne zaufanie do Ministerstwa Rozwoju i Technologii, że ta notyfikacja bardzo szybko się zakończy, ale też trzeba sobie jasno powiedzieć, że dopóki nie jest zakończona, to złożyliśmy wnioski o rekompensaty, ale nie możemy ich dostać dopóki ten proces nie zostanie zakończony. Chciałem podziękować Sejmowi, Senatowi i panu prezydentowi za to, że bardzo sprawnie to poszło. Jak patrzymy na system rekompensat przy ustawie nowelizującej, to nikt z posłów ani senatorów nie głosował przeciw, na co też chciałbym zwrócić uwagę. Jest konsensus, że to jest rzecz kluczowa dla konkurencyjności, żeby mieć podobne systemy jak w innych krajach UE, żebyśmy mogli konkurować na tych samych zasadach.</u>
+          <u xml:id="u-8.7" who="#WiceprezesradyHutniczejIzbyPrzemyslowoHandlowejJerzyKozicz">Drugi postulat, który częściowo został spełniony, to jest obniżenie obowiązku umorzenia świadectw pochodzenia energii z tzw. zielonych certyfikatów. To jest stary system wsparcia odnawialnych źródeł energii (OZE), który jest na poziomie 19%. Uważamy, że przy tych cenach energii jest on nadmierny. To jest wind for profit, czyli nieuzasadnione dodatkowe zyski dla sektora OZE. Wiele organizacji postulowało, żeby to zmniejszyć do 10%. W propozycji Ministerstwa Klimatu i Środowiska jest taka obniżka, natomiast ta propozycja przynajmniej częściowo przyniosła takie skutki, że na giełdzie certyfikaty trochę spadły, ale też nie do tych poziomów, w których były historycznie. Oczekiwalibyśmy, żeby był to nie tylko projekt MKiŚ, tylko po prostu żeby było wdrożone 10%.</u>
+          <u xml:id="u-8.8" who="#WiceprezesradyHutniczejIzbyPrzemyslowoHandlowejJerzyKozicz">Trzeci punkt. Mówiliśmy cały czas o rozwoju lądowej energetyki wiatrowej. Uważamy, że w przypadku wojny i niezależności energetycznej ten punkt jest jeszcze ważniejszy, niż był do tej pory. Wiemy, że projekt cały czas czeka na rozpatrzenie przez rząd. Uważamy, że jest to rzecz super pilna i apelujemy, żeby tę kwestię lądowej energetyki wiatrowej poprowadzić bardzo szybko. Przy rozwoju mocy wytwórczych OZE chcieliśmy zwrócić uwagę nie tylko na liberalizację zasady 10H (dziesięciokrotność wysokości elektrowni wiatrowej jako minimalna odległość nowej inwestycji od istniejących zabudowań mieszkalnych). To jest projekt, który w tej chwili czeka w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów na rozpatrzenie. Uważamy jednak, że trzeba na to spojrzeć bardziej kompleksowo. Tak się zarządza w firmach każdym projektem, tak? Czyli to nie jest tylko jedno rozwiązanie, ale rozważenie, czy można tutaj zrobić coś innego.</u>
+          <u xml:id="u-8.9" who="#WiceprezesradyHutniczejIzbyPrzemyslowoHandlowejJerzyKozicz">Przede wszystkim chodzi o uproszczenie procedury administracyjnej. Uważamy, że specjalne strefy OZE w gminach bez decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach to jest coś, co powinno być rozważone. To uproszczona procedura planistyczna i środowiskowa dla OZE w całym kraju. Gdy patrzymy, gdzie jesteśmy i jakie mamy zagrożenia, to widzimy, że musimy rozwijać OZE i przyspieszyć, więc to też jest kwestia uproszczenia procedury administracyjnej. Dodatkowo bolączką polskiego systemu jest możliwość przyłączenia instalacji OZE do sieci. Inwestycje w infrastrukturę sieciową mogą być finansowane przede wszystkim ze środków unijnych lub przychodów ze sprzedaży uprawnień do emisji CO2, a nie z opłat sieciowych od odbiorców. Uważamy, że na to są pieniądze i powinno być to jednym z priorytetów, ale nie powinno skutkować podniesieniem taryf dla wszystkich. Czyli tutaj jest też kwestia tego, że to jest priorytet, ale według nas są na to pieniądze i ani przemysł, ani konsumenci indywidualnie nie powinni zapłacić za dodatkowe koszty związane z przesyłem.</u>
+          <u xml:id="u-8.10" who="#WiceprezesradyHutniczejIzbyPrzemyslowoHandlowejJerzyKozicz">Jeśli chodzi o przemysłowe OZE, to uważamy, że też nie ma tych rozwiązań, czy to jest linia bezpośrednia, czy inne rzeczy, o których często mówiliśmy. Przemysłowe OZE ma duży potencjał. Mogę powiedzieć, że Huta Zawiercie ma dwa największe w Polsce PPA, czyli kontrakty długoterminowe na energię. Jeden jest na 10 lat ze spółką Skarbu Państwa z Norwegii, bo jeszcze kilka lat temu żadna spółka w Polsce nie była gotowa na 10-letnie kontrakty na energię. Na szczęście, za co wielki szacunek dla polskich czempionów, kilka tygodni temu podpisaliśmy 7-letni kontrakt z PGE Polską Grupą Energetyczną. W oparciu o nasz kontrakt powstanie fotowoltaika. To będzie prawie 100 MW na Podkarpaciu. To pokazuje kierunek.</u>
+          <u xml:id="u-8.11" who="#WiceprezesradyHutniczejIzbyPrzemyslowoHandlowejJerzyKozicz">Chciałem jeszcze zwrócić uwagę na jedną rzecz, że 50% PKB jest generowanych przez eksport, a 75% eksportu, który Polska generuje, to jest UE, z czego Niemcy są naszym największym partnerem handlowym. W tej chwili już wszyscy pytają o ślad węglowy. Za 5–7 lat, jeśli nie poprawimy naszego śladu węglowego w zakresie drugim… Mam nadzieję, że wszyscy rozumieją, co to jest zakres pierwszy, drugi i trzeci śladu węglowego. To nie jest od strony naszych bezpośrednich emisji, ale pośrednich, związanych z procesami, czyli jaką mamy energię. W tej chwili np. na rynku skandynawskim nie możemy uczestniczyć w zamówieniach publicznych, bo nasza stal nie spełnia warunków i to nie ze względu na emisję, bo Huta Zawiercie czy Celsa ma jedną z najniższych emisji w Europie, ale dlatego, że mamy taki miks i OZE w naszej strukturze jest po prostu za niskie. Jest to zarówno dobre dla środowiska, jak i dla kosztów. Tu mamy wykres pokazujący aukcje OZE, gdzie jest energia i to jest w interesie wszystkich, szczególnie teraz w okresie wojny, żeby jednak jak najszybciej przyspieszyć rozwój OZE.</u>
+          <u xml:id="u-8.12" who="#WiceprezesradyHutniczejIzbyPrzemyslowoHandlowejJerzyKozicz">Poproszę kolegę o przedstawienie następnego obszaru.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#WiceprezesradyHIPHSzymonCzechowski">Szymon Czechowski, członek rady HIPH. Pracuję dla Celsy Huta Ostrowiec.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#WiceprezesradyHIPHSzymonCzechowski">Chcieliśmy państwu zgłosić postulat, który jest pierwszy raz na agendzie i zwrócić państwa uwagę na następującą sytuację. W związku z wojną w Ukrainie wzrosło ryzyko wprowadzenia ograniczeń w poborze gazu i jest ono najwyższe w historii. Tutaj wielkie ukłony w stosunku do rządu i do wszystkich ludzi, którzy zrobili świetną robotę odnośnie do uniezależnienia Polski od importu rosyjskiej ropy. Natomiast zarówno w naszej ocenie, jak i w ocenie osób, które pracują w administracji oraz profesjonalnie w sektorze gazowym, cały czas pojawia się taka informacja, że nie można wykluczyć takiego ryzyka, że jesienią czy może nawet wcześniej wystąpią ograniczenia. Wiele firm globalnych i wiele rządów oraz KE przygotowuje się na taką okoliczność.</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#WiceprezesradyHIPHSzymonCzechowski">Obecne zasady wprowadzenia ograniczeń zostały wprowadzone z myślą o innych czasach. One nie są dostosowane do obecnej sytuacji czy do sytuacji, która może nastąpić. Widzimy już, że wprowadzenie najniższych ograniczeń – drugiego stopnia zasilania gazem – może spowodować całkowite wyłączenie instalacji czy huty. Jaki jest problem? Urządzenia hutnicze mają taką specyfikę, że zasilanie gazem nie może być odcięte nagle, gwałtownie, tak jak czynią to obecne regulacje, z 10-godzinnym wyprzedzeniem. Czemu? Ponieważ piece hutnicze są zbudowane m.in. z ceramiki, która bardzo nie lubi gwałtownych wahań temperatur. Zarówno wyłączania pieców hutniczych, jak i ich włączanie trwa wiele godzin lub wiele dni. W innym przypadku grozi to degradacją albo całkowitym zniszczeniem urządzeń. Oczywiście chcemy i będziemy solidarnie partycypować w zapewnieniu bezpieczeństwa dostawy gazu dla polskiej gospodarki, natomiast widzimy przestrzeń do tego, żeby tak dostosować istniejące regulacje i możliwości systemu, żebyśmy mogli korzystać z tego gazu w sposób maksymalnie przystępny, by był dostosowany do naszych produkcji i technologii. Ma to wpływ nie tylko na bezpieczeństwo i trwałość naszych urządzeń, ale również samej produkcji jako takiej. Dla przykładu podam, że w przypadku Celsy chodzi o wyroby kute, wielkie elementy, które ważą po kilkadziesiąt ton. Ich wygrzewanie jest obliczone na kilka dni. Przerwanie tego procesu powoduje po prostu utratę całej produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-9.3" who="#WiceprezesradyHIPHSzymonCzechowski">Jakie są nasze postulaty w tym zakresie? Co można zrobić? Przede wszystkim widzimy potrzebę strategicznej koordynacji przemysłu z rządem na rzecz wypracowania konkretnych rozwiązań. Jeżeli chodzi o takie rozwiązania, to przede wszystkim widzimy potrzebę realizacji ograniczeń w poborze gazu nie w przestrzeni godzin czy dni, ale tygodni czy też miesięcy, co przynajmniej umożliwiłoby utrzymanie jakiejkolwiek produkcji. Chodzi również o umożliwienie realizacji ograniczeń na poziomie całego przedsiębiorstwa, a nie w poszczególnych punktach przyłączenia. W naszym zamyśle taki zespół miałby również dyskutować o innych ograniczeniach czy innych rozwiązaniach, które umożliwiałyby utrzymanie produkcji, nawet w sposób ograniczony, a nie tak… Jeżeli doszłoby do ograniczeń w zakresie gazu, to widzimy takie ryzyko, że po prostu poszczególne zakłady musiałyby się wyłączać na cały okres zagrożenia, a wierzymy, że możemy tego uniknąć, nawet prowadząc tok produkcji w sposób ograniczony. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#WiceprezesradyHIPHJerzyKozicz">Może jeszcze dodam, żeby państwo dobrze rozumieli…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#WiceprezesradyHIPHJerzyKozicz">Obecne regulacje wymagają godzinowego rozliczenia. My proponujemy miesięczne. Jaki to ma wpływ? Szacujemy na przykładzie Huty Zawiercie, że efektywność energetyczna, gdybyśmy mieli wymagane jakby gdyby to samo zużycie na poziomie miesięcznym versus godzinowym, to przy godzinowym mamy zużycie gazu o 50% wyższe, czyli efektywność energetyczna spada o 50%. To jest nonsens. Wydaje mi się, że bezpieczeństwo dostaw gazu ziemnego it’s a no-brainer, że to jest priorytet nr 1, którym powinniśmy się zająć. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#CzlonekzarzaduArcelorMittalPolandTomaszSlezak">Jeszcze ostatni punkt, panie przewodniczący.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#CzlonekzarzaduArcelorMittalPolandTomaszSlezak">Ostatni punkt, co nie znaczy, że najmniej ważny, tak? Chodzi o europejski system handlu emisjami (EU ETS) i mechanizm dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji CO2 (CBAM). To jest temat znany powszechnie, jak państwo pewnie wiedzą.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#SekretarzKomisjiKatarzynaGadecka">Prosimy o przedstawienie się.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PoselWojciechZubowski">Tak, gdyby pan się przedstawił do protokołu, żebyśmy później wiedzieli, kto zabierał głos.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#CzlonekzarzaduArcelorMittalPolandTomaszSlezak">Tomasz Ślęzak, członek zarządu ArcelorMittal Poland.</u>
+          <u xml:id="u-19.1" who="#CzlonekzarzaduArcelorMittalPolandTomaszSlezak">To temat, który państwo z pewnością obserwują. Niestety tu nie ma konsensusu politycznego, ale temat jest niesłychanie ważki nie tylko dla całej Europy, ale w szczególności dla przemysłu stalowego. Chciałbym tylko państwu przedstawić nasze największe bolączki. Dzisiaj jest posiedzenie plenarne Parlamentu Europejskiego, na którym pewnie zapadną jakieś decyzje. Wszystko wskazuje na to, że nie będą to rozwiązania, które postulujemy, ale jest jeszcze czas, bo ten temat nie został zakończony. Będzie prowadzona debata i odbędą się negocjacje z Radą Europejską i z Komisją Europejską, więc jest jeszcze szansa na wprowadzenie jakichś korzystnych zmian.</u>
+          <u xml:id="u-19.2" who="#CzlonekzarzaduArcelorMittalPolandTomaszSlezak">Proszę państwa, jeżeli mówimy o dekarbonizacji przemysłu hutniczego, bo o to nam chodzi, to w kontekście tych dwóch legislacji w gruncie rzeczy zależy nam tylko i wyłącznie na tym, żebyśmy mieli szansę się zdekarbonizować. Wszystko wskazuje na to, że ustawodawcy nam tej szansy nie dadzą. Tempo, które narzucają, jest tak szalone, że po prostu wprowadzenie tych wszystkich technologii, które… Proszę państwa, tak naprawdę dekarbonizacja polega na zmasowanych inwestycjach w nowe instalacje. To przebudowa tradycyjnej technologii wielkopiecowej na technologie elektryczne, budowa źródeł zielonej energii i prawdopodobnie budowa instalacji do wytwarzania wodoru. Wtedy można myśleć o tym, że przemysł stalowy będzie zdekarbonizowany. Wymaga to masy czasu i gigantycznych pieniędzy. Jest to proces niesłychanie trudny. Dotyczy zresztą nie tylko branży stalowej, ale mówimy tutaj o hutnictwie.</u>
+          <u xml:id="u-19.3" who="#CzlonekzarzaduArcelorMittalPolandTomaszSlezak">Wśród największych problemów, proszę państwa, jest rewizja EU ETS. Wygląda na to, że dzisiaj zostanie to zatwierdzone przez PE. Zakłada to zmianę benchmarku emisyjnego, czyli standardu emisji procesowych, z tradycyjnej technologii na technologię, która istnieje, ale w Europie jej praktycznie nie ma, a jej wprowadzenie wymaga niezwykle długiego czasu. Co będzie w 2026 r.? Będzie to dla nas oznaczało automatyczną redukcję darmowych uprawnień do 40%, a w efekcie gigantyczne koszty związane z zakupem darmowych uprawnień oraz większy trud i znój w finansowaniu tego programu dekarbonizacji.</u>
+          <u xml:id="u-19.4" who="#CzlonekzarzaduArcelorMittalPolandTomaszSlezak">Druga rzecz jest taka, jeśli chodzi o darmowe uprawnienia, że jest potrzeba dostosowania całego profilu do celów uzgodnionych przez UE, czyli ograniczenie emisji o 55% do 2030 r. Trzeba to zrobić poprzez redukcję uprawnień. Tylko jak my tę redukcję przeprowadzimy? To nie jest bez znaczenia. Można to zrobić w sposób przyjazny dla przemysłu, osiągając te same cele, a można to zrobić w sposób nieprzyjazny poprzez jednorazowe umorzenie jakiejś tam liczby uprawnień. Jest to kolejne działanie zmierzające do przyspieszonego zabrania nam darmowych uprawnień, tak samo jak utrudnienia procesu dekarbonizacji.</u>
+          <u xml:id="u-19.5" who="#CzlonekzarzaduArcelorMittalPolandTomaszSlezak">Proszę państwa, CBAM też jest przedmiotem dyskusji właściwie wszystkich w Europie. To instrument w pełni eksperymentalny. Mamy zastrzeżenia i wątpliwości w kwestii zaproponowanego przez KE, a także PE, tempa zastępowania EU ETS w zakresie przydziału darmowych uprawnień właśnie przez CBAM. Dla przypomnienia, KE zaproponowała, żeby stopniowo przez 10 lat od 2026 r. o 10% każdego roku ograniczać pulę darmowych uprawnień dla przemysłu. Jest to jakieś rozwiązanie, ale pojawiły się nowe rozwiązania, żeby może zacząć od 2028 r. Pojawiły się bardzo mądre rozwiązania, silnie przez nas popierane, żeby może zacząć od 2030 r., ale są takie jak np. zatwierdzone ostatnio przez Komisję Ochrony Środowiska Naturalnego, Zdrowia Publicznego i Bezpieczeństwa Żywności Parlamentu Europejskiego (ENVI), żeby to zrobić w 4 lata od 2026 r. i skończyć w 2030 r. W tym okresie CBAM zastąpiłby EU ETS w zakresie przydziału darmowych uprawnień, co dla nas oznacza po prostu konieczność dekarbonizacji i gigantyczne koszty. Jak to podeprzeć? Trudno powiedzieć.</u>
+          <u xml:id="u-19.6" who="#CzlonekzarzaduArcelorMittalPolandTomaszSlezak">Są też inne problematyczne rozwiązania typu np. brak rozwiązania dla eksporterów. Nie ma koncepcji, co zrobić z eksporterami stali, ponieważ ich pozycja w istotny sposób się pogorszy. Wypadałoby więc, żebyśmy ten eksport chronili. Proszę państwa, w skali UE to jest kilkadziesiąt miliardów euro i masa miejsc pracy. Brak rozwiązania dla eksporterów powoduje więc duży dylemat. Co z tym zrobimy? Komisja przyznała, że jest to problem, natomiast nie wygląda na to, żeby ktoś chciał się tym poważnie zająć.</u>
+          <u xml:id="u-19.7" who="#CzlonekzarzaduArcelorMittalPolandTomaszSlezak">Z ważnych dla branży tematów wymienię również temat zastąpienia rekompensat CBAM, co oznaczałoby, że od 2026 r. część rekompensat znika. Zostaną włączone do tego instrumentu. Proszę państwa, to temat szeroki. Nie chcę państwu zajmować zbyt wiele czasu. Natomiast mam apel o spojrzenie na to okiem – powiedzmy – racjonalnym.</u>
+          <u xml:id="u-19.8" who="#CzlonekzarzaduArcelorMittalPolandTomaszSlezak">Jako branża jesteśmy bardzo mocno zdeterminowani do przeprowadzenia tego gigantycznego procesu. Chcemy to zrobić. Wiemy, że będzie to kosztowało masę pieniędzy i masę pracy, ale uwarunkowania powinny nas wspierać, a nie odwrotnie. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Dziękuję bardzo. Otwieram dyskusję. Jako pierwsza zapisała się do głosu pani poseł Wojciechowska. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#PoselAnnaWojciechowska">Dziękuję bardzo za udzielenie głosu. Panie przewodniczący, szanowni państwo, to, co tutaj usłyszeliśmy, to jest wizja – że tak powiem – bardzo pesymistyczna. Również czarno to widzę, jak wygląda nasz rynek. Mam dwa czy trzy pytania, które w trakcie prezentacji sobie zanotowałam.</u>
+          <u xml:id="u-21.1" who="#PoselAnnaWojciechowska">Po pierwsze, chodzi mi o zagrożenia dla polskiego hutnictwa i uprawnienia do emisji. Przecież wiadomo, że te pieniądze, które wpływają za uprawnienia do emisji dwutlenku węgla, są w budżecie naszego państwa. Czy zwracali się państwo o pomoc bezpośrednio do naszego rządu? Czy takie rozmowy były prowadzone? Pewnie tak, ale z jakim skutkiem? Wpłynęło ponad 50 mld. My do dzisiaj nie wiemy, na co te pieniądze zostały wydane, a połowa z tych pieniędzy powinna być wydana właśnie na OZE. To po pierwsze.</u>
+          <u xml:id="u-21.2" who="#PoselAnnaWojciechowska">Niedawno też czytałam, że polski rząd sprzedał uprawnienia na giełdzie niemieckiej po 130 euro za sztukę. Co państwo robili do tej pory? Dlaczego nie myśleli państwo o tych rozwiązaniach? Bo z kolei, jeśli chodzi o OZE, UE mówi o tym już od bardzo dawna. Ten rząd istnieje już od 7 lat i żadne rozwiązania nie zostały wprowadzone. A jeżeli takie rozwiązania zostaną wprowadzone, to czy nasze sieci będą w stanie to przyjąć? Państwo mogą zainwestować w OZE, ale czy sieci w ogóle będą w stanie przyjąć tę energię? Czy są już jakieś rozwiązania? Czy trwają jakieś prace nad tym? Czy OZE przemysłowe jest w ogóle możliwe? To jest drugie pytanie, czy sieci są w stanie przyjąć…</u>
+          <u xml:id="u-21.3" who="#PoselAnnaWojciechowska">Jeszcze jedno. Obawiam się, czy państwo przyjęli jakieś propozycje, bo tutaj chodzi również o eksport złomu, a największymi odbiorcami polskiego złomu są Niemcy i Turcja. Czy mieli państwo jakieś pomysły, żeby zachęcić polskich przedsiębiorców, żeby ten złom pozostał w Polsce? Ostatnio od ogłoszenia wojny czy wybuchu konfliktu w Ukrainie ceny poszły tak bardzo wysoko w górę, ale przecież już wcześniej ten problem istniał. Wiem, że pewnie mamy jakieś problemy z konkurencją, z rynkami zachodnimi, aczkolwiek – jak słyszymy – wcześniej nie było o tym w ogóle mowy. Ten problem nie był jakoś nam przedstawiony. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Dziękuję bardzo. Kto jeszcze chciałby zabrać głos? A nie, jest poseł. Zapisał się pan poseł Zawiślak. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#PoselSlawomirZawislak">Szanowny panie przewodniczący, szanowni państwo, mam takie pytanie, które jest pytaniem istotnym, ale poza podstawowym zakresem, który dzisiaj był wspomniany, czyli wielkość produkcji, wysokość ceny, koszty produkcji. To wszystko jest oczywiście bardzo ważne. Cieszymy się, że jednak na polskim rynku funkcjonują ważne przedsiębiorstwa produkujące stal, która jest potrzebna także do rozwoju naszego państwa i naszego przemysłu. Natomiast ponieważ pochodzę z terenów wschodnich naszego kraju, chciałbym poruszyć temat podniesiony tutaj przez panów reprezentujących przemysł hutniczy, czyli dotyczący eksportu stali. Jest to też temat bardzo istotny w kontekście życia gospodarczego naszego kraju i miejsc pracy. Kilkanaście miliardów euro w zakresie kwotowym też nie jest do pogardzenia.</u>
+          <u xml:id="u-23.1" who="#PoselSlawomirZawislak">Moje pytanie dotyczące eksportu stali zmierza też w bardzo specyficznym kierunku, niestety trudnym z uwagi na sytuację polityczną w Europie, związaną z sytuacją na terenie Ukrainy, która toczy wojnę z Rosją. Moje pytanie było skierowane do przedstawicieli rządu. W obliczu tych dyskusji, bardzo trudnych ze względu na toczącą się wojnę, które są niejako podnoszone, a dotyczą odbudowy potencjału czy w ogóle Ukrainy, pewien segment firm, które eksportują stal, współpracował także z firmami z Ukrainy. Z informacji mi przekazanych wynika, że firmy te w tym momencie proszą o pomoc prawną i wsparcie ze strony władz ukraińskich. Interesuje mnie też tutaj postawa rządu polskiego w temacie dotyczącym importu krytycznego, ponieważ w marcu tego roku pewne towary, takie jak blachy, wyroby dachowe, akcesoria, blacha powlekana w kręgach, zostały wykreślone, usunięte z tego importu krytycznego i współpraca została zablokowana. Towary zamówione przez kontrahentów z terenu Ukrainy leżą w polskich magazynach.</u>
+          <u xml:id="u-23.2" who="#PoselSlawomirZawislak">Mam pytanie. Czy strona rządowa zna tę sprawę. Czy ewentualnie w tej sprawie rozmawia w tym momencie – co po raz trzeci mówię – rzeczywiście trudnym dla Ukrainy? Rozumiem też, że wojna się toczy na pewnym obszarze, a na innych obszarach kontrahenci pewnie mają rynek zbytu, skoro chcą sprowadzać nasze wyroby. Czy toczą się rozmowy w tym zakresie, żeby pomóc naszym firmom, aby kontynuować eksport? Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Dziękuję bardzo. Pani poseł Nykiel, proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#PoselMiroslawaNykiel">Dziękuję bardzo, panie przewodniczący. Chciałabym, żeby to wybrzmiało tak na serio, bo jeśli na mównicy sejmowej mówimy o OZE, żeby postawić na OZE i o projekcie nowelizacji ustawy 10H, który zatrzymał rozwój energetyki wiatrowej, to wówczas kończy się to tak, że wychodzi np. poseł Kowalski i krzyczy, że wszystkiemu jest winna Unia. Słuchajcie, drodzy państwo, to jest Komisja Gospodarki i Rozwoju, tutaj są poważne sprawy i bardzo serio traktuję to, co pan powiedział, apelując o przyspieszenie prac nad projektem ustawy 10H. Chciałabym zapytać rząd, na jakim to jest etapie i dlaczego to się tak przyblokowało. Pytam z całą powagą, jaka powinna nam towarzyszyć na posiedzeniu Komisji, żeby nie było zachłystywania się, że jesteśmy najlepsi itd, bo państwo już uwierzyli w swoją propagandę i to jest najgorsze. Mówię o tej sferze propagandowej.</u>
+          <u xml:id="u-25.1" who="#PoselMiroslawaNykiel">Po drugie, cena energii, bo pan powiedział, że mamy najwyższe w Europie hurtowe ceny energii. A z drugiej strony, przy wszelkich polemikach w różnych innych gremiach, słyszymy, że i tak jesteśmy najlepsi i nieważne, czy pokazujemy rankingi, zestawienia, bo państwo na to nie reagują. Może zareagujcie na to, co mówią ludzie pracujący w tak strategicznym przemyśle, którzy mają doświadczenie i są wolni od wszelkiej propagandy i politycznych sporów. Panie przewodniczący, kiwa pan głową ze zrozumieniem. Mam nadzieję, że to właśnie w dobrym kierunku.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#PoselWojciechZubowski">Nie do końca ze zrozumieniem, pani przewodnicząca.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-27">
+          <u xml:id="u-27.0" who="#PoselMiroslawaNykiel">Ogromnie proszę o powagę i żądam poważnej odpowiedzi. Kiedy wreszcie projekt ustawy 10H wpłynie do Sejmu? Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-28">
+          <u xml:id="u-28.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Dziękuję bardzo. Proszę bardzo, pan poseł Zubowski.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-29">
+          <u xml:id="u-29.0" who="#PoselWojciechZubowski">Dziękuję. Panie przewodniczący, szanowni państwo, tylko kilka uwag, odnosząc się też do wypowiedzi pań, które zabierały głos przede mną. Po pierwsze, mam wrażenie, że pani Wojciechowska zrobiła zarzut z tego, że rząd sprzedał uprawnienia do emisji CO2 po 130 euro. Proszę państwa, one teraz są po 80 euro, więc w takim razie chyba dobrze zrobił. Prawda, pani poseł?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-30">
+          <u xml:id="u-30.0" who="#PoselAnnaWojciechowska">Ale w tej chwili nasze firmy muszą kupować te uprawnienia, prawda?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-31">
+          <u xml:id="u-31.0" who="#PoselWojciechZubowski">Ale teraz są po 80 euro. Pani poseł, chodzi o to, że w chwili obecnej cena spadła. Notabene, proszę państwa, zwracam też uwagę na to, o czym państwo mówili, czyli po prostu na spekulacyjny charakter kosztów uprawnień do emisji CO2, który po wybuchu wojny zaczął się zdecydowanie zmieniać.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-32">
+          <u xml:id="u-32.0" who="#PoselAnnaWojciechowska">Czy rząd te pieniądze przeznaczył na pomoc dla firm?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-33">
+          <u xml:id="u-33.0" who="#PoselWojciechZubowski">Pani poseł, momencik, zaraz pani się dowie, na co przeznaczył. Gdyby pani słuchała wypowiedzi na ostatnim posiedzeniu Komisji z hutnikami, to dowiedziałaby się pani, że środki, które huty otrzymują na rekompensatę kosztów energii, pochodzą m.in. ze sprzedaży tychże uprawnień.</u>
+          <u xml:id="u-33.1" who="#PoselWojciechZubowski">Proszę państwa, kilka uwag, bo pojawiły się też dane dotyczące zielonej energii. Przypomnę tylko, że na koniec 2015 r. – z tego, co kojarzę i co było mówione – mieliśmy w Polsce… To jest potwierdzone. Nie jest to kwestia propagandy, tylko to jest po prostu kwestia danych, które są też w systemie. Mieliśmy wtedy chyba 4 tys. prosumentów. Proszę państwa, teraz mamy ponad 800 tys. i dochodzimy do 1 mln, czy nawet przekroczyliśmy 1 mln. Proszę na to zwrócić uwagę. Nie, proszę państwa. Mówicie o faktach, to mówmy o faktach. W 2015 r. pod koniec rządów Platformy Obywatelskiej były 4 tys., teraz jest ponad 1 mln.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-34">
+          <u xml:id="u-34.0" who="#PoselAnnaWojciechowska">Ale mówimy o OZE przemysłowym.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-35">
+          <u xml:id="u-35.0" who="#PoselWojciechZubowski">Pani poseł, proszę dać mi powiedzieć. Z cierpliwością słuchałem tego, co pani mówiła. Teraz proszę pozwolić mi przedstawić kilka danych. Udział OZE w miksie, jak państwo wiedza, też zmienia się na plus. Liczba zainstalowanych pomp ciepła wzrosła trzykrotnie z tego, co było w roku 2015, do tego, co było w roku 2020. W 2015 r. było 60 tys., a w 2020 r. było ponad 185 tys. i to cały się czas zmienia. Liczba biogazowni, proszę państwa, też wzrosła.</u>
+          <u xml:id="u-35.1" who="#PoselWojciechZubowski">Proszę państwa, mówi się nieraz, że rząd sprzedał uprawnienia, a te środki powinny iść po prostu na programy środowiskowe. Ile razy, proszę państwa, można powtarzać, że te środki idą na programy środowiskowe i na poprawę jakości powietrza? Podam te dane, które też były przedstawiane przez ministerstwo na sali sejmowej podczas debaty, o którą wnosili państwo z PO. Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, programy priorytetowe – 13 mld, ulga termomodernizacyjna – 10 mld, program „Czyste powietrze” – 5 mld zł, Fundusz Wypłaty Różnicy Ceny, który w 2019 r. służył m.in. temu, żeby niwelować różnice w cenach energii – 4,6 mld zł, Fundusz Rekompensat Pośrednich Kosztów Emisji i wsparcie sektorów energochłonnych – 3 mld zł. No przecież to są huty. To o czym mówimy, proszę państwa, że te środki nie idą? Idą, jak najbardziej idą. Proszę państwa, one są na to przeznaczane. Do tego rozbudowa terminala LNG w Świnoujściu, gazociąg wysokiego ciśnienia itd.</u>
+          <u xml:id="u-35.2" who="#PoselWojciechZubowski">Natomiast jeszcze co do panów, którzy przedstawiali prezentację i co do przedstawicieli ministerstw, tak się tylko zastanawiam, dlaczego nie ma tutaj przedstawiciela Ministerstwa Aktywów Państwowych, bo byłoby to też ministerstwo zdecydowanie jak najbardziej wskazane. Gdyby się okazało, panie przewodniczący, że mielibyśmy jeszcze – tak jak i ostatnie posiedzenie Komisji – to posiedzenie kontynuować, to będziemy prosić o to, żeby MAP również było tutaj jako ministerstwo zdecydowanie sektorowe.</u>
+          <u xml:id="u-35.3" who="#PoselWojciechZubowski">Państwo wypowiadali się też na temat wiatraków. Ostatnio zwracałem na to uwagę, że miałem takie wrażenie, jakby państwu zależało na tym, żeby bardzo mocno wesprzeć sektor, jeżeli chodzi o OZE w kontekście wiatraków i być może stali, która jest potrzebna do ich budowy, ale w to już nie będę wchodzić. Natomiast państwo jako hutnicy, którzy potrzebują stałego zapotrzebowania na energię, zdają sobie doskonale sprawę z tego, że w wypadku takich źródeł jak wiatrak nie jesteśmy w stanie zagwarantować ich stabilności. Owszem, proszę państwa, jak najbardziej idziemy w takim kierunku, żeby po prostu udział OZE był jak największy, ale to przede wszystkim muszą być stabilne źródła energii. Doskonale o tym wiecie, bo sami zwracacie uwagę na kwestie dotyczące stopnia zasilania gazem. A co by się okazało, gdyby to wyglądało inaczej w przypadku energii elektrycznej?</u>
+          <u xml:id="u-35.4" who="#PoselWojciechZubowski">Panie przewodniczący, może na razie to tyle. Zgłasza się również pan poseł Bosak – tam, z tyłu sali, jak widzę. Później jeszcze pani poseł Maciejewska.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-36">
+          <u xml:id="u-36.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-37">
+          <u xml:id="u-37.0" who="#PoselKrzysztofBosak">Szanowni państwo, myślę, że nie ma co się obwiniać o to, kto czego zaniedbał. Obecne wśród niektórych posłów opozycji przekonanie, że są pieniądze na to wszystko, tylko rząd je gdzieś ukrył, zachachmęcił czy ukradł, może wynikać wyłącznie z ignorancji ekonomicznej. Skala wyznań transformacji energetycznej, której UE od nas wymaga, jest zupełnie nieproporcjonalna do możliwości budżetu państwa polskiego. Każdy, kto trochę czyta analizy, doskonale to widzi.</u>
+          <u xml:id="u-37.1" who="#PoselKrzysztofBosak">Dominuje tutaj nastrój pesymizmu. Tak przynajmniej odczuwam wystąpienia przedstawicieli branży hutniczej. Rozumiem ten nastrój, bo trudno spodziewać się czegoś innego wobec polityki, którą UE forsuje. Chciałbym zaapelować, żeby nie bać się otwartym tekstem tej polityki unijnej krytykować. Ani ja, ani my w Konfederacji nie jesteśmy krytykami przechodzenia na czyste technologie wytwarzania energii czy bardziej ekologiczne formy przemysłu, natomiast to się nie może odbyć za cenę zlikwidowania w Polsce przemysłu. Tu chcę zadeklarować wyraźnie, że Konfederacja jest zwolennikiem przetrwania w Polsce hutnictwa. A jeżeli w jakikolwiek sposób moglibyśmy pomóc, naciskając czy to na UE, czy to na rząd, żeby nasza postawa, tzn. państwa polskiego, w negocjowaniu tych wszystkich mechanizmów, o których tu jest mowa, była bardziej asertywna, to jesteśmy do dyspozycji wszystkich przedstawicieli branży, niezależnie od indywidualnych poglądów politycznych, bo kompletnie nas to nie interesuje. Zależy nam po prostu na tym, żeby hutnictwo w Polsce przetrwało.</u>
+          <u xml:id="u-37.2" who="#PoselKrzysztofBosak">Zamiast słyszeć o tym, że – aż sobie wynotowałem te wszystkie sformułowania – mamy benchmarki, ograniczenia, że czekamy na decyzje PE i KE… W sposób tajny przez ostatnie miesiące negocjowane były tzw. krajowe plany odbudowy (KPO), które miały niby ratować gospodarkę, a teraz się okazuje, że będą prowadziły do nowych obciążeń. Chcielibyśmy tu usłyszeć o zdobywaniu rynków, o zwiększaniu eksportu, o zaspokojeniu krajowego popytu i wchodzeniu na rynki zagraniczne, o zwiększaniu konkurencyjności branży. Zamiast dopasowywać polski przemysł, polską gospodarkę do wymagań niezgodnych z polską racją stanu, rząd powinien po prostu pomóc, by ta branża i wszystkie inne branże się rozwinęły. Jeszcze raz to podkreślę, że nie jesteśmy przeciwnikami rozwiązań ekologicznych, natomiast jeżeli rozwiązania ekologiczne doprowadzą do zwinięcia konkurencyjności polskiej gospodarki, polskiego przemysłu, to trzeba mieć odwagę im się przeciwstawiać. To, że w Polsce zlikwidujemy sobie hutnictwo, nie zmieni niczego w globalnym bilansie emisji CO2 czy jakichś tam innych współczynników, które wymyślą biurokraci na poziomie międzynarodowym.</u>
+          <u xml:id="u-37.3" who="#PoselKrzysztofBosak">Kończąc, jesteśmy do dyspozycji. Bardzo chętnie będziemy walczyć o szczegółowe kwestie. Potrzebujemy na pewno rady i tutaj będę liczył na kontakt z izbą branżową, gdzie dokładnie palec przyłożyć i na co naciskać, bo są to kwestie skomplikowane, których większość polityków nie rozumie, a jak je zaczyna rozumieć, to już jest za późno. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-38">
+          <u xml:id="u-38.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Dziękuję bardzo. Jeszcze raz pani poseł Maciejewska. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-39">
+          <u xml:id="u-39.0" who="#PoselBeataMaciejewska">Po raz pierwszy, panie przewodniczący. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-40">
+          <u xml:id="u-40.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Ach, przepraszam. Pomyliłem z panią Wojciechowską. Bardzo przepraszam.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-41">
+          <u xml:id="u-41.0" who="#PoselBeataMaciejewska">Nie szkodzi. Chciałam się trochę odnieść do słów moich poprzedników i poprzedniczek. Pan poseł Bosak mówił przed chwilą, że musimy bronić polskiej racji stanu. Dzisiaj polską racją stanu jest OZE, dlatego że to, co się dzieje z konfliktem w Ukrainie, doskonale pokazuje, że wszelkie paliwa kopalne są paliwami, które od kogoś zawsze zależą, natomiast przynajmniej na razie słońce i wiatr od nikogo nie zależą. Jeszcze się taka firma nie znalazła ani nie znalazł taki dyktator, którzy mogliby zmonopolizować to źródło energii.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-42">
+          <u xml:id="u-42.0" who="#PoselKrzysztofBosak">Zależą od pogody, pani poseł.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-43">
+          <u xml:id="u-43.0" who="#PoselBeataMaciejewska">Jeśli więc mogę kontynuować, bo jakby… Jeśli panu się wydaje, że jak słońce zajdzie za chmury, to ono przestaje świecić, to muszę pana wyprowadzić z błędu. Słońce świeci zawsze. Niezależnie od tego, jak wiele jest chmur, to ono po prostu nadal jest, panie pośle Bosak, a jak zajdzie po jednej stronie kuli ziemskiej, to jest po drugiej, więc spokojnie. Słońce świeci i wiatr wieje. Doskonale też z różnego rodzaju danych statystycznych wiemy, kiedy słońce będzie świecić. Może warto przeczytać w kalendarzu, kiedy słońce wstaje, kiedy słońce zachodzi. To wszystko jest jasne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-44">
+          <u xml:id="u-44.0" who="#PoselKrzysztofBosak">Proponuję pani poseł dobowy cykl produkcji hutniczej i dostarczania energii hutom…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-45">
+          <u xml:id="u-45.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Proszę nie wprowadzać wymiany zdań.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-46">
+          <u xml:id="u-46.0" who="#PoselKrzysztofBosak">O czym pani mówi?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-47">
+          <u xml:id="u-47.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Zabieramy głos w kolejności.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-48">
+          <u xml:id="u-48.0" who="#PoselBeataMaciejewska">Mówię o tym, panie pośle Bosak, że źródła, które pan uznaje za takie, które są nieprzewidywalne, są znakomicie przewidywalne. Skończmy z opowiadaniem takich głupot. Mówię o tym, że wiatr i słońce są źródłami, które są niezależne i są racją stanu naszego bezpieczeństwa energetycznego. To są dwie podstawowe rzeczy. Mówię także o tym, że dzisiaj rozwijają się i w Polsce też powinny być rozwijane rożnego rodzaju technologie, które służyć będą temu, żeby można było magazynować tę energię. To są proste sprawy. Jeśli te trzy warunki zostaną spełnione, to wówczas będziemy mogli bronić polskiego interesu.</u>
+          <u xml:id="u-48.1" who="#PoselBeataMaciejewska">Mam też pytanie. Podbijam pytanie, które tutaj padło z ust pań posłanek. Chodzi o ustawę wiatrakową. Przypomnę, że rozbudowujemy farmy wiatrowe na Bałtyku. O nich się nie mówi, że są niestabilnym źródłem, chociaż to jest ten sam wiatr, który też na lądzie wieje. Chciałabym się czegoś dowiedzieć, bo od początku tej kadencji mówi się o tym, że ustawa wiatrakowa ma zostać zmieniona. Ostatnio pojawiała informacja, że ona będzie w Sejmie już w maju, potem mówiono, że w czerwcu, ale sprawa ucichła. Państwo mają ją w strategii „Polityka energetyczna Polski do 2040 r.”. Co się takiego dzieje, że w tak ciężkim kryzysie i przy potrzebie realizowania tego także dla przemysłu hutniczego, który dzięki temu mógłby się silniej rozwijać, jest całkowita cisza nad tym tematem? Dziękuję uprzejmie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-49">
+          <u xml:id="u-49.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Dziękuję bardzo. Bardzo przepraszam, ale to jest temat na posiedzenie Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych. Tam możemy o tym porozmawiać.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-50">
+          <u xml:id="u-50.0" who="#PoselBeataMaciejewska">No tak, ale dużo było głosów…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-51">
+          <u xml:id="u-51.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Natomiast to samo dotyczy morza, co i lądu. Wiatr na lądzie jest w granicach 25%, 20% czy 27%, zależnie od tego, gdzie jest usytuowany. Na morzu maksymalnie jest 55%, ale na ogół średnio 45%, więc jest dużo lepsza efektywność niż na lądzie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-52">
+          <u xml:id="u-52.0" who="#PoselBeataMaciejewska">Ale jest droższa. To są koszty.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-53">
+          <u xml:id="u-53.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Są koszty, ale to – powiedzmy – zostawmy, bo firmy budują, a to znaczy, że te koszty jednak są rekompensowane.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-54">
+          <u xml:id="u-54.0" who="#PoselBeataMaciejewska">Na lądzie też chętnie by budowały.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-55">
+          <u xml:id="u-55.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Mimo wszystko – i tak, i tak – nawet obecna sytuacja wykazuje, że potrzebne są stabilne źródła energii, więc w całym miksie nie da się wszystkiego załatwić źródłami odnawialnymi. Natomiast trzeba budować odnawialne i tutaj w Polsce, jak myślę, źle się nie dzieje. Komisja Europejska o odnawialne źródła energii nie ma pretensji do Polski. Nawet zobowiązanie dotyczące mocy OZE na 2025 r. mamy już wykonane, więc…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-56">
+          <u xml:id="u-56.0" who="#PoselAnnaWojciechowska">Tak, ale firmy powinny otrzymywać wsparcie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-57">
+          <u xml:id="u-57.0" who="#PoselWojciechZubowski">Ale otrzymują.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-58">
+          <u xml:id="u-58.0" who="#SekretarzKomisjiKatarzynaGadecka">Prosimy nie mówić poza mikrofonem, pani poseł, bo jest protokół… Panie przewodniczący…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-59">
+          <u xml:id="u-59.0" who="#PoselAnnaWojciechowska">Ale to są fundusze unijne. Będziemy otrzymywać na termomodernizację… Dokładnie wiemy o tym.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-60">
+          <u xml:id="u-60.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Dobrze. Wracamy do tematu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-61">
+          <u xml:id="u-61.0" who="#SekretarzKomisjiKatarzynaGadecka">Prosimy nie mówić poza mikrofonem, bo potem nie możemy napisać protokołu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-62">
+          <u xml:id="u-62.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Szanowni państwo, wracamy do tematu. Tych wątków pobocznych do protokołu nie bierzemy, ponieważ one nie dotyczą naszej Komisji, ale to jest rozmowa, która też jest istotna.</u>
+          <u xml:id="u-62.1" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Natomiast chciałbym na dzisiejszym spotkaniu poruszyć jedną istotną rzecz. Teraz głos w dyskusji, jeśli państwo pozwolą. Otóż właśnie nie pierwszy raz powraca sprawa handlu uprawnieniami do emisji. Pojawia się propozycja, która jest też poruszana w informacji MKiŚ. Otóż chodzi o to, żeby ten handel był ustabilizowany. Jeżeli mamy sytuację taką, że jedne podmioty muszą kupić uprawnienia do emisji, natomiast odwrotna sprawa… Jest taka propozycja, żeby nie mogły ich kupować podmioty, które nie są zobowiązane do przestrzegania przepisów dotyczących emisji, a więc po prostu chodzi o to, żeby ten rynek był jednak rynkiem ograniczonym, a nie powszechnym, co znacznie ograniczyłoby spekulacje i ustabilizowało ten rynek. Eksperci to potwierdzają.</u>
+          <u xml:id="u-62.2" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Ponieważ to pojawia się już dosyć długo, chciałbym zapytać, czy rząd polski oficjalnie wystąpił już z taką propozycją rozwiązań prawnych, jeśli chodzi o przepisy UE, bo któreś państwo zawsze musi zgłosić inicjatywę ustawodawczą, o ile pamiętam. Jest więc pytanie, czy taka inicjatywa ustawodawcza pojawiła się i została odrzucona czy też na razie dyskutujemy, ale nie złożyliśmy propozycji. Jaka więc to jest zasada? To jest rzecz dotycząca także prac poszczególnych resortów z udziałem Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Takie jest pytanie. To by rzeczywiście znacząco pomogło na tym rynku, ustabilizowało sytuację i bardzo pomogłoby naszemu hutnictwu. Czy w tej sprawie moglibyśmy coś usłyszeć odnośnie do faktycznej inicjatywy, o której tutaj mówiliśmy także na poprzednim posiedzeniu Komisji? Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-63">
+          <u xml:id="u-63.0" who="#DyrektordepartamentuMKiSPawelPikus">Bardzo dziękuję, panie przewodniczący, za to pytanie. Tak, jak najbardziej. Na poziomie europejskim w radzie i w parlamencie trwają negocjacje dotyczące zmiany dyrektywy o uprawnieniach do emisji. Ten postulat został zgłoszony przez rząd polski podczas prac w radzie, jak również jest przedstawiany przez polskich europarlamentarzystów podczas prac w parlamencie. W chwili obecnej nie jest on jednoznacznie odrzucany. Trwają rozmowy na temat szczegółów, jak to ma wyglądać. W praktyce to ograniczenie rynku. Obecnie można więc powiedzieć, że postulat został zgłoszony przez polski rząd, nie został odrzucony przez partnerów europejskich i instytucje oraz toczą się dyskusje i negocjacje dotyczące tej dyrektywy.</u>
+          <u xml:id="u-63.1" who="#DyrektordepartamentuMKiSPawelPikus">Panie przewodniczący, natomiast jeśli mogę jeszcze wrócić do poprzednich tematów, bo…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-64">
+          <u xml:id="u-64.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-65">
+          <u xml:id="u-65.0" who="#DyrektordepartamentuMKiSPawelPikus">Była dyskusja o OZE i szeregu aspektów tego dotyczących. Oczywiście nie będę wdawał się w szczegóły, bo pan przewodniczący trafnie wskazał, że ta dyskusja powinna się odbywać na posiedzeniu Komisji do Spraw Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych, natomiast bardzo krótko chciałbym powiedzieć, że nieuprawnione są te poglądy, że OZE się w Polsce nie rozwija. Zacytuję fragment planu rozwoju polskiego operatora sytemu przesyłowego, tj. spółki Polskie Sieci Elektroenergetyczne (PSE), który jasno wskazuje na to, że OZE w Polsce ma się bardzo dobrze i będzie się mieć jeszcze lepiej. Akapit brzmi tak, że biorąc pod uwagę źródła OZE, umowy przyłączeniowe i wydane warunki przyłączenia, operator szacuje, że w ciągu następnych 10 lat powstanie 20 GW źródeł fotowoltaicznych, że licząc instalacje prosumenckie, 14 GW w elektrowniach wiatrowych na lądzie, 11 GW w elektrowniach wiatrowych na morzu. „Oznacza to, że możliwość produkcji po 2030 r. ponad 100 TWh energii elektrycznej rocznie istotnie przekroczy 50% zapotrzebowania na energię elektryczną netto w Polsce”. Oczywiście jest i kwestia stabilności, natomiast możliwości są i będą rozwijane.</u>
+          <u xml:id="u-65.1" who="#DyrektordepartamentuMKiSPawelPikus">W kontekście kilku pytań dotyczących ustawy 10H powiem, że informacja, która zresztą jest dostępna publiczna, jest taka, że projekt trafił pod obrady Stałego Komitetu Rady Ministrów. Będzie rozpatrywany przez ten Komitet w dniu jutrzejszym. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-66">
+          <u xml:id="u-66.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Dziękuję bardzo. Czy są jeszcze jakieś pytania? Aha, pan poseł Zawiślak. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-67">
+          <u xml:id="u-67.0" who="#PoselSlawomirZawislak">Nie otrzymałem odpowiedzi na pytanie w temacie bardzo specyficznym. Jeżeli przedstawiciele strony rządowej nie są przygotowani, poproszę o odpowiedź na piśmie. Chodzi o ewentualne rozmowy toczące się z przedstawicielami władz Ukrainy w aspektach dotyczących nawiązania współpracy i umożliwienia sprzedaży stali przez polskie firmy na terenie Ukrainy w obliczu decyzji, która podjęta została – jak mówiłem – chyba w marcu tegoż roku, a która ten eksport uniemożliwia. Jestem do dyspozycji strony rządowej po posiedzeniu Komisji, żeby lepiej sprecyzować to pytanie. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-68">
+          <u xml:id="u-68.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Dziękuję bardzo. Na tym wyczerpaliśmy porządek dzisiejszego posiedzenia Komisji. Coś jeszcze? Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-69">
+          <u xml:id="u-69.0" who="#PrezesStowarzyszeniaForumRecyklinguSamochodowAdamMalyszko">Dziękuję. Adam Małyszko, Stowarzyszenie Forum Recyklingu Samochodów.</u>
+          <u xml:id="u-69.1" who="#PrezesStowarzyszeniaForumRecyklinguSamochodowAdamMalyszko">Szanowny panie przewodniczący, szanowni panie i panowie posłowie, szanowni państwo, chciałem zadać pytanie MKiŚ. Z informacji, jaką wszyscy otrzymaliśmy, wynika, że 99% decyzji zmieniających zezwolenia na zbieranie i przetwarzanie odpadów zostało wydanych do 31 grudnia. Był to problem zgłaszany na poprzednim posiedzeniu tejże Komisji. Chciałem dopytać, czy to dotyczy wszystkich zbierających czy tylko i wyłącznie sektora metali, dlatego że mamy zupełnie inne dane, jeżeli chodzi o realizację tego zadania z 2018 r. Podam tylko przykład z naszej branży recyklingu samochodów. W województwie dolnośląskim na 43 stacje tylko 2 stacje otrzymały zmianę decyzji. Osobiście prowadzę trzy stacje i tylko w dwóch stacjach udało mi się te decyzje zmienić po oczekiwaniu przez 2,5 roku. To blokuje inwestycje. Przedsiębiorca, który chce zainwestować w gospodarkę odpadami, w przetwarzanie odpadów, nie może czekać 2–3 lata na zmianę decyzji, żeby mógł uruchomić maszynę. Ponadto decyzje sektorowe, które są ważne na czas określony, kończą się koło lat 2023–2024, bo zmianą ustawy z 2012 r. zobligowano nas do utrzymania nowych decyzji, w związku z tym ten okres już mija. Nie wiemy, w jakim okresie poprzedzającym należy złożyć wniosek. Nie możemy oczekiwać 2 lat na zmianę decyzji. To jest biznes, oprócz tego, że to jest gospodarka odpadami.</u>
+          <u xml:id="u-69.2" who="#PrezesStowarzyszeniaForumRecyklinguSamochodowAdamMalyszko">Szanowni państwo, słuszna jest uwaga ministerstwa, że nie należy wprowadzać zakłóceń konkurencyjności. Zgadzam się z tym, ale proszę też przeczytać pismo ministerstwa, pochodzące bodajże z roku ubiegłego, kierowane również do mnie, że odpady po przetworzeniu nie podlegają zabezpieczeniom rocznym. To jest kolejny temat, gdzie przedsiębiorcy są zmuszeni do wyłożenia depozytu, ponieważ urzędy marszałkowskie odmawiają przyjęcia gwarancji bankowej czy też ubezpieczenia. Jest to duży problem przy tak dużej inflacji. Osobiście w jednej tylko stacji złożyłem 226 tys. zabezpieczeń rocznych dla jednego urzędu. Dwa urzędy czekają w kolejce. Oczywiście ustawa przewiduje rekompensatę, odsetki. Otrzymałem 0,1%. Po dwóch latach dopisano mi 500 zł do tej kwoty, a wartość za chwilę będzie po prostu wartością zerową. To jest tak naprawdę koszt koncesji, bo dopóki prowadzę działalność, muszę to zabezpieczenie utrzymywać na tym dość wysokim poziomie. W zależności od województwa jest to liczone różnie. Jedno województwo liczy od wszystkich magazynów, czyli również od odpadów przetworzonych, a w innym województwie liczy się to tylko od odpadów przyjętych do przetworzenia. Tak być nie może. Tu mamy właśnie to, co pokazuje minister klimatu i środowiska, mówiąc o zakłóceniach konkurencyjności. Taka sama stacja o tym samym areale płaci w jednym województwie 20 tys., a w innym województwie 200 tys. zł. To jest zakłócenie konkurencyjności.</u>
+          <u xml:id="u-69.3" who="#PrezesStowarzyszeniaForumRecyklinguSamochodowAdamMalyszko">Wystąpiliśmy do marszałków wszystkich województw z pytaniem, czy ktoś skorzystał z tego zabezpieczenia roszczeń w przeciągu ostatnich 3 lat od wejścia w życie ustawy. Wszystkie odpowiedzi wskazują, że nie. Nie skorzystano z tego zabezpieczenia. Łapcie tych oszustów, którzy podpalają, którzy zakupują wyrobiska. Macie służby. Powołane są organy do ścigania. Natomiast równolegle nie obciążajcie wszystkich przedsiębiorców, małych, dużych i średnich, bo dzisiaj te pieniądze są nam potrzebne. Leżą na kontach bankowych. Marszałek nie może ich ruszyć. Nikt tych pieniędzy nie może ruszyć. Oczywiście bank jak najbardziej tymi pieniędzmi może obracać. Wrócę do pierwszego wątku. Prezes Związku Banków Polskich pyta, dlaczego przedsiębiorcy nie inwestują. Byłem na takim spotkaniu. Nie inwestujemy, bo po prostu nie możemy czekać dwa lata na decyzję i na ruszenie z produkcją, a w tym czasie płacimy podatki.</u>
+          <u xml:id="u-69.4" who="#PrezesStowarzyszeniaForumRecyklinguSamochodowAdamMalyszko">Ostatni wątek to jest oddzielny temat, ale prawo wieczystego użytkowania też blokowało nasze inwestycje. Dwukrotnie składałem wniosek o wykup. Wojewoda notorycznie odmawia. Ludzie nie inwestują też dlatego, że nie są pewni własności. To są blokady. Chcemy inwestować. Pomimo COVID, branża odpadowa, branża złomowa i branża hutnicza zarobiły parę groszy. Chcemy inwestować i dorównywać najlepszym w Europie, nawet wyprzedzać, ale słusznie się mówi o warunkach, że trzeba to wszystko odbiurokratyzować, bo po prostu tego jest za dużo.</u>
+          <u xml:id="u-69.5" who="#PrezesStowarzyszeniaForumRecyklinguSamochodowAdamMalyszko">Szanowni państwo, jeszcze raz bardzo proszę. Pochylcie się nad tymi problemami, który zgłaszamy od wielu miesięcy, a nawet lat. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-70">
+          <u xml:id="u-70.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Dziękuję bardzo. Rozumiem, że teraz strona społeczna chce zabrać głos. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-71">
+          <u xml:id="u-71.0" who="#WiceprezesradyHIPHJerzyKozicz">Tylko jedno zdanie, jeżeli pan przewodniczący pozwoli. Jako branża hutnicza popieramy to, co pan prezes tutaj powiedział. My też mamy problem z pozwoleniami sektorowymi, czyli zwracamy uwagę, że to jest proces, który trwa kilka lat. To jest zagrożenie operacyjne. Skoncentrowaliśmy się na rzeczach najważniejszych, że teraz jesień, zima, zabraknie gazu i jak doregulować, ale apelujemy też i rozmawiamy. Tutaj jest dialog z MKiŚ, ale to jest rzecz, która jeszcze nie została rozwiązana. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-72">
+          <u xml:id="u-72.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Dziękuję bardzo. Tam jeszcze któryś z panów się zgłaszał. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-73">
+          <u xml:id="u-73.0" who="#PrzewodniczacyKrajowejSekcjiHutnictwaNiezaleznegoSamorzadnegoZwiazkuZawodowegoSolidarnoscAndrzejKarol">Andrzej Karol, Krajowa Sekcja Hutnictwa, „Solidarność”.</u>
+          <u xml:id="u-73.1" who="#PrzewodniczacyKrajowejSekcjiHutnictwaNiezaleznegoSamorzadnegoZwiazkuZawodowegoSolidarnoscAndrzejKarol">Szanowni państwo, to jest trzecie spotkanie. Dziękujemy oczywiście za taką możliwość wypowiedzenia się po to, żeby państwo też znali problemy naszej branży. Tak szczerze mówiąc, w ostatnim czasie odczuwamy coraz większe zrozumienie polityków, które dotyczy problemów tej branży, tym bardziej że wojna na Ukrainie pokazała, jak bardzo ta branża w świetle ostatnich wydarzeń jest branżą strategiczną i potrzebną, wręcz gwarantującą nasze bezpieczeństwo. To jest istota. Ktoś tu powiedział, że jak najbardziej możemy być bez hutnictwa, tak samo jak w okresie pandemii byliśmy bez producentów maseczek i trzeba było je sprowadzać. Nie idźmy w tym kierunku. Są pewne stabilne podstawy gospodarki i tworzy je m.in. nasza branża hutnicza. Cieszy fakt, panie przewodniczący, że była mowa o MAP. Z MAP wiążemy wielkie nadzieje. Jest tu rodzący się i coraz bardziej krystalizujący się pomysł budowania stalowni w ramach grupy kapitałowej, która jest w rękach Skarbu Państwa. Mówię o Węglokoksie, Hucie Pokój, Hucie Łabędy i Walcowni Blach Batory. To są zakłady, którym jeszcze parę lat temu nikt nie dawał żadnej szansy na przeżycie. Dzisiaj rzeczywiście wyszły z dołka i gwarantują nie tylko produkcję, ale oczywiście i zatrudnienie, a dla nas jako strony społecznej to jest najbardziej istotna sprawa.</u>
+          <u xml:id="u-73.2" who="#PrzewodniczacyKrajowejSekcjiHutnictwaNiezaleznegoSamorzadnegoZwiazkuZawodowegoSolidarnoscAndrzejKarol">Jeśli jednak mówimy o stalowni, to mówimy również o problemach na dzisiejszym rynku, gdy chodzi o wsad. To, że nie mamy tego wsadu z Rosji, Ukrainy i Białorusi, a wiadomo, jaka jest sytuacja, powoduje, że na naszym rynku zabrakło ponad 3 mln ton wsadu. Ten wsad rzeczywiście trzeba gdzieś zdobyć, zapewnić. Obecnie brakuje go na rynku. Sam pomysł budowania stalowni oczywiście nie zapewni popytu w takiej skali, ale jest jednym z kierunków rozwoju nie tylko dla branży, ale i dla zachowania bezpieczeństwa podstawowego, jeśli chodzi o nasz kraj.</u>
+          <u xml:id="u-73.3" who="#PrzewodniczacyKrajowejSekcjiHutnictwaNiezaleznegoSamorzadnegoZwiazkuZawodowegoSolidarnoscAndrzejKarol">Mamy też uwagi do wszystkich posłów. Są państwo w ugrupowaniach politycznych, z których wywodzą się europosłowie. Tak szczerze mówiąc, właśnie jest wyświetlony ostatni slajd dotyczący CBAM i EU ETS. To nie tylko pracodawcy, ale również i strona społeczna. Głównie z kolegami z Czech i Słowacji pisaliśmy do wszystkich europosłów. Powiem szczerze, że ten temat powinien być tematem ponadpartyjnym. Tak uważam, a przekonuję się do tego, że niestety europarlamentarzyści – nie będę wymieniał nazwisk – z pewnych ugrupowań są wręcz przeciwni naszemu postrzeganiu tej sprawy. W tej sprawie jak najbardziej posuwamy się do tego, żeby właśnie ratować hutnictwo i żeby dać mu szansę w naszym kraju.</u>
+          <u xml:id="u-73.4" who="#PrzewodniczacyKrajowejSekcjiHutnictwaNiezaleznegoSamorzadnegoZwiazkuZawodowegoSolidarnoscAndrzejKarol">Było też słowo dotyczące rekompensat. Na to nie miały wpływać rekompensaty. Oczywiście w końcowym efekcie miały wpływać na tzw. rozsądne ceny, ale miały przede wszystkim powodować zwiększenie konkurencyjności w stosunku do producentów europejskich, bo tam rekompensaty od dawien dawna istnieją. Niejako dopiero ostatnim rzutem na taśmę dostaliśmy te rekompensaty. Tak szczerze mówiąc, dostaliśmy to, co gdzieś indziej od dawna istnieje w innych krajach, a korzystają z tego właśnie przemysły energochłonne.</u>
+          <u xml:id="u-73.5" who="#PrzewodniczacyKrajowejSekcjiHutnictwaNiezaleznegoSamorzadnegoZwiazkuZawodowegoSolidarnoscAndrzejKarol">Jeśli chodzi o gaz, to jest ostatnia informacja, która tutaj była dzisiaj przekazana. Widzimy kolejne niebezpieczeństwo. Rzeczywiście mamy tu problem, który niedługo się może pojawić, więc należałoby jak najszybciej zadziałać. Liczymy na to, że tutaj będą jakieś monity ze strony Komisji, jak również liczymy na to, że Komisja może poprosić MAP, żeby się pojawiło, bo te tematy są dość istotne. Mówimy o tematach dotyczących spółek Skarbu Państwa.</u>
+          <u xml:id="u-73.6" who="#PrzewodniczacyKrajowejSekcjiHutnictwaNiezaleznegoSamorzadnegoZwiazkuZawodowegoSolidarnoscAndrzejKarol">To może tyle. Dziękuję. Jeszcze koledzy z innych zakładów na pewno będą chcieli zabrać głos.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-74">
+          <u xml:id="u-74.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Dziękuję bardzo. Czy ktoś jeszcze chciałby zabrać głos? Proszę bardzo. Nie widzę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-75">
+          <u xml:id="u-75.0" who="#PrzewodniczacyMiedzyzakladowejKomisjiNSZZSolidarnoscHutyPokojJoachimKuchta">Dzień dobry. Nazywam się Joachim Kuchta. „Solidarność”, Huta Pokój. To znana w całym kraju i nie tylko Huta Pokój.</u>
+          <u xml:id="u-75.1" who="#PrzewodniczacyMiedzyzakladowejKomisjiNSZZSolidarnoscHutyPokojJoachimKuchta">Korzystając z okazji, że tu jestem, pragnę podziękować wszystkim, którzy przychylnie podjęli się tego, by nam pomóc w zdobyciu kontaktu na wykonawstwo materiałów i gotowych elementów sławnej już zapory, którą wybudowano na granicy. Można powiedzieć, że zadanie wykonaliśmy w 100%, bo ilościowo, jakościowo i w terminie.</u>
+          <u xml:id="u-75.2" who="#PrzewodniczacyMiedzyzakladowejKomisjiNSZZSolidarnoscHutyPokojJoachimKuchta">Następne w naszym programie jest to, o czym już wspomniał Andrzej Karol, czyli pomysł prezesa Zbigniewa Przebindowskiego, by w Hucie Pokój w Rudzie Śląskiej powstała stalownia elektryczna. Ma ona powstać nie po to, żeby być konkurencją dla innych takich podmiotów, które mają takie stalownie, ale po to, żeby właśnie zapewnić nam minimum wsadu, bo – jak na ostatnim spotkaniu powiedziałem – jak car Władimir zaanektuje Ukrainę, to będziemy w ogóle bez wsadu. Nie zaanektował Ukrainy, ale zniszczył tam prawie wszystkie ośrodki przemysłowe. Problem z wsadem przekłada się bezpośrednio nawet na górnictwo i to w wielkiej skali, bo jeżeli nie ma wsadu i nie ma z czego produkować obudów, to górnictwo w tym momencie nie zwiększy wydobycia. Na dzień dzisiejszy, żeby nie leżeć na łopatkach, właśnie prezes Przebindowski doszedł do porozumienia z Nippon Steel i stamtąd mamy wsad. Oczywiście prezes drąży jeszcze kontakty w innych kierunkach, ale wiadomo, że im dalej, tym dłuższy transport, więc wsad jest coraz droższy, a produkt końcowy w tym momencie również drożeje.</u>
+          <u xml:id="u-75.3" who="#PrzewodniczacyMiedzyzakladowejKomisjiNSZZSolidarnoscHutyPokojJoachimKuchta">Chciałbym jeszcze na koniec powiedzieć, że nie wszyscy politycy są pozytywnie do nas nastawieni. Szczególnie mówię do polityków ze Śląska. Niech pamiętają, że Śląsk ich wybrał. Nie w tym rzecz, żeby się gdzieś tam umawiali z kimś na boku, a nas – brzydko mówiąc – po prostu olewali, prawda? Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-76">
+          <u xml:id="u-76.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Dziękuję bardzo. Szanowni państwo, na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny dzisiejszego posiedzenia. Ach, proszę bardzo. Pan przewodniczący Kucharski.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-77">
+          <u xml:id="u-77.0" who="#PrzewodniczacyKomisjiMiedzyzakladowejNSZZSolidarnoscHutyMiedziGlogowAndrzejKucharski">Andrzej Kucharski, przewodniczący sekcji hutniczej przetwórstwa miedzi w KGHM Polska Miedź S.A., NSZZ „Solidarność”. Witam pana przewodniczącego. Witam wszystkich obecnych na sali.</u>
+          <u xml:id="u-77.1" who="#PrzewodniczacyKomisjiMiedzyzakladowejNSZZSolidarnoscHutyMiedziGlogowAndrzejKucharski">Chciałbym zgłosić tutaj i zauważyć pewne zagrożenia, o których tu nie mówimy, a kolega może powie o tym w dalszej części. Mówimy o pewnych pomysłach lobby europejskiego, a są też już dyrektywy, które dotyczą czynników występujących w środowisku, gdzie wytwarza się metale. Tutaj mówimy też o czynnikach rakotwórczych, kancerogennych, o krzemionce, o ołowiu, o kadmie. Powiem, że w tej chwili to nie tylko pomysły lobby, bo właściwie pewne decyzje już zapadły, chociaż jest to dalej w procesie legislacji i prac. Mogą one doprowadzić też do tego, że niestety będzie nam bardzo ciężko, albo nawet przemysł całkowicie upadnie, bo w tej chwili są tak wyśrubowane wskaźniki, które się proponuje, że na ten czas dla naszych zakładów są nie do udźwignięcia.</u>
+          <u xml:id="u-77.2" who="#PrzewodniczacyKomisjiMiedzyzakladowejNSZZSolidarnoscHutyMiedziGlogowAndrzejKucharski">Może posłużę się przykładem ołowiu. Jeżeli chodzi o środowisko pracy, czyli zawartość ołowiu w 1 m3, to w tej chwili jest to norma 0,5. Pracuję w KGHM i jesteśmy w stanie to w najbliższym czasie osiągnąć, ale jeżeli już mówimy o wskaźniku 0,4, to też nie jest to rok, nie są to dwa lata. A mówimy o dyrektywie, która może wejść w życie w 2023 r. Następną sprawą jest też stężenie DSB, czyli dopuszczalne stężenie w materiale biologicznym. Nie wiem, kto to wymyślił. Podejrzewam, ale może jak będę kończył, to powiem. Norma w UE jest na poziomie 70 mg/l w organizmie człowieka. W Polsce mamy niższą normę – 50 mg/l. W naszym zakładzie, gdzie od kilku lat prowadzimy w ogóle program walki z ołowiem, co prowadzi do obniżenia ołowiu, doszliśmy do poziomu 30 mg/l. Proponuje się 15 mg/l. To jeszcze jest mało, bo w przypadku kobiet w wieku rozrodczym proponuje się 4,5 mg/l. Szczerze mówiąc, w tej chwili średnia w populacji, która nie ma nic wspólnego z produkcją metali, w tym ołowiu, to jest wskaźnik 10 mg/l.</u>
+          <u xml:id="u-77.3" who="#PrzewodniczacyKomisjiMiedzyzakladowejNSZZSolidarnoscHutyMiedziGlogowAndrzejKucharski">Czyli powiem tak, że ktoś gdzieś zaczyna – powiedzmy, że to pewne lobby – dążyć do tzw. zielonego ładu i czystej produkcji, tylko jest pytanie o to, jakim kosztem. My też nie mówimy: „Nie”, tylko terminy, które są przedstawione w programie dostosowawczym, są wręcz nie do udźwignięcia. Dlatego jest też prośba. Jeżeli dalej jest jeszcze procedowane na poziomie UE – powiedzmy – wprowadzanie tych norm, to na pewno wnioskowalibyśmy o to, bo nie mówimy: „Nie”… Rozumiemy, że zdrowie człowieka jest najważniejsze, ale chodzi nam o dłuższy program dostosowawczy, żeby naprawdę była możliwość wprowadzenia tego. Tak jak tutaj było mówione, że w krótkim okresie – powiedzmy – może to doprowadzić do tego, że nie będziemy w stanie tego zrobić, bo w tej chwili wiąże się to z tym, że… Jeżeli chcielibyśmy to zrobić w tej chwili, potrzebujemy dwa razy tyle pracowników, bo musiałaby nastąpić rotacja, jeśli komukolwiek poziom wzrośnie, ewentualnie zostaną wprowadzone kary, o czym się mówi lub po prostu zamykamy zakład i nie produkujemy.</u>
+          <u xml:id="u-77.4" who="#PrzewodniczacyKomisjiMiedzyzakladowejNSZZSolidarnoscHutyMiedziGlogowAndrzejKucharski">Kończąc, powiem, czyj to może być pomysł. To pomysł tych krajów, które pozbyły się tzw. brudnej produkcji. To my w tej chwili produkujemy z wsadów, wszystkie najgorsze rzeczy z tego wyciągamy i w rezultacie produkujemy już czyste metale, gdzie tego nie ma. Jeżeli tam są zakłady, które tym się zajmują, jak choćby huta w Hamburgu, w tej chwili to jest huta złomowa, oni mogą to przetapiać i w rezultacie tak zhermetyzować sobie produkcję, że byliby w stanie to osiągnąć. Nie mówię już o zakładach, które zajmują się tylko recyklingiem, gdzie takie normy są do utrzymania. Wręcz niegodne i niekonkurencyjne jest to, żeby narzucać nam takie normy w tak krótkim czasie. Dlatego też prosimy, wnosimy i wnioskujemy o to, aby naprawdę dokładnie przyjrzeć się temu, bo owszem są wszystkie inne zagrożenia, czy ceny energii, czy ślad węglowy, ale jeszcze z innej strony próbuje się w nas uderzyć, żeby w rezultacie nas osłabić.</u>
+          <u xml:id="u-77.5" who="#PrzewodniczacyKomisjiMiedzyzakladowejNSZZSolidarnoscHutyMiedziGlogowAndrzejKucharski">Na koniec tylko taka propozycja, że jeżeli już – powiedzmy – kiedykolwiek podpiszecie się pod tą dyrektywą, to chciałbym, żeby znalazł się tam jeden zapis. Jeżeli kupujemy wyprodukowany surowiec od kraju spoza UE, to tylko od takich zakładów, które spełniają takie normy, jak wprowadza UE. Wtedy mogłaby być zgoda. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-78">
+          <u xml:id="u-78.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Dziękuję bardzo. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-79">
+          <u xml:id="u-79.0" who="#PrzewodniczacyKomisjiZakladowejNSZZSolidarnoscHutyMiedziLegnicaMieczyslawKrzywy">Trochę jeszcze dodam. Mieczysław Krzywy, Huta Miedzi Legnica, czyli KGHM, przewodniczący NSZZ „Solidarność”, też członek sekcji krajowej i regionalnej.</u>
+          <u xml:id="u-79.1" who="#PrzewodniczacyKomisjiZakladowejNSZZSolidarnoscHutyMiedziLegnicaMieczyslawKrzywy">Po ostatnim posiedzeniu Komisji chciałbym dodać, że dostaliśmy materiały o aktualnej sytuacji branży hutnictwa stali i metali kolorowych. Nie wiem, czy przedstawiciele Izby Gospodarczej Metali Nieżelaznych i Recyklingu są zapraszani na takie spotkania jak dzisiejsze, bo ich brakuje. Mówi się o stali, a o metalach nie ma informacji. Tak samo akurat jako KGHM, czyli miedź, ołów, kwas siarkowy, bo tego produkujemy bardzo dużo… Gdyby było takie spotkanie, to byłoby bardzo fajnie, gdyby faktycznie może był ktoś z pracodawców z KGHM i się wypowiedział.</u>
+          <u xml:id="u-79.2" who="#PrzewodniczacyKomisjiZakladowejNSZZSolidarnoscHutyMiedziLegnicaMieczyslawKrzywy">Jako związek zawodowy dodam, że w tych materiałach jest tak nie za wiele, ale jest także punkt o przemyśle metali nieżelaznych. Czytamy tutaj, że „metale nieżelazne są bardzo ważnym materiałem stosowanym jako surowiec w różnych gałęziach przemysłu”. Patrząc na miedź, „znajduje szerokie zastosowanie w turbinach wiatrowych, instalacjach fotowoltaicznych, pojazdach elektrycznych”. To, co ostatnio też mówiłem. Jako KGHM czy inne zakłady produkujemy tylko katodę i drut. To, że tak powiem, huta w Orsku, czyli Huta Miedzi Cedynia. Tak naprawdę wyrobów to my nie mamy. W tabelce są podane dane z 2020 r. Patrząc np. na wszystkie wyroby, które są w Polsce produkowane, tak naprawdę mamy spadek od 2019 r. do 2020 r. Jeśli chodzi o rury miedziane, to w porównaniu 2019 r. do 2020 r. jest ich o 11% mniej. Powiem tak, Hutmen został już zamknięty, jest zlikwidowany. Hutmen, czyli producent rur miedzianych w Polsce. Jeśli chodzi o stanowisko „Solidarności”, z całej Polski były pisane pisma, żeby np. KGHM przejął tę produkcję. Do dnia dzisiejszego nie ma odzewu. Firma zostaje zamknięta. Produkcję przejmą pewnie Niemcy, bo Niemcy to produkują. Nawet mam kontakt z byłymi pracownikami, którzy mówią, że do dnia dzisiejszego zgłaszają się firmy, które chcą od nich kupić rury. Mówią: „My nie sprzedajemy”. „Ale gdzie kupić?”. Prawdopodobnie w Niemczech można najbliżej Polski kupić rury miedziane. Nawet blachy miedziane na dachy polskich kościołów tak naprawdę musimy też z Zachodu sprowadzać. Włochy, Niemcy – tam są producenci. Mamy możliwości, mamy technologie. Mamy walcownię Łabędy – to jest spółka KGHM. Tak naprawdę nie ma woli. Czy to się opłaca? Jeżeli Zachodowi się opłaca, to Polsce też się na pewno opłaca.</u>
+          <u xml:id="u-79.3" who="#PrzewodniczacyKomisjiZakladowejNSZZSolidarnoscHutyMiedziLegnicaMieczyslawKrzywy">Mówię o spółkach Skarbu Państwa, czyli tak naprawdę tutaj wspominamy o aktywach państwowych. Gdyby był przedstawiciel MAP, to uważam, że byłoby wręcz wskazane, żeby się też wypowiedział na ten temat jako gospodarz.</u>
+          <u xml:id="u-79.4" who="#PrzewodniczacyKomisjiZakladowejNSZZSolidarnoscHutyMiedziLegnicaMieczyslawKrzywy">Kolega mówił o ołowiu i o tym wszystkim. Mamy dzisiaj w hutnictwie jeszcze jeden problem – emerytury. Na razie nie wiadomo o stażowych, ale emerytury pomostowe wygasają. Nawet ze względu na ołów albo na ciężką pracę i stan zdrowia pracownicy będą po prostu odsuwani ze stanowisk pracy. Nie mają gdzie dopracować do emerytury. Uważam, że jeżeli nawet KGHM zacząłby produkować gotowy wyrób, gdzie praca byłaby lżejsza, to pracownik zasłużony dla firmy po prostu dopracowałby do emerytury. Na dzisiaj już nie ma gdzie. W 1999 r. trzeba było pracować jeden dzień, żeby dzisiaj mieć prawa do emerytur pomostowych. Tego tak naprawdę nie ma.</u>
+          <u xml:id="u-79.5" who="#PrzewodniczacyKomisjiZakladowejNSZZSolidarnoscHutyMiedziLegnicaMieczyslawKrzywy">Jest i następny problem, który też chciałbym poruszyć. KGHM ma złoża zagraniczne, czyli Chile. Kupiliśmy aktywa zagraniczne. Dzisiaj mamy tak naprawdę problem z koncentratami dla naszych pieców. W legnickiej hucie już do końca roku dwa piece szybowe idą… Od nowego roku prawdopodobnie będzie jeden ze względu na brak koncentratu. Są chętni na zakup miedzi, nawet tej nieprzetworzonej, tylko nie mamy z czego produkować, a to są miejsca pracy w Polsce i podatki też w Polsce. Zwracam się prośbą, żeby naprawdę się nad tym zastanowić.</u>
+          <u xml:id="u-79.6" who="#PrzewodniczacyKomisjiZakladowejNSZZSolidarnoscHutyMiedziLegnicaMieczyslawKrzywy">Jak mówię, chciałbym też, żeby na przyszłym spotkaniu byli przedstawiciele pracodawców, czyli ktoś z zarządu KGHM i z izby metali nieżelaznych, którzy mają, jak uważam, większą wiedzę niż my jako związkowcy. Prosiłbym, żeby się wypowiedzieli. Dziękuję ślicznie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-80">
+          <u xml:id="u-80.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-81">
+          <u xml:id="u-81.0" who="#PrzewodniczacyMiedzyzakladowejKomisjiNSZZSolidarnoscHutyPokojJoachimKuchta">Panie przewodniczący, przepraszam, że Huta Pokój znowu się dobija. W czasie tego wszystkiego zapomniałem o jednej rzeczy. Chodzi o złom. Prezes Huty Pokój Jacek Srokowski uruchamia program skupu złomu pogórniczego, a w dniu dzisiejszym znajduje się na Ukrainie, gdzie też będzie rozmawiał o sprowadzaniu stamtąd złomu. Wiadomo, że u nas jeszcze stalowni nie ma, ale są inne stalownie, którym to będzie można udostępnić. To by było tyle. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-82">
+          <u xml:id="u-82.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Dziękuję bardzo. Na koniec zawsze strona rządowa zabiera głos, więc bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-83">
+          <u xml:id="u-83.0" who="#PodsekretarzstanuwMRiTKamilaKrol">Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, odniosę się jeszcze tylko do pytania pana posła Zawiślaka o eksport stali. Ten temat i problem nie jest nam bliżej znany, więc go zgłębimy i odpowiemy na piśmie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-84">
+          <u xml:id="u-84.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Dziękuję bardzo. Ze strony rządowej jeszcze panowie dyrektorzy. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-85">
+          <u xml:id="u-85.0" who="#DyrektordepartamentuMKiSPawelPikus">Bardzo dziękuję. Uzupełniając wypowiedź pani minister, nie chciałbym, żeby jedna sprawa pozostała nieskomentowana. Podczas dzisiejszego posiedzenia dużo mówiono o regulacjach dotyczących ograniczeń poboru gazu z takim argumentem czy też adnotacją, że w świetle aktualnych wydarzeń rynkowych ryzyko wprowadzenia ograniczeń w poborze gazu jest najwyższe w historii. Chciałbym powiedzieć, że w chwili obecnej nie widzimy ryzyka wprowadzenia ograniczeń w poborze gazu. W ogóle nie widzimy ryzyka wprowadzania środków nierynkowych. Jeżeli chodzi o dostępność surowca, nie widzimy żadnych zagrożeń. Dostawy gazu są realizowane zgodnie z zamówieniami. Nawet ograniczenie dostaw gazu przez Gazprom nie spowodowało jakichkolwiek problemów w zakresie dostępności surowca w kraju. Dlatego też my nie identyfikujemy żadnego ryzyka wprowadzenia ograniczeń w poborze gazu w chwili obecnej i w najbliższej przyszłości. Chciałbym, żeby to wybrzmiało też ze strony rządowej. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-86">
+          <u xml:id="u-86.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Dziękuję bardzo. Proszę bardzo. Jeszcze raz pan dyrektor się zgłasza. Wszyscy? To dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-86.1" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Chciałbym tylko przypomnieć odnośnie do zaproszeń, że tam chyba… Przepraszam. Odnośnie do poruszonej tutaj sprawy tego, kto jest obecny, otóż spotkania Komisji zostały zorganizowane na wniosek – że tak powiem – strony pracodawców. W pierwszym rzędzie strony społecznej, związków zawodowych, ale także i związku pracodawców, czyli izby. Praktycznie rzecz biorąc, była prośba o to, żeby dwa resorty, a więc MKiŚ oraz MRiT, były reprezentowane, więc te dwa resorty są reprezentowane. Natomiast jeśli jest potrzeba, żeby było reprezentowane MAP, to proszę bardzo, będziemy zapraszać.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-87">
+          <u xml:id="u-87.0" who="#SekretarzKomisjiKatarzynaGadecka">Zapraszani są na każde posiedzenie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-88">
+          <u xml:id="u-88.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Ale będziemy to robili intensywniej. Dobrze. To tak mniej więcej wygląda ta rzecz. Jako prezydium zobowiązaliśmy się, że będziemy organizowali spotkania dotyczące w ogóle branży metali, a więc to, że jak raz zaczęło się od hutnictwa stali czy od części żelaznej, to po prostu wynikało tylko z tego, że z tej branży wyszła inicjatywa. Jeżeli jest potrzebna kontynuacja z innych branż metalowych, to proszę bardzo, ale to trzeba przysłać odpowiednią informację do Komisji, żeby powiedzieć, dlaczego to spotkanie jest potrzebne, żeby było uzasadnienie dla dodania tego do naszego programu. Chciałbym, żeby zwrócić na to uwagę. Także i resorty po prostu chcą wiedzieć, jaka tematyka będzie poruszana na posiedzeniu Komisji i w jakim zakresie mają przygotować materiał. To nie jest też tak, że siądą i napiszą, tylko muszą wiedzieć, czego dotyczą pytania, jak to wszystko ująć, w jakim kierunku ma potoczyć się dyskusja i o czym będzie rozmowa, bo te rzeczy wymagają przygotowania.</u>
+          <u xml:id="u-88.1" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Bardzo proszę o kontakt z administracją naszej Komisji i ewentualnie o podanie tego przy następnym spotkaniu, bo zobowiązaliśmy się, że do końca kadencji dwa razy do roku będziemy się spotykali, więc w tym roku na jesieni zrobimy jeszcze jedno takie spotkanie, żeby zobaczyć, jak sytuacja się zmienia na bieżąco, tym bardziej że reforma systemu EU ETS rzeczywiście wydaje się w tej chwili niezbędna. Rozumiem, że tak czuje także KE. Natomiast z drugiej strony ci, co na tym dużo zarabiają, chcieliby, żeby to pozostało tak jak jest, więc to normalna sprawa. Takie jest po prostu życie. Musimy tutaj na ten temat rozmawiać i ewentualnie pewne rzeczy, które są uzasadnione, strona rządowa może stawiać na spotkaniach europejskich, natomiast nie zawsze wszystko wygramy, tak że…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-89">
+          <u xml:id="u-89.0" who="#PoselMiroslawaNykiel">Panie przewodniczący, jedno zdanie do EU ETS.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-90">
+          <u xml:id="u-90.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-91">
+          <u xml:id="u-91.0" who="#PoselMiroslawaNykiel">Mam taką informację, że pan europoseł Jerzy Buzek zgłosił na posiedzeniu swojej komisji wniosek o wyłączenie z EU ETS instytucji finansowych. To w jego komisji przeszło. Prawdopodobnie dzisiaj, bo pytałam, PE ma się tym zająć.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-92">
+          <u xml:id="u-92.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Tutaj była taka opinia, że ten zapis powinien być zmodyfikowany w tym zakresie, że tych, którzy nie funkcjonują w systemie EU ETS, czyli nie są obciążani tym systemem… Okazuje się, że wtedy mogą być powołane jakieś tam inne, niefinansowe podmioty, które zaczną w tym wszystkim istnieć itd. Chodzi o to, żeby użyć dobrego sformułowania. Trzeba powiedzieć, że resort klimatu takiego użył, bo tutaj zostało to sformułowane w ten sposób: „W naszej ocenie ograniczenie dostępu do rynku EU ETS dla podmiotów, które nie są zobowiązane do przestrzegania przepisów dotyczących ich emisji, mogłoby doprowadzić do zmniejszenia lub nawet zaprzestania spekulacji cenowych w systemie EU ETS”. To jest dobre uzasadnienie i dobrze postawiona sprawa, więc gdyby jeszcze dać sygnał do eurodeputowanych, żeby to zmodyfikować w tym zakresie, bo to rzeczywiście wyeliminowałoby… Mielibyśmy z tym dużo mniej problemów.</u>
+          <u xml:id="u-92.1" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Dziękuję bardzo. Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/gor/201923-sjm-gorxx-00084-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/gor/201923-sjm-gorxx-00084-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..df53190
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/gor/201923-sjm-gorxx-00084-01/header.xml
@@ -0,0 +1,67 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-gorxx-00084-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Gospodarki i Rozwoju /nr 84/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Gospodarki i Rozwoju /nr 84/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#GOR">84</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-21</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="DepartamentuGospodarkiSkarbuPanstwaiPrywatyzacjiNajwyzszejIzbyKontroliMaciejMaciejewski" role="speaker">
+        <persName>Departamentu Gospodarki, Skarbu Państwa i Prywatyzacji Najwyższej Izby Kontroli Maciej Maciejewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DepartamentuGospodarkiSkarbuPanstwaiPrywatyzacjiNIKMaciejMaciejewski" role="speaker">
+        <persName>Departamentu Gospodarki, Skarbu Państwa i Prywatyzacji NIK Maciej Maciejewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DoradcaekonomicznywDepartamencieGospodarkiSkarbuPanstwaiPrywatyzacjiNIKAndrzejSowinski" role="speaker">
+        <persName>Doradca ekonomiczny w Departamencie Gospodarki, Skarbu Państwa i Prywatyzacji NIK Andrzej Sowiński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DyrektorBiuraFinansowegoUrzeduOchronyKonkurencjiiKonsumentowAnnaPawlowska" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Biura Finansowego Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów Anna Pawłowska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DyrektorDepartamentuFinansowaniaSferyGospodarczejMinisterstwaFinansowAleksandraSzwemberg" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Departamentu Finansowania Sfery Gospodarczej Ministerstwa Finansów Aleksandra Szwemberg</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiKamilaKrol" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii Kamila Król</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PolskiKomitetNormalizacyjny" role="speaker">
+        <persName>Polski Komitet Normalizacyjny</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrezesUrzeduZamowienPublicznychHubertNowak" role="speaker">
+        <persName>Prezes Urzędu Zamówień Publicznych Hubert Nowak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelWojciechZubowski" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Wojciech Zubowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="UrzadZamowienPublicznych" role="speaker">
+        <persName>Urząd Zamówień Publicznych</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="ZastepcaprezesaPKNTeresaSosnowska" role="speaker">
+        <persName>Zastępca prezesa PKN Teresa Sosnowska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="ZastepcaprezesaPolskiegoKomitetuNormalizacyjnegoTeresaSosnowska" role="speaker">
+        <persName>Zastępca prezesa Polskiego Komitetu Normalizacyjnego Teresa Sosnowska</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="GOR" role="committee">
+        <orgName>Komisja Gospodarki i Rozwoju</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/gor/201923-sjm-gorxx-00084-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/gor/201923-sjm-gorxx-00084-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..d99c603
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/gor/201923-sjm-gorxx-00084-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,170 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#UrzadZamowienPublicznych">a) dochody i wydatki,</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#UrzadZamowienPublicznych">b) wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych,</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#UrzadZamowienPublicznych">c) wydatki budżetu środków europejskich;</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#UrzadZamowienPublicznych">3) części budżetowej 53 – Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów:</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#UrzadZamowienPublicznych">a) dochody i wydatki,</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#UrzadZamowienPublicznych">b) wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych,</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#UrzadZamowienPublicznych">c) dotacje celowe,</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#UrzadZamowienPublicznych">d) wydatki budżetu środków europejskich;</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PolskiKomitetNormalizacyjny">a) dochody i wydatki,</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PolskiKomitetNormalizacyjny">b) wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych;</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PolskiKomitetNormalizacyjny">5) części budżetowej 83 – Rezerwy celowe, w zakresie pozycji 55 i 57;</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PolskiKomitetNormalizacyjny">6) części budżetowej 85 – Budżety wojewodów ogółem, w zakresie działów:</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PolskiKomitetNormalizacyjny">a) 150 – Przetwórstwo przemysłowe:</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PolskiKomitetNormalizacyjny">– dochody,</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PolskiKomitetNormalizacyjny">b) 500 – Handel:</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PolskiKomitetNormalizacyjny">– dochody i wydatki,</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PolskiKomitetNormalizacyjny">– wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych;</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#PolskiKomitetNormalizacyjny">7) dotacji podmiotowych;</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#PolskiKomitetNormalizacyjny">8) programów wieloletnich w układzie zadaniowym;</u>
+          <u xml:id="u-2.11" who="#PolskiKomitetNormalizacyjny">9) agencji wykonawczych:</u>
+          <u xml:id="u-2.12" who="#PolskiKomitetNormalizacyjny">a) Polskiej Agencji Kosmicznej,</u>
+          <u xml:id="u-2.13" who="#PolskiKomitetNormalizacyjny">b) Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości;</u>
+          <u xml:id="u-2.14" who="#PolskiKomitetNormalizacyjny">10) państwowego funduszu celowego – Funduszu Rekompensat Pośrednich Kosztów Emisji;</u>
+          <u xml:id="u-2.15" who="#PolskiKomitetNormalizacyjny">11) państwowych osób prawnych:</u>
+          <u xml:id="u-2.16" who="#PolskiKomitetNormalizacyjny">a) Urzędu Dozoru Technicznego,</u>
+          <u xml:id="u-2.17" who="#PolskiKomitetNormalizacyjny">b) Polskiego Centrum Akredytacji.</u>
+          <u xml:id="u-2.18" who="#PolskiKomitetNormalizacyjny">W posiedzeniu udział wzięli: Kamila Król podsekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii wraz ze współpracownikami, Aleksandra Szwemberg dyrektor Departamentu Finansowania Sfery Gospodarczej Ministerstwa Finansów wraz ze współpracownikami, Hubert Nowak prezes Urzędu Zamówień Publicznych wraz ze współpracownikami, Teresa Sosnowska zastępca prezesa Polskiego Komitetu Normalizacyjnego wraz ze współpracownikami, Andrzej Ziółkowski prezes Urzędu Dozoru Technicznego wraz ze współpracownikami, Anna Pawłowska dyrektor Biura Finansowego Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów oraz Maciej Maciejewski p.o. dyrektora Departamentu Gospodarki, Skarbu Państwa i Prywatyzacji Najwyższej Izby Kontroli wraz ze współpracownikami.</u>
+          <u xml:id="u-2.19" who="#PolskiKomitetNormalizacyjny">W posiedzeniu udział wzięli pracownicy Kancelarii Sejmu: Katarzyna Gadecka, Izabella Kulesza-Rozesłaniec i Ziemowit Uździcki – z sekretariatu Komisji w Biurze Komisji Sejmowych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Otwieram posiedzenie Komisji Gospodarki i Rozwoju. Witam członków Komisji oraz zaproszonych gości, stwierdzam kworum. W porządku dziennym posiedzenia mamy rozpatrzenie i zaopiniowanie dla Komisji Finansów Publicznych sprawozdania z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2021 r. wraz z Analizą Najwyższej Izby Kontroli w zakresie działania Komisji. Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Komisja przyjmuje zaproponowany porządek dzienny. Sprzeciwu nie słyszę.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Przystępujemy do realizacji porządku dziennego. Część budżetowa 20 – Gospodarka, pkt. 7–11 porządku dziennego oraz część budżetowa 83 – Rezerwy celowe w zakresie poz. 55 i 57 – o zreferowanie wykonania tych części budżetowych proszę panią Kamilę Król, podsekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiKamilaKrol">Szanowny panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, w 2021 r. zrealizowane dochody budżetowe w części 20 – Gospodarka wyniosły 62 974 tys. zł i były wyższe o 15 430 tys. zł od kwoty zaplanowanej w nowelizacji ustawy budżetowej. Wyższe dochody uzyskano m.in. z tytułu wpłaty części zysku osiągniętego przez Urząd Dozoru Technicznego.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiKamilaKrol">W ustawie budżetowej na rok 2021 w części 20 – Gospodarka zaplanowane zostały wydatki na poziomie 743 883 tys. zł. W wyniku nowelizacji ustawy budżetowej w części 20 budżet został zwiększony o kwotę 348 260 tys. zł i ostatecznie ukształtował się on na poziomie 1 092 143 tys. zł. W wyniku zmian dokonanych w 2021 r. większość planowanych wydatków państwa została zwiększona per saldo o 189 352 tys. zł, czyli do kwoty 1 281 495 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiKamilaKrol">Wydatki zostały zrealizowane w kwocie 1 247 933 tys. zł, co stanowiło prawie 98% planu po zmianach i w większości zostały przeznaczone na: zakup i objęcie akcji w podwyższonym kapitale zakładowym Polskiej Agencji Inwestycji i Handlu S.A. – 300 000 tys. zł, składki dla organizacji międzynarodowych w wysokości 172 228 tys. zł, w szczególności dla Europejskiej Agencji Kosmicznej, Światowej Organizacji Handlu, Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju, Organizacji Narodów Zjednoczonych ds. Rozwoju Przemysłowego, realizację programu wieloletniego „Program wspierania inwestycji o istotnym znaczeniu dla gospodarki polskiej na lata 2011–2030” – 128 081 tys. zł, udzielenie pomocy w celu ratowania i restrukturyzacji przedsiębiorców – tutaj mamy kwotę 118 146 tys. zł, realizację płatności dla Airbus Helicopters Société par Actions Simplifiée – kwota 86 430 tys. zł, dotacja podmiotowa i celowa dla Polskiej Agencji Inwestycji i Handlu S.A. – kwota 74 467 tys. zł, dotacja podmiotowa i celowa dla Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości – 58 360 tys. zł, utrzymywanie mocy produkcyjnych lub remontowych niezbędnych do realizacji zadań wynikających z „Programu mobilizacji gospodarki na lata 2017–2026” – 54 169 tys. zł, realizacja udziału Rzeczypospolitej Polskiej w Światowej Wystawie EXPO 2020 w Dubaju – 28 390 tys. zł, dotacja podmiotowa oraz celowa dla Fundacji Platforma Przemysłu Przyszłości – 21 628 tys. zł, dotacja podmiotowa i celowa dla Polskiej Agencji Kosmicznej – 16 421 tys. zł, działalność Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców – 12 283 tys. zł, utrzymanie trwałości i rozwój projektów: CEIDG, PEF, PIP (biznes.gov.pl) – 11 212 tys. zł, tworzenie nowych narzędzi wsparcia w zakresie zachęcenia firm do podejmowania działalności badawczo-rozwojowej i innowacyjnej – 7777 tys. zł, realizacja zadań przez wydziały, zespoły w stałych przedstawicielstwach Rzeczypospolitej Polskiej przy organizacjach międzynarodowych – 7467 tys. zł, wsparcie udziału organizacji przedsiębiorców w pracach międzynarodowych – 2424 tys. zł, udzielenie pomocy publicznej de minimis na realizację przedsięwzięć promocyjnych – 2417 tys. zł, realizacja programu wieloletniego „Program oczyszczania kraju z azbestu na lata 2009–2032” – 1938 tys. zł, realizacja programów w ramach programu GOSPOSTRATEG – 608 tys. zł, współfinansowanie wydatków w ramach programów operacyjnych – 15 817 tys. zł, sfinansowanie kosztów funkcjonowania ministerstwa – 119 027 tys. zł. W wydatkach, które nie wygasają z końcem 2021 r., została zabezpieczona kwota w wysokości 131 750 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiKamilaKrol">W ustawie budżetowej na rok 2021 w części budżetowej 20 zostały zaplanowane również wydatki budżetu środków europejskich w wysokości 80 982 tys. zł. W ciągu roku limit wydatków został zwiększony o kwotę 915 tys. zł do wysokości 81 897 tys. zł. na takie ukształtowanie planu wydatków wpłynęły decyzje ministra finansów. Tutaj było przeniesienie wydatków z części 18 – Budownictwo, planowanie i zagospodarowanie przestrzenne oraz mieszkalnictwo oraz z części 40 – Turystyka do części 20 – Gospodarka w kwocie 915 tys. zł, z przeznaczeniem na Program Operacyjny Infrastruktura i Środowisko, projekt pod nazwą „Poprawa efektywności energetycznej budynku przy Placu Trzech Krzyży 3/5 w Warszawie”. Zrealizowane wydatki w kwocie 52 289 tys. zł stanowiły 63,8% planu po zmianach i zostały poniesione na wdrażanie programów operacyjnych: Inteligentny Rozwój, Infrastruktura i Środowisko oraz Polska Cyfrowa.</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiKamilaKrol">W ustawie budżetowej na rok 2021 zamieszczono plany finansowe państwowych osób prawnych nadzorowanych przez ministra właściwego do spraw gospodarki, czyli Urząd Dozoru Technicznego i Polskie Centrum Akredytacji oraz agencji wykonawczych podległych ministrowi, i tutaj mamy: Polską Agencję Rozwoju Przedsiębiorczości oraz Polską Agencję Kosmiczną. Ponadto minister właściwy do spraw gospodarki jest dysponentem Funduszu Rekompensat Pośrednich Kosztów Emisji.</u>
+          <u xml:id="u-4.5" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiKamilaKrol">Teraz krótka informacja na temat państwowych osób prawnych. Urząd Dozoru Technicznego realizuje zadania ustawowe związane ze sprawowaniem dozoru technicznego w Polsce. W 2021 r. wypracował zysk brutto w wysokości 119 400 tys. zł, który był wyższy od zaplanowanego w ustawie budżetowej o 47 500 tys. zł, czyli prawie o 45%. UDT wpłacił do budżetu państwa 30% zysku wypracowanego w 2021 r., tj. 35 820 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-4.6" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiKamilaKrol">Polskie Centrum Akredytacji to krajowa jednostka akredytująca upoważniona do akredytacji jednostek certyfikujących, kontrolujących, laboratoriów badawczych i wzorcujących oraz innych podmiotów prowadzących oceny zgodności i weryfikację na podstawie ustawy z dnia 13 kwietnia 2016 r. o systemach oceny zgodności i nadzoru rynku. W 2021 r. PCA wypracowało zysk brutto w wysokości 1445 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-4.7" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiKamilaKrol">Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości – agencja wykonawcza realizująca działania na rzecz przedsiębiorczości poprzez wspieranie rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw, eksportu, rozwoju regionalnego, wykorzystania nowych technik i technologii, wykorzystania potencjału adaptacyjnego przedsiębiorstw, rozwoju zasobów ludzkich. Przychodami w tym przypadku są przede wszystkim dotacje otrzymywane z budżetu państwa na realizację zadań ustawowych i na pokrycie bieżących kosztów funkcjonowania agencji. Na pozostałe przychody składają się głównie przychody pochodzące z rozliczenia dotacji udzielonych w latach ubiegłych. Wynik finansowy brutto agencji pod koniec roku wyniósł 51 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-4.8" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiKamilaKrol">Polska Agencja Kosmiczna – agencja wykonawcza realizująca zadania w zakresie badań i rozwoju techniki kosmicznej, w tym inżynierii satelitarnej, i jej zastosowania dla celów użytkowych, gospodarczych, obronnych, bezpieczeństwa państwa i naukowych. Do zadań agencji należy m.in. inicjowanie, przygotowywanie oraz wdrażanie założeń głównych kierunków badań i programów rozwoju w dziedzinie badania i użytkowania przestrzeni kosmicznej, zapewnienie spójności polskiej polityki kosmicznej realizowanej w ramach programów Unii Europejskiej, reprezentowanie polskiego interesu gospodarczego i naukowego w dziedzinie badania i użytkowania przestrzeni kosmicznej na arenie międzynarodowej oraz prowadzenie rejestru obiektów wypuszczonych w przestrzeń kosmiczną. Wynik finansowy brutto Agencji na koniec roku to 131 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-4.9" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiKamilaKrol">Fundusz Rekompensat Pośrednich Kosztów Emisji jest to państwowy fundusz celowy, jego dysponentem, jak już wcześniej wspominałam, jest minister właściwy do spraw gospodarki. Ten fundusz nie posiada osobowości prawnej, nie był dotowany ze środków budżetu państwa i nie generuje kosztów własnych, ponieważ funkcjonuje w formie wyodrębnionego konta bankowego obsługiwanego przez pracowników Ministerstwa Rozwoju i Technologii. Celem przyznawania przedsiębiorcom rekompensat jest poprawa warunków konkurencyjnych dla krajowego przemysłu energochłonnego narażonego na ryzyko ucieczki emisji z powodu znacznych kosztów pośrednich gazów cieplarnianych, które są zawarte w cenie energii elektrycznej. Wnioski o przyznanie rekompensat są składane do Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki. W 2021 r. wydano 70 decyzji o przyznaniu rekompensat na łączną kwotę 815 674 tys. zł. Różnica pomiędzy planowaną kwotą a rzeczywistymi wydatkami wynika z faktu, że nie ma możliwości precyzyjnego określenia liczby podmiotów, jak również wartości wniosków o rekompensaty. Mechanizm jest instrumentem dobrowolnym i nie każdy uprawniony do otrzymania rekompensaty faktycznie się o nią ubiega. Co więcej, wysokość rekompensat zależy m.in. od zużycia energii na procesy produkcyjne tych przedsiębiorstw. Stan funduszu na koniec 2021 r. wyniósł 1 604 966 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-4.10" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiKamilaKrol">Na zakończenie chcę jeszcze dodać, że Najwyższa Izba Kontroli oceniła pozytywnie wykonanie przez ministra rozwoju i technologii budżetu za rok 2021 w części 20. NIK stwierdziła, że minister właściwy do spraw gospodarki rzetelnie wykonywał zadania dochodzenia należności, a wydatków budżetu państwa i środków europejskich dokonywano w sposób legalny i celowy. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Dziękuję, pani minister. Zapewne pani ostatnie słowa potwierdzi nam za chwilę pan Maciej Maciejewski, p.o. dyrektora Departamentu Gospodarki, Skarbu Państwa i Prywatyzacji Najwyższej Izby Kontroli, którego teraz proszę o zabranie głosu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#DepartamentuGospodarkiSkarbuPanstwaiPrywatyzacjiNajwyzszejIzbyKontroliMaciejMaciejewski">Dziękuję, panie przewodniczący, witam wszystkich serdecznie. Tak jest w istocie. Najwyższa Izba Kontroli oceniła pozytywnie wykonanie budżetu państwa w 2021 r. w części 20 – Gospodarka przez ministra rozwoju i technologii. Poproszę jednak koordynatora kontroli pana Andrzeja Sowińskiego, żeby przedstawił uzasadnienie tej naszej oceny.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#DoradcaekonomicznywDepartamencieGospodarkiSkarbuPanstwaiPrywatyzacjiNIKAndrzejSowinski">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, szanowni państwo, krótko – ponieważ ocena jest pozytywna. Zgodnie z założeniami przyjętymi do kontroli wykonania budżetu państwa w 2021 r. kontrola dochodów budżetowych w części 20 została ograniczona do przeprowadzenia analizy porównawczej danych ujętych w rocznym sprawozdaniu budżetowym Rb-27 z wykonania dochodów z wynikami roku ubiegłego oraz przeprowadzono badanie skuteczności podejmowanych przez dysponenta tej części działań windykacyjnych. Jak już tu powiedziała pani minister, wynik naszego badania wykazał, że te działania w zakresie prowadzenia działań windykacyjnych były prowadzone w sposób prawidłowy.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#DoradcaekonomicznywDepartamencieGospodarkiSkarbuPanstwaiPrywatyzacjiNIKAndrzejSowinski">Jeśli chodzi o wydatki z budżetu państwa, to ocena tutaj też jest pozytywna. Zbadaliśmy próbę wydatków w kwocie niemal 500 000 tys. zł, to istotna część tych wydatków. Jeśli chodzi o wydatki dysponenta III stopnia, to zbadaliśmy prawie 8000 tys. zł wydatków, co stanowiło 6,6% ogółu wydatków dysponenta III stopnia. Nie stwierdziliśmy żadnych istotnych nieprawidłowości przy dokonywaniu tych wydatków, zarówno wydatków bieżących, jak i wydatków majątkowych.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#DoradcaekonomicznywDepartamencieGospodarkiSkarbuPanstwaiPrywatyzacjiNIKAndrzejSowinski">Najwyższa Izba Kontroli także pozytywnie zaopiniowała prawidłowość sporządzania łącznych sprawozdań za 2021 r. przez dysponenta części 20 – Gospodarka i sprawozdań jednostkowych ministerstwa w części 20.</u>
+          <u xml:id="u-7.3" who="#DoradcaekonomicznywDepartamencieGospodarkiSkarbuPanstwaiPrywatyzacjiNIKAndrzejSowinski">Pozwolę sobie jeszcze na króciutkie uwagi w odniesieniu do realizacji budżetu, w zasadzie w odniesieniu do tego, co w istocie nie zostało zrealizowane w 2021 r., ponieważ naszą uwagę zwraca jednak, mimo wszystko, wysoki udział wydatków niewygasających w kwocie wydatków. Wydatki niewygasające stanowią ponad 10% kwoty wydatków i jest to kwota prawie 132 000 tys. zł. Jeśli chodzi o wydatki z rezerwy celowej z poz. 55, to była to dotacja celowa dla Agencji Rozwoju Przemysłu na udzielenie pomocy przedsiębiorcom w ramach Polityki Nowej Szansy, wprowadzonej ustawą z dnia 16 lipca 2020 r. o udzielaniu pomocy publicznej w celu ratowania lub restrukturyzacji przedsiębiorców. Tutaj też mamy stosunkowo wysoką kwotę niewykorzystanych środków, ponieważ ze 120 000 tys. zł z rezerwy pozostało niewykorzystanych 97 500 tys. zł, którą to kwotę przeniesiono do wydatków, które nie wygasły wraz z upływem 2021 r. Środki z rezerwy celowej w poz. 57 w kwocie 36 700 tys. zł wykorzystano zgodnie z przeznaczeniem na opłacenie składki do Europejskiej Agencji Kosmicznej.</u>
+          <u xml:id="u-7.4" who="#DoradcaekonomicznywDepartamencieGospodarkiSkarbuPanstwaiPrywatyzacjiNIKAndrzejSowinski">Chciałbym też zwrócić uwagę na fakt, iż Polska Agencja Rozwoju Przedsiębiorczości prawie 11% otrzymanej z części 20 dotacji podmiotowej przeznaczyła na wynajem siedziby. To jest kwota niemal 5000 tys. zł. Nasuwa się w tym miejscu uwaga, że pozyskanie przez PARP siedziby z zasobu nieruchomości Skarbu Państwa, zamiast wynajmu siedziby na rynku komercyjnym, mogłoby spowodować w dłuższym terminie obniżenie wydatków z dotacji podmiotowej na wynajem siedziby.</u>
+          <u xml:id="u-7.5" who="#DoradcaekonomicznywDepartamencieGospodarkiSkarbuPanstwaiPrywatyzacjiNIKAndrzejSowinski">Chcę także wspomnieć o tym, iż w związku ze stwierdzonymi drobnymi uchybieniami dotyczącymi realizacji niektórych zamówień publicznych, były to 4 zamówienia na niewielką kwotę 128 tys. zł, oraz w związku z opóźnieniem wydania 2 aktów wykonawczych w wystąpieniu pokontrolnym do ministra rozwoju i technologii zwróciliśmy uwagę na powyższe sprawy, a w odpowiedzi na to wystąpienie pan minister podał, że podjęto odpowiednie działania, aby zapobiec podobnym nieprawidłowościom w przyszłości.           Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Dziękuję. Czy tak się stanie, przekonamy się chyba w przyszłym roku. Szanowni państwo, otwieram dyskusję. Czy ktoś chciałby zabrać głos? Nie widzę. W związku z tym, jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Komisja pozytywnie opiniuje wykonanie budżetu w części 20 – Gospodarka, pkt. 7–11 porządku dziennego wraz z częścią 83 – Rezerwy celowe w zakresie poz. 55 i 57. Sprzeciwu nie słyszę.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Szanowni państwo, ponieważ zamknęliśmy jeden punkt, chciałbym tylko poinformować panią minister i współpracowników, że oczywiście możecie państwo brać udział w dalszej części posiedzenia Komisji, ale gdyby inne obowiązki wymagały waszej obecności gdzieś indziej, to nie będziemy państwa zatrzymywać. Zakładam bowiem, że państwo nie będą już zabierać głosu w pozostałych punktach porządku dziennego.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Przystępujemy do omówienia części budżetowej 49 – Urząd Zamówień Publicznych. O zreferowanie te części poproszę pana prezesa Huberta Nowaka.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrezesUrzeduZamowienPublicznychHubertNowak">Szanowni państwo, szanowny panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, chciałem zreferować wykonanie budżetu Urzędu Zamówień Publicznych za 2021 r. Zacznę od dochodów budżetowych, które w części 49 w 2021 r. zostały wykonane w kwocie 26 353 000 tys. zł, tj. na poziomie 119% kwoty określonej w ustawie o zmianie ustawy budżetowej oraz 98% kwoty dochodów wykonanych w roku 2020. Głównym źródłem dochodów uzyskanych w 2021 r. były, po pierwsze, opłaty z tytułu wpisów od odwołań wnoszonych w postępowaniach odwoławczych do Krajowej Izby Odwoławczej. Dochody z tego tytułu wyniosły 26 218 tys. zł. Drugą znaczącą pozycją po stronie dochodów były środki uzyskane z tytułu zapłaconych kar pieniężnych – 120 tys. zł. Dodatkowe inne dochody zostały zidentyfikowane w kwocie 15 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PrezesUrzeduZamowienPublicznychHubertNowak">Powodem, który sprawił, że plan dochodów budżetowych został wykonany na wyższym poziomie był większy wpływ z tytułu wpisów do odwołań do Krajowej Izby Odwoławczej. Wynikało to z większej liczby wniesionych odwołań. Przy szacowaniu dochodów wzięto pod uwagę dane z 2020 r., kiedy to wniesiono 2636 odwołań, natomiast w roku 2021 złożono 3811 odwołań. To wpłynęło na większe dochody z tytułu wpisów od odwołań.</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#PrezesUrzeduZamowienPublicznychHubertNowak">Jeżeli chodzi o wydatki z budżetu państwa, to zostały one zaplanowane ogółem w części 49 na kwotę 37 620 tys. zł. Kilkukrotnie te wydatki były zwiększane, w wyniku nowelizacji ustawy do wysokości 39 810 tys. zł, następnie zwiększono je jeszcze dwiema decyzjami ministra finansów, w tym jedną decyzją korygującą, do kwoty łącznej 40 215 tys. zł oraz następnie zmniejszone czterema blokadami o kwotę 460 tys. zł. Finalnie dało to kwotę wydatków w wysokości 39 755 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-9.3" who="#PrezesUrzeduZamowienPublicznychHubertNowak">Wydatki, które zostały zrealizowane, zamknęły się w ogólnej kwocie 38 136 tys. zł, co stanowiło 96% kwoty wydatków określonych w ustawie po wszystkich zmianach ustawy budżetowej na 2021 r. W porównaniu do wydatków zrealizowanych w 2020 r. w ubiegłym roku wydatki zrealizowano na poziomie 107%. Przyczyną wyższych wydatków w tej części w 2021 r. w stosunku do wydatków w roku 2020 był głównie wzrost wydatków na wynagrodzenia i pochodne, na zakup licencji, akcesoriów komputerowych i na tzw. pozostałe usługi, w tym szczególnie na usługi związane z bezpieczeństwem informatycznym oraz większe wydatki związane z realizacją projektów europejskich.</u>
+          <u xml:id="u-9.4" who="#PrezesUrzeduZamowienPublicznychHubertNowak">W 2021 r. w Urzędzie Zamówień Publicznych największe wydatki poniesiono na wynagrodzenia i pochodne, łącznie w kwocie 25 800 tys. zł. Wydatki bieżące to była kwota 9800 tys. zł, w tym opłaty na czynsz za pomieszczenia biurowe i garażowe – 6100 tys. zł. Na tzw. pozostałe usługi wydatkowano 2700 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-9.5" who="#PrezesUrzeduZamowienPublicznychHubertNowak">Jeżeli chodzi o wydatki majątkowe, to UZP zaplanował te wydatki w kwocie 1769 tys. zł i w trakcie roku, w związku z koniecznością wzmocnienia ochrony przed cyberatakami, zagrożeniami sieciowymi oraz zapewnieniem sprawniejszej obsługi ruchu przez kanał VPN i koniecznością zakupu licencji na Office 365, zostały dokonane zmiany w planie wydatków majątkowych, w wyniku których zrealizowano finalnie wydatki majątkowe w kwocie 511 tys. zł, tj. w wysokości 43% planu po zmianach, a uwzględniając wydatki niewygasające w 2021 r. była to kwota 1171 tys. zł, co stanowi 98% planu po zmianach. W 2021 r. inwestycje wieloletnie w Urzędzie Zamówień Publicznych nie wystąpiły.</u>
+          <u xml:id="u-9.6" who="#PrezesUrzeduZamowienPublicznychHubertNowak">W ramach współfinansowania projektów z udziałem środków Unii Europejskiej na realizację wydatków majątkowych w części 49 UZP posiadał w ustawie budżetowej na rok 2021 środki w kwocie 1362 tys. zł. Planowana kwota została zmniejszona dwiema decyzjami prezesa UZP i jedną blokadą do kwoty 1266 tys. zł na realizację Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa. Z wymienionych wyżej środków wydatkowano 100% zaplanowanej kwoty.</u>
+          <u xml:id="u-9.7" who="#PrezesUrzeduZamowienPublicznychHubertNowak">Jeżeli chodzi o wynagrodzenia, to w planie po zmianach w wydatkach z budżetu państwa przewidziano środki w kwocie 23 935 tys. zł. Rzeczywiste wypłaty wynagrodzeń wyniosły w 2021 r. 23 158 tys. zł, co stanowi 97% kwoty wydatków przewidzianych na ten cel w budżecie UZP. W przeliczeniu na pełne etaty przeciętne średnioroczne zatrudnienie w Urzędzie Zamówień Publicznych w 2021 r. zmniejszyło się o 1 etat, ze 191 etatów do 190. Równocześnie w UZP nastąpił wzrost przeciętnego wynagrodzenia o 6,7% ogółem. Wzrost kwoty ogółem wypłaconych wynagrodzeń w stosunku do poprzedniego roku wynikał ze zwiększonego funduszu wynagrodzeń o dodatkowy fundusz motywacyjny przyznany zgodnie z nowelizacją ustawy budżetowej na 2021 r.</u>
+          <u xml:id="u-9.8" who="#PrezesUrzeduZamowienPublicznychHubertNowak">W zakresie wydatków budżetu środków europejskich w ustawie budżetowej na 2021 r. zostały zaplanowane wydatki w wysokości 10 792 tys. zł i były one przeznaczone na realizację dwóch programów, pierwszy to Program Operacyjny Wiedza Edukacja Rozwój, a drugi to Program Operacyjny Polska Cyfrowa. Z wymienionej wyżej kwoty Urząd Zamówień Publicznych wydatkował 9702 tys. zł, tj. 90%.</u>
+          <u xml:id="u-9.9" who="#PrezesUrzeduZamowienPublicznychHubertNowak">Szanowni państwo, informując o powyższym, uprzejmie proszę o pozytywne rozpatrzenie sprawozdania i o pozytywne zaopiniowanie. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Dziękuję, panie prezesie. Zanim to nastąpi, poproszę o zabranie głosu pana Macieja Maciejewskiego, p.o. dyrektora Departamentu Gospodarki, Skarbu Państwa i Prywatyzacji w Najwyższej Izby Kontroli.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#DepartamentuGospodarkiSkarbuPanstwaiPrywatyzacjiNIKMaciejMaciejewski">Dziękuję, panie przewodniczący. Chcę tylko powiedzieć, że w tym roku nie dokonywaliśmy kontroli tej części budżetowej, więc nie przedstawimy żadnej oceny. Jeżeli są pytania, z jakiego powodu tak się stało, to mogę oczywiście rzecz wyjaśnić w dwóch słowach. Chodzi o optymalizację procesów kontrolnych. Jak państwo wiecie, miała już ona miejsce w zeszłym roku. Prowadzimy bieżącą analizę ryzyka i w zależności od tego, jakie wcześniej nieprawidłowości wystąpiły w poszczególnych częściach, jakimi budżetami one dysponowały, wprowadziliśmy system rotacyjny i, jeżeli tak można powiedzieć, część z tych części budżetowych po prostu jest kontrolowana w układzie cyklicznym. Z budżetów rozpatrywanych na dzisiejszym posiedzeniu Komisji ta zasada dotyczy Urzędu Zamówień Publicznych oraz również Polskiego Komitetu Normalizacyjnego, o czym uprzedzam.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Rozumiem, że według państwa są to obszary mniejszego ryzyka, czy też mniejszego zagrożenia, jeżeli moglibyśmy użyć takiego określenia.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#DepartamentuGospodarkiSkarbuPanstwaiPrywatyzacjiNIKMaciejMaciejewski">Tak jest, bądź są to te części, których poprzednia ocena była pozytywna i nie stwierdziliśmy żadnych nieprawidłowości.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Dziękuję bardzo. Czy w takim razie, ktoś z państwa parlamentarzystów chciałby zabrać głos? Nie widzę. Szanowni państwo, jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Komisja pozytywnie opiniuje wykonanie budżetu w części 49 – Urząd Zamówień Publicznych. Sprzeciwu nie słyszę. Stwierdzam, że Komisja pozytywnie zaopiniowała wykonanie budżetu i tak jak poprzednio informuję pana prezesa, że oczywiście może nam towarzyszyć, ale jeżeli ma inne obowiązki, to podziękujemy za obecność.</u>
+          <u xml:id="u-14.1" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Przystępujemy do realizacji kolejnego punktu: część budżetowa 53 – Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów. O zreferowanie tej część budżetowej poproszę panią Annę Pawłowską, dyrektor Biura Finansowego UOKiK.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#DyrektorBiuraFinansowegoUrzeduOchronyKonkurencjiiKonsumentowAnnaPawlowska">Panie przewodniczący, panie i panowie posłowie, realizacja budżetu Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów za 2021 r. została zaprezentowana szczegółowo w materiałach przesłanych Wysokiej Komisji i dlatego pozwolę sobie na przedstawienie tylko syntetycznej informacji o wykonaniu budżetu w części 53. Jeżeli chodzi o dochody budżetowe, to na 2021 r. zaplanowano je w wysokości 25 651 tys. zł. Dochody zostały wykonane w wysokości minus 100 642 tys. zł wobec dochodów na poziomie 13 705 tys. zł w roku 2020. Łączne dochody w roku ubiegłym były ujemne, ponieważ kwota wpłaconych dochodów w wysokości 156 214 tys. zł była niższa niż kwota dokonanych zwrotów z tytułu 5 kar pieniężnych, które zostały wpłacone do UOKiK w roku 2018. Ich łączna wartość wyniosła 228 471 tys. zł. Ponadto na rzecz Funduszu Edukacji Finansowej zostały przekazane środki w wysokości 28 386 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-15.1" who="#DyrektorBiuraFinansowegoUrzeduOchronyKonkurencjiiKonsumentowAnnaPawlowska">Jeżeli chodzi o wydatki budżetowe w części 53, to zostały one zrealizowane w kwocie 120 656 tys. zł, co stanowiło prawie 98% planu po zmianach. W porównaniu z rokiem 2020 wydatki były wyższe o niespełna 27 000 tys. zł, tj. o 29%. Zwiększenie wykonania budżetu UOKiK w 2021 r. w stosunku do roku 2020 wynikało przede wszystkim z ujęcia w pełnej wysokości środków zaplanowanych pierwotnie w rezerwie celowej na zadania nałożone na Urząd, które dotyczyły zatorów płatniczych oraz, jak wiadomo, z otrzymanej w ramach nowelizacji ustawy budżetowej kwoty ponad 9000 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-15.2" who="#DyrektorBiuraFinansowegoUrzeduOchronyKonkurencjiiKonsumentowAnnaPawlowska">W strukturze wydatków według grup ekonomicznych największą pozycję stanowiły wydatki bieżące – 84% łącznych wydatków. Następna pozycja to wydatki majątkowe – 11%, współfinansowanie projektów z udziałem środków Unii Europejskiej – 3%, dotacje – 1,3% oraz świadczenia na rzecz osób fizycznych – 0,3%. W ramach wydatków majątkowych wykorzystano kwotę 5168 tys. zł. UOKiK zrealizował inwestycję polegającą na zamontowaniu instalacji fotowoltaicznej i zmianie pokrycia dachowego w swojej siedzibie, co stanowiło 42% ogółu wydatków majątkowych, oraz zakupił sprzęt laboratoryjny, informatyczny oraz oprogramowanie, przede wszystkim na potrzeby przeprowadzanych kontroli. Dotacje na łączną kwotę 1550 tys. zł zostały zrealizowane w 100%.</u>
+          <u xml:id="u-15.3" who="#DyrektorBiuraFinansowegoUrzeduOchronyKonkurencjiiKonsumentowAnnaPawlowska">Jeżeli chodzi o wydatki na wynagrodzenia wraz z dodatkowym wynagrodzeniem rocznym, to w ubiegłym roku wyniosły one 63 589 tys. zł. W stosunku do roku 2020 ich wykonanie wzrosło o 14 599 tys. zł, tj. niespełna o 30%. Wynikało to przede wszystkim ze wspomnianego już wcześniej ujęcia w pełnej wysokości środków na wynagrodzenia, które wcześniej były pierwotnie planowane w rezerwie celowej. Oczywiście te środki były przyznane w ramach zatorów płatniczych. Ponadto, jeżeli chodzi o przeciętne zatrudnienie, to wynosiło ono 535 etatów i w porównaniu do zatrudnienia w roku 2020 wzrosło o 54 etaty, tj. o 11%.</u>
+          <u xml:id="u-15.4" who="#DyrektorBiuraFinansowegoUrzeduOchronyKonkurencjiiKonsumentowAnnaPawlowska">W 2021 r. zostało zrealizowane zadanie inwestycyjne w ramach środków niewygasających na kwotę 278 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-15.5" who="#DyrektorBiuraFinansowegoUrzeduOchronyKonkurencjiiKonsumentowAnnaPawlowska">Kończąc moje wystąpienie nadmienię jeszcze, że Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie oceniła realizację budżetu Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w ujęciu finansowym i sprawozdawczym. Dziękując za uwagę proszę o przyjęcie i pozytywne zaopiniowanie sprawozdania z wykonania budżetu w części 53.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Dziękuję, pani dyrektor. Proszę ponownie o zabranie głosu pana Macieja Maciejewskiego z Najwyższej Izby Kontroli.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#DepartamentuGospodarkiSkarbuPanstwaiPrywatyzacjiNIKMaciejMaciejewski">Chcę potwierdzić, że Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie oceniła wykonanie budżetu państwa w 2021 r. w części 53 – Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Krótkie uzasadnienie tej oceny przedstawi pan Andrzej Sowiński. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#DoradcaekonomicznywDepartamencieGospodarkiSkarbuPanstwaiPrywatyzacjiNIKAndrzejSowinski">Wysoka Komisjo, tak jak przy okazji przedstawiania oceny części 20, tak i teraz chcę nadmienić, że zgodnie z zasadami realizacji kontroli ocena dochodów została ograniczona do przeprowadzenia analizy porównawczej, natomiast jeśli chodzi o wykonanie wydatków, to tutaj jest, tak jak zostało już powiedziane, ocena pozytywna. W ramach naszych badań sprawdziliśmy 7,7% zrealizowanych wydatków budżetu państwa w części 53 i naszym zdaniem zostały one poniesione zgodnie z zasadami gospodarowania środkami publicznymi, nie stwierdzono niecelowego lub niegospodarnego wydatkowania środków publicznych.</u>
+          <u xml:id="u-18.1" who="#DoradcaekonomicznywDepartamencieGospodarkiSkarbuPanstwaiPrywatyzacjiNIKAndrzejSowinski">Najwyższa Izba Kontroli opiniuje także pozytywnie prawidłowość sporządzenia sprawozdań za 2021 r. przez dysponenta części 53. W tej części także odnotowano, naszym zdaniem, wysoki odsetek wydatków niewygasających, było to ponad 10%, w wymiarze nominalnym 13 000 tys. zł. Była to wprawdzie kwota dziesięciokrotnie niższa niż w przypadku części 20, ale budżet UOKiK też jest mniej więcej 10 razy mniejszy, jeśli chodzi o wydatki, niż w części 20.</u>
+          <u xml:id="u-18.2" who="#DoradcaekonomicznywDepartamencieGospodarkiSkarbuPanstwaiPrywatyzacjiNIKAndrzejSowinski">Środki z rezerw celowych zostały wykorzystane zgodnie z przeznaczeniem, a jeśli chodzi o dotacje, to Prezes UOKiK przekazał organizacjom pozarządowym dotacje na realizację zadań w zakresie upowszechniania i ochrony praw konsumentów na łączną kwotę ponad 1500 tys. zł. Kwota dotacji została wykorzystana zgodnie z przeznaczeniem, m.in. Fundacja Konsumentów realizowała zadanie polegające na prowadzeniu konsumenckiej infolinii i w latach 2020–2021, bo na taki okres była podpisana umowa, udzielono łącznie ponad 163 tysiące porad konsumenckich i informacji Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Dziękuję. Szanowni państwo, czy ktoś chciałby zabrać głos w dyskusji? Nie widzę. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Komisja pozytywnie opiniuje wykonanie budżetu w części 53 – Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Nie słyszą sprzeciwu.</u>
+          <u xml:id="u-19.1" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Panią dyrektor informuję, że na tym zakończyliśmy rozpatrywanie punktu dotyczącego Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów i gdyby się okazało, że ma pani inne zajęcia, to można się oczywiście do nich udać.</u>
+          <u xml:id="u-19.2" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Proszę państwa, kolejna część budżetowa do omówienia to część 65 – Polski Komitet Normalizacyjny. Poproszę o zabranie głosu panią Teresą Sosnowską, zastępcę prezesa Polskiego Komitetu Normalizacyjnego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#ZastepcaprezesaPolskiegoKomitetuNormalizacyjnegoTeresaSosnowska">Szanowny panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, szanowni państwo, w 2021 r. Polski Komitet Normalizacyjny wykonał planowane zadania merytoryczne. Trzeba podkreślić, że te zadania są przede wszystkim lustrzanym odbiciem planów normalizacyjnych organizacji europejskich. Jakiekolwiek zmiany na poziomie europejskim skutkują zmianami w planach PKN.</u>
+          <u xml:id="u-20.1" who="#ZastepcaprezesaPolskiegoKomitetuNormalizacyjnegoTeresaSosnowska">Należy również zwrócić uwagę, że prace normalizacyjne nie są wykonywane w okresach rocznych, one mają charakter ciągły i zwykle ok. 3000 projektów norm jest w różnych stadiach przygotowania.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Pani prezes…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#ZastepcaprezesaPKNTeresaSosnowska">Rozumiem, czas.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Nie chodzi mi o czas. Proszę przysunąć mikrofon, bo mówi pani dość cicho i tego nie słychać.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#ZastepcaprezesaPKNTeresaSosnowska">Oczywiście, panie przewodniczący. Mam nadzieję, że teraz będzie mnie słychać. Szanowni państwo, dochody PKN na rok 2021 zaplanowano na kwotę 9325 tys. zł, natomiast zrealizowano dochody w łącznej wysokości 11 167 tys. zł, czyli uzyskano dochody o 20% wyższe niż planowano w ustawie budżetowej. Główną przyczyną wyższego od planowanego wykonania dochodów było rozpatrywanie podczas planowania danych z roku 2020, czyli pierwszego roku pandemicznego, co zaburzyło planowaną estymację przychodów.</u>
+          <u xml:id="u-24.1" who="#ZastepcaprezesaPKNTeresaSosnowska">W strukturze dochodów za rok 2021 najwyższą pozycję zajęły dochody z tytułu sprzedaży polskich norm oraz innych polskich dokumentów normalizacyjnych. Dochody z tytułu sprzedaży produktów normalizacyjnych stanowiły kwotę netto i PKN przekazał do budżetu państwa środki w wysokości 1047 tys. zł tytułem podatku od towarów i usług. W roku 2021 dzięki działaniu PKN, polegającym na wdrożeniu i przetłumaczeniu norm zharmonizowanych, budżet państwa otrzymał z Komisji Europejskiej 604 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-24.2" who="#ZastepcaprezesaPKNTeresaSosnowska">Jeżeli chodzi o wydatki, to plan wydatków po zmianach opiewał na kwotę 35 201 tys. zł. Wydatki zostały zrealizowane na poziomie 34 600 tys. zł, co stanowiło 98% planu, w tym wykonano 33 836 tys. zł wydatków bieżących i 764 tys. zł wydatków majątkowych. Największą pozycję wydatków bieżących zrealizowaną w 2021 r., w kwocie 22 401 tys. zł, stanowiły wynagrodzenia z pochodnymi. Średnie zatrudnienie pełnoetatowe wynosiło 233 etaty, w tym w pionie normalizacji, czyli tym merytorycznym, było 131 etatów.</u>
+          <u xml:id="u-24.3" who="#ZastepcaprezesaPKNTeresaSosnowska">Kolejna pozycja po stronie wydatków to składki do organizacji międzynarodowych i europejskich. Na ten cel wydatkowano 3744 tys. zł. Znaczną pozycję wydatków bieżących zrealizowanych w ubiegłym roku stanowiły również wydatki na informatykę. Wynosiły one 3760 tys. zł. Projekty informatyczne, realizowane ze środków bieżących, dotyczyły obszarów związanych ze sprawnym funkcjonowaniem infrastruktury IT z uwzględnieniem zapewnienia pracy zdalnej oraz obejmowały zapewnienie wsparcia, utrzymania i rozwoju posiadanych systemów informatycznych.</u>
+          <u xml:id="u-24.4" who="#ZastepcaprezesaPKNTeresaSosnowska">Na opracowanie publikacji polskich norm w języku polskim wydano 853 tys. zł. Opublikowano 244 polskie wersje językowe polskich norm. W angielskiej wersji językowej polskich norm opublikowano 1496.</u>
+          <u xml:id="u-24.5" who="#ZastepcaprezesaPKNTeresaSosnowska">W 2021 r. w ramach 17 sektorów Wydziału Prac Normalizacyjnych działały 303 organy techniczne, w których pracach na koniec ubiegłego toku uczestniczyło 1280 podmiotów reprezentowanych przez 3600 osób. Wydatki związane z kosztami utrzymania wyniosły 2548 tys. zł, natomiast wydatki majątkowe były związane z realizowaniem prac inwestycyjnych, była to rozbudowa posiadanego klastra wysokiej dostępności oraz rozszerzenie oprogramowania Trados do wspomagania prac normalizacyjnych wykorzystywanych do opracowywania polskich wersji językowych polskich norm.</u>
+          <u xml:id="u-24.6" who="#ZastepcaprezesaPKNTeresaSosnowska">Kończąc, bardzo proszę o pozytywne rozpatrzenie sprawozdania. I jeszcze, jeśli można, chciałam przekazać, że pani prezes Zielińska, p.o. prezesa PKN, prosiła o usprawiedliwienie jej nieobecności. Pani prezes nie mogła wziąć udziału w posiedzeniu Komisji ze względu na międzynarodowe zobowiązania. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Dziękuję bardzo, pani prezes. Do tej części budżetowej nie mamy również sprawozdania Najwyższej Izby Kontroli, zapewne z tego samego powodu co i poprzednio. W takim razie, czy ktoś inny chciałby zabrać głos w dyskusji lub zadać jakieś pytanie? Nie widzę.</u>
+          <u xml:id="u-25.1" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Szanowni państwo, jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Komisja pozytywnie opiniuje wykonanie budżetu w części 65 – Polski Komitet Normalizacyjny. Nie słyszę sprzeciwu. Dziękuję pani prezes za obecność.</u>
+          <u xml:id="u-25.2" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Kolejnym punktem, który mamy do rozpatrzenia, jest część budżetowa 85 – Budżety wojewodów ogółem w zakresie działów: a) 150 – Przetwórstwo przemysłowe; b) 500 – Handel. O zreferowanie tego punktu proszę panią Aleksandrę Szwemberg, dyrektor Departamentu Finansowania Sfery Gospodarczej w Ministerstwie Finansów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#DyrektorDepartamentuFinansowaniaSferyGospodarczejMinisterstwaFinansowAleksandraSzwemberg">Wysoka Komisjo, szanowny panie przewodniczący, szanowni państwo, przedstawię wykonanie budżetu państwa w dziale 150 – Przetwórstwo przemysłowe i w dziale 500 – Handel w części 85 – Budżety wojewodów. W dziale 150 dochody wykonano w wysokości 23 tys. zł i pochodziły one z nieplanowanych wpływów ze zwrotów dotacji oraz płatności. Wydatki w tym dziale nie były realizowane.</u>
+          <u xml:id="u-26.1" who="#DyrektorDepartamentuFinansowaniaSferyGospodarczejMinisterstwaFinansowAleksandraSzwemberg">Jeśli chodzi o dział 500, to zarówno dochody, jak i wydatki związane są z działalnością wojewódzkich inspektoratów inspekcji handlowej. Dochody w tym dziale wykonano w wysokości 4314 tys. zł i pochodziły one przede wszystkim z wpływów z grzywien, mandatów i innych kar pieniężnych oraz usług świadczonych przez wojewódzkie inspektoraty inspekcji handlowej. Wspomniane dochody były realizowane we wszystkich województwach.</u>
+          <u xml:id="u-26.2" who="#DyrektorDepartamentuFinansowaniaSferyGospodarczejMinisterstwaFinansowAleksandraSzwemberg">Wydatki związane z działalnością i funkcjonowaniem 16 wojewódzkich inspektoratów inspekcji handlowej wyniosły 96 474 tys. zł, w tym 650 tys. zł stanowią wydatki, które nie wygasły z upływem roku budżetowego. Wydatki zostały przeznaczone na świadczenia na rzecz osób fizycznych – 247 tys. zł, wydatki bieżące – 95 043 tys. zł, z tego na wynagrodzenia wraz z pochodnymi przypadło 82 767 tys. zł, a pozostałe wydatki zostały skalsyfikowane jako wydatki związane z utrzymaniem urzędu. Wydatki majątkowe w tej części wyniosły 1184 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-26.3" who="#DyrektorDepartamentuFinansowaniaSferyGospodarczejMinisterstwaFinansowAleksandraSzwemberg">Dziękuję bardzo i uprzejmie proszę o pozytywną opinię.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-27">
+          <u xml:id="u-27.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Szanowni państwo, czy ktoś chciałby zabrać głos w dyskusji? Nie widzę. Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Komisja pozytywnie opiniuje wykonanie budżetu w części 85 – Budżety wojewodów ogółem w zakresie działów: Przetwórstwo przemysłowe i Handel. Nie słyszę sprzeciwu.</u>
+          <u xml:id="u-27.1" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Proszę państwa, na zakończenie Komisja musi jeszcze przyjąć opinię dla Komisji Finansów Publicznych oraz wyznaczyć posła upoważnionego do zaprezentowania tej opinii na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych. Proponuję, aby reprezentantem stanowiska naszej Komisji na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych został pan poseł Jarosław Gonciarz. Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Komisja przyjmuje tę kandydaturę. Nie słyszę sprzeciwu.</u>
+          <u xml:id="u-27.2" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Proponuję, aby w konkluzji opinii dla Komisji Finansów Publicznych napisać, że po zapoznaniu się z przedłożonymi dokumentami, wysłuchaniu szczegółowych informacji dysponentów poszczególnych części budżetowych i stanowiska przedstawicieli Najwyższej Izby Kontroli oraz w wyniku przeprowadzonej dyskusji – tutaj może dałbym znak zapytania – Komisja pozytywnie opiniuje sprawozdanie z wykonania budżetu państwa za 2021 r. w powyższym zakresie. Komisja upoważniła posła Jarosława Gonciarza do przedstawienia niniejszej opinii na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych. Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Komisja przyjmuje opinię dla Komisji Finansów Publicznych. Nie słyszę sprzeciwu.</u>
+          <u xml:id="u-27.3" who="#PrzewodniczacyposelWojciechZubowski">Szanowni państwo, na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny. Protokół z przebiegu dzisiejszego posiedzenia zostanie wyłożony do przejrzenia w sekretariacie Komisji w Kancelarii Sejmu. Zamykam posiedzenie.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/gor/201923-sjm-gorxx-00086-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/gor/201923-sjm-gorxx-00086-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..4d2dff3
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/gor/201923-sjm-gorxx-00086-01/header.xml
@@ -0,0 +1,55 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-gorxx-00086-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Gospodarki i Rozwoju /nr 86/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Gospodarki i Rozwoju /nr 86/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#GOR">86</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-23</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="DepartamentuGospodarkiSkarbuPanstwaiPrywatyzacjiNajwyzszejIzbyKontroliMaciejMaciejewski" role="speaker">
+        <persName>Departamentu Gospodarki, Skarbu Państwa i Prywatyzacji Najwyższej Izby Kontroli Maciej Maciejewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselAdrianZandberg" role="speaker">
+        <persName>Poseł Adrian Zandberg</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselJadwigaEmilewicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jadwiga Emilewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselKrzysztofCzarnecki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Krzysztof Czarnecki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselMalgorzataMariaJanyska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Małgorzata Maria Janyska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselMiroslawaNykiel" role="speaker">
+        <persName>Poseł Mirosława Nykiel</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Krzysztof Tchórzewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuMinisterstwaRozwojuiTechnologiiGrzegorzPiechowiak" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu Ministerstwa Rozwoju i Technologii Grzegorz Piechowiak</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="GOR" role="committee">
+        <orgName>Komisja Gospodarki i Rozwoju</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/gor/201923-sjm-gorxx-00086-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/gor/201923-sjm-gorxx-00086-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..7fc827c
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/gor/201923-sjm-gorxx-00086-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,100 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Szanowni państwo, pozwólcie, że otworzę dzisiejsze posiedzenie naszej Komisji. Na początek, w związku ze zmianą harmonogramu obrad i głosowaniami o godzinie 11.15, na dzisiejsze posiedzenie mamy godzinę i dziesięć minut. Zostawimy sobie pięć minut na dojście na głosowania. Nie mamy wiele tego czasu, więc będę prosił o to, żeby wszyscy starali się – na tyle ile jest to możliwe – zachować nasze ustalenia dotyczące sposobu procedowania, żebyśmy potrafili w tym czasie się wyrobić.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Na dzisiejszym posiedzeniu witam pana ministra Grzegorza Piechowiaka, sekretarza stanu Ministerstwa Rozwoju i Technologii wraz ze współpracownikami. Witam również pana Macieja Maciejewskiego, p.o. dyrektora Departamentu Gospodarki, Skarbu Państwa i Prywatyzacji Najwyższej Izby Kontroli oraz wszystkich pozostałych gości.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">W porządku dzisiejszego posiedzenia mamy następujące punkty: Rozpatrzenie „Informacji o realizacji ustawy o specjalnych strefach ekonomicznych. Stan na 31 grudnia 2021 r.” (druk nr 2307). Referuje Minister Rozwoju i Technologii. Rozpatrzenie i zaopiniowanie dla Komisji do Spraw Kontroli Państwowej sprawozdania z działalności Najwyższej Izby Kontroli w zakresie działania Komisji. Rozpatrzenie projektu planu pracy Komisji na okres od 1 lipca do 31 grudnia 2022 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że Komisja przyjmuje zaproponowany porządek obrad. Sprzeciwu nie słyszę, więc przystępujemy do realizacji porządku obrad.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Przystępujemy do rozpatrzenia „Informacji o realizacji ustawy o specjalnych strefach ekonomicznych”. Informuję, że marszałek Sejmu w dniu 31 maja przekazała do Komisji Gospodarki i Rozwoju powyższą informację do rozpatrzenia. W związku z tym proszę pana ministra Piechowiaka o przedstawienie informacji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#SekretarzstanuMinisterstwaRozwojuiTechnologiiGrzegorzPiechowiak">Bardzo dziękuję. Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, mam przyjemność przedstawić informacje o realizacji ustawy o specjalnych strefach ekonomicznych za 2021 r. Dokument powstał w związku z wymogiem tej ustawy i został przedłożony Sejmowi, wraz ze sprawozdaniem z wykonania budżetu. Informacja zawiera dane dotyczące funkcjonowania stref na koniec 2021 r. i obejmuje swoim zakresem, tak jak w poprzednich latach, następujące zagadnienia: lokalizacja i stopień zagospodarowania poszczególnych stref, efekty funkcjonowania stref z uwzględnieniem liczby zezwoleń, utworzonych miejsc pracy oraz wartości, struktury branżowej oraz kapitałowej zrealizowanych inwestycji, działalność spółek zarządzających strefami.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#SekretarzstanuMinisterstwaRozwojuiTechnologiiGrzegorzPiechowiak">Wyprzedzając ewentualne pytania, chciałbym podkreślić, że informacja przedłożona pod obrady Komisji nie zawiera danych o realizacji ustawy z maja 2018 r. o wspieraniu nowych inwestycji, która w miejsce stref wprowadziła instrument wsparcia nowych inwestycji stosowany na terenie całej Polski zwany potocznie Polską Strefą Inwestycji. Ustawa ta nie jest bowiem przedmiotem dzisiejszego posiedzenia Komisji. Jednak w przypadku zainteresowania efektami działania PSI i pytań dotyczących tej materii, chętnie udzielę stosownych informacji.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#SekretarzstanuMinisterstwaRozwojuiTechnologiiGrzegorzPiechowiak">Wracając do instrumentu o specjalnych strefach ekonomicznych i rozpatrywanego dokumentu na dzisiejszym posiedzeniu, na koniec 2021 r. łączny obszar 14 stref wyniósł prawie 22,95 tys. ha i był dokładnie taki sam jak w ostatnich 3 latach. Wynika to z wprowadzenia wspomnianej Polskiej Strefy Inwestycji w miejsce specjalnych stref ekonomicznych i zniesienia możliwości zmiany granic i obszaru stref. Zatem, w dalszym ciągu w granicach stref znajdują się tereny zlokalizowane w 186 miastach i 311 gminach. Mimo wdrożenia nowego instrumentu wsparcia inwestycji i swego rodzaju wygaszania specjalnych stref ekonomicznych, średni stopień zagospodarowania ich terenu wzrósł z 67% do prawie 71%. Jest to konsekwencją wykorzystania gruntów strefowych pod inwestycje wspierane w ramach PSI. Potwierdza to tylko, że strefy dysponowały i nadal dysponują atrakcyjnymi terenami pod inwestycje. Podobnie jak w poprzednich latach, znaczące są różnice w poziomie zagospodarowania poszczególnych stref. Najmniejsze zagospodarowanie jest w strefie legnickiej, gdzie prawie 60% powierzchni wciąż czeka na inwestorów. Na drugim biegunie są strefy mielecka, katowicka, tarnobrzeska i suwalska, w których wykorzystane jest ponad 80% powierzchni. Na dzień 31 grudnia 2021 r. przedsiębiorcy posiadali 2191 ważnych zezwoleń na prowadzenie działalności gospodarczej na terenie stref. W samym 2021 r., jak i w 2020 r. nie wydano żadnego zezwolenia. Było to podyktowane wspomnianym już wprowadzeniem nowego instrumentu wsparcia inwestycji i wygaszaniem stref. Skumulowana wartość kapitału zainwestowanego od początku istnienia stref wyniosła prawie 152,5 mld zł. Tym samym była wyższa niż w roku 2020 o prawie 6,7 mld zł. Na koniec ubiegłego roku inwestorzy zatrudniali łącznie 389 tys. pracowników. W stosunku do 2020 zatrudnienie wzrosło o prawie 4 tys. pracowników. To jest niewiele, bo o 1%. Liczba nowych miejsc pracy wzrosła natomiast o 7,8 tys. etatów. Struktura kapitałowa oraz branżowa inwestycji w strefach nie uległy większym zmianom. W dalszym ciągu około 2/3 ulokowanego w nich kapitału pochodziło z 6 krajów: Polski, Niemiec, Holandii, Luksemburga, Belgii i Stanów Zjednoczonych. Po 4 latach doszło jednak do zmiany na pozycji lidera i inwestorzy niemieccy, z udziałem przekraczającym 25%, wyprzedzili przedsiębiorców z kapitałem polskim. Niemcy i Polska od lat zdecydowanie dominują w strukturze geograficznej inwestycji strefowych. Na koniec 2021 r. na inwestorów niemieckich i rodzimych przypadło ponad 47% łącznej wartości kapitału zaangażowanego w strefach. Wśród branż w strefach niezmiennie dominuje motoryzacja, na którą przypadło prawie 30% wartości inwestycji. W 2021 r. motoryzacja umocniła się jeszcze bardziej na pozycji lidera, odnotowując wzrost nakładów o ponad 4 mld zł. Kolejne pozycje w strukturze branżowej, ale z dużo mniejszym, bo nieprzekraczającym 10% udziałem, zajęli producenci wyrobów z gumy i tworzyw sztucznych oraz wyrobów metalowych. Na przestrzeni lat w poszczególnych strefach doszło do koncentracji określonych branż. Największa koncentracja jednej branży, w tym wypadku motoryzacji, ma miejsce w strefie katowickiej i legnickiej. Na branżę dominującą przypadło tam odpowiednio ponad 57% i ponad 56% wartości inwestycji. Strefę katowicką, legnicką oraz starachowicką wyróżnia także wysoki, bo znacznie przekraczający 70%, udział trzech wiodących branż. Relatywnie duże zróżnicowanie branżowe występuje w strefie tarnobrzeskiej, łódzkiej, mieleckiej i kostrzyńsko-słubickiej. W 2021 r. wszystkie spółki zarządzające strefami osiągnęły dodatni wynik finansowy netto. Ze zwolnienia podatkowego skorzystało 9 zarządzających. Wydatki na budowę infrastruktury na terenie stref w ubiegłym roku wyniosły ponad 217 mln zł, przy czym nakłady zarządzających stanowiły prawie 28%. Pozostała część została sfinansowana przez gminy, gestorów mediów oraz Generalną Dyrekcję Dróg Krajowych i Autostrad. Łączne wydatki na rozwój terenów włączonych w granice stref poniesione od początku ich funkcjonowania do końca 2021 r. wyniosły prawie 5,77 mld zł. Podsumowując, rok 2021 charakteryzował się dodatnią dynamiką zmiennych opisujących efekty funkcjonowania specjalnych stref ekonomicznych, w porównaniu z rokiem 2020. Wzrosła zarówno wartość inwestycji, jak i liczba miejsc pracy. Co istotne, strefy osiągnęły takie rezultaty pomimo utrzymującego się od kilku lat spadku liczby ważnych zezwoleń i niekorzystnych warunków społeczno-gospodarczych wynikających z pandemii COVID-19. Dziękuję za uwagę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Dziękuję bardzo. W ramach dyskusji do zadania pytania zgłosił się pan poseł Zandberg. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PoselAdrianZandberg">Panie ministrze, dziękuję za to sprawozdanie. W szczególności dziękuję za uczciwe przyznanie, że największym beneficjentem tego systemu ulg i rozdawnictwa dla biznesu jest w tym momencie kapitał niemiecki. Moim zdaniem to dosyć dobrze pokazuje jaką strukturalną rolę odgrywają i odgrywały specjalne strefy ekonomiczne.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PoselAdrianZandberg">Natomiast moje pytanie nie dotyczy samego sprawozdania, ale kamieni milowych. Dokładniej rzecz biorąc, dotyczy pozycji A1.2, w której to można przeczytać, że wśród zobowiązań, do których rząd się zobowiązuje, znajduje się informacja, że chcecie państwo do 31 grudnia 2023 r. zwiększyć liczbę obszarów określonych jako specjalne strefy ekonomiczne w Polsce. Wydaję mi się, że to jest dosyć zaskakująca informacja, biorąc pod uwagę to, w jaki sposób państwo żeście dotychczas opisywali proces wygaszania specjalnych stref ekonomicznych. To po pierwsze. Natomiast po drugie, i to tak na poziomie nieco bardziej ogólnym, to naprawdę jest rozwiązanie, które charakteryzuje kraje o niższym szczeblu rozwoju gospodarczego niż Polska i dobrze że już z tego neokolonialnego rozdawania pieniędzy i ulg kapitałowi z innych krajów za to, że łaskawie u nas zainwestują, zaczęliśmy wychodzić w stronę nieco bardziej nowoczesnych rozwiązań. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Dziękuję bardzo. Proszę bardzo, pani poseł Nykiel.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PoselMiroslawaNykiel">Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, po szczegółowej analizie tego sprawozdania – a przypomnę, że od lat analizuje te sprawozdania – nie znalazłam tam niczego zaskakującego. Moje pytanie dotyczy tych dwóch rzeczy, które już pan poseł przede mną przedstawił, bo też chciałam zapytać o to, dlaczego planujecie zmiany legislacyjne w kamieniach milowych, skoro miało to tak pięknie działać i Polska miała być jedną strefą ekonomiczną. Ja wiem, że ta ustawa działa do 2026 r. i poprosiłabym pana ministra – oprócz tych dwóch pytań, które zostały wcześniej zadane – o odpowiedź na takie zasadnicze pytanie: jak te strefy i jak ta nowa ustawa wpłynęła na poziom inwestycji w Polsce? Jak wiemy, stopa inwestycyjna w Polsce jest najniższa od 30 lat. Jak to się dzieje, że tyle dajemy ulg, tyle robimy różnych ukłonów w stronę kapitałów, a okazuje się, że stopa inwestycji jest najniższa od 30 lat? Po coś to wszystko robimy, prawda? Po to, żeby zwiększyć inwestycje i zaprosić tutaj kapitały do inwestowania w Polsce. Proszę więc porównać to, ile zainwestowaliśmy i ile daliśmy ulg, do rezultatów, bo to jest główny cel tych dwóch ustaw, o których tutaj dzisiaj mówimy. Pan minister obiecał, że odpowie. Jakie są więc rezultaty tej zmiany legislacyjnej z 2018 r. czyli tej nowej WNI, na poziom inwestycji w Polsce, dobrze?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PoselMalgorzataMariaJanyska">Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, panie ministrze, Wysoka Komisjo, mam pytanie, ponieważ pan minister powiedział, że mimo to, iż to posiedzenie dotyczy sprawozdania z realizacji ustawy o specjalnych strefach ekonomicznych, to odpowie także na pytania dotyczące nowych przepisów, które znamy pod hasłem: cała Polska jedną strefą ekonomiczną.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PoselMalgorzataMariaJanyska">Chciałam zapytać o plany rozwoju inwestycji. Czy wszystkie plany rozwoju inwestycji zostały już przedstawione i przedłożone? Chciałam również zapytać o to, z kim zostały uzgodnione. Interesuje mnie to zwłaszcza w kontekście samorządów województwa, które zajmują się przecież regionalnym rozwojem i to one głównie powinny czuwać nad spójnością i zrównoważonym rozwojem tego obszaru, ponieważ, pytając w wielu miejscach, odnoszę wrażenie, że jest zdziwienie i nie ma żadnego kontaktu z samorządami województwa i z nimi tego się nie konsultuje. Proszę mi również powiedzieć, jak to wygląda w naszym województwie, ponieważ jesteśmy z województwa wielkopolskiego. Czy w naszym województwie jest to uzgadniane? Tym bardziej, że tam jest kilku zarządzających strefami i zawsze uważałam, że może być problem ze spójnością i racjonalnym wspieraniem oraz lokowaniem nowych inwestycji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Dziękuję bardzo. Proszę bardzo, panie pośle.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PoselKrzysztofCzarnecki">Dziękuję bardzo. Mam jedno pytanie, ze względu na to, że wolne strefy ekonomiczne to w zasadzie były tereny niedozbrojone technicznie. Jadąc przez Polskę, widzi się, że są strefy ekonomiczne, które faktycznie posiadają już drogi, kanalizacje oraz oświetlenie i tam znajdują się firmy. Są także strefy ekonomiczne, gdzie w zasadzie, tak jak było pole, to do dnia dzisiejszego jest pole. Samorządy starają się o to, aby zachęcić inwestorów i w ślad za tym ponoszą pewne koszty ze swojego budżetu. W ostatnim okresie w przestrzeni publicznej padła informacja, że będzie możliwość pozyskania z budżetu państwa środków na uzbrojenie techniczne właśnie takich stref ekonomicznych. Czy mógłby pan minister przybliżyć ten temat i czy te samorządy, które faktycznie dzisiaj nie mają tych środków finansowych, a mają możliwość pozyskania inwestora, to będą mogły z takich środków korzystać? Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Dziękuję bardzo. Panie ministrze, proszę o odniesienie się do zadanych pytań. Jeszcze pani poseł Emilewicz, proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PoselJadwigaEmilewicz">Króciutko, panie przewodniczący. Szanowni państwo, pewnie za chwileczkę pan minister będzie odpowiadał, ale to jest ten temat, który ostatnio pojawił się w przestrzeni publicznej. Jeśli dobrze pamiętam, to pojawił się w Krajowym Planie Odbudowy. Mowa o środkach na dozbrojenie terenów i na całą infrastrukturę dojazdową do stref. To są środki, które, mamy nadzieję, pojawią się w trzecim lub czwartym kwartale tego roku.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Dziękuję bardzo. Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#SekretarzstanuMinisterstwaRozwojuiTechnologiiGrzegorzPiechowiak">Bardzo dziękuję za te pytania. Oczywiście, jak dobrze poczytamy Krajowy Plan Odbudowy, to zauważymy, że w tym całym torcie jest 300 mln euro na dozbrojenie terenów. To jest na dozbrojenie terenów w ramach Polskiej Strefy Inwestycji. Wszystkie strefy miały obowiązek przedstawić nam tereny, na które według nich jest największe zapotrzebowanie i są najbardziej atrakcyjne. Zrobiliśmy to w porozumieniu z samorządem, dlatego że my nie możemy dofinansowywać samych stref ekonomicznych, bo to byłaby oczywiście niedozwolona pomoc publiczna. Dlatego właśnie strefy w porozumieniu z samorządami, gminami przedstawiają nam tereny, które mogą otrzymać finansowanie na uzbrojenie tego terenu. To jest poniekąd odpowiedź na pytania panów posłów.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#SekretarzstanuMinisterstwaRozwojuiTechnologiiGrzegorzPiechowiak">Jeżeli chodzi o wyniki, które są od 2018 r., to mówimy tutaj o dwóch różnych ustawach i niestety tak to jest skonstruowane, że w tej ustawie o strefach ekonomicznych my musimy rok w rok przedstawiać te wszystkie dane. To się diametralnie zmieniło odkąd powstała Polska Strefa Inwestycji, bo od września 2018 r. do końca maja 2022 r. wydano łącznie 1635 decyzji o wsparciu na kwotę prawie 78 mld deklarowanej wartości inwestycji oraz ponad 32 tys. miejsc pacy. Tylko za ubiegły rok, za rok 2021, który był rokiem rekordowym, wydano tych decyzji 713 na ogólną wartość ponad 37 mld zł i deklarowanych ponad 16 831 nowych miejsc pracy. To jest bodajże ponad 92% więcej niż w roku 2020.</u>
+          <u xml:id="u-13.2" who="#SekretarzstanuMinisterstwaRozwojuiTechnologiiGrzegorzPiechowiak">Proszę państwa, chciałem tu bardzo wyraźnie powiedzieć, że rok 2021 w rozumieniu Polskiej Strefy Inwestycji jest rokiem naprawdę rekordowym, bo wszystkie wskaźniki wzrosły o ponad 90%. Informacje dotyczące kapitału niemieckiego były pokazywane na bazie starej ustawy o strefach ekonomicznych, a to nie oznacza, że kapitał niemiecki dominuje. Chodzi o inwestycje, które przyszły z Niemiec. To jest 25% w porównaniu do inwestycji polskich, które wyniosły 22%. Chciałem też wyraźnie powiedzieć, że w roku 2021, wśród tych 713 decyzji, to 60% dotyczy kapitału polskiego. W tej chwili jest bardzo wzrost, jeżeli chodzi o polskie firmy. Szczególnie mówimy tu o małych i mikro firmach, co nas bardzo cieszy, bo one wykorzystują kapitał zagraniczny, który przyszedł do nas i obudowują wszystkie te inwestycje i współpracując, rozwijają się z tych mikro do małych, a z małych do średnich, czy nawet do dużych.</u>
+          <u xml:id="u-13.3" who="#SekretarzstanuMinisterstwaRozwojuiTechnologiiGrzegorzPiechowiak">Jeżeli chodzi o plany rozwoju inwestycji, to one są aktualizowane co dwa lata. Obecnie są przedstawiane za okres do 2022 r. z perspektywą do 2030 r. Większość już zostało zatwierdzonych przez ministra. Z uwagi na pandemię aktualizacja się zapewne trochę wydłuży ze względu na zmiany w sytuacji gospodarczej. Co do Wielkopolski, to musiałbym osobno wziąć to pod analizę, ponieważ nie mam materiałów bezpośrednio dotyczących województwa wielkopolskiego. Odpowiemy na to na piśmie. My, mając świadomość tego, że w 2026 r. kończy się ustawa, to wszystkie strefy ekonomiczne dzisiaj muszą nam przedstawić plan funkcjonowania po 2026 r., w jaki sposób swoją strategię chcą zbudować, przede wszystkim, aby te spółki były wydolne finansowo, dlatego że jak te zezwolenia się skończą, to dopływ gotówki ulegnie obniżeniu z tego właśnie źródła. Obecnie mają nowe źródło, czyli system wsparcia, który wynika z ustawy o Polskiej Strefie Inwestycji z 2018 r.</u>
+          <u xml:id="u-13.4" who="#SekretarzstanuMinisterstwaRozwojuiTechnologiiGrzegorzPiechowiak">Poza tym trzeba jeszcze wyraźnie dodać, że w tej chwili strefy ekonomiczne zaczęły wykorzystywać inne możliwości pozyskiwania środków, chociażby inwestując w odnawialne źródła energii, co przyczynia się do tego, że tereny inwestycyjne, którymi zarządzają, stają się dużo bardziej atrakcyjne. To może tyle. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PoselMalgorzataMariaJanyska">Przepraszam, ale poprosiłabym jeszcze o kilka zdań dotyczących współpracy z marszałkami i samorządami. Poprosiłabym o kilka zdań w tym właśnie zakresie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#SekretarzstanuMinisterstwaRozwojuiTechnologiiGrzegorzPiechowiak">Znaczy jest tak, że strefy ekonomiczne nie pokrywają się idealnie z województwami, tak? Z tym, o co pani pyta, bywa różnie. Na 25-leciu pomorskiej strefy ekonomicznej byli marszałkowie z województwa kujawsko-pomorskiego, którzy bardzo chwalili sobie współpracę. To samo z województwa pomorskiego. Nie możemy tu mówić konkretnie o tej współpracy, ponieważ strefy i województwa nie nakładają się na siebie. Mamy 14 stref, 16 województw i jedna strefa jest bardzo duża, druga bardzo mała, jedna obejmuje trzy województwa, inna obejmować może tylko 1/5 całego województwa.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PoselMalgorzataMariaJanyska">Panie przewodniczący, ja tylko dopowiem. W związku z tym, że mamy dzisiaj taki niedługi czas na tę Komisję, to ja bardzo dokładnie sprecyzuję interpelację do państwa na piśmie i poproszę o odpowiedź na pytanie, które zadam. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Dziękuję bardzo. Dziękuję również za zrozumienie. Szanowni państwo, czy jest sprzeciw wobec przyjęcia rządowego dokumentu „Informacji o realizacji ustawy o specjalnych strefach ekonomicznych. Stan na 31 grudnia 2021 r.”? Nie słyszę sprzeciwu. Stwierdzam, że Komisja przyjmuję informację do wiadomości i wnosi, aby Wysoki Sejm raczył przyjąć informację z druku 2307. Na sprawozdawcę proponuję panią poseł Jadwigę Emilewicz. Czy pani poseł się zgadza?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PoselJadwigaEmilewicz">Tak jest, dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Pani poseł się zgadza być sprawozdawcą. Czy są inne propozycje? Nie widzę. Stwierdzam, że pani poseł Jadwiga Emilewicz została wybraną sprawozdawcą Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-20.1" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu drugiego: rozpatrzenie i zaopiniowanie dla Komisji do Spraw Kontroli Państwowej sprawozdania z działalności Najwyższej Izby Kontroli w zakresie działania Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-20.2" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Pan dyrektor Maciejewski, poproszę o zabranie głosu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#DepartamentuGospodarkiSkarbuPanstwaiPrywatyzacjiNajwyzszejIzbyKontroliMaciejMaciejewski">Dziękuję, panie przewodniczący. Szanowni państwo, sprawozdanie z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2021 r. zostało przedłożone Sejmowi Rzeczypospolitej w dniu 15 czerwca bieżącego roku. Ja w tej chwili syntetycznie, tak jak pan przewodniczący prosił, odniosę się może do tych spraw, które są szczególnie w gestii departamentu gospodarki oraz w sferze zainteresowania państwa Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-21.1" who="#DepartamentuGospodarkiSkarbuPanstwaiPrywatyzacjiNajwyzszejIzbyKontroliMaciejMaciejewski">Podstawowym celem działalności kontrolnej departamentu, którym kieruję, była ocena działań organów administracji rządowej oraz innych jednostek organizacyjnych w ramach działów gospodarka, gospodarka złożami kopalin, energia, klimat oraz aktywa państwowe. Nasze kontrole realizowane w 2021 r. w szczególności objęły zagadnienia dotyczące energetyki, odnawialnych źródeł energii oraz infrastruktury. Kontrolowaliśmy również spółki Skarbu Państwa o istotnym znaczeniu dla gospodarki, pod kątem ich wpływu na innowacyjność, bezpieczeństwo i konkurencyjność polskiej gospodarki. Chciałbym podkreślić, że wszystkie oceny, uwagi i wnioski z ustaleń naszych kontroli zostały sformułowane w wystąpieniach pokontrolnych i przekazane do jednostek kontrolowanych, ale także do wszystkich zainteresowanych instytucji i urzędów. Ze wszystkich planowych kontroli, które wykonaliśmy, w tym również z tych, które są w sferze zainteresowania Komisji, opracowaliśmy informacje zbiorcze, które zostały przekazane do Sejmu, Senatu oraz do wszystkich komisji. Każdorazowo przedłożyliśmy te informacje prezydentowi Rzeczypospolitej oraz prezesowi Rady Ministrów.</u>
+          <u xml:id="u-21.2" who="#DepartamentuGospodarkiSkarbuPanstwaiPrywatyzacjiNajwyzszejIzbyKontroliMaciejMaciejewski">Może teraz w skrócie wymienię najważniejsze nasze planowe kontrole, z których informacje przekazaliśmy do Komisji Gospodarki i Rozwoju. Były to kontrole dotyczące barier rozwoju odnawialnych źródeł energii. Była to informacja zatwierdzona przez prezesa NIK w maju 2021 r. Przekazaliśmy również państwu informację o wynikach kontroli budowy Centralnego Portu Komunikacyjnego w październiku 2021 r., jak i informację o wynikach kontroli udziału Polski w realizacji projektu tworzenia i budowy Akademii Rybołówstwa i Nauk o Morzu w Nanibe w Angoli, kontrolę gospodarki finansowej instytutów badawczych oraz informację o realizacji wybranych projektów flagowych na rzecz odpowiedzialnego rozwoju. To są te główne informacje, które przekazaliśmy i które są w gestii Komisji. W sumie departament opracował 12 informacji o wynikach kontroli, w tym 5 z wykonania budżetu państwa. Oczywiście, w wyniku tych wszystkich kontroli sformułowane zostały również wnioski pokontrolne. Szczegółowo było to opisane w informacjach, więc nie chciałbym tego teraz przytaczać. Tak w skrócie wygląda nasza działalność będąca w sferze państwa zainteresowania. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Dziękuję bardzo, panie dyrektorze. Czy ktoś z państwa posłów chciałby zabrać głos? Nie widzę chętnych do zabrania głosu. W związku z tym zamykam dyskusję. Czy jest sprzeciw wobec przyjęcia pozytywnej opinii o sprawozdaniu z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2021 r. w zakresie spraw związanych z naszą Komisją? Sprzeciwu nie ma. Stwierdzam, że Komisja przyjmuje pozytywną opinię. Dziękuję bardzo. Zamykamy ten temat. Dziękuję, panie dyrektorze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#DepartamentuGospodarkiSkarbuPanstwaiPrywatyzacjiNajwyzszejIzbyKontroliMaciejMaciejewski">Dziękuję uprzejmie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Przechodzimy do punktu trzeciego naszego dzisiejszego posiedzenia. Otrzymali państwo projekt planu pracy. Ten projekt nie uwzględnia tematów, które będą zlecone przez Sejm i marszałka Sejmu oraz spraw wynikających z bieżących potrzeb, a więc zasadniczo nie uwzględnia trybu legislacyjnego. Pani poseł Nykiel zaproponowała rozszerzenie planu pracy na wrzesień aż o trzy tematy. Troszeczkę zmodyfikowaliśmy to, co pani poseł zaproponowała. Rozumiem, że pani poseł zgadza się z treścią, którą nasze panie z Komisji proponują? Odczytam: Informacja o stanie przygotowania do realizacji reform i zmian określonych w kamieniach milowych Krajowego Planu Odbudowy związanych z obszarem gospodarki i rozwoju, to jest związanych z komponentem A, czyli odporność i konkurencyjność gospodarki. Dodalibyśmy to jako punkt trzeci do planu pracy, który został przedłożony na dzisiejszym spotkaniu. Czyli punkt pierwszy przesuwamy na sierpień i w związku z tym ta informacja byłaby realizowana jako druga we wrześniu. Pierwszym punktem byłoby rozpatrzenie sprawozdania prezesa Urzędu Zamówień Publicznych. Czy ktoś z państwa posłów chciałby zabrać głos w sprawie planu pracy? Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że Komisja przyjmuje zaplanowany plan pracy. Sprzeciwu nie ma, więc informuję, że Komisja przyjęła zaproponowany plan pracy z uzupełnieniem, które przed chwilą przedstawiłem.</u>
+          <u xml:id="u-24.1" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny posiedzenia Komisji. Protokół dzisiejszego posiedzenia będzie wyłożony do przejrzenia w sekretariacie Komisji w Kancelarii Sejmu. Zamykam posiedzenie Komisji. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00199-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00199-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..41d3e6f
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00199-01/header.xml
@@ -0,0 +1,40 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-infxx-00199-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Infrastruktury /nr 199/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Infrastruktury /nr 199/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#INF">199</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-21</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PrezesUrzeduTransportuKolejowegoIgnacyGora" role="speaker">
+        <persName>Prezes Urzędu Transportu Kolejowego Ignacy Góra</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrezesUTKIgnacyGora" role="speaker">
+        <persName>Prezes UTK Ignacy Góra</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelPawelOlszewski" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Paweł Olszewski</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="INF" role="committee">
+        <orgName>Komisja Infrastruktury</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00199-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00199-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..c27f9cd
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00199-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,58 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Dzień dobry. Witam państwa bardzo serdecznie.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Otwieram wyjazdowe posiedzenie Komisji Infrastruktury. Witam panie i panów posłów. Bardzo serdecznie witam gospodarzy i zaproszonych gości.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Stwierdzam kworum. Zgodnie z przedstawionym porządkiem przedmiotem dzisiejszego posiedzenia będzie informacja prezesa Urzędu Transportu Kolejowego w sprawie realizacji projektu „Poprawa bezpieczeństwa kolejowego poprzez budowę systemu egzaminowania i monitorowania maszynistów”. Czy są uwagi do porządku dziennego? Nie widzę, przystępujemy więc do realizacji porządku dziennego.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Oddaję głos panu prezesowi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PrezesUrzeduTransportuKolejowegoIgnacyGora">Dzień dobry państwu. Chciałbym państwa bardzo serdecznie przywitać w budowanym Centrum Egzaminowania i Monitorowania Maszynistów. Szanowni państwo, z dniem 1 stycznia prezes UTK przejmuje nową odpowiedzialność. Ta odpowiedzialność będzie polegała na przeprowadzaniu państwowych egzaminów dla kluczowej grupy z punktu widzenia bezpieczeństwa prowadzenia ruchu kolejowego, czyli dla maszynistów.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PrezesUrzeduTransportuKolejowegoIgnacyGora">Proszę państwa, egzaminy te chcielibyśmy przeprowadzać właśnie w tym centrum. Pewnie istotna jest natomiast informacja o tym, że egzaminy będziemy przeprowadzali w sposób bardzo nowoczesny i innowacyjny. Będziemy drugim po Holandii państwem w Europie, które przy przeprowadzaniu egzaminów wykorzystuje bardzo nowoczesne symulatory. Symulatory te pozwalają na symulowanie sytuacji trudnych, które podczas procesu egzaminowania i podczas praktycznej jazdy, która zawsze odbywa się na pojeździe, na lokomotywie, na ogół po prostu nie mają miejsca.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PrezesUrzeduTransportuKolejowegoIgnacyGora">To oczywiście pozwoli nam na pewną weryfikację wiedzy i umiejętności maszynistów. Albo będą zachowywali się zgodnie z obowiązującymi przepisami i zdadzą egzamin z wynikiem pozytywnym, albo niestety tego egzaminu nie przejdą. Ma to oczywiście kluczowe znaczenie i kluczowy wpływ na prowadzenie bezpiecznego ruchu kolejowego.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PrezesUrzeduTransportuKolejowegoIgnacyGora">Proszę państwa, egzaminy te chcemy przeprowadzać w sposób nie tylko innowacyjny, ale również niezależny. Na liście prezesa UTK znajduje się dzisiaj 50 ośrodków, które szkolą maszynistów w całej Polsce. Dzisiaj ośrodki, które szkolą, przeprowadzają również egzaminy. Uważamy, że nie jest to w porządku. Stwierdziliśmy to zresztą nawet podczas czynności nadzorczej, kiedy stwierdziliśmy, że zdawalność, jeżeli chodzi o egzamin na stanowisko maszynisty, w niektórych ośrodkach jest stuprocentowa. Budzi to nasze poważne wątpliwości.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PrezesUrzeduTransportuKolejowegoIgnacyGora">Proszę państwa, chciałem powiedzieć, że nie robimy niczego nadzwyczajnego, jeżeli chodzi o przeprowadzenie egzaminów. W transporcie lotniczym, w żegludze morskiej, śródlądowej, w transporcie drogowym egzaminy są państwowe i na ogół przeprowadzają je właśnie niezależne instytucje. Jeżeli chodzi o system kolejowy, jeżeli chodzi o maszynistów, taką instytucją będzie od 1 stycznia 2023 r. prezes UTK.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PrezesUrzeduTransportuKolejowegoIgnacyGora">Jest jeszcze jedna kwestia, na którą chciałbym zwrócić uwagę. W najbliższych dziesięciu latach z grupy zespołu maszynistów, których obecnie jest ok. 18 tys. – a chciałbym zwrócić uwagę, że są to tacy maszyniści, którzy posiadają licencje i świadectwa maszynisty, ale również tacy prowadzący pojazdy kolejowe, którzy posiadają prawa kierowania – aż 41% maszynistów przejdzie na emerytury z uwagi na wiek, na tzw. lukę pokoleniową. To oczywiście pokazuje, jak dużo w najbliższym okresie będzie przybywało do tego zespołu nowych kandydatów, nowych maszynistów. Proces niezależnej weryfikacji ma tutaj kluczowe znaczenie i – tak jak powiedziałem wcześniej – bardzo duży wpływ właśnie na bezpieczeństwo systemu kolejowego.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PrezesUrzeduTransportuKolejowegoIgnacyGora">Proszę państwa, powiem troszeczkę na temat ośrodka i tego, jak to wszystko będzie się odbywało po 1 stycznia 2023 r. Ośrodki, które w pewien sposób są nadzorowane przez prezesa UTK, w dalszym ciągu będą zajmowały się tym, do czego zostały powołane, czyli będą przeprowadzały szkolenie. Jeżeli natomiast chodzi o egzaminowanie, czyli przeprowadzanie egzaminów na licencję maszynisty, a potem egzaminów na świadectwo maszynisty, będzie to przeprowadzał prezes UTK.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PrezesUrzeduTransportuKolejowegoIgnacyGora">Chciałbym zwrócić uwagę na jeszcze jedną bardzo ważną kwestię, która jest związana z równoległym tworzeniem przez prezesa UTK Krajowego Rejestru Maszynistów i Prowadzących Pojazdy Kolejowe. W rejestrze tym będą znajdowały się wszystkie informacje o każdym maszyniście, zwłaszcza jeżeli chodzi o posiadane kwalifikacje i egzaminy zdane podczas całej historii zawodowej.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PrezesUrzeduTransportuKolejowegoIgnacyGora">Oczywiście wszystko to stało się możliwe również dzięki państwu, dzięki zmianie wprowadzonej do ustawy o transporcie kolejowym i nałożeniu na prezesa UTK takiego obowiązku. Chciałbym też powiedzieć, że jeżeli chodzi o budowę samego ośrodka, jest to projekt POIiŚ, z którego korzystamy. Całkowita wartość projektu poprawy bezpieczeństwa kolejowego poprzez budowę systemu egzaminowania i monitorowania maszynistów to ponad 46 mln zł.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#PrezesUrzeduTransportuKolejowegoIgnacyGora">Szanowni państwo, cały nasz projekt będzie składał się z systemu teleinformatycznego. System teleinformatyczny to nie tylko kwalifikacje maszynistów. Jest to również system, który będzie umożliwiał nam przeprowadzanie egzaminów w sposób praktyczny i pisanie scenariuszy, które będą wdrażane podczas procesu egzaminacyjnego.</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#PrezesUrzeduTransportuKolejowegoIgnacyGora">W tej chwili znajdujemy się właśnie na sali egzaminacyjnej. Ona nie jest jeszcze wyposażona w docelowy sposób. Chciałbym zwrócić uwagę, że sala ta dzieli się na dwie części. Nad nami znajdują się kamery. Na tej sali będzie przeprowadzany egzamin testowy i te kamery będą monitorowały również te osoby, które będą poddawane egzaminowi testowemu.</u>
+          <u xml:id="u-2.11" who="#PrezesUrzeduTransportuKolejowegoIgnacyGora">Proszę państwa, równolegle będzie można oczywiście prowadzić egzamin na symulatorach, o którym mówiłem. To pomieszczenie jest tak dźwiękoszczelne, że tego, co dzieje się na zewnątrz, w hali – a pracują tam symulatory – tu, w środku, w ogóle dzisiaj nie słychać. Proszę mi wierzyć – i nie będzie tego słychać.</u>
+          <u xml:id="u-2.12" who="#PrezesUrzeduTransportuKolejowegoIgnacyGora">Oczywiście chcemy we właściwy sposób zaopiekować się kandydatami na maszynistów, którzy będą do nas przyjeżdżali z całej Polski. Potem, jeżeli pan przewodniczący pozwoli, oprowadzę państwa po całym obiekcie. Zresztą będziecie państwo mogli również wejść do symulatorów, będziecie mogli poprowadzić pociąg, zobaczycie państwo, jakie są to doznania. Uważamy, że odczucia, które są w kabinie maszynistów w symulatorze, są prawie w skali jeden do jednego, czyli będziecie państwo czuli się jak maszyniści, którzy prowadzą pociąg. Minie już stres, który związany jest z egzaminem. Państwo nie będziecie poddawani egzaminowi. Jest to dla nas bardzo ważne, dlatego pewne sale, które będziemy przygotowywać dla kandydatów, którzy będą przyjeżdżać z całej Polski, będą bardzo wygodne. Będzie tu całe zaplecze socjalne, każdy będzie mógł usiąść, odprężyć się, odpocząć przed egzaminem, będzie mógł również zrobić sobie kawę, herbatę, zdjęcie, a my będziemy starać się, żeby był bardzo fajnie obsłużony.</u>
+          <u xml:id="u-2.13" who="#PrezesUrzeduTransportuKolejowegoIgnacyGora">Proszę państwa, bardzo ważną informacją jest również to, że jeżeli chodzi o nasze aplikacje informatyczne, będziemy podłączeni do tzw. węzła krajowego, co oczywiście związane jest nie tylko z pewnym przygotowaniem, ale także ze sferą materialną, o której również za chwileczkę wspomnę.</u>
+          <u xml:id="u-2.14" who="#PrezesUrzeduTransportuKolejowegoIgnacyGora">Mniej więcej tak będą wyglądały stanowiska do obsługi kandydatów. Będą w dużej sali, którą za chwilę państwu zaprezentuję. Ona nie jest jeszcze doposażona, ale do końca roku z całą pewnością uda nam się to zrobić. Tutaj jest wygodna poczekalnia, o której wspominałem, bo musi być taki czas, kiedy kandydat będzie mógł się odprężyć i do tego egzaminu przygotować.</u>
+          <u xml:id="u-2.15" who="#PrezesUrzeduTransportuKolejowegoIgnacyGora">Proszę państwa, w centrum oczywiście będą znajdowały się jeszcze pomieszczenia biurowe, w których będą zatrudnieni pracownicy UTK. W tej chwili wywołujemy zmianę w statucie UTK. Zmiana ta polega na tym, że tworzymy nową komórkę. Będzie to właśnie Centrum Egzaminowania i Monitorowania Maszynistów. Na początku będzie tu zatrudnionych ok. 15 pracowników. Ci pracownicy to egzaminatorzy. Będą to osoby, które będą zajmowały się tzw. sferą obsługową i sferą administracyjną.</u>
+          <u xml:id="u-2.16" who="#PrezesUrzeduTransportuKolejowegoIgnacyGora">Chciałbym powiedzieć troszeczkę na temat systemu teleinformatycznego. Rejestr będzie spełniał wymogi państwowej aplikacji informatycznej. W tym jednym miejscu zgromadzimy pełne informacje o uprawnieniach w zakresie prowadzenia pojazdów kolejowych każdego kandydata na maszynistę, ale nie tylko kandydata na maszynistę. Zostaną wprowadzone dane wszystkich 18 tys. maszynistów, będzie, tak jak wcześniej powiedziałem, cały przebieg kariery zawodowej każdego maszynisty. Proszę państwa, ten system pozwoli na przeprowadzenie egzaminów teoretycznych oraz będzie tzw. wsparciem dla prowadzenia egzaminów na symulatorze i egzaminów praktycznych.</u>
+          <u xml:id="u-2.17" who="#PrezesUrzeduTransportuKolejowegoIgnacyGora">Ważną informacją jest również to, że do rejestru będą mieli dostęp wszyscy zainteresowani przewoźnicy kolejowi i wszyscy zarządcy infrastruktury. Wiedzę o przebiegu kariery i o posiadanych kwalifikacjach przewoźnicy, zarządcy będą mogli czerpać właśnie poprzez stronę maszynista.gov.pl.</u>
+          <u xml:id="u-2.18" who="#PrezesUrzeduTransportuKolejowegoIgnacyGora">Na tym slajdzie chciałbym tylko zwrócić państwa uwagę na to, ile trwa tworzenie takiej aplikacji informatycznej, która docelowo jest podłączona do węzła krajowego. Zaczęliśmy w 2018 r., w 2022 r., czyli na koniec roku, będziemy mieli gotową aplikację. Chciałbym zwrócić uwagę, że ten proces to prawie cztery lata bardzo ciężkiej pracy.</u>
+          <u xml:id="u-2.19" who="#PrezesUrzeduTransportuKolejowegoIgnacyGora">Na tym slajdzie chciałbym państwu pokazać, ile taki system teleinformatyczny musi spełnić wymagań, które wynikają z trzech ustaw i które wynikają tak naprawdę z sześciu rozporządzeń. Dochodzą do tego jeszcze przepisy resortowe w zakresie bezpieczeństwa informacji przy integracji systemu rejestru państwowego.</u>
+          <u xml:id="u-2.20" who="#PrezesUrzeduTransportuKolejowegoIgnacyGora">Proszę państwa, jak będę państwa oprowadzał, powiem może, jak zabezpieczone są te systemy informatyczne. Tu jest serwerownia. Widać ją na zewnątrz. To jest duża szafa, mogę powiedzieć, że pancerna, która jest odporna na pożary, na wybuchy, ma zabezpieczenia kryptograficzne. To wszystko jest oczywiście po to, żeby ktoś niepowołany z cyberprzestrzeni nie robił nam różnych dziwnych rzeczy.</u>
+          <u xml:id="u-2.21" who="#PrezesUrzeduTransportuKolejowegoIgnacyGora">Powiem teraz trochę na temat symulatorów. Za oknami widzicie państwo trzy symulatory. Egzaminy będziemy przeprowadzali właśnie na tych symulatorach. Symulatory te spełniają tzw. standardy technicznych specyfikacji interoperacyjności, ale spełniają również standardy karty UIC 651, czyli są to standardowe pulpity pojazdów, które są zbudowane na podstawie obowiązujących przepisów. Symulator pierwszy z lewej, który jest oznaczony cyferką jeden, to symulator nowoczesnego napędowego pojazdu elektrycznego.</u>
+          <u xml:id="u-2.22" who="#PrezesUrzeduTransportuKolejowegoIgnacyGora">Drugi symulator, którego może troszeczkę państwo widzicie, to odwzorowanie elektrycznego zespołu trakcyjnego. Kabina również jest charakterystyczna dla każdego elektrycznego pojazdu trakcyjnego. Charakteryzuje się ona m.in. tym, że siedzisko maszynisty znajduje się na środku kabiny.</u>
+          <u xml:id="u-2.23" who="#PrezesUrzeduTransportuKolejowegoIgnacyGora">Z ostatniego symulatora dzisiaj niestety nie będziecie państwo korzystali z uwagi na to, że jest on serwisowany. Tak jak powiedziałem, jesteśmy w okresie rozruchu. Dostrzegaliśmy tutaj pewne problemy. Problemy te tak naprawdę związane były z tym, że jest to lokomotywa, która odzwierciedla lokomotywę manewrową 6Dg. Jest to stara lokomotywa SM42, ale po modernizacji tych lokomotyw największa praca manewrowa wykonywana jest przez tę lokomotywę, a ponieważ jest po modernizacji, ma widoczność 360 stopni. Jak całą tę przestrzeń pokryliśmy ekranami, okazało się, że klimatyzacja, która jest w środku każdego symulatora, nie jest w stanie na tyle obniżyć temperatury, żeby w środku było komfortowo – z uwagi na ekrany, które trzeba było wymienić, żeby emitowały mniejszą temperaturę.</u>
+          <u xml:id="u-2.24" who="#PrezesUrzeduTransportuKolejowegoIgnacyGora">Oczywiście dwa pozostałe symulatory są dostępne. Proszę zwrócić uwagę, że te symulatory cały czas pracują. Mają podnośniki hydrauliczne, czyli jak będziecie państwo w środku, będziecie mogli przeżywać doznania, które są bardzo charakterystyczne, jeżeli chodzi o pracę maszynisty. Chodziło nam przede wszystkim o to, żeby prowadząc taki pojazd, maszynista czuł się jak w rzeczywistej kabinie maszynisty, jak podczas egzaminu praktycznego, który odbywa się już na pojeździe trakcyjnym.</u>
+          <u xml:id="u-2.25" who="#PrezesUrzeduTransportuKolejowegoIgnacyGora">Proszę państwa, z pewną dumą chciałbym się pochwalić. Mamy 5 tys. odwzorowanych tras kolejowych, a cała sieć kolejowa to ok. 19 tys. km linii, czyli mamy odwzorowaną ponad jedną czwartą linii, co oczywiście pozwala nam na to, żeby przeprowadzać egzamin w stosunku do każdego maszynisty zatrudnionego na całej sieci kolejowej, dlatego że my te trasy po prostu posiadamy. Z 50 ośrodków, o których mówiłem, z ośrodków, które również posiadają symulatory, nie ma dzisiaj drugiego takiego ośrodka. W ogóle uważam, że łącznie wszystkie one nie mają odwzorowanych tylu kilometrów linii kolejowych. Tak jak powiedziałem, symulator lokomotywy elektrycznej, symulator elektrycznego zespołu trakcyjnego i lokomotywy manewrowej pozwalają nam na przeprowadzenie egzaminów w stosunku do wszystkich kandydatów na maszynistę, oczywiście poprzez licencję i świadectwo maszynisty.</u>
+          <u xml:id="u-2.26" who="#PrezesUrzeduTransportuKolejowegoIgnacyGora">Jeżeli chodzi o etap, na którym obecnie się znajdujemy– to, co jest po lewej stronie, zostało już zrealizowane. Powiem może tylko o tym, co przed nami. W tej chwili wspólnie z kolegami z Ministerstwa Infrastruktury pracujemy nad stworzeniem do ustawy tzw. rozporządzeń okołoustawowych. Finalizujemy te rozporządzenia. Przed nami oczywiście aranżacja stanowisk biurowych, stanowisk obsługowych. Zrobimy to do końca roku. Cały czas budujemy oprogramowanie do systemu informatycznego ds. monitorowania maszynistów, maszynista.gov.pl. Oczywiście testujemy również dostarczone trasy poszczególnych linii kolejowych. W tej chwili odbywa się kalibracja symulatorów i odbiór kompletu tras linii kolejowych.</u>
+          <u xml:id="u-2.27" who="#PrezesUrzeduTransportuKolejowegoIgnacyGora">A to, proszę państwa, jest zespół, który od kilku lat tworzy Centrum Egzaminowania i Monitorowania Maszynistów. Kończąc i jeszcze raz dziękując państwu, że zechcieliście do nas przyjechać i zobaczyć, jak wyglądają przygotowania do przeprowadzania państwowego egzaminu na stanowisko maszynisty, bardzo się cieszę, że możemy się z państwem podzielić tą wiedzą. Na zakończenie zaproponowałbym panu przewodniczącemu i Wysokiej Komisji praktyczne zwiedzanie tego ośrodka i przede wszystkim zademonstrowanie pracy samych symulatorów, na czym szczególnie nam zależy.</u>
+          <u xml:id="u-2.28" who="#PrezesUrzeduTransportuKolejowegoIgnacyGora">Bardzo dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Serdecznie dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Powinienem otworzyć dyskusję, ale myślę, że przychylimy się do propozycji pana prezesa, żeby nie przegadywać spotkania, tylko obejrzeć, co tak naprawdę tu się znajduje. Jeśli nie usłyszę sprzeciwu wobec takiego procedowania, wówczas podążylibyśmy za panem prezesem. Sprzeciwu nie słyszę, w związku z czym idziemy dalej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PrezesUTKIgnacyGora">Proszę państwa, oddałbym głos panu dyrektorowi Piotrowi Combikowi. Pan dyrektor Piotr Combik jest kierownikiem całego projektu. On ma pomysł, jak nas fajnie podzielić, żeby przeprowadzić ten proces w bardzo efektywny sposób. Piotrze, podzielilibyśmy się na dwie grupy. Jedna grupa poszłaby na symulatory, druga grupa poszłaby ze mną. Za chwilę wjedzie tutaj catering, więc wrócimy, będzie można zrobić kawę, herbatę. Będzie można również coś przekąsić. To spowoduje, że cały ten proces będzie dosyć sprawny i przez trzy do pięciu minut każdy z państwa będzie mógł taką lokomotywę poprowadzić.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">To oficjalnie zamykam posiedzenie Komisji Infrastruktury.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00200-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00200-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..11420c2
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00200-01/header.xml
@@ -0,0 +1,85 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-infxx-00200-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Infrastruktury /nr 200/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Infrastruktury /nr 200/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#INF">200</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-22</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="DepartamentuInfrastrukturyNajwyzszejIzbyKontroliMarekMaj" role="speaker">
+        <persName>Departamentu Infrastruktury Najwyższej Izby Kontroli Marek Maj</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DepartamentuInfrastrukturyNIKMarekMaj" role="speaker">
+        <persName>Departamentu Infrastruktury NIK Marek Maj</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DoradcaekonomicznyNajwyzszejIzbyKontroliKornelDrabarek" role="speaker">
+        <persName>Doradca ekonomiczny Najwyższej Izby Kontroli Kornel Drabarek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselAnnaPaluch" role="speaker">
+        <persName>Poseł Anna Paluch</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselCezaryGrabarczyk" role="speaker">
+        <persName>Poseł Cezary Grabarczyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselMariuszTrepka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Mariusz Trepka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselPiotrKrol" role="speaker">
+        <persName>Poseł Piotr Król</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselWieslawSzczepanski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Wiesław Szczepański</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrezesUrzeduTransportuKolejowegoIgnacyGora" role="speaker">
+        <persName>Prezes Urzędu Transportu Kolejowego Ignacy Góra</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelPawelOlszewski" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Paweł Olszewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMAPJanKanthak" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w MAP Jan Kanthak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMIAndrzejBittel" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w MI Andrzej Bittel</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychJanKanthak" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w Ministerstwie Aktywów Państwowych Jan Kanthak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMinisterstwieInfrastrukturyAndrzejBittel" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury Andrzej Bittel</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii Piotr Uściński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="UrzadTransportuKolejowego" role="speaker">
+        <persName>Urząd Transportu Kolejowego</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="ZastepcadyrektoraDepartamentuFinansowaniaSferyGospodarczejMFWiolettaBruzdzinska" role="speaker">
+        <persName>Zastępca dyrektora Departamentu Finansowania Sfery Gospodarczej MF Wioletta Bruździńska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="ZastepcadyrektoraDepartamentuFinansowaniaSferyGospodarczejMinisterstwaFinansowWiolettaBruzdzinska" role="speaker">
+        <persName>Zastępca dyrektora Departamentu Finansowania Sfery Gospodarczej Ministerstwa Finansów Wioletta Bruździńska</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="INF" role="committee">
+        <orgName>Komisja Infrastruktury</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00200-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00200-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..6b88093
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00200-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,259 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#UrzadTransportuKolejowego">a) dochody i wydatki,</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#UrzadTransportuKolejowego">b) wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych,</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#UrzadTransportuKolejowego">c) wydatki budżetu środków europejskich;</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#UrzadTransportuKolejowego">5) części budżetowej 83 – Rezerwy celowe, w zakresie pozycji 5 i 61;</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#UrzadTransportuKolejowego">6) części budżetowej 85 – Budżety wojewodów ogółem, w zakresie działu 600 – Transport i łączność:</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#UrzadTransportuKolejowego">– dochody i wydatki,</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#UrzadTransportuKolejowego">– wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych,</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#UrzadTransportuKolejowego">– dotacje celowe;</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#UrzadTransportuKolejowego">7) zadań z zakresu administracji rządowej i innych zadań zleconych jednostkom samorządu terytorialnego odrębnymi ustawami w części 85 – Budżety wojewodów;</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#UrzadTransportuKolejowego">– rozpatrzenie i zaopiniowanie dla Komisji do Spraw Kontroli Państwowej sprawozdania z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2021 roku (druk nr 2346) w zakresie działania Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#UrzadTransportuKolejowego">W posiedzeniu udział wzięli: Andrzej Bittel sekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury                         wraz ze współpracownikami, Jan Kanthak sekretarz stanu w Ministerstwie Aktywów Państwowych wraz ze współpracownikami, Piotr Uściński sekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii wraz ze współpracownikami, Elżbieta Milewska i Wioletta Bruździńska zastępcy dyrektora Departamentu Finansowania Sfery Gospodarczej Ministerstwa Finansów wraz ze współpracownikami, Alicja Kulka p.o. główny geodeta kraju wraz ze współpracownikami, Ignacy Góra prezes Urzędu Transportu Kolejowego wraz ze współpracownikami, Michał Widelski dyrektor generalny Głównego Urzędu Nadzoru Budowlanego wraz ze współpracownikami, Jan Urbanowicz dyrektor Transportowego Dozoru Technicznego, Jakub Pyżanowski zastępca prezesa Krajowego Zasobu Nieruchomości, Wiktor Pilarczyk przedstawiciel Polskiej Agencji Żeglugi Powietrznej wraz ze współpracownikami, Marek Maj p.o. dyrektor Departamentu Infrastruktury Najwyższej Izby Kontroli wraz ze współpracownikami oraz Adrian Furgalski prezes zarządu Zespołu Doradców Gospodarczych TOR.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#UrzadTransportuKolejowego">W posiedzeniu udział wzięli pracownicy Kancelarii Sejmu: Jolanta Osiak i Jakub Sindrewicz                   – z sekretariatu Komisji w Biurze Komisji Sejmowych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Dzień dobry. Witam państwa bardzo serdecznie. Otwieram posiedzenie Komisji Infrastruktury. Witam panie posłanki, panów posłów, panów ministrów ze współpracownikami, przedstawicieli Najwyższej Izby Kontroli oraz zaproszonych gości. Stwierdzam kworum.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Zgodnie z przedstawionym porządkiem przedmiotem dzisiejszego posiedzenia będzie rozpatrzenie i zaopiniowanie dla Komisji Finansów Publicznych sprawozdania z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2021 r. (druk nr 2306) wraz z analizą Najwyższej Izby Kontroli (druk nr 2347) w zakresie działania Komisji oraz rozpatrzenie i zaopiniowanie dla Komisji do Spraw Kontroli Państwowej sprawozdania z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2021 roku (druk nr 2346) w zakresie działania Komisji. Czy są uwagi do porządku dziennego? Nie widzę. Stwierdzam przyjęcie porządku dziennego.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Rozpatrywanie części budżetowych będzie odbywało się w następującym porządku: przedstawienie informacji dotyczących wykonania budżetu w zakresie kolejnych części przez właściwego ministra; przedstawienie przez przedstawicieli NIK-u informacji z wyników kontroli wykonania budżetu państwa w zakresie kolejnych części; wystąpienie posła koreferenta; dyskusja, pytania, odpowiedzi ministra; głosowania wniosków o pozytywne lub negatywne zaopiniowanie sprawozdania z wykonania budżetu państwa w rozpatrywanych częściach budżetowych. Czy są uwagi do tego sposobu procedowania? Nie widzę.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Proszę więc pana ministra o przedstawienie informacji, ale zwięźle, bowiem każdy z nas otrzymał komplet materiałów w części budżetowej 18 – Budownictwo, planowanie i zagospodarowanie przestrzenne oraz mieszkalnictwo. Bardzo proszę właściwego ministra.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Panie przewodniczący, szanowna Komisjo, zrealizowane w 2021 r. dochody w części 18 wyniosły 35 547 tys. zł i były wyższe o 28 875 tys. zł od kwoty zaplanowanej w ustawie budżetowej. Wyższe dochody uzyskano m.in. z tytułu wpłat bankowych dotyczących dokonanych przez kredytobiorców, członków spółdzielni mieszkaniowych zwrotów nominalnych kwot umorzeń kredytów mieszkaniowych w związku z przenoszeniem przez spółdzielnię mieszkaniową na rzecz członków, którzy posiadają spółdzielcze lokatorskie prawo do lokalu, prawa własności do tych lokali oraz z wpływu ze zwrotu środków dokonanych przez BGK z tytułu rozliczenia programu dopłat do kosztów nabycia pierwszego mieszkania przez młodych ludzi „Mieszkanie dla młodych” na lata 2014–2018.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">W ustawie budżetowej na 2021 r. w naszej części, części 18, zaplanowano wydatki na poziomie 423 790 tys. zł. W wyniku nowelizacji ustawy budżetowej budżet został zwiększony o kwotę 3742 tys. zł i kształtował się na poziomie 427 532 tys. zł. W wyniku zmian dokonanych w 2021 r. wielkość planowanych wydatków uległa zwiększeniu per saldo o 357 486 tys. zł, tj. do kwoty 785 018 tys. zł. Zmiany wynikały z uruchomienia środków z rezerw celowych z przeznaczeniem na Fundusz Dopłat, na utrzymanie projektów programu operacyjnego „Polska cyfrowa” realizowanych przez Główny Urząd Geodezji i Kartografii, na dotację dla Krajowego Zasobu Nieruchomości, na realizację przez Główny Urząd Nadzoru Budowlanego zadań związanych z cyfryzacją procesu budowlanego, na realizację przez GUGiK zadania związanego z opracowaniem danych wysokościowych w technologii lotniczego skanowania laserowego, na realizację przez GUGiK zadania związanego z modernizacją technologicznej infrastruktury, na utrzymanie środków z rezerwy ogólnej z przeznaczeniem na sfinansowanie nabycia przez ministra właściwego ds. budownictwa, planowania i gospodarowania przestrzennego nieruchomości w Warszawie przy ul. Krynicznej 6, na przeniesienie środków z części 18 do części 20 w wyniku oszczędności powstałych w programie operacyjnym „Wiedza, edukacja, rozwój”, na zmniejszenie wydatków o kwotę 6738 tys. zł w związku z dokonaniem przez ministra blokad planowanych wydatków budżetu państwa. W wyniku decyzji ministra zablokowane środki zostały przeniesione na zadania związane z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Wydatki zostały zrealizowane w kwocie 679 893 tys. zł. Nie będę już wymieniał, na co były przeznaczone, bo pan przewodniczący prosił, żeby zrobić to w miarę zwięźle. W ustawie budżetowej wydatki zaplanowano w kwocie 3630 tys. zł. W wyniku zmian dokonanych w ciągu 2021 r. wielkość planowanych wydatków uległa zmniejszeniu w związku z przeniesieniem środków w kwocie 479 tys. zł z części 18 do części 20 w wyniku oszczędności powstałych w programie operacyjnym „Wiedza, edukacja, rozwój”. Plan po zmianach wynosi 3151 tys. zł. Zrealizowane wydatki w kwocie 1727 tys. zł stanowiły 54,8% planu po zmianach. Zostały poniesione na wdrażanie programów operacyjnych „Polska cyfrowa” oraz „Edukacja, wiedza, rozwój”. W trakcie roku minister rozwoju i technologii dokonał blokady wydatków na kwotę 1227 tys. zł w ramach programu operacyjnego „Wiedza, edukacja, rozwój” oraz programu operacyjnego „Polska cyfrowa” na lata 2018–2020.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">W ustawie budżetowej na 2021 r. zamieszczono plan finansowy państwowej osoby prawnej nadzorowanej przez ministra właściwego ds. budownictwa, planowania i zagospodarowania przestrzennego oraz mieszkalnictwa, tj. Krajowego Zasobu Nieruchomości. W KZN-ie plan przychodów został zrealizowany w wysokości 46 201 tys. zł, co stanowi 84% planu po zmianach. Koszty KZN-u w 2021 r. dla funkcjonowania biura gospodarowania zasobem były w wysokości 50 259 tys. zł. Jest to 91,51% planu. Na koniec 2021 r. KZN wygenerował wynik ujemny, stratę w wysokości 4058 tys. zł. Ujemny wynik finansowy jest rezultatem rozliczenia w przychodach 2020 r. przychodów wykorzystanych kasowo w 2021 r. Strata zostanie pokryta z funduszu rezerwowego wynoszącego 4941 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Jeśli chodzi o Fundusz Gospodarki Zasobem Geodezyjnym i Kartograficznym, to fundusz nie posiada osobowości prawnej i nie jest dotowany ze środków budżetu państwa, nie generuje także kosztów własnych, gdyż funkcjonuje w formie wyodrębnionego konta bankowego. Środkami funduszu dysponuje główny geodeta kraju. Przychody są w wysokości 7847 tys. zł, natomiast koszty w wysokości 4328 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-3.5" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Jeśli będą jakieś pytania, to chętnie na nie odpowiemy. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Serdecznie dziękuję. Proszę panią poseł Paluch o równie zwięzły koreferat.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PoselAnnaPaluch">Dziękuję bardzo. Wysoka Komisjo, panie ministrze, zgodnie z prawem minister rozwoju i technologii nadzoruje trzy jednostki, których wydatki są ujęte w przedstawionym nam materiale dotyczącym części budżetowej 18. Jest to Krajowy Zasób Nieruchomości mający status państwowej osoby prawnej, jest to główny geodeta kraju, nadzorujący Główny Urząd Geodezji i Kartografii, a także głównego inspektora nadzoru budowlanego.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PoselAnnaPaluch">W części budżetowej 18 dochody pierwotnie określone w budżecie na kwotę 6672 tys. zł zostały zrealizowane w wysokości 35 547 tys. zł, czyli znacznie przekraczały plan po zmianach, a wydatki, które zostały ujęte na kwotę 427 532 tys. zł, które w trakcie roku budżetowego uległy zwiększeniu do kwoty 785 018 tys. zł, jak zawsze są przenoszone z rezerw budżetowych do konkretnych działów. Wykonanie wydatków w części budżetowej 18 wyniosło 679 893 tys. zł. Wydatki z budżetu środków europejskich zaplanowano w kwocie 3630 tys. zł, a wykonano w kwocie 1727 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PoselAnnaPaluch">Proszę państwa, jeśli chodzi o dochody w dziale 700 – Gospodarka mieszkaniowa, to – po pierwsze – w dziale 700 są to opłaty egzaminacyjne i opłaty za wydawanie świadectw, dyplomów, zaświadczeń, certyfikatów i duplikatów tych dokumentów, natomiast gros dochodów w dziale 700 to wykonanie ustawy z dnia 30 listopada 1995 r. o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych, udzielaniu premii gwarancyjnych oraz refundacji bankom wypłaconych premii gwarancyjnych oraz wykonanie ustawy z 15 grudnia 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych.</u>
+          <u xml:id="u-5.3" who="#PoselAnnaPaluch">Proszę państwa, mamy to zestawione w tabeli na stronie nr 5. W rozdziale 70014 jest to wykonanie dochodów z umorzenia kredytów mieszkaniowych, 70015 jest to refundacja premii gwarancyjnych oraz premii za systematyczne oszczędzanie, a w rozdziale 70017 wykup odsetek od kredytów mieszkaniowych. Są to wielkości trudne do przewidzenia, bo wynikają z wpłat banków z wykonania ustawy, o których mówiłam. W zależności od tego, ile ludzi zwróci się z konkretnymi wnioskami, tyle będzie pieniędzy. To dlatego mamy tutaj dosyć wysokie wykonania.</u>
+          <u xml:id="u-5.4" who="#PoselAnnaPaluch">Myślę, że pozostałe kwestie Funduszu Dopłat to zwrot środków dokonywanych przez Bank Gospodarstwa Krajowego z tytułu rozliczenia programu dopłat do kosztów nabycia pierwszego mieszkania. Oczywiście mamy również dochody w dziale 710 – Działalność usługowa. To są głównie dochody z wykonania zadań z zakresu geodezji i kartografii i są to kary umowne za nieterminowe wykonanie umów, administracyjne kary pieniężne dla producentów, importerów, sprzedawców wyrobów budowlanych, wpływy z rozliczeń z lat ubiegłych i podobne rzeczy. W dziale 750 – Administracja publiczna są opłaty i koszty sądowe uiszczane na rzecz Skarbu Państwa, a także dochody z majątku. To jest kwestia dochodów.</u>
+          <u xml:id="u-5.5" who="#PoselAnnaPaluch">Jeśli chodzi o wydatki budżetu państwa, proszę państwa, w wyniku nowelizacji ustawy budżetowej w części 18 zaplanowane wydatki kształtują się na poziomie 427 532 tys. zł, z czego na dotacje i subwencje jest to 294 000 tys. zł, świadczenia na rzecz osób fizycznych to 419, wydatki bieżące to 123 500 tys. zł, wydatki majątkowe to 7318 tys. zł i współfinansowanie projektów z udziałem środków unijnych na kwotę 2159 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-5.6" who="#PoselAnnaPaluch">Potem, jak mówiłam, zostały uruchomione środki z rezerwy budżetowej na kilkaset milionów złotych i ostatecznie w wyniku dokonanych zmian wielkości planów wydatków kształtują się następująco. Kwota 785 018 tys. zł to jest całość, w tym dotacje i subwencje to 641 500 tys. zł, świadczenia na rzecz osób fizycznych to 230 tys. zł, wydatki bieżące jednostek budżetowych to 123 348 tys. zł, wydatki majątkowe to 18 446 tys. zł, współfinansowanie projektów z udziałem środków unijnych to 1337 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-5.7" who="#PoselAnnaPaluch">Proszę państwa, w dziale 700 – Gospodarka mieszkaniowa, tak jak mieliśmy wpływy z wykonania tej ustawy z 30 listopada 1995 r. po stronie dochodów, tak mamy je po stronie wydatków. Nie będę wgłębiała się tutaj w te kwestie, ale oprócz tych wydatków w gospodarce mieszkaniowej chcę skoncentrować się na większych kwotach, a nie wgłębiać się w kwoty drobniejsze z punktu widzenia wykonania budżetu.</u>
+          <u xml:id="u-5.8" who="#PoselAnnaPaluch">W Funduszu Dopłat jest zatem kwota prawie 300 000 tys. zł, czyli 296 662 tys. zł. Była mowa, o czym mówił pan minister, o sfinansowaniu nabycia przez ministra nieruchomości w Warszawie przy ul. Krynicznej 8 za kwotę 8215 tys. zł, a także o dotacji dla Krajowego Zasobu Nieruchomości w kwocie 49 303 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-5.9" who="#PoselAnnaPaluch">Proszę państwa, drobnych kwot nie będę omawiała. Są bardzo dokładnie i szczegółowo ujęte w materiale. Pan minister szczegółowo je tutaj omówił, ale chciałabym skupić się na rozdziale 70006 – Krajowy Zasób Nieruchomości. W budżecie po zmianach wydatki w tym rozdziale wyniosły 49 278 tys. zł, z czego na dotacje i subwencje było to 48 317 tys. zł, na wydatki majątkowe 962 tys. zł. W rozdziale 70006 wykonanie wyniosło 46 401 tys. zł, czyli 94,2% planu po zmianie. Na dotacje i subwencje 45 500 tys. zł, na wydatki majątkowe 888 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-5.10" who="#PoselAnnaPaluch">Chciałabym podkreślić, że działania KZN-u w 2021 r. skupiły się na opracowaniu i zgromadzeniu niezbędnej dokumentacji w celu przygotowania nieruchomości do aportu do społecznych inicjatyw mieszkaniowych, czyli SIM-ów i TBS-ów. W 2021 r. KZN prowadził także działania, które mają na celu przygotowanie nieruchomości będących w zasobie nieruchomości pod budownictwo mieszkaniowe. Są to procedury. Kto z państwa budował, przygotowywał inwestycje, wie, jak skomplikowane są to procedury. Jest to opracowanie i złożenie wniosków o zmianę miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, podziały nieruchomości, wystąpienie z wnioskami o udzielenie decyzji o warunkach zabudowy. Wszystkie te kwestie były prowadzone.</u>
+          <u xml:id="u-5.11" who="#PoselAnnaPaluch">W rozdziale 70015 jest refundacja premii gwarancyjnych i premii za systematyczne oszczędzanie. Wykonanie wydatków w tym rozdziale wyniosło 133 865 tys. zł, czyli 100% planu po zmianach. Kolejny rozdział to 70017 – wykup odsetek od kredytów mieszkaniowych. Wydatki zostały zrealizowane w 100% na sumę 19 442 tys. zł. Kolejny rozdział, 70020 – Fundusz Termomodernizacji i Remontów, to większa kwota. W ustawie budżetowej było 36 500 tys. zł, w budżecie po zmianach kwota zwiększyła się do 70 897 tys. zł. Wykonanie było w takiej wysokości, czyli jest 100% planu po zmianach.</u>
+          <u xml:id="u-5.12" who="#PoselAnnaPaluch">Kolejna duża pozycja to Fundusz Dopłat. W budżecie po zmianach wydatki w rozdziale 70022 zostały zwiększone do kwoty 369 194 tys. zł. Wykonanie wydatków w tym rozdziale wynosiło 270 714 tys. zł, czyli 73,3% planu po zmianach, a dotyczyło wydatków na realizację programu dopłat do kosztów nabycia pierwszego mieszkania przez ludzi młodych, czyli wykonania ustawy „Mieszkanie dla młodych”, programu społecznego budownictwa czynszowego, na co poszło 69 274 tys. zł, programu budownictwa socjalnego i komunalnego, na co poszło 195 231 tys. zł, i programów dopłat do czynszów w pierwszych latach najmu „Mieszkanie na start”. Wysoka Komisjo, nie będę wgłębiać się w szczegóły. Współfinansowanie w tej części projektów z udziałem środków Unii Europejskiej zrealizowano w kwocie 1131 tys. zł, czyli było to 92% planu po zmianach.</u>
+          <u xml:id="u-5.13" who="#PoselAnnaPaluch">Kolejna większa pozycja, którą mamy wymienioną w naszym porządku, to rozdział 71021 – Główny Urząd Geodezji i Kartografii. Wykonane wydatki wyniosły 35 713 tys. zł, tj. 97,7% planu po zmianach, w tym 15 tys. zł na świadczenia na rzecz osób fizycznych, 33 155 tys. zł na wydatki bieżące, na wydatki majątkowe 2500 tys. zł, na współfinansowanie projektów unijnych 41 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-5.14" who="#PoselAnnaPaluch">W dziale 750 – Administracja publiczna są pieniądze przeznaczone na funkcjonowanie administracji, czyli właściwego ministerstwa. Realizacja wydatków razem z wydatkami niewygasającymi w rozdziale 75001 wynosiła 39 110 tys. zł, z czego świadczenia na rzecz osób fizycznych to 24 tys. zł, wydatki bieżące to 38 280 tys. zł, wydatki majątkowe to 768 tys. zł, a współfinansowanie projektów z udziałem środków UE to 37 tys. zł. Wszystkie dane o zatrudnieniu i wynagrodzeniu są szczegółowo ujęte, więc pozwolę sobie to pominąć.</u>
+          <u xml:id="u-5.15" who="#PoselAnnaPaluch">Ostatnią rzeczą, o której chcę powiedzieć, jest sprawozdanie z wykonania Funduszu Gospodarki Zasobem Geodezyjnym i Kartograficznym. Szczegółowo zostało ono ujęte w dodatkowym materiale. Pewne różnice między kwotami zaplanowanymi i wykonanymi wynikają… W wielu wypadkach są to działania odbywające się na wniosek. Jeżeli nie było wniosku o przeprowadzenie testu umiejętności, nikt go nie przeprowadzał, dlatego wykonanie tych dochodów i wydatków jest mniejsze.</u>
+          <u xml:id="u-5.16" who="#PoselAnnaPaluch">Kończąc swoją wypowiedź jako koreferenta, pozwolę sobie zawnioskować o pozytywną opinii Komisji o materiale przedstawionym przez pana ministra i przeze mnie w koreferacie. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Serdecznie dziękuję. Czy przedstawiciel NIK-u chce zabrać głos odnośnie do tej części budżetowej?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#DepartamentuInfrastrukturyNajwyzszejIzbyKontroliMarekMaj">Tak.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Tak? To również proszę ustosunkować się dość sprawnie i zwięźle.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#DepartamentuInfrastrukturyNIKMarekMaj">Marek Maj, dyrektor Departamentu Infrastruktury. NIK pozytywnie oceniła wykonanie budżetu państwa w 2021 r. w części 18. U dysponenta części szczegółową kontrolą objęto dotację na łączną kwotę 241 632 tys. zł. To jest ok. jedna trzecia wydatków w tej części. U dysponentów trzeciego stopnia w ministerstwie i w Głównym Urzędzie Geodezji i Kartografii szczegółowym badaniem objęto realizację wydatków budżetu państwa w łącznej kwocie 18 000 tys. zł, co stanowi niecałe 3% wydatków w części 18, oraz realizację wydatków budżetu środków europejskich w łącznej kwocie 126 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#DepartamentuInfrastrukturyNIKMarekMaj">Ustalono, że wydatki te zostały poniesione z zachowaniem zasad gospodarowania środkami publicznymi określonych w ustawie o finansach publicznych i aktach wykonawczych. W badanej próbie nie stwierdzono niecelowego lub niegospodarnego wydatkowania środków publicznych. Również kontrola siedmiu postępowań o udzielenie zamówień publicznych na łączną kwotę 3500 tys. zł nie wykazała nieprawidłowości w zakresie wyboru zastosowanego trybu postępowania o zamówienie publiczne i stosowania przepisów ustawy – Prawo zamówień publicznych.</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#DepartamentuInfrastrukturyNIKMarekMaj">NIK pozytywnie zaopiniowała łączne sprawozdania za 2021 r. sporządzone przez dysponenta części 18 i sprawozdania jednostkowe dysponentów trzeciego stopnia, tj. w ministerstwie oraz w GUGiK-u.</u>
+          <u xml:id="u-9.3" who="#DepartamentuInfrastrukturyNIKMarekMaj">Jeżeli chodzi jeszcze o plan finansowy Funduszu Gospodarki Zasobem Geodezyjnym i Kartograficznym, NIK również pozytywnie oceniła wykonanie tego planu. W wyniku kontroli kosztów funduszu nie stwierdzono niecelowego i niegospodarnego wydatkowania środków publicznych. Koszty zostały poniesione na realizację zadań ustawowych. Szczegółową kontrolą objęto jedno zamówienie udzielone w trybie podstawowym bez negocjacji, na podstawie art. 275 pkt 1 ustawy – Prawo zamówień publicznych, na świadczenie przez okres 12 miesięcy usługi asysty technicznej dla oprogramowania o wartości 399,6 tys. zł. Na realizację tego zamówienia poniesiono koszty w kwocie 283 tys. zł. Postępowanie o udzielenie tego zamówienia przeprowadzone zostało zgodnie z przepisami Prawa zamówień publicznych. Pozytywną ocenę uzasadnia także prawidłowa realizacja przychodów oraz prawidłowe gospodarowanie wolnymi środkami funduszu.</u>
+          <u xml:id="u-9.4" who="#DepartamentuInfrastrukturyNIKMarekMaj">NIK pozytywnie zaopiniował roczne sprawozdania za 2021 r. z wykonania planu finansowego funduszu oraz sprawozdania za czwarty kwartał 2021 r. w zakresie operacji finansowych. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Serdecznie dziękuję. Czy są pytania i uwagi? Nie widzę. Przystępujemy do głosowania nad pozytywnym zaopiniowaniem tej części budżetowej. Kto z pań i panów posłów jest za pozytywną opinią? Kto jest za? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Poproszę o wyniki. Głosowało 15 posłów: za było 8, przeciw 7, nikt się nie wstrzymał. Komisja pozytywnie zaopiniowała część budżetową 18.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Przystępujemy do zaopiniowania części budżetowej 26 – Łączność. Proszę właściwego ministra o bardzo zwięzłe zaprezentowanie tej części budżetowej. Wszyscy mamy materiały i jesteśmy z nimi zaznajomieni.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychJanKanthak">Dziękuję bardzo, panie przewodniczący. Wysoka Komisjo, tak jak pan wspomniał, mam zaszczyt przedstawić część 26 – Łączność, bardzo krótko, ponieważ nie ma tutaj jakichś powalających kwot.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychJanKanthak">W części 26 – Łączność zrealizowano dochody budżetowe w wysokości 11 tys. zł, głównie z wpływów z rozliczeń zwrotów z lat ubiegłych. W tym Poczta Polska dokonała zwrotu niewykorzystanej dotacji wraz z odsetkami w kwocie 4 tys. zł. Wydatki w części 26 – Łączność zostały zrealizowane w wysokości 5121 tys. zł. W ustawie budżetowej w tej części zabezpieczone zostały środki w wysokości 7013 tys. zł. W trakcie roku budżetowego przeprowadzona była gospodarna realizacja budżetu z wykorzystaniem instrumentów wynikających z ustawy o finansach publicznych umożliwiających dysponentowi dokonywanie przeniesień niektórych wydatków, jak również okresowe blokowanie wydatków. W wyniku zastosowania ustawowych mechanizmów budżet w tej części uległ zmniejszeniu o kwotę 1357 tys. zł na podstawie blokad w łącznej wysokości 1287 tys. zł oraz w wyniku decyzji ministra aktywów państwowych przenoszącej środki między częściami na kwotę 70 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-11.2" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychJanKanthak">Ostatni plan po zmianach ukształtował się na poziomie 5656 tys. zł i został wykonany w 91%. Zadania związane z funkcjonowaniem operatora pocztowego zaangażowały kwotę 2424 tys. zł. Środki w formie dotacji przedmiotowej otrzymała Poczta Polska SA na refundację utraconych przez operatorów pocztowych wpływów związanych z realizowaniem usług pocztowych ustawowo zwolnionych z opłat za ich świadczenie. Dodatkowo składka do organizacji międzynarodowej Światowy Związek Pocztowy została zrealizowana w wysokości 1081 tys. zł. Na pokrycie kosztów administracyjnych i technicznych oraz na koszty obsługi merytorycznej ministra przeznaczono kwotę 1616 tys. zł. Plan po zmianach to 2129 tys. zł, a wykonanie było w 76%.</u>
+          <u xml:id="u-11.3" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychJanKanthak">Na wynagrodzenia pracowników w części 26 przeznaczono 1249 tys. zł. Wynagrodzenia osobowe oraz dodatkowe wynagrodzenia roczne dla członków korpusu służby cywilnej wyniosły 1066 tys. zł. Wynagrodzenia dla osób nieobjętych mnożnikowymi systemami wynagrodzeń wyniosły 183 tys. zł. W części 26 na dotację przedmiotową Poczcie Polskiej SA przekazano 2424 tys. zł, co stanowiło 99% planu po zmianach. Środki w zakresie refundacji utraconych wpływów w związku z realizowaniem usług pocztowych ustawowo zwolnionych od opłat za ich świadczenie Poczta Polska przeznaczyła m.in. na refundację wpływów od przesyłek dla ociemniałych, na refundację wpływów od przesyłek zawierających egzemplarze obowiązkowe wysyłane do bibliotek uprawnionych do ich otrzymywania czy na refundację wpływów od przesyłek zawierających pakiety wyborcze oraz przesyłek kopert zwrotnych otrzymywanych, przemieszczanych oraz doręczanych  w głosowaniu korespondencyjnym w kraju.</u>
+          <u xml:id="u-11.4" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychJanKanthak">To wszystko. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Serdecznie dziękuję. Proszę pana posła Króla o zwięzły koreferat.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PoselPiotrKrol">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, w dziale 26 – Łączność mamy głównie kwestie związane z funkcjonowaniem poczty. Wszystkie kwoty po stronie wydatków i przychodów zostały omówione. Chciałbym tylko przypomnieć, że Poczta Polska, która jest operatorem wyznaczonym, m.in. z tego tytułu ponosi koszty, jeśli chodzi o udział w Światowym Związku Pocztowym i Europejskim Komitecie ds. Regulacji Pocztowych. To są instytucje, które pozwalają na to, że przesyłki nadawane za pośrednictwem poczty docierają na cały świat. Reszta została omówiona.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PoselPiotrKrol">Chciałbym wnioskować o pozytywne zaopiniowanie budżetu w dziale Łączność.          Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Serdecznie dziękuję. Proszę przedstawiciela NIK-u. Proszę ewentualnie bardziej skoncentrować się na pewnych wątpliwościach, a jeśli takowych nie ma, to proszę wyrazić opinię.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#DepartamentuInfrastrukturyNIKMarekMaj">NIK, mając na względzie zwiększenie efektywności realizowanych zadań, przyjął takie rozwiązanie, że w przypadku 12 najmniejszych części budżetowych, w których w ciągu ostatnich trzech lat ocena była pozytywna, kontrole budżetu przeprowadzać będzie cyklicznie. W tym roku tej części NIK nie objął kontrolą. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Serdecznie dziękuję. Przystępujemy do głosowania. Proszę, pan poseł Szczepański ma pytanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PoselWieslawSzczepanski">Chciałbym tylko dowiedzieć się od pana ministra tego, czy poczta otrzymała zwrot należnych jej kwot z tytułu wyborów prezydenckich, które odbyły się w 2020 r. Dwadzieścia parę milionów złotych, które powinna otrzymać… Czy otrzymała te pieniądze z PKW, czy nie otrzymała?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Serdecznie dziękuję. Panie ministrze?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#SekretarzstanuwMAPJanKanthak">Panie pośle, obawiam się, że dyskusja na ten temat nie jest w porządku obrad, ponieważ rozmawiamy o wykonaniu budżetu w części 26 – Łączność.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#PoselWieslawSzczepanski">Tak, ale…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Panie pośle, teraz odpowiada pan minister.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#SekretarzstanuwMAPJanKanthak">Jeśli więc będzie pan uprzejmy, udzielimy odpowiedzi na piśmie, żeby nie zaburzać porządku obrad.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Serdecznie dziękuję. Przystępujemy do zaopiniowania tej części budżetowej. Kto jest za pozytywną opinią dla tej części budżetowej? Kto jest za? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Dziękuję. Poproszę o wyniki. Głosowało 19 posłów: za było 9, przeciw 10, nikt się nie wstrzymał. Komisja negatywnie zaopiniowała tę część budżetową.</u>
+          <u xml:id="u-23.1" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Przystępujemy do rozpatrzenia części budżetowej 39 – Transport. Również proszę pana ministra o zwięzłe zaprezentowanie sprawozdania z wykonania budżetu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieInfrastrukturyAndrzejBittel">Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, chciałbym zwięźle zaprezentować informację związaną z wykonaniem dochodów i wydatków budżetowych za 2021 r. w części 39 – Transport.</u>
+          <u xml:id="u-24.1" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieInfrastrukturyAndrzejBittel">Zaplanowane w ustawie budżetowej, zresztą nowelizowanej, dochody na 2021 r. to kwota 85 000 tys. zł, która została zrealizowana w wysokości 169 000 tys. zł, czyli praktycznie plan został podwojony. Jest to efekt czy skutek dodatkowych wpływów, głównie z tytułu kar umownych dotyczących nienależnego wykonania umów, wpłacanych odszkodowań przez ubezpieczycieli za szkody wyrządzone w infrastrukturze drogowej.</u>
+          <u xml:id="u-24.2" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieInfrastrukturyAndrzejBittel">Największy udział w realizacji dochodów miały trzy instytucje: Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad, tj. 85 000 tys. zł, czyli troszkę więcej niż połowa tej kwoty. Dochody te pochodziły głównie z najmu i dzierżawy składników majątkowych Skarbu Państwa oraz innych umów o podobnym charakterze, ze sprzedaży składników majątkowych, z kar i odszkodowań wynikających z umów, ze zwrotów z lat ubiegłych, różnych dochodów i rozliczeń.</u>
+          <u xml:id="u-24.3" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieInfrastrukturyAndrzejBittel">Druga grupa to krajowe pasażerskie przewozy kolejowe. Osiągnięte tutaj dochody w wysokości 28 000 tys. zł pochodziły głównie z rozliczeń dokonanych przez PKP Intercity w związku z umową świadczenia usług publicznych w zakresie międzywojewódzkich i międzynarodowych kolejowych przewozów pasażerskich za 2021 r. i ze zwrotów dotacji i odsetek od dotacji udzielonych w latach ubiegłych.</u>
+          <u xml:id="u-24.4" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieInfrastrukturyAndrzejBittel">Trzeci podmiot to Urząd Lotnictwa Cywilnego. 28 000 tys. zł dochodów wykonanych przez ten urząd zostało osiągnięte poprzez uzyskanie wpłaty lotniczej dokonanej przez PAŻP, pozostałych opłat lotniczych czy też kar pieniężnych.</u>
+          <u xml:id="u-24.5" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieInfrastrukturyAndrzejBittel">Jeśli chodzi o stronę wydatkową, na 2021 r. na realizację zadań w zakresie transportu zaplanowano łącznie wydatki z budżetu państwa w kwocie 18 190 000 tys. zł. Powyższe środki zostały wydatkowane w łącznej kwocie 18 171 000 tys. zł, co stanowi 99,9% planu.</u>
+          <u xml:id="u-24.6" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieInfrastrukturyAndrzejBittel">Zaczynając od infrastruktury, na którą było wydatkowane 5 400 000 tys. zł, środki te zostały przeznaczone na realizację zadań drogowych realizowanych przez GDDKiA w następujących podstawowych grupach. To po pierwsze utrzymanie i remonty sieci drogowej i jest to 2 500 000 tys. zł. Wydatki inwestycyjne to 2 024 000 tys. zł. Pozostałe wydatki bieżące to 215 000 tys. zł. Koszty funkcjonowania urzędu to 659 000 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-24.7" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieInfrastrukturyAndrzejBittel">W zakresie transportu kolejowego wykonanie to 7 605 000 tys. zł. Środki te zostały przeznaczone na infrastrukturę kolejową, 6 335 000 tys. zł, z tego zasilenie Funduszu Kolejowego to 5 178 000 tys. zł, środki były przeznaczone na program związany ze wsparciem zarządców infrastruktury kolejowej oraz nabycie akcji z PKP PLK od PKP SA z przeznaczeniem na program inwestycji dworcowych. Druga grupa to współfinansowanie projektów realizowanych z udziałem środków unijnych, tj. 1 009 000 tys. zł i pomoc techniczna dla PKP PLK. Koszty zarządzania projektami to 98 000 tys. zł. Dofinansowanie inwestycji na dworcach kolejowych w ramach dotacji to 50 000 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-24.8" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieInfrastrukturyAndrzejBittel">Dalej, pasażerskie przewozy kolejowe to 1 270 000 tys. zł. Z tego dofinansowanie krajowych przewozów pasażerskich w celu wyrównania przewoźnikom kolejowym utraconych przychodów z tytułu obowiązujących ustawowych uprawnień do ulgowych przejazdów to 477 000 tys. zł, dofinansowanie pasażerskich wojewódzkich i międzynarodowych przewozów kolejowych wykonywanych w ramach usług publicznych to 7000 tys. zł, a trzecia rzecz, sfinansowanie rekompensaty, czyli wsparcie finansowe przewoźników pasażerskich w transporcie kolejowym w celu przeciwdziałania skutkom COVID-19, to 92 000 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-24.9" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieInfrastrukturyAndrzejBittel">W ramach zadań z zakresu bezpieczeństwa drogowego wykonano wydatki 214 000 tys. zł. Były to zadania realizowane przez Główny Inspektorat Transportu Drogowego oraz Sekretariat Krajowej Rady Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego m.in. poprzez kontrole przestrzegania przepisów w zakresie wykonywania transportu drogowego oraz kształtowanie prawidłowych postaw uczestników ruchu drogowego.</u>
+          <u xml:id="u-24.10" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieInfrastrukturyAndrzejBittel">Zadania z zakresu lotnictwa to 118 000 tys. zł. Zadania te realizowane były w powyższej kwocie przez Urząd Lotnictwa Cywilnego sprawujący nadzór nad lotnictwem cywilnym i wykonujący rolę władzy lotniczej w rozumieniu umów międzynarodowych. To uczelnie lotnicze kształcące personel lotniczy dla lotnictwa cywilnego, a mam tutaj na myśli utrzymanie, eksploatację powietrznych statków szkolnych i specjalistycznych ośrodków szkolenia kadr powietrznych przez pięć szkół lotniczych. Są tu jeszcze wydatki służby żeglugi lotniczej.</u>
+          <u xml:id="u-24.11" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieInfrastrukturyAndrzejBittel">W ramach wydatków obronnych wykonanie to 135 000 tys. zł. Środki te zostały przeznaczone głównie na realizację czterech grup zadań. To – po pierwsze – realizacja zadania, które nazywa się: „dostawa ośmiu wagonów osobowych specjalnych do przewozu osób na potrzeby Sił Zbrojnych RP”. Drugie to rewitalizacja linii kolejowej nr 410 oraz punktów ładunkowych na stacji Złocieniec, przebudowa przejazdu kolejowego na linii nr 367 oraz punktu ładunkowego na stacji Biskupiec Reszelski oraz zaspokajanie potrzeb Sił Zbrojnych i wojsk sojuszniczych przez sektor pozamilitarny.</u>
+          <u xml:id="u-24.12" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieInfrastrukturyAndrzejBittel">Koszty finansowania i utrzymania urzędu ministra i koszty utrzymania Centrum Unijnych Projektów Transportowych to 150 000 tys. zł, z czego wydatki urzędu ministra to 87 000 tys. zł, a wydatki CUPT to 63 000 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-24.13" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieInfrastrukturyAndrzejBittel">Mieliśmy jeszcze wydatek w postaci objęcia przez Skarb Państwa reprezentowany przez ministra właściwego ds. transportu akcji w spółce PKP Polskie Linie Kolejowe. To 1 249 000 tys. zł. Są to środki na finansowanie inwestycji w zakresie infrastruktury kolejowej prowadzone w ramach programu wieloletniego Krajowy Program Kolejowy.</u>
+          <u xml:id="u-24.14" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieInfrastrukturyAndrzejBittel">Zasilenie z budżetu państwa Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg to 3 100 000 tys. zł. Zasilenie z budżetu państwa Funduszu rozwoju przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej to 200 000 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-24.15" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieInfrastrukturyAndrzejBittel">To są najważniejsze informacje. Dziękuję bardzo. Oczywiście proszę o pozytywną opinię. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Serdecznie dziękuję. Proszę pana posła przewodniczącego Piotra Króla o zwięzły koreferat.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#PoselPiotrKrol">Panie przewodniczący, w związku z tym, że jest to chyba jedna z największych części budżetu, którymi się zajmujemy, czyli część 39 – Transport, pan minister niezwykle szczegółowo przedstawił zarówno część wydatków, jak i dochodów. Chciałbym tylko podkreślić, że mimo trudnej sytuacji, szczególnie tej spowodowanej covidem, jeśli chodzi o inwestycje drogowe, one w Polsce nie zostały zatrzymane i były konsekwentnie kontynuowane, za co składam wyrazy szacunku. Proszę Wysoką Komisję o przyjęcie i pozytywne zaopiniowanie informacji z wykonania budżetu za 2021 r. w części 39. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-27">
+          <u xml:id="u-27.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Serdecznie dziękuję. Najwyższa Izba Kontroli.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-28">
+          <u xml:id="u-28.0" who="#DepartamentuInfrastrukturyNIKMarekMaj">Dziękuję. NIK ocenił w formie opisowej wykonanie budżetu państwa w 2021 r. w części 39 – Transport.</u>
+          <u xml:id="u-28.1" who="#DepartamentuInfrastrukturyNIKMarekMaj">W tej części wydatkowano w tym roku 18 070 000 tys. zł, w tym wydatki niewygasające wynoszące prawie 600 000 tys. zł. Plan budżetu środków europejskich został zrealizowany w kwocie 12 343 000 tys. zł, praktycznie w 100%. Dysponent części 39 – Transport w sposób prawidłowy dokonywał w 2021 r. zmian w planie wydatków oraz blokad wydatków budżetu państwa.</u>
+          <u xml:id="u-28.2" who="#DepartamentuInfrastrukturyNIKMarekMaj">Kontrola próby udzielonych dotacji w kwocie 404 000 tys. zł wykazała, że środki te zostały wykorzystane zgodnie z przeznaczeniem i prawidłowo rozliczone. Stwierdzone w ministerstwie nieprawidłowości polegały m.in. na zgłoszeniu do nowelizacji ustawy budżetowej zwiększenia wydatków w części 39 o kwotę 8 207 821 tys. zł stanowiącą 81,3% ogółu zgłoszonych wydatków, która z uwagi na planowany termin jej wydatkowania powinna zostać ujęta w budżecie państwa na 2022 r. Wprowadzenie w październiku 2021 r. do planu na 2021 r. wydatków w takiej kwocie było nierzetelne, gdyż czas pozostały do końca 2021 r. nie pozwalał na zrealizowanie w tym roku zadań, na które środki te przeznaczono. Naruszało to zasadę roczności budżetu państwa, o której mowa w art. 109 ust. 1, 3 i 4 ustawy o finansach publicznych. Tym samym minister infrastruktury nie zrealizował ubiegłorocznego wniosku NIK-u sformułowanego po kontroli wykonania budżetu państwa w 2021 r. o ustalanie planu wydatków na dany rok budżetowy z uwzględnieniem zasady roczności budżetu, tj. nieujmowanie w tym planie wydatków nieprzewidzianych do poniesienia w danym roku.</u>
+          <u xml:id="u-28.3" who="#DepartamentuInfrastrukturyNIKMarekMaj">Kolejna nieprawidłowość, którą stwierdziliśmy, to sporządzenie opisu przedmiotu zamówienia na przebudowę dziedzińca przy budynku A siedziby ministerstwa niezgodnie z obowiązującymi przepisami. W opisie tym nie przewidziano zapewnienia możliwości samodzielnego przemieszczania się z tego budynku na dziedziniec przez osoby poruszające się na wózkach inwalidzkich. Zaprojektowano jedynie schody, bez pochylni lub urządzeń pozwalających na pokonanie różnicy poziomów. W konsekwencji wykonano przedmiotową przebudowę, tzw. patio, za kwotę prawie 1500 tys. zł bez ułatwień dla osób niepełnosprawnych na wózkach inwalidzkich.</u>
+          <u xml:id="u-28.4" who="#DepartamentuInfrastrukturyNIKMarekMaj">Dochody budżetowe w części 39 – Transport wyniosły 169 000 tys. zł i były wyższe o 37% od dochodów uzyskanych w 2020 r. i o 98% wyższe od kwoty dochodów zaplanowanych w tej części w ustawie budżetowej na 2021 r. NIK pozytywnie zaopiniował łączne sprawozdania budżetowe i w zakresie operacji finansowych za 2021 r. sporządzone przez dysponenta części 39 oraz sprawozdania jednostkowe dysponenta trzeciego stopnia w ministerstwie i w GDDKiA. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-29">
+          <u xml:id="u-29.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Serdecznie dziękuję. Jedno pytanie, pan przewodniczący Grabarczyk.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-30">
+          <u xml:id="u-30.0" who="#PoselCezaryGrabarczyk">Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, panie ministrze, szanowni państwo, jaki był cel złamania zasady roczności w budżecie? Pytam, ponieważ w istocie rzeczy mamy do czynienia z recydywą, powtórzeniem tego zabiegu. Posłowie mają prawo wiedzieć, jaki cel przyświecał ministerstwu, rządowi w wykonaniu tego rodzaju operacji. Jeżeli pan minister ma problem, proszę o odpowiedź na piśmie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-31">
+          <u xml:id="u-31.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Serdecznie dziękuję. Słownie czy na piśmie?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-32">
+          <u xml:id="u-32.0" who="#SekretarzstanuwMIAndrzejBittel">Cóż tam będziemy do siebie pisać. Generalnie rzecz ujmując, podstawowym celem ministra infrastruktury jest realizowanie zadań inwestycyjnych, których wszyscy oczekują, i podtrzymywanie realizacji tych zadań w sposób ciągły, bezpieczny, szczególnie w trudnej sytuacji. 2021 r. był rokiem covidowym. 2022 r. jest taki sam, a może jeszcze gorszy, bo jest rokiem, w którym wybuchła wojna na Ukrainie, więc jeżeli trzeba będzie podejmować tego typu decyzje, nie będziemy się wahali, bo naszym podstawowym zadaniem jest zapewnienie stabilnych, pewnych, gwarantowanych i zgodnych z prawem źródeł finansowania inwestycji, bo wszystkie zapisy były przyjęte w stosownych procedurach i zostały zrealizowane należycie, co zresztą NIK w tym aspekcie potwierdza, mając swoje stanowisko o kwestii wydatków niewygasających i roczności budżetu, które szanuję, ale jest tak, jak powiedziałem na wstępie. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-33">
+          <u xml:id="u-33.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Serdecznie dziękuję. Przystępujemy do głosowania. Poproszę o wyświetlenie pulpitu do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za pozytywną opinią do budżetowej części 39? Kto jest za? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Dziękuję. Poproszę o wyniki. Głosowało 24 posłów: za było 12, przeciw 12, nikt się nie wstrzymał. Komisja nie wydała pozytywnej opinii do tej części budżetowej.</u>
+          <u xml:id="u-33.1" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Przystępujemy do rozpatrzenia części budżetowej 71 – Urząd Transportu Kolejowego. Bardzo proszę pana prezesa o bardzo zwięzłe zaprezentowanie materiałów, z którymi wszyscy już się zaznajomili.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-34">
+          <u xml:id="u-34.0" who="#PrezesUrzeduTransportuKolejowegoIgnacyGora">Szanowny panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, szanowni państwo, przedstawię budżet dochodów i wydatków w części 71 – Urząd Transportu Kolejowego. Jeżeli chodzi o dochody, w ustawie budżetowej zaplanowano dochody w kwocie 3466 tys. zł. Ostatecznie dochody zostały zrealizowane w wysokości 6026 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-34.1" who="#PrezesUrzeduTransportuKolejowegoIgnacyGora">Wydatki. Zgodnie z ustawą budżetową po nowelizacji na 2021 r. limit wydatków wyniósł 62 904 tys. zł, w tym 15 688 tys. zł to były wydatki z budżetu środków europejskich. W trakcie 2021 r. budżet UTK został zmniejszony w ramach wydatków budżetu państwa o kwotę 1756 tys. zł. Łączny limit wydatków dla urzędu na 2021 r. z uwzględnieniem powyższych zmian wynosił 61 148 tys. zł. Został on zrealizowany w wysokości 51 793 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-34.2" who="#PrezesUrzeduTransportuKolejowegoIgnacyGora">Plan po zmianach na wynagrodzenia wyniósł 29 310 tys. zł. Wydatki na wynagrodzenia ogółem zostały zrealizowane w wysokości 28 182 tys. zł, co stanowi 96,2% planu. Wydatki majątkowe zaplanowano na kwotę 850 tys. zł i zrealizowano w 99,6%.</u>
+          <u xml:id="u-34.3" who="#PrezesUrzeduTransportuKolejowegoIgnacyGora">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, bardzo dziękuję za uwagę i proszę oczywiście o pozytywne zaopiniowanie sprawozdania z wykonania budżetu w części 71 – Urząd Transportu Kolejowego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-35">
+          <u xml:id="u-35.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Serdecznie dziękuję. Proszę pana posła Mariusza Trepkę o bardzo zwięzły koreferat do zwięzłego sprawozdania pana prezesa.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-36">
+          <u xml:id="u-36.0" who="#PoselMariuszTrepka">Bardzo zwięźle, panie przewodniczący. Dochody UTK w 2021 r. wyniosły 3466 tys. zł. To były plany. Po zrealizowaniu ostatecznie wyniosły 6026 tys. zł, co stanowiło 173,9% planu. Uwzględniając zmiany, wydatki wyniosły 61 148 tys. zł. Zostały one zrealizowane w wysokości 51 793 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-36.1" who="#PoselMariuszTrepka">Z ważniejszych rzeczy powiem, że UTK wybudował System Egzaminowania i Monitorowania Maszynistów. Jako Komisja widzieliśmy to wczoraj. W zasadzie wszystkie akcje, które UTK czyni, aby na kolei było bezpiecznie, to jest właśnie prowadzenie Akademii Bezpieczeństwa Kolejowego.</u>
+          <u xml:id="u-36.2" who="#PoselMariuszTrepka">Szanowny panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, proszę o pozytywne zaopiniowanie części budżetowej 71 – Urząd Transportu Kolejowego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-37">
+          <u xml:id="u-37.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Serdecznie dziękuję. Jaka jest opinia NIK-u?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-38">
+          <u xml:id="u-38.0" who="#DepartamentuInfrastrukturyNIKMarekMaj">Powiem krótko. Zgadzam się z przedmówcami.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-39">
+          <u xml:id="u-39.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Serdecznie dziękuję. Przystępujemy do rozpatrzenia części budżetowej 71 – Urząd Transportu Kolejowego. Kto jest za pozytywną opinią? Kto jest za? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Serdecznie dziękuję. Proszę o wyniki. Głosowało 25 posłów: za było 23, przeciw 2, nikt się nie wstrzymał. Komisja pozytywnie zaopiniowała część budżetową 71 – Urząd Transportu Kolejowego.</u>
+          <u xml:id="u-39.1" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Przystępujemy do zaopiniowania części budżetowej 83 – Rezerwy celowe, w zakresie pozycji 5 i 61. Proszę właściwego ministra o zwięzłe zaprezentowanie tej części budżetowej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-40">
+          <u xml:id="u-40.0" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuFinansowaniaSferyGospodarczejMinisterstwaFinansowWiolettaBruzdzinska">Szanowni państwo, czy te rezerwy nie zostały już przez ministrów omówione? Mogę je omówić, ale…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-41">
+          <u xml:id="u-41.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">W zasadzie tak. Przystąpimy więc do rozpatrzenia części budżetowej 85 – Budżety wojewodów ogółem, w zakresie działu 600 – Transport i łączność.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-42">
+          <u xml:id="u-42.0" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuFinansowaniaSferyGospodarczejMFWiolettaBruzdzinska">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, szanowni państwo, Wioletta Bruździńska, zastępca dyrektora Departamentu Finansowania Sfery Gospodarczej w Ministerstwie Finansów. Przedstawię wykonanie budżetu państwa w części 85 w dziale 600 – Transport i łączność.</u>
+          <u xml:id="u-42.1" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuFinansowaniaSferyGospodarczejMFWiolettaBruzdzinska">Wykonanie dochodów w tym dziale wyniosło 10 444 tys. zł. Były to głównie wpływy z tytułu najmu i dzierżawy składników majątkowych Skarbu Państwa na przejściach granicznych, dochody związane z realizacją zadań zlecanych jednostkom samorządu terytorialnego, w tym głównie z tytułu opłat za wydanie zaświadczeń ADR lub ich wtórników, czyli dokumentów uprawniających do kierowania pojazdem przewożącym towary niebezpieczne w przewozie drogowym; wpływy ze zwrotów dotacji z różnych tytułów.</u>
+          <u xml:id="u-42.2" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuFinansowaniaSferyGospodarczejMFWiolettaBruzdzinska">Wykonanie wydatków wyniosło 902 519 tys. zł, w tym kwota 44 704 tys. zł to wydatki, które nie wygasły z upływem roku budżetowego. Wydatki bieżące zrealizowano w wysokości 733 770 tys. zł. Środki te zostały przeznaczone głównie na krajowe pasażerskie przewozy autobusowe jako zadanie zlecone jednostkom samorządu terytorialnego z zakresu administracji rządowej w kwocie 447 469 tys. zł. Wydatki bieżące zostały również poniesione na utrzymanie przejść granicznych: 128 826 tys. zł, w tym na wynagrodzenia osób zajmujących się obsługą przejść granicznych w województwach: lubelskim, podkarpackim, podlaskim, warmińsko-mazurskim, wraz z pochodnymi w kwocie 36 070 tys. zł, w tym na wynagrodzenia osób nieobjętych mnożnikowymi systemami wynagrodzeń w kwocie 29 064 tys. zł oraz członków korpusu służby cywilnej w województwach podlaskim i warmińsko-mazurskim w kwocie 1276 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-42.3" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuFinansowaniaSferyGospodarczejMFWiolettaBruzdzinska">Dodatkowo w ramach środków na współfinansowanie projektów unijnych w województwie podlaskim zostały zrealizowane wydatki na wynagrodzenia osobowe dla członków korpusu służby cywilnej w wysokości 208 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-42.4" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuFinansowaniaSferyGospodarczejMFWiolettaBruzdzinska">Finansowana była również bieżąca działalność Inspekcji Transportu Drogowego w kwocie 98 122 tys. zł, w tym na wynagrodzenia wraz pochodnymi w kwocie 77 373 tys. zł, na wynagrodzenia osób nieobjętych mnożnikowymi systemami wynagrodzeń w kwocie 8467 tys. zł oraz na członków korpusu służby cywilnej w kwocie 56 606 tys. zł. Poniesione były również wydatki bieżące na usuwanie skutków klęsk żywiołowych w kwocie 53 534 tys. zł oraz na zadania z zakresu administracji rządowej, czyli na zadania zrealizowane przez samorząd województwa polegające na wydawaniu zaświadczeń ADR oraz zadania realizowane przez powiat polegające głównie na prowadzeniu rejestru przedsiębiorców prowadzących stacje kontroli pojazdów oraz prowadzenie rejestrów przedsiębiorców prowadzących ośrodki szkolenia kierowców.</u>
+          <u xml:id="u-42.5" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuFinansowaniaSferyGospodarczejMFWiolettaBruzdzinska">Jeśli chodzi o wydatki majątkowe, zostały one zrealizowane w kwocie 168 749 tys. zł. W ramach tej kwoty 39 812 tys. zł stanowiły wydatki niewygasające. Środki te zostały przeznaczone na wydatki majątkowe na przejściach granicznych, tj. 69 990 tys. zł z przeznaczeniem na zakup specjalistycznego sprzętu, oraz na inwestycje budowlane na potrzeby drogowych, kolejowych, morskich i lotniczych przejść granicznych. Poniesione zostały również wydatki majątkowe w zakresie usuwania klęsk żywiołowych, 58 863 tys. zł, głównie na potrzeby województwa małopolskiego, świętokrzyskiego, podkarpackiego, lubelskiego i śląskiego. Kolejną pozycją były wydatki majątkowe w ramach budowy, rozbudowy i przebudowy dróg publicznych, wewnętrznych, gminnych, powiatowych, miast na prawach powiatu oraz wojewódzkich w kwocie 30 450 tys. zł. Przeznaczono je na realizację trzech programów wieloletnich: „Programu na rzecz zwiększania szans rozwojowych Ziemi Słupskiej na lata 2019–2024”, „Oświęcimskiego strategicznego programu rządowego” i „Rządowego programu uzupełniania lokalnej i regionalnej infrastruktury drogowej – Mosty dla Regionów”. Zrealizowane zostały również wydatki majątkowe Inspekcji Transportu Drogowego w kwocie 4325 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-42.6" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuFinansowaniaSferyGospodarczejMFWiolettaBruzdzinska">Dziękuję bardzo. Proszę o pozytywne zaopiniowanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-43">
+          <u xml:id="u-43.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Serdecznie dziękuję. Proszę pana posła Trepkę o zwięzły koreferat.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-44">
+          <u xml:id="u-44.0" who="#PoselMariuszTrepka">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, bardzo zwięźle. Wnioskuję o pozytywne zaopiniowanie części budżetowej 85 – Budżety wojewodów ogółem, w zakresie działu 600 – Transport i łączność. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-45">
+          <u xml:id="u-45.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Serdecznie dziękuję. Czy równie zwięźle NIK?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-46">
+          <u xml:id="u-46.0" who="#DoradcaekonomicznyNajwyzszejIzbyKontroliKornelDrabarek">Właściwie to tak. Chciałem tylko powiedzieć, że w toku kontroli stwierdzono jeden przypadek, u wojewody śląskiego, podjęcia decyzji o zablokowaniu środków w kwocie 4000 tys. zł dopiero siedem miesięcy po powzięciu informacji o opóźnieniu w realizacji zadania, którym był zakup systemu automatycznej kontroli granicznej bramek ABC. Nie stwierdzono innych nieprawidłowości. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-47">
+          <u xml:id="u-47.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Dziękuję. Przystępujemy do rozpatrzenia i zaopiniowania części budżetowej 85 – Budżety wojewodów ogółem, w zakresie działu 600 – Transport i łączność. Kto z pań i panów posłów jest za pozytywną opinią? Kto jest za? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Serdecznie dziękuję. Proszę o wyniki. Głosowało 24 posłów: za było 15, przeciw 9, nikt się nie wstrzymał. Komisja pozytywnie zaopiniowała tę część budżetową.</u>
+          <u xml:id="u-47.1" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Przystępujemy do zaopiniowania części zadań z zakresu administracji rządowej i innych zadań zleconych jednostkom samorządu terytorialnego odrębnymi ustawami w części 85 – Budżety wojewodów. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-48">
+          <u xml:id="u-48.0" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuFinansowaniaSferyGospodarczejMFWiolettaBruzdzinska">To też już omówiłam.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-49">
+          <u xml:id="u-49.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Omówiła to pani?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-50">
+          <u xml:id="u-50.0" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuFinansowaniaSferyGospodarczejMFWiolettaBruzdzinska">Tak, w międzyczasie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-51">
+          <u xml:id="u-51.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Dobrze. Serdecznie dziękuję. Zaopiniowaliśmy wszystkie części budżetowe leżące w gestii naszej Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-51.1" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Musimy jeszcze dokonać wyboru posła sprawozdawcy. Proponowałbym panią poseł Krystyną Sibińską z racji tego, że jest również członkiem Komisji Finansów Publicznych. Czy jest zgoda? Nie widzę sprzeciwu. Również poprzednio pani poseł sprawozdawała na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych.</u>
+          <u xml:id="u-51.2" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Na tym zakończyliśmy tę część posiedzenia Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-51.3" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Musimy jeszcze rozpatrzyć i zaopiniować dla Komisji do Spraw Kontroli Państwowej sprawozdanie z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2021 r. (druk nr 2343) w zakresie działania Komisji. Czy ktoś chce zabrać głos? Nie widzę. Przystępujemy do zaopiniowania sprawozdania z działalności NIK-u w 2021 r. Kto z pań i panów posłów jest za pozytywną opinią… Czy przedstawiciel NIK-u zechce zabrać głos jeszcze przed głosowaniem?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-52">
+          <u xml:id="u-52.0" who="#DepartamentuInfrastrukturyNIKMarekMaj">Przepraszam, to było do mnie, tak?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-53">
+          <u xml:id="u-53.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Tak.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-54">
+          <u xml:id="u-54.0" who="#DepartamentuInfrastrukturyNIKMarekMaj">Oczywiście mogę przedstawić państwu skróconą informację o tym, czym zajmował się NIK i Departament Infrastruktury, który działa w zakresie przedmiotowym tej Komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-55">
+          <u xml:id="u-55.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Serdecznie dziękuję. Przystępujemy więc do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za pozytywną opinią? Kto jest za? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Serdecznie dziękuję. Proszę o wyniki. Głosowało 23 posłów: za pozytywną opinią było 11, przeciw 12, nikt się nie wstrzymał. Komisja negatywnie zaopiniowała sprawozdanie NIK-u. Nie trzeba tutaj posła sprawozdawcy.</u>
+          <u xml:id="u-55.1" who="#PrzewodniczacyposelPawelOlszewski">Na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny posiedzenia Komisji. Serdecznie dziękuję.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00201-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00201-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..5536f6b
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00201-01/header.xml
@@ -0,0 +1,50 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-infxx-00201-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Infrastruktury /nr 201/, Komisja Obrony Narodowej /nr 78/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Infrastruktury /nr 201/, Komisja Obrony Narodowej /nr 78/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#INF">201</note>
+        <note type="sessionNo" target="#OBN">78</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-22</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="LegislatorwBiurzeLegislacyjnymKancelariiSejmuMariuszPrzerwa" role="speaker">
+        <persName>Legislator w Biurze Legislacyjnym Kancelarii Sejmu Mariusz Przerwa</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselMariuszTrepka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Mariusz Trepka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelMichalJach" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Michał Jach</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMIRafalWeber" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w MI Rafał Weber</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMinisterstwieInfrastrukturyRafalWeber" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury Rafał Weber</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="INF" role="committee">
+        <orgName>Komisja Infrastruktury</orgName>
+      </org>
+      <org xml:id="OBN" role="committee">
+        <orgName>Komisja Obrony Narodowej</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00201-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00201-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..16588c9
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00201-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,53 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Dzień dobry państwu. Witam państwa. Otwieram wspólne posiedzenie Komisji Infrastruktury oraz Komisji Obrony Narodowej. Witam panie posłanki, panów posłów oraz pana ministra ze współpracownikami. Stwierdzam kworum.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Zgodnie z przedstawionym porządkiem przedmiotem dzisiejszego posiedzenia będzie rozpatrzenie poprawek zgłoszonych w czasie drugiego czytania do projektu ustawy o transporcie materiałów niebezpiecznych drogą powietrzną (druki nr 2308 i 2313). Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, stwierdzę, że połączone Komisje przyjęły porządek dzienny. Stwierdzam przyjęcie porządku dziennego.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">W dniu dzisiejszym odbyło się drugie czytanie projektu i Sejm skierował projekt ustawy z pięcioma poprawkami do Komisji w celu przygotowania sprawozdania. Przystępujemy do rozpatrzenia poprawek.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Poprawka nr 1. Proszę o krótkie uzasadnienie wnioskodawcy. Panie ministrze, można?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieInfrastrukturyRafalWeber">Panie przewodniczący, Wysokie Komisje, poprawka nr 1 to typowa zmiana redakcyjna. Opinia rządu do tej poprawki jest opinią pozytywną.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Biuro Legislacyjne, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#LegislatorwBiurzeLegislacyjnymKancelariiSejmuMariuszPrzerwa">Panie przewodniczący, szanowni państwo, poprawkę nr 1 należy głosować z poprawkami nr 2 i 3 oraz 5. Poprawka nr 1 ma charakter techniczny, natomiast biuro ma pytanie do poprawek nr 2 i 3. Prosilibyśmy reprezentantów wnioskodawców o uzasadnienie ratio legis tej poprawki, ponieważ naszym zdaniem wykraczają one poza zakres projektowanego projektu. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Dziękuję. Panie ministrze, można?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#SekretarzstanuwMIRafalWeber">Poprawki, o których mówił pan mecenas, mają bardzo ważne znaczenie dla funkcjonowania transportu. Projekt ustawy chcemy wykorzystać do tego, aby wprowadzić te przepisy prawne. Ustawa ta jest najdalej wysuniętą ustawą Ministerstwa Infrastruktury, jeżeli chodzi o prace legislacyjne. Faktycznie, zgadzając się z panem mecenasem, wygląda to pięknie i ładnie, ale cel tych poprawek jest jasny, istotny i myślę, że dla większości klarowny.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#SekretarzstanuwMIRafalWeber">Pierwsza z nich dotyczy udzielenia kierowcom z Białorusi, którzy pracują dla polskich firm transportowych, wiz na terenie Rzeczypospolitej, a także naklejek wizowych, które służą do operacji przewozowych za granicą, w Unii Europejskiej. Chcemy, aby cały ten proces odbywał się w Polsce, aby kierowcy nie musieli wracać po odnowienie wiz na Białoruś, bo nie mamy gwarancji, że z Białorusi wrócą, a deficyt kierowców jest bardzo duży. Dlatego chcemy wprowadzić ten przepis do tego projektu ustawy w dosyć szybki, wyjątkowy sposób. Tak jak mówiłem, ma on znaczenie, jeżeli chodzi o bezpieczeństwo transportu Rzeczypospolitej, szczególnie teraz, kiedy potrzeby związane z eksportem transportem drogowym przez Polskę różnego rodzaju surowców i dóbr z Ukrainy będą spotęgowane. To nasza pierwsza propozycja i poprawka, do której mamy pozytywne odniesienie.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#SekretarzstanuwMIRafalWeber">Druga związana jest z wejściem w życie przepisów o transporcie drogowym. Otóż 17 września br. wchodzą przepisy związane z recydywą. Od tego czasu kierowcy, którzy popełnią najcięższe wykroczenia drogowe, będą karani w sposób podwójny. Tą zmianą przepisów prawa chcemy dać głównemu inspektorowi transportu drogowego dostęp do informacji o takich kierowcach, żeby mógł postępować zgodnie z prawem i mógł nakładać na kierowców mandaty związane z recydywą. Ta poprawka też ma akceptację strony rządowej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Dziękuję. W takim razie przystępujemy do rozpatrzenia poprawek nr 1,2, 3 oraz 5. Czy jest sprzeciw wobec przyjęcia tych poprawek? Jest. W takim razie przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem poprawek nr 1, 2, 3 oraz 5, zechce nacisnąć przycisk. Kto jest przeciwny? Kto się wstrzymał? Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Głosowało 34 posłów: za 25, przeciw 9, nikt się nie wstrzymał. Komisja pozytywnie zarekomendowała poprawki nr 1, 2, 3 oraz 5.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Przystępujemy do rozpatrzenia poprawki nr 4. Biuro Legislacyjne? Pan minister?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#SekretarzstanuwMIRafalWeber">Poprawka nr 4 ma charakter typowo redakcyjny. W art. 51 ust. 8 wyrazy „po dniu wejścia w życie niniejszej ustawy” chcemy zastąpić wyrazami „po dniu 30 września 2020 r.”. Jest pozytywna rekomendacja strony rządowej dla wprowadzenia tej poprawki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Dziękuję. Czy jest sprzeciw wobec przyjęcia? Połączone Komisje pozytywnie rekomendują poprawkę nr 4. Zakończyliśmy rozpatrywanie poprawek.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Pozostaje nam wyznaczenie posła sprawozdawcy. Proponuję, ażeby sprawozdawcą był pan poseł Trepka, który był nim wcześniej. Tak?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PoselMariuszTrepka">Tak, panie przewodniczący, wyrażam zgodę i dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Dziękuję. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, stwierdzę, że Komisje wybrały sprawozdawcę Komisji. Komisje przyjęły propozycję.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny posiedzenia Komisji. Dziękuję państwu, zamykam posiedzenie Komisji.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00202-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00202-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..b5bd781
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00202-01/header.xml
@@ -0,0 +1,40 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-infxx-00202-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Infrastruktury /nr 202/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Infrastruktury /nr 202/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#INF">202</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-23</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PoselCezaryGrabarczyk" role="speaker">
+        <persName>Poseł Cezary Grabarczyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacaposelAnnaMilczanowska" role="speaker">
+        <persName>Przewodnicząca poseł Anna Milczanowska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejMarcinHorala" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej Marcin Horała</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="INF" role="committee">
+        <orgName>Komisja Infrastruktury</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00202-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00202-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..6507968
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00202-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,38 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacaposelAnnaMilczanowska">Dzień dobry. Witam państwa bardzo serdecznie.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacaposelAnnaMilczanowska">Otwieram posiedzenie Komisji Infrastruktury.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacaposelAnnaMilczanowska">Witam państwa posłów oraz wszystkich zaproszonych gości, w szczególności sekretarza stanu w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej, pana ministra Marcina Horałę, eksperta ds. legislacji i obsługi prawnej w Biurze Prawnym Centralnego Portu Komunikacyjnego, pana Aleksandra Arndta, dyrektora Biura Prawnego i Nadzoru Właścicielskiego w Portach Lotniczych, pana Witolda Janiszewskiego, doradcę prawnego Najwyższej Izby Kontroli, panią Beatę Magrel.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacaposelAnnaMilczanowska">Patrząc na liczbę posłów naszej Komisji, stwierdzam kworum.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacaposelAnnaMilczanowska">Zgodnie z przedstawionym porządkiem, jaki do państwa dotarł, przedmiotem dzisiejszego posiedzenia będzie rozpatrzenie uchwały Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o działach administracji rządowej oraz niektórych innych ustaw (druk nr 2341) oraz rozpatrzenie projektu planu pracy Komisji na okres od 1 lipca do 31 grudnia 2022 r. Czy zgłaszają państwo wnioski do porządku dziennego? Nie widzę. Stwierdzam jego przyjęcie.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#PrzewodniczacaposelAnnaMilczanowska">Rozpatrzenie uchwały powinno odbywać w następującym porządku. Czy jest wśród nas przedstawiciel Senatu, pan senator Dunin? Nie ma. Bardzo proszę o przedstawienie stanowiska przedstawiciela rządu, o ewentualne uwagi Biura Legislacyjnego. Oczywiście będą głosy za i przeciw w głosowaniu.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#PrzewodniczacaposelAnnaMilczanowska">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejMarcinHorala">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, ustawa wraca z Senatu bez poprawek, tylko z wnioskiem o całkowite odrzucenie. W związku z tym całą materię ustawy już Komisji prezentowałem. Szanując więc czas państwa posłów, przypomnę tylko, że chodzi o ustawę zmieniającą ustawę o działach w tym kierunku, żeby całość spraw związanych z prowadzeniem programu inwestycyjnego Centralnego Portu Komunikacyjnego została przeniesiona z Ministerstwa Infrastruktury do Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej. Oczywiście podtrzymuję stanowisko rządu z poprzednich spotkań Komisji, prosząc o przyjęcie ustawy, a więc o odrzucenie wniosku Senatu o odrzucenie ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejMarcinHorala">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacaposelAnnaMilczanowska">Proszę państwa, tak jak usłyszeliśmy od pana ministra, jak o tym zresztą wiemy, po rozpatrzeniu uchwalonej przez Sejm ustawy Senat odrzucił tę ustawę. W związku z tym przystępujemy do głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacaposelAnnaMilczanowska">Bardzo proszę, żebyście wszyscy państwo zalogowali się. Jesteśmy wszyscy? Bardzo proszę. Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem uchwały Senatu o odrzuceniu projektu ustawy? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PrzewodniczacaposelAnnaMilczanowska">Głosowało 18 posłów: za było 8, przeciw 10, wstrzymało się 0. Państwo posłowie przybyli trochę za późno, a głosowanie było ważne. Stwierdzam, że Komisja odrzuciła uchwałę Senatu – w związku z tym będzie to przedstawiane na posiedzeniu Sejmu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PoselCezaryGrabarczyk">Chciałem zaproponować, aby pani przewodnicząca w dalszym ciągu była sprawozdawcą Komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacaposelAnnaMilczanowska">Do tego właśnie zmierzałam. Dziękuję panu przewodniczącemu posłowi Grabarczykowi, że mnie zgłosił, bo do tej pory rzeczywiście byłam posłem sprawozdawcą. W związku z tym dalej przyjmuję tę misję na siebie. Czy ktoś jest przeciwny tej propozycji? Nie. Wobec niezgłoszenia sprzeciwu stwierdzam, że Komisja wybrała moją skromną osobę na sprawozdawcę Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PrzewodniczacaposelAnnaMilczanowska">Bardzo serdecznie dziękuję. Dziękuję panu ministrowi, dziękuję zaproszonym gościom… Nie, mamy jeszcze drugi punkt, ale bez pana ministra, bo pan minister ma pracę, a my siedzimy. Proszę państwa, przechodzimy do drugiego punktu porządku obrad.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PrzewodniczacaposelAnnaMilczanowska">W związku z art. 150 ust. 1 pkt 1 regulaminu Sejmu marszałek Sejmu zwróciła się do Komisji o sporządzenie i uchwalenie planu pracy Komisji. W oparciu o państwa propozycje, które zostały nadesłane, a także o niezrealizowane tematy z bieżącego planu pracy Komisji, które zostały przeniesione na drugie półrocze, prezydium Komisji przedstawia projekt planu pracy Komisji. Czy są uwagi do takiego planu pracy Komisji? Macie to państwo przed sobą, to się jeszcze zapoznajcie. Nie widzę uwag. Czy jest sprzeciw wobec wniosku o przyjęcie planu pracy Komisji w przedstawionym kształcie? Nie ma sprzeciwu. Stwierdzam, że Komisja przyjęła plan pracy.</u>
+          <u xml:id="u-5.3" who="#PrzewodniczacaposelAnnaMilczanowska">Na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny posiedzenia Komisji. Zamykam posiedzenie Komisji Infrastruktury.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/kfs/201923-sjm-kfsxx-00121-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/kfs/201923-sjm-kfsxx-00121-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..4606eaf
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/kfs/201923-sjm-kfsxx-00121-01/header.xml
@@ -0,0 +1,73 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-kfsxx-00121-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyki /nr 121/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyki /nr 121/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#KFS">121</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-08</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="NaczelnikWydzialuSportuWyczynowegowDepartamencieSportuWyczynowegoMSiTAnnaKuder" role="speaker">
+        <persName>Naczelnik Wydziału Sportu Wyczynowego w Departamencie Sportu Wyczynowego MSiT Anna Kuder</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="NaczelnikWydzialuUpowszechnianiaSportuwSpoleczenstwiewDepartamencieSportudlaWszystkichMSiTWojciechDobrowolski" role="speaker">
+        <persName>Naczelnik Wydziału Upowszechniania Sportu w Społeczeństwie w Departamencie Sportu dla Wszystkich MSiT Wojciech Dobrowolski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="NaczelnikwydzialuwdepartamencieMSiTAnnaKuder" role="speaker">
+        <persName>Naczelnik wydziału w departamencie MSiT Anna Kuder</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="NaczelnikwydzialuwdepartamencieMSiTWojciechDobrowolski" role="speaker">
+        <persName>Naczelnik wydziału w departamencie MSiT Wojciech Dobrowolski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselMalgorzataNiemczyk" role="speaker">
+        <persName>Poseł Małgorzata Niemczyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselTadeuszTomaszewski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Tadeusz Tomaszewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselTomaszZimoch" role="speaker">
+        <persName>Poseł Tomasz Zimoch</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrezesPKParLukaszSzeliga" role="speaker">
+        <persName>Prezes PKPar Łukasz Szeliga</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrezesPolskiegoKomitetuParaolimpijskiegoLukaszSzeliga" role="speaker">
+        <persName>Prezes Polskiego Komitetu Paraolimpijskiego Łukasz Szeliga</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelJakubRutnicki" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Jakub Rutnicki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMinisterstwieSportuiTurystykiAndrzejGutMostowy" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w Ministerstwie Sportu i Turystyki Andrzej Gut-Mostowy</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMRiPSPawelWdowik" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w MRiPS Paweł Wdówik</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMSiTAndrzejGutMostowy" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w MSiT Andrzej Gut-Mostowy</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="ZastepcaprezesazarzadudosprawfinansowychPanstwowegoFunduszuRehabilitacjiOsobNiepelnosprawnychTomaszMaruszewski" role="speaker">
+        <persName>Zastępca prezesa zarządu do spraw finansowych Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych Tomasz Maruszewski</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="KFS" role="committee">
+        <orgName>Komisja Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyki</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/kfs/201923-sjm-kfsxx-00121-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/kfs/201923-sjm-kfsxx-00121-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..10a0851
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/kfs/201923-sjm-kfsxx-00121-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,214 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelJakubRutnicki">Dzień dobry państwu. Otwieram posiedzenie Komisji Kultury Fizycznej, Sportu i Turystyki.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelJakubRutnicki">Witam państwa posłów. Witam zaproszonych gości. Witam naszego niezawodnego pana ministra Andrzeja Guta-Mostowego. Witam też naczelnika Wydziału Upowszechniania Sportu w Społeczeństwie, pana Wojciecha Dobrowolskiego. Witam panią Annę Kuder, naczelnik Wydziału Sportu Wyczynowego w Departamencie Sportu Wyczynowego w Ministerstwie Sportu i Turystyki. Witam panią Martę Przeździecką, główną specjalistkę w Departamencie Sportu Wyczynowego MSiT. Witam pana ministra Pawła Wdówika z Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej, pełnomocnika rządu do spraw osób niepełnosprawnych. Jest pan minister, witamy serdecznie. Witam też całą bardzo silną grupę przedstawicieli MRiPS. Witam pana Tomasza Maruszewskiego, zastępcę prezesa zarządu do spraw finansowych w Państwowym Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Witam pana prezesa Polskiego Komitetu Paraolimpijskiego Łukasza Szeligę. Witam wszystkich państwa. Jeśli kogoś nie wymieniłem z imienia i nazwiska, oczywiście również serdecznie witam.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelJakubRutnicki">Zgodnie z listą obecności stwierdzam kworum.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelJakubRutnicki">Porządek dzienny posiedzenia przewiduje w punkcie pierwszym informację na temat wspierania sportu osób niepełnosprawnych i w punkcie drugim – informację na temat priorytetów w zakresie upowszechniania sportu osób niepełnosprawnych. Jeśli chodzi o punkt trzeci, jeśli dobrze się orientuję mamy pewien problem i chyba nie będzie przedstawiony, ale wrócimy do tego zagadnienia później. Przypominam wszystkim posłom, że przyjmujemy też propozycje tematów do planu pracy Komisji na drugie półrocze.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacyposelJakubRutnicki">Proszę przedstawicieli resortu polityki społecznej o krótkie przedstawienie informacji na temat wspierania sportu osób niepełnosprawnych. Bardzo proszę państwa o zabranie głosu.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#PrzewodniczacyposelJakubRutnicki">Sekretarz stanu w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej, pełnomocnik rządu do spraw osób niepełnosprawnych Paweł Wdówik:</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#PrzewodniczacyposelJakubRutnicki">Szanowny panie przewodniczący, szanowni państwo posłowie, panie ministrze, wszyscy goście…</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#PrzewodniczacyposelJakubRutnicki">Bardzo proszę, aby panu ministrowi troszeczkę bliżej przysunąć mikrofon.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#SekretarzstanuwMRiPSPawelWdowik">Nawet sam jestem w stanie to zrobić.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelJakubRutnicki">Super. Teraz jest świetnie, panie ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#SekretarzstanuwMRiPSPawelWdowik">Trochę sportu nie zaszkodzi. Chciałbym zacząć od takiej, być może nie do końca popularnej tezy, a w każdym razie nierozpowszechnionej w Polsce, ale szalenie prawdziwej – aktywność fizyczna osób niepełnosprawnych jest kluczem do ich większej sprawności i lepszego, szczęśliwszego życia ze względu na utrzymywanie właściwej formy fizycznej. To szczególnie potwierdzają osoby na wózkach, które bez regularnych ćwiczeń tracą sprawność w błyskawicznym tempie. Gdy byłem z wizytą w stanie Illinois, administracja stanowa przekazała mi taką informację, że 1 dolar wydany na aktywność fizyczną osób niepełnosprawnych to 5 dolarów wpływu z podatków, które te osoby zapłacą.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#SekretarzstanuwMRiPSPawelWdowik">Dlaczego o tym mówię? U nas do tej pory o tym wymiarze sportu się nie mówiło i nie myślało. Staramy się to zmienić, kładąc coraz większy nacisk na ten wymiar powszechny aktywności fizycznej, sportu i turystyki, adekwatnej do możliwości wynikających z danej niepełnosprawności. Uruchamiamy nowe programy, które są też wynikiem wdrażania strategii na rzecz osób niepełnosprawnych, którą rząd przyjął w lutym 2021 r. – to „Strategia na rzecz osób z niepełnosprawnością na lata 2021–2030”. Tam wyraźnie jako pierwszy priorytet stawiamy prawo do niezależnego życia, które jest oczywiście możliwe tylko wtedy, gdy człowiek zachowuje zdolność do samodzielności adekwatnej do jego niepełnosprawności. W tym sensie te działania sportowe, aktywizujące, dotyczące np. turystyki, którą ze środków Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych również wspieramy, mają właśnie na celu aktywizowanie osób z niepełnosprawnościami w wymiarze jak najbardziej powszechnym. Myślę, że w najbliższym czasie uruchomimy kolejne duże programy idące w kierunku sportu powszechnego i aktywności fizycznej.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#SekretarzstanuwMRiPSPawelWdowik">Myślę, że trzeba powiedzieć, iż w ramach możliwości, które daje nam ustawa o rehabilitacji, finansujemy ten sport z art. 36 tej ustawy w postaci poszczególnych konkursów, które mogą pomieścić w sobie działania zarówno w obrębie sportu powszechnego, jak i sportu wyczynowego osób niepełnosprawnych, który jest również szalenie ważny. O przedstawienie szczegółów związanych z finansowaniem poprosiłbym, jeśli pan przewodniczący pozwoli, pana prezesa Maruszewskiego, który najlepiej będzie mógł to przedstawić.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelJakubRutnicki">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#ZastepcaprezesazarzadudosprawfinansowychPanstwowegoFunduszuRehabilitacjiOsobNiepelnosprawnychTomaszMaruszewski">Panie przewodniczący, szanowna Komisjo, panowie ministrowie, to, co pan minister Wdówik powiedział na wstępie, jest prawdą. Faktycznie środki Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych na wydatki związane ze sportem osób niepełnosprawnych są rozdysponowane w ramach ogłaszanych corocznie konkursów. Dysponuję danymi za 3 ostatnie lata, czyli za rok 2020, 2021 i 2022, dla zobrazowania na jakiego rodzaju przedsięwzięcia te środki zostały wydatkowane. W tych konkursach oczywiście ogłaszanych rokrocznie przez PFRON biorą udział organizacje pozarządowe, w szczególności stowarzyszenia i fundacje, które w swoich statutach mają zapisane działania na rzecz osób niepełnosprawnych i legitymują się odpowiednim stażem tej działalności.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#ZastepcaprezesazarzadudosprawfinansowychPanstwowegoFunduszuRehabilitacjiOsobNiepelnosprawnychTomaszMaruszewski">W roku 2020 został ogłoszony konkurs pod tytułem „Samodzielny i skuteczny”. W ramach tego konkursu organizacje pozarządowe złożyły wnioski, spośród których 107 dotyczyło sportu osób niepełnosprawnych. Na te wnioski wydatkowaliśmy  39 mln zł. Jeśli chodzi o szczegółowe rozróżnienie, jakich przedsięwzięć dotyczyły te wnioski, to 39 dotyczyło treningów sportowych. Na te treningi sportowe wydatkowaliśmy 28 345 100 zł. Na imprezy sportowe różnego rodzaju, jednodniowe, kilkudniowe, których było 61, wydatkowaliśmy ponad 8,3 mln zł. Również były też wydatkowane środki na wydawnictwa o tematyce sportowej związanej ze sportem osób niepełnosprawnych. Był jeden taki wniosek i został on sfinansowany na kwotę prawie 166 tys. zł. Wnioski dotyczyły również kampanii prowadzonych w mediach oraz w formie imprez masowych. Takim sztandarowym przedsięwzięciem jest Memoriał Kamili Skolimowskiej, który odbywa się rokrocznie i jest dofinansowany w ramach prowadzonej kampanii medialnej, która ma za zadanie rozpowszechnianie idei niepełnosprawności i aktywności osób niepełnosprawnych w społeczeństwie. W ramach tego programu jeden wniosek dotyczył czasopism – też na 306 tys. zł. Podsumowując, było 107 wniosków na 39 mln zł, które przeznaczono na sport niepełnosprawnych w roku 2020.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#ZastepcaprezesazarzadudosprawfinansowychPanstwowegoFunduszuRehabilitacjiOsobNiepelnosprawnychTomaszMaruszewski">Jeśli chodzi o rok 2021, mamy tendencję wzrostową. Wniosków jest już 120, a kwota dofinansowania to ponad 51 660 000 zł. Jeśli chodzi o liczbę wniosków na poszczególne przedsięwzięcia, również najwięcej jest imprez sportowych – 63 na prawie 11,8 mln zł i treningi sportowe – 52 wnioski na prawie 38 mln zł. Mniejsza liczba wniosków i mniejsze środki finansowe były na kampanie prowadzone w mediach czy na wydawnictwa. Na wydawnictwa były 2 wnioski na 229 tys. zł, a na kampanie prowadzone w mediach trzy wnioski na 1 741 000 zł.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#ZastepcaprezesazarzadudosprawfinansowychPanstwowegoFunduszuRehabilitacjiOsobNiepelnosprawnychTomaszMaruszewski">Tak jak powiedziałem, tendencję cały czas mamy wzrostową. W roku 2022 już tych wniosków było 142. Kwota, jaka została na nie wydatkowana, to 68,7 mln zł. W tym przypadku również największą pozycją jest 77 wniosków i projektów związanych z imprezami sportowymi na kwotę ponad 16 305 000 zł oraz 59 wniosków na treningi sportowe na kwotę 50,1 mln zł. Jeśli chodzi o wydawnictwa, były 3 takie wnioski na prawie 600 tys. zł, a kampanie prowadzone w mediach oraz w formie imprez masowych były 3 na kwotę prawie 1,7 mln zł.</u>
+          <u xml:id="u-6.4" who="#ZastepcaprezesazarzadudosprawfinansowychPanstwowegoFunduszuRehabilitacjiOsobNiepelnosprawnychTomaszMaruszewski">Generalnie rzecz biorąc, przez te 3 lata mieliśmy 369 zrealizowanych projektów z tychże wniosków na łączną kwotę 159 742 996 zł. Pieniądze nie są tu najistotniejsze, ale zostały wydatkowane i spożytkowane na rzecz wspierania aktywności prawie 70 tys. osób niepełnosprawnych. To wszystko w największym skrócie. Jeśli są jakieś pytania, oczywiście służę odpowiedzią. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelJakubRutnicki">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczacyposelJakubRutnicki">Teraz poproszę o zabranie głosu przedstawicieli Ministerstwa Sportu i Turystyki. Oczywiście pierwszy i drugi punkt są ze sobą dość tożsame, więc jeśli pan minister uzna, że od razu zajmiecie głos w tych dwóch punktach, bardzo proszę, bo może to ułatwić dyskusję. Panie ministrze, oddaję głos.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSportuiTurystykiAndrzejGutMostowy">Szanowny panie przewodniczący, panie ministrze, Wysoka Komisjo, przedstawię informację skrótową na temat obydwu tych punktów. Minister sportu i turystyki wspiera realizację zadań związanych z przygotowaniami kadry narodowej osób z niepełnosprawnościami do udziału w igrzyskach paraolimpijskich, igrzyskach głuchych, mistrzostwach świata i Europy. Celem tych zadań jest zapewnienie sportowcom z niepełnosprawnościami optymalnych warunków szkolenia sportowego oraz poprawa wyników reprezentantów Polski we współzawodnictwie międzynarodowym. Programy dotyczące wspierania sportu wyczynowego osób z niepełnosprawnościami dofinansowane są ze środków Funduszu Rozwoju Kultury Fizycznej oraz ze środków budżetu państwa. Zadania te realizowane są przez polskie związki sportowe oraz organizacje pozarządowe, których celem statutowym jest prowadzenie działalności w zakresie sportu wyczynowego osób z niepełnosprawnościami.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSportuiTurystykiAndrzejGutMostowy">W 2022 roku zadania w tym obszarze realizuje 18 polskich związków sportowych, w tym 4 działające wyłącznie w sporcie osób z niepełnosprawnościami oraz 6 organizacji. W 2021 roku w ramach wyżej wymienionych programów wsparciem objętych było  1232 sportowców. Warto podkreślić, że w ostatnich latach środki finansowe przeznaczone przez ministra na rozwój sportu wyczynowego osób z niepełnosprawnościami systematycznie wzrastają. W 2022 roku na realizację zadań przeznaczono 35 mln zł, w porównaniu z rokiem 2016, w którym wydatkowano nieco ponad 23 mln zł, jest to wzrost nakładów o blisko 11 mln zł.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSportuiTurystykiAndrzejGutMostowy">Ze środków budżetu państwa finansowane są także: stypendia sportowe – w 2021 roku wsparciem stypendialnym objętych było 400 zawodników z niepełnosprawnościami i na ten cel wydano 10 mln zł; świadczenia dla medalistów igrzysk paraolimpijskich i igrzysk głuchych – w 2021 roku zostały wypłacone 266 osobom z niepełnosprawnościami; nagrody dla zawodników z niepełnosprawnościami – w 2021 roku wypłacono je 72 zawodnikom; nagrody dla trenerów kadry narodowej – wypłacono je 74 trenerom zawodników z niepełnosprawnościami. Szczegółowe informacje oczywiście zawarte są w materiale państwu przesłanym.</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSportuiTurystykiAndrzejGutMostowy">Jeśli chodzi o sport powszechny, do głównych obszarów działań MSiT na rzecz sportu osób niepełnosprawnych należy realizacja „Programu upowszechniania sportu osób niepełnosprawnych”. Celem programu jest stworzenie optymalnych warunków umożliwiających osobom niepełnosprawnym zwiększenie uczestnictwa w różnych formach aktywności sportowej, włączenie w główne nurty życia społecznego oraz wyrównywanie szans w dostępie do przestrzeni publicznej w obszarze sportu. Program zakłada  4 główne kierunki wsparcia: organizację zajęć sportowych, imprez sportowych, obozów sportowych oraz promocję sportu osób niepełnosprawnych. W roku bieżącym dofinansowaniem objęto łącznie 95 projektów na łączną kwotę 20 650 000 zł, o 38% wyższą w stosunku do roku 2015. Beneficjentami programu są organizacje pozarządowe, których celem statutowym jest prowadzenie działalności w zakresie kultury fizycznej osób niepełnosprawnych. Wsparcia udzielono 51 podmiotom, w tym 9 organizacjom ogólnopolskim, 7 polskim związkom sportowym oraz 35 organizacjom regionalnym. W roku ubiegłym w ramach programu wsparto organizację zajęć sekcji sportowych prowadzonych  w 247 ośrodkach, oddziałach i klubach sportowych w całej Polsce w których uczestniczyło 12 491 osób. Dofinansowano organizację 162 imprez sportowych z udziałem ponad 18 tys. osób oraz przeprowadzono 81 obozów sportowych dla 3,5 tys. osób.</u>
+          <u xml:id="u-8.4" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSportuiTurystykiAndrzejGutMostowy">W zakresie promocji sportu osób niepełnosprawnych dofinansowano 22 projekty z udziałem łącznie ponad 32 mln odbiorców, w tym kampanię informacyjną stowarzyszenia Olimpiady Specjalne Polska pod nazwą „Grajmy razem”, skierowaną do 5 mln odbiorców oraz kampanię informacyjną Stowarzyszenia Piłki Nożnej Osób Niepełnosprawnych „Amp Futbol” pod nazwą „Jedną nogą w finale”, skierowaną do 26 mln odbiorców. Ponadto w ramach wspierania działań na rzecz upowszechniania i popularyzowania sportu osób niepełnosprawnych zrealizowano program rządowy pod nazwą Promocja sportu osób niepełnosprawnych, na który przeznaczono ponad 2 mln zł z Funduszu Solidarnościowego. Dofinansowaniem objęto łącznie 6 projektów w zakresie promocji sportu osób niepełnosprawnych, które trafiły do ponad 1 mln odbiorców. Z uwagi na trudną sytuację finansową organizacji sportowych, spowodowaną niedawną epidemią oraz inflacją, obniżono wkład własny beneficjentów  z 20% do 5% oraz zwiększono stawki dla instruktorów, trenerów i obsługi technicznej zajęć i sekcji.</u>
+          <u xml:id="u-8.5" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSportuiTurystykiAndrzejGutMostowy">Analizując dwuletni okres epidemii, należy podkreślić, że mimo niesprzyjających warunków zastosowano ulgi i tarcze ochronne, w tym przepisy ustawy z dnia 2 marca 2020 roku o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem i przeciwdziałaniem COVID-19, które umożliwiały sprawną realizację programu upowszechniania sportu osób niepełnosprawnych, ograniczając do minimum liczbę odwoływanych przedsięwzięć. To także jest szerzej opisane w materiale.</u>
+          <u xml:id="u-8.6" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSportuiTurystykiAndrzejGutMostowy">Panie przewodniczący, to wszystko, jeśli chodzi o podstawowe informacje. Jesteśmy do dyspozycji wraz z dyrektorami stosownych departamentów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelJakubRutnicki">Bardzo dziękuję, panie ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PrzewodniczacyposelJakubRutnicki">Rzeczywiście te dwa punkty mogą się wzajemnie uzupełniać tak, abyśmy mieli pełną perspektywę dyskusji. Patrzę na pana prezesa Polskiego Komitetu Paraolimpijskiego. Chyba mamy przygotowaną prezentację. Za chwileczkę oddam panu głos.</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#PrzewodniczacyposelJakubRutnicki">Mam pytanie do resortu polityki społecznej. Czy jeśli chodzi o pkt 2, chcieliby państwo jeszcze zabrać głos, czy na razie to, co pan minister przedstawił, wystarczy? Chciałbym, abyśmy te dwa punkty potraktowali łącznie. Teraz oddaję głos panu prezesowi PKPar, a jeśli państwo chcieliby uzupełnić swoje wystąpienia przed dyskusją, to oczywiście będzie taka możliwość. Jeśli nie, to po tym rozpoczniemy dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-9.3" who="#PrzewodniczacyposelJakubRutnicki">Panie prezesie, zapraszam.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PrezesPolskiegoKomitetuParaolimpijskiegoLukaszSzeliga">Dziękuję. Panie przewodniczący, panowie ministrowie, Wysoka Komisjo, szanowni państwo, korzystając z okazji, że mamy szczególny rok, a to posiedzenie Komisji jest poświęcone sportowi paraolimpijskiemu również, bo sportowi osób z niepełnosprawnościami, chciałbym poinformować, że w tym roku obchodzimy siedemdziesięciolecie Polskiego Związku Sportu Niepełnosprawnych „Start”. Obchodzimy również pięćdziesięciolecie pierwszego startu Polaków w igrzyskach paraolimpijskich. Na koniec roku będziemy stosowne gale z tego tematu wspólne celebrować. Chciałbym pokrótce w pigułce pokazać, co robią Polski Komitet Paraolimpijski i Polski Związek Sportu Niepełnosprawnych „Start”, w praktyce i w liczbach. Mamy tu zestawienie wszystkich naszych aktywności, imprez, które służą promocji i propagowaniu sportu również finansowane z projektów unijnych. „ParaSki4Europe” to był taki projekt, który służył temu, aby propagować sporty zimowe. Te sporty zimowe mają się dużo gorzej, co będziemy mogli zobaczyć przy wynikach z igrzysk paraolimpijskich, które też chce państwu tu przedstawić.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PrezesPolskiegoKomitetuParaolimpijskiegoLukaszSzeliga">Mamy projekt „Sport dla wszystkich”, który w PKPar finansowany jest ze środków PFRON. To projekt wspierania warsztatów sportowych, gdzie można budować swoją formę sportową i zaplecze na przyszłość, kierowany do zaplecza kadr narodowych w różnych sportach.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#PrezesPolskiegoKomitetuParaolimpijskiegoLukaszSzeliga">Mamy projekt „Bądź aktywny”, sekcje sportowe. Wyszliśmy poza strukturę związku i strukturę klubową, szukając instruktorów, bo oni są kluczowym elementem w budowaniu sportu dla osób z niepełnosprawnościami. Oprócz pokonania barier architektonicznych to nie wystarczy, aby prowadzić te zajęcia. Trzeba mieć kadry, które potrafią to robić. Nawiązujemy współpracę niezależnie od przynależności klubowej i związkowej. Jeśli mamy instruktora lub trenera, który potrafi to robić, to właśnie w taki sposób próbujemy to propagować.</u>
+          <u xml:id="u-10.3" who="#PrezesPolskiegoKomitetuParaolimpijskiegoLukaszSzeliga">Niesamowity jest „WF z mistrzem”. To projekt, który promuje sport wśród dzieci uczących się w szkołach. To dla nas w przyszłości kluczowy projekt. Chciałbym, aby doszło do tego, aby w końcu WF w szkołach był elementem naturalnym dla wszystkich, również osób z niepełnosprawnościami, ale to wiąże się z edukacją kadr, które są to w stanie poprowadzić. Mamy już przygotowany system kwalifikacji w Zintegrowanym Systemie Kwalifikacji. W ministerstwie przeszliśmy kolejny etap z wnioskiem i w niedługiej perspektywie powinniśmy zacząć certyfikować uprawnienia na poziomie animatora sportu i asystenta instruktora. To jest ta kluczowa kompetencja, którą chcemy propagować, bo w ten sposób studenci AWF będą również posiadać ją w przyszłości na kierunku wychowania fizycznego, aby mogli prowadzić te zajęcia i wiedzieć, jak to zrobić.</u>
+          <u xml:id="u-10.4" who="#PrezesPolskiegoKomitetuParaolimpijskiegoLukaszSzeliga">Projekty „Start”, czyli tej najstarszej sportowej organizacji w Polsce, która od 70 lat już realizuje ten sport. Na tej mapie Polski mogą państwo zobaczyć 192 sekcje, które są poza PFRON. Projekt PFRON jest ekstra projektem sekcji. To jest coś, co na co dzień realizujemy po prostu w ramach swojej działalności. Imprezy integracyjne służą promocji i zachęcaniu ludzi do uprawiania sportu. Następny poziom imprez sportowych to mistrzostwa Polski, puchary Polski i grand prix. Mamy około 30 imprez tego typu w Polsce, z głównym naciskiem na pływanie i lekkoatletykę. To dwa kluczowe sporty, które mogą nam dać w przyszłości najwięcej wyników medalowych, bo jest tam najwięcej szans medalowych. Jest to połączone myślenie z propagowaniem naturalnych sportów: pływania, lekkoatletyki, biegów, skoków, rzutów. Z drugiej strony to też największe potencjalne źródło medali na igrzyskach paraolimpijskich.</u>
+          <u xml:id="u-10.5" who="#PrezesPolskiegoKomitetuParaolimpijskiegoLukaszSzeliga">Mistrzostwa świata i Europy – od czasu do czasu jesteśmy organizatorami takich wydarzeń sportowych. W minionym roku paralekkoatletyczne mistrzostwa Europy odbyły się w Bydgoszczy. To była potężna impreza, trzecia co do wielkości, jeśli chodzi o liczbę uczestników. Największą są Letnie Igrzyska Paraolimpijskie, potem są mistrzostwa świata, a potem mistrzostwa Europy w paralekkoatletyce. Dopiero potem są Zimowe Igrzyska Paraolimpijskie. Mieliśmy też możliwość promowania tej imprezy dzięki wsparciu MSiT i mogliśmy zrealizować bardzo profesjonalną transmisję z tych zawodów.  TVP Sport pokazało to wydarzenie w taki sposób, że Międzynarodowy Komitet Olimpijski stwierdził, że to był paralympic level, jeśli chodzi o poziom transmisji telewizyjnej.</u>
+          <u xml:id="u-10.6" who="#PrezesPolskiegoKomitetuParaolimpijskiegoLukaszSzeliga">Idąc dalej, realizujemy też projekty, które zupełnie wykraczają poza standardowe działania. Projekt „FAKHER” realizowany był z Arabią Saudyjską. Przeszkoliliśmy w jego ramach przez 6 tygodni ponad 100 osób w 3 sportach: koszykówce, podnoszeniu ciężarów i strzelectwie. Takie sporty wybrała akurat Arabia Saudyjska do współpracy z nami. To coś, nad czym nadal będziemy pracowali.</u>
+          <u xml:id="u-10.7" who="#PrezesPolskiegoKomitetuParaolimpijskiegoLukaszSzeliga">Strefa paraolimpijska – integrujemy się z Polskim Komitetem Olimpijskim tam, gdzie tylko to możliwe. Mamy swoje stanowisko, które w jednym roku było najczęściej odwiedzane, a w innym organizatorzy dali nam tytuł najlepiej zorganizowanej strefy. Można było spróbować dzięki temu sportów paraolimpijskich takich jak np. strzelanie do celu z karabinów, których używają osoby niewidome, gdzie intensyfikacja dźwięku w słuchawkach sugeruje, jak blisko jesteśmy celu. Można było usiąść na rower ręczny, zagrać w siatkówkę na siedząco, w blind football. Co roku modyfikujemy trochę układ tych sportów tak, aby zachęcać. Cieszy się to popularnością. Jest to dowód na to, że jednak warto rozwijać ten sport.</u>
+          <u xml:id="u-10.8" who="#PrezesPolskiegoKomitetuParaolimpijskiegoLukaszSzeliga">Próbujemy budować nowe wydarzenia sportowe, oprócz tych regularnych, które mamy w swoim portfolio, czyli Orlen Paralympic Run. To pomysł na to, aby poprzez bieganie próbować zachęcać ludzi do bycia w strukturze sportu paraolimpijskiego. Będzie też już czwarta edycja plebiscytu Guttmanny. Statuetki mają nazwę od twórcy igrzysk paraolimpijskich sir Ludwiga Guttmanna. Mamy na to zgodę rodziny. Sir Ludwig Guttmann urodził się w Toszku koło Gliwic, więc mamy piękne konotacje. Trzeba celebrować sukcesy, pokazywać tych sportowców, którzy są gwiazdami sportu paraolimpijskiego. Jest to bardzo ważny element promocji i te wartości, które też dzięki plebiscytowi udaje się generować, są znaczące. Wartość AVE z tego ostatniego plebiscytu to było ponad 8 mln zł. Jest to też dowód na to, że te działania marketingowe i medialne przynoszą rezultaty.</u>
+          <u xml:id="u-10.9" who="#PrezesPolskiegoKomitetuParaolimpijskiegoLukaszSzeliga">Dochodzimy do najważniejszego wydarzenia, które jest zawsze na końcu – tu mamy przykład wyników z ostatnich Letnich Igrzysk Paraolimpijskich w Tokio. Chciałbym pokazać, jak to się kształtuje na osi czasu i myślę, że tu na chwilę się zatrzymam. W roku 2015 został powołany do życia w PFRON projekt „Olimpijczyk”, który dał nam możliwość wspierania sportu wyczynowego wprost. Można było jeździć na zawody międzynarodowe – rankingowe, można było organizować zgrupowania, dokonywać zakupów sportowych. Szczegóły dotyczące tych liczb będą na kolejnych slajdach. W praktyce sytuacja wygląda następująco: trenerzy, którzy zwracają się do nas ze swoimi planami na realizację swoich pomysłów na treningi i starty w zawodach, z reguły chcą dwa razy tyle, ile jesteśmy w stanie pozyskać z ministerstwa, choć mamy świadomość, że to i tak duże środki. W praktyce wsparcie tym projektem „Olimpijczyk” spowodowało, że trenerzy w ciągu tych 2 lat mogli zrealizować absolutnie wszystko. Przełożyło się to też na wynik na igrzyskach paraolimpijskich w Rio. Skończyła się rozmowa o tym, że cały czas brakuje pieniędzy. To było  10 mln zł na 2 lata w tym projekcie, które w tamtym czasie zaspokoiło wszystkie te podstawowe problemy kadr narodowych, które do Rio się udały.</u>
+          <u xml:id="u-10.10" who="#PrezesPolskiegoKomitetuParaolimpijskiegoLukaszSzeliga">Minione Zimowe Igrzyska Paraolimpijskie w Pekinie obyły się niestety bez medalu, ale jak pokazują wyniki z poprzednich igrzysk paraolimpijskich, my nie jesteśmy potęgą w sportach zimowych. To było niestety tylko kilka medali na przełomie ostatnich 20 lat. Jest to duże wyzwanie, aby w tych zimowych dyscyplinach, gdzie nie mamy tradycji, gdzie to bardzo drogi sport, móc rywalizować na najwyższym poziomie.</u>
+          <u xml:id="u-10.11" who="#PrezesPolskiegoKomitetuParaolimpijskiegoLukaszSzeliga">To pięćdziesięciolecie pierwszego startu Polaków na igrzyskach paraolimpijskich przedstawia się w takim zestawieniu, jeśli chodzi o dorobek medalowy: łącznie jest to 799 medali, w letniej klasyfikacji medalowej Polska jest na 9. miejscu w tabeli wszechczasów. Z jednej strony to powód do dumy, z drugiej wielkie – wyzwanie, aby utrzymać tę pozycję. Aby to zmienić, na pewno musimy pomyśleć o pewnego rodzaju systemowych rozwiązaniach. Ten WF w szkołach to jeden z pomysłów, ale chciałbym zacząć certyfikowanie obiektów zintegrowanych. Tak to nazwaliśmy. To prosty marketingowy projekt, który możemy przeprowadzić. Certyfikat będzie otrzymywał taki obiekt, który nie dość, że nie posiada barier architektonicznych, to jeszcze tam odbywają się jakieś zajęcia sportowe dla osób z niepełnosprawnościami. Chcę to rozpocząć od pływalni. Na ostatnim spotkaniu z fundacją Wód Polskich, w której zrzeszone są wszystkie baseny, spotkało się to z bardzo pozytywnym odzewem, bo większość gmin ma baseny.</u>
+          <u xml:id="u-10.12" who="#PrezesPolskiegoKomitetuParaolimpijskiegoLukaszSzeliga">Równoległym projektem do tego byłby projekt „Gmina przyjazna sportowi paraolimpijskiemu”. Moje obserwacje też są takie, że nakłady z centrali na ten sport są coraz większe. Prowadząc zarówno Polski Związek Sportu Niepełnosprawnych „Start”, jak i od kilku lat PKPar zauważam, że te nakłady centralnie wyraźnie rosną, ale na poziomie gmin i urzędu marszałkowskiego te rzeczy specjalnie się nie zmieniają. Zatrzymały się i to jest pewien problem, nad którym na pewno należy się pochylić. Bez większego zaangażowania lokalnych samorządów nie jesteśmy tylko centralnie zmienić tej rzeczywistości i dać tam jakąś lepszą jakość.</u>
+          <u xml:id="u-10.13" who="#PrezesPolskiegoKomitetuParaolimpijskiegoLukaszSzeliga">Mogą państwo zobaczyć tabelaryczne zestawienie wszystkich środków z ministerstwa i PFRON w PKPar. Dla zobrazowania jak wygląda ta struktura finansowania wykresy pokazują finansowanie tego sportu w Polskim Związku Sportu Niepełnosprawnych „Start”, również z podziałem na źródło finasowania. W tym przypadku zdecydowanie większe nakłady otrzymujemy ze środków MSiT. To jest sport powszechny i wygląda on w ten sposób. Na chwilę chciałbym się zatrzymać przy slajdzie, który obrazuje, w jaki sposób dzielimy tę kwotę 9,5 mln zł z ubiegłego roku na sport wyczynowy, którą otrzymujemy. Po odjęciu kosztów pośrednich w rozbiciu na te 15 sportów, które są w strukturze „Start”, bardzo kolorowo te kwoty już nie wyglądają.</u>
+          <u xml:id="u-10.14" who="#PrezesPolskiegoKomitetuParaolimpijskiegoLukaszSzeliga">Wracając do projektu „Olimpijczyk”, to było genialne uzupełnienie możliwości realizowania tych założeń treningowych, które trenerzy do nas przedkładali, aby potem móc walczyć o jak najlepsze wyniki sportowe na arenie międzynarodowej. Jeśli jeszcze podzielimy kwoty przy tych dyscyplinach przez liczbę osób, które występują w poszczególnych kadrach, to oczywiście zawsze tych pieniędzy jest za mało. Bardziej chodzi mi w tym o to, aby poszukać jakości, systemowego budowania tego sportu. Mamy olimpiady specjalne, deaflympics, czyli sport niesłyszących i sport paraolimpijski. To trzy piramidy sportu osób niepełnosprawnych i nie ma innych. Warto byłoby te środki, które przeznacza zarówno MSiT, jak i PFRON, które nie są małe, pokierować w ten sposób, aby rzeczywiście zasilały budowanie poszczególnych systemów. Wprowadzanie, nawet w tym upowszechnianiu, jakichś standardów, które powodują, że rzeczywiście są tam ludzie, którzy nie tylko przez przypadek stykają się ze sportem i zaliczają udział w projekcie, co też jest ważne, aby wprowadzać modele i standardy zajęć, które pomogą nam budować te przestrzenie, jest istotne. Dlatego kiedyś składałem wniosek – to wciąż aktualne – aby w tych projektach PFRON, jeśli chodzi o sport, pojawiły się jakieś dodatkowe punkty za to, że jakaś organizacja jest w systemie sportu i rzeczywiście buduje któryś z tych systemów sportowych.</u>
+          <u xml:id="u-10.15" who="#PrezesPolskiegoKomitetuParaolimpijskiegoLukaszSzeliga">Oczywiście bez wsparcia PFRON i ministerialnego nasze kluby nie byłyby w stanie się rozwijać i za to jesteśmy bardzo wdzięczni, ale poszukujemy jakości i chcielibyśmy, idąc tą drogą, zacząć budować jeszcze lepsze zaplecze na przyszłość. Potencjał w Polsce jest olbrzymi. Jak państwo mogli zobaczyć, tych aktywności jest wiele i warto je wykorzystywać do tego, aby dzięki temu sportowi rozwiązywać również inne problemy społeczne. Nie znam żadnego z moich zawodników, którzy doszli do bardzo wysokiego poziomu sportowego, byli w reprezentacji narodowej i startowali w igrzyskach olimpijskich, który nie miałby rozwiązanych tych wszystkich problemów funkcjonalnych. Oni poprzez sport nauczyli się wielu różnych pozytywnych wartości. Sport uczy logistyki, zarządzania, w przypadku osób z niepełnosprawnościami po prostu daje też możliwość lepszego funkcjonowania na co dzień.</u>
+          <u xml:id="u-10.16" who="#PrezesPolskiegoKomitetuParaolimpijskiegoLukaszSzeliga">Z mojej strony to pokrótce wszystko. Dziękuję za uwagę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelJakubRutnicki">Dziękuję bardzo, panie prezesie.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PrzewodniczacyposelJakubRutnicki">Czy jeszcze ktoś z zaproszonych gości chciałby zabrać głos w odniesieniu do pkt 1 i 2 naszego posiedzenia? W tej chwili nie słyszę zgłoszeń. Otwieram dyskusję. O głos jako pierwszy prosił pan przewodniczący Tomaszewski. Otwieram oczywiście listę mówców.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, panowie ministrowie, panie prezesie, szanowni państwo, prawie 7 mln osób w Polsce to osoby z niepełnosprawnościami. Z orzeczeniem o stopniu niepełnosprawności mamy ponad 3 mln osób. Rozmawiamy dziś o programach, które władza publiczna adresuje do tych osób, gdzie na szczycie jest system współzawodnictwa sportowego, o którym mówił przed chwilą pan prezes PKPar, prowadzony jakby w tych trzech nogach, czyli igrzyska paraolimpijskie, igrzyska głuchych oraz olimpiady specjalne. Jest to jako element rehabilitacji. Są też światowe i europejskie igrzyska olimpiad specjalnych. Oczywiście nie są one w systemie współzawodnictwa sportowego, ale rozumiane są jako afiliowane również przez Międzynarodowy Komitet Olimpijski itd. W związku z powyższym to się odbywa na podobnej płaszczyźnie. Oczywiście są określone uwarunkowania, bo te igrzyska paraolimpijskie i światowe igrzyska głuchych traktowane są jako element sportu i rywalizacji sportowej, łącznie z instrumentami, które zrównaliśmy w przeciągu ostatnich kadencji. Przykładowo to świadczenia olimpijskie dla medalistów igrzysk paraolimpijskich i światowych igrzysk głuchych. Rozpoczynaliśmy tylko od igrzysk olimpijskich, zwolnień podatkowych strojów sportowych reprezentacji, nagród uzyskiwanych za osiągniecia w tychże igrzyskach. To wszystko po kolei małymi kroczkami wprowadziliśmy z inicjatywy Komisji sejmowej.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Dziś, jeśli popatrzymy na wydatki państwa, które przedstawił pan minister Wdówik oraz pan minister sportu, to za 3 lata było 159 czy 169 mln zł. Jak zliczyłem wydatki funduszu, budżetu oraz to, co idzie z budżetu państwa na stypendia itd., to jest prawie identycznie. Dwa strumienie państwowe przez trzy lata mniej więcej były podobne. Czy te programy się uzupełniają, czy państwo wiedzą o tych programach wzajemnie, jak wygląda tu relacja i współpraca Ministerstwa Sportu i Turystyki z PFRON? Nadal wiodącym finansowaniem sportu osób niepełnosprawnych i współzawodnictwa jest Fundusz Rozwoju Kultury Fizycznej. Uzupełnieniem, jeśli chodzi o wydatki, jest budżet państwa. Nagrody i stypendia oczywiście finansowane są z budżetu.</u>
+          <u xml:id="u-12.2" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Drugie pytanie – podobało mi się, co powiedział pan minister Wdówik, ale nie wiem, czy słyszał to pan minister odpowiedzialny za turystykę, że turystyka jest ważnym elementem rehabilitacji osób niepełnosprawnych. Może tą turystykę z tego działu FRKF przekażecie do ministra właściwego do spraw polityki społecznej i oni sobie poradzą z wydaniem programów dotyczących turystyki, adresowanych do osób niepełnosprawnych, bo w ministerstwach sportu, kultury i czegoś tam jeszcze przez 2,5 roku nie mogli sobie poradzić z wydaniem czy opracowaniem programów na rzecz rozwoju turystyki społecznej adresowanej również do osób niepełnosprawnych. W planie funduszu zapisano 10 mln zł. I co dalej? Zawsze o to pytam na każdym posiedzeniu pana ministra Andrzeja Guta-Mostowego, bo ludzie piszą do mnie i pytają, co z tą sprawą. Pieniądze są, programów nie ma, nie ruszyło. Jeśli nie możecie sobie poradzić w trzech wersjach to przekażcie do kogoś innego i tam może sobie poradzą.</u>
+          <u xml:id="u-12.3" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Kolejna ważna kwestia to to, o czym mówił pan prezes PKPar, aby budować systemowe rozwiązania. Wiele tych systemowych rozwiązań w MSiT przez lata rzeczywiście było budowanych i wspieranych. Jeśli chodzi o wszystko to, co jest związane z możliwościami uprawiania sportu przez osoby z niepełnosprawnościami objęte programem przygotowania do igrzysk paraolimpijskich, światowych igrzysk głuchych w dyscyplinach, które nie są w programach tych dwóch systemów, zauważyłem, że na 2021 rok jest to w sumie 1232 osób, z czego  400 otrzymuje wsparcie w postaci stypendiów. To 1/3, czyli nie jest to mało. W związku z powyższym osoby uczestniczące w przygotowaniach do tych dwóch systemów są wspierane przez budżet państwa. To dobrze.</u>
+          <u xml:id="u-12.4" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Do pana ministra Wdówika mam prośbę dotyczącą upowszechniania sportu wśród osób z niepełnosprawnościami – tych 5–6 milionów ludzi. Obecnie takie środki państwowe, które trafiają do tych organizacji pozarządowych – w cudzysłowie, bo z PFRON – poprzez powiatowe centra pomocy rodzinie czy przez samorządy te środki mogą być przekazywane na dofinansowanie. W 2020 roku na szczeblu powiatu zakontraktowano 42 umowy  na 374 tys. zł. Jest 350 powiatów i 42 umowy. Wiem, co pan minister odpowie – że to przecież decyzja władz samorządowych. Wiem to, że pieniądze trafiają do samorządu i on decyduje, na co je wydać. Proszę państwa, ze względu na niewystarczającą ilość tych środków w pierwszej kolejności z PFRON na szczeblu powiatu wydaje się na funkcjonowanie warsztatów, później na turnusy rehabilitacyjne. Tych środków jest zdecydowanie za mało. Ludzie czekają po 2–3 lata w powiatach, aby w ogóle myśleć o możliwości zakwalifikowania się na turnus rehabilitacyjny. Dopiero później na końcu jest dofinansowanie tych imprez o charakterze sportowo-rekreacyjnym dla tej największej grupy osób. Są to w większości seniorzy skupieni w organizacjach takich jak Polski Związek Emerytów i Rencistów i innych organizacjach, którzy chcieliby wsparcia publicznego, jeśli chodzi o tę aktywizację sportowo-rekreacyjną, turystyczną na tym najniższym szczeblu. Mamy tu tę słabość, niestety, polegającą na niewystarczającej ilości środków finansowych, które są dostępne na ten cel. W tym zakresie mam serdeczną prośbę.</u>
+          <u xml:id="u-12.5" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Druga kwestia dotyczy aktywizacji dzieci i młodzieży z niepełnosprawnościami, która na co dzień kontynuuje swoją naukę w szkolnictwie specjalnym. Wcześniej funkcjonował dofinansowany z ministerstwa program „Animator sportu osób niepełnosprawnych”. Zajęcia były prowadzone przez specjalistów. To systematyczne zajęcia usprawniające właśnie w tychże ośrodkach. Był to program finansowany z FRKF. Wtedy, gdy ten program był, zawsze podpowiadałem samorządom, że mogą połączyć złotóweczkę z ministerstwa i tę drugą z PFRON i ewentualnie na szczeblu powiatu i w ten sposób kumulować, aby tych środków było więcej. Właśnie do tej grupy młodzieży, która jest w tym szkolnictwie specjalnym, trzeba kierować te programy. Oczywiście część jest tam gdzieś w środowisku lokalnym, trafia do klubów itd., ale tylko bardzo wąska grupa osób. Znów się powołam na pana prezesa – bardziej potrzeba systemowego rozwiązania. To systemowe rozwiązanie aż się kłania, panie ministrze edukacji i panie ministrze sportu. Coś tego ministra edukacji nie możemy za bardzo namówić do sportu, aby w wielu obszarach zechciał wesprzeć i wspólnie taki program realizować, adresowany do dzieci i młodzieży z niepełnosprawnościami.</u>
+          <u xml:id="u-12.6" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Chciałbym podziękować wszystkim tym, którzy realizują te zadania publiczne i państwowe, obu resortom i funduszowi. Myślę, że robią to świadomie. Istotne jest to, co powiedział pan minister Wdówik – ten przykład podany ze Stanów Zjednoczonych – że to nie są tylko wydatki. Poza tym, że to bardzo ważny element rehabilitacji społecznej, jest to bardzo dobry przykład funkcjonowania państwa. Ta świadomość rośnie i dobrze, że za tym idą też działania publiczne obu resortów. Państwo wywiązuje się z ustaw, czyli tych związanych ze świadczeniami olimpijskimi oraz nagrodami i stypendiami, a oba fundusze wzięły na siebie ciężar związany z animacją sportową i opieką nad sportowcami reprezentującymi Polskę w tych dwóch systemach – igrzysk paraolimpijskich i światowych igrzysk głuchych.</u>
+          <u xml:id="u-12.7" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Kończąc, chciałbym również przy okazji – myślę, że to na drugie półrocze – poprosić abyśmy mieli również informację dotyczącą udziału naszej reprezentacji. Może panie nam powiedzą o tym, choćby w jednym zdaniu. Chodzi o światowe igrzyska głuchych 1–15 maja w Brazylii. Były odkładane, ale wreszcie się odbyły. Są też olimpiady specjalne. Dziś tych dwóch nóg, o których mówiliśmy, zabrakło w prezentacji. Wtedy byłby pełen obraz. To nie jest uwaga do pana prezesa, w żadnym wypadku, ale co najwyżej uwaga do nas, jako organizatorów, że wtedy byłby pełniejszy obraz sytuacji. Z tego, co wiem, olimpiady specjalne też korzystają z PFRON – źle powiedziane – uczestniczą w naborach, które są ogłaszane i organizowane w formie konkursów. Dziękuję uprzejmie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelJakubRutnicki">Bardzo dziękuję. Jak zwykle pan przewodniczący świetnie był przygotowany w tym temacie.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PrzewodniczacyposelJakubRutnicki">Głos chciała jeszcze zabrać pani poseł Niemczyk. Czy jeszcze ktoś z państwa posłów chce się wypowiedzieć? Na razie nie słyszę. Teraz zabierze głos pani poseł Niemczyk.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PoselMalgorzataNiemczyk">Dziękuję bardzo. Panowie ministrowie, dziękujemy za to opracowanie, natomiast chciałabym prosić państwa o zupełnie inne opracowanie tego materiału. Tak jak powiedział pan poseł Tomaszewski, mamy 7 mln osób z niepełnosprawnością, w tym 3 mln osób ze stopniem niepełnosprawności. Z tego opracowania nie wynika, jak środki publiczne są wydawane na terenie całej Polski. Poprosiłabym o przedstawienie w formie pisemnej, jak zostały rozdysponowane, jeśli chodzi o Polskę. Biorąc pod uwagę przedstawione przez państwa w opracowaniu działania w zakresie promocji, gdzie tych środków było 2 mln zł, dziwią mnie troszeczkę te liczby. Chciałabym uzyskać bardziej szczegółową analizę tych danych oraz liczbę odbiorców – jak została ona wyliczona.</u>
+          <u xml:id="u-14.1" who="#PoselMalgorzataNiemczyk">Z przedstawionej tabeli wynika, że Akademicki Związek Sportowy wydał 120 tys. zł  na 37 tys. odbiorców, a Stowarzyszenie Integracyjne Eurobeskidy wydało ponad 200 tys. zł na 31 tys. odbiorców, Polski Związek Sportu Niepełnosprawnych „Start” – 1 125 000 zł na 500 tys. odbiorców itd. Tak naprawdę chyba najlepiej wypada Polski Komitet Paraolimpijski, który wydaje tylko 80 tys. zł na prawie 300 tys. odbiorców. Ta złotówka wydawana na liczbę odbiorców – chciałabym poznać więcej szczegółów, jeśli chodzi o te działania, jakie one były. „Album 10 tys.” – czy to znaczy, że to był album wydany w 10 tys. egzemplarzach, czy w ramach tego promocji albumu dotarło się z informacją do 10 tys. osób? Jaki był koszt filmu, który według Polskiej Fundacji Paraolimpijskiej dotarł do 500 osób? Chciałabym poznać więcej szczegółów, tym bardziej że w dalszym zdaniu piszą państwo, że ta promocja miała trafić do 20 mln odbiorców, a trafiła tylko do 5%. Co poszło nie tak, że zakładany efekt w 95% nie został zrealizowany albo założenia były zbyt wysokie?</u>
+          <u xml:id="u-14.2" who="#PoselMalgorzataNiemczyk">Jeśli chodzi o nakłady finansowe na sport, wróćmy może do liczby szkolonych zawodników z niepełnosprawnościami w latach 2015–2021. Widzę, że jest dość znaczny przyrost kobiet, których jeszcze w 2015 roku było mniej. Wedle moich wyliczeń mamy wzrost o 35%, przy tylko 10% wzroście zawodników. Może została wypełniona dość duża nisza, jeśli chodzi o zachęcanie kobiet do uprawiania sportu. Jest to dla mnie dość zaskakujące, bo zawsze mamy zdecydowanie większe procentowo wzrosty wśród mężczyzn. Z jednej strony to bardzo mnie cieszy, a z drugiej chciałabym zapytać, czy mamy tak mało mężczyzn uprawiających sport, czy nie lgną oni do uprawiania sportu lub odchodzą w momencie, gdy osiągają świadczenie olimpijskie, które gwarantuje im pieniądze?</u>
+          <u xml:id="u-14.3" who="#PoselMalgorzataNiemczyk">W przedstawionej informacji napisano również o liczbie zajęć, imprez i obozów, które się nie odbyły w okresie 2020–2021. Nie wiem, czy to wynika z liczby imprez, które się odbyły w poprzednich tabelach, czy to inne wyliczenia, z którymi mamy tu do czynienia.</u>
+          <u xml:id="u-14.4" who="#PoselMalgorzataNiemczyk">Środki na sport powszechny wzrosły chyba do 20 mln zł, jeśli dobrze pamiętam. Jeszcze jedno zadanie ze sportu powszechnego zostało zabrane do wyczynowego, czyli procentowy wzrost tych środków na sport powszechny był dość znaczny. Według tej ostatniej przedstawionej przez państwa tabeli z podziałem środków dla organizacji ogólnopolskich dofinansowanych z FRKF wynika, że w 2015 roku na Polski Związek Sportu Niepełnosprawnych „Start”, Stowarzyszenie Olimpiady Specjalne Polska, Polski Związek Sportu Niesłyszących, które wymienione są w tej tabeli, łącznie wydano 13 204 000 zł, a w roku 2022 – 13 890 000 zł. Jest to wzrost przez okres 8 lat o raptem 600 tys. zł, według mnie dla wiodących organizacji, jeśli chodzi o upowszechnianie sportu osób niepełnosprawnych. Na rzecz jakich innych organizacji poszły te środki w tym układzie? Co było powodem, że jest taki niski wzrost dla tych głównych organizacji, które zostały przez państwa wymienione? Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyposelJakubRutnicki">Dziękuję bardzo, pani poseł.</u>
+          <u xml:id="u-15.1" who="#PrzewodniczacyposelJakubRutnicki">Nie słyszę innych zgłoszeń. Na początku poproszę przedstawicieli Ministerstwa Sportu i Turystyki o odpowiedź na pierwsze i drugie wystąpienie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#NaczelnikWydzialuUpowszechnianiaSportuwSpoleczenstwiewDepartamencieSportudlaWszystkichMSiTWojciechDobrowolski">Dzień dobry. Witam państwa. Wojciech Dobrowolski, naczelnik wydziału w Departamencie Sportu dla Wszystkich.</u>
+          <u xml:id="u-16.1" who="#NaczelnikWydzialuUpowszechnianiaSportuwSpoleczenstwiewDepartamencieSportudlaWszystkichMSiTWojciechDobrowolski">Może zacznę od ostatniego pytania pani poseł. To wygląda w taki sposób, że te pieniądze, o których pani mówiła, czyli 3 mln zł, zostały przesunięte do Departamentu Sportu Wyczynowego w związku z tym, że w kontekście międzydepartamentalnych przesunięć zadań puchary Polski i mistrzostwa Polski zostały przeniesione, wraz z tą kwotą. W tej tabeli z 2022 roku nie ma 3 mln zł, które są w tej tabeli z 2015 roku. Postaramy się też odpowiedzieć pani poseł na pytanie o przedstawienie danych w ujęciu geograficznym.</u>
+          <u xml:id="u-16.2" who="#NaczelnikWydzialuUpowszechnianiaSportuwSpoleczenstwiewDepartamencieSportudlaWszystkichMSiTWojciechDobrowolski">W kontekście tych dość dużych elementów dotyczących wyników promocyjnych one pochodzą ze sprawozdań naszych beneficjentów. To po prostu dane telemetryczne. Jeśli dajemy dotację na wielką kampanię medialną, nasi beneficjenci od instytucji, które te kampanię przeprowadzają, dostają dane telemetryczne, z których wynika, że te sporty lub filmy były puszczane w określonych pasmach i obejrzane przez określoną liczbę odbiorców. Na tym po prostu bazujemy. W kontekście pytania pani poseł o różnice dotyczące nakładów, kwot i odbiorców, jest to związane z formą tego rodzaju promocji. Jeśli mamy do czynienia z albumem, to jego nakład i dostępność jest ograniczona. Jeśli mamy do czynienia z jakimś elementem działań promocyjnych w środkach masowego przekazu, ten wymiar jest po prostu inny, stąd te różnice.</u>
+          <u xml:id="u-16.3" who="#NaczelnikWydzialuUpowszechnianiaSportuwSpoleczenstwiewDepartamencieSportudlaWszystkichMSiTWojciechDobrowolski">Odnosząc się do pytania pana posła w sprawie zajęć sportowych dla uczniów, być może jestem zbyt krótko w ministerstwie, ale tego programu nie pamiętam. Jestem w ministerstwie dziewiąty rok. Jest program, który ma charakter ogólny i obsługuje Fundusz Zajęć Sportowych dla Uczniów. Ten program ma charakter otwarty. Nie jest tam powiedziane, że nie mogą z niego korzystać uczniowie niepełnosprawni i szkoły specjalne. To rzeczywiście jest sformułowane w sposób ogólny, ale w chwili obecnej nie jestem przygotowany i nie wiem, jaka część beneficjentów programu to dzieci niepełnosprawne. Możemy oczywiście to sprawdzić, jeśli nasze dane sprawozdawcze na to pozwalają. W tym zakresie nie ma jednak żadnych powodów, aby te pieniądze z funduszy były przekazywane na takie zajęcia w szkołach i oddziałach specjalnych. W tym opisie szczegółowym dotyczącym realizacji programu upowszechniania sportu osób niepełnosprawnych mamy taki fragment, w którym wprost podajemy, jaki element tych działań dotyczy dzieci i w tym kontekście dzieci niepełnosprawnych.</u>
+          <u xml:id="u-16.4" who="#NaczelnikWydzialuUpowszechnianiaSportuwSpoleczenstwiewDepartamencieSportudlaWszystkichMSiTWojciechDobrowolski">Jeśli chodzi o naszą współpracę z PFRON, jest ona realizowana od lat. Nawet w przypadku naszych programów konkursowych w naszych formularzach naborowych mamy takie odrębne rubryki, w których nasi beneficjenci wpisują, jaki element tego projektu jest finansowana z funduszy PFRON. Nasi pracownicy w ramach wymiany brali udział w ocenie wniosków PFRON. Staramy się te rzeczy na bieżąco konsultować i trzymać rękę na pulsie.</u>
+          <u xml:id="u-16.5" who="#NaczelnikWydzialuUpowszechnianiaSportuwSpoleczenstwiewDepartamencieSportudlaWszystkichMSiTWojciechDobrowolski">Myślę, że część pytań, które państwo zadali w kontekście zajęć WF w szkołach i oddziałach specjalnych, powinno być skierowanych do ministra edukacji i nauki. Miałem przyjemność przez jakiś czas w tym ministerstwie tą tematyką się zajmować. Nie jest tak, że tych zajęć tam po prostu nie ma. One są, ale w zależności od rodzaju szkoły są obarczone troszkę większym elementem kwalifikacyjnym. W szkołach specjalnych nauczyciel, oprócz przygotowania do zajmowania stanowiska nauczyciela danego przedmiotu musi jeszcze posiadać odpowiednie przygotowanie z pedagogiki specjalnej, właściwej dla niepełnosprawności uczniów. Nie jest tak, że tego nie ma. Jesteśmy otwarci na pełną, szeroką współpracę z ministrem edukacji i nauki i staramy się te kroki od lat w tę dobrą stronę kierować. To tyle. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyposelJakubRutnicki">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#NaczelnikWydzialuSportuWyczynowegowDepartamencieSportuWyczynowegoMSiTAnnaKuder">Szanowni państwo, pozwolę sobie się odnieść do sportu wyczynowego. Odnosząc się do pytania pani poseł o liczbę szkolonych zawodników w obszarze sportu wyczynowego, z danych, które przedstawiliśmy, wynika, że w 2015 roku w kadrach narodowych polskich związków sportowych i innych organizacji, którym powierzaliśmy organizację przygotowań do najważniejszych imprez, było 285 kobiet, a w ubiegłym roku było 387. Mężczyzn w 2015 roku było 769, a w ostatnim roku – 845. Moim zdaniem jest to efekt pracy tych wszystkich organizacji, a także wszystkich osób pracujących w sporcie powszechnym i stopniowego podnoszenia się poziomu. Obserwujemy to po liczbie zawodników szkolonych w sporcie wyczynowym – ten efekt finalny. Te osoby, które wchodzą na odpowiedni poziom, są kwalifikowane do kadry narodowej i są przez nas dofinansowywane. Cieszy nas też ten większy udział kobiet i mamy nadzieje na zrównanie tego parytetu.</u>
+          <u xml:id="u-18.1" who="#NaczelnikWydzialuSportuWyczynowegowDepartamencieSportuWyczynowegoMSiTAnnaKuder">Odnosząc się do prośby pana przewodniczącego Tomaszewskiego, faktycznie w dniach 1–15 maja w Brazylii odbyły się XXIV Letnie Igrzyska Głuchych. Przypomnę, że ruch głuchych był pierwszym ruchem sportowym, jeśli chodzi o osoby niepełnosprawne. Już w latach 50. odbyły się pierwsze igrzyska. Raz były one w ruchu paraolimpijskim, potem zostały wyłączone i jest to ruch odrębny. Miło mi zakomunikować, że w ostatnich igrzyskach głuchych reprezentowało nas 122 sportowców, którzy rywalizowali w 8 sportach. Było to 50 kobiet i 72 mężczyzn. Nasza reprezentacja zdobyła 42 medale, w tym 8 złotych, 22 srebrne i 16 brązowych. To absolutny rekord, ponieważ w poprzednich igrzyskach, które były w Turcji w 2017 roku, tych medali było tylko 11. Najwięcej medali przywieźli nam pływacy, przy czym to też ewenement: jedna z zawodniczek, Julia Dragan, stawała na podium 10 razy. Wysoki wynik osiągnęli także lekkoatleci, którzy zdobyli 10 medali, 5 medali wywalczyli kolarze, a 2 medale – judocy. Mieliśmy też medale w sportowych grach zespołowych. Drużyna piłki nożnej kobiet zdobyła srebrny medal, a brązowe – koszykarki i tenisistki stołowe. To informacja w skrócie, ale pokazuje ona skalę sukcesów.</u>
+          <u xml:id="u-18.2" who="#NaczelnikWydzialuSportuWyczynowegowDepartamencieSportuWyczynowegoMSiTAnnaKuder">Przypomnę, że z Igrzysk Paraolimpijskich w Tokio nasza reprezentacja przywiozła tylko 25 medali, a potencjał medalowy i liczba kompletów medali do zdobycia jest tam nieporównywalnie większa, ponieważ zawodnicy startują w klasach sportowych, w związku z czym tych szans medalowych jest dużo więcej. Myślę, że zawodnicy głusi zasługują tu na wielki szacunek i uznanie, zwłaszcza że w ciągu 5 lat zdołali ten swój potencjał medalowy wielokrotnie zwiększyć.</u>
+          <u xml:id="u-18.3" who="#NaczelnikWydzialuSportuWyczynowegowDepartamencieSportuWyczynowegoMSiTAnnaKuder">Miło mi zakomunikować, że w ostatnich dniach maja minister sportu i turystyki przyjął osiemdziesięcioosobową grupę sportowców niesłyszących wraz z ich trenerami, prezesem Polskiego Związku Sportu Niesłyszących, uhonorował ich, wręczył pamiątkowe listy gratulacyjne, drobne upominki i był też poczęstunek. Zawodnicy zostali uhonorowani, ich trenerzy również. Spędzili miłe kilka godzin na terenie MSiT. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Czy ci medaliści otrzymują nagrody ministra sportu?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#NaczelnikwydzialuwdepartamencieMSiTAnnaKuder">Tak, oczywiście. Wszyscy, którzy spełniają kryteria określone w ustawie i rozporządzeniu, dostają stypendia i nagrody.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczacyposelJakubRutnicki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-21.1" who="#PrzewodniczacyposelJakubRutnicki">Czy przedstawiciele Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej lub pan minister również chcieliby się odnieść do wypowiedzi państwa parlamentarzystów?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#SekretarzstanuwMRiPSPawelWdowik">Tak. Przede wszystkim chciałbym powiedzieć, że od 2016 roku istnieje porozumienie, które reguluje w pewnym sensie sposób finansowania i zasadniczy podział środków. To porozumienie między MSiT i PFRON z udziałem pełnomocnika rządu do spraw osób niepełnosprawnych. PFRON ma odpowiadać i finansować sport powszechny, a MSiT – za sport wyczynowy. Oczywiście, jak państwo mogli usłyszeć, to nie jest rygorystyczny i restrykcyjny podział, ale jednak w tę stronę staramy się iść. Jest prawdą, że to umasowienie sportu i aktywności osób niepełnosprawnych jest absolutnie niewystarczające. Poparłbym te wszystkie głosy, które mówią o absolutnie koniecznym zaangażowaniu w tę tematykę ministra edukacji, ale myślę, że jeszcze bardziej niż w szkołach specjalnych to zaangażowanie MEiN potrzebne jest w szkołach ogólnodostępnych. Postawiliśmy wyraźny kierunek rozwoju edukacji dla dzieci z niepełnosprawnością w stronę edukacji włączającej. Zresztą już w tej chwili ponad 50% tych dzieci funkcjonuje w szkołach ogólnodostępnych.</u>
+          <u xml:id="u-22.1" who="#SekretarzstanuwMRiPSPawelWdowik">Pan prezes Szeliga wspominał o zajęciach WF – to naprawdę bardzo często jest tragedia. W ogóle, zwłaszcza przy cięższych niepełnosprawnościach sprawa aktywności fizycznej dzieci jest pomijana, a aktywność w wymiarze rehabilitacji jest wypychana poza obszar szkoły. To się kończy tragicznie. Z moich doświadczeń, jeszcze jako kierownika biura do spraw studentów niepełnosprawnych na Uniwersytecie Warszawskim mogę powiedzieć, że różnica w sprawności dzieci czy młodzieży, które uczyły się w szkołach ogólnodostępnych i szkołach specjalnych, jest przerażająco duża. To naprawdę wymaga stanowczego zadziałania. Oczywiste jest, że musimy i zwiększymy nakłady – boję się używać nawet słowa „sport” – na aktywność fizyczną. Myślę, że co do tego wszyscy się zgadzamy, że to kierunek absolutnie niezbędny. Oczywiście, zgodnie z prośbą, ze swojej strony na pewno przygotujemy zestawienie, bo to dla mnie też jest interesujące, jak to się rozkłada na terenie kraju, w jakich częściach Polski te środki są wydawane i czy są wydawane równo.</u>
+          <u xml:id="u-22.2" who="#SekretarzstanuwMRiPSPawelWdowik">Oczywiście wzmocnienie turystyki jako formy aktywności fizycznej również jest istotne. W zeszłym roku uruchomiliśmy jako program rady nadzorczej taki projekt „Turystyka ponad barierami” z budżetem na poziomie 10 mln zł. Zainteresowanie tym programem było ogromne. Służył on temu, aby zaoferować osobom z różnymi niepełnosprawnościami jakiś wymiar aktywności turystycznej. Były nawet pomysły dotyczące spływów kajakowych dla osób na wózkach, udostępniania szlaków górskich i różne inne. Tego właśnie nam trzeba. Myślę, że będziemy starali się wygospodarować kolejną pulę środków. Oczywiście promocja aktywności fizycznej wśród osób z niepełnosprawnością to rzecz, którą musimy się zająć. To tyle z mojej strony. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Jeszcze jedno pytanie do pana ministra Guta-Mostowego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#PrzewodniczacyposelJakubRutnicki">Panie przewodniczący, prosiłbym włączyć mikrofon.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#SekretarzstanuwMSiTAndrzejGutMostowy">Jeszcze raz proszę o pytanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Panie ministrze, co z programem turystyki społecznej, gdzie zagwarantowane jest  10 mln zł z FRKF?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-27">
+          <u xml:id="u-27.0" who="#PrzewodniczacyposelJakubRutnicki">Do mikrofonu, nie jest włączony i się nie nagra, panie przewodniczący.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-28">
+          <u xml:id="u-28.0" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Pan Andrzej Gut-Mostowy wie, o co chodzi, bo pytam go o to na każdym posiedzeniu, a teraz postanowiłem, że będę go pytał wtedy, gdy go spotykam.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-29">
+          <u xml:id="u-29.0" who="#SekretarzstanuwMSiTAndrzejGutMostowy">Bez mikrofonu?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-30">
+          <u xml:id="u-30.0" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Tak, bez mikrofonu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-31">
+          <u xml:id="u-31.0" who="#PrzewodniczacyposelJakubRutnicki">Wolałbym z mikrofonem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-32">
+          <u xml:id="u-32.0" who="#SekretarzstanuwMSiTAndrzejGutMostowy">Już uprzedzam, że wiem, o co chodzi, natomiast z racji tego, że ten program nie jest przypisany do Departamentu Turystyki, czyli do działu 40, odpowiedź na interpelację będzie wystosowana przez właściwego wiceministra.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-33">
+          <u xml:id="u-33.0" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Na razie parlamentarnie się zachowuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-34">
+          <u xml:id="u-34.0" who="#PrzewodniczacyposelJakubRutnicki">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-34.1" who="#PrzewodniczacyposelJakubRutnicki">Pani przewodnicząca Niemczyk, a potem jeszcze pan prezes Szeliga chciał zabrać głos.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-35">
+          <u xml:id="u-35.0" who="#PoselMalgorzataNiemczyk">Dziękuję, panie przewodniczący. Panie ministrze, w ostatnim czasie mieliśmy posiedzenie Komisji dotyczące lekcji wychowania fizycznego. Uznaliśmy wtedy, że temat nie został wyczerpany. Pani przewodnicząca Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży powiedziała, że w kolejnym półroczu tym tematem się zajmiemy. Zgłosiłam do sekretariatu Komisji ten temat lekcji WF. Sekretariat bym tylko poprosiła, abyśmy pamiętali o tym ministerstwie, bo ostatnim razem zapomnieliśmy je zaprosić na nasze posiedzenie. To bardzo istotny temat, tak samo jak ten, o który mówiliśmy, czyli dzieci, które są wykluczone lub w znacznym stopniu mają ograniczone lekcje wychowania fizycznego ze względu na choroby.</u>
+          <u xml:id="u-35.1" who="#PoselMalgorzataNiemczyk">Dziękuję bardzo MSiT za udzielenie odpowiedzi na te zadane przeze mnie pytania, ale poproszę o szczegółową informację na temat promocji sportu, jakie były zadania i ile one kosztowały, bo na pewno wszystkie zadania były złożone do państwa w ramach konkursów przez beneficjentów. Zakładali oni planowane do osiągnięcia rezultaty i później w ramach sprawozdań składali państwu raporty. Myślę, że jeśli jest mowa o uczestnikach, to w ramach raportów były składane listy obecności. Jeśli nie było listy obecności, to jak ustalono pewne dane liczbowe? Jeśli jest film, to łatwo zbadać liczbę kliknięć, obejrzeń i podać wyniki, które tu są. Martwi mnie to, że miało być 20 mln odbiorców, a tylko 5% tego zostało zrealizowane.</u>
+          <u xml:id="u-35.2" who="#PoselMalgorzataNiemczyk">Póki jestem przy głosie, chciałabym zapytać, czy tu jest błąd, czy te cyfry są właściwe. Napisali państwo, że w zakresie promocji sportu osób niepełnosprawnych były  22 projekty z udziałem łącznie 32 mln odbiorców, a amp futbol skierowany był  do 26 mln odbiorców. Proszę o rozwinięcie tego. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-36">
+          <u xml:id="u-36.0" who="#PrzewodniczacyposelJakubRutnicki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-36.1" who="#PrzewodniczacyposelJakubRutnicki">Proszę ministerstwo o odniesienie się do tych pytań.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-37">
+          <u xml:id="u-37.0" who="#NaczelnikwydzialuwdepartamencieMSiTWojciechDobrowolski">Odpowiem bardzo szybko pani poseł. Już mówię, na czym polega ta różnica. Polega na tym, że planując program rządowy, musieliśmy się oprzeć na jakichś danych. Danymi, którymi dysponowaliśmy, były nasze wykonania z naszego programu, naszej promocji. Tak naprawdę to szacowanie było, mówiąc brzydko, z chmury, bo nie mamy kompletnie żadnej wiedzy, kto wystartuje w konkursie. Równie dobrze, jak byśmy ten projekt realizowali w sytuacji, w której byłby jakiś duży międzynarodowy event sportowy niepełnosprawnych. Mogłoby zdarzyć się tak, że nie byłoby to 20 tys., tylko 40 mln. To były rzeczy szacowane na podstawie tych mniejszych kwot przewidzianych na promocję w „Programie upowszechniania sportu osób niepełnosprawnych”. Te dwa projekty, wedle tych danych telemetrycznych, mówiąc kolokwialnie, lekko nam ten test przygniotły. Dlatego we wszystkich naszych materiałach, które formułujemy, staramy się opisywać ten element promocyjny bardzo precyzyjnie, bo mamy do tego dystans. Wiemy, jak to było zbierane i na tej zasadzie musieliśmy oszacować, ile teoretycznie za te 2 mln zł można zrobić i co może się wydarzyć w konkursie, który jest otwarty. To jedyny element, który w tym kontekście z tą cyfrą jest związany. Założyliśmy taką wielkość, która wynikała ze wskazań rozliczeniowych, działań promocyjnych z lat ubiegłych.</u>
+          <u xml:id="u-37.1" who="#NaczelnikwydzialuwdepartamencieMSiTWojciechDobrowolski">To nie jest pierwszy raz, gdy w tej części dotyczącej promocji tak robimy. W latach ubiegłych było bardzo podobnie i jedna duża kampania promocyjna, telewizyjna, robiła 17–19 mln. Komunikując to, staramy się to oddzielać od rzeczy twardych, związanych z imprezami, zajęciami, obozami, gdzie wiemy, że ktoś w tym bierze udział. Tu musimy bazować na sprawozdaniu naszego beneficjenta, który jak wspomniałem, prezentuje nam dane telemetryczne z Onet, YouTube, kilku stacji telewizyjnych. Zestawienie w podziale geograficznym postaramy się, tak jak państwo z PFRON, przedstawić pani poseł na piśmie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-38">
+          <u xml:id="u-38.0" who="#PrzewodniczacyposelJakubRutnicki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-38.1" who="#PrzewodniczacyposelJakubRutnicki">Pan prezes Szeliga też prosił o głos.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-39">
+          <u xml:id="u-39.0" who="#PrezesPKParLukaszSzeliga">Dziękuję. Pokrótce odniosę się do tego, o czym teraz mowa, bo to zależy od tego, jakiego narzędzia użyjemy, aby sprawdzić zasięg i te liczby mogą wyglądać przeróżnie. Realizując ostatnią galę Guttmanny, mieliśmy zasięg na poziomie 46 mln ludzi i to informacja z Instytutu Monitorowania Mediów, więc od kogoś, kto się tym zajmuje i zlicza te dane. Myślę, że mogą tu być bardzo różne liczby.</u>
+          <u xml:id="u-39.1" who="#PrezesPKParLukaszSzeliga">Chciałbym odnieść się do upowszechniania sportu i sportu wyczynowego. Myślę, że mamy bardzo cienką granicę w sporcie niepełnosprawnych między sportem wyczynowym i amatorskim. Ten moment przejścia czasem jest trudny do uchwycenia. Jeśli popatrzymy na piramidę sportu paraolimpijskiego, to ma bardzo wąską podstawę i zgadzam się z tym, że trzeba ją rozbudowywać i stąd są pomysły na pewne systemowe rozwiązania związane z obiektami, WF w szkołach czy współpracą z gminami. Jeśli nie będziemy mieli w tym pociągu paraolimpijskim mocnej lokomotywy, ludzi z sukcesami, takich jak Robert Lewandowski w piłce nożnej czy Iga Świątek w tenisie, to nikt do tego pociągu nie wsiądzie. Jest spadek liczby medali z igrzysk paraolimpijskich, ale on się bierze z tego, że progres wynikowy w tych wszystkich wymiernych sportach jest bardzo duży i nie ustaje, nie uzyskał jeszcze sufitu, a wyniki na szczycie się bardzo spłaszczyły. Pierwsza trójka jest bardzo blisko siebie. Aby zdobyć medal na igrzyskach paraolimpijskich obecnie w sportach jak pływanie czy lekkoatletyka, zawodnik musi zdobyć rekord świata. Wtedy może mieć w miarę pewność, że uda się to zrobić. Pracuję nad tym, aby tę jakość poprawić niezależnie od środków, ale to zawsze wiąże się z dodatkowymi zgrupowaniami i innymi rzeczami. Budując sport powszechny, nie można zapominać o tym, aby mieć fajne przykłady do pokazywania. Ci ludzie w przestrzeni lokalnej też są gwiazdami. To ludzie, na których w społeczności lokalnej wzorują się inni.</u>
+          <u xml:id="u-39.2" who="#PrezesPKParLukaszSzeliga">Wykorzystywanie sportu w rehabilitacji to coś, co powinno znajdywać coraz szersze zastosowanie, bo to jest efektywna rehabilitacja. Mamy przykłady, gdzie są projekty, gdzie finansuje się rehabilitację kogoś przez całe życie i to nie przynosi żadnego efektu. Kiedyś był projekt warsztatów terapii zajęciowej, potem zakładów aktywizacji zawodowej itd. To rzeczy, które w praktyce niestety się nie sprawdzają. Rozumiem, że są rodzaje niepełnosprawności, gdzie nie zmieni się pewnego stanu i trzeba pomagać i te osoby utrzymywać. To trzeba jednak rozgraniczyć.</u>
+          <u xml:id="u-39.3" who="#PrezesPKParLukaszSzeliga">Struktura niepełnosprawności też się mocno zmieniła. Mamy problem z pozyskaniem ludzi z niepełnosprawnością ruchową do naszego sportu, bo w szkołach integracyjnych bardzo często jest to niepełnosprawność intelektualna, autyzm i inne przypadki, które nie znajdują przestrzeni w sporcie paraolimpijskim. Patrzymy na to przez pryzmat działalności klubów, z którymi współpracujemy, osoby, które poddają się takiemu sportowi, który nie jest tylko okazjonalnym wydarzeniem. Jeśli spotkamy się z kimś jednorazowo, ponieważ jest organizowana impreza integracyjna, to fajnie, że się spotkamy na tej imprezie integracyjnej, bo mamy możliwość spotkania, ale jeśli nie włączymy się w uprawianie sportu w sposób bardziej zorganizowany, to on tego efektu nie przyniesie. To musi być uprawianie na poziomie amatorskim, ale zaawansowanym. Możemy popatrzeć, jak ludzie jeżdżą na rowerach. To coraz bardziej popularne. Łatwo jest zobaczyć kogoś, kto jest zupełnie inaczej zorganizowany i ten profesjonalizm widać i tak samo w tym przypadku. Warto wykorzystać to narzędzie do szerszego stosowania.</u>
+          <u xml:id="u-39.4" who="#PrezesPKParLukaszSzeliga">Czasem zamiast lekcji WF, jeśli to niemożliwe, można kogoś posłać na zajęcia sportowe do jakiejś sekcji, klubu sportowego czy wysłać na obóz sportowy. Organizujemy tych przedsięwzięć coraz więcej. Chodzi o to, aby w praktyce mogło to mieć miejsce, ale budowało system. Bez takiego wsparcia, jeśli ta podstawa będzie budowana w oderwaniu od sportu paraolimpijskiego czy sportu niesłyszących, to nie będziemy z tego korzystali czy nawet nie będziemy dawali możliwości podróżowania w kierunku paraolimpijskim czy igrzysk niesłyszących. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-40">
+          <u xml:id="u-40.0" who="#PrzewodniczacyposelJakubRutnicki">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-40.1" who="#PrzewodniczacyposelJakubRutnicki">Jeszcze pan poseł. Bardzo proszę, ale prosimy o krótką wypowiedź, bo mamy też inne obowiązki poselskie i posiedzenie już dość długo trwa. Panie pośle, oddaję panu głos.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-41">
+          <u xml:id="u-41.0" who="#PoselTomaszZimoch">Bardzo dziękuję, panie przewodniczący. Mam prośbę. Proszę państwa, dziś rozmawiamy o paraolimpijczykach i sportowcach z niepełnosprawnością, a jutro będziemy głosowali w sprawie nadania imienia dla Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu. Projekt ustawy przewiduje imię polskich olimpijczyków. Zgłosiłem poprawkę, by nazwa brzmiała „polskich olimpijczyków i paraolimpijczyków”. To prośba również do pana ministra, aby postarał się przekonać swoje koleżanki i kolegów z klubu, bo niestety na posiedzeniu Komisji nie wszyscy rozumieli, że jednak jest różnica. Uczcijmy i oddajmy w pewnym sensie hołd tym wszystkim zawodnikom, o których tu mówił pan prezes Łukasz. W tej drobnej sprawie spróbujmy, aby AWF we Wrocławiu nosiła od jutra czy za kilka dni imię polskich olimpijczyków i paraolimpijczyków. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-42">
+          <u xml:id="u-42.0" who="#PrzewodniczacyposelJakubRutnicki">Bardzo dziękuję. Myślę, że to bardzo cenna inicjatywa. Proszę o ewentualne wsparcie tego głosu ze strony pana posła Zimocha.</u>
+          <u xml:id="u-42.1" who="#PrzewodniczacyposelJakubRutnicki">Szanowni państwo, myślę, że jak zwykle dyskusja była dobra. Bardzo dziękuję przedstawicielom jednego i drugiego ministerstwa i panu prezesowi za konstruktywną i dobrą rozmowę. Pewnie jeszcze nieraz do tego tematu wrócimy.</u>
+          <u xml:id="u-42.2" who="#PrzewodniczacyposelJakubRutnicki">Szanowni państwo, stwierdzam zamknięcie punktów pierwszego i drugiego. Tak jak powiedziałem, trzeci punkt nie będzie rozpatrywany. Zamykam posiedzenie Komisji. Bardzo państwu dziękuję.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/kop/201923-sjm-kopxx-00093-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/kop/201923-sjm-kopxx-00093-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..b5196b9
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/kop/201923-sjm-kopxx-00093-01/header.xml
@@ -0,0 +1,49 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-kopxx-00093-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja do Spraw Kontroli Państwowej /nr 93/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja do Spraw Kontroli Państwowej /nr 93/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#KOP">93</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-08</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="DyrektordelegaturyNajwyzszejIzbyKontroliwOpoluIwonaZyman" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor delegatury Najwyższej Izby Kontroli w Opolu Iwona Zyman</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselJanuszSniadek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Janusz Śniadek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselJoannaFrydrych" role="speaker">
+        <persName>Poseł Joanna Frydrych</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacaposelBozenaBorysSzopa" role="speaker">
+        <persName>Przewodnicząca poseł Bożena Borys-Szopa</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelWojciechSzarama" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Wojciech Szarama</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="WicedyrektordelegaturyNajwyzszejIzbyKontroliwOpoluJanuszMadej" role="speaker">
+        <persName>Wicedyrektor delegatury Najwyższej Izby Kontroli w Opolu Janusz Madej</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="KOP" role="committee">
+        <orgName>Komisja do Spraw Kontroli Państwowej</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/kop/201923-sjm-kopxx-00093-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/kop/201923-sjm-kopxx-00093-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..f799d86
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/kop/201923-sjm-kopxx-00093-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,81 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Dzień dobry państwu. Stwierdzam kworum i otwieram posiedzenie Komisji do Spraw Kontroli Państwowej. Proszę państwa, którzy będą zabierali głos o zalogowanie się, żeby móc uruchomić mikrofony.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Na dzisiejszym posiedzeniu witam pana Janusza Madeja, wicedyrektora delegatury NIK w Opolu, panią Agnieszkę Broszczak, specjalistę kontroli państwowej NIK w Opolu. Trzecia pani…pani Iwona Zyman. Przepraszam bardzo, dyrektor delegatury NIK w Opolu. Dzień dobry pani. Pani Joanna Rodziewicz, pani Justyna Adamirowicz, pani Małgorzata Boczkowska i pani Anna Dębowiec reprezentują właściwe ministerstwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Na dzisiejszym posiedzeniu rozpatrzymy informację Najwyższej Izby Kontroli o wynikach kontroli dochodzenia należności z tytułu kar administracyjnych nakładanych przez organy administracji publicznej. Proszę przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli o przedstawienie informacji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#DyrektordelegaturyNajwyzszejIzbyKontroliwOpoluIwonaZyman">Dzień dobry. Witam serdecznie. Szanowny panie przewodniczący, szanowni państwo posłowie, członkowie Komisji do Spraw Kontroli Państwowej. Na wstępie chciałam podziękować za zaproszenie i możliwość przedstawienia państwu informacji o wynikach kontroli o tytule, który już pan przewodniczący odczytał. Tak jak było już powiedziane, reprezentuję delegaturę NIK w Opolu. Ze mną jest wicedyrektor, który nadzorował tę kontrolę, któremu później oddam głos co do szczegółów omawianej informacji, i koordynatorka kontroli, pani Agnieszka Broszczak, która wymyśliła ten temat, dostosowała do tego metodykę, napisała program, koordynowała kontrolę w czterech województwach i na końcu napisała to dzieło – informację o wynikach kontroli, którą państwu zaprezentujemy na slajdach. Ja przedstawię generalny wstęp.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#DyrektordelegaturyNajwyzszejIzbyKontroliwOpoluIwonaZyman">To jest taki temat o dochodach budżetu państwa. Robiliśmy kontrolę mandatów i egzekucji mandatów. Tu wchodzimy w sferę prawa administracyjnego i to wszystko w czasie COVID. Dlatego zgłosiliśmy to do planu. Nagle tych kar pieniężnych, które były nadawane przez organy administracji publicznej namnożyło się – za nienoszenie maseczki, za nieprzestrzeganie izolacji. Ludzie do końca nie wiedzieli, o co chodzi – że to są kary o charakterze administracyjnym. Nie wchodzimy w sferę prawa karnego, tylko jesteśmy przy organach administracji. One właśnie mają prawo nakładać kary pieniężne decyzją administracyjną. Podjęliśmy tę kontrolę także ze względu na to, że bardzo wzrosła liczba tych kar administracyjnych, ale zaraz też zauważyliśmy, że narastają zaległości. To znaczy nie są egzekwowane te kary. Dlatego właśnie na pierwszym slajdzie geneza kontroli – analiza ryzyka, ustalenia wcześniejszych kontroli NIK i rozszerzenie tego katalogu administracyjnych kar w związku z epidemią COVID-19. Powiem jeszcze o celu głównym tej kontroli, potem będzie o nieprawidłowościach, ocena i wnioski, bo takowe skierowaliśmy między innymi do Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#DyrektordelegaturyNajwyzszejIzbyKontroliwOpoluIwonaZyman">Celem głównym kontroli było pytanie, czy działania podejmowane w celu uzyskania należnych Skarbowi Państwa dochodów z tytułu kar administracyjnych były prawidłowe i skuteczne. Byliśmy w 4 województwach – mazowieckim, wielkopolskim, śląskim, opolskim. Skoncentrowaliśmy się na trzech typach organów. Najbardziej zapracowanymi w czasie COVID były powiatowe stacje sanitarno-epidemiologiczne – 12 podlegało kontroli. Dodatkowo 4 wojewódzkie inspektoraty ochrony środowiska i 4 urzędy skarbowe.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#DyrektordelegaturyNajwyzszejIzbyKontroliwOpoluIwonaZyman">Żeby wyobrazić sobie, za co są te kary administracyjne, tylko powiem, że w przypadku sanepidu było to naruszenie obowiązku hospitalizacji, kwarantanny, izolacji, nakazu zakrywania ust i nosa. Sanepidy także nakładają kary, gdy są wytwarzane lub wprowadzane do obrotu środki zastępcze, tak zwane dopalacze. Sanepid walczy w naszym kraju z dopalaczami. Tam te kwoty też się pojawią.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#DyrektordelegaturyNajwyzszejIzbyKontroliwOpoluIwonaZyman">Co do WIOŚ, to są takie przekroczenia pozwoleń co do emisji gazów, pyłów, ale także te wszystkie afery związane z odpadami i przekraczaniem poziomu hałasu. Stąd właśnie te wszystkie kwoty, które się pojawią, będą większe w wojewódzkich inspektoratach. Oddaję głos panu wicedyrektorowi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#WicedyrektordelegaturyNajwyzszejIzbyKontroliwOpoluJanuszMadej">Panie przewodniczący, szanowni państwo posłowie, chciałbym przedstawić szczegółowe wyniki naszej kontroli, ustalone nieprawidłowości, wnioski, jakie sformułowaliśmy, oceny. Jak powiedziała pani dyrektor, w trakcie tej kontroli prowadziliśmy czynności kontrolne w 12 sanepidach oraz w 4 wojewódzkich inspektoratach ochrony środowiska. W sanepidach w okresie, który objęliśmy kontrolą, czyli w latach od 2018 do końca pierwszego półrocza roku 2021, wydanych zostało 760 decyzji administracyjnych nakładających kary na łączną kwotę blisko 6 mln zł. Znacząca większość tych decyzji, 93%, czyli 712 decyzji na kwotę 5 mln zł, to były decyzje nakładane w związku z sytuacją epidemiologiczną w kraju. One były nakładane na podstawie przepisów dwóch ustaw – pierwszej ustawy z 2008 roku o zapobieganiu i zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, drugi tytuł prawny to była ustawa COVID-owa z marca 2020 roku o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID. Jak powiedziałem, od 2020 roku decyzji wydawanych na podstawie tych 2 ustaw było najwięcej, bo łącznie ich było 720 na 760 wydanych przez sanepidy. Jeżeli chodzi o WIOŚ, to decyzji wydanych łącznie było 4001 i one były podstawą nałożenia kar w łącznej kwocie ponad 160 mln zł. Te decyzje nakładały kary na podstawie przepisów ustawy – Prawo ochrony środowiska, ustawy o odpadach czy ustawy o utrzymaniu porządku i czystości w gminie.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#WicedyrektordelegaturyNajwyzszejIzbyKontroliwOpoluJanuszMadej">Naszą kontrolą objęliśmy szereg czynności wykonywanych w tych jednostkach. Przyglądaliśmy się formalnym aspektom tych decyzji, które zostały wydane, ewidencjonowaniu należności, działaniom informacyjnym i dyscyplinującym. Kontrolą objęliśmy również wystawianie tytułów egzekucyjnych. W każdym z tych obszarów stwierdziliśmy nieprawidłowości, które w naszej ocenie skutkowały ograniczeniem czy obniżeniem skuteczności dochodzenia należności z tytułu tych nałożonych kar. O tym świadczy między innymi to, że zaległości na ostatni dzień okresu objętego kontrolą, czyli na 30 czerwca 2021 roku wyniosły ponad 60 mln zł i były o 25% wyższe od zaległości na koniec 2018 roku.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#WicedyrektordelegaturyNajwyzszejIzbyKontroliwOpoluJanuszMadej">Zarówno w sanepidach, jak i w wojewódzkich inspektoratach ochrony środowiska, w naszej ocenie nie zapewniono skutecznej obsługi administracyjnych kar pieniężnych. W trakcie czynności prowadzonych w powiatowych stacjach sanitarno-epidemiologicznych stwierdziliśmy między innymi, że błędnie były ustalane terminy płatności kary, a wynikało to z tego, że te dwie podstawy prawne nakładające kary COVID-owe wskazywały różne terminy. W przypadku ustawy o zapobieganiu i zwalczaniu zakażeń płatność powinna nastąpić 7 dni od daty wydania decyzji, a w przypadku ustawy COVID-owej 14 dni od dnia doręczenia decyzji. Organy jakby myliły te terminy. Jest to o tyle istotne, ponieważ już w pierwszej połowie roku 2022 główny inspektor sanitarny przesłał do wszystkich sanepidów wzory takich decyzji, które zawierały prawidłowy termin. Mimo to w 4,2% decyzji stwierdziliśmy, że terminy były wprowadzane błędnie.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#WicedyrektordelegaturyNajwyzszejIzbyKontroliwOpoluJanuszMadej">Również w sanepidach stwierdziliśmy nieprawidłowość, która polegała na nadawaniu dodatkowego rygoru wykonalności decyzji, które już z mocy prawa były natychmiast wykonalne. Te kary, które były nakładane na podstawie przepisów o zapobieganiu, zwalczaniu zakażeń z mocy prawa, już były natychmiast wykonalne. Pomimo tego organ, na podstawie art. 108 Kodeksu postępowania administracyjnego, również nadawał taki dodatkowy, jakby niepotrzebny rygor natychmiastowej wykonalności. Jako przyczynę wskazywano błędną interpretację obowiązujących przepisów.</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#WicedyrektordelegaturyNajwyzszejIzbyKontroliwOpoluJanuszMadej">W przypadku wojewódzkich inspektoratów ochrony środowiska stwierdziliśmy brak bieżącego przepływu informacji o nałożonych karach pomiędzy tymi komórkami organizacyjnymi, w których te decyzje były przygotowywane, a na przykład działami księgowości czy działami finansowymi, które były zobowiązane do prowadzenia ewidencji i podejmowania dalszych działań windykacyjnych. Czasami zwłoka w przekazaniu takiej informacji wynosiła ponad rok. To w konsekwencji powodowało opóźnienia w podejmowaniu dalszych działań windykacyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-3.5" who="#WicedyrektordelegaturyNajwyzszejIzbyKontroliwOpoluJanuszMadej">Przejdziemy do 2-3 slajdów dotyczących już stricte nieprawidłowości w sanepidach. Następnie należy bardzo mocno zaakcentować, że przepisy ustawy o finansach publicznych – to jest art. 42. ust. 5. – jasno mówią, że jednostki sektora finansów publicznych są zobowiązane do ustalania przypadających im należności pieniężnych oraz podejmowania wobec zobowiązanych działań, które mają na celu wykonanie tego zobowiązania. To jest obowiązek. Tego typu należności należy dochodzić. Mimo to w sanepidach stwierdziliśmy zwłokę lub brak podjęcia działań dyscyplinujących. Przez działanie dyscyplinujące rozumiemy wysłanie upomnienia, które powinno być w większości przypadków wysłane do zobowiązanego. Ta zwłoka lub zaniechanie takich czynności naszym zdaniem stała w sprzeczności z celem natychmiastowego wykonania kary, ponieważ jeżeli ustawodawca albo organ uznał, że kara powinna być natychmiast wykonalna, to jakakolwiek zwłoka na etapie podejmowania czynności dyscyplinujących, czyli wysyłania upomnień, jest w kontrze do tego celu, że kara powinna być natychmiast wykonalna. Stwierdziliśmy, że na te 760 decyzji wydanych, zwłoka…</u>
+          <u xml:id="u-3.6" who="#WicedyrektordelegaturyNajwyzszejIzbyKontroliwOpoluJanuszMadej">Co rozumiemy w ogóle przez zwłokę? Też musimy to powiedzieć. Nie ma tutaj żadnych terminów ustawowych. W związku z tym nie mogliśmy dokonywać oceny przy uwzględnieniu kryterium legalności. Ale jako wyznacznik rzetelnego działania, czyli tego jednego z 4 kryteriów, którymi możemy się posługiwać, uznaliśmy 70 dni od dnia, kiedy stała się zaległa. 70 dni to jest ten termin, w którym powinna nastąpić tego typu czynność. Już w poprzednich kontrolach korzystaliśmy z takiego wyznacznika budowanego na potrzeby kontroli koordynowanych. Uwzględniając te dotychczasowe doświadczenia, uznajemy, że 70 dni to jest ten czas, gdzie można tolerować, że upomnienie nie zostało sporządzone i wysłane do zobowiązanego. W tym terminie jedynie 14% upomnień zostało sporządzonych. Mamy to na tym wykresie – w ponad 11% przypadków było wystawione upomnienie, ale po upływie tych 70 dni od dnia, kiedy kara stała się zaległa, a w przypadku aż 325 decyzji upomnienia nie zostały wystawione.</u>
+          <u xml:id="u-3.7" who="#WicedyrektordelegaturyNajwyzszejIzbyKontroliwOpoluJanuszMadej">Teraz przechodzimy do następnego slajdu. Wystawienie upomnienia jest również warunkiem podejmowania w większości przypadków dalszych czynności, czyli wystawienia tytułów wykonawczych. Również jeżeli chodzi o tytuły wykonawcze, stwierdziliśmy, że nie były one wystawiane na bieżąco. W tym przypadku ten nasz wyznacznik zbudowaliśmy w oparciu o nasze dotychczasowe doświadczenia i uznaliśmy, że 90 dni od dnia, kiedy kara stała się zaległa, to jest ten czas, kiedy organ powinien wystawić tytuł wykonawczy. Tu uwzględniamy czas na przygotowanie i wysłanie upomnienia – 7 dni – który upływa i jest kara niezapłacona… Więc 90 dni uznajemy jako działanie rzetelne, jeżeli w ciągu 90 dni taki tytuł został wystawiony i wysłany do naczelnika właściwego urzędu skarbowego. Niestety stwierdziliśmy, że w przypadku prawie 20% decyzji tytuły wykonawcze były wystawione po upływie 90 dni, a w przypadku 93 decyzji pomimo tego, że ten termin 90 dni upłynął, do dnia 30 czerwca 2021 roku w ogóle tytuły nie zostały wystawione. One obejmowały kary na kwotę 905 tys. zł. Pomimo tego, że zaległości stanowiły już ponad 900 tys., te tytuły nie zostały wystawione w tym terminie i do dnia zakończenia okresu objętego naszą kontrolą.</u>
+          <u xml:id="u-3.8" who="#WicedyrektordelegaturyNajwyzszejIzbyKontroliwOpoluJanuszMadej">Spośród 374 tytułów, które zostały sporządzone przez objęte kontrolą powiatowe stacje sanitarno-epidemiologiczne, 250 tych tytułów zostało przekazanych naczelnikom urzędów skarbowych pomimo braku uprzedniego doręczenia upomnienia. To dość duża nieprawidłowość, ponieważ w przypadku decyzji, które były natychmiast wykonalne z mocy przepisów, warunkiem wszczęcia postępowania egzekucyjnego było uprzednie doręczenie upomnienia. O tym mówi art. 15 ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. Pomimo tego te tytuły zostały wystawione, przesłane do urzędów skarbowych i w większości przypadków zostały wszczęte postępowania egzekucyjne. W naszej ocenie te postępowania są prowadzone wadliwie i powinny zostać umorzone. Mówimy tutaj o 250 tytułach, które zostały wystawione na kwotę 1,6 mln zł. Tutaj jest taka sygnalizacja, że to jest wniosek de lege ferenda, ponieważ jest rozporządzenie ministra finansów z 30 października 2014 roku w sprawie określenia należności pieniężnych, których egzekucja może być wszczęta bez uprzedniego doręczenia upomnienia. I w tym katalogu, który jest w tym rozporządzeniu, jest między innymi decyzja, której został nadany rygor natychmiastowej wykonalności, ale na podstawie art. 108 k.p.a., ale nie ma decyzji, która jest natychmiast wykonalna z mocy prawa. Uważamy to za rzecz, którą być może warto byłoby ujednolicić. Stąd ten wniosek de lege ferenda, o którym będę jeszcze mówił.</u>
+          <u xml:id="u-3.9" who="#WicedyrektordelegaturyNajwyzszejIzbyKontroliwOpoluJanuszMadej">Również w sanepidach i WIOŚ stwierdziliśmy inne nieprawidłowości takie już niezwiązane z bieżącym podejmowaniem działań windykacyjnych. Głównie chodziło o prowadzenie ewidencji księgowej, czyli braku ujmowania albo ujmowania należności w niewłaściwych okresach sprawozdawczych. Jeżeli chodzi o brak ujęcia, badaliśmy łącznie 285 spraw. W 8% przypadków w ogóle te należności nie były ujęte w księgach. W przypadku 22% były ujęte w niewłaściwych okresach sprawozdawczych. Badaliśmy również kwestie odpisywania przedawnionych należności i tutaj łącznie w tych naszych jednostkach przedawniło się 3,5 mln zł, ale 2,5 mln zł nie zostało odpisane z ewidencji księgowej tych jednostek.</u>
+          <u xml:id="u-3.10" who="#WicedyrektordelegaturyNajwyzszejIzbyKontroliwOpoluJanuszMadej">Również kwestia odsetek – dotyczyło to wyłącznie sanepidów. Tutaj zostały źle naliczone i źle zaewidencjonowane odsetki w łącznej kwocie ponad 270 tys. zł. To jest naruszenie przepisów ustawy o rachunkowości – mówię tutaj o art. 20 mówiącym o wprowadzaniu do ksiąg rachunkowych danego okresu tych wszystkich zdarzeń, które w tym okresie wystąpiły, jak również o art. 24, który mówi o rzetelności prowadzenia ksiąg, czyli że księgi rachunkowe powinny odzwierciedlać stan faktyczny. Tak niestety nie było, a skutkiem tego było zniekształcenie obrazu w sprawozdaniach – w sprawozdaniu Rb-27 o wykonaniu planu dochodów czy sprawozdaniu Rb-N dotyczącym należności.</u>
+          <u xml:id="u-3.11" who="#WicedyrektordelegaturyNajwyzszejIzbyKontroliwOpoluJanuszMadej">Jakie były tego przyczyny wskazywane przez osoby odpowiedzialne za kierowanie tymi jednostkami? Obciążenie pracą w okresie epidemii i związane z tym ograniczenia. Rzeczywiście widzieliśmy, że sanepidy w tym czasie były bardzo mocno zaangażowane w kwestie związane z przeciwdziałaniem skutkom epidemii. To jest powiedzmy okoliczność, która jest wskazywana jako przyczyna, ale nie powoduje jakby tego, że tych nieprawidłowości nie było. Wskazano też ograniczone zasoby jednostki – na to wskazywali pracownicy zarówno sanepidów, jak i WIOŚ – i błędną interpretację przepisów prawa.</u>
+          <u xml:id="u-3.12" who="#WicedyrektordelegaturyNajwyzszejIzbyKontroliwOpoluJanuszMadej">Jeszcze na jednym slajdzie to, co stwierdziliśmy w samych wojewódzkich inspektoratach ochrony środowiska. Zwłoka w podjęciu działań windykacyjnych też występowała i pewne zaniechania. Jeżeli chodzi o wystawianie upomnień, czyli powyżej tych 70 dni, które uznaliśmy jako ten czas, kiedy należałoby to zrobić, to 26% upomnień zostało wystawionych. Brak wystawiania upomnień, w ogóle zaniechanie – w ponad 13% decyzji takie upomnienia nie były wystawione. Były opóźnienia w wystawianiu prawie  60% tytułów wykonawczych. One były wystawiane, ale po upływie tych 60 dni. Nie stwierdziliśmy przypadków nieuzasadnionego zaniechania wystawiania tytułów wykonawczych – ponieważ z uwagi na to, że te decyzje w większości przypadków nie były decyzjami, które miały rygor natychmiastowej wykonalności, to złożenie odwołania w tym momencie powodowało, że tych czynności windykacyjnych już się nie dokonywało. Przyczyny wskazywane przez kierowników kontrolowanych jednostek – brak bieżącego przepływu informacji, ale także opieszałość w podejmowaniu działań.</u>
+          <u xml:id="u-3.13" who="#WicedyrektordelegaturyNajwyzszejIzbyKontroliwOpoluJanuszMadej">Tak jak powiedziała pani dyrektor, prowadziliśmy kontrolę również w urzędach skarbowych. Objęliśmy kontrolą czynności windykacyjne, egzekucyjne w 4 urzędach skarbowych. W tych 4 urzędach skarbowych, w których prowadziliśmy te czynności, wpłynęło łącznie 501 tytułów wykonawczych na kwotę 5,1 mln zł. To są tytuły, które odnosiły się wyłącznie do kar administracyjnych. Bo wiadomo, że tytuły podatkowe to jest olbrzymia część. Pewnego rodzaju ciekawostka, która nas też zdziwiła – że tytuły dotyczące kar administracyjnych stanowią 0,1% wszystkich spraw, które wpływają do urzędów skarbowych. Tak że jest to powiedzmy niewielki odcinek tej aktywności urzędów skarbowych, aczkolwiek badając wskaźniki efektywności czy skuteczności tych działań, nie stwierdziliśmy, żeby kwestia dotycząca egzekucji należności z tytułu kar administracyjnych była marginalizowana. Te wskaźniki kształtowały się na porównywalnym poziomie. Ale w tym czasie, w którym prowadziliśmy czynności kontrolne, z tych 5 mln wyegzekwowano zaledwie 609 tys., to jest 12%, należności objętych tymi tytułami egzekucyjnymi.</u>
+          <u xml:id="u-3.14" who="#WicedyrektordelegaturyNajwyzszejIzbyKontroliwOpoluJanuszMadej">Teraz kilka informacji statystycznych. Przy 501 tytułach egzekucyjnych, które wpłynęły, uznaliśmy znowu jako przejaw rzetelnego działania, ale oparty również o regulacje wewnętrzne urzędów skarbowych – w ciągu 60 dni od wpływu tytułu powinno nastąpić wszczęcie egzekucji administracyjnej – w 77% przypadków, gdy ta egzekucja była wszczęta w terminie. Przy 20% występowała zwłoka, czyli kilka dni później. Stwierdziliśmy również przypadki polegające na opóźnieniu podejmowania pierwszych czynności egzekucyjnych. To odnosiło się do blisko 16% postępowań, które były prowadzone. Stwierdziliśmy również przypadki braku systematyczności – występowania przerw powyżej 180 dni. Te przerwy czasami były uzasadnione, a czasami nieuzasadnione. Aczkolwiek jest to taki element, że co jakiś czas powinno się do tego dłużnika wrócić i sprawdzić, czy czasem jego majątek nie umożliwia zaspokojenie wierzyciela.</u>
+          <u xml:id="u-3.15" who="#WicedyrektordelegaturyNajwyzszejIzbyKontroliwOpoluJanuszMadej">Przyczyny tych nieprawidłowości – znaczne obciążenie pracą i również ograniczone zasoby tych jednostek, a także nieskuteczny nadzór. Urzędy skarbowe mają wprowadzony mechanizm weryfikacji okresowej skuteczności, w ogóle tych działań podejmowanych. Ten nadzór tutaj widocznie nie był do końca skuteczny. A przyczyny ograniczonej skuteczności tych egzekucji – zbieg egzekucji, zaległości też były z innych tytułów, w związku z tym one były zaspokajane w pierwszej kolejności, i generalnie, sytuacja majątkowa ukaranych. Jeżeli mówimy o tych karach COVID-owych nakładanych na osoby, które nie mają majątku, w tym momencie trudno jest w sposób przymusowy wyegzekwować zapłatę należności.</u>
+          <u xml:id="u-3.16" who="#WicedyrektordelegaturyNajwyzszejIzbyKontroliwOpoluJanuszMadej">Teraz krótko, jaką ocenę sformułowaliśmy w informacji o wynikach kontroli, ocenę ogólną. Naszym zdaniem nieprawidłowe realizowanie obowiązków polegające na zaniechaniu podejmowania wymaganych działań, jak też na nierzetelnym ich wykonywaniu, ograniczało skuteczność dochodzenia należności Skarbu Państwa z tytułu kar administracyjnych nałożonych przez sanepidy i WIOŚ. Skutkowało to wzrostem zaległości z tego tytułu, które na 30 czerwca 2021 roku wynosiły 60 mln zł i były o 25% wyższe od zaległości na koniec 2018 roku. Naszym zdaniem w organizacji wszystkich sanepidów i WIOŚ uwzględnione zostały zadania w zakresie obsługi administracyjnych kar pieniężnych, jednak nie we wszystkich przypadkach te zadania były prawidłowo realizowane. W jednostkach objętych kontrolą nie zapewniono rzetelnego podejmowania działań dyscyplinujących oraz wystawiania tytułów egzekucyjnych. W sanepidach w większości przypadków zaniechano doręczenia zobowiązanym pisemnych upomnień przed przekazaniem tytułów egzekucyjnych do urzędów skarbowych. Takimi tytułami nie objęto też 93 należności na kwotę ponad 900 tys. zł. W ocenie Najwyższej Izby Kontroli wprowadzona w urzędach skarbowych organizacja pracy nie wyeliminowała opóźnień we wszczynaniu egzekucji administracyjnej oraz w podejmowaniu łącznych czynności egzekucyjnych. Z łącznej kwoty należności dotyczącej kar administracyjnych w wysokości ponad 5,1 mln zł dotychczas wyegzekwowano jedynie 609,9 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-3.17" who="#WicedyrektordelegaturyNajwyzszejIzbyKontroliwOpoluJanuszMadej">Sformułowaliśmy wniosek de lege ferenda, o którym mówiłem wcześniej. Zdaniem Najwyższej Izby Kontroli uzasadniona jest zmiana prawa poprzez wprowadzenie do katalogu należności, który jest przewidziany w rozporządzeniu ministra finansów z 30 października 2014 roku w sprawie określenia należności pieniężnych, których egzekucja może być wszczęta bez uprzedniego doręczenia upomnienia, również decyzji natychmiast wykonalnych z mocy ustawy. Mamy pewnego rodzaju dualizm. Można wszcząć postępowanie egzekucyjne w przypadku należności, których podstawą jest decyzja o rygorze natychmiastowej wykonalności nadana przez organ, ale jeżeli ten rygor jest nadany na mocy ustawy, to trzeba dawać upomnienie. To jest pewnego rodzaju nieuzasadniony dualizm. W stanowisku do tej informacji ten nasz wniosek został uznany przez ministra finansów za w pełni zasadny i został przygotowany projekt zmiany tego rozporządzenia. Aktualnie trwają prace legislacyjne. Mam nadzieję, że doprowadzą do ujednolicenia stanowiska.</u>
+          <u xml:id="u-3.18" who="#WicedyrektordelegaturyNajwyzszejIzbyKontroliwOpoluJanuszMadej">Sformułowaliśmy również wnioski do wojewodów. One dotyczą obejmowania w ramach kontroli działalności jednostek będących częścią rządowej administracji zespolonej w województwie – ponieważ te jednostki stanowią właśnie rządową administrację zespoloną w województwie – kwestii, które odnoszą się do dochodzenia należności Skarbu Państwa z tytułu kar administracyjnych, czyli żeby wojewoda objął swoim zainteresowaniem ten obszar aktywności tych jednostek.</u>
+          <u xml:id="u-3.19" who="#WicedyrektordelegaturyNajwyzszejIzbyKontroliwOpoluJanuszMadej">Również konieczne jest rozważenie zasady wprowadzenia obowiązku sporządzenia i stosowania przez organy rządowej administracji zespolonej w województwie ujednoliconej procedury działań zmierzających do dochodzenia wymienionych należności. Każda jednostka w jakiś swój własny sposób wprowadza pewnego rodzaju mechanizmy, które mają regulować tę sferę. Być może zasadnym jest, żeby wprowadzić pewnego rodzaju wytyczne, które by ujednoliciły te działania, a w konsekwencji doprowadziły do tego, żeby te kary nakładane miały również prewencyjny charakter oddziaływania. Kara, która nie jest wyegzekwowana, wzmacnia poczucie bezkarności. W konsekwencji nie dochodzimy do tego celu, który stanowił podstawę jej nałożenia. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#DyrektordelegaturyNajwyzszejIzbyKontroliwOpoluIwonaZyman">Wszystko z naszej strony. Dziękujemy bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacaposelBozenaBorysSzopa">Dziękuję państwu bardzo. Mam pytanie do pozostałych gości – czy ktoś z ministerstwa albo z ochrony środowiska chciałby coś dodać? Nie widzę. Dziękuję bardzo. Zatem otwieram dyskusję. Bardzo proszę, pani Frydrych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PoselJoannaFrydrych">Dziękuję. Może gwoli komentarza lub też wyprostowania mnie – może jestem w błędzie – skoro w pierwszej części jest szereg nieprawidłowości skutkujących brakiem wpływu do budżetu kar egzekwowanych jeśli chodzi o stosowanie różnych przepisów, to mamy do czynienia z brakiem spójności przepisów i trzeba wyprostować pewne rzeczy.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PoselJoannaFrydrych">Druga sprawa. Jeżeli są nieprawidłowości, jeśli chodzi o stosowanie tych przepisów mające skutek w opóźnieniu lub niewdrażaniu egzekucji, to przyczyną, tak jak tutaj państwo powiedzieliście na początku, był brak zasobów kadrowych wynikających z pandemii i w związku z tym duże obciążenie pracą. W tym momencie nasuwa mi się wniosek o braku nadzoru ze strony przełożonych. Ja pracowałam kiedyś w egzekucji i zauważam pewne kwestie.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PoselJoannaFrydrych">Porobiłam notatki, będę trochę zaglądać…</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#PoselJoannaFrydrych">Pewnie też brak współpracy na linii wierzyciel – organ egzekucyjny. Brak szybkiego przepływu informacji. Myślę, że na szczeblu wojewody można by zrobić jakieś takie zalecenia – ale to już pewnie ze strony Kancelarii Prezesa Rady Ministrów. Z dobrej praktyki – my jako wierzyciel, organ egzekucyjny spotykaliśmy się i dyskutowaliśmy, co zrobić, aby zwiększyć przepływ informacji i wyegzekwować jak najwięcej środków dla budżetu. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacaposelBozenaBorysSzopa">Dziękuję, pani poseł. Czy ktoś z posłów chciałby zabrać głos? Bardzo proszę, pan przewodniczący Śniadek.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PoselJanuszSniadek">Dziękuję bardzo. Pani przewodnicząca, szanowni państwo, przyznam, że z takim sporym zainteresowaniem słuchałem tych państwa danych. Natomiast interesowało mnie funkcja i cel działania. Przecież nie jest celem nakładania tych kar i później egzekucji pozyskiwanie środków do budżetu, tylko preferencja. Pan na koniec jako uzasadnienie dla skutecznej egzekucji właśnie podał to, że jest to celowe dla pewnej groźby sankcji, żeby skuteczniej unikać tych uchybień. Ja rozumiem, że to byłoby przedmiotem innego badania, ale czy w oparciu choćby o te czynności, jesteście państwo w stanie oszacować – bo to jest interesujące – jakiego odsetku tych wykroczeń, naruszeń przepisów dotyczyły kontrole i nałożone sankcje? Czy było to kilkanaście procent czy więcej? Podejrzewam, że to mógł być znacznie mniejszy odsetek. Tym bardziej te wyegzekwowane kary to jest znikomy ułamek tego, co się działo. Należałoby zapytać instytucje nakładające – inspekcje ochrony środowiska czy inspekcje sanitarne – o skuteczność nakładanych kar. Czy osoby ukarane zaniechały tego naruszenia czy po prostu płaciły i dalej robiły swoje? Tutaj nie ma takiej informacji. Mnie by to być może nawet bardziej interesowało od tej skuteczniejszej egzekucji. Może to bardziej refleksje niż pytania – jestem świadom, że nie na wszystko państwo mi odpowiedzą.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#WicedyrektordelegaturyNajwyzszejIzbyKontroliwOpoluJanuszMadej">Czy mogę zmienić kolejność i odpowiedzieć na początek panu posłowi? Mam bardziej w pamięci te pytania, a pozostałe mam tutaj zapisane. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#WicedyrektordelegaturyNajwyzszejIzbyKontroliwOpoluJanuszMadej">Panie pośle, my już we wprowadzeniu do informacji w dwóch miejscach – to w sumie niecałe półtorej strony – pisaliśmy o tych kwestiach. Może nie fiskalnych – to nie jest dobre słowo… Właśnie o tym, że nakładanie kar nie służy polepszeniu sytuacji budżetowej, ale właśnie o tym, że jeżeli już nałożyliśmy tą karę, ponieważ wystąpił jakiś czyn, który stanowił naruszenie przepisów, to to, że nie powiemy następnych liter alfabetu, powoduje poczucie bezkarności wśród osób nieprzestrzegających prawa. W pierwszym akapicie wprowadzenia. Również na końcu mówiliśmy o tym, że mając na uwadze konieczność zapewnienia wpływów, ale co istotniejsze – to jest zadanie Najwyższej Izby Kontroli – także prewencyjnego, zapobiegawczego charakteru oddziaływania kar, szczególnie w obszarze związanym z ochroną zdrowia... Właśnie o tym mówimy. To, że to są wpływy do budżetu państwa jest to pewnego rodzaju potem skutek tego, że kara została nałożona. Też chcielibyśmy mieć pewność jako Najwyższa Izba Kontroli, jako obywatele, że skoro jest należność, to w tym momencie jej się dochodzi. Ona jest już bezsporna, a decyzja jest ostateczna. W związku z tym nie ma o czym tu gadać. Ale kwestia tego, jakie ma oddziaływanie kara, czyli ten prewencyjny charakter oddziaływania kary, ale też kwestia pewnego rodzaju działania konsekwentnego ze strony państwa, również jest objęta aktywnością i zainteresowaniem Najwyższej Izby Kontroli. Jak powiedziała pani dyrektor, to jest następny etap tych działań, które podejmowaliśmy w tej sferze, ponieważ badaliśmy mandaty. Tam pokusiliśmy się – to będzie odpowiedź na drugie pana pytanie – o weryfikację sytuacji – może nie do przestępstwa, bo to w większości były wykroczenia – jak liczba mandatów nałożonych na jedną osobę wpływa na to, czy ona jest w ogóle zdolna do tego, żeby uregulować te wszystkie zaległości. Mogliśmy stwierdzić, że grupa osób, których na dobrą sprawę niespecjalnie interesuje jakiekolwiek dobro własne czy publiczne, ona tych mandatów ma bardzo dużo i oczywiście to też dalej wisi, ponieważ nie ma możliwości wyegzekwowania, bo przeważnie ta osoba nie ma majątku. W tym przypadku, jeżeli chodzi o WIOŚ, dużo kar jest nakładanych na przedsiębiorców. Tutaj trudno jest badać kwestię powrotu. Z drugiej strony trudno też jest powiedzieć z uwagi na to, że jest pięcioletni okres przedawnienia… Należałoby zbadać… Kara nałożona, po 3 latach zapłacona, a potem dopiero z perspektywy następnych 3 lat sprawdzenie, czy rzeczywiście ktoś znowu nie dopuścił się naruszenia. My mieliśmy o wiele krótszą perspektywę. W związku z tym nie prowadziliśmy tego typu analiz. I to jest odpowiedź na pana pytanie.</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#WicedyrektordelegaturyNajwyzszejIzbyKontroliwOpoluJanuszMadej">A jeśli mogę, pani poseł…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PoselJoannaFrydrych">Dziękuję za głos. Gwoli wyjaśnienia – nie chodziło mi o pytanie o charakterze fiskalnym, tylko już jakby skutek już nałożonych kar, czyli ten cały proces. Ja w tym kontekście. To tak tylko dla pana posła. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Dziękuję bardzo, nie ma więcej głosów w dyskusji… Aha. Proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#WicedyrektordelegaturyNajwyzszejIzbyKontroliwOpoluJanuszMadej">Jeżeli mogę… Dziękuję za głos. Pani poseł, widzimy różne rozwiązania, które są w ustawach. Przywoływałem ustawę COVID-ową czy ustawę o zapobieganiu, zwalczaniu zakażeń – tam jest różne podejście do kwestii tego, kiedy ta kara powinna być zapłacona. Ale z drugiej strony żadnego wniosku w tym zakresie nie formułowaliśmy, bo te przepisy są jasne. One być może rzeczywiście są różne i rzeczywiście organ nakładający kary może mieć problem, ale z drugiej strony to są profesjonaliści. Oni czytają. Jeżeli nakładają karę, czyli czują się jakby władni do tego, żeby kogoś ukarać, to moim zdaniem też powinni dołożyć należytej staranności, żeby przeczytać przepis, który stanowi podstawę nałożenia tej kary i zastosować go w taki sposób, żeby nie było żadnych wątpliwości. Mówię to jako uzasadnienie i to jest też trochę odpowiedź na drugie pytanie. Rzeczywiście sytuacja COVID-owa, kiedy sanepidy miały mnóstwo innej roboty… Obróbka spraw tych kar, które przychodziły, była dużym obciążeniem. Sporo osób w ogóle było wyłączonych, na kwarantannie, w izolacji, część osób była chora, część osób pracowała zdalnie. Tego typu błędy rzeczywiście wystąpiły. Myślę, że jest wiele podstaw prawnych, które mają rozbieżne dalsze regulacje i one nie stanowią problemu. Sądzę, że po prostu to był tylko taki jakby zły czas na to, żeby spokojnie usiąść i przeanalizować. Aczkolwiek, jak mówimy, skutki są dość niefajne, ponieważ w większości przypadków możemy mówić o wadliwości tych decyzji.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#WicedyrektordelegaturyNajwyzszejIzbyKontroliwOpoluJanuszMadej">Kwestia nadzoru w urzędach skarbowych i pewnego rodzaju współpracy pomiędzy wierzycielem a organem egzekucyjnym. W informacji mamy napisany cały rozdział. Nie mówiliśmy o tym, bo nie stwierdziliśmy istotnych nieprawidłowości. Mamy opisane przekazywanie informacji istotnych z punktu widzenia postępowania egzekucyjnego. Jeden przypadek jednostkowy – informacja o tym, że chyba został podważony tytuł, nie poszła do urzędu skarbowego. W innych przypadkach, jeśli chodzi o przekazywanie informacji, uznaliśmy, że tutaj nic wielkiego się nie dzieje. To kwestia nadzoru w samych urzędach skarbowych. Są obowiązki systematycznego badania stanu realizacji. Myślę, że teraz to odbywa się w dużym stopniu automatycznie, bo systemy informatyczne na to pozwalają. To też powoduje, że trochę mniej czasu jest na refleksję, bo gdzieś tam wyjdzie jakiś raport… Nie wiem, nie jestem specjalistą w tej mierze. Ale na bazie tego, co wiem, to jestem wewnętrznie przekonany, że w dużym stopniu ten nadzór odbywa się właśnie w ten sposób. Gdzieś tam coś może umknąć. Ale mamy też świadomość tego, że tych spraw w urzędach skarbowych jest bardzo dużo. W naszych czterech, w tym okresie, wpłynęło 501 tytułów wykonawczych z samych tylko kar nałożonych decyzjami administracyjnymi. To było 0,1% w ogóle wszystkich spraw, jakimi zajmowały się te urzędy. W związku z tym wyzwanie jest olbrzymie. Mam nadzieję, że odpowiedziałem na pani pytania.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Dziękuję państwu bardzo. Komisja zapoznała się z informacją Najwyższej Izby Kontroli. To wszystko. Zamykam posiedzenie Komisji do Spraw Kontroli Państwowej.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/kop/201923-sjm-kopxx-00094-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/kop/201923-sjm-kopxx-00094-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..54deb66
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/kop/201923-sjm-kopxx-00094-01/header.xml
@@ -0,0 +1,59 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-kopxx-00094-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja do Spraw Kontroli Państwowej /nr 94/, Komisja Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej /nr 154/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja do Spraw Kontroli Państwowej /nr 94/, Komisja Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej /nr 154/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#KOP">94</note>
+        <note type="sessionNo" target="#STR">154</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-21</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="DepartamentuAdministracjiPublicznejNajwyzszejIzbyKontroliAgnieszkaKlimowicz" role="speaker">
+        <persName>Departamentu Administracji Publicznej Najwyższej Izby Kontroli Agnieszka Klimowicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselDariuszStefaniuk" role="speaker">
+        <persName>Poseł Dariusz Stefaniuk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselWojciechSaluga" role="speaker">
+        <persName>Poseł Wojciech Saługa</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyKRRIOMiroslawLegutko" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący KR RIO Mirosław Legutko</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyKrajowejRadyRegionalnychIzbObrachunkowychMiroslawLegutko" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Krajowej Rady Regionalnych Izb Obrachunkowych Mirosław              Legutko</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Tomasz Ławniczak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="ZastepcadyrektoraDepartamentuBudzetuMinisterstwaSprawWewnetrznychiAdministracjiWaldemarNowak" role="speaker">
+        <persName>Zastępca dyrektora Departamentu Budżetu Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji Waldemar Nowak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="ZastepcadyrektoradepartamentuMSWiAWaldemarNowak" role="speaker">
+        <persName>Zastępca dyrektora departamentu MSWiA Waldemar Nowak</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="KOP" role="committee">
+        <orgName>Komisja do Spraw Kontroli Państwowej</orgName>
+      </org>
+      <org xml:id="STR" role="committee">
+        <orgName>Komisja Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/kop/201923-sjm-kopxx-00094-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/kop/201923-sjm-kopxx-00094-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..eb90741
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/kop/201923-sjm-kopxx-00094-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,103 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Szanowni państwo, otwieram wspólne posiedzenie Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Komisji do Spraw Kontroli Państwowej. Witam panie i panów posłów. Witam także zaproszonych gości. W szczególności witam przedstawicieli Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, a więc panią Agnieszkę Kidę, zastępcę dyrektora Departamentu Budżetu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji, pana Waldemara Nowaka, zastępcę dyrektora Departamentu Budżetu w MSWiA, pana Szymona Wróbla, zastępcę dyrektora Departamentu Administracji Publicznej w MSWiA, następnie panią Grażynę Wójcik-Król, naczelnika Wydziału Wynagrodzeń i Spraw Administracyjnych w Departamencie Budżetu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji. Witam także panią Agnieszkę Klimowicz, pełniącą obowiązki wicedyrektor Departamentu Administracji Publicznej Najwyższej Izby Kontroli. Witam pana Mirosława Legutko, prezesa Krajowej reprezentacji regionalnych izb obrachunkowych, a także pana Kazimierza Maciejewskiego z Wydziału Administracji Państwowej Departamentu Finansowania Sfery Budżetowej Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Na podstawie listy obecności stwierdzam kworum. Porządek dzienny dzisiejszego posiedzenia przewiduje rozpatrzenie i zaopiniowanie dla Komisji Finansów Publicznych Sprawozdania z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2021 r., jest to druk nr 2306, wraz z analizą Najwyższej Izby Kontroli, co zawiera druk nr 2347, w zakresie części budżetowej 80 – Regionalne izby obrachunkowe, a więc dochody i wydatki, wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Szanowni państwo, jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, stwierdzę, że Komisje przyjęły porządek dzienny. Nie słyszę sprzeciwu. Stwierdzam, że Komisje przyjęły porządek dzienny. Proponuję więc następującą procedurę. Przedstawiciel rządu przedstawi sprawozdanie do części budżetowej nr 80, następnie przedstawiciel Najwyższej Izby Kontroli przedstawi swoją opinię, następnie zabierze głos poseł koreferent, pan poseł Dariusz Stefaniuk i wreszcie głos zabierze prezes Krajowej reprezentacji RIO, pan Mirosław Legutko. Po wszystkich wypowiedziach odbędzie się dyskusja, którą kończyć będzie przyjęcie opinii dla Komisji Finansów Publicznych. Czy są jakieś uwagi co do tej procedury? Nie widzę. Przechodzimy więc do rozpatrzenia części 80. Proszę o zabranie głosu przedstawiciela Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji. Proszę uprzejmie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuBudzetuMinisterstwaSprawWewnetrznychiAdministracjiWaldemarNowak">Szanowny panie przewodniczący, panie posłanki, panowie posłowie, w nawiązaniu do przekazanego Wysokiej Komisji sprawozdania z wykonania budżetu państwa za rok 2021 w części 80 – Regionalne izby obrachunkowe uprzejmie informuję, że dochody i wydatki budżetu państwa realizowane były przez 16 regionalnych izb obrachunkowych. Uzyskane dochody wyniosły włącznie 1981 tys. zł, co stanowi 117,4% kwoty zaplanowanej w ustawie budżetowej na 2021 r. Najważniejszymi źródłami dochodów były wpływy z tytułu działalności szkoleniowej i informacyjnej prowadzonej odpłatnie przez regionalne izby obrachunkowe na rzecz jednostek samorządu terytorialnego dla pracowników urzędów gmin, starostw powiatowych, urzędów marszałkowskich i ich jednostek organizacyjnych. Z tego tytułu uzyskano dochody w kwocie 1481 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuBudzetuMinisterstwaSprawWewnetrznychiAdministracjiWaldemarNowak">Plan wydatków, ustalony w ustawie budżetowej w kwocie 137 090 tys. zł, został zwiększony w trakcie realizacji budżetu per saldo o kwotę 192 tys. zł, to jest do wysokości 137 282 tys. zł. Zwiększenie wydatków łącznie o kwotę 192 tys. zł zostało dokonane decyzjami ministra finansów, ministra funduszy i polityki regionalnej ze środków rezerw celowych budżetu państwa, pozycja nr 8 – 50 tys. zł i z budżetu środków europejskich, pozycja nr 98 i nr 99, łącznie o kwotę 142 tys. zł z przeznaczeniem na realizację projektu pod nazwą: „Modernizacja sieci komputerowej wraz z wdrożeniem Elektronicznego Zarządzania Dokumentami oraz systemu e-Nadzór w Regionalnej Izbie Obrachunkowej w Krakowie”, realizowanego w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Małopolskiego na lata 2014–2020 przez RIO Kraków. Kwota 174 tys. zł została ujęta w wykazie wydatków niewygasających z upływem roku budżetowego 2021 z przeznaczeniem na dodatkowy fundusz motywacyjny przez Regionalną Izbę Obrachunkową w Opolu. Zgodnie z art. 20a Ustawy z 11 sierpnia 2021 r. o zmianie ustawy o finansach publicznych oraz niektórych innych ustawach ustaw, środki te mogą być wydatkowane do 30 listopada 2022 r. Wydatki zostały zrealizowane w wysokości 137 067 tys. zł, co stanowiło 99,8% planu po zmianach.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuBudzetuMinisterstwaSprawWewnetrznychiAdministracjiWaldemarNowak">178 tys. zł, to jest 99,4% kwoty zaplanowanej zostało przeznaczone na świadczenia na rzecz osób fizycznych i zostało przeznaczone na: refundację kosztów zakupu okularów korekcyjnych dla pracowników, świadczenia rzeczowe na podstawie przepisów BHP, ekwiwalent za używanie odzieży roboczej, zwroty kosztów podróży służbowych członkom regionalnej komisji orzekającej w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych niebędących pracownikami izby oraz na koszty przejazdu świadków, którzy stawili się na wezwanie regionalnych komisji orzekających przy regionalnych izbach obrachunkowych.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuBudzetuMinisterstwaSprawWewnetrznychiAdministracjiWaldemarNowak">Wydatki bieżące to kwota 134 162 tys. zł, co stanowi 99,8% planu i zostały przeznaczone na wynagrodzenia wraz z pochodnymi, to jest kwota 109 737 tys. zł oraz pozostałe wydatki bieżące – kwota 24 426 tys. zł, w tym między innymi na: wynagrodzenia bezosobowe członków regionalnych komisji orzekających w sprawach o naruszenie dyscypliny finansów publicznych, ryczałtowe wynagrodzenia za udział w posiedzeniach dla nieetatowych członków RIO, umowy o dzieło oraz umowy zlecenia dla osób prowadzących szkolenia dla pracowników regionalnych izb obrachunkowych, jak również na zakup materiałów i wyposażenia, remonty obiektów izb i oddziałów zamiejscowych, podróże służbowe, krajowe oraz opłaty za administrowanie i czynsze za budynki. Wydatki te zostały przeznaczone również na zakup usług telekomunikacyjnych, odpisy na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych, wpłaty na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, zakup energii, a także na zakup pozostałych usług.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuBudzetuMinisterstwaSprawWewnetrznychiAdministracjiWaldemarNowak">Następna grupa wydatków to są wydatki przeznaczone na współfinansowanie projektów z udziałem środków Unii Europejskiej oraz budżet środków europejskich. Wykonanie w tej grupie wyniosło łącznie 603 tys. zł, to jest 99% zaplanowanej kwoty, z tego w budżecie państwa – 151 tys. zł, natomiast w budżecie środków europejskich – 452 tys. zł. Wydatki dotyczyły projektu, o którym mówiłem wcześniej, to jest Modernizacji sieci komputerowej wraz z wdrożeniem Elektronicznego Zarządzania Dokumentami oraz systemem e-Nadzór w Regionalnej Izbie Obrachunkowej w Krakowie.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuBudzetuMinisterstwaSprawWewnetrznychiAdministracjiWaldemarNowak">Wydatki majątkowe stanowiły 2123 tys. zł i zostały zrealizowane w 99,8% planu po zmianach. Środki w kwocie 1952 tys. zł. zostały wydatkowane na zakup sprzętu niezbędnego do prawidłowego funkcjonowania izb, są to między innymi osiem samochodów służbowych, sprzęt informatyczny, licencje na programy i systemy informatyczne. Środki w kwocie 171 tys. zł wydatkowano na realizację przez regionalne izby obrachunkowe niżej wymienionych zadań inwestycyjnych:</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuBudzetuMinisterstwaSprawWewnetrznychiAdministracjiWaldemarNowak">– to po pierwsze wyodrębnienie dodatkowego pomieszczenia na parterze izby z przeznaczeniem na archiwum dla Regionalnej Izby Obrachunkowej w Bydgoszczy – to jest 17 tys. zł;</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuBudzetuMinisterstwaSprawWewnetrznychiAdministracjiWaldemarNowak">– przygotowanie kompletnej dokumentacji projektowej, niezbędnej do ogłoszenia postępowania o udzielenie zamówienia publicznego na wymianę urządzenia dźwigowego przy ulicy Koszykowej 6a przez Regionalną Izbę Obrachunkową w Warszawie, na co przeznaczono 3 tys. zł;</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuBudzetuMinisterstwaSprawWewnetrznychiAdministracjiWaldemarNowak">– następnie na zakup i montaż klimatyzacji w Zespole Zamiejscowym w Pile przez Regionalną Izbę Obrachunkową w Poznaniu. Na tę inwestycję przeznaczono 63 tys. zł; oraz</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuBudzetuMinisterstwaSprawWewnetrznychiAdministracjiWaldemarNowak">– na termomodernizację budynku, który również dotyczy Zespołu Zamiejscowego w Pile i to jest 88 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuBudzetuMinisterstwaSprawWewnetrznychiAdministracjiWaldemarNowak">Wynagrodzenia i pochodne zaplanowane w ustawie budżetowej na 2021 r. w łącznej wysokości 111 004 tys. zł zostały naliczone na 217 etatowych członków kolegiów oraz na 1182 osoby nieobjęte mnożnikowym systemem wynagrodzeń. Plan po zmianach w wynagrodzeniach wyniósł 109 948 tys. zł, z tego 109 929 tys. zł w budżecie państwa i 19 tys. zł w budżecie środków europejskich. Wydatki na wynagrodzenia zostały zrealizowane w łącznej wysokości 109 755 tys. zł przy faktycznym zatrudnieniu 1200 pracowników. Wydatki na wynagrodzenia zostały zrealizowane na poziomie wyższym niż w roku 2020, kiedy to przeznaczono na wydatki 88 956 tys. zł i stanowiły one 104,6% w stosunku do 2020 r.</u>
+          <u xml:id="u-2.11" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuBudzetuMinisterstwaSprawWewnetrznychiAdministracjiWaldemarNowak">Panie przewodniczący, panie i panowie posłowie, w imieniu pana Mariusza Kamińskiego, ministra spraw wewnętrznych i administracji, uprzejmie proszę o pozytywne zaopiniowanie Sprawozdania z wykonania budżetu za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2021 r. w części 80 – Regionalne izby obrachunkowe. Dziękuję za uwagę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Teraz proszę o zabranie głosu panią wicedyrektor Departamentu Administracji Publicznej Najwyższej Izby Kontroli, panią Agnieszkę Klimowicz. Pani dyrektor, oddaję głos.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#DepartamentuAdministracjiPublicznejNajwyzszejIzbyKontroliAgnieszkaKlimowicz">Dziękuję bardzo. Panowie przewodniczący, Wysokie Komisje, Najwyższa Izba Kontroli oceniła pozytywnie wykonanie budżetu państwa w 2021 r. w części 80 – Regionalne izby obrachunkowe. Ocena ta została sformułowana na podstawie wyników kontroli przeprowadzonych w MSWiA, czyli u dysponenta części oraz w czterech regionalnych izbach obrachunkowych w Białymstoku, w Lublinie, w Poznaniu i we Wrocławiu. Na ocenę ogólną złożyły się pozytywne oceny wykonania budżetu państwa wszystkich kontrolowanych podmiotów.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#DepartamentuAdministracjiPublicznejNajwyzszejIzbyKontroliAgnieszkaKlimowicz">Kontrola 5,8% wydatków zrealizowanych przez kontrolowane regionalne izby obrachunkowe wykazała, że wydatki zostały poniesione z zachowaniem zasad gospodarowania środkami publicznymi, określonymi w Ustawie o finansach publicznych, z wyjątkiem stwierdzonego RIO w Lublinie przejściowego finansowania wydatków budżetowych ze środków finansowych zakładowego funduszu świadczeń socjalnych oraz nieprzeprowadzenia rzetelnej kontroli formalno-rachunkowej dokumentacji w RIO we Wrocławiu, stanowiącej podstawę poniesienia wydatku, co skutkowało uiszczeniem przez izbę zapłaty wyższej od należnej. W obu tych przypadkach kwoty nieprawidłowości były znikome i nie spowodowały obniżenia oceny ogólnej. Ponadto w RIO we Wrocławiu NIK stwierdziła nieprawidłowości dotyczące zamówień publicznych, polegające na niesporządzeniu planu postępowań o udzielenie zamówień publicznych, 42-dniowym opóźnieniu w zamieszczeniu ogłoszenia o wykonaniu dwóch umów, nierzetelnym sporządzeniu protokołu z postępowania, w którym nie wykazano części załączników oraz naruszeniu wewnętrznych uregulowań związanych z szacowaniem wartości zamówienia na zakup dwóch samochodów osobowych.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#DepartamentuAdministracjiPublicznejNajwyzszejIzbyKontroliAgnieszkaKlimowicz">W MSWiA stwierdzono jedną nieprawidłowość polegającą na zwłoce dysponenta części 80 w powiadomieniu ministra finansów o przeniesieniu wydatków majątkowych poniżej kwoty 100 tys. zł dokonanych trzema decyzjami. Kwoty wykazane w tych decyzjach ministra były w tych przypadkach niewielkie, ale problem polegał na tym, że zastępcy dyrektora Departamentu Budżetu nie mieli upoważnienia do informowania ministra finansów o przeniesieniu wydatków majątkowych dokonanych poniżej kwoty 100 tys. zł. W czasie absencji dyrektora Departamentu Budżetu żaden z jego zastępców nie mógł dokonywać wyżej wymienionych czynności. W trakcie kontroli minister spraw wewnętrznych i administracji udzielił stosownych upoważnień zastępcy dyrektora Departamentu Budżetu.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#DepartamentuAdministracjiPublicznejNajwyzszejIzbyKontroliAgnieszkaKlimowicz">Przyjęty w kontrolowanych jednostkach system kontroli zarządczej zapewniał w sposób racjonalny prawidłowość sporządzenia sprawozdań. Stwierdzona w RIO w Białymstoku nieprawidłowość polegająca na nieujęciu w ewidencji księgowej izby na koniec grudnia 2021 r. kwoty należnej Skarbowi Państwa z tytułu orzeczonych kosztów postępowania przed regionalną komisją orzekającą ds. naruszenia dyscypliny finansów publicznych przy RIO została usunięta w trakcie kontroli NIK i nie spowodowała obniżenia oceny prawidłowości sporządzania sprawozdań. Kwota tej nieprawidłowości również była znikoma.</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#DepartamentuAdministracjiPublicznejNajwyzszejIzbyKontroliAgnieszkaKlimowicz">Nie będę powtarzała danych liczbowych dotyczących dochodów i wydatków, natomiast dodam, że przeciętne zatrudnienie w 2021 r. w części 80 wyniosło tak, jak już zostało to powiedziane, 1200 osób i było wyższe w porównaniu do przeciętnego zatrudnienia w 2020 r. o 9 osób. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie na jednego pełnozatrudnionego w 2021 r. wyniosło 6441,90 zł i w porównaniu z przeciętnym wynagrodzeniem w 2020 r. było wyższe o 170,30 zł, to jest o 2,7%.</u>
+          <u xml:id="u-4.5" who="#DepartamentuAdministracjiPublicznejNajwyzszejIzbyKontroliAgnieszkaKlimowicz">Warto wspomnieć, że po kontroli wykonania budżetu państwa w 2020 r. Najwyższa Izba Kontroli sformułowała wniosek pokontrolny skierowany do dysponenta części, dotyczący rzetelnego prowadzenia działań nadzorczych wynikających z Ustawy o regionalnych izbach obrachunkowych w zakresie obsady wakujących stanowisk członków kolegiów orzekających RIO. NIK ustaliła, że w 2021 r. w MSWiA podejmowano szereg czynności monitorujących stan obsady kolegiów w poszczególnych izbach. Wskutek powyższych działań w 2021 r. zmniejszyła się liczba wakatów na stanowiskach członków kolegiów RIO. Bardzo dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję uprzejmie pani dyrektor.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Proszę teraz o zabranie głosu koreferenta tej części budżetowej, pana posła Dariusza Stefaniuka. Panie pośle, oddaję głos.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PoselDariuszStefaniuk">Szanowny panie przewodniczący, szanowni państwo, tak jak już powiedzieli moi przedmówcy, nie będę już powtarzał tych wszystkich liczb. Mogę jedynie powiedzieć, że zarówno Najwyższa Izba Kontroli, jak i też dane, które przedstawiło nam ministerstwo, mogą tylko wskazywać na to, że rekomendujemy pozytywnie zaopiniowanie sprawozdania z wykonania budżetu w części 80 dotyczącej regionalnych izb obrachunkowych.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PoselDariuszStefaniuk">Mogę tylko przypomnieć, że przedstawiciele regionalnych izb obrachunkowych byli na naszej Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej. Rozmawialiśmy na temat wynagrodzeń. Z danych, które zostały nam wszystkim przedstawione wynika, że wydatki na wynagrodzenia zrealizowane zostały na poziomie wyższym niż w 2020 r. Stanowiły 104,6% w stosunku do 2020 r. Wzrost wydatków na wynagrodzenia w 2021 r. był spowodowany nowelizacją ustawy budżetowej. Wydatki na wynagrodzenia w izbach obrachunkowych zostały zwiększone o około 6% funduszu wynagrodzeń osobowych, tym samym w miejsce zlikwidowanego wcześniej w 2021 r. 3% funduszu nagród. Na podstawie znowelizowanej ustawy okołobudżetowej utworzono dodatkowy fundusz motywacyjny dla pracowników. Fundusz wynagrodzeń na ten cel został zwiększony do prawie 4900 tys. zł. To jest 3615 tys. zł dla pracowników nieobjętych mnożnikowymi systemami wynagrodzeń, a więc tych 1003 etatów oraz 1281 tys. zł dla etatowych członków kolegiów, czyli tych 197 etatów. Daje to mniej więcej 6500 zł na pracownika. W związku z tym wydaje się, że idziemy w dobrym kierunku. Być może jeszcze nie aż tak, jak pracownicy RIO by sobie życzyli, co wynika z tych rozmów, które tutaj mieliśmy, ale jednakże to, co mówił wtedy bodajże minister Szefernaker na naszej Komisji jest systematycznie wypełniane, dlatego też rekomenduję przyjęcie tego sprawozdania. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Proszę o zabranie głosu prezesa krajowej reprezentacji regionalnych izb obrachunkowych pana Mirosława Legutko. Panie prezesie, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PrzewodniczacyKrajowejRadyRegionalnychIzbObrachunkowychMiroslawLegutko">Dziękuję bardzo. Szanowni państwo, już nie będę komentował sprawozdania, bo wydaje mi się, że on jest dla nas pozytywne, tak że przyłączam się do głosów o przyjęcie, natomiast mam tylko takie krótkie sprostowanie dotyczące wynagrodzeń. Średnia to jest średnia. Proszę państwa, tak pan poseł i pani dyrektor mówili, że średnia to jest około 6500 zł, natomiast to jest średnia, która uwzględnia wszystko. Po odliczeniu nagród jubileuszowych i odpraw emerytalnych, czyli tego, co dostają indywidualne osoby – tego moim zdaniem nie można doliczać do średniej – ta średnia wynosi już 5713 zł. Po odliczeniu tego funduszu motywacyjnego to jest 5300 zł. Natomiast jeżeli byśmy wzięli samych pracowników wydziału kontroli i Wydziału Informacji, Analiz i Szkoleń, bez tych trzech wielkości to wychodzi – proszę państwa, to są dane szokujące – a mianowicie w przypadku wydziału kontroli jest to 4700 zł brutto, a w przypadku WIAS-u jest to 4076 zł.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PrzewodniczacyKrajowejRadyRegionalnychIzbObrachunkowychMiroslawLegutko">Powiem państwu tylko tyle, że z izby warszawskiej w ciągu ostatniego roku odeszło 35 osób na 160 pracowników, oczywiście odchodzą pracownicy najbardziej doświadczeni. Oczywiście tutaj doceniamy pewne działania rządu, natomiast potrzeby izb oceniam w rozmowie z panem ministrem Szefernakerem na 20 000 tys. zł. Plan na dzisiaj wynosi 108 000 tys. zł. Ta rozmowa była jeszcze przed, że tak powiem, wzrostem inflacyjnym. Pan minister tam mówił nam o kwocie o połowę mniejszej. Każda kwota jest dla nas ratująca, natomiast ta sytuacja Warszawy już pokazuje, że tutaj jest wymagana pilna interwencja. Chcę też państwu powiedzieć, że radzimy sobie w ten sposób, że jako prezesi staramy się utrzymać ten trzon kadry, te osoby, które mają najwyższe kompetencje. Co z tego, że mam dziesięciu pracowników, którzy zarabiają po 4000 zł, jeżeli oni nie rozwiążą żadnego problemu prawnego, a my prowadzimy nadzór prawny i robimy kontrolę finansów, w sytuacji gdzie w samorządach pensje zostały uwolnione. Chciałem państwu tylko zwrócić na to uwagę.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#PrzewodniczacyKrajowejRadyRegionalnychIzbObrachunkowychMiroslawLegutko">Cieszę się, że tutaj zostało to wykazane w sprawozdaniu i dostrzeżone tutaj przez NIK, że izby są kuźnią kadr. Pracownicy przez cały czas podnoszą kwalifikacje. Realizujemy szereg szkoleń i to widać nawet po dochodach ze szkoleń. Teraz też już uruchomiliśmy to w Krakowie. Z mojej strony tylko tyle, na to chciałem państwu zwrócić uwagę. Bardzo dziękuję panom przewodniczącym i członkom Komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Bardzo dziękuję, panie prezesie.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Otwieram dyskusję. Czy ktoś z pań i panów posłów chciałby zabrać głos? Proszę bardzo, pan poseł.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PoselWojciechSaluga">Dziękuję. Wojciech Saługa, wiceprzewodniczący Komisji do Spraw Kontroli Państwowej, panie przewodniczący. Gratuluję panu koreferentowi właśnie dobrego samopoczucia, że sprawy idą w dobrym kierunku. Dobrze, że pan prezes odezwał się, bo o tych brakach kadrowych już mówimy, mówimy i nic nie wynika z tego mówienia, tylko czarujcie rzeczywistość. 2,7% wzrostu wynagrodzenia – co to jest w stosunku do inflacji, która jest dziś? Jeżeli pan prezes wycenia potrzeby regionalne izb na 20 000 tys. zł, to takie są braki przy tak skromnym budżecie – 20 000 tys. zł. Oczywiście dzisiaj realizujemy nowy budżet, w którym także nic nie ma.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PoselWojciechSaluga">Mam właśnie takie pytanie. Ile jest wakatów? Tutaj pięknie opowiadacie, że wzrosło zatrudnienie. Jest napisane, że o 9 osób wzrosło zatrudnienie, a wakatów, jeżeli tam dobrze wyczytałem, jest ponad 100. Jak wygląda nabór do regionalnych izb obrachunkowych? Czy w ogóle zgłaszają się chętni? Gdzieś w tym obszernym materiale właśnie czytałem, że są kłopoty z naborem. Tutaj kłopoty z naborem nie są dlatego, że praca jest nieatrakcyjna, tylko wynagrodzenia są nieatrakcyjne. Tak jest rok do roku. Przecież pamiętamy to, że uchwalając niedawno budżet na ten rok, mieliśmy znacznie mniejszy wskaźnik wzrostu wynagrodzeń regionalnych izb obrachunkowych niż chociażby tych instytucji, dla których Komisja do Spraw Kontroli Państwowej opiniuje budżety, jak Państwowa Inspekcja Pracy czy Najwyższa Izba Kontroli. Zabijamy tę instytucję. Nie wiem dlaczego. Nie wiem, czy ta instytucja komuś nie pasuje, czy jest zbyt samodzielna. Nie wiem dlaczego. Uparliśmy my się – bo ostatecznie to Sejm zatwierdza, ale proponuje rząd – uparliśmy się, żeby nie dofinansowywać, nie dawać na wypłaty, nie dbać o tę jakże potrzebną instytucję.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#PoselWojciechSaluga">Z drugiej strony mamy zapisane: wzrost wydatków na chociażby zakup energii – 29,9%, wzrost wydatków na zakup artykułów spożywczych. Zauważymy, że to się dzieje na skutek wzrostu cen. Nie zwiększono ilości żarówek, tylko na skutek wzrostu cen nastąpił wzrost wydatków na artykuły spożywcze – 29%, wzrost wydatków na ubezpieczenia – 13%, wzrost wydatków na usługi zdrowotne – 13%. To pokazuje skalę inflacji, skalę drożyzny, a wzrost wynagrodzeń to jest 3,6%, jeżeli dobrze to pamiętam. Szanowni państwo, takie są realia.</u>
+          <u xml:id="u-10.3" who="#PoselWojciechSaluga">Mam jeszcze pytanie odnośnie do tej kwoty 184 tys. zł, która została przyznana Regionalnej Izbie Obrachunkowej w Opolu na rok przyszły. Te środki pojawiły się 21 grudnia jakimś specjalnym rozporządzeniem ministra. Mam pytanie: Czy to tylko dla RIO w Opolu? Co tam się wydarzyło, że te szczególne środki zostały przeznaczone dla RIO w Opolu? Czy też one były dla wszystkich innych? To tu nie wynika z treści tego dokumentu. Czy wszystkie regionalne izby obrachunkowe dostały te środki, a tylko RIO w Opolu nie dało sobie rady z rozdzieleniem tych środków? Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Czy są jeszcze jakieś inne głosy, zanim oddam głos przedstawicielom ministerstwa? Nie widzę. Proszę bardzo, oddaję głos przedstawicielom Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMSWiAWaldemarNowak">Szanowny panie przewodniczący, szanowny panie pośle, jeżeli chodzi o Regionalną Izbę Obrachunkową w Opolu, to była to jedyna izba, która w roku 2021 nie wydatkowała tych środków funduszu motywacyjnego i przeniosła ich wydatkowanie na 2022 r. Pozostałe izby wydatkowały te środki, które zostały im dodatkowo przyznane w znowelizowanej ustawie budżetowej. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Czy są jeszcze jakieś inne głosy? Jeszcze raz pan poseł Wojciech Saługa, proszę uprzejmie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PoselWojciechSaluga">Poprosiłbym pana prezesa o ustosunkowanie się do tych wakatów. Czy są kłopoty z naborem? Ile jest wakatów? To, że zatrudnienie wzrosło o 9 osób, to nie znaczy, że jest super. Tam wynika ze statystyk, że wynagrodzenie wzrosło, chociaż pan prezes mówił, że wynagrodzenie statystycznie wzrosło, ale to miało miejsce wskutek odpraw emerytalnych czy nagród jubileuszowych. Czy są kłopoty z naborami? Czy są takie miejsca, czy takie konkursy, że po prostu nikt nie zgłasza się do pracy? Chciałem to wyjaśnić.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-15.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Panie prezesie, proszę o ustosunkowanie się.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PrzewodniczacyKRRIOMiroslawLegutko">Proszę państwa, są. W Warszawie pan prezes RIO w ogóle nie ma żadnych możliwości. Cały czas są konkursy i to na etatowych członków kolegium, gdzie konkurs jest uregulowany na poziomie ustawy i rozporządzenia, jak też na pracowników, gdzie tutaj są wewnętrzne regulacje w izbach i na zwykłych pracowników. Powiedział mi, że za 3600 zł to on nie znajdzie pracownika w Warszawie, a takimi pieniędzmi dysponuje.</u>
+          <u xml:id="u-16.1" who="#PrzewodniczacyKRRIOMiroslawLegutko">Proszę państwa, w tym momencie jest jeszcze jeden problem, który jest może jeszcze szerszy, a mianowicie na przykład w tej chwili przyjąłem do pracy nową pracownicę, która okazała się być osobą bardzo myślącą, pracowitą, tylko że jest to osoba nowa, bez doświadczenia. Ona jest na minimalnym wynagrodzeniu. Przedłużając jej umowę, powiedziałem jej, że zostaje na minimalnym wynagrodzeniu, dlatego że minimalne wynagrodzenie w tej chwili – to jest pani przyjęta do księgowości – to jest prawie połowa wynagrodzenia głównej księgowej, czyli jest jeszcze zaburzenie proporcji. U pracowników, którzy na przykład mają te wyższe wynagrodzenia też narasta pewna frustracja ze względu na niezachowanie proporcji. Tak jak mówię, główna księgowa zarabia tylko drugie tyle tego, może troszkę więcej, co pracownik, który chyba nie ma w ogóle kwalifikacji i przyszedł się uczyć. Tak samo jest w przypadku inspektorów. Przyjmiemy człowieka, przyjdzie nam człowiek za 3300 zł, za stan najniższej krajowej, tylko że on jest do nauki. Jeżeli inspektorzy kontroli dostają kogoś do nauki, to muszę obciążyć człowieka, który zarabia od niego półtora tysiąca, albo dwa tysiące brutto więcej, jeszcze uczeniem tego człowieka i on jest sfrustrowany, bo nie widzi tej proporcji. Tu jest ten problem, który widzę.</u>
+          <u xml:id="u-16.2" who="#PrzewodniczacyKRRIOMiroslawLegutko">Wakaty są w kolegiach RIO. Jak państwo z NIK-u tutaj zauważyli, jesteśmy tutaj dość napominani przez państwa z Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, żeby przeprowadzać te konkursy. Przyznam się, że część prezesury radziła sobie w ten sposób, że po prostu nie obsadzała konkursu, nie obsadzała etatów w kolegium i wtedy te pieniądze mogła przesunąć na przykład na inne stanowiska. Natomiast tutaj faktycznie po kontroli Najwyższej Izby Kontroli w naszym ministerstwie, nasze ministerstwo bardzo nas tutaj pilnuje i monituje nam pismami. Staramy się robić te konkursy, tylko że, powiedzmy, że pamiętam czasy, kiedy w Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Krakowie były osoby z tytułami doktora prawa. Była pani …, był obecny pan profesor. W tej chwili nie ma możliwości pozyskania takich ludzi. To jest ważne. Jeżeli na przykład wykonujemy standardową pracę kolegium, to jest jeszcze wszystko dobrze. Czasami dochodzi do problemu, jak na przykład zaopiniowanie, nie wiem, partnerstwa publiczno-prywatnego na 1 000 000 tys. zł w Krakowie i wtedy już tutaj trzeba mieć do takiej opinii na 1 000 000 tys. zł po prostu na prawdę zawodowców. Wtedy jeszcze ratujemy się naszymi radcami prawnymi i ewentualnie pomocą z zewnątrz, ale to już zaczyna być kłopot. Tak że tyle. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-17.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Czy są jeszcze jakieś uwagi? Jeszcze raz poseł Saługa, proszę uprzejmie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PoselWojciechSaluga">Rozumiem, że jeden i drugi panowie przewodniczący, będący przedstawicielami Prawa i Sprawiedliwości usłyszeli to, co przed chwilą powiedział pan prezes. Są nabory, gdzie nikt się nie zgłasza, gdzie nikt nie chce pracować w regionalnych izbach obrachunkowych z powodu mizerii wynagrodzeń, że w tych izbach jest frustracja, że ludzie odchodzą i tak dalej. Wałkujemy ten temat któryś rok. Słyszeli panowie. Więcej uwag nie mam. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-19.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Czy ktoś jeszcze z państwa chciałby zabrać głos? Nie widzę. Szanowni państwo, zamykam dyskusję. Został zgłoszony wniosek o pozytywne zaopiniowanie wykonania tej części budżetu. Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, stwierdzam, że Komisje pozytywnie zaopiniowały tą część budżetową. Nie słyszę sprzeciwu. Stwierdzam, że Komisje przyjęły pozytywną opinię. Do przedstawienia opinii na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych proponuję upoważnić posła Dariusza Stefaniuka. Czy są jakieś uwagi w tym zakresie? Nie widzę. Zamykam posiedzenie. Informuję, że protokół z posiedzenia wraz z załączonym pełnym zapisem jego przebiegu będzie do wglądu w sekretariatach Komisji.                   Dziękuję uprzejmie.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/kop/201923-sjm-kopxx-00095-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/kop/201923-sjm-kopxx-00095-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..4e9f0b8
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/kop/201923-sjm-kopxx-00095-01/header.xml
@@ -0,0 +1,61 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-kopxx-00095-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja do Spraw Kontroli Państwowej /nr 95/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja do Spraw Kontroli Państwowej /nr 95/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#KOP">95</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-21</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="AnalizaNajwyzszejIzbyKontroli" role="speaker">
+        <persName>Analizą Najwyższej Izby Kontroli</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DepartamentuPracySprawSpolecznychiRodzinyNajwyzszejIzbyKontroliMiroslawMilon" role="speaker">
+        <persName>Departamentu Pracy, Spraw Społecznych i Rodziny Najwyższej Izby Kontroli Mirosław Miłoń</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DepartamentuPracySprawSpolecznychiRodzinyNIKMiroslawMilon" role="speaker">
+        <persName>Departamentu Pracy, Spraw Społecznych i Rodziny NIK Mirosław Miłoń</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="Gloszsali" role="speaker">
+        <persName>Głos z sali</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="GlownyinspektorpracyKatarzynaLazewskaHrycko" role="speaker">
+        <persName>Główny inspektor pracy Katarzyna Łażewska-Hrycko</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselBozenaBorysSzopa" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bożena Borys-Szopa</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselJanuszSniadek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Janusz Śniadek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselPiotrSak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Piotr Sak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselWojciechSaluga" role="speaker">
+        <persName>Poseł Wojciech Saługa</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelWojciechSzarama" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Wojciech Szarama</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="KOP" role="committee">
+        <orgName>Komisja do Spraw Kontroli Państwowej</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/kop/201923-sjm-kopxx-00095-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/kop/201923-sjm-kopxx-00095-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..033ed05
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/kop/201923-sjm-kopxx-00095-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,143 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#AnalizaNajwyzszejIzbyKontroli">– dochody i wydatki.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#AnalizaNajwyzszejIzbyKontroli">W posiedzeniu udział wzięli: Kazimierz Maciejewski starszy specjalista w Departamencie Finansowania Sfery Budżetowej Ministerstwa Finansów, Katarzyna Łażewska-Hrycko główny inspektor pracy wraz ze współpracownikami oraz Mirosław Miłoń p.o. wicedyrektor Departamentu Pracy, Spraw Społecznych i Rodziny Najwyższej Izby Kontroli.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#AnalizaNajwyzszejIzbyKontroli">W posiedzeniu udział wzięli pracownicy Kancelarii Sejmu: Tadeusz Cieśluk i Tadeusz Oset – z sekretariatu Komisji w Biurze Komisji Sejmowych oraz Mirosław Gwiazdowicz – specjalista z Biura Analiz Sejmowych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Dzień dobry państwu. Otwieram posiedzenie Komisji do Spraw Kontroli Państwowej. Na dzisiejszym posiedzeniu mamy rozpatrzyć wykonanie budżetu państwa za 2021 r. w części 12 – Państwowa Inspekcja Pracy. Witam na dzisiejszym posiedzeniu panią minister Katarzynę Łażewską-Hrycko, głównego inspektora pracy, panią Grażynę Witkowską, panią Katarzynę Cichy z Państwowej Inspekcji Pracy, pana Dariusza Rogowskiego z Najwyższej Izby Kontroli, pana Kazimierza Maciejewskiego, starszego specjalistę w Departamencie Finansów Strefy Budżetowej w Ministerstwie Finansów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#DepartamentuPracySprawSpolecznychiRodzinyNajwyzszejIzbyKontroliMiroslawMilon">Przepraszam, panie przewodniczący pana dyrektora Rogowskiego nie ma. Jest na innej Komisji, która się teraz odbywa. Ja go zastępuję. Nazywam się Mirosław Miłoń i jestem wicedyrektorem w tym departamencie. Wpisałem się tutaj.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Bardzo proszę przedstawiciela Państwowej Inspekcji Pracy o przedstawienie wykonania budżetu państwa w zakresie części budżetowej nr 12.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#GlownyinspektorpracyKatarzynaLazewskaHrycko">Panie przewodniczący, panie i panowie posłowie, wykonanie budżetu Państwowej Inspekcji Pracy w 2021 r. zostało szczegółowo opisane w przedłożonym Wysokiej Komisji opracowaniu. W materiale tym zawarto informacje o zadaniach i działaniach urzędów w ubiegłym roku, jak i również zaprezentowano wykonanie planu dochodów i wydatków. W moim wystąpieniu przedstawię pokrótce najistotniejsze informacje, dotyczące ubiegłorocznego budżetu inspekcji.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#GlownyinspektorpracyKatarzynaLazewskaHrycko">Zgodnie z ustawą budżetową na 2021 r. plan dochodów urzędu wynosił 2105 tys. zł, podczas gdy wykonanie wyniosło 2895 tys. zł, a więc o 37% więcej niż założyliśmy w planie. Głównym powodem takiego wzrostu była uzyskanie wyższych niż przewidywano dochodów z kar nakładanych przez inspektorów pracy oraz wpływów z tytułu Ustawy o delegowaniu pracowników w ramach świadczenia usług. Są to dominujące pozycje w strukturze dochodów inspekcji, stanowiące razem z grzywnami prawie 80% wszystkich dochodów urzędu. Prognoza tych dochodów ze względu na ich specyfikę, brak danych co do ilości i skali przyszłych naruszeń prawa, a więc również wysokości kar i grzywien, ilości umorzeń, jak i również skali ściągalności należności przekazywanych do urzędów skarbowych odbywała się przede wszystkim w oparciu o doświadczenia i analizy dochodów z lat ubiegłych. W przedłożonej państwu informacji szczegółowo omówiliśmy wykonanie dochodów według poszczególnych tytułów, jak i również skrupulatnie wyjaśniliśmy różnicę pomiędzy planem a wykonaniem.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#GlownyinspektorpracyKatarzynaLazewskaHrycko">Przejdę więc do omówienia wydatków budżetowych, zaczynając od planu, który zgodnie z ustawą budżetową na rok 2021 opiewał na kwotę 362 101 tys. zł. W październiku został on zwiększony o kwotę 16 276 tys. zł z przeznaczeniem na dodatkowy fundusz motywacyjny, wprowadzony zmianą ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2021. Ostatnia zmiana miała miejsce w grudniu, kiedy to minister finansów na podstawie polecenia prezesa Rady Ministrów dokonał zmniejszania planu wydatków inspekcji o kwotę 2132 tys. zł. Było to pokłosiem mojej wcześniejszej decyzji o blokadzie planu wydatków urzędu, podjętej w wyniku analiz przewidywanego wykonania planu wydatków majątkowych. Ostatecznie łączny plan wydatków wynosił 376 245 tys. zł, a jego wykonanie z uwzględnieniem wydatków niewygasających w 2021 r. wyniosło 373 132 tys. zł, co stanowiło ponad 99% planu. Tutaj jak co roku największą grupę, 83% wydatków ogółem, stanowiły wydatki na wynagrodzenia i pochodne od nich, które z uwzględnieniem wydatków niewygasających wynosiły 308 896 tys. zł, co stanowiło blisko 83% wydatków ogółem.</u>
+          <u xml:id="u-5.3" who="#GlownyinspektorpracyKatarzynaLazewskaHrycko">Stan zatrudnienia w urzędzie na dzień 31 grudnia wynosił 2620 etatów, a średnie wynagrodzenie według angaży na ten dzień wynosiło 6943 zł. Natomiast przeciętne miesięczne wynagrodzenie wraz z nagrodami w funduszu nagród, specjalnymi dodatkami motywacyjnymi wypłaconymi w 2021 r., nagrodami jubileuszowymi oraz odprawami emerytalnymi było wyższe i wynosiło 7916 zł. Uwzględniając dodatkowe wynagrodzenie roczne, przeciętne miesięczne wynagrodzenie wyniosło 8501 zł.</u>
+          <u xml:id="u-5.4" who="#GlownyinspektorpracyKatarzynaLazewskaHrycko">Kolejną znaczącą grupą wydatków były pozostałe wydatki bieżące, stanowiące ogółem 14% wydatków, które wykonaliśmy w wysokości 52 380 tys. zł, to jest w 96,1%. Niższe wykonanie wydatków od planowanych w tej grupie było spowodowane głównie sytuacją epidemiologiczną w kraju, co znacząco wpłynęło na funkcjonowanie urzędu. W pierwszych miesiącach 2021 r. inspektorzy pracy prowadzili czynności kontrolne w sposób zdalny oraz hybrydowy, łącząc elementy kontroli zdalnych i kontroli bezpośrednich, co przyczyniło się do niższych wydatków między innymi na podróże służbowe. Jednocześnie urząd zmuszony był do zastąpienia w znacznej części szkoleń stacjonarnych szkoleniami w trybie online, a także zastąpienia bezpośrednich wizyt międzynarodowych współpracą zdalną. Wprowadzenie obostrzeń w funkcjonowaniu zakładów pracy, jak i również ograniczenie działalności imprez nałożone na skalę krajową, wpłynęły także na niższą niż przewidywana realizację wydatków w ramach działalności promocyjno-prewencyjnej. Na niższe wykonanie miało również wpływ mniejsze niż szacowano zainteresowanie pracowników przystąpieniem do Pracowniczych Planów Kapitałowych.</u>
+          <u xml:id="u-5.5" who="#GlownyinspektorpracyKatarzynaLazewskaHrycko">W naszym materiale dość szczegółowo opisane zostały poszczególne tytuły pozostałych wydatków bieżących. Największe pozycje nadal zajmowały opłaty za administrowanie i czynsze, zakup usług pozostałych oraz zakup materiałów i wyposażenia. Kolejną grupę wydatków stanowiącą 2% ogólnej kwoty były wydatki majątkowe, które z uwzględnieniem wydatków niewygasających, zrealizowane zostały w kwocie 9012 tys. zł, co stanowiło 98,8% planu po zmianach. Z kwoty tej 8634 tys. zł dotyczyło zakupów inwestycyjnych, a 378 tys. zł inwestycji budowlanych. Wśród zakupów inwestycyjnych największe wydatki poniesiono na zakup nowej infrastruktury sprzętowej dla systemu finansowo-księgowego oraz na zakup nowego systemu poczty elektronicznej w Państwowej Inspekcji Pracy w łącznej kwocie 5693 tys. zł, a także udało się nabyć 21 samochodów osobowych na wymianę samochodów wyeksploatowanych, co zwiększy bezpieczeństwo użytkowników i obniży koszty napraw.</u>
+          <u xml:id="u-5.6" who="#GlownyinspektorpracyKatarzynaLazewskaHrycko">Ostatnią grupę wydatków urzędu stanowiły świadczenia na rzecz osób fizycznych w wysokości 2844 tys. zł, które dotyczyły głównie świadczeń rzeczowych, wynikających z przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ekwiwalentów pieniężnych wypłaconych pracownikom urzędu za te świadczenia. W naszej informacji z wykonania prezentujemy również specjalnie dla państwa opracowany załącznik specyfikujący wydatki na działalność prewencyjno-promocyjną, które w 2021 r. wyniosły 1614 tys. zł. Tradycyjnie w materiale zaprezentowaliśmy ponadto wydatki budżetu Państwowej Inspekcji Pracy w układzie zadaniowym, które od lat przypisane są do zadania 14.2. Budowa nowoczesnych stosunków i warunków pracy. Jako główny cel tego zadania wskazano doprowadzenie warunków pracy w kontrolowanych zakładach do zgodności z przepisami prawa pracy. Miernikiem monitorującym stopień realizacji tego celu jest odsetek kontroli zakończonych wydaniem nakazu w związku ze stwierdzonymi naruszeniami przepisów prawa pracy. Bardziej szczegółowe dane w tym zakresie mogą państwo znaleźć w naszym materiale.</u>
+          <u xml:id="u-5.7" who="#GlownyinspektorpracyKatarzynaLazewskaHrycko">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, dziękuję za uwagę. Proszę Wysoką Komisję o pozytywne zaopiniowanie sprawozdania z wykonania budżetu państwa za 2021 r. w części 12 – Państwowa Inspekcja Pracy. W przypadku pytań pozostaję wraz z moimi współpracownikami do dyspozycji. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Dziękuję. Proszę o przedstawienie wyników kontroli przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#DepartamentuPracySprawSpolecznychiRodzinyNIKMiroslawMilon">Dziękuję. Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, Najwyższa Izba Kontroli oceniła pozytywnie wykonanie budżetu państwa w części 12 – Państwowa Inspekcja Pracy. Jeżeli chodzi o dochody, to ze względu na ich niewielki udział w dochodach budżetu państwa, ich kontrolę ograniczono do przeprowadzenia analizy porównawczej danych ujętych w rocznym sprawozdaniu budżetowym Rb-27 z wykonania planu dochodów budżetowych z wynikami z roku poprzedniego. Nie stwierdzono żadnych nieprawidłowości w tym zakresie.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#DepartamentuPracySprawSpolecznychiRodzinyNIKMiroslawMilon">Jeżeli chodzi o kontrolę zrealizowanych wydatków, to wykazała ona, że ponoszono je z zachowaniem zasad gospodarowania środkami publicznymi, określonymi w ustawie o finansach publicznych. Nie stwierdzono niecelowego i niegospodarnego wydatkowania środków. Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie zaopiniowała prawidłowość rocznych sprawozdań budżetowych i sprawozdań kwartalnych w zakresie operacji finansowych. Dziękuję. To tyle z mojej strony.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Dziękuję bardzo. Proszę o koreferat pana posła Janusza Śniadka.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PoselJanuszSniadek">Dziękuję bardzo, panie przewodniczący. Pani minister, szanowni goście, Wysoka Komisjo, jak zwykle w znakomicie przygotowanym materiale utrzymano sprawdzoną w latach poprzednich formę prezentacji dochodów i wydatków. Mieliśmy przedstawioną prezentację również w tej części zadaniowej. Chciałbym podkreślić, że realizacja budżetu po raz kolejny uzyskała pozytywną ocenę NIK-u, co usłyszeliśmy przez chwilką. Myślę, że jest to też istotne dla nas wszystkich.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PoselJanuszSniadek">Mając na uwadze specyfikę dochodów inspekcji pracy i trudności związane z ich oszacowaniem – przypominam, że nawet podchodzimy do tego żartobliwie – szacowanie przychodów z nakładanych kar to jest zawsze tak, jakby policja planowała, ile nałoży mandatów. W każdym razie, to też wyjaśnia i tłumaczy dość znaczną różnicę w tym roku, ponieważ, o ile wykonanie budżetu wyniosło na poziomie sumy 2895 tys. zł wobec planowanych 2105 tys. zł, tym niemniej ze względu właśnie na tę formę, nie powinno to budzić żadnych zastrzeżeń.</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#PoselJanuszSniadek">W przedłożonym materiale znajduje się szczegółowy opis wykonania dochodów według paragrafów oraz wyjaśnienia odchyleń od wykonania planu, więc nie będę wchodził w dalsze szczegóły. Chciałbym tylko nadmienić, iż głównym, podstawowym powodem wyższego wykonania planu dochodów było uzyskanie wyższych niż przewidywano wpływów z kar nakładanych przez inspektorów pracy oraz wpływów z tytułu ustawy o delegowaniu pracowników w ramach świadczonych usług.</u>
+          <u xml:id="u-9.3" who="#PoselJanuszSniadek">Co do wydatków budżetowych, pierwotny plan wydatków inspekcji wynosił 362 101 tys. zł. Tu wyraźnie mówiła o tym pani minister. W trakcie roku został on zwiększony o kwotę 16 276 tys. zł z przeznaczeniem na wypłatę dodatkowego funduszu motywacyjnego. Ostatecznie, po zablokowaniu tej kwoty przeszło 2123 tys. zł i zatwierdzeniu tej decyzji przez Ministerstwo Finansów, plan wydatków inspekcji wynosił 376 245 tys. zł. Ogólna suma wydatków budżetowych w 2021 r. z uwzględnieniem wydatków niewygasających wyniosła 373 132 tys. zł, to jest 99,2% planu po zmianach. Czyli można ocenić, że było to wydatkowane bardzo dokładnie.</u>
+          <u xml:id="u-9.4" who="#PoselJanuszSniadek">W strukturze wykonania wydatków główną pozycję jak zawsze stanowiła grupa wypadków bieżących, a w tej grupie wynagrodzenia oraz pochodne od wynagrodzeń, które w 2021 r. wyniosły łącznie 308 896 tys. zł i stanowiły blisko 83% wszystkich wydatków inspekcji. Tutaj też pani minister dokładnie mówiła o poziomach wynagrodzeń liczonych z różnymi składnikami. Ta średnia globalna, przeszło 8500 zł, napawa optymizmem, że może powoli zbliżymy się do NIK-u, ale to czas pokaże. Wykonanie planu wydatków nie budzi zastrzeżeń, w związku z czym wnoszę o pozytywne zaopiniowanie wykonania budżetu państwa części 12 – Państwowa Inspekcja Pracy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Czy ktoś jeszcze chciałby zabrać głos? Proszę, pan poseł Saługa.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PoselWojciechSaluga">Dziękuję, panie przewodniczący. Co do tych liczb, tabelek, to będziemy głosować. To znaczy, oceniam ten budżet pozytywnie, natomiast nieustannie będę pytał panią inspektor o wyniki kontroli wewnętrznej, którą prowadził jeszcze świętej pamięci pan Andrzej Kwaliński. Obiecał nam, że te wyniki będą przedstawione. Niestety zmarł. One tyczyły się jeszcze pani poprzednika, pana Łyszczka. Chodziło o nepotyzm, zatrudnianie swoich, tworzenie niepotrzebnych miejsc pracy dla swoich, dla kolesi, antydatowanie dokumentów, potwierdzanie nieprawdy co do podróży służbowej, dofinansowanie szkoleń, które nie były potrzebne w inspekcji pracy, naruszenia regulaminu wynagrodzeń w zakresie warunków pracy i płacy w inspektoracie w Rzeszowie. Szereg rzeczy gdzieś, które próbowały ujrzeć światło dzienne i nagle, jak pani nastała, tych tematów nie ma. Chciałem się zapytać, czy te tematy zostały wyjaśnione. Czy odpowiednie osoby zostały ukarane czy przesunięte? Czy po prostu zamiatacie to pod dywan i chronicie swojej grzeszki? Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Pan poseł Sak.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PoselPiotrSak">Dziękuję, panie przewodniczący. Wysoka Komisjo, korzystając z okazji, że jest nam dzisiaj dane bezpośrednio się spotkać i rozmawiać z panią główną inspektor pracy, pozwolę sobie zapytać, indukować panią główną inspektor pracy o losy mojej interwencji poselskiej. Mianowicie około tygodnia temu zwróciłem się do państwa z wnioskiem o kontrolę w przedmiocie badania zjawiska molestowania, bądź też mobbingu w jednej z ogólnopolskich redakcji. Chciałbym zapytać się o to, bo pojawiła się już dzisiaj informacja medialna. Jest to głos pana Juliusza Głuskiego-Schimmera, rzecznika Państwowej Inspekcji Pracy. Czy to jest państwa oficjalne stanowisko, czy to jest jednak jakiś solowy wybryk pana rzecznika, który w ten sposób wskazał, że jednocześnie doniesienia medialne sugerujące istnienie działań mobbingowych lub molestowania wobec pracowników, nie zawsze są wystarczającą przesłanką do podejmowania działań kontrolnych przez Państwową Inspekcję Pracy. Sprawdzanie zasadności doniesień o działaniach mobbingowych wymaga bowiem zaangażowania i ścisłej współpracy osób dotkniętych tym rodzajem relacji międzyludzkich.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PoselPiotrSak">Zanim przejdę do meritum, pozwolę sobie zapytać też panią główną inspektor: Czy pani uważa, że służba inspekcji pracy działała lepiej w 2015 r. i wcześniej czy obecnie? To pierwsze pytanie, zanim przejdę do dalszej kwestii. Czy to jest jakby ostateczne stanowisko i państwo absolutnie nie będziecie podejmować żadnych działań kontrolnych, pomimo wniosku i pewnych supozycji, które pojawiły się w przestrzeni medialnej? Mam też drugie pytanie. Zanim przejdę do ewentualnie dalszych pytań, to prosiłbym przede wszystkim o powiedzenie czy inspekcja pracy działała według pani lepiej przed 2015 czy obecnie. Dziękuję. Będę prosił o odpowiedź panią inspektor teraz, żebym mógł kontynuować.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Czy jeśli pani minister odpowie zgodnie z pana oczekiwaniami, to dalsze pytania będą potrzebne?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PoselPiotrSak">Tak, będą, bo będę wtedy musiał przytoczyć pewną historyczną informację, która będzie też istotną informacją z perspektywy oceny dzisiejszej działalności Głównej Inspekcji Pracy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PoselJanuszSniadek">Jak się to ma do wykonania budżetu za ubiegły rok?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Nie, ale dobrze. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#GlownyinspektorpracyKatarzynaLazewskaHrycko">Szanowny panie pośle, jeżeli chodzi o informację, którą pan przytoczył, jest to oficjalna informacja urzędu, przedstawiona przez rzecznika prasowego. Jeżeli chodzi o odpowiedź na pana wniosek, to oczywiście taką odpowiedź oficjalnie pan otrzyma. Zjawisko mobbingu, molestowania, to są kwestie, które wymagają współdziałania z osobami, które doświadczyły molestowania, bądź mobbingu. Takie osoby nie zostały wskazane w pana piśmie. Nie przedstawił pan też pełnomocnictwa do działania w imieniu tych osób. W związku z tym przeprowadzenie czynności kontrolnych w tak delikatnej materii, jaką jest sfera kwestii psychospołecznych zjawisk funkcjonujących w środowisku pracy, jest po prostu niemożliwa bez współpracy z tymi osobami. Jeżeli zgłoszą się do nas osoby, które doświadczyły tych zjawisk, a nie będzie to tylko elementem medialnych doniesień na podstawie słów osób trzecich, to oczywiście przeprowadzimy takie czynności kontrolne. Na razie, na ten moment nie mamy dostatecznego uprawdopodobnienia, że doszło do jakichkolwiek zjawisk niepożądanych z wyjątkiem doniesień medialnych. Natomiast nie ma tam w żaden sposób osób, które wypowiadałyby się w swoim imieniu i to jest przeszkodą dla prowadzenia czynności kontrolnych w tej sprawie. Taką oficjalną odpowiedź pan od nas otrzyma.</u>
+          <u xml:id="u-18.1" who="#GlownyinspektorpracyKatarzynaLazewskaHrycko">Co do kwestii tego, czy inspekcja pracy działa lepiej czy też nie, to myślę, że państwo jako Komisja do Spraw Kontroli Państwowej jesteście między innymi upoważnieni bardziej niż ja do oceny tego, czy w państwa ocenie inspekcja pracy działa lepiej, czy też nie, niż ja jako główny inspektor pracy. Mogę się wypowiedzieć tylko i wyłącznie, jak ja oceniam funkcjonowanie urzędu za okres swojej kadencji. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PoselPiotrSak">Czy mogę kontynuować, panie przewodniczący? Bardzo serdecznie dziękuję. Już w lutym 2015 r. pojawiły się także doniesienia medialne we „Wproście” też odnośnie do patologii w jednej z redakcji i na podstawie tylko i wyłącznie tychże doniesień medialnych, została wszczęta kontrola Państwowej Inspekcji Pracy. Tutaj jest nawet informacja, możemy dojść do tych publikacji. Też rzeczniczka poinformowała, że w 2015 r. na podstawie tego zostały wszczęte badania kontrolne. Chciałbym zauważyć, że oczywiście obowiązkiem pracodawcy jest przestrzeganie przepisów prawa pracy, w tym oczywiście kwestii związanych z mobbingiem czy molestowaniem, ale państwa obowiązkiem jest przeciwdziałać tego typu zjawiskom. Pani inspektor, taki sposób działania, gdzie pojawiają się pewne informacje – to też są osoby, które pisały pod imieniem i nazwiskiem, bo przytaczałem konkretne wypowiedzi poszczególnych osób – i państwo abdykujecie i mówicie, że nic nie będziemy robić, nic nie będziemy wyjaśniać, to jest tak naprawdę rejterowanie z placu boju o prawa pracownicze.</u>
+          <u xml:id="u-19.1" who="#PoselPiotrSak">Rozumiem państwa stanowisko, że to jest kwestia oczywiście bardzo sensytywna, wrażliwa, ale jeżeli pojawiły się pewne informacje, są też informacje i „Newsweek” nie zaprzeczył, że są podejmowane działania wewnętrzne, to moim zdaniem obowiązkiem państwa jest ewentualnie zweryfikować, czy rzeczywiście wszystkie procedury, które są obecnie stosowane w tejże redakcji, są przestrzegane. Pani inspektor, ignorowanie dzisiaj tej sytuacji jest tak naprawdę wysyłaniem informacji w przestrzeń, że tak naprawdę nie ma z państwa strony reakcji. Jak ma ewentualnie zareagować osoba, która jest na przykład gnębiona w jakimś miejscu pracy, gdy wysyłacie sygnał, że tak naprawdę nie dbacie o prawa pracownika? Dlatego też będę mimo wszystko prosił na zasadzie oficjalności – na pewno państwo znacie ten termin – o podjęcie działań z urzędu, żeby zweryfikować tę kwestię. Taki jest apel z mojej strony. Na podstawie art. 157 regulaminu Sejmu będę prosił o informację pisemną tutaj do Komisji. Jeżeli nie, to będę w tej sytuacji wnioskował o tutaj wspólny dezyderat Komisji, żeby jednak mimo wszystko przymusić główną inspekcję pracy do realizacji obowiązków ustawowych. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#GlownyinspektorpracyKatarzynaLazewskaHrycko">Szanowny panie pośle, przede wszystkim chciałabym podkreślić, że obowiązek przeciwdziałania zjawisku mobbingu ciąży na pracodawcy. Na Państwowej Inspekcji Pracy ciąży ewentualnie obowiązek kontroli w zakresie wskazanym w ustawie. Zagadnienia związane z mobbingiem, molestowaniem wymagają, tak jak wspomniałam już wcześniej, współpracy z osobami, które doświadczyły tych zjawisk. Jeżeli pan dysponuje nazwiskami tych osób i upoważnieniem do działania w ich imieniu, to oczywiście poproszę o uzupełnienie tej informacji. Przeprowadzimy wówczas czynności kontrolne. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#PoselPiotrSak">Czyli mam rozumieć, że państwo ignorujecie prawa pracownicze, tak? Dziękuję, to jest chyba najlepsza odpowiedź i suplement dzisiejszego spotkania. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#GlownyinspektorpracyKatarzynaLazewskaHrycko">Myślę, że odpowiem, ponieważ tak postawiona sugestia bardzo mocno uderza w wizerunek Państwowej Inspekcji Pracy, którą kieruję. Ze sprawozdania, które ostatnio przedstawialiśmy między innymi na Radzie Ochrony Pracy, a za chwilę będziemy je prezentowali na Komisji do Spraw Kontroli Państwowej wynika, jakie działania podejmujemy przy okazji chociażby kwestii związanych z badaniem skarg pracowniczych. Większość naszych kontroli, mniej więcej co czwarta kontrola, dotyczy badania skarg pracowniczych, więc sugerowanie, że jako Państwowa Inspekcja Pracy ignorujemy prawa pracownicze jest w mojej ocenie nieusprawiedliwione. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Pani przewodnicząca Bożena Borys-Szopa.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#PoselBozenaBorysSzopa">Dziękuję bardzo. Wiem, że to nie jest temat i to nie jest miejsce, ale chciałabym poprzeć pana posła. Ma rację, że pyta o działania, które Państwowa Inspekcja Pracy mogłaby podjąć na miękko. Otóż po takiej informacji, że istnieją podejrzenia o tym, że w jakimś zakładzie pracy są działania mobbingowe czy molestowanie, to inspekcja pracy na takim miękkim, kontrolnym wejściu do zakładu może sprawdzić chociażby jakie procedury zastosował zakład, jak wygląda przeciwdziałanie takim zjawiskom i w jaki sposób realizowane są obowiązki pracodawcy. To Państwowa Inspekcja Pracy weryfikuje, czy pracodawca wykonuje dane obowiązki. Trudno się nie zgodzić z moim kolegą posłem, zresztą mecenasem, że nie ma racji, ponieważ tak naprawdę podłoże jego wystąpienia nie dotyczy tego, co państwo zrobiliście dla ofiar, tylko pytanie brzmiało, co państwo zrobiliście w zakładzie pracy. To jest naprawdę bardzo proste do sprawdzenia, przy normalnej, nawet rutynowej kontroli. Myślę, że po prostu tam trzeba powrócić do tego zakładu pracy, zobaczyć i wtedy udzielić informacji panu posłowi. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Pan przewodniczący Wojciech Saługa.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#PoselWojciechSaluga">Panie przewodniczący, odnoszę wrażenie, że tu są prowadzone naciski na panią inspektor, na urzędnika państwowego, na instytucję publiczną ze strony posłów o wymuszenie określonego zachowania i wymuszenie określonego działania w jakiejś sprawie.</u>
+          <u xml:id="u-26.1" who="#PoselWojciechSaluga">Pani inspektor wypowiedziała się dość jasno panu posłowi, dlaczego ta wypowiedź tego rzecznika, jest oficjalnym stanowiskiem i dlaczego tak brzmi. Tu słyszę, że namawiacie ją do zmiany tego stanowiska. Jeżeli ta wypowiedź była zgodna z przepisami prawa, to jak posłowie mogą teraz namawiać do tego, żeby zmienić tę decyzję? Tak w ogóle to nie zanotowałem nazwiska tego człowieka, ale trzeba by objąć go ochroną, jak po prostu tę naczelniczkę poczty w Pacanowie. Coś wam nie pasuje, tylko żeby za chwilę ten człowiek nie poniósł jakichś konsekwencji tego, co mówi. To jest przedstawiciel rządowej instytucji, Państwowej Inspekcji Pracy, działający według jakichś norm prawa, a że wam się to nie podoba, to jest inna kwestia. Już abstrahuję od molestowania. Nie wiem za bardzo, o co w ogóle tam chodzi, ale uważam za skandaliczne takie wymuszanie określonego działania i to na Komisji Sejmowej na pani inspektor.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-27">
+          <u xml:id="u-27.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Proszę państwa, normalnie nie prowadzilibyśmy tej dyskusji. To jest bardzo krótkie posiedzenie. Korzystamy z tego, że pani główna inspektor jest tutaj z nami, a więc rozmawiamy o różnych sprawach. Nie odczułem tutaj aż tak mocno jakiegoś takiego wymuszenia w intencji pytającego.</u>
+          <u xml:id="u-27.1" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Proszę, pan poseł Sak i jeszcze raz pani przewodnicząca. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-28">
+          <u xml:id="u-28.0" who="#PoselPiotrSak">Panie przewodniczący, chciałbym podziękować pani przewodniczącej za poparcie inicjatywy. Odnośnie do wypowiedzi pana posła Saługi, mimo wszystko prosiłbym o bardziej rzetelne zapoznanie się z ustawą o wykonywaniu mandatu posła i senatora, jak i również z regulaminem Sejmu. Tam są wskazane aktywności poselskie. Działam na podstawie ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora i mogę, i mam do tego prawo wnioskować, sygnalizować różne kwestie, łącznie z tymi, które wnioskowałem. Tutaj oczywiście rozmawiamy o esencji, ale to jest cztero- czy pięciostronicowe pismo, w którym wypunktowałem jakich oczekuję zadań i powołałem się na podstawy prawne. Jeżeli jest taka możliwość, to teraz rozmawiamy i sygnalizuję możliwość ewentualnej refleksji, autorefleksji ze strony urzędu. To tyle. Dziękuję,</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-29">
+          <u xml:id="u-29.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Czyli zaprzecza pan, że chciał pan wymusić jakieś działania PIP-u, tak?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-30">
+          <u xml:id="u-30.0" who="#PoselPiotrSak">Pan poseł ma tutaj swoją nadinterpretację i ciężko, żeby się odnosił do jego wewnętrznych myśli.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-31">
+          <u xml:id="u-31.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Dobrze. Dziękuję panie pośle. Już wystarczy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-32">
+          <u xml:id="u-32.0" who="#PoselPiotrSak">Panie pośle, myślę, że może pan rzadko podejmuje interwencje poselskie. Ja mam na swoim koncie już ponad tysiąc indywidualnych interwencji, 3,5 tysiąca bezpłatnych porad w biurze, więc może mogę pana tutaj pouczyć, poinstruować w ramach koleżeństwa, jak wyglądają interwencje. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-33">
+          <u xml:id="u-33.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Dziękuję. Pani przewodnicząca.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-34">
+          <u xml:id="u-34.0" who="#PoselBozenaBorysSzopa">Mam jedno zdanie do pana posła Saługi. Był pan marszałkiem sejmiku i doskonale pan wie, że mówimy o działaniach w oparciu o ustawę. Nie wiem, jakiego zakładu pracy to dotyczy. Nie wiem, jakich pracowników to dotyczy. W swojej wypowiedzi w oparciu o ustawę o Państwowej Inspekcji Pracy mówiłam tylko o środkach, które w takich przypadkach inspekcja może wykorzystać. To było wszystko. W mojej wypowiedzi nie było żadnych nacisków, bo nawet nie wiem, czego dotyczy przedmiotowa sprawa. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-35">
+          <u xml:id="u-35.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Czy jeszcze ktoś chciałby zabrać głos? Jeśli nie, to przystępujemy do głosowania. Kto jest za pozytywnym zaopiniowaniem sprawozdania z wykonania budżetu państwa w 2021 r. w zakresie części budżetowej 12 – Państwowa Inspekcja Pracy? Kto to jest za? Co trzeba zrobić?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-36">
+          <u xml:id="u-36.0" who="#Gloszsali">Głosujemy ręcznie czy elektronicznymi kartami?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-37">
+          <u xml:id="u-37.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Możemy zagłosować ręcznie.</u>
+          <u xml:id="u-37.1" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Dziękuję. Kto jest przeciw? Nikt. Kto się wstrzymał? Też nikt, a więc Komisja pozytywnie zaopiniowała wykonanie budżetu państwa. Bardzo państwu dziękuję. Dziękuję państwu posłom. Do zobaczenia. Jutro mamy dwa posiedzenia Komisji. Przypominam, że prawdopodobnie będzie taka sytuacja, że jeśli nie zmieni się porządek obrad, to nasze drugie posiedzenie z planem pracy być może uda nam się zrobić wcześniej, o godzinie 15:00. Dziękuję. To tyle. Jeszcze proponuję upoważnić na sprawozdawcę posła Janusza Śniadka. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/kop/201923-sjm-kopxx-00096-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/kop/201923-sjm-kopxx-00096-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..0eb7007
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/kop/201923-sjm-kopxx-00096-01/header.xml
@@ -0,0 +1,73 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-kopxx-00096-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja do Spraw Kontroli Państwowej /nr 96/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja do Spraw Kontroli Państwowej /nr 96/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#KOP">96</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-22</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="BiuraOrganizacyjnegoNIKJaroslawMelnarowicz" role="speaker">
+        <persName>Biura Organizacyjnego NIK Jarosław Melnarowicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="BiuraRachunkowosciNajwyzszejIzbyKontroliBeataSzymanska" role="speaker">
+        <persName>Biura Rachunkowości Najwyższej Izby Kontroli Beata Szymańska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="NajwyzszaIzbaKontroli" role="speaker">
+        <persName>Najwyższa Izba Kontroli</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="NIKBeataSzymanska" role="speaker">
+        <persName>NIK Beata Szymańska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="NIKJaroslawMelnarowicz" role="speaker">
+        <persName>NIK Jarosław Melnarowicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselGrzegorzLorek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Grzegorz Lorek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselJanuszSniadek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Janusz Śniadek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselKazimierzMoskal" role="speaker">
+        <persName>Poseł Kazimierz Moskal</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselMariuszGosek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Mariusz Gosek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselRyszardWilczynski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Ryszard Wilczyński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselTomaszKostus" role="speaker">
+        <persName>Poseł Tomasz Kostuś</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselWojciechSaluga" role="speaker">
+        <persName>Poseł Wojciech Saługa</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelWojciechSzarama" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Wojciech Szarama</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="WiceprezesNIKTadeuszDziuba" role="speaker">
+        <persName>Wiceprezes NIK Tadeusz Dziuba</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="KOP" role="committee">
+        <orgName>Komisja do Spraw Kontroli Państwowej</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/kop/201923-sjm-kopxx-00096-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/kop/201923-sjm-kopxx-00096-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..20be3a0
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/kop/201923-sjm-kopxx-00096-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,289 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#NajwyzszaIzbaKontroli">– dochody i wydatki.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#NajwyzszaIzbaKontroli">W posiedzeniu udział wzięli: Tadeusz Dziuba wiceprezes Najwyższej Izby Kontroli oraz Jarosław Melnarowicz p.o. dyrektor Biura Organizacyjnego, Beata Szymańska p.o. dyrektor Biura Rachunkowości, Michał Czech p.o. dyrektor Biura Informatyki, Anna Jabłońska p.o. wicedyrektor Biura Gospodarczego Najwyższej Izby Kontroli wraz ze współpracownikami.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#NajwyzszaIzbaKontroli">W posiedzeniu udział wzięli pracownicy Kancelarii Sejmu: Tadeusz Cieśluk, Tadeusz Oset – z sekretariatu Komisji w Biurze Komisji Sejmowych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Otwieram posiedzenie Komisji do Spraw Kontroli Państwowej. Na tym posiedzeniu Komisji mamy rozpatrzyć i zaopiniować dla Komisji Finansów Publicznych: sprawozdanie z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2021 r. w zakresie części budżetowej 07 – Najwyższa Izba Kontroli.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Witam na dzisiejszym posiedzeniu pana Jarosława Melnarowicza, panią Beatę Szymańską, panią Annę Jabłońską, pana Michała Czecha, pana Michała Jędrzejczyka i pana Kazimierza Maciejewskiego, którzy reprezentują Najwyższą Izbę Kontroli. Jeśli kogoś nie ma, nie ma problemu. Bardzo proszę przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli o przedstawienie wykonania budżetu państwa w zakresie części budżetowej 07.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#BiuraRachunkowosciNajwyzszejIzbyKontroliBeataSzymanska">Dziękuję, panie przewodniczący, za udzielenie mi głosu. Tak, jak pan przewodniczący już mnie przedstawił, nazywam się Beata Szymańska i kieruje pracą Biura Rachunkowości Najwyższej Izby Kontroli. Dzień dobry państwu. Panie i panowie posłowie…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Witam pana Tadeusza Dziubę – wiceprezesa Najwyższej Izby Kontroli. Przepraszam.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PoselWojciechSaluga">W jakiej roli pan prezes Dziuba jest, może przedstawi sprawozdanie? Przecież go nie przedstawia.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Bardzo proszę, pani dyrektor.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#NIKBeataSzymanska">Pan wiceprezes Dziuba nie jest dzisiaj w roli reprezentanta Najwyższej Izby Kontroli. Reprezentować NIK może tylko pan prezes lub osoby upoważnione przez pana prezesa. Takimi osobami jesteśmy dzisiaj my i mamy upoważnienie. Wszelkie uwagi, które na dzisiejszym posiedzeniu będzie wnosił pan wiceprezes Dziuba będą jego prywatnymi poglądami. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#NIKBeataSzymanska">Pozwolę sobie wrócić do sprawozdania z wykonania budżetu Najwyższej Izby Kontroli części 07 za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2021 roku. Szanowni państwo, w dręczonym państwu wyciągu ze sprawozdania z działalności Najwyższej Izby Kontroli zostały przedstawione szczegółowe informacje z wykonania budżetu za 2021 rok, dlatego też teraz omówię szerzej tylko wybrane zagadnienia. Rok 2021 to kolejny rok naznaczony stanem epidemii COVID-19. Jak wszyscy wiemy okoliczność ta miała i ma poważny wpływ na kształt struktury dochodów i wydatków budżetu państwa, w tym również budżetu NIK, jednak pomimo nieprzychylnych czynników założony na rok 2021 program działań statutowych NIK został zrealizowany. Rzeczowy zakres zadań NIK w roku 2021 w obszarze wydatków zrealizowany został w 100%, a po stronie dochodowej blisko 49%.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#NIKBeataSzymanska">Szanowni państwo, realizacja dochodów zaplanowanych w ustawie budżetowej na 2021 rok w wysokości 911 tys. zł ostatecznie ukształtowała się na poziomie 445 tys. zł, co stanowi blisko 49% planu.</u>
+          <u xml:id="u-7.3" who="#NIKBeataSzymanska">Czy mamy kontynuować, czy zrobić chwilę przerwy, bo wszyscy rozmawiają?</u>
+          <u xml:id="u-7.4" who="#NIKBeataSzymanska">Wysokość uzyskanych dochodów jest wypadkową zmian w poszczególnych pozycjach, przy czym najniższy wskaźnik realizacji planu dochodów dotyczy wpływów w skali odszkodowań wynikających z umów. Pozycja ta jest wartością o charakterze zmiennym, na którą wpływają różne czynniki, które w 2021 roku nie wystąpiły na planowaną skalę, między innymi na skutek trwającego na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii.</u>
+          <u xml:id="u-7.5" who="#NIKBeataSzymanska">Przepraszam państwa, mogę odczytywać, ale jak mnie nikt nie będzie słuchał, bo jestem zagłuszana rozmowami, to nie czuję się komfortowo w takiej sytuacji i nie wiem czy mam sprawozdawać, czy mam przerwać, czy jakaś przerwa jest ogłoszona. Pozwolę sobie w takim razie kontynuować.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Pani dyrektor Beata Szymańska?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#NIKBeataSzymanska">Tak.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Pani dyrektor, niech pani nam zaprezentuje to stanowisko Najwyższej Izby Kontroli. Na posiedzeniach Komisji podczas posiedzeń Sejmu posłowie bardzo często wymieniają ze sobą uwagi, co nie znaczy, że nie słuchają mówcy w danym momencie. Proszę kontynuować tak, jak pani uważa za stosowne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#NIKBeataSzymanska">Dziękuję, panie przewodniczący. Wykonane dochody obejmują pozycje o charakterze stałym oraz o charakterze zmiennym. Wpływy w pozycjach stałych ukształtowały się na poziomie 184 tys. zł i w stosunku do 2020 roku zwiększyły się o kwotę 41 tys. zł. W szczególności były to wpływy z czynszu za wynajem lokali, wyposażenia i pomieszczeń gospodarczych, jak również wpływy ze sprzedaży dwumiesięcznika „Kontrola Państwowa”. Wpływy o charakterze zmiennym ukształtowały się w wysokości 261 tys. zł i w stosunku do poprzedniego roku zmniejszyły się o kwotę 1199 tys. zł. Łącznie w stosunku do 2020 roku dochody wykonane były niższe o 1158 tys. zł. Wysokie dochody 2020 roku wygenerowane zostały w szczególności z wpływów z tytułu podatku od nieruchomości Ośrodka Szkoleniowego Najwyższej Izby Kontroli w Goławicach. Powstały one w związku z rozliczeniem i przekazaniem na dochody NIK nadpłaty podatku od nieruchomości za lata 2015–2018.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#NIKBeataSzymanska">Wpływy z tytułu kar i odszkodowań wynikających z umów – pozycja ta jest również wartością o charakterze bardzo wymiennym, na którą wpływają różne okoliczności, które w 2021 roku nie wystąpiły na przewidywaną skalę. W 2021 roku osiągnięte wpływy o charakterze zmiennym powstały w szczególności ze sprzedaży składników majątkowych wycofanych z eksploatacji, sprzedaży usług noclegowych w ośrodku szkoleniowym w Goławicach, które ukształtowały się na dużo niższym niż planowano poziomie, z uwagi na trwający stan epidemii i mniejszą ilość aplikantów. Wpływy z rozliczeń i zwrotów z lat ubiegłych również były niższe, podobnie wpływy z tytułu kar i odszkodowań wynikających z umów oraz inne wpływy.</u>
+          <u xml:id="u-11.2" who="#NIKBeataSzymanska">Przy planowaniu dochodów na 2021 rok z tytułu powyższych wpływów uwzględniono wykonanie dochodów w latach poprzednich, jednakże wpływy z tytułu kar, odszkodowań oraz wpływy z rozliczeń i zwrotów z lat ubiegłych charakteryzują się bardzo dużym stopniem przypadkowości, powodując, że analogia do lat ubiegłych pozwala tylko na ustalenie wielkości przybliżonych.</u>
+          <u xml:id="u-11.3" who="#NIKBeataSzymanska">Szanowni państwo w zakresie wydatków plan finansowy Najwyższej Izby Kontroli po zmianach został ustalony w wysokości 321 658 tys. zł. Do dnia 31 grudnia 2021 roku zrealizowano wydatki w kwocie 296 666 tys. zł. Najwyższa Izba Kontroli po przeprowadzeniu bardzo szczegółowej analizy zgłosiła zadania do wydatków niewygasających z końcem roku 2021. Analiza wykazała, że pomimo rozpoczęcia procedury przetargowej we właściwym czasie, realizacja zamówień była obarczona bardzo dużym ryzykiem zagrażającym wykonaniu do końca 2021 roku. Wpływ na ten stan rzeczy miały przede wszystkim znaczące opóźnienia występujące w realizacji przebiegu procesu przetargowego niezależnie od zamawiającego, czyli Najwyższej Izby Kontroli. W szczególności kierowano odwołania do Krajowej Izby Odwoławczej, gdzie ze względu na COVID-19 oczekiwanie na rozpatrzenie sprawy było znacząco wydłużone, oczekiwanie na wydawanie stosownych pozwoleń, rozstrzyganie przetargów i podpisywanie umów w ostatnich dniach roku też uniemożliwiało odbiór przedmiotu zamówienia i płatności jeszcze do końca roku 2021. Nieprzerwanie istniejący stan epidemiczny w kraju i na świecie, również w ogromnym stopniu utrudniał realizację zaplanowanych zadań.</u>
+          <u xml:id="u-11.4" who="#NIKBeataSzymanska">Do wydatków niewygasających z upływem roku 2021, zgodnie z wytycznymi ustawodawcy zawartymi w art. 46a ustawy z dnia 19 listopada 2020 roku o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na rok 2021, zostały również zgłoszone środki z przeznaczeniem na dodatkowy fundusz motywacyjny dla pracowników.</u>
+          <u xml:id="u-11.5" who="#NIKBeataSzymanska">Reasumując, w rozporządzeniu Rady Ministrów w sprawie wydatków budżetu państwa, które w roku 2021 nie wygasają z upływem roku budżetowego dla części 07 – Najwyższa Izba Kontroli zostały uwzględnione wydatki na łączną kwotę 24 867 tys. zł, w tym na ponad 11 000 tys. na dodatkowy fundusz motywacyjny dla pracowników. Wydatki niewygasające są składową wykonania budżetu wydatków w 2021 roku. Wobec powyższego suma wydatków zrealizowanych do 31 grudnia 2021 roku i wydatków niewygasających stanowi 100% realizacji planu wydatków przewidzianego na 2021 rok.</u>
+          <u xml:id="u-11.6" who="#NIKBeataSzymanska">W odniesieniu do wydatków poniesionych w roku poprzednim wydatki w 2021 roku były wyższe o 23 259 tys. zł, z czego należy zauważyć, że w przeważającej mierze przyczyniły się do tego środki na dodatkowy fundusz motywacyjny. Z uwagi na działalność statutową NIK, największy udział w strukturze wydatków mają wynagrodzenia osobowe wraz z pochodnymi oraz dodatkowym wynagrodzeniem rocznym. Wydatki na wynagrodzenia osobowe pracowników zostały określone w ustawie budżetowej na 2021 rok z dnia 20 stycznia 2021 roku w kwocie 192 171 zł, natomiast na podstawie ustawy z 1 października 2021 roku o zmianie ustawy budżetowej na rok 2021 decyzją ministra finansów, funduszy i polityki regionalnej z dnia 21 października 2021 roku w sprawie zmian w budżecie państwa na 2021 rok, wprowadzono zwiększenie planu finansowego wydatków NIK w § Wynagrodzenia osobowe pracowników o kwotę 11 474 tys. zł, która zgodnie z wolą ustawodawcy była przeznaczona na dodatkowy fundusz motywacyjny. Po dokonaniu zmiany planu wydatków według ustawy to kwota 203 645 tys. zł. Do dnia 31 grudnia 2021 roku wydatki zrealizowano w kwocie 194 962 tys. zł, w tym fundusz motywacyjny. Pozostała kwota niezrealizowanego funduszu, jak już wcześniej mówiłam, została przeznaczona na wydatki niewygasające z końcem roku 2021.</u>
+          <u xml:id="u-11.7" who="#NIKBeataSzymanska">Pragnę jasno zaznaczyć, że jeśli chodzi o średnie miesięczne wynagrodzenie z umów o pracę w przeliczeniu na jeden etat z uwzględnieniem wszystkich składników, czyli nagród jubileuszowych, odpraw emerytalnych, nagród za osiągnięcia w pracy zawodowej oraz z dodatkiem motywacyjnym wypłaconym w 2021 roku, czyli uwzględniając absolutnie wszystkie składowe na wynagrodzenia, kwota w przeliczeniu na jeden etat wyniosła w ramach wynagrodzenia dla pracowników 10 732 zł i zaznaczam, że była niższa w stosunku do 2020 roku. Najwyższa Izba Kontroli niezależnie od okoliczności zewnętrznych, tutaj należy nadmienić, iż zgodnie z wytycznymi ustawodawcy na podstawie art. 20 ust. 1 ustawy z 19 listopada 2020 roku o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej, nie utworzyła dla pracowników NIK funduszu nagród, o którym mowa w § 8 zarządzenia Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 31 sierpnia 2011 roku w sprawie wynagradzania pracowników Najwyższej Izby Kontroli. Najwyższa Izba Kontroli wypłaciła dla pracowników nagrody za wysokie osiągnięcia w pracy zawodowej zgodnie z wytycznymi tego samego art. 20 ust. 2 przytoczonej wyżej ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-11.8" who="#NIKBeataSzymanska">Stanowczo nadmieniam, iż środki na wypłatę nagród wygospodarowano z oszczędności w ramach posiadanych środków na wynagrodzenia. Oszczędności powstały między innymi z tytułu absencji chorobowych pracowników, a na wzmożoną absencję duży wpływ miała trwająca epidemia w kraju, nie w pełni wykorzystane środki przeznaczone na dodatkowe wynagrodzenie roczne, niewykorzystane przez pracowników środki powstałe z uprawnień emerytalnych, niższe niż planowano wykonanie wydatków na nagrody jubileuszowe oraz inne oszczędności wynikające między innymi wakatów powstających pomiędzy odejściem pracowników na emeryturę, a zatrudnieniem nowych. Zaznaczam, że pracownicy odchodząc na emeryturę otrzymują wynagrodzenie wyższe niż nowozatrudniani, w związku z tym tu też powstają oszczędności.</u>
+          <u xml:id="u-11.9" who="#NIKBeataSzymanska">Drugą, pod względem wielkości, stanowi grupa wydatków bieżących jednostki. Na realizację wydatków w tej grupie planowane są środki w § 4000, które w toku dokonywania wydatków są klasyfikowane w paragrafach obejmujących wydatki na zakup materiałów i wyposażenia, środków żywności, energii, usług zdrowotnych, usług pozostałych, usług remontowo-konserwatorskich, usług dotyczących remontów obiektów zabytkowych, usług obejmujących tłumaczenia, ekspertyzy, analizy. Ta grupa wydatków stanowiła w 2021 roku 9,8% całego budżetu NIK. Środki wydatkowane do dnia 31 grudnia 2021 roku w wysokości 29 043 tys. zł były wyższe od założonych w ustawie budżetowej o ponad 3000 tys. zł. W rozporządzeniu Rady Ministrów w sprawie wydatków budżetu państwa, które na rok 2021 nie wygasają z upływem roku budżetowego dla części 07 – Najwyższa Izba Kontroli zostały uwzględnione w wydatkach w paragrafie: Zakup materiałów i wyposażenia na kwotę 2493 tys. zł oraz w paragrafie: Zakup usług pozostałych na kwotę 11 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-11.10" who="#NIKBeataSzymanska">Suma zrealizowanych wydatków oraz wydatków ujętych w planie wydatków niewygasających stanowi 100% planu po zmianach. Oszczędności wygospodarowane w innych paragrafach były przenoszone między innymi do planu finansowego w § 4000, w związku z koniecznością uzupełnienia środków niezbędnych do zakupu subskrypcji na oprogramowanie antywirusowe, zakupu nowej wersji oprogramowania Microsoft Office, zapewnienie subskrypcji oprogramowania Microsoft Office oraz zakup komputerów przenośnych, jak również zakup wyposażenia i usług związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19.</u>
+          <u xml:id="u-11.11" who="#NIKBeataSzymanska">Trzecią, pod względem wielkości grupę wydatków stanowią wydatki majątkowe. Do 31 grudnia 2021 roku zrealizowane zostały wydatki majątkowe w wysokości 8414 tys. zł. W rozporządzeniu Rady Ministrów w sprawie wydatków budżetu państwa, które nie wygasają z upływem 2021 roku dla Najwyższej Izby Kontroli zostały uwzględnione wydatki majątkowe w kwocie 12 589 tys. zł. Suma zrealizowanych wydatków oraz wydatków ujętych w planie wydatków niewygasających stanowi 100% planu po zmianach. Na zakup gotowych usług składników majątkowych przeznaczona została kwota 17 865 tys. zł i jest to 85% wydatków majątkowych. Została przeznaczona m.in. na adaptację i modernizację obiektów NIK. Przeznaczona na to została kwota 3138 tys. zł z planowanych wydatków majątkowych.</u>
+          <u xml:id="u-11.12" who="#NIKBeataSzymanska">Czwartą grupę wydatków stanowią pozostałe wydatki bieżące. Grupa pozostałych wydatków bieżących w 2021 roku obejmowała 14 pozycji planu wydatków, w tym m.in. wpłaty na PFRON, wynagrodzenia bezosobowe, zakup usług remontowych, różne opłaty i składki, odpis na zakładowy fundusz świadczeń socjalnych, podatek od nieruchomości, pozostałe podatki, opłaty na rzecz budżetu państwa i jednostek samorządu terytorialnego, jak również składki do organizacji międzynarodowych, pozostałe odsetki, koszty postępowania sądowego i prokuratorskiego. Wydatki określone w ustawie budżetowej w wysokości 11 850 tys. zł zostały wykonane w kwocie 9607 tys. zł i stanowiły 3% całości budżetu NIK.</u>
+          <u xml:id="u-11.13" who="#NIKBeataSzymanska">Na uwagę zasługują oszczędności wygospodarowane w paragrafie: Wynagrodzenia bezosobowe. Plan finansowy według ustawy budżetowej na 2021 rok, określony w wysokości 1268 tys. zł, został zmniejszony w trakcie roku budżetowego o 680 tys. zł. Wynikało to między innymi z powierzenia zadań obejmujących sporządzanie opinii podmiotom prowadzącym działalność gospodarczą, a nie jak pierwotnie zakładano i planowano osobom fizycznym. Jest również konsekwencja działań zmierzających do realizacji zadań powierzonych jednostkom organizacyjnym NIK siłami własnych zasobów kadrowych. W tej grupie wydatków § 4700 – Szkolenia pracowników niebędących członkami służby cywilnej, plan finansowy według ustawy budżetowej na 2021 rok przewidywał 1127 tys. zł. W trakcie roku budżetowego został zmniejszony o 303 tys. zł, z uwagi na to, że szkolenia były prowadzone w okrojonym zakresie w ramach dostępności w formie zdalnej. Nakłady na usługi remontowe w 2021 roku stanowiły 18,2% pozostałych wydatków bieżących.</u>
+          <u xml:id="u-11.14" who="#NIKBeataSzymanska">Plan finansowy według ustawy budżetowej na rok 2021 ustalony w wysokości 3187 tys. zł został w trakcie roku budżetowego zmniejszony o 1435 tys. zł ze względu na utrudnienia wynikające z wprowadzenia stanu epidemii na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej. Najwyższa Izba Kontroli zrezygnowała również z realizacji niektórych planowanych zadań.</u>
+          <u xml:id="u-11.15" who="#NIKBeataSzymanska">Piątą grupę wydatków stanowią wydatki związane z kosztami podróży służbowych, krajowych i zagranicznych, które wyniosły łącznie 4856 tys. zł stanowiły 1,5% wydatków budżetu NIK, z czego na podróże służbowe krajowe wydatkowano 4680 tys. zł i ta kwota była wyższa od kwoty wydatkowanej w 2020 roku. Wyjazdy służbowe w 2021 roku zostały ograniczone w związku z wprowadzonym stanem epidemii na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej. Wysokość zrealizowanych wydatków była wynikową indywidualnie analizowanych wniosków wyjazdowych, opatrzonych rachunkiem ekonomicznym, z uwzględnieniem okoliczności i uwarunkowań podróży. Na podróże służbowe zagraniczne wydatkowano kwotę 176 tys. zł i w stosunku do roku poprzedniego była to kwota wyższa o 98 tys. zł. Planowane przez NIK czynności kontrolne poza granicami kraju nie doszły do skutku w związku z sytuacją epidemiologiczną COVID-19 na świecie, spowodowaną dynamicznym narastaniem liczby zakażeń i zachorowań wywołanych wirusem. Wyjazdy zagraniczne pracowników NIK ograniczono tylko do koniecznych.</u>
+          <u xml:id="u-11.16" who="#NIKBeataSzymanska">Ostatnią, szóstą grupę wydatków stanowią świadczenia na rzecz osób fizycznych, które zrealizowano w wysokości 392 tys. zł i stanowią one 0,1% wydatków Najwyższej Izby Kontroli. Składają się na nie odprawy pośmiertne, bezpieczeństwo i higiena pracy, czyli: buty, ubrania robocze, środki czystości, okulary, ale również przeniesienia służbowe i koszty podróży świadków.</u>
+          <u xml:id="u-11.17" who="#NIKBeataSzymanska">Szanowni państwo, w odniesieniu do realizacji budżetu zadaniowego w 2021 roku Najwyższa Izba Kontroli wykonywała zadanie: Ocena działalności organów administracji publicznej, Narodowego Banku Polskiego oraz jednostek organizacyjnych wydatkujących środki publiczne, z punktu widzenia ustawowych kryteriów NIK. Cel zrealizowanego zadania został osiągnięty, a było nim wspieranie działań wpływających na sprawne funkcjonowanie państwa i pozytywne oddziaływanie na skuteczność wykonywanych zadań finansowych ze środków publicznych poprzez wskazywanie zagrożeń, nieprawidłowości, nierzetelności i braku uczciwości w wykonywaniu zadań publicznych. W 2021 roku badaniu w ramach kontroli wykonania budżetu państwa poddano 20% wydatków publicznych. Odsetek wniosków pokontrolnych, przyjętych do realizacji przez adresatów wystąpień pokontrolnych został zrealizowany w wysokości 76,6% wobec planowanego powyżej 60%.</u>
+          <u xml:id="u-11.18" who="#NIKBeataSzymanska">Na realizację podzadania: Przygotowanie i wykonanie kontroli oraz upublicznienie ich wyników, przeznaczono środki w wysokości 315 365 tys. zł. Do monitorowania realizacji zadania użyto miernika – liczba wystąpień pokontrolnych przedstawiających oceny kontrolowanej działalności. W 2021 roku wykonano 2148 wystąpień pokontrolnych przedstawiających oceny kontrolowanej działalności wobec planowanej liczby powyżej 1880 wystąpień.</u>
+          <u xml:id="u-11.19" who="#NIKBeataSzymanska">Na realizację podzadania: Przygotowanie analizy wykonania budżetu państwa i założeń polityki pieniężnej oraz innych raportów dotyczących funkcjonowania państwa, przeznaczone zostały środki w wysokości 1205 tys. zł. Cel podzadania został osiągnięty poprzez przekazanie Sejmowi wiarygodnych informacji i opinii niezbędnych przy debacie na temat absolutorium dla Rady Ministrów oraz informacji o wynikach przeprowadzonych kontroli. Do monitorowania realizacji podzadania użyto miernika – liczba dokumentów przedstawionych Sejmowi. Na 2021 rok zaplanowano przedstawienie co najmniej 190 dokumentów, wykonano 171.</u>
+          <u xml:id="u-11.20" who="#NIKBeataSzymanska">Na realizację podzadania: Wykonanie niekontrolnych funkcji naczelnego organu, przeznaczone zostały środki w wysokości 4963 tys. zł. Celem zadania było zwiększenie wpływu NIK jako naczelnego organu kontroli państwowej na system kontroli w państwie. Do monitorowania realizacji podzadania użyto miernika – liczba informacji i zmiany w mediach o działalności i kontrolach NIK, który osiągnięto w wysokości 24 036, przy planowanym powyżej 10 500 tys. Proces finansowania poszczególnych działań przebiegał zgodnie z założeniami, a założony na 2021 rok program działań statutowych został zrealizowany.</u>
+          <u xml:id="u-11.21" who="#NIKBeataSzymanska">Na zakończenie podkreślam, iż realizacja budżetu Najwyższej Izby Kontroli w 2021 roku była konsekwencją działań wszystkich służb NIK, przed którymi wytyczono oszczędnościowy program gospodarowania środkami budżetowymi, a w toku wykonania budżetu przestrzegano ustawowych zasad gospodarowania środkami publicznymi. Wydatki dokonywane były z zastosowaniem ustawy – Prawo zamówień publicznych w sposób racjonalny oszczędny i celowy, a pozyskiwane dochody odprowadzane były na bieżąco na rachunek dochodów budżetu państwa, w terminach wynikających z obowiązujących regulacji prawnych. Dodam, iż przedstawione państwu sprawozdanie z wykonania budżetu w części 07 – Najwyższa Izba Kontroli, w swoim brzmieniu będące integralną częścią sprawozdania z działalności NIK za 2021 rok, zostało pozytywnie ocenione i zatwierdzone przez Kolegium Najwyższej Izby Kontroli uchwałą z dnia 8 czerwca 2022 roku. Bardzo państwu dziękuję za uwagę. Dziękuję, panie przewodniczący.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Dziękuję. Proszę o koreferat pana posła Lorka.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PoselGrzegorzLorek">Szanowny panie przewodniczący, szanowny panie prezesie, wielce szanowna pani dyrektor, panie i panowie posłowie, szanowni państwo, przedstawiam koreferat do wykonania budżetu państwa w 2021 roku w części 07 – Najwyższa Izba Kontroli. Plan dochodów NIK został zrealizowany w kwocie 445 tys. zł, co stanowiło 48,8% planu po zmianach. Plan wydatków został zrealizowany w kwocie 321 533 zł, łącznie z wydatkami, które nie wygasły wraz z upływem roku budżetowego w kwocie 24 867 tys. zł, co stanowiło 99,9% planu po zmianach, czyli 107,8% wykonania z 2020 roku. Dochody stanowią nieistotną część budżetu NIK, więc można by je pominąć w koreferacie, jest jednak poważny powód by na nie zwrócić uwagę.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PoselGrzegorzLorek">Po pierwsze dochody nie zostały wykonane w niemal wszystkich pozycjach. Wyjątek stanowią dochody z czynszów i garaż – 7% ponad plan. Łącznie wykonano je w wysokości tylko 49% planu.</u>
+          <u xml:id="u-13.2" who="#PoselGrzegorzLorek">Po drugie, co ważniejsze, w 2021 roku wystąpiło zmniejszenie w pozyskiwaniu dochodów. Suma dochodów wykonanych w latach 2006–2019 stanowiła od około 96%, do nawet 360% planów dochodów w kolejnych latach. Średnio było to około 185%. W 2020 roku relacja ta wynosiła około 94%, a w 2021 roku ledwo jak wyżej, czyli około 49%. Dochody budżetowe są wyraźnie lekceważone w NIK.</u>
+          <u xml:id="u-13.3" who="#PoselGrzegorzLorek">Wydatki, które poniesiono warto porównać z wydatkami planowanymi oraz wydatkami poniesionymi rok wcześniej. Jako wydatki poniesione uznaję wydatki realnie poniesione w danym roku, a nie zwiększone o tzw. wydatki niewygasające. Wydatki niewygasające będące wydawanymi w roku kolejnym, czyli 2022 roku według obowiązujących przepisów można wydatkować aż do listopada. Wydatki realnie poniesione w 2021 roku były o około 0,5% mniejsze niż w 2020 roku. W 2021 roku znacząco większe niż w 2020 roku były m.in.: wydatki osobowe niezaliczone do wynagrodzeń, na poziomie +23%, zakup usług pozostałych +20%, usług tłumaczenia – ponad czterokrotnie więcej, czyli 311%, usług eksperckich i analiz, i opinii +90%, kosztów postępowań sądowych, prokuratorskich 22 razy więcej, szkoleń pracowników 49%, inwestycyjne w obiektach zabytkowych ponad 19 razy więcej. Większe były też wydatki na podróże, lecz ich porównanie do 2020 roku ze względu na znane ograniczenia nie jest uzasadnione. Znacząco mniejsze niż w 2020 były w 2021 roku realnie poniesione wydatki, w szczególności na wynagrodzenia bezosobowe -35%, zakup usług remontowych -58%, zakup usług konserwatorskich -85%, inwestycyjne -14%, zakup inwestycyjny -54%.</u>
+          <u xml:id="u-13.4" who="#PoselGrzegorzLorek">W 2021 roku planowano znacząco wyższy udział wydatków majątkowych niż w latach wcześniejszych, a realnie poniesiono wydatki o rażąco mniejszym udziale względem lat poprzednich. Świadczy to o planowaniu takich wydatków na 2021 rok oraz rozpoznaniu zarówno potrzeb własnych jak i odpowiednich segmentów rynku. W szczególności dotyczy to elektroniki i informatyki. Przytłaczająca część wydatków niewygasających wiąże się z tym segmentem. Stanowią one aż około 94% wydatków niewygasających. W sprawozdaniu zidentyfikowałem na podstawie tabeli nr 6 – str. 200–201 – kilkanaście pozycji wydatków na informatykę i elektronikę.</u>
+          <u xml:id="u-13.5" who="#PoselGrzegorzLorek">Tym pozycjom odpowiadały wydatki przedstawione Komisji na etapie projektowania budżetu na rok 2021. Porównanie prowadzi do następujących wniosków: w omawianym zakresie planowano wydatki na kwotę 5942 tys. zł na zadania przewidziane w 2021 roku, a poniesiono na nie wydatki w kwocie 1452 tys. zł, co stanowi 24,4% planu. Do tego można dodać 1343 tys. zł wydatków na zadania przewidziane w 2022 roku, które jednak wykonano w 2021. Razem z tym zwiększeniem kwota wydatków wyniesie 47,1% planu. Dane te potwierdzają tezę o całkowitym rozmijaniu się realnego wykonania wydatków na informatykę i elektronikę z ich planowaniem. Potwierdzeniem tej tezy są znaczące zakupy w 2021 roku, które były nieplanowane. Przykładem jest zakup samochodów osobowych – str. 201 – koszt wynosił 1066 tys. zł, co nasuwa przypuszczenie, że zakupiono 16 pojazdów po około 100 tys. zł każdy.</u>
+          <u xml:id="u-13.6" who="#PoselGrzegorzLorek">Budżet zadaniowy jest rzeczą powszechnie znaną. Budżet zadaniowy w Polsce wykonuje się pro forma. Nie jest on elementem realizowania budżetu. Dotyczy to także NIK. Przypisanie konkretnych wydatków do trzech podzadań NIK – str. 204 – a tym samym do zadań, ma w dużej mierze charakter uznaniowy i jest to nieuniknione. Skoro jednak budżet zadaniowy istnieje, warto zwrócić uwagę na mierniki, przy doborze których można zastosować różne strategie. Była o tym mowa na posiedzeniu Komisji przy okazji przyjmowania sprawozdań NIK.</u>
+          <u xml:id="u-13.7" who="#PoselGrzegorzLorek">Podsumowując, NIK zlekceważyła obowiązek pozyskiwania zaplanowanych dochodów, znaczący przyrost niektórych wydatków w stosunku do roku wcześniejszego. Wydatki majątkowe, które decydują o materialnym rozwoju tej instytucji zostały źle zaplanowane i w konsekwencji zaniedbane. W związku z powyższym wnioskuję o odrzucenie opinii. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Dziękuję. Kto z państwa chciał zabrać głos? Otwieram dyskusję. Nie ma chętnych. Proszę, pan przewodniczący Wojciech Saługa.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PoselWojciechSaluga">Panie przewodniczący, po tym koreferacie i wniosku, który postawił pan poseł Lorek śmiech się rozległ na sali.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PoselMariuszGosek">Ale to był wasz śmiech.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PoselWojciechSaluga">To jakiś żart. Traktujmy się poważnie. To jest Komisja, instytucja, Najwyższa Izba Kontroli. Polityczne zamówienie. Rozumiem, że wam się nie podoba prezes Banaś, ponieważ wykazuje wasze grzeszki, co rusz w jakiejś kontroli, ale tylko z tego powodu coś, co wydaje się oczywiste do przyjęcia tak naciągać i naginać, aby cokolwiek powiedzieć, aby sformułować jakiś wniosek wydaje się naprawdę niepoważne. Traktujmy się poważnie. To jest państwo polskie, Komisja sejmowa, NIK. Urządzacie sobie jakąś polityczkę, bo to nawet nie jest polityka. Jakie to ma znaczenie, to co teraz robimy? To bawienie się w piaskownicy, robienie na złość i pokazywanie, że jesteście przeciw prezesowi Banasiowi i teraz co by nie zrobił, będzie źle, i jakby super te liczby grały to pan poseł Lorek wyciągnąłby inne argumenty, żeby tylko jakoś uzasadnić ten wniosek. To się już powtarza drugi rok z rzędu. Naprawdę, nie jest to wszystko potrzebne. Już lepiej byłoby milczeć i w głosowaniu coś zrobić, niż tak uzasadniać, jak pan poseł Lorek uzasadniał.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Panie przewodniczący, szanowni państwo, proszę nie deprecjonować czyichś wystąpień. Pan poseł dokonał takiej oceny, jaką uznał za stosowną. Namawiam, jeśli państwo chcą, do merytorycznego zabierania głosu i odnoszenia się do poszczególnych kwestii związanych z tym sprawozdaniem, a nie do dokonywania ocen wypowiedzi poprzedników. To jest pana subiektywna ocena czy to było poważne, czy nie. Jeśli pan chce, to proszę się odnieść do tego co koreferent, pan poseł Grzegorz Lorek, powiedział. Tak byłoby najlepiej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PoselWojciechSaluga">Panie przewodniczący, jedno zdanie. Nie da się do tego odnieść, bo to jest dobrze przygotowane sprawozdanie, dobrze wszystko jest opisane. Naprawdę, jeśli chodzi o liczby to wszystko gra i jeśli lekko coś nie gra to jest dobrze uzasadnione. Tu się nie da odnieść do tego merytorycznie. Biuro Analiz Sejmowych wykazało, że budżet zasługuje na przyjęcie, bo nie ma tam niczego, do czego można by się doczepić.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Pan poseł Wilczyński, proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#PoselRyszardWilczynski">Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, będę miał też do pana pytanie: Czy mógłby pan nam przypomnieć, jak wygląda wybór koreferenta? Co jakiś czas jesteśmy świadkami występów kabaretowych pana Lorka i chcielibyśmy wiedzieć jaka jest geneza tego procederu. To pierwsze pytanie, a drugie odnosi się też do pana Lorka. Gdyby zapytał, dlaczego pojawiło się 24 000 tys. zł wydatków niewygasających, co jest dość fenomenalną sytuacją, to wiedziałbym, że pan Lorek coś wie na temat finansów publicznych i wie o co pytać. Nic takiego się nie zdarzyło. Jeśli pojawiają się wydatki płacowe w wydatkach niewygasających to jest fenomen. W związku z tym zapytuję Najwyższą Izbę Kontroli jaki był mechanizm i jak to się stało, że tak się stało. Będę wdzięczny, jeśli pan przewodniczący nam powie, jak to wygląda, bo może zmienilibyśmy raz koreferenta? Pan przewodniczący w sposób ulubiony traktuje pana posła Lorka, ale są też inni posłowie i może oni dostąpiliby zaszczytu koreferować te wystąpienia. Wtedy mielibyśmy połowę problemu i zaoszczędzilibyśmy sobie trochę żenady.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Głos ma pan przewodniczący Janusz Śniadek.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#PoselJanuszSniadek">Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, szanowni goście, szanowni państwo, powiedziałbym tak, że traktowałbym poważnie państwa uwagi odnośnie do jakichś występów kabaretowych, o których opowiadacie, ale jesteśmy nieustannie ich świadkami na sali plenarnej. Gdybyście równie krytycznie odnosili się do tych zjawisk, zdarzeń, które tam się dzieją, to być może potraktowałbym nieco poważniej to, co mówicie tu.</u>
+          <u xml:id="u-23.1" who="#PoselJanuszSniadek">W tej chwili mimo wszystko sądzę, że tak samo jak panowie mają prawo do wypowiadania swoich ocen i opinii, bez względu na to, jak są uzasadniane, ja również mam takie prawo i pozwolę sobie sformułować pewne pytania i wątpliwości co do tego sprawozdania, które mi się zrodziły. Mianowicie chodzi mi o dość powszechną patologię okresu transformacji – tzw. outsourcing. To jedna z większych nieprawidłowości tego okresu polegająca generalnie na prywatyzacji zysków i upublicznieniu strat. Niestety w tym sprawozdaniu o tym mówiono i w prezentowanej przez panią informacji również nawiązywała pani do zleceń na zewnątrz, ekspertyz i analiz. W samym sprawozdaniu na str. 93 jest wykazany wzrost wydatków na usługi eksperckie, analizy i opinie w § 4390. W stosunku na wydatków na ten cel w roku wcześniejszym wzrost wynosi 90%. To jest nie nieznaczny wzrost, ale niemal podwojenie wydatków. Oczywiście musi rodzić się pytanie jakie były tego przyczyny, kryteria wyboru wykonawców usług itd. Nie będę tego rozwijał.</u>
+          <u xml:id="u-23.2" who="#PoselJanuszSniadek">Równocześnie parę stron dalej informuje się, że poczyniono oszczędności w kategorii wynagrodzeń bezosobowych kosztem zakupu analiz, ekspertyz i opinii. Informuje się też, że osiągnięto oszczędności z tytułu zadań powierzonych jednostkom organizacyjnym NIK własnymi zasobami kadrowymi. Te własne zasoby to kilkudziesięciu radców prawnych. Z dyskusji dotyczących wysokości budżetu i środków przeznaczanych na wynagrodzenia wiemy, że np. średnie wynagrodzenia w NIK – liczyłem to kiedyś – są o 30–40% wyższe od wynagrodzeń w Państwowej Inspekcji Pracy. Na początku transformacji różnica nie była tak wielka, a w zasadzie startowano z równego poziomu. Ta różnica jest usprawiedliwiana wysokim poziomem kompetencji niezbędnych – z czym absolutnie się zgadzam – wśród pracowników NIK. Wydawało się, że osiągnięty dzięki tym wysokim wynagrodzeniom wysoki poziom kadry pozwala na wykonywanie tych wszystkich ekspertyz i analiz własnymi zasobami. W związku z tym formułuję pytanie: Jaka jest polityka kierownictwa NIK, czy ten tzw. outsourcing, czyli zlecanie na zewnątrz, pomimo tak dużych zasobów eksperckich wśród pracowników NIK jest konieczny i czy nie jest właściwe szukanie oszczędności poprzez wykonywanie tych zadań w ramach własnych zasobów kadrowych, nie generując dodatkowych kosztów zlecania tego na zewnątrz NIK? Dla mnie to zjawisko podwojenia tych kosztów w roku 2021 w stosunku do roku 2020 jest wysoce niepokojące i proszę o odniesienie się do tego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Czy jeszcze ktoś ma jakieś pytania? Czy państwo chcą się ustosunkować do wypowiedzi posłów?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#BiuraOrganizacyjnegoNIKJaroslawMelnarowicz">Jarosław Melnarowicz z tej strony…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Proszę wszystkich z państwa o zalogowanie się, bo potem jak będziemy głosowali, to będzie również głosowanie elektroniczne. Posłowie logują się legitymacjami poselskimi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-27">
+          <u xml:id="u-27.0" who="#NIKJaroslawMelnarowicz">Może po części odwołam się do dwóch lub trzech aspektów, które były poruszone wcześniej. W szczegółach, jeśli chodzi o kwestie budżetowe odpowie pani dyrektor Szymańska. Nie ukrywam, że chciałbym w pierwszej kolejności odnieść się do słów pana posła Lorka, który dość mocno, nie wiem dlaczego, skupił się na kwestiach związanych z dochodami. Zaznaczył na samym początku, że są znikome i w referacie pani dyrektor Szymańskiej wskazano z czego mamy dochody. Nasze dochody to m.in. dwumiesięcznik „Kontrola Państwowa”. Zakładam, że jeśli państwo chcieliby od nas wymagać, aby był jego większy marketing, to musimy w takim razie zwiększyć nakłady marketingowe, aby cała Polska kupowała dwumiesięcznik „Kontroli Państwowej”. Oczywiście to jest bardzo prestiżowe czasopismo, również punktowane naukowo i w tym środowisku odpowiednio propagowane, na co kładziemy duży nacisk.</u>
+          <u xml:id="u-27.1" who="#NIKJaroslawMelnarowicz">Po drugie, troszkę się uśmiechnąłem, jeśli chodzi o wydatek 1600 tys. zł na zakup samochodów. Szanowni państwo, te 16 samochodów służbowych, o których wspomniano, było potrzebnych. Kończył się wynajem długoterminowy, który NIK w 2017 roku, bo umowa była 3 lata wcześniej, na trzy lata, właśnie się kończył. Wręcz naturalnym było, że jeśli najem się kończy, a wydatek na wynajem długoterminowy okazał się dużo droższy niż zakup, mając na uwadze zabezpieczenie ciągłości działalności, zakupienie samochodów było konieczne. Dyrektorzy, szanowny panie przewodniczący, szanowni państwo, jeżdżą po jednostkach kontrolnych, wspólnie z kontrolerami. W związku z tym jest to narzędzie pracy. Aby zachować kontynuację pracy izba musiała zakupić te samochody. W związku z tym jest to naturalny wydatek.</u>
+          <u xml:id="u-27.2" who="#NIKJaroslawMelnarowicz">Jeśli chodzi o zwiększenie środków na outsourcing, jak ładnie pan przewodniczący wspomniał, na różnego rodzaju ekspertyzy, to oczywiście zależy od rodzaju kontroli, które przeprowadzamy. Jeśli chodzi o ekspertyzy i powołania biegłych w różnych kontrolach to wszystko jest uzależnione od tego jaką kontrolę mamy. Nie jesteśmy w stanie – myślę, że od tego wszyscy odchodzą – wszystkich specjalistów i ekspertów w danej dziedzinie zatrudnić w NIK. To by oznaczało, że poziom wynagrodzenia w NIK i widełki zatwierdzone przez marszałka Sejmu z 2011 roku są praktycznie trzykrotnie niższe niż wymagane, aby ekspert mógł cokolwiek dla nas wypracować. Jeśli zejdziemy do takiego mocnego uszczegółowienia za co faktycznie NIK zapłaciła, to skupiłbym się w szczególności na prowadzonych kontrolach. Jeśli kontrola wymagała powołania biegłych musiały być przeznaczone na to odpowiednie środki i zgodnie z tym było to wydatkowane.</u>
+          <u xml:id="u-27.3" who="#NIKJaroslawMelnarowicz">Jeśli mogę, proszę jeszcze dyrektor Beatę Szymańską o wyjaśnienie kwestii budżetowych. Będę wdzięczny.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-28">
+          <u xml:id="u-28.0" who="#NIKBeataSzymanska">Środki na wydatki niewygasające są wynikiem wniosku NIK o możliwość przeniesienia tych środków z uwagi na bardzo posunięte postępowania przetargowe, które były w dużym stopniu zaawansowane i kończyły się z końcem roku lub na początku roku 2022. Nie byliśmy w stanie tego zrealizować. Jeślibyśmy zerwali nasze działania, płacilibyśmy kary z tego tytułu. Tak jak zaznaczyłam w moim wystąpieniu, występując o wydatki niewygasające przeprowadziliśmy bardzo szczegółową i dogłębną analizę każdego zadania, o które występowaliśmy, ponieważ nie postępujemy pochopnie. Patrzymy sobie na ręce i jest autokorekta. Dlatego te wydatki zostały zgłoszone. Ponadto, ponad 9000 tys. zł w tych wydatkach wynika z dodatkowego funduszu motywacyjnego przeznaczonego dla pracowników do wypłaty w roku 2022, które zrealizowaliśmy w pierwszym kwartale. To powstało z uwagi na to, że rząd w październiku ustawą w sprawie ustawy budżetowej na 2021, decyzją ministra finansów, funduszy i polityki regionalnej z 21 października 2021 roku w sprawie zmian w budżecie państwa na 2021 rok, wprowadził zwiększenie planu finansowego dla NIK w wynagrodzeniach o dodatkowy fundusz motywacyjny, który ustawą był przyznany wszystkim jednostkom budżetowym. Tego nie byliśmy w stanie wydać do końca roku. To były duże środki i aby je gospodarnie i obiektywnie przeznaczyć dla pracowników potrzebowaliśmy trochę czasu. Nie możemy tego robić na łapu-capu. Musieliśmy to rozważyć, rozpatrzyć zarówno zaangażowanie w pracę i wykonywanie zadań, bo był to dodatkowy fundusz motywacyjny. Trzeba było dokonać oglądu pracy pracowników.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-29">
+          <u xml:id="u-29.0" who="#NIKJaroslawMelnarowicz">Panie przewodniczący, jeśli mogę dodać, ustawodawca przydzielając nam środki w październiku również wspomniał, iż Izba powinna to skonsultować ze związkami zawodowymi. To też poczyniliśmy i takie były uzgodnienia i porozumienie podpisane pod koniec roku, że część środków z tego funduszu motywacyjnego będzie wydatkowanych pod koniec 2021 roku – to była wypłata w listopadzie – a druga część na początku roku.</u>
+          <u xml:id="u-29.1" who="#NIKJaroslawMelnarowicz">Jedna ważna, istotna kwesta, o której wspomniał pan poseł Lorek, to wydatki na informatykę. Jest z nami dyrektor do spraw informatyki. Warto podkreślić – wszyscy jak tu jesteśmy myślę, że jesteśmy tego świadomi – jak duże problemy mieli nasi dostawcy. Informowali oni, bezpośrednio dostawaliśmy argumentację od producentów sprzętu elektronicznego, że nie są nam w stanie czegoś dostarczyć z uwagi na brakujące półprzewodniki itd. Jak wspomniała pani dyrektor, zerwanie umów z tego tytułu i ponoszenie kar wiązałoby się z dużo większym kosztem i źle NIK byłaby przez to postrzegana, niż realizacja i dostarczanie. Mieliśmy zapewnienie z ramienia dostawców, że z początkiem roku, czyli w 2022 roku dostawa sprzętu zostanie zrealizowana.</u>
+          <u xml:id="u-29.2" who="#NIKJaroslawMelnarowicz">Niektóre wydatki, które przykładowo mogą się pojawiać, są znane. Wiceprezes Dziuba jest obecny na sali o tym wie, nie ma pani wiceprezes Motylow, nie ma z nami dziś prezesa, ale przykładowo 2 czy 3 tygodnie temu prezes Marian Banaś – to chodzi o budżet na ten rok – otrzymał prośbę dotyczącą tego, że samochody wiceprezesów się psują i abyśmy się tym zaopiekowali i zrobili coś już w 2021 roku, aby odpowiednio zabezpieczyć status i bezpieczeństwo wiceprezesów NIK. Niezależnie od tego czy to samochody, czy wydatki, czy późne wydatkowanie środków i przesunięcie tego na 2022 rok na niewygasy osobowe, czy zmniejszenie i niewydatkowanie odpowiednio środków w 2021 roku i przesunięcie ich na niewygasy, te decyzje były w pełni uzasadnione i potwierdzone odpowiednimi dokumentami. Jak wspomniała pani dyrektor, dla nas, dla NIK, dla pracowników, kontrolerów, jest to najważniejsze, bo musimy świecić przykładem. W tym zakresie dbamy o to, aby była pełna transparentność i przejrzystość. Z perspektywy oceny sprawozdań i wydatków, które ponosimy również staramy się zachować najwyższy poziom. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-30">
+          <u xml:id="u-30.0" who="#NIKBeataSzymanska">Odniosę się jeszcze do dodatków motywacyjnych – ustawodawca tu również przewidział, że jednostki nie będą w stanie zrealizować tych środków i już w ustawie zapewnił możliwość przeniesienia ich na wydatki niewygasające. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-31">
+          <u xml:id="u-31.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Czy jeszcze ktoś chciał zabrać głos? Pan poseł Wilczyński, proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-32">
+          <u xml:id="u-32.0" who="#PoselRyszardWilczynski">Pozwolę sobie zabrać głos w kwestii outsourcingu. Stwierdzono, że to patologia. Chyba jesteśmy oglądani przez kraj i nie chciałbym, aby było wrażenie, że Komisja do Spraw Kontroli Państwowej podziela taki pogląd, a przynajmniej opozycja nie podziela takich poglądów. Outsourcing stosowany przez państwa to klasyczna sytuacja zadań powierzonych. To jest outsourcing, panie przewodniczący Śniadek. Jeśli pan szuka takich bulwersujących przykładów outsourcingu, to np. wojsko dla służb wartowniczych używa firm ochroniarskich. To nadaje się na taki dobry przykład do planu kontroli – patologia państwa polegająca na outsourcingu w wojsku. Zaraz się pan wypowie. Mówię o tym, bo jesteśmy oglądani, mamy być poważną Komisją i nie powinniśmy wygłaszać poglądów, za które należy się wstydzić.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-33">
+          <u xml:id="u-33.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Czy jeszcze ktoś chce zabrać głos?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-34">
+          <u xml:id="u-34.0" who="#PoselJanuszSniadek">Pan się za mnie wstydzi?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-35">
+          <u xml:id="u-35.0" who="#PoselRyszardWilczynski">Za taki pogląd. Outsourcing nie jest patologią, ale normalnym narzędziem optymalizacji finansowej funkcjonowania firmy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-36">
+          <u xml:id="u-36.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Proszę, pan prezes Tadeusz Dziuba.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-37">
+          <u xml:id="u-37.0" who="#WiceprezesNIKTadeuszDziuba">Dziękuję, panie przewodniczący. Z konieczności na wstępie muszę się ustosunkować do zaczepki, która pojawiła się na początku tego posiedzenia, przypominając dwie rzeczy.</u>
+          <u xml:id="u-37.1" who="#WiceprezesNIKTadeuszDziuba">Po pierwsze przypominam, że obowiązuje konstytucyjna zasada podległości Najwyższej Izby Kontroli Sejmowi. Nie pamiętam, ale to chyba art. 202 ust. 2. Po drugie, właśnie z tego powodu prezes jest powoływany przez Sejm, a wiceprezesi przez marszałka Sejmu. Jak na każdej z tych osób, ciążą na mnie obowiązki stawiania się przed Sejmem w razie takiej potrzeby, co jak państwo widzą, czynię. Nie staję przed dziennikarzami, nie opowiadam co się dzieje w NIK, odmawiam z nimi rozmowy, ale nie odmawiam – bo to mój obowiązek – obecności na posiedzeniu sejmowej Komisji do Spraw Kontroli Państwowej, ewentualnie innych Komisji, jeśli jestem przez nie wezwany, ale ostatnio się to nie zdarza.</u>
+          <u xml:id="u-37.2" who="#WiceprezesNIKTadeuszDziuba">Pozwolą państwo, że powiem o kilku kwestiach, których w sprawozdaniu nie ma, a moim zdaniem posłowie powinni w tym się orientować. Najpierw powiem trzy słowa ogólnego wprowadzenia o składnikach wynagrodzeń osobowych. Rzecz w przedstawionym państwu sprawozdaniu jest niedopowiedziana. Wiadomo, że zasadniczą częścią comiesięcznych pensji – przepraszam, czasem będę używał kolokwialnych określeń – są tzw. wynagrodzenia zasadnicze, wynikające z tzw. siatki płac, ale to nie są jedyne składniki wynagrodzeń. Do tego trzeba dodać, przynajmniej, gdy mówimy o roku 2021, przynajmniej trzy jeszcze inne składniki. Mianowicie: nagrody, o których symbolicznie jest mowa w dostarczonym państwu sprawozdaniu; dodatki specjalne, o czym nie ma ani słowa, pochodzące z tego funduszu wynagrodzeń, który jest przewidziany budżetem; ekstra czynnik występujący w 2021 i 2022 roku, czyli dodatki specjalne wynikające ze specjalnej decyzji rządu, który pod koniec roku przyznał w sferze budżetowej pewną pulę pieniędzy na dodatkowe wynagrodzenia, specjalnie rozłożone na dwa lata – jak przed chwilą powiedziała pani dyrektor – aby nie kumulować sum w jednym roku, co byłoby niekorzystne dla pracowników. Pozwolą państwo, że opowiem o nagrodach i dodatkach specjalnych.</u>
+          <u xml:id="u-37.3" who="#WiceprezesNIKTadeuszDziuba">Po pierwsze kilka miesięcy temu prezes NIK przekazał statystykę o wiele bardziej obszerną dotyczącą nagród niż otrzymali państwo posłowie. Powiem szczerze, że jestem zdziwiony. Jeśli związkowcy u nas dostają określone informacje, które są na tyle ilustracyjne, że można z nich wyciągać realistyczne wnioski, to tym bardziej posłowie powinni to dostać. Widziałem tę statystykę przekazaną związkowcom. Zrobiłem sobie adnotacje i na podstawie nich przekażę informację, że najwyższą nagrodą w skali rocznej, jaką uzyskał jakikolwiek pracownik NIK było 89 tys. zł. Dostał to jeden z dyrektorów biur. Takich biur jest raptem cztery, czyli mówimy tu o populacji czterech osób, w której najwyższa nagroda była taka, jak wymieniłem, a średnia wyniosła 63 tys. zł. Ta najwyższa nagroda to przebitka o 40% ponad tę średnią dla 4 osób. Kolejna w wysokości nagroda w skali rocznej to było 84 tys. zł, to uzyskał kierownik wydziału w jednym z biur. Dane są zanonimizowane, więc nie jestem w stanie połączyć tego z nazwiskami. To dotyczyło populacji 29 osób, czyli 29 kierowników wydziałów. Średnia wynosiła 18 tys. zł, a więc przebitka była prawie czterokrotna dla tej jednej osoby. Kolejną w wysokości nagrodą było 70 tys. zł, tym razem dla dyrektora departamentu. Dyrektorów departamentów jest kilkunastu. Średnia wynosiła tu 42 tys. zł, więc przebitka to +2/3. Pozwolą państwo, że skoro powiedziałem o dyrektorze departamentu, to powiem też o dyrektorze delegatury. Najwyższa nagroda w skali rocznej to 67 tys. zł, a dyrektorów delegatur jest 16. Średnia wśród tych 16 osób to 35 tys. zł, a więc dla najwyżej nagrodzonej osoby przebitka to +90%.</u>
+          <u xml:id="u-37.4" who="#WiceprezesNIKTadeuszDziuba">Jak państwo mogli usłyszeć, z tego przeglądu, który mógłbym kontynuować, ale nie chcę państwa specjalnie zanudzać, wynika, że mamy do czynienia z sytuacją, która dla mnie jest patologiczna. Jak widać, jest grupa osób, którą się nagradza – nie wynagradza, bo nie mówię o pensjach – wysokimi nagrodami i są tacy, którzy otrzymują nagrody siłą rzeczy grubo niższe. To nie jest żadna tajemnica. Nie mają państwo dostępu do tzw. forum pracowników NIK, ale tam w ramach anonimowych wpisów – nie wiem czy one rzeczywiście są anonimowe – pracownicy się żalą, że w latach 2020–2021 otrzymują nagrody grubo niższe niż wcześniej, przez wiele lat. Na przykładzie kilku osób, z którymi mogę rozmawiać otwarcie to sprawdziłem i to się zgadza. Jest grupa osób, która jest nagradzana lukratywnie, kosztem całej reszty. Jak to nazwać? Pozwolę sobie pominąć komentarz w tej sprawie, ale mam nadzieję, że państwo posłowie się z tym zaznajomią.</u>
+          <u xml:id="u-37.5" who="#WiceprezesNIKTadeuszDziuba">Ze związkami zawodowymi zawarto w 2021 roku porozumienie, z którego wynika, że pewna pula środków jest do dyspozycji prezesa, z przeznaczeniem dla wyróżniających się pracowników NIK, co cytuję – „niebędących kadrą kierowniczą”. Wydzielono pulę będącą w dyspozycji prezesa NIK dla kadry kierowniczej i pozostałych pracowników. Osoby, które ze mną rozmawiają twierdzą, że z tej puli przeznaczonej dla pracowników niebędących kadrą kierowniczą wypłacane były również nagrody dla kadry kierowniczej. Byłoby dobrze, gdyby to ktoś sprawdził.</u>
+          <u xml:id="u-37.6" who="#WiceprezesNIKTadeuszDziuba">Teraz składnik, o którym nie ma ani słowa w sprawozdaniu, a powinno być – to tzw. dodatki specjalne. Dodatki specjalne to instytucja wprowadzona do NIK w 2011 roku, czyli wiele lat temu, ponad 10. Zacytuję, w zarządzeniu marszałka Sejmu w 2011 roku wprowadzono taki dodatek, którego poprzednio nie było, że z tytułu okresowego zwiększenia obowiązków służbowych lub powierzenia dodatkowych zadań prezes NIK może przyznać pracownikom dodatek specjalny na okres wykonywania obowiązków i zadań w kwocie nieprzekraczającej 30% wynagrodzenia zasadniczego. To jedyna podstawa do wypłacania tych dodatków specjalnych. Co z tej podstawy wynika? Na mocy tego przepisu można przyznawać dodatki specjalne lub nie. To jest swobodny wybór prezesa. Można je przydzielić zarówno pracownikom kontroli, jak i pracownikom administracyjnym. Można je przyznać w wysokości niewielkiej, żeby nie powiedzieć symbolicznej, albo maksymalnej. Wreszcie, można je przyznać na bardzo ograniczony okres, jak np. na 2 miesiące albo na 12 miesięcy. Nie ma żadnych ograniczeń. Z tego przepisu nic nie wynika. Jaka jest praktyka, trzeba zapytać tych, którzy te dodatki przyznają. Mogę tylko na przykładzie pokazać, jak to działa. Dyrektor przeważnie zarabia miesięcznie – taki to rząd wielkości – 14 tys. zł. To wynika z siatki płac i w niej są widełki. Większość dzisiejszych dyrektorów zarabia raczej bliżej maksimum, czyli 14 tys. zł. Wspomniane 30% – łatwo z tego obliczyć – ale załóżmy nie są one przyznawane w maksymalnej, ale nieco mniejszej skali np. 25%, to jest +3,5 tys. zł dodatku. Mogą sobie państwo to policzyć, pomnożyć razy 12, dodajcie dla wybranych te nagrody, o których powiedziałem i to są zarobki dla tych wybranych – od 200 do 300 tys. zł rocznie. Warto to sprawdzić moim zdaniem.</u>
+          <u xml:id="u-37.7" who="#WiceprezesNIKTadeuszDziuba">Jeszcze na jedną rzecz chciałbym zwrócić uwagę – zamówienia publiczne. O tym oczywiście jest mowa w sprawozdaniu, tylko dowcip polega na tym, że największa pula zamówień – nie liczonych kwotowo, ale ilościowo – to zamówienia poniżej 130 tys. zł. Na wszelki wypadek przypominam, że w Polsce obowiązują 2 progi. Od 130 tys. euro i od tego progu w górę obowiązują przepisy europejskie i nie ma możliwości żadnych ruchów. Na podstawie przepisów polskich wprowadzono kolejny próg – 130 tys. zł. Od tej kwoty powyżej obowiązują przepisy wynikające z ustawy dotyczącej zamówień publicznych, a poniżej przepisy – mówiąc w skrócie – zakładowe. Wszystkie jednostki budżetowe powinny mieć swoje regulaminy udzielania zamówień i NIK oczywiście ma taki regulamin. W tej puli małych zamówień – nazywając to umownie – są ich setki. Szacuję, że około 300 rocznie. Oczywiście mogę się mylić i szacunek może być błędny. Dobrze byłoby się temu przyjrzeć.</u>
+          <u xml:id="u-37.8" who="#WiceprezesNIKTadeuszDziuba">Byłem w stanie przyjrzeć się tylko jednej rzeczy, która była dla mnie, jak dla każdego pracownika NIK widoczna. Chodzi o szkolenia. W 2021 roku szkoleń było kilkanaście, przynajmniej tak wynikało z ogłoszeń na stronie intranetowej NIK. Moją uwagę zwróciło, że było tam 5 szkoleń o bardzo jednolitym profilu. Można powiedzieć, że dotyczyły psychologii pracy. Te 5 szkoleń organizowała jedna firma, zdaje się ze Śląska, ale nie ma to znaczenia. Powstaje pytanie – każdy, kto interesuje się zamówieniami publicznymi powinien sobie to pytanie zadać – czy to były zamówienia oddzielne? Jeśli tak, to jest problem. Może były to zamówienia robione w innym trybie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-38">
+          <u xml:id="u-38.0" who="#PoselRyszardWilczynski">Może tak, jak było z koreferatami posła Lorka.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-39">
+          <u xml:id="u-39.0" who="#WiceprezesNIKTadeuszDziuba">Panie pośle, z zamówień publicznych bym specjalnie nie żartował. Może na tym skończę. Kilka rzeczy zasygnalizowałem. Nie wiem czy mogę kontynuować, panie przewodniczący.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-40">
+          <u xml:id="u-40.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Proszę państwa, proszę o spokój. Proszę dać wypowiedzieć się panu prezesowi do końca.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-41">
+          <u xml:id="u-41.0" who="#WiceprezesNIKTadeuszDziuba">Skończę na tych kilku sprawach, które zasygnalizowałem i dodam jeszcze jedno. Mam nadzieję, że Komisja się tym zasugeruje. Jest jeszcze inny motyw mojej tu obecności, oprócz tych, o których wspomniałem na samym początku. Jak wspomniano, kwestia przyjęcia całego sprawozdania z rocznej działalności NIK, a nie samego fragmentu z budżetem, była przedmiotem obrad Kolegium Najwyższej Izby Kontroli, którego oczywiście jestem członkiem. Na tym posiedzeniu zadałem szereg pytań, prosząc na końcu po każdym z nich o dostarczenie członkom kolegium określonych materiałów, dokumentów. Pan prezes NIK na posiedzeniu kolegium obiecał te dokumenty wszystkim członkom kolegium doręczyć. Od tamtego czasu minęły 2 tygodnie i nie słyszałem, aby jakikolwiek członek kolegium te dokumenty dostał, a ja ich na pewno nie dostałem. To można powiedzieć, że jest kontekstowy powód, dla którego uznałem, że jest moim obowiązkiem stanąć przed państwem i część – bardzo małą zresztą – mojej wiedzy na temat realnego funkcjonowania izby przedstawić. Dziękuję. Nie mam nic więcej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-42">
+          <u xml:id="u-42.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Głos ma pan przewodniczący Saługa. Pan jest następny, ale pan przewodniczący Saługa ma pierwszeństwo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-43">
+          <u xml:id="u-43.0" who="#PoselWojciechSaluga">Niestety pan prezes Dziuba prowokuje nas do dalszych wystąpień. Parafrazując waszą panią premier powiedziałbym, że może te nagrody im się tam należały? Jeśli pan jest na tropie jakichś afer, to może pan zrobi kontrolę co do wypłat dla asystentek prezesa Narodowego Banku Polskiego? Może by pan poszedł do Państwowej Inspekcji Pracy, gdzie od lat domagamy się wyjaśnień co do nepotyzmu zatrudniania swoich, zawyżania swoim wynagrodzeń, zatrudniania swoich bez żadnych konkursów. Może tam by się pan przeszedł? Może do Orlenu, gdzie zatrudniacie swoich kolesi, rodziny itd. Pan mówi o jakichś nadużyciach, ale ten nepotyzm aż kipi ze wszystkich stron, gdzie tylko wsadzacie swoich działaczy, rodziny, kolesi i tak dalej.</u>
+          <u xml:id="u-43.1" who="#PoselWojciechSaluga">Pan zajmuje się jakąś kontrolą wewnętrzną w ramach NIK, tak to odbieram. Pokazuje pan, że kontroluje pan instytucję, która kontroluje. Pan prezes nie ma do pana zaufania i nie dziwię się, że nie daje panu takich dokumentów, bo jeśli pan wpływa na wyniki kontroli i zabiera pan uprawnienia to potem jest jak jest. To tyczyło się tych kontroli, gdzie pan prezes Banaś wyrażał wobec pana zastrzeżenia. To były kontrole, gdzie były negatywne wnioski dla działaczy, instytucji kontrolowanych przez Prawo i Sprawiedliwość. Może o tym byśmy porozmawiali. Wpływał pan, nie wpływał, jak pan to robił – ta Komisja się tym nie zajęła. Jak mogliśmy usłyszeć, to odebrał panu kompetencję z tego powodu. To, że pan trwa na tym stanowisku i nie podejmuje żadnych działań pozostawiam już ocenie państwa posłów. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-44">
+          <u xml:id="u-44.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Proszę państwa, pan prezes Tadeusz Dziuba jest wiceprezesem NIK i członkiem Kolegium NIK. Wykonuje nie tylko swoje ustawowe uprawnienia, ale też obowiązki. Kolegium NIK przyjmuje to sprawozdanie. Jego pytania i opinia związana ze sprawozdaniem z gospodarki finansowej NIK są po prostu uzasadnione i dość oczywiste. Jeśli mają państwo jakieś uwagi to odnieście się do tego, co pan prezes Dziuba powiedział. Poruszył jeden z elementów, który budzi jego zastrzeżenia, dotyczący wynagradzania osób związanych z NIK. Argumentacja, że gdzie indziej jest tak samo, to ta argumentacja potwierdza to, co mówił pan prezes Tadeusz Dziuba. Odnośmy się do merytorycznych wypowiedzi poszczególnych osób. Proszę bardzo, pan poseł Kostuś.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-45">
+          <u xml:id="u-45.0" who="#PoselTomaszKostus">Dziękuję, panie przewodniczący. Mam wniosek formalny, bardzo krótki, z krótkim uzasadnieniem. Zanim go przedstawię i omówię, przedstawię kilka refleksji na temat wypowiedzi moich poprzedników. Najdelikatniej, dyplomatycznie rzecz ujmując, jestem zdumiony tym, co usłyszałem. Najpierw mieliśmy zadziwiające w treści i formie wystąpienie pana posła Grzegorza Florka – koreferenta… Przepraszam, Lorka, proszę wybaczyć panie koreferencie. Potem mieliśmy zaskakujące, odkrywcze w warstwie naukowej wystąpienie pana zastępcy przewodniczącego Śniadka, który powiedział o tym, że outsourcing jest patologiczny. Mówił o tym kolega poseł Wilczyński i nie chcę tego powtarzać.</u>
+          <u xml:id="u-45.1" who="#PoselTomaszKostus">Stała się rzecz absolutnie zadziwiająca, kuriozalna. Wystąpienie pana wiceprezesa Najwyższej Izby Kontroli Tadeusza Dziuby jest w mojej opinii – myślę, że w naszej opinii, bo reprezentuję część koleżanek i kolegów – absolutnie skandaliczne i kompromitujące. Oto pan wiceprezes Tadeusz Dziuba atakuje firmę, w której pracuje. Atakuje w sposób niespotykany, bezprecedensowy, Najwyższą Izbę Kontroli w obszarze, który dzisiaj był referowany i przedstawiony. Mówiąc bardzo prosto i obrazowo, kala dobre imię firmy, której jest częścią. Pytanie z początku naszego posiedzenia, panie przewodniczący, jest bardzo zasadne – kogo reprezentuje pan Tadeusz Dziuba? Czy aby na pewno NIK? Może w tym wymiarze politycznym panią marszałek Witek, bo cały czas przywołuje, że został wybrany przez Sejm i reprezentuje izbę niższą parlamentu i ma tu prawo być. Pytam: Czy ma oficjalną delegację swojego szefa, zwierzchnika? Tak jak przewodniczącym, liderem Komisji do Spraw Kontroli Państwowej jest pan Wojciech Szarama, a nie pan Wojciech Saługa, tak szefem NIK jest pan prezes Banaś, a nie pan wiceprezes Dziuba. Tak, czy nie? Dla mnie kuriozalne, mówiąc delikatnie, a twardo rzecz ujmując skandaliczne, haniebne, jest wystąpienie pana wiceprezesa, który powołuje się na jakieś anonimy, dane z kosmosu, mówi o swoich nadinterpretacjach, ale który przede wszystkim kwestionuje to, o czym mówili dyrektorzy. Nie wiadomo w jakiej roli tu występuje. Czy pan prezes Marian Banaś wie, że dziś NIK w tym zakresie reprezentuje pan Tadeusz Dziuba? To jest proste pytanie. Dał zgodę, czy nie dał zgody?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-46">
+          <u xml:id="u-46.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Dziękuję bardzo. Postaram się…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-47">
+          <u xml:id="u-47.0" who="#PoselTomaszKostus">Wniosek formalny – spokojnie, panie zastępco przewodniczącego, proszę się wody napić, już kończę i za chwilę będzie miał pan okazję się do tego odnieść. Wniosek formalny jest bardzo prosty, panie przewodniczący. Zgłaszam wniosek o przerwanie dyskusji i przejście do głosowania. W drugiej części proszę o odpowiedzi na nasze pytania, najlepiej na piśmie. Zadaliśmy wiele pytań, mieliśmy wiele wątpliwości w odniesieniu do obecności pana wiceprezesa, w odniesieniu do formy i treści zawartej w koreferacie i jak pan koreferent został umocowany, na podstawie jakiego wyboru, jakich okoliczności, jakie są zasady wskazywania koreferentów. Jeszcze raz muszę podkreślić, że skandaliczne, kompromitujące, było wystąpienie pana wiceprezesa Tadeusza Dziuby. Koniec i kropka.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-48">
+          <u xml:id="u-48.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Jest mi bardzo przykro, że pan nie odniósł się do tego, co pan Dziuba mówił, ale postawił mu pan zarzuty ad personam. Pan prezes Tadeusz Dziuba jest wiceprezesem Najwyższej Izby Kontroli. Tak samo jak pan prezes i pani wiceprezes jest zapraszany na posiedzenia Komisji, które dotyczą prac NIK. To, że zabiera głos, do tego krytyczny, to bardzo dobrze. Przecież na posiedzeniach Kolegium NIK nie wszystkie decyzje podejmowane są jednogłośnie. Tam wyniki poszczególnych kontroli budzą czasami kontrowersje. Są głosowania i część członków kolegium ma inne zdanie niż pan prezes Banaś i tym zdaniem się dzielą. Te posiedzenia nie są tajne. Mogą w nich uczestniczyć osoby, które reprezentują podmioty, które są kontrolowane. To, że ktoś ma krytyczny stosunek do takich, a nie innych działań prezesa NIK, poszczególnych dyrektorów, to nie jest nic dziwnego i jest jak najbardziej uprawnione. Nie powinniśmy z tego tytułu komukolwiek stawiać zarzutów. To by nas doprowadziło do absurdu.</u>
+          <u xml:id="u-48.1" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Pan twierdzi, że pan prezes kala swoją firmę, krytykując firmę, w której pracuje. Przecież państwo, przepraszam za porównanie, od 3 lat nic innego nie robią, tylko krytykują firmę, w której pracujecie, panie pośle. Niech pan spojrzy chociażby na dzisiejszy dzień i jak to wszystko wyglądało. Jeśli są krytyczne głosy wobec firmy, w której się pracuje, to też się zdarza i interweniuje wtedy bardzo często Państwowa Inspekcja Pracy. Oczywiście nie odsyłam do tego w tym przypadku, ale jeszcze raz proszę, aby państwa głosy odnosiły się do tematów, które zostały poruszone. Pan prezes powiedział o bardzo kontrowersyjnej sprawie dotyczącej sposobu wynagradzania pracowników i osób związanych z NIK. Proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-49">
+          <u xml:id="u-49.0" who="#PoselTomaszKostus">Ad vocem, jeszcze 2 zdania.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-50">
+          <u xml:id="u-50.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Dobrze, ale krótko, jedno zdanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-51">
+          <u xml:id="u-51.0" who="#PoselJanuszSniadek">Pan dyrektor się jeszcze zgłasza.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-52">
+          <u xml:id="u-52.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Dobrze, nie będzie ad vocem. Proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-53">
+          <u xml:id="u-53.0" who="#NIKJaroslawMelnarowicz">Dziękuję, panie przewodniczący. Chciałbym tylko odnieść się do dwóch lub trzech kwestii.</u>
+          <u xml:id="u-53.1" who="#NIKJaroslawMelnarowicz">Pierwsza: kontekst kolegium. Kolegium w większości nie zgodziło się z uwagami zgłoszonymi przez pana wiceprezesa Dziubę i sprawozdanie zostało przyjęte. Jeśli mówimy, że ciało kolegialne jest niezależne to byli specjaliści zewnętrzni z prawa i ekonomii, jak i wewnętrzne: radcowie i dyrektorzy, wszyscy przeanalizowali materiały i w tym zakresie odpowiednio zagłosowali.</u>
+          <u xml:id="u-53.2" who="#NIKJaroslawMelnarowicz">Po drugie: w zakresie nagród czy składników osobowych, o których tak prężnie wiceprezes Dziuba wspominał, dane które tak szczegółowo były przeanalizowane, tak jak sam wspomniał, nie pochodzą ze sprawozdania, z danych, tylko ze związków zawodowych, od których je dostał. Ze związkami zawodowymi współpracuję i muszę współpracować jako szef kadr, dyrektor Biura Organizacyjnego. W tym zakresie nie było żadnych zastrzeżeń dotyczących złamania jakichkolwiek praw. Pan prezes Dziuba powiedział, że z części dotyczącej puli, która była dedykowana dla pracowników, dostali środki dyrektorzy. Nie, szanowni państwo, takiej sytuacji nie było. Po to jest porozumienie ze związkami zawodowymi i jest to podzielone, że jest pula, która jest dedykowana dla dyrektorów jednostek organizacyjnych NIK, jest pula prezesa, dla dyrektorów – jak ładnie nadmienił prezes Dziuba – bo to tylko jedna pula i dla pracowników, którzy faktycznie realizują ważne zadania. Chciałbym podkreślić, że w tej puli prezesa dla pracowników prezes patrzy na efekty. Prezes nigdy nie daje nagród – przepraszam – z kosmosu. Patrzy na efekty finansowe, zawiadomienia, które kontrolerzy zgłosili. Muszą być wymierne efekty. Jeśli patrzymy na to w jaki sposób następuje podział nagród, to z jednej strony, niezależnie czy to są dodatki specjalne – to znikomy udział w całym budżecie osobowym – czy nagrody, proszę mi wierzyć, jest to wielowymiarowo i wielopłaszczyznowo przeanalizowane.</u>
+          <u xml:id="u-53.3" who="#NIKJaroslawMelnarowicz">Jeśli chodzi o kwestię dodatków motywacyjnych, okej zwiększyły jednorazowo budżet pod koniec 2021 roku, jak wspomnieliśmy wcześniej i zostanie to uzupełnione w roku bieżącym. Podniesiono uwagę, że w biurach były wyższe wynagrodzenia. Proszę zwrócić uwagę, co prezes wielokrotnie powtarzał, że prawie dwa lata temu ogłosił strategię NIK. Strategia NIK jest realizowana przez osoby w różnych wymiarach. W strategii jest kwestia komunikacji, kontroli, fundamentalnych, konstytucyjnych zadań, które musi realizować NIK. Transformacji – bo pojawił się wątek związany z digitalizacją – przecież nie będą realizowali jej kontrolerzy. Będą to robiły osoby, które do tego są dedykowane, zatrudniane m.in. w informatyce i innych komórkach, które mają dostosować i naprawić zaniedbania siedemnasto- czy dwudziestoletnie w NIK, która nic nie robiła wcześniej w tym zakresie. Myślę, że pan przewodniczący i państwo wiedzą, że dołączyłem do NIK 2 lata temu. Nie mogę w to uwierzyć jak bardzo systemy są przestarzałe i jak bardzo trzeba w to zainwestować i jaki fokus musimy na to położyć. Szczerze mówiąc, ściągnięcie kompetencji rynkowych nie jest łatwe.</u>
+          <u xml:id="u-53.4" who="#NIKJaroslawMelnarowicz">Panie wiceprezesie, mówię o tym mając doświadczenie z sektora prywatnego i różnych jednostek, gdzie w dzisiejszych czasach trzeba zatrudniać informatyków. W roku 2021 miałem przyjemność odwiedzić 3 kraje i 3 naczelne organy kontroli w innych państwach, które w całym zrzeszeniu EUROSAI i INTOSAI wiodą prym w zakresie digitalizacji. Na jakiej podstawie i jak te organy zrealizowały tę strategię? Myślę, że posłowie słusznie wspomnieli – poprzez outsourcing. Nie byli w stanie tego zrealizować własnymi zasobami. Dlaczego? Bo pensja informatyka programisty jest wysoka. Myślę, że państwo wiedzą, jakie oni mają średnie zarobki. Te średnie, które podał pan prezes, myślę że trzeba pomnożyć przez wskaźnik 2, aby dobrego programistę zatrudnić. Co więcej, chciałbym wskazać jeszcze jeden ważny element. Rozmawiam z firmami, bierzemy udział w konsultacjach. Jeśli chodzi o kwestię, kto jest w stanie nam w ogóle prowadzić digitalizację, proszę zwrócić uwagę, ile jest NIK w Polsce – jest jedna instytucja. Jest do tego ustawa, w ramach której kontrolerzy wykonują swoją pracę i automatycznie nie ma czegoś takiego, że inne firmy tworzyły takie systemy dla siebie. To jest unikatowy system, który musi spełniać odpowiednie normy.</u>
+          <u xml:id="u-53.5" who="#NIKJaroslawMelnarowicz">Innymi słowy, niezależnie od tego, czy chodzi o nagrody, czy kwestie związane z zasadami, kto jak kto, ale prezes Marian Banaś z uwagi na dużą rzetelność i podejście bardzo prawe przestrzega, aby była pełna transparentność i aby w tym zakresie były spełnione fundamentalne wymagania. Jeśli chodzi o solidarność związaną z wynagrodzeniami, niezależnie od tego, czy chodzi o bardzo ważną grupę kontrolerów, którzy wykonują bardzo ciężką pracę w całej Polsce, czy osoby zaangażowane w realizację strategii NIK, uważam że to i tak cud, że jesteśmy w stanie utrzymać takich pracowników. Odpowiadam w ten sposób na pytanie panu prezesowi, zadane m.in. na kolegium – bo zawsze pojawia się ten wątek, ile osób zostało zatrudnionych, przyjętych, ile odeszło, co mogą państwo przeczytać na str. 19.</u>
+          <u xml:id="u-53.6" who="#NIKJaroslawMelnarowicz">Już kończę. Proszę zwrócić uwagę, że 51% przyczyn odejść to nabycie uprawnień do emerytury. Druga istotna grupa, rozwiązania z porozumieniem stron czy wypowiedzeniem stosunku pracy przez pracowników uzasadniana jest tak, że gdzie indziej są w stanie zarobić więcej i niestety odchodzą, bo uważają, że pensje w NIK są niewystarczające. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-54">
+          <u xml:id="u-54.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Pan poseł Moskal.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-55">
+          <u xml:id="u-55.0" who="#PoselKazimierzMoskal">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, panie prezesie, szanowni przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli, podzielę się moją refleksją. Również jestem zdziwiony i zaskoczony, ale nie będę używał sformułowań, których używali koledzy z Platformy Obywatelskiej.</u>
+          <u xml:id="u-55.1" who="#PoselKazimierzMoskal">Dlaczego próbujecie odbierać prawo krytykowania NIK? Nie mówię, aby krytykować dla krytyki, ale jeśli są jakieś uwagi, to spróbujmy się do nich odnieść rzeczowo. Przyjmujecie, że nie można nic krytycznego powiedzieć, bo NIK jest naczelnym organem kontroli państwowej i koniec, nie próbujmy nawet tego oceniać. Nie chodzi mi o to, aby negować, krytykować, ale może czasem warto dostrzec pewne nieprawidłowości. Również jestem bardzo niezadowolony z faktu, że jest wyłącznie pan prezes Dziuba, a nie ma pana prezesa Banasia. Chyba miał zaproszenie na to posiedzenie. Zawsze była krytyka: „gdzie jest prezes”. Nie umniejszam państwa roli i znaczenia, ale w sytuacji, gdy mówimy o budżecie dobrze by było, aby osobą delegowaną przez prezesa był wiceprezes, ewentualnie sam osobiście. Myślę, że nic by złego się wtedy nie stało. Tego nie ma, a próbujecie dewaluować i krytykować pana prezesa Dziubę, który w sposób konkretny, rzeczowy i kompetentny podchodzi do realizacji swojej ustawowej i konstytucyjnej roli.</u>
+          <u xml:id="u-55.2" who="#PoselKazimierzMoskal">Powiem tak: nie próbujmy się przekrzykiwać kto jest mądrzejszy, kto jest większym fachowcem. Spróbujmy zdobywać jak największą wiedzę. O co bym prosił? Aby wiedza, którą szanowni pracownicy NIK przekazują była pełniejsza. Jeśli podejmujemy decyzje, chciałbym podejmować je jak najbardziej kompetentnie. Pewne uwagi, które zostały wskazane przez posła Lorka i pana prezesa Dziubę w moim odczuciu są ważne i istotne, nawet jeśli według was się mylą. Jeśli nie jest to wiedza pełna, kompetentna, przy głosowaniu jest to dla nas bardzo ważne. Na przyszłość proszę, aby ta wiedza i informacje nie były takie bardzo zdawkowe. Tak jak mówił pan prezes Dziuba, nie chodzi o to, że podważamy fakt i twierdzimy, że macie za wysokie wynagrodzenie. Nie o to chodzi. Praca wasza i waszej instytucji pewnie wymaga dobrego wynagrodzenia, co jest oczywiste. Pewne rzeczy, o których powiedział pan Dziuba w moim odczuciu są co najmniej dyskusyjne czy dziwne. Mówiąc o tym wynagrodzeniu, o dodatku specjalnym i nagrodach powiem, że przynajmniej u mnie wywołuje to zdziwienie czy zastanowienie, czy wszystko jest tak, jak powinno być.</u>
+          <u xml:id="u-55.3" who="#PoselKazimierzMoskal">Kończąc, nie ubliżajmy sobie. Mam taką refleksję i uwagę do moich kolegów z opozycji. Miejmy różne zdania, głosy, ale nie próbujmy podważać znaczenia słów swoich konkurentów politycznych. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-56">
+          <u xml:id="u-56.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Dziękuję. Proszę panie prezesie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-57">
+          <u xml:id="u-57.0" who="#WiceprezesNIKTadeuszDziuba">Chciałem powiedzieć tylko o jednej rzeczy, o której warto, aby posłowie wiedzieli, związanej z takim prześmiewczym tonem, że NIK zmuszona jest importować informatyków z zewnątrz, bo wiadomo, jak jest i ci, którzy inaczej myślą się mylą i stąd ten prześmiewczy ton.</u>
+          <u xml:id="u-57.1" who="#WiceprezesNIKTadeuszDziuba">Gdy przyszedłem do NIK dwa i pół roku temu lub trochę wcześniej, jak mogłem się zorientować był tam bardzo zżyty i zintegrowany zespół informatyków, którzy tworzyli NIK od strony informatycznej. Proszę zapytać pana dyrektora – pewnie nie będzie wiedział – ile osób z tej grupy w ciągu ostatniego 2,5 roku odeszło. To jest ten problem. Ci ludzie tworzyli NIK od strony informatycznej, byli z nią emocjonalnie związani. Dlatego godzili się na takie pensje, na jakie się godzili. Na rynku by dostali, wedle mojej wiedzy, ona jest dosyć mgławicowa, o 40% więcej na dzień dobry, a jednak pracowali i do dziś niektórzy z nich pracują. Nie dość, że jest powolny odpływ doświadczonych informatyków z NIK, to jest także odpływ osób, które za czasów pana prezesa Banasia do biura informatyki ściągnięto. Czasami odchodzą po 4–8 miesiącach. Proszę zadać sobie pytanie: dlaczego?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-58">
+          <u xml:id="u-58.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">To jest już pytanie na inną okazję, dlaczego informatycy odchodzą.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-59">
+          <u xml:id="u-59.0" who="#WiceprezesNIKTadeuszDziuba">O czym chciałem powiedzieć? Największym problemem dla NIK jest stworzenie platformy obsługującej kontrolerów i kontrole. Proszę państwa, taka platforma istnieje. Została stworzona 10 lat temu, przez informatyków zatrudnionych w NIK. Zrobili to nie otrzymując dodatkowo ani grosza, nie mówię tu o nagrodach. O ile dobrze się orientuję, jakieś 4 lata temu wydano dyspozycję, aby ten program i platformę stosować obowiązkowo, przymusowo, w kontrolach budżetowych, bo bez tej obsługi informatycznej w ogóle panowanie nad kontrolą budżetową byłoby niezwykle trudne.</u>
+          <u xml:id="u-59.1" who="#WiceprezesNIKTadeuszDziuba">To mój komentarz do możliwości informatyków, którzy są tam zatrudnieni od lat. Ich możliwości są duże. Wystarczy tylko o nich zadbać, aby ta platforma była rozwijana. Przez 10 lat była rozwijana. Co dalej się dzieje, nie wiem, bo takiego obowiązku stosowania tego narzędzia informatycznego w NIK nie ma. Gdy prezentowano tę platformę za granicą, np. w Europejskim Trybunale Obrachunkowym, jakieś 3 lata temu lub więcej, tamtejsi informatycy i organizatorzy nie mogli się nadziwić nad ówczesną doskonałością tamtej platformy. To jest mój komentarz do przymusowej konieczności importowania informatyków z zewnątrz i zlecania na zewnątrz. Są rzeczy, które trzeba zlecać, np. programy kadrowo-księgowe są powszechnie dostępne na rynku i są dość wyspecjalizowane i sofistyczne, bardzo sprytne i tego oczywiście nie ma po co tworzyć i trzeba kupić.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-60">
+          <u xml:id="u-60.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Dziękuję panie prezesie, jeśli chodzi o informatyków. Wróćmy do budżetu. Był wniosek o zamknięcie dyskusji. Głos ma pan Kostuś i przystępujemy do głosowania.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-61">
+          <u xml:id="u-61.0" who="#PoselTomaszKostus">Dziękuję, panie przewodniczący. Jak pan widzi, na ad vocem nigdy nie jest za późno – to pierwsza uwaga. Druga – w dalszym ciągu podtrzymuję swoją tezę o tym, że wystąpienie pana wiceprezesa było skandaliczne i jest absolutnie dewastujące dla dobrego imienia i wizerunku NIK i dla nas również, jako parlamentarzystów.</u>
+          <u xml:id="u-61.1" who="#PoselTomaszKostus">Upieram się, panie przewodniczący, bo nie przypominam sobie sytuacji ani przed wojną, ani po wojnie, ani przez 89. rokiem, ani po 89. roku, by na posiedzeniu sejmowej komisji kontroli państwowej, tu, w sercu polskiej demokracji, wiceprezes kwestionował prezesa, żeby wiceprezes atakował instytucję, organ, którego jest przedstawicielem. To jest sytuacja bezprecedensowa, absolutnie skandaliczna. Odnoszę się do tego, co pan przewodniczący powiedział, że w zasadzie to sytuacja standardowa i normalna, mówiąc o polskim parlamencie.</u>
+          <u xml:id="u-61.2" who="#PoselTomaszKostus">Panie przewodniczący, specyfika pracy parlamentu, a w szczególności Sejmu jest nieporównywalna. My jesteśmy od tego, żeby się spierać, przedstawiać różne stanowiska, ale od najważniejszych organów administracji państwowej oczekuję jasnego przekazu. Czy pan sobie wyobraża sytuację, w której przychodzi wiceminister i kwestionuje to, co mówi jego przełożony, czyli minister?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-62">
+          <u xml:id="u-62.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Tak się zdarza.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-63">
+          <u xml:id="u-63.0" who="#PoselTomaszKostus">Ale nie permanentnie. Być może były takie incydenty. To, co robi pan wiceprezes Tadeusz Dziuba ma charakter systematyczny, permanentny i robi to w sposób świadomy, niszcząc, degradując i dewastując dobre imię NIK. Ostatnia uwaga, bo zarzucił pan, że nie odnoszę się merytorycznie. Panie przewodniczący, myślę, że te rewelacje, które pan wiceprezes przedstawił w skuteczny sposób zmiażdżył pan dyrektor i nie ma nad tym co dywagować. Pan wiceprezes naprawdę powinien dziękować, że ma tak wspaniałego szefa, bo w innej instytucji, prywatnej, to nastąpiłoby tego samego dnia, a w państwowej w ciągu 24 godzin przestałby pełnić funkcję wiceszefa. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-64">
+          <u xml:id="u-64.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Proszę państwa, Najwyższa Izba Kontroli jest organem działającym kolegialnie. Spór, jeśli chodzi o kolegium i ocenę kontroli jest wpisany w ustawę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-65">
+          <u xml:id="u-65.0" who="#PoselTomaszKostus">Na kolegium, ale nie tu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-66">
+          <u xml:id="u-66.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Niestety dokonujemy tu oceny poszczególnych osób, a nie sprawozdania. Mogę tylko tyle powiedzieć, że uwagi pana prezesa Dziuby, zarówno na kolegium, jak i tu, na posiedzeniu Komisji, są dla nas ważne. To, że ma pan inny punkt widzenia niż pan prezes, cóż, trudno. Ten zarzut, że pan prezes Marian Banaś nie działa kolegialnie i zgodnie z ustawą również się powtarza. Ta kolegialność działania NIK nie może być kwestionowana. Uważam, że w pewnym sensie powinna być poszerzona. Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-66.1" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Przystępujemy do głosowania. Padł wniosek o negatywne zaopiniowanie sprawozdania z wykonania budżetu państwa w 2021 roku w zakresie części budżetowej 07 – Najwyższa Izba Kontroli. Kto jest za tym wnioskiem? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Dziękuję. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-66.2" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Głosowało 13 posłów: za 8, przeciw 5, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-66.3" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Komisja do Spraw Kontroli Państwowej przyjęła opinię o negatywnym zaopiniowaniu wykonania budżetu NIK, która zostanie przedstawiona Komisji Finansów Publicznych.</u>
+          <u xml:id="u-66.4" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Teraz musimy wyznaczyć posła, który przedstawi naszą opinię na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych. Proponuję tu konsekwentnie pana posła Grzegorza Lorka. Czy państwo mają coś przeciwko temu? Proszę to artykułować, bo musimy przeprowadzić głosowanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-67">
+          <u xml:id="u-67.0" who="#PoselRyszardWilczynski">Proponuję, aby tak rewelacyjne opinie przedstawiał pan przewodniczący Komisji Wojciech Szarama.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-68">
+          <u xml:id="u-68.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Dobrze. Dziękuję bardzo za zaufanie. Wobec sprzeciwu przystępujemy do głosowania. Kto jest za tym, aby stanowisko Komisji zaprezentował na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych pan poseł Grzegorz Lorek? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Proszę o przedstawienie wyników głosowania. Jest identyczny wynik, jak poprzednio.</u>
+          <u xml:id="u-68.1" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Głosowało 13 posłów: za 8, przeciw 5, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-68.2" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Bardzo proszę pana posła o zaprezentowanie tej opinii na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych.</u>
+          <u xml:id="u-68.3" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Porządek obrad w dniu dzisiejszym został wyczerpany. Dziękuję państwu bardzo. Dziękuję przedstawicielom NIK. Zamykam posiedzenie Komisji do Spraw Kontroli Państwowej. Po pięciu minutach przystąpimy do rozpatrzenia projektu planu pracy Komisji.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/kop/201923-sjm-kopxx-00097-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/kop/201923-sjm-kopxx-00097-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..346820e
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/kop/201923-sjm-kopxx-00097-01/header.xml
@@ -0,0 +1,40 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-kopxx-00097-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja do Spraw Kontroli Państwowej /nr 97/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja do Spraw Kontroli Państwowej /nr 97/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#KOP">97</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-22</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PoselRyszardWilczynski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Ryszard Wilczyński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselTomaszKostus" role="speaker">
+        <persName>Poseł Tomasz Kostuś</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelWojciechSzarama" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Wojciech Szarama</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="KOP" role="committee">
+        <orgName>Komisja do Spraw Kontroli Państwowej</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/kop/201923-sjm-kopxx-00097-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/kop/201923-sjm-kopxx-00097-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..755fc4d
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/kop/201923-sjm-kopxx-00097-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,40 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Otwieram posiedzenie Komisji do Spraw Kontroli Państwowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Na tym posiedzeniu Komisji mamy rozpatrzyć projekt planu pracy Komisji na okres od 1 lipca do 31 grudnia 2022 r. Otrzymali państwo projekt planu pracy Komisji. Czy są jakieś uwagi? Proszę bardzo, pan poseł Wilczyński.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PoselRyszardWilczynski">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PoselRyszardWilczynski">Chciałbym zaproponować odbarczenie tego planu z informacji Najwyższej Izby Kontroli, które mogą być spokojnie rozpatrywane przez inne Komisje, bardziej właściwe niż Komisja do Spraw Kontroli Państwowej. My byśmy się skoncentrowali na tych, które mają bardziej systemowy i ogólnopaństwowy charakter i leżą w rdzeniu funkcjonowania naszej Komisji. Proponuję zrezygnować z punktów: 7, 10, 14 i 16. Krótko mówiąc, pozbylibyśmy się jednej piątej tych propozycji i będzie nam łatwiej się skupić na rzeczach ważniejszych, a tymi tematami niech zajmą się inne komisje. Przykładowo azbestem może się zająć Komisja Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa. To nie jest jakaś szczególna właściwość Komisji do Spraw Kontroli Państwowej, aby zajmować się tym, jak nam idzie usuwanie azbestu. To element bardzo drobny. Podobnie sprawa przekształcania prawa użytkowania wieczystego gruntów – Komisja Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej lub Komisja Infrastruktury mogłyby się tym zająć.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Czy jeszcze ktoś z państwa ma jakieś uwagi? Proszę państwa, rozumiem intencje pana posła Wilczyńskiego, tym niemniej tak się składa, że każdy z tych tematów pracy naszej Komisji do Spraw Kontroli Państwowej jest tematem, który może być rozpatrywany przez inną Komisję. To dotyczy nie tylko jakichś bardzo szczegółowo ukierunkowanych kwestii związanych z funkcjonowaniem poszczególnych komisji. Właściwie każda komisja sejmowa może rozpatrzyć dowolny z tych punktów. Gdybyśmy przyjęli takie założenie, to najprawdopodobniej zostalibyśmy tylko przy sprawach zupełnie formalnych, związanych z funkcjonowaniem Najwyższej Izby Kontroli. Proponuję, abyśmy wniosku pana posła Wilczyńskiego nie przyjmowali.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Przystępujemy do głosowania. Proszę się przygotować i zalogować. Pan poseł Kostuś – proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PoselTomaszKostus">Wypowiem się bardzo króciutko, panie przewodniczący, à propos tego planu pracy, który omawiamy i za chwilę będziemy przyjmowali – czy pan przewodniczący przewiduje jakieś wyjazdowe posiedzenia, czy tylko te, które będą się odbywały w Sejmie?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Jeśli będzie taki pomysł, propozycja i nie będzie przeszkód formalnych, to wyjazdowe posiedzenie również możemy zrobić. Ten plan to jest taki plan ramowy…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PoselTomaszKostus">…w zakresie przedmiotowych problematyk.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PoselTomaszKostus">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Przystępujemy do głosowania. Kto jest za propozycją pana posła Wilczyńskiego, za wykreśleniem części punktów z planu pracy? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Proszę o podanie wyników głosowania. Głosowało 13 osób, za 5, przeciw 8, nikt się nie wstrzymał. Propozycja nie została przyjęta.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Ponieważ nie ma innych propozycji, przystępujemy do głosowania nad projektem planu pracy Komisji, który został państwu dostarczony. Kto jest za przyjęciem tego projektu planu pracy Komisji? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-7.3" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Proszę o podanie wyników głosowania. Głosowało 13 posłów, 8 za, 0 przeciw, wstrzymało się 5.</u>
+          <u xml:id="u-7.4" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Dziękuję państwu bardzo. Porządek posiedzenia został wyczerpany. Zamykam              posiedzenie Komisji do Spraw Kontroli Państwowej.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/ksp/201923-sjm-kspxx-00105-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/ksp/201923-sjm-kspxx-00105-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..a8e8475
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/ksp/201923-sjm-kspxx-00105-01/header.xml
@@ -0,0 +1,70 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-kspxx-00105-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Kultury i Środków Przekazu /nr 105/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Kultury i Środków Przekazu /nr 105/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#KSP">105</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-21</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="DyrektorDepartamentuFinansowegoMinisterstwaKulturyiDziedzictwaNarodowegoWojciechKwiatkowski" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Departamentu Finansowego Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego Wojciech Kwiatkowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DyrektorDepartamentuFinansowegoMKiDNWojciechKwiatkowski" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Departamentu Finansowego MKiDN Wojciech Kwiatkowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DyrektorDepartamentuNaukiOswiatyiDziedzictwaNarodowegoNajwyzszejIzbyKontroliPiotrProkopczyk" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Departamentu Nauki, Oświaty i Dziedzictwa Narodowego Najwyższej Izby Kontroli Piotr Prokopczyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DyrektorDepartamentuNaukiOswiatyiDziedzictwaNarodowegoNIKPiotrProkopczyk" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Departamentu Nauki, Oświaty i Dziedzictwa Narodowego NIK Piotr Prokopczyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DyrektorKrajowegoInstytutuMediowMiroslawKalinowski" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Krajowego Instytutu Mediów Mirosław Kalinowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="JanuszKawecki" role="speaker">
+        <persName>Janusz Kawecki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PiotrGlinski" role="speaker">
+        <persName>Piotr Gliński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselMarekSuski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Marek Suski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselPiotrAdamowicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Piotr Adamowicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselSlawomirSkwarek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Sławomir Skwarek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselTomaszOlichwer" role="speaker">
+        <persName>Poseł Tomasz Olichwer</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselUrszulaAugustyn" role="speaker">
+        <persName>Poseł Urszula Augustyn</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Piotr Babinetz</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="KSP" role="committee">
+        <orgName>Komisja Kultury i Środków Przekazu</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/ksp/201923-sjm-kspxx-00105-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/ksp/201923-sjm-kspxx-00105-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..e972b6e
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/ksp/201923-sjm-kspxx-00105-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,249 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dzień dobry państwu. Otwieram posiedzenie Komisji Kultury i Środków Przekazu. Witam serdecznie panie i panów posłów. Witam zaproszonych gości. W tej chwili są z nami pan dyrektor Wojciech Kwiatkowski z Departamentu Finansów Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, przedstawiciele Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji: członek Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji pan prof. Janusz Kawecki, pan Maciej Myszka, pani Urszula Kochan-Sobiecka, pan Mirosław Kalinowski, pan Adam Ratański i pan Maciej Puto. Są również przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli, pan dyrektor Piotr Prokopczyk, Departament Nauki, Oświaty i Dziedzictwa Narodowego, pani Ewa Michalska, pani Sylwia Materkowska, jak i też przedstawiciele Ministerstwa Finansów z panem Karolem Czajkowskim na czele, zastępcą dyrektora Departamentu Finansowania Sfery Budżetowej. Jest również pani Kamila Szczerbińska, pani Katarzyna Okuń i pani Anna Raczkowska. Bardzo serdecznie witamy naszych gości.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Przechodzimy do porządku obrad. Stwierdzam kworum. Mamy kworum, tak że możemy procedować. Porządek dzienny posiedzenia obejmuje: rozpatrzenie i zaopiniowanie dla Komisji Finansów Publicznych Sprawozdania z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2021 r., druk nr 2306, wraz z analizą Najwyższej Izby Kontroli, druk nr 2347, w zakresie po pierwsze części budżetowej 09 – Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji, dochody i wydatki, po drugie instytucji gospodarki budżetowej Krajowego Instytutu Mediów, po trzecie części budżetowej 24 – Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego, po czwarte części budżetowej 83 – Rezerwy celowe, w zakresie pozycji 40, po piąte części budżetowej 85 – Budżety wojewodów ogółem w zakresie działu 921 – Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego, po szóste państwowych funduszy celowych: Narodowego Funduszu Ochrony Zabytków i Funduszu Promocji Kultury, po siódme państwowych osób prawnych: Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej i Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia. Mam nadzieję, że niedługo będzie to Centrum Dialogu.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Przechodzimy do realizacji porządku obrad. Proszę o zabranie głosu i przedstawienie sprawozdania Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji pana prof. Janusza Kaweckiego, członka Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. Proszę bardzo, panie profesorze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#JanuszKawecki">Panie przewodniczący, szanowni państwo, z upoważnienia przewodniczącego Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji – dziś nie mógł być obecny – pozwolę sobie przedstawić w zarysie głównym wykonanie dochodów i wydatków budżetu państwa za rok 2021 w odniesieniu do Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#JanuszKawecki">Jeśli chodzi o dochody, to ustawie budżetowej przewidziano 50 180 tys. zł. Natomiast zrealizowanych zostało 44 113 tys. zł. Już nie wymieniam pozostałych segmentów tej kwoty. Różnica polega głównie na tym, że nastąpiło zmniejszenie wpływów z opłat za koncesje i licencje, co też wyjaśniamy w naszym wystąpieniu. Przyczyną tego zmniejszenia był fakt, że termin płatności załatwionych koncesji w 2021 r. przypadał na 2022 r. i stąd jest ta brakująca kwota, w końcu znacząca, bo miało być 42 500 tys. zł, a jest 37 000 tys. zł. Ta brakująca część jest wpłacona na początku bieżącego roku. Z tytułu wpłat z opłat prolongacyjnych także nastąpiło już nieznaczne, bo tylko milionowe zmniejszenie. To są te główne przychody w zakresie budżetowym.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#JanuszKawecki">Przejdę do spraw wydatków budżetowych. Jeśli chodzi o zatrudnienie, zatrudnienie było przewidziane na 164 etaty, z tego 5 etatów dla członków krajowej rady oraz 159 etatów dla biura KRRiT. Faktyczne średnioroczne wykonanie jest mniejsze: 151,6 etatu i z tego 5 etatów było dalej dla członków Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. W takim wprowadzeniu do wydatków budżetowych chciałbym najpierw wymienić informację, iż w kolejnych korektach czy zmianach ustawy budżetowej z kwoty w najpierw opracowanym planie, która była przewidziana w wydatkach w wysokości 64 200 tys. zł, wysokość planowanych wydatków po nowelizacjach określona została na 63 882 tys. zł. W trakcie 2021 r. została utworzona jedna blokada na łączną kwotę 265 tys. z tytułu nadwyżki środków budżetowych w stosunku do realizowanych zadań, a na podstawie decyzji ministra finansów w sprawie zmian w budżecie państwa w 2021 r. zmniejszono też plan finansowy krajowej rady. W końcu został on też ustalony na kwotę już 63 617 tys. zł. Zrealizowane wydatki w tym zakresie wyniosły 63 137 500 zł, w tym wydatki, które nie wygasły, bo w tym roku były również takie niewygasające z upływem końca roku budżetowego, czyli w kwocie 17 686 tys. zł, zostały przeniesione na ten rok i będą wykorzystane do końca listopada.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#JanuszKawecki">Plan finansowy wydatków, które nie wygasają z upływem 2021 r., został ustalony na potrzeby dwóch zadań. Jeden wydatek został poniesiony w niewielkim stopniu, to jest 165 tys. zł – dodatkowy fundusz motywacyjny oraz tym wydatkiem zasadniczym jest rozbudowa i utrzymanie panelu telemetrycznego w oparciu o wyniki badania założycielskiego w wysokości 17 521 tys. zł. Realizacja tego niewygasającego panelu jest przewidziana do 30 listopada 2022 r. Inne, pozostałe wydatki budżetowe są ujęte w poszczególnych paragrafach.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#JanuszKawecki">Jeśli chodzi o wynagrodzenie, to w ustawie budżetowej plan finansowy w sumie zakładał kwotę 17 030 tys. zł. Potem następowały korekty, w końcu na 2021 r. fundusz na wynagrodzenia został ustalony na 16 924 700 zł, a wydatki zrealizowane w tym zakresie to 16 901 tys. zł, tak że niewiele mniej. W sumie wynagrodzenie objęło 99,9% planu.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#JanuszKawecki">Zakup usług pozostałych w sumie obejmował w planie 40 724 tys. zł. Wydatki zostały zrealizowane w wysokości 40 561 tys. zł i te, które nie wygasły, zostały zrealizowane w kwocie 17 521 tys. zł. W ramach tego paragrafu zostały zrealizowane głównie usługi pocztowe – 1356 tys. zł, usługi informatyczne – to jest 397 tys. zł, usługi gospodarcze – 364 tys. zł i badania telemetryczne i radiometryczne – 35 519 tys. zł, w tym głównie realizacja projektu „Telemetria Polska” na kwotę 35 223 tys. zł i pozostałe usługi biurowe, kancelaryjne, prawnicze – to jest prawie 2162 tys. zł. Wydatki na zakup usług pozostałych obejmowały kwotę 12 342 700 zł. W ramach tego paragrafu w sprawie wydatków budżetu państwa, które w roku 2021 nie wygasają z upływem roku budżetowego, w planie została ujęta kwota właśnie 17 521 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#JanuszKawecki">Zakup materiałów i wyposażenia – to już są niewielkie kwoty w porównaniu z poprzednimi. Plan finansowy zakładał 1133 tys. zł. Wydatki zostały zrealizowane w wysokości 1040 tys. zł, czyli 91,8% planu. Poniesione wydatki zostały przeznaczone na zakup sprzętu i wyposażenia, części zamiennych urządzeń, materiałów piśmienno-biurowych, paliwa, materiałów eksploatacyjnych do samochodów służbowych, oprogramowania i licencji i pozostałych materiałów, w tym raportów. Wydatki na zakup materiałów i wyposażenia były niższe o 664 400 zł w porównaniu z 2020 r. Wpłynął na to przede wszystkim fakt, że w 2020 r. podniesiono dodatkowe koszty związane z trwającą epidemią na zakup różnych materiałów i środków ochronnych.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#JanuszKawecki">Opłaty za administrowanie i czynsze za budynki w sumie obejmowały wydane 2 197 300 zł, co praktycznie pokrywało się w 100% z planem. Wydatki na zakupy inwestycyjne jednostek budżetowych w planie finansowym założono na 349 tys. zł. Wydatki zostały zrealizowane w wysokości 324 300 zł. Zakupy inwestycyjne były w sumie niższe w porównaniu z 2020 r. W ramach zaplanowanych środków na wydatki inwestycyjne zostały zrealizowane następujące zakupy: jedna sztuka samochodu osobowego Skoda Superb, macierz NAS wraz z dyskami, urządzenia wielofunkcyjne, kamera, prądowy zasilacz awaryjny i modernizacja systemu monitoringu na 15 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#JanuszKawecki">Tak w skrócie wyglądałoby to sprawozdanie finansowe. Obszerniejszą część złożyliśmy także w formie pisemnej. Jeśli będą pytania, to jestem gotowy wspólnie tutaj z państwem udzielić odpowiedzi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dziękuję bardzo, panie profesorze.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Teraz proszę o zabranie głosu przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli, pana dyrektora Piotra Prokopczyka. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#DyrektorDepartamentuNaukiOswiatyiDziedzictwaNarodowegoNajwyzszejIzbyKontroliPiotrProkopczyk">Bardzo uprzejmie dziękuję, panie przewodniczący. Wysoka Komisjo, szanowni państwo, mam przyjemność przedstawić wyniki kontroli Izby, jeżeli chodzi o wykonanie budżetu państwa w części 09 – Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji w 2021 r. Najwyższa Izba Kontroli oceniła pozytywnie wykonanie budżetu państwa w 2021 r. w tej części.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#DyrektorDepartamentuNaukiOswiatyiDziedzictwaNarodowegoNajwyzszejIzbyKontroliPiotrProkopczyk">W ramach kontroli budżetowej, którą przeprowadziła najwyższa Izba, zbadano 31,4% wydatków, co daje łączną kwotę 19 805 tys. zł. W ramach kontroli próby wydatków stwierdzono, że wydatki zostały poniesione z zachowaniem zasad gospodarowania środkami publicznymi określonymi w przepisach o finansach publicznych. Nie stwierdzono niecelowego i niegospodarnego wydatkowania środków. Jednocześnie Najwyższa Izba Kontroli dostrzega działania Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji w celu likwidacji zaległości w rozpatrywaniu wniosków o umarzanie i rozłożenie na raty należności powstałych w związku z opłatami abonamentowymi, jak również fakt, że wnioski złożone w 2021 r. były rozpatrywane na bieżąco. Jednocześnie NIK zwraca uwagę, że na dzień 31 grudnia 2021 r. nadal pozostało do rozpatrzenia ponad 30 tys. wniosków z lat 2012–20.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#DyrektorDepartamentuNaukiOswiatyiDziedzictwaNarodowegoNajwyzszejIzbyKontroliPiotrProkopczyk">Jeżeli chodzi o opinię Najwyższej Izby Kontroli w zakresie sporządzania sprawozdań budżetowych, to najwyższa Izba opiniuje pozytywnie prawidłowość sporządzania sprawozdań za 2021 r. oraz sprawozdań w zakresie operacji finansowych za IV kwartał 2021 r. przez dysponenta części 09 – Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji. Sprawozdania zostały sporządzone przez dysponenta na podstawie danych wynikających z ewidencji księgowej. Przyjęty system kontroli zarządczej zapewnia w sposób racjonalny prawidłowość sporządzania sprawozdań budżetowych w zakresie operacji finansowych. Skontrolowane sprawozdania zostały sporządzone terminowo i prawidłowo pod względem merytorycznym i formalno-rachunkowym. Dziękuję uprzejmie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dziękuję bardzo panu dyrektorowi.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Witam pana premiera prof. Piotra Glińskiego, ministra kultury i dziedzictwa narodowego, który przybył na nasze posiedzenie Komisji, jak i również pana dyrektora Grzegorza Burzyńskiego.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Przekazuję głos panu posłowi Sławomirowi Skwarkowi, który wygłosi koreferat do wykonania budżetu Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. Proszę bardzo, panie pośle.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PoselSlawomirSkwarek">Szanowny panie premierze, panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, szanowni goście, w odniesieniu do Sprawozdania z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2021 r. w części budżetowej 09 – Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji: dochody i wydatki, po zapoznaniu się z przedstawionym sprawozdaniem, opinią i pozytywnymi konkluzjami Biura Analiz Sejmowych, jak i również z pozytywną opinią Najwyższej Izby Kontroli, stwierdzam, że sprawozdanie przedstawione przez Krajową Radę Radiofonii i Telewizji należy ocenić pozytywnie. Analizując dochody i wydatki budżetowe, jak i budżet instytucji w układzie zadaniowym, należy stwierdzić ich poprawną realizację. Biorąc powyższe pod uwagę, wnoszę o pozytywne zaopiniowanie wykonania budżetu państwa w części 09 – Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dziękuję panu posłowi.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Otwieram dyskusję. Proszę bardzo. Czy są głosy państwa posłów? Proszę bardzo, pan poseł Piotr Adamowicz.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PoselPiotrAdamowicz">Dziękuję, panie przewodniczący. Wysoka Komisjo, szanowni goście, mam pytanie do pana prof. Kaweckiego, a mianowicie: ile osób w krajowej radzie zajmuje się sprawami dotyczącymi rozliczenia czy też rozłożenia na raty, umorzeniami płatności za wnoszenie opłat abonamentowych? Ile środków odzyskano? Jeżeli dobrze zrozumiałem, w KRRiT zajmuje się tym około 20 osób. Jak wiadomo, znakomita większość Polaków nie płaci abonamentu i nie ma zamiaru go płacić. Pytanie jest takie: czy w ogóle jest sens utrzymywać ten system abonamentowy? Tak naprawdę te osoby zajmują się wyłącznie kwestią opłat abonamentowych, a mogłyby się zajmować innymi rzeczami. Dziękuję uprzejmie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Proszę bardzo. Czy są jeszcze pytania lub głosy ze strony państwa posłów? Jeśli nie ma, to proszę bardzo o odpowiedź, panie profesorze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#JanuszKawecki">Jeśli można, to najpierw serdecznie dziękuję na spojrzenie ze strony NIK oraz ze strony koreferenta sprawozdanych w dzisiejszym przedstawieniu.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#JanuszKawecki">Muszę powiedzieć, że bardzo istotnym elementem zainteresowania krajowej rady są właśnie te olbrzymie zaległości w załatwieniu spraw związanych z abonamentem, które występowały na początku kadencji. Odpowiadając panu posłowi na pytanie, było to również podkreślone w opinii NIK i też uznajemy to za znaczący sukces w tych działaniach, że tak bardzo zmniejszyła się liczba zaległych spraw, a bieżące są załatwiane w sposób bieżący tak, że nie wchodzą w tę zaległość. To jest istotna sprawa.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#JanuszKawecki">Natomiast jeśli chodzi o ostatnie pytanie, które pan poseł zechciał sformułować, to przyznam, że już na początku kadencji nawet próbowałem rozpoznać, jak dużo kosztuje nas sprawa zatrudnienia osób rozpatrujących owe wnioski w stosunku do tego, do czego doprowadza się w wyniku tych działań. Wynikiem tego rozpatrywania wniosków jest zawsze to, czy umorzy się zaległość, czy jest podstawa do umorzenia z tego rozporządzenia, albo czy też rozłoży się ją na raty. To są najczęściej wystąpienia tego typu. W tym zakresie trzeba powiedzieć, że wcześniejsze spadki w liczbie osób płacących ten abonament prezentują się w bieżącym roku jeszcze niekorzystniej, jako że Poczta Polska musiała również z urzędu rozpatrzyć sytuację tych, którzy należą już do świata zmarłych jako rejestrujący, bo na nich w gospodarstwie domowym był zarejestrowany abonament. W związku z tym z urzędu następowało zmniejszenie tej liczby i to jest zmniejszenie znaczące. Teraz w sprawozdaniach widzimy, jak znacząco to uległo zmianie, chociaż przecież ludzie dalej oglądają telewizję, nie tylko w swoim telewizorze. Można oglądać programy telewizyjne i słuchać programów radiowych na iPadach, czy w jeszcze innych urządzeniach. W związku z tym faktem, że w danym gospodarstwie odbiornik zarejestrowała osoba leciwa po to, żeby znaleźć się na przykład w gronie osób zwolnionych z opłaty, teraz zostaje wyłączona z urzędu, bo zmarła. Nikt następny nie zostaje automatycznie włączony do tego płacenia abonamentu. Tu leży cały problem, który myślę, że trzeba rozważyć całościowo.</u>
+          <u xml:id="u-10.3" who="#JanuszKawecki">Liczba tych, którzy zostają zarejestrowani, zdecydowanie maleje, szczególnie po tej korekcie, która została przed chwilą przeze mnie omówiona, natomiast w tej grupie znajduje się bardzo duża grupa zwolnionych z opłaty. Jeśli porównamy te liczby, GUS podaje 13 mln gospodarstw domowych, z tego ponad 3,8 mln gospodarstw jest zarejestrowanych, a potem z tego połowa jest gospodarstwami płacącymi regularnie. Wyraźnie widać, że gdyby iść tą drogą, że płacić mają ci, którzy płacą, a nie uwzględni się tych, których ustawodawca zwolnił z płacenia, to wtedy ta dziura budżetowa w zakresie wpływu abonamentowego staje się coraz większa. Nie są to jakieś pozytywne widoki na przyszłość, jeśli będziemy szli tą samą drogą. To chyba tyle. Było jedno pytanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dobrze. Dziękuję bardzo. Jest jeszcze dopytanie pana posła Adamowicza.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PoselPiotrAdamowicz">Chciałbym poruszyć jeszcze jedną kwestię. Też prosiłbym pana prof. Kaweckiego o ustosunkowanie się do tego. Otóż został powołany Krajowy Instytut Mediów. Powoływała go Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji. Proszę państwa, mamy do czynienia z pewną kontrowersyjną sytuacją. Mianowicie chodzi mi o podpisanie na 16 miesięcy umowy z firmą Alternatywa Polska, dotyczącej nowego badania słuchalności Polskiego Radia. Jest to kwota niebagatelna. To są 23 000 tys. zł. Ta firma nie została wybrana w trybie zamówień publicznych. To są bardzo duże pieniądze na rynku badań radia i telewizji. To nie jest kilka milionów, tylko 23 000 tys. zł i to w trybie bezprzetargowym. Tak nie powinno się raczej postępować z publicznymi pieniędzmi. Mieliśmy do czynienia z protestem Zarządu Organizacji Firm Badania Opinii i Rynku. Z wypowiedzi zamieszczonych w branżowym serwisie „Press” jednoznacznie wynika, że ta firma w zasadzie nikomu nie jest znana. Zajmowała się głównie wypożyczaniem sprzętu komputerowego dla dużych firm badawczych. Czyli o ile posiada sprzęt, powstaje pytanie, czy posiada ona know-how do prowadzenia tego typu badań. Przypominam, mówimy o kwocie 23 000 tys. zł. Dziękuję uprzejmie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dziękuję panu posłowi.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Proszę bardzo, panie profesorze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#JanuszKawecki">Zanim poproszę o odpowiedź pana dyrektora, to jeszcze tylko sprostuję pewną rzecz. Mianowicie pan poseł zechciał powiedzieć, że krajowa rada powołała Krajowy Instytut Mediów. Jeśli weźmiemy pod uwagę statut, to jest to zgodnie ze statutem i to wynika także z prawa budżetowego, z ustawy o finansach publicznych. Przewodniczący powołał tę instytucję i ona odpowiada przed nim. Natomiast jeśli chodzi o tę sprawę, którą pan poseł zechciał przedstawić, to ona dotyczy już bieżącego roku. W tej sprawie jest prowadzone badanie także i ze strony wyników. Natomiast pan dyrektor uzupełni moją wypowiedź bardziej szczegółowo informacjami, jak to było z wyborem Alternatywnej Polski.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Proszę bardzo, panie dyrektorze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#DyrektorKrajowegoInstytutuMediowMiroslawKalinowski">Dzień dobry. Mirosław Kalinowski, Krajowy Instytut Mediów. Po pierwsze chciałem powiedzieć, że ta firma została oczywiście wyłoniona w ramach postępowania. Po drugie, to jest taka kwestia, o czym za chwilę będziemy mówić wraz z naszymi doświadczeniami z 2021 r. z firmami badawczymi. Sam wywodzę się z rynku badawczego. Pracowałem w firmie SMG/KRC, Kantar. Znam doskonale firmę Alternatywa Polska, która dostarczała sprzęt i realizowała podobne przedsięwzięcia dla wielu firm badawczych. Dostarczała także sprzęt, oprogramowanie i infrastrukturę do badania radiowego, także firmie Kantar do obecnie realizowanego od dwudziestu lat na polskim rynku badania Radio Track. Szukaliśmy wykonawcy do tego badania. Rozmawialiśmy z kilkunastoma podmiotami. Było jedno postępowanie z trzema podmiotami, które wycofały się z tego postępowania, podobnie jak wiele firm wycofało się z badania założycielskiego w poprzednim roku. W kolejnym postępowaniu wyłoniliśmy tę firmę.</u>
+          <u xml:id="u-16.1" who="#DyrektorKrajowegoInstytutuMediowMiroslawKalinowski">Jeżeli chodzi o kwestię możliwości realizacyjnych, to badanie obejmuje nie tylko realizację badania radiowego na próbie 15 tys. wywiadów miesięcznie. Obejmuje także dostarczenie 3 tys. mierników, zrekrutowanie respondentów do tych mierników tak, abyśmy mogli realizować program „Telemetria Polska” i tak, abyśmy wraz z badaniem założycielskim uczyni to bardziej transparentnym. Obecnie, jak powiedział minister Kawecki, jest to przedmiotem kontroli NIK. Postępujemy zgodnie z zaleceniami prawa. Weryfikowaliśmy wcześniej wszelkie możliwości rozpisania tego postępowania i realizacji takiego badania, a przypomnę, że jesteśmy także od ponad roku objęci parasolem antykorupcyjnym Centralnego Biura Antykorupcyjnego. Jako dyrektor odpowiedzialny za prowadzenie instytutu mogę powiedzieć, że wszystko co wykonujemy, wykonujemy zgodnie z Prawem zamówień publicznych i stosujemy się do tego.</u>
+          <u xml:id="u-16.2" who="#DyrektorKrajowegoInstytutuMediowMiroslawKalinowski">Powodem wybrania takiej drogi postępowania był brak firm, które w tak krótkim czasie były gotowe rozpocząć to badanie, zakupić mierniki, ale także brak zainteresowania niemałymi budżetami, gdyż te badania, których mówimy, muszą być realizowane na próbach losowych. W tej chwili już niewiele firm badawczych w Polsce tym się zajmuje. Większość z nich, mimo dosyć dużych budżetów badania założycielskiego, czyli tego mediowego GUS, o którym mówiliśmy wielokrotnie na Komisji, nie zgłasza się do naszych przetargów. Dość powiedzieć, że w przetargach ramowych, w których rokrocznie mówimy o kwotach kilku, kilkunastu milionów, tylko połowa tego budżetu rozchodzi się. Jako instytut jesteśmy zmuszeni budować własną sieć rachmistrzów, ponieważ instytuty już tego nie realizują. Postanowiliśmy, że zwrócimy się do firmy, która po pierwsze, jest dostawcą firm badawczych, czyli nie musimy tego realizować, po drugie, firmą, która nie jest zainteresowana budowaniem swojej pozycji i nie jest obecna na rynku jako firma posiadająca swoje badania mediów.</u>
+          <u xml:id="u-16.3" who="#DyrektorKrajowegoInstytutuMediowMiroslawKalinowski">O tym, jak to się robi, świadczy fakt, że mierniki są już zakupione. Każdego miesiąca realizowanych jest tych 15 tys. wywiadów. Mamy realizację badania radiowego, które w żaden sposób nie koliduje z dotychczasowymi badaniami radiowymi, a je wzbogaca. Wraz z badaniem założycielskim uzupełnia pełny opis audytorium polskiego konsumenta mediów, który jest niezwykle ważny nie z racji samego opisu, ale wpływu na szacowany na 10 000 000 tys. zł rynek reklamowy w Polsce.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-17.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">W takim razie zamykam dyskusję. Czy jest sprzeciw wobec pozytywnego zaopiniowania wykonania budżetu w części 09? Jeśli nie ma, to rozumiem, że Komisja opiniuje pozytywnie wykonanie budżetu w części 09, czyli wykonanie budżetu przez Krajową Radę Radiofonii i Telewizji. Dziękuję bardzo przedstawicielom Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji i państwu z instytucji, że tak powiem, pokrewnych, współpracujących. Oczywiście nie wyganiamy. Proszę pozostać, ale bardzo dziękujemy.</u>
+          <u xml:id="u-17.2" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Przechodzimy do kolejnego punktu, do sprawozdania z wykonania budżetu państwa i budżetu środków europejskich w części 24 i w dziale 921 – Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego za rok 2021. Bardzo proszę o zabranie głosu pana premiera prof. Piotra Glińskiego. Proszę bardzo, panie premierze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PiotrGlinski">Dzień dobry. Czy możemy połączyć te punkty, czy chcecie państwo omawiać je oddzielnie?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Tak, może być zbiorczo, wszystkie punkty.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#PiotrGlinski">Wszystkie dotyczą generalnie rzecz biorąc mojego resortu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Tak, prosimy o połączenie wszystkich punktów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#PiotrGlinski">Dobrze. Jeżeli tak, to proponowałbym, żeby pan Wojciech Kwiatkowski, dyrektor Departamentu Finansowego, zreferował nam sumarycznie pokrótce wszystkie te punkty.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dziękuję panu premierowi.</u>
+          <u xml:id="u-23.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Proszę bardzo. Tradycyjnie pan dyrektor Wojciech Kwiatkowski. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#DyrektorDepartamentuFinansowegoMinisterstwaKulturyiDziedzictwaNarodowegoWojciechKwiatkowski">Panie przewodniczący, szanowni państwo, tradycyjnie rozpoczynamy od dochodów i wydatków. Ustawa budżetowa na 2021 rok wraz z nowelizacją określiła dochody budżetowe w części 24, czyli Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego na kwotę 5490 tys. zł. Na koniec 2021 r. dochody zrealizowano w wysokości ponad 12 000 tys. zł, co stanowi 221% planu i 176% wykonania w 2020 r. Budżet części 24 został określony ustawą budżetową w wysokości 4 689 812 tys. zł, a następnie podwyższony nowelizacją ustawy budżetowej na 2021 r. o kwotę 813 856 tys. zł do wysokości 5 000 503 tys. zł. W trakcie roku nastąpiły przede wszystkim przeniesienia do części 24 środków z rezerw celowych na kwotę 332 000 tys. zł i rezerwy ogólnej budżetu państwa na kwotę ponad 83 000 tys. zł. Wykonanie tych rezerw prezentuje obszernie duża część opisowa, którą państwo otrzymaliście wcześniej.</u>
+          <u xml:id="u-24.1" who="#DyrektorDepartamentuFinansowegoMinisterstwaKulturyiDziedzictwaNarodowegoWojciechKwiatkowski">Na podstawie decyzji ministra kultury i dziedzictwa narodowego w 2021 r. dokonano 13 blokad środków budżetowych na łączną kwotę ponad 11 000 tys. zł., w związku z niepełną realizacją zadań i powstaniem oszczędności. Jednocześnie nastąpiło zmniejszenie planu części 24 o kwotę blokad budżetowych w łącznej wysokości 6711 tys. zł. Zestawienie tych blokad znajduje się również w części opisowej w załączniku nr 4. W wyniku wszystkich zmian, plan po zmianach wyniósł 5 750 871 tys. zł. Natomiast wykonanie budżetu państwa w części 24 wyniosło 4 691 419 tys. zł, to jest 81,6% planu po zmianach. W 2021 r. były również realizowane wydatki niewygasające z upływem roku 2020. Plan tych wydatków został określony na kwotę 801 540 tys. zł. Wykonano wydatki w kwocie 405 088 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-24.2" who="#DyrektorDepartamentuFinansowegoMinisterstwaKulturyiDziedzictwaNarodowegoWojciechKwiatkowski">Wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych. Średnioroczne zatrudnienie w jednostkach budżetowych i w szkołach wyższych podległych ministrowi kultury i dziedzictwa narodowego wyniosło ponad 19 820 osób. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie w jednostkach budżetowych oraz szkołach wyższych podlegających MKiDN w 2021 r. wyniosło 6209 zł, co stanowi 6,3% więcej do wykonania w 2020 r.</u>
+          <u xml:id="u-24.3" who="#DyrektorDepartamentuFinansowegoMinisterstwaKulturyiDziedzictwaNarodowegoWojciechKwiatkowski">Dotacje podmiotowe i celowe. W ubiegłym roku z budżetu ministra kultury i dziedzictwa narodowego udzielane były dotacje celowe dla jednostek podległych MKiDN, w tym samorządowych, współprowadzonych, pozostałych jednostek sektora finansów publicznych i innych jednostek spoza sektora finansów publicznych.</u>
+          <u xml:id="u-24.4" who="#DyrektorDepartamentuFinansowegoMinisterstwaKulturyiDziedzictwaNarodowegoWojciechKwiatkowski">Wydatki z budżetu środków europejskich. Ustawa budżetowa na 2021 r. przyznała plan dla części 24 w budżecie środków europejskich w kwocie 292 410 tys. zł. Plan został zwiększony o środki z rezerwy celowej w pozycji nr 98 na realizację projektów w ramach VIII osi POIiŚ 2014–2020 o kwotę 164 000 tys. zł. Wydatki budżetu środków europejskich zrealizowano w kwocie 292 410 tys. zł, co stanowiło ponad 74% planu po zmianach.</u>
+          <u xml:id="u-24.5" who="#DyrektorDepartamentuFinansowegoMinisterstwaKulturyiDziedzictwaNarodowegoWojciechKwiatkowski">Programy wieloletnie. W układzie zadaniowym w 2021 r. realizowaliśmy 5 programów wieloletnich: „Budowa Muzeum Historii Polski”, „Narodowy Program Rozwoju Czytelnictwa 2.0 na lata 2021–2025”, „Niepodległa”, „Budowa siedziby Europejskiego Centrum Filmowego CAMERIMAGE” oraz „Budowa kampusu Akademii Muzycznej imienia Feliksa Nowowiejskiego w Bydgoszczy”. Układ zadaniowy do tych wszystkich programów wieloletnich znajduje się na str. 69 naszej opisowej prezentacji.</u>
+          <u xml:id="u-24.6" who="#DyrektorDepartamentuFinansowegoMinisterstwaKulturyiDziedzictwaNarodowegoWojciechKwiatkowski">Wydatki z rezerw celowych budżetu państwa. Jest tutaj szczególne zainteresowane pozycją 40. To była niewielka kwota. To była kwota 1000 tys. zł. Kwota ta została przeznaczona na realizację programu wieloletniego „Niepodległa” i została poszatkowana i przydzielona piętnastu województwom. Kwoty jednostkowe był niewielkie: 50–72 tys. zł. Z tego 1000 tys. zł wykorzystano 989 tys. zł, czyli prawie 99% planu.</u>
+          <u xml:id="u-24.7" who="#DyrektorDepartamentuFinansowegoMinisterstwaKulturyiDziedzictwaNarodowegoWojciechKwiatkowski">Budżety wojewodów. W dziale 921 najważniejsze są dla nas oczywiście ochrona zabytków i opieka nad zabytkami. To jest kwota prawie 61 000 tys. zł oraz kwota przeznaczona na utrzymanie Wojewódzkich Urzędów Ochrony Zabytków – ponad 94 000 tys. zł. Przede wszystkim przeznaczono to na dotacje.</u>
+          <u xml:id="u-24.8" who="#DyrektorDepartamentuFinansowegoMinisterstwaKulturyiDziedzictwaNarodowegoWojciechKwiatkowski">Państwowe fundusze celowe. Narodowy Fundusz Ochrony Zabytków, który istnieje od 1 stycznia 2018 r., został zasilony przez Ministerstwo Finansów w październiku w roku ubiegłym kwotą 88 000 tys. zł złotych na podstawie zmiany ustawy budżetowej. Państwowy fundusz celowy Fundusz Promocji Kultury działa na mocy ustawy o grach hazardowych. Głównym źródłem przychodów funduszu są dopłaty do stawek w grach liczbowych i loteriach stanowiących monopol państwa. Jego stan na początek 2021 r. wynosił 25 000 tys. zł. Przychody, jakie osiągnęliśmy to 244 000 tys. zł, a wydatkowaliśmy 243 000 tys. zł. Stan na początek 2022 r. to kwota blisko 26 000 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-24.9" who="#DyrektorDepartamentuFinansowegoMinisterstwaKulturyiDziedzictwaNarodowegoWojciechKwiatkowski">Państwowe osoby prawne. Polski Instytut Sztuki Filmowej. Plan finansowy został zrealizowany następująco. Stan środków na początek roku wynosił 267 000 tys. zł. Przychody wyniosły 427 000 tys. zł, koszty wyniosły 415 000 tys. zł. Wynik finansowy brutto to jest 12 000 tys. zł. Stan środków na koniec 2021 r. to 279 559 tys. zł. Przeciętne zatrudnienie w PISF wyniosło 71 osób.</u>
+          <u xml:id="u-24.10" who="#DyrektorDepartamentuFinansowegoMinisterstwaKulturyiDziedzictwaNarodowegoWojciechKwiatkowski">Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia. W 2021 r. plan finansowy został zrealizowany następująco. Saldo na początek roku to było 332 tys. zł, przychody wynosiły 6753 tys. zł, koszty – 6687 tys. zł i wynik finansowy brutto – 66 tys. zł. Stan środków na koniec 2021 r. to było 395 000 tys. zł, a dotacje z budżetu – 6595 tys. zł. Przeciętne zatrudnienie w Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia wyniosło 12 osób. Bardzo dziękuję za uwagę. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-25.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Teraz poproszę o zabranie głosu przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli, pana dyrektora Prokopczyka. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#DyrektorDepartamentuNaukiOswiatyiDziedzictwaNarodowegoNIKPiotrProkopczyk">Bardzo dziękuję, panie przewodniczący. Wysoka Komisjo, szanowni państwo. Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie oceniła wykonanie budżetu państwa w 2021 r. w części 24 – Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego. W toku kontroli kontrolą objęto 8% wydatków. Jest to kwota 478 614 tys. zł z budżetu państwa oraz budżetu środków europejskich w części 24. W ramach tej próby wydatków stwierdzono, że zostały one poniesione na ogół z zachowaniem zasad gospodarowania środkami publicznymi, określonymi w przepisach o finansach publicznych. Nie stwierdzono niecelowego i niegospodarnego wydatkowania.</u>
+          <u xml:id="u-26.1" who="#DyrektorDepartamentuNaukiOswiatyiDziedzictwaNarodowegoNIKPiotrProkopczyk">Jednocześnie w toku kontroli stwierdzono nieprawidłowości, które teraz pozwolę sobie wymienić. Natomiast podkreślę, że te nieprawidłowości nie miały istotnego wpływu na samą ogólną ocenę wykonania budżetu państwa w części 24. Nieprawidłowości polegały na:</u>
+          <u xml:id="u-26.2" who="#DyrektorDepartamentuNaukiOswiatyiDziedzictwaNarodowegoNIKPiotrProkopczyk">– zawarciu 21 umów współfinansowanych ze środków niewygasających z upływem 2020 r. w ramach Programu Ministra „Ochrona Zabytków”, których termin na wydatkowanie środków został określony w aneksach do wyżej wymienionych umów niezgodnie z art. 21 ust. 6 ustawy z 2020 r. o zmianie niektórych ustaw w celu przeciwdziałania społeczno-gospodarczym skutkom COVID-19;</u>
+          <u xml:id="u-26.3" who="#DyrektorDepartamentuNaukiOswiatyiDziedzictwaNarodowegoNIKPiotrProkopczyk">– zaakceptowaniu rozliczeń pięciu zadań współfinansowanych ze środków niewygasających z upływem 2020 r. w ramach Programu Ministra „Ochrona Zabytków”, mimo że wydatki na łączną kwotę 960 tys. zł zostały poniesione przez beneficjentów po terminie określonym w art. 21 ust. 6 wspomnianej ustawy o przeciwdziałaniu skutkom COVID-19;</u>
+          <u xml:id="u-26.4" who="#DyrektorDepartamentuNaukiOswiatyiDziedzictwaNarodowegoNIKPiotrProkopczyk">– sfinansowaniu z części 24 budżetu państwa, kosztów podatku od trzech nieruchomości w łącznej kwocie 1 196 800 zł, które zgodnie z ustawą budżetową powinny być sfinansowane w części 25 – Kultura fizyczna, co stanowiło naruszenie zasady określonej w art. 44 ust. 1 pkt 1 ustawy o finansach publicznych;</u>
+          <u xml:id="u-26.5" who="#DyrektorDepartamentuNaukiOswiatyiDziedzictwaNarodowegoNIKPiotrProkopczyk">– zadeklarowaniu w dwóch wnioskach o przyznanie środków rezerwy ogólnej budżetu państwa na łączną kwotę 16 104 700 zł, że środki te zostaną wykorzystane do końca roku budżetowego, mimo że realizacja zadań w 2021 r. nie była możliwa, w konsekwencji czego środki zostały ujęte w wykazie wydatków niewygasających z upływem 2021 r.;</u>
+          <u xml:id="u-26.6" who="#DyrektorDepartamentuNaukiOswiatyiDziedzictwaNarodowegoNIKPiotrProkopczyk">– niepełnej realizacji obowiązków dysponenta części budżetowej, o których mowa w art. 175 ust. 1 i 2 ustawy o finansach publicznych w wyniku nieprzekazania przez dwa departamenty merytoryczne ministerstwa ocen całości gospodarki finansowej 23 jednostek podległych, w związku z czym nie dokonano ocen tych jednostek za trzy kwartały 2021 r.;</u>
+          <u xml:id="u-26.7" who="#DyrektorDepartamentuNaukiOswiatyiDziedzictwaNarodowegoNIKPiotrProkopczyk">– nieaktualizowaniu zarządzenia ministra kultury i dziedzictwa narodowego z dnia 30 października 2013 r. w sprawie nadzoru i kontroli nad jednostkami objętymi częścią 24 budżetu państwa;</u>
+          <u xml:id="u-26.8" who="#DyrektorDepartamentuNaukiOswiatyiDziedzictwaNarodowegoNIKPiotrProkopczyk">– nieaktualizowaniu każdorazowo planu postępowań o udzielenie zamówień publicznych oraz przypadku braku publikacji aktualizacji wyżej wymienionego planu na stronie internetowej ministerstwa, co stanowiło naruszenie art. 23 ust. 4 ustawy – Prawo zamówień publicznych.</u>
+          <u xml:id="u-26.9" who="#DyrektorDepartamentuNaukiOswiatyiDziedzictwaNarodowegoNIKPiotrProkopczyk">Jednocześnie Najwyższa Izba Kontroli zwraca uwagę, czy też zwróciła uwagę w toku przeprowadzenia kontroli, na niski poziom wydatkowanych do dnia 31 grudnia 2021 r. środków budżetu państwa, to jest 81,6% planowanych. W związku z problemami w realizacji zadań, które miały być sfinansowane środkami na wydatki niewygasające z upływem 2020 r. NIK wskazuje na ryzyko niewykonania również wydatków niewygasających z upływem 2021 r. ze względu na między innymi niski stan zaawansowania zadań inwestycyjnych planowanych do sfinansowania w ramach tych wydatków.</u>
+          <u xml:id="u-26.10" who="#DyrektorDepartamentuNaukiOswiatyiDziedzictwaNarodowegoNIKPiotrProkopczyk">Jeżeli chodzi o budżet środków europejskich, tutaj Najwyższa Izba Kontroli w toku badań nie stwierdziła nieprawidłowości, jeżeli chodzi o rok 2021. Ponadto NIK pozytywnie opiniuje prawidłowość sporządzania łącznych sprawozdań budżetowych za 2021 r. oraz sprawozdań w zakresie operacji finansowych za czwarty kwartał 2021 r. przez dysponenta części 24 – Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego oraz sprawozdań jednostkowych urzędu obsługującego ministra. W odniesieniu do sprawozdań dysponenta III stopnia w urzędzie obsługującym ministra z wykonania planu wydatków budżetu państwa Rb-28 NIK wskazuje, że na wykonanie wydatków wpływ miało sfinansowanie wyżej wymienionego podatku od trzech nieruchomości, o których wspomniałem wcześniej. Sprawozdania łączne zostały sporządzone przez dysponenta części 24 na podstawie sprawozdań jednostkowych. Kwoty wykazane w sprawozdaniach jednostkowych urzędu obsługującego ministra były zgodne z danymi wynikającymi z ewidencji księgowej. Przyjęty system kontroli zarządczej zapewniał w sposób racjonalny prawidłowość sporządzania sprawozdań budżetowych w tym z budżetu środków europejskich, sprawozdań w zakresie operacji finansowych z uwzględnieniem sprawozdań urzędu obsługującego ministra. Skontrolowane sprawozdania zostały sporządzone terminowo i prawidłowo pod względem merytorycznym i formalno-rachunkowym.</u>
+          <u xml:id="u-26.11" who="#DyrektorDepartamentuNaukiOswiatyiDziedzictwaNarodowegoNIKPiotrProkopczyk">Teraz krótko odniosę się do kwestii związanej z rezerwą celową, pozycja nr 40 – środki na realizację programu wieloletniego „Niepodległa” na lata 2017–2022, priorytet nr 2. Nie będę tutaj już przytaczał wielkości. Została ona przytoczona przez pana dyrektora Kwiatkowskiego. W ramach kontroli wykonania budżetu w 2021 r. nie badano wykorzystania środków z rezerwy pozycji nr 40. Również, jeżeli chodzi o dział 921 – Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego, również Najwyższa Izba Kontroli ze względu na znikomy udział dochodów i wydatków tego działu w dochodach i wydatkach wojewodów nie prowadziła szczegółowych badań w tym obszarze. Jeżeli chodzi o sposób wydatkowania, to on też został już przedstawiony przez pana dyrektora Kwiatkowskiego. Z mojej strony to wszystko. Bardzo uprzejmie dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-27">
+          <u xml:id="u-27.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dziękuję bardzo panu dyrektorowi.</u>
+          <u xml:id="u-27.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Proszę bardzo. Teraz koreferat do wykonania budżetu przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego wygłosi pan poseł Tomasz Olichwer. Proszę bardzo, panie pośle.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-28">
+          <u xml:id="u-28.0" who="#PoselTomaszOlichwer">Bardzo dziękuję, panie przewodniczący. Panie ministrze, panie premierze, szanowni posłowie, szanowni goście, to nie był łatwy rok dla kultury. Mówię to z pełnym zrozumieniem jako osoba prowadząca przez wiele lat instytucje kultury zarówno te prywatne, jak i samorządowe. Pandemia spowodowała niewyobrażalne do tej pory straty, które skutkowały gwałtownym spadkiem frekwencji. Zmieniła też niestety zwyczaje odbiorcy, dlatego też wielu obiektom kulturalnym trudno będzie odbudować swoją renomę. Oczywiście te najbardziej znane poradzą sobie. Już dają sobie radę, ale te mniej znane, szczególnie w średnich i mniejszych ośrodkach bez zmian programowych oraz finansowania mogą niestety nie przetrwać. Tak jak w okresie transformacji przełomu lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku być może należy wprowadzić nowe rozwiązania systemowe, bo nie wygląda to dobrze. To zadanie w dużej mierze dla ministra oraz samorządów. Tylko broń Boże bez ingerencji w działalność merytoryczną, bo przyniesie to odwrotny skutek. To tak tytułem wstępu.</u>
+          <u xml:id="u-28.1" who="#PoselTomaszOlichwer">Przechodząc do kwestii finansowych, w 2021 r. z budżetu państwa w ramach części 24 – Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego finansowano zadania z zakresu między innymi działalności kulturalnej, ochrony zabytków, szkolnictwa artystycznego oraz administracji publicznej. Prognozę dochodów budżetowych ustalono w kwocie 5500 tys. zł. Ostatecznie te dochody zrealizowano w wysokości 12 000 tys. zł, co stanowi 221,9% planu i 176,3% wpływów za rok 2020. Warto jednak w tym miejscu dodać, że tak wysokie zrealizowanie dochodów niestety miało wpływy ze zwrotów niewykorzystanych dotacji oraz płatności, których łączna wartość wyniosła 6100 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-28.2" who="#PoselTomaszOlichwer">Jeśli chodzi o wydatki, plan po zmianach w trakcie roku wyniósł prawie 5 800 000 tys. zł. Ostatecznie wydatki budżetu państwa zostały zrealizowane w kwocie prawie 4 700 000 tys. zł, co stanowi 81,6% budżetu po zmianach. Ponadto w wykazie wydatków, które nie wygasają z upływem roku budżetowego, została ujęta kwota ponad 996 000 tys. zł, która stanowi niestety aż 17,3% wydatków planowanych.</u>
+          <u xml:id="u-28.3" who="#PoselTomaszOlichwer">Warto w tym miejscu zwrócić uwagę, że Najwyższa Izba Kontroli, która analizowała wykonanie budżetu, zauważyła, że w związku z problemami w realizacji zadań, które miały być sfinansowane środkami na wydatki niewygasające z upływem 2020 r., wskazuje na duże prawdopodobieństwo niewykonania również wydatków niewygasających z upływem 2021 r. ze względu między innymi na niski stan zaawansowania zadań inwestycyjnych, planowanych do sfinansowania w ramach tych wydatków, co też budzi niepokój.</u>
+          <u xml:id="u-28.4" who="#PoselTomaszOlichwer">Wydatki w części 24 ponoszone w ramach VII działów klasyfikacji budżetowej w dziale 921 – Kultura i ochrona dziedzictwa narodowego, który nas tutaj najbardziej interesuje, w części 24 wydatkowano w 58,4% ogółu wydatków. W sumie zrealizowano wydatki bez wydatków niewygasających w kwocie ponad 2 500 000 tys. zł, co stanowi niestety 76% planu po zmianach. Warto też podkreślić, że w wykazie wydatków, które nie wygasają z upływem roku budżetowego, została ujęta kwota aż 763 100 tys. zł. Natomiast jeśli chodzi o dotacje, ponad 1 450 000 tys. zł stanowiły dotacje podmiotowe, które wykonano w 99,6% planu po zmianach i przekazano do 126 podmiotów. Z kolei dotacje celowe na wydatki bieżące projekty krajowe wyniosły 568 000 tys. zł, które zrealizowano w 85,4% planu po zmianach.</u>
+          <u xml:id="u-28.5" who="#PoselTomaszOlichwer">W ramach wydatków bieżących jednostek budżetowych na wynagrodzenia z pochodnymi wydatkowano 124 700 tys. zł, które stanowiły 60,1% bieżących wydatków rzeczowych. Wykonanie wydatków majątkowych na 31 grudnia 2021 r. z wydatkami niewygasającymi wyniosło 949 700 tys. zł, co stanowi 98,2% planu po zmianach, natomiast wykonanie w 2021 r. bez wydatków niewygasających stanowi zaledwie 29% planu po zmianach. Według prognoz większość wydatków na inwestycje zaplanowanych w roku ubiegłym ma zostać wydatkowana w roku bieżącym, ale moim zdaniem jest to mało prawdopodobne, że tak się stanie.</u>
+          <u xml:id="u-28.6" who="#PoselTomaszOlichwer">W ramach działu 921 finansowano działalność instytucji jednostek budżetowych i zadań w zakresie kultury poprzez 18 rozdziałów klasyfikacji budżetowej. Z przykrością należy jednak stwierdzić, że plan wydatków został wykonany w pełni jedynie w dwóch rozdziałach, to jest Polska Agencja Prasowa oraz Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia. Natomiast największe procentowe niewykonanie wydatków dotyczyło rozdziałów: instytucje kinematografii – 75,1%, centra kultury i sztuki – 84,3%, pozostałe instytucje kultury – 78,6%, archiwa – 70,1%, muzea – 73,8%, ośrodki ochrony i dokumentacji zabytków – 65,8%, ochrona zabytków i opieka nad zabytkami – 68,9%, a pozostała działalność – zaledwie 27,7%.</u>
+          <u xml:id="u-28.7" who="#PoselTomaszOlichwer">Warto jeszcze wspomnieć o zaplanowanej kwocie w ramach wydatku budżetu środków europejskich dla części 24, która wzrosła po zmianach w trakcie roku budżetowego do kwoty 393 300 tys. zł, ale i tutaj nie ma miłej niespodzianki, gdyż wydatki z budżetu środków europejskich zrealizowano niestety w jedynie w 74,4% planu po zmianach.</u>
+          <u xml:id="u-28.8" who="#PoselTomaszOlichwer">Fundusz Promocji Kultury działa na podstawie ustawy z 2009 r. o grach hazardowych. Realizacja planu finansowego w 2021 r. nie budzi zastrzeżeń, ale trzeba mieć na uwadze fakt, iż wykonanie planu przychodów funduszu w dużej mierze pozostaje niezależne od działań Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, a zależy od skłonności społeczeństwa do udziału w grach losowych, na co ma wpływ między innymi wysokość ewentualnych wygranych oraz cena jednostkowa zakładu. Według przekazanych informacji przychody w roku 2021 wyniosły 244 300 tys. zł, co stanowiło 102,3% planu. Wydatki funduszu wyniosły 243 400 tys. zł i były niższe od planu po zmianach o 7,5%.</u>
+          <u xml:id="u-28.9" who="#PoselTomaszOlichwer">Wybór zadań dofinansowanych ze środków funduszu powinien być efektem konkursowej procedury oceny i weryfikacji aplikacji złożonych przez beneficjentów do poszczególnych, ogłoszonych na dany rok programów ministra. Niestety trudno mi się odnieść do wyboru trafności tych zadań z braku informacji na ten temat w przekazanych materiałach. Na przyszłość proszę o bardziej szczegółowe materiały.</u>
+          <u xml:id="u-28.10" who="#PoselTomaszOlichwer">Realizacja planu finansowego Narodowego Funduszu Ochrony Zabytków nie budzi wątpliwości. Przychody zostały wykonane w wysokości 88 700 tys. zł. To jest 100% planu. Zadania, które mogą być finansowane ze środków funduszu to prace konserwatorskie i restauratorskie oraz roboty budowlane zrealizowane bezpośrednio przy zabytkach. Warto też w tym miejscu powiedzieć, iż głównym przychodem funduszu była wpłata z budżetu państwa w kwocie 88 000 tys. zł. Pozostałym źródłem przychodów były administracyjne kary pieniężne za nieprzestrzeganie przepisów o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami.</u>
+          <u xml:id="u-28.11" who="#PoselTomaszOlichwer">Podsumowując budżet realizowany przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, kwoty po stronie dochodów i wydatków co prawda zgadzają się. Potwierdziła to również opinia Najwyższej Izby Kontroli, ale zważywszy po pierwsze, na dokonane zmiany w roku budżetowym, po drugie, na środki nie wygasające, i po trzecie, na wykonanie procentowe, realizacja budżetu kultury nie wygląda, mówiąc delikatnie, najlepiej. Trzeba również wspomnieć – o tym była mowa wcześniej – że NIK zauważyła również w swojej opinii pokontrolnej wiele nieprawidłowości, niemających co prawda większego wpływu na wykonanie budżetu, ale jednak bardzo istotnych. Przedstawione w opinii NIK przykłady świadczą albo o bałaganie w ministerstwie, albo o nadinterpretacji przepisów.</u>
+          <u xml:id="u-28.12" who="#PoselTomaszOlichwer">Pan minister Gliński chwalił się na jednej z tegorocznych konferencji, że budżet ministerstwa kultury i dziedzictwa narodowego w przeciągu ostatnich siedmiu lat za rządów PIS zwiększył się o 70%. Niestety, z realizacją oraz z wykonaniem jest już dużo gorzej. Szanowni państwo, mając na uwadze powyższe, opiniuję sprawozdanie z wykonania budżetu negatywnie. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-29">
+          <u xml:id="u-29.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dziękuję panu posłowi.</u>
+          <u xml:id="u-29.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Teraz otwieramy dyskusję. Proszę bardzo, pani poseł Urszula Augustyn, jeżeli dobrze widzę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-30">
+          <u xml:id="u-30.0" who="#PoselUrszulaAugustyn">Bardzo dziękuję, panie przewodniczący. Chciałabym dopytać o pieniądze, czy też o środki budżetowe, które w tym naprawdę trudnym roku – bo rok 2021 był trudny i ze względu na pandemię i ze względu na już widoczną inflację – chciałabym dopytać się o to, o ile większe pieniądze były kierowane do szkolnictwa artystycznego. Pan dyrektor Kwiatkowski jest mistrzem, jeśli chodzi o finanse, więc z całą pewnością odpowie mi precyzyjnie. Czy nauczyciele w szkolnictwie artystycznym w minionym roku zostali w jakiś sposób lepiej wynagrodzeni? Jeżeli otrzymali jakieś podwyżki, to chciałabym wiedzieć jakie. Jakie w ogóle pieniądze, o ile więcej pieniędzy zostało skierowanych do szkolnictwa artystycznego? To jest jedno pytanie.</u>
+          <u xml:id="u-30.1" who="#PoselUrszulaAugustyn">Drugie pytanie dotyczy samej kwestii pandemii. Ten trudny rok powodował, że wiele instytucji kultury miało ogromne kłopoty finansowe. Do tych instytucji były kierowane różne programy. Chciałabym zapytać: ile w sumie pieniędzy zostało przekazanych instytucjom kultury właśnie z tytułu pandemii? Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-31">
+          <u xml:id="u-31.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dziękuję, pani poseł.</u>
+          <u xml:id="u-31.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Proszę bardzo o dalsze głosy w dyskusji. Proszę bardzo, pan poseł Piotr Adamowicz.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-32">
+          <u xml:id="u-32.0" who="#PoselPiotrAdamowicz">Dziękuję, panie przewodniczący. Pani premierze, Szanowna Komisjo, szanowni goście, zgłoszę szereg szczegółowych pytań dotyczących na przykład audytów prowadzonych przez ministerstwo, ale to już na piśmie. Nie chcę, żeby pan minister i pan dyrektor notowali, tak że przyślę to na piśmie. Natomiast korzystając z okazji chciałem dopytać się o dwa wydatki. Jeden jest to kwota niemal 2000 tys. zł, mianowicie zabezpieczenie organizacyjne uroczystości beatyfikacyjnej kardynała Stefana Wyszyńskiego Prymasa Tysiąclecia i Matki Róży Czackiej. Jaka była w tym rola ministerstwa? Na czym to polegało to zabezpieczenie organizacyjne?</u>
+          <u xml:id="u-32.1" who="#PoselPiotrAdamowicz">Drugie pytanie dotyczy wydatkowania kwoty niemal 3300 tys. zł, a mianowicie Wielokanałowej kampanii społecznej dotyczącej odbudowy Pałacu Saskiego, Pałacu Brühla oraz kamienic przy ulicy Królewskiej. Te 3300 tys. zł to jest pokaźna kwota. Czy rzeczywiście ta kampania była potrzebna? Bo i tak wola polityczna była. Macie zdecydowaną większość w Sejmie i możecie państwo praktycznie przegłosować, co zechcecie, więc czy rzeczywiście trzeba było wydawać te ponad 3000 tys. zł? Na czym polegała ta kampania? Dziękuję uprzejmie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-33">
+          <u xml:id="u-33.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dziękuję panu posłowi.</u>
+          <u xml:id="u-33.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Proszę bardzo, czy są jeszcze wypowiedzi, pytania państwa posłów? Jeszcze pan przewodniczący Marek Suski, proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-34">
+          <u xml:id="u-34.0" who="#PoselMarekSuski">Bardzo dziękuję. Rozumiem te wszystkie uwagi i uszczypliwości opozycji. Jak przypominam sobie, jak wykonywane były budżety i jak wy zarządzaliście, jak chociażby sprzedaliście polskie nagrania za 8000 tys. zł, to były rzeczywiście skandale. Dzisiaj to są rzeczy wynikające z normalnego zarządzania. Trochę się czepiacie. Dlatego składam wniosek przeciwny o pozytywne zaopiniowanie budżetu Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-35">
+          <u xml:id="u-35.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dziękuję panu przewodniczącemu.</u>
+          <u xml:id="u-35.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Teraz proszę bardzo pana premiera o udzielenie odpowiedzi na pytania i poruszone kwestie. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-36">
+          <u xml:id="u-36.0" who="#PiotrGlinski">Dziękuję bardzo. Dziękuję za wszystkie merytoryczne i niemerytoryczne uwagi. To zawsze jest cenne poznawczo, ale z punktu widzenia wniosków, jakie trzeba wyciągać przy uwagach merytorycznych, to oczywiście staramy się reagować. Jeżeli na przykład chodzi o dialog czy współpracę z NIK, to aktualizujemy nasze różnego typu działania także od strony formalnej.</u>
+          <u xml:id="u-36.1" who="#PiotrGlinski">Odpowiadając w miarę konkretnie, najpierw na uwagi NIK. To są faktycznie drobne uwagi, ale niektóre są istotne i warto je wyjaśnić. Jeżeli chodzi o ochronę zabytków, faktycznie, tak jak w wielu innych wymiarach, o 100% zwiększamy swoje działania, obszar, skalę. Przypominam, w 2015 r. na program ochrony zabytków w moim resorcie wydawano około 90 000 tys. zł. W tym roku to jest ponad 200 000 tys. zł. To jest skala zmian przy resorcie, który, jeżeli chodzi o obsadę kadrową, niewiele się zmienił. Jeżeli się zmienił, to raczej w związku z nowymi zadaniami. Czyli ta sama grupa, ta sama liczba urzędników realizuje o 100% zwiększone zadania i realizuje je w mojej ocenie bardzo sprawnie. Tam chodziło o dwadzieścia parę projektów z ochrony zabytków, które przekroczyły jakieś terminy. My realizujemy mniej więcej 600 projektów z ochrony zabytków. To jest olbrzymia praca urzędników, ale to jest przede wszystkim wielka praca tych, którzy aplikują, którzy później przeznaczają te środki publiczne na ochronę zabytków. Może się tak zdarzyć przy tych naszych rygorach wynikających z ustawy o finansach publicznych i rygorach regulaminowych naszych konkursów, że jakieś projekty przekraczają terminy i to jest ten przypadek. Umowy są często zawierane zbyt późno i NIK faktycznie zauważyła, że jaki procent – dwadzieścia parę sztuk na sześćset. Można sobie to obliczyć, ile wypadło. Oczywiście będziemy starali się nie robić takich rzeczy. Należy starać się wykonywać to wszystko bardziej sprawnie.</u>
+          <u xml:id="u-36.2" who="#PiotrGlinski">Jeżeli chodzi o podatki od nieruchomości, tu chodzi o przekroczenie terminów płatności dotyczących Stadionu Narodowego. Jak państwo wiecie, kultura ma tyle wspólnego ze Stadionem Narodowym, że była połączona ze sportem i to jest konsekwencja tego połączenia. Te pieniądze były wypłacane z innego działu, bo tak to zaplanowaliśmy budżetowo. Później to się rozeszło. Zresztą jeszcze do tej chwili wyjaśniamy pewne formalne sprawy, jeżeli chodzi o ten rozwód ze sportem tak, żeby to nie było ze szkodą dla formalnych wymogów i przede wszystkim realnych kwestii.</u>
+          <u xml:id="u-36.3" who="#PiotrGlinski">Trzecia sprawa to jest aktualna kwestia zarządzania i kontroli. Wprowadzamy aktualizacje zarządzenia o kontroli i nadzorze. Przyjęliśmy ten wniosek z kontroli NIK. Nigdy za mało dobrej kontroli, dobrego nadzoru. Bardzo dbamy o nasz wydział, który zajmuje się tą kwestią.</u>
+          <u xml:id="u-36.4" who="#PiotrGlinski">Czwarta sprawa, to są wydatki niewygasające, zwłaszcza, że ten problem był przedstawiany także tutaj – kilkakrotnie w koreferacie. To wynika przede wszystkim z tych dwóch lat pandemicznych, kiedy inwestycje wszędzie: na poziomie samorządów, na poziomie centralnym i we wszystkich resortach przeżywały takie czy inne turbulencje. Mamy jedną inwestycję szczególnego znaczenia, o której jeszcze może powiem kilka słów. Ratując sytuację, to znaczy starając się jednak realizować z opóźnieniami, ale jednak realizować w sposób...</u>
+          <u xml:id="u-36.5" who="#PiotrGlinski">Jakby panie posłanki mogły nie rozmawiać, to byłoby mi łatwiej przekazać cokolwiek szybko i sprawnie…</u>
+          <u xml:id="u-36.6" who="#PiotrGlinski">Właśnie jak powiedziałem, żeby sprawnie realizować te inwestycje, faktycznie w dużej skali posługujemy się wydatkami niewygasającymi. Ministerstwo Finansów tutaj też rozumie tę sprawę. Robimy to właśnie po to, żeby nie przerywać procesu inwestycyjnego, żeby dawać szansę naszym inwestorom w miarę sprawnej pracy. Jak państwo wiecie, problemy są olbrzymie, bo rynek jest niezrównoważony, przetargi często nie wychodzą i tak dalej. Dodatkowo w naszej pracy, jeżeli chodzi o inwestycje, a mamy olbrzymi front inwestycyjny, jest tak, że inwestorami są poszczególne niezależne jednostki, instytucje kultury czy muzea. Nadzór nad nami oczywiście istnieje, ale to nie jest kontrola, która może zastępować inwestora. Problem polega na tym, że polskie państwo jest tak zaplanowane – i dobrze, bo musimy się opierać w tych obszarach na zaufaniu i decentralizacji. To jest jedna wielka sieć realizacji inwestycji poprzez niezależne decyzje inwestorów. U nas inwestorem nie jest przecież ministerstwo czy departament inwestycji, bo takiego nie ma. Mamy nadzór w postaci wicedyrektora Departamentu Finansowego, który się tym zajmuje. Natomiast inwestorem są poszczególne niezależne instytucje kultury. Mało tego, dyrektor takiej instytucji jest, zgodnie z ustawą o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej czy ustawą o muzeach, osobą niebywale niezależną. Więc tutaj wpływ polityków jest ograniczony i często jest ex post, zwłaszcza przy niesprawnym dyrektorze, który pełni rolę inwestora. Też oczywiście z tym się spotykamy. Nie narzekamy, tylko opisuję rzeczywistość. Nie mamy tutaj wiele do formalnego poprawienia, poza tym, że oczywiście możemy wszyscy wspólnie starać się to jakoś usprawniać. To jest problem tych wydatków niewygasających i problem faktycznie niewielkiej skali zrealizowania w porównaniu do naszych ambicji w kwestii inwestycji w latach pandemicznych. Inwestycje szły. Praktycznie nigdzie nie były zatrzymywane. Zwróćmy uwagę, że na 146 zrealizowanych projektów z perspektywy europejskiej, chyba tylko 3 projekty nie zostały zrealizowane na wcześniejszych etapach. Wydaje się, że to jest niezły wynik. To są żywe procesy. Udało się je wszystkie utrzymać i praktycznie zrealizować. Była też kwestia pewnych opóźnień, dotyczących realizacji niektórych projektów europejskich, ale to są kilkumiesięczne czy półroczne opóźnienia…</u>
+          <u xml:id="u-36.7" who="#PiotrGlinski">Jakby mój pan współpracownik też mógł nie przeszkadzać, to byłoby mi też łatwiej, chociaż nie wszyscy w tym pomagają. Przepraszam, że robię takie uwagi, ale chcę to jak najsprawniej i najkrócej państwu przedstawić...</u>
+          <u xml:id="u-36.8" who="#PiotrGlinski">Więc opóźnienia inwestycyjne typu trzy miesiące czy pół roku to nie jest tragedia, zwłaszcza w sytuacji kryzysu gospodarczego na świecie, porwanych łańcuchów dostaw, tego wszystkiego, o czym wiemy. Mechanizm wydatków niewygasających jest jednym z mechanizmów, który ma to usprawniać. Moim zdaniem usprawnia, nawet jeżeli one później nie są wydawane w 100%. To jest zawsze szansa dla inwestora, żeby realizować i robić swoje, a nie martwić się, że zostanie bez środków, że znowu będzie musiał występować o jakieś promesy i tak dalej. Jak mówię, to jest lepsza sytuacja, dla tych, którzy realizują inwestycje, a tych inwestycji nasze podmioty w naszym resorcie realizują setki, przy resorcie, który w całości obejmuje czterystu kilkudziesięciu pracowników.</u>
+          <u xml:id="u-36.9" who="#PiotrGlinski">Były dwa pytania ogólne i jedno szczegółowe o kwestie covidowe. Ogólnie rzecz biorąc w czasie pandemii COVID-19 zrealizowaliśmy 14 różnych sposobów mechanizmów pomocowych. Część z nich to są te wielkie mechanizmy związane z tarczami antycovidowymi. Tutaj nie jestem w stanie podać liczby, bo nikt nie jest w stanie zliczyć instytucji kultury, które jako przedsiębiorstwa korzystały i ratowały się ze wsparcia na przykład Polskiej Fundacji Narodowej, ale jeżeli chodzi o pandemię, to mamy pewne dane. Fundusz Wsparcia Kultury – 400 000 tys. zł. Program szczególnie oddzielny, dedykowany: „Kultura w sieci” – 800 000 tys. zł. Dwa szczegółowe rozwiązania to są: ta tarcza covidowa z budżetu dla naszych albo współprowadzonych instytucji – prawie 108 000 tys. zł. Dzięki temu, przetrwały te polskie instytucje, które były pod opieką Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego albo są przez nie współprowadzone. Przypominam, że liczba współprowadzonych instytucji w ciągu 6 lat zwiększyła się o 100%. O 100% więcej instytucji Polskie państwo wzięło na swój garnuszek – tak jak to ktoś tam przestrzegał, żeby tego nie było – bez wpływu na ich merytoryczne funkcjonowanie. Z kolei, jeżeli chodzi o jednorazowe świadczenia postojowe przez ZUS, to jest 66 000 tys. zł z naszego budżetu. To są te liczby, które mogę podać. Plus jest jeszcze około 50 000 tys. zł – możemy podać dokładne dane, jeżeli państwo jesteście zainteresowani.</u>
+          <u xml:id="u-36.10" who="#PiotrGlinski">Jeżeli chodzi o zasiłki socjalne, przed pandemią było przyznawanych kilkadziesiąt zasiłków rocznie, w pandemii było ponad 4 tys. decyzji dotyczących zasiłków. Przepraszam, to są zapomogi socjalne. To robiła ta sama liczba urzędników. W tej chwili pomaga nam Narodowe Centrum Kultury, bo po prostu nie byliśmy w stanie sami tego robić. Notabene urzędniczką odpowiedzialną za te zapomogi, pracującą właśnie w takim stachanowskim wymiarze tak, jak jest to przyjęte u nas w resorcie, jest żona byłego rzecznika praw obywatelskich, pani Bodnar. Wymieniam akurat tę urzędniczkę, bo ona faktycznie bardzo ciężko pracowała, ale wszyscy nasi urzędnicy pracowali bardzo ciężko w czasie pandemii, często bez urlopów czy w weekendy, żeby można było nieść tę pomoc. Było uruchomionych 14 różnych mechanizmów wsparcia. Owszem ze stratami, bo to było nieuniknione, ale obrona już się skończyła. Polska kultura przeszła pandemię w miarę sensownie.</u>
+          <u xml:id="u-36.11" who="#PiotrGlinski">Tam była uwaga dotycząca niewykorzystania jakichś procentów, jeżeli chodzi o PiSF i film. Też notabene udało nam się uzyskać w budżecie dodatkowo 60 000 tys. zł na rynek filmowy w związku z pandemią. Natomiast zwracam tylko uwagę, że kina były zamknięte i to jest główny powód. Jest mi trudno ustosunkować się do tych danych, dotyczących procentów niezrealizowanych programów, które podał pan poseł Olichwer. To jest tak, że te statystyki, zwłaszcza w pandemii są dość zawodne, bo nie obejmują całości problemu. Na przykład jest jakieś niewykorzystanie, ale dlatego że te pieniądze, które nie zostały wykorzystane na daną rubryczkę, zasiliły na przykład te fundusze postojowe czy covidowe dla instytucji kultury, które aplikowały z powodu strat i te straty były rekompensowane w 100%. Taka jest prawda. Nie zawsze te statystyki odzwierciedlają realne procesy. Natomiast jeżeli chodzi o wykonanie zadań, to nie mam tutaj powodu, żeby powiedzieć, że coś się nie udało. Jeżeli chodzi o nasze cele w kulturze, to w większości je zrealizowaliśmy.</u>
+          <u xml:id="u-36.12" who="#PiotrGlinski">Było pytanie o nowe systemowe rozwiązania – jakie są konieczne? Rozumiem, że tam jest dobra wola, mówiąca o tym, że kultura wciąż potrzebuje reform. Realizowaliśmy i realizujemy takie rzeczy. Już powiedziałem o współprowadzeniach. To jest jednak rewolucja w polskiej kulturze, jeżeli o 100% więcej instytucji otrzymuje wsparcie z budżetu centralnego, co oznacza nie tylko większą dotację podmiotową, ale także możliwości inwestycyjne, czy jak w przypadku, nie wiem, Teatru Żeromskiego w Kielcach, w ogóle budowę nowego teatru. Ten remont generalny to jest budowa nowego teatru. Dzięki temu, że weszliśmy na współprowadzenie. Podobnie było w przypadku zbudowania Muzeum Jana Pawła II i kardynała Wyszyńskiego w Świątyni Opatrzności Bożej. To też było możliwe, bo weszliśmy z archidiecezją we współprowadzenie tej instytucji. Takich przykładów było znacznie więcej. Dzięki temu potencjał polskiej kultury niebywale zwiększa się na naszych oczach.</u>
+          <u xml:id="u-36.13" who="#PiotrGlinski">Były dwa konkretne pytania. Jeszcze za chwilę pan dyrektor odpowie co do szkolnictwa wyższego, bo to jest kwestia liczb. Natomiast chciałem powiedzieć o tych dwóch drobnych rzeczach, o które pytał jeden z posłów, a mianowicie zabezpieczenie organizacyjne beatyfikacji. To było wielkie wydarzenie dla polskiej kultury, polskiej tożsamości. Kultura obejmuje w sensie antropologicznym także kwestie aksjologiczne. Beatyfikacja tych dwóch wielkich, pięknych postaci, jest to na pewno także obowiązek państwa, aby w tym uczestniczyć. Wspieraliśmy tę organizację uroczystości beatyfikacyjnych poprzez koncert „Soli Deo”, utwory Szymanowskiego, Lutosławskiego, Chopina, Pendereckiego i tak dalej i poprzez kilka innych, konkretnych działań właśnie związanych z elementami kulturalnymi, jak wspomożenie transmisji telewizyjnych koncertów i mszy beatyfikacyjnej. Uważam, że jeżeli dzieją się takie rzeczy, to jest to także współodpowiedzialność polskiego państwa i Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego powinno uczestniczyć w takich działaniach, tak jak ostatnio. Wczoraj i przedwczoraj otwieraliśmy Panteon Górnośląski, gdzie z jednej strony mamy prymasa Hlonda, z drugiej strony mamy Kazimierza Kutza. To są postaci, które symbolizują wielkość i walkę o polskość Górnego Śląska i ich obecność w tej instytucji muzealnej, która jest zrealizowana w prawie w 100% ze środków publicznych, jest jak najbardziej uzasadniona.</u>
+          <u xml:id="u-36.14" who="#PiotrGlinski">Z tego co pamiętam, kampania dotycząca Pałacu Saskiego to była normalna kampania medialna, dotycząca promocji pewnego ważnego przesłania, a raczej decyzji, za którą stoi też pewna aksjologia i przesłanie. Wszędzie w nowoczesnych państwach inwestuje się pieniądze w kampanie wizerunkowe czy w kampanie, które mają uświadomić społeczeństwu wagę pewnych wydarzeń. Jeżeli pan poseł jest zainteresowany, to możemy przedstawić dokładną informację na ten temat. Tym zajmowało się najpierw Biuro Programu „Niepodległa”, a w tej chwili spółka, która realizuje projekt odbudowy Pałacu Saskiego, Pałacu Brühla i trzech kamienic. Przypominam, że w radzie nadzorczej spółki jest przedstawiciel miasta Warszawy. To tyle.</u>
+          <u xml:id="u-36.15" who="#PiotrGlinski">Teraz jeszcze proszę pana dyrektora o informację na temat szkolnictwa wyższego, a nie, jeszcze chciałem powiedzieć o Funduszu Promocji Kultury. Tam było takie pytanie, że ten Fundusz Promocji Kultury powinien być przekazywany społeczeństwu poprzez transparentne programy czy konkursy. Tak zawsze było i tak jest. Jest realizowanych ponad 30 programów ministra. Zwiększyliśmy tę liczbę o chyba mniej więcej 10. To wszystko jest realizowane poprzez konkursy. Wyniki tych konkursów zawsze są publikowane. Są publicznie dostępne. Zachęcam panią poseł albo pana posła – przepraszam bardzo, bo skoncentrowałem się na merytorycznej odpowiedzi – do zapoznania się z informacjami na stronach ministerstwa. Te rzeczy są dostępne.</u>
+          <u xml:id="u-36.16" who="#PiotrGlinski">Natomiast mam jeszcze jedną uwagę. Owszem, Fundusz Promocji Kultury zależy od skłonności do gry gier hazardowych, ale efekt realizacji zależy w 100% od pracy ministerstwa. Wydajemy to w sposób właśnie taki, jak powiedziałem, poprzez konkursy, poprzez nasze programy. To wszystko jest dostępne, znane tym, którzy chcą to poznać. Myślę, że wydajemy to w ponad 100%, to znaczy ciągle aplikujemy o zwiększenie tych planów. Jak państwo wiecie, Ministerstwo Finansów zawsze walczy o to, żeby wydać jak najmniej, a my, żeby jak najwięcej wydać na kulturę. To wszystko robi się poprzez programy. Jeżeli chodzi o konkursy, łącznie mamy 3,5 tysiąca decyzji w programach, czyli rocznie jest realizowanych 3,5 tysiąca projektów w większości właśnie z Funduszu Promocji Kultury, chociaż nie tylko.</u>
+          <u xml:id="u-36.17" who="#PiotrGlinski">Tam jest jeszcze kwestia na przykład tego, że jakieś tam procenty pokazały, że z kolei na koncie Narodowego Funduszu Ochrony Zabytków w 2021 r. jest 89 000 tys. zł. To jest typowa historia rachunkowa. Wywalczyliśmy te pieniądze z budżetu i ponieważ trzeba było je gdzieś ulokować po nowelizacji budżetu w październiku, one już weszły do tego funduszu. Dzięki temu mogły przejść na następny rok i są wydatkowane w tym roku. Dzięki temu w tym roku mamy ponad 200 000 tys. zł na zabytki, natomiast statystycznie wyglądałoby to tak, jakbyśmy mieli na początku 2021 r. milion w czymś, później pojawiło się 88 000 tys. zł i na końcu roku jest 89 000 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-36.18" who="#PiotrGlinski">Notabene zwracam się o to już pewnie nie pierwszy raz do państwa posłów. Ten Narodowy Fundusz Ochrony Zabytków to jest taki mechanizm, który stworzyliśmy kilka lat temu jako pewną platformę, gdzie można by lokować skądś zdobyte pieniądze, a następnie przeznaczać je na ochronę zabytków. Jedynym źródłem pozyskiwania tych pieniędzy, jakie udało nam się zapewnić wtedy na poziomie ustawowym, to są te kary. Tych kar jest niestety ograniczona liczba, w związku z tym te sumy są niewielkie. To jest mniej więcej ponad 1000 tys. zł rocznie. Mimo to, że robiliśmy szkolenia dla prokuratorów i dla sądów, oni w dużej mierze nie chcą karać za nieprzestrzeganie zabytków i mamy dość skromne środki na ten fundusz. Natomiast jest to miejsce, gdzie można, jeżeli się wywalczy pieniądze budżetowe, też zaparkować tę sumę i później wydawać je na ochronę zabytków w naszych konkursach. Polecam uwadze to rozwiązanie, ale także polecam inne rozwiązania. Gdybyśmy porozumieli się kiedyś ponadpolitycznie i ponadpartyjnie nad tym, że warto uruchomić jakieś inne źródła na ochronę zabytków, bo to wymaga porozumienia. Inaczej to zawsze będzie podwyższanie podatków czy opłat na rzecz funduszu, tak jak jest to i kiedyś było stworzone i ten system bardzo dobrze zadziałał. Mam na myśli narodowy fundusz ochrony środowiska i zasobów naturalnych. W MKiDN, w zabytkach mamy tylko to jedno źródło finansowania, czyli kary z sądów. To jest za mało, tak że dobrze by było kiedyś o tym pomyśleć, czy nie umówilibyśmy się, że wszyscy głosujemy za tym, że znajdujemy jakieś inne źródło. To zawsze z źródło, polegające na dodatkowych opłatach, prawda? Łatwo jest to sobie nawzajem zarzucać w walce politycznej, a zabytki dalej nie będą chronione.</u>
+          <u xml:id="u-36.19" who="#PiotrGlinski">Skoro mówimy ze specjalistami z Komisji Kultury i Środków Przekazu, to powiem państwu jeszcze jedno zdanie. W tej chwili powołaliśmy już nawet małą instytucję kultury specjalnie do tego, żeby stworzyć wielki fundusz rewitalizacji, co w naszym programie politycznym było prezentowane kilkakrotnie, z uwagi na to, że trudno jest znaleźć jakieś dodatkowe miliardy, które byłyby przeznaczone na rewitalizację naszych miast, naszej przestrzeni i w ogóle wzmocnienie kwestii zabytków. Jak wszyscy wiemy, na przykład sprawa prywatnych, nieprywatnych, gminnych, dworów czy pałaców, które gdzieś tam przecież niszczeją, w Polsce od lat nie jest rozwiązana systemowo. Czy właśnie centrów niektórych miast, w mojej Łodzi czy w Przemyślu, czy w Bytomiu, czy w Wałbrzychu, czy w wielu innych miastach są całe regiony substancji miejskiej, która wymaga dużych środków na rewitalizację z centralnego budżetu.</u>
+          <u xml:id="u-36.20" who="#PiotrGlinski">Nie muszę państwu tłumaczyć, jak to się przekłada później na rozwój gospodarczy, na rozwój turystyki. Mamy przykłady dobrze zadbanych miast. Kraków przecież miał w zasadzie pozabudżetowe źródło finansowania swoich zabytków, tego, co jest u pana prezydenta. Między innymi dzięki temu mógł się wybić na piękne miasto, które ściąga turystów i nakręca gospodarkę. Nie wszystkie nasze miasta są w stanie to zrobić, więc polecam także uwadze opozycji prośbę o wsparcie pomysłu na to, żeby powołać agencję rewitalizacyjną. Myślę, że w połowie roku, może w drugiej połowie tego roku powołamy taką agencję. W instytucji kultury, którą powołaliśmy do zbudowania agencji, musi być grupa ekspertów, którzy pracują nad właśnie nowymi rozwiązaniami także, a może przede wszystkim, w obszarze finansowania. Z jednej strony szukamy nowych dróg finansowania – także poprzez być może różnego typu kontakty ze światem bankowym. Nie chcę wchodzić w szczegóły – żeby zdobyć pozabudżetowe albo częściowo związane z budżetem źródła finansowania na rewitalizację zabytków, a z drugiej strony alokować to w tych obszarach, które dotychczas nie były zadbane. Powiedziałam o dworkach, czy o pałacach. To są rzeczy, które wciąż niestety giną, a nie powinny ginąć, ale nie mamy mechanizmu wsparcia na zabytki także w takich obszarach jak parki narodowe czy uczelnie. Oni nie mogą aplikować do mnie, do programu ochrony zabytków. To nie jest pierwszoplanowa potrzeba czy w parku narodowym, czy na uniwersytecie. W związku z tym często te zabytki są zaniedbywane i gdzieś tam giną.</u>
+          <u xml:id="u-36.21" who="#PiotrGlinski">Powiem państwu, że w obszarze szkół muzycznych był pomysł i to jeszcze za waszych pierwszych rządów. Kontynuowaliśmy i zrealizowaliśmy to już rzeczowo, czy w obszarze archiwów – niestety tu muszę powiedzieć odwrotnie: w tym obszarze nic nie zrobiliście. Musieliśmy to inwestycyjnie zmieniać i zmieniamy to w tej chwili. Zastosowaliśmy bardzo dobrą metodę rewitalizacji zabytków, czyli termomodernizacji. Tu można używać sensownie środki europejskie i zrobić remonty generalne także takich trudnych, zabytkowych budynków. Jedna trzecia państwowych szkół artystycznych została przeniesiona w ten sposób w ciągu ostatnich sześciu lat w XXI w. To jest nasz wspólny sukces. Wy to zaczęliście projektowo, my to skończyliśmy. Jeżeli chodzi o szkolnictwo artystyczne, to już w tej chwili jest skończonych chyba 189 budynków w całej Polsce. To samo robimy w tej chwili w archiwach. To też jest sposób na przywracanie zupełnie innej klasy użyteczności tym często zabytkowym budynkom.</u>
+          <u xml:id="u-36.22" who="#PiotrGlinski">Teraz pan dyrektor Kwiatkowski powie jeszcze parę słów o szkolnictwie wyższym.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-37">
+          <u xml:id="u-37.0" who="#DyrektorDepartamentuFinansowegoMKiDNWojciechKwiatkowski">Może tak bardzo szybko powiem o wydatkach zrealizowanych w szkolnictwie I i II stopnia. Jest to 1 226 357 tys. zł, co stanowiło 95% planu po zmianach i 101% planu z ustawy budżetowej. Teraz tak, jeżeli mogę powiedzieć, to dla nauczycieli nie możemy tak sobie dowolnie podwyższać pensji. Mówimy tu o nauczycielach I i II stopnia. Nie możemy tak sobie swobodnie i dowolnie podwyższać wynagrodzeń. Ich wynagrodzenia są zobowiązane Kartą Nauczyciela. W tym roku podwyżki dla nich już miały miejsce. Oczywiście nie takie, jakie pewnie by chcieli, przynajmniej wyrównujące poziom inflacji. Tak się nie stało. W każdym razie w tej kwocie, o której powiedziałem aż 923 162 tys. zł. To są wynagrodzenia z pochodnymi. Czyli sytuacja w jednostkach budżetowych, jakimi są nasze szkoły I i II stopnia, jest bardzo napięta. Tak to wygląda w skrócie. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-38">
+          <u xml:id="u-38.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dziękuję bardzo panu premierowi za obszerną, konkretną, szczegółową odpowiedź na szereg pytań. Dziękuję również panu dyrektorowi.</u>
+          <u xml:id="u-38.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Jeszcze jest pytanie. Pani poseł Urszula Augustyn, proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-39">
+          <u xml:id="u-39.0" who="#PoselUrszulaAugustyn">Dziękuję bardzo. Nie wiem, czy wszystko dobrze zrozumiałam, ale pan minister mi to zaraz objaśni. Zacznę od pandemii. Rozumiem, że kwoty, o których pan mówił, to one dotyczą nie tylko 2021 r., ale całego okresu pandemii, czyli lat 2020–21? To teraz rozumiem. To jest jedna kwestia.</u>
+          <u xml:id="u-39.1" who="#PoselUrszulaAugustyn">Druga, pan minister mówił o inwestycjach, więc jeśli dzisiaj mówimy o tym, że te inwestycje nie są w 100% zakończone, to znaczy w roku budżetowym te pieniądze, które były zaplanowane, nie są wydane. Chciałabym się zapytać: co będzie w takim razie w przyszłym roku? Jeśli dzisiaj już mamy takie sytuacje, że inflacja jest galopująca i że firmy – a tutaj mówimy o szczególnych firmach, o szczególnych pracach budowlanych – wolą płacić kary i schodzą z placów budów właśnie dlatego, że nie są w stanie zrealizować zobowiązań, bo cały czas nie ma takiego mechanizmu, który pomógłby tym firmom znaleźć się w nowych warunkach finansowych. Obawiam się, że na koniec 2022 r., tego niewykonania czy też panicznego poszukiwania firm, które będą pracowały na rynku budowlanym, będzie dużo więcej. Tutaj niestety uważam, że ten problem jest ważny i trzeba się mu bardzo, bardzo przyjrzeć. To jest naprawdę bardzo ważne.</u>
+          <u xml:id="u-39.2" who="#PoselUrszulaAugustyn">Trzecia kwestia, pan minister pozwolił sobie powiedzieć coś takiego, że rozwód z Ministerstwem Sportu i Turystyki był dla państwa kosztowny. To państwo ten problem wywołaliście. Połączyliście dwa ministerstwa, a potem zaczęliście je dzielić. Nie wierzę, że stało się to bez jakiegokolwiek udziału budżetu. Z całą pewnością tutaj ten budżet też na tym ucierpiał. Tak samo jak uważam, że budżet ucierpiał na tym i to jest po prostu karygodne, jeśli pan minister mówi, że wspomogliście transmisję telewizyjną. Bez względu na to, czy to jest beatyfikacja prymasa Wyszyńskiego czy cokolwiek innego, na publiczną telewizję idą tak ogromne pieniądze z budżetu państwa, że nie widzę najmniejszego powodu, żeby Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego jeszcze wspierało telewizję w takich sytuacjach.</u>
+          <u xml:id="u-39.3" who="#PoselUrszulaAugustyn">Dokładnie to samo dotyczy kampanii informacyjnej przy odbudowie Pałacu Saskiego. A po co tam jest kampania informacyjna? To znaczy, albo jesteście państwo pewni, że robicie coś dobrego i róbcie to. Wydajecie te 3 000 tys. zł na prace budowlane, projektowe czy cokolwiek innego albo sami macie wątpliwości i dlatego idziecie w kampanie informacyjne, reklamowe, czy PR, czy jakby tego w ogóle nie nazwać. Uważam, że to są takie fakty, takie punkty, które trzeba absolutnie uchwycić i powiedzieć, że niestety można było wydać lepiej i inaczej te pieniądze.</u>
+          <u xml:id="u-39.4" who="#PoselUrszulaAugustyn">Ostatnie słowo dotyczące szkół artystycznych. Rozumiem, że nauczyciele w szkołach artystycznych, tak samo jak wszyscy pozostali nauczyciele otrzymali 4% podwyżki, czy tak? Tak. Czyli rozumiem wyrażenie, że tam sytuacja jest bardzo trudna. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-40">
+          <u xml:id="u-40.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dziękuję pani poseł.</u>
+          <u xml:id="u-40.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Myślę, że jeszcze pan premier będzie chciał się odnieść, ale już tym razem trochę krócej. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-41">
+          <u xml:id="u-41.0" who="#PiotrGlinski">Skoro pani poseł zaczęła, to bardzo chętnie odpowiem. Putinflacja spowodowana wojną w Ukrainie, a także przedtem pandemią, jest w tej chwili na całym świecie i ona nam wszystkim bardzo utrudnia. Jest wielkim nieszczęściem dla całej ludzkości, którą niestety niektórzy politycy wykorzystywali do swoich własnych rachub politycznych, atakując ludzi, którzy walczyli z tą pandemią. Tak to niestety bywa w życiu i to nam bardzo przeszkadza. Gdyby niektóre państwa, a także niektóre środowiska polityczne w Europie Zachodniej, a także niestety w Europie Centralnej, nie wspierały przez lata Putina, to być może nie mielibyśmy tego problemu, ale mamy i my go rozwiązujemy.</u>
+          <u xml:id="u-41.1" who="#PiotrGlinski">Nie ma w tej chwili zagrożenia, żeby firmy masowo schodziły z budów w obszarze, za który my jesteśmy odpowiedzialni. Nadzorujemy odpowiedzialnie te procesy. Osobiście angażuję się w te kwestie. Mimo tych trudności, staramy się doprowadzać te najważniejsze inwestycje – i nie tylko je – do szczęśliwego finału. Natomiast oczywiście, że ta inflacja zawiniona przede wszystkim przez Putina, ale także i nieodpowiedzialność zachodnich polityków, wpływa na procesy inwestycyjne, ale przecież przez dwa lata pandemia też wpływała, więc ani za jedno, ani za drugie polski rząd nie jest odpowiedzialny, jakkolwiek inaczej chcielibyście państwo to interpretować.</u>
+          <u xml:id="u-41.2" who="#PiotrGlinski">Natomiast jeżeli chodzi o wsparcie transmisji telewizyjnej, to jest oczywiste, że dla tych tematów i dla tych wydarzeń, które są zgodne z polską racją stanu i zgodne z pożytkiem publicznym, na straży którego stoją w Polsce politycy, należy wspierać także transmisje telewizyjne. To nie ja płacę telewizji, tylko współpracujemy z instytucjami, które są zainteresowane, żeby przekaz medialny docierał do polskiego społeczeństwa. Jeszcze raz to powiem, to jest to zgodne i z pożytkiem publicznym i z Polską racją stanu. To także dotyczy kampanii informacyjnej. Polityk, który mówi, po co nam kampania informacyjna – dobrze, ma prawo mówić wszystko. We współczesnym świecie bez kampanii informacyjnych często nie można zrealizować zadań i celów dobrych dla społeczeństwa, a politycy są powołani do tego, żeby je realizować. Kampania informacyjna dotycząca czy to budowy Pałacu Saskiego z jego wymiarem aksjologicznym, symbolicznym czy to beatyfikacji Róży Czackiej czy kardynała Stefana Wyszyńskiego, to jest coś, co Polsce jest niebywale potrzebne i ja to traktuję jako konieczność w działaniach polityka. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-42">
+          <u xml:id="u-42.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dziękuję bardzo panu premierowi. W takim razie zamykamy dyskusję. Rozumiem, że poseł koreferent złożył wniosek przeciwko pozytywnemu zaopiniowaniu budżetu. Później pan przewodniczący złożył przeciwny wniosek, za pozytywnym zaopiniowaniem. Myślę, że wyjście z tej sytuacji jest jedno, czyli głosowanie. W takim razie proszę państwa posłów o uruchomienie urządzeń do głosowania kartami do głosowania.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-43">
+          <u xml:id="u-43.0" who="#PoselMarekSuski">Wniosek był taki, żeby pozytywnie zaopiniować budżet.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-44">
+          <u xml:id="u-44.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Czy wszyscy są już przygotowani do głosowania? Może tak: czy wszyscy państwo aktywowali urządzenia? Rozumiem, że tak. Głosowanie jest już uruchomione. W takim razie: kto jest za pozytywnym zaopiniowaniem wykonania budżetu przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego za zeszły rok? Dziękuję. Kto jest przeciw? Dziękuję. Kto się wstrzymał? Dziękuję. Rozumiem, że możemy zamknąć głosowanie. Proszę o podanie wyników. Oddano 17 głosów. 11 głosów za, 5 głosów przeciw, 1 głos wstrzymujący. W takim razie Komisja pozytywnie zaopiniowała wykonanie budżetu za rok 2021 przez Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.</u>
+          <u xml:id="u-44.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Pozostał nam wybór posła upoważnionego do reprezentowania stanowiska Komisji w Komisji Finansów Publicznych. Proponuję, by został nim pan poseł Sławomir Skwarek.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-45">
+          <u xml:id="u-45.0" who="#PoselSlawomirSkwarek">Tak, wyrażam zgodę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-46">
+          <u xml:id="u-46.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Czy są inne kandydatury? Jeśli nie ma innych kandydatur, w takim razie: Czy Komisja zgadza się, aby pan poseł Sławomir Skwarek był reprezentantem Komisji? Jest zgoda. W takim razie dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-46.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrBabinetz">Dziękuję bardzo panu premierowi, prof. Piotrowi Glińskiemu. Dziękuję przedstawicielom Najwyższej Izby Kontroli. Dziękuję przedstawicielom Ministerstwa Finansów i również przedstawicielom Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Na tym kończymy posiedzenie Komisji. Porządek dzienny został wyczerpany. Bardzo wszystkim państwu dziękuję i zamykam posiedzenie Komisji. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/mne/201923-sjm-mnexx-00058-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/mne/201923-sjm-mnexx-00058-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..4715cc0
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/mne/201923-sjm-mnexx-00058-01/header.xml
@@ -0,0 +1,49 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-mnexx-00058-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Mniejszości Narodowych i Etnicznych /nr 58/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Mniejszości Narodowych i Etnicznych /nr 58/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#MNE">58</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-22</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="DoradcaekonomicznywDepartamencieAdministracjiPublicznejNIKMonikaSarnico" role="speaker">
+        <persName>Doradca ekonomiczny w Departamencie Administracji Publicznej NIK Monika Sarnico</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DoradcaekonomicznywdepartamencieNIKMonikaSarnico" role="speaker">
+        <persName>Doradca ekonomiczny w departamencie NIK Monika Sarnico</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejNajwyzszejIzbyKontroliBogdanSkwarka" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Departamentu Administracji Publicznej Najwyższej Izby Kontroli Bogdan Skwarka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DyrektordepartamentuNIKBogdanSkwarka" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor departamentu NIK Bogdan Skwarka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselEugeniuszCzykwin" role="speaker">
+        <persName>Poseł Eugeniusz Czykwin</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacaposelWandaNowicka" role="speaker">
+        <persName>Przewodnicząca poseł Wanda Nowicka</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="MNE" role="committee">
+        <orgName>Komisja Mniejszości Narodowych i Etnicznych</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/mne/201923-sjm-mnexx-00058-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/mne/201923-sjm-mnexx-00058-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..0d31790
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/mne/201923-sjm-mnexx-00058-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,76 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacaposelWandaNowicka">Dzień dobry państwu. Rozpoczynam 58. posiedzenie Komisji Mniejszości Narodowych i Etnicznych. Witam państwa posłów i posłanki oraz gości. Stwierdzam kworum.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacaposelWandaNowicka">Porządek dzienny dzisiejszego posiedzenia przewiduje po pierwsze rozpatrzenie projektu planu pracy Komisji na okres od 1 lipca do 31 grudnia 2022 r., a po drugie rozpatrzenie i zaopiniowanie dla Komisji do Spraw Kontroli Państwowej sprawozdania z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2021 r. (druk nr 2346). Oczywiście sprawozdanie NIK rozpatrzymy w zakresie działania Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacaposelWandaNowicka">Czy są uwagi do porządku dziennego? Nie słyszę, a zatem uznaję, że porządek dzienny został przyjęty.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacaposelWandaNowicka">Przechodzimy do realizacji porządku dziennego. Proszę państwa, jeśli chodzi o nasz plan pracy, może przedtem jeszcze zrobię uwagę. Mam nadzieję, że posiedzenie nam dzisiaj pójdzie sprawnie, ponieważ wszyscy mają obrady innych komisji, nawet za pół godziny itd. Chyba nie ma żadnych kontrowersji. Apeluję więc właśnie o współpracę i o to, żebyśmy dzisiaj sprawnie obrady Komisji poprowadzili. Wracając do punktu pierwszego, jeśli chodzi o plan pracy, wszyscy państwo otrzymali projekt planu. Został on przygotowany głównie na bazie rekomendacji i różnych postulatów, które były zgłaszane podczas kolejnych posiedzeń Komisji. Mam pytanie. Czy są do niego jakieś uwagi?</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacaposelWandaNowicka">Poseł Ryszard Galla (niez.):</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#PrzewodniczacaposelWandaNowicka">Mam propozycję.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#PrzewodniczacaposelWandaNowicka">Dobrze. Bardzo proszę, pan przewodniczący Galla.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#PrzewodniczacaposelWandaNowicka">Poseł Ryszard Galla (niez.):</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#PrzewodniczacaposelWandaNowicka">Bardzo szybko chciałbym to przeprowadzić. Mam propozycję wprowadzenia punktu, który dotyczyłby informacji ze strony Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji w zakresie realizacji rozporządzeń, o których już tyle dyskutowaliśmy. Ponieważ będziemy po 1 września, więc dobrze byłoby, żeby ministerstwo przygotowało informację, jak zgodnie z rozporządzeniem wygląda realizacja punktu dotyczącego nauczania języka niemieckiego jako ojczystego. Po prostu, jaki jest stan faktyczny? Jakie są skutki tej realizacji?</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#PrzewodniczacaposelWandaNowicka">Czy ktoś chciałby w tej sprawie zabrać głos? Pan poseł Czykwin, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PoselEugeniuszCzykwin">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, mam prośbę o ewentualne przesunięcie terminu realizacji naszego tematu, który jest przewidziany na grudzień. Chodzi o rozpatrzenie informacji ministra spraw wewnętrznych i administracji na temat wysokości oraz kryteriów podziału środków budżetowych itd. Proponuję, żeby może to przesunąć na sierpień, na wrzesień, ponieważ…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacaposelWandaNowicka">W sierpniu nie ma posiedzeń.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PoselEugeniuszCzykwin">Aha, przepraszam. Może we wrześniu, ponieważ w grudniu to już będzie po decyzjach. Praktycznie będziemy mogli tylko przeczytać, co ministerstwo w tej sprawie uczyniło, a tak moglibyśmy jeszcze ewentualnie…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacaposelWandaNowicka">Nie wiem, czy wrzesień, bo dwa posiedzenia są już planowane. Ale kiedy? Możemy się tak umówić, żeby tu nie ustalać tych miesięcy… Czy możemy się zgodzić na to, że spróbujemy to przesunąć, przyspieszyć, ale nie, żebyśmy tu teraz dyskutowali, co przesuwać, bo myślę, że to raczej nam wprowadzi chaos i może doprowadzić do jakichś decyzji, które potem okażą się błędne czy które będzie trzeba zmieniać? Czy są jeszcze jakieś uwagi do planu pracy? Nie słyszę.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PrzewodniczacaposelWandaNowicka">Mam zatem pytanie. Czy jest zgoda na wprowadzenie do porządku obrad punktu zaproponowanego przez pana przewodniczącego Gallę? Nie słyszę sprzeciwu, a zatem uznaję, że punkt zostaje wprowadzony.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PrzewodniczacaposelWandaNowicka">W związku z tym, ponieważ nie ma więcej uwag, uznaję, że nasz plan pracy na drugie półrocze 2022 r. został przyjęty.</u>
+          <u xml:id="u-5.3" who="#PrzewodniczacaposelWandaNowicka">Przechodzimy do punktu drugiego, a jest to rozpatrzenie i zaopiniowanie raportu NIK w zakresie interesującym naszą Komisję. W związku z tym zwrócę się o krótką prezentację w tej kwestii do pana dyrektora Skwarki. Tak? To bardzo proszę o zabranie głosu i powiedzenie paru słów na temat tej kwestii.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#DyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejNajwyzszejIzbyKontroliBogdanSkwarka">Szanowna pani przewodnicząca, szanowni państwo posłowie, szanowni państwo, mam przyjemność przedstawić sprawozdanie z działalności NIK w 2021 r. w zakresie działania Komisji. Na wstępie chciałbym przedstawić kilka liczb obrazujących działalność NIK w 2021 r.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#DyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejNajwyzszejIzbyKontroliBogdanSkwarka">Mimo utrudnień spowodowanych pandemią w 2021 r. przeprowadzono 84 kontrole planowe. W ramach tych kontroli planowych była jedna duża kontrola wykonania budżetu państwa. Na tę dużą kontrolę złożyły się 74 kontrole u poszczególnych dysponentów części budżetowych. Przeprowadziliśmy również 82 kontrole doraźne w 1754 podmiotach. Sformułowano 4851 wniosków pokontrolnych. Znaczna ich część, bo 85%, została przyjęta do realizacji. Mimo pandemii tych wniosków było o 300 więcej niż w 2020 r.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#DyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejNajwyzszejIzbyKontroliBogdanSkwarka">Sformułowaliśmy również 74 wnioski de lege ferenda i 112 zawiadomień do organów ścigania, w tym 54 do prokuratury oraz 66 wniosków o naruszenie dyscypliny finansów publicznych w stosunku do 74 osób. W toku kontroli stwierdziliśmy wydatkowanie kwot z naruszeniem prawa. Ta kwota była wysoka – 4,5 mld zł. Jeśli chodzi o środki, które zostały zwrócone albo pozyskane z powrotem do budżetu jednostki samorządu terytorialnego czy budżetu państwa, była to kwota 5,5 mln zł.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#DyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejNajwyzszejIzbyKontroliBogdanSkwarka">Izba przedłożyła Wysokiemu Sejmowi 169 informacji o wynikach kontroli, w tym 74 informacje o wynikach kontroli wykonania budżetu państwa oraz 4 megainformacje, czyli podsumowujące różnego rodzaju informacje dotyczące danej dziedziny. Pracownicy bardzo często uczestniczyli w pracach komisji, wtedy wprawdzie zdalnie, ale uczestniczyli.</u>
+          <u xml:id="u-6.4" who="#DyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejNajwyzszejIzbyKontroliBogdanSkwarka">Jeśli chodzi o sprawozdanie dotyczące stricte działalności Komisji, to w 2021 r. przedłożyliśmy wyniki jednej dużej kontroli. To była kontrola działalności organów administracji publicznej dotyczącej podtrzymywania tożsamości kulturowej i językowej mniejszości narodowych i etnicznych. Informacja była przez Komisję rozpatrywana 14 września 2021 r., a więc chyba szkoda czasu, żeby jeszcze raz omawiać wyniki tej kontroli. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacaposelWandaNowicka">Bardzo dziękuję. Otwieram dyskusję. Czy ktoś z państwa chciałby zabrać głos? Nie ma żadnych zgłoszeń.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczacaposelWandaNowicka">Poseł Ryszard Galla (niez.):</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PrzewodniczacaposelWandaNowicka">Zapytam tylko o jedno, pani przewodnicząca.</u>
+          <u xml:id="u-7.3" who="#PrzewodniczacaposelWandaNowicka">Tak, bardzo proszę. Przewodniczący Galla.</u>
+          <u xml:id="u-7.4" who="#PrzewodniczacaposelWandaNowicka">Poseł Ryszard Galla (niez.):</u>
+          <u xml:id="u-7.5" who="#PrzewodniczacaposelWandaNowicka">Czy w związku z tą kontrolą, o której pan tutaj wspomniał i o której dyskutowaliśmy, na dziś, bo mamy już czerwiec roku następnego, jest w ogóle jakiś odzew ze strony administracji publicznej, czyli patrz: wojewodowie i w sprawach funkcjonowania pełnomocników? Czy jest jakieś rozwiązanie? Myślę, że wojna spowodowała tutaj już pewne działania, jeśli chodzi o kwestię nauczania języka ukraińskiego, bo tam był jeden punkt dotyczący właśnie wykorzystania mniejszościowej subwencji oświatowej na nauczanie języka ukraińskiego dla dzieci ukraińskich nieposiadających obywatelstwa polskiego. Tu był problem. Czy coś tam się zmieniło? Jak nie, to tylko proszę to potwierdzić.</u>
+          <u xml:id="u-7.6" who="#PrzewodniczacaposelWandaNowicka">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#DyrektordepartamentuNIKBogdanSkwarka">Pani przewodnicząca, szanowni państwo, otóż jako pokłosie naszej informacji dostaliśmy stanowisko ministra edukacji i nauki, gdzie przyjął do wiadomości i do realizacji szereg naszych wniosków wynikających z kontroli. Natomiast nie mamy takiej wiadomości, czy coś się zmieniło, jeśli chodzi o obywateli Ukrainy w zakresie nauki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#DoradcaekonomicznywDepartamencieAdministracjiPublicznejNIKMonikaSarnico">Tam częściowo umarzają.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#DoradcaekonomicznywDepartamencieAdministracjiPublicznejNIKMonikaSarnico">Poseł Ryszard Galla (niez.):</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#DoradcaekonomicznywDepartamencieAdministracjiPublicznejNIKMonikaSarnico">Zmieniło się na tyle, że teraz jest ustawa.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#DyrektordepartamentuNIKBogdanSkwarka">Tak. Z tego, co wiemy, jeśli chodzi o należności z tytułu nienależnej subwencji, o której mówiliśmy przy omawianiu informacji, to tam częściowo zostały umorzone. Tak, niektóre.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#DyrektordepartamentuNIKBogdanSkwarka">Poseł Ryszard Galla (niez.):</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#DyrektordepartamentuNIKBogdanSkwarka">Czyli nie nastąpił zwrot?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#DoradcaekonomicznywdepartamencieNIKMonikaSarnico">To znaczy tam były decyzje już częściowo wydane w stosunku… Z tego, co pamiętam, to chyba dotyczyło Przemyśla i tej szkoły, która złożyła wniosek o umorzenie w części, podając tak jakby kwestie techniczne dotyczące systemu informacji oświatowej, które nie pozwoliły im do końca prawidłowo ująć uczniów mniejszości w tym systemie. Z tego, co wiem, około trzy miesiące temu mieliśmy informację. Delegatura NIK w Rzeszowie otrzymała taką informację i wiemy, że częściowo tam się udało jakoś skorygować kwotę należną do zwrotu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PrzewodniczacaposelWandaNowicka">Bardzo dziękuję. Czy są jeszcze jakieś głosy? Jeśli nie, czy mogę uznać, że Komisja pozytywnie zaopiniowała przedstawione sprawozdanie NIK? Sprzeciwu nie słyszę.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PrzewodniczacaposelWandaNowicka">Uznaję zatem, że Komisja pozytywnie zaopiniowała raport NIK.</u>
+          <u xml:id="u-12.2" who="#PrzewodniczacaposelWandaNowicka">Dziękuję państwu za udział. Dziękuję posłom i posłankom. Zamykam posiedzenie.</u>
+          <u xml:id="u-12.3" who="#PrzewodniczacaposelWandaNowicka">A teraz poza protokołem powiem, że dzisiaj chyba pobiliśmy rekord. Ile nam to zajęło? 11 minut. Wszyscy mamy posiedzenia komisji, ale trzeba było to w tym terminie zwołać, więc dobrze, że się udało. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/obn/201923-sjm-obnxx-00077-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/obn/201923-sjm-obnxx-00077-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..a5fe167
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/obn/201923-sjm-obnxx-00077-01/header.xml
@@ -0,0 +1,64 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-obnxx-00077-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Obrony Narodowej /nr 77/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Obrony Narodowej /nr 77/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#OBN">77</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-08</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="KierownikProgramuEuropaWschodniawPolskimInstytucieSprawMiedzynarodowychDanielSzeligowski" role="speaker">
+        <persName>Kierownik Programu Europa Wschodnia w Polskim Instytucie Spraw Międzynarodowych Daniel Szeligowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="KierownikprogramuwPISMDanielSzeligowski" role="speaker">
+        <persName>Kierownik programu w PISM Daniel Szeligowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselAnnaMariaSiarkowska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Anna Maria Siarkowska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselBartlomiejSienkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bartłomiej Sienkiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselCzeslawMroczek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Czesław Mroczek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselPawelKrutul" role="speaker">
+        <persName>Poseł Paweł Krutul</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselPawelPoncyljusz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Paweł Poncyljusz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelMichalJach" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Michał Jach</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMinisterstwieObronyNarodowejMarcinOciepa" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej Marcin Ociepa</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMONMarcinOciepa" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w MON Marcin Ociepa</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="WicedyrektorOsrodkaStudiowWschodnichWojciechKononczuk" role="speaker">
+        <persName>Wicedyrektor Ośrodka Studiów Wschodnich Wojciech Konończuk</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="OBN" role="committee">
+        <orgName>Komisja Obrony Narodowej</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/obn/201923-sjm-obnxx-00077-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/obn/201923-sjm-obnxx-00077-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..b327123
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/obn/201923-sjm-obnxx-00077-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,240 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Dzień dobry państwu. Witam państwa posłów. Otwieram 77. posiedzenie Komisji Obrony Narodowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Stwierdzam kworum oraz przyjęcie protokołu z 75. posiedzenia Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Porządek dzisiejszego posiedzenia obejmuje następujący punkt: Informacja na temat militarno-politycznych, społecznych i gospodarczych konsekwencji dla Ukrainy związanych z trwającą na jej terytorium agresją Federacji Rosyjskiej.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Witam zaproszonych gości: pana Marcina Ociepę wiceministra w Ministerstwie Obrony Narodowej, pana ministra Szymona Szynkowskiego vel Sęka wiceministra w Ministerstwie Spraw Zagranicznych, pana Ziemowita Waligórę głównego specjalistę w kierownictwie Departamentu Polityki Bezpieczeństwa Międzynarodowego MON, pana Tomasza Orłowskiego zastępcę dyrektora Departamentu Wschodniego Ministerstwa Spraw Zagranicznych, panią Justynę Gładyś głównego specjalistę w Departamencie Polityki Bezpieczeństwa MSZ, pana Wojciecha Konończuka zastępcę dyrektora Ośrodka Studiów Wschodnich, pana Daniela Szeligowskiego kierownika Programu Europa Wschodnia w Polskim Instytucie Spraw Międzynarodowych oraz pana pułkownika Sławomira Kitę z Departamentu Zwierzchnictwa nad Siłami Zbrojnymi w Biurze Bezpieczeństwa Narodowego.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Pragnę również przypomnieć, że na posiedzeniu Komisji w dniu 13 lutego 2020 r. przyjęliśmy propozycję prezydium Komisji w sprawie ograniczenia czasu wystąpień na naszych posiedzeniach. Pierwsze wystąpienie posła może trwać maksymalnie  10 minut, a każde kolejne 5 minut. Proszę o przestrzeganie tych limitów czasowych, aby nasza dyskusja na posiedzeniach Komisji była uporządkowana i rzeczowa.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Proszę państwa, o godz. 16.00 są planowane głosowania, więc być może będziemy musieli na pół godziny przerwać posiedzenie Komisji. Kiedy planowaliśmy posiedzenie Komisji jeszcze o tym nie wiedzieliśmy, w związku z tym proszę o wybaczenie.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Proszę pana ministra Marcina Ociepę o rozpoczęcie. Po wystąpieniu pana ministra będą kolejne wystąpienia. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieObronyNarodowejMarcinOciepa">Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, panie ministrze, szanowni państwo, temat nie jest prosty, dlatego że informacja ma dotyczyć militarnych – mówię o swojej działce – konsekwencji dla Ukrainy w związku z trwającą agresją. Przede wszystkim ze względu na fakt, że agresja ciągle trwa, ciągle jeszcze trudno jest mówić o militarnych konsekwencjach w sposób szeroki. To znaczy w sposób głębszy niż ten, w jaki do tej pory rozmawialiśmy, ponieważ dialog na temat oceny tej agresji trwa w Komisji Obrony Narodowej, w parlamencie, a także w przestrzeni publicznej. Niewątpliwie pierwszą rzeczą, którą chcę podkreślić jest to, że z naszej perspektywy trzeba jasno powiedzieć, że ta wojna trwa od 2014 r. W 2014 r. Rosja zaatakowała Ukrainę. Zagarnęła Krym i część Donbasu.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieObronyNarodowejMarcinOciepa">Ta odsłona z 2022 r. jest niejako konsekwencją pierwszej fazy. Mówię o tym dlatego, że militarne konsekwencje sięgają właśnie 2014 r., kiedy Ukraina była gorzej przygotowana do agresji. To skutkowało bardzo szybkim zajęciem terytoriów, które wymieniłem i niejednoznaczną postawą społeczności lokalnej na tych terenach. Niejednokrotnie okazywała ona wsparcie dla sił zbrojnych Rosji. Już nie mówię o aktach zdrady czy dywersji, a także dezercji do sił zbrojnych Federacji Rosyjskiej. Mówię o tym dlatego, żeby pokazać i podkreślić kontrast 2014 r. z 2022 r. Obecnie Ukraina nie oddała w zasadzie żadnych terytoriów. Jeżeli obecnie front przebiega gdzieś niekorzystnie dla Ukrainy, to tylko w wyniku działań zbrojnych – bardzo ciężkich walk. Zdarzały się akty zdrady czy dywersji, ale miały wymiar bardzo marginalny. Nie miały fundamentalnego znaczenia dla tego konfliktu.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieObronyNarodowejMarcinOciepa">Aspekt społeczny jest dokładnie odwrotny. Efekt jest dokładnie odwrotny. To znaczy, społeczeństwo Ukrainy stanęło po stronie własnych sił zbrojnych, po stronie suwerennego państwa ukraińskiego, a więc stanęło przeciwko najeźdźcy. Cała narracja Rosji w 2014 r. i 2022 r. spotkała się z dwoma różnymi przyjęciami. O ile w 2014 r. narracja dotycząca wyzwalania miała jakieś uzasadnienie – oczywiście, nie w faktach, tylko w pewnym wrażeniu, które sprawiały służby specjalne Rosji poprzez działania hybrydowe – o tyle w 2022 r. narracja o wyzwoleniu całkowicie zbankrutowała. To znaczy, nikt nie ma wątpliwości. Trudno jest w ogóle w jakikolwiek sposób odnieść się do tego z powagą. Militarna konsekwencja tego, co się stało w 2014 r. jest taka, że w gruncie rzeczy Ukraińcy podwoili swoje siły zbrojne.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieObronyNarodowejMarcinOciepa">Po pierwszej fazie podjęto decyzję o podwojeniu sił zbrojnych i o znacznie szerszej mobilizacji społecznej do działalności proobronnej. Zaczęto także formować wojska obrony terytorialnej, które już w tym roku zaczęły rzeczywiście odgrywać ważną, istotną rolę w tym konflikcie. Chcę bardzo jasno podkreślić, że to, czego doświadczamy, czego świadkami byliśmy w przestrzeni medialnej, jest elementem komunikacji strategicznej sił zbrojnych Ukrainy, która zwraca szczególnie uwagę na aktywność wojsk obrony terytorialnej. Powiedziałbym, że nieproporcjonalnie dużo uwagi zwraca na aktywność wojsk obrony terytorialnej. Można byłoby odnieść wrażenie, że inne rodzaje sił zbrojnych nie mają znaczenia. Mają olbrzymie znaczenie. Wojska pancerne i artyleria, to są te siły, które trzymają potężne połacie terytorium ukraińskiego czy terytorium Donbasu. To mówię także w kontekście wniosków dla Rzeczypospolitej, jeśli chodzi o to, w jakim kierunku rozbudowywać siły zbrojne, a więc mocno wojska obrony terytorialnej, ale także wojska operacyjne. Także te twarde jednostki, jeśli mówimy o wojskach pancernych czy artylerii.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieObronyNarodowejMarcinOciepa">Ten aspekt kieruje także naszą uwagę na położenie mocnego akcentu przez siły zbrojne Ukrainy właśnie na komunikację strategiczną. Komunikacja strategiczna i wewnątrz i na zewnątrz Ukrainy ma fundamentalne znaczenie. Wewnątrz dla budowy morale i mobilizacji społecznej do obrony kraju. Na zewnątrz do budowy szerokiej koalicji międzynarodowego poparcia dla Ukrainy, a także do działań – powiedziałbym – o charakterze ofensywnym, skierowanym w wojska Federacji Rosyjskiej w celu obniżenia morale oraz kompromitacji tych wojsk. To też jest ważny aspekt, który także ma charakter militarny, o czym chcę powiedzieć.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieObronyNarodowejMarcinOciepa">Polska współpracuje z Ukrainą. Ministerstwo Obrony Narodowej współpracuje z siłami zbrojnymi Ukrainy. Współpracowaliśmy przed 2014 r. i bardzo intensywnie po 2014 r. Teraz ta współpraca ma inny charakter, ale – oczywiście – trwa. Jednym słowem chcę powiedzieć, że my także mieliśmy swój wkład w budowę potencjału obronnego Ukrainy przed 2022 r. Nasi instruktorzy w ramach koalicji międzynarodowej byli obecni na Ukrainie i wspierali proces szkolenia wojsk ukraińskich. Mamy przecież wspólną brygadę w Lublinie polsko-litewsko-ukraińską, więc formatów współpracy było wiele. To także wzmocniło zdolność Ukrainy do budowy własnego potencjału, do jego westernizacji. Powiedziałbym, że do budowy interoperacyjności z siłami zachodnimi, jeśli chodzi o wyposażenie w sprzęt, jeśli chodzi o wyszkolenie personelu, ale także do budowy własnych zdolności.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieObronyNarodowejMarcinOciepa">To sprawiło, że mogliśmy sprawniej zareagować w sytuacji agresji w 2022 r. Kierować sprzęt. Kierować wsparcie, którego absorpcja jest dzisiaj na znacznie wyższym poziomie niż byłoby to możliwe przed 2014 r. Mówiąc wprost, znamy oficerów ukraińskich. Znamy dowódców ukraińskich. Nasi żołnierze się znają i to wsparcie przebiega znacznie, znacznie sprawniej. To prowadzi nas do bardzo konkretnego wniosku politycznego, który chcę wypowiedzieć. Z perspektywy Ministerstwa Obrony Narodowej Ukraina pozostaje najważniejszym partnerem poza NATO dla sił zbrojnych Rzeczypospolitej. Dzięki temu nie mieliśmy żadnej wątpliwości, jeśli chodzi o przekazywanie sprzętu wojskowego na rzecz sił zbrojnych Ukrainy.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieObronyNarodowejMarcinOciepa">Do tej pory nasze wsparcie militarne obejmowało m.in. amunicję strzelecką i artyleryjską, drony, ciężkie uzbrojenie, zestawy artyleryjskie oraz środki ochrony osobistej żołnierzy. Ze względu na brak klauzuli nie będę wchodził w szczegóły, ale tak, udzielamy tej pomocy i jesteśmy z tego dumni. Wszystko, o czym mówię, wpisuje się w szerszy kontekst działań sojuszników z NATO, a także innych państw podobnie myślących, dlatego że była potrzeba budowy konsensu naszego całego paktu by wspierać Ukrainę i to się dzieje. Wspominałem, że w 2014 r. w ramach współpracy nie byli to wyłącznie polscy instruktorzy, ale także był to wspólny wysiłek naszego paktu. Oczywiście, naszym celem czy przedmiotem naszych działań było to, żeby doprowadzić ukraińskie siły zbrojne do standardów NATO. Na to kierujemy nasz wysiłek.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieObronyNarodowejMarcinOciepa">To, czy Ukraina będzie czy nie będzie członkiem NATO, to jest z jednej strony marzenie Ukrainy, a z drugiej strony decyzja polityczna, która nie zapadła. Ale nie ma przeszkód, żeby siły zbrojne Ukrainy realizowały swoje ambicje co do osiągnięcia standardów NATO. Jesteśmy gotowi pomagać w tym poprzez doradztwo, poprzez szkolenie. Oczywiście, dzisiaj – po agresji – mamy trochę inną perspektywę, bo mówimy o pomocy w trakcie wojny. Zawiązała się grupa konsultacyjna na bazie spotkania ministrów obrony krajów NATO i krajów podobnie myślących w Ramstein. To było znacznie szersze spotkanie. Łącznie było tam reprezentowanych 40 państw. Ta grupa z Ramstein funkcjonuje jako Ukraine Defense Consulting Group. Ministrowie na bieżąco się ze sobą konsultują, jeśli chodzi o to, jak moglibyśmy dalej wspierać Ukrainę.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieObronyNarodowejMarcinOciepa">Wierzymy – to już na zakończenie – że kapitał relacji polsko-ukraińskich oraz unikatowe doświadczenia ukraińskie z realnej wojny otwierają nowe możliwości współpracy. Jakkolwiek brutalnie to by nie brzmiało, dla naszych sił zbrojnych możliwość wyciągania wniosków z konfliktu na Ukrainie co do tego, jak się zachowują Rosjanie, czyli armia Federacji Rosyjskiej – najbardziej prawdopodobny dzisiaj rywal i agresor, jeśli chodzi o perspektywę Rzeczypospolitej – jest po prostu bardzo wartościowe. Takie wnioski będziemy wyciągać. Bardzo dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Dziękuję, panie ministrze. Teraz poproszę pana ministra Szymona Szynkowskiego vel Sęka. Następnie oddam głos 2 zaproszonym gościom z Ośrodka Studiów Wschodnich oraz z Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych. Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Sekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Szymon Szynkowski vel Sęk:</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Bardzo dziękuję. Panie przewodniczący, szanowni państwo posłowie, rosyjska inwazja na Ukrainę przedłuża się i nabiera coraz bardziej bezwzględnego charakteru. W tym kontekście na arenie międzynarodowej Polska opowiada się za konsekwentnym wzmacnianiem sankcji w celu osłabienia woli i zdolności Rosji oraz wspierającej ją Białorusi do kontynuacji agresji. Na każdym poziomie aktywność polskiej dyplomacji – od poziomu prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, poprzez poziom premiera, ministra spraw zagranicznych, wiceministrów, ministra obrony narodowej, wiceministrów sektorowych – skupia się w tej chwili na naszym priorytecie, żeby przekonać partnerów i interlokutorów, że wzmocnienie sankcji, izolacja Rosji na arenie międzynarodowej i jednocześnie kontynuowanie wsparcia dla Ukrainy – zarówno w zakresie niesionej pomocy humanitarnej, jak i wsparcia bronią, w tym bronią ciężką, a także politycznego wsparcia ambicji Ukrainy, jeśli chodzi o akcesję do Unii Europejskiej – jest konieczne, żeby powstrzymać rosyjską agresję, żeby zmienić kalkulację państwa agresora.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Rosyjscy decydenci muszą mieć świadomość, że kontynuowanie wojny doprowadzi do maksymalnego osłabienia rosyjskiej gospodarki i do niekorzystnej zmiany układu sił geopolitycznych w regionie z punktu widzenia Federacji Rosyjskiej. Rada Unii Europejskiej zatwierdziła szósty pakiet sankcji wobec Rosji. Z zadowoleniem przyjmujemy decyzję, że w tym pakiecie sankcji znajdzie się rozwiązanie, w ramach którego ograniczymy import ropy z Rosji o prawie 90% do końca bieżącego roku. Jeżeli w tej chwili mówimy o tematycznym aspekcie aktywności dyplomatycznej, o której mówiłem, to były to ostatnie tygodnie. To były ostatnie tygodnie intensywnych wizyt prezydenta Rzeczypospolitej i premiera w wielu zachodnich stolicach, oczywiście, także bardzo wielu innych osób. Sam odwiedziłem w ciągu ostatnich 3 miesięcy 14 europejskich stolic.</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">W zasadzie można powiedzieć, że w dyskusjach na temat zmieniających się pakietów sankcji były różne priorytety. W ostatnich tygodniach to była właśnie ropa. Embargo na ropę. Dlaczego? Szanowni państwo, dlatego, że dotychczas wprowadzone sankcje ograniczyły import z Rosji do Unii Europejskiej o ok. 20%. Szacunki mogą się lekko różnić, ale warto o tym wiedzieć. Czyli wprowadzone do tej pory koszyki sanacyjne ograniczyły import tylko o 1/5. To za mało. Oczywiście, na początku to miało oddziaływanie na rosyjską gospodarkę. Było to widać po kursie rubla. Natomiast rosyjska gospodarka zaczęła się adaptować, stabilizować i dopasowywać do niewystarczających sankcji. Dlatego kluczowe w tej sprawie są sankcje w sektorze energetycznym, a więc węgiel i ropa. Jest również ważny, istotny komponent, to jest gaz, na który zabiegamy o embargo. To jest jeszcze przed nami. Decyzje w tej sprawie jeszcze nie zapadły.</u>
+          <u xml:id="u-3.5" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Natomiast najbardziej istotnym komponentem jest ograniczenie importu ropy z Rosji. Oceniamy, że z tych ok. 20% importu, jeżeli rzeczywiście do końca roku zrealizujemy ograniczenie importu ropy o 90%, tylko tą decyzją jesteśmy w stanie wskoczyć na poziom ponad 50% ograniczenia importu, a nawet zbliżyć się do 60% ograniczenia importu z Rosji do Unii Europejskiej. Gaz przyniósłby kolejne procenty pewnie zwiększając ograniczenia do ok. 80%. To jest ta skala, o którą warto walczyć. Wprowadzenie rozwiązania dotyczącego ropy może zwiększyć oddziaływanie sankcji na gospodarkę rosyjską w stosunku do tego, co mamy w tej chwili, niemal trzykrotnie. Szósty pakiet sankcji obejmuje także produkty ropopochodne. Pakiet obejmuje także ubezpieczanie transportów morskich ropy pochodzącej z Rosji. Ma wejść w życie w ciągu 6 miesięcy od momentu zatwierdzenia.</u>
+          <u xml:id="u-3.6" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Wspominałem już, że oczekujemy również zakazu importu rosyjskiego gazu. Tutaj rozmowy z partnerami są jeszcze trudniejsze niż dotyczące ropy. Zachęcamy do tego, przedstawiając również własne analizy. Tutaj chciałem podkreślić bardzo aktywną politykę Ministerstwa Klimatu, które sporządza analizy dotyczące innych państw pokazujące, w jaki sposób mogą uniezależnić się energetycznie od Rosji. Przedkładając te analizy, przekonujemy partnerów nie tylko politycznie, ale również merytorycznie, pokazując im ścieżki uniezależnienia i zachęcając do pójścia właśnie tą drogą. Nalegamy również w rozmowach na ograniczenie zbyt szerokich wyjątków. Wspólnie z innymi państwami będziemy dążyć do ich maksymalnego ograniczenia w kolejnych pakietach. Wspólna presja pokazała, że można skutecznie uszczelnić sankcje. Uważamy, że należy również przyspieszyć prace nad wyeliminowaniem współpracy z Rosją w sektorze jądrowym.</u>
+          <u xml:id="u-3.7" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Dzięki propozycji Polski zakazany zostanie lobbing i PR na rzecz Rosji i Białorusi. Opowiadamy się jednak za objęciem restrykcjami szerszego zakresu usług, w tym usług IT. W kwestii sankcji finansowych dobrym sygnałem jest wyłączenie z systemu SWIFT największego banku Rosji – Sbierbanku – i innych ważnych rosyjskich banków. Ale tutaj dążymy do wyłączenia całego sektora finansowego Rosji z systemu SWIFT oraz wprowadzenia zakazu transakcji. Rosyjskie i białoruskie banki powinny być również wyłączone z alternatywnych systemów przekazywania informacji finansowej, w tym z rynku kryptowalut. W wyniku starań Polski i innych krajów regionu wprowadzamy kolejne sankcje indywidualne wobec Rosji, obejmujące osoby odpowiedzialne za zbrodnie w Buczy i Mariupolu, rodziny oligarchów oraz polityków, a także przedsiębiorstwa zapewniające siłom zbrojnym Rosji dostawy niezbędnego sprzętu wojskowego, mundurów i zaopatrzenia niezbędnego do prowadzenia wojny. Sankcje indywidualne z szóstego pakietu obejmą kolejne 65 osób fizycznych i 18 osób prawnych.</u>
+          <u xml:id="u-3.8" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Natomiast należy mieć świadomość, że te dyskusje nie są łatwe, żeby była możliwa solidarna zgoda na kolejne pakiety sanacyjne. Godzimy się na przyjęcie rozwiązań, które przekładają dyskusje w tych punktach, w których nie ma zgody, do czasu dyskusji nad kolejnym koszykiem sanacyjnym, ale po to, żeby przyjąć to, co dzisiaj jest na stole i co zostało zaakceptowane. A to już w szóstym pakiecie sanacyjnym, mimo tego, że nie spełnia naszych wszystkich oczekiwań, to już jest bardzo dużo. Wspominam chociażby kwestię ropy, która jest tutaj kluczowa. Wobec braku woli Kremla do zatrzymania agresji rozmowy ukraińsko-rosyjskie zostały zamrożone. Warunki umożliwiające ich wznowienie postawione przez prezydenta Zełenskiego, czyli wycofanie się wojsk rosyjskich z terytoriów zajętych po 24 lutego, nie zostały spełnione. Nie należy się spodziewać, że zostaną przez Rosję spełnione. Należy się spodziewać, że w dalszej perspektywie w środowisku międzynarodowym będą powtarzać się próby nacisku na Kijów, żeby zgodził się na kompromis w tej kwestii.</u>
+          <u xml:id="u-3.9" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Powiem bardzo jednoznacznie, że polska dyplomacja stoi jasno na stanowisku, aby wspierać Ukrainę i ograniczać podobne naciski czy wręcz do takich nacisków nie dopuszczać. Jakiekolwiek jednostronne ustępstwa na rzecz Rosji czy próby nawiązywania pozorowanego dialogu są z naszego punktu widzenia niedopuszczalne i kontrproduktywne.</u>
+          <u xml:id="u-3.10" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Obecna sytuacja na froncie nie pozwala na prognozowanie ostatecznego wyniku wojny. Trwają krwawe, wyniszczające walki w Donbasie. Na tym odcinku frontu Rosja przyjęła taktykę walk z Syrii – maksymalne wykorzystanie artylerii oraz lotnictwa nastawione na wyniszczenie przeciwnika, także uderzające w ludność cywilną, a następnie ataki oddziałów wojskowych. Dzięki takiej taktyce Rosja, dysponująca – niestety – liczebną przewagą artyleryjską nad Ukrainą, zdołała wziąć kontrolę nad ok. 95% terytorium obwodu ługańskiego, całkowicie niszcząc takie miasta, jak Popasna i Rubiżne. Nie można wykluczyć, że podobny los może czekać Siewierodonieck. Pomimo tego Rosjanom nie udaje się osiągnąć najważniejszego celu taktycznego, czyli wzięcia w okrążenie ukraińskiego zgrupowania w Donbasie.</u>
+          <u xml:id="u-3.11" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Szanowni państwo posłowie, panie przewodniczący, zbliża się szczyt NATO w Madrycie, na którym zostanie przyjęta nowa koncepcja strategiczna. Polska stara się, żeby w nowym dokumencie nastąpiło przedefiniowanie relacji Zachodu z Rosją tak, żeby straciła ona status partnera NATO, a zagrożenie ze strony Rosji zostało wskazane jako najważniejsze dla nas. Zależy nam również, aby sojusz uwzględnił w swojej nowej narracji długofalowe wsparcie dla Ukrainy. W tych sprawach toczą się bardzo intensywne negocjacje.</u>
+          <u xml:id="u-3.12" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Sytuację w regionie dodatkowo pogarsza de facto wchłonięcie Białorusi przez Rosję. Wykorzystywanie terytorium białoruskiego do ataku na państwo trzecie uwypukliło rosnącą skalę wyzwań na wschodniej flance NATO. To musi zostać wzięte pod uwagę w pracach planistycznych w Sojuszu Północnoatlantyckim. Jednocześnie chcę podkreślić, że przedstawiciele naszego rządu są niezwykle aktywni w udzielaniu wszelkiej pomocy i wsparcia, również w kontaktach bezpośrednich, które od początku wojny są dla nas priorytetowe. 1 czerwca podczas konsultacji międzyrządowych – to pierwsze konsultacje międzyrządowe rządów Polski i Ukrainy po agresji – podpisano 8 memorandów o współpracy w wielu dziedzinach. O współpracy gospodarczej, energetycznej, transgranicznej, w zakresie szkolenia pilotów, w zakresie odbudowy Ukrainy z udziałem polskich firm.</u>
+          <u xml:id="u-3.13" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Planujemy także – mówił o tym prezydent, a także premier – podpisanie nowego traktatu o dobrym sąsiedztwie pomiędzy Polską a Ukrainą, w trzydziestolecie podpisania poprzedniego traktatu. Zwracam także uwagę, że widocznym znakiem realnego polskiego wsparcia – odważnego wsparcia dla Ukrainy – były inne, wcześniejsze wizyty przed konsultacjami rządowymi. To była wizyta prezydenta Andrzeja Dudy – pierwszej głowy państwa, która złożyła wizytę w Kijowie po agresji – a także wystąpienie przez ukraińskim parlamentem. W połowie marca odbyła się wspólna wizyta premierów Polski, Słowenii i Czech. Popieramy europejską perspektywę Ukrainy. Jesteśmy przekonani, że w obecnej sytuacji uznanie tej perspektywy ma ogromne znaczenie polityczne. Mamy nadzieję na pozywane rezultaty w tej mierze dla Ukrainy, czyli na decyzję o przyznaniu jej statusu państwa kandydującego do Unii Europejskiej, która mogłaby zapaść już  23 lub 24 czerwca podczas posiedzenia Rady Europejskiej w Brukseli.</u>
+          <u xml:id="u-3.14" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">W stolicach europejskich prowadzimy aktywny lobbing na wysokim szczeblu w kwestii poparcia Ukrainy. Zwracamy także uwagę partnerów na dramatyczną sytuację humanitarną na Ukrainie. Jest ona następstwem ataków dokonywanych z premedytacją na cele cywilne. Oczywiście, najtrudniejsza sytuacja panuje w Donbasie. Wiele miejscowości jest tam pozbawionych bieżącej wody, gazu, dostępu do medycyny i podstawowych usług. Z uwagi na prowadzone walki ludność cywilna ma problemy z ewakuacją. Do tego Moskwa prowadzi na tym terenie brutalną politykę rusyfikacyjną. Narzuca własną administrację. Prowadzi filtrację miejscowych obywateli, a osoby niewygodne deportuje w głąb Rosji. Narzuca własny system edukacji. Atakuje brutalną propagandą. Wprowadza także w obieg rosyjską walutę. Tę sytuację staramy się naświetlać podczas rozmów z partnerami międzynarodowymi. Obie strony konfliktu ponoszą ogromne straty w ludziach. Mamy jednak nadzieję, że czas będzie grał na niekorzyść Rosji. Jeśli uda utrzymać się stałe wsparcie i dostawy uzbrojenia z państw zachodnich, ukraiński potencjał będzie się wzmacniał, a zapasy Rosji będą się stopniowo kurczyć.</u>
+          <u xml:id="u-3.15" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Chciałbym bardzo zaapelować do państwa posłów, do Wysokiej Komisji, o wykorzystanie wszystkich kontaktów do dalszego mobilizowania zachodnich partnerów do działania. Broń potrzebna jest Ukrainie tu i teraz, a nie za 2 czy 3 miesiące. Tę okazję chciałbym także wykorzystać, żeby podziękować za dotychczasową aktywność pana przewodniczącego Komisji Obrony Narodowej na forach parlamentarnych. Efektem tej aktywności było m.in. przyjęcie wspólnego stanowiska przewodniczących sejmowych Komisji Spraw Zagranicznych, Obrony Narodowej i Komisji do Spraw Unii Europejskiej oraz trzech odpowiednich komisji niemieckiego Bundestagu – obrony, Unii Europejskiej i spraw zagranicznych, apelujących o mocniejsze wsparcie dla Ukrainy, a więc idących dalej niż w tej chwili postawa rządu niemieckiego.</u>
+          <u xml:id="u-3.16" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Z poziomu parlamentarnego wyszedł impuls, który jest impulsem efektywnym, bo m.in. ostatecznie sprawił, że Niemcy ostatecznie zgodziły się przyjąć czy uwzględnić w szóstym pakiecie sankcji embargo na rosyjską ropę, że wsparcie militarne, choć niesatysfakcjonujące, zaczęło płynąć z Niemiec na Ukrainę. Jest to widoczny znak tego, że aktywność parlamentarna może być skuteczna. Panie przewodniczący, na pańskie ręce składam w tej sprawie bardzo serdeczne podziękowania. Mimo wszystko musimy jednak być świadomi faktu, że Rosja nie zrezygnuje ze swoich ambicji i strategicznego celu, jakim jest maksymalne osłabienie Ukrainy, pozbawienie jej państwowości i całkowite podporządkowanie rosyjskiej strefie wpływów. Musimy być przygotowani na to, że wyniszczająca wojna będzie trwała jeszcze długo, a Moskwa będzie ją wykorzystywała jako narzędzie destabilizacji w skali globalnej. Rosja dała już tego przykład, blokując ukraińskie zboże w portach Morza Czarnego.</u>
+          <u xml:id="u-3.17" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">W efekcie musimy zmierzyć się także z widmem możliwych konsekwencji gospodarczych, bowiem rosyjska agresja tworzy poważne zagrożenie dla światowego bezpieczeństwa żywnościowego. Rosja blokuje porty, a w nich blisko 300 statków towarowych na Morzu Czarnym, przez co eksport ukraińskiej żywności jest stale ograniczany. Nie pierwszy raz w historii Rosja używa głodu jako broni do szantażowania świata. Kreml świadomie zamierza wywołać kryzys żywnościowy i globalną katastrofę humanitarną. Polska ma silną polityczną wolę pomocy w przeciwdziałaniu kryzysowi żywnościowemu. Jesteśmy zdeterminowani, żeby zapewnić Ukrainie jak najszersze wsparcie w tym zakresie. Podjęliśmy też działania, aby zapewnić sprawny transport ukraińskich produktów rolnych przez nasze terytorium. Działają korytarze logistyczne między granicami Polski i Ukrainy, a polskimi portami. Mamy do czynienia z czterokrotnym wzrostem wolumenu eksportu zbóż ukraińskich przez cztery główne polskie porty. Zakładamy również w krótkim okresie realizację inwestycji w infrastrukturę kolejową w celu zwiększenia przepustowości i integracji Ukrainy z siecią transportową Unii Europejskiej. W połowie maja podpisaliśmy również oświadczenie o współpracy w sektorze rolnym. Dokument ten przewiduje m.in. uproszczenie kontroli weterynaryjnej oraz tranzytu zboża przez terytorium Rzeczypospolitej.</u>
+          <u xml:id="u-3.18" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Wielce szanowni państwo, starałem się w swojej wypowiedzi zaznaczyć różne aspekty zarówno dotyczące zagrożeń płynących z agresji Federacji Rosyjskiej na Ukrainę, jak i aktywności szeroko rozumianej polskiej dyplomacji. Chcę bardzo wyraźnie podkreślić – szeroko rozumianej polskiej dyplomacji. Chcę bardzo wyraźnie podkreślić, że Ministerstwo Spraw Zagranicznych jest jednym z elementów dyplomacji. W tej chwili cała administracja państwowa działająca poza granicami kraju działa w sposób skoordynowany. W sposób, który zdefiniowałbym jako realizujący priorytety i niesłychanie aktywny, aby wesprzeć Ukrainę i w ten sposób zapewnić też zwiększenie bezpieczeństwa naszego kraju. Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-3.19" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Dziękuję, panie ministrze. Teraz bardzo proszę o zabranie głosu pana dyrektora Wojciecha Konończuka z Ośrodka Studiów Wschodnich. Bardzo proszę, panie dyrektorze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#WicedyrektorOsrodkaStudiowWschodnichWojciechKononczuk">Bardzo dziękuję. Szanowny panie przewodniczący, szanowni państwo, bardzo dziękuję za zaproszenie. Zacznę od krótkiego nakreślenie tego, jak wygląda najbardziej aktualna sytuacja na froncie. Oczywiście, najbardziej zacięte walki trwają w Donbasie. Jak pan minister przed sekundą zauważył, Rosjanie kontrolują w tym momencie ok. 90% terytorium ługańskiego i ok. 2/3 terytorium obwodu donieckiego. Ofensywa rosyjska postępuje. Wprawdzie w niewielkim tempie, ale kilka czy nawet kilkanaście kilometrów w skali tygodnia Rosjanie idą do przodu. Chciałem też zwrócić uwagę, że to nie jest tak, że wojna w ciągu ostatnich niemal 4 miesięcy odbywa się bez sukcesów rosyjskich. Rosjanie od 24 lutego zajęli ok. 80 tys. km2 państwa ukraińskiego. Biorąc pod uwagę terytoria, które wcześniej okupowali, daje to łącznie mniej więcej 1/5 terytorium państwa ukraińskiego, które – jak wiemy – jest największym państwem na kontynencie europejskim, jeśli nie liczyć Rosji.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#WicedyrektorOsrodkaStudiowWschodnichWojciechKononczuk">Największym sukcesem rosyjskim jest bez wątpienia przejęcie kontroli nad tzw. korytarzem lądowym między okupowanym wcześniej Krymem, a okupowanym wcześniej Donbasem. To jest całe terytorium obwodu chersońskiego i ok. 2/3 obwodu zaporoskiego. Jakie plany mają Rosjanie wobec południa, powiem za chwilę. Siły ukraińskie starają się trzymać front w Donbasie, gdzie – jak mówiłem – trwają najbardziej zacięte walki. To jest dzisiaj główna arena starcia rosyjsko-ukraińskiego. Wbrew pozorom siły rosyjskie nie są bardzo liczebne. Według doniesień Pentagonu potwierdzonych przez stronę rosyjską ok. 120 tys. żołnierzy rosyjskich walczy w Donbasie. Mam na myśli nie tylko i wyłącznie siły zbrojne Federacji Rosyjskiej, ale także tzw. milicję ludową tzw. Ługańskiej Republiki Ludowej i Donieckiej Republiki Ludowej.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#WicedyrektorOsrodkaStudiowWschodnichWojciechKononczuk">O tym, czy Rosjanie mają przewagę, decyduje artyleria, sprzęt, czołgi i cale wyposażenie. Jest oczywiste, że jeśli Ukraińcy w najbliższych tygodniach i miesiącach nie otrzymają potrzebnego im sprzętu, nie będą w stanie długo trzymać obecnego przebiegu frontu. To znaczy, że ta wojna zdecyduje się w sytuacji, jeśli Ukraina otrzyma odpowiednie wyposażenie ze strony zachodniej, o co zresztą apeluje. Ukraińska narracja, która płynie z Kijowa w ostatnich dniach, jest coraz bardziej rozpaczliwa. Ukraińcy wcześniej podkreślali, że kontrofensywa z ich strony jest kwestią tygodni. Wysoko postawieni oficjele ukraińscy twierdzili wręcz, że do końca lata są w stanie odzyskać utracony teren. Niestety, póki co, wydaje się to zbyt optymistyczne. Natomiast ja i moi koledzy z OSW zgadzamy się co do tego, że jeśli Ukraińcy dostaną odpowiednią ilość sprzętu, a w szczególności to, co się liczy – to jest ciężka artyleria, czołgi, armatohaubice itd. – to mają szansę, biorąc pod uwagę liczebną przewagę sił ukraińskich, a także postępująca mobilizację po stronie ukraińskiej…</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#WicedyrektorOsrodkaStudiowWschodnichWojciechKononczuk">Mamy tam różnego rodzaju formacje zbrojne od sił zbrojnych Ukrainy, aż po tworzoną – niestety – zbyt późno obronę terytorialną, bo Ukraińcy zaczęli ją tworzyć w końcu ubiegłego roku. Ukraińska przewaga nad stroną rosyjską wynika z możliwości mobilizacji tak naprawdę sięgającej nawet kilku milionów ludzi. Z punktu widzenia Kremla problemem byłoby ogłoszenie powszechnej mobilizacji. Póki co Kreml się na to nie zdecydował. Wydaje się, że w najbliższych tygodniach, a nawet w perspektywie 2 czy 3 miesięcy raczej się na to nie zdecyduje. To, czego trzeba oczekiwać, to postępująca skryta mobilizacja, której elementy obserwujemy. Podsumowując tę część powiem, że Ukraińcy trzymają się znacznie lepiej niż ktokolwiek tego od nich oczekiwał. Mam wrażenie, że chyba nigdzie, poza samą Ukrainą nie było eksperta, który mówił, że Ukraińcy będą w stanie… Że wojna po ponad 3 miesiącach będzie się cały czas toczyć w Donbasie, a nie gdzieś na wysokości rzeki Dniepr.</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#WicedyrektorOsrodkaStudiowWschodnichWojciechKononczuk">Natomiast oni nie pójdą do przodu. Nie będą w stanie odzyskiwać tych terytoriów, które stracili w ostatnich 3 miesiącach, jeśli nie dostaną wyposażenia. To jest z kolei związane z koniecznością stopniowego przełączania się sił ukraińskich na broń NATO, dlatego że zasoby broni sowieckiej czy postsowieckiej są na wyczerpaniu. To dotyczy zarówno zasobów ukraińskich, jak i tego, co państwa wschodniej flanki NATO, w tym Polska, mogą im dostarczyć. Nasze magazyny pod tym względem również nie są bez dna. Wprawdzie nie wiemy, jakie straty sprzętowe czy ludzkie poniosły siły zbrojne Ukrainy. Tych danych Ukraińcy od dłuższego czasu nie podają. Możemy je szacować ostrożnie licząc, na prawdopodobnie kilkanaście tysięcy zabitych ukraińskich żołnierzy i bardzo znaczące zniszczenia ukraińskiego sprzętu. Straty po stronie rosyjskiej są pewnie dwukrotnie, a nawet trzykrotnie wyższe, nawet jeśli są niższe niż podaje w codziennych komunikatach ukraiński sztab generalny.</u>
+          <u xml:id="u-4.5" who="#WicedyrektorOsrodkaStudiowWschodnichWojciechKononczuk">To prowadzi mnie do sytuacji na terenach okupowanych, o czym powiem krótko. Głównie jest to południe Ukrainy, gdzie Rosjanie bardzo konsekwentnie zmierzają do pacyfikacji niesprzyjających im nastrojów. Była o tym mowa wcześniej. Pan minister Ociepa wspominał, że mamy zupełnie inną sytuację w 2022 r. niż mieliśmy w 2014 r. Kolaboracja występuje w niewielkiej skali. Natomiast w znacznie większej skali niż kilka lat temu występują rosyjskie represje. Nie wiemy dokładnie, jaka liczba ukraińskich aktywistów, lokalnych polityków, przedstawicieli władz samorządowych i biznesmanów trafiła do rosyjskich aresztów, została wywieziona na Krym czy na okupowane wcześniej tereny Donbasu. To są prawdopodobnie tysiące osób, więc trzeba sobie zdawać sprawę w pacyfikacji tego regionu, która jest systematycznie prowadzona głównie siłami …, która nie jest siłą bojową. Gdybyśmy szukali jakiejś analogii historycznej, jest to raczej NKWD, czyli siła, która ma służyć do pacyfikowania nastrojów społecznych.</u>
+          <u xml:id="u-4.6" who="#WicedyrektorOsrodkaStudiowWschodnichWojciechKononczuk">Dwa dni temu okupowany teren południa Ukrainy odwiedził wiceszef administracji kremlowskiej, który zadeklarował, że do września odbędzie się tam referendum na temat aneksji tych terytoriów przez Rosję, co nie jest zaskakujące. To jest raczej postawienie pewnej politycznej kropki nad „i”. Dokładnie tego wariantu się spodziewaliśmy, że kiedy Rosjanie stwierdzą, że sytuacja na miejscu jest przygotowana, prawdopodobnie dojdzie do aneksji południa Ukrainy, czyli okupowanej części Donbasu, że pewnie to się stanie w tej lub w innej formie. To jest tylko kwestia techniki. To będzie dużym problemem. Dlatego, że Rosjanie stwierdzą, że byłe terytoria ukraińskie są teraz suwerennym terytorium Federacji Rosyjskiej. W przypadku jakichkolwiek działań zbrojnych na terenie Federacji Rosyjskiej – taka będzie rosyjska narracja – grozi to konfliktem nuklearnym, dlatego że spełnia to zapisy rosyjskiej strategii bezpieczeństwa dotyczące użycia broni atomowej. Oczywiście, będzie to bardzo ważnym instrumentem – orężem propagandowym wobec Zachodu.</u>
+          <u xml:id="u-4.7" who="#WicedyrektorOsrodkaStudiowWschodnichWojciechKononczuk">Trzecia sprawa, o której chciałem powiedzieć, to sytuacja gospodarcza i społeczna Ukrainy. Ukraińskie społeczeństwo jest cały czas zwarte. Bardzo zmieniło się po tym, kiedy zbrodnie w Buczy i innych miastach pod Kijowem i na północy Ukrainy zostały ujawnione na początku kwietnia. Myślę, że stosunek ukraińskiego społeczeństwa do wojny można podzielić na czas do Buczy i po Buczy. Ukraińcy zdają sobie dzisiaj sprawę, że jest to wojna egzystencjalna, że jeśli Rosjanie pójdą do przodu, to takich Bucz będą dziesiątki, a pewnie setki. Dzisiaj nie ma żadnego rosnącego zniecierpliwienia społecznego. Również słupki poparcia dla prezydenta Zełenskiego są niezachwiane. Cały czas sięgają ok. 90% społeczeństwa. Znacznie gorszy jest kolejny front toczonej wojny, a mianowicie sytuacja gospodarcza. Trzeba pamiętać, że Rosjanie zmierzają nie tylko do wykrwawienia militarnego armii ukraińskiej i społeczeństwa ukraińskiego, ale także do wykrwawienia gospodarczego.</u>
+          <u xml:id="u-4.8" who="#WicedyrektorOsrodkaStudiowWschodnichWojciechKononczuk">To jest nie mniej ważne niż to, co dzieje się na froncie. Nie wspomniałem o tym w pierwszej części. Mimo tego, że najbardziej zapalna sytuacja na froncie jest głównie w części donbaskiej, Rosjanie nieustannie ostrzeliwują i bombardują inne terytoria ukraińskie. Także miasta, w tym dosyć regularnie – co kilka, kilkanaście dni – stolicę ukraińską. To jest ważny czynnik, który tak naprawdę nie pozwala ukraińskim uchodźcom na powrót do domów nawet na terenach, które jeszcze kilka tygodni temu znajdowały się pod okupacją rosyjską.</u>
+          <u xml:id="u-4.9" who="#WicedyrektorOsrodkaStudiowWschodnichWojciechKononczuk">Bez pomocy międzynarodowej – wracam do części gospodarczej – Ukraina nie będzie w stanie obsługiwać swoich zobowiązań społecznych, wypłacać emerytur czy płacić sferze budżetowej. Tego typu potrzeby są szacowane na ok. 5 mld dolarów miesięcznie. Póki co środki, które Ukraina uzyskuje głównie w formie kredytu – co jest warte podkreślenia – są na to wystarczające. Natomiast gospodarka ukraińska, jej aktywność została w około połowie sparaliżowana. Należy się spodziewać spadku wpływów budżetowych, podatkowych itd. To już jest bardzo widoczne.</u>
+          <u xml:id="u-4.10" who="#WicedyrektorOsrodkaStudiowWschodnichWojciechKononczuk">Kolejnym wielkim wyzwaniem – już była o tym mowa, bo pan minister wcześniej o tym wspominał – jest kwestia związana z wywozem ukraińskiego zboża. Do końca tego sezonu będzie trzeba wyeksportować z Ukrainy ok. 50 mln ton zboża przy przepustowości w państwach będących zachodnimi sąsiadami Ukrainy stanowiącej 10% tej wielkości. Możemy sobie łatwo wyobrazić, że bez odblokowania portów, głównie w Odessie i w okolicach Odessy, państwo ukraińskie nie będzie sobie w stanie poradzić z wyeksportowaniem tego, co powstawało w ostatnich latach i prężnie się rozwijało, co było coraz mocniejszym fundamentem gospodarki ukraińskiej. To było ponad 40% eksportu ukraińskiego. Nie poradzi sobie także dlatego, że nie są dostępne magazyny ukraińskie, które miały wystarczająco dużo miejsca do tego, żeby to zboże składować.</u>
+          <u xml:id="u-4.11" who="#WicedyrektorOsrodkaStudiowWschodnichWojciechKononczuk">Oczywiście, myślimy o potencjale tranzytowym Polski. Niestety, on jest niewystarczający. Jest większy niż słowacki, rumuński, węgierski czy innych sąsiadów, to znaczy mołdawski. Natomiast bez rozbudowy naszej infrastruktury portowej, a także przepustowości połączeń granicznych i linii kolejowych nie będziemy w stanie w dającej się przewidzieć przyszłości – mówię o perspektywie około roku – w sposób znaczący strony ukraińskiej wspomóc. Jak wiadomo od kilku dni trwają rozmowy rosyjsko-tureckie w Ankarze na temat konieczności odblokowania dostępu, głównie do portu w Odessie. Mimo pewnych pozytywnych sygnałów, które płyną, odnosimy się do nich z dużą nieufnością. Rosjanie zdają sobie sprawę, jak efektywnym instrumentem jest trwający od kilkunastu tygodni kryzys cenowy na globalnym rynku żywnościowym, który dotyka głównie kraje globalnego południa i kraje Bliskiego Wschodu. Rosjanie z pewnością zdają sobie sprawę z tego, że jest to problem, który sami spowodowali mimo tego, że się do tego nie przyznają. Twierdzą, że problem leży po stronie ukraińskiej, bo to Ukraińcy rzekomo nie chcą rozminować dostępu do swoich portów morskich. Nawet jeśli dojdzie do pewnego dealu rosyjsko-tureckiego ciekawe jest to, że te rozmowy trwają po stronie ukraińskiej. Ukraińcy regularnie to podnoszą. Szanse na implementację i trwanie tego typu porozumienia oceniamy jako – niestety – dosyć ograniczone.</u>
+          <u xml:id="u-4.12" who="#WicedyrektorOsrodkaStudiowWschodnichWojciechKononczuk">I wreszcie ostatnia sprawa, o której chciałem powiedzieć. Wracam do kwestii pomocy finansowej. Dotychczas Unia Europejska przeznaczyła łącznie na finansową pomoc Ukrainie – to jest wszelaka pomoc, zarówno militarną, jak i humanitarna – ok. 13 mld euro. Do tego  2 mld euro na refinansowanie wsparcia wojskowego przez państwa członkowskie. To są kwoty daleko niewystarczające także dlatego, że największa kwota – ten ostatni pakiet 9 mld euro – jest rozpisana na wiele miesięcy. Znaczna część tej kwoty zostanie na terenie Unii Europejskiej i jest przeznaczona na pomoc humanitarną. Stany Zjednoczone są bardziej szczodre. Pierwszy pakiet – marcowy – pomocy amerykańskiej to ok. 13 mld dolarów. Ostatni, to – jak wiadomo – 40 mld dolarów. Z tego mniej więcej połowa, to środki, które Amerykanie przeznaczą na wsparcie wojskowe.</u>
+          <u xml:id="u-4.13" who="#WicedyrektorOsrodkaStudiowWschodnichWojciechKononczuk">Trzeba bardzo jasno powiedzieć, że bez podjęcia bardziej odważnych decyzji politycznych na poziomie państw członkowskich i samej Komisji Europejskiej problemy finansowe, a także kryzys gospodarczy na Ukrainie będzie się pogłębiał. Szczególnie, jeśli nie uda się odblokować dostępu do ukraińskich portów. Widzimy – to ostatnia sprawa, o której mówię – też postępujące zmęczenie niektórych społeczeństw zachodnich i elit politycznych trwającą wojną. Wynika to z rosnącej inflacji, ze wzrostu cen surowców energetycznych czy wreszcie ze wzrostu cen żywności. To powoduje pewną destabilizację sytuacji w niektórych krajach globalnego południa. To jest częścią rosyjskiej strategii. Trzeba o tym bardzo jasno pamiętać, że ta wojna toczy się nie tylko na froncie militarnym, ale również na froncie gospodarczym, który dotyka także naszego kraju. Bardzo dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Dziękuję, panie dyrektorze. Poproszę teraz o zabranie głosu pana Daniela Szeligowskiego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#KierownikProgramuEuropaWschodniawPolskimInstytucieSprawMiedzynarodowychDanielSzeligowski">Bardzo dziękuję. Panie przewodniczący, drogie panie i panowie, oczywiście, per saldo konsekwencje tej wojny dla Ukrainy są negatywne. To nie ulega wątpliwości. Są negatywne w każdym aspekcie – politycznym, gospodarczym, społecznym czy militarnym. Politycznie Ukraina wyjdzie z tej wojny osłabiona. Oczywiście, strategicznie udało się obronić ukraińską państwowość. Co do tego nie ma wątpliwości, że w sensie strategicznym Rosja poniosła porażkę. Natomiast taktycznie kwestia przyszłego terytorium ukraińskiego de facto w tym momencie rozgrywa się na południu i na wschodzie. Jak mówili moi przedmówcy, w tym momencie trudno to dokładnie przewidzieć, dlatego że to terytorium bardzo często przechodzi z jednych rąk do drugich. Z rosyjskich do ukraińskich i ponownie z ukraińskich do rosyjskich. W tym momencie– to jednak będzie moja bardzo osobista ocena – wydaje mi się, że ofensywa rosyjska chyba troszeczkę spowalnia. Mam wrażenie, że za kilka tygodni będziemy mieli do czynienia z próbą ogłoszenia przez Rosję jednostronnego zawieszenia broni.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#KierownikProgramuEuropaWschodniawPolskimInstytucieSprawMiedzynarodowychDanielSzeligowski">Właśnie w takim wariancie będzie próba rozegrania scenariusza politycznego. Po ogłoszeniu jednostronnego zawieszenia broni będziemy mieli prawdopodobnie do czynienia z próbą wciągnięcia Ukrainy i państw zachodnich w coś, co miałoby przypominać negocjacje pokojowe, czy to dwustronne, czy to wielostronne, chociażby jeżeli chodzi o rozmrożenie rozmów, które wcześniej toczyły się na Białorusi, a później zostały przeniesione do Turcji. Dzisiejszą wypowiedź ministra spraw zagranicznych Turcji o tym, że tak naprawdę warunki do prowadzenia rozmów pokojowych są dzisiaj bardziej sprzyjające niż jeszcze kilka tygodni temu, właśnie w tym kontekście bym interpretował. Oczywiście, fakt, że prawdopodobnie dojdzie do jakiegoś zawieszenia broni bynajmniej nie oznacza, że będziemy mieli jakiś traktat pokojowy.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#KierownikProgramuEuropaWschodniawPolskimInstytucieSprawMiedzynarodowychDanielSzeligowski">Zawarcie jakiegokolwiek traktatu pokojowego pomiędzy Ukrainą i Rosją uważam w tym momencie za niemożliwe. Zarówno z wewnętrznych powodów politycznych na Ukrainie, jak i takich, że z rosyjskiego punktu widzenia im dłużej będą trwały negocjacje z Ukrainą, tym więcej koncesji będzie można wyciągnąć od strony ukraińskiej, więc szybkie podpisanie traktatu przez stronę rosyjską też będzie negatywne pomimo tego, że legitymizowałoby rosyjską obecność wojskową na terytorium Ukrainy, na wschodzie i na południu. Z polskiego punktu widzenia jest to o tyle istotne, że mimo 8 lat, które dotychczas mamy za sobą, kiedy dwóch naszych sąsiadów jest w stanie wojny, ten stan wojny będzie trwał nadal. Czy to będzie wojna zamrożona czy bardziej otwarta, jest w tym momencie kwestią otwartą.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#KierownikProgramuEuropaWschodniawPolskimInstytucieSprawMiedzynarodowychDanielSzeligowski">Kolejna istotna kwestia polityczna, to w moim przekonaniu dość trwała zmiana wektora ukraińskiej polityki zagranicznej. To, co postępowało już w latach 2019–2020 za prezydenta Zełenskiego, ale w tym momencie jest o wiele bardziej widoczne, to jest zmiana priorytetu. Wcześniej kierował on ukraińską politykę zagraniczną na bliską współpracę z Niemcami i z Francją. Uważam, że w tym momencie dojdzie do przesunięcia kierunku na współpracę regionalną z państwami Europy Środkowo-Wschodniej. Trójkąt lubelski jest jednym z przykładów, ale mamy też do czynienia z bardziej intensywnymi próbami Ukrainy dotyczącymi współpracy chociażby z innymi sąsiadami czy z państwami czarnomorskimi, jak Rumunia, a do pewnego stopnia także Bułgaria.</u>
+          <u xml:id="u-6.4" who="#KierownikProgramuEuropaWschodniawPolskimInstytucieSprawMiedzynarodowychDanielSzeligowski">Kolejna kwestia jest również polityczna, chociaż jest troszeczkę z pogranicza społecznego. To jest radykalizacja poglądów społecznych na Ukrainie, jeżeli chodzi o potencjalny kompromis z Rosją. To też postępowało powoli po 2014 r. W ciągu ostatnich kilku miesięcy czy kilku tygodni to zdecydowanie przyspieszyło. Ukraińskie społeczeństwo w tym momencie zdecydowanie opowiada się przeciwko jakimkolwiek koncesjom wobec Rosji. Jeżeli zapytać przeciętnego Ukraińca, czy zgodzi się na oddanie części terytorium w zamian za podpisanie porozumienia pokojowego z Rosją – czy to oddanie Krymu, czy to Donbasu – każdy przeciętny Ukrainiec odpowie, że nie. Tak naprawdę jedyny dopuszczalny scenariusz, który pomimo wszystko per saldo jest nieakceptowany, ale jest najbardziej akceptowany ze wszystkich nieakceptowanych, to neutralny status Ukrainy uwarunkowany pewną koncesją. To znaczy, że Ukraińcy byliby skłonni jako społeczeństwo częściowo zaakceptować neutralny status Ukrainy w zamian za międzynarodowe gwarancje bezpieczeństwa udzielone przez największe mocarstwa. Oczywiście, w pierwszej kolejności wskazuje się tutaj na Stany Zjednoczone.</u>
+          <u xml:id="u-6.5" who="#KierownikProgramuEuropaWschodniawPolskimInstytucieSprawMiedzynarodowychDanielSzeligowski">To – rzecz jasna – wpływa istotnie na politykę zagraniczną prezydenta Zełenskiego w tym sensie, że ogranicza mu pole manewru, żeby w przyszłości zawrzeć jakikolwiek kompromis z Rosją, nawet gdyby do takiego kompromisu był gotowy. To, co bardzo często słyszymy z Kijowa, to zapewnienia o gotowości do rozmów. To jest – oczywiście – pewien sygnał polityczny, ale to nie jest gotowość w tym momencie do tego, żeby zrezygnować z kontroli nad częścią ukraińskiego terytorium. Rzeczywiście w retoryce prezydenta Zełenskiego jest widoczna w ostatnich tygodniach, a zwłaszcza w ostatnich dniach, lekka zmiana. Uważa on, że w tym momencie sukcesem byłby powrót do stanu z dnia 23 lutego. Mimo wszystko prezydent Zełenski zaznacza, że to byłby sukces, a to nie jest koniec rozmów. Koniec rozmów może być wyłącznie wtedy, kiedy Ukraina odzyska pełnię kontroli nad swoim terytorium.</u>
+          <u xml:id="u-6.6" who="#KierownikProgramuEuropaWschodniawPolskimInstytucieSprawMiedzynarodowychDanielSzeligowski">Zwracam też państwa uwagę na coś, co bardzo wyraźnie płynie z Kijowa. O ile wcześniej rzeczywiście bardzo często w środowiskach politycznych i w środowiskach eksperckich na Ukrainie mówiono o tym, że należy odzyskać Donbas, a później być może Krym. Kwestię Krymu odłożymy na bok i zobaczymy, czy za 5 lub za 10 lat uda się ją rozwiązać. W tym momencie z Kijowa bardzo często słychać, że to wszystko musi być rozwiązane jako jeden pakiet. To znaczy całość. Kwestia integralności terytorialnej Ukrainy nie może już dłużej być rozdzielana jako osobne rozmowy dotyczące Donbasu i osobne rozmowy dotyczące Krymu. Oczywiście, w kwestiach gospodarczych rosyjska agresja per saldo również bardzo mocno przekłada się negatywnie na sytuację Ukrainy. W tym momencie Ukraina jest w ogromnym stopniu uzależniona od wsparcia międzynarodowego.</u>
+          <u xml:id="u-6.7" who="#KierownikProgramuEuropaWschodniawPolskimInstytucieSprawMiedzynarodowychDanielSzeligowski">Wojciech Konończuk mówił o 9 mld oraz o kilku dodatkowych, innych źródłach finansowania gospodarki ukraińskiej. Same potrzeby Ukrainy w najbliższym kwartale – w ciągu 3 miesięcy – to 15 mld dolarów. Oczywiście, jeżeli do tego dołożymy pewne źródła pozyskiwania finansowania wewnątrz Ukrainy, jak np. wypuszczane przez Ministerstwo Finansów tzw. obligacje wojenne. To mniej więcej pozwala, choć uważam, że nie do końca, na pokrywanie wszystkich potrzeb finansowych. Tylko, że te potrzeby finansowe będą rosnąć. Za chwileczkę źródła finansowania wewnątrz Ukrainy będą się zamykać, choć jestem w stanie sobie wyobrazić, że takie obligacje wojenne Ministerstwo Finansów Ukrainy będzie szerzej wypuszczało na rynek zagraniczny, pozyskując kapitał z zagranicy.</u>
+          <u xml:id="u-6.8" who="#KierownikProgramuEuropaWschodniawPolskimInstytucieSprawMiedzynarodowychDanielSzeligowski">Do tego dochodzi – oczywiście – wspomniana przez moich przedmówców kwestia blokady Morza Czarnego nie tylko w sensie eksportu zboża na rynki międzynarodowe, ale w ogóle w sensie ukraińskiego eksportu, dlatego że ukraińska gospodarka była bardzo otwarta na handel międzynarodowy. 2/3 ukraińskiego eksportu przechodziło przez porty Morza Czarnego. W tym momencie ten eksport w zasadzie nie funkcjonuje. Próba przekierowania eksportu do portów Morza Bałtyckiego przez Polskę czy do innych portów Morza Czarnego, np. w Rumunii, postępuje, ale bardzo powoli. Oczywiście, jest to bardzo kosztowne. Żeby tylko zilustrować państwu kwestie eksportu zboża powiem, że w sezonie każdego miesiąca z ukraińskich portów wypływało ok. 5–7 mln ton zboża.</u>
+          <u xml:id="u-6.9" who="#KierownikProgramuEuropaWschodniawPolskimInstytucieSprawMiedzynarodowychDanielSzeligowski">W tym momencie infrastruktura, która jest na polsko-ukraińskiej granicy – przeładunek, wywóz, dowóz do portów – pozwala mniej więcej na eksport 0,5 do 1 mln ton w ciągu miesiąca. To jest co najmniej pięciokrotny czy dziesięciokrotny spadek zdolności eksportowych Ukrainy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">W tej chwili panu przerwiemy. Ogłaszam przerwę do czasu zakończenia głosowań. Chwilę po zakończeniu głosowań zapraszamy państwa na kontynuację posiedzenia naszej Komisji. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">[Po przerwie]</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Wznawiam posiedzenie. Poproszę pana Daniela Szeligowskiego o dokończenie swojego wystąpienia. Bardzo proszę, panie Danielu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#KierownikprogramuwPISMDanielSzeligowski">Bardzo dziękuję, panie przewodniczący. Podsumowując krótko to, co mówiłem do przerwy, Ukraina obroniła w sensie strategicznym swoją państwowość. W tym momencie toczy się gra o kształt terytorium ukraińskiego. Wydaje mi się, że zbliżamy się do momentu, w którym będziemy mieli mniej lub bardziej zamrożony konflikt w Donbasie czy w ogóle na południu Ukrainy oraz próbę zmuszenia Ukrainy do rozmów. Do negocjacji dotyczących jakiegoś porozumienia pokojowego, do którego w moim przekonaniu tak czy inaczej nie dojdzie. Drugi front – tak pozwolę sobie to nazwać – to kwestia wsparcia finansowego dla Ukrainy i trudnej sytuacji gospodarczej. Po pierwsze, duża część ukraińskiej gospodarki w ogóle nie funkcjonuje w związku z ciągle prowadzonymi działaniami zbrojnymi. W marcu około połowa gospodarki stała, dlatego że 10 obwodów – czyli ten obwarzanek północ, wschód i południe, na którym jest te 10 obwodów – w których toczyły się działania zbrojne, odpowiadało mniej więcej za połowę ukraińskiego PKB. W związku z tym połowa gospodarki nie działała.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#KierownikprogramuwPISMDanielSzeligowski">Oczywiście, to powodowało, że wielu Ukraińców wyjechało z Ukrainy. Po pierwsze, z oczywistych przyczyn, tj. z przyczyn wojennych. A po drugie, również z przyczyn gospodarczych. To jest kwestia, która może mieć ogromne znaczenie za chwilę, gdy dojdzie do pewnego zamrożenia działań zbrojnych. W tym momencie mamy odwrócenie trendu. W ostatnich kilku tygodniach widzimy, że większa liczba Ukraińców wraca do kraju aniżeli z kraju wyjeżdża. Jeżeli w długim okresie sytuacja gospodarcza będzie trudna, o ona będzie przede wszystkim zależała od wsparcia zagranicznego. Od tego, na ile nam jako społeczności międzynarodowej uda się pozyskać środki na odbudowę Ukrainy, na ponowne uruchomienie przemysłu, gospodarki itd. Od tego być może będzie też zależał po raz kolejny potok migracyjny. Jeżeli ukraińska gospodarka nie będzie się odbudowywać, to – oczywiście – możemy mieć do czynienia z sytuacją, w której ponownie część społeczeństwa ukraińskiego będzie próbowała podjąć zatrudnienie za granicą.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#KierownikprogramuwPISMDanielSzeligowski">Kolejna kwestia gospodarcza, to jest ogromna skala zniszczeń na Ukrainie w wyniku działań zbrojnych. Sama tylko infrastruktura, to jest ponad 100 mld dolarów. Jeżeli do tego dołączymy wszystkie kwestie pośrednie, czyli straty finansowe – to są straty dla budżetu, straty związane z wydatkami na armię, podatki, które nie nadeszły, inwestycje, które wycofały się z Ukrainy… Jeżeli to wszystko połączymy razem, to według ukraińskich szacunków trzeba mówić o ponad 500 mld dolarów. To jest skala o tyle istotna, że gdyby nawet udało się przejąć czy skonfiskować wszystkie aktywa rosyjskie, które w tym momencie zostały zamrożone, to i tak byłoby to niewystarczające na pokrycie tych strat. Mówimy o ok. 300 mld dolarów rosyjskich aktywów, wszystkich aktywów, które są w tym momencie zamrożone. A straty ukraińskie to ponad 500 mld dolarów.</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#KierownikprogramuwPISMDanielSzeligowski">Kwestia wpływu na społeczeństwo. Wcześniej wskazałem na radykalizację społeczną, która będzie utrudniała prezydentowi Zełenskiemu jakiekolwiek negocjacje pokojowe z Rosją. Ale to, czego być może w tym momencie można unikać, albo to, co nie jest priorytetem, ale jest bardzo ważne dla społeczeństwa ukraińskiego, to kwestia traumy wojennej. To będzie społeczeństwo bardzo mocno dotknięte wojną, traumą wojenną. To już widzieliśmy w pewnym, chociaż o wiele mniejszym zakresie, po 2014 r. Kwestia wsparcia. Kwestia integracji weteranów i osób, które przewinęły się przez strefę działań zbrojnych. Wsparcie dla dzieci. Wsparcie dla rodzin. Jeżeli ten problem nie będzie zauważany w dłuższym okresie, może być podstawą do wystąpienia problemów społecznych.</u>
+          <u xml:id="u-8.4" who="#KierownikprogramuwPISMDanielSzeligowski">W sensie militarnym Ukraina również wyjdzie in minus. Oczywiście, będzie to państwo militarnie osłabione. Państwo, które będzie wymagało stałego militarnego wsparcia z zagranicy. Nawet, jeżeli dojdzie to pewnego ograniczenia działań zbrojnych na wschodzie i na południu, to jednak Ukraina samodzielnie odbudować się do stanu sprzed  24 lutego nie będzie w stanie ze względu na ograniczenia budżetowe. W tym momencie ukraiński budżet w zasadzie w niewielkim stopniu pozwala na odbudowę armii. Pozwala na utrzymanie składu osobowego sił zbrojnych i na jakieś niewielkie wydatki. Nie mówiąc już o tym, że z tego budżetu trzeba będzie w czasie, który pozwolę sobie nazwać czasem pokoju, pokrywać wydatki socjalne w o wiele większym stopniu niż dzisiaj. W związku z tym Ukraina będzie wymagała stałego wsparcia z zewnątrz, mając gdzieś z tylu głowy – zwłaszcza na Ukrainie – przekonanie, że to zawieszenie broni będzie tymczasowe. Gdy pojawi się pewne okno możliwości – oczywiście – Ukraina będzie chciała odzyskać kontrolę nad terenami w tym momencie okupowanymi.</u>
+          <u xml:id="u-8.5" who="#KierownikprogramuwPISMDanielSzeligowski">Panie przewodniczący, pozwolę sobie jeszcze dodać tylko ostatnią kwestię. Otóż sprawa obronności w ogóle i sił zbrojnych Ukrainy będzie absolutnym priorytetem dla ukraińskiej armii. To coś, co już przewijało się bardzo mocno w kręgach eksperckich i politycznych, a teraz wybrzmiewa coraz bardziej, to budowa tzw. twierdzy Ukraina. Czyli budowa państwa, które byłoby wzorowane de facto na Izraelu, na państwie, które jest permanentnie w stanie wojny. Jest w stanie permanentnego zagrożenia ze strony swojego sąsiada. Nawet, jeżeli Ukraina będzie funkcjonowała w stanie de facto hybrydowego pokoju… Jeżeli nie mówimy o hybrydowej wojnie, to tak naprawdę będziemy mieli do czynienia z hybrydowym pokojem, w którym raz na jakiś czas zostanie odpalona rosyjska rakieta na któreś z ukraińskich miast, de facto dla zasady, żeby ciągle destabilizować to państwo.</u>
+          <u xml:id="u-8.6" who="#KierownikprogramuwPISMDanielSzeligowski">Wydatki na obronność i tzw. twierdza Ukraina, to będzie jeden z priorytetów ukraińskich władz. Śmiem twierdzić, że dojdzie do tego bez względu na ukraińską przynależność partyjną. Bardzo dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Dziękuję bardzo. Proszę państwa, teraz rozpoczniemy dyskusję. Proszę państwa, pozwolę sobie jeszcze powiedzieć dwa zdania. Wiele mówiliśmy o konsekwencjach tej wojny. Pan minister Szymon Szynkowski vel Sęk raczył powiedzieć o działalności dyplomatycznej, również na szczeblu poselskim. Chcę powiedzieć, że w ostatnich tygodniach miałem co najmniej kilka spotkań z politykami zachodnimi i zauważam trochę niepokojące zjawisko. Można stwierdzić, że Niemcy rozpoczęli bardzo intensywną kampanię, która pokazuje wielkie zaangażowanie Niemiec, dyskredytując Polskę. Nie tylko przez Niemcy, ale również przez innych naszych sojuszników, Polska zaczyna być traktowana jako jedno z wielu państw, które wspierają Ukrainę. Nie jest traktowana jako państwo, które ponosi największy wysiłek pod każdym względem. Tutaj jest potrzeba kontynuacji bardzo konsekwentnej i intensywnej pracy dyplomatycznej.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Dziękuję ministrowi Szymonowi Szynkowskiemu vel Sękowi, a także ministrowi Ociepie za przygotowanie bardzo dobrych briefów i za briefing dla delegacji, która brała udział w corocznym posiedzeniu Komisji Obrony Narodowej państw Morza Bałtyckiego w Finlandii. To pozwoliło nam na najlepsze wystąpienie. Najbardziej merytoryczne. Dziękuję bardzo. I taka ciekawostka. Powiem, że szef sztabu generalnego, który również przedstawiał sytuację z punktu widzenia Finlandii, twierdził, że na granicy fińsko-rosyjskiej nie ma w tej chwili żadnych rosyjskich wojsk, ponieważ wszystkie zostały już dawno wysłane na Ukrainę, a przecież oni tam mają doskonałe rozeznanie.</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Proszę państwa, przystępujemy do pytań. Bardzo proszę. Nie ma pani poseł Siarkowskiej. Proszę, pan przewodniczący, pan minister Mroczek.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PoselCzeslawMroczek">Dziękuję bardzo. Przyłączam się do tych podziękowań. Proszę państwa, dla informacji, w szczególności dla naszych gości z Ośrodka Studiów Wschodnich i z Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych, wszyscy doskonale wiemy, że jesteśmy świadkami historycznych, wielkich historycznych wydarzeń. W 105. dniu wojny Ukraina broni się dzięki wielkiej wewnętrznej mobilizacji, zaangażowaniu i poświęceniu żołnierzy oraz całego społeczeństwa, ale też dzięki wielkiemu wsparciu z zewnątrz, dzięki jedności świata zachodniego. Dokonują się wielkie procesy, których jesteśmy świadkami i uczestnikami. Jest istotne, żebyśmy w sposób maksymalny wykorzystali dobrze ten czas i dla Ukrainy, którą wspieramy i dla własnego kraju. W związku z tym zgłaszam wniosek o to…</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PoselCzeslawMroczek">Dziękując za dzisiejsze posiedzenie powiem, że w zasadzie to powinno stać się o wiele wcześniej. Jako Komisja Obrony Narodowej powinniśmy poddać analizie polskie wsparcie. Wszyscy zgadzamy się czy większość sił politycznych w Polsce zgadza się co do tego, że powinniśmy bardzo mocno wspierać Ukrainę. W związku z tym zgłaszam wniosek, żeby na jednym z kolejnych posiedzeń Komisja oceniła polskie wsparcie dla Ukrainy w wymiarze politycznym i wojskowym, jak również, żebyśmy ocenili, jak Polska wykorzystała ten czas na wzmocnienie wschodniej flanki NATO i naszego kraju w zakresie odporności na te zagrożenia. Dzisiaj mieliśmy w miarę szeroką informację Ministerstwa Spraw Zagranicznych w zakresie działań politycznych. Informacja Ministerstwa Obrony Narodowej była bardzo ogólna. Jak powiadam, jest potrzebna poważna, poszerzona debata na temat polskich działań w zakresie wsparcia Ukrainy w wymiarze politycznym i wojskowym. Szczegółowa debata na ten temat i ocena naszych, polskich działań, działań polskiego rządu w zakresie wzmocnienia naszego kraju z punktu widzenia zagrożeń, które nas dotykają w związku z wojną na Ukrainie. To jest formalny wniosek o zwołanie kolejnego posiedzenia Komisji na taki właśnie temat. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Dziękuję. Myślę, że ten wniosek jest prawie oczywisty. Myślę, że nie będzie problemu. Na posiedzeniu prezydium Komisji zastanowimy się jeszcze – skonsultuję to z ministrem – czy będzie lepiej zrobić to w trybie kaluzulowanym, czy w trybie jawnym. Ale zorganizujemy to w stosunkowo szybkim czasie. Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Proszę o zabranie głosu pana posła Bartłomieja Sienkiewicza.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PoselBartlomiejSienkiewicz">Dziękuję bardzo, panie przewodniczący. Muszę powiedzieć, że trudno mi to przychodzi wobec powagi sytuacji, ale tym analityczno-informacyjnym rysem przedstawionym głównie przez przedstawicieli rządu czuję się lekko rozczarowany. Powaga tematu raczej powoduje, że nie należy się posługiwać tak dużymi ogólnikami, kiedy wiedza medialna czy ekspercka jest o wiele większa niż większość zdań, które tutaj usłyszeliśmy.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PoselBartlomiejSienkiewicz">Chciałem powiedzieć o trzech blokach, które są tutaj najistotniejsze. Pierwsza sprawa, to jest kwestia wniosków z wojny toczącej się na Ukrainie. Pan minister Ociepa raczył ująć to w ten sposób, że te wnioski będą wyciągane, że to jest pilnie obserwowane. Problem polega na tym, że we Francji, w Niemczech, w Stanach Zjednoczonych, w Anglii toczy się bardzo poważna dyskusja wojskowych, czynnych polityków i komisji parlamentarnych dotycząca tego, co należy przedsięwziąć i jakie wnioski można już postawić o konflikcie, który trwa już 3,5 miesiąca. Właściwie nie usłyszeliśmy ani jednego faktu, który świadczyłby o tym, że coś z tej dziedziny jest w trakcie prac. Tylko przypomnę takie najprostsze historie. To znaczy, znaczenie wojsk pancernych w tej wojnie. Znaczenie artylerii. Znaczenie obrony przeciwlotniczej, a przede wszystkim przeciwrakietowej. To jest kwestia działań lekkiej piechoty. Jest masa rzeczy, które dotyczą budżetów czołowych państw NATO i sposobów wykorzystania tych budżetów. W tej chwili to jest jedna z najbardziej gorących dyskusji w świecie transatlantyckim. Śladu tych dylematów nie znalazłem w wystąpieniu przedstawiciela MON. Muszę powiedzieć, że jest to trochę rozczarowująca. To tak, jak gdybyśmy już dawno byli przygotowani do obrazu przyszłej wojny, jaki rysuje się po konflikcie ukraińskim.</u>
+          <u xml:id="u-12.2" who="#PoselBartlomiejSienkiewicz">Konfrontuję to z nadaktywnością ministra obrony narodowej, który właściwie już wszędzie kupuje uzbrojenie. Mam wrażenie, że jednak w Ministerstwie Obrony Narodowej jest jakaś dyskusja, że są przynajmniej jakieś założenia, które na tym posiedzeniu można byłoby usłyszeć. Nic takiego się – niestety – nie stało. Rozumiem, że to już jest w jakiś sposób nie do nadrobienia.</u>
+          <u xml:id="u-12.3" who="#PoselBartlomiejSienkiewicz">Druga kwestia, to sprawa, która była tutaj podnoszona wielokrotnie. Jest to kwestia fortów ukraińskich, Odessy, możliwości eksportu zboża, który jest jedynym dochodem spodziewanym i znaczącym z eksportu. Nie padło ani jedno słowo na ten temat, jakie są warianty odzyskania przez Ukrainę kontroli nad szlakami żeglugowymi. Czy to są warianty wojskowe? Czy to są warianty dyplomatyczne? Czy to wymaga działań marynarek wojennych NATO, strzegących swobody żeglugi? Czy to jest absolutnie wykluczone i w związku z tym Ukraina będzie musiała sobie radzić w tej sprawie sama?</u>
+          <u xml:id="u-12.4" who="#PoselBartlomiejSienkiewicz">Nie można tej informacji zostawić na poziomie analizy, którą można znaleźć w naszych telefonach, że Ukraina ma zablokowane porty, w związku z tym eksport zboża nie może pójść i że od tego dużo zależy. To znaczy, co dalej? Przecież rozmawiamy nie tylko w formie informacji. Była informacja, że porty są zablokowane i jakie są tego konsekwencje. To jest informacja publicznie dostępna. Interesująca rozmowa rozpoczyna się od tego, czy jest szansa, żeby z tego wyjść. Dlaczego to jest ważne? Bo to jest pytanie, czy Ukraina będzie czymś w rodzaju Bośni i Hercegowiny dla NATO, czyli krajem kompletnie zależnym przez następne być może dziesiątki lat wyłącznie od zewnętrznej pomocy. Takim ekonomicznym i politycznym kadłubkiem, bo tym jest przecież Bośnia i Hercegowina. Tymczasem w jak najgłębszym interesie Rzeczypospolitej Polskiej jest jak najsilniejsza Ukraina. I nie Ukraina kadłubkowa, bo to prawdę mówiąc jest dla nas i w sensie gospodarczym, i społecznym, i militarno-politycznym bardzo złe rozwiązanie, które w gruncie rzeczy oznacza, że Rosji się ta operacja w pewnym sensie udała.</u>
+          <u xml:id="u-12.5" who="#PoselBartlomiejSienkiewicz">Rozumiem rozważania na temat tego, że właściwie w tej chwili trwa wojna na wyniszczenie w okolicach Ługańska i Donbasu. Przypomnę, że wojna na wyniszczenie trwa na terytorium Ukrainy, a nie na terytorium Rosji. A Ukraina, o czym świadczą także ostatnie decyzje podjęte przez Waszyngton, nie może symetrycznie odpowiedzieć Rosji. To znaczy, że jest pozbawiona jakichkolwiek możliwości ofensywnych. W związku z tym nadal infrastruktura ukraińska, już nawet poza frontem, jest systematycznie wyniszczana. Logiką tej wojny nie jest zawładnięcie terytorium, tylko zniszczenie państwa. To jest nowy typ wojen, które nie polegają na panowaniu nad terytorium, tylko właściwie na likwidacji terytorium. Tymczasem narzędzia, które są proponowane w odpowiedzi NATO, w żaden sposób nie pozbawiają Rosji zdolności do wyniszczenia Ukrainy jako państwa, jako gospodarki. Prawdę mówiąc dopiero od tej diagnozy rozpoczyna się jakakolwiek poważna rozmowa.</u>
+          <u xml:id="u-12.6" who="#PoselBartlomiejSienkiewicz">Ostatnia sprawa dotyczy polityki zagranicznej. Usłyszeliśmy bardzo długie wystąpienie pana ministra, które było głównie skoncentrowane na tym, jak polska dyplomacja jest aktywna w tej sprawie. Ale ja bym na przykład chciał wiedzieć, z kim jest aktywna? To znaczy, gdzie jest tworzony system, w którym koordynujemy działania z państwami flanki wschodniej? Czy mamy wspólne systemy oddziaływania na zachodnią opinię publiczną? A ona jest tutaj kluczem. Czy jest współfinansowanie przez specjalistyczne firmy, żeby utrzymać nasz punkt widzenia w sferze publicznej Zachodu? Prawdę mówiąc, to tu się rozgrywa podstawowy konflikt. Jednym słowem, z kim i na jakich zasadach prowadzimy politykę, która jest polityką państw wschodnich? Nie mówię o Węgrzech, bo rozumiem, że polska dyplomacja wreszcie pożegnała się z Budapesztem jako punktem odniesienia.</u>
+          <u xml:id="u-12.7" who="#PoselBartlomiejSienkiewicz">W jaki sposób organizujemy czy jesteśmy częścią organizacji państw flanki wschodniej? Nie tylko przez konsultacje przed szczytem NATO w Madrycie, ale przez oddziaływanie na polityków i na sferę publiczną państw Zachodu po to, żeby utrzymać nasz punkt widzenia. A niczyj inny. Żadne konkrety w tej sprawie nie padły, więc rozumiejąc powagę sytuacji, przypominam, że mimo tego, iż ta rozmowa nie jest klauzulowana, pozostawiła bardzo duże obszary, które w moim przekonaniu nie zostały wypełnione, ani nawet dotknięte. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Pragnę przypomnieć, że tematem dzisiejszego posiedzenia jest informacja na temat militarno-politycznych, społecznych i gospodarczych konsekwencji dla Ukrainy. Oczywiście, że jest dość wysoki poziom ogólności. Szczegółów było mniej. Ale sama informacja trwała, panie pośle, godzinę i piętnaście minut. Gdybyśmy zaczęli wchodzić w szczegóły, jak pan sugeruje, to myślę, że po 3 godzinach panowie ministrowie ciągle by je przedstawiali. Do tego w moim głębokim przekonaniu przedstawiona nam informacja odpowiada na temat zadany przeze mnie. Tak się złożyło, że to nie prezydium zwołało posiedzenie Komisji, tylko ja sam. I za to biorę odpowiedzialność. A w moim przekonaniu jest to dobrze. Natomiast od tego jest teraz czas pytań, że można o te szczegóły pytać. Jeżeli chodzi o rozbudowaną informację, np. dotyczącą analizy specjalistów od taktyki i strategii wojskowej na temat i wniosków, które z niej wynikają po 3 miesiącach, to ona sama będzie tematem posiedzenia Komisji. Jeżeli będzie taka chęć i potrzeba zgłoszona przez posłów, to – oczywiście – bardzo chętnie takie posiedzenie przeprowadzę. Ale w ten sposób można zdyskredytować każde wystąpienie. Bardzo proszę, teraz…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PoselBartlomiejSienkiewicz">Przepraszam, panie przewodniczący. Dziękuję za te uwagi. Bardzo się cieszę, że pan przewodniczący zaplanował takie posiedzenie. Jednak zwracam uwagę, że zaszczyt i przyjemność zasiadania w komisjach sejmowych polega także na możliwości wyrażania swoich opinii. Niekoniecznie wszyscy musimy się z nimi zgadzać.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Oczywiście. Teraz poproszę panią poseł Siarkowską.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PoselAnnaMariaSiarkowska">Bardzo dziękuję. Panie przewodniczący, panie ministrze, Wysoka Komisjo, na wstępie chciałabym w kilku słowach powiedzieć, że ukraińskie siły zbrojne po 2014 r. odbudowały posiadany wcześniej potencjał wojskowy. Przeprowadziły remonty i renowacje sprzętu wojskowego, który po wycofaniu Armii Czerwonej pozostawał w posiadaniu Ukrainy, a także pozyskały nowe zdolności, szczególnie w zakresie rozpoznania i dowodzenia, w tym rozpoznania satelitarnego. Oczywiście, przy współpracy z armią amerykańską. Współpraca z USA zapewniła stronie ukraińskiej m.in. precyzyjne rozpoznanie oraz skuteczne niszczenie obiektów wojskowych, co pokazują duże straty po stronie rosyjskiej, jeżeli chodzi o kadrę dowódczą. Po trzech miesiącach walki możemy powiedzieć, że Ukraina posiada możliwości prowadzenia operacji w długim okresie. Zatem wojna rosyjsko-ukraińska – tak to możemy określić – jest dzisiaj konfliktem pomiędzy dwoma silnymi armiami. Oczywiście, w naszym interesie, w interesie Polski jest to, żeby ten konflikt trwał nie tylko długo, ale żeby także maksymalnie osłabił Rosję. Do kraju, który się broni – do Ukrainy – praktycznie non stop trafia zaopatrzenie i nowe rzuty sprzętu, zarówno lekkiego, jak i ciężkiego. Ukraina otrzymała czołgi, wozy bojowe piechoty oraz zestawy artyleryjskie.</u>
+          <u xml:id="u-16.1" who="#PoselAnnaMariaSiarkowska">Tutaj chciałabym zadać pytanie. Oczywiście, to pytanie ma swoje konsekwencje także w kontekście możliwości polskich sił zbrojnych. Prosiłabym o informację – jeśli nie teraz, to na piśmie – ile sprzętu miała wcześniej Ukraina i jakiego typu? Czy mamy takie informacje? Jakie jest szacowane zużycie sprzętu i środków walki? Jak długo i jakimi środkami… To jest właśnie wniosek po 3 miesiącach konfliktu. Jakie środki są potrzebne, jakiej wielkości, żeby chociaż przez 3 miesiące prowadzić intensywną obronę?</u>
+          <u xml:id="u-16.2" who="#PoselAnnaMariaSiarkowska">Teraz, jeżeli chodzi o nasze relacje polsko-ukraińskie, prosiłabym nie tylko o taką informację, ile sprzętu przekazano w poszczególnych kategoriach, bo o tym mówił wcześniej ogólnikowo pan minister, ale również o informację, jaki procent posiadanego sprzętu w poszczególnych kategoriach przekazaliśmy Ukrainie? Jak szybko zamierzamy odtworzyć zapasy sprzętu i środków walki? Jak szybko jesteśmy w stanie to zrobić? Oczywiście, wiem, że są składane nowe zamówienia, ale w kontekście szczególnej sytuacji międzynarodowej i geopolitycznej, w której jest Polska, w naszym interesie jest to, żeby te zapasy jak najszybciej odtworzyć. Poza tym, patrząc na to, jak przebiega konflikt na Ukrainie, żebyśmy wiedzieli, co tak naprawdę jest nam potrzebne, żeby taki konflikt móc prowadzić w czasie. Już możemy ocenić, jak szybko dany sprzęt się zużywa w trakcie konfliktu. Chciałabym również zapytać o to, w jaki sposób transfer sprzętu wojskowego na Ukrainę wpłynął na nasze zdolności obronne? Jaka jest szacunkowa wartość pomocy udzielonej Ukrainie? Czy za przekazany sprzęt otrzymujemy jakieś gratyfikacje – finansowe, gospodarcze bądź inne? Rozumiem, że nie na wszystkie pytania przedstawiciele ministerstwa są w stanie odpowiedzieć w formule jawnej. Wobec tego, jeśli są informacje, które mogą być przekazane tylko w formie klauzulowanej, to bardzo bym prosiła o ich przekazanie na piśmie w formie klauzulowanej. A na to, co można przekazać w formie jawnej, bardzo prosiłabym o odpowiedź. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Pani poseł, te pytania właściwie wpisują się w propozycję pana przewodniczącego Mroczka. Myślę, że na kolejnym posiedzeniu będziemy mogli na nie odpowiedzieć. Jeszcze mamy trzech zgłoszonych posłów. Zamykam listę. Aha, to jeszcze bardzo proszę. Czyli czterech posłów. To w następnej turze będzie czterech posłów. Proszę bardzo, panie ministrze. Pan minister Ociepa, jeśli można.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#SekretarzstanuwMONMarcinOciepa">Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, muszę przyznać, że jednak jestem trochę zasmucony tymi głosami, szczególnie pana ministra Sienkiewicza. Jest takie powiedzenie, które zresztą dotyczy nie tylko kultury politycznej – nie czas i miejsce. Dodam jeszcze, że nie czas, miejsce i nie ta rola. Proszę nie oczekiwać, że ministrowie będą mówić to samo, co przedstawiciele think tanków. Mamy swoje ograniczenia rolą, którą sprawujemy. W związku z tym nasze sformułowania, nasze stanowiska, nasze oświadczenia mają zupełnie inną wagę i inne konsekwencje. Dlatego uprzejmie proszę, żeby zważyć, że czym innym jest analiza think tanku, która wynika z białego wywiadu, a czym innym jednak stanowiska ministrów, których podstawą jest wiedza niejawna i są elementem uprawianej przez nas polityki.</u>
+          <u xml:id="u-18.1" who="#SekretarzstanuwMONMarcinOciepa">Komunikaty wygłaszane na posiedzeniach komisji sejmowych mają swoje cele, także zewnętrzne. Oprócz tego, że komunikujemy się z parlamentarzystami, komunikujemy się też ze światem zewnętrznym. Trzeba na to zważać. Także, kiedy wyrażamy pewne oczekiwanie. Natomiast w zasadzie, gdybyśmy sięgnęli do tytułu posiedzenia tej Komisji, państwo poprosili nas o przedstawienie informacji Ministerstwa Obrony Narodowej czy Ministerstwa Spraw Zagranicznych na temat militarnych konsekwencji dla Ukrainy. Nie dla Polski. Stąd ja się ograniczyłem do analizy sytuacji militarnej Ukrainy, a nie do analizy wniosków, które wypływają dla nas, dla Polski. To osobny bardzo ciekawy, arcyciekawy temat. Ale tutaj odsyłam do ustawy o obronie Ojczyzny, która nakłada na nas obowiązek, żeby w ciągu trzech miesięcy od wejścia w życie ustawy tego typu analizy przedstawić. I te analizy trwają. Są przygotowywane i trzy miesiące po wejściu tej ustawy w życie będą gotowe.</u>
+          <u xml:id="u-18.2" who="#SekretarzstanuwMONMarcinOciepa">Rozumiem, że w obliczu bankructwa wizji polityki zagranicznej i polityki bezpieczeństwa Platformy Obywatelskiej państwo za wszelką cenę chcą uderzyć w nas, jako rząd. Ale myślę, że to nie jest dobry temat. To znaczy, wydaje mi się, że to nie są dobre okoliczności. Ten wysiłek, który podejmujemy, jest naprawdę bezprecedensowy Nie uważam, żeby w czasie wojny, w czasie trwania tego konfliktu było w interesie społecznym czy publicznym roztrząsanie szczegółów dotyczących na przykład dostaw sprzętu na Ukrainę. Mogę powiedzieć, że te kwoty były podawane przez premiera. To jest dzisiaj ponad półtora miliarda. Wartość tego sprzętu, to jest ponad 1,5 mld dolarów. To już nas sytuuje w czołówce państw, które wspierają czy przekazują swój sprzęt. Ale, czy jest rzeczywiście taka ważna potrzeba, żeby teraz o tym mówić?</u>
+          <u xml:id="u-18.3" who="#SekretarzstanuwMONMarcinOciepa">Wydaje się, że kiedy zakończy się konflikt, sprawozdanie zostanie złożone bardzo szczegółowo. Oczywiście, ujawnianie informacji na temat tego, czy i w jakim stopniu stanowi to uszczerbek na naszych zdolnościach bojowych, to już w ogóle nie służy interesowi państwa. Wydaje mi się, że nie ma takiej potrzeby, żeby to ujawniać. W zasadzie z tych oczekiwań, które zostały sformułowane przez pana ministra Sienkiewicza, wymienił pan te rzeczy, które wymieniłem. Kwestia znaczenia wojsk pancernych. Dokładnie o tym mówiłem. Kwestia znaczenia artylerii. Dokładnie o tym mówiłem. Kwestia znaczenia wojsk obrony terytorialnej. Jednym słowem to, co możemy powiedzieć dzisiaj, zostało powiedziane. Natomiast odpowiadając na pytanie o straty strony ukraińskiej, nie ma takiej wiedzy. To znaczy, Ukraińcy tego nie podają. W warunkach konfliktu wyciągnięcie tej informacji nawet w wyniku intensywnej pracy jest niezwykle trudne. Dopiero w momencie, kiedy ten konflikt się zakończy będziemy mogli mieć szerszy obraz.</u>
+          <u xml:id="u-18.4" who="#SekretarzstanuwMONMarcinOciepa">Dzisiaj możemy mieć pewne prognozy. Ale, czy warto rozmawiać, spekulować na temat liczby zabitych żołnierzy ukraińskich czy utraconego przez nich sprzętu? Wydaje się, że po prostu dzisiaj nie ma wystarczających danych, żeby mówić o tym autorytatywnie z pozycji przedstawicieli rządu Rzeczpospolitej. Think tanki mogą się ewentualnie o to pokusić. Ale według mojej wiedzy nie mają właśnie wystarczających danych, żeby dokonywać wiążącej analizy. Oczywiście, jeżeli będzie zaproszenie na posiedzenie Komisji do przedłożenia informacji ministra obrony na temat wniosków z rosyjskiej agresji na Ukrainę czy z wojny na Ukrainie dla armii Rzeczypospolitej, dla państwa polskiego w wymiarze wojskowym czy jakimkolwiek innym, to taką informację chętnie przedłożymy. Dzisiaj mówiliśmy tylko o tym, co widzimy, co się dzieje na Ukrainie. Z całą pewnością formaty międzynarodowe, które wymieniałem, mają tutaj kluczowe znaczenie.</u>
+          <u xml:id="u-18.5" who="#SekretarzstanuwMONMarcinOciepa">Ale ta informacja padła i w mojej wypowiedzi, i w wypowiedzi pana ministra Szynkowskiego vel Sęka. Jedyne mogę dodać, bo wydaje mi się, że to nie wybrzmiało, że bardzo ważnym formatem jest jeszcze B9, czyli bukaresztańska dziewiątka, która ostatnio nabrała znaczenia ze względu na to, że to jest w zdecydowanej większości grupa państw Europy Środkowo-Wschodniej, które – chociaż nie wszystkie – miały podobną, realistyczną ocenę zagrożenia ze strony Federacji Rosyjskiej i podobnie jak my odgrywały rolę mobilizującą Unię Europejską i NATO do większego realizmu w ocenie zamiarów i potencjału Federacji Rosyjskiej. Jest to ten format, który na pewno w ostatnim czasie nabrał znaczenia przez to, że po prostu okazał się wiarygodny. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Dziękuję, panie ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#PoselBartlomiejSienkiewicz">Ad vocem, panie ministrze. Mam prawo do tego. Byłem wymieniany parę razy w tym przemówieniu i mam prawo odpowiedzieć, przynajmniej przez minutę. Bardzo proszę dopuścić mnie do głosu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Nie, nie. Teraz pan minister. Proszę. Wiem. Wszyscy mają prawo mówić.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#PoselBartlomiejSienkiewicz">Nie wszyscy, tylko zostałem wywołany. To jest ad vocem. Proszę mi pozwolić odpowiedzieć.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Proszę, pan minister Szymon Szynkowski vel Sęk. Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-23.1" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Sekretarz stanu w MSZ Szymon Szynkowski vel Sęk:</u>
+          <u xml:id="u-23.2" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Dziękuję bardzo, panie przewodniczący. Pan poseł Sienkiewicz pytał, z kim – to pytanie najbardziej wybrzmiało – podejmujemy wspólne działania na arenie europejskiej, żeby wzmocnić wsparcie dla Ukrainy, żeby zabiegać o sankcje. Nie bardzo rozumiem tę uwagę, że to wystąpienie było zbyt ogólne. Wydaje mi się, że akurat dość szczegółowo przedstawiliśmy z panem ministrem Ociepą to, co można przedstawić w tym kontekście, jeśli chodzi o działania w zakresie wzmacniania obronności Ukrainy czy sytuacji w tej chwili w kontekście militarnym na Ukrainie, jak i działań dyplomatycznych. Skoro pan pyta, z kim, to od razu panu precyzyjnie odpowiem. Po agresji 23 lutego, już 25 lutego odbyło się pierwsze spotkanie na wysokim szczeblu, które w ogóle odbyło się w jakimkolwiek formacie.</u>
+          <u xml:id="u-23.3" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">To było spotkanie grupy B9 wspomnianej przez pana ministra Ociepę, bukaresztańskiej dziewiątki w Warszawie, z udziałem szefowej Komisji Europejskiej i prezydentów 9 państw. To spotkanie poprzedzało szczyt NATO. Ze szczytem NATO prezydenci łączyli się ze spotkania z Warszawy. Można powiedzieć, że to była okazja zupełnie na świeżo, kilkadziesiąt godzin po rozpoczęciu bezpośredniej agresji, uruchomienia pierwszego działania międzynarodowego w formacie, który jest kluczowy z punktu widzenia nie tylko wspólnego spojrzenia na kwestie bezpieczeństwa w regionie, ale także lobbingu co do kolejnych kwestii. Tu bardzo trafnie pan minister Ociepa powiedział, że ten temat może za mało został zaakcentowany, bo grupa B9 jest dla nas trwałymi i najbardziej istotnym formatem aktywności w kontekście agresji rosyjskiej na Ukrainie.</u>
+          <u xml:id="u-23.4" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Minister obrony narodowej Mariusz Błaszczak w poniedziałek konsultował się z ministrami obrony narodowej w tym formacie przed szczytem NATO. W najbliższy piątek – o czym być może pan poseł nie wie – czyli pojutrze, spotykają się w Bukareszcie prezydenci grupy B9 – bukaresztańskiej dziewiątki – również w kontekście dyskusji przed szczytem NATO. Ale, oczywiście, to nie jest jedyny format. Zanim prezydent doleci do Bukaresztu, leci do Portugalii, do Włoch. To są kraje, w których też trzeba przekonywać do mocniejszych decyzji w kontekście NATO i w kontekście sankcji. Premier – o tym już mówiłem – przecież wiadomo wspólnie z kim – z premierem Janšą i z premierem Fialą – był w Kijowie wtedy, kiedy jeszcze nikt nie jeździł do Kijowa. Prezydent Duda z prezydentami państw bałtyckich również poleciał do Kijowa. W związku z tym nie wiem. To są powszechnie dostępne informacje, z kim działamy, na jakich forach i w jakich aktywnościach. O tym wiedzą wszyscy za granicą. Dziwię się, że polscy posłowie opozycji o tym nie wiedzą albo nie chcą wiedzieć. Nie wiem, może państwo też nie wiedzą, że był list 8 prezydentów, którzy podpisali go z inicjatywy Polski w sprawie perspektywy członkowstwa Ukrainy w Unii Europejskiej. To też jest Polska inicjatywa. Że była wizyta premiera Morawieckiego w Berlinie dzień przed ogłoszeniem tego, że Niemcy zmieniają decyzję w sprawie wysyłki broni. Jednak będą wysyłać broń. Później była druga wizyta premiera Morawieckiego w Berlinie. Kilka dni po niej zdecydowano, że jednak Niemcy poprą embargo na ropę. Mam jeszcze wymieniać całą listę wizyt wiceministrów? Szanowni państwo, aktywność dyplomacji polskiej w tym kluczowym okresie jest bezprecedensowa. Mówię to z pełną odpowiedzialnością. I co więcej, jest skuteczna.</u>
+          <u xml:id="u-23.5" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Wywieramy wpływ na konkretne decyzje. Czynimy to w różnych koalicjach państw. Nie wiem, co pan jeszcze chce usłyszeć? Że nie mamy po swojej stronie Niemiec? W takim razie mamy z Niemcami blokować sankcje? Tak, jak – niestety – często było do tej pory, że to Niemcy były jednym z tych krajów, które spowalniały wprowadzanie sankcji. Nie. Jesteśmy w tej chwili forpocztą działań na rzecz Ukrainy. Ci, którzy chcą, w tej sprawie do nas dołączają i to jest coraz większa liczba państw.</u>
+          <u xml:id="u-23.6" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#PoselBartlomiejSienkiewicz">Czy jeszcze nadal mam czekać? Dziękuję bardzo. To może w takim razie króciutko do ostatniego głosu. Panie ministrze, moim prawem jest pytać, a pana obowiązkiem jest odpowiadać. Taka jest istota tej sali. W związku z tym dziękuję panu za odpowiedź. To, czy prawdę mówiąc ta ofensywa przyniesie efekty w zakresie kontynuacji tej polityki wobec Ukrainy, dopiero zobaczymy, więc byłbym ostrożny przed otwieraniem szampana i ogłaszaniem pełnego sukcesu. Natomiast, jeśli chodzi o pana ministra Ociepę, chciałem tylko powiedzieć, reagując na pierwsze słowa, że jest pan zasmucony moim głosem, że ja nie jestem od tego, żeby tu pana rozweselać, panie ministrze, tylko żeby się pytać. Może odpowiem na pana odpowiedź w ten sposób, że w komisji obrony narodowej Francji rozpoczęła się dyskusja o tym, czy Francja ma wystarczające siły do tego, żeby uczestniczyć w konflikcie w pełnej skali, jeśli chodzi o amunicję jak i o pewien kształt. Rozmowa trwała w tej komisji bardzo długo i była bardzo szczegółowa. Odbywała się zarówno z udziałem wojskowych i polityków, tak aktualnych, jak i byłych. Nikt nie uważał, że tam nie można czegoś powiedzieć. Bundestag podejmował decyzję w sprawie właściwie absolutnej rewolucji wojskowej w Niemczech na podstawie przedstawionych analiz dotyczących tego, co się stało na Ukrainie. Jeśli pan uważa, że piastuje pan takie stanowisko, które uniemożliwia panu występowanie przed polską komisją, ponieważ właściwie nie mówi pan do nas – posłów Rzeczypospolitej – tylko mówi pan do świata zewnętrznego, to myli pan dyplomację z obowiązkami, które ma pan przed komisją sejmową. Proszę się więc nie chować za jakąś mityczną polityką, która jest tak ważna, tak skomplikowana, że ujawnienie czegokolwiek może zaszkodzić interesom Polski, tylko stosować się do polskiego prawa.</u>
+          <u xml:id="u-24.1" who="#PoselBartlomiejSienkiewicz">Ja mam prawo pana wypytywać, a pan ma obowiązek odpowiadać. I to jest wszystko. Jeśli pan nie chce, to proszę to powiedzieć. Zresztą powiedział to pan wyraźnie. W związku z tym proszę też przyjąć pewne zasady miejsca, w którym pan jest. Zasady, które wynikają wprost z konstytucji i nie chować się za sekretność spraw, ponieważ gdzie indziej, w demokratycznych krajach toczy się to przy o wiele wyżej podniesionej kurtynie niż w Polsce. A ponieważ normą w tej Komisji jest to, że kiedy padają trudne pytania, to państwo – szczególnie z MON – mówią, że nie mogą się na ten temat wypowiadać, bo to są wrażliwe informacje. Po czym mamy sesje, które są klauzulowane. Słyszymy na nich informacje, które albo są w gazetach, albo się ukazują na drugi dzień w tych gazetach. To jest, prawdę mówiąc, troska o tajemnice państwowe. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Krótko to nie było. Proszę bardzo, pan poseł przewodniczący Paweł Krutul.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#PoselPawelKrutul">Dziękuję, panie przewodniczący. Panowie ministrowie, drodzy państwo, przed chwilą pan minister obrony narodowej powiedział, że widzimy, co się dzieje na Ukrainie. Stąd moje pytania. Panie ministrze, z pana działki. Interesują mnie ruchy wojsk białoruskich przy granicy z Ukrainą. Co tam się obecnie dzieje? Wiadomo, że takie ruchy i zwiększanie tych sił absorbują wojsko ukraińskie, które nie może być stamtąd dyslokowane na południe Ukrainy. Powtórzę pytanie pana ministra Sienkiewicza o ewentualny korytarz dla zboża. Czy flota NATO bierze to pod uwagę? Proszę o ewentualne informacje na ten temat. I ostatnie, trzecie pytanie. To dość delikatna materia, która przetoczyła się przez nasze media. Zapytam o postsowieckie statki powietrzne. Czy jest jakaś wiedza – wiedza na pewno jest – którą pan minister może się podzielić, jeżeli chodzi o postsowieckie śmigłowce i myśliwce, które już są albo ewentualnie będą na terenie Ukrainy? Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-27">
+          <u xml:id="u-27.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Dziękuję. Proszę, teraz pan poseł Poncyljusz.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-28">
+          <u xml:id="u-28.0" who="#PoselPawelPoncyljusz">Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, jest kilka rzeczy, które chciałbym u panów ministrów lepiej zrozumieć. Bo – oczywiście – to, co państwo dzisiaj przekazali, ma swoje zalety i jest jakimś elementem informacyjnym. Ale, jeśli mówimy o pewnej perspektywie, to jest pytanie do pana ministra Ociepy odnośnie do planów zacieśniania współpracy przemysłowej w obronności. Tak? Bo w ostatnich tygodniach, a nawet miesiącach pojawia się ten temat. Mieliśmy Defense Day, gdzie Motor Sich pokazała modernizację takiego samego postsowieckiego, postrosyjskiego śmigłowca, jaki jest również w dyspozycji Wojska Polskiego. Jest pytanie, czy tutaj się coś kroi? To dotyczy również systemów rakietowych czy sprzętu pancernego, remontów czy jakichś wspólnych projektów. Przemysł ukraiński przed wojną 2014 r. był chyba trzecim eksporterem na świecie, więc to nie jest mały przemysł i nawet dość głęboka skala zniszczeń tego przemysłu nie oznacza, że tam nie ma żadnego potencjału, choćby na poziomie inżynierów, choćby na poziomie pewnych kompetencji. I pytanie. Czy, gdyby dzisiaj były równoległe zdolności produkcyjne ustanowione po polskiej stronie właśnie z przemysłem ukraińskim – były takie inicjatywy przez wiele lat, tylko też przez wiele lat sygnał ze strony rządzących do Polskiej Grupy Zbrojeniowej był taki, że nie ufano przemysłowi ukraińskiemu i sugerowano, że to jest w ogóle agentura rosyjska, a w związku z tym lepiej z nimi nie współpracować... Jest pytanie, czy po tych wszystkich wydarzeniach wojennych jest to rozważane albo są prowadzone rozmowy? Wiem, że była jakaś wizyta ukraińska przedstawicieli Ukrainy w Bumar Łabędy odnośnie do bieżących napraw sprzętu z racji tego, że zniszczone są zakłady na terenie Ukrainy przez rakiety rosyjskie. Jest pytanie, czy państwo w ogóle widzą taką możliwość zacieśniania. Jeżeli coś mogą państwo dzisiaj powiedzieć, to byłoby to ważne.</u>
+          <u xml:id="u-28.1" who="#PoselPawelPoncyljusz">W kontekście pytań o wysyłanie sprzętu na Ukrainę, panie ministrze, też jest tak, że Sejm poprzez swoje komisje sprawuje kontrolę nad Ministerstwem Obrony Narodowej. Tak? Rozumiem, że może formuła jawna jest za daleko idąca, no ale my też musimy to wiedzieć. Myślę, że o to nas pytają wyborcy, szczególnie jako członków Komisji Obrony Narodowej. Czy po tym przekazania sprzętu Polska jeszcze może mówić o tym, że jest gotowa ze swoimi zdolnościami obronnymi?</u>
+          <u xml:id="u-28.2" who="#PoselPawelPoncyljusz">Oczywiście, zgadzam się z tym, że dzisiaj każdy „Krab”, który jedzie na teren Ukrainy i będzie tam walczył i tak był szykowany do tego, że tak naprawdę będzie walczył ze wschodnim sąsiadem, czyli z Rosją. Czy walczy dzisiaj w Siewierodoniecku czy wywalczyłby w Siedlcach, to zawsze z polskiego punktu widzenia lepiej, żeby ten sprzęt właśnie tam walczył. Ale to przecież nie oznacza, że nie musimy cały czas jako Komisja i państwo jako ministerstwo troszczyć się o ten odwód czy o tę kolejną linię obrony, gdyby do czegokolwiek doszło. Chodzi o to, żeby mieć świadomość, jak wiele tego sprzętu oddano i czy dzisiaj mamy jakikolwiek zdolności albo ile czasu te zdolności będą odbudowywane. Nie mam nic przeciwko 18 „Krabom”, które jadą na wschód. Natomiast jest pytanie, czy dzisiaj intensyfikujemy zdolności produkcji sprzętu w Polsce w zakładach takich, jak HSW czy Bumar Łabędy.</u>
+          <u xml:id="u-28.3" who="#PoselPawelPoncyljusz">Jeśli sobie policzymy, ile „Krabów” zostało wprowadzonych do użytku w polskiej armii, wychodzi na to, że mniej więcej 1 „Krab” jest produkowany miesięcznie. Pytanie jest takie. Czy w związku z tą wojną ktoś zagęszcza ruchy? Czy pogania towarzystwo w Polskiej Grupie Zbrojeniowej? Jeśli jesteśmy w Bumarze Łabędy i dowiadujemy się, że zdolności remontowe czołgów są na poziomie trzech sztuk miesięcznie i nie ma znaczenia czy jest wojna, czy wojny nie ma. To tempo jest od dłuższego czasu takie same. Jeśli tak, to trzeba na ten temat rozmawiać. Nie wiem, czy na pewno w formule otwartej, ale jako posłowie będziemy musieli zadawać państwu coraz trudniejsze pytania, bo sprowadzenie całej dyskusji do laurki, że Polska skutecznie zareagowała i wysłała ileś czołgów T-72, ileś amunicji i ileś „Krabów” jest ważną rzeczą, ale musimy wejść trochę głębiej. To znaczy, że takimi informacjami mogą się zaspokoić czytelnicy portali internetowych czy gazet. Natomiast naszym obowiązkiem jest zaglądać głębiej państwu w oczy i dowiadywać się, czy to nie jest trochę tak, że gubimy nasze zdolności, które też należałoby uzupełniać. A jeżeli ich nie gubimy, to kiedy możemy je uzupełnić. Co my, jako Komisja, możemy zrobić, żeby na przykład poruszyć taką skorupę struktur polskiej zbrojeniówki, która czasami jest nieefektywna?</u>
+          <u xml:id="u-28.4" who="#PoselPawelPoncyljusz">Co do bukareszteńskiej dziewiątki – to już jest trochę w związku z tym, co pan odpowiadał panu posłowi Sikorskiemu – to, jak rozumiem w bukareszteńskiej dziewiątce mamy takie kraje, jak Węgry, Bułgaria i Rumunia Nie jestem przekonany, że to są kraje, które mają dokładnie taką samą linię stanowiska wobec tego, co dzieje się na Ukrainie. Jeżeli słyszę, że bułgarski prorosyjski rząd tak naprawdę wprowadza embargo na eksport amunicji na Ukrainę i że jest niemożliwe, żeby wyeksportować wprost z Bułgarii do Ukrainy jakąkolwiek broń i jakąkolwiek amunicję – a jest to jeden z większych producentów amunicji w Europie – to jest pytanie, czy w tej bukareszteńskiej dziewiątce, o której pan mówi, naprawdę jest spójne, jednolite stanowisko wobec całego konfliktu na Ukrainie. Nie wiem, czy to jest bardziej do pana ministra Ociepy, czy do pana ministra Szynkowskiego, ale moim zdaniem już się skończył ten moment, w którym można jednym zdaniem powiedzieć, że jesteśmy w bukareszteńskiej dziewiątce i to ma załatwić temat, że wszyscy jesteśmy po tej samej stronie i mamy tę samą wrażliwość, bo moim zdaniem tak nie jest. Chyba akurat pan minister Szynkowski ma świadomość, że to strona węgierska była jednym z hamulcowych na ostatniej prostej szóstego pakietu sankcji.</u>
+          <u xml:id="u-28.5" who="#PoselPawelPoncyljusz">Panie ministrze, jeszcze dwa pytania. To znaczy, pytanie jest takie. Czy państwo sugerują w kolejnych pakietach sankcyjnych zajęcie się firmami, które dzisiaj są takimi proxy partner w imieniu Rosjan, bo już się to zaczyna dziać? To znaczy, że oficjalnie zamyka się kontakt z rosyjskimi firmami, po czym okazuje się, że są jakieś firmy z różnych krajów europejskich, które dokładnie mają do dyspozycji te same towary, które do tej pory oferowały firmy rosyjskie. Czy w ogóle biorą to państwo pod uwagę, żeby też się tym zająć? Drugie pytanie dotyczy tego, jak państwo widzą w rozmowach z partnerami NATO i unii przyszłą odbudowę Ukrainy? To znaczy, z jakich funduszy? Jak by to miało wyglądać? Czy mają państwo dzisiaj jakieś pomysły na to, jak strona polska miałaby w tej odbudowie brać udział? Jaka miałaby być jej rola? Czy coś państwo promują? To znowu jest pytanie o to, czego możemy się dzisiaj dowiedzieć. Może na posiedzeniu niejawnym dowiedzielibyśmy się czegoś więcej.</u>
+          <u xml:id="u-28.6" who="#PoselPawelPoncyljusz">I ostatnia rzecz. Trochę rozmawialiśmy z kolegami posłami. Często pojawiały się też takie informacje polityczne, że jako Polska mamy w tych rozmowach czy premiera, czy prezydenta jakieś oczekiwania wobec strony niemieckiej. Że jeżeli my przekazujemy przysłowiowe czołgi T-72, to że Niemcy czy też inne kraje mieliby nam coś w zamian przekazać No ale to – oczywiście – było właśnie w takim kontekście niemieckim jako niepewnym elemencie, więc pytanie, czy są jakieś formalne uzgodnienia? Nie mówię, że pisemne, ale choćby ustne, że Niemcy na jakimś etapie zadeklarowali, że jeśli wyślemy powiedzmy 100 czołgów T-72, to w zamian dostaniemy np. 20 czołgów Leopard A4 czy A5. Jest pytanie, czy jakiekolwiek tego typu uzgodnienia z konkretnymi partnerami, a szczególnie z partnerem niemieckim są w ogóle poczynione? Z wypowiedzi prezydenta i premiera można było odnieść wrażenie, że tutaj jest jakieś szczególne oczekiwanie wobec Niemców. To wskazywałoby na to, że jakieś uzgodnienia były poczynione, a teraz strona polska wyraża ubolewanie z powodu tego, że strona niemiecka nie dotrzymała słowa. To jest właśnie to pytanie. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-29">
+          <u xml:id="u-29.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">9 minut 40 sekund. Pani Siarkowska. Proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-30">
+          <u xml:id="u-30.0" who="#PoselAnnaMariaSiarkowska">Bardzo dziękuję. Panie przewodniczący, panowie ministrowie, Wysoka Komisjo, cieszę się, że mogę zabrać głos powtórnie, chociaż szkoda, że po tak długim czasie, bo tak naprawdę te moje dwa słowa, które chcę powiedzieć, są ad vocem tego, co usłyszeliśmy wcześniej od pana ministra Ociepy. Chciałabym, panie ministrze, z całym szacunkiem zwrócić uwagę, że cywilna kontrola nad armią jest immanentną częścią demokratycznego państwa prawa. Nie można mówić posłom na posiedzeniu Komisji, że o pewnych sprawach związanych z bezpieczeństwem narodowym nie jest dobrze mówić i że zajmiemy się tym, kiedy zakończy się konflikt. Jesteśmy posłami, czyli wybrali nas obywatele w demokratycznym procesie i zobowiązali nas do tego, żebyśmy w ich imieniu przyglądali się takim sprawom i o kluczowe kwestie w różnych obszarach pytali.</u>
+          <u xml:id="u-30.1" who="#PoselAnnaMariaSiarkowska">Jesteśmy w Komisji Obrony Narodowej i mamy obowiązek zajmować się właśnie cywilną kontrolą nad armią, bo właśnie Komisja Obrony Narodowej taką rolę w tym systemie również w pełni. W związku z tym – oczywiście – zgadzam się z tymi stwierdzeniami, które dotyczą tego, że pewne informacje w formule jawnej nie powinny być udzielane. Natomiast w formie niejawnej powinniśmy usłyszeć wszystko to, co ma kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa państwa, dla polskich sił zbrojnych i dla ich zdolności obronnych w ewentualnym konflikcie. Uważam, że to są informacje kluczowe. I tak, jak wcześniej powiedziałam, bardzo prosiłabym o odpowiedź na pytania, które wcześniej postawiłam. Jeśli nie jest to możliwe w formule jawnej, to formule niejawnej. Poprosiłabym na piśmie. A swoją drogą cieszę się, że jest zapowiedziane kolejne posiedzenie Komisji dotyczące tego, jakie są wnioski płynące z konfliktu rosyjsko-ukraińskiego dla Polski. Myślę, że w tym kontekście dobrze by było, gdybyśmy mogli porozmawiać szerzej, być może również w formule niejawnej, jeśli będzie taka potrzeba. Bardzo dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-31">
+          <u xml:id="u-31.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Pozwolę sobie to uściślić. Z wypowiedzi pana ministra zrozumiałem, że jeszcze nie ma analiz i czas analiz przyjdzie po konflikcie. Nie, że nie można o tym mówić. Tylko po prostu ministerstwo jeszcze ich nie ma.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-32">
+          <u xml:id="u-32.0" who="#PoselAnnaMariaSiarkowska">Panie przewodniczący, tego elementu rzeczywiście jeszcze nie poruszyłam. Natomiast, jeżeli chodzi o to, że nie ma analiz, to – szanowni państwo – jako posłowie uczestniczymy w różnych wydarzeniach. Jednym z ostatnich wydarzeń była chociażby szeroka konferencja …24. Jeżeli przedstawiciele przemysłu mają informacje o tym, jak dużo sprzętu jest tracone na Ukrainie i możemy na ten temat z nimi porozmawiać i uzyskać choćby częściowe informacje, to przepraszam bardzo, ale strona rządowa na pewno ma pełniejsze informacje niż jeden czy drugi przedstawiciel przemysłu zbrojeniowego. Powinniśmy takie informacje uzyskać, zwłaszcza w takim kontekście, że nasze zdolności obronne powinny być dostosowane do tego, żeby ten konflikt nie trwał dzień, dwa czy tydzień, tylko żebyśmy byli w stanie maksymalnie długo stawiać opór w przypadku ewentualnego konfliktu.</u>
+          <u xml:id="u-32.1" who="#PoselAnnaMariaSiarkowska">Wiem, że niedobrze jest o tym mówić, ale na forum Komisji musimy mówić o sprawach, które są trudne. Jeżeli nawet myślimy o czasach jeszcze sprzed konfliktu rosyjsko-ukraińskiego, to tylko przypomnę o tym, że amerykańscy stratedzy wielokrotnie zwracali nam uwagę, że jeżeli w ogóle chcemy liczyć na pomoc NATO, to musimy być w stanie bronić się co najmniej od 6 do 10 tygodniu. Gdybyśmy teraz otrzymali informacje o tym, jakie są straty ukraińskiego sprzętu w trakcie trwania konfliktu, moglibyśmy poczynić pewne szacunki co do tego, jak będzie postępowało to zużycie w przypadku, kiedy konflikt dotyczyłby nas i do tego dostosować nasze zdolności. Musimy też wiedzieć, ile dotychczas środków walki i sprzętu, którymi dysponowaliśmy, tak naprawdę wysłaliśmy czy przekazaliśmy na Ukrainę i jak szybko jesteśmy w stanie te zapasy odtworzyć, a być może także powiększyć. Tak, żeby po prostu być zdolnym do obrony, kiedy przyjdzie taka konieczność. Oczywiście, mam nadzieję, że takiej konieczności nie będzie, ale mądry człowiek liczy się z najgorszym i doświadcza najlepszego. Wobec tego naszą strategię powinniśmy przygotowywać na najgorszą ewentualność. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-33">
+          <u xml:id="u-33.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Pani poseł, uważam, że jeżeli jest jakiś temat, to należy się trzymać tego tematu, a nie rozmawiać o wszystkich sprawach, które interesują wszystkich posłów. W czasie kolejnego posiedzenia Sejmu będziemy przyjmować plan pracy Komisji na kolejne pół roku. Wtedy można będzie zgłaszać wszystkie tematy. Natomiast co do wiadomości dotyczących strat sprzętu i wiedzy przedsiębiorców podchodziłbym z lekkim dystansem, a może nawet trochę większym niż lekkim. Tak się składa, że ostatnio rozmawiałem z dwoma politykami – amerykańskim i niemieckim. Żaden z nich nie mówił, że straty ukraińskie, to tyle czy tyle czołgów. Tylko są szacunki, które oni ogłaszają. Są pewne szacunki, a myślę, że wiedza przedsiębiorców jest z reguły dopasowana do ich biznesowych celów. Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-34">
+          <u xml:id="u-34.0" who="#SekretarzstanuwMONMarcinOciepa">Dziękuję bardzo, panie przewodniczący. Pierwsza sprawa, to kwestia, o której padło trochę uwag à propos roli Komisji i relacji, które składają ministrowie na zapotrzebowanie, na zapytanie posłów. My też z panem Szymonem Szynkowskim vel Sękiem jesteśmy posłami i w żaden sposób tego nie negujemy. Tylko proszę zwrócić uwagę, w jaki sposób zadaje pytania pan minister Poncyljusz i pani poseł Siarkowska, a w jaki sposób zadawali je posłowie Sienkiewicz i Mroczek. Po prostu nasza odpowiedź będzie zawsze życzliwa, ale adekwatna do pytań. Jeżeli będą poważne pytania z państwowym sznytem, to zawsze będziemy się starali udzielić informacji tak, jak tylko możemy. Naprawdę tak, jak tylko możemy. Natomiast po prostu w znacznej mierze te wypowiedzi… Stąd była moja reakcja. Nie wynikała z tego, że mam jakikolwiek problem ze stawaniem przed Komisją jako minister, tylko wynikała z reakcji na to, że posłowie oczekiwali odpowiedzi na pytania, a w zasadzie krytykowali nasze wypowiedzi na temat posiedzenia Komisji, które rozmijały się z ich oczekiwaniami. Mówiąc w skrócie, zadawali pytania dotyczące innego tematu posiedzenia Komisji. To jest pierwsza sprawa.</u>
+          <u xml:id="u-34.1" who="#SekretarzstanuwMONMarcinOciepa">Druga kwestia jest niezwykle istotna, kiedy mówimy o relacjach i roli komisji parlamentarnej i kontroli parlamentarnej. To jest jednak trzymanie się pewnej klauzuli. Albo nie ma klauzuli, albo jest klauzula „zastrzeżone’, albo idziemy w górę z klauzulami bezpieczeństwa. Wtedy możemy dostosowywać informacje, które mamy, do danej klauzuli. Mówiąc w skrócie, po prostu w tym formacie transmisji, w której bierzemy udział – bo posiedzenie Komisji jest transmitowane publicznie – pewnych rzeczy, pewnych informacji podać nie możemy. To są te zastrzeżenia, które chciałbym poczynić w swoim imieniu, jeśli chodzi o informacje. Możemy udzielić informacji adekwatnych do klauzuli.</u>
+          <u xml:id="u-34.2" who="#SekretarzstanuwMONMarcinOciepa">Natomiast jest jeszcze jedna sprawa. Powiedziałbym, że z zakresu metapolityki. Oczywiście, jest kontrola parlamentarna. Tylko jesteśmy częścią – powiedziałbym – quasi-kryzysu międzynarodowego. Tak? To znaczy, że jesteśmy w trakcie zarządzania kryzysowego. Żebyśmy się dobrze zrozumieli. Nie jesteśmy oddaleni od Ukrainy na tyle, żeby sobie pozwolić na spokojną refleksję o tym, co tam się dzieje. To znaczy, wszystko ma skutki, także dla nas. Skutkuje na nas. W związku z tym doskonale państwo wiedzą, że część sił zbrojnych jest postawiona w stan wyższej gotowości. Przecież to komunikowaliśmy. Mówiąc w skrócie nawet, kiedy jest kontrola parlamentarna, w trakcie wojny pewnych informacji nie udziela się nawet parlamentowi w ramach zarządzania kryzysowego. Nie jesteśmy w trakcie wojny, ale przedstawiciele think tanków już mogliby tutaj wejść w spór. Prawda? Są konflikty poniżej progu wojny. Jaka jest rola Polski w tym wszystkim? Czy NATO – Ukraina jako proxy? Prawda? Nie chcę teraz publicznie wchodzić w te dywagacje. Mówiąc w skrócie, warto, żebyśmy na to też zważali. Ale, jeżeli będzie stosowna klauzula i taka będzie też wola polityczna czy parlamentarna, to – oczywiście – tych informacji możemy udzielać, o ile one nie zaszkodzą życiu i zdrowiu naszych żołnierzy. To jest takie zastrzeżenie. Ale rozumiem, że to jest akurat wspólne dla nas, że to jest nasza wspólna troska. Odpowiem konkretnie na pytania na tyle, na ile możemy udzielić informacji.</u>
+          <u xml:id="u-34.3" who="#SekretarzstanuwMONMarcinOciepa">Ruchy wojsk białoruskich. Powiem tak w kontekście tematu tego posiedzenia Komisji. Ukraina nie sygnalizuje dzisiaj realnej obawy co do użycia białoruskich sił zbrojnych do agresji. Co to oznacza? Mówiąc wprost, że tych ruchów tam nie obserwujemy. Czy jest tak, że można powiedzieć, że Białorusini całkowicie nie biorą udziału w konflikcie? Nie. To było powiedziane. Po pierwsze, oni użyczyli swojego terytorium. Po drugie, jakiekolwiek siły białoruskie, które tam występują, stanowią jednak w sensie taktycznym znak zapytania dla sił zbrojnych Ukrainy, czy siły zbrojne, które są na terytorium Białorusi, nie zostaną użyte do agresji. W związku z tym część sił ukraińskich jest związana na froncie północnozachodnim. W tym sensie Białoruś odgrywa rolę w tym konflikcie. Natomiast odpowiadając wprost, czy są takie ruchy, które sygnalizowałyby, że Białoruś teraz wejdzie, to nie ma tego. Ukraińcy sądzą, że na tym etapie takie ryzyko nie występuje, choć jest fundamentalne pytanie. To znowu jest pytania trochę bardziej do think tanków, a może bardziej do MSZ. Na ile Białoruś jest w ogóle decydentem w tym zakresie, a na ile jedna decyzja z Kremla może sprawić, że w ciągu tygodnia zmieni się to o 180 stopni i Białoruś rzeczywiście odegra jeszcze jakąś rolę militarną w sensie bezpośrednim, kinetycznym w tym konflikcie.</u>
+          <u xml:id="u-34.4" who="#SekretarzstanuwMONMarcinOciepa">Jeśli chodzi o zboże, sprawa jest delikatna. Jeśli chodzi o sytuację na Morzu Czarnym i o stopień zaminowania tych wód mogę powiedzieć, że wszystko zależy od strony ukraińskiej. Jeżeli byłaby gotowość po stronie ukraińskiej, żeby wejść w tego typu interakcję, to tak. Drugi warunek, to jest zgoda wszystkich państw NATO. Kolektywna akcja. Tak? Żeby to nie była żadna akcja pojedyncza. To są te dwa aspekty. Czyli decyzja Ukrainy, która dzisiaj raczej broni dostępu do swoich wybrzeży. Chętnie eksportowałaby zboże, ale to jednocześnie wiąże się z ryzykiem, że jeżeli zrezygnuje z zabezpieczenia o charakterze minowym swoich wód terytorialnych, to jednocześnie może wpuścić okręty wojenne Federacji Rosyjskiej. Powiedziałbym, że to jest tego typu dylemat taktyczny Ukrainy. Plus – oczywiście – działanie kolektywne. Sprzęt lotniczy, to w ogóle bardzo delikatna sprawa. Szczerze mówiąc nie do końca było pytanie w tym zakresie. Czy jest dostarczany sprzęt? Tak? Jeśli tak, to nie udzielę odpowiedzi. Uchylam się od odpowiedzi na to pytanie. I pytanie o współpracę. Tak. Zawsze była współpraca, a teraz została bardziej rozwinięta – znacząca współpraca o charakterze przemysłowo-naukowym. Tak mogę powiedzieć.</u>
+          <u xml:id="u-34.5" who="#SekretarzstanuwMONMarcinOciepa">Skutki wojny dla przemysłu ukraińskiego, także zbrojeniowego, są doniosłe. Niestety, w negatywnym wymiarze. Tu jest interakcja z naszym przemysłem, z naszym światem nauki i z instytucjami do tego przeznaczonymi. Z szeroko pojętym obszarem centrów naukowych, badawczych i rozwojowych, instytutów itd. Ale jest to taka współpraca życzliwa, ludzka, naukowa. Po to, żeby ci ludzie mogli nadal pracować tam, gdzie pracują i żeby przemysł mógł zachować swoje kompetencje. A my przy tej okazji też jesteśmy w stanie sporo na tym zyskać – kapitał ludzki, kapitał wiedzy i pewien dorobek. Bardzo dobrym, konkretnym przykładem jest kwestia sprzedaży „Krabów” na Ukrainę, co zostało ogłoszone. Dla nas to jest przykład tego, żeby nasz polski, bardzo dobry sprzęt został wypróbowany w boju. Jesteśmy umówieni na bardzo ścisłą współpracę przy wyciąganiu wniosków z pola walki. Tego, jak „Kraby” się tam spisują. To będzie później wykorzystywane przez nasz przemysł, przez nasze instytuty przy ulepszaniu tego sprzętu, a także innego sprzętu.</u>
+          <u xml:id="u-34.6" who="#SekretarzstanuwMONMarcinOciepa">Padło takie pytanie – pani poseł Siarkowskiej, ale pan minister Poncyljusz też o to pytał – czy Polska jest bezpieczna. To takie fundamentalne pytanie. Mogę powiedzieć jednoznacznie, że tak. Podejmujemy wysiłki, żeby ten sprzęt, który trafił na Ukrainę, był w ramach backfillingu częściowo zwrócony Polsce przez naszych sojuszników. Jak to wygląda? Różnie. Padło konkretne pytanie o Niemcy. Chętnie bym się wypowiedział, ale największym specjalistą w naszym rządzie od polityki niemieckiej jest minister Szynkowski vel Sęk, więc mu to zostawię. Natomiast podejmujemy te rozmowy i mamy sporo życzliwych odpowiedzi ze strony naszych sojuszników, szczególnie Anglosasów. Oczywiście, ten temat jest przez nas podejmowany.</u>
+          <u xml:id="u-34.7" who="#SekretarzstanuwMONMarcinOciepa">Nawet, jeżeli są tutaj pewne problemy, bo przecież nie jest tak, że za słowami kolegów z Republiki Federalnej Niemiec idą czyny, jeżeli są problemy z tymi czynami, to powinniśmy sobie zadać fundamentalne pytanie jako parlament i jako rząd. Po co właściwie mamy armię? Po to, żeby odstraszać, żeby bronić przed potencjalnym agresorem. Kto jest dzisiaj najbardziej prawdopodobnym agresorem? Federacja Rosyjska. Jednym słowem wspieranie Ukrainy traktujemy jako element odstraszania, jako element osłabiania zdolności ofensywnych Federacji Rosyjskiej. W jakimś sensie jest to także inwestycja w nasze bezpieczeństwo, bo ten sprzęt i tak był przeznaczony do tego, żeby potencjalnie walczyć z agresją rosyjską. Nie ma agresji na terytorium Polski. Jest na terenie Ukrainy. A to jest tak blisko nas, że po prostu trudno udawać, że to nas nie dotyczy.</u>
+          <u xml:id="u-34.8" who="#SekretarzstanuwMONMarcinOciepa">Padło też pytanie – przepraszam, ale zacytuję parlamentarne sformułowanie pana ministra – czy zagęszczamy ruchy?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-35">
+          <u xml:id="u-35.0" who="#PoselPawelPoncyljusz">W zbrojeniówce.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-36">
+          <u xml:id="u-36.0" who="#SekretarzstanuwMONMarcinOciepa">W zbrojeniówce. To znaczy, nie tylko. Absolutnie jest tak, że ustawa, która została przyjęta, znacznie zwiększa finansowania sił zbrojnych – 3% PKB i dodatkowy fundusz modernizacji sił zbrojnych. To wszystko sprawia, że zagęszczamy ruchy – cytując pana ministra Poncyljusza – nie tylko w wymiarze aktywności zagranicznej, jeśli chodzi o zakupy zagraniczne, ale także bardzo mocno staramy się zwiększać nasze zdolności. Mobilizujemy nasz przemysł zbrojeniowy do zwiększania własnych zdolności produkcyjnych, bo chcemy jeszcze kupić bardzo dużo sprzętu dla polskiej armii. Bardzo dużo. Jesteśmy w stanie kupić tak wiele, jak wiele polski przemysł zbrojeniowy jest w stanie wyprodukować. Natomiast nie chciałbym wchodzić zbyt bardzo w szczegóły, bo to jest zakres odpowiedzialności ministra aktywów państwowych, więc minister obrony narodowej może tylko powiedzieć, że chcielibyśmy kupić jak najwięcej od polskiego przemysłu. A jego potencjał, zdolność do ryzyka czy inwestycji, otwieranie nowych linii produkcyjnych, zatrudnianie nowych ludzi, to już byłoby przekraczanie przeze mnie ładu korporacyjnego w przemyśle zbrojeniowym. Ale tak. Oczekujemy tego jako Ministerstwo Obrony Narodowej. To mogę powiedzieć z całą mocą. I raczej jesteśmy tego świadkami, według mojej wiedzy. To budżet i zdolności produkcyjne.</u>
+          <u xml:id="u-36.1" who="#SekretarzstanuwMONMarcinOciepa">I ostatnie zdanie à propos B9. Znowu nie chciałbym za bardzo wchodzić w kompetencje ministra spraw zagranicznych. Mogę tylko powiedzieć, że nie podzielam zdania pana ministra Poncyljusza, jeśli chodzi o Bułgarię czy Rumunię. Z naszej perspektywy – mówię tylko jako resort obrony narodowej – jesteśmy rozczarowani postawą Węgrów. Mówię to wprost. Natomiast w całej reszcie B9 podejście jest w zasadzie spójne z naszym, zbieżne z naszym co do priorytetów. Ostatnio widziałem się z ministrem bułgarskim, który gościł w Polsce. Nie mam co do tego żadnych wątpliwości, że ta jedność, którą osiągnęliśmy – w ogóle szeroko osiągnął świat Zachodu – jest bezprecedensowa, a poza tym tak szeroka, jak to tylko możliwe. Głęboko wierzę, że kiedy tylko Niemcy dokonają pewnego zwrotu w swojej polityce nie tylko w słowach, ale też w czynach, to i Węgrzy – jak często bywało w przeszłości – pójdą w ich ślady. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-37">
+          <u xml:id="u-37.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Dziękuję. Proszę, pan minister Szymon Szynkowski vel Sęk.</u>
+          <u xml:id="u-37.1" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Sekretarz stanu w MSZ Szymon Szynkowski vel Sęk:</u>
+          <u xml:id="u-37.2" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Dziękuję, panie przewodniczący. W zasadzie ja bardzo krótko, bo pan minister Ociepa ujął bardzo dużo wątków w swojej odpowiedzi. Może tylko uzupełnię kwestię dotyczącą wspomnianych tutaj Bułgarii i Rumunii. Nie tylko zgadzam się z panem ministrem Ociepą, ale także chciałem ze zdziwieniem odnieść się do tego stwierdzenia, że Bułgaria jest prorosyjska. To jest bardzo duże uproszczenie, a mówiąc o rządzie jest to wprost nieprawda. Mówiąc o kraju, można byłoby o tym powiedzieć w tym sensie, że geografia społeczna jest tak ułożona, że rzeczywiście znaczące grupy społeczne wykazują postawę rosyjską. Tak można byłoby to ująć, choć nie jest to dominująca postawa. Ale na pewno jest widoczna. Jest trochę inne spojrzenie ze strony pana prezydenta Radewa i trochę inne podejście rządu. Natomiast na pewno nie powiedziałbym, że bułgarski rząd wykazuje postawę prorosyjską. Powiem tylko, że np. w kwestii zamknięcia przestrzeni powietrznej – Polska była inicjatorem tego, żeby zamknąć przestrzeń powietrzną dla Rosji – Bułgaria była jednym z krajów, które najszybciej zareagowały – kilkanaście godzin po apelu ze strony Polski i po rozmowach w tej sprawie. Takie przykłady można byłoby mnożyć. Zresztą przecież Bułgarii odcięto gaz tak, jak Polsce, decyzją Federacji Rosyjskiej, zresztą bezprawną. Sądzę, że wobec prorosyjskiego rządu i prorosyjskiego kraju tak by nie postąpiono.</u>
+          <u xml:id="u-37.3" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Jeśli z kolei chodzi o Rumunię, to Rumunia jest z nami współarchitektem tego formatu i bardzo realistycznie patrzy na zagrożenie ze strony Rosji. Przyjęła bardzo wielu uchodźców. Pomaga tym uchodźcom. Wspiera sankcje. Ze względu na dwustronne relacje z Ukrainą są tam pewne – powiedziałbym – wrażliwości. Ale absolutnie nie postawiłbym tezy, że Rumunia jest w kontrze do naszego interesu czy postępuje niezgodnie z naszymi postulatami.</u>
+          <u xml:id="u-37.4" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Jeżeli tak rozkładać sprawę na czynniki pierwsze, to nie znajdziemy żadnego innego kraju, który jest w zgodzie ze wszystkimi naszymi postulatami, bo każdy kraj ma jakieś elementy polityki zagranicznej, które nie są zbieżne z naszymi postulatami. Ale w każdym z tych krajów – właśnie na tym też polega aktywność polskiej dyplomacji – szukamy elementów zbieżnych i staramy się je akcelerować, a z drugiej strony powstrzymywać te tendencje, w których polityka innych krajów jest wbrew naszym interesom.</u>
+          <u xml:id="u-37.5" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Węgry rzeczywiście. Podzielę tę opinię, że postawa Węgier jest rozczarowująca. Ale trzeba jasno powiedzieć, że gdyby nie nasze rozmowy z Węgrami, które są prowadzone, to myślę, że też nie byłoby tak prosto uzyskać zgodę Węgier. Przy wszystkich zastrzeżeniach i łagodzeniu niektórych aspektów szóstego pakietu sankcji jednak zgoda Węgier dla zasadniczych elementów została wyrażona.</u>
+          <u xml:id="u-37.6" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Jeśli chodzi o Niemcy, to postawa rządu niemieckiego w wielu elementach w przeszłości też była rozczarowująca. Tutaj dokonuje się bardzo powolna zmiana polityki czy to w zakresie wysyłki broni, czy to w zakresie podejścia do kwestii sanacyjnych. Trzeba też mieć na uwadze, że rząd niemiecki wyraża pewne decyzje, ale w łonie samego rządu, które tworzą trzy partie koalicyjne, są wyrażane różne opinie co do stopnia zaangażowania Niemiec. Staramy się te opinie, które są w zgodzie z naszymi postulatami, wzmacniać. Oczywiście, mamy kontakty polityczne z poszczególnymi frakcjami wchodzącymi w skład niemieckiej koalicji. Wykorzystujemy je też do przekonywania naszych partnerów, także w ramach kontaktów politycznych z poszczególnymi frakcjami, tak jest zresztą w różnych krajach.</u>
+          <u xml:id="u-37.7" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Podam tu przykład Irlandii. Irlandia wydaje się bardzo nieoczywistym krajem, w odniesieniu do którego prowadzi się politykę zagraniczną, a jeśli chodzi o Ukrainę jednym z najbardziej oddalonych od Ukrainy krajów europejskich. Nie jest krajem NATO. Jest krajem, który deklaruje neutralność militarną. Możemy powiedzieć, że po co prowadzić w odniesieniu do takiego kraju politykę, jeśli chodzi o Ukrainę.</u>
+          <u xml:id="u-37.8" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Jednak Irlandia jest tym krajem, który – jeśli chodzi o pomoc dla Ukrainy w kontekście humanitarnym, a także w efekcie m.in. naszych działań – zadeklarowała wsparcie dla ścieżki Ukrainy do Unii Europejskiej. Jest jednym z niewielu zachodnich krajów, który już to wprost wyraził. Okazuje się, że te działania też muszą być prowadzone. Warto je prowadzić, bo okazuje się, że spośród krajów zachodnich, w których zrozumienie dla perspektywy europejskiej Ukrainy jest mniejsze niż w krajach naszego regionu, Irlandia wyłania się jako ten kraj, który jednoznacznie wspiera nasze postulaty, za co zresztą jesteśmy bardzo wdzięczni.</u>
+          <u xml:id="u-37.9" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">I ostatnia sprawa. Ringtausch, czyli wymiana okrężna. To są kwestie tego, co Niemcy obiecały, a czego nie obiecały. Oczywiście, tu znowu nie można mówić o wszystkich szczegółach. Natomiast mogę powiedzieć tyle, nie przekraczając tego, co publicznie wiadomo, że kiedy było już jasne, że Polska niesie dużą pomoc militarną Ukrainie, pojawiła się deklaracja na poziomie ministra obrony narodowej Niemiec, że Niemcy są gotowe uzupełniać polskie zasoby w tym zakresie. Ta deklaracja była najpierw wyrażona publicznie, a później także wobec naszego ministra obrony narodowej. Oczywiście, to nie była umowa podpisana na piśnie czy jakieś zobowiązanie prawne. Pojawia się argument atakujący polski rząd, że źle spisał jakąś umowę czy dał się wymanewrować. Nie można dać się wymanewrować, jeżeli pada pewna deklaracja publiczna. Natomiast można wobec partnerów, do których ma się zaufanie czy wobec sąsiada, taką deklarację traktować poważnie i przejść na poziom dyskusji o konkretach. Kiedy przeszliśmy na poziom dyskusji o konkretach, to znowu – nie wchodząc w nadmierne szczegóły – mogę powiedzieć, że oferta przedstawiana nam jest ofertą, która w żaden sposób nie może być uznana za satysfakcjonującą, bo oznaczałaby w efekcie zastąpienie sprzętu, który został wysłany na Ukrainę, sprzętem starszym, sprzętem mniej nowoczesnym. W związku z tym to nie może być uznane za interesujące. Wobec takiego faktu wyraziliśmy nasze rozczarowanie i niezadowolenie. Natomiast te rozmowy trwają. Mamy nadzieję, że finalnie będzie je prowadził właściwy resort. Mówię o tym z poziomu politycznego, starając się też unikać szczegółów, że rozmowy doprowadzą do tego, że to wsparcie, że gotowość do solidarności i wsparcia naszych zasobach przez naszych niemieckich partnerów będzie realna, a nie będzie tylko jakimś gestem wizerunkowym. Mam nadzieję, że to pokażą najbliższe dni. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-37.10" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Dziękuję, panie ministrze. Myślę, że na tym w tym momencie wyczerpaliśmy dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-37.11" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Bardzo panom ministrom dziękuję. Również wszystkim zaproszonym gościom dziękuję za przybycie i za ciekawe wystąpienia. Dziękuję panom posłom.</u>
+          <u xml:id="u-37.12" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Zamykam posiedzenie Komisji. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/obn/201923-sjm-obnxx-00079-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/obn/201923-sjm-obnxx-00079-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..7423c89
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/obn/201923-sjm-obnxx-00079-01/header.xml
@@ -0,0 +1,58 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-obnxx-00079-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Obrony Narodowej /nr 79/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Obrony Narodowej /nr 79/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#OBN">79</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-22</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="NIKJanuszKlimek" role="speaker">
+        <persName>NIK Janusz Klimek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PelniacyobowiazkidyrektoraDepartamentuObronyNarodowejwNajwyzszejIzbieKontroliJanuszKlimek" role="speaker">
+        <persName>Pełniący obowiązki dyrektora Departamentu Obrony Narodowej w Najwyższej Izbie Kontroli Janusz Klimek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselCzeslawMroczek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Czesław Mroczek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselLeszekDobrzynski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Leszek Dobrzyński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselPiotrKaleta" role="speaker">
+        <persName>Poseł Piotr Kaleta</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelMichalJach" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Michał Jach</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzKomisjiJacekZientarski" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz Komisji Jacek Zientarski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej Wojciech Skurkiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMONWojciechSkurkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w MON Wojciech Skurkiewicz</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="OBN" role="committee">
+        <orgName>Komisja Obrony Narodowej</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/obn/201923-sjm-obnxx-00079-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/obn/201923-sjm-obnxx-00079-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..6688245
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/obn/201923-sjm-obnxx-00079-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,247 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Witam państwa. Otwieram 79. posiedzenie Komisji Obrony Narodowej. Stwierdzam kworum.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Porządek dzisiejszego posiedzenia obejmuje następujące punkty. Po pierwsze… Proszę państwa, proszę o chwilę uwagi. Pkt 1 – rozpatrzenie i zaopiniowanie dla Komisji Finansów Publicznych Sprawozdania z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2021 r. – druk nr 2306 – wraz z analizą NIK – druk nr 2347. Pkt 2 – zaopiniowanie dla ministra obrony narodowej projektów planów finansowych Funduszu Wsparcia Sił Zbrojnych na 2022 r. i 2023 r. Po trzecie, rozpatrzenie i zaopiniowanie dla Komisji do Spraw Kontroli Państwowej Sprawozdania z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2021 r. – druk nr 2346 – w zakresie działania naszej Komisji. Pkt 4 – rozpatrzenie projektu planu pracy Komisji na okres od 1 lipca do 31 grudnia 2022 r. Przedstawia przewodniczący Komisji. Pkt 5 – sprawy bieżące. Proszę państwa, mamy dzisiaj troszkę pracy.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Witam zaproszonych gości: pana Wojciecha Skurkiewicza, sekretarza stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej, pana Pawła Bartczaka, dyrektora Departamentu Budżetowego w Ministerstwie Obrony Narodowej, generała brygady Dariusza Mendralę, dyrektora Zakładu Inwestycji Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego, pułkownika Artura Kuptela, szefa Agencji Uzbrojenia, panią Agnieszkę Bolestę, prezes Agencji Mienia Wojskowego, pułkownika Dariusza Milczarka, zastępcę dyrektora Departamentu Budżetowego w ministerstwie, pułkownika Sławomira Kozickiego, zastępcę dyrektora Departamentu Budżetowego w ministerstwie, pułkownika Krzysztofa Zielskiego, szefa Zarządu Planowania Rzeczowego P-8 Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, pułkownika Piotra Wagnera, zastępcę szefa, szefa logistyki w Inspektoracie Wsparcia Sił Zbrojnych, panią Emilię Kalinę pełniącą obowiązki dyrektora Departamentu Finansowego w Agencji Mienia Wojskowego, pułkownika Mariusza Rapacza, szefa Szefostwa Wsparcia i Koordynacji w Agencji Uzbrojenia, pułkownika Mariusza Węsierskiego, głównego specjalistę w Zespole Analiz Departamentu Budżetowego MON.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Witam pana Janusza Klimka pełniącego obowiązki dyrektora Departamentu Obrony Narodowej w NIK, pełniącego obowiązki wicedyrektora Departamentu Obrony Narodowej pana Michała Pawellę, doradcę ekonomicznego, panią Beatę Bogucką, specjalistę, panią Anitę Grzechulską-Cioczek, specjalistę, pana Janusza Ludwisiaka, komandora Jarosława Wypijewskiego, szefa zespołu w Departamencie Zwierzchnictwa nad Siłami Zbrojnymi w Biurze Bezpieczeństwa Narodowego, pana Mirosława Stasiaka, zastępcę dyrektora Departamentu Finansowania Sfery Budżetowej w Ministerstwie Finansów – witam pana dyrektora – oraz panią Monikę Rokitę-Górniewicz, naczelnika wydziału w Departamencie Finansowania Sfery Budżetowej Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Proszę państwa, pragnę przypomnieć, że na posiedzeniu Komisji w dniu 13 lutego 2020 r. przyjęliśmy propozycję prezydium Komisji w sprawie ograniczenia czasu wystąpień na naszych posiedzeniach. Pierwsze wystąpienie posła może trwać maksymalnie 10 minut, a każde kolejne 5 minut. Proszę o przestrzeganie tych limitów czasowych, żeby nasza dyskusja na posiedzeniach Komisji była uporządkowana i rzeczowa.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Przystępujemy do właściwej pracy. Będziemy rozpatrywać pkt 1. Pragnę państwa poinformować, że sprawozdanie z wykonania budżetu Ministerstwa Obrony Narodowej w 2021 r. było przedmiotem wczorajszych prac podkomisji stałej do spraw finansów i budżetu MON. Projekt opinii otrzymali państwo dzisiaj drogą elektroniczną. Proszę pana ministra o przedstawienie sprawozdania. Następnie poproszę przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli o odniesienie się do sprawozdania. Na koniec poproszę pana posła Leszka Dobrzyńskiego o przedstawienie projektu opinii, do którego odniesie się Komisja. Teraz bardzo proszę, panie ministrze, o przedstawienie sprawozdania.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">Bardzo dziękuję. Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, szanowni państwo, myślę, że państwo posłowie otrzymali sprawozdanie i zapoznali się z informacją ministra obrony narodowej o realizacji budżetu Ministerstwa Obrony Narodowej w 2021 r. Jeśli pan przewodniczący pozwoli, jak każdego roku przy sprawozdaniu przedstawię syntetyczne informacje odnośnie do realizacji tego budżetu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Panie ministrze, wszyscy posłowie zostali zapoznani zarówno ze sprawozdaniem ministra, a także ze sprawozdaniem z posiedzenia podkomisji stałej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#SekretarzstanuwMONWojciechSkurkiewicz">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, w 2021 r. za priorytetowe działalności Ministerstwa Obrony Narodowej uznano wzmocnienie zdolności operacyjnych jednostek operacyjnych dyslokowanych na wschodzie kraju, modernizację techniczną, wzrost liczebności sił zbrojnych Rzeczypospolitej Poleskiej, tworzenie warunków do zapewnienia i zwiększenia obecności wojsk sojuszniczych w Polsce, formowanie struktur oraz budowę zdolności operacyjnych jednostek Wojsk Obrony Terytorialnej, formowanie struktur i budowę zdolności operacyjnych Wojsk Obrony Cyberprzestrzeni, a także – co jest oczywiste – realizację procesu szkolenia sił zbrojnych, w szczególności w ramach krajowych i międzynarodowych ćwiczeń i treningów.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#SekretarzstanuwMONWojciechSkurkiewicz">Jeżeli chodzi o budżet obrony narodowej w części 29 – Obrona narodowa, po zmianach na dzień 31 grudnia 2021 r. wyniósł on 58 148 400 tys. zł, z czego na dotacje i subwencje przeznaczono 2 425 200 tys. zł, na świadczenia 9 472 900 tys. zł, na wydatki bieżące 23 971 500 tys. zł, a na wydatki majątkowe 22 278 800 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#SekretarzstanuwMONWojciechSkurkiewicz">Ustawą z dnia 1 października 2021 r. o zmianie ustawy budżetowej na 2021 r. plan wydatków majątkowych części 29 – Obrona narodowa, został zwiększony o kwotę 6 300 000 tys. zł. Jednocześnie zmianie uległ plan finansowy Funduszu Modernizacji Sił Zbrojnych, który został zasilony wyżej wymienioną kwotą na podstawie artykułu 67a ustawy z dnia 19 listopada 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na 2021 r. Na dzień 31 grudnia ub.r. realizacja budżetu resortu obrony narodowej w części 29 wyniosła 57 060 800 tys. zł, to jest 98,1% planu po zmianach. Na różnicę – to jest kwotę niewykorzystaną 1 087 000 tys. – składały się środki niepobrane z rachunku dysponenta części, niewydatkowane i zwrócone przez dysponentów w tak zwanym okresie przejściowym, a przede wszystkim wydatki niewygasające w kwocie 1 064 800 tys. zł. Dodatkowymi źródłami finansowania wydatków obronnych był Fundusz Modernizacji Sił Zbrojnych oraz środki Agencji Mienia Wojskowego. Realizacja zadań finansowych z funduszu modernizacji wyniosła 175 800 tys. zł. Natomiast Agencja Mienia Wojskowego wydatkowała środki własne na inwestycje mieszkaniowe w wysokości 15 700 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#SekretarzstanuwMONWojciechSkurkiewicz">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, uwzględniając realizację budżetu na ostatni dzień grudnia 2021 r. w części 29, realizację planu wydatków w dziale 752 – Obrona narodowa, przez innych dysponentów części budżetowych, która wynosiła 438 500 tys. zł oraz wydatki, które nie wygasły z końcem 2020 r., a były realizowane w 2021 r. w kwocie 613 500 tys. zł, a także realizację wydatków obronnych z innych źródeł finansowania w kwocie 191 500 tys. zł, Polska wypełniła obowiązek wynikający ze zobowiązania sojuszniczego w ramach przynależności naszego kraju do NATO przekraczając kwotę 2,22% procent PKB na wydatki obronne.</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#SekretarzstanuwMONWojciechSkurkiewicz">Na wydatki objęte centralnymi planami rzeczowymi, to jest planem modernizacji technicznej, planem zakupu środków materiałowych i planem inwestycji budowlanych, jak również planem inwestycji sojuszniczych, wydatkowano 17 913 500 tys. zł, to jest 96,1% planu po zmianach, który wynosił 18 636 000 tys. zł. W budżecie na 2021 r. na modernizację techniczną sił zbrojnych wydatkowano 13 852 100 tys. zł, czyli 24,3% wszystkich wydatków w części 29 budżetu. Wydatki majątkowe – jak już na początku wspominałem – w kwocie 21 817 000 tys. zł stanowiły 38,2% ogółu wydatków zrealizowanych z części 29 budżetu państwa.</u>
+          <u xml:id="u-4.5" who="#SekretarzstanuwMONWojciechSkurkiewicz">Kluczową kwestią, która każdego roku jest zapisywana w budżecie państwa, jest sprawa dotycząca budżetowego stanu ewidencyjnego żołnierzy sił zbrojnych. Stan ewidencyjny żołnierzy zawodowych na koniec 2021 r. wzrósł do poziomu 113 586 osób. W porównaniu z 2020 r. – na to też chciałbym zwrócić uwagę, bo to jest ważne – zwiększył się o 3486 żołnierzy. Podkreślenia wymaga to, że w 2021 r. do zawodowej służby wojskowej przystąpiło ogółem 9651 żołnierzy. Natomiast ze służby zwolniono 6165 żołnierzy. Jeżeli chodzi o kwestie dotyczące pracowników cywilnych, pracowników resortu obrony narodowej, przeciętne zatrudnienie pracowników resortu obrony narodowej w 2021 r. wyniosło 45 460 osób.</u>
+          <u xml:id="u-4.6" who="#SekretarzstanuwMONWojciechSkurkiewicz">Szanowni państwo, Wysoka Komisjo – oczywiście – realizacja budżetu Ministerstwa Obrony Narodowej w części 29 – Obrona narodowa, została poddana wnikliwej analizie Najwyższej Izby Kontroli. Ale rozumiem, panie przewodniczący, że przedstawiciele NIK przedstawią sprawozdania dotyczące kontroli części 29 w odrębnym wystąpieniu. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Dziękuję bardzo. Teraz poproszę przedstawiciela NIK o odniesienie się do tego sprawozdania. Pan dyrektor Pawella. Tak?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PelniacyobowiazkidyrektoraDepartamentuObronyNarodowejwNajwyzszejIzbieKontroliJanuszKlimek">Klimek.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Aha. Bardzo proszę, panie dyrektorze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#NIKJanuszKlimek">Szanowny panie przewodniczący, szanowna Komisjo, szanowni goście, Najwyższa Izba Kontroli dokonała oceny opisowej wykonania budżetu państwa w 2021 r. w części 29 – Obrona narodowa, oraz wykonania planów finansowych Funduszu Modernizacji Sił Zbrojnych i Agencji Mienia Wojskowego. NIK skontrolowała 9 jednostek. Wydała 4 oceny pozytywne, 4 oceny w formie opisowej oraz 1 ocenę z negatywną. Najwyższa Izba Kontroli ocenia pozytywnie wykonanie w 2021 r. planu finansowego Funduszu Modernizacji Sił Zbrojnych oraz Agencji Mienia Wojskowego. W trakcie czynności kontrolnych w ramach procesu kontrolnego sformułowaliśmy 18 wniosków pokontrolnych kierowanych do dysponenta części oraz kierowników 4 kontrolowanych jednostek. Szczegółową kontrolą NIK objęła 17% wydatków części 29, w kwocie blisko 9 800 000 tys. zł, a także 5,6% ogółu wydatków pochodzących z budżetu środków europejskich. Skontrolowaliśmy również 1,5% wydatków, tj. 867 400 tys. zł, pod kątem prawidłowości udzielenie zamówień publicznych przez dysponenta części i dysponentów trzeciego stopnia.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#NIKJanuszKlimek">Do przykładowych nieprawidłowości stwierdzonych w ramach kontroli można zaliczyć zaciągnięcie przez ministerstwo dwóch zobowiązań na łączną kwotę 676,5 tys. zł z pominięciem art. 54 ust. 1 pkt 3 lit. a) ustawy o finansach publicznych. Stwierdziliśmy również przypadki wcześniejszej spłaty rat dotyczących kontraktu realizowanego w ramach programu Foreign Military Sales oraz niezgłaszania dysponentowi części 29 budżetu państwa utrudnień w wykorzystaniu nadwyżki środków bez możliwości ich zablokowania w trybie przewidzianym w art. 177 ust. 1 pkt 3 ustawy o finansach publicznych. W kilku jednostkach, to znaczy konkretnie w 21. Wojskowym Oddziale Gospodarczym w Elblągu, w 25. Wojskowym Oddziale Gospodarczym w Białymstoku i w 41. Bazie Lotnictwa Szkolnego, stwierdziliśmy 11 nieprawidłowości w zakresie udzielania zamówień publicznych.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#NIKJanuszKlimek">W zakresie kontroli skuteczności i adekwatności działań podejmowanych przez dysponentów trzeciego stopnia w celu odzyskania należności kontrola wykazała, że należności były co do zasady ustalane i dochodzone prawidłowo. Szczegółowe informacje dotyczące stanu należności zawarliśmy w naszym dokumencie, tj. w Informacji o wynikach kontroli, na str. 13 w pkt 1.1. Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie ocenia prawidłowość prowadzenia ksiąg rachunkowych dysponenta części 29. Opiniuje również pozytywnie roczne sprawozdania budżetowe oraz sprawozdania w zakresie operacji finansowych dysponenta części i dysponentów trzeciego stopnia objętych kontrolą. W ramach kontroli u dysponentów trzeciego stopnia wydaliśmy jedną negatywną opinię w zakresie sprawozdawczości. Była taka sytuacja, że nieprawidłowości stwierdzone w sprawozdaniu budżetowym Rb-27 i w sprawozdaniu z operacji finansowych Rb-n sporządzonych przez 41. Bazę Lotnictwa Szkolnego ze względu na ich skalę i kwotę wynoszącą 4400 tys. zł spowodowały, że ten obszar oceniliśmy negatywnie.</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#NIKJanuszKlimek">Przytoczę jeszcze kilka danych statystycznych. Oczywiście, częściowo pokrywają się one z informacjami przedstawionymi przez pana ministra. Dochody budżetowe w części 29 wyniosły 283 600 tys. zł. Na koniec 2021 r. wystąpiły należności pozostałe do zapłaty w kwocie ponad 500 000 tys. zł, w tym 204 000 tys. zł stanowiły zaległości.</u>
+          <u xml:id="u-8.4" who="#NIKJanuszKlimek">Wydatki w części 29 zostały zrealizowane w kwocie 58 100 000 tys. zł, w tym wydatki niewygasające wyniosły ponad 1 000 000 tys. zł, co stanowiło 99,9% planu po zmianach i planu według ustawy budżetowej. Ogółem kwota wydatków niewygasających z upływem 2021 r. wyniosła ponad 1 000 000 tys. zł, tj. 1,8% wydatków w części 29 z przeznaczeniem na 147 zadań. Była ona o 667 000 tys. zł, tj. prawie o 168% wyższa niż w 2020 r. Wykonanie wydatków na realizację funkcji 11 – Bezpieczeństwo zewnętrzne i nienaruszalność granic, wyniosło 46 900 000 tys. zł. W tej statystyce nie uwzględniono wydatków niewygasających. To jest 97,9% planu po zmianach. W tym na priorytetowe zadanie 11.1 – Utrzymanie i rozwój zdolności operacyjnych Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, wydatkowane kwotę 44 800 000 tys. zł, to jest 99,9% planu po zmianach. Szczegółowe informacje dotyczące stanu wydatków zostały zawarte w pkt 3.2.3 na stronie 24 naszej informacji.</u>
+          <u xml:id="u-8.5" who="#NIKJanuszKlimek">W strukturze wydatków budżetu państwa w części 29 według grup ekonomicznych największy – wynoszący 41,2% – udział miały wydatki bieżące jednostek budżetowych. Wynosiły blisko 24 000 000 tys. zł. Udział wydatków majątkowych w ogólnej kwocie wykonanych wydatków w 2021 r. wynosił 38,3%, to jest blisko 22 000 000 tys. zł. Z kolei wydatki na świadczenia na rzecz osób fizycznych oraz wydatki na dotacje i subwencje stanowiły odpowiednio 16,3%, tj. 9 500 000 tys. zł oraz 4,2%, tj. 2 400 000 tys. zł. Jeśli chodzi o świadczenia na rzecz osób fizycznych, wyniosły ona 9 500 000 tys. zł, czyli 16,3% wydatków w części, co stanowiło 100% planu po zmianach. W porównaniu do 2020 r. wydatki były wyższe o 506 200 tys. zł, tj. o 5,6%. Dominującą pozycję w tej grupie wydatków stanowiły wydatki na świadczenia emerytalno-rentowe – ok 7 900 000 tys. zł, czyli 83,8%. Przeciętne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty w 2021 r. wyniosło 157 983 osoby i było wyższe o 4629 osób, czyli o 3% w porównaniu do przeciętnego zatrudnienia w 2020 r. Z kolei przeciętne uposażenie żołnierzy zawodowych wyniosło 6500 zł i było wyższe o 114 zł, tj. o 1,8% od przeciętnego uposażenia w 2020 r. Natomiast przeciętne uposażenie pracowników wojska w 2021 r. wyniosło 5400 zł i było wyższe o 228 zł, tj. o 4,4% od przeciętnego wynagrodzenia w 2020 r. Szczegółowe informacje odnoszące się do zatrudnienia i wynagrodzenia znajdują się w tabeli nr 8.8 w naszej informacji. Wydatki budżetu środków europejskich wyniosły 861,8 tys. zł, co stanowiło 4,5% kwoty planowanej w ustawie budżetowej na 2021 r. i w planie po zmianach. Taki poziom wykonania był spowodowany unieważnieniem postępowania o udzielenie zamówienia publicznego na usługę zarządzania i wsparcia po wyroku Krajowej Izby Odwoławczej. Po szczegóły również odsyłam państwa do informacji, do tabeli nr 8.9.</u>
+          <u xml:id="u-8.6" who="#NIKJanuszKlimek">Jeśli chodzi o zaliczki, na koniec 2021 r. ogólna kwota zaliczek udzielonych na zakup uzbrojenia i sprzętu wojskowego oraz na realizację inwestycji budowlanych, a nierozliczonych efektami rzeczowymi wyniosła 34 200 000 tys. zł i była wyższa o 5 600 000 tys. zł, to jest o 19,5% od ich stanu na koniec 2020 r. W 2021 r. w ramach realizacji planu modernizacji technicznej na poczet przyszłych dostaw rzeczowych kontrahentom wypłacono zaliczki w łącznej kwocie 8 500 000 tys. zł, tj. w kwocie wyższej o ponad 1 000 000 tys. zł (czyli o 14,4%) od kwoty zaliczek wypłaconych z tego tytułu w 2020 r. Kwota udzielonych w 2021 r. zaliczek stanowiła 59% wydatkowanych środków budżetowych na modernizację techniczną. Była to kwota 14 000 000 tys. zł. Wśród zaliczek wypłaconych przez Inspektorat Uzbrojenia – według zeszłorocznej nomenklatury – i nierozliczonych na dzień 31 grudnia 2021 r. w kwocie 29 000 000 tys. zł, największy udział wynoszący 85,7%, czyli 24 800 000 tys. zł stanowiły nierozliczone zaliczki udzielone kontrahentom zagranicznym.</u>
+          <u xml:id="u-8.7" who="#NIKJanuszKlimek">Jeśli chodzi o badania naukowe i prace rozwojowe, w 2021 r. na badania naukowe i prace rozwojowe w dziedzinie obronności państwa zaplanowano środki w wysokości 1200 tys. zł, co stanowiło 2,5% wydatków obronnych, zgodnie z art. 7 ust. 3b ustawy z dnia 25 maja 2001 r. o przebudowie i modernizacji technicznej oraz finansowaniu Sił Zbrojnych RP. Z powyższej kwoty przeznaczono 208,8 tys. zł, czyli 18,2%, stosownie do przepisów art. 40 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny. Parametr wskazujący, że udział wydatków przeznaczonych na badania naukowe i prace rozwojowe wynosi nie mniej niż 2,5% wydatków obronnych, już nie obowiązuje. Jeśli chodzi o Fundusz Modernizacji Sił Zbrojnych, dysponent Funduszu Modernizacji Sił Zbrojnych prawidłowo zrealizował przychody i koszty oraz zadania funduszu w zakresie objętym kontrolą.</u>
+          <u xml:id="u-8.8" who="#NIKJanuszKlimek">W 2021 r. minister obrony narodowej zarządzał środkami funduszu w wysokości 10 200 000 tys. zł. Przychody funduszu w 2021 r. wynosiły ponad 6 500 000 tys. zł i były niespełna 6 400 000 tys. zł wyższe od poniesionych kosztów, które wynosiły około 168 000 tys. zł. Zrealizowane przychody w 2021 r. były wyższe o 3 300 000 tys. zł, tj. o 102,6% od uzyskanych w 2020 r. Wzrost przychodów wynikał głównie z wpłaty pochodzącej z części 29 budżetu w wysokości 6 300 000 tys. zł. Była to kwota przeniesiona nowelizacją ustawy budżetowej z przeznaczeniem na wydatki majątkowe, na zabezpieczenie płatności na zakup czołgów Abrams, gdyby 2021 r. doszło do podpisania umowy. Umowa na zakup 250 czołgów M1A2 Abrams została zawarta w dniu 5 kwietnia 2022 r. Stan funduszu na koniec 2021 r. wyniósł ponad 10 000 000 tys. zł i był o 9 400 000 tys. zł wyższy od stanu na początku roku. Wzrost był konsekwencją wyżej wymienionych wyższych niż planowano przychodów funduszu oraz wzrostu należności. Z dniem 23 kwietnia 2022 r. na mocy ustawy o obronie Ojczyzny zlikwidowano Fundusz Modernizacji Sił Zbrojnych, a jego środki pieniężne przekazano na rachunek nowoutworzonego Funduszu Wsparcia Sił Zbrojnych w BGK. Tutaj też odsyłam do szczegółów na str. 56 naszej informacji, do tabeli nr 8.10.</u>
+          <u xml:id="u-8.9" who="#NIKJanuszKlimek">Jeśli chodzi o Agencję Mienia Wojskowego, Najwyższa Izba Kontroli ocenia pozytywnie wykonanie planu finansowego Agencji Mienia Wojskowego w 2021 r. Kontrola 56 000 tys. zł wydatków, to jest ponad 3% ogółu wydatków agencji oraz badania 6 zamówień publicznych nie wykazały nieprawidłowości w ich realizacji. Agencja Mienia Wojskowego uzyskała dodatni wynik finansowy netto w wysokości 43 700 tys. zł. Przychody uzyskała w kwocie 1 700 000 tys. zł. Były one wyższe o 15,1% od przychodów z 2020 r. Wpłynęły na to przede wszystkim wyższe przychody z tytułu dotacji celowych na świadczenia mieszkaniowe oraz odprawy mieszkaniowe. Agencja poniosła koszty ogółem w 2021 r. w wysokości 1 600 000 tys. zł, tj. niższe o 3,6% od zaplanowanych. Koszty funkcjonowania samej agencji wynosiły 401 000 tys. zł i były niższe o 10% od zaplanowanych i o 2,8% wyższe od kosztów z 2020 r.</u>
+          <u xml:id="u-8.10" who="#NIKJanuszKlimek">W 2021 r. agencja otrzymała o 16,1%, tj. o 182 600 tys. zł więcej w porównaniu do 2020 r. środków na dotacje celowe z przeznaczeniem na realizację świadczeń z tytułu zakwaterowania. W efekcie zabezpieczyła o 4300 więcej potrzeb mieszkaniowych żołnierzy zawodowych. Dotacja podmiotowa na dofinansowanie działalności bieżącej agencji wyniosła 14 900 tys. zł i była o 22% niższa niż w 2020 r. Tu też, jeśli chodzi o szczegóły, mogę polecić lekturę str. 58 naszej informacji. Z naszej strony to wszystko. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Dziękuję, panie dyrektorze. Proszę teraz pana przewodniczącego Leszka Dobrzyńskiego, przewodniczącego podkomisji stałej do spraw budżetu o przedstawienie sprawozdania i projektu opinii o wykonaniu budżetu w 2021 r. Bardzo proszę, panie przewodniczący.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PoselLeszekDobrzynski">Szanowny panie przewodniczący, szanowni państwo, rzeczywiście podkomisja zajęła się wczoraj tym zagadnieniem. Z zadowoleniem wszyscy przyjęliśmy rosnące wydatki na siły zbrojne, jak również rosnącą liczbę żołnierzy i zwiększającą się jakość sprzętu, choć – oczywiście – zdajemy sobie sprawę, że jest to pewne preludium, które postawiła przed nami wszystkimi nowa ustawa i nowe zamierzenia dotyczące rozbudowy sił zbrojnych. To naprawdę będzie czy jest bardzo poważny projekt. Został uchwalony projekt opinii, który wszyscy państwo dostali do wiadomości. Pozwolę sobie przeczytać najbardziej istotne fragmenty z tego druku. Szanowni państwo, Komisja Obrony Narodowej pozytywnie ocenia wykonanie budżetu resortu obrony narodowej w 2021 r. w części 29 – Obrona narodowa. Realizacja kasowa budżetu resortu obrony narodowej w części 29 – Obrona narodowa, wyniosła 57 060 800 tys. zł, tj. 98,1% planu po zmianach. Polska wypełniła obowiązek wynikający ze zobowiązania sojuszniczego w ramach przynależności do Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego, przeznaczając 2,22% PKB na wydatki obronne.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PoselLeszekDobrzynski">Stan ewidencyjny żołnierzy zawodowych na koniec 2021 r. wynosił 113 586 żołnierzy. W stosunku do stanu ewidencyjnego na koniec 2020 r. zwiększył się o 3486 żołnierzy. W 2021 r. do zawodowej służby wojskowej przyjęto 9651 żołnierzy, a ze służby zwolniono 6165 żołnierzy. W ocenie Najwyższej Izby Kontroli dochody i wydatki w części 29 – Obrona narodowa, zostały wykonane zgodnie z założeniami ustawy budżetowej na 2021 r. Minister obrony narodowej jako dysponent części 29, zgodnie z art. 175 ust. 1 i 2 ustawy o finansach publicznych, sprawował nadzór i kontrolę nad realizacją budżetu. I wątek osobisty. Do prezentowania opinii przed Komisją Finansów Publicznych Komisja Obrony Narodowej upoważniła posła Leszka Dobrzyńskiego. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Dziękuję, panie przewodniczący.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Teraz otwieram debatę. Proszę bardzo. Kto z pań i panów posłów? Proszę się zgłaszać. Jako pierwszy zabierze głos pan minister, pana przewodniczący Czesław Mroczek. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PoselCzeslawMroczek">Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, panie ministrze, panowie generałowie, oficerowie, szanowni państwo, rzeczywiście Polacy wyrażają już od wielu lat zgodę na zwiększenie wydatków na obronę narodową w przekonaniu, w nadziei, że środki te posłużą do zwiększania zwiększenia potencjału obronnego naszego kraju, że będziemy dzięki temu zdolni do odparcia zagrożeń. Niestety, analiza wykonania budżetu za 2021 r. zawarta w materiałach, które otrzymaliśmy, w szczególności w ocenie Najwyższej Izby Kontroli przeczy temu. Nadzieje Polaków nie są realizowane. Rzeczywiście, minister obrony narodowej dysponuje coraz większymi środkami, natomiast nie przekłada się to na budowanie potencjału zdolności sił zbrojnych i potencjału obronnego. Środki są wydatkowane, natomiast wojsko nie otrzymuje potrzebnego sprzętu. Proszę państwa, jak przed chwilą usłyszeliśmy, zaliczki w części 29, jeżeli dobrze rozumiem, osiągnęły poziom…</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PoselCzeslawMroczek">Proszę państwa, przeszkadzacie. Prosiłbym o to, że jeżeli ktoś chce prowadzić rozmowy, żeby robił to trochę ciszej. Zaliczki osiągnęły poziom 34 000 000 tys. zł w części 29. Jeżeli do tego dołożymy jeszcze ponad 3 000 000 tys. zł z Funduszu Modernizacji Sił Zbrojnych, mamy 38 000 000 tys. zł wydatkowanych na zaliczki. To jest skala w ogóle szokująca. Pieniądze są wydatkowane, a wojsko nie otrzymuje sprzętu. Ale, jeżeli jeszcze przyjmiemy, to znaczy, jeżeli państwo czytali ten materiał, to z tego wynika, że w 2021 r. mieliśmy sytuację szczególną. Mianowicie Inspektorat Uzbrojenia wypłacił zaliczkę, chociaż nie był do tego zobowiązany. Przyspieszył, zwiększył zaliczkę, natomiast zgodził się na opóźnienie w dostawach samolotów F-35. Rozumiem, że to jest taka sytuacja, że za granicami mamy wojnę, więc nie ma się co spieszyć. Taka myśl jest wyrażona w tym działaniu. To sytuacja zupełnie szokująca.</u>
+          <u xml:id="u-12.2" who="#PoselCzeslawMroczek">Jeżeli weźmie się pod uwagę ustalenia kontroli dotyczące modernizacji czołgów Leopard, to jasno z nich widać, że pomimo zawartych kilku aneksów do umowy z 2016 r., wydłużonego terminu wykonania tego zadania i kilkukrotnie podwyższonej kwoty za wykonanie tego zadania, na koniec grudnia 2021 r. mieliśmy wykonanie tego zadania w 12%. Wydłużony termin, który ustalono na koniec 2023 r. absolutnie nie będzie – zdaniem Najwyższej Izby Kontroli – możliwy do dotrzymania. Przewiduje się, że zakończenie zadania związanego z modernizacją czołgów Leopard nastąpi w 2027 lub 2028 r. Tu znowu ta sama zasada: ponieważ mamy wojnę, więc nie ma się co spieszyć. Kolejna, chyba jeszcze bardziej dramatyczna informacja, płynie z ustaleń kontroli dotyczącej modernizacji Marynarki Wojennej. Kontrolą objęto okres 2017–2020. Najwyższa Izba Kontroli potwierdza to, co wiemy już od dość dawna. Mówiliśmy o tym wielokrotnie. W tym okresie nie zawarto większości kontraktów planowanych do wykonania. W związku z tym nie ma efektów rzeczowych i zdolność Marynarki Wojennej radykalnie spada. Dosyć będzie powiedzieć – proszę państwa – że dywizjon okrętów podwodnych mamy już tylko na stronie internetowej Ministerstwa Obrony Narodowej. Polecam państwu ustalenia tych raportów Najwyższej Izby Kontroli. W tej sprawie zabiorę głos jeszcze w punkcie dotyczącym planu pracy na drugie półrocze.</u>
+          <u xml:id="u-12.3" who="#PoselCzeslawMroczek">Proszę państwa, kolejna sprawa związana z polskim potencjałem, jeżeli chodzi o przemysł obronny. Kolejny rok wydatki na badania i rozwój są na znikomym poziomie. Planowana jest kwota zgodna z ustawą – wskaźnik 2,5% wydatków obronnych. To zawsze mamy w planie. Wykonanie jest później szczątkowe. Zupełnie śladowe. W 2021 r. to wykonanie, to było 0,4%. Jak mamy mieć nowe produkty polskiego przemysłu obronnego, jeżeli nie finansują państwo badań i rozwoju? Ta gałąź jest zupełnie zaniechana.</u>
+          <u xml:id="u-12.4" who="#PoselCzeslawMroczek">Proszę państwa, w związku z tym – jak powiedziałem na samym początku – wydatkują państwo pieniądze. Nie ma efektów rzeczowych. Nie rośnie potencjał zdolności sił zbrojnych ani potencjał obronny państwa polskiego. Te informacje są po prostu dramatyczne. Nie dziwię się zatem, że wicepremier tego rządu zrezygnował ze swojej funkcji, że wicepremier Jarosław Kaczyński ustąpił. Wiem, że was to boli. To powinno bardzo was boleć. Składam wniosek w imieniu klubu o odrzucenie tej informacji i negatywną opinię. Zresztą negatywna opinia płynie z ustaleń Najwyższej Izby Kontroli. To jest oczywiste.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Panie przewodniczący…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PoselCzeslawMroczek">Mogę bardziej szczegółowo uzasadnić, jeżeli pan chce.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Nie. Wiemy, że pan ma dokładne uzasadnienie. W to nie wątpimy. Natomiast, jeżeli pan mówi, że opinia NIK przeczy zasadności wydatków, to słyszeliśmy dwa różne sprawozdania. Tematem dzisiejszego posiedzenia jest przyjęcie opinii negatywnej lub pozytywnej. Jest jeszcze jedno zgłoszenie. Nie ma więcej chętnych. Zamykam listę dyskutujących, dotyczącą pierwszego punktu. Proszę pana przewodniczącego Piotra Kaletę o zabranie głosu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PoselPiotrKaleta">Bardzo dziękuję. Panie przewodniczący, panie ministrze, szanowni państwo, w odniesieniu do wypowiedzi pana posła, ministra Czesława Mroczka, chciałbym przedstawić mu hasłowo takie nazwy, z pytaniem retorycznym, czy one coś mu mówią. Panie ministrze, 14. Suwalski Pułk Artylerii Przeciwpancernej, 1. Warszawska Dywizja Zmechanizowana w Legionowie, 3. Brygada Zmechanizowana w Lublinie, 1. Siedlecki Batalion Rozpoznawczy. Czy pan wie, o czym mówię? Pan wie, o czym mówię. To są formacje wojskowe, które pan zlikwidował będąc wiceministrem obrony narodowej. Na pana bezczelną wypowiedź chciałbym pana zacytować. Rzadko mi się zdarza, żeby cytować kogoś z Platformy, ale niech państwo posłuchają, co podpowiada nam Internet. W listopadzie 2012 r. w odpowiedzi na interpelację posłanki Bożeny Kamińskiej, byłej posłanki Platformy Obywatelskiej, wiceminister obrony narodowej Czesław Mroczek zaznaczył, że utrzymanie odrębnego, wyspecjalizowanego tylko w jednym zakresie pododdziału o bardzo małych możliwościach bojowych, jakim jest 14. Dywizjon Artylerii Przeciwpancernej – ostatnia tego typu jednostka w siłach zbrojnych – jest niezasadne z przyczyn operacyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-16.1" who="#PoselPiotrKaleta">Proszę państwa, gdyby to powiedział Czesław Mroczek, obywatel Czesław Mroczek, moglibyśmy powiedzieć, że ktoś puścił w przestrzeń… Że była jakaś wypowiedź, jakaś bzdura. Jakaś głupota. Ale to, proszę państwa, powiedział człowiek odpowiedzialny za bezpieczeństwo mojej ojczyzny. I pan, panie Czesławie, teraz pan będziesz nas pouczał o jakichś kwestiach dotyczących tego, że jesteśmy opóźnieni? Niech się pan zastanowi. Pan w ogóle powinieneś tutaj milczeć. A najlepiej, żeby pana w ogóle nie było na tym posiedzeniu Komisji. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Proszę państwa, w związku z zakończeniem dyskusji… Czy pan minister chce się odnieść do tej wypowiedzi?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#SekretarzstanuwMONWojciechSkurkiewicz">Szanowni państwo, nie było pytań do Ministerstwa Obrony Narodowej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Dziękuję. Dziękuję bardzo, panie ministrze. W związku z powyższym, proszę państwa, przystąpimy do zaopiniowania… Proszę państwa, głosować będziemy ręcznie, a więc trzeba przygotować ręce.</u>
+          <u xml:id="u-19.1" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Proszę państwa, przystępujemy do głosowania nad opinią nr 10 Komisji Obrony Narodowej dla Komisji Finansów Publicznych w sprawie sprawozdania z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2021 roku (druk nr 2306) w zakresie działania Komisji uchwaloną na posiedzeniu w dniu 22 czerwca 2022 r. Proszę państwa, nie będę odczytywał całej opinii, ponieważ wszyscy zostali z nią zapoznani. Przeczytam tylko konkluzję, że Komisja Obrony Narodowej pozytywnie ocenia wykonanie budżetu resortu obrony narodowej za 2021 r. w części 29 – Obrona narodowa. Ponieważ była zapowiedź, że posłowie będą przeciwko, przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za pozytywną oceną wykonania budżetu resortu obrony narodowej za 2021 r. części 29 – Obrona narodowa? Proszę podnieść rękę. Dziękuję. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#SekretarzKomisjiJacekZientarski">14 głosów za, 9 przeciw, brak wstrzymujących się.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Stwierdzam, że Komisja Obrony Narodowej pozytywnie zaopiniowała wykonanie budżetu przez resort obrony narodowej w 2021 r.</u>
+          <u xml:id="u-21.1" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Proszę państwa, jeśli nie usłyszę sprzeciwu zakładam, że sprawozdawcą Komisji Obrony Narodowej na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych zostanie pan… Przepraszam. To jest w treści opinii Komisji. Oczywiście. W związku z powyższym gratuluję, panie przewodniczący.</u>
+          <u xml:id="u-21.2" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Ogłaszam 3 minuty przerwy na to, żeby część z państwa… Proszę państwa, to jest przerwa techniczna – 2 minuty, żeby oficerowie, którzy nie biorą udziału w kolejnych punktach, mogli opuścić salę. Proszę nie wychodzić z sali.</u>
+          <u xml:id="u-21.3" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">[Po przerwie]</u>
+          <u xml:id="u-21.4" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Wznawiam posiedzenie. Proszę państwa, Wysoka Komisjo, przechodzimy do pkt 2 – zaopiniowanie projektów planów finansowych Funduszu Wsparcia Sił Zbrojnych na 2022 r. i 2023 r. Udostępnione państwu projekty zostały opracowane zgodnie z zasadami i trybem określonym w art. 811 ust. 1 i 3 ustawy o obronie Ojczyzny. Proszę teraz pana ministra o omówienie tych projektów. Następnie przeprowadzimy dyskusję na ten temat. Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#SekretarzstanuwMONWojciechSkurkiewicz">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, Fundusz Wsparcia Sił Zbrojnych został utworzony na mocy ustawy z 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny. Jest jednym z nowych i istotnych rozwiązań w zakresie finansowania sił zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej. Powołanie funduszu otwiera nowe ścieżki pozyskania środków finansowych na modernizację wojska. Intencją ustawową utworzenia nowego funduszu jest znaczące zwiększenie nakładów na cele określone w programie rozwoju sił zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, tj. na podwyższenie nakładów na potrzeby sił zbrojnych zwiększające ich potencjał bojowy, przede wszystkim poprzez wzrost nakładów na modernizację techniczną. Poprzez ten instrument będzie istniała możliwość zakupu nowoczesnego sprzętu wojskowego zarówno w Polsce, jak i poza granicami naszego kraju. Fundusz Wsparcia Sił Zbrojnych został utworzony w Banku Gospodarstwa Krajowego, który odpowiada za jego obsługę finansowo-księgową, w tym m.in. za opracowanie planów finansowych, sprawozdań, emisji obligacji oraz dokonywanie wypłat ze środków funduszu.</u>
+          <u xml:id="u-22.1" who="#SekretarzstanuwMONWojciechSkurkiewicz">Resort obrony narodowej odpowiada głównie za opracowywanie i przekazywanie danych na potrzeby opracowania planu finansowego, kierunki alokacji środków finansowych, ich zatwierdzenie oraz składanie dyspozycji wypłaty środków funduszu. Stosowna umowa między ministrem obrony narodowej, a prezesem Banku Gospodarstwa Krajowego, została podpisana 10 maja 2022 r. Przedstawione do opiniowania projekty planów zostały opracowane zgodnie z zasadami i trybem określonym w artykule 811 ust. 1 i 3 ustawy o obronie Ojczyzny. Wykonując przepisy, Bank Gospodarstwa Krajowego opracował projekty planów finansowych Funduszu Wsparcia Sił Zbrojnych na lata 2022 oraz 2023, z uwzględnieniem danych przekazanych przez Ministerstwo Obrony Narodowej. Opracowane projekty planów zostały przedłożone do uzgodnienia minister finansów w dniu 6 maja br. i uzyskały stosowne uzgodnienia 15 czerwca 2022 r. Zgodnie z artykułem 811 ust. 2 i 4 ustawy, minister obrony narodowej zatwierdza plany finansowe funduszu po uzyskaniu opinii komisji sejmowej właściwej w sprawach obrony narodowej, czyli szanownego gremium.</u>
+          <u xml:id="u-22.2" who="#SekretarzstanuwMONWojciechSkurkiewicz">Planowane 2022 i 2023 r. wydatki Funduszu Wsparcia Sił Zbrojnych przeznaczone na realizację celów określonych w programie rozwoju sił zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej zamierza się wydatkować w całości na zadania z obszaru modernizacji technicznej związanej z zakupami nowoczesnego sprzętu wojskowego, w tym w szczególności na rozwój następujących zdolności sił zbrojnych: zdolności do dowodzenia, rozpoznania, rażenia, zabezpieczenia logistycznego działań oraz systemu szkolenia. W planie finansowym na 2022 r. planowane wpływy wyniosą 20 450 000 tys. zł. Natomiast wydatki 20 210 000 tys. zł, w tym 20 005 000 tys. zł na realizację celów określonych w programie rozwoju sił zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej. Pragnę Wysoką Komisję poinformować, że w odniesieniu do planu finansowego na 2023 r. planowane wpływy osiągną 49 310 000 tys. zł, natomiast wydatki 49 340 000 tys. zł, w tym 45 870 000 tys. zł na realizację celów określonych w programie rozwoju sił zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Dziękuję, panie ministrze. Teraz otwieram dyskusję. Proszę bardzo, pan minister Mroczek. Bardzo proszę się zgłaszać, jeżeli są pytania.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#PoselCzeslawMroczek">Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, panie ministrze, szanowni państwo, to, że debatujemy o planie tego funduszu wynika z tego, że do ustawy o obronie Ojczyzny udało się wprowadzić przepisy zobowiązujące ministra do zasięgnięcia opinii Komisji. Ale, żeby podjąć decyzję na temat tego funduszu powinniśmy mieć informację o wydatkach. Sformułowanie, że środki funduszu będą skierowane na potrzeby sił zbrojnych, absolutnie nie jest potrzebną informacją. Tu powinien być plan konkretnych działań związanych z planem wzmocnienia sił zbrojnych czy też z planem modernizację. Najkrócej mówiąc, pokażcie, co chcecie osiągnąć. Jak mamy w ogóle mierzyć się z realizacją tego zadania, jeżeli nie wiemy, jakie cele ten fundusz ma finansować. W związku z tym nie chcę wstrzymywać pracy nad tym dokumentem, ale stawiam formalny wniosek, żeby ministerstwo przesłało szczegółowy plan finansowy związany ze stroną wydatkową. Ma to być po prostu wykaz zadań, programów operacyjnych i sprzętu, który ma być pozyskiwany w roku objętym tym planem finansowym. Jak państwo widzą, rząd postanawia w istotny sposób zadłużyć państwo na realizację tego zadania i w tym zakresie można dyskutować, ale trzeba mieć wiadomość.</u>
+          <u xml:id="u-24.1" who="#PoselCzeslawMroczek">Można też poprzeć takie działania, ale trzeba mieć wiadomość, w jak istotnym stopniu będziemy zadłużać państwo. Jeżeli weźmie się pod uwagę fakt tak słabej realizacji programów i zadań rzeczowych przez rząd, to istnieje obawa, że – niestety – te środki będą podlegać tej samej regule. To znaczy nieudolności tego rządu i tego ministerstwa... Osobiście wstrzymam się w sprawie przyjęcia tego planu. Natomiast składam formalny wniosek o to, żeby rząd przedstawił dokładne plany wydatków objętych tymi planami.</u>
+          <u xml:id="u-24.2" who="#PoselCzeslawMroczek">Przy okazji chcę powiedzieć jeszcze o jednej rzeczy. Pytanie. Już kończę, panie ministrze, będzie pan mógł się odnieść. Wpływy ze zlikwidowanego Funduszu Modernizacji Sił Zbrojnych są na poziomie 5 000 000 tys. zł. Natomiast stan środków na koniec 2021 r. był w wysokości 10 000 000 tys. zł. Chcę jeszcze przypomnieć, że na ten stan środków złożyła się kwota, którą pan minister specjalnie podkreślał. To kwota 6 300 000 tys. zł, zwiększająca budżet w części 29 w 2021 r. Tę kwotę zapisano w zrealizowanych wydatkach, ale naprawdę to był tylko zabieg księgowy, ponieważ kwota 6 300 000 tys. zł z budżetu została przekazana do funduszu i nie była wydatkowana w 2021 r. Tak naprawdę nie było realizacji wydatków w kwocie 6 300 000 tys. zł. Pytanie dotyczy tego, że jeżeli stan środków likwidowanego funduszu na koniec 2021 r. wynosił 10 000 000 tys. zł, a w tej chwili do nowego funduszu dajecie tylko 5 000 000 tys. zł, to na co poszło 5 000 000 tys. zł od początku stycznia? Domyślam się, że chodzi o to, że zapłaciliście już pewnie zaliczkę na Abramsy. Kolejną zaliczkę. W związku z tym ponawiam swój wniosek o to, żeby Komisja otrzymała szczegółowy wykaz sprzętu, który będzie kupiony z tego wielkiego długu pięćdziesięciu kilku miliardów złotych, blisko 60 mld zł, który chcecie zaciągnąć z emisji obligacji. Dobrze byłoby, gdyby Komisja Obrony Narodowej wiedziała jednak, jaki sprzęt zamierzacie kupować. Nie szczegółowo, ale żebyśmy potrafili oceniać realizację. Chcę jeszcze raz powiedzieć, że modernizacja czołgów Leopard trwa już 7 lat, a z tego, co ustaliła NIK wynika, że będzie trwała jeszcze 7 lat. Kilkanaście lat będziecie modernizować czołgi Leopard.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Ale, zaraz. Panie ministrze, panie przewodniczący, podczas pracy nad ustawą o obronie Ojczyzny, na wniosek opozycji wprowadziliśmy do ustawy zapis nakładający na ministra obowiązek przedstawienia planu wzmocnienia sił zbrojnych w terminie 3 miesięcy od przyjęcia ustawy. Planu wzmocnienia sił zbrojnych związanego z efektami wprowadzenia różnych nowych rozwiązań, więc nie rozumiem. Za półtora miesiąca będą akurat 3 miesiące od wejścia w życie programu. W tym dokumencie zawarte jest to, o co pan występuje.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#PoselCzeslawMroczek">Panie przewodniczący, odpowiedź jest prosta.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-27">
+          <u xml:id="u-27.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Ja panu nie przerywałem. Czy zgłaszamy wnioski tylko po to, żeby coś zgłosić? Bardzo proszę, panie ministrze, bo pan chciał na to odpowiedzieć.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-28">
+          <u xml:id="u-28.0" who="#SekretarzstanuwMONWojciechSkurkiewicz">Niemal dokładnie to samo, co przekazał pan przewodniczący. Szanowni państwo, pragnę przypomnieć, że fundusz wsparcia, to jedno. Ale z tym wiąże się bezpośrednio, również na wniosek sejmowej Komisji Obrony Narodowej czy wprost jej części – bo to była poprawka zgłoszona i uzgodniona z Platformą Obywatelską, jak również z Lewicą, a także Polską 2050 odnośnie do przedstawienia Wysokiej Komisji pakietu wzmocnienia na lata 2023–2025. Taki pakiet, w którym będą zawarte szczegółowe informacje, harmonogram zakupu, realizacji zamówień w najbliższych 2 latach, zostanie Wysokiej Komisji przedstawiony. To wiąże się również z funduszem wsparcia. Proszę pamiętać, że przyjmując ustawę o obronie Ojczyzny fundusz wsparcia traktowaliśmy i wciąż traktujemy jako dodatkowe źródło wsparcia modernizacji technicznej sił zbrojnych. Czyli jeden portfel, to jest część 29 budżetu państwa. Drugi portfel, to jest fundusz wsparcia. To jest kluczowa kwestia.</u>
+          <u xml:id="u-28.1" who="#SekretarzstanuwMONWojciechSkurkiewicz">Taką szczegółową informację przedstawimy pewnie na posiedzeniu pod koniec lipca czy na początku sierpnia. Mamy 90 dni na to, żeby taki dokument Wysokiej Komisji przedstawić. Proszę pamiętać o jeszcze jednej kwestii. Gruntownym zmianom podlega również jeden z najważniejszych, o ile nie najważniejszy dokument, jakim jest plan modernizacji technicznej. To jest dokument niejawny, który traktuje o perspektywie modernizacji do 2035 r. Też zapewniam Wysoką Komisję, że w momencie zakończenia prac nad planem modernizacji technicznej do 2035 r. stanę przed Wysoką Komisją i zaprezentuję szczegółowy zakres zmian w PMT i tych planów, które będą realizowane w perspektywie do 2035 r. Dzisiaj kwestia dotycząca funduszu wsparcia, to jest wyłącznie kwestia techniczna, bo wiąże się z emisją obligacji i zgodą Ministerstwa Finansów. Tutaj Bank Gospodarstwa Krajowego i Ministerstwo Finansów były kluczowymi                    elementami, które wiązały się z przyjęciem tego dokumentu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-29">
+          <u xml:id="u-29.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-30">
+          <u xml:id="u-30.0" who="#PoselCzeslawMroczek">Dziękuję, panie przewodniczący. Szanowni państwo, to jest jednak bardzo ważny moment w historii naszego kraju. Po raz pierwszy na taką skalę uruchamiamy finansowanie potrzeb obronnych z długu. To kwota blisko 60 mld zł. Jeżeli chodzi o stronę przychodową w tym planie, jest ok. Mamy wyszczególnienie, z czego są te przychody. Natomiast jeżeli chodzi o stronę kosztową, tylko jeden zapis – na potrzeby sił zbrojnych. To znaczy, że to chcecie powiedzieć Polakom? Że wyrażają zgodę na 60 mld zł długu, a nawet nie chcecie powiedzieć, jaki sprzęt będzie grupowo kupowany. Naprawdę, tak chcecie tę sprawę zostawić.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-31">
+          <u xml:id="u-31.0" who="#SekretarzstanuwMONWojciechSkurkiewicz">Przepraszam, ale tu jest pewne niezrozumienie. Panie ministrze, szanowni państwo…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-32">
+          <u xml:id="u-32.0" who="#PoselCzeslawMroczek">Jakie niezrozumienie? Przecież nie usłyszeliśmy. Nie wiemy nawet tego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-33">
+          <u xml:id="u-33.0" who="#SekretarzstanuwMONWojciechSkurkiewicz">Nie możemy wydać tych środków finansowych na papier toaletowy i na mydło dla jednostek wojskowych. To są wydatki, które są zapisane w programie rozwoju sił zbrojnych. To jest strategiczny dokument.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-34">
+          <u xml:id="u-34.0" who="#PoselCzeslawMroczek">Ale nie wiadomo, które.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-35">
+          <u xml:id="u-35.0" who="#SekretarzstanuwMONWojciechSkurkiewicz">Program rozwoju sił zbrojnych jest dokumentem strategicznym. Dzisiaj mówimy wyłącznie o modernizacji technicznej, więc proszę nie bagatelizować tej kwestii. Nie zamierzamy wydatkować środków finansowych na inne cele niż modernizacja techniczna sił zbrojnych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-36">
+          <u xml:id="u-36.0" who="#PoselCzeslawMroczek">Problem polega na tym, że nie wiadomo, na co chcecie je wydać.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-37">
+          <u xml:id="u-37.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Dobrze. Jest wniosek. Wiadomo, o co chodzi. Proszę bardzo, pan poseł przewodniczący Kaleta.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-38">
+          <u xml:id="u-38.0" who="#PoselPiotrKaleta">Bardzo dziękuję. Panie przewodniczący, panie ministrze, szanowni państwo, czas pandemii się skończył, panie Czesławie. Jest pan członkiem Komisji, wiceprzewodniczącym Komisji Obrony Narodowej. Poruszył pan kwestię Leopardów. Proszę pana, 24 maja tego roku byliśmy w Bumarze Łabędy w Gliwicach, żeby zobaczyć, jak wygląda proces modernizacji. Ale może nie tyle modernizacji, co naprawy Leopardów. To jest ten świetny interes, który państwo zrobili. Pytanie retoryczne, dlaczego pan tam nie pojechał? Może dlatego, że pan by się wstydził, gdyby pan zobaczył, jaki zawarł pan kontrakt, jak to w tej chwili wygląda i dlaczego dzieje się to w ten sposób, w jaki się dzieje, jeśli chodzi o samą kwestię dotyczącą chociażby części zamiennych, które musimy pozyskiwać od Niemców. Nie ma ich nigdzie indziej. To są pana świetne interesy, które pan robił.</u>
+          <u xml:id="u-38.1" who="#PoselPiotrKaleta">Jeszcze w nawiązaniu do tego, co mówił pan przewodniczący Mroczek, paradoksalnie chciałbym może nie tyle poprzeć ten wniosek, co go rozszerzyć. Panie ministrze, mam do pana prośbę, żeby pan przedstawił nam informację o tym, jakie są koszty odtworzenia tego wszystkiego, co m.in. pan Mroczek proponował, jeśli chodzi o likwidację jednostek wojskowych czy polskiego potencjału obronnego. Ile to w tej chwili będzie kosztowało? Jak mocno jesteśmy w tej chwili opóźnieni przez to, że musimy te jednostki odtwarzać? Jeszcze prosiłbym pana ministra o to, żeby pokazał nam – jeśli jest to możliwe, a jeśli nie, to w formule niejawnej – w jaki sposób to wpływało na kwestie dotyczące bezpieczeństwa Polski i na sam system operacyjny polskich sił zbrojnych. Dziękuję uprzejmie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-39">
+          <u xml:id="u-39.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Dziękuję. Kończymy tę dyskusję. Nie. Ta dyskusja do niczego nie prowadzi. Każdy powiedział, co wiedział. Przystępujemy do zaopiniowania… Nie. Już koniec. Od kilku minut nie mówimy o Funduszu Wsparcia Sił Zbrojnych, tylko o innych sprawach.</u>
+          <u xml:id="u-39.1" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">W związku z powyższym przystępujemy do zaopiniowania projektów planów finansowych Funduszu Wsparcia Sił Zbrojnych. Przeczytam projekt opinii nr 11 Komisji. Projekt opinii brzmi: „Komisja Obrony Narodowej na posiedzeniu w dniu 22 czerwca 2022 r. po zapoznaniu się z projektami planów finansowych Funduszu Wsparcia Sił Zbrojnych na 2022 i 2023 r. oraz po przeprowadzonej dyskusji pozytywnie opiniuje powyższe projekty”. Ponieważ nie ma zgody co do jednogłośnego przyjęcia opinii, przystąpimy do głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-39.2" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Kto z pań i panów posłów jest za pozytywnym zaopiniowaniem projektów planów finansowych Funduszu Wsparcia Sił Zbrojnych? Proszę podnieść rękę. Dziękuję. Kto jest przeciwny? Dziękuję. Kto się wstrzymał? Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-40">
+          <u xml:id="u-40.0" who="#SekretarzKomisjiJacekZientarski">17 głosów za, brak głosów przeciwnych, 8 głosów wstrzymujących się.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-41">
+          <u xml:id="u-41.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Dziękuję. Plany finansowe Funduszu Wsparcia Sił Zbrojnych na 2022 i 2023 r. uzyskały pozytywną opinię.</u>
+          <u xml:id="u-41.1" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Był wniosek do ministra obrony narodowej o przedstawienie wykazu… Tak?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-42">
+          <u xml:id="u-42.0" who="#SekretarzstanuwMONWojciechSkurkiewicz">Panie przewodniczący, prosiłbym pana przewodniczącego Mroczka o wycofanie tego wniosku, bo siłą rzeczy to przedstawimy. Jesteśmy zobowiązani ustawą do przedstawienia Wysokiej Komisji pakietu wsparcia, który będzie prezentowany albo na lipcowym, albo na sierpniowym posiedzeniu Komisji Obrony Narodowej. To będzie dokument dość szczegółowy. Jedno z drugim się wiąże.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-43">
+          <u xml:id="u-43.0" who="#PoselCzeslawMroczek">Mówimy o dwóch zupełnie różnych dokumentach. Skala szczegółowości tego planu…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-44">
+          <u xml:id="u-44.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Nie. Panie ministrze, panie przewodniczący, nie wycofuje pan. Tak?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-45">
+          <u xml:id="u-45.0" who="#PoselCzeslawMroczek">Dwa słowa. Skala szczegółowości tego dokumentu w przyszłości absolutnie nie może być akceptowana. Wiadomo, że kiedy ten rząd upadnie będziemy przedstawiać szczegółowe wykazy dotyczące zakupów sprzętu. Ale nawet teraz, przy tym nieudolnym rządzie nie można tego akceptować.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-46">
+          <u xml:id="u-46.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Rozumiem. Nieudolny rząd. Udolny rząd był kiedyś.</u>
+          <u xml:id="u-46.1" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">W związku z tym przystępujemy do głosowania. Kto z pań i panów posłów jest za zobowiązaniem pana… za wystąpieniem do ministra obrony narodowej… za pozytywnym zaopiniowaniem wniosku pana przewodniczącego Mroczka? Proszę podnieść rękę. Dziękuję. Kto jest przeciwny? Dziękuję. Kto się wstrzymał? Nikt się nie wstrzymał. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-47">
+          <u xml:id="u-47.0" who="#SekretarzKomisjiJacekZientarski">9 głosów za, 16 przeciw.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-48">
+          <u xml:id="u-48.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Proszę państwa, powtórzymy to głosowanie. Proszę bardzo. Kto z pań i panów posłów jest za wnioskiem przewodniczącego Mroczka? Proszę podnieść rękę. Dziękuję. Kto jest przeciw? Dziękuję. Kto się wstrzymał? Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-49">
+          <u xml:id="u-49.0" who="#SekretarzKomisjiJacekZientarski">8 głosów za, 14 przeciw, 1 wstrzymujący się.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-50">
+          <u xml:id="u-50.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Wniosek nie uzyskał wymaganej większości.</u>
+          <u xml:id="u-50.1" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Na tym wyczerpaliśmy pkt 2. Minutka przerwy na to, żeby nasi goście mogli opuścić salę.</u>
+          <u xml:id="u-50.2" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Proszę państwa, jeszcze mamy dwa punkty. Przepraszam, trzy.</u>
+          <u xml:id="u-50.3" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Przystępujemy do rozpatrzenia pkt 3. Pragnę poinformować, że w dniu 15 czerwca br. marszałek Sejmu skierowała przedstawione przez prezesa Najwyższej Izby Kontroli Sprawozdanie z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2021 r. – druk nr 2346 – do Komisji do Spraw Kontroli Państwowej w celu zaopiniowania. Jednocześnie skierowała to sprawozdanie do pozostałych komisji sejmowych w celu rozpatrzenia w swoim zakresie działania oraz przedstawienia uwag i wniosków Komisji do Spraw Kontroli Państwowej.</u>
+          <u xml:id="u-50.4" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Proszę pana dyrektor Klimka o przedstawienie sprawozdania w możliwie skróconej formie, bo wszyscy posłowie otrzymali informację Najwyższej Izby Kontroli. Zostali z nią zapoznani. Bardzo proszę, panie dyrektorze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-51">
+          <u xml:id="u-51.0" who="#NIKJanuszKlimek">Panie przewodniczący, szanowna Komisjo, uprzejmie dziękuję za możliwość przedstawienia sprawozdania z naszej działalności w zakresie 2021 r. Z punktu widzenia kontroli planowych, które przeprowadzaliśmy w 2021 r. – oczywiście – jak co roku zrealizowaliśmy kolejną kontrolę wykonania budżetu państwa. W tym przypadku za 2020 r. w zakresie części 29. Oczywiście, państwo się z nią zapoznali. Rok temu była ona przedmiotem debaty. Jeśli chodzi o kontrolę P-21034 dotyczącą modernizacji czołgów Leopard 2A4 przez konsorcjum Bumaru Łabędy i Polskiej Grupy Zbrojeniowej, była to kontrola koordynowana, która została zakończona w zeszłym roku. Informacja została zatwierdzona przez prezesa Najwyższej Izby Kontroli z początkiem czerwca. W tym momencie oczekujemy na stanowisko ministra obrony narodowej do treści informacji. Ustawowy termin na złożenie tego stanowiska mija jutro. Zatem spodziewam się, że pod koniec przyszłego tygodnia przekażemy państwu tekst informacji wraz ze stanowiskiem pana ministra i opinią do tego stanowiska. W ramach tej kontroli kontrolowaliśmy Polską Grupę Zbrojeniową w Radomiu, Przemysłowe Centrum Optyki SA w Warszawie, Zakłady Mechaniczne Bumar Łabędy SA w Gliwicach, „Rosomak” SA w Siemianowicach Śląskich i Wojskowe Zakłady Motoryzacyjne SA w Poznaniu.</u>
+          <u xml:id="u-51.1" who="#NIKJanuszKlimek">Generalnie staraliśmy się uzyskać informacje, sprawdzić, zbadać, czy potencjał konsorcjum i podwykonawców gwarantował terminową i jakościową realizację zadań przewidzianych w procesie modernizacji czołgów Leopard 2A4 do wersji 2PL i czy podejmowane działania naprawcze po zawarciu umowy stwarzają możliwość wykonania tych zadań. Kolejną kontrolą była kontrola P-21035 „Proces naboru pilotów w siłach zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej”. Kontrola została również zrealizowana w zeszłym roku. Informacja została zatwierdzona przez pana prezesa. Pan minister złożył swoje stanowisko do treści informacji. W tym tygodniu informacja zostanie przekazana do państwa. W ramach tej kontroli próbowaliśmy ustalić, czy proces pozyskiwania pilotów w siłach zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej zabezpiecza potrzeby w zakresie realizacji zadań bojowych w czasie pokoju i wojny. Jednostkami kontrolowanymi było Ministerstwo Obrony Narodowej, Dowództwo Generalne Rodzajów Sił Zbrojnych, Lotnicza Akademia Wojskowa w Dęblinie i 41. Baza Lotnictwa Szkolnego w Dęblinie.</u>
+          <u xml:id="u-51.2" who="#NIKJanuszKlimek">Kolejną kontrolą planową było planowanie zakupu, zakup, dystrybucja oraz ewidencja sprzętu informatycznego i oprogramowania w jednostkach resortu obrony narodowej. Kontrola została zrealizowana, przy czym pan prezes odstąpił od sporządzenia informacji o wynikach kontroli, ponieważ w świetle uprawomocnionych wystąpień pokontrolnych dokument informacji nie wniósłby już nic dodatkowego i byłby jedynie powtórzeniem treści wystąpień.</u>
+          <u xml:id="u-51.3" who="#NIKJanuszKlimek">Następną kontrolą była kontrola o numerze P-21037 – „Osiąganie gotowości mobilizacyjnej i bojowej sił zbrojnych RP w realizacji zadań w czasie wojny”. To była kontrola koordynowana, przeprowadzona w 18 jednostkach. Kontrola została zakończona. Natomiast ze względu na to, iż wpłynęły zastrzeżenia pana ministra do wystąpienia pokontrolnego, czekamy na rozpatrzenie zastrzeżeń przez kolegium Najwyższej Izby Kontroli. Informacja o wynikach kontroli o klauzuli „tajne” jest w końcowej fazie opracowywania.</u>
+          <u xml:id="u-51.4" who="#NIKJanuszKlimek">Następną kontrolą była kontrola o numerze P-21038 – „Stan realizacji wybranych zadań i przedsięwzięć planu modernizacji technicznej dotyczącej Marynarki Wojennej, wynikających z programu rozwoju sił zbrojnych RP”. Ta kontrola również została zakończona w zeszłym roku. Informacja została zatwierdzona przez pana prezesa na początku czerwca. Podobnie, jak w przypadku kontroli dotyczącej modernizacji Leopardów, oczekujemy na stanowisku pana ministra. Termin również upływa jutro. W przyszłym tygodniu wraz z opinią do tego stanowiska przekażemy państwo pełną treść informacji.</u>
+          <u xml:id="u-51.5" who="#NIKJanuszKlimek">Ponadto chcieliśmy jeszcze poinformować, że przeprowadziliśmy kontrolę doraźną problemowa o numerze I-21001 pod tytułem „Działania podejmowane przez Ministerstwo Obrony Narodowej oraz Inspektorat Uzbrojenia w związku z przygotowaniem, zawarciem i realizacją umowy na modernizację czołgów Leopard 2A4 przez konsorcjum Bumar Łabędy i Polska Grupa Zbrojeniowa. Ta kontrola została również zrealizowana w 2021 r., a jej wyniki zostały wykorzystane w ramach kontroli P- 21034 do pełnego opisu stanu faktycznego. Kontrola P-21034, czyli kontrola modernizacji czołgów Leopard 2A4 przez konsorcjum Bumar Łabędy i Polska Grupa Zbrojeniowa.</u>
+          <u xml:id="u-51.6" who="#NIKJanuszKlimek">Ponadto w drugiej połowie 2021 r. zakończyła się doraźna kontrola problemowa – jeszcze z 2020 r. – „System planowania, pozyskiwania, eksploatacji i wycofania sprzętu wojskowego oraz sprzętu powszechnego użytku Żandarmerii Wojskowej w latach 2011–2020”. W ramach tej kontroli prowadziliśmy czynności w Ministerstwie Obrony Narodowej, w Komendzie Głównej Żandarmerii Wojskowej oraz w Oddziale Zabezpieczenia Żandarmerii Wojskowej.</u>
+          <u xml:id="u-51.7" who="#NIKJanuszKlimek">Dodatkowo Departament Obrony Narodowej ze względów formalnych przejął zadania w zakresie zakończenia realizacji doraźnej kontroli problemowej o numerze I-22/001 – „Pozyskanie karabinka GROT na potrzeby Wojsk Obrony Terytorialnej”. W ramach tej kontroli prowadzone były czynności w Ministerstwie Obrony Narodowej, w Dowództwie Wojsk Obrony Terytorialnej w Warszawie i w jednostce wojskowej w Krakowie, w 3. Rejonowym Przedstawicielstwie Wojskowym w Warszawie, w Fabryce Broni Łucznik w Radomiu. Generalnie, po rozpatrzeniu zastrzeżeń teksty jednolite wystąpień pokontrolnych zostały przekazane do jednostki wojskowej w Krakowie, do 3. Rejonowego Przedstawicielstwa Wojskowego w Warszawie i do Fabryki Broni Łucznik w Radomiu. Natomiast w stosunku do dwóch wystąpień pokontrolnych do ministra obrony narodowej i do dowódcy WOT trwa postępowanie o nadanie klauzuli niejawności na wniosek kierowników kontrolowanych jednostek.</u>
+          <u xml:id="u-51.8" who="#NIKJanuszKlimek">Dodam jeszcze tylko, że w zeszłym roku uczestniczyliśmy również w kontrolach realizowanych przez inne jednostki organizacyjne NIK. Była to kontrola realizacji rządowego programu przeciwdziałania korupcji na lata 2018–2020. Interesowało nas, czy rządowy program przeciwdziałania korupcji na lata 2018–2020 został prawidłowo zrealizowany oraz czy zostały osiągnięte zakładane cele i efekty tego programu. Kontrolowaliśmy Ministerstwo Obrony Narodowej oraz Komendę Główną Żandarmerii Wojskowej. Poza tym przeprowadziliśmy kontrolę w ramach kontroli funkcjonowania Polskiej Grupy Zbrojeniowej i spółek zależnych. To była kontrola koordynowana, realizowana przez Departament Gospodarki, Skarbu Państwa i Prywatyzacji. Przeprowadzaliśmy ją w Ministerstwie Obrony Narodowej. Wystąpienie pokontrolne miało klauzulę „zastrzeżone”.</u>
+          <u xml:id="u-51.9" who="#NIKJanuszKlimek">Dodam tylko jeszcze ze swojej strony, że jeśli chodzi o sprawy kadrowe departamentu, w ubiegłym roku w departamencie zatrudnione były 24 osoby, w tym 18 kontrolerów. Obecnie stan osobowy kontrolerów powiększył się o 6 osób. W przyszłym miesiącu będzie można mówić, że o 7 osób. Przy czym muszę zwrócić uwagę, że według naszych informacji bieżących, jeśli chodzi o plany emerytalne pracowników, możemy się spodziewać że z departamentu do końca roku odejdzie łącznie 5 osób. Zatem bilans kadrowy rok do roku i tak pozostanie dodatni. Uprzejmie dziękuję za uwagę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-52">
+          <u xml:id="u-52.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Dziękuję, panie dyrektorze. Otwieram dyskusję. Czy są jakieś uwagi lub pytania dotyczące opiniowanego sprawozdania? Nie widzę.</u>
+          <u xml:id="u-52.1" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">W związku z powyższym zamykam dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-52.2" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Przystępujemy do zaopiniowania. Proszę państwa, głosujemy. Kto z pań i panów posłów jest za pozytywnym zaopiniowaniem sprawozdania prezesa NIK dotyczącego działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2021 r. – druk nr 2346? Proszę podnieść rękę. Kto z pań i panów posłów jest za pozytywną opinią o sprawozdaniu NIK? Kto jest przeciwny? Kto się wstrzymał?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-53">
+          <u xml:id="u-53.0" who="#SekretarzKomisjiJacekZientarski">7 głosów za, 13 przeciw, brak wstrzymujących się.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-54">
+          <u xml:id="u-54.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Sprawozdanie otrzymało opinię negatywną.</u>
+          <u xml:id="u-54.1" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie pkt 3.</u>
+          <u xml:id="u-54.2" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Minuta przerwy. Chyba, że państwo… Dobrze.</u>
+          <u xml:id="u-54.3" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">W takim razie przystępujemy do rozpatrzenia kolejnego punktu – pkt 4 – dotyczącego projektu planu pracy Komisji na okres od 1 lipca do 31 grudnia 2022 r.</u>
+          <u xml:id="u-54.4" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Szanowni państwo, dzisiaj odbyło się posiedzenie prezydium Komisji, na którym przyjęliśmy projekt planu pracy na II półrocze br. Prezydium jednogłośnie przyjęło zaprezentowany projekt planu pracy. Wszyscy państwo otrzymali ten projekt. Czy są jakieś uwagi do projektu? Bardzo proszę, pan przewodniczący Mroczek.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-55">
+          <u xml:id="u-55.0" who="#PoselCzeslawMroczek">Dziękuję. Panie przewodniczący, chciałbym zgłosić dwa dodatkowe punkty uznając, że tematy ujęte w projekcie zasługują na poparcie. Pierwszy punkt, to rozpatrzenie istotnych, kluczowych kontroli Najwyższej Izby Kontroli, o których przed chwilą usłyszeliśmy. W świetle tego głosowania to może być jedna z ostatnich okazji do zapoznania się z ustaleniami kontroli Najwyższej Izby Kontroli. Uważam, że to można byłoby czy należałoby zrealizować jeszcze przed przerwą wakacyjną. Czyli byłoby to posiedzenie Komisji poświęcone rozpatrzeniu kilku najbardziej kluczowych postępowań kontrolnych NIK z tego dorobku, który był przed chwilą przedstawiony. Drugi punkt, to udział polskiego przemysłu w planie wzmocnienia sił zbrojnych. Sytuacja polskiego przemysłu jest dramatyczna. Chciałbym usłyszeć, na co polski przemysł obronny może liczyć w ramach planu pozyskiwania nowego sprzętu. To jest kluczowa historia.</u>
+          <u xml:id="u-55.1" who="#PoselCzeslawMroczek">Wojna uczy, że bez własnego potencjału przemysłowego trudno jest prowadzić wojnę, a jeszcze trudniej ją wygrywać. Mamy do czynienia z polityką czy strategią płytkiej polonizacji, o czym dowiedzieliśmy się z maili ministra Dworczyka i premiera Morawieckiego, czyli likwidacji polskiego przemysłu obronnego. Nie ma na to zgody. Punkt drugi, to dodatkowe posiedzenie na temat udziału polskiego przemysłu w planie wzmocnienia sił zbrojnych.</u>
+          <u xml:id="u-55.2" who="#PoselCzeslawMroczek">Na marginesie powiem, że nie mogę reagować na chuligańskie wybryki jednego z posłów na tym posiedzeniu Komisji, ale myślę, że większość rządowa jest z tego zadowolona, że to akceptuje. Zwracam się do koleżanek i kolegów ze strony opozycyjnej. Myślę, że jednak nie powinniśmy wyrażać na to zgody. Zresztą sam sobie wystawia tutaj świadectwo. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-56">
+          <u xml:id="u-56.0" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Niektórzy mają satysfakcję w tym, żeby podgrzewać atmosferę. No, dobrze. Proszę państwa, nie widzę problemu, żeby rozszerzyć plan pracy o te dwa punkty. Proszę państwa, proponuję, żeby punkt dotyczący udziału polskiego przemysłu zbrojeniowego był po wakacjach, dlatego że zostanie przedstawiony ten program, o którym mówił pan minister. Natomiast posiedzenie dotyczące NIK jeszcze przed sierpniową przerwą. Myślę, że w sierpniu jest jedno posiedzenie Sejmu. Sądzę, że na przykład wtedy to zrobimy. Czyli, jeśli nie usłyszę sprzeciwu przyjmę, że Komisja przyjęła projekt planu pracy w wersji przygotowanej przez prezydium, rozszerzonej o dwa punkty zgłoszone przez przewodniczącego Mroczka Nie widzę sprzeciwu.</u>
+          <u xml:id="u-56.1" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Przyjęliśmy plan pracy na okres od 1 lipca do 31 grudnia.</u>
+          <u xml:id="u-56.2" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Na tym wyczerpaliśmy pkt 4.</u>
+          <u xml:id="u-56.3" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">W pkt 5 mamy sprawy bieżące. Proszę państwa, jutro o godzinie 8.00 jedziemy na wizytację do dowództwa operacyjnego. Proszę państwa, zachęcam, ponieważ sytuacja jest taka, jaką wszyscy widzimy. Ustalenie terminu, w którym byłby dowódca operacyjny, żeby można było to przeprowadzić w dowództwie operacyjnymi i żebyśmy mieli czas już raz nam nie wypaliło. Teraz musiałem przenieść to spotkanie, bo mieliśmy je zaplanowane na godzinę 11.00. Okazuje się, że mamy głosowania. Sytuacja jest – że tak powiem – dynamiczna, politycznie mówiąc. W związku z powyższym bardzo chciałbym, żebyśmy zobaczyli, jak działa dowództwo operacyjne. Jako Komisja 5 lat nie byliśmy w dowództwie operacyjnym, więc zachęcam. Jutro o godz. 8.00 wyjeżdżamy, a o 11.00 jest powrót, tak że zdążymy na głosowania. Generał Piotrowski czeka na nas. Zachęcam.</u>
+          <u xml:id="u-56.4" who="#PrzewodniczacyposelMichalJach">Kolejna sprawa. 5 lipca jest wizytacja w Gdyni, w Formozie oraz w Stoczni Marynarki Wojennej. Proszę państwa, to bardzo ciekawe, bo w Formozie dawno nie byliśmy. Po drugie, jest to bardzo ciekawa jednostka. Ponadto zadania Formozy zostają rozszerzone, więc warto zapoznać się, jak wygląda jednostka i jakie ma zadania. Przed Stocznią Marynarki Wojennej zaczyna się, że tak powiem, otwierać szansa na uaktywnienie, więc myślę, że wyjazd będzie atrakcyjny i zachęcam do udziału. Jedziemy pociągiem Pendolino, a na miejscu już nas przejmują. Co jeszcze? To wszystko. Tak, że zapraszam jutro. Do zobaczenia o 8.00 rano. Dziękuję. Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/obn1s/201923-sjm-obn1s-00005-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/obn1s/201923-sjm-obn1s-00005-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..69e1f4b
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/obn1s/201923-sjm-obn1s-00005-01/header.xml
@@ -0,0 +1,43 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-obn1s-00005-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Podkomisja stała do spraw budżetu i finansów Sił Zbrojnych RP /nr 5/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Podkomisja stała do spraw budżetu i finansów Sił Zbrojnych RP /nr 5/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#OBN1S">5</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-21</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PelniacyobowiazkiwicedyrektoraDepartamentuObronyNarodowejNajwyzszejIzbieKontroliMichalPawella" role="speaker">
+        <persName>Pełniący obowiązki wicedyrektora Departamentu Obrony Narodowej Najwyższej Izbie Kontroli Michał Pawella</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelLeszekDobrzynski" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Leszek Dobrzyński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej Wojciech Skurkiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="ZastepcadyrektoraDepartamentuFinansowaniaSferyBudzetowejwMinisterstwieFinansowMiroslawStasiak" role="speaker">
+        <persName>Zastępca dyrektora Departamentu Finansowania Sfery Budżetowej w Ministerstwie Finansów Mirosław Stasiak</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="OBN1S" role="committee">
+        <orgName>Podkomisja stała do spraw budżetu i finansów Sił Zbrojnych RP</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/obn1s/201923-sjm-obn1s-00005-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/obn1s/201923-sjm-obn1s-00005-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..5905094
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/obn1s/201923-sjm-obn1s-00005-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,70 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelLeszekDobrzynski">Otwieram 5. posiedzenie podkomisji stałej do spraw budżetu i finansów Sił Zbrojnych RP.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelLeszekDobrzynski">Przypominam, że porządek dzienny obejmuje omówienie Sprawozdania z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2021 r. z druku nr 2306 wraz z analizą Najwyższej Izby Kontroli w zakresie:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelLeszekDobrzynski">1) części budżetowej 29 – Obrona narodowa:</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelLeszekDobrzynski">a) dochody i wydatki,</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacyposelLeszekDobrzynski">b) wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych,</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#PrzewodniczacyposelLeszekDobrzynski">c) dotacje podmiotowe i celowe;</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#PrzewodniczacyposelLeszekDobrzynski">2) części budżetowej 83 – Rezerwy celowe, w zakresie pozycji 20, 29 i 73;</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#PrzewodniczacyposelLeszekDobrzynski">3) części budżetowej 85 – Budżety wojewodów ogółem, w zakresie działu 752 – Obrona narodowa:</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#PrzewodniczacyposelLeszekDobrzynski">a) dochody i wydatki,</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#PrzewodniczacyposelLeszekDobrzynski">b) dotacje celowe;</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#PrzewodniczacyposelLeszekDobrzynski">4) zadań z zakresu administracji rządowej i innych zadań zleconych jednostkom samorządu terytorialnego odrębnymi ustawami w części 85 – budżety wojewodów;</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#PrzewodniczacyposelLeszekDobrzynski">5) dotacji podmiotowych;</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#PrzewodniczacyposelLeszekDobrzynski">6) programów wieloletnich w układzie zadaniowym;</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#PrzewodniczacyposelLeszekDobrzynski">7) agencji wykonawczej – Agencji Mienia Wojskowego;</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#PrzewodniczacyposelLeszekDobrzynski">8) instytucji gospodarki budżetowej – Zakładu Inwestycji Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego;</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#PrzewodniczacyposelLeszekDobrzynski">9) państwowego funduszu celowego – Funduszu Modernizacji Sił Zbrojnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#PrzewodniczacyposelLeszekDobrzynski">To wszystko będzie nam referował minister obrony narodowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.17" who="#PrzewodniczacyposelLeszekDobrzynski">W takim razie, szanowni państwo, trzeba wszystkich przywitać. Witam pana Wojciecha Skurkiewicza, sekretarza stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej. Witam pana pułkownika Artura Kuptela, szefa Agencji Uzbrojenia, pana Pawła Bartczaka, dyrektora Departamentu Budżetowego MON – dzień dobry – pana pułkownika Piotra Wagnera, zastępcę szefa inspektoratu, szefa logistyki w Inspektoracie Wsparcia Sił Zbrojnych, pana pułkownika Krzysztofa Zielskiego, szefa Zarządu Planowania Rzeczowego P-8 Sztabu Generalnego Wojska Polskiego – dzień dobry – pana pułkownika Dariusza Milczarka, zastępcę dyrektora Departamentu Budżetowego MON – witam – pana pułkownika Mariusza Rapacza, szefa Szefostwa Wsparcia i Koordynacji w Agencji Uzbrojenia – dzień dobry.</u>
+          <u xml:id="u-1.18" who="#PrzewodniczacyposelLeszekDobrzynski">Witam jeszcze pana Michała Pawellę pełniącego obowiązki wicedyrektora Departamentu Obrony Narodowej w Najwyższej Izbie Kontroli, panią Anitę Grzechulską-Cioczek, specjalistę kontroli państwowej w Najwyższej Izby Kontroli, panią Beatę Bogucką, doradcę ekonomicznego w Najwyższej Izbie Kontroli, pana Janusza Ludwisiaka, specjalistę kontroli państwowej w Najwyższej Izbie Kontroli, pana Mirosława Stasiaka, zastępcę dyrektora Departamentu Finansowania Sfery Budżetowej w Ministerstwie Finansów oraz panią Monikę Rokitę-Górniewicz, naczelnika wydziału w Departamencie Finansowania Sfery Budżetowej Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-1.19" who="#PrzewodniczacyposelLeszekDobrzynski">Dzień dobry. Witam wszystkich, również uczestniczących państwa posłów.</u>
+          <u xml:id="u-1.20" who="#PrzewodniczacyposelLeszekDobrzynski">Panie ministrze, oddaję głos. Proszę o informację o wykonaniu budżetu w 2021 r.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">Dziękuję, panie przewodniczący. Szanowni państwo, czyniąc zadość życzeniu członków Komisji Obrony Narodowej minister obrony narodowej przesłał do Komisji informację o realizacji budżetu Ministerstwa Obrony Narodowej w 2021 r. To jest szczegółowa informacja. Te kilkadziesiąt stron jest w państwa dyspozycji, w posiadaniu. Jestem również przekonany, że Wysoka Podkomisja zapoznała się z tym materiałem. Dlatego pozwolę sobie tylko – jak było w latach poprzednich przy sprawozdaniu z realizacji budżetu – dosłownie w kilku zdaniach i kluczowych tezach informacyjnych przedstawić kwestie dotyczące realizacji budżetu za 2021 r.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">Szanowni państwo, jeżeli chodzi o 2021 r., to za priorytetowe działania ministra obrony narodowej uznano wzmocnienie zdolności operacyjnych jednostek operacyjnych, szczególnie dyslokowanych na wschodzie Rzeczypospolitej, modernizację techniczną, wzrost liczebności sił zbrojnych, tworzenie warunków do zapewnienia i zwiększenia obecności wojsk sojuszniczych w Polsce, formowanie struktur oraz budowę zdolności operacyjnych jednostek Wojsk Obrony Terytorialnej, ale również formowanie struktur i budowę zdolności operacyjnych Wojsk Obrony Cyberprzestrzeni, a także realizację procesu szkolenia sił zbrojnych, w szczególności w ramach krajowych i międzynarodowych ćwiczeń i treningów. Szanowni państwo, jeżeli chodzi o sam budżet w części 29 – Obrona narodowa, po zmianach na dzień 31 grudnia 2021 r. wyniósł on 58 148 400 tys. zł, z czego na dotacje i subwencje przeznaczono 2 405 120 tys. zł, na świadczenia 9 472 900 tys. zł, na wydatki bieżące 23 971 500 tys. zł, a na wydatki majątkowe 22 278 800 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">Ustawą z dnia 1 października 2021 r. o zmianie ustawy budżetowej w 2021 r., plan wydatków majątkowych części 29 – Obrona narodowa, został powiększony o kwotę 6 330 000 tys. zł. Jednocześnie zmianie uległ plan finansowy Funduszu Modernizacji Sił Zbrojnych, który został zasilony wyżej wymienioną kwotą na podstawie artykułu 67a ustawy z dnia 19 listopada 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach służących realizacji ustawy budżetowej na 2021 r. Na ostatni dzień ubiegłego roku realizacja budżetu resortu obrony narodowej w części 29 wyniosła 57 060 800 tys. zł, to jest 98,1% planu po zmianach. Na różnicę – to jest kwotę niewykorzystaną 1 087 600 tys. – składały się środki niepobrane z rachunku dysponenta części, niewydatkowane i zwrócone przez dysponentów w tak zwanym okresie przejściowym – w okresie przejściowym to była niewielka kwota 22 800 tys. zł – a także szczególnie ważne wydatki niewygasające z kwoty 1 087 600 tys. zł. To była kwota 1 064 800 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">Dodatkowymi źródłami finansowania wydatków obronnych w ubiegłym roku był Fundusz Modernizacji Sił Zbrojnych oraz środki Agencji Mienia Wojskowego. Realizacja zadań finansowych z funduszu modernizacji wyniosła 175 800 tys. zł. Natomiast Agencja Mienia Wojskowego wydatkowała środki własne na inwestycje mieszkaniowe w wysokości 15 700 tys. zł. Uwzględniając realizację budżetu na ostatni dzień 2021 r. w części 29, realizacja planu wydatków w dziale 752 – Obrona narodowa, przez innych dysponentów części budżetowych wynosiła 438 500 tys. zł. Wydatki, które nie wygasały z końcem 2020 r., a były realizowane w 2021 r., to kwota 613 500 tys. zł. Były także wydatki obronne z innych źródeł finansowania w kwocie 191 500 tys. zł. Były to środki pochodzące w głównej mierze z Funduszu Modernizacji Sił Zbrojnych. Przyjmując te kwoty, o których wspomniałem, Polska wypełniła obowiązek wynikający ze zobowiązania sojuszniczego w ramach przynależności naszego kraju do Sojuszu Północnoatlantyckiego, w sposób znaczący przekraczając kwotę 2,22% procent PKB na wydatki obronne.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">Na wydatki objęte centralnymi planami rzeczowymi – tutaj chciałbym się już skupić się na bezpośrednim podziale tych środków finansowych, o czym mówiłem na samym początku – to jest na plan modernizacji technicznej, na plan zakupu środków materiałowych i na plan inwestycji budowlanych w 2021 r. wydatkowano kwotę 17 913 500 tys. zł, to jest ponad 96% planu po zmianach. Przypomnę, że plan zapisany w budżecie wynosił 18 636 000 tys. zł. W budżecie na 2021 r. na modernizację techniczną sił zbrojnych wydatkowano 13 852 100 tys. zł, czyli niemal 24,3% całości wydatków obronnych części 29 – Obrona narodowa. Wydatki majątkowe zostały zrealizowane w kwocie 21 817 500 tys. zł. Ta kwota stanowi 38,2% ogółu wydatków zrealizowanych z części 29 – Obrona narodowa. I jeszcze kluczowa kwestia, która też ma bezpośredni związek z ustawą budżetową. Stan ewidencyjny żołnierzy zawodowych na koniec 2021 r. wzrósł i wyniósł 113 586 osób. W porównaniu z 2020 r. zwiększył się o 3486 żołnierzy. W 2021 r. do zawodowej służby wojskowej przyjęto – chciałbym zaznaczyć to w szczególny sposób, bo to jest naprawdę bardzo dobry wynik – 9651 żołnierzy.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">W tym samym czasie ze służby – niestety – odeszło 6165 żołnierzy. Jeżeli chodzi o pracowników resortu obrony narodowej, przeciętne zatrudnienie pracowników resortu obrony narodowej w 2021 r. wynosiło 45 460 osób. Jeszcze jedna uwaga dotycząca planu dochodów. Jak państwo wiedzą, oprócz wydatków mamy również dochody. Plan dochodów resortu obrony narodowej na 2021 r. wyniósł 133 000 tys. zł, a dochody w ubiegłym roku uzyskano z 18 tytułów. Ich realizacja ukształtowała się na poziomie 283 600 tys. zł, co stanowi 213,2% realizacji planu według ustawy budżetowej.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieObronyNarodowejWojciechSkurkiewicz">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo – oczywiście – Najwyższa Izba Kontroli przeprowadziła kontrolę wydatkowania czy realizacji budżetu państwa za 2021 r. przez dysponenta, czyli przez Ministerstwo Obrony Narodowej w części 29, ale rozumiem, że to będzie w dalszej części naszej naszego posiedzenia. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelLeszekDobrzynski">Bardzo dziękuję. Skoro wywołana została Najwyższa Izba Kontroli, to może poproszę o kilka słów na temat tego raportu, który również otrzymaliśmy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PelniacyobowiazkiwicedyrektoraDepartamentuObronyNarodowejNajwyzszejIzbieKontroliMichalPawella">Dzień dobry. Szanowni państwo, Najwyższa Izba Kontroli oceniła w formie opisowej wykonanie budżetu państwa w 2021 r. w części 29 – Obrona narodowa oraz wykonanie planów finansowych Funduszu Modernizacji Sił Zbrojnych i Agencji Mienia Wojskowego. Na 9 skontrolowanych jednostek NIK wydała 4 oceny pozytywne, 4 oceny w formie opisowej i 1 ocenę z negatywną. Najwyższa Izba Kontroli ocenia pozytywnie wykonanie w 2021 r. planu finansowego Państwowego Funduszu Modernizacji Sił Zbrojnych oraz Agencji Mienia Wojskowego. NIK sformułowania 18 wniosków pokontrolnych skierowanych do dysponenta części oraz kierowników 4 kontrolowanych jednostek. Szczegółową kontrolą NIK objęła 17% wydatków części 29, w kwocie blisko 10 000 000 tys. zł oraz 5–6% ogółu wydatków pochodzących z budżetu środków europejskich Zbadano również 1,5% wydatków pod kątem prawidłowości udzielenie zamówień publicznych przez dysponenta części i dysponentów trzeciego stopnia.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PelniacyobowiazkiwicedyrektoraDepartamentuObronyNarodowejNajwyzszejIzbieKontroliMichalPawella">W zakresie kontroli skuteczności i adekwatności działań podejmowanych przez dysponentów trzeciego stopnia w celu odzyskania należności kontrola wykazała, że należności były co do zasady ustalane i dochodzone prawidłowo. NIK pozytywnie oceniła prawidłowość prowadzenia ksiąg rachunkowych dysponenta części 29. Opiniuje również pozytywnie roczne sprawozdania budżetowe oraz sprawozdania w zakresie operacji finansowych dysponenta części i dysponentów trzeciego stopnia objętych kontrolą.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PelniacyobowiazkiwicedyrektoraDepartamentuObronyNarodowejNajwyzszejIzbieKontroliMichalPawella">NIK w ramach kontroli u dysponentów trzeciego stopnia wydała jedną negatywną opinię w zakresie sprawozdawczości. Nieprawidłowości stwierdzone w sprawozdaniu budżetowym Rb-27 i w sprawozdaniu z operacji finansowych Rb-n sporządzonych przez 41. Bazę Lotnictwa Szkolnego ze względu na ich skalę i kwotę wynoszącą 4400 tys. zł spowodowały, że ten obszar oceniono negatywnie.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PelniacyobowiazkiwicedyrektoraDepartamentuObronyNarodowejNajwyzszejIzbieKontroliMichalPawella">Szanowni państwo, mimo tego, że część przekazanych informacji, o których teraz powiem, będzie powtórzeniem stanowiska pana ministra, pozwolę sobie przytoczyć ze względu na to, że tak naprawdę stanowią one główny obszar kontroli wykonania budżetu. Zatem podsumowując, dochody budżetowe w części 29 wyniosły 283 600 tys. zł. Na koniec 2021 r. wystąpiły należności pozostałe do zapłaty w kwocie 500 000 tys. zł, w tym 37,7% stanowiły zaległości. Wydatki w części 29 zostały zrealizowane w kwocie 58 100 000 tys. zł. W tym wydatki niewygasające wyniosły ponad 1 000 000 tys. zł, co stanowiło 99,9% planu po zmianach i planu według ustawy budżetowej. Wykonanie wydatków na realizację funkcji 11 – Bezpieczeństwo zewnętrzne i nienaruszalność granic, wyniosło 46 900 000 tys. zł bez wydatków niewygasających. To jest 97,9% planu po zmianach, w tym na prezentowe zadanie 11.1 – Utrzymanie i rozwój zdolności operacyjnych Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, wydatkowano kwotę 44 800 000 tys. zł, to jest 99,9% planu po zmianach.</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#PelniacyobowiazkiwicedyrektoraDepartamentuObronyNarodowejNajwyzszejIzbieKontroliMichalPawella">W strukturze wydatków budżetu państwa z części 29 według grup ekonomicznych największy (wynoszący 41,2%) udział miały wydatki bieżące jednostek budżetowych, które wynosiły blisko 24 000 000 tys. zł. Udział wydatków majątkowych w ogólnej kwocie wykonanych wydatków w 2021 r. (38,3%) to jest blisko 22 000 000 tys. zł. Jeżeli chodzi o wydatki na świadczenia na rzecz osób fizycznych oraz wydatki na dotacje i subwencje, stanowiły one odpowiednio 16,3%, tj. 9 500 000 tys. zł oraz 4,2%, tj. 2 400 000 tys. zł. Na koniec 2021 r. ogólna kwota zaliczek udzielonych na zakup uzbrojenia i sprzętu wojskowego oraz na realizację inwestycji budowlanych, a nierozliczonych efektami rzeczowymi wyniosła 34 200 000 tys. zł i była wyższa o 5 600 000 tys. zł, to jest o 19,5% od ich stanu na koniec 2020 r. Stan na koniec 2020 roku to było – proszę państwa – 28 600 000 tys. zł. Wśród zaliczek wypłaconych przez Inspektorat Uzbrojenia – a obecnie Agencję Uzbrojenia – i nierozliczonych na dzień 31 grudnia 2021 r. – to jest kwota 29 000 000 tys. zł – największy udział wynoszący 85,7% stanowiła kwota 24 800 000 tys. zł. To były nierozliczone zaliczki udzielane kontrahentom zagranicznym.</u>
+          <u xml:id="u-4.5" who="#PelniacyobowiazkiwicedyrektoraDepartamentuObronyNarodowejNajwyzszejIzbieKontroliMichalPawella">Proszę państwa, jeżeli chodzi o badania naukowe i prace rozwojowe w dziedzinie obronności państwa, w 2021 r. zaplanowano te wydatki wysokości 1 200 000 tys. zł. To odpowiadało właściwemu wskaźnikowi, określonemu w art. 7 ust. 3b ustawy o przebudowie i modernizacji technicznej oraz finansowaniu Sił Zbrojnych RP. Z powyższej kwoty przeznaczono i zrealizowano wydatki na przedmiotowy cel w kwocie 208 800 tys. zł, to jest 18,2% planowanej kwoty. Jednocześnie, zgodnie z ustawą z 11 marca 2022 r. o obronie Ojczyzny, parametr wskazujący, że udział wydatków przeznaczonych na badania naukowe i prace rozwojowe wynosi nie mniej niż 2,5% wydatków obronnych, nie obowiązuje. Jak wspomniałem na wstępie, NIK pozytywnie oceniła wykonanie w 2021 r. planu finansowego państwowego Funduszu Modernizacji Sił Zbrojnych. Dysponent Funduszu Modernizacji Sił Zbrojnych prawidłowo zrealizował przychody i koszty oraz zadania funduszu w zakresie objętym kontrolą.</u>
+          <u xml:id="u-4.6" who="#PelniacyobowiazkiwicedyrektoraDepartamentuObronyNarodowejNajwyzszejIzbieKontroliMichalPawella">W 2021 r. minister zarządzał środkami funduszu wysokości 10 200 000 tys. zł. Przychody funduszu w 2021 r. wynosiły ponad 6 500 000 tys. zł i były niespełna 6 400 000 tys. zł wyższe od poniesionych kosztów, które wynosiły około 168 000 tys. zł. Zrealizowane przychody w 2021 r. były wyższe o 3 300 000 tys. zł od uzyskanych w 2020 r. Wzrost przychodów wynikał głównie z wypłaty pochodzącej z części 29 budżetu w wysokości 6 300 000 tys. zł. Była to kwota przeniesiona nowelizacją ustawy budżetowej z przeznaczeniem na wydatki majątkowe, na zabezpieczenie płatności na zakup czołgów Abrams, gdyby 2021 r. doszło do podpisania umowy. Umowa na zakup 250 czołgów M1A2 Abrams została zawarta 5 kwietnia 2022 r. Stan funduszu na koniec 2021 r. wyniósł 10 000 000 tys. zł i był o 9 424 270 tys. zł wyższy od stanu na początku roku. Wzrost był konsekwencją wyżej wymienionych wyższych niż planowano przychodów funduszu oraz wzrostu należności. Proszę państwa, z dniem 23 kwietnia 2022 r. na mocy ustawy o obronie Ojczyzny zlikwidowany Fundusz Modernizacji Sił Zbrojnych, a jego środki pieniężne przekazano na rachunek nowoutworzonego Funduszu Wsparcia Sił Zbrojnych w BGK.</u>
+          <u xml:id="u-4.7" who="#PelniacyobowiazkiwicedyrektoraDepartamentuObronyNarodowejNajwyzszejIzbieKontroliMichalPawella">Ostatnia część – już krótka – mojej wypowiedzi będzie dotyczyła oceny Agencji Mienia Wojskowego. W tym zakresie Najwyższa Izba Kontroli oceniła pozytywnie wykonanie planu finansowego w 2021 r. Kontrola 56 000 tys. zł wydatków, to jest 25% wydatków biura agencji i ponad 3% ogółu wydatków agencji oraz badania 6 zamówień publicznych nie wykazały nieprawidłowości w ich realizacji. Agencja Mienia Wojskowego uzyskała dodatni wynik finansowy netto w wysokości 43 700 tys. zł. Bardzo dziękuję za możliwość przekazania informacji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelLeszekDobrzynski">Ja również bardzo dziękuję. Czy przedstawiciele Ministerstwa Finansów mają coś do dodania wobec tych opinii?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuFinansowaniaSferyBudzetowejwMinisterstwieFinansowMiroslawStasiak">Nie. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelLeszekDobrzynski">Szanowni państwo, oczywiście, bardzo cieszą rosnące nakłady na naszą armię, jak również rosnąca liczba żołnierzy, chociaż wszyscy wiemy że to jest tylko – nazwijmy to – pewna przygrywka wobec tych potrzeb i tych zamierzeń, które dopiero stoją przed nami. Plan rozwoju sił zbrojnych, który jest przed nami, to zarówno ogromny wysiłek finansowy, logistyczny, szkoleniowy, w każdej mierze. Szanowni państwo, czy szanowni koledzy posłowie formułują jeszcze może jakieś pytania? Super. Szanowni państwo – tutaj zwracam się do parlamentarzystów – przed państwem został położony projekt opinii nr 10 Komisji Obrony Narodowej dla Komisji Finansów Publicznych w sprawie sprawozdania z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2021 r. (druk nr 2306) w zakresie działania Komisji, która ma być uchwalona na posiedzeniu w dniu dzisiejszym.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczacyposelLeszekDobrzynski">Pozwolę sobie przeczytać tylko kilka najważniejszych zdań z tego projektu, który mają państwo przed sobą. Po pierwsze, Komisja Obrony Narodowej pozytywnie ocenia wykonanie budżetu resortu obrony narodowej za 2021 r. części 29 – Obrona narodowa. Realizacja kasowa budżetu resortu obrony narodowej w części 29 – Obrona narodowa, wyniosła 57 060 800 tys. zł, to jest 98,1% planu po zmianach. Oczywiście, dzięki temu Polska wypełniła obowiązek wynikający ze zobowiązania sojuszniczego w ramach przynależności do Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego, przeznaczając 2,22% PKB na wydatki obronne. Może jeszcze stan ewidencyjny żołnierzy zawodowych, który na koniec 2021 r. wynosił 113 586 żołnierzy i w stosunku do stanu ewidencyjnego na koniec 2020 r. zwiększył się o 3486 żołnierzy. W 2021 r. do zawodowej służby wojskowej przyjętą 9651 żołnierzy, a ze służby zwolniono 6165 żołnierzy.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PrzewodniczacyposelLeszekDobrzynski">I ostatnie. W ocenie Najwyższej Izby Kontroli dochody i wydatki w części 29 – Obrona narodowa, zostały wykonane zgodnie z założeniami ustawy budżetowej na 2021 r. Wydatki zostały poniesione z zachowaniem zasad gospodarowania środkami publicznymi określonymi w ustawie o finansach publicznych. Nie stwierdzono niecelowego lub niegospodarnego wydatkowania środków publicznych. Minister obrony narodowej jako dysponent części 29, zgodnie z art. 175 ust. 1 i 2 ustawy o finansach publicznych, sprawował nadzór i kontrolę nad realizacją budżetu. I taki mały drobiazg na końcu. Do prezentowania opinii przed Komisją Finansów Publicznych Komisja Obrony Narodowej upoważniła posła Leszka Dobrzyńskiego.</u>
+          <u xml:id="u-7.3" who="#PrzewodniczacyposelLeszekDobrzynski">Czy są jakieś głosy? Czy w takim razie możemy zaakceptować? Bardzo się cieszę z tak entuzjastycznej opinii szanownego kolegi. Naprawdę dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-7.4" who="#PrzewodniczacyposelLeszekDobrzynski">Jeżeli nie ma sprzeciwu, to w takim razie uznaję projekt opinii za przyjęty.</u>
+          <u xml:id="u-7.5" who="#PrzewodniczacyposelLeszekDobrzynski">Szanowni państwo, w ten sposób wykonaliśmy nasz obowiązek. Wyczerpaliśmy porządek dzisiejszego posiedzenia naszej podkomisji. Bardzo wszystkim dziękuję za obecność i uczestnictwo. Zamykam posiedzenie.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/osz/201923-sjm-oszxx-00117-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/osz/201923-sjm-oszxx-00117-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..b557eb8
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/osz/201923-sjm-oszxx-00117-01/header.xml
@@ -0,0 +1,88 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-oszxx-00117-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa /nr 117/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa /nr 117/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#OSZ">117</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-08</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="DepartamenciePrawnymMKiSMagdalenaPiatek" role="speaker">
+        <persName>Departamencie Prawnym MKiŚ Magdalena Piątek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DyrektorDepartamentuOchronyPowietrzaiPolitykiMiejskiejMKiSAgnieszkaSosnowska" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Departamentu Ochrony Powietrza i Polityki Miejskiej MKiŚ Agnieszka Sosnowska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DyrektordepartamentuwMKiSAgnieszkaSosnowska" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor departamentu w MKiŚ Agnieszka Sosnowska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="EdwardSiarka" role="speaker">
+        <persName>Edward Siarka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="GlownyspecjalistawdepartamencieMKiSMagdalenaPiatek" role="speaker">
+        <persName>Główny specjalista w departamencie MKiŚ Magdalena Piątek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="LegislatorJakubBennewicz" role="speaker">
+        <persName>Legislator Jakub Bennewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="LegislatorSlawomirOsuch" role="speaker">
+        <persName>Legislator Sławomir Osuch</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="LegislatorzBiuraLegislacyjnegoJakubBennewicz" role="speaker">
+        <persName>Legislator z Biura Legislacyjnego Jakub Bennewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselAnitaSowinska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Anita Sowińska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselAnnaPaluch" role="speaker">
+        <persName>Poseł Anna Paluch</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselDariaGosekPopiolek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Daria Gosek-Popiołek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselDariuszBak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Dariusz Bąk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselDobromirSosnierz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Dobromir Sośnierz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselGabrielaLenartowicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Gabriela Lenartowicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselPrzemyslawKoperski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Przemysław Koperski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselUrszulaZielinska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Urszula Zielińska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska" role="speaker">
+        <persName>Przewodnicząca poseł Urszula Pasławska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w MKiŚ Edward Siarka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="ZastepcadyrektoraDepartamentuStrategiiiAnalizMKiSPawelRozycki" role="speaker">
+        <persName>Zastępca dyrektora Departamentu Strategii i Analiz MKiŚ Paweł Różycki</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="OSZ" role="committee">
+        <orgName>Komisja Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/osz/201923-sjm-oszxx-00117-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/osz/201923-sjm-oszxx-00117-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..74ecf3f
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/osz/201923-sjm-oszxx-00117-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,594 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Dzień dobry. Otwieram posiedzenie Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa. Witam serdecznie przede wszystkim panie i panów posłów. Witam pana ministra Edwarda Siarkę sekretarza stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska wraz ze współpracownikami.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Na podstawie listy obecności stwierdzam kworum. Informuję, że porządek dzienny przewiduje pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy – Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw (druk nr 2295). Jeśli nie ma uwag do porządku dziennego, stwierdzam przyjęcie porządku dziennego.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Pani marszałek skierowała w dniu 25 maja br. do naszej Komisji projekt ustawy z druku nr 2295 do pierwszego czytania. Bardzo proszę pana ministra Edwarda Siarkę o uzasadnienie projektu ustawy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#EdwardSiarka">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, przede wszystkim bardzo dziękuję za możliwość zabrania głosu i przedstawienie projektu ustawy. Miała reprezentować ministerstwo na posiedzeniu Komisji pani minister Golińska, niestety zachorowała, stąd moja obecność w tym momencie.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#EdwardSiarka">W kilku zdaniach postaram się uzasadnić projekt, który państwu dzisiaj przedstawiamy. Pierwszym celem ustawy – Prawo ochrony środowiska, który obecnie procedujemy, jest bardzo ważna z punktu widzenia zachowania ciągłości funkcjonowania systemów oceny i zarządzania jakością powietrza w Polsce zmiana definicji, gdzie dokonuje się oceny jakości powietrza. Sprawa wywoływała już swego czasu dużą dyskusję w związku z tym, że dwa miasta straciły, według danych GUS, liczbę mieszkańców poniżej 100 tys. W związku z tym była obawa, że trzeba będzie cały system przebudowywać, ale proponujemy zmianę, która pozwoli na prowadzenie jakości powietrza w dotychczasowych strefach oraz zapewni ciągłość realizacji zadań naprawczych w obowiązujących programach ochrony powietrza. W efekcie chcemy, aby został zapewniony dostęp obywateli do bieżącej informacji o stanie jakości powietrza, jak to miało miejsce do tej pory, a także terminowej realizacji działań określonych w programach ochrony powietrza. Ważne jest, że proponowana zmiana definicji stref wraz z dodaniem wykazu tych stref – bo projekt zawiera wykaz w załączniku do ustawy – spowoduje uniezależnienie podziału Polski na strefy od danych demograficznych Głównego Urzędu Statystycznego. Tym samym utrzymanych zostanie 46 stref w kraju, w których dokonuje się oceny jakości powietrza, tak jak to miało miejsce w latach 2011–2019.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#EdwardSiarka">Przypomnę, że mamy 12 aglomeracji o liczbie mieszkańców powyżej 250 tys., mamy 18 miast i 16 pozostałych obszarów wojewódzkich. Utrzymanie tych stref jest konieczne, aby wyeliminować ryzyko konieczności przygotowania przez samorządy wojewódzkie nowych programów ochrony powietrza dla stref miast, w których liczba mieszkańców spadła poniżej 100 tys. Na koniec 2020 r. są to dwa miasta: Legnica i Kalisz.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#EdwardSiarka">Projekt zmiany ustawy zmienia również termin przekazywania przez zarządy województw do ministra właściwego ds. klimatu informacji o przyjęciu w drodze uchwały sejmiku województwa programów ochrony powietrza oraz planu działań krótkoterminowych w terminie 7 dni od dnia ogłoszenia w wojewódzkim dzienniku urzędowym. Ta zmiana, chcę tutaj bardzo wyraźnie podkreślić, jest wprowadzona do tego projektu na wniosek zarządów wojewódzkich.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#EdwardSiarka">Doprecyzowano także obowiązek przekazywania przez zarządy województwa sprawozdań okresowych i sprawozdań końcowych z realizacji programów ochrony powietrza i wprowadzono przepisy określające obowiązek przekazywania przez wójta, burmistrza, prezydenta miasta oraz starostę, zgodnie z jego właściwością, zarówno sprawozdań okresowych, jak i sprawozdań końcowych z realizacji programów ochrony powietrza, ich aktualizacji oraz planów działań krótkoterminowych.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#EdwardSiarka">Dodatkowo, w ramach uszczelniania systemu zarządzania jakością powietrza, zaproponowano wprowadzenie przepisów określających możliwość nałożenia kar pieniężnych za nieterminowe przekazywanie sprawozdań okresowych. Dodatkowo również określono odpowiedzialność karną za brak realizacji zadań naprawczych określonych w uchwale danego województwa sejmiku wojewódzkiego.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#EdwardSiarka">W projekcie wprowadzamy również upoważnienie dla ministra ds. klimatu do wydania rozporządzenia regulującego sposób oceny dotrzymywania wielkości dopuszczalnej emisji oraz sposób postępowania w kwestiach niepewności pomiarowej towarzyszącej ciągłym pomiarom wielkości emisji do powietrza.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#EdwardSiarka">Drugim celem tego projektu prawa ochrony środowiska jest określenie maksymalnego limitu wydatków na kolejne 10 lat obowiązywania przepisów, które implementują wymagania unijnej dyrektywy. Chodzi tutaj o to, abyśmy zapewnili marszałkom wojewódzkim utrzymanie 32 etatów (po dwa etaty w każdym z 16 województw) dla osób, które będą się na bieżąco tą tematyką zajmowały. To też jest postulat, który wielokrotnie pojawiał się w dyskusjach i ta zmiana pozwoli na finansowanie zadań zleconych administracji samorządu terytorialnego z zakresu administracji rządowej z budżetu samorządu województw na środki z budżetu państwa oraz wojewódzkiego funduszu ochrony środowiska. Czyli w tym momencie zasilamy, pozwalamy, aby samorząd wojewódzki otrzymał w tym wypadku stosowne środki na prowadzenie tych zadań w imieniu państwa. To rozwiązanie zapewni województwom środki finansowe na wykonywanie zadań z zakresu poprawy jakości powietrza.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#EdwardSiarka">Oczywiście wprowadzamy tutaj jeszcze szereg zmian porządkowych, które są bardzo istotne, między innymi dotyczące doprecyzowania kwestii rozliczania i wydatkowania środków z Funduszu Termomodernizacji i Remontów przeznaczonych na realizację znanego państwu już programu „Stop smog”.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#EdwardSiarka">Myślę, że to są najważniejsze kwestie, które na początek, tytułem wprowadzenia chciałem państwu przedstawić. Myślę, że w trakcie dyskusji pojawią się jakieś dodatkowe pytania, na które będziemy odpowiadali przy pomocy również państwa dyrektorów, którzy mi towarzyszą. Dziękuję bardzo, pani przewodnicząca.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Bardzo dziękuję, panie ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Otwieram debatę w sprawach ogólnych projektu ustawy. Bardzo proszę panie i panów posłów o zabieranie głosu. Bardzo proszę, pan Przemysław Koperski.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PoselPrzemyslawKoperski">Bardzo serdecznie dziękuję, pani przewodnicząca. Mam pytanie dotyczące tego upoważnienia wynikającego z art. 204a do wydania rozporządzenia regulującego ocenę otrzymywania wielkości dopuszczalnej emisji i sposobów postępowania z niepewnością pomiarową towarzyszącą ciągłym pomiarom wielkości emisji do powietrza. Pytam o to w kontekście nowych rekomendacji WHO. Czy państwo wdrażacie te nowe rekomendacje dotyczące poziomu zanieczyszczeń powietrza w Polsce, czy też art. 204a dotyczy czegoś innego? Bardzo bym prosił panie ministrze o odpowiedź na to pytanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Pani poseł Anita Sowińska.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PoselAnitaSowinska">Mam pytanie powiązane, jeżeli chodzi o walkę ze smogiem. Do końca czerwca powinna być wypełniona Centralna Ewidencja Emisyjności Budynków. My w ubiegłym roku przegłosowaliśmy taką ustawę. Daliśmy rok gminom i właścicielom domów, ale także spółdzielniom, na stworzenie takiej bazy. Chciałabym zapytać, jaki jest status po roku? Jaki procent jest spełniony? Jeżeli nie jest to nadal bliskie 100%, to jakie działania państwo podejmują, żeby ta baza była kompletna? Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Dziękuje.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Pan poseł Dobromir Sośnierz.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PoselDobromirSosnierz">Szczerze mówiąc, nie mogę zrozumieć potrzeby tej regulacji, o której pan mówi. Jakby pan to jakoś jasno wytłumaczył, dlaczego potrzebujemy zmieniać te kryteria. Jeśli jakieś miasto przestało spełniać te kryteria, to po prostu wypada z systemu. Taki był sens ustalenia tych kryteriów, a nie zmieniać je teraz tylko po to, żeby coś do czegoś pasowało na siłę. Cóż to szkodzi, jeśli nie ma obowiązku, to nikt nie zabrania tam prowadzić tych pomiarów, tak? Po co chcemy utrzymywać obowiązek tam, gdzie on już przestał obowiązywać? Nie rozumiem sensu, dlaczego się w to wikłamy.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PoselDobromirSosnierz">Oczywiście resztę pomysłów, kary większe za wszystko, jak to w PiS-owskiej regulacji, przynajmniej rozumiem dlaczego, bo to po prostu lubicie… Ale nie bardzo rozumiem, jaki jest sens tego, od czego pan zaczął, czyli dopasowywania kryteriów pod konkretne miasta, żeby one się jednak na to łapały. Nie łapią się, to się nie łapią. W czym problem?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Pani poseł Gabriela Lenartowicz.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PoselGabrielaLenartowicz">Może pokuszę się z moim pytaniem o odpowiedź dla posła Sośnierza. Gdyby wnioskodawcy posłuchali opinii i wniosków jeszcze z końcem poprzedniej kadencji, kiedy były wprowadzane te zmiany w ustawie… Przypomnę, że one były wprowadzane pod hasłem wykonania orzeczenia TSUE, które to orzeczenie zobowiązywało Polskę do wprowadzenia zapisów w programach ochrony powietrza, żeby zawierały listę działań, które mają w najkrótszy możliwy sposób poprawić jakość powietrza. Tak w skrócie streszczam sentencję tego orzeczenia i w zasadzie ta ustawa sprowadziła się do tego, żeby formalnie ten obowiązek nałożyć na samorządy województw i – co podnosiliśmy w czasie debat nad tą ustawą – przede wszystkim nie dawała skutecznych narzędzi województwom, które miały egzekwować obowiązki sprawozdawcze, ale i wykonawcze od samorządów i innych podmiotów.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PoselGabrielaLenartowicz">Ta „czyszcząca” w tej chwili ustawa, ona tego w pełni też nie reguluje, bo to nie są instrumenty władcze, kiedy samorząd województwa w uchwale skutecznie zobowiąże w wojewódzkim programie ochrony powietrza i będzie to mógł wyegzekwować, bo ma tytuł prawny do tego, np. przedsiębiorców do określonych działań. To po pierwsze.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#PoselGabrielaLenartowicz">Po drugie, to są czysto formalne uszczegółowienia wynikające zwyczajnie z niechlujnej legislacji, której teraz nie można wyegzekwować. Ale ta ustawa nie dotyka istoty sprawy. Nie ma tu ani słowa… są kwestie finansowania, ale tylko regulacji i egzekucji zapisów, a nie rzeczywistej poprawy jakości powietrza. To jest kolejna papierologia, żeby sprawozdawczość i odpowiedzialność za sprawozdawczość przerzucić głównie na samorządy.</u>
+          <u xml:id="u-10.3" who="#PoselGabrielaLenartowicz">W związku z tym mam jeszcze dwa pytania. Jak się ma projekt tej ustawy do „kamieni milowych”, co do których zobowiązanie przyjął rząd w KPO i które przewidują, że 2021 r. już mieliśmy mieć: znowelizowany Krajowy Program Ochrony Powietrza, który określi nowe zadania do realizacji na poziomie krajowym, wojewódzkim i gminnym, ustanowienie standardów stref niskiej emisji dla gmin, w których zostały przekroczone dopuszczalne poziomy, zobowiązanie województw do podjęcia uchwał antysmogowych w miastach, w których nie są dotrzymywane określone standardy jakości powietrza (wszystko w 2021 r.) oraz wsparcie finansowe dla samorządów wojewódzkich i lokalnych na promocje realizacji działań określonych w uchwałach antysmogowych oraz przygotowanie punktów informacyjnych dla mieszkańców, prowadzenie zadania polegającego na wzmocnieniu przepisów systemu kontroli egzekwowania realizacji zadań określonych w uchwałach antysmogowych i zobowiązanie prawne do nieudzielania wsparcia na zakup nowych pieców węglowych od stycznia 2002 r.? Jak ten zapis tego kamienia milowego, który podobno był spełniony w 2021 r., ma się do tej ustawy?</u>
+          <u xml:id="u-10.4" who="#PoselGabrielaLenartowicz">Drugie pytanie raczej do przedstawicieli Instytutu Ochrony Środowiska, który to wziął na siebie obowiązek opracowania skutecznego modelowania matematycznego wyników i badań jakości powietrza. Bo na podstawie tego modelowania matematycznego są określane poziomy zanieczyszczeń, a nie w czasie rzeczywistym, jak czasami np. alarmy smogowe to zgłaszają. Jak się ma to modelowanie do rzeczywistych poziomów stężeń? Czy w tym zakresie przewidywane czy prowadzone są jakieś zmiany? Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Bardzo proszę, jeszcze pani przewodnicząca Zielińska i oddam głos panu ministrowi. Jeszcze Daria Gosek-Popiołek, przepraszam.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PoselUrszulaZielinska">Dziękuję bardzo. Pani przewodnicząca, panie ministrze, też mam pytanie takie bardziej szczegółowe do art. 204a. Chodzi mi o wyjaśnienie, jaki problem rozwiązuje dodanie tego artykułu. Rozumiem, że chodzi o doprecyzowanie przez ministra klimatu wartości, o jakie odbiegać mogą normy jakości od tych norm ustalonych. Natomiast chciałabym zrozumieć, czy istnieją wytyczne dotyczące tego konkretnego problemu w dyrektywie o jakości powietrza czy w jakichkolwiek rozporządzeniach unijnych. Jak to rozwiązanie i to rozporządzenie będzie się miało do jakichkolwiek rekomendacji, jeżeli takie istnieją? Wyobrażam sobie, że ten problem jest rozwiązywany czy ma sugerowane rozwiązania w dyrektywach. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Bardzo proszę, pani Daria Gosek-Popiołek.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PoselDariaGosekPopiolek">Dziękuję bardzo. Panie ministrze, mam pytanie dotyczące właściwie programów ochrony powietrza i aktualizacji tych programów. W ustawie w bardzo precyzyjny sposób wyznacza się kwestie przekazywania sprawozdań z realizacji tych programów, a także innych planów działań krótkoterminowych.</u>
+          <u xml:id="u-14.1" who="#PoselDariaGosekPopiolek">Mam pytanie, ponieważ w wielu województwach zbliżamy się do pierwszego terminu związanego z walką ze smogiem, np. w przypadku Małopolski do końca 2022 r. należy, zgodnie z uchwałą antysmogową, zlikwidować kotły niespełniające żadnych norm. Pojawiają się głosy, niestety także wśród samorządowców, że należy przedłużyć te terminy. Wobec tego chciałam zapytać o to, jakie jest stanowisko ministerstwa. Jakie są ewentualnie narzędzia, które ministerstwo może podjąć, żeby przeciwdziałać sytuacji, w której nagle okaże się, że przyjmowane są aktualizacje tych programów ochrony powietrza, ale one tak naprawdę polegają na tym, że odstępujemy od raz przyjętych zapisów, rozluźniamy je, przesuwamy te punkty, daty graniczne. Tutaj przykład Małopolski rzeczywiście jest specyficzny, że my właściwie byliśmy pierwszym regionem, który na taką skalę podjął walkę ze smogiem, idąc za przykładem Krakowa. Te wszystkie głosy, które pojawiają się w debacie publicznej, zaczynają budzić duże wątpliwości i niepewność. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Dziękuje bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-15.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Pani przewodnicząca Anna Paluch.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PoselAnnaPaluch">Dziękuję bardzo. Moja poprzedniczka niejako mnie wywołała do głosu. Szanowni państwo, rzeczywiście Małopolska dała bardzo wyśrubowany termin w programie ochrony powietrza. Trzeba jednak zwrócić uwagę na fakt, że bardzo wiele samorządów właśnie w Małopolsce, w południowej Małopolsce – zwłaszcza u mnie na Podhalu – korzysta np. z projektów parasolowych, które pozwalają zmienić rodzaj palenisk. Są gminy, które prowadzą projekty dotyczące zasilania budynków indywidualnych w ciepło geotermalne i jeżeli te projekty skończą za rok czy za dwa, to jaki jest powód, żeby w tej chwili zmuszać ludzi czy nakładać kary na mieszkańców za to, że nie wymienili źródeł ciepła. Jeżeli ktoś zmuszony czy zobligowany programem małopolskim zmieni źródło ciepła i zainwestuje w kocioł, to już nie będzie zainteresowany jakimkolwiek działaniem czy realizacją projektów, które zaowocują daniem bezemisyjnego źródła. Tak więc trzeba tu przede wszystkim konsultować te rzeczy. Zresztą gminy te kwestie sygnalizowały i niejako sejmik się tutaj pośpieszył. Dlatego uważam, że ta zmiana jest konieczna, żeby doprowadzić do właściwej sytuacji docelowej, która np. pozwoli korzystać z bezemisyjnych źródeł takich jak geotermia czy też rozwiązań fotowoltaicznych i innych nowoczesnych. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Dziękuję, to chyba wszystkie pytania z sali.</u>
+          <u xml:id="u-17.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka">Zacznę rzeczywiście od pytania pani poseł Gosek-Popiołek, bo ono jest jak najbardziej zasadnym pytaniem, co w tej sytuacji zrobić. Tylko chcę pani poseł bardzo wyraźnie powiedzieć, że jeżeli chodzi o uchwały antysmogowe, to – jak pani przewodnicząca Paluch powiedziała – mówimy tutaj o kompetencjach samorządu. Jeśli samorząd w uchwale często bardzo ambitnie nawet zakreślił terminy, a niektóre skrócił nawet w stosunku do przepisów krajowych czy unijnych, to w tej chwili musi rozpatrzeć rzeczywiście, czy jest w stanie samorząd lokalny, gminny i ten wojewódzki w tych terminach się wywiązać.</u>
+          <u xml:id="u-18.1" who="#SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka">Są też i takie sytuacje, o których mówiła pani poseł, u nas na Podhalu – bo ten rejon też reprezentuję – że jest realizowany duży projekt geotermalny w gminie Szaflary, który zakłada podłączenie miasta Nowy Targ. I teraz samorząd staje przed wyzwaniem: czy czekać do półtora roku, aż ten odwiert zostanie ukończony i będzie realizowana budowa sieci podłączenia miasta, które ma bardzo duże problemy właśnie ze smogiem, czy też przebudowywać już w tej chwili ten system w tym kierunku, który i tak musi odpowiedzieć na pytanie, do jakiego źródła ciepła to miasto ma być podłączone. Samorząd na dzień dzisiejszy będzie musiał odpowiedzieć na pytanie, czy wyspowo dla jakieś tam sytuacji, konkretnego zadania, przesuwa termin realizacji wymogów związanych z tą uchwałą.</u>
+          <u xml:id="u-18.2" who="#SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka">Oczywiście problem jest dużo szerszy. Moglibyśmy dużo na ten temat tutaj dyskutować. Podaję to jako przykład tych różnych dylematów, których my sami tutaj nie rozwiążemy. To nie jest zadanie w tym momencie rządu, tylko jest to zadanie przypisane samorządowi i w tych lokalnych dyskusjach to po prostu musi być rozstrzygnięte.</u>
+          <u xml:id="u-18.3" who="#SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka">Wracając do innych pytań. Pan poseł Sośnierz pyta o sens tej zmiany. Otóż bardzo wyraźnie w swoim wystąpieniu na początku powiedziałem, że gdybyśmy nie dokonali tej zmiany, to wszystkie te programy ochrony powietrza de facto w województwach trzeba byłoby na nowo przebudowywać. Program jest wieloletni, zostały na to poniesione konkretne koszty, więc skoro tylko ze względów statystycznych GUS-owskich związanych z tym, że spadła liczba mieszkańców w dwóch miastach w Polsce, cały program miałby być nierealizowany i trzeba byłoby go przebudowywać w wielu obszarach, to wydaje mi się, że byłoby z naszej strony nielogicznym działaniem, gdybyśmy rzeczywiście nie zrobili drobnej korekty i nie podtrzymali go. Na to zresztą wiele środowisk ekologicznych, które angażują się w sprawy ochrony powietrza, zwraca uwagę. Już w tamtym roku bardzo mocno zwracano uwagę, żeby dokonać tutaj korekty, aby cały ten program rzeczywiście się niezdeaktualizował.</u>
+          <u xml:id="u-18.4" who="#SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka">Jeśli dzisiaj przy tych danych wyrzucilibyśmy dwa miasta, które prowadzimy w programie, to okaże się, że otrzymamy zupełnie inne dane. Zatem to jest logiczne, że ta zmiana jest tutaj wprowadzana. Próbujemy zachować ciągłość tego programu.</u>
+          <u xml:id="u-18.5" who="#SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka">Jeśli chodzi o Krajowy Program Ochrony Powietrza – do pani poseł Lenartowicz – chcę powiedzieć bardzo wyraźnie, że program został zaktualizowany. Jest podpisany przez panią minister Annę Moskwę w grudniu tamtego roku i jest opublikowany w „Monitorze Polskim”. Co do terminów tutaj jeszcze pani dyrektor dopowie i wyjaśni, bo jest bazą wiedzy na ten temat i nie chciałbym państwa wprowadzać w błąd. W tym momencie oddałbym głos pani dyrektor, żeby uzupełniła moją odpowiedź.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Bardzo proszę.</u>
+          <u xml:id="u-19.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Proszę się przedstawić.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#DyrektorDepartamentuOchronyPowietrzaiPolitykiMiejskiejMKiSAgnieszkaSosnowska">Bardzo dziękuję. Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, Agnieszka Sosnowska, dyrektor Departamentu Ochrony Powietrza i Polityki Miejskiej w Ministerstwie Klimatu i Środowiska.</u>
+          <u xml:id="u-20.1" who="#DyrektorDepartamentuOchronyPowietrzaiPolitykiMiejskiejMKiSAgnieszkaSosnowska">Tak jak pan minister poprosił, pozwolę sobie uzupełnić w kilku miejscach informację. Pan minister wskazał aktualizację Krajowego Programu Ochrony Powietrza. Rzeczywiście jest to jeden z kamieni milowych określonych w KPO, który de facto warunkuje zapewnienie, że Polska podejmuje działania i dzięki temu środki na program „Czyste powietrze” – program priorytetowy Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej realizowany wspólnie w wojewódzkimi funduszami, z gminami, oczywiście we współpracy z ministerstwem – będzie mógł być realizowany. Jednym z tych kamieni milowych było właśnie zaktualizowanie, przyjęcie nowego rządowego dokumentu wyznaczającego średnio-, krótko- i długoterminową strategię zarządzania jakością powietrza i podejmowania działań związanych z poprawą jakości powietrza. Tak jak pan minister powiedział, dokument został zaktualizowany, przyjęty i jest realizowany. To znaczy, że zadania określone w różnych horyzontach czasowych są podejmowane.</u>
+          <u xml:id="u-20.2" who="#DyrektorDepartamentuOchronyPowietrzaiPolitykiMiejskiejMKiSAgnieszkaSosnowska">Jednym z tych działań jest np. usprawnianie programu „Czyste powietrze”, wzmacnianie systemu monitoringu jakości powietrza. I jednym z tych działań jest też prowadzenie kampanii społecznych, medialnych, które mają z jednej strony nieść wiedzę odnośnie do współodpowiedzialności czy wpływu działań na rzecz decyzji podejmowanych przez właścicieli gospodarstw domowych na jakość powietrza, ale też dotyczy kwestii transportowych, tutaj w obszarze emisji związanych z ograniczaniem emisji tlenku azotu.</u>
+          <u xml:id="u-20.3" who="#DyrektorDepartamentuOchronyPowietrzaiPolitykiMiejskiejMKiSAgnieszkaSosnowska">Cała ustawa, która mówi o możliwości określania stref czystego transportu, została przygotowana, wdrożona. Są rozporządzenia wykonawcze. Realizowane są działania ze strony rządowej, ale też stwarzamy przestrzeń do realizacji działań przez samorządy i przez inne organy, które do tego całego systemu poprawy jakości partycypują.</u>
+          <u xml:id="u-20.4" who="#DyrektorDepartamentuOchronyPowietrzaiPolitykiMiejskiejMKiSAgnieszkaSosnowska">Jeśli chodzi o kamienie milowe, to na pewno w tym układzie nie widzimy zagrożeń realizacyjnych. Dokument jest faktycznie przyjęty i realizowany.</u>
+          <u xml:id="u-20.5" who="#DyrektorDepartamentuOchronyPowietrzaiPolitykiMiejskiejMKiSAgnieszkaSosnowska">Były pytania pani poseł Lenartowicz odnośnie do modelowania matematycznego. Pozwolę sobie przypomnieć, że od stycznia 2019 r. Instytut Ochrony Środowiska – Państwowy Instytut Badawczy częściowo we współpracy z Głównym Inspektoratem Ochrony Środowiska realizuje zadania związane z modelowaniem matematycznym rozprzestrzeniania zanieczyszczeń powietrza jako system uzupełniający do takiego klasycznego systemu pomiarowego realizowanego przez GIOŚ właśnie w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska. Myślę, że najbardziej widać efekt tej współpracy w aplikacji „Jakość powietrza” przygotowanej przez Główny Inspektorat Ochrony Środowiska. Nie dość, że widzimy bieżące wyniki pomiarów jakości powietrza, to widzimy też prognozę. Prognoza jest właśnie elementem najbardziej wizualnym, który z tego systemu modelowania matematycznego pochodzi. Czyli widzimy prognozę, która jest prognozą na najbliższe 2 dni. Pozwala to dostosować pewne zachowania osób do jakości powietrza, jaką się mierzy. Z systemu tego udostępnione są też dane dla samorządów, które są wykorzystywane – to jest chyba najważniejszy duży walor tego projektu – przy tworzeniu programów ochrony powietrza, aktualizacji krajowych programów ochrony powietrza, ale też sprawozdań z realizacji tychże programów ochrony powietrza i planów działań krótkoterminowych. System ten pozwala oszacować w znacznej mierze efekt jakościowy zaprojektowanych działań i de facto ocenić, czy zaproponowane działania przyniosą znaczącą poprawę jakości powietrza, a de facto po to są programy ochrony powietrza przygotowywane.</u>
+          <u xml:id="u-20.6" who="#DyrektorDepartamentuOchronyPowietrzaiPolitykiMiejskiejMKiSAgnieszkaSosnowska">Jeszcze chciałam zwrócić uwagę na aspekt odnośnie do zmiany art. 204a ustawy – Prawo ochrony środowiska w kontekście zderzenia w tej ustawie przepisów dotyczących zarządzania jakością powietrza, ale też kwestii dotyczących emisji do powietrza czy monitorowania emisji do powietrza, które są realizowane na gruncie dyrektywy o emisjach przemysłowych, czyli u nas w systemie pozwoleń zintegrowanych. Właśnie na potrzeby tegoż obszaru przedmiotowa zmiana art. 204a wychodzi naprzeciw oczekiwaniom zgłaszanym przez prowadzących instalację, dlatego że pojawiły się wątpliwości na jakich zasadach, kiedy niepewność pomiarową uwzględniać przy ocenie dotrzymywania wielkości dopuszczalnej emisji określoną na podstawie pozwoleń zintegrowanych. Wydaje się, że tutaj jednoznaczne wskazanie pozwoli uniknąć problemów interpretacyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-20.7" who="#DyrektorDepartamentuOchronyPowietrzaiPolitykiMiejskiejMKiSAgnieszkaSosnowska">Powiem też, że ona jest de facto pośrednio na korzyść tych prowadzących instalacje, bo pozwala swobodnie prowadzić działalność dzięki marginesowi niepewności pomiarowej, który odejmujemy od wyniku rzeczywistego pomiaru i odzwierciedlamy. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka">Jeszcze, pani przewodnicząca, było pytanie odnośnie do centralnej ewidencji emisyjności budynków. Na dzień dzisiejszy dane, które mamy, jest to stan na 7 czerwca 2020 r. Ilość zebranych informacji pochodzi od 70% podmiotów, gospodarstw, które złożyły deklaracje. Proszę tylko zwrócić uwagę, że te dane oprócz tego, że spływają papierowo, to spływają też mailowo i gminy jeszcze mają pół roku na to, aby ten program doprowadzić do końca, czyli żebyśmy mieli dane ze 100% gospodarstw.</u>
+          <u xml:id="u-21.1" who="#SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka">Dane są niezmiernie ciekawe. W tym kontekście dyskusji, która się odbywa, pozwolę sobie podać państwu z tych 70% danych, jakie mamy źródła ciepła i jakie mamy rodzaje używanego paliwa. Jeśli chodzi o paliwa stałe, to z tych deklaracji, które otrzymaliśmy, wynika, że mamy 1161 tys. gospodarstw, gdzie używane jest drewno kawałkowe. Podaję ten przykład w kontekście informacji, która została przygotowana przez dyrekcję Lasów Państwowych o udostępnianiu drewna opałowego, jak wielki hejt wokół tego się rozpętał, również wobec mojej osoby, a mówimy o konkretnym i realnym problemie, czyli 1164 tys. gospodarstw w których de facto ludzie ogrzewają swoje domy, swoje mieszkania drewnem kawałkowym. Ono jest udostępniane w różnej formie oczywiście. W każdym razie taka pula jest uruchomiona.</u>
+          <u xml:id="u-21.2" who="#SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka">Inny rodzaj to biomasa – 22 tys. gospodarstw, pellet drzewny – 177 tys. gospodarstw, węgiel i paliwa pochodne – 1647 tys. gospodarstw. Podaję stan, który mieliśmy  na 7 czerwca. Dane są niezmiernie istotne i one nam właściwie pokazują skalę tego problemu, jeżeli zaczynamy mówić o problemach z zaopatrzeniem itd. To tak na marginesie dzisiejszej dyskusji. Czuję się w obowiązku, żeby państwu również to podać, ponieważ ta dyskusja się w tej chwili odbywa. Myślę, że Komisja może temu poświęcić dużo więcej czasu wtedy, kiedy będziemy mieli 100% danych, jak te źródła ciepła i rodzaj paliwa używanego w Polsce w tej chwili wygląda.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Panie ministrze, prosimy o odpowiedź na pytanie pani przewodniczącej Zielińskiej o art. 204a,</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka">Jeśli chodzi o art. 204a, to jeszcze poproszę panią dyrektor Sosnowską. Rzeczywiście, chyba dwa razy to pytanie pojawiło się.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#DyrektordepartamentuwMKiSAgnieszkaSosnowska">Bardzo dziękuję. Szanowna pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, pozwolę sobie raz jeszcze wspomnieć o art. 204a ustawy – Prawo ochrony środowiska, którą zmieniamy. Oczywiście chodzi o zakres upoważnienia ustawowego do wydania rozporządzenia, które reguluje kwestie związane z niepewnością pomiarową. Przedmiotowa zmiana jest oczekiwaniem przedłożonym przez prowadzących instalacje. Dotyczy jasnego wskazania, kiedy i na jakich zasadach niepewność pomiaru może być uwzględniona przy ocenie dotrzymywania wielkości dopuszczalnej emisji określonej w pozwoleniach zintegrowanych.</u>
+          <u xml:id="u-24.1" who="#DyrektordepartamentuwMKiSAgnieszkaSosnowska">Przypomnę, że aktualny stan prawny w tym zakresie przenosi zobowiązania wprost określone w przepisach prawa Unii Europejskiej. Chodzi tutaj oczywiście o dyrektywę o emisjach przemysłowych zwaną potocznie IED, ale także kwestie dotyczące wielkości emisji określonych w dokumentach technicznych. Nie są one wystarczająco szczegółowe i obejmują jedynie dwa wybrane rodzaje działalności, czyli energetykę i spalanie odpadów, ale problem oceny niepewności pomiarowej dotyczy znacznie szerszego grona instalacji przemysłowych. Jestem przekonana, że uregulowanie kwestii niepewności towarzyszącej ciągłym pomiarom emisji do powietrza – bo o takim pomiarze emisji mówimy – i wskazanie jednoznaczne, w jaki sposób postępować z tą niepewnością pomiarową i jak oceniać ostateczną emisję z tychże instalacji, pozwoli też ujednolicić, zsynchronizować, zharmonizować zasady zarówno na terenie Polski, jak i w innych krajach członkowskich UE, opierając się na tych samych przepisach dyrektywy. Bardzo dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#PoselUrszulaZielinska">Jeżeli mogę. Pani dyrektor, te zapisy wydają mi się uregulowane w dyrektywie CAFE w załączniku nr 1. Tam jest określona wymagana niepewność pomiarowa czy widełki niepewności pomiarowej właśnie w pomiarach stałych, w różnych typach pomiarów. Czy nie wystarczy tylko odniesienie do tego? Czy to się nie odnosi do konkluzji BAT? Proszę to wyjaśnić, bo wydaje mi się to jasno określone. Dziwi mnie, dlaczego musimy to zmieniać rozporządzeniem ministra.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#DyrektordepartamentuwMKiSAgnieszkaSosnowska">Bardzo dziękuję. Pani przewodnicząca, szanowna pani poseł, jeszcze raz zwrócę uwagę na dwa obszary. Ustawa z przedłużenia rządowego dotyczy zarządzania jakością powietrza, ale też reguluje kwestie emisji do powietrza z instalacji przemysłowych i wyłącznie tego, w oparciu o dyrektywę o emisjach przemysłowych, dotyczy zmiana art. 204a.</u>
+          <u xml:id="u-26.1" who="#DyrektordepartamentuwMKiSAgnieszkaSosnowska">Natomiast to, o co pani poseł zapytała, dotyczy oceny jakości powietrza, która jest dokonywana przez Główny Inspektorat Ochrony Środowiska na terenie całego kraju z uwzględnieniem poszczególnych województw. Rzeczywiście, tutaj absolutnie ona rządzi się swoimi prawami na podstawie zupełnie odrębnej dyrektywy pomiarowo-monitoringowej. Tam bardzo precyzyjnie są określone wszystkie zasoby dotyczące określania niepewności pomiarowej. Tyle tylko, że to są dwa zupełnie różne obszary dotyczące różnego grona odbiorców. Oceny jakości powietrza w tym obszarze niepewności pomiarowych – tutaj absolutnie nic nie ruszamy. Natomiast, jeśli chodzi o prowadzenie działalności gospodarczej przemysłowej i instalacji objętych systemem pozwoleń zintegrowanych, nie było takich precyzyjnych zapisów i o tę harmonizację nam chodzi. To są dwa odrębne obszary.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-27">
+          <u xml:id="u-27.0" who="#PoselUrszulaZielinska">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-27.1" who="#PoselUrszulaZielinska">To już jest jasne teraz. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-28">
+          <u xml:id="u-28.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-28.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Nie widzę więcej pytań. Stwierdzam zakończenie pierwszego czytania. Proponuję przejście do szczegółowego rozpatrzenia projektu ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-28.2" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Bardzo proszę, czy są uwagi do tytułu projektu? Nie słyszę, tytuł został rozpatrzony. Przechodzimy do art. 1, zmiany pierwszej. Bardzo proszę, pani przewodnicząca Anna Paluch.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-29">
+          <u xml:id="u-29.0" who="#PoselAnnaPaluch">Chciałabym na początku rozpatrywania zwrócić uwagę Komisji na poprawki legislacyjne, które przygotowało Biuro Legislacyjne. To jest 13 poprawek uzgodnionych ze stroną rządową. Proponowałabym przyjęcie tych poprawek w bloku i udzielenie upoważnienia legislatorom do tych drobnych korekt językowych, jakie zazwyczaj udzielamy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-30">
+          <u xml:id="u-30.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-30.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Czy jest sprzeciw? Jeżeli nie, Komisja rozpatrzyła i przyjęła przedstawione poprawki Biura Legislacyjnego. Rozpatrujemy cały czas zmianę pierwszą art. 1. Nie słyszę uwag, nie słyszę pytań. Zmiana pierwsza została rozpatrzona.</u>
+          <u xml:id="u-30.2" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Przechodzimy do zmiany drugiej. Czy są uwagi? Nie słyszę, zmiana została rozpatrzona.</u>
+          <u xml:id="u-30.3" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Przechodzimy do zmiany trzeciej. Bardzo proszę. Nie słyszę, zmiana trzecia została rozpatrzona.</u>
+          <u xml:id="u-30.4" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Przechodzimy do zmiany czwartej. Bardzo proszę, Biuro Legislacyjne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-31">
+          <u xml:id="u-31.0" who="#LegislatorzBiuraLegislacyjnegoJakubBennewicz">Dziękuję bardzo. Szanowni państwo, mamy uwagę do lit. d w pkt 4. Otóż w literze tej zmienia się upoważnienie ustawowe zawarte w art. 94 ust. 3. To jest problem, który nie dotyczy stricte tej nowelizacji, tego naszego projektu ustawy. Natomiast, ponieważ dotykamy tego upoważnienia, czujemy się w obowiązku zwrócić uwagę, że ono jest sformułowane wadliwie, jeśli chodzi o zasady techniki prawodawczej. Mianowicie zakres spraw przekazanych do uregulowania w rozporządzeniu jest tam rozbity na dwa ustępy. To upoważnienie znajduje się częściowo w ust. 3, częściowo w ust. 4. Zgodnie ze sztuką legislacyjną wszystko powinno znajdować się w jednym przepisie. Stąd nasza sugestia – nie mamy tego wśród naszych poprawek – żeby uchylić ust.4, a jego treść przenieść do ust. 3 tak, aby to upoważnienie znajdowało się w jednym miejscu. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-32">
+          <u xml:id="u-32.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-32.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Proszę, panie ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-33">
+          <u xml:id="u-33.0" who="#SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka">Pani dyrektor Sosnowska to wyjaśni, ponieważ jest to sprawa szczegółowa.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-34">
+          <u xml:id="u-34.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Proszę</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-35">
+          <u xml:id="u-35.0" who="#DyrektordepartamentuwMKiSAgnieszkaSosnowska">Bardzo dziękuję. Szanowna pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, rzeczywiście zasady techniki legislacyjnej i praktyka stosowania przepisów z naszego punktu widzenia w tym obszarze to są dwie różne rzeczy. Oczywiście można odnieść wrażenie, że delegacja ustawowa jest rozdzielona w dwóch różnych obszarach. Niemniej jednak zależało nam na tym, żeby upoważnienie było przede wszystkim szczegółowe i kompletne tak, jak zasady techniki legislacyjnej wymagają. Takiego nienaturalnego podziału materii na ustawową i rozporządzeniową nie dostrzegamy.</u>
+          <u xml:id="u-35.1" who="#DyrektordepartamentuwMKiSAgnieszkaSosnowska">Pozwolę sobie zauważyć, że ten przepis w brzmieniu ustawowym jest od 2012 r. i na podstawie tegoż upoważnienia zostały trzykrotnie wydane przepisy wykonawcze przez ministra klimatu i środowiska w 2012 r., 2018 r. i 2020 r. Nie znaleźliśmy przeszkód w procedowaniu tego aktu wykonawczego. Nie znaleźliśmy też przeszkód w ukształtowaniu i stosowaniu. Przede wszystkim odbiorcy tego przepisu, poruszając się na gruncie tego przepisu ustawowego i konkretnego rozporządzenia wydanego na podstawie upoważnienia ustawowego, absolutnie prawidłowo realizowali zadanie.</u>
+          <u xml:id="u-35.2" who="#DyrektordepartamentuwMKiSAgnieszkaSosnowska">Bardzo dziękujemy za tę uwagę, rozumiemy pewną trudność. Natomiast praktyka stosowania pokazuje, że nie podzielamy uwag Biura Legislacyjnego odnośnie do konieczności zmiany redakcyjnej w tym zakresie. Bardzo dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-36">
+          <u xml:id="u-36.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Dziękuję bardzo. Czy są inne uwagi bądź propozycje zmiany? Jeżeli nie ma, zmiana czwarta została rozpatrzona.</u>
+          <u xml:id="u-36.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Przechodzimy do zmiany piątej. Czy są uwagi? Nie słyszę, zmiana piąta została rozpatrzona przez Komisję.</u>
+          <u xml:id="u-36.2" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Przechodzimy do zmiany szóstej. Nie słyszę uwag, zmiana szósta została rozpatrzona.</u>
+          <u xml:id="u-36.3" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Przechodzimy do zmiany siódmej. Nie słyszę uwag, zmiana siódma została rozpatrzona.</u>
+          <u xml:id="u-36.4" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Przechodzimy do zmiany ósmej. Bardzo proszę, Biuro Legislacyjne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-37">
+          <u xml:id="u-37.0" who="#LegislatorJakubBennewicz">Dziękuję. Mamy wątpliwości o charakterze konstytucyjnym w stosunku do tego przepisu. Zaznaczę, że przy całej świadomości tego, że dwa podobne przepisy w prawie ochrony środowiska już funkcjonują – to są art. 332 i 334. Niemniej jednak nasze wątpliwości są poparte orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego i dotyczą dwóch spraw.</u>
+          <u xml:id="u-37.1" who="#LegislatorJakubBennewicz">Po pierwsze, dopuszczalności odsyłania w zakresie znamion czynu do aktów prawa miejscowego, które są prawem powszechnie obowiązującym tylko na danym obszarze. Tymczasem ten przepis karny będzie obowiązywał na całym terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. To jest pierwsza kwestia.</u>
+          <u xml:id="u-37.2" who="#LegislatorJakubBennewicz">Druga rzecz, że przepisy karne powinny być szczególnie precyzyjne w zakresie szczególnie znamion czynu, który będzie podlegał karze. Natomiast tutaj te znamiona będą określone w uchwale sejmiku województwa, która jest na tym etapie nieznana. Każda będzie inna, o różnej treści. Wobec tego szczegółowość określenia tych znamion budzi poważne wątpliwości i Trybunał zwracał na to uwagę w wielu orzeczeniach. Tutaj wspomnę tylko o takich o sygn. P 33/05, K 41/07 czy P 50/07. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-38">
+          <u xml:id="u-38.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-38.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-39">
+          <u xml:id="u-39.0" who="#SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka">Pani przewodnicząca, ponieważ ta sprawa ma charakter konstytucyjny, to prosiłbym panią mecenas Piątek, żeby ustosunkowała się do tej uwagi Biura Legislacyjnego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-40">
+          <u xml:id="u-40.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Bardzo proszę, pani mecenas.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-41">
+          <u xml:id="u-41.0" who="#DepartamenciePrawnymMKiSMagdalenaPiatek">Szanowni państwo, Magda Piątek, Ministerstwo Klimatu i Środowiska. Odnosząc się do uwagi Biura Legislacyjnego, rzeczywiście ten przepis może budzić wątpliwości co do określoności przepisu karnego. Jednak należy zauważyć, że w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego nie ma też takiego jednoznacznego określenia – niestety nie jestem w stanie przytoczyć tutaj akurat konkretnego orzeczenia – że nie jest niemożliwe odsyłanie do przepisów o niższej randze niż ustawa, w tym nawet odesłań o charakterze dynamicznym i odesłań np. do uchwał, czyli aktów, które ulegają zmianie w trakcie obowiązywania danego przepisu.</u>
+          <u xml:id="u-41.1" who="#DepartamenciePrawnymMKiSMagdalenaPiatek">Przepis karny powinien mieć charakter precyzyjny i wydaje nam się, że przy takiej konstrukcji, gdzie zarówno w ustawie, jak i w akcie prawa miejscowego… a właściwie jeszcze inaczej: zarówno w ustawie, jak i wydanym na podstawie ustawy rozporządzeniu, mamy określone szczegółowo, jakie nakazy, zakazy, ograniczenia mogą być wprowadzane na danym terenie uchwałą będącą aktem prawa miejscowego. Czyli mamy trzystopniowe odesłanie: mamy ustawę, mamy rozporządzenie a następnie wydaną na podstawie ustawy uchwałę aktu prawa miejscowego. Wydaje nam się, że ten zakres określoności jest wystarczający i że spełnia wymagania, o których mowa w art. 42 konstytucji.</u>
+          <u xml:id="u-41.2" who="#DepartamenciePrawnymMKiSMagdalenaPiatek">Należy jeszcze zauważyć, jak słusznie tu pan mecenas z Biura Legislacyjnego powiedział, że te przepisy funkcjonują już na gruncie zresztą nie tylko naszego POŚ, gdzie mamy odniesienie, podobny przepis, który odnosi się do planu działań krótkoterminowych, tj. art. 332 prawa ochrony środowiska, ale też np. ustawy o utrzymaniu porządku i czystości w gminach, gdzie w art. 10 ust. 2a karze aresztu lub grzywy podlega ten, kto nie wykonuje obowiązków określonych w regulaminie przyjmowanym uchwałą rady gminy, więc tak naprawdę jakby w akcie niższego rzędu. Zatem wydaje nam się, jakkolwiek rzeczywiście pewne wątpliwości może ten przepis budzić, że ten zakres określoności jest wystarczający i proponujemy pozostawienie tego przepisu w brzmieniu zaproponowanym w projekcie. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-42">
+          <u xml:id="u-42.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-42.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Pytanie ma pan poseł Dobromir Sośnierz.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-43">
+          <u xml:id="u-43.0" who="#PoselDobromirSosnierz">Z tego, co pani powiedziała, to pani tylko wzmocniła te zastrzeżenia. Skoro pani mówi, że to w trzech różnych aktach jest de facto dookreślany zakres tego przepisu, to znaczy, że on nie jest jasno określony. Jasno określony to jest przepis zawarty w jednym artykule, w jednej ustawie. Jeśli wynika z aktów na trzech różnych poziomach, to jest to absolutnie potwierdzenie zastrzeżenia Biura Legislacyjnego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-44">
+          <u xml:id="u-44.0" who="#GlownyspecjalistawdepartamencieMKiSMagdalenaPiatek">Szanowny panie pośle, należy zauważyć jedną rzecz. Prawo skonstruowane jest w ten sposób, że mamy ustawy, rozporządzenia i akty prawa miejscowego będące aktami niższego rzędu. Jest też specyfika funkcjonowania różnych województw czy poszczególnych mniejszych obszarów jak obszar całego kraju. Według Ministerstwa Klimatu i Środowiska najlepszym rozwiązaniem jest jednak możliwość takiego kształtowania przepisów, aby one były jak najbardziej zbliżone do warunków, które panują w danym województwie. Więc taki podział i regulowanie przepisami niższego rzędu sytuacji, która na danym obszarze funkcjonuje, wydaje się słusznym rozwiązaniem. Tym bardziej, że takie rozwiązanie już funkcjonuje. My nie wprowadzamy tutaj nowego rozwiązania. To rozwiązanie, które już funkcjonuje na gruncie innych przepisów, nie budziło do tej pory większych wątpliwości.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-45">
+          <u xml:id="u-45.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Dobrze, dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-45.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Czy są jeszcze pytania? Proszę, pan poseł Sośnierz.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-46">
+          <u xml:id="u-46.0" who="#PoselDobromirSosnierz">W takim razie mam pytanie do Biura Legislacyjnego, czy jest jakaś sugestia. W jaki sposób inaczej można by uregulować, osiągnąć cel zamierzony przez ustawodawcę, nie wikłając się w tak karkołomne konstrukcje prawne?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-47">
+          <u xml:id="u-47.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Czy biuro odpowie?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-48">
+          <u xml:id="u-48.0" who="#LegislatorJakubBennewicz">Wszelkie inne sposoby uregulowania tej kwestii to już jest jakieś rozstrzygnięcie merytoryczne. Tutaj biuro nie wskaże konkretnego rozwiązania. Natomiast przepis w takim brzmieniu, o takiej konstrukcji, w naszej opinii nadaje się wyłącznie do uchylenia. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-49">
+          <u xml:id="u-49.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-49.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Jeżeli nie ma uwag ani… Jest sprzeciw. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-50">
+          <u xml:id="u-50.0" who="#PoselGabrielaLenartowicz">Zgłaszam sprzeciw.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-51">
+          <u xml:id="u-51.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Poprawka, tak?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-52">
+          <u xml:id="u-52.0" who="#PoselGabrielaLenartowicz">Tak, o wykreślenie tego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-53">
+          <u xml:id="u-53.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Ale jaka poprawka? Jest przygotowana poprawka?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-54">
+          <u xml:id="u-54.0" who="#PoselGabrielaLenartowicz">Ja złożyłam sprzeciw, że nie jesteśmy za zaakceptowaniem pkt 8.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-55">
+          <u xml:id="u-55.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Nie, musi być poprawka. Nie ma czegoś takiego, że nie głosujemy. Nie głosujemy tego, czyli rozumiem, że jest poprawka, która wyklucza ten artykuł.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-56">
+          <u xml:id="u-56.0" who="#PoselGabrielaLenartowicz">To znaczy, pani przewodnicząca zapytała: czy są uwagi albo sprzeciw do przyjęcia zmiany ósmej…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-57">
+          <u xml:id="u-57.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">W jakim trybie?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-58">
+          <u xml:id="u-58.0" who="#PoselGabrielaLenartowicz">…więc ja proponuję…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-59">
+          <u xml:id="u-59.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">W trybie pisemnym.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-60">
+          <u xml:id="u-60.0" who="#PoselGabrielaLenartowicz">Nie, jest sprzeciw wobec przyjęcia bez uwag.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-61">
+          <u xml:id="u-61.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Bardzo proszę, pani przewodnicząca i Biuro Legislacyjne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-62">
+          <u xml:id="u-62.0" who="#PoselAnnaPaluch">Szanowni państwo, pani poseł nie dopełniła formy pisemnej. Natomiast myślę, że można to po prostu poddać pod głosowanie, bo nie ma wątpliwości, jaki jest wniosek. Chyba że Biuro Legislacyjne ma inny pomysł. Jeśli to dotyczy prawa Unii Europejskiej, to trzy podpisy, tak?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-63">
+          <u xml:id="u-63.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Jeden. Tutaj jeden podpis jest potrzebny.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-64">
+          <u xml:id="u-64.0" who="#PoselGabrielaLenartowicz">To ja zaraz złożę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-65">
+          <u xml:id="u-65.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-66">
+          <u xml:id="u-66.0" who="#LegislatorJakubBennewicz">Szanowni państwo, rzeczywiście, tak jak pani przewodnicząca zasugerowała, nie można głosować samego sprzeciwu dlatego, że ten sprzeciw jest już w druku. Dlatego, żebyśmy mogli nad czymś głosować, potrzebujemy poprawki. Poprawka, jak sugeruje pani poseł, brzmiałaby po prostu: „w art. 1 skreślić pkt 8” i nad tym możemy głosować. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-67">
+          <u xml:id="u-67.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Bardzo proszę, pani przewodnicząca.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-68">
+          <u xml:id="u-68.0" who="#PoselUrszulaZielinska">Pytanie do Biura Legislacyjnego. Dlaczego nie możemy po prostu głosować sprzeciwu nad przyjęciem zmiany ósmej?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-69">
+          <u xml:id="u-69.0" who="#LegislatorJakubBennewicz">Dlatego, że byłby problem, jak ten sprzeciw potem potraktować. Wyobraźmy sobie, że zostałby przegłosowany taki sprzeciw i cóż Biuro Legislacyjne miałoby z tym uczynić? Nie mielibyśmy podstawy do tego, żeby ten sprzeciw wykreślić, bo nie byłoby poprawki o treści „skreślić pkt 8”. Więc ten sprzeciw w zasadzie nie miałby żadnej mocy, żadnej konsekwencji. Konsekwencje może mieć tylko przegłosowana poprawka. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-70">
+          <u xml:id="u-70.0" who="#PoselUrszulaZielinska">Rozumiem, dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-71">
+          <u xml:id="u-71.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-71.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">W takim razie zgłoszono poprawkę. Poprawka brzmi: „w art. 1 skreślić zmianę ósmą”, tak?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-72">
+          <u xml:id="u-72.0" who="#PoselGabrielaLenartowicz">Tak.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-73">
+          <u xml:id="u-73.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Poddaję poprawkę pod głosowanie. Kto jest za przyjęciem poprawki? Kto jest przeciw? Kto się wstrzyma?</u>
+          <u xml:id="u-73.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Bardzo proszę o wyniki. Głosowało 22 posłów: za było 6 posłów, przeciw było 15,  1 osoba się wstrzymała. Poprawka nie uzyskała większości. Stwierdzam, że zmiana ósma została rozpatrzona.</u>
+          <u xml:id="u-73.2" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Przechodzimy do zmiany dziewiątej. Bardzo proszę, czy są uwagi, pytania, poprawki? Nie słyszę. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-74">
+          <u xml:id="u-74.0" who="#PoselUrszulaZielinska">Ponieważ ten załącznik jest duży, obszerny, bardzo prosiłabym o naświetlenie głównych zmian. Jak to się ma do stanu dzisiejszego? Jakie są główne zmiany w tym szeregu załączników?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-75">
+          <u xml:id="u-75.0" who="#SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka">W tym załączniku pani przewodnicząca nie ma zmian.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-76">
+          <u xml:id="u-76.0" who="#PoselUrszulaZielinska">W załączniku nie ma zmian wobec stanu obecnego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-77">
+          <u xml:id="u-77.0" who="#SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka">Tak, to są te wymienione według przyjętego tam zakresu, czyli podane województwa, nazwa strefy, kod strefy i obszar strefy. Nic tutaj z materii się nie zmienia, jak również liczba aglomeracji, powiatów nic się nie zmienia.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-78">
+          <u xml:id="u-78.0" who="#PoselUrszulaZielinska">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-79">
+          <u xml:id="u-79.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Bardzo proszę, pani przewodnicząca.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-80">
+          <u xml:id="u-80.0" who="#PoselAnnaPaluch">Dziękuję. Po przyjęciu art. 1 mam poprawkę dotyczącą dodania art. 1a. Jeżeli zakończyliśmy procedowanie art. 1, to pozwolę sobie zgłosić poprawkę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-81">
+          <u xml:id="u-81.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Jeszcze nie, ale dobrze – po zmianie dziewiątej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-82">
+          <u xml:id="u-82.0" who="#PoselAnnaPaluch">Zmiana dziewiąta została rozpatrzona.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-83">
+          <u xml:id="u-83.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Jeszcze nie. Czy są jeszcze inne uwagi? Jeżeli nie ma, zmiana dziewiąta została rozpatrzona.</u>
+          <u xml:id="u-83.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Zgłoszono poprawkę. Bardzo proszę, pani przewodnicząca Anna Paluch.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-84">
+          <u xml:id="u-84.0" who="#PoselAnnaPaluch">Szanowni państwo, zgłaszam poprawkę polegającą na dodaniu po art. 1 art. 1a w następującym brzmieniu. „W ustawie z dnia 25 sierpnia 2006 r. o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw” – tu jest adres publikacyjny – „w art. 3a ust. 2a otrzymuje brzmienie: »Minister właściwy do spraw energii w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw klimatu i ministrem właściwym do spraw gospodarki, co najmniej raz na 4 lata, dokonuje przeglądu wymagań jakościowych określonych w przepisach wydanych na podstawie ust. 2, w celu oceny wpływu ich stosowania na ochronę środowiska, zdrowie ludzi oraz interesy konsumentów. Wyniki tego przeglądu stanowią podstawę do zmiany tych wymagań«.”.</u>
+          <u xml:id="u-84.1" who="#PoselAnnaPaluch">Szanowni państwo, zmiana polega na wydłużeniu okresu na dokonanie przeglądu wymagań jakościowych z 2 lat do 4 lat. Wynika to z doświadczeń dotychczasowych, że ten dłuższy okres jest właściwy dla rzeczywistej oceny jakości paliw. Związek z materią, który powinnam wykazać tutaj jako wnioskodawca poprawki, jest oczywisty. Chodzi o przedłużenie i dotyczy to stosowania biopaliw. Czyli ma oczywisty związek z materią, którą rozpatrujemy, mianowicie monitorowania czystości powietrza.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-85">
+          <u xml:id="u-85.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Najpierw poproszę ministerstwo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-86">
+          <u xml:id="u-86.0" who="#SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka">Nasze stanowisko jest pozytywne, aby wprowadzić tę poprawkę. To wynika z doświadczeń, które ma Ministerstwo Klimatu i Środowiska. Mianowicie dopiero co, 30 czerwca 2021 r., dokonał się przegląd, który pokazał, że warto, żeby ten okres jednak był dłuższy. Okresy dwuletnie powodują, że nakrywają się te terminy i właściwie cały czas robilibyśmy tylko przegląd w tym zakresie. Uważamy, że czteroletni okres jest rzeczywiście dobrą propozycją.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-87">
+          <u xml:id="u-87.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Dobrze.</u>
+          <u xml:id="u-87.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Bardzo proszę, pani Gabriela Lenartowicz.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-88">
+          <u xml:id="u-88.0" who="#PoselGabrielaLenartowicz">Dziękuję bardzo. Chciałam zapytać Biuro Legislacyjne. Bo ja jestem o tym przekonana, że ta poprawka złożona w tym trybie zupełnie wykracza poza przedłożenie ustawowe. To już jest praktyka stosowana od dłuższego czasu: takie wrzutki poselskie zupełnie z innej bajki. Ale prosiłabym o opinię Biura Legislacyjnego, bo uważam, że jeśli pani poseł ma taką propozycję, to proszę zebrać grupę posłów i złożyć wniosek o stosowną zmianę tej ustawy, a nie wrzucać dodatkowe rzeczy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-89">
+          <u xml:id="u-89.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-89.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Jest to pytanie o zakres przedmiotowy. Bardzo proszę, Biuro Legislacyjne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-90">
+          <u xml:id="u-90.0" who="#LegislatorSlawomirOsuch">W naszej ocenie poprawka pozostaje poza zakresem procedowania ustawy z druku  nr 2295 nie tylko dlatego, że daje nową nowelizację do samego tekstu, ale także tematycznie absolutnie nie pasuje do tego, co jest celem przedłożenia rządowego. To jest pierwsza kwestia. Też, jak pani poseł powiedziała wcześniej, wydaje się, że to jest wątpliwe konstytucyjnie, gdyż rzeczywiście tego typu poprawka powinna być przedmiotem odrębnej inicjatywy ustawodawczej w trybie art. 118 konstytucji, a nie poprawki, która jest wkomponowana w projekt, który jest już procedowany.</u>
+          <u xml:id="u-90.1" who="#LegislatorSlawomirOsuch">Jeszcze taka kwestia bardzo formalna. Tu tak naprawdę chodzi o ten okres sprawozdawczy z 2 na 4 lata. Nie dostrzegamy pilności wprowadzenia tego typu poprawki, gdyż z uzasadnienia wynika, że ten kolejny okres sprawozdawczy skończy się dopiero  30 czerwca 2023 r. Czyli jest rok na to, żeby dokonać stosownej nowelizacji w trybie, który nie będzie budził wątpliwości ani konstytucyjnych, ani regulaminowych. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-91">
+          <u xml:id="u-91.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Bardzo dziękuję. Jeżeli nie ma więcej głosów, poddaję poprawkę wprowadzającą art. 1a pod głosowanie.</u>
+          <u xml:id="u-91.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Kto jest za przyjęciem? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-91.2" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Dziękuję, proszę o wyniki. Głosowało 23 posłów: za było 13, przeciw było 8, wstrzymały się od głosu 2 osoby. Poprawka uzyskała większość.</u>
+          <u xml:id="u-91.3" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Przechodzimy do art. 2. Bardzo proszę, zmiana pierwsza. Czy są pytania bądź uwagi? Nie słyszę, zmiana pierwsza w art. 2 została rozpatrzona.</u>
+          <u xml:id="u-91.4" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Przechodzimy do zmiany drugiej. Czy są pytania, uwagi, poprawki? Nie słyszę, zmiana druga została rozpatrzona.</u>
+          <u xml:id="u-91.5" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Przechodzimy do zmiany trzeciej. Czy są pytania, uwagi, poprawki? Nie słyszę, zmiana trzecia została rozpatrzona.</u>
+          <u xml:id="u-91.6" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Przechodzimy do art. 3. Bardzo proszę, Biuro Legislacyjne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-92">
+          <u xml:id="u-92.0" who="#LegislatorSlawomirOsuch">Mamy istotną uwagę o charakterze prawnym. W naszej ocenie ta nowelizacja z 2012 r. już znalazła zastosowanie. Jej nie ma w systemie prawnym. Wszystkie ustawy, które były nowelizowane tą ustawą, mówiąc kolokwialnie, już weszły do ustaw matek. Natomiast przepisy przejściowe dostosowujące – jak przeglądaliśmy – też znalazły zastosowanie łącznie z regułą wydatkową, która kończyła się na 2021 r. Generalnie i kolokwialnie mówiąc, nie za bardzo jest pod co podczepić dodawany art. 12a, gdyż tej nowelizacji jako tako nie ma już w systemie. To jest pierwsza kwestia, bardzo zasadnicza od strony prawnej i legislacyjnej.</u>
+          <u xml:id="u-92.1" who="#LegislatorSlawomirOsuch">Druga, jeżeli chodzi o sam mechanizm korygujący, który jest zawarty w ust. 6 – analogiczna uwaga będzie dotyczyła art. 4 – jest on bardzo ogólny. Przede wszystkim nie wskazuje, jakie wydatki będą redukowane w przypadku zagrożenia przekroczeniem tego akurat mechanizmu… przepraszam, reguły wydatkowej na dany rok. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-93">
+          <u xml:id="u-93.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">No właśnie, panie ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-94">
+          <u xml:id="u-94.0" who="#SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka">Poproszę tutaj o pomoc panią dyrektor, żeby ustosunkowała się do pytań Biura Legislacyjnego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-95">
+          <u xml:id="u-95.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-96">
+          <u xml:id="u-96.0" who="#DyrektordepartamentuwMKiSAgnieszkaSosnowska">Bardzo dziękuję. Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, panie ministrze, pozwolę sobie zauważyć, że przepisy zmieniające ustawę – Prawo ochrony środowiska w 2012 r. to była pierwsza ustawa, która wprowadzała mechanizm reguły wydatkowej zgodnie z art. 50 ust. 1 ustawy o finansach publicznych i dokładnie ta sama zmiana prawa ochrony środowiska utrzymująca – tutaj bardzo istotna kwestia – wszystkie zadania, które zostały określone w ustawie z 2012 r., które są nadal realizowane. Zadania dotyczą zarządzania jakością powietrza, czyli zadań realizowanych z poziomu samorządowego: tworzenie programów ochrony powietrza, aktualizacji programów ochrony powietrza, sprawozdawania z realizacji tych dokumentów, ale również zadań związanych z monitorowaniem jakości powietrza, bo w regule beneficjentem środków też jest główny inspektor ochrony środowiska. Wszystkie zadania zostały określone w ustawie z 2012 r. My w pewnym zakresie doprecyzowujemy tylko i modyfikujemy, ale podstawa do realizacji zadań jest określona.</u>
+          <u xml:id="u-96.1" who="#DyrektordepartamentuwMKiSAgnieszkaSosnowska">Reguła wydatkowa do tamtej ustawy rzeczywiście kończyła się na 2021 r. Jeżeli chodzi o wydłużanie, bo de facto tutaj mamy do czynienia z wydłużaniem reguły wydatkowej, to zadanie nastręcza pewnych trudności dotyczących charakteru takich przepisów, także skutków ich uchwalania, umiejscowienia w systematyce ustawy i wynikających z tego konsekwencji.</u>
+          <u xml:id="u-96.2" who="#DyrektordepartamentuwMKiSAgnieszkaSosnowska">Jeżeli chodzi o wytyczne co do tworzenia ustawy budżetowej… bo o tym musimy powiedzieć, że zapisy de facto zapewniają finansowanie zadań związanych z zarządzaniem jakością powietrza na poziomie samorządowym przede wszystkim w roku 2022, czyli kolejnym po poprzedniej regule wydatkowej, nie nakładają się w tym samym roku. Rozumiem, że literalnie słuchając wypowiedzi pana legislatora, powinniśmy uznać, że powinniśmy na 2021 r. raz jeszcze określić regułę wydatkową, co byłoby dublowaniem środków publicznych i absolutnie takiego efektu osiągnąć nie mogliśmy.</u>
+          <u xml:id="u-96.3" who="#DyrektordepartamentuwMKiSAgnieszkaSosnowska">Jeżeli chodzi o praktykę stosowania, projektowania budżetu państwa, tak jak powiedziałam, z pozycji Rady Ministrów tworzymy de facto tę nową strukturę realizacyjną. Zaczęliśmy zgodnie z zasadami 3 lata przed wygaśnięciem reguły wydatkowej. Jak widać, sfinalizowaliśmy wszystkie przepisy, które umożliwiają wprowadzanie, z punktu widzenia ustawy budżetowej, z punktu widzenia przepisów, reguły wydatkowej właśnie w tej materii ustawowej.</u>
+          <u xml:id="u-96.4" who="#DyrektordepartamentuwMKiSAgnieszkaSosnowska">Chciałam też zwrócić uwagę, że reguła wydatkowa, która jest przewidziana w art. 3 tego projektu – jeszcze raz podkreślę – wiąże się z wydatkami na realizację zadań realizowanych przez samorządy, przez urzędy marszałkowskie. Przypomnę, że to są środki na wydatki związane z zatrudnieniem, wynagrodzeniem pracowników, po dwa takie etaty w każdym z 16 urzędów wojewódzkich. Zależy nam na utrzymaniu reguły wydatkowej po 2021 r. od 2022 r., ponieważ zadania merytorycznie są utrzymane, środki przenosimy na rachunki urzędów marszałkowskich, czyli finansujemy zadania administracji rządowej zlecone administracji samorządowej ze środków budżetowych. Z drugiej strony też zapewniliśmy finansowanie tego w ustawie budżetowej. Nie znaleźliśmy żadnego innego sposobu na zapisanie tego i w przedłożeniu rządowym takie zapisy się znalazły.</u>
+          <u xml:id="u-96.5" who="#DyrektordepartamentuwMKiSAgnieszkaSosnowska">Jeszcze pan legislator podnosił kwestie dotyczące tzw. mechanizmu korygującego. Mechanizm korygujący został zapisany w tymże art. 3 ustawy. Zanim zbudowaliśmy ten przepis, zebraliśmy zapotrzebowanie ze strony urzędów marszałkowskich odnośnie do wynagrodzeń i potrzebnych kosztów związanych z realizacją zadań. Przypomnę, że oprócz etatów są to środki na realizację, tworzenie programów ochrony powietrza, jeżeli to jest wymagane do aktualizacji i też częściowo wynika wprost z realizacji zadań, które się wiążą z monitorowaniem i nadzorowaniem realizacji tych zadań. Zebraliśmy te informacje jeszcze w tym roku. W maju ostatni raz je weryfikowaliśmy, więc możemy zapewnić, że są to potrzeby realne, zweryfikowane. Zaproponowany mechanizm korygujący nie dopuszcza takiego ryzyka, że środki te zostały w niewłaściwy sposób proporcjonalnie rozłożone i mogą stanowić problem realizacyjny czy problem związany z zapewnieniem ich wydatkowania. W związku z tym bardzo proszę o pozostawienie tego brzmienia w brzmieniu zaproponowanym przez nas.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-97">
+          <u xml:id="u-97.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Bardzo proszę, Biuro Legislacyjne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-98">
+          <u xml:id="u-98.0" who="#LegislatorSlawomirOsuch">Jeszcze raz chcemy powtórzyć, że jest to próba dodawania artykułu do ustawy, która już wyekspirowała, która znalazła zastosowanie i której nie ma w systemie. To po pierwsze. Po drugie, nie byłoby takiego problemu, gdyby rzeczywiście strona rządowa zastosowała się do dyspozycji z art. 50 ust. 1c ustawy o finansach publicznych, który nakazuje wprowadzenie reguły wydatkowej na 10 lat na 3 lata przed upływem terminu obowiązywania poprzedniej. Tu natomiast nie mamy nawet „na zakładkę”. To jest już po fakcie. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-99">
+          <u xml:id="u-99.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">No tak. Być może w drugim czytaniu ten problem prawny jednak warto byłoby skorygować.</u>
+          <u xml:id="u-99.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Wpłynęła poprawka Gabrieli Lenartowicz, w której proponuje się skreślenie art. 3.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-100">
+          <u xml:id="u-100.0" who="#PoselGabrielaLenartowicz">I art. 4.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-101">
+          <u xml:id="u-101.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Jak będziemy art. 4 rozpatrywać, wówczas będziemy o tym mówić.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-102">
+          <u xml:id="u-102.0" who="#PoselGabrielaLenartowicz">Chciałabym tylko uzasadnić.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-103">
+          <u xml:id="u-103.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-104">
+          <u xml:id="u-104.0" who="#PoselGabrielaLenartowicz">Od przedłożenia rządowego naprawdę oczekujemy staranności w przygotowaniu. My tyle razy się borykamy ze złą, niechlujną, byle jaką legislacją. Myślę, że rolą posłów w parlamencie jest dbanie o powagę izby i jednak reprezentowania dobrej, gruntownej techniki legislacyjnej. Od tego jesteśmy. Tu dla nas wyznacznikiem jest opinia Biura Legislacyjnego sejmowego, a nie opinia przedstawiciela resortu, który powinien dużo bardziej starannie przygotowywać te projekty. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-105">
+          <u xml:id="u-105.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Dobrze, dziękuję bardzo. Tu nie mamy do czynienia ze sporem merytorycznym, tylko sporem prawnym.</u>
+          <u xml:id="u-105.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Poddaję poprawkę pod głosowanie. Kto jest za przyjęciem poprawki? Kto jest przeciwko? Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-105.2" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Bardzo proszę o wyniki. Głosowało 21 posłów: za było 8, przeciw było 13, nikt się nie wstrzymał. Poprawka nie uzyskała większości. W związku z tym art. 3 został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-105.3" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Przechodzimy do art. 4. Zanim głosowanie nad poprawką o skreślenie tego artykułu, czy są uwagi? Nie słyszę, w takim razie rozpatrujemy poprawkę pani Lenartowicz, która proponuje skreślenie art. 4.</u>
+          <u xml:id="u-105.4" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Kto jest za? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-105.5" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Bardzo proszę o wyniki. Głosowało 20 posłów: za było 7, przeciw było 12, wstrzymała się 1 osoba. Poprawka nie uzyskała większości. Art. 4 został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-105.6" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Przechodzimy do art. 5.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-106">
+          <u xml:id="u-106.0" who="#PoselAnnaPaluch">Czy mogę poprosić o głos?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-107">
+          <u xml:id="u-107.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-108">
+          <u xml:id="u-108.0" who="#PoselAnnaPaluch">Dziękuję bardzo. Wysoka Komisjo, chcę zgłosić poprawkę drugą polegającą na tym, żeby po art. 4 dodać art. 4a. Do Biura Legislacyjnego, do sekretariatu poprawka została przekazana:</u>
+          <u xml:id="u-108.1" who="#PoselAnnaPaluch">„W ustawie z dnia 12 czerwca 2015 r. o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych wprowadza się następujące zmiany:</u>
+          <u xml:id="u-108.2" who="#PoselAnnaPaluch">1) w art. 3 po pkt 14 dodaje się pkt 14a w brzmieniu: »14a) paliwie z biomasy – rozumie się przez to paliwo z biomasy, o którym mowa w art. 3 pkt 21a rozporządzenia Komisji (UE) 2018/2066«;</u>
+          <u xml:id="u-108.3" who="#PoselAnnaPaluch">2) po art. 141 dodaje się art. 141a w brzmieniu:</u>
+          <u xml:id="u-108.4" who="#PoselAnnaPaluch">»1. W okresie od dnia 1 stycznia 2022 r. do dnia 31 grudnia 2022 r. biopaliwa, biopłyny i paliwa z biomasy wykorzystywane do spalania przez operatora statku powietrznego albo prowadzącego instalacje, uznaje się za spełniające kryteria zrównoważonego rozwoju i ograniczania emisji gazów cieplarnianych, o których mowa w art. 38 ust. 5 akapit pierwszy rozporządzenia Komisji (UE) 2018/2066.</u>
+          <u xml:id="u-108.5" who="#PoselAnnaPaluch">2. Przyjęte w zatwierdzonych planach monitorowania, o których mowa w art. 80 ust. 1, wymagania dotyczące potwierdzenia spełnienia kryteriów zrównoważonego rozwoju i ograniczania emisji gazów cieplarnianych przez biopaliwa, biopłyny i paliwa z biomasy, które zostały wykorzystane do spełniania w okresie od dnia 1 stycznia 2022 r. do dnia  31 grudnia 2022 r., uznaje się za spełniające zgodnie z ust. 1«.”.</u>
+          <u xml:id="u-108.6" who="#PoselAnnaPaluch">To jest całość poprawki. Uzasadnienie polega na tym, że zmiana zaproponowana do wymienionej ustawy stanowi wykonanie rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) 2022/388 z dnia 8 marca 2022 r. zmieniającego wcześniejsze rozporządzenie wykonawcze – właśnie to powoływane 2018/2066 – w sprawie monitorowania i raportowania w zakresie emisji gazów cieplarnianych na podstawie dyrektywy 2003/87/WE. Rozporządzenie to przewiduje możliwość przesunięcia do 2023 r. obowiązku wykazywania kryteriów zrównoważonego rozwoju oraz ograniczenia emisji gazów cieplarnianych w odniesieniu do biopaliw, biopłynów i paliw biomasy wykorzystywanych do spalania, co będzie tożsame z przyjęciem, że emisja ze spalania w 2022 r. paliw z biomasy, biopłynów i biopaliw, raportowana w ramach systemu EU ETS, będzie traktowana jako zeroemisyjna bez konieczności wykazywania dowodów na spełnienie ww. kryteriów.</u>
+          <u xml:id="u-108.7" who="#PoselAnnaPaluch">Krótko mówiąc korzystamy z rozporządzenia Komisji Europejskiej w tym zakresie i przedłużamy możliwość stosowania. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-109">
+          <u xml:id="u-109.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Dobrze. Najpierw zapytam pana ministra, później Biuro Legislacyjne, później państwu oddam głos.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-110">
+          <u xml:id="u-110.0" who="#PoselDariaGosekPopiolek">Przepraszam, czy możemy dostać to na piśmie?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-111">
+          <u xml:id="u-111.0" who="#PoselAnnaPaluch">Przekazałam do sekretariatu przed posiedzeniem Komisji. Myślę, że jest możliwość zrobienia kserokopii.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-112">
+          <u xml:id="u-112.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-113">
+          <u xml:id="u-113.0" who="#SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka">Jeśli chodzi o tę poprawkę, to ministerstwo jest jak najbardziej za jej przyjęciem. Chodzi tutaj o to, żebyśmy rzeczywiście zgodnie z przepisami rozporządzenia Komisji Europejskiej mogli zaliczyć te paliwa do paliw zeroemisyjnych. Natomiast w tym momencie pracujemy również nad kryteriami, które te paliwa będą musiały zawierać. Taki okres przejściowy jest po prostu konieczny.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-114">
+          <u xml:id="u-114.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Bardzo proszę, Biuro Legislacyjne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-115">
+          <u xml:id="u-115.0" who="#LegislatorJakubBennewicz">Dziękuję. Na początku chciałbym się odnieść do pewnego lapsusu językowego pani przewodniczącej. Przeczytała pani, że to jest dodawany art. 14la, a to jest 141a, dla rozwiania wszelkiej wątpliwości.</u>
+          <u xml:id="u-115.1" who="#LegislatorJakubBennewicz">Mamy do tej poprawki kilka uwag ogólnych i jedną szczegółową propozycję, w jaki sposób można byłoby ją zmienić. Otóż po pierwsze, poprawka – również jak w przypadku tej poprawki pierwszej – w naszej ocenie wykracza poza zakres przedłożenia, nie ma merytorycznego związku z pozostałą częścią projektu.</u>
+          <u xml:id="u-115.2" who="#LegislatorJakubBennewicz">Kolejna kwestia. Może najpierw, żeby wymienić te uwagi ogólne, odniosę się do pkt 2 w tej poprawce, czyli do dodawanego art. 141a. Nasze wątpliwości, czujność zawsze wzbudza fakt, że przepis de facto ma charakter wsteczny, tzn. ma obowiązywać de facto od 1 stycznia 2022 r. To zawsze budzi pewne wątpliwości.</u>
+          <u xml:id="u-115.3" who="#LegislatorJakubBennewicz">Po drugie, w tym samym ust. 1 dodawanego art. 141a mamy odesłanie do art. 38 ust. 5 akapit pierwszy rozporządzenia Komisji 2018/2066. Jak się spojrzy do tego przepisu, tam jest kolejne odesłanie z kolei do dyrektywy 2018/2001, czyli to takie klasyczne odesłanie kaskadowe. Próba naprawienia tego problemu miałaby już charakter merytoryczny. Tutaj akurat konkretnej propozycji nie mamy. Zwracamy tylko uwagę na problem.</u>
+          <u xml:id="u-115.4" who="#LegislatorJakubBennewicz">Jeśli zaś chodzi o ust. 2 w tym dodawanym artykule, to tam mamy taką ogólną wątpliwość, czy on jest potrzebny, czy on wnosi jakąś wartość dodaną w stosunku do ust. 1? Proszę zwrócić uwagę, że w ust. 1 mówimy o tym, że w tym podanym okresie biopaliwa, biopłyny i paliwa z biomasy uznaje się za spełniające kryteria zrównoważonego rozwoju ograniczenia emisji gazów cieplarnianych. Po czym w ust. 2 mówimy, że w przyjęte w zatwierdzonych planach monitorowania właśnie te wymagania dotyczące potwierdzenia spełnienia kryteriów zrównoważonego rozwoju i ograniczenia emisji gazów cieplarnianych uznaje się za spełnione zgodnie z ust. 1. Czy to jakby już nie wynika z ust. 1?</u>
+          <u xml:id="u-115.5" who="#LegislatorJakubBennewicz">Teraz już ta szczegółowa propozycja. Mianowicie w pkt 1 ta poprawka wprowadza nową definicję do ustawy o systemie handlu uprawnieniami dotyczącą pojęcia „paliwa z biomasy”. Proszę zwrócić uwagę, że to pojęcie „paliwo z biomasy” będzie występowało tylko w jednym jedynym artykule, mianowicie w dodawanym art. 141a. Zgodnie z zasadami techniki prawodawczej nie umieszcza się w ustawie definicji, jeżeli ona występuje tylko w jednym przepisie. Zwłaszcza, że będzie to przepis przejściowy, który się skonsumuje i de facto pozostanie w systemie prawa, ale już nie będzie miał mocy prawnej po tym, jak zostanie skonsumowany. Więc ta definicja w praktyce będzie się odnosiła do niczego, zostanie – że tak powiem kolokwialnie – goła definicja w ustawie.</u>
+          <u xml:id="u-115.6" who="#LegislatorJakubBennewicz">Stąd nasza propozycja, żeby skreślić pkt 1 w dodawanym art. 4a, a za to w art. 141a dodawanym, zarówno w ust. 1, jak i w ust. 2, po wyrażeniu „paliwo z biomasy” w różnym przypadku dodać „w rozumieniu art. 3 pkt 21a rozporządzenie Komisji UE 2018/2066”. Cel będzie dokładnie ten sam spełniony, zmian merytorycznych nie będzie żadnych, a legislacyjnie będzie to pod tym względem poprawne. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-116">
+          <u xml:id="u-116.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Proszę bardzo, pani przewodnicząca.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-117">
+          <u xml:id="u-117.0" who="#PoselAnnaPaluch">Jako osoba zgłaszająca wyrażam akceptację dla takiego postępowania. Myślę, że to jednak przysłuży się formie tego przepisu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-118">
+          <u xml:id="u-118.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-118.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Bardzo proszę o zabieranie głosu. Bardzo proszę, pani Lenartowicz, pani poseł Zielińska.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-119">
+          <u xml:id="u-119.0" who="#PoselGabrielaLenartowicz">Chciałabym poprosić, jeśli pani wiceprzewodnicząca inicjatorka tej poprawki wyraża zgodę, żebyśmy to brzmienie autopoprawki do poprawki uzyskali też na piśmie, regulaminowo, żebyśmy wiedzieli, nad czym głosujemy.</u>
+          <u xml:id="u-119.1" who="#PoselGabrielaLenartowicz">Druga kwestia. Ja już nie będę wyrażała oburzenia, ja oczekuję, że następnym razem do ustawy – Prawo ochrony środowiska albo o ochronie powietrza będziemy mieli, np. przepisy dotyczące przerywania ciąży albo równie związane z materią, nad którą procedujemy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-120">
+          <u xml:id="u-120.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Bardzo proszę, pani przewodnicząca Zielińska. Następnie odniesie się pani przewodnicząca Anna Paluch. Jeszcze pan Dobromir Sośnierz. Pani, jako autorka poprawki, odniesie się do całości.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-121">
+          <u xml:id="u-121.0" who="#PoselUrszulaZielinska">Zainspirowana tą poprawką pani przewodniczącej Anny Paluch mam taką sugestię do niej, że może wpiszemy do tej ustawy, że węgiel jest zeroemisyjny i że to obowiązuje od 1990 r. i nagle okaże się, że cała polska gospodarka jest już zeroemisyjna, możemy odhaczyć cel na 2050 r. i iść do domu. Tylko to oczywiście nie będzie miało nic wspólnego z rzeczywistością. To będzie działało na zasadzie działania prawa wstecz, ale to państwu nie przeszkadza i będzie wychodziło poza zakres ustawowy tego przedłożenia, co też państwu nie przeszkadza. Więc to będzie w państwa stylu.</u>
+          <u xml:id="u-121.1" who="#PoselUrszulaZielinska">A na poważnie mam do Biura Legislacyjnego pytanie. Czy po uwzględnieniu państwa sugestii w tej poprawce ona wejdzie w zakres przedłożenia, które dzisiaj procedujemy, czy nie? Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-122">
+          <u xml:id="u-122.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-122.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Jeszcze pan poseł Dobromir Sośnierz.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-123">
+          <u xml:id="u-123.0" who="#PoselDobromirSosnierz">Zwracam się do państwa z PiS-u przede wszystkim. Państwo sobie oczywiście przegłosujecie, co chcecie, bo wiele razy pokazywaliście, że wszelkie uwagi merytoryczne, legislacyjne macie gdzieś. Ale zastanówcie się przez chwilę, jakie państwo tworzycie. Tworzycie państwo z trytytek i tektury, w którym sami nie szanujecie reguł, które ustalacie dla innych. Jeżeli oczekujecie, że prawo będzie przestrzegane przez ludzi, a sami przy jego stanowieniu non stop gwałcicie zasady techniki prawodawczej, zasady konstytucyjne, to jak możecie oczekiwać, że ono będzie traktowane poważnie?</u>
+          <u xml:id="u-123.1" who="#PoselDobromirSosnierz">Ludzie, którzy oglądają tę Komisję – a myślę, że może powinni – powinni wyciągnąć właśnie taki wniosek. I chyba dobrze, żeby taki wniosek wyciągali, żeby nie szanowali waszego prawa, żeby go nie przestrzegali, skoro wy sami macie wszystko gdzieś. To jest jakieś totalne dziadostwo, pisane na kolanie z wieloma błędami, wrzucane do ustawy nie na temat, obowiązujące wstecz w ogóle. Co to w ogóle jest?</u>
+          <u xml:id="u-123.2" who="#PoselDobromirSosnierz">Jak sobie wyobrażacie, że będzie zarządzane na dłuższą metę takie państwo, w którym nikt nie szanuje jego konstytucyjnych reguł, w którym nikt nie szanuje reguł stanowienia prawa? Stwarzacie precedensy, na które później będą się powoływać ci, którzy po was przyjdą również. Jak dziadowskie państwo odziedziczą po was następcy?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-124">
+          <u xml:id="u-124.0" who="#SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka">Jeżeli można, pani przewodnicząca.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-125">
+          <u xml:id="u-125.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Bardzo proszę, pan minister ma głos.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-126">
+          <u xml:id="u-126.0" who="#SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka">Chciałem dosłownie jednym zdaniem do wypowiedzi pana posła Sośnierza. Problem polega na tym, że sprawozdawczość, o której my mówimy, wynika z przepisów unijnych, które zostały wprowadzone w marcu z obowiązkiem od 1 stycznia. My w tej chwili wprowadzamy to do swojego prawa. Nic nadzwyczajnego się tutaj nie dzieje. Tak jak mówię, sama Komisja Europejska nas tak stawia. Zresztą nie tylko my jako Polska zwracamy na to uwagę, ale zwracają uwagę również inne kraje członkowskie, które mają ten sam problem. Dlatego, że ten okres sprawozdawczości dotyczy okresu od 1 stycznia, a same przepisy obowiązują od marca. W związku z tym ten zapis mówiący o sprawozdawczości od stycznia do końca tego roku będzie realizowany i tak w przyszłym roku. Mówimy o tego rodzaju sprawozdawczości.</u>
+          <u xml:id="u-126.1" who="#SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka">O uzupełnienie prosiłbym pana dyrektora, żeby jeszcze odniósł się do tych problemów, które państwo podnoszą.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-127">
+          <u xml:id="u-127.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Bardzo proszę. Zabieramy głos przez podniesienie ręki. Bardzo proszę, pan dyrektor ma głos.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-128">
+          <u xml:id="u-128.0" who="#PoselAnnaPaluch">Pani przewodnicząca, nie udzieliła mi pani głosu i teraz są takie „dialogi na cztery nogi”.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-129">
+          <u xml:id="u-129.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Bardzo proszę o merytoryczną dyskusję. Wszyscy dzisiaj jesteśmy poruszeni poprawkami, które są przedstawiane poza zakresem przedmiotowym ustawy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-130">
+          <u xml:id="u-130.0" who="#PoselAnnaPaluch">Proszę o udzielenie głosu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-131">
+          <u xml:id="u-131.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Udzielę pani po głosach pana ministra i Biura Legislacyjnego. Pamiętam, jak państwo byliście w opozycji – bardzo krytykowaliście. Dzisiaj robicie dokładnie tak samo, a nawet jeszcze więcej. Bardzo proszę, panie ministrze, dokończyć odpowiedź. Rozumiem, że dyrektor zabiera głos.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-132">
+          <u xml:id="u-132.0" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuStrategiiiAnalizMKiSPawelRozycki">Dzień dobry. Szanowna pani przewodnicząca, szanowni państwo, Paweł Różycki, zastępca dyrektora Departamentu Strategii i Analiz.</u>
+          <u xml:id="u-132.1" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuStrategiiiAnalizMKiSPawelRozycki">Uzupełniając tylko kwestie konieczności wprowadzenia poprawki, skąd ona wynika… Kwestia dotyczy systemu certyfikacji i spełniania przez biomasę kryteriów zrównoważalności na potrzeby rozliczania w systemie handlu uprawnieniami do emisji. Jest to problem zatwierdzania certyfikowania przez Komisję jednostek certyfikujących. Po prostu Komisja nie zdążyła z certyfikacją jednostek. Tych jednostek jest mało. Nie jest to problem, tak jak wspomniał pan minister, tylko w Polsce. To rozporządzenia i ta derogacja specyficzna została wprowadzona na wniosek wielu państw członkowskich po to, żeby wyjść naprzeciw przedsiębiorcom, którzy chcąc nawet certyfikować tę biomasę, nie mają po prostu jak tego zrobić. Stąd przedłużenie braku obowiązku wykazywania tych kryteriów do przyszłego roku. Państwa członkowskie mogą podjąć taką decyzję i, jak rozumiem, to jest cel tej poprawki. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-133">
+          <u xml:id="u-133.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Biuro Legislacyjne, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-134">
+          <u xml:id="u-134.0" who="#LegislatorJakubBennewicz">Dziękuję. Odpowiadając na pytanie pani przewodniczącej Zielińskiej, ta korekta do poprawki, na którą zgodę wyraziła pani przewodnicząca Anna Paluch, ma charakter czysto legislacyjny. Ona oczywiście poprawia tę poprawkę, zmierza w dobrym kierunku. Natomiast te nasze wątpliwości ogólne, które przedstawiałem, zostają – zarówno te inne mniejszego kalibru, jak i ta dotycząca tego, że poprawka wykracza poza zakres przedłożenia. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-135">
+          <u xml:id="u-135.0" who="#PoselUrszulaZielinska">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-136">
+          <u xml:id="u-136.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-136.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">W tej chwili ma głos autorka poprawki, pani przewodnicząca Anna Paluch.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-137">
+          <u xml:id="u-137.0" who="#PoselAnnaPaluch">Teraz mój głos byłby musztardą po obiedzie. Chciałam przekazać jedną podstawową informację, że korekta, którą zaproponował pan mecenas, ma charakter czysto legislacyjny. Przyjęliśmy na początku 13 poprawek legislacyjnych, ta będzie 14. z tych poprawek zaproponowanych przez Biuro.</u>
+          <u xml:id="u-137.1" who="#PoselAnnaPaluch">Tutaj, jak widać, przyganiał kocioł garnkowi, a sam smoli. Jak się okazuje, Komisja Europejska, która dla wielu z państwa jest wzorem wszelkich cnót, też nie jest w stanie prowadzić spraw w taki sposób, który nie budzi wątpliwości prawnych. W związku z powyższym zamiast rytualnych narzekań wnioskuję o przejście do procedowania nad poprawką.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-138">
+          <u xml:id="u-138.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Bardzo proszę, pan Dariusz Bąk.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-139">
+          <u xml:id="u-139.0" who="#PoselDariuszBak">Pani przewodnicząca, ja do pani mam uwagę. Bardzo proszę, żeby pani nie dopuszczała tutaj do chuligańskich zachowań niektórych posłów. W trakcie wypowiedzi padają określenia, które są uwłaczające powadze tej Komisji. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-140">
+          <u xml:id="u-140.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-140.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Jeszcze pan poseł Sośnierz do poprawki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-141">
+          <u xml:id="u-141.0" who="#PoselDobromirSosnierz">Jeśli Komisja Europejska wymaga od nas implementowania praw wstecznie, należy po prostu takie żądania odrzucić. Ja oczekiwałbym tego od polskiego rządu, jak mówicie o wstawaniu z kolan. Dlaczego mamy kolejne dziadostwo implementować do swojego kraju tylko dlatego, że Komisja Europejska czegoś nie zrobiła na czas? Co to w ogóle jest za uzasadnienie?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-142">
+          <u xml:id="u-142.0" who="#PoselAnnaPaluch">Proszę to powiedzieć przedsiębiorcom, którzy z tych przepisów będą korzystać i na te przepisy czekają.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-143">
+          <u xml:id="u-143.0" who="#PoselDobromirSosnierz">To nie usprawiedliwia działania prawa wstecz. Przepraszam bardzo, nie możemy się na to zgadzać tylko dlatego, że Komisja Europejska to robi. To wytykajmy im to dziadostwo, a nie róbmy jeszcze gorzej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-144">
+          <u xml:id="u-144.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Mam wrażenie, że zakres merytoryczny dyskusji nad poprawką został wyczerpany. Dlatego poddaję pod głosowanie poprawkę, która wprowadza art. 4a ze zmianami przedstawionymi przez Biuro Legislacyjne. Kto jest za? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-144.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Proszę o wyniki. Głosowało 22 posłów: za było 13, przeciw było 8, wstrzymała się  1 osoba. Poprawka została przyjęta.</u>
+          <u xml:id="u-144.2" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Przechodzimy do art. 5. Bardzo proszę, zmiana pierwsza. Nie słyszę pytań, uwag, poprawek. Zmiana pierwsza została rozpatrzona.</u>
+          <u xml:id="u-144.3" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Zmiana druga. Czy są uwagi, pytania poprawki? Nie słyszę. Zmiana druga została przez Komisję rozpatrzona.</u>
+          <u xml:id="u-144.4" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Art. 6. Czy są pytania, uwagi, poprawki? Nie słyszę.</u>
+          <u xml:id="u-144.5" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Art. 6 został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-144.6" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Art. 7. Nie słyszę uwag. Art. 7 został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-144.7" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Art. 8. Czy są uwagi? Nie słyszę. Art. 8 został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-144.8" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Art. 9. Nie słyszę głosów. Art. 9 został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-144.9" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Art. 10. Czy są uwagi? Nie słyszę. Art. 10 został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-144.10" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Art. 11. Nie słyszę uwag. Art. 11 został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-144.11" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Art. 12. Nie słyszę uwag. Art. 12 został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-144.12" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Przechodzimy do rozpatrzenia całej ustawy. Jest prośba o głos? Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-145">
+          <u xml:id="u-145.0" who="#PoselGabrielaLenartowicz">Szanowni państwo, w związku z tym, że ta ustawa przestaje być zupełnie tą ustawą, która została złożona, bo w pierwotnym zamyśle – zwracaliśmy na to uwagę – miała służyć poprawieniu poprzednich błędów legislacyjnych, a okazuje się, że jeszcze wprowadza kolejne błędy i jest „koszmarkiem” który merytorycznie kompletnie…</u>
+          <u xml:id="u-145.1" who="#PoselGabrielaLenartowicz">Może pani pozwoli mi mówić? Czy pani w ogóle decyduje już o wszystkim?</u>
+          <u xml:id="u-145.2" who="#PoselGabrielaLenartowicz">Ja mam propozycję. Jeśli pani przewodnicząca Paluch ma pomysły legislacyjne, to niech je składa i nie wprowadza nas wszystkich w błąd i konsternację, bo nawet słów brakuje. Nasz klub będzie przeciwko temu przedłożeniu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-146">
+          <u xml:id="u-146.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-146.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">W takim razie poddaję cały projekt pod głosowanie. Kto jest za przyjęciem ustawy z poprawkami? Kto jest przeciwko? Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-146.2" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Proszę o wyniki. Głosowało 22 posłów: za było 13, przeciw było 6, wstrzymało się od głosu 3 posłów.</u>
+          <u xml:id="u-146.3" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Pozostało nam wybranie posła sprawozdawcy. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-147">
+          <u xml:id="u-147.0" who="#PoselDariuszBak">Pani poseł Anna Paluch.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-148">
+          <u xml:id="u-148.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Czy pani przewodnicząca się zgadza?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-149">
+          <u xml:id="u-149.0" who="#PoselAnnaPaluch">Tak, oczywiście.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-150">
+          <u xml:id="u-150.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Czy jest sprzeciw? Nie słyszę. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-150.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Na tym porządek dzienny został wyczerpany. Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/osz/201923-sjm-oszxx-00118-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/osz/201923-sjm-oszxx-00118-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..90a336e
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/osz/201923-sjm-oszxx-00118-01/header.xml
@@ -0,0 +1,70 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-oszxx-00118-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa /nr 118/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa /nr 118/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#OSZ">118</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-08</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="EdwardSiarka" role="speaker">
+        <persName>Edward Siarka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="JanTabor" role="speaker">
+        <persName>Jan Tabor</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PGLLPJanTabor" role="speaker">
+        <persName>PGL LP Jan Tabor</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselAnitaSowinska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Anita Sowińska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselAnnaPaluch" role="speaker">
+        <persName>Poseł Anna Paluch</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselDariaGosekPopiolek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Daria Gosek-Popiołek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselDariuszBak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Dariusz Bąk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselGabrielaLenartowicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Gabriela Lenartowicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselJanDuda" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Duda</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselUrszulaZielinska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Urszula Zielińska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzedstawicielFundacjiDziedzictwoPrzyrodniczeAntoniKostka" role="speaker">
+        <persName>Przedstawiciel Fundacji Dziedzictwo Przyrodnicze Antoni Kostka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska" role="speaker">
+        <persName>Przewodnicząca poseł Urszula Pasławska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w MKiŚ Edward Siarka</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="OSZ" role="committee">
+        <orgName>Komisja Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/osz/201923-sjm-oszxx-00118-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/osz/201923-sjm-oszxx-00118-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..d9ac945
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/osz/201923-sjm-oszxx-00118-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,225 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Dzień dobry, otwieram posiedzenie Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa. Witam bardzo serdecznie przede wszystkim panie i panów posłów. Witam pana ministra Edwarda Siarkę sekretarza stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska, pełnomocnika rządu ds. leśnictwa i łowiectwa wraz ze współpracownikami, pana dyrektora Jana Tabora p.o. zastępcę dyrektora generalnego ds. gospodarki leśnej w Lasach Państwowych. Witam gości, organizacje społeczne na naszym posiedzeniu.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Na podstawie listy obecności stwierdzam kworum. Informuję, że porządek dzienny przewiduje rozpatrzenie rządowych dokumentów dotyczących informacji o stanie lasów oraz o realizacji „Krajowego programu zwiększania lesistości” w 2018 r. i w 2019 r. (druk nr 2303).</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Przypominam państwu, że w przeciągu chyba ostatnich dwóch lat nie zajmowaliśmy się sprawozdaniami. O te sprawozdania wystąpiłam około miesiąca temu do pani minister Moskwy. Cieszę się, że dzisiaj mamy okazję porozmawiać na ten temat. Informuję również, że sprawozdania będziemy przyjmować w drodze głosowania, ponieważ musimy je przedłożyć Sejmowi.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Bardzo proszę pana ministra Edwarda Siarkę o przedstawienie obu informacji, jeżeli jest taka zgoda. Informacje są w jednym dokumencie, mimo że są dwie. Potraktujemy to jako całość. Bardzo proszę, żeby tę całość przedstawił w tej chwili pan minister. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#EdwardSiarka">Dziękuję. Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo. Jak pani przewodnicząca powiedziała, ze strony Ministerstwa Klimatu i Środowiska przedstawiliśmy państwu dwa dokumenty dotyczące stanu lasów na 2018 i 2019 rok. Postaram się przedstawić taką krótką zwięzłą informację, żeby nie powtarzać też niektórych kwestii, które zawarte są w tych dokumentach, a związane będą w tym wypadku z programem zwiększenia lesistości, według stanu na rok 2019. Dzisiaj już mamy trochę inną sytuację. Myślę, że sprawozdania dotyczące 2020 i 2021 roku będziemy mogli przedstawić państwu już po wakacjach, jako gotowe dokumenty.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#EdwardSiarka">Jeżeli chodzi o „Krajowy program zwiększania lesistości”, jest to dokument opracowany jako dokument studialny o charakterze strategicznym i został przyjęty przez Radę Ministrów 23 czerwca 1995 r. Zgodnie z tym dokumentem lesistość w Polsce powinna wzrosnąć do poziomu 30% w 2020 r., a do 2050 r. powinna osiągnąć poziom 33%. Takie są docelowe wielkości przyjęte w tym dokumencie. One rzutują na całość gospodarki leśnej w naszym państwie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Bardzo proszę o ciszę. Pozwólmy ministrowi przedstawić informację.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka">W pierwotnych założeniach tego dokumentu oznaczało to, że będzie potrzeba zwiększenia czy też doprowadzenia do zalesienia około 700 tys. ha do 2020 r. i około 1,5 mln ha do 2050 r., żeby osiągnąć właśnie skalę zalesienia przyjętą w „Programie zwiększenia lesistości” naszego kraju. Na dzień dzisiejszy, czy na koniec 2019 r., według danych Głównego Urzędu Statystycznego zalesienie gruntów w Polsce w latach 1945-2019 r. wyniosło ogółem 1493 tys. ha, w tym w 2019 r. Według danych GUS, zalesiono łącznie 1200 ha różnego rodzaj gruntów. Do końca 2019 r. zgłoszono do Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe około 181 tys. ha gruntów do zalesienia, w tym 169 tys. ha objęto przeglądami, w wyniku których przekazano protokolarnie ok. 137 tys. ha do zalesienia. Przekazano w dużej mierze grunty klas V i VI położonych na wododziałach i zbiornikach wód podziemnych oraz stanowiących różnego rodzaj enklawy i półenklawy wśród lasów zarządzanych przez Lasy Państwowe oraz przylegających do tych lasów terenów.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka">Program Rozwoju Obszarów Wiejskich, też warto o tym wspomnieć, na lata 2014-2020 przewidywał wspieranie zalesiania w ramach działań „Inwestycje w rozwój obszarów leśnych i poprawa żywotności lasów”. Podstawą do wdrożenia tego działania jest ustawa z lutego 2015 r. o wpieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. Zalesienia gruntów ornych w ramach PROW 2014-2020 na koniec 2019 r. to 742 ha.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka">Jak wygląda charakterystyka zasobów leśnych? Na koniec 2019 r. powierzchnia lasów w Polsce wynosiła 9258 tys. ha. Jest to stan na koniec grudnia 2019 r., co odpowiada lesistości 29,6%. W stosunku do 2018 r. jeżeli chcielibyśmy porównać te dane, to można powiedzieć, że ta lesistość zwiększyła się o 3900 ha, co jest efektem zalesiania oraz zmian dokonanych w ewidencji gruntów i budynków wynikających głównie z przekwalifikowania na lasy powierzchnie gruntów zalesionych w latach wcześniejszych.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka">Wzrost powierzchni lasów następuje również, i to warto powiedzieć, w wyniku przekwalifikowania na lasy innych gruntów pokrytych roślinnością leśną. Od 2001 r. w statystyce publicznej wykazywana jest powierzchnia zalesień powstałych w wyniku sukcesji również naturalnych.</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka">Jeśli chodzi o kolejny element, na który chciałem zwrócić uwagę w „Krajowym programie lesistości”, to również na strukturę drzewostanów na koniec 2019 r. Są to w dużej mierze drzewostany, które odzwierciedlają strukturę siedlisk lasów. Dominują gatunki iglaste, które zajmują 68,2% powierzchni lasów, zaś gatunki liściaste zajmują powierzchnię 31,8% powierzchni lasu według Biura Urządzenia Lasów i Geodezji Leśnej. Państwo macie oczywiście w tych materiałach różnego rodzaju wykresy, które pokazują z jednej strony powierzchnię lasów, ale również i powierzchnię gruntów leśnych. Te dane nie są ze sobą do końca tożsame. Trzeba mieć tego świadomość.</u>
+          <u xml:id="u-4.5" who="#SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka">Jeśli chodzi o drzewostany, o których zacząłem mówić, to drzewostany sosnowe zajmują w Polsce na koniec 2019 r. powierzchnię 58%. Natomiast, jeśli chodzi o największą powierzchnię spośród gatunków liściastych, to chcę powiedzieć, że największe powierzchnie zajmują drzewostany dębowe, brzozowe i właściwie ta struktura podobnie wygląda w lasach prywatnych, o czym też warto tutaj wspomnieć.</u>
+          <u xml:id="u-4.6" who="#SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka">Według danych wielkopowierzchniowych, przeciętny wiek lasów w Polsce na koniec 2019 r. wynosił 59 lat. Ten średni wiek osiągnął największą wartość w lasach zarządzanych przez parki narodowe. Tam liczy się ten średni wiek na 80 lat. W lasach prywatnych to jest 51 lat. Natomiast przeciętny wiek drzewostanów w PGL Lasy Państwowe wynosi 60 lat. Tutaj warto w tym względzie zwrócić uwagę, że jeżeli chodzi o drzewostany w lasach państwowych, to te drzewostany powyżej 80 lat, które występują na gruntach Lasów Państwowych, zajmują bardzo dużą powierzchnię. Zajmują 29,8% czyli prawie 30%. To bardzo wyraźnie wskazuje też na problemy naszych lasów, że one coraz bardziej się starzeją i wymagają działań.</u>
+          <u xml:id="u-4.7" who="#SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka">Jeżeli chodzi o zasobność naszych lasów i drzewostanów, to na koniec 2019 r. zasoby drewna na pniu wyniosły 2645 mln m3 grubizny. Możemy powiedzieć tak, że ta zasobność jest bardzo dobra. Gdybyśmy chcieli wskazać, jaka zasobność jest na 1 ha, to na koniec 2019 r. liczymy, że ta zasobność jest w granicach 290m3 na jeden ha. W lasach prywatnych to jest ok. 252 m3. To jest jedna z największych zasobności w Europie jeśli chodzi o zasobność naszych lasów. Jest to w dużej mierze zasługa przestrzegania zasad trwałej, zrównoważonej gospodarki leśnej, która jest prowadzona przez PGL Lasy Państwowe. Ta zrównoważona gospodarka rok w rok przekłada się właśnie na tego rodzaju politykę, która daje ten efekt zwiększonej zasobności naszych lasów.</u>
+          <u xml:id="u-4.8" who="#SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka">Jeśli chodzi o lasy prywatne, to na koniec 2019 r. powierzchnia tych lasów wynosiła 1787 tys. ha. Według szacunków GUS problemem tych lasów, zresztą to wiemy wszyscy, jest duże rozdrobnienie. Według danych GUS-ich mamy 900 tys. prywatnych gospodarstw leśnych. Problem tych gospodarstw polega również na tym, że one na dzień dzisiejszy nie mają jednej reprezentacji. Jest też problem nadzoru nad tymi lasami. Zdajemy sobie z tego sprawę, co też raport NIK nam pokazał. W tej chwili zastanawiamy się nad rozwiązaniami systemowymi w tym względzie. Dla tych lasów prowadzone są uproszczone plany urządzenia lasu. W tej chwili największy problem z ilością tych uproszczonych planów jest w województwie małopolskim, gdzie mamy najmniej uproszczonych planów urządzenia lasu. Największa ilość jest w województwie świętokrzyskim i tutaj podziękowanie dla władz samorządowych, bo 95% powierzchni lasów prywatnych województwa ma uproszczone plany urządzenia lasu.</u>
+          <u xml:id="u-4.9" who="#SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka">Jeżeli chodzi o lasy ochronne – to też jest bardzo ważna kwestia – pod koniec 2019 r. w ogólnej powierzchni lasów 42% to były lasy ochronne. W PGL Lasy Państwowe udział ten wynosi 53% całkowitej powierzchni lasów, więc bardzo dużo. Połowa lasów państwowych jest określona jako lasy ochronne. Wśród tych kategorii lasów szczególną rolę pełnią lasy wodochronne. Tutaj jest prawie 1,5 tys. ha takich lasów. Lasy podmiejskie to 615 tys. ha. Dla tych lasów w tej chwili będzie prowadzona zupełnie odrębna polityka. Jest do tego wydane stosowne zarządzenie dyrektora, czy też będzie wydane lada dzień, ale to dopiero od tego roku będziemy się starali zupełnie inaczej gospodarować na tych lasach.</u>
+          <u xml:id="u-4.10" who="#SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka">Mamy też 591 tys. ha lasów cennych przyrodniczo. Mamy lasy – i to jest problem – trwale uszkodzone na skutek działalności przemysłu – 463 tys. ha oraz lasy glebochronne – 327 tys. ha.</u>
+          <u xml:id="u-4.11" who="#SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka">Stan zdrowotny i sanitarny tych lasów. Otóż w wyniku przeprowadzonej obserwacji, wszystko wskazuje na to, że stan lasów w porównaniu chociażby z 2018 r. w stosunku do 2019 r. czyli w tej krótkiej nawet perspektywie, uległ pogorszeniu. Niestety, takie zjawisko jest bardzo niekorzystne. Jest to przede wszystkim spowodowane tym, że mamy bardzo dużo drzew, które zamierają. Mówimy tutaj o swoistej defoliacji do 10% i mamy różnego rodzaju uszkodzenia, które powodują, że często mamy do czynienia z wielkopowierzchniowymi stratami, które te lasy nam niszczą.</u>
+          <u xml:id="u-4.12" who="#SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka">Mamy duże zagrożenie szkodników, owadów, które są na wysokim poziomie w wielu miejscach. Tę trudną sytuację pogłębiają też zjawiska suszowe, które występują i one powodują równocześnie malejące możliwości związane z pochłanianiem naszych lasów.</u>
+          <u xml:id="u-4.13" who="#SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka">Ten stan zdrowotny wpływa również na to, w jaki sposób prowadzona jest gospodarka. Warto pamiętać o tym, że ona musi być do tego dostosowana i można powiedzieć, że 1/3 w tej chwili pozyskiwanego drewna przez Lasy Państwowe to efekt prac pielęgnacyjnych, które powodują, że próbujemy usuwać chore drzewostany, żeby próbować ratować pozostałe.</u>
+          <u xml:id="u-4.14" who="#SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka">Natomiast warto też powiedzieć, że mamy takie sytuacje, które dotykają lasów sosnowych. Te choroby są rozpoznane, niektóre się rozwijają. Ale jest też niepokojące zjawisko opanowania niektórych drzewostanów przez jemiołę. Zidentyfikowano, że właśnie przez jemiołę mieliśmy zaatakowane drzewostany na powierzchni 166 tys. ha.</u>
+          <u xml:id="u-4.15" who="#SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka">Kwestia pożarów. Kwestia bezpieczeństwa jest bardzo istotna. Na koniec 2019 r. mieliśmy w lasach prawie 10 tys. pożarów. Specyfika polska w pożarach polega między innymi na tym, że dzięki bardzo intensywnemu nadzorowi i odpowiedniemu zabezpieczeniu prowadzonemu przez PGL Lasy Państwowe możemy powiedzieć, że choć mamy bardzo dużo różnego rodzaju zdarzeń pożarowych, to mimo wszystko skala tych pożarów jest niewielka. O ile w 2019 r. spłonęło nam 3,5 tys. ha różnego rodzaju drzewostanów, to trzeba powiedzieć, że są to zdarzenia które nie przekraczają średnio 0,5 ha. Zdarzają się też i pożary większe. Dosłownie  2 tygodnie temu pod Warszawą mieliśmy duży pożar w lasach prywatnych – spłonęło 80 ha. Takie sytuacje również się zdarzają. Ale jeśli mówimy o pożarach i chcielibyśmy mówić o statystyce, to z tych 10 tys. pożarów 3 tys. to są pożary w lasach państwowych, reszta to pożary w lasach prywatnych. To wynika z gospodarki w tych lasach, często zaniedbań, nie usuwania posuszu, braku właściwego nadzoru. Efekt jest taki, że mamy bardzo dużo pożarów, zwłaszcza na Mazowszu – 30% wszystkich pożarów to jest Mazowsze. Tutaj jest problem i rozdrobnienia często w tych lasach prywatnych i często całkiem brak zainteresowania tymi powierzchniami. Natomiast najlepsza sytuacja jest pod tym względem w województwie małopolskim, gdzie widać, że jest to przywiązanie do ziemi, do własności.</u>
+          <u xml:id="u-4.16" who="#SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka">Jeżeli chodzi o sprzedaż drewna i pozyskanie surowca drzewnego, to muszę powiedzieć, że na koniec 2019 r. pozyskano w Polsce 42 366 tys. m3 drewna ogółem. W stosunku do 2018 r. to było o 7% mniej. Pamiętajmy, że 2017, 2018 r. to jest bardzo duża pula drewna poklęskowego w Borach Tucholskich. To właśnie wtedy te obszary były intensywnie sprzątane po tej klęsce, która spotkała nas w 2017 r.</u>
+          <u xml:id="u-4.17" who="#SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka">Jeśli chodzi o statystykę, dodam jeszcze, że w 2019 r. w Lasach Państwowych pozyskano 40, 6 mln m3 drewna, w tym grubizny 38, 8 mln m3. W porównaniu też do 2018 r. to jest spadek ok. 3,5 mln m3, ale jest to związane z usuwaniem skutków nawałnicy w Borach Tucholskich. Generalnie stan pozyskania drewna w kolejnych latach również kształtował się mniej więcej na podobnym poziomie między 38-40 mln m3, chociaż obecnie mamy bardzo dużą presję związaną właśnie z pozyskaniem drewna.</u>
+          <u xml:id="u-4.18" who="#SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka">Zabierając głos chcę również powiedzieć, bo stało się to przedmiotem różnego rodzaju swoistego hejtu, który ostatnio przelewa się przez media społecznościowe, że Lasy Państwowe uruchomiły specjalną pulę. I tu chcę bardzo wyraźnie podkreślić, specjalną pulę drewna opałowego. To są pozostałości pozrębowe. To są różnego rodzaju konary, gałęzie, leżyny, które udostępniamy mieszkańcom jako materiał opałowy. Nigdzie państwo nie znajdą mojej wypowiedzi, w której stwierdziłbym, że wysyłamy ludzi po chrust. Nigdzie takiej wypowiedzi nie ma. Niestety, stałem się bohaterem takiej narracji, mimo że żaden dziennikarz mnie o to nie pytał.</u>
+          <u xml:id="u-4.19" who="#SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka">Jest normalny, wydany komunikat, decyzja Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych, o uruchomieniu dodatkowej puli drewna na opał dla mieszkańców. Ta pula jest obliczana na ok. 1500 tys. Niestety, ze zdziwieniem w sobotę stwierdziłem, że wysłałem ludzi do lasu po chrust. Pojawiły się takie memy. Stałem się bohaterem Internetu, ale jeszcze raz podkreślam, i tutaj korzystam z tej okazji mimo, że to nie jest elementem sprawozdania. Nawet niektóre materiały były sympatyczne, ale w niektórych elementach odnosiły się do mojego nazwiska, jakobym ja miał jakieś niecne zamiary wobec mieszkańców, zwłaszcza miast, którzy mogą tego nie rozumieć.</u>
+          <u xml:id="u-4.20" who="#SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka">Proszę pamiętać o tym, że sprawa jest o tyle istotna, że my celowo mówimy o puli opałowej, ponieważ absolutnie, co chcę wyraźnie powiedzieć w tym miejscu, nie zwiększamy żadnego pozyskania drewna w celu zwiększenia zaspokojenia potrzeb opałowych. To, co dotyczy planów urządzenia lasu i to w jaki sposób ten surowiec jest pozyskiwany, to jest jedna sprawa. Potrzeby przemysłu są olbrzymie, presja jest bardzo duża. Natomiast to uruchomienie puli idzie tylko w tym kierunku, żeby rzeczywiście mieszkańcy… a mamy ich bardzo dużo, bo dzisiaj na Komisji również omawialiśmy dane, które pokazują, że jeżeli podsumujemy wszystkie dane dotyczące tego zapotrzebowania, to mamy 2 mln gospodarstw, które opalają swoje domy drewnem.</u>
+          <u xml:id="u-4.21" who="#SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka">To jest w tej chwili bardzo duża odpowiedzialność, żebyśmy nie uszczuplili naszych zasobów naturalnych, co byłoby bardzo nierozsądne, a jednocześnie wykorzystali rozsądnie ten materiał, który mamy. Nie jest żadną tajemnicą, że na 1 ha lasu, na dzień dzisiejszy w tej polityce którą prowadzą Lasy, myśmy obliczali, że ok. 10 m3 drewna zostaje w lesie z różnych względów. Lasy ponoszą z tego tytułu koszty związane z rozdrobnieniem tego itd. Oczywiście część tego materiału to są pnie różnego rodzaju, które tam zostają. One wzbogacają to siedlisko, tutaj nie ma żadnej wątpliwości. Ale część materiału, różnego rodzaju wierzchołków drzew, konarów, czyli tych pozostałości pozrębowych, cieszy się dużym powodzeniem wśród mieszkańców, którzy mają do tego narzędzia, żeby sobie w ramach tzw. samowyrobu to drewno pozyskać. Jeśli ktoś zamówi u nadleśniczego taki materiał, to leśniczy go oczywiście też przygotuje. Są do tego odpowiednie firmy, ale wtedy koszt takiego materiału uwzględnia również koszty robocizny, więc automatycznie jest droższy. Natomiast taki samowyrób dla mieszkańca waha się w kwotach od 10 do 30 zł, czy nawet do 30-40 zł, w zależności od grubości takiego materiału. Jeśli jest jednorodzinny dom na wsi, który zużywa w ciągu jednego sezonu opałowego 3 tony węgla, to jeżeli taki gospodarz zbierze sobie 20 m3 takiego opału, to on go ma za 600 zł (w tych granicach). Rachunek jest zupełnie oczywisty.</u>
+          <u xml:id="u-4.22" who="#SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka">Wydaje mi się, że warto o tym rozmawiać, ale w takim sensie ukazującym, że mamy możliwości wykorzystania surowca własnego, surowca traktowanego jako surowiec ekologiczny i przede wszystkim surowiec odnawialny. To nie jest kopalina. Oczywiście możemy różnie dyskutować, bo też następną kwestią jest to, żeby odpowiednio w ciepłownictwie spalać drewno, żeby ono nie było emisyjne, czy nie wydzielały się pyły, ale to jest zupełnie inna kwestia. Natomiast pozwoliłem sobie, pani przewodnicząca, o tym wspomnieć, ponieważ dzisiaj często się na ten temat dyskutuje bez wchodzenia w meritum sprawy. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Bardzo dziękuję. Otwieram dyskusję. Pozwolę sobie rozpocząć takimi pytaniami ogólnymi i następnie oddam państwu głos.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Pierwsze pytanie dotyczy pozyskania, o którym mówił pan minister. Jednak z informacji, które państwo również przedstawili w odpowiedzi na moją interpelację, wynika że to pozyskanie się zwiększa. Podam tylko: w 2015 r. – 38 mln m3, 2016 r. – już o 1,5 mln m3 więcej, 2017 r – o kolejny 1 mln m3 więcej. Później 2018 i 2019 r. to 45 mln m3 i 41 mln m3, w 2020 – 38 mln m3, czyli i tak więcej niż w 2015 r. Nie mam wiedzy, jak to wygląda w 2021 r. Mam takie pytanie, z czego wynika tak duże pozyskanie drewna? Wydaje mi się, że trzeba też brać pod uwagę, że oczekiwania ze strony społecznej tutaj się zmieniły. Dzisiaj jest też wielka społeczna krytyka tak dużego pozyskania drewna. Tylko nie chciałabym, żeby pan minister odpowiadał, że to jest związane z planem urządzenia lasu, bo doskonale wiemy, że za założenia i plan urządzenia lasu odpowiedzialny jest dyrektor generalny i on określa zasady, a Biuro Urządzenia Lasu jest tylko wykonawcą. To jest pierwsze pytanie.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">W tym samym duchu chciałabym zapytać o parki krajobrazowe. Po to zostały ustanowione parki krajobrazowe, żeby chronić krajobraz. Każdy region ma swoją specyfikę. Mam takie wrażenie, że dla Lasów Państwowych ochrona krajobrazu nie ma żadnego znaczenia w prowadzeniu gospodarki leśnej i być może warto byłoby w przyszłości jednak inaczej podchodzić do wyrębów w parkach krajobrazowych.</u>
+          <u xml:id="u-5.3" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Kolejne pytanie dotyczy zakładów usług leśnych. Wiemy, że w ostatnich latach te oszczędności czy te wyśrubowane warunki Lasów spowodowały upadek wielu firm. To są często rodzinne lokalne firmy, małe firemki. Czy państwo macie wiedzę na temat tego, ile firm upadło w ostatnich dwóch latach? Bo pewnie nie macie państwo danych z lat, o których dziś rozmawiamy (2018-2019). Zwracam uwagę na pewien problem i pewną też odpowiedzialność przedsiębiorstwa Lasy Państwowe, bo jednak wszyscy musimy ze sobą współfunkcjonować i jest to system naczyń połączonych.</u>
+          <u xml:id="u-5.4" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Chciałabym również zapytać o taki program, który chyba wprowadzał pan dyrektor Tomaszewski. Był to program rozwojowy w Lasach Państwowych. Jakie przeznaczono na to środki? Jakie są efekty tych projektów?</u>
+          <u xml:id="u-5.5" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Na koniec pytanie do pana ministra. Panie ministrze, proszę mi przypomnieć, ile to już miesięcy czy lat mamy p.o. dyrektorem generalnym i p.o. zastępcą dyrektora generalnego i czy to może być w końcu uporządkowane? Takiej sytuacji do tej pory chyba nie było, nie przypominam sobie, żeby miała miejsce. Bardzo proszę, pani poseł Daria Gosek-Popiołek.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PoselDariaGosekPopiolek">Dziękuję bardzo. Pani przewodnicząca Pasławska pytała o to zwiększające się pozyskanie, ja również liczę na to, że dzisiaj na Komisji otrzymamy odpowiedź. Pytała także o lasy w parkach krajobrazowych. Idąc tym tropem, chciałabym zapytać o lasy wokół uzdrowisk, przede wszystkim jeżeli chodzi o nadleśnictwa Rymanów Zdrój i Dukla. Tam pozyskiwane jest obecnie drewno ze stref B. Ja przypomnę, że te lasy wokół uzdrowisk podzielone są na 3 strefy. Strefa A jest najbardziej cenna, B znajduje się tuż za nią. W przypadku tych nadleśnictw to jest 1 tys. ha starych lasów. Zwracają się do mnie kuracjusze, którzy sami są zdziwieni tą skalą pozyskania. Moje pytanie jest takie, czy nie idziemy za daleko? Czy jeżeli już nie chcą państwo zwracać uwagi na cenność tych lasów przyrody, to może warto zwrócić uwagę na to, jaki wpływ mają te lasy na same uzdrowiska, jak sprawiają, że te właściwości uzdrowiskowe tych miejscowości są realizowane? To po pierwsze.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PoselDariaGosekPopiolek">Po drugie, idąc również tropem tych lasów cennych, chronionych, wartościowych. Zgodnie z danymi Europejskiej Agencji Środowiska, a te dane wynikają wprost z informacji uzyskanych od naszego Ministerstwa Klimatu i Środowiska, ponad połowa siedlisk leśnych Natura 2000 jest w Polsce w złym stanie, a gospodarka leśna jest jednym z zagrożeń. Tak to jest zdiagnozowane przez Europejską Agencję Środowiska. Co ministerstwo i Lasy Państwowe mają zamiar zrobić, aby poprawić stan chronionych siedlisk w Polsce? Czy w ogóle diagnozujecie to jako kłopot, czy może uznajecie, że jest to konsekwencja prowadzenia gospodarki leśnej, że są rzeczy ważne i ważniejsze, a ochrona siedlisk leśnych Natura 2000 taką rzeczą ważniejszą nie jest?</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PoselDariaGosekPopiolek">Trzecie pytanie. W ostatnich latach taką praktyką jest niestety to, że gospodarka leśna prowadzona jest także mimo braków zatwierdzonych planów urządzenia lasu. Pierwszy kwartał 2021 r. to 10% lasów publicznych (780 tys. ha). Lasy Państwowe prowadzą tam gospodarkę w oparciu o niezatwierdzone decyzją ministra projekty planów urządzenia lasu, które – podkreślam – nie są poddawane ocenom oddziaływania na środowisko. Jest to sprzeczne z ustawą o lasach, zgodnie z którą gospodarka w Lasach Państwowych powinna być prowadzona w oparciu właśnie o plany urządzenia lasu (PUL). Jakie działania ministerstwo ma zamiar podjąć, aby rozwiązać ten problem? Kiedy możemy spodziewać się, że ustawa będzie w pełni, albo przynajmniej zbliży się do bycia w pełni, realizowaną? Dlaczego konsekwentnie od wielu lat tak duży procent nadleśnictw nie ma przyjętych PUL? Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Bardzo proszę, pani Anita Sowińska, później pani poseł Lenartowicz.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PoselAnitaSowinska">Ja również mam kilka pytań do pana ministra. Najpierw pozwolę sobie skomentować, ponieważ pan minister powiedział ile mamy lasów ochronnych, natomiast na pewno pan wie, że status lasów ochronnych kompletnie nic nie daje. To jest fikcja. Na pewno to, że las się nazywa ochronny nie chroni tego lasu przed wycinką. Niezależnie od tego, czy on jest glebochronny czy wodochronny. Jedynymi formami ochrony przyrody w Polsce, które rzeczywiście chronią przyrodę, to są parki narodowe i rezerwaty przyrody, a tych jak wiemy mamy tylko 1%.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PoselAnitaSowinska">Tutaj pierwsze pytanie, ponieważ strategia bioróżnorodności i strategia leśna Unii Europejskiej wprowadza obowiązek ochrony wszystkich starodrzewów i lasów pierwotnych. Dodam, że to ma być ścisła ochrona. Parlament Europejski w swojej opinii do strategii bioróżnorodności wzywa do zmapowania takich lasów i natychmiastowego wstrzymania wycinki na ich terenie, aby ten stan nie uległ pogorszeniu. Dodam tutaj po konsultacji z ekspertami, że takich lasów w sumie mamy ok. 3% powierzchni Polski. Czyli nie za dużo, ale jednak to jest nasze dziedzictwo narodowe, które jak najszybciej powinniśmy uchronić. Niestety one nie są chronione, ponieważ np. starodrzewy w Puszczy Karpackiej są wycinane w pień. Tutaj mam pytanie, jakie działania podejmuje Ministerstwo Klimatu i Środowiska? Ale także, jakie działania podejmują Lasy Państwowe na terenie których właśnie dokonuje się wycinki starodrzewu, aby zmapować te tereny i aby objąć je jak najszybciej ścisła ochroną? Kiedy w końcu Lasy Państwowe dostosują się do opinii Parlamentu Europejskiego?</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#PoselAnitaSowinska">Tutaj jeszcze jeden komentarz. Ja nie widzę w tych wszystkich działaniach ochrony bioróżnorodności żadnej strategii. Czekamy w tej chwili na ustawę o parkach narodowych i to jest moje kolejne pytanie. Co się dzieje z tą ustawą? Ona wisi w systemie RCL od lutego. Ja osobiście również składałam swoje komentarze do tej ustawy i nic kompletnie z tym się nie dzieje. Co dzieje się z tą ustawą? Kiedy w końcu będzie procedowana? Kiedy w końcu doczekamy się jakiejś strategii parków narodowych w Polsce, które zresztą były obiecywane w czasie kampanii wyborczej również prezydenta Andrzeja Dudy?</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#PoselAnitaSowinska">Kolejne pytanie – o lesistość w Polsce. Cały czas powtarzana jak mantra jest dezinformacja, że Polska przoduje w Europie jeżeli chodzi o lesistość, co jest nieprawdą, ponieważ Polska jest dopiero na 18 miejscu w Unii Europejskiej. Oficjalnie mamy ok. 30% powierzchni Polski zalesione. Na którymś z niedawnych posiedzeń Komisji Ochrony Środowiska pan minister mówił, że faktycznie jest to 33%. Pamiętam, że wtedy zadawałam pytanie, co z inwentaryzacją tych dodatkowych 3%? Ja w swoim otoczeniu, w swoim okręgu wyborczym widzę, że te lasy, laski, które się same zalesiły, wycinane są w pień. Jak „grzyby po deszczu” rosną domki, gdzie popadnie, bez planów zagospodarowania przestrzennego. Naprawdę to jest sprawa bardzo pilna, żeby zatrzymać albo uporządkować ten proces, a przynajmniej zinwentaryzować to, co mamy. Bo w tej chwili naprawdę lasy są po prostu wycinane.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Bardzo proszę, żebyśmy sobie nie przeszkadzali.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PoselAnitaSowinska">Dokładnie tak. Ja powtarzam słowa pana ministra, który chwalił się, że mamy 33%, tylko te 3% nie jest zinwentaryzowane. Więc pytam, kiedy będą zinwentaryzowane te dodatkowe 3%, w tym również lasy prywatne? Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Bardzo dziękuję. Pani poseł Lenartowicz, następnie pani poseł Urszula Zielińska.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PoselGabrielaLenartowicz">Dziękuję bardzo. Warto porozmawiać też o tym, jakie nazewnictwo jest używane, także w tych raportach. Myślę, że bardzo wiele konfliktowych sytuacji i niedopowiedzeń bierze się ze specyficznego języka, który jest używany przez leśników. Rozumiem, że każda branża zawodowa ma swój żargon, ale z punktu widzenia komunikacji ze społeczeństwem…a przypomnę, że społeczeństwo jest właścicielem lasów, a nie urzędnicy i nie funkcjonariusze partyjni. W związku z tym, jeśli chcemy nadać precyzyjny komunikat do społeczeństwa, to nie dziwmy się, że potem są zarzuty, że lasy traktowane są jak plantacja desek skoro, używa się słów, np. nie ma wyrębu, tylko jest „pozyskanie”, „zwierzyna to jest zagrożenie dla lasów”, „chroniona” a nie element tego bioróżnorodnego areału. To jest taki apel. Jeśli państwo chcecie, a Lasy Państwowe bardzo często podnoszą argument dobrej komunikacji ze społeczeństwem i dobrych relacji, które przecież, jak z badań wynika, znacząco się pogorszyły, to może warto by zajrzeć i używać na potrzeby komunikacji zewnętrznej innego języka.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PoselGabrielaLenartowicz">Podobnie jest z kwestią lesistości. Może sprecyzujmy, że lesistość w tym rozumieniu, to są takie grunty, które są sklasyfikowane jako grunty leśne w rejestrze gruntów. Jeżeli tak nie jest, to proszę mnie sprostować. To wcale nie znaczy, że tam jest las, tylko że jest sklasyfikowany jako grunty leśne. Bardzo często jest tak, że z kolei są inne grunty, na których de facto już las rośnie, a one nie są sklasyfikowane jako las.</u>
+          <u xml:id="u-12.2" who="#PoselGabrielaLenartowicz">To jest taki mój apel. Myślę, że wiele sytuacji konfliktowych można by uniknąć, gdyby jednak do komunikacji społecznej używać innego języka. Tak samo, jak tu przed chwilą koleżanka wspominała, że lasy ochronne to nie znaczy że są chronione. Inną sprawą jest nomenklatura zawodowa a inną zewnętrzna.</u>
+          <u xml:id="u-12.3" who="#PoselGabrielaLenartowicz">Chciałabym też podkreślić, bo mamy tu podsumowanie i to jest kwintesencja tego, jaki komunikat idzie na zewnątrz, więc proszę się nie dziwić, że jest tak odbierany: „Pozyskanie drewna w lasach będących w zarządzie PGL LP jest prowadzone z zachowaniem równowagi w ekosystemach leśnych”, a teraz cóż ta równowaga oznacza „w granicach zapewniających trwałość lasów i zwiększenie jego zasobów”. A zasoby to jest ilość drewna w m3 przypisane do jakieś powierzchni.</u>
+          <u xml:id="u-12.4" who="#PoselGabrielaLenartowicz">Jeśli my używamy takiego komunikatu na zewnątrz, to musimy mieć świadomość, że w takim razie podkreślamy to: tak, las jest plantacją drewna. Wobec tego proszę się nie dziwić. Oczywiście inna definicja jest na potrzeby wewnętrzne produkcji desek, a inna jeśli to jest informacja do właściciela czyli społeczeństwa polskiego, które nie musi operować żargonem wewnętrznym. Podkreślam, skąd mogą się brać konflikty i w najlepszej wierze przekazuję te sugestie, bo być może one by rozładowałyby napięcia – chodzi o inny język.</u>
+          <u xml:id="u-12.5" who="#PoselGabrielaLenartowicz">Przy tej okazji, jakby można było, adresuję pytanie do pana ministra. Chciałabym móc zadać to pytanie, żeby panie nie zagłuszały i pozwoliły powiedzieć. Chciałam przy tej okazji zapytać w kontekście tego, o czym mówił pan wiceminister, czyli pozyskiwania gałęzi – nie chrustu, tylko gałęzi w lesie. Mamy komunikat ministerialny, że powołano zespół ds. zwiększenia udziału biomasy w krajowym systemie elektroenergetycznym i ciepłowniczym. Ten zespół ma rozwiązać sytuację i zidentyfikować bariery w rozwoju i przygotowanie rekomendacji do usunięcia, żeby jak najwięcej biomasy, w tym leśnej, mogło być użytkowane w Krajowym Systemie Elektroenergetycznym. Patrząc na skład tego zespołu, są tam przedstawiciele i Polskiej Grupy Energetycznej i ministerstwa i Lasów Państwowych, ale także i duże spółki energetyczne gro tego zespołu przedstawiciele tworzą. Chodzi o zwiększenie spalania biomasy leśnej w polskich elektrowniach.</u>
+          <u xml:id="u-12.6" who="#PoselGabrielaLenartowicz">W związku z tym chciałam zapytać, bo nie uzyskałam jeszcze odpowiedzi na to pytanie zadane w ramach informacji bieżącej – jaka jest obecnie ilość biomasy leśnej spalanej w polskich elektrowniach? Myślę, że możemy się ograniczyć do spółek Skarbu Państwa w tym zakresie, które są w nadzorze rządowym. Ile w tej biomasie leśnej spalanej w polskich elektrowniach stanowił import z Białorusi i z Rosji? Czy ten import został już wstrzymany? Jeśli tak, to czy ten zespół ma na celu – bo tak by wynikało z komunikatu, który przedstawiła pani minister Moskwa – zastąpienie polską biomasą leśną tej importowanej od Łukaszenki? Prosiłabym o odpowiedź na to pytanie, jeśli nie już to na piśmie. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Dziękuję bardzo. Bardzo proszę pani poseł Zielińska.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PoselUrszulaZielinska">Dziękuję bardzo pani przewodnicząca. To jest długa lista pytań, ale postaram się krótko. Mam pytanie o proces prac i wdrażania czy przygotowywania się do wdrożenia strategii leśnej 2030, zwłaszcza w kontekście czy mają państwo jako ministerstwo odpowiednią liczbę przykładów, wskazówek, wytycznych odnośnie wdrażania? Na jakim to jest etapie? Jak w tym momencie rząd, ministerstwo podchodzi do tej strategii? Akurat tak się składa, że dosłownie za kilka dni będziemy na Pogórzu Przemyskim z przewodniczącym Europejskiej Partii Zielonych i dokładnie o tym chcemy rozmawiać. Chcę zapytać, jak inne kraje radzą sobie z przygotowywaniem się do tej strategii? Tu jestem ciekawa pod tym kątem, jak ministerstwo na to dzisiaj patrzy.</u>
+          <u xml:id="u-14.1" who="#PoselUrszulaZielinska">Drugie pytanie. Wracam do tego, co panie posłanki poruszały. Mówiliśmy też o tym w zeszłym roku: o trudności zdobywania nowych terenów i obszarów pod zalesienie, pod zwiększenie lesistości. Wspominali państwo tereny, nieużytki, które dzisiaj znajdują się w zarządzaniu KOWR, które być może można byłoby wykorzystać pod zalesianie. Nie wiem, czy to jest w planach, czy to utknęło? Czy ta dzisiejsza sytuacja geopolityczna, w której się znajdujemy, w jakkolwiek wpłynęła na to pozytywnie, czy negatywnie? Czy widzą państwo szansę na takie przeniesienia nieużytków, które gdzieś tam się znajdują i w KOWR i w innych miejscach, w kierunku zwiększania lesistości, co też jest w strategii leśnej 2030? To dwa pytania. Będę wdzięczna za konkretne odpowiedzi. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Dziękuję bardzo. Panie ministrze, bardzo proszę. Pytania się też powtarzały.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka">Zacznę od końca, od pani poseł Zielińskiej. Jeżeli chodzi o strategię, to proszę pamiętać, że strategia bioróżnorodności czy strategia leśna, która jest procedowana na forum unijnym, jest dokumentem, który w tej chwili nie zawiera już tak wiele takich elementów czy definicji wzbudzających kontrowersje, jak na samym początku, kiedy ten dokument został ogłoszony. Doszliśmy do pewnego kompromisu w grupie państw, które zabiegały o zmianę tej strategii dotyczącą chociażby takich pojęć jak „las pierwotny” czy „starodrzewia” itd. Udało się w niektórych miejscach zawrzeć porozumienie. Przy okazji okazało się, również w trakcie tej dyskusji, że jeżeli mówimy o terenach chronionych, to Polska jest w czołówce europejskiej, jeżeli chodzi o ilość terenów chronionych. W żaden sposób, zwłaszcza w rejonie karpackim, nie odstajemy od tego, czego Komisja od nas oczekuje. Nie wyglądamy tak źle na tym tle.</u>
+          <u xml:id="u-16.1" who="#SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka">Problem jest rzeczywiście w języku, o którym mówiła pani poseł Lenartowicz. Co pani poseł rozumie przez wszystkie te pojęcia o których mówimy, chociażby np. kiedy mówimy o lesie pierwotnym? Co przez to rozumiemy? Jak go definiować? Wtedy dochodzimy do takiego momentu, że właściwie trudno jest w Polsce w ogóle mówić o takim pojęciu jak „las pierwotny”. Właściwie nie mamy już takich lasów. To są jakieś wyjątkowe obszary. Nie chcę podawać danych, żeby nie wprowadzać zamieszania, ale to są zupełnie niewielkie jakieś powierzchnie, o których moglibyśmy mówić. Ale mniej więcej mamy to zmapowane. To też są kwestie negocjacyjne i nie chcę tych wszystkich rzeczy zdradzać.</u>
+          <u xml:id="u-16.2" who="#SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka">Natomiast muszę powiedzieć tak, że co do strategii, to w tej chwili ten dokument nie jest prawnie obowiązującym, jakkolwiek jest dla nas pewnym wskaźnikiem, kierunkiem, w którym powinniśmy swoją politykę w zakresie lasów czy ochrony formułować czy budować na przyszłość. Stąd też pewne zmiany, które są wprowadzone.</u>
+          <u xml:id="u-16.3" who="#SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka">Tereny do zalesienia, to są tereny KOWR, pani poseł, i w tej chwili ten proces trwa. To jest ustawa tzw. „suszowa”. Tam między innymi mamy przewidziane, żeby wpisać w tym projekcie ustawy możliwość, aby przekazywać Lasom Państwowym do zalesiania grunty, które nie nadają się do użytków rolnych, a które powinny być zagospodarowane pod tym kątem gospodarki leśnej czy pod lasy. Obliczamy, że to jest ok. 150 tys. ha. Mniej więcej taka jest pula tych gruntów. Przy czym zwracam też uwagę, że w tej chwili korzystamy w niektórych elementach, na gruncie obowiązującego prawa, korzystając z tego, że jest dobra sytuacja finansowa Lasów Państwowych, w sprawach pierwokupu. To jest pierwsza rzecz. Uruchomiliśmy od końca tamtego roku dodatkowo, takimi wewnętrznymi zarządzeniami, możliwość intensywnego skupowania gruntów, które przystają do Lasów Państwowych i nadają się do gospodarki leśnej.</u>
+          <u xml:id="u-16.4" who="#SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka">Drugie zarządzenie dyrektora lasu dotyczy skupowania gruntów, kiedy właściciel jest zainteresowany zbyciem tego gruntu. Jest bardzo dużo osób, zwłaszcza przebywających za granicą, które posiadają działki leśne często jednohektarowe, dwuhektarowe, ale i większe areały, które chcą sprzedać Lasom Państwowym. W tej chwili uruchomiliśmy taki program specjalny, który cieszy się bardzo dużą popularnością. Myślę, że za rok będziemy widzieli to w liczbach, jak wiele z tych gruntów udało nam się nabyć.</u>
+          <u xml:id="u-16.5" who="#SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka">Natomiast jeżeli chodzi o to, co pani poseł pytała, to jest ok. 150 ha, na podstawie tej ustawy, którą my nazywamy „suszową”, gdzie byłaby możliwość przekazania tych gruntów. Oczywiście wystąpiliśmy w tej chwili z pismem do wojewodów, żeby przekazywać te grunty, które są w zarządzie Skarbu Państwa, które gdzieś po prostu są od lat niezagospodarowane, żeby je przekazywać Lasom Państwowym. To pismo jest o tyle potrzebne, że z kolei ze strony Lasów nie zawsze było zrozumienie dla tych gruntów, ponieważ leśnicy trochę obawiają się tych gruntów. Wynika to stąd, że często te grunty są gdzieś w jakiś enklawach, czasem wokół tego jest dużo konfliktów. Trzeba to inwentaryzować, zadbać o to. Trzeba po prostu ponosić z tego tytułu dosyć dużo kosztów. Ale to jest inna sprawa. W każdym razie próbujemy takie grunty przejmować.</u>
+          <u xml:id="u-16.6" who="#SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka">Zespół do spraw biomasy został powołany przez panią minister i on między innymi ma rozwiązać te kwestie, które dotyczą w ogóle zastosowania biomasy u nas. Przypomnę, że chociażby w programie „Czyste powietrze” np. do połowy tamtego roku w ogóle nie mieliśmy dofinansowania do pieców na pelet, a od połowy tamtego roku mamy. Ale powinniśmy się również zastanowić, skoro mamy jeszcze tak dużo pieców, gdzie drewno jest używane jako surowiec opałowy, żeby również wesprzeć ten kierunek, czyli ekologicznych pieców, które tę biomasę nie tylko leśną, ale i rolną zużytkują. Tej biomasy mamy duże zasoby i przy odpowiednim spalaniu ona może zaspokoić duże potrzeby. Natomiast problem biomasy w tej chwili jest dla energetyki, jako taki : z Białorusi do Polski sprowadzaliśmy rok w rok 2 mln m3 zrębów i energetyka gównie z kierunku wschodniego się zaopatrywała. Lasy dla energetyki w Polsce nie sprzedały ani jednego metra. Mówię o Państwowym Gospodarstwie Leśnym Lasy Państwowe. Natomiast z polskich lasów oczywiście to drewno trafiało do energetyki, ale było nabywane od podmiotów prywatnych. Zresztą z tego tytułu też między energetyką a Lasami Państwowymi był mały konflikt, bo energetyka domagała się wydzielonej puli do sprzedaży, zwłaszcza w kontraktach długoterminowych. Tego nie udało się rozwiązać. Mówię to zupełnie szczerze. Do tej pory takiego rozwiązania po prostu nie mamy i Lasy dla energetyki drewna nie sprzedawały, a już na pewno nie było takiej sytuacji, że spalalibyśmy w energetyce jakieś drewno pełnowymiarowe. Takiej sytuacji w polskiej energetyce nie było.</u>
+          <u xml:id="u-16.7" who="#SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka">Zespół ds. biomasy po raz pierwszy w tym tygodniu się spotka i zobaczymy w jakim kierunku to pójdzie. Tam również chodzi o to, abyśmy w końcu dopracowali certyfikację biomasy. Gdybyśmy mieli certyfikat, to mielibyśmy pewność, że drewno, które jest sprzedawane na stacji benzynowej, jest takiej klasy jak powinno być np. używane w kominkach. Wtedy miałoby odpowiednie parametry wilgotnościowe i inne, które dzisiaj nie zawsze są przestrzegane dlatego, że dzisiaj nie mamy tych kryteriów dla właśnie chociażby takiego drewna sprzedawanego w ten sposób. Po to jest ten zespół, żeby między innymi tę kwestię uregulować. Mam nadzieję, że to się uda.</u>
+          <u xml:id="u-16.8" who="#SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka">Jeżeli chodzi o ustawę o parkach narodowych, ta ustawa właściwie jest na końcówce uzgodnień. Tam jest jeszcze kilka kwestii, których ja nie potrafię państwu do końca wyjaśnić, ponieważ za ten obszar odpowiada pani minister Golińska i to jest w jej obszarze. W każdym razie mogę powiedzieć, że ustawa jest gotowa. Myślę, że lada dzień trafi do publikacji, bo na pewno jest już po uzgodnieniach wewnętrznych.</u>
+          <u xml:id="u-16.9" who="#SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka">Jeżeli chodzi o kwestię parków, to również i ta kwestia była w tej ustawie w tym zakresie, o którym mówimy dzisiaj, czyli w jakiś sposób, w jakim zakresie, PGL Lasy Państwowe mają wpierać parki. Państwo wiecie, że zgodnie z ustawą, parki są wspierane ze specjalnego funduszu leśnego. Przyjęliśmy w tym rozwiązaniu, czy zgodziliśmy się, że parki będą wpierane przez Lasy w odpowiedniej kwocie, która została zapisana bardziej na sztywno, ponieważ dzisiaj to jest bardziej konkurs niż kwota stała. To jest też takie ustępstwo ze strony PGL Lasy Państwowe po to, żeby te kwestie przyrodnicze bardziej tutaj dowartościować, usprawnić zarządzanie parkami narodowymi.</u>
+          <u xml:id="u-16.10" who="#SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka">Na pozostałe pytania, za chwilę poproszę, żeby włączył się pan dyrektor Tabor, bo sobie spisywał dane, jeśli chodzi o szczegółowe pytania, które państwo zadali. Myślę, że za chwilę na nie odpowie. Proszę bardzo, jeżeli pani przewodnicząca pozwoli.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Jeszcze kwestia uporządkowania funkcji dyrektora i zastępcy. Ile to już trwa?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka">Pani przewodnicząca, pani zadaje mi pytanie, które jest pytaniem bardziej politycznym.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Nie, to jest merytoryczne pytanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka">Merytoryczne również i z tego względu myślę, że to jest do wyprostowania bardzo szybko. Nie jest to jakiś problem dla nas, ale takie zostało przyjęte rozwiązanie. Ono miało trwać tymczasowo, a rzeczywiście się przeciąga.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">No właśnie. Bardzo proszę, panie dyrektorze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#JanTabor">Dzień dobry, witam państwa na Komisji. Udało mi się w miarę ponotować po kolei wszystkie pytania, więc myślę, że będę szedł tak, jak były zadawane.</u>
+          <u xml:id="u-22.1" who="#JanTabor">Pozyskanie się zwiększa i mamy do czynienia jakby z niezrównoważoną gospodarką leśną – taka teza przewijała się w pierwszym pytaniu pani przewodniczącej. Zacytowana przez nią sekwencja lat powiedzmy od 2015 r. czy 2016 r. do 2018 r. faktycznie taki trend wskazywała. Wynikało to z tego, że sprzątaliśmy po gigantycznej klęsce w Borach Tucholskich. To było 10 mln m3 wywróconych drzew. Siłą rzeczy, mimo wstrzymywania innych pozycji planowych, to pozyskanie musiało się zwiększyć. Potem mieliśmy odreagowanie i spadło do poziomu 36 mln m3 i 38 mln m3 i w tej chwili stabilizuje się na poziomie 40 mln m3 z niewielkim hakiem i chcielibyśmy mniej więcej na tym poziomie to utrzymywać. Aczkolwiek już w tym roku wywróciło się nam 6 mln m3. Na końcu zimy były 2 takie nawroty. Powstrzymywaliśmy planowe pozycje, żeby nie zwiększać tej puli gwałtownie na rynku, bo też rozchwiewanie rynkiem nie jest dobre.</u>
+          <u xml:id="u-22.2" who="#JanTabor">Do tego jeszcze nałożyło się nam potężne zapotrzebowanie na drewno, ponieważ zamknęły się rynki wschodnie. Nie idzie drewno z Białorusi, nie idzie drewno z Rosji i z Ukrainy, a przedsiębiorcy potrzebują drewna, żeby nie bankrutować. Zatem, jesteśmy w bardzo niekomfortowym położeniu, bo chcemy sprostać tym oczekiwaniom, jednocześnie zachowując proporcje pomiędzy przyrostem a pozyskaniem. W dalszej części odniosę się do wypowiedzi pani Lenartowicz, na czym polega użycie pewnych parametrów, które mogą wyglądać jakby nam zależało na m3, a to nie do końca jest w ten sposób. I tak bym odpowiedział na kwestię tego rabunkowego pozyskania.</u>
+          <u xml:id="u-22.3" who="#JanTabor">Jeśli mówimy o parkach krajobrazowych – padł zarzut, że parki krajobrazowe nie wywiązują się ze swojej roli, nie chronią krajobrazu. Generalnie trzeba na początku stwierdzić, że w parkach krajobrazowych…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Do mikrofonu proszę mówić panie dyrektorze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#PGLLPJanTabor">Dobrze. W ustawie o parkach krajobrazowych jest określony katalog zakazów, nakazów czy działań, jakie mogą być podejmowane w związku z ustanowieniem tej formy ochrony przyrody. Nie ma tam regulacji, które pozwalałyby istotnie ingerować w zasady, w kształt gospodarki leśnej. Generalnie w parkach krajobrazowych chodziło o to, żeby tam, gdzie jest las, nie powstawały markety, żeby krajobraz leśny pozostał krajobrazem leśnym, żeby kwestie zabudowy pewnych osi widokowych i innych rzeczy były dostrzegane i chronione, też krajobraz polno-leśny. Natomiast wchodzenie w kwestie, czy to ma być rębnia zupełna, czyli całkowita, lub częściowa polegająca na pojedynczych i grupowych odnowieniach lasu, wykraczałoby w tym momencie poza tę delegację tej formy ochrony krajobrazowej. Aczkolwiek to też jest zawsze przedmiotem rozważań, uzgodnień i o tym też będę mówił później w kwestii tych lasów o dużej funkcji społecznej.</u>
+          <u xml:id="u-24.1" who="#PGLLPJanTabor">Kolejny punkt, to był problem z ZUL. Ile ZUL zbankrutowało? Jak się ma ich sytuacja w kontekście tej trudnej obecnej sytuacji związanej z rosnącymi cenami paliw, inflacją i faktem, że przez rok czy dwa lata w dobie pandemii praktycznie zahamowaliśmy wzrost stawek na pozyskanie? Wdrożyliśmy nowy katalog roboczogodzin, pracochłonności dla pozyskania. W tej chwili wdrożyliśmy też dla tych prac gospodarczych, typu wykaszanie, pielęgnacja na uprawach itd. Stawka godzinowa wzrosła z 30 do 50 zł. Ze wszystkimi ZUL, które wyraziły taką gotowość w I kwartale roku zawierane były aneksy do umów po to, żeby uwzględnić właśnie te galopujące ceny paliw, inflację i fakt pewnych opóźnień w nadążaniu za tą jeszcze normalną 2 lata temu inflacją.</u>
+          <u xml:id="u-24.2" who="#PGLLPJanTabor">Trzeba też powiedzieć, że przeciągał się i był dość dynamiczny proces wygrywania przetargów przez zakłady usług leśnych, bo co roku właśnie 430 nadleśnictw oferuje pakiety na prace leśne. Faktycznie było tak, że jeszcze nawet w kilku regionalnych (to są promile) nie doszło do wyłonienia wykonawców. To są jednostkowe rzeczy. Generalnie każdy kolejny nabór, każdy kolejny przetarg dodawaliśmy do puli, bo to jednak rynek decyduje o ostatecznej wysokości tego, za ile zakład usług leśnych zgodzi się pracę wykonywać. To były wzrosty rzędu 30% czy więcej albo mniej, żeby odpowiedzieć na potrzeby rynku do tego momentu, aż znalazł się wykonawca, który to zlecenie przyjął. Tu, naprawdę mówię szczerze, reagowaliśmy elastycznie.</u>
+          <u xml:id="u-24.3" who="#PGLLPJanTabor">Podobnie było z pracami urządzeniowymi, z Biurem Urządzania Lasu. Już jakby wyprzedzająco pomiędzy prowizorium, które jest w październiku, listopadzie, a planem zasadniczym, który pojawia się w kwietniu, też założyliśmy, że będziemy musieli waloryzować tę wielkość puli zarezerwowanych na prace urządzeniowe i że pewnie taka zgoda będzie. Tutaj staramy się i dbamy o tych ludzi, bo to jest też nasz interes, bo bez nich nie da się realizować gospodarki leśnej.</u>
+          <u xml:id="u-24.4" who="#PGLLPJanTabor">Programy rozwojowe. Tu nie jestem aż tak dobrze przygotowany, ale na pewno były poddane strategicznej ocenie oddziaływania wykonanej przez CKPŚ, m.in. to był program przeciwpożarowy, to były leśne gospodarstwa węglowe (LGW). Nie wiem, czy mała retencja nizinna i górska też, ale chyba też były tymi projektami. One w tej chwili się kończą. Te programy toczą się bez zakłóceń, są realizowane. Plan przeciwpożarowy też został wykonany. Był przedmiotem kontroli Europejskiego Trybunału Obrachunkowego (ETO), który akurat koordynowałem z ramienia dyrekcji, bo on dotyczył kilku aspektów. Nie stwierdzono nieprawidłowości. LGW w dość okrojonej formie funkcjonuje. Natomiast przed tym projektem też otwierają się pewne perspektywy. Pojawia się możliwość, żebyśmy włączyli się do handlu emisjami dysponując tymi kwotami węglowymi. Tutaj bardziej myślę w kontekście mokradeł i ochrony torfowisk, gdzie są emisje rzędu 32 mln ton CO2 rocznie. To tyle jeśli chodzi o te programy rozwojowe.</u>
+          <u xml:id="u-24.5" who="#PGLLPJanTabor">Jeszcze był głuszec, cietrzew, ale te programy są realizowane z funduszu leśnego. Z reguły Lasy Państwowe jak coś biorą do zrobienia, to po prostu to robią. Żubry też chronimy (80% populacji żubrów). Łosie nie są gatunkiem chronionym, są łownym, na który wprowadzono moratorium.</u>
+          <u xml:id="u-24.6" who="#PGLLPJanTabor">Pani Gosek-Popiołek poruszyła kwestię rosnącego pozyskania. Tutaj to pytanie właściwie zostało wyjaśnione.</u>
+          <u xml:id="u-24.7" who="#PGLLPJanTabor">Kwestie lasu uzdrowiskowego Rymanów. Brałem udział w spotkaniu z kołem poselskim, które chyba zawiązało się na tę okoliczność.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka">Tak, to była nasza interwencja, pani poseł. Analizowaliśmy to szczególnie. Tam się odbyły takie spotkania, więc mam nadzieję...Ja jeszcze sprawdzę, czym to się zakończyło, ale rzeczywiście analizowaliśmy to, co wokół Rymanowa się dzieje.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#PGLLPJanTabor">Ja też osobiście się w to włączyłem, rozmawiałem z dyrektorem regionalnym. Wiem, że doszło do porozumienia z włodarzami, że wypracowano pewne dalsze czynności czy wizje tego, co będziemy robić. Nie wiem, co tam się w tej chwili zadziało. Prawdę mówiąc, będę mógł się odnieść do tego dopiero, gdy to sprawdzę.</u>
+          <u xml:id="u-26.1" who="#PGLLPJanTabor">Natomiast faktycznie przy tej okazji można powiedzieć, że miały być może w tym albo w następnym tygodniu podpisane wytyczne do gospodarki leśnej dotyczące lasów o zwiększonej funkcji społecznej. To są właśnie lasy w okolicach miast, w granicach miast. To są lasy uzdrowiskowe czy generalnie lasy, do których ludzie często, gęsto, chętnie chodzą na spacery bardziej w sensie rekreacji, czyli jednodniowego wyjazdu niż dłuższych pobytów. Tam ta elastyczność, czy nawet pewnego rodzaju ustalanie tego, co będziemy robić, powinno być z udziałem, z partycypacją społeczną. Nie oznacza to jednak, że tam pozyskanie będzie wyłączone, bo ludzie też muszą mieć świadomość, że pewne drzewa trzeba sukcesywnie wymieniać, zamieniać np. sosnę na gatunki liściaste. Ale to będą długie okresy. Oni nie będą tracić tego lasu. 80% tych konfliktów, które pojawiły się czy w giżyckim, czy w mokrzańskim lesie, wynikało z pewnego rodzaju niewłaściwej relacji między ludźmi a naszą służbą. To też ma być poprawione. Te rozwiązania są dość konkretne i dość odważne. Byłem szefem tego zespołu, który je przygotowywał. Trwało to ponad rok.</u>
+          <u xml:id="u-26.2" who="#PGLLPJanTabor">Ciągle powtarzamy i z nadleśniczym i z regionalnym dyrektorom, że tu trzeba się dogadać. Tu, pokazywanie, mam plan urządzania lasu podpisany przez ministra i nic mnie to nie interesuje i robię zrąb zupełny między blokami, a późnej mam wojnę, to jest droga donikąd, albo na „śmietnik historii”, żebyście sobie zdawali z tego sprawę. To chcemy zmienić, uelastycznić, co nie znaczy, że to będzie jakieś obligatoryjne rezygnowanie z prac gospodarczych czy ochrona konserwatorska bierna.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-27">
+          <u xml:id="u-27.0" who="#SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka">Ale też będziemy mieli nowe rozporządzenie dotyczące dobrych praktyk, które jest wynegocjowane. Myślę, że ono też rozwiąże szereg różnych problemów, które ja przynajmniej w swojej praktyce spotkałem, np. tych nieporozumień, które wynikają z pozyskiwania drewna wzdłuż cieków wodnych. Tam wprowadzamy takie rozwiązania, żeby po prostu unikać tych konfliktów, np. specjalne pasy ochrony wzdłuż cieków wodnych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-28">
+          <u xml:id="u-28.0" who="#PGLLPJanTabor">Jeśli chodzi o raport Europejskiej Agencji Ochrony Przyrody, bodajże tak się to nazywa, o stanie siedlisk przyrodniczych i gatunków w Europie, to na początku trzeba stwierdzić, że ta mapa Europy i stanu siedlisk przypomina trochę mapę polityczną państw. Polska jest na pomarańczowo, inny kraj jest na czerwono, inny jest na zielono i te granice jakości siedlisk rozkładają się dosłownie po granicach państw. To niekoniecznie oznacza, że w tym kraju jest źle, bo jest czerwono, a w tym jest dobrze, bo jest zielono. Tylko, że w Niemczech, żeby stan ochrony był bardzo dobry, wystarczy jedno martwe drzewo, a my mamy powyżej pięciu. W związku z tym rozkłada się to po granicach państw. Komisja zresztą dostrzegła tę potrzebę zharmonizowania i w ramach regionów biogeograficznych (kontynentalny, alpejski, atlantycki itd.) jeden spójny system oceniania. Mamy całkowicie różne kryteria, więc do tego trzeba podchodzić z pewną rezerwą.</u>
+          <u xml:id="u-28.1" who="#PGLLPJanTabor">Odniosę się do siedlisk leśnych. Już w 2012 r. powtarzałem na spotkaniach w GIOŚ, że fundując sobie tak rygorystyczne wskaźniki stawiamy się w trudnym położeniu, bo inne kraje będą miały właściwy stan a my zły. Mając średnio wymóg na stan  FV martwego drewna powyżej 20 m3 na ha (kwadrat 100 na 100) jest to ok. 20 martwych drzew. Mamy młodniki, mamy inne fazy rozwojowe drzewostanu, więc w tych fazach dojrzałych (80, 100, 120 lat) będzie musiało być 80-100 m3 czy 60 m3 martwego drewna. W warunkach gospodarki leśnej nie da się takich parametrów osiągnąć. Musielibyśmy rezygnować z trzebieży, z tych zabiegów, które wyprzedzają naturalne wydzielanie się lasu, i pozyskujemy połowę drzewa. To są te użytki przedrębne, czyli przerzedzanie lasu. W tej sytuacji mamy permanentny stan U1w leśnych siedliskach przyrodniczych, który niekoniecznie wskazuje na ich złą kondycję ekologiczną, czy jakieś upośledzenie procesów ekologicznych, tylko jest w pewnym sensie obrazem przyjętej metodyki.</u>
+          <u xml:id="u-28.2" who="#PGLLPJanTabor">Robiliśmy to w Puszczy Białowieskiej. Oceniliśmy całą puszczę, 3 nadleśnictwa i park narodowy. Stan FV – i to nie zawsze – wyszedł nam tylko w rezerwacie ścisłym, w Obrębie Ochronnym Orłówka. Nawet w Drawieńskim Parku Narodowym, od 100 lat chronionym biernie, nie było stanu FV dla buczyny, która tam jest niedotykana. Po prostu mamy trochę przekalibrowane wskaźniki. To jest tylko moje zdanie, ale zajmuję się tym od ponad 10 lat. W kontekście planów odbudowy, gdzie mamy w 30% siedlisk i gatunków zahamować spadek, a w kolejnych 30%, które się nie pokrywają poprawić stan, jesteśmy w podwójnie trudnym położeniu, bo szanse, że będziemy…dobrze, będę przyspieszał.</u>
+          <u xml:id="u-28.3" who="#PGLLPJanTabor">W każdym razie, problem leśnych siedlisk jest złożony, ale prawdziwy dramat dzieje się, jeśli chodzi o siedliska bagienne i krajobraz łąkowy rolny. Tam indeksy ptaków krajobrazu rolniczego pikują w dół, podczas gdy ptaków leśnych idą do góry. To jest bardzo dobry wskaźnik kondycji lasów. Jeśli dochodzimy do – będę skracał, bo musiałbym za długo mówić – pytania pani Lenartowicz i tych parametrów: wiek, zasobność, miąższość, struktura itd, one również parametryzują nam stan lasu. Zasobne drzewostany to są stare lasy generalnie. Młodniki nie są zasobne (średni wiek itd). Dzięki temu wiemy czy wskaźnik przyrostu do pozyskania przekracza 100%, czy nie. Czy wycinamy więcej niż przyrasta, czy nie? Ktoś powie, że nam chodzi tylko o deski. Nie, cała Europa tak parametryzuje swoje lasy. Tak jest w raporcie Forest Europe. To nie jest hołdowanie deskom, tylko parametryzowanie lasu wskaźnikami jakie mamy. Nie mamy w skali 1-10 np. wskaźnika przyrodniczości.</u>
+          <u xml:id="u-28.4" who="#PGLLPJanTabor">Jeżeli chodzi o plan urządzania lasu, były tu pewne zastoje. One zostały w dużej mierze wyprostowane. Trzeba rozróżnić dwa stany. Jeden stan to jest taki, że plan urządzania lasu jest niezatwierdzony, ale ma opinię RDOŚ i ona jest pozytywna. Czyli te działania, które tam są przewidziane, już zostały ocenione i dowiedziono, że nie będą negatywnie wpływały. Teoretycznie może być sytuacja, że nie ma jednego i drugiego, ale jest konsultowane z RDOŚ, jeśli by pozaplanowo, np. w Puszczy Białowieskiej podano pozycje i RDOŚ powiedział że ok, to można. Natomiast ja poprosiłem i w nowelizowanych instrukcjach urządzania lasu nie ma mowy o tym, żeby do końca roku obowiązywania danego planu nie pojawił się projekt planu urządzania lasu już z opinią. Żeby nie było mowy, że jest jakaś część działalności nie poddana ocenie oddziaływania. To powinno być naprawione już od przyszłego roku.</u>
+          <u xml:id="u-28.5" who="#PGLLPJanTabor">Pani Sowińska pytała o status lasów ochronnych. Lasy ochronne to nie są lasy podlegające ochronie ścisłej. Lasy ochronne mają być między innymi użytkowane w taki sposób, żeby nie utraciły tej funkcji, dla której stały się ochronne. Jak mamy glebochronne np. stoki o dużym nachyleniu, to nie stosujemy dużych zrębów tylko grupowe, pojedyncze usuwanie lasów. Po to, żeby nie uruchomić stoku, nie uruchomić erozji. I to w zupełności nam zabezpiecza tę ochronność. Glebochronny, wodochronny, czyli nie pozbawiamy na dużych obszarach charakteru leśnego obszaru i on pełni tę funkcję wodochronną. Lasy cenne przyrodniczo generalnie są w obszarach Natura 2000 i tam gospodarujemy zgodnie z planem zadań ochronnych danego obszaru Natura 2000, a obszar jest pod nadzorem regionalnej dyrekcji ochrony środowiska. Nie słyszałem, nie znam za bardzo przypadków, w których RDOŚ podnosiłby, że naruszamy zapisy PZO, który zabezpiecza właśnie te walory ochronne i żebyśmy łamali PZO. Mam tu trochę zbiór pusty. Dalej nie będę rozwijał.</u>
+          <u xml:id="u-28.6" who="#PGLLPJanTabor">Ochrona starodrzewie i lasów pierwotnych. Do profesora Sabatiniego, który w imieniu Komisji Europejskiej oszacował, że w Europie jest 3% takich lasów – co nie znaczy, że w Polsce – profesor Swagrzyk wysłał polską propozycję lasów pierwotnych. Mniej więcej stoki Babiej Góry itd, już nie pamiętam. Było tam chyba kilkaset hektarów, może kilka tysięcy, w tym 20 ha na gruntach Lasów Państwowych. Póki co, nie ma nowej propozycji, jeśli chodzi o lasy pierwotne.</u>
+          <u xml:id="u-28.7" who="#PGLLPJanTabor">Jeśli chodzi o starodrzewie, lasy naturalne czy ancient forest, czyli starożytne, jesienią 2021 r. grupa robocza Forest and Nature przy Komisji Europejskiej – gdzie m. in. Polska też pracuje i jest przedstawiciel dyrekcji generalnej i ministerstwa – miała przygotować definicje old-growth forest. Co to jest i czym charakteryzują się pewne wartości progowe, które pozwolą oddzielić ten las od innych? Do tej pory nie zakończono pracy, więc nie wiemy jaka jest definicja old-growth forest. Jeśli nie mamy definicji, to nie mamy czego mapować, tak mówiąc najogólniej. I tu bym skrócił.</u>
+          <u xml:id="u-28.8" who="#PGLLPJanTabor">Dalej mamy lesistość. Lesistość rośnie, ale kończą nam się rezerwy, bo podaż gruntów do zalesienia jest bardzo ograniczona. Mamy zmapowane wszystkie działki z KOWR. Powiązaliśmy to z bazą geometryczną po tiretach. Tu apel, postaracie się, żeby ta ustawa „stop suszy” przeszła, bo tam jest dużo zapisów, które nam pozwolą robić działania z małej retencji bez pozwoleń niektórych. Będziemy mogli przejmować właśnie grunty nieodpłatnie od KOWR do zalesiania itd.</u>
+          <u xml:id="u-28.9" who="#PGLLPJanTabor">Pani Lenartowicz. Nazewnictwo w raporcie – o tym już mówiłem. O lesistości w zasadzie też. Jest milion gruntów poza ewidencją, ale zgodnie z definicją w ustawie o lasach, las to jest grunt porośnięty roślinnością leśną, a nie znajdujący się w ewidencji. To jest jakby przytyk do innych organów, które są odpowiedzialne za aktualność ewidencji gruntów.</u>
+          <u xml:id="u-28.10" who="#PGLLPJanTabor">Zespół do spraw biomasy – to minister mówił, a ja w tej chwili też nie do końca się w tym się orientuję.</u>
+          <u xml:id="u-28.11" who="#PGLLPJanTabor">Pani poseł Zielińska mówiła o procesie wdrożenia strategii leśnej. O tym KOWR już powiedziałem, teraz o strategii leśnej, o strategii różnorodności biologicznej. W tej chwili trwają prace nad tzw. pledge, czyli co kraj może zadeklarować. I to następnego roku pewnie wiosną będzie procedowane, a Komisja zamierza wprowadzić akt prawny, który będzie zobowiązywał. Bo strategia jest dobrowolna, ona wskazuje tylko kierunek: słuchajcie, macie iść w tę stronę, natomiast rozporządzenie mówi: masz zrobić tyle i tyle. To wszystko, dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-29">
+          <u xml:id="u-29.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Bardzo dziękuję za bardzo szczegółowe odpowiedzi na pytania. Mam taką prośbę do pana dyrektora…</u>
+          <u xml:id="u-29.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Bardzo proszę, jeżeli państwo macie państwo coś do powiedzenia, to proszę podnieść rękę i każdy dostanie głos.</u>
+          <u xml:id="u-29.2" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Mam taką prośbę do pana dyrektora, aby jednak ta refleksja dotycząca ochrony parków krajobrazowych, sposobu pozyskiwania drewna, towarzyszyła przy realizacji zadań gospodarki leśnej. Powiem tak, podpisuję się dwoma rękami, zawsze będę chroniła polski model gospodarowania lasami i model przedsiębiorstwa Lasów Państwowych. Ale trzeba mieć świadomość, że społeczeństwo również zmienia swoje oczekiwania i trzeba być na te oczekiwania otwartym. Jeżeli Lasy Państwowe tego nie zrozumieją, to będzie to bardzo złe dla Lasów Państwowych. Dlatego bardzo proszę o tę otwartość i wsłuchiwanie się w głosy społeczeństwa. To będzie z korzyścią dla społeczeństwa, dla Lasów Państwowych i dla przyrody.</u>
+          <u xml:id="u-29.3" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Bardzo proszę, kolejne głosy. Pan poseł Duda i organizacja pozarządowa. Bardzo proszę, panie pośle.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-30">
+          <u xml:id="u-30.0" who="#PoselJanDuda">Dziękuję bardzo, pani przewodnicząca. Bardzo krótko. Pojawia się nam park krajobrazowy i apel jakiegoś specjalnego chronienia tam lasów. Proszę pamiętać – a ja mam przyjemność mieszkać na terenie parku krajobrazowego – że park krajobrazowy to nie park narodowy. W Popradzkim Parku Krajobrazowym, jednym w większych w Polsce, w którym jak powiedziałem mam przyjemność mieszkać, żyje ćwierć miliona ludzi, więc tu musimy bardzo ostrożnie podchodzić do tego. Wiele jest własności prywatnych, więc nie możemy tak sobie powiedzieć, że tam mamy wprowadzić jakąś specjalną ochronę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-31">
+          <u xml:id="u-31.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Nikt tak nie mówił.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-32">
+          <u xml:id="u-32.0" who="#PoselJanDuda">Tak to zabrzmiało. Rozróżniajmy, skoro tu jest apel o to, żebyśmy stosowali pojęcia zrozumiałe, to zechciejmy też zrozumieć, że park krajobrazowy a park narodowy to są dwie różne rzeczy. Że krajobraz to jest to, co dostrzegamy, a nie to, co tam naprawdę jest. To jest chronione zupełnie innymi przepisami. Są plany zagospodarowania przestrzennego. Tu wiele razy padały określenia z tego obszaru. Niezwiązane z lasami, z ochroną lasów czy jakimiś innymi, tylko właśnie związane tak naprawdę z planami zagospodarowania przestrzennego. Dziękuję bardzo, to tyle.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-33">
+          <u xml:id="u-33.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Dziękuję bardzo. Proszę o przedstawienie się i również wskazanie organizacji pozarządowej, i zadanie pytania.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-34">
+          <u xml:id="u-34.0" who="#PrzedstawicielFundacjiDziedzictwoPrzyrodniczeAntoniKostka">Dzień dobry. Antoni Kostka, Fundacja Dziedzictwo Przyrodnicze. Mam dwa pytania. Jedno z nich prawdopodobnie do pana dyrektora Tabora. Tutaj wspomniano o finale prac zespołu, o którym pan mówił. Ten zespół nazywał się chyba ds. lasów wrażliwych społecznie czy może podmiejskich. Na rynku funkcjonowały różne nazwy. Nie dowiedzieliśmy się jak wyglądały te prace, niestety. Szkoda trochę, że prace tego zespołu, którego celem było to, żeby to było bardziej otwarte w stosunku do społeczeństwa, były tajne. My niedługo się dowiemy, na czym polega to rozporządzenie, o którym państwo wspominaliście. Przecieki mówią, że te zasady, o których państwo mówicie, tzn. zwiększonej partycypacji społeczeństwa w planowaniu gospodarki leśnej, będą dotyczyły tylko nowych PUL. Czy to jest prawda? To jest moje pierwsze bardzo konkretne pytanie.</u>
+          <u xml:id="u-34.1" who="#PrzedstawicielFundacjiDziedzictwoPrzyrodniczeAntoniKostka">Druga rzecz, wspomniał pan o pledge. Sprawa tak wygląda, że rzeczywiście do końca roku wszystkie kraje muszą przedstawić swoje propozycje dotyczące ochrony w ogóle i ochrony ścisłej, czyli tych targetów, które wyznaczane są przez strategię. Przypomnę tylko, że to jest gorąco dyskutowany problem ochrony ścisłej na obszarze 10% każdej prowincji biogeograficznej, a Polska w 97% leży na terenie prowincji kontynentalnej, więc tutaj będzie duży problem. Zostało 6 miesięcy na przygotowanie tego dokumentu przez rząd. My, jako organizacje pozarządowe, zdajemy sobie sprawę, że to jest krótko i deklarowaliśmy już raz wobec pani minister Golińskiej współpracę. I tak zrobimy pewną „shadow list” dlatego że obawiamy się, że ze strony rządu te prace się posuwają zbyt wolno. Czy rzeczywiście można się spodziewać, że rząd przedstawi to do końca roku, czy przygotuje do końca roku, tak jak przewiduje nota Komisji całą tę listę?</u>
+          <u xml:id="u-34.2" who="#PrzedstawicielFundacjiDziedzictwoPrzyrodniczeAntoniKostka">Na końcu tylko taka uwaga. Jak państwo skomentujecie, że zarobki w Lasach Państwowych za zeszły rok przekroczyły 9 tys. zł? W ten sposób wzrosły 12%, kolejny rok przekraczając wzrost średniej płacy krajowej w Polsce. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-35">
+          <u xml:id="u-35.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Bardzo proszę panie dyrektorze. To było ostatnie pytanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-36">
+          <u xml:id="u-36.0" who="#PGLLPJanTabor">Jeśli chodzi o pytanie nr 1, czyli te wytyczne dotyczące lasów miejskich. Oczywiście duża część jego poświęcona jest sposobowi procedowania planu urządzenia lasu, że powstanie zespół lokalnej współpracy, liderzy, samorządowcy i będziemy dyskutować na temat założeń planu czy nawet konkretnych rozwiązań w tym danym miejscu. Ale jest też część poświęcona rozwiązywaniu konfliktów, współdziałaniu, budowaniu pewnych relacji i też, jeśli trzeba modyfikowaniu tego, co się zaplanowało. Tak, że to zakłada dużą elastyczność i pewne inne spojrzenie na lasy podmiejskie o zwiększonej czy wiodącej funkcji społecznej.</u>
+          <u xml:id="u-36.1" who="#PGLLPJanTabor">Jeżeli chodzi o drugą rzecz, o te propozycje krajów, nie jestem osobą uprawnioną do odpowiedzi. Oczywiście wiemy, że organizacje ekologiczne przygotują „shadow list” czyli jakby alternatywną propozycję obszarów cennych. Myślę, że to pewnie będzie dyskutowane. W tej chwili, nawet gdybym chciał, jestem tylko dyrektorem zastępcą, a właściwie pełniącym obowiązki naczelnikiem wydziału ochrony zasobów przyrodniczych, bo tak to trzeba interpretować, żeby być precyzyjnym. Ja już skończyłem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-37">
+          <u xml:id="u-37.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">W takim razie tak naprawdę to zależy od państwa czy głosujemy. Czy jest sprzeciw co do przyjęcia obu informacji z druku nr 2303?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-38">
+          <u xml:id="u-38.0" who="#PoselAnitaSowinska">Jest sprzeciw.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-39">
+          <u xml:id="u-39.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">W takim razie poddaję pod głosowanie. Proponuję, żebyśmy głosowali łącznie jeden dokument zawierający dwa sprawozdania. W związku z tym poddaję pod głosowanie.</u>
+          <u xml:id="u-39.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Kto jest za przyjęciem sprawozdania przedstawionego w druku nr 2303? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Oczywiście poczekamy. Dobrze, w takim razie zamykam głosowanie. Proszę o wyniki.</u>
+          <u xml:id="u-39.2" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Głosowało 24 posłów. Za -15, przeciw – 7, wstrzymały się od głosu 2 osoby. Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-39.3" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Bardzo proszę, pani przewodnicząca.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-40">
+          <u xml:id="u-40.0" who="#PoselAnnaPaluch">Zgłaszam posła Dariusza Bąka, jako sprawozdawcę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-41">
+          <u xml:id="u-41.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Jest zgoda?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-42">
+          <u xml:id="u-42.0" who="#PoselDariuszBak">Jest.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-43">
+          <u xml:id="u-43.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Jeżeli nie ma sprzeciwu, bardzo dziękuję. Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/osz/201923-sjm-oszxx-00121-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/osz/201923-sjm-oszxx-00121-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..5670061
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/osz/201923-sjm-oszxx-00121-01/header.xml
@@ -0,0 +1,64 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-oszxx-00121-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa /nr 121/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa /nr 121/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#OSZ">121</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-21</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="DyrektorDepartamentuBudzetuMinisterstwaKlimatuiSrodowiskaEwaMajewska" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Departamentu Budżetu Ministerstwa Klimatu i Środowiska Ewa Majewska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PelniacyobowiazkidyrektordepartamentuNIKTomaszGawel" role="speaker">
+        <persName>Pełniący obowiązki dyrektor departamentu NIK Tomasz Gaweł</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PelniacyobowiazkidyrektorDepartamentuSrodowiskaNajwyzszejIzbyKontroliTomaszGawel" role="speaker">
+        <persName>Pełniący obowiązki dyrektor Departamentu Środowiska Najwyższej Izby Kontroli Tomasz Gaweł</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselAgnieszkaGorska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Agnieszka Górska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselGabrielaLenartowicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Gabriela Lenartowicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselUrszulaZielinska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Urszula Zielińska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacaposelAnnaPaluch" role="speaker">
+        <persName>Przewodnicząca poseł Anna Paluch</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaEdwardSiarka" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska Edward Siarka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w MKiŚ Edward Siarka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="ZastepcadyrektoraDepartamentuFinansowaniaSferyGospodarczejMinisterstwaFinansowElzbietaMilewska" role="speaker">
+        <persName>Zastępca dyrektora Departamentu Finansowania Sfery Gospodarczej Ministerstwa Finansów Elżbieta Milewska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="ZastepcadyrektoradepartamentuMFElzbietaMajewska" role="speaker">
+        <persName>Zastępca dyrektora departamentu MF Elżbieta Majewska</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="OSZ" role="committee">
+        <orgName>Komisja Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/osz/201923-sjm-oszxx-00121-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/osz/201923-sjm-oszxx-00121-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..01fa588
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/osz/201923-sjm-oszxx-00121-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,183 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Dzień dobry. Otwieram posiedzenie Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Bardzo proszę państwa posłów, którzy w tej chwili przyszli, o podpisanie listy i zajęcie miejsc.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Otwierając posiedzenie, witam pana ministra Edwarda Siarkę, sekretarza stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska, pełnomocnika rządu ds. leśnictwa i łowiectwa. Witam pana Marka Kajsa, zastępcę generalnego dyrektora ochrony środowiska, panią Elżbietę Milewską, zastępcę dyrektora Departamentu Finansowania Sfery Gospodarczej Ministerstwa Finansów, pana Tomasza Gawła, dyrektora Departamentu Środowiska Najwyższej Izby Kontroli, i wszystkie pozostałe osoby, które uczestniczą w posiedzeniu Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Na podstawie listy obecności stwierdzam, że Komisja dysponuje kworum umożliwiającym nam wypracowanie opinii.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Tematem naszego posiedzenia jest rozpatrzenie i zaopiniowanie dla Komisji Finansów Publicznych sprawozdania z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2021 r. (druk nr 2306) wraz z analizą Najwyższej Izby Kontroli (druk nr 2347). Przypominam, że zakresem rzeczowym, który będziemy dzisiaj omawiać, jest część budżetowa 41 – Środowisko, część budżetowa 83 – Rezerwy celowe, w zakresie poz.: 32 i 59, część budżetowa 85 – Budżety wojewodów ogółem, w zakresie działów: 020 – Leśnictwo, 900 – Gospodarka komunalna i ochrona środowiska, 925 – Ogrody botaniczne i zoologiczne oraz naturalne obszary i obiekty chronionej przyrody, a także zadania z zakresu administracji rządowej i innych zadań zlecanych jednostkom samorządu terytorialnego odrębnymi ustawami w części 85 – Budżety wojewodów.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Drugi punkt posiedzenia obejmuje rozpatrzenie i zaopiniowanie dla Komisji do Spraw Kontroli Państwowej sprawozdania z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2021 r. (druk nr 2346) w zakresie działania Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Szanowni państwo, proszę w tej chwili pana ministra Edwarda Siarkę o zabranie głosu i przedstawienie części 41 – Środowisko. Proszę uprzejmie, panie ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaEdwardSiarka">Dziękuję bardzo, pani przewodnicząca.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaEdwardSiarka">Wysoka Komisjo, mam zaszczyt przedstawić informację na temat realizacji wydatków budżetowych w części 41 – Środowisko. Wykonanie tego budżetu w 2021 r. obejmowało finansowanie zadań realizowanych przez 30 państwowych jednostek budżetowych oraz 23 państwowe osoby prawne, czyli w tym wypadku parki narodowe.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaEdwardSiarka">Jeżeli chodzi o dochody w tej części budżetowej, to zostały one zaplanowane na 167 000 tys. zł, zostały wykonane w wysokości 170 000 tys. zł, to jest 102%. Uzyskane dochody to głównie opłaty za użytkowanie górnicze – 140 000 tys. zł, wpływy z udostępniania informacji geologicznej – 15 000 tys. zł i 14 000 tys. zł to wpływy ze sprzedaży gruntów i lasów zbędnych dla gospodarki leśnej.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaEdwardSiarka">Po stronie wydatków w części budżetowej 41 były zaplanowane czy wydatkowano w ogóle kwotę 506 000 tys. zł, co stanowi 96% ogólnego planu. Z tego budżet środków europejskich to 87 000 tys. zł przeznaczone na finansowanie projektów, w których beneficjentami są podległe państwowe jednostki budżetowe. Z budżetu państwa w tej części budżetowej wydatkowano ogółem 419 000 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaEdwardSiarka">W ramach budżetu państwa, czyli kwoty 419 000 tys. zł – 137 000 tys. zł wydatkowano na realizację zadań przez Generalną Dyrekcję Ochrony Środowiska i 16 regionalnych dyrekcji ochrony środowiska, 92 000 tys. zł to jest dotacja dla parków narodowych, 68 000 tys. to środki przeznaczone na funkcjonowanie 11 szkół leśnych, które prowadzimy wraz z internatami, 48 000 tys. zł to środki na realizację zadań i obsługę ministerstwa, 36 000 tys. zł to wypłata odszkodowań za szkody wyrządzone przez zwierzęta łowne oraz objęte ochroną gatunkową – wiadomo, że chodzi tutaj o te zwierzęta z listy. Następnie 31 500 tys. zł to wspófinansowanie projektów, których beneficjentami są podległe państwowe jednostki budżetowe oraz parki narodowe, 2000 tys. zł przeznaczono w ramach tej części budżetowej na sfinansowanie składek z tytułu członkostwa Polski w organizacja międzynarodowych, 1600 tys. zł przeznaczono na sfinansowanie Państwowej Służby Geologicznej. W tej części budżetowej przeznaczono również 1500 tys. zł na wydatki związane prowadzeniem Biura Nasiennictwa Leśnego jako podległej nam jednostki, 1000 tys. zł przeznaczono na realizację zadań przez Lasy Państwowe z art. 54 ustawy o lasach i 331 tys. zł na realizację zadań w ramach programu pozamilitarnych przygotowań obronnych państwa.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaEdwardSiarka">Wynagrodzenie w tej części budżetowej dla 2116 osób wyniosło 117 000 tys. zł. Jeżeli chodzi o dotacje celowe, to 23 parki narodowe otrzymały kwotę 92 000 tys. zł. Dyrekcja Lasów Państwowych otrzymała kwotę 2000 tys. zł na realizację zadań określonych w art. 54, czyli wypłatę odszkodowań za szkody wyrządzone przez zwierzynę łowną objętą całoroczną ochroną. Środki dotacji celowej były przeznaczone też dla Państwowego Instytutu Geologicznego. W tej części budżetowej Państwowy Instytut Geologiczny otrzymał 1600 tys. zł na finansowanie zadań państwowej służby geologicznej.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaEdwardSiarka">Jeśli chodzi o całość środków finansowych, które były przeznaczone na prowadzenie parków narodowych, to po stronie przychodów parki osiągnęły przychody 335 000 tys. zł, natomiast po stronie kosztów parki poniosły koszty w wysokości 308 000 tys. zł w 2021 r. Wynik finansowy parków zamknął się na koniec 2021 r. kwotą 26 500 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaEdwardSiarka">Z programów wieloletnich tradycyjnie w tej części budżetowej był realizowany „Program rozpoznania geologicznego oceanów” (PRoGeO). W tej części budżetu wydatki były poniesione w wysokości 574 tys. zł. Pochodziły one z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, Państwowy Instytut Geologiczny wydał te pieniądze na rzecz programu realizacji zadań powierzonych przez głównego geologa kraju – wydatkowano 15 tys. zł z budżetu państwa w części 41 – Środowisko.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaEdwardSiarka">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Szanowni państwo, teraz jest czas na koreferat. Tak się złożyło, że ja się podjęłam koreferatu. Nie pozostaje mi nic innego, jak sobie samej udzielić głosu, a państwa prosić o uwagę, bo za chwilę po moim koreferacie przystąpimy do dyskusji.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Szanowni państwo, wykonanie budżetu w 2021 r. w części 41 – Środowisko obejmuje finansowanie zadań realizowanych przez 31 jednostek budżetowych i 23 państwowe osoby prawne. Taki właśnie status mają 23 parki narodowe.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Najważniejsze zadania z tego zakresu to są: ochrona i kształtowanie wartości przyrodniczych i krajobrazowych przez właściwe instytucje, zapewnienie wysoko wykwalifikowanej kadry leśnej w ramach kształcenia i wychowania młodzieży w 11 szkołach leśnych i sprawowanie nadzoru nad rozpoznaniem budowy geologicznej kraju.</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Jeżeli chodzi o szczegóły dochodów, dochody w części 41 zrealizowano w wysokości 169 609 tys. zł, to jest 102% kwoty zaplanowanej w ustawie budżetowej, a 7% dochodów uzyskanych w 2020 r. Przypominam, że po zmianie prawa część dochodów jest w tej chwili w części 51 – Klimat i stąd ta zmiana. Trudno zatem porównywać 2020 r. z 2021 r.</u>
+          <u xml:id="u-3.5" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">W dziale budżetowym 020 – Leśnictwo było to 13 694 tys. zł, ponad 400% zaplanowanych dochodów. W dziale 710 – Działalność usługowa to było 154 500 tys. zł. W dziale 750 – Administracja publiczna to było 64 tys. zł. Dział 801 – Oświata i wychowanie to 103 tys. zł. Dział 854 – Edukacyjna opieka wychowawcza to 29 tys. zł. W dziale 900 – Gospodarka komunalna i ochrona środowiska 1147 tys. zł, tj. prawie trzykrotność zaplanowanych dochodów. Ostatni z działów 925 – Ogrody botaniczne i zoologiczne oraz naturalne obszary i obiekty chronionej przyrody (to oczywiście dotyczy parków narodowych), tu dochody były dość niskie 4 tys. zł. Nie będę się tutaj wdawać w szczegóły. Bardzo szczegółowo zostało to zestawione w materiale. Każdy, kto chce dokładnie się z tym zapoznać, może to uczynić.</u>
+          <u xml:id="u-3.6" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Generalnie w dziale 900 to była spora kwota – 1147 tys. zł. Pozostałe kwoty są niewielkie. To jest najem pomieszczeń, dochody z majątku, mówiąc kolokwialnie, i takie tytuły dochodów jak: dzierżawy gruntów, rozliczenia i zwroty z lat ubiegłych, zaspokojenia wierzytelności Skarbu Państwa, na przykład źródła przychodów w regionalnych dyrekcjach ochrony środowiska, zwroty z lat ubiegłych. Nie będę się wdawać w te szczegóły, bo bardzo dokładnie macie to państwo opisane.</u>
+          <u xml:id="u-3.7" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">W niektórych miejscach niskie wykonanie dochodów było spowodowane tym, że symboliczne było oprocentowanie środków na rachunkach bankowych i nie dawało jakichś większych dochodów. Tyle może o dochodach.</u>
+          <u xml:id="u-3.8" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Chciałam bardziej się skupić na wydatkach budżetowych. W części 41 – Środowisko zaplanowano w ustawie budżetowej wydatki w wysokości 402 096 tys. zł, przy czym 6% tej kwoty zabezpieczono na wspófinansowanie projektów z udziałem środków Unii Europejskiej. Jak to często bywa, środki z rezerw celowych zostały w trakcie roku budżetowego przenoszone i powiększały poszczególne działy, paragrafy wydatków. Ta kwota została zwiększona o 37 500 tys. zł. Ostatecznie kwota wydatków w części 41 zamknęła się kwotą 439 658 tys. zł, a kwota na wspófinansowanie projektów unijnych też wrosła do 34 659 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-3.9" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Zrealizowano wydatki w kwocie 419 191 tys. zł, w tym na wspófinansowanie projektów unijnych niecałe 31 500 tys. zł, czyli 95% planu po zmianach.</u>
+          <u xml:id="u-3.10" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">W grupie wydatków dotacje i subwencje to było 95 752 tys. zł, świadczenia na rzecz osób fizycznych 1451 tys. zł, wydatki bieżące 282 622 tys. zł, wydatki majątkowe 7879 tys. zł – one były stosunkowo nisko wykonane. Pozostałe wydatki są wykonane w granicach 98%, 99%, 96%.</u>
+          <u xml:id="u-3.11" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Ostatnia grupa wydatków to wspófinansowanie projektów z udziałem środków unijnych. Ja już mówiłam – 31 487 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-3.12" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Jeśli chodzi o wydatki w działach klasyfikacji budżetowej, to w dziale 020 – Leśnictwo było to 3762 tys. zł, w dziale 710 – Działalność usługowa 1882 tys. zł, w dziale 750 – Administracja publiczna 48 860 tys. zł, dział 752 – Obrona narodowa 331 tys. Z kolei dział 801 – Oświata i wychowanie to 48 553 tys. zł. Edukacyjna opieka wychowawcza w dziale 854 to 20 709 tys. zł. Dział 900 – Gospodarka komunalna i ochrona środowiska to 199 388 tys. zł. Ogrody botaniczne i zoologiczne oraz naturalne obszary i obiekty chronionej przyrody, czyli wydatki parków narodowych w dziale 925, to kwota 95 486 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-3.13" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Te drobne wydatki w dziale – Leśnictwo to może pominę. Większe wydatki miały miejsce w administracji publicznej. Była to kwota 48 688 tys. zł. W rozdziale 75001 – Urzędy naczelne i centralnych organów administracji publicznej była to kwota 48 500 tys. zł, w przeważającej większości wydana na wydatki bieżące, tzn. wynagrodzenia osobowe z pochodnymi, składki do organizacji międzynarodowych – suma składek zamknęła się kwotą 2786 tys. zł. To jest 13 organizacji, takich jak: konwencja karpacka, porozumienie o ochronie małych waleni Morza Północnego, o ochronie nietoperzy, protokoły, konwencja ramsarska, konwencja bońska itd., czyli w sumie 13 organizacji, do których te składki zostały przekazane.</u>
+          <u xml:id="u-3.14" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Oprócz wydatków na wynagrodzenia z pochodnymi te stałe wydatki to są oczywiście usługi remontowe, odpisy na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych, zakup energii elektrycznej, cieplnej, gazu, wody, szkolenia pracowników, wpłaty na PFORN. To są stałe wydatki w dziale 750 – Administracja.</u>
+          <u xml:id="u-3.15" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Dział 801 – Oświata i wychowanie, gdzie wydatki zamknęły się kwotą 48 053 tys. zł, czyli 92% planu po zmianach, tj. utrzymanie 11 szkół leśnych. Gros tej kwoty, mniej więcej 42 300 tys. zł, to były wydatki bieżące, z czego główny wolumen to wynagrodzenia i pochodne. Wydatki majątkowe to 5000 tys. zł z groszami. Współfinansowanie projektów z udziałem środków unijnych – 759 tys. zł. Generalnie chodzi o to, żeby zapewnić dopływ kadr do zawodów leśnych z tych 11 szkół, które są wyliczone szczegółowo, m.in. Zespół Szkół Leśnych w Goraju, Technikum Leśne W Starościnie, Technikum Leśne w Miliczu, w Biłgoraju, Zagnańsku. Te wszystkie projekty, jakie zostały wykonane w ramach wydatków majątkowych, są dokładnie opisane.</u>
+          <u xml:id="u-3.16" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Rozdział 80148 – Stołówki szkolne i przedszkolne. Tu też były wydatki. Natomiast chciałabym się skupić na kolejnym dziale, dziale 854 – Edukacyjna opieka wychowawcza. To są internaty przy szkołach leśnych. Wykonanie wydatków w dziale 854 to kwota 20 709 tys. zł, co obejmuje 95% planu po zmianach. Wszystko zostało szczegółowo opisane. Oczywiście największy wolumen to są wydatki bieżące, wśród których gros to są wynagrodzenia z pochodnymi, a także zakupy energii, odprowadzanie ścieków, nieczystości, odpisy przewidziane przepisami prawa.</u>
+          <u xml:id="u-3.17" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Kolejny, dział 900 – Gospodarka komunalna i ochrona środowiska. To są wydatki po pierwsze na ochronę różnorodności biologicznej i krajobrazu. To są takie komisje dotyczące GMO i GMM, czyli organizmów genetycznie zmodyfikowanych i mikroorganizmów. To była niewielka kwota. Pozostałe jednostki, których wydatki są tutaj ujęte, to Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska w dziale 922 i regionalne dyrekcje ochrony środowiska (jest ich 16) – ich wydatki są w dziale 923. W Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska wydatki wyniosły 26 957 tys. zł. Przypominam, że to jest i generalna dyrekcja, i regionalne dyrekcje. Są to instytucje powołane do wykonania ustawy z 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko. Oczywiście ponad 22 000 tys. zł z tej kwoty to są wydatki bieżące, a 4500 tys. zł na wspófinansowanie projektów z udziałem środków Unii Europejskiej. To są najważniejsze grupy wydatków w generalnej dyrekcji.</u>
+          <u xml:id="u-3.18" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">W regionalnych dyrekcjach (dział 923) plan wydatków został zrealizowany w 98% – w kwocie 172 373 tys. zł. Tu znowu najważniejszą grupą są wydatki bieżące, wynagrodzenia osobowe, koszty utrzymania majątku.</u>
+          <u xml:id="u-3.19" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Dział 925 – Ogrody botaniczne i zoologiczne oraz naturalne obszary i obiekty chronionej przyrody, czyli 23 parki narodowe. Plan wydatków to jest prawie 95 500 tys. zł z budżetu państwa na dofinansowanie realizacji zadań – tak jak to mówi ustawa o ochronie przyrody. Przedmiotem działania parku jest prowadzenie działań ochrony w ekosystemach w celu zachowania różnorodności biologicznej, zasobów tworów i składników przyrody. Drugim zadaniem parku jest udostępnianie obszarów parków narodowych do badań naukowych i do zwiedzania. Kolejne to jest prowadzenie działań związanych z edukacją przyrodniczą. Na wykonanie tych zadań parki otrzymują dotację z budżetu państwa, a także na wypłaty odszkodowań za szkody wyrządzone przez gatunki chronione, takie jak niedźwiedzie, bobry i wilki, zgodnie z art. 126 ustawy o ochronie przyrody.</u>
+          <u xml:id="u-3.20" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Wydatki przeznaczone na finansowanie i wspófinansowanie programów i projektów realizowanych ze środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej i innych środków zagranicznych. Ostatecznie tutaj plan po zmianach wyniósł 123 273 tys. zł. Jedna część to jest budżet środków europejskich, druga część to jest budżet państwa. W tym zakresie wydatkowano kwotę 118 500 tys. zł – nie będę już tego rozbijała na budżet środków europejskich i budżet państwa. Oczywiście podobnie w działach klasyfikacji budżetowej, ale to wszystko jest dokładnie i szczegółowo opisane w bardzo obszernym materiale. Kto z państwa będzie chciał, będzie mógł się z tym zapoznać.</u>
+          <u xml:id="u-3.21" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Mamy również dotacje celowe ujęte w części czwartej naszego materiału informacyjnego. Zaplanowano je na kwotę 89 274 tys. zł. Ostatecznie wydatkowano 95 752 tys. zł, czyli 99% planu po zmianach. W tej kwocie znajdują się również dotacje celowe dla 23 parków narodowych, które się zamknęły kwotą 88 268 tys. zł, czyli dokładnie 100% planu.</u>
+          <u xml:id="u-3.22" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Na wynagrodzenia, co mamy opisane w części piątej informacji, wydatki wyniosły 176 874 tys. zł. Wykonane zostały w wysokości 97% planu po zmianach. Również te kwestie zostały szczegółowo i dokładnie omówione.</u>
+          <u xml:id="u-3.23" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Można było zapoznać się dokładnie z wykonaniem planów finansowych przez parki narodowe. Przypominam, że parki mają prawo do pobierania opłat za wstęp do parków. Jakbyśmy przeanalizowali tabelę na str. 46 tego materiału, to w czołówce jest między innymi Bieszczadzki Park Narodowy, gdzie wykonano plany finansowe w 111%, Park Narodowy Gór Stołowych, gdzie jest 106% wykonania planu, Pieniński Park Narodowy, gdzie jest 105% wykonania planu, Ojcowski Park Narodowy, gdzie jest 115% wykonania planu. Niektórym parkom szło to trochę gorzej, ale są to uwarunkowania wynikające z intensywności ruchu turystycznego i wielu innych przesłanek.</u>
+          <u xml:id="u-3.24" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Wysoka Komisjo, myślę, że informacja jest kompletna, pełna, szczegółowa, o dużym stopniu szczegółowości. Ostatnia kwestia to jest oczywiście realizacja „Programu rozpoznania geologicznego oceanów” (PRoGeO), gdzie wydano na wydatki bieżące kwotę 15 tys. zł. To jest ostatnia informacja z tych szczegółowych, które chciałam podać.</u>
+          <u xml:id="u-3.25" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Generalnie informacja jest przygotowana szczegółowo, kompletnie, ale w takiej formie, która umożliwia dobrą analizę i wyrobienie sobie poglądu na kwestie wydatków. Zatem jako koreferent pozwalam sobie złożyć wniosek o pozytywną opinię Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa w kwestii wydatków ujętych w części budżetowej 41.</u>
+          <u xml:id="u-3.26" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-3.27" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Teraz wchodzę w rolę prowadzącego i otwieram dyskusję nad przedstawionymi materiałami. Proszę państwa posłów o zabieranie głosu. Widzę, że zgłasza się pani poseł Lenartowicz, zgłasza się pani wiceprzewodnicząca Zielińska. Czy ktoś jeszcze? Na razie nie słyszę. Bardzo proszę, pani poseł Lenartowicz.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PoselGabrielaLenartowicz">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PoselGabrielaLenartowicz">Chciałam przede wszystkim dopytać o tę ostatnią pozycję sprawozdania, mianowicie realizację programu wieloletniego PRoGeO. Ty był taki z rozmachem i na szeroką skalę zaplanowany program, który miał zmierzać do rozpoznania możliwości ewentualnie przystąpienia do wydobycia minerałów z dna morskiego. W tym celu – pamiętamy, już w poprzedniej kadencji też był temat poruszany – wydatkowano dość znaczącą kwotę środków za uczestnictwo, składkę za uczestnictwo w Międzynarodowej Organizacji Dna Morskiego i to chyba jest ta kwota, która tu jest wymieniona, 559 tys. zł. Chyba niecałe 500 tys. zł, o ile pamiętam, ta składka wynosiła, więc reszta według tego opisu, jeśli dobrze to czytam, to jest „przygotowanie wszczęcia procedury w celu wyłonienia wykonawcy pierwszego rejsu badawczego na Oceanie Atlantyckim”. Na początku ówczesny główny geolog kraju mówił, że będziemy kupować taki statek badawczy. Potem to się zmieniło. Mówiło się o dzierżawie takiego statku. W tej chwili mamy tak naprawdę ten program zawieszony w próżni, bo wydatki w postaci 15 tys. zł na tłumaczenie dokumentów i delegacje, i to w ograniczonym zakresie ze względu na COVID, chyba nie wskazują na rozmach w realizacji programu.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PoselGabrielaLenartowicz">Przy tej okazji chciałam zapytać, bo widzę, że środki są przerzucone do finansowania pozabudżetowego Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska. W materiale mamy wpisane, że Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska przeznaczył w czwartym kwartale ubiegłego roku 30 000 tys. zł na ten cel, na kontrakt z Międzynarodową Organizacją Dna Morskiego. Chciałabym zapytać, na co te 30 000 tys. zł jest przeznaczonych i jaka jest realizacja tych środków. Jeżeli nie będzie możliwości udzielenia odpowiedzi od razu, to prosiłabym o odpowiedź na piśmie, bo być może trzeba sięgnąć po szczegółowe dane pomiędzy stronami tej umowy, czyli Państwowym Instytutem Geologicznym i NFOŚiGW. Bo w tym jednym zdaniu nie ma nic, na co to ma być przeznaczone i czy cel, na który powołano ten program, ma być w ogóle w jakiś sposób realizowany.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PoselGabrielaLenartowicz">Drugie pytanie dotyczy generalnej, ale także regionalnych dyrekcji ochrony środowiska. Patrząc na skromne wydatki, które są w regionalnych dyrekcjach, czy regionalne dyrekcje ochrony środowiska w ubiegłym roku lub w poprzednich latach, od czasu wprowadzenia do naszych rozwiązań prawnych w kwestii likwidowania nielegalnych dziś składowisk odpadów wielkoobszarowych… Albo czy są planowane jakieś badania związane z historycznymi zanieczyszczeniami powierzchni ziemi wykonywane bądź zlecane przez RDOŚ? Czy miało to miejsce bądź jest przewidywane? Ewentualnie z jakich środków? Bo wiemy, że tu pojawiają się środki europejskie zaplanowane także w KPO, w ograniczonym wprawdzie zakresie. Czy przewiduje się udział RDOŚ we współfinansowaniu bądź przeprowadzeniu takich remediacji czy wykonania zastępczego, w sytuacji kiedy nie ma ciągłości odpowiedzialności podmiotu, który te zanieczyszczenia pozostawił, bądź – co też zdarza się już nie w przypadku tych dużych zidentyfikowanych składowisk, ale przy mniejszych – kiedy nie został zidentyfikowany podmiot odpowiedzialny? Tu też bym prosiła, jeśli nie ma takiej możliwości odpowiedzi od razu, o odpowiedź na piśmie.</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#PoselGabrielaLenartowicz">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Pani poseł Zielińska, proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PoselUrszulaZielinska">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PoselUrszulaZielinska">Szanowna pani przewodnicząca, szanowni państwo posłowie. Chcę zapytać o uwagi i wnioski pokontrolne Najwyższej Izby Kontroli, które zostały skierowane do Ministerstwa Klimatu i Środowiska w związku z wykonaniem budżetu. Konkretnie chcę zapytać o dalsze kroki czy wyjaśnienie i dalsze kroki odnośnie do tych wniosków pokontrolnych. Zwrócę uwagę, że wnioski Najwyższej Izby Kontroli dotyczyły między innymi faktu, iż wydatki inwestycyjne, na które ministerstwo złożyło dodatkowe zapotrzebowanie w 2021 r. na kwotę 4666 tys. zł, nie zostały zrealizowane, nie zostały wykorzystane.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PoselUrszulaZielinska">Kolejną kwestią, na którą Najwyższa Izba Kontroli zwraca uwagę, jest to że dwa z czterech badanych z próbki zamówień publicznych nie zostały zrealizowane zgodnie z procedurą udzielania zamówień publicznych, zgodnie z Prawem zamówień publicznych.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#PoselUrszulaZielinska">Kolejna rzecz. System sporządzania sprawozdań kwartalnych Rb-N i Rb-Z nie zapewniał rzetelności realizacji obowiązków sprawozdawczych. W związku z tym NIK wniósł o sporządzenie korekty. Również zadania do dofinansowania przez rezerwy celowe poz. 59 były złożone nieprawidłowo. Ministerstwo Klimatu, jak donosi NIK, zgłosiło zastrzeżenia do wystąpienia pokontrolnego, a NIK spośród ośmiu zgłoszonych zastrzeżeń dwa uwzględnił, sześć odrzucił. Mam prośbę o wyjaśnienie tych kwestii, odniesienie się do tego i odniesienie się do perspektywy rozwiązania problemów, na które zwraca uwagę Najwyższa Izba Kontroli.</u>
+          <u xml:id="u-6.4" who="#PoselUrszulaZielinska">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Czy ktoś z państwa jeszcze chciał zadać pytanie? Nie słyszę. Zatem poproszę pana ministra o udzielenie odpowiedzi na te rzeczy, na które jest w stanie teraz odpowiedzieć.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka">Ogólnie chciałem odnieść się do pytania pani przewodniczącej Zielińskiej. Chcę zwrócić uwagę, że opinia Najwyższej Izby Kontroli w stosunku do wykonania zarówno planów dochodu, jak i wydatków tej części budżetowej jest pozytywna. Natomiast te uwagi, które się pojawiły – to zawsze w sprawozdaniu takie rzeczy mogą się pojawić. Te uwagi, zastrzeżenia realizujemy, natomiast prosiłbym panią dyrektor, żeby w szczegółach uzupełniła moją wypowiedź w tym aspekcie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">W takim razie, bardzo proszę panią dyrektor. Proszę się przedstawić.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#DyrektorDepartamentuBudzetuMinisterstwaKlimatuiSrodowiskaEwaMajewska">Dzień dobry państwu. Ewa Majewska, dyrektor Departamentu Budżetu Ministerstwa Klimatu i Środowiska.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#DyrektorDepartamentuBudzetuMinisterstwaKlimatuiSrodowiskaEwaMajewska">Odnosząc się do zastrzeżeń NIK – przekazaliśmy odpowiedź na zastrzeżenia do NIK. Jeżeli pani poseł ma takie życzenie, to również możemy ją przekazać Komisji. Natomiast co do środków niewygasających, czyli tych, które zaplanowaliśmy w nowelizacji ustawy budżetowej na 2021 r. w wysokości 4660 tys. zł, to były środki, które zostały zaplanowane na wydatki niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania szkół leśnych. Z różnych przyczyn, które były spowodowane też krótkim terminem, zostały niewydatkowane w 2021 r. Zgodnie z przepisami ustawy okołobudżetowej zostały włączone do rozporządzenia w sprawie wydatków niewygasających z możliwością wydatkowania ich do 30 listopada 2022 r. Staraliśmy się zrobić to najbardziej racjonalnie i rzetelnie, jak było możliwe, z możliwością zaspokojenia niezbędnych potrzeb szkół.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#DyrektorDepartamentuBudzetuMinisterstwaKlimatuiSrodowiskaEwaMajewska">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Pani poseł, jak rozumiem, chce dopytać. Proszę uprzejmie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PoselUrszulaZielinska">Tak, dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PoselUrszulaZielinska">Panie ministrze, pan minister tak niepokojąco mi odpowiedział – zasugerował, że ministerstwo zawsze postępuje nie do końca zgodnie na przykład z prawem zamówień publicznych czy z zasadami rzetelnej sprawozdawczości. Zatem tak, bardzo bym chciała uzyskać szczegółowe odpowiedzi na te pytania, na przykład dlaczego badanie siedmiu umów o dzieło na wykonanie wniosków o dofinansowanie przedsięwzięć geotermalnych wykazało, że umowy w treści nie odzwierciedlały faktycznego przebiegu ich realizacji itd. Bardzo proszę o szczegółowe odpowiedzi nie tylko odnoszące się do kwestii źle zaplanowanych wydatków, ale również źle, niezgodnie z prawem i nierzetelnie przeprowadzonych procedur zamówień publicznych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Czy pan minister bądź pani dyrektor chce się teraz odnieść do tego, czy też ta odpowiedź będzie na piśmie?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka">Trudno mi się odnieść do pojedynczego zlecenia. Wybaczcie, ale to nie jest możliwe, żebym odpowiedział na tak sformułowane pytania. Oczywiście zdarzają się takie sytuacje, że przy szczegółowym badaniu konkretnych umów, tak jak w tym przypadku pani zauważyła, Najwyższa Izba Kontroli zausterkowała jakieś tam działania, ale ja odnoszę się do całości działania. W tym wypadku mogę tylko tyle powiedzieć, że ogólna ocena Najwyższej Izby Kontroli w tym zakresie jest pozytywna. Natomiast takie rzeczy zdarzają się i trudno mi jest w tej chwili odnieść się do tego konkretnego zlecenia, w której szkole była robiona ocena i wyłapana jakaś tam nieprawidłowość. Na ten moment nie potrafię precyzyjnie odpowiedzieć. Odpowiem pani na piśmie, jeżeli jest taka możliwość.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PoselUrszulaZielinska">Będę wdzięczna, dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-16.1" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Nie widzę więcej chętnych do zabrania głosu, zatem przystąpimy do głosownia. Czy jest sprzeciw wobec pozytywnej opinii Komisji? Jest sprzeciw, więc przegłosujemy. Proszę bardzo państwa posłów o zalogowanie się, a sekretariat proszę o wyświetlenie pulpitu do głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-16.2" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Kto z państwa jest za pozytywną opinią Komisji w przedmiocie części budżetowej 41? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Proszę o przekazanie wyników.</u>
+          <u xml:id="u-16.3" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Głosowało 20 posłów. Za – 11, przeciw – 6, wstrzymało się od głosu 3 posłów. Stwierdzam, że Komisja wydała opinię pozytywną w zakresie części budżetowej 41.</u>
+          <u xml:id="u-16.4" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Przechodzimy zatem do opinii dotyczącej części budżetowej 83 – Rezerwy celowe w zakresie pozycji 32 i 59, części budżetowej 85 – Budżety wojewodów, w zakresie działów 020, 900, 925, oraz zadań z zakresu administracji rządowej i innych zadań zlecanych jednostkom samorządu terytorialnego odrębnymi ustawami w części 85 – Budżety wojewodów. Proszę przedstawiciela Ministerstwa Finansów o zreferowanie tego tematu. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuFinansowaniaSferyGospodarczejMinisterstwaFinansowElzbietaMilewska">Elżbieta Milewska, zastępca dyrektora…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Proszę państwa posłów o zachowanie spokoju, przecież nie słychać pani. Proszę o przedstawienie się i zreferowanie tego tematu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMFElzbietaMajewska">Elżbieta Milewska, zastępca dyrektora Departamentu Finansowania Sfery Gospodarczej Ministerstwa Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-19.1" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMFElzbietaMajewska">Szanowni państwo, Wysoka Komisjo. Przedmiotem zainteresowania sprawozdania z wykonania rezerw są dwie rezerwy. Pozycja 32 – Zwrot gminom utraconych dochodów w związku ze zwolnieniem z podatku od nieruchomości w parkach narodowych i rezerwatach przyrody oraz w związku ze zwolnieniem z podatków: rolnego, od nieruchomości, leśnego przedsiębiorców o statusie centrum badawczo-rozwojowego, a także na zwrot gminom utraconych dochodów z podatku od nieruchomości w specjalnych strefach ekonomicznych w postaci części rekompensującej subwencji ogólnej.</u>
+          <u xml:id="u-19.2" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMFElzbietaMajewska">Z zaplanowanej w tej rezerwie kwoty 20 000 tys. zł po zablokowaniu decyzją ministra finansów, a następnie poleceniu prezesa Rady Ministrów utworzenia wpłaty do Funduszu Przeciwdziałania COVID-19 do dyspozycji została kwota 7482 tys. zł i ona została rozdysponowana w pełnej wysokości z przeznaczeniem na zwrot utraconych przez gminy dochodów z tyt. zwolnienia z podatku od nieruchomości przedsiębiorców o statusie centrum badawczo-rozwojowego w wysokości 1368 tys. zł i na zwolnienie z podatku od nieruchomości w parkach narodowych i rezerwatach przyrody za 2022 r. w wysokości 6113 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-19.3" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMFElzbietaMajewska">W rezerwie 59 – Dofinansowanie zadań z zakresu ochrony środowiska zostały zaplanowane środki w wysokości 216 368 tys. zł. Środki z tej rezerwy rozdysponowano w wysokości 185 355 tys. zł z przeznaczeniem na dofinansowanie zadań z zakresu ochrony środowiska i gospodarki wodnej realizowanych przez państwowe jednostki budżetowe na podstawie przepisów Prawa ochrony środowiska oraz ustawy – Prawo wodne. Z tej rezerwy największe środki zostały dedykowane do części 51 – Klimat, tj. kwota 118 929 tys. zł, następnie do części 41– Środowisko, kwota 16 577 tys. zł. Do części 42 – Sprawy wewnętrzne 10 698 tys. zł oraz do Budżetu wojewodów łącznie 34 204 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-19.4" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMFElzbietaMajewska">W dziale – Leśnictwo dochody w ustawie budżetowej na 2021 r. nie były planowane, natomiast zrealizowano dochody w wysokości 31 tys. zł. Wydatki w tym dziale zostały zaplanowane na zadania z zakresu gospodarki leśnej w lasach niestanowiących własności Skarbu Państwa wynikające z ustawy o lasach. Z zaplanowanej kwoty 5986 tys. zł zostały wydatkowane środki w wysokości 5538 tys. zł, tj. 90% planu po zmianach. Wydatki zostały przeznaczone na realizację zadań z zakresu administracji rządowej realizowanej przez powiaty związanych z odnawianiem lub przebudową zniszczonych drzewostanów w lasach.</u>
+          <u xml:id="u-19.5" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMFElzbietaMajewska">W dziale 900 dochody zostały zaplanowane w wysokości 3889 tys. zł, natomiast zrealizowano je na poziomie 6961 tys. zł, to jest 179% planu po zmianach.</u>
+          <u xml:id="u-19.6" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMFElzbietaMajewska">Wydatki w ustawie o zmianie ustawy budżetowej na 2021 r. zostały zaplanowane ogółem w planie po zmianach w wysokości 184 702 tys. zł. W toku wykonywania budżetu plan ten został zwiększony per saldo o kwotę 17 464 tys. zł i wyniósł 202 166 tys. zł. Natomiast zrealizowano wydatki w tym dziale na poziomie 199 732 tys. zł, to jest 98,8% planu po zmianach.</u>
+          <u xml:id="u-19.7" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMFElzbietaMajewska">W głównej mierze wydatki bieżące zostały zrealizowane na działalność Inspekcji Ochrony Środowiska. To kwota 180 356 tys. zł. Natomiast wydatki majątkowe zostały zrealizowane w wysokości 15 257 tys. zł, to jest 91,3% planu po zmianach, i wydatkowane przede wszystkim dla wojewódzkich inspektoratów ochrony środowiska. To jest kwota 3678 tys. zł, głównie na zakupy inwestycyjne środków transportu oraz sprzętu informatycznego, remonty obiektów budowlanych, a także na gospodarkę ściekową i ochronę wód. Jest to kwota 3015 tys. zł, głównie na realizację zadań przebudowy urządzeń i obiektów oczyszczalni ścieków oraz rozbudowę gminnej oczyszczalni ścieków w miejscowości Jednorożec, a także na przebudowę oczyszczalni ścieków w miejscowości Lubosz. Z wydatków majątkowych kwotę 4000 tys. zł przeznaczono na usuwanie skutków klęsk żywiołowych.</u>
+          <u xml:id="u-19.8" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMFElzbietaMajewska">W tym dziale zostały również zaplanowane wydatki na wynagrodzenia w Inspekcji Ochrony Środowiska na kwotę 134 120 tys. zł. Wynagrodzenia zostały zrealizowane w kwocie 131 480 tys. zł, tj. 99,6% planu po zmianach. Powyższe kwoty zostały przeznaczone na wypłatę wynagrodzeń dla członków korpusu służby cywilnej, kwota 120 474 tys. zł dla zatrudnionych 1406 osób, i dla osób nieobjętych mnożnikowymi systemami wynagrodzeń – w wysokości 10 290 tys. zł z przeciętnym zatrudnieniem 119 osób.</u>
+          <u xml:id="u-19.9" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMFElzbietaMajewska">W ramach tego działu finansowane są również zadania zlecone, dotacje na zadania bieżące z zakresu administracji rządowej oraz inne zadania zlecone ustawami. Zostały one zaplanowane na poziomie 5058 tys. zł i wydatkowane głównie na opracowanie ekspertyz w obszarze gospodarki odpadami – to jest kwota 24 tys. zł, na opracowanie programów ochrony środowiska przed hałasem – 129 tys. zł, opracowanie programów ochrony powietrza – 380 tys. zł i realizację zadań wynikających z przepisów ochrony środowiska – kwota w wysokości 3255 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-19.10" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMFElzbietaMajewska">W dziale 925 – Ogrody botaniczne i zoologiczne dochody nie były planowane i również nie były wykonywane. Natomiast wydatki w tym dziale zostały zaplanowane przede wszystkim na koszty utrzymania i działalności parków krajobrazowych oraz zadania związane z ochroną i konserwacją pomników przyrody.</u>
+          <u xml:id="u-19.11" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMFElzbietaMajewska">W ustawie budżetowej zaplanowano w tym dziale wydatki w kwocie 19 815 tys. zł, natomiast zrealizowano w wysokości 20 013 tys. zł, tj. 99,6% planu po zmianach, z przeznaczeniem na: realizację zadań przez zarządy i zespoły parków krajobrazowych – 19 716 tys. zł, na ochronę i konserwację pomników przyrody – 85 tys. zł, na pozostałą działalność (wydatki bieżące) – 212 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-19.12" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMFElzbietaMajewska">Szczegółowe dane zostały przedstawione w częściach tabelarycznych dla poszczególnych materiałów. Jeżeli będą pytania – służę, natomiast Wysoką Komisję bardzo serdecznie proszę o przyjęcie sprawozdania z wykonania.</u>
+          <u xml:id="u-19.13" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMFElzbietaMajewska">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Dziękuję bardzo pani dyrektor.</u>
+          <u xml:id="u-20.1" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Otwieram dyskusję. Czy ktoś z państwa posłów chciałby o coś dopytać? Czegoś więcej się dowiedzieć? Nie słyszę chęci zabrania głosu.</u>
+          <u xml:id="u-20.2" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Pytam, czy jest sprzeciw państwa posłów wobec pozytywnej opinii o przedstawionej informacji w zakresie części 83 i części 85 budżetu państwa. Nie słyszę sprzeciwu. Zatem stwierdzam, że Komisja przyjęła opinię pozytywną o przedstawionym materiale.</u>
+          <u xml:id="u-20.3" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Pozostał nam wybór posła sprawozdawcy. Proponuję panią poseł Agnieszkę Górską, która jest członkiem Komisji Finansów Publicznych. Czy pani poseł się przychyla do tej propozycji?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#PoselAgnieszkaGorska">Tak jest, pani przewodnicząca. Oczywiście.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Pani poseł podejmie się obowiązku przedstawienia naszej opinii. Zatem wszystkie zadania, które mieliśmy do wykonania w związku z porządkiem, wykonaliśmy i zamykam posiedzenie Komisji. Dziękuję państwu za udział.</u>
+          <u xml:id="u-22.1" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Przepraszam bardzo, chwila nieuwagi. Za dużo ruchu – jedni wchodzą, drudzy wychodzą. Drugim punktem naszego posiedzenia jest oczywiście przedstawienie opinii o sprawozdaniu z działalności Najwyższej Izby Kontroli w zakresie rzeczowym naszej Komisji. To jest druk sejmowy nr 2346. Z pewnością go państwo przeczytali, a ja teraz proszę przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli o krótkie sprawozdanie w tym zakresie. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#PelniacyobowiazkidyrektorDepartamentuSrodowiskaNajwyzszejIzbyKontroliTomaszGawel">Tomasz Gaweł, p.o. dyrektora Departamentu Środowiska.</u>
+          <u xml:id="u-23.1" who="#PelniacyobowiazkidyrektorDepartamentuSrodowiskaNajwyzszejIzbyKontroliTomaszGawel">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, szanowni państwo, Najwyższa Izba Kontroli przekazała Sejmowi sprawozdanie ze swojej działalności w 2021 r. Nawiązując do sprawozdania, przedstawię krótką, uzupełniającą informację o działalności Departamentu Środowiska. Wysoka Komisjo, organizację i tryb działania NIK określa ustawa o Najwyższej Izbie Kontroli i zarządzenie prezesa Najwyższej Izby Kontroli w sprawie szczegółowej organizacji wewnętrznej jednostek organizacyjnych NIK. Do właściwości Departamentu Środowiska należą sprawy objęte działami administracji rządowej: gospodarka wodna, klimat –tutaj w zakresie nieobjętym właściwością Departamentu Gospodarki, Skarbu Państwa i Prywatyzacji – oraz środowisko. Oczywiście do właściwości należą też zadania, które są realizowane przez ministra właściwego do spraw tych działów, a także zadania realizowane przez organy, urzędy, jednostki podporządkowane lub nadzorowane przez tego ministra.</u>
+          <u xml:id="u-23.2" who="#PelniacyobowiazkidyrektorDepartamentuSrodowiskaNajwyzszejIzbyKontroliTomaszGawel">Do właściwości Departamentu Środowiska należy również kontrola wykonania budżetu państwa w częściach: 22 – Gospodarka wodna, 41 – Środowisko i 51­ ­– Klimat, a także kontrola wykonania planu finansowego Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej oraz Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie.</u>
+          <u xml:id="u-23.3" who="#PelniacyobowiazkidyrektorDepartamentuSrodowiskaNajwyzszejIzbyKontroliTomaszGawel">Departament Środowiska aktualnie dysponuje 35 etatami, przy czym obecnie wszystkie etaty są obsadzone. Z tego 28 etatów to są etaty kontrolerskie i 4 etaty to są pracownicy obsługi administracyjnej. W skład kierownictwa departamentu wchodzą 3 osoby. Wśród pracowników departamentu 5 osób to są nowo przyjęci pracownicy.</u>
+          <u xml:id="u-23.4" who="#PelniacyobowiazkidyrektorDepartamentuSrodowiskaNajwyzszejIzbyKontroliTomaszGawel">Kontrolerzy podnoszą swoje kwalifikacje zawodowe w drodze szkoleń specjalistycznych oraz samokształcenia. Nowo przyjęci pracownicy uczestniczą w aplikacji kontrolerskiej, która kończy się egzaminem.</u>
+          <u xml:id="u-23.5" who="#PelniacyobowiazkidyrektorDepartamentuSrodowiskaNajwyzszejIzbyKontroliTomaszGawel">Jeżeli chodzi o zadania departamentu, w 2021 r. Departament Środowiska skoordynował trzy kontrole z zakresu działania Komisji. To są następujące kontrole: „Gospodarowanie środkami funduszu leśnego”, „Ochrona przeciwpożarowa w parkach narodowych” i „Wdrażanie programu priorytetowego «Czyste powietrze»”.</u>
+          <u xml:id="u-23.6" who="#PelniacyobowiazkidyrektorDepartamentuSrodowiskaNajwyzszejIzbyKontroliTomaszGawel">Ponadto departament uczestniczył w dwóch kontrolach koordynowanych przez inne jednostki organizacyjne NIK. To jest wykonanie budżetu państwa w 2020 r. i „Wpływ dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ochrony dzikiego ptactwa oraz dyrektywy w prawie ochrony siedlisk naturalnych oraz dzikiej fauny i flory na gospodarkę leśną prowadzoną w Puszczy Białowieskiej”.</u>
+          <u xml:id="u-23.7" who="#PelniacyobowiazkidyrektorDepartamentuSrodowiskaNajwyzszejIzbyKontroliTomaszGawel">Oprócz tych kontroli przeprowadzonych przez Departament Środowiska inne jednostki organizacyjne NIK prowadziły również kontrole planowe i doraźne, których tematyka pozostawała w obszarze zainteresowania Komisji. Do kontroli planowych, jakie były realizowane – ja może je króciutko i szybko przeczytam – należały: „Funkcjonowanie systemu ratownictwa morskiego”, „Zabezpieczenie wód powierzchniowych i podziemnych przed zanieczyszczeniem ściekami komunalnymi pochodzącymi z obszarów nieskanalizowanych”, „Zachowanie i zwiększanie terenów zielonych w miastach”, „Wykorzystanie odpadów do rekultywacji gruntów zdegradowanych oraz wyrobisk kopalin objętych prawem własności nieruchomości gruntowej”, „Realizacja zadań dotyczących odbioru nieczystości ciekłych ze zbiorników bezodpływowych przez wybrane gminy województwa opolskiego”, „Przeciwdziałanie marnowaniu żywności”, „Badanie sprawozdań finansowych projektów ochrony przeciwpowodziowej w dorzeczach Odry i Wisły”, „Gospodarowanie zasobami wodnymi przez przedsiębiorstwa wodociągowe w gminach wiejskich” oraz „Nadzór nad legalnością obrotu drewnem w województwie lubuskim”. To są kontrole planowe.</u>
+          <u xml:id="u-23.8" who="#PelniacyobowiazkidyrektorDepartamentuSrodowiskaNajwyzszejIzbyKontroliTomaszGawel">Oprócz kontroli planowych realizowane były również kontrole doraźne, na przykład: „Funkcjonowanie Świętokrzyskiego Parku Narodowego, „Identyfikacja i likwidacja dzikich wysypisk odpadów w województwie łódzkim”, „Realizacja przez gminy województwa łódzkiego zadań z zakresu nadzoru nad funkcjonowaniem zbiorników bezodpływowych i przyłączeniem posesji do sieci kanalizacji sanitarnej” oraz „Prawidłowość wydawania przez marszałka województwa warmińsko-mazurskiego decyzji w zakresie zezwoleń na termiczne przekształcanie opadów”.</u>
+          <u xml:id="u-23.9" who="#PelniacyobowiazkidyrektorDepartamentuSrodowiskaNajwyzszejIzbyKontroliTomaszGawel">W okresie od 1 stycznia 2021 r. do 31 marca tego roku prezes NIK zatwierdził sześć informacji o wynikach kontroli opracowanych przez Departament Środowiska, w tym trzy dotyczące środowiska: „Zbieranie i oczyszczanie ścieków komunalnych”, „Projektowanie, budowa i eksploatacja kolektora podziemnego transportującego ścieki z lewobrzeżnej Warszawy do oczyszczalni ścieków komunalnych «Czajka»”, „Wykonanie budżetu państwa w 2020 r. w części 41 – Środowisko i w części 51 – Klimat oraz wykonanie planu finansowego Funduszu Niskoemisyjnego Transportu”.</u>
+          <u xml:id="u-23.10" who="#PelniacyobowiazkidyrektorDepartamentuSrodowiskaNajwyzszejIzbyKontroliTomaszGawel">W tym samym okresie inne jednostki organizacyjne NIK sporządziły pięć informacji o wynikach kontroli pozostających w obszarze zainteresowania Komisji. Są to następujące kontrole: „Wykorzystanie odpadów do rekultywacji gruntów zdegradowanych oraz wyrobisk kapalin objętych prawem własności nieruchomości gruntowej”, „Realizacja zadań dotyczących odbioru nieczystości ciekłych ze zbiorników bezodpływowych przez wybrane gminy województwa opolskiego”, „Przeciwdziałanie marnowaniu żywności”, „Nadzór nad gospodarką leśną w lasach niestanowiących własności Skarbu Państwa”, „Funkcjonowanie systemu ratownictwa morskiego”.</u>
+          <u xml:id="u-23.11" who="#PelniacyobowiazkidyrektorDepartamentuSrodowiskaNajwyzszejIzbyKontroliTomaszGawel">Na podstawie ustaleń z kontroli przeprowadzonych w 2021 r. departament sformułował łącznie 177 wniosków zamieszczonych w wystąpieniach pokontrolnych wysłanych do kierowników jednostek kontrolowanych. Adresaci wystąpień zrealizowali 47 wniosków (prawie 27%), 94 wnioski pozostają w trakcie realizacji (ok. 53%), 36 wniosków nie zostało dotychczas zrealizowanych, co stanowi ok. 20%.</u>
+          <u xml:id="u-23.12" who="#PelniacyobowiazkidyrektorDepartamentuSrodowiskaNajwyzszejIzbyKontroliTomaszGawel">Departament Środowiska monitoruje realizację zaleceń pokontrolnych. W wypadku uzyskania niewystarczającej informacji o sposobie realizacji wniosków departament stara się doprowadzić do ich wykonania – głównie występując o uzupełnienie odpowiedzi na wystąpienia pokontrolne. W miarę możliwości departament ocenia stan realizacji wniosków w toku kontroli doraźnych sprawdzających, a ponadto przy okazji kolejnych kontroli przeprowadzanych w tych jednostkach, do których zostały skierowane wnioski pokontrolne.</u>
+          <u xml:id="u-23.13" who="#PelniacyobowiazkidyrektorDepartamentuSrodowiskaNajwyzszejIzbyKontroliTomaszGawel">Jeżeli chodzi o współpracę międzynarodową w zakresie kontroli środowiska w 2021 r., Najwyższa Izba Kontroli współtworzy międzynarodowe standardy kontroli i aktywnie wytycza kierunki współpracy z najwyższymi organami kontroli z całego świata. Pełni ważne funkcje w strukturach organizacji zrzeszających organy kontroli. W 2021 r. pomimo ogólnoświatowych ograniczeń związanych z pandemią COVID-19 NIK realizowała kontrole międzynarodowe, dając jednocześnie okazję do szerszego spojrzenia na problemy o zasięgu europejskim czy światowym. Były dwie kontrole międzynarodowe. Pierwsza to „Transgraniczne przemieszczanie odpadów w świetle konwencji bazylejskiej”, gdzie Polska była koordynatorem kontroli. Uczestniczyły w niej Słowacja i Ukraina. W lipcu 2021 r. podpisano raport końcowy z tej kontroli. Głównym wnioskiem, jaki nasunął się w wyniku tej kontroli, było to, że w zasadzie nie ma właściwie funkcjonującego systemu transgranicznego przemieszczania odpadów niebezpiecznych we wszystkich tych trzech krajach.</u>
+          <u xml:id="u-23.14" who="#PelniacyobowiazkidyrektorDepartamentuSrodowiskaNajwyzszejIzbyKontroliTomaszGawel">Drugą taką kontrolą była „Kontrola gospodarowania odpadami z plastiku w Europie”. Tutaj Polska również była koordynatorem tej kontroli. Uczestniczyły w tej kontroli jeszcze organy kontroli z Albanii, Bułgarii, Malty, Mołdawii, Portugalii, Rumunii, Serbii, Słowacji, Turcji i z Węgier. Celem kontroli było ustalenie, czy w państwach uczestniczących w tej kontroli przyjęto wewnętrzne regulacje dotyczące przetwarzania odpadów i tworzyw sztucznych zgodnie z dyrektywą Unii Europejskiej w prawie odpadów.</u>
+          <u xml:id="u-23.15" who="#PelniacyobowiazkidyrektorDepartamentuSrodowiskaNajwyzszejIzbyKontroliTomaszGawel">Prezes Najwyższej Izby Kontroli uczestniczył w grupie roboczej Europejskiej Organizacji Najwyższych Organów Kontroli EUROSAI ds. kontroli środowiskowych. NIK przewodniczyła grupie w latach 1999–2008 i również objęła przewodnictwo w połowie 2020 r. i nadal przewodniczy tej grupie. W 2021 r. członkowie grupy spotkali się w kwietniu na sesji dotyczącej zarządzania odpadami z udziałem blisko stu przedstawicieli najwyższych organów kontroli z Europy i całego świata.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Panie dyrektorze, prosiłabym tę kwestię skrócić i pokazać aspekt, o którym pan mówił, dotyczący procedur kontrolnych, a który dla nas, posłów, ma znaczenie. Inne kwestie, kto będzie chciał, to sobie doczyta. Czy coś jeszcze w kwestii tych raportów NIK-u mógłby pan dodać?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#PelniacyobowiazkidyrektordepartamentuNIKTomaszGawel">Ja może jeszcze króciutko powiem, że Komisja Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa omówiła w trakcie posiedzeń cztery nasze kontrole: „Działania na rzecz organizacji powstawania odpadów z tworzyw sztucznych i ich skutecznego zagospodarowania w Polsce”, „Nadzór nad gospodarką leśną w lasach niestanowiących własności Skarbu Państwa”, „Szacowanie szkód łowieckich w prawach rolnych oraz wypłacenia odszkodowań” oraz „Wykonanie budżetu państwa w 2020 r. w części 41 – Środowisko i w części 51 – Klimat”. Na tym może skończę.</u>
+          <u xml:id="u-25.1" who="#PelniacyobowiazkidyrektordepartamentuNIKTomaszGawel">Wysoka Komisjo, bardzo dziękuję za uwagę i uprzejmie proszę o przyjęcie przedłożonego sprawozdania.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Dziękuję bardzo, panie dyrektorze.</u>
+          <u xml:id="u-26.1" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Otwieram dyskusję. Czy ktoś z państwa posłów chciałby zabrać głos w kwestii przedstawionego sprawozdania? Nie słyszę. Czy jest sprzeciw wobec pozytywnej opinii Komisji o przedstawionym sprawozdaniu w zakresie rzeczowym naszej Komisji? Nie słyszę sprzeciwu. Stwierdzam, że Komisja Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa przyjęła opinię pozytywną.</u>
+          <u xml:id="u-26.2" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Zrealizowaliśmy nasz porządek dzienny. Zatem zamykam posiedzenie Komisji.              Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/osz/201923-sjm-oszxx-00122-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/osz/201923-sjm-oszxx-00122-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..38e5cf3
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/osz/201923-sjm-oszxx-00122-01/header.xml
@@ -0,0 +1,55 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-oszxx-00122-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa /nr 122/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa /nr 122/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#OSZ">122</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-21</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="EdwardSiarka" role="speaker">
+        <persName>Edward Siarka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="LegislatorzBiuraLegislacyjnegoJakubBennewicz" role="speaker">
+        <persName>Legislator z Biura Legislacyjnego Jakub Bennewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselAnnaPaluch" role="speaker">
+        <persName>Poseł Anna Paluch</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselDariuszBak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Dariusz Bąk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselGabrielaLenartowicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Gabriela Lenartowicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselKatarzynaPiekarska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Katarzyna Piekarska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacaposelUrszulaZielinska" role="speaker">
+        <persName>Przewodnicząca poseł Urszula Zielińska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w MKiŚ Edward Siarka</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="OSZ" role="committee">
+        <orgName>Komisja Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/osz/201923-sjm-oszxx-00122-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/osz/201923-sjm-oszxx-00122-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..c421d9e
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/osz/201923-sjm-oszxx-00122-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,88 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaZielinska">Dzień dobry państwu. Otwieram posiedzenie Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa. Witam serdecznie pana ministra Edwarda Siarkę, sekretarza stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska, pełnomocnika rządu ds. leśnictwa i łowiectwa, wraz ze współpracownikami. Nie wiem, czy na sali mamy przedstawiciela wnioskodawcę ustawy? Witam serdecznie pana posła Jerzego Paula. Witam. Jeżeli mamy przedstawicieli organizacji pozarządowych… Chyba nie mamy. Mam nadzieję, że do nas dołączą. Witam panie i panów posłów i pozostałe osoby biorące udział w posiedzeniu. Na podstawie listy obecności stwierdzam kworum.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaZielinska">Informuję, że porządek dzienny posiedzenia przewiduje rozpatrzenie komisyjnego projektu ustawy o zmianie ustawy o lasach oraz ustawy – Kodeks wykroczeń (druk nr 1971). Informuję, że Sejm na 56. posiedzeniu w dniu 9 czerwca skierował ten projekt do Komisji w celu rozpatrzenia. Informuję również, że do Komisji wpłynęło stanowisko Lasów Państwowych, które możecie państwo tutaj pobrać, ale zostało też przesłane na skrzynki pocztowe.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaZielinska">Zacznę od pytania. Czy przed przystąpieniem do rozpatrywania – przypomnę, że projekt był w pierwszym czytaniu na sali plenarnej – pan minister chciałby zabrać głos i przedstawić stanowisko ministerstwa co do tego projektu?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#EdwardSiarka">Dziękuję, pani przewodnicząca.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#EdwardSiarka">Wysoka Komisjo, rzeczywiście ten projekt był przedmiotem pierwszego czytania na sali sejmowej na poprzednim posiedzeniu Sejmu. Wypowiadając się odnośnie do tego projektu ustawy, zaznaczyłem, że nasze stanowisko – chodzi o stanowisko ministra klimatu i środowiska – co do zaproponowanych rozwiązań jak najbardziej jest pozytywne.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#EdwardSiarka">Kwestia związana z ratowaniem życia jest sprawą kluczową, zwłaszcza w sytuacjach dramatycznych, kiedy ktoś zagubił się w lesie, czy też kiedy mamy do czynienia ze zdarzeniami, które niesie nam współczesne życie i zagrożenia cywilizacyjne. Z racji na to, że stoję na czele jednej z największych organizacji społecznych, czyli Związku Ochotniczych Straży Pożarnych, ta kwestia stawała również i była podnoszona przez różnego rodzaju grupy poszukiwawcze. W samej tylko Małopolsce jest kilka takich grup, które mają wielkie zasługi, np. grupa nowosądecka czy grupa z Kęt. Te środowiska od dłuższego czasu podnoszą kwestie szkolenia, jak i prowadzenia akcji ratowniczych oraz ograniczeń prawnych, które są z tym związane.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#EdwardSiarka">Natomiast nasz problem na dzień dzisiejszy polega na tym, że jak najbardziej popierając te rozwiązania, w tej chwili jesteśmy w trakcie uzgodnień międzyresortowych. Czekamy na opinię i stanowisko rządu do tej ustawy. Stanowisko rządu powinniśmy mieć w granicach dwóch tygodni, bo takie mamy terminy. Trochę nieszczęśliwie się zbiegło, że dzisiaj już debatujemy nad tym projektem, dlatego że mogą się pojawić jakieś dodatkowe uwagi do projektu – czy to ze strony Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, czy ze strony państwa i Straży Pożarnej.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#EdwardSiarka">Mamy w tej chwili stanowisko Lasów Państwowych, które zostało przesłane na prośbę pani przewodniczącej Urszuli Pasławskiej. Stanowisko jest jak najbardziej pozytywne, zawiera pewne uwagi, z którymi się generalnie zgadzamy i uważamy, że w tym kierunku powinny iść poprawki. Mianowicie chodzi o to, żeby rozdzielić kwestię związaną ze szkoleniem od akcji ratowniczych. Żeby nie było takiej sytuacji, że art. 29, który odnosi się w sposób generalny do kwestii powszechnego zakazu poruszania się pojazdami w lasach, odnosił się tylko do kwestii szkolenia, a nie do kwestii już ratowniczych. Tym bardziej że szkolenia ratownicze nie muszą się odbywać (oby się tak nie zdarzyło) na terenach cennych przyrodniczo chociażby. Chodzi też o to, żeby szkolenia odbywały się w uzgodnieniu, np. z nadleśniczym, który wskaże taki teren, gdzie to szkolenie może się odbywać. Wiadomo, że akcja ratownicza obejmowałaby całość terenów leśnych czy też polnych, nawet bez tych wyłączeń, które dzisiaj często obywatele stosują.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#EdwardSiarka">Dlatego chcielibyśmy trochę uporządkować te propozycje. Natomiast decyzja należy do państwa, czy dzisiaj już w całości przystępować do pracy nad konkretnymi rozwiązaniami, czy też jeszcze wymienić uwagi i zaczekać, aż będziemy mieli stanowisko rządu. Rekomendowałbym, żeby zaczekać do tego stanowiska. Tym bardziej że mamy zgodę co do tego, na sali sejmowej to jednoznacznie wynikało, ja również dawałem temu wyraz – jak najbardziej popieramy te rozwiązania. Dobrze byłoby jednak, żebyśmy, zwłaszcza jeżeli chodzi o ustawę o lasach, przyjęli takie rozwiązania, które nie spowodują, że będziemy mieli później jakieś wątpliwości prawne. Tym bardziej że dotykamy delikatnej materii i terenów chronionych. Pewnie Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska może mieć jeszcze jakieś uwagi, bo takie zaczynają się również pojawiać.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#EdwardSiarka">Decyzja należy do państwa. Nie chciałbym, żeby moja wypowiedź była odbierana, że tutaj chcemy wstrzymywać pracę. Nie o to chodzi. Chodzi o to, żebyśmy rzeczywiście zrobili dobry projekt bez szkody również dla przyrody. Te argumenty również przez państwa w trakcie dyskusji sejmowej były podnoszone, zresztą z różnych środowisk.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaZielinska">Dziękuję bardzo, panie ministrze. Do głosu zgłaszała się pani wiceprzewodnicząca Anna Paluch. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PoselAnnaPaluch">Dziękuję bardzo. Szanowni państwo, nawet wczytując się w uzasadnienie, gdzie przywołany jest art. 15 ust. 6 ustawy o ochronie przyrody, mówiący o tym że szkolenie psów ratowniczych odbywa się na zasadach uzgodnionych z dyrektorem parku narodowego… Czyli zdrowy rozsądek nakazuje zapytać właściciela. Moim zdaniem analogicznie powinno być na terenie Lasów Państwowych, a mamy też i lasy prywatne.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PoselAnnaPaluch">Zatem, żeby nie skończyło się tak, że prywatni właściciele lasów, których trochę mamy, zaczną się denerwować, że bez ich zgody wpuszcza się kogoś do lasu, nie pytając ich o pozwolenie. Te przepisy po prostu wymagają spokojnego rozważenia. Wnioskowałabym, żeby zaczekać na opinię rządu i przystąpić do pracy, jak opinia rządu będzie, bo wtedy możemy w miarę szybko i skutecznie to rozpatrzyć. Rzecz wymaga takiego uregulowania, żeby już nie było wątpliwości i krytyki tych przepisów. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PoselAnnaPaluch">Jeżeli chodzi o prezydium, nas nikt nie pytał, czy dzisiaj nad tym procedować. Nie było zwołanego posiedzenia prezydium. Uważam, że powinniśmy odłożyć pracę nad tym projektem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaZielinska">Jeszcze doprecyzuję. Pani przewodnicząca, czy to jest wniosek formalny o odroczenie posiedzenia Komisji?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PoselAnnaPaluch">To jest wniosek o odroczenie pracy nad ustawą do czasu wpłynięcia opinii rządu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaZielinska">Bardzo proszę, pan poseł Bąk.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PoselDariuszBak">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, ten projekt jest pozornie krótki, ale te zmiany niosą za sobą poważne konsekwencje. Jak popatrzymy chociażby na uzasadnienie Biura Analiz Sejmowych, zobaczymy, że jest w nim wyraźnie napisane: „Zmiany zmierzają do rozszerzenia listy wyjątków od zakazów dotyczących ruchu pojazdów w lesie (art. 29 ust. 1 ustawy o lasach) oraz wstępu do określonych lasów, w tym lasów prywatnych” – i tu są wyszczególnione artykuły. Dalej: „Zgodnie z projektem zakazy te nie dotyczyłyby wykonujących czynności służbowe lub gospodarcze osób biorących udział w szkoleniu psów ratowniczych”.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PoselDariuszBak">Dotyczy to bardzo dużego obszaru, bo lasy w Polsce zajmują ok. 9 mln ha, więc trzeba precyzyjnie dookreślić, jak miałyby wyglądać zmieniane przepisy. Ponadto Lasy Państwowe zwróciły uwagę, co przed chwilą powiedział pan minister Edward Siarka, że trzeba rozgraniczyć to, co dotyczy treningów psów ratowniczych, bo to się odbywa w warunkach spokoju, a co dotyczy akcji ratowniczej. Jest interpretacja, że jeżeli chodzi o akcję ratowniczą, to nie trzeba żadnych zgód, tylko wkraczają służby i ratują życie bądź poszukują zaginionych osób. To na pewno trzeba rozgraniczyć.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#PoselDariuszBak">Proponuję, ponieważ pojawiają się różne wątpliwości, żeby wyłonić podkomisję, która dopracowałaby dokładne zapisy. Stawiam taki wniosek. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaZielinska">Dobrze, czyli mamy drugi wniosek formalny. Wniosek pana posła Bąka o powołanie podkomisji. Jeszcze zgłaszały się do głosu pani poseł Lenartowicz i pani posłanka Katarzyna Piekarska. Pani poseł Lenartowicz, proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PoselGabrielaLenartowicz">Dziękuję bardzo. Moja sugestia była tylko taka, że jeśli mielibyśmy przyjąć wniosek, który zgłosiła pani przewodnicząca Paluch, o odroczenie posiedzenia do czasu przedstawienia Komisji opinii rządu, to żeby doprecyzować horyzont czasowy, bo wtedy to ma sens. Bo tak to może być „na święte nigdy”. Po prostu bądźmy precyzyjni i ustalmy np. że to będzie nie dłużej niż 30 dni albo nie dłużej niż 60 dni. Wtedy jest wystarczający czas, kiedy rząd może podjąć swoje stanowisko i zaproponować jakieś rozwiązanie. Nikt nam nie zarzuci, że to jest próba wypchnięcia tego projektu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka">Jeśli można, pani przewodnicząca. W tej chwili konsultacje są w trybie obiegowym, więc my mamy taki horyzont czasowy: około 15 lipca powinniśmy mieć opinię, więc jeszcze przed wakacjami powinniśmy zdążyć uchwalić ten projekt.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaZielinska">Dziękuję bardzo. Do głosu zgłaszała się jeszcze pani posłanka Katarzyna Piekarska, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PoselKatarzynaPiekarska">Szanowni państwo, pomimo tego, że to jest mały projekt, to rzeczywiście jest bardzo istotny. Grupa osób, które pracują z psami, od wielu lat przedstawiała te postulaty. To też nie jest tak, że tych psów jest bardzo dużo, bo to jaki pies jest psem ratowniczym, jakie certyfikaty, egzaminy trzeba mieć, żeby pies był psem ratowniczym – wszystko jest określone w rozporządzeniu. W polskich lasach na pewno jest znacznie więcej psów, które są używane do polowań niż psów ratowniczych.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PoselKatarzynaPiekarska">To jest o tyle też istotne, bo taki pies musi być szkolony w bardzo różnych warunkach (w lesie, w terenie otwartym, na łące), żeby potem mógł zdać swoje egzaminy, aby potem szukać ludzi, kiedy jest taka potrzeba, a wszystkie inne urządzenia techniczne po prostu zawodzą. Nos psa jest tutaj bezcenny. Dlatego rzeczywiście wydaje się, że to jest dobra propozycja, żeby to było nie dłużej niż 30 dni.</u>
+          <u xml:id="u-13.2" who="#PoselKatarzynaPiekarska">Dodatkowo to też jest bardzo dobre, że jest to projekt, który pochodzi z petycji. To obywatele zwrócili się do Sejmu, a Sejm zareagował pozytywnie. To też być może wyzwoli kolejną taką aktywność legislacyjną właśnie różnych grup. Wydaje mi się, że to jest sprawa bardzo pożądana. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaZielinska">Dziękuję bardzo. Pani poseł Paluch w odniesieniu do tego wniosku i doprecyzowania, tak?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PoselAnnaPaluch">Szanowni państwo, jeżeli to ma uspokoić obawy państwa, że ktoś chce nad tym projektem przeciągać pracę, to nie, nie chodzi nam o przeciągnięcie prac, tylko o takie procedowanie, żeby te przepisy były już przemyślane i dobre. Nie mam obiekcji, możemy wpisać termin 30 dni. Biorę pod uwagę deklarację pana ministra, że te uzgodnienia trwają i że niedługo będą. Tak więc spokojnie ten 30-dniowy termin może być w moim wniosku uzupełniony.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaZielinska">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#SekretarzstanuwMKiSEdwardSiarka">Jeszcze się włączę do dyskusji. Dajemy również wszystkim organizacjom możliwość odniesienia się do projektu, bo na razie też nie mamy na piśmie od tych organizacji chociażby stanowiska. Może pojawią się jeszcze jakieś dodatkowe uszczegóławiające elementy. Tak jak mówię, intencja jest taka, żebyśmy stworzyli dobry zapis, który będzie rzeczywiście służył grupom ratowniczym, który będzie służył dobrze wszystkim obywatelom. Taka jest nasza intencja. Myślę, że trzeba uszanować to, co się zrodziło w Komisji do Spraw Petycji, jako pomysł, który tylko wymaga dopracowania.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaZielinska">Dziękuję, panie ministrze. Jeszcze się zwrócę do Biura Legislacyjnego z pytaniem. Mamy dwa wnioski formalne. Jeden o odroczenie posiedzenia, drugi o powołanie podkomisji. Jaką rekomendują państwo kolejność głosowania wniosków?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#LegislatorzBiuraLegislacyjnegoJakubBennewicz">W naszej ocenie dalej idący jest wniosek o odroczenie posiedzenia, więc proponujemy zacząć od tego wniosku.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaZielinska">Dobrze, dziękuję. Tak zrobimy. Poddam teraz pod głosowanie wniosek pani poseł Anny Paluch o odroczenie posiedzenia Komisji do czasu wpłynięcia opinii rządu, nie dłużej niż 30 dni, czyli do dnia 20 lipca.</u>
+          <u xml:id="u-20.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaZielinska">Bardzo proszę państwa o zalogowanie się do systemu głosowań. Pani poseł nie działa karta, więc jeszcze chwilę poczekajmy. Chwileczkę, jeszcze czekamy na panią poseł. Głosujemy na urządzeniach do głosowania. Czy już wszystko działa, pani poseł? Już działa, czyli głosujemy.</u>
+          <u xml:id="u-20.2" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaZielinska">Kto jest za wnioskiem o odroczenie prac Komisji do czasu przedstawienia opinii rządu, nie dłużej niż o 30 dni? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Poproszę o wyniki. Głosowały 22 osoby. Za było 22 posłów, nikt nie był przeciw i nikt nie wstrzymał się od głosu. Ogłaszam, że wniosek został przyjęty. Posiedzenie Komisji zostało odroczone do czasu wpłynięcia opinii rządu, nie dłużej niż 30 dni.</u>
+          <u xml:id="u-20.3" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaZielinska">Dziękuję bardzo państwu za posiedzenie i do zobaczenia na następnym posiedzeniu.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/osz/201923-sjm-oszxx-00123-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/osz/201923-sjm-oszxx-00123-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..94d97b5
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/osz/201923-sjm-oszxx-00123-01/header.xml
@@ -0,0 +1,46 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-oszxx-00123-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa /nr 123/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa /nr 123/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#OSZ">123</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-22</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PoselAndrzejGrzyb" role="speaker">
+        <persName>Poseł Andrzej Grzyb</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselDariaGosekPopiolek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Daria Gosek-Popiołek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrezydentmiastaStalowaWolaLucjuszNadberezny" role="speaker">
+        <persName>Prezydent miasta Stalowa Wola Lucjusz Nadbereżny</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacaposelAnnaPaluch" role="speaker">
+        <persName>Przewodnicząca poseł Anna Paluch</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaEdwardSiarka" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska Edward Siarka</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="OSZ" role="committee">
+        <orgName>Komisja Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/osz/201923-sjm-oszxx-00123-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/osz/201923-sjm-oszxx-00123-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..35cd139
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/osz/201923-sjm-oszxx-00123-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,67 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Dzień dobry państwu. Otwieram posiedzenie Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa. Na podstawie listy obecności stwierdzam, że mamy mocne kworum. Witam serdecznie pana ministra Edwarda Siarkę i witam pana Lucjusza Nadbereżnego prezydenta miasta Stalowa Wola. Witam panie i panów posłów. Proszę o wyciszenie rozmów i zalogowanie się do systemu.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Informuję państwa, że porządek dzienny dzisiejszego posiedzenia obejmuje zaopiniowanie wniosku pana prezydenta miasta Stalowa Wola dotyczącego przeniesienia własności nieruchomości, zgodnie z art. 6 ustawy z dnia 23 lipca 2021 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych ze specjalnym przeznaczeniem gruntów leśnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Informuję także państwa, że zgodnie z art. 5 tejże ustawy z dnia 23 lipca 2021 r. o szczególnych rozwiązaniach każdorazowe przeniesienie własności nieruchomości wymaga uzyskania pozytywnej opinii komisji sejmowej właściwej do spraw leśnictwa i gospodarki leśnej. Komisja powinna wydać opinię w terminie miesiąca od dnia doręczenia wniosku, a w razie niewydania tejże opinii w tym terminie uważa się, że opinia jest pozytywna.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Wniosek pana prezydenta miasta Stalowa Wola z dnia 30 maja 2022 r. wpłynął do Komisji w dniu 6 czerwca br. Wszyscy państwo otrzymali ten wniosek wraz z załącznikami.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Przypominam, że na posiedzeniu w dniu 8 marca Komisja Ochrony Środowiska zaopiniowała pozytywnie wniosek Ministra Klimatu i Środowiska z 17 lutego br. dotyczący zamiany części nieruchomości Skarbu Państwa pozostających w zarządzie Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe na nieruchomości stanowiące własność gminy miasta Stalowa Wola.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Szanowni państwo, na temat przeniesienia własności działek, będących przedmiotem naszej dzisiejszej opinii, już raz rozmawialiśmy na posiedzeniu w dniu 8 marca. Bardzo proszę pana prezydenta Lucjusza Nadbereżnego o przedstawienie wniosku.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PrezydentmiastaStalowaWolaLucjuszNadberezny">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, panie ministrze. Bardzo dziękuję za możliwość przedstawienia wniosku. Jest on konsekwencją decyzji Wysokiej Komisji z dnia 8 marca. Od momentu uzyskania pozytywnej opinii Komisji dynamika związana z pracami nad utworzeniem strategicznego parku inwestycyjnego nabrała jeszcze większego tempa. Po pozytywnej opinii Wysokiej Komisji został zawarty akt notarialny zamiany nieruchomości pomiędzy Lasami Państwowymi a miastem Stalowa Wola o łącznej powierzchni działek 103 ha.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PrezydentmiastaStalowaWolaLucjuszNadberezny">Dzisiaj zwracam się z wnioskiem o zatwierdzenie pierwszego etapu komercjalizacji tego terenu poprzez wniesienie aportem tych nieruchomości do wspólnej spółki celowej miasta Stalowa Wola i Agencji Rozwoju Przemysłu, która następnie te nieruchomości będzie zbywać na rzecz koreańskiego inwestora z branży elektromobilności SK Nexilis.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PrezydentmiastaStalowaWolaLucjuszNadberezny">Na posiedzeniu Komisji w dniu 8 marca dość szeroko i dość długo mówiłem o tym projekcie, o założeniach rozwoju, więc nie chciałbym dzisiaj zabierać cennego czasu. Mogę państwa zapewnić, że cały proces przebiega w zgodnej atmosferze w mieście Stalowa Wola. Świadczy o tym fakt, że uchwała o wniesieniu aportem tych nieruchomości do spółki celowej i następnie sprzedaży koreańskiemu inwestorowi została podjęta przez radę miejską w dniu 20 maja jednogłośnie – bez głosu sprzeciwu. Tak więc, niezależnie od poglądów, od klubów. Dla Rady Miejskiej Miasta Stalowa Wola jest to strategiczny projekt, który ma pełne poparcie wszystkich środowisk samorządu miasta Stalowa Wola.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PrezydentmiastaStalowaWolaLucjuszNadberezny">Dzisiaj zwracam się o ponowną pozytywną opinię. Mam nadzieję, że miasto Stalowa Wola będzie mogło jeszcze na jesieni br. złożyć kolejny wniosek, bo w tej chwili trwają intensywne rozmowy dotyczące kolejnego areału (prawie 40 ha) pod kolejne inwestycje na terenie miasta Stalowa Wola. Oznaczałoby to, że ten pierwszy etap – dotyczący 103 ha – byłby zrealizowany, skomercjalizowany. Bardzo dziękuję. Jeżeli są pytania, to oczywiście z przyjemnością odpowiem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Dziękuję bardzo, panie prezydencie. Bardzo proszę o zabranie głosu przez pana ministra Edwarda Siarkę, jeżeli wyraża taką chęć. Proszę uprzejmie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaEdwardSiarka">Jeśli można, pani przewodnicząca. Wysoka Komisjo, panie prezydencie, dosłownie dwa zdania. Pani przewodnicząca przedstawiła to od strony prawnej, więc nie będę się powtarzał. Potwierdzam, co pan prezydent powiedział, że cały proces inwestycyjny na terenach gruntów, które już w tym momencie zostały przekazane aktem notarialnym, postępuje. Mam nadzieję, że kolejne dobre pomysły uda się zrealizować w ramach ustawy, którą przyjęliśmy i powstaną ważne kluczowe nie tylko dla regionu, ale Polski inwestycje, a także miejsca pracy. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Dziękuję bardzo, panie ministrze. Otwieram dyskusję. Czy ktoś z państwa posłów chciałby zabrać głos? Proszę bardzo, pan poseł Grzyb.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PoselAndrzejGrzyb">Pani przewodnicząca, szanowni państwo, chciałem zapytać o zasadność powoływania podmiotu pośredniczącego w tej transakcji. Wydaje mi się, że dla tego typu inwestycji nie ma przeszkód formalno-prawnych, które by sprawiły, że samorząd nie mógłby sprzedać tego terenu inwestorowi bezpośrednio. Czy ta operacja, poprzez powoływanie podmiotu wspólnie z Agencją Rozwoju Przemysłu, państwu ułatwia czy wydłuża tę drogę? Czy są jakieś inne motywy z tym związane? Dlaczego akurat poprzez spółkę, którą powołuje miasto z ARP, państwo chcecie dokonać operacji związanej ze sprzedażą inwestorowi koreańskiemu?</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PoselAndrzejGrzyb">Oczywiście w Polsce brakuje inwestycji bezpośrednich. Widać, że ostatnie lata nie są najlepsze pod tym względem, więc nie kwestionuję całej operacji sprzedaży gruntu na rzecz inwestora. Natomiast pytanie – czy nie można tego zrobić w jednym etapie, a nie dwuetapowo? To jest pierwsze pytanie.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PoselAndrzejGrzyb">Drugie to jest to, co budziło wątpliwość prawną na etapie jakby całej ustawy, że ustawodawca jest tutaj opiniodawcą w sprawie wydania decyzji administracyjnej. Ale to jest historia, którą już omówiliśmy, więc nie będę tego w żaden sposób podnosił. Wydaje mi się, że mamy w pamięci tę całą dyskusję, którą przeszliśmy. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Dziękuję panie pośle. Czy ktoś jeszcze z państwa posłów chciał zadać pytanie, zabrać głos? Nie słyszę. Proszę pana prezydenta Nadbereżnego o odniesienie się do tego pytania.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PrezydentmiastaStalowaWolaLucjuszNadberezny">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, odpowiadając na pytanie pana posła – powołanie spółki celowej z Agencją Rozwoju Przemysłu jest szerszym planem. Ta spółka ma w przyszłości być operatorem i zarządzać dalszą częścią komercjalizacji strategicznego parku inwestycyjnego. Powołana spółka ma również za zadanie zagwarantować skuteczną komercjalizację tego terenu dla strategicznego inwestora. Dlatego, że najgorsze co mogłoby się stać – bo samorząd nie posiada narzędzia, które pozwalałoby na sprzedaż bezprzetargową takiego terenu – w przypadku, gdyby pojawiła się spekulacja tym terenem, to i dla nas, i dla celów ustawy, i dla interesów gospodarczych i miasta i Polski, byłoby zamrożenie tego terenu. Natomiast spółka celowa ARP ma prawo sprzedać tę nieruchomość w transakcji bezpośredniej, bo takie uprawnienia posiada Agencja Rozwoju Przemysłu. Taki proces był prowadzony przez ARP dla innych strategicznych inwestorów, również koreańskich. Agencja od początku była naszym kluczowym partnerem w skutecznym pozyskaniu tego inwestora dla Stalowej Woli. Zatem są to również uzgodnienia, które były zawarte w toku pozyskania inwestora koreańskiego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Dziękuję bardzo. Widzę kolejne zgłoszenie. Bardzo proszę, pani poseł Gosek-Popiołek.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PoselDariaGosekPopiolek">Przyznam, że nieco martwi mnie to, co w tym momencie się dzieje, to jest utrata kontroli nad pewnym strategicznym terenem, który miał przynieść określone korzyści… No, ale jak rozumiem w tym momencie miasto sprzedając ten teren przestaje być jego właścicielem. Jest to jedna z tych rzeczy, które bardzo często posłowie, także PiS, podnosili w kontekście miast, które wyprzedawały swoje strategiczne zasoby.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PoselDariaGosekPopiolek">Mam wątpliwości i chciałam o to zapytać. Dlaczego miasto decyduje się na taki krok, skoro traci kontrolę? Rozumiem, że dostaje za to jakieś pieniądze – zapewne duże pieniądze, jak na budżet Stalowej Woli. Natomiast w perspektywie 10, 15 czy 20 lat ta decyzja mnie martwi. I o ile w przypadku Jaworzna nie zagłosowałam, ponieważ to budziło moje wątpliwości konstytucyjne, to teraz do tego dochodzą wątpliwości jakby strategiczne patrzenia na to, że gmina jednak pozbywa się czego, co być może w przyszłości będzie bardzo cenne. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Dziękuję bardzo. Czy pan prezydent chce się odnieść do tej wątpliwości? Proszę uprzejmie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PrezydentmiastaStalowaWolaLucjuszNadberezny">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo. Pani poseł, jeżeli chodzi o procedurę, która została przez nas przyjęta, właśnie przez spółkę celową, to ona zabezpiecza interesy gminy właśnie tak, aby kontrola komercjalizacji tego terenu była zgodna z ustawą, zgodna ze strategią rozwoju miasta Stalowa Wola. Dlatego tworzymy spółkę celową, w której miasto Stalowa Wola posiada blisko 50% udziałów o silnym prawie głosu dotyczącym tej części nieruchomości, jak i innych.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PrezydentmiastaStalowaWolaLucjuszNadberezny">Chciałbym również zaznaczyć, że cały proces zamiany nieruchomości, aktów notarialnych, jak i aportu a następnie sprzedaży tej nieruchomości, w zapisach aktu notarialnego przeniesienia własności będzie zabezpieczony odpowiednimi zapisami, które mają swoje odzwierciedlenie w specustawie, dotyczącymi przeznaczenia gruntu, okresu realizacji inwestycji. Przypomnę, że katalog branż, które mogą być inwestowane na tym terenie jest ograniczony i jest wprost wymieniony w ustawie. Również okres realizacji inwestycji jest wskazany na 10 lat. Wszystkie te zapisy są nałożone w zapisach aktu notarialnego na każdego właściciela nieruchomości. Zatem uważam, że cały proces jest pod bardzo dużą kontrolą. Również fakt – o czym mówił pan poseł – że podlega to kontroli i opinii komisji sejmowej pokazuje, jak cały proces jest zabezpieczony pod względem celów ustawy, interesów gospodarczych i Polski i miasta. Przypomnę również, że cały proces podlega opiniowaniu Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa. To jest kolejny organ, który bada cel przeznaczenia i wszystkie związane z tym decyzje i miasta, i późniejsze spółki celowej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Dziękuję bardzo, panie prezydencie. Czy są jeszcze jakieś głosy? Nie słyszę. Zatem przystępujemy do głosowania. Bardzo proszę o wyświetlenie pulpitu do głosowania a państwa posłów proszę o zalogowanie się. Czy państwo są gotowi? Proszę wydać panu posłowi kartę do glosowania, jeśli jest taka możliwość.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Chwileczkę. Proszę państwa, proszę o chwilę uwagi. Pan poseł Sośnierz prosi, żeby wydać mu kartę, bo swoją zostawił na sali. Karta zostanie wydana, żeby mógł wziąć udział w głosowaniu. Jeszcze raz zostanie otwarty pulpit do głosowania i przeprowadzimy głosowanie.</u>
+          <u xml:id="u-13.2" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Proszę o wyświetlenie pulpitu do glosowania. Państwa posłów bardzo proszę o zachowanie spokoju. W takim krzyku bardzo źle się proceduje. Poddaję pod głosowanie wniosek o pozytywną opinię wobec wniosku Prezydenta Miasta Stalowa Wola z dnia 30 maja 2022 r. o przeniesienie własności nieruchomości.</u>
+          <u xml:id="u-13.3" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Kto jest za? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu? Zamykam głosowanie. Proszę o opublikowanie wyników.</u>
+          <u xml:id="u-13.4" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Głosowało 23 posłów. Za – 21, nikt nie był przeciw, 2 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
+          <u xml:id="u-13.5" who="#PrzewodniczacaposelAnnaPaluch">Panie prezydencie gratuluję, przekonująco pan to uzasadnił. Wyczerpaliśmy porządek dzienny. Komisja pozytywnie zaopiniowała wniosek pana prezydenta. Zamykam posiedzenie Komisji. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/osz/201923-sjm-oszxx-00124-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/osz/201923-sjm-oszxx-00124-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..f2e2373
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/osz/201923-sjm-oszxx-00124-01/header.xml
@@ -0,0 +1,91 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-oszxx-00124-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa /nr 124/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa /nr 124/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#OSZ">124</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-22</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="DyrektorgeneralnyZwiazkuPracodawcowPrzemysluPiwowarskiegowPolsceBartlomiejMorzycki" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor generalny Związku Pracodawców Przemysłu Piwowarskiego w Polsce         Bartłomiej Morzycki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="JacekSwigon" role="speaker">
+        <persName>Jacek Świgoń</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="MarekWojcik" role="speaker">
+        <persName>Marek Wójcik</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PolskiejOrganizacjiHandluiDystrybucjiKarolStec" role="speaker">
+        <persName>Polskiej Organizacji Handlu i Dystrybucji Karol Stec</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselAnitaSowinska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Anita Sowińska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselAnnaPaluch" role="speaker">
+        <persName>Poseł Anna Paluch</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselBarbaraDziuk" role="speaker">
+        <persName>Poseł Barbara Dziuk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselDariaGosekPopiolek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Daria Gosek-Popiołek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselGabrielaLenartowicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Gabriela Lenartowicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselMagdalenaLosko" role="speaker">
+        <persName>Poseł Magdalena Łośko</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrezesPolskiejIzbyOdzyskuiRecyklinguOpakowanKonradNowakowski" role="speaker">
+        <persName>Prezes Polskiej Izby Odzysku i Recyklingu Opakowań Konrad Nowakowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrezesStowarzyszeniaPolskiRecyklingSzymonDziakCzekan" role="speaker">
+        <persName>Prezes Stowarzyszenia „Polski Recykling” Szymon Dziak-Czekan</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrezesZarzaduRadyRIPOKPiotrSzewczyk" role="speaker">
+        <persName>Prezes Zarządu Rady RIPOK Piotr Szewczyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrezesZarzaduStowarzyszeniaForumRecyklinguSamochodowFORSAdamMalyszko" role="speaker">
+        <persName>Prezes Zarządu Stowarzyszenia Forum Recyklingu Samochodów FORS Adam          Małyszko</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzedstawicielPOHiDKarolStec" role="speaker">
+        <persName>Przedstawiciel POHiD Karol Stec</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzedstawicielPolskiegoStowarzyszeniaZeroWasteFilipPiotrowski" role="speaker">
+        <persName>Przedstawiciel Polskiego Stowarzyszenia Zero Waste Filip Piotrowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelMarekDyduch" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Marek Dyduch</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyRadyPolskiejIzbyGospodarkiOdpadamiMichalDabrowski" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Rady Polskiej Izby Gospodarki Odpadami Michał Dąbrowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaJacekOzdoba" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska Jacek Ozdoba</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMKiSJacekOzdoba" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w MKiŚ Jacek Ozdoba</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="OSZ" role="committee">
+        <orgName>Komisja Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/osz/201923-sjm-oszxx-00124-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/osz/201923-sjm-oszxx-00124-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..a19571a
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/osz/201923-sjm-oszxx-00124-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,214 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekDyduch">Szanowni państwo, otwieram posiedzenie Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa. Witam panie i panów posłów. Witam pana Jacka Ozdobę sekretarza stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska i naszych przybyłych gości, którzy na tym posiedzeniu Komisji reprezentują organizacje społeczne. Na podstawie listy obecności stwierdzam kworum. Informuję, że porządek dzienny posiedzenia przewiduje rozpatrzenie projektu planu pracy Komisji na okres od 1 lipca do 31 grudnia 2022 r. oraz w punkcie drugim rozpatrzenie Informacji Ministra Klimatu i Środowiska nt. założeń systemu kaucyjnego, który ma funkcjonować w Polsce oraz postępu prac nad wdrożeniem rozszerzonej odpowiedzialności producenta (ROP) do polskiego porządku prawnego.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekDyduch">Informuję, że zgodnie z pismem pani marszałek Sejmu z dnia 7 czerwca 2022 r. komisje powinny uchwalić plan pracy do 24 czerwca, czyli dzisiaj jest przedostatni dzień, kiedy plan pracy mamy przyjąć. Czy są uwagi do porządku obrad? Nie ma. W związku z tym przechodzimy do punktu pierwszego, czyli rozpatrzenia projektu planu pracy Komisji na okres od 1 lipca do 31 grudnia 2022 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekDyduch">Państwo otrzymali projekt planu pracy. W związku z tym, odnoszę się do pań i panów posłów z pytaniem, kto chciałby zabrać głos w tej sprawie i wnieść jakieś uwagi bądź propozycje? Proszę bardzo, pani poseł Gosek.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PoselDariaGosekPopiolek">Bardzo dziękuję za możliwość zabrania głosu. Rozmawiałam już z państwem z Komisji, że być może to jest bardziej pytanie do ministra klimatu, do pani minister odpowiedzialnej za kwestie gospodarki leśnej. Dlatego, że zależałoby mi, żeby rozpatrzenie informacji na temat lasów i gospodarki leśnej uwzględniało również ostatnio opracowane rozwiązania, które specjalny zespół ds. lasów podmiejskich, lasów z tą szczególną funkcją społeczną, miał zaprezentować i przedstawić regionalnym dyrekcjom Lasów Państwowych. Stąd prośba, żeby Komisja zaznaczyła ministrowi, że fajnie byłoby, gdybyśmy mogli się już z tymi zaleceniami zapoznać zanim wejdą w życie i o nich dyskutować.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekDyduch">Dziękuję. To jest sugestia, więc pan minister się odniesie w konkretnej sprawie, jak będzie ten punkt. Czy są inne głosy w sprawie planu pracy? Jeśli nie ma uwag, czy jest sprzeciw, żeby plan pracy przyjąć na to półrocze? Nie ma sprzeciwu, w związku z tym stwierdzam, że plan pracy Komisja przyjęła i jest aktualny.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekDyduch">Przechodzimy do punktu drugiego, czyli rozpatrzenia informacji Ministra Klimatu i Środowiska nt. założeń systemu kaucyjnego. Ten punkt przeczytałem wcześniej w całości. Czy mogę prosić pana ministra o informację w tej kwestii? Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaJacekOzdoba">Bardzo dziękuję, szanowny panie przewodniczący. Szanowni państwo, na wstępie zwrócę się z prośbą, jeżeli to będzie możliwe o dyscyplinę wypowiedzi, ponieważ równolegle trwają też inne prace związane z parlamentem, a nie chciałbym, jako przedstawiciel resortu nie uczestniczyć – oczywiście w miarę racjonalnej proporcji czasowej.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaJacekOzdoba">Jeżeli chodzi o system kaucyjny, to planujemy nie później niż do wczesnej jesieni przesłać projekt, aby już był w pracach parlamentarnych, co oznacza, że w ciągu miesiąca powinien być już całkowicie publicznie dostępny, jeżeli chodzi o szczegóły i rozwiązania. My przedstawiliśmy już w tej chwili, w ramach naszego stanowiska Ministerstwa Klimatu i Środowiska, że decyzja, jeżeli chodzi o frakcje, które budziły największe zainteresowania, będą związane z tworzywami sztucznymi do pojemności 3 litrów, butelki szklane wielorazowego użytku do 1,5 litra, puszki aluminiowe o pojemności do 1 litra oraz butelki jednorazowe do 1,5 litra. System kaucyjny tworzyć będą wprowadzający napoje w opakowaniach. Projekt pozostawia bardzo dużą swobodę przedsiębiorcom. Tak naprawdę, jest on bardzo przyjazny pod względem gospodarczym. Nie ma nadmiernego uregulowania z naszego punktu widzenia. Jako element zachęty do tworzenia takiego systemu, to będzie połączone z następnymi pracami legislacyjnymi, od razu nadmienię, że może ulec zmianie, choć został już przedstawiony jako deklaracja, ale mocno wsłuchujemy się w apele i argumenty, które dotyczą powierzchni handlowej.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaJacekOzdoba">W obecnym stanie, czyli w tej propozycji, która nie została zmieniona, trwa analizowanie dodatkowych argumentów. Dotyczy to przede wszystkim sklepów o powierzchni handlowej powyżej 100 m2, które były obligatoryjne. Tutaj właśnie ten wątek, nad którym się zastanawiamy, cały czas trwa. Czyli sklepy do 100 m2, byłyby nie zobowiązane, żeby zwracać do ich placówek produkty, przyjmować te opakowania, natomiast sklepy powyżej 100 m2 byłyby już zobligowane.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaJacekOzdoba">Nie wprowadzamy regulacji, które dotyczą sposobu prowadzenia zbiórki z uwagi na to, że nie chcemy tworzyć sytuacji, kiedy to ustawodawca precyzyjnie reguluje chociażby funkcjonowanie systemu w postaci automatów, czy jakieś innej formy. Tu zostawiamy dowolność przedsiębiorcom. Taki system byłby oczywiście pod kontrolą z uwagi na raportowanie.</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaJacekOzdoba">To tyle w skrócie, jeżeli chodzi o przedstawienie takich głównych założeń, które w tej chwili są zobrazowane. Oczywiście w najbliższym czasie, jak tylko te szczegóły trafią do parlamentu, jesteśmy otwarci na to, żeby Komisja zapoznała się z tym projektem. Przy czym oczywiście on jest znany o tyle, że pierwotne założenia zostały już przedstawione. Tak naprawdę zmianie ulega kwestia frakcyjności. My propozycję, która była przedstawiona w początkowej fazie, celowo podaliśmy do konsultacji, ona zakładała minimum. Ona oczywiście została rozszerzona po wysłuchaniu argumentów, cennych uwag, które były związane z funkcjonowaniem systemu, za co bardzo dziękujemy.                                 Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekDyduch">Dziękuję bardzo. Otwieram dyskusję w tej sprawie. W pierwszej kolejności panie i panowie posłowie, później przedstawiciele organizacji społecznych. Bardzo proszę, kto z państwa posłów chciałby zabrać głos? Proszę bardzo, pani Anita Sowińska.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PoselAnitaSowinska">Dzień dobry państwu. Na wstępie chciałabym wyrazić swoją radość, że w końcu ten projekt, mam nadzieję, wpłynie Sejmu i będzie procedowany. Trwało to bardzo długo, bo 2 lata. Właściwie był taki nacisk na ministerstwo, żeby to w końcu zrobić. Aczkolwiek nie jest to jedyna rzecz, którą trzeba zrobić, bo w kolejce czeka np. rozszerzona odpowiedzialność producencka itd. Natomiast to, co pan minister przedstawił jako dobrą stronę tego projektu, czyli swoboda przedsiębiorstw i dobrowolność przystępowania do zbiórki butelek zwrotnych, moim zdaniem jest jego znaczącą wadą, ponieważ może się okazać, że ta ustawa zwyczajnie będzie martwa. Dlatego, że jeżeli przedsiębiorcy nie będą mieli obowiązku wprowadzania na rynek butelek zwrotnych, opakowań zwrotnych, to właściwie w tej chwili też mogą coś takiego zrobić. Nie ma przymusu, jest dobrowolność, ale wszystko nie działa. Takich przepisów zresztą i przykładów mamy więcej. Dam porównanie, oczywiście nie z tej samej działki, ale choćby gospodarka ściekowa. Tutaj też akurat samorządy mogą coś zrobić, ale nie muszą, i efekt jest taki, że 80% ścieków trafia do przyrody. Podobnie jest z parkami narodowymi, że gminy mogą przegłosować, ale nie muszą, więc parków narodowych nie ma od 20 lat.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PoselAnitaSowinska">Obawiam się, że właściwie w roku wyborczym ta ustawa będzie martwa. Chyba, że pan minister ma jakieś inne informacje, to bardzo proszę o podzielenie się tym. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekDyduch">Dziękuję. Czy ktoś jeszcze z pań i panów posłów? Proszę, panie ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#SekretarzstanuwMKiSJacekOzdoba">Doprecyzuję. Bardzo dziękuję za tę uwagę pani poseł. Chodzi o to, żeby sklepy o powierzchni handlowej powyżej 100 m2 były zobligowane, tzn. żeby system był obligatoryjny, a poniżej 100 m2 w przedstawionym projekcie miały dobrowolność do przystąpienia do systemu. Już wyjaśniam, o co chodzi. Po prostu są sytuacje, kiedy np. mały kiosk nie ma możliwości zbierania tych produktów. Stąd dość ciekawa dyskusja, która się toczy, co do metrażu. Jak mamy sklepy 100 m2, to nie są tak naprawdę bardzo duże powierzchnie i obligatoryjność takiego zbierania może być po prostu dużym utrudnieniem.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#SekretarzstanuwMKiSJacekOzdoba">Oczywiście jest ta celna uwaga, czy należy zmuszać kiosk, żeby zbierał butelki, ale obawiam się, że to może stworzyć dodatkowe koszty czy właściwie powodować, że paradoksalnie ten produkt nie będzie dostępy, bo jeżeli ktoś ma produkt, to jest też możliwość zwrotu. Stąd idea, aby sklepy powyżej 100 m2 miały taki obowiązek, jeżeli mają dostępność do takiego produktu, co daje już dość dużą sieć możliwości oddawania, a dobrowolność w tych mniejszych miejscach. Co ważne jeszcze – przepraszam, bo nie powiedziałem na początku – utrzymujemy kwestię bezparagonowości, czyli nie będzie żadnego paragonu. Teraz jest to dość dużym problemem w zakresie funkcjonowania systemu, który w jakichś tam szczątkach jest, ale oczywiście chodzi o znaczną popularyzację i ekonomiczne uzasadnienie prowadzenia tego typu systemu. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekDyduch">Dziękuję bardzo. Proszę bardzo, pani przewodnicząca Anna Paluch.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PoselAnnaPaluch">Dziękuję bardzo. Szanowni państwo myślę, że stoi przed nami bardzo ważne zadanie przygotowania tego systemu. W ubiegłym tygodniu kilkuosobową grupą posłów z Komisji Środowiska, na zaproszenie jednej z organizacji pozarządowych, uczestniczyliśmy, po pierwsze, w seminarium internetowym (webinarium). Po drugie, oglądaliśmy, jak to funkcjonuje w Szwecji. Powiem tak, z dużym zadowoleniem usłyszałam, że polski system, w którym gminy mają władztwo nad odpadami, jest dobrze postrzegany. Rzeczywiście plusy tego systemu są takie, że on jest stosunkowo weryfikowalny (wszystkie zasady są weryfikowalne) i jest bliski producentom odpadów, czyli mieszkańcom, którzy przekazują odpady komunalne. Tylko, że w tej chwili, jeśli nie ma systemu rozszerzonej odpowiedzialności producenta, gminy nie mogą go spiąć finansowo, bo nikt im tych odpadów nie chce za godziwą cenę odebrać. Jak rozmawiam z moim zakładem komunalnym w małym miasteczku na temat szklanych butelek, na temat petów, to jest to po prostu trudne do spięcia.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PoselAnnaPaluch">Proszę państwa, pracując nad tą ustawą powinniśmy dowartościować ten system w ten sposób, żeby nie burzyć systemu gminnego, ale żeby ułatwić gminom spięcie finansowe całego systemu. Słyszeliśmy np. o doświadczeniach innych krajów, które wprowadzały system rozszerzonej odpowiedzialności producenta, to jest taka kwestia, że sklepy powyżej 60 m2, a w niektórych krajach powyżej 100 m2, mają obowiązek. Jest określona maksymalna kaucja albo 10 eurocentów, albo 10 eurocentów. Tak jest to spotykane.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#PoselAnnaPaluch">Kwestia kolejna. W niektórych krajach operatorem jest podmiot powołany przez producentów napojów alkoholowych, producentów napojów bezalkoholowych i soków oraz sklepikarzy. Te trzy podmioty utworzyły wspólną spółkę, która został certyfikowana przez administrację rządową i przez jakiś czas ta spółka prowadzi cały system zbierania. Funkcjonują tego typu systemy. Obejrzeliśmy na własne oczy jaki jest system w Szwecji: są automaty do zbierania butelek plastikowych, które przejmują te butelki…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekDyduch">Prosiłbym panie posłanki o spokój.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PoselAnnaPaluch">Dyskusja jest żywa, jak widać. Szanowni państwo, są automaty do zbierania butelek plastikowych, które przyjmują butelki, po czym wystawiają kwitek i w którymkolwiek sklepie można odebrać kaucję, bo wszystkie sklepy pobierają kaucję. System pozwala na to, żeby potwierdzić, automat wydaje kwit, ile tych butelek przyjął, jaka jest wysokość kaucji, bo ona jest określona i w którymkolwiek sklepie ta kaucja jest wypłacana. Tylko, że ten system jest szalenie niewygodny dla użytkownika, dla mieszkańca, bo na jednej ulicy są przyjmowane butelki szklane, a pięć ulic dalej przyjmowane są butelki plastikowe. To jest po prostu gonienie od Annasza do Kajfasza. Dla zwykłego człowieka to jest mało wygodne. Natomiast wszystkie te kwestie, niuanse wymagają dopracowania i porównania z systemami już funkcjonującymi, bo przecież wiele krajów już wprowadziło te zasady. Widać, że od uchwalenia ustawy co najmniej 2 lata zajmuje to, żeby wdrożyć wszystkie te rozwiązania. To zawsze wymaga korekty, wymaga śledzenia, jak ten system się sprawuje. Najkrócej tyle miałabym do dodania. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekDyduch">Dziękuję bardzo. Proszę, pani poseł Magdalena Łośko.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PoselMagdalenaLosko">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo. Chciałam zapytać odnośnie do wysokości stawki kaucji. Czy już teraz ministerstwo ma jakieś przewidywalne widełki, jeśli chodzi o kaucje? Czy już coś mniej więcej wiadomo w jakim kierunku to pójdzie? Rozumiem, że to będzie wskazane w samym rozporządzeniu, ale chcielibyśmy też wiedzieć, w jakim kierunku to pójdzie, jakiś algorytm wskazania tej kaucji. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekDyduch">Dziękuję. Jeszcze raz pani poseł Anita Sowińska, proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PoselAnitaSowinska">Chciałabym się odnieść do odpowiedzi pana ministra. Mam tutaj dwie uwagi co do obowiązku włączenia sklepu powyżej 100 m2 a mniejszych sklepach brak tego obowiązku. To oczywiście wiąże się z pewnym ryzykiem, że te sklepy wielkopowierzchniowe, duże, będą przyciągały więcej klientów, ale oczywiście jest to tylko ryzyko. Natomiast ja mówiłam nie tylko o obowiązku włączenia do tego systemu sklepów, ale również producentów napojów. To jest zupełnie co innego. Moim zdaniem, jeżeli producenci napojów nie będą mieli obowiązku wejścia w rynek butelek zwrotnych, to znaczy, że będzie dokładnie tak jak jest.</u>
+          <u xml:id="u-16.1" who="#PoselAnitaSowinska">Jeszcze mam pytanie, jakie będzie oznakowanie? Czy państwo mają już jakąś koncepcję na ten temat?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekDyduch">Dziękuję. Czy jeszcze ktoś? Proszę bardzo, pani poseł Lenartowicz.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PoselGabrielaLenartowicz">Dziękuję bardzo. Kontynuując temat koleżanki posłanki Sowińskiej, chciałam tylko powiedzieć, że to są de facto dwa systemy, które potocznie odbiorcom się kojarzą, iż są częścią tego samego. Jedna kwestia to są opakowania wielokrotnego użytku – zwrotne. To są najczęściej opakowania szklane i ci producenci zainwestowali w linie technologiczne do odbioru i ponownego napełniania. To jest zupełnie inna technologia. Nawet jeżeli chodzi o szkło, to jest inna wytrzymałość, bo to musi być opakowanie do wielokrotnego użytku. Z punktu widzenia ekologicznego, oczywiście jest to lepsze rozwiązanie niż kaucja i opakowanie jednorazowego użytku, które jest oprzyrządowane czy otaksowane systemem kaucyjnym, ale to jest tylko po to, żeby zachęcać, żeby to opakowanie wróciło i mogło podlegać recyklingowi.</u>
+          <u xml:id="u-18.1" who="#PoselGabrielaLenartowicz">Chodzi o to, jak skorelować te dwa systemy. Z jednej strony trzeba by się zastanowić nad tym, jak zachęcić – bo co do przymusu może być duży problem – żeby jak najwięcej producentów stosowało opakowanie wielokrotnego użytku i żeby to się opłacało i nam konsumentom, i producentom, bo to nie może bardzo zwiększać kosztów dla nas konsumentów, więc żeby to było kompatybilne wobec tych opakowań zwrotnych.</u>
+          <u xml:id="u-18.2" who="#PoselGabrielaLenartowicz">Chciałabym zapytać ministerstwo, czy pochyla się nad tym, żeby te dwa systemy były kompatybilne, ale nie wyłączały się nawzajem ani nie były wobec siebie konkurencyjne? Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekDyduch">Dziękuję. Proszę, jeszcze pani przewodnicząca Anna Paluch.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#PoselAnnaPaluch">Jeszcze jedna rzecz, o której nie powiedziałam, bo umknęła mi a chcę ją dodać. To jest nowe rozwiązanie rozważane w wielu miejscach i gdzieniegdzie wprowadzane. Mianowicie prosty przepis o obowiązku zawartości w butelce recyklatu – powiedzmy 30%. To momentalnie podnosi cenę odpadów i skłania do zbierania. Myślę, że to jest warte rozważenia, bo gminom łatwiej będzie uzyskać godziwą cenę za te surowce, które z takim poświęceniem zbierają. Z pewnością pomoże to zamiast innych rozwiązań proste rozwiązanie prawne: obowiązek zawartości recyklatu w produkcie, łatwy do weryfikacji. Powinno to być skutecznym rozwiązaniem. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekDyduch">Dziękuję. Czy jeszcze ktoś z pań i panów posłów? Proszę bardzo, pani poseł Dziuk.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#PoselBarbaraDziuk">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo. Mam prośbę, bo niestety nie mogłam być od początku, miałam drugą Komisję i były głosowania. Chciałam dodać jeszcze jeden temat do planu pracy. Czy jest taka możliwość? No, trudno.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekDyduch">Dziękuję bardzo. Czy ktoś z pań i panów posłów chciał zabrać głos? Nie widzę. Panie ministrze, czy na tym etapie pan odpowie, czy wysłuchamy jeszcze innych pytań? Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#SekretarzstanuwMKiSJacekOzdoba">Bardzo dziękuję. Co do uwagi pani poseł Paluch, to jest jak najbardziej słuszna. Projekt, który dotyczy zawierania recyklatu, będzie szybciej niż projekt kaucji. Lada moment trafi projekt dotyczący single-use plastic, który zakłada obligatoryjność zawierania recyklatów w opakowaniach. To ma spowodować efekt, o którym wspominała pani poseł, bardzo ważny.</u>
+          <u xml:id="u-24.1" who="#SekretarzstanuwMKiSJacekOzdoba">Co do punktu widzenia konsumenta, nie jest ważne czy mnogość systemu, czy właściwie operatorzy i szczegóły z tym związane, bo dla przeciętnego Kowalskiego funkcjonowanie systemu ma być niedostrzegane, jeśli chodzi o różnicę pomiędzy tym, kto się zajmuje frakcją taką czy inną. Ważne jest to, aby np. w sklepie powyżej 100 m2, jeżeli kupuje butelkę szklaną, mógł do niego zwrócić, jeżeli kupuje plastikową, jakiś napój czy coś innego, również do niego mógł zwrócić. Tak ma być na terenie całego kraju.</u>
+          <u xml:id="u-24.2" who="#SekretarzstanuwMKiSJacekOzdoba">Co do wysokości nie będziemy tego podawali w szczegółach, z uwagi na to, że ona zostanie, jak państwo zwrócili uwagę, wprowadzona w drodze rozporządzenia. Będzie to na podstawie wyliczenia. Oczywiście jakieś założenia przedstawimy, ale to jest trochę rynek spekulacji, którym moglibyśmy wywołać niepotrzebną dyskusję z tym związaną. Nie chcemy w tej chwili mówić o konkretnych kwotach, tym bardziej, że wysokość takiej kaucji będzie wymagała naprawdę dość trudnego zadania do wyliczenia. Na podstawie oceny rynkowej, wysokości, porównania być może też w innych systemach w stosunku do mocy nabywczej wynikającej z wynagrodzeń, taka stawka zostanie zaproponowana.</u>
+          <u xml:id="u-24.3" who="#SekretarzstanuwMKiSJacekOzdoba">Co do oznakowania projekt zawiera element związany z elementem graficznym. Jest to przedstawione w projekcie ustawy, czyli taki trójkąt z napisem kaucja i tam jest wysokość, ale tu również jesteśmy otwarci. Jeżeli będą jakieś inne propozycje, to być może jest moment, żebyśmy o tym porozmawiali, jak tylko się pojawi projekt. Trzeba zwrócić uwagę, że każda firma chce swoje. Tu też jest takie pytanie: czy dajemy jednorazowe, czy zunifikowane, czy dajemy ewentualnie dobrowolność? To jest już element, który będzie na pewno następny do dyskusji. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekDyduch">Dziękuję bardzo. Teraz proszę, jeżeli ktoś chce z państwa zabrać głos. Tylko mam prośbę, żeby przedstawiać się z imienia i nazwiska, i jaką organizację państwo reprezentujecie. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#MarekWojcik">Dziękuję, panie przewodniczący. Marek Wójcik, Związek Miast Polskich.</u>
+          <u xml:id="u-26.1" who="#MarekWojcik">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, panie ministrze, szanowni państwo, bardzo krótko chciałem się odnieść do tego, o czym powiedział pan minister, ale także pani poseł Paluch. Otóż, dla nas kluczowe z punktu widzenia samorządów jest to, kiedy pojawi się kompleksowa wizja działania systemu, a przede wszystkim, kiedy pojawią się pełne regulacje dotyczące rozszerzonej odpowiedzialności producenta. Proszę zwrócić uwagę, że za chwilę będzie pewien element dotyczący recyklatu, dalej – w październiku – system kaucyjny. Natomiast nas, z punktu widzenia samorządów, interesuje dokąd my zmierzamy. Tak, żebyśmy wiedzieli, jak ten model ma działać, jak ten system ma działać w całości. Natomiast pojawiają się pewne fragmenty.</u>
+          <u xml:id="u-26.2" who="#MarekWojcik">Stąd pytanie do pana ministra, kiedy pojawi się pełna kompleksowa ustawa, która będzie przesądzała o rozszerzonej odpowiedzialności producenta. Czy jest szansa, że będzie to razem chociażby z tą ustawą o systemie kaucyjnym?</u>
+          <u xml:id="u-26.3" who="#MarekWojcik">W pełni zgadzam się – i tu dziękuję pani poseł Paluch za tę troskę – o władztwo gminne, jeżeli chodzi o odpady. Zwracam państwu uwagę, że rzeczywiście to co teraz resort prezentuje w zakresie systemu kaucyjnego, to znakomicie ogranicza władztwo, a właściwie trudno powiedzieć, w jakim zakresie to władztwo będziemy dalej mieli. Martwimy się, że konsekwencje ekonomiczne dla samorządów, rozumianych nie jako władze samorządowe, tylko jako wspólnota mieszkańców, będą ogromne. Nie wiemy, co będzie z naszymi instalacjami, które w tej chwili budujemy. Zresztą nie wiemy, czy mamy je dalej budować, bo nie znamy ostatecznego kształtu systemu. Nie wiemy, czy podejmować w tej sprawie jakieś inicjatywy, czy nie. Czy za chwilę się nie okaże, że niewłaściwie wydaliśmy pieniądze publiczne? Też nie wiemy, co będzie, jeżeli chodzi o system kaucyjny, z tymi opakowaniami, które nie mieszczą się w tych propozycjach, które resort przygotowywał? Co np. z plastikiem do 300 ml, czy powyżej 3 l? Jak to będzie wyglądało? Proszę to potraktować jako przykład. Jaka będzie rola samorządów gminnych w tym zakresie? Przede wszystkim troszczę się o efektywność naszych działań, stąd te uwagi.</u>
+          <u xml:id="u-26.4" who="#MarekWojcik">Jeszcze drugie pytanie do pana ministra dotyczące zgodności tego, co się dzieje z dyrektywami unijnymi. Czy my przypadkiem nie jesteśmy już jednak sporo opóźnieni? Jak państwo przewidujecie harmonogram dalszych prac? Co oprócz tego października, o którym pan minister mówił, żeby ze strony Unii Europejskiej nie było zastrzeżenia, że działamy opieszale. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-27">
+          <u xml:id="u-27.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekDyduch">Dziękuję. Będziemy zbliżać się z oddali. Bardzo proszę pan, a później następny pan.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-28">
+          <u xml:id="u-28.0" who="#PolskiejOrganizacjiHandluiDystrybucjiKarolStec">Dziękuję bardzo. Karol Stec, Polska Organizacja Handlu i Dystrybucji.</u>
+          <u xml:id="u-28.1" who="#PolskiejOrganizacjiHandluiDystrybucjiKarolStec">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, panie ministrze, szanowni państwo, tutaj tak naprawdę pan minister powiedział o wielu kluczowych elementach tego nowego systemu kaucyjnego, natomiast pozostaje trochę niewiadomych. To, co niewątpliwie cieszy, to swoboda przy tworzeniu tych systemów, a więc zapewnienie, że przedsiębiorcy tak naprawdę będą tworzyć ten system i operatorów w systemie kaucyjnym w drodze rynkowej. To jest najważniejsze, tak naprawdę, w tym projekcie. Z punktu widzenia tego również, zapewnienie – jak pan minister powiedział – że w rozporządzeniu będzie określona jednolita stawka kaucji. Rozumiem, że na poszczególne rodzaje opakowań, to również uwzględnia ten element.</u>
+          <u xml:id="u-28.2" who="#PolskiejOrganizacjiHandluiDystrybucjiKarolStec">Natomiast to, co pozostaje dla nas dużą niewiadomą, to jest tak naprawdę kwestia chociażby opakowań po napojach mlecznych. To znaczy, my nie wiemy czy one będą w końcu w ramach systemu, czy nie. Z punktu widzenia sanitarnego w placówkach handlu detalicznego, które mają artykuły spożywcze, jest to trudne do wyobrażenia.</u>
+          <u xml:id="u-28.3" who="#PolskiejOrganizacjiHandluiDystrybucjiKarolStec">Kolejna kwestia, która dla nas jest istotna, to oczywiście okres przejściowy, ale tu rozumiany od wydania decyzji zgody na powstanie operatora systemu kaucyjnego na rzeczywiste powstanie systemu. Dla nas 24 miesiące może być za mało z tego prostego powodu, że większość inwestycji w dużych placówkach handlowych będzie musiało być finansowane przede wszystkim przez te placówki, a są to bardzo duże nakłady.</u>
+          <u xml:id="u-28.4" who="#PolskiejOrganizacjiHandluiDystrybucjiKarolStec">Jeżeli mówimy o szkle, to jest dla nas duże wyzwanie, proszę państwa. To znaczy, z punktu widzenia obsługi, logistyki systemu, wprowadzenie opakowań szklanych jest bardzo poważnym obciążeniem. To, co pani poseł Paluch wcześniej powiedziała odnośnie do tego, że konsumenci chodzą do różnych miejsc w Szwecji bo tutaj oddają PET, a tam oddają szklane… U nas raczej tak nie będzie. W związku z tym, tak naprawdę sklepy będą musiały wygenerować bardzo dużą powierzchnię do obsługi systemu kaucyjnego w zależności czy będzie to automat, czy będzie to obsługa ręczna.</u>
+          <u xml:id="u-28.5" who="#PolskiejOrganizacjiHandluiDystrybucjiKarolStec">Kwestie logistyczne. Szkło jest bardzo ciężkim materiałem i opakowaniem, jeżeli chodzi o logistykę. Mówimy tu zarówno o opakowaniach jednokrotnego, jak i wielokrotnego użytku.</u>
+          <u xml:id="u-28.6" who="#PolskiejOrganizacjiHandluiDystrybucjiKarolStec">Kolejna sprawa, która wydaje się nam problematyczna, to jest oczywiście to, co było tutaj powiedziane o dobrowolności lub niedobrowolności udziału w systemie przez placówki handlowe. Naszym postulatem było podwyższenie tej powierzchni do 500 m2. Zaraz wytłumaczę dlaczego. Oczywiście, możemy się zastanowić nad innym wyróżnikiem, ale kwestia jest taka. Wprowadzenie obowiązku, bo tak naprawdę mówimy od obowiązku odbioru opakowań w każdej placówce handlowej, jest bardzo poważnym wyzwaniem szczególnie dla małych placówek, o czym pan minister już wspomniał. Chciałbym zwrócić również uwagę na tę kwestię, na te 100 m2. Natomiast w wypadku wielu placówek, które są placówkami non-foodowymi, tak naprawdę te opakowania znajdują się tylko w strefie impulsowej i są to opakowania o konkretnej objętości, zwykle do 500 ml, albo jest to bardzo mały udział w sprzedaży. Wypracowanie i przynależność do tego systemu przez te placówki handlowe, w kontekście obowiązku odbioru, jest z ich punktu widzenia bardzo problematyczne. Stąd był nasz postulat 500 m2 lub wyróżnik np. udziału w obrocie bardzo niskim tego typu sprzedaży impulsowej.</u>
+          <u xml:id="u-28.7" who="#PolskiejOrganizacjiHandluiDystrybucjiKarolStec">Z drugiej strony zwracam uwagę, że pan minister nie mówi tak naprawdę w kontekście tych placówek, nawet teraz zakładając próg 100 m2, że te poniżej nie mogą należeć do systemu. One oczywiście mogą. Tutaj jedna z pań posłanek bardzo słusznie zauważyła…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-29">
+          <u xml:id="u-29.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekDyduch">Mam prośbę, proszę nie komentować.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-30">
+          <u xml:id="u-30.0" who="#PrzedstawicielPOHiDKarolStec">Dobrze, wracając do meritum. Każda placówka handlowa, czy będzie poniżej tego progu, czy nie, może dobrowolnie należeć do systemu i większość z nich na to się zdecyduje, ponieważ o tym będą decydowali konsumenci, którzy po prostu będą żądali odbioru. I tu zwracam uwagę, że po prostu to nie będzie konkurencyjne podejście do klienta, bo później lub wcześniej będzie to wymagało rozważenia decyzji o przystąpieniu – nawet, jeżeli placówka będzie poniżej progu. Dlatego mówię, że ten próg 500 m2 byłby godny rozważenia. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-31">
+          <u xml:id="u-31.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekDyduch">Dziękuję. Zwracam państwu uwagę, że dzisiaj mówimy o założeniach tej ustawy. Jeszcze nie mówimy o pełnych szczegółach i rozumiem, że trzeba te uwagi, które formujecie przyjąć, natomiast prosiłbym, żeby one były sugestią do rozważenia, bo na tym etapie jeszcze szczegółów nie rozważamy. Prośba jest, jeżeli państwo macie uwagi czy do ministerstwa, czy do Komisji, że można je sformułować na piśmie. My oczywiście w trakcie prac nad tą ustawą będziemy starali się rozważyć, na ile można na tym etapie wprowadzić, a na ile nie.</u>
+          <u xml:id="u-31.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekDyduch">Proszę bardzo, również proszę o dyscyplinę czasową, załóżmy około 3 minut, dobrze?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-32">
+          <u xml:id="u-32.0" who="#PrezesStowarzyszeniaPolskiRecyklingSzymonDziakCzekan">Szymon Dziak-Czekan, Stowarzyszenie „Polski Recykling”.</u>
+          <u xml:id="u-32.1" who="#PrezesStowarzyszeniaPolskiRecyklingSzymonDziakCzekan">Szanowny panie przewodniczący, szanowny panie ministrze, szanowni państwo, jako branża recyklingu, przede wszystkim chcieliśmy potwierdzić, że wprowadzenie systemu kaucyjnego to będzie na pewno impuls dla branży recyklingu, po to, żeby branża mogła się rozwijać i te odpady ponownie przetwarzać. Chcielibyśmy potwierdzić również, że zawartość recyklatu, te 30%, o których już mówiliśmy kilka lat temu, rzeczywiście jest to coś, co może pozwolić na to, że będzie popyt, że ceny surowców będą dużo wyższe, co pokazuje sytuacja na rynku PET. Butelka PET kosztowała 1,5 tys. zł za tonę dwa lata temu, w tym momencie kosztuje 7,8 tys. zł. To pokazuje, że surowce mają wartość, tylko trzeba je z tego strumienia odpadów zmieszanych wyciągnąć. Dlatego też chcieliśmy zwrócić uwagę, że przeciąganie rozszerzonej odpowiedzialności mówiąc, że jest inflacjogenna… Tu chciałbym powiedzieć, że jeżeli będzie więcej surowców do produkcji tych opakowań z recyklingu, to znaczy, że te surowce będą tańsze. Więc te informacje, które się pojawiają w mediach, że ROP będzie inflacjogenny, są błędne. Oczywiście jest to złożony proces ekonomiczny, natomiast więcej odpadu, który zostanie przetworzony na recyklat, oznacza tanie opakowanie.</u>
+          <u xml:id="u-32.2" who="#PrezesStowarzyszeniaPolskiRecyklingSzymonDziakCzekan">Ostatnia rzecz, żeby nie przedłużać. Chciałbym powiedzieć o rozporządzeniu z 17 grudnia zeszłego roku, które zobowiązuje zakłady recyklingu do odejmowania balastu, czyli że ten surowiec, który się nie nadaje do recyklingu, musimy odejmować z dokumentów potwierdzających recykling. Tego wymogu nie ma, jeżeli chodzi o dokumenty eksportowe. Co się dzieje w tym momencie? Branża recyklingu nie ma śmieci, nie ma odpadów do produkcji. To jest w tym momencie największy problem. Mieliśmy spotkanie z Ministerstwem Klimatu i Środowiska. Jest rozmowa o ewentualnych średnich poziomach strat, żeby nie premiować eksportu.</u>
+          <u xml:id="u-32.3" who="#PrezesStowarzyszeniaPolskiRecyklingSzymonDziakCzekan">Nie wiem, czy państwo wiedzą, że przez kilkanaście lat tak było robione w Wielkiej Brytanii. Oni cały recykling robili eksportem. Do czego to doprowadziło? W Wielkiej Brytanii nie ma recyklerów. Wszystko jeździło do Chin, do Malezji, do Wietnamu. Nie powtarzajmy tej sytuacji. Jeżeli w tym momencie jest hossa związana z sytuacją, z wojną na Ukrainie, to ta sytuacja nie będzie trwała wiecznie. Za chwilkę będzie w drugą stronę, że znowu instalacje nie będą miały co z odpadami zrobić, a w Polsce nie będzie recyklerów. Bardzo proszę, żeby rzeczywiście mieć to tutaj na uwadze, żebyśmy wspierali polski recykling, żebyśmy mogli przetwarzać 2–3 razy więcej tych odpadów, ale do tego też jest potrzebne wsparcie prawne. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-33">
+          <u xml:id="u-33.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekDyduch">Dziękuję. Teraz w kolejności sąsiad i następny sąsiad. Bardzo proszę i proszę się przedstawić.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-34">
+          <u xml:id="u-34.0" who="#PrezesZarzaduRadyRIPOKPiotrSzewczyk">Szanowni państwo. Piotr Szewczyk, Rada RIPOK, Związek Komunalnych Gmin „Czyste Miasto, Czysta Gmina”, czyli reprezentuję instalacje komunalne i jednocześnie samorządy działające wspólnie, które wybudowały instalacje i je eksploatują. System rozszerzonej odpowiedzialności producenta jest długo oczekiwanym systemem. Jest to potrzebne z pewnością i jest to bezdyskusyjne. Jednym z jego elementów jest system kaucyjny. Natomiast bardzo istotnym elementem będzie ekoprojektowanie. Bez tego nie osiągniemy żadnych efektów. System kaucyjny niczego nie załatwia. Natomiast z punktu widzenia instalacji komunalnych pojawia się jedno pytanie. Zostanie zabrany, przekierowany pewien strumień odpadów, nie ukrywajmy najcenniejszych do zagospodarowania, najłatwiej identyfikowalnych czyli butelka PET, puszka aluminiowa i szkło. „Pi razy oko” licząc, szacując będzie to spadek przychodów instalacji komunalnych o ok. 50% ze sprzedaży surowców wtórnych. W jaki sposób będzie to skompensowane? Prawdopodobnie będą musiały być podniesione ceny na inne surowce, ponieważ koszty eksploatacyjne zmienią się minimalnie.</u>
+          <u xml:id="u-34.1" who="#PrezesZarzaduRadyRIPOKPiotrSzewczyk">Druga sprawa, drugie pytanie, jakie pojawia się z punktu widzenia gmin. Część strumienia odpadów zostanie wydzielonych, pójdzie inną ścieżką. Gminy mają rosnące poziomy recyklingu, z roku na rok drastycznie rosnące w kolejnych latach. W jaki sposób będzie to ujęte w naliczaniu kar dla gmin w rozliczaniu poziomu recyklingu? W jaki sposób musi być to skompensowane systemem zbierania i jak będzie to rozliczane? Wiem, że markety, które będą zbierać najwięcej kaucjonowanych odpadów w większości znajdują się w dużych miejscowościach. Małe gminy będą w ten sposób dyskryminowane. To jest temat do rozważenia, do rozpatrzenia i oby nie popełnić jakiegoś błędu, bo tutaj sprawa jest dość ważna.</u>
+          <u xml:id="u-34.2" who="#PrezesZarzaduRadyRIPOKPiotrSzewczyk">Następna sprawa to są koszty systemu. Czy były analizowane koszty, tak jak tutaj pani przewodnicząca wspomniała, dowozu? Koszty nie tylko ekonomiczne, ale także ekologiczne, środowiskowe dostarczania odpadów do punktów kaucjonowania, czyli jeżdżenia. O ile ktoś jedzie rowerem, ślad węglowy jest minimalny, ale jadąc samochodem z 10 butelkami PET, które ważą 0,5 kg, to można powiedzieć, że takie działanie jest wątpliwe ekonomicznie. Należałoby rozpatrzyć tego typy elementy.</u>
+          <u xml:id="u-34.3" who="#PrezesZarzaduRadyRIPOKPiotrSzewczyk">Rozumiem, że jesteśmy na początku drogi, więc nie chciałbym wchodzić w jakieś technikalia typu sklep przyjmuje butelki zwrotne szklane na sztuki, a rozlicza się na wagę. Ja sobie nie wyobrażam, żeby na sztuki dalej przekazywać tysiące butelek zwrotnych (każda innego rodzaju), bo wiemy, że mamy nieograniczone ilości typów. To są technikalia, ale generalnie należałoby na to zwrócić uwagę, aby ten system spełnił nasze oczekiwania. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-35">
+          <u xml:id="u-35.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekDyduch">Dziękuję. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-36">
+          <u xml:id="u-36.0" who="#PrezesZarzaduStowarzyszeniaForumRecyklinguSamochodowFORSAdamMalyszko">Dziękuję. Adam Małyszko, Stowarzyszenie Forum Recyklingu Samochodów.</u>
+          <u xml:id="u-36.1" who="#PrezesZarzaduStowarzyszeniaForumRecyklinguSamochodowFORSAdamMalyszko">Panie przewodniczący, panie i panowie posłowie, panie ministrze, oczekując na wdrożenie systemu kaucyjnego w pojazdach – oczekując już od kilkunastu lat na taki system, ponieważ pojazdów zbieramy dzisiaj 30%, a szara strefa 70% zabiera – odniosę się i wniosę kilka uwag czy też spostrzeżeń do kaucyjnego systemu zbierania między innymi puszek, które zbieramy dzisiaj w 80%, a 20% pozostaje gdzieś poza systemem. Chciałem zapytać pan ministra, bo chyba dobrze usłyszałem, że systemem będą objęte tylko puszki aluminiowe. Nie będą objęte prawdopodobnie puszki stalowe (Fe). To może spowodować przekierowanie w ogóle produkcji, jeżeli ta kaucja będzie wysoka, na napoje czy piwo, czy inne produkty w puszkach z Fe, które mają znikomą wartość w stosunku do puszki aluminiowej. Miedzy innymi to jest 10-cio krotna wartość aluminium w stosunku do metalu. To, o czym wszyscy krzyczą, że puszki walają się w lesie, to będą się walały tylko metalowe, bo ich już naprawdę nikt nie będzie zbierał. Dziś jak ktoś zbiera puszki aluminiowe, to przy okazji zabierze i stalową. Tak, że proszę się zastanowić czy to nie wywróci do góry nogami rynku dystrybucji. Poza tym klient widząc puszkę aluminiową i stalową raczej nie odróżni jej na pierwszy rzut oka. Musiałoby być to dość dobrze oznaczone.</u>
+          <u xml:id="u-36.2" who="#PrezesZarzaduStowarzyszeniaForumRecyklinguSamochodowFORSAdamMalyszko">Drugie spostrzeżenie. Małe sklepy poniżej 100 m2, które nie będą miały tego obowiązku, jednak będą chciały wejść do tego systemu. Nie wyobrażam sobie wiejskiego sklepu, w którym nie będzie można oddać tej butelki czy puszki, żeby można było otrzymać kaucję w zależności od tego oczywiście jak będzie wysoka. Czy będzie jakaś ochrona finansowa dla tych sklepów? Czy w jakiś sposób zmusi się operatora do zawarcia korzystnej umowy, albo przynajmniej zrównoważonych kosztów ponoszonych przez sklep. No, bo jeżeli nie musi, to operator może powiedzieć: przecież nie musisz wpisywać się do tego sytemu, my ci nic nie zapłacimy, musisz na własny koszt to wszystko zorganizować zarówno technicznie, jak i ekonomicznie.</u>
+          <u xml:id="u-36.3" who="#PrezesZarzaduStowarzyszeniaForumRecyklinguSamochodowFORSAdamMalyszko">Na ostatnim spotkaniu pan dyrektor mówił, że do systemu mogą też dołączyć ci, którzy segregują puszkę lub ci, którzy zbierają. Padło takie stwierdzenie, jest nagranie. Czy to jest w ogóle możliwe? Wydaje mi się, że technicznie będzie to bardzo trudne. Dzisiaj te podmioty, które zbierają puszki to jest rynek ok. 400–500 mln zł, w zależności od wartości aluminium – dzisiaj spada i mogę powiedzieć, że jest to ok. 400 mln zł, jutro może wzrośnie to będzie ok 500 mln zł. To jest przekierowanie tych pieniążków do operatora. Rozumiem, że to jest zapłata za przejęcie małych butelek, tych „małpek” jak to się chyba nazywa, bo pewnie właścicielem tego surowca będzie operator. Tak to rozumiem.</u>
+          <u xml:id="u-36.4" who="#PrezesZarzaduStowarzyszeniaForumRecyklinguSamochodowFORSAdamMalyszko">Oczekując dalej na system kaucyjny w pojazdach – bo to jest dobry system, to zmusza rzeczywiście klienta do przekazania we właściwe miejsce – liczymy na to, że również podobny system depozytowo-kaucyjny będzie procedowany przy pojazdach. On ma szansę szybciej wejść dlatego, że pojazdy są zarejestrowane, mają numer w CEPIK itd. Łatwiej to po prostu kontrolować niż to, co jest rozproszone. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-37">
+          <u xml:id="u-37.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekDyduch">Dziękuję. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-38">
+          <u xml:id="u-38.0" who="#PrezesPolskiejIzbyOdzyskuiRecyklinguOpakowanKonradNowakowski">Dzień dobry. Konrad Nowakowski, Polska Izba Odzysku i Recyklingu Opakowań.</u>
+          <u xml:id="u-38.1" who="#PrezesPolskiejIzbyOdzyskuiRecyklinguOpakowanKonradNowakowski">Panie przewodniczący, panie i panowie posłowie, panowie ministrowie – przepraszam, że tyłem. Mam dwa krótkie wnioski, ponieważ jesteśmy dopiero na etapie procedowania założeń. Pierwszy wniosek dotyczy tego, że w ramach koncepcji, która została przedstawiona, może być wielu operatorów. Oczywiście to jest zaleta, bo może być konkurencja, ale rodzi też obawy, jak ci operatorzy będą ze sobą rywalizowali. Chodzi o to, żeby tę zaletę wykorzystać, czyli w ramach projektu założyć też rozwiązanie, ewentualnie w rozporządzeniu, żeby ta konkurencja nie polegała na tym, kto zwróci mniej kaucji. Powinien być szereg takich założeń, żeby ci operatorzy nie konkurowali tym: kto zwróci, a kto nie zwróci, kto ma więcej przychodów z tego tytułu? Szereg takich niuansów – ja tylko zaznaczam jeden – powinno ewentualnie się znaleźć w rozporządzeniu, jeżeli operatorzy między sobą się nie dogadają. Przyjmuję oczywiście założenie, że operatorzy się dogadają i nie będzie z tym problemów. Jakby jednak się nie dogadali, to wtedy regulator powinien tutaj zadziałać i stwierdzić, żeby przepływy finansowe pomiędzy operatorami czy przepływy z odpadami też były. To jest w nawiązaniu też do tego postulatu odnośnie do tego sklepu gdzieś na wsi i żaden operator nie chce go objąć, bo dla niego jest za daleko.</u>
+          <u xml:id="u-38.2" who="#PrezesPolskiejIzbyOdzyskuiRecyklinguOpakowanKonradNowakowski">Drugi wniosek, żeby mówić o uzyskaniu poziomów recyklingu, to – może się będę powtarzał – niezbędne jest przyspieszenie procedur administracyjnych w zakresie wydawania pozwoleń na przetwarzanie odpadów. Bez tego zbierzemy więcej, ale nadal nie będziemy mieli większego potencjału do recyklingu. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-39">
+          <u xml:id="u-39.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekDyduch">Dziękuję. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-40">
+          <u xml:id="u-40.0" who="#PrzedstawicielPolskiegoStowarzyszeniaZeroWasteFilipPiotrowski">Filip Piotrowski, Polskie Stowarzyszenie Zero Waste. Chciałem po pierwsze, powiedzieć, że to bardzo dobra decyzja, że system obejmuje wszystkie typy opakowań po napojach. Rzeczywiście to powoduje, że po pierwsze, on będzie pozwalał spełnić trzy podstawowe funkcje: będzie łatwy i przystępny dla konsumentów, co jest bardzo istotne, bo w związku z tym będzie bardziej efektywny, ale pozwoli również walczyć z zaśmiecaniem, bo zbierze bardzo dużo opakowań, w tym te nieszczęsne „małpki”, które były tutaj wspominane, które są plagą, bo rzeczywiście w Polsce sprzedaje się 2 do 3 mln sztuk dziennie, i inaczej się ich nie pozbędziemy niż w ten sposób. No i pozwoli też zamknąć obieg, bo rzeczywiście dostarczy wreszcie czysty materiał do recyklingu i pozwoli w praktyce zamknąć obieg opakowań, co jest ważne.</u>
+          <u xml:id="u-40.1" who="#PrzedstawicielPolskiegoStowarzyszeniaZeroWasteFilipPiotrowski">Jest jeszcze kilka takich drobiazgów, które warte byłyby rozważenia. Po pierwsze, wprowadzenie jakichś zabezpieczeń dla małych punktów handlowych. Takie zabezpieczenia w innych systemach kaucyjnych funkcjonują. One są dość proste. np. zapisy, które po pierwsze, pozwalają tym sklepom przyjąć tyle opakowań, ile średnio dziennie sprzedają, a nie jakąś zdecydowanie większą ilość, żeby sklepy nie były zarzucone opakowaniami. Również to, żeby szczególnie małe punkty handlowe, chociaż dotyczy to właściwie wszystkich tych punktów, miały możliwość negocjowania z operatorem stawek. Wiadomo, że operator będzie pokrywał koszty, a nie punkty handlowe, ale żeby miały też i tutaj – szczególnie te małe sklepy – możliwość negocjowania logistyki odbioru. Tak, żeby te opakowania były odbierane szybko i żeby to było robione efektywnie.</u>
+          <u xml:id="u-40.2" who="#PrzedstawicielPolskiegoStowarzyszeniaZeroWasteFilipPiotrowski">Kolejna rzecz, która też jest bardzo istotnym plusem systemu kaucyjnego, o którym już tu wspominało parę osób, że będzie mógł wzmacniać opakowania wielokrotnego użytku. Rzeczywiście dzięki systemowi kaucyjnemu tego typu opakowania mają szansę wrócić więcej razy na rynek, co widać. W Polsce średnio butelki po piwie wielokrotnego użytku wracają 10 razy, średnia unijna to już 22 razy, a w Niemczech ponad 30 razy. Generalnie mamy do czego dążyć. Te opakowania są najbardziej korzystne dla środowiska. Mają najmniejszy ślad węglowy i, co ważne, w tym kierunku będą zmierzały zmiany w pracach Komisji Europejskiej. Stworzenie ustawy, która obejmie wszystkie tego typu opakowania i ułatwi wprowadzenie i funkcjonowanie opakowań wielorazowych jest dobrym rozwiązaniem, bo jest też takim rozwiązaniem skierowanym w przyszłość, w kierunku nowych regulacji, które przyjdą z Brukseli.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-41">
+          <u xml:id="u-41.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekDyduch">Dziękuję. Pan po przekątnej i później pan. Bardzo proszę. Musi pan przyłożyć tę blaszkę i później przycisk.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-42">
+          <u xml:id="u-42.0" who="#JacekSwigon">Już chyba wszystko działa. Dzień dobry państwu. Jacek Świgoń, firma TETRA PAK.</u>
+          <u xml:id="u-42.1" who="#JacekSwigon">Panie przewodniczący, szanowna Komisjo, panie i panowie posłowie, panie ministrze, Moje pytanie jest dosyć krótkie. Wymienił pan, panie ministrze, szerokie spektrum opakowań, które będą w tym systemie. Mówimy o butelkach z tworzyw sztucznych, mówimy o butelkach szklanych zwrotnych i bezzwrotnych, mówimy o puszce aluminiowej. W zasadzie mamy prawie wszystkie opakowania do napojów, które są, za wyjątkiem kartonów do płynnej żywności. Pytanie, czy to jest zabieg celowy? Czy państwo rozważacie wprowadzenie tego? Mieliśmy też okazję wcześniej na różnych debatach o tym mówić, że są państwa, które mają w swoich systemach również kartony do płynnej żywności. Ponieważ jest to dość ważna gałąź dla naszych producentów, zarówno mleczarskich jak sokowych i napojowych. Największe firmy mleczarskie w Polsce stosują ten rodzaj kartonu, a niektóre z nich jako wiodący. Jeżeli karton, przy tak szeroko przedstawionym przez pana ministra systemie, nie znalazłby się, byłaby to dyskryminacja tego opakowania. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-43">
+          <u xml:id="u-43.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekDyduch">Dziękuję. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-44">
+          <u xml:id="u-44.0" who="#DyrektorgeneralnyZwiazkuPracodawcowPrzemysluPiwowarskiegowPolsceBartlomiejMorzycki">Szanowny panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, panie ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-44.1" who="#DyrektorgeneralnyZwiazkuPracodawcowPrzemysluPiwowarskiegowPolsceBartlomiejMorzycki">Bartłomiej Morzycki, dyrektor generalny Związku Pracodawców Przemysłu Piwowarskiego w Polsce. Bardzo dziękuję, panie ministrze, za te dzisiejsze wystąpienia i za to, że krok po kroku przybliżamy się jednak do tego, że w Polsce będzie ustanowiony system kaucyjny, na który wszyscy czekamy, jako producenci. Chciałem poruszyć trzy ważne z naszego punktu widzenia kwestie i poddać jeszcze raz pod wątpliwość kwestię liczby operatorów tego systemu.</u>
+          <u xml:id="u-44.2" who="#DyrektorgeneralnyZwiazkuPracodawcowPrzemysluPiwowarskiegowPolsceBartlomiejMorzycki">Spójrzmy na system kaucyjny jako na formę realizacji obowiązków producentów, czyli tych obowiązków, które wynikają z ROP. Tak, to jest realizacja celu ustawowego, zadania publicznego w interesie społecznym, w interesie ochrony środowiska. W tym momencie ten obszar systemu kaucyjnego nie jest jakimś elementem konkurencji biznesowej pomiędzy firmami. Operator czy operatorzy tego systemu nie powinni konkurować ze sobą na rynku tak, jak normalnie w innych obszarach biznesowych konkurują ze sobą firmy. Przecież inny jest cel powołania tego operatora. Tym celem jest realizacja celu ustawowego, realizacja celu środowiskowego, a nie przynoszenie zysku. Operator powinien działać w formule non-profit a nie konkurować z innymi operatorami, po to, żeby osiągnąć wyższy zysk, albo zapewnić przewagę konkurencyjną jednego operatora nad drugim operatorem. Odnosząc się do innego przykładu nie mamy iluś tam przedsiębiorców, którzy budują autostrady, tylko mamy jedną autostradę z Warszawy do Poznania, z Warszawy do Gdańska itd., a nie różne autostrady, żeby różni przedsiębiorcy ze sobą konkurowali. Tak samo tutaj, proszę państwa, musimy jak najefektywniej ustanowić system kaucyjny, który będzie realizował ten cel ustawowy. We wszystkich krajach, które takie systemy wdrożyły, i do tych przykładów też pani poseł Paluch się odnosiła, funkcjonuje jeden operator, a nie jakaś grupa operatorów, którzy ze sobą konkurują. Myślę, że to jest kwestia, o którą bardzo byśmy apelowali do ministerstwa, żeby bardzo głęboko nad tym się pochylić.</u>
+          <u xml:id="u-44.3" who="#DyrektorgeneralnyZwiazkuPracodawcowPrzemysluPiwowarskiegowPolsceBartlomiejMorzycki">Druga sprawa. Dziękuję pani poseł Lenartowicz za zwrócenie uwagi na coś, co jest bardzo ważne także dla przemysłu piwowarskiego, bo rzeczywiście, my jesteśmy tym przemysłem, który ma tę butelkę zwrotną od piwa, która jest butelką wielokrotnego użytku. Bardzo ważne jest, żeby ten system kaucyjny dla opakowań jednorazowego użytku nie doprowadził do tego, że osiągniemy przeciwny efekt w butelkach wielorazowych, że te systemy się pomieszają i coś, co jest odpadem zostanie systemowo pomieszane z czymś, co odpadem nie jest. Coś, co jest jednorazowe musimy zebrać po to, żeby zebrać odpady i je przetworzyć. Coś, co jest wielorazowe musimy zebrać po to, żeby je ponownie użyć. Cel jest ten sam – środowiskowy, natomiast sposób realizacji powinien być odrębny, po to, żeby to się nie pomieszało, po to, żeby ten system dalej mógł być efektywny. On się może rozwijać, jeżeli będą zachęty dla producentów do tego, żeby takie opakowania stosować.</u>
+          <u xml:id="u-44.4" who="#DyrektorgeneralnyZwiazkuPracodawcowPrzemysluPiwowarskiegowPolsceBartlomiejMorzycki">Również kwestia bez paragonów. To bardzo dobrze, że pan minister mówi o kwestii bezparagonowości tego systemu. Natomiast z naszego doświadczenia wynika, że tutaj barierą są przepisy VAT. Te paragony, które są dzisiaj wymagane przez sklepy wynikają z konstrukcji przepisów o VAT. Mam pytanie do pana ministra: czy państwo jesteście w dialogu z Ministerstwem Finansów i czy ustawa będzie zakładała nowelizację tych przepisów VAT, które dzisiaj są blokadą i powodują, że sklepikarze żądają paragonów? Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-45">
+          <u xml:id="u-45.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekDyduch">Dziękuję. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-46">
+          <u xml:id="u-46.0" who="#PrzewodniczacyRadyPolskiejIzbyGospodarkiOdpadamiMichalDabrowski">Michał Dąbrowski, Polska Izba Gospodarki Odpadami. Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, panie i panowie posłowie, panie ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-46.1" who="#PrzewodniczacyRadyPolskiejIzbyGospodarkiOdpadamiMichalDabrowski">Izba nasza stoi na stanowisku, że powinno być wielu operatorów, ponieważ jeden operator i mówienie o tym, że załatwi spółka non-profit jest poniekąd ułudą. Ponieważ spółka non-profit to jest spółka, która może oczywiście nie mieć zysków, tych profitów, ale może w różny sposób robić politykę maksymalizacji kosztów uzasadnionych i ten profit sobie w inny sposób regulować. Zatem, tylko konkurencja wielu operatorów jest w stanie zapewnić dobrą i tanią usługę dla obywatela. To jest jedna sprawa.</u>
+          <u xml:id="u-46.2" who="#PrzewodniczacyRadyPolskiejIzbyGospodarkiOdpadamiMichalDabrowski">Druga sprawa jest taka. Jeżeli ten system obejmuje określone 300–400 tys. ton odpadów, to ja rozumiem, że skoro obowiązki tych 400 tys. ton odpadów przechodzą na system, to o te ilości zmniejszane są obowiązki samorządu, ergo, samorząd nie musi dbać o poziomy recyklingu w zakresie tych odpadów, które z systemu wyciekły. Dlaczego o tym mówię? Dlatego, że potem samorząd te obowiązki przekłada na firmy wywożące odpady. Skąd my mamy brać te poziomy ponownego użycia recyklingu, jeżeli one pójdą do systemu sklepowego? Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-47">
+          <u xml:id="u-47.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekDyduch">Dziękuję. Nie widzę dalszych zgłoszeń. Panie ministrze, proszę o odpowiedź. Tylko przypomnę państwu, że być może nie będzie odpowiedzi na wszystkie pytania, bo takie sytuacje się zdarzają, ale rozumiem, że wszystkie sygnały, które państwo sformułowaliście trafią do ministerstwa, a na pewno do Komisji Ochrony Środowiska, i będą na pewno rozpatrzone w trakcie pracy nad ustawą. Proszę, panie ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-48">
+          <u xml:id="u-48.0" who="#SekretarzstanuwMKiSJacekOzdoba">Bardzo dziękuję za te wszystkie głosy. Tak, jak wspominał pan przewodniczący, rzeczywiście ten projekt trafi dopiero do parlamentu. Jeżeli chodzi np. o kwestię VAT Ministerstwo Finansów przygotuje odpowiednie rozwiązania. Jesteśmy już po rozmowie i ten problem zostanie właściwie przedstawiony w jaki sposób będzie to realizowane.</u>
+          <u xml:id="u-48.1" who="#SekretarzstanuwMKiSJacekOzdoba">Co do pozostałych kwestii, my znamy te argumenty. One były w ramach konsultacji przedstawiane i w większości nie są dla nas zaskoczeniem. Trudno, żebym w tej chwili bez szczegółów, bo są dość szczegółowe, w poszczególnych elementach odnosił się do nich. Jedyny komentarz, którego w tej chwili mogę udzielić, jak już wspomniałem, chcemy żeby ten projekt jak najszybciej trafił do Sejmu po zakończonych konsultacjach. Dalej będziemy procedowali pozostałe projekty czyli SUP, na końcu kwestie rozszerzonej odpowiedzialności producenta, która rzeczywiście jest niewątpliwie bardzo ciekawym i trudnym projektem.</u>
+          <u xml:id="u-48.2" who="#SekretarzstanuwMKiSJacekOzdoba">Co do kwestii terminów, implementacji, w ramach pakietu odpadowego implementowaliśmy wszystkie niezbędne rozwiązania, które wynikały z obowiązków członkostwa w Unii Europejskiej.</u>
+          <u xml:id="u-48.3" who="#SekretarzstanuwMKiSJacekOzdoba">Co do dyrektywy single-use plastic kwestia implementacji była związana z tym, że czekaliśmy na wytyczne Komisji Europejskiej. One zostały dostarczone. Wcześniej większość krajów również czekała na te wytyczne. Chodziło o patyczki i jeszcze jakieś inne kwestie higieniczne, do których brakowało rozwiązań. W tej chwili tak naprawdę kończymy, finalizujemy te rozwiązania. Pozostałe dotyczą kwestii zbiórki czy tych poziomów, które również są zawarte w tych rozwiązaniach.</u>
+          <u xml:id="u-48.4" who="#SekretarzstanuwMKiSJacekOzdoba">Co do systemu kaucyjnego, to on ma spowodować, że poziom zbiórki będzie na odpowiednim poziomie. To tyle komentarza, co do założeń. Oczywiście jak projekt trafi do parlamentu, to jesteśmy otwarci na to, aby w szczegółach punkt po punkcie, czy też zanim jeszcze będzie w pracach komisyjnych typowych (poprawki, uwagi), żebyśmy się spotkali i omówili, w jakim kierunku ten system razem powinniśmy stworzyć, ponieważ on ma być powszechny, ma być dostępny, bezparagonowy i ma być jak najbardziej spopularyzowaną formą po to, żeby tych odpadów było mniej. Stąd te niektóre elementy związane, czy właściwie te frakcje, jeżeli chodzi o szkło, by zniknęło z lasu. Tutaj padał również dość ciekawy argument, jeżeli chodzi o kwestię zaśmiecania. Np. dużym problemem są butelki jednorazowego użytku w mniejszych pojemnikach – mam na myśli „małpeczki”. Pomijając fakt, że jest to dość duży problem społeczny i nadużywanie, ta liczba świadczy o tym, że powinny być podjęte inne działania. Na pewno jest to duży problem z punktu widzenia zanieczyszczenia miejsc publicznych, lasów, łąk i innych, gdzie każdy zauważa, że to jest odpad czy opakowanie, które dość często ląduje poza puszkami gdzieś w niechcianych miejscach. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-49">
+          <u xml:id="u-49.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekDyduch">Dziękuję. Zanim zamknę posiedzenie, na myśl przychodzi mi taka debata w telewizji, jak się kończy jeden system, a zaczyna drugi na temat alkoholizmu w Polsce. Ktoś stwierdził, że bardzo dobrym rozwiązaniem jest zmniejszenie buteleczek, zamiast tych dużych to te małe. Okazuje się, że te małe tworzą pewien problem w ochronie środowiska po 30 latach zmian. Tak więc, to co się widzi oczywiste w pewnym momencie, oczywiste nie jest w następnym. To tak na marginesie, oczywiście.</u>
+          <u xml:id="u-49.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekDyduch">Szanowni państwo, my oczywiście rozważymy… bo tu jest bardzo dużo takich szczegółowych elementów. Zaproponuję pani przewodniczącej i być może zaproponujemy Komisji, żeby rozważyć powołanie podkomisji, żeby te wszystkie szczegółowe elementy na bieżąco rozpracować i debatować dopiero na samej Komisji. Ustawa wprowadza pewien nowy system w Polsce i to wymaga naprawdę pochylenia się. Zamykam dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-49.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekDyduch">Na tym wyczerpaliśmy porządek obrad. Dziękuję państwu wszystkim. Dziękuję panu ministrowi, paniom i panom posłom, naszym gościom. Zamykam obrady.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/osz2s/201923-sjm-osz2s-00001-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/osz2s/201923-sjm-osz2s-00001-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..ffbfd26
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/osz2s/201923-sjm-osz2s-00001-01/header.xml
@@ -0,0 +1,40 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-osz2s-00001-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Podkomisja stała do spraw jakości powietrza /nr 1/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Podkomisja stała do spraw jakości powietrza /nr 1/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#OSZ2S">1</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-09</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PoselGrzegorzGaza" role="speaker">
+        <persName>Poseł Grzegorz Gaża</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselMaciejGorski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Maciej Górski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska" role="speaker">
+        <persName>Przewodnicząca poseł Urszula Pasławska</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="OSZ2S" role="committee">
+        <orgName>Podkomisja stała do spraw jakości powietrza</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/osz2s/201923-sjm-osz2s-00001-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/osz2s/201923-sjm-osz2s-00001-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..52a031f
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/osz2s/201923-sjm-osz2s-00001-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,38 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Dzień dobry. Zgodnie z regulaminem przewodnicząca Komisji otwiera pierwsze posiedzenie podkomisji stałej w celu ukonstytuowania się i wyboru przewodniczącego podkomisji. Bardzo proszę o zgłaszanie kandydatur na funkcję przewodniczącego podkomisji stałej do spraw jakości powietrza. Bardzo proszę, pan Maciej Górski.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PoselMaciejGorski">Mam przyjemność zgłosić mojego kolegę Grzegorza Gażę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Dziękuję bardzo. Czy są inne głosy? Bardzo proszę, panie przewodniczący, ale nie wiem czy tak można, bo tylko członkowie podkomisji…Ja oczywiście mogę i zgłaszam pana Przemysława Koperskiego. Rozumiem, że tutaj pan przewodniczący chciałby jakiś komentarz, tak? Dobrze. Myślę, że możemy pana, jako nie-członka podkomisji, prosić o ten komentarz.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Poseł Marek Dyduch (Lewica) – spoza składu podkomisji:</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Ja tylko chciałem poprosić o to, żeby poprzeć pana posła Przemysława Koperskiego, dlatego że jest inicjatorem powołania tej podkomisji. Rozmawialiśmy też z naszymi partnerami politycznymi – mówię też o PiS i o osobach, które są w prezydiach klubów – i taka prośba została wstępnie zaakceptowana. W związku z tym proszę o poparcie i o to, żeby te ustalenia zrealizować.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Wydaje się, że byłoby dobrze, aby osoba, która pochodzi ze Śląska, gdzie te problemy są mocno podnoszone, była też osobą, która mobilizuje do pracy nad tym problemem. Stąd mój komentarz i moja prośba. Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Dziękuję. Proszę, pani przewodnicząca Anna Paluch, również w formule komentarza.</u>
+          <u xml:id="u-3.5" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Poseł Anna Paluch (PiS) – spoza składu podkomisji:</u>
+          <u xml:id="u-3.6" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Dziękuję bardzo. To jest oczywiste, że posłowie spoza składu zabierają głos, chociaż nie głosują. Cenimy pana posła Koperskiego i jego inicjatywę, ale proponujemy w imieniu naszego klubu kandydaturę pana posła Grzegorza Gaży. Posła bardzo pracowitego, również ze Śląska, który doskonale zna problemy, z jakimi mierzy się południe Polski, związane z czystością powietrza. Bardzo chętnie widzimy pana Przemysława Koperskiego w prezydium podkomisji. Może się wykazać inicjatywą. Mile widzimy każdą inicjatywę i akcję, która zmierza do tego, żeby w merytoryczny sposób pewne problemy omawiać. Myślę, że moi koledzy i koleżanki z podkomisji chętnie poprą kandydaturę pana posła do składu prezydium podkomisji.</u>
+          <u xml:id="u-3.7" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Bardzo dziękuję. Jeżeli nie ma innych kandydatur, zamykam listę. Poddaję pod głosowanie…głosujemy kartą oczywiście. Ręcznie? Dziękuję, głosujemy ręcznie – jest taka możliwość. Głosują tylko członkowie podkomisji. Poddaję pod głosowanie kandydatury według kolejności zgłoszeń. Pierwszą osobą jest pan poseł Gaża.</u>
+          <u xml:id="u-3.8" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Kto jest za wskazaniem pana posła na funkcję przewodniczącego podkomisji? (6) Kto jest przeciw? (5). Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-3.9" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">W związku z tym stwierdzam, że drugie głosowanie jest bezprzedmiotowe. Gratuluję panu przewodniczącemu. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PoselGrzegorzGaza">Dziękuję bardzo za to, że został wybrany poseł ze Śląska. Ja jestem z Pszczyny, gdzie kilka projektów związanych z czystym powietrzem zostało wykonanych w tej kadencji. Jeszcze bardziej dziękuję za to, że pan zauważył, że ta tematyka głównie dotyczy Śląska. Miasto, z którego pochodzę w 2018 r. i w 2019 r. było drugim najbardziej zanieczyszczonym miastem w Europie. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Dziękuję bardzo. Bardzo proszę.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Poseł Marek Dyduch (Lewica) – spoza składu podkomisji:</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Cenię to sobie. W Pszczynie byłem parokrotnie. Ja nie sugerowałem, że ktoś nie nadaje się albo jest mniej kompetentny w tych kwestiach. Ja tylko podkreślałem walory i miejsce zamieszkania pana posła Koperskiego, więc to jest kwestia otwarta. Gratuluję panu przewodniczącemu.</u>
+          <u xml:id="u-5.3" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaPaslawska">Całej podkomisji życzymy wielu dobrych posiedzeń i sukcesów w pracy. Dziękuję bardzo. Zamykam posiedzenie podkomisji.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/psn/201923-sjm-psnxx-00040-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/psn/201923-sjm-psnxx-00040-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..ad18689
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/psn/201923-sjm-psnxx-00040-01/header.xml
@@ -0,0 +1,55 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-psnxx-00040-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Polityki Senioralnej /nr 40/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Polityki Senioralnej /nr 40/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#PSN">40</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-21</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="DepartamenciePracySprawSpolecznychiRodzinywNajwyzszejIzbieKontroliMiroslawMilon" role="speaker">
+        <persName>Departamencie Pracy, Spraw Społecznych i Rodziny w Najwyższej Izbie Kontroli Mirosław Miłoń</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DepartamenciePracySprawSpolecznychiRodzinywNIKMiroslawMilon" role="speaker">
+        <persName>Departamencie Pracy, Spraw Społecznych i Rodziny w NIK             Mirosław Miłoń</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="Gloszsali" role="speaker">
+        <persName>Głos z sali</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselFilipKaczynski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Filip Kaczyński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselLidiaBurzynska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Lidia Burzyńska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselMichalSzczerba" role="speaker">
+        <persName>Poseł Michał Szczerba</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak" role="speaker">
+        <persName>Przewodnicząca poseł Joanna Borowiak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzKomisjiBrygidaSliwka" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz Komisji Brygida Śliwka</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="PSN" role="committee">
+        <orgName>Komisja Polityki Senioralnej</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/psn/201923-sjm-psnxx-00040-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/psn/201923-sjm-psnxx-00040-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..0ab8ce9
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/psn/201923-sjm-psnxx-00040-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,145 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Dzień dobry, witam państwa serdecznie. Otwieram posiedzenie Komisji Polityki Senioralnej. Wszyscy państwo posłowie otrzymaliście zawiadomienie o posiedzeniu.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Czy są pytania do porządku dziennego? Mamy w porządku dziennym dwa punkty: rozpatrzenie projektu planu pracy Komisji na okres od 1 lipca do 31 grudnia br. oraz rozpatrzenie i zaopiniowanie dla Komisji do Spraw Kontroli Państwowej Sprawozdania z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2021 r. (druk nr 2346) w zakresie działania Komisji Polityki Senioralnej. Nie słyszę żadnych uwag, nie ma pytań, zatem, szanowni państwo, żeby nie przedłużać, przechodzę do porządku dziennego.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Szanowni państwo, stwierdzam przyjęcie porządku i protokołu z poprzedniego posiedzenia Komisji wobec niewniesienia do niego zastrzeżeń. Przystępujemy do realizacji porządku dziennego dzisiejszego posiedzenia.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Pani marszałek Sejmu zwróciła się do przewodniczących komisji sejmowych o sporządzenie planów pracy Komisji na okres od 1 lipca do 31 grudnia. Prosiłam, aby państwo posłowie przekazywali swoje propozycje do planu pracy Komisji. Część z państwa to uczyniła. Ten plan pracy z propozycjami został wszystkim państwu posłom przesłany przez sekretariat Komisji, za co serdecznie dziękuję paniom z sekretariatu.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Proszę państwa, przed nami plan pracy Komisji. Czy ktoś z państwa ma uwagi do tego planu, który został przedłożony? Zanim to zrobimy, to jeszcze powiem, że wpłynęły propozycje od stałych doradców Komisji. One zostały zawarte w planie pracy. Wpłynęły propozycje od pana posła Zawiślaka, ale to są tematy, które były już wcześniej realizowane. Wpłynęły również tematy, które w bieżącej kadencji zostały zrealizowane wprost w takim lub w podobnym brzmieniu.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Mamy również propozycje dwóch panów posłów. Pana posła Jakuba Rutnickiego w sprawie działań podejmowanych przez rząd mających na celu objęcie mieszkańców spółdzielni i wspólnot mieszkaniowych ochroną przed drastycznymi podwyżkami cen węgla i gazu. Przypominam, że to było przedmiotem debaty w Sejmie, jest także przedmiotem prac rządu. Zatem na chwilę obecną proponuję, abyśmy tego nie uwzględniali. Omawialiśmy to na poprzednim posiedzeniu Sejmu. Jeśli będzie taka potrzeba, to możemy zawsze uzupełnić plan.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Propozycje pana posła Michała Szczerby – Ochrona praw osób starszych przy umowach przekazywania mieszkań. Chodzi o renty dożywotnie. Bardzo podobny temat jest już zawarty w planie pracy. Opieka nad osobami chorymi w skrócie na choroby otępienne – to było przedmiotem pracy Komisji w pierwszym kwartale tego roku, zatem nie ma sensu powielać tego tematu. Wycena świadczeń pielęgnacyjnych i opiekuńczych w ramach opieki długoterminowej także była przedmiotem prac. Przy okazji jednego z tematów referował to minister zdrowia obecny na posiedzeniu. Bezdomność wśród osób starszych – według mnie to jest bardziej temat na interpelację. Szerszym problemem bezdomności można byłoby się zająć na Komisji Polityki Społecznej i Rodziny. Pomyślimy o tym. Przyznacie państwo, że plan pracy na półrocze nie jest z gumy. Nie chciałabym również przesadzać. Ochrona praw osób starszych w działalności rzecznika praw obywatelskich – pana posła Szczerby nie ma, ale jeśli będzie taka wola, to możemy uzupełnić plan.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Stawiam pod obrady Komisji plan przygotowany przez sekretariat z uwzględnieniem propozycji, które zostały nadesłane. Przy jego rozpatrywaniu poprosiła o zabranie głosu pani wiceprzewodnicząca Lidia Burzyńska. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PoselLidiaBurzynska">Dziękuję bardzo. Pani przewodnicząca, szanowni państwo, w planie pracy na lipiec mamy taki punkt – „Rozpatrzenie informacji ministra zdrowia na temat stanu zdrowia osób starszych w trakcie pandemii. Dostępność do opieki zdrowotnej”. Z tego, co pamiętam, to w trakcie trwania pandemii również mieliśmy tego typu tematy. To po pierwsze. Po drugie, całość działań rządu, jak i prac naszej Komisji, jest nastawiona na uaktywnienie seniorów, uaktywnienie w różnych aspektach. Nie tylko, aby seniorzy korzystali z programów, które są im dedykowane, ale również chodzi o ich działalność samorządową i społeczną. Proponuję, żeby zamiast tego tematu w lipcu dać punkt: „Rozpatrzenie informacji na temat funkcjonowania rad seniorów w rozbiciu na poszczególne województwa”. Tą tematyką zajmowaliśmy się bodajże w poprzedniej kadencji. Była informacja, że niewielu samorządowców… Może inaczej. Wielu samorządowców nie jest zainteresowanych stworzeniem takich rad seniorów. Omówilibyśmy, czy na przestrzeni kilku lat to się zmieniło, czy też nie. To jest moja propozycja. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Bardzo dziękuję. Czy ktoś z państwa zgłasza sprzeciw, by te dwa tematy ze sobą zamienić? Nie widzę sprzeciwu, zatem bardzo dziękuję. Czy ktoś z państwa ma jakieś uwagi do tego planu? Nie, zatem jeśli nie ma uwag, to składam wniosek o przyjęcie planu. Czy ktoś z państwa jest przeciwny przyjęciu planu w takiej formule? Nie widzę, zatem bardzo dziękuję. Komisja przyjęła plan pracy Komisji Polityki Senioralnej na drugie półrocze bieżącego roku.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Proszę państwa, w drugim punkcie dzisiejszego posiedzenia mamy rozpatrzenie i zaopiniowanie dla Komisji do Spraw Kontroli Państwowej Sprawozdania z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2021 r. w zakresie działania Komisji. Uprzejmie proszę przedstawiciela NIK o zreferowanie tego punktu. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#DepartamenciePracySprawSpolecznychiRodzinywNajwyzszejIzbieKontroliMiroslawMilon">Dziękuję. Nazywam się Mirosław Miłoń. Pełnię obowiązki wicedyrektora w Departamencie Pracy, Spraw Społecznych i Rodziny.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#DepartamenciePracySprawSpolecznychiRodzinywNajwyzszejIzbieKontroliMiroslawMilon">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, szanowni państwo, prezes Najwyższej Izby Kontroli realizując obowiązek ustawowy, przedłożył Wysokiemu Sejmowi sprawozdanie z działalności NIK-u. W sprawozdaniu w sposób dosyć szczegółowy opisano działalność kontrolną Najwyższej Izby Kontroli w minionym roku. Odsyłając do tego dokumentu, uprzejmie informuję, że wyniki i wnioski najważniejszych kontroli, które leżą w gestii Wysokiej Komisji, zostały opisane w rozdziale II „Realizacja zadań państwa w świetle kontroli NIK”.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#DepartamenciePracySprawSpolecznychiRodzinywNajwyzszejIzbieKontroliMiroslawMilon">Nie będę rozwijał wszystkich wątków z uwagi na to, że to jest dokument dosyć obszerny. Chciałbym tylko powiedzieć, że w minionym roku, jeżeli chodzi o dobór tematów do kontroli, NIK wyodrębniła ryzyka. Na podstawie kluczowych ryzyk dobrano tematy. Jeżeli chodzi o kluczowe obszary funkcjonowania państwa, w ramach których były realizowane tematy to: zapewnienie bezpieczeństwa ekonomicznego państwa; zapewnienie stabilności gospodarki i warunków jej rozwoju; bezpieczne, sprawne i skuteczne państwo; ochrona zdrowia i zapewnienie godnego poziomu życia; troska o środowisko i klimat oraz dbałość o edukację, kulturę i dziedzictwo narodowe.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#DepartamenciePracySprawSpolecznychiRodzinywNajwyzszejIzbieKontroliMiroslawMilon">Szanowni państwo, epidemia COVID-19 w 2021 r. w znacznym stopniu zdeterminowała życie społeczne i gospodarcze kraju. Najwyższa Izba Kontroli nie ograniczała w tym czasie swojej działalności i realizowała ustawowe zadania. W ubiegłym roku w obszarze obejmującym problematykę polityki senioralnej NIK przeprowadziła dwie kontrole planowe. Jedna z tych kontroli dotyczyła funkcjonowania medycznej opieki geriatrycznej. Kontrola wykazała, że system medycznej opieki geriatrycznej w Polsce nie zapewniał seniorom prawidłowej i wystarczającej opieki. Objęte kontrolą podmioty lecznicze na ogół spełniały niezbędne warunki realizacji tej opieki, jednak zmagały się z wieloma problemami, które utrudniały jej realizację na wysokim poziomie. Jeżeli chodzi o te problemy, to wynikały one głównie z braku kompleksowych rozwiązań służących między innymi rozwojowi tej dziedziny medycyny. Zwrócono również uwagę na nierówny dostęp do opieki geriatrycznej, który powoduje, że mieszkańcy naszego kraju w niektórych regionach mają utrudniony dostęp do tej pomocy. Kluczowym, a wciąż nierozwiązanym, problemem w tym zakresie pozostaje zbyt mała liczba personelu medycznego o odpowiednich kwalifikacjach. Natomiast zainteresowanie lekarzy wyborem tej specjalizacji jest dosyć niskie.</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#DepartamenciePracySprawSpolecznychiRodzinywNajwyzszejIzbieKontroliMiroslawMilon">Jeżeli chodzi o drugą kontrolę, to dotyczyła ona zapewnienia dziennej opieki osobom starszym w ramach realizacji programu „Senior+”. Wyniki tej kontroli zostały omówione na posiedzeniu Wysokiej Komisji w dniu 7 czerwca br. Dziękuję za uwagę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Bardzo dziękuję. Czy ktoś z państwa posłów ma jakieś pytanie do pana?</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Chciałam zapytać pana o to… Ten dokument dostaliśmy bardzo późno. On wpłynął 15 czerwca, czyli w piątek. Dostałam taką informację, że został odebrany dopiero po tzw. długim weekendzie. Dzisiaj jest wtorek. Pierwszym dniem roboczym był poniedziałek. Jaki był powód, jaka była przyczyna tego, że tak późno to otrzymaliśmy? Wiemy, że musimy przyjąć to sprawozdanie do końca czerwca. To jest bardzo ważna kwestia. Proszę państwa posłów o przygotowanie się do ewentualnych pytań.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#DepartamenciePracySprawSpolecznychiRodzinywNIKMiroslawMilon">Odpowiedzieć?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Tak, proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#DepartamenciePracySprawSpolecznychiRodzinywNIKMiroslawMilon">Ja dzisiaj o 11.00 dowiedziałem się o posiedzeniu tej Komisji. Przygotowałem krótkie podsumowanie odnośnie do działania Komisji. W ubiegłym roku – z tego, co pamiętam – to posiedzenie odbywało się 7 lipca, czyli ten czas na przygotowanie się był sporo dłuższy. W tym roku też nie wiem, z czego wynika to skrócenie terminu do końca czerwca. Ja o tym nie decyduję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Bardzo dziękuję. Natomiast mam taką informację z sekretariatu Komisji – poproszę o potwierdzenie – że jest ta warunkowość do końca czerwca?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#SekretarzKomisjiBrygidaSliwka">Tak, do końca czerwca.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Do końca czerwca.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Szanowny panie, dostał pan zaproszenie dopiero dzisiaj, dlatego że my specjalnie – w związku z tym, że państwo przysłaliście to tak późno – rozszerzyliśmy porządek obrad po to, żeby móc pracować nad tym dokumentem.</u>
+          <u xml:id="u-11.2" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Czy ktoś z państwa posłów ma pytania czy uwagi? Bardzo proszę, pan przewodniczący Filip Kaczyński.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PoselFilipKaczynski">Szanowna pani przewodnicząca, państwo parlamentarzyści, szanowni państwo, chciałbym zadać krótkie pytanie. W jakich podmiotach NIK kontrolowała świadczoną opiekę geriatryczną? Chciałbym się w sposób szczególny zapytać, czy były brane pod uwagę również szpitale powiatowe. To pytanie wiąże się też poniekąd z tym, że w powiecie wadowickim, z którego pochodzę, działa właśnie taki oddział geriatryczny. W mojej opinii jest na bardzo dobrym poziomie. Bardzo dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#DepartamenciePracySprawSpolecznychiRodzinywNIKMiroslawMilon">Szanowny panie pośle, jeżeli chodzi o dobór podmiotów, to rozpatrujemy Sprawozdanie z działalności Najwyższej Izby Kontroli, czyli jakie tematy zrealizowano. Jest pewna migawka – to, co zostało skontrolowane. Natomiast jeżeli chodzi o szczegółowy dobór podmiotów, przebieg tej kontroli, to bardziej wskazane jest zaprezentowanie informacji o wynikach kontroli przez osoby, które ją przeprowadzały. Wysoka Komisja musiałaby poprosić o zaprezentowanie wyników tej kontroli osoby, które w niej uczestniczyły. Ja pracuję w Departamencie Pracy, Spraw Społecznych i Rodziny. Nie uczestniczyłem w tej kontroli. Nie zabrałem ze sobą wszystkich informacji z tego sprawozdania. Nie jestem przygotowany do takiego szczegółowego pytania. Prośba, żeby jednak to uwzględnić w planie pracy Komisji. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">To przy okazji też zapytam. Mieliśmy ostatnio na posiedzeniach Komisji Polityki Senioralnej omawianie kontroli NIK i raportów dotyczących pewnych obszarów. Pan był wówczas obecny. Mieliśmy na posiedzeniu Komisji wiele wątpliwości. Stawialiśmy pytania odnośnie do metodyki przeprowadzanej kontroli. Również eksperci z przedmiotowego zakresu mieli wiele wątpliwości do sposobu przeprowadzania kontroli przez NIK. Ten sam problem pojawił się na jednej z ostatnich Komisji, kiedy znów przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli nie byli w stanie odpowiedzieć na pytania dotyczące metodologii przeprowadzanych kontroli. Czy pan dzisiaj byłby nam w stanie wyjaśnić te zawiłości? Może nie zawiłości… Może źle się wyraziłam. Czy wyjaśniłby nam pan wątpliwości, które dotyczyły sposobu przeprowadzania raportów, sposobu zbierania danych podczas przeprowadzania kontroli – które nam wówczas towarzyszyły? Proszę uprzejmie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#DepartamenciePracySprawSpolecznychiRodzinywNIKMiroslawMilon">Dziękuję. Pani przewodnicząca, jeżeli chodzi o metodykę kontroli, to z uwagi na to, że w Najwyższej Izbie Kontroli posługujemy się pojęciem „metodyka kontroli”, to ona zawarta jest w dokumencie, który nazywa się „Program kontroli”. Jest on opracowywany na podstawie ustawy o Najwyższej Izbie Kontroli oraz na podstawie wewnętrznych uregulowań dotyczących postępowania kontrolnego. „Program kontroli” obejmuje założenia kontroli i pewne wyniki analizy przedkontrolnej, która służy do określenia pewnego rodzaju uwarunkowań i pytań…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">My to wiemy. Chodziło o…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#DepartamenciePracySprawSpolecznychiRodzinywNIKMiroslawMilon">Chciałbym to przybliżyć, w jaki sposób projektujemy kontrolę.</u>
+          <u xml:id="u-17.1" who="#DepartamenciePracySprawSpolecznychiRodzinywNIKMiroslawMilon">Jeżeli chodzi o NIK, to posługujemy się pojęciem „metodyka kontroli”, nie „metodologia kontroli”. Całe postępowanie w naszej dokumentacji podporządkowane jest metodyce kontroli. Chciałbym przybliżyć, szanowni państwo, to, w jaki sposób to robimy.</u>
+          <u xml:id="u-17.2" who="#DepartamenciePracySprawSpolecznychiRodzinywNIKMiroslawMilon">Następnie dokonujemy identyfikacji kluczowych analiz ryzyka poprzez wskazanie potencjalnych nieprawidłowości. Ich poziom jest mierzony iloczynem prawdopodobieństwa wystąpienia skali negatywnego skutku dla realizacji pewnego rodzaju zdarzeń. Oceniany jest jako wysoki lub średni. Na tej podstawie, szanowni państwo – na podstawie analizy ryzyka – formułujemy cel główny kontroli i cele szczegółowe. Do celu głównego i do celów szczegółowych przyporządkowujemy obszary kontroli, a do tych obszarów kontroli przyporządkowujemy pewnego rodzaju pytania kontrolne.</u>
+          <u xml:id="u-17.3" who="#DepartamenciePracySprawSpolecznychiRodzinywNIKMiroslawMilon">Jeżeli chodzi o zakres badań kontrolnych, to jest on określony przez ustalenie w ramach danego obszaru badań kontrolnych pewnych zagadnień kontrolnych, czyli po prostu te zagadnienia…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Bardzo przepraszam, ale chodzi mi o sposób techniczny, o metodykę, czyli narzędzia badawcze. O to pana pytałam. Pan opisuje nam to, co już wiemy, zdajemy sobie z tego sprawę. Mnie chodziło o bardziej konkretną, techniczną odpowiedź. Prosiliśmy o informację e-mailową, nie otrzymaliśmy jej jako Komisja.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#DepartamenciePracySprawSpolecznychiRodzinywNIKMiroslawMilon">Odpowiedź została wysłana do Komisji. Może jeszcze nie dotarła.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Rozumiem. Ale to teraz po tej ostatniej Komisji?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#DepartamenciePracySprawSpolecznychiRodzinywNIKMiroslawMilon">Tak.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Bo ja myślę o tej wcześniejszej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#DepartamenciePracySprawSpolecznychiRodzinywNIKMiroslawMilon">Z wcześniejszej również została wysłana odpowiedź do Komisji zarówno w wersji papierowej, jak i elektronicznej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Dobrze, bardzo dziękuję. Czy pan chciałby jeszcze coś uzupełnić?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#DepartamenciePracySprawSpolecznychiRodzinywNIKMiroslawMilon">Jeżeli chodzi o badania kontrolne, to, pani przewodnicząca, zgodnie z art. 35 ustawy o Najwyższej Izbie Kontroli, posługujemy się takim pojęciem jak: „dowody” w postępowaniu kontrolnym. To mogą być różnego rodzaju dokumenty, wyjaśnienia, wyniki oględzin, zeznania świadków, opinie biegłych, pisemne wyjaśnienia czy oświadczenia. To jest ta metodyka kontroli.</u>
+          <u xml:id="u-25.1" who="#DepartamenciePracySprawSpolecznychiRodzinywNIKMiroslawMilon">Natomiast jeżeli chodzi o formułowanie pytań i to, w jaki sposób to robimy, to identyfikujemy pewne zagadnienia, czyli treść jakiegoś zagadnienia, które chcemy skontrolować. Jeżeli już mamy to zidentyfikowane, to na tej podstawie formułujemy szczegółowe pytania kontrolne. W zależności od zagadnienia one są oceniane pod względem jakichś kryteriów ustawowych, które są przypisane do danego zagadnienia. Do tego zagadnienia przyporządkowujemy jakiś wyznacznik. Wyznacznik, czyli pewien stan oczekiwany, który może wynikać z przepisów, zawartych umów czy uregulowań wewnętrznych. W odniesieniu do tego wyznacznika oceniamy dany stan w odniesieniu do pytania kontrolnego pod względem jakiegoś jednego ustawowego kryterium kontroli, które ma Najwyższa Izba Kontroli.</u>
+          <u xml:id="u-25.2" who="#DepartamenciePracySprawSpolecznychiRodzinywNIKMiroslawMilon">Odnośnie do pytania pani poseł – wskazówki metodyczne, czyli, w jaki sposób to robimy. Są metody i proponowane techniki prowadzenia czynności kontrolnych, już wystandaryzowane, umożliwiające uzyskanie pewnej rzetelnej i miarodajnej odpowiedzi na pewne pytanie kontrolne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-26.1" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Szanowni państwo, skoro… Bardzo proszę, jeszcze pan poseł Michał Szczerba chciałby o coś zapytać. Proszę, panie pośle.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-27">
+          <u xml:id="u-27.0" who="#PoselMichalSzczerba">Nie tyle chciałbym zapytać, ile chciałbym skomentować. To jest kolejne posiedzenie Komisji, pani przewodnicząca i szanowni państwo, kiedy staramy się dyskutować o metodach techniki kontrolnej Najwyższej Izby Kontroli, która – z tego co rozumiem – w sposób istotny nie zmieniła się od trzech dekad wolnej Polski. Dzisiaj przedstawiciel NIK przedstawił nam informację o tym, że została zrealizowana ważna kontrola dotycząca opieki geriatrycznej. Ten raport jest dostępny na stronach internetowych od 14 kwietnia. Proponowałbym, żebyśmy nie kontynuowali tego w przyszłości, żeby Komisja merytoryczna, która jest odpowiedzialna za politykę państwa wobec osób starszych, analizowała metodykę funkcjonowania 2 tys. kontrolerów Najwyższej Izby Kontroli.</u>
+          <u xml:id="u-27.1" who="#PoselMichalSzczerba">Bardzo wysoko oceniam kontrole NIK. One są od wielu lat niezmiennie na najwyższym poziomie. Należy się państwu tylko nasz szacunek i wdzięczność za to, że wchodzicie w ważne obszary z punktu widzenia funkcjonowania naszej Komisji. Mam nadzieję, że również ten raport zostanie jak najszybciej omówiony przez naszą Komisję. Jak odbędzie się najbliższe prezydium, to oczywiście będę wnioskował o to, żeby już przyjęty – jak rozumiem – plan pracy Komisji znalazł się w zaktualizowanym planie pracy na drugie półrocze 2022 r.</u>
+          <u xml:id="u-27.2" who="#PoselMichalSzczerba">Pani przewodnicząca, jednocześnie, korzystając z okazji, chciałbym zwrócić uwagę na art. 150 regulaminu Sejmu, który mówi o tym, że to prezydium Komisji przedstawia na posiedzeniu Komisji projekt planu pracy Komisji. W tej sprawie nie zostało zwołane prezydium. Pani przewodnicząca sama przedstawiła projekt planu pracy, co jest moim zdaniem również pewnego rodzaju deliktem w…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-28">
+          <u xml:id="u-28.0" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Panie pośle, bardzo przepraszam, dziękuję. Powiedziałam panu, że będziemy to omawiali, wyjaśnię to panu. Nie jest tak, jak pan mówi. Natomiast bardzo dziękuję za to, że podzielił się pan z nami swoimi opiniami. Ma pan do tego prawo. Metodologia badań się pewnie nie zmieniła, tak jak pan mówi, natomiast ja pytałam… Inaczej. Pan mówi o metodyce, ja mówiłam o metodologii prowadzenia badań. Jak pan pamięta – nie wiem, czy pan był na tamtym posiedzeniu – również eksperci mieli bardzo poważne wątpliwości odnośnie do sposobu przeprowadzania kontroli.</u>
+          <u xml:id="u-28.1" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Bardzo dziękuję. Szanowni państwo, skoro nie ma już zgłoszeń, to zamykam dyskusję nad tym punktem i poddaję to pod głosowanie.</u>
+          <u xml:id="u-28.2" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Kto z pań i panów posłów jest za pozytywnym zaopiniowaniem Sprawozdania z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2021 r.? Kto jest za pozytywnym zaopiniowaniem? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-28.3" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Bardzo dziękuję. Proszę o podanie wyników.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-29">
+          <u xml:id="u-29.0" who="#SekretarzKomisjiBrygidaSliwka">3 głosy za, 5 przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-30">
+          <u xml:id="u-30.0" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Bardzo dziękuję. Stwierdzam…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-31">
+          <u xml:id="u-31.0" who="#Gloszsali">Ile przeciw?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-32">
+          <u xml:id="u-32.0" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Ile głosów przeciw? Jeszcze raz, pani Brygido.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-33">
+          <u xml:id="u-33.0" who="#Gloszsali">Chyba więcej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-34">
+          <u xml:id="u-34.0" who="#PoselLidiaBurzynska">Proszę dobrze policzyć. Raz, dwa, trzy, cztery, pięć, sześć, siedem, osiem. Przynajmniej ja tak liczę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-35">
+          <u xml:id="u-35.0" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Szanowni państwo, jeszcze raz. Kto z państwa jest za pozytywnym zaopiniowaniem Sprawozdania z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2021 r.? Kto z państwa jest przeciw? Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-35.1" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">3 głosy za, 7 głosów przeciw, nikt się nie wstrzymał. Zatem stwierdzam, że Komisja nie zaopiniowała pozytywnie Sprawozdania z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2021 r. Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-35.2" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Teraz do pana posła Szczerby… Szanowny panie pośle, nie ma konieczności zwoływania posiedzenia prezydium. Wszyscy państwo posłowie otrzymali odpowiednio wcześniej plan pracy Komisji. Ten plan został wysłany, przedstawiony. Każdy z państwa posłów mógł zapoznać się z uwagami. Zgodnie z regulaminem i z literą prawa to przewodnicząca Komisji prezentuje plan pracy. Prezydium jest organem opiniodawczym. Jeśli państwo posłowie mieliście uwagi, to należało się do mnie zgłosić. Oczywiście, jeśli pan sobie życzy, będziemy częściej zwoływali posiedzenia prezydium Komisji z prośbą, aby wszyscy wiceprzewodniczący w nich uczestniczyli.</u>
+          <u xml:id="u-35.3" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Bardzo państwu serdecznie dziękuję. Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/psr/201923-sjm-psrxx-00120-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/psr/201923-sjm-psrxx-00120-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..20ba4f0
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/psr/201923-sjm-psrxx-00120-01/header.xml
@@ -0,0 +1,118 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-psrxx-00120-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Polityki Społecznej i Rodziny /nr 120/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Polityki Społecznej i Rodziny /nr 120/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#PSR">120</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-21</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="CzlonekZarzaduZakladuUbezpieczenSpolecznychPawelJaroszek" role="speaker">
+        <persName>Członek Zarządu Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Paweł Jaroszek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DepartamenciePracySprawSpolecznychiRodzinywNIKDariuszRogowski" role="speaker">
+        <persName>Departamencie Pracy, Spraw Społecznych i Rodziny w NIK Dariusz Rogowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DepartamentuPracySprawSpolecznychiRodzinyNajwyzszejIzbieKontroliDariuszRogowski" role="speaker">
+        <persName>Departamentu Pracy, Spraw Społecznych i Rodziny Najwyższej Izbie Kontroli Dariusz Rogowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DepartamentuRolnictwaiRozwojuWsiwNIKMarzannaLipinska" role="speaker">
+        <persName>Departamentu Rolnictwa i Rozwoju Wsi w NIK Marzanna Lipińska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DoradcaekonomicznywNIKWaldemarWojnicz" role="speaker">
+        <persName>Doradca ekonomiczny w NIK Waldemar Wojnicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DyrektorgeneralnyUrzedudoSprawKombatantowiOsobRepresjonowanychAndrzejBida" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor generalny Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych Andrzej Bida</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="Gloszsali" role="speaker">
+        <persName>Głos z sali</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="GlownyksiegowyKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpolecznegoAgnieszkaMysliwiec" role="speaker">
+        <persName>Główny księgowy Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego Agnieszka Myśliwiec</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselAdamSniezek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Adam Śnieżek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselDanutaNowicka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Danuta Nowicka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselElzbietaDuda" role="speaker">
+        <persName>Poseł Elżbieta Duda</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselEwaKozanecka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Ewa Kozanecka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselGrzegorzMatusiak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Grzegorz Matusiak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselIwonaHartwich" role="speaker">
+        <persName>Poseł Iwona Hartwich</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselJanuszSniadek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Janusz Śniadek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselJoannaBorowiak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Joanna Borowiak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselMarzenaOklaDrewnowicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Marzena Okła-Drewnowicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselRafalAdamczyk" role="speaker">
+        <persName>Poseł Rafał Adamczyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselRobertWarwas" role="speaker">
+        <persName>Poseł Robert Warwas</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselTeresaWargocka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Teresa Wargocka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacaposelTeresaWargocka" role="speaker">
+        <persName>Przewodnicząca poseł Teresa Wargocka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka" role="speaker">
+        <persName>Przewodnicząca poseł Urszula Rusecka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="RzecznikPrawDziecka" role="speaker">
+        <persName>Rzecznik Praw Dziecka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="RzecznikprawdzieckaMikolajPawlak" role="speaker">
+        <persName>Rzecznik praw dziecka Mikołaj Pawlak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzKomisjiBrygidaSliwka" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz Komisji Brygida Śliwka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMRiPSAnitaCzerwinska" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w MRiPS Anita Czerwińska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="UrzaddoSprawKombatantowiOsobRepresjonowanych" role="speaker">
+        <persName>Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="ZakladUbezpieczenSpolecznych" role="speaker">
+        <persName>Zakład Ubezpieczeń Społecznych</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="ZastepcaprezesaPanstwowegoFunduszuRehabilitacjiOsobNiepelnosprawnychTomaszMaruszewski" role="speaker">
+        <persName>Zastępca prezesa Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych Tomasz Maruszewski</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="PSR" role="committee">
+        <orgName>Komisja Polityki Społecznej i Rodziny</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/psr/201923-sjm-psrxx-00120-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/psr/201923-sjm-psrxx-00120-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..238c2c3
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/psr/201923-sjm-psrxx-00120-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,411 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#RzecznikPrawDziecka">dochody i wydatki;</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#RzecznikPrawDziecka">2) części budżetowej 31 – Praca:</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#RzecznikPrawDziecka">a) dochody i wydatki, b) wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych, c) dotacje celowe, d) państwowe fundusze celowe: – Fundusz Pracy, – Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, e) program wieloletni „Poprawa bezpieczeństwa i warunków pracy” – V etap, okres realizacji: lata 2020–2022;</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#RzecznikPrawDziecka">3) części budżetowej 44 – Zabezpieczenie społeczne:</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#RzecznikPrawDziecka">a) dochody i wydatki, b) wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych, c) dotacje celowe, d) państwowy fundusz celowy: – Fundusz Solidarnościowy, e) „Wieloletni rządowy program «Posiłek w szkole i w domu» na lata           2019–2023”, f) „Program wieloletni na rzecz osób starszych «Aktywni+» na lata               2021–2025”, g) „Program wieloletni «Senior+» na lata 2021–2025”;</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#UrzaddoSprawKombatantowiOsobRepresjonowanych">a) dochody i wydatki, b) wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych, c) dotacje celowe;</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#UrzaddoSprawKombatantowiOsobRepresjonowanych">5) części budżetowej 63 – Rodzina:</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#UrzaddoSprawKombatantowiOsobRepresjonowanych">a) dochody i wydatki, b) wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych, c) dotacje celowe;</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#UrzaddoSprawKombatantowiOsobRepresjonowanych">6) części budżetowej 72 – Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego (z udziałem przedstawicieli Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi):</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#UrzaddoSprawKombatantowiOsobRepresjonowanych">a) dochody i wydatki, b) państwowe fundusze celowe: – Fundusz Emerytalno-Rentowy (KRUS), – Fundusz Prewencji i Rehabilitacji (KRUS), – Fundusz Administracyjny (KRUS);</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#ZakladUbezpieczenSpolecznych">a) dochody i wydatki, b) państwowe fundusze celowe: – Fundusz Emerytur Pomostowych, – Fundusz Ubezpieczeń Społecznych, c) państwowa osoba prawna – Zakład Ubezpieczeń Społecznych;</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#ZakladUbezpieczenSpolecznych">8) części budżetowej 83 – Rezerwy celowe, w zakresie pozycji: 15, 18, 25, 27, 30, 33, 34, 35, 38, 39, 53, 58 i 69; 9) części budżetowej 85 – Budżety wojewodów ogółem, w zakresie działów:</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#ZakladUbezpieczenSpolecznych">a) 852 – Pomoc społeczna: – dochody i wydatki, – wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych, – dotacje celowe; b) 853 – Pozostałe zadania w zakresie polityki społecznej: – dochody i wydatki, – wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych, – dotacje celowe; c) 855 – Rodzina: – dochody i wydatki, – wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych, – dotacje celowe; d) zadania z zakresu administracji rządowej i inne zadania zlecone jednostkom samorządu terytorialnego odrębnymi ustawami w części 85 – budżety wojewodów, e) środki z Unii Europejskiej w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój 2014–2020;</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#ZakladUbezpieczenSpolecznych">10) Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych (z udziałem przedstawicieli Komisji Zdrowia);</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#ZakladUbezpieczenSpolecznych">– rozpatrzenie i zaopiniowanie dla Komisji do Spraw Kontroli Państwowej Sprawozdania z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2021 roku (druk nr 2346) w zakresie działania Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-3.5" who="#ZakladUbezpieczenSpolecznych">W posiedzeniu udział wzięli: Anita Czerwińska sekretarz stanu w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej wraz ze współpracownikami, Anna Napiórkowska dyrektor Departamentu Budżetu Państwa oraz Arkadiusz Mazurek główny specjalista w Departamencie Instytucji Płatniczej w Ministerstwie Finansów wraz ze współpracownikami, Dariusz Rogowski p.o. dyrektor w Departamencie Pracy, Spraw Społecznych i Rodziny w Najwyższej Izbie Kontroli wraz ze współpracownikami, Mikołaj Pawlak rzecznik praw dziecka, Tomasz Maruszewski zastępca prezesa zarządu ds. finansowych Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych wraz ze współpracownikami, Andrzej Bida dyrektor generalny w Urzędzie do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych wraz ze współpracownikiem, Agnieszka Myśliwiec główna księgowa w Kasie Rolniczych Ubezpieczeń Społecznych, Paweł Jaroszek członek zarządu Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wraz ze współpracownikami.</u>
+          <u xml:id="u-3.6" who="#ZakladUbezpieczenSpolecznych">W posiedzeniu udział wzięli pracownicy Kancelarii Sejmu: Małgorzata Cholewa, Brygida Śliwka – z sekretariatu Komisji w Biurze Komisji Sejmowych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Dzień dobry, serdecznie witam na kolejnym posiedzeniu Komisji Polityki Społecznej i Rodziny. Bardzo proszę państwa parlamentarzystów o zajmowanie miejsc. Otwieram posiedzenie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny. Bardzo serdecznie witam wszystkich zebranych i zaproszonych gości. Serdecznie witam panią minister Anitę Czerwińską sekretarza stanu w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej wraz z zespołem. Witam pana ministra Mikołaja Pawlaka rzecznika praw dziecka. Witam pana Pawła Jaroszka członka zarządu Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wraz z zespołem. Witam panią Agnieszkę Myśliwiec głównego księgowego KRUS. Witam Ministerstwo Finansów z panem Arkadiuszem Mazurkiem na czele. Witam serdecznie przedstawicieli Najwyższej Izby Kontroli, PFRON-u, Urzędu do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Porządek dzienny został państwu doręczony. Czy jest sprzeciw wobec zaproponowanego porządku dziennego? Nie widzę, zatem stwierdzam, że Komisja przyjęła porządek dzienny posiedzenia. Przejdziemy do jego realizacji. Zgłasza się pan poseł. Bardzo proszę panie pośle.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PoselRafalAdamczyk">Pani przewodnicząca, szanowna Komisjo, szanowni goście z ministerstwa, z NIK-u, mam krótkie pytanie na sam początek. Na pani ręce trafił wniosek o zwołanie posiedzenia Komisji w temacie emerytur stażowych. Bardzo prosiłbym o informację, kiedy będzie ta Komisja, bo zgodnie z regulaminem już powinna się odbyć. Prosiłbym o informację z pani strony, kiedy będzie Komisja dotycząca emerytur stażowych. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Panie pośle, wiem, że do Komisji wpłynął państwa wniosek o zwołanie posiedzenia w temacie emerytur stażowych. Na pewno poinformujemy państwa wtedy, kiedy będzie ustalony termin. Mam nadzieję, że będzie to w miarę szybko.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">W dzisiejszym porządku obrad mamy rozpatrzenie i zaopiniowanie dla Komisji Finansów Publicznych sprawozdania z wykonania budżetu państwa za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2021 r. (druk nr 2306) wraz z analizą Najwyższej Izby Kontroli (druk nr 2347) w zakresie… Rozpoczniemy od pierwszej części budżetowej 14 – rzecznik praw dziecka. Bardzo proszę pana ministra Mikołaja Pawlaka o przedstawienie sprawozdania z wykonania budżetu w części, za którą odpowiada. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#RzecznikprawdzieckaMikolajPawlak">Dziękuję bardzo. Szanowna pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, budżet rzecznika w 2021 r. był określony w ustawie budżetowej w wysokości 11 811 tys. zł. Był o 19% niższy niż planowane możliwe wydatki. W ciągu roku budżetowego był uzupełniony o dwie dotacje celowe przeznaczone na działalność dziecięcego telefonu zaufania. Pierwsza z tych dotacji w wysokości 500 tys. zł została wykorzystana w całości. Druga niestety nie w całości, ponieważ porozumienie z Ministerstwem Zdrowia zostało zawarte w ostatnim kwartale, a sama dotacja była przyznana w listopadzie 2021 r. Nie było możliwości wydatkowania wszystkich środków. Środki były natomiast wydatkowane na sprawy kadrowe i sprawy dotyczące rozszerzenia działalności dziecięcego telefonu zaufania, który, jak wiemy, był bardzo potrzebnym narzędziem wsparcia dzieci w okresie pandemii. Budżet w pozostałych sprawach był o tyle zmniejszony, że nie można było przeprowadzić wszystkich inwestycji, które były wstępnie planowane. Dodatkowo w 2021 r. pojawiła się awaria samochodu. W związku z tym dopiero w 2022 r. można było uzupełnić braki inwestycyjne.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#RzecznikprawdzieckaMikolajPawlak">Uzupełniam również moją informację, która będzie zapewne uzupełniona przez przedstawicieli Najwyższej Izby Kontroli… Ocena NIK jest opisowa. W zakresie wątpliwości kontrolerów pozostawało wyłącznie to, że w przypadku jednej umowy płatności były dokonywane odrobinę za wcześnie. W tym zakresie zostały już wdrożone środki zaradcze. Do jednej umowy były wątpliwości odnośnie do zastosowania regulaminu. Również wprowadzono środki zaradcze.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#RzecznikprawdzieckaMikolajPawlak">Uprzejmie proszę Wysoką Komisję o pozytywne zaopiniowanie wykonania części 14 budżetu państwa – Rzecznik Praw Dziecka. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Bardzo dziękuję. Koreferat w tej części budżetu przedstawi pani poseł Joanna Borowiak. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PoselJoannaBorowiak">Bardzo dziękuję. Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, rzecznik praw dziecka w 2021 r. zrealizował wydatki w łącznej wysokości 12 970 tys. zł, co stanowiło 99% planu po zmianach. W porównaniu do 2020 r. wydatki te zmniejszyły się o 824 tys. zł, czyli o 6%. Największą grupę wśród wydatków bieżących – których łączna kwota wynosiła, jak wspomniałam, 49,5% tej liczby – stanowiły wynagrodzenia wraz z pochodnymi 6458 tys. zł, a niewiele ponad 50% stanowiły wydatki rzeczowe 6508 tys. zł. Wydatki na wynagrodzenia osobowe w 2021 r. wyniosły 5387 tys. zł, czyli 100% planu po zmianach, i były wyższe od zrealizowanych w roku poprzednim, czyli 2020. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie na jednego zatrudnionego w 2021 r. łącznie z dodatkowym wynagrodzeniem rocznym wyniosło 7740 zł, czyli o 3% więcej niż w 2020 r. W 2021 r. odnotowano zwiększoną liczbę spraw zakończonych w stosunku do spraw rozpoczętych. Zrealizowano 160 kontroli i wizytacji oraz przeprowadzono 31 działań promocyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PoselJoannaBorowiak">Uprzejmie proszę Wysoką Komisję o przyjęcie sprawozdania. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Bardzo dziękuję. Bardzo proszę o opinię Najwyższej Izby Kontroli w tym zakresie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#DepartamentuPracySprawSpolecznychiRodzinyNajwyzszejIzbieKontroliDariuszRogowski">Dziękuję za udzielenie głosu. Szanowni państwo, Wysoka Komisjo, pani przewodnicząca, oceniając wykonanie budżetu przez jego dysponentów, NIK stosowała ocenę pozytywną i negatywną. W przypadku gdy nie zostały spełnione kryteria ani do oceny pozytywnej, ani do oceny negatywnej, NIK stosowała ocenę w formie opisowej. Stwierdzone nieprawidłowości w realizacji wydatków nie musiały skutkować bezwzględnym obniżeniem oceny. Kontrola dochodów budżetowych została ograniczona do przeprowadzenia analizy porównawczej danych ujętych w rocznym sprawozdaniu Rb-27 z wykonania dochodów budżetowych z wynikami z poprzedniego roku.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#DepartamentuPracySprawSpolecznychiRodzinyNajwyzszejIzbieKontroliDariuszRogowski">Oceniliśmy wykonanie budżetu w czterech częściach i w pięciu funduszach celowych. W jednej części zastosowano ocenę w formie opisowej. To tak ogólnie. Natomiast przechodząc do oceny części 14 – rzecznika praw dziecka, Najwyższa Izba Kontroli ocenia w formie opisowej wykonanie budżetu państwa w 2021 r. w tej części.</u>
+          <u xml:id="u-11.2" who="#DepartamentuPracySprawSpolecznychiRodzinyNajwyzszejIzbieKontroliDariuszRogowski">Rzecznik w 2021 r. prawidłowo realizował dochody w części 14. Wydatki zostały poniesione na cele służące realizacji zadań rzecznika. W wyniku kontroli ponad 16%          zrealizowanych wydatków NIK stwierdziła dokonywanie płatności w łącznej wysokości 63 900 zł za usługę przed terminem jej realizacji i wcześniej niż wynikało to z postanowień zawartej umowy. W przypadku dwóch wydatków na łączną kwotę 60 tys. zł rzecznik praw dziecka podjął decyzję o wyłączeniu stosowania wewnętrznych procedur dotyczących udzielania zamówień publicznych, mimo braku faktycznych przesłanek do dokonania takiego wyłączenia. W przypadku 18 umów na łączną kwotę 1960 tys. zł stwierdzono brak akceptacji głównego księgowego lub osoby zastępującej głównego księgowego.</u>
+          <u xml:id="u-11.3" who="#DepartamentuPracySprawSpolecznychiRodzinyNajwyzszejIzbieKontroliDariuszRogowski">W ocenie NIK stwierdzone nieprawidłowości wskazują na niewystarczający nadzór i kontrolę dysponenta części 14. budżetu państwa nad całością gospodarki finansowej, w tym nad dokonywaniem wstępnej oceny celowości poniesionych wydatków oraz realizacją właściwych procedur. Stwierdzone nieprawidłowości nie miały jednak wpływu na poprawność sprawozdań sporządzonych przez biuro rzecznika. Objęte kontrolą sprawozdania zostały sporządzone terminowo i prawidłowo pod względem formalno-rachunkowym i merytorycznym. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Bardzo dziękuję. Czy ktoś chciałby zabrać głos w tej części? Dziękuję. Czy jest sprzeciw wobec pozytywnej opinii do tej części budżetowej?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#Gloszsali">Sprzeciw.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">W takim razie będziemy głosować. Głosujemy bez kart przez podniesienie ręki.</u>
+          <u xml:id="u-14.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Kto z pań i panów posłów jest za pozytywną opinią do części budżetowej 14 – rzecznik praw dziecka? Kto jest za? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-14.2" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Proszę o podanie wyników.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#SekretarzKomisjiBrygidaSliwka">17 głosów za, 9 przeciw.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">I 1 wstrzymująca się. Komisja pozytywnie zaopiniowała tę część budżetu. Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-16.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Przechodzimy do części drugiej – część budżetowa 31 – Praca, Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych, program wieloletni „Poprawa bezpieczeństwa i warunków pracy” – V etap. Bardzo proszę panią minister Anitę Czerwińską sekretarza stanu w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej o zreferowanie tej części budżetu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#SekretarzstanuwMRiPSAnitaCzerwinska">Bardzo dziękuję. Szanowna pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, szanowni państwo, szczegółowe omówienie dochodów i wydatków w poszczególnych działach części budżetowych będących w dyspozycji ministra rodziny i polityki społecznej oraz informacje o zatrudnieniu i wynagrodzeniach przedstawiono Wysokiej Komisji w złożonym sprawozdaniu z wykonania budżetu państwa za rok 2021. Obecnie pozwolę sobie zaprezentować najważniejsze dane z przedłożonego materiału.</u>
+          <u xml:id="u-17.1" who="#SekretarzstanuwMRiPSAnitaCzerwinska">W zakresie punktu drugiego dotyczącego części budżetowej 31 – Praca uprzejmie przedstawiam poniższe dane. Podpunkt a) dochody i wydatki. Dochody budżetu państwa… W ustawie budżetowej na rok 2021 w części 31 – Praca dochody zostały zaplanowane w wysokości 28 700 tys. zł, a ich realizacja wyniosła 25 900 tys. zł, to jest 90% planu. Dochody w tej części budżetowej pochodzą w szczególności z tytułu usług świadczonych przez jednostki ochotniczych hufców pracy.</u>
+          <u xml:id="u-17.2" who="#SekretarzstanuwMRiPSAnitaCzerwinska">Wydatki budżetu państwa zaplanowane na rok 2021 w części 31 – Praca w kwocie 448 000 tys. zł w ciągu roku zostały zmniejszone do poziomu 443 000 tys. zł. Zrealizowane wydatki w części 31 wyniosły 440 000 tys. zł, co stanowi 98% ustawy budżetowej i 99% planu po zmianach. Dominującą pozycję w wykonanych wydatkach części 31 stanowiły środki na funkcjonowanie ochotniczych hufców pracy w wysokości prawie 316 400 tys. zł. Koszty funkcjonowania MRiPS oraz pozostałych jednostek podległych i nadzorowanych wyniosły prawie 67 700 tys. zł. Wydatki budżetu środków europejskich na rok 2021 w części 31 zostały zaplanowane w kwocie 1 170 000 tys. zł. W trakcie roku plan uległ zwiększeniu do kwoty 2 260 000 tys. zł i został zrealizowany w wysokości 2 260 000 tys. zł głównie na realizację działań w ramach regionalnych programów operacyjnych na lata 2014–2020 i Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój                     2014–2020.</u>
+          <u xml:id="u-17.3" who="#SekretarzstanuwMRiPSAnitaCzerwinska">W podpunkcie b) wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych kwota wykonanych wynagrodzeń na koniec 2021 r. w części 31 wyniosła 213 000 tys. zł. To jest 96,3% planu po zmianach. Z tego dominującą część 177 000 tys. zł stanowiły wynagrodzenia pracowników ochotniczych hufców pracy i pracowników młodocianych zatrudnionych w OHP.</u>
+          <u xml:id="u-17.4" who="#SekretarzstanuwMRiPSAnitaCzerwinska">Podpunkt c) dotacje celowe zaplanowane na rok 2021 w wysokości 1700 tys. zł zostały w pełni zrealizowane na opłacenie składki do międzynarodowych organizacji związkowych i międzynarodowych organizacji pracodawców.</u>
+          <u xml:id="u-17.5" who="#SekretarzstanuwMRiPSAnitaCzerwinska">Podpunkt d) państwowe fundusze celowe. Stan Funduszu Pracy na początek 2021 roku został zrealizowany w wysokości 29 900 000 tys. zł. To jest 112% planu. Przychody Funduszu Pracy na rok 2021 zostały zaplanowane w wysokości 7 000 000 tys. zł. W trakcie roku zostały zwiększone o 9 000 000 tys. zł, to jest do kwoty 15 600 000 tys. zł, o środki pochodzące z Funduszu Przeciwdziałania COVID-19 na realizację zadań związanych z przeciwdziałaniem negatywnym skutkom pandemii. Realizacja przychodów wyniosła 13 100 000 tys. zł. Głównym źródłem przychodów Funduszu Pracy były wpływy z obowiązkowej składki, które wyniosły 6 900 000 tys. zł i stanowiły 52,7% ogółu przychodów. Koszty Funduszu Pracy zaplanowane na poziomie 10 900 000 tys. zł w trakcie roku zostały zwiększone do kwoty 19 500 000 tys. zł. Wykonanie planu kosztów wyniosło 13 600 000 tys. zł, to jest 69,7% planu po zmianach. Największą pozycję kosztów stanowiła realizacja zadań związanych z przeciwdziałaniem negatywnym skutkom pandemii – kwota 5 500 000 tys. zł, to jest 40,4% ogółu zrealizowanych wydatków. Kolejną znaczącą pozycję zajmują zadania zrealizowane w ramach aktywnych form przeciwdziałania bezrobociu – to jest kwota 4 200 000 tys. zł, czyli 30,8% ogółu wydatków. Stan Funduszu Pracy na koniec 2021 r. wyniósł 29 400 000 tys. zł, to jest 129,5% planu. Stopa bezrobocia na koniec 2021 r. wyniosła 5,4% i była niższa o 0,9% niż na koniec 2020 r. Liczba zarejestrowanych bezrobotnych na koniec 2021 r. wyniosła 895,2 tys. osób i była niższa o 151,2 tys. osób w stosunku do 2020 r.</u>
+          <u xml:id="u-17.6" who="#SekretarzstanuwMRiPSAnitaCzerwinska">Plan finansowy Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych na początku 2021 r. został zrealizowany w wysokości 5 900 000 tys. zł, to jest 268,2% planu. Przychody Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych na 2021 r. zaplanowane były w wysokości 467 000 tys. zł. W trakcie roku wzrosły o 4 000 000 tys. zł do kwoty 4 467 000 tys. zł o środki pochodzące z Funduszu Przeciwdziałania COVID-19 na realizację zadań związanych z przeciwdziałaniem negatywnym skutkom pandemii. Ostatecznie przychody te zostały zrealizowane w kwocie 1 600 000 tys. zł i stanowiły 35,6% kwoty określonej w planie po zmianach. Koszty funduszu zostały zaplanowane na poziomie 142 000 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-17.7" who="#SekretarzstanuwMRiPSAnitaCzerwinska">W planie po zmianach – w związku z kontynuacją zadań w zakresie przeciwdziałania COVID-19 – koszty funduszu zostały zwiększone o kwotę 4 200 000 tys. zł, czyli do poziomu 4 342 000 tys. zł. Wykonanie planu kosztów wyniosło 4 200 000 tys. zł, to jest 97,6% planu po zmianach. Dominującą część zrealizowanych kosztów stanowią koszty związane z dofinansowaniem wynagrodzeń pracowników objętych i nieobjętych przestojem ekonomicznym albo obniżonym wymiarem czasu pracy, a także świadczenie na rzecz ochrony miejsc pracy w związku z COVID-19 oraz koszty obsługi – kwota 4 000 000 tys. zł. To jest 95,2% ogółu zrealizowanych wydatków. Stan funduszu na koniec 2021 r. wyniósł 3 300 000 tys. zł, co stanowiło 132% ustawy budżetowej, czyli 2 500 000 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-17.8" who="#SekretarzstanuwMRiPSAnitaCzerwinska">Podpunkt e) program wieloletni „Poprawa bezpieczeństwa i warunków pracy” – etap V, okres realizacji lata 2020–2022. W 2021 r. kontynuowano realizację V etapu programu wieloletniego „Poprawa bezpieczeństwa i warunków pracy” na lata 2020–2022. Nadzór nad realizacją tego programu sprawuje minister rodziny i polityki społecznej, a funkcje koordynatora programu powierzono Centralnemu Instytutowi Ochrony Pracy – Państwowemu Instytutowi Badawczemu. Łączne nakłady na realizację V etapu programu zostały zaplanowane w kwocie 101 500 tys. zł, z tego 60 000 tys. zł na zadania w zakresie służb państwowych, dysponentem był minister właściwy ds. pracy, a 36 500 tys. zł na badania naukowe i prace rozwojowe – dysponentem był minister właściwy ds. nauki. W części finansowanej przez MRiPS w 2021 r. zrealizowano 82 zadania z zakresu służb państwowych na kwotę 22 000 tys. zł. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Bardzo dziękuję pani minister. Koreferat w tej części budżetowej ma pan poseł Janusz Śniadek. Bardzo proszę, panie pośle.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PoselJanuszSniadek">Dziękuję bardzo, pani przewodnicząca. Pani minister, szanowni państwo, myślę, że warto podkreślić, że 2021 r. był skomplikowany, jeśli chodzi o realizację prezentowanego budżetu. Nie tylko ze względu na pandemię i rygory z nią związane, lecz także w przypadku części – Praca, bo dotyczyło to zmiany kompetencyjnej ministerstw, to znaczy przechodzenia z Ministerstwa Rozwoju i Technologii z powrotem do Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej, co było dodatkowym utrudnieniem. Tym większe uznanie, że udało się ten budżet zrealizować, jak prezentuje to sprawozdanie, w sposób dobry, poprawny, niebudzący zastrzeżeń.</u>
+          <u xml:id="u-19.1" who="#PoselJanuszSniadek">Powtórzę za panią minister, że w ustawie budżetowej na rok 2021 z dnia 20 stycznia w części 31 – Praca zaplanowano dochody w wysokości 28 672 tys. zł. Zrealizowane dochody wyniosły 25 932 tys. zł, to jest 90,4% planu i były wyższe o mały ułamek w porównaniu do 2020 r. Na kwotę uzyskanych dochodów złożyły się przede wszystkim dochody ochotniczych hufców pracy w wysokości 19 328 tys. zł stanowiące blisko 75% dochodów ogółem.</u>
+          <u xml:id="u-19.2" who="#PoselJanuszSniadek">Przeciętne zatrudnienie w części 31 – Praca w 2021 r. w przeliczeniu na pełnozatrudnionych wyniosło 5752 etaty i było niższe w porównaniu z 2020 r. o 164 etaty. Wydatki na wynagrodzenia wyniosły 212 741 tys. zł i były większe w porównaniu z 2020 r. o 384 tys. zł. Limit wydatków na wynagrodzenia według planu po zmianach nie został przekroczony. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto na jednego pełnozatrudnionego wyniosło 3082 zł. W porównaniu z 2020 r. było wyższe o 140 zł. Podobnie było, już nie będę przytaczał liczb, jeśli chodzi o Fundusz Pracy czy Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.</u>
+          <u xml:id="u-19.3" who="#PoselJanuszSniadek">Reasumując, powiem, że przedstawione sprawozdania nie budzą zastrzeżeń. W związku z tym wnoszę o ich przyjęcie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Bardzo dziękuję, panie pośle. Bardzo proszę pana Waldemara Wojnicza o opinię NIK-u, chyba że ktoś inny z państwa…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#DoradcaekonomicznywNIKWaldemarWojnicz">Pani przewodnicząca, jestem z Najwyższej Izby Kontroli, ale, jeżeli pani przewodnicząca pozwoli, to zabrałbym głos dopiero przy części 72. Natomiast może pan dyrektor Rogowski byłby uprzejmy…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Bardzo przepraszam, bo mam wpisane, więc… W takim razie nie będę wymieniać, tylko…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#DoradcaekonomicznywNIKWaldemarWojnicz">Oczywiście, czytelnie napisałem, że jestem z NIK-u. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">W takim razie bardzo proszę przedstawiciela NIK-u, bo nie wiem… Jest więcej osób, więc nie wiem, kto z państwa ma wypowiedź i do której części. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#DepartamenciePracySprawSpolecznychiRodzinywNIKDariuszRogowski">Dariusz Rogowski p.o. dyrektora Departamentu Pracy, Spraw Społecznych i Rodziny Najwyższej Izby Kontroli.</u>
+          <u xml:id="u-25.1" who="#DepartamenciePracySprawSpolecznychiRodzinywNIKDariuszRogowski">Szanowna pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, Najwyższa Izba Kontroli oceniła pozytywnie wykonanie budżetu państwa w 2021 r. w części 31 – Praca.</u>
+          <u xml:id="u-25.2" who="#DepartamenciePracySprawSpolecznychiRodzinywNIKDariuszRogowski">NIK nie stwierdziła istotnych przypadków naruszenia zasad gospodarowania środkami publicznymi. Nie stwierdzono również nieprawidłowości w zakresie wydatkowania budżetu środków europejskich. NIK oceniła pozytywnie organizację przejęcia części 31 przez ministra rodziny i polityki społecznej w trakcie roku budżetowego. Stwierdzono jednak, że brak precyzyjnych procedur dotyczący przenoszenia części budżetowych pomiędzy ministerstwami powoduje konieczność podejmowania działań doraźnych, co może skutkować dezorganizacją pracy. Nie została np. dokończona procedura przekazywania składników majątkowych z Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej do Ministerstwa Rozwoju, Pracy i Technologii w związku ze zmianami w strukturze Rady Ministrów wprowadzonymi w 2020 r. W konsekwencji opóźnia się procedura przekazywania ich z powrotem przez MRPiT do MRiPS. NIK zwraca uwagę na ryzyko niedostatecznej kontroli nad własnymi aktywami majątku przez Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej.</u>
+          <u xml:id="u-25.3" who="#DepartamenciePracySprawSpolecznychiRodzinywNIKDariuszRogowski">Przechodząc do planu finansowego Funduszu Pracy, informuję, że NIK oceniła pozytywnie jego wykonanie w 2021 r. Prawidłowo realizowano przychody oraz zadania funduszu określone w ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Stwierdzone nieprawidłowości dotyczyły organizacji naboru na realizację projektów pilotażowych pod nazwą „Nowe spojrzenie – nowe możliwości”. Nie miały one jednak istotnego wpływu na ocenę wykonania planu finansowego.</u>
+          <u xml:id="u-25.4" who="#DepartamenciePracySprawSpolecznychiRodzinywNIKDariuszRogowski">Zgodnie z założeniami przyjętymi do kontroli wykonania budżetu państwa w 2021 r. przez NIK kontrola nie obejmowała wykonania planu finansowego Funduszu Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Bardzo dziękuję. Czy ktoś z państwa chciałby zabrać głos w tym punkcie? Nie widzę. Zatem czy jest sprzeciw, aby pozytywnie zaopiniować tę część budżetu? Nie widzę. Komisja pozytywnie zaopiniowała wyżej wymienioną część budżetu.</u>
+          <u xml:id="u-26.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Przechodzimy do części 44 – Zabezpieczenia społeczne, wieloletni rządowy program „Posiłek w szkole i w domu” na lata 2019–2023, program wieloletni na rzecz osób starszych „Aktywni+” na lata 2021–2025, program wieloletni „Senior+” na lata 2021–2025. Referuje sekretarz stanu w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej pani minister Anita Czerwińska. Bardzo proszę, pani minister.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-27">
+          <u xml:id="u-27.0" who="#SekretarzstanuwMRiPSAnitaCzerwinska">Bardzo dziękuję. W zakresie punktu 3. dotyczącego części budżetowej 44 – Zabezpieczenie społeczne przedstawiam poniższe dane.</u>
+          <u xml:id="u-27.1" who="#SekretarzstanuwMRiPSAnitaCzerwinska">Podpunkt a) dochody i wydatki. Dochody budżetu państwa w części 44 – Zabezpieczenie społeczne zostały zaplanowane w wysokości 194 tys. zł, a ich realizacja wyniosła 830 tys. zł, to jest 428% planu. Dochody z tej części budżetowej wynikały w szczególności z tytułu kar pieniężnych za niedotrzymanie warunków umów na dostawę żywności w ramach Programu Operacyjnego Pomoc Żywnościowa.</u>
+          <u xml:id="u-27.2" who="#SekretarzstanuwMRiPSAnitaCzerwinska">Wydatki budżetu państwa zaplanowane w części 44 w kwocie 1 700 000 tys. zł w trakcie roku uległy zwiększeniu do kwoty 15 200 000 tys. zł i zostały zrealizowane w 100%. Wydatki dotyczyły przede wszystkim: finansowania zadań w zakresie zabezpieczeń społecznych, rehabilitacji społecznej oraz zawodowej osób niepełnosprawnych, pomocy żywnościowej, pomocy społecznej oraz działań na rzecz osób starszych. Dominującą pozycją były środki dla Funduszu Solidarnościowego w kwocie 13 500 000 tys. zł z przeznaczeniem na realizację istotnych społecznie zadań, w tym świadczenie uzupełniające dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji. Drugą znaczną pozycją były środki dla Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych w kwocie 1 500 000 tys. zł, która przeznaczona została na realizację zadań wynikających z ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Na realizację rządowych i resortowych programów pomocy społecznej, pomocy żywnościowej oraz działań na rzecz osób starszych wydano łącznie ponad 105 000 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-27.3" who="#SekretarzstanuwMRiPSAnitaCzerwinska">W podpunkcie b) wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych wynagrodzenia dotyczyły urzędu ministra właściwego ds. zabezpieczenia społecznego i wyniosły 40 000 tys. zł, co stanowi 93% planu po zmianach.</u>
+          <u xml:id="u-27.4" who="#SekretarzstanuwMRiPSAnitaCzerwinska">W podpunkcie c) dotacje celowe zaplanowano kwotę 15 000 000 tys. zł, a wykonane wydatki stanowiły 100% planu po zmianach. Dominującą pozycją były środki dla Funduszu Solidarnościowego w kwocie 13 500 000 tys. zł z przeznaczeniem na realizację istotnych społecznie zadań. Drugą znaczną pozycją były środki dla PFRON w kwocie 1 500 000 tys. zł, która przeznaczona została na realizację zadań wynikających z ustawy o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych. Pozostałe dotacje celowe zostały udzielone w ramach: rządowego programu na rzecz aktywności społecznej osób starszych (dofinansowano 317 zadań publicznych kwotą 38 000 tys. zł), resortowych programów z zakresu pomocy społecznej (dofinansowano 144 podmioty na kwotę 14 000 tys. zł) oraz programu wspierania jednostek samorządu terytorialnego w tworzeniu systemu przeciwdziałania przemocy w rodzinie (dofinansowano 74 jednostki samorządu terytorialnego na kwotę 3000 tys. zł).</u>
+          <u xml:id="u-27.5" who="#SekretarzstanuwMRiPSAnitaCzerwinska">Podpunkt d) państwowy fundusz celowy, plan finansowy Funduszu Solidarnościowego. Plan przychodów tego funduszu według ustawy budżetowej na 2021 r. wynosił 20 300 000 tys. zł i został zrealizowany w wysokości 33 700 000 tys. zł, co stanowiło 167% kwoty zaplanowanej. Źródłami przychodów były m.in.: wpłata od jednostek na państwowy fundusz celowy, obowiązkowa składka, inne zwiększenia, danina solidarnościowa oraz dotacja celowa z budżetu państwa. Koszty Funduszu Solidarnościowego według planu na rok 2021 wyniosły 33 400 000 tys. zł i zostały zrealizowane w kwocie 36 000 000 tys. zł, to jest 92% planu. Koszty Funduszu Solidarnościowego zostały poniesione przede wszystkim na finansowanie dodatkowego rocznego świadczenia pieniężnego dla emerytów i rencistów 13. emerytury oraz kolejnego dodatkowego świadczenia pieniężnego w 2021 r., czyli 14. emerytury. Wraz z kosztami obsługi świadczenia wyniosły ogółem 22 300 000 tys. zł. W 2021 r. świadczenia 13. emerytury otrzymało ok. 9,4 mln osób na kwotę 11 870 000 tys. zł. 14. emerytura dotyczyła ok. 8,6 mln osób na kwotę 10 430 000 tys. zł. Następnie renta socjalna i zasiłek pogrzebowy wraz z kosztami obsługi to jest kwota 4 400 000 tys. zł. To świadczenie w 2021 r. otrzymało 291,2 tys. osób. Świadczenie uzupełniające dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji wraz z kosztami obsługi to kwota 3 400 000 tys. zł. Świadczenie to otrzymało 586,7 tys. osób. Na programy rządowe i resortowe wydatkowano kwotę 406 100 tys. zł. Na koniec 2021 r. stan środków Funduszu Solidarnościowego wyniósł 25 100 000 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-27.6" who="#SekretarzstanuwMRiPSAnitaCzerwinska">W podpunkcie e) w wieloletnim rządowym programie „Posiłek w szkole i w domu” na lata 2019–2023, który zapewnia pomoc zarówno osobom starszym, niepełnosprawnym, o niskich dochodach, jak i dzieciom, które wychowują się w rodzinach znajdujących się w trudnej sytuacji, w 2021 r. zaplanowano dofinansowanie programu kwotą 550 000 tys. zł, z czego 40 000 tys. zł było w planie Ministerstwa Edukacji i Nauki. Ostatecznie plan po zmianach na realizację programu „Posiłek w szkole i w domu” został zrealizowany na poziomie 472 000 tys. zł, z czego 39 000 tys. zł zostało zrealizowane przez Ministerstwo Edukacji i Nauki. Jeśli chodzi o liczby, to z tego programu skorzystało 873 tys. osób, z tego 384 tys. dzieci i 489 tys. osób dorosłych.</u>
+          <u xml:id="u-27.7" who="#SekretarzstanuwMRiPSAnitaCzerwinska">Podpunkt f) program wieloletni na rzecz osób starszych „Aktywni+” na lata               2021–2025. Celem tego programu jest zwiększenie uczestnictwa osób starszych we wszystkich dziedzinach życia społecznego. W ustawie budżetowej zaplanowano kwotę 40 000 tys. zł, a wykonane wydatki stanowiły kwotę 39 200 tys. zł, to jest 99,3% planu, w tym wydatki na dotacje celowe wyniosły 38 575 tys. zł. W ramach programu podpisano umowy na realizację 317 zadań publicznych.</u>
+          <u xml:id="u-27.8" who="#SekretarzstanuwMRiPSAnitaCzerwinska">W podpunkcie g) program wieloletni „Senior+” na lata 2021–2025 łączne nakłady na realizację zostały zaplanowane na kwotę 300 000 tys. zł, w tym w 2021 r. na kwotę 60 000 tys. zł. Celem strategicznym tego programu jest zwiększenie aktywnego uczestnictwa seniorów w życiu społecznym poprzez rozbudowę infrastruktury ośrodków wsparcia w środowisku lokalnym oraz zwiększenie miejsc w ośrodkach wsparcia Senior+. Wykonanie tych wydatków wyniosło 54 000 tys. zł. Dofinansowano utworzenie 71 nowych ośrodków wsparcia Senior+. Wsparciem finansowym w zakresie bieżącego funkcjonowania objęto 554 ośrodki wsparcia, które utworzono w latach 2015–2019 w całej Polsce. W ramach dotychczasowej realizacji programu Senior+, to jest w latach 2015–2021, jednostki samorządu terytorialnego utworzyły na terenie kraju w sumie 1068 ośrodków wsparcia Senior+, w tym 332 dzienne domy Senior+ i 736 klubów Senior+, które oferują ponad 25 tys. miejsc wsparcia dziennego dla osób starszych. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-28">
+          <u xml:id="u-28.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Bardzo dziękuję, pani minister. Koreferat w tej części ma pani poseł Elżbieta Duda.        Bardzo proszę, pani poseł.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-29">
+          <u xml:id="u-29.0" who="#PoselElzbietaDuda">Szanowna pani minister, szanowna pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, przedstawione przez panią minister sprawozdanie w zakresie części budżetowej 44 – Zabezpieczenia społeczne – jest w pełni uzasadnione i wyczerpujące. Bardzo proszę Komisję, aby przyjąć część budżetową 44, która obejmuje dochody, wydatki, wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych, dotacje celowe, państwowy fundusz celowy Fundusz Solidarnościowy, wieloletni rządowy program „Posiłek w szkole i w domu”, program wieloletni na rzecz osób starszych „Aktywni+” oraz program wieloletni „Senior+”. Proszę Wysoką Komisję o przyjęcie i pozytywne zaakceptowanie sprawozdania. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-30">
+          <u xml:id="u-30.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Bardzo dziękuję, pani poseł. Bardzo proszę o wystąpienie przedstawiciela NIK-u w tej części budżetu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-31">
+          <u xml:id="u-31.0" who="#DepartamenciePracySprawSpolecznychiRodzinywNIKDariuszRogowski">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, Najwyższa Izba Kontroli oceniła pozytywnie wykonanie budżetu państwa w 2021 r. w części 44 – Zabezpieczenie społeczne.</u>
+          <u xml:id="u-31.1" who="#DepartamenciePracySprawSpolecznychiRodzinywNIKDariuszRogowski">Wydatki zostały poniesione na realizację zadań ustawowych. W przypadku wydatku na kwotę 1714 tys. zł stwierdzono, że została ona wydatkowa w sposób niegospodarny. Wiązało się to ze zbyt późnym podpisaniem umowy na świadczenie usługi związanej z zakupem przestrzeni reklamowej na zewnętrznych nośnikach na potrzeby kampanii informacyjnych ministerstwa oraz zbyt krótkiego okresu jej realizacji, co przy przyjętym sposobie kalkulacji wynagrodzenia dla wykonawcy było niekorzystne dla zamawiającego, czyli dla ministerstwa. Stwierdzona nieprawidłowość nie miała jednak istotnego wpływu na ocenę wykonania budżetu części 44. NIK pozytywnie zaopiniowała prawidłowość sporządzania rocznych sprawozdań przez dysponenta części 44.</u>
+          <u xml:id="u-31.2" who="#DepartamenciePracySprawSpolecznychiRodzinywNIKDariuszRogowski">Przechodząc do planu finansowego Funduszu Solidarnościowego, uprzejmie informuję, że Najwyższa Izba Kontroli pozytywnie oceniła jego wykonanie w 2021 r. Koszty ponoszono z zachowaniem zasad gospodarowania środkami publicznymi określonymi w ustawie o finansach publicznych. Nie stwierdzono niegospodarnego i niecelowego wydatkowania środków publicznych. NIK zwraca uwagę, że w 2021 r. przychody bez wpłat z budżetu i dotacji wynosiły 20 056 708 tys. zł, co pokrywało ok. 66% kosztów poniesionych na zadania realizowane przez fundusz. W 2021 r. oprócz wypłat tzw. 13. emerytur ze środków funduszu wypłacono również tzw. 14. emerytury, co spowodowało wzrost kosztów z tego tytułu o prawie 94%. Dodatkowe roczne świadczenie pieniężne dla emerytów i rencistów w 2021 r. wynosiły łącznie 22 188 108 tys. zł i stanowiły prawie 73% kosztów ogółem Funduszu Solidarnościowego. W ocenie NIK mimo że działania te miały umocowanie w regulacjach ustawowych finansowanie ich za pośrednictwem funduszu wpisuje się w tendencję do wydatkowania środków poza budżetem, co wpływa na ograniczenie przejrzystości stanu finansów publicznych. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-32">
+          <u xml:id="u-32.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Bardzo dziękuję. Czy ktoś chciałby zabrać głos w tym punkcie? Bardzo proszę, pani poseł Marzena Okła-Drewnowicz.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-33">
+          <u xml:id="u-33.0" who="#PoselMarzenaOklaDrewnowicz">Będziemy składali sprzeciw, jeśli chodzi o tę część. Tak jak powiedział przedstawiciel NIK-u, to jest niedopuszczalne, żeby środki w tak dużej kwocie – które powinny być kontrolowane przez budżet państwa, przez państwo – były tak wypłacane, żeby nie były kontrolowane. Dlatego składamy sprzeciw, jeśli chodzi o tę część budżetu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-34">
+          <u xml:id="u-34.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Bardzo dziękuję. Pani poseł Iwona Hartwich.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-35">
+          <u xml:id="u-35.0" who="#PoselIwonaHartwich">Dzień dobry, mam kilka pytań do pani minister. Chciałabym się zapytać, kiedy państwo w końcu przekształcą 500 zł dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji tak, żeby było bez kryterium.</u>
+          <u xml:id="u-35.1" who="#PoselIwonaHartwich">Druga sprawa. Przeznaczyliście państwo 20 000 000 tys. zł z Funduszu Solidarnościowego, który miał służyć wyłącznie na potrzeby osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji i osób z niepełnosprawnościami. Chciałam się zapytać, kiedy ten Fundusz Solidarnościowy zostanie zwrócony tym osobom. Chciałam pani powiedzieć, że macie cały czas fałszywą ustawę, która nosi nazwę 520 zł, choć do tej pory osoby z niepełnosprawnością ani ich rodziny nie zaoszczędziły ani jednej złotówki, nie dostały ani jednego darmowego pampersa, ani jednego darmowego cewnika.</u>
+          <u xml:id="u-35.2" who="#PoselIwonaHartwich">Kolejna bardzo ważna sprawa to zamrożony przez rząd PiS zasiłek pielęgnacyjny. Mało kto o tym wie. Zasiłek pielęgnacyjny, ten, który został wywalczony w 2018 r. i został zrównany z tym zasiłkiem, który wypłaca się z ZUS-u. Osoby z niepełnosprawnością pytają, dlaczego zamroziliście ten zasiłek pielęgnacyjny. Teraz mamy głodową rentę socjalną. Tak jak powiedziała pani minister rentę socjalną w Polsce otrzymuje tylko 290 tys. osób. Dlaczego te osoby nie mają prawa żyć godnie, dostają 1217 zł na rękę. Pani minister, jest notoryczny brak asystentów, jest notoryczny brak opieki wytchnieniowej, brak turnusów rehabilitacyjnych, bo dzisiaj turnusy rehabilitacyjne to jest koszt 10 tys. zł.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-36">
+          <u xml:id="u-36.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Przepraszam…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-37">
+          <u xml:id="u-37.0" who="#PoselIwonaHartwich">To jest bardzo ważne. Dlaczego…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-38">
+          <u xml:id="u-38.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Pani poseł, zaraz dam pani dokończyć, tylko powiem, że mamy włączone mikrofony, więc wszyscy panią słyszymy. Nie trzeba krzyczeć, mówi pani do mikrofonu. To taka moja prośba.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-39">
+          <u xml:id="u-39.0" who="#PoselIwonaHartwich">Nie krzyczę, może mówię emocjonalnie, ale nie krzyczę, pani poseł.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-40">
+          <u xml:id="u-40.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Bardzo bym też prosiła… Dzisiaj opiniujemy budżet, wykonanie budżetu, więc bardzo bym chciała, żeby odnosić się stricte do budżetu i do tych części, które rozważamy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-41">
+          <u xml:id="u-41.0" who="#PoselIwonaHartwich">To jest stricte do budżetu. Chciałabym, żebyście państwo oddali te środki osobom z niepełnosprawnościami, żeby np. były opłacane składki dla rodziców, którzy opiekują się ciężko chorymi dziećmi, a mają składki przez was płacone tylko przez 20 lat. Dlaczego nie ma świadczenia pielęgnacyjnego dla rolniczek? Pani, która tylko podsypie kurze ziarno, nie dostaje świadczenia pielęgnacyjnego, a opiekuje się ciężko chorym dzieckiem. To są wasze zaniedbania. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-42">
+          <u xml:id="u-42.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Bardzo dziękuję. Bardzo proszę o odpowiedź panią minister.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-43">
+          <u xml:id="u-43.0" who="#SekretarzstanuwMRiPSAnitaCzerwinska">Pani przewodnicząca, szanowni państwo, rzeczywiście, pani poseł, tu jest dobre nagłośnienie i nie trzeba krzyczeć.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-44">
+          <u xml:id="u-44.0" who="#PoselIwonaHartwich">Są ważniejsze sprawy niż uwagi…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-45">
+          <u xml:id="u-45.0" who="#SekretarzstanuwMRiPSAnitaCzerwinska">Odnośnie do pierwszego pytania, jak i kolejnych, to w tej chwili omawiamy… Pani poseł, pytała mnie pani, więc proszę chociaż posłuchać, co mam do powiedzenia. Na pierwsze pytanie, jak i na kolejne odpowiedź jest jedna – w tej chwili omawiamy budżet, a te kwestie, które pani poruszyła, na pewno będą omawiane w Sejmie. Dziękuję pani serdecznie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-46">
+          <u xml:id="u-46.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Bardzo dziękuję. Rozumiem, że mamy wniosek o odrzucenie sprawozdania w tej części budżetowej, zatem poddaję go pod głosowanie.</u>
+          <u xml:id="u-46.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Kto z pań i panów posłów jest za pozytywną opinią do części budżetowej 44 – Zabezpieczenie społeczne? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Bardzo proszę o podanie wyników.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-47">
+          <u xml:id="u-47.0" who="#SekretarzKomisjiBrygidaSliwka">17 głosów za, 9 przeciw.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-48">
+          <u xml:id="u-48.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Bardzo dziękuję, zatem Komisja pozytywnie zaopiniowała część budżetową 44 – Zabezpieczenia społeczne.</u>
+          <u xml:id="u-48.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Chcę tylko powiedzieć, że w obszarze polityki społecznej są wyasygnowane naprawdę ogromne środki – i bardzo się z tego cieszę – nieporównywalne do tego co było w 2015 r. W związku z powyższym bardzo się cieszę, że Komisja jednak pozytywnie zaopiniowała tę część i doceniła środki budżetu, które w tym obszarze są wydatkowane.</u>
+          <u xml:id="u-48.2" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Przechodzimy zatem do części budżetowej 54 – Urząd do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. Referuje pan Andrzej Bida dyrektor generalny urzędu. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-49">
+          <u xml:id="u-49.0" who="#DyrektorgeneralnyUrzedudoSprawKombatantowiOsobRepresjonowanychAndrzejBida">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, szanowni państwo, dostali państwo bardzo szczegółowe materiały dotyczące wykonania naszego budżetu, więc postaram się je przedstawić w skrócie.</u>
+          <u xml:id="u-49.1" who="#DyrektorgeneralnyUrzedudoSprawKombatantowiOsobRepresjonowanychAndrzejBida">Dochody w ustawie budżetowej na 2021 r. zostały zapisane w kwocie 1 tys. zł, zaś zrealizowane dochody wyniosły 71 tys. zł. Największe pozycje dochodów stanowił zwrot pomocy pieniężnej wypłacanej kombatantom, świadczeń pomocy pieniężnej wypłacanej działaczom opozycji i osobom represjonowanym z powodów politycznych oraz Sybirakom, nadpłacone składki ZUS w 2020 r. oraz wpływy z rozliczeń zwrotów z lat ubiegłych.</u>
+          <u xml:id="u-49.2" who="#DyrektorgeneralnyUrzedudoSprawKombatantowiOsobRepresjonowanychAndrzejBida">Natomiast wydatki urzędu w ustawie budżetowej po nowelizacji na 2021 r. zapisano w wysokości 135 091 tys. zł. W trakcie roku budżetowego minister finansów siedmioma decyzjami zwiększył plan wydatków o kwotę 23 335 tys. zł oraz jedną decyzją zmniejszył plan wydatków o kwotę 3430 tys. zł. Ponadto prezes Rady Ministrów podjął jedną decyzję w sprawie zmian w budżecie państwa na 2021 r. poprzez zwiększenie budżetu o kwotę 10 000 tys. zł. Ta kwota była przeznaczona na jednorazowe świadczenie dla działaczy opozycji. Pozostałe decyzje o zwiększeniach – cztery dotyczyły zwiększenia środków na pomoc dla działaczy opozycji i osób represjonowanych, dwie decyzje dotyczyły środków na zwiększenie wypłat na świadczenia dla Sybiraków, jedna decyzja 200 tys. zł dotyczyła zwiększenia budżetu na wynagrodzenia w urzędzie. Zmniejszenie natomiast dotyczyło kwoty niewykorzystanej na świadczenie dla Sybiraków. W wyniku powyższych decyzji budżet po zmianach wyniósł 164 996 tys. zł, a wykonanie wyniosło 164 298 tys. zł, co stanowiło 99,6% w stosunku do planu po zmianach. To tak pokrótce. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-50">
+          <u xml:id="u-50.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Bardzo dziękuję. Koreferuje pan poseł Robert Warwas, wiceprzewodniczący Komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-51">
+          <u xml:id="u-51.0" who="#PoselRobertWarwas">Bardzo dziękuję. Szanowna pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, szanowni państwo, kwestie finansowe związane z działalnością Urzędu do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych zawarte są w części 54 sprawozdania z wykonania budżetu państwa za 2021 r. Pan dyrektor bardzo szczegółowo omówił dochody i wydatki. Należy tylko wspomnieć planowane dochody, które miały wynieść 1 tys. zł, a zostały zrealizowane w wysokości 71 tys. zł. Największe pozycje dochodów, o czym wspomniał pan dyrektor, to nadpłacane składki z ZUS z 2020 r., zwrot pomocy pieniężnej wypłaconej kombatantom, świadczenia i pomoc pieniężna wypłacana działaczom opozycji antykomunistycznej oraz osobom represjonowanym z powodów politycznych oraz Sybirakom w 2020 r.</u>
+          <u xml:id="u-51.1" who="#PoselRobertWarwas">Natomiast wydatki wynoszą 164 298 tys. zł, co stanowi 99,6% wydatków zaplanowanych w zeszłorocznym budżecie. Wydatki te zostały skalkulowane w czterech działach. Wydatki w dziale 750 – Administracja publiczna – wyniosły 19 087 tys. zł, co stanowi 97,8% zaplanowanych wydatków zawartych w ubiegłorocznym budżecie. W dziale 752 – Obrona narodowa wydatki wyniosły 14 tys. zł, co stanowi 77,8% w stosunku do planu. Spadek ten wynika z racji obostrzeń związanych z COVID-19, które wpłynęły na obniżenie kosztów szkoleń w związku z przeprowadzeniem go w formule online. W dziale 851 – Ochrona zdrowia wydatki zostały wykonane na kwotę 401 tys. zł z przeznaczeniem na opłacanie składek na ubezpieczenie zdrowotne za osoby uprawnione. W 2021 r. urząd ubezpieczał miesięcznie średnio 62 osoby. W dziale 852 – Pozostałe zadania w zakresie polityki społecznej urząd wykonał plan wydatków w kwocie 145 156 tys. zł z przeznaczeniem na finansowanie zadań wynikających z ustawy o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego oraz ustawy o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osób represjonowanych z powodów politycznych. W pierwszej części rozdziału 85395 – Państwowy Fundusz Kombatantów urząd zrealizował wydatki w kwocie 35 666 tys. zł na pomoc socjalną dla kombatantów i osób uprawnionych oraz upamiętnienie i popularyzowanie historii dotyczącej walk o odrodzenie Polski i represji wojennych oraz okresu powojennego w tym na działalność dokumentacyjną i wydawniczą. Środki pozostawione w dyspozycji szefa urzędu w całości zostały rozdysponowane między osoby znajdujące się w najtrudniejszej sytuacji materialnej, losowej czy zdrowotnej. Z kolei w drugiej części rozdziału 85395 – Pozostała działalność – urząd zrealizował wydatki na kwotę 109 490 tys. zł. Mając na uwadze powyższe, uważam, że budżet Urzędu do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych jest przejrzysty, dlatego proszę Wysoką Komisję o pozytywne zaopiniowanie tego budżetu. Bardzo dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-52">
+          <u xml:id="u-52.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Bardzo dziękuję. Bardzo proszę przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli o przedstawienie opinii.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-53">
+          <u xml:id="u-53.0" who="#DepartamenciePracySprawSpolecznychiRodzinywNIKDariuszRogowski">Pani przewodnicząca, szanowna Komisjo, Najwyższa Izba Kontroli ocenia pozytywnie wykonanie budżetu państwa w 2021 r. w części 54 – Urząd do spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych.</u>
+          <u xml:id="u-53.1" who="#DepartamenciePracySprawSpolecznychiRodzinywNIKDariuszRogowski">Nie stwierdzono przypadków naruszenia zasad gospodarowania środkami publicznymi określonymi w ustawie o finansach publicznych. Nie stwierdzono również niecelowego i niegospodarnego wydatkowania środków publicznych. Poniesione wydatki służyły realizacji celów przewidzianych w planie działalności tej jednostki. Stwierdzone nieprawidłowości w zakresie rozliczania udzielania dotacji nie miały istotnego wpływu na ocenę wykonania budżetu państwa. Szef urzędu prawidłowo sprawował nadzór nad realizacją budżetu. NIK zaopiniowała pozytywnie prawidłowość sporządzania rocznych sprawozdań za 2021 r. Sprawozdania zostały sporządzone terminowo i prawidłowo pod względem merytorycznym i formalno-rachunkowym. Dziękuję za uwagę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-54">
+          <u xml:id="u-54.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Bardzo dziękuję. Otwieram dyskusję. Czy ktoś chciałby zabrać głos w tym punkcie? Nie widzę. Czy jest sprzeciw wobec pozytywnej opinii do tej części budżetu? Nie ma, zatem Wysoka Komisja pozytywnie zaopiniowała tę część budżetu.</u>
+          <u xml:id="u-54.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Przechodzimy do części budżetowej 63 – Rodzina. Pragnę prosić Wysoką Komisję, żebyśmy zaopiniowali całość w jednym bloku z MRiPS, czyli część budżetową 63 – Rodzina, później część budżetową 83 – Rezerwy celowe i część budżetową 85 – Budżety wojewodów. Potem przejdziemy do ZUS-u i do KRUS-u. Bardzo proszę panią minister o przedstawienie sprawozdania z wykonania budżetu w części budżetowej 63 – Rodzina.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-55">
+          <u xml:id="u-55.0" who="#SekretarzstanuwMRiPSAnitaCzerwinska">Bardzo dziękuję. W zakresie punktu piątego dotyczącego części budżetowej 63 – Rodzina przedstawiam następujące dane – podpunkt a) dochody i wydatki. Dochody budżetu państwa w części 63 – Rodzina zostały zrealizowane w kwocie 50 tys. zł. Wynikały przede wszystkim z tytułu zwrotów niewykorzystanych części dotacji celowych udzielonych na zadania w ramach konkursu „Po pierwsze rodzina” oraz kar za niedotrzymanie warunków umowy zawartych w ramach tego konkursu.</u>
+          <u xml:id="u-55.1" who="#SekretarzstanuwMRiPSAnitaCzerwinska">Jeśli chodzi o wydatki, to zrealizowane wyniosły 35 500 tys. zł. Dominującą pozycją w wydatkach części 63 była dotacja celowa w wysokości 8100 tys. zł na realizację konkursu „Po pierwsze rodzina”. Kwota 16 600 tys. zł została przeznaczona na funkcjonowanie urzędu ministra właściwego do spraw rodziny. Kolejną pozycję stanowiły wydatki w wysokości 5700 tys. zł w zakresie realizacji działań wynikających z ustawy o Karcie Dużej Rodziny oraz koszty utrzymania systemów informatycznych w obszarze polityki rodzinnej, które wyniosły 5100 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-55.2" who="#SekretarzstanuwMRiPSAnitaCzerwinska">Jeśli chodzi o wydatki budżetu środków europejskich, to zostały one zrealizowane na poziomie 40 tys. zł z przeznaczeniem na realizację projektu „Opracowanie i upowszechnienie modelu współpracy międzysektorowej na rzecz równości szans płci” oraz podniesienie kompetencji kadry instytucji publicznych w zakresie równości szans płci w ramach Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój 2014–2020.</u>
+          <u xml:id="u-55.3" who="#SekretarzstanuwMRiPSAnitaCzerwinska">W podpunkcie b) wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych w części 63 wydatki w zakresie wynagrodzeń wyniosły 6000 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-55.4" who="#SekretarzstanuwMRiPSAnitaCzerwinska">W podpunkcie c) dotacje celowe na rok 2021 stanowiły kwotę 9600 tys. zł. Dominującą pozycją była dotacja celowa na realizację zadania ministra właściwego do spraw rodziny z obszaru polityki demograficznej z przeznaczeniem na konkurs „Po pierwsze rodzina” w kwocie 8100 tys. zł. Pozostałe dotacje celowe na kwotę 1500 tys. zł przeznaczono na sfinansowanie zadania publicznego polegającego na pozyskaniu partnerów Karty Dużej Rodziny i zawieranie umów o przyznawanie uprawnień rodzinom wielodzietnym.</u>
+          <u xml:id="u-55.5" who="#SekretarzstanuwMRiPSAnitaCzerwinska">Rozumiem, że mogę kontynuować… Czy będziemy jeszcze omawiać ten punkt, czy przechodzę dalej?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-56">
+          <u xml:id="u-56.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Nie, po kolei, bo to jest duża część budżetowa. Bardzo proszę panią poseł Danutę Nowicką o przedstawienie koreferatu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-57">
+          <u xml:id="u-57.0" who="#PoselDanutaNowicka">Pani przewodnicząca, szanowni państwo, w części 63 – Rodzina dochody w ubiegłym roku wyniosły 50 tys. zł i nie były planowane. To kary za niedotrzymanie umów i zwrot niewykorzystanych dotacji. Natomiast wydatki zostały zaplanowane na kwotę 207 476 tys. zł. W wyniku dokonanych w ciągu roku budżetowego zmian w planie finansowym wielkość wydatków wzrosła o kwotę 5971 tys. zł. Plan po zmianach stanowił kwotę 37 447 tys. zł. Wykonanie wydatków wyniosło 35 535 tys. zł, co stanowi 112,9% ustawy budżetowej i 94,9% planu po zmianie. Środki wydatkowane w tej części budżetu zostały już omówione przez panią minister. Po zapoznaniu się ze sprawozdaniem i wysłuchaniu informacji pani minister wnoszę do szanownej Komisji o przyjęcie sprawozdania z wykonania budżetu państwa i budżetu środków europejskich za rok 2021 w części 63 – Rodzina.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-58">
+          <u xml:id="u-58.0" who="#PrzewodniczacaposelTeresaWargocka">Dziękuję bardzo, pani poseł. Proszę o wystąpienie przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-59">
+          <u xml:id="u-59.0" who="#DepartamenciePracySprawSpolecznychiRodzinywNIKDariuszRogowski">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, zgodnie z założeniami przyjętymi do kontroli wykonania budżetu państwa w 2021 r. część 63 – Rodzina nie podlegała kontroli.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-60">
+          <u xml:id="u-60.0" who="#PrzewodniczacaposelTeresaWargocka">Dziękuję bardzo. Czy państwo posłowie macie pytania? Nie widzę. Dziękuję bardzo. Czy jest sprzeciw wobec pozytywnego wniosku o zaopiniowanie części budżetowej 63 – Rodzina? Nie widzę. Dziękuję. Część budżetowa 63 została zaopiniowana pozytywnie przez Komisję.</u>
+          <u xml:id="u-60.1" who="#PrzewodniczacaposelTeresaWargocka">Przechodzimy do zaopiniowania części budżetowej 83 i 85. Myślę, że możemy połączyć te rezerwy celowe. Proszę o wystąpienie panią minister rodziny i polityki społecznej Anitę Czerwińską.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-61">
+          <u xml:id="u-61.0" who="#SekretarzstanuwMRiPSAnitaCzerwinska">Bardzo dziękuję. Punkty 8 i 9, czyli informacje dotyczące części budżetowej 83 – Rezerwy celowe, pozwolę sobie zaprezentować łącznie z informacją z części 85, czyli budżety wojewodów.</u>
+          <u xml:id="u-61.1" who="#SekretarzstanuwMRiPSAnitaCzerwinska">W ramach wydatków na rok 2021 zrealizowano priorytetowe działania tj. program „Rodzina 500+” – kwota 40 600 000 tys. zł. Świadczenia rodzinne – kwota 13 300 000 tys. zł. Pomoc społeczna – kwota 4 400 000 tys. zł, w tym program „Posiłek w szkole i w domu” kwota 433 000 tys. zł. Program „Dobry start” – kwota 1 300 000 tys. zł. W trakcie roku planowane wydatki budżetowe w kwocie 1 343 105 tys. zł zostały przeniesione z zachowaniem przeznaczenia środków publicznych wynikającego z ustawy budżetowej na rok 2021 r. z części 85 – budżety wojewodów ogółem do części 73 – Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów w sprawie szczegółowych warunków realizacji rządowego programu „Dobry start” realizatorem tego programu od 1 lipca 2021 r. jest ZUS. Następny program to opieka nad dziećmi w wieku do lat 3 – kwota 238 000 tys. zł oraz kwota 294 000 tys. zł z Funduszu Pracy. Następnie program zespoły ds. orzekania o niepełnosprawności, realizacja Karty Parkingowej i legitymacji osoby niepełnosprawnej – kwota 182 000 tys. zł oraz program wieloletni Senior+ na lata 2021–2025 – kwota 54 000 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-61.2" who="#SekretarzstanuwMRiPSAnitaCzerwinska">Szczegółowo odniosę się do tego i omówię pkt 9 ppkt a) dział 852 – Pomoc społeczna. Dochody zostały zrealizowane na poziomie 32 000 tys. zł. Pochodziły przede wszystkim z odpłatności za specjalistyczne usługi opiekuńcze w miejscu zamieszkania dla osób z zaburzeniami psychicznymi oraz z odpłatności za pobyt osób z zaburzeniami psychicznymi w ośrodkach wsparcia. Wydatki w dziale 852 – Pomoc społeczna zaplanowano w zakresie zadań nadzorowanych przez ministra rodziny i polityki społecznej w wysokości 4 100 000 tys. zł. Ostatecznie plan po zmianach na 31 grudnia 2021 wyniósł niespełna 4 500 000 tys. zł i został wykonany w wysokości 4 400 000 tys. zł, co stanowi 97,8% planu po zmianach.</u>
+          <u xml:id="u-61.3" who="#SekretarzstanuwMRiPSAnitaCzerwinska">Jeśli chodzi o wydatki i na co głównie zostały przeznaczone, to na: dofinansowanie wypłat zasiłków stałych – 940 000 tys. zł, dofinansowanie działalności domów pomocy społecznej – 890 000 tys. zł, prowadzenie ośrodków wsparcia dla osób z zaburzeniami psychicznymi – 752 000 tys. zł, dofinansowanie działalności ośrodków pomocy społecznej oraz na wypłatę wynagrodzenia opiekunom prawnym za sprawowanie opieki – 546 000 tys. zł, dofinansowanie wypłat zasiłków okresowych w części gwarantowanej z budżetu państwa – 518 000 tys. zł, a także na pomoc w zakresie dożywiania – 433 000 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-61.4" who="#SekretarzstanuwMRiPSAnitaCzerwinska">W podpunkcie b) działu 853 – Pozostałe zadania w zakresie polityki społecznej dochody zostały zrealizowane na poziomie 42 000 tys. zł, to jest 145% ustawy budżetowej na 2021 r. Pochodziły z tytułu opłaty za wydanie karty parkingowej przez przewodniczącego powiatowego zespołu ds. orzekania o niepełnosprawności oraz z tytułu opłaty za wydanie duplikatu legitymacji osoby niepełnosprawnej przez powiatowy zespół.</u>
+          <u xml:id="u-61.5" who="#SekretarzstanuwMRiPSAnitaCzerwinska">Jeśli chodzi o wydatki, to w ustawie budżetowej na 2021 r. w dziale 853 – Pozostałe zadania w zakresie polityki społecznej rozdział 85321 zespoły ds. orzekania o niepełnosprawności zaplanowano wydatki w wysokości 169 000 tys. zł. Ostateczny plan po zmianach na 31 grudnia na pozostałe zadania z zakresu pomocy społecznej wyniósł 184 000 tys. zł. Wykonanie wydatków w dziale 853 wyniosło 181 000 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-61.6" who="#SekretarzstanuwMRiPSAnitaCzerwinska">Podpunkt c) dział 855 – Rodzina. Dochody zostały zrealizowane na poziomie 505 000 tys. zł, co stanowi 137% ustawy budżetowej. Pochodziły głównie ze zwrotów należności ściągniętych od dłużników alimentacyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-61.7" who="#SekretarzstanuwMRiPSAnitaCzerwinska">Wydatki w dziale 855 – Rodzina zaplanowano na 54 900 000 tys. zł. Ostatecznie po zmianach stan na 31 grudnia 2021 r. wyniósł niespełna 54 600 000 tys. zł, został wykonany w 99%. Wydatki zostały przeznaczone na: program „Rodzina 500+” w tym dodatek wychowawczy, dodatek w wysokości świadczenia wychowawczego i dodatek do zryczałtowanej kwoty – 40 600 000 tys. zł; świadczenia rodzinne, świadczenia z Funduszu Alimentacyjnego oraz składki na ubezpieczenia emerytalno-rentowe – 13 300 000 tys. zł. Następnie na realizację zadań związanych z funkcjonowaniem systemu opieki nad dziećmi w wieku do lat 3, program „Maluch+”, w tym na realizację programu kompleksowego wsparcia dla rodzin „Za życiem” – 238 000 tys. zł. Na realizację programu „Maluch+” ze środków Funduszu Pracy wydatkowano 94 000 tys. zł, co daje łącznie kwotę 332 000 tys. zł. Następne wydatki to były składki na ubezpieczenia zdrowotne opłacane za osoby pobierające niektóre świadczenia rodzinne oraz osoby pobierające zasiłki dla opiekunów – 170 000 tys. zł. Następnie wydatki na zadania z zakresu koordynacji systemu zabezpieczenia społecznego w obszarze świadczeń rodzinnych oraz świadczenia wychowawczego – 56 000 tys. zł, na działalność ośrodków adopcyjnych – 41 000 tys. zł. Realizacja zadań związanych z wypłatą i obsługą świadczenia „Dobry start” wyniosła 6000 tys. zł. Na realizację zadań związanych z obsługą wniosków o Kartę Dużej Rodziny, w tym kartę elektroniczną wydano 2000 tys. zł, a na pozostałe zadania 6000 tys. zł. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-62">
+          <u xml:id="u-62.0" who="#PrzewodniczacaposelTeresaWargocka">Dziękuję bardzo, pani minister. Proszę o koreferat pana posła Adama Śnieżka.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-63">
+          <u xml:id="u-63.0" who="#PoselAdamSniezek">Usłyszeliśmy dość szczegółowe sprawozdanie z tej części budżetu. Wnoszę o pozytywne zaopiniowanie przez Komisję Polityki Społecznej i Rodziny.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-64">
+          <u xml:id="u-64.0" who="#PrzewodniczacaposelTeresaWargocka">Dziękuję bardzo, panie pośle. Proszę o wystąpienie przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-65">
+          <u xml:id="u-65.0" who="#DepartamenciePracySprawSpolecznychiRodzinywNIKDariuszRogowski">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, jeżeli chodzi o część 83 – Rezerwy celowe poz. 15, 18, 25, 27, 33, 34, 35, 39, 53, 58 i 69, to może skupię się na rezerwie celowej 18, czyli środki na realizację rządowego programu „Dobry start”. Rezerwa nie została wykorzystana na cele określone w ustawie budżetowej. Całość środków to jest 5000 tys. zł zablokowano w grudniu 2021 r. i wykorzystano do utworzenia nowej rezerwy celowej przeznaczonej na wpłatę do Funduszu Przeciwdziałania COVID-19. W pozostałych objętych kontrolą wybranych pozycjach rezerw celowych nie stwierdzono istotnych nieprawidłowości.</u>
+          <u xml:id="u-65.1" who="#DepartamenciePracySprawSpolecznychiRodzinywNIKDariuszRogowski">Jeżeli zaś chodzi o część 85 – Budżety wojewodów ogółem, to w tych trzech działach 852 – Pomoc społeczna jest realizowane… W 2021 r. dochody w dziale Pomoc społeczna wyniosły 32 239 tys. zł i stanowiły 1,1% dochodów budżetów wojewodów ogółem. Były one wyższe od planowanych dochodów o 71,3% oraz wyższe od dochodów osiągniętych w 2020 r. o 3,4%. W kontroli wykonania budżetu państwa w 2021 r. szczegółowym badaniem były objęte działania windykacyjne na rzecz odzyskania zaległych dochodów. W dziale 852 – Pomoc społeczna nie stwierdzono nieprawidłowości w tym zakresie. W kontroli wykonania budżetu państwa u wojewodów została przeprowadzona szczegółowa analiza wydatków w zakresie działu – Pomoc społeczna. Nie stwierdzono przy tym istotnych nieprawidłowości.</u>
+          <u xml:id="u-65.2" who="#DepartamenciePracySprawSpolecznychiRodzinywNIKDariuszRogowski">Jeżeli chodzi o część 85 – budżety wojewodów ogółem dział 853 – Pozostałe zadania w zakresie polityki społecznej, to zrealizowane dochody w 2021 r. wyniosły 42 015 800 zł i stanowiły 1,4% dochodów budżetów wojewodów ogółem. Były one wyższe od dochodów planowanych o ponad 44% oraz o 24,8% wyższe od dochodów zrealizowanych w 2020 r. W kontroli wykonania budżetu państwa w 2021 r. dochody nie były szczegółowo kontrolowane u wojewodów, natomiast badaniem szczegółowym objęte były działania windykacyjne na rzecz odzyskania zaległych dochodów. W dziale 853 – Pozostałe zadania w zakresie polityki społecznej nie stwierdzono nieprawidłowości w tym zakresie. Wydatki w tym dziale w kwocie 249 660 tys. zł łącznie z wydatkami niewygasającymi w kwocie 6100 zł stanowiły 0,3% wydatków w budżetach wojewodów ogółem. Były one niższe od planu po zmianach o 1,7%, ale wyższe o 7,2% od wydatków poniesionych w 2020 r. W kontroli wykonania budżetu państwa w 2021 r. nie przeprowadzono szczegółowej analizy wydatków wojewodów w zakresie działu 853 – Pozostałe zadania w zakresie polityki społecznej.</u>
+          <u xml:id="u-65.3" who="#DepartamenciePracySprawSpolecznychiRodzinywNIKDariuszRogowski">Jeżeli chodzi o dział 855 – Rodzina, w części 85 – Budżety wojewodów ogółem, to w 2021 r. dochody wojewodów w tym dziale stanowiły 15,3% dochodów wykonanych w budżetach wojewodów ogółem. W porównaniu do wykonania w 2020 r. udział był o 3,6% niższy. Zaległości na koniec 2021 r. przewyższały 27-krotnie zrealizowane dochody w 2021 r. Dotyczyły one głównie niewyegzekwowanych świadczeń z funduszu alimentacyjnego. Skuteczność działań egzekucyjnych podejmowanych w stosunku do należności z wyżej wymienionego tytułu podobnie jak w 2020 r. kształtowała się na niskim poziomie. Przyczyną nieskutecznej egzekucji tych należności były: trudności w określeniu miejsca zamieszkania dłużnika, pobyt dłużnika w zakładzie karnym, niepodejmowanie zatrudnienia, niskie dochody lub długotrwałe bezrobocie.</u>
+          <u xml:id="u-65.4" who="#DepartamenciePracySprawSpolecznychiRodzinywNIKDariuszRogowski">W ramach kontroli działań windykacyjnych podejmowanych przez wojewodów w stosunku do zaległych należności w obszarze omawianego działu – czyli działu 855 – Rodzina – stwierdzono, że w części 85/22, czyli województwo pomorskie, w przypadku dwóch należności na łączną kwotę 67 tys. zł nie wydano decyzji określającej kwotę przypadającą do zwrotu (czyli decyzji, o której mowa w art. 169 ust. 6 ustawy o finansach publicznych). Należności te dotyczyły zwrotu wykorzystanych niezgodnie z przeznaczeniem lub pobranych w nadmiernej wysokości dotacji na realizację przez beneficjentów zadań w ramach programu „Maluch+”. W pozostałych urzędach wojewódzkich w tym obszarze nie stwierdzono nieprawidłowości.</u>
+          <u xml:id="u-65.5" who="#DepartamenciePracySprawSpolecznychiRodzinywNIKDariuszRogowski">Wydatki wojewodów w tym dziale stanowiły 68,8% zrealizowanych wydatków w budżetach wojewodów ogółem. W 2020 r. relacja ta wynosiła 70,7%. W 2021 r. nie wystąpiły wydatki z budżetu środków europejskich w części 85 w dziale Rodzina. Największe zmniejszenie w ramach omawianego działu wydatków w 2021 r. o 1 390 000 tys. w stosunku do 2020 r. nastąpiło w związku ze wskazaniem od 1 lipca 2021 r. Zakładu Ubezpieczeń Społecznych jako organu przyznającego i wypłacającego świadczenia „Dobry start” w miejsce gminnych i powiatowych organów dotychczas realizujących to świadczenie. Zgodnie z uzasadnieniem do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 15 czerwca 2021 r. w sprawie szczegółowych warunków realizacji rządowego programu „Dobry start” zmiana ta miała na celu optymalizację procesu obsługi wniosków i redukcję kosztów ponoszonych na obsługę tego zadania. W kwocie wydatków zrealizowanych w 2021 r. wydatki, które nie wygasają z upływem roku budżetowego, wynosiły 27 900 tys. zł, z czego środki w wysokości 27 800 tys. zł zostały przeznaczone w ramach systemu opieki nad dziećmi do lat 3 na uruchomiony przez Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej resortowy program rozwoju instytucji opieki nad dziećmi w wieku do lat 3, czyli program „Maluch+”. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-66">
+          <u xml:id="u-66.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Bardzo dziękuję. Czy ktoś chciałby zabrać głos w tym punkcie? Nie widzę. Czy jest sprzeciw wobec pozytywnej opinii do tej części budżetowej? Nie widzę. Zatem uznaję, że Komisja pozytywnie zaopiniowała część budżetową 83 i 85. Dziękuję. Dziękuję bardzo, pani minister.</u>
+          <u xml:id="u-66.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Przechodzimy zatem do części budżetowej 72 – Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, Fundusz Emerytalno-Rentowy, Fundusz Prewencji i Rehabilitacji, Fundusz Administracyjny. Referuje pani Monika Rzepecka zastępca prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-67">
+          <u xml:id="u-67.0" who="#GlownyksiegowyKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpolecznegoAgnieszkaMysliwiec">Dzień dobry. Szanowna pani przewodnicząca, z upoważnienia pani dr Aleksandry Hadzik mam przyjemność zreferować Wysokiej Komisji sprawozdanie z wykonania planu rzeczowo-finansowego. Zgodnie z tymże upoważnieniem pragnę się przedstawić. Mam na imię Agnieszka Myśliwiec jestem głównym księgowym kasy. Mam przyjemność przedstawić plan wydatków budżetowych w części 72, który został zrealizowany w kwocie 18 666 652 tys. zł i stanowi wykonanie planu wydatków w 100%.</u>
+          <u xml:id="u-67.1" who="#GlownyksiegowyKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpolecznegoAgnieszkaMysliwiec">Plan wydatków części 72 KRUS, którego dysponentem jest prezes KRUS-u, zrealizowano w następujący sposób… Największą pozycję wydatków w części 72 w kwocie 18 657 566 tys. zł stanowiły wydatki w dziale 753 – obowiązkowe ubezpieczenia społeczne. Zostały przeznaczone i zrealizowane na dotację z budżetu państwa do: Funduszu Emerytalno-Rentowego w kwocie 18 367 033 tys. zł, Funduszu Prewencji i Rehabilitacji w kwocie 13 334 tys. zł (stanowiącej 100% planu po zmianach) oraz świadczeń finansowanych z budżetu państwa zleconych do wypłaty KRUS w kwocie 277 199 tys. zł (stanowiącej 98% planu po zmianach) wraz z kosztami obsługi w kwocie 7317 tys. zł (stanowiącej 100% planu po zmianach). Ponadto plan wydatków w części 72 KRUS został zrealizowany w dziale 851 z przeznaczeniem na składkę na ubezpieczenie zdrowotne oraz świadczenia dla osób nieobjętych obowiązkiem ubezpieczenia zdrowotnego w kwocie 9066 tys. zł oraz w dziale 853 z przeznaczeniem na realizację pozostałych zadań w zakresie polityki społecznej w kwocie 5 tys. zł (realizacja w 50%), w tym na refundację ulg dla inwalidów wojennych i wojskowych z tytułu ubezpieczenia OC i AC oraz wypłaty jednorazowych dodatków pieniężnych dla niektórych emerytów i rencistów.</u>
+          <u xml:id="u-67.2" who="#GlownyksiegowyKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpolecznegoAgnieszkaMysliwiec">Szanowna pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, zgodnie z ustawą budżetową na rok 2021 dochody budżetowe dysponenta zostały zaplanowane w wysokości 2 tys. zł, a zrealizowane w kwocie 209 tys. zł. Głównymi źródłami uzyskanych dochodów budżetowych były: nienależnie pobrane świadczenia finansowe z budżetu państwa zlecone do wypłaty KRUS oraz odsetki od tych świadczeń, a także nienależnie pobrane jednorazowe dodatki pieniężne i zapomogi oraz odsetki od tych świadczeń.</u>
+          <u xml:id="u-67.3" who="#GlownyksiegowyKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpolecznegoAgnieszkaMysliwiec">W dalszej części wystąpienia omówię realizację planu przychodów i kosztów państwowych funduszy celowych zarządzanych przez prezesa KRUS.</u>
+          <u xml:id="u-67.4" who="#GlownyksiegowyKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpolecznegoAgnieszkaMysliwiec">Fundusz Emerytalno-Rentowy. Przychody funduszu zostały zrealizowane w kwocie 21 270 749 tys. zł i stanowiły 98,4% planu po zmianach, w tym dotacja z budżetu państwa wynosiła 18 367 033 tys. zł). Przepis składek od rolników – 1 418 500 tys. zł oraz refundacja kosztów wypłaty świadczeń zbiegowych i innych transferów w kwocie 1 216 970 tys. zł. Koszty FER w 2021 r. zostały zrealizowane w kwocie 21 191 891 tys. zł. Najważniejszym zadaniem funduszu jest finansowanie wypłat emerytur i rent rolniczych. Koszty z tego tytułu wyniosły 16 294 917 tys. zł. W ciągu roku KRUS obsługiwał średnio rocznie w miesiącu 1035 tys. emerytów i rencistów w zakresie ustalania prawa do świadczeń emerytalno-rentowych, ich wysokości oraz wypłaty, oraz 1136 tys. osób w zakresie obejmowania ubezpieczeniem emerytalno-rentowym i płacenia składek na to ubezpieczenie.</u>
+          <u xml:id="u-67.5" who="#GlownyksiegowyKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpolecznegoAgnieszkaMysliwiec">Przeciętna emerytura finansowana z FER w 2021 r. wyniosła 1324,82 zł, a przeciętna renta finansowana z funduszu wyniosła 1267,15 zł. Podkreślam, że zapewniona była ciągłość i terminowość wypłaty świadczeń emerytalno-rentowych dla beneficjentów kasy.</u>
+          <u xml:id="u-67.6" who="#GlownyksiegowyKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpolecznegoAgnieszkaMysliwiec">KRUS prowadzi również ewidencje, nalicza, pobiera i przekazuje do NFZ składki na ubezpieczenie zdrowotne za rolników i ich małżonków, domowników oraz emerytów i rencistów, a także za pomocników rolnika. Wydatki na ten cel wyniosły 1 762 400 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-67.7" who="#GlownyksiegowyKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpolecznegoAgnieszkaMysliwiec">Kolejnym zadaniem realizowanym przez fundusz jest wypłata zasiłków pogrzebowych. Koszty z tego tytułu zostały zrealizowane w kwocie 237 335 tys. zł. W ramach tej kwoty wypłacono 59 343 zasiłki pogrzebowe, czyli więcej o 5529 zasiłków pogrzebowych niż w 2020 r. Ze środków Funduszu Emerytalno-Rentowego zrealizowano również kwoty wypłaty zasiłków macierzyńskich w kwocie 151 360 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-67.8" who="#GlownyksiegowyKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpolecznegoAgnieszkaMysliwiec">W 2021 r. kasa realizowała dodatkowe zadania związane z wystąpieniem wirusa COVID-19. Zgodnie z przepisami na wniosek wypłacono zasiłki opiekuńcze oraz zasiłki z tytułu kwarantanny. Ze środków Funduszu Przeciwdziałania COVID-19 w ramach FER z tego tytułu zrealizowano koszty w kwocie 148 732 tys. zł. Uprawnionym świadczeniobiorcom wypłacono zasiłek opiekuńczy w liczbie 2 059 776 dni w kwocie 68 361 tys. zł oraz zasiłek z tytułu kwarantanny dla rolników w liczbie zasiłków 58 456 w kwocie 80 371 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-67.9" who="#GlownyksiegowyKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpolecznegoAgnieszkaMysliwiec">Jeśli chodzi o koszty i przychody Funduszu Administracyjnego, to przedstawiają się one następująco – przychody funduszu zostały zrealizowane w kwocie 772 985 tys. zł. Główną pozycją przychodów był odpis funduszu emerytalno-rentowego zrealizowany w kwocie 625 845 tys. zł oraz odpis z funduszu składkowego zrealizowany w kwocie 56 787 tys. zł. Obie te pozycje stanowiły 100% planu. Na pozostałe przychody Funduszu Administracyjnego zrealizowane w kwocie 90 353 tys. zł składają się m.in. takie pozycje jak: refundacja kosztów obsługi świadczeń zleconych do wypłaty, refundacja kosztów obsługi rent socjalnych, refundacja przez ZUS kosztów obsługi tzw. świadczeń zbiegowych, refundacja z tytułu zwrotu kosztów poboru i ewidencjonowania składek na ubezpieczenie zdrowotne oraz odsetki i inne przychody. Jeśli chodzi o koszty Funduszu Administracyjnego, to zostały one zrealizowane w kwocie 766 578 tys. zł. Główne pozycje kosztów to koszty własne, które zrealizowano w kwocie 728 912 tys. zł (przeznaczone głównie na wynagrodzenia pracowników kasy w kwocie 366 629 tys. zł), opłaty pocztowe i usługi bankowe w kwocie 89 731 tys. zł, zakup usług informatycznych w kwocie 62 028 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-67.10" who="#GlownyksiegowyKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpolecznegoAgnieszkaMysliwiec">Realizacja planu przychodów i kosztów w 2021 r. Funduszu Prewencji i Rehabilitacji przedstawia się w następujący sposób – przychody funduszu zrealizowano w kwocie 44 144 tys. zł. Koszty zostały zrealizowane w kwocie 41 449 tys. zł. Zaplanowane na rok 2021 koszty funduszu zostały przeznaczone głównie na zakup usług zdrowotnych              m.in. na: zakup turnusów rehabilitacyjnych rolników, koszty inwestycyjne na realizację zakupów inwestycyjnych w centrach rehabilitacji rolników KRUS oraz na działania prewencyjne na rzecz zapobiegania wypadkom przy pracy i chorobom zawodowym rolników zgodnie z przepisami ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników. Koszty własne – tak jak wcześniej wspomniałam – to głównie zakup usług zdrowotnych zrealizowany w kwocie 34 409 tys. zł. Zakładano, że w 2021 r. na rehabilitację leczniczą zostanie skierowanych 14 518 rolników i 1176 dzieci. Z rehabilitacji rolniczej stacjonarnej skorzystało 6718 rolników. Niższe wykonanie wynikało głównie z trwającego stanu epidemii na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej, w wyniku czego skierowano mniejszą liczbę osób na rehabilitację leczniczą. Odstąpiono od realizacji turnusów rehabilitacyjnych dla dzieci z uwagi na ograniczenia związane z wystąpieniem wirusa COVID-19.</u>
+          <u xml:id="u-67.11" who="#GlownyksiegowyKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpolecznegoAgnieszkaMysliwiec">W centrach rehabilitacji rolników, głównie w Jedlcu, w 2021 r. kontynuowano program terapeutyczny „Szkoła pleców”, w którym wzięły udział 102 osoby. Panująca sytuacja epidemiologiczna w kraju przyczyniła się do ograniczenia przez 2,5 miesiąca w 2021 r. – to jest od 1 stycznia do 14 marca – działalności centrów i nieudzielaniu świadczeń zdrowotnych, czego wynikiem było poniesienie szkód finansowych przez centra. W związku z powyższym na podstawie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 oraz mając na uwadze płynność finansową Funduszu Prewencji i Rehabilitacji centra otrzymały pomoc finansową na pokrycie szkód w łącznej wysokości 5962 tys. zł. Ponadto kasa wykonuje plan rzeczowo-finansowy w układzie tradycyjnym, jak i zadaniowym. Funkcja 11 – Bezpieczeństwo wewnętrzne i nienaruszalność granic, funkcja 13 – Zabezpieczenie społeczne i wspieranie rodziny i funkcja 20 – Zdrowie.</u>
+          <u xml:id="u-67.12" who="#GlownyksiegowyKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpolecznegoAgnieszkaMysliwiec">Podsumowując, obserwujemy znaczny spadek liczby emerytów, rencistów i osób ubezpieczonych. Liczba osób ubezpieczonych przewyższa liczbę świadczeniobiorców. Jest to ok. 9,8%. Składka zdrowotna za ubezpieczonych przekazywana jest w terminie do Narodowego Funduszu Zdrowia. Została zrealizowana w 100%. Przeciętne zatrudnienie wyniosło w przeliczeniu na pełnozatrudnionych 6120 osób. Przeciętne wynagrodzenie, łącznie z dodatkowym wynagrodzeniem rocznym, wyniosło 4992 zł. Na koniec grudnia przeciętne zatrudnienie osób niepełnosprawnych wyniosło 408 etatów. Wskaźnik przekroczył 6%, wobec powyższego kasa nie była zobowiązana do dokonywania wpłat na Państwowy Fundusz Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.</u>
+          <u xml:id="u-67.13" who="#GlownyksiegowyKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpolecznegoAgnieszkaMysliwiec">Ponadto pragnę podkreślić, że KRUS realizowała dodatkowe zadania na podstawie odrębnych przepisów. Na podstawie ustawy o Funduszu Solidarnościowym oraz umów zawartych pomiędzy panią minister rodziny, pracy i polityki społecznej, a prezesem KRUS kasa dokonywała wypłaty świadczeń uzupełniających dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji wraz z kosztami obsługi, rent socjalnych oraz zasiłków pogrzebowych wraz z kosztami obsługi, dodatkowego rocznego świadczenia dla emerytów i rencistów tzw. 13. i kolejnego dodatkowego świadczenia tzw. 14. Łącznie z kosztami obsługi kasa wypłaciła z Funduszu Solidarnościowego kwotę 3 661 911 tys. zł. Szczegółowe informacje w zakresie wykonania planu rzeczowo-finansowego za rok 2021 zostały zawarte w materiałach przekazanych Wysokiej Komisji. W przypadku pytań pozostaję do państwa dyspozycji. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-68">
+          <u xml:id="u-68.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Bardzo dziękuję. Bardzo proszę panią poseł Ewę Kozanecką o przedstawienie koreferatu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-69">
+          <u xml:id="u-69.0" who="#PoselEwaKozanecka">Dziękuję. Pani przewodnicząca, szanowna Komisjo, w części budżetowej 72 – Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego wszystkie szczegółowe informacje w zakresie wykonania planu rzeczowo-finansowego KRUS zostały państwu przedstawione przez panią dyrektor. Są one zawarte też w materiałach przekazanych Wysokiej Komisji. Wykonanie planu w tej części budżetowej nie budzi zastrzeżeń. Rekomenduję Wysokiej Komisji przyjęcie tej części budżetowej. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-70">
+          <u xml:id="u-70.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Bardzo dziękuję. Czy są pytania do tej części budżetu? Nie widzę. Bardzo proszę o opinię Najwyższej Izby Kontroli.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-71">
+          <u xml:id="u-71.0" who="#DepartamentuRolnictwaiRozwojuWsiwNIKMarzannaLipinska">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, szanowni państwo, zgodnie z założeniami kontroli wykonania budżetu państwa w 2021 r. kontrolą objęto realizację wydatków budżetu części 72 – Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, wykonanie planów finansowych trzech państwowych funduszy celowych, których dysponentem jest prezes KRUS. To jest Funduszu Emerytalno-Rentowego, Funduszu Prewencji i Rehabilitacji oraz Funduszu Administracyjnego. Kontrolą objęto również sporządzanie sprawozdań budżetowych i sprawozdań z operacji finansowych rocznych i za IV kwartał 2021 r. dotyczących części 72 – KRUS oraz państwowych funduszy celowych, a także planowanie i sprawozdawczość rzeczowo-finansową KRUS. Ponadto przeprowadzono analizę porównawczą danych ujętych w rocznym sprawozdaniu Rb-27 z wykonania planów dochodów budżetowych w 2021 r. z wynikami roku 2020.</u>
+          <u xml:id="u-71.1" who="#DepartamentuRolnictwaiRozwojuWsiwNIKMarzannaLipinska">Najwyższa Izba Kontroli oceniła pozytywnie wykonanie budżetu państwa w 2021 r. w części 72 – Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego.</u>
+          <u xml:id="u-71.2" who="#DepartamentuRolnictwaiRozwojuWsiwNIKMarzannaLipinska">Zrealizowane w 2021 r. w części 72 – KRUS dochody wyniosły 208,5 tys. zł i były ponad stukrotnie wyższe od planu ustalonego w ustawie budżetowej na 2021 r. (to jest 2000 zł) oraz były ponad siedmiokrotnie wyższe od dochodów uzyskanych w 2020 r. (to jest 28,4 tys. zł). Głównym źródłem dochodów w części 72 – KRUS były dochody w kwocie 205 tys. zł uzyskane z tytułu zwrotu ujawnionych w 2021 r. nadpłat zasiłków opiekuńczych i zasiłków z tytułu objęcia kwarantanną.</u>
+          <u xml:id="u-71.3" who="#DepartamentuRolnictwaiRozwojuWsiwNIKMarzannaLipinska">Zrealizowane wydatki budżetu państwa wyniosły 18 700 000 tys. zł to jest 100% planu po zmianach. Nie stwierdzono nieprawidłowości przy wykorzystaniu środków z rezerw celowych, przekazywaniu i rozliczeniu dotacji dla Funduszu Emerytalno-Rentowego i blokowaniu planowanych wydatków. Wniosek po kontroli wykonania budżetu państwa w 2020 r. w części 72 – KRUS został zrealizowany. KRUS podjęła skuteczne działania w celu niedopuszczenia do przekroczenia planowanych wydatków budżetowych w 2021 r.</u>
+          <u xml:id="u-71.4" who="#DepartamentuRolnictwaiRozwojuWsiwNIKMarzannaLipinska">NIK oceniła pozytywnie wykonanie w 2021 r. planów finansowych Funduszu Emerytalno-Rentowego, Funduszu Administracyjnego oraz Funduszu Prewencji i Rehabilitacji. Zrealizowane w 2021 r. przychody FER bez refundacji kosztów wypłat świadczeń zbiegowych i innych transferów wyniosły 20 100 000 tys. zł, a koszty 20 000 000 tys. zł. Zrealizowane w 2021 r. przychody Funduszu Administracyjnego wyniosły 773 000 tys. zł, a koszty 766 600 tys. zł. Zrealizowane w 2021 r. przychody Funduszu Prewencji i Rehabilitacji wyniosły 44 100 tys. zł, a koszty 41 400 tys. zł. Zmian planów finansowych funduszy dokonywano zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa. Koszty funduszy przeznaczono na zadania ustawowe zgodnie z przepisami prawa celowo i gospodarnie. Centrala KRUS prawidłowo prowadziła postępowania o udzielanie zamówienia publicznego w ramach Funduszu Administracyjnego oraz Funduszu Prewencji i Rehabilitacji. Prawidłowo sporządzono sprawozdania budżetowe roczne i za IV kwartał 2021, a także z operacji finansowych za IV kwartał 2021 zarówno w zakresie budżetu państwa – część 72 KRUS, jak i państwowych funduszy celowych, których dysponentem jest prezes KRUS.</u>
+          <u xml:id="u-71.5" who="#DepartamentuRolnictwaiRozwojuWsiwNIKMarzannaLipinska">Najwyższa Izba Kontroli zauważyła, że w sprawozdaniu z realizacji planu rzeczowo-finansowego KRUS za 2020 r. oraz w planie rzeczowo-finansowym KRUS na 2021 nie ujęto świadczeń finansowanych z Funduszu Solidarnościowego. Spowodowało to, że dane wykazane w tych dokumentach nie odzwierciedlały wszystkich realizowanych zadań przez KRUS oraz związanych z tym przepływów środków finansowych zapewniających transparentność i przejrzystość gospodarki finansowej kasy. Podkreślić jednak należy, że zadania realizowane przez KRUS i finansowane z Funduszu Solidarnościowego zostały uwzględnione w planie finansowo-rzeczowym na 2022 r., a także w sprawozdaniu z wykonania planu rzeczowo-finansowego za rok 2021. Dziękuję za uwagę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-72">
+          <u xml:id="u-72.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Bardzo dziękuję. Czy jest sprzeciw wobec pozytywnej opinii do tej części budżetu? Nie widzę, zatem uznaję, że Komisja pozytywnie zaopiniowała tę część budżetu dotyczącą KRUS-u. Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-72.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Przechodzimy do części budżetowej 73 – Zakład Ubezpieczeń Społecznych, plan finansowy Funduszu Emerytur Pomostowych, plan finansowy Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, plan finansowy państwowej osoby prawnej – Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Referuje pan Paweł Jaroszek członek zarządu Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-73">
+          <u xml:id="u-73.0" who="#CzlonekZarzaduZakladuUbezpieczenSpolecznychPawelJaroszek">Bardzo dziękuję, pani przewodnicząca. Szanowna pani przewodnicząca, szanowni państwo, otrzymaliście państwo od nas szczegółowe materiały. Jesteśmy oczywiście do państwa dyspozycji. Postaram się, ceniąc państwa czas, skrótowo omówić pozostałe pozycje.</u>
+          <u xml:id="u-73.1" who="#CzlonekZarzaduZakladuUbezpieczenSpolecznychPawelJaroszek">Jeżeli chodzi o największy nasz fundusz, którego ZUS jest dysponentem, czyli Fundusz Ubezpieczeń Społecznych, to w roku 2021 główną pozycję przychodów stanowiły składki na ubezpieczenia społeczne, które według przepisów wyniosły 228 710 000 tys. zł i wzrosły w stosunku do roku 2020 o 9,4%. Natomiast jeżeli chodzi o wpływy ze składek, to wyniosły one 228 090 000 tys. zł i były o 15,9% wyższe niż rok wcześniej. Co wynika przede wszystkim z efektu niskiej bazy w 2020 r. spowodowanej dosyć powszechnie udzielonym zwolnieniem z opłacania składek w związku z covidem w miesiącach: kwiecień, maj, czerwiec roku 2020.</u>
+          <u xml:id="u-73.2" who="#CzlonekZarzaduZakladuUbezpieczenSpolecznychPawelJaroszek">Jeżeli chodzi o dotacje z budżetu, która zasiliła FUS w roku 2021, to wyniosła ona 34 990 000 tys. zł i była niższa o 24 500 000 tys. zł od pierwotnie zakładanej w planie. Złożyły się na to dwa elementy. Pierwszym elementem była nieplanowana wpłata otrzymana w grudniu 2020 r. z budżetu państwa oraz wysoka dynamika wpłat składek na ubezpieczenia społeczne. To pozwoliło na ograniczenie dotacji. Warto też przypomnieć, że od 2019 r. dotacja obejmuje również środki, które we wcześniejszych latach były wykazane w pozycji refundacja z tytułu przekazywania składek do OFE. W 2021 r. ta kwota wyniosła 3 628 000 tys. zł. Jeżeli chcielibyśmy porównywać kwotę dotacji z kwotą dotacji sprzed 2019 r., to musielibyśmy skorygować to o tę pozycję.</u>
+          <u xml:id="u-73.3" who="#CzlonekZarzaduZakladuUbezpieczenSpolecznychPawelJaroszek">Jeżeli chodzi o koszty Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, to w 2021 r. wyniosły 284 468 000 tys. zł i były wyższe o ponad 7 000 000 tys. zł w stosunku do kosztów w 2020 r. Największą pozycję wśród kosztów stanowiły wydatki na świadczenie emerytalno-rentowe, które wyniosły 245 505 000 tys. zł. Warto podkreślić, że przeciętna miesięczna wypłata świadczenia emerytalno-rentowego w 2021 r. wyniosła 2525,51 zł i była wyższa o 6,8% w stosunku do 2020 r. Jeżeli chodzi o przeciętną miesięczną liczbę osób pobierających świadczenia emerytalno-rentowe, to ukształtowała się ona na poziomie 8 072 000 osób. Oznacza to, że liczba wypłaconych emerytur i rent wzrosła w ujęciu rocznym o 31 tys. osób. W głównej mierze wynika to z rosnącej liczby świadczeń emerytalnych. Jeżeli chodzi o pozostałe świadczenia, to ich koszty wyniosły w 2021 r. 30 700 000 tys. zł i zmniejszyły się w stosunku do 2020 r. o 2,2%. Należy podkreślić, że niemal połowa tej kwoty – dokładnie 48% – stanowiły wydatki na zasiłki chorobowe, które wyniosły 14 777 000 tys. zł. Kwota ta była wyższa w stosunku do 2020 r. o 4,9%, głównie ze względu na wzrost przeciętnej wysokości wypłaty zasiłku. Warto jednak zwrócić uwagę na koszt zasiłków pogrzebowych, które w 2021 r. wyniosły 1 752 000 tys. zł i były wyższe o 13,7% w porównaniu do poprzedniego roku z powodu wyższej liczby zgonów. Liczba wypłaconych zasiłków pogrzebowych przez ZUS wyniosła 438 tys. i była o 53 tys. wyższa niż w 2020 r. Jeżeli chodzi o odpis na działalność ZUS, to w 2021 r. wyniósł 3 865 000 tys. zł i nie zmienił się w stosunku do 2020 r. To tyle jeżeli chodzi o nasz największy fundusz.</u>
+          <u xml:id="u-73.4" who="#CzlonekZarzaduZakladuUbezpieczenSpolecznychPawelJaroszek">Drugim funduszem jest Fundusz Emerytur Pomostowych. On jest już istotnie niższy. Jeżeli chodzi o przychody funduszu w 2021 r., to według przepisu wyniosły one 1 552 000 tys. zł. Głównym źródłem przychodów FEP, nie tak jak w przypadku FUS-u, była dotacja z budżetu państwa i wyniosła ona 1 202 000 tys. zł. Składki do FEP według przepisów wyniosły 346 000 tys. zł. Mamy wzrost do roku 2020 o 15,1%. Natomiast jeżeli policzymy składki według wpływów, to wyniosły one 340 000 tys. zł i tu mamy wzrost do roku 2020 o 16,2%. Koszty Funduszu Emerytur Pomostowych w 2021 r. wyniosły 1 542 000 tys. zł. Główną pozycją podobnie jak w FUS-ie były emerytury, a w tym przypadku emerytury pomostowe, które wyniosły 1 534 000 tys. zł. Przeciętna liczba świadczeniobiorców ukształtowała się na poziomie 37 tys. osób. Przeciętna wysokość wypłaconego świadczenia wyniosła 3418,69 zł.</u>
+          <u xml:id="u-73.5" who="#CzlonekZarzaduZakladuUbezpieczenSpolecznychPawelJaroszek">Przechodząc do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, czyli wykonania planu finansowego państwowej osoby prawnej, to przychody ZUS w 2021 r. wyniosły 4 946 568 tys. zł. Były wyższe od przychodów planowanych o ponad 155 000 tys. zł. Przychody wzrosły w porównaniu do 2020 r. o ponad 159 000 tys. zł. Główną pozycją przychodów ZUS jest odpis z FUS na działalność Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i stanowi on ponad 78% przychodów zakładu. Tak jak już wspomniałem, odpis z FUS wyniósł 3 865 000 tys. zł i zarówno w stosunku do 2020 r., jak i 2019 r. nie uległ zmianie. Odpis z FEP-u wyniósł 4081 tys. zł. Tu mamy wzrost w stosunku do 2020 r. o 600 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-73.6" who="#CzlonekZarzaduZakladuUbezpieczenSpolecznychPawelJaroszek">Drugą co do wielkości pozycję przychodów ZUS-u w 2021 r. stanowiły przychody z tytułu zwrotu kosztów obsługi świadczeń zleconych zakładowi do wypłaty, które wyniosły 483 325 tys. zł. W stosunku do 2020 r. wzrosły o 9,1%, to jest 40 328 tys. zł. Jeżeli chodzi o koszty, to w 2021 r. łączne koszty działalności bieżącej zakładu z amortyzacją według stawek wyniosły 5 393 471 tys. zł. W stosunku do 2020 r. koszty ogółem z amortyzacją wzrosły o 384 101 tys. zł. W głównej mierze było to skutkiem wzrostu wynagrodzeń dla naszych pracowników oraz pochodnych od wynagrodzeń. Jeżeli chodzi o koszty wynagrodzeń, to wyniosły one ogółem 3 302 000 tys. zł, w tym wynagrodzenia osobowe 3 285 000 tys. zł. Wzrosły one w porównaniu do 2020 r. o nieco ponad 200 000 tys. zł. Koszty wynagrodzeń ogółem w 2021 r. były niższe od kwoty planowanej o nieco ponad 8 000 tys. zł. Przede wszystkim jest to związane z niższym wykonaniem kosztów pozostałych wynagrodzeń. Jeżeli chodzi o koszty usług obcych, to wyniosły one 932 391 tys. zł i wzrosły w stosunku do roku 2020 o ponad 91 000 zł. Dominującymi kosztami usług obcych były: koszty usług pocztowych i bankowych – stanowiły prawie 37% kosztów usług obcych, to jest 343 123 tys. zł. – oraz koszty związane z przetwarzaniem danych stanowiące prawie 32%.</u>
+          <u xml:id="u-73.7" who="#CzlonekZarzaduZakladuUbezpieczenSpolecznychPawelJaroszek">Jeżeli chodzi o wydatki inwestycyjne, to w zakresie tej działalności w 2021 r. wykonanie planów wyniosło 341 598 tys. zł, co oznacza wzrost w porównaniu do 2020 r. o kwotę 28 645 tys. zł. Bardzo dziękuję, pozostajemy oczywiście do dyspozycji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-74">
+          <u xml:id="u-74.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Bardzo dziękuję, panie prezesie. Koreferat w tej części budżetu ma pani przewodnicząca Teresa Wargocka, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-75">
+          <u xml:id="u-75.0" who="#PoselTeresaWargocka">Dziękuję bardzo. Szanowni państwo, w związku z bardzo wyczerpującym zreferowaniem sprawozdań z wykonania budżetu, chciałabym tylko podsumować część 73 – Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Fundusz Ubezpieczeń Społecznych.</u>
+          <u xml:id="u-75.1" who="#PoselTeresaWargocka">Wnioski możemy wysnuć następujące – Fundusz Ubezpieczeń Społecznych w 2021 r. ma dosyć dobrą sytuację finansową. Jest ona związana z tym, że poprawiły się kluczowe wskaźniki makroekonomiczne. W roku 2021 wskaźnik pokrycia wydatków wpływami ze składek i ich pochodnych osiągnął rekordowy poziom 81,7%. Spowodowało to, że dotacja z budżetu państwa była o ponad 10 000 000 tys. zł niższa niż w ubiegłym roku. Myślę, że to jest, że tak powiem, dobra informacja. Na koniec roku stan funduszu wyniósł prawie 7 310 000 tys. zł. Chciałam również przypomnieć, że ZUS w roku 2021 nadal realizował zadania związane z covidem, prowadził zwolnienia niektórych płatników z obowiązku opłacania składek oraz wypłacał dodatkowy zasiłek opiekuńczy dla ubezpieczonych, którzy musieli zająć się dziećmi. Również w mocy ustawy przekazaliśmy pewne obowiązki do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w obsłudze programów rządowych. Tak w 2021 r. ZUS obsługiwał program „Dobry start”, a już wiemy, że w tym roku kolejny program rządowy jest w zakresie obsługi zakładu. Stan funduszu ZUS na koniec roku jest bardzo dobry. Pewnie życzylibyśmy sobie takiego stanu w 2022 r.</u>
+          <u xml:id="u-75.2" who="#PoselTeresaWargocka">Jeżeli chodzi o emerytury pomostowe, to może tylko podsumuję jednym zdaniem.  Niewiele się tu zmienia, nadal, że tak powiem, głównym przychodem jest dotacja z budżetu państwa. Wzrasta liczba osób uprawnionych do emerytur pomostowych, ale generalnie nie ma zagrożeń w realizacji wypłat. Wysokość świadczenia wzrosła o ok. 9%. Wypłacanych jest ok. 30 tys. emerytur pomostowych. Wzrost był 10-procentowy, więc możemy się spodziewać, że Fundusz Emerytur Pomostowych będziemy dofinansowywali w dalszych latach z budżetu państwa.</u>
+          <u xml:id="u-75.3" who="#PoselTeresaWargocka">Fundusz Rezerwy Demograficznej. Stan funduszu na koniec roku, bo to nas głównie interesuje 52 000 000 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-75.4" who="#PoselTeresaWargocka">Jeżeli chodzi o Zakład Ubezpieczeń Społecznych osobę prawną, to przychody wyniosły 4 950 000 tys. zł. Były to przychody wyższe od planowanych o 155 000 tys. zł. Oczywiście to głównie odpis z funduszy, ale łączne koszty działalności zakładu z amortyzacją wyniosły ponad 5 390 000 tys. zł i wzrosły w stosunku do 2020 r. o 7,7%. Wiemy również ze sprawozdania z wystąpienia pana prezesa, że w ZUS-ie wygospodarowano środki i były podwyżki wynagrodzeń, co zasługuje na podkreślenie.</u>
+          <u xml:id="u-75.5" who="#PoselTeresaWargocka">Reasumując te informacje, które są w sprawozdaniu, i wystąpienie pana prezesa, wnoszę do Wysokiej Komisji, aby zaopiniowała pozytywnie wykonanie planu finansowego w części 73. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-76">
+          <u xml:id="u-76.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Bardzo dziękuję, pani poseł. Bardzo proszę o opinię Najwyższej Izby Kontroli.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-77">
+          <u xml:id="u-77.0" who="#DepartamenciePracySprawSpolecznychiRodzinywNIKDariuszRogowski">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, Najwyższa Izba Kontroli ocenia pozytywnie wykonanie budżetu państwa w 2021 r. w części 73 – Zakład Ubezpieczeń Społecznych oraz planów finansowych Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, Funduszu Emerytur Pomostowych i Zakładu Ubezpieczeń Społecznych jako państwowej osoby prawnej.</u>
+          <u xml:id="u-77.1" who="#DepartamenciePracySprawSpolecznychiRodzinywNIKDariuszRogowski">Nawiązując w pierwszej kolejności do części 73 – Zakład Ubezpieczeń Społecznych uprzejmie informuję, że NIK nie zgłasza uwag do wykonania budżetu państwa w tej części.</u>
+          <u xml:id="u-77.2" who="#DepartamenciePracySprawSpolecznychiRodzinywNIKDariuszRogowski">Przechodząc do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, NIK pozytywnie oceniła wykonanie w 2021 r. planu finansowego funduszu. Nie stwierdzono niecelowego lub niegospodarnego wydatkowania środków publicznych. Koszty zostały poniesione na realizację zadań ustawowych. Dotacja otrzymana z budżetu państwa była o 35,8% niższa od planowanej i o 4,4% wyższa niż w 2020 r. i wynosiła 34 990 124 tys. zł. W 2021 r. nie planowano i nie wykorzystywano środków z Funduszu Rezerwy Demograficznej na uzupełnienie niedoborów funduszu emerytalnego wynikającego z przyczyn demograficznych.</u>
+          <u xml:id="u-77.3" who="#DepartamenciePracySprawSpolecznychiRodzinywNIKDariuszRogowski">Przechodząc do Funduszu Emerytur Pomostowych, NIK zwraca uwagę – analogicznie jak w latach poprzednich – na nieuzyskanie wystarczających przychodów ze składek na pokrycie bieżących wydatków. Wpływy ze składek pokrywały jedynie 22,5% wypłat emerytur pomostowych, natomiast pozostała kwota została sfinansowana z dotacji budżetu państwa. W 2021 r. dotacja z budżetu państwa wynosiła 1 202 182 tys. zł. W 2021 r. wypłacono emerytury pomostowe ponad 37 tys. osób, czyli ponad 4 tys. osób więcej niż w 2020 r.</u>
+          <u xml:id="u-77.4" who="#DepartamenciePracySprawSpolecznychiRodzinywNIKDariuszRogowski">NIK oceniła pozytywnie wykonanie planu finansowego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych państwowej osoby prawnej. Kontrola wykazała, że koszty poniesione w centrali ZUS zostały zrealizowane z zachowaniem zasad gospodarowania środkami publicznymi określonych w ustawie o finansach publicznych. Poniesiono je na realizację zadań ustawowych. Nie stwierdzono niecelowego i niegospodarnego wydatkowania środków publicznych. NIK zwraca uwagę na potrzebę zintensyfikowania działań związanych z przenoszeniem obsługi świadczeń z systemów informatycznych EMIR-SEKS i RENTIER-MANAGER, tzw. systemów ZETO wspomagających przyznawanie i wypłatę świadczeń emerytalno-rentowych, do kompleksowego systemu informatycznego ZUS. Dziękuję za uwagę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-78">
+          <u xml:id="u-78.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Bardzo dziękuję. Czy ktoś chciałby zabrać głos w tym punkcie? Czy jest sprzeciw wobec pozytywnej opinii tej części budżetu? Nie ma, zatem uznaję, że część budżetowa 73 została pozytywnie zaopiniowana przez Wysoką Komisję.</u>
+          <u xml:id="u-78.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Przechodzimy do planu finansowego Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Referuje pan Tomasz Maruszewski zastępca prezesa PFRON. Bardzo proszę, panie prezesie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-79">
+          <u xml:id="u-79.0" who="#ZastepcaprezesaPanstwowegoFunduszuRehabilitacjiOsobNiepelnosprawnychTomaszMaruszewski">Szanowna pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, szanowni państwo, chciałbym przedstawić najistotniejsze elementy obszernego sprawozdania z realizacji planu rzeczowo-finansowego z działalności PFRON w 2021 r., które państwo otrzymali od zarządu Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych.</u>
+          <u xml:id="u-79.1" who="#ZastepcaprezesaPanstwowegoFunduszuRehabilitacjiOsobNiepelnosprawnychTomaszMaruszewski">Jeśli chodzi o przychody, to zdecydowaną i najistotniejszą pozycję stanowią wpłaty od zakładów pracy, które nie wypełniają ustawowego obowiązku posiadania wskaźnika 6% przy zatrudnianiu co najmniej 25 pracowników. Wpłaty w roku 2021 uzyskaliśmy na poziomie 5 331 324 tys. zł, co stanowiło 103,52% planowanych w tym zakresie wpłat.</u>
+          <u xml:id="u-79.2" who="#ZastepcaprezesaPanstwowegoFunduszuRehabilitacjiOsobNiepelnosprawnychTomaszMaruszewski">Kolejną pozycją składającą się na przychody stanowi dotacja z budżetu państwa. Dotacja z budżetu państwa jest przeznaczana na dwa konkretne zadania wynikające z ustawy o rehabilitacji. Przeznaczana jest na dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych – ta dotacja wyniosła w 2021 r. 675 000 tys. zł – oraz zrekompensowanie gminom 50% utraconych dochodów z tytułu zastosowania ustawowych zwolnień z podatków od nieruchomości, podatku leśnego, podatku rolnego oraz podatku od czynności cywilno-prawnych dla prowadzących zakłady pracy chronionej lub zakłady aktywności zawodowej. Dotacja została wykorzystana w kwocie 20 294 420 zł.</u>
+          <u xml:id="u-79.3" who="#ZastepcaprezesaPanstwowegoFunduszuRehabilitacjiOsobNiepelnosprawnychTomaszMaruszewski">Ponadto jeżeli chodzi o stronę przychodową, to mieliśmy również środki otrzymane z Unii Europejskiej – 27 057 tys. zł – oraz przelewy redystrybucyjne, czyli te, które nie zostały wykorzystane czy to przez samorząd wojewódzki, czy też przez samorządy powiatowe w kwocie 12 968 584 zł. Ponadto w 2021 r. otrzymaliśmy wpłatę od jednostek dla państwowego funduszu celowego w wysokości 800 000 tys. zł, tak że łączne przychody stanowiły 7 115 274 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-79.4" who="#ZastepcaprezesaPanstwowegoFunduszuRehabilitacjiOsobNiepelnosprawnychTomaszMaruszewski">Jeśli chodzi o stronę wydatkową, to wydatki zostały poniesione w łącznej wysokości 6 076 348 tys. zł, co stanowiło 91,57% planu na 2021 r. Najistotniejszą pozycją było również dofinansowanie do wynagrodzeń pracowników niepełnosprawnych. Wydatki w tym punkcie stanowiły 3 340 302 tys. zł. Trzeba nadmienić, że dofinansowanie jest wypłacane dla zgłaszanych do systemu pracowników niepełnosprawnych zatrudnianych przez pracodawców. Jego wysokość jest uzależniona od stopnia orzeczonej niepełnosprawności.</u>
+          <u xml:id="u-79.5" who="#ZastepcaprezesaPanstwowegoFunduszuRehabilitacjiOsobNiepelnosprawnychTomaszMaruszewski">Jeśli chodzi o kolejną pozycję wydatkową, to są to przelewy redystrybucyjne. Pieniądze przeznaczone na wydatki, zadania z zakresu rehabilitacji zawodowej i rehabilitacji społecznej przewidziane do realizacji przez samorządy terytorialne, czyli samorządy wojewódzkie i powiatowe. Łączna kwota tych środków to 1 439 599 tys. zł. Jeśli chodzi o samorządy wojewódzkie, to najbardziej istotny element kosztów stanowią wydatki na funkcjonowanie zakładów aktywności zawodowej. W 2021 r. było 131 zakładów aktywności zawodowej. Zatrudnionych w nich było ponad 6 tys. pracowników niepełnosprawnych. Jeśli chodzi o samorządy powiatowe, to najistotniejszy wydatek stanowiły wydatki na funkcjonowanie warsztatów terapii zajęciowej. W 2021 r. funkcjonowały 724 warsztaty terapii zajęciowej. Było ok. 29 tys. uczestników warsztatów. Ponadto istotne wydatki to zadania zlecane z art. 36 ustawy o rehabilitacji. Te wydatki są rozdysponowywane na podstawie ogłoszonych i przeprowadzanych konkursów przez PFRON. W 2021 r. wyniosły 404 174 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-79.6" who="#ZastepcaprezesaPanstwowegoFunduszuRehabilitacjiOsobNiepelnosprawnychTomaszMaruszewski">Jeśli chodzi o programy zatwierdzone przez radę nadzorczą PFRON, to wydatki w tym zakresie wyniosły łącznie 275 934 tys. zł. W tym miejscu trzeba również powiedzieć o programie wyrównywania różnic między regionami. Wydatki z tego tytułu wyniosły 83 008 tys. zł. Tak jak wcześniej mówiłem – o dotacji po stronie przychodowej na rekompensowanie gminom utraconych dochodów – zrekompensowanie gminom wydatków w kwocie 40 588 tys. stanowi element wydatkowy.</u>
+          <u xml:id="u-79.7" who="#ZastepcaprezesaPanstwowegoFunduszuRehabilitacjiOsobNiepelnosprawnychTomaszMaruszewski">Ponadto bieżące własne wydatki inwestycyjne PFRON wyniosły w 2021 r. 344 687 tys. zł, to stanowiło niecałe 60% planu, z tego 157 105 tys. zł to wydatki i koszty działalności bieżącej funduszu. Znaczną pozycję stanowiły odpisy aktualizacyjne w wysokości 176 949 zł. Trzeba również powiedzieć, że – biorąc pod uwagę osiągnięte przychody, jak i zrealizowane wydatki – stan funduszu na 31 grudnia 2021 r. wyniósł 2 396 714 995 zł. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-80">
+          <u xml:id="u-80.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Bardzo dziękuję. Bardzo proszę, koreferat w tym temacie ma pan poseł Grzegorz Matusiak. Bardzo proszę, panie pośle.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-81">
+          <u xml:id="u-81.0" who="#PoselGrzegorzMatusiak">Dziękuję, pani przewodnicząca. Wysoka Komisjo, szanowni państwo, opinia na temat wykonania w 2021 r. planu finansowego Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych nie budzi zastrzeżeń. Rekomenduję przyjęcie sprawozdania. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-82">
+          <u xml:id="u-82.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Dziękuję bardzo. Bardzo proszę o opinię Najwyższej Izby Kontroli.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-83">
+          <u xml:id="u-83.0" who="#DepartamenciePracySprawSpolecznychiRodzinywNIKDariuszRogowski">Szanowna pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, Najwyższa Izba Kontroli oceniła pozytywnie wykonanie planu finansowego Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych w 2021 r.</u>
+          <u xml:id="u-83.1" who="#DepartamenciePracySprawSpolecznychiRodzinywNIKDariuszRogowski">Prawidłowo realizowano zadania ustawowe i osiągnięto cele prowadzonej działalności. Nie stwierdzono niecelowego i niegospodarnego wydatkowania środków publicznych. Stwierdzone w toku kontroli nieprawidłowości nie miały wpływu na ocenę wykonania planu finansowego i polegały na dopuszczeniu w dwóch przypadkach do przedawnienia zaległości z tytułu obowiązkowych wpłat w związku z przewlekłym prowadzeniem przez PFRON postępowań w zakresie ich odzyskania oraz nieterminowym rozliczaniu sprawozdań końcowych z realizacji umów. NIK pozytywnie zaopiniowała roczne sprawozdania za 2021 r. z wykonania planu finansowego funduszu oraz sprawozdania za IV kwartał w zakresie operacji finansowych. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-84">
+          <u xml:id="u-84.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Bardzo dziękuję. Czy ktoś chciał zabrać głos w tym punkcie? Nie widzę. Czy jest sprzeciw wobec pozytywnej opinii do tej części budżetu? Nie widzę, zatem uznaję, że Komisja pozytywnie zaopiniowała plan finansowy PFRON.</u>
+          <u xml:id="u-84.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Bardzo dziękuję pani minister, dziękuję wszystkim gościom, dziękuję Najwyższej Izbie Kontroli za udział w posiedzeniu Komisji i za sprawne przeprocedowanie sprawozdania z wykonania budżetu w części dotyczącej Komisji Polityki Społecznej i Rodziny.</u>
+          <u xml:id="u-84.2" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Pozostał wybór posła upoważnionego do reprezentowania Komisji na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych. Proponuję, aby reprezentantem została pani poseł Teresa Wargocka. Pani poseł jest członkiem Komisji Finansów Publicznych. Czy pani poseł się zgadza?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-85">
+          <u xml:id="u-85.0" who="#PoselTeresaWargocka">Tak, zgadzam się.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-86">
+          <u xml:id="u-86.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Bardzo dziękuję. W takim razie czy jest sprzeciw wobec tej kandydatury? Nie widzę. Komisja wybrała panią poseł Teresę Wargocką jako reprezentanta naszej Komisji na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych.</u>
+          <u xml:id="u-86.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Na tym posiedzeniu mamy jeszcze rozpatrzenie i zaopiniowanie dla Komisji do Spraw Kontroli Państwowej Sprawozdania z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2021 r. (druk nr 2346) w zakresie działania Komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-87">
+          <u xml:id="u-87.0" who="#PoselJoannaBorowiak">Ale to jest nowe posiedzenie…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-88">
+          <u xml:id="u-88.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Nie, to jest punkt drugi dzisiejszego posiedzenia, pani przewodnicząca.</u>
+          <u xml:id="u-88.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Szanowni państwo, otrzymaliśmy obszerne sprawozdanie z działalności Najwyższej Izby Kontroli. Poddam je pod głosowanie.</u>
+          <u xml:id="u-88.2" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Kto z pań i panów posłów jest za pozytywną opinią do tego sprawozdania? Kto jest za? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Bardzo proszę o policzenie głosów. Proszę o podanie wyników.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-89">
+          <u xml:id="u-89.0" who="#SekretarzKomisjiBrygidaSliwka">Za 9 posłów, przeciw 14.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-90">
+          <u xml:id="u-90.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Bardzo dziękuję, zatem nie ma pozytywnej opinii do Sprawozdania z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2021 r. Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-90.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/psr/201923-sjm-psrxx-00121-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/psr/201923-sjm-psrxx-00121-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..dc1683b
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/psr/201923-sjm-psrxx-00121-01/header.xml
@@ -0,0 +1,55 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-psrxx-00121-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Polityki Społecznej i Rodziny /nr 121/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Polityki Społecznej i Rodziny /nr 121/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#PSR">121</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-21</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="Gloszsali" role="speaker">
+        <persName>Głos z sali</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselAgnieszkaDziemianowiczBak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Agnieszka Dziemianowicz-Bąk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselEwaKolodziej" role="speaker">
+        <persName>Poseł Ewa Kołodziej</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselMagdalenaBiejat" role="speaker">
+        <persName>Poseł Magdalena Biejat</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselMonikaRosa" role="speaker">
+        <persName>Poseł Monika Rosa</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselRafalAdamczyk" role="speaker">
+        <persName>Poseł Rafał Adamczyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselTadeuszTomaszewski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Tadeusz Tomaszewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka" role="speaker">
+        <persName>Przewodnicząca poseł Urszula Rusecka</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="PSR" role="committee">
+        <orgName>Komisja Polityki Społecznej i Rodziny</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/psr/201923-sjm-psrxx-00121-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/psr/201923-sjm-psrxx-00121-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..921bc83
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/psr/201923-sjm-psrxx-00121-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,137 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Otwieram kolejne posiedzenie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny. Mamy dwa punkty. Pierwszym jest rozpatrzenie projektu planu pracy Komisji na okres od 1 lipca do 31 grudnia 2022 r. Punkt drugi to zmiany w składach osobowych podkomisji stałych. Witam wszystkich zebranych. Stwierdzam kworum. Informuję, że posiedzenie jest w trybie stacjonarnym.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Plan pracy został państwu przedłożony, natomiast do tego planu pracy dopiszemy jeszcze informację na temat sytuacji w domach pomocy społecznej. Tylko nie wiem, w którym miesiącu byśmy to zrobili. Proponuję, żebyśmy to dopisali w październiku. Wnioskował o to klub parlamentarny Platforma Obywatelska. Czy Platforma się zgadza?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PoselMonikaRosa">A możemy wcześniej niż w październiku?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Mamy teraz okres wakacyjny. Trzeba przygotować materiały, więc proponuję, żeby to był październik.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PoselMonikaRosa">Wrzesień?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#Gloszsali">Październik.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PoselMonikaRosa">Po prostu lepiej wrzesień i…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Nie słyszę pani. Bardzo proszę do mikrofonu. Może wrzesień, tak? Państwo proponujecie wrzesień, więc dopisujemy. Pan poseł Tadeusz Tomaszewski.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, kiedy rozpatrywaliśmy pierwszy punkt posiedzenia, mówiła pani, odpowiadając na postulat pana posła Adamczyka, że w najbliższym czasie będzie rozpatrywana ustawa o emeryturach stażowych. Przedstawiony plan pracy Komisji Polityki Społecznej i Rodziny nie przewiduje tego sprawozdania. Wszyscy wiemy, jak osoby, które oczekują tego sprawozdania, to monitorują, piszą do nas. Mówią o tym, że to jest lekceważące, że projekt obywatelski mający charakter ponadpolityczny celowo nie jest rozpatrywany. Dlatego też wnoszę o to, aby w sierpniu był drugi punkt – rozpatrzenie ustawy o emeryturach stażowych, czyli tego projektu obywatelskiego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Bardzo dziękuję za ten wniosek.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Reasumując, państwo z Koalicji Obywatelskiej zgłosiliście na wrzesień… Chcę tylko jeszcze uzgodnić jedną rzecz à propos wniosku Koalicji Obywatelskiej… We wrześniu przewidzieliśmy wizytację związaną z bezpieczeństwem pracy, ponieważ w ogóle nie zajmowaliśmy się pracą. Zatem jeszcze trochę ponegocjuję, czy nie wprowadzilibyśmy DPS-u jednak w październiku.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PoselMonikaRosa">Pani przewodnicząca, oczywiście zgodzimy się również na październik, ale wrzesień byłby o tyle dobry, że sytuacja… Mamy coraz więcej informacji o tym, media też to pokazują, jak trudna jest sytuacja w domach pomocy społecznej, jakie dzieją się tam często dramaty, o dzieciach, które są zamknięte w DPS-ach. Wydaje mi się, że to jest na tyle pilny i ważny temat, że wrzesień byłby idealny. Ważne, żeby ten temat był po prostu wpisany do kalendarza pracy i na to się oczywiście zgodzimy</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Dobrze, dopiszmy to we wrześniu, zobaczymy, co czas pokaże.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Jeżeli chodzi o emerytury stażowe, to pamiętam – jest zgłoszony wniosek w trybie art. 152. Jestem zobligowana do tego, żeby omówić taki temat. W związku z tym nie wiem, czy jest sens wpisywać go do planu pracy. On będzie…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Pani przewodnicząca, jeśli można.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PoselRafalAdamczyk">30 dni już minęło, pani przewodnicząca.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Zdaję sobie sprawę, że minęło. Ten projekt będzie procedowany. Proszę jeszcze o tematy. Rozumiem, że chciał pan go wpisać w sierpniu. Czy taki był wniosek pana przewodniczącego?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Tak, chciałem o to uprzejmie prosić.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Chciałam tylko przypomnieć, że sierpień jest miesiącem urlopowym i nie wiem, czy będziemy się zbierać w sierpniu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Ale państwo już przewidzieli tu rozpatrzenie informacji…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Tak, ale mamy to zaplanowane na jedno posiedzenie, bo 5 sierpnia jest w kalendarzu posiedzenie Sejmu, więc…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Było planowane, ale nie wiem, czy w ogóle będzie w sierpniu. Natomiast ten projekt… W związku z powyższym druga połowa lipca, czyli ostatnie posiedzenie, które mamy w lipcu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Dobrze. W takim razie wpisałabym to do planu pracy na październik – emerytury stażowe. Być może uda nam się to zrealizować wcześniej, natomiast to jest tylko plan. Wydaje mi się… Art. 152 też nas do tego obliguje, być może uda nam się ten temat zrobić przed wakacjami. Czy jest zgoda na przyjęcie tego planu?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#PoselEwaKolodziej">Pani przewodnicząca, dołączam jeszcze do prośby posła Tomaszewskiego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Rozumiem. Wszyscy jesteśmy tym tematem zarzucani, wiemy o tym, więc myślę... Czy zgadzamy się, żeby ostatecznie wpisać to na październik?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#PoselEwaKolodziej">Pani przewodnicząca, to jest bardzo odległy termin, w związku z tym gorąca prośba, czy nie można byłoby…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Pani poseł, ale udzieliłam teraz głosu panu posłowi Tomaszewskiemu, który wnioskował.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#PoselEwaKolodziej">Przepraszam, ale nie mam mikrofonu, musiałam się nachylić, więc serdecznie proszę panią przewodniczącą…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Dobrze, zrozumiałam, nie przedłużajmy tego, przyjęłam do wiadomości.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-27">
+          <u xml:id="u-27.0" who="#PoselTadeuszTomaszewski">Pani przewodnicząca, w związku z powyższym… Odpowiadając na pytania posłów w tej sprawie, wielokrotnie informowała pani, że to będzie omówione w najbliższym czasie. Również dla opinii publicznej jest ważne, żeby w planie pracy znalazł się ten temat, dlatego proponuję lipiec. Jeśli będą okoliczności, które będą powodowały, że trzeba będzie to przełożyć, to będziemy mieć zapas. Natomiast jak zaplanujemy to w październiku, to niestety w domniemaniu może nam to przejść na następny rok. Dlatego wnoszę, żeby to było w lipcu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-28">
+          <u xml:id="u-28.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Dobrze. Emerytury stażowe umieścimy w planie pracy na lipiec. We wrześniu umieszczamy propozycję Koalicji Obywatelskiej dotyczącą sytuacji w DPS-ach. Czy możemy uznać, że Komisja zaopiniowała plan pracy?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-29">
+          <u xml:id="u-29.0" who="#PoselAgnieszkaDziemianowiczBak">Nie, jeszcze ja, pani przewodnicząca…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-30">
+          <u xml:id="u-30.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Przepraszam, nie widziałam, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-31">
+          <u xml:id="u-31.0" who="#PoselAgnieszkaDziemianowiczBak">Dlatego tak macham.</u>
+          <u xml:id="u-31.1" who="#PoselAgnieszkaDziemianowiczBak">Pani przewodnicząca, ja jeszcze w jednej sprawie. Jakiś czas temu Wysoka Komisja zdecydowała o skierowaniu tematu dotyczącego przeciwdziałania utrudnianiu prowadzenia działalności związkowej w miejscu pracy do podkomisji do spraw rynku pracy. 8 czerwca…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-32">
+          <u xml:id="u-32.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Pani poseł, ale odbyło się posiedzenie podkomisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-33">
+          <u xml:id="u-33.0" who="#PoselAgnieszkaDziemianowiczBak">Wiem, właśnie do tego nawiązuję. 8 czerwca odbyło się posiedzenie podkomisji. Podkomisja pozytywnie zaopiniowała zgłoszony projekt ustawy, sugerując, że powinien to być projekt komisyjny. Nie mamy tego w planie pracy, ale myślę, że ponieważ projekt jest gotowy, uzgodniony, poprawiony i pozytywnie zaopiniowany przez podkomisję, to tak naprawdę jeszcze w lipcu moglibyśmy zająć się pierwszym czytaniem tego projektu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-34">
+          <u xml:id="u-34.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">To mamy z tamtego półrocza, więc nie wkładamy już tego do planu pracy, jak najbardziej będziemy się tym zajmować.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-35">
+          <u xml:id="u-35.0" who="#PoselAgnieszkaDziemianowiczBak">Dobrze. Rozumiem. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-36">
+          <u xml:id="u-36.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Rozumiem, że mamy pozytywnie zaopiniowany plan pracy.</u>
+          <u xml:id="u-36.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Przejdziemy w takim razie do drugiego punktu dzisiejszego porządku obrad, a mianowicie zmian w składzie osobowym podkomisji do spraw rynku pracy. Z parytetów wynika, że klub poselski Lewicy miał zgłosić kandydata. Rozumiem, że macie kandydata do tej podkomisji. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-37">
+          <u xml:id="u-37.0" who="#PoselMagdalenaBiejat">Tak, chcielibyśmy zgłosić panią posłankę Agnieszkę Dziemianowicz-Bąk.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-38">
+          <u xml:id="u-38.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Bardzo dziękuję. Czy pani poseł się zgadza?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-39">
+          <u xml:id="u-39.0" who="#PoselAgnieszkaDziemianowiczBak">Tak, oczywiście, bardzo dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-40">
+          <u xml:id="u-40.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Czy jest sprzeciw wobec tej kandydatury? Nie widzę, zatem jednogłośnie… Uznaję, że pani poseł Dziemianowicz-Bąk została członkiem podkomisji do spraw rynku pracy.</u>
+          <u xml:id="u-40.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaRusecka">Na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny posiedzenia Komisji. Zamykam posiedzenie Komisji. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/psr3s/201923-sjm-psr3s-00002-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/psr3s/201923-sjm-psr3s-00002-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..87de5d5
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/psr3s/201923-sjm-psr3s-00002-01/header.xml
@@ -0,0 +1,43 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-psr3s-00002-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Podkomisja stała do spraw rodziny /nr 2/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Podkomisja stała do spraw rodziny /nr 2/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#PSR3S">2</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-22</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="DyrektorDepartamentuPolitykiRodzinnejMinisterstwaRodzinyiPolitykiSpolecznejOlgierdPodgorski" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Departamentu Polityki Rodzinnej Ministerstwa Rodziny i Polityki                          Społecznej Olgierd Podgórski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacaposelEwaKozanecka" role="speaker">
+        <persName>Przewodnicząca poseł Ewa Kozanecka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejAnitaCzerwinska" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej Anita Czerwińska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMRiPSAnitaCzerwinska" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w MRiPS Anita Czerwińska</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="PSR3S" role="committee">
+        <orgName>Podkomisja stała do spraw rodziny</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/psr3s/201923-sjm-psr3s-00002-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/psr3s/201923-sjm-psr3s-00002-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..f7e3f3b
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/psr3s/201923-sjm-psr3s-00002-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,140 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacaposelEwaKozanecka">Szanowni państwo, bardzo serdecznie witam na posiedzeniu podkomisji do spraw rodziny. Witam w szczególności panią minister Anitę Czerwińską, sekretarz stanu w ministerstwie, pana Olgierda Podgórskiego, dyrektora Departamentu Polityki Społecznej, pana Konrada Miłoszewskiego, dyrektora Departamentu Ubezpieczeń Społecznych, panią Magdalenę Witkowską, głównego specjalistę w Biurze Pełnomocnika Rządu do Spraw Polityki Demograficznej. Witam bardzo serdecznie panią Małgorzatę Orłowską, specjalistę w Dziale Współpracy, Informacji, Analiz i Programów ze Związku Powiatów Polskich. Witam serdecznie. Witam panie posłanki i państwa z obsługi. Dzień dobry.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacaposelEwaKozanecka">Szanowni państwo, porządek dzienny został państwu przesłany i doręczony. Czy są uwagi do porządku? Nie słyszę, zatem stwierdzam, że podkomisja przyjęła porządek dzisiejszego posiedzenia. Przechodzimy do jego realizacji. Proszę panią minister Anitę Czerwińską o przedstawienie informacji na temat zrealizowanych dotąd programów i planowanych działań rządu na rzecz wspierania polskich rodzin. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejAnitaCzerwinska">Bardzo dziękuję, pani przewodnicząca. Przedstawię informację w sprawie zrealizowanych oraz planowanych działań rządu na rzecz wspierania polskich rodzin.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejAnitaCzerwinska">Polityka rodzinna należy do najważniejszych obszarów działania rządów Zjednoczonej Prawicy. Było tak zarówno wtedy, kiedy premierem była pani Beata Szydło, jak i teraz, za rządu pana premiera Mateusza Morawieckiego. Troska o rodzinę jest jedną z największych wartości, wokół których jednoczą się prace rządu. Efektem działań w zakresie polityki rodzinnej jest wprowadzenie znaczącej pomocy finansowej zarówno dla rodzin z dziećmi na utrzymaniu, jak i rodzin emeryckich. Rodziny wychowujące dzieci mogą liczyć na pomoc finansową umocowaną w wieloletnich rządowych programach, tj.: program „Rodzina 500+”, „Dobry start” czy „Maluch+”.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejAnitaCzerwinska">Pomoc finansowa dla rodzin z dziećmi w postaci świadczenia wychowawczego przyznawanego w ramach rządowego programu „Rodzina 500+” stanowi podstawową formę wsparcia rodzin wychowujących dzieci. W związku z realizacją programu od kwietnia 2016 r. do końca maja 2022 r. do rodzin trafiło ponad 191,5 mld zł. Wsparciem objętych jest 7 mln dzieci do ukończenia 18. roku życia. W tym 0,4 mln to są dzieci obywateli Ukrainy, które opuściły swój kraj po 24 lutego i przebywają na terenie Polski. W budżecie państwa na realizację programu na 2022 r. zaplanowano ponad 40,5 mld zł.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejAnitaCzerwinska">Obok programu „Rodzina 500+” kolejnym komponentem kompleksowej i długofalowej polityki prorodzinnej jest program „Dobry start”. W związku z jego realizacją od lipca 2018 r. do końca grudnia 2021 r. w ramach programu „Dobry start” do rodzin trafiło ponad 5,3 mld zł. Wsparciem objętych jest prawie 4,5 mln uczniów. W budżecie państwa na 2022 r. na realizację programu zaplanowano 1,35 mld zł.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejAnitaCzerwinska">Do rodzin o niższych dochodach kierowane są dodatkowe świadczenia z systemu świadczeń rodzinnych – szczególnie zasiłek rodzinny z dodatkami oraz świadczenia z funduszu alimentacyjnego. W budżecie państwa na 2022 r. na realizację wymienionych świadczeń rodzinnych i świadczenia z funduszu alimentacyjnego zaplanowano prawie 14 mld zł.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejAnitaCzerwinska">Kolejnym ważnym elementem polskiej polityki rodzinnej jest Karta Dużej Rodziny, która stanowi system zniżek i dodatkowych uprawnień dla rodzin 3+ zarówno w instytucjach publicznych, jak i firmach prywatnych. W budżecie państwa na 2022 r. na realizację zadań z Karty Dużej Rodziny zaplanowano 40 mln zł.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejAnitaCzerwinska">Z kolei program „Maluch+” wspiera rozwój instytucji opieki nad dziećmi do lat 3, czyli żłobków, klubów dziecięcych i dziennych opiekunów. Beneficjenci programu mogą otrzymać dofinansowanie do tworzenia i dalszego funkcjonowania miejsc opieki. Obecnie trwają prace nad przekształceniem programu „Maluch+” w program na lata 2021–2029. Źródłem finansowania będzie „Krajowy plan odbudowy i zwiększania odporności” oraz Europejski Fundusz Społeczny Plus.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejAnitaCzerwinska">Poza wymienionymi przeze mnie inicjatywami i programami wspierającymi rozwój polskich rodzin należy także wskazać na najnowszą deklarację programową rządu, czyli Polski Ład. Obejmuje ona szereg rozwiązań na rzecz rodzin z wielu obszarów, na przykład polityki mieszkaniowej, podatkowej, rynku pracy, a także dużo większe nakłady na rozwój sieci instytucji opieki nad małoletnimi dziećmi. Realizowana w ramach Polskiego Ładu ustawa o rodzinnym kapitale opiekuńczym wprowadziła nowe instrumenty finansowe wsparcia rodzin w postaci nowego świadczenia – rodzinnego kapitału opiekuńczego oraz dofinansowania do pobytu dziecka w instytucji opieki dla dzieci do lat 3.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejAnitaCzerwinska">Rodzinny kapitał opiekuńczy przysługuje rodzicom na drugie i kolejne dziecko w rodzinie, począwszy od 12. do ukończenia 35. miesiąca życia. Kapitał przysługuje niezależnie od dochodu rodziny w łącznej maksymalnej wysokości 12 tys. na dziecko. W związku z realizacją tego programu – rodzinnego kapitału opiekuńczego – wypłacono do końca maja tego roku 1,67 mld zł na ponad 487 tys. dzieci. W budżecie państwa na 2022 r. na realizację tego programu zaplanowano 3,1 mld zł.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejAnitaCzerwinska">Nowym instrumentem wsparcia rodziców w obszarze opieki instytucjonalnej jest dofinansowanie obniżenia opłaty rodzica za pobyt dziecka w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna w wysokości do 400 zł miesięcznie. Dofinansowanie przysługuje na dzieci, które nie są objęte rodzinnym kapitałem opiekuńczym i uczęszczają do tych instytucji opieki. Jest ustalane do momentu zakończenia opieki w żłobku, klubie, czy u dziennego opiekuna. W związku z realizacją dofinansowania, o którym mówię, wypłacono do końca maja 86,7 mld zł na 75,5 tys. dzieci. W budżecie państwa na 2022 r. na realizację tego zadania zaplanowano 450 mln zł.</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejAnitaCzerwinska">Rodzina to także emeryci i renciści, rząd nie zapomina również o nich. W bieżącym roku emeryci i renciści otrzymali podwyżki w ramach corocznej waloryzacji, począwszy od 1 marca. W kwietniu wypłacono 13. emeryturę, a począwszy od ostatniego terminu płatności w sierpniu i we wrześniu tego roku do emerytów i rencistów – oczywiście po spełnieniu odpowiednich wymogów ustawowych – trafi 14. emerytura. W ramach waloryzacji została podniesiona wysokość rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego oraz wzrosła kwota uprawniająca do wypłaty świadczenia uzupełniającego dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji.</u>
+          <u xml:id="u-2.11" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejAnitaCzerwinska">W 2022 r. na waloryzację emerytur i rent wydano ok. 18,4 mld zł, z tego 3,4 mld zł wynikały z podniesienia wskaźnika realnego wzrostu wynagrodzenia we wskaźniku waloryzacji z 20% do 63,33%. Kwota przeznaczona na waloryzację emerytur i rent w 2022 r. jest dwa razy wyższa niż w 2020 r., bo jest to 9,2 mld zł, i o 80% wyższa niż kwota przeznaczona na ten cel w 2021 r., a było to 10,6 mld zł.</u>
+          <u xml:id="u-2.12" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejAnitaCzerwinska">W kwietniu 2022 r. do świadczeniobiorców w postaci 13. emerytury zostało skierowane 13,1 mld zł – 13. emerytura została wypłacona dla prawie 10 mln osób w wysokości 1338,44 zł brutto. W 2021 r. wypłacono dodatkowo roczne świadczenie pieniężne dla emerytów, tzw. 14. emeryturę. Wypłata wysokości najniższej emerytury obejmowała świadczeniobiorców pobierających świadczenia w wysokości do 2900 zł brutto. Świadczeniobiorcy pobierający wyższe świadczenia otrzymali 14. emeryturę pomniejszoną o wysokość przekroczenia tej kwoty, czyli złotówka za złotówkę. Choć w założeniu miał to być jednorazowy dodatek tylko w 2021 r., to ze względu na inflację 14. emerytura będzie wypłacona także w tym roku. Koszt wypłaty 14. emerytury w 2022 r. szacuje się na 11,4 mld zł. Wypłatą zostanie objętych ok. 9 mln świadczeniobiorców, czyli 82% ogółu, w tym ok. 7 mln świadczeniobiorców otrzyma wypłatę w pełnej wysokości, czyli w kwocie najniższej emerytury, a ok. 1,3 mln świadczeniobiorców w wysokości niższej ze względu na wysokość otrzymywanego świadczenia powyżej 2900 zł miesięcznie.</u>
+          <u xml:id="u-2.13" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejAnitaCzerwinska">Jeśli chodzi o rodzicielskie świadczenie uzupełniające, to jest program tzw. „Mama 4+”. To jest świadczenie wypłacane z budżetu państwa dla osób – mam, ale także w niektórych przypadkach dla ojców – które wychowały przynajmniej czworo dzieci i nie podjęły zatrudnienia, oczywiście bardzo często z przyczyn od nich niezależnych, lub zrezygnowały z pracy i z tego powodu nie nabyły prawa do emerytury, nie wypracowały emerytury w najniższej wysokości. Na koniec kwietnia 2022 r. ZUS wydał prawie 67 tys. decyzji przyznających właśnie to świadczenie, a kwota wypłaconych rodzicielskich świadczeń uzupełniających od 1 marca 2019 r. wzrosła o ok. 1,34 mld zł. Na koniec kwietnia tego roku w KRUS liczba osób pobierających to świadczenie wyniosła 1318. Od 1 marca 2019 r. do 30 kwietnia tego roku wydatkowana kwota na to świadczenie wyniosła prawie 48 mln zł.</u>
+          <u xml:id="u-2.14" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejAnitaCzerwinska">Od 1 marca 2022 r. został podwyższony próg dochodowy uprawniający do świadczenia uzupełniającego dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji (tzw. 500+ dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji) do kwoty 1896,13 zł. Po podwyższeniu kwoty miesięcznego progu maksymalna kwota świadczenia uzupełniającego nadal wynosi 500 zł. Żadna z osób, która jest uprawniona do tego świadczenia, nie musi obawiać się jego obniżenia lub utraty ze względu na podwyżkę emerytury bądź renty z tytułu waloryzacji. W okresie od 1 października 2019 r. do 31 marca 2022 r. organy rentowe przyznały świadczenia 789 763 osobom. W 2022 r. planowane wydatki Funduszu Solidarnościowego na świadczenia uzupełniające dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji wyniosły 3,5 mld zł.</u>
+          <u xml:id="u-2.15" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejAnitaCzerwinska">Dzięki programowi Polski Ład w ramach reformy systemu podatkowego od 1 stycznia 2022 r. zostały wprowadzone korzystne rozwiązania również dla emerytów i rencistów. Podniesiona została kwota wolna od podatku do 30 tys. zł, co oznacza dla emerytów i rencistów pobierających świadczenia do 2,5 tys. zł miesięcznie emeryturę lub rentę wolną od podatku dochodowego od osób fizycznych. To z kolei oznacza, że przeciętny emeryt będzie otrzymywał rocznie nawet 2 tys. zł netto więcej niż obecnie. Dzięki temu rozwiązaniu blisko 70% emerytów przestanie płacić podatki, a na reformie skorzysta ponad 90% emerytów, czyli osób uprawnionych.</u>
+          <u xml:id="u-2.16" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejAnitaCzerwinska">Od 1 lipca tego roku stopa procentowa podatku dochodowego od osób fizycznych zostanie zmniejszona z 17% do 12%. Emeryci i renciści mogą skorzystać z dodatku osłonowego. To jeden z instrumentów tarczy antyinflacyjnej przewidującej również zmiany w zakresie podatku akcyzowego, obniżkę stawki podatku VAT oraz energii cieplnej. Wsparcie obejmie blisko 7 mln gospodarstw domowych, co stanowi prawie połowę wszystkich gospodarstw w naszym kraju. Na ten cel została przeznaczona kwota 4 mld zł.</u>
+          <u xml:id="u-2.17" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejAnitaCzerwinska">Chciałam teraz pokrótce opowiedzieć o nowych propozycjach i kolejnych działaniach, choć te, które już wymieniłam, są bardzo spektakularne. Oczywiście nie ustajemy we wsparciu rodzin. Jakie mamy propozycje? Odnosząc się na przykład do sytuacji demograficznej – która charakteryzuje się spadkiem liczby ludności, starzeniem się struktury społeczeństwa – został przygotowany projekt „Strategii demograficznej 2040”. Zasadniczym czynnikiem, który wpływa zarówno na ryzyko spadku liczby ludności, jak i starzenia się, jest niska dzietność, która jest poniżej zastępowalności pokoleń. Zwiększenie dzietności jest przedmiotem „Strategii demograficznej 2040”, a celem głównym jest wzrost dzietności w Polsce do 2040 r. do poziomu zbliżonego do zastępowalności pokoleń. Obecnie strategia demograficzna jest na końcowym etapie procedowania. W ramach strategii powstał katalog 104 różnych działań, z których wiele jest lub będzie realizowanych w ramach programu Polski Ład. Wymienię kilka z nich. Tu jest już omówiony przeze mnie wcześniej „Rodzinny kapitał opiekuńczy”, „Mieszkanie bez wkładu własnego”, bon mieszkaniowy, „Mój dom 70m2”, „Maluch+”, a także zwiększenie nakładów na zdrowie oraz programy pośrednio realizujące postulaty strategii, tj. program „Świetlica i żłobek w każdej gminie”.</u>
+          <u xml:id="u-2.18" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejAnitaCzerwinska">Zrealizowano również szereg działań, które służą wzrostowi dzietności. Są to zmiany w Kodeksie pracy związane z urlopami rodzicielskimi dla rodziców, wydłużenie urlopu ojcowskiego, uelastycznienie form pracy dla rodziców, czyli możliwość pracy zdalnej, pracy na część etatu, pracy w indywidualnym rozkładzie czasu pracy. Także działania związane z programem „Mieszkanie bez wkładu własnego”, a także wsparcie rodzin w obszarze opodatkowania.</u>
+          <u xml:id="u-2.19" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejAnitaCzerwinska">Odniosę się również do szczególnej kategorii rodzin, jakimi są rodziny zastępcze i rodziny adopcyjne. W celu polepszenia sytuacji tych osób przygotowano projekt ustawy o zmianie ustawy o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej oraz niektórych innych ustaw. Projekt został przyjęty przez Radę Ministrów i zawiera m.in.: zwiększenie minimalnej wysokości wynagrodzenia dla rodzin zastępczych, zawodowych i prowadzących rodzinne domy dziecka; wprowadzenie pewnych elementów derejonizacji rodzinnej pieczy zastępczej; ograniczenie w zakresie tworzenia nowych placówek opiekuńczo-wychowawczych; wprowadzenie istotnych zmian w zakresie prawa do urlopu ojcowskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego oraz urlopu rodzicielskiego przysługującego pracownikowi, który przyjął dziecko na wychowanie i wystąpił do sądu opiekuńczego z wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie przysposobienie dziecka. Uprawnienia te co do zasady wydłużono do ukończenia przez dziecko 14. roku życia. Przy użyciu systemu teleinformatycznego wprowadzono także rejestr obejmujący wykaz osób oraz wolnych miejsc w pieczy zastępczej.</u>
+          <u xml:id="u-2.20" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejAnitaCzerwinska">Jeśli chodzi o szczegółowe informacje – rozwinięcie tego, co przedstawiłam – to zapewne przeczytali państwo o tych rozwiązaniach w raporcie, który został przekazany w ramach pisemnej odpowiedzi do państwa podkomisji.</u>
+          <u xml:id="u-2.21" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejAnitaCzerwinska">Bardzo dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacaposelEwaKozanecka">Dziękuję pani minister za tak merytoryczne i szczegółowe przedstawienie informacji. Przypomnę tylko, że macie państwo jeszcze bardziej szczegółowe informacje na mejlu. Dziękuję pani minister jeszcze raz.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacaposelEwaKozanecka">Otwieram dyskusję. Proszę o pytania, jeżeli są. Proszę bardzo, pani poseł Iwona Kozłowska.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PrzewodniczacaposelEwaKozanecka">Poseł Iwona Maria Kozłowska (KO) – spoza składu podkomisji:</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PrzewodniczacaposelEwaKozanecka">Dziękuję, pani przewodnicząca.</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#PrzewodniczacaposelEwaKozanecka">Pani minister, szanowni państwo, rzeczywiście mam kilka pytań do realizacji programu na rzecz rodziny. Po pierwsze, chciałabym zapytać, dopytać po raz kolejny – nie wiem już który, trzeci, czwarty, może piąty albo dziesiąty – co z programem „Maluch+”. Wiem, przeczytałam i wiem, jaka jest zawartość i interpretacja tego programu, że państwo czekacie na środki z KPO. Tak nie może być, ponieważ ja otrzymywałam szereg informacji z ministerstwa i zapewnienia, że…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#SekretarzstanuwMRiPSAnitaCzerwinska">Ja słucham, tylko się konsultuje w ramach pani pytań.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#SekretarzstanuwMRiPSAnitaCzerwinska">Poseł Iwona Maria Kozłowska (KO) – spoza składu podkomisji:</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#SekretarzstanuwMRiPSAnitaCzerwinska">Przepraszam, myślałam, że może wam przeszkadzam.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#SekretarzstanuwMRiPSAnitaCzerwinska">Nie, pani nie przeszkadza, pani poseł.</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#SekretarzstanuwMRiPSAnitaCzerwinska">Poseł Iwona Maria Kozłowska (KO) – spoza składu podkomisji:</u>
+          <u xml:id="u-4.5" who="#SekretarzstanuwMRiPSAnitaCzerwinska">Dobrze, dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-4.6" who="#SekretarzstanuwMRiPSAnitaCzerwinska">Otrzymywałam zapewnienia, że ten program będzie lada moment realizowany, że jest już przygotowywany. W zasadzie kiedy ruszał ten program – zazwyczaj co roku, bo to jest program roczny – rozpoczynało się już zbieranie wniosków czy wysyłanie wniosków ze strony gmin (w listopadzie lub w grudniu). W styczniu była już informacja i wiedza na temat dofinansowania tego programu. W tej chwili od stycznia czy od lutego proszę o informację, co z tym programem. Otrzymywałam informację, że wszystko znajdzie się na stronie. Nie było tej informacji, nie można było znaleźć jakiejkolwiek wiadomości dotyczącej tego programu, kiedy ruszy, na jakich zasadach, czy jest jakaś zmiana co do składania wniosków, przez jakie podmioty – nic takiego się nie wydarzyło na stronach. Teraz państwo zapewniacie, co będzie. Przedstawiacie naprawdę piękną wizję tego programu, tylko póki co nic się z tym nie dzieje. Wszystko jest zawieszone w powietrzu.</u>
+          <u xml:id="u-4.7" who="#SekretarzstanuwMRiPSAnitaCzerwinska">Kolejna rzecz. Chciałabym zapytać o waloryzację rent i emerytur. Państwo przekazujecie na rzecz seniorów tzw. trzynastkę i czternastkę, czyli 13. i 14. emeryturę. W moim mniemaniu to nie jest żadna 13. czy 14. emerytura, dlatego że… Jeżeli liczymy sobie chociażby to 13. wynagrodzenie, to jego obliczanie wygląda zupełnie inaczej. Jestem przekonana, że pani minister doskonale wie, że to jest zliczenie wszystkich wynagrodzeń z całego roku i podzielenie, zdaje się, przez ok. 8%. W przypadku emeryta, który otrzymuje na rękę co miesiąc 1900 zł – to jest przykład z mojej rodziny – wychodzi, że powinien otrzymać taką 13. czy 14. emeryturę. Proszę tego nie nazywać 13. czy 14. emeryturą, tylko po prostu dodatkiem do emerytury, za który w tej chwili senior niewiele może kupić, bo to nawet nie rekompensuje zakupu opału na zimę. Najtańszy opał, chociażby pellet, to jest 1600 zł. Nie mówiąc o tym, że pani minister zapewniała, że można też za to wykonać remonty w mieszkaniu. Nie wyobrażam sobie, że z takich środków mógłby być realizowany remont.</u>
+          <u xml:id="u-4.8" who="#SekretarzstanuwMRiPSAnitaCzerwinska">Kolejna rzecz, o którą chciałam panią minister zapytać. Gdzie w całym tym programie na rzecz rodziny, który państwo realizujecie i chcecie jeszcze w dalszym ciągu realizować – nie do końca jestem przekonana, że to jest właściwy kierunek, ale zostawmy to – co z dziećmi z niepełnosprawnościami? Co z dziećmi, które rodzą się z głębokimi upośledzeniami, chociażby chorobami rzadkimi, z SMA, które po pierwsze nie mają szans na właściwe wsparcie i opiekę? Nigdzie nie wyczytałam, jakie środki idą dla tych rodzin, czy będzie dla nich wydłużony urlop macierzyński, czy rodzicielski, czy te osoby otrzymają comiesięczne wsparcie, żeby mogły leczyć i rehabilitować dzieci, czy rodzice mają szansę chociażby na opiekę psychologiczną, aby mogli podołać temu wyzwaniu. Proszę po prostu coś powiedzieć nie tylko na temat osób z niepełnosprawnościami, ale przede wszystkim tych maluchów, noworodków, niemowlaków. Tych, których rodzice zbierają 9 czy 10 mln zł na ratowanie ich zdrowia i życia, na terapię genową, jak chociażby w przypadku choroby, jaką jest SMA. Jakie działania państwo podejmujecie w tym zakresie i jak wspieracie polskie rodziny, jak wspieracie polskie kobiety, jak wspieracie opiekunów dzieci z głębokimi chorobami? Często są to choroby długoterminowe. Często dzieci są pod opieką paliatywną. Opieka paliatywna nie zawsze jest realizowana właściwie, tak jak powinna. Bardzo proszę panią minister chociażby o krótkie informacje na ten temat.</u>
+          <u xml:id="u-4.9" who="#SekretarzstanuwMRiPSAnitaCzerwinska">Bardzo dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacaposelEwaKozanecka">Przepraszam, zanim poproszę panią minister, to tylko dodam, że program „Maluch+” będzie bardzo szczegółowo przedstawiony na podkomisji. Nie wiem, czy to się uda na przyszłym posiedzeniu, ale myślę, że może z początkiem sierpnia przedstawimy szczegółowe kwestie związane z tym programem. Natomiast jeśli chodzi o dalsze tematy, to również…</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PrzewodniczacaposelEwaKozanecka">Poseł Iwona Maria Kozłowska (KO) – spoza składu podkomisji:</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PrzewodniczacaposelEwaKozanecka">Przepraszam, pani przewodnicząca, ale pytam panią minister, a nie panią przewodniczącą.</u>
+          <u xml:id="u-5.3" who="#PrzewodniczacaposelEwaKozanecka">Przepraszam, pani poseł, nie udzieliłam pani głosu. Proszę mi pozwolić dokończyć.</u>
+          <u xml:id="u-5.4" who="#PrzewodniczacaposelEwaKozanecka">Jeszcze tylko dopowiem, że kolejne tematy również będą omawiane bardziej szczegółowo. Przypominam, że dzisiaj mamy ogólne zapoznanie się z informacją na temat zrealizowanych i planowanych działań rządu na rzecz wspierania polskich rodzin. Szczegóły będziemy przedstawiać na kolejnych posiedzeniach podkomisji. Chciałam to dodać. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-5.5" who="#PrzewodniczacaposelEwaKozanecka">Pani minister, proszę bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-5.6" who="#PrzewodniczacaposelEwaKozanecka">Poseł Iwona Maria Kozłowska (KO) – spoza składu podkomisji:</u>
+          <u xml:id="u-5.7" who="#PrzewodniczacaposelEwaKozanecka">Przepraszam, czy mogę coś dodać? Po pierwsze, po to jest to spotkanie. Przepraszam, pani przewodnicząca, z całym szacunkiem, ale po to jest dzisiaj organizowana ta podkomisja, żeby można było rozmawiać o takich szczegółach. To, że pracujemy, omawiamy temat tych działań, to jest rzecz normalna, bo to należy do zadań naszej podkomisji. Natomiast jestem cały czas zdziwiona i chyba będę zdziwiona do końca tej kadencji…</u>
+          <u xml:id="u-5.8" who="#PrzewodniczacaposelEwaKozanecka">Pani poseł, ale przepraszam bardzo, nikt pani nie powiedział…</u>
+          <u xml:id="u-5.9" who="#PrzewodniczacaposelEwaKozanecka">Poseł Iwona Maria Kozłowska (KO) – spoza składu podkomisji:</u>
+          <u xml:id="u-5.10" who="#PrzewodniczacaposelEwaKozanecka">Mogę tylko skończyć?</u>
+          <u xml:id="u-5.11" who="#PrzewodniczacaposelEwaKozanecka">Przede wszystkim nie udzieliłam pani głosu. Pani minister zapewne odpowie, ja tylko doprecyzowałam, że będzie szczegółowa informacja w tych tematach, o które pani pyta.</u>
+          <u xml:id="u-5.12" who="#PrzewodniczacaposelEwaKozanecka">Poseł Iwona Maria Kozłowska (KO) – spoza składu podkomisji:</u>
+          <u xml:id="u-5.13" who="#PrzewodniczacaposelEwaKozanecka">Dobrze. Rozumiem, ale…</u>
+          <u xml:id="u-5.14" who="#PrzewodniczacaposelEwaKozanecka">Tak że pani minister, bardzo proszę.</u>
+          <u xml:id="u-5.15" who="#PrzewodniczacaposelEwaKozanecka">Poseł Iwona Maria Kozłowska (KO) – spoza składu podkomisji:</u>
+          <u xml:id="u-5.16" who="#PrzewodniczacaposelEwaKozanecka">Pani przewodnicząca, przepraszam, ale nie widzę tu tłumów, więc wydaje mi się, że możemy sobie spokojnie podyskutować na niektóre tematy.</u>
+          <u xml:id="u-5.17" who="#PrzewodniczacaposelEwaKozanecka">Możemy dyskutować, tylko…</u>
+          <u xml:id="u-5.18" who="#PrzewodniczacaposelEwaKozanecka">Poseł Iwona Maria Kozłowska (KO) – spoza składu podkomisji:</u>
+          <u xml:id="u-5.19" who="#PrzewodniczacaposelEwaKozanecka">Natomiast stwarzacie często taką specyficzną sytuację, że zamiast osoby, która powinna odpowiadać, jest jakiś mentor, który odpowiada za ministra, za przewodniczącego. Prosiłam panią minister.</u>
+          <u xml:id="u-5.20" who="#PrzewodniczacaposelEwaKozanecka">Pani poseł, bardzo panią proszę…</u>
+          <u xml:id="u-5.21" who="#PrzewodniczacaposelEwaKozanecka">Poseł Iwona Maria Kozłowska (KO) – spoza składu podkomisji:</u>
+          <u xml:id="u-5.22" who="#PrzewodniczacaposelEwaKozanecka">Bardzo proszę, żeby pani minister mi odpowiedziała.</u>
+          <u xml:id="u-5.23" who="#PrzewodniczacaposelEwaKozanecka">Szanujmy się.</u>
+          <u xml:id="u-5.24" who="#PrzewodniczacaposelEwaKozanecka">Poseł Iwona Maria Kozłowska (KO) – spoza składu podkomisji:</u>
+          <u xml:id="u-5.25" who="#PrzewodniczacaposelEwaKozanecka">Ja panią bardzo szanuję.</u>
+          <u xml:id="u-5.26" who="#PrzewodniczacaposelEwaKozanecka">Pani minister przecież odpowie na to pytanie. Pani minister, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#SekretarzstanuwMRiPSAnitaCzerwinska">Przyznam szczerze, że zupełnie inaczej odczytałam intencję pani przewodniczącej. Powiedziała, że chciałaby zwołać kolejne posiedzenie podkomisji w celu omówienia konkretnie, szczegółowo programów. Ministerstwo na pewno z chęcią weźmie w tym udział.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#SekretarzstanuwMRiPSAnitaCzerwinska">Jeśli chodzi o pani pytanie o program „Maluch+”, to nie wiem, czy pani poseł wie o tym, że w tej chwili ten program, ta materia jest omawiana w Komisji Europejskiej. To jest standardowa procedura. W momencie kiedy KE zakończy procedowanie – liczymy, że będzie to jesień tego roku, być może jesień, przełom zimy – program będzie ogłoszony.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#SekretarzstanuwMRiPSAnitaCzerwinska">Poseł Iwona Maria Kozłowska (KO) – spoza składu podkomisji:</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#SekretarzstanuwMRiPSAnitaCzerwinska">Ale to dotyczy programu „Maluch+”?</u>
+          <u xml:id="u-6.4" who="#SekretarzstanuwMRiPSAnitaCzerwinska">Tak. W tej chwili ten program jest w Komisji Europejskiej, tak że ewentualnie tam może pani kierować zapytania.</u>
+          <u xml:id="u-6.5" who="#SekretarzstanuwMRiPSAnitaCzerwinska">Poseł Iwona Maria Kozłowska (KO) – spoza składu podkomisji:</u>
+          <u xml:id="u-6.6" who="#SekretarzstanuwMRiPSAnitaCzerwinska">Nie będę. Będę kierowała do naszych ministrów. Przepraszam, już nie chcę włączać mikrofonu, bo pani przewodnicząca powie, że nie udzieliła mi głosu. Przepraszam, ale chciałam tak po prostu swobodnie porozmawiać…</u>
+          <u xml:id="u-6.7" who="#SekretarzstanuwMRiPSAnitaCzerwinska">Tak więc mówię – jest w Komisji Europejskiej.</u>
+          <u xml:id="u-6.8" who="#SekretarzstanuwMRiPSAnitaCzerwinska">Poseł Iwona Maria Kozłowska (KO) – spoza składu podkomisji:</u>
+          <u xml:id="u-6.9" who="#SekretarzstanuwMRiPSAnitaCzerwinska">Dlaczego pytam? Dlatego że, pani minister, gdyby od początku była ta informacja, od momentu, kiedy ten programu został zawieszony – nigdzie nie było takiej informacji. Zresztą pani minister Socha, z którą kilka razy rozmawiałam na Komisji, pisałam kilka interpelacji na ten temat – cały czas były zapewnienia, że program za chwilę ruszy, za chwilę będzie szczegółowa informacja. Dlaczego od początku nie było jakiejś rzeczywiście otwartości na to, żeby przekazać rzetelne informacje dotyczące programu? Przepraszam, że ja się tak do tego przypinam, ale zacznijmy od początku przekazywać informacje wiarygodnie i rzetelnie.</u>
+          <u xml:id="u-6.10" who="#SekretarzstanuwMRiPSAnitaCzerwinska">Dobrze. Może jeszcze pan dyrektor w ramach uzupełnienia.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacaposelEwaKozanecka">Proszę bardzo, panie dyrektorze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#DyrektorDepartamentuPolitykiRodzinnejMinisterstwaRodzinyiPolitykiSpolecznejOlgierdPodgorski">Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, jeżeli chodzi o program „Maluch+”, to – tak jak pani minister wskazała w swoim wystąpieniu – jest to program, który opiera się o finansowanie z KPO oraz EFS. To jest zupełnie inna sytuacja w porównaniu do okresu, kiedy program był finansowany ze środków budżetu państwa. Wtedy, mając środki w budżecie państwa, ministerstwo mogło ogłaszać ten program w odpowiednim terminie. W tej chwili powiedziałbym, że jesteśmy troszkę spowalniani przez ten proces, który najpierw był związany z przyjęciem KPO, a teraz jeszcze EFS. Tak jak pani minister mówiła, szacujemy – też zależy nam na tym, żeby to było szybciej – na podstawie informacji z Komisji Europejskiej, że będzie to jesień bieżącego roku. Bardzo chcielibyśmy, żeby to było szybciej.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#DyrektorDepartamentuPolitykiRodzinnejMinisterstwaRodzinyiPolitykiSpolecznejOlgierdPodgorski">Proszę natomiast zwrócić uwagę na jedną rzecz, na coś, co pani minister powiedziała w wypowiedzi. To jest program „Maluch+” na lata 2021–2029. Na 2021 r., mimo że dzisiaj mamy 2022 r., ponieważ program będzie obejmował również te inwestycje, które rozpoczęły się w 2021 r. Będzie można je objąć tym programem, wspomóc inwestorów – głównie chodzi o gminy, ale też instytucje niepubliczne – w rozpoczętym procesie już od 2021 r. Powiem jeszcze raz, że zależy nam na tym, żeby te prace w Komisji Europejskiej były prowadzone szybciej, natomiast nie mamy na to bezpośredniego wpływu. Też czekamy na zakończenie tych prac, żeby ogłosić ten program.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#DyrektorDepartamentuPolitykiRodzinnejMinisterstwaRodzinyiPolitykiSpolecznejOlgierdPodgorski">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#SekretarzstanuwMRiPSAnitaCzerwinska">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#SekretarzstanuwMRiPSAnitaCzerwinska">Czy mogę kontynuować?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PrzewodniczacaposelEwaKozanecka">Tak.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#SekretarzstanuwMRiPSAnitaCzerwinska">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#SekretarzstanuwMRiPSAnitaCzerwinska">Jeśli chodzi o 13. i 14. emeryturę… Nie podoba się pani poseł to określenie i stwierdzenie. Zwracam uwagę, że ustawa mówi o dodatkowym świadczeniu, natomiast stwierdzenia 13. i 14. emerytura są stwierdzeniami potocznymi, bo dotyczą świadczenia dla emerytów. Zatem nie bardzo rozumiem… Nie sądzę, że to jest jakiś problem merytoryczny. Pani poseł, myślę, że to jest bardziej jakiś problem polityczny, bo rzeczywiście sytuacja emerytów za rządów Zjednoczonej Prawicy i Prawa i Sprawiedliwości znacząco się polepszyła. To jest w zasadzie historyczne wydarzenie, że wreszcie jest rząd, który się pochylił nad tą grupą społeczną. Tak że to jest dodatkowe świadczenie, które potocznie nazywa się 13. i 14. emeryturą, ponieważ to jest świadczenie dla emerytów.</u>
+          <u xml:id="u-11.2" who="#SekretarzstanuwMRiPSAnitaCzerwinska">Jeśli chodzi o poruszoną bardzo ważną kwestię dzieci niepełnosprawnych, opieki nad nimi, to rzeczywiście to jest bardzo ważna kwestia. Myślę, że leży ona nam wszystkim na sercu i wymaga ogromnej wrażliwości od nas, polityków. Może zacznę od tego, że to dzisiejsze spotkanie, posiedzenie, dotyczy działań rządu na rzecz wspierania polskich rodzin. Ta informacja, którą państwu przekazaliśmy, jak państwo widzą, dotyczy całości tych problemów, które dotyczą polskich rodzin, w tym oczywiście tych rodzin, w których są dzieci z niepełnosprawnością. Oczywiście te wszystkie świadczenia, które wymieniliśmy, te wszystkie programy również dotyczą… Natomiast co do opieki, wyodrębniając tę grupę, myślę, że można by ewentualnie w ramach kolejnego posiedzenia przedstawić taką szczegółową informację.</u>
+          <u xml:id="u-11.3" who="#SekretarzstanuwMRiPSAnitaCzerwinska">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PrzewodniczacaposelEwaKozanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PrzewodniczacaposelEwaKozanecka">Proszę, pani poseł.</u>
+          <u xml:id="u-12.2" who="#PrzewodniczacaposelEwaKozanecka">Poseł Iwona Maria Kozłowska (KO) – spoza składu podkomisji:</u>
+          <u xml:id="u-12.3" who="#PrzewodniczacaposelEwaKozanecka">Bardzo dziękuję, pani przewodnicząca.</u>
+          <u xml:id="u-12.4" who="#PrzewodniczacaposelEwaKozanecka">Chciałabym jeszcze dopytać, szanowna pani minister, co to znaczy, że sytuacja emerytów, rencistów znacznie się poprawiła? Szczególnie teraz, w dobie inflacji i podwyżek cen żywności, opału. Wszyscy to wiemy i wszyscy to widzimy doskonale.</u>
+          <u xml:id="u-12.5" who="#PrzewodniczacaposelEwaKozanecka">Druga rzecz. Oczywiście mówi pani, że to jest informacja dotycząca rodzin, w tym również dzieci i rodzin z dziećmi z niepełnosprawnością. Natomiast proszę mi powiedzieć, jakie są… Wiadomo, że dzieci z niepełnosprawnością wymagają szczególnego wsparcia, znacznie większego, na znacznie wyższym poziomie, ponieważ te dzieci są szczególnie wrażliwe i wymagają szczególnej pomocy. Jakie przygotowaliście państwo konkretne działania na rzecz dzieci z niepełnosprawnościami czy na rzecz dzieci z chorobami długoterminowymi będących pod opieką paliatywną? Pani minister na pewno doskonale to rozumie, że to nie jest kwestia tego, że te dzieci i ich rodziny otrzymują takie samo wsparcie jak pozostałe rodziny, bo te dzieci wymagają znacznie większego i szczególnego wsparcia. Gdyby pani mogła ewentualnie to jeszcze uzupełnić, to będę bardzo wdzięczna.</u>
+          <u xml:id="u-12.6" who="#PrzewodniczacaposelEwaKozanecka">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#SekretarzstanuwMRiPSAnitaCzerwinska">Jeśli chodzi o emerytury, pyta pani, dlaczego ja twierdzę, że znacząco… Pani poseł, chociażby dlatego, że waloryzacja nie jest na poziomie 5 zł, jak było dotychczas, tylko jest to znacząca waloryzacja. Jeśli wspomina pani o inflacji, to chociażby ta 14. emerytura miała być jednorazowa, ale została powtórzona w związku z tą sytuacją. Teraz opowiem o wskaźnikach waloryzacji, pani poseł. Przy wskaźniku waloryzacji 107% kwoty najniższych świadczeń od 1 marca 2022 r. są kwoty najniższej renty… To tych kwot nie będę wymieniać, bo państwo je znają. Kwota przeznaczona na waloryzację emerytur i rent w 2022 r. jest dwa razy wyższa niż w 2020 r. i o 80% wyższa niż przeznaczona na ten cel w 2021 r. Jak widać z tych danych, rząd podejmuje te działania, ale nie tylko te, które mają złagodzić skutki niezależnej od rządu globalnej inflacji. Jeśli chodzi o tę kwestię, to wydaje mi się, że chyba powiedziałam najważniejsze rzeczy.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#SekretarzstanuwMRiPSAnitaCzerwinska">Natomiast jeśli chodzi o dzieci niepełnosprawne, to już, pani poseł, się do tego odniosłam. Dane na ten temat przedstawimy ewentualnie na kolejnym posiedzeniu, ponieważ dzisiejsze spotkanie dotyczy innego tematu.</u>
+          <u xml:id="u-13.2" who="#SekretarzstanuwMRiPSAnitaCzerwinska">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczacaposelEwaKozanecka">Dziękuję pani minister.</u>
+          <u xml:id="u-14.1" who="#PrzewodniczacaposelEwaKozanecka">Czy są jeszcze jakieś pytania? Nie widzę. Szanowni państwo, tak jak powiedziałam, na kolejnym posiedzeniu Komisji będą bardziej szczegółowe informacje o tych programach rodzinnych, natomiast na tę chwilę bardzo państwu dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-14.2" who="#PrzewodniczacaposelEwaKozanecka">Zamykam posiedzenie. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/psr4s/201923-sjm-psr4s-00003-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/psr4s/201923-sjm-psr4s-00003-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..2400508
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/psr4s/201923-sjm-psr4s-00003-01/header.xml
@@ -0,0 +1,40 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-psr4s-00003-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Podkomisja stała do spraw rynku pracy /nr 3/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Podkomisja stała do spraw rynku pracy /nr 3/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#PSR4S">3</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-08</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PoselJanuszSniadek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Janusz Śniadek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelGrzegorzMatusiak" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Grzegorz Matusiak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="RadcaprawnywDepartamencieDialoguiPartnerstwaSpolecznegoMinisterstwaRodzinyiPolitykiSpolecznejKarolinaWozniczko" role="speaker">
+        <persName>Radca prawny w Departamencie Dialogu i Partnerstwa Społecznego Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej Karolina Woźniczko</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="PSR4S" role="committee">
+        <orgName>Podkomisja stała do spraw rynku pracy</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/psr4s/201923-sjm-psr4s-00003-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/psr4s/201923-sjm-psr4s-00003-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..64160cd
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/psr4s/201923-sjm-psr4s-00003-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,41 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzMatusiak">Dzień dobry państwu. Rozpoczynamy posiedzenie podkomisji stałej do spraw rynku pracy.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzMatusiak">Dzisiaj w porządku obrad mamy zapoznanie się z postulatami związków zawodowych w sprawie przeciwdziałania utrudnianiu prowadzenia działalności związkowej w miejscu pracy. Porządek dzienny dzisiejszego posiedzenia został państwu doręczony. Czy są jakieś uwagi do porządku? Nie słyszę, to procedujemy. Stwierdzam zatem, że Komisja przyjęła porządek dzisiejszego posiedzenia.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzMatusiak">Czy jest ktoś z ministerstwa pracy? Tak. Udzieliłbym głosu, żeby pani się odniosła do tych propozycji, które są złożone do podkomisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#RadcaprawnywDepartamencieDialoguiPartnerstwaSpolecznegoMinisterstwaRodzinyiPolitykiSpolecznejKarolinaWozniczko">Dzień dobry. Karolina Woźniczko, Ministerstwo Rodziny i Polityki Społecznej.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#RadcaprawnywDepartamencieDialoguiPartnerstwaSpolecznegoMinisterstwaRodzinyiPolitykiSpolecznejKarolinaWozniczko">Niestety nie mogę zabrać głosu, dlatego że nasz resort nie jest odpowiedzialny za nowelizację ustawy o Kodeksie postępowania cywilnego. Nowelizacja była przygotowana wcześniej przez Ministerstwo Sprawiedliwości, więc na ten moment nie mogę wypowiadać się w sposób wiążący imieniu mojego resortu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzMatusiak">Dobrze. Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzMatusiak">Czy są wśród nas wnioskodawcy? Tak. Bardzo proszę o głos.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzMatusiak">Poseł Maciej Konieczny (Lewica) – spoza składu podkomisji:</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzMatusiak">Dziękuję, panie przewodniczący. Może pokrótce przypomnijmy też historię, która nas doprowadziła do tego momentu. Były dwie propozycje, alternatywne rozwiązania palącego problemu, który polegał na tym, że w Polsce zwyczajnie opłaca się nieuczciwym pracodawcom zwalniać związkowców po to, żeby utrudnić działalność związkową. Dochodzenie przez nich racji jest długotrwałe, kosztowne i nie zapobiega temu, żeby ten związek przestał działać na zakładzie pracy.</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzMatusiak">To jest problem, który trzeba rozwiązać. Nad rozwiązaniami równolegle pracowała „Solidarność” oraz partie Razem i Lewica. Przyszliśmy ze swoją propozycją na ostatnią Komisję, kiedy rozmawialiśmy o tym problemie w charakterze bardziej ogólnym. „Solidarność” przedstawiła swoje rozwiązania. Od tamtej Komisji do tej podkomisji – bo tamta Komisja zdecydowała, żeby skierować prace do podkomisji – udało nam się wypracować wspólne rozwiązanie, które przesłaliśmy do sekretariatu podkomisji, więc wszyscy państwo macie okazję się z nim zapoznać. Jedynym brakującym elementem jest oczywiście uzasadnienie, ale to można zrobić też na bazie wcześniejszych projektów. To może się bardzo szybko pojawić. Ten projekt ustawy łączy najlepsze elementy tamtych projektów i panuje pełna zgodność pomiędzy autorami i autorkami obu projektów, którzy pracowali pomiędzy Komisjami. Dysponujemy więc kompletnym projektem ustawy rozwiązującym ważny problem, który powstał w rzadko spotykanym porozumieniu ponadpolitycznym i ponadzwiązkowym.</u>
+          <u xml:id="u-3.5" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzMatusiak">Na ostatniej Komisji także mieliśmy szeroką reprezentację różnych związków zawodowych, więc warto też docenić to porozumienie, a przede wszystkim rozwiązać ważny problem społeczny. Myślę, że taki powinien być efekt tego naszego dzisiejszego spotkania, żeby ta ustawa trafiła na Komisję z powrotem i żeby w efekcie mogła być także głosowana przez Sejm. Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-3.6" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzMatusiak">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-3.7" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzMatusiak">Czy ktoś z państwa jeszcze pragnie zabrać głos w temacie? Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-3.8" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzMatusiak">Myślę, że propozycja, którą przedstawił wnioskodawca jest właściwa, czyli żeby ten projekt przesłać do właściwej Komisji Polityki Społecznej i Rodziny. Czy ktoś jest przeciw? Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-3.9" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzMatusiak">To dziękuję za dyskusję, za przyjęcie tego wniosku.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PoselJanuszSniadek">Przepraszam, panie przewodniczący, żebyśmy wszyscy mieli jasność na tej sali. Kończymy uzgodnieniem, że podkomisja zwraca się do Komisji Polityki Społecznej i Rodziny o przyjęcie tego wniosku jako wniosek komisyjny. Nad wnioskiem uzupełnionym o uzasadnienie Komisja będzie dalej pracować.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PoselJanuszSniadek">Poseł Maciej Konieczny (Lewica) – spoza składu podkomisji:</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PoselJanuszSniadek">Chciałbym też w pełni się z tym zgodzić. W tym momencie nie czuję się już wnioskodawcą. To jest wspólny wniosek, wypracowany przez wiele środowisk i dobrze, żeby wyszedł jako wniosek komisyjny. Taki powinien być nasz wspólny cel.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzMatusiak">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PrzewodniczacyposelGrzegorzMatusiak">Zamykam posiedzenie podkomisji stałej do spraw rynku. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/rrw/201923-sjm-rrwxx-00133-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/rrw/201923-sjm-rrwxx-00133-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..36486b3
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/rrw/201923-sjm-rrwxx-00133-01/header.xml
@@ -0,0 +1,70 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-rrwxx-00133-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi /nr 133/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi /nr 133/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#RRW">133</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-08</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwMAPAndrzejSliwka" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w MAP Andrzej Śliwka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychAndrzejSliwka" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w Ministerstwie Aktywów Państwowych Andrzej Śliwka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselDorotaNiedziela" role="speaker">
+        <persName>Poseł Dorota Niedziela</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselJanKrzysztofArdanowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Krzysztof Ardanowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselKazimierzPlocke" role="speaker">
+        <persName>Poseł Kazimierz Plocke</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselMichalUrbaniak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Michał Urbaniak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselMiroslawMaliszewski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Mirosław Maliszewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselPiotrBorys" role="speaker">
+        <persName>Poseł Piotr Borys</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselZbigniewDolata" role="speaker">
+        <persName>Poseł Zbigniew Dolata</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselZbigniewZiejewski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Zbigniew Ziejewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelRobertTelus" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Robert Telus</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiRafalRomanowski" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Rafał Romanowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMRiRWRafalRomanowski" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w MRiRW Rafał Romanowski</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="RRW" role="committee">
+        <orgName>Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/rrw/201923-sjm-rrwxx-00133-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/rrw/201923-sjm-rrwxx-00133-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..8b1a232
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/rrw/201923-sjm-rrwxx-00133-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,266 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Dzień dobry państwu. Otwieram posiedzenie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Informuje, że posiedzenie Komisji zostało zwołane na wniosek grupy posłów na podstawie art. 152 ust. 2 regulaminu Sejmu.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Witam państwa posłów. Witam sekretarza stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi, pana Rafała Romanowskiego wraz ze współpracownikami. Witam podsekretarza stanu w Ministerstwie Aktywów Państwowych, pana ministra Andrzeja Śliwkę wraz ze współpracownikami. Bardzo nam miło, że odwiedził nas również prezes Krajowej Grupy Spożywczej, pan Krzysztof Kowa. Bardzo serdecznie witamy. Witam przedstawicieli Najwyższej Izby Kontroli, izb rolniczych. Jest pan dyrektor, miał być również prezes izb rolniczych, może dojedzie. Witam przedstawicieli związków zawodowych. Widzę, że są. Bardzo nam miło, że są z nami. Witam pozostałych gości. Są z nami również media, co nas bardzo cieszy. To znaczy, że są zainteresowane rolnictwem, a to jest zawsze ważne.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Stwierdzam kworum.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Porządek dzienny dzisiejszego posiedzenia został państwu dostarczony. Obejmuje informację wiceprezesa Rady Ministrów, ministra aktywów państwowych, pana Jacka Sasina oraz wiceprezesa Rady Ministrów, ministra rolnictwa i rozwoju wsi, pana Henryka Kowalczyka w sprawie utworzenia Krajowej Grupy Spożywczej. Przystępujemy do realizacji porządku dziennego. Nie pytam, czy państwo są za czy przeciw, jeżeli chodzi o program, dlatego, że przy art. 152 nie dyskutuje się na ten temat.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">O zabranie głosu proszę pana posła Kazimierza Plocke w celu przedstawienia wniosku. Wiem, że panowie się podzielili, że dziesięć minut pan poseł Plocke i później dwie minuty dopowie pan poseł Zbigniew Ziejewski. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PoselKazimierzPlocke">Dziękuję. Panie przewodniczący, panowie ministrowie, Wysoka Komisjo, chciałbym przedstawić uzasadnienie naszego wniosku z art. 152 regulaminu Sejmu w sprawie funkcjonowania Krajowej Grupy Spożywczej. Na początek trochę informacji od początku funkcjonowania pomysłu o utworzeniu najpierw holdingu, a później Krajowej Grupy Spożywczej.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PoselKazimierzPlocke">Otóż od roku 2015 Krajową Grupę Spożywczą, nazywaną wcześniej holdingiem, tworzyli kolejni ministrowie rolnictwa, a w ostatnim czasie Ministerstwo Aktywów Państwowych z wicepremierem Jackiem Sasinem na czele. Holding nie zaczął jeszcze działać, a już pochłonął konkretne pieniądze. Według naszych szacunków jest to kilkaset milionów złotych. W roku 2015 ówczesny minister rolnictwa Krzysztof Jurgiel zapowiedział powstanie holdingu na bazie Krajowej Spółki Cukrowej. W jego skład miało wejść siedemdziesiąt podmiotów od giełd towarowych, poprzez Elewarr, po państwowe spółki nasienne. Holding, wedle pomysłodawców, miał być regulatorem cen na produkty rolne.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PoselKazimierzPlocke">Jakie w tym okresie, do czasu powstania Krajowej Grupy Spożywczej, poniesiono koszty stworzenia tej instytucji, tego podmiotu?</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PoselKazimierzPlocke">Otóż na początek w roku 2018 ówczesny Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi powołał w Krajowym Ośrodku Wsparcia Rolnictwa pełnomocnika do spraw utworzenia holdingu, który za kilka miesięcy pracy skasował kilkadziesiąt tysięcy złotych. Następnie utworzono zespół do spraw powstania Krajowej Grupy Spożywczej. Ile kosztował zespół, tego nie wiemy. Dodatkowo na zlecenie Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa spółka BAA Polska z Warszawy za 100 tys. zł szukała firmy, która miała stworzyć biznesplan dla Krajowej Grupy Spożywczej. Pomijamy tutaj kwestie związane z funkcjonowaniem prywatnych podmiotów w zakresie przetwórstwa rolno-spożywczego. Dyskutowaliśmy o tym wielokrotnie na posiedzeniach Komisji. Chodzi o spółki Eskimos i Bielmlek. One również w jakimś sensie wpisują się w powstanie podmiotu, który ostatecznie przyjął nazwę Krajowa Grupa Spożywcza.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PoselKazimierzPlocke">Chciałbym natomiast zwrócić uwagę, że od ponad dwóch lat, czyli od 2019 roku, podmiotem doradczym odpowiedzialnym za przygotowanie i realizację koncepcji konsolidacji spółek z branży rolno-spożywczej jest podmiot z siedzibą w Warszawie. Doradca  od 30 kwietnia 2020 roku wystawia faktury na konkretne pieniądze. Tymczasem opozycja od dwóch lat pytała, ile dotychczas wystawiono faktur i na jakie pieniądze za konkretne usługi doradcze, ale nie uzyskaliśmy jednoznacznej odpowiedzi. Natomiast na interpelację, którą złożyliśmy wspólnie z panią poseł Dorotą Niedzielą, Ministerstwo Aktywów Państwowych odpowiedziało nam, cytuję: „Odnosząc się do pytania dotyczącego kosztów prac doradców, uprzejmie informuję, że umowa została zawarta przez Krajową Spółkę Cukrową S.A. i jest objęta klauzulą poufności”. Taka forma odpowiedzi też pokazuje, że kwestia dotycząca przejrzystości finansowania Krajowe Grupy Spożywczej jest w dalszym ciągu zadaniem do spełnienia w zakresie dotychczasowych kosztów związanych z tym procesem.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PoselKazimierzPlocke">Chciałbym także zwrócić uwagę, że przez ostatnie siedem lat Prawo i Sprawiedliwość obiecywało powstanie holdingu, który swoimi działaniami spowoduje, że rolnicy otrzymają godną zapłatę za swoje produkty, a konsumenci zapłacą mniej za żywność. Dzisiaj możemy powiedzieć, że rzeczywistość jest dokładnie odwrotna. Opłacalność większości produkcji rolnej jest najniższa od kilkudziesięciu lat, a inflacja i ceny żywności najwyższe od trzydziestu lat.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PoselKazimierzPlocke">W tym czasie powstaje państwowy moloch w formie spółki celowej, która zamiast siedemdziesięciu podmiotów skupi piętnaście firm z sześciu segmentów. Są to: produkcja nasienna, produkcja cukru, produkcja skrobi, sektor zbożowo-młynarski, sektor rolny oraz przetwórstwo spożywcze. Zdaniem ministra Sasina, cytuję: „Powstanie z tego silna spółka w segmencie rolno-spożywczym z kapitałem Skarbu Państwa, jakiej dotąd nie było”. Ma ona wzmocnić pozycję rynkową spółek z portfela Skarbu Państwa i umożliwić osiągnięcie długofalowego efektu zabezpieczenia rozwoju spółek wchodzących w skład Krajowej Grupy Spożywczej. Wypowiedzią tą wicepremier Sasin jedynie potwierdził, że za chwilę pojawi się podmiot faworyzowany przez państwo, realizujący interesy polityczne rządzącej partii.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PoselKazimierzPlocke">Jak wiemy, już dzisiaj podmiotem dominującym w spółce celowej Krajowa Grupa Spożywcza S.A. będzie Krajowa Spółka Cukrowa S.A. Poza nią do grupy wejdą między innymi spółki dotychczas nadzorowane przez Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa, czyli „DANKO” Hodowla Roślin, spółka Elewarr, Hodowla Zwierząt i Nasiennictwo Roślin Polanowice, Kutnowska Hodowla Buraka Cukrowego spółka z o. o. wraz ze stadniną koni małopolskich w Walewicach, Kombinat Rolny Kietrz spółka z o. o. wraz z jedyną w Polsce państwową Stadniną Koni Huculskich Gładyszów, Małopolska Hodowla Roślin spółka z o. o. wraz ze stadniną koni arabskich w Białce, Poznańska Hodowla Roślin spółka z o. o. wraz ze stadniną konika polskiego w Kobylnikach, Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka spółka z o. o. I tutaj ciekawostka, a mianowicie, wcześniej podmioty te zostały wykreślone z wykazu jednoosobowych spółek hodowli roślin uprawnych lub zwierząt gospodarskich o szczególnym znaczeniu dla gospodarki narodowej na podstawie rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 5 stycznia 2022 roku. Spoza Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa do Krajowej Grupy Spożywczej włączono Zakłady Przemysłu Ziemniaczanego w Pile, Zpz spółka z o. o. Pierwotnie deklarowano również włączenie do holdingu dziewięciu rynków hurtowych. Co się stało? Dlaczego te podmioty nie zostały włączone do Krajowej Grupy Spożywczej?</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PoselKazimierzPlocke">W komunikacie Centrum Informacyjnego Rządu z 22 kwietnia podano, cytuję: „Krajowa Grupa Spożywcza będzie silną państwową spółką rolno-spożywczą”. Do holdingu będą mogły być powoływane nowe podmioty, w tym zagraniczne. Panie ministrze, proszę o rozwinięcie tego stwierdzenia, o jakie podmioty chodzi w obszarze podmiotów krajowych. Jakie podmioty zagraniczne ewentualnie brane są pod uwagę? Konsolidacja będzie polegała na wyemitowaniu akcji, które zostaną objęte przez Skarb Państwa. Ponadto Skarb Państwa ma mieć prawo głosu w 100% ze swoich akcji, co rozumiemy.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#PoselKazimierzPlocke">Chciałbym natomiast prosić o wyjaśnienie. Mianowicie, dwa tygodnie temu dyskutowaliśmy na temat zmiany ustawy o rejestracji gospodarstw rolnych, producentów rolnych i ich płatności. Dowiedzieliśmy się, że kwota 500 milionów złotych z nadwyżki środków finansowych Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa za rok 2021 zostanie przekazana nie do budżetu państwa, ale jak czytamy, na funkcjonowanie Krajowej Grupy Spożywczej. Panie ministrze, chciałbym, chcielibyśmy wiedzieć, ile z tej kwoty będzie przeznaczone na tworzenie Krajowej Grupy Spożywczej, jakie będą ewentualnie jeszcze inne wydatki związane z funkcjonowaniem, powołaniem tegoż podmiotu, jakie zostaną przekazane pieniądze. Jest to rzecz, która wymaga komentarza i jednoznacznej oceny po to, żebyśmy mieli pewność, że działanie to jest uzasadnione ekonomicznie, chociaż w tym względzie mamy wiele wątpliwości, i to nie tylko my, ale także eksperci, a także sami zainteresowani rolnicy.</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#PoselKazimierzPlocke">I wreszcie na koniec, panowie ministrowie, chciałbym jeszcze postawić kilka pytań. Mianowicie jest ich pięć. Po pierwsze, jaki jest ostateczny skład Krajowej Grupy Spożywczej na dzisiaj? Precyzyjnie, jakie to są firmy i z jakich branż, czy tylko i wyłącznie z branży rolniczej czy jeszcze jakieś inne? Drugie pytanie, ile wynosi kapitał zakładowy Krajowej Grupy Spożywczej S.A. i w jaki sposób został pokryty. Trzecie pytanie, gdzie mieści się siedziba. Jak wygląda bieżące zarządzanie Krajowej Grupy Spożywczej w zakresie zatrudnienia, kosztów, obsługi biura, wynagrodzeń zarządu, itd.? Po czwarte, jakim areałem gruntów ostatecznie dysponuje Krajowa Grupa Spożywcza w ramach włączonych spółek? Poza tym w grupie mamy jedyną w Polsce państwową stadninę koni huculskich, która zajmuje się zachowaniem tejże rasy konika polskiego. Czy to było zamierzone, żeby stadniny koni znalazły się w holdingu? Wreszcie ostatnie kluczowe pytanie, czy Krajowa Grupa Spożywcza będzie beneficjentem środków z Krajowego Planu Odbudowy. Jeżeli tak, to jakie inwestycje przewiduje się do zrealizowania w ramach owych środków i na jaką kwotę? To tyle. Dziękuję, panie przewodniczący.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Bardzo dziękuję. Pan poseł Ziejewski. Bardzo proszę, panie pośle.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PoselZbigniewZiejewski">Panie przewodniczący, panowie ministrowie, cel i założenie Krajowej Grupy Spożywczej wydają się słuszne. Jest to wyrównanie dochodów rolników, zapewnienie bezpieczeństwa żywnościowego. Idea bardzo słuszna. Grupy, segmenty, w których ma działać na dzień dzisiejszy Krajowa Grupa Spożywcza, to: nasiennictwo, cukier, skrobia, przemysł zbożowo-młynarski, rolny i przetwórstwo spożywcze. Chciałbym zapytać panów ministrów, a co z trzodą? Czy krajowy holding w ogóle nie będzie się zajmował trzodą? Chciałbym tylko panom ministrom przypomnieć, że w 2015 roku było 240 tys. stad trzody, a dzisiaj mamy 66,2 tys. stad trzody. Zauważcie panowie, w jakim kierunku idzie produkcja trzody w Polsce – 240 tys. i 66 tys. Nie ma mowy o tym, że w ramach holdingu państwo przejmujecie jakiś zakład przetwórczy, a był potężny zakład Pini chyba koło Kutna, gdzie ubijano bardzo dużo świń. Można było tę grupę ewentualnie stworzyć, skoro tworzy się już tyle lat za tylu ministrów.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PoselZbigniewZiejewski">Kolejna rzecz, o której chciałbym powiedzieć, to że Krajowa Grupa Spożywcza tworzona jest na bazie Polskiej Grupy Cukrowej. Czy Polska Grupa Cukrowa będzie dorównywała z ceną buraków do tego, jak określą ją podmioty zachodnie? Na dzień dzisiejszy podmioty zachodnie określają 38 euro za jedną tonę plus wysłodki, a polskiej grupy... Jeżeli pan minister mi powie, ile w tym roku i w przyszłym roku będzie płacił... Mam informację, że w przyszłym roku Polska Grupa Cukrowa będzie płaciła 45 euro za tonę, ale to jest niesprawdzona informacja. Dlatego zadajemy pytania panom ministrom.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PoselZbigniewZiejewski">Kolejna rzecz, o którą chciałbym się dowiedzieć, to jak będzie wyglądał rynek drobiarski. W holdingu nie ma też w ogóle o rynku drobiarskim, a wiemy, jakie są zawahania w przypadku ptasiej grypy i w przypadku ASF, co powiedziałem wcześniej.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PoselZbigniewZiejewski">Kolejna rzecz, która mnie bardzo interesuje, to jak państwo, jak Krajowa Grupa Spożywcza chce pomóc producentom i plantatorom owoców i warzyw? Jest rynek, który co roku jest bardzo chwiejny, ceny się wahają. Jak Krajowa Grupa Spożywcza zamierza pomóc tej grupie społecznej, plantatorom owoców i warzyw? W sześciu segmentach, które państwo wymieniliście, w ogóle nie ma o tym mowy. Jest dosyć ciekawe, że przychody są szacowane na 3,5 miliarda złotych rocznie, o 35% więcej niż Krajowej Grupa Cukrowej. Teraz chciałbym się dowiedzieć, czy będzie tak samo, jak z Polską Grupą Nawozową, która za pierwszy kwartał miała 882 miliony złotych zysku, a w tamtym roku, w 2021 roku zysk Polskiej Grupy Nawozowej wynosił 82 miliony złotych. A więc Polska Grupa Nawozowa miała zysk wyższy prawie o 800 milionów złotych w stosunku rok do roku. Czy tak to będzie funkcjonowało w Krajowej Grupie Spożywczej?</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#PoselZbigniewZiejewski">Powiem tak. Państwo mówicie, że 80% udziałów w Krajowej Grupie Spożywczej będzie miał Skarb Państwa, 20% udziałów będą mieli plantatorzy i rolnicy. Teraz chciałbym się dowiedzieć, na jakiej zasadzie 20% udziałów ewentualnie będzie dzielone pomiędzy plantatorów i rolników. Z jakimi organizacjami było to konsultowane? Czy są opinie w tej sprawie, dlatego że nigdzie się z tym nie spotkałem, a akurat jestem w Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi? Nie mam takiej informacji. Jeżeli panowie ministrowie macie takie informacje, to bardzo chętnie się dowiem.</u>
+          <u xml:id="u-4.5" who="#PoselZbigniewZiejewski">W związku z tym, że w grupie jest Elewarr, chciałbym się też dowiedzieć, jak będzie reagował na skup rzepaku, skup pszenicy i skup pozostałych zbóż, tudzież kukurydzy. Chciałbym się dowiedzieć od panów ministrów, ile Elewarr zawarł kontraktów. Czy jest to znacząca pozycja w stosunku do podmiotów zagranicznych? Na dzień dzisiejszy nie mamy informacji, czy Elewarr skupuje rzepak, czy robi kontrakty czy nie robi kontraktów, czy robi zapasy. W tym temacie chciałbym mieć od panów ministrów informacje, jak zachowuje się Krajowa Grupa Spożywcza.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Dziękujemy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PoselZbigniewZiejewski">Kolejna rzecz... Jeszcze chwila. Chciałbym się też dowiedzieć, czy stabilizacja cen – panowie oburzyliście się na temat mojej wypowiedzi odnośnie do buraków – będzie obejmowała trzodę chlewną, dlatego że dzisiaj tam jest największa destrukcja, największy spadek produkcji. Czy Krajowa Grupa Spożywcza zajmie się też tym tematem?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Panie pośle, to już było. Nie ma sensu powtarzać.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PoselZbigniewZiejewski">Ale tak dla przypomnienia.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Jasne. Dziękuję bardzo. Proszę, panowie ministrowie. Pan minister Śliwka jako pierwszy, bardzo proszę. Panowie, po dziesięć minut, ale naprawdę proszę odpowiedzieć konkretnie na każde zadane pytanie, żeby panowie posłowie otrzymali odpowiedź.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychAndrzejSliwka">Bardzo dziękuję. Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, bardzo dziękuję za możliwość odniesienia się do tych zdań, sformułowań, które wypowiedzieli posłowie wnioskodawcy. Niestety, muszę powiedzieć, że było tam dużo nieprawd, półprawd, oczywiście niedomówień, a chciałbym też powiedzieć, że na wiele z tych pytań wielokrotnie już odpowiadaliśmy. Czy to pan minister Romanowski, czy to ja wielokrotnie odpowiadaliśmy podczas pytań bieżących. Komisja wielokrotnie zajmowała się kwestią holdingu spożywczego. Odpowiadaliśmy też w ramach interpelacji poselskich. Po to, żeby pewne rzeczy usystematyzować, żeby nie było żadnych wątpliwości, chciałbym przede wszystkim powiedzieć, że Krajowa Grupa Spożywcza, potocznie zwana holdingiem spożywczym, ma swoje duże uzasadnienie biznesowe.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychAndrzejSliwka">Jest to spółka handlowa, spółka prawa handlowego, jest to spółka, w której akcjonariuszami są pracownicy, rolnicy. W rozmowach zarówno z Ministerstwem Aktywów Państwowych, jak i z Ministerstwem Rolnictwa i Rozwoju Wsi oni wielokrotnie powtarzali, że zależy im na tym, żeby opierało się to o pewne uwarunkowania rynkowe, dlatego że zależy im na tym, żeby pracować w tym podmiocie przez długie lata. I to był fundament takiego działania. Jeżeli pan poseł pyta z kim rozmawialiśmy na ten temat, to właśnie rozmawialiśmy z pracownikami, plantatorami, związkami zawodowymi, przedsiębiorcami, którzy współpracują z Krajową Grupą Cukrową, która jest integratorem tego podmiotu. W tym procesie byli wszyscy interesariusze. Wszyscy, jak jeden mąż, wypowiadali się, że projekt, który został przedłożony, koncepcja, która została przedłożona, jest koncepcją właściwą i konieczną do zrealizowania. A dlaczego jest właściwą i konieczną do zrealizowania? A to dlatego, że rynek cukru, niestety, jest rynkiem schyłkowym. Przez regulacje europejskie, przez pewien, nazwijmy to, live style funkcjonowania rynek cukru schodzi sukcesywnie, ale perspektywa jego przekształcenia to oczywiście perspektywa jeszcze kilku lat.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychAndrzejSliwka">Dlatego musieliśmy zdywersyfikować działania. Chodziło o to, żeby Krajowa Grupa Spożywcza, której integratorem jest Krajowa Spółka Cukrowa jako największy podmiot, oparła się na kilku filarach. Te filary, te segmenty oczywiście zostały przez pana posła wymienione. Jest to kwestia produkcji cukru, produkcja nasienna, produkcja skrobi, sektor spożywczo-młynarski, sektor rolny i sektor przetwórstwa spożywczego.</u>
+          <u xml:id="u-10.3" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychAndrzejSliwka">Założenie, które nam towarzyszyło, było takie, żeby przeanalizować właśnie te podmioty z domeny Skarbu Państwa, które najlepiej będą pasowały do tej koncepcji. Wspólnie z doradcą, który oczywiście został wybrany przez spółkę Krajową Spółkę Cukrową. Skarb Państwa nie poniósł żadnych kosztów związanych z wyborem doradcy, co też jest ważne, dlatego że wielokrotnie w wypowiedziach panów posłów czy w artykułach pojawiały się informacje, jakoby Skarb Państwa ponosił koszty z tym związane. Otóż nie ponosi – została przygotowana koncepcja, która wskazywała piętnaście podmiotów. Analiza, która została przygotowana przez doradcę wspólnie właśnie z Krajową Spółką Cukrową, przekrojowo obejmowała wszystkie podmioty z domeny Skarbu Państwa, ale również podmioty, które są dostępne na rynku, które ewentualnie mogłyby uzupełnić swoimi właściwościami Krajową Grupę Spożywczą, ale oczywiście jest to element dalszych prac, które również w Krajowej Grupie Spożywczej są prowadzone. To tak słowem komentarza.</u>
+          <u xml:id="u-10.4" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychAndrzejSliwka">Jeżeli chodzi o skład Krajowej Grupy Spożywczej, gdyż takie pytanie padło ze strony pana posła Plocke, chciałbym wymienić podmioty, które znajdują się w Krajowej Grupie Spożywczej. Oczywiście integratorem jest Krajowa Spółka Cukrowa. Jest to największy podmiot, który znalazł się w Krajowej Grupie Spożywczej. Następnym podmiotem, który został wskazany w Krajowej Grupie Spożywczej, jest spółka Elewarr, która weszła z Zamojskimi Zakładami Zbożowymi. Jest to oczywiście też duża szansa dla Elewarru i dla Zamojskich Zakładów Zbożowych. Nie ukrywam, że ostatnio odwiedzałem magazyny Elewarru w Malborku. Wspólnie z Ministerstwem Rolnictwa i Rozwoju Wsi szykujemy możliwość zwiększenia inwestycji właśnie w Elewarr. Przez to, że Elewarr znalazł się w większym podmiocie, jest możliwość zwiększenia nakładów inwestycyjnych. Większy podmiot może więcej, ma też możliwość bardziej elastycznego podejścia do różnych instytucji finansowych, jeżeli potrzebne jest finansowanie pewnych projektów. Co do pozostałych podmiotów, są to: „DANKO” Hodowla Roślin, Pomorsko-Mazurska Hodowla Ziemniaka, Kutnowska Hodowla Buraka Cukrowego, Małopolska Hodowla Roślin, Poznańska Hodowla Roślin, Elewarr, o którym już wspominałem, z Zamojskim Zakładami Zbożowymi, Kombinat Rolny Kietrz, Hodowla Zwierząt i Nasiennictwo Roślin Polanowice. I to są podmioty, które znalazły się w Krajowej Grupie Spożywczej.</u>
+          <u xml:id="u-10.5" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychAndrzejSliwka">Jeżeli chodzi o bieżące zarządzanie, szanowni państwo, wielokrotnie już o tym wspominaliśmy. Projekt polegał na tym, że przekształciliśmy Krajową Spółkę Cukrową, to znaczy zostały wyemitowane akcje, które zostały objęte przez Skarb Państwa wniesieniem tych podmiotów. W związku z powyższym podwyższyliśmy kapitał zakładowy, przepraszam, podwyższyliśmy kapitał o te właśnie podmioty, a tym samym zwiększyliśmy udział Skarbu Państwa. Odbyło się to między innymi dzięki zmianie, nowelizacji ustawy o przekształceniach własnościowych w przemyśle cukrowniczym. Zresztą pan poseł to pamięta, dlatego że rozmawialiśmy na ten temat zarówno na posiedzeniu Komisji, jak i na posiedzeniu plenarnym. To było państwu już tłumaczone. Był to element, był to warunek sine qua non tego projektu, ponieważ Skarb Państwa, zgodnie z ustawą, miał ograniczone prawo głosu. W związku z powyższym nowelizacja musiała zostać zrealizowana. Dziękuję wszystkim paniom i panom posłom za te działania, gdyż dzięki temu Skarb Państwa może w pełni wykonywać prawa głosu ze swoich akcji, które posiada.</u>
+          <u xml:id="u-10.6" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychAndrzejSliwka">Jeżeli chodzi o kwestię związaną z bieżącym zarządzaniem, nastąpiła pewna sukcesja. Jeżeli chodzi o zarząd spółki, o radę nadzorczą, nic się tutaj nie zmieniło. Tak samo w kwestii wynagrodzeń, tu też się nic nie zmieniło. Reguluje to ustawa o zasadach zarządzania mieniem. Tutaj nie ma żadnej filozofii, tutaj nie ma żadnych tajemnic. Wszystko jest transparentne, wszystko jest przejrzyste. Zresztą, jeżeli chodzi o odpowiedzi na pytania, które pan poseł stawiał, jeżeli chodzi o kapitał zakładowy, to są one dostępne w KRS. Są to dane powszechnie dostępne. Wystarczy wejść na stronę KRS, wpisać to i państwo znajdziecie takie dane.</u>
+          <u xml:id="u-10.7" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychAndrzejSliwka">Jeżeli chodzi o kwestię związaną z tym, czy Krajowa Grupa Spożywcza będzie beneficjentem KPO, mamy informację od zarządu, że zarząd Krajowej Spółki Cukrowej, a teraz Krajowej Grupy Spożywczej, nie będzie uczestniczył w projektach związanych z KPO.</u>
+          <u xml:id="u-10.8" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychAndrzejSliwka">Jeżeli chodzi o kwestie trzody, pewnie pan minister Romanowski będzie mógł więcej powiedzieć, ale wszystko musi opierać się, panie pośle, tak jak powiedziałem, na pewnych uwarunkowaniach biznesowych. Nie możemy ciągnąć wszystkich srok za ogon. W ramach swojej działalności przeanalizowaliśmy sześć segmentów. Chcemy je rozwijać. Oczywiście Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi też, ale jak mówię, pan minister pewnie więcej będzie mógł powiedzieć. Oczywiście będziemy się przyglądali sytuacji. Jeżeli będzie możliwość pomocy, ale także jeżeli będzie, mówiąc kolokwialnie, spinało się to finansowo, również chcielibyśmy wejść w ten segment, ale oczywiście jest to pieśń przyszłości. Nie ukrywam, że wszystkie działania, które prowadzimy, konsultujemy szeroko ze stroną społeczną. Powiem panu, panie pośle, że jak pojawił się temat trzody, strona społeczna w Krajowej Grupie Spożywczej była bardzo niezadowolona. Mówię o tym, że to nie jest segment, który powinien być otwierany, który powinien znajdować się w Krajowej Grupie Spożywczej. A więc to też wymaga pewnej wrażliwości, wsłuchania się w głos również pracowników, których Krajowa Grupa Spożywcza będzie zatrudniała blisko 5 tys. Tak, tak, zatrudniała blisko 5 tys. Tak, bardzo dziękuję za potwierdzenie.</u>
+          <u xml:id="u-10.9" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychAndrzejSliwka">Jeszcze element Polskiej Grupy Nawozowej. Nie znam takiego podmiotu, to znaczy w domenie Skarbu Państwa nie ma takiego podmiotu jak Polska Grupa Nawozowa. Wobec tego ciężko mi powiedzieć, ciężko mi się odnieść do tego pytania. To tyle, panie przewodniczący. Jeżeli byłyby jeszcze jakieś pytania...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Dziękuję bardzo. Pan minister Rafał Romanowski.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiRafalRomanowski">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, pan minister Śliwka przedstawił całą historię utworzenia Krajowej Grupy Spożywczej. Państwo parlamentarzyści pewnie by chcieli, żeby to kosztowało kilkaset milionów złotych. Pewnie by mieli duże używanie na kilkuset milionach złotych, ale państwo po prostu jesteście w olbrzymim błędzie, sugestywnie wyrażając się, że powołanie tegoż podmiotu kosztowało kilkaset milionów złotych. Powołanie tego podmiotu, panie pośle, Wysoka Komisjo, to przede wszystkim jest 1,3 miliarda złotych kapitału zakładowego. I to powinien być wyraźny sygnał, dlatego że to jest silny podmiot, który powstał w domenie branży rolno-spożywczej. To nie lata 90., czyli zwijanie wszelkiego rodzaju pojęcia państwowego kapitału, jeżeli chodzi o branżę rolno-spożywczą, a wręcz przeciwnie, to jest po prostu budowanie silnego podmiotu, który ma odgrywać konkretną, silną rolę.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiRafalRomanowski">Pan poseł odwoływał się do pełnomocnika za kilkadziesiąt tysięcy złotych. Panie pośle, nie wiem, czy pan mnie miał na myśli. Ja akurat byłem bezkosztowym pełnomocnikiem Ministra Aktywów Państwowych do spraw powołania Krajowej Grupy Spożywczej. Bez żadnego wynagrodzenia, świadcząc pracę w spółce prawa handlowego, doradzałem panu premierowi Sasinowi w zakresie powołania tej grupy.</u>
+          <u xml:id="u-12.2" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiRafalRomanowski">Pan poseł odwoływał się do braku transparentności. Mimo wszystko będę bronił zarządu Krajowej Spółki Cukrowej, że przeprowadził postępowanie, zamówienie otwarte, przejrzyste, transparentne, w którym wybrał doradcę, oczywiście doradcę, który... Zaznaczam wyraźnie, że to spółka prawa handlowego. Jest to spółka prawa handlowego, żeby to wyraźnie wybrzmiało. Krajowa Spółka Cukrowa jest spółką prawa handlowego i ma obowiązek, wręcz obowiązek, w granicach prawa, żeby tego typu informacji pozostawiać tylko i wyłącznie dla swojej wiedzy. Konkurencja nie śpi, konkurencja chciałaby wykorzystać tego typu elementy, dlatego że w wielu grach biznesowych pewnie też chciałaby uczestniczyć i to wykorzystywać.</u>
+          <u xml:id="u-12.3" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiRafalRomanowski">Pan poseł przywoływał kwestię wyboru doradcy, tego, że Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa ponosił koszty wynikające z powołania Krajowej Grupy Spożywczej. Panie pośle, prawie 1,3 miliarda złotych wzięło się z wyceny podmiotów, które tworzą Krajową Grupę Spożywczą. Wyceny musiały być wykonane przez fachowców, którzy posiadają do tego stosowne uprawnienia. W związku z tym Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa musiał jako właściciel jednoosobowy przygotować owe podmioty do takiej wyceny, a z drugiej strony Krajowa Spółka Cukrowa, dokonując wyboru doradcy, musiała ponieść koszty wyceny, żeby kapitalizacja tego podmiotu była wykonana w sposób przejrzysty, transparentny, a przede wszystkim była rzeczowa, żeby wartość była określona w sposób jak najbardziej rzetelny.</u>
+          <u xml:id="u-12.4" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiRafalRomanowski">Krajowa Grupa Spożywcza. Szanowni państwo, pan poseł odwoływał się do prawa z akcji. Przecież w żywotnym interesie akcjonariuszy w postaci pracowników Krajowej Spółki Cukrowej, plantatorów, Skarbu Państwa, ale również i Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa, który przekazał spółki, było to, żeby akcje wykonywane w imieniu Skarbu Państwa nie były akcjami niemymi. Stąd między innymi nowelizacja ustawy w 2021 roku. Skarb Państwa obejmując akcje chciał wykonywać prawa z tychże akcji. Prawo to zostało zrealizowane po konsultacji, po szerokiej konsultacji i przy pełnej aprobacie plantatorów tworzących Krajową Spółkę Cukrową, ale również i związków pracowniczych, pracowników, którzy są tam zatrudnieni.</u>
+          <u xml:id="u-12.5" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiRafalRomanowski">Pan minister Andrzej Śliwka wyraźnie wspomniał o kosztach funkcjonowania spółki, że praktycznie się nie zwiększyły, dlatego że nastąpiła sukcesja. W zarządach spółek, które tworzą Krajową Grupę Spożywczą, też nic się nie zmieniło Nie słyszałem, żeby nastąpiły jakiekolwiek zmiany kadrowe. Pan minister potwierdza, że po przejęciu nadzoru nic takiego się nie wydarzyło. Żadne wynagrodzenia... Krajową Grupę Spożywczą, tak jak pan minister wspomniał, tworzy 5 tys. pracowników po skompletowaniu tych wszystkich podmiotów, które weszły właśnie do Krajowej Grupy Spożywczej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Dziękuję bardzo, panie ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWRafalRomanowski">Dosłownie jeszcze tylko trzy zdania.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Pan minister będzie miał możliwość wypowiedzieć się jeszcze później, ale proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWRafalRomanowski">Pan minister przywoływał owoce i słynne pół miliarda w ramach nadwyżki Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa. Tak, panie ministrze, powtarzałem za słowami i pana premiera Jacka Sasina, i pana premiera Kowalczyka, że będziemy budowali silny podmiot. A jeżeli mamy zamiar budować silny podmiot, to musimy podejmować, w cudzysłowie, z rynku takie podmioty, które zajmą się przetwórstwem owoców, przetwórstwem warzyw, ale również docelowo, nie ukrywam, że myślimy też o przetwórstwie mięsnym, które chociażby w obliczu konfliktu zbrojnego, który jest prowadzony w Ukrainie, mogłoby tworzyć rezerwę dla instytucji państwowych. Chociażby w takim zakresie jest to dosyć duża siła oddziaływania na nasze rynki krajowe. A więc proszę traktować...</u>
+          <u xml:id="u-16.1" who="#SekretarzstanuwMRiRWRafalRomanowski">Państwu się wydaje... Tak jak wspomniałem wcześniej, pan minister Plocke powiedział w pierwszych słowach, że kosztowało to kilkaset milionów złotych. Chcielibyście, żeby to kosztowało kilkuset milionów złotych. Nie dopuszczacie myśli, że można zrobić to naprawdę tylko i wyłącznie po tzw. kosztach. Chcielibyście, żeby ten podmiot nie powstał, ale ten podmiot mimo wszystko powstał i będzie miał swoją określoną rolę i będzie tę rolę realizował.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Dziękuję bardzo. Proszę o pytania posłów. Pierwszy pan poseł Maliszewski, ale drodzy państwo, jak wiecie, o godz. 16.00 mamy głosowania. Proszę o konkretne, mocne, dwuminutowe pytania. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PoselMiroslawMaliszewski">Na początku, panie przewodniczący, chciałbym się odnieść do ostatniego zdania wypowiedzianego przed chwilą przez pana ministra Romanowskiego, który powiedział, że chcielibyśmy, żeby ten podmiot kosztował dużo, żeby było o czym mówić. Proszę, żeby nie używać tego typu retoryki. Przynajmniej ja nie po to pracuję w tej Komisji, żeby odpowiadać na takie zarzuty. Chciałbym też powiedzieć, że i w moich wypowiedziach, i w wypowiedziach członków mojego klubu nigdy nie pojawił się głos, że w sektorze rolnym, żywnościowym nie ma miejsca dla podmiotów państwowych, które mogłyby w określonych sytuacjach prowadzić interwencje na rynku. Uważam, w większości uważamy, że powinny istnieć takie podmioty, które w przypadku krachu na rynku takiego czy innego produktu mogłyby interweniować. W przypadku krachu spowodowanego niskimi cenami mogłyby kupować, w przypadku krachu spowodowanego np. brakiem pewnych surowców, mogłyby dany produkt na rynek kierować tak, żeby nie kosztował dużo w sklepach. Krytykujemy tylko założenia tego pomysłu oraz jego realizację.</u>
+          <u xml:id="u-18.1" who="#PoselMiroslawMaliszewski">Chciałbym tylko powiedzieć, że z punktu widzenia biznesowego – patrzę w tej chwili na materiał, który został nam przedstawiony – podmioty, które dzisiaj tworzą Krajową Grupę Spożywczą, na jakimkolwiek z rynków produktów spożywczych w Polsce nie realizują tej idei, nie są w stanie realizować tej idei, która przyświecała powstaniu holdingu spożywczego, dlatego że ich oddziaływanie rynek jest znikome albo żadne. Mówię to chociażby na podstawie dyskusji o działalności dwóch największych podmiotów, czyli Elewarru i Krajowej Spółki Cukrowej. Kilka tygodni, kilka miesięcy temu usłyszeliśmy od osób zarządzających, że oddziaływania tych spółek na rynek cukru czy na rynek buraka cukrowego i na rynek zbóż jest niewielki, że nie mają one żadnego wpływu. Pozostałe podmioty, które dzisiaj tworzą Krajową Grupę Spożywczą, czyli spółki nasienne również tego wpływu nie zwiększą. Problem polskiego rolnictwa, problem cen to nie jest kwestia dostępności materiału hodowlanego, materiału nasiennego, tylko to jest kwestia rozgrywania tego rynku przez różne podmioty, często zagraniczne, które na nim są.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#PoselMiroslawMaliszewski">Jeżeli dzisiaj któryś z członków zarządu holdingu nie zgadza się z tym, co mówię, to znaczy, że nie ma pojęcia biznesowego i nie powinien tym kierować. Wydaje mi się, że gdybyśmy przeprowadzili prywatną rozmowę, to by to potwierdził.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#PoselMiroslawMaliszewski">Ani na rynku zboża, ani na rynku cukru, ani na rynku mleka, ani na rynku owoców, ani na rynku warzyw, ani na rynku jakiegokolwiek produktu mięsnego w holdingu spożywczym nie ma podmiotu, który mógłby prowadzić jakąkolwiek reakcję na danym rynku.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#PoselMiroslawMaliszewski">Nie, nie, to jeszcze nie wszystko. A więc chciałbym zapytać, czy przewidywane są inne podmioty, które będą do tego podmiotu zakupione. Chciałbym powiedzieć, że nasz klub akurat poparł poprawkę, żeby 500 milionów złotych mogło być skierowane do holdingu na zakup różnych podmiotów z rynku. Czy takowe będą?</u>
+          <u xml:id="u-24.1" who="#PoselMiroslawMaliszewski">Jeszcze jedno pytanie dotyczące sklepów detalicznych, dlatego że pojawił się pomysł, żeby utworzyć, nie wiem, czy w ramach tego podmiotu, czy obok tego podmiotu, czy zupełnie jako inny podmiot, sieć sklepów detalicznych, które miałyby realizować zadanie tanio kupić, drogo sprzedać. Taki pomysł mieli kiedyś komuniści, ale to się nie udało. Chciałbym powiedzieć, że pomysł ten został ostatnio ostro skrytykowany w czasie jednej z debat przez rzecznika przedsiębiorców, pana Adama Abramowicza, który powiedział, że to jest po prostu biznesowo nie do zrobienia, że to jest powrót do czasów komunizmu. A więc chciałbym zapytać, co w tym zakresie jest możliwe do zrobienia przez jedno i drugie ministerstwo. Jakie są plany?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Dziękuję bardzo. Pani przewodnicząca Niedziela.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#PoselDorotaNiedziela">Panie ministrze, panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, tak na marginesie, panie ministrze, no i po co takie zaczepki? Wystarczy powiedzieć. Jest pan urzędnikiem państwowym, odpowiada pan na pytania posłów. I sprawa jest prosta. Czy my jako opozycja nie chcieliśmy, żeby powstał holding? Od siedmiu lat was wzywamy, gdzie jest holding, który obiecaliście. Od siedmiu lat mówimy o tym, że nietransparentne są koszty dochodzenia do momentu powołania. To jest nietransparentne. Liczba pełnomocników, ekspertów. Za każdym razem praca tych ludzi była wrzucona do kosza i następowali następni ludzie, ale to już zostawmy.</u>
+          <u xml:id="u-26.1" who="#PoselDorotaNiedziela">Zdaniem rządu Krajowa Grupa Spożywcza będzie dużym graczem na rynku spożywczym, który uniezależni polskich producentów od zachodnich koncernów. Szacowane przychody Krajowej Grupy Spożywczej, cytuję państwa wypowiedź, będą kształtować się na poziomie blisko 3,5 miliarda złotych rocznie, co będzie stanowiło 35% w stosunku do obecnych przychodów Krajowej Spółki Cukrowej. Czytam państwu komunikat Centrum Informacyjnego Rządu. Wielu specjalistów z branży rolno-spożywczej krytykuje projekt i wskazuje na zagrożenia, jakie wynikają z publicznych zapowiedzi polityków.</u>
+          <u xml:id="u-26.2" who="#PoselDorotaNiedziela">Po pierwsze, grupa nie ma szans zdobycia dominującej pozycji na rynku rolno-spożywczym, o czym mówił pan poseł. Po drugie, rozumiem, że podaje się taki przykład jak Orlen. No, po prostu nie ma szans. Jak wynika z danych Głównego Urzędu Statystycznego, w 2019 roku wielkość globalnej produkcji rolnej w Polsce wyniosła  119,7 miliarda złotych. Złożyły się na to prawie po równo, proszę państwa, produkcja globalna rolna w wysokości 56,8 miliarda złotych i produkcja globalna zwierzęca w wysokości 62,9 miliarda złotych. W zestawieniu z tymi wartościami holding nie ma więc żadnych szans. Jeszcze gorzej to wygląda dla grupy, jeżeli spojrzymy na strukturę towarową produkcji. Tutaj aż 62% całej produkcji rolniczej to produkcja zwierzęca, żywiec, mleko jaja, itd., a 39,8% to produkcja roślinna, zboża, ziemniaki, rośliny przemysłowe, warzywa i owoce. Tym samym potencjał Krajowej Grupy Spożywczej nijak się ma do wartości produkcji rolniczej w Polsce, realnie nie ma żadnego wpływu na ten rynek. Krajowa Grupa Spożywcza...</u>
+          <u xml:id="u-26.3" who="#PoselDorotaNiedziela">Panie przewodniczący, proszę. Na sali sejmowej mamy ograniczony czas. Posiedzenie komisji sejmowej jest po to, żebyśmy porozmawiali...to przyjdziemy po głosowaniach, nigdzie nam się nie spieszy. Jesteśmy w Sejmie.</u>
+          <u xml:id="u-26.4" who="#PoselDorotaNiedziela">W Krajowej Grupie Spożywczej próżno szukać spółek producentów żywca, mleka, jajek czy owoców, warzyw na dużą skalę. Dlaczego brak takich podmiotów, dlaczego państwo nie wchodzicie w takie podmioty? Może dlatego, że wybraliście sobie z Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa perełki, które potrzebne są do realizacji swoich planów, a niekoniecznie do pomocy rolnictwu?</u>
+          <u xml:id="u-26.5" who="#PoselDorotaNiedziela">Mam jeszcze jedną sprawę, a mianowicie sprawę gruntów, które są pod władaniem spółek, które przejmujecie. Sam Kietrz, zwany ostatnim PGR w Polsce, oczywiście mówię w cudzysłowie, posiada 8,5 tysiąca hektarów państwowej ziemi, a wraz z pozostałymi spółkami Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa, które włączyliście do grupy, będzie to 30 tys. hektarów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-27">
+          <u xml:id="u-27.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Przekroczyła pani czas już dwukrotnie, pani przewodnicząca.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-28">
+          <u xml:id="u-28.0" who="#PoselDorotaNiedziela">Licząc wartość hektara po 60-70 tys. złotych, otrzymają państwo sumę prawie 2 miliardów złotych wartości ziemi, która wejdzie do holdingu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-29">
+          <u xml:id="u-29.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-30">
+          <u xml:id="u-30.0" who="#PoselDorotaNiedziela">Rolnicy obawiają się, że powstanie grupy to doskonała okazja do wyprowadzania przez polityków ziemi z tych spółek, do tego, żeby powstała cicha krocząca prywatyzacja.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-31">
+          <u xml:id="u-31.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Dziękuję bardzo. Pan poseł Ardanowski.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-32">
+          <u xml:id="u-32.0" who="#PoselJanKrzysztofArdanowski">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, panowie ministrowie, chciałem wierzyć, że podjęcie tematu grupy spożywczej stanowi rzeczywistą troskę o powodzenie przedsięwzięcia skomplikowanego, trudnego, nigdy przez nikogo niepodejmowanego, polegającego na stworzeniu silnego podmiotu, który będzie mógł stabilizować wybrane rynki. Nigdy nie będzie miał pozycji dominującej. Będę pierwszym, który protestowałby przeciwko temu, żeby jakaś spółka w Polsce uzyskała dominującą pozycję. Jednak analiza rynku pokazuje, że jeżeli w rynku ma się nawet kilkuprocentowy udział, to już można rynkiem w jakiś sposób kierować czy przynajmniej wysyłać sygnały, które odbierane są na rynku. Chociaż moja wiara jest wielka, wydaje mi się, że tutaj raczej chodzi o rytualny głos opozycji, skrytykowanie wszystkiego. Wielokrotnie, praktycznie na każdym posiedzeniu z tym się spotykamy. Trzeba się do tego przyzwyczaić.</u>
+          <u xml:id="u-32.1" who="#PoselJanKrzysztofArdanowski">Pan poseł Plocke opisał trudną drogę dochodzenia do holdingu. Potwierdzam to. Przeciwników tego typu przedsięwzięcia w Polsce jest mnóstwo. Oni się nie zdematerializowali, oni w dalszym ciągu będą przeszkadzali, żeby holding nie był w stanie funkcjonować. Jeżeli deklaracja wsparcia jest szczera, to proszę również opozycję o to, żeby czyniła wszystko, żeby pomóc w istnieniu i rozwoju tej firmy. Jej struktura podmiotowa i przedmiotowa nie jest jeszcze precyzyjnie określona. Na tym etapie określone jest, czym się ma zajmować, natomiast myślę, że jeżeli pomysł będzie realizowany z sukcesem, można rozważać również inne działy rolnictwa, z których spółki na podstawie analiz ekonomicznych, podkreślam, na podstawie chłodnego rachunku ekonomicznego, także mogą przystępować. Kto jest przeciwnikiem Krajowej Grupy Spożywczej? Przede wszystkim duże, często ponadnarodowe czy zagraniczne firmy zajmujące się przetwórstwem i handlem, dlatego że to w jakiś sposób ogranicza ich wpływy na rynku, utrudnia żerowanie na rolnikach, jak to miało miejsce do tej pory.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-33">
+          <u xml:id="u-33.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-34">
+          <u xml:id="u-34.0" who="#PoselJanKrzysztofArdanowski">A więc trzeba się zastanowić, czyich interesów państwo staracie się bronić. Chciałbym bardzo serdecznie podziękować Ministerstwu Aktywów Państwowych za dokończenie projektu, którego nie mnie było dane finalizować. Chciałbym podziękować osobiście również panu ministrowi Andrzejowi Śliwce oraz życzyć sukcesu, żebyśmy te zamierzenia zrealizowali.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-35">
+          <u xml:id="u-35.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Dziękuję bardzo. Pan poseł Urbaniak. Drodzy państwo, mamy sytuacją następującą. Mamy jeszcze piętnaście minut do głosowania. Jeżeli nie zdążymy się wyrobić, to dalsza część posiedzenia Komisji będzie o godz. 19:00. Umawiałem się z wnioskodawcami, że się wyrobimy, ale niektórzy posłowie nie potraktowali tego poważnie. Pan poseł Urbaniak, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-36">
+          <u xml:id="u-36.0" who="#PoselMichalUrbaniak">Dobrze. W takim razie bardzo krótko, dlatego że generalnie w dużej części jestem zwolennikiem tego, czym powinno się zajmować ministerstwo, czyli np. spółdzielczości czy grup producenckich, ale tutaj też widzę pewną wartość w Krajowej Grupie Spożywczej. Ma ona mieć za zadanie właśnie stabilizację, pomoc w repolonizacji polskiego rynku spożywczego, przetwórstwa. Stąd chciałbym zapytać o bardzo konkretną rzecz, dlatego że były takie zapowiedzi. Skoro spółka powstaje na podstawie Krajowej Grupy Cukrowej i cukier też będzie jednym z elementów jej zainteresowania, to czy w planie spółki w przyszłości jest właśnie repolonizacja rynku cukrowego? Mamy cukrownie, które zostały wykupione, np. przez niemieckie firmy Nordzucker, Südzucker, Pfeifer &amp; Langen, które pracują na naszym rynku, są konkurencją dla polskich cukrowni. Pieniądze, zyski idą do innego państwa niż Polska. Czy w tę stronę państwo planują gdzieś działać, żeby przejmować czy też repolonizować pewne części rynku? Naturalnie zgodzę się tutaj także z ministrem Ardanowskim, że za duża spółka to też będzie dosyć niebezpieczny kierunek. Pytanie, czy w ogóle państwo rozpatrują taki kierunek, jak repolonizacja pewnych zakładów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-37">
+          <u xml:id="u-37.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Bardzo dziękuję. Dziękuję za bardzo poważne potraktowanie sprawy, jeżeli chodzi o czas. Pan poseł Borys.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-38">
+          <u xml:id="u-38.0" who="#PoselPiotrBorys">Chciałbym zapytać – rozwiałoby to część naszych wątpliwości – czy dokument KPMG, który przygotował doradca w kategoriach planu strategicznego łączenia, jest dostępny dla posłów i dla Komisji. Jeżeli mielibyśmy mieć jednak pewną strukturę kontrolną jako Komisja, skoro już o tym rozmawiamy, to powinniśmy też znać założenia i wiedzieć to wszystko, co państwo macie w sugestiach i w przedmiocie związanym z doradztwem i doprowadzeniem do powstania holdingu. Powinno być w pewien sposób jasne, przynajmniej dla członków Komisji. To jest moje pierwsze pytanie.</u>
+          <u xml:id="u-38.1" who="#PoselPiotrBorys">I drugie pytanie o KPO i całą nową politykę rolną, czy tutaj państwo z uwagi na to, że mamy ostatnie duże pieniądze w tych dwóch obszarach, przewidujecie wsparcie dokładnie w realizacji tych wszystkich polityk, które mogą być tożsame z powstaniem holdingu. Mamy dosyć istotne, duże pieniądze.</u>
+          <u xml:id="u-38.2" who="#PoselPiotrBorys">I trzecia rzecz, czy w przygotowanej przez państwa strategii, o czym mówiła pani poseł Niedziela, gdzie nie ma żadnego obszaru wynikającego z interwencji dotyczącej produkcji trzody chlewnej, jaj, mleka, itd., przewidujecie państwo rozszerzenie zakresu działania poza obszar zbóż i buraka cukrowego czy nie. Chcielibyśmy poznać krótkie odpowiedzi na te pytania.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-39">
+          <u xml:id="u-39.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Bardzo dziękuję. Proszę pana posła Dolatę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-40">
+          <u xml:id="u-40.0" who="#PoselZbigniewDolata">Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, wystąpienia polityków opozycji świadczą o jednym, że są na bakier z logiką. Najpierw atakowali, że grupa nie powstaje, teraz atakują, że powstała. Jednocześnie sobie przeczą, gdyż mówią, że z jednej strony powstała, ale po co te spółki tam się znalazły, a z drugiej strony mówią, że przecież spółek mogłoby być więcej. A więc generalnie wygląda to na atak na podmiot, który ma być polski i który ma wpływać na opłacalności produkcji rolnej, na poprawę sytuacji naszych rolników. Swego czasu książę Adam Czartoryski powiedział słynne słowa, że w ciągu swojego całego życia widział tylko dwie partie, partię polską i partię antypolską. Wydaje się, że właśnie partia antypolska jest tutaj bardzo głośna, hałaśliwa i zabiera głos. Jeżeli mówimy o wpływie grupy na opłacalność, na produkcję rolną...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-41">
+          <u xml:id="u-41.0" who="#PoselPiotrBorys">Lepiej rozmawiać o niczym, panie pośle.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-42">
+          <u xml:id="u-42.0" who="#PoselZbigniewDolata">... to wystarczy tylko przywołać przykład spółki cukrowej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-43">
+          <u xml:id="u-43.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Bardzo dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-44">
+          <u xml:id="u-44.0" who="#PoselZbigniewDolata">Nie, nie, muszę to powiedzieć. Mieszkam akurat na pograniczu wpływów cukrowni Pfeifer &amp; Langen oraz Nakła i Kruszwicy, czyli cukrowni polskich. Nie znalazłem żadnego rolnika, który chciałby oddawać buraki Niemcom, tylko wszyscy zabiegali, przychodzili do biura, prosili: „zrób coś, panie pośle, proszę pomóc, żebyśmy mogli być w Krajowej Spółce Cukrowej”.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-45">
+          <u xml:id="u-45.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Bardzo dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-46">
+          <u xml:id="u-46.0" who="#PoselZbigniewDolata">Podobnie jest z Trzemesznem, z PPZ Trzemeszno, z zakładami ziemniaczanymi. A więc zastanówcie się, co wy mówicie i do której partii chcecie się zapisać.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-47">
+          <u xml:id="u-47.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Dziękuję bardzo. Panie ministrze, czy pięć minut panu wystarczy?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-48">
+          <u xml:id="u-48.0" who="#PoselZbigniewDolata">Do polskiej czy do antypolskiej?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-49">
+          <u xml:id="u-49.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Czy pięć minut panu wystarczy, panie ministrze? Po dwie minuty. Panowie, po dwie minuty.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-50">
+          <u xml:id="u-50.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWRafalRomanowski">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, postaram się bardzo sprawnie. Pani poseł, nie bez kozery pani uważa to za zaczepki, więc ja też zacytuję pana posła Plocke: „Krajowa Grupa Spożywcza, nazywana potocznie holdingiem, pochłonęła kilkaset milionów złotych”. Gratuluję zaczepki, naprawdę retoryka jest jak najbardziej właściwa, ale nie po stronie rządu, tylko po stronie opozycji. Wracając do wypowiedzianych złotymi zgłoskami odnośnie do areałów poszczególnych spółek, pani poseł, naprawdę wypadałoby się baczniej przygotować do posiedzenia Komisji i przeczytać wszystkie pozycje po kolei. Łącznie dzierżawa głównie z Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa to jest 38 708 hektarów gruntu, własność to 1483 hektarów, suma to 40 191 hektarów. Na tym gospodaruje Krajowa Grupa Spożywcza. Umowy dzierżawy w spółkach zostały przedłużone tym podmiotom, które tworzą Krajową Grupę Spożywczą. Pani poseł, umowy dzierżawy. Te grunty nie zostały skapitalizowane, nie będą tworzyły żadnej aury do zaciągania zobowiązań, kredytów i tym podobnych rzeczy. Proszę naprawdę zrozumieć, o czym dyskutujemy i po co została powołana Krajowa Grupa Spożywcza.</u>
+          <u xml:id="u-50.1" who="#SekretarzstanuwMRiRWRafalRomanowski">Cena buraków. Panie pośle, Krajowa Spółka Cukrowa już w listopadzie podpisała zobowiązanie ceny. Do tego dołożyła w tym roku dodatkowe 100 zł do jednego hektara. I to Krajowa Spółka Cukrowa dyktuje ceny buraka cukrowego w Polsce. Na następny rok już jest umowa z plantatorami na 45 euro za tonę buraka. Miejmy naprawdę szacunek dla tego, co ten podmiot zrobił, w jakich warunkach był powoływany…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-51">
+          <u xml:id="u-51.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-52">
+          <u xml:id="u-52.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWRafalRomanowski">I jak wiele uczyniono destrukcji w tym zakresie. Pan minister Śliwka, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-53">
+          <u xml:id="u-53.0" who="#PodsekretarzstanuwMAPAndrzejSliwka">Dziękuję pięknie. Odpowiadając na pytania pani poseł Niedzieli, jeszcze pojawiła się sugestia, że 3,5 miliarda złotych to jest koszt. To nie jest koszt, to są przychody, czyli łączne dobra, które zostaną sprzedane przez podmiot. W związku z powyższym mówimy tutaj o tym, że zwiększamy skalę działania podmiotu. To chyba dobrze, zgadzamy się z tym.</u>
+          <u xml:id="u-53.1" who="#PodsekretarzstanuwMAPAndrzejSliwka">Jeżeli chodzi o ekspertów, szczerze powiedziawszy, odbyłem wiele spotkań czy to ze stroną społeczną, czy to z przedstawicielami plantatorów, czy to z rolnikami, czy to z izbami. Każdy mówił, że projekt, który został przedstawiony, podobnie jak został przedstawiony paniom i panom posłom, jest dobrym projektem. Mamy pisma w tej sprawie, mamy apele o to, żeby w projekt zaangażować jeszcze inne podmioty. Jest duży entuzjazm, jeżeli chodzi o branżę. Nie znam żadnych ekspertów. Jeżeli pani przewodnicząca, pani poseł zna takowych, to z chęcią się z nimi spotkamy, ponieważ mogą to być, nazwijmy to w taki sposób, eksperci, którzy nie do końca patrzą z perspektywy polskiego rolnictwa, ale to jakby pozostawiam do rozważenia przez panią poseł.</u>
+          <u xml:id="u-53.2" who="#PodsekretarzstanuwMAPAndrzejSliwka">Jeżeli chodzi o areały, pan minister Romanowski w sposób szczegółowy to wytłumaczył. Musimy odróżnić dzierżawę od prawa własności. Jest to fundament prawa. W Sejmie, w miejscu, gdzie stanowimy prawo, musimy takie fundamenty odróżniać. Proszę bardzo, żeby nie sugerować, że w jakiś sposób chcielibyśmy wyprowadzać nieruchomości. Nie chcemy w żaden sposób. To też było przedmiotem naszych rozmów. Mamy jednolitą linię z plantatorami, z rolnikami, z pracownikami. Proszę, żeby takich supozycji nie wypowiadać.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-54">
+          <u xml:id="u-54.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-55">
+          <u xml:id="u-55.0" who="#PodsekretarzstanuwMAPAndrzejSliwka">Jeżeli, chodzi o... Panie przewodniczący, czy mogę jeszcze jedno słowo?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-56">
+          <u xml:id="u-56.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-57">
+          <u xml:id="u-57.0" who="#PodsekretarzstanuwMAPAndrzejSliwka">Jeżeli chodzi o wpływ na rynek, ponieważ to pytanie też się pojawiało, Krajowa Spółka Cukrowa obecnie mam 40% rynku cukrowego. Oczywiście jeżeli ktoś chciałby sprzedać, mamy ambicje, żeby w ramach zdrowej zasady działalności i nienaruszenia konkurencyjności wejść w to, ale po to, żeby móc nabyć, to ktoś musi sprzedać. Jeżeli znajdą się takie podmioty, to z wielką przyjemnością usiądziemy do stołu i będziemy z nimi rozmawiali. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-58">
+          <u xml:id="u-58.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Bardzo dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-59">
+          <u xml:id="u-59.0" who="#PoselDorotaNiedziela">Muszę odpowiedzieć jednym słowem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-60">
+          <u xml:id="u-60.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Bardzo dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-61">
+          <u xml:id="u-61.0" who="#PoselDorotaNiedziela">Chwileczkę, muszę odpowiedzieć jednym słowem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-62">
+          <u xml:id="u-62.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Nie, pani przewodnicząca.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-63">
+          <u xml:id="u-63.0" who="#PoselDorotaNiedziela">Panie przewodniczący.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-64">
+          <u xml:id="u-64.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Jednak ja prowadzę to posiedzenie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-65">
+          <u xml:id="u-65.0" who="#PoselDorotaNiedziela">Ale ad vocem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-66">
+          <u xml:id="u-66.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Proszę bardzo, pan poseł Plocke. Bardzo proszę, panie pośle, w imieniu wnioskodawców. Bardzo dziękuję, pani minister.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-67">
+          <u xml:id="u-67.0" who="#PoselKazimierzPlocke">Dziękuję. Panie przewodniczący, panowie ministrowie, Wysoka Komisjo, oczywiście pracujemy pod presją czasu, natomiast w takiej atmosferze wiele rzeczy trudno jest przedyskutować. Jedno jest pewne. Dziękujemy za informacje, które zostały udzielone, natomiast z pewnością po żniwach, po zbiorach wrócimy do sprawy, żeby rzeczywiście zorientować się, jaką pozycję na rynku rolno-spożywczym zajmuje Krajowa Grupa Spożywcza, czy rzeczywiście jest regulatorem rynku oraz cen. To przed nami. A więc to tyle na dzisiaj, panie przeczący. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-68">
+          <u xml:id="u-68.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Bardzo dziękuję. Zamykam dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-68.1" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny.</u>
+          <u xml:id="u-68.2" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Oczywiście jak zwykle protokół będzie do wglądu w sekretariacie Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-68.3" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Dzięki temu, że pan poseł Plocke potraktował sprawę poważnie – nie spotykamy się o godz. 18 30. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/rrw/201923-sjm-rrwxx-00134-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/rrw/201923-sjm-rrwxx-00134-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..f8204fb
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/rrw/201923-sjm-rrwxx-00134-01/header.xml
@@ -0,0 +1,82 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-rrwxx-00134-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi /nr 134/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi /nr 134/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#RRW">134</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-21</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="CzlonekNSZZRolnikowIndywidualnychSolidarnoscAleksanderZareba" role="speaker">
+        <persName>Członek NSZZ Rolników Indywidualnych „Solidarność” Aleksander Zaręba</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="CzlonekRadyKrajowejNSZZRolnikowIndywidualnychSolidarnoscJanuszWalczak" role="speaker">
+        <persName>Członek Rady Krajowej NSZZ Rolników Indywidualnych „Solidarność” Janusz        Walczak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DyrektorCentrumDoradztwaRolniczegowBrwinowieIreneuszDrozdowski" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie Ireneusz Drozdowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DyrektorMazowieckiegoOsrodkaDoradztwaRolniczegowWarszawieSlawomirPiotrowski" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Mazowieckiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Warszawie Sławomir Piotrowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DyrektorSwietokrzyskiegoOsrodkaDoradztwaRolniczegowModliszewicachJerzyPospiech" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Świętokrzyskiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego w Modliszewicach Jerzy Pośpiech</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="Gloszsali" role="speaker">
+        <persName>Głos z sali</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselJerzyBorowczak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Borowczak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselPiotrBorys" role="speaker">
+        <persName>Poseł Piotr Borys</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselStefanKrajewski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Stefan Krajewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrezesAgencjiRestrukturyzacjiiModernizacjiRolnictwaHalinaSzymanska" role="speaker">
+        <persName>Prezes Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa Halina Szymańska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzedstawicielZwiazkuZawodowegoRolnikowOjczyznaMariuszGolebiowski" role="speaker">
+        <persName>Przedstawiciel Związku Zawodowego Rolników Ojczyzna Mariusz Gołębiowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelRobertTelus" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Robert Telus</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiAnnaGembicka" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Anna Gembicka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMRiRWAnnaGembicka" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w MRiRW Anna Gembicka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="ZastepcadyrektorageneralnegoKrajowegoOsrodkaWsparciaRolnictwaJacekMalicki" role="speaker">
+        <persName>Zastępca dyrektora generalnego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa Jacek Malicki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="ZastepcadyrektorageneralnegoKrajowegoOsrodkaWsparciaRolnictwaMarekChibowski" role="speaker">
+        <persName>Zastępca dyrektora generalnego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa Marek        Chibowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="ZastepcaprezesaKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpolecznegoMonikaRzepecka" role="speaker">
+        <persName>Zastępca prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego Monika Rzepecka</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="RRW" role="committee">
+        <orgName>Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/rrw/201923-sjm-rrwxx-00134-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/rrw/201923-sjm-rrwxx-00134-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..f71a9be
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/rrw/201923-sjm-rrwxx-00134-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,428 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Otwieram wyjazdowe posiedzenie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi, które odbywa się w Warszawie w siedzibie Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Witam państwa posłów. Bardzo mi miło przywitać panią Annę Gembicką, sekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi wraz współpracownikami. Witam, pani minister. Witam gospodarzy obiektu, pana dyrektora Marka Chibowskiego i pana dyrektora Jacka Malickiego. Bardzo serdecznie witam panów zastępców dyrektora generalnego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa. Witam pana Janusza Niedzielę, dyrektora Biura Dyrektora Generalnego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa wraz ze współpracownika. Witamy pana dyrektora. Witamy panią Halinę Szymańską – widzę, że jest – prezes Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Bardzo serdecznie witam. Witam panią Monikę Rzepecką, zastępcę prezesa Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Bardzo serdecznie witam pana Marka Adamiaka, dyrektora Departamentu Rolnictwa i Rozwoju Wsi Najwyższej Izby Kontroli wraz ze współpracownikami. Witam bardzo serdecznie. Mam zapisane, ale nie wiem, czy jest ktoś z ośrodków doradztwa rolniczego. Jest. Bardzo serdecznie witamy dyrektorów oddziałów, jak również dyrektora Centrum Doradztwa Rolniczego. Bardzo serdecznie panów witam. Wiem, że w tym momencie oglądają nas dyrektorzy oddziałów. Wszystkich dyrektorów, którzy nas oglądają, bardzo serdecznie witam. Serdecznie witam panów z każdego województwa, z każdego oddziału. Przepraszam, witam państwa. Pani minister, państwa, tak? Mamy panie dyrektor?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiAnnaGembicka">Tak, oczywiście.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">A więc witam państwa bardzo serdecznie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#Gloszsali">Oczywiście panie są również.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Bardzo mi miło. Witamy. Nie widzę, ale słyszę głos kobiety. Bardzo serdecznie witam państwa dyrektorów oraz wszystkich pozostałych gości.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Stwierdzam kworum.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Porządek dzienny dzisiejszego posiedzenia został państwu dostarczony. Obejmuje rozpatrzenie informacji o funkcjonowaniu Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa, Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, ośrodków doradztwa rolniczego w rozbiciu na poszczególne województwa.           Czy są uwagi do porządku obrad? Uwag nie słyszę. Uważam, że porządek dzienny został przyjęty.</u>
+          <u xml:id="u-5.3" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Przed przystąpieniem do realizacji porządku obrad proszę o zabranie głosu pana dyrektora Jacka Malickiego, zastępcę dyrektora generalnego Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa. Jeszcze przed tym, jak pan zabierze głos, chciałbym powiedzieć w tym momencie, że bardzo się cieszymy, że mogliśmy odbyć posiedzenie Komisji w waszej siedzibie. Wpadliśmy na pomysł, żeby pracować nie tylko w Sejmie, ale również poznać nasze agencje. Byliśmy już w Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, byliśmy również w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Dzisiaj jesteśmy w Krajowym Ośrodku Wsparcia Rolnictwa. Bardzo nam miło, że panowie, państwo przyjęliście nas dzisiaj. Bardzo proszę, oddaję panu głos.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#ZastepcadyrektorageneralnegoKrajowegoOsrodkaWsparciaRolnictwaJacekMalicki">Panie przewodniczący, panie i panowie posłowie, pani minister, szanowni goście reprezentujący chyba całe środowisko rolnicze, bardzo dziękuję za ten pomysł. Mam nadzieję, że stanie się on stałym punktem. Rotacja po wszystkich instytucjach rolniczych trochę otworzy spojrzenie posłów, a nam w instytucjach pozwoli się zapoznać z bieżącymi planami parlamentu. Nie ukrywam, że jest to historyczne wydarzenie nie tylko dla nas, dla Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa, który jest młodą, pięcioletnią instytucją, ale jak sięgnę pamięcią do historii Agencji Rynku Rolnego czy Agencji Nieruchomości Rolnych, zdaje się, że takiego wydarzenia w trzydziestoletniej historii naszych instytucji także nie było. Jest nam szczególnie miło. Mam nadzieję, że dzisiejsze obrady będą przebiegały w dobrej i owocnej atmosferze. Tego państwu życzę. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Bardzo dziękuję, panie dyrektorze. Jeszcze raz bardzo dziękuję, że możemy się tutaj spotkać. Dziękujemy za bardzo miłe przyjęcie.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Przystępujemy do realizacji porządku dziennego. O zabranie głosu i przedstawienie informacji proszę panią minister Annę Gembicką. Pani minister, oddaję pani głos. Nie wiem, jeżeli chodzi o technikę, czy słychać nas tam gdzieś daleko w świecie, czy słyszą nas ci, co łączą się zdalnie. Czy słychać nas tam daleko w świecie na sali? Słychać, na sali słuchać, ale nie wiem, czy słychać nas u państwa dyrektorów z ośrodków doradztwa rolniczego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#Gloszsali">Słychać, panie pośle.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Dzięki wielkie. Oddaję głos pani minister. Bardzo proszę, pani minister.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWAnnaGembicka">Bardzo dziękuję. Dobrze słychać. Szanowny panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, zacznę od przedstawienia informacji na temat ośrodków doradztwa rolniczego, ponieważ są to instytucje, które bezpośrednio są w nadzorze ministerstwa. Później poproszę o przedstawienie informacji przez szefów poszczególnych jednostek, naszych agencji, czyli Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa i Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Jeżeli chodzi o jednostki doradztwa rolniczego, są finansowane z dotacji celowej otrzymywanej z budżetu państwa, przychodów z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej, funduszu leśnego i przychodów z innych źródeł. Zgodnie z ustawą o jednostkach ośrodki doradztwa rolniczego mogą też otrzymywać dotacje z budżetów samorządu terytorialnego na wykonywanie ustawowych zadań z zakresu doradztwa rolniczego.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#SekretarzstanuwMRiRWAnnaGembicka">W przedstawionym państwu, przesłanym do Komisji materiale opisaliśmy pokrótce podstawowe cele działania jednostek. Warto także dodać, że zadania te cały czas poszerzają się. Chociażby od 2021 roku jednostki doradztwa rolniczego angażują się również w powstawanie lokalnych partnerstw do spraw wody na terenie całej Polski. Oprócz standardowych zadań jednostki wykonują także zadania określone w ustawie o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich, które są związane ze stworzeniem i rozwojem w Polsce...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Chyba trzeba zmienić mikrofon. Tutaj jest jeszcze jeden. Nie wiem, czy działa. Chyba nie działa. Bardzo proszę, żeby służby techniczne pomogły nam.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWAnnaGembicka">Jednostki doradztwa rolniczego wykonują też zadania określone w ustawie o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich. Jest to tworzenie i rozwój w Polsce europejskiego partnerstwa innowacyjnego w rolnictwie. Tworzą sieci na rzecz innowacji w rolnictwie i na obszarach wiejskich.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#SekretarzstanuwMRiRWAnnaGembicka">Jeżeli chodzi o dane na temat zatrudnienia, to na koniec grudnia 2021 roku, w ośrodkach doradztwa rolniczego pracowało 3626 osób. Średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty wynosiło 3546 osób. W ramach stopniowego zwiększania środków na realizację zadań ośrodków doradztwa rolniczego w 2021 roku minister rolnictwa i rozwoju wsi przekazał jednostkom doradztwa rolniczego dotację w łącznej kwocie 234 644 tys. zł, w tym 220 344 tys. zł na wydatki bieżące i 14 300 tys. zł na wydatki majątkowe. Dodatkowo w październiku zeszłego roku została dokonana nowelizacja ustawy budżetowej, w ramach której wszystkim jednostkom doradztwa rolniczego przyznano dodatkowe środki na wydatki majątkowe w łącznej kwocie 40 mln zł. Z racji tego, że dotacja została przekazana pod koniec roku budżetowego, środki te zostały zgłoszone jako wydatki niewygasające. Dzięki temu mogą być wydatkowane do końca listopada tego roku. W ustawie budżetowej na 2022 rok jednostki doradztwa rolniczego otrzymały o 37 mln zł więcej dotacji celowej na wynagrodzenia i pochodne od wynagrodzeń w porównaniu do ustawy budżetowej z 2021 roku. Łączna kwota dotacji celowej na wydatki bieżące jednostek doradztwa rolniczego w tym roku to 257 344 tys. zł. Jednocześnie kwota dotacji celowej na wydatki majątkowe dla jednostek doradztwa rolniczego w tym roku wynosi 14 300 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-12.2" who="#SekretarzstanuwMRiRWAnnaGembicka">W przypadku ośrodków doradztwa rolniczego nastąpił wzrost kwoty środków na wynagrodzenia z 152 414 tys. zł do 182 449 tys. zł, czyli o 19,7%. Licząc od 2016 roku, kiedy minister rolnictwa i rozwoju wsi przejął nadzór na ośrodkami doradztwa rolniczego, wzrost kwoty dotacji celowej na wynagrodzenia wyniósł 51,7%. Dzięki wzrostowi dotacji w tym roku średnie wynagrodzenie brutto pracownika doradztwa wynosi obecnie około 4200 zł. Widzimy, że tutaj jest jeszcze pole do poprawy. Jako resort, na co także zwracamy uwagę, jesteśmy w bieżącym kontakcie ze związkami zawodowymi, które działają w poszczególnych jednostkach doradztwa rolniczego.</u>
+          <u xml:id="u-12.3" who="#SekretarzstanuwMRiRWAnnaGembicka">W materiale, który został przesłany do Komisji, otrzymaliście państwo informacje na temat tego, jakie priorytety realizowały ośrodki zarówno w zeszłym roku, jak i w tym roku. Jeżeli chodzi o zeszły rok, głównie było to upowszechnianie informacji na temat ASF-u i grypy ptaków, szczególnie w zakresie przestrzegania bioasekuracji, dostosowania do zmian klimatycznych oraz ochrony wód i powietrza. Między innymi były to kwestie dotyczące racjonalnego gospodarowania wodą w rolnictwie czy dobrych praktyk rolniczych mających na celu ochronę wód przed zanieczyszczeniem azotanami pochodzącymi ze źródeł rolniczych. Były to także kwestie dotyczące produkcji żywności wysokiej jakości bądź produkcji żywności w gospodarstwie i wprowadzanie jej na rynek na małą skalę w ramach takich form jak RHD, MOL, sprzedaż bezpośrednia. Jednym z priorytetów była także współpraca i różne formy wspólnego działania, w szczególności takie jak grupy i organizacje producentów i grupy operacyjne EPI.</u>
+          <u xml:id="u-12.4" who="#SekretarzstanuwMRiRWAnnaGembicka">W tabeli otrzymaliście także państwo informacje na temat liczby zorganizowanych szkoleń, konferencji, udzielonych oraz przygotowanych broszur i ulotek. Ogólnie poziom wykonania przez ośrodki doradztwa rolniczego miernika budżetowego budżetu zadaniowego na koniec zeszłego roku wyniósł 2 005 679 odbiorców usług kształceniowych, doradczych, informacyjno-upowszechnieniowych. Było to o około 15,6% więcej niż planowano.</u>
+          <u xml:id="u-12.5" who="#SekretarzstanuwMRiRWAnnaGembicka">Warto też podkreślić, że wojewódzkie ośrodki doradztwa rolniczego prowadzą elektroniczną bazę obsługiwanych przez siebie klientów, między innymi w celu ukierunkowania swojej oferty, dostosowania jej do potrzeb rolników. Ewidencja usług świadczonych przez ośrodki wskazuje, że z usług korzysta corocznie kilkaset tysięcy osób, przede wszystkim oczywiście rolników, przy czym w 2021 roku ponad 97 200 osób skorzystało z pomocy ośrodków jako stałego źródła świadczonych usług. Oznacza to co najmniej trzykrotne korzystanie w ciągu danego roku z samych tylko usług doradczych.</u>
+          <u xml:id="u-12.6" who="#SekretarzstanuwMRiRWAnnaGembicka">Jednym z najważniejszych celów działalności doradztwa rolniczego jest także upowszechnianie postępu w rolnictwie i na obszarach wiejskich. W związku z tym jednostki doradztwa rolniczego realizują wiele działań na rzecz transferu wiedzy i innowacji. Tutaj od 2015 roku na podstawie ustawy o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich, w ramach krajowej sieci obszarów wiejskich działa sieć na rzecz innowacji w rolnictwie i na obszarach wiejskich. Sieć tę tworzą ośrodki doradztwa rolniczego oraz Centrum Doradztwa Rolniczego. W jednostkach działają także brokerzy innowacji, koordynatorzy sieci, którzy identyfikują rozwiązania innowacyjne, promują je w praktyce rolniczej i sieciują osoby i podmioty zainteresowane wdrażaniem innowacji.</u>
+          <u xml:id="u-12.7" who="#SekretarzstanuwMRiRWAnnaGembicka">Oprócz współpracy w ramach SIR-u jednostki doradztwa rolniczego aktywnie współpracują też z jednostkami naukowymi. Przede wszystkim jest to współpraca z naszymi instytutami badawczymi. Są to między innymi coroczne spotkania doradców rolniczych w instytutach badawczych, podczas których omawiane są aktualnie prowadzone prace badawcze, a doradcy otrzymują najnowszą wiedzę o nowych rozwiązaniach, wspólnie organizują konferencje i spotkania, uczestniczą w szkoleniach, w dniach otwartych. Prowadzone są także praktyki przeznaczone dla doradców, organizowane przez Centrum Doradztwa Rolniczego w zakładach doświadczalnych naszych instytutów badawczych.</u>
+          <u xml:id="u-12.8" who="#SekretarzstanuwMRiRWAnnaGembicka">Ważnym elementem transferu wiedzy do rolników i mieszkańców obszarów wiejskich są też organizowane cyklicznie przez ośrodki doradztwa rolniczego wydarzenia polowe i targowe. Ostatnio odbywały się chociażby III Krajowe Dni Pola w Poświętnym, w oddziale Mazowieckiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego. W trakcie trzech dni imprezę odwiedziło ponad 150 tys. osób. Mieliśmy też, co myślę jest ważnym elementem, Dzień Młodego Rolnika, w czasie którego chcieliśmy zachęcić uczniów szkół rolniczych, pokazać im najnowsze rozwiązania, najnowsze osiągnięcia techniki.</u>
+          <u xml:id="u-12.9" who="#SekretarzstanuwMRiRWAnnaGembicka">Wychodząc naprzeciw wyzwaniom dotyczącym cyfryzacji sektora rolnego, w 2019 roku Wielkopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego w Poznaniu podpisał umowę o dofinansowanie realizacji projektu eDWIN. Jest to Internetowa Platforma Doradztwa i Wspomagania Decyzji w Integrowanej Ochronie Roślin. Odbyło się to w ramach programu operacyjnego Polska Cyfrowa. Celem jest stworzenie krajowego systemu informatycznego na rzecz ochrony roślin. Chodzi o świadczenie e-usług przez ośrodki doradztwa rolniczego. Ma to być narzędzie pracy dla rolników, dla producentów żywności, ma być także wsparciem dla działkowców i konsumentów żywności. Jeżeli chodzi o ten właśnie projekt, tak jak powiedziałam, liderem jest Wielkopolski Ośrodek Doradztwa Rolniczego, ale partnerami jest pozostałe 15 ośrodków doradztwa rolniczego, Centrum Doradztwa Rolniczego, Instytut Ochrony Roślin i Poznańskie Centrum Superkomputerowo-Sieciowe. Projekt kończy się w sierpniu tego roku. Jego efektem będzie stworzenie wirtualnego gospodarstwa i możliwość rejestracji gospodarstwa, co daje możliwość bieżącej współpracy z doradcą rolnym w systemie, śledzenie pochodzenia produktów, raportowanie zagrożeń i monitorowanie warunków pogodowych. Pierwsze dwie e-usługi, czyli wirtualne gospodarstwo i udostępnianie danych meteorologicznych, zostały uroczyście uruchomione podczas III Krajowych Dni Pola.</u>
+          <u xml:id="u-12.10" who="#SekretarzstanuwMRiRWAnnaGembicka">We wrześniu tego roku zakończy się także projekt stworzenia bioinformatycznego systemu zarządzania narodowymi zasobami genowymi roślin użytkowych oraz rozwój kapitału społecznego i gospodarczego Polski przez ochronę i wykorzystanie tych zasobów w procesie świadczenia usług doradztwa rolniczego Agrobank. Nazwa może jest długa i skomplikowana, ale chodzi o to, żeby stworzyć narzędzie do ułatwienia zarządzania gospodarstwem, podejmowania decyzji w zakresie optymalnego doboru odmiany. Aplikacja ta bazuje na zasobach genowych roślin użytkowych będących w zasobach banku genów Instytutu Hodowli i Aklimatyzacji Roślin. Planowane jest także poszerzenie dostępności o najnowsze odmiany poprzez współpracę z Centralnym Ośrodkiem Badania Odmian Roślin Uprawnych.</u>
+          <u xml:id="u-12.11" who="#SekretarzstanuwMRiRWAnnaGembicka">Bardzo dziękuję. Jeżeli chodzi o ośrodki doradztwa rolniczego, to na razie wszystko. Może poproszę panią prezes Szymańską o przedstawienie informacji na temat Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Myślę, że skończymy temat ośrodków doradztwa rolniczego, a później przejdziemy do Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Pan dyrektor Ireneusz Drozdowski, dyrektor Centrum Doradztwa Rolniczego w Brwinowie. Proszę bardzo, panie dyrektorze. Jeżeli któryś z dyrektorów oddziałów chciałby zabrać głos, to proszę w jakiś sposób nam to zgłosić.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#DyrektorCentrumDoradztwaRolniczegowBrwinowieIreneuszDrozdowski">Dzień dobry. Witam państwa bardzo serdecznie. Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, pani minister przedstawiła wszystkie najważniejsze kwestie dotyczące tematu doradztwa, ale wcześniej gdybyśmy mieli czas, moglibyśmy przekazać jeszcze wiele więcej informacji, chociażby o współpracy jednostek doradztwa rolniczego z nauką. Chciałbym tutaj podkreślić, że tylko Centrum Doradztwa Rolniczego uczestniczyło w dwunastu projektach z Horyzontu 2020. W tej chwili aplikujemy do kolejnego Horyzontu Europa. Cztery wnioski mamy już podpisane, w dziesięciu czekamy na rozstrzygnięcie. Kolejne nabory będą także w elemencie współpracy i doskonalenia. Korzystamy nie tylko z nauki polskiej oraz współpracy z naszymi uczelniami i instytutami naukowo-badawczymi, ale również mamy szeroką współpracę z uczelniami i partnerami z całej Europy, ale żeby nie było, że współpracujemy tylko z Europą, to mamy też współpracę z Uniwersytetem Stanowym w Teksasie, z uniwersytetem rolniczym. Organizujemy wymiany rolników oraz praktyki właśnie w Stanach Zjednoczonych. W tym roku kolejna grupa wyjeżdża z Polski. Nie przyjadą ze Stanów Zjednoczonych, ponieważ jeszcze boją się covidu, ale wróciliśmy do etapu praktycznych kontaktów właśnie z uniwersytetem stanowym. Podobne doświadczenia mają również inne jednostki doradztwa rolniczego, ośrodki doradztwa rolniczego, które też uczestniczą w projektach horyzontowych, które dają nam nie tylko wiedzę, doświadczenie, ale również możliwość dodatkowego pozyskania środków finansowych.</u>
+          <u xml:id="u-14.1" who="#DyrektorCentrumDoradztwaRolniczegowBrwinowieIreneuszDrozdowski">To takie drobne uzupełnienie, na które sobie pozwoliłem w stosunku do tego, co powiedziała pani minister. Jeżeli będą pytania, to bardzo chętnie podzielę się innymi doświadczeniami, czy to Centrum Doradztwa Rolniczego, czy to jednostek, ponieważ na stałe z nimi współpracujemy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Dziękuję bardzo. Pan dyrektor z oddziału mazowieckiego. Pan dyrektor ma nawet jakąś prezentację. Panie dyrektorze, proszę trzy minuty. Panie dyrektorze, jest przygotowana?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#DyrektorMazowieckiegoOsrodkaDoradztwaRolniczegowWarszawieSlawomirPiotrowski">Tak, mam prezentację, która trwa sześć do siedmiu minut.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWAnnaGembicka">Możemy prześlemy prezentację.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Proszę przesłać, a teraz jeżeli chce pan zabrać głos, bardzo proszę. Prezentację z Mazowieckiego Ośrodka Doradztwa Rolniczego roześlemy wszystkim posłom.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#DyrektorMazowieckiegoOsrodkaDoradztwaRolniczegowWarszawieSlawomirPiotrowski">Panie przewodniczący, pani minister, szanowni państwo, kluczowym wydarzeniem tego roku na Mazowszu była organizacja III Krajowych Dni Pola. W ciągu trzech dni odwiedziło nas ponad 150 tys. osób. Po raz pierwszy odbył się Dzień Młodego Rolnika. Przedsięwzięcie to cieszyło się bardzo dużym zainteresowaniem młodych ludzi na miejscu, w Poświętnym, gdzie były prowadzone lekcje na polu doświadczalnym, lekcje z udziałem młodzieży, a także z udziałem pana wicepremiera rządu polskiego, ministra Henryka Kowalczyka. Generalnie było to bardzo ciekawe wydarzenie dla młodzieży. Odbywały się spotkania, na których młodzi ludzie z zainteresowaniem pytali o sprawy ważne z perspektywy ich przyszłości, zarówno o rozwiązania w ramach PROW-u, jak i o rozwiązania legislacyjne, które są dedykowane dla rolników.</u>
+          <u xml:id="u-19.1" who="#DyrektorMazowieckiegoOsrodkaDoradztwaRolniczegowWarszawieSlawomirPiotrowski">Ponadto było to doskonałe miejsce spotkania nauki z praktyką. W jednym miejscu mieliśmy zgromadzone wszystkie instytuty działające w sektorze rolnym w sąsiedztwie pól doświadczalnych. Na 1060 poletkach doświadczalnych prowadzone są doświadczenie zarówno z nowymi odmianami, jak i w ramach projektów Agrobank. Jest 450 poletek doświadczalnych w ramach PDO. Ponadto w tym miejscu również były zgromadzone wszystkie ośrodki doradztwa rolniczego. Młodzi ludzie przyjechali z całego kraju. Warto podkreślić, że na Dzień Młodego Rolnika przyjechała młodzież z całego kraju. Tutaj wielkie podziękowania wszystkim osobom, które przyczyniły się do tego, że to się wydarzyło. Mieliśmy gości zarówno z Bielska Białej, z Podkarpacia, jak też z Mazowsza, z województwa łódzkiego i z wszystkim innych bliskich. Było bardzo dużo młodzieży. Miała możliwość zapoznania się również z najnowszymi osiągnięciami techniki. Dni Pola były podzielone na sektory, była nauka, były ośrodki doradztwa, były instytucje okołorolnicze, było pole, a w innym miejscu były maszyny. Młodzi ludzie, którzy przyjechali, mieli możliwość zapoznania się z całym spektrum działania.</u>
+          <u xml:id="u-19.2" who="#DyrektorMazowieckiegoOsrodkaDoradztwaRolniczegowWarszawieSlawomirPiotrowski">Przedsiębiorcy bardzo chwalili sobie Dzień Młodego Rolnika. Młodzi ludzie, którzy podchodzili, rzeczywiście pytali o konkrety. Było to dosyć dobre rozwiązanie, wydarzenie, która, myślę, że można powiedzieć, zakończyło się sukcesem. Generalnie młodzi ludzie z bardzo dużym zainteresowaniem korzystali z naszego wydarzenia. Całość była transmitowana poprzez studio online. A więc ktoś, kto nie mógł dojechać, również miał możliwości skorzystania ze wszystkiego, co się działo na scenie. Również dwa pierwsze dni, które były dedykowane wszystkim innym rolnikom, były transmitowane. Wiemy, że zostało nawiązanych dużo relacji. To tak krótko o Krajowych Dniach Pola.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Bardzo dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#DyrektorMazowieckiegoOsrodkaDoradztwaRolniczegowWarszawieSlawomirPiotrowski">Chętnie udostępnimy szerszą informację.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Dziękuję bardzo. Czy ktoś z państwa dyrektorów chciałby zabrać głos? Pytam dyrektorów oddziałów doradztwa rolniczego. Nie ma chętnych? Nie ma. Skoro nie ma, przechodzimy dalej. Bardzo proszę. Oddaję głos pani prezes Halinie Szymańskiej. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#PrezesAgencjiRestrukturyzacjiiModernizacjiRolnictwaHalinaSzymanska">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, pani minister, szanowni państwo, przedstawię króciutką informację o funkcjonowaniu agencji w 2021 roku. Agencja przekazuje do prezesa Rady Ministrów i ministra rolnictwa i rozwoju wsi roczne sprawozdanie z działalności agencji do 15 maja każdego roku. W roku 2021 oczywiście agencja pełniła funkcję agencji płatniczej, realizującej płatności w ramach wspólnej polityki rolnej, w tym w ramach systemów wsparcia bezpośredniego wspólnej organizacji rynków rolnych PROW 2014–2020 oraz wspólnej polityki rybołówstwa, w tym w ramach programu operacyjnego Rybactwo i Morze 2014–2020, oraz instytucji wdrażającej systemy wsparcia bezpośredniego większość działań PROW 2014–2020 i programu operacyjnego Rybactwo i Morze 2014–2020, jak również niektóre mechanizmy wspólnej organizacji rynków rolnych oraz instrumenty pomocy krajowej.</u>
+          <u xml:id="u-23.1" who="#PrezesAgencjiRestrukturyzacjiiModernizacjiRolnictwaHalinaSzymanska">Na dzień 31 grudnia zatrudnienie w agencji wynosiło ogółem 11 121 osób, w tym w biurach powiatowych wynosiło prawie 55%, czyli 6105 osób, w oddziałach regionalnych 3762 osoby, czyli prawie 34% i w centrali agencji niecałe 11,4%.</u>
+          <u xml:id="u-23.2" who="#PrezesAgencjiRestrukturyzacjiiModernizacjiRolnictwaHalinaSzymanska">Realizacja wypłat w 2021 roku. W roku ubiegłym agencja wypłaciła 25,8 mld zł, w tym w ramach płatności bezpośrednich 14,9 mld zł. W kampanii 2021 roku wnioski były składane od 15 marca do 17 czerwca. Dopuszczalne było, jak co roku, złożenie wniosku w terminie dwudziestu pięciu dni kalendarzowych po terminie, ale wtedy przyznaną kwotę płatności zmniejsza się o 1% za każdy dzień roboczy opóźnienia. A więc ostateczny termin składania wniosków upłynął 12 lipca. Maksymalna koperta finansowa na realizację płatności w kampanii 2021 roku wynosiła około 15,6 mld zł plus około 200 mln zł jako zwrot dyscypliny finansowej. Ponadto jak co roku płaciliśmy zaliczki od 18 października do 13 listopada w wysokości 70% stawki danej płatności bezpośredniej. Do 30 listopada zaliczki otrzymało ponad 1,2 mln rolników w łącznej kwocie 9,9 mld zł.</u>
+          <u xml:id="u-23.3" who="#PrezesAgencjiRestrukturyzacjiiModernizacjiRolnictwaHalinaSzymanska">Program rozwoju obszarów wiejskich. W roku 2021 roku Komisja Europejska wydłużyła implementację programu o dwa lata. Budżet na realizację PROW 2014–2020 wyniósł blisko 18 180 mln euro, w tym środki EFRROW to 11 950 mln euro, a krajowe środki ponad 6230 mln euro. Najważniejszym priorytetem PROW-u była poprawa konkurencyjności sektora rolnego z uwzględnieniem celów rolnośrodowiskowych.</u>
+          <u xml:id="u-23.4" who="#PrezesAgencjiRestrukturyzacjiiModernizacjiRolnictwaHalinaSzymanska">W roku 2021 agencja uruchomiła bądź kontynuowała około 30 naborów wniosków o przyznanie pomocy w ramach działań, poddziałań wdrażanych przez agencję, w ramach których złożono ponad milion wniosków o przyznanie pomocy. W efekcie zawartych umów bądź wydanych decyzji, w zależności od typu działania, było około miliona. Agencja wypłaciła dla 887 800 różnych beneficjentów łączną kwotę 9,2 mld zł, w tym na rzecz BGK w ramach instrumentów finansowych 145,9 mln zł. Najwyższe płatności otrzymywały województwa: mazowieckie – 1,258 mld zł, czyli 13,7% kwoty płatności zrealizowanych w ramach programu, wielkopolskie – 11,1% czyli 1,014 mld zł i lubelskie – 10,8%, czyli 992 800 tys. zł. Największe kwoty przekazano na ONW i modernizację gospodarstw rolnych; było to ponad 1,4 mld zł na każde z działań – oraz na działania rolno-środowiskowo-klimatyczne w wysokości 1 mld zł.</u>
+          <u xml:id="u-23.5" who="#PrezesAgencjiRestrukturyzacjiiModernizacjiRolnictwaHalinaSzymanska">Program operacyjny Rybactwo i Morze na lata 2014–2020. Budżet programu to 668 300 tys. euro, w tym 499 300 tys. euro z Europejskiego Funduszu Morskiego, a 169 000 tys. euro to środki krajowe. Agencja jest odpowiedzialna za wdrażanie pięciu z sześciu priorytetów oraz pomocy technicznej. W roku 2021 w ramach programu wypłacono ponad 367 560 tys. zł dla 1084 beneficjentów, w tym 58 360 tys. zł dla 463 beneficjentów w ramach priorytetu czwartego wdrażanego przez samorządy województw.</u>
+          <u xml:id="u-23.6" who="#PrezesAgencjiRestrukturyzacjiiModernizacjiRolnictwaHalinaSzymanska">Następny punkt to realizacja pomocy finansowej w ramach mechanizmu wspólnej organizacji rynków rolnych. W ubiegłym roku agencja wypłaciła ponad 206 800 000 zł, najwięcej w ramach programów delegowanych do Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa. Jest to program dla szkół w wysokości prawie 140 mln zł oraz wsparcie rynku produktów pszczelich w wysokości 36,3 mln zł. W ramach pomocy dla uznanych organizacji producentów owoców i warzyw na dofinansowanie funduszu operacyjnego było 18,5 mln zł.</u>
+          <u xml:id="u-23.7" who="#PrezesAgencjiRestrukturyzacjiiModernizacjiRolnictwaHalinaSzymanska">Wsparcie krajowe. Bardzo ważną formą wsparcia gospodarki żywnościowej, realizowaną przez agencję, pozostaje w dalszym ciągu pomoc krajowa. Łączna kwota pomocy krajowej wypłacona w 2021 roku wyniosła ponad 1,1 mld zł, z czego największa kwota wsparcia 276 300 tys. zł przypadła na pomoc producentom świń na wyrównanie kwoty dochodów w związku ze zwalczaniem ASF-u. Ponadto agencja wypłaciła między innymi dofinansowanie kosztów utylizacji martwych zwierząt w kwocie 164 600 tys. zł, środki z tytułu wystąpienia w 2020 roku strat spowodowanych niekorzystnymi zjawiskami atmosferycznymi w kwocie ponad 128 mln zł, pomoc dla producentów świń, którym zagraża utrata płynności finansowej w związku z COVID-19 w kwocie prawie 128 mln zł, dopłaty do materiału siewnego w kwocie ponad 102,7 mln zł, pomoc finansową dla kół gospodyń wiejskich w kwocie prawie 56 mln zł i wsparcie w zakresie dostępności do szczepień przeciwko COVID w kwocie blisko 27 mln zł również dla kół gospodyń wiejskich, finansowanie zalesiania gruntów rolnych w kwocie 46,2 mln zł, dopłaty do oprocentowania kredytów inwestycyjnych i kredytów z częściową spłatą kapitału w kwocie łącznie 16 mln zł, dopłaty do oprocentowania kredytów klęskowych na kwotę blisko 38,5 mln zł, nową pomoc finansową dla pszczelarzy w kwocie 19,7 mln zł.</u>
+          <u xml:id="u-23.8" who="#PrezesAgencjiRestrukturyzacjiiModernizacjiRolnictwaHalinaSzymanska">Prowadzone rejestry. Jak wiadomo, agencja prowadzi wiele rejestrów. Mamy system identyfikacji i rejestracji zwierząt. W skład systemu IRZ wchodzi rejestr posiadaczy zwierząt, rejestr siedzib stad, rejestr zwierząt gospodarskich oznakowanych – tutaj mamy bydło, owce, kozy, świnie – na podstawie zgłoszeń dokonywanych przez posiadaczy zwierząt, rejestr zgłoszeń dotyczący zdarzeń dotyczących zwierząt umożliwiający ustalenie miejsca pobytu i przemieszczania zwierząt. Portal IRZplus, który umożliwia zgłaszanie tego typu zdarzeń przez Internet, został udostępniony przez agencję w 2018 roku. Stanowi narzędzie umożliwiające posiadaczom zwierząt między innymi bezpośrednie wprowadzenie danych do systemu zgłoszeń dotyczących zdarzeń zwierzęcych. W 2021 roku został on rozszerzony o kolejne funkcjonalności, w tym między innymi umożliwiające dokonania korekty numeru w ramach siedziby stada jednego producenta oraz typu zdarzenia na korektach zgłoszeń przemieszczeń. W 2021 roku z możliwości składania zgłoszeń za pośrednictwem portalu IRZplus skorzystało blisko 140 tys. posiadaczy zwierząt. Złożono w ten sposób ponad 4 mln dokumentów.</u>
+          <u xml:id="u-23.9" who="#PrezesAgencjiRestrukturyzacjiiModernizacjiRolnictwaHalinaSzymanska">Następny system to system identyfikacji działek rolnych LPIS. W 2021 roku kontynuowano prace związane z aktualizacją oraz rozwojem baz danych LPIS/GIS. Przypomnę, że agencja jest zobligowana do utrzymywania danych systemu LPIS w odpowiedniej aktualności na każdą kampanię naboru wniosków o płatności obszarowe. Prowadzone są działania związane z opracowywaniem i weryfikacją wektorowych warstw tematycznych w zakresie obszarów proekologicznych EFA. Od 2015 roku kontynuowane jest zadanie opracowywania ortofotomapy w technologii 3D. W ramach cyklicznej aktualizacji na zlecenie agencji opracowano nowe ortofotomapy dla ponad 130 000 km2. Jest to 50% powierzchni kraju, którą obsługujemy. Mamy krajowy system ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności, identyfikacji działek rolnych oraz dokumentacji związanej z wprowadzeniem systemu. Do końca ubiegłego roku w systemie zarejestrowanych było ponad 2,3 mln podmiotów, z czego 97,2% stanowią osoby fizyczne.</u>
+          <u xml:id="u-23.10" who="#PrezesAgencjiRestrukturyzacjiiModernizacjiRolnictwaHalinaSzymanska">Ponadto mamy krajowy rejestr kół gospodyń wiejskich. Zgodnie z przepisami ustawy z 2018 roku o kołach gospodyń wiejskich, koła rejestrują się w rejestrze. Do końca ubiegłego roku zarejestrowane były 10 684 koła gospodyń wiejskich oraz cztery związki kół gospodyń wiejskich. W2021 roku zarejestrowało się 949 kół i jeden związek. Najwięcej kół jest w województwie wielkopolskim – 1555, mazowieckim – 1406 i lubelskim – 1330.</u>
+          <u xml:id="u-23.11" who="#PrezesAgencjiRestrukturyzacjiiModernizacjiRolnictwaHalinaSzymanska">Audyty i kontrole działalności agencji. W roku 2021 czynności audytowe realizowane w agencji objęły 14 audytów wewnętrznych. Agencja prowadziła koordynację 70 audytów i kontroli zewnętrznych, realizowanych przez instytucje krajowe i unijne, z czego 49 audytów i kontroli przeprowadzono w 2021 roku. Pozostałe stanowiły kontynuację audytów i kontroli rozpoczętych w latach poprzednich. Ministerstwo Finansów wykonało siedem audytów i kontroli, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi – 15, z czego pięć w centrali i dziesięć w oddziałach regionalnych, Najwyższa Izba Kontroli jedenaście kontroli, w tym trzy w centrali i osiem w biurach powiatowych, Komisja Europejska dziesięć audytów i kontroli, Europejski Trybunał Obrachunkowy cztery, wojewódzki inspektorat jakości handlowej artykułów rolno spożywczych dwie kontrole. Ponadto w 2021 roku Inspekcja Jakości Handlowej Artykułów Rolno-Spożywczych przeprowadziła kontrolę u 48 beneficjentów agencji. Natomiast kontrole beneficjentów przeprowadzone bezpośrednio przez agencję obejmowały 123 700 kontroli.</u>
+          <u xml:id="u-23.12" who="#PrezesAgencjiRestrukturyzacjiiModernizacjiRolnictwaHalinaSzymanska">I na koniec współpraca z zagranicą w 2021 roku. Od sierpnia 2019 roku agencja w ramach konsorcjum włosko-litewsko-polskiego realizuje dwuipółletni projekt współpracy bliźniaczej na rzecz Azerbejdżanu. Od września 2020 roku rozpoczął się dwuletni projekt twinningowy na rzecz Republiki Mołdawii, realizowany przez konsorcjum austriacko-litewsko-polskie. Następnie wzięliśmy udział w konkursie na realizację projektu bliźniaczego, tworząc tym razem jako partner wiodący projektu konsorcjum wspólnie z Polską, Francją i Litwą na rzecz Serbii. Projekt ten udało się nam wygrać w Komisji Europejskiej. Braliśmy również udział w konferencji agencji płatniczych państw bałtyckich: Estonii, Litwy, Łotwy oraz Polski, która odbywała się na terenie Litwy we wrześniu ubiegłego roku oraz w 49. konferencji dyrektorów agencji płatniczych, która odbyła się online. Była organizowana przez Portugalię w czerwcu ubiegłego roku.</u>
+          <u xml:id="u-23.13" who="#PrezesAgencjiRestrukturyzacjiiModernizacjiRolnictwaHalinaSzymanska">Ponadto pracownicy agencji wzięli udział w dwóch wyjazdach studyjnych organizowanych przez rejonowy związek spółdzielni produkcji rolnej oraz Podkarpacką Izbę Rolniczą w Rzeszowie, dotyczących funkcjonowania grup producenckich spółdzielni rolniczych na terenie Włoch i Austrii. Poza tym agencja zorganizowała w październiku ubiegłego roku wizytę studyjną delegacji z Mołdawii w ramach projektu, o którym wspominałam. Przyjęliśmy też delegację u nas. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Dziękuję bardzo. Przechodzimy do Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa. Bardzo proszę. Głos zabierze pan Marek Chibowski, zastępca dyrektora generalnego ośrodka, który występuje dzisiaj w imieniu dyrektora generalnego, który nie mógł z nami być ze względów zdrowotnych. Dlatego są z nami zastępcy. Bardzo proszę, panie dyrektorze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#ZastepcadyrektorageneralnegoKrajowegoOsrodkaWsparciaRolnictwaMarekChibowski">Dziękuję, panie przewodniczący.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Oczywiście dyrektorowi, jeżeli nas ogląda – może nas ogląda – życzymy zdrowia i szybkiego powrotu do firmy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-27">
+          <u xml:id="u-27.0" who="#ZastepcadyrektorageneralnegoKrajowegoOsrodkaWsparciaRolnictwaJacekMalicki">Przekażemy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-28">
+          <u xml:id="u-28.0" who="#ZastepcadyrektorageneralnegoKrajowegoOsrodkaWsparciaRolnictwaMarekChibowski">Panie przewodniczący, odmiennie od moich poprzedników, spróbuję pokazać krótką prezentację. Jeżeli pan przewodniczący pozwoli, przesiądę się. Panie przewodniczący, szanowni państwo, działalność Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa wynika z podstawowych ustaw o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa, o kształtowaniu ustroju rolnego, o promocji produktów rolno-spożywczych, o organizacji rynku mleka i przetwórstwa. Jest to bardzo wiele obszarów. Tutaj mamy slajd pokazujący, jak wiele rzeczy i zagadnień realizujemy. Nie będę wymieniał wszystkiego, dlatego że jest tego bardzo dużo.</u>
+          <u xml:id="u-28.1" who="#ZastepcadyrektorageneralnegoKrajowegoOsrodkaWsparciaRolnictwaMarekChibowski">Rozpocznę od podstawowej działalności, czyli od zasobu. Nie widać troszkę góry, obcięło nam, ale grunty pozostające w Zasobie Własności Rolnej Skarbu Państwa obejmują 1 350 000 hektarów, z tego trzy czwarte, jak państwo macie na diagramie, to są grunty wydzierżawione, a tylko 13% to te, które pozostały jeszcze do rozdysponowania. Macie państwo również przedstawione na wizualizacji, jak układa się to geograficznie.</u>
+          <u xml:id="u-28.2" who="#ZastepcadyrektorageneralnegoKrajowegoOsrodkaWsparciaRolnictwaMarekChibowski">Zasób Własności Rolnej Skarbu Państwa. Tutaj mamy przedstawione efekty. Chciałbym powiedzieć o dolnym rogu, od którego rozpocznę. Wpływy z zagospodarowania to 2 140 000 000 zł. Składa się na to przeprowadzonych 28 000 przetargów, rozstrzygniętych 9000 przetargów, z tego niespełna 6000 na sprzedaż i 3700 na dzierżawę, przy czym z prawie 36 000 hektarów wydzierżawionej powierzchni 25 000 hektarów było wydzierżawionych w przetargach ograniczonych dla rolników indywidualnych. Podstawowym kierunkiem zagospodarowania nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa było ich wykorzystanie na cele rolnicze. Nieruchomości rolne zasobu były w pierwszej kolejności przeznaczone dla rolników indywidualnych zamierzających powiększyć gospodarstwa rodzinne lub dla osób, które posiadają stosowne kwalifikacje i mają zamiar utworzyć gospodarstwo. Z zasobu zostało sprzedanych niespełna 5000 hektarów, ale to, co jest najważniejsze to, że Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa nadzorował 66 000 umów dzierżawy z tych umów, które zostały zawarte wcześniej.</u>
+          <u xml:id="u-28.3" who="#ZastepcadyrektorageneralnegoKrajowegoOsrodkaWsparciaRolnictwaMarekChibowski">Jeżeli chodzi o to, z czego, z jakich kwot składa się kwota 2140 mln zł, przedstawia widoczny diagram. To jest ten rok. Jak państwo widzicie, podstawą wpłat jest sprzedaż mienia. Jest to ponad 1500 mln zł; 570 mln zł stanowią dzierżawy. Jest tam jeszcze drobna kwota 18 mln zł różnej sprzedaży innych drobnych rzeczy. W latach 2017–2021 wpływy wyniosły 8500 mln zł. W 73% był to wynik sprzedaży mienia Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa.</u>
+          <u xml:id="u-28.4" who="#ZastepcadyrektorageneralnegoKrajowegoOsrodkaWsparciaRolnictwaMarekChibowski">Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa dokonywał także sprzedaży gruntów na cele inwestycyjne. Nieruchomości te były przeznaczone zarówno na obszary inwestycyjne, parki technologiczne i przemysłowe, centra logistyczne, ale również na nowoczesne osiedla mieszkaniowe, budowę farm fotowoltaicznych. Była to nie tylko sprzedaż. Ośrodek także przekazywał nieodpłatnie grunty jednostkom samorządu terytorialnego. W 2021 roku przekazał prawie 4500 hektarów na rozwój infrastruktury o charakterze publicznym. Są to zadania podstawowe, zadania własne gmin, takie jak kanalizacja, oczyszczalnie, wodociągi, unieszkodliwianie odpadów. Również przekazał 19,5 mln zł bezzwrotnej pomocy finansowej głównie na remont infrastruktury technicznej w gminach.</u>
+          <u xml:id="u-28.5" who="#ZastepcadyrektorageneralnegoKrajowegoOsrodkaWsparciaRolnictwaMarekChibowski">Współpracowaliśmy z różnymi instytucjami w zakresie gospodarowania zasobem, między innymi z izbami rolniczymi. Chodziło o pozyskiwanie informacji o zapotrzebowaniu na grunty wśród rolników indywidualnych. W zakresie współpracy z Wodami Polskimi chodziło o uporządkowanie mienia związanego z gospodarką wodną. W zakresie współpracy z Lasami Państwowymi chodziło o kwestie przekazywania działek na cele leśne. Współpracowaliśmy także ze spółką Centralny Port Komunikacyjny, Krajowym Zasobem Nieruchomości czy generalnym konserwatorem zabytków.</u>
+          <u xml:id="u-28.6" who="#ZastepcadyrektorageneralnegoKrajowegoOsrodkaWsparciaRolnictwaMarekChibowski">W ramach wspierania rozwoju gospodarstw rodzinnych Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa realizował zadania z ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego, regulującej obrót nieruchomościami rolnymi na rynku prywatnym. W 2021 roku przeprowadził ponad 900 kontroli związanych z wywiązywaniem się przez nabywców nieruchomości rolnych z ich zobowiązań. Na podstawie ustawy w 2021 roku zostało wydanych 1070 decyzji administracyjnych na nabycie nieruchomości przez osoby prywatne. Obejmowały one prawie 53 000 hektarów. W latach 2017–2021 wydano ogółem 67 000 decyzji na nabycie nieruchomości rolnych dotyczących ponad 242 000 hektarów. W ramach ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego ośrodek wydawał decyzje administracyjne dotyczące zgody na nabycia nieruchomości. Wpłynęło ponad 12 000 wniosków. Wydano ponad 10 000 decyzji administracyjnych, z czego ponad 10 000 pozytywnych na 47 000 hektarów, ale również wydawano zgody na wcześniejsze zbycie lub oddanie w posiadanie innym podmiotom. Tutaj wpłynęło 3700 wniosków. Wydano 3300 rozstrzygnięć, z czego 2000 decyzji pozytywnych.</u>
+          <u xml:id="u-28.7" who="#ZastepcadyrektorageneralnegoKrajowegoOsrodkaWsparciaRolnictwaMarekChibowski">Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa zajmował się również oddłużaniem gospodarstw rolnych. Przejęcie długu następuje za zgodą wierzycieli, pod warunkiem przeniesienia przez podmiot własności całości lub części nieruchomości rolnej na rzecz Skarbu Państwa. Przejęcie długu następuje na wniosek podmiotu prowadzącego gospodarstwo rolne. Tak jak państwo widzicie, ta działalność jest krótka, gdyż trwa od 2019 roku. Ogółem zostało przejętych ponad 1000 hektarów za ogólną kwotę 61 mln zł. To, co zostało przejęte w 2021 roku, macie państwo po prawej stronie. Były to 653 hektary za niespełna 40 mln zł.</u>
+          <u xml:id="u-28.8" who="#ZastepcadyrektorageneralnegoKrajowegoOsrodkaWsparciaRolnictwaMarekChibowski">Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa wykonywał prawa z udziałów i akcji oraz sprawował nadzór właścicielski nad działalnością 38 spółek hodowli roślin i zwierząt oraz 12 spółek w ramach ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego. Tutaj państwo macie majątek, jakim spółki te dysponowały. Łączna wartość udziałów w spółkach to 725 mln zł. Zysk, może inaczej, wynik finansowy netto, dlatego że zysk byłby po opłaceniu stosownych podatków, to prawie 110 mln zł. Wyniki finansowe poszczególnych grup spółek – mówimy w tej chwili o sześciu spółkach hodowli roślin, 19 spółkach hodowli zwierząt i 13 spółkach hodowli koni – macie państwo wyświetlone. Może nie będę ich czytał. Powiem tylko tyle, że spółki hodowli roślin odgrywają dominującą rolę w hodowli roślin w Polsce, posiadają 47% odmian roślin rolniczych i 52% odmian roślin warzywnych, które pochodzą z krajowej hodowli i są wpisane do rejestru odmian. Spółki hodowlane dysponują wartościowym materiałem genetycznym roślin i zwierząt gospodarskich. Celem pracy hodowlanej zwierząt jest produkcja męskiego i żeńskiego materiału hodowlanego bydła mlecznego i mięsnego, wysokiej jakości zarodków bydlęcych i materiału czystorasowego i krzyżówkowe go.</u>
+          <u xml:id="u-28.9" who="#ZastepcadyrektorageneralnegoKrajowegoOsrodkaWsparciaRolnictwaMarekChibowski">Wkład Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa w powstanie Krajowej Grupy Spożywczej. Nastąpiło nieodpłatne zbycie 100% udziałów firmy Elewarr na rzecz ministra aktywów państwowych. 29 marca 2022 roku na podstawie porozumienia nastąpiło przekazanie do ministra aktywów państwowych siedmiu spółek. Są tutaj wymienione. Jeżeli państwo będziecie zainteresowani, oczywiście przekażemy całą prezentację.</u>
+          <u xml:id="u-28.10" who="#ZastepcadyrektorageneralnegoKrajowegoOsrodkaWsparciaRolnictwaMarekChibowski">Jednym z podstawowych zadań ośrodka było wspieranie rozwoju polskiego eksportu produktów rolno-spożywczych oraz promocja i zwiększanie konkurencyjności polskiej żywności w kraju i na świecie. W ramach wspierania rozwoju współpracy handlowej sektora rolno-spożywczego z zagranicą zorganizowaliśmy dla polskich przedsiębiorców 12 działań promocyjno-informacyjnych, obejmujących organizację stoisk narodowych na targach i misjach handlowych w ośmiu krajach, co pozwoliło na pozyskanie nowych partnerów handlowych. Główne kierunki eksportu polskiej żywności macie państwo wyliczone.</u>
+          <u xml:id="u-28.11" who="#ZastepcadyrektorageneralnegoKrajowegoOsrodkaWsparciaRolnictwaMarekChibowski">Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa realizował również działania obejmujące działalność eksportową polskich przedsiębiorców, organizując webinarium branży sadowniczej poświęcone rynkowi jabłek na Wybrzeżu Kości Słoniowej, spotkanie branży mleczarskiej poświęcone rynkowi mleka w Senegalu, spotkanie na temat rynku jabłek na Tajwanie, sesję dla polskich producentów jabłek z przedstawicielami firm palestyńskich, misję handlową online w Kanadzie i USA. To nasze przykładowe wystąpienia i stoiska na targach międzynarodowych. Jest to tylko jeden ze slajdów, oczywiście mógłbym pokazać więcej.</u>
+          <u xml:id="u-28.12" who="#ZastepcadyrektorageneralnegoKrajowegoOsrodkaWsparciaRolnictwaMarekChibowski">Prezentujemy również nasze zagraniczne działania promocyjne na rok 2022. Do pozycji 9. macie państwo to, co już się odbyło, od pozycji 9., czyli Tajwan, Niemcy, Wietnam, Singapur, Indie itd. To jest wszystko to, co jest zaplanowane w ramach organizacji targów. Planujemy zorganizować 19 stoisk narodowych na najważniejszych targach rolno-spożywczych na świecie.</u>
+          <u xml:id="u-28.13" who="#ZastepcadyrektorageneralnegoKrajowegoOsrodkaWsparciaRolnictwaMarekChibowski">Kampania promocyjna i informacyjna wspólnej polityki rolnej realizowana i rozliczana przez Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa. Wspierając organizacje branżowe i międzybranżowe w ramach wspólnej polityki rolnej realizowaliśmy siedem programów promocyjnych w 12 krajach i na trzech kontynentach. Nazwy tych działań macie państwo wymienione. Zwrócę uwagę jedynie na ostatnie, pomimo że jest to unijne działanie „Dar polskich sadów. Jabłka z serca Europy”. We wszystkie inne również wpisywaliśmy się jako czynny organizator. Nie dotyczy to naszej działalności, ale chcieliśmy pokazać polski handel zagraniczny produktami rolno-spożywczymi od momentu wejścia do Unii Europejskiej. Wtedy był na poziomie 5,2 mld euro i 4,4 mld euro. Jest ponad siedmiokrotny wzrost wartości eksportu. Dzisiejsze wyniki to eksport na poziomie 37 mld euro i import na poziomie 24 mld euro. Zaokrąglam do pełnych cyfr.</u>
+          <u xml:id="u-28.14" who="#ZastepcadyrektorageneralnegoKrajowegoOsrodkaWsparciaRolnictwaMarekChibowski">Obszary działań w zakresie promowania w kraju produktów rolno-spożywczych. Działania promocyjno-informacyjne w kraju prowadzimy na poziomie ogólnopolskim, regionalnym, lokalnym w celu popularyzowania żywności wysokiej jakości w ramach systemu jakości i oznaczeń, w tym żywności regionalnej, tradycyjnej i ekologicznej, a także w celu zwiększenia spożycia żywności produkowanej w kraju. Hasła i kampanie to: „Polska smakuje”, „Produkt polski”, „Produkt ekologiczny”, „Kupuj świadomie”. To wszystko są hasła, działania i kampanie medialne, które mają mieć wpływ na świadome decyzje kupowania produktów i kształtowania patriotyzmu konsumenckiego. Rozbudowa strony „Polska smakuje” i „Produkt polski” jest jednym z elementów działań realizowanych przez Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa. Kolejne to działania na rynku, stoiska, konferencje, pokazy, eventy, które są robione w kraju.</u>
+          <u xml:id="u-28.15" who="#ZastepcadyrektorageneralnegoKrajowegoOsrodkaWsparciaRolnictwaMarekChibowski">Obsługujemy również dziesięć funduszy promocji produktów rolno-spożywczych. Wydaliśmy 831 decyzji w sprawie udzielenia i wypłaty wsparcia z funduszu na ponad 53 mln zł. Obsługujemy 10 funduszy promocji produktów rolno-spożywczych utworzonych w celu wspierania marketingu rolnego, wzrostu spożycia i wzmocnienia wizerunku polskich produktów rolno-spożywczych. Innowacje są postrzegane jako kluczowe źródło rozwoju gospodarczego, wzrostu konkurencyjności i wydajności. Realizujemy działania innowacyjne zorientowane na rolnictwo, przemysł spożywczy, odnawialne źródła energii oraz obszary wiejskie. Zrealizowaliśmy projekt dotyczący Giełdowego Rynku Rolnego. Tego tutaj nie ma. Jest to projekt, który już funkcjonuje. Jest to platforma żywnościowa, której celem było uruchomienie elektronicznej platformy sprzedaży produktów rolno-spożywczych. Giełdę prowadzi Towarowa Giełda Energii pod nazwą Giełdowy Rynek Rolny. Przedmiotem obrotu jest obecnie pszenica, żyto, kukurydza i rzepak.</u>
+          <u xml:id="u-28.16" who="#ZastepcadyrektorageneralnegoKrajowegoOsrodkaWsparciaRolnictwaMarekChibowski">Obecnie prowadzona jest paszportyzacja polskiej żywności. Jest to projekt, który przewiduje budowę systemu informatycznego zapewniającego informacje, identyfikowanie żywności na kluczowych etapach łańcucha dostaw, czyli od pola do stołu. W ramach pierwszej fazy realizacji projektu prowadzony jest pilotaż na rynku wołowiny, wieprzowiny i ziemniaka. Natomiast drugim projektem realizowanym przez Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa jest satelitarny system monitorowania upraw. Jest to system e-usług wykorzystujących synergię danych satelitarnych, meteorologicznych, glebowych i statystycznych do monitorowania upraw na działkach będących na razie w Zasobie Własności Rolnej Skarbu Państwa, ale również docelowo na działkach na terenie całego kraju. Jest to o tyle ważny system, że będzie on pozwalał wykorzystać te wszystkie dane nie tylko do określania stanu upraw, prognozowania wielkości plonów, jak też do szacowania strat i występowania niekorzystnych zjawisk atmosferycznych, ale również do ubezpieczania upraw i wypłat odszkodowania.</u>
+          <u xml:id="u-28.17" who="#ZastepcadyrektorageneralnegoKrajowegoOsrodkaWsparciaRolnictwaMarekChibowski">Kolejne działanie to wspieranie polskich pszczelarzy. Tak jak państwo tu macie pokazane, z 96 podmiotami zostały zawarte 384 umowy. Wypłacono 36 mln zł. Wzrost liczby rodzin pszczelich...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-29">
+          <u xml:id="u-29.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Panie dyrektorze, jak daleko pan jest do finału?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-30">
+          <u xml:id="u-30.0" who="#ZastepcadyrektorageneralnegoKrajowegoOsrodkaWsparciaRolnictwaJacekMalicki">Panie przewodniczący, patrzę, że w trzech czwartych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-31">
+          <u xml:id="u-31.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">To bardzo proszę o przyspieszenie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-32">
+          <u xml:id="u-32.0" who="#ZastepcadyrektorageneralnegoKrajowegoOsrodkaWsparciaRolnictwaJacekMalicki">Przyspieszenie?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-33">
+          <u xml:id="u-33.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Tak.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-34">
+          <u xml:id="u-34.0" who="#ZastepcadyrektorageneralnegoKrajowegoOsrodkaWsparciaRolnictwaJacekMalicki">Bardzo proszę. Jak państwo wiecie, gros środków jest wydawane na zakup pszczół, zakup sprzętu i zakup leków dla pszczół.</u>
+          <u xml:id="u-34.1" who="#ZastepcadyrektorageneralnegoKrajowegoOsrodkaWsparciaRolnictwaJacekMalicki">Program dla szkół, propagowanie zdrowych nawyków. Mówimy o bardzo dużych kwotach i o bardzo dużej działalności. Milion, prawie 1,5 mln dzieci, także z Ukrainy, to grupa docelowa wynosząca 83%. Od początku roku, proszę państwa, zostało rozdysponowanych miliard porcji, w tym ponad 500 mln to są porcje owocowo-warzywne, drugie 500 mln to są porcje mleczne.</u>
+          <u xml:id="u-34.2" who="#ZastepcadyrektorageneralnegoKrajowegoOsrodkaWsparciaRolnictwaJacekMalicki">Program pomocy żywnościowej Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa realizował przy pomocy organizacji partnerskich, przekazywał środki na zakupy artykułów spożywczych. Bardzo istotne, że było to z programu operacyjnego Pomoc Żywnościowa. Dotyczyła to 1 250 000 osób. Program objął 63 000 ton artykułów. Nie będę wchodził dalej.</u>
+          <u xml:id="u-34.3" who="#ZastepcadyrektorageneralnegoKrajowegoOsrodkaWsparciaRolnictwaJacekMalicki">Realizacja mechanizmów interwencyjnych wspólnej polityki rolnej przypada wtedy, kiedy następuje sytuacja kryzysowa, rozwarcie nożyc pomiędzy podażą i popytem cenowym produktów rolnych. Dla określonych działań jest to interwencja publiczna lub dopłaty do przechowywania prywatnego określonych wyrobów. Jednym z przykładów jest właśnie to, co nastąpiło w tym roku. Unia uruchomiła dopłaty do prywatnego przechowywania wieprzowiny. W Polsce było 5200 ton, co stanowiło 11% całego mechanizmu. Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa przyjmował wnioski między 25 marca a 29 kwietnia. Kolejne podobne działania to ptasia grypa i przyjmowanie deklaracji z sektora drobiarskiego. Były one podstawą do sporządzenia przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi wniosku do Komisji Europejskiej o ustanowienie nadzwyczajnych środków. Wielkości nie będę czytał, państwo macie je na ekranie.</u>
+          <u xml:id="u-34.4" who="#ZastepcadyrektorageneralnegoKrajowegoOsrodkaWsparciaRolnictwaJacekMalicki">Monitorowanie rynków rolnych. Mamy ich całą masę. W tym roku doszły dwa, czyli rynek maku i rynek konopi włóknistych. Wcześniej dokonywaliśmy monitoringu i kontroli rynków wina i winorośli, cukru, tytoniu, mleka, zawierania umów przez podmioty. Nie będę komentował, chociaż chciałem podać komentarz, jakie czynności wykonujemy w przypadku wina, ale ponieważ jest tego za dużo, to będzie w prezentacji.</u>
+          <u xml:id="u-34.5" who="#ZastepcadyrektorageneralnegoKrajowegoOsrodkaWsparciaRolnictwaJacekMalicki">Administrujemy 17. mechanizmami w ramach regulacji handlu zagranicznego z krajami spoza Unii Europejskiej. Wydaliśmy 4700 pozwoleń na wywóz i przywóz podanych tutaj towarów. Powiem państwu, że generalnie dominuje ryż. Było to 560 pozwoleń, czyli 71%; 8% to jest alkohol etylowy pochodzenia rolniczego, a cała reszta to już jest drobnica.</u>
+          <u xml:id="u-34.6" who="#ZastepcadyrektorageneralnegoKrajowegoOsrodkaWsparciaRolnictwaJacekMalicki">Działalność na rzecz rozwoju krajowego sektora odnawialnych źródeł energii. Monitorujemy rynek biokomponentów. Chodzi o estry metylowe i bioetanol. Rynek biogazu rolniczego to 128 biogazowni rolniczych w Polsce. Mamy potencjał na dwudziestokrotnie więcej. Ilość odpadów i masy pozwala na to, żeby produkować 20 razy więcej prądu, energii niż 770 gigawatogodzin.</u>
+          <u xml:id="u-34.7" who="#ZastepcadyrektorageneralnegoKrajowegoOsrodkaWsparciaRolnictwaJacekMalicki">Platforma e-rolnik. Chcemy o tym powiedzieć, dlatego że jest to stale rozbudowana platforma, poprzez którą w sposób elektroniczny można składać wnioski. Może to być obsługiwane. Ostatnio uruchomiliśmy przeglądarkę nieruchomości Zasobu Własności Rolnej Skarbu Państwa, która funkcjonuje w portalu Geoportal. Dokonujemy również transferu wiedzy, sporządzamy tygodniowe, miesięczne raporty, robimy informacje cykliczne, pogłębione analizy i opracowania. Jak już państwu mówiłem, z zasobu są wpływy w wysokości 2,4 mld zł. Wydatki związane z gospodarowaniem mieniem wynoszą 1,36 mld zł. Tutaj są podane wybrane wydatki, ale bardziej w ujęciu dotyczącym źródeł. Są to: program operacyjny, dokumenty płatnicze przekazywane do Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa na finansowanie, bezzwrotna pomoc i pożyczki, fundusz promocji produktów, który pochodzi z funduszów rolniczych, które przedstawiałem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-35">
+          <u xml:id="u-35.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Dziękujemy bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-36">
+          <u xml:id="u-36.0" who="#ZastepcadyrektorageneralnegoKrajowegoOsrodkaWsparciaRolnictwaJacekMalicki">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-37">
+          <u xml:id="u-37.0" who="#PoselPiotrBorys">Można prezentację otrzymać e-mailem?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-38">
+          <u xml:id="u-38.0" who="#ZastepcadyrektorageneralnegoKrajowegoOsrodkaWsparciaRolnictwaJacekMalicki">Ależ oczywiście, tak.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-39">
+          <u xml:id="u-39.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Bardzo proszę prezentację przesłać do sekretariatu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-40">
+          <u xml:id="u-40.0" who="#ZastepcadyrektorageneralnegoKrajowegoOsrodkaWsparciaRolnictwaJacekMalicki">Panie przewodniczący, w zasadzie jesteśmy na końcu. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-41">
+          <u xml:id="u-41.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Dziękuję bardzo. Bardzo dziękuję. Proszę o przesłanie prezentacji do sekretariatu. Sekretariat roześle posłom. Zanim przejdziemy dalej, oczywiście została nam Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Bardzo proszę zastępcę prezesa, panią Monikę Rzepecką. Pani prezes, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-42">
+          <u xml:id="u-42.0" who="#ZastepcaprezesaKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpolecznegoMonikaRzepecka">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-43">
+          <u xml:id="u-43.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Pani prezes nie ma prezentacji?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-44">
+          <u xml:id="u-44.0" who="#ZastepcaprezesaKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpolecznegoMonikaRzepecka">Pani prezes nie ma prezentacji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-45">
+          <u xml:id="u-45.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">To dobrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-46">
+          <u xml:id="u-46.0" who="#ZastepcaprezesaKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpolecznegoMonikaRzepecka">Pytaliśmy wczoraj i usłyszeliśmy, że nie, więc będzie ustna informacja.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-47">
+          <u xml:id="u-47.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">KOWR był potraktowany inaczej, dlatego że jesteśmy u nich.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-48">
+          <u xml:id="u-48.0" who="#ZastepcaprezesaKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpolecznegoMonikaRzepecka">Nie mam żadnych pretensji. Ale nie musimy dosyłać, jak rozumiem?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-49">
+          <u xml:id="u-49.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Oczywiście, że nie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-50">
+          <u xml:id="u-50.0" who="#ZastepcaprezesaKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpolecznegoMonikaRzepecka">Dobrze. Panie przewodniczący, pani minister, szanowni państwo, członkowie Komisji, zaproszeni goście, postaram się powiedzieć w telegraficznym skrócie, ponieważ informacja o działalności Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego w 2021 roku została państwu przekazana. Króciutko powiem o zadaniach, podam troszeczkę statystyki i powiem o samej instytucji, jak się prezentowała w 2021 roku.</u>
+          <u xml:id="u-50.1" who="#ZastepcaprezesaKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpolecznegoMonikaRzepecka">Trzy podstawowe, główne zadania Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego to po pierwsze, przede wszystkim obsługa ubezpieczonych i świadczeniobiorców w sprawach dotyczących objęciem ubezpieczeniem społecznych rolników, wymiaru i poboru składek na ubezpieczenie oraz przyznawania i wypłaty świadczeń. Jest to cały sektor ubezpieczeń i przyznawania świadczeń. Jest to zadanie bardzo złożone, na które składa się jeszcze wiele innych podzadań. Drugie nasze kluczowe zadanie to prewencja, czyli działalność na rzecz zapobiegania wypadkom przy pracy w rolnictwie i rolniczym chorobom zawodowym poprzez analizowanie przyczyn wypadków, prowadzenie nieodpłatnych i dobrowolnych szkoleń w zakresie ochrony zdrowia i życia w gospodarstwie rolnym, upowszechnianie wiedzy o zagrożeniach wypadkami przy pracy rolniczej i o zasadach bezpiecznej pracy w gospodarstwie rolnym, inicjowanie wdrażania do produkcji odzieży ochronnej oraz bezpiecznych maszyn i sprzętu stosowanego w rolnictwie. Trzecie duże, główne zadanie to rehabilitacja, czyli podejmowanie działań na rzecz pomocy ubezpieczonym i osobom uprawnionym do świadczeń z ubezpieczenia, wykazującym całkowitą niezdolność do pracy w gospodarstwie rolnym, ale rokującym jej odzyskanie w wyniku leczenia i rehabilitacji albo zagrożonym całkowitą niezdolnością do pracy w gospodarstwie rolnym.</u>
+          <u xml:id="u-50.2" who="#ZastepcaprezesaKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpolecznegoMonikaRzepecka">Inne zadania, o których może tylko na początku wspomnę, ale nie będę ich bardzo dokładnie omawiać, to inicjowanie i wspieranie rozwoju ubezpieczeń wzajemnych, o których pewnie będziemy dużo więcej mówić w podsumowaniu za 2020 roku w związku z powstaniem AGRO Ubezpieczeń, prowadzenie rozliczeń z tytułu składek na ubezpieczenie zdrowotne emerytów i rencistów oraz rolników i pracujących z nimi domowników, a także pomocników rolnika, pobieranie zaliczek na podatek dochodowy od wypłaconych emerytur i rent po zakończeniu roku podatkowego, obliczanie podatku, jak również wykonywanie zadań związanych z realizacją przepisów rozporządzeń wspólnotowych i umów dwustronnych.</u>
+          <u xml:id="u-50.3" who="#ZastepcaprezesaKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpolecznegoMonikaRzepecka">W zeszłym roku – jeszcze tylko wspomnę, ale powiem o tym więcej na końcu – obchodziliśmy trzydziestolecie, jubileusz powstania instytucji. Było z tym związanych wiele wydarzeń, głównie w ostatnim kwartale roku ze względu na panującą jeszcze w pierwszej części roku pandemię.</u>
+          <u xml:id="u-50.4" who="#ZastepcaprezesaKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpolecznegoMonikaRzepecka">Jeżeli chodzi o strukturę organizacyjną, jest to centrala plus szesnaście oddziałów regionalnych i 256 placówek terenowych. Struktura taka umożliwia, podobnie jak w Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, współpracę i wykonywanie różnych działań, jak też bardzo bliski, bezpośredni kontakt z beneficjentami, z rolnikami. Nasze największe placówki, oddziały regionalne – może wymienię trzy – to jest Mazowsze, gdzie są 34 placówki terenowe i 159 341 świadczeniobiorców i obsługiwanych beneficjentów; Poznań, gdzie jest 28 oddziałów terenowych i Lublin, gdzie są 22 placówki terenowe, przy czym w Poznaniu jest mniej świadczeniobiorców, natomiast w Lublinie jest więcej obsługiwanych świadczeniobiorców.</u>
+          <u xml:id="u-50.5" who="#ZastepcaprezesaKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpolecznegoMonikaRzepecka">Jeżeli chodzi o gospodarkę finansową, opiera się ona na trzech państwowych funduszach celowych. Są to: Fundusz Emerytalno-Rentowy, Fundusz Administracyjny oraz Fundusz Prewencji i Rehabilitacji. Mamy również fundusz motywacyjny i fundusz składkowy, który ma osobowość prawną i nie jest dotowany z budżetu państwa. Cały plan wydatków i budżet Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego w części 72 był zrealizowany w 2021 roku w kwocie 18 666 625 tys. zł. Główne pozycje z funduszu to dotacja z budżetu państwa do Funduszu Emerytalno-Rentowego w wysokości ponad 18 367 033 tys. zł i do Funduszu Prewencji i Rehabilitacji w wysokości ponad 13 334 tys. zł plus jeszcze inne zadania zlecone, które Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego realizuje na podstawie innych ustaw. W tym zakresie była to kwota 277 199 tys. zł. Dodatkowo była kwota 7 mln zł w zakresie obsługi zadań zleconych.</u>
+          <u xml:id="u-50.6" who="#ZastepcaprezesaKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpolecznegoMonikaRzepecka">Może krótko omówię trzy główne zadania, plus przedstawię instytucje, jak to wyglądało w 2021 roku. Tak więc jeżeli chodzi o fundusz emerytalno-rentowy w 2021 roku wypłacono świadczenia z ubezpieczenia emerytalno-rentowego, czyli emerytury i renty w wysokości 16 683 612 tys. zł. W 2021 roku mieliśmy 809 tys. emerytów i 226 tys. rencistów. W 2020 roku było 852 tys. emerytów i 230 tys. rencistów. Widzimy ewidentną wolno postępującą, aczkolwiek tendencję spadkową. Kwota najniższej emerytury w 2021 roku wynosiła 1250,88 zł, a od marca 2022 roku najniższa emerytura wynosi 1338,44 zł. Przeciętna emerytura w 2021 roku wynosiła 1339,04 zł, a w pierwszym kwartale tego roku 1370,46 zł.</u>
+          <u xml:id="u-50.7" who="#ZastepcaprezesaKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpolecznegoMonikaRzepecka">Jeżeli chodzi o ubezpieczenia zdrowotne rolników, liczba ubezpieczonych w 2021 roku to 1 136 tys. osób objętych ubezpieczeniem emerytalno-rentowym, podczas gdy w 2020 roku, żeby pokazać tendencję, było 1 173 tys. objętych ubezpieczeniem zdrowotnym.</u>
+          <u xml:id="u-50.8" who="#ZastepcaprezesaKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpolecznegoMonikaRzepecka">Jeżeli chodzi jeszcze o zadanie dotyczące obsługi ubezpieczonych rolników, to w naszym systemie na dzień 31 grudnia 2021 roku Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego obsługiwała 1 134 603 osoby, które podlegały ubezpieczeniu społecznemu rolników, w tym małżonków i domowników oraz pomocników rolnika. Liczba płatników składek na ubezpieczenie w rolnictwie na dzień 31 grudnia wynosiła 846 187 płatników, z tego płatników czynnych było 839 040. W 2021 roku kasa ubezpieczenia zdrowotnego obsługiwała średnio w skali roku 1 149 460 ubezpieczonych.</u>
+          <u xml:id="u-50.9" who="#ZastepcaprezesaKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpolecznegoMonikaRzepecka">Może jeszcze krótka informacja statystyczna, jeżeli chodzi o realizację zadań związanych z wypłatą świadczeń. A więc rozpatrzono 1 803 113 wniosków o świadczenia pieniężne z ubezpieczenia społecznego rolników, z tego decyzje wydano w 1 530 402 sprawach. W 2021 roku kasa, pracownicy kasy przyznali 70 546 świadczeń emerytalno-rentowych, w tym 16 255 emerytur rolniczych, 47 857 rent rolniczych z tytułu niezdolności do pracy, 4398 rent rodzinnych i 2036 rent rolniczych, w tym wypadkowych.</u>
+          <u xml:id="u-50.10" who="#ZastepcaprezesaKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpolecznegoMonikaRzepecka">Ponadto jeżeli chodzi o dodatkowe zadania, które również były realizowane i pokrywane w ramach funduszu emerytalno-rentowego, wypłaciliśmy 59 343 zasiłków pogrzebowych. Zasiłek pogrzebowy w 2021 wynosił 4000 zł. Wypłaciliśmy 9 889 jednorazowych odszkodowań z tytułu wypadku przy pracy lub rolniczej choroby zawodowej. Jest to fundusz składkowy, ale działający w ramach Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Wypłaciliśmy również 153 089 zasiłków macierzyńskich i 844 950 zasiłków chorobowych, przy czym chciałabym tutaj podkreślić, że w 2021 roku zasiłek chorobowy wzrósł o drugie tyle z 10 zł do 20 zł za jeden dzień, zgodne z rozporządzeniem ministra rolnictwa i rozwoju wsi, które zostało opublikowane 20 grudnia 2021 roku. Wiązało się to z działaniem polegającym na tym, że została podniesiona składka na ubezpieczenie chorobowe, wypadkowe i macierzyńskie z 42 zł do 60 zł.</u>
+          <u xml:id="u-50.11" who="#ZastepcaprezesaKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpolecznegoMonikaRzepecka">Dodatkowe zadania w ramach obsługi ubezpieczonych i świadczeniobiorców polegały na tym, że przeprowadziliśmy waloryzację 1 046 863 emerytur i rent. W kwietniu kasa wypłaciła emerytom i rencistom dodatkowe roczne świadczenie pieniężne, tzw. trzynastkę. W listopadzie 2020 roku wypłaciliśmy 871 777 kolejnych dodatkowych rocznych świadczeń pieniężnych. To była czternastka, która była jeszcze kontynuowana w styczniu tego roku. Były dodatkowo 16 532 takie świadczenia.</u>
+          <u xml:id="u-50.12" who="#ZastepcaprezesaKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpolecznegoMonikaRzepecka">Wspomnę, że od marca 2019 roku Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego przyznaje prawo i wypłaca rodzicielskie świadczenia uzupełniające. Do 31 grudnia wpłynęły 3063 wnioski o takie świadczenie. Wydano 2963 decyzje, w tym 1533 przyznających. Od października 2019 roku wypłacamy świadczenie uzupełniające dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji. Do 31 grudnia wpłynęło 334 768 wniosków o takie świadczenia. Wypłacamy je z Funduszu Solidarnościowego. Od 15 października 2020 roku Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego przyznaje i wypłaca świadczenie wyrównawcze dla działaczy opozycji antykomunistycznej oraz dla osób represjonowanym z powodów politycznych. Do 31 grudnia 2021 roku wydano 123 decyzje przyznające.</u>
+          <u xml:id="u-50.13" who="#ZastepcaprezesaKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpolecznegoMonikaRzepecka">Jeszcze jedno dodatkowe zadanie, które realizujemy od marca 2020 roku w związku z ogłoszeniem stanu zagrożenia epidemicznego. Przyznawaliśmy, kasa przyznawała i wypłacała ubezpieczonym rolnikom, ich małżonkom oraz domownikom dodatkowe świadczenia pieniężne z powodu COVID. To jest fundusz COVID, a mianowicie podwyższony zasiłek chorobowy za każdy dzień czasowej niezdolności do pracy, zasiłek z tytułu objęcia kwarantanną, nadzorem epidemiologicznym lub hospitalizacją oraz zasiłek opiekuńczy z powodu opieki nad dzieckiem. To tyle, jeżeli chodzi o pierwsze zadanie, jak również finansowanie z naszego podstawowego funduszu emerytalno-rentowego.</u>
+          <u xml:id="u-50.14" who="#ZastepcaprezesaKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpolecznegoMonikaRzepecka">Drugie bardzo duże zadanie to działalność prewencyjna i rehabilitacyjna, dwa zadania w jednym, ale jeden fundusz prewencji i rehabilitacji. Na 2021 roku budżet funduszu dotowanego, zasilanego dotacją z budżetu państwa wynosił 41 449 tys. zł. Na działania prewencyjne przeznaczono 3 702 tys. zł, a na zakup usług zdrowotnych, czyli rehabilitację 34 409 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-50.15" who="#ZastepcaprezesaKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpolecznegoMonikaRzepecka">Działalność prewencyjna. Króciutka informacja statystyczna. Od roku 1993 do roku 2021 zmniejszyła się liczba zgłoszonych wypadków z 66 tys. do 12 tys., czyli o ponad 80%, a liczba wypłaconych jednorazowych odszkodowań z 42 tys. do 9500, w tym z tytułu wypadków śmiertelnych z 286 do 45. Chciałabym tutaj podkreślić, że jeżeli chodzi o działalność prewencyjną, nie byłoby tego wskaźnika, gdyby nie bardzo różnorodne, bardzo kreatywne, innowacyjne, różne formy podejmowane przez kasę, przez Biuro Prewencji. Wspomnę tylko może o niektórych.</u>
+          <u xml:id="u-50.16" who="#ZastepcaprezesaKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpolecznegoMonikaRzepecka">Wraz z zaprzyjaźnionymi z nami instytucjami – tutaj patrzę na panią prezes, na państwa, panów dyrektorów – jak również pod patronatem pana ministra organizujemy różnego rodzaju konkursy o różnym charakterze. W 2021 roku były też różnego rodzaju szkolenia, konferencje i spotkania, konkursy szkoleniowe wiedzy o bhp, stoiska informacyjne. Rozpowszechniano wiedzę w zakresie szkolenia e-learningowego dla dzieci pod tytułem „Bezpiecznie na wsi mamy – upadkom zapobiegamy”. W 2021 roku odbywała się jedenasta edycja ogólnopolskiego konkursu plastycznego dla dzieci „Bezpiecznie na wsi mamy – od 30 lat z KRUS wypadkom zapobiegamy”. Wzięło w niej udział ponad 43 tys. dzieci z prawie 4000 szkół podstawowych z terenów wiejskich. W 2021 roku był też ogłoszony konkurs ogólnopolski „Bezpieczne gospodarstwo rolne”, który przebiegał pod honorowym patronatem pana prezydenta Andrzeja Dudy. Wzięło w nim udział 906 gospodarstw rolnych.</u>
+          <u xml:id="u-50.17" who="#ZastepcaprezesaKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpolecznegoMonikaRzepecka">Są też inicjatywy, które są promowane, organizowane przez poszczególne oddziały regionalne. Konkursy odbywają się w oddziałach regionalnych. Później jest konkurs ogólnopolski. Są to bardzo dobrze zorganizowane imprezy. Przeprowadzono drugą edycję konkursu na rymowankę dla dzieci o bezpieczeństwie w gospodarstwie rolnym „Bezpiecznie na wsi mamy – od 30 lat z KRUS wypadkom zapobiegamy”. Pierwsza edycja odbyła się w 2019 roku. Do udziału w konkursie zostało zgłoszonych 925 prac. W zeszłym roku były i podsumowanie, i upominki ufundowane przez ministra edukacji pana Czarnka.</u>
+          <u xml:id="u-50.18" who="#ZastepcaprezesaKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpolecznegoMonikaRzepecka">Przeprowadzono również II Ogólnopolski Konkurs Testowy z zakresu bezpiecznej pracy w gospodarstwie rolnym. Do realizacji tego przedsięwzięcia wykorzystano platformę Moodle. Jest to nowoczesne narzędzie, które ze względu na pandemię pozwalało na dotarcie do dzieci, do młodzieży w komunikacji elektronicznej.</u>
+          <u xml:id="u-50.19" who="#ZastepcaprezesaKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpolecznegoMonikaRzepecka">Jeżeli chodzi o prewencję, chciałabym tutaj podkreślić, że w 2018 roku kasa przystąpiła do międzynarodowej kampanii popularyzującej Wizję Zero. Jest to strategia prewencji Międzynarodowego Stowarzyszenia Zabezpieczenia Społecznego ISSA. Tym samym staliśmy się jej oficjalnym partnerem. Wydarzenie to zawsze odbywa się pod patronatem pana ministra rolnictwa i rozwoju wsi. W tym roku również już inaugurowaliśmy ten konkurs. Jest bardzo ciekawy, młodzież nadsyła filmy. Jest to bardzo kreatywna i bardzo innowacyjna działalność. Na zmniejszenie wypadkowości składa się bardzo intensywna praca wszystkich naszych pracowników w terenie, począwszy od placówek terenowych, poprzez oddziały regionalne, po centralę kasy.</u>
+          <u xml:id="u-50.20" who="#ZastepcaprezesaKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpolecznegoMonikaRzepecka">Jeżeli chodzi jeszcze o Fundusz Prewencji i Rehabilitacji, druga część naszej działalności to jest działalność rehabilitacyjna. W 2021 roku kasa planowała skierować na rehabilitację leczniczą 14 219 rolników i 1176 dzieci rolników, natomiast ze względu na wciąż trwającą pandemię w pierwszej części roku i zbyt duże ryzyko zachorowania, niestety, odstąpiliśmy od organizacji turnusów rehabilitacyjnych dla dzieci. Jeżeli chodzi o pierwsze turnusy rehabilitacyjne, które objęły rolników, rozpoczęły się 18 marca. Najpierw były w centrum rehabilitacji w Iwoniczu i Świnoujściu, następnie po 22 marca również w Jedlcu, Szklarskiej Porębie, następnie od początku kwietnia w Horyńcu Zdroju i od 1 kwietnia również w Kołobrzegu. W 2021 roku w Jedlcu kontynuowano program terapeutyczny „Szkoła pleców”, w którym udział wzięły 102 osoby. W 2021 roku w rehabilitacji leczniczej za pośrednictwem jednostek organizacyjnych kasy uczestniczyło 6718 rolników, czyli około połowy z zaplanowanych osób, w tym 6380 osób wzięło udział, odbyło rehabilitację w zakresie schorzeń układu ruchu, 233 osoby odbyły rehabilitację w zakresie chorób układu krążenia oraz 97 rolników skorzystało z nowego programu uruchomionego w 2021 roku, a mianowicie z rehabilitacji leczniczej po przebytej chorobie COVID-19. Ze względu na ograniczoną liczbę rolników korzystających z CRR-ów, dostały one pomoc udzieloną w trzech transzach po to, żeby wyrównać straty w kwocie 5 696 000 zł.</u>
+          <u xml:id="u-50.21" who="#ZastepcaprezesaKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpolecznegoMonikaRzepecka">Jeżeli chodzi o pozostałe zadania, może tylko powiem, że w ramach współpracy międzynarodowej obecnie realizujemy jedenaście umów dwustronnych, między innymi z Macedonią, Kanadą, Koreą Południową, Australią, Ukrainą, Mołdawią, Mongolią, Izraelem oraz Turcją. Aktualnie trwają prace związane z wdrożeniem podpisanej umowy między Rzecząpospolitą Polską a Republiką Białoruś o zabezpieczeniu społecznym, a także negocjacje umów dwustronnych z Chile, Japonią i Indiami. Jak już wspomniałam, współpracujemy bardzo intensywnie w ramach Międzynarodowego Stowarzyszenia Zabezpieczenia Społecznego. Jest to Wizja Zero. Od momentu przyjęcia do ISSA kasa aktywnie uczestniczy w pracach międzynarodowej sekcji prewencji rolnictwa. Jesteśmy tutaj bezpośrednio zaangażowani. Pani prezes jest przewodniczącą zarządu sekcji. Są prowadzone na szeroką skalę badania oraz działania promujące bezpieczną pracę i prewencję w gospodarstwie rolnym. Drugą naszą aktywnością międzynarodową jest wymiana doświadczeń pomiędzy instytucjami prowadzącymi odrębny system ubezpieczeń rolniczych w ramach Europejskiej Sieci Rolniczych Systemów Zabezpieczenia Społecznego. Uczestniczy w tym sześć państw europejskich, oprócz Polski – Francja, Austria, Niemcy, Grecja i Finlandia.</u>
+          <u xml:id="u-50.22" who="#ZastepcaprezesaKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpolecznegoMonikaRzepecka">W ramach orzecznictwa lekarskiego, które jest zlokalizowane w naszych poszczególnych oddziałach regionalnych i placówkach terenowych, w 2021 roku, powiem w skrócie, wydano łącznie 165 047 orzeczeń, w tym 144 855 było wydanych przez lekarzy rzeczoznawców kasy, a 20 192 orzeczenia były wydane przez komisje lekarskie kasy. Ponadto lekarze specjaliści i konsultanci wydali 752 opinie.</u>
+          <u xml:id="u-50.23" who="#ZastepcaprezesaKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpolecznegoMonikaRzepecka">O Funduszu Solidarnościowym i funduszu przeciwdziałania COVID już wspomniałam, więc nie będę powtarzała tych informacji. Przejdę teraz do trzeciego funduszu, a mianowicie Funduszu Administracyjnego. Króciutko przedstawię tę instytucję, ponieważ z Funduszu Administracyjnego jest finansowana działalność Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Budżet na 2021 rok to 766 578 tys. zł. Główne pozycje kosztów to wynagrodzenia pracowników kasy, opłaty pocztowe i usługi bankowe, które stanowią bardzo dużą pozycję w naszym budżecie. W 2021 roku było to ponad 89 mln zł. Ponadto jest to podtrzymanie, rozwój i zapewnienie funkcjonalności usług informatycznych, jak również inwestycje.</u>
+          <u xml:id="u-50.24" who="#ZastepcaprezesaKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpolecznegoMonikaRzepecka">Króciutko o działaniach inwestycyjnych. Na 274 nasze wszystkie oddziały i placówki terenowe plus dwie lokalizacje centrali Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego liczba nieruchomości w trwałym zarządzie to 227, czyli 83%, a liczba nieruchomości wynajmowanych wynosi 47. Tutaj polityka i cel kierownictwa kasy jest taka, żeby liczbę nieruchomości wynajmowanych stale zmniejszać, w związku z tym w przypadku nowo budowanych czy oddawanych do użytku placówek staramy się, żeby to już były budynki w trwałym zarządzie KRUS-u. W 2021 roku zakończyła się budowa nowej placówki w Krotoszynie. W tym roku została już oddana do użytku. Oficjalne otwarcie jest planowane jeszcze na ten rok. W 2021 roku przypadło również gros pracy, jeżeli chodzi o placówkę terenową w Mielcu. Dzisiaj, przepraszam, wczoraj pani prezes Aleksandra Hadzik była na oficjalnym otwarciu tej placówki. W sierpniu 2021 roku rozpoczęła się budowa nowej placówki w Mińsku Mazowieckim. Jej zamknięcie planujemy w 2022 roku. Plan jest ambitny. Mamy nadzieję, że to się uda. Ambitnie pod koniec zeszłego roku w Opocznie rozpoczęła się budowa nowej placówki terenowej. Tam już odbyła się konferencja prasowa. Plan jest bardzo ambitny, ale myślę, że go dotrzymamy. Taka jest nasza deklaracja.</u>
+          <u xml:id="u-50.25" who="#ZastepcaprezesaKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpolecznegoMonikaRzepecka">Jeżeli chodzi o fundusz wynagrodzeń, w 2021 roku wynosił on 367 481 tys. zł i był wyższy o kwotę 7 350 tys. zł. Plan finansowy był na tym samym poziomie, co w 2021 roku, natomiast w zeszłym roku była dodatkowa możliwość wynikająca z ustawy okołobudżetowej polegająca na tym, że koszty obsługi naszych zadań zleconych mogliśmy przenieść na fundusz wynagrodzeń, z czego z przyjemnością i szybko skorzystaliśmy. Przeciętne wynagrodzenie brutto w 2021 roku, biorąc pod uwagę wszystkie składniki wynagrodzenia razem z wypłatami nagród z oszczędności za wszystkie cztery kwartały, łącznie z wynagrodzeniem rocznych i nagrodami za szczególne osiągnięcia, wynosiło w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego zaledwie 5076,22 zł. W tym roku biorąc pod uwagę podniesienie kwoty wynagrodzenia minimalnego do 3010 zł ponad jedna trzecia naszych pracowników, czyli 2430 nie osiągała takiego poziomu wynagrodzenia. Chciałabym podkreślić, że w 2022 roku dzięki wsparciu, dzięki inicjatywie pana premiera Kowalczyka dostaliśmy fundusz wynagrodzeń zwiększony o 51 463 tys. zł, co stanowi więcej o 15,4% w stosunku do roku 2021 roku, ale chciałabym też zaznaczyć, że przy planach rządu podniesienia płacy minimalnej będą to kwoty niewystarczające. Będziemy prosić o bardzo duże wsparcie również państwa Komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-51">
+          <u xml:id="u-51.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-52">
+          <u xml:id="u-52.0" who="#ZastepcaprezesaKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpolecznegoMonikaRzepecka">W przedziale od 3000 zł do 4000 zł zarabia 60% naszych pracowników.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-53">
+          <u xml:id="u-53.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-54">
+          <u xml:id="u-54.0" who="#ZastepcaprezesaKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpolecznegoMonikaRzepecka">Rozumiem, że już, panie przewodniczący, jeżeli chodzi o... Nie będzie więcej tematów newralgicznych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-55">
+          <u xml:id="u-55.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Dziękuję bardzo. Szanowni państwo, otwieram dyskusję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-56">
+          <u xml:id="u-56.0" who="#ZastepcaprezesaKasyRolniczegoUbezpieczeniaSpolecznegoMonikaRzepecka">Dobrze. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-57">
+          <u xml:id="u-57.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Mam prośbę. Ze względu na to, że pani minister ma ważne spotkania o godz. 18.20, prosiła mnie o to, żeby mogła wyjść wcześniej. Pierwsze pytania, które będą, chciałbym, żeby były do pani minister. Później kiedy kolejne pytania będą do jednostek, to jednostki zostaną i odpowiedzą. Bardzo proszę, żeby pani minister mogła wyjść, ponieważ ma ważne spotkanie. Otwieram dyskusję. Przed panem posłem Borysem głos zabierze jeszcze, ale już bardzo krótko, dyrektor oddziału doradztwa rolniczego w Kielcach, jeżeli jest z nami. Zgłaszał się. Czy pan dyrektor nas słyszy?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-58">
+          <u xml:id="u-58.0" who="#DyrektorSwietokrzyskiegoOsrodkaDoradztwaRolniczegowModliszewicachJerzyPospiech">Tak, słyszę, tylko pytam, czy państwo mnie słyszycie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-59">
+          <u xml:id="u-59.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Chyba tylko ja pana słyszę. Chyba technicznie nie da się tego zrobić, ale niech pan próbuje.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-60">
+          <u xml:id="u-60.0" who="#DyrektorSwietokrzyskiegoOsrodkaDoradztwaRolniczegowModliszewicachJerzyPospiech">Czy państwo mnie słyszycie?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-61">
+          <u xml:id="u-61.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Tak, proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-62">
+          <u xml:id="u-62.0" who="#DyrektorSwietokrzyskiegoOsrodkaDoradztwaRolniczegowModliszewicachJerzyPospiech">Szanowni państwo, chciałbym nawiązać do pierwszych minut naszego spotkania ze względu na to, że padły stwierdzenia dotyczące realizacji Horyzont 2000, tego, że Centrum Doradztwa Rolniczego realizuje programy. Chciałbym powiedzieć, że też przymierzamy się do grudniowego naboru, jeżeli chodzi o Horyzont ze względu na to, że mam kontakty praktycznie w każdym kraju członkowskim, mam możliwości zorganizowania grupy. Okazuje się, że będę mógł stworzyć dwie grupy, przynajmniej dwa wnioski, natomiast obawiam się jednej rzeczy. Obawiam się, kim będę mógł realizować projekty, ponieważ bardzo kurczy nam się baza pracowników i fachowców.</u>
+          <u xml:id="u-62.1" who="#DyrektorSwietokrzyskiegoOsrodkaDoradztwaRolniczegowModliszewicachJerzyPospiech">Szanowni państwo, zatrudniamy pracowników po kierunkach rolniczych, ale nawiązując do tego, że Uniwersytet Jana Kochanowskiego w Kielcach kilka lat temu, trzy, cztery lata temu otworzył kierunek medyczny, próbowałem podejść, żeby otworzyć również kierunek rolniczy. Nie udało się, ale w tej chwili sam rektor, kierownictwo uniwersytetu zwraca się do nas, czy nie wrócilibyśmy do rozmów sprzed kilku lat, żeby otworzyć kierunek rolniczy. Oczywiście jesteśmy bardzo otwarci, nawet do tego stopnia, żeby bazując na technikach rolniczych, które są pod egidą Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, ich absolwentów kierować na nowo otwarte kierunki rolnicze. Zobaczymy, co z tego będzie, czy będzie, czy nam się to uda czy nie uda. Zobaczymy. Tylko tyle. Jeżeli jeszcze coś będzie, będę się zgłaszał. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-63">
+          <u xml:id="u-63.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Bardzo dziękuję. Otwieram dyskusję. Bardzo proszę, państwo posłowie. Pan poseł Piotr Borys, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-64">
+          <u xml:id="u-64.0" who="#PoselPiotrBorys">Pierwsze pytanie chciałem zadać na tle przewijającego się problemu, jak utrzymać kadry, zachować fachowe kadry w kontekście płac. Wiemy, jaki jest rynek pracy. Przed nami nowa część wdrażania polityki rolnej Unii Europejskiej. W związku z tym, jak państwo wyobrażacie sobie utrzymanie poziomu pracowników merytorycznych w kontekście presji płacowej przy inflacji? To pierwsza rzecz.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-65">
+          <u xml:id="u-65.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Do kogo to pytanie?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-66">
+          <u xml:id="u-66.0" who="#PoselPiotrBorys">Pytanie do wszystkich.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-67">
+          <u xml:id="u-67.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Nie, nie do wszystkich.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-68">
+          <u xml:id="u-68.0" who="#PoselPiotrBorys">No dobrze. Pytanie do pani minister.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-69">
+          <u xml:id="u-69.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Dziękuję bardzo. Kolejne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-70">
+          <u xml:id="u-70.0" who="#PoselPiotrBorys">Drugie pytanie dotyczy statusu ośrodków doradztwa rolniczego. Są przejęte, zawieszone, mają wspaniałych pracowników. Jest pytanie, czy struktura ośrodków doradztwa rolniczego pozostanie przy nowych zadaniach, które dochodzą. Są to niezwykle cenni ludzie. Jaki jest docelowy kierunek utrzymania ośrodków doradztwa rolniczego?</u>
+          <u xml:id="u-70.1" who="#PoselPiotrBorys">I ostatnie pytanie bardzo techniczne. Zadam je, ponieważ pan przewodniczący też wdrożył się w problematykę ziem zachodnich. Chodzi o współwłasność ułamkową w gospodarstwach osób, które były osiedlane na ziemiach odzyskanych. Często w jednym gospodarstwie w części ułamkowej mamy kilku, niekiedy nawet kilkunastu współwłaścicieli, którzy nie są w stanie przekroczyć problemu. Czy państwo możecie wygenerować jakiś pomysł, nie wiem, może jakieś kredyty preferencyjne, na podstawie których można by było wykupić współwłasność ułamkową. Jest to wzajemne klinczowanie. Osoby te nie są w stanie same rozwiązać tego problemu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-71">
+          <u xml:id="u-71.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Ostatnie pytanie było do pana dyrektora Malickiego. Zna temat, więc myślę, że odpowie. Dwa pierwsze były do pani minister. Bardzo proszę. Kto jeszcze z państwa posłów? Pan poseł Ajchler, bardzo proszę.</u>
+          <u xml:id="u-71.1" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Poseł Zbigniew Ajchler (niez.):</u>
+          <u xml:id="u-71.2" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Panie przewodniczący, pani minister, szanowni państwo, koleżanki i koledzy posłowie, po wysłuchaniu informacji, które przedstawiły nam poszczególne instytucje, informacji bardzo wyraźnych, ciekawych, nacechowanych różnymi cyframi, liczbami, wyłuszczyło się wyraźnie skomplikowanie, trudność, wielobranżowość rolnictwa wynikająca z jego specyfiki. Zawód rolnika, jak żaden inny, obarczony jest różnymi rzeczami, takimi jak niemożność wpływania na pogodę, wymarznięcia itd. Są określone ryzyka. Chciałbym powiedzieć, że w związku z taką sytuacją, w związku z trudnościami dotyczącymi tego zawodu, potrzebne jest wręcz doskonałe doradztwo. Zadam pytanie dotyczącego tego, co powiedział kolega poseł, tylko w innym stylu. Doradztwo musi mieć zaufanie. Zaufanie do doradcy zdobywa się też w ten sposób, że doradca ma czas na kształcenie się, rozszerzanie swoich wiadomości. Jednocześnie musi dobrze zarabiać, relatywnie dobrze zarabiać. Niskie wynagrodzenia nie angażują tych, którzy wykonują ten zawód, w bardzo dobrą pracę. Stąd pytam, czy mamy wystarczającą liczbę doradców w tym temacie, żeby...</u>
+          <u xml:id="u-71.3" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-71.4" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Poseł Zbigniew Ajchler (niez.):</u>
+          <u xml:id="u-71.5" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">To nie wszystko, panie przewodniczący. Chcę powiedzieć jednoznacznie, że wszyscy jak tu jesteśmy zgromadzeni, robimy to po to, żeby rolnikom żyło się lżej, żeby zawód ten był wykonywany łatwiej. Zwrócę uwagę na jedną rzecz. Widać wyraźnie, że Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa szuka tego elementu, którego mu brakuje najbardziej, czyli krajów zbytu dla naszego rynku, dla naszych towarów, od Wietnamu począwszy, a Bóg wie na kim skończywszy. Myślę, że to będzie działanie bardzo mocno poszerzane. Przede wszystkim trzeba włączyć Azję, dlatego że mamy nadprodukcję. Gdzieś to trzeba sprzedać w sposób właściwy i optymalny. Chciałbym powiedzieć, że mamy 10% przetwórstwa, nazwijmy to, rolnego, nie z naszej winy, nie z winy obecnych rządów, tylko jest to wynik działania naszego kraju. W związku z tym są określone kłopoty. Proszę zwrócić uwagę na etykiety towarów. Ostatnio zwróciłem uwagę na element inwestycyjny, który pomoże poprawić sytuację w rolnictwie w sposób diametralny. Proszę zwrócić uwagę na etykietę Krakusa. Szynka o bardzo dobrych parametrach, o nieprawdopodobnej renomie. Jest tam napisane, że wyprodukowano ją w Polsce, a pochodzenie towarów jest z Unii Europejskiej. Niby prawidłowo. Jest to prawidłowo, ale sądzę, że należałoby zbadać przepisy, które by mówiły, że wyprodukowano z polskich towarów, a nie krajów Unii Europejskiej. Polska też jest członkiem Unii Europejskiej. Nie byłoby to żadnym błędem.</u>
+          <u xml:id="u-71.6" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">I ostatnia sprawa, panie przewodniczący. Kłania się jak nie wiadomo co, że w Polsce, w czterdziestomilionowym kraju powinna być giełda mięsna. Dlaczego ciągle nie wracamy do tego tematu? Opieramy się na giełdzie austriackiej. Jaka jest wielkość państwa austriackiego, każdy wie. Opieramy się na giełdzie duńskiej. Jako kraj tracimy wielkie, ogromne pieniądze, do swoich cen w swoim państwie, w naszym kraju stosujemy giełdy niemieckie, duńskie i Bóg wie jakie jeszcze.</u>
+          <u xml:id="u-71.7" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-71.8" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Poseł Zbigniew Ajchler (niez.):</u>
+          <u xml:id="u-71.9" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Proszę zwrócić uwagę na to, co można zrobić, żeby ten rynek poprawić.</u>
+          <u xml:id="u-71.10" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Dziękuję bardzo. Pan poseł Krajewski, proszę bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-71.11" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Poseł Zbigniew Ajchler (niez.):</u>
+          <u xml:id="u-71.12" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-72">
+          <u xml:id="u-72.0" who="#PoselStefanKrajewski">Korzystając z obecności pani minister, ale też przedstawicieli wszystkich instytucji rolnych, chciałbym powiedzieć, że coraz więcej rolników zgłasza problem potrzeby uzyskiwania decyzji środowiskowych przy zakupie maszyn, przy modernizacji. Czekają na decyzje, często trwa to dwa, trzy miesiące, a tymczasem w agencji kończy się im czas, nie ma możliwości wydłużenia procedowania wniosku. W tym momencie nie dostają pomocy. Jest problem z interpretacją przy zwiększaniu DJP. Oczywiście decyzje środowiskowe były konieczne i potrzebne, ale jeżeli rolnik nie deklaruje zwiększania DJP, a deklaruje kupno maszyny typu agregat uprawowy czy przyczepa samozbierająca, uważam, że nie jest to potrzebne. Dzisiaj blokujemy pieniądze, które za chwilę trzeba będzie zwrócić do Brukseli. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-73">
+          <u xml:id="u-73.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Bardzo dziękuję. Kto z państwa posłów jeszcze? Nie widzę. Proszę bardzo, organizacje. Proszę bardzo, pan przewodniczący Gołębiowski.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-74">
+          <u xml:id="u-74.0" who="#PrzedstawicielZwiazkuZawodowegoRolnikowOjczyznaMariuszGolebiowski">Panie przewodniczący, pani minister, pytanie głównie do pani minister. Korzystając z okazji, że są tutaj wszystkie tak ważne i zacne instytucje państwowe, chciałbym zapytać, czy jest możliwość, żeby w przyszłości powstała rada społeczna przy Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, składająca się z przedstawicieli rolników, która mogłaby pomagać, sygnalizować problemy do agencji. Jak wiemy, jest ona w ośrodkach doradztwa rolniczego, jest w Kasie Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, w Krajowym Ośrodku Wsparcia Rolnictwa także funkcjonuje. Przede wszystkim takie jest moje pytanie w tym temacie, pani minister.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-75">
+          <u xml:id="u-75.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Dziękuję bardzo. Proszę oddać mikrofon koledze obok. Pan przewodniczący Walczak, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-76">
+          <u xml:id="u-76.0" who="#CzlonekRadyKrajowejNSZZRolnikowIndywidualnychSolidarnoscJanuszWalczak">Panie przewodniczący, pani minister, akurat jesteśmy dzisiaj po funduszu promocji mięsa wieprzowego. Omawialiśmy jeden projekt pilotażowy. Mówimy o rozpoznawalności produktu od pola do stołu, o identyfikacji. Z tego, co się orientuję, firma zainicjowała jako fundusze razem z ministerstwem ten kierunek działania. Dostaliśmy pewne pieniądze na uruchomienie (owoce i warzywa, wołowina i wieprzowina), żeby to zorganizować. Firma wygrała przetarg na 15 mln zł. Okazuje się, że dzisiaj na stole mam następny projekt za 49 000 zł po to, żeby przeanalizować dokumenty, które mają około sześćset, osiemset stron. Za przeproszeniem firma, która wygrała takie pieniądze, powinna wykonać ekspertyzy. Powinni to skumulować, żeby było to dla nas do przyswojenia.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-77">
+          <u xml:id="u-77.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-78">
+          <u xml:id="u-78.0" who="#CzlonekRadyKrajowejNSZZRolnikowIndywidualnychSolidarnoscJanuszWalczak">To nie jest etap końcowy. Jest to jeszcze w trakcie rozwoju. Chodzi o to, żebyśmy my jako rolnicy nie pokrywali co prawda niedużych pieniędzy, ale każdy grosz się liczymy. Chodzi o to, żeby z naszych pieniędzy promować żywność na rynkach, a nie wykonywać analizy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-79">
+          <u xml:id="u-79.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Dziękuję bardzo. Kto jeszcze z organizacji? Proszę bardzo, pan Zaręba, przedstawiciel „Solidarności” Rolników Indywidualnych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-80">
+          <u xml:id="u-80.0" who="#CzlonekNSZZRolnikowIndywidualnychSolidarnoscAleksanderZareba">Pani minister, skoro pani się spieszy, chciałbym zwrócić się do pani w jeszcze jednej istotnej sprawie. Chodzi mianowicie o ośrodki doradztwa rolniczego. Z ośrodkiem w Poświętnym mam bliski kontakt ponad 50 lat. Przez te wszystkie lata widziałem, jak się rozwijał, jak się czasami nawet zwijał, kiedy był pod nadzorem samorządowym. Jeżeli można powiedzieć o ostatnich dniach otwartych, o dniach pola, to tak pięknie urządzonych poletek, jakie były w Poświętnym o randze krajowej, jeszcze nigdy nie było. Na pewno były zrobione bardziej nowocześnie i postępowo niż w innych krajach Unii Europejskiej. Mogą z nas brać przykład, ale po to, żeby takie rzeczy mieć, żeby z tego skorzystać, dlatego że postęp w rolnictwie jest najważniejszy, nikt tego absolutnie nie zaneguje, po to, żeby postęp wchodził, do tego potrzebni są ludzie, fachowcy. Proszę państwa, za 4000 zł średniej pensji w ośrodkach doradztwa rolniczego nie będą pracować najlepsi, błyskotliwi fachowcy, dlatego że ich podkupywały, podkupują i będą podkupywać firmy zachodnie, które po prostu wygarniają dobrych. Nie jestem od tego, żeby stawiać jakieś szczególne wnioski, ale wydaje mi się, że z tego powodu wobec ośrodków doradztwa rolniczego trzeba zastosować taką politykę, żeby mogli tam pracować najlepsi ludzie w rolnictwie.</u>
+          <u xml:id="u-80.1" who="#CzlonekNSZZRolnikowIndywidualnychSolidarnoscAleksanderZareba">Jeszcze druga sprawa. Źle się stało. Trzeba w tym kierunku coś zrobić, żeby przy ośrodkach doradztwa rolniczego były gospodarstwa doświadczalne. Szkoda, że to zostało zmarnowane, sprzedane i po prostu nie można z tego skorzystać. Dzisiaj są tam tylko wystawy, ale nie można prowadzić pracy hodowlanej, nie można pokazać, jak to powinno naprawdę wyglądać przez 365 dni w roku.</u>
+          <u xml:id="u-80.2" who="#CzlonekNSZZRolnikowIndywidualnychSolidarnoscAleksanderZareba">Przy okazji ośrodków doradztwa rolniczego chciałbym wspomnieć o jeszcze jednej rzeczy. Jak jest beczka miodu, to i łyżka dziegciu też jest potrzebna. Proszę państwa, chcę zwrócić uwagę na jeden element. Bardzo cenię oświatę rolniczą, szkoły rolnicze. Siedzi tutaj mój dobry znajomy, pan Jacek Malicki, który zna oświatę rolniczą od podstaw, od Koronowa aż do tej sali. Chcę zwrócić uwagę na sprawę szkoły rolniczej w Gródkach. Kiedyś była to pomnikowa szkoła, jedna z dwóch szkół, które miały profil koński, i nie tylko. Miała przepiękne zaplecze dydaktyczne. Dzisiaj tam hula wiatr i rosną krzaki, mimo że są budynki, mimo że jest baza. Dlatego wrzucam kamyczek do ogródka Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, żeby takimi sprawami się zająć, żeby również zwrócić uwagę na to, że przy szkołach rolniczych potrzebne są gospodarstwa pomocnicze, które będą dawały praktyczną pomoc, praktyczną naukę zawodu dla młodzieży, która tam się kształci.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-81">
+          <u xml:id="u-81.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Dziękuję bardzo. Nie byliśmy w Poświętnym, to znaczy ja nie byłem, ale myślę, że kiedyś będę, ale dwa tygodnie temu mieliśmy wyjazdowe posiedzenie Komisji, byliśmy na wizytacji w Łódzkim Ośrodku Doradztwa Rolniczego w Łodzi. Widzieliśmy tam, że są poletka. 16 hektarów, które były kiedyś dzierżawione, które ośrodki doradztwa rolniczego komuś dzierżawiły, jak były pod sejmikami, pan dyrektor Kopera odebrał, kiedy wróciły pod ministerstwo. W tej chwili na 16 hektarach są poletka doświadczalne, a więc gospodarstwa doświadczalne są prowadzone.</u>
+          <u xml:id="u-81.1" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Bardzo proszę. Kto jeszcze z państwa? Nie widzę. Pani minister, bardzo proszę.            Bardzo dziękujemy, że pani minister została do końca.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-82">
+          <u xml:id="u-82.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWAnnaGembicka">Bardzo dziękuję. Dziękuję też panu przewodniczącemu za zrozumienie. Szanowni państwo, jeżeli chodzi o kwestie płacowe w ośrodkach doradztwa rolniczego, tutaj jak najbardziej zgadzam się z tym, że cały czas płace powinny być podnoszone. Jako resort, jak zresztą tutaj wskazywałam, z roku na rok staramy się, żeby wynagrodzenia były coraz wyższe. Myślę, że wskaźnik, że od 2016 roku udało się o ponad 50% podnieść wynagrodzenia, dużo mówi, ale tak jak powiedziałam w swoim wystąpieniu, jest jeszcze tutaj duże pole do poprawy. Zdajemy sobie z tego sprawę. Na pewno będziemy starać się o to, żeby w projekcie ustawy budżetowej na kolejny rok znalazły się jak największe środki na ten cel.</u>
+          <u xml:id="u-82.1" who="#SekretarzstanuwMRiRWAnnaGembicka">Jeżeli chodzi o zapewnienie dodatkowych środków, to też mogę przekazać dobrą informację. W ramach ustaleń związanych z planem strategicznym dla wspólnej polityki rolnej otrzymaliśmy zgodę komisji na wskazanie jednostek doradztwa rolniczego jako bezpośrednich beneficjentów szkoleń podstawowych dla rolników i indywidualnych usług doradczych. Wcześniej były oczekiwania, żeby były to jednostki wyłaniane w konkursach czy też przetargach, co powodowało, że w niektórych województwach wygrywały podmioty prywatne, wobec czego środki nie trafiały do jednostek doradztwa rolniczego. Teraz to już będzie funkcjonowało w trochę inny sposób.</u>
+          <u xml:id="u-82.2" who="#SekretarzstanuwMRiRWAnnaGembicka">Oprócz tego pan poseł Borys pytał, czy jest planowana jakaś zmiana formy organizacyjnej. Nie, nie planujemy nic takiego. Jednostki dalej będą pod Ministerstwem Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Jeżeli chodzi o zapewnienie kadr, to jesteśmy w trakcie przygotowywania i lada chwila będziemy podpisywać list intencyjny także z uczelniami rolniczymi. Chciałyby one, żeby organizować staże dla studentów także w ośrodkach doradztwa rolniczego, więc na pewno współpracę będziemy w tym zakresie kontynuować. Staramy się też, tak jak powiedziałam, cyfryzować możliwie jak najwięcej usług. To też wprowadza pewne ułatwienia i pozwala na lepszą organizację pracy.</u>
+          <u xml:id="u-82.3" who="#SekretarzstanuwMRiRWAnnaGembicka">Jeżeli chodzi o to, o czym mówił pan poseł Ajchler w kontekście przetwórstwa, chciałabym tylko powiedzieć, że w ramach Krajowego Planu Odbudowy mamy przeznaczone 4,5 mld zł na najbliższe kilka lat właśnie na odbudowę polskiego przetwórstwa. Na pewno to jest też jeden z kroków w tym kierunku.</u>
+          <u xml:id="u-82.4" who="#SekretarzstanuwMRiRWAnnaGembicka">Odnośnie do produktu polskiego są oczywiście takie oznaczenia. Musiałabym to zobaczyć. Trochę mnie dziwi, dlaczego producent akurat oznacza w taki sposób, że to są produkty z Unii Europejskiej. Oczywiście jeżeli chodzi o produkt polski, jak najbardziej oznaczeniem tym posługuje się wielu producentów. Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa w swoich działaniach promuje produkt polski. Teraz organizujemy chociażby ponad 230 wydarzeń w całej Polsce dotyczących promocji właśnie produktu polskiego. Na pewno działania te będziemy intensyfikować.</u>
+          <u xml:id="u-82.5" who="#SekretarzstanuwMRiRWAnnaGembicka">Myślę, że pomysł dotyczący giełdy mięsnej jest warty przeanalizowania. Zapisałam to sobie. Myślę, że będziemy to analizować.</u>
+          <u xml:id="u-82.6" who="#SekretarzstanuwMRiRWAnnaGembicka">Jeżeli chodzi o utworzenie rady społecznej przy Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa, myślę, że jeżeli takie postulaty pojawiają się ze strony organizacji, to przekażę to do pana premiera Kowalczyka. Na pewno kwestię tę także przeanalizujemy.</u>
+          <u xml:id="u-82.7" who="#SekretarzstanuwMRiRWAnnaGembicka">Pan poseł Krajewski pytał o kwestię decyzji środowiskowych przy działaniu z zakresu modernizacji w Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Tutaj poproszę panią prezes.</u>
+          <u xml:id="u-82.8" who="#SekretarzstanuwMRiRWAnnaGembicka">Jeżeli chodzi o paszportyzację, tutaj był trochę inny tryb. Tutaj nie było trybu przetargowego. Został wyłoniony NASK jako podmiot państwowy, więc to jest trochę inna formuła. Tutaj też poproszę o uzupełnienie Krajowy Ośrodek Doradztwa Rolniczego.</u>
+          <u xml:id="u-82.9" who="#SekretarzstanuwMRiRWAnnaGembicka">Jeżeli chodzi o szkoły rolnicze, była przywołana szkoła rolnicza w Gródkach. To nie jest akurat szkoła, która podlega pod ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Chciałabym zaznaczyć, że niestety, nie wszystkie szkoły rolnicze podlegają pod ministra rolnictwa i rozwoju wsi. Niektóre są w gestii powiatów. W związku z tym my tutaj nie mamy po prostu pola do jakiegokolwiek działania, aczkolwiek jeżeli władze danego powiatu, rada zdecyduje, wyrazi zainteresowanie tym, żeby szkoła została przyjęta przez ministerstwo, to my jesteśmy bardzo otwarci na takie działania. Zresztą co roku zawsze zgłasza się kilka szkół, które są tym zainteresowane. Po przeprowadzeniu analizy, jeżeli tylko jest tzw. czystość kształcenia, jeżeli faktycznie jest to szkoła tylko rolnicza, bardzo często wyrażamy zgodę i przejmujemy takie placówki.</u>
+          <u xml:id="u-82.10" who="#SekretarzstanuwMRiRWAnnaGembicka">W kwestii doświadczalnictwa chciałabym powiedzieć, że w 10 ośrodkach jest prowadzone doświadczalnictwo odmianowe. W ramach porejestrowego doświadczalnictwa odmianowego łącznie były 193 doświadczenia. Dziękuję za dobre słowa odnośnie do Krajowych Dni Pola. Myślę, że panu dyrektorowi, który jest z nami, faktycznie należą się gratulacje. Widzimy, że taka formuła faktycznie się sprawdza, a zwłaszcza Dzień Młodego Rolnika. Jest to też bardzo duże wyzwanie, które przed nami stoi, żeby młodych ludzi zachęcać do tego, żeby zostawali na wsi, żeby widzieli atrakcyjność pracy w gospodarstwie. Stąd też nasza współpraca z uczelniami, można powiedzieć, tworzenie hubu, porozumienia między uczelniami, szkołami rolniczymi, ośrodkami doradztwa rolniczego, instytutami badawczymi w taki sposób, żeby też kreować trochę większą atrakcyjność, jeżeli chodzi o podejmowanie studiów rolniczych czy też w ogóle podejmowanie zawodu rolnika. Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-82.11" who="#SekretarzstanuwMRiRWAnnaGembicka">Poseł Zbigniew Ajchler (niez.):</u>
+          <u xml:id="u-82.12" who="#SekretarzstanuwMRiRWAnnaGembicka">I żeby żon długo nie poszukiwali.</u>
+          <u xml:id="u-82.13" who="#SekretarzstanuwMRiRWAnnaGembicka">Na to już chyba nie mamy wpływu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-83">
+          <u xml:id="u-83.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Dziękujemy pani minister. Jeżeli będą jeszcze jakieś pytania, to zapiszemy. Wtedy już na piśmie. Myślę, że współpracownicy zostaną. Na pewno przekażą pani minister, gdyby jeszcze padły jakieś pytania. Teraz oddam głos pani prezes, ale zanim oddam głos pani prezes, mam jeszcze pytanie do Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa. Nie jestem z dolnośląskiego, ale mamy pewne sygnały. Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa odpowie później. Albo dobrze, proszę, pani prezes.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-84">
+          <u xml:id="u-84.0" who="#PrezesAgencjiRestrukturyzacjiiModernizacjiRolnictwaHalinaSzymanska">Jeżeli chodzi o działanie – modernizacja, jeżeli dotyczy to działań inwestycyjnych i jeżeli z przepisów wynika, gdyż zależy to od wielkości inwestycji, że decyzja rolnośrodowiskowa musi być dostarczona, to po prostu jako agencja musimy tego typu dokument wyegzekwować. Nie mamy wpływu na to, że takie są zasady ustalone przy realizacji określonego programu. Jeżeli są sytuacje, że ktoś złożył dokumenty bardzo późno czy jeszcze czeka, zawsze może wnioskować o przedłużenie terminu, jeżeli wiadomo, że dokument będzie otrzymany. Natomiast zrezygnować z dokumentu absolutnie nie możemy, jeżeli jest wymagany przepisami prawa.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-85">
+          <u xml:id="u-85.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Bardzo dziękuję. Pytanie do Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa. Od rolników z dolnośląskiego mam sygnały, że jest jakiś problem z wydzierżawieniem gruntów, że jakieś duże połacie gruntu leżą nieuprawiane, niewydzierżawiane. O co tam chodzi? Jaka jest tam sytuacja? Dlaczego nie można ich wydzierżawić? Wiemy o tym, że za wschodnią granicą mamy wojnę. W tej chwili każdy centymetr ziemi, każdy hektar ziemi jest dla nas bardzo ważny, żeby był uprawiany, a tam podobno są jakieś problemy. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-86">
+          <u xml:id="u-86.0" who="#ZastepcadyrektorageneralnegoKrajowegoOsrodkaWsparciaRolnictwaJacekMalicki">Dziękuję, panie przewodniczący. Może najpierw odniosę się do pytania pana posła Borysa z województwa dolnośląskiego dotyczącego problemu ziem odzyskanych. Oczywiście dostałem od pana przewodniczącego odpowiednie dokumenty. Nasi prawnicy pracują nad tym, ale jest problem. Dekret PKWN nie był ideałem myśli prawnej, wręcz był chyba dokumentem destrukcyjnym. My, którzy pracujemy na pozostałościach po państwowych gospodarstwach rolnych, które zaczęły się od dekretu PKWN, doskonale wiemy, że wtedy bardziej chęć szczera plus wykonawcy aktów prawnych tworzyli miks, który często bardzo trudno jest doprowadzić do stanu formalnoprawnego, jednak obiecuję tutaj, że nad problemem ziem odzyskanych, także nad sprawą z Dolnego Śląska nasi prawnicy się pochylą. Spróbujemy znaleźć jakiś złoty środek na rozwiązanie współwłasności, które paraliżują rolników przy jakichś mobilnych ruchach, czy to sprzedaży, czy to przekazywania hektarów. Myślę, że w ciągu tygodnia będzie nasza interpretacja prawna.</u>
+          <u xml:id="u-86.1" who="#ZastepcadyrektorageneralnegoKrajowegoOsrodkaWsparciaRolnictwaJacekMalicki">Natomiast podejrzewam, że wspomniany problem dotyczy gruntów z dużego gospodarstwa, które wróciło do zasobu w województwie dolnośląskim. W możliwym tempie następuje rozdysponowanie gruntów po gospodarstwie Jaworów. Zdaje się, że o tym jest mowa. Tam było ponad 2000 hektarów. Musi to być zrestrukturyzowane, podzielone. Wiem, że odbywają się przetargi. Sprawdzę, czy gdzieś tam machina się nie przecięła, ale jest tam specyficzna sytuacja. Pomimo, że taka wielkość hektarów wróciła, to zapotrzebowanie okolicznych rolników jest zdecydowanie większe. Sytuacja jest taka, że mamy więcej chętnych niż hektarów, które możemy postawić do dyspozycji. Powróciliśmy z ideą użyczeń, które akurat kontrole Najwyższej Izby Kontroli kiedyś, zresztą w logiczny sposób... Jak się zaczęły dopłaty w 2004 roku, użyczenia stały się formą trochę szorstką. W tym roku właśnie z racji sytuacji bezpieczeństwa żywnościowego wróciliśmy z użyczeniami, żeby zobaczyć, jaka będzie reakcja. Jest to formuła, że ktoś tylko sieje, zbiera, i już. To jest cały zabieg. Tam nie ma żadnego czynszu, nie ma rozbudowanej procedury. Wróciliśmy z użyczeniami. Panie przewodniczący, sprawdzę, czy Jaworów w odpowiednim tempie jest rozdysponowywany. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-87">
+          <u xml:id="u-87.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Dziękuję bardzo, ale tam chodzi o to, że podobno nie jest obsiany. 2000 hektarów leży nieobsiane.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-88">
+          <u xml:id="u-88.0" who="#ZastepcadyrektorageneralnegoKrajowegoOsrodkaWsparciaRolnictwaJacekMalicki">Nie, nie. 2000 hektarów na pewno nie leży nieobsiane. Są przetargi. Akurat Jaworów wrócił do nas na wiosnę. Okres siewów, wegetacja ma swoje prawa. Oczywiście jakaś tam kukurydza może jeszcze teraz być siana, ale pewnie już bez przesady. Sprawdzę i dam informację.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-89">
+          <u xml:id="u-89.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Dziękuję. Czy są jeszcze jakieś pytania? Nie widzę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-90">
+          <u xml:id="u-90.0" who="#CzlonekNSZZRolnikowIndywidualnychSolidarnoscAleksanderZareba">Jeżeli można, jeszcze minutkę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-91">
+          <u xml:id="u-91.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Jedno malutkie pytanie zada pan Zaręba, który reprezentuje „Solidarność” Rolników Indywidualnych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-92">
+          <u xml:id="u-92.0" who="#CzlonekNSZZRolnikowIndywidualnychSolidarnoscAleksanderZareba">Proszę państwa, będzie to trochę dziwne pytanie, ale pozwolę sobie zadać go w tym towarzystwie, ponieważ uważam, że zawsze starałem się widzieć wieś w pozytywnym wydaniu. Do końca tak to widzę, ale czy coś takiego jak film „Chłopaki do wzięcia” jest potrzebny po to, żeby reprezentował naszą wieś? Może to jest dziwny temat, ale jak mocno...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-93">
+          <u xml:id="u-93.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Chyba pomylił pan tytuł. Może „Rolnicy. Podlasie”.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-94">
+          <u xml:id="u-94.0" who="#CzlonekNSZZRolnikowIndywidualnychSolidarnoscAleksanderZareba">„Rolnicy. Podlasie” to są...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-95">
+          <u xml:id="u-95.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">A może „Rolnik szuka żony”?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-96">
+          <u xml:id="u-96.0" who="#CzlonekNSZZRolnikowIndywidualnychSolidarnoscAleksanderZareba">Proszę państwa, „Rolnicy. Podlasie” to są różne grupy rolników. Tam można sobie spojrzeć troszeczkę krytycznie albo pozytywnie. Natomiast w filmie „Chłopaki do wzięcia” jest tyle wulgaryzmów, tyle chamstwa, tyle prymitywizmu, że takiej wsi już nie ma. Trzeba szukać takich egzemplarzy, żeby je pokazywać. To nie jest coś, z czego my jako rolnicy jesteśmy dumni. To nie jest coś, do czego rolnicy dążą. To tylko tyle. Kiedyś pamiętam sytuację, że na forum Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi powiedziałem o programie „Tydzień”, jak się pięknie zmienił. Od kilku lat jest idealnie. Wszystkie ważne rzeczy są w tym programie podawane. Mam nadzieję, że może ta moja dygresja wpłynie na to, żeby ten film albo uatrakcyjnić, albo zmienić, albo znieść. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-97">
+          <u xml:id="u-97.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Dziękuję bardzo. Nie znam takiego filmu, ale skoro jest, to trzeba się zainteresować. Proszę państwa, czy ktoś jeszcze z państwa? Proszę bardzo. Proszę się przedstawić.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-98">
+          <u xml:id="u-98.0" who="#PoselJerzyBorowczak">Dziękuję, panie przewodniczący. Jerzy Borowczak.</u>
+          <u xml:id="u-98.1" who="#PoselJerzyBorowczak">Chciałbym ogólnie zapytać. Ostatnio mieliśmy dużo spotkań z rolnikami w Lubaniu, w Starym Polu, w Gdańsku. Byli troszeczkę zaniepokojeni tym, że zbiorniki są pełne zboża z Ukrainy. Czy zdążymy je opróżnić na nasze zbiory? Zadawali mi takie pytania. Nie znałem tematu. Stąd o to zapytuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-99">
+          <u xml:id="u-99.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Dziękuję bardzo. Nie ma pani minister, więc nie ma kto odpowiedzieć. Jutro będziemy mieć posiedzenie Komisji, na którym będzie pani minister. Najwyżej wtedy pani minister powie, ale z informacji, jakie mam, wynika, że nie ma tutaj jakiegoś wielkiego zagrożenia. Myślę, że pani minister odpowie.</u>
+          <u xml:id="u-99.1" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Dobrze. Dziękuję bardzo. Zamykam dyskusję. Bardzo dziękuję państwu za udział. Dziękuję państwu posłom. Dziękuję dyrektorom, prezesom. Dziękuję Krajowemu Ośrodkowi Wsparcia Rolnictwa, że moglibyśmy się tutaj spotkać. Proszę podziękować także dyrektorowi generalnemu. Dziękuję wszystkim organizacjom za udział.</u>
+          <u xml:id="u-99.2" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Chciałbym tylko poinformować, że jutro o godz. 8.00 mamy posiedzenie Komisji w sprawie budżetu. Będziemy się spotkać mniej więcej w tym samym składzie. Mam na myśli państwa prezesów i dyrektorów. Dzisiaj już dużo omówiliśmy, będziemy mieli mniej do omówienia jutro.</u>
+          <u xml:id="u-99.3" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny.</u>
+          <u xml:id="u-99.4" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Protokół dzisiejszego posiedzenia będzie wyłożony do przejrzenia w sekretariacie Komisji w Kancelarii Sejmu.</u>
+          <u xml:id="u-99.5" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Jeżeli są jeszcze z nami dyrektorzy oddziałów, to również dziękuję im za zdalny udział w posiedzeniu Komisji. Jeżeli zostali, to dziękuję, że zostali z nami do końca. Oczywiście oddział mazowiecki jest z nami na miejscu.</u>
+          <u xml:id="u-99.6" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/rrw/201923-sjm-rrwxx-00136-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/rrw/201923-sjm-rrwxx-00136-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..5b470b9
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/rrw/201923-sjm-rrwxx-00136-01/header.xml
@@ -0,0 +1,58 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-rrwxx-00136-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi /nr 136/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi /nr 136/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#RRW">136</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-22</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="LegislatorMariuszPrzerwa" role="speaker">
+        <persName>Legislator Mariusz Przerwa</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="LegislatorzBiuraLegislacyjnegoMariuszPrzerwa" role="speaker">
+        <persName>Legislator z Biura Legislacyjnego Mariusz Przerwa</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselDorotaNiedziela" role="speaker">
+        <persName>Poseł Dorota Niedziela</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselLeszekGalemba" role="speaker">
+        <persName>Poseł Leszek Galemba</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselMalgorzataTracz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Małgorzata Tracz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelJerzyMalecki" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Jerzy Małecki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiLechKolakowski" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Lech Kołakowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMRiRWLechKolakowski" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w MRiRW Lech Kołakowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="WiceprezesKrajowejRadyLekarskoWeterynaryjnejTomaszGorski" role="speaker">
+        <persName>Wiceprezes Krajowej Rady Lekarsko-Weterynaryjnej Tomasz Górski</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="RRW" role="committee">
+        <orgName>Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/rrw/201923-sjm-rrwxx-00136-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/rrw/201923-sjm-rrwxx-00136-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..e874c96
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/rrw/201923-sjm-rrwxx-00136-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,243 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Otwieram posiedzenie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Witam państwa posłów i przedstawicieli Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi wraz z panem ministrem Lechem Kołakowskim oraz wszystkich przybyłych gości. Stwierdzam, iż mamy kworum.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Porządek dzienny dzisiejszego posiedzenia został państwu dostarczony. Obejmuje po pierwsze rozpatrzenie uchwały Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o Inspekcji Weterynaryjnej oraz niektórych innych ustaw. Jest to druk nr 2275. Drugi punkt to rozpatrzenie projektu planu pracy Komisji na okres od 1 lipca do 31 grudnia 2022 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Czy są uwagi do porządku obrad? Uwag nie słyszę. Uważam porządek dzienny za przyjęty.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Przystępujemy zatem do realizacji punktu pierwszego porządku dziennego. Szanowni państwo, marszałek Sejmu zgodnie z art. 54 ust. 1 regulaminu Sejmu skierowała w dniu 20 maja br. uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o Inspekcji Weterynaryjnej oraz niektórych innych ustaw (druk nr 2275) do Komisji w celu rozpatrzenia. Uchwała zawiera 11 poprawek.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Przechodzimy do poprawki nr 1. Czy jest obecny przedstawiciel Senatu? Z art. 54 ust. 2 regulaminu Sejmu wynika, że nieobecność senatora sprawozdawcy nie wstrzymuje rozpatrzenia uchwały Senatu. Tutaj mam zapisane, w sumie to chyba po konsultacji z Biurem Legislacyjnym, że poprawkę pierwszą należy przegłosować z innymi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#LegislatorzBiuraLegislacyjnegoMariuszPrzerwa">Poprawkę pierwszą można przegłosować z poprawkami dziewiątą i dziesiątą. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Dziękuję. Czy strona rządowa ma uwagi do zgłoszonych poprawek pierwszej, dziewiątej i dziesiątej? Jakie jest stanowisko?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiLechKolakowski">Popieramy je.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Dziękuję. Jakie jest stanowisko BL?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#LegislatorMariuszPrzerwa">Biuro nie ma żadnych uwag.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Dziękuję. Czy są uwagi posłów? Szanowni państwo, czy ktoś jest przeciw poprawkom nr 1, 9 i 10?</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Dziękuję. Nie słyszę, więc te poprawki nasza Komisja popiera.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Przechodzimy do poprawki nr 2. Stanowisko strony rządowej do zgłoszonej poprawki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWLechKolakowski">Popieramy poprawkę nr 2.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Dziękuję. Jakie jest stanowisko BL?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#LegislatorMariuszPrzerwa">Nie mamy uwag.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Dziękuję. Czy są uwagi posłów? Nie ma. Dziękuję. Szanowni państwo, czy ktoś jest przeciw poprawce nr 2? Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Stwierdzam, że Komisja pozytywnie/negatywnie opiniuje poprawkę nr 2. Pozytywnie. Bardzo przepraszam, cofam. Pozytywna opinia.</u>
+          <u xml:id="u-11.2" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Przechodzimy do poprawki nr 3. Czy strona rządowa może określić swoje stanowisko?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWLechKolakowski">Poprawka nr 3, negatywne stanowisko.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Dobrze. Jakie jest stanowisko biura? Dziękuję. Są uwagi posłów? Dziękuję. Szanowni państwo, przechodzimy do głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Kto jest za przyjęciem poprawki nr 3? Proszę o podniesienie ręki. Z uwagi na to, że akurat na tym posiedzeniu głosujemy po raz pierwszy, chwila na zalogowanie się kartami do urządzeń głosujących. Czy możemy zacząć?</u>
+          <u xml:id="u-13.2" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Szanowni państwo, kto jest za? Proszę o podniesienie ręki oraz naciśnięcie odpowiedniego przycisku. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Zamykam głosowanie. Proszę o podanie wyników.</u>
+          <u xml:id="u-13.3" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Za poprawką nr 3 opowiedziało się 9 posłów, przeciw było 13, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-13.4" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Poprawka nie uzyskała rekomendacji naszej Komisji. Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-13.5" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Poprawka nr 4. Czy można poznać stanowisko strony rządowej co do zgłoszonej poprawki?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWLechKolakowski">Rząd nie popiera tej poprawki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Biuro Legislacyjne nie ma uwag. Są uwagi posłów? Głosujmy.</u>
+          <u xml:id="u-15.1" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Kto z pań i panów posłów jest za poprawką? Proszę o podniesienie ręki oraz naciśnięcie odpowiedniego przycisku. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Bardzo proszę o podanie wyników.</u>
+          <u xml:id="u-15.2" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Za poprawką nr 4 opowiedziało się 9 posłów, przeciw było 15, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-15.3" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Poprawka nie uzyskała rekomendacji naszej Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-15.4" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Poprawka nr 5. Stanowisko strony rządowej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWLechKolakowski">Rząd nie popiera tej poprawki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Nie ma uwag BL. Są uwagi posłów? Przechodzimy do głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-17.1" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Kto z pań i panów posłów jest za poprawką? Proszę o podniesienie ręki i naciśnięcie odpowiedniego przycisku. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Dziękuję. Proszę o podanie wyników.</u>
+          <u xml:id="u-17.2" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Za poprawką opowiedziało się 9 posłów, przeciw było 14, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-17.3" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Poprawka nie uzyskała rekomendacji naszej Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-17.4" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Poprawka nr 6. Mogę prosić o stanowisko rządu?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWLechKolakowski">Rząd nie popiera tej poprawki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Nie ma uwag biura. Są uwagi posłów? Dziękuję. Przechodzimy do głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-19.1" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Proszę o podniesienie ręki i naciśnięcie odpowiedniego przycisku tych posłów, którzy są za poprawką. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Dziękuję. Proszę o podanie wyników.</u>
+          <u xml:id="u-19.2" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Głosowało 23 posłów: 9 było za, 14 przeciw.</u>
+          <u xml:id="u-19.3" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Poprawka nie uzyskała rekomendacji naszej Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-19.4" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Poprawka nr 7. Proszę o stanowisko strony rządowej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWLechKolakowski">Rząd nie popiera również tej poprawki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Biuro nie wnosi zastrzeżeń. Są uwagi posłów? Przechodzimy do głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-21.1" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Kto jest za poprawką? Proszę o podniesienie ręki oraz naciśnięcie odpowiedniego przycisku. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Dziękuję. Proszę o podanie wyników.</u>
+          <u xml:id="u-21.2" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Głosowało 24 posłów: 9 było za, 15 było przeciw.</u>
+          <u xml:id="u-21.3" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Poprawka nie uzyskała rekomendacji naszej Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-21.4" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Poprawka nr 8. Proszę o stanowisko rządu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWLechKolakowski">Rząd nie popiera tej poprawki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Nie ma uwag biura ani uwag posłów? Nie ma. Przechodzimy do głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-23.1" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Kto jest za poprawką? Proszę o podniesienie ręki i naciśnięcie odpowiedniego przycisku. Sekundkę. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Proszę o podanie wyników.</u>
+          <u xml:id="u-23.2" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Głosowało 25 posłów: 9 było za, 16 przeciw.</u>
+          <u xml:id="u-23.3" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Poprawka nie uzyskała rekomendacji naszej Komisji. Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-23.4" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Przechodzimy do poprawki nr 11. Stanowisko strony rządowej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWLechKolakowski">Rząd jej nie popiera.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Są uwagi posłów? Dziękuję. Przechodzimy do głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-25.1" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Kto jest za poprawką? Proszę o podniesienie ręki oraz naciśnięcie odpowiedniego przycisku. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Proszę o podanie wyników.</u>
+          <u xml:id="u-25.2" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Głosowało 25 posłów: za poprawką było 9 posłów, przeciw było 16, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-25.3" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Poprawka nr 11 nie uzyskała rekomendacji naszej Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-25.4" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie poprawek Senatu.</u>
+          <u xml:id="u-25.5" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Szanowni państwo, musimy jeszcze wybrać sprawozdawcę na salę plenarną. Proponuję, by Komisja wybrała ponownie na sprawozdawcę pana posła Leszka Galembę, który wcześniej reprezentował Komisję przy tym projekcie. Czy pan poseł zgadza się zostać sprawozdawcą?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#PoselLeszekGalemba">Tak, zgadzam się.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-27">
+          <u xml:id="u-27.0" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Czy ktoś jest przeciw? Nie słyszę.</u>
+          <u xml:id="u-27.1" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Stwierdzam zatem, że Komisja dokonała wyboru posła sprawozdawcy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-28">
+          <u xml:id="u-28.0" who="#WiceprezesKrajowejRadyLekarskoWeterynaryjnejTomaszGorski">Panie przewodniczący czy strona społeczna może w tym miejscu zabrać głos?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-29">
+          <u xml:id="u-29.0" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Myślę, że w krótkich słowach, jeżeli można byłoby, ale naprawdę bardzo proszę o krótkie słowa, ponieważ to jest już, jak gdyby po wszystkim, więc może…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-30">
+          <u xml:id="u-30.0" who="#WiceprezesKrajowejRadyLekarskoWeterynaryjnejTomaszGorski">Panie przewodniczący, panie i panowie posłowie, jesteśmy przedstawicielami Krajowej Rady Lekarsko-Weterynaryjnej. Nie ukrywamy, że najbardziej zależało nam na poprawce nr 11, która rozwiązałaby nam wiele problemów, ale doszliśmy do konsensusu ze stroną rządową. Mamy nadzieję, że przy następnej możliwej okazji, kiedy będzie pora i możliwość zmiany ustawy o zawodzie lekarza weterynarii, po prostu powrócimy do tej poprawki.</u>
+          <u xml:id="u-30.1" who="#WiceprezesKrajowejRadyLekarskoWeterynaryjnejTomaszGorski">Natomiast chciałbym przede wszystkim serdecznie podziękować wszystkim panom posłom i paniom posłankom za ustawę o Inspekcji Weterynaryjnej i za zmiany, jakie tam się dokonały, bo z art. 16 Krajowa Rada Lekarsko-Weterynaryjna borykała się 20 lat. Bardzo serdecznie wam za to dziękujemy. Chciałbym tutaj coś podkreślić i wyróżnić jedną osobę – pana ministra Kołakowskiego, który dołożył wszelkich starań, żeby po prostu to się stało. Za to bardzo serdecznie dziękujemy zarówno posłom i rządowi, jak i całej opozycji za poparcie tych wszystkich poprawek. Jeszcze raz bardzo serdecznie dziękujemy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-31">
+          <u xml:id="u-31.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWLechKolakowski">Jeśli mogę, zabiorę głos.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-32">
+          <u xml:id="u-32.0" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Dziękuję bardzo za krótkie wystąpienie. Panie ministrze, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-33">
+          <u xml:id="u-33.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWLechKolakowski">Szanowny panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, Inspekcja Weterynaryjna i weterynaria są dzisiaj naprawdę bardzo pożądaną instytucją ze względu na bezpieczeństwo żywnościowe i ze względu na obecną sytuację, w jakiej znajduje się nasz kraj.</u>
+          <u xml:id="u-33.1" who="#SekretarzstanuwMRiRWLechKolakowski">Natomiast ze swojej strony chcę panu podziękować za te miłe słowa. Chcę też podkreślić, że jeżeli jest potrzeba jakiejkolwiek nowelizacji, która dotyczy ważnych dla weterynarii spraw i która reguluje bardzo ważny sektor dziedziny gospodarki, będziemy pochylać się nad tymi potrzebami, ale też apeluję zawsze, żeby wcześniej zgłaszać stosowne wnioski.</u>
+          <u xml:id="u-33.2" who="#SekretarzstanuwMRiRWLechKolakowski">Panie przewodniczący, natomiast również chcę podziękować wszystkim posłom Komisji za zaangażowanie w procedowanie tej bardzo ważnej ustawy. Bardzo dziękuję, panie przewodniczący, prezydium i państwu posłom. Bardzo dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-34">
+          <u xml:id="u-34.0" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Dobrze. Dziękuję bardzo. Przechodzimy do realizacji punktu drugiego porządku dziennego.</u>
+          <u xml:id="u-34.1" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">W dniu 7 czerwca br. pani marszałek zwróciła się do przewodniczących komisji o sporządzenie planów pracy komisji na okres od 1 lipca do 31 grudnia 2022 r. Państwo otrzymali projekt planu pracy Komisji. Czy państwo chcą, żebym go odczytał? Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-34.2" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Do projektu planu pracy zgłosiła uwagi pani poseł Tracz. Rozmawiałem z panią poseł przed posiedzeniem Komisji, mówiąc o pewnych rzeczach. Chciałbym te propozycje dołączyć, ale są głosy sprzeciwu, więc będziemy głosowali nad projektami zaproponowanymi przez panią poseł. Będę prosił o przedstawienie tych propozycji. Myślę, że pani poseł będzie proponowała, w którym miesiącu to wprowadzić i będziemy głosowali za lub przeciw.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-35">
+          <u xml:id="u-35.0" who="#PoselMalgorzataTracz">Dziękuję, panie przewodniczący.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-36">
+          <u xml:id="u-36.0" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Czy może być taka forma? Przepraszam panią poseł, bo inaczej rozmawialiśmy, ale wpłynęły inne głosy, więc musimy przyjąć taką procedurę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-37">
+          <u xml:id="u-37.0" who="#PoselMalgorzataTracz">Dziękuję, panie przewodniczący. Zgłosiłam cztery propozycje tematów do planu pracy Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-37.1" who="#PoselMalgorzataTracz">Wiem, że pierwszy temat już wcześniej będzie uwzględniony, bo go też zgłaszałam i on był w planie pracy, czyli ochrona, gospodarowanie i rozwój zadrzewień na obszarach wiejskich. Kolejny temat, w zasadzie drugi, to informacja na temat problemów dobrostanowych w hodowli kurczaków brojlerów oraz możliwości ich rozwiązania.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-38">
+          <u xml:id="u-38.0" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Pani poseł, bardzo przepraszam. Bardzo proszę państwa o nieprzeszkadzanie. Pani poseł referuje i chciałaby też mieć troszkę komfortu w mówieniu, żeby nikt nie przeszkadzał. Szanowni państwo, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-39">
+          <u xml:id="u-39.0" who="#PoselMalgorzataTracz">Tak. Kolejny temat to z kolei dyskusja, którą mieliśmy tak tylko zdawkowo, a wydaje mi się, że przydałoby się to rozwinąć, a więc kwestia tego chowu poza klatkami, który ma wejść już niedługo w Unii Europejskiej i do którego dobrze by się było przygotować. W kolejnym temacie chodzi mi o ogrody działkowe i realizację projektu „Rozwój zielonej infrastruktury poprzez wsparcie ogrodów działkowych”. Ostatnio MRiRW sporo o tym mówiło. W czerwcu ma się zakończyć ten program.</u>
+          <u xml:id="u-39.1" who="#PoselMalgorzataTracz">Wydaje mi się, że dobrze byłoby po tym czasie po prostu omówić jego przebieg. Proponowałabym, żeby te trzy tematy omawiać we wrześniu czy w październiku. Wydaje mi się, jak patrzę na obecny plan pracy Komisji, będzie tutaj przestrzeń do tego, a warto te rzeczy poruszyć. Prosiłabym Wysoką Komisję o poparcie tych propozycji.</u>
+          <u xml:id="u-39.2" who="#PoselMalgorzataTracz">No nie, bo program jest do końca czerwca. Widzę, że nie czaję żartów. Inna epoka widać.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-40">
+          <u xml:id="u-40.0" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Dziękuję, pani poseł. Tak jak wspomniałem, będziemy głosowali nad każdym z tych punktów dodatkowych propozycji.</u>
+          <u xml:id="u-40.1" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Kto jest za pierwszą propozycją do planu? Aha, przepraszam. Pani poseł, tu kompromis jest taki, że ta pierwsza od razu bez głosowania, bo ona była przeniesiona. To w listopadzie. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-41">
+          <u xml:id="u-41.0" who="#PoselMalgorzataTracz">Tak, tak.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-42">
+          <u xml:id="u-42.0" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Czyli tutaj jest kompromis. Druga propozycja, czyli informacja na temat problemów dobrostanowych w hodowli kurczaków brojlerów oraz możliwości ich rozwiązania.</u>
+          <u xml:id="u-42.1" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Szanowni państwo, kto jest za przyjęciem tej propozycji w miesiącu wrześniu? Proszę o podniesienie ręki i naciśnięcie odpowiedniego przycisku. Chwileczkę poczekamy, bo jest kilka osób, które jeszcze dzisiaj się nie zalogowały.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-43">
+          <u xml:id="u-43.0" who="#PoselDorotaNiedziela">Nie. Rozładowało się, bo byłam zalogowana.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-44">
+          <u xml:id="u-44.0" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Proszę o podanie wyników.</u>
+          <u xml:id="u-44.1" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Za wprowadzeniem drugiego punktu było 11 posłów, 15 było przeciw.</u>
+          <u xml:id="u-44.2" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Ten punkt nie znajdzie się w planie pracy naszej Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-44.3" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Trzecia poprawka. Rozmawialiśmy, że będzie to w listopadzie.</u>
+          <u xml:id="u-44.4" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Kto jest za tym, żeby przyjąć tę propozycję do planu pracy naszej Komisji w listopadzie? Proszę o podniesienie ręki i naciśnięcie odpowiedniego przycisku. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Proszę o podanie wyników.</u>
+          <u xml:id="u-44.5" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Głosowało 27 posłów: 12 było za, 13 było przeciw, 2 osoby się wstrzymały.</u>
+          <u xml:id="u-44.6" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Propozycja nr 3 także nie została ujęta w planie pracy naszej Komisji na drugie półrocze.</u>
+          <u xml:id="u-44.7" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Teraz propozycja czwarta. Szanowni państwo, proponuję, żeby ją przyjąć do pracy w październiku. Z tego, co wiem… Czy byłyby głosy przeciw? Dobrze. Szanowni państwo, to jednak jest prośba, żeby głosować.</u>
+          <u xml:id="u-44.8" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Kto jest za przyjęciem punktu czwartego do planu pracy naszej Komisji na drugie półrocze? To byłoby w październiku. Proszę o podniesienie ręki oraz naciśnięcie odpowiedniego przycisku. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Proszę o podanie wyników. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-45">
+          <u xml:id="u-45.0" who="#PoselDorotaNiedziela">Wszyscy za przyjęciem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-46">
+          <u xml:id="u-46.0" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Głosowało 28 posłów. Tak, dziękuję bardzo. Wszyscy obecni posłowie głosujący byli za.</u>
+          <u xml:id="u-46.1" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Czyli ta propozycja została przyjęta.</u>
+          <u xml:id="u-46.2" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Szanowni państwo, czy są jakieś inne propozycje z sali, które państwo chcieliby jeszcze wnieść, bo jest taka możliwość? Bardzo proszę, pani przewodnicząca.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-47">
+          <u xml:id="u-47.0" who="#PoselDorotaNiedziela">Wiem, że wczoraj nie uczestniczyłam w wyjazdowym posiedzeniu w Krajowym Ośrodku Wsparcia Rolnictwa, ale myślę sobie, że jesienią minie bodajże pięć lat pracy KOWR. Mam taką propozycję, żeby właśnie późną jesienią poprosić KOWR o podsumowanie pięcioletniej pracy KOWR na posiedzeniu Komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-48">
+          <u xml:id="u-48.0" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Pani poseł, powiem w ten sposób. Wczoraj faktycznie bardzo długo rozmawialiśmy z KOWR i z Agencją Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz z Ośrodkiem Doradztwa Rolniczego i z Kasą Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego. Prosiłbym o wycofanie tego wniosku, gdyż może tak… Jeżeli na posiedzeniu naszego prezydium w trakcie prac w drugim półroczu jednak stwierdzimy, że będzie taka potrzeba, to przychylimy się do tego, a nam w tej chwili… Okej, ale jeżeli będzie trzeba głosować, to zagłosujemy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-49">
+          <u xml:id="u-49.0" who="#PoselDorotaNiedziela">Jeśli mogę uzasadnić, chodzi o to, że po pięciu latach mamy już jakiś bilans, o który możemy prosić. Jest bilansem, który…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-50">
+          <u xml:id="u-50.0" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Szanowni państwo, bardzo proszę dać pani przewodniczącej się wypowiedzieć, żeby mogła uzasadnić. To naprawdę przeszkadza. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-51">
+          <u xml:id="u-51.0" who="#PoselDorotaNiedziela">Chodzi o bilans pracy i jakby porównanie tego z założeniami, które legły u podstaw stworzenia KOWR. Jednak będę się upierała przy tym, żeby późną jesienią zrobić posiedzenie Komisji dotyczące pięciolecia pracy KOWR.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-52">
+          <u xml:id="u-52.0" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Dziękuję, pani poseł. Późną jesienią, czyli rozumiem, że pani propozycja jest taka, żeby zrobić to w listopadzie, bo to trzeba doprecyzować. Dobrze. Szanowni państwo, głosujemy nad propozycją pani przewodniczącej Niedzieli.</u>
+          <u xml:id="u-52.1" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Kto jest za uzupełnieniem porządku pracy naszej Komisji w listopadzie o punkt podsumowujący pięciolecie pracy KOWR? Proszę o podniesienie ręki oraz naciśnięcie odpowiedniego przycisku. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Dziękuję bardzo. Proszę o podsumowanie wyników.</u>
+          <u xml:id="u-52.2" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Szanowni państwo, głosowało 28 posłów: 10 było za, 17 było przeciw, 1 osoba się wstrzymała.</u>
+          <u xml:id="u-52.3" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Ta propozycja nie została przyjęta do planu naszej pracy w drugim półroczu.</u>
+          <u xml:id="u-52.4" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Szanowni państwo, ale naprawdę myślę, że jeżeli będzie taka potrzeba, to na pewno nad tym tematem się pochylimy. Być może, tak jak wczoraj było powiedziane na posiedzeniu Komisji, będzie to także jakieś posiedzenie wyjazdowe w odpowiednim miejscu.</u>
+          <u xml:id="u-52.5" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Szanowni państwo, jeżeli nie ma więcej zgłoszeń lub innych projektów, czy ktoś jest przeciw przyjęciu planu pracy Komisji wraz z przyjętymi, przegłosowanymi propozycjami?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-53">
+          <u xml:id="u-53.0" who="#PoselDorotaNiedziela">Jestem przeciwko, bo nie przyjęliście mojego punktu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-54">
+          <u xml:id="u-54.0" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Szanowni państwo, został zgłoszony sprzeciw. Głosujemy. Nie wychodzimy i wracamy.</u>
+          <u xml:id="u-54.1" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Jeszcze raz powtórzę. Kto jest za przyjęciem planu pracy Komisji wraz z przyjętymi, przegłosowanymi propozycjami, innymi niż zaproponowane na samym początku? Proszę o podniesienie ręki oraz przyciśnięcie odpowiedniego przycisku. Kto jest przeciw? Proszę o podanie wyników.</u>
+          <u xml:id="u-54.2" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Szanowni państwo, głosowały 23 osoby: 19 głosów za, 4 osoby były przeciw.</u>
+          <u xml:id="u-54.3" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Plan pracy został przegłosowany.</u>
+          <u xml:id="u-54.4" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Tak na marginesie, właśnie chciałem zastanowić się, jaki to byłby lapsus prawny, jeżeli byśmy tego programu nie przyjęli. Szanowni państwo, nie ma więcej zgłoszeń.</u>
+          <u xml:id="u-54.5" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny. Protokół dzisiejszego posiedzenia będzie wyłożony do przejrzenia w sekretariacie Komisji w Kancelarii Sejmu. Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-54.6" who="#PrzewodniczacyposelJerzyMalecki">Szanowni państwo, bardzo proszę na przyszłość, by uszanować tych, którzy mówią. Dziękuję.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/rrw/201923-sjm-rrwxx-00137-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/rrw/201923-sjm-rrwxx-00137-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..475d26a
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/rrw/201923-sjm-rrwxx-00137-01/header.xml
@@ -0,0 +1,55 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-rrwxx-00137-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi /nr 137/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi /nr 137/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#RRW">137</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-23</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="DepartamentuRolnictwaiRozwojuWsiNajwyzszejIzbyKontroliMarekAdamiak" role="speaker">
+        <persName>Departamentu Rolnictwa i Rozwoju Wsi Najwyższej Izby Kontroli Marek Adamiak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DepartamentuRolnictwaiRozwojuWsiNIKMarekAdamiak" role="speaker">
+        <persName>Departamentu Rolnictwa i Rozwoju Wsi NIK Marek Adamiak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="LegislatorJaroslawLichocki" role="speaker">
+        <persName>Legislator Jarosław Lichocki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="LegislatorzBiuraLegislacyjnegoJaroslawLichocki" role="speaker">
+        <persName>Legislator z Biura Legislacyjnego Jarosław Lichocki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselJerzyMalecki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Małecki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelRobertTelus" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Robert Telus</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiRafalRomanowski" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Rafał Romanowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMRiRWRafalRomanowski" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w MRiRW Rafał Romanowski</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="RRW" role="committee">
+        <orgName>Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/rrw/201923-sjm-rrwxx-00137-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/rrw/201923-sjm-rrwxx-00137-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..a6caa50
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/rrw/201923-sjm-rrwxx-00137-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,138 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Dzień dobry państwu. Otwieram posiedzenie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Witam państwa posłów, przedstawicieli Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi z panem ministrem Rafałem Romanowskim.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Pan minister bardzo daleko usiadł. Wolałbym, aby siedział bliżej. Panie ministrze, ja znam skromność pana ministra, ale bardzo proszę, by pan minister usiadł bliżej. Będzie nam łatwiej prowadzić posiedzenie.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Witam również pana Marka Adamiaka, dyrektora Departamentu Rolnictwa i Rozwoju Wsi w Najwyższej Izbie Kontroli wraz z panią wicedyrektor… Jest pani wicedyrektor? Witam panią wicedyrektor Marzannę Lipińską oraz wszystkich przybyłych gości.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Stwierdzam kworum.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Porządek dzienny dzisiejszego posiedzenia został państwu dostarczony i obejmuje rozpatrzenie uchwały Senatu w sprawie ustawy o rolnictwie ekologicznym i produkcji ekologicznej (druk nr 2342) oraz rozpatrzenie i zaopiniowanie dla Komisji do Spraw Kontroli Państwowej sprawozdania z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2021 r. (druk nr 2346) zakresie działania Komisji. Czy są uwagi do porządku obrad? Nie słyszę. Uważam porządek dzienny za przyjęty.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Przystępujemy do realizacji pierwszego punktu porządku dziennego. Szanowni państwo, marszałek Sejmu zgodnie z art. 54 ust. 1 regulaminu Sejmu skierowała w dniu 10 czerwca tego roku uchwałę w sprawie ustawy o rolnictwie ekologicznym i produkcji ekologicznej (druk nr 2342) do Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi w celu rozpatrzenia. Uchwała zawiera 11 poprawek.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Poprawka nr 1. Czy jest obecny przedstawiciel Senatu? Ubolewam nad tym, ale nie ma. Mam taką informację, że jeżeli nie będzie pana przedstawiciela, to i tak nie wstrzymuje to naszej pracy. Myślę jednak, że nie jest to dobrą praktyką, że Senat nie przychodzi na Komisję i nie sprawozdaje tych poprawek. Łatwiej byłoby, gdybyśmy mieli przedstawicieli Senatu. No ale cóż, widocznie takie są metody w tej kadencji.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Poprawka nr 1. Strona rządowa?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiRafalRomanowski">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, jest akceptacja dla poprawki nr 1.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Dziękuję bardzo. Biuro?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#LegislatorzBiuraLegislacyjnegoJaroslawLichocki">Panie przewodniczący, bardzo dziękujemy za to stanowisko rządu. Nie mamy uwag.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Dziękuję bardzo. Uwagi posłów? Nie widzę. Przystępujemy do głosowania. Kto z państwa jest za przyjęciem poprawki nr 1 – proszę o podniesienie ręki i naciśnięcie przycisku. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Głosowało 24 posłów. 24 było za. Poprawka ma pozytywną opinię Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Poprawka nr 2. Strona rządowa?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWRafalRomanowski">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, jeżeli chodzi o poprawkę nr 2, stanowisko rządu jest negatywne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Biuro?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#LegislatorJaroslawLichocki">Bez uwag.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Proszę bardzo, przystępujemy do głosowania. Kto z państwa jest za pozytywną opinią dla poprawki nr 2 – proszę o podniesienie ręki. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Dziękuję bardzo. Proszę o podanie wyników.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">10 parlamentarzystów jest za, 15 – przeciw. Stwierdzam, że poprawka nie uzyskała pozytywnej opinii.</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Poprawka nr 3. Strona rządowa?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWRafalRomanowski">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, stanowisko rządu jest pozytywne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Dziękuję bardzo. Proszę bardzo, pan mecenas.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#LegislatorJaroslawLichocki">Nie mamy uwagę do poprawki nr 3, natomiast sugerowalibyśmy możliwość głosowania łącznego poprawek nr 3, nr 4, nr 6, nr 8 i nr 10.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Jeżeli tak, to dopytam stronę rządową, czy dla wszystkich tych poprawek strona rządowa ma taką samą opinię?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWRafalRomanowski">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, tak. Dla tych poprawek opinia jest pozytywna.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Dziękuję. Głosujemy łącznie poprawki nr 3, nr 4, nr 6, nr 8 i nr 10. Proszę bardzo, kto z państwa jest za? (25) Kto jest przeciw? (0) Kto się wstrzymał? (0) Proszę o podanie wyników. Stwierdzam, że Komisja pozytywnie zaopiniowała poprawki nr 3, nr 4, nr 6, nr 8 i nr 10.</u>
+          <u xml:id="u-15.1" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Poprawka nr 5. Proszę bardzo, strona rządowa?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWRafalRomanowski">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, stanowisko jest negatywne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Przystępujemy do głosowania. Kto z państwa jest za pozytywną opinią dla poprawki nr 5? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Dziękuję, proszę o podanie wyniku.</u>
+          <u xml:id="u-17.1" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Głosowało 25 posłów. Za – 9, przeciw – 16. Stwierdzam, że poprawka nie uzyskała pozytywnej opinii posłów.</u>
+          <u xml:id="u-17.2" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Poprawka nr 7. Strona rządowa?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWRafalRomanowski">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, strona rządowa jest za.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Momencik… Informuję, że 21 czerwca do sekretariatu Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi wpłynęło pismo szefa kancelarii Senatu informujące o potrzebie dokonania sprostowania oczywistej omyłki pisarskiej przedmiotowej poprawce. O co tu chodzi? Bardzo proszę o wytłumaczenie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#LegislatorJaroslawLichocki">Panie przewodniczący, Senat w poprawce zaproponował, aby wyrazy „sposób dokumentowania przeprowadzania szkoleń” zastąpić określonymi wyrazami. W tych wyrazach wkradła się oczywista omyłka pisarska. Należy ją sprostować. W razie przyjęcia przez Sejm poprawki należy odpowiednie wyrazy „sposób dokumentowania przeprowadzenia szkoleń” zastąpić wyrazami, które Senat proponuje. Chodzi o to, że Senat użył nieodpowiednich wyrazów, które są w ustawie uchwalonej przez Sejm.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">OK, rozumiem. Jeszcze raz… Strona rządowa przeciwko? Za? Dobra. Przystępujemy do głosowania. Kto z państwa jest za? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Proszę o podanie wyników.</u>
+          <u xml:id="u-21.1" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Głosowało 27 parlamentarzystów. 27 zagłosowało za. Stwierdzam, że poprawka nr 7 otrzymała pozytywną opinię.</u>
+          <u xml:id="u-21.2" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Poprawka nr 9. Strona rządowa?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWRafalRomanowski">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, jesteśmy za.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Dziękuję bardzo. Biuro Legislacyjne?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#LegislatorJaroslawLichocki">Bez uwag.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Dziękuję bardzo. Przystępujemy do głosowania. Kto z państwa jest za? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Proszę o podanie wyników.</u>
+          <u xml:id="u-25.1" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Głosowało 25 parlamentarzystów. 25 zagłosowało za. Stwierdzam, że poprawka nr 9 została przyjęta.</u>
+          <u xml:id="u-25.2" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Poprawka nr 11. Strona rządowa?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWRafalRomanowski">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, przyjęcie tej poprawki jest zasadne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-27">
+          <u xml:id="u-27.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Dziękuję bardzo. Przystępujemy do głosowania. Kto z państwa jest za? (26) Kto jest przeciw? (1) Kto się wstrzymał? (0) Proszę o podanie wyników. Komisja przy jednym głosię sprzeciwu pozytywnie opiniuje poprawkę nr 11.</u>
+          <u xml:id="u-27.1" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie poprawek Senatu do ustawy o rolnictwie ekologicznym i produkcji ekologicznej (druk nr 2342).</u>
+          <u xml:id="u-27.2" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Proponuję, by Komisja wybrała ponownie na sprawozdawcę pana posła Jerzego Małeckiego. Czy jest sprzeciw? Stwierdzam, że pan poseł został przyjęty jako sprawozdawca naszej Komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-28">
+          <u xml:id="u-28.0" who="#PoselJerzyMalecki">Wyrażam zgodę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-29">
+          <u xml:id="u-29.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Przystępujemy do realizacji drugiego punktu porządku dziennego. Szanowni państwo, marszałek Sejmu zgodnie z art. 126 ust. 4 regulaminu Sejmu skierowała w dniu 15 czerwca br. przedstawione przez prezesa Najwyższej Izby Kontroli sprawozdanie z działalności NIK za rok 2021 (druk 2346) do Komisji do Spraw Kontroli Państwowej w celu zaopiniowania. Jednocześnie pani marszałek skierowała to sprawozdanie do pozostałych komisji sejmowych w celu rozpatrzenia ich w zakresie działania komisji oraz przedstawienia uwag i wniosków Komisji do Spraw Kontroli Państwowej do dnia 30 czerwca 2022. Bardzo proszę pana Marka Adamiaka, dyrektora Departamentu Rolnictwa i Rozwoju Wsi Najwyższej Izby Kontroli o przedstawienie sprawozdania z działalności NIK w 2021 r. w zakresie działalności Komisji. Bardzo proszę, panie dyrektorze, o skrócenie tej informacji. Ministerstwu bardzo dziękujemy za udział w Komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-30">
+          <u xml:id="u-30.0" who="#DepartamentuRolnictwaiRozwojuWsiNajwyzszejIzbyKontroliMarekAdamiak">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, szanowni państwo, nawiązując do przekazanej Wysokiemu Sejmowi sprawozdania Najwyższej Izby Kontroli z działalności w 2021 r., pragnę przekazać krótką uzupełniającą informację o działalności Departamentu Rolnictwa i Rozwoju Wsi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-31">
+          <u xml:id="u-31.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Panie dyrektorze, momencik… Poczekamy, aż posłowie, którzy chcą wyjść, wyjdą. Cześć, może usiądzie… Pani poseł również… Żebyśmy sobie nie przeszkadzali. Bardzo proszę panie dyrektorze. Proszę o skrócenie, materiały mamy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-32">
+          <u xml:id="u-32.0" who="#DepartamentuRolnictwaiRozwojuWsiNIKMarekAdamiak">Przedmiotem badań kontrolnych Departamentu Rolnictwa i Rozwoju Wsi są sprawy objęte działaniami administracji rządowej z zakresu rolnictwa, rozwoju wsi i rynków rolnych, rybołówstwa, a podmiotem Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi oraz szefowie podległych i nadzorowanych przez ministra jednostek. Departament uczestniczył w kontrolach planowanych i przeprowadzonych przez inne jednostki organizacyjne Najwyższej Izby Kontroli. Departament asystował w kontrolach przeprowadzonych w Polsce przez Europejski Trybunał Obrachunkowy. W 2021 r. Departament Rolnictwa i Rozwoju Wsi realizował kontrolę wykonania budżetu. Ponadto zwrócił realizował i opracował 5 planowanych kontroli koordynowanych w zakresie: funkcjonowania pomocy finansowej dla rolników poszkodowanych w wyniku suszy, gospodarki gruntami rolnymi Skarbu Państwa w obszarach parków narodowych oraz przyznawania płatności w ramach wspólnej polityki rolnej na obszarach parków narodowych i krajobrazowych, bazy dydaktycznej szkół rolniczych, polskiej żywności za granicą, pomocy finansowej na realizację wybranych operacji w ramach programów rozwoju obszarów wiejskich na lata 2014–2020.</u>
+          <u xml:id="u-32.1" who="#DepartamentuRolnictwaiRozwojuWsiNIKMarekAdamiak">Ponadto departament w 2021 r. zrealizował dwie kontrole doraźne. Jedna kontrola dotyczyła pomieszczeń dla centrali Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa przy ul. Inflanckiej 4, gdzie była negatywna ocena. Druga kontrola doraźna dotyczyła sprawdzania wykonania wniosków pokontrolnych NIK, sformułowanych w wyniku kontroli odnośnie do afrykańskiego pomoru świń w latach 2014–2020. Kontrola wykazała, że pomimo podejmowanych działań na rzecz ograniczenia rozprzestrzeniania się wirusa afrykańskiego pomoru świń liczba ognisk ASF na terenie Polski na razie nie zmalała.</u>
+          <u xml:id="u-32.2" who="#DepartamentuRolnictwaiRozwojuWsiNIKMarekAdamiak">Ponadto w 2021 r. w zakresie właściwości rzeczowej departamentu realizowane były kontrole przez inne jednostki organizacyjne NIK dotyczące wykorzystania środków publicznych dla działalności izb rolniczych – to Delegatura NIK w Rzeszowie. Zwalczanie i przeciwdziałanie rozprzestrzenianiu afrykańskiego pomoru świń i populacji dzika oraz przenikania i rozprzestrzeniania się tej choroby w stadach świń i województwie lubelskim – Delegatura w Zielonej Górze. Wykonanie kwalifikacji gruntów na terenie województwa kujawsko-pomorskiego – Delegatura w Bydgoszczy. Gospodarowanie zasobami wodnymi przez przedsiębiorstwo wodociągowe w gminach wiejskich – Delegatura w Zielonej Górze.</u>
+          <u xml:id="u-32.3" who="#DepartamentuRolnictwaiRozwojuWsiNIKMarekAdamiak">Oceny i uwagi wynikające z ustaleń kontroli przedstawiono w kilkudziesięciu wystąpieniach pokontrolnych przekazano kierownikom skontrolowanych jednostek. Informacje o wynikach przeprowadzonej kontroli każdorazowo przekazano również Wysokiej Komisji. W 2021 r. departament w wyniku przeprowadzonych kontroli skierował do prokuratury 3 zawiadomienia o podejrzeniu popełnienia przestępstwa, 3 zawiadomienia o naruszeniu dyscypliny finansów publicznych oraz zlecenie przeprowadzenia kontroli doraźnej przez Krajową Administrację Skarbową, jedno powiadomienie o wynikach kontroli do Centralnego Biura Antykorupcyjnego.</u>
+          <u xml:id="u-32.4" who="#DepartamentuRolnictwaiRozwojuWsiNIKMarekAdamiak">W 2021 r. pracownicy departamentu asystowali w dwóch kontrolach przeprowadzonych przez Europejski Trybunał Obrachunkowy dotyczących poświadczenia wiarygodności budżetu za rok 2020. Kontrola finansowa Europejskiego Funduszu Morskiego i Rybackiego oraz poświadczenie wiarygodności za rok budżetowy 2021. Kontrola finansowa Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz rozwoju obszarów wiejskich.</u>
+          <u xml:id="u-32.5" who="#DepartamentuRolnictwaiRozwojuWsiNIKMarekAdamiak">W 2021 r. pracownicy departamentu uczestniczyli w konferencji dotyczącej przyszłości rolnictwa ekologicznego po 2020 r. zorganizowanej przez przewodniczącego Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi Senatu RP. Spotkanie grupy roboczej EUROSAI do spraw kontroli funduszu na rzecz przeciwdziałania skutkom katastrof i kataklizmów w zakresie współpracy z organami Sejmu i Senatu w 2021 r. Przedstawiciele departamentu uczestniczyli w 107 posiedzeniach Komisji sejmowej i w 19 posiedzeniach komisji senackiej.</u>
+          <u xml:id="u-32.6" who="#DepartamentuRolnictwaiRozwojuWsiNIKMarekAdamiak">Kończąc, uprzejmie proszę o przyjęcie sprawozdania z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2021 r. wraz z uzupełniającą informacją dotyczącą Departamentu Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-33">
+          <u xml:id="u-33.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Bardzo dziękuję, panie dyrektorze. Otwieram dyskusję. Kto z państwa posłów chciałby zabrać głos? Ktoś z gości? Nie widzę. Szanowni państwo, zamykam dyskusję. Podsumowując, pozwolę sobie przedstawić treść przygotowanej opinii. Zaproponuję głosowanie. Kto z państwa jest za pozytywną opinią Komisji – proszę o podniesienie ręki. (12) Kto jest przeciw? (12) Kto się wstrzymał? (0) Proszę o podanie wyników.</u>
+          <u xml:id="u-33.1" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Stwierdzam, że Komisja nie wyraża pozytywnej opinii. Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi na posiedzeniu 23 czerwca br. rozpatrzyła sprawozdanie z działalności Najwyższej Izby Kontroli (druk nr 2346) w zakresie działania Komisji. Komisja po wysłuchaniu szczegółowej informacji udzielanej przez przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli nie opiniuje pozytywnie powyższego sprawozdania. Stwierdzam, że Komisja nie zaopiniowała pozytywnie sprawozdania z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2021 r. Na tym porządek dzienny został wyczerpany.</u>
+          <u xml:id="u-33.2" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Zamykam obrady. Informuję, że protokół z posiedzenia wraz z załączonym pełnym zapisem jego przebiegu będzie do wglądu w sekretariacie Komisji w Kancelarii Sejmu. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/rsp/201923-sjm-rspxx-00052-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/rsp/201923-sjm-rspxx-00052-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..5add47f
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/rsp/201923-sjm-rspxx-00052-01/header.xml
@@ -0,0 +1,46 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-rspxx-00052-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Regulaminowa, Spraw Poselskich i Immunitetowych /nr 52/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Regulaminowa, Spraw Poselskich i Immunitetowych /nr 52/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#RSP">52</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-21</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PoselJanLopata" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Łopata</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselJaroslawUrbaniak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jarosław Urbaniak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselMichalSzczerba" role="speaker">
+        <persName>Poseł Michał Szczerba</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselZbigniewBabalski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Zbigniew Babalski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Kazimierz Smoliński</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="RSP" role="committee">
+        <orgName>Komisja Regulaminowa, Spraw Poselskich i Immunitetowych</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/rsp/201923-sjm-rspxx-00052-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/rsp/201923-sjm-rspxx-00052-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..b733315
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/rsp/201923-sjm-rspxx-00052-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,173 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Rozpoczynamy posiedzenie Komisji. Proszę o oddanie dowolnego głosu w celu sprawdzenia kworum.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Proszę państwa, przedstawiamy plan pracy Komisji za okres od 1 lipca do 31 grudnia 2022 r. Jest tego dosyć sporo, z tym że część tych wniosków będzie rozpatrywanych „hurtowo”, tak można to określić. Jest bardzo dużo wniosków dotyczących postępowań mandatowych związanych z brakiem maseczek. Chcielibyśmy to rozstrzygnąć na jednym posiedzeniu.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Omawialiśmy też zmianę regulaminu wewnętrznego Komisji. Jeżeli Biuro Legislacyjne przygotuje nam propozycje, to będziemy się nimi zajmować. Państwa posłów proszę też… Otrzymacie po raz kolejny – myślę, że w innej formie – wydruki dotyczące sprawozdań finansowych biur poselskich, bo te, które otrzymaliśmy, są nieczytelne. Prosiłbym więc też państwa posłów o zapoznanie się z nimi, żebyśmy mogli jako Komisja przyjąć do wiadomości. Biuro obsługi posłów przedstawiło nam informacje i sprawozdania, ale ta formuła jest praktycznie nieczytelna ze względu na bardzo mały druk.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Czy państwo posłowie mają jakieś uwagi do zaproponowanego porządku? Nie widzę. Czy możemy przyjąć?</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Stwierdzam, że jest kworum.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Tak. Został przestawiony plan pracy. Czy coś do zmiany porządku? Proszę bardzo. Pan poseł Szczerba, proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PoselMichalSzczerba">Panie przewodniczący, złożyłem wniosek do Komisji. Chciałbym, żeby pan przewodniczący był uprzejmy przedstawić mój wniosek Wysokiej Komisji. On był bardzo precyzyjny. Wniosek dotyczył zaopiniowania uchylenia immunitetu posłowi Markowi Kuchcińskiemu. Ta sprawa trafiła do Komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Jest w planie pracy, panie pośle.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PoselMichalSzczerba">Nie. Jest zaopiniowanie, ale z tego, co pokazał mi pan poseł przewodniczący Urbaniak, to jest zaopiniowanie trybu, w którym przekazałem wniosek Komisji, a nie zaopiniowanie samego wniosku. Czy mogliby państwo to jednoznacznie wyjaśnić? Bo to jest procedowanie. Również moi pełnomocnicy słuchają tego posiedzenia, chcieliby mieć w tej sprawie jasność. Czy to będzie zaopiniowanie uchylenia immunitetu?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Wyszli panowie z Biura Legislacyjnego. Konsultowałem to z Biurem Legislacyjnym.  Opinia Biura Legislacyjnego jest taka, że taka powinna być formuła.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PoselMichalSzczerba">To jest nieprawidłowa formuła.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Zaopiniowanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PoselMichalSzczerba">Nie. To nie jest realizacja mojego wniosku, panie przewodniczący.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Dobrze, to Komisja może zmienić zdanie w trakcie obrad nad tym punktem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PoselMichalSzczerba">Słucham?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">W trakcie obrad nad tym punktem może zmienić zdanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PoselMichalSzczerba">Nie może, bo to jest w planie pracy.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PoselMichalSzczerba">Panie przewodniczący, żeby była jasność – mogę przedstawić Wysokiej Komisji opinię BAS-u w tej sprawie, z którą się absolutnie nie zgadzam. Posiadam również pismo prokuratora generalnego w tej sprawie. Prokurator generalny potwierdza w nim moje prawo jako oskarżyciela posiłkowego do składania wniosku o uchylenie immunitetu posłowi Kuchcińskiemu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Ale pan takiego wniosku nie złożył.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PoselMichalSzczerba">Złożyłem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Nie. Pan chce, żeby prokurator to złożył.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PoselMichalSzczerba">Nie, złożyłem, żeby Komisja zaopiniowała. Jak może prokurator wnioskować o uchylenie immunitetu, skoro prokuratura dwukrotnie odmówiła wszczęcia postępowania karnego?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Czegoś nie rozumiem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PoselMichalSzczerba">Sprawa karna toczy się przed sądem. Sąd zobowiązał mnie, żebym uzyskał w tej sprawie opinię Sejmu w zakresie uchylenia immunitetu posłowi Kuchcińskiemu, żeby sprawa mogła pójść dalej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">W porządku obrad jest zaopiniowanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#PoselZbigniewBabalski">Pani marszałek skierowała do nas takie pismo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">O zaopiniowanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#PoselJaroslawUrbaniak">Ja o to właśnie pytałem – co to znaczy? I uzyskałem odpowiedź.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Przepraszam. Pytanie do sekretariatu – czy jest wniosek pana posła Michała Szczerby o to, żeby uchylić immunitet posłowi Markowi Kuchcińskiemu?</u>
+          <u xml:id="u-23.1" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Dokładnie tak to czytałem. Musimy to rozstrzygnąć. Nie możemy wychodzić poza zapytanie pani marszałek.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#PoselMichalSzczerba">Czy Wysoka Komisja ma świadomość, że ta opinia – opinia, którą ma pani marszałek i ja również mam – jest już gotowa i w każdej chwili Komisja może zrealizować zaopiniowanie w trybie art. 17? Jak powiedziałem, wniosek pani marszałek zalega od lipca 2021 r., czyli rok. Państwo przez rok nie jesteście w stanie zaopiniować wniosku dla pani marszałek. Nie mówimy w tej chwili nawet, jak rozumiem, o pociągnięciu do odpowiedzialności karnej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Proszę o składanie wniosku do planu pracy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#PoselMichalSzczerba">Wniosek będzie taki, żeby przenieść ten punkt z listopada, bo sprawa jest prosta i arcyprosta…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-27">
+          <u xml:id="u-27.0" who="#PoselZbigniewBabalski">Dla pana.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-28">
+          <u xml:id="u-28.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Dobrze, spokojnie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-29">
+          <u xml:id="u-29.0" who="#PoselMichalSzczerba">Dla mnie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-30">
+          <u xml:id="u-30.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Jaki jest wniosek?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-31">
+          <u xml:id="u-31.0" who="#PoselMichalSzczerba">A dla pana przewodniczącego nie jest?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-32">
+          <u xml:id="u-32.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Panie pośle, proszę sformułować wniosek.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-33">
+          <u xml:id="u-33.0" who="#PoselMichalSzczerba">Żeby przenieść zaopiniowanie wniosku pani marszałek w trybie art. 17 z listopada na lipiec. Sprawa się ciągnie przez rok. Obserwuję pracę państwa Komisji. Wiem, w jakim trybie państwo procedujecie. Tutaj mamy tak naprawdę do czynienia z zaniechaniem, które obciąża osoby odpowiedzialne za zarządzanie pracą tej Komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-34">
+          <u xml:id="u-34.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-35">
+          <u xml:id="u-35.0" who="#PoselZbigniewBabalski">Wniosek przeciwny.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-36">
+          <u xml:id="u-36.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Jest wniosek przeciwny, w takim razie przechodzimy do głosowania. Proszę przygotować głosowanie w celu przeniesienia tego punktu z listopada na lipiec. Przegłosujemy to.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-37">
+          <u xml:id="u-37.0" who="#PoselJaroslawUrbaniak">Tego roku?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-38">
+          <u xml:id="u-38.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Jasne, że tak.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-39">
+          <u xml:id="u-39.0" who="#PoselJaroslawUrbaniak">Patrząc na to, że to sprawa z 2016 r., to warto dodać, że mówimy o tym roku.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-40">
+          <u xml:id="u-40.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Przystępujemy do głosowania. Przeniesienie punktu dotyczącego zaopiniowania wniosku oskarżyciela subsydiarnego Michała Szczerby przeciwko – w skrócie mówiąc – posłowi Markowi Kuchcińskiemu, zgodnie z wnioskiem pani marszałek, z listopada na lipiec.</u>
+          <u xml:id="u-40.1" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Kto jest za? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu? Dziękuję bardzo. Zamykam głosowanie. Proszę o ogłoszenie wyników. 5 głosów za, 6 głosów przeciw. Wniosek nie uzyskał większości.</u>
+          <u xml:id="u-40.2" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Innych wniosków nie słyszę. Czy jest sprzeciw do całości planu pracy? Mam rozumieć, że nie ma sprzeciwu? Przyjmujemy? Czy jest sprzeciw?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-41">
+          <u xml:id="u-41.0" who="#PoselJaroslawUrbaniak">Nie wiem, dlaczego pana posła Łopaty jeszcze nie ma. Ma kłopoty komunikacyjne. Prosił mnie o przekazanie wniosku o wpisanie projektu zmiany regulaminu Sejmu, zaproponowanej przez klub Koalicji Polskiej do planu pracy w drugim półroczu 2022 r. O, już jest nasz kolega.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-42">
+          <u xml:id="u-42.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Tak, jak rozmawialiśmy na prezydium – jeżeli tylko otrzymamy opinie i projekty dotyczące zmiany regulaminu, będziemy je rozpatrywać jako komisyjne. Wówczas możemy również rozpatrywać te wnioski zgłoszone przez Koalicję Polską. Nie widzę żadnego problemu. Uzupełnimy wówczas porządek obrad.</u>
+          <u xml:id="u-42.1" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Proszę bardzo, pan poseł Łopata został zapowiedziany. Rozmawiamy o wniosku klubu Koalicji Polskiej.</u>
+          <u xml:id="u-42.2" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Panie pośle, rozmawialiśmy na prezydium. W tym półroczu będziemy zajmowali się zmianą regulaminu jako inicjatywą komisyjną. Wówczas proponuję, żebyśmy również zajęli się waszym projektem. Rozszerzymy porządek. Jest zgoda prezydium na ten temat.</u>
+          <u xml:id="u-42.3" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Panie pośle, mówię – jest na to zgoda prezydium. Jak tylko będziemy rozpatrywać komisyjny wniosek dotyczący zmiany regulaminu, a to powinno na pewno być w drugim półroczu, zajmiemy się również tym wnioskiem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-43">
+          <u xml:id="u-43.0" who="#PoselJanLopata">Chyba to byłoby również zadowalające dla nas. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-44">
+          <u xml:id="u-44.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Wtedy w sumie razem będziemy rozpatrywali to, co chcemy zmienić jako Komisja, i to, co złożycie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-45">
+          <u xml:id="u-45.0" who="#PoselJanLopata">Złożyliśmy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-46">
+          <u xml:id="u-46.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Złożyliście.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-47">
+          <u xml:id="u-47.0" who="#PoselJanLopata">A wręcz pani marszałek, bo to jest ta formalna droga.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-48">
+          <u xml:id="u-48.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Tym też się zajmiemy. Ze strony prezydium i mojej jest obietnica, że to rozpatrzymy łącznie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-49">
+          <u xml:id="u-49.0" who="#PoselJanLopata">OK.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-50">
+          <u xml:id="u-50.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Dziękuję bardzo. Czy wobec tego jest sprzeciw do tego planu pracy? Nie ma sprzeciwu, wobec tego plan pracy został przyjęty. Dziękuję państwu. Porządek obrad został wyczerpany. Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/spc/201923-sjm-spcxx-00111-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/spc/201923-sjm-spcxx-00111-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..1733d29
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/spc/201923-sjm-spcxx-00111-01/header.xml
@@ -0,0 +1,82 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-spcxx-00111-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka /nr 111/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka /nr 111/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#SPC">111</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-08</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="CzlonekKrajowejRadySadownictwaStanislawZdun" role="speaker">
+        <persName>Członek Krajowej Rady Sądownictwa Stanisław Zdun</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="CzlonekKRSStanislawZdun" role="speaker">
+        <persName>Członek KRS Stanisław Zdun</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="LegislatorLukaszNykiel" role="speaker">
+        <persName>Legislator Łukasz Nykiel</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselBarbaraDolniak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Barbara Dolniak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselKamilaGasiukPihowicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Kamila Gasiuk-Pihowicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselKrzysztofPaszyk" role="speaker">
+        <persName>Poseł Krzysztof Paszyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselKrzysztofSmiszek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Krzysztof Śmiszek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselMagdalenaFiliks" role="speaker">
+        <persName>Poseł Magdalena Filiks</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselMichalSzczerba" role="speaker">
+        <persName>Poseł Michał Szczerba</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrezesSaduNajwyzszegokierujacypracaIzbyDyscyplinarnejAdamRoch" role="speaker">
+        <persName>Prezes Sądu Najwyższego kierujący pracą Izby Dyscyplinarnej Adam Roch</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrezesSNkierujacypracaIzbyDyscyplinarnejAdamRoch" role="speaker">
+        <persName>Prezes SN kierujący pracą Izby Dyscyplinarnej Adam Roch</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelMarekAst" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Marek Ast</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwKancelariiPrezydentaRPMalgorzataPaprocka" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta RP Małgorzata Paprocka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwKancelariiPrezydentaRzeczypospolitejPolskiejMalgorzataPaprocka" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Małgorzata Paprocka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciSebastianKaleta" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Sebastian Kaleta</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMSSebastianKaleta" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w MS Sebastian Kaleta</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorKazimierzMichalUjazdowski" role="speaker">
+        <persName>Senator Kazimierz Michał Ujazdowski</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="SPC" role="committee">
+        <orgName>Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/spc/201923-sjm-spcxx-00111-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/spc/201923-sjm-spcxx-00111-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..8301efe
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/spc/201923-sjm-spcxx-00111-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,419 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Otwieram posiedzenie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka. Bardzo serdecznie witam państwa posłów. Witam zaproszonych gości. Witam panią minister Małgorzatę Paprocką, reprezentującą pana prezydenta. Witam również współpracowników pani minister, pana dyrektora Pawła Wawszczaka i panią ekspert Katarzynę Pastorczyk. Witam pana ministra Sebastiana Kaletę, który reprezentuje Ministerstwo Sprawiedliwości wraz z dyrektorem Arturem Grajewskim, witam panie dyrektorze i panią dyrektor Honoratę Łopianowską bardzo serdecznie witam. Witam również panią Małgorzatę Makarską, głównego specjalistę w Departamencie Legislacyjnym Ustroju Sądów. Witam pana prezesa Sądu Najwyższego kierującego Izbą Dyscyplinarną, pana sędziego Adama Rocha i pana sędziego Stanisława Zduna, reprezentującego Krajową Radę Sądownictwa. Witam również reprezentującego Senat pana senatora Kazimierza Michała Ujazdowskiego.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Na podstawie listy obecności stwierdzam kworum. Informuję, że porządek dzienny dzisiejszego posiedzenia obejmuje rozpatrzenie uchwały Senatu w sprawie ustawy o zmianie ustawy o Sądzie Najwyższym oraz niektórych innych ustaw z druku nr 2309. Przechodzimy do realizacji porządku dziennego. Czy na tym etapie pan senator chciałby przedstawić poprawki senackie? Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#SenatorKazimierzMichalUjazdowski">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, jeśli można to chyba właściwe będzie przedstawienie na tym etapie, bo w dalszej kolejności… Rozumiem, że wszyscy rozpoznają treść poprawek i są świadomi tego, jakiego werdyktu oczekują. Wysoka Komisjo, Senat kierował się przekonaniem, iż potrzebne są jednoznaczne kroki naprawcze usuwające szkody wyrządzone wymiarowi sprawiedliwości ze względu na przywrócenie standardu zgodności ze standardami i zasadami polskiej konstytucji. Potrzebne są takie kroki naprawcze, które w przyszłości doprowadzą do tego, iż obywatele będą mogli korzystać z niezależnego i sprawnego sądownictwa. Stąd każdy krok naprawczy powinien mieć jednoznaczny charakter.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#SenatorKazimierzMichalUjazdowski">Poprawek jest wiele. Może zacznę od tego, że Senat przyjął ustawę z poprawkami zdecydowaną większością głosów przy poparciu obydwóch głównych klubów parlamentarnych. Część z nich ma charakter legislacyjny i redakcyjny, ale ja wskażę na te, które mają istotny merytoryczny charakter. Po pierwsze, likwidacja Izby Dyscyplinarnej ma w przedłożeniu Senatu jednoznaczny charakter. Oznacza to, iż byli członkowie tej instytucji nie stają się sędziami Sądu Najwyższego, tak jak było to możliwe czy jest nadal, według stanowiska większości sejmowej. Stosunek z członkami likwidowanej Izby Dyscyplinarnej, w myśl propozycji Senatu, ulega rozwiązaniu.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#SenatorKazimierzMichalUjazdowski">Po drugie, w skład Izby Odpowiedzialności Zawodowej mogą wchodzić sędziowie Sądu Najwyższego ze stażem siedmioletnim. Debata publiczna wymaga szczerości, Senat zakładał, że w przypadku tej ustawy nie jest możliwe naprawienie szkody w postaci braku podmiotowej reprezentacji sędziów w Krajowej Radzie Sądownictwa, ale żaden z kroków naprawczych, tak jak to przed chwilą powiedziałem, nie może autoryzować naruszeń konstytucji. Stąd zakładamy, że w skład Izby Odpowiedzialności Zawodowej nie wchodzą sędziowie Sądu Najwyższego wybrani z udziałem KRS w obecnym kształcie bez podmiotowej obecności sędziów.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#SenatorKazimierzMichalUjazdowski">Wreszcie, jednoznaczna likwidacja Izby Dyscyplinarnej oznacza, że jej orzeczenia stają się nieważne. W propozycji Senatu tworzymy specjalny jednomiesięczny tryb podejmowania z urzędu spraw, które były rozstrzygane w procedurze dyscyplinarnej.                Chodzi o jednoznaczne odróżnienie deliktów rzeczywistych, które powinny być osądzone, stąd ten ekspresowy jednomiesięczny tryb, od represji o charakterze politycznym, które powinny być unieważnione. Orzeczenia w tych sprawach powinny być unieważnione. To istotna różnica z ustawą w wersji sejmowej.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#SenatorKazimierzMichalUjazdowski">Dalej, skoro pojawia się test bezstronności i niezawisłości, to Senat staje na stanowisku, że powinien być on klarowny, a zatem możliwe jest podniesienie tego testu wyłącznie ze względu na zarzuty odnoszące się do okoliczności powołania na stanowisko sędziego.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#SenatorKazimierzMichalUjazdowski">Wreszcie wykreślamy ten delikt dyscyplinarny, który nie został uzasadniony w projekcie ustawy i nigdy nie został wyjaśniony na piśmie – mowa o odmowie wykonywania wymiaru sprawiedliwości – tym bardziej że krąg przedmiotowy deliktów pod względem materialnym jest wystarczający.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#SenatorKazimierzMichalUjazdowski">To są te kluczowe poprawki, które mają charakter istotnych korekt czy istotnych zmian o charakterze merytorycznym. Reszta poprawek ma charakter funkcjonalno-redakcyjny. Część z nich była nawet aprobowana przez przedstawicieli urzędu prezydenta. Raz jeszcze, tytułem podsumowania, to jest propozycja jednoznacznego kroku naprawczego, który czyni zadość zasadom konstytucji i polskiej tradycji konstytucyjnej, która nigdy nie hołdowała arbitralności władzy. Ja nie wypowiadam się na temat kontekstu zewnętrznego, bo nie jestem w stanie mówić o tym, jakie będzie stanowisko Komisji Europejskiej. Wyrażam tylko przekonanie, iż jednoznaczny krok naprawczy daje wysokie gwarancje tego, że uchylimy spór z Unią Europejską, natomiast działania niejednoznaczne, częściowe, stwarzają takie ryzyko. Z mojego punktu widzenia nie jest to najważniejszy argument. Najważniejsze jest to, by przywrócić stan zgodny z polskim standardami konstytucyjnymi, z tą tradycją prawną, która została ukształtowana przez rewolucję solidarnościową, i otworzyć perspektywę niezależnych i sprawnych sądów dla polskich obywateli. Stąd, jeśli można przy tej okazji argumentować, to jest stworzenie szansy na wyjście ze szkód, które należy naprawić ze względu na interes publiczny i dobro polskich obywateli, tak żeby uniknąć w przyszłości kolejnych nowelizacji w tej sprawie. Alternatywą dla braku poważnych działań będą w przyszłości kolejne nowelizacje. Jeśli przyjęta będzie propozycja Senatu, to jestem głęboko przekonany, że zamykamy trudny problem i możemy pójść naprzód i wyjdziemy przynajmniej z tej fazy kryzysu w odniesieniu do wymiaru sprawiedliwości. To tyle z mojej strony, panie przewodniczący.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Dziękuję panie senatorze. Czy Biuro Legislacyjne ma na tym etapie jakieś uwagi?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#LegislatorLukaszNykiel">Nie, panie przewodniczący. Będziemy proponować jedynie, już na etapie rozpatrywania, łączne głosowanie niektórych poprawek.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Dobrze. Pani minister?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#SekretarzstanuwKancelariiPrezydentaRzeczypospolitejPolskiejMalgorzataPaprocka">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, ja tylko chciałam zapytać, czy teraz do tych merytorycznych zmian mogę się odnieść kilkoma zdaniami w jednym bloku czy przy konkretnych poprawkach?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Przy konkretnej poprawce będziemy prosili o argumentację Kancelarii Prezydenta.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#SekretarzstanuwKancelariiPrezydentaRPMalgorzataPaprocka">Dobrze, to poproszę przy konkretnych poprawkach o możliwość. Dziękuję uprzejmie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Pan minister na tym etapie?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciSebastianKaleta">Również będę chciał się wypowiedzieć co do poszczególnych poprawek w dynamice debaty.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Dobrze. Czy ktoś z państwa na tym etapie, może z pytaniami do pana senatora? Pan poseł Michał Szczerba, pan poseł Krzysztof Śmiszek, pan przewodniczący Paszyk… Tak, bo później już po prostu przy poszczególnych poprawkach będę dopuszczał głos za poprawką i głos przeciw, jeżeli takie będą i będziemy już po prostu głosować. Proszę bardzo, pan poseł Michał Szczerba.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PoselMichalSzczerba">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, pani minister, panie senatorze, przede wszystkim wydaje się, że warto na początku podziękować Senatowi za sprawne procedowanie tych blisko trzydziestu poprawek, ponieważ tam nie są tylko poprawki merytoryczne, które pan senator Ujazdowski przedstawił, które zasadniczo poprawiają projekt prezydent, ale są też poprawki o charakterze legislacyjnym, które dużo wnoszą. To są te rzeczy, których nie udało się zauważyć podczas procesu w Sejmie.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PoselMichalSzczerba">Ja mam pytanie do pana senatora Ujazdowskiego, bo pan senator powiedział, że celem, szczególnie dla pana, było przywrócenie pewnego porządku prawnego i zdolności do funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości w sposób zgodny z konstytucją, ale czy pan senator czy senatorowie rozpatrywali te tak zwane kamienie milowe, które zostały przedstawione i zaakceptowane przez premiera Morawieckiego? Czy przyjęcie tych trzydziestu poprawek, w szczególności tych poprawek merytorycznych, jest zgodne z tym dokumentem, który został opublikowany i jest również przedmiotem publicznej dyskusji? Czy według opinii pana senatora przyjęcie poprawek merytorycznych dotyczących kwestii losowania do Izby Odpowiedzialności Zawodowej, kwestii tego, żeby osoby, które były tak zwanymi sędziami w Izbie Dyscyplinarnej, dalej nie zasiadały w innych izbach Sądu Najwyższego? Czy kwestia nieważności i pozbawienia skutków prawnych tych orzeczeń, które były przez to ciało, które nie było sądem, przyjmowane? Czy to według pana rozwiązuje te spory i czy w jakiejś mierze również realizuje kamienie milowe, od których jednak uzależnione jest wypłacenie zasadniczych środków dla Polski?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Dziękuję. Pan poseł Krzysztof Śmiszek.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PoselKrzysztofSmiszek">Bardzo dziękuję. Panie przewodniczący, panie ministrze, pani minister, panie senatorze, jesteśmy w bardzo trudnej dla Polski sytuacji. Straciliśmy już prawie pięć miliardów euro zaliczki z Krajowego Planu Odbudowy. Straciliśmy te pieniądze tylko dlatego, że Zjednoczona niezjednoczona Prawica prowadziła między sobą wojenkę i Polacy stracili już bezpowrotnie pięć miliardów euro tej zaliczki. Dodatkowo straciliśmy już miliard złotych kar za niewykonywanie wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. To jest sytuacja bez precedensu. Tym bardziej dziękuję Senatowi za szybkie przeprowadzenie procedury legislacyjnej w Izbie Wyższej, bo senatorowie stanęli na wysokości zadania i szybko przyjęli potrzebne poprawki w przeciwieństwie do Sejmu, który zdominowany przez prawicę nie potrafił od wielu miesięcy wykonać prostej czynności legislacyjnej i naraził Polaków na gigantyczne straty.</u>
+          <u xml:id="u-14.1" who="#PoselKrzysztofSmiszek">Ja bardzo dziękuję Senatowi za usunięcie z ustawy tego deliktu odmowy wykonywania wymiaru sprawiedliwości, bo właśnie ten przepis, który wyszedł z Sejmu, tak naprawdę jest taką wielką betoniarką, który zalał betonem i cementem tych wszystkich nielegalnych sędziów w Sądzie Najwyższym. Przez ten przepis ci sędziowie, którzy nie mają prawa zasiadać w tej izbie, zostali zatrzymani w Sądzie Najwyższym. I to jest niestety niebezpieczeństwo dla setek tysięcy obywateli, bo ci sędziowie, którzy potem będą wydawali wyroki, te wyroki będą obarczone wadą prawną co do składu wydającego te wyroki.</u>
+          <u xml:id="u-14.2" who="#PoselKrzysztofSmiszek">Bardzo dziękuję Senatowi za uwzględnienie poprawki dotyczącej co najmniej siedmioletniego doświadczenia w pracy w Sądzie Najwyższym, jeśli chodzi o sądownictwo dyscyplinarne. Odsuwa to w rzeczywistości możliwość brania udziału w postępowaniach dyscyplinarnych sędziów, którzy już od wielu miesięcy są wskazani przez europejskie trybunały jako sędziowie, którzy nie powinni zasiadać w Sądzie Najwyższym. Wielkie podziękowania dla Senatu. Dziękujemy bardzo za sprawne przeprowadzenie tego procesu legislacyjnego. Miejmy nadzieję, że te poprawki przyczynią się do przyspieszenia wypłaty Polsce tych pieniędzy. Do państwa ze Zjednoczonej Prawicy, jak najszybciej przyjmijmy te poprawki w zgodzie, tak jak przyjęliście ustawę w Senacie, bo dzisiaj tylko od was zależy, czy miliardy popłyną do Polaków, czy też nie. Czy znowu wszyscy Polacy staną się zakładnikami waszej głupiej wojny z Unią Europejską, czy też nie.                                                                     Dzisiaj wszystko w waszych rękach, odblokowanie kasy albo dalsze blokowanie pieniędzy, które należą się Polkom i Polakiem. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Dziękuję bardzo. Pan przewodniczący Krzysztof Paszyk.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PoselKrzysztofPaszyk">Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, panie senatorze, ja w imieniu Klubu Parlamentarnego Koalicji Polskiej chciałbym na wstępie bardzo serdecznie podziękować na ręce pana senatora całemu Senatowi, po pierwsze, za przyspieszenie posiedzenia, bo Senat przyspieszył w stosunku do pierwotnego harmonogramu prace. Nie musiał tego zrobić. Po drugie, każdemu z 97 senatorów, a więc ponad politycznym podziałem, który dotyka Senat, za wzniesienie się ponad wszelkie możliwe podziały, ale i też za daleko idącą odpowiedzialność za skutki tej decyzji, za materię, nad którą procedowano i przyszłościowe skutki decyzji, którą Senat podjął.</u>
+          <u xml:id="u-16.1" who="#PoselKrzysztofPaszyk">Panie przewodniczący, tytułem wstępu pozwolę sobie dzisiaj na kilka refleksji, których nie będę oczywiście potem powtarzał. Ta odpowiedzialność ciąży dzisiaj również nad Sejmem. Dzisiaj przed nami, członkami Komisji, a jutro odbędzie się na posiedzeniu plenarnym głosowanie, bo to nie jest tylko taka sobie ustawa. Widać to, zważywszy na okoliczności wewnętrzne, ale i zewnętrzne. W zależności od tego jak się każdy z nas, również ponad tym podziałem, który jest bardzo widocznie zarysowany, zachowa, będzie wynikał szereg konsekwencji. Ja bym chciał do koleżanek i kolegów reprezentujących oczywiście już Solidarną Polskę, bo mamy tu jasną deklarację, że nie ma szans na zmianę, ale do koleżanek i kolegów z Prawa i Sprawiedliwości, żeby jednak rozważyć i przeanalizować zachowanie swoich klubowych koleżanek i kolegów z Senatu, bo jednak można wznieść się ponad podziałami na jakiś poziom spojrzenia, dalej, szerzej i bardziej perspektywicznie.</u>
+          <u xml:id="u-16.2" who="#PoselKrzysztofPaszyk">Dzisiaj od decyzji Komisji, jutro Sejmu, będzie zależał przede wszystkim stan polskiej praworządności. To, co Senat wniósł do ustawy, to jest kompleksowe wyeliminowanie wszelkich wątpliwości, które w jakiś sposób mogą być i kłaść się cieniem na stan polskiej praworządności. Ja tu nawet będę abstrahował przez chwilę od tych aspektów zewnętrznych, relacji Polska–Unia Europejska, skoncentruję się tylko na sytuacji wewnętrznej. Otóż nie jesteśmy dzisiaj krajem mlekiem i miodem płynącym. Mamy kryzys gospodarczy, mamy wiele różnych konsekwencji społecznych tego kryzysu i dobrze byłoby dzisiaj, aby w tej materii, dotyczącej tego w jaki sposób będzie określany ustrój Sądu Najwyższego, popłynął taki pozytywny sygnał: tak, zrobiliśmy krok do przodu, żeby wyeliminować te rzeczy, które stały się w ostatnim czasie niedobre. Od tej decyzji będzie też zależało, a myślę, że dzisiaj tutaj każdemu, bez względu na to czy reprezentuje większość sejmową, czy opozycję, gdzieś tam leży na sercu to, w jaki sposób obszar Sądu Najwyższego i ustroju jego funkcjonowania będzie oceniany.</u>
+          <u xml:id="u-16.3" who="#PoselKrzysztofPaszyk">Myślę też, że każdemu powinno zależeć na powstrzymaniu tego chaosu prawnego, bo dzisiaj ten chaos prawny, bez względu na to, co pewnie za chwilę powie pan minister Kaleta, jak to wspaniale Solidarna Polska uzdrowiła wszystko i wszystkich w tym kraju, przekłada się na bardzo ważny obszar, jakim jest obszar gospodarczy. Ta pewność obrotu gospodarczego jest ściśle skorelowana, ściśle powiązana z tym, jak funkcjonuje sądownictwo, jak funkcjonuje i ma się praworządność. Coraz częściej jest o tym mowa na poziomie wielu przedsiębiorstw, wielu firm. Zaczyna to doskwierać tym, którzy dzisiaj stanowią o funkcjonowaniu państwa i świadomość tego myślę, że trzeba uwzględnić.</u>
+          <u xml:id="u-16.4" who="#PoselKrzysztofPaszyk">Już kończę, bo widzę nerwowe spojrzenie ze strony pana przewodniczącego, więc obiecuję już nie nadwyrężać cierpliwości. Myślę, że też po tych miesiącach doświadczeń z różnymi nowelizacjami, z różnymi próbami takiego na siłę kuglowania legislacyjnego, nadszedł moment, aby wyciągnąć z tego jakąś zdrową refleksję. Jest na to dobry moment i mam nadzieję, że ten zdrowy rozsądek i odpowiedzialność koleżanek i kolegów reprezentujących większość sejmową mimo wszystko zwycięży. Ja bym zachęcał do tego, żebyście nie bali się państwo podzielić odpowiedzialnością. Jeśli blokuje was wasz koalicjant, nie bójcie się podzielić odpowiedzialnością z opozycją, bo opozycja chce naprawdę dobrze i nie chce was prowadzić na żadne polityczne manowce. Chce ustabilizować sytuację, jeśli chodzi o funkcjonowanie wymiaru sprawiedliwości i szeroko rozumianego stanu praworządności. Myślę, że, poza Solidarną Polską, jesteśmy co do tego zgodni. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Dziękuję, panie przewodniczący. Ja naprawdę proszę, mamy poprawki Senatu, więc proszę się odnosić do nich i skorzystać z obecności pana senatora, bo to też nie zawsze jest tak, że przy poprawkach Senatu obecny jest przedstawiciel Senatu. Dzisiaj jest, więc zawsze można skierować pytanie, jeżeli macie państwo jakieś wątpliwości. Oczekiwałbym mniej takiego politycznego zacietrzewienia, a więcej merytoryki. Proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PoselKrzysztofPaszyk">To zacietrzewienie było u mnie? Przepraszam.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PoselKamilaGasiukPihowicz">Nie ma problemu. Panie przewodniczący, rzeczywiście plan prac na dzisiejszej Komisji wydaje się dość prosty, Polacy czekają na miliardy. I tak już ze względu na dopieszczanie antyunijnych koalicjantów Polska i Polacy stracili 21 mld zł, bo o tyle obniżyło się PKB ze względu na to, że nie skorzystaliśmy z zaliczki i te pieniądze nie pracowały dla polskiej gospodarki. Na stole mamy świetne poprawki Senatu. Za KPO głosował premier Morawiecki, pan Kaczyński i obecni tutaj posłowie Prawa i Sprawiedliwości. Kamienie wynegocjowane przez rząd, więc jak rozumiem, jakakolwiek dyskusja ze strony polityków PiS-u wydaje się właściwie bezprzedmiotowa, bo wszystko idzie zgodnie z wynegocjowanym, zaakceptowanym w głosowaniach przez państwa planem. Wyście zgodzili się na KPO i na kamienie milowe. Poprawki senackie zmierzają ewidentnie w kierunku wypełnienia tych kamieni milowych. Po pierwsze, przywrócenia do orzekania tych sędziów, którzy są odsunięci przez nie sąd, czyli tak zwaną Izbę Dyscyplinarną, w sposób automatyczny, nie w długotrwałej i przedłużającej się procedurze bez pewnego efektu. Zakres odpowiedzialności dyscyplinarnej na podstawie poprawek senackich zostanie tak doprecyzowany, że sędziowie nie będą mogli być ścigani za to, że stosują się do orzeczeń trybunałów europejskich i nie chcą orzekać, kierując się dobrem obywateli, z neo-sędziami. Poprawki te gwarantują także pełną likwidację Izby Dyscyplinarnej poprzez zapewnienie, że w składzie jej następczyni nie będzie neo-sędziów. Szanowni państwo, zabierzmy się do pracy, niech te poprawki zostaną jak najszybciej przyjęte i zapewnią Polakom dostęp do olbrzymich środków z KPO.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Dziękuję, pani przewodnicząca. Pani poseł Barbara Dolniak.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#PoselBarbaraDolniak">Panie przewodniczący, dziękuję za udzielenie głosu. Proszę państwa, przy tym projekcie ustawy mówimy bardzo dużo, ponieważ to istotna kwestia, o uruchomieniu środków z KPO. Uchwalając tę ustawę, musimy pamiętać, że ta ustawa ma służyć nie tylko uruchomieniu środków unijnych, ale także służyć obywatelom na co dzień. I tak tworzymy prawo, patrząc jak poszczególne rozwiązania o charakterze prawnym wpłyną w przyszłości na sytuację prawną szarego obywatela. Doskonale wiemy, że wiele osób wnosi odwołania do Sądu Najwyższego i musi mieć zaufanie do stworzonego systemu prawnego, że orzeczenie zostanie rozpoznane w sposób właściwy, a nie obawy, że to rozstrzygnięcie może zostać przez kogoś zakwestionowane z powodu niewłaściwie uchwalonego prawa.</u>
+          <u xml:id="u-21.1" who="#PoselBarbaraDolniak">Proszę państwa, ja tu po wielokroć mówię, że uchwalacie, składając na przykład poprawki w drugim czytaniu, które nie mają nic wspólnego z treścią projektu ustawy. Uważacie państwo, że tak można i uchwalacie to, ale jeżeli strona podniesie ten argument w postępowaniu, to sąd będzie to oceniał. Będzie oceniał, czy procedowanie odbyło się prawidłowo. W tym przypadku również nie możecie państwo patrzeć przez pryzmat, żeby ustawa tylko przeszła, by pochwalić się treścią uchwalonych przepisów, bo trzeba je potem zastosować w praktyce. Im przepisy są gorsze, im przepisy nie odpowiadają potrzebom rzeczywistości, tym potem stan faktyczny, do którego mamy zastosować przepisy, będzie trudny i praktycznie w wielu przypadkach niemożliwy do właściwego rozstrzygnięcia. Przykładem jest w tym przypadku ustawa o Sądzie Najwyższym. Jakiś czas temu, w poprzedniej kadencji, uchwalaliście państwo prawo, twierdząc, że uchwalona ustawa o Sądzie Najwyższym jest świetna i wypełni wszystkie argumenty, które mają służyć poprawie sytuacji w Sądzie Najwyższym, a także prowadzonym postępowaniom dyscyplinarnym.</u>
+          <u xml:id="u-21.2" who="#PoselBarbaraDolniak">Jaka okazała się rzeczywistość? Otóż uchwalona ustawa w żadnym wypadku nie służy takim działaniom. Mówienie o tym, że Izba Dyscyplinarna nie sprawdziła się w praktyce, jest tylko kamuflowaniem rzeczywistości. Jeżeli prawo jest złe, ma złe zapisy, to nigdy nie sprawdzi się w praktyce. Proszę więc pamiętać o tym, że uchwalając przepisy z jednej strony ważnym dla nas aspektem jest pozyskanie środków z KPO, a z drugiej strony tworzenie tych przepisów powinno sprawiać stworzenie sytuacji prawnej, którą obywatele będą traktować w przyszłości w swoich sprawach jako właściwe rozstrzygnięcia prawne. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Dziękuję bardzo. Pan minister Sebastian Kaleta.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#SekretarzstanuwMSSebastianKaleta">Panie przewodniczący, dziękuję, jednak w związku z tym, że będziemy tylko za i przeciw rekomendować tylko konkretne poprawki, jednak tutaj dzisiaj, mimo tylko kilkunastu minut, padło już wiele kłamstw i fałszywych narracji dotyczących sytuacji, w której się znajdujemy i kształtu przyjętej przez Sejm ustawy, jak i poprawek Senatu. Przede wszystkim jakiekolwiek trudności związane z pozyskiwaniem funduszy unijnych czy potencjalne straty, które mogą się z tym wiązać, gdyby ta sytuacja trwała, leżą wyłącznie po stronie tych, którzy donoszą na Polskę za granicą, kłamią na temat Polski i takim politycznym genem targowicy próbują zaszkodzić własnemu państwu, bo nie potraficie wygrać wyborów w Polsce.</u>
+          <u xml:id="u-23.1" who="#SekretarzstanuwMSSebastianKaleta">Przechodząc do samej treści poprawek, naprawdę więdną mi uszy, kiedy słyszę o tym, że propozycja Senatu ma przywrócić porządek konstytucyjny. Te propozycje Senatu demolują konstytucję. Konstytucja zakłada, że sędziowie są nieusuwalni. Państwo ustawą usuwacie sędziów. Zasada trójpodziału władzy polega na tym, że sprawy sądowe przed sądami w indywidualnych sprawach rozpoznają sądy, a wy ustawą unieważniacie wyroki. Jeszcze w Ministerstwie Sprawiedliwości sprawdziliśmy, czy jest taki precedens na świecie, że mocą ustawy unieważniono wyroki. Podawaliśmy podczas prac z panią minister Paprocką kwestię PRL-u, że nawet wówczas, po 1989 roku, nie wprowadzono takich zmian, ale sprawdziliśmy, jak było w Niemczech po III Rzeszy. W 1998 roku przyjęto ustawę, która zakładała uchylenie wyroków skazującym wydanych po 30 stycznia 1933 roku. I nawet w tej niemieckiej ustawie, która po kilkudziesięciu latach próbowała rozliczyć sądownictwo niemieckie z czasów III Rzeszy, bo to jest ustawa z lat dziewięćdziesiątych, zakładano, że żeby stwierdzić nieważność jakiegoś wyroku sądu niemieckiego III Rzeszy trzeba było zawnioskować i spełnić konkretne przesłanki, a państwo zakładacie, że w wolnym polskim państwie ustawodawca będzie uchylał wyroki Izby Dyscyplinarnej jakiego państwa? Gorszego od III Rzeszy? Wy naprawdę niektórzy państwo oczadzieliście w tej swojej nienawiści do wyników demokratycznych wyborów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Pan minister cierpliwie państwa wysłuchał i ma prawo się wypowiedzieć.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#SekretarzstanuwMSSebastianKaleta">Jakie przepisy państwo tworzycie? Tworzycie przepisy, których nawet Niemcy po III Rzeszy nie stworzyli w swoim państwie. To sobie pomyślcie, co do czego próbujecie porównać.</u>
+          <u xml:id="u-25.1" who="#SekretarzstanuwMSSebastianKaleta">Jest też kilka fałszy dotyczących tego, że te demolujące konstytucję zmiany, de facto przywdziania się przez polityków opozycji w sędziów i de facto ustrojodawców, że będą decydować ustawami indywidualnie, co jest konstytucją, kto jest sędzią, ma jeszcze jeden wymiar. Od początku debaty nad tą ustawą rozmawiamy o tym, że ta ustawa ma podnieść zaufanie między Polską a Unią Europejską i przynieść swego rodzaju kompromis. O ile Solidarna Polska, jak państwo wiecie, ma dosyć chłodny stosunek do dawania wiary zapewnieniom Komisji Europejskiej, bo jesteśmy bezprawnie szantażowani właśnie za mowę polskiej opozycji, to jednak pragnę odwołać się do konkretnych faktów, bo tutaj padła kwestia kamieni milowych. Chyba państwo tych kamieni milowych nie czytaliście, bo pomiędzy naszymi poprzednimi pracami one nie były znane, a dzisiaj są znane i państwo nie zajrzeliście do tej lektury. W kamieniach milowych w sprawie, o której państwo mówicie, czego dotyczą poprawki Senatu, jest jasno wskazane, że każdy wyrok Izby Dyscyplinarnej jest ważny. W związku z tym każdy sędzia Sądu Najwyższego orzekający w Izbie Dyscyplinarnej jest sędzią. Dlaczegóż to? Ponieważ kamień milowy dotyczący dotychczasowych wyroków Izby Dyscyplinarnej zakłada wyłącznie przyznanie prawa sędziom, wobec których izba orzekała, do wnioskowania o wznowienie, o weryfikację orzeczenia. Taką skargę nadzwyczajną dla tych sędziów. Co to oznacza? Szanowni państwo, każdy prawnik to doskonale rozumie, co takie zapisy kamieni milowych oznaczają dla Komisji Europejskiej. Dopóki sędzia nie złoży wniosku, a wyrok nie zostanie zweryfikowany, to on jest ważny. W związku z tym, jeśli wyrok jest ważny do momentu, w którym nie zostanie podważony, to oczywistym jest, że nawet gdyby został podważony, to wyrok wydał sędzia, bo tylko sędzia może wydać wyrok. I państwo nie rozumiecie tak podstawowych zasad logiki. Ja rozumiem, że wy chcielibyście dalej demolować porządek prawny w Polsce, ale nawet państwa rozumowania Komisja Europejska nie przyjęła, bo gdyby przyjęła, wprost oświadczyłaby, że stawia władzę wykonawczą w Unii Europejskiej ponad władzę ustawodawczą i ponad władzę sądowniczą.</u>
+          <u xml:id="u-25.2" who="#SekretarzstanuwMSSebastianKaleta">W związku z tym jasnym jest, że to, do czego dąży Senat, jest nie tylko pogwałceniem konstytucji, ale jest również dążeniem do tego, żeby spór wokół sądownictwa, a również spór z Unią Europejską, się pogłębiał. Dlaczegóż to? Ponieważ te państwa propozycje, wy tak kochacie tę Unię i wszystko co robi Komisja Europejska przyjmujecie bez dyskusji, to przecież polski rząd wnioskując o wypłatę z KPO na podstawie tej umowy, niezależnie od tego co również ja o niej sądzę, to ten kamień milowy nie zostałby spełniony. Jeśli kamień milowy mówi o prawie sędziego do wnioskowania o weryfikację orzeczenia, to nie jest chyba wyrzucenie sędziego z urzędu, który wydał to orzeczenie, jak również przywrócenie tego sędziego mocą ustawy…. Komisja Europejska nie wskazuje w tym kamieniu milowym, że konkretne wyroki są złe lub dobre. Wskazuje tylko, że należałoby dać sędziom prawo do ich weryfikacji. To jest zasadnicza różnica i państwo, nie dostrzegając tego, narażacie Polskę na to, że w przyszłości, naprawdę mówiąc przewrotnie, te senackie propozycje prowadzą do tego, że tych pieniędzy, które tak tutaj wskazujecie, że musimy robić wszystko, by je uzyskać, my nie dostaniemy, bo my byśmy nie przestrzegali umowy, którą rząd niejako zawarł.</u>
+          <u xml:id="u-25.3" who="#SekretarzstanuwMSSebastianKaleta">Jestem zbulwersowany tym, że państwo nie potraficie uszanować polskiej konstytucji, nie potraficie uszanować porządku równowagi między władzami. Wszystkie zarzuty, które od lat kierujecie wobec reform sądownictwa, tymi poprawkami dowodzicie, że wy właśnie do potęgi te zarzuty sami spełniacie. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Proszę państwa, ja nie dopuszczę tutaj do dyskusji z panem ministrem. Pan minister odniósł się do wypowiedzi na sali, możecie się z tym państwo zgadzać lub nie. Pan senator będzie oczywiście odpowiadał, ale jeszcze pan prezes Zdun, proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-27">
+          <u xml:id="u-27.0" who="#CzlonekKrajowejRadySadownictwaStanislawZdun">Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, ja chciałem w tej chwili tylko zapytać, czy pan przewodniczący udzieli mi krótkiego głosu przy okazji rozpatrywania konkretnych poprawek, czy ewentualnie w tej chwili?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-28">
+          <u xml:id="u-28.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Tak, jak będzie jakieś zastrzeżenie do konkretnej poprawki to wtedy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-29">
+          <u xml:id="u-29.0" who="#CzlonekKRSStanislawZdun">Dobrze, dziękuję uprzejmie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-30">
+          <u xml:id="u-30.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Proszę pana senatora o ewentualną odpowiedź. Pani się nie zgłaszała. Dobrze, pani poseł Magda Filiks, proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-31">
+          <u xml:id="u-31.0" who="#PoselMagdalenaFiliks">Już nie będę przy tych okolicznościach, po tym wystąpieniu pana ministra, powtarzała argumentów, które już wcześniej tutaj padły. Po to się zgłaszałam do głosu, żeby podziękować Senatowi, ale chciałam się tylko odnieść może trochę jednak właśnie do tej logiki i rozumu, na które pan się powołuje. Żebyśmy wiedzieli, gdzie my jesteśmy. My naprawiamy dzisiaj prawo, państwo również, które państwo uchwalaliście. W całym okresie, w całym czasie procedowania tych szkodliwych, niezgodnych z konstytucją przepisów, opozycja za każdym razem mówiła: to jest niezgodne z konstytucją, to jest deptanie państwa prawa i niszczenie praworządności w Polsce. My ostrzegaliśmy przez bardzo długi czas. Ten proces skończył się tym, że spotykamy się, żeby odkręcić to, co państwo uchwaliliście. Ile więc razy można mówić, że to jest wina opozycji, jeśli to państwo ustanowiliście to prawo i wprowadziliście je w życie, nie licząc się z żadnymi uwagami i tym, co mówili konstytucjonaliści, już nie mówię o opozycji, ale szerokie środowisko prawne w Polsce? Teraz się okazało, że mieliśmy rację. Marnujemy czas, ponieważ tę Komisję sejmową przeciągaliście w nieskończoność. Senat przygotował i właściwie rzuca nam koło ratunkowe, które z tego co widziałam w głosowaniach, senatorki i senatorowie Prawa i Sprawiedliwości poparli w duchu jakiejś odpowiedzialności za państwo, współpracy ponad podziałami, żeby właśnie cofnąć, przypominam, to, co państwo zrobiliście. To nie opozycja doprowadziła do tego, że my dzisiaj tutaj procedujemy ten projekt i naprawiamy prawo. To wyście to prawo uchwalili i teraz to wy likwidujecie, również za zgodą pana ministra, izbę, którą powołaliście. Proszę więc nie sugerować i nie wprowadzać w błąd opinii publicznej, że opozycja zrobiła coś takiego, że jest kłopot, ponieważ to wy uchwaliliście i pierwotne prawo, i teraz wy to prawo naprawiacie, żeby te środki odblokować, więc może faktycznie trzymajmy się jakiegoś rozumu, bo to nie my uchwaliliśmy to karkołomne prawo. My was ostrzegaliśmy, jak to się skończy i skończyło się tak, jak ostrzegaliśmy, więc spójrzmy sobie w oczy i powiedzmy: zepsuliście, naprawiacie. I przy tym naprawianiu należy mieć trochę pokory, bo tak jak już powiedziałam, właściwie to trzeba połykać swój język…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-32">
+          <u xml:id="u-32.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Nie pani poseł, właśnie tego się obawiałem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-33">
+          <u xml:id="u-33.0" who="#PoselMagdalenaFiliks">Panie przewodniczący, ostatnie zdanie. Pan przewodniczący powiedział, jak się zaczęła Komisja, że bardzo… Ja już kończę. Panie przewodniczący, powiem, dlaczego to powiedziałam, bo jak się zaczęła Komisja, były tu same bardzo koncyliacyjne wypowiedzi. Pan przewodniczący zastrzegł, że bardzo prosi, żebyśmy się skupili na merytoryce i żeby nie było tu jakichś politycznych wystąpień, po czym pan minister nas obraża, mówi, że oczadzieliśmy. Pan nie reaguje, w związku z tym dlatego właśnie postanowiłam jednak zabrać głos, bo albo to dotyczy wszystkich stron i rozmawiamy o tym, jak ratować Polskę i jak uwolnić te środki dla Polek i Polaków. Albo o tym rozmawiamy, albo będziemy się wzajemnie przerzucać odpowiedzialnością. A jeżeli już mamy to robić, to przypominam, że pełna odpowiedzialność, 100% odpowiedzialności jest po państwa stronie. Podobnie jak teraz wyłącznie od państwa decyzji zależy, jak to się skończy. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-34">
+          <u xml:id="u-34.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Dziękuję. Pan senator do tych pytań, które padły.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-35">
+          <u xml:id="u-35.0" who="#SenatorKazimierzMichalUjazdowski">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, mogę mówić przede wszystkim o swojej motywacji. Otóż ja jestem zwolennikiem kroków naprawczych, nawet gdyby Unia Europejska się tym problemem w ogóle nie interesowała. Przyjmijmy takie założenie, że się w ogóle nie interesuje. Polacy zasługują na sądownictwo niezależne i sprawne, a nie sądownictwo, które znajduje się w rękach, nawet nie kierownictwa partii rządzącej tylko różnych elementów konkurujących ze sobą w ramach partii rządzącej. To jest główny motyw, żeby otworzyć szansę na to, na co Polskę stać, to znaczy na cywilizowany i sprawny ustrój. Władza poszła inną drogą, która musiała skutkować kolizją z Unią Europejską. Ja nad tym boleję. Jako członek Parlamentu Europejskiego w Komisji AFCO głosowałem nawet przeciw mechanizmowi, który potem zaakceptował pan premier, czyli łączący mechanizm praworządności ze środkami finansowymi.</u>
+          <u xml:id="u-35.1" who="#SenatorKazimierzMichalUjazdowski">Doszło do upokarzającej sytuacji. Żaden polski rząd nie negocjował wcześniej przepisów odnoszących się do ustroju państwa z czynnikiem zewnętrznym. To jest sytuacja absolutnie upokarzająca i zawiniona przez obóz władzy. Nie czynił tego ani rząd Buzka, ani pierwszy rząd Prawa i Sprawiedliwości, ani rząd Donalda Tuska. Nikt w Polsce po 1989 roku nie negocjował treści przepisów ustrojowych z czynnikiem zewnętrznym. I to jest upokarzające.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-36">
+          <u xml:id="u-36.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Panie ministrze, pani przewodnicząca, panie senatorze i szanowni państwo, z wielkim szacunkiem podchodząc do pańskiej wypowiedzi, prosiłbym o odniesienie się do tych uwag, które dotyczyły po prostu poprawek. Nie skończymy tego posiedzenia przed głosowaniami.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-37">
+          <u xml:id="u-37.0" who="#SenatorKazimierzMichalUjazdowski">Propozycja Senatu jest propozycją uchylenia ryzyka następnych upokorzeń. To jest uchylenie ryzyka następnych upokorzeń i następnych…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-38">
+          <u xml:id="u-38.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Panie pośle, pan poseł Mariusz Gosek, proszę nie wdawać się w dyskusję i nie zakłócać posiedzenia Komisji. Państwa z opozycji proszę, aby nie prowokować posłów Solidarnej Polski.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-39">
+          <u xml:id="u-39.0" who="#SenatorKazimierzMichalUjazdowski">Znam długo pana przewodniczącego Asta. Pan mi kiedyś wytłumaczy, co to znaczy zero siedem i zero i pół w Komisji Sprawiedliwości, bo tego nie wiem. Pan przewodniczący mi kiedyś wytłumaczy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-40">
+          <u xml:id="u-40.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Proszę bardzo, proszę panie senatorze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-41">
+          <u xml:id="u-41.0" who="#SenatorKazimierzMichalUjazdowski">Naprawdę bardzo proszę o spokój. Ja nie wypowiadam się, co uczyni Komisja Europejska, co może uczynić, naprawdę to jest zdarzenie niepewne. Tym bardziej że główna motywacja w moim przypadku dotyczy standardu konstytucyjnego. Jestem głęboko przekonany, że uchylamy ryzyko sporu i uchylamy ryzyko kolejnych upokorzeń i następnych nowelizacji, które będą tutaj miały miejsce, i które trzeba będzie przeprowadzać w naprawdę bardzo dyskomfortowej atmosferze. Raz jeszcze proszę o to, żeby się zastanowić nad poparciem przynajmniej części poprawek Senatu. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-42">
+          <u xml:id="u-42.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Dziękuję bardzo, panie senatorze. Przechodzimy zatem do rozpatrzenia poszczególnych poprawek zgłoszonych przez Senat. Tych poprawek jest 29.</u>
+          <u xml:id="u-42.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Przechodzimy do poprawki pierwszej. Proszę bardzo, Biuro Legislacyjne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-43">
+          <u xml:id="u-43.0" who="#LegislatorLukaszNykiel">Szanowny panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, jeśli chodzi poprawkę pierwszą, to tutaj chcielibyśmy zaproponować łączne głosowanie tej poprawki z poprawkami nr 19 i 25. Są to poprawki merytoryczne, zmierzające do określenia dodatkowego warunku dla sędziów w Izbie Odpowiedzialności Zawodowej, czyli siedmioletniego doświadczenia w orzekaniu w Sądzie Najwyższym. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-44">
+          <u xml:id="u-44.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Pani minister, jeżeli chodzi o rekomendacje.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-45">
+          <u xml:id="u-45.0" who="#SekretarzstanuwKancelariiPrezydentaRPMalgorzataPaprocka">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, to była kwestia już wielokrotnie dyskutowana na posiedzeniach. Ja podtrzymuję swoje dotychczasowe stanowisko w tej sprawie i proszę Wysoką Komisję o rekomendowanie odrzucenia tej poprawki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-46">
+          <u xml:id="u-46.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Odrzucenie tak? Czy pan prezes? Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-47">
+          <u xml:id="u-47.0" who="#PrezesSaduNajwyzszegokierujacypracaIzbyDyscyplinarnejAdamRoch">Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, pani minister, panie ministrze, szanowna Komisjo, panie senatorze, ja tylko krótko, jeżeli mogę. Przyjęcie tej poprawki, tej grupy poprawek w proponowanym kształcie tak naprawdę już w chwili obecnej całkowicie zlikwiduje tę losowość proponowaną w projekcie ustawy. Według moich informacji w tej chwili w Sądzie Najwyższym jest trzydziestu sześciu sędziów posiadających taki staż, który ewentualnie upoważniałby te osoby do wzięcia udziału w losowaniu i następnie zasiadaniu w nowo projektowanej izbie. Ten element losowości, który, jak rozumiem, miał być istotnym elementem projektu, tak naprawdę przestaje istnieć. W mojej ocenie kryteria określone w ustawie do pełnienia stanowiska sędziego Sądu Najwyższego są na tyle wysokie, przecież wyższe niż w poprzedniej ustawie, że są one wystarczające to wypełniania proponowanych funkcji. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-48">
+          <u xml:id="u-48.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Dziękuję bardzo, panie prezesie. Pan minister ma jakąś rekomendację?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-49">
+          <u xml:id="u-49.0" who="#SekretarzstanuwMSSebastianKaleta">Podzielam stanowisko pani minister, żeby te poprawki odrzucić.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-50">
+          <u xml:id="u-50.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Dobrze, głosujemy w takim razie. Wszyscy są zalogowani. Pan senator przeprosił Wysoką Komisję, ale niestety w Senacie są w tej chwili głosowania, tak że musiał opuścić posiedzenie. Głosujemy.</u>
+          <u xml:id="u-50.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Kto z państwa jest za przyjęciem poprawki Senatu, proszę o naciśnięcie właściwego przycisku? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał od głosu? Dziękuję. Zamykam głosowanie, proszę o wyświetlenie wyników. Głosowało 30 posłów: za 14, przeciw 16, nikt się nie wstrzymał od głosu (0). Poprawki nie uzyskały poparcia Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-50.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Przechodzimy do poprawki drugiej. Panie mecenasie?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-51">
+          <u xml:id="u-51.0" who="#LegislatorLukaszNykiel">Poprawka druga ma charakter redakcyjny. Podobny charakter czy taki sam charakter mają poprawki nr 3, 16 i 26. Biuro Legislacyjne chciałoby prosić Komisję o negatywną opinię o tych poprawkach. Poprawka druga, szesnasta i dwudziesta szósta zmierza do zastąpienia w kilku miejscach wyrazów „przepisy” wyrazem: przepis. Tutaj Senat wskazuje, że przepisy odsyłające zakładają odpowiednie stosowanie kilku jednostek redakcyjnych, natomiast tam wskazany jest tak naprawdę jeden przepis.</u>
+          <u xml:id="u-51.1" who="#LegislatorLukaszNykiel">Proponujemy również odrzucenie poprawki nr 3, która zdaniem Senatu eliminuje zbędne odesłanie w art. 22c, już tylko sprawdzę, to jest art. 22c § 4. Chodzi o odesłanie na art. 22b § 1. My tutaj jesteśmy jednak zdania, że to odesłanie nie jest zbędne, gdyż przy braku tego odesłania może zachodzić wątpliwość co do liczenia kadencji przy wyborze uzupełniającym, dlatego też proponowalibyśmy zbiorczo te poprawki redakcyjno-legislacyjne odrzucić. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-52">
+          <u xml:id="u-52.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Pani minister?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-53">
+          <u xml:id="u-53.0" who="#SekretarzstanuwKancelariiPrezydentaRPMalgorzataPaprocka">W pełni popieram stanowisko Biura Legislacyjnego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-54">
+          <u xml:id="u-54.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Rozumiem, że pan minister również?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-55">
+          <u xml:id="u-55.0" who="#SekretarzstanuwMSSebastianKaleta">Ja również popieram.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-56">
+          <u xml:id="u-56.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Zatem głosujemy.</u>
+          <u xml:id="u-56.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Kto z państwa jest za przyjęciem poprawek Senatu, proszę o naciśnięcie właściwego przycisku? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał od głosu? Dziękuję. Zamykam głosowanie, proszę o wyświetlenie wyników. Głosowało 30 posłów: za 14, przeciw 16, nikt się nie wstrzymał od głosu (0). Poprawki nie uzyskały poparcia Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-56.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Przechodzimy do poprawki czwartej. Proszę bardzo, panie mecenasie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-57">
+          <u xml:id="u-57.0" who="#LegislatorLukaszNykiel">Poprawka czwarta w ocenie Biura Legislacyjnego nie ma jednak charakteru redakcyjnego, mimo że taki charakter ma wskazanie w uzasadnieniu do uchwały Senatu. Ja tylko przypomnę, że tutaj chodzi o właściwość Izby Kontroli Nadzwyczajnej i Spraw Publicznych. Senat proponuje, żeby w pkt 3 wykreślić czy też może nie wykreślić, a zastąpić wyrazy „w przypadkach przewidzianych w przepisach szczególnych” wyrazami: w tym uchwał podjętych w sprawach przeniesienia sędziego Sądu Najwyższego w stan spoczynku. My mamy pewną wątpliwość, czy jest to zabieg czysto legislacyjny. Jednak te wyrazy „w przypadkach przewidzianych w przepisach szczególnych” mogą nosić pewien ciężar merytoryczny i tu ewentualnie byśmy prosili też o stanowisko wnioskodawcy projektu, ewentualnie Ministerstwo Sprawiedliwości. Proponujemy jednak głosować odrębnie tę poprawkę. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-58">
+          <u xml:id="u-58.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Pani minister.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-59">
+          <u xml:id="u-59.0" who="#SekretarzstanuwKancelariiPrezydentaRPMalgorzataPaprocka">Uprzejmie proszę o rekomendację odrzucenia tej poprawki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-60">
+          <u xml:id="u-60.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Pan minister.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-61">
+          <u xml:id="u-61.0" who="#SekretarzstanuwMSSebastianKaleta">Również stanowisko jest, żeby tę poprawkę odrzucić.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-62">
+          <u xml:id="u-62.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Zatem głosujemy.</u>
+          <u xml:id="u-62.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Kto z państwa jest za przyjęciem czwartej poprawki Senatu, proszę o naciśnięcie właściwego przycisku? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał od głosu? Dziękuję. Zamykam głosowanie, proszę o wyświetlenie wyników. Głosowało 30 posłów: za 14, przeciw 16, nikt się nie wstrzymał od głosu (0). Poprawki nie uzyskały poparcia Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-62.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Przechodzimy do poprawki piątej. Proszę bardzo, panie mecenasie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-63">
+          <u xml:id="u-63.0" who="#LegislatorLukaszNykiel">Proponujemy poprawkę piątą głosować łącznie z poprawkami nr 7, 13 i 15. Poprawki mają charakter merytoryczny. Chodzi o wykreślenie z czterech ustaw ustrojowych przepisu, który mówi o tym, iż okoliczności towarzyszące powołaniu sędziego nie mogą stanowić wyłącznej podstawy do podważenia orzeczenia wydanego z udziałem tego sędziego lub kwestionowania jego niezawisłości i bezstronności. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-64">
+          <u xml:id="u-64.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Pani minister?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-65">
+          <u xml:id="u-65.0" who="#SekretarzstanuwKancelariiPrezydentaRPMalgorzataPaprocka">Uprzejmie proszę o rekomendowanie odrzucenia z uwagi na kolizję z prerogatywą prezydencką, co potwierdza zarówno omawiane w toku prac Wysokiej Komisji orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego, ale również nie ma żadnych podstaw w orzecznictwie TSUE do kwestionowania samego statusu. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-66">
+          <u xml:id="u-66.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Pan minister?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-67">
+          <u xml:id="u-67.0" who="#SekretarzstanuwMSSebastianKaleta">Również rekomenduję odrzucenie tej poprawki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-68">
+          <u xml:id="u-68.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Pani rozumiem, że głos za.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-69">
+          <u xml:id="u-69.0" who="#PoselBarbaraDolniak">Tak, głos za, dlatego że przyjęcie tej poprawki nie tylko będzie prawidłowe dla właściwego funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości, ale także będzie pozostawać w zgodności z artykułami Kodeksu postępowania cywilnego dotyczących wniosku o wyłączenie sędziego. Proszę pamiętać, że w tych przepisach jest możliwość złożenia takiego wniosku, jeżeli zachodzi obawa co do bezstronności sędziego, czyli zachodzą okoliczności mogące mieć wpływ na bezstronność sędziego. Tam jest mowa o uprawdopodobnieniu. Zresztą państwo w tym projekcie ustawy z jednej strony tworzycie oblig, że muszą zaistnieć, a potem wprowadzacie okoliczności uprawdopodobniające. To jest wewnętrznie sprzeczne. Państwo o tym doskonale wiecie, ale skoro w przepisach kodeksowych jest rozwiązanie, które pozwoli na podniesienie okoliczności pozwalających na wyłączenie sędziego, to ten przepis nie będzie miał zastosowania. Rozmawialiśmy o tym na poprzednim posiedzeniu i dzisiaj państwo brniecie w tym samym kierunku. Stworzycie dwoistość sytuacji. Rozwiązanie powoływania się na brak bezstronności sędziego, którą regulujecie w tej ustawie, zapominając, albo pamiętając o tym doskonale, że są również regulacje w Kodeksie postępowania cywilnego i tam nie ma żadnych ograniczeń, pani minister. Jak strona nie będzie mogła zrobić tego na podstawie tej ustawy, to przejdzie do Kodeksu postępowania cywilnego. Rozsądnym jest wykreślenie § 4 także z tego względu, pomijając również aspekty, które przytaczaliśmy, jeżeli chodzi o stronę merytoryczną dotyczącą pozbawiania strony możliwości wywodzenia na bazie różnych okoliczności, bo brak bezstronności sędziego jest istotnym argumentem, który powinien wpływać na uchylenie orzeczenia sądu. Bardzo dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-70">
+          <u xml:id="u-70.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Dziękuję bardzo. Głosujemy.</u>
+          <u xml:id="u-70.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Kto z państwa jest za przyjęciem poprawki piątej Senatu i następnych wskazanych przez Biuro Legislacyjne, proszę o naciśnięcie właściwego przycisku? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał od głosu? Dziękuję. Zamykam głosowanie, proszę o wyświetlenie wyników. Głosowało 30 posłów: za 14, przeciw 16, nikt się nie wstrzymał od głosu (0). Poprawki nie uzyskały poparcia Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-70.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Przechodzimy do poprawki szóstej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-71">
+          <u xml:id="u-71.0" who="#LegislatorLukaszNykiel">Poprawka szósta winna być głosowana łącznie z poprawką dziesiątą i poprawką czternastą. Poprawki te zmierzają do wykreślenia nowego typu przewinienia dyscyplinarnego, które się pojawi w ustawach nowelizowanych w postaci odmowy wykonywania wymiaru sprawiedliwości. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-72">
+          <u xml:id="u-72.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Pani minister.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-73">
+          <u xml:id="u-73.0" who="#SekretarzstanuwKancelariiPrezydentaRPMalgorzataPaprocka">Uprzejmie proszę o odrzucenie tej poprawki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-74">
+          <u xml:id="u-74.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Pan minister.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-75">
+          <u xml:id="u-75.0" who="#SekretarzstanuwMSSebastianKaleta">Również rekomenduję odrzucenie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-76">
+          <u xml:id="u-76.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Głosujemy.</u>
+          <u xml:id="u-76.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Kto z państwa jest za przyjęciem poprawek Senatu, proszę o naciśnięcie właściwego przycisku? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał od głosu? Dziękuję. Zamykam głosowanie, proszę o wyświetlenie wyników. Głosowało 30 posłów: za 14, przeciw 16, nikt się nie wstrzymał od głosu (0). Poprawki nie uzyskały poparcia Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-76.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Przechodzimy do poprawki ósmej. Proszę panie mecenasie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-77">
+          <u xml:id="u-77.0" who="#LegislatorLukaszNykiel">Poprawka ósma ma charakter redakcyjno-legislacyjny. Korzystając z okazji, iż w zestawieniu jest jeszcze kilka poprawek o takim ciężarze gatunkowym, co do których Biuro Legislacyjne nie ma wątpliwości, że powinny być przyjęte, chcielibyśmy zaproponować, jeżeli Wysoka Komisja i przedstawiciele wnioskodawcy się zgodzą, na łączne głosowanie poprawki ósmej, dziewiątej, jedenastej i dwunastej. Wszystkie mają charakter redakcyjny.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-78">
+          <u xml:id="u-78.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Dziewiątej?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-79">
+          <u xml:id="u-79.0" who="#LegislatorLukaszNykiel">Ósmej, dziewiątej, jedenastej i dwunastej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-80">
+          <u xml:id="u-80.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Pani minister.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-81">
+          <u xml:id="u-81.0" who="#SekretarzstanuwKancelariiPrezydentaRPMalgorzataPaprocka">Uprzejmie proszę o przyjęcie tych poprawek.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-82">
+          <u xml:id="u-82.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Pan minister.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-83">
+          <u xml:id="u-83.0" who="#SekretarzstanuwMSSebastianKaleta">Ja również rekomenduję przyjęcie tych poprawek, ale jedno zdanie komentarza, bo tutaj, w tym zakresie wypada podziękować Senatowi za zrozumienie, że niezależnie od decyzji w poprawkach merytorycznych ta ustawa będzie uporządkowana legislacyjnie. Również w związku z tymi poprawkami wkradło się pewne nieporozumienie, które sprostował po głosowaniu w Senacie pan senator Martynowski. Mianowicie głosy Klubu Prawa i Sprawiedliwości za całością pakietu poprawek Senatu wynikały z faktu, że część została przyjęta i odebrano to jako dobry zwyczaj w Senacie, ale podczas dzisiejszej debaty, jak rozumiem, część opozycyjna nadinterpretowała ten gest ze strony klubu, co prostował pan senator Martynowski. Chciałbym podziękować Senatowi, że w sprawach legislacyjnych udało się znaleźć porozumienie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-84">
+          <u xml:id="u-84.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Dziękuję bardzo, panie ministrze. Proszę państwa, głosujemy.</u>
+          <u xml:id="u-84.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Kto z państwa jest za przyjęciem tych poprawek Senatu, proszę o naciśnięcie właściwego przycisku? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał od głosu? Dziękuję. Zamykam głosowanie, proszę o wyświetlenie wyników. Głosowało 30 posłów: za 30, nikt nie głosował przeciw (0), nikt się nie wstrzymał od głosu (0). Poprawki uzyskały poparcie Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-84.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Przechodzimy do poprawki siedemnastej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-85">
+          <u xml:id="u-85.0" who="#LegislatorLukaszNykiel">Tak jest, poprawka siedemnasta ma charakter merytoryczny. Chodzi o usunięcie w Prawie o ustroju sądów administracyjnych dodawanego § 6 w art. 48. Zdaniem Senatu ten przepis jest zbędny, gdyż znajduje się w Prawie o ustroju sądów administracyjnych uregulowanie zakładające odpowiednie stosowanie norm prawnych zawartych w dwóch innych ustawach. Chodzi o ustawę o Sądzie Najwyższym i ustawę – Prawo o ustroju sądów powszechnych. My mamy pewne wątpliwości, można powiedzieć merytoryczne czy ta poprawka jest jednak zasadna. Chodzi o kontratyp, czyli co nie stanowi przewinienia dyscyplinarnego. Wskazujemy w pkt 1, 2 i 3 co nie stanowi przewinienia dyscyplinarnego. Między innymi nie będzie stanowiło przewinienia dyscyplinarnego badanie spełnienia wymogów niezawisłości i bezstronności w przypadku, o którym mowa w art. 5a § 1 Prawa o ustroju sądów administracyjnych. W naszej ocenie są duże wątpliwości, czy poprzez odpowiednie stosowanie nie będzie stanowiło przewinienia dyscyplinarnego badanie spełnienia wymogów niezawisłości i bezstronności w tym przypadku, o którym mowa w art. 5a § 1, więc chcielibyśmy poznać stanowisko wnioskodawcy, czy ta poprawka zasługuje na przyjęcie. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-86">
+          <u xml:id="u-86.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Pani minister?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-87">
+          <u xml:id="u-87.0" who="#SekretarzstanuwKancelariiPrezydentaRPMalgorzataPaprocka">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, uprzejmie proszę o odrzucenie tej poprawki. Zgadzam się tutaj z wątpliwościami pana mecenasa i w ocenie kancelarii bez tego przepisu powstanie wątpliwość i nie zostanie wyłączona odpowiedzialność sędziego sądu administracyjnego za badanie niezawisłości i bezstronności sędziego w ramach wprowadzanej instytucji testu. Bardzo proszę o odrzucenie tej poprawki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-88">
+          <u xml:id="u-88.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Dziękuję bardzo. Pan minister?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-89">
+          <u xml:id="u-89.0" who="#SekretarzstanuwMSSebastianKaleta">Również rekomenduję odrzucenie tej poprawki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-90">
+          <u xml:id="u-90.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Dobrze, wobec tego głosujemy.</u>
+          <u xml:id="u-90.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Kto z państwa jest za przyjęciem poprawki siedemnastej, proszę o naciśnięcie właściwego przycisku? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał od głosu? Dziękuję. Zamykam głosowanie, proszę o wyświetlenie wyników. Głosowało 30 posłów: za 14, przeciw 16, nikt się nie wstrzymał od głosu (0). Poprawki nie uzyskały poparcia Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-90.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Przechodzimy do poprawki osiemnastej. Proszę bardzo, panie mecenasie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-91">
+          <u xml:id="u-91.0" who="#LegislatorLukaszNykiel">Poprawka osiemnasta ma charakter merytoryczny. Chodzi o zmianę w art. 7 w przepisie intertemporalnym, czyli test niezawisłości w tych postępowania, które są w sprawach wszczętych i niezakończonych. Tutaj nie zgłaszamy uwag.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-92">
+          <u xml:id="u-92.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Pani minister.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-93">
+          <u xml:id="u-93.0" who="#SekretarzstanuwKancelariiPrezydentaRPMalgorzataPaprocka">Uprzejmie proszę o przyjęcie tej poprawki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-94">
+          <u xml:id="u-94.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Pan minister.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-95">
+          <u xml:id="u-95.0" who="#SekretarzstanuwMSSebastianKaleta">Również proszę Komisję o zaakceptowanie tej poprawki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-96">
+          <u xml:id="u-96.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">A zatem głosujemy.</u>
+          <u xml:id="u-96.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Kto z państwa jest za przyjęciem tej poprawki Senatu, proszę o naciśnięcie właściwego przycisku? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał od głosu? Dziękuję. Zamykam głosowanie, proszę o wyświetlenie wyników. Głosowało 30 posłów: za 30, nikt nie głosował przeciw (0), nikt się nie wstrzymał od głosu (0). Poprawka uzyskała poparcie Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-96.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Przechodzimy do poprawki dwudziestej. Proszę bardzo, panie mecenasie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-97">
+          <u xml:id="u-97.0" who="#LegislatorLukaszNykiel">Poprawkę nr 20 powinniśmy głosować łącznie z poprawkami nr 23 i 24. Dotyczą one sędziów, którzy orzekali i byli powołani na urząd sędziego w Izbie Dyscyplinarnej. Senat proponuje, żeby ci sędziowie nie mogli orzekać dalej w Sądzie Najwyższym ani też korzystać ze stanu spoczynku. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-98">
+          <u xml:id="u-98.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Pani minister?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-99">
+          <u xml:id="u-99.0" who="#SekretarzstanuwKancelariiPrezydentaRPMalgorzataPaprocka">Z uwagi na bardzo poważne wątpliwości co do zgodności tych rozwiązań z konstytucją uprzejmie proszę o odrzucenie tych poprawek.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-100">
+          <u xml:id="u-100.0" who="#SekretarzstanuwMSSebastianKaleta">Z tych samych powodów proszę, żeby tych poprawek nie przyjmować.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-101">
+          <u xml:id="u-101.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Pan prezes Zdun.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-102">
+          <u xml:id="u-102.0" who="#PrezesSNkierujacypracaIzbyDyscyplinarnejAdamRoch">Dziękuję bardzo. Szanowna Komisjo, w moim przekonaniu, tak jak wcześniej wspomniała pani minister, ta poprawka narusza więcej niż jedną normę konstytucyjną, ponieważ nie tylko narusza nieusuwalność sędziowską, ale również uniemożliwiając, przykładowo według poprawki dwudziestej trzeciej, ponowne ubieganie się o stanowisko sędziego Sądu Najwyższego ogranicza choćby dostęp do służby publicznej dla sędziów w przypadku, jeżeli już doszłoby do takiego postąpienia, jak proponuje Senat. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-103">
+          <u xml:id="u-103.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Dziękuję bardzo, panie prezesie i przepraszam, że pomyliłem z panem sędzią Zdunem, który też jest obecny na sali. Dobrze, w takim razie głosujemy.</u>
+          <u xml:id="u-103.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Kto z państwa jest za przyjęciem poprawki dwudziestej i wiążących się z tym poprawek dwudziestej trzeciej i dwudziestej czwartej, proszę o naciśnięcie właściwego przycisku? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał od głosu? Dziękuję. Zamykam głosowanie, proszę o wyświetlenie wyników. Głosowało 30 posłów: za 14, przeciw 16, nikt się nie wstrzymał od głosu (0). Poprawki nie uzyskały poparcia Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-103.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Przechodzimy do poprawki dwudziestej pierwszej. Proszę bardzo, panie mecenasie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-104">
+          <u xml:id="u-104.0" who="#LegislatorLukaszNykiel">Z poprawką dwudziestą pierwszą łączy się poprawka dwudziesta druga, dwudziesta ósma i dwudziesta dziewiąta. Poprawki dotyczą uznania za nieważne orzeczeń wydanych przez Izbę Dyscyplinarną. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-105">
+          <u xml:id="u-105.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Pani minister?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-106">
+          <u xml:id="u-106.0" who="#SekretarzstanuwKancelariiPrezydentaRPMalgorzataPaprocka">W przypadku tych poprawek również zachodzi bardzo poważna wątpliwość co do ich zgodności z konstytucją. Uprzejmie proszę o odrzucenie tych poprawek.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-107">
+          <u xml:id="u-107.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Pan prezes Adam Roch.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-108">
+          <u xml:id="u-108.0" who="#PrezesSNkierujacypracaIzbyDyscyplinarnejAdamRoch">Dziękuję bardzo. W moim przekonaniu również ta grupa poprawek narusza szereg uregulowań konstytucyjnych i w moim przekonaniu absolutnie nie powinny one wejść w życie. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-109">
+          <u xml:id="u-109.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Pan minister.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-110">
+          <u xml:id="u-110.0" who="#SekretarzstanuwMSSebastianKaleta">Również rekomenduję odrzucenie tych poprawek.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-111">
+          <u xml:id="u-111.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Proszę bardzo, pan sędzia Zdun. Proszę o włączenie mikrofonu, panie sędzio.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-112">
+          <u xml:id="u-112.0" who="#CzlonekKRSStanislawZdun">O, już, udało się. Nawet w dekrecie z dnia 6 czerwca 1945 r. o mocy obowiązujących orzeczeń sądowych wydanych w okresie okupacji na terenie Rzeczpospolitej Polskiej i podobnej ustawie o uznaniu za nieważne orzeczeń wydanych wobec osób represjonowanych za działalność na rzecz niepodległego bytu państwa polskiego z dnia 23 lutego 1991 r. nie wprowadzano tak drastycznego rozwiązania jak unieważnianie orzeczeń z mocą ustawy. Tam w uzasadnieniu przede wszystkim tej ustawy, w skrócie lutowej, było wskazane, że wiele tych orzeczeń, mimo że były wydane przez sądy komunistyczne nawet można powiedzieć, które prowadziły działalność zbrodniczą jak wojskowe sądy rejonowe, część tych orzeczeń była po prostu słuszna. Pamiętajcie państwo, że takie rozwiązanie powoduje uchylenie wszelkich orzeczeń, czyli również orzeczeń uniewinniających albo w sposób oczywisty zgodnych z prawem. Dziękuję, tyle chciałem powiedzieć.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-113">
+          <u xml:id="u-113.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Dziękuję bardzo panie sędzio. Głosujemy poprawkę dwudziestą pierwszą, dwudziestą ósmą i dwudziestą dziewiątą.</u>
+          <u xml:id="u-113.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Kto z państwa jest za przyjęciem poprawki Senatu, proszę o naciśnięcie właściwego przycisku? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał od głosu? Dziękuję. Zamykam głosowanie, proszę o wyświetlenie wyników. Głosowało 30 posłów: za 14, przeciw 16, nikt się nie wstrzymał od głosu (0). Poprawki nie uzyskały poparcia Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-113.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Przechodzimy do poprawki dwudziestej siódmej. Proszę bardzo, panie mecenasie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-114">
+          <u xml:id="u-114.0" who="#LegislatorLukaszNykiel">Tak, poprawka dwudziesta siódma, ostatnia, jeśli chodzi o głosowanie, jest poprawką merytoryczną. Uzupełnia przepis intertemporalny, a dotyczy likwidacji… Chodzi o podjęcie przez ustawodawcę określonych decyzji odnośnie co do nierozliczonych należności przysługujących Izbie Dyscyplinarnej w związku z tym, że Izba Dyscyplinarna cieszyła się autonomią budżetową. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-115">
+          <u xml:id="u-115.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Dziękuję bardzo. Pani minister.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-116">
+          <u xml:id="u-116.0" who="#SekretarzstanuwKancelariiPrezydentaRPMalgorzataPaprocka">Ja uprzejmie proszę o przyjęcie tej poprawki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-117">
+          <u xml:id="u-117.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Pan minister.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-118">
+          <u xml:id="u-118.0" who="#SekretarzstanuwMSSebastianKaleta">Również proszę o jej przyjęcie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-119">
+          <u xml:id="u-119.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Pan prezes Adam Roch?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-120">
+          <u xml:id="u-120.0" who="#PrezesSNkierujacypracaIzbyDyscyplinarnejAdamRoch">Szanowna Komisjo, ja również uprzejmie proszę o przyjęcie tej poprawki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-121">
+          <u xml:id="u-121.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Zatem głosujemy.</u>
+          <u xml:id="u-121.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Kto z państwa jest za przyjęciem poprawki Senatu, proszę o naciśnięcie właściwego przycisku? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał od głosu? Dziękuję. Zamykam głosowanie, proszę o wyświetlenie wyników. Głosowało 30 posłów: za 30, nikt nie głosował przeciw (0), nikt się nie wstrzymał od głosu (0).</u>
+          <u xml:id="u-121.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Na tym zakończyliśmy rozpatrywanie poprawek Senatu. Pozostaje wyznaczenie posła sprawozdawcy. Do tej pory przewodniczący Lipiec reprezentował Komisję. Pan przewodniczący oczywiście zgadza się. Komisja nie zgłasza sprzeciwu. Bardzo serdecznie dziękuję. Dziękuję wszystkim państwu. Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/spc/201923-sjm-spcxx-00113-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/spc/201923-sjm-spcxx-00113-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..5235844
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/spc/201923-sjm-spcxx-00113-01/header.xml
@@ -0,0 +1,46 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-spcxx-00113-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka /nr 113/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka /nr 113/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#SPC">113</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-24</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PoselKamilaGasiukPihowicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Kamila Gasiuk-Pihowicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselKatarzynaMariaPiekarska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Katarzyna Maria Piekarska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselKazimierzSmolinski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Kazimierz Smoliński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelMarekAst" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Marek Ast</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="WicedyrektorDepartamentuPorzadkuiBezpieczenstwaWewnetrznegoNajwyzszejIzbyKontroliAnnaMach" role="speaker">
+        <persName>Wicedyrektor Departamentu Porządku i Bezpieczeństwa Wewnętrznego Najwyższej Izby Kontroli Anna Mach</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="SPC" role="committee">
+        <orgName>Komisja Sprawiedliwości i Praw Człowieka</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/spc/201923-sjm-spcxx-00113-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/spc/201923-sjm-spcxx-00113-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..baa3a1c
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/spc/201923-sjm-spcxx-00113-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,91 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Otwieram posiedzenie Komisji Sprawiedliwości i Praw Człowieka. Bardzo serdecznie witam państwa posłów oraz zaproszonych gości. Przede wszystkim witam reprezentującą Najwyższą Izbę Kontroli panią dyrektor Agnieszkę Klimowicz. Bardzo serdecznie witam. Proszę państwa, stwierdzam kworum na podstawie listy obecności. Informuję, że porządek dzienny dzisiejszego posiedzenia obejmuje rozpatrzenie i zaopiniowanie dla Komisji do Spraw Kontroli Państwowej sprawozdania z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2021 roku w zakresie działania Komisji. W drugim punkcie jest rozpatrzenie projektu planu pracy Komisji za okres od 1 lipca do 31 grudnia. Przechodzimy do realizacji porządku dziennego. Udzielam głos pani dyrektor. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#WicedyrektorDepartamentuPorzadkuiBezpieczenstwaWewnetrznegoNajwyzszejIzbyKontroliAnnaMach">Dziękuję bardzo. Anna Mach, wicedyrektor Departamentu Porządku i Bezpieczeństwa Wewnętrznego. W zeszłym roku jako departament przedstawiliśmy Wysokiej Komisji dwie istotne dla nas kontrole. Przede wszystkim kontrolę realizacji zadań Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej, czyli Funduszu Sprawiedliwości. Nie będę omawiać tych kontroli, bo zapoznali się państwo z nimi szczegółowo, natomiast chciałam przypomnieć, że wykazaliśmy, że gospodarka finansowa funduszu była prowadzona z naruszeniem nadrzędnych zasad finansów publicznych, to jest jawności oraz celowości i oszczędności wydatków. Nie odpowiadała również wynikającym z art. 29 ustawy o finansach publicznych zasadom funkcjonowania funduszy celowych, które powinny służyć realizacji wyodrębnionych i konkretnie zdefiniowanych celów. Ocena realizacji wniosków pokontrolnych, a więc wniosków, które zgłosiliśmy po tej kontroli, w mojej ocenie będzie możliwa wyłącznie w drodze ewentualnej kontroli sprawdzającej, natomiast z najnowszych danych, które posiadamy, które pozyskaliśmy w ramach kontroli wykonania budżetu państwa, wynika, że nadal utrzymuje się wysoki stan należności funduszu, który przekracza 200 mln zł, a także nadal pozostają nierozliczone środki dotacji i na koniec kwietnia było to ponad 150 mln zł.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#WicedyrektorDepartamentuPorzadkuiBezpieczenstwaWewnetrznegoNajwyzszejIzbyKontroliAnnaMach">Drugą kontrolą, którą przedstawiliśmy, była kontrola dotycząca możliwości korzystania z wyłączenia stosowania prawa zamówień publicznych określonego w art. 4d ust. 1 pkt 8 nieobowiązującej już ustawy – Prawo zamówień publicznych. Była to tak zwana megainformacja, która kompleksowo pokazywała możliwość, którą przywięzienne zakłady pracy miały przy wyborze podwykonawców, to znaczy, nie mieli żadnych wymogów w tym zakresie. Chciałam tylko zwrócić uwagę, że w aktualnie obowiązującej ustawie – Prawo zamówień publicznych z 2019 roku ten artykuł, teraz jest to art. 11 ust. 5 pkt 8, jest w brzmieniu tożsamym. Wnioskowaliśmy do Rady Ministrów o podjęcie działań w celu zmiany tego przepisu. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Dziękuję bardzo, pani dyrektor. Otwieram dyskusję. Czy ktoś z państwa ma pytania w tym zakresie i do tej informacji? Wobec tego, skoro nie ma pytań, zamykam dyskusję. Czy jest sprzeciw wobec przyjęcia pozytywnej opinii o przedstawionym…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PoselKazimierzSmolinski">Jest sprzeciw.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Jest sprzeciw. Wobec tego przystępujemy do głosowania. Głosujemy.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Kto z państwa jest za pozytywnym zaopiniowaniem sprawozdania z działalności Najwyższej Izby Kontroli w roku 2021 w zakresie działania Komisji, proszę o naciśnięcie właściwego przycisku? Trzeba się na nowo zalogować, a to zajmuje chwilę. Daję czas na ponowne zalogowanie się. Wszyscy jesteśmy, tak?</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Kto jest za pozytywnym zaopiniowaniem, proszę o naciśnięcie właściwego przycisku? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał od głosu?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PoselKamilaGasiukPihowicz">Ja nie widzę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Jeszcze się pani nie zalogowała? Logujemy się na nowo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PoselKamilaGasiukPihowicz">Wylogowało mnie. Przepraszam najmocniej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Wstrzymuję zamknięcie głosowania.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PoselKamilaGasiukPihowicz">Czekałam, aż się wyświetli.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Rozumiem, że pani przewodnicząca jest ostatnia. Zamykam głosowanie, proszę o wyświetlenie wyników. Głosowało 13 posłów: za pozytywnym zaopiniowaniem 5, przeciwko pozytywnemu zaopiniowaniu 8, wstrzymało się 0 posłów. A zatem Komisja negatywnie zaopiniowała sprawozdanie Najwyższej Izby Kontroli. Dziękuję pani dyrektor.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Przechodzimy do punktu drugiego – plan pracy Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-11.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Proszę państwa, wracając do poprzedniego posiedzenia Komisji i państwa wniosku, mamy jeszcze w planie niezrealizowany punkt dotyczący informacji komisji do spraw wyjaśniania przypadków czynności skierowanych przeciwko wolności seksualnej. Rzeczywiście w ramach tego jeszcze niezrealizowanego planu możemy po prostu w jakimś rozsądnym terminie zwołać posiedzenie Komisji Sprawiedliwości, rozszerzając to o bieżące kwestie, które wynikły na bazie NIK-u i tych problemów, które zgłosił dzisiaj przewodniczący Komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PoselKatarzynaMariaPiekarska">Dobrze, panie przewodniczący, ja rozumiem, że w takim razie przeniesie pan te niezrealizowane punkty, w tym także dotyczący działalności Komisji, tylko dobrze byłoby, gdyby to było ze szczególnym uwzględnieniem potrzeby zmian legislacyjnych, bo to jest dosyć istotne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Tak, oczywiście, bo jeżeli ten projekt powstał w Kancelarii Prezydenta i jest to fakt powszechnie znany, to ja nie widzę problemu, żeby zaprosić przedstawiciela prezydenta, żeby przedstawił, jaki to jest…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PoselKatarzynaMariaPiekarska">Tylko naprawdę prosiłabym, żeby to było dosyć szybko.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Słuchajcie państwo, nie będziemy wyważali otwartych drzwi, bo jak jest projekt, to wiadomo, że szkoda tracić czas na opracowywanie nowego, tylko trzeba ponaglić kancelarię i pana prezydenta do tego…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PoselKatarzynaMariaPiekarska">Dobrze, oczywiście, bo jeżeli jest, to już dojrzała inicjatywa legislacyjna pana prezydenta, to oczywiście sądzę, że pan prezydent będzie chciał ją wnieść, ale wydaje mi się, że dobrze byłoby na posiedzeniu Komisji dotyczącym działalności komisji do spraw przeciwdziałania pedofilii, o to po prostu zapytać, bo jeżeli są to wstępne prace… Ja bym prosiła, żebyśmy teraz zawęzili, że powiedzmy do września to posiedzenie Komisji się odbędzie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Dobrze, może się uda w lipcu, dobrze?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PoselKatarzynaMariaPiekarska">To do końca lipca, bo boję się, że to po prostu znowu ucieknie, a powiem, że jest to po prostu kompromitujące.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Wszyscy się zgadzamy, natomiast nie chcę, żebyście państwo w jakiś sposób odnosili wrażenie, że jesteśmy przeciwni zwołaniu tego rodzaju posiedzenia i że nie chcemy tego tematu wyjaśnić. Chcemy i zrobimy to w lipcu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#PoselKatarzynaMariaPiekarska">Tutaj pan poseł Szczerba ma rację, bo my będziemy głosowali nad tym, więc bardzo bym prosiła, żebyśmy dodali wprost informację, bo potem się okaże, że nie ma tego w przegłosowanym dokumencie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Dobrze, ja poproszę pana sekretarza, żeby ewentualnie rozszerzyć temat o tę informację z działalności, żebyśmy nie musieli się dwukrotnie spotykać. Dobrze. Czy są inne propozycje do planu pracy?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#PoselKatarzynaMariaPiekarska">Dzisiaj był zespół praworządności, który spotkał się z przedstawicielami Straży Granicznej, Urzędu do Spraw Cudzoziemców, organizacjami pozarządowymi. Dyskutowaliśmy na temat raportu rzecznika praw obywatelskich dotyczącego sytuacji prawno-człowieczej w ośrodkach do spraw cudzoziemców i tam zaproponowano, aby zwrócić się do instytucji…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Pani poseł, jest zgoda, tylko na piśmie niech pani to złoży.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#PoselKatarzynaMariaPiekarska">Dobrze, w takim razie ja już to składam. Chodzi tylko o to, żebyśmy pochylili się po prostu nad raportem rzecznika praw obywatelskich.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekAst">Czy jest zgoda? Jest zgoda Komisji na rozszerzenie o tę pani propozycję. Więcej zgłoszeń nie widzę. Zamykam posiedzenie Komisji. Dziękuję bardzo. Życzę państwu miłego weekendu.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/str/201923-sjm-strxx-00151-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/str/201923-sjm-strxx-00151-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..2460227
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/str/201923-sjm-strxx-00151-01/header.xml
@@ -0,0 +1,40 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-strxx-00151-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej /nr 151/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej /nr 151/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#STR">151</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-08</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Tomasz Ławniczak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMFiPRMarcinHorala" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w MFiPR Marcin Horała</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejMarcinHorala" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej Marcin Horała</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="STR" role="committee">
+        <orgName>Komisja Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/str/201923-sjm-strxx-00151-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/str/201923-sjm-strxx-00151-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..83bffe9
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/str/201923-sjm-strxx-00151-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,44 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Szanowni państwo, otwieram posiedzenie nr 151 Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Witam panie i panów posłów. Witam również zaproszonych gości. W szczególności witam pana ministra Marcina Horałę, sekretarza stanu w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej. Witam także dyrektora Departamentu Koordynacji Wdrażania Funduszy Unii Europejskiej w tymże ministerstwie, pana Radosława Antoszka. Witam także przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli pełniącego obowiązki wicedyrektora Departamentu Administracji Publicznej, pana Dariusza Łubiana. Witam również przedstawicieli innych korporacji samorządowych. Witam doradcę przewodniczącego Związku Gmin Wiejskich do spraw programowych i legislacyjnych, pana Mariusza Marszała. Witam serdecznie panie i panów posłów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Na podstawie listy obecności stwierdzam kworum. Porządek dzienny dzisiejszego posiedzenia obejmuje rozpatrzenie informacji ministra funduszy i polityki regionalnej na temat projektów realizowanych z funduszy europejskich w Polsce w latach 2014–2020, a więc lista programów i stan ich realizacji.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Szanowni państwo, zanim poproszę pana ministra o przedstawienie tej informacji, to mamy następującą sytuację od strony organizacyjnej. Mianowicie o 16:00 przewidziane są półgodzinne głosowania. Salę natomiast mamy wynajętą tylko do godziny 17:00. Nie wiem, czy będziemy się schodzić, czy też jeżeli nie wyczerpiemy tematu i byłaby dyskusja, to nie przełożymy ciągu dalszego na następne posiedzenie Komisji. Będziemy do tego podchodzić elastycznie i ja nie rozstrzygam tego w tym momencie, bo nawet jeżelibyśmy się zeszli po tych głosowaniach, to tak realnie zeszlibyśmy się na 15 lub 20 minut, bo już przed 17:00 musielibyśmy opuszczać salę.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Panie ministrze, oddaję głos. Proszę o przedstawienie informacji. Głos zabierze pan minister Marcin Horała.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejMarcinHorala">Bardzo dziękuję, panie przewodniczący.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejMarcinHorala">Wysoka Komisjo, przyjmując niewypowiedzianą aluzję pana przewodniczącego, uczynię wstęp krótki, acz treściwy i ewentualnie te tematy, które by państwa posłów interesowały, będziemy pogłębiać w trakcie odpowiadania na pytania.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejMarcinHorala">Szanowni państwo, zgodnie z porządkiem obrad przedstawię informację na temat projektów realizowanych z funduszy europejskich w Polsce w latach 2014–2020. Na wstępie trzeba zaznaczyć, że Polska jest niewątpliwym liderem w absorpcji środków unijnych, jeżeli chodzi o kwotę, oraz jednym z liderów, jeżeli chodzi o procentowy poziom wykorzystania alokacji przyznanej na lata 2014–2020. Saldo rozliczeń finansowych Polski z Unią Europejską jest nadal wyraźnie na plus dla Polski. Obliczamy to na plus 146,5 mld euro, czyli blisko 3900 euro, mniej więcej, na statystycznego mieszkańca Polski na plusie.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejMarcinHorala">Wdrażanie obecnej perspektywy odbywa się zgodnie z planem. Zainteresowanie potencjalnych beneficjentów przekracza dostępną alokację. Zakontraktowane mamy 325 mld zł, czyli prawie 95% środków, a wydatkowane i rozliczone z Komisją jest już przeszło 3/4 alokacji. Wszystkie zarządzane przez nas programy operacyjne osiągnęły z dużą nadwyżką minimalne poziomy certyfikacyjne wynikające z tzw. zasady n + 3 wyznaczone na koniec bieżącego roku. Polska z tytułu tej zasady nie utraciła ani jednego euro w trakcie wdrażania kolejnych perspektyw unijnych, podczas gdy szereg innych krajów unijnych traciło w tej sposób część alokacji. W obecnej perspektywie to prawie ćwierć miliarda euro, a w poprzedniej 5,5 mld euro. Dla Polski ten wskaźnik utraty środków wynosi zero.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejMarcinHorala">Nie identyfikujemy jakiegoś istotnego ryzyka niewykorzystania pozostałych środków. Udział alokacji rozliczonej z Komisją, czyli 76%, jest wyższy niż w analogicznym momencie wdrażania poprzedniej perspektywy finansowej. Na koniec czerwca 2014 r. wynosił on 70%.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejMarcinHorala">Kończymy również proces programowania dodatkowych środków przyznanych Polsce w ramach mechanizmu REACT-EU na przeciwdziałanie skutkom kryzysu wywołanym pandemią COVID-19 i realizujemy przeszło 20 tys. projektów w wysokości 17,5 mld zł nakierowanych na przeciwdziałanie lub ograniczanie skutków pandemii COVID-19 w obszarach małych i średnich przedsiębiorstw, wsparcie ochrony zdrowia oraz wsparcie osób pracujących i ich miejsc pracy. Tu tylko przy tej okazji powtórzę po raz kolejny, ale to zawsze warto powtórzyć, że to powoduje, że ten mechanizm wspierania krajów, które odczuwają skutki wojny na Ukrainie i utrzymywania uchodźców jest w związku z tym niekorzystny, bo to jest mechanizm przeznaczania środków z obecnej alokacji, z innych celów. A my akurat środki z tej obecnej alokacji już bardzo dobrze wykorzystaliśmy na to, na co one były przeznaczone, więc nie mamy tak dużych możliwości ich przesuwania jak te kraje, które gorzej sobie radziły z wydawaniem środków i teraz paradoksalnie można powiedzieć, że w pewnym sensie przez ten mechanizm są nagrodzone.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejMarcinHorala">Według stanu na 31 maja w ramach krajowych i regionalnych programów operacyjnych beneficjenci złożyli blisko 200 tys. wniosków na dofinansowanie projektów na całkowitą kwotę ponad 900 mld zł, przy kwocie alokacji 561 mld, co stanowi 155% tej właśnie alokacji.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejMarcinHorala">Już będę mówił krócej w procentach. Podpisanych umów na dofinansowanie mamy na 94,5% alokacji. Rozliczone wydatki beneficjentów na 66,3% alokacji. Certyfikowane do Komisji Europejskiej wydatki kwalifikowalne są na poziomie 76,2% alokacji. Przypomnę, że w analogicznym momencie w poprzedniej perspektywie było to 70%, czyli  o 6 punktów procentowych mniej.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejMarcinHorala">Jeżeli spojrzymy na środki zrefundowane przez Unię na podstawie certyfikowanych płatności okresowych, to Polska kwotowo jest tutaj zdecydowanym liderem. Potem długo nikogo za nami nie ma, bo my mamy 56 mld euro już zrefundowanych, a następne w kolejności państwo europejskie, w tym przypadku Włochy, mają 21,1 mld euro, czyli więcej niż połowę mniej od nas. Natomiast procentowo jesteśmy na czwartym miejscu w Unii, po Irlandii, Estonii i Litwie, Polska jest kolejna.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieFunduszyiPolitykiRegionalnejMarcinHorala">Podam jeszcze taką informację na temat stanu poszczególnych regionalnych programów operacyjnych, bo to na pewno państwa może interesować, jeżeli chodzi o wasze regiony. Podam tylko, że liderem w przypadku EFS-u jest RPO warmińsko-mazurskie, a w przypadku EFRR-u, tak szybko spoglądając – lubelskie. Proszę tutaj mi pozostawić pewne pole do drobnego błędu, bo operuję tabelą, gdzie są wszyscy beneficjenci, wszystkie wyniki i wszystkie projekty, więc tutaj jakiś drobny błąd mogę popełnić. Szybko staram się wyławiać tych liderów i stąd może wynikać ewentualny błąd. Nie wiem natomiast, czy mówić o tych, którzy akurat radzą sobie najgorzej, bo może będzie im przykro, ale powiemy, że z EFRR-u to jest kujawsko-pomorskie ze wskaźnikiem blisko 60%, 59,4% dokładniej. Z EFS-u tak na szybko nie mogę znaleźć, tak że odpuśćmy go. Gdyby było zainteresowanie, to poświęcę pięć minut, żeby z tej dużej tabeli wyłowić te dane, ale te wszystkie wskaźniki są generalnie dobre. Przytłaczająca większość jest powyżej 70%, a nieliczne wyniki są rzędu sześćdziesięciu kilku procent, jeżeli mówimy o środkach rozliczonych na poziomie beneficjentów. Wnioski o dofinansowanie właściwie wszędzie wyraźnie przekraczają 100%, a umowy zawarte są wszędzie powyżej 90%, więc są to bardzo dobre wskaźniki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Szanowni państwo, to w lakonicznym, ale bardzo konkretnym skrócie. Proszę bardzo, otwieram dyskusję. Kto z państwa chciałby zabrać głos? Nie ma chętnych? No dobrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#SekretarzstanuwMFiPRMarcinHorala">Przewodniczący ma taką siłę przekonywania.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Ja tylko poproszę, panie ministrze, abyśmy te zestawienia statystyczne otrzymali na adres sekretariatu Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej – i sekretariat Komisji prześle to każdemu z państwa.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Szanowni państwo, w takim razie skoro nie ma chętnych, to zamykam dyskusję i w związku z tym zapraszam na głosowanie.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Natomiast chcę członkom Komisji powiedzieć jeszcze, że w związku z obowiązkiem uchwalenia do 24 czerwca planu pracy komisji na drugie półrocze proszę państwa posłów o przesyłanie ewentualnych propozycji na adres mejlowy Komisji do poniedziałku  20 czerwca bieżącego roku. A więc mamy jeszcze półtora tygodnia, do poniedziałku  20 czerwca włącznie, i będziemy uchwalać na najbliższym posiedzeniu plan pracy na drugie półrocze.</u>
+          <u xml:id="u-5.3" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Szanowni państwo, zamykam posiedzenie.</u>
+          <u xml:id="u-5.4" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Informuję, że protokół posiedzenia wraz z załączonym pełnym zapisem jego przebiegu będzie do wglądu w sekretariacie Komisji. Bardzo dziękuję.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/str/201923-sjm-strxx-00155-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/str/201923-sjm-strxx-00155-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..6556d54
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/str/201923-sjm-strxx-00155-01/header.xml
@@ -0,0 +1,67 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-strxx-00155-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej /nr 155/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej /nr 155/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#STR">155</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-22</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="DyrektorDepartamentuBudzetuMinisterstwaFunduszyiPolitykiRegionalnejMarekKalupa" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Departamentu Budżetu Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej Marek Kalupa</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DyrektorDepartamentuFinansowaniaSferyBudzetowejMinisterstwaFinansowAnetaCieloch" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Departamentu Finansowania Sfery Budżetowej Ministerstwa Finansów Aneta Cieloch</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DyrektorDepartamentuFinansowaniaSferyGospodarczejMFAleksandraSzwemberg" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Departamentu Finansowania Sfery Gospodarczej MF Aleksandra Szwemberg</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DyrektorDepartamentuFinansowaniaSferyGospodarczejMinisterstwaFinansowAleksandraSzwemberg" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Departamentu Finansowania Sfery Gospodarczej Ministerstwa Finansów Aleksandra Szwemberg</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DyrektorDepartamentuFinansowSamorzaduTerytorialnegoMFMarekWiewiora" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Departamentu Finansów Samorządu Terytorialnego MF Marek Wiewióra</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DyrektorDepartamentuFinansowSamorzaduTerytorialnegoMinisterstwaFinansowMarekWiewiora" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Departamentu Finansów Samorządu Terytorialnego Ministerstwa Finansów Marek Wiewióra</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PelniacaobowiazkiwicedyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejNajwyzszejIzbyKontroliAgnieszkaKlimowicz" role="speaker">
+        <persName>Pełniąca obowiązki wicedyrektor Departamentu Administracji Publicznej Najwyższej Izby Kontroli Agnieszka Klimowicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PelniacaobowiazkiwicedyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejNIKAgnieszkaKlimowicz" role="speaker">
+        <persName>Pełniąca obowiązki wicedyrektor Departamentu Administracji Publicznej NIK Agnieszka Klimowicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselAndrzejGawron" role="speaker">
+        <persName>Poseł Andrzej Gawron</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselMalgorzataPepek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Małgorzata Pępek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Tomasz Ławniczak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="ZastepcadyrektoraDepartamentuBudzetuMinisterstwaSprawWewnetrznychiAdministracjiWaldemarNowak" role="speaker">
+        <persName>Zastępca dyrektora Departamentu Budżetu Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji Waldemar Nowak</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="STR" role="committee">
+        <orgName>Komisja Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/str/201923-sjm-strxx-00155-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/str/201923-sjm-strxx-00155-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..699218f
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/str/201923-sjm-strxx-00155-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,175 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Szanowni państwo, otwieram 155 posiedzenie Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej. Witam panie i panów posłów. Witam także zaproszonych gości. W szczególności witam pana Marka Kalupę, dyrektora Departamentu Budżetu w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej, pana Marcina Sobczyńskiego, zastępcę dyrektora Departamentu Budżetu w tymże Ministerstwie. Witam także przedstawicieli Ministerstwa Finansów – panią Anetę Cieloch, dyrektor Departamentu Finansowania Sfery Budżetowej, panią Aleksandrę Szwemberg, dyrektor Departamentu Finansowania Sfery Gospodarczej. Witam także panią Danutę Chudzik, zastępcę dyrektora Departamentu Instytucji Płatniczej. Witam także przedstawicieli Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji – panią Edytę Muszyńską, zastępcę dyrektora Departamentu Ochrony Ludności i Zarządzania Kryzysowego, pana Waldemara Nowaka, zastępcę dyrektora Departamentu Budżetu. Witam także przedstawicieli Najwyższej Izby Kontroli w osobie pani Agnieszki Klimowicz, pełniącej obowiązki wicedyrektora Departamentu Administracji Publicznej. Witam bardzo serdecznie.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Na podstawie listy obecności stwierdzam kworum.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Porządek dzienny dzisiejszego posiedzenia obejmuje 2 punkty – rozpatrzenie i zaopiniowanie dla Komisji Finansów Publicznych sprawozdania z wykonania budżetu za okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2021 roku (druk nr 2306) wraz z analizą Najwyższej Izby Kontroli (druk nr 2347) w zakresie części budżetowej 34 – rozwój regionalny. Tutaj mamy dochody i wydatki, wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych, zadania z zakresu administracji rządowej i inne zadania zlecone jednostkom samorządu terytorialnego odrębnymi ustawami oraz dotacje celowe. Następnie środki europejskie na finansowanie programów zarządzanych i koordynowanych przez ministra właściwego do spraw rozwoju. W części budżetowej 82 – subwencje ogólne dla jednostek samorządu terytorialnego z wyłączeniem subwencji oświatowej – to było na wczorajszym wspólnym posiedzeniu z Komisją Edukacji, Nauki i Młodzieży omawiane i zatwierdzane. Tutaj będą dochody i wydatki. Część budżetowa 83 – rezerwy celowe w zakresie pozycji 4, 8, 23, 32, 42, 47, 51 i 68. Następnie część budżetowa 85 – budżety wojewodów ogółem w zakresie działu 400, to jest wytwarzanie i zaopatrzenie w energię elektryczną, gaz i wodę, działu 900, czyli gospodarka komunalna i ochrona środowiska. Tutaj są dochody i wydatki oraz wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych. Wreszcie zadania z zakresu administracji rządowej i inne zadania zlecone jednostkom samorządu terytorialnego odrębnymi ustawami. Część budżetowa 86, a więc samorządowe kolegia odwoławcze. Zanalizujemy dochody i wydatki oraz wynagrodzenia w państwowych jednostkach budżetowych. Referować będą minister funduszy i polityki regionalnej, minister finansów, minister spraw wewnętrznych i administracji. Swoje wnioski przedstawi przedstawicielka Najwyższej Izby Kontroli. Wreszcie koreferować będą posłowie: Małgorzata Pępek, moja skromna osoba i w imieniu koleżanki Anny Kwiecień, która ma przygotowany koreferat, ale została cofnięta – rozpatrują ustawę w Komisji Zdrowia na temat płac między innymi pielęgniarek – musi tam być, ja krótko zabiorę głos.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Szanowni państwo, punkt drugi to rozpatrzenie i zaopiniowanie dla Komisji do Spraw Kontroli Państwowej sprawozdania z działalności Najwyższej Izby Kontroli w zakresie działania Komisji. Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, stwierdzę, że Komisja przyjęła porządek dzienny. Sprzeciwu nie słyszę. Stwierdzam, że Komisja przyjęła porządek dzienny.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Proponuję następującą procedurę. Najpierw przedstawiciel rządu przedstawia sprawozdanie do określonej części lub działu budżetowego. Przedstawiciel NIK przedstawia opinię, potem zabiera głos poseł koreferent. Następnie odbywa się dyskusja, którą kończy przyjęcie opinii cząstkowej. Czy są uwagi? Nie widzę.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Przechodzimy więc do punktu pierwszego, część budżetowa 34 – rozwój regionalny oraz części dotyczące środków europejskich na finansowanie programów zarządzanych lub koordynowanych przez ministra właściwego do spraw rozwoju. Proszę o zabranie głosu przedstawicieli Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej w zastępstwie za pana ministra Horałę, który również nie mógł być i w ostatniej chwili odwołał swoją wizytę. Proszę uprzejmie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#DyrektorDepartamentuBudzetuMinisterstwaFunduszyiPolitykiRegionalnejMarekKalupa">Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, Marek Kalupa, dyrektor Departamentu Budżetu w Ministerstwie Funduszy i Polityki Regionalnej. Materiały dotyczące tych dwóch elementów przekazaliśmy do sekretariatu Komisji wcześniej. Pozwolę sobie je pokrótce dla państwa posłów zrelacjonować. Zacznijmy od wykonania w części 34 i zacznijmy, tak jak przewiduje porządek, od dochodów.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#DyrektorDepartamentuBudzetuMinisterstwaFunduszyiPolitykiRegionalnejMarekKalupa">Jak zwykle, co roku, planowane dochody w ramach części 34 są skromne. Plany były na poziomie 400 tys. zł i jak zwykle wykonanie jest znacznie poważniejsze, bo zrealizowaliśmy dochody w kwocie 51 200 tys. zł. To także tradycyjnie ma swoje źródła w tym, że te nadzwyczajne dochody pochodzą ze zwrotów dotacji z lat poprzednich. Tak dzieje się przez kilka ostatnich lat i zwroty w 2021 roku sięgnęły roku prawie 50 000 tys. zł. Przechodząc do wydatków w ramach części 34, planowane na rok 2021 wydatki to była kwota 20 817 000 tys. zł. Ale oczywiście w ciągu roku zwiększono je, sięgając do rezerwy, do kwoty 27 277 000 tys. zł, czyli w wyniku pobrania z rezerw wydatki planowe wzrosły mniej więcej o 31%. Poniesiono wydatki de facto na sumę 25 212 000 tys. zł. To jest około 92% planu. Z tego w ramach budżetu państwa wydatkowano 2 032 000 tys. zł. To było wykonanie rzędu 91% środków planowanych. Natomiast w budżecie środków europejskich wydatkowano 23 180 000 tys. zł. To są wydatki rzędu 93% planu.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#DyrektorDepartamentuBudzetuMinisterstwaFunduszyiPolitykiRegionalnejMarekKalupa">Oczywiście mieliśmy też do czynienia z wydatkami niewygasającymi. Z upływem roku 2021 oszacowano je na 52 000 tys. zł. Były to wydatki związane przede wszystkim z organizacją Światowego Forum Miejskiego, które właśnie się realizuje i odbywa w Katowicach. Stąd też trudności z zastępstwem wśród naszych ministrów, bo oni dzisiaj w tym uczestniczą.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#DyrektorDepartamentuBudzetuMinisterstwaFunduszyiPolitykiRegionalnejMarekKalupa">Wydatki zrealizowane w roku 2021 były niższe, mniej więcej o 4 800 000 tys. zł, czyli o 16% względem tych, które były realizowane w roku 2020. Wydatki w roku 2021 koncentrowały się też na dość tradycyjnych obszarach dla MFiPR, czyli lwia część, to wydatki na 16 programów regionalnych – prawie 20 000 000 tys. zł było wydatkowanych. Oprócz tego program operacyjny „Inteligentny rozwój” – ponad 3 000 000 tys. zł. Program operacyjny „Wiedza, edukacja, rozwój” – 800 000 tys. zł. Program dla Polski Wschodniej – ponad 680 000 tys. zł. Programy mechanizmów norweskiego i państw EOG – 288 000 tys. zł. Projekty pomocy technicznej i koszty funkcjonowania ministerstwa – 266 000 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#DyrektorDepartamentuBudzetuMinisterstwaFunduszyiPolitykiRegionalnejMarekKalupa">Przechodzę teraz do wynagrodzeń w ramach części 34. Jest to cała część 34, także z jednostkami podległymi. W roku 21 poniesiono wydatki na wynagrodzenia w kwocie 154 800 tys. zł. To stuprocentowe wykonanie w zakresie planu. Z tego w ramach projektów unijnych, tudzież projektów państw EFTA, było wydatkowane 130 400 tys. zł. Natomiast poza tymi projektami w ramach kosztów funkcjonowania ministerstwa 24 400 tys. zł. – i tutaj tradycyjnie nasze ministerstwo, mając duży udział środków finansowanych z projektów czy programów unijnych jest refundowane w zakresie wynagrodzeń w zakresie 85% w tej części projektów unijnych i EFTA. Przeciętne miesięczne wynagrodzenie na etat w roku 2021 w części 34 wyniosło 9979 zł. No i to jest istotny wzrost względem roku 2020, kiedy to było 8565 zł.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#DyrektorDepartamentuBudzetuMinisterstwaFunduszyiPolitykiRegionalnejMarekKalupa">Przechodzę do dotacji celowych. Początkowo ustawa budżetowa na rok 2021 nie planowała dotacji celowych, ale w ramach czerpania z rezerw przewidziano dotacje na kwotę rzędu 4100 tys. zł. To były dotacje celowe dla Urzędu Miasta Katowice oraz Instytutu Rozwoju Miast związane właśnie z organizacją Światowego Forum Miejskiego – dotacje rzędu 2800 tys. zł. Inne dotacje dotyczyły projektów współpracy rozwojowej i wzrostu konkurencyjności gruzińskich i ukraińskich regionów. Były przewidziane środki rzędu 1300 tys. zł. Wykonanie dotacji łącznie z wydatkami niewygasającymi 3500 tys. zł – to jest 85% planowanych wydatków w ramach dotacji.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#DyrektorDepartamentuBudzetuMinisterstwaFunduszyiPolitykiRegionalnejMarekKalupa">Teraz przeszedłbym, jeśli państwo pozwolicie, do krótkiego podsumowania wydatkowania w programach, które są de facto programami finansowanymi również z innych części, ale koordynowanymi przez ministra funduszy. Dochody związane z realizacją tych programów na rok 2021 planowano na kwotę rzędu 59 533 000 tys. zł. Zrealizowano je w kwocie 53 153 000 tys. zł, czyli blisko 90% planowanych. Do końca roku 2021 łącznie refundacje i zaliczki przekazane przez Komisję Europejską wyniosły prawie 58 335 000 tys. euro, czyli już prawie 74,5% alokacji programów na tą kończącą się perspektywę 2014–2021.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#DyrektorDepartamentuBudzetuMinisterstwaFunduszyiPolitykiRegionalnejMarekKalupa">Teraz wydatki na programy UE i programy EFTA. Tutaj też parę słów na temat tego, jak wykorzystywaliśmy rezerwę numer 8 na współfinansowanie. Na rok 2021 planowano wydatki na programy zarządzane i koordynowane przez naszego ministra rzędu 71 987 000 tys. zł, z czego w częściach budżetowych początkowo zadysponowano 45 155 000 tys. zł, a w rezerwach celowych, w tym w 8, 98, 99 – 26 832 000 tys. zł. Z tego w samej rezerwie 8, o której tu obiecywałem wspomnieć – 2 219 000 tys. zł. Na koniec roku w związku z uruchamianiem rezerw celowych, w tym z rezerwy 8, to było 1 115 000 tys. zł. Wydatki ujęte w częściach dysponentów wzrosły do kwoty 59 722 000 tys. zł, czyli o 32 000 000 tys. zł względem pierwotnego planu ustawy budżetowej. Ostatecznie zrealizowano wydatki w kwocie 56 369 000 tys. zł. To jest mniej więcej 94% planu. Wydatki realizowane w roku 2021 były już niższe o 6 250 000 tys. zł – mnie więcej o 10% – od wydatków poniesionych w 2020 roku, w którym roku nastąpił szczyt wydatków w okresie 2014–2021. Teraz już ten szczyt najwyraźniej przeskoczyliśmy. Należy podkreślić, że rok 2020 to była rekordowa suma wydatków w ramach programów unijnych w ogóle w skali wszystkich ostatnich 20 lat. To były aż 62 000 000 tys. zł. wydane w roku 2020. Do końca 2021 roku poziom kontraktacji dla perspektywy 14.20, uwzględniając same programy unijne, wyniósł 553 139 000 tys. zł. W tym zakresie dofinansowanie ze środków UE – 336 259 000 tys. zł. I to jest 93,5%, w ogóle dostępnej alokacji na tę perspektywę. Do końca 2021 roku całkowite wydatkowanie certyfikowane do Komisji Europejskiej w ramach tej perspektywy wyniosło 287 345 000 tys. zł. W tym zakresie wkładu unijnego to było 252 118 000 tys. zł. To jest nieco ponad 70% alokacji tej perspektywy.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#DyrektorDepartamentuBudzetuMinisterstwaFunduszyiPolitykiRegionalnejMarekKalupa">Na koniec należy podkreślić, że w swoim sprawozdaniu Najwyższa Izba Kontroli nie zgłosiła zastrzeżeń do wykonania budżetu za rok 2021 w ramach części 34. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Bardzo dziękuję. Proszę o przedstawienie opinii Najwyższej Izby Kontroli. Pani dyrektor, proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PelniacaobowiazkiwicedyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejNajwyzszejIzbyKontroliAgnieszkaKlimowicz">Agnieszka Klimowicz, pełniąca obowiązki wicedyrektora Departamentu Administracji Publicznej Najwyższej Izby Kontroli.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PelniacaobowiazkiwicedyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejNajwyzszejIzbyKontroliAgnieszkaKlimowicz">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, Najwyższa Izba Kontroli oceniła pozytywnie wykonanie budżetu państwa w 2021 roku w części 34 – rozwój regionalny. Kontrola 15% zrealizowanych w części 34 wydatków budżetu państwa i 16,9% wydatków budżetu środków europejskich nie wykazała nieprawidłowości. Dysponent części sprawował rzetelny nadzór i kontrolę nad wykonaniem budżetu w części 34. Najwyższa Izba Kontroli wydała pozytywną opinię o sprawozdawczości. Sprawozdania przedstawiają wiarygodne dane o dochodach i wydatkach oraz związanych z nimi należnościach i zobowiązaniach. Na podstawie przeprowadzonej kontroli ksiąg rachunkowych stanowiących podstawę sporządzenia wyżej wymienionych sprawozdań, nie zidentyfikowano nieprawidłowości, które wskazywałyby, że księgi te w zakresie obejmującym zapisy dotyczące dochodów i wydatków oraz związanych z nimi należności i zobowiązań prowadzone były nieprawidłowo. Pozytywnie oceniono także działania zarządcze i koordynujące ministra funduszy i polityki regionalnej, które pozwoliły na zakontraktowanie i wykorzystanie dostępnych środków europejskich w ramach perspektywy finansowej 2014–2020 na zaplanowanym poziomie, a osiągnięty poziom certyfikacji pozwolił na uniknięcie automatycznego anulowania zobowiązań na koniec 2021 roku oraz ryzyka utraty środków w roku 2022. Warto wspomnieć, że kontraktacja w programach operacyjnych wzrosła o 1,9 % w porównaniu do danych na koniec 2020 roku, a certyfikacja wzrosła o 13,5%. Minister sprawował właściwy nadzór nad wydatkowaniem środków unijnych ujętych między innymi w załącznikach nr 15 i 16 do ustawy budżetowej, dokonał alokacji środków z rezerwy celowej pomiędzy poszczególne programy operacyjne, a wnioski dysponentów części budżetowych o uruchomienie środków z rezerwy były rzetelnie analizowane. W 2021 roku podjął także działania w celu rozdysponowania środków przeznaczonych na niwelowanie negatywnego wpływu epidemii COVID-19. W odniesieniu do perspektywy finansowej 2021–2027 w 2021 roku minister funduszy i polityki regionalnej podejmował czynności związane z kształtowaniem i programowaniem wieloletnich ram polityki spójności, w tym doprowadził do przygotowania i przekazania do Komisji Europejskiej umowy partnerstwa na lata 2021–2027, a także prowadził pracę nad przygotowaniem systemu wdrażania programów na lata 2021–2027 oraz KPO. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Szanowni państwo, tutaj koreferować w sposób szczegółowy miała pani poseł Anna Kwiecień. Przekazała mi telefonicznie, że całość sprawozdania – zresztą potwierdza to sprawozdanie NIK – nie wnosi żadnych nieprawidłowości. Ja jedynie stwierdzę, że realizacja wydatków budżetu środków europejskich z perspektywy finansowej 2014–2020 na rok 2021 w sposób skumulowany wynosi 94,5%, a budżetu EFTA 80,3%. Budżety poprzedniej perspektywy finansowej 2007–2013 – czy 2009–2014 w odniesieniu do EFTA – są już zamknięte, zrealizowane w 100%. NIK nie dopatrzyła się żadnych nieprawidłowości w realizacji budżetu. Ocena wykonania rozwoju regionalnego oparta na wskaźnikach wartościowych opracowanych przez Najwyższą Izbę Kontroli wyniosła, jeśli chodzi o wydatki, 25 283 830 tys. zł. W ramach kontroli wykonania budżetu państwa za rok 2021 w ramach części 34 – rozwój regionalny – nie stwierdzono nieprawidłowości. Jako przewodniczący, w imieniu pani poseł Anny Kwiecień, wnoszę o pozytywną opinię Komisji dla Komisji Finansów Publicznych w zakresie wykonania części budżetowej 34.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Szanowni państwo, otwieram dyskusję w tym zakresie. Czy są jakieś uwagi? Nie widzę. W związku z tym, jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, stwierdzę, że Komisja przyjęła opinię pozytywną. Sprzeciwu nie słyszę. Stwierdzam, że Komisja przyjęła w zakresie realizacji wykonania części budżetowej 34 opinię pozytywną.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Przechodzimy do części budżetowej 82 – subwencje ogólne dla jednostek samorządu terytorialnego z wyłączeniem subwencji światowej. Prosiłbym przedstawiciela ministra finansów o zabranie głosu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#DyrektorDepartamentuFinansowSamorzaduTerytorialnegoMinisterstwaFinansowMarekWiewiora">Dzień dobry. Szanowny panie przewodniczący, szanowni państwo, Marek Wiewióra, Departament Finansów Samorządu Terytorialnego w Ministerstwie Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#DyrektorDepartamentuFinansowSamorzaduTerytorialnegoMinisterstwaFinansowMarekWiewiora">Chciałbym zaprezentować informację dotyczącą wykonania części 82 budżetu państwa. W tej części budżetu państwa są ujęte subwencje dla samorządów na łączną kwotę ponad 82 300 000 tys. zł, przy czym zasadniczą część z tej kwoty stanowi subwencja oświatowa, która była omawiana odrębnie. Pozostałe wydatki w tej części to kwota ponad 30 000 000 tys. zł. W ramach części 82 przewidziane zostały środki na poszczególne części subwencji ogólnej oraz na uzupełnienie dochodów samorządowych.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#DyrektorDepartamentuFinansowSamorzaduTerytorialnegoMinisterstwaFinansowMarekWiewiora">Przejdę teraz do omówienia poszczególnych części subwencji ogólnej. Dla gmin została przyznana część wyrównawcza w wysokości przeszło 9 500 000 tys. zł i była to kwota wyższa o 6,3% od kwoty subwencji przekazanej do samorządów w 2020 roku. Tą część subwencji otrzymało 2124 gminy oraz 18 miast na prawach powiatu. Drugim rodzajem subwencji przyznanych gminom była część równoważąca, która pochodziła z wpłat od gmin o ponadprzeciętnych dochodach. Ta część była rozdzielona według kryteriów określonych w ustawie. Pomiędzy gminy została podzielona kwota prawie 437 000 tys. zł. Została ona przekazana gminom w ustawowych terminach, podobnie jak część wyrównawcza, o której mówiłem wcześniej. Część wyrównawcza była przekazywana w terminie do 15. dnia każdego miesiąca, a część równoważąca w terminie do 25. dnia każdego miesiąca.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#DyrektorDepartamentuFinansowSamorzaduTerytorialnegoMinisterstwaFinansowMarekWiewiora">W przypadku gmin występuje jeszcze część rekompensująca subwencji ogólnej. To jest stosunkowo niewielka kwota i przeznaczona dla gmin, w których występują specjalne strefy ekonomiczne. Działają tam przedsiębiorcy, którzy są zwolnieni z podatku od nieruchomości. W ubiegłym roku ta część została przyznana trzem jednostkom w wysokości 3163 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-6.4" who="#DyrektorDepartamentuFinansowSamorzaduTerytorialnegoMinisterstwaFinansowMarekWiewiora">Powiaty otrzymały część wyrównawczą subwencji ogólnej wysokości prawie 3 000 000 tys. zł. Była to kwota wyższa o 10,3% od kwoty subwencji wyrównawczej przekazanej w 2020 roku. Część wyrównawczą otrzymało 315 powiatów. Powiaty podobnie jak gminy otrzymują część równoważąca subwencji ogólnej, której źródłem są wpłaty powiatów o ponadprzeciętnych dochodach. W przypadku powiatów kwota części równoważącej wynosiła prawie 1 700 000 tys. zł i była wyższa o 8,5% od kwoty subwencji równoważącej przekazanej w 2020 roku.</u>
+          <u xml:id="u-6.5" who="#DyrektorDepartamentuFinansowSamorzaduTerytorialnegoMinisterstwaFinansowMarekWiewiora">Subwencja ogólna dla województw składa się z części wyrównawczej i regionalnej. Część wyrównawcza wynosiła przeszło 1 700 000 tys. zł i była wyższa o ponad 10,3% od kwoty przekazanej w 2020 roku. Tę część otrzymało 14 województw. Wszystkie kwoty subwencji również zostały przekazane w terminach wynikających z ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego. Część regionalna, czyli pochodząca z wpłat województw o ponadprzeciętnych dochodach, wyniosła ponad 638 000 tys. zł i była wyższa o 7,8% od kwoty wykonanej w 2020 roku. Część regionalną subwencji otrzymało 15 województw.</u>
+          <u xml:id="u-6.6" who="#DyrektorDepartamentuFinansowSamorzaduTerytorialnegoMinisterstwaFinansowMarekWiewiora">Przejdę teraz do omówienia uzupełnienia subwencji, które obowiązywało w ramach części 82 budżetu państwa. Były 3 rezerwy subwencyjne. Jedna została zaplanowana i przekazana województwom na uzupełnienie ich dochodów wysokości 320 000 tys. zł, natomiast druga w wysokości prawie 336 000 tys. zł – tak zwana rezerwa drogowa – była przeznaczona zarówno dla powiatów, jak i województw na inwestycje i remonty w obszarze drogowym. Z tej rezerwy środki otrzymało również miasto Świnoujście na dofinansowanie przeprawy promowej. W trakcie roku budżetowego została utworzona dodatkowa rezerwa w wysokości ponad 423 000 tys. zł i została ona podzielona na podstawie kryteriów ustalonych w uzgodnieniu ze stroną samorządową Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego. Środki z tej rezerwy w całości przeznaczono na finansowanie zadań samorządu i przekazano w ustawowym terminie. Jednocześnie w wyniku nowelizacji ustawy budżetowej na rok 2021 część 82 subwencji ogólnej dla samorządów została zwiększona o kwotę 12 000 000 tys. zł, z czego 8 000 000 tys. zł stanowiły wydatki bieżące z tytułu uzupełnienia subwencji, a 4 000 000 tys. zł to były wydatki majątkowe w zakresie wodociągów, zaopatrzenia w wodę i kanalizacji. Dodatkowe środki subwencyjne zostały przyznane samorządom na podstawie ustawowych kryteriów. Kwota 8 000 000 tys. zł została rozdzielona między samorządy proporcjonalnie do wysokości dochodów z tytułu udziału we wpływach z podatku PIT, natomiast środki na wsparcie finansowe inwestycji w zakresie wodociągów, zaopatrzenia w wodę oraz kanalizacji zostały rozdzielone według ustawowego algorytmu uwzględniającego stopień zwodociągowania i skanalizowania gmin. Środki na inwestycje w zakresie wodociągów i zaopatrzenia w wodę otrzymało 910 gmin, a na wsparcie inwestycji w zakresie kanalizacji 1528 gmin. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję bardzo. Proszę o przedstawienie opinii Najwyższej Izby Kontroli. Pani dyrektor, proszę uprzejmie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PelniacaobowiazkiwicedyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejNIKAgnieszkaKlimowicz">Ponownie Agnieszka Klimowicz, panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, Najwyższa Izba Kontroli oceniła pozytywnie wykonanie budżetu państwa w 2021 roku w części 82 – subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego. Minister finansów, wykonując budżet państwa w 2021 roku w części 82, rzetelnie i zgodnie z przepisami dokonał wyliczeń poszczególnych części subwencji ogólnej należnych jednostkom samorządu terytorialnego oraz wysokości wpłat do budżetu państwa. Przekazał środki do poszczególnych części subwencji ogólnej oraz prawidłowo rozdysponował rezerwy subwencji ogólnej do jednostek samorządu terytorialnego. NIK pozytywnie zaopiniowała prawidłowość i rzetelność sporządzenia rocznych sprawozdań dysponenta części 82. Także badanie ksiąg rachunkowych nie wykazało nieprawidłowości, które wskazywałyby, że księgi te były prowadzone nieprawidłowo. Nie będę omawiała szczegółowo dochodów i wydatków tej części, ponieważ zrobił to pan dyrektor. Natomiast warto zauważyć w dochodach, że na koniec roku nie wystąpiły zaległości. Wydatki budżetu państwa nowelizacją ustawy budżetowej zostały zwiększone o 12 000 000 tys. zł. Ogólnie wydatki w 2021 roku wzrosły w części 82 o prawie 15 300 000 tys. zł – to jest o 22,8%. To wszystko, dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Bardzo dziękuję. Akurat rola koreferenta tej części budżetowej przypadła mojej skromnej osobie. Szanowni Państwo, jak wiadomo, subwencja ogólna dla jednostek samorządu terytorialnego składa się z części wyrównawczej dla gmin, powiatów i województw, z części oświatowej, której w tym momencie nie rozpatrujemy, z części równoważącej dla gmin i powiatów oraz części regionalnej dla województw. Jest jeszcze tak zwana częściej rekompensująca, bardzo drobna. Wszystkie te części po stronie wydatków zostały zrealizowane w 100 %. Powiem krótko, bo częściowo już o tym mówiono, część wyrównawcza subwencji ogólnej dla gmin składa się z kwoty podstawowej i kwoty uzupełniającej przeznaczonych w ubiegłym roku 2021 na rachunki 2114 gmin i 18 miast na prawach powiatu. Kwotę podstawową otrzymały gminy, których dochód na jednego mieszkańca na rok 2020 był niższy o od 92% średniego dochodu na jednego mieszkańca kraju. Kwotę uzupełniającą otrzymały tylko te gminy, których gęstość zaludnienia według stanu na dzień 31 grudnia 2020 roku była niższa od średniej gęstości zaludnienia kraju i których dochód podatkowy na jednego mieszkańca gminy nie był z kolei wyższy niż 150% średniego dochodu podatkowego na jednego mieszkańca kraju. Z tytułu części wyrównawczej subwencji przekazano 9 500 641 tys. zł. To jest 100% planowanych w tym okresie wydatków. Stanowi to wzrost o 6,3% – tak jak powiedział przedstawiciel Ministerstwa Finansów – w stosunku do 2020 roku. Część równoważąca dla gmin została rozdzielona zgodnie z art. 21a ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego między gminy miejskie, miejsko-wiejskie oraz wiejskie. Kwota 436 856 tys. zł została rozdzielona w 12 ratach pomiędzy 1472 gminy oraz 50 miast na prawach powiatu i została wykonana w 100%. Wykonanie części równoważącej subwencji dla gmin było niższe o 2,5% w stosunku do 2020 roku. Z kolei część wyrównawcza subwencji ogólnej dla powiatów również składa się z części podstawowej i uzupełniającej. Nie będę już wchodził w szczegóły, skąd one się biorą. Na rachunki 315 powiatów przekazano w 12 ratach kwotę 2 999 685 tys. zł. Był to wzrost w stosunku do roku 2020 o 10,3%. Część równoważąca dla powiatów wyniosła 1 698 344 tys. zł. Kwota została przelana na rzecz 378 powiatów. Wykonanie było wyższe o 8,5% wobec analogicznych wydatków w roku 2020. Wreszcie część wyrównawcza dla województw również składa się z kwoty podstawowej i uzupełniającej. Już nie będę wchodził też w szczegóły, skąd one się biorą. Dla 14 województw przelano 1 738 735 tys. zł. Był to wzrost w tym zakresie o 10,3% wobec roku 2020. Z kolei część regionalna subwencji ogólnej dla województw opiewała na kwotę 638 824 tys. zł i trafiła do 15 województw, co było wzrostem o 7,8% wobec analogicznych wydatków w roku 2020. Szanowni państwo, dodam, że subwencja ogólna dla jednostek samorządu terytorialnego została uzupełniona o kwotę 12 000 000 tys. zł, z czego 8 000 000 tys. zł stanowiły wydatki bieżące z tytułu uzupełnienia subwencji, a 4 000 000 tys. zł wydatki majątkowe, w tym inwestycyjne.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Na podstawie powyższego wnoszę, aby Komisja Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej przedstawiła pozytywną opinię dla Komisji Finansów Publicznych w zakresie wykonania części budżetowej 82. W tym momencie wnoszę o dyskusję. Proszę bardzo, głos chce zabrać poseł Andrzej Gawron. Oddaję głos.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PoselAndrzejGawron">Dziękuję. Panie przewodniczący, szanowni goście z ministerstw i Najwyższej Izby Kontroli, Wysoka Komisjo, chciałem dopytać o taki szczegół. Ministerstwo przekazało, że w ubiegłorocznym budżecie były 3000 tys. zł dla miast, gdzie funkcjonują strefy ekonomiczne. Chciałem dopytać, czy to jest taka coroczna możliwość uzyskania takiej dopłaty, czy było więcej wniosków. Tam było podane, że 3 miasta z tego skorzystały. Jakie są kryteria, żeby uzyskać taką dopłatę? Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Proszę bardzo, czy ktoś się z Ministerstwa Finansów? Proszę uprzejmie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#DyrektorDepartamentuFinansowSamorzaduTerytorialnegoMFMarekWiewiora">Podstawą do uzyskania części rekompensującej subwencji jest wykazanie skutków zwolnienia z podatku od nieruchomości, który występuje w tych gminach, na terenie których funkcjonują specjalne strefy ekonomiczne. Podstawą jest również to, żeby znaleźć się w wykazie gmin. Taki wykaz przygotowuje Ministerstwo Rozwoju i Technologii. Na podstawie tego wykazu gmin Ministerstwo Finansów uruchamia środki tej części subwencji. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję. Czy są jeszcze jakieś pytania? Nie widzę. W związku z tym zamykam dyskusję. Szanowni Państwo, jeśli nie usłyszę sprzeciwu, stwierdzę, że Komisja przyjęła opinię pozytywną. Sprzeciwu nie słyszę. Stwierdzam, że Komisja przyjęła opinię pozytywną w zakresie części budżetowej 82 – subwencje ogólne dla jednostek samorządu terytorialnego z wyłączeniem części oświatowej.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Przechodzimy do punktu 4, część budżetowa 83 – rezerwy celowe. Proszę o zabranie głosu przedstawiciela ministra funduszy i polityki regionalnej i przedstawienia rezerwy nr 8. Proszę uprzejmie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#DyrektorDepartamentuFinansowaniaSferyGospodarczejMinisterstwaFinansowAleksandraSzwemberg">Ola Szwemberg, Ministerstwo Finansów. Przedstawiciele ministerstwa funduszy już wyszli, ale podczas swojego referatu omówili rezerwę 8. Pozycja 8 została omówiona przez pana dyrektora Marka Kalupę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">W takim razie proszę o zabranie głosu przedstawiciela Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji i przedstawienie rezerw 4, 23 i 51.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuBudzetuMinisterstwaSprawWewnetrznychiAdministracjiWaldemarNowak">Dziękuję bardzo. Waldemar Nowak, zastępca dyrektora Departamentu Budżetu. Tak jak już pan przewodniczący wspomniał, we właściwości ministra spraw wewnętrznych i administracji pozostają te 3 wymienione rezerwy. Przechodzę do omówienia pozycji 4 – przeciwdziałanie i usuwanie skutków klęsk żywiołowych. Na tę rezerwę zostało zaplanowane 1 103 405 tys. zł, stosownie do wniosku zgłoszonego przez ministra spraw wewnętrznych i administracji. Środki w wysokości 263 416 tys. zł decyzją ministra finansów zostały zablokowane, a następnie, na podstawie polecenia Prezesa Rady Ministrów wydanego na podstawie art. 115zi pkt 6 ustawy z 2 marca 2020 roku o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, w związku z art. 69 ustawy z 31 marca o zmianie tej ustawy, przeznaczone na utworzenie rezerwy celowej pozycja 63 na wpłatę do funduszu przeciwdziałania COVID. Po tym zmniejszeniu plan rezerwy 4 wyniósł 839 989 tys. zł. Z tego rozdysponowano kwotę 767 031 tys. zł i przeznaczono głównie na realizację projektu ochrony przeciwpowodziowej w dorzeczu rzeki Odry. Łącznie uruchomiono 14 306 tys. zł, w tym z Banku Rady Rozwoju Europy 12 177 tys. zł oraz środki budżetu państwa współtowarzyszące środkom z kredytu i pożyczki w wysokości 2129 tys. zł. Drugi element to jest realizacja projektu ochrony przeciwpowodziowej w dorzeczu Odry i Wisły. Łącznie uruchomiono 585 568 tys. zł, w tym z pożyczki Międzynarodowego Banku Odbudowy i Rozwoju 449 467 tys. zł. To są środki ekwiwalentu złotowego kredytu z Banku rozwoju Rady Europy – 136 tys. zł oraz środki budżetu państwa 402 tys. zł. Następna kwota to jest 84 694 tys. zł – przeznaczono na usuwanie skutków klęsk żywiołowych w infrastrukturze komunalnej jednostek samorządu terytorialnego, w tym między innymi na remonty, odbudowy i przebudowy dróg gminnych i powiatowych oraz mostów w ciągach komunikacyjnych dróg samorządowych.</u>
+          <u xml:id="u-16.1" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuBudzetuMinisterstwaSprawWewnetrznychiAdministracjiWaldemarNowak">Następnie 25 853 tys. zł przeznaczono na usuwanie skutków ruchów osuwiskowych ziemi lub przeciwdziałanie tym zdarzeniom – między innymi na prace stabilizujące, zabezpieczające oraz likwidację przyczyn i skutków osuwisk w ciągach dróg. 24 096 tys. zł przeznaczono na sfinansowanie zasiłków celowych dla osób i rodzin poszkodowanych w wyniku zdarzeń noszących znamiona klęski żywiołowej – między innymi takie zdarzenia jak ulewy, deszcze, nawałnice, huragany, gradobicia. Kwotę 10 499 tys. zł przeznaczono na zadanie polegające na zabezpieczeniu przez erozją wąwozów lessowych w infrastrukturze komunalnej jednostek samorządu terytorialnego. Kwotę 8100 tys. zł przeznaczono na doposażenie techniczne oraz zakup i wymianę zużytego lub wyeksploatowanego sprzętu i wyposażenia wykorzystywanego podczas działań ratowniczych prowadzonych przez jednostki organizacyjne Państwowej Straży Pożarnej. 5800 tys. zł przeznaczono na wydatki ponoszone w związku z prowadzeniem działań związanych z przeciwdziałaniem i usuwaniem skutków klęsk żywiołowych, takich jak powodzie, silne wiatry, burze gwałtowne, trąby powietrzne. Środki te zostały również przeznaczone dla jednostek Państwowej Straży Pożarnej. 5000 tys. zł zostało przeznaczonych na roboty, pogłębiarskie w obrębie Zbiornika Włocławskiego w celu poprawienia bezpieczeństwa przeciwpożarowego w obszarach przyległych do Państwowego Gospodarstwa Wodnego Wody Polskie. 1900 tys. zł przeznaczono na zakup sprzętu transportowego i specjalistycznego wykorzystywanego do działań związanych z przeciwdziałaniem i usuwaniem skutków klęsk żywiołowych, w tym powodzi i podtopień. Środki te trafiły do Szkoły Aspirantów Państwowej Straży Pożarnej w Krakowie i Szkoły Podchorążych Państwowej Straży Pożarnej w Bydgoszczy. Ponadto środki z rezerwy w wysokości 12 177 tys. zł przeznaczono zgodnie z opinią nr 83 Komisji Finansów Publicznych do ministra finansów, funduszy i polityki regionalnej na realizację projektu ochrony przeciwpowodziowej w dorzeczu rzeki Odry.</u>
+          <u xml:id="u-16.2" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuBudzetuMinisterstwaSprawWewnetrznychiAdministracjiWaldemarNowak">Jeżeli chodzi o rozdysponowanie tych środków na poszczególnych dysponentów, to przedstawiało się następująco. Do części 22 – gospodarka wodna trafiło 605 174 tys. zł, do części 42 – sprawy wewnętrzne 10 300 tys. zł i do budżetu wojewodów łącznie 151 556 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-16.3" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuBudzetuMinisterstwaSprawWewnetrznychiAdministracjiWaldemarNowak">Przechodzę teraz do omówienia rezerwy 23 – środki na realizację oświęcimskiego strategicznego programu rządowego, etap 6 na lata 2021–2025. Rezerwa zaplanowana została w wysokości 12 896 tys. zł, stosownie do zgłoszonego przez ministra spraw wewnętrznych i administracji zapotrzebowania. Środki zostały rozdysponowane w pełnej wysokości i przeznaczone na wydatki majątkowe – 12 876 tys. zł – i 20 tys. zł na dotacje i subwencje. Środki te w całości trafiły do budżetu wojewody małopolskiego i przeznaczone były na przebudowę drogi powiatowej nr 18 81K ul. Wyspiańskiego, ul. Sobieskiego, ul. Śniadeckich w Oświęcimiu, rewitalizację parku miejskiego przy ulicy Dworcowej w Brzeszczach, utworzenie zespołu szkolno-przedszkolnego w Brzezince, przebudowę drogi powiatowej 1877K, ul. Gregrów w Babicach, zagospodarowanie terenu zielonego pomiędzy ul. Więźniów Oświęcimia i ul. Obozową. Drugi etap realizacji – zagospodarowanie dwóch stawów w Chełmku oraz ich otoczenia w zakresie budowy miejsca pamięci, ścieżek rowerowych oraz oświetlenia, przebudowę drogi powiatowej numer 1877K, ul. Niwy, ul. Sportowa oraz ul. Ofiar faszyzmu w Brzezince, przebudowę drogi powiatowej 1879K, ulica Nideckiego w Oświęcimiu oraz na utrzymanie terenów Skarbu Państwa.</u>
+          <u xml:id="u-16.4" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuBudzetuMinisterstwaSprawWewnetrznychiAdministracjiWaldemarNowak">Przechodzę teraz do omówienia rezerwy w pozycji 51 – zwrot części wydatków wykonanych w ramach Funduszu Sołeckiego w 2020 roku. Rezerwa zaplanowana została w wysokości 145 500 tys. zł, stosownie do art. 12 ust. 1 pkt 7 ustawy z 21 lutego 2017 roku o Funduszu Sołeckim. Środki w wysokości 15 663 tys. zł zostały zablokowane decyzją ministra finansów, a następnie, na podstawie polecenia Prezesa Rady Ministrów wydanego na podstawie artykułu 15zi pkt 6 ustawy z 2 marca 2020 roku o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 i innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, przeznaczone na utworzenie rezerwy celowej pod pozycją 76 na wpłatę do funduszu przeciwdziałania COVID. Plan rezerwy 51 po powyższych zmianach wyniósł 129 867 tys. zł – został rozdysponowany w pełnej wysokości i przeznaczony na Fundusz Sołecki. Środki przeznaczono na realizację przedsięwzięć, które są zadaniami własnymi gminy, służą poprawie warunków życia mieszkańców i są zgodne ze strategią rozwoju gminy. Częściowy zwrot z budżetu państwa wydatków poniesionych w ramach funduszu został dokonany w trybie wynikającym z rozporządzenia ministra administracji i cyfryzacji z dnia 8 lipca 2014 roku w sprawie wzoru informacji przekazywanych przez wójta, burmistrza, wojewodę oraz zasad i trybu wydatkowania środków Funduszu Sołeckiego. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Bardzo dziękuję. Szanowni państwo, w związku z tym proszę o zabranie głosu przedstawiciela ministra finansów i przedstawienie rezerw 32, 42 i 47, ewentualnie rezerwy 68, która jest w gestii ministra zdrowia, jeżeli też jesteście państwo na to przygotowani. Proszę uprzejmie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#DyrektorDepartamentuFinansowaniaSferyGospodarczejMFAleksandraSzwemberg">Dziękuję bardzo. Ola Szwemberg, dyrektor Departamentu Finansowania Sfery Gospodarczej w Ministerstwie Finansów. Wysoka Komisjo, szanowny panie przewodniczący, szanowni państwo, przedstawię informację o rozdysponowaniu tych rezerw, które pan przewodniczący wymienił.</u>
+          <u xml:id="u-18.1" who="#DyrektorDepartamentuFinansowaniaSferyGospodarczejMFAleksandraSzwemberg">Rezerwa pozycja 32 – zwrot gminom utraconych dochodów w związku ze zwolnieniem z podatku od nieruchomości w parkach narodowych i rezerwatach przyrody oraz w związku ze zwolnieniem z podatku rolnego, od nieruchomości i leśnego przedsiębiorców o statusie centrum badawczo-rozwojowego, a także na zwrot gminom utraconych dochodów z podatku od nieruchomości w specjalnych strefach ekonomicznych w postaci części rekompensującej subwencji ogólnej. Rezerwę zaplanowano w wysokości 20 000 tys. zł w związku z zapotrzebowaniem zgłoszonym przez wojewodów. Środki w wysokości 12 518 tys. zł zostały zablokowane i przeznaczone na utworzenie nowej rezerwy celowej i wpłaty do funduszu przeciwdziałania COVID. Plan rezerwy po zmianach wyniósł 7482 tys. zł i został rozdysponowany w pełnej wysokości z przeznaczeniem na zwrot utraconych dochodów przez gminy z tytułu zwolnienia z podatku od nieruchomości przedsiębiorców o statusie centrum badawczo-rozwojowego – to jest kwota 1368 tys. zł – i zwolnienia z podatku od nieruchomości w parkach narodowych i rezerwatach przyrody w wysokości 6113 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-18.2" who="#DyrektorDepartamentuFinansowaniaSferyGospodarczejMFAleksandraSzwemberg">Rezerwa pozycja 42, czyli środki dla samorządowych kolegiów odwoławczych. Rezerwę zaplanowano w wysokości 2815 tys. zł i rozdysponowano w pełnej wysokości do 35 samorządowych kolegiów odwoławczych z przeznaczeniem na zakup materiałów biurowych, usługi pocztowe, telekomunikacyjne i internetowe, aktualizacje programów komputerowych, zakup sprzętu komputerowego – 1972 tys. zł – oraz wynagrodzenia bezosobowe pozaetatowych członków kolegium uczestniczących w składach orzekających oraz wydatki osobowe niezaliczane do wynagrodzeń – 843 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-18.3" who="#DyrektorDepartamentuFinansowaniaSferyGospodarczejMFAleksandraSzwemberg">Rezerwa celowa pozycja 47, czyli środki na uzupełnienie dotacji dla jednostek samorządu terytorialnego z przeznaczeniem na realizację zadań wynikających z ustawy – Prawo o aktach stanu cywilnego, ustawy o ewidencji ludności oraz ustawy o dowodach osobistych, w tym związanych z odmiejscowieniem niektórych czynności, a także na inne zadania, których koszt realizacji kalkulowany jest w ujednolicony sposób. Rezerwę zaplanowano w wysokości 182 351 tys. zł. Środki w wysokości 107 296 tys. zł zostały zablokowane oraz przekazane na wpłatę do funduszu przeciwdziałania COVID po utworzeniu nowej rezerwy celowej. Plan po zmianach w takiej sytuacji wyniósł 75 055 tys. zł i został rozdysponowany na uzupełnienie dotacji dla jednostek samorządu terytorialnego na zadania dotyczące gospodarki nieruchomościami Skarbu Państwa w części obsługi administracyjnej – to było 43 011 tys. zł – oraz na uzupełnienie dotacji dla jednostek samorządu terytorialnego z przeznaczeniem na realizację zadań wynikających z ustawy – Prawo o aktach stanu cywilnego, ustawy o ewidencji ludności oraz ustawy o dowodach osobistych w związku z odmiejscowieniem niektórych czynności – 32 045 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-18.4" who="#DyrektorDepartamentuFinansowaniaSferyGospodarczejMFAleksandraSzwemberg">Została nam rezerwa 68, czyli środki na dofinansowanie przez marszałka województwa budowy domu opieki wyręczającej przy Wrocławskim Hospicjum dla Dzieci. Rezerwę zaplanowano w wysokości 7000 tys. zł. Cała kwota została zablokowana i przekazana do nowej utworzonej rezerwy celowej na wpłatę do funduszu przeciwdziałania COVID. Ja tylko powiem uzupełniająco, że samo to zadanie zostało zrealizowane z rezerwy ogólnej. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję bardzo. Proszę o przedstawienie opinii Najwyższej Izby Kontroli w zakresie przedstawionych tutaj rezerw celowych. Proszę uprzejmie, pani dyrektor.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#PelniacaobowiazkiwicedyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejNIKAgnieszkaKlimowicz">Dziękuję bardzo. Przedstawię ogólną informację w ramach kontroli wykonania budżetu państwa. Najwyższa Izba Kontroli zbadała wykorzystanie wybranych pozycji rezerw celowych. Te, które są rozpatrywane przez Wysoką Komisję, nie były wybrane do szczegółowego kompleksowego badania, lecz niektóre kwoty z omawianych rezerw były badane w ramach poszczególnych części budżetowych.</u>
+          <u xml:id="u-20.1" who="#PelniacaobowiazkiwicedyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejNIKAgnieszkaKlimowicz">Rezerwa celowa pozycja 4 – kwota objęta badaniem wyniosła 48 500 tys. zł. W kontroli w Łódzkim Urzędzie Wojewódzkim w Łodzi stwierdzono, że wojewoda nie podjął decyzji w sprawie zablokowania kwoty 868,3 tys. zł pochodzących z rezerwy celowej pozycja 4, mimo wystąpienia okoliczności uzasadniających podjęcie takiej decyzji. Poza wskazanym przypadkiem nie stwierdzono nieprawidłowości w zakresie wykorzystania środków z rezerwy celowej pozycja 4.</u>
+          <u xml:id="u-20.2" who="#PelniacaobowiazkiwicedyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejNIKAgnieszkaKlimowicz">Kwota rezerwy celowej pozycja 8 objęta badaniem w ramach kontroli budżetowej wyniosła prawie 1 300 000 tys. zł. Jednostkową nieprawidłowość stwierdzono w Ministerstwie Sprawiedliwości. Nie będę jej tutaj omawiać. Innych nieprawidłowości w zakresie wykorzystania środków z rezerwy pozycja 8 nie stwierdzono.</u>
+          <u xml:id="u-20.3" who="#PelniacaobowiazkiwicedyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejNIKAgnieszkaKlimowicz">Pozycja 23. W kontroli w Małopolskim Urzędzie Wojewódzkim w Krakowie ustalono, że nie dokonano blokady 1 200 tys. zł otrzymanych z rezerwy celowej pozycja 23 pomimo posiadania informacji o braku możliwości ich wykorzystania na zadanie realizowane przez gminę Brzeszcze w ramach programu wieloletniego pod nazwą „Oświęcimski strategiczny program rządowy etap 6”.</u>
+          <u xml:id="u-20.4" who="#PelniacaobowiazkiwicedyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejNIKAgnieszkaKlimowicz">Pozycja 32. W ramach kontroli wykonania budżetu państwa w 2021 roku nie badano wykorzystania środków z rezerwy celowej pozycja 32.</u>
+          <u xml:id="u-20.5" who="#PelniacaobowiazkiwicedyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejNIKAgnieszkaKlimowicz">Kwota rezerwy celowej pozycja 42 objęta badaniem w kontroli budżetowej wyniosła 125 tys. zł. W Samorządowym Kolegium Odwoławczym w Chełmie stwierdzono nieprawidłowość polegającą na wykorzystaniu 2 tys. zł z rezerwy celowej niezgodnie z przeznaczeniem określonym w decyzji ministra finansów, funduszy i polityki regionalnej w sprawie przyznania środków z rezerwy celowej. Środki miały być wydatkowane na wynagrodzenia bezosobowe, a przeznaczono je na inne wydatki bieżące.</u>
+          <u xml:id="u-20.6" who="#PelniacaobowiazkiwicedyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejNIKAgnieszkaKlimowicz">Następnie pozycja 47. Kwota rezerwy celowej pozycja 47 objęta badaniem kontroli budżetowej wyniosła 3100 tys. zł. Nieprawidłowości nie stwierdzono.</u>
+          <u xml:id="u-20.7" who="#PelniacaobowiazkiwicedyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejNIKAgnieszkaKlimowicz">Pozycja 51. Kwota rezerwy celowej w pozycji 51 objęta badaniem w kontroli budżetowej wyniosła 7700 tys. zł. Nieprawidłowości nie stwierdzono.</u>
+          <u xml:id="u-20.8" who="#PelniacaobowiazkiwicedyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejNIKAgnieszkaKlimowicz">Rezerwa celowa pozycja 68. Środki z rezerwy nie zostały wykorzystane na cel określony w ustawie budżetowej. Całość środków zablokowano w grudniu 2021 roku i wykorzystano do utworzenia nowej rezerwy celowej przeznaczonej na wpłatę do funduszu przeciwdziałania COVID-19. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję bardzo. W tej części nie przewidujemy koreferatów. Otwieram dyskusję, czy ktoś z państwa chciał zabrać głos? Nie widzę. Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, stwierdzę, że Komisja przyjęła opinię pozytywną. Sprzeciwu nie słyszę. Stwierdzam, że Komisja przyjęła opinię pozytywną w zakresie części budżetowej 83 – rezerwy celowe w zakresie pozycji 4, 8, 23, 32, 42, 47, 51 oraz 68.</u>
+          <u xml:id="u-21.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Szanowni państwo, punkt piąty. Przechodzimy do omówienia budżetów wojewodów. Proszę o zabranie głosu przedstawiciela Ministerstwa Finansów i przedstawienie działów 400 oraz 900. Proszę uprzejmie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#DyrektorDepartamentuFinansowaniaSferyGospodarczejMFAleksandraSzwemberg">Dziękuję. Wysoka Komisjo, szanowny panie przewodniczący, szanowni państwo, przedstawię wykonanie budżetu państwa w części 85 – budżety wojewodów ogółem w działach 400 oraz 900. Dochody w dziale 400 nie były ani zaplanowane ani zrealizowane, natomiast wydatki w tym dziale zostały wykonane w wysokości 44 tys. zł z przeznaczeniem dla gminy Tuczępy na realizację zadania inwestycyjnego pod nazwą modernizacja wodociągu gminnego oraz oczyszczalni ścieków – etap 1 i etap 2.</u>
+          <u xml:id="u-22.1" who="#DyrektorDepartamentuFinansowaniaSferyGospodarczejMFAleksandraSzwemberg">Jeśli chodzi o dział 900, to dochody w tym dziale zostały wykonane w wysokości 6961 tys. zł, tj. 179% planu po zmianach. Wyższe od zaplanowanego wykonanie dochodów spowodowane było przede wszystkim wykonaniem wyższych wpływów z tytułu kar i grzywien za nieprzestrzeganie przepisów ochrony środowiska. Źródłami dochodów w tym dziale były przede wszystkim grzywny i inne kary pieniężne od osób fizycznych, osób prawnych i innych jednostek organizacyjnych, między innymi za nieprzestrzeganie przepisów oraz naruszenie wymagań dotyczących ochrony środowiska – 4452 tys. zł – opłaty i kary za substancje zubożające warstwę ozonową – 1590 tys. zł – dochody związane z realizacją zadań zleconych jednostkom samorządu terytorialnego – 652 tys. zł. To są najważniejsze pozycje dochodowe w tym dziale.</u>
+          <u xml:id="u-22.2" who="#DyrektorDepartamentuFinansowaniaSferyGospodarczejMFAleksandraSzwemberg">Wydatki w tym dziale wyniosły 199 732 tys. zł, co stanowiło 98,8% planu po zmianach, w tym wydatki niewygasające to była kwota 292 tys. zł. Wydatki bieżące zrealizowano w wysokości 184 475 tys. zł i były przeznaczone przede wszystkim na działalność Inspekcji Ochrony Środowiska – to jest kwota 180 356 tys. zł – w tym na sfinansowanie wynagrodzeń w inspektoratach, a także na pozostałą działalność przede wszystkim na zadania z zakresu administracji rządowej, wynikające z ustaw Prawo ochrony środowiska, o odpadach wydobywczych, o międzynarodowym przemieszczaniu odpadów, o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji, o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych – to była kwota 3259 tys. zł. Następna pozycja to jest ochrona powietrza atmosferycznego i klimatu – 518 tys. zł. Wydatki przede wszystkim na opracowanie programów mających na celu ochronę powietrza i klimatu w miejscach, w których przekroczone zostały poziomy substancji w powietrzu, planu działań krótkoterminowych do programów ochrony środowiska, aktualizacji programów ochrony powietrza oraz sprawozdań z realizacji programów ochrony powietrza, jak również na dofinansowanie zadań samorządu terytorialnego związanych z usuwaniem skutków klęsk żywiołowych w województwie śląskim – 188 tys. zł – i zadania dotyczące zmniejszenia hałasu i wibracji – 129 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-22.3" who="#DyrektorDepartamentuFinansowaniaSferyGospodarczejMFAleksandraSzwemberg">Jeśli chodzi o wydatki majątkowe, to zostały zrealizowane w wysokości 15 257 tys. zł i to były wydatki wojewódzkich inspektoratów ochrony środowiska – 3678 tys. zł – wydatki na gospodarkę ściekową i ochronę wód – 3015 tys. zł – na realizację zadań inwestycyjnych oraz na usuwanie skutków klęsk żywiołowych – 4000 tys. zł – oraz na pozostałą działalność w ramach Oświęcimskiego Strategicznego Programu Rządowego – 3182 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-22.4" who="#DyrektorDepartamentuFinansowaniaSferyGospodarczejMFAleksandraSzwemberg">Jeśli chodzi o zadania z zakresu administracji rządowej, to zostały one zrealizowane w kwocie 3727 tys. zł i przeznaczone głównie na realizację zadań wynikających z ustawy Prawo ochrony środowiska, ustawy o odpadach, ustawy o odpadach wydobywczych, ustawy o międzynarodowym przemieszczaniu odpadów, ustawy o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji oraz ustawy o systemie handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych. Dziękuję i uprzejmie proszę o wyrażanie pozytywnej opinii.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję bardzo. Czy jeszcze zadania z zakresu administracji rządowej i inne zadania zlecone jednostkom?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#DyrektorDepartamentuFinansowaniaSferyGospodarczejMFAleksandraSzwemberg">Przed chwilą powiedziałam.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">W ramach tego, co pani mówiła, było omówione. Dziękuję uprzejmie. Szanowni państwo, opinia Najwyższej Izby Kontroli, proszę uprzejmie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#PelniacaobowiazkiwicedyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejNIKAgnieszkaKlimowicz">Bardzo dziękuję. Jeżeli chodzi o dział 400 – wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną, gaz i wodę, wydatki budżetu państwa w omawianym dziale na rok 2021 nie były planowane w ustawie budżetowej, a zrealizowane wydatki stanowiły znikomy udział procentowy w łącznych wydatkach w budżetach wojewodów i nie były przedmiotem szczegółowego badania przez Najwyższą Izbę Kontroli w ramach tegorocznej kontroli wykonania budżetu państwa.</u>
+          <u xml:id="u-26.1" who="#PelniacaobowiazkiwicedyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejNIKAgnieszkaKlimowicz">Natomiast jeżeli chodzi o dział 900 – gospodarka komunalna i ochrona środowiska – ze względu na znikomy udział dochodów i wydatków, w tym dziale w budżecie wojewodów nie były one przedmiotem szczegółowego badania Najwyższej Izby Kontroli. Niektóre kwoty były badane w poszczególnych częściach budżetowych. Najwyższa Izba Kontroli nie stwierdziła żadnych nieprawidłowości w dziale 900, w tym dotyczących windykacji należności. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-27">
+          <u xml:id="u-27.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję uprzejmie. Proszę o zabranie głosu posła koreferenta – panią poseł Małgorzatę Pępek. Pani poseł, oddaję głos.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-28">
+          <u xml:id="u-28.0" who="#PoselMalgorzataPepek">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, generalnie wszystko zostało powiedziane, więc nie będę tego samego powtarzać i mówić ponownie o tych samych cyfrach. Jeżeli chodzi o dział 400 – wytwarzanie i zaopatrzenie zaopatrywanie w energię elektryczną oraz dział 900 – gospodarka komunalna i ochrona środowiska opiniuję pozytywnie i zwracam się do Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej również o pozytywne zaopiniowanie dla Komisji Finansów Publicznych. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-28.1" who="#PoselMalgorzataPepek">Jedynie może jeszcze dodam, że niższa realizacja wydatków majątkowych przede wszystkim wynikała z oszczędności powstałych przy realizacji zadań. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-29">
+          <u xml:id="u-29.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję. Szanowni państwo, otwieram dyskusję. Czy ktoś z państwa chciał zabrać głos? Nie widzę. Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, stwierdzę, że Komisja przyjęła opinię pozytywną. Sprzeciwu nie słyszę. Stwierdzam, że Komisja przyjęła opinię pozytywną w zakresie punktu odnoszącego się do budżetu wojewodów – części 85 budżetu.</u>
+          <u xml:id="u-29.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Przechodzimy do punktu 6, część 86 – samorządowe kolegia odwoławcze. Proszę o zabranie głosu przedstawiciela Ministerstwa Finansów. Proszę uprzejmie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-30">
+          <u xml:id="u-30.0" who="#DyrektorDepartamentuFinansowaniaSferyBudzetowejMinisterstwaFinansowAnetaCieloch">Dziękuję. Panie przewodniczący, Aneta Cieloch, dyrektor Departamentu Finansowania Sfery Budżetowej w Ministerstwie Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-30.1" who="#DyrektorDepartamentuFinansowaniaSferyBudzetowejMinisterstwaFinansowAnetaCieloch">Szanowni państwo, w ustawie budżetowej na rok 2021 dochody samorządowych kolegiów odwoławczych nie były planowane. W trakcie roku budżetowego jednostki te uzyskały dochody w wysokości 591 tys. zł, które pochodziły głównie z nadpłaconych wpisów od skarg kasacyjnych oraz kosztów postępowania sądowego. Wydatki na funkcjonowanie 49 samorządowych kolegiów odwoławczych w znowelizowanej ustawie budżetowej na rok 2021 zostały zaplanowane w wysokości 145 837 tys. zł. Z tego wydatki bieżące w kwocie 144 098 tys. zł oraz wydatki majątkowe w kwocie 1739 tys. zł. W trakcie wykonywania budżetu wydatki te zostały zwiększone do kwoty 150 294 tys. zł. Zwiększenie to było głównie wynikiem przeniesienia środków z rezerw celowych na sfinansowanie kosztów postępowania oraz wpisów od sporządzonych skarg kasacyjnych w kwocie 1015 tys. zł oraz wydatków bieżących w kwocie 2815 tys. zł z przeznaczeniem na wynagrodzenia bezosobowe pracowników kolegiów, w tym głównie pozaetatowych członków kolegiów, jak również na dofinansowanie kosztów utrzymania zakupu usług pocztowych, zakupu sprzętu komputerowego i akcesoriów komputerowych. Ponadto zwiększone zostały środki na wypłaty odpraw emerytalnych i rentowych, nagród jubileuszowych oraz ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy w kwocie 981 tys. zł. Łącznie wydatki zostały zrealizowane w wysokości 149 310 tys. zł. Wydatki bieżące w kwocie 147 811 tys. zł zostały przeznaczone głównie na wynagrodzenia wraz z pochodnymi dla etatowych członków kolegiów i pracowników biur oraz wynagrodzenia bezosobowe, w ramach których finansowane są przede wszystkim wynagrodzenia na pozaetatowych członków kolegiów, jak również na sfinansowanie kosztów działalności tych jednostek. Wykonanie wydatków majątkowych wyniosło 1499 tys. zł, głównie na zakup samochodów służbowych, zakup sprzętu informatycznego, wartości niematerialnych i prawnych, a także urządzeń biurowych. Dziękuję bardzo i bardzo proszę o przyjęcie pozytywnej opinii.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-31">
+          <u xml:id="u-31.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję bardzo. Proszę o przedstawienie stanowiska Najwyższej Izby Kontroli.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-32">
+          <u xml:id="u-32.0" who="#PelniacaobowiazkiwicedyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejNIKAgnieszkaKlimowicz">Bardzo dziękuję. Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, Najwyższa Izba Kontroli oceniła pozytywnie wykonanie budżetu państwa w 2021 roku w 6 spośród 7 objętych kontrolą częściach budżetowych, w których dysponentami są prezesi samorządowych kolegiów odwoławczych – w Ciechanowie. Jeleniej Górze, Koninie, Lesznie, Przemyślu i Siedlcach. W tych jednostkach wydatki zostały poniesione z zachowaniem zasad gospodarowania środkami publicznymi. Nie stwierdzono niecelowego lub niegospodarnego wydatkowania środków publicznych. Kwoty wykazane w sprawozdaniach tych sześciu SKO były zgodne z danymi wynikającymi z ewidencji księgowej. Sprawozdania zostały sporządzone terminowo i prawidłowo pod względem merytorycznym i formalno-rachunkowym.</u>
+          <u xml:id="u-32.1" who="#PelniacaobowiazkiwicedyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejNIKAgnieszkaKlimowicz">Natomiast Najwyższa Izba Kontroli obniżyła ocenę wykonania budżetu państwa w 2021 roku, w części której dysponentem jest prezes SKO w Chełmie. Sformułowano ocenę w formie opisowej. Obniżenie oceny ogólnej spowodowane było nieprawidłowościami skutkującymi wydaniem przez Najwyższą Izbę Kontroli opinii o sprawozdawczości w formie opisowej. Ustalono, że stosowany w SKO w Chełmie system kontroli zarządczej nie w pełni zapewniał prawidłowość i rzetelność prowadzenia ksiąg rachunkowych oraz sporządzania sprawozdań. Stwierdzone nieprawidłowości między innymi polegały na stosowaniu systemu finansowo księgowego, który nie zapewniał chronologii zapisów i nie posiadał mechanizmów zabezpieczających przed zniekształceniem danych w prowadzeniu dwóch operacji gospodarczych do niewłaściwych okresów sprawozdawczych, co miało wpływ na kwotę zobowiązań wykazanych w sprawozdaniach, niepoprawnym ujęciu w ewidencji księgowej – w niewłaściwych podziałkach klasyfikacji budżetowej – kwoty 33 tys. zł. Ponadto w SKO w Chełmie stwierdzono nieprawidłowości w zakresie dochodów. Polegały na nieprowadzeniu w latach 2020–2021 działań windykacyjnych w celu odzyskania należności, co było niezgodne z art. 42 ust. 5 ustawy o finansach publicznych, a także stwierdzono nieprawidłowości w wydatkach, które polegały na wykorzystaniu kwoty z rezerwy celowej niezgodnie z przeznaczeniem oraz pominięciu jednego zamówienia w rocznym sprawozdaniu o udzielonych zamówieniach publicznych za 2021 rok. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-33">
+          <u xml:id="u-33.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję. Szanowni Państwo, akurat moja skromna osoba jest znowu koreferentem w tym zakresie. Wysoka Komisjo, w części budżetowej 86 – samorządowe kolegia odwoławcze dochody w ustawie budżetowej, których dysponentami są prezesi SKO, zrealizowane zostały na poziomie 591 tys. zł. W porównaniu z 2020 rokiem były one wykonane na poziomie niższym o około 7 tys. zł. Wydatki zaś zostały zaplanowane na poziomie 14 718 tys. zł. W trakcie były one zwiększone o ponad 7… Dokonano tam zwiększenia wydatków. Wykonanie wydatków majątkowych wyniosło 149 310 zł i stanowiło 99,3% wydatków po zmianach. W związku z tym, że budżet został wykonany zgodnie z planem, wnoszę o pozytywne zaopiniowanie dla Komisji Finansów Publicznych sprawozdania z wykonania budżetu za rok 2020 w części 86 – samorządowe kolegia odwoławcze.</u>
+          <u xml:id="u-33.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Otwieram dyskusję. Czy ktoś chciał zabrać głos? Nie widzę. Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, stwierdzę, że Komisja przyjęła opinię pozytywną. Nie słyszę sprzeciwu. Stwierdzam, że Komisja przyjęła opinię pozytywną.</u>
+          <u xml:id="u-33.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Pozostaje przyjęcie opinii dla Komisji Finansów Publicznych o rozpatrzonych częściach budżetowych. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, stwierdzę, że Komisja przyjęła opinię pozytywną dla całości. Sprzeciwu nie słyszę. Stwierdzam, że Komisja przyjęła opinię pozytywną.</u>
+          <u xml:id="u-33.3" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Do przedstawienia opinii na posiedzeniu Komisji Finansów Publicznych – proponuję, aby to była moja skromna osoba jako przewodniczący Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej. Jeżeli ktokolwiek wyrazi sprzeciw, proszę bardzo… Nie ma sprzeciwu. W związku z tym stwierdzam, że przewodniczący Tomasz Ławniczak jest osobą upoważnioną do przedstawienia opinii w Komisji Finansów Publicznych.</u>
+          <u xml:id="u-33.4" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Szanowni państwo, dziękuję bardzo przedstawicielom Ministerstw Spraw Wewnętrznych i Administracji i Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-33.5" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Przystępujemy do rozpatrzenia drugiego punktu porządku dziennego – rozpatrzenie i zaopiniowanie dla Komisji do Spraw Kontroli Państwowej sprawozdania z działalności Najwyższej Izby Kontroli w roku 2021 (druk 2346) w zakresie działania Komisji. Proszę przedstawiciela Najwyższej Izby Kontroli o przedstawienie informacji o działalności Izby za rok 2021. Pani dyrektor, oddaję głos.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-34">
+          <u xml:id="u-34.0" who="#PelniacaobowiazkiwicedyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejNIKAgnieszkaKlimowicz">Bardzo dziękuję. Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, sprawozdanie z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2021 roku składa się z 6 rozdziałów, w których omówiono organizację wewnętrzną oraz wykonanie budżetu Najwyższej Izby Kontroli, a także podstawowe dane działalności kontrolnej NIK wraz z omówieniem realizacji zadań budżetu państwa w świetle naszych kontroli oraz informacje o współpracy NIK z Sejmem oraz innymi podmiotami. W 2021 roku Najwyższa Izba Kontroli w ramach 166 tematów przeprowadziła 2149 kontroli jednostkowych w 1754 podmiotach. Adresaci wystąpień pokontrolnych zgłosili zastrzeżenia do 314 wystąpień pokontrolnych, z czego tylko w 10 przypadkach zastrzeżenia zostały uwzględnione w całości, a w 89 w całości je oddalono. Zastrzeżeń było łącznie 1630. Sejmowi przedłożono 169 informacji o wynikach kontroli, z tego 74 informacje z kontroli tak zwanych budżetowych, 88 informacji o wynikach kontroli planowych, 7 informacji z kontroli doraźnych, a także analizę wykonania budżetu państwa i założeń polityki pieniężnej w 2020 roku oraz sprawozdanie z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2020 roku – łącznie 171 dokumentów. W 2021 roku przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli zaprezentowali Wysokiej Komisji wyniki 14 kontroli – tych kontroli niebudżetowych, bo dodatkowo były jeszcze budżetowe. Istotną część kontroli przyjmowanych do planu pracy Najwyższej Izby Kontroli stanowią tematy zgłaszane przez komisje sejmowe. Spośród 40 tematów zarekomendowanych przez sejmową Komisję do Spraw Kontroli Państwowej do planu pracy NIK na 2022 rok przyjęto 12 tematów. Wymiernym efektem kontroli Najwyższej Izby Kontroli było ujawnienie 7 800 000 tys. zł, które zostały wydatkowane z naruszeniem prawa lub w następstwie działań stanowiących naruszenie prawa lub wydatkowane z naruszeniem zasad należytego zarządzania finansami, a także 5500 tys. zł, które w wyniku kontroli zostały lub zostaną pozyskane lub zaoszczędzone. Ponadto zgłoszono liczne wnioski kierowane do kontrolowanych podmiotów, w tym 74 wnioski de lege ferenda. Jeśli chodzi o wnioski de lege ferenda, jest ich sporo, ale jednocześnie dalej pozostaje problem praktycznej ich realizacji. Ponadto skierowano do właściwych organów 112 zawiadomień o podejrzeniu popełnienia przestępstwa lub wykroczeń lub innych czynów oraz 66 zawiadomień o podejrzeniu naruszenia dyscypliny finansów publicznych.</u>
+          <u xml:id="u-34.1" who="#PelniacaobowiazkiwicedyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejNIKAgnieszkaKlimowicz">W rozdziale 2 sprawozdania przedstawiono realizację zadań państwa w świetle kontroli Najwyższej Izby Kontroli w podziale na obszary i działy administracji rządowej. W rozdziale tym podkreślono także wpływ epidemii COVID-19 na funkcjonowanie państwa. NIK przeprowadziła szereg kontroli, badając między innymi funkcjonowanie szpitali, szkół, urzędów administracji publicznej czy organizację pracy zdalnej w wybranych podmiotach wykonujących zadania publiczne w warunkach epidemii. Skontrolowaliśmy również ulgi i zwolnienia podatkowe oraz inne instrumenty wsparcia podatników w okresie epidemii COVID-19.</u>
+          <u xml:id="u-34.2" who="#PelniacaobowiazkiwicedyrektorDepartamentuAdministracjiPublicznejNIKAgnieszkaKlimowicz">Jeśli chodzi o wyniki kontroli będących w zainteresowaniu Wysokiej Komisji, to w okresie objętym sprawozdaniem z działalności Najwyższej Izby Kontroli, NIK przeprowadziła wiele kontroli dotyczących działań jednostek samorządu terytorialnego w różnych obszarach. Znaleźć je można zatem praktycznie we wszystkich podrozdziałach rozdziału 2 sprawozdania opisujących kontrole NIK w różnych działach administracji rządowej. Jeżeli Wysoka Komisja będzie chciała, mogę omówić przykłady takich kontroli. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-35">
+          <u xml:id="u-35.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję, pani dyrektor. Otwieram dyskusję. Czy ktoś z państwa posłów chciał zabrać głos? Nie widzę. W związku z tym zamykam dyskusję i proponuję przyjęcie pozytywnej opinii o działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2021 roku w zakresie działania Komisji. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, stwierdzę przyjęcie. Sprzeciwu nie słyszę. Stwierdzam przyjęcie opinii.</u>
+          <u xml:id="u-35.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Zamykam dyskusję. Na tym porządek dzienny został wyczerpany.</u>
+          <u xml:id="u-35.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Zamykam też posiedzenie. Informuję, że protokół z posiedzenia Komisji wraz z załączonym pełnym zapisem jego przebiegu będzie do wglądu w sekretariacie Komisji w Kancelarii Sejmu. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/str/201923-sjm-strxx-00156-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/str/201923-sjm-strxx-00156-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..483a808
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/str/201923-sjm-strxx-00156-01/header.xml
@@ -0,0 +1,40 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-strxx-00156-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej /nr 156/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej /nr 156/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#STR">156</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-23</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PoselJacekProtas" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jacek Protas</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselRyszardWilczynski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Ryszard Wilczyński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Tomasz Ławniczak</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="STR" role="committee">
+        <orgName>Komisja Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/str/201923-sjm-strxx-00156-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/str/201923-sjm-strxx-00156-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..75422ab
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/str/201923-sjm-strxx-00156-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,45 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Szanowni państwo, otwieramy 156. posiedzenie Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej. Witam panie i panów posłów. Witam także zaproszonych gości.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Stwierdzam kworum.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Porządek dzienny obejmuje dzisiaj tylko jeden punkt: rozpatrzenie projektu planu pracy Komisji na okres od 1 lipca do 31 grudnia 2022 r. Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, stwierdzę, że Komisja przyjęła porządek. Nie słyszę sprzeciwu. Stwierdzam, że Komisja przyjęła porządek dzienny, więc przystępujemy do jego realizacji.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">W imieniu prezydium Komisji chciałbym zaproponować przyjęcie projektu planu pracy, który powstał w oparciu o propozycje zgłoszone przez posłów. Plan ten będzie na bieżąco modyfikowany wraz z otrzymywaniem kolejnych skierowań projektów ustaw. Panie i panowie, czy ktoś chciałby zabrać głos w sprawie planu pracy? Kolega Ryszard Wilczyński, proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PoselRyszardWilczynski">Dziękuję bardzo. W uzgodnieniu z panem Jackiem Protasem, wiceprzewodniczącym Komisji, i Ryszardem Gallą chciałbym zaproponować uzupełnienie planu we wrześniu o temat: „Podjęcie inicjatywy ustawodawczej dotyczącej zmiany granic gmin, czyli zmiana ustawy o samorządzie gminnym w kontekście zmiany granic gmin”. To byłaby jedna propozycja.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PoselRyszardWilczynski">Teraz druga propozycja. W listopadzie albo w ostateczności w grudniu proponuję temat: „Funkcjonowanie ustawy o funduszu sołeckim w kontekście potrzeby jej nowelizacji”. Przypomnę, że limity wydatków z budżetu państwa są określone w ustawie o funduszu sołeckim do roku 2023. Dobrze by było, aby Komisja zajęła się tą kwestią. Tym bardziej, że dyskusja w tej sprawie ma długą historię. Pan przewodniczący był uprzejmy interesować się pewnymi kwestiami i cały czas zalega nam pewne sprawozdanie w tej kwestii. To proponuję na listopad.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Proponuję, aby wnioskodawcy wyszli z tą propozycją do prezydium Komisji, bo tego nie trzeba przyjmować – mówię o funduszu sołeckim – by to przedyskutowało jako projekt komisyjny. Być może wtedy będzie, że tak powiem, większa skuteczność tego działania.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Chcę poinformować, że wczoraj mieliśmy spotkanie z przedstawicielami różnych lokalnych komitetów warszawskich i za moment będę wysyłać pismo do prezydium. Będziemy procedować i będzie to przedstawione. Będą pełne opinie z trzech ministerstw o projekcie ustawy o zmianie ustroju miasta stołecznego Warszawy. Chcę, żeby to było przedstawione w jasnych procedurach, najlepiej poprzez formułę projektu komisyjnego, żebyśmy tego rodzaju rzeczy przeprowadzali wewnętrznie. Najpierw to wszystko przedyskutujemy, a potem przedstawimy poszczególne opinie i tak dalej.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Czy ma ktoś uwagi do propozycji kolegi Wilczyńskiego? Nie ma. Szanowni państwo, proszę potem to precyzyjnie dodać do protokołu do sekretariatu.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Panie pośle, z istotą rzeczy się zgadzamy. Jeśli chodzi o zapisy, to proszę szanowną Komisję, aby dać mojej osobie kompetencje, aby zapisać to w sposób precyzyjny tak, aby to było zgodne z formułą i ze sztuką formułowania poszczególnych punktów w planie pracy.</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Czy są jeszcze jakieś inne propozycje? Proszę bardzo, Jacek Protas.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PoselJacekProtas">Dziękuję bardzo, panie przewodniczący. Konsekwentnie proponuję wpisanie do planu pracy wizytę studyjną delegacji czy przedstawicielstwa naszej Komisji w Brukseli w celu spotkań z dwoma przedstawicielami dwóch dyrekcji: DG REGIO, czyli Dyrekcją Generalną ds. Polityki Regionalnej i DG AGRI, czyli Dyrekcją Generalną ds. Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich. Dopinane są kwestie programów operacyjnych. W tej chwili pewnie do końca roku te szczegółowe negocjacje będą zamykane. Jestem przekonany, że my jako Komisja, która zajmuje się rozwojem regionalnym, musimy mieć informacje na bieżąco. Również musimy mieć możliwość przekazania swoich uwag, stąd też uważam, że ta wizyta jest absolutnie uzasadniona.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję bardzo. Nie mam nic przeciwko temu. Proszę podać tę formułę. Jeżeli dzisiaj to przyjmiemy, to zgłoszę to do Kancelarii Sejmu i potem będziemy dyskutować ewentualną formułę tego wyjazdu, a więc skład osobowy.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Czy są jeszcze inne propozycje? Ryszard Wilczyński.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PoselRyszardWilczynski">Ja w tej sprawie. Bardzo dziękuję, Jacku, za tę propozycję.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PoselRyszardWilczynski">Chcę państwu powiedzieć, że w ramach rocznicy 25-lecia „Odnowy wsi” była konferencja w Gogolinie, gdzie rozpatrywaliśmy różnego rodzaju konsekwencje tego podejścia, jak również potrzeby na przyszłość. W tej chwili wyraźnie sformułowany jest postulat tworzenia funduszu rozwoju lokalnego jako zupełnie nowego funduszu, który by znosił dylemat pod tytułem: podział na silosowe obszary działania polityki regionalnej w stosunku do miast i stosunku do obszarów wiejskich. Wyraźnie widać, że pozostawienie rozwoju obszarów wiejskich w silosie Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi de facto powoduje szkody dla rozwoju obszarów wiejskich. Bardzo wyraźnie to widać już w perspektywie roku 2023‒2027. Po omówieniu tego zagadnienia moglibyśmy jechać z pewną zupełnie nową ideą, aby po prostu o tym mówić, bo wydaje się, że to, co i tak wszystkich nas dotyczy, to jest lokalność. To jest to, co spina nasze myślenie o rozwoju. Bez względu na to, gdzie mieszkamy, lokalność i tak istnieje. Ten silos w stosunku do obszarów wiejskich należałoby znieść. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Szanowni państwo, czy są jeszcze jakieś propozycje? Nie będziemy tego zapisywać, ale ze swojej strony wywołuję taki temat. Jest taka formuła, że plan pracy może być uzupełniany na bieżąco. Zgłosiła się do mnie jedna z agencji zajmujących się ochroną środowiska z możliwością spotkania z władzami Grudziądza w województwie kujawsko-pomorskim. Zaznaczam to i wywołuję, bo jeszcze nie otrzymałem żadnego pisma od władz miasta Grudziądza. Wczoraj miało dojść do spotkania z przedstawicielami agencji, ale po prostu od samego rana do samego wieczora byłem tak zajęty, że do późnych godzin wieczornych nie znalazłem momentu na jakiekolwiek inne odrębne spotkanie. Wywołuję temat. Być może do niego wrócimy. Chcę tutaj jedynie zaznaczyć, że prawdopodobnie chodzi o rozwiązania związane z ochroną środowiska, ale to jeszcze musimy domówić.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Szanowni państwo, czy są jeszcze jakieś zgłoszenia? Nie widzę. W związku z tym uprzejmie proszę o głosowanie. Czy przyjmujemy plan pracy? Czy są jakieś uwagi przeciw przedłożonemu projektowi, który składa się z 12 punktów i 3 punktów zaproponowanych przez panów posłów Wilczyńskiego i Protasa? Nie widzę, więc stwierdzam, że Komisja przyjęła plan pracy na okres od 1 lipca do 31 grudnia.</u>
+          <u xml:id="u-7.3" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">W związku z tym zamykam posiedzenie. Informuję, że protokół wraz z pełnym zapisem jego przebiegu będzie do wglądu w sekretariacie Komisji. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00142-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00142-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..83c5d77
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00142-01/header.xml
@@ -0,0 +1,49 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-suexx-00142-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja do Spraw Unii Europejskiej /nr 142/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja do Spraw Unii Europejskiej /nr 142/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#SUE">142</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-08</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiKamilaKrol" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii Kamila Król</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiBartoszGrodecki" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Bartosz Grodecki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselSlawomirZawislak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Sławomir Zawiślak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Sylwester Tułajew</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciSebastianKaleta" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Sebastian Kaleta</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMSSebastianKaleta" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w MS Sebastian Kaleta</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="SUE" role="committee">
+        <orgName>Komisja do Spraw Unii Europejskiej</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00142-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00142-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..78db0df
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00142-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,75 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Otwieram posiedzenie Komisji do Spraw Unii Europejskiej. Na podstawie listy obecności stwierdzam kworum. Witam serdecznie wszystkich obecnych członków Komisji do Spraw Unii Europejskiej, witam ministrów i osoby towarzyszące. Witam sekretariat Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Szanowni państwo, ponieważ do chwili obecnej nie wpłynęła informacja pisemna dotycząca Rady ds. Konkurencyjności, zapowiadany i wpisany pkt II, proponuję zatem, aby ten pkt II zdjąć z porządku dziennego. Bez informacji pisemnej nie rozpatrujemy informacji w trybie art. 11 ust. 1 ustawy. Czy ktoś zgłasza sprzeciw wobec takiej zmiany? Nie widzę. Zatem taka nastąpi w porządku obrad. Czy jeszcze jakaś uwaga? Nie widzę. Stwierdzam, że Komisja przyjęła porządek dzienny.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Przechodzimy zatem do realizacji pkt I, czyli informacji o dokumentach, w stosunku do których Prezydium wnosi o niezgłaszanie uwag. Są to następujące dokumenty: w trybie art. 7 ust. 4 ustawy z dnia 8 października 2010 r. o współpracy Rady Ministrów z Sejmem i Senatem w sprawach związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej COM(2022) 150, 189; w trybie art. 8 ust. 2 ustawy z dnia 8 października 2010 r. COM(2022) 188, 193, 194, 199, 200, 201, 205, 207, 208, 214, 215, 218; w trybie art. 151 ust. 1 regulaminu Sejmu z uwzględnieniem art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 8 października 2010 r. COM(2022) 196, 198, 210, 213, 225. Czy do wymienionych przeze mnie dokumentów państwo posłowie chcą zgłosić uwagi, czy też zgodnie z wnioskiem prezydium możemy je przyjąć bez rozpatrywania przez Komisję? Sprzeciwu nie słyszę. Stwierdzam, że Komisja postanowiła nie zgłaszać uwag do wymienionych powyżej dokumentów. Na tym zamykam rozpatrywanie pkt I.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Przechodzimy do pkt II, czyli rozpatrzenia w trybie art. 7 ust. 4 ustawy z dnia  8 października 2010 r. Wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego ramy ustalania wymogów dotyczących ekoprojektu dla zrównoważonych produktów i uchylającego dyrektywę 2009/125/WE (COM(2022) 142 wersja ostateczna) i odnoszącego się do niego projektu stanowiska RP. Rząd jest reprezentowany przez panią minister Kamilę Król, podsekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii. Bardzo proszę panią minister o przedstawienie stanowiska RP.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiKamilaKrol">Szanowny panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, głównym celem projektu rozporządzenia jest ograniczenie negatywnego oddziaływania produktów na środowisko oraz poprawa funkcjonowania rynku wewnętrznego przy jednoczesnym korzystaniu z wydajnych rozwiązań cyfrowych. Dodatkowo stanowi realizację celów polityki przemysłowej UE polegających na zwiększeniu popytu na towary wytwarzane z poszanowaniem zasady zrównoważonego rozwoju, zapewnieniu zrównoważonej produkcji oraz równych warunków konkurencji.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiKamilaKrol">Projekt rozporządzenia tworzy ramy dla ustanawiania wymogów dotyczących ekoprojektu w oparciu o aspekty zrównoważonego rozwoju oraz cyrkulacyjności wymienione w nowym planie działania UE, dotyczącym gospodarki o obiegu zamkniętym na rzecz czystszej i bardziej konkurencyjnej Europy. Chodzi tu i trwałość produktów, możliwość ich ponownego użycia, modernizacji, naprawy, obecność substancji potencjalnie niebezpiecznych w produktach, efektywność energetyczną, efektywne gospodarowanie zasobami, zawartość produktów poddanych recyklingowi, regeneracja produktów, jak również recykling wysokiej jakości i zmniejszenie śladu węglowego i środowiskowego produktu. Projekt rozszerza zakres obowiązującej dyrektywy w zakresie ekoprojektu poza produkty związane z energią, tak by obejmowała ona jak najszerszą gamę produktów. Ustanawia również nowe wymagania w zakresie ekoprojektowania w przypadkach, gdy istniejące przepisy nie zawierają takich wymagań lub gdy w niewystarczającym stopniu uwzględniają aspekty zrównoważonego rozwoju. Z rozporządzenia wyłączono kilka sektorów, takich jak pasze, produkty lecznicze, jak również żywność.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiKamilaKrol">Co do zasady rząd zgadza się z tym, że przedsiębiorcy powinni spełniać wypracowane uzgodnione kryteria zrównoważonej produkcji, takie jak wymogi dotyczące ekoprojektu, niemniej jednak należy podkreślić, zwrócić uwagę na kilka kwestii, które budzą wątpliwości. Po pierwsze jest to znaczny wpływ nowej regulacji na rynek wewnętrzny. W ocenie rządu harmonogram prac Komisji Europejskiej powinien zostać wydłużony z uwagi na zbyt dużą liczbę przewidywanych zmian w bardzo krótkim czasie. Ważne jest to, by uwzględniał warunki lokalne, tak żeby nowe wymagania nie dyskredytowały przedsiębiorców z poszczególnych krajów i żeby umożliwiały przedsiębiorcom we wszystkich krajach UE dostosowanie się do nowych wymogów bez uszczerbku na ich konkurencyjności.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiKamilaKrol">Kolejną obawę rządu budzi fakt, że wiele elementów, które będą miały zasadniczy wpływ na funkcjonowanie przemysłu, nie zostało uwzględnionych w projekcie rozporządzenia. Natomiast Komisja Europejska wyznacza sobie możliwość do określania ich w aktach delegowanych, co może stanowić trudność w skutecznym wdrażaniu nowych regulacji na poziomie podmiotów gospodarczych. Także zakres uprawnień do wydawania aktów delegowanych przez Komisję Europejską wydaje się zbyt szeroki i może to stanowić ingerencję w swobodę działalności podmiotów gospodarczych.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiKamilaKrol">Kolejną rzeczą, na którą trzeba zwrócić uwagę, jest to, że generalnie oszacowanie kwestii finansowych powinno tu być priorytetem działań Komisji Europejskiej, ponieważ przyjęcie założeń nowej inicjatywy stanowi szansę rozwojową dla państw członkowskich w długim okresie, niemniej jednak w okresie przejściowym będzie to wymagało znacznych nakładów ekonomicznych zarówno w sferze administracji, jak i przez podmioty gospodarcze, co też może się odbić negatywnie na ich międzynarodowej konkurencyjności. Dlatego tak ważne, zdaniem rządu, jest to, by zostały wypracowane mechanizmy chociażby wsparcia finansowego. Tutaj głównie kwestia dotyczy sektora małych i średnich przedsiębiorstw.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiKamilaKrol">Kolejna rzecz, rząd generalnie popiera propozycję opracowania tak zwanych cyfrowych paszportów produktu. Wydaje się, że jest to jedyna możliwa alternatywa dla zapewnienia konsumentom i innym uczestnikom rynku pełnej informacji o różnych aspektach i funkcjonalnościach produktu czy jego komponentach. Natomiast konieczne byłoby określenie jasnej korelacji z już istniejącymi obowiązkami formalnymi podmiotów gospodarczych, a także relacji do istniejącej deklaracji zgodności. Dodatkowo negatywnie określa się dążenie do nałożenia na państwa członkowskie obowiązku sprawozdawczego w zakresie wdrażania i stosowania wymogów dla ekoprojektu w odniesieniu do zamówień publicznych. Możliwość uzyskania informacji w tym zakresie powinna być zagwarantowana w ramach standardowych formularzy do publikacji ogłoszeń w dziedzinie zamówień publicznych w świetle rozporządzenia wykonawczego Komisji Europejskiej 2019/1780.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiKamilaKrol">Odnosząc się do zasad sprawozdawczości podmiotów, należy też zauważyć, że na forum Komisji Europejskiej należałoby podnieść kwestię ewentualnej kompatybilności z wymogami systemu wymiany informacji, ponieważ w większości krajów istnieją już systemy sprawozdawczości producentów. W Polsce jest to baza danych o produktach i opakowaniach oraz o gospodarce odpadami. Ponadto Komisja Europejska zakłada, że w przyszłości prawie wszystkie produkty wprowadzane do obrotu będą musiały być zgodne z wymogami przepisów dotyczących ekoprojektowania i będą musiały być certyfikowane przez jednostki akredytowane. Zdaniem rządu należy również bardzo skrupulatnie ocenić możliwe koszty certyfikacji i ich wpływ na sektor małych i średnich przedsiębiorstw. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Dziękuję, pani minister. Sprawozdawcą do tego dokumentu jest pan poseł Sławomir Zawiślak. Bardzo proszę o zabranie głosu. Do mikrofonu prosimy, panie pośle.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PoselSlawomirZawislak">Jestem już. Panie przewodniczący, szanowna Komisjo, pani minister, szanowni państwo, rozporządzenie PE i Rady ustanawiające ramy ustalania wymogów dotyczących ekoprojektu dla zrównoważonych produktów, które też uchyla odpowiednią dla tej sprawy dyrektywę, jest propozycją Unii, która pojawia się jako konsekwencja ogłoszonego projektu Zielonego Ładu. Pojawia się w czasie, gdy w Europie panuje kryzys.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PoselSlawomirZawislak">W mojej opinii UE z tym kryzysem sobie nie za dobrze radzi w wielu bardzo licznych aspektach, w sytuacji, gdy także w kontekście naszego kraju UE stosuje politykę dziwną, gdzie zatrzymuje środki unijne, które też są w mojej opinii w nadmiernym zakresie, ale jednak przeznaczone na nowy ład. Mimo tej sytuacji projekt, który bardzo dobrze scharakteryzowała pani minister, jest podnoszony i generalnie wyczytałem, że ten projekt nie niesie żadnych skutków społecznych. Są jakieś znaczące skutki gospodarcze, do tego wrócę. Może nie ma innych bezpośrednich skutków finansowych, natomiast dokładnie widać, także w stanowisku rządu polskiego, który generalnie ten projekt popiera, mając nadzieję, że w pewnych zakresach jako nowa inicjatywa Komisji Europejskiej przyczyni się może między innymi do zwiększenia autonomii surowcowej państw członkowskich czy stworzenia nowych możliwości gospodarczych w zakresie innowacji, tworzenia miejsc pracy. Jednak w tym stanowisku można wyczytać przede wszystkim elementy, które powinny bardzo niepokoić mieszkańców UE, także naszego państwa, dlatego że ten akt prawny po pierwsze nadaje nazbyt wielkie uprawnienia Komisji Europejskiej, które tak ustawiają państwa członkowskie, że państwa członkowskie praktycznie zostają pozbawione możliwości realnego wpływania na politykę unijną w zakresie, jakim jest między innymi ekoprojektowanie. Obawy rządu są zasadne w mojej opinii, bo wiele elementów zapisanych w tym rozporządzeniu może mieć zasadniczy wpływ na funkcjonowanie przemysłu. Określenie tego w mocny sposób w rozporządzeniu, jeśli chodzi o sytuację, którą pani minister zauważyła, że Komisja Europejska daje sobie możliwość dookreślenia, między innymi w tym aspekcie, pewnych tematów w aktach delegowanych, rzeczywiście pozbawia nas wpływu na tak ważną decyzyjność, która wpływa na pewno nie tylko na sytuację gospodarczą całego państwa, ale także wpływa na poziom funkcjonowania podmiotów gospodarczych w naszym kraju. W dalszej części tekstu stanowiska rządowego jest ta obawa o wolny rynek, o nadmierny wpływ na wolny rynek.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PoselSlawomirZawislak">Zakres uprawnień do wydawania aktów delegowanych też jest zbyt szeroki i może stanowić ingerencję w swobodę działalności podmiotów gospodarczych. Harmonogram działań, rząd wyraźnie pisze, przyjętych przez Komisję, jest niezwykle ambitny i absolutnie z uwagi na powagę tematu i jego skomplikowanie jest założony w niezwykle krótkim i niewykonalnym wręcz czasie. W związku z tym absolutnie popieram stanowisko rządu, który mówi, że okres wprowadzenia rozporządzenia trzeba zdecydowanie zwiększyć, przynajmniej o półtora roku, a według mnie trzeba by nawet przeprowadzić gruntowniejszą dyskusję w tym zakresie, tym bardziej że to rozporządzenie – o tym jeszcze później powiem – powinno być maksymalnie uzgodnione w kontekście społecznym, także z podmiotami, na czele oczywiście z rządem, ale z podmiotami gospodarczymi i organizacjami reprezentującymi konsumentów. Prace wymagają dalszych konsultacji i ten wniosek, tak jak powiedziałem, jest istotny.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PoselSlawomirZawislak">Zgadzam się z panią minister, że wdrożenie cyfrowych paszportów produktu to jest też bardzo skomplikowany proces, który bardzo wiele wprowadza nowych uwarunkowań, które wręcz powodują potrzebę zbudowania całego nowego spójnego systemu, który by spowodował wprowadzenie tych paszportów. To jest kolejny element uzasadnienia przesunięcia terminu wprowadzenia czy wprowadzenia poważniejszej dyskusji nad tym rozporządzeniem.</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#PoselSlawomirZawislak">Oczywiście jest stały temat przy projektach, które podnosi Komisja Europejska, absolutnie niedoszacowane kwestie finansowe, rzeczywiste koszty wdrożenia tegoż rozporządzenia, bo oczywiście zapisy kierunkowe jego wprowadzenia są idealistyczne i ładnie ułożone, opisane, natomiast nie ma tutaj żadnego poświadczenia, że mogą być zrealizowane i też nie ma żadnego dowodu na to, w jakich kosztach one będą zrealizowane. Są to bardzo różne koszty, zarówno dla państwa, jak i dla przedsiębiorców. Między innymi są koszty, wydaje się, bardzo potężne certyfikacji. Jest to ważny temat, który ma wpływ na sektor małych i średnich przedsiębiorstw, które pod kątem jeszcze innych tematów, są wyraźnie w tym rozporządzeniu tak traktowane, że nie mają zapewnienia odpowiednich instrumentów wsparcia dla działalności. To może być dla tego sektora, który dysponuje ograniczonymi zasobami ludzkimi finansowymi bardzo groźne. To jest bardzo istotny element znaczących nakładów. Tak jak mówiłem, będzie wymagało przygotowania sfery administracji podmiotów gospodarczych, co może wpłynąć negatywnie na międzynarodową konkurencyjność na preferowanym przez UE wolnym rynku.</u>
+          <u xml:id="u-4.5" who="#PoselSlawomirZawislak">Zdaniem rządu państwa członkowskie nie powinny zostać osamotnione w podejmowanych wysiłkach i staraniach na rzecz realizowania ambitnych założeń w zakresie ochrony środowiska, dlatego tutaj UE powinna też dodatkowo, jeżeli chodzi o kwestie finansowe, określić, jak może wesprzeć kraje unijne, bo przecież one mają różne gospodarki, różne systemy funkcjonowania w tym systemie gospodarczym, dotyczące także ochrony środowiska, żeby ten projekt miał realne możliwości realizacji, skutecznego wdrożenia, ale też żeby spełnił zakładane założenia.</u>
+          <u xml:id="u-4.6" who="#PoselSlawomirZawislak">Kwestia sytuacji przedsiębiorców – wrócę jeszcze na chwilę – to oczywiście dostosowanie się do nowych przepisów, to nowe koszty. Tam budzi też kontrowersje zakaz niszczenia niesprzedanych produktów konsumpcyjnych, który stanowi ingerencję w swobodę działania przedsiębiorstw, oraz naraża podmiot gospodarczy na dodatkowe koszty związane z nieokreślonym ich magazynowaniem itd. Tutaj też Komisja Europejska nie przedstawiła pomysłu, jak to zrobić. Wspomniane przez panią minister obowiązki sprawozdawcze nakładane na sektor państwowy i na przedsiębiorców to jest dodatkowe wielkie utrudnienie.</u>
+          <u xml:id="u-4.7" who="#PoselSlawomirZawislak">Kończąc w związku z tym, powiem, jako poseł sprawozdawca, że mam nadzieję, że rząd, w tym dotknięciu chyba czubka góry lodowej, jeżeli chodzi o problemy związane z tym ambitnym projektem, generalnie popierający ten projekt razem z innymi państwami unijnymi będzie zdolny przede wszystkim skutecznie wyeksponować te wszystkie trudności i je przedstawić UE w kierunku ich uwzględnienia, poprawy sytuacji związanej z tym rozporządzeniem, bo w przypadku gdyby to rozporządzenie zostało mimo wszystko przepchnięte kolanem przez UE, a na razie z tego, co się doczytałem w dokumentach, przynajmniej w części państw, które to rozporządzenie czytały, nie było jakiegoś specjalnie negatywnego stanowiska, to myślę, że obawy rządu podniesione w wielu zakresach będą wielkim utrudnieniem dla działalności UE. Tak że życzę rządowi realizacji przynajmniej tych tez, tych założeń, które zostały zapisane jako negatywy zapisów przedłożonego rozporządzenia. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Dziękuję panu posłowi. Otwieram dyskusję. Czy są jakieś pytania do tego dokumentu ze strony państwa posłów? Nie widzę. Zatem chciałbym zaproponować następującą konkluzję: Stwierdzam, że Komisja rozpatrzyła w trybie art. 7 ust. 4 ustawy dokument o sygnaturze COM(2022) 142 wersja ostateczna. Komisja podzieliła stanowisko rządu. Czy jest sprzeciw wobec przyjęcia takiej konkluzji? Nie widzę. Zatem konkluzja została przyjęta. Na tym zamykam rozpatrywanie pkt II.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Przechodzimy do pkt III, czyli rozpatrzenia w trybie art. 11 ust. 1 ustawy z dnia  8 października 2010 r. informacji o stanowisku, jakie Rada Ministrów ma zamiar zająć podczas rozpatrywania projektów aktów prawnych UE na posiedzeniu Rady ds. Wymiaru Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych (9 i 10 czerwca 2022 r.), w związku z zasięgnięciem opinii Komisji w tych sprawach. Rząd reprezentują pan minister Sebastian Kaleta, sekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości oraz pan minister Bartosz Grodecki, podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji. Bardzo proszę panów ministrów o przedstawienie stanowisk. Pan minister Sebastian Kaleta, proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciSebastianKaleta">Bardzo dziękuję, panie przewodniczący. Wysoka Komisjo, w czasie najbliższego posiedzenia Rady ds. Wymiaru Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych między innymi planowane jest odnotowanie krótkiego sprawozdania z postępu prac w odniesieniu do projektów legislacyjnych będących przedmiotem trilogu, rozporządzenia w sprawie Europejskiego nakazu wydania i zabezpieczenia dowodów dotyczącego elektronicznego materiału dowodowego w sprawach karnych oraz uzupełniającej ten wniosek dyrektywy ustanawiającej zharmonizowane przepisy dotyczące mianowania przedstawicieli prawnych w celu gromadzenia dowodów na potrzeby postępowań karnych. W przypadku podjęcia dyskusji na forum Rady przedstawiciel Polski wyrazi zgodę na odnotowanie sprawozdania. W czasie dotychczasowych prac w ramach rozmów trójstronnych nie udało się osiągnąć kompromisu nad głównymi elementami projektu. Polska stoi na stanowisku, że rozwiązanie problemu transgranicznego dostępu do dowodów elektronicznych wymaga ambitnego podejścia, a zaproponowane rozwiązania muszą być nastawione przede wszystkim na efektywność i przydatność z punktu widzenia organów ścigania i wymiaru sprawiedliwości. Planowane jest kontynuowanie prac w czasie prezydencji czeskiej.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciSebastianKaleta">Kolejnym dokumentem, który będzie analizowany podczas posiedzenia Rady, jest dyrektywa PE i Rady w sprawie ochrony środowiska poprzez prawo karne, zastępująca dyrektywę 2008/99/WE. W ocenie rządu negocjowane przepisy są niezmiernie istotne dla wzmocnienia ochrony środowiska, gdyż będą miały wpływ na poprawę egzekwowania prawa w wielu sektorach. Mimo kierunkowego poparcia dla projektowanych zmian obecnie zaproponowane rozwiązania budzą daleko idące wątpliwości w kwestii rozszerzenia dotychczasowych regulacji o gatunki dzikiej fauny i flory wymienione w załączniku piątym dyrektywy siedliskowej poprzez penalizację ich zabijania, niszczenia, pozyskiwania, posiadania czy sprzedaży. Dotychczas przepisy odnosiły się jedynie do zakazu zabijania zwierząt oraz niszczenia roślin wyłącznie wobec gatunków wymienionych w załączniku czwartym dyrektywy siedliskowej, a więc gatunków wymagających ochrony ścisłej. Projektowane przepisy natomiast odnoszą się do znacznie szerszego zakresu gatunków, jednocześnie nieobjętych ochroną ścisłą, co nie jest uzasadnione. Polska wielokrotnie na forum grupy roboczej informowała o konieczności zmiany propozycji w tym zakresie. Niemniej jednak do czasu uzgodnienia ewentualnych zapisów kompromisowych w tej kwestii Polska nie jest w stanie poprzeć zaprezentowanego częściowego podejścia ogólnego do projektowanej dyrektywy. Kwestia ta będzie ponownie podnoszona w dalszym toku negocjacji w Radzie.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciSebastianKaleta">Kolejnym dokumentem jest planowane przyjęcie podejścia ogólnego w zakresie projektu rozporządzenia PE i Rady w odniesieniu do wymiany informacji cyfrowych w sprawach związanych z terroryzmem, który rząd ocenia pozytywnie. Projektowane przepisy pozwolą na stworzenie nowego systemu zarządzania sprawami dla Agencji Eurojust w celu zapewnienia prawidłowości przetwarzania danych w utworzonym w 2019 r. Europejskim Rejestrze Antyterrorystycznym, którego administratorem jest wyżej wymieniona Agencja. Usprawnienie cyfrowej wymiany danych dotyczących spraw związanych z terroryzmem oraz unowocześnienie zautomatyzowanego systemu zarządzania sprawami spowoduje, że Europejski Rejestr Antyterrorystyczny będzie mógł być skutecznie wykorzystywany przez Eurojust w celu wspierania oraz poprawy koordynacji i współpracy między krajowymi organami wymiaru sprawiedliwości w odniesieniu do poważnej przestępczości, w tym terroryzmu.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciSebastianKaleta">Ostatnim dokumentem, który pragnę zaprezentować, jest projekt rozporządzenia  PE i Rady ustanawiającego platformę współpracy mającą na celu wspieranie funkcjonowania wspólnych zespołów dochodzeniowo-śledczych, zmieniające rozporządzenie 2018/1726 COM(2021) 756. Podczas posiedzenia Rady planowane jest przyjęcie podejścia ogólnego do projektu rozporządzenia w sprawie funkcjonowania wspólnych zespołów dochodzeniowo-śledczych przewidujących zapewnienie członkom zespołu dostępu do wspólnej platformy cyfrowej ułatwiającej współpracę i komunikację. Platforma będzie przydatna przede wszystkim praktykom, w szczególności prokuratorom i współpracującym z nimi funkcjonariuszom policji w prowadzeniu trudnych i skomplikowanych transgranicznych postępowań przygotowawczych.</u>
+          <u xml:id="u-6.4" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciSebastianKaleta">Utworzenie takiej platformy stanowi wieloletni postulat praktyków. Polska w trakcie negocjacji zwracała szczególną uwagę na okoliczności związane z zapewnieniem najwyższych gwarancji bezpieczeństwa korzystania z danych systemu, w tym przechowywania danych operacyjnych oraz przede wszystkim braku dodatkowych kosztów dla budżetu Polski w związku z korzystaniem z platformy, co zostało osiągnięte. Dodatkowo pragnę nadmienić, że ta inicjatywa ma bezpośredni związek z powołaniem międzynarodowego zespołu dochodzeniowo-śledczego w sprawie zbrodni wojennych popełnionych przez Rosję na terenie Ukrainy, którego Polska była wraz z Litwą i Ukrainą inicjatorem. Przystąpił do tego śledztwa prokurator Międzynarodowego Trybunału Karnego w Hadze oraz aktualnie kolejne państwa z UE również przystępują do tego zespołu, by wspólnie prowadzić postępowania i gromadzić dowody w sprawie zbrodni wojennych. Ta platforma właśnie między innymi ma usprawnić prowadzenie tego postępowania. Dlatego też w ocenie rządu należy poprzeć przyjęcie podejścia ogólnego przez Radę. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Dziękuję panu ministrowi. Czy pan minister Grodecki chciałby dodać jeszcze zdanie? Proszę do mikrofonu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#SekretarzstanuwMSSebastianKaleta">Panie przewodniczący, jeśli mogę, czy w tej części teraz są pytania, bo jeśliby mi się udało, to mam kolejne zobowiązania dzisiaj.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Panie ministrze, to jest ten sam punkt, więc tylko dlatego zapytałem pana ministra Grodeckiego o to, czy chciałby jeszcze coś uzupełnić, coś dodać.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#SekretarzstanuwMSSebastianKaleta">Bo pan minister Grodecki ma sprawy z MSWiA, bo ta Rada gromadzi oba obszary.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Jeszcze raz podkreślę, że to jest ten sam punkt, dlatego zapytałem. Jeżeli nie, to przejdziemy do dyskusji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiBartoszGrodecki">Dziękuję bardzo. Szanowni panowie i pani przewodnicząca, tak, chciałem uzupełnić tylko punkt, bo tak jak pan minister Kaleta zauważył, nasza Rada jest Radą wspólną, ale posiedzenia są oddzielne, więc tylko pokrótce uzupełnię to, co się wydarzy na naszej Radzie. Będzie jeden punkt legislacyjny dotyczący właściwie nie spraw wewnętrznych i administracji, a zasadniczo Ministerstwa Zdrowia, czyli sprawy Agencji UE ds. Narkotyków. Będzie to punkt, który nie będzie podlegał dyskusji, jest na tak zwanej liście A. Zostanie przyjęty, bo jest już uzgodniony. Projekt przewiduje ukierunkowane zmiany mandatu Europejskiego Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii, a także wzmocnienie jego mandatu w celu zapewnienia, by przyszła agencja miała skutecznie reagować na nowe wyzwania, lepiej wspierać państwa członkowskie oraz przyczyniać się do zmiany sytuacji na szczeblu międzynarodowym. Ponadto doprecyzowana została rola agencji na arenie międzynarodowej. Jednocześnie przewidziano również dostosowanie ram instytucjonalnych agencji do wspólnego oświadczenia PE, Rady UE i Komisji Europejskiej w sprawie zdecentralizowanych agencji UE. W trakcie prac na forum horyzontalnej grupy roboczej ds. narkotyków w okresie styczeń – maj 2022 r. osiągnięto wstępne porozumienie w sprawie projektu. Prezydencja francuska w toku prac dokonała rewizji szeregu zapisów, między innymi dotyczących dopracowania ogólnej misji agencji, definicji polikonsumpcji czy też wyjaśnienia i doprecyzowania kwestii ustanowienia roli i zadań krajowych punktów kontaktowych. Powołanie agencji przyczyni się do skuteczniejszego reagowania na poziomie europejskim i krajowym na problem narkotyków w UE. Będzie to istotny wkład w skuteczną i opartą na dowodach reakcję na problem narkotyków z punktu widzenia zarówno zdrowia, jak i bezpieczeństwa. Tak jak powiedziałem, będzie to punkt, który będzie w ramach naszej Rady sektorowej przyjęty, natomiast jest to faktycznie kompetencja Ministerstwa Zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiBartoszGrodecki">Jeśli chodzi o punkty z zakresu funkcjonowania MSWiA, to nie mamy żadnego legislacyjnego. Mamy trzy punkty do dyskusji: rozporządzenie PE i Rady zmieniające rozporządzenie UE 2016/399 w sprawie unijnego kodeksu zasad regulujących przepływ osób przez granicę, wniosek dyrektywa PE i Rady w sprawie wymiany informacji między organami ścigania państw członkowskich uchylająca decyzję ramową Rady 2006/960/WSISW i rozporządzenie PE i Rady w sprawie zautomatyzowanej wymiany danych na potrzeby współpracy policyjnej PRIM 2.</u>
+          <u xml:id="u-12.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiBartoszGrodecki">Jeśli chodzi o wszystkie te punkty, kierunek prac jak najbardziej popieramy, szczególnie w zakresie kodeksu granicznego. Kwestia tylko do doprecyzowania: bardzo nam się podoba, że w końcu będzie wprowadzona do kodeksu granicznego definicja instrumentalizacji migracji. Jest ona rzeczywiście konieczna, jeśli chodzi o ostatnie wydarzenia na naszej granicy wschodniej, ale też i na granicy południowej naszej wspólnoty. To co wymaga doprecyzowania, to jest kwestia art. 21a. Dotyczy ona ograniczeń podróży do UE w sytuacji wystąpienia choroby o potencjale epidemiologicznym. Wydaje się, że musimy tu jeszcze popracować, bo te rozwiązania, które były proponowane i przyjmowane w ramach Covid-19 nie do końca się sprawdziły, więc będziemy jeszcze nad tymi zapisami w ramach art. 21a pracować, jeżeli chodzi o te dwie dyrektywy. Mogę sobie pozwolić nazwać je czysto techniczne. Jedna to jest kwestia wymiany informacji między organami ścigania. Zasadniczo też się zgadzamy z kierunkiem, jeżeli ma to wzmocnić i zwiększyć efektywność wymiany informacji, a także skuteczność podejmowanych działań przez organy ścigania, optymalnego zaangażowania Europolu. Tutaj wszyscy się zgadzamy, że są to inicjatywy godne poparcia.</u>
+          <u xml:id="u-12.3" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiBartoszGrodecki">Kolejna, czyli jeśli chodzi o PRIM 2, to ona wpisuje się jakby w dyskusję prowadzoną w tej chwili w ramach Rady, czyli wzmocnienie odporności strefy Schengen. Chodzi tu o automatyzację wymiany pewnych informacji, które mają się też przełożyć na to bezpieczeństwo, jak również wymiana efektywności i skuteczności podejmowanych działań w ramach współpracy transgranicznej. Więc zarówno, jeśli chodzi o wniosek pierwszy, jak i rozporządzenie, czyli PRIM 2, jesteśmy jak najbardziej za i ten kierunek prac oceniamy pozytywnie i wysoko. To właściwie tyle. Nie mamy, jak powiedziałem, żadnych wniosków legislacyjnych, nad którymi musimy się wybitnie pochylać, poza, tak jak powiedziałem, pracami koncepcyjnymi nad dalszym rozwojem i nowelizacja kodeksu granicznego Schengen. Bardzo dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Dziękuję panom ministrom za przedstawienie tej informacji. Otwieram dyskusję. Czy są jakieś uwagi i opinie czy pytania? Nie widzę. Zatem chciałbym zaproponować następującą konkluzję: Stwierdzam, że Komisja przyjęła do wiadomości informację o stanowisku, jakie Rada Ministrów ma zamiar zająć podczas rozpatrywania projektów aktów prawnych UE na posiedzeniu Rady ds. Wymiaru Sprawiedliwości i Spraw Wewnętrznych w dniach 9 i 10 czerwca 2022 r. w związku z zasięgnięciem opinii Komisji w tych sprawach w trybie art. 11 ust. 1 ustawy. Czy jest sprzeciw wobec tej konkluzji? Nie widzę. Zatem konkluzja została przyjęta. Zamykam rozpatrywanie pkt III.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Tym samym stwierdzam, że porządek dzienny został wyczerpany. Protokół dzisiejszego posiedzenia będzie wyłożony do przejrzenia w sekretariacie Komisji w Kancelarii Sejmu. Zamykam posiedzenie Komisji do Spraw Unii Europejskiej. Dziękuję państwu za aktywny udział. Dziękuję panom ministrom za obecność.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00143-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00143-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..c7e72ce
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00143-01/header.xml
@@ -0,0 +1,46 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-suexx-00143-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja do Spraw Unii Europejskiej /nr 143/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja do Spraw Unii Europejskiej /nr 143/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#SUE">143</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-08</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="MinisterdosprawUniiEuropejskiejwKancelariiPrezesaRadyMinistrowKonradSzymanski" role="speaker">
+        <persName>Minister do spraw Unii Europejskiej w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów Konrad Szymański</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="MinisterdosprawUniiEuropejskiejwKPRMKonradSzymanski" role="speaker">
+        <persName>Minister do spraw Unii Europejskiej w KPRM Konrad Szymański</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselJerzyMaterna" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Materna</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselKacperPlazynski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Kacper Płażyński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Sylwester Tułajew</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="SUE" role="committee">
+        <orgName>Komisja do Spraw Unii Europejskiej</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00143-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00143-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..70e57fd
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00143-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,94 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Otwieram posiedzenie Komisji do Spraw Unii Europejskiej. Na podstawie listy obecności stwierdzam kworum. Witam serdecznie wszystkich członków Komisji do Spraw Unii Europejskiej, witam przybyłych państwa ministrów, witam pana ministra do spraw Unii Europejskiej, pana Konrada Szymańskiego, witam osoby towarzyszące, również nasz sekretariat. Czy są uwagi do porządku obrad? Nie widzę. Zatem stwierdzam, że Komisja przyjęła porządek obrad.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Przechodzimy do pkt I, czyli rozpatrzenia w trybie art. 11 ust. 1 ustawy z dnia  8 października 2010 r. o współpracy Rady Ministrów z Sejmem i Senatem w sprawach związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej informacji o stanowisku, jakie Rada Ministrów ma zamiar zająć podczas rozpatrywania projektów aktów prawnych UE na posiedzeniu Rady ds. Ogólnych (21 czerwca 2022 r.), w związku z zasięgnięciem opinii Komisji w tych sprawach. Rząd reprezentuje minister do spraw Unii Europejskiej pan Konrad Szymański. Bardzo proszę pana ministra o przedstawienie stanowiska.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#MinisterdosprawUniiEuropejskiejwKancelariiPrezesaRadyMinistrowKonradSzymanski">Dziękuję bardzo. Przepraszam za moje spóźnienie, ale ostatnio bardzo trudno jest dostać się na wyższe piętra tego budynku.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Spóźnienie nieodczuwalne. Witamy pana ministra.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#MinisterdosprawUniiEuropejskiejwKPRMKonradSzymanski">Na przyszłość wezmę na to poprawkę. Jeśli chodzi o Radę ds. Ogólnych, to wśród punktów o znaczeniu legislacyjnym przewidziane są dwie pozycje. Po pierwsze, ma być przyjęty raport z postępu prac. To jest wstępny etap procesu na temat rozporządzenia PE i Rady ustanawiającego środki na rzecz wysokiego wspólnego poziomu cyberbezpieczeństwa w instytucjach, organach, urzędach i agencjach Unii. Dokument nie został na razie przekazany, natomiast co do zasady Polska popiera założenia tego projektu rozporządzenia. Stanowisko rządu było szczegółowo prezentowane na posiedzeniu Komisji  27 kwietnia br. Ponadto do dyskusji przewidziany jest punkt o charakterze legislacyjnym dotyczący rozporządzenia w sprawie przejrzystości i targetowania reklam o charakterze politycznym. Przewidujemy, że wobec wciąż niewystarczającego postępu prac w tej sprawie możemy się spodziewać przyjęcia częściowego podejścia ogólnego. Nad tą sprawą będzie się jeszcze pochylał COREPER ze spotkania ambasadorów 8 i 15 czerwca.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#MinisterdosprawUniiEuropejskiejwKPRMKonradSzymanski">Poza tymi zagadnieniami Rada zbierze się po to, by przede wszystkim przygotować Radę Europejską, która jest zaplanowana na dni 23 i 24 czerwca. Z cała pewnością kolejny raz kluczowym tematem posiedzenia Rady Europejskiej będzie kwestia ukraińska pod wieloma względami. Na pewno będzie to sprawa reakcji na aktualny stan spraw w związku z wojną przeciwko Ukrainie. To są zwykle zagadnienia dotyczące aktualnych potrzeb w zakresie pomocy humanitarnej, rekonstrukcyjnej, różnych instrumentów wsparcia dla państwa ukraińskiego w czasie wojny. Nowym elementem, niezwykle kluczowym, będzie reakcja Rady Europejskiej na opinię Komisji Europejskiej – spodziewamy się jej 15 czerwca – w sprawie wniosku Ukrainy o członkostwo w UE. To jest kolejny etap tego procesu po wniosku, po przedstawieniu odpowiedzi na bardzo szczegółowy kwestionariusz, który zaproponowała Komisja. Spodziewamy się, że Komisja przedstawi swój raport dotyczący gotowości Ukrainy do rozpoczęcia procesu akcesyjnego. Polska oczywiście opowiada się za tym, że jeśli opinia Komisji Europejskiej będzie pozytywna, to Rada powinna niezwłocznie zareagować pozytywnie na ten wniosek, przyznając status kandydacki Ukrainie. Ma to znaczenie oczywiście nie tylko formalny, z punktu widzenia procesu akcesji, ale dzisiaj ma to znaczenie przede wszystkim polityczne. W ten sposób UE wysłałaby jasny sygnał, że nie akceptuje i odrzuca próby zmiany architektury politycznej regionu siłą ze strony Rosji.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#MinisterdosprawUniiEuropejskiejwKPRMKonradSzymanski">Kolejna sprawa, która będzie przedmiotem dyskusji, to kwestie ekonomiczne. Tutaj przede wszystkim chodzi o podkreślenie roli rynku wspólnotowego dla budowania odporności. Temat odporności jest kluczowy w ostatnim czasie głównie z uwagi na doświadczenia pandemiczne, ale też szerzej, z uwagi na doświadczenia różnego typu zależności, które są uwierające dla Europy. My podkreślamy tu znaczenie wspólnego rynku, nie tylko korekt polityki przemysłowej czy handlowej, ale przede wszystkim rolę integracji rynku. Zwracamy uwagę na to, że w szczególności w zakresie cyfrowym i w zakresie usług konstrukcja wspólnego rynku nie jest dokończona i nie jest to zagadnienie czysto abstrakcyjne, jakieś doktrynalne, ponieważ jest możliwe, by wskazać bardzo konkretne koszty, bardzo wymierne, nominalnie określone koszty, jakie ponosi Europa z uwagi na to, że w obszarze usług i w obszarze cyfrowym rynek wspólnotowy nie jest dokończony.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#MinisterdosprawUniiEuropejskiejwKPRMKonradSzymanski">Kolejna sprawa to Konferencja o przyszłości Europy. Pierwszy raz szefowie rządów będą mogli się wypowiedzieć w sprawie raportu końcowego, nad którym już wcześnie pierwszy raz wstępnie dyskutowała Rada ds. Ogólnych. Ja to stanowisko tutaj prezentowałem tutaj. Przypomnę tylko, że z polskiego punktu widzenia Polska w gronie trzynastu państw członkowskich zwraca uwagę na to, że oprócz tego, że instytucje unijne powinny z najwyższą uwagą przestudiować raport końcowy i rekomendacje w nim zawarte, różnego typu propozycje podjętych środków, nie powinno to prowadzić do instrumentalizacji raportu w celu zmian równowagi instytucjonalnej w UE. Widzimy tego typu intencję, w szczególności w PE. Myślę, że to jest jeden z elementów sporu międzyinstytucjonalnego. Uważamy, że każda instytucja powinna zgodnie ze swoimi kompetencjami traktatowymi wyciągnąć odpowiednie wnioski z tego raportu. Oczywiście na końcu to muszą być wnioski polityczne, ponieważ to nie tylko jest kwestia poruszania się w ramach powierzonych kompetencji, ale również wyborów natury politycznej, co w tej sprawie możemy i chcemy zrobić.</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#MinisterdosprawUniiEuropejskiejwKPRMKonradSzymanski">Nowym elementem tej dyskusji będzie – spodziewamy się, na razie tego dokumentu nie ma – będzie dokument roboczy Sekretariatu Generalnego Rady, który miałby wskazać trzy kategorie zagadnień. Po pierwsze, takie zagadnienia, które już dzisiaj można zrealizować z punktu widzenia faktycznych konsekwencji stosowania prawa UE. Po drugie, takie, które wymagałyby przyjęcia prawa wtórnego w celu realizacji określonych postulatów. I po trzecie – najtrudniejsze – takie, które by wymagały po prostu zmiany porządku traktatowego. Myślę, że to jest pomocny klucz, ponieważ on pokazuje stopień trudności politycznej, który się kryje za poszczególnymi postulatami. Bez względu na to, co o nich sądzimy z politycznego punktu widzenia, to nie wszystkie są tak samo łatwe do realizacji. Według naszych ocen ponad 40 postulatów tam zgłoszonych wymagałoby zmiany traktatów, co pokazuje, że wiele z tych oczekiwań, w szczególności w zakresie polityki społecznej, musiałoby prowadzić do bardzo daleko idących zmian w prawie pierwotnym UE.</u>
+          <u xml:id="u-4.5" who="#MinisterdosprawUniiEuropejskiejwKPRMKonradSzymanski">Kolejna sprawa to dyskusja na temat szerszej Europy. Tak to jest zatytułowane w dokumencie roboczym przed Radą Europejską. Tak naprawdę chodzi o omówienie relacji UE z krajami europejskimi, które nie są członkami UE. Z naszego punktu widzenia oczywiście ta dyskusja jest zawsze sensowna, w szczególności dzisiaj, kiedy jedność Zachodu, szerzej pojętego niż tylko sama UE, jest kluczowa z punktu widzenia różnych wyzwań, nie tylko wojny w Ukrainie. Natomiast zwracamy uwagę na to, że taka dyskusja nie powinna odsuwać uwagi od kluczowego instrumentu wpływu UE na swoje najbliższe europejskie otoczenie, jakim jest polityka rozszerzenia. Ta dyskusja nie powinna , krótko mówiąc, prowadzić do osłabienia uwagi wokół polityki rozszerzenia. Wręcz przeciwnie, ta polityka powinna odgrywać większą rolę w naszych planach strategicznych.</u>
+          <u xml:id="u-4.6" who="#MinisterdosprawUniiEuropejskiejwKPRMKonradSzymanski">Ostatnia sprawa to przyjęcie semestru europejskiego, rekomendacji krajowych dla semestru. Tutaj wiele zależy od decyzji, które będą podjęte na dwóch Radach, które bezpośrednio sektorowo są odpowiedzialne za semestr europejski. To jest Ecofin 17 czerwca i Rada EPSCO, do spraw społecznych, która jest zaplanowana na 16 czerwca.</u>
+          <u xml:id="u-4.7" who="#MinisterdosprawUniiEuropejskiejwKPRMKonradSzymanski">To są kluczowe zagadnienia Rady ds. Ogólnych przewidzianej na 21 czerwca br. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Dziękuję panu ministrowi. Otwieram dyskusję. Czy są uwagi, pytania do pana ministra? Pan poseł Kacper Płażyński, proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PoselKacperPlazynski">Dziękuję, panie przewodniczący. Panie ministrze, chciałem podpytać o kwestię rozszerzenia. Do tej pory stanowisko Polski było dość zwarte i jednolite, jeżeli chodzi o całość Bałkanów Zachodnich, ale czy w kontekście jednak niewłaściwego w naszej ocenie postępowania władz serbskich my tę politykę jakoś zamierzamy skorygować? Czy jest w tym zakresie jakaś szersza dyskusja? To znaczy, czy od Serbii będziemy wymagać zmiany nieco tonu w zamian chociażby za kwestię inwestowania czy udzielania kredytów na tamtejsze inwestycje? Czy coś w tych relacjach się zmieniło? Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Dziękuję. Czy jeszcze ktoś z państwa posłów? Nie widzę. Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#MinisterdosprawUniiEuropejskiejwKPRMKonradSzymanski">Polityka Serbii w ostatnim czasie, ale nie tylko zupełnie w ostatnim czasie, bo w ostatnim czasie ona przynosi wyjątkowo jaskrawe konsekwencje i jest wyjątkowo widoczny rozdźwięk między intencjami UE, a także innymi krajami Bałkanów Zachodnich a Serbią, nie wymaga żadnej zmiany ze strony Polski, jeśli chodzi o politykę rozszerzenia względem Bałkanów Zachodnich, ponieważ ta polityka zawsze opierała się o warunkowość. My oczywiście jesteśmy zainteresowani, popieramy odbudowę dynamiki, przyspieszenie, nadanie dynamiki polityce rozszerzenia, ale to nie znaczy, że w przypadku jakiegokolwiek kraju chodzi o pominięcie czy jakiś specjalny tryb rozwijania procesu rozszerzenia. Proces rozszerzenia zawsze jest oparty o bardzo jasno sformułowaną warunkowość w różnych dziedzinach, nie tylko w dziedzinach, które ściśle się wiążą z porządkiem regulacyjnym co jest najbardziej wymierne, ale również w takich dziedzinach jak uspójnienie swojej własnej polityki, kraju trzeciego w tym wypadku, z rekomendacjami, rezolucjami w zakresie polityki zagranicznej i bezpieczeństwa. Ta spójność w przypadku Serbii w ostatnim czasie, jeżeli dobrze pamiętam, jest zerowa wobec ostatnio przyjmowanych wielu – nie chodzi o jeden czy dwa dokumenty – tu chodzi o kilkanaście dokumentów kluczowych z punktu widzenia reakcji UE na przykład na wojnę w Ukrainie. W oczywisty sposób więc Serbia, decydując się na taki tryb, jeżeli dobrze pamiętam, bo nie mam przy sobie notatek w tej sprawie, ale decydując się na bardzo daleko posunięte, a być może stuprocentowe odejście od rekomendacji UE w zakresie polityki zagranicznej, tym samym sama utrudnia sobie i wyłącza się z procesu rozszerzenia. Reasumując więc, polskie stanowisko w tej sprawie nie musi ulec zmianie, ponieważ zawsze było oparte o tę samą warunkowość, którą podzielają inne państwa, sprzyjające polityce rozszerzenia, ale na podstawie reguł, które są ustalone między nami, w gronie UE-27.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Dziękuję bardzo. Nie widzę więcej zgłoszeń. Pan poseł Płażyński, proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PoselKacperPlazynski">Jeszcze chciałem dopytać, panie ministrze, być może bardziej skonkretyzuję swoje pytanie i prosiłbym o informację, bo do tej pory finansowaliśmy jako UE, czy udzielaliśmy dość preferencyjnych kredytów wszystkim państwom bałkańskim, które mają aspiracje europejskie, to znaczy, wejścia do UE. W kontekście tej, jak to pan minister określił, wiarygodności na poziomie zero, jeżeli chodzi o politykę bezpieczeństwa w ostatnim czasie realizowaną przez Serbię, a w zasadzie inną politykę bezpieczeństwa, niż my ją rozumiemy jako bezpieczną, czy w tym kontekście te instrumenty dalej będą wykorzystywane do tego, żeby przez handel łączyć Serbię z nami, bo jak się wydaje, ten instrument po latach stosowania okazuje się nieskuteczny. Trochę jak z tym instrumentem Niemiec wobec Rosji, gdzie też próbowano wiązać Rosję przez handel, przez pewne uniezależnienie surowcowe z Rosją, a okazuje się to zupełnie nieskuteczne. Oczywiście nie chcę porównywać Serbii do Rosji, nie w wymiarze aksjologicznym czy nawet moralnym postępowania, przestępstw międzynarodowych itd, ale w kontekście pewnego mechanizmu stosowania polityki zagranicznej, czy po prostu to w dalszym ciągu ma sens. Czy nie lepiej zwiększyć moc tych środków, tych instrumentów wobec innych państw na kontynencie, które mają takie aspiracje, gdzie większość obywateli tych państw ma takie aspiracje i gdzie polityka jest z nami bardziej spójna?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Pan minister, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#MinisterdosprawUniiEuropejskiejwKPRMKonradSzymanski">Ja nie użyłem pojęcia wiarygodności, tym bardziej nie należy rozumieć mojej pierwszej wypowiedzi jako nawet sugerującej zerową wiarygodność Serbii, ponieważ to jest pojęcie znacznie szersze, znacznie bardziej fundamentalne, i to jest inna dyskusja. To wymagałoby bardziej szczegółowej dyskusji. Natomiast zwróciłem uwagę na to, że jeżeli dobrze pamiętam, to w ostatnim czasie stopień uspójnienia, czyli to jest element oczekiwań unijnych wobec każdego kraju, który jest w procesie rozszerzenia, stopień jednostronnego uspójnienia z rekomendacjami UE w zakresie polityki zagranicznej i bezpieczeństwa w przypadku Serbii jest najprawdopodobniej zerowy. Tylko tego dotyczyła ta uwaga.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#MinisterdosprawUniiEuropejskiejwKPRMKonradSzymanski">Natomiast jeśli chodzi o stopień zaangażowania finansowego w różnych formach, grantowego czy pożyczkowego ze strony instytucji unijnych, takich jak Europejski Bank Inwestycyjny, to po pierwsze on zawsze służy celom wspólnym. To nie są pieniądze przekazywane, tak jak zresztą każde pieniądze przekazywane z budżetu czy z instytucji finansowych UE na cokolwiek. To są pieniądze przekazywane na cele, które są wspólne, w przypadku państwa beneficjenta i UE. Stopień zaangażowania UE i instytucji finansowych UE w takim kraju jak Serbia jest zawsze proporcjonalny do stopnia tych wspólnych celów. Tak dalece, jak Serbia będzie przedstawiała wspólną agendę, w różnych obszarach, tak długo można oczekiwać, że UE będzie skłonna do proporcjonalnego zaangażowania. Natomiast nic więcej w tej sprawie się nie wydarzy. I oczywiście pewien polityczny regres, który widzimy, jeśli chodzi o stopień uspójnienia stanowiska Serbii i UE w tym bardzo kluczowym obszarze, temu nie służy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Dziękuję panu ministrowi. Czy jeszcze są jakieś pytania czy opinie? Nie widzę. W związku z tym chciałbym zaproponować następującą konkluzję: Stwierdzam, że Komisja przyjęła do wiadomości informację o stanowiskach, jakie Rada Ministrów ma zamiar zająć podczas rozpatrywania projektów aktów prawnych UE na posiedzeniu Rady ds. Ogólnych w dniu 21 czerwca br. w związku z zasięgnięciem opinii Komisji w tych sprawach w trybie art. 11 ust. 1 ustawy. Czy jest sprzeciw wobec przyjęcia takiej konkluzji? Nie słyszę. Konkluzja została przyjęta. Na tym zamykam rozpatrywanie pkt I.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Przechodzimy do pkt II, czyli rozpatrzenia w trybie art. 151 ust. 1 regulaminu Sejmu z uwzględnieniem art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 8 października 2010 r. informacji Rady Ministrów o posiedzeniu Rady Europejskiej, które odbyło się w dniach 30 i 31 maja 2022 r. Rząd w tym punkcie reprezentuje również pan minister Konrad Szymański. Bardzo proszę, panie ministrze, o przedstawienie informacji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#MinisterdosprawUniiEuropejskiejwKPRMKonradSzymanski">Dziękuję bardzo. Rada Europejska miała miejsce w dniach 30 i 31 maja. Był to bardzo określony czas. Myślę, że data ma tutaj znaczenie. Oczywiście tematem numer jeden podczas całej Rady Europejskiej była kwestia ukraińska, nie tylko oczywiste potępienie agresji, ale przede wszystkim wskazanie w tym obszarze na konieczność poszanowania prawa międzynarodowego humanitarnego, w kontekście w szczególności traktowania więźniów wojennych. To było zgodne z polskimi oczekiwaniami zgłoszonymi na wczesnym etapie przygotowania tego posiedzenia. Chodziło w szczególności o bardzo niepewny los żołnierzy ukraińskich i związaną z tym kwestię odpowiedzialności prawno-międzynarodowej wszystkich osób, które dopuszczają się łamania humanitarnego prawa międzynarodowego wobec więźniów wojennych.</u>
+          <u xml:id="u-14.1" who="#MinisterdosprawUniiEuropejskiejwKPRMKonradSzymanski">Druga sprawa to szerzej zakrojone, już uruchomione działania w zakresie odpowiedzialności prawno-międzynarodowej w najszerszym wymiarze za to, co się dzieje w Ukrainie. Rada Europejska poparła działania grupy prokuratorów Międzynarodowego Trybunału Karnego i prokuratorów generalnych Ukrainy. Zespół śledczy powołany przez Polskę, Litwę i Ukrainę jest koordynowany przez Eurojust i podjął już działania.</u>
+          <u xml:id="u-14.2" who="#MinisterdosprawUniiEuropejskiejwKPRMKonradSzymanski">Kolejna sprawa to przełamanie bardzo długiego, zdecydowanie zbyt długiego kryzysu wokół przyjęcia szóstego pakietu sankcji. Ten pakiet dotyczy wielu innych dziedzin, natomiast oczywiście kluczowym elementem, przełomowym, jest w końcu objęcie pakietem sankcji handlu ropą i produktami ropopochodnymi. Na samym początku tej wojny, obok zamrożenia znacznej części rezerw Banku Centralnego Ukrainy, to jest najpoważniejszy środek o najpoważniejszym wymiarze ekonomicznym, który został przyjęty do tej pory. Udało się stworzyć taki mechanizm sankcyjny, który najpóźniej do końca tego roku wyłączy w rynku europejskiego 90% importu ropy. To będzie miało kolosalne konsekwencje dla przepływów finansowych między Europą a Rosją. Co więcej, sankcje obejmują również ubezpieczenie transportu morskiego tych produktów. Wyłączenie „Drużby”, ropociągu „Drużba”, które było podyktowane obiektywnymi okolicznościami, które dotyczą Słowacji, Czech i trochę bardziej politycznymi okolicznościami, które dotyczą Węgier, spowodowało, że to porozumienie mogło być zawarte, przy czym elementem tego porozumienia, z uwagi na to, że Polska i Niemcy są również połączone drogą lądową z „Drużbą”, jest nasze jednostronne zobowiązanie, jednobrzmiące zobowiązanie osobno Polski i osobno Niemiec do tego, by redukować przepływ ropy tym ropociągiem do naszych krajów, dokładnie w tym samym tempie, w jakim będą działały mechanizmy sankcyjne, czyli 90%, w naszym wypadku 100%, do końca roku 2022.</u>
+          <u xml:id="u-14.3" who="#MinisterdosprawUniiEuropejskiejwKPRMKonradSzymanski">Kolejna sprawa to wsparcie humanitarne i militarne. To był czas przyjęcia czwartej transzy, jeżeli chodzi o europejski instrument pokoju. Kolejne 500 mln wyasygnowane z tego instrumentu budżetowego UE na bezpośrednią pomoc militarną plus zatwierdzenie pomocy makrofinansowej dla Ukrainy w wysokości kolejnych 9 mld euro. Ta pomoc jest kluczowa z punktu widzenia podtrzymania funkcjonowania państwa, a także prób podtrzymywania funkcjonowania systemu walutowego Ukrainy w tym strasznym momencie.</u>
+          <u xml:id="u-14.4" who="#MinisterdosprawUniiEuropejskiejwKPRMKonradSzymanski">Kolejna sprawa to dalej idące przygotowania do odbudowy Ukrainy po wojnie. Polska zgłasza tutaj cały czas postulat, aby rozwijać instrumenty prawne, które pozwalałyby na poziomie unijnym i na poziomie państw członkowskich na konfiskatę zamrożonych bardzo dużych majątków osób związanych z rosyjskim systemem władzy. Uważamy, że ten najszerzej pojęty plan rekonstrukcji, który będzie oparty przecież nie tylko o te pieniądze, powinien być zharmonizowany z celami akcesji i z celami umowy stowarzyszeniowej, tak aby pieniądze były wydawane w sposób, który przyniesie również oczywiste korzyści dla Ukrainy na drodze do Europy, ale także Europie na drodze zbliżenia handlowego, politycznego, regulacyjnego z Ukrainą.</u>
+          <u xml:id="u-14.5" who="#MinisterdosprawUniiEuropejskiejwKPRMKonradSzymanski">Wspomniano konferencje darczyńców, która odbyła się z polsko-szwedzkiej inicjatywy 5 maja w Warszawie. To jest kolejny raz, kiedy Rada Europejska upomina się o przyjęcie nowych inicjatyw na rzecz państw, które ponoszą najwyższe koszty związane z przyjęciem fali uchodźczej z Ukrainy. Odnotowano wnioski, nie tylko Ukrainy, ale także Mołdawii i Gruzji dotyczące członkostwa, z oczywistym horyzontem podjęcia tej sprawy bardziej konkretnie pod koniec czerwca podczas Rady Europejskiej.</u>
+          <u xml:id="u-14.6" who="#MinisterdosprawUniiEuropejskiejwKPRMKonradSzymanski">Istotnym nowym elementem była kwestia bezpieczeństwa żywnościowego. Wezwano oczywiście do zaprzestania ataków na infrastrukturę, która służy dzisiaj do transportu żywności z Ukrainy. Wezwano do zniesienia blokady portów Morza Czarnego. To ma oczywiście znaczenie dużo szersze, strategiczne, i wsparto te już rozpoczęte prace nad szlakami solidarności. To są te szlaki lądowe, które mają kompensować kolosalne straty, jeżeli chodzi o wymianę handlową dotyczącą żywności z Ukrainą. Znaczna ich część przechodzi oczywiście przez terytorium Polski.</u>
+          <u xml:id="u-14.7" who="#MinisterdosprawUniiEuropejskiejwKPRMKonradSzymanski">W obszarze bezpieczeństwa i obrony odbyła się bardzo pogłębiona dyskusja na temat po pierwsze, analizy luk inwestycyjnych po stronie europejskiej. Po drugie, planowania strategicznego, które zgodnie z przyjętymi, korygowanymi wielokrotnie zapisami konkluzji Rady Europejskiej maja być komplementarne do zobowiązań państw członkowskich NATO. Wskazano również, że partnerstwo UE–NATO jest fundamentem bezpieczeństwa dla państw, które należą do NATO. To miało istotne znaczenie z polskiego punktu widzenia, ponieważ zwracamy uwagę od początku tej dyskusji na temat autonomii strategicznej czy też większej emancypacji UE w obszarze polityki bezpieczeństwa, że oczywiście Europa może i powinna robić więcej w zakresie bezpieczeństwa, natomiast powinny to być plany, strategie komplementarne z tym, co się dzieje w NATO.</u>
+          <u xml:id="u-14.8" who="#MinisterdosprawUniiEuropejskiejwKPRMKonradSzymanski">Ostatni element dyskusji to odniesienie się do komunikatu, planu – więcej niż komunikatu – REPowerEU. To jest przede wszystkim reakcja na potrzebę przyspieszonego wyjścia z paliw kopalnych rosyjskich. Mamy polityczne zobowiązanie jeszcze z Wersalu, że przed 2030 rokiem Europa powinna wyjść ze wszystkich paliw kopalnych, nie tylko tych, które są dzisiaj objęte sankcjami. To wymaga kolosalnych nakładów i wsparcia dla tych nakładów infrastrukturalnych w obszarze interkonektorów, LNG, także lepszej akomodacji przyłączenia odnawialnych źródeł energii, które będą odgrywały coraz większą rolę, nie tylko w zakresie zrównoważonego rozwoju, ale również bezpieczeństwa energetycznego. Przedmiotem sporu – i tutaj mamy konieczność lepszych uzgodnień – jest dobranie klucza dystrybucji tych pieniędzy. Dzisiaj mówimy o 20 mld euro, które ma być wygenerowane przez sprzedaż uprawnień z rezerwy ETS. To jest system MSR, który powoduje rodzaj interwencji czy też ożywiania rynku pozwoleń na emisję CO2. Ten system MSR ma być wykorzystany do tego, żeby generować pieniądze na rzecz REPowerEU, co jest korzystne z polskiego punktu widzenia. Uważam, że to jest dobre rozwiązanie, żeby ta rezerwa służyła czemuś, a nie tylko i wyłącznie sztucznemu windowaniu cen na pozwolenia CO2. Natomiast musimy mieć lepsze rozwiązanie i prace, rozmowy w tej sprawie są bardzo zaawansowane, jeżeli chodzi o klucz dystrybucji, ponieważ REPowerEU jest oparty o klucz dystrybucji właściwy dla Funduszu Odbudowy. Fundusz Odbudowy i jego klucz dystrybucji był powiązany przede wszystkim z kwestiami pandemicznymi, które były rozłożone bardzo nierówno na kontynencie europejskim, w szczególności najsilniej były widoczne w krajach południa, które, tak się składa, są najmniej uzależnione od rosyjskich paliw kopalnych. Na południu potrzeby inwestycyjne w obszarze energii istnieją, ale nie są one tak palące, jak w przypadku krajów wciąż dzisiaj bezpośrednio powiązanych infrastrukturalnie z rynkiem rosyjskim. To jest przede wszystkim Europa Środkowa, także Niemcy, Europa Południowa, Środkowopołudniowa. Ten klucz więc, krótko mówiąc, nie przylega, nie odpowiada potrzebom, które są związane z procesem przyspieszonego odchodzenia od rosyjskich paliw kopalnych. Ta sprawa jest przedmiotem nowych uzgodnień z Komisją. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Dziękuję, panie ministrze. Otwieram dyskusję. Czy są pytania, uwagi, opinie do tej informacji? Nie widzę. Zatem zapytam, czy jest sprzeciw wobec przyjęcia do wiadomości informacji? Nie widzę. Stwierdzam, że Komisja przyjęła do wiadomości informację Rady Ministrów o posiedzeniu Rady Europejskiej, które odbyło się w dniach 30–31 maja 2022 r. Na tym zamykam rozpatrywanie pkt. II.</u>
+          <u xml:id="u-15.1" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Przechodzimy do pkt III, czyli rozpatrzenia w trybie art. 151 ust. 1 regulaminu Sejmu z uwzględnieniem art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 8 października 2010 r. Sprawozdania Komisji dla Parlamentu Europejskiego i Rady dotyczące wykonania i stosowania Umowy o handlu i współpracy między Unią Europejską i Europejską Wspólnotą Energii Atomowej, z jednej strony, a Zjednoczonym Królestwem Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej, z drugiej strony: 1 stycznia – 31 grudnia 2021 r. (COM(2022) 126 wersja ostateczna) i odnoszącego się do niego stanowiska rządu. Rząd jest reprezentowany również przez pana ministra Konrada Szymańskiego. Bardzo proszę pana ministra o przedstawienie stanowiska.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#MinisterdosprawUniiEuropejskiejwKPRMKonradSzymanski">Dziękuję bardzo. To jest pierwsze sprawozdanie, do którego Komisja Europejska jest zobowiązana do prezentowania takich sprawozdań z wykonania umowy o handlu i współpracy, jaka nastąpiła między Wielką Brytanią a UE. To nie jest umowa wyjścia, która regulowała zasady wyjścia. To jest umowa, która ma stworzyć ramy dla nowych relacji między UE a Wielką Brytanią już jako krajem trzecim. Przez pierwsze pięć lat Komisja Europejska będzie rok do roku przedstawiała raport ze stanu implementacji, z problemów związanych z implementacją, z działania tej umowy. Później takie raporty będą się pojawiały co dwa lata.</u>
+          <u xml:id="u-16.1" who="#MinisterdosprawUniiEuropejskiejwKPRMKonradSzymanski">Umowa o handlu i współpracy między UE a Wielką Brytanią to jest podstawa współpracy przede wszystkim w zakresie handlu, ale także zagadnień takich jak transport drogowy i lotniczy, rybołówstwo, energetyka, zabezpieczenie społeczne, niezwykle istotne z punktu widzenia krajów takich jak Polska, które mają dość dużą społeczność na Wyspach, których prawa socjalne i nabywanie praw socjalnych, w szczególności tych, których wypłata jest odłożona w czasie, musi być zabezpieczone w odpowiedni sposób, tak by te osoby czy to w sytuacji chorób, czy w sytuacji emerytalnej nie były poszkodowane.</u>
+          <u xml:id="u-16.2" who="#MinisterdosprawUniiEuropejskiejwKPRMKonradSzymanski">Kolejna sprawa to również współpraca organów ścigania i wymiaru sprawiedliwości. To też jest istotne z punktu widzenia krajów takich jak Polska czy Rumunia, czy wiele innych, które mają dużą społeczność na Wyspach.</u>
+          <u xml:id="u-16.3" who="#MinisterdosprawUniiEuropejskiejwKPRMKonradSzymanski">Ostatnia kwestia, kluczowa z punktu widzenia utrzymania żywej wymiany handlowej, to są równe zasady konkurencji. Krótko mówiąc, gwarancje, że Wielka Brytania jako kraj trzeci nie będzie tworzyła sobie sztucznych przewag konkurencyjnych na skutek wyjścia z porządku regulacyjnego UE. To jest dość poważne ryzyko, dlatego z polskiego punktu widzenia również jest istotne, aby te elementy, które są uzgodnione w umowie o handlu i współpracy, były skrupulatnie badane przez Komisję Europejską, tak abyśmy my, jako uczestnik rynku wspólnotowego, nie tracili swojej pozycji konkurencyjnej na rynku brytyjskim.</u>
+          <u xml:id="u-16.4" who="#MinisterdosprawUniiEuropejskiejwKPRMKonradSzymanski">Generalnie można powiedzieć, że raport w tym pierwszym roku pokazuje, że nie ma większych problemów implementacyjnych, kluczowych problemów implementacyjnych. Nie ma zaskoczeń. Osobną kwestią jest oczywiście protokół irlandzki. Tego tutaj nie chcę dotykać, bo to jest sprawa specyficzna, związana z sytuacją na Morzu Irlandzkim czy też na wyspie irlandzkiej, natomiast sama umowa w tym obszarze, swoim kluczowym, o którym tutaj wspomniałem w tych wszystkich obszarach, działa dobrze. Nasze krajowe analizy potwierdzają wnioski Komisji Europejskiej, że umowa działa zgodnie z intencjami, zgodnie ze swoją literą, duchem. Oczywiście pamiętając cały czas, że ta umowa jest zbudowana na dwóch całkowicie kluczowych przesłankach, czyli woli Wielkiej Brytanii, by zinterpretować referendum brexitowe jako konieczność wyjścia z unii celnej i konieczność wyjścia ze wspólnego rynku. To referendum o tym nie decydowało. Referendum decydowało tylko i wyłącznie o samym członkostwie w UE. Natomiast decyzje polityczne podjęte przez Londyn na gruncie wyników tego referendum oznaczały daleko idący brexit, czyli wyjście z unii celnej i ze wspólnego rynku. To ma oczywiście kolosalne konsekwencje dla funkcjonowania wymiany handlowej między UE-27 a Wielką Brytanią.</u>
+          <u xml:id="u-16.5" who="#MinisterdosprawUniiEuropejskiejwKPRMKonradSzymanski">Natomiast to osłabienie wymiany handlowej, które jest widoczne między całą Unią a Wielką Brytanią, ale także w jakimś stopniu między Polską a Wielką Brytanią, o czym za chwilę jeszcze powiem, nie wynika z defektów umowy, tylko z natury tych nowych relacji, które są oparte o brytyjski wybór, by być poza unią celną i poza wspólnym rynkiem. To oznacza z punktu widzenia polskich uczestników tej wymiany handlowej, że Wielka Brytania nagle stała się po prostu krajem trzecim, że w Wielkiej Brytanii nie można stosować niezwykle przyjaznych, w szczególności dla małych i średnich przedsiębiorstw, reguł wymiany handlowej właściwych dla wspólnego rynku. Myślę, że to jest kluczowa zmiana. Dostosowanie do tych nowych warunków, w szczególności chodzi tu o kontrole graniczne, mamy co prawda wymianę handlową pozbawioną ceł, ale to nie oznacza, że nie mamy kontroli granicznej. To nie oznacza, że nie mamy radykalnego przyrostu obciążeń administracyjnych, konieczności administracyjnych, proceduralnych, i to odciska się oczywiście negatywnie w szczególności w przypadku mniejszych firm, które, jak mówiłem, przez wiele lat korzystały z niezwykle przyjaznych, niezwykle komfortowych warunków funkcjonowania na rynku wspólnotowym. W zasadzie bez istotnych ograniczeń.</u>
+          <u xml:id="u-16.6" who="#MinisterdosprawUniiEuropejskiejwKPRMKonradSzymanski">Jeżeli chodzi o to, jak wygląda tak naprawdę na koniec dnia wymiana handlowa, to widzimy wyraźnie osłabienie tej wymiany między Wielką Brytanią a UE-27. W przypadku Polski, co jest oczywiście kluczowe z naszego punktu widzenia, jeżeli skumulujemy i towary, i usługi, to eksport Polski do Wielkiej Brytanii między rokiem 2019 a 2021 został w zasadzie odbudowany. Mamy nawet lekką zwyżkę. To jest 104% względem roku 2019. Import spadł w relacji tych dwóch lat 2019–2021 o 9%. Ten wskaźnik należy czytać w szerszym kontekście. To jest oczywiście pozytywne, że ten wolumen został odbudowany, natomiast dynamika jest rzeczywiście bardzo osłabiona. Te wskaźniki wyglądają jeszcze bardziej negatywnie w skali całej UE-27. Eksport całej Unii do Wielkiej Brytanii w tych samych latach spadł o 11%, import spadł o 16%, czyli wolumen całego handlu spadł bardzo, bardzo poważnie. Brexit, krótko mówiąc, przynosi negatywne skutki, jeżeli chodzi o wymianę handlową między UE-27 a Wielką Brytanią, przy czym Polska radzi sobie relatywnie dobrze w tej sprawie. Przypuszczalnie ma to związek też z tym, że nasz wolumen przed brexitem nie był tak bardzo rozbudowany. Pracujemy na dużo mniejszych liczbach, ale tak czy inaczej to są wskaźniki, które mogą mówić o jakiejś odbudowie. Na pewno mówią o tym, że polscy przedsiębiorcy, którzy byli uczestnikami tego rynku, bardzo szybko się adaptują do tych nowych warunków. Nowych warunków, które, jak mówiłem, nie są bardzo łatwe, ponieważ Wielka Brytania po prostu stała się dla nas de facto krajem trzecim, tak jak niemalże każdy inny kraj. Oczywiście większość krajów nie ma tak zaawansowanych umów jak ta umowa o handlu i współpracy, ale to jest po prostu kraj trzeci – kraj poza wspólnym rynkiem. Tak wygląda stan spraw na rok od obowiązywania tej umowy. Oczywiście on jest lekko zaburzony również faktem pandemii. To jest bardzo trudne do uchwycenia, jak wliczyć wektor pandemii do oceny tych lat. Myślę, że więcej będziemy wiedzieli w latach przyszłych, kiedy, miejmy nadzieję, nie będzie tego typu czynników x, ale tak czy inaczej statystyki wyglądają tak jak mówiłem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Dziękuję panu ministrowi. Sprawozdawcą do tego dokumentu jest pan poseł Jerzy Materna. Bardzo proszę pana posła o zabranie głosu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PoselJerzyMaterna">Dziękuję. Panie przewodniczący, pan minister Konrad Szymański bardzo szczegółowo przedstawił sprawozdanie. Ja mogę tylko dodać, że Komisja Europejska utworzyła w 2021 r. punkt centralny, w którym zainteresowane podmioty, jak na przykład przedsiębiorstwa, organizacje pozarządowe, pracodawcy, obywatele, mogą rejestrować skargi związane z wykonywaniem umowy o handlu i współpracy. Z informacji wynika, że do końca marca br. nie wpłynęła żadna skarga związana z niewłaściwym stosowaniem umowy lub naruszeniem. Biuro Analiz Sejmowych też nie widzi żadnych uwag do informacji. Rada Ministrów akceptuje przedmiotowe sprawozdanie. Niniejszym proszę, by Wysoka Komisja przyjęła sprawozdanie. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Dziękuję panu posłowi. Otwieram dyskusję. Czy są jakieś pytania lub uwagi? Nie widzę. Zatem chciałbym zapytać, czy jest sprzeciw wobec decyzji Komisji o przyjęciu do wiadomości informacji dotyczącej tego dokumentu? Nie słyszę. Zatem stwierdzam, że Komisja przyjęła do wiadomości informację rządu na temat dokumentu o sygnaturze COM(2022) 126 i odnoszącego się do niego stanowiska rządu. Na tym zamykam rozpatrywanie pkt III.</u>
+          <u xml:id="u-19.1" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Stwierdzam, że na tym wyczerpaliśmy porządek obrad. Protokół dzisiejszego posiedzenia będzie wyłożony do przejrzenia w sekretariacie Komisji w Kancelarii Sejmu. Zamykam posiedzenie Komisji. Dziękuję państwu posłom za aktywny udział, obecność pana ministra i obsługę naszego sekretariatu.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00144-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00144-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..31c340d
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00144-01/header.xml
@@ -0,0 +1,46 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-suexx-00144-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja do Spraw Unii Europejskiej /nr 144/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja do Spraw Unii Europejskiej /nr 144/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#SUE">144</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-08</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwMinisterstwieFinansowAnnaChalupa" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów Anna Chałupa</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMilkowski" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia Maciej Miłkowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselMarekMatuszewski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Marek Matuszewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Sylwester Tułajew</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejAnnaSchmidt" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej Anna Schmidt</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="SUE" role="committee">
+        <orgName>Komisja do Spraw Unii Europejskiej</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00144-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00144-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..fb3ae89
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00144-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,64 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Otwieram posiedzenie Komisji do Spraw Unii Europejskiej. Na podstawie listy obecności stwierdzam kworum. Serdecznie witam wszystkich przybyłych członków Komisji do Spraw Unii Europejskiej, witam państwa ministrów i osoby towarzyszące.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Szanowni państwo, ponieważ do chwili obecnej nie wpłynęła informacja pisemna dotycząca Rady ds. Gospodarczych i Finansowych, mieliśmy to rozpatrywać jako pkt II, zatem proponuję, aby ten punkt został zdjęty z porządku dziennego. Bez informacji pisemnej nie rozpatrujemy informacji w trybie art. 11 ust. 1 ustawy. Proponuję więc zdjąć pkt II. Czy jest sprzeciw? Nie słyszę. Czy są jeszcze jakieś uwagi do porządku obrad? Również nie widzę. Zatem stwierdzam, że Komisja przyjęła porządek obrad i taki będziemy realizować.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Przechodzimy do pkt I, czyli rozpatrzenia w trybie art. 151 ust. 1 regulaminu Sejmu z uwzględnieniem art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 8 października 2010 r. o współpracy Rady Ministrów z Sejmem i Senatem w sprawach związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej informacji Rady Ministrów o posiedzeniu Rady  ds. Zagranicznych, która odbędzie się w dniu 20 czerwca 2022 r. Rząd reprezentuje pan minister Szymon Szynkowski vel Sęk, sekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych. Bardzo proszę pana ministra o przedstawienie informacji.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Sekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Szymon Szynkowski vel Sęk:</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Dziękuję, panie przewodniczący. Szanowni państwo posłowie, wstępny porządek obrad posiedzenia Rady ds. Zagranicznych w dniu 20 czerwca w Luksemburgu nie zawiera projektów aktów ustawodawczych. Planowane jest podjęcie przez Radę następujących tematów: sytuacja w Rogu Afryki, Egipt, w tym dyskusja z ministrem spraw zagranicznych Egiptu podczas lunchu roboczego oraz agresja Rosji przeciw Ukrainie.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Jeśli państwo pozwolą, w kilku słowach scharakteryzuję nasze stanowisko i naszą ocenę dotyczącą tych trzech planowanych do dyskusji na Radzie ds. Zagranicznych kwestii. W Rogu Afryki utrzymują się liczne wyzwania związane z niestabilnością, konfliktami wewnętrznymi i regionalnymi. W naszej ocenie kraje tego regionu muszą wziąć odpowiedzialność za swój rozwój i bezpieczeństwo. Jednocześnie UE powinna w dalszym ciągu udzielać im wsparcia w zakresie zapobiegania konfliktom, bezpieczeństwa morskiego, ochrony środowiska, a także zarządzania kryzysowego, zwłaszcza w odniesieniu do nielegalnej migracji, pomagając im budować zdolności do radzenia sobie z tymi wyzwaniami. Rosyjska agresja na Ukrainę nie powinna prowadzić do osłabienia zaangażowania Unii w Afryce. Przeciwnie – potrzebna jest skuteczniejsza walka z rosyjską dezinformacją w regionie oraz rozwijanie dialogu w celu minimalizowania negatywnych globalnych skutków agresji, w szczególności w zakresie bezpieczeństwa żywnościowego. Unia powinna efektywnie koordynować stanowiska państw członkowskich wewnętrznie, ale także z partnerami Stanami Zjednoczonymi i Wielką Brytanią, po to aby uniknąć powielania działań, konkurencji, wzmacniać europejskie przesłanie w regionie. Z niepokojem obserwujemy przedłużający się konflikt w prowincji Tigraj w Etiopii, który przenosi się na inne części kraju, negatywnie wpływając na cały region, zwłaszcza na Erytreę i Sudan. Podkreślamy, że konieczna jest deeskalacja. Wojska erytrejskie muszą opuścić Etiopię. UE powinna kontynuować współpracę z rządem etiopskim w odniesieniu do trzech koszyków – dostępu do pomocy humanitarnej, zawieszenia broni oraz wycofania obcych wojsk. UE powinna nadal politycznie wspierać wysiłki mediatora unii afrykańskiej, byłego prezydenta Nigerii Oluseguna Obasanjo. Z zadowoleniem przyjęliśmy zakończenie procesu wyborczego w Somalii, w wyniku którego wybrano prezydenta Hassana Sheikha Mohamuda. Mamy nadzieję, że szybkie utworzenie inkluzyjnego rządu federalnego będzie sprzyjać procesowi budowania państwowości i promować pojednanie narodowe. Sytuacja bezpieczeństwa w Somalii nadal budzi jednak poważne obawy. Organizacja terrorystyczna Al-Shabaab pozostaje poważnym zagrożeniem. Dlatego kluczowa pozostaje pomoc African Union Transition Mission in Somalia siłom somalijskim w przejęciu pełnej odpowiedzialności za bezpieczeństwo kraju do końca przyszłego roku.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Jeśli chodzi o kwestie relacji UE z Egiptem, to dyskusja Rady na temat tych relacji będzie poprzedzona nieformalnym spotkaniem ministrów w szefem egipskiej dyplomacji na temat polityki klimatycznej i przygotowań do konferencji COP-27 w listopadzie br., której Egipt będzie gospodarzem. Szczyt w Sharm el-Sheikh, właśnie ten listopadowy, będzie okazją, aby przedstawić polskie doświadczenia i sukcesy w transformacji klimatycznej. Podczas konferencji zamierzamy promować zieloną ofertę naszych przedsiębiorstw. Akcenty transformacji zmienił wywołany napaścią Rosji na Ukrainę kryzys energetyczny. Obecnie kluczowe jest bezpieczeństwo energetyczne oraz niezależność od rosyjskich surowców. Nie oznacza to odejścia od celów ograniczenia emisji gazów cieplarnianych, ale wpływa na sposób ich osiągnięcia. Odpowiedzią UE na wojnę w Ukrainie są kolejne pakiety sankcji i plan REPowerEU, którego celem jest jak najszybsze odejście od paliw kopalnych z Rosji.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Polska wysoko ocenia wysiłek Egiptu włożony w rozwój relacji z UE. Widzimy potrzebę dalszego budowania wzajemnego zaufania w zwalczaniu wspólnych wyzwań terroryzmu i nielegalnej migracji. Polska docenia rolę Egiptu jako jednego z kluczowych aktorów bliskowschodniego procesu pokojowego, jednego z pośredników w rozmowach libijskich, ważnego członka globalnej koalicji antyterrorystycznej oraz koalicji arabskiej interweniującej w Jemenie.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Egipt, który jest w znacznym stopniu uzależniony od importu pszenicy z Ukrainy i Rosji, ponosi szczególnie negatywne konsekwencje rosyjskiej agresji. Polska opowiada się za wzmocnieniem w kontaktach z Egiptem efektywności przekazu Unii na temat odpowiedzialności Rosji za wywołanie poważnego zagrożenia dla globalnego bezpieczeństwa żywnościowego. Kwestie bezpieczeństwa żywnościowego, oprócz spraw związanych z bezpieczeństwem militarnym, podniósł prezydent Andrzej Duda, który w maju tego roku, niedawno, to jest przed kilkoma dniami, złożył oficjalną wizytę w Egipcie. Wizyta prezydenta Dudy przypadła w setną rocznicę niepodległości Egiptu oraz w 96. rocznicę nawiązania stosunków dyplomatycznych między Polską a Egiptem. Polska delegacja przedstawiła między innymi możliwości współpracy Egiptu z naszym sektorem rolnym na rzecz wzmocnienia bezpieczeństwa żywnościowego. Podkreślono ponadto w kontekście bezpieczeństwa energetycznego, że Polska zdecydowanie wspiera inicjatywę UE dotyczącą planowanego na połowę czerwca zawarcia trójstronnego porozumienia  UE–Izrael–Egipt w sprawie dostaw LNG do Europy.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">W trzecim punkcie Rady ds. Zagranicznych będzie omawiana kwestia agresji Rosji przeciw Ukrainie. Tutaj stanowisko Polski jest znane i konsekwentne, a aktywność myślę, że także państwu doskonale znana. Jednoznacznie zdecydowanie konsekwentnie wspieramy Ukrainę w jej walce przeciwko rosyjskiemu najeźdźcy. Temu wsparciu towarzyszy szereg wizyt państwowych w Kijowie, począwszy od wizyty premiera Mateusza Morawieckiego w towarzystwie wicepremiera Jarosława Kaczyńskiego, premierów Czech i premiera Słowenii, późniejsze wizyty i ostatnią wizytę głowy państwa prezydenta Andrzeja Dudy, a więc pierwsza wizyta przywódcy państwa od rozpoczęcia wojny w dniu 22 maja. Kilka dni temu odbyły się także w Kijowie polsko-ukraińskie konsultacje międzyrządowe, z udziałem premierów Morawieckiego i Szmyhala. Podpisano wspólne oświadczenie definiujące priorytetowe obszary współpracy dwustronnej, osiem memorandów dotyczących współpracy międzyresortowej. Podczas konsultacji premier Mateusz Morawiecki jednoznacznie zadeklarował gotowość polskich firm do wsparcia odbudowy miejscowości zniszczonych przez wojnę. Zobowiązaliśmy się do skoncentrowania naszych wysiłków w jednym z najbardziej zniszczonych obwodów, w obwodzie charkowskim. Stoimy na stanowisku, że odbudowa kraju ze zniszczeń powinna zostać sfinansowana przynajmniej w części ze środków podmiotów rosyjskich oligarchów.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Polska jako jeden z czołowych dostawców uzbrojenia i sprzętu wojskowego na Ukrainę będzie podczas posiedzenia Rady podkreślała znaczenie kontynuowania dostaw sprzętu dla Ukrainy, głównie ciężkiego oraz nowoczesnych zachodnich systemów broni. Będziemy oczywiście też podkreślać dramatyczną sytuację humanitarną na Ukrainie, będącą następstwem ataków dokonywanych z premedytacją na cele cywilne. Stoimy także na stanowisku, że Ukrainie należy nadać jasną perspektywę europejską i status kandydata do członkostwa w UE. Oczekujemy wyrażenia przez Komisję Europejską pozytywnej opinii wobec wniosku akcesyjnego Ukrainy. Nieustannie przekonujemy naszych partnerów, aby na zbliżającym się posiedzeniu Rady Europejskiej w drugiej połowie czerwca podjęte zostały w tej sprawie właściwe decyzje. Z zadowoleniem przyjęliśmy niedawne przyjęcie szóstego pakietu sankcji wobec Rosji, obejmującego między innymi planowane zmniejszenie importu ropy z Rosji o co najmniej 80% do końca bieżącego roku. Docelowo oczekujemy pełnego embarga na ropę, a także będziemy kontynuować nasze rozmowy dążące do wprowadzenia zakazu importu rosyjskiego gazu. Uważamy również, że należy przyspieszyć prace nad wyeliminowaniem współpracy z Rosją w sektorze jądrowym.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">W kwestii sankcji finansowych dobrym sygnałem jest wyłączenie z systemu SWIFT między innymi największego banku Rosji Sbierbanku i innych. Opowiadamy się jednak za wyłączeniem całego sektora finansowego Rosji i Białorusi z systemu SWIFT oraz za wprowadzeniem zakazu transakcji.</u>
+          <u xml:id="u-1.12" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">W odniesieniu do bezpieczeństwa żywnościowego konieczne jest skoordynowanie działań na poziomie unijnym w zakresie dostaw rezerw żywnościowych ad hoc i wypracowania długofalowych mechanizmów wsparcia. Niezbędne jest również wzmocnienie działań wspierających Ukrainę w logistyce eksportu płodów rolnych. Jesteśmy gotowi do wsparcia wywozu ukraińskich produktów rolnych. Dla pełnego wykorzystania naszego potencjału niezbędne będzie wsparcie naszych wysiłków również poprzez działania przewidziane w komunikacie Komisji Europejskiej na temat korytarzy solidarności z 12 maja br. Niezmiennie podkreślamy także konieczność pociągnięcia Rosji do odpowiedzialności za zbrodnie wojenne. Prokuratura krajowa wszczęła śledztwo w sprawie wojny napastniczej Rosji na Ukrainę wspólnie z rządami Ukrainy i Litwy, do których ostatnio dołączyła prokuratura Międzynarodowego Trybunału Karnego jako obserwator oraz Estonia, Łotwa i Słowacja.</u>
+          <u xml:id="u-1.13" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Utworzyliśmy wspólny zespół śledczy działający we współpracy z Eurojust w celu gromadzenia i przechowywania dowodów przestępstw popełnionych na Ukrainie. Na wniosek prokuratora Międzynarodowego Trybunału Karnego o pomoc oddelegowaliśmy ekspertów krajowych, zadeklarowaliśmy dobrowolną wpłatę w celu zaspokojenia pilnych potrzeb. Będziemy także dążyć do przyjęcia na poziomie unijnym szeregu systemowych rozwiązań na rzecz walki z rosyjskimi wpływami, ideologią ruskiego miru także w przestrzeni informacyjnej. Ta dezinformacja rosyjska daje ideologiczne podstawy do prowadzenia wojny, a więc również dla nas jest bardzo poważnym wyzwaniem, które podejmujemy i zachęcamy do niego także naszych europejskich partnerów.</u>
+          <u xml:id="u-1.14" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Panie przewodniczący, z mojej strony to tyle, jeśli chodzi o tematy, które będą podejmowane na posiedzeniu Rady ds. Zagranicznych i polskie stanowisko w tych sprawach.</u>
+          <u xml:id="u-1.15" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Dziękuję panu ministrowi za przedstawienie informacji. Otwieram dyskusję. Czy ktoś chciałby zadać pytanie? Nie widzę. Zatem chciałbym zaproponować następującą konkluzję: Stwierdzam, że Komisja w trybie art. 151 ust. 1 regulaminu Sejmu z uwzględnieniem art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 8 października 2010 r. przyjęła do wiadomości informację Rady Ministrów o posiedzeniu Rady ds. Zagranicznych, która odbędzie się w dniu 20 czerwca 2022 r. Na tym zamykam rozpatrywanie pkt I.</u>
+          <u xml:id="u-1.16" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Przechodzimy do kolejnego punktu, czyli do rozpatrzenia w trybie art. 7 ust. 4 ustawy z dnia 8 października 2010 r. Wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie (UE, Euratom) 2018/1046 w sprawie zasad finansowych mających zastosowanie do budżetu ogólnego Unii (COM(2022) 184 wersja ostateczna) i odnoszącego się do niego projektu stanowiska RP. Rząd jest reprezentowany przez debiutującą na naszej Komisji panią minister Annę Chałupę, podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów. Bardzo proszę panią minister o przedstawienie stanowiska.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieFinansowAnnaChalupa">Szanowny panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, dziękuję za takie przywitanie. Stanowisko rządu do wniosku legislacyjnego Komisji Europejskiej z 22 kwietnia br. dotyczy ukierunkowanej zmiany tak zwanego rozporządzenia finansowego. Celem jest uregulowanie ujęcia w budżecie UE odsetek i innych opłat należnych z tytułu grzywien, kar lub sankcji pobranych tymczasowo przez Komisję od przedsiębiorstw, jeżeli naruszyły unijne zasady konkurencji. Wniosek jest konsekwencją niekorzystnego dla Komisji wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE ze stycznia 2021 r. w sprawie przeciwko firmie Printeos. Na podstawie wyroku Komisja została zobowiązana do zapłaty podmiotowi odsetek za zwłokę przy zwrocie tymczasowej wpłaconej grzywny w wysokości stopy stosowanej przez Europejski Bank Centralny do jego głównych operacji refinansujących powiększonej o 3,5 punktu procentowego. Jest to precedens, bowiem do tej pory przepisy nie przewidywały wypłaty odsetek tytułem rekompensat w razie przegranej przez Komisję. Na skutek wyroku w sprawie Printeos Komisja może mieć do czynienia z bezprecedensowymi roszczeniami odsetkowymi, które znacznie przekroczą odsetki uzyskane z kwot wstępnie wpłaconych przez podmioty i zainwestowanych przez Komisję, ponieważ na podstawie tego precedensu toczą się przed sądem także inne sprawy. Komisja proponuje we wniosku, żeby wszelkie odsetki należne z tytułu umorzonych lub obniżonych kwot grzywien w wyniku wyroków sądów unijnych były ujmowane po stronie dochodów budżetu Unii ze znakiem minus. Obecnie takie odsetki stanowią wydatki budżetu i są płacone z budżetu administracyjnego Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieFinansowAnnaChalupa">Dodatkowym celem wniosku jest też ograniczenie wpływu przyszłego orzecznictwa na budżet unijny. To znaczy, Komisja proponuje ustalenie odpowiedniego poziomu rekompensaty w przypadku zwrotu tymczasowo zapłaconych kwot jako zasady generalnej. Powiększenie wynosiłoby 1,5 punktu procentowego powyżej stopy Europejskiego Banku Centralnego.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieFinansowAnnaChalupa">W celu wyjaśnienia wątpliwości związanych z tym wnioskiem Polska skierowała pytania do Komisji. Na podstawie przekazanych wyjaśnień, rząd zgadza się z argumentacją Komisji. Roszczenia o odsetki mogą znacznie przewyższać uzyskane od tymczasowo zapłaconych kwot. Ponadto z punktu widzenia skutków dla naszego budżetu sposób ujęcia w budżecie UE jest neutralny. Ewentualne dodatkowe zapotrzebowanie zostanie i tak pokryte ze zwiększonej składki. Mając na uwadze przedstawione informacje, zwracam się do Wysokiej Komisji z prośbą o przyjęcie stanowiska rządu do tego wniosku legislacyjnego. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Dziękuję pani minister. Sprawozdawcą do tego dokumentu jest pan poseł marek Matuszewski, którego proszę o zabranie głosu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PoselMarekMatuszewski">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, pani minister, szanowni państwo, w dniu  29 kwietnia br. Komisja Europejska przedłożyła stronie polskiej stosowny wniosek na temat rozporządzenia PE i Rady zmieniającego rozporządzenie w sprawie zasad finansowych mających zastosowanie do budżetu ogólnego Unii, sygnatura COM(2022) 184. Celem wniosku Komisji Europejskiej na temat wyżej wymienionego rozporządzenia jest uregulowanie kwestii ujęcia w budżecie UE odsetek i innych opłat należnych z tytułu grzywien, kar bądź sankcji nienależnie pobranych przez Komisję Europejską od przedsiębiorstw w związku z zarzutem naruszenia zasad konkurencji. Przedstawione propozycje są odpowiedzią dla niekorzystnego dla Komisji Europejskiej rozstrzygnięcia Trybunału Sprawiedliwości UE TSUE.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PoselMarekMatuszewski">Zgodnie z obowiązującymi przepisami finansowymi, w przypadku, gdy całkowity zwrot tymczasowo pobranych kwot był ujemny, poniesiona strata była odliczona od kwoty podlegającej wypłaty. Do czasu wyroku przepisy nie przewidywały również wypłaty odsetek tytułem rekompensat. Komisja Europejska motywuje swoje propozycje argumentem, że w następstwie wyżej wymienionego wyroku Komisja Europejska może mieć do czynienia z bezprecedensowymi roszczeniami odsetkowymi. Odsetki te mogą znacznie przekroczyć uzyskane z kwot wypłaconych przez podmioty na poczet ewentualnych grzywien. Na podstawie precedensu wyżej wymienionej sprawy toczą się przed sądem inne sprawy z zakresu polityki konkurencji. Celem wniosku Komisji Europejskiej jest również ograniczenie wpływu orzecznictwa na budżet przez ustalenie odpowiedniego poziomu rekompensaty w przypadku zwrotu tymczasowo zapłaconych kwot. Zarówno rząd, jak i Biuro Analiz Sejmowych nie zgłaszają uwag co do zgodności tego projektu z zasadą pomocniczości, więc zgodnie z tym, co zostało przedstawione w konkluzji przedłożonej przez BAS, należy w mojej ocenie poprzeć stanowisko rządu. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Dziękuję panu posłowi. Otwieram dyskusję. Czy ktoś chce się wypowiedzieć w sprawie tego dokumentu? Nie widzę. Zatem chciałbym zaproponować następującą konkluzję: Stwierdzam, że Komisja rozpatrzyła w trybie art. 7 ust. 4 ustawy z dnia 8 października 2010 r. dokument o sygnaturze COM(2022) 184 wersja ostateczna i odnoszący się do niego projekt stanowiska RP. Komisja podzieliła stanowisko rządu. Czy jest sprzeciw wobec takiej konkluzji? Nie słyszę. Zatem przyjmujemy konkluzję i na tym zamykam rozpatrywanie tego punktu.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Przechodzimy do pkt III, czyli rozpatrzenia w trybie art. 11 ust. 1 ustawy z dnia  8 października 2010 r. informacji o stanowisku, jakie Rada Ministrów ma zamiar zająć podczas rozpatrywania projektów aktów prawnych UE na posiedzeniu Rady ds. Zatrudnienia, Polityki Społecznej, Zdrowia i Ochrony Konsumentów (14 czerwca 2022 r.), w związku z zasięgnięciem opinii Komisji w tych sprawach. Jednocześnie informuję państwa, że na posiedzeniu Rady będzie omawiany dokument COM(2022) 197, który nie był jeszcze przedmiotem obrad Komisji. Rząd w tym punkcie reprezentuje pan minister Maciej Miłkowski, podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia. Bardzo proszę pana ministra o przedstawienie stanowiska.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMilkowski">Szanowny panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, podczas najbliższego posiedzenia Rady EPSCO odbędzie się wymiana poglądów na temat rozporządzenia w sprawie europejskiej przestrzeni danych dotyczących zdrowia i European Health Data Space oraz w sprawach różnych dodatkowo Komisja Europejska przedstawi informacje dotyczące projektu rozporządzenia w sprawie poważnych transgranicznych zagrożeń zdrowia oraz uchylającego decyzję nr 1082/2013/UE, tak zwane rozporządzenie transgraniczne.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMilkowski">Polska wstępnie ocenia, że rozporządzenie w sprawie europejskiej przestrzeni danych niesie duży potencjał zmian i może stanowić istotna wartość dla podstawowych interesariuszy systemu ochrony zdrowia. To rozporządzenie będzie wymagało zaangażowania licznych podmiotów. Polska wersja językowa tego rozporządzenia, tej wersji, została opublikowana dopiero 2 czerwca, tak że wciąż jeszcze trwają prace rządu nad przygotowaniem stanowiska. Polska prowadzi obecnie proces oceny regulacji w perspektywie krajowej jako potencjalne wyzwania dla Polski. W chwili obecnej identyfikowany jest podział poszczególnych zadań oraz ewentualna konieczność wprowadzenia zmian legislacyjnych w odniesieniu do trzech organów wskazanych w propozycji rozporządzenia, to jest Digital Health Authorities, Health Data Access Bodies oraz European Health Data Space w kontekście zadań realizowanych przez instytucje krajowe.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMilkowski">Wyzwaniem będzie także późniejsze funkcjonowanie wyżej wymienionych organów i procedowanie wniosków o udostępnienie danych oraz o katalogowanie danych. Dodatkowo jako jeden z obszarów wymagających ewentualnych dodatkowych regulacji prawnych na poziomie krajowym można wskazywać przepisy dotyczące wtórnego wykorzystania dokumentacji medycznej oraz dodatkowo wyzwaniem będzie wprowadzenie zakresu certyfikacji oprogramowania elektronicznej dokumentacji medycznej oraz nadzoru rynku. Jednocześnie jasny system udostępnienia danych w kontekście wtórnego przetwarzania danych medycznych może i widzimy, że będzie stanowił istotny impuls rozwojowy dla przedsiębiorców z branży medycznej zarówno w zakresie rozwijania różnych wyrobów medycznych, jak również oprogramowania stosowanego w sektorze ochrony zdrowia. To dotyczyłoby pierwszego punktu.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMilkowski">Jeśli chodzi o rozporządzenie transgraniczne, prezydencja przedstawi informacje na temat aktualnego stanu prac. Nie przewidujemy, że w tym zakresie będziemy zabierali głos. obecnie negocjacje prowadzone są jeszcze w ramach trilogów. Część państw zwraca uwagę na związek tego rozporządzenia z HERA i apeluje o zachowanie spójności negocjacyjnej między aktami. Prezydencja wskazuje jeszcze na następujące obszary do wyjaśnienia, czyli kwestie aktów delegowanych, częstotliwość przekazywania raportów dotyczących planów gotowości na zagrożenia i art. 12, czyli dotyczące klauzuli wyłączności.</u>
+          <u xml:id="u-6.4" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMilkowski">Polska wyraża chęć współpracy w ramach budowania zdolności i gotowości Unii wobec zagrożeń ujętych w projekcie rozporządzenia PE i Rady w sprawie poważnych transgranicznych zagrożeń zdrowia i przychyla się pozytywnie do projektowanych zmian w wyżej wymienionym rozporządzeniu z zastrzeżeniami, które przedstawiłem wcześniej. Dziękuję bardzo serdecznie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Dziękuję panu ministrowi. Otwieram dyskusję. Czy są pytania i zgłoszenia w dyskusji? Nie widzę. Zatem chciałbym zaproponować następującą konkluzję: stwierdzam, że Komisja wysłuchała informacji o stanowisku, jakie Rada Ministrów ma zamiar zająć podczas rozpatrywania projektów aktów prawnych UE na posiedzeniu Rady ds. Zatrudnienia, Polityki Społecznej, Zdrowia i Ochrony Konsumentów 14 czerwca 2022 r., w związku z zasięgnięciem opinii Komisji w tych sprawach w trybie art. 11 ust. 1 ustawy. Komisja postanowiła nie zgłaszać uwag do dokumentu o sygnaturze COM(2020) 727, natomiast w stosunku do dokumentu COM(2022) 197 Komisja postanowiła nie zajmować stanowiska. Czy jest sprzeciw? Nie słyszę. Zatem, przyjmując tę konkluzję, zamykam rozpatrywanie tego punktu.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Przechodzimy do kolejnego punktu, czyli rozpatrzenia w trybie art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 8 października 2010 r. informacji o stanowisku, jakie Rada Ministrów ma zamiar zająć podczas rozpatrywania projektów aktów prawnych UE na posiedzeniu Rady ds. Zatrudnienia, Polityki Społecznej, Zdrowia i Ochrony Konsumentów (16 czerwca 2022 r.), w związku z zasięgnięciem opinii Komisji w tych sprawach. Rząd reprezentuje pani minister Anna Schmidt, sekretarz stanu w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej. Bardzo proszę panią minister o przedstawienie stanowiska.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejAnnaSchmidt">Bardzo dziękuję. Szanowni państwo przewodniczący, państwo parlamentarzyści, prezentowałam już stanowisko rządu do dyrektywy – odpowiednio w komisji senackiej i sejmowej w styczniu i w lutym. Teraz, za kilka dni, za nieco ponad tydzień, 16 czerwca, odbędzie się kolejne posiedzenie Rady EPSCO, gdzie prezydencja francuska przedstawi raport z postępu prac, a więc nie odbędą się negocjacje i dalszy tryb prac nad projektem. Po prostu nie jest planowana debata polityczna w tym punkcie, więc przedstawiciel Polski nie będzie zabierał głosu. To nie jest ten etap prac. Bardzo dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Dziękuję bardzo. Otwieram dyskusję. Czy są pytania, zgłoszenia? Nie widzę. Zatem chciałbym zaproponować następującą konkluzję: stwierdzam, że Komisja przyjęła do wiadomości informację o stanowisku, jakie Rada Ministrów ma zamiar zająć podczas rozpatrywania projektów aktów prawnych UE na posiedzeniu Rady  ds. Zatrudnienia, Polityki Społecznej, Zdrowia i Ochrony Konsumentów w dniu 16 czerwca 2022 r., w związku z zasięgnięciem opinii Komisji w tych sprawach w trybie art. 11 ust. 1 ustawy. Czy jest sprzeciw wobec przyjęcia tej konkluzji? Nie słyszę. Zatem, przyjmując tę konkluzję, zamykam rozpatrywanie tego punktu IV.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Na tym stwierdzam, że porządek dzienny został wyczerpany. Protokół dzisiejszego posiedzenia będzie wyłożony do przejrzenia w sekretariacie Komisji w Kancelarii Sejmu. Na tym zamykam posiedzenie Komisji. Dziękuję państwu posłom za aktywny udział i państwu ministrom za obecność. Dziękuję.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00147-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00147-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..d586a42
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00147-01/header.xml
@@ -0,0 +1,46 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-suexx-00147-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja do Spraw Unii Europejskiej /nr 147/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja do Spraw Unii Europejskiej /nr 147/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#SUE">147</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-22</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="KomunikatKomisjidoParlamentuEuropejskiegoRadyEuropejskiejRadyEuropejskiegoKomitetuEkonomicznoSpolecznegoiKomitetuRegionow" role="speaker">
+        <persName>Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady Europejskiej, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselArkadiuszIwaniak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Arkadiusz Iwaniak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselJerzyMaterna" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Materna</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Sylwester Tułajew</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii Piotr Uściński</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="SUE" role="committee">
+        <orgName>Komisja do Spraw Unii Europejskiej</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00147-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00147-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..2253ad1
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00147-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,69 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#KomunikatKomisjidoParlamentuEuropejskiegoRadyEuropejskiejRadyEuropejskiegoKomitetuEkonomicznoSpolecznegoiKomitetuRegionow">W kierunku zielonej, cyfrowej i odpornej gospodarki – nasz europejski model wzrostu (COM(2022) 83 wersja ostateczna) i odnoszące się do niego stanowisko rządu.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#KomunikatKomisjidoParlamentuEuropejskiegoRadyEuropejskiejRadyEuropejskiegoKomitetuEkonomicznoSpolecznegoiKomitetuRegionow">W posiedzeniu udział wzięli: Piotr Uściński sekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii wraz ze współpracownikami, Adam Guibourgé-Czetwertyński podsekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska wraz ze współpracownikami, Karol Karski poseł do Parlamentu Europejskiego.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#KomunikatKomisjidoParlamentuEuropejskiegoRadyEuropejskiejRadyEuropejskiegoKomitetuEkonomicznoSpolecznegoiKomitetuRegionow">W posiedzeniu udział wzięli pracownicy Kancelarii Sejmu: Joanna Heger i Agata Domańska – z sekretariatu Komisji w Biurze Spraw Międzynarodowych; Bartosz Pawłowski – ekspert ds. legislacji z Biura Analiz Sejmowych, Adrian Grycuk – specjalista ds. systemu gospodarczego z BAS.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Otwieram posiedzenie Komisji do Spraw Unii Europejskiej. Na podstawie listy obecności stwierdzam kworum. Witam serdecznie wszystkich przybyłych państwa ministrów, witam pana posłów, witam pana ministra i osoby towarzyszące i wszystkich państwa.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Szanowni państwo, ponieważ do chwili obecnej nie wpłynęła informacja pisemna dotycząca Rady ds. Środowiska, proponuję zdjąć pkt III z porządku dziennego. Bez informacji pisemnej nie rozpatrujemy informacji w trybie art. 11 ust. 1 ustawy. Jeżeli informacja wpłynie dziś do Komisji, wtedy będzie propozycja, żeby to rozpatrzyć jutro na posiedzeniu o godzinie 10.30, ewentualnie po głosowaniach, bo wtedy również mamy Komisję. Wtedy będziemy rozpatrywać. Informacja pisemna powinna do nas wpłynąć i wtedy możemy rozpatrywać taką informację. Czy jest zgoda co do takiego sposobu i co do wykreślenia pkt III? Jest zgoda. Sprzeciwu nie ma. Zatem dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Czy są jeszcze jakieś uwagi do porządku dziennego? Nie widzę. Stwierdzam, że Komisja przyjęła porządek dzienny. Przystępujemy do realizacji pkt I, czyli rozpatrzenia informacji o dokumentach, w stosunku do których Prezydium wnosi o niezgłaszanie uwag. Są to następujące dokumenty: w trybie art. 8 ust. 2 ustawy z dnia 8 października 2010 r. o współpracy Rady Ministrów z Sejmem i Senatem w sprawach związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej JOIN(2021) 33, COM(2022) 219, 227, 601, 602, 603, 604, 605, 606, 607, 608, 609, 610, 611, 612, 613, 614, 615, 616, 617, 618, 619, 620, 621, 623, 624, 625, 626, 627; w trybie art. 151 ust. 1 regulaminu Sejmu z uwzględnieniem art. 3 ust. 2 ustawy COM(2022) 228, 234, 240, 243, 301, 302, 629, 630, JOIN(2022) 13, 15, 16, 24. Czy do wymienionych przeze mnie dokumentów państwo posłowie chcą zgłosić uwagi, czy też zgodnie z wnioskiem prezydium możemy je przyjąć bez rozpatrywania przez Komisję? Sprzeciwu nie słyszę. Stwierdzam, że Komisja postanowiła nie zgłaszać uwag do wymienionych powyżej dokumentów. Na tym zamykam rozpatrywanie pkt I.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Przechodzimy do rozpatrzenia pkt II, czyli rozpatrzenia w trybie art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 8 października 2010 r. informacji o stanowisku, jakie Rada Ministrów ma zamiar zająć podczas rozpatrywania projektów aktów prawnych UE na posiedzeniu Rady ds. Transportu, Telekomunikacji i Energii (27 czerwca 2022 r.), w związku z zasięgnięciem opinii Komisji w tych sprawach. Jednocześnie informuję państwa, że na posiedzeniu Rady będzie omawiany dokument COM(2021) 805, który nie był jeszcze przedmiotem obrad Komisji. Rząd reprezentuje pan minister Adam Czetwertyński, podsekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska. Bardzo proszę pana ministra o przestawienie stanowiska.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Podsekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska Adam Guibourgé-Czetwertyński:</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, jeśli chodzi o Radę TTE w formacie Energii, która odbędzie się w poniedziałek, to najpierw muszę zaznaczyć, że w punktach A do przyjęcia bez dyskusji są przewidywane dwa rozporządzenia. Po pierwsze, rozporządzenie 2018/1862 w sprawie systemu informacyjnego Schengen oraz rozporządzenie 805/2014 w odniesieniu do stosowania procedury regulacyjnej połączonej z kontrolą w celu dostosowania do art. 290 Traktatu o Funkcjonowaniu UE. Rząd popiera przyjęcia obu tych aktów.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Natomiast w części właściwej kompetencyjnie Rady ds. Energii będziemy mieli dyskusję nad podejściem ogólnym do dwóch dyrektyw: dyrektywy o efektywności energetycznej i dyrektywy w sprawie odnawialnych źródeł energii. Ostatecznie stanowisko rządu do tych dyrektyw będzie zależało od treści podejścia ogólnego, które zostanie zaproponowane. Obecnie jeszcze trwa posiedzenie COREPER, więc ten tekst nie jest jeszcze ustalony. Ale pokrótce przedstawię najważniejsze elementy w stosunku do tych dwóch projektów.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Od przedstawienia propozycji dotyczącej efektywności energetycznej latem w zeszłym roku odbyły się znaczące prace w ramach Rady i udało się wprowadzić istotne dla Polski zmiany zgodne ze stanowiskiem rządu, które też przedstawiłem na wcześniejszym posiedzeniu tej Komisji. Między innymi udało się na przykład wprowadzić możliwość określenia krajowego wkładu do ogólnego celu unijnego w sposób indykatywny. Udało się też określić ścieżkę bardziej realną, jeżeli chodzi o obowiązki nowych oszczędności energii, zamiast 1,5% propozycji na forum Rady zostało wynegocjowane progresywne podejście od 0,8% do końca 2023 r., 1,1% w latach 2024–2025, 1,3% w następnych latach i na końcu 1,5% od 2028 r. Udało się też wprowadzić bardzo istotne dla Polski zmiany w kontekście ciepła systemowego, dotyczące definicji efektywnych źródeł ciepła, które zapewnią, że jednostki, które dzisiaj spełniają tę definicję, nie utracą tego statusu, co jest istotne szczególnie dla naszych dużych systemów ciepłowniczych. Ten element jest pewnie jednym z ważniejszych postulatów branży ciepłowniczej i do tego przekonywaliśmy kolegów, więc bardzo się cieszę, że przynajmniej to udało się wprowadzić. To tyle, jeżeli chodzi o najistotniejsze zmiany w dyrektywie efektywności energetycznej. Tekst, tak jak powiedziałem, jeszcze nie jest finalny, więc ostateczne stanowisko będzie zależne od brzmienia tego tekstu.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">W zakresie dyrektywy o odnawialnych źródłach energii to podobnie, jeśli chodzi o elementy z naszego stanowiska, które udało się wprowadzić, to między innymi znowu dotyczące kwestii ciepłownictwa, które są, jak państwo wiedzą, niezbędnie dla nas istotne. Udało się zaliczyć ciepło wyprodukowane z OZE do celu ciepłowniczego, co oczywiście ułatwi nam osiągnięcie tego celu, biorąc pod uwagę szybkie tempo rozwoju tego sektora w Polsce. w zakresie transportu także cel dla syntetycznych paliw odnawialnych został wpisany jako indykatywny, co też było dla nas istotne. Udało się również przywrócić multiplikatorów w ramach transportu, co da większą wagę dla pojazdów zeroemisyjnych w liczeniu cen.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">To tyle, jeżeli chodzi o te dwie najważniejsze dyrektywy, dla których będzie dyskutowane podejście ogólne. Natomiast na samej Radzie będziemy jeszcze omawiać postępy prac w innych sprawach. Bardzo szybko omówię. To jest po pierwsze, rozporządzenie w sprawie redukcji emisji metanu. Mamy duże zastrzeżenia do tej propozycji. Chociaż co do zasady idea ograniczenia tych emisji jest jak najbardziej słuszna, to wydaje się, że rozwiązania, które zostały zaproponowane są niedopracowane, nie zabezpieczają podstawowych interesów unijnych, jeżeli chodzi o zapewnienie bezpieczeństwa energetycznego, ale przede wszystkim nie spełnią tego podstawowego założenia, jakim jest globalna redukcja emisji metanu.</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Drugim tekstem, który będzie przedmiotem raportu prezydencji o postępie prac, jest dyrektywa w sprawie charakterystyki energetycznej budynków, nad którą toczą się prace. Prace idą w dobrym kierunku. W wielu kwestiach udało się wprowadzić zmiany zgodne ze stanowiskiem Polski, między innymi jeżeli chodzi o definicję budynku zeroemisyjnego czy też wyposażenie budynków w zaawansowane systemy pomiaru i kontroli. Pozostają jeszcze niektóre problematyczne kwestie do rozwiązania, które będą przedmiotem dalszych prac na poziomie roboczym.</u>
+          <u xml:id="u-2.11" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Ostatnie rozporządzenie, które będzie przyjęte – prawdopodobnie bez dyskusji – to jest rozporządzenie w sprawie magazynowania gazu, niezmiernie istotne w obecnym kontekście kryzysu na rynku gazu, który wprowadza obowiązki magazynowania. Bardzo istotne jest to dla bezpieczeństwa energetycznego kontynentu, natomiast Polska już na tę chwilę spełnia cel, który jest nałożony w tej dyrektywie. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-2.12" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Dziękuję panu ministrowi. Otwieram dyskusję. Czy są pytania do pana ministra? Nie widzę. Zatem chciałbym zaproponować następującą konkluzję: Stwierdzam, że Komisja wysłuchała informacji o stanowisku, jakie Rada Ministrów ma zamiar zająć podczas rozpatrywania projektów aktów prawnych UE na posiedzeniu Rady ds. Transportu, Telekomunikacji i Energii (27 czerwca 2022 r.), w związku z zasięgnięciem opinii Komisji w tych sprawach w trybie art. 11 ust. 1 ustawy. Komisja postanowiła nie zgłaszać uwag do dokumentów o sygnaturach COM(2020) 791, COM(2016) 798, COM(2021) 558, 557, 802, COM(2022) 135, natomiast w stosunku do dokumentu COM(2021) 805 Komisja postanowiła nie zajmować stanowiska. Czy jest sprzeciw wobec przyjęcia takiej konkluzji? Nie słyszę. Zatem przyjmując konkluzję, zamykam rozpatrywanie pkt II. Dziękuję panu ministrowi.</u>
+          <u xml:id="u-2.13" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Przechodzimy do pkt III, czyli rozpatrzenia w trybie art. 7 ust. 4 ustawy z dnia 8 października 2010 r. Wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego zharmonizowane warunki wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych, zmieniające rozporządzenie (UE) 2019/1020 i uchylające rozporządzenie (UE) nr 305/2011 (COM(2022) 144 wersja ostateczna) i odnoszącego się do niego projektu stanowiska RP. Rząd jest reprezentowany przez pana ministra Piotra Uścińskiego, sekretarza stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii. Bardzo proszę pana ministra o przedstawienie stanowiska.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Szanowny panie przewodniczący, szanowna Komisjo, szanowni państwo, rozporządzenie PE i Rady nr 305/2011, zwane w skrócie CPR, określa zharmonizowane warunki wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych. Rozporządzenie w sprawie wyrobów budowlanych zapewnia sprawne funkcjonowanie jednolitego rynku i swobodny przepływ wyrobów budowlanych w UE. Komisja Europejska wskazała dwa ogólne cele rewizji CPR, to jest stworzenie sprawnie funkcjonującego jednolitego rynku wyrobów budowlanych i przyczynienie się do realizacji celów ekologicznej i cyfrowej transformacji, w szczególności nowoczesnej, zasobooszczędnej i konkurencyjnej gospodarki. Cele szczegółowe, jeśli państwo będą sobie życzyli, to dopowiem, a teraz przejdę do stanowiska rządu. Rzeczpospolita Polska co do zasady podziela potrzebę wprowadzenia zmian w zakresie CPR, tak aby umożliwić rozwiązywanie problemów wynikających z utrudnień w funkcjonowaniu jednolitego rynku w obszarze wyrobów budowlanych. Niemniej jednak w wielu aspektach proponowane zmiany w stosunku do obecnie obowiązujących przepisów wymagają szczegółowej analizy oraz dyskusji. Zaproponowane we wniosku rozwiązania gruntownie zmieniają podejście do obecnie obowiązującego rozporządzenia ustanawiającego zharmonizowane warunki wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych. Ma na to wpływ w pierwszej kolejności rozszerzenie zakresu rozporządzenia o aspekty, których obecnie przepisy dotyczące wyrobów budowlanych nie obejmowały, tak jak na przykład wyroby i usługi związane z drukowaniem przestrzennym 3D czy ponowne wykorzystanie wyrobów lub ich części, a przede wszystkim nowe obszary wymagań zgodności. Obawy budzi fakt, że wiele elementów, które będą miały zasadniczy wpływ na wymagania stawiane wyrobom budowlanym oraz na warunki wprowadzania do obrotu wyrobów budowlanych nie zostało uwzględnionych w rozporządzeniu, natomiast miałoby być w okresie późniejszym określone w aktach delegowanych. Stanowi to dużą niepewność na etapie wniosku, gdzie znaczna część wymagań jest niesprecyzowana. W skrócie przedstawiłem stanowisko. Bardzo proszę Komisję o przyjęcie tego projektu stanowiska i pozytywną opinię.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Dziękuję panu ministrowi. Sprawozdawcą do tego dokumentu jest pan poseł Jerzy Materna. Bardzo proszę pana posła o zabranie głosu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PoselJerzyMaterna">Dziękuję. Panie przewodniczący, omawiamy dzisiaj wniosek rozporządzenie PE i Rady ustanawiające zharmonizowane warunki wprowadzenia do obrotu wyrobów budowlanych zmieniające rozporządzenie UE 2019/1020 i uchylające rozporządzenie UE nr 303/2011. Celem wniosku jest stworzenie sprawnie funkcjonującego jednolitego rynku wyrobów budowlanych, a także realizacja celu ekologicznej i cyfrowej transformacji UE oraz budowanie zasobooszczędnej i konkurencyjnej gospodarki. W projekcie określono między innymi wymogi i sposoby ustalania charakterystyk wyrobów budowlanych, dotyczące ich deklaracje, oznakowania, normy, a także określono prawa i obowiązki podmiotów gospodarczych dotyczące stosowania zharmonizowania specyfikacji technicznych oraz obowiązki w zakresie ochrony środowiska. Dokument jest częścią pakietu dotyczącego projektowania, wytwarzania i użytkowania zrównoważonych produktów różnych dokumentów COM 140, 141 i 143, to jest produktów, które między innymi mogą być użytkowane dłużej, bardziej efektywnie, mają zużywać mniej energii, nadawać się w jak największym stopniu do naprawy, a do ich wytwarzania mogą być wykorzystywane materiały pochodzące z recyklingu.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PoselJerzyMaterna">Należy ocenić, że projektowane rozporządzenie wpłynie pozytywnie na funkcjonowanie jednolitego rynku w obszarze materiałów budowlanych, przede wszystkim dzięki zwiększeniu skuteczności systemu normalizacji i harmonizacji technicznej tej kategorii wyrobów, co ograniczy bariery handlowe, obciążenia administracyjne dla przedsiębiorstw oraz koszty przestrzegania przepisów. Jednocześnie niektóre przedsiębiorstwa wprowadzające do obrotu produkty będą musiały ponieść koszty dostosowania się do nowych przepisów, które mogą zostać przeniesione na konsumentów. Skuteczne wdrożenie rozporządzenia będzie także wymagało zmian w prawie krajowym. Rząd, co wynika z przedstawionego przez pana ministra stanowiska, co do zasady podziela potrzebę wprowadzenia zmian, co umożliwiłoby rozwiązanie problemów w funkcjonowaniu jednolitego rynku w obszarze materiałów budowlanych, jednak zaproponowane przez Komisję zmiany wymagają szczegółowej analizy i dyskusji. Rada Ministrów przekazała listę 29 uwag do projektu, co pan minister przedstawił. Generalnie projekt stanowiska rządu nie budzi zastrzeżeń i zasługuje na poparcie z uwzględnieniem uwag w projekcie stanowiska rządu.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PoselJerzyMaterna">Projekt stanowiska był konsultowany z partnerami społecznymi i gospodarczymi u dziewięciu różnych organizacji. Oni również wnieśli uwagi. W imieniu Komisji proponuję przyjąć stanowisko pozytywnie dla tego wniosku, z uwzględnieniem uwag rządu. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Dziękuję panu posłowi. Otwieram dyskusję. Czy ktoś chciałby się wypowiedzieć w tej sprawie? Nie widzę. Zatem chciałbym zaproponować następującą konkluzję: Stwierdzam, że Komisja rozpatrzyła w trybie art. 7 ust. 4 ustawy z dnia 8 października 2010 r. dokument o sygnaturze COM(2022) 144 wersja ostateczna i odnoszący się do niego projekt stanowiska RP. Komisja podzieliła stanowisko rządu. Czy jest sprzeciw? Nie słyszę. Zatem, przyjmując konkluzję, zamykam rozpatrywanie pkt III.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Przechodzimy do pkt IV, czyli rozpatrzenia w trybie art. 151 ust. 1 regulaminu Sejmu z uwzględnieniem art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 8 października 2010 r. Komunikatu Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady Europejskiej, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów: W kierunku zielonej, cyfrowej i odpornej gospodarki – nasz europejski model wzrostu (COM(2022) 83 wersja ostateczna) i odnoszącego się do niego stanowiska rządu. Rząd jest reprezentowany także przez pana ministra Piotra Uścińskiego, sekretarza stanu w MRiT. Bardzo proszę pana ministra o przedstawienie stanowiska.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Panie przewodniczący, szanowni państwo, komunikat Komisji Europejskiej w kierunku zielonej, cyfrowej i odpornej gospodarki – nasz europejski model wzrostu – którego dotyczy stanowisko rządu, służy podsumowaniu dotychczasowej dyskusji na temat aktualnych wyzwań gospodarczych. Omawiany komunikat ma charakter ogólny i nie przedstawia konkretnych nowych rozwiązań programowych lub legislacyjnych. W celi stworzenia bazy do dyskusji na temat europejskiego modelu wzrostu w komunikacie przypomniano i podkreślono aktualność oraz wskazano kierunki dalszych działań odnośnie do szeregu inicjatyw unijnych, które stanowią odpowiedź na wyzwania, przed jakimi staje gospodarka UE. Chodzi zarówno o wyzwania zidentyfikowane jeszcze przed pandemią, na przykład w związku ze zmianami klimatu, wyzwania uwypuklone przez pandemię, na przykład te związane z cyfryzacją, jak i wyzwania najnowsze wynikające z pogarszającej się sytuacji geopolitycznej i bezpieczeństwa w związku z rosyjską inwazją na Ukrainę. W związku ze zmieniającą się sytuacją w komunikacie wskazuje się na konieczność przyspieszenia tempa podwójnej – klimatycznej i cyfrowej – transformacji i zwiększenia odporności gospodarczej i społecznej UE.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Pozwolę sobie wskazać najważniejsze elementy stanowiska rządu. Rząd RP generalnie podziela zawartą w dokumencie ocenę wyzwań stojących przed gospodarką UE. Co do zasady popieramy kierunki działań nakreślone w Europejskim Zielonym Ładzie w celu sprostania wyzwaniom związanym z klimatem i środowiskiem. Zaznaczamy jednak, że w kontekście aktualnej sytuacji geopolitycznej nie może to oznaczać zbyt gwałtownego odchodzenia od paliw kopalnych. Podkreślamy, że inicjatywy takie jak pakiet „Gotowi na 55”, czyli „Fit for 55”, powinny być opracowane i wdrażane z uwzględnieniem krajowych uwarunkowań, w tym miksów energetycznych. Priorytetem dla nas są bezpieczeństwo energetyczne i niezależność od rosyjskich surowców energetycznych, a drogą do nich rozwój energetyki odnawialnej i energetyki jądrowej oraz traktowanie gazu ziemnego jako paliwa przejściowego na ścieżce efektywnej i sprawiedliwej transformacji gospodarki. Rząd zwraca też uwagę na rolę wykorzystania zasobów własnych w osiągnięciu bezpieczeństwa energetycznego. Postulujemy swobodę dla państw członkowskich w sposobie osiągania celu OZE określanego w regulacjach unijnych. Adekwatnymi działaniami byłyby: zniesienie ograniczeń w korzystaniu z surowców spożywczych na cele energetyczne na poziomie UE, uproszczenie zasad lokalnego wykorzystania biomasy w zapewnieniu bezpieczeństwa produkcji paliw oraz szybki rozwój rynki biometanu w oparciu o biomasę odpadową z rolnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Rząd podkreśla, że sprawiedliwa transformacja oznacza również wymóg zapewnienia wsparcia dla sektorów gospodarczych, które bezpośrednio zostaną dotknięte skutkami transformacji, między innymi dla górnictwa, ale również dla rozwoju krajowych zdolności technologicznych i produkcyjnych w zakresie zielonego przemysłu, czyli urządzeń OZE czy smart mobility. W świetle inwazji Rosji na Ukrainę szczególnego znaczenia nabiera zwiększenie inwestycji w przemysł obronny i kosmiczny, w tym w cyberobronę. Rząd popiera uruchomienie dodatkowych unijnych inwestycji ukierunkowanych na wzmocnienie zdolności w zakresie zarządzania ryzykiem i reagowania kryzysowego. Rząd zgadza się, że skuteczne przeprowadzenie obu transformacji wymaga utworzenia instrumentów, które pozwolą zniwelować ich skutki redystrybucyjne. W związku z tym podkreślamy, że dotyczy to nie tylko działań na poziomie krajowym, ale także na poziomie UE, tak by ciężar transformacji został sprawiedliwie rozłożony pomiędzy wszystkie państwa członkowskie.</u>
+          <u xml:id="u-7.3" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Kończąc, zwrócę uwagę na dość dobrą sytuację gospodarczą Polski. W wiosennej prognozie gospodarczej dla Polski Komisja Europejska prognozuje wzrost realnego PKB na poziomie 3,1% w 2022 r. oraz 3% w 2023 po wzroście o 5,9% zanotowanym w ubiegłym roku. Komisja zwraca uwagę, że tempo gospodarczej odbudowy po pandemii w Polsce było jednym z najszybszych wśród krajów UE. Utrzymują się pozytywne tendencje na rynku pracy. W pierwszym kwartale 2022 r. stopa bezrobocia wyniosła 3,1%, co sytuuje nas w czołówce europejskiej. Prognozy Komisji wskazują, że ta tendencja utrzyma się w kolejnych latach. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Dziękuję panu ministrowi. Sprawozdawcą do tego dokumentu jest pan poseł Arkadiusz Iwaniak. Bardzo proszę, panie pośle, o zabranie głosu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PoselArkadiuszIwaniak">Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, panie ministrze, w sumie, chcąc przedłożyć przed państwem sprawozdanie z tego dokumentu, wystarczyłoby powiedzieć, że zgadzam się z tym, co powiedział pan minister, bo faktycznie jest to dokument na dość dużym poziomie ogólności, praktycznie niewnoszący nic do tej dyskusji i tak naprawdę trochę rozczarowujący w obecnej sytuacji. To jest oczywiście moje zdanie.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PoselArkadiuszIwaniak">Ale jeśli mamy mówić o kierunki zielonej cyfrowej i odpornej gospodarki, jak to jest nazwane w komunikacie – nasz europejski model wzrostu – to pozwólcie państwo, że przytoczę kilka zdań z tego dokumentu. Jak się zauważa w komunikacie, globalne wyzwania, przed którymi stoi Europa, stanowią okazję do odnowienia – i tutaj bym podkreślił słowo „odnowienia” – naszej determinacji i zaangażowania na rzecz przemian gospodarczych oraz zacieśnienia współpracy z naszymi partnerami międzynarodowymi. Podkreśliłem celowo słowo „odnowienia”, gdyż materiał komunikatu, jak powiedziałem na początku, stanowi głównie przypomnienie dokumentów już będących w obrocie UE oraz dokumentów, nad którymi trwają prace, oraz koniecznych reform w zakresie zielonej, cyfrowej i odpornej gospodarki. Ponadto w opinii BAS, którą też pozwolę sobie przytoczyć, stwierdzono, że celem omawianego komunikatu jest wniesienie wkładu Komisji w nieformalne dyskusje decydentów politycznych na temat europejskiego modelu wzrostu gospodarczego.</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#PoselArkadiuszIwaniak">Ten komunikat podzielono jakby na trzy zasadnicze części. W pierwszej dotyczącej inwestowania w przyszłość Europy mamy trzy punkty, o których wspominał również pan minister. Pozwolę sobie powiedzieć kilka rzeczy, o których pan minister nie mówił, a więc, realizacja Europejskiego Zielonego Ładu. Tutaj bardzo mocno się podkreśla i kładzie nacisk na zieloną transformację gospodarki UE, że wymaga pilnego i pełnego wdrożenia Europejskiego Zielonego Ładu, w tym pakietu „Fit for 55” oraz realizacji szeregu innych działań koniecznych do osiągnięcia założonych celów środowiskowych. Centralnymi elementami zielonej transformacji powinny być dekarbonizacja sektora energetycznego, przekształcenia sektora przemysłu i systemu żywnościowego, renowacji budynków, przyspieszenia przejścia na zrównoważoną i inteligentną mobilność, gospodarka w obiegu zamkniętym. Tutaj zwracam uwagę na stanowisko rządu w sprawie dekarbonizacji.</u>
+          <u xml:id="u-9.3" who="#PoselArkadiuszIwaniak">W tym dokumencie podkreśla się kilkukrotnie, że centralnym elementem polityki Komisji w ramach Europejskiego Zielonego Ładu, w tym pakietu „Gotowi na 55”, jest sprawiedliwość oraz takie rozłożenie kosztów, aby osoby o niskim statusie ekonomicznym ucierpiały jak najmniej. Kolejny punkt to jest wykorzystanie szans, jakie niesie cyfrowa dekada Europy, a zatem jak się stwierdza w komunikacie cyfrowa transformacja powinna objąć cztery obszary: rozwój edukacji cyfrowej, umiejętności i kompetencji cyfrowych, bezpieczną i zrównoważoną infrastrukturę cyfrową i infrastrukturę połączeń, transformację cyfrową przedsiębiorstw oraz cyfryzację usług publicznych i systemów edukacji. To jest tak zwany cyfrowy kompas. Zgodnie z szacunkami 2020 r., aby można było przeprowadzić transformację cyfrową Unii, dodatkowe inwestycje muszą wynieść około 125 mld euro rocznie. Kwota ta, co stwierdza się w komunikacie, nie uwzględnia obszaru cyfrowych usług publicznych. Co warte również podkreślenia, w tym komunikacie Komisja kładzie duży nacisk na fakt, że Europa pragnie stać się wzorem do naśladowania, wyznaczając globalne standardy, które stawiają ludzi w centrum transformacji cyfrowej.</u>
+          <u xml:id="u-9.4" who="#PoselArkadiuszIwaniak">Kolejny punkt to zwiększenie odporności i gotowości na wypadek sytuacji kryzysowej. Tutaj zwiększenie tej odporności i gotowości gospodarczej i społecznej UE na wypadek sytuacji kryzysowej ma zostać osiągnięte między innymi poprzez umocnienie jednolitego rynku, wspieranie dywersyfikacji łańcucha dostaw oraz otwartości i konkurencyjności, zwłaszcza w zakresie polityki handlowej UE, wzmocnienie sojuszy przemysłowych, inwestowanie w przemysł obronny i kosmiczny, w tym cyberobronę, co jest, myślę, dzisiaj nie bez znaczenia.</u>
+          <u xml:id="u-9.5" who="#PoselArkadiuszIwaniak">Kolejny punkt z tych trzech, które wymieniłem, to jest zapewnienie sprawiedliwej i sprzyjającej włączeniu społecznemu transformacji gospodarczej. Zielona i cyfrowa transformacja gospodarcza powiedzie się tylko wtedy, gdy będzie miała sprawiedliwy i sprzyjający włączaniu społecznemu charakter. Wpływ cyfryzacji i dekarbonizacji na dobrobyt będzie prawdopodobnie nierównomiernie rozłożony. Po raz kolejny to wymieniam, bo to było, tak jak powiedziałem wcześniej, kilkukrotnie podkreślone w komunikacie, ponieważ gospodarstwa domowe o niskich i średnich dochodach często przeznaczają przeważającą część swojego dochodu do dyspozycji na żywność i podstawowe usługi, tak jak mieszkanie, energia, transport. Prawdopodobnie one ucierpią w największym stopniu.</u>
+          <u xml:id="u-9.6" who="#PoselArkadiuszIwaniak">Kolejny punkt, trzeci, ostatni, uruchomienie skoordynowanych działań na wszystkich szczeblach. W tej części komunikat kładzie nacisk na dwie ważne kwestie. Po pierwsze, państwa członkowskie maja do odegrania kluczową rolę w likwidacji barier związanych z transpozycją, wdrożeniem i stosowaniem prawodawstwa UE, długimi i skomplikowanymi procedurami administracyjnymi – to warto podkreślić – niepewnością i fragmentacją regulacyjną, założonymi systemami podatkowymi i najlepszy otoczeniem działalności gospodarczej. Po drugie, pomimo tego że duża część inwestycji będzie finansowana ze środków sektora prywatnego, w niektórych przypadkach konieczna będzie interwencja publiczna w celu stworzenia odpowiednich zachęt i usunięcia przeszkód dla innowacji. Tutaj myślę, że kluczowe jest to, co się podkreśla w tym dokumencie i w tym punkcie, że instrument na rzecz odbudowy i zwiększania odporności, jego rola w podniesieniu gospodarek krajowych, jak i całej UE po pandemii, ale również element zwiększający konkurencyjność w obecnej sytuacji jest również bardzo ważnym instrumentem walki z inflacją i to bym chciał dość mocno podkreślić. W sumie, chcąc podkreślić ten materiał, można by zacytować ostatni niemalże wers z tego dokumentu: „Aby chronić dobrobyt i dobrostan swoich obywateli – cytuję go w całości – UE musi dokonać sprawiedliwej i sprzyjającej włączaniu społecznemu transformacji na drodze do bardziej ekologicznej, cyfrowej przyszłości, wzmacniając jednocześnie swoją odporność społeczno-gospodarczą w niestabilnym świecie”. Tak jak powiedział zarówno pan minister, jak i ja, to jest dokument, który jest dość ogólny. W moim odczuciu dość niewystarczający jak na obecną sytuację. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Dziękuję panu posłowi za bardzo szczegółowe przedstawienie sprawozdania. Otwieram dyskusję. Czy ktoś chciałby się wypowiedzieć w sprawie tego dokumentu? Nie widzę. Zatem chciałbym zapytać, czy jest sprzeciw wobec decyzji Komisji o przyjęciu do wiadomości informacji dotyczącej tego dokumentu? Nie słyszę. Zatem stwierdzam, że Komisja przyjęła do wiadomości informację rządu na temat dokumentu o sygnaturze COM(2022) 83 i odnoszącego się do niego stanowiska rządu. Na tym zamykam rozpatrywanie pkt IV.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Tym samym stwierdzam, że porządek dzienny został wyczerpany. Protokół dzisiejszego posiedzenia będzie wyłożony do przejrzenia w sekretariacie Komisji w Kancelarii Sejmu. Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00148-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00148-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..32a8ad9
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00148-01/header.xml
@@ -0,0 +1,46 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-suexx-00148-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja do Spraw Unii Europejskiej /nr 148/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja do Spraw Unii Europejskiej /nr 148/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#SUE">148</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-23</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PoselKazimierzGolojuch" role="speaker">
+        <persName>Poseł Kazimierz Gołojuch</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselKrzysztofSmiszek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Krzysztof Śmiszek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Sylwester Tułajew</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiRyszardBartosik" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Ryszard Bartosik</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciSebastianKaleta" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Sebastian Kaleta</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="SUE" role="committee">
+        <orgName>Komisja do Spraw Unii Europejskiej</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00148-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00148-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..844bd74
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00148-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,65 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Otwieram posiedzenie Komisji do Spraw Unii Europejskiej. Na podstawie listy obecności stwierdzam kworum. Witam serdecznie wszystkich przybyłych członków Komisji do Spraw Unii Europejskiej, witam państwa ministrów, witam osoby towarzyszące. Czy są uwagi do porządku dziennego? Nie widzę. Zatem stwierdzam, że Komisja przyjęła porządek obrad.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Przechodzimy do realizacji pkt I. Dyskretnie przypominam państwu, że dzisiaj o godzinie 11.15 rozpoczynają się głosowania. Zatem przechodzimy do rozpatrzenia w trybie art. 7 ust. 4 ustawy z dnia 8 października 2010 r. o współpracy Rady Ministrów z Sejmem i Senatem w sprawach związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europe Wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie (UE) nr 1305/2013 w odniesieniu do szczególnych działań mających zapewnić nadzwyczajne tymczasowe wsparcie w ramach Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich (EFRROW) w odpowiedzi na wpływ rosyjskiej inwazji na Ukrainę (COM(2022) 242 wersja ostateczna) i odnoszącego się do niego projektu stanowiska RP. Rząd jest reprezentowany przez pana ministra Ryszarda Bartosika, sekretarza stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Bardzo proszę pana ministra o przedstawienie stanowiska.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiRyszardBartosik">Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, panowie ministrowie, wszyscy państwo zebrani na dzisiejszej Komisji, omawiamy stanowisko do projektu prawnego przygotowanego przez Komisję Europejską w związku z sytuacją wywołaną skutkami agresji Rosji na Ukrainę. Komisja zaproponowała nowy nadzwyczajny tymczasowy mechanizm w ramach drugiego filara Wspólnej Polityki Rolnej. Ma on umożliwić odpowiedź na problemy z płynnością finansową, które dotknęły gospodarstwa rolne oraz małe i średnie przedsiębiorstwa w sektorze rolno-żywnościowym. Problemy te wynikają ze znaczącego wzrostu kosztów produkcji, szczególnie pasz i nawozów. Komisja wskazuje także na trudną sytuację przedsiębiorstw w przemyśle przetwórczym, które ponoszą wyższe koszty gazu i energii elektrycznej. Proponowane wsparcie ma mieć charakter jednorazowej, ryczałtowej płatności. Maksymalny proponowany poziom wsparcia wynosi 15 tys. euro w przypadku, gdy beneficjentem będzie rolnik, oraz 100 tys. euro w przypadku, gdy beneficjentem będzie przedsiębiorstwo. Skumulowane wsparcie w ramach proponowanego działania nie powinno przekroczyć 5% wkładu Funduszu w programy Rozwoju Obszarów Wiejskich w latach 2021–2022. Wsparcie musi być wypłacone do 15 października 2023 r. na podstawie wniosków o wsparcie zatwierdzonych do 31 marca 2023 r. Wsparcie ma zostać ukierunkowane na podmioty, które najbardziej ucierpiały w wyniku kryzysu. Komisja zaproponowała, aby nowy instrument brał też pod uwagę kwestie zmian klimatu i wyzwania środowiskowe i aby ułatwiał przejście na zrównoważone, odporne i sprawiedliwe systemy żywnościowe w UE i na świecie.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiRyszardBartosik">Wprowadzając działania oparte na proponowanych przepisach, państwa członkowskie będą musiały przygotować zmiany swoich programów Rozwoju Obszarów Wiejskich. Na wstępie chcę powiedzieć, że w zasadzie zakończyły się prace nad projektem prawnym w Radzie UE i PE. Mamy już uzgodniony kompromis. Rozporządzenie ma być przyjęte przez Radę UE na posiedzeniu 28 czerwca. Będzie to posiedzenie Rady ds. Środowiska.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiRyszardBartosik">Rząd przyjął propozycje Komisji z zadowoleniem. Stanowi ona odpowiedź na wspólne wystąpienie Polski i 11 innych państw członkowskich, które na posiedzeniu Rady ds. Rolnictwa w kwietniu 2022 r. apelowały o wykorzystanie wszelkich możliwych sposobów wsparcia sektora rolnego w obecnej kryzysowej sytuacji, w tym także drugiego filara Wspólnej Polityki Rolnej. W trakcie dyskusji nad tym projektem Polska sugerowała większą elastyczność co do terminu rozpatrywania wniosku o wsparcie. Sugerowaliśmy też wykreślenie zapisów, które kierunkują wsparcie dla rolników i podmiotów zaangażowanych w cztery specyficzne rodzaje działań związanych ze środowiskiem i większym zrównoważeniem sektora rolnego. Poparliśmy jak najszybsze wprowadzenie w życie proponowanego rozwiązania, aby umożliwić skuteczną pomoc podmiotom, które zmagają się z negatywnymi konsekwencjami wzrostu kosztów środków produkcji. Ze względu na pilną potrzebę przyjęcia rozporządzenia i brak wystraczającego poparcia dla zmian projektu Komisji odstąpiono od tych postulatów. Chcę jednak zaznaczyć, że brak proponowanych przez Polskę zmian nie będzie stanowił problemu dla wdrożenia tego instrumentu. Na poziomie krajowym już analizujemy możliwości uruchomienia tego nadzwyczajnego wsparcia. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Dziękuję, panie ministrze. Sprawozdawcą do tego dokumentu jest pan poseł Kazimierz Gołojuch. Bardzo proszę pana posła o zabranie głosu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PoselKazimierzGolojuch">Dziękuję, panie przewodniczący. Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, panie ministrze, szanowni państwo, po szczegółowym omówieniu dokumentu przez pana ministra nie będę się powtarzał. Powiem, że to jest nowy dokument, bardzo szybko procedowany, ale tego wymaga potrzeba chwili, spowodowana wojną na Ukrainie. Propozycje, które są zawarte w tym rozporządzeniu są korzystne dla podmiotów szczególnie dotkniętych wpływem rosyjskiej inwazji na Ukrainę. Zapewniając ciągłość ich działalności, o skali pomocy zadecydują kryteria wskazujące podmioty uprawnione do jej otrzymania. Kryteria te zostaną dopiero ustalone. Powiem, że w ogólnej ocenie projektowane rozporządzenie zasługuje na poparcie przez przedstawiciela Polski na forum UE. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Dziękuję, panie pośle. Otwieram dyskusję. Czy ktoś chciałby się wypowiedzieć w sprawie tego dokumentu? Nie widzę zgłoszeń, więc chciałbym zaproponować następującą konkluzję: Stwierdzam, że Komisja rozpatrzyła w trybie art. 7 ust. 4 ustawy z dnia 8 października 2010 r. dokument o sygnaturze COM(2022) 242 wersja ostateczna i odnoszący się do niego projekt stanowiska RP. Komisja podzieliła stanowisko rządu. Czy jest sprzeciw? Nie słyszę. Zatem przyjmując taką konkluzję, zamykam rozpatrywanie pkt I.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Przechodzimy do pkt II, czyli rozpatrzenia w trybie art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 8 października 2010 r. informacji o stanowisku, jakie Rada Ministrów ma zamiar zająć podczas rozpatrywania projektów aktów prawnych UE na posiedzeniu Rady ds. Środowiska (28 czerwca 2022 r.), w związku z zasięgnięciem opinii Komisji w tych sprawach. Jednocześnie informuję państwa, że na posiedzeniu Rady będą omawiane dwa dokumenty, które nie były jeszcze przedmiotem obrad Komisji, mianowicie jest to dokument COM(2021) 551 oraz Wniosek dotyczący rozporządzenia PE i Rady w zakresie odbudowy zasobów przyrodniczych. Rząd reprezentuje pan minister Adam Czetwertyński, podsekretarz stanu w Ministerstwie klimatu i Środowiska. Bardzo proszę pana ministra o przedstawienie stanowiska.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Podsekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska Adam Guibourgé-Czetwertyński:</u>
+          <u xml:id="u-5.3" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, rzeczywiście dokument, o którym pan minister przed chwilą mówił, jest bardzo szybko procedowany, bo będzie przyjęty już na tej Radzie 28 czerwca w punktach A planowanych do przyjęcia bez dyskusji. Oprócz tego dokumentu planowane jest do przyjęcia jednocześnie rozporządzenie PE i Rady zmieniające rozporządzenie nr 805/2004 w odniesieniu do stosowania procedury regulacyjnej połączonej z kontrolą w celu dostosowania go do art. 290 Traktatu o Funkcjonowaniu UE. Rząd popiera przyjęcie obu aktów.</u>
+          <u xml:id="u-5.4" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Z tematów właściwych dla Rady ENVI mamy bardzo dużo projektów legislacyjnych, dla których Rada ma przyjmować podejście ogólne. Zacznę od ogólnej uwagi, że nie znamy jeszcze ostatecznego tekstu, nawet tego, który zostanie przedłożony Radzie do dyskusji. Akty te były przedmiotem COREPER-u, który trwał cały dzień wczoraj i dzisiaj jest kontynuowany. Po tych dyskusjach prezydencja zapowiada ewentualne wprowadzenie zmian do tych aktów, ale na podstawie tego, co już wiemy o tych aktach, przedstawię stanowisko, jakie zamierzamy prezentować.</u>
+          <u xml:id="u-5.5" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Pierwszy i pewnie najważniejszy dokument, który będzie przedmiotem obrad, to jest dyrektywa ETS. W tym tekście pozostaje bardzo dużo problemów do rozwiązania. Bardzo istotna dla Polski jest kwestia sektora ciepłowniczego. Od dłuższego czasu rozmawiamy z naszymi partnerami w UE nad wprowadzeniem osobnego mechanizmu, który umożliwiłby przeprowadzenie potrzebnych inwestycji w tym sektorze, odciążając jednocześnie ten sektor od kosztów systemu ETS. Mamy nadzieję, że uda się uzgodnić takie zapisy. Jeszcze z problematycznych kwestii, pozostaje sprawa rozszerzenia czy stworzenia nowego systemu ETS obejmującego budynki i transport. To jest instrument, co do którego mamy wątpliwości co do jego skuteczności pod kątem środowiskowym i bardzo negatywnie oceniamy konsekwencje społeczne wprowadzenia takiego instrumentu. Będziemy więc zdecydowanie popierać usunięcie tego elementu z tej propozycji.</u>
+          <u xml:id="u-5.6" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Kolejnym elementem, który jest przedmiotem dyskusji, to jest kwestia tempa wycofania bezpłatnych uprawień dla sektorów objętych mechanizmem CBAM. Polska postuluje, żeby utrzymać jak najdłużej właściwie darmowo uprawnienia do tych sektorów i dopiero po takim dłuższym okresie oceniać, czy rzeczywiście i w jakim tempie możemy wycofać te darmowe uprawnienia.</u>
+          <u xml:id="u-5.7" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Z bardziej pozytywnych obszarów to jest jeszcze kwestia spekulacji na rynku i mechanizmów ograniczających te spekulacje. Prezydencja francuska, chociaż nie przedstawiła jeszcze tekstu, zapowiada uwzględnienie mechanizmów wychodzących naprzeciw postulatom, które przedstawiliśmy w toku negocjacji. Z najważniejszych spraw to chyba tyle, jeżeli chodzi o tę dyrektywę.</u>
+          <u xml:id="u-5.8" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Powiązana z tą reformą jest osobna propozycja legislacyjna, która dotyczy lotnictwa. Tutaj Polska postulowała całkowicie wycofanie darmowych uprawnień dla lotnictwa już od 2024 r. Niemniej w drodze kompromisu te rozwiązania, które zostały zaproponowane przez prezydencję, wydają się akceptowalne.</u>
+          <u xml:id="u-5.9" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Kolejną propozycją legislacyjną związaną też z tą reformą jest decyzja dotycząca rezerwy stabilizacyjnej. Tutaj Komisja zaproponowała utrzymanie podwyższonego współczynnika transferu uprawnień do rezerwy do 24%. My na pewno będziemy popierać postulaty państw, które ograniczają maksymalną liczbę uprawnień, które mogą być przekazane do MSR, czy też takie, które postulują zmniejszenie tego współczynnika.</u>
+          <u xml:id="u-5.10" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Osobną kwestią jest kolejna propozycja legislacyjna, czyli tak zwany ESR, czyli rozporządzenie, które określa cele krajowe dla sektorów nieobjętych ETS. Tutaj najważniejszy postulat, który przedstawiamy, to konieczność uwzględnienia mechanizmu, który by adresował problem nagłego i nieprzewidywalnego, niezależnego w dużej mierze od działań państw członkowskich wzrostu emisji, który może być spowodowany wieloma czynnikami i który może być zagrożeniem dla realizacji naszych celów, w szczególności w kontekście zaproponowanych mechanizmów konwergencji.</u>
+          <u xml:id="u-5.11" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Kolejna propozycja legislacyjna dotyczy leśnictwa. Tutaj Polska jest tym państwem członkowskim, czy jednym z tych państw członkowskich, dla których ta propozycja najbardziej podwyższa cel, który został wyznaczony. Obecnie cel dla Polski wynosi około 26 mln ton, natomiast zgodnie z tą propozycją ten cel zostanie podniesiony do 38. W naszej ocenie zaproponowane mechanizmy elastyczności nie będą wystarczające dla zapewnienia możliwości osiągnięcia tego celu przez Polskę, więc będziemy szukali podczas dalszych obrad, innych rozwiązań dla tego problemu.</u>
+          <u xml:id="u-5.12" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Kolejna propozycja legislacyjna, która będzie przedmiotem obrad, dotyczy standardów emisji CO2 dla samochodów osobowych. Tutaj Polska wspólnie z innymi krajami regionu, to znaczy z Rumunią, Bułgarią, Węgrami i Słowacją, postuluje przedłużenie mechanizmu zachęt dla pojazdów niskoemisyjnych, tak zwanych ZLEV, do 2034 r., czyli do momentu osiągnięcia celu unijnego. To jest pewnie jedna z ważniejszych kwestii, która się pojawiła w trakcie tych dyskusji.</u>
+          <u xml:id="u-5.13" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Osobną kwestią, która nie znalazła ostatecznie rozwiązania w tym projekcie rozporządzenia, jest problem przenoszenia obciążeń emisyjnych i importu starych wraków z państw bogatszych do państw biedniejszych, co spowoduje właśnie przenoszenie kosztów między państwami członkowskimi, jeżeli chodzi o ten wysiłek redukcyjny.</u>
+          <u xml:id="u-5.14" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Kolejną propozycją legislacyjną, która będzie przedmiotem obrad, jest Społeczny Fundusz Klimatyczny. Fundusz, który ma wspierać gospodarstwa domowe przede wszystkim w przejściu na rozwiązania niskoemisyjne w sposób jak najmniej kosztowny i wspierać inwestycje w tym zakresie. Co do zasady to jest bardzo potrzebny – uważamy – instrument, który umożliwi rozwiązanie problemu ubóstwa energetycznego. Mamy natomiast poważne wątpliwości co do architektury rozwiązania zaproponowanego przez Komisję, przede wszystkim umiejscowienie tego instrumentu w ramach budżetu unijnego. Wolelibyśmy umiejscowić ten Fundusz w ramach systemu ETS na wzór na przykład Funduszu Modernizacyjnego, którego Polska jest największym beneficjentem.</u>
+          <u xml:id="u-5.15" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Ostatni dokument, który może być przedmiotem podejścia ogólnego, to jest inicjatywa Komisji w zakresie wylesiania. Tutaj najważniejszy postulat Polski, który dotyczył możliwości zastosowania tego rozporządzenia na poziomie unijnym i w sposób spójny z obowiązującymi praktykami i zasadami postępowania, jeśli chodzi o gospodarkę leśna, udało się uzgodnić takie definicje, taki zakres tego rozporządzenia. Co do zasady jak najbardziej popieramy te działania, które zmierzają do ograniczenia, wylesienia i degradacji lasów, w szczególności lasów tropikalnych, bo to one mają największy wpływ na możliwości pochłaniania CO2 na poziomie globalnym.</u>
+          <u xml:id="u-5.16" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">To tyle, jeśli chodzi o akty, które będą przedmiotem podejścia ogólnego. Oprócz tego prezydencja przedstawi sprawozdanie z postępów prac bądź Komisja przedstawi propozycje legislacyjne, które jeszcze nie były przedmiotem prac w Radzie. Po kolei wymienię tylko po prostu te akty legislacyjne i w razie czego jestem oczywiście otwarty do odpowiedzi na pytania. Pierwszym aktem jest rozporządzenie w sprawie przemieszczania odpadów, drugi dotyczy f-gazów, trzeci dotyczy emisji przemysłowych, czwarty dotyczy zasady ekoprojektowania i ostatni – piąty – to rozporządzenie w sprawie celów odbudowy zasobów przyrodniczych. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-5.17" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Dziękuję bardzo. Otwieram dyskusję. Czy ktoś chciałby zadać pytanie, zgłosić się do wystąpienia? Nie widzę. Zatem chciałbym zaproponować następująca konkluzję: Stwierdzam, że Komisja wysłuchała informacji o stanowisku, jakie Rada Ministrów ma zamiar zająć podczas rozpatrywania projektów aktów prawnych UE na posiedzeniu Rady ds. Środowiska (28 czerwca 2022 r.), w związku z zasięgnięciem opinii Komisji w tych sprawach w trybie art. 11 ust. 1 ustawy. Komisja postanowiła nie zgłaszać uwag do dokumentów o sygnaturach COM(2022) 242, COM(2016) 798, COM(2021) 552, 571, 555, 554, 556, 568, 706, 709, COM(2022) 150, 156, 142, natomiast w stosunku do dokumentu o sygnaturze COM(2021) 551 oraz Wniosku dotyczącego rozporządzenia PE i Rady w zakresie odbudowy zasobów przyrodniczych Komisja postanowiła nie zajmować stanowiska. Czy jest sprzeciw wobec przyjęcia takiej konkluzji? Nie słyszę. Zatem przyjmując konkluzję, zamykam rozpatrywanie pkt II.</u>
+          <u xml:id="u-5.18" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Przechodzimy do pkt III, czyli rozpatrzenia w trybie art. 7 ust. 4 ustawy z dnia 8 października 2010 r. Wniosku dotyczącego dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie ochrony osób, które angażują się w debatę publiczną, przed ewidentnie bezpodstawnymi lub stanowiącymi nadużycie postępowaniami sądowymi („strategiczne powództwa zmierzające do stłumienia debaty publicznej”) (COM(2022) 177 wersja ostateczna) i odnoszącego się do niego projektu stanowiska RP. Rząd reprezentowany jest przez pana ministra Sebastiana Kaletę, sekretarza stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości. bardzo proszę pana ministra o przedstawienie stanowiska.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciSebastianKaleta">Dziękuję. Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, projekt dyrektywy stanowi jedno z działań, które przewidziano w Europejskim planie działania na rzecz demokracji i które mają na celu wzmocnienie pluralizmu i wolności mediów w UE. Celem dyrektywy jest zapewnienie ochrony osobom, przeciwko którym wytacza się powództwo typu SLAPP poprzez przyczynienie się do wypracowania w UE wspólnego sposobu rozumienia tego pojęcia i ustanowienie gwarancji proceduralnych, które mają stanowić skuteczne narzędzia pozwalające sądom radzić sobie z tego rodzaju powództwami, a jednocześnie wyposażyć osoby, przeciwko którym powództwa te są wytaczane, w instrumenty umożliwiające obronę. Podmioty objęte regulacją to przede wszystkim dziennikarze lub obrońcy praw człowieka, przeciwko którym najczęściej wymierzone są powództwa typu SLAPP. Nie dotyczą one tylko osób fizycznych, ale także mediów, wydawnictw i organizacji społeczeństwa obywatelskiego – na przykład organizacji działających na rzecz ochrony środowiska. Powództwa tego rodzaju mogą być również wymierzone w inne osoby zaangażowane w debatę publiczną, takie jak badacze i nauczyciele akademiccy. Rzeczowy zakres regulacji obejmuje przepisy dotyczące gwarancji proceduralnych, wczesne oddalanie ewidentnie bezpodstawnego powództwa w postępowaniu sądowym, środki ochrony prawnej przed postępowaniami sądowymi stanowiącymi nadużycie oraz ochronę przed orzeczeniami wydanymi w państwach trzecich.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciSebastianKaleta">Proponowane gwarancje proceduralne mają zastosowanie w sprawach wywierających skutki o charakterze transgranicznym. Transgraniczny wymiar postępowań wszczynanych w wyniku wytoczenia powództwa typu SLAPP zwiększa poziom złożoności sprawy i sprawia, że pozwani muszą stawić czoło poważniejszym wyzwaniom. Fakt, że treści publikowane w mediach internetowych są udostępniane ponad granicami poszczególnych jurysdykcji może sprzyjać zjawisku wyboru sądu ze względu na możliwość korzystniejszego rozstrzygnięcia sprawy i utrudniać skuteczny dostęp do wymiaru sprawiedliwości oraz skuteczną współpracę sądową. Ponadto w tym samym czasie przeciwko pozwanym może się toczyć kilka postępowań sądowych w różnych jurysdykcjach. Dyrektywa ma też na celu ochronę obywateli Unii i przedstawicieli społeczeństwa obywatelskiego przed powództwami typu SLAPP wytaczanymi w państwach trzecich.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciSebastianKaleta">Rząd co do zasady pozytywnie odnosi się do zaproponowanego projektu dyrektywy w sprawie ochrony osób, które angażują się w debatę publiczną przed ewidentnie bezpodstawnymi stanowiącymi nadużycie postępowaniami sądowymi. W celu wprowadzenia tej regulacji, dostrzegając istotność promowania inicjatyw mających na celu poszanowanie wolności słowa i prawa do sądu, a także spierania słabszych jednostek. Na aprobatę zasługuje podkreślenie istotnego znaczenia wolności wyrażania opinii, w tym wolności publicznej debaty, które stanowią sedno każdego systemu demokratycznego. Możliwość aktywnego uczestnictwa obywateli w debacie publicznej bez nieuprawnionej ingerencji ze strony organów publicznych lub innych potężnych grup interesu jest przejawem prawidłowo funkcjonującej i rozwijającej się demokracji. W ocenie rządu przedstawiony kształt dyrektywy nie odzwierciedla jednak wszystkich wcześniej dyskutowanych celów i założeń inicjatywy w sprawie przeciwdziałania SLAPP. Wątpliwości budzi w szczególności brak doprecyzowania, że pojęcie powództw typu SLAPP będzie obejmowało wyłącznie sprawy, w których występuje wyraźna nierównowaga sił między stronami. W szczególności sprawy wytaczane przeciwko koncernom medialnym w związku z takimi działaniami nie mogą być uznane za SLAPP, ponieważ ani wysuwane roszczenia nie są bezzasadne, ani nie jest słabszym uczestnikiem niż powód.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciSebastianKaleta">Ponadto rząd w zaproponowanym tekście dyrektywy dostrzega szereg kwestii, które będą wymagały doprecyzowania, uszczegółowienia lub zmian w trakcie negocjacji nad tekstem kompromisowym, w tym dotyczące między innymi: definicji stanowiących nadużycie postępowań sądowych zmierzających do stłumienia debaty publicznej, definicji spraw o skutkach transgranicznych – tutaj się na chwilkę zatrzymam, ponieważ chciałbym, żeby była jasność dotycząca zakresu obowiązywania tej dyrektywy i możliwości implementowania do polskiego porządku prawnego. Traktaty zakładają, że współpraca sądowa w sprawach cywilnych musi mieć związek z elementem transgranicznym, zatem dyrektywa dotyczy takich sytuacji, w których ten element transgraniczności występuje, a nie postępowań, które mają charakter wyłącznie wewnętrzny, są elementem debaty publicznej wewnątrz państwa członkowskiego. Mamy daleko posunięte wątpliwości co do próby poszerzenia definicji transgraniczności w projekcie de facto poprzez możliwość ingerowania państw członkowskich UE w postępowania toczące się w innym państwie członkowskim UE, dotyczące debaty wewnętrznej w tym właśnie państwie członkowskim. Dostrzegamy tu potrzebę zmiany tej definicji.</u>
+          <u xml:id="u-6.4" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawiedliwosciSebastianKaleta">Kolejny element, który wymaga korekty lub wyjaśnienia, to ciężar dowodu oraz zasad zwrotu kosztów zastępstwa procesowego poniesionych przez pozwanego. Jednocześnie rząd będzie dążył do jak największej spójności projektowanej regulacji z polskim systemem prawnym, w tym w szczególności jeśli chodzi o odszkodowania, kary i zabezpieczenie kosztów, a także wymogi i gwarancje proceduralne dotyczące wczesnego oddalania oczywiście bezzasadnego powództwa w postepowaniu sądowym. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Dziękuję, panie ministrze. Sprawozdawcą do tego dokumentu jest pan poseł Krzysztof Śmiszek. Bardzo proszę pana posła o zabranie głosu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PoselKrzysztofSmiszek">Bardzo dziękuję, panie przewodniczący. Pan minister przedstawił większość założeń wniosku dotyczącego dyrektywy PE i Rady w sprawie ochrony osób, które angażują się w debatę publiczną, przed bezpodstawnymi postępowaniami sądowymi. Pokrótce opowiem, jaki jest cel tego wniosku. Przede wszystkim celem tego wniosku o dyrektywę jest zapewnienie ochrony osobom, przeciwko którym wytacza się tego typu powództwa, czyli te strategiczne akcje prawne przeciwko udziałowi w życiu publicznym, a także zapobieżenie dalszemu szerzeniu się tego zjawiska w UE. Może dwa zdania co to są te SLAPP-y, bo to jest dosyć mocno dyskutowana teraz sprawa w przestrzeni prawnej UE. To jest po prostu takie rosnące zjawisko czy rosnący trend nękania tych, którzy wypowiadają się w interesie publicznym. Pozwy po prostu są wykorzystywane do tego, aby uciszyć głos krytyki, aby uciszyć i cenzurować wolność słowa, czyli jedną z podstawowych wolności demokratycznego państwa, i to dotyczy zarówno dziennikarzy, jak i działaczy społecznych, aktywistów, aktywistek w różnych obszarach życia publicznego, czy to ochrony środowiska, czy to praw człowieka, czy to przeciwdziałania korupcji, czy monitorowania działań władz publicznych. Można powiedzieć, że tego typu postępowania sądowe są takimi toksycznymi postępowaniami sądowymi, bo tak naprawdę nie chodzi o troskę o jakieś dobro społeczne czy wolność chronioną na gruncie prawa, tylko uciszenie tych, którzy działają w interesie publicznym. Poprzez przyczynienie się do wypracowania w UE wspólnego sposobu rozumienia pojęcia powództwa typu SLAPP i ustanowienie gwarancji proceduralnych wniosek o dyrektywę ma zapewnić sądom skuteczne narzędzie pozwalające im radzić sobie z tego typu powództwami, a jednocześnie wyposażyć osoby, przeciwko którym powództwa te są wytaczane, w instrumenty umożliwiające im obronę. W projekcie dyrektywy uregulowano w szczególności definicję debaty publicznej sprawy leżącej w interesie publicznym oraz stanowiącej nadużycie postępowań sądowych. Określono, kiedy uznaje się, że sprawa ma skutki transgraniczne, zawarto wspólne przepisy dotyczące gwarancji proceduralnych. Uregulowano w nim także zasadę postępowania sądowego, które państwa członkowskie muszą zapewnić.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PoselKrzysztofSmiszek">Dyrektywa ma mieć zastosowanie do spraw o charakterze cywilnym lub handlowym o skutkach transgranicznych, niezależnie od rodzaju sądu. Nie będzie ona obejmować w szczególności spraw skarbowych, celnych lub administracyjnych ani spraw dotyczących odpowiedzialności państwa za działania lub zaniechania w wykonywaniu władzy publicznej. Należy uznać, że projekt dyrektywy jest zgodny z zasadą pomocniczości. Podsumowując, jest to bardzo potrzebny dokument, dlatego że to rosnące zjawisko w ostatnich latach w krajach demokratycznych UE, czyli uciszania głosu społecznego poprzez nadmierne wykorzystywanie postępowań sądowych jest zjawiskiem niezwykle negatywnym dla jakości demokracji w UE i z pewnością ta dyrektywa pomoże przeciwdziałać tego typu bezpodstawnym postępowaniom sądowym. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Dziękuję panu posłowi. Otwieram dyskusję. Czy są zgłoszenia? Nie widzę zgłoszeń. Wobec tego chciałbym zaproponować następującą konkluzję: Stwierdzam, że Komisja rozparzyła w trybie art. 151 ust. 1 regulaminu Sejmu o sygnaturze COM(2022) 177 wersja ostateczna i odnoszący się do niego projekt stanowiska RP. Komisja podzieliła stanowisko rządu. Czy jest sprzeciw wobec takiej konkluzji? Nie słyszę. Zatem przyjmując konkluzję, zamykam rozpatrywanie pkt III.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PrzewodniczacyposelSylwesterTulajew">Tym samym stwierdzam, że porządek dzienny został wyczerpany. Protokół dzisiejszego posiedzenia będzie wyłożony do przejrzenia w sekretariacie Komisji w Kancelarii Sejmu. Dziękuję państwu ministrom, państwu posłom za aktywny udział. Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/sue2s/201923-sjm-sue2s-00018-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/sue2s/201923-sjm-sue2s-00018-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..69de4b7
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/sue2s/201923-sjm-sue2s-00018-01/header.xml
@@ -0,0 +1,94 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-sue2s-00018-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Podkomisja stała do spraw Sprawiedliwej Transformacji /nr 18/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Podkomisja stała do spraw Sprawiedliwej Transformacji /nr 18/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#SUE2S">18</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-21</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="CzlonekzarzaduMZZPITKadraprzyPAKKWBKoninSAMarekMaslak" role="speaker">
+        <persName>Członek zarządu MZZPIT „Kadra” przy PAK KWB Konin SA Marek Maślak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DyrektordepartamentuMFiPRPiotrZygadlo" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor departamentu MFiPR Piotr Zygadło</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DyrektordepartamentuMKiSWojciechKrawczyk" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor departamentu MKiŚ Wojciech Krawczyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DyrektorDepartamentuRegionalnychProgramowOperacyjnychMinisterstwaFunduszyiPolitykiRegionalnejPiotrZygadlo" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Departamentu Regionalnych Programów Operacyjnych Ministerstwa      Funduszy i Polityki Regionalnej Piotr Zygadło</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DyrektorDepartamentuStrategiiiAnalizMinisterstwaKlimatuiSrodowiskaWojciechKrawczyk" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Departamentu Strategii i Analiz Ministerstwa Klimatu i Środowiska                 Wojciech Krawczyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="KierownikBiuraZarzadzaniaStrategicznegoNadzoruWlascicielskiegoFunduszyEuropejskichiRozwojuGospodarczegowUrzedzieMiejskimwWalbrzychuAndrzejKosior" role="speaker">
+        <persName>Kierownik Biura Zarządzania Strategicznego, Nadzoru Właścicielskiego, Funduszy Europejskich i Rozwoju Gospodarczego w Urzędzie Miejskim w Wałbrzychu Andrzej Kosiór</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="KoordynatorprocesusprawiedliwejtransformacjiwAgencjiRozwojuRegionalnegowKoninieMichalRejewski" role="speaker">
+        <persName>Koordynator procesu sprawiedliwej transformacji w Agencji Rozwoju Regionalnego w Koninie Michał Rejewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwMAPPiotrPyzik" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w MAP Piotr Pyzik</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychPiotrPyzik" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w Ministerstwie Aktywów Państwowych Piotr Pyzik</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska Piotr Dziadzio</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwMKiSPiotrDziadzio" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w MKiŚ Piotr Dziadzio</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselAndrzejGrzyb" role="speaker">
+        <persName>Poseł Andrzej Grzyb</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselTomaszPiotrNowak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Tomasz Piotr Nowak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrezeszarzaduEcoCarbonHighTechnologiePawelGrudzien" role="speaker">
+        <persName>Prezes zarządu Eco Carbon High Technologie Paweł Grudzień</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrezeszarzaduZEPAKSAPiotrWozny" role="speaker">
+        <persName>Prezes zarządu ZE PAK SA Piotr Woźny</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacaMiedzyzakladowegoZwiazkuZawodowegoPracownikowInzynieryjnoTechnicznychKadraprzyPAKKopalniaWeglaBrunatnegoKoninSAAlicjaMesserszmidt" role="speaker">
+        <persName>Przewodnicząca Międzyzakładowego Związku Zawodowego Pracowników Inżynieryjno-Technicznych „Kadra” przy PAK Kopalnia Węgla Brunatnego Konin SA Alicja Messerszmidt</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacaMZZPITKadraprzyPAKKWBKoninSAAlicjaMesserszmidt" role="speaker">
+        <persName>Przewodnicząca MZZPIT „Kadra” przy PAK KWB Konin SA Alicja Messerszmidt</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyNiezaleznegoZwiazkuZawodowegoPracownikowRuchuCiaglegoRuchKopalniWeglaBrunatnegoKoninSAMaciejKazmierczak" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Niezależnego Związku Zawodowego Pracowników Ruchu Ciągłego „Ruch” Kopalni Węgla Brunatnego „Konin” SA Maciej Kaźmierczak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyNZZPRCRuchKWBKoninSAMaciejKazmierczak" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący NZZPRC „Ruch” KWB „Konin” SA Maciej Kaźmierczak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyOrganizacjiMiedzyzakladowejNSZZSolidarnoscGrupyZEPAKMiroslawReskiewicz" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Organizacji Międzyzakładowej NSZZ „Solidarność” Grupy ZE PAK Mirosław Reśkiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Krzysztof Gadowski</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="SUE2S" role="committee">
+        <orgName>Podkomisja stała do spraw Sprawiedliwej Transformacji</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/sue2s/201923-sjm-sue2s-00018-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/sue2s/201923-sjm-sue2s-00018-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..b06da1a
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/sue2s/201923-sjm-sue2s-00018-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,679 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Dzień dobry państwu. Minęła godzina 17.00. Witam państwa serdecznie na kolejnym posiedzeniu podkomisji stałej do spraw sprawiedliwej transformacji. Chciałem serdecznie przywitać na naszym posiedzeniu pana ministra, podsekretarza stanu Piotra Pyzika. Witam serdecznie pana Łukasza Ciołko, zastępcę dyrektora Departamentu Spółek Paliwowych i Energetycznych. To są nasi goście.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Widzę, że jeszcze nie ma przedstawicieli Ministerstwa Klimatu i Środowiska ani Ministerstwa Funduszy i Polityki Regionalnej. O, są panowie dyrektorzy. Witam serdecznie pana Piotra Zygadło, dyrektora Departamentu Regionalnych Programów Operacyjnych, i pana Mikołaja Korsaka, głównego specjalistę w Departamencie Regionalnych Programów Operacyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Witam serdecznie panów posłów. Witam również wchodzącego w tym momencie na nasze posiedzenie pana Piotra Dziadzio, sekretarza stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska, ze współpracownikiem. Nic się nie stało, panie ministrze. Widzę, że na fali są panowie Piotrzy, więc witam pana Piotra Woźnego, prezesa zarządu ZE PAK. Piotrami nam dzisiaj obrodziło. Mamy dwóch ministrów, dyrektora i pana prezesa.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Serdecznie witam mocną reprezentację, jak zawsze na naszym spotkaniu, która przybyła z Wielkopolski Wschodniej – przedstawicieli związków zawodowych, przedstawicieli samorządów. Witam również bardzo często obecnych na naszym posiedzeniu podkomisji przedstawicieli miasta Wałbrzycha. Witam tych wszystkich, którzy nas słuchają, i oczywiście obecnych dzisiaj na posiedzeniu przedstawicieli stowarzyszeń i fundacji. Witam serdecznie. Ale przede wszystkim witam panów posłów.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Stwierdzam, że mamy kworum. Możemy przejść do procedowania naszego dzisiejszego programu. Trzypunktowy porządek dzisiejszego posiedzenia. Jeśli państwo pozwolą, z uwagi na liczną reprezentację z Wielkopolski Wschodniej, zmienilibyśmy może kolejność punktów naszego posiedzenia i rozpoczęlibyśmy od punktu trzeciego, a później wrócimy do punktów pierwszego i drugiego. Myślę, że panowie posłowie nie mają nic przeciwko temu. Rozumiem, że nie ma sprzeciwu. Może w tym kierunku będzie dzisiaj przebiegała nasza dyskusja.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Tematem trzeciego punktu jest to, co pan minister ostatnio zadeklarował, czyli ciąg dalszy naszej debaty, którą prowadziliśmy na ostatnim posiedzeniu w kontekście postępów prac w zakresie transformacji energetycznej Wielkopolski Wschodniej, w kontekście tak zwanej umowy społecznej. Na bazie umowy społecznej z górnikami w województwie śląskim wpisano ten temat. Szeroko rozmawialiśmy o nim na ostatnim posiedzeniu. Myślę, że pora na to, a pan minister, widzę, jest gotowy. Wtedy też zadeklarował, że 13 czerwca to jest taka data, kiedy już będzie miał konkretne propozycje i projekty. Może od tego tematu, panie ministrze, rozpoczniemy. Chciałem panu oddać głos. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychPiotrPyzik">Panie przewodniczący, państwo posłowie, szanowni państwo, jeszcze raz dziękuję za zaproszenie na nasze spotkanie. Pozwolę sobie przedstawić zasadniczo trzy informacje. Informację dotyczącą transformacji sektora elektroenergetycznego w odniesieniu zarówno do transformacji stricte tego sektora, jak i aktualnego harmonogramu transformacji. Następnie informację dotyczącą wykorzystania jednostek węglowych w aktualnej sytuacji geopolitycznej. Przejdziemy również do rzeczy zasadniczych, czyli do umowy społecznej dla pracowników sektora elektroenergetycznego.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychPiotrPyzik">Uchwałą nr 44/2022 z dnia 1 marca br. Rada Ministrów przyjęła dokument pod nazwą „Transformacja sektora elektroenergetycznego w Polsce. Wydzielenie wytwórczych aktywów węglowych ze spółek z udziałem Skarbu Państwa”. Powyższy dokument przedstawia koncepcję transformacji sektora elektroenergetycznego polegającą na wydzieleniu konwencjonalnych aktywów wytwórczych zasilanych węglem z czterech grup kapitałowych: PGE, Enea, Tauron Polska Energia i Energa do podmiotu będącego spółką Skarbu Państwa, działającego pod nazwą Narodowa Agencja Bezpieczeństwa Energetycznego, w skrócie NABE. Aktualny harmonogram transformacji przedstawia się następująco. Pierwsza kwestia to jest reorganizacja wewnętrzna spółek i zapewnienie wydzielanym spółkom nabywanym zdolności operacyjnych. Deadline to był koniec drugiego kwartału br. Rozpoczęcie prac due diligence – przełom trzeciego i czwartego kwartału br. Wycena wydzielanych spółek to czwarty kwartał. Nabycie przez Skarb Państwa akcji udziałów spółek nabywanych – również w terminie czwarty kwartał br. To jeśli chodzi o przebieg transformacji sektora elektroenergetycznego z uwzględnieniem harmonogramu bieżącego, jeśli chodzi o aktywne działania.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychPiotrPyzik">Kwestia wykorzystania jednostek węglowych w aktualnej sytuacji geopolitycznej przedstawia się następująco. Wykorzystanie krajowych złóż węgla kamiennego może ulegać okresowemu zwiększeniu w sytuacji zagrożenia bezpieczeństwa energetycznego państwa. Tempo ograniczania wydobycia i wykorzystania węgla może ulec niewielkiemu spadkowi w stosunku do dotychczasowych scenariuszy ze względu na możliwą potrzebę dłuższej niż przewidywana eksploatacji poszczególnych istniejących jednostek węglowych, biorąc oczywiście pod uwagę potencjalne zakłócenia w imporcie surowców energetycznych. Dla zapewnienia ciągłości dostaw podjęte zostaną działania mające na celu utrzymanie gotowości do pracy jednostek węglowych zgodnie z ich technicznym czasem życia, który jest dłuższy, niż wynika to z przesłanek ekonomicznych wrażliwych na ceny uprawnień do emisji CO2 oczywiście.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychPiotrPyzik">W tym celu zweryfikowana zostanie możliwość modernizacji istniejących jednostek wytwórczych, czyli weryfikacja możliwości zwiększenia efektywności okresu funkcjonowania bloków węglowych, wraz z planem niezbędnych działań modernizacyjnych i utrzymaniowych na rzecz zapewnienia właściwego poziomu mocy stabilnych i właściwego bilansowania. Pozwoli to na ich wykorzystanie przy lepszych parametrach pracy i niższym obciążeniu środowiska, co wpłynie również na ekonomiczne przesłanki ich wykorzystania. Te inwestycje przyczynią się do zapewnienia lepszych warunków integracji OZE w systemie elektroenergetycznym ze względu na zagwarantowanie odpowiedniej rezerwy mocy, co jest niezwykle istotne w dzisiejszym czasie. Elektrownie są gotowe do dłuższej pracy i należy podjąć wysiłek, żeby pracowały tak długo, jak wymaga tego zapotrzebowanie na moc w KSE. Wychodzimy tu z takiego założenia, że cały czas musimy patrzeć i patrzymy na zachowanie konkurencyjności naszej gospodarki, a chociażby takie kwestie jak handel emisjami CO2 mają tu bardzo duży wpływ.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychPiotrPyzik">Kwestia umowy społecznej. Umowa społeczna dla pracowników sektora elektroenergetycznego. W związku z planowanym procesem transformacji organizacje związkowe branży energetycznej i branży węgla brunatnego wniosły o zawarcie umowy społecznej, w szczególności w obszarze statusu pracodawcy, gwarancji zatrudnienia w procesie wydzielenia aktywów węglowych ze spółek z udziałem Skarbu Państwa, warunków pracy i płacy, zabezpieczenia finansowania oraz zabezpieczenia zewnętrznych środków finansowych.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychPiotrPyzik">Od sierpnia ubiegłego roku, od sierpnia 2021 r., strony rządowa, społeczna i pracodawców prowadzą rozmowy mające na celu wypracowanie i podpisanie do końca br. dokumentu pod nazwą „Umowa społeczna dotycząca transformacji sektora elektroenergetycznego i branży górnictwa węgla brunatnego, w tym wydzielania wytwórczych i wydobywczych aktywów węglowych ze spółek z udziałem Skarbu Państwa”. W projekcie dokumentu, opracowanym przez stronę społeczną, wskazano na konieczność wprowadzenia systemu osłon socjalnych w okresie likwidacji przedsiębiorstw prowadzących działalność wytwórczą energii elektrycznej oraz przedsiębiorstw górniczych węgla brunatnego, wzorowanych na rozwiązaniach wprowadzonych dla branży węgla kamiennego. Proponowane przez stronę społeczną osłony socjalne obejmują wszystkich pracowników sektora elektroenergetycznego bez względu na akcjonariat pracodawcy.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychPiotrPyzik">Zgodnie z projektem dokumentu osłony socjalne oraz warunki ich realizacji mają zostać wprowadzone w drodze ustawowej i obejmować, po pierwsze, urlop górniczy w wymiarze do czterech lat, przysługujący pracownikowi, któremu ze względu na wiek i łączny staż pracy górniczej brakuje nie więcej niż cztery lata do nabycia praw do emerytury; po drugie, urlop energetyczny w wymiarze również do czterech lat, przysługujący pracownikowi, któremu ze względu na wiek i łączny staż pracy w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze brakuje nie więcej niż cztery lata do nabycia emerytury. Trzecia kwestia to jest jednorazowa odprawa pieniężna przysługująca pracownikom, z którymi rozwiązywana jest umowa o pracę, posiadającymi co najmniej pięcioletni staż pracy w przedsiębiorstwie, a którzy to pracownicy nie mogą skorzystać z praw do urlopu albo górniczego, albo energetycznego.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychPiotrPyzik">Obecnie w ramach prac zespołu trójstronnego do spraw branży energetycznej i branży do spraw węgla brunatnego omawiane są szczegółowe rozwiązania zaproponowane przez stronę społeczną, w tym dotyczące zasad kwalifikacji do urlopów górniczych i energetycznych. Mają one na celu między innymi wyeliminowanie wątpliwości interpretacyjnych, do jakich dochodziło w przeszłości przy potwierdzeniu przez ZUS uprawnień emerytalnych. Chodziło tu o katalog osób uprawnionych do tych świadczeń. Po zakończeniu prac zespołu trójstronnego do spraw branży energetycznej i branży węgla brunatnego zostanie przygotowany projekt ustawy wprowadzający system osłon socjalnych, tj. urlopy górnicze, energetyczne oraz jednorazowe odprawy pieniężne.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychPiotrPyzik">Dziękuję, panie przewodniczący.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Dziękuję, panie ministrze. Pozostaje mi otworzyć dyskusję, bo pan minister rzeczywiście przedstawił konkrety, przedstawił terminy, materię, która dzisiaj jest dość mocno, zgodnie z tym, co pan minister przedstawił, dyskutowana, analizowana. Na pewno nasi goście chcą w tym temacie zabrać głos.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Proszę bardzo. Proszę o przedstawienie się, jak ktoś zabiera głos, to będziemy wiedzieli, kto mówi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PrzewodniczacyNiezaleznegoZwiazkuZawodowegoPracownikowRuchuCiaglegoRuchKopalniWeglaBrunatnegoKoninSAMaciejKazmierczak">Dziękuję, panie przewodniczący. Maciej Kaźmierczak, Związek Zawodowy Pracowników Ruchu Ciągłego Kopalni Konin. Panie ministrze, chodzi mi o datę. Ostatnio padła deklaracja: 13 czerwca to deadline.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PodsekretarzstanuwMAPPiotrPyzik">Deadline czego?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PrzewodniczacyNZZPRCRuchKWBKoninSAMaciejKazmierczak">No właśnie nie do końca zrozumieliśmy. Liczyliśmy, że to się…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PodsekretarzstanuwMAPPiotrPyzik">Jest stenogram. Można przeczytać stenogram.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PrzewodniczacyNZZPRCRuchKWBKoninSAMaciejKazmierczak">Panie ministrze, dokończę jeszcze. Bo u nas coraz więcej ludzi musi odchodzić. Kończą się złoża. Kończymy eksploatację na dwóch odkrywkach, a tej ustawy i tych programów osłonowych cały czas nie mamy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PodsekretarzstanuwMAPPiotrPyzik">Ale pan mówi o ZE PAK, tak?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PrzewodniczacyNZZPRCRuchKWBKoninSAMaciejKazmierczak">Tak, chodzi mi o ZE PAK.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PodsekretarzstanuwMAPPiotrPyzik">Dobrze, ale to…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Przepraszam, panie ministrze, ale może uporządkujmy dyskusję. Dopuściłbym trzy pytania i pan minister później odpowie. Gdybyśmy mieli jakiś ciąg wątpliwości czy pytań, to pan minister w tym trójpaku odpowie.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Proszę bardzo. Czy ktoś jeszcze chce zabrać głos w tym temacie? Pan poseł Nowak, proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PoselTomaszPiotrNowak">Dziękuję bardzo, panie przewodniczący. Panie ministrze, szanowni państwo, brakuje mi tu konkretów. One jednak faktycznie powinny paść po tym posiedzeniu naszej podkomisji, które odbyło się miesiąc temu. Były bowiem takie ustalenia, że NABE nie będzie dotyczyło górników ZE PAK, że mają przygotowaną własną ustawę, która zabezpiecza ich interesy pracownicze w momencie, w którym doszło do niezawinionego przecież przez nich zawieszenia, a wręcz zakończenia produkcji energii z węgla brunatnego. W związku z tym już w tej chwili jesteśmy w sytuacji, kiedy pracownicy są zwalniani, górnicy są zwalniani. Energetykom również grozi taki sam scenariusz, chociaż wydaje mi się, że w kontekście tych zmian geopolitycznych być może powinno to być zatrzymane.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PoselTomaszPiotrNowak">Dobrze by było, żebyśmy wiedzieli, po pierwsze, czy ministerstwo zapoznało się z projektem, właśnie tym związkowym, który w tej chwili został przygotowany i zbierane są podpisy, czy umowa społeczna, która jest zawierana z całą branżą, zadziała do tyłu. Bo jeśli się okaże, że, powiedzmy, ustali pan, panie ministrze, że w grudniu podpisane będzie porozumienie… Zwykle prawo nie działa do tyłu, a w tym momencie w grudniu to my możemy mieć kilkaset osób bez pracy, które przestają być górnikami. Co z nimi w takim razie? Czyli tutaj jakaś mapa dynamiczna musiałaby być dla PAK, który jest w trakcie zwijania się. Bardzo bym prosił pana ministra o takie skonkretyzowanie swojej wypowiedzi w tym aspekcie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Dziękuję panu posłowi. Czy ktoś jeszcze? Pani przewodnicząca, proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacaMiedzyzakladowegoZwiazkuZawodowegoPracownikowInzynieryjnoTechnicznychKadraprzyPAKKopalniaWeglaBrunatnegoKoninSAAlicjaMesserszmidt">Alicja Messerszmidt, przewodnicząca związku zawodowego „Kadra” PAK KWB Konin.</u>
+          <u xml:id="u-15.1" who="#PrzewodniczacaMiedzyzakladowegoZwiazkuZawodowegoPracownikowInzynieryjnoTechnicznychKadraprzyPAKKopalniaWeglaBrunatnegoKoninSAAlicjaMesserszmidt">Panie ministrze, naprawdę czekałam na datę 13 czerwca, i to z wielką otuchą. Z całym szacunkiem do pana ministra, proszę nie odbierać nas źle, bo my mówimy to, co czujemy. Bo sytuacja u nas jest tragiczna. Ona już nie jest lightowa. Jest po prostu tragiczna. Od daty 13 czerwca w zasadzie tutaj nic się nie zmieniło, ale u nas się zmieniło. Na moje biurko wpłynęły podania o zwolnienia pracowników.</u>
+          <u xml:id="u-15.2" who="#PrzewodniczacaMiedzyzakladowegoZwiazkuZawodowegoPracownikowInzynieryjnoTechnicznychKadraprzyPAKKopalniaWeglaBrunatnegoKoninSAAlicjaMesserszmidt">Panie ministrze, naprawdę, jedno podanie, gdzie pracownik ma żonę chorą na nowotwór złośliwy, drugie podanie, gdzie pracownik ma chorą żonę, sprawy psychiczne. Na pewno by pan nie chciał znaleźć się na moim miejscu, a my stoimy na tym pierwszym froncie, kiedy musimy pracownikowi przekazać: „Proszę pana, pan od jutra nie będzie pracownikiem kopalni”. Ludzie nie mają żadnego zabezpieczenia. Żadnego.</u>
+          <u xml:id="u-15.3" who="#PrzewodniczacaMiedzyzakladowegoZwiazkuZawodowegoPracownikowInzynieryjnoTechnicznychKadraprzyPAKKopalniaWeglaBrunatnegoKoninSAAlicjaMesserszmidt">Oczekujemy, naprawdę… Już te terminy, że to będzie do 13 czerwca, że to będzie do końca roku – nam już brak zaufania do tych dat. Naprawdę, proszę nam wierzyć, bo co my mamy tym ludziom powiedzieć? Przyszedł człowiek i płakał, a ja płakałam razem z nim. Bo co mu miałam powiedzieć, jak on mi powiedział: „Proszę pani, chcę sprzedać dom, żeby ratować moją żonę. I jeszcze pozbawiacie mnie pracy”? Panie ministrze, naprawdę, to już trzeba być bez sumienia i bez serca, żeby dla tego człowieka nie mieć jakiejś dobrej decyzji.</u>
+          <u xml:id="u-15.4" who="#PrzewodniczacaMiedzyzakladowegoZwiazkuZawodowegoPracownikowInzynieryjnoTechnicznychKadraprzyPAKKopalniaWeglaBrunatnegoKoninSAAlicjaMesserszmidt">Jeszcze momencik, panie ministrze, jeszcze nie skończyłam. Panie ministrze, usłyszałam w Sejmie pana wypowiedź. Może pan się przejęzyczył bądź może ja źle usłyszałam, ale pan minister wspomniał o tym, że nie będą brani pod uwagę kolejarze, że sekretarki otrzymują jakieś czternaste pensje bądź sekretarki mają jakieś tam jeszcze inne uprawnienia. Mam tu akurat przy sobie kolegę kolejarza. Zaraz go poproszę, żeby przedstawił, jak to tak naprawdę na kolejach wygląda, na Kolejach Górniczych. Chciałabym też sprostować, że czternastych pensji to my nie mamy od 1990 r. Nie mamy tego. Po prostu tego nie mamy. Panie ministrze, jeszcze nie. Tego nie mamy, jak również nie mamy jakichś specjalnych przywilejów. My już dawno nie korzystamy z przywilejów.</u>
+          <u xml:id="u-15.5" who="#PrzewodniczacaMiedzyzakladowegoZwiazkuZawodowegoPracownikowInzynieryjnoTechnicznychKadraprzyPAKKopalniaWeglaBrunatnegoKoninSAAlicjaMesserszmidt">Panie przewodniczący, jeśli pan pozwoli, to poproszę kolegę kolejarza, by pewne sprawy wyjaśnił i wypowiedział się w imieniu pracowników Kolei Górniczych PAK KWB Konin. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Pani przewodnicząca, bardzo chętnie oddam panu głos, tylko wcześniej bym prosił pana ministra, żeby odniósł się do tych wszystkich pytań, które padły, a później pan będzie uprzejmy zabrać głos i przedstawić.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PodsekretarzstanuwMAPPiotrPyzik">Bardzo dziękuję, panie przewodniczący, za udzielenie głosu. Bardzo dziękuję za te pytania, natomiast, no cóż. Ja cały czas mówię o konsolidacji spółek Skarbu Państwa. Firma, o której mówimy, nie jest spółką Skarbu Państwa. Powiedziałem wyraźnie. Ustawa, jak wejdzie, obejmie wszystkich pracowników z branży. To jest jedna kwestia.</u>
+          <u xml:id="u-17.1" who="#PodsekretarzstanuwMAPPiotrPyzik">Kwestia organizacji pracy w firmie prywatnej nie leży po stronie Skarbu Państwa ani Ministerstwa Skarbu Państwa, zwłaszcza że nawet nie byliśmy poinformowani o żadnych działaniach, które by szły w kierunku wygaszania czegokolwiek. To kolejna rzecz. Zatem jeśli chodzi o uprawnienia, ewidentnie one będą miały miejsce, ale dopiero po ustawie, po tym jak ustawa wejdzie. To, że mówi się o terminie do końca roku, wynika nie z winy Ministerstwa Aktywów Państwowych, tylko z sytuacji niedogadania się na ten moment ze stroną związkową, jeśli chodzi o postanowienia umowy społecznej. Wszystko staramy się robić na tej bazie.</u>
+          <u xml:id="u-17.2" who="#PodsekretarzstanuwMAPPiotrPyzik">Pół godziny temu, może godzinę temu, skończyłem kolejną rundę rozmów w tej sprawie, natomiast w przyszłym tygodniu jest spotkanie, na którym będą Ministerstwo Pracy i ZUS. Mam nadzieję, że dojdziemy do porozumienia z najważniejszą rzeczą w tej umowie społecznej, czyli katalogiem osób, którym ta ustawa ma w jakiś sposób odpowiadać. Bo jest tutaj bardzo dużo bardzo dużych rozbieżności. Natomiast MAP jest ministerstwem, które dba, bo musi dbać, o Skarb Państwa, czyli o spółki z przestrzeni Skarbu Państwa.</u>
+          <u xml:id="u-17.3" who="#PodsekretarzstanuwMAPPiotrPyzik">Jeśli chodzi o przestrzeń ludzką, mówimy o około 1200 osobach, jeśli chodzi o państwa firmę. Myślę, że te pytania, zwłaszcza te tak dramatyczne pytania dotyczące osób umierających, myślę, że pani zada też prezesowi i właścicielowi tej firmy, bo MAP nie jest właścicielem państwa firmy. Natomiast jeżeli pani znajdzie pomysł ominięcia tego wszystkiego, o czym mówimy, ominięcia tych wszystkich kwestii związanych z umową społeczną, tworzeniem NABE i będziemy mogli pomóc tym osobom, to jestem pierwszy, który pomoże. Natomiast póki co, przepraszam, ale to nie dociera do pewnych rzeczywistości. To nie są argumenty. Bardzo mi przykro takie rzeczy mówić, ale jeszcze gorsze wrażenie na mnie robi, że pani używa takich argumentów, dlatego że, tak jak powiedziałem, jest prezes, jest właściciel tej firmy. To oni powinni być adresatami tych rzeczy. Pani wybaczy, ale wrzuca mi pani na kolana ludzki dramat i co ja mam z tym zrobić? Co ja mogę z tym zrobić? Proszę mi pokazać, co ja mogę z tym zrobić. Bardzo chętnie to zrobię.</u>
+          <u xml:id="u-17.4" who="#PodsekretarzstanuwMAPPiotrPyzik">Następna sprawa. Kolejarze i czternastki. Kolejarze – odnosiło się do kwestii podciągnięcia pod kwestię uprawnień górniczych kolejarzy, którzy jeździli na terenie górniczym, wożąc wszystkie rzeczy związane z wydobyciem itd. Z informacji, które posiadam, wynika, że ci ludzie nie pracowali na terenach zakładów, nie pracowali w przestrzeni górniczej i nie można ich klasyfikować jako kolejarzy górniczych. Jeżeli jest inaczej, to proszę przedłożyć stosowne dokumenty nie mnie, tylko panu Szwedowi, do Ministerstwa Rodziny, a przede wszystkim do ZUS. Bo tam w chwili obecnej toczy się najważniejszy bój, czyli o kwestię katalogu osób uprawnionych. To jest najważniejsze, bo wtedy dopiero powstaną dramaty, z całym szacunkiem, o wiele poważniejsze, jeżeli coś tu zrobimy źle.</u>
+          <u xml:id="u-17.5" who="#PodsekretarzstanuwMAPPiotrPyzik">Czternastki. Czternastka jest legendarnym zjawiskiem. Polega na tym, że praktycznie na każdym posiedzeniu zespołu trójstronnego pada kwestia przywilejów dla osób, które moim zdaniem nie powinny tych przywilejów dostać z prostego powodu – z powodu, który się nazywa sprawiedliwość społeczna. Bardzo chętnie pójdę na rękę wszystkim i wszędzie, ale pod warunkiem, że zostaną wskazane środki i sposoby rozwiązania tego problemu w taki sposób, jak państwo chcecie, ale tak, żeby była zachowana sprawiedliwość społeczna. Czyli jak wyjdziemy po podpisaniu dokumentu, który się nazywa umowa społeczna, to będzie to dokument społecznie akceptowalny. Nie ma tu od tego odstępstwa. Tyle na ten moment. Możemy przystąpić do następnej rundy pytań.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Dziękuję, panie ministrze. Pani przewodnicząca, za chwilę oddam pani jeszcze głos, ale pan poseł prosił.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PoselTomaszPiotrNowak">Ja może za chwilę. Najpierw związkowcy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">To proszę bardzo, pani przewodnicząca.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczacaMZZPITKadraprzyPAKKWBKoninSAAlicjaMesserszmidt">Panie ministrze, nie do końca się z panem zgodzę. Powiedziałam o tej tragicznej sytuacji, żeby pan wiedział, jaka jest sytuacja w kopalni Konin. Naprawdę, proszę mnie nie pouczać, z kim mam rozmawiać. Mam pracodawcę, który ma ludzką twarz, on będzie wiedział, co ma zrobić bądź już zrobił z tym tematem. Tak że bardzo proszę.</u>
+          <u xml:id="u-21.1" who="#PrzewodniczacaMZZPITKadraprzyPAKKWBKoninSAAlicjaMesserszmidt">Natomiast jeżeli chodzi o te czternastki i o to, co powiedziałam, to nie wycofuję się z tego, bo u nas tego nie ma. Nie jest to absolutnie na dzień dzisiejszy i przez ostatnie lata brane w ogóle pod uwagę, żeby ktoś takie otrzymywał. Odeszliśmy od tego, bo wiedzieliśmy, jaka jest sytuacja i w związku z tym zrezygnowaliśmy ze wszystkich przywilejów górniczych. Natomiast bardzo bym jeszcze chciała prosić, panie przewodniczący, o udzielenie głosu koledze Markowi Maślakowi, żeby wyjaśnił odnośnie do Kolei Górniczych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Panie Marku, oddaję panu głos. Później pan przewodniczący.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#CzlonekzarzaduMZZPITKadraprzyPAKKWBKoninSAMarekMaslak">Panie ministrze, panie przewodniczący, szanowni państwo, nazywam się Marek Maślak, jestem członkiem zarządu MZZPIT „Kadra” przy PAK KWB Konin i jednocześnie przedstawicielem 195 pracowników zatrudnionych w wydziale Kolei Górniczych, w tym około 130 pracowników, których pan, panie ministrze, chce dzisiaj wykluczyć z prawa do emerytury górniczej.</u>
+          <u xml:id="u-23.1" who="#CzlonekzarzaduMZZPITKadraprzyPAKKWBKoninSAMarekMaslak">Wydział ten nie bez kozery nosi nazwę Koleje Górnicze, albowiem głównym jego zadaniem jest transport urobku, czyli węgla, ze złóż zakładu górniczego, jakim jest kopalnia Konin, do miejsca jego końcowego odbiorcy, jakim jest ZE PAK, a w zasadzie dzisiaj do elektrowni Pątnów. Koleje Górnicze są nieodłącznym ogniwem w procesie wydobycia oraz transportu urobku, a zarówno tabor, jak i infrastruktura kolejowa są przystosowane do technologii odstawy węgla, która w Polsce realizowana jest tylko w PAK KWB Konin oraz była realizowana w kopalni Adamów. Naszych lokomotyw elektrycznych nie da się eksploatować w innych warunkach, na innych liniach kolejowych, jak również inne lokomotywy nie są przystosowane do eksploatacji na kopalnianej sieci trakcyjnej. Infrastruktura kolejowa kopalni Konin powstawała wraz z uruchomieniem kolejnych odkrywek i była ich nieodłączną częścią, a transport kolejowy węgla ujęty jest w planie ruchu zakładu górniczego.</u>
+          <u xml:id="u-23.2" who="#CzlonekzarzaduMZZPITKadraprzyPAKKWBKoninSAMarekMaslak">Panie ministrze, do końca 2016 r. pracownicy Kolei Górniczych, nasi koledzy, odchodzili na emerytury górnicze bez żadnych problemów i przeszkód. Wśród nich byli rzemieślnicy różnych specjalności, toromistrzowie, robotnicy torowi, maszyniści, operatorzy rozjazdów szynowych oraz pracownicy dozoru. Wraz z nadejściem roku 2017 została postawiona bariera, która wywróciła nasze życie o 180 stopni. Warunki naszej pracy pozostały niezmienne, a nawet jest jej dużo więcej. W czasach świetności kopalni Konin na kolejach Górniczych pracowało ponad 500 osób, a dzisiaj jest to niecałe 200 i ta liczba ciągle się zmniejsza. Natomiast ZUS zaczął kwestionować prawo do emerytur górniczych pracowników zatrudnionych w Kolejach Górniczych. Wraz z nowelizacją tej ustawy odżyła w nas wiara w prawo, wiara w sprawiedliwość, wiara w państwo polskie, a pan, panie ministrze, tę wiarę w jej zarodku tłumi i niszczy.</u>
+          <u xml:id="u-23.3" who="#CzlonekzarzaduMZZPITKadraprzyPAKKWBKoninSAMarekMaslak">Panie ministrze, czy wykluczenie tych około 130 pracowników z prawa do emerytury górniczej zbawi państwowego giganta, jakim jest ZUS? Czy wykluczenie tych około 130 pracowników z prawa do emerytury górniczej zbawi państwo polskie? Na pewno nie. Ale jestem przekonany, że objęcie tych pracowników znowelizowaną ustawą zbawi tych pracowników i ich rodziny, dla których ta emerytura będzie jedynym środkiem do życia, jedynym źródłem utrzymania. Dzisiaj wszystkie znaki na niebie i ziemi wskazują na to, że wraz z zakończeniem rynku mocy, czyli z końcem 2024 r., wydobycie węgla zakończy kopalnia Konin i ci pracownicy zostaną bez pracy i bez środków do życia. W większości są to osoby z trzydziestokilkuletnim stażem pracy, pomiędzy 50. a 60. rokiem życia, którzy całe swoje życie zawodowe poświęcili pracy górniczej.</u>
+          <u xml:id="u-23.4" who="#CzlonekzarzaduMZZPITKadraprzyPAKKWBKoninSAMarekMaslak">Podejmując zatrudnienie w latach swojej młodości w górnictwie, liczyli się z trudem i mozołem pracy górniczej, ale również żyli w przeświadczeniu, że za ten trud i poświęcenie oraz warunki pracy kiedyś odejdą na emerytury górnicze. Wielu z tych pracowników lub członkowie ich rodzin borykają się z różnymi dolegliwościami zdrowotnymi. Niejednokrotnie są to ciężkie i nieuleczalne choroby. Wielu z tych pracowników ma żyjących jeszcze rodziców, którzy ze względu na swój wiek wymagają opieki. W przypadku tych osób żadna migracja lub emigracja za pracą nie wchodzą w grę. Wielu z tych pracowników ma zaciągnięte kredyty hipoteczne, które przy dzisiejszych stopach procentowych doprowadzą wiele rodzin do życiowych dramatów i tragedii.</u>
+          <u xml:id="u-23.5" who="#CzlonekzarzaduMZZPITKadraprzyPAKKWBKoninSAMarekMaslak">Panie ministrze, apeluję do pana, bardzo pana proszę, żeby nie pozbawiał pan tych pracowników godności ludzkiej, żeby pan, jako minister odpowiedzialny za polskie górnictwo, spowodował, aby ci ludzie, poświęcając swoje życie i zdrowie pracy na rzecz polskiego górnictwa oraz dla dobra Rzeczypospolitej Polskiej mogli godnie doczekać końca swoich dni. Dzisiaj ma pan możliwość i szansę uratować wiele polskich rodzin. Panie ministrze, niech pan te szansę wykorzysta, niech pan tej szansy nie zmarnuje. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Dziękuję panu. Panie ministrze, jeszcze chwileczkę. Proszę bardzo, panie przewodniczący, pan chciał się odnieść jeszcze ad vocem, tak?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#PrzewodniczacyNZZPRCRuchKWBKoninSAMaciejKazmierczak">Tak. Dziękuję, panie przewodniczący.</u>
+          <u xml:id="u-25.1" who="#PrzewodniczacyNZZPRCRuchKWBKoninSAMaciejKazmierczak">Panie ministrze, pozwolę sobie nie zgodzić się z tym, co pan mówił. Bo, po pierwsze, umowa społeczna złożona w sierpniu, projekt strony społecznej. Jesteśmy w tym dokumencie wpisani. Wiadomo, Skarb Państwa nie był zainteresowany przejęciem aktywów ZE PAK, wiedzieliśmy o tym, informował nas o tym minister Soboń. Zarówno minister Soboń, jak i pan na plenarnych posiedzeniach tego zespołu ds. umowy społecznej na moje wielokrotne pytania odpowiadaliście, że obejmą nas ustawowe zapisy z umowy społecznej, czyli przede wszystkim urlopy, odprawy. Ale teraz to trochę inaczej zabrzmiało, panie ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Panie ministrze, spokojnie, oddam panu później głos.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-27">
+          <u xml:id="u-27.0" who="#PrzewodniczacyNZZPRCRuchKWBKoninSAMaciejKazmierczak">Pan minister mówił: skąd kasa? W zeszłym roku grupa ZE PAK – prawie 800 mln zł za CO2. Koszt urlopów i odpraw to niewielka część tej kwoty. Pamiętam jeszcze wypowiedzi pana ministra Budy. Nikt w wyniku transformacji nie może stracić pracy, nie może być wyrzuconym z pracy. Co się dzieje u nas? Złóż już nie ma. Kończą się. Nie mamy możliwości, pracownicy odchodzą. Są zwalniani bez żadnych osłon ani innej pomocy państwa. Zgodnie z konstytucją wszyscy pracownicy są równi wobec prawa, panie ministrze. Czy to jest właściciel prywatny, czy Skarb Państwa. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-28">
+          <u xml:id="u-28.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Dziękuję bardzo. Pan poseł Nowak.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-29">
+          <u xml:id="u-29.0" who="#PoselTomaszPiotrNowak">Dziękuję bardzo, panie przewodniczący. Panie ministrze, trochę byłem zdumiony, a nawet bardzo zdumiony w momencie, w którym podkreślił pan, że tak naprawdę dba pan tylko o pracowników, którzy są z sektora ze spółek Skarbu Państwa.</u>
+          <u xml:id="u-29.1" who="#PoselTomaszPiotrNowak">Rozumiem, że MAP zajmuje się tym przede wszystkim, ale my tak naprawdę jesteśmy w tej chwili w czymś o wiele większym, bo jesteśmy w transformacji energetycznej. Pan jest przedstawicielem rządu, który zajmuje się transformacją energetyczną, a transformacja energetyczna ma być sprawiedliwa. Transformacja energetyczna ma obejmować nie tylko spółki Skarbu Państwa, ale ma obejmować w przyszłości również zupełnie inne zakłady, z których większość w Polsce to są zakłady prywatne. Nie może być tak, że mówi się, że państwowe jest lepsze niż prywatne. To jest nie do przyjęcia, a to tak wybrzmiewa w podtekście.</u>
+          <u xml:id="u-29.2" who="#PoselTomaszPiotrNowak">Panie ministrze, my się cały czas domagamy, żeby sprawiedliwa transformacja to była transformacja, w której są, owszem, pieniądze z Unii Europejskiej i są zobowiązania z UE wobec transformacji, która się będzie odbywała w Polsce, ale musi być także odpowiedzialność rządu polskiego. Nie wyobrażam sobie, że rząd polski powie, chociaż w podtekście tak to w tej chwili zabrzmiało, że my umywamy ręce, niech UE da to, co ma dać, a my tak naprawdę to, proszę bardzo, prezes Woźny. To nie do końca tak może być i my się na takie coś nie zgadzamy, bowiem państwo polskie ponosi odpowiedzialność za to wszystko, co się działo przez kilkadziesiąt lat. Produkcja energii przez kilkadziesiąt lat działa się w naszym kraju z ZE PAK, dawała wielkie podatki do Skarbu Państwa i nadal daje. Mieliśmy tu prezentację, która pokazywała, jak to chociażby w samych uprawnieniach wyglądało.</u>
+          <u xml:id="u-29.3" who="#PoselTomaszPiotrNowak">Chciałbym, panie ministrze – bo naprawdę zabrzmiało to niepokojąco – wyjaśnić dwie sprawy. Pierwsza sprawa. Są na to dokumenty z poprzedniego posiedzenia podkomisji – jednoznacznie w dokumencie, który pan przekazał, minister aktywów państwowych, podpisany przez pana… Jest informacja, że rozwiązania dla umowy społecznej, która jest w tej chwili zawierana z całą branżą, będą wzorowane na rozwiązaniach wprowadzonych dla branży węgla kamiennego. Proponowane – czytamy – przez stronę społeczną osłony socjalne obejmą wszystkich pracowników sektora elektroenergetycznego bez względu na akcjonariat pracodawcy.</u>
+          <u xml:id="u-29.4" who="#PoselTomaszPiotrNowak">Rozumiem więc, że ta umowa społeczna obejmuje również pracowników ZE PAK. Niepokoi mnie tylko w tym momencie, chyba że pan za chwilę zaprzeczy, ale niepokoi mnie w tym momencie, że może dojść do tego, że przeciągające się negocjacje doprowadzą do tego, że za burtą tego porozumienia społecznego będą wszyscy zwalniani górnicy do czasu podpisania umowy społecznej. To jest pierwszy aspekt sprawy.</u>
+          <u xml:id="u-29.5" who="#PoselTomaszPiotrNowak">Ale jest drugi aspekt sprawy. Panie ministrze, pan powiedział tak (mam cytat dokładnie z pana, z posiedzenia tej podkomisji): „Mam nadzieję, że 13 czerwca br. to będzie deadline tych działań, o których mówimy. Ja ze swojej strony w każdym razie deklaruję, bo nie mogę zadeklarować, że na pewno przeprowadzę działania legislacyjne, mówię o ustawie, ale zrobię wszystko, żeby te działania poszły we właściwym kierunku”. Później pan mówi o tym, że jest pan w Prawie i Sprawiedliwości bardzo ważną osobą, cieszę się bardzo, bo to jest osoba decyzyjna. Później pan mówi: „Mój resort będzie działał i będzie działał transparentnie, więc nie tylko dzisiaj, ale i jutro, i w przyszłym tygodniu zapraszam, jak ktoś ma czas i ochotę. Możecie państwo monitorować codziennie działalność i aktywność mojej skromnej osoby, idącą w tym kierunku”. I najważniejsze: „Macie państwo moje słowo, że ze swojej strony zrobię wszystko, żeby te ustawę poddać weryfikacji legislacyjnej, takiej, jaka czeka każde rozwiązanie prawne, ale w tym przypadku pochylę się nad tym szczególnie. Z prostego względu, o jakim tu dzisiaj mówimy, że nie jest to zwykła ustawa”.</u>
+          <u xml:id="u-29.6" who="#PoselTomaszPiotrNowak">Ustawa, o której mówiliśmy, to jest ta ustawa, którą przygotowali związkowcy ZE PAK. I ta ustawa też miała być poddana analizie z pana strony. Dlatego pytam, czy pan przeanalizował projekt tej ustawy i czy pan się zgadza, że może to być poddane procesowi legislacyjnemu? Sugerowałem podpis 15 posłów PiS-u i naprawdę można by było ruszyć z kopyta z tą sprawą. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-30">
+          <u xml:id="u-30.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Dziękuję panu posłowi. Panie ministrze, oddaję panu głos. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-31">
+          <u xml:id="u-31.0" who="#PodsekretarzstanuwMAPPiotrPyzik">Dziękuję bardzo, panie przewodniczący. Dziękuję za oddanie głosu.</u>
+          <u xml:id="u-31.1" who="#PodsekretarzstanuwMAPPiotrPyzik">Szanowni państwo, zacznę od końca, jeżeli państwo pozwolą. W pełni się zgadzam z panem posłem. Zapis, który przeczytałem parę minut temu, proponowane przez stronę społeczną osłony socjalne obejmują wszystkich pracowników sektora elektroenergetycznego bez względu na akcjonariat pracodawcy. To jest jedna kwestia.</u>
+          <u xml:id="u-31.2" who="#PodsekretarzstanuwMAPPiotrPyzik">Szanowni państwo, jeśli chodzi o ścieżkę legislacyjną, to moja osoba pcha w Sejmie między innymi ustawę o zdefiniowaniu pewnych pojęć, które w ujęciu ZUS i Ministerstwa Pracy, mówiąc w dużym skrócie, ułatwią i zrobią ten krok milowy. To jest następna kwestia. Jeśli chodzi o monitorowanie mojej pracy, ciągle i nieustannie zapraszam. Wiecie państwo, gdzie urzęduję, zawsze będziecie państwo mile widziani.</u>
+          <u xml:id="u-31.3" who="#PodsekretarzstanuwMAPPiotrPyzik">Teraz kwestia tego, że nie ma jeszcze umowy społecznej. To nie jest kwestia ani moja, ani rządu, tylko to jest kwestia ustalenia tego ze stroną społeczną. W związku z tym, żeby do czegoś takiego doszło, musi dojść do porozumienia, a żeby dojść do porozumienia, to muszą być uzgodnione jeszcze inne kwestie. Pan był uprzejmy mi tu zarzucić jakąś hucpę, ale myślę, że najlepszym adresatem tego pytania, tego pana oświadczenia, byłby pan minister Szwed czy, powiedzmy, Ministerstwo Pracy i ZUS, dlatego że – jeszcze raz podkreślę – to oni robią katalog tych wszystkich… Jak to się mówi fachowo? Tych wszystkich osób, które są… Katalog osób uprawnionych do korzystania z tych kwestii. To, co powiedziałem wcześniej, nie wynika z mojego widzimisię, tylko, tak jak powiedziałem, wynika z pewnych informacji.</u>
+          <u xml:id="u-31.4" who="#PodsekretarzstanuwMAPPiotrPyzik">W związku z tym jeżeli pan ma inną informację, to proszę ją jak najszybciej do mnie skierować – rozumiem to jako współpracę z moją skromną osobą. A tej informacji nie miałem wcześniej. Sprawdzę ją, zweryfikuję, bo każdą informację weryfikuję. Natomiast moja sugestia szłaby w kierunku, jaki zaznaczyłem wcześniej – proszę o kontakt z Ministerstwem Pracy i z ZUS, dlatego że MAP nie zajmuje się tą kwestią, bo nie może się tą kwestią zajmować. To jest kwestia różnych ustaw o działach itd.</u>
+          <u xml:id="u-31.5" who="#PodsekretarzstanuwMAPPiotrPyzik">Ale tu w tle jest jedna zasadnicza rzecz, która wydaje się kwestią podstawową. Szanowni państwo, na jednym z ostatnich zespołów trójstronnych – proszę mnie poprawić, panie dyrektorze, jeśli się mylę – wyszła kwestia tego, że według naszych danych państwa firma kończy pracę nie w roku 2030, tylko w roku 2024. Z tego rodzą się pewne konsekwencje. Proszę też brać poprawkę na to, że my nie jesteśmy informowani przez firmę ZE PAK o pewnych kwestiach i to jest jedna przestrzeń. Druga przestrzeń jest taka, że jeżeli robi się takie ruchy, to te ruchy też trzeba odpowiednio uzgadniać. Jestem w kontakcie z osobami związanymi z Koninem. Między świętami Bożego Narodzenia a Nowym Rokiem, gdzieś tak. Natomiast do dzisiaj nie wypracowaliśmy żadnej formuły. Byliśmy raz na spotkaniu. Przyjechaliście do mnie z panią Małgosią Janowską, jeżeli dobrze pamiętam,</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-32">
+          <u xml:id="u-32.0" who="#PrzewodniczacyNZZPRCRuchKWBKoninSAMaciejKazmierczak">Nie, z posłem Czarneckim byliśmy, pan prezes był.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-33">
+          <u xml:id="u-33.0" who="#PodsekretarzstanuwMAPPiotrPyzik">No tak, ale to jeszcze wcześniej byliście z Czarneckim jakoś osobno. Nieważne.</u>
+          <u xml:id="u-33.1" who="#PodsekretarzstanuwMAPPiotrPyzik">W każdym razie moja prośba jest taka, bo możemy sobie piłeczkę przerzucać, natomiast sprawa jest taka, że ja potrzebuję konkretu, czyli potrzebuję informacji z ZUS i z Ministerstwa Pracy, co, gdzie, jak i kogo oni klasyfikują. Jeżeli będzie taka zgoda, to mogę ten element włączyć, bo to jest oczywista oczywistość. Mówię o tych konkretnych osobach teraz. Bo jeśli chodzi o wszystkich pracowników ZE PAK, którzy podlegają ustawie, w wyniku której mogą uzyskać czy urlop górniczy, czy urlop energetyczny, czy jednorazową odprawę, czy inne świadczenia, które wynikają z tego prawa górniczego, to absolutnie po powstaniu tej ustawy te osoby będą temu podlegały. To jest oczywista oczywistość.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-34">
+          <u xml:id="u-34.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Chwileczkę, dajmy skończyć panu ministrowi. Będzie następna seria pytań i będziecie państwo mogli zabrać głos.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-35">
+          <u xml:id="u-35.0" who="#PodsekretarzstanuwMAPPiotrPyzik">Panie przewodniczący, na tym etapie to może tyle.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-36">
+          <u xml:id="u-36.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Panie ministrze, widzę pana dobrą wolę i chęć. W wielu sytuacjach mamy temat pozamykany, w wielu sytuacjach stoimy gdzieś dużo z tyłu. Wiem, że pan chce wiele zrobić, ale musimy tym pracom nadać jednak jakieś tempo, jakiś priorytet tych prac. Rzeczywiście bowiem firmy państwowe, które faktycznie są elementem wielkiej państwa troski, nie mogą mieć tylko jednego priorytetu, że rząd się nimi zajmuje, a pozostałych pozostawia, tym bardziej że rok 2024 stoi już przy drzwiach i się otwiera.</u>
+          <u xml:id="u-36.1" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Rozumiem prezesa, który stara się ten ciężar swojej odpowiedzialności rozkładać w jakimś okresie czasowym. Tak że jest tu do pana też taki apel, żeby temu nadać tempo. Rozumiem, że przedstawiciele związków zawodowych państwowych spółek, które będą likwidowane w późniejszym okresie, mają czas i mogą z panem dalej negocjować, ale tu ludzie odchodzą bez niczego. Spółka, tak jak mówiliśmy ostatnio, płaciła rzeczywiście dość potężne podatki. To była wyraźnie prezentacja ze strony pana prezesa. Mieliśmy możliwość zobaczyć te cyfry, te obrazy, które nam chodziły. Rzeczywiście czuję niepokój. Pan minister chyba sobie też zdaje z tego sprawę, bo ostatnio tu jednoznacznie podkreślał, że pracownicy tej prywatnej spółki też zostaną włączeni w ten element.</u>
+          <u xml:id="u-36.2" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Ale, panie ministrze, pojawił się tu wątek, który został włączony przez pana pracownika Kolei Górniczych. Dyskutowaliśmy na ten temat na ostatnim posiedzeniu Sejmu, kiedy rozpatrywaliśmy właśnie tę ustawę, która miała uporządkować definicję w kontekście uprawnień, z którymi ZUS i sąd do tej pory mają wątpliwości, żeby jednoznacznie się w tym temacie wypowiedzieć. Ten temat jest jeszcze otwarty. Przeszliśmy proces pierwszego i drugiego czytania w sejmie. Projekt poszedł do Senatu i być może pan minister by się jeszcze raz pochylił ze względu na te informacje, które zostały tu przez pana przedstawione, żeby może udało się jeszcze w Senacie jakieś poprawki wprowadzić?</u>
+          <u xml:id="u-36.3" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Jeśli pan minister widzi wolę i chęć w tym temacie, to tu jest jeszcze taka możliwość dookreślenia czy doprecyzowania tego, co pan przedstawiał. Jest jeszcze szansa w Senacie temat do końca zweryfikować i zamknąć. Bardzo proszę, żebyśmy nie używali takich słów, których dzisiaj nie wypada powiedzieć, bo na to jeszcze przyjdą czas i pora, natomiast rozmawiajmy w temacie dialogu, w języku, który rzeczywiście ten dialog symbolizuje. O to proszę pana, jeśli pan chce kontynuować rozmowę, swój wywód, dyskusję. Proszę bardzo, pan prezes.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-37">
+          <u xml:id="u-37.0" who="#CzlonekzarzaduMZZPITKadraprzyPAKKWBKoninSAMarekMaslak">Ja tylko jeszcze dwa słowa do pana ministra.</u>
+          <u xml:id="u-37.1" who="#CzlonekzarzaduMZZPITKadraprzyPAKKWBKoninSAMarekMaslak">Panie ministrze, wspomniałem, że do 2016 r. wszyscy pracownicy Kolei Górniczych – mam na myśli te stanowiska, które wymieniłem w apelu do pana – odchodzili na emerytury. Od tego momentu prawo, jeżeli chodzi o emerytury górnicze, się nie zmieniło, tylko nastał rok 2017 i postawił ścianę, barierę, zaczął być inaczej interpretowany przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. I to się po prostu skończyło. Transport węgla w kopalni Konin i w kopalni Adamów, która zakończyła swoją działalność, odbywał się po prostu koleją. To były jedyne dwie kopalnie w Polsce, gdzie tak wyglądała i wygląda do tej pory technologia odstawy węgla. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-38">
+          <u xml:id="u-38.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Rozumiem, że do tej dyskusji panowie jeszcze wrócą. Pan minister mówi, że zaprasza do siebie. Gdyby pan ewentualnie umówił się z panem ministrem i przedstawił tę sytuację, dookreślił, to byłoby świetnie. Widzę, że minister jest na to otwarty. Proszę bardzo, panie ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-39">
+          <u xml:id="u-39.0" who="#PodsekretarzstanuwMAPPiotrPyzik">Bardzo dziękuję. Chyba pana widzę pierwszy raz na oczy albo powinienem pójść do okulisty. W każdym razie to jest tak – z informacji, które pan posiada… Chciałbym, żeby pan był uprzejmy podzielić się ze mną tymi informacjami.</u>
+          <u xml:id="u-39.1" who="#PodsekretarzstanuwMAPPiotrPyzik">Jeszcze raz powtarzam, szczególnie apeluję do tych, którym na sercu leży przyszłość tych ludzi, żeby państwo do mnie przychodzili. Ja się nie zajmuję tylko węglem brunatnym. Nie zajmuje się tylko transformacją w energetyce. Nie rozwijajmy tego tematu. Jeśli chodzi o kolej, to nastąpi ciąg dalszy. To jest jak w banku. Ale proszę mi się nie dziwić, bo pierwszy raz w życiu mi się zdarza, że ktoś od jakichś okrutników mnie wyzywa, a z całym szacunkiem, wydaje mi się, że jednak mimo wszystko rodzice mnie dobrze wychowali. Dobra, jedziemy dalej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-40">
+          <u xml:id="u-40.0" who="#CzlonekzarzaduMZZPITKadraprzyPAKKWBKoninSAMarekMaslak">Przepraszam, panie ministrze, ale z moich ust takie słowa nie padły.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-41">
+          <u xml:id="u-41.0" who="#PodsekretarzstanuwMAPPiotrPyzik">Ale ja mówię, używając pewnej przenośni literackiej, nazwijmy to tak. Nie czepiajmy się słówek. Mówię o swoim odbiorze, bo komunikat polega na tym, jak czyta go odbiorca. W związku z tym staram się, tak jak powiedziałem, jeżeli czegoś nie wiem, nie umiem, nie potrafię, to mówię i pytam.</u>
+          <u xml:id="u-41.1" who="#PodsekretarzstanuwMAPPiotrPyzik">W związku z tym zapraszam pana, żeby pan przyszedł i przedstawił wszystkie swoje racje. Tylko jeszcze raz proszę, niech pan wcześniej pójdzie na konsultacje do pana Szweda i do ZUS, niech pan od nich wyciągnie dzisiejszy stan rzeczy. A potem usiądziemy i się zastanowimy, co z tym dalej można zrobić. Bardzo chętnie myślę, że na posiedzenie zespołu trójstronnego… Nie wiem, czy ja mam takie prawo, żeby zaprosić? Jeśli są państwo członkami, to myślę, że powinni państwo korzystać. Korzystajcie państwo ze swojego prawa, bo jeszcze raz podkreślam, nie jestem w stanie być wszędzie, zawsze i na okrągło.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-42">
+          <u xml:id="u-42.0" who="#PrzewodniczacyNZZPRCRuchKWBKoninSAMaciejKazmierczak">A możemy się z panem ministrem umówić i już jakiś konkretny termin ustalić w kalendarzu?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-43">
+          <u xml:id="u-43.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Proszę państwa, muszę jednak wkroczyć. Zakończymy posiedzenie podkomisji i panowie się umówicie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-44">
+          <u xml:id="u-44.0" who="#PodsekretarzstanuwMAPPiotrPyzik">Dokładnie tak.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-45">
+          <u xml:id="u-45.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Kontynuujmy to posiedzenie. Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-46">
+          <u xml:id="u-46.0" who="#PodsekretarzstanuwMAPPiotrPyzik">Jeśli można. Żeby nie przelewać z pustego w próżne. Jest taka rzecz. Mam deklarację od wielu posłów z różnych, nazwijmy to, stron politycznych co do interwencji w sprawy dotyczące kwestii umowy społecznej, kwestii tej ustawy itd., przyszłości w ogóle węgla brunatnego w kontekście rozmów z Komisją Europejską itd.</u>
+          <u xml:id="u-46.1" who="#PodsekretarzstanuwMAPPiotrPyzik">Natomiast z tego nic nie wynika. Jeżeli jest tak, że pięciu, sześciu – już nie chcę teraz liczyć – posłów obiecało mi, że będzie takie spotkanie, na które dostanę zaproszenie, to odpowiadam: Od naszego ostatniego spotkania nikt mi takiego zaproszenia nie wysłał. Więcej, możecie to państwo sprawdzić w sekretariacie, ile razy ja do nich dzwoniłem i prosiłem o wyznaczenie tego spotkania, że ja sobie kalendarz do nich dostosuję. Sorry. To nie jest tak, że świat jest czarno-biały. Świat nie jest czarno-biały. Ale ja się za to wezmę. Bo wiem, w jaki sposób, przynajmniej ze swojej strony, się za to wziąć, jeśli chodzi o tych, którzy mogą, potrafią, a zobaczymy, czy chcą.</u>
+          <u xml:id="u-46.2" who="#PodsekretarzstanuwMAPPiotrPyzik">Kwestia Kolei, tak jak mówiliśmy, to jest kwestia taka, że chciałbym zbadać ten proces, co pan powiedział, właśnie od 2016 r.; zobaczyć, co się stało takiego, co spowodowało taki stan, o którym pan opowiada.</u>
+          <u xml:id="u-46.3" who="#PodsekretarzstanuwMAPPiotrPyzik">Następna sprawa, i to jest najważniejsza sprawa, bo już nie chcę rozwijać pozostałych, ale to jest tak: dlaczego ZUS i Ministerstwo Pracy? Dlatego że jeżeli nie zmienimy tego wszystkiego… Mówię o ustawie, o całej tak zwanej legislacji. Przez legislację rozumiem nie, że pyk i coś tam odwalamy, co jest dobre przez rok czy dwa, tylko musimy zrobić coś, co systemowo rozwiąże problem. Mam taką ambicję. O co chodzi? Chodzi o to, że ci ludzie będą się odbijali od sądów pracy. Ci ludzie pójdą do sądów pracy. I to będzie kołomyja, która będzie zakończona nie wiadomo jak i kiedy. Ale to będzie kołomyja, a nie rozwiązanie problemu, nie będzie rozwiązania dla osób, o których pani wspominała i o których pan wspomina.</u>
+          <u xml:id="u-46.4" who="#PodsekretarzstanuwMAPPiotrPyzik">Rzecz polega na tym, że trzeba zrobić rozwiązanie systemowe. Moja propozycja jest mianowicie taka: po interwencji… Ja oczywiście też będę interweniował, chociażby z tego względu, że za tydzień i pan minister Szwed, i przedstawiciel ZUS-u, ale nie wiem jeszcze kto, mają być na spotkaniu zespołu trójstronnego – to raz. Chciałbym, żebyście państwo wykorzystali okazję bycia obserwatorami i żebyście państwo tam po prostu byli. To jest pierwsza kwestia. Ale druga kwestia jest taka, że w tak zwanym międzyczasie… Należę do ludzi, którzy się nie nudzą, w związku z tym może to nie będzie proste, ale nie pracuję od 8.00 do 16.00, więc umówię się z państwem tak, jak trzeba. Chciałbym, żebyśmy się umówili, żeby państwo mi wytłumaczyli, o co chodzi z tym 2016 rokiem, bo to jest dla mnie zupełnie nowa wiedza.</u>
+          <u xml:id="u-46.5" who="#PodsekretarzstanuwMAPPiotrPyzik">W gruncie rzeczy, jeżeli chodzi o tę przestrzeń dotyczącą katalogu osób uprawnionych, ona dla mnie zamyka się następująco: „Ministerstwo Rodziny a ZUS”. Dlatego że to są te wykładniki, które powodują, że jeżeli się dogadamy i odpowiednio systemowo to rozwiążemy, to ludzie niebędący, w cudzysłowie, „beneficjentami” tego rozwiązania nie będą się musieli włóczyć po sądach, po ZUS-ach, udowadniać, gdzie pracowali na lewej nodze, gdzie na prawej nodze, gdzie do przodu, gdzie do tyłu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-47">
+          <u xml:id="u-47.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Panie ministrze, ja bym prosił, żebyśmy w tym temacie już zamykali dyskusję. Rozumiem, że panowie się umówicie na spotkanie. Pan poseł Nowak w Sejmie zgłaszał tę poprawkę w drugim czytaniu, nawet dwie. One zostały odrzucone. Być może do końca ministerstwo nie przeanalizowało tych spraw, więc zostawmy to. Jest jeszcze ostatnia szansa, żeby można to było poprawić w Senacie, ale prośba, żeby państwo dopilnowali i panu ministrowi przedstawili, żeby pan się poczuł odpowiedzialny za to. Szkoda, że pana nie było, kiedy dyskutowaliśmy na posiedzeniu Komisji nad poprawkami. Bo taka dyskusja się toczyła na posiedzeniu Komisji Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych. Proszę państwa, o głos poprosił pan poseł Andrzej Grzyb. W dalszej kolejności poproszę pana prezesa Woźnego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-48">
+          <u xml:id="u-48.0" who="#PoselAndrzejGrzyb">Szanowni państwo, konsekwencje społeczne zakończenia działalności jakiegokolwiek przedsiębiorstwa, a w szczególności całej branży, i to jeszcze branży w regionie, zawsze są oczywiście bardzo deprymujące, jeżeli chodzi o pracowników, ale też destrukcyjne z punktu widzenia całej tkanki społecznej.</u>
+          <u xml:id="u-48.1" who="#PoselAndrzejGrzyb">W moim przekonaniu jedno jest bezsprzecznie pewne, że Wielkopolska Wschodnia jest objęta programem sprawiedliwej transformacji. Skoro jest objęta programem sprawiedliwej transformacji, to znaczy, że ten proces tam zachodzi. Nie powinniśmy tu mieć żadnej wątpliwości, że tak jak w wypadku innych regionów, które zostały wyłączone z pomocy w zakresie sprawiedliwej transformacji, że to nie dotyczy akurat Wielkopolski Wschodniej. To jest moja pierwsza uwaga.</u>
+          <u xml:id="u-48.2" who="#PoselAndrzejGrzyb">Druga uwaga jest taka, że zawsze rozwiązania, które dotyczą procesów restrukturyzacyjnych, powinny dotyczyć całych branż bez względu na strukturę własności. Bo tak to niestety wygląda. Natomiast myślę, panie ministrze… Padło w pańskiej pierwszej wypowiedzi, przynajmniej ja taką frazę sobie odnotowałem, że pan się zajmuje spółkami Skarbu Państwa, a nie firmami prywatnymi. Myślę, że pan dokonał korekty, i to jest właściwe, że rozwiązania prawne będą dotyczyły wszystkich branż. Natomiast zrozumiałe jest, że pański zakres odpowiedzialności w resorcie jest zupełnie inny i nie dotyczy akurat podmiotów prywatnych.</u>
+          <u xml:id="u-48.3" who="#PoselAndrzejGrzyb">Trzecia sprawa dotyczy katalogu osób czy zawodów, które byłyby uprawnione do korzystania z ewentualnych uzgodnień wynikających z umowy społecznej. W moim przekonaniu, skoro państwo wnoszą tutaj, to ja bym nie odsyłał, panie przewodniczący, państwa, żeby składali… Oczywiście mogą to uczynić, ale uważam, że sprawa została przedstawiona na podkomisji, więc podkomisja ma prawo wystąpić do resortu z wnioskiem o uwzględnienie akurat tego wykazu zawodów i osób, które powinny być uprawnione właśnie z tych trzech warunków związanych z restrukturyzacją sektora węglowego. Mówię oczywiście o tym przykładzie 130 osób, jeżeli chodzi o kolejarzy – jak to się nazywa? Kolejarze węglowi? Górniczy – chodzi o kolejrzy górniczych.</u>
+          <u xml:id="u-48.4" who="#PoselAndrzejGrzyb">W moim przekonaniu jesteśmy w stanie i pan przewodniczący może w imieniu podkomisji taki wniosek po dzisiejszym posiedzeniu złożyć do ministra Szweda. On będzie miał szybką drogę przekazania. A niezależnie od tego państwo, jako związkowcy i strona społeczna, możecie z tą samą sprawą wystąpić na Radzie Dialogu Społecznego. Wydaje mi się, że to będzie ze wszech miar uprawnione. Tu będzie szybki proces, bo już jutro ten wniosek trafi na biurko ministra, natomiast państwo – wtedy, kiedy będzie posiedzenie Rady Dialogu Społecznego w tej sprawie. Jeżeli do tego katalogu należałoby dołączyć jeszcze jakieś inne zawody czy też osoby, które państwo uznajecie, to musicie to sprecyzować do końca dzisiejszego posiedzenia. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-49">
+          <u xml:id="u-49.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Dziękuję panu posłowi. Ad vocem do tej wypowiedzi pana posła.</u>
+          <u xml:id="u-49.1" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">My dzisiaj mamy na forum parlamentu ustawę, która definiuje odkrywkę, między innymi ograniczając podjęcie i jednoznaczne zaakceptowanie czy zakwalifikowanie właśnie pracowników Kolei Górniczych do tej grupy, której się to należy. W związku z tym Komisja Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych debatowała nad tym projektem ustawy. Jesteśmy już po trzecim czytaniu. Poseł Nowak akcentował to w pierwszym czytaniu, w drugim czytaniu wnosił dwie poprawki, żeby rozszerzyć definicję odkrywki i między innymi zakwalifikować właśnie kolejarzy w tym zakresie. To zostało odrzucone i dzisiaj mamy dalej na tapecie tę ustawę procedowaną w Senacie. Ona została przekazana do Senatu i tam istnieje szybka ścieżka ewentualnie skorygowania, wniesienia tej poprawki, która odpadła w drugim czytaniu w Sejmie.</u>
+          <u xml:id="u-49.2" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Nie chciałbym już tego ciągnąć, bo ten temat jest, może nie uboczny, ale jest jakimś elementem całego ciągu. Natomiast my dzisiaj rzeczywiście debatujemy nad umową społeczną, nad umową społeczną, która będzie inicjatywą przygotowania projektu ustawy, położenia go w Sejmie i uchwalenia tego. Czas biegnie, a dyskusja, tak jak pan minister mówi, między stroną związkową a ministerstwem trwa. Pamiętam, jak trwała na Śląsku kilka miesięcy, ale dzisiaj mamy już konkretne wzorce. Na bazie tej ustawy, która była procedowana, tej umowy, która była dyskutowana, wypracowywana przez kilka miesięcy, można rzeczywiście przygotować konkretny projekt. Elementy tego porozumienia pan minister przeczytał. Dzisiaj możemy czekać na to, co się będzie działo w firmach i spółkach państwowych, bo tam jest czas, tam związkowcy się jeszcze nie spieszą, bo procedura ich jeszcze nie likwiduje. Tu ludzie odchodzą z pracy – albo otrzymują jednorazową odprawę, albo nie; albo spółka zaciąga kredyty, pogrąża się w sytuacji po pandemii, w sytuacji gospodarczej Polski, w jakiej jesteśmy, i ci ludzie nie mają pomocy.</u>
+          <u xml:id="u-49.3" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Pan minister – chcę skorygować – mówił o jednych i o drugich pracownikach. Może to nie wybrzmiało jednoznacznie, ale wyraźnie to podkreślał. Tak jak pan poseł mówił, w drugiej części swojej wypowiedzi wyraźnie to zaznaczył, żebyśmy już nie wracali. Jednych i drugich chce traktować w tej umowie społecznej czy ustawie jednoznacznie. Natomiast tu mamy wielki problem z czasem, który ucieka z dnia na dzień. Tak jak pan prezes mówił, do roku 2024 mamy likwidację potężnego zakładu pracy. I ci ludzie są takimi samymi Polakami jak ci, którzy pracują w spółkach Skarbu Państwa. Oni też powinni otrzymywać podobne, jeśli nie takie same, uprawnienia, które będą dotyczyć pracowników zatrudnionych w spółkach Skarbu Państwa w tym samym sektorze gospodarki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-50">
+          <u xml:id="u-50.0" who="#PoselTomaszPiotrNowak">Wniosek formalny poproszę, panie przewodniczący.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-51">
+          <u xml:id="u-51.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-52">
+          <u xml:id="u-52.0" who="#PoselTomaszPiotrNowak">Panie przewodniczący, wnoszę o to, aby Komisja ponownie przekazała Ministerstwu Aktywów Państwowych treść poprawek, które podkomisja składała w sprawie Kolei Górniczych, po to aby ministerstwo mogło zaakceptować, jeśli taka poprawka trafi ze strony Senatu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-53">
+          <u xml:id="u-53.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Nie widzę problemu, żebyśmy składali. Musimy znaleźć formułę prawną i gdzie ją będziemy składać, bo ktoś musi później podjąć te działania. Dzisiaj mamy na tapecie… Senat się zbierze w przyszłym tygodniu i jest jakaś szansa, żeby to sprawnie przeprowadzić, jeśli rzeczywiście argumenty, które przedstawiał pracownik Kolei, trafią do MAP, do ministra Pyzika, a on wyrazi zgodę. Bo przecież pan minister na posiedzeniu Komisji mówił, że rząd jest przeciwko tym poprawkom. Zatem może nie do końca było zrozumienie tematu, nie do końca tak szczegółowo zostało to przedstawione. Prośba o to, żeby to poszło w miarę szybko i sprawnie. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-54">
+          <u xml:id="u-54.0" who="#PoselAndrzejGrzyb">Panie przewodniczący, myślę, że to, co powiedział pan poseł Nowak, jest bardzo sensowne. Wiemy, o co nam chodzi. Te poprawki zostały sformułowane. Jedną rzeczą jest praca Komisji do Spraw Energii i Klimatu, a drugą sprawą jest praca podkomisji do spraw Sprawiedliwej Transformacji. To jest równie ważne, choć nazywające się podkomisją, ciało statutowe polskiego Sejmu, które ma prawo wystąpić zarówno do jednego, jak i do drugiego resortu. Pan przewodniczący również ma prawo w imieniu podkomisji skierować wniosek do marszałka Senatu, że ten problem stanął. W moim przekonaniu to ułatwi też drogę stronie społecznej w dochodzeniu swoich praw w ramach Komisji Dialogu Społecznego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-55">
+          <u xml:id="u-55.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Ja w tym nie widzę żadnego problemu. Z naszej strony, ze strony posłów, nie ma jakiegoś konfliktu, żebyśmy złożyli tę sprawę czy to do marszałka, czy do jednego, czy do drugiego ministra.</u>
+          <u xml:id="u-55.1" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Chciałbym zmierzać do końca tego tematu, bo już drugie posiedzenie jesteśmy dzisiaj pochłonięci tym tematem. Ważna sprawa, jedna z ważniejszych dzisiaj, która staje na posiedzeniu podkomisji stałej. Panie ministrze, do pana takie pytanie, bo słyszymy, że temat… Aha, jeszcze nie chcę kończyć, bo jeszcze jest pan prezes. Przepraszam bardzo. Panie prezesie, proszę bardzo. Pan prosił o głos.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-56">
+          <u xml:id="u-56.0" who="#PrezeszarzaduZEPAKSAPiotrWozny">Jeżeli można, w telegraficznym skrócie dosłownie, bo chcę powiedzieć, że rozumiem to, co pan minister mówi. Po pierwsze też mam wrażenie, że z tych wszystkich naszych rozmów i kontaktów wynika, że pan minister zawsze opowiadał się za tym, żeby ta ustawa, te urlopy górnicze i energetyczne dotyczyły wszystkich pracowników sektora górniczo-energetycznego, zarówno spółek państwowych, jak i prywatnych. Tak to zawsze rozumiałem i rozumiem, że taka jest intencja, że w takim kierunku to zmierza. Rozumiem państwa emocje itd. Co do jasności tych wypowiedzi i co do szczerości intencji – nigdy nie miałem w tym zakresie żadnych wątpliwości. To jest pierwsza sprawa.</u>
+          <u xml:id="u-56.1" who="#PrezeszarzaduZEPAKSAPiotrWozny">Druga sprawa jest taka, że chciałbym bardzo wyraźnie zaakcentować, bo rozumiem, że pan minister też odsuwa do pracodawcy, do zarządu. Chcę powiedzieć, że to nie jest tak, że to jest jakiś kaprys właściciela firmy ZE PAK, że postanawia zamknąć tę firmę. On tę firmę zamyka ze względu na to, że Polska konsekwentnie realizuje politykę klimatyczno-energetyczną UE i w polityce klimatyczno-energetycznej UE nie ma miejsca na rentowne prowadzenie działalności wytwórczej z węgla, produkcji energii elektrycznej z węgla.</u>
+          <u xml:id="u-56.2" who="#PrezeszarzaduZEPAKSAPiotrWozny">Kiedy przychodziłem do ZE PAK w listopadzie 2020 r., cena jednego uprawnienia do emisji CO2 kosztowała 25 euro, a dzisiaj kosztuje 84 euro. Chciałbym przypomnieć, że w dokumentach Komisji Europejskiej poziom 100 euro miał być osiągnięty w 2030 r. Teraz to jest tak, że konsekwentnie – tak byłem zobowiązany przez swojego właściciela – odbywałem dialog z pańskimi poprzednikami w MAP. Najpierw na temat tego, czy możemy liczyć na to, że aktywa węglowe ZE PAK zostaną przekazane do narodowej Agencji Bezpieczeństwa Energetycznego. Otrzymałem bardzo zdecydowaną odpowiedź, że to jest projekt dla spółek Skarbu Państwa.</u>
+          <u xml:id="u-56.3" who="#PrezeszarzaduZEPAKSAPiotrWozny">Umówmy się, spółki Skarbu Państwa nie chcą przekazać swoich aktywów węglowych do NABE, bo to jest świetny biznes. Nie. One marzą o tym, żeby pan minister generalnie jak najszybciej im to zabrał i żeby utrzymanie tych węglowych spółek zostało przeniesione na koszt podatników. Rozumiem, że prywatna spółka nie ma szansy wykonać takiej operacji, nie ma szansy uwolnić się od nierentownych aktywów poprzez przeniesienie kosztów ich utrzymania na rzecz podatników, ale to jest sytuacja, w której państwo są. Są nierentowne aktywa, nie da się w oparciu o nie prowadzić działalności gospodarczej, a państwowy właściciel chce wziąć tylko i wyłącznie swoje spółki do tego, żeby je utrzymywać na koszt podatników. To tak żeby nazwać rzeczy po imieniu, z czym mamy do czynienia.</u>
+          <u xml:id="u-56.4" who="#PrezeszarzaduZEPAKSAPiotrWozny">Teraz tak: w ubiegłym roku bardzo liczyliśmy na to, że otrzymamy wsparcie z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji w całym naszym procesie. Ani państwo związkowcy, ani właściciel, ani ja nie ponosimy odpowiedzialności za stan naszych relacji z UE i za to, że Fundusz Sprawiedliwej Transformacji to jest opowieść o jakiejś… Mamy do czynienia z jakimś ponurym paradoksem, że Wielkopolska Wschodnia jest wszędzie odmieniana przez wszystkie przypadki jako wzorcowy przykład transformacji energetycznej czy sprawiedliwej transformacji, a pracownicy ZE PAK nie mają z tego ani złotówki, ani eurocenta, ani grosza.</u>
+          <u xml:id="u-56.5" who="#PrezeszarzaduZEPAKSAPiotrWozny">W tej chwili program doprowadzenia pracowników do zatrudnienia jest finansowany z prywatnych pieniędzy właściciela, bo ja, widząc sytuację, jaką mamy, poprosiłem właściciela o to, żeby przekazał milion zł na sfinansowanie programu dla pracowników ZE PAK dotyczącego znajdowania im nowego zatrudnienia. Proces ten generalnie jakoś tam wystartował. Pierwsze zatrudnienia mamy pozyskiwane, ale nie liczymy na urzędy pracy. Jak funkcjonują urzędy pracy, to każdy, kto się tym zajmuje, mniej więcej wie. Wie również, że to jest usługa, która nie ma generalnie żadnego praktycznego społecznego znaczenia, bo te urzędy nie doprowadzają do zatrudnienia. To znaczy nie są w stanie zaoferować realnego zatrudnienia. To jest finansowane z prywatnych pieniędzy właściciela. Po prostu chciałbym, żebyśmy o tym pamiętali, że to nie jest tak, że to jest czyjś prywatny kaprys.</u>
+          <u xml:id="u-56.6" who="#PrezeszarzaduZEPAKSAPiotrWozny">A co do daty generalnie, to rzeczywiście rok 2030 został wyznaczony półtora roku temu, natomiast audytor, który badał nasze sprawozdanie finansowe za rok 2021, zapytał nas, czy zarząd spółki widzi szansę funkcjonowania tej spółki po 2024 roku. Powiedzieliśmy tak: „W związku z tym, że rynek mocy, który jest wsparciem dla elektrowni węglowych w Polsce obowiązuje do 2024 roku, to my rzetelnie odpowiadając na to pytanie, nie widzimy szansy dla funkcjonowania spółek węglowych, spółek produkujących energię elektryczną z węgla po 2024 roku”.</u>
+          <u xml:id="u-56.7" who="#PrezeszarzaduZEPAKSAPiotrWozny">Natomiast w tej naszej nocie księgowej w sprawozdaniu bardzo wyraźnie napisaliśmy, że gdyby się okazało, że polskie państwo jednak zdecyduje się na wsparcie elektrowni węglowych i rynku mocy po roku 2024, to jesteśmy w stanie coś z tym zrobić. Tylko też umówmy się, że trudno zakładać, że w sytuacji, w której na przykład to przedłużenie rynku mocy zostałoby osiągnięte w drugiej połowie roku 2024, to już nie będzie tam czego przedłużać generalnie. To jest coś, co my też dość otwarcie formułujemy w relacjach z polskimi sieciami elektroenergetycznymi, bo my z tymi ludźmi rozmawiamy na temat tego, że musimy się zachować odpowiedzialnie. Oni mają prawo od nas dostać informację, czy mogą liczyć na nasze jednostki, na dyspozycyjność naszych jednostek. Komunikujemy to w sposób otwarty i oczywisty. Dlatego chciałbym, żebyśmy sobie powiedzieli, jak wygląda cały kontekst tej sprawy.</u>
+          <u xml:id="u-56.8" who="#PrezeszarzaduZEPAKSAPiotrWozny">Dwie ostatnie rzeczy, już zupełnie na koniec. Co do Kolei Górniczych – absolutnie postulat zasadny, dlatego że specyfika Wielkopolski Wschodniej jest zupełnie inna niż specyfika Turowa i Bełchatowa. Tutaj rzeczywiście Koleje są w całym ciągu technologicznym. To są kopalnie wieloodkrywkowe. To nie jest tak jak w Turowie czy w Bełchatowie, że węgiel jest nabierany na przenośnik i on de facto ląduje w piecu. Tutaj bez kolejarzy, bez Kolei Górniczych, węgiel z odkrywki nie przyjedzie do elektrowni. Tak że kolejarze są absolutnie w ciągu technologicznym i to, że nie ma ich na dole, to przecież nikt nie wkopie, nikt nie położy torów kolejowych do dna odkrywki, tylko wywożone jest to przenośnikami, jest tam ładowane, a potem jest to zawożone do elektrowni. Absolutnie ludzie w ciągu technologicznym.</u>
+          <u xml:id="u-56.9" who="#PrezeszarzaduZEPAKSAPiotrWozny">Jeszcze ostatnia już sprawa, panie ministrze, bo to à propos ZUS itd. Jasna sprawa, że dobrze by było się skontaktować z ZUS czy z Ministerstwem Pracy, tylko ja od kiedy przyjechałem do ZE PAK i rozmawiałem ze związkowcami, to z tego, co wiem, działa jakiś legendarny zespół od trzech lat, który coś tam próbuje ujednoznacznić, zmienić itd. Ja tylko ze swojej strony wiem, że w ubiegłym tygodniu z przerażeniem przeczytałem decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w Koninie – odmówiono uprawnień emerytalnych górnikowi, który pracował w KWB Adamów. Stwierdzono bowiem, że w związku z tym, że 17 lutego 2021 r. wykopano ostatnią tonę węgla z tego zakładu górniczego, od 18 lutego on już nie jest górnikiem.</u>
+          <u xml:id="u-56.10" who="#PrezeszarzaduZEPAKSAPiotrWozny">Szczerze mówiąc, czegoś takiego… Bo to zasadniczo powinno, rozumiem, polegać na tym, że ci ludzie powinni stamtąd wyjść generalnie w momencie, w którym węgiel został wykopany. Jasne. Ja tak tylko. Przepraszam bardzo, nie będę się rozwijał, bo na każdy z tych wątków można dużo powiedzieć.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-57">
+          <u xml:id="u-57.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Dziękuję, panie prezesie. Dziękuję za to długie, ale jakże mądre i merytoryczne przedstawienie sytuacji, jaka dzisiaj panuje. Przykład z ZUS to rzeczywiście jakiś paradoks, który się pojawił, rzeczywiście trzeba się zająć też takimi sprawami. Oddaję panu głos. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-58">
+          <u xml:id="u-58.0" who="#PodsekretarzstanuwMAPPiotrPyzik">Dziękuję bardzo, panie przewodniczący. Dziękuję za oddanie głosu. Chciałem powiedzieć taką rzecz. Zacznę od końca.</u>
+          <u xml:id="u-58.1" who="#PodsekretarzstanuwMAPPiotrPyzik">Przykład, który pan podał, to jest klasyka tego, o czym mówiłem wcześniej. Po to są potrzebne ZUS i Ministerstwo Pracy, żeby właśnie do takich sytuacji nie dochodziło, bo, jak powiedziałem wcześniej, ci ludzie jeszcze dodatkowo będą z tymi sądami, z ZUS-ami i Bóg jeden wie z kim jeszcze walczyli – nie chcę powiedzieć, że w ping-ponga, ale to będzie mniej więcej coś takiego. OK, rozumiem, że właściciel prywatnej firmy może podjąć decyzję biznesową o takim, a nie innym rozwiązaniu. Ale też musi za nią, jak się wydaje, ponosić konsekwencje. Państwo polskie działa na zasadzie prawa, w związku z tym jeżeli są formuły prawne, które pozwalają na zaspokojenie tych roszczeń, o których pan mówi, to proszę bardzo, tylko gdyby tak było, to chyba nie spotykalibyśmy się dzisiaj i nie byłyby tego problemu.</u>
+          <u xml:id="u-58.2" who="#PodsekretarzstanuwMAPPiotrPyzik">Jeszcze raz podkreślam: ustawa, która wyjdzie z umowy społecznej, to będzie ustawa dotycząca wszystkich. Natomiast państwa zapraszam na tę formułę dialogu trójstronnego, bo to się mija z celem, żebyśmy się spotykali w dwóch, trzech różnych miejscach. Tyle. Pan ma wszystkie namiary, więc proszę o kontakt i tyle z mojej strony. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-59">
+          <u xml:id="u-59.0" who="#PrzewodniczacyNZZPRCRuchKWBKoninSAMaciejKazmierczak">Panie przewodniczący, mogę jeszcze?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-60">
+          <u xml:id="u-60.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Bardzo proszę, żebyśmy syntetycznie zmierzali do końca w tym punkcie, bo jeszcze mamy dwa punkty, a panowie ministrowie muszą się wypowiedzieć. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-61">
+          <u xml:id="u-61.0" who="#PrzewodniczacyNZZPRCRuchKWBKoninSAMaciejKazmierczak">Króciutko, panie przewodniczący. Kwestia wykazu stanowisk. Jest rozporządzenie ministra pracy z 1984 r. W tych wykazach, bo to jest wykaz pracowników półtorakrotności i prac górniczych… W tym drugim załączniku, czyli numer dwa, są kolejarze i zawody kolejarzy. Nikt tego do tej pory nie zmienił.</u>
+          <u xml:id="u-61.1" who="#PrzewodniczacyNZZPRCRuchKWBKoninSAMaciejKazmierczak">Ustawa, która weszła teraz, to znaczy, została przyjęta przez Sejm, dookreśliła definicję przodka i odkrywki. Nie wiem, dlaczego się znalazło akurat wyrzucenie kolejarzy. To zrobił ZUS od 2016 r., jak kolega powiedział. Teraz robi się coraz gorzej. Operatorzy zwałowarek są pozbawiani przelicznika. Panie ministrze, naprawdę, to, co robi ZUS w Koninie, to tragedia.</u>
+          <u xml:id="u-61.2" who="#PrzewodniczacyNZZPRCRuchKWBKoninSAMaciejKazmierczak">A co do sprawiedliwej transformacji, tylko jeszcze dopowiem – w 2019 r. odeszło od nas 1200 osób. Chyba nie nazywam tego sprawiedliwą transformacją.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-62">
+          <u xml:id="u-62.0" who="#PodsekretarzstanuwMAPPiotrPyzik">Ale pan mówi o odejściu z prywatnej firmy, tak? OK.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-63">
+          <u xml:id="u-63.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Panie ministrze, musimy to jakoś spuentować, bo brakuje mi pana ostatniego zdania. Mówimy ogólnie, że pracujemy, pracujemy nad tym projektem umowy społecznej, mówimy, że pracujemy nad ustawą. Pan minister mówi, że termin to jest końcówka roku. Czy pan może zadeklarować, że zmierzamy do końca z tą umową społeczną w jakimś tam terminie?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-64">
+          <u xml:id="u-64.0" who="#PodsekretarzstanuwMAPPiotrPyzik">Myślę, że jeżeli państwo zaczną korzystać ze swoich praw i zaczną uczestniczyć w rozmowach trójstronnych, to myślę, że wszystko się szybciej zakończy, bo wszyscy chcemy wspólnego porozumienia. Jeżeli nie, to przepraszam bardzo, ale rzecz jest w tym, że to nie ja zatwierdzam umowę społeczną, tylko umowa społeczna polega na tym, że strony się umawiają. Przepraszam bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-65">
+          <u xml:id="u-65.0" who="#PrzewodniczacyNZZPRCRuchKWBKoninSAMaciejKazmierczak">Panie ministrze, z całym szacunkiem, na ostatnim posiedzeniu plenarnym połączonych zespołów do spraw umowy społecznej umawialiśmy się, że przyspieszymy działania dla ZE PAK, bo sytuacja jest, jaka jest, co określiliśmy. Zgoda strony społecznej na to była. Pan minister też wyraził na to zgodę, chociaż tam pan minister próbował mówić, że musimy zaangażować ZUS i jeszcze Ministerstwo Pracy. Ale o tym rozmawialiśmy. Uczestniczymy w tych pracach do umowy społecznej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-66">
+          <u xml:id="u-66.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Może przyspieszyć prace i zrobić dwie umowy społeczne: jedną dla ZUS, jedną dla ZE PAK i na bazie tej umowy społecznej później robić następne umowy społeczne dla sektora elektroenergetycznego?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-67">
+          <u xml:id="u-67.0" who="#PodsekretarzstanuwMAPPiotrPyzik">Dziękuję, panie przewodniczący. Myślę, że się nie rozumiemy. To, co pan prezes powiedział… Rzecz polega na tym, że w wariancie, o którym pan mówi, te sprawy zawsze trafią do sądu, dlatego uważam, że albo usiądziemy wszyscy razem i postanowimy coś systemowo, albo będzie tragedia. I tyle.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-68">
+          <u xml:id="u-68.0" who="#PrzewodniczacyNZZPRCRuchKWBKoninSAMaciejKazmierczak">Tak, panie ministrze, ale my uczestniczymy w pracach zespołu. Umawialiśmy się co do umowy społecznej, że przyspieszymy działania dla ZE PAK.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-69">
+          <u xml:id="u-69.0" who="#PodsekretarzstanuwMAPPiotrPyzik">Dobrze, ale ile było spotkań z ZUS, ile było spotkań z Ministerstwem Pracy?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-70">
+          <u xml:id="u-70.0" who="#PrzewodniczacyNZZPRCRuchKWBKoninSAMaciejKazmierczak">Ja nawet nie chcę o tym mówić, bo to są przede wszystkim półtoragodzinne wywody pani dyrektor i nawracanie do sytuacji, że ktoś tam na plaży pracował, bo był gdzieś taki przypadek stwierdzony. Tego już się nie chce słuchać.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-71">
+          <u xml:id="u-71.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Dziękuję bardzo. My tę dyskusję przeniesiemy chyba do Komisji Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych, bo rzeczywiście musimy temu nadać bieg. Tu nie wiem, czy jeszcze wrócimy do tego tematu, ale na pewno będziemy go monitorować.</u>
+          <u xml:id="u-71.1" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Proszę, ostatni głos pana.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-72">
+          <u xml:id="u-72.0" who="#PrzewodniczacyOrganizacjiMiedzyzakladowejNSZZSolidarnoscGrupyZEPAKMiroslawReskiewicz">Mirek Reśkiewicz, „Solidarność” ZE PAK.</u>
+          <u xml:id="u-72.1" who="#PrzewodniczacyOrganizacjiMiedzyzakladowejNSZZSolidarnoscGrupyZEPAKMiroslawReskiewicz">Panie ministrze, prosiłbym, żeby pan minister odniósł się do tego, co wcześniej powiedział pan prezes, w odniesieniu do mechanizmu wsparcia po 2024 r. Kończy się rynek mocy i co dalej? Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-73">
+          <u xml:id="u-73.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">To jest ostatnie zdanie, jakże ważne, bo rynek mocy dotyczy nie tylko ZE PAK.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-74">
+          <u xml:id="u-74.0" who="#PodsekretarzstanuwMAPPiotrPyzik">To nie jest pytanie do mnie. To jest pytanie do pana ministra Dziadzio, to jest kwestia Ministerstwa Klimatu. Ja nie odpowiadam za politykę przestrzeni energetycznej w kontaktach z Komisją Europejską. Ja odpowiadam za polski węgiel i transformację energetyczną, ale krajową.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-75">
+          <u xml:id="u-75.0" who="#PrzewodniczacyOrganizacjiMiedzyzakladowejNSZZSolidarnoscGrupyZEPAKMiroslawReskiewicz">Ale wcześniej usłyszeliśmy też od pana ministra, że jest taka możliwość, żeby wydłużyć eksploatację bloków węglowych, tak? Że będzie taka możliwość ze względu na sytuację, jaka wynikła teraz?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-76">
+          <u xml:id="u-76.0" who="#PodsekretarzstanuwMAPPiotrPyzik">Może być taka sytuacja, ale ta sytuacja wymaga też rozmów z Komisją Europejską. Pewnych rzeczy nie możemy robić tak ad hoc sami od siebie. Nie mogę powiedzieć wszystkim kopalniom: fedrujcie dwa razy więcej, niż jesteście w stanie, dlatego że to wymaga i przygotowania, i nakładów itd. To jest po prostu inwestycja, ale ona musi być uzgodniona, zwłaszcza w kwestii węgla kamiennego, z Komisją Europejską, bo to wynika z notyfikacji. Rozmawiamy z Komisją Europejską, są pewne ustalenia, ale Komisja Europejska też prowadzi swoją politykę. To jest wszystko w tym temacie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-77">
+          <u xml:id="u-77.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Myślę, że będziemy jeszcze dyskutować z panem ministrem Dziadzio, więc to pytanie warto powtórzyć później podczas rozpatrywania kolejnego punktu. Proszę państwa, dziękuję panu ministrowi serdecznie za tę informację. Temat ważny, myślę, że nie trzeba tego dzisiaj powtarzać po raz wtóry. Czekamy na konkretne decyzje. Dziękuję bardzo. Zamykam dyskusję w tym punkcie. O głos prosił jeszcze pan Andrzej Grzyb. Proszę bardzo, panie pośle.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-78">
+          <u xml:id="u-78.0" who="#PoselAndrzejGrzyb">Trochę jestem zainspirowany tym, co powiedział pan prezes, dlatego że, proszę państwa, myślę, że to nie jest dobry argument, jeżeli spółki energetyczne, niezależnie od tego, jaką mają strukturę własności, mówią, że cały system ETS jest odpowiedzialny głównie za koszty. Myślę, że z tym argumentem nie ujedziemy daleko. Możemy oczywiście wpływać na to, żeby wyłączyć spekulacyjny obrót uprawnieniami do emisji. Ja zresztą byłem osobiście przeciwnikiem tego, żeby dopuścić instytucje finansowe już w poprzednim okresie rozliczeniowym, czyli do roku 2020, ale niestety wtedy te głosy, również w Parlamencie Europejskim, nie były tak liczne, żeby można było do tego doprowadzić.</u>
+          <u xml:id="u-78.1" who="#PoselAndrzejGrzyb">Natomiast uczestniczyłem na tyle, na ile można było, w ukształtowaniu obecnego okresu, czyli od roku 2021 do roku 2030. Wydaje mi się, że parę rzeczy udało się zrobić, nie wszystko. Brak tu było troszeczkę, powiedziałbym, pełnej solidarności pomiędzy możliwościami PE, a w szczególności naszej reprezentacji w PE, a ówczesnymi działaniami rządu w roku 2018. Natomiast myślę, że to nie jest dobry argument. Te billboardy są takim ewidentnym przyczynkiem do tego, bo taka rozprawa troszeczkę publiczna się na ten temat wytoczyła, że 60% kosztów stanowią uprawnienia z tytułu ETS.</u>
+          <u xml:id="u-78.2" who="#PoselAndrzejGrzyb">Natomiast wydaje mi się, że akurat jeżeli chodzi o węgiel brunatny, to jest też chyba drugi problem, wynikający z dostępności złóż do eksploatacji, bo państwo przecież jako ZE PAK nie odnieśliście w tej materii sukcesu w znalezieniu nowych możliwości, jeżeli chodzi o eksploatację odkrywek, bo nie ma społecznej akceptacji. Myślę, że ten aspekt warto jest podnosić równolegle z ETS. Bo wiecie państwo, ja to mówię nie dlatego, żeby napiętnować, co pan prezes powiedział, tylko dlatego, że wiem, jaka jest społeczna wrażliwość tych, którzy są w tej materii decydentami.</u>
+          <u xml:id="u-78.3" who="#PoselAndrzejGrzyb">Przykład. Macie państwo złoże na północy i to złoże… Praktycznie nie ma decyzji o tym, żeby wtedy, kiedy państwo się starali, była możliwość otwarcia tego złoża. Były słynne Oczkowice, które społecznie się w ogóle zakończyły brakiem zgody. Była kwestia Brodów. Też wiemy, jak się to zakończyło. Po prostu węgiel brunatny jest w chwili obecnej passé ze względu właśnie na politykę klimatyczną, ale też brak akceptacji społecznej do budowy nowych odkrywek. Tak to niestety jest. Uczestniczyłem też w debacie publicznej, która miała miejsce w gminie Babiak i też słyszałem, co ludzie tam mówili.</u>
+          <u xml:id="u-78.4" who="#PoselAndrzejGrzyb">Myślę więc, że powinni państwo posługiwać się również tym argumentem, i to jest w państwa interesie, że brak jest społecznej akceptacji dla otwierania nowych odkrywek węgla. To jest też, poza ETS, ważny argument w procesie restrukturyzacji. A macie państwo również świetne projekty przyszłościowe, które są związane z nowymi technologiami – to jest też na państwa plus. Wydaje mi się więc, że wszystko to, co się dzieje w Wielkopolsce Wschodniej, per saldo może w przyszłości, niezależnie od trudności społecznych, które są, przynieść dobre efekty, zarówno dla właściciela, jak i dla zarządzających, jak również wszystkich ludzi, którzy są zaangażowani, w szczególności                     dla pracowników. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-79">
+          <u xml:id="u-79.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Dziękuję serdecznie panu posłowi. Zamykam dyskusję w tym temacie.</u>
+          <u xml:id="u-79.1" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Przechodzimy do naszego kolejnego punktu związanego z formułą negocjacji, z wynikami bieżącymi negocjacji związanymi z Komisją Europejską na temat zapisów umowy partnerskiej. Rząd reprezentuje pan dyrektor Zygadło, dyrektor Departamentu Regionalnych Programów Operacyjnych. Panie dyrektorze, chcemy wiedzieć, jak te prace przebiegają, ile regionów, jakie pieniądze, czy krajowy plan jest już całkowicie wycofany, ile tych terytorialnych planów sprawiedliwej transformacji dzisiaj zostało już zatwierdzonych? Bardzo prosimy o tę informację. Bardzo proszę o syntetyczne przedstawienie ze względu na czas, który poświęciliśmy pierwszemu punktowi. Ważne, żebyśmy się czasowo zmieścili. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-80">
+          <u xml:id="u-80.0" who="#DyrektorDepartamentuRegionalnychProgramowOperacyjnychMinisterstwaFunduszyiPolitykiRegionalnejPiotrZygadlo">Dziękuję bardzo, panie przewodniczący. Postaram się bardzo syntetycznie przedstawić wszystkie informacje. Z naszej perspektywy wydaje się, że umowa partnerstwa już de facto została z Komisją Europejską wynegocjowana. Kolejna wersja, która, jak przewidujemy, zostanie zaakceptowana… To zależy od Komisji Europejskiej, ale myślę, że w przeciągu najbliższego miesiąca. Szacujemy, że może to nastąpić nawet w lipcu. Została przekazana do Komisji Europejskiej, co oznacza, że został osiągnięty również kompromis w zakresie Funduszu Sprawiedliwej Transformacji, tak długo przez nas i przez wysoką podkomisję oczekiwany.</u>
+          <u xml:id="u-80.1" who="#DyrektorDepartamentuRegionalnychProgramowOperacyjnychMinisterstwaFunduszyiPolitykiRegionalnejPiotrZygadlo">Sukces jest, że tak powiem, częściowy, jak to zwykle bywa w negocjacjach. Nie udało się przekonać Komisji Europejskiej do objęcia FST województwa lubelskiego, tzn. części województwa lubelskiego, oraz subregionu zgorzeleckiego. Udało się natomiast objąć tym funduszem zachodnią Małopolskę. Może zacznę od tej zachodniej Małopolski. Została tu przyjęta taka dziwna trochę konstrukcja, że zachodnia Małopolska nie będzie posiadała swojego terytorialnego planu sprawiedliwej transformacji, natomiast wątki dotyczące zachodniej Małopolski będą ujęte w terytorialnym planie sprawiedliwej transformacji dla województwa śląskiego. Alokacja będzie wdrażana poprzez program regionalny województwa małopolskiego, co było też niezwykle ważnym elementem negocjacji, ponieważ pierwotna koncepcja, wychodząca trochę naprzeciw strony polskiej, zakładała, że Małopolska korzystałaby z regionalnego programu śląskiego, co byłoby już dosyć dziwną formułą realizacyjną. To jest jedna sprawa.</u>
+          <u xml:id="u-80.2" who="#DyrektorDepartamentuRegionalnychProgramowOperacyjnychMinisterstwaFunduszyiPolitykiRegionalnejPiotrZygadlo">Dla pełnego obrazu muszę też powiedzieć, że Komisja Europejska nie zgodziła się na transfer z Funduszu Polityki Spójności do Funduszu Sprawiedliwej Transformacji. To znaczy definitywnie nie zgodziła się na Europejski Fundusz Społeczny, twierdząc, że w zasadzie podobne rzeczy możemy robić z Europejskiego Funduszu Społecznego, nie nazywając go Funduszem Sprawiedliwej Transformacji. Co, powiedzmy, przyjęliśmy ze zrozumieniem.</u>
+          <u xml:id="u-80.3" who="#DyrektorDepartamentuRegionalnychProgramowOperacyjnychMinisterstwaFunduszyiPolitykiRegionalnejPiotrZygadlo">Natomiast został również wycofany transfer z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. To jest w pewnym sensie zespół naczyń połączonych i te transfery, te miliardy, między funduszami na poziomie umowy partnerstwa przepływały. Między innymi musieliśmy się wycofać z dosyć pokaźnego transferu do Funduszu Spójności z Europejskiego Funduszu Społecznego, stąd zaczęło nam brakować Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego na projekty w programie krajowym. Bardzo skomplikowana materia.</u>
+          <u xml:id="u-80.4" who="#DyrektorDepartamentuRegionalnychProgramowOperacyjnychMinisterstwaFunduszyiPolitykiRegionalnejPiotrZygadlo">Ostatecznie te 560 mln, które planowaliśmy przesunąć z polityki spójności do Funduszu Sprawiedliwej Transformacji, wróciło do polityki spójności. Natomiast alokacja województwa lubelskiego z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji, tj. 170 mln euro z tych 250 mln euro, trafiła do programu krajowego. To jest ten szczątkowy element FST, który został na poziomie krajowym. To będą przede wszystkim projekty systemowe, głównie prowadzone przez MAP, ale też pewne projekty związane z koordynacją działań, projekty systemowe. Natomiast pozostałe środki trafiły do tych czterech regionów, które są objęte Funduszem Sprawiedliwej Transformacji, z wyłączeniem województwa dolnośląskiego, a już mówię dlaczego.</u>
+          <u xml:id="u-80.5" who="#DyrektorDepartamentuRegionalnychProgramowOperacyjnychMinisterstwaFunduszyiPolitykiRegionalnejPiotrZygadlo">Nieujęcie subregionu zgorzeleckiego oznaczało, że przed rządem stanęła decyzja, co zrobić z alokacją, która była przeznaczona na subregion turowiecki. Ostatecznie pan minister, rząd zdecydował zostawić te środki na Dolnym Śląsku, co oznacza, że nie wycofywaliśmy alokacji FST z Dolnego Śląska. Subregion wałbrzyski będzie po prostu większym beneficjentem, niż pierwotnie zakładano. Natomiast takie kosmetyczne zwiększenia alokacji nastąpiły w przypadku województwa śląskiego, województwa wielkopolskiego, województwa małopolskiego i łódzkiego.</u>
+          <u xml:id="u-80.6" who="#DyrektorDepartamentuRegionalnychProgramowOperacyjnychMinisterstwaFunduszyiPolitykiRegionalnejPiotrZygadlo">Ostatecznie kwoty na poszczególne województwa Funduszu Sprawiedliwej Transformacji przedstawiają się następująco: województwo śląskie – 2,1 mld euro, województwo dolnośląski – 556 mln euro, województwo wielkopolskie – blisko 400 mln euro, tj. 396 mln euro, województwo łódzkie – 353 mln euro, małopolskie – 252 mln euro i koperta krajowa – 170 mln euro.</u>
+          <u xml:id="u-80.7" who="#DyrektorDepartamentuRegionalnychProgramowOperacyjnychMinisterstwaFunduszyiPolitykiRegionalnejPiotrZygadlo">Tak jak wspominałem podczas poprzednich posiedzeń podkomisji, zakładamy, że w nurcie polityki sprawiedliwej transformacji, prowadzonej też ze środków unijnych, nie opuścimy województwa lubelskiego i subregionu zgorzeleckiego. Jeżeli chodzi o województwo lubelskie, o subregion, który był planowany do FST, to podjęta została decyzja o zwiększeniu alokacji programu regionalnego o 75 mln euro – 50 mln euro z EFS i 25 mln euro z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego – właśnie na działania wspierające proces sprawiedliwej transformacji w subregionie lubelskim.</u>
+          <u xml:id="u-80.8" who="#DyrektorDepartamentuRegionalnychProgramowOperacyjnychMinisterstwaFunduszyiPolitykiRegionalnejPiotrZygadlo">Jeżeli chodzi o województwo dolnośląskie, prowadzimy rozmowy z marszałkiem województwa, żeby znalazł w strukturze swojego programu regionalnego odpowiednią kopertę na wsparcie działań w zakresie sprawiedliwej transformacji w subregionie zgorzeleckim. Oczywiście to w ogóle nie będą porównywalne pieniądze do tego, co planowaliśmy, gdyby Komisja Europejska zgodziła się na objęcie tego subregionu FST, ale chcemy ten proces zapoczątkować.</u>
+          <u xml:id="u-80.9" who="#DyrektorDepartamentuRegionalnychProgramowOperacyjnychMinisterstwaFunduszyiPolitykiRegionalnejPiotrZygadlo">Czyli to jest garść informacji, jeżeli chodzi o wyniki negocjacji. To są te przełomowe decyzje, które zostały podjęte, natomiast to nie kończy ukierunkowywania FST w dyskusjach z Komisją Europejską, bo ona się toczy już przy okazji formalnych negocjacji programów regionalnych z Komisją Europejską. Ten proces się rozpoczął. Plany sprawiedliwej transformacji zostały przysłane też jako załączniki do projektów programów regionalnych. W ostatnich dniach wpłynęły pierwsze uwagi. Tych uwag jest sporo. Z panem dyrektorem Andrzejem wymieniliśmy się już pierwszymi spostrzeżeniami. Uwag jest sporo. Szacujemy natomiast, że negocjacje powinny się zakończyć do końca tego roku, negocjacje dotyczące w ogóle całych programów regionalnych.</u>
+          <u xml:id="u-80.10" who="#DyrektorDepartamentuRegionalnychProgramowOperacyjnychMinisterstwaFunduszyiPolitykiRegionalnejPiotrZygadlo">Jeżeli chodzi o KPST, o którym wspomniał pan przewodniczący, to MKiŚ prowadzi nad nim prace. Ten dokument ma znacznie szersze perspektywy niż tylko sam Fundusz Sprawiedliwej Transformacji. Temu projektowi została już nadana struktura wymagana przez przepisy unijne. Teraz, pewnie pan minister potwierdzi, jest w procesie prac w ramach MKiŚ. Był na roboczo opiniowany też przez nasze ministerstwo i będzie dalej procedowany, choć jego pierwotna formuła, bo to on miał być tym dokumentem matką dla całych 4 mld, na pewno się nieco zmieni. Tak jak już wspomniałem, ten program, komponent krajowy, 170 mln euro, jest to nieznaczna kwota. Nadmienię tylko, że ten podział środków został, mogę powiedzieć, zaakceptowany przez marszałków wszystkich województw, nie tylko jeżeli chodzi o FST, ale też pewne środki, które transferowaliśmy jeszcze dodatkowo na poziom regionalny z EFS. Łącznie jest to ponad 1 mld euro, które trafiły do programów regionalnych i będą mogły być przeznaczone na wsparcie sprawiedliwej transformacji, jeżeli chodzi o te województwa.</u>
+          <u xml:id="u-80.11" who="#DyrektorDepartamentuRegionalnychProgramowOperacyjnychMinisterstwaFunduszyiPolitykiRegionalnejPiotrZygadlo">Chciałbym, aby wybrzmiało, gdyby potwierdziło się to, o czym mówiliśmy wcześniej, czyli niezakwalifikowanie lubelskiego i zgorzeleckiego do Funduszu Sprawiedliwej Transformacji, że nie oznacza to, że proces sprawiedliwej transformacji nie będzie tam realizowany, bo w przypadku województwa lubelskiego znaleźliśmy 75 mln euro z Funduszy Polityki Spójności na rzecz wsparcia tego procesu. Natomiast z marszałkiem województwa dolnośląskiego rozmawiamy na temat wyasygnowania w strukturze programu pewnej dodatkowej kwoty dedykowanej subregionowi zgorzeleckiemu. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-81">
+          <u xml:id="u-81.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Panie dyrektorze, dziękuję serdecznie. Pozwolę sobie jeszcze zadać panu kilka pytań. Otwieram dyskusję, proszę się ewentualnie zgłaszać do głosu. Rozumiem w ten sposób, że skoro województwo małopolskie nie musi przygotowywać swojego terytorialnego planu sprawiedliwej transformacji, to jakaś część tego planu, który był przygotowany do tej pory, wchodzi w zakres opracowania pod tytułem Terytorialny Plan Sprawiedliwej Transformacji dla województwa śląskiego. I będzie miało w nazwie „i Małopolski”? Czy zostanie tylko śląskie? Jaka będzie nazwa?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-82">
+          <u xml:id="u-82.0" who="#DyrektordepartamentuMFiPRPiotrZygadlo">To już panowie marszałkowie uzgadniają, bo to był ciężki orzech do zgryzienia dla małopolski Zachodniej, że rezygnuje z efektu swoich prac prowadzonych przez tyle miesięcy, czy nawet możemy mówić o wymiarze lat.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-83">
+          <u xml:id="u-83.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Przerwę panu. Dziękuję za tę odpowiedź, ale rozumiem, że pan mówi o czymś, co już zapadło. Ten podział został zatwierdzony przez UE, przez Komisję Europejską. Te kwoty, podziały i regiony mamy już ustalone, mamy również tę część środków, które były przeznaczone na „Krajowy plan sprawiedliwej transformacji”, to wydzielenie 170 mln euro, więc jesteśmy już do przodu. Wspomniał pan o tym, że dalej trwają jeszcze dyskusje. Temat nie jest do końca zamknięty. W jakich obszarach nie mamy uzgodnionego tego podziału czy planu?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-84">
+          <u xml:id="u-84.0" who="#DyrektordepartamentuMFiPRPiotrZygadlo">Przeszliśmy w końcu z nieformalnych dialogów na etap formalnych negocjacji. Komisję Europejską też już, że tak powiem kolokwialnie, gonią terminy. Oficjalnie wszystkie dokumenty zostały przekazane do Komisji Europejskiej. Między innymi w zeszły piątek wpływały pierwsze uwagi, już w trybie formalnym, do programów operacyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-84.1" who="#DyrektordepartamentuMFiPRPiotrZygadlo">Dotyczą one także wątków również dotyczących Funduszu Sprawiedliwej Transformacji. Ten komponent krajowy, bo środki trafiły ostatecznie do programu FEnIKS, projektu jeszcze… Przewidujemy, że te negocjacje zakończą się bardzo szybko, już na kanwie tych miliardów, które są negocjowane w ramach tego programu oczywiście. To będzie prawdopodobnie jeden z pierwszych programów, który zostanie zatwierdzony zaraz po umowie partnerstwa. Bo negocjacje programu są tak naprawdę na finiszu, wątek sprawiedliwej transformacji dla tego programu jest w pewnym sensie nowym pojęciem, natomiast ten program przejął spuściznę, którą prowadziliśmy, kiedy myśleliśmy oczywiście o programie krajowym na szerszą skalę.</u>
+          <u xml:id="u-84.2" who="#DyrektordepartamentuMFiPRPiotrZygadlo">Myślę, że nie zdradzę żadnych tajemnic, jeśli powiem, że w ramach tych niewielkich środków jest prowadzona z Komisją Europejską dyskusja na temat projektów dotyczących rekultywacji terenów pogórniczych na zasadzie pewnego pilotażu, bo tutaj oczywiście nie da się wielu projektów zrobić. Będzie to preludium również do tych inwestycji, które będą mogły być podejmowane z poziomu regionalnego. Czyli w zasadzie rozmawiamy o bardzo ograniczonym zakresie merytorycznym. Myślę, że zostanie to zatwierdzone bardzo szybko, jeżeli chodzi o program krajowy.</u>
+          <u xml:id="u-84.3" who="#DyrektordepartamentuMFiPRPiotrZygadlo">Natomiast musimy pamiętać, że w programach regionalnych ta alokacja jest potężna. Jeżeli chodzi o program śląski, to jest to druga noga tego programu, bo program już przekracza chyba 5 mld euro, sam program województwa śląskiego, uwzględniając Fundusz Sprawiedliwej Transformacji. Tak że negocjacje na pewno będą ożywione, ale spodziewamy się też, i taka jest ambicja Komisji Europejskiej, żeby to do końca roku zatwierdzić. Doświadczenia wskazują, że jest szansa, że się uda.</u>
+          <u xml:id="u-84.4" who="#DyrektordepartamentuMFiPRPiotrZygadlo">Oczywiście jest kwestia odnosząca się głównie do terytorialnych planów sprawiedliwej transformacji, do pewnych mierników, wskaźników tam wskazanych. Oczywiście kwestia zamykania kopalń jest poruszana, milestone’ów. W przypadku województwa dolnośląskiego jest wyciągnięta kwestia koncesji, o której pan przewodniczący kiedyś mówił, co dalej strona polska zamierza robić. Całe szczęście Komisja Europejska zaakceptowała niezmniejszanie wolumenu środków Funduszu Sprawiedliwej Transformacji dla tego województwa, bo to też było tutaj gdzieś z tyłu głowy.</u>
+          <u xml:id="u-84.5" who="#DyrektordepartamentuMFiPRPiotrZygadlo">Tak naprawdę jesteśmy dopiero na etapie analizy tych uwag, łącznie z regionami. Dzisiaj mieliśmy spotkanie koordynacyjne w tym zakresie. Myślę, że na następnym posiedzeniu podkomisji byłbym w stanie szerzej się odnieść do tego, co Komisja Europejska podnosi w swoich uwagach, bo to jest bardzo świeża sprawa, tak naprawdę z zeszłego tygodnia. Regiony też ją analizują. Dla nas najważniejszym zagadnieniem jest to, aby, mieć na względzie, że te środki mają swój czas realizacji, szybszy niż polityka spójności. Staramy się więc rozmowę z Komisją Europejską prowadzić w taki sposób, żeby nie zawężać obszarów wsparcia. Żeby to, na co pozwala rozporządzenie do Funduszu Sprawiedliwej Transformacji, było dozwolone, a jest to dosyć szerokie wsparcie. Zbytnie zawężenie się mogłoby stworzyć zagrożenie dla pełnego wykorzystania środków, dlatego też unikamy takiego sztywnego demarkowania się z polityką spójności.</u>
+          <u xml:id="u-84.6" who="#DyrektordepartamentuMFiPRPiotrZygadlo">To też jest czasem podnoszone, co z tego Funduszu Sprawiedliwej Transformacji można robić, a co będzie można robić z innych funduszy. To tak naprawdę będą określać terytorialne plany sprawiedliwej transformacji. Zakładamy, że często będzie tak, że podobne rzeczy będą mogły być robione. Zaletą FST jest natomiast przede wszystkim to, że tam nie musimy się przejmować wewnętrzną strukturą projektu. Powiem, o co mi chodzi. Mam na myśli, że elementy twarde, infrastrukturalne możemy jednocześnie robić z elementami miękkimi. Nie jesteśmy związani takimi sztywnymi zasadami kwalifikowalności, jak to ma miejsce w Europejskim Funduszu Rozwoju Regionalnego, w Europejskim Funduszu Spójności; jakimiś – już nie będę państwa zanudzał – cross-financingami, że to jest dozwolone tylko do jakiegoś pułapu procentowego.</u>
+          <u xml:id="u-84.7" who="#DyrektordepartamentuMFiPRPiotrZygadlo">Fundusz Sprawiedliwej Transformacji pozwala naprawdę robić projekty kompleksowe, miękko-twarde. To jest jego główną zaletą. Natomiast KE sama mówi: Fundusz Sprawiedliwej Transformacji jest tylko elementem. Działania ZE PAK na rzecz pracowników będą mogły być również wspierane z głównego EFS; programy outplacementowe – to wszystko jest w pewnym sensie możliwe. Jeżeli zabraknie środków z FST, uzupełniająco będzie robione ze środków polityki spójności, tych tradycyjnych, które znamy już od lat. Stąd myślę, że przede wszystkim w tym zakresie ta dyskusja się będzie toczyć. Komisja Europejska będzie weryfikować pomysły regionów, które przedstawiają, nie ukrywajmy, dosyć szeroki zakres w programach operacyjnych, ale też nie można się temu dziwić, bo alokacja 2 mld to jest potężna alokacja.</u>
+          <u xml:id="u-84.8" who="#DyrektordepartamentuMFiPRPiotrZygadlo">Przykładowo w województwie śląskim zakres wsparcia jest szeroki, ale na to pozwala rozporządzenie o JTF. Zakres wsparcia jest naprawdę szeroki i nie chcemy się samoograniczać przed Komisją Europejską. Oczywiście pewne preferencje regiony będą nadawać tym równym instrumentom wsparcia, natomiast uważamy, że w relacjach z KE musimy być jak najbardziej elastyczni, żeby nie zamykać sobie rąk, bo renegocjacje programów operacyjnych, umowy partnerstwa, terytorialnych planów – to będzie zajmowało kolejne miesiące, gdybyśmy chcieli coś zmienić. Stąd te decyzje musimy sobie zostawić na porządku krajowym dla siebie na ewentualnym dalszym etapie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-85">
+          <u xml:id="u-85.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Czy ktoś z posłów chce zabrać głos? Zaraz państwu oddam. Panie dyrektorze, mówimy o temacie sprawiedliwej transformacji, mówimy o tych funduszach, żebyśmy nie przechodzili w inną płaszczyznę dyskusji.</u>
+          <u xml:id="u-85.1" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Jeszcze jedno pytanie. Rozumiem, że te terytorialne plany sprawiedliwej transformacji jeszcze są w kontekście zawartości swojej dyskutowane z Komisją Europejską, tak? To nie jest wątek zamknięty, to co pan powiedział. I to może trwać do końca roku, tak?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-86">
+          <u xml:id="u-86.0" who="#DyrektordepartamentuMFiPRPiotrZygadlo">Tak szacujemy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-87">
+          <u xml:id="u-87.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Drugie pytanie. Kiedy pana zdaniem możemy się najszybciej spodziewać tych pieniędzy?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-88">
+          <u xml:id="u-88.0" who="#DyrektordepartamentuMFiPRPiotrZygadlo">Tak szacujemy. Odpowiem najpierw na pierwsze pytanie.</u>
+          <u xml:id="u-88.1" who="#DyrektordepartamentuMFiPRPiotrZygadlo">To są załączniki do programów regionalnych, tak że dopóki program regionalny nie będzie objęty decyzją Komisji Europejskiej, to tak samo terytorialny plan jest kwestią otwartą. Tak naprawdę program jest związany z terytorialnym programem. Terytorialny plan jest załącznikiem do programu operacyjnego, to po pierwsze. A po drugie, wszystkie projekty realizowane z osi dotyczącej Funduszu Sprawiedliwej Transformacji muszą być zgodne albo wynikać z TPST. Czyli to jest ta relacja.</u>
+          <u xml:id="u-88.2" who="#DyrektordepartamentuMFiPRPiotrZygadlo">Jeżeli chodzi o kwestie związane z tym, kiedy tych pieniędzy należy się spodziewać, to w wariancie realistycznym myślę, że konkursy zostaną uruchomione na początku przyszłego roku. To jest wersja realna.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-89">
+          <u xml:id="u-89.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Dziękuję panu. Pan poseł Andrzej Grzyb i zaraz państwu oddaję głos. Bardzo bym prosił o syntetyczne, krótkie pytania, żebyśmy się nie zagadali. Jeszcze czeka pan minister Dziadzio. Chcemy usłyszeć od pana ministra kilka informacji z pierwszej ręki. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-90">
+          <u xml:id="u-90.0" who="#PoselAndrzejGrzyb">Rozumiem, panie dyrektorze, że żeby było precyzyjnie, to musi być zawarta umowa partnerstwa, bo nie ma zawartych regionalnych umów, jeżeli nie jest zawarta umowa partnerstwa. Umowa partnerstwa, regionalne, w tym sprawiedliwa transformacja, dopiero wtedy rusza. To jest zamknięty proces i dopiero wtedy jest możliwe składanie wniosków.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-91">
+          <u xml:id="u-91.0" who="#DyrektordepartamentuMFiPRPiotrZygadlo">Tak, tak jest, panie pośle. Myślę, że umowa partnerstwa już została z Komisją Europejską w warstwie negocjacyjnej wynegocjowana. Teraz jest proces wydania decyzji przez Komisję Europejską. Dopełniliśmy, że tak powiem, swojego zobowiązania. Poprawioną umowę przesłaliśmy Komisji Europejskiej. Mój departament akurat nie odpowiada osobiście za tę kwestię, ale to zostało zrobione prawdopodobnie w zeszłym tygodniu, dokument został przesłany do Komisji Europejskiej. Decyzji spodziewamy się w lipcu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-92">
+          <u xml:id="u-92.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Dziękuję bardzo. Pan poseł Nowak, pani przewodnicząca i później pan przewodniczący.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-93">
+          <u xml:id="u-93.0" who="#PoselTomaszPiotrNowak">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, pytanie krótkie, jak to się ma w Europie? Czy terytorialne plany z innymi państwami są już zrealizowane, podpisane? Czy FST gdzieś już działa i czy jakiś kraj zobaczył już te pieniądze, czy jeszcze nikt?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-94">
+          <u xml:id="u-94.0" who="#DyrektordepartamentuMFiPRPiotrZygadlo">Robiliśmy kiedyś takie rozeznanie. Na tamten moment terytorialne plany nie były jeszcze akceptowalne, nieakceptowane przez Komisję Europejską. Rozmawialiśmy z kolegami z Rumunii podczas konsultacji międzyrządowych, ze Słowacji. Mierzyli się z dokładnie tymi samymi kwestiami co my, czyli po pierwsze, kraj członkowski proponował rozszerzenie terytorialne, jeżeli chodzi o zasięg geograficzny funduszy. To się spotykało oczywiście z negatywnym stanowiskiem KE. Ale zapisujemy sobie to pytanie i poprosimy nasze stałe przedstawicielstwo, żeby zrobiło taką kwerendę, bo nie chcę tu przedstawić panu posłowi nieaktualnych informacji. Postaramy się zrobić taki materiał, w jakich krajach FST został już uruchomiony.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-95">
+          <u xml:id="u-95.0" who="#PoselTomaszPiotrNowak">Proszę o odpowiedź na piśmie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-96">
+          <u xml:id="u-96.0" who="#DyrektordepartamentuMFiPRPiotrZygadlo">Dobrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-97">
+          <u xml:id="u-97.0" who="#PoselTomaszPiotrNowak">I jeszcze jedno pomocnicze pytanie: czy mówi się w Europie o tym, że w związku z sytuacją geopolityczną, która jest w tej chwili, środki na sprawiedliwą transformację będą zwiększone? Mówi się o tym czy nie?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-98">
+          <u xml:id="u-98.0" who="#DyrektordepartamentuMFiPRPiotrZygadlo">Na ten moment Komisja Europejska, czy to w wymiarze sprawiedliwej transformacji, czy, szerzej, problemu migracyjnego, wojennego, raczej posługuje się taką retoryką, że państwa członkowskie mają czas na przeprogramowanie dostępnych źródeł wsparcia. Jeżeli więc czują potrzebę wspierania uchodźców wojennych czy wspierania działań związanych z sektorem energetycznym, to mają możliwość przeprogramowania obecnych środków albo wykorzystania oszczędności. Raczej tutaj jest bardzo zachowawcze stanowisko.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-99">
+          <u xml:id="u-99.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Pani przewodnicząca, zgodnie z umową. Pan przewodniczący później.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-100">
+          <u xml:id="u-100.0" who="#PrzewodniczacaMZZPITKadraprzyPAKKWBKoninSAAlicjaMesserszmidt">Panie dyrektorze, mam do pana takie zapytanie, czy jeśli mamy te projekty pozakonkursowe, to też musimy czekać do początku przyszłego roku? Bo tak naprawdę to te pieniądze leżą na stole, ale ich nie ma. One do nas nie trafiają.</u>
+          <u xml:id="u-100.1" who="#PrzewodniczacaMZZPITKadraprzyPAKKWBKoninSAAlicjaMesserszmidt">Chciałabym tylko przypomnieć, że transformacja energetyczna w grupie kapitałowej ZE PAK rozpoczęła się w 2018 r., w momencie zamknięcia elektrowni Adamów i zaprzestania wydobywania węgla brunatnego w kopalni Adamów, gdzie ludzie już odeszli. Są zwolnienia tu i teraz, mówiłam na ten temat wcześniej do pana ministra. Za chwilę będą zamykane dwie odkrywki: Drzewce i Jóźwin. W związku z tym tak naprawdę, jeśli te pieniądze przyjdą później, to nie będzie ich komu dać. Nie oszukujmy się. My tych ludzi naprawdę pozostawimy bez żadnych środków do życia.</u>
+          <u xml:id="u-100.2" who="#PrzewodniczacaMZZPITKadraprzyPAKKWBKoninSAAlicjaMesserszmidt">Jest serdeczna prośba o to, żeby to wszystko przyspieszyć, bo wykonaliśmy wszystkie unijne zalecenia: podaliśmy datę odejścia od węgla, przygotowaliśmy program pracowniczy. Ze swojej strony zrobiliśmy naprawdę wszędzie i wszystko, dlatego teraz oczekujemy na te pieniądze. Nie można zostawić ludzi bez żadnej opieki, bez środków do życia. Wszyscy mają się dobrze i inne regiony mogą oczekiwać, bo mają na to czas, a my tego czasu nie mamy. Tak że bardzo proszę o odpowiedź na to pytanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-101">
+          <u xml:id="u-101.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Dziękuję pani przewodniczącej. Panie przewodniczący, proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-102">
+          <u xml:id="u-102.0" who="#PrzewodniczacyNZZPRCRuchKWBKoninSAMaciejKazmierczak">Panie dyrektorze, bardzo ładnie pan opowiedział o tym wszystkim, rozmawiamy o tym już od 2018 r. Od 2019 r., z tego, co mam tu podliczone, odeszło od nas w wyniku transformacji 1200 osób, bez wsparcia Funduszu Sprawiedliwej Transformacji, tak nazywanej. Opowiedziałem ostatnio na swoim zebraniu delegatów, a członkami mojego związku są pracownicy bezpośrednio związani z wydobyciem. Opowiedziałem o funduszu, o projekcie przekwalifikowania itd. Nie powtórzę tych słów, których musiałem wysłuchać, ale niech mi pan, panie dyrektorze, odpowie na jedno zasadnicze pytanie: kiedy możemy liczyć na konkretne wsparcie, jakiekolwiek wsparcie z FST dla pracowników na przekwalifikowania, poszukiwanie czy tworzenie nowych miejsc pracy itd.? Dokładnie kiedy?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-103">
+          <u xml:id="u-103.0" who="#DyrektordepartamentuMFiPRPiotrZygadlo">Odpowiadając na drugie pytanie, myślę, tak jak wspomniałem wcześniej, że to będzie pierwszy kwartał, pierwsza połowa roku 2023. Bo możemy się tylko odnosić do doświadczeń z poprzedniego okresu programowania.</u>
+          <u xml:id="u-103.1" who="#DyrektordepartamentuMFiPRPiotrZygadlo">Umowa partnerstwa została przyjęta w maju, pierwsze programy były akceptowane w grudniu. Zakładając, że naprawdę duży wysiłek został włożony w ten tak zwany dialog nieformalny, mamy nadzieję, że Komisja Europejska nie będzie już otwierać nowych tematów. Musicie mieć państwo świadomość, że czasem coś się wydaje wynegocjowane, a potem pojawiają się nowe wątki.</u>
+          <u xml:id="u-103.2" who="#DyrektordepartamentuMFiPRPiotrZygadlo">Tak było na przykład, gdy Komisja Europejska nie zgodziła się na przykład na transfery między kategoriami regionów między innymi dla województwa wielkopolskiego, dolnośląskiego i dla subregionu warszawskiego w takiej wysokości, w jakiej rząd proponował, a później, już na końcówce negocjacji, mówiła, że w Warszawie jest najwięcej uchodźców z Ukrainy i alokacja z Europejskiego Funduszu Społecznego, którą rząd przeznaczył na subregion warszawski, jest za mała. A wcześniej zablokowała nam transfer rzędu, już nie będę mówił kwot, ale dosyć znaczący transfer między kategoriami regionów. Przyjmując wariant naprawdę realistyczny, mam nadzieję, że to zostanie uruchomione n a początku przyszłego roku. Mówiąc o konkursach.</u>
+          <u xml:id="u-103.3" who="#DyrektordepartamentuMFiPRPiotrZygadlo">Natomiast jeżeli chodzi o projekty pozakonkursowe, które są przewidziane w TPST, to myślę, że jest tu pole do dyskusji z samorządem województwa. Bo teoretyczna możliwość uznania wydatków za kwalifikowalne, uznania tych wydatków, jest od 1 stycznia 2021 r. Czyli mówimy o możliwości takiego trochę podejścia wstecz. To nie dotyczy projektów, w których wystąpiłyby chociaż znamiona pomocy publicznej. Jeżeli mamy do czynienia z pomocą publiczną, to takie finansowanie wstecz działań, które spółka już podejmowała… Prezes mówił o jakichś kwotach, o milionie chyba, który we współpracy z państwem przeznaczył już na ten cel. Jeżeli nosiłoby to znamiona pomocy publicznej, czyli, krótko mówiąc, wsparcie z programu regionalnego stanowiłoby pomoc publiczną w zakresie refundacji tych środków, to jest to niedozwolone.</u>
+          <u xml:id="u-103.4" who="#DyrektordepartamentuMFiPRPiotrZygadlo">Prosty mechanizm – skoro kogoś, prywatnego przedsiębiorcę, było stać, że wydał, to dlaczego szeroko rozumiany sektor publiczny miałby do tego dokładać? Mówię tu o generalnych regułach pomocy publicznej. Nie mówię, że one są słuszne akurat w państwa przypadku, natomiast to by trzeba było przeanalizować, realizację których działań przewidywanych w planie można by rozpocząć, korzystając z jakichś środków krajowych, które później mogłyby być zrefundowane i natychmiast wykorzystane, kiedy program zostanie zatwierdzony. Bo teoretycznie byłyby takie możliwości, tylko to nie dotyczy komponentów, gdzie ta pomoc publiczna występuje.</u>
+          <u xml:id="u-103.5" who="#DyrektordepartamentuMFiPRPiotrZygadlo">Myślę, że państwo, i my też, możemy usiąść wspólnie z urzędem marszałkowskim i się nad takim wątkiem, takim wariantem zastanowić. Ale tu musi być wszelako daleko posunięta ostrożność przed audytami Komisji Europejskiej, które by to mogły później zakwestionować. Rozumiem, że w państwa przypadku liczy się każdy miesiąc. Perspektywa przyszłego roku jest bliska, ale to jest jeszcze pół roku, sześć miesięcy, w wariancie realistycznym.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-104">
+          <u xml:id="u-104.0" who="#PrzewodniczacaMZZPITKadraprzyPAKKWBKoninSAAlicjaMesserszmidt">Mam jeszcze jedno pytanie, panie przewodniczący.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-105">
+          <u xml:id="u-105.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Proszę państwa, zmierzamy do końca.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-106">
+          <u xml:id="u-106.0" who="#PrzewodniczacaMZZPITKadraprzyPAKKWBKoninSAAlicjaMesserszmidt">Jeszcze jedno.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-107">
+          <u xml:id="u-107.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Tam jest pan dyrektor, który jeszcze dzisiaj nie zabierał głosu. I kto jeszcze? Przedstawiciel Agencji Rozwoju Regionalnego Wielkopolski.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-108">
+          <u xml:id="u-108.0" who="#PrzewodniczacaMZZPITKadraprzyPAKKWBKoninSAAlicjaMesserszmidt">Ja tylko jedno króciutkie pytanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-109">
+          <u xml:id="u-109.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Pani przewodnicząca. Na tym kończymy zadawanie pytań, bo my się tak rozgadujemy, wyciągamy dodatkowe wnioski, wątki, a to nie jest w przedmiocie dzisiejszej dyskusji.</u>
+          <u xml:id="u-109.1" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Proszę bardzo, panie dyrektorze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-110">
+          <u xml:id="u-110.0" who="#KierownikBiuraZarzadzaniaStrategicznegoNadzoruWlascicielskiegoFunduszyEuropejskichiRozwojuGospodarczegowUrzedzieMiejskimwWalbrzychuAndrzejKosior">Panie przewodniczący, szanowni państwo, w kontekście tego, co powiedział pan dyrektor Zygadło, czyli sporej liczby uwag do regionalnych programów będących załącznikami terytorialnych planów sprawiedliwej transformacji – potwierdzam, to świeża sprawa. Tłumaczymy to dopiero z angielskiego na polski. Ale już dwie rzeczy budzą nasz niepokój.</u>
+          <u xml:id="u-110.1" who="#KierownikBiuraZarzadzaniaStrategicznegoNadzoruWlascicielskiegoFunduszyEuropejskichiRozwojuGospodarczegowUrzedzieMiejskimwWalbrzychuAndrzejKosior">Miałbym tu pytanie do pana ministra klimatu i środowiska i być może do MAP, ale już chyba nie ma nikogo na sali z tego resortu. Bo o co chodzi? W dwóch miejscach bardzo wyraźnie Komisja Europejska stwierdziła, że nie zaakceptuje terytorialnego planu sprawiedliwej transformacji dla subregionu wałbrzyskiego, jeśli nie będzie jednoznacznego wskazania, że jest jakiś postęp w zakresie wygaśnięcia koncesji dla takiego peryferyjnego, wręcz symbolicznego złoża węgla kamiennego w turystycznej gminie Radków, pod rygorem, że te środki nie trafią do naszego subregionu. Zatem na dzisiaj formalnie Komisja Europejska wymaga odpowiedzi na tę kwestię od marszałka jako autora terytorialnego planu, ale wiemy skądinąd, że to nie jest w jego gestii. Prosiłbym więc o jakieś konkretne informacje, bo od tego zależy chyba być albo nie być wdrożenia tego funduszu w naszym niełatwym subregionie.</u>
+          <u xml:id="u-110.2" who="#KierownikBiuraZarzadzaniaStrategicznegoNadzoruWlascicielskiegoFunduszyEuropejskichiRozwojuGospodarczegowUrzedzieMiejskimwWalbrzychuAndrzejKosior">Druga kwestia. KE wytyka nam, że zgłosiliśmy cele klimatyczno-energetyczne na poziomie unijnym, czyli redukcja emisji CO2 o 55% do roku 2030 i wzrost efektywności energetycznej i udziału OZE na poziomie 32%, ale to wynikało wprost z tego, że w umowie partnerstwa jest zapisane, że za 8 lat w miastach, a nasz subregion jest typowo miejski, ma nie być pieców węglowych w gospodarstwach domowych. U nas emisja CO2 w ponad 50% zależy właśnie od emisji z tych pieców węglowych, i to głównie w budynkach wielorodzinnych, kamienicach, dzielnicach pogórniczych. Dla nas więc te cele były jakby oczywiste, że musimy je sobie postawić, ale one są ambitniejsze niż „Krajowy plan energii i klimatu”.</u>
+          <u xml:id="u-110.3" who="#KierownikBiuraZarzadzaniaStrategicznegoNadzoruWlascicielskiegoFunduszyEuropejskichiRozwojuGospodarczegowUrzedzieMiejskimwWalbrzychuAndrzejKosior">Komisja Europejska zarzuca nam, że musimy w takim razie udowodnić, że jest realne, żeby w subregionie wałbrzyskim osiągnąć unijne cele energetyczno-klimatyczne w sytuacji, kiedy Polska ma te cele na niższym poziomie. Jest to dosyć karkołomne zarówno dla marszałka, jak i dla samorządów naszego subregionu. Może prościej byłoby jednak dostosować „Krajowy plan energii i klimatu” do unijnych celów? Wtedy nie musielibyśmy się tłumaczyć i narażać na szwank wdrożenia tego funduszu w naszym subregionie. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-111">
+          <u xml:id="u-111.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Dziękuję bardzo. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-112">
+          <u xml:id="u-112.0" who="#PrzewodniczacaMZZPITKadraprzyPAKKWBKoninSAAlicjaMesserszmidt">Panie dyrektorze, mam jeszcze takie zapytanie, czy ewentualnie urząd marszałkowski mógłby wyłożyć pieniądze na projekt, który mamy, moglibyśmy go realizować, a później ewentualnie miałby to zrefundowane z tych pieniędzy unijnych?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-113">
+          <u xml:id="u-113.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Pan dyrektor, proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-114">
+          <u xml:id="u-114.0" who="#KoordynatorprocesusprawiedliwejtransformacjiwAgencjiRozwojuRegionalnegowKoninieMichalRejewski">Dzień dobry. Z miłą chęcią podejmiemy ten dialog, o którym tutaj mówi pan dyrektor. W najbliższym czasie, myślę, że razem z przedstawicielami ZE PAK, z panem Danielem i z urzędem marszałkowskim, zjawilibyśmy się u państwa w celu przedyskutowania tej możliwości i ewentualnego wykorzystania jakichś środków publicznych do czasu uruchomienia środków z RPO oraz przedyskutowania tego tematu. W szczególności pod kątem tego, ile jest teraz niewiadomych dotyczących nowej perspektywy między pracami nad wytycznymi i innymi regulacjami, które dopiero są lub będą tworzone, między innymi kryteriów dotyczących kwalifikowalności. Tak jak pan dyrektor powiedział, kluczowe tu będzie opracowanie takiego rozwiązania, które w przyszłości nie będzie kwestionowane przez Komisję Europejską i przez różne instytucje kontroli.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-115">
+          <u xml:id="u-115.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Panie dyrektorze, proszę o odpowiedź.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-116">
+          <u xml:id="u-116.0" who="#DyrektordepartamentuMFiPRPiotrZygadlo">Dobrze. To do tych dwóch ostatnich pytań, już mówię.</u>
+          <u xml:id="u-116.1" who="#DyrektordepartamentuMFiPRPiotrZygadlo">Myślę, że to spotkanie jak najbardziej możemy przeprowadzić. Ja też tu chciałem zaznaczyć, że nie przewidujemy osobnych wytycznych dotyczących czy to kwalifikowalności, czy kontroli, czy jakichkolwiek innych, specjalnie dedykowanych Funduszowi Sprawiedliwej Transformacji. Nie chcemy mnożyć procedur. Po prostu FST będzie wdrażany na bardzo zbliżonych zasadach do pozostałych funduszy. Nie tworzymy jakiejś specdziałki we wdrażaniu funduszy unijnych, tylko to będą te zasady, które beneficjenci już znają i które są dla nich oczywiste.</u>
+          <u xml:id="u-116.2" who="#DyrektordepartamentuMFiPRPiotrZygadlo">Natomiast pytanie, czy urząd marszałkowski mógłby wyłożyć, pewnie trzeba by zadać urzędowi marszałkowskiemu. Ale pytanie też, czy ma z czego. Bo dochody samorządów województw są dosyć ograniczone. Czy mogłoby to pochodzić ze środków zwrotnych, które ma z obiegu z tej perspektywy? Nie wiem. Bo to jest raczej na wsparcie przedsiębiorców, w kółko to chodzi. Trzeba by było podczas tych rozmów się zastanowić, z jakich środków krajowych, na pewno z jakich środków publicznych, ale nie wiem, czy akurat urząd marszałkowski jest tutaj dysponentem. Ja też nie wiem, o jakich środkach jest mowa. Na przykład też to, co pani prezes tu mówi – podsłuchałem, ale trzeba by się zastanowić.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-117">
+          <u xml:id="u-117.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Panie dyrektorze, przerwę panu, przepraszam bardzo, bo widzę, że pan Michał wyraził wolę i chęć współpracy oraz zaangażowania się w dojście do tego rozwiązania. Myślę więc, że pani przewodnicząca, również przedstawiciel Agencji Rozwoju Regionalnego, umówicie się z panem dyrektorem. Pan dyrektor ma potężną wiedzę merytoryczną w tym zakresie, więc na pewno pochyli się nad tym tematem, żeby wam pomóc. Dzisiaj nie rozwiążemy tego tematu. Rozumiem, że jest chęć i wola ku temu, żeby było wsparcie ze strony ministerstwa dla propozycji, którą wspólnie przedstawicie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-118">
+          <u xml:id="u-118.0" who="#PrzewodniczacaMZZPITKadraprzyPAKKWBKoninSAAlicjaMesserszmidt">Przepraszam, panie przewodniczący, ale czy istnieje taka możliwość, że one mogą być zrefundowane z tych unijnych funduszy? Krótko.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-119">
+          <u xml:id="u-119.0" who="#DyrektordepartamentuMFiPRPiotrZygadlo">Data początkowa kwalifikowalności wydatków jest osadzona wstecz. Ja też do końca nie wiem, o jakiej formule projektowej mówimy. Jeżeli taki projekt nie jest obarczony pomocą publiczną, jest projektem skierowanym rzeczywiście dla ludzi, oni są tym beneficjentem, a nie spółka, to zakładam, że jest pole do wykorzystania tego przepisu. Pewnie też przy udziale Komisji Europejskiej, bo takich rzeczy jeszcze nikt nie robił w Europie, ale myślę, że mając na względzie sytuację szczególną państwa, to na pewno takie rozwiązanie dla bezpieczeństwa audytowego musiałoby być z Komisją Europejską w pewien sposób skonsultowane. Bez sensu byłoby potem te pieniądze oddawać i je egzekwować, tylko pytanie wtedy od kogo, jako potencjalną korektę. Tak że myślę, że trzeba się pochylić nad koncepcją projektu i ewentualnie zastanowić się nad możliwymi źródłami finansowania.</u>
+          <u xml:id="u-119.1" who="#DyrektordepartamentuMFiPRPiotrZygadlo">Koordynator procesu sprawiedliwej transformacji w ARR w Koninie Michał                      Rejewski:</u>
+          <u xml:id="u-119.2" who="#DyrektordepartamentuMFiPRPiotrZygadlo">Jeżeli tylko mogę, w szczególności jeżeli chodzi o źródła finansowania, to z jednej strony, skąd znaleźć teraz źródła, a z drugiej strony wkład własny, który potem będzie musiał być w tym projekcie? Wiem, że są plany na temat Funduszu Modernizacyjnego, który ma mieć może jakiś element dotyczący wnoszenia wkładu własnego do projektów. Pytanie, czy tego nie można wykorzystać też potem w docelowej formule tego projektu?</u>
+          <u xml:id="u-119.3" who="#DyrektordepartamentuMFiPRPiotrZygadlo">To też jest szerszy kontekst, bo minister funduszy za Fundusz Modernizacji akurat nie odpowiada, tak że ja tu nie mogę nic deklarować, natomiast spotkajmy się, zastanówmy się.</u>
+          <u xml:id="u-119.4" who="#DyrektordepartamentuMFiPRPiotrZygadlo">Jest przedstawiciel Komisji Europejskiej, który prowadzi też województwo wielkopolskie, specjaliści zajmują się też terytorialnymi planami sprawiedliwej transformacji, JTF. Można by się zastanowić nad formułą realizacyjną, żeby wyeliminować z niej ryzyka, a drugą nogą tego pomysłu jest poszukanie ewentualnego źródła, które by pozwoliło prefinansować, mówiąc krótko, ten projekt, przynajmniej w tej części, w której mógłby on podlegać refundacji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-120">
+          <u xml:id="u-120.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Dziękuję serdecznie, panie dyrektorze. Pani przewodnicząca obiecała, że jedno bardzo króciutkie pytanie na zamknięcie tematu. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-121">
+          <u xml:id="u-121.0" who="#PrzewodniczacaMZZPITKadraprzyPAKKWBKoninSAAlicjaMesserszmidt">Tak, tak, bardzo króciutkie. Obiecuję, że już więcej się nie będę odzywała, panie przewodniczący. Myślę, że jest szansa, bo ten Fundusz Modernizacyjny to są w końcu nasze pieniądze. My tutaj z tego CO2 podatki płaciliśmy, więc to jakby jest wyliczone. My za 2021 rok za CO2 zapłaciliśmy 800 mln, a przez 11 lat…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-122">
+          <u xml:id="u-122.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Już pani rozszerza to pytanie, więc już kończymy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-123">
+          <u xml:id="u-123.0" who="#PrzewodniczacaMZZPITKadraprzyPAKKWBKoninSAAlicjaMesserszmidt">Ja tylko dodam. Przez 11 lat to by nas kosztowało tylko 300 mln, tak że te pieniądze są, tylko trzeba je wziąć z odpowiedniej półeczki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-124">
+          <u xml:id="u-124.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Rozumiem, że pani przewodnicząca już by je chciała, ale wsłuchuję się w deklarację pana dyrektora, który mówi: „Zrobimy, co można. Diabeł tkwi w szczegółach, więc ten temat rozbierzemy i pochylimy się nad tym”. Mnie naprawdę wystarczy, że porządny dyrektor z potężną wiedzą na pewno pomoże. Dziękuję bardzo. Proszę państwa zamykam dyskusję nad tym punktem.</u>
+          <u xml:id="u-124.1" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Otwieram punkt kolejny, związany z tym, co proponuje nam pani minister Moskwa, minister klimatu i środowiska. Wskazuje cały czas, że Polska nie zostanie bez węgla, że ministerstwo podejmuje działania, żeby węgiel został zabezpieczony, dba o bezpieczeństwo energetyczne Polski. Dlatego dziękuję panu ministrowi Dziadzio, że dotrwał do końca, cierpliwie wsłuchując się w naszą dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-124.2" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Panie ministrze, prosilibyśmy o krótką informację na ten temat. Wiemy, że jest projekt w Sejmie. To jest projekt, który mówi, jak sprzedawać węgiel, skąd on ma pochodzić – do końca nie wiemy. Kto go ma kupić, też do końca nie wiemy. Gdyby pan uchylił nam rąbka tej tajemnicy i powiedział kilka zdań na temat tego, o czym ostatnio mówiła pani minister – uspokajała nas, że węgla nie zabraknie. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-125">
+          <u xml:id="u-125.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">Dziękuję, panie przewodniczący.</u>
+          <u xml:id="u-125.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">Szanowni państwo, bardziej całościowo potraktuje ten temat, żeby państwo wiedzieli, że mamy pewien zasób wiedzy w zakresie potrzeb węgla. Umiemy również zarządzać tą informacją i tym problemem, który był wielokrotnie medialnie pokazywany jako problem węglowy, który nam się pojawi w okresie zimowym. De facto zaczęliśmy się tym problemem zajmować już w styczniu, mówiąc otwarcie. To nie jest temat świeży, tu i teraz, tylko takie prace w zakresie monitoringu, w zakresie wykorzystania, jak i potrzeb węgla, głównie na rynku ciepłowniczym i elektroenergetycznym, były prowadzone od początku tego roku.</u>
+          <u xml:id="u-125.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">Niemniej jednak, szanowni państwo, jako Ministerstwo Klimatu i Środowiska, odpowiedzialne w ramach swojej kompetencji za ten surowiec, chciałem państwa poinformować najpierw tytułem wprowadzenia, jakie jest zapotrzebowanie na węgiel kamienny w tej chwili, na dzień dzisiejszy. Globalnie szacujemy, że to zapotrzebowanie na węgiel jest na poziomie 62 mln ton. Nasze krajowe wydobycie jest na poziomie 44 mln ton plus szacujemy, że to wydobycie możemy zwiększyć potencjałem spółek węglowych do poziomu 1–1,5 mln, może ciut więcej. Ale o tym nie chcę mówić, bo to jest po stronie spółek Skarbu Państwa, one w tym zakresie realizują to zobowiązanie. Powstaje nam luka na poziomie 18 mln ton.</u>
+          <u xml:id="u-125.3" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">Mamy pełen monitoring tych wszystkich działań, które nie tylko my, ale również URE po stronie zapasów, jakie są na dzień dzisiejszy określone… Zapasy ciepłowni są w tej chwili na poziomie 4 mln ton. Ten szacunek jest pomiędzy cztery z kawałkiem, nawet do 4,7 mln ton. Jest to stan faktyczny, jest to stan, który został przedstawiony nam przez URE na dzień 15 maja. Są to zapasy, które są cały czas monitorowane przez prezesa URE. Tak jak powiedziałem, tych zapasów jest na poziomie tych 4 mln ton. W tej chwili mamy zidentyfikowanych prawie 550 źródeł ciepła, czyli ciepłowni, które mają zapotrzebowanie na ten węgiel. W tej chwili na podstawie prawa energetycznego, na podstawie którego jest zbierana ta informacja, niedobór wykazywany jest jedynie na poziomie 13,5 ton w zakresie 23 źródeł, które nie mają takich zapasów. Niemniej jednak zapasy obowiązkowe, które wynikają z prawa, są na poziomie 2,2 mln ton, czyli zapasy przekraczają prawie dwukrotnie. To są trochę większe ciepłownie, lokalne ciepłownie.</u>
+          <u xml:id="u-125.4" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">Jeśli chodzi o zapasy, które są w energetyce zawodowej, informacja z KSE mówi nam, że mamy tych zapasów na poziomie 4 mln ton w tej chwili. Wykazałem państwu, że mamy lukę 18 mln, nadal brakuje nam 9 mln ton. Spółki Skarbu Państwa zakontraktowały już w tej chwili węgiel na poziomie około 7 mln ton. Spółki prywatne zakontraktowały na poziomie 2 mln ton. RARS rozpoczął już zakupy. Szacujemy, że w Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych do końca roku będziemy mieli 3 mln ton. Sumarycznie więc powinniśmy z tych brakujących 9 mln ton, o których mówię, uzyskać 12 mln ton, czyli będziemy mieć jakieś 3 mln ton nadwyżki. Tak w tej chwili szacujemy.</u>
+          <u xml:id="u-125.5" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">Niezależnie od tego, jak państwo wiecie i jak pan przewodniczący wskazał, Rada Ministrów 14 czerwca przyjęła projekt uchwały o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców niektórych paliw stałych w związku z sytuacją na rynku paliw. Ustawa ta przewiduje gwarantowaną cenę zakupu dla gospodarstw domowych w wysokości 996,6 zł. Równocześnie ustawa przedstawia możliwość zwrotu kosztów zakupu o kwotę 750 zł plus VAT dla importera. Czyli przedsiębiorca, który kupuje ten węgiel w kwocie rynkowej 1600–1700 zł, tak szacujemy, na takim poziomie, sprzedaje go w wysokości 3 ton na jednego odbiorcę, natomiast po przedstawieniu dokumentów sprzedaży będzie miał zwracaną różnicę tej kwoty, ale różnica nie będzie większa niż te 750 zł plus VAT od tony.</u>
+          <u xml:id="u-125.6" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">Taka ustawa jest procedowana. Jutro odbędzie się pierwsze czytanie tej ustawy na posiedzeniu Komisji. W ten sposób chcemy zabezpieczyć najuboższą część naszego społeczeństwa, która powinna mieć zagwarantowany dostęp do węgla, do opału po rozsądnej cenie. A cena 996,6 zł to jest średnia zeszłoroczna cena sprzedaży węgla. Tak mniej więcej wygląda sytuacja na dzień dzisiejszy.</u>
+          <u xml:id="u-125.7" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">Tak jak powiedziałem, szacujemy, że po pierwsze bilans zakupów potrzeb będziemy mieli zabezpieczony. To jest ten szacunek, o którym państwu powiedziałem na wstępie. Chcemy doprowadzić do takiego momentu, żeby najbardziej ubogi odbiorca, ale nie tylko, po prostu ten, który opala węglem, miał dostęp do węgla jako opału na sezon jesienno-zimowy. Z mojej strony to wystarczy. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-126">
+          <u xml:id="u-126.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Dziękuję, panie ministrze, za ten bilans i za tę informację. Mam do pana takie pytanie, bo nie wiem, czy nie nastąpiło przejęzyczenie. Wspomniał pan, że importerzy będą mieli rekompensatę w wysokości 750 zł. To znaczy węgiel, który jest kupiony w polskiej kopalni przez…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-127">
+          <u xml:id="u-127.0" who="#PodsekretarzstanuwMKiSPiotrDziadzio">Nie, nie ten z polskich kopalni. To jest ten, który zostaje z importu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-128">
+          <u xml:id="u-128.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Dlatego chcę to doprecyzować. Rozumiem, że ten z Polski nie jest objęty rekompensatą – objęty jest ten, który będzie sprowadzany z zewnątrz. Bo z ustawy to wyraźnie nie wynika. Z ustawy wynika, że wszyscy, którzy w punkcie sprzedaży zakupią węgiel po cenie 996,6 zł, otrzymają rekompensatę w wysokości 750 zł, niezależnie, czy to jest węgiel pochodzący z polskich kopalń, czy węgiel importowany.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-129">
+          <u xml:id="u-129.0" who="#PodsekretarzstanuwMKiSPiotrDziadzio">Ten, który się znajduje na składzie, mówiąc w ten sposób.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-130">
+          <u xml:id="u-130.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Ten, który się znajduje na składzie, niezależnie, czy on jest z polskiej kopalni, czy importowany. Czyli jesteśmy tu zgodni.</u>
+          <u xml:id="u-130.1" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Państwo to bilansujecie, czyli można powiedzieć, że tona węgla ma kosztować, powiedzmy, 1750 zł, dla prostego rachunku. Dlatego klient, czyli odbiorca, płaci 996,6 zł brutto, w zamian za to ten, który to sprzedaje, otrzymuje 750 zł. Ale w polskim porcie dzisiaj ten węgiel przychodzi i można go kupić w wysokości od 1600 do 1800 zł, słyszałem od sprzedawców węgla. To jest węgiel w cenie netto w porcie. Trzeba go rozładować, załadować, trzeba go przywieźć do punktu sprzedaży. Mało tego, to nie jest węgiel, który ma odpowiednią granulację orzecha, tylko to jest miał węglowy, który trzeba przesiewać. Ten węgiel trafia później do punktu sprzedaży. Jak on kosztował netto, zakładam, 1600 zł, to przyjedzie przeładowany, załadowany, ustalona wartość brutto, to ma cenę ponad 2000 zł, dochodzącą do 3000 zł. A państwo mówicie, że tona tego węgla ma kosztować według was 1750 zł. Kto pokryje tę różnicę? Przecież nikt tego węgla nie sprzeda taniej. Nawet gdyby sprzedawał po kosztach, to nie sprzeda po kosztach.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-131">
+          <u xml:id="u-131.0" who="#DyrektorDepartamentuStrategiiiAnalizMinisterstwaKlimatuiSrodowiskaWojciechKrawczyk">To może jeszcze uzupełnię dokładnie, jak to wygląda, bo tu jeszcze wchodzi w grę różnica, czy mówimy o cenach netto czy brutto. Tak jak pan przewodniczący zauważył, cena referencyjna jest ustalana według ceny z portów ARA. To jest taki indeks API2, to już stało się popularne. W okresie, z którego my bierzemy, czyli po wprowadzeniu embargo do 31 maja, ta cena wynosiła prawie 320 dolarów. To jest cena netto.</u>
+          <u xml:id="u-131.1" who="#DyrektorDepartamentuStrategiiiAnalizMinisterstwaKlimatuiSrodowiskaWojciechKrawczyk">Rzeczywiście do tej ceny należy doliczyć 23% VAT, żeby otrzymać kwotę brutto. To wychodzi, powiedzmy… To jest 320 razy cena dolara, tj. 4,4 zł, w tym czasie było 4,38 zł, bardzo blisko. To jest cena 1400 zł netto, czyli do tego dodajemy kwotę brutto i koszty operacyjne, logistyczne, koszty stałe, jak chociażby skład węglowy, na który to będzie musiało trafić. Przyjęto, że to około 80 dol. To łącznie daje kwotę 2069 zł. To już jest kwota brutto. Czyli 1750 zł to byłaby netto, od tego odejmujemy 996 zł, tę kwotę bazową, którą sprzedawca dostanie od klienta. Rekompensata będzie więc wynosiła troszeczkę ponad 1000 zł w tym ujęciu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-132">
+          <u xml:id="u-132.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Nie chcę przeciągać dzisiejszej dyskusji, ale proszę mi powiedzieć, bo to jeszcze nie jest pewne. W tej ustawie piszecie też, że jeśli węgla zostanie sprzedane więcej, niż zakładaliście, to rekompensata może być zbliżona. Czyli to jest jeden punkt.</u>
+          <u xml:id="u-132.1" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Drugi punkt. Pan mówi o tym, że mówicie o średniej cenie węgla, która była wtedy jeszcze przed embargiem na Rosję. Natomiast do rozliczenia bierzecie węgiel, który był zakupiony dopiero po wprowadzeniu embarga. Mamy więc cenę z węgla, który był wcześniej, a do rozliczenia ten, który był zakupiony dopiero po. Czyli już weszliśmy w inflację, już ta cena węgla była inna.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-133">
+          <u xml:id="u-133.0" who="#DyrektordepartamentuMKiSWojciechKrawczyk">To ja może do tego drugiego się odniosę. Widocznie nieprecyzyjnie się wyraziłem. Jedna i druga cena jest ceną po wprowadzeniu embarga. Czyli po 16 kwietnia do 31 maja. Taka cena z indeksu API 2 była brana pod uwagę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-134">
+          <u xml:id="u-134.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Aha, więc…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-135">
+          <u xml:id="u-135.0" who="#PoselTomaszPiotrNowak">Jeśli można, panie przewodniczący.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-136">
+          <u xml:id="u-136.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-137">
+          <u xml:id="u-137.0" who="#PoselTomaszPiotrNowak">Uzupełniająco. Bo ta cena, o której mówicie… ARA w marcu czy w połowie maja. Nie wiem, czy węgiel w tej cenie już jest zakontraktowany?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-138">
+          <u xml:id="u-138.0" who="#DyrektordepartamentuMKiSWojciechKrawczyk">Jeślibyśmy brali inaczej, czyli musielibyśmy indeksować do ceny, której nie znamy, bo to byłaby… Wydaje mi się, że to jest rynkowo dość trudne, bo wtedy jeden sprzedawca…To prowadzi do pokusy spekulacyjnej, czyli po ile ta cena ARA będzie na przykład za dwa dni albo za dwa tygodnie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-139">
+          <u xml:id="u-139.0" who="#PoselTomaszPiotrNowak">Ale we wrześniu się może okazać, że to jest zupełnie absurdalna cena, która nie funkcjonuje na rynku. Co wtedy z tą ustawą, z tą całą pomocą?</u>
+          <u xml:id="u-139.1" who="#PoselTomaszPiotrNowak">I jeszcze jedno pytanie, bo mamy tutaj tak wyliczone. Fajnie, że tutaj jest niedobór, tutaj jest zapas, tu jest Agencja Rezerw Strategicznych, ale tak naprawdę to w tej chwili jest panika na rynku – brakuje 6 mln ton węgla dla gospodarstw domowych. Ciepłownie pewnie będą zaspokojone. Pewnie węgiel energetyczny będzie. Ale gospodarstwa domowe mogą bazować tylko na tym węglu, który będzie sprowadzony we wrześniu, w październiku, w sierpniu w cenie nieznanej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-140">
+          <u xml:id="u-140.0" who="#DyrektordepartamentuMKiSWojciechKrawczyk">Gospodarstwa domowe w roku 2021 zużyły 7,3 mln ton węgla. Część z tych gospodarstw oczywiście ma już zaopatrzenie. Dodatkowo spółki Skarbu Państwa i krajowe wydobycie od teraz do końca roku – nie mówię już o tym, co wydobyły przez ten czas akumulacji węgla w gospodarstwach domowych – to jest ponad 2,5 mln ton samego krajowego wydobycia. Biorąc pod uwagę to, że duże ilości zostały już zakontraktowane, stąd to indeksowanie jest w tym okresie od 16 kwietnia do 31 marca, bo ten węgiel de facto został już zakupiony. On jest w procesie sprowadzania, transportu itd. Bazujemy na tych liczbach, czyli na krajowym wydobyciu, które cały czas funkcjonuje i wprowadza na rynek dodatkowe wolumeny, i na tym, co zostało już zakontraktowane, wpływa, wjeżdża różnymi drogami do Polski.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-141">
+          <u xml:id="u-141.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Ostatnie pytanie z tego bloku, moje. Mam takie pytanie, bo śmiem twierdzić, że te dane, o których pan minister mówi, są sprawdzone, o tym zakontraktowaniu, o tym, ile tego węgla mamy. Ale mam pytanie takie: spółki węglowe zakontraktowały 7,5 mln, tak? Spółki węglowe. Tak pan minister mówił.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-142">
+          <u xml:id="u-142.0" who="#DyrektordepartamentuMKiSWojciechKrawczyk">Siedem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-143">
+          <u xml:id="u-143.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Niech będzie siedem. Rządowa Agencja Rezerw Strategicznych – 3 mln zł zakontraktowane. To znaczy nie wiem, czy agencja zakontraktowała. Już dostała 3 mld zł na ostatnim posiedzeniu Sejmu w ustawie o pomocy Ukraińcom. Taki tytuł był. To jeszcze pewnie nie zakontraktowała pieniędzy, bo ustawa nie została…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-144">
+          <u xml:id="u-144.0" who="#PodsekretarzstanuwMKiSPiotrDziadzio">Częściowo już dysponuje środkami.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-145">
+          <u xml:id="u-145.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Tak samo spółki węglowe mają zakontraktowane, ale węgla nie ma. Ten węgiel trzeba przywieźć, wyładować, jest jakaś przepustowość portów w Polsce, o czym słyszymy od lat, że już jesteśmy w połowie roku, a mamy sprowadzić do tego kraju 3 mln, 7 mln, 10 mln ton węgla. A jesteśmy w stanie przeładować, nie wiem, 4–5 mln ton. To mówią fachowcy. Czy to mamy w jakiś sposób policzone i uwzględnione?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-146">
+          <u xml:id="u-146.0" who="#PodsekretarzstanuwMKiSPiotrDziadzio">To może tak, bo brakowało w mojej wypowiedzi jednej rzeczy, że do dnia dzisiejszego, z tego, co mamy zaraportowane, do Polski już zostało przywiezione różnymi ścieżkami 5,3 mln ton. Taka ilość węgla wpłynęła już do nas do dnia dzisiejszego. To są dane z KAS. I jeszcze powiem państwu, że część składów z zeszłego roku jeszcze jest niewyprzedana, czyli te składy czekają na jakieś rozwiązanie. W tej chwili nie sprzedają węgla. Wiemy o tym. Małe składy lokalne, nawet większe lokalne, w tej chwili nie sprzedają węgla, pomimo tego, że go mają.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-147">
+          <u xml:id="u-147.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Panie ministrze, nie sprzedają nawet spółki Skarbu Państwa. Byłem na takim składzie. Wstrzymano, nie zapisuje się, bo czekają na ruch z ustawą, jaka ona będzie, w jakiej formie, jak to wszystko pójdzie. Dziękuję za tę informację.</u>
+          <u xml:id="u-147.1" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Pan Paweł prosił również o głos. Proszę ewentualnie się przedstawić, panie Pawle.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-148">
+          <u xml:id="u-148.0" who="#PrezeszarzaduEcoCarbonHighTechnologiePawelGrudzien">Paweł Grudzień. Jestem inżynierem po AGH. Tu w Sejmie przed wieloma laty napisałem ustawę cukrową, potem powołaliśmy organizm, który odsunął pierwszą upadłość w górnictwie. To była spółka kompensacyjna. Potem zająłem się swoimi sprawami.                        Dzisiaj na posiedzeniu tej Komisji chciałem państwu przedstawić rzecz, która jest rozwiązaniem na wiele spraw. Myślę, że wywoła u wszystkich przyjemny uśmiech na twarzy.</u>
+          <u xml:id="u-148.1" who="#PrezeszarzaduEcoCarbonHighTechnologiePawelGrudzien">Po sześciu latach badań nasza spółka ma jako jedyna w Polsce – w Europie na pewno, nie chcę użyć słowa „na świecie”, bo podpadnę, że jestem megalomanem – polskie paliwo, czyste ekologicznie w spalaniu prawie jak gaz, poza popiołem, które zastępuje węgiel kamienny sortymentowy, czyli orzech, kostka, groszek, bo o tym jest debata. Chodzi nam o tak zwany węgiel gruby, czyli sortymentowy. Jest od niego wielokrotnie tańsze. Panie ministrze, jeżeli pan się nie obrazi, to chciałem takie próbki panu przedstawić. Czy mogę podejść?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-149">
+          <u xml:id="u-149.0" who="#PodsekretarzstanuwMKiSPiotrDziadzio">Naturalnie, ale może najpierw by nam pan przedstawił.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-150">
+          <u xml:id="u-150.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Może najpierw pan skomentuje, a na koniec posiedzenia Komisji pan pokaże.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-151">
+          <u xml:id="u-151.0" who="#PrezeszarzaduEcoCarbonHighTechnologiePawelGrudzien">Dobrze. Wykonujemy to bardzo prosto. Jest to metoda, która może być opatentowana. Na razie tego nie robimy, bo europejskie sprawy patentowe są słabe. Wykonujemy to z odpadu poprzemysłowego, który istnieje w Polsce w setkach milionów ton, od Wałbrzycha po Lublin. To są muły poflotacyjne, z których nie wiadomo, co robić, dlatego że rozsypać się tego nie da, bo wtedy się utlenia, czyli powoli spala, a spalać tego nie można – i słusznie, bo ma zbyt niską wartość kaloryczną.</u>
+          <u xml:id="u-151.1" who="#PrezeszarzaduEcoCarbonHighTechnologiePawelGrudzien">W związku z tym od 35 lat nic się nie robi i to jest. Od Wałbrzycha po Lublin przez Górny Śląsk. Wykonujemy również to paliwo z najbardziej nędznych miałów węglowych, takich 17, 18, 19 Giga Juli, siarka – 2, 2,5, woda – 27%, o których się wstydliwie nie mówi, które jednak przez górnictwo polskie są wydobywane – przytoczę chociażby kopalnię Janina czy kopalnię Sobieski. Zrobiliśmy próby na setkach ton z tychże kopalń w skali przemysłowej, czyli to nie jest coś w spodeczku, w kuwecie, co się komuś uroiło, tylko wysyłaliśmy setki ton polskiego węgla za granicę, do Stanów Zjednoczonych, do Niemiec i do Hiszpanii. Przez 6 lat robiliśmy próby. Obecnie mamy paliwo całkowicie czyste ekologicznie.</u>
+          <u xml:id="u-151.2" who="#PrezeszarzaduEcoCarbonHighTechnologiePawelGrudzien">Dwa słowa o ekonomii. Nie ma sensu czegokolwiek produkować. Koledzy i ja stoimy na takim stanowisku, że to się nie opłaca, bo po co? Pan minister był łaskaw przytoczyć ceny z ARA. Tak, dzisiaj węgiel, czyli miały, jest po 333 dol. za tonę. Ale to nie jest węgiel sortymentowy, czyli węgiel gruby. Jeżeli my z tych miałów albo z niesortu, załóżmy, że to jest niesort, będziemy chcieli odzyskać węgiel gruby, będzie go dużo, dużo mniej i będzie znacznie bardziej drogi.</u>
+          <u xml:id="u-151.3" who="#PrezeszarzaduEcoCarbonHighTechnologiePawelGrudzien">Taki przykład bym państwu dał, którym chciałbym państwa trochę ująć do tego mojego, naszego pomysłu. Załóżmy, że mówimy o dziewięciu statkach. Dziewięć statków, 30 tys. ton, każdy wchodzi do polskich portów, to jest 270 tys. ton. Proszę państwa, to jest kwota na dzień dzisiejszy z katalogu, z cennika ARA – 92 mln dolarów. Tyle trzeba zapłacić za ten towar. Polski zakład produkcyjny, który to wyprodukuje, kosztuje tylko 8,5 mln euro, czyli 10 razy mniej. Mamy tu paliwo o dowolnej średnicy, robione pod każdego klienta, ekologicznie czyste, w każdym jeszcze może być spalane, w dowolnych warunkach, w dowolnym piecu, w dowolnym kotle, a do tego jest od węgla tańsze, bo jest robione z odpadów. Natomiast sama produkcja jest prosta, jest ona mechanicznie chemiczna. Nie produkuje 1 kg odpadów, w związku z tym jest tania. Właściwie to skończyłem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-152">
+          <u xml:id="u-152.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Ale samo się ciśnie pytanie, panie prezesie, skoro to takie perpetuum mobile, to czemu to nie chodzi na rynkach? Tanie, nie zanieczyszcza…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-153">
+          <u xml:id="u-153.0" who="#PrezeszarzaduEcoCarbonHighTechnologiePawelGrudzien">Bardzo dobre pytanie. To teraz opowiemy państwu, jakie są historie tego projektu.</u>
+          <u xml:id="u-153.1" who="#PrezeszarzaduEcoCarbonHighTechnologiePawelGrudzien">On był sfinansowany ze środków prywatnych udziałowców. Mam jednego świadka, to jest moja żona. Co nas to w życiu kosztowało, ile przez sześć lat włożyliśmy w ten projekt pieniędzy. Inni udziałowcy różnie. Potem się zaczęła nagonka na węgiel. Proszę zwrócić uwagę, że szczególnie na polski węgiel, bo to trzeba podkreślić. Nie na węgiel w ogóle w Europie, głównie na polski węgiel. Zatrzasnęły się bramy w bankach. Nie będziemy finansować niczego, co ma coś wspólnego z węglem. Takie odpowiedzi dostawałem zewsząd. Zatrzasnęły się banki w funduszach inwestycyjnych. Co? Węgiel? A nie, proszę pana. Ekopaliwo, jaki węgiel? My jesteśmy antywęglowi. My właśnie na odwrót. My te odpady… Proszę pana, nie chcą nawet słyszeć. Fundusze też się od nas odwróciły.</u>
+          <u xml:id="u-153.2" who="#PrezeszarzaduEcoCarbonHighTechnologiePawelGrudzien">Pozostali nam inwestorzy prywatni, gdzie dla polskiego przemysłu średniego i spółek średnich 8,5 mln euro to jest bardzo duża kwota, nie do pozyskania. Bo nawet jeżeli polska spółka, dobrze idąca, robi 40 mln zł zysku, to udziałowcy się nie zgodzą, żeby im nie wypłacać dywidendy, więc tyle nie zbiorą, a jeżeli nawet się zgodzą na kredyt bankowy, to wtedy i tak nie można im dywidendy wypłacać. Więc tutaj też nie ma wsparcia z tej strony.</u>
+          <u xml:id="u-153.3" who="#PrezeszarzaduEcoCarbonHighTechnologiePawelGrudzien">W związku z tym właściwie od ponad pół roku szukamy inwestora innej maści. Zgłosiła się ostatnio firma niemiecka, która ma siedzibę w Monako, dość duża, 4 mld euro przychodów, ale tak się zastanawiam, podzielę się z państwem tą myślą: czy my zawsze musimy szukać pieniędzy za granicą? I to już później nie będzie spółka polska, tylko to będzie niemiecka spółka z polskim kapitałem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-154">
+          <u xml:id="u-154.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Kogo pan zainteresował z władz polskich, z instytucji polskich należących do Skarbu Państwa?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-155">
+          <u xml:id="u-155.0" who="#PrezeszarzaduEcoCarbonHighTechnologiePawelGrudzien">Napisałem może nie tak jak Walt Disney do 68 banków, ale powiedzmy do 20, napisałem wystąpienie do Ministerstwa Aktywów Państwowych, gdzie ciepło mnie przyjęto. Bardzo ciepło i fachowo.</u>
+          <u xml:id="u-155.1" who="#PrezeszarzaduEcoCarbonHighTechnologiePawelGrudzien">Muszę powiedzieć, że Departament Górnictwa zrobił świetną pracę. Rozesłał to z kolei do spółek Skarbu Państwa, które teoretycznie powinny być zainteresowane, takich jak Tauron, Polska Grupa Górnicza itd. Ale oni nie są zainteresowani, bo to są dla nich ilości może zbyt małe, a może są jakieś inne powody, jakaś strategia, która mi umyka. Nie doszliśmy do porozumienia. Rozmowy trwały miesiącami. Właściwie nie wiem. Również firma ENEA się odezwała. Postawiła nam 20 pytań. Odpowiedzieliśmy. Nie nadała biegu tej sprawie. Pisałem trzykrotnie do pani minister Moskwy, ale na razie nie mam odpowiedzi, natomiast oczywiście kompetentny sekretariat poinformował mnie, gdzie, w którym departamencie nasze pismo się znajduje.</u>
+          <u xml:id="u-155.2" who="#PrezeszarzaduEcoCarbonHighTechnologiePawelGrudzien">Wreszcie wystąpiłem do szanownej komisji sejmowej i senackiej, żeby powiedzieć, że możemy taki projekt w Polsce uruchomić, jeżeliby państwo byli tak łaskawi, żeby się nad tym pochylić.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-156">
+          <u xml:id="u-156.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Jeszcze nikt panu nie zadeklarował jakiejś informacji do współpracy?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-157">
+          <u xml:id="u-157.0" who="#PrezeszarzaduEcoCarbonHighTechnologiePawelGrudzien">Nie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-158">
+          <u xml:id="u-158.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Ale też nie powiedział „nie” do końca. Bo minister aktywów państwowych otworzył panu ścieżki do swoich podmiotów gospodarczych, pani minister Moskwa też przyjęła informację. Pewnie trwają dyskusje nad tym, jak się tym zająć.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-159">
+          <u xml:id="u-159.0" who="#PrezeszarzaduEcoCarbonHighTechnologiePawelGrudzien">Domyślam się.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-160">
+          <u xml:id="u-160.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Rozumiem, że panu dzisiaj brakuje środków finansowych i wsparcia, żeby można było…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-161">
+          <u xml:id="u-161.0" who="#PrezeszarzaduEcoCarbonHighTechnologiePawelGrudzien">Tak. Żeby otworzyć pierwszy zakład.</u>
+          <u xml:id="u-161.1" who="#PrezeszarzaduEcoCarbonHighTechnologiePawelGrudzien">Proszę państwa, ten zakład sfinansuje się w ciągu trzech miesięcy. Natychmiast powstaną dwa nowe i nawet bym powiedział – znowu nie chcę być kimś, kto się wychwala – że się rodzi nowa branża przemysłowa w Polsce: produkcja ekopaliwa z odpadu. I takich zakładów na te ilości ekopaliwa, o których pan minister wspominał, czyli mówimy o 10 mln ton węgla asortymentowego… Potrzeba 40 zakładów produkcyjnych, a jeszcze mamy zapytania z Niemiec, z Czech, nawet Mongolia się odezwała, bo w Mongolii to jest główne paliwo, tylko węglem się pali. Czyli technologia jest interesująca dla naszych sąsiadów. Moglibyśmy eksportować.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-162">
+          <u xml:id="u-162.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Nie wiem, to prośba do pana ministra, żeby zainteresować się tym projektem i tym wystąpieniem firmy do ministra klimatu i środowiska. My tak troszeczkę patrzymy z cofnięciem, bo pan rzeczywiście ma rację, mówiąc o argumentach, że dzisiaj żaden bank nie chce finansować tego, co związane z węglem, pewnie tak będzie dalej. Ale pewnie są środki na innowacje, ale to też mało.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-163">
+          <u xml:id="u-163.0" who="#PodsekretarzstanuwMKiSPiotrDziadzio">Mnie się bardzo trudno jest odnieść do tego, bo nie znam tego pomysłu. Nie znam oceny jakiejś niezależnej instytucji, która mogłaby ocenić tę technologię, a to by było bardzo przydatne, gdybyśmy mieli łącznie z pana wnioskiem informację chociażby nawet z Głównego Urzędu Górnictwa czy z jakiejś innej instytucji, która mogłaby rekomendować tego typu działania technologiczne. W kontekście technologicznym.</u>
+          <u xml:id="u-163.1" who="#PodsekretarzstanuwMKiSPiotrDziadzio">Nie mówię już tutaj o biznesplanie, jak to powinno wyglądać. Pomijam to. Natomiast powinna być w pewnym sensie rekomendacja jakiejś instytucji, czy to Politechniki Śląskiej, czy też, jak powiedziałem, GIG, czy też innej instytucji, żebyśmy wiedzieli, że ta technologia jest… Bo ciężko nam się odnieść do pana słów w tej chwili, dlatego że ja też mógłbym powiedzieć, że coś mam opracowane, natomiast nie znając tej technologii, ciężko mi się do niej odnieść. Dobrze by więc było, żebyśmy ewentualnie nawiązali kontakt albo pan poprzez swoją obecność, bo rozumiem, że pana firma jest obecna na Śląsku.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-164">
+          <u xml:id="u-164.0" who="#PrezeszarzaduEcoCarbonHighTechnologiePawelGrudzien">Nie. W Warszawie jesteśmy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-165">
+          <u xml:id="u-165.0" who="#PodsekretarzstanuwMKiSPiotrDziadzio">Aha, w Warszawie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-166">
+          <u xml:id="u-166.0" who="#PrezeszarzaduEcoCarbonHighTechnologiePawelGrudzien">Natomiast planujemy produkcję na Śląsku oczywiście.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-167">
+          <u xml:id="u-167.0" who="#PodsekretarzstanuwMKiSPiotrDziadzio">OK, więc…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-168">
+          <u xml:id="u-168.0" who="#PrezeszarzaduEcoCarbonHighTechnologiePawelGrudzien">A, panie ministrze, mamy bardzo szczegółową opinię z AGH, na dziesięć stron, z wydziału górnictwa.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-169">
+          <u xml:id="u-169.0" who="#PodsekretarzstanuwMKiSPiotrDziadzio">No więc to jest coś, o czym my tak naprawdę nie wiemy i ciężko mi się dzisiaj odnieść do pana wystąpienia. Natomiast na pewno odszukamy to pismo, a jeśli nie, to proszę to wysłać do mnie – obiecuję, że przeanalizuję i popatrzę, co się z tym tak naprawdę da zrobić. Nie obiecując oczywiście niczego w tej chwili, bo muszę się z tym zapoznać.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-170">
+          <u xml:id="u-170.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Dziękuję, panie ministrze. Trudno byłoby dzisiaj składać jasne deklaracje, co świadczy o tym, że pan minister poważnie podchodzi do sprawy. A dzisiaj widzę, że wszystkich umawiam gdzieś tam, co jest bardzo złe moim zdaniem, ale dzisiaj jesteśmy w takiej formule, w jakiej jesteśmy. Rzeczywiście czasami trzeba się spotkać, żeby pewne rzeczy wyjaśnić i czasami męsko sobie powiedzieć tak albo nie, co boli, a co nie, co można naprawić, na co jest już zgoda i jesteśmy do tego przekonani.</u>
+          <u xml:id="u-170.1" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Panie ministrze, serdecznie panu dziękuję za dzisiejszą informację, za przedstawienie tego tematu. Mam nadzieję, że jutro o 8.00 będziemy już tę ustawę rozbierać, dyskutować. Ciąg dalszy w tym temacie pewnie na posiedzeniu Komisji Energii, Klimatu i Aktywów Państwowych.</u>
+          <u xml:id="u-170.2" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Panie Pawle, życzę panu powodzenia. Pewnie my tak zachowawczo do tego podchodzimy. Zazwyczaj tak jest, jak coś jest nowego, a jeszcze naukowcy czy prezesi to tak wspaniale przedstawiają, Podchodzimy więc do tego, że tak powiem, z taką pewną dozą ostrożności. Życzymy panu, żeby to się okazało naszym ciemnym złotem i zastąpiło nam to, co brakuje, czego nie musielibyśmy sprowadzać z zagranicy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-171">
+          <u xml:id="u-171.0" who="#PrezeszarzaduEcoCarbonHighTechnologiePawelGrudzien">Bardzo dziękuję za tę okazję, panie przewodniczący. Z góry uprzedzam, że to nie są bitcoiny.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-172">
+          <u xml:id="u-172.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Nie. My na pewno poważnie do tego podchodzimy.</u>
+          <u xml:id="u-172.1" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofGadowski">Proszę państwa, kończę dzisiejszą dyskusję nad tym ostatnim punktem posiedzenia naszej podkomisji. Serdecznie państwu dziękuję za wytrwanie, za zaangażowanie w dyskusję. Minęły już ponad dwie godziny i czterdzieści minut naszej dyskusji, a sala jest prawie pełna, jak była na początku. Nie mamy wszystkich odpowiedzi, ale odpowiedzi to jest dzisiaj rzecz względna. Niektórym wystarczy krótko, drudzy czekają na efekty. Dziękuję bardzo. Zamykam posiedzenie podkomisji.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/sza/201923-sjm-szaxx-00095-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/sza/201923-sjm-szaxx-00095-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..31cd1d7
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/sza/201923-sjm-szaxx-00095-01/header.xml
@@ -0,0 +1,49 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-szaxx-00095-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Spraw Zagranicznych /nr 95/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Spraw Zagranicznych /nr 95/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#SZA">95</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-08</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PoselJoannaLichocka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Joanna Lichocka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrezesFundacjiRafalDzieciolowski" role="speaker">
+        <persName>Prezes Fundacji Rafał Dzięciołowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrezeszarzaduFundacjiSolidarnosciMiedzynarodowejRafalDzieciolowski" role="speaker">
+        <persName>Prezes zarządu Fundacji Solidarności Międzynarodowej Rafał Dzięciołowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelMarekKuchcinski" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Marek Kuchciński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="StalydoradcaKomisjiJanMalicki" role="speaker">
+        <persName>Stały doradca Komisji Jan Malicki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="StalydoradcaKomisjiSprawZagranicznychJanMalicki" role="speaker">
+        <persName>Stały doradca Komisji Spraw Zagranicznych Jan Malicki</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="SZA" role="committee">
+        <orgName>Komisja Spraw Zagranicznych</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/sza/201923-sjm-szaxx-00095-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/sza/201923-sjm-szaxx-00095-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..c97b1df
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/sza/201923-sjm-szaxx-00095-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,115 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekKuchcinski">Dzień dobry państwu. Otwieram posiedzenie Komisji Spraw Zagranicznych. Witam panie posłanki i panów posłów. Witam pana Rafała Dzięciołowskiego prezesa zarządu Fundacji Solidarności Międzynarodowej i pozostałych gości, państwa doradców i inne osoby.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekKuchcinski">Państwo otrzymali porządek dzienny, który przewiduje rozpatrzenie sprawozdania Fundacji Solidarności Międzynarodowej z działalności w 2021 r. Stwierdzam, że mamy kworum i możemy przystąpić do pracy.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekKuchcinski">Ustawa z dnia 16 września 2011 r. o współpracy rozwojowej w art. 11 pkt 2 zobowiązuje Fundację Solidarności Międzynarodowej do corocznego przekazywania Komisji Spraw Zagranicznych sprawozdania z realizacji zadań. Stąd dzisiejsze spotkanie. Panie prezesie, oddaję panu głos.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PrezeszarzaduFundacjiSolidarnosciMiedzynarodowejRafalDzieciolowski">Kłaniam się nisko państwu. Bardzo dziękuję za zaproszenie i możliwość przedstawienia działań Fundacji w roku 2021. Był to rok pozornie spokojniejszy, w którym nie zaskoczyła nas pandemia, bo już była. Nie zaskoczyły nas żadne katastrofy geopolityczne w obszarze, w którym Fundacja była aktywna. Przypomnę, że naturalnym, ustawowo określonym i zapisanym w umowie z MSZ obszarem są kraje Partnerstwa Wschodniego: kraje bliskiej zagranicy – Ukraina, Białoruś, kraje Kaukazu – Gruzja, Armenia i Mołdawia, która stanowiła dla nas w 2021 r. najpoważniejsze wyzwanie.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PrezeszarzaduFundacjiSolidarnosciMiedzynarodowejRafalDzieciolowski">Dla porządku powiem, że Fundacja uzyskała dotację w wysokości 29 743 tys. zł od Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Wspomnę, że w wyniku własnych działań, starań, zabiegów oraz dotychczasowego dorobku pozyskaliśmy prawie drugie tyle,  tj. ok. 30 000 tys. zł, z różnych źródeł zagranicznych. Głównie chodzi o pieniądze brytyjskie. Realizujemy program wspólnie z Commonwealth Local Government Forum. Jest to projekt nastawiony na wzmacnianie potencjału mediów białoruskich. Pozyskaliśmy także wsparcie z USAID w Ukrainie i Mołdawii oraz EuropeAid.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PrezeszarzaduFundacjiSolidarnosciMiedzynarodowejRafalDzieciolowski">Największy finansowo element naszego programu dotyczył wsparcia Białorusi, na które od rządu polskiego dostaliśmy 18 700 tys. zł. Ponadto z pieniędzy brytyjskich uzyskaliśmy w ubiegłym roku nieco ponad 5000 tys. zł. Na drugim miejscu jest Mołdawia. Wynika to z jednej strony z wyniku wyborów i zwiększonego zaangażowania politycznego współpracą z Mołdawią, ale też z dorobku Fundacji. Biuro Fundacji w Mołdawii jest najbardziej rozwinięte, najbardziej doskonałe w swoich działaniach i funkcjonuje najdłużej, bo od 2012 r. Z MSZ otrzymaliśmy 4200 tys. zł, a biuro mołdawskie załatwiło 4500 tys. zł ze środków europejskich i USAID.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PrezeszarzaduFundacjiSolidarnosciMiedzynarodowejRafalDzieciolowski">Na trzecim miejscu jest Ukraina – 2700 tys. zł. To budżet polski, zaś środki dodatkowo pozyskane wyniosły 3000 tys. zł. Jest to głównie projekt realizowany przez Fundację z niemiecką agencją rozwojową nakierowany na modernizację systemu szkolnictwa zawodowego w Ukrainie. To jest kolejna edycja, bo projekt jest wieloletni. Jesteśmy mniej więcej w połowie realizacji tego projektu. Niewielkie pieniądze dostaliśmy z Departamentu Stanu na wsparcie projektu aktywizacji i wzrostu kompetencji hromad.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PrezeszarzaduFundacjiSolidarnosciMiedzynarodowejRafalDzieciolowski">Ostatni, nowy obszar działalności, traktowany bardzo pilotażowo, to Armenia, w której kołem zamachowym było zaangażowanie na poziomie humanitarnym, czyli akcja wsparcia dla ludności przesiedlonej w wyniku wojny w Górnym Karabachu. Później podjęliśmy próbę realizacji dwóch projektów o charakterze stricte rozwojowym. Z jednej strony była to aktywizacja zawodowa wewnętrznie przesiedlonych, ale w duchu ekologicznym, a z drugiej strony klasyczna próba zbudowania społecznego nadzoru nad funkcjonowaniem sądownictwa armeńskiego. To się udało. Te projekty rokują bardzo dobrze.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PrezeszarzaduFundacjiSolidarnosciMiedzynarodowejRafalDzieciolowski">Przejdę zaraz do największego programu w dorobku Fundacji, czyli Białorusi. Pozwolą państwo i wybaczą, że nie będę mówił o szczegółach ze względów bezpieczeństwa. Ten projekt Fundacja stara się realizować cały czas jeszcze na terenie Białorusi. Staramy się nie pozwolić władzom wypchnąć nas z obszaru Białorusi. Koncentrujemy się na wspieraniu dwóch wymiarów aktywności obywatelskiej – mediów i tego wszystkiego, co można jeszcze realizować na Białorusi, nie ryzykując nadmiernie zagrożeniem, a więc wszelkich form pozapolitycznego czy parapolitycznego zaangażowania obywatelskiego. Wspieramy ruchy ekologiczne i lokalnych aktywistów, którzy zajmują się udoskonaleniem ogródka przed swoim blokiem, a także środowiska społeczne, które starają się aktywizować i budować lokalne więzi.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PrezeszarzaduFundacjiSolidarnosciMiedzynarodowejRafalDzieciolowski">Jak powiedziałem, nie mogę wejść w szczegóły, ale generalnie chodzi nam o to, żeby zachować więzi w tkance społecznej. Oczywiście gros naszych działań to działania polityczne. Każde wolne medium białoruskie to jest de facto wyzwanie rzucane reżimowi, który chce wszystko zakneblować, uniemożliwić obieg wolnej myśli. Niemniej oprócz obszaru, który jest klasyczny dla Fundacji, czyli działań o charakterze politycznym, rozszerzamy nasze działania o rzeczy quasi polityczne bądź niepolityczne, żywiąc przekonanie, że zachowanie tej aktywności jest najważniejszym aspektem przetrwania postawy obywatelskiej i więzi obywatelskich. Wiemy przecież, że polityka w tym obszarze – pokazuje to Ukraina i wcześniej Białoruś – może zmienić się niemalże w sekundę. Po prostu inwestujemy, w naszym przekonaniu, w coś, co będzie procentowało w przyszłości, być może nawet nieodległej.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PrezeszarzaduFundacjiSolidarnosciMiedzynarodowejRafalDzieciolowski">Kolejnym aspektem naszej działalności jest wspieranie projektów w kraju. Realizujemy je głównie w formie konkursów, aczkolwiek dwa newralgiczne i niebezpieczne realizujemy na zasadzie umów partnerskich. Całą procedurę weryfikacji projektów macie państwo w sprawozdaniu. Jest ona szczegółowo opisana. Dość powiedzieć, że w tej procedurze biorą udział zarówno pracownicy Fundacji, jak i Departamentu Współpracy Rozwojowej MSZ oraz Departamentu Wschodniego MSZ. Jest wielostronna kontrola tego, kto dostaje pieniądze i na jakich zasadach.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PrezeszarzaduFundacjiSolidarnosciMiedzynarodowejRafalDzieciolowski">W tym obszarze wybijają się dwa działania, które służą wsparciu osób represjonowanych na Białorusi. Są to zarówno zapomogi dla rodzin ludzi aresztowanych, jak i zapewnienie opieki adwokackiej, prawnej z nadzieją, że przyniesie rezultat w postaci wyroku uniewinniającego. Różnie z tym jest, ale dysponujemy dużą i precyzyjną wiedzą na temat skali represji podejmowanych na Białorusi, tendencji, sposobu reagowania reżimu, narzędzi prawnych, które są wykorzystywane do represjonowania ludzi.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#PrezeszarzaduFundacjiSolidarnosciMiedzynarodowejRafalDzieciolowski">Mogę jeszcze się pochwalić, żeby nadmiernie państwu nie zawracać głowy tym zagadnieniem, że zrealizowaliśmy dwa własne projekty wynikające z doświadczeń roku 2020 r. Po pierwsze, projekt, który miał wzmocnić zdolności organizacyjne i menadżerskie w organizacjach białoruskich w Polsce. Chodzi o to, żebyśmy w ostatecznym rachunku nie byli jedynym sponsorem, tylko żeby te organizacje były na tyle okrzepłe i dobrze zorganizowane oraz kompetentne, żeby pozyskiwać pieniądze z innych źródeł, np. z funduszy europejskich. Taki program stażowo-pilotażowy odbył się z niemałym sukcesem w zeszłym roku. Drugi projekt, który był koniecznością chwili, dotyczył cyberbezpieczeństwa, wzmocnienia kompetencji naszych białoruskich partnerów w obszarze cyberbezpieczeństwa.</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#PrezeszarzaduFundacjiSolidarnosciMiedzynarodowejRafalDzieciolowski">Muszę powiedzieć, że byliśmy przekonani, że w tym obszarze nie powinno być kłopotów i że ludzie doświadczeni działający na terenie Białorusi, pod bezpośrednim zagrożeniem inwigilacją i aresztowaniem, powinni dysponować w tym obszarze różnymi kompetencjami. Myliliśmy się. Nie jest tak. Myślę, że dopiero program realizowany przez Fundację uświadomił, jak ważne są rzeczy trywialne, np. korzystanie z aktualnych i legalnych oprogramowań, które się aktualizują, z programów antywirusowych, z lepszych skrzynek pocztowych. Dla nas było to trochę zdziwienie i zaskoczenie. Ponieważ nigdy, na szczęście, nie zaliczyliśmy żadnej wpadki w relacjach z naszymi partnerami, zadajemy sobie pytanie – jak działają białoruskie służby.</u>
+          <u xml:id="u-2.11" who="#PrezeszarzaduFundacjiSolidarnosciMiedzynarodowejRafalDzieciolowski">Nie było najlepiej z zabezpieczeniem cybernetycznym naszych partnerów. Zrobiliśmy projekt, który po pierwsze, opisał i zdiagnozował sytuację, a po drugie, przedstawiał konkretne propozycje naprawy stanu rzeczy. Mam nadzieję, że dzisiaj perspektywa wpadki jest znacznie mniej prawdopodobna niż roku temu. Jestem przekonany, że tak właśnie jest i że to jest rezultat tego programu.</u>
+          <u xml:id="u-2.12" who="#PrezeszarzaduFundacjiSolidarnosciMiedzynarodowejRafalDzieciolowski">Może teraz opowiem o Ukrainie. Ukraina jest o tyle ważna, że wszystko to, co będę teraz opowiadał państwu, to jest opowieść o świecie nieistniejącym, bo mamy wojnę. Tak się składa, że zaangażowanie Fundacji głównie sprowadzało się do obszarów północno-wschodnich, czyli okolic Charkowa i Czernihowa. Z sześciu wiodących hromad, z którymi prowadziliśmy indywidualne facylitacje projektów budujących ich kompetencje w różnych obszarach aktywności samorządowej, pięć znalazło się pod okupacją rosyjską.</u>
+          <u xml:id="u-2.13" who="#PrezeszarzaduFundacjiSolidarnosciMiedzynarodowejRafalDzieciolowski">Z jednej strony to jest tragedia. Rozumiemy przerażający stan infrastruktury i stan psychiczny naszych partnerów. Z drugiej strony dla Fundacji jest to pewna szansa na aktywne zaangażowanie w tym roku w proces odbudowy potencjału samorządności na Ukrainie. Skoro pan marszałek prosił mnie o to, żeby wskazywać na kierunki, potrzeby i oczekiwania, chciałbym podkreślić, że największym potencjałem Fundacji jest to, że docieramy do hromad, do środowisk na najniższym poziomie organizacyjnym, czyli do podstawowych jednostek samorządu terytorialnego Ukrainy. Docenił to Bank Gospodarstwa Krajowego, który zechciał powierzyć nam w tym roku pieniądze na szeroko rozumianą pomoc humanitarną.</u>
+          <u xml:id="u-2.14" who="#PrezeszarzaduFundacjiSolidarnosciMiedzynarodowejRafalDzieciolowski">Obwody czernihowski, charkowski, sumski doświadczyły bezpośrednio rosyjskiej obecności, zatem mamy tam co robić. Chodzi nie tylko o pomoc humanitarną, ale też o nowe projekty, np. projekt wsparcia pomocy psychologicznej dla dotkniętych syndromem stresu bojowego, a dzisiaj w ogóle syndromem obecności Rosjan czy kontaktu z Rosjanami. To jest ogromne wyzwanie, które promieniuje z roku 2021 na 2022. Widzę tu potencjał Fundacji. Widziałbym zaangażowanie Fundacji w obszarach, w których mamy kontakty, doświadczenie, wiedzę. Działaliśmy tam przed wybuchem wojny, a dziś te obszary były w centrum działań wojennych.</u>
+          <u xml:id="u-2.15" who="#PrezeszarzaduFundacjiSolidarnosciMiedzynarodowejRafalDzieciolowski">Nie będę opowiadał państwu o tym, co możecie sobie przeczytać w sprawozdaniu, które jest dosyć szczegółowe. Powiem tylko, że specyfiką są wschodnie hromady, w których zajmowaliśmy się z sukcesem projektowaniem i realizowaniem zadań z zakresu pomocy społecznej. Prowadziliśmy program małych projektów z grantów do 50 tys. zł na realizację małych, ale potrzebnych przedsięwzięć. Z drugiej strony na poziomie ministerstwa doradztwo, jeśli chodzi o obudowę aparatem prawnym takiego usystematyzowania możliwości działania samorządu, żeby on był efektywny. Nie ukrywam, że wzorcem jest konstrukcja polska, zarówno dla strony ukraińskiej, jak i polskich ekspertów, którzy ten model promowali.</u>
+          <u xml:id="u-2.16" who="#PrezeszarzaduFundacjiSolidarnosciMiedzynarodowejRafalDzieciolowski">Z sześciu hromad, które osobliwie sobie wybraliśmy, ponieważ mieliśmy z nimi najbardziej zaawansowaną współpracę i pogłębiony program wsparcia usług społecznych, pięć: sośnicka, snowska, meńska, niżyńska i sosnowicka było pod okupacją rosyjską. To jest przyczynek do dyskusji, która czeka Ukrainę, a w której chcielibyśmy brać udział, o tym, jak sprawdził się system samorządu, czy miał wpływ na odporność społeczną na działania rosyjskie, czy sprawny i mocny samorząd jest pomocny w tego typu ekstremalnych sytuacjach. Chcemy dowiedzieć się, jak sprawdziły się te samorządy. Wiem, że tam nie było przypadków zdrady ani ucieczki. Ludzie po prostu trwali na posterunku, starając się bronić praw podstawowych i bronić mieszkańców.</u>
+          <u xml:id="u-2.17" who="#PrezeszarzaduFundacjiSolidarnosciMiedzynarodowejRafalDzieciolowski">Na szczęście okupacja nie była długa i tak okrutna, jak np. na przedmieściach Kijowa, gdzie mieliśmy do czynienia z dramatami o charakterze ludobójstwa. Chcemy na podstawie przypadków konkretnych hromad poddać analizie stan po wojnie i zastanowić się nad wnioskami, jakie mogą płynąć dla państwa ukraińskiego. Wiemy, że powstało ciało na poziomie prezydenta i premiera – rada odbudowy Ukrainy. Jednym z obszarów, który będzie poddany analizie i wnioskowaniu co do rozwoju w przyszłości, będzie obszar samorządu. Zabiegamy o to, żeby Fundacja w jakimś stopniu mogła być obecna. Organizacje międzynarodowe i zagraniczne mogą uczestniczyć w pracach konkretnych podstolików tej rady. Chciałbym bardzo, żeby Fundacja wzięła udział w tych pracach.</u>
+          <u xml:id="u-2.18" who="#PrezeszarzaduFundacjiSolidarnosciMiedzynarodowejRafalDzieciolowski">Drugi program realizowany od ubiegłego roku, czyli pogromcy ognia, a więc wsparcie ochotniczych straży pożarnych. Miałem okazję w zeszłym roku wspominać państwu o tym programie. Z perspektywy tego, co się stało w lutym i trwa do dzisiaj, ten program był wymarzonym pomysłem na to, jak wspomóc ludzi, których życie i mienie jest zagrożone. Szkoda, że projekt zaczęliśmy w ubiegłym roku. Tak naprawdę nie udało nam się stworzyć, bo nie mieliśmy na to czasu, silnych grup ochotników strażackich, którzy mogliby realnie przeciwdziałać skutkom bombardowań i ataków rakietowych. Niemniej mamy potencjał w tym obszarze.</u>
+          <u xml:id="u-2.19" who="#PrezeszarzaduFundacjiSolidarnosciMiedzynarodowejRafalDzieciolowski">W przyszłości ten projekt powinien być kontynuowany i rozwijany. Bardzo chcemy położyć nacisk na ten obszar naszego zaangażowania. Zanim jeszcze wybuchła wojna, zarówno w programie reform samorządu, jak i wsparcia straży pożarnych, mogliśmy korzystać z dużego zaangażowania polskich samorządów i organizacji straży pożarnej, ze wsparcia druhów i druhen z OSP, którzy jeszcze zanim wybuchła wojna demonstrowali wysoki poziom przychylności dla Ukraińców. Myślę, że dzisiaj możemy liczyć na znacznie więcej, czego dowodem są setki samochodów strażackich, które z kolei Państwowa Straż Pożarna przekazała na Ukrainę.</u>
+          <u xml:id="u-2.20" who="#PrezeszarzaduFundacjiSolidarnosciMiedzynarodowejRafalDzieciolowski">Tradycyjnie już naszym sztandarowym programem w Ukrainie jest EU for Skills – wsparcie szkolnictwa zawodowego na Ukrainie, projekt realizowany wspólnie przez niemiecką, fińską, estońską oraz polską agencję rozwojową. Nasz komponent polegający na ocenie potrzeb rynku pracy na Ukrainie, oszacowaniu i opisaniu tego, a następnie zbudowaniu odpowiedniego, adekwatnego systemu szkolnictwa zawodowego został w ubiegłym roku wykonany. Powstało źródło wiedzy w Internecie EU for Skills. Można sprawdzić, jakie są potrzeby, w których regionach, jakie są możliwości szkolnictwa, jak adaptować szkolnictwo do potrzeb rynku pracy.</u>
+          <u xml:id="u-2.21" who="#PrezeszarzaduFundacjiSolidarnosciMiedzynarodowejRafalDzieciolowski">Jednym z elementów programu jest też budowanie standaryzowania kompetencji na poszczególnych etapach szkolnictwa, aby przeciętnie wykształcony zawodowo uczeń z Ukrainy odpowiadał takiemu samemu poziomowi ucznia z krajów UE. To także przydaje się w ekstremalnych okolicznościach, w jakich się znaleźliśmy. O szczegółach nie będę państwu mówił. Można to przeczytać.</u>
+          <u xml:id="u-2.22" who="#PrezeszarzaduFundacjiSolidarnosciMiedzynarodowejRafalDzieciolowski">Zapraszam do Fundacji. Jesteśmy gotowi i otwarci, żeby w szczegółach opowiadać. Mamy świetny zespół ludzi zafascynowanych, pasjonatów. Takimi sprawami zajmują się wyłącznie pasjonaci. Rozmowa z nimi jest przygodą, przynajmniej dla mnie zawsze.</u>
+          <u xml:id="u-2.23" who="#PrezeszarzaduFundacjiSolidarnosciMiedzynarodowejRafalDzieciolowski">Ciekawym projektem, który może być przepustką do wejścia w obszar administracji państwowej i samorządowej, jest próba implementacji europejskiego narzędzia CAF w Ukrainie. W ubiegłym roku podpisaliśmy memorandum z Narodową Agencją do Spraw Służby Cywilnej, czyli ukraińskim urzędem, który ma pieczę nad wszystkimi kadrami instytucji państwowych i samorządowych. Projekt bardzo dobrze się rozwijał. Zaproponowano nam, żeby nie koncentrować się wyłącznie na hromadach, tylko pójść maksymalnie szeroko. bardzo bym tego chciał. Nie wiem tylko, czy jesteśmy na to gotowi finansowo i kompetencyjnie, niemniej będziemy starali się to robić.</u>
+          <u xml:id="u-2.24" who="#PrezeszarzaduFundacjiSolidarnosciMiedzynarodowejRafalDzieciolowski">Ostatni, realizowany w ubiegłym roku, to projekt wsparcia psychologicznego świadczonego na poziomie hromad dla weteranów ATO. Rzeczywistość zweryfikowała te działania i plany. Dzisiaj program jest niezwykle potrzebny, ale jest to wyzwanie na poziomie ogólnopaństwowym. Mamy koncepcję tego, jak zagospodarować potencjał, który zbudowaliśmy w roku ubiegłym, by w tym roku kontynuować i rozwijać działania. Należałoby się zastanowić nad systemowym, być może ogólnopolskim programem wsparcia dla Ukrainy w tym obszarze.</u>
+          <u xml:id="u-2.25" who="#PrezeszarzaduFundacjiSolidarnosciMiedzynarodowejRafalDzieciolowski">Wychodzę poza rolę komentatora ubiegłorocznego sprawozdania działań Fundacji. Wydaje mi się, że w tym obszarze potrzeby ukraińskie będą bardzo duże. Fundacja nie jest w stanie im sprostać. To może być zadanie, w którym my, jako państwo, moglibyśmy stawać w szranki i próbować zaproponować coś Ukrainie.</u>
+          <u xml:id="u-2.26" who="#PrezeszarzaduFundacjiSolidarnosciMiedzynarodowejRafalDzieciolowski">To tyle, jeśli chodzi o Ukrainę.</u>
+          <u xml:id="u-2.27" who="#PrezeszarzaduFundacjiSolidarnosciMiedzynarodowejRafalDzieciolowski">Jeśli państwo będziecie czytali to sprawozdanie, to jest to trochę obraz świata, którego już nie ma. Rozpisujemy się o tym, jakim kłopotem był COVID, jak musieliśmy uważać, żeby się nie zarazić. To wszystko blednie wobec wyzwań, przed którymi stoimy dzisiaj. To jest głównie pomoc humanitarna. Teraz koncentrujemy się na pomocy humanitarnej Ukrainie, ale mamy świadomość, że w perspektywie jest współpraca rozwojowa, projekty skierowane na odbudowę kraju będą stanowić najważniejsze wyzwanie. Wiedząc, że taka jest perspektywa, jesteśmy na etapie konstruowania zespołu ukraińskiego, który byłby w stanie udźwignąć takie zadanie.</u>
+          <u xml:id="u-2.28" who="#PrezeszarzaduFundacjiSolidarnosciMiedzynarodowejRafalDzieciolowski">Wyobraźcie sobie państwo, że dostaliśmy pierwszą transzę pomocy humanitarnej z Banku Gospodarstwa Krajowego w wysokości 40 000 tys. zł. Jak powiedziałem, całoroczny budżet Fundacji na wszystkie kraje, to 29 000 tys. zł. Musieliśmy dokonać dużego wysiłku organizacyjnego, żeby podołać temu wyzwaniu. Mam wrażenie, że udaje się i że uzyskujemy efekt komplementarności czy synergii. Generalnie bazujemy na doświadczeniach i kontaktach budowanych przez lata działalności w Ukrainie, żeby pomoc była jeszcze bardziej precyzyjnie kierowana i docierała do konkretnych odbiorców. Myślę, że powinniśmy sobie poradzić z tym zadaniem w tym roku.</u>
+          <u xml:id="u-2.29" who="#PrezeszarzaduFundacjiSolidarnosciMiedzynarodowejRafalDzieciolowski">Jeśli chodzi o Mołdawię, czyli biuro, które jest najbardziej rozwinięte, w tym roku mamy duże wyzwania wynikające z faktu, że istnieje pilna potrzeba wsparcia rządu Republiki Mołdawii i to Fundacja będzie realizowała. Jednocześnie na poziomie projektów rozwojowych nadal realizujemy sztandarowy projekt rozwoju obszarów wiejskich, z wykorzystaniem podejścia Lider. Jeśli spojrzymy na metodologię i uznamy, że są pewne etapy: program pilotażowy, multiplikacja i instytucjonalizacja, która jest kulminacją procesu, bo wiemy, że będzie toczył się sam, to zakładamy, że implementator, czyli Fundacja, wycofuje się. Inicjujemy procesy, które potem dzieją się już bez naszego udziału i koncentrują na rzecz społeczności.</u>
+          <u xml:id="u-2.30" who="#PrezeszarzaduFundacjiSolidarnosciMiedzynarodowejRafalDzieciolowski">Naszemu biuru udało się w ubiegłym roku doprowadzić pewien ważny etap tego procesu instytucjonalizacji do końca. Stworzono krajową sieć lokalnych grup działania, czyli krajową sieć programu Lider. Zapewniono finansowanie z budżetu państwa mołdawskiego. W latach 2020-2021 sfinalizowaliśmy proces legislacyjny, który zagwarantował wykorzystanie mechanizmu przez struktury państwa i samorządu w budowaniu aktywności na wsi mołdawskiej. Mamy trzy filary: zagwarantowanie finansowania programu Lider, możliwość przyłączania się władz lokalnych do lokalnych grup działania. Mołdawia nie przeszła procesu decentralizacji, więc to jest bardzo ważny etap. Trzecim filarem jest przeprowadzona przez parlament mołdawski ustawa o lokalnych grupach działania, które mają ustawowe umocowanie.</u>
+          <u xml:id="u-2.31" who="#PrezeszarzaduFundacjiSolidarnosciMiedzynarodowejRafalDzieciolowski">W tym momencie mógłbym powiedzieć, że nasza rola mogłaby się skończyć, gdyby nie to, że chcemy przetestować ten system w praktyce i będziemy w tym roku poświęcali temu mnóstwo uwagi. Oprócz tego akcent kładziemy na rozwój i rewitalizację miast. To jest program zgłoszony jako priorytetowy przez władze Republiki Mołdawskiej. Chcemy doprowadzić do tego, żeby budować zarówno bazę prawną, jak i finansową tego typu działań.</u>
+          <u xml:id="u-2.32" who="#PrezeszarzaduFundacjiSolidarnosciMiedzynarodowejRafalDzieciolowski">Jeśli chodzi o program Lider, mogę powiedzieć, że konkretne działania, które współfinansujemy i które mogą się wydać banalne, naprawdę budują lokalną aktywność i wspólnotę. To jest na przykład manufaktura serowa, która powstała w jednej ze wsi na północy Mołdawii, czy farma pszczół, czy wykorzystanie dronów w rolnictwie do określania miejsc, gdzie trzeba nawadniać pole. Modernizujemy, budujemy lokalną aktywność, wspieramy kompetencje ludzi i budujemy możliwości wsparcia finansowego ze strony państwa i ze strony Unii Europejskiej. Jak powiedziałem, finansowanie spoza Polski tych działań to kwota 4500 tys. zł, a ze środków polskich 4200 tys. zł.</u>
+          <u xml:id="u-2.33" who="#PrezeszarzaduFundacjiSolidarnosciMiedzynarodowejRafalDzieciolowski">To jest jedyny oddział, w którym uzyskujemy więcej od zewnętrznych sponsorów. Nie rezygnujemy z programu, który politycznie jest bardzo ważny, mianowicie wzmacnianie zaufania społeczności po obu stronach Dniestru (Access to Succes). To są również konkretne działania. Wierzymy i nie jest to płonna wiara, że tego typu działaniami możemy budować relacje międzyludzkie, które procentują w przyszłości.</u>
+          <u xml:id="u-2.34" who="#PrezeszarzaduFundacjiSolidarnosciMiedzynarodowejRafalDzieciolowski">Jeśli chodzi o Gruzję, budżet na ten kierunek wygląda skromnie, bo zaledwie  1000 tys. zł, ale środki są dobrze i w sposób przemyślany wydatkowane. Po pierwsze, jest to budowanie aktywności obywatelskiej w postaci narzędzia Akademia Partycypacji. Jest to już specjalnością Fundacji. Szukamy samorządów, które mogą najbardziej na tym skorzystać. Docieramy do rejonów najbiedniejszych i najmniej aktywnych. Zajmujemy się tymi ludźmi, rewitalizując ich i otoczenie, w którym funkcjonują. Ten program to już trzeci czy czwarty rok naszej aktywności. Przynosi on co roku kilkadziesiąt przeszkolonych osób i kilka, a nawet kilkanaście realizowanych projektów.</u>
+          <u xml:id="u-2.35" who="#PrezeszarzaduFundacjiSolidarnosciMiedzynarodowejRafalDzieciolowski">W ubiegłym roku postaraliśmy się też o nowy wymiar naszego zaangażowania w Gruzji. Zdiagnozowaliśmy problemy efektywności energetycznej i energooszczędności. Po raz pierwszy postanowiliśmy stworzyć pilotażowy program, który będzie służył w konkretnych samorządach ocenie energoefektywności budownictwa i próbie zwiększenia potencjału, który kryje się wobec tych wyzwań. Plan został opracowany ze specjalistami z Polski i z polskimi firmami. Przynosi już konkretne efekty. Co więcej, wiemy, że podjęte przez nas modernizacje w sposób radykalny zwiększają energoefektywność i oszczędność. Ludzie to widzą. Nie ma większej motywacji do działania niż to, kiedy miejscowi partnerzy dostrzegają wartość współpracy z nami poprzez osobistą korzyść, którą odnoszą.</u>
+          <u xml:id="u-2.36" who="#PrezeszarzaduFundacjiSolidarnosciMiedzynarodowejRafalDzieciolowski">Ponieważ miało być krótko, to przejdziemy do Armenii. Armenia to zupełnie nowy obszar naszego zaangażowania. Pierwszym krokiem była potrzeba humanitarna. Realizowaliśmy ją razem z Caritas Armenia. Przekazaliśmy 200 tys. dla najbardziej potrzebujących, wewnętrznie przesiedlonych osób. Głównie były to osoby mieszkające w obozach, rodziny bez dochodu, matki samotne z dziećmi. Ponieważ w tych obozach chronicznym problemem jest brak perspektywy zatrudnienia i dochodów, podjęliśmy się takiego wyzwania, jak stworzenie projektu, który będzie łączył modną i potrzebną postawę proekologiczną i zbudowanie instrumentu, który będzie dawał ludziom możliwość zarobienia pieniędzy.</u>
+          <u xml:id="u-2.37" who="#PrezeszarzaduFundacjiSolidarnosciMiedzynarodowejRafalDzieciolowski">Tak powstał program, pod może pretensjonalną nazwą „Odpady Jednoczą”, natomiast program jest naprawdę efektywny w tym sensie, że ma zarówno komponenty artystyczne, jak i budowania wspólnoty, oczyszczania najbliższego otoczenia. Armenia jest niezwykle zaśmieconym krajem, a obozy dla uchodźców są epicentrum tego zjawiska. Na dodatek to przynosi konkretne rezultaty w postaci pieniędzy, które ci ludzie mogą za tego typu aktywność uzyskać. Projekt został podjęty wspólnie z ormiańskim partnerem – Innovative Solutions for Sustainable Develompent, czyli organizacją o dużym doświadczeniu w działaniu i umiejętnościach praktycznych. Projekt przynosi efekty.</u>
+          <u xml:id="u-2.38" who="#PrezeszarzaduFundacjiSolidarnosciMiedzynarodowejRafalDzieciolowski">Drugi projekt, który jest realizowany przez Fundację, to nadzór nad sposobem funkcjonowania sądownictwa, które pozostawia wiele do życzenia. Wykorzystujemy Helsińskie Stowarzyszenie Praw Człowieka, jako naszego partnera w Armenii. Projekt jest finansowany przez MSZ. Został zasugerowany przez palcówkę. Generalnie uczy postaw obywatelskich i działań na rzecz własnej społeczności, a także wzmacnia wrażliwość na sposób funkcjonowania państwa i jego kompetencje, praworządność. To działanie wydaje nam się ze wszech miar sensowne.</u>
+          <u xml:id="u-2.39" who="#PrezeszarzaduFundacjiSolidarnosciMiedzynarodowejRafalDzieciolowski">Tradycyjnie już Fundacja w 2021 r. realizowała misje obserwacyjne na wybory. Były to wybory w Uzbekistanie, Armenii, Mołdawii, Gruzji i Kirgistanie. Oczywiście przewaga była obserwatorów krótkoterminowych, niemniej jest to nasz istotny wkład w działanie Organizacji Bezpieczeństwa i Współpracy w Europie.</u>
+          <u xml:id="u-2.40" who="#PrezeszarzaduFundacjiSolidarnosciMiedzynarodowejRafalDzieciolowski">Jeśli chodzi o COVID, nie byliśmy obojętni, aczkolwiek nie da się porównać roku 2021 do 2020, w którym zrealizowaliśmy kilkanaście wielkich konwojów, w tym ten, którego nigdy nie zapomnę – jadących na Białoruś czterdzieści parę ciężarówek. W ubiegłym roku zrealizowaliśmy dwa – do Macedonii północnej z inspiracji BBN przy Kancelarii Prezydenta RP, ale jako wsparcie zmiany Polskiej Straży Granicznej. Potraktowaliśmy to jako narzędzie budowania dobrej atmosfery wobec funkcjonariuszy polskich.</u>
+          <u xml:id="u-2.41" who="#PrezeszarzaduFundacjiSolidarnosciMiedzynarodowejRafalDzieciolowski">Drugi, duży konwój, obejmujący 21 samochodów zrealizowaliśmy na Ukrainę, przy okazji wizyty pana prezydenta i podpisania porozumienia w sprawie platformy krymskiej. To był sierpień ubiegłego roku. Był to gest wobec strony ukraińskiej i pokazania czegoś, co dziś jest oczywiste, a wtedy oczywiste nie było, że pomimo wszystkich sporów i problemów natury historycznej jesteśmy z Ukraińcami, jesteśmy solidarni i że nasza postawa wobec Ukrainy zawsze będzie solidarna. Wiem, że właśnie w tym duchu pan prezydent przekazując te dary, a były one niebagatelne, m.in. kilkanaście respiratorów, podkreślał wartość solidarności między Polską a Ukrainą. Z perspektywy tego, co się dzieje dzisiaj, można powiedzieć, że to był proroczy i opatrznościowy ruch.</u>
+          <u xml:id="u-2.42" who="#PrezeszarzaduFundacjiSolidarnosciMiedzynarodowejRafalDzieciolowski">To tyle, panie marszałku, mogę w galopującym skrócie opowiedzieć o Fundacji i o tym, gdzie upatrywałbym szans, możliwości i potrzeb. Oczywiście dominuje temat ukraiński.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekKuchcinski">Dziękuję panu prezesowi. Poproszę, żeby wszyscy członkowie Komisji i doradcy otrzymali sprawozdanie Fundacji, ponieważ jest ono ważne w kontekście tego, co dzieje się w Ukrainie, Białorusi i w innych państwach. Traktuję realizowane projekty realizowane na sumę 30 000 tys. zł jako pilotażowe. Jeśli dobrze sprawdzają się, np. ochotnicze straże pożarne, to można zastanowić się nad wskazaniem wynikającym z tych praktyk na przyszłość.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekKuchcinski">Jak rozumiem, pan prezes mówił, że Fundacja zajmuje się nie tylko planami związanymi z odbudową Ukrainy, ale także przygotowaniem procesu transformacji Ukrainy. Jeśli tak, to warto zastanowić się nad pogłębionym materiałem, łącznie z postulatami. Biorąc pod uwagę wyzwania i potrzeby, które przekraczają 500 000 000 tys. euro, to im szybciej z naszej strony – Fundacji i państwa polskiego byłyby rekomendacje dotyczące zarządzania strategią wydawania pieniędzy i przejrzystości, żeby pomóc Ukrainie wydobyć się z trudnej sytuacji, tym lepiej, a doświadczenia Fundacji będą bardzo ważne.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekKuchcinski">Otwieram dyskusję. Kto z państwa posłów chciałby zabrać głos? Może pan doradca? Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#StalydoradcaKomisjiSprawZagranicznychJanMalicki">Dziękuję. Nie chciałem się wyrywać przed uprawnionych posłów. Bardzo dziękuję za to sprawozdanie. Robi duże wrażenie, gdy zagłębić się w szczegóły. Zwróciłbym uwagę na dwie rzeczy. Obserwuję działania Fundacji od samego początku, od chwili, kiedy powstawała ustawa. Obserwuję narastający zakres działania.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#StalydoradcaKomisjiSprawZagranicznychJanMalicki">Jeśli chodzi o to sprawozdanie, zwróciłbym uwagę na dwie rzeczy. O Białorusi nie chcę mówić, bo niewiele powinniśmy mówić. Gruzja i Armenia – ciekawe, ale stosunkowo oczywiste. Pierwsza kwestia dotyczy Ukrainy. Rzeczywiście oblicza się, jak pan przewodniczący Kuchciński wspomniał, że gdy minie wojna prawdopodobnie 5 000 000 tys. USD miesięcznie musi być wydawane przy odbudowie Ukrainy, jeśli chce się doprowadzić do odbudowy. Mówimy o obszarze, w jakim Ukraina jest obecnie zniszczona. Nie wiadomo, jaka będzie ostateczna skala zniszczeń.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#StalydoradcaKomisjiSprawZagranicznychJanMalicki">W tym sensie to, co Fundacja zrobiła do tej pory w czasach pokojowych w obszarze pomocowym, to mogą być znakomite przyczółki i przykładowe elementy działania, które można rozszerzać przy wykorzystaniu know-how, które Fundacja zdobyła.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#StalydoradcaKomisjiSprawZagranicznychJanMalicki">Po drugie, chciałbym pana prezesa prosić o przybliżenie kwestii Mołdawii. Przykład działania Fundacji w Mołdawii wydaje się absolutnie poruszający. Oczywiście przy dość potężnej skali Fundacji w Mołdawii łatwiej działać, bo to jest kraj stosunkowo mały. Kiedy jedzie się do Mołdawii, a byłem tam wielokrotnie, to biuro Fundacji jest jednym z przykładów działań międzynarodowych, o których po prostu się mówi. Miejscowi traktują to jako pozytywny element wsparcia i pomocy.</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#StalydoradcaKomisjiSprawZagranicznychJanMalicki">Na koniec gratuluję zespołu, który tylko częściowo znam, ale musi być dobry, skoro to wszystko udało się zrobić.</u>
+          <u xml:id="u-4.5" who="#StalydoradcaKomisjiSprawZagranicznychJanMalicki">Pytanie szczegółowe – na ile w ramach działań Fundacji w Mołdawii udało się wejść na lewą stronę Dniestru? Co Fundacja zrobiła w Naddniestrzu w minionym okresie? Myślę, że dla państwa posłów będzie to ciekawe.</u>
+          <u xml:id="u-4.6" who="#StalydoradcaKomisjiSprawZagranicznychJanMalicki">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekKuchcinski">Dziękuję bardzo. Mówimy oczywiście o 2021 r.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekKuchcinski">Kto z państwa chciałby jeszcze zabrać głos? Jeżeli nie, to czy pan prezes mógłby odnieść się?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PrezesFundacjiRafalDzieciolowski">Tak, oczywiście. Po pierwsze, bardzo dziękuję. To rzeczywiście jest zasługa całego zespołu. Mołdawia jest najlepszym przykładem tego, że to ludzie decydują o tym, jaki ostatecznie efekt uzyskujemy w naszych wysiłkach. Szef zespołu mołdawskiego pan Tomasz Horbowski jest wybitną osobowością. Rozumie i swobodnie porusza się w skomplikowanej materii współpracy rozwojowej, która nawet ma swój metajęzyk. Trzeba naprawdę być kompetentnym i trochę szalonym, żeby sprostać wyzwaniom, szczególnie w kontaktach z instytucjami europejskimi.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PrezesFundacjiRafalDzieciolowski">Po drugie, jako człowiek jest niezwykle ciepły i otwarty. Zbudował relacje ze swoimi mołdawskimi przyjaciółmi. Rzeczywiście trochę jest tak, że dzisiaj każdy urzędnik państwa polskiego, który jedzie do Mołdawii, przechodzi przez Mołdawskie Biuro Fundacji Solidarności Międzynarodowej i bierze pana Tomasza pod rękę, idąc do urzędów mołdawskich, bo wie, że lepszej wizytówki, lepszej legitymacji niż obecność przedstawiciela Fundacji po prostu nie znajdzie. Mówię to z ogromną dumą, bo to jest też dowód tego, jak systematyczna, wieloletnia, konsekwentna praca przynosi rezultaty.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PrezesFundacjiRafalDzieciolowski">Pole mołdawskie jest o tyle szczęśliwe, że to jest rzeczywiście niewielki kraj. Dzięki temu nasze zaangażowanie jest tam widoczne. Relatywnie większe zaangażowanie w Ukrainie pozostaje tylko punktowe i słabo dostrzegalne. To jest kwestia skali i sposobu zaangażowania. Ważne jest, że to jest pewna specyfika Fundacji od samego początku. Staramy się pracować holistycznie. Docieramy równocześnie – i taka jest filozofia procesu rozwojowego – do konkretnych miejsc, współpracując z konkretnymi, najbardziej lokalnymi środowiskami, starając się zarazem dotrzeć do instytucji państwa, przede wszystkim prawodawczych, do ministerstw i uświadamiać im pola potencjalnej współpracy oraz podpowiadać rozstrzygnięcia, które będą sprzyjać osiągnięciu konkretnych rezultatów.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#PrezesFundacjiRafalDzieciolowski">Dzięki temu pan Tomasz Horbowski świetnie czuje się zarówno na lewym brzegu Dniestru, jak i w Ministerstwie Rozwoju czy Ministerstwie Rolnictwa i Produkcji Spożywczej, w ambasadzie RP, jak i w założonym w obliczu kryzysu uchodźczego w Ukrainie Centrum Pomocy Ukraińcom w Kiszyniowie, które zostało założone wspólnie przez drugiego szaleńca – Ireneusza Derka, firmę Plastics Mołdawia oraz kiszyniowskie biuro Fundacji, wspólnie ze Związkiem Ukraińców w Mołdawii i Związkiem Ukrainy w Mołdawii. W momencie największego kryzysu uchodźczego przez to Centrum przewinęło się kilkaset osób, którym świadczono pomoc. Część uzyskała pomoc w przejeździe do innych krajów.</u>
+          <u xml:id="u-6.4" who="#PrezesFundacjiRafalDzieciolowski">W Mołdawii Fundacja rzeczywiście dysponuje dużym potencjałem. Jeśli chodzi o współpracę w Naddniestrzu, to są małe projekty, lokalne, których zadaniem jest budowanie zaufania wzajemnego w sytuacji, w której świat, który kiedyś był jednością, został brutalnie zniszczony i powstały mury między niegdyś lokalnymi społecznościami. Ta metoda zakłada, że nie angażujemy się w rozstrzyganie sporu politycznego. Nie angażujemy się w ocenianie racji stron, tylko staramy się szukać pól, w których ci ludzie mogą współpracować. To się udaje. Jest to działanie, nie boję się użyć tego słowa, misjonarskie. Szef biura w Mołdawii jest takim misjonarzem współpracy rozwojowej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekKuchcinski">Dziękuję bardzo. Fundamenty statutowe Fundacji wskazują na tego typu obszar i charakter działania.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekKuchcinski">Kto z państwa chciałby zabrać głos? Pan Jan Malicki, proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#StalydoradcaKomisjiJanMalicki">Bardzo dziękuję. Zapytałem o Mołdawię, bo to robi wielkie wrażenie. Jeśli idzie o Naddniestrze, widziałem zaangażowanie Fundacji w postaci wyremontowania czy wyposażenia przychodni lekarskiej, która przed modernizacją poprzedni remont miała we wczesnych latach Breżniewa, na moje oko. To zrobiło kolosalne wrażenie.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#StalydoradcaKomisjiJanMalicki">Jeśli Naddniestrze przetrwa w stanie, w jakim jest, i będziemy mogli jeździć, to przyłączając się do zupełnie niemodnych sformułowań prezesa Dzięciołowskiego o misji, ponieważ należę do tego klanu, namawiam członków Komisji na wyprawę do Naddniestrza. Brałem udział, Fundacja również, w odnawianiu cmentarza katolickiego w Raszkowie, tym słynnym Raszkowie od Sienkiewicza. Brałem również udział w odkryciu cmentarza, o którym w Jahorliku nikt nie wiedział. Proszę sobie wyobrazić, że leżał w chaszczach. Fundacja bierze udział w jego odnawianiu.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#StalydoradcaKomisjiJanMalicki">Jahorlik, proszę państwa, to punkt styku granic dawnej Rzeczypospolitej. Tam, gdzie Jahorlik wpadał do Dniestru, był słynny słup, na którym był napis: „Hic est finis Poloniae” – „Tutaj jest granica Polski”. Jeśli będzie można, to serdecznie namawiam, zapraszam i wynajmuję się za bezpłatnego przewodnika.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekKuchcinski">Dziękuję bardzo. Pani Joanna Lichocka.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PoselJoannaLichocka">Chciałam poprosić pana przewodniczącego, żeby zorganizować taką wyprawę, być może w ramach wsparcia Fundacji. To są ważne rzeczy z punktu widzenia polskiej racji stanu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekKuchcinski">Dziękuję bardzo. To jest dobry pomysł. Możemy jako postulat ująć wizytację przeprowadzoną wzdłuż granicy państw, które sąsiadują z Ukrainą, czyli Mołdawii i Naddniestrza, żeby zorientować się w sytuacji w kontekście najważniejszych wydarzeń w Europie. To jest dobra propozycja. Możemy doprosić zainteresowanych parlamentarzystów z innych państw, nie tylko Unii Europejskiej.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekKuchcinski">Rozumiem, panie prezesie, że doświadczenia Fundacji mogą być pomocne także na drodze Ukrainy do Unii Europejskiej, czyli przy spełnianiu kryteriów kopenhaskich. Rozumiem, że Fundacja ma doświadczenie, żeby sugerować, w jakim kierunku te prace prowadzić.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PrezesFundacjiRafalDzieciolowski">Przede wszystkim będziemy starali się być aktywni na tym polu, w którym czujemy się kompetentni przez doświadczenia lat pracy na Ukrainie, czyli samorządy, budowanie kompetencji hromad, wspieranie różnych systemów bezpieczeństwa obywateli, poczynając od systemów straży pożarnych, ale też wsparcie Służby do Spraw Sytuacji Nadzwyczajnych. Na poziomie polskim wydaje mi się, że możemy być kompetentnym źródłem konkretnej wiedzy dla Sejmu, kancelarii premiera w opracowywaniu planów strategicznego zaangażowania polskiego w odbudowę Ukrainy, zarówno na poziomie oszacowania strat, informacji o tym, jak wygląda stan zniszczeń w tych rejonach, w których mamy swoich ludzi i jesteśmy aktywni, jak i w kwestii niezwykle ważnej, która została trochę przez wojnę przyćmiona, mianowicie kontynuowania procesu reform państwa ukraińskiego.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PrezesFundacjiRafalDzieciolowski">Pamiętajmy, że wojna to jedno, a konieczność modernizacji kraju to drugie. Wojna może być paradoksalnie dodatkową szansą, żeby pewne procesy przyspieszyć. To wzmożenie, emocje i wola zmian wywołana wojną może pomóc władzy centralnej ukraińskiej. W tym sensie Fundacja może być źródłem pewnych porad, ale nie chcę przesadzać. Nie jesteśmy omnipotentni, więc nie zastąpimy takich instytucji, niestety, jak MSZ, ale możemy służyć konkretną radą wobec konkretnych wyzwań. Oprócz tego, ponieważ jesteśmy blisko i obserwujemy ruchy po stronie ukraińskiej, np. konstytuowanie się i prace Narodowej Rady Odbudowy Ukrainy, możemy przekazywać informacje na temat tego, jakie są wyobrażenia, jaki jest sposób myślenia partnerów ukraińskich o przyszłości, wyzwaniach i kierunku zmian.</u>
+          <u xml:id="u-12.2" who="#PrezesFundacjiRafalDzieciolowski">Chciałbym powiedzieć bardzo wyraźnie, że moment, w którym się znajdujemy, nie będzie trwał wiecznie. Teraz możemy bardzo szybko wejść do gry. Jeśli ten moment przegapimy, to on się nie powtórzy. Drzwi zostaną zatrzaśnięte. Obawiam się, żeby nie było na koniec tak, iż powiemy sobie, że inni nas ubiegli w tym procesie. To trzeba zrobić szybko.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekKuchcinski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekKuchcinski">Czy ktoś z państwa chciałby jeszcze zabrać głos? Jeżeli nie, to stwierdzam, że wysłuchaliśmy informacji prezesa Fundacji Solidarności Międzynarodowej. Komisja zapoznała się ze sprawozdaniem za rok 2021 r.</u>
+          <u xml:id="u-13.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekKuchcinski">Dziękuję bardzo. Na tym zamykam posiedzenie Komisji.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/ust/201923-sjm-ustxx-00051-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/ust/201923-sjm-ustxx-00051-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..a17f185
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/ust/201923-sjm-ustxx-00051-01/header.xml
@@ -0,0 +1,46 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-ustxx-00051-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Ustawodawcza /nr 51/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Ustawodawcza /nr 51/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#UST">51</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-08</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="EkspertzBASDorotaLisStaranowicz" role="speaker">
+        <persName>Ekspert z BAS Dorota Lis-Staranowicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="EkspertzBiuraAnalizSejmowychDorotaLisStaranowicz" role="speaker">
+        <persName>Ekspert z Biura Analiz Sejmowych Dorota Lis-Staranowicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselArkadiuszMularczyk" role="speaker">
+        <persName>Poseł Arkadiusz Mularczyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselBarbaraBartus" role="speaker">
+        <persName>Poseł Barbara Bartuś</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelArkadiuszMyrcha" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Arkadiusz Myrcha</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="UST" role="committee">
+        <orgName>Komisja Ustawodawcza</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/ust/201923-sjm-ustxx-00051-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/ust/201923-sjm-ustxx-00051-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..c5ceca7
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/ust/201923-sjm-ustxx-00051-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,113 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszMyrcha">Otwieram kolejne posiedzenie Komisji Ustawodawczej. Witam panią przewodniczącą. Witam pana przewodniczącego. Witam panie poseł i panów posłów. Witam wszystkich przybyłych na dzisiejsze posiedzenie. Witam pracowników Kancelarii Sejmu.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszMyrcha">Mamy kworum. Oznacza to, że Komisja jest zdolna do podejmowania uchwał.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszMyrcha">Porządek dzisiejszego posiedzenia został państwu doręczony. Obejmuje on zaopiniowanie czterech spraw zawisłych przed Trybunałem Konstytucyjnym. Od nich zaczniemy.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszMyrcha">W drugim punkcie mamy rozpatrzenie wniosku o powołanie podkomisji nadzwyczajnej do rozpatrzenia: poselskiego projektu ustawy o szczególnych rozwiązaniach dotyczących niektórych nieruchomości objętych postępowaniem scaleniowym (druk nr 2040); komisyjnego projektu ustawy o uregulowaniu stanu prawnego nieruchomości we wsi Lipnica Wielka (gmina Lipnica Wielka) (druk nr 2043).</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszMyrcha">Zaczynamy od sprawy SK 47/21. Pani mecenas Dorota Lis-Staranowicz, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#EkspertzBiuraAnalizSejmowychDorotaLisStaranowicz">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, sprawa o sygn. SK 47/21 została zainicjowana skargą konstytucyjną dotyczącą ustawy o broni i amunicji.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#EkspertzBiuraAnalizSejmowychDorotaLisStaranowicz">Stan faktyczny tej skargi kształtuje się następująco: skarżący posiada pozwolenie na broń. Na skutek złożonego donosu zostało wszczęte postępowanie wyjaśniające przez komendanta wojewódzkiego Policji. Domagał się on od skarżącego aktualnego orzeczenia o stanie jego zdrowia. Skarżący takie orzeczenie przedstawił. Wynikało z niego, że jest zdolny do posiadania broni. Następnie komendant Policji zaskarżył to orzeczenie lekarskie do drugiej instancji lekarskiej. Organ medyczny drugiej instancji stwierdził, że skarżący nie powinien posiadać broni ze względu na stan zdrowia. W rezultacie komendant wojewódzki Policji wydał decyzję o cofnięciu pozwolenia na broń.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#EkspertzBiuraAnalizSejmowychDorotaLisStaranowicz">Od tej decyzji skarżący odwołał się do Komendanta Głównego Policji, który podtrzymał decyzję organu pierwszej instancji. To uruchomiło procedurę przed sądem administracyjnym. W pierwszej instancji WSA nie stwierdził naruszenia prawa przez organy Policji. Od tego wyroku skarżący wniósł skargę kasacyjną do NSA, a ten skargę kasacyjną odrzucił w całości.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#EkspertzBiuraAnalizSejmowychDorotaLisStaranowicz">Skarżący poddaje kontroli cały szereg przepisów ustawy o broni i amunicji, a konkretnie art. 15 ust. 9, art. 15j ust. 7 i 8, art. 15i ust. 1, art. 15h ust. 7, art. 18 i art. 20. Pominę treść tych przepisów, ponieważ są one rozbudowane, a państwo dysponujecie ich wersją pisemną.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#EkspertzBiuraAnalizSejmowychDorotaLisStaranowicz">Skarżący formułuje swoje wnioski zakresowo i stawia trzy zarzuty pod adresem zaskarżonych przepisów. Pierwszy zarzut dotyczy art. 15 ust. 9 ustawy o broni i amunicji w zakresie, w jakim nie przewiduje delegacji do określenia, w drodze rozporządzenia, wykazu stanów chorobowych i zaburzeń funkcjonowania innych niż psychologiczne, wykluczających możliwość wydania pozwolenia na broń, rejestracji broni, biorąc pod uwagę uniemożliwienie wydania pozwolenia na broń lub karty rejestracyjnej broni pneumatycznej osobom niedającym rękojmi bezpiecznego posługiwania się bronią.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#EkspertzBiuraAnalizSejmowychDorotaLisStaranowicz">Wzorcami kontroli skarżący czyni art. 2 i art. 32 konstytucji. W zakresie pierwszego zarzutu wnioskujemy o umorzenie postępowania w całości, ponieważ art. 2 i art. 32 nie mogą być samodzielnymi wzorcami kontroli.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#EkspertzBiuraAnalizSejmowychDorotaLisStaranowicz">Drugi zarzut niekonstytucyjności dotyczy art. 15j ust. 7 i 8, w związku z art. 15i  ust. 1, art. 15h ust. 7, art. 18 ustawy o broni i amunicji. W tym przypadku skarżący zarzut niekonstytucyjności formułuje wielowariantowo: a) w zakresie, w jakim wyklucza możliwość weryfikacji przez organy Policji orzeczeń lekarskich i psychologicznych, które zostały wydane w trybie odwoławczym; b) w zakresie, w jakim nie przewiduje instrumentów pozwalających na wzruszenie ostatecznych orzeczeń lekarskich lub psychologicznych; c) w zakresie w jakim uniemożliwia dokonanie kontroli instancyjnej orzeczenia lekarskiego lub psychologicznego, wydanego w oparciu o art. 15h ustawy o broni i amunicji. Wzorcami kontroli skarżący czyni art. 2 oraz art. 78, w związku z art. 31 ust. 3 konstytucji. W tym zakresie również stawiamy wniosek o umorzenie postępowania ze względu na brak argumentacji. Skarżący nie przedstawił argumentów, które uzasadniałyby tezę, że zostały naruszone jego konstytucyjne prawa, a konkretnie prawo do zaskarżania orzeczeń wydanych w pierwszej instancji.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#EkspertzBiuraAnalizSejmowychDorotaLisStaranowicz">Ostatni zarzut skargi konstytucyjnej dotyczy art. 20, w związku z art. 15h ust. 7, art. 18 ust. 1 pkt 2 ustawy o broni i amunicji w zakresie, w jakim przepis ten pomija wprowadzenie adekwatnego środka odwoławczego. W tym przypadku skarżący czyni wzorcem kontroli art. 45 ust. 1, w zw. z art. 31 ust. 3 konstytucji. Tutaj podnosimy, że skarżący domaga się od TK, aby stwierdził, że zaskarżone przepisy są niezgodne z konstytucją w tym zakresie, że ustawa o broni i amunicji nie dostarcza dostatecznych środków zaskarżania orzeczeń lekarskich. Skarżący postuluje, aby ustawodawca uregulował procedurę odwoławczą w taki sposób, jak rozpatrywane są odwołania od orzeczeń wydanych przez lekarzy orzeczników w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych. Naszym zdaniem nie mamy tutaj do czynienia z pominięciem ustawodawczym, ponieważ ustawodawca uregulował kwestię odwoływania się od decyzji organów administracji w ustawie – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Wszelkie ograniczenia dowodowe, które w jego sprawie miały miejsce przed sądami administracyjnymi, nie wynikają z ustawy o broni i amunicji, ale z ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Stąd wniosek o umorzenie postępowania.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#EkspertzBiuraAnalizSejmowychDorotaLisStaranowicz">Suma wniosków cząstkowych doprowadziła nas do ostatecznej decyzji, aby umorzyć to postępowanie w całości. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszMyrcha">Dziękuję bardzo. Otwieram dyskusję w tej sprawie. Jeżeli nie ma głosów w dyskusji, to przystępujemy do głosowania. Kto jest za pozytywnym zaopiniowaniem projektu stanowiska w sprawie SK 47/21? (20) Kto jest przeciw? (0) Kto się wstrzymał od głosu? (0)</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszMyrcha">Stwierdzam, że projekt stanowiska został zaopiniowany pozytywnie.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszMyrcha">Przechodzimy do omówienia projektu stanowiska w sprawie P 7/21, która nie ma jeszcze wyznaczonego posła. Sprawę przedstawi pani mecenas Dorota Lis-Staranowicz z Biura Analiz Sejmowych, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#EkspertzBASDorotaLisStaranowicz">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, sprawa o sygn. akt P 7/21 jest kontynuacją sprawy, która została przez TK przesądzona, tj. sprawa K 7/15. Dzisiejsza sprawa została zainicjowana pytaniem prawnym Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#EkspertzBASDorotaLisStaranowicz">Przedmiotem kontroli jest art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 14 sierpnia 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach dotyczących wsparcia służb mundurowych nadzorowanych przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych, o zmianie ustawy o Służbie Więziennej oraz niektórych innych ustaw w brzmieniu obowiązującym od dnia 1 października 2020 r.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#EkspertzBASDorotaLisStaranowicz">Sąd podaje ten przepis kontroli zakresowej, a więc w zakresie, w jakim wyłącza stosowanie art. 115a ustawy z 6 kwietnia 1990 r. o Policji do spraw dotyczących ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy lub dodatkowy, wszczętych po dniu 6 listopada 2018 r. w odniesieniu do policjantów zwolnionych ze służby przed dniem 6 listopada 2018 r.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#EkspertzBASDorotaLisStaranowicz">Kwestionowany przepis art. 9 zakwestionowanej ustawy stanowi: „Przepis art. 115a ustawy zmienianej w art. 1 w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą stosuje się do spraw dotyczących wypłaty ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy lub dodatkowy wszczętych i niezakończonych przed dniem 6 listopada 2018 r. oraz do spraw dotyczących wypłaty ekwiwalentu pieniężnego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy lub dodatkowy policjantowi zwolnionemu ze służby od dnia 6 listopada 2018 r. Ekwiwalent pieniężny za niewykorzystany urlop wypoczynkowy lub dodatkowy za okres przed dniem 6 listopada 2018 r. ustala się na zasadach wynikających z przepisów ustawy zmienianej w art. 1 w brzmieniu obowiązującym przed dniem 6 listopada 2018 r. Przy obliczaniu wysokości ekwiwalentu pieniężnego przysługującego za niewykorzystany urlop wypoczynkowy lub dodatkowy za rok 2018 określa się proporcję liczby dni niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego lub dodatkowego przysługującego przed dniem 6 listopada 2018 r. oraz od dnia 6 listopada 2018 r.”.</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#EkspertzBASDorotaLisStaranowicz">Zacznę od sprawy o sygn. akt K 7/15. W tej sprawie TK wydał wyrok i stwierdził, że wysokość ekwiwalentu z tytułu niewykorzystanego urlopu wypoczynkowego lub dodatkowego jest niezgodna z konstytucją, z art. 66 ust. 2 konstytucji. To był ten główny zarzut kontroli. Dotychczasowy ekwiwalent był ustalany w wysokości 1/30. Po wyroku TK dokonano nowelizacji art. 115a ustawy o Policji. Ekwiwalent wzrósł, ponieważ wzrósł wskaźnik. Dziś wskaźnik wynosi 1/21. Ustawodawca, wykonując wyrok TK, nakazał stosowanie zasad dotychczasowych do wszelkich ekwiwalentów i roszczeń z tego tytułu, które powstały do dnia ogłoszenia wyroku TK.</u>
+          <u xml:id="u-4.5" who="#EkspertzBASDorotaLisStaranowicz">Sąd pytający podnosi zarzut, że zaskarżony przepis niweczy skutek art. 190 ust. 1, 3 i 4 konstytucji i również jest niezgodny z art. 2 i art. 32 konstytucji, ponieważ policjanci, którzy uzyskali ekwiwalent pieniężny w obniżonej wysokości, według wskaźnika 1/30, na skutek zaskarżonej normy prawnej nie mogą żądać wyrównania świadczenia.</u>
+          <u xml:id="u-4.6" who="#EkspertzBASDorotaLisStaranowicz">My wnioskujemy o umorzenie postępowania z tej przyczyny, że sądy radzą sobie z tym problemem, ponieważ stosują tzw. wykładnię prokonstytucyjną, gdyż zaskarżony przepis odwołuje się do zasad obowiązujących do dnia wydania wyroku przez TK. Sądy twierdzą, że zasady to nie jest wskaźnik. Wskaźnik jest określony za pomocą ułamków zwykłych: 1/30, 1/21, a zasady są to normy, które odnoszą się do całego świadczenia, do jego istoty. Sądy próbują przy pomocy wykładni prokonstytucyjnej niwelować skutek przepisu intertemporalnego zaskarżonego przez sąd pytający.</u>
+          <u xml:id="u-4.7" who="#EkspertzBASDorotaLisStaranowicz">W orzecznictwie sądów administracyjnych pojawia się druga linia orzecznicza, drugie stanowisko. Sądy twierdzą, że w tym przypadku mamy do czynienia z tzw. wtórną niekonstytucyjnością. Wyrok TK w sprawie K 7/15 traktują jako prejudykat. Na tej podstawie odmawiają zastosowania niezgodnego z konstytucją wskaźnika 1/30 i stosują nowy wskaźnik, ten który jest aktualnie przewidziany w ustawie o Policji, czyli 1/21.</u>
+          <u xml:id="u-4.8" who="#EkspertzBASDorotaLisStaranowicz">W tym stanie faktycznym trudno podzielić stanowisko sądu pytającego, że jest norma prawna o takiej treści, jaką zaskarża sąd pytający, ponieważ sądy administracyjne stosują wskaźnik 1/21, korzystny dla policjantów, i odmawiają stosowania wskaźnika 1/30. Skutkuje to tym, że uchylają wszystkie decyzje organów policyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-4.9" who="#EkspertzBASDorotaLisStaranowicz">Na skutek pytania prawnego Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Białymstoku NSA zawiesza postępowania wniesione przez organy Policji. Organy Policji wnoszą skargi kasacyjne do NSA. Ten sąd nie przesądził, który wskaźnik jest właściwy, czy 1/21 czy 1/30, ale wcześniejsze orzecznictwo tego sądu wskazuje, że należałoby restytuować to zgodnie z konstytucją i stosować wskaźnik korzystny, czyli 1/21. Aktualna sytuacja w NSA kształtuje się w ten sposób, że sąd zawiesza postępowania w oczekiwaniu na wyrok TK.</u>
+          <u xml:id="u-4.10" who="#EkspertzBASDorotaLisStaranowicz">Wniosek jest taki, żebyśmy umorzyli postępowanie, ponieważ wojewódzkie sądy administracyjne stosują po nowelizacji wskaźnik korzystniejszy dla policjantów i odmawiają stosowania wskaźnika 1/320. Powtarzam, że ustawa nakazuje stosować zasadę a nie wskaźnik. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszMyrcha">Jak rozumiem nie ma potrzeby, żeby TK się w tej sprawie wypowiadał.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#EkspertzBASDorotaLisStaranowicz">Tak, dlatego jest wniosek o umorzenie. Pytanie prawne sądu administracyjnego spowodowało, że NSA nie orzeka, bo czeka na werdykt, a wojewódzkie sądy administracyjne uchylają wszystkie decyzje organów Policji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszMyrcha">Dziękuję bardzo. Otwieram dyskusję w tej sprawie. Jeżeli nie ma głosów w dyskusji, to przystępujemy do głosowania. Kto jest za pozytywną zaopiniowaniem projektu stanowiska w sprawie P 7/21? (20) Kto jest przeciw? (0) Kto się wstrzymał od głosu? (1)</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszMyrcha">Stwierdzam, że projekt stanowiska został zaopiniowany pozytywnie.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszMyrcha">Przechodzimy do omówienia projektu stanowiska w sprawie SK 54/21. Do tej sprawy wyznaczona jest pani przewodnicząca Barbara Bartuś. Sprawę przedstawi pani mecenas Dorota Lis-Staranowicz, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#EkspertzBASDorotaLisStaranowicz">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, sprawa o sygn. SK 54/21 zainicjowana została skargą konstytucyjną pracownika jednostki samorządu terytorialnego. Przedmiotem kontroli jest art. 38 ust. 5, w związku z art. 2 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych, rozumiany ten sposób, iż wymaga świadczenia pracy w charakterze pracownika samorządowego w dniu nabycia przez pracownika samorządowego prawa do nagrody jubileuszowej. Pomijam w tej chwili treść zaskarżonych przepisów, ponieważ one są rozbudowane treściowo, a państwo dysponujecie wersją pisemną stanowiska przygotowanego przez BAS.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#EkspertzBASDorotaLisStaranowicz">Stan faktyczny sprawy kształtuje się następująco: skarżący był pracownikiem samorządowym do 12 czerwca 2015 r. Następnie został zwolniony bez zachowania okresu wypowiedzenia. Odwołał się do sądu, który wyrokiem z 14 października 2015 r. uznał, że rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia było niezgodne z prawem. Po zakończeniu pracy w samorządzie terytorialnym skarżący kontynuował zatrudnienie u pracodawcy prywatnego i u niego osiągnął 40-letni staż pracy uprawniający do nagrody jubileuszowej. Pracodawca prywatny nie przewidział takiego świadczenia jak nagroda jubileuszowa. Niedługo po zakończeniu stosunku pracy z pracodawcą prywatnym skarżący rozpoczął nowy stosunek pracy z jednostką samorządu terytorialnego i złożył wniosek o wypłatę świadczenia jubileuszowego. Pracodawca samorządowy odmówił, ponieważ jubileusz, czyli ten 40-letni okres zatrudnienia, nie przypadał w okresie zatrudnienia w jednostce samorządu terytorialnego. Stwierdził, że warunkiem nabycia uprawnienia do nagrody jubileuszowej jest zatrudnienie na stanowisku pracownika samorządowego w dniu, w którym ten jubileusz przypada.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#EkspertzBASDorotaLisStaranowicz">Skarżący twierdzi, że zaskarżone przepisy są niezgodne z zasadą sprawiedliwości społecznej, czyli z art. 24 konstytucji, który gwarantuje ochronę pracy i z art. 64 konstytucji, który gwarantuje ochronę własności i innych praw majątkowych. Teza skargi konstytucyjnej opiera się na przekonaniu, że skarżący ma ekspektatywę, która go chroni. Prawną ekspektatywę do nagrody jubileuszowej, ponieważ zdecydowana większość jego zatrudnienia przypada na okres pracy w samorządzie terytorialnym, z wyjątkiem 5-letniego okresu, kiedy pracował u pracodawcy prywatnego. Dlatego wnosi o przyznanie mu nagrody jubileuszowej, twierdząc, że chroni go ekspektatywa, która wynika z okoliczności, iż wiele lat służył w służbie samorządu terytorialnego.</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#EkspertzBASDorotaLisStaranowicz">Skarga konstytucyjna nie powinna, naszym zdaniem, zostać przekazana do merytorycznego rozpoznania przez TK, ponieważ skarżący, przede wszystkim, powołuje się na zasady konstytucyjne. Twierdzi, że zaskarżone przepisy naruszają, jego zdaniem, art. 2 konstytucji, który jest źródłem zasady sprawiedliwości społecznej, a zasada sprawiedliwości społecznej nie może być wzorcem w postępowaniu przed TK.</u>
+          <u xml:id="u-8.4" who="#EkspertzBASDorotaLisStaranowicz">Jeżeli chodzi o naruszenie konstytucyjnych praw i wolności, czyli art. 64, w związku z art. 24 konstytucji, to, jak powiedziałam, naruszenie tych przepisów dostrzega w tej ekspektatywie. Jednak skarżący nie udowadnia nam, na podstawie przepisów ustawy o samorządzie terytorialnym i innych przepisów, że skorzysta z takiej ekspektatywy prawnie chronionej. Naszym zdaniem wywód skarżącego nie zawiera żadnych argumentów wskazujących, że zostały naruszone jego konstytucyjne prawa i wolności. W tym stanie rzeczy również wnioskujemy o umorzenie postępowania.</u>
+          <u xml:id="u-8.5" who="#EkspertzBASDorotaLisStaranowicz">Niezależnie od tych wniosków cząstkowych, z ostrożności procesowej wskazujemy, że źródłem zakwestionowanej normy jest § 8 ust. 1 uchylonego rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 15 maja 2018 r. w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych. Przepis ten stanowi: „Pracownik samorządowy nabywa prawo do nagrody jubileuszowej w dniu upływu okresu uprawniającego do tej nagrody lub w dniu wejścia w życie przepisów wprowadzających nagrody jubileuszowe”. Skarżący nie poddaje kontroli § 8 ust. 1 tego rozporządzenia, ale my z ostrożności procesowej podnosimy ten argument w naszym stanowisku.</u>
+          <u xml:id="u-8.6" who="#EkspertzBASDorotaLisStaranowicz">Suma uchybień i niedociągnięć skargi konstytucyjnej uprawnia nas do wniosku o umorzenie postępowania w całości. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszMyrcha">Dziękuję bardzo. Głos ma pani przewodnicząca Barbara Bartuś, proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PoselBarbaraBartus">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, szanowna pani mecenas, powiem tak, podstawą umorzenia jest niedopuszczalność art. 2 konstytucji, który samodzielnie nie może stanowić przesłanki orzekania przez TK. Jednak nie do końca tak jest, ponieważ przywołane zostały dwa artykuły konstytucji, o których pani mówiła. Przepraszam, bo bardzo pobieżnie zapoznałam się z tym stanowiskiem.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PoselBarbaraBartus">Powiem tak, jeżeli te argumenty są zbyt słabe dla uznania niekonstytucyjność tych przepisów, to wydaje mi się, że powinno to być wskazane w naszym petitum, powinno być powiedziane, że wnosimy o umorzenie postępowania. Gdyby natomiast TK tego nie uwzględnił, to powinno być powiedziane, że wnosimy o uznanie tych przepisów za zgodne z konstytucją. Tak chyba byłoby właściwiej.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#PoselBarbaraBartus">Stwierdzam, że te argumenty, które za konstytucyjnością przemawiają, są później wyrażone. Jeżeli TK podejmie postępowanie, to argumenty Sejmu są wskazane. Takie rozwiązanie jest chyba lepsze technicznie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#EkspertzBASDorotaLisStaranowicz">Pani poseł, mój wniosek o umorzenie postępowania nie jest bezpodstawny. Ta skarga konstytucyjna ma 4 strony, z czego 1,5 strony to jest opis stanu faktycznego sprawy. Dalej mamy przytoczenie zaskarżonych przepisów i stwierdzenie, że pracownikowi przysługuje ekspektatywa do nagrody jubileuszowej z tej racji, że zdecydowana większość jego stażu zawodowego przypada na pracę w samorządzie terytorialnym. Natomiast nie odnajdujemy argumentów mówiących, że zostały naruszone jego konstytucyjne prawa i wolności, prawo do wynagrodzenia. Takiego wywodu nie ma.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#EkspertzBASDorotaLisStaranowicz">Zostaje jeszcze § 8 tego rozporządzenia, na który skarżący się nie powołuje. Dlatego też nie dostrzega, że jest taki paragraf, z którego wynika, że prawo do nagrody jubileuszowej powstaje w dniu, w którym osiąga się ten staż. Wtedy trzeba być pracownikiem samorządowym.</u>
+          <u xml:id="u-11.2" who="#EkspertzBASDorotaLisStaranowicz">Nawet gdyby TK uznał, że zaskarżony przepis jest niezgodny z konstytucją…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PoselBarbaraBartus">Pani mnie nie zrozumiała. Mnie chodzi o formalną przesłankę. Czy TK zastosuje formalną przesłankę jako niedopuszczalność wydania wyroku? Czy TK uzna tę przesłankę o niedopuszczalności?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#EkspertzBASDorotaLisStaranowicz">Myślę, że tak, szczególnie przy skardze konstytucyjnej, która ma 3–4 strony. Jednak trudno powiedzieć. Nie jestem TK. Może sędzia sprawozdawca jednak postawi sprawę na wokandzie. Trudno powiedzieć.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#EkspertzBASDorotaLisStaranowicz">Może powiem tak, wczoraj też dostaliśmy postanowienie o umorzeniu postępowania w sprawie, w której wcześniej wnioskowaliśmy o umorzenie postępowania. Stało się tak, mimo że skarga przeszła kontrolę formalną.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszMyrcha">Czyli zostawiamy. Stwierdzam, że wyczerpaliśmy dyskusję w sprawie SK 54/21.</u>
+          <u xml:id="u-14.1" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszMyrcha">Przystępujemy do głosowania. Kto jest za pozytywnym zaopiniowaniem tego projektu stanowiska? (23) Kto jest przeciw? (0) Kto się wstrzymał od głosu? (0)</u>
+          <u xml:id="u-14.2" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszMyrcha">Stwierdzam, że projekt stanowiska został zaopiniowany pozytywnie.</u>
+          <u xml:id="u-14.3" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszMyrcha">Przechodzimy do ostatnie sprawy trybunalskiej SK 134/20. Przypominam, że ta sprawa była omawiana na poprzednim posiedzeniu. Na wniosek pani przewodniczącej Bartuś, która jest wyznaczona do reprezentowania Sejmu w tej sprawie, projekt stanowiska został poszerzony o wniosek ewentualny. Chyba nie ma potrzeby ponownego omawiania sprawy.</u>
+          <u xml:id="u-14.4" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszMyrcha">Jeszcze pani przewodnicząca Bartuś chce zabrać głos, proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PoselBarbaraBartus">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, chcę powiedzieć, że rekomenduję przyjęcie tego stanowiska, które zostało poszerzone po mojej dyskusji z ekspertem BAS.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszMyrcha">Dziękuję bardzo. Jeżeli nie ma więcej głosów w dyskusji, to przystępujemy do głosowania. Kto jest za pozytywną zaopiniowaniem projektu stanowiska w sprawie SK 134/20? (21) Kto jest przeciw? (0) Kto się wstrzymał od głosu? (0)</u>
+          <u xml:id="u-16.1" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszMyrcha">Stwierdzam, że projekt stanowiska został zaopiniowany pozytywnie.</u>
+          <u xml:id="u-16.2" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszMyrcha">Przechodzimy do drugiego punktu porządku dziennego, który obejmuje wybór podkomisji. Przypomnę, że na poprzednim posiedzeniu zostały omówione dwa projekty ustaw dotyczące tzw. ustawy scaleniowej w gminie Lipnica Wielka. W związku z tym chciałbym formalnie zakończyć pierwsze czytanie i zgodnie z deklaracją powołać 5-osobową podkomisję do rozpatrzenia tych projektów ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-16.3" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszMyrcha">Proszę o zgłaszanie osób, które wejdą w skład podkomisji. Zaczniemy od największego klubu, czyli PiS. Panie przewodniczący, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PoselArkadiuszMularczyk">Chcę zgłosić panią poseł Barbarę Bartuś i pana posła Janusza Kowalskiego. Chcę też zgłosić siebie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszMyrcha">Mamy trzy zgłoszenia. Rozumiem, że wszyscy państwo wyrażają zgodę. W imieniu Koalicji Obywatelskiej chcę zgłosić panią poseł Katarzynę Osos i swoją osobę.</u>
+          <u xml:id="u-18.1" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszMyrcha">Przedstawiciele Koalicji Polskiej nie zabiegali o to, żeby uczestniczyć w tych pracach. Klubowi Lewicy wystarczy, że na posiedzeniu Komisji będzie ich przedstawiciel. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-18.2" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszMyrcha">Mamy pięć osób do składu podkomisji. Wszystkie osoby wyrażają zgodę na kandydowanie. W związku z tym przystępujemy do głosowania. Kto jest za powołaniem podkomisji w tym składzie? (19) Kto jest przeciw? (0) Kto się wstrzymał od głosu? (0)</u>
+          <u xml:id="u-18.3" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszMyrcha">Stwierdzam, że podkomisja została powołana. Poproszę wszystkich członków podkomisji o pozostanie na sali i ukonstytuowanie się.</u>
+          <u xml:id="u-18.4" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszMyrcha">Stwierdzam, że wyczerpaliśmy porządek dzisiejszego posiedzenia. Zamykam posiedzenie Komisji Ustawodawczej.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/ust/201923-sjm-ustxx-00052-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/ust/201923-sjm-ustxx-00052-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..bd8b9d0
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/ust/201923-sjm-ustxx-00052-01/header.xml
@@ -0,0 +1,46 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-ustxx-00052-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Ustawodawcza /nr 52/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Ustawodawcza /nr 52/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#UST">52</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-23</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="EkspertzBASMarcinSpyra" role="speaker">
+        <persName>Ekspert z BAS Marcin Spyra</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="EkspertzBASPiotrCzarny" role="speaker">
+        <persName>Ekspert z BAS Piotr Czarny</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="EkspertzBiuraAnalizSejmowychKatarzynaMiaskowskaDaszkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Ekspert z Biura Analiz Sejmowych Katarzyna Miaskowska-Daszkiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselPiotrBenedyktZientarski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Piotr Benedykt Zientarski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelArkadiuszMyrcha" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Arkadiusz Myrcha</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="UST" role="committee">
+        <orgName>Komisja Ustawodawcza</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/ust/201923-sjm-ustxx-00052-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/ust/201923-sjm-ustxx-00052-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..836337f
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/ust/201923-sjm-ustxx-00052-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,134 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszMyrcha">Otwieram kolejne posiedzenie Komisji Ustawodawczej. Witam panią przewodniczącą. Witam pana przewodniczącego. Witam panie poseł i panów posłów. Witam przedstawiciela NIK. Witam wszystkich przybyłych na dzisiejsze posiedzenie. Witam pracowników Kancelarii Sejmu.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszMyrcha">Mamy kworum. Oznacza to, że Komisja jest zdolna do podejmowania uchwał.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszMyrcha">Porządek dzisiejszego posiedzenia został państwu doręczony. Obejmuje on zaopiniowanie planu pracy na drugie półrocze 2022 roku. To spowodowało konieczność zwołania posiedzenia Komisji jeszcze w tym tygodniu. Następnie jest zaopiniowanie działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2021 roku w zakresie działania Komisji. Na samym końcu mamy zaopiniowanie stanowisk Sejmu w sprawach zawisłych przed Trybunałem Konstytucyjnym.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszMyrcha">W pierwszej kolejności zaopiniujemy plan pracy na okres lipiec–grudzień 2022 roku. Tutaj nic nowego. Będzie on obejmował opiniowanie stanowisk Sejmu zgodnie z harmonogramem prac wyznaczanym przez TK i tych stanowisk, które Biuro Analiz Sejmowych przygotuje. Będziemy mieli przed sobą również zaopiniowanie projektów ustaw w trybie art. 34 ust. 8 regulaminu Sejmu, czyli tych projektów, co do których Marszałek Sejmu powziął wątpliwość odnoście do ich możliwej niekonstytucyjności. W kolejce czekają projekty ustaw: o ochronie przyrody, o ochronie zwierząt, dwa projekty ustaw dotyczące broni i amunicji i jeden projekt ustawy o szczególnych rozwiązaniach w zakresie środków ograniczających w odniesieniu do działań podważających integralność terytorialną, suwerenność i niezależność Ukrainy lub im zagrażających oraz projekt ustawy – Kodeks postępowania cywilnego.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszMyrcha">Czy są głosy w dyskusji dotyczącej proponowanego planu pracy? Nie ma. Jeżeli nie ma, to przechodzimy do głosowania. Kto jest za pozytywnym zaopiniowaniem przedstawionego planu pracy? (10) Kto jest przeciw? (0) Kto się wstrzymał od głosu? (0)</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszMyrcha">Stwierdzam, że plan pracy został przyjęty.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszMyrcha">Odnośnie do zaopiniowania dla Komisji do spraw Kontroli Państwowej Sprawozdania z działalności Najwyższej Izby Kontroli w 2021 roku w zakresie działania naszej Komisji, to każdorazowo jesteśmy w takiej sytuacji, że w zakresie działania Komisji Ustawodawczej ciężko doszukać się działalności tych instytucji albo tej działalności NIK, która pokrywałaby się z naszą działalnością. W związku z tym, w tym zakresie nie podejmujemy stanowiska, bo merytorycznie Komisja Ustawodawcza nie zajmuje się tego typu sprawami. Dla formalności ten punkt musi być objęty porządkiem pracy naszej Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszMyrcha">Mimo wszystko jest prośba, żeby Komisja podjęła uchwałę w tej sprawie. Jej treść brzmi: Komisja Ustawodawcza na posiedzeniu w dniu 23 czerwca 2022 roku rozpatrzyła sprawozdania z działalności Najwyższej Izby Kontroli w zakresie działania Komisji, nie wnosząc uwag do sprawozdania. Chociaż, jak powiedziałem, w zakresie działania naszej Komisji nie ma nic, co obejmowałoby sprawozdanie z działalności NIK, ale formalnie musimy takiej treści uchwałę podjąć. Niestety tej praktyki nie możemy zmienić.</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszMyrcha">Jeżeli nie ma z państwa strony uwag w tej sprawie to przechodzimy do głosowania. Kto jest za pozytywnym zaopiniowaniem sprawozdania z działalności NIK w 2021 roku? (8) Kto jest przeciw? (3) Kto się wstrzymał od głosu? (4)</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszMyrcha">Stwierdzam, że sprawozdanie zostało zaopiniowane pozytywnie.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszMyrcha">Przechodzimy do projektów stanowisk w sprawach zawisłych przez TK. Zaczynamy od sprawy o sygn. akt SK 138/20. Stanowisko przedstawi pani mecenas Katarzyna Miaskowska-Daszkiewicz, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#EkspertzBiuraAnalizSejmowychKatarzynaMiaskowskaDaszkiewicz">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, sprawa o sygn. SK 138/20 została zainicjowana skargą konstytucyjną osoby fizycznej. Przedmiotem zaskarżenia jest art. 273 § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Przepis ten wskazuje na jedną z przesłanek wznowienia postępowania sądowo-administracyjnego i brzmi: „Można żądać wznowienia w razie późniejszego wykrycia takich okoliczności faktycznych lub środków dowodowych, które mogłyby mieć wpływ na wynik sprawy, a z których strona nie mogła skorzystać w poprzednim postępowaniu”. Skarżący zwrócił się do TK o ocenę konstytucyjności tego przepisu precyzując, że jego wątpliwości konstytucyjne dotyczą pewnego zakresu rozumienia. Kwestionowany jest zakres, w jakim przepis ten nie dopuszcza do wznowienia postępowania i dokonania oceny przez Naczelny Sąd Administracyjny pominiętych okoliczności faktycznych i środków dowodowych, które miałyby zasadniczy wpływ na wynik sprawy, a które bez winy skarżącego zostały pominięte przez NSA w poprzednim postępowaniu, wskutek czego przedstawione zarzuty, dotyczące rażącego naruszenia prawa pozostały w tym zakresie w rozpatrywanej sprawie bez rozpoznania i rozpatrzenia.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#EkspertzBiuraAnalizSejmowychKatarzynaMiaskowskaDaszkiewicz">Jeśli chodzi o stan faktyczny, który poprzedzał wniesienie tej skargi, to w postępowaniu administracyjnym, jak też sądowoadministracyjnym, skarżący domagał się stwierdzenia nieważności decyzji administracyjnej z 1976 roku, na podstawie której objęto za odszkodowaniem jego własność, a także własność innych współwłaścicieli nieruchomości, na rzecz Skarbu Państwa. W 2013 roku NSA odmówił mu wznowienia postępowania, bo oddalił skargę kasacyjną na wyrok lubelskiego sądu administracyjnego również odmawiającego wznowienia postępowania w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji. Natomiast w 2018 roku skarżący w zupełnie innym postępowaniu przed Sądem Rejonowym w Zamościu zapoznał się z aktami sprawy dotyczącymi postępowania uzgodnienia treści księgi wieczystej. Z dokumentów wynikało, że wywłaszczona nieruchomość była własnością większej liczby właścicieli niż pierwotnie zakładano. W związku z powyższym, wskazując, że jest to podstawa do wznowienia postępowania, zwrócił się do sądu administracyjnego w tej kwestii. WSA w Lublinie i NSA w Warszawie odmówiły mu kolejno wznowienia tego postępowania.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#EkspertzBiuraAnalizSejmowychKatarzynaMiaskowskaDaszkiewicz">Analiza skargi konstytucyjnej wskazuje, że skarżący widzi kilka problemów konstytucyjnych. Wskazuje, że przepis w przywołanym zakresie narusza zasady sprawiedliwości społecznej wywodzone z art. 2 konstytucji. Narusza zasady demokratycznego państwa prawnego, jak również zasadę legalizmu zakotwiczoną w art. 7 konstytucji. Wskazuje także, że uchybiono jego prawu do sądu, czyli prawu wynikającemu z art. 45 ust. 1, a także art. 77 ust. 2 konstytucji.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#EkspertzBiuraAnalizSejmowychKatarzynaMiaskowskaDaszkiewicz">Analiza przeprowadzona przy przygotowywaniu tego projektu stanowiska wykazała, że niniejsza skarga jest obarczona wadami formalnymi, które uniemożliwiają merytoryczne rozpoznanie sprawy. W związku z tym wnioskujemy o umorzenie postępowania w całości. Jest to wniosek uzasadniony w odniesieniu do poszczególnych wzorców kontroli wskazanych przez skarżącego.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#EkspertzBiuraAnalizSejmowychKatarzynaMiaskowskaDaszkiewicz">Konsekwencją tego, że warunkiem uruchomienia skutecznej kontroli w trybie skargi konstytucyjnej jest wskazanie takiego prawa konstytucyjnie zakotwiczonego lub wolności skarżącego, sformułowaliśmy wniosek o umorzenie postępowania ze względu na wskazanie, jako jednej z podstaw kontroli art. 7 konstytucji, który nie wyraża konstytucyjnych praw i wolności. Podobny wniosek sformułowaliśmy wobec art. 2 konstytucji, ponieważ skarżący wskazuje bardzo ogólnie na zasadę sprawiedliwości społecznej, ale nie wskazuje, jakie prawa podmiotowe wynikają z tego przepisu.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#EkspertzBiuraAnalizSejmowychKatarzynaMiaskowskaDaszkiewicz">W odniesieniu do art. 77 ust. 2 konstytucji wskazujemy, odnosząc się do orzecznictwa TK, że wznowienie postępowania nie stanowi wszczęcia nowej sprawy w rozumieniu konstytucyjnym. Jest to kontynuacja dotychczas prowadzonego postępowania w tej samej sprawie. Oznacza to, że nawet całkowite zamknięcie, przez regulację ustawową, drogi sądowej do wznowienia postępowania, a tym bardziej możliwość wznowienie postępowania z przyczyn wskazanych przez skarżącego w skardze, może być oceniane jedynie z perspektywy art. 45 ust. 1 konstytucji i to tylko pod względem tego zakresu, w jakim przepis ten wskazuje na zasadę sprawiedliwości proceduralnej.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#EkspertzBiuraAnalizSejmowychKatarzynaMiaskowskaDaszkiewicz">W związku z tym regulacja skarżona w tym postępowaniu nie może być oceniana z perspektywy art. 77 ust. 2 konstytucji, ponieważ w sprawie będącej przedmiotem skargi skarżący de facto i de iure uzyskał prawo do sądu w związku z aktem administracyjnym, który naruszał, jego zdaniem, jego prawa podmiotowe. Sprawa została rozpoznana i zakończona w postępowaniu przed organami administracyjnymi, jak również przed sądem administracyjnym.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#EkspertzBiuraAnalizSejmowychKatarzynaMiaskowskaDaszkiewicz">Natomiast w odniesieniu do ostatniego wzorca kontroli, czyli art. 45 ust. 1 konstytucji, który mógłby być potencjalnie rozważany w niniejszym postępowaniu, należy stwierdzić, że skarżący, tak naprawdę, nie wykazuje, naszym zdaniem, że doszło w niniejszym postępowaniu do realizacji przesłanki istotnego związku pomiędzy przedmiotem zaskarżenia a sprawą czy też stanem faktycznym, który legł u podstaw niniejszego postępowania zainicjowanego skargą konstytucyjną.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#EkspertzBiuraAnalizSejmowychKatarzynaMiaskowskaDaszkiewicz">Sięgając do motywów uzasadnienia postanowienia NSA, w którym odmówiono wznowienia postępowania w sprawie skarżącego należy stwierdzić, że skarżący wnosząc o wznowienie postępowania, jako podstawę restytucyjną wskazał ujawnienie nowych dowodów w postaci akt sprawy toczonej przed innym sądem, czyli Sądem Rejonowym w Zamościu. Zdaniem skarżącego wyczerpywało to przesłankę, która wynika z art. 273 § 2 ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Mimo sformułowania w skardze zarzutu wadliwego ustalenia liczby uczestników postępowania, współwłaścicieli wywłaszczanej nieruchomości, sąd okoliczność tę pominął. Z analizy akt sprawy przed NSA ewidentnie wynika, że ten sąd, już na wcześniejszych etapach, uwzględnił ten fakt i przyjął do wiadomości, iż nieruchomość była własnością większej liczby właścicieli. Nie miało to jednak, zdaniem sądu, żadnego wpływu na merytoryczne orzeczenie w tej sprawie. Zdaniem sądu nie doszło do rażącego naruszenia prawa. Z tego powodu najpierw odmówiono stwierdzenia nieważności decyzji administracyjnej, a następnie wszczęcia postępowania.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#EkspertzBiuraAnalizSejmowychKatarzynaMiaskowskaDaszkiewicz">Skarżący oczekuje tego, żeby rozszerzyć przesłanki restytucyjne tak, aby nie tylko późniejsze wykrycie okoliczności lub środków dowodowych mogących mieć wpływ na wynik postępowania i determinowało wznowienie postępowania, ale także, aby skutek taki miała przesłanka braku szczegółowej oceny zarzutów skargi kasacyjnej. W związku z tym, naszym zdaniem, wskazany przez skarżącego przedmiot kontroli nie odnosi się do jego sytuacji, mimo że uwzględnił to, jednak nie przyznał określonej mocy dowodowej danym ustaleniom, które odnosiły się do liczby właścicieli nieruchomości w danej sprawie.</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#EkspertzBiuraAnalizSejmowychKatarzynaMiaskowskaDaszkiewicz">Dodatkowo należy wspomnieć, że z treści skargi konstytucyjnej wynika, iż skarżący kwestionuje przyjętą przez NSA interpretację skarżonego przepisu w części, która mówi, że chodzi o dowody lub okoliczności, z których strona nie mogła skorzystać w poprzednim postępowaniu. Jako nowe środki dowodowe skarżący wskazuje akta w postępowaniu przed sądem rejonowym w przedmiocie ustalenia treści księgi wieczystej.</u>
+          <u xml:id="u-2.11" who="#EkspertzBiuraAnalizSejmowychKatarzynaMiaskowskaDaszkiewicz">NSA w jego sprawie stał na odmiennym stanowisku, a wiadomość o postępowaniu w odrębnej sprawie skarżący miał wcześniej, czyli obiektywnie nie stanowiło to przesłanki niemożliwości skorzystanie z dostępu do akt.</u>
+          <u xml:id="u-2.12" who="#EkspertzBiuraAnalizSejmowychKatarzynaMiaskowskaDaszkiewicz">Argumentem za umorzeniem postępowania w niniejszej sprawie jest to, że skarżący polemizuje z ustaleniami sądu w jego sprawie, wskazując na to, że tak naprawdę kwestionuje nie akt normatywny, ale stosowanie aktu normatywnego, co nie jest objęte kognicją TK.</u>
+          <u xml:id="u-2.13" who="#EkspertzBiuraAnalizSejmowychKatarzynaMiaskowskaDaszkiewicz">W związku z powyższym BAS stwierdza, że w niniejszej sprawie wyczerpane zostały przesłanki umorzenia postępowania. Pozostaję otwarta na ewentualne pytania. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszMyrcha">Dziękuję bardzo. Otwieram dyskusję w tej sprawie. Jeżeli nie ma głosów w dyskusji, to przystępujemy do głosowania nad stanowiskiem postulującym umorzenie sprawy w całości. Kto jest za pozytywnym zaopiniowaniem projektu stanowiska w sprawie SK 138/20? (16) Kto jest przeciw? (0) Kto się wstrzymał od głosu? (1)</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszMyrcha">Stwierdzam, że projekt stanowiska został zaopiniowany pozytywnie.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszMyrcha">Przechodzimy do omówienia projektu stanowiska w sprawie pytania prawnego P 8/21, które nie ma jeszcze wyznaczonego posła. Sprawę przedstawi pan mecenas Marcin Spyra z Biura Analiz Sejmowych, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#EkspertzBASMarcinSpyra">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, sprawa o sygn. akt P 8/21 została wszczęta na podstawie pytania prawnego Sądu Apelacyjnego w Warszawie. Przedmiotem sprawy są przepisy ustawy o odnawialnych źródłach energii, które stanowią podstawę do wymierzenia kary za niezłożeni w terminie sprawozdania kwartalnego przez przedsiębiorcę, który wytwarza energię na podstawie OZE.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#EkspertzBASMarcinSpyra">Stan faktyczny był następujący. Osoba fizyczna nie złożyła sprawozdania. Argumentowała, że jej hospitalizacja i stan zdrowia uniemożliwiał złożenie sprawozdania w terminie. Natomiast w kolejnych etapach postępowania zwrócono uwagę, że te przepisy nie posługują się kategorią winy. Podstawą wymierzenia kary jest wyłącznie sam fakt naruszenia przepisów.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#EkspertzBASMarcinSpyra">Sąd Apelacyjny w Warszawie, który rozpoznaje apelację złożoną przez tego przedsiębiorcę, sformułował wątpliwości dotyczące tego, że kara jest sformułowana w sposób sztywny. Tam są kwestie intertemporalne. Przepis poprzedni, obowiązujący w chwili czynu, zakładał karę w wysokości 10 tys. zł. Następnie ta reguła została zmieniona i kara wynosi 1 tys. zł. Jednak zasada jest ta sama, bez względu na jakiekolwiek okoliczności liczy się wyłącznie fakt niezłożenia w terminie sprawozdania.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#EkspertzBASMarcinSpyra">Sąd formułuje dwojakiego rodzaju wątpliwości. Po pierwsze, że to przekracza granice, że takie sztywne sformułowanie kary przekracza dopuszczalne granice działalności władzy ustawodawczej, że jest to ingerencja w funkcjonowanie wymiaru sprawiedliwości, która jest niezgodna z art. 10, w związku z art. 175 konstytucji. Zwraca uwagę na to, że sąd nie ma żadnego wyboru, bo tak sztywno określono działanie, że sąd może wymierzyć tylko jeden rodzaj kary. Nie ma tutaj żadnej swobody, co narusza istotę funkcjonowania władzy sądowniczej, a szczególnie wymiaru sprawiedliwości.</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#EkspertzBASMarcinSpyra">Druga wątpliwość dotyczy adekwatności kary. Fakt, że w bardzo zróżnicowanych sytuacjach można wymierzyć tylko jedną karę, bez względu na okoliczności sprawy, narusza przede wszystkim zasadę proporcjonalności, w tym przypadku wywodzoną z art. 2 konstytucji. Po drugie, także praw, w związku z art. 45 ust. 1, dającym prawo do sprawiedliwego procesu.</u>
+          <u xml:id="u-4.5" who="#EkspertzBASMarcinSpyra">Ujmując w skrócie propozycję stanowiska, chcę powiedzieć, że w pierwszym zakresie propozycja zakłada, żeby wnieść o stwierdzenie zgodności tych przepisów z konstytucją. Zagadnienie niedopuszczalnej ingerencji władzy w funkcjonowanie wymiaru sprawiedliwości, w samo orzekanie, było przedmiotem refleksji w odniesieniu do innych przepisów, zarówno TK, jak i doktryny. Zwraca się uwagę na to, że możliwa jest taka niedopuszczalna ingerencja, ale sytuacja graniczna jest wtedy, kiedy norma wynikająca z przepisu przestaje mieć charakter abstrakcyjny, czyli sąd nie dokonuje subsumpcji, ale jest związany w danej sytuacji, w tym konkretnym przypadku. Samo określenie kary w sposób sztywny takich granic nie przekracza. To jest ciągle norma abstrakcyjna. Jest ona sformułowana w sposób wąski, ale władza ustawodawcza, co do zasady, ma prawo w ten sposób tworzyć normy. Jest tak w kontekście reguł współdziałania władzy ustawodawczej i sądowniczej, podziału tej władzy.</u>
+          <u xml:id="u-4.6" who="#EkspertzBASMarcinSpyra">Natomiast w pewnym zakresie trafne są zastrzeżenia dotyczące naruszenia zasady proporcjonalności. Stanowisko analizuje cały szereg orzeczeń TK dotyczących kwestii kategorii posługiwania się winą przy karach administracyjnych. Są różne orzeczenia, ale w tym przypadku, w którym TK wskazuje, że jest dopuszczalne, żeby w sposób obiektywny, oderwany od indywidualnych okoliczności, ukształtować sankcję karną. Zwraca on uwagę na uzasadnienie wynikające przede wszystkim z prewencji, z odstraszającego charakteru kary.</u>
+          <u xml:id="u-4.7" who="#EkspertzBASMarcinSpyra">Stanowisko zakłada, że w tym przypadku nie byłoby to trafne, dlatego że zgodnie z pojęciem winy osoba, która działa w sytuacji zawinionej, to jest osoba, która powinna i mogła zachować się zgodnie z normą. Osoba, która nie ponosi winy, to jest a contrario osoba, która działa w sytuacji, w której nie była w stanie zachować się zgodnie z normą. Nie ma sensu mówić o prewencji w odniesieniu do takich osób. To najczęściej nie są osoby, które rozważają, czy im się opłaca złamać normę. Osoba, o której można powiedzieć, że nie ponosi winy, to jest najczęściej osoba, która działa w sytuacji, w której bez względu na to, jaką indywidualnie podejmie decyzję w stosunku do swojego zachowania, nie może zachować się zgodnie z normą. Na taką osobę prewencja nie działa. Ona może mieć świadomość nieuchronności kary czy dolegliwości kary, nie chcieć ponosić tej kary, ale i tak nie może zachować się zgodnie z normą. Stąd propozycja sformułowania wniosku, że te dwa przepisy, które zostały zakwestionowane przez sąd apelacyjny, w zakresie w jakim stanowią podstawę do nałożenia kary na podmiot, który nie ponosi winy za niewykonanie lub nieprawidłowe wykonanie obowiązku złożenia sprawozdania prezesowi URE, jest niezgodny z, wynikającą z art. 2 konstytucji, zasadą proporcjonalności i z art. 45 ust. 1 konstytucji. W pozostałym zakresie wnosimy o stwierdzenie zgodności.</u>
+          <u xml:id="u-4.8" who="#EkspertzBASMarcinSpyra">Oczywiście w stanowisku argumentacja jest dużo bardziej rozbudowana. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszMyrcha">Dziękuję bardzo. Argumentacja jest bardzo dobra i rzeczowa. Sprawa nie ma jeszcze wyznaczonego posła. W związku z tym przechodzimy od razu do dyskusji. Jeżeli nie ma głosów w dyskusji, to przystępujemy do głosowania. Kto jest za pozytywną zaopiniowaniem projektu stanowiska w sprawie P 8/21? (16) Kto jest przeciw? (0) Kto się wstrzymał od głosu? (1)</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszMyrcha">Stwierdzam, że projekt stanowiska został zaopiniowany pozytywnie.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszMyrcha">Przechodzimy do omówienia projektu stanowiska w sprawie SK 44/21. Sprawę również przedstawi pan mecenas Marcin Spyra, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#EkspertzBASMarcinSpyra">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, sprawa o sygn. SK 44/21 dotyczy ustawy o gospodarce nieruchomościami. Konkretnie art. 77 ust. 2, który dotyczy zakazu obniżania opłaty rocznej od użytkowania wieczystego w sytuacji, w której ta obniżka miałaby doprowadzić do obniżenia opłaty w stosunku do ceny ustalonej w przetargu.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#EkspertzBASMarcinSpyra">Sytuacja faktyczna była taka, że skarżący nabył w drodze przetargu użytkowanie wieczyste nieruchomości. Jest osobą prowadzącą działalność gospodarczą i ta nieruchomość jest wykorzystywana na cele gospodarcze. Ogólna reguła dotycząca zmian opłaty rocznej jest następująca: można na podstawie operatu szacunkowego dokonać aktualizacji wartości nieruchomości, jeżeli okaże się, że ta wartość jest niższa niż stanowiąca podstawę ustalenia opłaty, to wtedy wnosi się o obniżenie tej opłaty. Odpowiednio, zwiększenie wartości nie może prowadzić do zwiększenia opłaty. Jednak w tym stanie faktycznym chodziło o obniżenie. Doszło do takiej sytuacji, że mimo tego, że zaktualizowana wartość ustalona była niższa niż cena ustalona w przetargu, to odmówiono skarżącemu obniżenia opłaty rocznej.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#EkspertzBASMarcinSpyra">Skarżący kwestionuje ten przepis w dwóch płaszczyznach. Po pierwsze, twierdzi, że jest to naruszenie istoty jego konstytucyjnego prawa, przy czym koncentruje się on na samej treści prawa użytkowania wieczystego i wobec tego kwestionuje zgodność tego przepisu z art. 64 ust. 1, w związku z art. 31 ust. 3 konstytucji. Uważa, że związek pomiędzy wartością nieruchomości, a wysokością opłaty rocznej za użytkowanie wieczyste jest tak nierozerwalny, że konstytucja chroni ten związek i wyklucza jakiekolwiek wyjątki od tej zasady.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#EkspertzBASMarcinSpyra">Po drugie, twierdzi, że jest to nierówność, jeżeli chodzi o ochronę praw majątkowych. Mówi, że fakt, iż nabył to użytkowanie wieczyste w drodze przetargu nie jest okolicznością, która pozwalałaby na zróżnicowanie jego sytuacji prawnej z sytuacją innych użytkowników wieczystych. Dlaczego on nie może skorzystać z dobrodziejstwa obniżenia opłaty, a inni mogą?</u>
+          <u xml:id="u-6.4" who="#EkspertzBASMarcinSpyra">W obydwu przypadkach propozycja zakłada, że te zastrzeżenia są wadliwe. Przede wszystkim należy zwrócić uwagę, że prawo konstytucyjne, do którego odnosi się skarżący, to nie jest prawo użytkowania wieczystego, bo ono nie prawem konstytucyjnym. To jest prawo, które dotyczy innych praw majątkowych wynikających z art. 64 ust. 1 konstytucji. W odróżnieniu od prawa własności, to jaka jest treść i zakres innych praw majątkowych konstytucja pozostawia ustawodawcy. To on może konstruować inne niż własność prawa majątkowe. Nie ma konstytucyjnych gwarancji, które zakładałyby, że opłata roczna musi być adekwatna do wartości nieruchomości.</u>
+          <u xml:id="u-6.5" who="#EkspertzBASMarcinSpyra">Prawem, na które może się powołać, jest prawo ogólne do dysponowania innymi prawami majątkowymi, a przepis art. 77 ust. 2, w tym kształcie który opisałem, takiego prawa nie narusza, nie ingeruje w nie. Ustawodawca, kształtując to prawo, działał w zakresie swoich kompetencji. Jedyne czego nie mógł naruszyć, to zasada równości. Nie mógł w sposób arbitralny różnicować poszczególnych kategorii praw ze szkodą dla jednych podmiotów, a z nieuzasadnionymi uprawnieniami dla drugich. Oznacza to, że w pierwszym zakresie jest zgodność.</u>
+          <u xml:id="u-6.6" who="#EkspertzBASMarcinSpyra">W drugim zakresie nierównego traktowania jest podobnie. Nabywca użytkowania wieczystego, który nabył je w drodze przetargu, nie może obniżyć opłaty poniżej ceny wynikającej z przetargu. Nie jest to działanie arbitralne ustawodawcy, ponieważ ma uzasadnienie wynikające z samej istoty postępowania przetargowego. To jest postępowanie, które ma za zadanie wyłonić ten podmiot, który zaoferuje najwyższą cenę i na zasadzie pacta sunt servanda będzie to zobowiązanie wykonywał. Sytuacja, w której byłoby inaczej, czyli można byłoby wygrać przetarg formułując dowolnie wysoką cenę, a po pewnym czasie sporządzić operat i mówić, że ta cena jest niższa, podważałaby samą istotę postępowania przetargowego. To byłoby działanie na zasadzie – „kto zna większą liczbę”, natomiast nie takie – kto jest gotów więcej zapłacić. To ma także wymiar społeczny. To nie jest tylko kwestia istoty postępowania przetargowego, sprawiedliwości tego postępowania, ma to także związek z istotą przetargu jako sposobem gospodarowania mieniem publicznym i sposobem wyłonienia najlepszego kandydata. W naukach ekonomicznych zakłada się, że cena jest wyrazem subiektywnej wartości nieruchomości. Postępowanie, które powoduje, że przyznajemy prawo osobie, która jest gotowa zapłacić za nie najwyższą cenę, jest oparte na założeniu, że jest to osoba, która potrafi najbardziej efektywnie je wykorzystać. Jeżeli jest on gotów więcej zapłacić, to pewnie dlatego, że osiągnie większą stopę zwrotu z tego mienia. W interesie państwa jest powierzenie tego mienia temu, kto będzie efektywniej nim gospodarował.</u>
+          <u xml:id="u-6.7" who="#EkspertzBASMarcinSpyra">Ta zasada nie jest arbitralna i stąd wniosek, żeby wnieść o stwierdzenie zgodności tego przepisu zarówno z art. 64 ust. 1, w związku z art. 31 ust. 3, jak i z art. 64 ust. 2, w związku z 32 ust. 1 oraz art. 31 ust. 3 konstytucji. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszMyrcha">Dziękuję bardzo. Ten projekt stanowiska wydaje się najbardziej oczywisty. Otwieram dyskusję. Głos ma pani poseł Joanna Mucha, proszę bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszMyrcha">Poseł Joanna Mucha (Polska 2050):</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszMyrcha">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, ta sprawa wydaje mi się bardzo ciekawa. Zgodziłabym się ze wszystkim, o czym pan mecenas mówi, gdybyśmy przyjęli założenie, że nic się nie zmienia, że sytuacja tej nieruchomości jest stała. Stąd moje pytanie – czy taka zasada ma działać stale? Czy jeżeli nabędę taką nieruchomość w drodze przetargu, to później przez 10–50 lat nic nie może się zmienić? Jest tak niezależnie od tego, co się dzieje wokół. Na pewne nieruchomości mogą wpływać rzeczy, które nie dotyczą ich istoty, tylko otoczenia, w którym się one znajdują. To otoczenie też może mieć wpływ na to, że cena nieruchomości spada. Sprawa jest bardzo ciekawa.</u>
+          <u xml:id="u-7.3" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszMyrcha">Zgodziłabym się ze wszystkim co pan powiedział, gdyby to było tuż po przetargu, a nic w okolicznościach zewnętrznych by się nie zmieniło. Natomiast przy tych dwóch założeniach – upływie czasu i zmienianiu się otoczenia, to już przestaje być tak oczywiste. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#EkspertzBASMarcinSpyra">To, na co zwróciła pani poseł uwagę, to jest problem podziału ryzyka. Zwróciła pani poseł słusznie uwagę, że w czasie, gdy trwa prawo użytkowania wieczystego występuje ryzyko tego, że zmieniające się okoliczności wpłyną na wartość i użyteczność nieruchomości, która jest przedmiotem przetargu. Tego ryzyka nie da się wyeliminować. Ustawodawca może rozstrzygnąć wyłącznie o tym, jaki jest podział tego ryzyka. Może powiedzieć, że albo przypada ono użytkownikowi wieczystemu, albo przypada właścicielowi nieruchomości.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#EkspertzBASMarcinSpyra">Nie rozpatruję tego z pozycji, jaki jest optymalny model. Z punktu widzenia konstytucji nie wydaje się, aby istniała norma konstytucyjna, która nakazywałaby, aby to ryzyko ponosił właściciel nieruchomości a nie użytkownik wieczysty. Przystępując do przetargu i znając czas, na jaki to prawo powstaje, jak też znając zobowiązanie, które na siebie przyjmuje, kalkuluje on także istnienie tego ryzyka. Z tego punktu widzenia powołane przez skarżącego wzorce konstytucyjne nie podważają rozstrzygnięcia ustawodawcy, że to użytkownik wieczysty a nie właściciel ponosi ryzyko. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#EkspertzBASMarcinSpyra">Poseł Joanna Mucha (Polska 2050):</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#EkspertzBASMarcinSpyra">Zapytam jeszcze z ciekawości, jaki był stan faktyczny. Ile lat było po przetargu? Czy jakieś okoliczności zewnętrzne się zmieniły?</u>
+          <u xml:id="u-8.4" who="#EkspertzBASMarcinSpyra">Skarżący nie powołał się na żadne konkretne okoliczności faktyczne, tylko na operat. Trudno mi w tej chwili powiedzieć, czy były tam jakieś okoliczności zewnętrzne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PoselPiotrBenedyktZientarski">Idąc tropem wytyczonym przez panią poseł. Mamy w Kodeksie cywilnym podstawę przy zmianie stosunku. Czy gdyby iść tym torem, to czy tutaj nie byłoby istotnej zmiany tych okoliczności, tych stosunków. Można sobie różne rzeczy wyobrazić, np. obok nagle powstaje spalarnia śmieci. Można sobie wyobrazić różne sytuacje.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#EkspertzBASMarcinSpyra">W stanie faktycznym nie było tak dramatycznych okoliczności. Pan poseł słusznie zwrócił uwagę, że są różne inne podstawy, które można rozważać w tym zakresie. Natomiast samo kwestionowanie… Skarżący kwestionuje ogólną zasadę dotyczącą tego, że przy przetargu…</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#EkspertzBASMarcinSpyra">Były inne środki, z których on nie może skorzystać. Uważa on, że konstytucja daje mu gwarancję, że jeżeli zmieni się wycena w operacie szacunkowym, to on powinien mieć automatycznie obniżoną opłatę. W zakresie tak sformułowanych wątpliwości nie ma do tego podstaw. Na pewno konstytucja nie wymaga, żeby ryzyko nadzwyczajnej zmiany okoliczności ponosił właściciel. On też się nie powołuje na żadne nadzwyczajne okoliczności, a jedynie na zwyczajną zasadę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszMyrcha">Stwierdzam, że wyczerpaliśmy dyskusję w sprawie SK 44/21. Przystępujemy do głosowania. Kto jest za pozytywnym zaopiniowaniem tego projektu stanowiska? (11) Kto jest przeciw? (0) Kto się wstrzymał od głosu? (1)</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszMyrcha">Stwierdzam, że projekt stanowiska został zaopiniowany pozytywnie.</u>
+          <u xml:id="u-11.2" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszMyrcha">Przechodzimy do sprawy P 2/21. Do tej sprawy jest wyznaczony pan przewodniczący Arkadiusz Mularczyk, ale w tej chwili uczestniczy w posiedzeniu innej komisji. Pan mecenas Piotr Czarny ma głos, proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#EkspertzBASPiotrCzarny">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, pytanie prawne postawione przez Sąd Najwyższy dotyczy zgodności z konstytucją art. 441 § 1 ustawy – Kodeks postępowania cywilnego. Przepis ten brzmi: „Sąd Najwyższy może przekazać sprawę do rozpoznania innemu sądowi równorzędnemu z sądem występującym, jeżeli wymaga tego dobro wymiaru sprawiedliwości, w szczególności wzgląd na społeczne postrzeganie sądu jako organu bezstronnego”. Przepis ten został dodany w 2019 r. do Kodeksu postępowania cywilnego. Możemy powiedzieć, że jest to stosunkowo młody przepis.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#EkspertzBASPiotrCzarny">Co jest istotne, SN postuluje zgodność z konstytucją elementu, którego w tym przepisie nie ma. Nie eksponuje samego mechanizmu wyznaczenia sądu właściwego, tylko podnosi, że nie ma żadnych wskazówek, dyrektyw, wytycznych, jak ustalić, który to sąd równorzędny ma przedstawioną sprawę rozstrzygnąć. Zdaniem SN taka sytuacja stanowi naruszenie konstytucyjnego prawa do sądu właściwego, stanowi także naruszenie art. 176 konstytucji. Sugestia jest taka, że tutaj właściwość sądu nie jest wyznaczona przez ustawę, tylko przez to rozstrzygnięcie SN, które może być arbitralne, bo może w całej Polsce wybrać sąd równorzędny.</u>
+          <u xml:id="u-12.2" who="#EkspertzBASPiotrCzarny">Stanowisko przedstawione w konkluzji przez BAS zawiera wniosek o umorzenie postępowania ze względu na to, że analiza doprowadziła do wniosku, że nie jest spełniona przesłanka funkcjonalna pytania prawnego, która, jak mówi konstytucja, polega na tym, że od odpowiedzi na pytanie prawne musi zależeć sposób rozstrzygnięcia sprawy.</u>
+          <u xml:id="u-12.3" who="#EkspertzBASPiotrCzarny">Są trzy podstawy tej konkluzji. Pierwsza polega na tym, że nawiązuje do stanu faktycznego. Sytuacja była taka, że jeden z sądów okręgowych wystąpił do SN pisząc, że w sprawie, w której już wcześniej nastąpiło przekazanie, jedna ze stron jest niezadowolona, ponieważ mieszka w dużej odległości od sądu. To po prostu jest dla strony niekorzystne. Zwracamy jednak uwagę, że w tym pytaniu prawnym SN w ogóle nie zajął się problemem, jak traktować tę sytuację w kontekście dobra wymiaru sprawiedliwości, bo taki jest warunek zastosowania tego przepisu. Żeby wyznaczyć inny sąd właściwy trzeba najpierw ustalić, że tego wymaga dobro wymiaru sprawiedliwości. SN nie przeprowadza żadnych rozważań. W dalszej części wniosek o umorzenie opiera się na założeniu, że to wyznaczenie jest wyjątkiem, jest jakąś nadzwyczajną sytuacją. SN występując z pytaniem prawnym powinien choćby jednym zdaniem uprawdopodobnić, że tak jest. Wspomniałem, że jeszcze druga sprawa budzi wątpliwości. Tu już doszło do wyznaczenia innego sądu przez sąd apelacyjny, a jeżeli mielibyśmy drugie wyznaczenie, to pojawiłaby się okoliczność, którą w orzecznictwie SN podkreślił, że to wyznaczanie, ta zmiana właściwości sądu, nie może przybrać cechy manipulacji. Jeżeli to jest już któryś kolejny sąd, to budzi to jakiś opór.</u>
+          <u xml:id="u-12.4" who="#EkspertzBASPiotrCzarny">Druga kwestia dotyczy tego, tak to przyjmował TK, że aby pytanie prawne było dopuszczalne, to sąd musi wykorzystać wszelkie możliwości wykładni danego przepisu. Tutaj SN apriorycznie stwierdza, że wykluczona jest wykładnia zgodna z konstytucją, ponieważ to stanowiłoby prawotwórstwo. SN wówczas ustalałby, jakie są te kryteria, a tego mu, zgodnie z konstytucją robić nie wolno.</u>
+          <u xml:id="u-12.5" who="#EkspertzBASPiotrCzarny">W tym stanowisku wyrażono pogląd, że można próbować, niekoniecznie poprzez wykładnię prokonstytucyjną, ale poprzez wykładnię, po pierwsze, przepisów k.p.k. i innych przepisów k.p.c. Na bazie wykładni systemowej można sformułować pewne wskaźniki. To jest możliwe także w drodze tzw. analogii, polegającej na tym, że taki analogiczny przepis od 1997 roku funkcjonuje w procedurze karnej i można do niego sięgnąć. Akurat do tego przepisu w projekcie ustawy było dość wnikliwe uzasadnienie i sąd mógłby, na podstawie tego uzasadnienia odtworzyć jakieś wskazówki, o których mówi, że w samym tekście ustawy ich nie ma. Rzeczywiście nie ma, ale jeżeli mamy interpretację historyczną czy systemową, to nie jest to prawotwórstwo.</u>
+          <u xml:id="u-12.6" who="#EkspertzBASPiotrCzarny">Jest jeszcze trzecia rzecz, która jest dość skomplikowana. Nie chcę tego rozwijać, bo nawet w orzecznictwie TK są na ten temat różne poglądy. Rzecz polega na tym, że nie wiadomo, jakie byłyby skutki, gdyby TK stwierdził niezgodność z konstytucją tego, że nie ma w przepisie tych wytycznych. W tym stanowisku jest pewna niespójność, wewnętrzna sprzeczność. SN z jednej strony mówi, że nie kwestionuje samego przyznania mu kompetencji, ale kwestionuje to, że nie ma wytycznych. Zakres zaskarżenia wiąże TK, więc nie wiadomo jakie byłyby skutki. Mówiąc najprościej, w porządku prawnym zostałaby kompetencja SN do wyznaczania sądu, bo to nie utraciłoby mocy obowiązującej. Teraz jest pytanie – i co? Ustawodawca musiałby to zmienić. Jest kilka orzeczeń TK, że w takiej sytuacji, przy tzw. pominięciu prawodawczym, pytanie czy skarga są niedopuszczalne, bo one jakby nie zmienią samego rozstrzygnięcia. W tym sensie SN będzie miał kompetencje i jeżeli będzie czekał, to dopuści się przewłoki postępowania, a rozstrzygnięcie ustawodawcy jest niepewne. Być może się te przepisy zmienią, ale nie ma co do tego pewności.</u>
+          <u xml:id="u-12.7" who="#EkspertzBASPiotrCzarny">Konkludując. Z tych względów, że są tam też inne okoliczności dotyczące praktyki stosowania, bo ten przepis już funkcjonuje i jest kilkadziesiąt postanowień SN, które są na nim oparte, SN dopatruje się tutaj niezgodności z konstytucją. Jest tak nie wiadomo – dlaczego, ponieważ ta sprawa niczym się nie wyróżnia. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszMyrcha">Dziękuję bardzo. Wydaje mi się, że przy okazji sprawozdania z działalności SN lub przy problemach wynikających z orzecznictwa można by takie postulaty skierować do Sejmu. To byłoby właściwe działanie ze strony pierwszej prezes Sądu Najwyższego.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszMyrcha">Czy są pytania do pana mecenasa? Jeżeli nie ma, to przystępujemy do głosowania. Kto jest za pozytywnym zaopiniowaniem projektu stanowiska w sprawie P 2/21? (13) Kto jest przeciw? (0) Kto się wstrzymał od głosu? (1)</u>
+          <u xml:id="u-13.2" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszMyrcha">Stwierdzam, że projekt stanowiska został zaopiniowany pozytywnie.</u>
+          <u xml:id="u-13.3" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszMyrcha">Przechodzimy do sprawy SK 65/20. Jeszcze raz pan Piotr Czarny, proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#EkspertzBASPiotrCzarny">Ta sprawa, to skarga konstytucyjna wniesiona przez adwokata. Dotyczy w pierwszej kolejności art. 118 § 4 Kodeksu postępowania cywilnego. Ten przepis dotyczy sytuacji adwokata lub radcy prawnego ustanowionego z urzędu. To jest istotne, że o tym tylko mówimy. Rzecz polega na tym, że jeżeli taki, ustanowiony z urzędu adwokat czy radca prawny ma podjąć czynności poza siedzibą sądu orzekającego, jak mówi ten przepis, to może się zwrócić do sądu o to, żeby w procedurze wyznaczania przez okręgową izbę adwokacką konkretnego adwokata, wyznaczył także dodatkowego adwokata czy radcę do danej czynności, ale przepis wymaga, żeby to był wniosek uzasadniony, czyli nie ma tutaj automatyzmu.</u>
+          <u xml:id="u-14.1" who="#EkspertzBASPiotrCzarny">Drugi przepis, który skarżący kwestionuje, to art. 394 § 1 k.p.c. To jest przepis, który mówi, na jakie postanowienia przysługuje zażalenie. Akurat na postanowienia, o których mówiliśmy, czyli wyznaczenie dodatkowego adwokata, zażalenie nie przysługuje.</u>
+          <u xml:id="u-14.2" who="#EkspertzBASPiotrCzarny">Teraz stan faktyczny. Adwokat został ustanowiony pełnomocnikiem do złożenia skargi konstytucyjnej. Jednak wyroki w sprawie skarżącego, w imieniu którego miał napisać skargę, zapadły poza siedzibą sądu, poza okręgiem sądu, w którym on miał siedzibę. Ten adwokat zwrócił się do sądu, żeby ustanowił dodatkowego pełnomocnika, który w tych sądach uzyska dostęp do wyroków, skopiuje je i prześle. Sąd mu odmówił i w uzasadnieniu stwierdził, że odległość jest tak mała, że to nie jest uzasadniony przypadek. On na to złożył zażalenie. Sąd zażalenie odrzucił, bo stwierdził, że zgodnie z art. 394 zażalenie nie przysługuje. On na to znowu złożył zażalenie, ale ono też zostało oddalone.</u>
+          <u xml:id="u-14.3" who="#EkspertzBASPiotrCzarny">Z różnych powodów stanowisko w konkluzji przewiduje wniosek o umorzenie postępowania przed TK.</u>
+          <u xml:id="u-14.4" who="#EkspertzBASPiotrCzarny">Dodam jeszcze, że dla art. 118 wzorcem kontroli jest art. 65 konstytucji, czyli zasada wolności wykonywania zawodu. Jeśli chodzi o kwestię zażalenia, to jest to art. 45, prawo do sądu, prawo do zaskarżania orzeczeń.</u>
+          <u xml:id="u-14.5" who="#EkspertzBASPiotrCzarny">Sytuacja formalnoprawna tej sprawy jest złożona z uwagi na to, że mamy zaskarżone dwa przepisy dotyczące różnych kwestii. Najłatwiej wykazać niedopuszczalność, jeżeli chodzi o kwestię podstawową, bo rozstrzygnięciem ostatecznym o sposobie wykonywania zawodu przez tego adwokata było pierwsze postanowienie, kiedy sąd odmówił przychylenia się do jego wniosku. Następne zażalenie i kolejne zażalenie dotyczyły już tylko kwestii procesowych. Tylko tego, czy przysługuje mu środek odwoławczy, czy nie.</u>
+          <u xml:id="u-14.6" who="#EkspertzBASPiotrCzarny">Sytuacja wygląda tak, że skoro dalsze orzeczenia nie dotyczyły wolności wykonywania zawodu, to jeżeli wskazał je jako przesłankę skargi, to tego nie można przyjąć, bo taka jest konstrukcja polskiej skargi, że trzeba było po pierwszym postanowieniu, które dotyczyło wolności wykonywania zawodu, zakwestionować art. 118.</u>
+          <u xml:id="u-14.7" who="#EkspertzBASPiotrCzarny">Jeżeli chodzi o art. 394, to są tam dość szczegółowe elementy związane z tymi wymaganiami, które stawia TK. W tym miejscu trzeba powiedzieć, że w tej skardze uzasadnienie zarzutu niekonstytucyjności jest jednym z najbardziej lakonicznych, jakie spotkałem. Oba zarzuty, to jest po jednej stronie druku. Tam są takie aprioryczne stwierdzenia, że rzeczywiście jest tak, że ustawa o adwokaturze mówi, że pomoc z urzędu adwokat świadczy w tym okręgu sądu, w którym ma siedzibę. Jaki z tego wniosek? Sąd miał obowiązek, żeby mu tych dodatkowych pełnomocników wskazać. To nie jest niezgodność z konstytucja. Sąd naruszył prawo o adwokaturze, ale z tego artykułu prawa o adwokaturze nie wynika wolność wykonywania zawodu przez adwokata. Wręcz przeciwnie, można to traktować jako jakieś ograniczenie, ale ten przepis nie został zakwestionowany.</u>
+          <u xml:id="u-14.8" who="#EkspertzBASPiotrCzarny">Co do art. 394, to tutaj znowu jest kwestia rozróżnienia i pominięcia. Nie będę tych problemów omawiał. Tylko jedno zdanie. TK w swoich postanowieniach do tej pory często, ale nie zawsze, mówił, że skarżący powinien tę sprawę koniecznie dostrzec i przeanalizować. Może się pomylić, ale tutaj, jeżeli to jest jedna strona uzasadnienia, to skarżący w ogóle nie dostrzegał, że powinien wykazać, że mamy pominięcie a nie zaniechanie. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PoselPiotrBenedyktZientarski">Popieram stanowisko pana profesora, ale się zastanawiam nad tym jako wieloletni adwokat. Jest rzeczą oczywistą, że koszty dojazdu będą kosztami niezbędnymi wyjazdu poza okręg. Myślę, że z tym wiąże się ta odmowa sądu, bo później jest problem zasądzenia kosztów. Często koszty z urzędu są symboliczne, a jeszcze musiałoby być zasądzenie za czynność w ramach sprawy, czego rozporządzenie nie przewiduje. Myślę, że to jedno z drugim ma jakiś związek, bo jakie koszty zasądzić temu, który został wyznaczony do jednorazowej czynności, podczas gdy prowadzącym pozostaje w dalszym ciągu adwokat z siedziby sądu. taka dygresja.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#EkspertzBASPiotrCzarny">Rzeczywiście bardzo drobny problem, ale często istotny dla adwokatów. Jeżeli już to padło, to skarżący porusza też to, że zasady etyki adwokackiej zobowiązują adwokatów do wzajemnej pomocy. Wyjściowy skarżący miał wcześniej pełnomocnika, więc jeszcze jest pytanie, czy ten wcześniejszy pełnomocnik nie powinien przekazać nowemu dokumentów. Jeżeli tam byli pełnomocnicy adwokaci, bo to była sprawa karna, to czy tego nie da się załatwić w ten sposób. To jednak jest zupełnie osobna sprawa.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszMyrcha">Zamykam dyskusję. Przystępujemy do głosowania nad stanowiskiem dotyczącym sprawy SK 65/20. Kto jest za? (13) Kto jest przeciw? (0) Kto się wstrzymał od głosu? (0)</u>
+          <u xml:id="u-17.1" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszMyrcha">Stwierdzam, że projekt stanowiska została zaopiniowany pozytywnie.</u>
+          <u xml:id="u-17.2" who="#PrzewodniczacyposelArkadiuszMyrcha">Stwierdzam, że wyczerpaliśmy porządek dzisiejszego posiedzenia. Zamykam posiedzenie Komisji Ustawodawczej.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00174-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00174-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..97fa2e2
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00174-01/header.xml
@@ -0,0 +1,91 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-zdrxx-00174-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Zdrowia /nr 174/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Zdrowia /nr 174/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#ZDR">174</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-08</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="DyrektorDepartamentuLecznictwaMZMichalDziegielewski" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Departamentu Lecznictwa MZ Michał Dzięgielewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DyrektordepartamentuMZMichalDziegielewski" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor departamentu MZ Michał Dzięgielewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia Marcin Martyniak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwMZMarcinMartyniak" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w MZ Marcin Martyniak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselAndrzejSosnierz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Andrzej Sośnierz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselCzeslawHoc" role="speaker">
+        <persName>Poseł Czesław Hoc</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselElzbietaGelert" role="speaker">
+        <persName>Poseł Elżbieta Gelert</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselGabrielaMaslowska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Gabriela Masłowska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselJanuszKorwinMikke" role="speaker">
+        <persName>Poseł Janusz Korwin-Mikke</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselJerzyHardieDouglas" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Hardie-Douglas</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselKrystynaSkowronska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Krystyna Skowrońska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselMarekHok" role="speaker">
+        <persName>Poseł Marek Hok</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselRajmundMiller" role="speaker">
+        <persName>Poseł Rajmund Miller</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselRiadHaidar" role="speaker">
+        <persName>Poseł Riad Haidar</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselWojciechMaksymowicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Wojciech Maksymowicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselZdzislawWolski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Zdzisław Wolski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrezesPorozumieniaPracodawcowOchronyZdrowiaBozenaJanicka" role="speaker">
+        <persName>Prezes Porozumienia Pracodawców Ochrony Zdrowia Bożena Janicka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Bolesław Piecha</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelCzeslawHoc" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Czesław Hoc</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelTomaszLatos" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Tomasz Latos</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="ZDR" role="committee">
+        <orgName>Komisja Zdrowia</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00174-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00174-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..1cfb75b
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00174-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,397 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dzień dobry. Witam państwa bardzo serdecznie na posiedzeniu Komisji Zdrowia. Witam serdecznie panie i panów posłów. Witam pana ministra ze współpracownikami. Witam zaproszonych gości. Stwierdzam kworum.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Szanowni państwo, porządek dzisiejszego posiedzenia przewiduje rozpatrzenie informacje na temat roli i zadań podstawowej opieki zdrowotnej oraz planowanych mechanizmów umożliwiających pełną realizację powierzonych POZ zadań. Jest to temat z planu pracy Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Czy są uwagi do porządku dziennego? Nie widzę zgłoszeń. Stwierdzam zatem, że porządek dzienny został przyjęty i przechodzimy do jego realizacji. Bardzo proszę o zabranie głosu pana ministra.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak">Dzień dobry, szanowni państwo. Szanowne panie posłanki, szanowni panowie posłowie, Wysoka Komisjo, w dniu dzisiejszym będziemy rozpatrywać informację dotyczącą zadań i celów podstawowej opieki zdrowotnej oraz planów, które tej materii dotyczą. Jak wszyscy wiemy POZ odgrywa kluczową rolę w systemie opieki zdrowotnej, gdyż stanowi pierwszy punkt styku z pacjentem. To jest punkt wejścia pacjenta do systemu. Zadaniem POZ są nie tylko właściwa ocena potrzeb, wczesna diagnoza i profilaktyka, ale również kompleksowe zapewnienie opieki zdrowotnej nad świadczeniobiorcą i jego rodziną, także koordynacja tej opieki, ocena potrzeb, ustalenie priorytetów zdrowotnych całej populacji objętej opieką, w szczególności działań nakierunkowanych na profilaktykę, rozpoznawanie i ograniczanie zagrożeń albo eliminowanie ich nawet oraz zapewnienie edukacji świadczeniobiorcy w zakresie odpowiedzialności za własne zdrowie.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak">Jeśli chodzi o dotychczasowe działania, należy zwrócić uwagę w szczególności na fakt związany z nakładami, jakie zostały poczynione w ostatnich latach. Było to ponad  11 mld z budżetu NFZ w 2018 r. W roku od 2021 było to już ponad 17,5 mld, co oznacza bardzo dużą dynamikę – 6 mld w ciągu trzech-czterech lat.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak">Warto zwrócić uwagę również na proporcje związane z kosztami świadczeń opieki zdrowotnej całościowo i opieki zdrowotnej rozumianej jako POZ. W 2021 r. ten wskaźnik dynamiki był dwukrotnie większy dla POZ niż dla reszty świadczeń, co pokazuje, że ta kwestia była istotna, była bardzo mocno dofinansowana i stanowiła dla nas pewnego rodzaju trzon działania. Jeśli chodzi o aspekt związany jeszcze z tym obszarem finansowym, warto zwrócić uwagę na to, że ze względu na wyższe koszty funkcjonowania placówek medycznych, Agencja Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji podwyższyła stawki mniej więcej o 4%, co również dotyczyło placówek podstawowej opieki zdrowotnej.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak">Jeśli chodzi o kolejne aspekty ekonomiczne, wartość stawki kapitacyjnej świadczenia lekarza POZ również jest objęta pewnego rodzaju dynamiką. W 2020 r. było niewiele ponad 162 zł, a w chwili obecnej mamy prawie 180 zł.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak">Jednak mimo to, że podejmujemy działania, które zmierzają do usprawnienia funkcjonowania tego obszaru systemu ochrony zdrowia, dostrzegamy pewnego rodzaju potrzeby zmian. W związku z tymi zidentyfikowanymi potrzebami został powołany w lipcu 2021 r. zespół do zmian w POZ. Na czele tego zespołu stanęła obecna tutaj pani profesor Mastalerz-Migas, konsultant krajowy w dziedzinie medycyny rodzinnej.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak">Zadaniem tego zespołu było wypracowanie zmian w zakresie finansowania, ale również koncepcji bardziej holistycznejm dotyczącej funkcjonowania organizacyjnego. Pani profesor, której później oddam głos, jeżeli pan przewodniczący pozwoli, opowie szerzej o tych zmianach. Ja chciałbym tylko i wyłącznie zasygnalizować, jakie to są elementy.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak">W szczególności jest to obszar budżetu powierzonego. Regulacja ta umożliwia określenie maksymalnej kwoty zobowiązania, jaką może rozdystrybuować świadczeniodawca POZ, co skutkować będzie zwiększeniem skuteczności procesu koordynacji opieki nad świadczeniobiorcą. Zespół ukierunkował szczególnie na pacjentów, którzy mają wybrane schorzenia przewlekłe, co w naturalny sposób kierunkuje nas na opiekę kompleksową. Lekarz będzie mógł kierować pacjenta na diagnostykę i poszerzony zakres badań, o których pani doktor za chwilkę wspomni.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak">Cóż jeszcze? Jeśli mówimy o kwestiach koordynacji opieki w POZ, to warto zwrócić uwagę na to, że w procesie koordynacji istnieje również instytucja koordynatora, który ma na celu kompleksową, holistyczną opiekę nad pacjentem i prowadzenie go od początku do końca na tym pierwszym etapie, na tym pierwszym poziomie. Celem koordynatora jest nie tylko opieka nad pacjentem, ale również koordynowanie na poziomie instytucjonalnym pewnych działań. Koordynator otrzymuje oczywiście stawkę kapitacyjną za każdego pacjenta.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak">Jeśli chodzi jeszcze o kwestie związane z POZ, to nie sposób nie wspomnieć o zmianach dotyczących teleporad, które były istotnym elementem w okresie pandemicznym. Dostrzegamy ich zarówno wady, jak i zalety. W 2021 r. stanowiły mniej więcej 1/4 wszystkich świadczeń udzielanych w POZ, co jest dla nas wskaźnikiem umiarkowanie optymalnym. Natomiast zdarzały się oczywiście pewnego rodzaju aberracje w tym zakresie. Dlatego też Ministerstwo Zdrowia, w porozumieniu z Narodowym Funduszem Zdrowia, pod koniec 2021 r. przez trzy miesiące wprowadziło pewnego rodzaju gratyfikacje dla placówek POZ, które świadczyły porady w wersji fizycznej z pominięciem środków wirtualnych tudzież telefonicznych.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaMarcinMartyniak">Należy jeszcze wspomnieć o aspekcie związanym z funkcją POZ, a raczej miejscem PZU w obszarach strategicznych dla Ministerstwa Zdrowia. Mam tutaj na myśli nie tylko Krajowy Plan Odbudowy, który zakłada rozszerzenie umów na dodatkowe środki o profilaktykę i promowanie efektu zdrowotnego, ale również powiązanie POZ w pewien sposób z Narodową Strategią Onkologiczną i profilaktyką ukierunkowaną. Nie należy też zapominać o subfunduszu rozwoju profilaktyki w Funduszu Medycznym, który także w pewien sposób wzmacnia placówki podstawowej opieki zdrowotnej. Bardzo bym prosił, jeśli mogę, panie przewodniczący, o oddanie głosu pani profesor.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Tak, oczywiście. Bardzo się cieszę. Pani profesor, proszę uprzejmie. Proszę o zabranie głosu i oczywiście najpierw przedstawienie się.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Konsultant krajowy w dziedzinie medycyny rodzinnej Agnieszka Mastalerz-Migas:</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Bardzo dziękuję. Panie przewodniczący, szanowni państwo, nazywam się Agnieszka Mastalerz-Migas. Jestem konsultantem krajowym w dziedzinie medycyny rodzinnej i, tak jak wspomniał pan minister, już blisko rok temu zostałam powołana jako przewodnicząca zespołu do spraw zmian w podstawowej opiece zdrowotnej. Działanie zespołu zostało zaplanowane na 12 miesięcy, dlatego z dniem 30 czerwca zespół kończy działalność.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Zespół wytyczył sobie pewne obszary, które po dyskusjach uznaliśmy za kluczowe do poprawy, do zmian w podstawowej opiece zdrowotnej. Jednym z głównych celów zespołu było przygotowanie wdrożenia systemowego opieki koordynowanej, która jako rozwiązanie systemowe została zapisana w ustawie o podstawowej opiece zdrowotnej z października 2017 r. z odroczoną datą wejścia w życie, i ta data nadeszła 1 października 2021 r.</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Pandemia i różne kwestie organizacyjne spowodowały, że nastąpiło pewne opóźnienie realizacji pilotażu POZ PLUS, który był realizowany przez 3 lata i miał przygotować i wypracować rozwiązania do opieki koordynowanej. Ten pilotaż zakończył się  30 września, co spowodowało, że było bardzo mało czasu na analizę wyników. Ten termin ustawowy zaistniał, natomiast oczywiście to w jakiś sposób ukierunkowało pracę, ale jednocześnie część rozwiązań udało się wprowadzić 1 października. To był koordynator – tak jak wspomniał pan minister – który uzyskał możliwość zaistnienia w podstawowej opiece zdrowotnej, wyceniony w formie stawki kapitacyjnej za pacjentów powyżej 24 r.ż. Natomiast, ponieważ nie było wypracowanych rozwiązań systemowych pełnej opieki koordynowanej, na tym pierwszym etapie koordynatorowi została powierzona przede wszystkim funkcja aktywizacji pacjentów w zakresie zgłaszania się na badania profilaktyczne. Dlatego ta stawka kapitacyjna została określona na dosyć niewysokim poziomie.</u>
+          <u xml:id="u-3.5" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Ten ostatni rok poświęciliśmy na zajęcie się takimi obszarami, które uznaliśmy za najistotniejsze, a zatem obszar profilaktyki w podstawowej opiece zdrowotnej, obszar zwiększenia możliwości diagnostycznych – problem, który bardzo często był postulowany jako brak pewnych badań możliwych do zlecania z poziomu POZ – no i właśnie opieka kompleksowa na pacjentami chorymi przewlekle w wybranych jednostkach chorobowych, w formie opieki kompleksowej opartej na formule koordynacji.</u>
+          <u xml:id="u-3.6" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">To, co zostało przygotowane, jeśli chodzi o profilaktykę, to przeprocesowaliśmy zmiany w bazowym dla podstawowej opieki zdrowotnej programie, jakim jest profilaktyka chorób układu krążenia. Ten program został uproszczony. Co bardzo ważne, rozporządzeniem panie pielęgniarki już wkrótce zostaną dopuszczone do realizacji tego programu w pełni, bez udziału lekarza. Tutaj zostały również zaproponowane premie dla najlepszych, czyli premie dla świadczeniodawców, którzy podejmą się aktywnej realizacji tego programu i osiągną najlepsze wyniki.</u>
+          <u xml:id="u-3.7" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Kolejne programy, które są realizowane w podstawowej opiece zdrowotnej, to oczywiście program Profilaktyka 40 Plus, który powoli, ale wydaje się, że się rozkręca. Tutaj jest pytanie otwarte, czy i jak ten program będzie kontynuowany. Część POZ go realizuje, część przynajmniej informuje pacjentów.</u>
+          <u xml:id="u-3.8" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">No i programy onkologiczne. Część podstawowej opieki zdrowotnej realizuje program profilaktyki raka szyjki macicy. Tutaj również zostały zaproponowane algorytmy premiowania tych placówek POZ, które ten program realizują i osiągają określone wskaźniki objęcia populacji.</u>
+          <u xml:id="u-3.9" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Kolejny program, jaki jest realizowany w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia, to jest program badań mammograficznych. One oczywiście są realizowane poza POZ, niemniej jednak podstawowa opieka zdrowotna również ma bardzo istotną rolę właśnie w zachęcaniu pacjentek do realizacji tego programu.</u>
+          <u xml:id="u-3.10" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Jeśli chodzi o zwiększenie możliwości diagnostycznych, to tutaj wkraczamy w obszar tak zwanego budżetu powierzonego, o którym wspomniał pan minister. Budżet powierzony był również przewidziany w ustawie o podstawowej opiece zdrowotnej w ramach koordynacji, ale jednocześnie wymagał zmian w ustawie o świadczeniach finansowanych ze środków publicznych. Taka zmiana dokonała się wiosną 2022 r., co pozwoliło otworzyć dalsze prace legislacyjne nad określeniem badań i kwoty powierzenia.</u>
+          <u xml:id="u-3.11" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Żeby maksymalnie zapewnić pacjentom dostęp do badań, które od dawna były postulowane jako najbardziej pożądane w diagnostyce i umożliwiające postawienie rozpoznań w najczęstszych jednostkach chorobowych, postanowiliśmy podzielić ten budżet na taki, który zostanie przydzielony każdej placówce podstawowej opieki zdrowotnej, niezależnie od realizacji opieki koordynowanej. W tej chwili rozporządzenie jest jeszcze w konsultacjach publicznych.</u>
+          <u xml:id="u-3.12" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Tutaj zostały zaproponowane takie badania – tak jak wspomniałam – często postulowane przez lekarzy, jak ferrytyna, witamina B12, przeciwciała anty-HCV, antygen helicobacter pylori w kale, a także, aby zredukować zbędną antybiotykoterapię, która jak wiemy jest w naszym kraju bardzo poważnym problemem, zostały wprowadzone szybkie testy do diagnostyki point-of-care. To są szybkie testy CRP w populacji dziecięcej, bo tutaj ten test jest najbardziej wiarygodny, to są testy ilościowe i Strep Test do wykrywania antygenu paciorkowca. Tak jak powiedziałam, ten budżet będzie zaproponowany każdej placówce. To będzie kwota powierzenia, z której po prostu będzie można zlecać te badania.</u>
+          <u xml:id="u-3.13" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Natomiast największą zmianą, jaka zaistnieje od jesieni, jest przygotowanie opieki koordynowanej, która opiera się na poszerzonym pakiecie badań diagnostycznych. Tutaj już mamy poważne poszerzenie, dlatego że w budżecie powierzonym znajdą się takie badania, choćby z obszaru kardiologii, jak badanie echo serca, badanie holterowskie, czy to EKG czy ciśnieniowy, EKG wysiłkowe, Dopplery naczyniowe, NT-proBNP, oznaczanie albuminurii w moczu, badania z kręgu endokrynologii jak przeciwciała przeciwtarczycowe, biopsja aspiracyjna cienkoigłowa. Zaproponowaliśmy również, aby badanie spirometryczne, które obecnie znajduje się w koszyku badań diagnostycznych, zostało z tego koszyka wyjęte jako badanie finansowane odrębnie i aby była możliwość sfinansowania również takiego badania z próbą rozkurczową, co pozwoli na diagnostykę przewlekłej obturacyjnej choroby płuc w podstawowej opiece zdrowotnej. I tutaj, w połączeniu z tym budżetem powierzonym, mówimy o opiece kompleksowej nad pacjentem chorym przewlekle.</u>
+          <u xml:id="u-3.14" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Ustaliliśmy, że na tym pierwszym etapie wdrożenia koordynacji opieki wybierzemy najczęstsze schorzenia cywilizacyjne, które stanowią istotny problem w opiece. Zatem w pierwszej kolejności do koordynacji wejdą cukrzyca, nadciśnienie tętnicze, niewydolność serca, przewlekła choroba niedokrwienna serca, migotanie przedsionków, astma, POChP, niedoczynność tarczycy i guzek pojedynczy lub guzki mnogie tarczycy. Te choroby będą mogły być objęte kompleksową opieką.</u>
+          <u xml:id="u-3.15" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Co oprócz tych poszerzonych badań diagnostycznych w ramach koordynacji opieki otrzyma pacjent podstawowej opiece zdrowotnej? W pierwszej kolejności, właśnie opiekę koordynatora, który ma być tym pomocnikiem pacjenta w poruszaniu się po systemie. Ma go wspierać w ustalaniu konsultacji, w ustalaniu badań diagnostycznych i powodować, że pacjent będzie bardziej objęty opieką, bo nie będzie musiał na własną rękę wyszukiwać sobie terminów, ustalać badań i wizyt w poradni specjalistycznej.</u>
+          <u xml:id="u-3.16" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Tuta, oprócz tego budżetu powierzonego i koordynatora, bardzo ważnym elementem jest również nawiązanie współpracy ze specjalistami tych dziedzin, które zajmują się chorobami, które wymieniłam, a zatem z diabetologiem, kardiologiem, pulmonologiem czy alergologiem w przypadku astmy i endokrynologiem, a którzy będą współpracować z danym podmiotem i konsultować pacjentów z podmiotu. Pewną nowością będzie możliwość wykonania konsultacji lekarz-lekarz. Konsultacji zdalnej w przypadku placówek, które są odrębne, ewentualnie konsultacji będącej po prostu rozmową dwóch specjalistów na temat pacjenta, bez konieczności kierowania pacjenta na taką konsultację. Jest to więc nowość również postulowana przez wielu kolegów jako przydatne narzędzie takiego powiedzmy mini konsylium.</u>
+          <u xml:id="u-3.17" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Co bardzo ważne, w ramach właśnie opieki kompleksowej – czyli mówimy tutaj o programie zarządzania chorobą przewlekłą – lekarz opiekujący się pacjentem w podstawowej opiece zdrowotnej będzie miał obowiązek raz w roku odbyć wizytę kompleksową. Ta wizyta musi wiązać się z wytworzeniem dla pacjenta indywidualnego planu opieki medycznej, tak zwanego IPOM-u, w którym będzie zaplanowana droga pacjenta na najbliższe 12 miesięcy, czyli opisane postępowanie farmakologiczne niefarmakologiczne, kwestie wymaganych konsultacji badań, wizyt kontrolnych. Oczywiście to nie oznacza, że pacjent chory przewlekle ma mieć tylko jedną wizytę w roku, ale to ma być ta główna wizyta, dłuższa, taka z badaniami diagnostycznymi, w pełni oceniająca stan zdrowia pacjenta. Natomiast oczywiście pacjent w bardziej zaawansowanym stanie będzie wymagał również wizyt kontrolnych, które będą realizowane po prostu w ramach kapitacyjnej.</u>
+          <u xml:id="u-3.18" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Co jeszcze bardzo ważne, chcemy bardziej wykorzystać potencjał pań pielęgniarek. Zaproponowaliśmy więc, żeby pacjenci przewlekle chorzy w tych ścieżkach, które wymieniłam, mieli dostęp również do edukacji na temat postępowania w chorobie przewlekłej. Wiemy, że w chorobach przewlekłych to jest bardzo ważny aspekt i niestety zaniedbany. Zatem panie pielęgniarki będą mogły takie wizyty edukacyjne realizować i będą one finansowane.</u>
+          <u xml:id="u-3.19" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Zaproponowaliśmy również, właśnie w tym duchu wykorzystania kompetencji pań pielęgniarek, aby wzmocnić tutaj finansowanie i zachęty do lepszej opieki nad pacjentami z ranami przewlekłymi, zarówno w ramach wizyt domowych, jak i wizyt w przychodni. Wprowadziliśmy też propozycję dodatkowej opieki nad pacjentem, który jest wypisywany ze szpitala po ciężkim, po dużym zabiegu operacyjnym, czyli wzmocnienie tak zwanej transition care, tego przejścia z opieki szpitalnej do opieki ambulatoryjnej.</u>
+          <u xml:id="u-3.20" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Czyli ta zmiana to jest oczywiście zmiana na kilku polach. Myślę, że ona jest bardzo ważną zmianą systemową, dlatego że jeśli mówimy o płatnościach, to jest to odejście od tego systemu znanego nam od lat, czyli właściwie czystego systemu ryczałtowego z niewielkimi płatnościami fee for service, i przejście na system mieszany, gdzie zostaje stawka kapitacyjna, no bo wiemy, że POZ musi zapewnić dostępność do wszystkich świadczeń, które tutaj zostały wymienione, również do zachorowań ostrych. Właściwie POZ zaopatruje wszelkie problemy pacjentów, z jakimi się zgłaszają. Zostaje więc stawka kapitacyjna, natomiast pojawia się budżet powierzony, który zapewnia finansowanie zadaniowe w tych obszarach, na których nam najbardziej zależy, czyli właśnie opieki nad chorymi z najczęstszymi chorobami przewlekłymi.</u>
+          <u xml:id="u-3.21" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Chcemy, aby docelowo ścieżka wyglądała w ten sposób, że pacjent ma wykonywane regularnie badania profilaktyczne, ma stosunkowo wcześnie wykrytą chorobę i następnie jest obejmowany opieką kompleksową, we współpracy ze specjalistami wybranych dziedzin, jeśli to jest konieczne, natomiast nie jest kierowany do ambulatoryjnej opieki specjalistycznej, gdzie często nam znika z oczu. Czyli to ma zapewnić większą rolę lekarza rodzinnego w opiece kompleksowej nad pacjentem. Ma dać mu narzędzia do tej opieki, ma dać dodatkowe finansowanie i zachęcić do tego, żeby po prostu pacjent był objęty opieką w podstawowej opiece zdrowotnej.</u>
+          <u xml:id="u-3.22" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Myślę, że to jest korzystna zmiana dla pacjentów, dlatego że przy udziale koordynatora otrzymują możliwość opieki w tej placówce, w której po prostu na stałe się leczą, bez konieczności poszukiwania pomocy w systemie na własną rękę. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-3.23" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Bardzo dziękuję za tak szczegółowe przedstawienie zagadnienia. Szanowni państwo, otwieram dyskusję. Pierwsza osoba, która się zgłosiła, to pani poseł Skowrońska. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Poprosiłam o ten głos, bo w sytuacji, kiedy pani profesor przedstawia, a my mamy sobie z tego robić notatki, to chyba przyjmujemy jako pewne wyjaśnienie... Ja będę mówiła o samym materiale i o tym, czego w tym materiale nie ma, jeżeli państwo sygnalizujecie pewne zagadnienia.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PoselKrystynaSkowronska">Chciałabym rozpocząć od tego, aby pan minister przedstawił, jak zmieniała się stawka kapitacyjna, bo zaskoczona jestem, że dzisiaj mówi się o stawce kapitacyjnej w odniesieniu do grupy wiekowej powyżej 24. Ja przypominam sobie początki, bo nie rozmawiamy zbyt często o tym, jak wygląda dzisiaj stawka kapitacyjna podzielona na grupy wiekowe. Na grupy wiekowe, bo na początku, w okresie, kiedy były stawki dla POZ, to w przypadku lekarza, w zależności od grup wiekowych ta stawka kapitacyjna wynosiła różnie.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PoselKrystynaSkowronska">Nie będziemy umieli sobie odpowiedzieć na pytanie, czy ta stawka kapitacyjna jest dobrze oszacowana czy niedobrze, w sytuacji, kiedy mamy szalejącą inflację. Na to pytanie nie potrafimy sobie odpowiedzieć.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PoselKrystynaSkowronska">Przedstawiciele prezentują tę informację o planowanych zmianach dotyczących zwiększenia dostępu do świadczeń w zakresie profilaktyki chorób krążenia. Jest to dla mnie takie ogólne stwierdzenie. Nie napisano, ile, nie napisano, w jaki sposób będzie to zrobione.</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#PoselKrystynaSkowronska">W sposób szczególny interesuje mnie sprawa informacji, którą państwo zawarli tutaj, związanej z teleporadami, bo to mówi o jakości... To mówi między innymi o kontakcie pacjenta z lekarzem. O ile w sytuacjach kontynuacji czy wypisywania recept, możemy takie działanie przyjąć za rzecz normalną, o tyle zmianę tego sposobu świadczenia usługi należałoby pokazać, a państwo nie pokazali, ile to będzie i jak. Pokazujecie tylko wierzchołek góry lodowej, mówiąc, że to zmieniacie. Nie pokazaliście państwo sposobu, w jaki to będzie zrobione. Oczekuję na piśmie takiej informacji.</u>
+          <u xml:id="u-4.5" who="#PoselKrystynaSkowronska">Państwo napisali „POZ a projekty strategiczne”. No i tu jest jeszcze więcej znaków zapytania. Po pierwsze, Krajowy Plan Odbudowy. Poza dwiema linijkami, w których państwo piszecie „...w umowach o świadczenie usług w zakresie POZ...”.... Ja się nawet dziwię, że państwo to wpisali w tym materiale – tylko że, to było w maju – ale dzisiaj, kiedy znamy te kamienie milowe, to się to oddala i nie wiemy, kiedy, nie wiemy, jak, a jeżeli państwo chcecie porządnie mówić o ochronie zdrowia, życia i świadczeń, to może należałoby nam powiedzieć, kiedy ten tak zwany efekt zdrowotny, kiedy te pieniądze po prostu przyjdą, żeby one fizycznie były na to zadanie wykorzystane.</u>
+          <u xml:id="u-4.6" who="#PoselKrystynaSkowronska">W przypadku Narodowej Strategii Onkologicznej też chciałabym więcej niż tylko sygnał tutaj pokazany, bo te projekty strategiczne powinny być bardziej rozwinięte. I my powinniśmy to otrzymać, jeżeli państwo macie się czym pochwalić.</u>
+          <u xml:id="u-4.7" who="#PoselKrystynaSkowronska">Fundusz Medyczny. Ja bym uprzejmie poprosiła, jeśli chodzi o ten Subundusz Rozwoju Profilaktyki w ramach Funduszu Medycznego, żeby nam to podać na liczbach – ile tych pieniędzy trafiło do POZ. Dlaczego? Dlatego, że my przez wszystkie lata słyszymy, że brak wykorzystania Funduszu Medycznego, a zatem teoretycznie szans... Jak by ktoś powiedział – pieniądze na to są, czy kasa na to jest, a realizacja Funduszu Medycznego wygląda bardzo kiepsko. W tym zakresie ten Subfundusz Rozwoju Profilaktyki należałoby przynajmniej nam pokazać. Pokazać etapy, na których będziecie państwo to realizować.</u>
+          <u xml:id="u-4.8" who="#PoselKrystynaSkowronska">Może państwo macie na temat wiedzę, ale ten materiał nie jest materiałem najlepszym, którym państwo możecie się pochwalić, bo on jest nieczytelny, niezrozumiały. On jest po prostu tylko napisany.</u>
+          <u xml:id="u-4.9" who="#PoselKrystynaSkowronska">Chciałabym jeszcze poruszyć dwie ważne rzeczy... W zakresie opieki pielęgniarskiej nie piszecie państwo, w jaki sposób będzie ten tryb dokonywania świadczeń, a zatem podpisywania umów w zakresie świadczenia takiej opieki pielęgniarskiej jako odrębnych podmiotów na rynku poza placówkami POZ, albo to będą placówki POZ pielęgniarskie. Jak ten nowy model będzie wyglądał. I ostatnie...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Pani poseł, przepraszam, bo bardzo długo pani mówi. To jest na pewno wszystko ważne, ale jednak prosiłbym o jakiś umiar...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Ale, panie przewodniczący...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">... bo dużo osób się zgłosiło...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">To znaczy, że ci wszyscy, tak jak ja...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Ja w tej chwili widzę 5 zgłoszeń...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">...że ten materiał jest kiepski, bo ja...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Nie, wcale nie dlatego. Ja zabiorę głos, bo uważam, że materiał, ale przede wszystkim wypowiedź pani profesor jest bardzo interesująca...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Ale to pan robił notatki, bo trzeba było...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Naprawdę, do puenty. Bardzo proszę panią poseł.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Chciałabym podjąć interwencję, również u pana ministra, w zakresie zmian. Lekko to się wiąże, ale wiąże się to z opieką nad pacjentem – aptekarze i zmiana terminu wypłat za wydane leki na recepty. Państwo dokonali zmiany od 16., i ten termin ma być dwutygodniowy. Aptekarze przy obecnej sytuacji zwracają uwagę – oni angażują swoje środki, jest wysoka inflacja i wszystko. Dlaczego oni mają dwa tygodnie czekać na refundację, na przekazywanie pieniędzy? To wymaga pilnej rewizji w obecnej sytuacji, kiedy inflacja szaleje i wszystkie inne rzeczy związane z kosztami pracy, nałożone między innymi na tę grupę... I myślę, że pan przewodniczący też nie jest do końca zadowolony z tego materiału. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Pani poseł, ja mam określone uwagi, zastrzeżenia, jeżeli chodzi w ogóle o organizację ochrony zdrowia w zakresie właśnie POZ, ale to, co powiedziała pani profesor, zabrzmiało dla mnie bardzo interesująco. Ja do tego później się odniosę, a teraz zgłosiło się też kilku innych lekarzy, i nie tylko. Pan poseł Hardie-Douglas, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PoselJerzyHardieDouglas">Dziękuję bardzo. Ja też z wielkim zainteresowaniem wysłuchałem tego, jak również udało mi się przeczytać materiał, który został nam dostarczony. Po pierwsze, chciałem spytać, bo pani profesor powiedziała, że pilotaż czegoś, co się nazywa POZ Plus – to już mi się nóż w kieszeni otwiera, ale był taki pilotaż... Mówiła pani profesor, że mieliście krótki okres do przeanalizowania wyników. Czy te wyniki zostały przeanalizowane i czy w tej chwili widzicie, że zaproponowane zmiany się sprawdzają, czy nie?</u>
+          <u xml:id="u-16.1" who="#PoselJerzyHardieDouglas">Teraz przejdę do moich różnych wątpliwości. Przede wszystkim mam wielką wątpliwość odnośnie do tego, czy znaczna część rzeczy, o których mówiła pani profesor, to nie są pobożne życzenia. Między innymi powiedziała pani coś takiego, że jako rozwiązanie systemowe będzie możliwość nawiązania kontaktu przez lekarza POZ z różnymi specjalistami. Wymieniła pani tutaj same deficytowe specjalizacje, takie jak kardiolog, pulmonolog, endokrynolog. Ci pacjenci już teraz nie będą musieli iść do AOS-u i znikać temu lekarzowi z horyzontu – ja cytuję to, co pani mówiła, dosyć uważnie słuchałem – bo teraz już ten lekarz się zaopiekuje tymi pacjentami, którzy będą wyszczególnieni przez lekarza POZ.</u>
+          <u xml:id="u-16.2" who="#PoselJerzyHardieDouglas">Ja chcę panią zapytać. Jestem lekarzem praktykującym w 40-tysięcznym mieście, gdzie nie ma w ogóle żadnego endokrynologa. W jaki sposób ci lekarze POZ podpiszą umowę i nagle ci endokrynolodzy – skąd oni, z księżyca się wezmą – będą się opiekowali tymi pacjentami?</u>
+          <u xml:id="u-16.3" who="#PoselJerzyHardieDouglas">Pani profesor mówi, że między innymi jednym z uprawnień tego rozszerzonego katalogu diagnostyki, który będzie w POZ, będzie biopsja cienkoigłowa tarczycy. Tak to zrozumiałem. To jest chyba kompletne nieporozumienie. To znaczy, lekarz POZ będzie mówił, nie wiem komu, na przykład USG-iście, radiologowi, temu, który robi biopsję, że proszę nakłuć ten i ten guzek. Nakłuwanie zmian w wolu wieloguzkowym, zmian pojedynczych, to jest naprawdę... To, czy należy w ogóle zrobić biopsję, czy nie, to jest sztuka, której się uczą specjaliści. Nawet mając te specjalizacje nie zawsze mają pewność odnośnie do tego, czy zmiana obserwowana przez parę lat powinna być nakłuwana, czy nie. W jaki sposób ma o tym rozstrzygać lekarz POZ? Dla mnie jest to wielką niewiadomą.</u>
+          <u xml:id="u-16.4" who="#PoselJerzyHardieDouglas">Chciałem powiedzieć, że tutaj jest troszeczkę takiej nowomowy. Przy okazji chciałbym zwrócić na to uwag, że jeśli państwo dajecie nam materiały, to prosiłbym, żeby ten język był językiem ludzkim. Nie powinno się pisać czegoś takiego, „że kolejne zmiany planowane do wdrożenia na poziomie POZ to są porady pielęgniarskie w zarządzaniu raną przewlekłą w środowisku domowym pacjenta”. To jest naprawdę coś niesamowitego. Dlaczego nie można napisać „leczenie rany przewlekłej w domu chorego”? To jest po prostu jakaś nowomowa, której powinniśmy się absolutnie wystrzegać.</u>
+          <u xml:id="u-16.5" who="#PoselJerzyHardieDouglas">Na koniec chcę tylko powiedzieć, że całkowicie zgadzam się tutaj z panią poseł Skowrońską, że państwo nie pokazujecie, z czego będziecie to wszystko finansować. Dosyć ogólne są stwierdzenia dotyczące tego, co będzie, poza stawką kapitacyjną, za te zwiększone uprawnienia.</u>
+          <u xml:id="u-16.6" who="#PoselJerzyHardieDouglas">Nie bardzo wiem, co to znaczy, że pielęgniarki będą miały jakieś dodatki wtedy, kiedy... Nie wiem, to tak wygląda, jakby w jakimś konkursie występowały, że one albo dostaną pieniądze za to, co robią w domu chorego, albo nie, bo to będzie jakoś oceniane przez kogoś. To chyba pan minister o tym powiedział. W przypadku, kiedy Fundusz Medyczny jest całkowicie niewykorzystywany, kiedy pieniądze z Krajowego Funduszu Odbudowy, że tak powiem, albo będą, albo ich nie będzie, brak wskazania finansowania jest poważnym mankamentem tego opracowania. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dziękuję bardzo. Dziękuję też za zwięzłą wypowiedź. Teraz pan poseł Sośnierz, bardzo proszę. Ja widzę państwa zgłoszenia, także spokojnie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PoselAndrzejSosnierz">Przede wszystkim w tych materiałach zwraca uwagę koncentracja na pieniądzu. Oczywiście on jest istotny, on jest paliwem, które pozwala jechać tej machinie, niemniej jednak nie widać tutaj przedstawionych rezultatów uzyskiwanych za coraz większe pieniądze, bo opieka zdrowotna nie funkcjonuje po to, żeby wydawać pieniądze, tylko po to, żeby uzyskać rezultaty zdrowotne. W takim razie nie ma w tych materiałach pewnej korelacji między tym, że jest coraz więcej pieniędzy, a tym, jakie rezultaty podstawowa opieka zdrowotna uzyskuje. Na przykład, było powszechnym zjawiskiem, że w okresie pandemii, mimo wzrastających środków, liczba porad, liczba świadczeń medycznych była zmniejszona nie tylko w POZ – w szpitalnictwie, w opiece ambulatoryjnej itd. Apelowałbym więc o to, aby przedstawiając materiały połączyć nie tylko pieniądze, ale i rezultaty.</u>
+          <u xml:id="u-18.1" who="#PoselAndrzejSosnierz">Trudno dyskutować z dobrymi intencjami, które przyświecają zmianom, które proponowała pani profesor, bo one są słuszne i dobrze byłoby, żeby tak właśnie było. Tylko, żeby tak właśnie było, powinniśmy mieć jakąś miarę uzyskiwanych rezultatów. Czyli chodzi o to, czy państwo przyjęli dla poszczególnych celów, które chcecie uzyskać, jakieś wskaźniki, które będą wskazywały, że cel został osiągnięty.</u>
+          <u xml:id="u-18.2" who="#PoselAndrzejSosnierz">Jednym z celów jest na przykład to, żeby pacjenci rzadziej trafiali do lekarza specjalisty, żeby więcej diagnostyki było robione na niższym szczeblu. Dobrze. W takim razie na końcu tego procesu powinna być zmniejszona liczba skierowań do lekarza specjalisty przez lekarza POZ. Czy w takim razie taki system monitoringu został zrobiony? Jeżeli bowiem będzie tak, że państwo ogłosicie taki cel, jeżeli państwo dacie na to większe pieniądze, a będzie tak, jak było, to po co te pieniądze wydawaliśmy.</u>
+          <u xml:id="u-18.3" who="#PoselAndrzejSosnierz">W takim razie, jeszcze raz, konkretne pytanie. Czy macie państwo przygotowane wskaźniki do monitorowania, czy zadania określone, które chcecie uzyskać, będą uzyskiwane? Jednym z nich byłaby na przykład – jak już wspomniałem – zmniejszona liczba skierowań lekarza rodzinnego do specjalistów, albo, na przykład, jeśli obejmuje grupę osób z nadciśnienie, czy ta grupa rzeczywiście jest lepiej leczona niż była. Liczba skierowań i jaka grupa pacjentów trafia z powikłaniami, potem z ciężkimi przebiegami chorób do leczenia szpitalnego. To też jest jakiś wskaźnik, czy lekarz wypycha i swoje rezultaty uzyskuje dopiero po skierowaniu pacjenta do szpitala. Czy on częściej, czy rzadziej trafia? Oczywiście zależy to od populacji, jaką ona ma. Może być starsza, młodsza, schorowana, czasem są jakieś endemiczne problemy, ale...</u>
+          <u xml:id="u-18.4" who="#PoselAndrzejSosnierz">Czyli kończąc, apeluję tutaj o to, aby wiązać nakłady z rezultatami, który się uzyskuje i pokazywać to w takich sprawozdaniach. I drugie pytanie, konkretne, czy macie państwo przygotowane jakieś wskaźniki do monitorowania, czy zakładane cele będą uzyskiwane. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacyposelCzeslawHoc">Dziękuję bardzo. Teraz następny mówca, pan profesor, poseł Wojciech Maksymowicz. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#PoselWojciechMaksymowicz">Panie przewodniczący, panie ministrze, Wysoka Komisjo, cytowane na początku informacji ustawowe zadania niewątpliwie są słuszne i powinny być wyznacznikiem wszelkich działań, zresztą powstały kilkadziesiąt lat temu i są kontynuowane. Natomiast właściwa realizacja tych zadań nie następuje i nie może nastąpić, ponieważ brak jest strategii całościowej, systemowej. Po prostu jest to wycinkowe sprawdzanie, klajstrowanie jakiegoś przecieku, ograniczanie jakiegoś fragmentu. Nie może też być strategii, ponieważ generalnie niestety brak jest zapewniania właściwego priorytetu dla opieki zdrowotnej w czasie praktycznie całego funkcjonowania rządu PiS. Zwłaszcza ten ostatni okres, tych ostatnich dwóch i pół lat, skupiony tylko i wyłącznie na ratowaniu możliwości wyrzucania, w cudzysłowie, pieniędzy na tak zwanych, znowu w cudzysłowie, budżetożerców. To określenie, dobrze pamiętam, gdy pan premier Balcerowicz stosował je w odniesieniu do służby zdrowia, nauczycieli itp. Jest to absolutnie ta linia.</u>
+          <u xml:id="u-20.1" who="#PoselWojciechMaksymowicz">Dlatego też co rusz obsadza się ministerstwo kolejnymi fachowcami od finansów, od ekonomii. Jedni się zużyją, następni wchodzą. Jest to reduta obronna przed wydatkowaniem środków. A jakie są tego efekty? No takie, że oto czytamy, iż środki bezwzględne są duże. Są coraz większe bezwzględnie, ale jeżeli przejdziemy do procentowych, to wzrost w ciągu dwóch lat o 4,65% kwoty składki kapitacyjnej w zestawieniu z aktualną inflacją, to jest zmniejszenie o 10%. No oczywiście to jest inflacja chwilowa, ona potrwa najwyżej rok, ale, no Chryste Panie... Proszę państwa, wzrost o 4,15% – jak czytamy – jeżeli chodzi o całość finansowania podstawowej opieki zdrowotnej, to po prostu znaczy, że jest to zmniejszenie, znowu prawie o 10%.</u>
+          <u xml:id="u-20.2" who="#PoselWojciechMaksymowicz">Proszę państwa, to jest bardzo trudna sytuacja. Ja współczuję państwu, bo dostaliście zadanie obrońców w zamkniętej twierdzy, w której co pewien czas są jakieś sygnały od centrali, od pana premiera – róbcie tak dalej, pilnujcie, bo my potrzebujemy pieniędzy gdzieś indziej. No, jeżeli jest sytuacja taka, że jest coraz trudniej finansowo w ogóle, trzeba to otwarcie społeczeństwu powiedzieć. Tak więc nawet najlepsze starania ekspertów, takich jak ten głos pani profesor, są fragmentarycznym działaniem, są klajstrowaniem pewnych miejsc, które są zarzewiem niedługiego pożaru, który nastąpi, bo przecież niezadowolenie będzie narastać. Ciągle służba zdrowia nie jest priorytetem, a niestety ustawa, która miała pomóc w zapewnieniu, zagwarantowaniu wzrostu nakładów, w zestawieniu z instalacją stała się nierealistyczna. Po prostu tylko i wyłącznie mówi o dużych, bezwzględnych sumach, mówi o wypełnieniu zobowiązań odnośnie do tych danych sprzed dwóch lat właśnie, czy nawet starszych – jak tu widzimy porównanie do 2018 r. – natomiast, tak naprawdę, jest to taka księgowa manipulacja, a realnie dochodzi do spadku. W związku z tym, jak mogą być realizowane zadania, nawet najlepsze, przy takim spadku realnych nakładów przy wzroście realnych kosztów. To jest to ogromny znak zapytania. To nie jest priorytet tego rządu. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczacyposelCzeslawHoc">Dziękuję bardzo. Proszę o zabranie głosu panią poseł Gabrielę Masłowską. Następnie przygotuje się pan poseł Janusz Korwin-Mikke.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#PoselGabrielaMaslowska">Panie przewodniczący, szanowni państwo, pozwolę sobie przypomnieć pewną dyskusję, która była na posiedzeniu Komisji Zdrowia kilka miesięcy temu z udziałem koordynatora do spraw nefrologii. Nie pamiętam nazwiska profesora. Była to bardzo ciekawa dyskusja, aczkolwiek smutna, jeśli chodzi o sedno sprawy. Mianowicie, z wypowiedzi pana profesora wynikało, że bardzo groźnym zjawiskiem i dosyć powszechnym, szybko się rozprzestrzeniającym, są choroby nerek, które są wykrywalne w bardzo późnym okresie i w związku z tym często nieuleczalne.</u>
+          <u xml:id="u-22.1" who="#PoselGabrielaMaslowska">Z wypowiedzi profesora wynikało, że w tej chwili jest to dosłownie plaga tego rodzaju choroby. Ja nie jestem lekarzem, nie powiem państwu, o jakie konkretnie chodzi, ale na pewno o choroby nerek. Z tego wynikało również, że w pewnym sensie jest też brak świadomości, czy też są różne przyczyny na etapie wstępnego rozpoznania.</u>
+          <u xml:id="u-22.2" who="#PoselGabrielaMaslowska">Mamy znaczny wzrost kosztów na POZ, bo nawet w ostatnich dwóch latach – od 2018 r. – jest to wzrost z 11 mld do kwoty 17,520 mld zł, czyli aż o 56% w ciągu 3 lat – przepraszam. Jest to znaczny wzrost nakładów. Jednocześnie pani konsultant mówiła, że między innymi nastąpiło powiększenie koszyka badań diagnostycznych. Chciałabym zapytać, czy ta kwestia podlegała państwa uwadze. Czy może państwo mieli jakiś kontakt właśnie z konsultantem krajowym do nefrologii? Czy jego postulaty, uwagi, są przez państwa rozpatrywane i uwzględnione? Czy w ramach tego powiększonego koszyka zadań diagnostycznych znajdują się chociażby takie rodzaje badań, które by stanowiły po prostu środek zaradczy wobec zjawiska późnej rozpoznawalności i dosyć powszechnej zachorowalności na choroby nerek w ostatnich latach? Bardzo mnie to interesuje i uważam, że tutaj, na tym etapie, można by jeszcze wiele zrobić przy wykorzystaniu całej wiedzy i współpracy ze specjalistami z tej dziedziny. Czy mogłaby pani nam coś na ten temat powiedzieć, czy coś w tej kwestii się zmienia, bo – powtarzam – wynikało z wypowiedzi, że dotychczasowa diagnostyka, ta wstępna, jest na tyle niewystarczająca, że wykrywalność jest zbyt późna i często, w związku z tym, są to nieuleczalne przypadki. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#PrzewodniczacyposelCzeslawHoc">Dziękuję bardzo. Proszę o głos pana posła Janusza Korwina-Mikkego, a następnie pan Zdzisław Wolski.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#PoselJanuszKorwinMikke">Dziękuję. Proszę państwa, nie będę powtarzał tego, co myślę na temat tak zwanej państwowej służby zdrowia, natomiast jako specjalista od teorii podejmowania decyzji chciałbym wyjaśnić pani, że pani konstruuje różne wskaźniki. Otóż, można udowodnić bez żadnych trudności, że jaki by pani wskaźnik zrobiła, to zawsze będą sytuacje, w których wskaźnik się polepszy, a sytuacja w sposób oczywisty się pogorszy. Nie ma możliwości skonstruowania innego wskaźnika.</u>
+          <u xml:id="u-24.1" who="#PoselJanuszKorwinMikke">Słyszałem tutaj propozycję wielce czcigodnego Andrzeja Sośnierza, który mówił, na przykład, jak jest niedobrze, że jest spychotechnika, że lekarze spychają na specjalistów. W szczególności bardzo łatwo poprawić ten wskaźnik – brak skierowań do specjalisty.</u>
+          <u xml:id="u-24.2" who="#PoselJanuszKorwinMikke">I druga sprawa. Jestem bardzo wdzięczny ministerstwu za wprowadzanie nowości, zwłaszcza takiej, jak możliwość konsultacji lekarza z lekarzem. Chciałbym tylko, żeby ministerstwo skierowało do prokuratury wniosek o ukaranie tego, który spowodował, że do tej pory nie było to możliwe. No bo rozumiem, że do tej pory było to niemożliwe. Kto przeszkadzał lekarzowi konsultować się z lekarzem? Proszę o skierowanie do prokuratury wniosku przeciwko temu komuś, kto uniemożliwiał do tej pory takie konsultacje. Dziękuję za uwagę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#PrzewodniczacyposelCzeslawHoc">Dziękuję bardzo. Pan poseł Zdzisław Wolski, a następnie pan Marek Hok.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#PoselZdzislawWolski">Z konieczności tylko parę rzeczy, nie chcę zabierać za dużo czasu zabierać. Generalnie kierunek proponowany przez państwa na pewno jest interesujący i właściwy. Na pewno dużo lepszy niż różne, jakieś nieoficjalne wypowiedzi, trochę czynów typu przejęcie przez szpitale nocnej i świątecznej pomocy, bo być może pani Mastalerz, pan minister, mają lepsze informacje, ale chyba to nie bardzo wyszło. A były też zakusy, żeby szpitale przejęły podstawową opiekę zdrowotną, bo przecież to będzie taniej i korzystniej, co oczywiście skończyłoby się może nie katastrofą, ale czymś podobnym do katastrofy. Byłoby to całkiem atrakcyjne – i tu przewrotnie powiem – nawet dla ministra zdrowia, a szczególnie Narodowego Funduszu Zdrowia, bo wtedy nie prezes NFZ by odpowiadał i zawsze miałby alibi, że to źli dyrektorzy szpitali zawalają opiekę. Tak więc, nie kontynuując tego tematu, idziemy w dobrą stronę.</u>
+          <u xml:id="u-26.1" who="#PoselZdzislawWolski">Nie chcę powtarzać za kolegami, profesorem Maksymowiczem, panem doktorem Sośnierzem, tego, co mówili, bo oczywiście jest to prawdą, przy czym – jak to się ładnie mówi – podbijam wypowiedź pana profesora Maksymowicza, bo nie miało być podwyżki opłaty w tym roku, a jest wielki sukces, bo jest w 4,5%. Jednak w zestawieniu z faktyczną inflacją to przecież jest tylko zmniejszenie skali zwiększającego się niedofinansowania, a nie wzmocnienie. Taka jest realna ocena sytuacji. Nie będę powtarzał tego, co wiemy. Pan premier się chwali – dojdziemy do 6% PKB, tylko oczywiście – my tu wiele razy protestowaliśmy – dotyczy to PKB minus dwa lata, nie minus rok. To, szczególnie w okresie wzrastającej inflacji, która, panie Wojtku, w mojej ocenienie nie potrwa rok, tylko wiele lat... To, że na rok ma być wysoka inflacja to chyba bardzo, bardzo wielki optymizm. To niestety chyba się nie sprawdzi.</u>
+          <u xml:id="u-26.2" who="#PoselZdzislawWolski">Jednak – już nie chciałbym przedłużać – chodzi o pieniądze. Fajnie, że POZ będzie miał zwiększone możliwości, również – nazwijmy to po imieniu – pewien prestiż mogąc wykonywać tyle innych badań, zadań itd, jej podmiotowość w systemie się zwiększy, ale jeśli chodzi o opłatę kapitacyjną – nie wiem, jaki kwotowo będzie ten budżet powierzony – które jednostki... Mamy 6 tys. podmiotów POZ, świadczenia są chyba w 9 tys. miejsc świadczone... Mówię o tym, co ma być finalnie, już za niewiele miesięcy. Skąd te jednostki wezmą na USG, żeby Dopplera zrobić, echo serca, bieżnie do prób wysiłkowych, które mają robić, respiratory i to niezłej klasy? Kto ma to sfinansować? Czy to ten budżet powierzony będzie zawierał te kwoty, czy...? No bo diabeł tkwi w szczegółach. To jest to.</u>
+          <u xml:id="u-26.3" who="#PoselZdzislawWolski">Również 15 gr. Od pacjenta na koordynatora – takie były propozycje. To było kiedyś. Już nie ma 15 gr... A to chyba były początki, 15 w propozycjach... A, to momencik, przepraszam. To być może. Pomyliłem te 15 gr. Właśnie dlatego pytam.</u>
+          <u xml:id="u-26.4" who="#PoselZdzislawWolski">Ale, już naprawdę kończąc, rozwijam bardzo mądrą myśl pana doktora Sośnierza. Na dziś – oczywiście przerysowuję – system jest tak skonstruowany, że jeśli trafia się lekarzowi kłopotliwy pacjent w podstawowej opiece zdrowotnej, to nawet nie z niechęci, ale z ogromu pacjentów, których musi przyjmować, dla niego jest naturalne, że w bardziej skomplikowanym przypadku diagnostycznym – już na dzisiaj, mówię – zamiast martwić się, zlecać kosztowne badania, nawet te, które aktualnie się robi w przychodni na poziomie podstawowej opieki zdrowotnej, narażać finanse, robić sobie kłopoty, wydatkować pieniądze i tracić czas, najlepiej, siup, napisać skierowanie do jakiegoś określonego „loga” – kardiologia, diabetologia, endokrynologa – niech on to bierze na klatę. Niech on zleca badania ze swojego budżetu, leczy. No i idzie ciąg dalszy – to mówię do państwa – bo z kolei, jeżeli taki pacjent trafi do specjalisty, również kłopotliwy, kosztowny, to co? Najlepiej do szpitala na diagnostykę... To jest taka upiorna i jakże logicznie uzasadniona spychoterapia – z dołu na samą górę, a szpitale potem już nie mają co z tym pacjentem zrobić. No, może jakiś pojedynczy uda im się na oddział kliniczny, na przykład... To jest próba przerwania tego upiornego ciągu.</u>
+          <u xml:id="u-26.5" who="#PoselZdzislawWolski">Jeszcze mi brakuje tylko jednej składowej, i to powtarzam za panem Andrzejem Sośnierzem, bo były takie rozważania, żeby nawet na tyle tego budżetu powierzonego było, żeby podstawowa opieka zdrowotna z tego budżetu płaciła za wizytę u specjalisty. Ja nie mówię, że tak należy zrobić, tylko pod rozwagę... To jest jeden z brutalnych mechanizmów, ale wtedy...</u>
+          <u xml:id="u-26.6" who="#PoselZdzislawWolski">I już naprawdę kończąc – bo ja też jestem lekarzem podstawowej opieki zdrowotnej z dużym doświadczeniem – jest mnóstwo pacjentów chronicznych, nie dyskredytując ich, którym tak jest dobrze, że oni sobie pójdą do kardiologa, na przykład raz na dwa miesiące. Nic się z nimi nie dzieje, są kolejki do kardiologów, ale oni wymuszają na lekarzu... Idzie, a on im da taki sam lek, tylko pod inną nazwą albo powie – dobre ma pani leki, niech je pani bierze dalej. Idzie w sposób zupełnie nieuzasadniony do specjalistów blokując tych pacjentów, którzy muszą iść i czynnik czasu ma niejednokrotnie bardzo wielkie znaczenie.</u>
+          <u xml:id="u-26.7" who="#PoselZdzislawWolski">Żeby był taki mechanizmu, który by przerwał tę rzeczywistość, właśnie określonymi statystykami, o których mowa, sprawozdawczością, mechanizmami oceny jednostki, a nawet – pod rozwagę – niech to będzie jakaś kwota, którą jednostka z tego sutego budżetu – bo wtedy musiałby to być suty budżet powierzony – sfinansowałaby wizyty u specjalistów. Tu znowu nic nie jest czarne ani białe, żeby to nadmiernie nie ograniczyło, ale może by to było mniejszym złem niż to, co jest dzisiaj. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-27">
+          <u xml:id="u-27.0" who="#PrzewodniczacyposelCzeslawHoc">Dziękuję bardzo. Mam taką propozycję. Oczywiście pan poseł Marek Hok, ale może byśmy teraz skończyli pierwszą rundę i jeszcze poprosilibyśmy panią profesor i pana ministra o ewentualne odpowiedzi... Tak? To dobrze. To pan poseł Marek Hok i następnie pan Riad Haidar.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-28">
+          <u xml:id="u-28.0" who="#PoselMarekHok">Panie przewodniczący, panie ministrze, Wysoka Komisjo... Panie przewodniczący, pani poseł Gelert jeszcze czeka w kolejce, tak więc chciałbym tylko upomnieć się o swoją koleżankę...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-29">
+          <u xml:id="u-29.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dobrze. My o wszystkich pamiętamy. Alternatywa jest taka, że my dość zwięźle zapytamy i wtedy pani profesor odpowie całościowo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-30">
+          <u xml:id="u-30.0" who="#PoselMarekHok">Dobrze, to ja zwięźle parę krótkich pytań, bo mówimy o tych wszystkich zadaniach, nowych zadaniach... Właściwie to nie są nowe zdania, bo te zadania i cele ustawowe POZ są praktycznie od 25 lat, od momentu powstania podstawowej opieki zdrowotnej.</u>
+          <u xml:id="u-30.1" who="#PoselMarekHok">Jeśli chodzi o to finansowanie, o którym wszyscy koledzy mówią – mogę tylko przyłączyć się do tych obaw i apeli – mam jedno pytanie. Kto ma to robić, panie ministrze, pani profesor, bo nie powiedzieliśmy w tym sprawozdaniu ani słowa na ten temat, jaką mamy kadrę medyczną, ilu mamy lekarzy medycyny rodzinnej, jakie mamy braki? Ja chciałbym zwrócić uwagę na to – z całym szacunkiem do wieku, do peseli – że większość tych lekarzy, zwłaszcza w małych ośrodkach, w małych miejscowościach, gdzie są pojedyncze praktyki lekarza rodzinnego, jest w wieku emerytalnym i w każdej chwili oni mogą odejść. Już to się dzieje. Zaczynają odchodzić lekarze POZ. Zaczynają oddawać cesją swoje kontralty z funduszem czasami jakimś nowym, dziwnym podmiotom, które próbują się urządzić na rynku Narodowego Funduszu Zdrowia i to jest bardzo niepokojące. Dlatego moje pytanie brzmi, kim to wszystko macie państwo zamiar wykonać.</u>
+          <u xml:id="u-30.2" who="#PoselMarekHok">Drugie pytanie. Bardzo proszę o szczegółowe informacje dotyczące Krajowego Planu Odbudowy, tego aspektu dotyczącego ochrony zdrowia, gdzie jest chyba około  18 mld euro. Chcielibyśmy wiedzieć, jakie są cele... Tak, euro.</u>
+          <u xml:id="u-30.3" who="#PoselMarekHok">I pytanie jeszcze jedno do pani profesor. Pani profesor mówiła o profilaktyce raka szyjki macicy u lekarza POZ. Na czym ma to polegać? Jako ginekolog chciałbym się dowiedzieć, jak to... To bardzo proszę. Jeżeli to ma robić lekarz... Cytologia była, jest i będzie. Cytologia była w programie bezpłatnych badań prowadzonych przez Narodowy Fundusz Zdrowia i zgłaszało się 17-18% kobiet. Życzę, żeby zgłaszało się więcej. Chciałem jeszcze pytać o nocną i świąteczną pomoc, ale to już pani poseł Gelert, jeżeli dostanie głos, będzie pytała o to, a na pozostałe pytania bardzo proszę o odpowiedź. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-31">
+          <u xml:id="u-31.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dobrze. To dziękuję bardzo. Pani poseł Gelert, proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-32">
+          <u xml:id="u-32.0" who="#PoselElzbietaGelert">Dziękuję bardzo. Ja najpierw chciałabym zapytać, jeżeli można oczywiście, od kiedy pan minister jest ministrem w randze wiceministra, dlatego że tak szybko zmienia się w tym ministerstwie, że powiem państwu, że to jest aż dziwne. Czy w ogóle znane jest panu zagadnienie POZ, bo oprócz tego, że zarządza się statystykami, analizami, to jeszcze powinno się mieć pewne pogłębienie wiedzy w danej dziedzinie. Natomiast ani nam nie przedstawiono pana wiceministra...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-33">
+          <u xml:id="u-33.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Pani poseł, przepraszam. Nie ma zwyczaju, i za państwa rządów też nie było, żeby ktoś przedstawiał...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-34">
+          <u xml:id="u-34.0" who="#PoselElzbietaGelert">Ale chyba bardzo dobrze...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-35">
+          <u xml:id="u-35.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">...a pan minister jest już kilka miesięcy. Nie wiem, trzy miesiące...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-36">
+          <u xml:id="u-36.0" who="#PoselElzbietaGelert">No widzi pan, nikt nie wie. Nawet gdybym spotkała, to bym nie wiedziała, kim jest. Wie pan, może to i można tak komuś wypominać, że ktoś czegoś nie robił, ale trzeba zacząć kiedyś to robić. Wydaje mi się, że byłoby jednak w dobrym tonie, że Komisja Zdrowia poznaje swoich wiceministra albo nowego ministra, jeżeli takowy będzie. To tak na marginesie, bo właściwie w tej chwili nie wiemy, do kogo mamy zgłaszać się z pytaniami. Czy do pana wiceministra, czy do pani konsultant, bo widzę, że tu więcej do powiedzenia ma pani konsultant niż pan wiceminister...?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-37">
+          <u xml:id="u-37.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Pani poseł, naprawdę, bardzo proszę. To jest standard. Kiedy ministrowie przychodzili sami, to wtedy było pytanie, a gdzie konsultanci krajowi. Słyszałem to od państwa wielokrotnie, więc zawsze można grymasić. Po to właśnie...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-38">
+          <u xml:id="u-38.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Ale pan tu nie jest od zwracania uwagi, tylko od prowadzenia obrad.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-39">
+          <u xml:id="u-39.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Po to właśnie są konsultanci krajowi, żeby przychodzić i informować panią poseł Gelert z pierwszej ręki – przez osoby, które są konsultantami w danej dziedzinie. Bardzo proszę, pani poseł, już naprawdę szkoda czasu na tego typu złośliwości.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-40">
+          <u xml:id="u-40.0" who="#PoselElzbietaGelert">No właśnie, szkoda czasu, że pan mi przerywa na okrągło, bo przerywa pan każdemu, i myślę, że to jest nieładnie i nieelegancko, ponieważ, a dlaczego miałabym nie zapytać. Ja pytam. Myślę, że pan wiceminister i pani konsultant sami się obronią. Nie potrzebują pana jako adwokata.</u>
+          <u xml:id="u-40.1" who="#PoselElzbietaGelert">Natomiast miałabym do państwa takie pytanie. Chodzi właśnie o tę nocną i świąteczną opiekę zdrowotną. Niedawno była dyskusja i mowa o tym, że to POZ przejmie tę opiekę. Przynajmniej takie były projekty, że przejmie. W tej chwili – jak wiemy i widzieliśmy – powierza się to jeszcze bardziej szpitalom i wprost nakazuje się szpitalom tam, gdzie są SOR, ażeby obejmowały pacjentów nocną i świąteczną opieką.</u>
+          <u xml:id="u-40.2" who="#PoselElzbietaGelert">Ja miałabym pytanie. Czy ministerstwo robiło kiedykolwiek, jakiekolwiek badania i analizy dotyczące właśnie przyjęć w nocnej i świątecznej opiece zdrowotnej? Proszę państwa, to co się dzieje jest wynikiem czegoś. Miałabym więc taką prośbę i takie pytanie, kiedy państwo ewentualnie by to zrobili. Jak dużo osób jest przyjmowanych w nocnej i świątecznej opiece zdrowotnej, dlaczego są przyjmowani, z czym przychodzą ci pacjenci? Myślę, że można by było naprawdę zrobić ciekawą ankietę i zastanowić się, w którym kierunku to powinno pójść, bo to nie sztuka zalewać SOR, dodać im jeszcze nocną i świąteczną opiekę zdrowotną – pomysły są bardzo różne – bo te szpitale zostaną zadeptane. Miałabym więc prośbę, aby państwo powiedzieli, jaki macie na to pomysł. Jaki pomysł ma ministerstwo na to, gdzie ewentualnie tę nocną i świąteczną opiekę przekazać?</u>
+          <u xml:id="u-40.3" who="#PoselElzbietaGelert">Jeżeli chodzi o nocną i świąteczną opiekę zdrowotną jest jeszcze następny temat. Jeżeli wzrasta finansowanie POZ, nie wzrasta finansowanie nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej. I tu jest następny problem, dlaczego akurat tam nie wzrasta wycena, czy nie wzrasta budżet, a na POZ sukcesywnie, właściwie kilka razy do roku... Oczywiście, że dodaje się to poprzez różnego rodzaju programy i różnego rodzaju koordynowanie, ale – tak jak mówię – nocna i świąteczna opieka zdrowotna nie bierze w tym udziału. To jest to.</u>
+          <u xml:id="u-40.4" who="#PoselElzbietaGelert">Chciałabym również zapytać o koordynatora. Proszę państwa, słyszę, że cała Polska zalana będzie koordynatorami. Wszędzie – w szpitalach, w POZ – będzie koordynator dla pacjentów. Tylko, że w POZ – jak słyszę – koordynator będzie miał płacone osobno. Czyli Narodowy Fundusz Zdrowia będzie płacił osobne pieniądze.</u>
+          <u xml:id="u-40.5" who="#PoselElzbietaGelert">Oczywiście trwa dyskusja, jaka to ma być wycena, ale nikt nie mówi, że koordynator w szpitalu będzie miał osobne pieniądze. Nie, to dyrektor ma znaleźć pieniądze na koordynatora do opieki onkologicznej, różnych unitów – a tego jest bardzo dużo – do opieki kardiologicznej – tego też jest dużo. Nikt nie mówi, że tu koordynator będzie kontraktowany z Narodowym Funduszem Zdrowia. Tak więc, panie ministrze, to pytanie do pana – czy ewentualnie widzicie potrzebę, żeby również taki koordynator był, bo z czegoś te pieniądze trzeba brać. Widzę, że obowiązki narzuca się na wszystkich, mówi się o nowych pomysłach, o nowych osobach, które będą funkcjonować, tylko co ewentualnie z płaceniem za tę usługę.</u>
+          <u xml:id="u-40.6" who="#PoselElzbietaGelert">Pani konsultant mówiła tutaj o poradnictwie, i bardzo dobrze. Jeżeli faktycznie lekarz POZ będzie mógł przejąć pewne rzeczy na siebie i pacjent nie będzie musiał chodzić po podstawowe rzeczy czy podstawową diagnostykę wstępną do poradni specjalistycznych, to na pewno bardzo dobrze, ale czy państwo również badali, czy na przykład nie warto zbadać, ile tak naprawdę osób idzie albo do tej nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej, albo do oddziału z jakimikolwiek gotowymi badaniami. Pacjent przychodzi najczęściej „goły”, bo źle się czuje. To jest właściwie wszystko.</u>
+          <u xml:id="u-40.7" who="#PoselElzbietaGelert">I taka, chyba ostatnia sprawa. Państwo tutaj też poruszali jako coś niebywałego, że pielęgniarka będzie zarządzała raną, co kolega mówił... To jest jakby wymyślanie rzeczy, które już dawno były, bo pielęgniarka środowiskowa jak świat światem jest i była, wykonywała swoje zadania i w tej chwili chcemy odtwarzać tylko to, co właściwie zostało gdzieś zaprzepaszczone. I dobrze, że chcemy to odtwarzać, bo na pewno zadania pielęgniarki środowiskowej są niezmiernie potrzebne dla pacjenta. Tak samo jak położne – badanie cytologii. To przecież też jest badanie stare, od lat, więc jak najbardziej należy wykorzystywać ten personel. Oczywiście, czy on będzie opłacany z budżetu NFZ-u, czy z budżetu lekarza rodzinnego, to już inna sprawa i następna kwestia do dyskusji. Natomiast w tych materiałach, które dostaliśmy, to tak naprawdę nie widzę, panie ministrze, co jest dobrego dla pacjenta, co tak naprawdę pacjent będzie miał z tego. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-41">
+          <u xml:id="u-41.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dziękuję. Pan poseł Haidar, proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-42">
+          <u xml:id="u-42.0" who="#PoselRiadHaidar">Panie przewodniczący, dziękuję. Mnie też nurtowało jedno pytanie jako lekarza praktykującego, kto to będzie robił, pani profesor, bo to jest problem, z którym naprawdę borykamy się na co dzień. Żeby pacjent trafił do specjalisty, to jest droga przez mękę, a więc tym bardziej na poziomie lekarza POZ będzie to utrudnione. To z jednej strony.</u>
+          <u xml:id="u-42.1" who="#PoselRiadHaidar">Z drugiej strony, wydaje mi się, że uproszczenie pewnych procedur, skierowań na badania specjalistyczne, które mogą być cedowane na lekarzy podstawowej opieki zdrowotnej, może w pewnym stopniu pomóc rozładować ten system opieki specjalistycznej. Jednak brakuje rąk do pracy i na pewno każdy program, obojętne jak byłby ślicznie napisany, jak piękne słowa byłyby dobrane, nie będzie realizowany, bo nie ma rąk do realizacji. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-43">
+          <u xml:id="u-43.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dziękuję bardzo. Czy jeszcze ktoś z państwa się zgłasza, ze strony społecznej? Aha, przepraszam, jeszcze panowie przewodniczący. Ja zresztą też zabiorę głos. Bardzo proszę, pan przewodniczący Miller.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-44">
+          <u xml:id="u-44.0" who="#PoselRajmundMiller">Ja nie chciałbym przedłużać, natomiast, proszę państwa, dzisiaj mamy informację na temat leczenia w POZ – o taką prosiliśmy – jednak POZ jest bardzo ważną, ale tylko częścią systemu opieki zdrowotnej i – co mówił pan Sośnierz, co mówił pan profesor – sytuacja jest bardzo poważna. Pisanie o tym, że państwo podwyższacie o 10 czy 14% bez oceny realnych kosztów, bo POZ ma też realne koszty... Proszę pamiętać, że tu nie ma czym się chwalić, ponieważ jest inflacja, ponieważ wzrosły koszty utrzymania ośrodków i przychodni. To są pieniądze, które ci lekarze muszą wydać na ogrzewanie, na paliwo na wizyty domowe u pacjentów itd, itd.</u>
+          <u xml:id="u-44.1" who="#PoselRajmundMiller">Proszę państwa, sytuacja jest według mnie zła. Owszem, państwo robicie pewne kroki, ale uważam osobiście, że te kroki niestety nie poprawią tej sytuacji. Przede wszystkim kardynalnym błędem było to, że ministerstwo pozwoliło na zlekceważenie, czy też odpuszczenie problemu opieki nocnej i świątecznej, dlatego że tej opieki w wielu miejscach w Polsce nie ma i – co mówili koledzy, a zwłaszcza dyrektorzy szpitali – w tej chwili zawalone są SOR. SOR są niewydolne. Trzeba było – moim zdaniem – od stawki kapitacyjnej oddzielić pieniądze, o których państwo wiecie, jak potrzebne są na badania laboratoryjne, nie wrzucać ich do jednego worka. Stawkę kapitacyjną pozostawić na danym poziomie, natomiast wydzielić pieniądze na badania laboratoryjne, dlatego że naturalnym działaniem kogoś, kto jest nie tylko lekarzem, ale również menadżerem placówki służby zdrowia, jest patrzenie na finanse.</u>
+          <u xml:id="u-44.2" who="#PoselRajmundMiller">Nie dziwcie się państwo, że w wielu sytuacjach tymi lekarzom, którzy mają kierować na badania, które często są niedostępne, bo nie były na liście dostępnych badań, na które lekarze mogli kierować, najprościej i najbezpieczniej jest skierować pacjenta bezpośrednio do szpitala na SOR, bo wtedy koszty tych badań ponosi szpital i pacjent jest w miarę szybko załatwiany. Jeżeli państwo nie siądziecie i nie zrobicie tego w sposób skoordynowany, czyli całej reformy służby zdrowia, szpitalnictwa, opieki ambulatoryjnej i POZ, to będziemy rozmawiali o wybranych elementach, będziecie może pokazywali nam pewne dane finansowe, które nie zmienią sytuacji.</u>
+          <u xml:id="u-44.3" who="#PoselRajmundMiller">Natomiast nie zgadzam się z panem Sośnierzem w jednej kwestii. Bez środków finansowych, oczywiście kontrolowanych i odpowiednio wydawanych, nie zrobimy dobrej służby zdrowia. Proszę państwa, dzisiaj jest 4,4% PKB, nie 6%, tak jak państwo podajecie, bo danymi można manipulować. Podajecie państwo 6%, dlatego że włączacie w to pieniądze, które obywatel Rzeczypospolitej wydaje na prywatne leczenie.  Ze 140 mld, które wpisujecie jako pieniądze na leczenie, około 40 mld to są pieniądze wydawane prywatnie przez polskich obywateli. W ten sposób de facto mówimy o zwiększeniu, ale jeżeli państwo przeanalizujecie środki naprawdę przeznaczone w tym roku przez rząd na leczenie, to jest ich mniej.</u>
+          <u xml:id="u-44.4" who="#PoselRajmundMiller">Musimy również zrobić porządek z tym, żeby opieka zdrowotna nie kierowała się interesami politycznymi. Mówię tu brutalnie – tym interesem politycznym był tak zwany Fundusz Medyczny, bo wtedy były wybory prezydenckie. Dzisiaj panowie jesteście rozliczani, czy też rząd jest rozliczany, co z tymi pieniędzmi, a tam jest między 6 a 7 mld zł, które nie wiemy, gdzie są, zostały zamrożone. We wszystkich innych wskaźnikach, proszę państwa, jesteśmy w ogonie Europy, jeżeli chodzi o liczbę wprowadzanych cząsteczek do kuracji chorób rzadkich, nowych cząsteczek i nowych metod przy leczeniu chorób nowotworowych itd, itd. Dzisiaj, proszę państwa, system opieki zdrowotnej, jeżeli nie podejmiemy wszyscy razem, nie ze względów politycznych... Jeszcze raz podkreślam jedno. Opieka zdrowotna, opieka nad pacjentem, nie powinna kierować się interesami politycznymi. To nie może być tak, jak w pandemii, że nie propagowało się szczepień, dlatego że część społeczeństwa, która sympatyzowała z obecnie rządzącymi, była przeciwnikami szczepień. Jeżeli nie podejdziemy obiektywnie, państwo nie wykorzystają wiedzy również opozycji, to naprawdę za rok, za pół roku będziemy mieli totalny kryzys, jeżeli chodzi o opiekę zdrowotną. Już dzisiaj jesteśmy na pierwszym miejscu, jeżeli chodzi o liczbę Polaków, którzy umierają, a na jednym z ostatnich, jeżeli chodzi o liczbę nowych urodzeń.</u>
+          <u xml:id="u-44.5" who="#PoselRajmundMiller">Proszę państwa, pół miliona Polaków, również wskutek niewydolności opieki zdrowotnej w Polsce, zmarło w zeszłym roku. To są choroby kardiologiczne, to są choroby nowotworowe. Oczywiście bardzo ważnym elementem jest POZ, ale on – tak jak powiedziałem – jest jednym z elementów pewnego mechanizmu, jednym z kółek. Jeżeli wszystkie te kółka nie będą ze sobą zgrane, to niczego nie naprawimy. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-45">
+          <u xml:id="u-45.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dziękuję. Pan przewodniczący Hoc, proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-46">
+          <u xml:id="u-46.0" who="#PoselCzeslawHoc">Dziękuję bardzo. Oczywiście dyskusja taka powiedziałbym sinusoidalna, bo najpierw mówmy, że nie mówimy politycznie, a dajemy taką dość potężną szpilę, a potem mówimy, że służba zdrowia nie ma barw politycznych i tym jakby się egzaltujemy.</u>
+          <u xml:id="u-46.1" who="#PoselCzeslawHoc">Ja powiem tak. Dawno temu Diogenes z Synopy chodził ulicami Koryntu z zapaloną latarnią. Pytali go, kogo szuka. Odpowiedział – szukam człowieka. I ja bym powiedział tutaj również o kwestii odhumanizowania polskiej medycyny. W ogóle medycyny na całym świecie. Mówimy o wszystkim – o pewnych rozwiązaniach, koncepcjach – ale jeżeli procedura będzie praktycznie główną częścią i priorytetem w służbie zdrowia, i komputer, i pieniądz, to rzeczywiście zgubimy pacjenta. Szczerze mówiąc, jakkolwiek naprawialibyśmy system, cokolwiek byśmy robili, to jeśli nie będziemy mieli tego humanizmu i sumienia ekologicznego albo sumienia humanizmu, to naprawdę niewiele zrobimy, nawet pakując tyle pieniędzy, że moglibyśmy nie wiadomo jakie kwestie rozstrzygać. To po pierwsze.</u>
+          <u xml:id="u-46.2" who="#PoselCzeslawHoc">Czyli praktycznie musielibyśmy wdrożyć też jakieś rozwiązania w kwestiach i położnych i wszystkich innych. Jeśli mamy na przykład „Czarne Protesty” i biorą w tym udział lekarze, pielęgniarki czy położne, to proszę zwrócić uwagę na to, jaka to jest kwestia moralna, etyczna, w aksjologicznym wymiarze. To też jest bardzo ważna informacja.</u>
+          <u xml:id="u-46.3" who="#PoselCzeslawHoc">Natomiast rzeczywiście, zgodziłbym się tu z panem przewodniczącym Millerem, jeśli chodzi o kwestie finansowania per capita i fee for service. To już dawno, wszędzie na całym świecie jest tak robione, że jest stawka kapitacyjna i stawka za wykonaną usługę, za fee for service. Nie wiem, dlaczego tutaj państwo podali to w aspekcie opieki pielęgniarskiej, czyli jakbyście chcieli wdrożyć to w opiece pielęgniarskiej. Ja myślę, że moglibyśmy to zrobić już w całym systemie ochrony zdrowia. Rzeczywiście część, co pan przewodniczący mówił, a część, 30%...</u>
+          <u xml:id="u-46.4" who="#PoselCzeslawHoc">Kiedyś tak się mówiło, że jeśli stawka kapitacyjna to 100%, to 70% na stawkę kapitacyjną, a 30% na fee for service, czyli za wykonaną usługę. To miałoby sens, bo widzicie państwo, co się dzieje na zewnątrz. Na zewnątrz mówimy tak, że POZ, jeśli chce jakiś kompleks badań zrobić, to kieruje do izby przyjęć do szpitala, a najczęściej kierujemy do opieki specjalistycznej. Podstawowa opieka zdrowotna jest więc podstawą służby zdrowia. To jest podstawa całej piramidy świadczeń zdrowotnych i życzylibyśmy sobie, żeby lwią część pacjentów obsługiwał właśnie lekarz rodzinny, lekarz podstawowej opieki zdrowotnej. To miał być tak zwany gatekeeper, czyli miał otwierać wrota do służby zdrowia, a więc miał około 75-80% pacjentów pozostawiać w podstawowej opiece zdrowotnej. Tylko 15% miało iść do ambulatoryjnej opieki specjalistycznej, a tak nie jest. Ta piramida się odwróciła. 15-20% jest leczonych praktycznie w POZ, natomiast wszyscy idą do opieki specjalistycznej.</u>
+          <u xml:id="u-46.5" who="#PoselCzeslawHoc">Oczywiście to nie jest wina tylko POZ, absolutnie. Też naszej edukacji, naszego uświadomienia, bo każdy pacjent chce, żeby Euthyrox, jakiś hormon tarczycy, był przepisywany przez specjalistę, a nie lekarza rodzinnego. Przecież to jest po prostu absurd, a tak jest. Czyli też musimy tutaj podjąć się pewnej wielkiej sprawy, edukacji czy uświadomienia, że te poziomy wzajemnie się przenikają, ale też nie mogą zastępować jeden drugiego. To znaczy, opieka specjalistyczna nie może zastępować pewnych działów POZ.</u>
+          <u xml:id="u-46.6" who="#PoselCzeslawHoc">Jeszcze marginalny temat, ale bardzo istotny – stwierdzenia zgonów. Teraz jest przygotowywana nowa ustawa o funkcji koronera, bo ponoć jest ponad 130 tys. zgonów tak zwanych domowych i 20 tys. tak zwanych publicznych, czyli na ulicy, jak by można rzec. Kto więc ma te zgony stwierdzać? Niby mówimy o służbie zdrowia, o ochronie zdrowia, ale to też jest element, w takich kategoriach czysto ludzkich, bardzo drażliwy i wrażliwy, i czasami wręcz wstydliwy, bo niekiedy się zdarza... Wiem z doświadczenia, że bardzo trudno o takie kwestie.</u>
+          <u xml:id="u-46.7" who="#PoselCzeslawHoc">Jeszcze na marginesie – oczywiście pan wiceminister obroni się sam, natomiast chciałbym powiedzieć, że ta nowość i innowacyjność... Pan minister jest przecież od przestrzeni inwestycyjno-analitycznej. Studia doktoranckie. Studiował również w Lizbonie. Również cały czas – pamiętacie – był szefem gabinetu politycznego pana ministra zdrowia, jednocześnie był w Radzie Funduszu Medycznego, a więc pomimo młodego wieku jest bardzo zawansowany w aspekcie medycznym, jeśli chodzi o wiedzę innowacyjną i także wiedzę z zakresu inwestycji, analityki oraz ekonomii. To może tylko tyle. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-47">
+          <u xml:id="u-47.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dziękuję. Szanowni państwo, na koniec wypowiedzi poselskich zabiorę głos. Widzę, że jeszcze goście się zgłaszają.</u>
+          <u xml:id="u-47.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Szanowni państwo, chcę parę rzeczy tu uporządkować, żeby sprawa była jasna. Pani poseł, do pani też mówię. Chcę, żeby na spokojnie pewne rzeczy wybrzmiały. Możemy zmienić te zwyczaje.</u>
+          <u xml:id="u-47.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Temat pracy nie jest związany z ustawą, tylko z zagadnieniami merytorycznymi, które państwo zgłaszają do planu pracy Komisji. Starając się, abyśmy w sposób najlepszy, merytoryczny, dyskutowali o sprawach – tak jak powiedziałem – niezwiązanych zresztą z ustawą, to ja w imieniu prezydium, w imieniu wszystkich państwa, zapraszam konsultantów krajowych, zapraszam ekspertów... Nie, tego nie powiedziałem, pani poseł. Tego nie powiedziałem. I to ja panią profesor zaprosiłem. Być może pan minister dodatkowo też takie zaproszenie kierował. Są konsultanci krajowi do różnych tematów, które realizujemy, a którzy w zasadzie nie zabierają głosu, jeżeli ktoś ich o coś nie zapyta, i są tacy, którzy są kreatywni, wręcz zgłaszają się do sekretariatu Komisji, czy mogą prezentację zrobić, czy mogą coś pokazać. I do tej pory przez wiele lat – bo z niektórymi z państwa pracuję wiele lat – wszyscy to wiedzieli, wszyscy to akceptowali.</u>
+          <u xml:id="u-47.3" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Minister, nawet jeśliby to był minister-lekarz, to jest osoba, która nie jest omnibusem i nie wie wszystkiego w każdym zagadnieniu ochrony zdrowia, jest elementem politycznym. Ponieważ to zostało wywołane w sposób absurdalny – moim zdaniem – to chcę, żeby to wybrzmiało do protokołu. I zapowiadam państwu – posiedzenia Komisji mogą trwać krócej, możemy profesorów nie zapraszać, przyjdzie minister, powie to, co ma do powiedzenia z notatki, i tyle. Ja robię to po to, aby dyskusja była maksymalnie merytoryczna. Możemy te zwyczaje zmienić i będziemy dyskutować wyłącznie politycznie, a nie merytorycznie. Z tego wynika długa wypowiedź pani profesor, za którą bardzo dziękuję, bo pani profesor pokazała elementy, które są niezwykle istotne.</u>
+          <u xml:id="u-47.4" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Oczywiście pytanie posła Sośnierza, czy uda się to zrealizować, to zupełnie inna kwestia, ponieważ wydaje się, że odnośnie do kierunków, to wszyscy się zgadzają. Problem jest, bo my na temat POZ – przypomnę – rozmawiamy od wielu, wielu lat. Ta dyskusja do planu pracy wraca i o tym rozmawiamy, natomiast w przypadku niektórych elementów doszło do poprawy, w innych pewnie nie. I też zgadzam się z tą częścią wypowiedzi przewodniczącego Millera, i tym, co powiedział i podniósł przewodniczący Hoc, że to jest pewna słabość systemu. Ja powiem nawet w taki sposób, patrząc tu na przedstawicieli POZ, w obrębie POZ są ludzie, którzy to robią w sposób doskonały, nie patrzą, że ze stawki kapitacyjnej kierują pacjenta na różne badania, i są tacy, którzy rzeczywiście – tak jak powiedziała też pani poseł Gelert – kierują gdzieś bez jakichkolwiek badań.</u>
+          <u xml:id="u-47.5" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">W związku z tym uważam, że znakomita większość środowiska, która pracuje bardzo dobrze i którą też wkurza – przepraszam za wyrażenie – takie podejście niektórych... Moim zdaniem jest tu pole do wypracowania takich zasad, żeby właśnie ta kreatywność, aktywność, dobra opieka, były docenione. Żeby nie było tak, że być może komuś bardziej opłaca się czegoś nie zrobić niż coś zrobić, bo na końcu są niestety finanse. Trzeba więc – moim zdaniem – iść w takim kierunku, żeby nagradzać to, co dobre, i tyle, już nie rozwijając tego bardziej szczegółowo. Niestety, wydawało się kiedyś, że pacjenci będą dokonywać tego wyboru poprzez zapisywanie się. Mimo że to wydawałoby się idealne, jednak niestety, może jest za mała świadomość pacjentów – częściej narzekają zamiast, na przykład, w dużym mieście przenieść się do kogoś innego, kto – jak słyszy od znajomych, od przyjaciół – otacza opieką w sposób perfekcyjny.</u>
+          <u xml:id="u-47.6" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Teraz kwestia koordynacji czy współpracy z AOS. Ja wiem, że w wielu przypadkach to będzie bardzo trudne do zrealizowania, natomiast w zasadzie nie mamy innego wyjścia. Musimy zrealizować to, o czym przedtem mówili panowie przewodniczący – i ja do tego się dołączam – i to wesprzeć właśnie tą konsultacją. Wtedy mamy szansę, żeby, na przykład pacjent z cukrzycą, którą ma zdiagnozowaną, który trafił do diabetologa, mógł być następnie prowadzony, tylko z koniecznością co jakiś czas, i to nawet rzadko, konsultacji diabetologicznej, przez lekarza rodzinnego. Możemy podawać wiele takich przykładów. Wtedy do AOS rzeczywiście trafią ci, którzy tam muszą trafić, bo na przykład jest to wizyta pierwsza albo takie są wymogi i lekarz rodzinny to oceni, skądinąd musząc przełamać pewne stereotypy, które są w naszym społeczeństwie.</u>
+          <u xml:id="u-47.7" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Ja to już też kiedyś mówiłem. Jest takie myślenie. Boli mnie w klatce piersiowej, idę do lekarza rodzinnego – panie doktorze, nic od pana nie chcę, tylko skierowania do kardiologa. Jeżeli nie zmienimy mechanizmów, to najwygodniej jest to skierowanie napisać – tam ugrzęźnie w kolejce czy potrzeba, czy nie potrzeba. Zmieńmy to, ale też w drugą stronę.</u>
+          <u xml:id="u-47.8" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Ja osobiście, pani profesor, też mam wątpliwości, jeżeli chodzi na przykład o biopsję tarczycy. Robiłem to przez wiele lat... Oczywiście nie ja robiłem, tylko byłem radiologiem, który dokonywał najpierw diagnostyki, a później, po opisaniu przez mnie badania, wspólnie z patomorfologiem była wykonywana ta biopsja. Nie wiem, jak sobie to państwo wyobrażacie, bo szczerze powiem, że ja sobie tego nie wyobrażam bez udziału osoby, która na tym się zna najlepiej, czyli patomorfologa, który te komórki – bo przecież to jest biopsja cienkoigłowa – będzie dalej oceniał.</u>
+          <u xml:id="u-47.9" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Powiem więcej i brutalnie – tych patomorfologów, niestety, jest za mało, a nie wszyscy z nich na wszystkim się znają. Mógłbym podawać przykłady wyników, z których nic nie wynikało, i później trzeba było kłuć jeszcze raz i jeszcze raz oceniać komórki z tej biopsji cienkoigłowej, ponieważ to nie jest tak, że patomorfolodzy znają się na wszystkim tak samo. Są tu więc pewne trudności. Zatem – moim zdaniem – uporządkujmy to, co jest możliwe do uporządkowania, nie wspinajmy się już na Himalaje, nie dopisujmy kolejnych rzeczy, które będzie bardzo trudno opanować. Mamy wiele innych zagadnień, gdzie są te braki, o których mówimy od lat.</u>
+          <u xml:id="u-47.10" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Oczywiście to nie jest tak, że nic się nie zmienia, bo wiele rzeczy się zmieniło, ale jeżeli chodzi o podstawy funkcjonowania systemu – bo szanowni państwo, tu wszyscy się zgadzamy, zwłaszcza strona lekarska, która tu pozostała – to jest podstawa funkcjonowania systemu, która została nie najlepiej zaprogramowana ponad 20 lat temu. Pewne elementy nie zostały przewidziane i później nie udało się tego do końca postawić na nogi, tak jak to powinno być, niezależnie od tego, kto był ministrem, z jakiej opcji i ile pieniędzy na to przeznaczano.</u>
+          <u xml:id="u-47.11" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Nocna i świąteczna pomoc – już ostatnie zdanie. Przecież to, że ona została przeniesiona do szpitali, wynikało z tego, że do nocnej i świątecznej pomocy trafiali ludzie... Przepraszam, tam nie trafiali, tylko trafiali do szpitali. W związku z tym, to było konsekwencją przyjęcia czegoś, co niestety się utarło i czego nie udało się zmienić w myśleniu poszczególnych pacjentów, że jeżeli coś dolega, to do izby przyjęć... No i zrozumiałe jest, że jeśli komuś coś nagle dolega – bo to jest powód przyjścia do nocnej i świątecznej pomocy – to taki pacjent nie może mieć ze sobą badań, bo na tym to polega. To są te stany nagłe, które nie były stanami ostrymi, kiedy było to rozdzielenie nocnej i świątecznej pomocy i SOR. Teraz jest inaczej. Możemy też to oczywiście kiedyś osobno oceniać.</u>
+          <u xml:id="u-47.12" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Tyle z mojej strony. Przepraszam za może zbyt długi wywód. Proszę teraz stronę społeczną o zabranie głosu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-48">
+          <u xml:id="u-48.0" who="#PrezesPorozumieniaPracodawcowOchronyZdrowiaBozenaJanicka">Dziękuję bardzo, panie przewodniczący. Bożena Janicka, Porozumienie Pracodawców Ochrony Zdrowia, specjalista medycyny rodzinnej i pediatrii. Szanowni państwo posłowie, zaproszeni goście, wiele bardzo cennych uwag już padło. Ja niezależnie od wszystkiego chciałabym spróbować odrobinę podsumować.</u>
+          <u xml:id="u-48.1" who="#PrezesPorozumieniaPracodawcowOchronyZdrowiaBozenaJanicka">Myślę, że zmiany, które są potrzebne, są potrzebne w całym systemie opieki zdrowotnej. Zacznę od tego, że brakuje nam całościowej strategii, w której będzie ochrona zdrowia jako całość, czyli współpraca między szpitalami, AOS i rolą poszczególnych... Ba! W tej strategii nie możemy zapominać o pacjentach, dlatego że tak naprawdę to zmiany, które będą dla pacjenta.</u>
+          <u xml:id="u-48.2" who="#PrezesPorozumieniaPracodawcowOchronyZdrowiaBozenaJanicka">Oczywiście zmiany są potrzebne, natomiast ta strategia powinna mieć z jednej strony informację, jak powinien funkcjonować POZ, oczywiście w jakim zakresie rozszerzać, ale również – co już na tej sali było powiedziane – wskazanie kadr, uzupełnienie ich i powierzenie im nowych, szerokich zadań. Dlatego, z całym szacunkiem, pierwsze pytanie, które sobie zapisałam – ile lat jest przewidziane na zrealizowanie kierunków tej reformy, bo tego nie zrobi się ani w rok, ani w 10 lat, bo po pierwsze, nie ma kadr, i to nie tylko kadr w POZ.</u>
+          <u xml:id="u-48.3" who="#PrezesPorozumieniaPracodawcowOchronyZdrowiaBozenaJanicka">Druga rzecz. Oczywiście rozumiemy, że teraz musimy usprawnić AOS, który dzisiaj w małych miejscowościach nie funkcjonuje w ramach Narodowego Funduszu Zdrowia. Czyli spadnie to na lekarzy POZ, którzy nie będą w stanie tego zrealizować. I tu pytanie pacjenckie. Przynajmniej w założeniach było tak – i pytanie, czy zostanie to utrzymane... Jeżeli ja podpiszę albo wejdę we współpracę z konkretnym kardiologiem, czy pacjent będzie mógł zmienić sobie kardiologa, bo szanowni państwo, dzisiaj świadomość naszych pacjentów to jest dramat. Już widzę te awantury w moim gabinecie, że ja skonsultowałam z Kowalskim, a nie z Iksińskim, bo miał być Iksiński, a nawet jeżeli umówię poradę, to oni pójdą tam. Dlaczego o tym tutaj mówię? Dlatego, że w tej strategii całościowej musi być pacjent, musi być Rzecznik Praw Pacjenta, organizacje pacjenckie. Bez nich nie zreformujemy myślenia naszych pacjentów.</u>
+          <u xml:id="u-48.4" who="#PrezesPorozumieniaPracodawcowOchronyZdrowiaBozenaJanicka">No i oczywiście kwestia, która dzisiaj też była bardzo często mówiona. Szanowni państwo – państwo posłowie wiecie to od lat – nie da się robić reformy na ludziach. Robi się z ludźmi. Zatem szerokie konsultacje, a z tymi szerokimi konsultacjami w ciągu ostatniego roku było różnie. I druga rzecz – nie ma reformy bez pieniędzy, a reforma ochrony zdrowia całościowa jest konieczna.</u>
+          <u xml:id="u-48.5" who="#PrezesPorozumieniaPracodawcowOchronyZdrowiaBozenaJanicka">I tu od razu mówię – kwestia NPL. Dlaczego pacjenci...? Nie chcę w to wchodzić, bo tu Najwyższa Izba Kontroli robiła kontrole. Wiemy. Kwestia pacjenta cukrzycowego, który jest utrzymany na siłę w poradni cukrzycowej będąc jedynie na tabletkach – mieliśmy rozwiązania, wskazywaliśmy te rozwiązania. Czyli reforma dzisiejszego AOS – nie tylko włożenie czegoś do POZ-u. Zrobienie również reformy, która by zeszła w dół, zarówno do AOS, jak i szpitalnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-48.6" who="#PrezesPorozumieniaPracodawcowOchronyZdrowiaBozenaJanicka">Apeluję do państwa. Proszę o strategię całościową, długofalową, która będzie wprowadzała zmiany w wielu koniecznych rzeczach, a przede wszystkim, strategia kadr, których my... Oczywiście pani konsultant, pan profesor dobrze wie, w których miejscach zaistnieje koordynacja, ale ja odpowiadam, że w miejscach, które reprezentuję, będzie to może 10%. Może. Dlatego że na dzień dzisiejszy nie mamy kadr, nie mamy finansowania, mamy galopującą inflację, a z drugiej strony, mamy sytuację, w której coś trzeba zarobić, bo ten pacjent pozostaje bez zaopatrzenia. Wtedy trafia na SOR, trafia na siłę do szpitala. Dlatego na dzisiaj potrzebna jest całościowa reforma ochrony zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-48.7" who="#PrezesPorozumieniaPracodawcowOchronyZdrowiaBozenaJanicka">Dlaczego w części udała się 20 lat temu? Dlatego, panie przewodniczący, że zabrakło dalszej reformy. Zrobiono tylko POZ, a potem zostawiono nas ze wszystkim. I przed tym przestrzegam, żeby nie było znowu, że zrobi się jakąś reformę na POZ – nie z POZ – pozostawiając resztę. Nie przyniesie to efektu dla pacjenta, a to pacjent ma być objęty opieką i mądrze korzystać z tego systemu, i o to apeluję. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-49">
+          <u xml:id="u-49.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dziękuję. Czy ktoś z państwa chciałby jeszcze zabrać głos? Nie widzę zgłoszeń. W takim razie proszę o odpowiedź na pytania. Myślę – nie wiem, jak pan minister uważa – że najpierw chyba pani profesor, a pan minister na końcu podsumuje. Czy chce pan odwrotnie?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-50">
+          <u xml:id="u-50.0" who="#PodsekretarzstanuwMZMarcinMartyniak">Myślę, że odwrotnie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-51">
+          <u xml:id="u-51.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Odwrotnie. Proszę bardzo. Pan minister.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-52">
+          <u xml:id="u-52.0" who="#PodsekretarzstanuwMZMarcinMartyniak">Szanowni państwo, bardzo dziękuję za wszystkie argumenty merytoryczne. Argumenty ad personam zostawiam na boku. Dziękuję za te uwagi, tylko że sytuacja wygląda tak, że z tej naszej dyskusji dotyczącej POZ i tych planowanych mechanizmów wyrosła nam tu dzisiaj dyskusja kompleksowa, co zresztą było zaznaczone przed momentem przez panią prezes. Chciałbym jednak mimo wszystko skupić się na tych wątkach, o których chcielibyśmy podebatować dzisiaj, czyli właśnie tych związanych z POZ. Pojawiło się parę pytań, które sobie wynotowałem.</u>
+          <u xml:id="u-52.1" who="#PodsekretarzstanuwMZMarcinMartyniak">Pani poseł Skowrońska, która chyba już opuściła salę, wspomniała o tym, że profilaktyka chorób układu krążenia w tym materiale, w tym zarysie, była przedstawiona w sposób bardzo lakoniczny. Ja chciałbym powiedzieć, że nie do końca tak było, bo pani profesor też o tym wspominała, więc prostując odpowiadam na to pytanie. Poszerzenie grona osób kwalifikujących się do tego badania. Zmniejszamy próg wiekowy – będzie to już od 35 r.ż. Nie będzie to w sposób cykliczny z pewną periodyzacją, ale w sposób ciągły.</u>
+          <u xml:id="u-52.2" who="#PodsekretarzstanuwMZMarcinMartyniak">Druga kwestia. Uproszczenie realizacji poprzez zniesienie wymogu dwóch wizyt stacjonarnych, bo dotychczas tak było. Jest to więc pewnego rodzaju ułatwienie. Dodatkowo aspekt pielęgniarek był już omawiany przez panią profesor, więc to jest kolejna, trzecia rzecz. I czwarta, premie dla świadczeniodawców za objęcie profilaktyką. To jest jakby ta pierwsza kwestia, jeśli chodzi o pytanie merytoryczne, które pani poseł zadała.</u>
+          <u xml:id="u-52.3" who="#PodsekretarzstanuwMZMarcinMartyniak">Pojawiło się również pytanie dotyczące materii bardziej farmaceutycznej, ale też odpowiem, że ten przepis funkcjonował w okresie pandemii. W momencie kiedy znieśliśmy stan pandemiczny do stanu zagrożenia, ten przepis wrócił po prostu do początkowego. Jeśli chodzi o teleporady, chciałbym wyraźnie i dobitnie podkreślić, że kierunkowanie się i tworzenie z teleporad pewnego rodzaju trzonu opieki nad pacjentem to nie jest percepcja i narracja Ministerstwa Zdrowia. To ma być pewnego rodzaju uzupełnienie bezpośredniej, fizycznej porady w sytuacjach uzasadnionych, adekwatnych i które z tym korespondują.</u>
+          <u xml:id="u-52.4" who="#PodsekretarzstanuwMZMarcinMartyniak">Pan poseł Hardie-Douglas pytał o leczenie ran. Z tego, co pamiętam, ten temat przewijał się bardzo silnie, ale na to pytanie merytoryczne...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-53">
+          <u xml:id="u-53.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Ja myślę, pani ministrze, że to nie tyle chodziło o leczenie, ile o sformułowanie. Ja przyznam szczerze, też z tym się zgadzam. Mówmy normalnym językiem, nie wymyślając nowych określeń na rzeczy, które znane są od lat. Nie było tutaj zastrzeżeń do tego... Ale przepraszam.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-54">
+          <u xml:id="u-54.0" who="#PodsekretarzstanuwMZMarcinMartyniak">Dobrze. Było również pytanie od pana posła o to, czy pilotaż POZ miał sens i czy był czas na to, żeby przeanalizować wnioski i wyniki. Tak, panie pośle, był na to czas. Pomimo tego, że był on dość krótki, zespół bardzo intensywnie pracując pochylił się nad tym. My również jako ministerstwo, wspierając bardzo silnie ten zespół swoimi zasobami analitycznymi, pochyliliśmy się nad tym wątkiem.</u>
+          <u xml:id="u-54.1" who="#PodsekretarzstanuwMZMarcinMartyniak">Teraz płynnie przechodzę do pytania pana posła Sośnierza o mierniki. Tak, te mierniki zostały wypracowane w ramach zespołu. Są, funkcjonują, istnieją i będą pewnego rodzaju papierkiem lakmusowym proponowanych zmian, bo dzisiaj rozmawiamy o proponowanych zmianach i planowanych mechanizmach.</u>
+          <u xml:id="u-54.2" who="#PodsekretarzstanuwMZMarcinMartyniak">Kolejna kwestia, dotycząca braku strategii systemowej. Taka strategia systemowa istnieje, funkcjonuje, nazywa się „Zdrowa Przyszłość”. Została opublikowana w poprzednim roku. Ona w sposób zasadniczy dookreśla również aspekt związany z odwracaniem piramidy świadczeń zdrowotnych, bo tak naprawdę zaczynamy od tego momentu, czyli od tego podstawowego, czyli podstawowej opieki zdrowotnej, i to jest pierwszy krok. Pierwszy krok, podkreślam. Natomiast nie oznacza to, że to, co dzisiaj przedstawiamy państwu, to jest coś oderwanego od holistycznej, całościowej wizji. To jest pierwszy kamień. Po kolejne będziemy iść za chwilę.</u>
+          <u xml:id="u-54.3" who="#PodsekretarzstanuwMZMarcinMartyniak">Cóż dalej? Pani poseł Masłowska pytała o choroby nerek. Też niestety musiała opuścić salę, z tego co widzę, ale prosiła nas, żebyśmy odnieśli się do tego, żeby potem mogła to odsłuchać na audiogramie.</u>
+          <u xml:id="u-54.4" who="#PodsekretarzstanuwMZMarcinMartyniak">Jeśli chodzi o aspekty związane z KPO, odpowiem krótko – negocjacje trwają. W tym zakresie „doszczegółowienie” przyjdzie pewnie w terminie późniejszym... Na pytanie o nerki, panie pośle, odpowie pani profesor.</u>
+          <u xml:id="u-54.5" who="#PodsekretarzstanuwMZMarcinMartyniak">Temat kadry medycznej również się przewijał jako element bardzo newralgiczny, jak bym powiedział – również w pytaniu pana posła Korwina-Mikkego – dotyczący koordynacji współpracy między lekarzami. To nie wygląda w ten sposób, że lekarze stoją za ścianami i nie są w stanie ze sobą korespondować. To jest udrożnienie pewnego procesu prowadzenia pacjenta. To nie oznacza, że w dotychczasowym systemie ci lekarze stanowili odrębne elementy, do których pacjent przychodził jako ciało, które trzeba po prostu zbadać i zweryfikować. Pacjent był, jest i będzie prowadzony w sposób powiedziałbym bardzo ułożony i uporządkowany. Ten aspekt koordynacji będzie miał wymiar kluczowy w tym zakresie, żeby pacjent czuł się objęty opieką.</u>
+          <u xml:id="u-54.6" who="#PodsekretarzstanuwMZMarcinMartyniak">Była również kwestia dotycząca inflacji. Szanowni państwo, w materiałach, które zostały państwu dostarczone, jest tabelka na stronie drugiej. Ta tabelka mówi o tym, że dynamika nakładów na POZ w 2021 r. względem 2020 r. wyniosła plus 26%. Bardzo bym więc chciał, żeby państwo zwrócili również uwagę na tego typu wymiar.</u>
+          <u xml:id="u-54.7" who="#PodsekretarzstanuwMZMarcinMartyniak">Jeśli mówimy o dalszych aspektach, o nocnej i świątecznej opiece zdrowotnej, to na to pytanie odpowie pan dyrektor Dzięgielewski, bo to też chyba ze trzy razy wybrzmiało w państwa pytaniach, w państwa uwagach. I to na ten moment tyle. Dziękuję. Pewnie będą jeszcze dogrywki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-55">
+          <u xml:id="u-55.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dobrze. Dziękuję bardzo. Teraz nie wiem, czy pani profesor, czy pan dyrektor. To kto? Dobrze, pan dyrektor.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-56">
+          <u xml:id="u-56.0" who="#DyrektorDepartamentuLecznictwaMZMichalDziegielewski">Ponieważ wszyscy tak naprawdę, przynajmniej na początku, kierowali pytania do pani profesor, to pani profesor powinna podsumowywać. Michał Dzięgielewski...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-57">
+          <u xml:id="u-57.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Przepraszam, panie dyrektorze. Ja tutaj podsumowuję, tak więc bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-58">
+          <u xml:id="u-58.0" who="#DyrektordepartamentuMZMichalDziegielewski">Naszą wypowiedź.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-59">
+          <u xml:id="u-59.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dobrze, proszę kontynuować.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-60">
+          <u xml:id="u-60.0" who="#DyrektordepartamentuMZMichalDziegielewski">Michał Dzięgielewski, na szczęście lekarz z wykształcenia, 15 lat w Polsce powiatowej, w POZ i w szpitalu, 15 lat w instytucji płatnika, 1,5 roku dyrektorowania Departamentowi Lecznictwa. Oczywiście nikt nie jest samotną wyspą i nikt nie jest w stanie sam robić wszystkich reform i je przygotowywać, natomiast wydaje się, że mam też pamięć historyczną, znam system – znamy wszyscy – bo trzeba pamiętać, że w ministerstwie pracują ludzie, którzy znają się na tym systemie. Minister zna się równie dobrze. Niektóre szczegóły mogą mu umknąć. Od szczegółów jesteśmy my. Minister jest zawsze od wytyczania strategicznych kierunków.</u>
+          <u xml:id="u-60.1" who="#DyrektordepartamentuMZMichalDziegielewski">Z panią profesor uśmiechaliśmy się do siebie i bardzo chcieliśmy państwu podziękować za wszystkie pytania, które dotyczyły finansowania, i za wszystkie propozycje, bo tak naprawdę, jeśli chodzi o tę reformę, o której mówiła pani profesor, a która zostanie przedstawiona przez Radę do Spraw POZ – bo rada skończy działalność 30 czerwca, mam przyjemność być jej członkiem pod przewodnictwem pan profesor – dokładnie w tę stronę idą postulaty. To znaczy, proszę państwa, chcielibyśmy, żeby już nie rósł w takim tempie kapitacyjny sposób finansowania, żeby nie poprzestać tylko na nim.</u>
+          <u xml:id="u-60.2" who="#DyrektordepartamentuMZMichalDziegielewski">Być może to umknęło – w zeszłym roku w Sejmie, potem w Senacie, została zgłoszona i przegłosowana poprawka, która umożliwia w ramach umów na podstawową opiekę zdrowotną zawierać środki finansowe. Umowy POZ tym się różniły od całej reszty umów na świadczenia opieki zdrowotnej, że tam nie było żadnych pieniędzy, tam były określone stawki kapitacyjne, więc finansowano pacjenta, który się zapisał. Niestety, nie mogę odczytać, jakie są składki w grupach wiekowych, gdyż nie ma pani poseł Skowrońskiej, która o to pytała, a jest to dość skomplikowana kategoria. Czyli tak naprawdę były płacone stawki za każdą „zaoptowaną” osobę, w zależności od grupy wiekowej, która jest – i są w dalszym ciągu – czy też jest pensjonariuszem DPS, ale poza tymi stawkami część świadczeń w POZ była też finansowana w systemie fee for service. Były to świadczenia, na przykład, związane z pacjentami spoza własnej listy aktywnej, którzy gdzieś byli w czasie wakacji. Są to świadczenia pielęgniarki, są to niektóre świadczenia położnej. To jest szereg katalogów.</u>
+          <u xml:id="u-60.3" who="#DyrektordepartamentuMZMichalDziegielewski">Odpowiadając na pytanie, czy trzeba będzie na to zawierać nowe umowy – nie. Po prostu w katalogu pojawią się nowe produkty, za które będziemy płacić. Natomiast sam sposób finansowania, który państwo postulowali, a który będzie realizowany w ramach budżetu powierzonego, polega na tym, że poza stawkami kapitacyjnymi przypisanymi obecnie do deklaracji złożonych w POZ, będzie pewna pula pieniędzy do zarządzania przez lekarza, ale będzie to pula, która nie może być wydana na utrzymanie własnego ośrodka. Z tej puli finansowane będą właśnie badania, o których mówimy i te konsultacje na linii lekarz-lekarz lub na linii lekarz-pacjent.</u>
+          <u xml:id="u-60.4" who="#DyrektordepartamentuMZMichalDziegielewski">Nie będzie to system, który zastąpi obecną ambulatoryjną opiekę specjalistyczną. Dlatego też to nie jest kwestia tego, czy pacjent może zmienić lekarza. Jeżeli pacjent jest kierowany przez lekarza POZ do kardiologa w ramach puli POZ, to lekarz decyduje, gdzie to jest, bo tam ma podpisaną umowę, ale poza tym będzie istnieć cały normalny świat ambulatoryjnej opieki specjalistycznej. Jeżeli pacjent sobie życzy, będzie mógł dostać skierowanie w ramach normalnego systemu, stanąć w tej kolejce, o której wszyscy mówimy.</u>
+          <u xml:id="u-60.5" who="#DyrektordepartamentuMZMichalDziegielewski">Natomiast umowy zawierane z poszczególnymi specjalistami nie będą musiały być zawierane z ośrodkami, które mają umowy z Narodowym Funduszem Zdrowia, bo można sobie wyobrazić taką sytuację, że lekarz POZ ma jednocześnie specjalizację z kardiologii i wtedy będzie udzielać takich konsultacji sam, wpisywać do dokumentacji medycznej i rozliczać jako poradę specjalistyczną, bo jak najbardziej jest to ten przypadek, z pewnymi konsekwencjami. W każdym razie, jeżeli te środki nie zostaną wydane na rzecz pacjentów, na to, żeby umożliwić im zrobienie poszczególnych badań i odbycie konsultacji specjalistycznej, to one przepadają. To znaczy, nie zatrzymuje ich POZ. To będzie tak, jak w całej reszcie świata. Czyli mamy umowę, umowę należy rozliczyć produktami. Na kolejnym etapie będzie to bardziej rozbudowane.</u>
+          <u xml:id="u-60.6" who="#DyrektordepartamentuMZMichalDziegielewski">Chcemy wpuścić te wszystkie reformy jeszcze w tym roku – te poszczególne etapy, bo tak zarysował to zespół do spraw POZ. Oczywiście wiemy, że nie od razu Kraków zbudowano. Wiemy, że nie od razu wszyscy będą aktywni, ale ten sposób finansowania premiować będzie właśnie tych, którzy pracują najlepiej, którzy od dawna już są zaznajomieni z tym tematem.</u>
+          <u xml:id="u-60.7" who="#DyrektordepartamentuMZMichalDziegielewski">Kto będzie to robił? Proszę państwa, nie możemy przez cały czas powtarzać, że POZ to jest lekarz, pielęgniarka i czasem położna. POZ to powinien być zespół ludzi i to jest próba budowania takiego zespołu, bo w tej chwili, jeżeli chodzi o same porady edukacyjne, zarządzanie chorobą, dostrzegamy tutaj rolę także dla dietetyków, edukatorów, pielęgniarek, właśnie dla koordynatora, który będzie tego pacjenta przeprowadzał i pilnował, żeby pacjent na czas zrealizował badania profilaktyczne, tak jak wychodzi z lekarzem...</u>
+          <u xml:id="u-60.8" who="#DyrektordepartamentuMZMichalDziegielewski">Oczywiście, jeżeli oprzemy cały system tylko i wyłącznie na lekarzach POZ, to nigdy nie będziemy mieli dość personelu, bo chyba żadnego kraju nie stać na to, żeby wszystko robili lekarze. W większości miejsc odbywa się to także przy wykorzystaniu wszelkich innych możliwych pracowników medycznych i przy maksymalnym wykorzystaniu ich kompetencji.</u>
+          <u xml:id="u-60.9" who="#DyrektordepartamentuMZMichalDziegielewski">Przepraszam, bo komputer zasnął mi na chwilkę. Tylko zobaczę, na co jeszcze miałem odpowiedzieć. A, nocna i świąteczna opieka lekarska. Proszę państwa, to nie jest tak, że zmuszamy szpitale z SOR do tego, żeby przejęły zadania związane z nocną i świąteczną opieką. W roku 2017 od ostatniego kwartału zmusiliśmy wszystkie szpitale uczestniczące i działające w sieci szpitali do tego, żeby tę nocną i świąteczną opiekę prowadziły, więc w znakomitej większości kraju nocna i świąteczna opieka znajduje się w tej chwili przy szpitalach. To, że został zapis, który mówi o tym, że jeżeli w szpitalu znajduje się szpitalny oddział ratunkowy, to taki szpital prowadzi nocną i świąteczną opiekę, nie wynika bezpośrednio z ustawy sieciowej ani z roli, jaką chcemy dać sieciowym podmiotom, tylko z zapisów ustawy o ratownictwie medycznym, która taką funkcję wprowadza. Mówi ona o tym, że jeżeli prowadzisz szpitalny oddział ratunkowy, to będziesz miał też nocną i świąteczną opiekę.</u>
+          <u xml:id="u-60.10" who="#DyrektordepartamentuMZMichalDziegielewski">Problemem nie jest zgłaszanie się do nocnej i świątecznej opieki bez wyników badań. Problemem jest właśnie to, że przy braku koordynacji pacjentom łatwiej jest trafić na izbę przyjęć czy SOR niż do nocnej i świątecznej opieki. Dlatego też raporty NIK mówią o bardzo wysokim odsetku pacjentów, którzy są załatwiani na SOR, mimo że nie powinni. Tutaj widać pewnego rodzaju możliwość współpracy, koordynacji i kompleksowości, bo jeżeli to w jednym miejscu będzie rozsądnie zarządzany ruch pacjentów, to zostanie pokierowany tam, gdzie trzeba.</u>
+          <u xml:id="u-60.11" who="#DyrektordepartamentuMZMichalDziegielewski">Czyli tak naprawdę, można to sobie wyobrazić, że jeżeli mam SOR i mamy osobę, która przeprowadza triaż u pacjentów dzieląc ich na poszczególne kategorie, to ta najprostsza kategoria, zielona, z założenia powinna trafiać do nocnej i świątecznej opieki, która powinna być w tym samym miejscu, bo powinna być prowadzona przez ten sam podmiot. Natomiast w stosunku do obecnych zapisów jest to poluzowanie pewnego rodzaju przepisu, który mówił o tym, że każdy szpital, który został zaliczony do sieci szpitali, poza szpitalami ogólnopolskimi, prowadzi z urzędu nocną i świąteczną opiekę. W tej chwili jest to ograniczone tylko do tych szpitali, które mają SOR, i jeszcze raz powtarzam, wynika to tylko i wyłącznie z tego, że tak mówi ustawa o ratownictwie medycznym. To jest tylko próba pozostawienia tych zapisów.</u>
+          <u xml:id="u-60.12" who="#DyrektordepartamentuMZMichalDziegielewski">Oczywiście, jeżeli ktoś będzie deklarował wolę, żeby taką nocną i świąteczną opiekę prowadzić, to zostawimy rozwiązania, które będą polegały na tym, że wystarczy zgłosić akces, tym bardziej, że robią to już od 2017 r., czyli to już jest pięcioletnie doświadczenie. Natomiast przymus będzie wynikać z ustawy o ratownictwie medycznym i będzie dotyczyć tylko i wyłącznie szpitali, które prowadzą szpitalne oddziały ratunkowe. To tyle z mojej części. Pani profesor.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-61">
+          <u xml:id="u-61.0" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Dziękuję bardzo. Rozumiem, że pan dyrektor zakończył swoją wypowiedź. Proszę, pani profesor, o odniesienie się do podniesionych problemów.</u>
+          <u xml:id="u-61.1" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Konsultant krajowy w dziedzinie medycyny rodzinnej Agnieszka Mastalerz-Migas:</u>
+          <u xml:id="u-61.2" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Bardzo dziękuję. Panie przewodniczący, szanowni państwo – nie wypada mi siedzieć tyłem mówiąc – ja sobie tutaj wypisywałam po kolei te kwestie, które państwo zgłaszali, więc pozwolę sobie odnieść się do tych merytorycznych kwestii, które pojawiały się w dyskusji.</u>
+          <u xml:id="u-61.3" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Do pana posła, w pierwszej kolejności. Ja wspominając o tym, że był krótki czas na analizę pilotażu mówiłam o tym terminie ustawowym 1 października. Dlatego ta opieka koordynowana weszła w takim bardzo okrojonym zakresie w postaci po prostu wdrożenia koordynatora jako nowego stanowiska, a nie weszły te rozwiązania, o których w tej chwili rozmawiamy. Natomiast już potem był czas, żeby rzeczywiście przyjrzeć się tym wynikom. Zresztą ten raport z pilotażu był prezentowany publicznie – była konferencja, gdzie to było prezentowane. To jest dostępne na stronach Funduszu i chyba również w formie nagrań właśnie z tej konferencji. Natomiast my, wdrażając czy proponując do wdrożenia te rozwiązania, opieraliśmy się właśnie na wynikach pilotażu i na tym, co realizatorzy wskazywali jako coś, co najbardziej się sprawdziło, co i pacjenci chwalili, i dla personelu było rzeczywiście przydatne.</u>
+          <u xml:id="u-61.4" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Jeśli chodzi o badania specjalistyczne i jakby wiedzę i możliwości odnośnie do kierowania, to oczywiście ten panel badań specjalistycznych się poszerza. Ja w tej chwili jestem w kontakcie z każdym z konsultantów krajowych z poszczególnych dziedzin i do każdej ścieżki będą wypracowane stanowiska konsultantów. W tej chwili dwa już są gotowe, trzecie się pisze. Kolejne powstaną przez wakacje, gdzie będzie bardzo jasno opisana w dosyć skrótowy sposób ścieżka postępowania, czyli wskazania do określonych badań, wskazania do konsultacji specjalistycznej. Natomiast pamiętajmy, że zawsze w odwodzie jest ten specjalista, z którym współpracujemy, który powinien skonsultować pacjenta, gdy mamy wątpliwości.</u>
+          <u xml:id="u-61.5" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Chcę też powiedzieć, że o ile już w konsultacjach społecznych mamy projekt tego powiedzmy małego budżetu diagnostycznego, gdzie jest tych kilka badań dla wszystkich placówek POZ, o tyle opieka koordynowana jeszcze nie jest w rozporządzeniu. Będą konsultacje społeczne. Wprawdzie zestaw badań był konsultowany – z realizatorami pilotażu POZ PLUS i z konsultantami poszczególnych dziedzin było to na poziomie zespołu konsultowane – natomiast będą jeszcze konsultacje publiczne, więc oczywiście będzie można zgłaszać uwagi. Do mnie też trafiają takie uwagi dotyczące badań, które z kolei tam się nie znalazły, a my po konsultacjach ze specjalistami ich nie zamieściliśmy. Jest to więc pewien otwarty zbiór, który będzie zamknięty dopiero wtedy, kiedy będzie już akt prawny.</u>
+          <u xml:id="u-61.6" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Oprócz tych stanowisk konsultantów, będą takie szersze wytyczne, które są w trakcie opracowywania z towarzystwami naukowymi. Czyli do każdego takiego krótkiego leafletu będzie dłuższe opracowanie. Zresztą w tej chwili już dużo jest tych opracowań dla podstawowej opieki zdrowotnej. One są po prostu w tej chwili aktualizowane do nowych standardów, które zaczną funkcjonować jesienią.</u>
+          <u xml:id="u-61.7" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Jeśli chodzi o to nieszczęsne określenie „zarządzania raną” – mówię nieszczęsne, bo to wybrzmiewało dzisiaj kilkakrotnie, a my w zespole też o tym dyskutowaliśmy, bo nam to również się wydawało dosyć specyficznym określeniem – zostało to tak wpisane na wyraźne wręcz żądanie pań pielęgniarek, które mówią, że tak to jest zapisane, że pielęgniarka zarządza raną, że opieka to jest spłycenie... No, jest oficjalny słownik, gdzie to jest tak nazwane i to jest nazewnictwo międzynarodowe. To jest po prostu management... Dyskutowaliśmy – to już tutaj zdradzam, jak toczyło się to podczas prac zespołu. Pani profesor Kiliańska, która jest wybitnym specjalistą pielęgniarstwa, bardzo optowała za tym, żeby zachować wierne tłumaczenie nazewnictwa, które jest nazewnictwem międzynarodowym, więc nie tyle bronię, bo mnie to też trochę zgrzyta, ile jest to świadczenie pielęgniarskie i przez panie pielęgniarki tak zostało zaproponowane.</u>
+          <u xml:id="u-61.8" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Odnośnie do kwestii zgłoszonych przez pana doktora, pana posła Sośnierza, to w ogóle bardzo dziękuję, bo są to bardzo istotne kwestie, które dla mnie też są bardzo ważne. Tutaj pan minister wspomniał, że te wskaźniki są wstępnie opracowane. Ja podam trochę więcej szczegółów.</u>
+          <u xml:id="u-61.9" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Pochylaliśmy się nad wskaźnikami oceny jakości i oceny efektywności tych świadczeń. Jest takie opracowanie Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego sprzed bodajże dwóch albo trzech lat, gdzie są wskazane wskaźniki oceny jakości i efektywności w podstawowej opiece zdrowotnej. Jest ich ponad 120. Tutaj też sięgnęliśmy do wzorów chociażby brytyjskich, gdzie również bardzo dużo tych wskaźników jest liczonych. Można te wskaźniki podzielić choćby na wskaźniki organizacyjnej efektywności, na wskaźniki klinicznej efektywności, tak więc rzeczywiście można tutaj ten system zbudować bardzo obszernie i szczegółowo. Natomiast trzeba sobie powiedzieć, że my jesteśmy na początku drogi.</u>
+          <u xml:id="u-61.10" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Chcemy tę efektywność mierzyć i dlatego na początek zaproponowaliśmy możliwie najprostsze. Czyli chociażby, właśnie jeśli chodzi o efektywność programów szczepień, programów profilaktycznych, to jest procent objętej populacji. Jeśli chodzi o opiekę nad pacjentami chorymi przewlekle, to jest chociażby wskaźnik tych pacjentów, którzy w ogóle są objęci opieką przewlekłą, którzy mieli zrealizowaną wizytę kompleksową i stworzony indywidualny plan opieki medycznej. To jest kwestia, ilu pacjentów nadal jest kierowanych do opieki specjalistycznej, ilu zostaje w POZ, ale nie wchodzi do opieki koordynowanej, bo to też z pilotażu wiemy, że to nie jest tak, że wszyscy będą chcieli być w tej opiece koordynowanej. Część pacjentów będzie nadal chciała być po prostu konsultowana tradycyjnie w tym systemie, który przecież zostaje.</u>
+          <u xml:id="u-61.11" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">To jest też kwestia analiz, chociażby realizacji recept w chorobach przewlekłych. W tej chwili to również jest jakby kolejny etap realizacji programu e-recepty. E-recepta już jest dobrze zakorzeniona w systemie, natomiast teraz rozmawiamy o takich rozwiązaniach jak e-recepta 2.0, gdzie po prostu lekarz prowadzący dostaje informację o tym, czy pacjent receptę wykupił. To już mamy na platformie P1, ale tutaj można pójść krok dalej i oczekiwać na przykład aktywnych komunikatów z systemu o tym, że z pacjentem dzieje się coś złego.</u>
+          <u xml:id="u-61.12" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Bardzo ważnym wskaźnikiem jakościowym jest też odsetek pacjentów, którzy pozostają poza opieką. Czyli to są osoby, które na przykład przez 2, 3, 5 lat – ten wskaźnik można różnie ustawić – po prostu nie były w swojej placówce. To również jest jeden ze wskaźników.</u>
+          <u xml:id="u-61.13" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Poza tym proponowaliśmy, żeby monitorować... Zużycie budżetu powierzonego będzie musiało być monitorowanie, bo ono będzie rozliczane co kilka miesięcy i w zależności od zużycia, jeżeli ktoś nie wykorzysta, to ten budżet będzie mógł być przesunięty dla tych palcówek, które będą mieć nadwykonania. No, ale właśnie monitoring kierowania pacjentów, realizacji badań diagnostycznych, to jest coś, czego nam na dzisiaj brakuje i chcielibyśmy, żeby to się pojawiło.</u>
+          <u xml:id="u-61.14" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Jeśli chodzi o system płatności, to przechodzimy na system mieszany. Tutaj już nie ma pana przewodniczącego Hoca, ale to, co będzie finansowane z budżetu powierzonego oprócz diagnostyki, to jest właśnie płatność zadaniowa – za wizyty kompleksowe, za edukację. To zostaje w POZ, to będzie realizował personel POZ. To są płatności zadaniowe.</u>
+          <u xml:id="u-61.15" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Odpowiadając panu posłowi Korwinowi-Mikkemu, oczywiście nikt nie zabrania lekarzom kontaktowania się ze sobą. To jest jasna sprawa. Natomiast zmiana polega na uregulowaniu systemowym i płatności za taką konsultację. W tej chwili odbywa się to często na zasadzie koleżeńskiej, tudzież na zasadzie skierowania pacjenta do ambulatoryjnej opieki specjalistycznej. To mamy w systemie. Nowością jest to, że to nie pacjent będzie musiał iść, żeby specjalista dostał środki, tylko będzie to specjalista współpracujący z POZ i uzyskujący wynagrodzenie za zrealizowanie takiego minikonsylium, które będzie z nim prowadził lekarz podstawowej opieki zdrowotnej.</u>
+          <u xml:id="u-61.16" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Jeśli chodzi o choroby nerek tutaj wywołane, to rzeczywiście jest problem, który podnosi się, ponieważ nerki są uszkadzane w najczęstszych chorobach cywilizacyjnych – cukrzycy, chorobach układu krążenia, otyłości. Tych pacjentów jest bardzo dużo. W tym zakresie jest duże niedodiagnozowanie i ważna jest kampania świadomościowa dla pacjentów. W tej chwili realizowana jest taka kampania. To jest kampania „Otwórz serce na nerki”.</u>
+          <u xml:id="u-61.17" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Ja też powiem, ponieważ kieruję Polskim Towarzystwem Medycyny Rodzinnej, że przygotowaliśmy krótki kurs edukacyjny dla lekarzy POZ z przewlekłej choroby nerek, żeby uświadomić, że to jest problem. Tak więc ci z państwa, którzy są lekarzami, mogą wejść na stronę ptmr.info,pl. Tam można się zalogować mając prawo wykonywania zawodu i po prostu zrealizować taki kurs. Zachęcam, żeby poszerzyć wiedzę.</u>
+          <u xml:id="u-61.18" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Natomiast, jeżeli chodzi o zmiany systemowe, to w koszyku badań diagnostycznych... Może inaczej. W budżecie powierzonym opieki koordynowanej pojawia się badanie albuminurii. Czyli, lekarz POZ w tej chwili może zdiagnozować przewlekłą chorobę nerek, ale oznaczając kreatyninę lub robiąc ogólne badanie moczu, natomiast dochodzi badanie albuminurii, czyli dużo wcześniejsze wykrycie tego uszkodzenia. Już nie chcę wchodzić w medyczne szczegóły, bo chyba za bardzo szczegółowo się tutaj rozwijam, ale to po prostu poszerzenie możliwości diagnostycznych.</u>
+          <u xml:id="u-61.19" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Jeśli chodzi o wdrożenie – nie pamiętam, przyznaję, nie zapisałam nazwiska, kto o to pytał – rzeczywiście będzie ono bardzo dużym wyzwaniem. Myślę, że warto, żebyśmy podkreślili, iż to wdrożenie nie będzie na starcie obligatoryjne dla wszystkich, dlatego że mamy świadomość, że jednostki będą bardzo różnie przygotowane do tego. W Polsce POZ jest bardzo zróżnicowany. To są i bardzo duże podmioty mające też inne obszary świadczeń, jak chociażby właśnie ambulatoryjną opiekę specjalistyczną, i są to również bardzo małe podmioty, więc potrzeba czasu, bo będą tacy, którzy na starcie będą gotowi i wejdą, i będą tacy, którzy będą potrzebowali pokazania, jak to robić.</u>
+          <u xml:id="u-61.20" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Będą przygotowane szkolenia dla kadry zarządzającej, dla personelu medycznego, jak to po prostu wprowadzić. Mamy już zapewnienie, że realizatorzy, którzy robili pilotaż POZ PLUS, w to się włączą. Oczywiście czekamy na środki unijne, bo z tego takie szkolenia pewnie chętnie byśmy finansowali, natomiast, nawet jeśli te środki się nie pojawią, to pro bono najistotniejsze rzeczy zostaną przygotowane tak, żeby podmioty wiedziały po prostu, jak się przygotować do opieki koordynowanej.</u>
+          <u xml:id="u-61.21" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Co jest ważne? Było pytanie o wyposażenie, chociażby o sprzęt. Jeśli popatrzymy na planowane fundusze unijne, chociażby na program FEnIKS, to tam jest zarezerwowana duża pula środków dla podstawowej opieki zdrowotnej właśnie na rozszerzenie zakresu świadczeń, więc tutaj będą środki na to, żeby kupić sprzęt. Natomiast oczywiście problemem w systemie są kadry i tego problemu, proszę państwa, nie rozwiążemy na dzień dzisiejszy w żaden sposób, bo nam w każdym obszarze brakuje kadr medycznych. I możemy oczywiście usiąść i powiedzieć – nie ma kadr, nic nie robimy, bo nic nie da się zrobić, albo próbować coś zrobić.</u>
+          <u xml:id="u-61.22" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">To, co ja tutaj widzę jako pewne światełko w tunelu – jeśli mówimy, że mamy mało kadr medycznych, to zastanówmy, jak te kadry wesprzeć, jak im zabrać obowiązki niemedyczne, żeby uwolnić jakieś moce przerobowe, które są przeznaczone na rzeczy, których lekarz, pielęgniarka czy położna robić nie muszą. I tutaj jest funkcja koordynatora. Z czasem być może jeszcze funkcje dodatkowe, bo tak jak wspomniał pan dyrektor, ten zespół podstawowej opieki zdrowotnej, którym ustawowo jest teraz zespół medyczny – lekarz, pielęgniarka, położna – powinien być rozbudowywany.</u>
+          <u xml:id="u-61.23" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Proszę też patrzeć na te zmiany, które proponujemy, jako na pewien wstęp, dlatego że przez lata działo się relatywnie niewiele. Jeśli teraz chcemy przeprowadzić reformę – a ja zgadzam się z panią doktor Janicką, że dobrze byłoby, żeby to nie była tylko reforma w obrębie podstawowej opieki zdrowotnej, ale właśnie chociażby całej opieki ambulatoryjnej, uwzględniając opiekę specjalistyczną – to tutaj potrzeba i spojrzenia systemowego, i oczywiście kadr, ale to mogą być też kadry niemedyczne.</u>
+          <u xml:id="u-61.24" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Prosty przykład. W bardzo wielu placówkach, zwłaszcza mniejszych, pielęgniarka pełni funkcję rejestratorki albo dzieli ten czas – pracuje trochę w gabinecie zabiegowym, trochę w rejestracji. Zakładając, że pojawiają się środki, które pielęgniarka może zadaniowo, mówiąc kolokwialnie, zarobić za określone świadczenia, to jest oczywiste, że nasuwa się proste rozwiązanie, aby pielęgniarka robiła zadania medyczne, a w rejestracji pracowała rejestratorka. Prawda? To są... Jest bardzo różnie, pani poseł. To zależy od pomiotu. W większych podmiotach są to rejestratorki, w podmiotach prywatnych są to rejestratorki, natomiast w mniejszych praktykach jest to wykorzystywane i to na pewno jest rzecz, której zmianę warto rozważyć.</u>
+          <u xml:id="u-61.25" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Tutaj pojawiał się jeszcze bardzo istotny wątek. Ja przepraszam, że tak długo mówię, ale to jest bardzo istotna kwestia, ponieważ jest z nami pani Ania Stalmach z Biura Rzecznika Praw Pacjenta, a wspominaliśmy tutaj kilkakrotnie, że bardzo ważna jest świadomość pacjenta, jego edukacja, jak on ma korzystać z systemu, z czym ma się zgłosić i gdzie. To jest praca do wykonania przez wiele osób, nie tylko przez medyków. To jest praca nad świadomością społeczną do wykonania przez nas wszystkich, dlatego że proszę zwrócić uwagę na to, że my przez lata mówiliśmy, że ten POZ to jest taki nie za bardzo – idź do specjalisty, tam cię wyleczą. To wdrukowało się pacjentom. Jeśli więc nie odwrócimy tego trendu, nie pokażemy, nie powiemy – słuchaj, w podstawowej opiece zdrowotnej możesz być kompleksowo objęty opieką... Tutaj musimy być spójni w przekazie i czasem pacjent, który nie korzysta z POZ, kiedy skorzysta, mówi – tu jest nawet lepiej niż w sieciówce. Prawda? Nie chcę tego spłycać, ale myślę, że się rozumiemy.</u>
+          <u xml:id="u-61.26" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Wychodząc trochę naprzeciw temu problemowi, z Biurem Rzecznika Praw Pacjenta opracowujemy taki nawigator pacjenta po systemie. To będzie taki mały poradnik właśnie dotyczący tych najistotniejszych kwestii, jak poruszać się po systemie. On jest na ukończeniu. Myślę, że czasem takie proste informacje mogą pacjentom pomóc w tym się odnaleźć, bo nie zawsze jest w tym jakaś zła wola. Czasem jest po prostu niewiedza.</u>
+          <u xml:id="u-61.27" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Proszę państwa, mamy trudną sytuację, bo oczywiście mamy za mało kadr, obawiamy się o środki, jest galopująca inflacja, natomiast myślę, że dotarliśmy też do takiego punktu, kiedy warto coś zrobić, kiedy trzeba coś zrobić. Mówimy – za mało kadr, ale proszę państwa, jeśli nie przywrócimy pewnych kompetencji w podstawowej opiece zdrowotnej, nie poszerzymy tych możliwości pracy – tutaj pan przewodniczący Latos ładnie to ujął, że to jest też taki pewien profesjonalizm – to młodzi lekarze nie przyjdą do tej pracy, bo oni nie chcą tylko przepisywać recept, kierować pacjentów po systemie. Oni chcą zarządzać zdrowiem pacjenta. Zatem to też musimy mieć na uwadze, że ta praca ma być atrakcyjna dla tych bardziej ambitnych lekarzy.</u>
+          <u xml:id="u-61.28" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Myślę, że te zmiany też idą w tym duchu. I nie traćmy w tym wszystkim z oczu pacjenta, dlatego że te zmiany są dla pacjentów, dla poprawy kompleksowości opieki, dla lepszej dostępności do badań, przy czym nic nie jest odbierane, bo AOS, ta ścieżka skierowania, zostaje, to co jest w stawce kapitacyjnej, zostaje. My po prostu proponujemy, żeby pewne rzeczy dołożyć. Chciałabym więc, żeby popatrzeć pozytywnie, bo mamy taką tendencję do patrzenia negatywnego, na te zmiany, które oczywiście będą rozciągnięte w czasie. No, ale niech się zadzieją. Niech coś po prostu w tym systemie się zmieni.</u>
+          <u xml:id="u-61.29" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Tak więc, odpowiadając na pytanie pani doktor Janickiej, jak długo to będzie trwało – rzeczywiście pełna implementacja to... Przymierzmy się przynajmniej do kilku lat. Natomiast będziemy chcieli zapewnić maksymalne wsparcie tak, żeby to był proces ze wsparciem, z wiedzą, jak to robić, żeby po prostu świadczeniodawców nie zostawić z tym samych. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-61.30" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Dziękuję bardzo za tę bardzo wyczerpującą wypowiedź. Powinniśmy już zbliżać się do końca, ale rozumiem, pani poseł. Proszę uprzejmie, ale krótko,</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-62">
+          <u xml:id="u-62.0" who="#PoselElzbietaGelert">Oczywiście, że krótko, bo ja tylko chciałabym zapytać pana dyrektora o tę nieszczęsną nocną i świąteczną opiekę zdrowotną. Pan powiedział, że teraz jest to w ratownictwie medycznym, ale to chyba nie zostało zapisane w ustawie, tylko zostało zapisane w rozporządzeniu... W ustawie o ratownictwie medycznym? No to... W każdym razie, chciałabym zapytać, co ma wspólnego nocna i świąteczna pomoc z ratownictwem. Wytłumaczyć można wszystko, oczywiście powiedzieć, że pacjent jednym strumieniem idzie, ale gdyby się zastanowić nad przyczyną, dlaczego u nas ta nocna i świąteczna pomoc jest tak okupowana, bo to naprawdę jest chyba w każdym... To jedna sprawa.</u>
+          <u xml:id="u-62.1" who="#PoselElzbietaGelert">A druga sprawa. Czy państwo, myśląc o tym, żeby ją skierować do SOR, pomyśleli właśnie o kadrach tam, bo przecież w tych szpitalach naprawdę nie ma kto pracować. Przecież nie da rady, żeby SOR tymi samymi lekarzami obsługiwały jeszcze dodatkowo nocną i świąteczną opiekę. Prawdopodobnie ma to na celu, że kiedyś zginie nazwa „nocna i świąteczna”, zostanie tylko SOR, i na pewno bardzo dobrze, bo jeżeli tak będzie szedł rozwój POZ, jak pani profesor mówi, napór tych pacjentów na szpitale w końcu się zmniejszy, bo na dzień dzisiejszy jest bardzo duży.</u>
+          <u xml:id="u-62.2" who="#PoselElzbietaGelert">Mam tylko prośbę do pana ministra odnośnie do koordynowanej opieki. Panie ministrze, ja sobie zdaję sprawę z tego, że w tej chwili mówicie państwo tylko o POZ, jednak ja też zadałam pytanie. Czy mógłby pan ewentualnie odpowiedzieć mi na piśmie – może taką wiedzę pan posiądzie w ministerstwie – co w takim razie z koordynowaną opieką na poziomie specjalistycznym i na poziomie szpitalnictwa? Czy to również będzie opieka, za którą będzie się płaciło? Bo jeżeli płaci się w jednym miejscu, a mówimy...</u>
+          <u xml:id="u-62.3" who="#PoselElzbietaGelert">Teraz koordynacja jest tak modnym słowem, że właściwie nie ma w służbie zdrowia niczego bez koordynowania. Tylko takie ewentualnie pytanie.... Ja oczywiście nie oczekuję od pana ministra odpowiedzi natychmiast, ale jeżeli pan byłby uprzejmy odpowiedzieć mi na piśmie, czy w tym kierunku również idą prace, jeżeli chodzi o specjalistykę i szpitalnictwo w opiece koordynowanej... Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-63">
+          <u xml:id="u-63.0" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Proszę bardzo, ale też krótko, panie ministrze, bo pewnie tego nie rozwiążemy...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-64">
+          <u xml:id="u-64.0" who="#PodsekretarzstanuwMZMarcinMartyniak">Bardzo krótko. Oczywiście pani poseł odpowiemy na piśmie. Pan dyrektor Dzięgielewski chciał jeszcze tylko doprecyzować chyba ten wątek, też tak bardzo holistycznie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-65">
+          <u xml:id="u-65.0" who="#DyrektordepartamentuMZMichalDziegielewski">Tak jest, właśnie holistycznie...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-66">
+          <u xml:id="u-66.0" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Panie dyrektorze, pan jest wyjątkowo wyrywny. Proszę uprzejmie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-67">
+          <u xml:id="u-67.0" who="#DyrektordepartamentuMZMichalDziegielewski">Staram się szybko reagować. Tego ode mnie oczekują...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-68">
+          <u xml:id="u-68.0" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">W NFZ niech pan tak reaguje.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-69">
+          <u xml:id="u-69.0" who="#DyrektordepartamentuMZMichalDziegielewski">Nie, teraz jestem w MZ. Pani poseł, jeżeli chodzi o nocną i świąteczną opiekę zdrowotną i SOR, to rzeczywiście niewiele mają wspólnego. Właśnie dlatego powinny być połączone, bo zgodnie ze wszystkimi badaniami, owszem, nocna i świąteczna opieka jest w tej chwili dość obciążona, ale to, co czytamy w gazetach, to co widzimy w wiadomościach, to są przede wszystkim gigantyczne kolejki do oddziałów ratunkowych. Nawet nie do izb przyjęć, tylko do SOR. Natomiast, zgodnie ze wszystkim danymi i zgodnie z tym, co zbieramy – bo analizujemy i sprawdzamy, kto tam trafia – co najmniej połowa tych pacjentów znakomicie mogłaby zostać obsłużona w ramach nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej, tylko tam nie trafia, bo na SOR jest bliżej... Pani poseł, owszem, w ogóle nie powinna nigdzie trafiać, bo przyzwyczailiśmy się do tego, że jeśli nas noga boli, to już trzeba iść do lekarza, i to najlepiej o 21, ponieważ jesteśmy już po pracy, zrobiliśmy zakupy itd, itd., ale w tym momencie trudno dyscyplinować. Natomiast do ustawy o ratownictwie wpisano funkcję nocnej i świątecznej opieki z tego powodu, żeby odciążyć tych lekarzy, którzy pracują bezpośrednio przy pacjentach, którzy wymagają reakcji tu i teraz, szybkiej diagnostyki lub prostych zabiegów, lub nawet przyjęcia do szpitala, bo wtedy będą mogli szybciej zająć się tymi pacjentami, którzy rzeczywiście potrzebują, gdy będzie można odłączyć ten strumień z podstawowymi pacjentami. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-70">
+          <u xml:id="u-70.0" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Dziękuję. Panie pośle, proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-71">
+          <u xml:id="u-71.0" who="#PoselJerzyHardieDouglas">Ja dosłownie jeszcze jedno zdanie na temat tego nieszczęsnego zarządzania raną. Ja chciałbym tylko zasugerować pani profesor, że może to nie chodzi o słowo „management”, tylko o „to manage”, a „to manage of injury” to znaczy „radzenie sobie z raną”. Gdyby to było przetłumaczone, że pielęgniarka ma sobie radzić z raną, to okej. Natomiast mówienie, że się zarządza raną jest po prostu kompletnie bez sensu. Dziękuję bardzo, ale to jest całkowicie poboczny temat i mało ważny. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-72">
+          <u xml:id="u-72.0" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Dziękuję bardzo za tę dyskusję. Podzielę wypowiedź pana posła. Myślę, że trzeba sięgnąć do słownika języka angielskiego. My nie znamy wszystkich słów, które łączą się z „management”. „Management” – jak sprawdziłem – ma przynajmniej 13-14 różnych znaczeń. Pewnie lepiej byłoby sformułować lepsze tłumaczenie, które również temu odpowiada. To po pierwsze.</u>
+          <u xml:id="u-72.1" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Po drugie, chciałbym tylko panią profesor poprosić, żeby nie mówić o galopującej inflacji. Ja jestem człowiekiem sędziwym i wiem, kiedy była galopująca inflacja. Inflacja jest poważna, jest wysoka, ale galopująca to ona jeszcze na pewno nie jest... Co prawda, pan poseł będzie miał inne zdanie na ten temat, ale zostawmy to.</u>
+          <u xml:id="u-72.2" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Bardzo dziękuję za tę dyskusję, która próbowała odpowiedzieć na pytanie, co robić. Jednak na pytanie, co robić z podstawową opieką zdrowotną dyskutujemy od lat 90. Ja akurat w tym uczestniczyłem na poziomie samorządowym, na poziomie struktur korporacyjnych, ministerialnych i poselskich od lat 90. Dla mnie najistotniejszą sprawą jest to, jak to wdrożyć przy takich, a nie innych ograniczeniach.</u>
+          <u xml:id="u-72.3" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Zgadzam się, że trzeba jednak stale czuwać nad edukacją społeczną, bo to co państwo mówią, że boli mnie noga i idę do lekarza, to jest pewien wynik edukacji społecznej i mojej samooceny, ale to nie jest tak, żeby mieć pretensje do pacjenta, że jeśli coś go boli i coś go niepokoi, to on zwraca się do lekarza. Tego nie wolno robić. Trzeba budować pewną edukację, i to wiadomo też od lat 70. czy 80. Wtedy określiło się definicję zdrowia i wiadomo, że ta naprawcza służba zdrowia to jest tylko dwadzieścia-dwadzieścia parę procent, które mogą pacjentowi pomóc. Reszta, to są całkiem inne składniki, gdzie edukacja, promocja zdrowia, mają znaczenie.</u>
+          <u xml:id="u-72.4" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Sądzę, że trzeba będzie jednak uważać na wdrożenie. Cieszę się, że zostaną wprowadzone pewne rozwiązania dotyczące mierników jakości, bo to jest ważne. Cieszę się również, że w podstawowej opiece zdrowotnej będzie nie tylko kapitacja, jeżeli chodzi o sposób płacenia, bo ona budziła wiele napięć i wątpliwości. Natomiast wydaje mi się, że to, co nazywa się koordynacją... To już chyba Siemaszko rozmawiał o koordynacji. W starych tak zwanych ZOZ mieliśmy prowadzoną koordynację i kompleksowe prowadzenie pacjenta. Ja sądzę, że te rozwiązania w ochronie zdrowia zawsze były stosowane. Trzeba do nich wrócić, bo nie wolno tworzyć enklawy POZ, enklawy specjalistka, enklawy szpital i jeszcze enklawy fizjoterapia itd, bo pacjent jest jeden, a przecież o nim mówimy.</u>
+          <u xml:id="u-72.5" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Dziękuję. Na tym chciałbym zakończyć omawianie informacji. Wyczerpaliśmy porządek obrad. Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-72.6" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Oczywiście protokół z posiedzenia Komisji, z załączonym pełnym zapisem jego przebiegu, będzie do wglądu w sekretariacie Komisji. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00175-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00175-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..3e900d3
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00175-01/header.xml
@@ -0,0 +1,73 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-zdrxx-00175-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Zdrowia /nr 175/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Zdrowia /nr 175/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#ZDR">175</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-08</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="GlownyspecjalistakontrolipanstwowejwNajwyzszejIzbieKontroliGrzegorzWieczorek" role="speaker">
+        <persName>Główny specjalista kontroli państwowej w Najwyższej Izbie Kontroli Grzegorz          Wieczorek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PelniacyobowiazkidyrektordepartamentuNIKMarcinStolarczyk" role="speaker">
+        <persName>Pełniący obowiązki dyrektor departamentu NIK Marcin Stolarczyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PelniacyobowiazkidyrektorDepartamentuZdrowiaNajwyzszejIzbyKontroliMarcinStolarczyk" role="speaker">
+        <persName>Pełniący obowiązki dyrektor Departamentu Zdrowia Najwyższej Izby Kontroli           Marcin Stolarczyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselAndrzejSosnierz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Andrzej Sośnierz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselCzeslawHoc" role="speaker">
+        <persName>Poseł Czesław Hoc</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselJanuszKorwinMikke" role="speaker">
+        <persName>Poseł Janusz Korwin-Mikke</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselJerzyHardieDouglas" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Hardie-Douglas</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselKrystynaSkowronska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Krystyna Skowrońska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselRajmundMiller" role="speaker">
+        <persName>Poseł Rajmund Miller</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselRiadHaidar" role="speaker">
+        <persName>Poseł Riad Haidar</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Bolesław Piecha</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="TransplantacjiPoltransplantArturKaminski" role="speaker">
+        <persName>Transplantacji Poltransplant Artur Kamiński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="ZastepcadyrektoradepartamentuMZAgnieszkaBeniukPatola" role="speaker">
+        <persName>Zastępca dyrektora departamentu MZ Agnieszka Beniuk-Patoła</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="ZastepcadyrektoraDepartamentuOcenyInwestycjiMinisterstwaZdrowiaAgnieszkaBeniukPatola" role="speaker">
+        <persName>Zastępca dyrektora Departamentu Oceny Inwestycji Ministerstwa Zdrowia               Agnieszka Beniuk-Patoła</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="ZDR" role="committee">
+        <orgName>Komisja Zdrowia</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00175-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00175-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..90fd752
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00175-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,368 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Dzień dobry. Uprzejmie proszę o zajmowanie powoli miejsc. Niebawem rozpoczniemy posiedzenie Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Na podstawie listy obecności możemy stwierdzić kworum, w związku z tym otwieram posiedzenie Komisji. Witam członków Komisji i zaproszonych gości.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Porządek dzisiejszego posiedzenia przewiduje rozpatrzenie informacji Najwyższej Izby Kontroli o wynikach kontroli organizacji i finansowania przeszczepiania narządów. Nasze posiedzenie będziemy opierali na wypowiedziach i prezentacjach odpowiednich raportów prezesa NIK-u i oczywiście na stosownym odniesieniu się Ministerstwa Zdrowia. Czy są z nami przedstawiciele NIK-u? Widzę panów. Ministerstwo również jest reprezentowane. Jeżeli państwo pozwolą, oddaję głos.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Czy są jeszcze jakieś uwagi do porządku obrad? Nie widzę. Rozumiem, że porządek naszego posiedzenia jest przyjęty. W związku z tym proszę o przedstawienie odpowiedniej informacji przez panów przedstawicieli NIK-u. Informuję jednocześnie, że materiały dotyczące dzisiejszego posiedzenia zostały wysłane do państwa posłów i zostały zamieszczone na odpowiednich stronach internetowych, zwłaszcza w folderze SDI. Są również dostępne w formie pisemnej. Dysponuje nimi sekretariat naszej Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Przedstawiciela NIK-u uprzejmie proszę o przedstawienie skróconej informacji na ten temat. Proszę uprzejmie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PelniacyobowiazkidyrektorDepartamentuZdrowiaNajwyzszejIzbyKontroliMarcinStolarczyk">Dziękuję. Marcin Stolarczyk, p.o. dyrektor Departamentu Zdrowia Najwyższej Izby Kontroli.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PelniacyobowiazkidyrektorDepartamentuZdrowiaNajwyzszejIzbyKontroliMarcinStolarczyk">Szanowny Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, szanowni państwo, mam zaszczyt przedstawić w imieniu Najwyższej Izby Kontroli informację o wynikach kontroli organizacji i finansowania przeszczepiania narządów. W 2021 r. NIK przeprowadził kontrolę planową pod nazwą „Organizacja i finansowanie przeszczepiania narządów”, którą objęto Ministerstwo Zdrowia, Centrum Organizacyjno-Koordynacyjne ds. Transplantacji Poltransplant, oddziały wojewódzkie Narodowego Funduszu Zdrowia, podmioty lecznicze, w których funkcjonują ośrodki transplantacyjne, oraz podmioty lecznicze, w których nie dokonuje się przeszczepiania narządów. Szczegółowy wykaz jednostek objętych kontrolą znajduje się na str. 63 i 64 informacji o wynikach kontroli, którą państwo, jak widziałem, otrzymaliście.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PelniacyobowiazkidyrektorDepartamentuZdrowiaNajwyzszejIzbyKontroliMarcinStolarczyk">Minister zdrowia realizował wieloletni program pod nazwą „Narodowy program rozwoju medycyny transplantacyjnej na lata 2011–2021”. Został on ustanowiony uchwałą Rady Ministrów w październiku 2010 r. Program ten był pięciokrotnie zmieniany i jego realizacja została przedłużona do grudnia 2022 r. Nakłady na prowadzenie zadań ujętych w programie zostały zwiększone z pierwotnie 450 mln zł do 620 mln zł.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PelniacyobowiazkidyrektorDepartamentuZdrowiaNajwyzszejIzbyKontroliMarcinStolarczyk">NIK negatywnie ocenił realizację czterech spośród ośmiu celów programu dotyczących transplantacji narządów. Przed sześć lat nie zrealizowano zadań związanych z dokonaniem oceny epidemiologicznej rzeczywistych potrzeb dotyczących przeszczepiania poszczególnych narządów i przeprowadzania analizy ekonomicznej dotyczącej kosztów przeszczepiania narządów. W 2017 r. cel ten został usunięty z programu.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PelniacyobowiazkidyrektorDepartamentuZdrowiaNajwyzszejIzbyKontroliMarcinStolarczyk">Program zakładał również wzrost liczby przeszczepień narządów od zmarłych dawców o co najmniej 100%, a przeszczepień nerki od żywego dawcy o co najmniej 500% w stosunku do liczby tych przeszczepień w 2009 r. Celów tych jednak nie udało się zrealizować. Do 2019 r., czyli ostatniego roku przed wybuchem epidemii, liczba przeszczepień narządów wzrosła zaledwie o 40%, a liczba przeszczepień nerki od żywego dawcy o 126%. Izba oceniła działania ministra w tym zakresie jako nieskuteczne. W naszej ocenie minister zdrowia nieskutecznie prowadził prace nad rozwojem teleinformatycznych rejestrów transplantacyjnych. W efekcie po upływie dziesięciu lat od początku trwania programu nadal trwały prace koncepcyjne i analityczne dotyczące utworzenia nowego systemu teleinformatycznego.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PelniacyobowiazkidyrektorDepartamentuZdrowiaNajwyzszejIzbyKontroliMarcinStolarczyk">W latach 2018–2021 (pierwsze półrocze) minister zdrowia prawidłowo realizował zadania związane z wydawaniem pozwoleń dla podmiotów leczniczych na pobieranie, przechowywanie i przeszczepianie narządów. Działający system kwalifikowania biorcy do przeszczepu narządu wykluczał możliwość jego wykonania osobie, która nie została zgłoszona na krajową listę oczekujących.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PelniacyobowiazkidyrektorDepartamentuZdrowiaNajwyzszejIzbyKontroliMarcinStolarczyk">Z ustaleń kontroli wynika, że w latach 2016–2021 (pierwsze półrocze) czas oczekiwania na przeszczep narządu sukcesywnie wydłużał się. W 2016 r. rekordziści czekali na transplantację ponad cztery lata, a w 2020 r. – nawet dwanaście lat.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PelniacyobowiazkidyrektorDepartamentuZdrowiaNajwyzszejIzbyKontroliMarcinStolarczyk">Nasze ustalenia wskazują, że wybuch epidemii COVID-19 w marcu 2020 r. miał negatywny wpływ na wyniki poszczególnych obszarów aktywności transplantacyjnej narządów, co wynikało m.in. z konieczności przystosowania placówek do leczenia chorych na COVID. W okresie epidemii zmniejszyła się również zgłaszalność pacjentów do przeszczepienia narządów, a jednocześnie odnotowano zwiększoną liczbę zgonów osób umieszczonych na liście.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PelniacyobowiazkidyrektorDepartamentuZdrowiaNajwyzszejIzbyKontroliMarcinStolarczyk">W latach 2016–2020 sukcesywnie spadał wskaźnik donacji, tj. liczby dawców rzeczywistych na milion mieszkańców. O ile w 2016 r. wynosił on jeszcze 14,1, o tyle w 2018 r. już 13, a w 2020 r. wskaźnik ten spadł do poziomu 10,2 i była to najniższa wartość od 2007 r.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#PelniacyobowiazkidyrektorDepartamentuZdrowiaNajwyzszejIzbyKontroliMarcinStolarczyk">Minister zdrowia bezterminowo wstrzymał prace nad projektem ustawy – Prawo transplantacyjne, rozpoczęte w ministerstwie z jego inicjatywy w 2017 r. W efekcie nie dokonano zmian, które mogłyby przyczynić się do poprawy organizacji i funkcjonowania systemu transplantacyjnego w Polsce. Należy tutaj podkreślić, że Krajowa Rada Transplantacyjna i Polskie Towarzystwo Transplantacyjne uznały za niezbędną nowelizację tej ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#PelniacyobowiazkidyrektorDepartamentuZdrowiaNajwyzszejIzbyKontroliMarcinStolarczyk">Na liczbę pobrań i przeszczepień w Polsce istotny wpływ miała niedoszacowana wycena procedur transplantacyjnych, których stawki nie zmieniły się od 2013 r. Wyniki kontroli wskazały, że koszty ponoszone przez szpitale w związku z realizacją procedur transplantacyjnych były z reguły wyższe od przychodów uzyskanych z tego tytułu. Strata wynikająca z braku refundacji pokrywana była z pozostałej działalności szpitali. Choć minister zdrowia corocznie od 2016 r. do 2020 r. otrzymywał z Poltransplantu informacje o proponowanym wzroście kosztów czynności związanych z pobieraniem narządów od dawcy, to dopiero po ośmiu latach, w styczniu 2021 r., uaktualnił ich wycenę.</u>
+          <u xml:id="u-2.11" who="#PelniacyobowiazkidyrektorDepartamentuZdrowiaNajwyzszejIzbyKontroliMarcinStolarczyk">Izba zwraca również uwagę, że dużym problemem jest niewystarczające zaangażowanie środowiska medycznego w procedurę pobierania narządów, głównie w szpitalach położonych poza ośrodkami transplantacyjnymi. Szpitale wykazały znikomą aktywność w identyfikowaniu i zgłaszaniu potencjalnych dawców narządów, przez co nie zapewniły dostępności transplantacji narządów. W badanym okresie szpitale zgłosiły jako potencjalnych dawców jedynie 1,5% wszystkich zmarłych na oddziałach z tzw. potencjałem dawstwa. Chodzi tu o oddziały anestezjologii i intensywnej terapii, a także neurologii lub neurochirurgii.</u>
+          <u xml:id="u-2.12" who="#PelniacyobowiazkidyrektorDepartamentuZdrowiaNajwyzszejIzbyKontroliMarcinStolarczyk">Organizacją i kontrolą przeszczepów w Polsce zajmuje się Centrum Organizacyjno-Koordynacyjne ds. Transplantacji Poltransplant. Jednym z podstawowych zadań        Poltransplantu było tworzenie stanowisk koordynatorów pobierania narządów od zmarłych w szpitalach z potencjałem dawstwa i budowa krajowego systemu koordynatorów transplantacyjnych. Według stanu na koniec pierwszego półrocza 2021 r. w skali kraju było 388 szpitali z potencjałem dawstwa, ale stanowiska dla koordynatorów utworzono tylko w 255 z nich. W szpitalach tych funkcjonowało 314 koordynatorów transplantacyjnych, co oznacza, że w niektórych pracowało kilku koordynatorów.</u>
+          <u xml:id="u-2.13" who="#PelniacyobowiazkidyrektorDepartamentuZdrowiaNajwyzszejIzbyKontroliMarcinStolarczyk">Z naszych ustaleń wynika, że wzrost liczby koordynatorów transplantacyjnych nie miał istotnego wpływu na zwiększenie liczby pobranych i przeszczepionych narządów. W latach 2016–2019 o 16% wzrosła liczba szpitali, w których zatrudniono koordynatorów, a o 19% wzrosła liczba zatrudnionych koordynatorów. Miało to jednak znikomy wpływ na liczbę pobrań narządów od zmarłych dawców i na liczbę przeszczepień.</u>
+          <u xml:id="u-2.14" who="#PelniacyobowiazkidyrektorDepartamentuZdrowiaNajwyzszejIzbyKontroliMarcinStolarczyk">Poltransplant prowadził cztery rejestry dotyczące transplantacji narządów, które jednakże miały pewne wady. Nie umożliwiały m.in. generowania szerokiego spektrum raportów zbiorczych według zakresu czasowego i podmiotowego, które są niezbędne dla celów informacyjno-sprawozdawczych. Dwa z czterech rejestrów, tj. krajowa lista oczekujących na przeszczepienie oraz krajowy rejestr przeszczepień, prowadzone były zgodnie z obowiązującymi przepisami w podwójnej formie: pisemnej i elektronicznej, jednak rejestry te nie spełniały wymagań związanych ze stałym rozwojem medycyny transplantacyjnej i obsługą wszystkich procesów, na przykład dotyczących ilości przetwarzanych danych.</u>
+          <u xml:id="u-2.15" who="#PelniacyobowiazkidyrektorDepartamentuZdrowiaNajwyzszejIzbyKontroliMarcinStolarczyk">Minister zdrowia nie kontrolował ustawowych rejestrów transplantacyjnych prowadzonych przez Poltransplant w systemie teleinformatycznym, co naruszało przepisy ustawy transplantacyjnej. Należy jednocześnie zauważyć, że w ustawie transplantacyjnej ani w przepisach wykonawczych wydanych na jej podstawie lub w procedurach wewnętrznych Ministerstwa Zdrowia nie określono celu i zakresu przedmiotowego kontroli rejestrów transplantacyjnych. NIK ustalił ponadto, że minister zdrowia nie przedstawiał Komisji Europejskiej sprawozdań z czynności podjętych na terytorium naszego kraju dotyczących propagowania donacji narządów, co naruszało przepisy ustawy transplantacyjnej.</u>
+          <u xml:id="u-2.16" who="#PelniacyobowiazkidyrektorDepartamentuZdrowiaNajwyzszejIzbyKontroliMarcinStolarczyk">Szanowni państwo, w wyniku kontroli organizacji i finansowania przeszczepiania narządów NIK sformułował dwa wnioski de lege ferenda do ministra zdrowia. Dotyczyły one rozważenia zmiany treści art. 42 ust. 3 lit. a ustawy transplantacyjnej w taki sposób, aby obowiązki informacyjne ministra zdrowia względem Komisji Europejskiej zostały dostosowane do ukształtowanej praktyki tego organu wykonawczego Unii Europejskiej przy zachowaniu zgodności z przepisami dyrektywy, oraz rozważenia zmiany przepisów prawa dotyczących obowiązku prowadzenia krajowej listy oczekujących na przeszczepienie i krajowego rejestru przeszczepień w podwójnej formie, pisemnej i elektronicznej.</u>
+          <u xml:id="u-2.17" who="#PelniacyobowiazkidyrektorDepartamentuZdrowiaNajwyzszejIzbyKontroliMarcinStolarczyk">Pozostałe wnioski skierowane do ministra zdrowia dotyczyły m.in.: wznowienia i zintensyfikowania prac w celu wdrożenia przepisów, których stosowanie przyczyni się do poprawy organizacji funkcjonowania systemu transplantacji w Polsce, podjęcia skutecznych działań wobec wykonawców „Narodowego programu rozwoju medycyny transplantacyjnej” i osób bezpośrednio odpowiedzialnych za jego realizację, które zapewniłyby terminowe zakończenie programu, podjęcia skutecznych działań organizacyjnych w celu kontrolowania teleinformatycznych rejestrów transplantacyjnych, sprawowania efektywnego nadzoru nad pracami dotyczącego rozwoju teleinformatycznych rejestrów transplantacyjnych, opracowania mechanizmów motywujących szpitale do szerszego i częstszego identyfikowania i zgłaszania zmarłych spełniających odpowiednie warunki jako dawcy narządów, uwzględniania rzeczywistych kosztów w wycenie czynności procedur transplantacyjnych, wzmocnienia pozycji i uprawnień koordynatorów transplantacyjnych poprzez ułatwienie dostępu do dokumentacji medycznej potencjalnych dawców, wyznaczenia jednego płatnika za procedury przeszczepowe narządów.</u>
+          <u xml:id="u-2.18" who="#PelniacyobowiazkidyrektorDepartamentuZdrowiaNajwyzszejIzbyKontroliMarcinStolarczyk">Dziękuję państwu za uwagę. Postaramy się odpowiedzieć na wszystkie pytania. W przypadku gdyby odpowiedź wymagała dodatkowej analizy dokumentacji, deklaruję jej udzielenie na piśmie. Jeszcze raz dziękuję i proszę o ewentualne pytania.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Dziękuję bardzo przedstawicielowi NIK-u. Rozumiem, że na razie panowie skończyli swoją wypowiedź i informację.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Proszę o przedstawienie jednego kontrreferatu albo o odniesienie się do zarzutów przez przedstawicieli Ministerstwa Zdrowia. Proszę uprzejmie. Proszę się przedstawiać.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuOcenyInwestycjiMinisterstwaZdrowiaAgnieszkaBeniukPatola">Szanowny panie przewodniczący, szanowni państwo, Agnieszka Beniuk-Patoła,          Departament Lecznictwa Ministerstwa Zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuOcenyInwestycjiMinisterstwaZdrowiaAgnieszkaBeniukPatola">Faktycznie, kontrola była bardzo wnikliwa, jeżeli chodzi o liczbę zadawanych pytań, o liczbę analizowanych dokumentów, materiałów, o rozmowy z pracownikami po stronie Ministerstwa Zdrowia, po stronie podmiotów leczniczych, po stronie Transplantu. Obszar, który kontrolowali państwo z NIK-u, to bardzo szeroka i skomplikowana materia, a czas, jaki faktycznie został poddany ocenie, to dziesięć lat. Warto też zauważyć, że oczywiście perspektywa sprzed dziesięciu lat i perspektywa, która jest teraz, chociażby to, co przedstawiciele NIK-u podkreślili na posiedzeniu Komisji 8 marca, że z satysfakcją przyjmują ostatnie działania ministerstwa dotyczące kwestii organizacji i finansowania… 8 marca było takie posiedzenie Komisji Zdrowia i minister prezentował wszystkie działania, które podejmuje w kontekście usprawnienia obszaru transplantologii, też spełnienia postulatów NIK-u. Z częścią stwierdzeń minister jak najbardziej się zgadza. Oczywiście przedstawię tutaj państwu stanowisko ministra zdrowia, które też było już przedstawione NIK-owi, jeżeli chodzi o wnioski i zalecenia.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuOcenyInwestycjiMinisterstwaZdrowiaAgnieszkaBeniukPatola">Jak dobrze państwo wiecie, obszar transplantologii, obszar medycyny transplantacyjnej – tutaj akurat została objęta kontrolą część narządowa, ale to nie tylko część narządowa – boryka się z wieloma problemami – jak każda dziedzina medycyny. Nie jest odosobniona, a jest naprawdę wyjątkowo trudnym obszarem. Mamy tutaj potrzebujących pacjentów, czyli biorców, ale po to, żeby biorca mógł zostać wyleczony w postaci przeszczepu, musi znaleźć się odpowiedni dawca. To, żeby sprostać temu wyzwaniu, jest ogromnym wyzwaniem dla całego systemu, dla całej struktury organizacyjnej i personalnej.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuOcenyInwestycjiMinisterstwaZdrowiaAgnieszkaBeniukPatola">Jeżeli chodzi o pierwsze stwierdzenie pana dyrektora z NIK-u, o tym, że program został kilkukrotnie zmieniony – pierwotnie był projektowany na dziesięć lat, od 2011 r. do 2020 r., i faktycznie został on wydłużony. Aktualnie jesteśmy praktycznie w połowie roku kończącego i wieńczącego realizację tego programu. Pewne zadania zostały zmienione, ale nie zostały one zmienione ot tak sobie. Była przeprowadzona pełna analiza, pełny raport analityczny poświęcony temu, z jakiego powodu pewne zadania powinny zostać zmodyfikowane. Jak dobrze państwo wiecie, postęp medycyny, ale również pewna perspektywa i założenia wielu strategicznych programów w momencie, kiedy… Tutaj państwo wskazywali, że minister zdrowia postawił sobie bardzo ambitny cel, a tak naprawdę to Rada Ministrów w 2011 r., uchwalając ten program, zwiększenie liczby przeszczepień i procentowe sukcesy na poziomie 500%, kilkuset procent… Był to bardzo ambitny plan. Został on zmodyfikowany, ale nie dlatego, że minister przestał interesować się tym obszarem czy nie chciał w ogóle zajmować się i zostawił ten temat. Nie. Zupełnie zmieniono zadania programu właśnie po to, żeby realnie móc wspierać ten obszar i zaprojektować takie zadania, bo samo zadanie pt.: „zwiększymy liczbę przeszczepień o 500%” nic nie mówi, jeżeli program nie przewidywał dla ministra i dla całego systemu narzędzi, aby udało się uzyskać wzrost o 100%, o 50% albo chociaż o 40%, o których mówił pan dyrektor z NIK-u, albo 126%, które zostało wskazane.</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuOcenyInwestycjiMinisterstwaZdrowiaAgnieszkaBeniukPatola">Jeżeli chodzi o ostatni okres, to dobrze państwo wiecie, panie przewodniczący, że pandemia bardzo negatywnie wpłynęła na obszar szeroko pojętej medycyny, na dostępność do lekarzy, do szpitali, ale wpłynęła również na spadek liczby dawców, ponieważ dawcy są identyfikowani na oddziałach anestezjologii i intensywnej terapii, które akurat w okresie pandemii miały za zadanie zabezpieczać pacjentów z SARS-CoV-2, co znacząco lub całkowicie ograniczyło ich inną działalność, w tym właśnie programy donacyjne. Ale na przykład jeżeli mówimy o pandemii i o tym, jakie działania były podejmowane zarówno po stronie organizacyjnej, ministerialnej, ale i wszystkich interesariuszy tego systemu, to pomimo spadku liczby dawców wzrósł odsetek pobrań wielonarządowych z 73% do 84%. Łącznie w 2021 r. liczba wykorzystanych narządów pobranych od dawców zmarłych wyniosła 1356, czyli o 125 narządów więcej niż w 2020 r., natomiast na przestrzeni lat wzrasta również liczba narządów pobieranych od jednego dawcy. Na przykład w 2016 r. było to 2,8, a w latach 2020–2021 już 3,1. Ten współczynnik to liczba przeszczepionych narządów na liczbę zmarłych dawców rzeczywistych.</u>
+          <u xml:id="u-4.5" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuOcenyInwestycjiMinisterstwaZdrowiaAgnieszkaBeniukPatola">Jeżeli mówimy o porównaniu 2018 r., lat 2020–2021 i tego, co dzieje się teraz, w 2022 r., wysiłki, które są, i nakłady, które dedykujemy na to, aby nie pogorszyć sytuacji, a naszym celem jest oczywiście polepszenie sytuacji polskich pacjentów, którzy oczekują na przeszczepienie narządu, świadczą o tym, że wszystkie mechanizmy, które zostały zaprojektowane i które w 2020 r. w pewien sposób zostały zatrzymane, teraz, po 2021 r., odnoszą swoje pozytywne skutki.</u>
+          <u xml:id="u-4.6" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuOcenyInwestycjiMinisterstwaZdrowiaAgnieszkaBeniukPatola">W 2021 r. w porównaniu do 2020 r. odnotowano wzrost liczby przeszczepień. Pomimo pandemii znacząco wzrosła liczba przeszczepionych serc. Na przykład w 2020 r. było to 145, natomiast w 2021 r. było to już 200 sztuk. To, jeżeli chodzi o serce. Jeżeli natomiast chodzi o płuca, w 2020 r. było to 51, a w 2021 r. 68. Zarówno w przypadku przeszczepienia płuc, jak i serc do tej pory są to największe liczby tych przeszczepionych narządów.</u>
+          <u xml:id="u-4.7" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuOcenyInwestycjiMinisterstwaZdrowiaAgnieszkaBeniukPatola">Jestem przekonana o tym, że pewien mechanizm i pewne działania, które były zaprojektowane dziesięć, osiem, pięć lat temu, należy oceniać w perspektywie długofalowej, bo tylko w takiej perspektywie możemy zweryfikować, czy założone mechanizmy i cele były realizowane sukcesywnie i skutecznie. Dane, które państwu przedstawiam, które oczywiście są również dostępne i są do zweryfikowania, jednoznacznie pokazują, że niedoskonałości systemu, które zostały zidentyfikowane – ale niekoniecznie miały tak duże znaczenie dla niepowodzenia podjętych działań – pokazują, że jesteśmy na dobrej drodze i tą drogą będziemy szli dalej.</u>
+          <u xml:id="u-4.8" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuOcenyInwestycjiMinisterstwaZdrowiaAgnieszkaBeniukPatola">Jeżeli chodzi o ustawę o pobieraniu, przechowywaniu i przeszczepianiu narządów, tkanek i komórek, państwo kontrolerzy z NIK-u zarzucają ministrowi, że nie podjął inicjatywy legislacyjnej, nie zmienił ustawy czy wstrzymał. Muszę powiedzieć, że nie rozpoczął. Nie wstrzymał, bo nie rozpoczął.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Wypowiedź poza mikrofonem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMZAgnieszkaBeniukPatola">Niekoniecznie, pani poseł, bo pytanie, które też próbowaliśmy rozwikłać z NIK-iem, jest takie: w jaki sposób… Minister oczywiście bardzo chętnie podejmie tę inicjatywę legislacyjną jak najszybciej, natomiast z naszej perspektywy i po analizie wynika, że nie ma takich przepisów, które można byłoby wprowadzić do obecnej ustawy bądź do nowej ustawy, jeżeli taka byłaby intencja, które w sposób bezpośredni, natychmiast i w jakikolwiek sposób przyczyniły się albo mogłyby przyczynić się do tego, że w ciągu dwóch lat będziemy mieli właśnie dwustuprocentowy wzrost, jeżeli chodzi o liczbę przyczepianych serc, płuc, nerki, wątroby. To nie o to chodzi.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMZAgnieszkaBeniukPatola">Skupiamy się tutaj tak naprawdę na mechanizmach motywacyjnych, na mechanizmach usprawniających organizację systemu na poziomie Transplantu, na poziomie Krajowego Centrum Bankowania Tkanek i Komórek, na poziomie wspierania z jednej strony infrastrukturalnych podmiotów, które zajmują się medycyną transplantacyjną, które mają potencjał, bo takie ośrodki z punktu widzenia systemu powinny być wspierane na wszelkich płaszczyznach i we wszelki sposób, nie wszystkie, ale te, które mają potencjał i wykazują chęć większego zaangażowania ten obszar. Takie podmioty mamy zidentyfikowane, mamy dla nich dedykowane instrumenty finansowe, mamy dla nich dedykowane instrumenty wspierające.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMZAgnieszkaBeniukPatola">To, co udało się zrobić, a czego nie było wcześniej, to jest właśnie wsparcie i opracowanie algorytmu doceniania i nagradzania koordynatorów w ośrodkach transplantacyjnych. Tutaj bardzo istotną rolę pełni Poltransplant, który z takimi koordynatorami jest na bieżąco w kontakcie i z nimi współpracuje, kontraktuje tych koordynatorów, ocenia ich działalność. Jeżeli działalność koordynatora nie jest satysfakcjonująca, to nie kontynuuje się z nim takiej współpracy, szuka się ludzi, którzy naprawdę chcą zrobić coś dobrego dla naszego systemu transplantologii. Takie działania są podejmowane zarówno w ramach „Narodowego programu rozwoju medycyny transplantacyjnej na lata 2011–2021”, jak również działalności własnej Poltransplantu. Tutaj więc zarzut o wstrzymanie, a tak naprawdę o niepodjęcie działalności transplantacyjnej minister ocenia jako nie to narzędzie, które mogłoby w jakikolwiek sposób wpłynąć na wzrost liczby przeszczepień.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMZAgnieszkaBeniukPatola">Jeżeli chodzi o kwestię kosztów, mieliśmy zarzut, że nieadekwatna jest wycena procedur transplantacyjnych, co stanowi przeszkodę w rozwoju tej dziedziny medycyny. Panowie wskazywali też na niedostosowanie tych kosztów. Mamy dwa aspekty. Jednym aspektem jest wycena procedur transplantacyjnych, które finansuje Narodowy Fundusz Zdrowia, a innym aspektem jest rozporządzenie ustawy transplantacyjnej dotyczące kosztów, których NFZ nie ponosi i nie finansuje. To są dwie różne kwestie. Myślę, że w pewien sposób zostały one wrzucone do jednego worka, a są to dwie odrębne rzeczy.</u>
+          <u xml:id="u-6.4" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMZAgnieszkaBeniukPatola">Jeżeli chodzi o procedurę taryfikacyjną, wiadomo, że minister zdrowia zawsze musi zlecić taką potrzebę do Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji bądź skierować wniosek o zweryfikowanie pewnych wycen. To się dzieje. Jeżeli chodzi o koszty świadczeń dotyczących transplantacji nerek w 2019 r., zostały one skorygowane, podniesione, urealnione – i myślę, że w tym obszarze to, co można było zrobić i co trzeba było zrobić, zostało zrobione. Myślę, że środowisko też pozytywnie oceniło…</u>
+          <u xml:id="u-6.5" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMZAgnieszkaBeniukPatola">Jest i kwalifikacja, bo z jednej strony jest to taryfikacja świadczenia, z drugiej strony jest to to, co w ramach tego świadczenia jest finansowane, i to, jakie elementy wcześniej nie były finansowane. Tutaj pozostała uwzględniona w kosztach kwalifikacja i procedury, które w tym momencie mamy jeszcze w trakcie, jeśli chodzi o wydanie rekomendacji przez prezesa AOTMiT-u. Mamy w trakcie kwalifikację do…</u>
+          <u xml:id="u-6.6" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMZAgnieszkaBeniukPatola">Jeśli chodzi o liczbę szpitali, NIK zarzucił ministrowi, że koordynatorzy są tylko w 250 szpitalach na 380 szpitali zidentyfikowanych jako szpitale z potencjałem transplantacyjnym. Chciałam zwrócić uwagę, że 250 szpitali to są takie szpitale, które zostały ocenione w skali potencjału, ale realnego i rzeczywistego, a nie tylko formalnego, czyli takiego, że posiadają oddział, który potencjalnie mógłby zajmować się chociażby pozyskiwaniem dawców. Musimy podejść do tego wieloaspektowo i wydaje się, że na 380 wybranych 250 szpitali wskazanych jako te, które powinny aktywnie uczestniczyć w systemie medycyny transplantacyjnej – to już jest bardzo duża skala.</u>
+          <u xml:id="u-6.7" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMZAgnieszkaBeniukPatola">Pan dyrektor bardzo słusznie zwrócił uwagę, jeżeli chodzi o koordynatora transplantacyjnego w szpitalu, że jest to odpowiedzialność i zadanie dyrektora danego szpitala. Oczywiście chcielibyśmy, żeby dyrektorów chętnych do wskazywania koordynatorów było jak najwięcej. Jeżeli taki koordynator zostanie wskazany przez dyrekcję, w tym momencie jest on kontraktowany ze środków „Narodowego programu rozwoju medycyny transplantacyjnej na lata 2011–2021”, czyli tak naprawdę nie obciąża budżetu szpitala. To dodatkowe źródło finansowania jest po to właśnie, żeby nie było argumentu, że jest to działalność w jakikolwiek sposób dodatkowa, a obciążająca szpital.</u>
+          <u xml:id="u-6.8" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMZAgnieszkaBeniukPatola">Z punktu widzenia systemowego natomiast w naszej ocenie taki koordynator powinien być w każdym szpitalu. To apel do kadry zarządzającej szpitalami, szczególnie tymi 250, aby w sposób z jednej strony bardzo empatyczny, z drugiej strony systemowy podchodzili do tematu transplantologii, nie traktując tego jako kuli u nogi i problemów, które wiążą się chociażby ze stwierdzaniem śmierci mózgu czy kwalifikacją i zgłaszaniem potencjalnego dawcy do systemu. Zdajemy sobie sprawę z tego, że jest to odpowiedzialne zadanie. Na to powinien być poświęcony odpowiedni czas, ale bez koordynatorów i bez zaangażowania dyrektorów szpitali minister zdrowia może apelować, może uświadamiać potrzebę i to, że każdy może być kiedyś pacjentem, natomiast bardzo duża rola jest po stronie kadry zarządzającej szpitalami.</u>
+          <u xml:id="u-6.9" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMZAgnieszkaBeniukPatola">Jeżeli chodzi o kwestie samego programu i terminowego zakończenia realizacji tego programu, to jak najbardziej wszystko jest na dobrej drodze, żeby i wszystkie zadania, i cele założone w programie, które w tym momencie są aktualne i są realizowane, zostały zrealizowane w terminie, czyli do końca 2022 r.</u>
+          <u xml:id="u-6.10" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMZAgnieszkaBeniukPatola">Jeżeli chodzi o rejestry transplantacyjne, postulat i wniosek czy rekomendację dla ministra zdrowia, aby zrezygnować z podwójnego prowadzenia ewidencji i samego rejestru – w tym momencie jest on faktycznie prowadzony, zresztą zgodnie z przepisami prawa, ponieważ rozporządzenia były o tym, że prowadzimy rejestr w formie elektronicznej i papierowej. Była sugestia, żeby minister zrezygnował w formy papierowej na rzecz wyłącznie elektronicznej. Jesteśmy na etapie realizacji projektu informatycznego, czyli budowy nowych rejestrów transplantacyjnych, ponieważ te, które funkcjonują w Poltransplancie, po analizie ich stanu faktycznego i możliwości rozwoju, których już nie ma, które się skończyły, ponieważ jest to system funkcjonujący kilkanaście lat…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Wypowiedź poza mikrofonem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Pani poseł, proszę nie przerywać. Proszę uprzejmie, pani dyrektor.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMZAgnieszkaBeniukPatola">Minister zdrowia, oczywiście łącznie z Poltransplantem, dostrzegł potrzebę zbudowania tego systemu od nowa, ponieważ on nie ma możliwości rozwoju.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Wypowiedź poza mikrofonem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMZAgnieszkaBeniukPatola">Proszę?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Pani dyrektor, proszę kontynuować. Jest posiedzenie Komisji, a państwo zawsze chcą mieć jak najszerszą informację, więc proszę o trochę cierpliwości.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMZAgnieszkaBeniukPatola">Dziękuję, panie przewodniczący. Już kończę swoją wypowiedź, odnosząc się do wszystkich punktów, które były podniesione przez pana dyrektora z NIK-u.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMZAgnieszkaBeniukPatola">Wracając do tematu rejestrów transplantacyjnych, powiem, że w tym momencie w 50, 60% jesteśmy zaawansowani, jeżeli chodzi o testowanie rozwiązań, które zostały…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#TransplantacjiPoltransplantArturKaminski">System ma być oddany do 31 maja przyszłego roku.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMZAgnieszkaBeniukPatola">Dokładnie, 31 maja 2023 r. Będzie to w pełni funkcjonujący nowy systemowy rejestr transplantacyjny z funkcjonalnościami, których obecny system do tej pory nie posiadał, z nowym algorytmem doboru dawców. Będziemy pionierami autorskiego algorytmu, który w sposób zautomatyzowany będzie pozwalał lekarzom poszukiwać dawców dla biorców. Będzie to system, który będzie umożliwiał generowanie wszelkiego rodzaju raportów, monitorowanie na bieżąco tego, co dzieje się w skali naszego kraju, będzie umożliwiał wymianę danych pomiędzy systemami, nie tylko naszymi, krajowymi. To jest pieśń przyszłości, ale taka możliwość będzie, a rozwiązania, które zostały zaprojektowane, wychodzą daleko dalej niż to, co mamy w tym momencie i czym dysponujemy. Oczywiście będzie to najnowocześniejszy system, jeżeli chodzi o rozwiązania informatyczne, programistyczne.</u>
+          <u xml:id="u-15.1" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMZAgnieszkaBeniukPatola">Biorąc natomiast pod uwagę wniosek o likwidacji albo całkowitej rezygnacji z prowadzenia dokumentacji papierowej, minister daleki jest od tego, żeby jednym cięciem zrezygnować z tej opcji, chociażby z tego powodu, że nawet Centrum e-Zdrowia, dyrekcja Centrum e-Zdrowia i wszyscy pracownicy projektowi, którzy pracują przy nowym systemie rejestrów transplantacyjnych, wskazują jednak na pewne zagrożenia, które istnieją, a od kilku miesięcy pojawiły się w stopniu zdecydowanie większym niż wcześniej. To ryzyko możliwości utraty danych systemów elektronicznych daje ministrowi podstawę chociażby do podejmowania decyzji. Na dzień dzisiejszy nie będziemy tego wniosku realizować i nie będziemy dążyć do tego, żeby podwójną rejestrację i podwójną dokumentację… Back-up musi być. Oczywiście różne siły wyższe również mogą zniszczyć wersję papierową, ale oczywiście jest to minimalizowanie w jakiś sposób ryzyka utraty danych.</u>
+          <u xml:id="u-15.2" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMZAgnieszkaBeniukPatola">Jeżeli o mnie chodzi, bardzo dziękuję. Oczywiście pozostaję do dyspozycji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-16.1" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Czy jeszcze ktoś z zespołu pani dyrektor chciałby uzupełnić to stanowisko? Nie widzę.</u>
+          <u xml:id="u-16.2" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">W związku z tym przystąpimy do dyskusji. Otwieram dyskusję. Mam posłów zapisanych do głosu. Proszę bardzo, jako pierwszy pan przewodniczący Miller.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PoselRajmundMiller">Pani dyrektor, panie dyrektorze, szanowni państwo, słuchając z boku jako laik, powiedziałbym tak: albo bardzo złe ministerstwo, albo wredny NIK. Proszę państwa, pani dyrektor tego nie rozumie, ale opinia NIK-u jest taka, jaka jest. Sytuacja, w której opowiadacie państwo: papierowe, niepapierowe… Jestem lekarzem. Dla mnie ważne jest, jak to przekłada się na zdrowie polskiego pacjenta. Nie interesuje mnie to, czy robicie państwo dziesięć papierów i pięć systemów i opowiadacie, że za trzy lata będzie lepiej, bo jest to nieistotne. To jest wasz obowiązek, macie płacić za to, żeby to powstało. To macie państwo robić.</u>
+          <u xml:id="u-17.1" who="#PoselRajmundMiller">Jak to robicie? Jak widać, źle. Proszę państwa, przez dziesięć lat tworzycie program, który nie wszedł. Patrząc obiektywnie, moglibyśmy popatrzeć na tę sytuację tak: NIK mówi tak, państwo mówi inaczej, ale, proszę państwa, obiektywnie jesteśmy trzeci od końca w Europie, jeżeli chodzi o ilość wykonanych transplantacji. Wie pani, ile krajów jest za nami? Jest tylko Rumunia i Grecja. A państwo ciągle opowiadacie, jakie to macie wspaniałe plany, jeżeli chodzi o transplantacje.</u>
+          <u xml:id="u-17.2" who="#PoselRajmundMiller">Pandemia była nie tylko w Polsce, pani dyrektor. Pandemia była w całej Europie i na świecie, a my powołujemy się na kłopoty. Owszem, pandemia spowodowała konkretne kłopoty, natomiast jest wiele pytań. Dlaczego minister wstrzymał działania, jeżeli chodzi o ten rejestr? Chciałbym dowiedzieć się, ile czasu będzie według państwa trwała jeszcze praca nad rozwojem systemu. Dziesięć, piętnaście lat? To już osiem lat, a Polacy czekają na transplantację i nie mogą się doczekać. W innych krajach, w Hiszpanii, jest trzy razy więcej robionych transplantacji. Dlaczego minister bezterminowo wstrzymał prace nad projektem ustawy – Prawo transplantacyjne? Dlaczego minister zdrowia nie kontrolował, tak jak pokazuje to NIK, rejestrów transplantacyjnych prowadzonych przez Poltransplant? Taki jest zarzut ze strony NIK-u. Dlaczego do dzisiaj minister nie przedstawił Komisji Europejskiej sprawozdań z czynności podjętych na terytorium Polski dotyczących propagowania donacji narządów?</u>
+          <u xml:id="u-17.3" who="#PoselRajmundMiller">Proszę państwa, może pani opowiadać o pracach. Możemy w kółko przesypywać ziemię z kupki na kupkę – i nic z tego nie wyjdzie. Sytuacja, jeżeli chodzi o transplantologię, jest naprawdę zła. Chcemy dowiedzieć się od państwa nie tego, że w 2023 r. stworzycie państwo system informatyczny. Chcemy wiedzieć, co zrobicie dzisiaj, żeby pacjent nie czekał tyle na transplantację, bo przez dziesięć lat wielu pacjentów nie doczekało transplantacji i zmarło z powodu tego, że był brak konkretnego systemu i brak działań w kierunku rozwoju tego systemu. Ten system jest jeszcze jednym z wielu elementów opieki zdrowotnej w Polsce, które są kompletnie rozłożone. Widzę, że pani dyrektor wzrusza ramionami, ale czy mówię nieprawdę? Czy sytuacja transplantologii w Polsce jest tak dobra?</u>
+          <u xml:id="u-17.4" who="#PoselRajmundMiller">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMZAgnieszkaBeniukPatola">Oczywiście odpowiem…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Przepraszam, proszę na razie nie odpowiadać. Proszę bardzo, pan poseł Hardie-Douglas.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#PoselJerzyHardieDouglas">Proszę państwa, raport NIK-u jest niezwykle ciekawy, porusza różnego rodzaju aspekty, które powinniśmy sobie tutaj wyjaśnić. Polska jest krajem, który ma znakomitych transplantologów. Co do tego chyba nie ma żadnych wątpliwości. Niektóre wykonywane w Polsce transplantacje są absolutnie nowatorskie, jeżeli chodzi o świat, natomiast w tych najczęściej wykonywanych transplantacjach jesteśmy na szarym końcu. Dlaczego tak się dzieje? Przyczyna na pewno nie jest jedna, ale jedną z przyczyn jest złe prawo transplantacyjne.</u>
+          <u xml:id="u-20.1" who="#PoselJerzyHardieDouglas">Pani twierdzi, jeżeli dobrze panią zrozumiałem, że w ogóle nie ma mowy o wstrzymaniu prac nad prawem, dlatego że one nigdy się nie zaczęły. Z danych raportu NIK-u wynika, że w 2017 r. powołany został zespół do stworzenia nowego prawa transplantacyjnego, bo – o ile dobrze rozumiem – to, które jest w tej chwili, to prawo z 2005 r. Zgodnie z prawem z 2005 r., aby pobrać od kogoś narząd, jest domniemanie zgody na pobranie tego narządu, czyli jeżeli dany zmarły nie figuruje w rejestrze odmowy pobierania narządów, jeżeli w trakcie śmierci nie ma przy sobie odpowiedniego dokumentu, który podpisał, potwierdzającego, że nie można mu ich pobrać, to pojawiło się to – bo nie było tego zawsze, myślę, że coś takiego pojawiło się w 2005 r. – że jeżeli dwóch członków rodziny potwierdzi, że wiedzą, że nie chciał, żeby pobierano narządy, wtedy narządów się nie pobiera.</u>
+          <u xml:id="u-20.2" who="#PoselJerzyHardieDouglas">Dla mnie jest to zapis kuriozalny. Uważam, że nowe prawo transplantacyjne powinno go znieść, ponieważ czymś zupełnie innym jest rzeczywista wola zmarłego, a czym innym jest domniemanie tej woli przez rodzinę, która prawdopodobnie – myślę, że w 90% – nigdy z tym zmarłym człowiekiem nie rozmawiała na temat ewentualnego pobrania narządów. To wszystko powoduje, że szpitale unikają tematu pobierania narządów, ponieważ generalnie prawie za każdym razem jest to kłopotliwy temat. Wiem coś na ten temat, ponieważ przez ponad dziesięć lat byłem ordynatorem dużego oddziału chirurgicznego. To jest naprawdę trudny temat, jeżeli chodzi o wchodzenie w dyskusję i konflikt z rodziną.</u>
+          <u xml:id="u-20.3" who="#PoselJerzyHardieDouglas">Uważam więc, że brak nowego prawa transplantacyjnego może być jedną z głównych przyczyn, dla których, o czym mówił poseł Miller, jesteśmy prawie na szarym końcu, jeżeli chodzi o ilość transplantacji na tysiąc czy sto tysięcy mieszkańców. Tutaj za nami jest chyba tylko Rumunia i Grecja. Oczywiście nie mamy czym się chwalić.</u>
+          <u xml:id="u-20.4" who="#PoselJerzyHardieDouglas">Jeżeli chodzi o powołanie koordynatorów, mówi pani, że minister nie jest do tego władny, że jest to sprawa dyrektorów, że jak dyrektor powoła, to dobrze, a jak nie, to nie powoła. Myślę, że państwo i NFZ nie z takimi sprawami sobie radzili. Jeżeli zawiera się kontrakt ze szpitalem, który jest na liście szpitali, które mają potencjał do tego, żeby móc wskazywać potencjalnych dawców, to po prostu przy podpisywaniu umowy z NFZ-etem powinno być to obligo, żeby taki koordynator działał w tym szpitalu.</u>
+          <u xml:id="u-20.5" who="#PoselJerzyHardieDouglas">Myślę więc, że zarzutu NIK-u o różnych zaniedbaniach, które powodują to, że jesteśmy tu, gdzie jesteśmy, nie można tłumaczyć COVID-em, bo – jak słusznie mówił mój kolega – COVID był i występował bardziej dramatycznie w różnych krajach, m.in. w Hiszpanii, która jest absolutnym liderem, jeżeli chodzi o liczbę transplantacji. COVID wcale nie przeszkodził im w tym, żeby przeszczepów było prawie trzy razy więcej niż w Polsce.</u>
+          <u xml:id="u-20.6" who="#PoselJerzyHardieDouglas">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-21.1" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Pani poseł Skowrońska, proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Rozpocznę od rzeczy technicznych – dzisiejszego posiedzenia Komisji. Po pierwsze, chciałam zapytać przewodniczącego, czy zaprosił na to posiedzenie ministra, bo dobrym obyczajem jest, że przychodzi minister, który odpowiada za tę część budżetu, a przynajmniej za ten zakres, który jest przedmiotem kontroli. To jest pierwsza rzecz. Czy pan minister został zaproszony? Odczytuję lekceważenie dla Komisji, jeżeli został zaproszony na to posiedzenie, a nie przyszedł. To jest moje pierwsze zastrzeżenie. Gdyby to miało odbywać się wcześniej, zastrzegałabym, że do momentu kiedy nie ma ministra, nie rozmawiamy o tym, bo nie odpowiada na pisma, nie przygotowano żadnej informacji na posiedzenie Komisji w tym zakresie co do zastrzeżeń i uwag sformułowanych w protokole pokontrolnym.</u>
+          <u xml:id="u-22.1" who="#PoselKrystynaSkowronska">Mam tutaj pismo. Mógłby przedstawić to Komisji. Panie przewodniczący, cały tamten tydzień, ten tydzień i dzisiaj miałam posiedzenia Komisji Finansów Publicznych dotyczące pomocy kredytobiorcom. Proszę zważyć, że uznaję, że ta odpowiedź nie jest odpowiedzią na specjalne sformułowanie, bo to, co ma pan w raporcie, i to, co odpowiadał minister, jest załączone w samym raporcie. Nie, dzisiaj na posiedzeniu Komisji…</u>
+          <u xml:id="u-22.2" who="#PoselKrystynaSkowronska">Wydaje mi się, że w zakresie transplantologii mamy tzw. syndrom Garlickiego. W tym zakresie mówicie państwo, że to było duże załamanie, i po tym okresie próbujecie państwo tłumaczyć się albo nic nie robić w zakresie transplantologii, do czego były zarzuty NIK-u, ale i moich poprzedników, zarówno pana przewodniczącego Millera, jak i pana posła Hardie-Douglasa.</u>
+          <u xml:id="u-22.3" who="#PoselKrystynaSkowronska">Na pandemię proszę uprzejmie niczego nie zrzucać, bo nie udały wam się maseczki, które powinny wam się udać, cały sprzęt związany z zakupami na okres pandemii i nie udała się wam transplantologia. Nic wam się nie udało w tym okresie pandemii. Innym się udaje, a nam w zakresie ochrony zdrowia niestety nic się nie udawało.</u>
+          <u xml:id="u-22.4" who="#PoselKrystynaSkowronska">Co do informacji o popularyzacji transplantologii, o których mówili moi koledzy, uprzejmie proszę… Wolałabym, żeby był tu minister i sam to usłyszał. Po pięć razy wysyłacie państwo informację, że jest zmniejszona akcyza na gaz. Po pięć razy wysyłacie informację, że jest akcyza na energię elektryczną. Przy każdej sklepowej półce ma być informacja, że jest tarcza antyinflacyjna. Proszę wierzyć, słucham, czytam. Informacji jest niewiele. Powiem prawdę, bywają w różnych radiach, które nie są kupionymi przez pana prezesa Orlenu gazetami…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Wypowiedź poza mikrofonem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">I chyba już nie kupi. Po wpadce w Pacanowie chyba już nie kupi.</u>
+          <u xml:id="u-24.1" who="#PoselKrystynaSkowronska">Czego w tej odpowiedzi nie ma? Poczułam, że na posiedzeniach Komisji mam wszystko pisać i sprawdzać. Nie, odwrotnie. Jeżeli odbywa się posiedzenie Komisji, to jakąś informację o wynikach kontroli… Na końcu jest sformułowana bardzo krótka opinia, która mówi o kilku zastrzeżeniach. W pierwszym akapicie mówi o tym, że z satysfakcją przyjmuje deklarację o podejmowanych działaniach, ale trzy ostatnie akapity opinii pokontrolnej na ostatniej stronie… To jest materiał z 24 marca 2022 r. Na państwa miejscu obroniłabym się już przynajmniej w sprawie uwag, które zostały podniesione przez NIK. Nawet jeżeli mówi pan przewodniczący Piecha, to nie ma innego pisma w sprawie tego wystąpienia, opinii do stanowiska ministra zdrowia, które wcześniej państwo przekazywali, które byłoby datowane później niż 24 marca 2022 r.</u>
+          <u xml:id="u-24.2" who="#PoselKrystynaSkowronska">Dlaczego mi na tym zależało? Bo są inne posiedzenia i mamy inne zajęcia. Będę głosować, żeby tego nie zarzucać, ale wydaje mi się, że powinien zostać sformułowany dezyderat do ministra zdrowia, iż Komisja wnosi do ministra zdrowia o przedstawienie na posiedzeniu Komisji informacji i wystąpienia w zakresie sformułowanej pokontrolnej opinii prezesa NIK-u, według pisma w zakresie zidentyfikowanych problemów w zakresie transplantologii. Odnoszę się do tego ostatniego pisma. Jeżeli dezyderat nie przeszedłby, a mnie wydaje się on ważny, bo minister mógłby być i przygotowywać odpowiedzi, to uprzejmie poproszę o udzielenie odpowiedzi na piśmie w zakresie nierozwiązanych problemów rozliczania kosztów pobierania przeszczepów, prawidłowego wyliczania całej procedury przeszczepów, nieprecyzyjnych przepisów, niewystarczających środków z tym związanych, gdzie NIK formułuje wniosek.</u>
+          <u xml:id="u-24.3" who="#PoselKrystynaSkowronska">Pokazuję to jako jeden element. Jeżeli mogę, to uprzejmie o to poproszę, a pana ministra serdecznie pozdrawiam. Na pewno miał inne ważne obowiązki, ale powinien poprosić o przełożenie posiedzenia Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-24.4" who="#PoselKrystynaSkowronska">Jeżeli mamy się wzajemnie szanować, a my szanujemy, przychodzimy na posiedzenie i państwa słuchamy, to co? Mówię to z szacunkiem dla pani i dla pani wiedzy, ale nie dostaliśmy tego na piśmie, a minister nie przyszedł na bardzo wiele posiedzeń Komisji. Szanowny panie przewodniczący, chcę powiedzieć, że ja też niekiedy przewodniczyłam posiedzeniom Komisji i odwoływaliśmy je i minister musiał być. Nie podoba mi się ta praktyka. To są obowiązki, które minister ma w stosunku do parlamentu. Nie usłyszeliśmy, że inne nadzwyczajne sytuacje uniemożliwiły panu ministrowi dzisiejszy udział w posiedzeniu.</u>
+          <u xml:id="u-24.5" who="#PoselKrystynaSkowronska">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-25.1" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Proszę o zabranie głosu, w kolejności, pana posła Andrzeja Sośnierza.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#PoselAndrzejSosnierz">Czasami odnoszę wrażenie, nie kwestionując zresztą potrzeby nowelizacji aktów prawnych, choćby ustawy o transplantacji, która być może wymaga jakichś zmian, że czasami zbyt dużą wagę przywiązujemy do tego, że rozwiązanie problemu polega na napisaniu ustawy bądź na nowelizacji ustawy, a jak to zrobimy, to problem został rozwiązany. Czasem okazuje się, że ustawa jest nowa, a problem nadal jest taki, jaki był. Chciałem podzielić się pewnym osobistym doświadczeniem. Czasem problemy można rozwiązywać bez ustaw. Jeszcze raz: nie kwestionuję tego, że być może coś trzeba w tej ustawie poprawić.</u>
+          <u xml:id="u-26.1" who="#PoselAndrzejSosnierz">Swego czasu, kilkanaście lat zarządzając opieką zdrowotną, w krótkim czasie, kiedy tylko pojawiła się możliwość, rozwiązałem problem transplantacji albo przynajmniej sprawiłem, że sprawa ta w znacznym stopniu poszła do przodu, posługując się tym samym prawem, które poprzednio dawało gorsze wyniki. O co chodziło? W tej chwili sprawy te są dostrzegane przy aktualnym systemie finansowania, ale składało się to tak, że swego czasu chwała za wykonanie transplantacji spadała na zespół, który dokonywał transplantacji, natomiast ciężką pracę musiał wykonywać zespół, który wykonywał transplantację, ale również wszyscy ci, którzy przygotowali zwłoki do transplantacji. Następny problem był taki, że to nie jest świadczenie zdrowotne, bo jest to już osoba zmarła, że jest to element procedury medycznej.</u>
+          <u xml:id="u-26.2" who="#PoselAndrzejSosnierz">Pojawiają się tam bardzo różne problemy związane z tym zagadnieniem, tym niemniej jednak problem polegał na tym, że środki finansowe płynęły do tych, którzy dokonali transplantacji, a ci, którzy napracowali się najwięcej, żeby ta transplantacja mogła się dokonać, czyli zespół, który opiekował się zwłokami, wykonywał wszystkie badania i do tego doprowadził, nie otrzymywał środków. Teraz jest to rozwiązywane, ale diabeł może tkwić w szczegółach. Problemy mogą tkwić w cenie, środkach, które płyną do zespołu, który ma przygotować zwłoki i zgłosić do pobrania narządów.</u>
+          <u xml:id="u-26.3" who="#PoselAndrzejSosnierz">Jakie problemy musieliśmy pokonać? Nie wystarczyło dać pieniędzy na koordynatora. Nie koordynator opiekuje się zwłokami, ale pielęgniarki, nie tylko pielęgniarki. W jakiś sposób wymusiliśmy więc, że finansowane były przede wszystkim osoby, które bezpośrednio opiekowały się zwłokami, które należało przygotować do transplantacji, a nie koordynator. Wręcz przeciwnie, czasami była to gra ambicji: koordynator bierze pieniądze, a my pracujemy. Są to więc bardzo różne motywacje. Trzeba uzgodnić z zespołem i uwzględnić interesy czy też racje tych osób, które są niezbędne dla całego procesu. Muszę powiedzieć, że zadziałało to błyskawicznie. Jeżeli natomiast bierze się za to Agencja Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji, to wróżę tutaj same niepowodzenia, dlatego że swoimi procedurami nie uwzględni ona takiego zwykłego elementu. Po prostu trzeba się dogadać, porozumieć i zrozumieć motywacje, potrzeby, interesy tych wszystkich osób, które biorą udział w całej procedurze. To w ogóle nie wymagało żadnej ustawy, to wymagało ustawienia właściwych cen i wszystko z miejsca ruszyło jak z kopyta.</u>
+          <u xml:id="u-26.4" who="#PoselAndrzejSosnierz">Tutaj więc też zachęcałbym do tego, bo być może nie trzeba ustawy. Porozmawiajcie z osobami, które opiekują się tymi zwłokami. Porozmawiajcie ze wszystkimi i z wszystkimi szczeblami, które się tym zajmują, dlatego że koordynator nie wystarczy. Dyrektor, koordynator są daleko od prawdziwego, ciężkiego i niewdzięcznego działania, które trzeba wykonać. Jeśli tam zadziała się właściwie, to sprawa jak za dotknięciem czarodziejskiej różdżki zaczyna iść do przodu. Takie mam osobiste doświadczenia, bo tak poszło. Daję to pod rozwagę. Proszę przyglądnąć się procedurze. Być może problem tkwi w wycenie, w środkach finansowych przeznaczanych na przygotowanie zwłok do transplantacji. Może tam jest ten hamulec, a jeśli go się pokona, to reszta pójdzie do przodu.</u>
+          <u xml:id="u-26.5" who="#PoselAndrzejSosnierz">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-27">
+          <u xml:id="u-27.0" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Dziękuję. Pana posła Andrzeja Sośnierza zawsze podejrzewałem o optymizm i troszeczkę dużą naiwność, a dziwię się. Problemów jest wiele. Ustawa transplantacyjna, a nad nią pracowałem, jest bardzo skomplikowana i samo zgłoszenie sprzeciwu nie jest proste. Zawsze były wielogodzinne dyskusje o tym, czy sprzeciw ma być pozytywny, czy negatywny, jak ma być definiowany. Nie jest tak, że nagle pojawiła się rodzina, ona zawsze była rozważana. Panie pośle, zawsze będziemy o tym dyskutować, i tu, i w Anglii, i w Stanach Zjednoczonych, wszędzie.</u>
+          <u xml:id="u-27.1" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Jest kwestia tego, co piszemy o koordynatorach. Są wyznaczeni. Mam duże zastrzeżenia do pewnego sposobu transplantologii, ale mam też, mówiąc szczerze, zastrzeżenia do raportu NIK-u, bo raport ten miał jakiś cel, a nie dowiedziałem się, czy dostępność jest gorsza, czy dostępność jest słabsza, nie w aspektach tego, że są jakieś nieprawidłowości. Te nieprawidłowości są bardzo trudne. Też nie jestem przekonany do tego, że trzeba natychmiast robić nowe prawo transplantacyjne, bo jak na tamte czasy, a minęło chyba z 17 czy 18 lat, ono wcale nie jest takie złe.</u>
+          <u xml:id="u-27.2" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Realizowanie tego prawa też nie jest proste. Jako były ordynator też doskonale pan wie, że jest to bardzo trudna sprawa, zwłaszcza jeżeli chodzi o dawców. Biorcy? Tak, są, są nawet ustawieni w kolejce. Jeżeli chodzi o dawców, jest to sprawa znacznie trudniejsza i tu nie chodzi tylko o spektakularnych dawców narządów, ale dawcy szpiku, dawcy komórek, dawcy tkanek to też jest ogromny problem, a z tym też przecież mamy tutaj do czynienia. Prawo o transplantologii mówiło również o transplantacji tkanek, komórek, a nie tylko narządów, które są zdecydowanie najbardziej spektakularne, ale są tylko jednym z podmiotów transplantologii.</u>
+          <u xml:id="u-27.3" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Proszę uprzejmie, pan przewodniczący Hoc.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-28">
+          <u xml:id="u-28.0" who="#PoselCzeslawHoc">Dziękuję, panie przewodniczący.</u>
+          <u xml:id="u-28.1" who="#PoselCzeslawHoc">Oczywiście problem jest bardzo poważny. Problem jest też bardzo wrażliwy i bardzo trudny, skomplikowany, dlatego nie chciałbym, żebyśmy uciekali się tutaj do wycieczek politycznych, jak to próbowali czynić niektórzy moi przedmówcy, dlatego że to zaciera powagę i dyskusję w aspekcie wymiaru aksjologicznego, czyli wymiaru pewnych wartości, albowiem myślę, że transplantologia w ogóle to taka gałąź medycyny i kwestia interdyscyplinarna.</u>
+          <u xml:id="u-28.2" who="#PoselCzeslawHoc">Dość powiedzieć, proszę zwrócić uwagę, że jest to błogosławieństwo, jeśli powiemy, że w 2017 r. zmarł pan Żytkiewicz, który przeżył 30 lat z pierwszym przeszczepem serca, którego dokonał śp. Religa. Cały świat widział to zdjęcie. Żył z przeszczepem 30 lat. To jest ogrom czasu. Dopiero wchodzimy tutaj w majestat powagi, wiedzy, nauki i sztuki. Po drugie w 1961 r. David Rockefeller miał pierwszy przeszczep serca, a miał siedem przeszczepów serca. Przeżył i zmarł w wieku 101 lat. Zwróćcie uwagę, jakie to są potężne kwestie, a czasami mówimy tylko: przeszczep nerki, przeszczep jakiejś tkanki itd.</u>
+          <u xml:id="u-28.3" who="#PoselCzeslawHoc">Z drugiej strony jest to, co powiedział pan doktor Hardie-Douglas. Rzeczywiście w Polsce jest prawo o klauzuli opt-out, prawo tzw. domniemanej zgody, czyli jeśli za życia ktoś nie kwestionował albo nie określił, że się sprzeciwiał, to praktycznie można mu pobrać te narządy, ale wtedy włącza się cały szereg członków rodziny. Im bardziej oddalona rodzina, tym bardziej kocha i tym bardziej chce, żeby nie wchodzić i nie ingerować w zmarłego. Po drugie, zwróćcie uwagę, że wiemy, że jeden zmarły człowiek może uratować siedem istnień ludzkich, tzn. może oddać prawie siedem narządów. To też jest więc bardzo poważna kwestia.</u>
+          <u xml:id="u-28.4" who="#PoselCzeslawHoc">Druga sprawa jest taka. Zwróćcie uwagę, ktoś jest w stanie wegetatywnym, a więc jest podtrzymywany przez sztuczną aparaturę. Proszę odłączyć tego człowieka, chociaż wiemy, że mózg mu nie pracuje i jest nieodwracalne uszkodzenie mózgu, praktycznie nieodwracalne zatrzymanie krążenia, a mimo to jest podtrzymywany na sztucznej aparaturze. Tutaj są dylematy. Przecież wiecie państwo, jakie to dylematy.</u>
+          <u xml:id="u-28.5" who="#PoselCzeslawHoc">Mówimy, że w Polsce jest najniższy stopień transplantologii, ale na przykład w Ameryce jest tzw. dawstwo wynagradzane w postaci hybrydowej, a więc można zażądać sobie odpłatności. Są więc różne systemy i wszędzie jest problem zgody za życia, ale też zgody rodziny. Są to bardzo poważne dylematy i nie ma tutaj jednego rozwiązania, takiego, jak pan poseł Sośnierz mówił, że jedna ustawa wszystko rozwiąże. Nie rozwiąże, bo zawsze będziemy mieli dylematy, wątpliwości. Zawsze będziemy mieli aspekt aksjologiczny, wymiar wartości. Etyka i morale zawsze będą wchodzić w grę.</u>
+          <u xml:id="u-28.6" who="#PoselCzeslawHoc">Jeśli wiemy, że w Polsce jest 1800 osób w oczekiwaniu na transplantację, najwięcej oczywiście oczekuje na transplantację nerek, w oczekiwaniu jest prawie 1007 osób, chyba 415 osób oczekuje na transplantację serca, a ileś osób jest w oczekiwaniu na płuca. Jest tutaj wieloraki problem, nawet problem transportu, problem logistyczny, chociaż to rozwiązano, bo mamy naprawdę bardzo szybki transport. Włącza się w to nawet LPR. Wszystko mamy więc zorganizowane. To koordynatorzy, ale przede wszystkim rodzina, przede wszystkim uświadomienie i edukacja. Musielibyśmy wejść w edukację, w to, jak uświadomić ludzi, że ktoś, nawet ktoś z bardzo bliskich osób, może uratować życie innej osobie. Niektórzy w świecie integrują się poprzez to, że na przykład chcą solidaryzować się z innym człowiekiem. Etycy zawsze mówią, że czynienie dobra jest naturalną wolą człowieka, czyli każdy człowiek chce czynić dobro i tym bardziej po śmierci chciałby to uczynić, a na przykład inni, bliscy, na to nie pozwalają.</u>
+          <u xml:id="u-28.7" who="#PoselCzeslawHoc">Nie mówiłbym i nie uciekałbym się więc do aspektu politycznych rozważań czy niedociągnięć Ministerstwa Zdrowia. Jeśli jesteśmy na szarym końcu, ale wcale tak nie jest, bo tak się wydaje, ale to tylko pewne liczby i pewna statystyka, a statystyka zresztą błądzi, to myślę, że wszyscy powinniśmy się do tego mobilizować, wszyscy, i ministerstwo, i lekarze, i społeczeństwo. Powinniśmy mieć wyższy wymiar świadomości i wyedukowania. Możemy wygrać komuś życie, jeśli zgodzimy się na tę kwestię i na pewne wątpliwości, a wtedy musimy zaufać medycynie. Jest przecież komisja specjalna, to nie jest decyzja jednego lekarza ad hoc, to jest zespół lekarzy, który stwierdza śmierć mózgową. Są odpowiednie przyrządy, odpowiednia aparatura, kilkakrotne badania, a mimo to ludzie z zewnątrz nie wierzą, nie mają zaufania w aspekcie braku zgody.</u>
+          <u xml:id="u-28.8" who="#PoselCzeslawHoc">Jeszcze raz apeluję o to, żebyśmy rzeczywiście wszyscy się nad tym pochylili, i Ministerstwo Zdrowia, i departament, ale też lekarze i my wszyscy jako posłowie i jako społeczeństwo.</u>
+          <u xml:id="u-28.9" who="#PoselCzeslawHoc">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-29">
+          <u xml:id="u-29.0" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-29.1" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Głos chciał zabrać pan poseł Korwin-Mikke. Proszę uprzejmie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-30">
+          <u xml:id="u-30.0" who="#PoselJanuszKorwinMikke">Mam dwie uwagi. Po pierwsze, zgadzam się z wielce czcigodnym Andrzejem Sośnierzem, że to nie ustawy są najważniejsze. Słyszeliśmy, że mamy całkiem niezłą ustawę z 2005 r., ale śp. profesor Religa robił przeszczep serca przed tą ustawą i widocznie jakoś mógł, tak że…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-31">
+          <u xml:id="u-31.0" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Ale wtedy były tzw. ustawy powielaczowe. To komuniści…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-32">
+          <u xml:id="u-32.0" who="#PoselJanuszKorwinMikke">Tylko mówię. Może nie trzeba było jej zmieniać. Nie znam się na tym, to tylko uwaga ogólna. Nie wierzmy zanadto w ustawy, a wierzmy w ludzi.</u>
+          <u xml:id="u-32.1" who="#PoselJanuszKorwinMikke">Teraz mam drugą uwagę. Nie jestem szczególnym entuzjastą transplantacji, żeby to powiedzieć jasno, ale przyjmijmy, że jest tak, jak postuluje wielce czcigodny Jerzy Hardie-Douglas, że mamy sytuację, w której nie robimy transplantacji wtedy, kiedy jest w rejestrze albo kiedy ma przy sobie papier lub ma wytatuowane na ciele, że nie życzy sobie transplantacji. Są takie przypadki. Przyjmijmy, że mamy taką sytuację. Pytam, czy są robione badania. Jaki będzie efekt propagandy transplantacji? Moim zdaniem jedynym efektem propagandy transplantacji będzie to, że zwiększy się rejestr odmów. Oczywiście, że tak. Gdyby rzeczywiście było tak, jak mówi pan Hardie-Douglas, będzie to jedyny efekt, bo przecież nic innego… A co się stanie? Tak będzie, po prostu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-33">
+          <u xml:id="u-33.0" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Pozwolę sobie zabrać głos, bo to jest bardzo prowokująca sytuacja. Oczywiście, że edukacja jest tutaj najważniejsza…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-34">
+          <u xml:id="u-34.0" who="#PoselJanuszKorwinMikke">Ale…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-35">
+          <u xml:id="u-35.0" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Panie pośle, teraz może ja powiem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-36">
+          <u xml:id="u-36.0" who="#PoselJanuszKorwinMikke">Chwileczkę. Może mnie państwo nie zrozumieli. To jest oczywiste, że nie będzie żadnego innego efektu, bo jeżeli i tak możemy pobrać od każdego, który się nie wpisał do rejestru, to rejestr się przecież nie zmniejszy, tylko z całą pewnością zwiększy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-37">
+          <u xml:id="u-37.0" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Rejestru się nie przeszczepia, tylko przeszczepia się narządy i tkanki od człowieka zmarłego albo człowieka w sytuacji agonalnej. To jest inna sprawa. Ustawa ta oczywiście powstawała w określonych warunkach. To nie jest kwestia tego, że powstała ona za takich czy innych rządów, to była jednak duża praca Sejmu i ministerstwa. Nie była ona łatwa. Tam kwestia sprzeciwu lub nie była bardzo istotna.</u>
+          <u xml:id="u-37.1" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Tam były rejestry, kwestia tego, kto ma je prowadzić, czy mają mieć one charakter państwowy, czy też mają mieć charakter komercyjny, bo przecież istnieją różnego rodzaju banki tkanek, banki komórek, chociażby szpiku – i one niekoniecznie są rejestrami państwowymi, ale są rejestrami jak najbardziej komercyjnymi. Chyba jeden z rejestrów dawców szpiku jest komercyjny i prowadzi go polska gałąź firmy niemieckiej. Też były tego typu zastanawiania się itd., natomiast edukacja i dyskusja, która wtedy była, spowodowała to, że w Polsce nastąpił jednak wzrost transplantacji, nie tylko przez to, że doposażyliśmy się urządzeniami i odpowiednimi technikami. Musimy pamiętać, że postęp jest tutaj ogromny. Panie doktorze, pan wie, że jest to ogromny postęp anestezjologii, odpowiednich maszyn, robotów itd., itd., ale sądzę, że trzeba do tego wrócić i ciągle trzeba jednak podnosić dyskusję dotyczącą etycznych i moralnych aspektów, sprzeciwu albo zezwolenia. Wtedy była bardzo duża dyskusja i zajmowali się tym nawet Kościół i papież, Episkopat również wypowiadał się za tym, żeby jednak dać, jak to mówił pan poseł, coś z siebie, nie mając żadnych szans – więc bez przesady. To jest bardzo ważna rzecz i edukacyjna rzecz jest ważna.</u>
+          <u xml:id="u-37.2" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Prawo natomiast musi być. W raporcie NIK-u czytam również pewne, nawet spore zarzuty i trzeba się z nimi zgodzić. Wydaje się, że nie ma co zaprzeczać, że ministerstwo jest cacy, bo nie ma takiego ministerstwa na świecie, które jest cacy. Nie ma takiego, nie da się takiego zrobić. Wydaje mi się natomiast, że poza tym, że opracowuje się określone rejestry, żeby lekarz miał dostęp do rejestru, że jednak kontroluje się koordynatorów i szpitale, które spełniają określone warunki, a przecież nie spełni tego każdy szpital. Musi on być z jednej strony odpowiednio przygotowany, z drugiej musi mieć odpowiednich ludzi, którzy będą to robić.</u>
+          <u xml:id="u-37.3" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Trzecia sprawa to oczywiście sprawa tego, czy ta zgoda w ogóle następuje. Nie wiem, czy pan poseł, mając do dyspozycji taką a nie inną sytuację życiową kogoś bliskiego, tak łatwo dysponowałby organami dziecka itd. Wiem, że pan tak, ale wielu ludzi w Polsce nie wydaje takiej zgody. Ciekawe, czy gdyby był pan lekarzem, w tym koordynatorem do pobierania narządów, brałby pan pod uwagę ich stanowisko, czy też nie. Prawo pana broni. Czy sąd podzieliłby później to zdanie, panie pośle?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-38">
+          <u xml:id="u-38.0" who="#PoselJerzyHardieDouglas">Pozwoli pan, że po słowach pana posła Korwin-Mikkego i pana będę jednak bronił tego, co powiedziałem. Uważam, że powinno się jak najbardziej propagować wpisywanie się do rejestru odmów lub też to, że każdy człowiek, który nie chce, żeby pobrano jego narządy, powinien mieć przy sobie, gdzieś napisać i zostawić w domu takie oświadczenie. Proszę mi wierzyć, dzisiaj nikt tego nie robi po prostu dlatego, że nikt o tym nie myśli, ponieważ ten temat nie jest poruszany.</u>
+          <u xml:id="u-38.1" who="#PoselJerzyHardieDouglas">Czy pan poseł Korwin-Mikke ma rację co do tego, że przybędzie? Gdybyśmy mówili o tym prawie codziennie w radiu, w telewizji – zajmujemy się wieloma bzdurami, a na ten temat nie mówimy – gdybyśmy przez rok, przez dwa lata propagowali to, że za dwa lata wejdzie prawo, które mówi, że jeżeli umrzesz, a ewidentnie nie zadbałeś o to, żeby była odmowa pobrania twoich organów, to każdy będzie mógł je pobrać – oczywiście wzrosłaby liczba tych ludzi, którzy by się do tego rejestru zapisali. Ale ile by to było? Powiedzmy, że 20% Polaków zapisałoby, że nie chce, ale 80% to byliby potencjalni dawcy i nie byłoby…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-39">
+          <u xml:id="u-39.0" who="#PoselJanuszKorwinMikke">To od nich i tak można byłoby pobrać.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-40">
+          <u xml:id="u-40.0" who="#PoselJerzyHardieDouglas">Nie, właśnie nie. Za każdym razem trzeba spytać rodziny.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-41">
+          <u xml:id="u-41.0" who="#PoselJanuszKorwinMikke">Mówię, że byłaby taka sytuacja, jaką pan postuluje.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-42">
+          <u xml:id="u-42.0" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Panie pośle, nie wszyscy razem. Pewnie obydwaj panowie macie rację.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-43">
+          <u xml:id="u-43.0" who="#PoselJerzyHardieDouglas">Jeżeli za dwa lata weszłoby prawo, które mówi, że jeżeli nie wypełniłeś kwitów, które mówią, że nie chcesz, żeby pobrano ci narządy, a niespodziewanie albo mniej niespodziewanie umrzesz, to można je od ciebie pobrać, to oczywiście z rodziną by się nie rozmawiało. Chcę tylko powiedzieć, że przez lata pytano rodzin o to, czy u chorego, który zmarł, można wykonać sekcję zwłok. Jak pan wie, dziś w szpitalach nikt o to nie pyta. To lekarz decyduje, czy jest sekcja zwłok, czy nie. Jeżeli sekcja zwłok jest potrzebna, to się ją wykonuje i żadnej rodziny się o to nie pyta. Co się dzieje w czasie sekcji zwłok? Jako lekarz doskonale pan to wie. Człowiek, który jest sekcjonowany, jest wypatroszony i wszystkie jego narządy wyrzuca się do śmieci.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-44">
+          <u xml:id="u-44.0" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Bez kuchni, panie pośle.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-45">
+          <u xml:id="u-45.0" who="#PoselJerzyHardieDouglas">To jest niezwykle ważne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-46">
+          <u xml:id="u-46.0" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Ale do śmieci niczego się nie wyrzuca.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-47">
+          <u xml:id="u-47.0" who="#PoselJerzyHardieDouglas">Dobrze, to się je spala albo w inny sposób utylizuje. Rodzina dostaje potem do pochowania taką wydmuszkę. Taka jest prawda. Wiem, że to nie są przyjemne sprawy, ale tak jest. Zaszywa się zwłoki i koniec, a wszystkie narządy są zmarnowane.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-48">
+          <u xml:id="u-48.0" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Bardzo proszę, panie pośle. Nie ma co epatować. Zazwyczaj narządy się zaszywa, część wycinków się pobiera, część jest do badania, część się utylizuje. Co to wnosi do dzisiejszej dyskusji?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-49">
+          <u xml:id="u-49.0" who="#PoselJerzyHardieDouglas">Wnosi to, że można człowieka pozbawić narządów, nie pytając rodziny, a w momencie kiedy te narządy mogłyby służyć innym, trzeba zapytać rodzinę o zgodę. Bardzo wiele członków rodziny twierdzi, że coś słyszeli o tym, że nie chciał, a bardzo często jest to nieprawda. To jest ich zdanie, a nie zdanie człowieka, który umarł. Naprawdę warto jest rozmawiać na ten temat niezależnie od tego, jak on jest bolesny, jak jest nieprzyjemny, i po prostu dążyć do tego, żeby prawo było jednym z czynników, nie jedynym, które poprawią ranking Polski, jeżeli chodzi o ilość przeszczepianych narządów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-50">
+          <u xml:id="u-50.0" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-50.1" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">O głos poprosił jeszcze pan przewodniczący i, jak widzę, pan poseł.</u>
+          <u xml:id="u-50.2" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Dodam tylko, że dzisiaj prawo pozwala pobierać narządy u tego, który jednoznacznie na piśmie nie wyraził swojego sprzeciwu, ale są inne sprawy merytoryczne, również etyczne, moralne, a pan poseł Sośnierz powiedział, że w ogóle nie należy tego szanować. W prawie nie jest napisane, że musi pan pytać rodziny. Nie ma tego. Jest tylko to, że albo mam sprzeciw… Była dyskusja o tym, czy musi być świadoma zgoda. Wtedy było lepiej. Na pewno w rejestrze przybędzie tych, którzy zgłoszą sprzeciw, ale poprawi się ilość transplantologii, to wiem, natomiast w przepisach prawa nie ma tego, że rodzina musi wyrażać zgodę. Niech pan ją przeczyta.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-51">
+          <u xml:id="u-51.0" who="#PoselJerzyHardieDouglas">Rodzina ma prawo kwestionować…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-52">
+          <u xml:id="u-52.0" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Rodzina ma prawo kwestionować wszystko, ale w sądzie, natomiast nikt z nas nie chce się dostać do sądu. Sądzę, że lekarze, którzy są na pierwszej linii frontu, mają bardzo trudne zadanie. Nie chciałbym być koordynatorem tego.</u>
+          <u xml:id="u-52.1" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Pan poseł Miller.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-53">
+          <u xml:id="u-53.0" who="#TransplantacjiPoltransplantArturKaminski">Ciało nie stanowi masy spadkowej i rodzina…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-54">
+          <u xml:id="u-54.0" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Proszę bardzo, tu jest wspomniane: „Ciało nie stanowi masy spadkowej”. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-55">
+          <u xml:id="u-55.0" who="#TransplantacjiPoltransplantArturKaminski">Przepraszam, jeśli można poza konwenansami, które są i mówią, że czekamy. Troszkę nie mogę wytrzymać. Artur Kamiński, Poltransplant. Jeśli chcą państwo wiedzieć, pracuję również w Krajowym Centrum Bankowania Tkanek i Komórek, zajmuję się tkankami, a oprócz tego, że zdarza mi się dyrektorować oboma jednostkami, to jeszcze na co dzień pełnię funkcję koordynatora i w tygodniu przeprowadzam średnio dwie, trzy rozmowy z rodzinami dawców. Proszę więc mi wierzyć, trochę wiem, o czym będę mówił.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-56">
+          <u xml:id="u-56.0" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Proszę bardzo, panie profesorze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-57">
+          <u xml:id="u-57.0" who="#TransplantacjiPoltransplantArturKaminski">Rodzina nie ma prawa nie wyrazić zgody na to, czy narządy mają być pobrane, czy nie. Nie jestem prawnikiem, ale 35 lat temu nauczyłem się jednego stwierdzenia: „Ciało nie stanowi masy spadkowej” – więc rodzina nie rozporządza ciałem. Nie mówię o anglosaskim prawie, tylko o prawie polskim. W związku z tym to pytanie do rodziny, a nawet niekoniecznie do rodziny, tylko do osoby bliskiej zmarłego, bo jeżeli z rodziną widziałem się ostatnio 30 lat temu, a żyję w zupełnie innym miejscu, to co oni mogą wiedzieć na temat mojej postawy co do bycia dawcą? Nic. W związku z tym osoby bliskiej zmarłego, która go znała, pytamy, jakie było stanowisko osoby zmarłej.</u>
+          <u xml:id="u-57.1" who="#TransplantacjiPoltransplantArturKaminski">Nadużyciem i upraszczaniem jest powiedzenie, że rodzina nie wyraziła zgody. To jest powiedziane w slangu. Przykro mi, że czasami pada to również w środowisku medycznym, bo właśnie to rzutuje później na takie rozumienie form sprzeciwu. Rodzina może wyrazić sprzeciw, natomiast od strony formalno-prawnej nie ma on znaczenia. Ale, proszę państwa, jak zwykle w medycynie jest jedno „ale”, o czym trzeba pamiętać. To „ale” nazywa się „społeczna akceptacja dawstwa” i „społeczna akceptacja transplantologii”. Jeżeli są więc sytuacje, że rodzina będzie wyrażać jakieś dramatyczne sprzeciwy, to czasami dla dobra sprawy lepiej jest odpuścić. Teraz to ja pozwalam sobie na żargon.</u>
+          <u xml:id="u-57.2" who="#TransplantacjiPoltransplantArturKaminski">Proszę państwa, to jest kwestia przeszkolenia osoby, która rozmawia. W tej chwili, od kilku lat bardzo często rozmawiam z rodzinami przez telefon, co jest tysiąc razy trudniejsze, bo poza werbalną nie ma z ludźmi żadnej interakcji. W ostatnich dwóch latach zdarzyło mi się usłyszeć o czterech odmowach. To jest kwintesencja problemu.</u>
+          <u xml:id="u-57.3" who="#TransplantacjiPoltransplantArturKaminski">Jeśli popatrzycie państwo w dostępny i publikowany co roku biuletyn Poltransplantu, okaże się, że sprzeciwy co do dawstwa stanowią mniej więcej 10% przyczyn odstąpienia od donacji. To naprawdę nie jest duża liczba. Innych powodów, medycznych bądź lekko pozamedycznych… To one stanowią problem, a tak naprawdę problemem jest to, że trzeba zgłaszać dawców. To jest problem.</u>
+          <u xml:id="u-57.4" who="#TransplantacjiPoltransplantArturKaminski">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-58">
+          <u xml:id="u-58.0" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Dziękuję, panie profesorze.</u>
+          <u xml:id="u-58.1" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Głos chciał jeszcze zabrać pan przewodniczący. Sądzę, że był to bardzo ważny głos w tej materii. Proszę państwa, to nie jest prosta sprawa. Pewnie będziemy mierzyli się z jakąkolwiek nowelizacją albo nowym prawem i ta dyskusja na pewno wróci, będzie tak samo gorąca i będą się zbijać różne racje: etyczne, moralne, prawne itd. Dziękuję za to, że pan profesor wyraził to stanowisko, o którym gdzieś pamiętałem, ale mogłem zapomnieć.</u>
+          <u xml:id="u-58.2" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-59">
+          <u xml:id="u-59.0" who="#PoselRajmundMiller">Panie profesorze, ja również bardzo dziękuję, bo wielu nam bardzo przybliżyło to obecną sytuację.</u>
+          <u xml:id="u-59.1" who="#PoselRajmundMiller">Natomiast zadaniem naszej Komisji jest ocena sytuacji, a jeżeli ta ocena jest taka, jaka jest – teraz mówię do ministerstwa – jeżeli słyszymy, że coś trwa dziesięć lat, a zapowiadacie państwo, że jeszcze następne dziesięć lat trwają prace nad…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-60">
+          <u xml:id="u-60.0" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMZAgnieszkaBeniukPatola">Szanowny panie przewodniczący, można?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-61">
+          <u xml:id="u-61.0" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Może najpierw pan przewodniczący skończy, a później będziecie mogli się państwo odnosić, panowie z NIK-u też.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-62">
+          <u xml:id="u-62.0" who="#PoselRajmundMiller">Mówię o pracach koncepcyjnych. Tak wynika z raportu. Przepraszam, nie dyskutujmy w tej chwili. Skoro sytuacja jest niezadowalająca, skoro w raporcie NIK-u są takie stwierdzenia, jakie są, to naszym zadaniem i naszym obowiązkiem, państwa również, jest wyciągnąć dzisiaj z tego wnioski i wypisać, co należy zrobić, żeby to nie zdarzyło się za dwa, trzy czy pięć lat, żeby te prace dalej nie trwały tak długo.</u>
+          <u xml:id="u-62.1" who="#PoselRajmundMiller">Jest pan profesor, który zajmuje się tymi sprawami. Sytuacja jest taka, jaka jest. Nie chcę słyszeć, że ktoś manipuluje danymi, bo faktycznie sytuacja jest taka, że zajmujemy nieciekawe miejsce w Europie, jeżeli chodzi o kwestie transplantologii. Mamy ocenę sytuacji, jaka dzisiaj rzeczywiście jest, i oczekujemy od państwa jako Ministerstwa Zdrowia, bo nie chciałbym słyszeć, że nie macie państwo wpływu na szpitale, na koordynatorów itd., bo od tego jest MZ… Proszę państwa, jest taki ośrodek jak MZ, który jest odpowiedzialny za ochronę zdrowia w tym kraju. To wy musicie państwo wypracować takie prawo, które te rzeczy ureguluje. Nie chcę już wracać do błędów prawa, bo nie mówię o transplantologii, ale dzisiaj mamy skutki złego prawa, które jest.</u>
+          <u xml:id="u-62.2" who="#PoselRajmundMiller">Pamiętacie państwo kobietę z ciążą bliźniaczą, która zmarła, kiedy trzeba było stwierdzić śmierć mózgu drugiego bliźniaka. Z tego powodu, z powodu strachu lekarzy i również tego przepisu ta kobieta zmarła, mimo wiedzy lekarskiej o tym, że było zagrożenie i że sepsa się rozwinie. Trzeba z tego wyciągać wnioski.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-63">
+          <u xml:id="u-63.0" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Nie sugeruj…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-64">
+          <u xml:id="u-64.0" who="#PoselRajmundMiller">Panowie, ja wam nie przerywałem. Panie pośle, mówił pan różne rzeczy. Pozwoliłem sobie uszanować to, co pan mówi. Możecie się panowie ze mną nie zgadzać, ale jest pewna kultura wypowiedzi, o której przestrzeganie bardzo proszę.</u>
+          <u xml:id="u-64.1" who="#PoselRajmundMiller">Mam ostre wypowiedzi, bo takie mam poglądy. Chciałbym, żeby z Komisji wypłynęły wnioski, które panu profesorowi, transplantologom, ale przede wszystkim pacjentom, którzy oczekują na te transplantacje, pozwolą po prostu doczekać tych transplantacji. Jeżeli czeka 1800 osób, to musimy zdawać sobie sprawę z tego, że mała ilość propozycji transplantacji – oczywiście nie mówię o tych ratujących życie – powoduje też mniejsze szanse przeżycia dla tych, którzy do tych transplantacji się nie dostają. Naszym wspólnym obowiązkiem jest to, żeby wypracować taki system, taki sposób dotarcia do rodzin, do społeczeństwa, tak jak mówił pan profesor, ale również do systemu, który tym kieruje, czyli do Ministerstwa Zdrowia, żeby wypracować takie mechanizmy, żeby te szpitale zaczęły z koordynatorami prawidłowo współpracować, i to jak najszybciej.</u>
+          <u xml:id="u-64.2" who="#PoselRajmundMiller">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-65">
+          <u xml:id="u-65.0" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-65.1" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Głos chciał jeszcze zabrać pan poseł. Proszę uprzejmie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-66">
+          <u xml:id="u-66.0" who="#PoselRiadHaidar">Panie przewodniczący, szanowni państwo, bardzo dziękuję za te słowa ze strony pana profesora. Reasumując, problem tkwi w świadomości społecznej. Jeżeli nie będziemy mogli przygotować społeczeństwa do idei transplantologii częstymi komunikatami, akcjami, nawet eventami, propagując ideę transplantologii, to będzie to naprawdę duży problem. Jak państwo zauważyliście, po każdym sukcesie transplantologii rośnie liczba dawców, jest moment ciszy w eterze i znowu nie ma tego entuzjazmu. To z jednej strony.</u>
+          <u xml:id="u-66.1" who="#PoselRiadHaidar">Z drugiej strony człowiek, który odpowiada za przekonanie rodziny do oddania narządów, musi być autorytetem. Pracuję w wojewódzkim szpitalu w małym mieście i kolega, który był odpowiedzialny za kwestie transplantologii, to był lekarz z dużym doświadczeniem, z ogromnym autorytetem. Uwierzcie mi, nigdy nie było odmowy ze strony rodzin. Podkreślam ten wątek, panie profesorze, żeby ludzie, którzy będą odmawiać… żeby ludzi takich jak pan profesor, który miał telefonicznie tylko dwie odmowy, było więcej w terenie.</u>
+          <u xml:id="u-66.2" who="#PoselRiadHaidar">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-67">
+          <u xml:id="u-67.0" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Proszę bardzo, jeszcze pan przewodniczący. Sądzę, że to nie jest kwestia odmów, to jest kwestia pewnego rejestru i pewnego twardego postępowania. Pewnie tych najbliższych negatywnych stanowisk wcale nie jest dużo, ale jest coś takiego, że prawo nie jest realizowane, że brak takiej odmowy nawet po przeprowadzonej rozmowie nie skłania lekarzy do tego, żeby pobierali narządy. Przy czym wskazania medyczne również mają duże znaczenie, bo ode mnie chyba nikt nie podbierze prawie żadnego narządu, ponieważ przekroczyło się jakiś wiek i nie chcą mnie nawet w rejestrach szpiku, niestety.</u>
+          <u xml:id="u-67.1" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-68">
+          <u xml:id="u-68.0" who="#PoselCzeslawHoc">Chciałbym tylko podkreślić i zdecydowanie powiedzieć, żebyście państwo z opozycji raz na zawsze zapamiętali, panie przewodniczący, że lekarz ma naczelną zasadę etyczną, święty obowiązek, imperatyw: zawsze bronić i zawsze chronić pacjenta w chwili zagrożenia jego życia. Zapamiętajcie to na zawsze. Bez względu na to, że mówicie o strachach, obawach itd., powtarzam raz jeszcze, że święty obowiązek, imperatyw, naczelny zakaz etyczny zawsze musi bronić życia w momencie zagrożenia pacjenta życia i zdrowia. To jest naczelna zasada. Nie mówcie jakichś dziwnych, prowokujących, nawet dość niemądrych insynuacji, zawsze w politycznym aspekcie. To nie nadaje powagi służbie zdrowia i naszej Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-68.1" who="#PoselCzeslawHoc">Druga sprawa jest taka. Pan profesor praktycznie wybił nam pewne aspekty z rąk czy z naszej mowy, dlatego że powiedział, że tylko w 10% jest brak zgody rodziny i najbliższych, a my myśleliśmy, że jest to gros przypadków. Przede wszystkim więc możemy powiedzieć do Ministerstwa Zdrowia, do szpitali, do koordynatorów: zróbmy coś, żeby zgłaszalność była większa, a więc w miejscu, u źródła, czyli w szpitalach, tam, gdzie zdarzają się te przypadki. To tam jest pies pogrzebany, kolokwialnie rzecz ujmując. Oczywiście edukacja tak, prawo tak, natomiast jak nie będzie zgłaszalności, jak nie będzie uświadomienia przede wszystkim u lekarzy, że trzeba taki przypadek zgłosić, to nie wiadomo, co i jakie ustawy będziemy robić, jak nie będzie takiej potrzeby etycznej lekarzy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-69">
+          <u xml:id="u-69.0" who="#PoselRiadHaidar">Dziękuję bardzo, panie przewodniczący, że pan przewodniczący przypomniał obowiązek lekarza, ale chyba nikt z lekarzy na tej sali nie powiedział niczego przeciwko ochronie życia i dobra pacjenta. Walczymy o pacjenta do ostatniej chwili, a więc nasza tutaj mowa jest tylko i wyłącznie dla dobra pacjentów.</u>
+          <u xml:id="u-69.1" who="#PoselRiadHaidar">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-70">
+          <u xml:id="u-70.0" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-70.1" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Powoli zbliżamy się do końca posiedzenia naszej Komisji. O zabranie głosu proszę jeszcze panów z NIK-u. Czy mają państwo coś do dodania? Czy są jeszcze jakieś uwagi, odpowiedzi na pytania?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-71">
+          <u xml:id="u-71.0" who="#PelniacyobowiazkidyrektordepartamentuNIKMarcinStolarczyk">Szanowny panie przewodniczący, szanowni państwo, mamy jedną kwestię. Chciałbym prosić o oddanie głosu mojemu koledze. Grzegorz Wieczorek, główny specjalista kontroli państwowej, współkoordynator tej kontroli.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-72">
+          <u xml:id="u-72.0" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Proszę uprzejmie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-73">
+          <u xml:id="u-73.0" who="#GlownyspecjalistakontrolipanstwowejwNajwyzszejIzbieKontroliGrzegorzWieczorek">Szanowny panie przewodniczący, szanowni państwo, Grzegorz Wieczorek, główny specjalista kontroli państwowej w Najwyższej Izbie Kontroli.</u>
+          <u xml:id="u-73.1" who="#GlownyspecjalistakontrolipanstwowejwNajwyzszejIzbieKontroliGrzegorzWieczorek">Chciałem tylko odnieść się do jednej kwestii. Mówimy o projekcie dotyczącym budowy teleinformatycznych systemów transplantacyjnych. Tak naprawdę jest to jeden z celów „Narodowego programu rozwoju medycyny transplantacyjnej”. Ten cel został wpisany od 2011 r. i m.in. tak argumentowano potrzebę wydłużenia realizacji tego programu do końca 2022 r. Zadania te były realizowane od 2011 r. przez podmiot inny niż ten, który jest wyspecjalizowany w kwestii zadań dotyczących budowy i rozwoju systemów teleinformatycznych. Mam na myśli Centrum Systemów Informacyjnych Ochrony Zdrowia. Jest to jednostka, która jest podległa ministrowi zdrowia. Obecnie jest to Centrum e-Zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-73.2" who="#GlownyspecjalistakontrolipanstwowejwNajwyzszejIzbieKontroliGrzegorzWieczorek">W latach 2011–2013 minister wydał w tym celu ponad 2 mln zł, natomiast, jak oceniliśmy, zadania te były realizowane, mówiąc delikatnie, trochę nierzetelnie. Następnie w latach 2014–2016 tak naprawdę nie działo się nic, bo ogłoszono dalsze konkursy związane z realizacją rozwoju tych systemów. Dopiero w 2017 r. minister zlecił prace nad rozwojem swojej jednostce budżetowej, podległej właśnie ministrowi zdrowia, czyli CSIOZ. To oczywiście oceniliśmy pozytywnie, szkoda tylko, że coś zaczęło się dziać dopiero w 2017 r. Efekty były widoczne już pod koniec kontroli, tylko po prostu chodziło nam o to, zwracaliśmy na to uwagę w naszej ocenie, że te prace trwały bardzo długo, ponad dziesięć lat. Nie wiem, czy jest gwarancja, że termin 31 maja 2023 r. to faktycznie będzie termin produkcyjnego wdrożenia tych systemów. Tylko tyle, szanowni państwo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-74">
+          <u xml:id="u-74.0" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Dziękuję bardzo, panie dyrektorze, za te wyjaśnienia. Podzielam pana pogląd, te prace trwają długo. Rozumiem, że jest opór materii, tylko przez dziesięć, dwanaście lat nie udało się tego zbudować, a rejestry w transplantologii są rzeczą podstawową, są kanonem. Bez rejestrów nie znajdzie się prostego odbicia dawcy i biorcy. Jakim cudem zrobić to bez rejestrów, skoro nie wiemy, jakie są dane. Powtarzanie wszystkich normalnych badań jest prawie niemożliwe.</u>
+          <u xml:id="u-74.1" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Proszę Ministerstwo Zdrowia o krótkie odniesienie się do tych fragmentów naszych dyskusji i stanowiska NIK-u. Będę powoli zamykał posiedzenie naszej Komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-75">
+          <u xml:id="u-75.0" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMZAgnieszkaBeniukPatola">Dziękuję, panie przewodniczący.</u>
+          <u xml:id="u-75.1" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMZAgnieszkaBeniukPatola">Szanowny panie przewodniczący, szanowni państwo, jeżeli chodzi o sformułowanie, które padło tu już kilkakrotnie, o tym, że systemy budujemy dziesięć czy jedenaście lat, to „Narodowy program rozwoju medycyny transplantacyjnej” faktycznie został ustanowiony w 2010 r., wszedł w życie w 2011 r. i od tego czasu jest realizowany. Globalne cele i zadania zostały ustanowione na dziesięć lat, a teraz już na dwanaście lat. Nie jest powiedziane, że w każdym roku każdy musi być realizowany. Taka jest struktura.</u>
+          <u xml:id="u-75.2" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMZAgnieszkaBeniukPatola">Zaraz powiem, do czego zmierzam. To, co dzieje się teraz i co podkreśla pan z NIK-u, że budujemy system i przedłużamy czas trwania pewnych prac, to jest coś, co zaczęło się w 2018 r. W 2011 r. zaczęliśmy budować rejestry szpikowe, które do dziś funkcjonują. Nie jest tak, że nie mamy w Polsce rejestrów transplantacyjnych. Mamy. One funkcjonują, tylko są tak, powiedzmy, przestarzałe, że nie możemy ich rozwijać. Zapchały się liczbą danych, rekordów. To tutaj była podstawa decyzji, że nie mogliśmy ich rozwijać, bo narzędzia, które były wykorzystane do ich budowy, nie są już wykorzystywane.</u>
+          <u xml:id="u-75.3" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMZAgnieszkaBeniukPatola">Stąd powstała koncepcja i wdrożona została decyzja ministra, że budujemy nowe, ale równolegle mamy systemy, które obsługują i transplantologię narządową, i komórkową, i tkankową. Absolutnie nie jesteśmy więc pozbawieni jakichkolwiek możliwości doboru dawców, znalezienia odpowiedniego dawcy dla biorcy, przygotowania odpowiedniego zestawu danych, zweryfikowania stanu pacjenta, stanu dawcy. Nie. To wszystko się dzieje, tylko to, co wskazał NIK o tym, że pewne wykonawcze prace nad nowym rejestrem z przyczyn obiektywnych zostały po prostu wydłużone, w żaden sposób nie spowodowało zaburzenia funkcjonowania systemu transplantologii. Ten system to jest nowy system informatyczny, o którym mówimy, ale system transplantologii funkcjonuje w sposób niezakłócony na bazie obecnie funkcjonujących rejestrów.</u>
+          <u xml:id="u-75.4" who="#ZastepcadyrektoradepartamentuMZAgnieszkaBeniukPatola">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-76">
+          <u xml:id="u-76.0" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Dziękuję bardzo. Nie przekonała mnie pani, pani dyrektor, bo to jest obowiązek rządu, by tworzyć pewne rejestry. Rozumiem pewne zaniedbania, pewne trudności, wszystko to rozumiem, natomiast NIK zwrócił na to uwagę, w związku z czym trzeba się do tego sensownie odnieść, a nie ogarniać nas, a zwłaszcza mnie, mgłą covidową, bo w to nie uwierzę.</u>
+          <u xml:id="u-76.1" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Proszę bardzo, panie profesorze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-77">
+          <u xml:id="u-77.0" who="#TransplantacjiPoltransplantArturKaminski">Przepraszam, dwie minuty, bo widzę, że jest straszne niezrozumienie spraw. Nie byłem wtedy w Poltransplancie, nie wiedziałem, nie znam się, natomiast przyszedłem w 2016 r. i zastałem funkcjonujące rejestry transplantacyjne ze wszystkimi ich elementami. W 2018 r. stanęliśmy przed faktem, że mamy blokadę technologiczną niepozwalającą rozwijać obecnych rejestrów. Te rejestry funkcjonują do dziś. Obejmują one wszystko, od krajowej listy oczekujących, przez typowania tkankowe, przez rejestr przeszczepień, przez koordynacje pobrania. Proszę, służę, mam otwarte, działają, natomiast nie można już ich rozwijać ze względów technologicznych.</u>
+          <u xml:id="u-77.1" who="#TransplantacjiPoltransplantArturKaminski">To stąd powstał pomysł, żeby rejestry zbudować jeszcze raz. Po ocenie przez ówczesne CSIOZ, a teraz CZ, że ten system praktycznie nie może już być rozbudowywany, powstała decyzja o budowie nowego. To jest ta rzecz, która dzieje się od 2017 r. Właściwie od 2018 r. zaczęła się budowa nowych rejestrów w oparciu o nowe narzędzia informatyczne itd., itd., natomiast rejestry są i działają. Oczywiście one są takie, jakie zostały zaprojektowane w 2011 r., czyli jest to przepaść technologiczna, informatyczna w stosunku do tego, co jest teraz, natomiast one są i są jednymi z lepszych w Europie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-78">
+          <u xml:id="u-78.0" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Dziękuję, panie profesorze. Rozumiem to, mamy pewne wyjaśnienia. Rozumiem, że będą państwo starali się utrzymać termin majowy przyszłego roku. Rejestry muszą być zrobione. Skoro się zapychają, to znaczy, że istnieje pewna niewydolność systemu.</u>
+          <u xml:id="u-78.1" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Proszę państwa, powoli kończymy już posiedzenie Komisji. Dostałem na piśmie podpisany przez poseł Skowrońską dezyderat Komisji Zdrowia. Przeczytam: „Komisja Zdrowia wnosi do Ministerstwa Zdrowia o przedstawienie na posiedzeniu Komisji informacji dotyczącej wystąpienia w zakresie sformułowanej opinii prezesa NIK z dnia 29 marca 2023 r., pismo nr KSZD430/007/2021p/21/036, w zakresie rozwiązywania zidentyfikowanych problemów w zakresie transplantologii”. Nie bardzo potrafię się do tego odnieść, bo nie wiem, o co chodzi. Pani poseł Skowrońska być może powinna to wyjaśnić, ale takie pismo powinniśmy przegłosować. W związku z tym przystąpimy do głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-78.2" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Najpierw zgłaszam wniosek o sprawdzenie kworum. Proszę o sprawdzenie kworum. Nie ma kworum, w związku z czym wniosek ten pozostawiam bez rozpatrzenia.</u>
+          <u xml:id="u-78.3" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Tym samym zamykam posiedzenie Komisji. Dziękuję.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00176-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00176-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..e9ae0fd
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00176-01/header.xml
@@ -0,0 +1,97 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-zdrxx-00176-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Zdrowia /nr 176/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Zdrowia /nr 176/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#ZDR">176</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-09</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="CzlonekZarzaduPTMEiAAPiotrSznelewski" role="speaker">
+        <persName>Członek Zarządu PTMEiAA Piotr Sznelewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="CzlonekZespoluNaukowegoKlinikiDermatologiiDermatologiiDzieciecejiOnkologicznejUniwersytetuMedycznegowLodziAleksandraLesiak" role="speaker">
+        <persName>Członek Zespołu Naukowego Kliniki Dermatologii, Dermatologii Dziecięcej i Onkologicznej Uniwersytetu Medycznego w Łodzi Aleksandra Lesiak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DyrektorDepartamentuRozwojuKadrMedycznychMZMalgorzataZadorozna" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Departamentu Rozwoju Kadr Medycznych MZ Małgorzata Zadorożna</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="KierownikKatedryKosmetologiiiDermatologiiEstetycznejCMwBydgoszczyUMKwToruniuBarbaraZegarska" role="speaker">
+        <persName>Kierownik Katedry Kosmetologii i Dermatologii Estetycznej CM w Bydgoszczy – UMK w Toruniu Barbara Zegarska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="KierownikKatedryKosmetologiiiDermatologiiEstetycznejCollegiumMedicumwBydgoszczyUniwersytetMikolajaKopernikawToruniuBarbaraZegarska" role="speaker">
+        <persName>Kierownik Katedry Kosmetologii i Dermatologii Estetycznej Collegium Medicum w Bydgoszczy – Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Barbara Zegarska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMilkowski" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia Maciej Miłkowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwMZMaciejMilkowski" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w MZ Maciej Miłkowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselCzeslawHoc" role="speaker">
+        <persName>Poseł Czesław Hoc</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselJerzyHardieDouglas" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Hardie-Douglas</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselKatarzynaLubnauer" role="speaker">
+        <persName>Poseł Katarzyna Lubnauer</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselKatarzynaSojka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Katarzyna Sójka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselMarekRutka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Marek Rutka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselMonikaRosa" role="speaker">
+        <persName>Poseł Monika Rosa</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselRajmundMiller" role="speaker">
+        <persName>Poseł Rajmund Miller</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselWojciechMaksymowicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Wojciech Maksymowicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselZdzislawWolski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Zdzisław Wolski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrezesPolskiegoTowarzystwaMedycynyEstetycznejiAntiAgingAndrzejIgnaciuk" role="speaker">
+        <persName>Prezes Polskiego Towarzystwa Medycyny Estetycznej i Anti-Aging Andrzej Ignaciuk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrezesPTMEiAAAndrzejIgnaciuk" role="speaker">
+        <persName>Prezes PTMEiAA Andrzej Ignaciuk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrezesSLDEEwaKaniowska" role="speaker">
+        <persName>Prezes SLDE Ewa Kaniowska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrezesStowarzyszeniaLekarzyDermatologowEstetycznychEwaKaniowska" role="speaker">
+        <persName>Prezes Stowarzyszenia Lekarzy Dermatologów Estetycznych Ewa Kaniowska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelTomaszLatos" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Tomasz Latos</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="WiceprezesdosprawwyrobowmedycznychUrzeduRejestracjiProduktowLeczniczychWyrobowMedycznychiProduktowBiobojczychSebastianMigdalski" role="speaker">
+        <persName>Wiceprezes do spraw wyrobów medycznych Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych Sebastian Migdalski</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="ZDR" role="committee">
+        <orgName>Komisja Zdrowia</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00176-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00176-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..bc79dc6
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00176-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,343 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Bardzo proszę o zajęcie miejsc. Witam państwa bardzo serdecznie na posiedzeniu Komisji Zdrowia. Witam panie i panów posłów. Witam pana ministra wraz ze współpracownikami oraz witam zaproszonych gości i ekspertów. Stwierdzam kworum.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Szanowni państwo, porządek dzisiejszego posiedzenia przewiduje rozpatrzenie informacje na temat stosowania wyrobów medycznych w medycynie estetycznej. Jest to temat zaproponowany przez pana przewodniczącego Millera i przyjęty oraz zaproponowany Komisji przez prezydium Komisji. Czy są uwagi do porządku dziennego? Nie widzę zgłoszeń. Stwierdzam zatem, że porządek dzienny został przyjęty.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Przechodzimy do realizacji porządku dziennego. Otrzymaliśmy z ministerstwa materiały, które państwo macie również w formie elektronicznej, ale o wprowadzenie poproszę pana ministra Miłkowskiego. Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMilkowski">Dziękuję bardzo serdecznie. Przekazaliśmy dwa dni temu materiał do komisji. Przedstawiliśmy informacje na temat wyrobów medycznych używanych w kosmetologii. Najprawdopodobniej intencją tego dzisiejszego spotkania – rozmawiałem też ze stroną społeczną – jest pewnie oczekiwanie pogłębionego dyskursu na temat działalności i działań niepożądanych występujących w kosmetologii z użyciem wyrobów medycznych, które są stosowane standardowo i procedur, które ewentualnie temu zapobiegną.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMilkowski">Jeśli chodzi o medycynę estetyczną, to z zakresu wyrobów medycznych stosuje się podstawowe produkty, wyroby medyczne, które są stosowane w medycynie w pełnym zakresie wskazań, nie tylko w kosmetologii, takie jak igły, strzykawki, wypełniacze czy implanty, do różnych wskazań. W tym przypadku do medycyny natychmiast estetycznej. Dodatkowo, zgodnie z rozporządzeniem, zgodnie z dyrektywą 2017/745, jest również grupa produktów określona w załączniku 16, które nie spełniają definicji wyrobów medycznych, ale jednak sposób działania, budowy i funkcje są zbliżone do wyrobów medycznych i są stosowane w zakresie wyrobów medycznych. Ta grupa produktów wymienionych w załączniku 16 też jest. Do tego będą regulowane poprzez przygotowane na podstawie art. 1 tego rozporządzenia wspólne specyfikacje i aktualnie są one przygotowane. One miały już się zakończyć. Te specyfikacje już miały być wprowadzone, przed wejściem w życie nowego rozporządzenia, czyli rok temu, ale nadal są przedmiotem obrad. Ostatnio były dniu 26 kwietnia oraz 6 czerwca, teraz niedawno. Te obrady jeszcze się toczą.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMilkowski">Te produkty będą musiały spełniać odpowiednie, wspólne specyfikacje dla tych produktów, określone w wyżej wymienionym rozporządzeniu wykonawczym. Jeśli zostanie to opublikowane, to wejdzie po 6 miesiącach od dnia wejścia w życie tych przepisów i będą się stosowały do nich również wszystkie przepisy rozporządzenia 2017/745, jak również naszej ustawy o wyrobach medycznych. Dodatkowo stosowane wyroby medyczne, związane z poprawą estetyki, to są jeszcze implanty silikonowe lub solne piersi lub pośladków i część stomatologiczna, jak wypełnienia stomatologiczne estetyczne oraz wyroby medyczne na zamówienie, takie jak licówki, korony oraz protezy odtwórcze twarzy stosowane w chirurgii szczękowo-twarzowej.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMilkowski">Jeśli można, to ja bym jeszcze oddał głos panu prezesowi, ponieważ w ubiegłym miesiącu weszła w życie ustawa o wyrobach medycznych, która jest wykonaniem rozporządzenia unijnego i tam też są przepisy, które specjalnie zostały wprowadzone. Umożliwiają one specjalne regulacje prawne dla wyrobów medycznych, w przypadku których ewentualnie prezes urzędu stwierdzi, że mogą stwarzać zagrożenie dla życia zdrowia lub bezpieczeństwa pacjentów. Prezes urzędu może przedstawić ministrowi zdrowia informacje o tych problemach w celu wydania rozporządzenia określającego typ wyrobów medycznych i ograniczeń do stosowania, do kwalifikacji użytkowników, do wskazań do różnego zespołu, który jest określony właśnie w ust. 2 tego artykułu 51.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMilkowski">Z tego, co wiemy, do ministra zdrowia trafił już co najmniej jeden wniosek o przeanalizowanie sytuacji w tym zakresie. Wcześniej również – to jest wniosek Centrum Leczenia Oparzeń – dotyczący warunków udzielania świadczeń z wykorzystaniem tlenu medycznego o zwiększonym ciśnieniu atmosferycznym. Natomiast przed wejściem w życie ustawy zostały wniesione informacje o problemach związanych z medycyną estetyczną od konsultanta krajowego do spraw dermatologii. To ja może, jeśli można, oddałbym głos panu prezesowi Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, który jest odpowiedzialny za część wyrobów medycznych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dobrze. Oczywiście. Jak najbardziej. Panie prezesie, proszę.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Natomiast ja chciałbym też zaproponować formułę i myślę, że wszyscy będziemy zgodni, którą już czasami przyjmowaliśmy przy tego typu merytorycznych dyskusjach, aby po tej wypowiedzi oddać głos zaproszonym ekspertom, a my później będziemy zabierać głos. Wydaje mi się, że dla jakości dyskusji taka kolejność byłaby najwłaściwsza. Tak więc bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#WiceprezesdosprawwyrobowmedycznychUrzeduRejestracjiProduktowLeczniczychWyrobowMedycznychiProduktowBiobojczychSebastianMigdalski">Dziękuję bardzo za oddanie głosu. Sebastian Migdalski, wiceprezes do spraw wyrobów medycznych.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#WiceprezesdosprawwyrobowmedycznychUrzeduRejestracjiProduktowLeczniczychWyrobowMedycznychiProduktowBiobojczychSebastianMigdalski">Chciałbym powiedzieć, że na tą chwilę ustawa o wyrobach medycznych – ta nowa, którą procedowaliśmy od zeszłego roku i udało się nam szczęśliwie je zakończyć w kwietniu tego roku – obowiązuje od 26 maja 2022 r., więc dopiero dwa tygodnie. Natomiast przepisy wynikające z rozporządzenia 2017/745, o których pan minister mówił, de facto istnieją od 2017 r., zaś ten załącznik 16, który mówi o wyrobach medycznych wykorzystywanych w medycynie estetycznej, wszedł w życie w zeszłym roku, w maju 2021 r. W związku z tym na dziś my jako urząd rejestracji posiadamy informacje od importerów i dystrybutorów w zakresie wyrobów medycznych, jakie zostały wprowadzone na rynek polski w tym zakresie, natomiast nie ma jeszcze tych wytycznych, o których pan minister mówił. W związku z tym nie nadzorujemy jeszcze wyrobów, które są stosowane w medycynie estetycznej. My tylko i wyłącznie nadzorowaliśmy wyroby, które były wykorzystywane w udzielaniu świadczeń zdrowotnych w zakresie wskazań medycznych.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#WiceprezesdosprawwyrobowmedycznychUrzeduRejestracjiProduktowLeczniczychWyrobowMedycznychiProduktowBiobojczychSebastianMigdalski">Dodatkowo chciałem jeszcze powiedzieć, że ta grupa wyrobów medycznych stosowanych w medycynie estetycznej jest dość szeroka. Tak jak minister powiedział, zaczynając od igieł, ale również to są lasery, które są wykorzystywane, na przykład, przy niwelowaniu blizn po jakichś ranach, nie tylko operacyjnych lub pochorobowych, ale również ranach, które wynikły ze względu na deformacje związane z anatomią człowieka. W związku z tym wydaje mi się, że regulator w tym zakresie ma podejście wielosystemowe. Będziemy się też uczyć nadzoru tych wyrobów wykorzystywanych w medycynie estetycznej, bo do tej pory tym się nie zajmowaliśmy po prostu. Zatem wszystko jest przed nami. Dziękuję bardzo za głos.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dziękuję uprzejmie. Teraz – tak jak powiedziałem – chciałbym oddać głos zaproszonym ekspertom. Przepraszam najmocniej, nie wiem, w jakiej kolejności. Gdyby państwo mogli się zgłaszać. Pani profesor Zegarska. Czy tak? Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#KierownikKatedryKosmetologiiiDermatologiiEstetycznejCollegiumMedicumwBydgoszczyUniwersytetMikolajaKopernikawToruniuBarbaraZegarska">Dzień dobry państwu. Bardzo dziękuję przede wszystkim za zaproszenie na dzisiejsze posiedzenie Komisji. Jest to dla nas jako dla dermatologów bardzo ważne.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#KierownikKatedryKosmetologiiiDermatologiiEstetycznejCollegiumMedicumwBydgoszczyUniwersytetMikolajaKopernikawToruniuBarbaraZegarska">Proszę państwa, jeżeli chodzi o zakres kształcenia kosmetologów – bo od tego trzeba byłoby zacząć – trzeba powiedzieć, że rzeczywiście kosmetolodzy cały czas są kształceni na praktycznie wszystkich uczelniach medycznych. Jest wiele przedmiotów, takich które są oczywiście również dla studentów medycyny, natomiast nie uprawniają one do wykonywania żadnych świadczeń w zawodzie medycznym.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#KierownikKatedryKosmetologiiiDermatologiiEstetycznejCollegiumMedicumwBydgoszczyUniwersytetMikolajaKopernikawToruniuBarbaraZegarska">Dlaczego to jest takie bardzo ważne? Dlatego, że wykonywanie wszelkiego rodzaju zabiegów z zakresu dermatologii i medycyny estetycznej, a zwłaszcza stosowanie wypełniaczy, toksyny botulinowej, osocza bogatopłytkowego, nici liftingujących, krioterapii, elektroterapii, to są wszelkiego rodzaju świadczenia medyczne. One nie są w żadnym wypadku świadczeniami kosmetycznymi. Zabiegi, o których właśnie tutaj mówimy nie mogą być kwalifikowane jako zabiegi kosmetyczne, ponieważ te preparaty, które są stosowane, to są albo leki, albo wyroby medyczne, a preparaty z użyciem osocza bogatopłytkowego dodatkowo regulują przecież przepisy o publicznej służbie krwi.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#KierownikKatedryKosmetologiiiDermatologiiEstetycznejCollegiumMedicumwBydgoszczyUniwersytetMikolajaKopernikawToruniuBarbaraZegarska">Takie stanowisko też podjęła Naczelna Rada Lekarska, która określiła definicję medycyny estetycznej, ponieważ ta definicja nie była dokładnie określona. I rzeczywiście w stanowisku nr 1 z 2021 r. Naczelna Rada Lekarska określiła, co to jest w ogóle medycyna estetyczna. Otóż, medycyna estetyczna – jeszcze raz podkreślam, medycyna estetyczna – stanowi świadczenie zdrowotne wiążące się z ingerencją w tkanki ludzkie, udzielane przez lekarzy i lekarzy dentystów, służące przywracaniu lub poprawie fizycznego i psychicznego samopoczucia oraz społecznego funkcjonowania pacjenta poprzez zmianę jego wyglądu.</u>
+          <u xml:id="u-6.4" who="#KierownikKatedryKosmetologiiiDermatologiiEstetycznejCollegiumMedicumwBydgoszczyUniwersytetMikolajaKopernikawToruniuBarbaraZegarska">W związku z podjętymi działaniami Naczelna Rada Lekarska 29 stycznia, uchwałą nr 5, postanowiła wydać uchwałę i stanowisko na temat różnego rodzaju zarówno definicji, jak i kompetencji niezbędnych do wykonywania elementów procedur wchodzących w skład zabiegów medycyny estetycznej. Musimy rozgraniczyć bardzo ściśle, co może kosmetolog, co może lekarz, jakie są rozgraniczenia, bo to jest bardzo ważne dla nas wszystkich.</u>
+          <u xml:id="u-6.5" who="#KierownikKatedryKosmetologiiiDermatologiiEstetycznejCollegiumMedicumwBydgoszczyUniwersytetMikolajaKopernikawToruniuBarbaraZegarska">Przede wszystkim należy powiedzieć tutaj o tym, że ingerencja w skórę, która jest narządem immunologicznym i to bardzo mocno działającym, przede wszystkim wiąże się z tym, że mogą dochodzić tutaj różnego rodzaju powikłania. Pamiętajmy też o tym, że skóra jest bardzo dobrze unaczyniona. Dodanie do naczynia jakiegoś wypełniacza powoduje momentalnie występowanie albo martwicy, albo różnego rodzaju innych powikłań.</u>
+          <u xml:id="u-6.6" who="#KierownikKatedryKosmetologiiiDermatologiiEstetycznejCollegiumMedicumwBydgoszczyUniwersytetMikolajaKopernikawToruniuBarbaraZegarska">Oczywiście powikłania zdarzają się każdemu. Nie zdarzają się tylko tym osobom, które nic nie robią, ale lekarz ma do tego możliwości ingerowania. Przede wszystkim może zastosować różnego rodzaju leki, jak również różnego rodzaju inne sytuacje, które zapobiegną powstawaniu ciężkiego kalectwa albo nawet i śmierci.</u>
+          <u xml:id="u-6.7" who="#KierownikKatedryKosmetologiiiDermatologiiEstetycznejCollegiumMedicumwBydgoszczyUniwersytetMikolajaKopernikawToruniuBarbaraZegarska">Należy pamiętać o tym, że powikłania mogą być zarówno wczesne, jak i późne. Te powikłania późne nie są tak niebezpieczne dla ustroju jak wczesne, bo wczesne, takie nagłe, wiążą się przede wszystkim z objawami niedokrwienia, z martwicą danej okolicy, jak również bardzo często ze ślepotą i udarem mózgu. Dlatego też uważamy, my lekarze, że wszystkie powikłania, które są może mniej niebezpieczne, to są również powikłania i wymagają odpowiedniego leczenia.</u>
+          <u xml:id="u-6.8" who="#KierownikKatedryKosmetologiiiDermatologiiEstetycznejCollegiumMedicumwBydgoszczyUniwersytetMikolajaKopernikawToruniuBarbaraZegarska">Również wykonywanie zabiegów przy pomocy elektrokoagulacji, laseroterapii, wycinaniu różnego rodzaju zmian bez dokładnej diagnostyki, wiąże się z tym, że często może dochodzić do usuwania zmian, tak zwanych pieprzyków, które, jak potem się okazuje, są czerniakami. Czyli możemy powiedzieć krótko, że osoba, która nie jest lekarzem, nie może wydawać rozpoznania, ponieważ nie ma wiedzy klinicznej, terapeutycznej, a tym bardziej dermatoskopowej, histopatologicznej. Jest to niezgodne z przepisami istniejącymi w naszym kraju.</u>
+          <u xml:id="u-6.9" who="#KierownikKatedryKosmetologiiiDermatologiiEstetycznejCollegiumMedicumwBydgoszczyUniwersytetMikolajaKopernikawToruniuBarbaraZegarska">Jeżeli chodzi o zabiegi iniekcyjne – wolumetria, liftingowanie – o to cały czas, jak można powiedzieć, toczy się pewien spór. Zgodnie z rozporządzeniem ministra zdrowia, jeszcze z 2010 r., to prostu nic innego jak implanty. Żeby zastosować implanty, musi to wykonywać tylko i wyłącznie lekarz, bo powiedzieliśmy sobie już wcześniej, że mogą występować różnego rodzaju powikłania. Procedura zabiegowa wymaga niekiedy zastosowania hialuronidazy, która i tak przez lekarzy jest stosowana off label, jak również posiadanie całego zestawu przeciwwstrząsowego na wypadek nagłych stanów, które mogą wystąpić po tego typu zabiegu.</u>
+          <u xml:id="u-6.10" who="#KierownikKatedryKosmetologiiiDermatologiiEstetycznejCollegiumMedicumwBydgoszczyUniwersytetMikolajaKopernikawToruniuBarbaraZegarska">Jeżeli chodzi o zabiegi z zastosowaniem biostymulatorów różnego rodzaju, tak samo są to preparaty, który należą do grupy albo wypełniaczy, albo do grupy trzeciej pod względem ryzyka ich stosowania. Również wiąże się to z tym, że mogą występować różnego rodzaju powikłania podobne do powikłań, które występują po podaniu samego kwasu hialuronowego.</u>
+          <u xml:id="u-6.11" who="#KierownikKatedryKosmetologiiiDermatologiiEstetycznejCollegiumMedicumwBydgoszczyUniwersytetMikolajaKopernikawToruniuBarbaraZegarska">Jeżeli chodzi o podawanie toksyny botulinowej, steroidów i hialuronidazy przez osoby niebędące lekarzami, to są to preparaty, które są zapisywane tylko i wyłącznie na receptę. To są preparaty, które mogą być stosować tylko i wyłącznie przez lekarzy medycyny lub lekarzy stomatologii.</u>
+          <u xml:id="u-6.12" who="#KierownikKatedryKosmetologiiiDermatologiiEstetycznejCollegiumMedicumwBydgoszczyUniwersytetMikolajaKopernikawToruniuBarbaraZegarska">Zabiegi z zastosowaniem autologicznego tłuszczu – pobiera się tłuszcz, odwirowuje i podaje w inne miejsce. To też jest zabieg typowo medyczny, który może wykonywać albo lekarz chirurg plastyk, albo lekarz chirurg ogólny, albo ewentualnie dermatolog po odpowiednim przeszkoleniu.</u>
+          <u xml:id="u-6.13" who="#KierownikKatedryKosmetologiiiDermatologiiEstetycznejCollegiumMedicumwBydgoszczyUniwersytetMikolajaKopernikawToruniuBarbaraZegarska">Wszystkie substancje podawane mezoterapią... Tutaj nie mówimy o mezoterapii tak zwanej mikroigłowej, o mezoterapii techniką nappage – to są takie zabiegi, które oczywiście mogą wykonywać kosmetolodzy, natomiast chodzi o typową, iniekcyjną mezoterapię.</u>
+          <u xml:id="u-6.14" who="#KierownikKatedryKosmetologiiiDermatologiiEstetycznejCollegiumMedicumwBydgoszczyUniwersytetMikolajaKopernikawToruniuBarbaraZegarska">Nici liftingujące. Są bardzo duże niebezpieczeństwa w podawaniu nici liftingujących, ponieważ jest to preparat, który może być ciałem typu obcego. Możne wywołać nie tylko przerwanie naczynia, nie tylko powstawanie krwiaków, ale również bardzo często może dochodzić do różnego rodzaju infekcji, które również muszą być leczone tylko i wyłącznie przez lekarzy. Są to ciężkie zabiegi o charakterze zabiegów medycyny estetycznej.</u>
+          <u xml:id="u-6.15" who="#KierownikKatedryKosmetologiiiDermatologiiEstetycznejCollegiumMedicumwBydgoszczyUniwersytetMikolajaKopernikawToruniuBarbaraZegarska">Osocze bogato płytkowe i tutaj od razu nam się kłania cała publiczna służba krwi, ponieważ jest to preparat, który pobieramy, podajemy. To też może wykonywać tylko i wyłącznie lekarz, a nie osoba, która nie jest lekarzem, nie wykonuje w ogóle zawodu medycznego.</u>
+          <u xml:id="u-6.16" who="#KierownikKatedryKosmetologiiiDermatologiiEstetycznejCollegiumMedicumwBydgoszczyUniwersytetMikolajaKopernikawToruniuBarbaraZegarska">Lipoliza iniekcyjna. W lipolizie iniekcyjnej podajemy fosfatydylocholinę, która również jest podawana off label. Są to głębokie zabiegi, a wiemy dobrze, że w przypadku zabiegów z tkanką tłuszczową może niekiedy dochodzić do zatorów tłuszczowych, które są bardzo niebezpieczne dla życia.</u>
+          <u xml:id="u-6.17" who="#KierownikKatedryKosmetologiiiDermatologiiEstetycznejCollegiumMedicumwBydgoszczyUniwersytetMikolajaKopernikawToruniuBarbaraZegarska">Jest kilka kontrowersji, jeżeli chodzi o urządzenia. My nie mówimy o urządzeniach, które mogą być stosowane przez kosmetologów, nawet przez kosmetyczki i należałoby to rozgraniczyć. Tutaj nie mówmy o laserach Q-switchach, laserach do depilacji, laserach, które mogą powodować różnego rodzaju zabiegi nieablacyjne. One również mogą być dozwolone, natomiast nie można robić zabiegów z zastosowaniem ciężkiej ablacji.</u>
+          <u xml:id="u-6.18" who="#KierownikKatedryKosmetologiiiDermatologiiEstetycznejCollegiumMedicumwBydgoszczyUniwersytetMikolajaKopernikawToruniuBarbaraZegarska">Następny punkt to usuwanie zmian skórnych. Usuwanie zmian skórnych musi być poprzedzone dokładną diagnostyką dermatologiczną – tak jak mówiliśmy wcześniej – z zastosowaniem dermatoskopii, trychoskopii, z zastosowaniem histopatologii. Dopiero wtedy mogą być te zmiany usuwane. Do tego służą nie tylko typowe zabiegi z użyciem zabiegów chirurgicznych, ale również przy pomocy lasera, krioterapii, elektrokoagulacji.</u>
+          <u xml:id="u-6.19" who="#KierownikKatedryKosmetologiiiDermatologiiEstetycznejCollegiumMedicumwBydgoszczyUniwersytetMikolajaKopernikawToruniuBarbaraZegarska">Peelingi głębokie. Są to zabiegi, wnikają bardzo głęboko do skóry, do skóry właściwej, do warstwy siateczkowatej skóry właściwej i powodują bardzo często ciężkie odtłuszczenie skóry. Robi się to wtedy, kiedy występują wskazania typowo medyczne. W przypadku zastosowania głębokiego peelingu może dochodzić niekiedy do wystąpienia nadkażenia, wtedy również pacjent wymaga zastosowania leczenia przeciwwirusowego i leczenia przeciwbakteryjnego.</u>
+          <u xml:id="u-6.20" who="#KierownikKatedryKosmetologiiiDermatologiiEstetycznejCollegiumMedicumwBydgoszczyUniwersytetMikolajaKopernikawToruniuBarbaraZegarska">Dermabrazja to bardzo głębokie złuszczanie. Lasery ablacyjne. Są to lasery, tak jak głębokie peelingi, do niszczenia powierzchownych warstw skóry, do niszczenia warstwy brodawkowatej skóry i dochodzenia aż do warstwy siateczkowatej w celu zniwelowania różnego rodzaju zmian skórnych. Jeżeli chodzi o stosowanie sprzętu zarejestrowanego przez producenta jako sprzęt medyczny, to jest sprzęt, który służy przede wszystkim do leczenia dermatoz, i tutaj nie można o niczym innym dyskutować, jak również leczenia wszystkich zmian skórnych.</u>
+          <u xml:id="u-6.21" who="#KierownikKatedryKosmetologiiiDermatologiiEstetycznejCollegiumMedicumwBydgoszczyUniwersytetMikolajaKopernikawToruniuBarbaraZegarska">Należałoby się zastawić, co może kosmetolog w takich przypadkach. Przede wszystkim kosmetolog po pierwszym i drugim stopniu, który uzyskuje w uczelniach medycznych, bo od tego się zaczęło, że w uczelniach medycznych powstała kosmetologa, jest uczony tego, żeby przede wszystkim współpracował z lekarzem, zapobiegał rozwojowi różnych zmian skórnych, utrzymywał skórę w dobrym zdrowiu, opracowywał składy preparatów kosmetycznych, współpracował z firmami dermokosmetycznymi, dopasowywał typ i parametry zabiegu do rodzaju skóry, szerzył profilaktykę zdrowotną.</u>
+          <u xml:id="u-6.22" who="#KierownikKatedryKosmetologiiiDermatologiiEstetycznejCollegiumMedicumwBydgoszczyUniwersytetMikolajaKopernikawToruniuBarbaraZegarska">My jako dermatolodzy, a jest tu nas dość duża grupa dermatologów, bardzo ściśle współpracujemy z kosmetologami. Tak samo jak lekarz współpracuje z pielęgniarką, chirurg współpracuje z instrumentariuszką, to my współpracujemy z kosmetologami, bo bez nich – tak możemy powiedzieć – trudno prowadzić prawidłowe leczenie dermatologiczne i prawidłową profilaktykę leczniczą. Możemy więc powiedzieć, że kompetencje kosmetologa są bardzo duże, natomiast kosmetolog ani po pierwszym stopniu, ani po drugim stopniu, nie może wykonywać zabiegów z wykorzystaniem różnego rodzaju preparatów zarówno medycznych, jak i preparatów, typowych leków, które są lekami recepturowymi.</u>
+          <u xml:id="u-6.23" who="#KierownikKatedryKosmetologiiiDermatologiiEstetycznejCollegiumMedicumwBydgoszczyUniwersytetMikolajaKopernikawToruniuBarbaraZegarska">To chyba by było tyle, ile bym chciała powiedzieć na temat samego zastosowania różnego rodzaju zabiegów, jak również procedur, które zostały opracowane przez nas, przez grupy lekarzy, jako procedury typowo medyczne, na wniosek Ministerstwa Zdrowia. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dziękuję uprzejmie. Bardzo proszę, pani profesor. Bardzo też proszę wszystkich państwa o przedstawianie się na początku wypowiedzi. Proszę o pomoc we włączeniu mikrofonu, a z kolei panią profesor Zegarską proszę o wyłączenie mikrofonu. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PrezesStowarzyszeniaLekarzyDermatologowEstetycznychEwaKaniowska">Witam serdecznie. Nazywam się Ewa Kaniowska. Jestem prezesem Stowarzyszenia Lekarzy Dermatologów Estetycznych. Nasze stowarzyszenie istnieje od prawie 20 lat.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PrezesStowarzyszeniaLekarzyDermatologowEstetycznychEwaKaniowska">Proszę państwa, chciałabym zacząć od tego, żeby wytłumaczyć, bo wydaje mi się, że pomimo spotkania nawet na posiedzeniu Komisji Zdrowia, nie do końca jest wiadome, czym jest dermatologia estetyczna. W naszej specjalizacji dermatologicznej, tak samo jak wenerologia, alergologia i mikrobiologia, jest również dermatologia estetyczna.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#PrezesStowarzyszeniaLekarzyDermatologowEstetycznychEwaKaniowska">Dermatologia estetyczna dla dermatologa jest tym samym, czym geriatria dla internisty, tylko tyle, że my zajmujemy się skórą. Następnie, proszę państwa, dermatologia zajmuje się olbrzymim narządem immunologicznym. Ja pozwolę sobie tutaj za chwileczkę puścić państwu, bo to nie chodzi o to, kto wykonuje i kto robi... Nasze grono od kilkunastu lat działając, próbuje przebić się właściwie przez problemy związane nie z tym, kto wykonuje zabieg, tylko kto ma ponosić konsekwencje tych wykonywanych zabiegów.</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#PrezesStowarzyszeniaLekarzyDermatologowEstetycznychEwaKaniowska">Proszę państwa, tutaj mam zdjęcia i pozwolę sobie puścić je na salę, bo wydaje mi się, że to robi wrażenie. Są to więc problemy związane zarówno z podawaniem... Tu są dwa przypadki. Pierwszy, jest przypadkiem z Azji, kiedy pojawił się pierwszy zabieg i była ślepota z udarem mózgu, ponieważ – właśnie to mówiła pani profesor – to są konsekwencje.</u>
+          <u xml:id="u-8.4" who="#PrezesStowarzyszeniaLekarzyDermatologowEstetycznychEwaKaniowska">Tam są również takie zdjęcia pań, które stosują preparaty sterydowe w celu zmniejszania nosa. Myślę, że państwo chyba już o tym słyszeli, bo w końcu zajęła się tym telewizja. Podawane są preparaty... Zaczynamy od upiększania, a kończymy na zanikach tkanki chrzęstnej, na zapadaniu się nosa, na trudnościach w oddychaniu, na zaniku przede wszystkim błony śluzowej, co – my jako dermatolodzy to wiemy – jest konsekwencją podawania sterydu w obrębie skóry.</u>
+          <u xml:id="u-8.5" who="#PrezesStowarzyszeniaLekarzyDermatologowEstetycznychEwaKaniowska">Tam również jest niesamowity przypadek podania jakiegoś preparatu niewiadomego pochodzenia. Cieszę się więc bardzo, że w końcu będą dystrybutorzy i będziemy nad tym wszystkim czuwać, czy preparat jest zarejestrowany, bo proszę państwa, my jesteśmy dermatologami. Nasz lek to na przykład maść albo krem. To jest, proszę państwa, zupełne pomieszanie i nie odnosimy się do tego często, bo dla nas, przeważnie medyków... Krem? A co to za leczenie? Ale to są nasze formy leków. To w zależności od tego, jaka jest substancja czynna, tak będzie działało na skórę. Wprowadzenie nieodpowiedniego preparatu powoduje, że u 25-letniej dziewczyny w obrębie czerwieni wargowej od półtora roku występuje proces rogowacenia, pękania, tworzenia się pęcherzy i nie jesteśmy w stanie tego jako lekarze absolutnie zatrzymać ani odkręcić. To jest, proszę państwa, immunologia.</u>
+          <u xml:id="u-8.6" who="#PrezesStowarzyszeniaLekarzyDermatologowEstetycznychEwaKaniowska">Tam również jest kobieta, której podano preparat, który wzbudził patologiczny proces histiocytarny. Powoduje on przerastanie guzów nie tylko w miejscu, gdzie preparat został podany, ale również w miejscach poza, gdzie nie było nawet iniekcji. Nie jesteśmy w stanie tego procesu zatrzymać. Te wszystkie osoby są od pół roku, od roku, na zwolnieniach. To jest również obciążenie dla nas jako obywateli i jako państwa, które musi płacić za tego rodzaju najpierw procedury, a potem leczenie tych chorych.</u>
+          <u xml:id="u-8.7" who="#PrezesStowarzyszeniaLekarzyDermatologowEstetycznychEwaKaniowska">Proszę państwa, zmiany, jak powiedziałam, to są rzeczy, które mają... Nam przede wszystkim zależy na tym jako dermatologom, bo to nie chodzi o to, żeby podać... Najważniejsze są konsekwencje zabiegów. Powikłania – to o czym pani profesor powiedziała – są zawsze i jeżeli jesteśmy na naszych kongresach i ktoś mówi, że nie ma powikłania, to można powiedzieć, że chyba nie wykonuje zabiegów. Natomiast my mamy obowiązek zgłaszania tych powikłań.</u>
+          <u xml:id="u-8.8" who="#PrezesStowarzyszeniaLekarzyDermatologowEstetycznychEwaKaniowska">Tam również jest zdjęcie oka i to już jest nasz polski... Tam mamy udar, który był konsekwencją ślepoty, która została wytworzona na skutek podania preparatu. I to nie chodzi o to... To każdemu może się zdarzyć, tak samo każdemu lekarzowi, tylko lekarz odpowiada za to i lekarz musi udzielić pomocy. Lekarz potem płaci za leczenie takiego pacjenta. W związku z tym te sprawy są o wiele prostsze.</u>
+          <u xml:id="u-8.9" who="#PrezesStowarzyszeniaLekarzyDermatologowEstetycznychEwaKaniowska">Tak więc chciałabym zwrócić uwagę na to, że my przede wszystkim mówimy w interesie pacjentów, ponieważ ci pacjenci, jeśli przychodzą na do nas, to są pacjentami, natomiast ci ludzie nawet jeżeli są pokrzywdzeni i są poszkodowani w sensie uszczerbku na zdrowiu, nie podlegają nawet pod Rzecznika Praw Pacjenta, ponieważ oni nie są pacjentami. W związku z tym ci ludzie błąkają się i właściwie nie mają się, gdzie podziać, natomiast my jako lekarze ich przyjmujemy, a w tym momencie bierzemy na siebie odpowiedzialność i to, że na przykład nie możemy takich rzeczy wyleczyć.</u>
+          <u xml:id="u-8.10" who="#PrezesStowarzyszeniaLekarzyDermatologowEstetycznychEwaKaniowska">Zwracam uwagę na to, że to jest medycyna, naprawdę poważna medycyna i to może tylko i wyłącznie jako dermatolodzy... Nie zgadzamy się na to, bo jeżeli kwas hialuronowy zostaje podany w kolano, to nazywa się to zabiegiem medycznym, a kiedy dokładnie ten sam kwas hialuronowy zostaje podany w skórę, to jest implant, tylko że to się nazywa fanaberią, a konsekwencje tego są po prostu koszmarne. Tak więc jako dermatolodzy zwracamy na to uwagę. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dziękuję bardzo. Widzę doskonale kolejne zgłoszenia państwa. Mam tu zresztą długą listę również prezesów, konsultantów krajowych. Mam tylko gorącą prośbę, żebyście państwo uzupełniali swoje wypowiedzi i żeby one były w związku z tym nieco krótsze. Bardzo proszę, pan profesor się zgłaszał teraz. Proszę uprzejmie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PrezesPolskiegoTowarzystwaMedycynyEstetycznejiAntiAgingAndrzejIgnaciuk">Doktor, nie profesor.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Doktor. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PrezesPTMEiAAAndrzejIgnaciuk">Andrzej Ignaciuk. Jestem prezesem Polskiego Towarzystwa Medycyny Estetycznej i Anti-Aging. To najstarsze towarzystwo, które istnieje i zaczęło się zajmować medycyną estetyczną i chciałem powiedzieć w sprawie najbardziej istotnej. Jakikolwiek zabieg, jakakolwiek procedura w zakresie medycyny estetycznej, wiąże się z całym typowym schematem postępowania w medycynie: postawienie diagnozy, wybór leku, przeprowadzenie ewentualnie zabiegu, obserwacja pacjenta i radzenie sobie z powikłaniami. Czy to nam się podoba, czy nie, czy zabiegi, ewentualne procedury, wydają się bardzo proste, nawet jeżeli tego za każdym razem się nie wykonuje, to lekarz musi zdawać sobie sprawę z tego, że tak to powinno wyglądać, i w związku z tym te wszystkie inne ograniczenia. Bez tego jest to paramedycyna albo nie jest to medycyna. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dziękuję bardzo i wszystkich państwa proszę o wyłączanie mikrofonów po zakończeniu wypowiedzi. Bardzo proszę, kolejna osoba.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Konsultant krajowy w dziedzinie dermatologii i wenerologii Joanna Narbutt:</u>
+          <u xml:id="u-13.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dzień dobry. Ja krótko. Joanna Narbutt. Ja jestem konsultantem krajowym w zakresie dermatologii i chciałam tylko zwrócić uwagę na takie dwa elementy.</u>
+          <u xml:id="u-13.3" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Po pierwsze, aby to, o czym mówimy weszło w życie, to powinno dojść do zmiany w ustawie o działalności leczniczej tak, aby zmienić definicję świadczenia zdrowotnego. Na ten temat wypowiedziało się Ministerstwo Zdrowia – ja mam pismo z jesieni tego roku – że prace nad zmianą definicji świadczenia zdrowia, obejmujące zabiegi medycyny estetycznej, są możliwe do wprowadzenia. Wówczas te wszystkie zakresy medycyny estetycznej będą po prostu działalnością leczniczą i będzie oczywiste, że są to zabiegi, które będą wykonywane przez lekarzy. Jest to więc nasza jakby petycja, prośba, aby te zmiany w ustawie o działalności leczniczej, ze zmianą definicji świadczenia zdrowotnego zaproponowaną przez prawników departamentu Ministerstwa Zdrowia, zacząć powoli wprowadzać w życie. Wówczas nasze dyskusje będą zdecydowanie prostsze.</u>
+          <u xml:id="u-13.4" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">I kolejna rzecz. Chciałabym tylko zwrócić uwagę, że wszystkie nasze działalności, które do tej pory są, są również bardzo mocno monitorowane i wspierane przez Naczelną Radę Lekarską, a także przez KRAUM. W związku z tym powstały, o czym wspominaliśmy już, efekty kształcenia kosmetologów, wspólne na wszystkich uczelniach publicznych.</u>
+          <u xml:id="u-13.5" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">I trzecia rzecz. W ramach tych efektów kształcenia ustalonych przez wszystkich rektorów uczelni publicznych medycznych wspólnie z Naczelną Radą Lekarską i Polskim Towarzystwem Dermatologicznym, a także Polskim Towarzystwem Chirurgii Plastycznej, został wyłoniony jakby koszyk – tak powiem w cudzysłowie – procedur medycznych, mogących być wykonywanych tylko i wyłącznie przez lekarzy. Te procedury zostały przesłane do pana ministra Miłkowskiego bodajże w listopadzie lub grudniu 2021 r. Wiem, że teraz są analizowane w Departamencie Prawnym Ministerstwa Zdrowia w celu ewentualnie obwieszczenia tych procedur w formie standardów postępowania, i wówczas... Nam nie chodzi o to, aby wykluczać kosmetologów czy techników kosmetyki z wykonywania swojego zawodu, ale o to, żeby wyraźnie odgraniczyć te rzeczy, które wchodziły w zakres działania lekarza. To po pierwsze. A po drugie, żeby te zabiegi były właśnie świadczeniami zdrowotnymi, co będzie wymagało zmiany w ustawie o działalności leczniczej. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-13.6" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dziękuję uprzejmie Czy ktoś z państwa chciałby jeszcze zabrać głos? Proszę uprzejmie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#CzlonekZarzaduPTMEiAAPiotrSznelewski">Dzień dobry. Jestem dermatologiem. Medycyną estetyczną zajmuję się od 2003 r., dermatologią od siedmiu lat. Nazywam się Piotr Sznelewski. Jestem członkiem Zarządu Polskiego Towarzystwa Medycyny Estetycznej i Anti-Aging.</u>
+          <u xml:id="u-14.1" who="#CzlonekZarzaduPTMEiAAPiotrSznelewski">Proszę państwa, z praktycznych rzeczy to w aktualnej ustawie, która weszła raptem dwa tygodnie temu, niestety nie wprowadzono ustalenia kary, administracyjnej sankcji za użycie wyrobu medycznego o klasie wyższej i równej IIb względem człowieka przez osoby nie posiadające kwalifikacji opisanej w instrukcji użytkowania. Większość powikłań, o których mówimy dzisiaj – ja mogę na przykład zaprezentować około 30 powikłań, które trafiły do członków naszego towarzystwa, między innymi bardzo poważnych – wynika z tego, że aktualnie nikt, kto nie ma uprawnień... To znaczy, używane są wyroby medyczne niezgodnie z instrukcją. Osoby, które nie są uprawnione do wykonywania zabiegu z użyciem danego wyrobu robią to, bo nie ma jakiejkolwiek sankcji. Cała patologia rynku opiera się właśnie na tym.</u>
+          <u xml:id="u-14.2" who="#CzlonekZarzaduPTMEiAAPiotrSznelewski">My jako grupa stowarzyszeń uprzejmie prosiliśmy pana wiceprezesa urzędu na etapie tworzenia polskiej ustawy na podstawie rozporządzenia unijnego o to, żeby taki zapis został wprowadzony. Niestety, taki zapis nie został ujęty. Będziemy wdzięczni, jeżeli na etapie rozporządzenia, tego, które będzie dotyczyło załącznika 16 odnoszącego się do wyrobów medycznych, będzie tego typu sankcja administracyjna za używanie wyrobów o wysokim ryzyku zagrożenia życia i uszkodzenia zdrowia, bo po to stworzono klasy wyrobów medycznych typu klasa IIb, III itd., żeby stricte określić, że one mogą być niebezpieczne. Musimy stworzyć sankcję administracyjną, która spowoduje, że ktoś, kto będzie próbował użyć wypełniacza, w instrukcji którego jest wpisane, że ma go używać lekarz, a ta instrukcja nie jest fanaberią środowisk, które chcą ograniczać rynek ona wynika z zasad bezpiecznego użycia zdefiniowanego przez producenta... Zatem taki zapis jest niezbędny. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dziękuję bardzo. Panie prezesie, ja myślę, że na końcu będziecie państwo odpowiadać... Chociaż dobrze, tu konkretnie został pan wywołany z jedną krótką sprawą. Proszę bardzo. Dobrze, dla jasności dyskusji.</u>
+          <u xml:id="u-15.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Wiceprezes do spraw wyrobów medycznych URPLWMiPB Sebastian Migdalski:</u>
+          <u xml:id="u-15.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Sebastian Migdalski, wiceprezes do spraw wyrobów medycznych. Zostałem wywołany przez pana. Chciałbym odpowiedzieć na to pytanie. No niestety, ale są sankcje karne w ustawie o wyrobach medycznych, którą uchwaliliśmy w tym roku...</u>
+          <u xml:id="u-15.3" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">To znaczy, nie niestety, tylko dobrze, że są...</u>
+          <u xml:id="u-15.4" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Wiceprezes do spraw wyrobów medycznych URPLWMiPB Sebastian Migdalski:</u>
+          <u xml:id="u-15.5" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">To znaczy, biorąc pod uwagę dyskusję wtedy, na posiedzeniu Komisji Zdrowia, kiedy każdy mówił, że te sankcje karne są za wysokie, niestety są. Są dość wysokie.</u>
+          <u xml:id="u-15.6" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">To, co pan powiedział, to jest wykorzystywanie wyrobu medycznego niezgodne z przeznaczeniem. Na to jest kara, więc chciałem tylko zauważyć, że posiadamy instrument, który mógłby doprowadzić do tego, że osoba, która będzie używała wyrób niezgodnie z przeznaczeniem, będzie podnosiła za to jakąś sankcję.</u>
+          <u xml:id="u-15.7" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Do tej pory mieliśmy przepisy karne. To były przede wszystkim zawiadomienia do prokuratury i one jakby nic nam nie wnosiły, bo były umarzane z powodu niskiej szkodliwości czynu. Teraz urząd rejestracji będzie to badał właśnie pod kątem bezpieczeństwa i zdrowia, i będzie nadawał takie kary Dziękuję bardzo za oddanie głosu.</u>
+          <u xml:id="u-15.8" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dziękuję bardzo. Rzeczywiście dobrze, że na tym etapie udzieliłem panu głosu, bo moglibyśmy tkwić w błędnym przeświadczeniu, że nie ma żadnych sankcji. Wydaje mi się, że warto zawsze dopytać, a później zgłosić pewne tezy.</u>
+          <u xml:id="u-15.9" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Czy jeszcze ktoś z eksportów chciałby zabrać głos? Jeżeli nie, to w takim razie otwieram dyskusję z udziałem posłów. Pierwszy zgłosił się pan poseł Hardie-Douglas, ale widzę kolejne zgłoszenia. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PoselJerzyHardieDouglas">Ja chciałbym jeszcze przez moment kontynuować ten ostatni wątek, bo tutaj pan wiceprezes powiedział, że są sankcje w wypadku użycia wyrobów niezgodnie z przeznaczeniem. Ja chciałbym, żeby pan to doprecyzował, bo jeżeli kosmetyczka w gabinecie kosmetycznym używa kwasu hialuronowego do wstrzykiwania w zmarszczki albo używa do tego toksyny botulinowej – Botoksu albo Azzalure, albo jakiegoś innego preparatu – no to ona robi to przecież zgodnie z przeznaczeniem tego produktu. Jeżeli więc tak brzmi zapis, to myślę, że te osoby korzystają z tych produktów zgodnie z ich przeznaczeniem, natomiast one nie powinny tego robić, i to powinno być w prawie jasno określone, że...</u>
+          <u xml:id="u-16.1" who="#PoselJerzyHardieDouglas">Odnośnie do kosmetologów, to ja dzisiaj się tego dowiedziałem, bo byłem przekonany, że kosmetolog po to się uczy tyle lat, żeby mógł to robić. Państwo ograniczacie to. Nie jestem przekonany, czy to jest słuszne, ale w każdym razie na pewno te zabiegi nie powinny być wykonywane w gabinetach kosmetycznych przez tak zwane kosmetyczki, a jest to absolutnie powszechne. Udajemy, że tak nie jest, a one to robią dlatego, że mimo iż część tych wyrobów jest teoretycznie na receptę, na przykład zakup Botoxu nie jest żadnym problemem – można go sobie kupić w Internecie. One to robią i potem wstrzykują.</u>
+          <u xml:id="u-16.2" who="#PoselJerzyHardieDouglas">Prawdopodobieństwo powikłania po toksynie botulinowej jest stosunkowo niewielkie. Poza tym są to powikłania, które po kilku miesiącach mijają, nawet jeżeli się pojawiają. W związku z tym one to robią, a nie powinny. Chciałbym, żebyśmy to doprecyzowali, bo mi się wydaje, że to jest w ogóle jeden z najważniejszych tematów dyskusji w czasie tego dzisiejszego posiedzenia Komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dziękuję bardzo. Szanowni państwo, może w związku z tymi głosami ja też zabiorę głos w dyskusji.</u>
+          <u xml:id="u-17.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Szanowni państwo, sprawa, z jednej strony, jest oczywista, a z drugiej strony, wcale nie taka prosta jak by na pozór mogło się wydawać. Z jednej strony, państwo eksperci, którzy przed chwilą przedstawiali sprawę pokazując również pewne dramatyczne powikłania, macie rację. Od tego jest długi cykl kształcenia, również podyplomowego dla lekarzy, aby pewne rzeczy, pewne zabiegi były tylko dedykowane lekarzom lub mogły być wykonywane pod nadzorem lekarza, przy odpowiednim nie tylko podejściu do zabiegu – powiedzmy jasno, jest tu wielu lekarzy, pan poseł, który przed chwilą się wypowiadał też jest lekarzem – ale również po zebraniu wywiadu. Tak sobie bowiem wyobrażam, że często do niektórych zdarzeń, do niektórych powikłań, może dochodzić z bardzo prozaicznego powodu, że ktoś nie zebrał odpowiednio wywiadu i podjął się leczenia, które akurat u tego pacjenta należało w ogóle wykluczyć w jakiejkolwiek postaci, również w gabinecie, którym kieruje lekarz dermatolog. Mamy więc oczywiście jedną sprawę, która jest jakby jasna, natomiast problem polega na tym, że oprócz tych kosmetyczek, na studiach medycznych w poważnych uczelniach, w uniwersytetach medycznych, mamy kosmetologię. Ktoś się kształci i jak rozumiem, to chyba nie tylko licencjat, ale również tytuł magistra, studia magisterskie. My sami stworzyliśmy, przynajmniej częściowo, pewien problem, że ktoś... Zresztą, powiedzmy tak. Dotyczy to nie tylko tego zawodu. Dotyczy to również innych zawodów medycznych.</u>
+          <u xml:id="u-17.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">To jest zawód – teraz powiem szerzej o w medycynie – gdzie są potrzebne: wzajemna współpraca, szacunek, zrozumienie, empatia, nie tylko wobec pacjenta, ale również wobec siebie, ale jest też pewna hierarchia. Pewnymi działaniami, nazwijmy je edukacyjnymi, tę hierarchię trochę zmieniliśmy albo zaburzyliśmy. Nie chcę tego rozwijać. Państwo doskonale wiecie, o jakie sytuacje często chodzi. Tutaj poniekąd też trochę tak mamy. Trzeba więc w związku z tym wymyśleć i ocenić sposób, nie tylko ten, o którym było tutaj mówione przy tych sankcjach karnych, przy urzędzie rejestracji leków, wpajać już przy okazji kształcenia, co wolno robić magistrowi, a czego nie wolno robić, bo wolno robić tylko doktorowi.</u>
+          <u xml:id="u-17.3" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Jestem przekonany na podstawie różnych rozmów i sygnałów, które do mnie docierają, że tutaj jest znaczna część problemu. A ponieważ zatem wszystkim idą moda i pieniądze, no to tym bardziej... Pani profesor, ja mówię o przesłankach i powodach, bo widzę, że pani kręci głową. Ja myślę, że gdyby tu nie było tych przesłanek, to pewnie by nie było tej chęci wykonywania przez wszystkich wszystkiego. A ponieważ są właśnie, tak jak powiedziałem, moda i pieniądze, to ludzie robią rzeczy, których nie powinni byli robić.</u>
+          <u xml:id="u-17.4" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Natomiast jest pytanie, kiedy i na jakim etapie te ograniczenia wprowadzać. W moim przekonaniu, już od naboru na studia. Ktoś, kto wybiera takie studia, powinien wiedzieć, że to ci będzie wolno robić być może samodzielnie, to ci będzie wolno robić pod nadzorem lekarza, a tego ci nie będzie można robić w żadnym wypadku, a mam wrażenie, że im więcej studentów, tym więcej pieniędzy dla uczelni: rozwój, granty, pieniądze i w związku z tym tego się nie mówi. No bądźmy tutaj też szczerzy. Myślę, że przynajmniej część z tych młodych ludzi nie ma o tym pojęcia, natomiast żyje w pewnej ułudzie patrząc na to, co się dzieje dookoła, jaki jest rynek. I tyle.</u>
+          <u xml:id="u-17.5" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">W moim przekonaniu, my musimy zadziałać wielokierunkowo, również z udziałem Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego. To mój głos w dyskusji... Tak, jeżeli mogę prosić. Odpowiedzi będą później, bo jest wiele zgłoszeń. Chciałbym, żeby najpierw każda osoba mogła zabrać głos, a później były ewentualne odpowiedzi. Pan przewodniczący Miller, proszę uprzejmie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PoselRajmundMiller">Szanowni państwo, to co przekazali nam lekarze specjaliści jest dzisiaj bardzo ważne. Myślę, że dobrze, że dzisiaj to posiedzenie Komisji zwołaliśmy, dlatego że jest brak świadomości społecznej w kwestii zagrożeń, jakie niosą za sobą w tym wyścigu o piękno, o odmładzanie się, tego typu zabiegi.</u>
+          <u xml:id="u-18.1" who="#PoselRajmundMiller">Panie profesor mówiły nam o powikłaniach, jakie są. Pan przewodniczący powiedział wyraźnie – pacjenci. Pacjenci to są ludzie leczeni przez lekarzy. W związku z tym pewnie byśmy się tym nie zajmowali, gdyby tych powikłań nie było. Natomiast nie wszyscy mają świadomość, że te powikłania, zgodnie z doniesieniami nie tylko państwa, ale i literatury światowej, która opisuje te przypadki, są bardzo poważne. To są nie tylko trwałe zmiany na skórze, oszpecające, o których panie mówiły, ale często są to zmiany zagrażające życiu. To są opisane powikłania po nieumiejętnym podaniu bodajże kwasu hialuronowego w okolice oczodołu, które doprowadziły do trwałej ślepoty. To są powikłania w postaci udarów mózgowych. To nie są tylko zmiany skórne i poprawianie estetyki.</u>
+          <u xml:id="u-18.2" who="#PoselRajmundMiller">Myślę, że część osób, które nie mają kwalifikacji i wiedzy lekarskiej, nawet nie wie o tym, że takie powikłania mogą wystąpić Ale co gorsza, te osoby nie wiedzą o tym, jak potem działać. Oczywiście te powikłania mogą występować również u lekarzy, którzy to podają, bo w medycynie powikłania są normalne. Jednak pamiętam ze studiów, że mój profesor chirurgii mówił zawsze tak: panowie sztuką jest wykonać zabieg, ale jeszcze większą sztuką jest wiedzieć, co zrobić, kiedy ten zabieg zaczyna się nie udawać. A tu ważną i istotną sprawą jest to, żeby pacjent czy osoba, która otrzymała te środki, był szybko zaopatrzony, bo czas odgrywa olbrzymią rolę.</u>
+          <u xml:id="u-18.3" who="#PoselRajmundMiller">Poza tym, któraś z pań mówiła tutaj o tym, że w Unii Europejskiej, zgodnie z przepisami, w przypadku tych środków jest wyraźnie określone, kto może je stosować. W związku z tym, że jesteśmy krajem Unii Europejskiej, ale też dlatego, że przede wszystkim naszym głównym zadaniem, zarówno nas posłów, a ja też jestem lekarzem, jak i państwa, jest dbałość o zdrowie i życie tych ludzi, którymi my się zajmujemy, zwracam się również do ministerstwa o to, aby podjąć działania takie, żeby te środki były podawane przez osoby kompetentne, żeby bezpieczeństwo dla ludzi, którzy się poddają tym zabiegom, zostało zagwarantowane. Osoby, które idą na taki zabieg, często nie mają nawet informacji, ponieważ nie dostają się często do osób, które mają o tym wiedzę, jakie powikłania po tym zabiegu mogą wystąpić. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dziękuję bardzo. Pani poseł Sójka, proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#PoselKatarzynaSojka">Dziękuję, panie przewodniczący. Ja chciałabym zacząć od tego, że punktem wyjścia rozmowy o wszelkich zabiegach związanych z medycyną estetyczną powinien być fakt, że wszelkie takie zabiegi musi wykonywać osoba, która jest odpowiednio do tego przeszkolona. Ja też jestem lekarzem i nie wyobrażam sobie dzisiaj podejść do pacjenta i wykonywać takie zabiegi związane z medycyną estetyczną. Teoretycznie jestem lekarzem, podaję różne leki, podaję też swoim pacjentom zastrzyki, kroplówki itd., mogę pobierać krew – mam do tego prawo, potrafię to robić – natomiast nie wyobrażam sobie, żeby u pacjentki – klientki, właśnie, która przyjdzie do mnie, wykonać taki zabieg, ponieważ na tym się nie znam. Nie mam żadnej wiedzy, nie mam żadnego przeszkolenia. Natomiast nie widzę też potrzeby, żeby dzisiaj zabiegami – ja się na tym dobrze nie znam – związanymi chociażby z podaniem fibryny czy osocza w odpowiednie miejsce, żeby wygładzić zmarszczki, mieli zajmować się tylko lekarze czy lekarz dermatolog.</u>
+          <u xml:id="u-20.1" who="#PoselKatarzynaSojka">Dla mnie dermatologia jest to dziedzina medycyny, która zajmuje się zdecydowanie poważniejszymi i innego kalibru przede wszystkim chorobami, jak pęcherzyce, choroby autoimmunologiczne skóry, wszelkie egzemy, wszelkie choroby bakteryjne, wirusowe i przede wszystkim nowotwory. To jest dla mnie ta główna część, którą zajmuje się lekarz każdej innej specjalizacji.</u>
+          <u xml:id="u-20.2" who="#PoselKatarzynaSojka">Ja nie ukrywam, że znam chirurgów, którzy zajmują się medycyną estetyczną. Znam też pacjentki – już mówię o pacjentkach – które przyszły i mówiły, że u lekarza, który był przeznaczony medycynie estetycznej, też zdarzały się powikłania. Nawet znam konkretny przypadek tych dosyć poważnych powikłań. Dla mnie więc punktem wyjścia jest odpowiednie przeszkolenie osób, czyli kosmetologów, którzy tak naprawdę kończą studia również na uczelniach medycznych, studia medyczne, są odpowiednio przeszkoleni, przechodzą różne etapy kształcenia poprzez anatomię, fizjologię i otrzymują odpowiednią naukę, która jest dedykowana właśnie zabiegom z medycyny estetycznej, której celem, tak naprawdę, nie jest zdrowienie pacjenta, leczenie z choroby, tylko przede wszystkim pewna estetyczna poprawa wyglądu pacjentem. Ja rozumiem, że nawilżanie czy jakieś dodatkowe funkcje, które przynosi, ale mimo wszystko jest to nadal w pewnym sensie, przede wszystkim, poprawa estetyczna wyglądu.</u>
+          <u xml:id="u-20.3" who="#PoselKatarzynaSojka">Dlatego uważam, że każdy, kto będzie się tym zajmował – mam na myśli oczywiście kogoś, kto skończył odpowiednie studia medyczne, czyli chociażby kosmetologię – musi oczywiście przejść pewien kurs, który doprowadzi do tego, że będzie miał umiejętności, które pozwolą mu na to, żeby te zabiegi wykonywać. Nie widzę takiej potrzeby, żeby ograniczać się tylko do lekarzy, bo lekarz zawsze może, jeśli ma umiejętności, i też pewnie musi przejść szkolenie, żeby wykonywać te zabiegi. Natomiast myślę, że kosmetolodzy, kosmetolożki, również są grupą do tego przeznaczoną. Myślę więc, że trzeba po prostu wprowadzić – tak jak pan przewodniczący powiedział – odpowiednie szkolenia i odpowiedni pakiet tych zabiegów, które może wykonywać taki specjalista, który jest lekarzem albo taki specjalista, który jest chociażby kosmetologiem. Myślę, że nie powinno się tego absolutnie ograniczać tylko do lekarzy, a nawet nie powinno, bo lekarze są przeznaczeni przede wszystkim do leczenia chorób, a jednocześnie trzeba dobrze kształcić, dobrze specjalizować te osoby. Pewnie będzie się to wiązało z jakimiś certyfikatami, określonym dyplomem, a przede wszystkim przeszkoleniem, które spowoduje, że będzie otwarta droga do tego, by wykonywać takie zabiegi. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dziękuję bardzo. Widzę, że dyskusja nabiera rumieńców. Ja chcę tylko wyjaśnić, że ja trochę coś innego powiedziałem, ale to będzie można znaleźć w protokole.</u>
+          <u xml:id="u-21.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Żeby doprecyzować, żeby było jasne, ja uważam, że są rzeczy, które powinien wykonywać lekarz i wyłącznie lekarz, albo na przykład kosmetolog pod nadzorem lekarza. Natomiast ważne jest to – już skracając – żeby było wiadomo, i to najlepiej od momentu naboru na studia, co kto może robić itd., żeby było jasność, żeby młodzi ludzie, którzy idą na ten kierunek, mieli pewność i jasność, co mogą, a czego nie mogą, mimo że będą magistrami. Pani poseł Rosa się zgłaszała...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#PoselMonikaRosa">Bardzo dziękuję...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Przepraszam. Ja państwu ekspertom, osobom, które nie zabierały głosu, zaraz go udzielę, tylko chcę przestrzegać kolejności zgodnej ze zgłoszeniami. Na koniec państwo też będą mogli odpowiedzieć, bo niektóre z tych wypowiedzi to są po prostu pytania. Proszę bardzo, pani poseł.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#PoselMonikaRosa">Bardzo dziękuję, panie przewodniczący. Mamy już wykształconych bardzo wielu kosmetologów ukierunkowanych właśnie na to, żeby zajmować się medycyną estetyczną. Oni wykonują zabiegi mezoterapii, depilacji laserowej, peelingów itd. Są to osoby wykształcone, jak mówię, które szły na studia kosmetologiczne właśnie po to, żeby oprzeć swoje funkcjonowanie zawodowe na kierunku studiów, które wybrali i otworzeniu własnego gabinetu medycyny estetycznej, kosmetologii. Teraz pytanie, co z tymi tysiącami osób się stanie, kiedy nagle się okaże, że mogą wykonywać jedynie masaże twarzy i nawilżanie. Po to poszli na konkretne studia, żeby konkretne swój zawód wykonywać.</u>
+          <u xml:id="u-24.1" who="#PoselMonikaRosa">Już obecnie jest bardzo trudny dostęp do dermatologa. Co się stanie, jeśli okaże się, że dermatolodzy będą mogli tylko i wyłącznie zajmować się medycyną estetyczną dodatkowo? Co wtedy stanie się z osobami, które naprawdę cierpią na konkretne choroby skóry? Te kolejki wydłużą się dramatycznie, bo oczywiście wiemy, że kosmetologia jest o wiele bardziej intratna, jeśli chodzi o finansowanie. Dlatego też wydaje mi się, że uregulowanie zawodu kosmetologa, wskazanie zabiegów, które można wykonywać, jest rzeczą kluczową, natomiast ono nie może być tak drastycznie ograniczone do wykonywania tylko i wyłącznie pod okiem lekarza na przykład depilacji laserowej czy peelingu.</u>
+          <u xml:id="u-24.2" who="#PoselMonikaRosa">Zwracam też uwagę na to, że także lekarze dokonują błędów. Były takie medialne reportaże dotyczące na przykład aquafillingu. To lekarze dokonywali tych zabiegów, które dla ich pacjentek kończyły się dramatycznie. To byli lekarze po jednodniowym przeszkoleniu. Chyba więc rzeczą najbardziej istotną w tej kwestii jest to, jaki zakres mają szkolenia, które będą odbywali lekarze i zakres szkoleń, które będą mieli kosmetolodzy. Natomiast ja naprawdę martwię się o to, że jeśli bardzo mocno zamkniemy czy też zawęzimy zakres zabiegów, które mogą wykonywać gabinety kosmetyczne, kosmetologie, to oni po prostu przestaną mieć rację bytu na rynku i to będzie dramat dla wielu firm i rodzin. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dziękuję bardzo. Pan poseł Maksymowicz, proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#PoselWojciechMaksymowicz">Panie przewodniczący, panie ministrze, szanowni eksperci, Wysoka Komisjo, miałem wątpliwości, czy bardzo ważnym aspektem zajmujemy się dzisiaj na posiedzeniu Komisji, ale kiedy przyszedłem i uczestniczę, to widzę, że tak, tyle tylko, że tak naprawdę powinniśmy chyba sprawę oddać w pełni Ministerstwu Zdrowia we współpracy z Ministerstwem Edukacji i Nauki. Tutaj możemy sobie dyskutować, sympozjum się zrobiło. Siedzą ludzie, którzy się znają, ale też mają swoje interesy. My tutaj siedzimy i na większości się nie znamy, ale mamy jakieś swoje opinie. Niektórzy jako lekarze mają jakieś takie i śmakie. Tak naprawdę pojawia się jednak zagadnienie prawdziwej odpowiedzialności za coś, co tak nieoczekiwanie wyrosło. Wyrosło i dobrze się ma, jest ekspansywne i efekty tego widzimy na co dzień.</u>
+          <u xml:id="u-26.1" who="#PoselWojciechMaksymowicz">Ja co rusz widzę swoją sekretarkę – nie wiem, po jaką... ma ostrzyknięte wargi, bo zupełnie bez sensu. Tłumaczymy to z kolegą, z drugim sekretarzem, ale ona ma problem taki, że bardzo chce to robić. No i okej, jesteśmy przyjacielsko nastawieni, ale tak naprawdę to rynek jakoś wymusił. I nie da się ukryć, że problem dotyczy głównie rynku. Rynek przymusza tworzyć regulacje i odwrotnie, regulacje mogą ograniczyć lub otworzyć rynek. Ten rynek został otwarty mimochodem, bo regulacji nie było dosyć.</u>
+          <u xml:id="u-26.2" who="#PoselWojciechMaksymowicz">Ja powiem tak. Proszę państwa, ja pamiętam jak strasznie ważnym aspektem była dermatologia. Pracowałem w szpitalu przy Banacha w Warszawie przez wiele lat. Współpracowaliśmy z Akademią Medyczną, gdzie dermatologia była strasznie ważna. Ta szkoła pokazywała, jak często mieliśmy problemy, ale na bieżąco jako neurochirurg widziałem niezbędność chirurgów plastycznych, ogromną niezbędność. I to chyba ciągle jest. Prawda? A tymczasem okazało się, że nasi niektórzy absolwenci – jak się dowiedziałem – jeszcze nie zdążą wejść na staż a zakładają gabinet medycyny estetycznej, no bo są lekarzami i wolno im. No, przecież to nie dlatego, że oni kochają to strasznie, że cokolwiek wiedzą na ten temat. Ja myślę nawet, że dużo mniej wiedzą niż kosmetyczka czy kosmetolożka, tylko rynek tak działa. Czyli tak naprawdę zostaje zadanie, kolejne, strasznie trudne zadanie dla tego niezwykle obciążonego resortu, w którym rzeczywiście dobrzy ludzie starają się robić, co mogą, ale muszą sięgnąć po szerokie eksperckie uwagi i zebrać je. Tylko urząd może to zrobić, ponieważ tylko urząd może być – powinien być – bezstronny, bo inaczej to robią się jakieś interesy, takie czy inne. Nie da się ukryć, zwłaszcza tam, gdzie są duże pieniądze.</u>
+          <u xml:id="u-26.3" who="#PoselWojciechMaksymowicz">Dlatego nie byłbym od razu skłonny powiedzieć, że na pewno tylko i wyłącznie lekarze, ale na pewno dobrze, że zaczęto dawać informację, że ministerstwo przygotowuje określenie specjalnych umiejętności. To już jest dobry kierunek, tylko że, jeżeli są jakieś dosyć proste czynności, to wchodzimy do świata, gdzie tak zwany asystent medyczny w Stanach Zjednoczonych często wykonuje operacje neurochirurgiczne tylko dlatego, że chirurg jest w takiej cenie i tak potrzebny, że pod jego pełną odpowiedzialnością – tego lekarza – on po prostu wykonuje coś pod jego nadzorem. To nie znaczy, że nie można wykonać dosyć prostego zabiegu, ale nie chodzi o sam zabieg, tylko o to, o czym mówił również pan przewodniczący – kompleks wiedzy, który pozwala na to, że nie wolno rozpocząć, jeżeli nie przeprowadzi się wywiadu, nie uzyska się informacji odnośnie do zmiany skórnej itd.</u>
+          <u xml:id="u-26.4" who="#PoselWojciechMaksymowicz">Tak naprawdę, czy państwu bardzo zależy na tym – państwu jako instytucji – w imię społeczeństwa na pierwszym miejscu, żeby było tak wielu lekarzy wykonujących zabiegi medycyny estetycznej, czy też dermatologów, chirurgów plastycznych, których prawie już nie ma, a jeśli są, to idą natychmiast do prywaty... To jest zrozumiałe, ja to rozumiem, tylko mechanizmy takie są. My jesteśmy w takiej sytuacji, że wprowadzić implant tam, gdzie trzeba, tak jak trzeba i jednocześnie złożoną repozycję z dobrym ukrwienie mikrochirurgicznym, to jest po prostu kazuistyka. Czyli może państwo będzie musiało na przykład jakoś zobowiązać, że ktoś, kto chce się tak nazywać, musi jednak pełnić świadczenia również w ramach NFZ. Nie to, że tylko, ale tak, bo inaczej to po prostu robi się jakiś problem.</u>
+          <u xml:id="u-26.5" who="#PoselWojciechMaksymowicz">Czyli jest to w ogóle problem filozofii i taki może ciekawostkowy. Stało się coś, co wymaga naszych działań i nawet trzeba sięgnąć do definicji, czy to w ogóle jest medycyna. Jeżeli będzie liposukcja, to będzie to medycyna, bo od liposukcji można umrzeć. Jeżeli to będzie wszczepianie czegokolwiek, to będzie medycyna, ale tak naprawdę większość tych działań nie jest medycyną. I to słowo medycyna rynkowo też świetnie przyciąga zainteresowanie, bo może ta moja sekretarka, do nie medycyny, by nie poszła tak się ostrzyknąć, nie wiem po co, tak naprawdę... Jest świetna...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-27">
+          <u xml:id="u-27.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Pozdrawiamy ją bardzo serdecznie, panie profesorze. Prawda? Bardzo proszę, pan przewodniczący Hoc.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-28">
+          <u xml:id="u-28.0" who="#PoselCzeslawHoc">Dziękuję, panie przewodniczący. Szanowni państwo, drodzy eksperci, Wysoka Komisjo, ja poruszę takie trzy kwestie. Może dzisiaj krótko, ale trzy kwestie.</u>
+          <u xml:id="u-28.1" who="#PoselCzeslawHoc">Pierwsza kwestia. Gdybyśmy spojrzeli na definicję zdrowia według WHO, to jest to dobrostan fizyczny, psychiczny i społeczny, a nie tylko brak choroby czy niedomagania, czy też niepełnosprawności. Czyli jeszcze raz: zdrowie to jest dobrostan fizyczny, psychiczny i społeczny.</u>
+          <u xml:id="u-28.2" who="#PoselCzeslawHoc">Jeśli do tego zastosowalibyśmy to, że ktoś nie ma satysfakcji z własnego wyglądu, czyli chce poprawić jakość życia, to wpisuje się w to: nie jest w pełni zadowolony, nie ma pełnego szczęścia psychicznego, a więc jest to jakby naprawa zdrowia. Czyli wchodzi w aspekty zdrowia według WHO.</u>
+          <u xml:id="u-28.3" who="#PoselCzeslawHoc">Ale z drugiej strony musimy wiedzieć, że naczelną zasadą medycyny jest salus aegroti suprema lex esto, czyli dobro pacjenta jest najwyższym prawem. Czyli praktycznie jedna definicja zdrowia jakby upoważnia do tego, że można poprawiać jakość życia poprzez to, żeby pacjent miał satysfakcję z własnego wyglądu. To jest w definicji zdrowia i ma prawo do tego. Jednak z drugiej strony musimy wiedzieć, że pacjent jest najważniejszy w tej układance.</u>
+          <u xml:id="u-28.4" who="#PoselCzeslawHoc">I trzecia kwestia, to jest takie przenikanie się wszelkich pojęć medycznych. Jest dermatologia – niekwestionowana, zasadnicza gałąź medycyny. Jest chirurgia plastyczna – gałąź medycyny, ale jest też chirurgia estetyczna, medycyna estetyczna, kosmetologia i to wszystko się przenika. Czyli krótko mówiąc, jest zasadnicza kwestia i – co moi przedmówcy mówili – praktycznie jesteśmy wszyscy odnośnie do tego zgodni. Czy to Ministerstwo Zdrowia, czy inne gremium, powinno tak, jak jest na przykład w programach leczniczych, jeśli ktoś kwalifikuje się do leczenia biologicznego musi spełniać następujące kryteria i wszystkie te kryteria musi spełnić... Krótko mówiąc, jest lista, specyfikacja pewnych aspektów, kryteriów i one muszą być spełnione, żeby dostać się do odpowiedniego programu leczniczego. Tak samo tutaj. Jeśli ktoś wykonuje dany zabieg, musi mieć do tego upoważnienie. Musi mieć do tego kompetencje. Ministerstwo Zdrowia – prawda, panie ministrze? Ministerstwo Zdrowia, być może jeszcze przy udziale innych gremiów, powinno opracować takie kryteria, kto może wykonywać takie zabiegi. Koniec. Króciutko. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-29">
+          <u xml:id="u-29.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dziękuję bardzo pani poseł Lubnauer proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-30">
+          <u xml:id="u-30.0" who="#PoselKatarzynaLubnauer">Zacznę od krótkiej uwagi do pana posła Maksymowicza. Ja nie wiem, czy do zakresu obowiązków pani sekretarki wchodzi też przyjmowanie uwag odnośnie do jej wyglądu i tego, jakie zabiegi stosuje. No, ale rozumiem, że w ramach równowagi ona może też...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-31">
+          <u xml:id="u-31.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Jestem przekonany, pani poseł, że to było powiedziane z dużą sympatią i przyjaźnią...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-32">
+          <u xml:id="u-32.0" who="#PoselKatarzynaLubnauer">Mimo wszystko uważam, że są jakieś...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-33">
+          <u xml:id="u-33.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">..., bo gdyby było inaczej, to myślę, że pan profesor by tego nie powiedział.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-34">
+          <u xml:id="u-34.0" who="#PoselKatarzynaLubnauer">Uważam, że to niestosowna uwaga. To jest raz.</u>
+          <u xml:id="u-34.1" who="#PoselKatarzynaLubnauer">Druga rzecz. Oczywiście, że muszą być, po pierwsze, pewne procedury, które musi wykonać również osoba, która się zajmuje tą pomocą kosmetologiczną. Być może powinny być one bardzo jasno wskazane. Być może powinno być tak, że pacjent czy klient powinien dostawać pełną informację dotyczącą zagrożeń. Jak wiemy, to zagrożenie jest również w przypadku, kiedy idziemy do lekarza i są wykonywane pewne zabiegi, są powikłania po różnych operacjach, również tych, które mają charakter estetyczny. W związku z tym dla mnie to, czego w tej chwili brakuje na tym powiedzeniu Komisji, to jest pewna nierównowaga. Nierównowaga tego, że słyszymy bardzo dużo głosów ze strony lekarzy, natomiast nie słyszymy tej drugiej strony. Czyli nie słyszymy, po pierwsze, strony tych osób, które skończyły tego typu studia kosmetologiczne, kosmetyczne już związały z tym zawodem swoją przyszłość i wykonują go od bardzo wielu lat.</u>
+          <u xml:id="u-34.2" who="#PoselKatarzynaLubnauer">Nie mamy też żadnych danych porównawczych dotyczących tego, ile mamy tych powikłań w różnych przypadkach w gabinetach prowadzonych przez kosmetyczki, od magistrów kosmetologii czy chirurgów. Mamy tylko przykłady, zdjęcia. Zapewne moglibyśmy też znaleźć takie zdjęcia po zabiegach chirurgicznych u lekarzy.</u>
+          <u xml:id="u-34.3" who="#PoselKatarzynaLubnauer">W związku z tym uważam, że rzeczywiście trzeba będzie to uregulować, bo są oczywiście zabiegi, które absolutnie może wykonywać tylko lekarz, ale bardzo ważne jest, żebyśmy nie wylali dziecka z kąpielą podwójnie. Z jednej strony mamy bardzo obciążonych lekarzy i wiemy, że tych lekarzy nam w Polsce brakuje, w bardzo wielu specjalnościach bardzo trudno jest się dostać do lekarza. Z drugiej strony, mamy sytuację, w której ktoś z wykształceniem lekarskim często wykonuje różne zabiegi po niedługim stosunkowo wyszkoleniu, natomiast równocześnie ktoś, kto kończy studia kosmetyczne, z długim stażem praktycznym, jak i wcześniej z długimi studiami, zajmuje się tylko tą dziedziną. No i jeszcze jest oczywiście kwestia taka gospodarcza, że im więcej wprowadzamy tego typu ograniczeń, tym więcej ludzi wysyłamy na bezrobocie, bo powodujemy, że ci ludzie po prostu tracą... Robimy szarą strefę. Zdajemy sobie sprawę z tego, że jeżeli tego typu zabiegi oddamy tylko pod nadzór lekarza, to można się spodziewać, że będziemy mieli taką sytuację, że ich koszt znacznie wzrośnie, a gdy wzrośnie ich koszt to ludzie będą szukać albo za granicą, albo w Polsce miejsc, gdzie będą mogli wykonać je trochę pokątnie.</u>
+          <u xml:id="u-34.4" who="#PoselKatarzynaLubnauer">W związku z tym dla mnie jest dość oczywiste, że trzeba to uregulować, ale trzeba to robić z dużą ostrożnością i nie reprezentując tylko jedną stronę interesów, to znaczy, zdając sobie sprawę z tego, że to jest silny konflikt interesów i że chodzi o duże pieniądze. W związku z tym ta rozmowa musi być jakby dwustronna. Nie może być tylko tak, że będą reprezentowane interesy środowiska lekarskiego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-35">
+          <u xml:id="u-35.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dziękuję. Myślę, że wszyscy przede wszystkim musimy reprezentować interes pacjenta, bo to jest to. I to pozwoli spojrzeć we właściwych proporcjach na wszystko. Pan poseł Wolski, proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-36">
+          <u xml:id="u-36.0" who="#PoselZdzislawWolski">W części ubiegła mnie pani poseł Lubnauer, bo chciałem spytać pana przewodniczącego, czy było zaproszenie dla reprezentacji kosmetologów i ewentualnie szansa, żeby oni swoje spojrzenie nam zaprezentowali, bo mamy koleżanki i kolegów dermatologów, którzy zgodnie – i oczywiście, że w interesie pacjenta, co nie podlega dyskusji – mają wspólne podejście do tego problemu, a chodzi oczywiście o to, gdzie jest to medycyna, gdzie tylko kosmetologia estetyczna, gdzie jest pacjent, którym pan minister zdrowia się bardzo interesuje, a gdzie tylko klient, którym wtedy pan minister zdrowia będzie się interesował tylko pośrednio. Jednocześnie jest to też rynek świadczeń medycznych oraz usług kilkumiliardowy i jeżeli pauperyzacja społeczeństwa nie zahamuje tego trendu, pewnie jest to rynek, który z powodów, o których poprzednicy mówili, będzie stale wzrastał. Czyli również w ten sposób trzeba na to spojrzeć, ale oczywiście z prymatem, że dobro pacjenta najważniejsze. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-37">
+          <u xml:id="u-37.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Szanowni państwo, ja mam wrażenie, że nie wszyscy państwo przeczytali temat dzisiejszego posiedzenia Komisji, który przegłosowaliśmy na początku nie zmieniając go, a który zaproponował, co podziałem na początku, pan przewodniczący Miller przy akceptacji całego prezydium. Jeżeli państwo nie pamiętacie, to ja przeczytam raz jeszcze: rozpatrzenie informacji na temat stosowania wyrobów medycznych w medycynie estetycznej, więc my mówimy o medycynie estetycznej.</u>
+          <u xml:id="u-37.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Proszę bardzo, nic nie stoi na przeszkodzie, abyśmy zwołali posiedzenie Komisji Zdrowia – pytanie, czy tylko zdrowia, czy może w jakimś szerszym gronie – na temat funkcjonowania gabinetów kosmetycznych. Natomiast my mówimy na temat medycyny estetycznej i koniec kropka. I to jest odpowiedź na państwa pytania. Pan przewodniczący Miller – przepraszam – tutaj poniekąd wywołany, jest tak jak i ja...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-38">
+          <u xml:id="u-38.0" who="#PoselRajmundMiller">Proszę państwa, dzisiejsze nasze spotkanie wynika z tego, o czym mówiłem, z doniesień ze strony środowiska medycznego, nie tylko polskiego, o powikłaniach, które występują i które z pewnych względów są nieleczone albo są źle leczone. My dzisiaj nie zastanawiamy się, nie debatujemy nad tym, czy zamknąć gabinety kosmetologii, bo przecież kosmetolodzy to też są ludzie po studiach, i to są studia często dwustopniowe, tylko rozmawiamy o tym, jakie dzisiaj są skutki i że trzeba pewne rzeczy uregulować. Czy w ten sposób, jak mówi pan profesor Maksymowicz, bo to się rozszerza i mówimy wtedy o asystentach medycznych, o innych, bo lekarzy jest faktycznie mało? Jednak dzisiaj nie zastanawiamy się nad liczbą lekarzy. Proszę państwa, dzisiaj mamy zastanowić się nad tym, jakie podjąć działania, żeby wskutek tego, co się dzieje, nie było takich sytuacji, a w każdym razie, jeżeli wystąpią powikłania, żeby były prawidłowo zaopatrzone, czy będzie to kosmetolog pod kierunkiem lekarza i wtedy będzie współpracował, czy znajdziemy jakieś inne rozwiązania.</u>
+          <u xml:id="u-38.1" who="#PoselRajmundMiller">Ja przypomnę państwu, bo może nie pamiętacie, była dyskusja na temat ustawy o zawodzie fizjoterapeuty. Też były straszne krzyki tych ludzi, którzy bez uprawnień otwierali gabinety fizjoterapii, okaleczyli ludzi ustawiając im w nieumiejętny sposób kręgosłupy. Mieli prawo zawieszenia tabliczek „gabinet fizjoterapii” itd. itd. Doprowadziliśmy do ustawy o zawodzie fizjoterapeuty i tego dzisiaj już nie ma, a jeżeli nawet się pokazuje, to jest to karane. Zatem naszym obowiązkiem jako parlamentarzystów, naszym obowiązkiem jako lekarzy... I to nie jest walka o interesy środowiska lekarskiego, bo tak wynikało z pewnej części państwa wypowiedzi. Ja z tym się nie zgadzam, bo jestem lekarzem. Ja nie walczę o interes środowiska lekarskiego, tylko wszyscy walczymy o interes pacjenta, żeby to było tak zrobione, żeby pacjent był bezpieczny. A jeżeli nie wiemy, jak to zrobić u nas, to jesteśmy w Unii Europejskiej. To po prostu zastosujmy przepisy, które są w Unii Europejskiej, bo one się sprawdzają, bez zabierania możliwości zarabiania w zakładach kosmetycznych, bo przecież tych zabiegów kosmetycznych, z których żyją te zakłady, jest znacznie więcej. Uregulujemy tylko mechanizm stosowania.</u>
+          <u xml:id="u-38.2" who="#PoselRajmundMiller">My mówimy dzisiaj o środkach, nie mówimy o działaniach i o całym zakresie działań w zakresie gabinetów medycyny kosmetycznej czy kosmetologii itd. My mówimy o środkach, które są stosowane, o niebezpieczeństwach związanych z tymi środkami i o tym, jaką wiedzę i kwalifikacje musi mieć osoba, która decyduje się na ich podanie. Ale również o odpowiedzialności, którą te osoby powinny ponosić, wskutek tego. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-39">
+          <u xml:id="u-39.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dziękuję za to wyjaśnienie. Szanowni państwo, jeszcze dwa zdania. W takim kierunku potoczyła się dyskusja. Można było w jakimś sensie to przewidzieć i dlatego, mimo że najczęściej na końcu wypowiedzi posłów zabieram głos, zabrałem od razu na początku, żeby pokazać różne aspekty, mając poczucie, żeby to nie było tylko i wyłącznie jednostronne spojrzenie na sprawę. Jednak pewne rzeczy są jasne i to, co powiedział pan przewodniczący, wymagało uregulowania, bo najgorzej, jeśli rynek nie jest dopracowany, jeżeli nie do końca wszystko jest jasne i czytelne. Pan poseł Rutka, proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-40">
+          <u xml:id="u-40.0" who="#PoselMarekRutka">Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, panie ministrze, szanowni państwo. Ja też jestem za tym, aby pewne rzeczy uregulować czy uporządkować w imię dobra przede wszystkim pacjenta czy klienta, bo coraz częściej pojawia się tu to określenie.</u>
+          <u xml:id="u-40.1" who="#PoselMarekRutka">Rozumiem też w jakiejś mierze środowisko lekarzy, którzy chcieliby mieć większą kontrolę nad tym rynkiem, który, według różnych badań, rośnie o około 10% rocznie. Wartość tego rynku próbowałem znaleźć w opracowaniach – są dość stare, kilkuletnie opracowania – ale ona waha się pomiędzy 2 a 5 mld zł, tak więc to są dość spore pieniądze. Tutaj dostrzegam pewnego rodzaju niekonsekwencję, bo z jednej strony w zespołach ratownictwa medycznego ograniczamy liczbę lekarzy, którzy udzielają nam pierwszej pomocy, i to jest zrozumiałe, bo tak się dzieje na całym świecie, ich rolę zastępują wykwalifikowani ratownicy medyczni, a tutaj do zabiegów, czasami wydawałoby się błahych – oczywiście każdy obarczony jest ryzykiem powikłań – będziemy angażować lekarza.</u>
+          <u xml:id="u-40.2" who="#PoselMarekRutka">Mam kilka pytań dość konkretnych do ministerstwa. Czy są znane jakieś symulacje dotyczące tego, jak będzie wyglądała branża kosmetyczna po wprowadzeniu tych uregulowań? To znaczy, inaczej mówiąc, ile takich zakładów będzie musiało się zamknąć lub też, to co mówiła pani posłanka Lubnauer, przejść do szarej strefy, bo nie ma co ukrywać, że takie ryzyko jest. I czy ministerstwo ma jakieś informacje dotyczące błędów w procedurach – medycznych to może trochę za dużo słowo – które były realizowane w gabinetach kosmetycznych. Może liczby procesów, odszkodowań, czegoś takiego.</u>
+          <u xml:id="u-40.3" who="#PoselMarekRutka">Ponadto kosmetolodzy nie będą mogli używać niektórych rodzajów wyrobów medycznych przy określonych czynnościach, natomiast pozostawia się możliwość wykonywania podobnych zabiegów, czyli ingerencji w powłokę skóry, w przypadku salonów tatuażu. Pytanie, czy tutaj nie ma jakiejś niekonsekwencji. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-41">
+          <u xml:id="u-41.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dziękuję. Też muszę jeszcze wyjaśnić, ponieważ część osób, pewnie zainteresowanych środowisk, obserwuje albo będzie odtwarzać później to posiedzenie Komisji w Internecie. Zatem, żeby było jasne dla osób, które obserwują – nie ma żadnej ustawy, nad którą my teraz wstępnie dyskutujemy. Czyli to nie jest tak, że oto zaproszono jakąś stronę, kogoś nie zaproszono, a jest na stole czy pod stołem jakaś ustawa, która będzie coś regulować. Tutaj rzeczywiście są pewne dyskusje, tak jak powiedział pan profesor, pan poseł Maksymowicz, jak na sympozjum, związane z określonym tematem pracy Komisji. Skończy się to pewnie jakimiś, nawet nie przegłosowanymi, wnioskami kierunkowymi. A co dalej, to zobaczymy, bo rzeczywiście ministerstwo w tym wszystkim powinno odgrywać pierwszą rolę. Nie ma więc ustawy, która by teraz mogła albo powodowała lub nie, zamykanie gabinetów lub coś podobnego.</u>
+          <u xml:id="u-41.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dobrze, to ze strony postów wszystkie osoby. Przepraszam, wracamy do ekspertów. Zaczniemy od pani profesor, która jeszcze się nie wypowiadała. Proszę uprzejmie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-42">
+          <u xml:id="u-42.0" who="#CzlonekZespoluNaukowegoKlinikiDermatologiiDermatologiiDzieciecejiOnkologicznejUniwersytetuMedycznegowLodziAleksandraLesiak">Przewodniczący, panie ministrze, szanowni państwo, Aleksandra Lesiak. Jestem dermatologiem, profesorem dermatologii, również sekretarzem w Sekcji Estetycznej Polskiego Towarzystwa Dermatologicznego. Słuchając tych wszystkich wypowiedzi na tematy, które mnie jako lekarza nurtują od wielu, wielu lat, chciałam powiedzieć przede wszystkim, że zawód kosmetologa nie jest zawodem medycznym. Za zawód kosmetologa odpowiada Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Wiem o tym, że w żadnych efektach kształcenia, które są na jakimkolwiek wydziale kosmetologii, nie jest powiedziane, że absolwent nawet drugiego stopnia tych studiów, będzie mógł podawać Botox, wypełniacz, robić lipolizę, podawać nici i robić jeszcze więcej straszniejszych rzeczy, które są robione.</u>
+          <u xml:id="u-42.1" who="#CzlonekZespoluNaukowegoKlinikiDermatologiiDermatologiiDzieciecejiOnkologicznejUniwersytetuMedycznegowLodziAleksandraLesiak">Medycyna estetyczna, proszę państwa, to jest medycyna. My jako absolwenci wydziału lekarskiego na zakończenie składamy naszą przysięgę. Naszym pierwszym celem jest primum non nocere, czyli my nie możemy zaszkodzić. Dlatego medycyna estetyczna wykonywana przez lekarzy... Też są powikłania, ale proszę państwa, jest ich zdecydowanie mniej.</u>
+          <u xml:id="u-42.2" who="#CzlonekZespoluNaukowegoKlinikiDermatologiiDermatologiiDzieciecejiOnkologicznejUniwersytetuMedycznegowLodziAleksandraLesiak">Medycyna estetyczna postrzegana przez lekarzy, przynajmniej przez lekarzy dermatologów w kręgu, w którym ja się obracam, jest to medycyna bardziej regeneracyjna, medycyna, która zapobiega starzeniu. Pan profesor Maksymowicz mówił o swojej sekretarce, że być może tam zostało to... Że wychodzi ona poza granice dobrego smaku i przekracza po prostu terapię, bo medycyna ma poprawiać samopoczucie, ma poprawiać funkcjonowanie. Medycyna estetyczna jest do leczenia blizn potrądzikowych. Medycyna estetyczna jest do leczenia zmian po oparzeniach, blizn pooparzeniowych. Medycyna estetyczna jest do leczenia różnych form łysienia. Medycyna estetyczna jest po to, żeby leczyć pacjentki po leczeniu onkologicznym, a więc medycyna estetyczna, proszę państwa, jest medycyną, a nie kosmetologią. A kosmetologia jest zawodem niemedycznym, który wspomaga i utrzymuje te efekty, które lekarz prowadzi.</u>
+          <u xml:id="u-42.3" who="#CzlonekZespoluNaukowegoKlinikiDermatologiiDermatologiiDzieciecejiOnkologicznejUniwersytetuMedycznegowLodziAleksandraLesiak">Kosmetologii nie ma nigdzie indziej na świecie. Jest to polski twór. Proszę państwa, we Francji, w niedalekim kraju, członku Unii Europejskiej, medycyną estetyczną mogą zajmować się tylko dermatolog i chirurg plastyk, nikt więcej. I okulista w okolicy oczu. Jest to więc problem.</u>
+          <u xml:id="u-42.4" who="#CzlonekZespoluNaukowegoKlinikiDermatologiiDermatologiiDzieciecejiOnkologicznejUniwersytetuMedycznegowLodziAleksandraLesiak">Ja szanuję wszystkich kolegów kosmetologów. Mamy kolegów kosmetologów, których też uczymy. Natomiast żaden z kolegów i koleżanek kosmetolożek, nie jest uczony przez nikogo z nas, jak podawać Botox, jak podawać nici, jak robić HIFU i jak robić wszystkie inne zabiegi. Dlatego też myślę, że przychodzi klient, a wychodzi pacjent, i tu jest problem, bo ktoś za to ma wziąć odpowiedzialność. Bierze wtedy lekarz, który tego zabiegu nie wykonywał.</u>
+          <u xml:id="u-42.5" who="#CzlonekZespoluNaukowegoKlinikiDermatologiiDermatologiiDzieciecejiOnkologicznejUniwersytetuMedycznegowLodziAleksandraLesiak">Tu pan profesor Maksymowicz mówił, że niektórzy jeszcze stażu nie skończą, a otwierają gabinety medycyny estetycznej. Ja zajęłam się medycyną estetyczną dopiero po habilitacji, kiedy byłam już wykształconym specjalistą. Myślę więc, że to podejście jest też bardzo indywidualne. Natomiast nie mówimy tutaj o interesach, o pieniądzach, tylko o tym, co później, bo ten pacjent... Może ich jest stu, może ich jest dwustu, ale jeżeli to będzie ślepota lub nie daj Boże śmierć, no to jest ten jeden pacjent, który nie może się zdarzyć z powodu medycyny estetycznej wykonanej nie przez lekarza. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-43">
+          <u xml:id="u-43.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dziękuję bardzo. Pani profesor, ja powiem tak. Niestety, to trochę znak czasów. Pani profesor powiedziała, że dopiero po habilitacji zajęła się medycyną estetyczną, ale generalnie można mówić o różnych dziedzinach medycyny, gdzie pewne podejście w ostatnich latach trochę się zmienia, niestety, ale to już inna historia.</u>
+          <u xml:id="u-43.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Tylko proszę powiedzieć, powiedzcie w takim razie państwo – no, przepraszam zadam pewne przewrotne pytanie – to po co iść na pięcioletnie studia kosmetologii. Powiedzmy to oczywiście, skoro już na ten temat rozmawiamy. Powinniśmy rozmawiać rzeczywiście, akurat w tym zakresie, w szerszym, innym gronie. No, ale skoro to pojawia się za każdym razem, to należałoby na to pytanie odpowiedzieć. Bardzo proszę, i też być może inne. Pani profesor Zegarska teraz, proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-44">
+          <u xml:id="u-44.0" who="#KierownikKatedryKosmetologiiiDermatologiiEstetycznejCMwBydgoszczyUMKwToruniuBarbaraZegarska">Panowie przewodniczący, szanowni państwo, kosmetologia została powołana w Collegium Medicum 20 lat temu. Miałam tą przyjemność, że byłam od samego początku na kosmetologii. Została ona powołana po to, żeby po prostu wykształcić grono specjalistów, którzy będą zajmowali się też szeroko rozumianym zdrowiem.</u>
+          <u xml:id="u-44.1" who="#KierownikKatedryKosmetologiiiDermatologiiEstetycznejCMwBydgoszczyUMKwToruniuBarbaraZegarska">Początkowo były studia pierwszego stopnia, potem były również studia również drugiego stopnia. I tak jak kiedyś były szkoły pielęgniarskie – to my pamiętamy, były licea pielęgniarskie – zostały powołane studia pielęgniarskie pierwszego i drugiego stopnia, pierwszego i drugiego stopnia też dla położnych, i po to też została zrobiona kosmetologia.</u>
+          <u xml:id="u-44.2" who="#KierownikKatedryKosmetologiiiDermatologiiEstetycznejCMwBydgoszczyUMKwToruniuBarbaraZegarska">Tak jak mówiła pani profesor Lesiak – ja jestem od początku w tych efektach kształcenia zaangażowana – nigdy nie było mowy, że są to tak zwani mali lekarze, jak niektórzy mówią. Nie ma czegoś takiego. Medycyna jest medycyną, kosmetologia jest kosmetologią i należy to ściśle rozgraniczyć...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-45">
+          <u xml:id="u-45.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Ale co mają robić...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-46">
+          <u xml:id="u-46.0" who="#KierownikKatedryKosmetologiiiDermatologiiEstetycznejCMwBydgoszczyUMKwToruniuBarbaraZegarska">Wszystko inne... To tak samo można by było powiedzieć, co mają robić pielęgniarki. Tak samo i tutaj. Kosmetolodzy mają szeroki zakres...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-47">
+          <u xml:id="u-47.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Ja myślę, pani profesor, jednak nie porównujmy zawodu medycznego... Ja pamiętam oczywiście czasy liceów pielęgniarskich, ale jednak tego nie porównujmy, bo wydaje się, że to pytanie jest zasadne, co...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-48">
+          <u xml:id="u-48.0" who="#KierownikKatedryKosmetologiiiDermatologiiEstetycznejCMwBydgoszczyUMKwToruniuBarbaraZegarska">Ale też można powiedzieć, dlaczego instrumentariuszka nie może ot tak sobie, troszkę pooperować, jeśli ona to wszystko wie. Prawda? Tak samo i tutaj. Też skończyła studia i jest magistrem.</u>
+          <u xml:id="u-48.1" who="#KierownikKatedryKosmetologiiiDermatologiiEstetycznejCMwBydgoszczyUMKwToruniuBarbaraZegarska">Proszę państwa, w żadnych efektach kształcenia nigdy nie było, że absolwent może wykonywać tego typu zabiegi. To co mówiła pani profesor Lesiak – my nie uczymy studentów tego i osoba, która idzie na kosmetologię, ma w efektach kształcenia od razu powiedziane, co wolno, czego nie wolno i jakie ma kompetencje.</u>
+          <u xml:id="u-48.2" who="#KierownikKatedryKosmetologiiiDermatologiiEstetycznejCMwBydgoszczyUMKwToruniuBarbaraZegarska">Ponieważ pewne sprawy zostały już, delikatnie mówiąc, przez inne uczelnie... Zostaliśmy przez Ministerstwo Zdrowia poproszeni o przygotowanie tak zwanych efektów kształcenia. I został poproszony o to KRAUM. Akurat zostałam powołana jako przewodnicząca tej komisji KRAUM-owskiej. Przygotowaliśmy z kosmetologami i z lekarzami całe efekty kształcenia, które zostały zaaprobowane przez wszystkie uczelnie medyczne, w których jest kosmetologia. Przygotowaliśmy również procedury, które państwu wyświetliłam, a które – tak uważamy – są procedurami medycznymi. I te procedury powinny być obowiązkowe.</u>
+          <u xml:id="u-48.3" who="#KierownikKatedryKosmetologiiiDermatologiiEstetycznejCMwBydgoszczyUMKwToruniuBarbaraZegarska">Oczywiście możemy dyskutować jeszcze nad niektórymi parametrami różnego rodzaju preparatów, natomiast to, co jest medyczne, musi być dla lekarza medycyny i lekarza stomatologa, natomiast to, co jest niemedyczne, może wykonywać oczywiście kosmetolog. Nigdzie, w żadnych efektach nigdy nie było, nie jest i na dzień dzisiejszy nie będzie, że kosmetolog może wykonywać zabiegi medycyny, zwłaszcza że nie jest zawodem medycznym. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-49">
+          <u xml:id="u-49.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dziękuję bardzo. Słyszę już polemiczne głosy państwa. Eksperci niech się wypowiadają, a później oddam głos posłom jeszcze raz. Tylko, pani profesor, z całą sympatią – ja przepraszam, muszę trochę w taką rolę wejść – jednak określmy, co przynależy, bo przepraszam bardzo, skąd ten obywatel ma wiedzieć: a nie, nie, nie, tu pójdę do dermatologa, a tutaj pójdę do kosmetologa. Powiem tak, jeżeli pewne rzeczy jasno nie są wypowiedziane, jasno, na twardo, wielkimi literami wypisane, to skąd ten przeciętny Kowalski czy Kowalska mają wiedzieć, a nie, z tym to nie, trzeba iść gdzieś indziej, a z tym to może można iść do kosmetologa. Jeżeli mogę panią profesor...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-50">
+          <u xml:id="u-50.0" who="#PrezesSLDEEwaKaniowska">Ja nie jestem profesorem. Doktor nauk medycznych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-51">
+          <u xml:id="u-51.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dobrze, pani doktor.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-52">
+          <u xml:id="u-52.0" who="#PrezesSLDEEwaKaniowska">Dziękuję. Proszę państwa, ja chciałabym tutaj jeszcze powiedzieć o jednej rzeczy. Jest rok 1990. Otwierają się granice i wchodzi przemysł kosmetologiczny i kosmetologia do Polski. Okazuje się, że w Polsce zawód kosmetologa to jest rzemiosło, więc jest mistrz i jest czeladnik. Następnie wchodzą firmy, proszę państwa, które proponują naszym kosmetyczkom zabiegi typu ultradźwięk. To znaczy, przy pomocy ultradźwięków otwieramy kanały jonowe, a następnie substancje czynne możemy wprowadzić głęboko w skórę. Wykonują zabiegi, które się nazywają peelingi, a wszędzie na świecie tak jest, że peelingi określane jako powierzchowne i średnio głębokie może wykonać kosmetolog, natomiast peeling głęboki, który może się wiązać z uszkodzeniem warstwy właściwej skóry i może doprowadzić do koszmarnych blizn, już wykonują tylko i wyłącznie lekarze. W związku z tym wtedy, w 1990 r. zaczynam kształcić i powstaje we Wrocławiu pierwsza szkoła, tak zwany licencjat kosmetologa, ponieważ firmy nie znajdują absolutnie możliwości edukacji naszego środowiska kosmetyczek, które jest nieprzygotowane na to, co przychodzi z Zachodu. Wtedy była to pierwsza inicjatywa, kiedy to właśnie we Wrocławiu, powstała taka szkoła kształcąca.</u>
+          <u xml:id="u-52.1" who="#PrezesSLDEEwaKaniowska">Proszę państwa, co może robić kosmetyczka. Co może robić kosmetolog? Na pewno kosmetolog, proszę państwa, może... Jest różnego rodzaju połączenie, w jaki sposób może nakłuwać. Jest to w całym świecie, że może nakłuwać na przykład tylko górną warstwę rogową wchodząc częściowo w żywe warstwy naskórka. Lekarz może głębiej. Jest podane konkretnie, jaki peeling może wykonać, jakim ph. Jest konkretnie określone: to może robić lekarz, to może robić kosmetolog.</u>
+          <u xml:id="u-52.2" who="#PrezesSLDEEwaKaniowska">Natomiast jeżeli mówimy tutaj, jaka jest różnica między nakłuwaniem, bo cały czas była mowa, że jest przekroczenie granicy naskórka... To nie o to chodzi, proszę państwa. To co pan tutaj powiedział przed chwileczką, proszę państwa, że jest makijaż permanentny. Proszę państwa, jakie są konsekwencje takiego zabiegu. To może być uczulenie, to może być krzywo wykonane, to może być podrażnienie, to może być uczulenie na barwnik. To jest wszystko, co może się zdarzyć, jeżeli wprowadzimy substancje czynną?</u>
+          <u xml:id="u-52.3" who="#PrezesSLDEEwaKaniowska">Ja, proszę państwa, żałuję, że tego nie podpisałam, natomiast tam są, proszę państwa, efekty reakcji immunologicznych nie do przewidzenia, które dzieją się w skórze. Zapominamy, że cały czas mówimy o narządzie immunologicznym.</u>
+          <u xml:id="u-52.4" who="#PrezesSLDEEwaKaniowska">Tu cały czas jest mowa o biznesie, proszę państwa, natomiast jako lekarz... Ponieważ 40 lat pracuję, a 20 lat pracuję i zajmuje się tą dermatologią estetyczną, ci pacjenci namiętnie przychodzą do nas. I tu chodzi o jeszcze jedną rzecz. Jesteście państwo lekarzami. Pytam więc, który z was chciałby wziąć odpowiedzialność, jeżeli przychodzi do was pacjent z powikłaniem. Lekarz bierze absolutnie odpowiedzialność prawną, i to on już za wszystko odpowiada, natomiast państwo nie macie w ogóle pojęcia o tym, co zostało wprowadzone do skóry. Nie jesteśmy w stanie tego stwierdzić, nie wiemy, jak leczyć. Nie działa na żadne leki, podawane cytostatyki. Nie działa na żadne preparaty, terapie sterydowe. Ci pacjenci są miesiącami przez nas leczeni, ponieważ dochodzi do takich interakcji, że my nie mamy żadnych sposobów ani, że tak powiem, wytycznych leczenia.</u>
+          <u xml:id="u-52.5" who="#PrezesSLDEEwaKaniowska">Jeżeli dochodzi do podania kwasu i on dostaje się do naczynia i dochodzi do ślepoty, to lek, który musimy zastosować, hialuronidaza, nie ma nawet rejestracji medycznej w Polsce, proszę państwa, a jest to lek obarczony tak zwanym wstrząsem anafilaktycznym. Panie kosmetolog na forach pytają się, czy są jakieś leki bez recepty, którymi można wyprowadzić pacjenta ze wstrząsu. Proszę państwa, to nie są żarty.</u>
+          <u xml:id="u-52.6" who="#PrezesSLDEEwaKaniowska">Może to wyda się śmieszne, ale w tej chwili pani, która jest laborantką prosektoryjną, która świetnie zna anatomię, wykonuje powiększanie penisów. Ja tylko czekam, co się zdarzy za chwilę.</u>
+          <u xml:id="u-52.7" who="#PrezesSLDEEwaKaniowska">Proszę państwa, było to tu dyskutowane. Mamy polski przypadek ślepoty i mamy polski przypadek udaru. To nie są... Proszę państwa, przepraszam za moje emocje, ale ja walczę o tych ludzi. Ci ludzie miesiącami zalegają. Wszyscy, to są osoby leczone z ciężkimi urazami, depresjami. I nie można w ten sposób mówić, ponieważ ja nigdy nie zostawiłam dermatologii. Dla mnie dermatologia estetyczna jest przedłużeniem. Leczę trądzik, to w takim razie, jeżeli on ustępuje, to ja leczę czy upiększam.</u>
+          <u xml:id="u-52.8" who="#PrezesSLDEEwaKaniowska">Dermatologia zawsze była połączona z psychodermatologią. Jeżeli jest jakiś problem leczniczy w środku i chorujemy, to nie jest to dla pacjenta takim problemem, jak to, proszę państwa, że to widać. I z tego, myślę, jest ten problem. Natomiast mówiąc o tym, co się dzieje w tej chwili na ulicach, to właśnie nie jest podejście medyczne. Jeżeli usta są małe, są zaciśnięte i jest problem, my jako lekarze mamy prawo pacjentowi pomóc, natomiast to zaczyna chodzić po ulicach, po prostu przeraża wszystkich, i nas lekarzy również. To jest dramat, bo pani przychodzi i sobie życzy. Ja mówię, jeżeli pani jest u mnie, to ja nie mam zabiegu, o którym pani mówi, że jest modny. Ja mówię, że dzisiaj są u mnie modne tabletki na przeczyszczenie i czy również by pani chciała. Proszę państwa, to przecież dochodzi do jakiegoś absurdu. To są terapie. My jesteśmy dermatologami. My stymulujemy skórę. My ją przebudowujemy. My odbudowujemy, bo na przykład są braki. My możemy przywrócić prawidłowe funkcjonowanie narządu immunologicznego, natomiast to, co zaczyna w nim wybuchać, to dopiero za chwilę będzie problem, bo tutaj – państwu to pokazywałam – wchodzą reakcje włóknienia, tworzenia się guzów, a my nie możemy tego opanować. I to jest po podaniu substancji. Natomiast jest problem prawny, który lekarz, bo są lekarze, którzy odmawiają leczenia tych powikłań, ponieważ w tym momencie, jeżeli chodzi o sądy, my jako lekarze odpowiadamy. Już nie kosmetolog ani te osoby, które nie wiadomo, co, kiedy i komu wsadzały w tę skórę. To w któryś w momencie wybuchnie. W związku z tym, dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-53">
+          <u xml:id="u-53.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dziękuję. Pan poseł Hardie-Douglas.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-54">
+          <u xml:id="u-54.0" who="#PoselJerzyHardieDouglas">No, ja z przykrością słucham tej... To znaczy, mam takie uczucie, że jednak tam, gdzie są duże pieniądze, tam jest chęć ograniczenia liczby osób, które te pieniądze mogą zarobić. To jest prawda od lat znana.</u>
+          <u xml:id="u-54.1" who="#PoselJerzyHardieDouglas">Tutaj pani profesor mówiła o tym, jak jest we Francji i kto może, że to są tylko dermatolodzy i chirurdzy plastyczni. Ja jestem chirurgiem onkologiem. Od lat uprawiam tak zwaną dermatoonkologię. Robię bardzo poważne różne zabiegi, przeszczepy skóry, przesuwam płaty itd., ale również zajmuję się – jeśli mam klientów – tą medycyną estetyczną. Niech pani powie, czy ja po dwudziestu paru latach wykonywania przeróżnych zabiegów na skórze mam prawo, czy nie mam prawa wykonywania tych zabiegów. Pani by chciała to ograniczyć. Ja to wiele razy już słyszałem...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-55">
+          <u xml:id="u-55.0" who="#PrezesSLDEEwaKaniowska">Nie, nie, nie...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-56">
+          <u xml:id="u-56.0" who="#PoselJerzyHardieDouglas">Ale chwileczkę. Podała pani przykład państwa, które jest w Unii Europejskiej. Mówiła to pani nie bez powodu. Jednak ja nie chcę w swojej sprawie, bo ja wiem doskonale, że moja działalność wkrótce pewnie się skończy i nikt nie zdąży ograniczyć tutaj moich możliwości, ale jest to, co powiedział pan poseł Rutka. Bardzo dobry przykład. Przez lata byliśmy przygotowani, że w każdej karetce jeździł lekarz, a potem pojawił się zawód ratownika medycznego. Nie jest to lekarz. I czy coś złego się dzieje? Nie. Jest jakby konieczność, żeby tak właśnie się działo. Jeżeli jest zawód kosmetologa – ja nie mam nikogo w rodzinie z kosmetologów i to nie jest jakieś moje tutaj... No, gdyby kosmetolodzy mogli to robić, to powiedziałbym, że będą mi również odbierać pieniądze, ale mnie się wydaje – ja idę za myślą pana przewodniczącego – że jeżeli ludzie idą na studia 4–5-letnie i nie mogą potem robić zabiegów kosmetycznych o bardzo małym stopniu inwazyjności, a panie doskonale o tym... Nie, nie. Tu była cała lista wymieniona. Ja to oglądałem. Praktycznie niczego nie mogą robić.</u>
+          <u xml:id="u-56.1" who="#PoselJerzyHardieDouglas">Dlaczego nie mogą wstrzyknąć Botoxu? Dlaczego nie mogą wstrzykiwać kwasu hialuronowego? Wszystkie te preparaty mają powikłania w 99,9% odwracalne. One po paru miesiącach są odwracalne. Oczywiście pani będzie pokazywała zdjęcia różnych okaleczonych ludzi. Chciałbym wiedzieć, czy oni zostali okaleczeni przez kosmetologów, czy przez lekarzy, którzy absolutnie legalnie prowadzą swoje gabinety.</u>
+          <u xml:id="u-56.2" who="#PoselJerzyHardieDouglas">Tutaj mieliśmy przykład pani poseł, która jest lekarzem rodzinnym i mówi, że ona w życiu nie wzięłaby się do tego, bo na tym się nie zna. Ale gdyby miała taką ochotę, to zgodnie z prawem w Polsce poszłaby na szkolenie, które ja wielokrotnie przechodziłem, żeby sobie albo coś utrwalić, albo się dowiedzieć, jakie są nowości. Ile takie szkolenie trwa? Jeden dzień, a czasami, jeśli jest bardzo intensywne, to dwa dni. Ta pani doktor mogłaby spokojnie, zgodnie z prawem, podawać kwas hialuronowy, robić wszystkie właściwie zabiegi, które można robić. Mogłaby nici zakładać z haczykami i podciągać skórę.</u>
+          <u xml:id="u-56.3" who="#PoselJerzyHardieDouglas">Nie demonizujmy tego. Jeżeli kosmetologia do tego nie przygotowuje, to proszę zmienić program na tej kosmetologii tak, żeby ludzie wiedzieli, co to jest leczenie przeciwwstrząsowe i żeby z tego powodu, że raz na ileś dziesiątków tysięcy zdarza się wstrząs po podaniu jakiegoś preparatu w skórę... Nie demonizuj my tego. Po prostu, czasami jest konieczność zadziałania natychmiast i trzeba mieć zestaw przeciwwstrząsowy, ale w większości są to przypadki, które można odesłać do tych, którzy zajmują się leczeniem powikłań. Tak więc panie przesadzacie, po prostu. Ja uważam, że jest tutaj drugie dno. Mimo że wszystkie zaprzeczacie temu, to prawda jest taka, że walczymy po prostu o pieniądze. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-57">
+          <u xml:id="u-57.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dziękuję. Pan, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-58">
+          <u xml:id="u-58.0" who="#CzlonekZarzaduPTMEiAAPiotrSznelewski">Wysoka Komisjo, proszę państwa, tak naprawdę medycyna estetyczna potrzebuje zespołów lekarz-kosmetolog. My nie jesteśmy w stanie realizować wielu terapii łączonych, jeżeli nie mamy obok siebie kosmetologa. Wszystkie procedury mikrodermabrazji powinny być zarezerwowane tylko i wyłącznie dla kosmetologów. Wszystkie procedury laserów, urządzeń typu IPL i laserów epilacyjnych powinny być zarezerwowane dla kosmetologów lub lekarzy. Wszelkie typy makeupów permanentnych, które są postacią tatuażu, i także inne tatuaże, powinny być wykonywane tylko przez kosmetologów. Mamy duży zakres zadań i usług, które osoby wykwalifikowane mogą realizować. Problem polega na tym, że nie ma ustawy o zawodzie kosmetologa i te wszystkie procedury robią dowolne osoby.</u>
+          <u xml:id="u-58.1" who="#CzlonekZarzaduPTMEiAAPiotrSznelewski">Kolejna procedura to jest na przykład zdobienie paznokci z użyciem utwardzania materiałów ultrafioletem. To powinno być realizowane tylko i wyłącznie przez kosmetologa, dlatego że ten paznokieć trzeba obejrzeć. Ultrafiolet jest niebezpieczny onkogennie. Kosmetolodzy są więc nam niezbędni w zespołach.</u>
+          <u xml:id="u-58.2" who="#CzlonekZarzaduPTMEiAAPiotrSznelewski">Tak naprawdę, jeżeli ja realizuję na przykład odmładzanie skóry głęboką procedurą lasera frakcjonującego, kosmetolog może przygotować mi tego pacjenta, zebrać wywiad, razem możemy uzupełnić kwestię zdolności gojenia tego organizmu i ustawienie suplementacji, a potem on pomaga goić tą skórę po procedurze. Czyli tak naprawdę, my siebie nawzajem potrzebujemy. Wszelkie duże praktyki dermatologii i medycyny estetycznej mają w swoich zespołach kosmetologów. My siebie uzupełniamy, nie chcemy konkurować. Brakuje przepisów na temat tego, co jest zarezerwowane tylko i wyłącznie dla osób po studiach kosmetologicznych i studiach lekarskich.</u>
+          <u xml:id="u-58.3" who="#CzlonekZarzaduPTMEiAAPiotrSznelewski">I jedna moja drobna uwaga odnośnie do tego, co powiedziałem. Nie mówiłem o karach, o prawie karnym, które jest trudne i wymaga tego, że musi już dojść do powikłania. Mówiłem o tym, że brak kar administracyjnych finansowych za niestosowanie się zgodnie z instrukcją.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-59">
+          <u xml:id="u-59.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dziękuję bardzo. Właśnie o to ze trzy razy pytałem, prosiłem, żeby to powiedzieć. Niestety – proszę sobie później już na spokojnie, bez emocji, odsłuchać przebieg posiedzenia Komisji – mimo moich apeli, panie nie chciałyście, a może w emocjach nie potrafiłyście powiedzieć jak to powinno wyglądać. Pan teraz to powiedział, i bardzo dobrze. Niech to będzie jedną z puent tego spotkania, no bo tak jak mówiłem, są rzeczy, które mogą wykonywać wyłącznie jedni – myślę o lekarzach – wyłącznie albo wystarczy drudzy, i pewne rzeczy, które są wykonywane pod nadzorem. Ale teraz myślę, że pan minister ma ostatnie słowo. Panie ministrze, proszę do puenty. I myślę, że ma pan kolejne zadanie do wykonania, a mianowicie zajęcie się tym niełatwym tematem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-60">
+          <u xml:id="u-60.0" who="#PodsekretarzstanuwMZMaciejMilkowski">Dziękuję bardzo serdecznie. To jeszcze zanim ja bym zabrał głos, oddałbym go osobie kompetentnej, pani dyrektor Zadorożnej, która ustala moduły kształcenia i z ministerstwem edukacji bardzo mocno współpracuje, bo tutaj było sporo pytań dotyczących kompetencji poszczególnych zawodów medycznych i zawodów niemedycznych, bo kosmetolog nie jest zawodem medycznym. Tak więc, jeśli można, to pani dyrektor.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-61">
+          <u xml:id="u-61.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Bardzo proszę pani dyrektor.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-62">
+          <u xml:id="u-62.0" who="#DyrektorDepartamentuRozwojuKadrMedycznychMZMalgorzataZadorozna">Dzień dobry państwu. Małgorzata Zadrożna, dyrektor Departamentu Rozwoju Kadr Medycznych w Ministerstwie Zdrowia. Tak już tylko króciutko mówiąc, problem z kosmetologią polega na tym, że rzeczywiście my nie zweryfikowaliśmy programów kształcenia we wszystkich uczelniach prowadzących kształcenie kosmetologów, a przynajmniej w tych, które mamy zidentyfikowane.</u>
+          <u xml:id="u-62.1" who="#DyrektorDepartamentuRozwojuKadrMedycznychMZMalgorzataZadorozna">Rzeczywiście jest tak, jak tutaj mówiła pani profesor Zegarska – przepraszam, tak mi się wydaje, że pani profesor Zegarska to mówiła – że uczelnie w swoich programach kształcenia, które kształtują w ramach swojej autonomii, nie mają zabiegów interwencyjnych. Uczą kosmetologów, tak jak tutaj mówiła pani profesor, rzeczywiście takiej kosmetologii rozumianej jako profilaktyka, o charakterze miękkim. Natomiast to, co ewidentnie przez lata się zadziało, to rynek szkoleniowy poza uczelniami, który już w sposób bardzo dowolny i niekontrolowany proponował kosmetologom dodatkowe szkolenia, i one poszły bardzo daleko. One poszły w kierunku rzeczywiście tych procedur już dużo bardziej interwencyjnych, jakbyśmy ich nie klasyfikowali.</u>
+          <u xml:id="u-62.2" who="#DyrektorDepartamentuRozwojuKadrMedycznychMZMalgorzataZadorozna">To nad czym w tej chwili pracujemy, to rzeczywiście jest rodzaj regulacji. Czy to zrobimy na poziomie standardów kształcenia, czyli takich, jak mają lekarze, pielęgniarki, farmaceuci, gdzie po prostu mamy, że tak powiem, zespół umiejętności, które każdy kosmetolog musi uzyskać, i to jest w rozporządzeniu i wtedy jest pełna kontrola nad umiejętnościami kosmetologów? Usiądziemy, porozmawiamy. Zresztą nie dalej niż w poniedziałek mieliśmy spotkanie, z przedstawicielami kosmetologów i myślę, że bardzo konstruktywne, dotyczące właśnie procedur, jakie mogą wykonywać. Myślę, że to jest jedno z rozwiązań i na to rozwiązanie zgadza się w tej chwili minister nauki i edukacji. Rozmawiamy też z Ministerstwem Rozwoju i Technologii, które jakby nadzoruje ten zawód. Tak więc na pewno w stosunkowo niedługim czasie zaproponujemy takie przedyskutowane, mam nadzieję, że satysfakcjonujące rozwiązanie tego problemu.</u>
+          <u xml:id="u-62.3" who="#DyrektorDepartamentuRozwojuKadrMedycznychMZMalgorzataZadorozna">Natomiast, tak jak mówię, wyjściowo, rzeczywiście należy zgodzić się z panią profesor Zegarską, że ten zawód był stworzony do funkcji takiej właśnie, o jakiej pan mówił, członka szerszego zespołu współpracującego z lekarzem, zaś rynek szkoleń zewnętrznych, prywatnych, rozwinął te kompetencje w przypadku zawodu niemedycznego, ale jednak ingerującego w zdrowie człowieka. Nam się wydaje, że tak nie powinno być, że szkolenia zupełnie niezależne od legislacji kształtują kompetencje w tak poważnym obszarze. Wydaje się więc, że rzeczywiście tutaj ta nasza ingerencja jest potrzebna.</u>
+          <u xml:id="u-62.4" who="#DyrektorDepartamentuRozwojuKadrMedycznychMZMalgorzataZadorozna">Nie jestem w stanie powiedzieć czy to będzie miało charakter ustawy czy rozporządzenia, ale dyskutujemy, w jaki sposób dobrze to uregulować na poziomie powszechnie obowiązującym. I zapewniam państwa, że rozmawiamy też ze środowiskiem kosmetologów. To nie jest tak, że jednostronnie przyjmujemy to, co dostaliśmy z KRAUM-u. Mam nadzieję, że uda się nam wypracować takie rozwiązanie, które przynajmniej w dużej części będzie satysfakcjonujące.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-63">
+          <u xml:id="u-63.0" who="#PodsekretarzstanuwMZMaciejMilkowski">To ja teraz przejmę głos. Bardzo dużo tutaj było mowy o różnych problemach. My widzimy to i się zgadzamy.</u>
+          <u xml:id="u-63.1" who="#PodsekretarzstanuwMZMaciejMilkowski">Nie mamy informacji o faktycznych powikłaniach, bo nie zbieramy w sposób sformalizowany takich informacji. To nie jest zawód medyczny. Nie mamy informacji ze szpitali o powikłaniach w poszczególnych ośrodkach, w szczególności ośrodkach niemedycznych, tak więc nie możemy powiedzieć o statystykach, jakie są, opierając się na działaniach kosmetologów lub lekarzy w tym zakresie.</u>
+          <u xml:id="u-63.2" who="#PodsekretarzstanuwMZMaciejMilkowski">Faktycznie dostaliśmy pod koniec ubiegłego roku wniosek o to, żeby przedstawić standardy dotyczące wykonywania poszczególnego leczenia. Analizujemy pod kątem formalnym, w jaki sposób i czy można to ogłosić, ponieważ minister zdrowia, po zasięgnięciu opinii Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji, może ogłosić obwieszczenie w zakresie postępowania diagnostycznego i leczenia. Jest to jednak delegacja, która dookreśla świadczenia gwarantowane i finansowane ze środków publicznych, a tutaj mamy do czynienia w zdecydowanej większości ze świadczeniami niefinansowanymi ze środków publicznych, i tutaj jest jakiś problem.</u>
+          <u xml:id="u-63.3" who="#PodsekretarzstanuwMZMaciejMilkowski">Tak jak powiedziałem wcześniej, art. 51 ustawy o wyrobach medycznych, która weszła dwa tygodnie temu, w ust. 1 mówi, że prezes Urzędu Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych powiadamia ministra właściwego do spraw zdrowia o grupach rodzajowych wyrobów, które stwarzają lub mogą stwarzać zagrożenie dla życia, zdrowia lub bezpieczeństwa pacjentów, użytkowników i osób trzecich, wskazując propozycje wprowadzenia określonych wymagań lub ograniczeń dotyczących tych wyrobów, w celu zapewnienia właściwego poziomu bezpieczeństwa ich używania i mogą dotyczyć również kwalifikacji użytkowników, wyposażenia technicznego podmiotów wykonujących te czynności i kwalifikacji osób zatrudnionych w tych podmiotach Jak już powiedziałem, pierwszy wniosek został zgłoszony, dotyczący leczenia tlenem hiperbarycznym. Taki wniosek jest. Innych wniosków jeszcze nie ma. Prezes ma obowiązek wszystkie te wnioski analizować. Zresztą przedstawił również stanowisko Dyrekcji Generalnej do Spraw Zdrowia i Bezpieczeństwa Żywności w Komisji Europejskiej.</u>
+          <u xml:id="u-63.4" who="#PodsekretarzstanuwMZMaciejMilkowski">Jeśli chodzi o temat, jest on bardzo istotny. Jeśli chodzi o to, co jest świadczeniem zdrowotnym, a co nie jest świadczeniem zdrowotnym, to oczywiście medycyna estetyczna jest medycyną. W związku z tym jest to świadczenie zdrowotne w szerokim rozumieniu, bo przywracanie zdrowia, leczenie, ale leczenie w zakresie szerszym.</u>
+          <u xml:id="u-63.5" who="#PodsekretarzstanuwMZMaciejMilkowski">Jeśli chodzi o realizację tych świadczeń, to państwo wykonują to w ramach podmiotów leczniczych. Podmioty lecznicze mają dookreślone zasady ubezpieczenia działalności, z którego osoby pokrzywdzone mogą uzyskać odpowiednie odszkodowanie. W przypadku świadczeń kosmetologicznych mister zdrowia – minister finansów, bo to Ministerstwa Finansów jest rozporządzenie – takiego rozporządzenia nie może wydać i jest to normalna działalność rynkowa. Widać na pewno, że tu jest być może dużo do zrobienia, bo jest to świadczenie, które może wiązać się z istotnymi powikłaniami i ten klient w pewnym momencie staje się pacjentem, którego trzeba leczyć, przywracać mu zdrowie, a tego nie chcielibyśmy na pewno.</u>
+          <u xml:id="u-63.6" who="#PodsekretarzstanuwMZMaciejMilkowski">Oczywiście tutaj też minister finansów bardzo jasno dookreślił, co jest objęte VAT-em. To, co jest świadczeniem zdrowotnym służącym ratowaniu, przywracaniu zdrowia, jest świadczeniem zdrowotnym zwolnionym z VAT-u. Wszystkie świadczenia, które są związane z innymi celami, nawet świadczenie w badaniach klinicznych, są normalnie opodatkowane VAT-em 23-procentowym.</u>
+          <u xml:id="u-63.7" who="#PodsekretarzstanuwMZMaciejMilkowski">Ten zakres, ten podział pomiędzy tym, co powinno być, to wiemy... Byliśmy na spotkaniu z Naczelną Izbą Lekarską, znamy stanowisko Naczelnej Izby Lekarskiej i właściwie to jest bardzo jasne oczekiwanie tj. dokładne dookreślenie podziału tej granicy, żeby tak jak pan przewodniczący powiedział, wszystkie osoby idące na studia wiedziały, jakie będą miały prawa kompetencyjne.</u>
+          <u xml:id="u-63.8" who="#PodsekretarzstanuwMZMaciejMilkowski">Ja tu widzę, że pan poseł Hardie-Douglas, jak myślę, ma bardzo dobry kierunek myślenia, że mówimy tutaj wyłącznie o pacjencie, ale w tle być może są również jakieś środki finansowe. Jakaś taka intencja może jest w tym zakresie. No i dowiedziałem się też, że rozmawiamy z tym najlepszym środowiskiem, które właśnie wprowadziło kosmetologię do Polski, wykształciło tę grupę zawodową i może jakoś zbyt mocno, zbyt dobrze wykształciło, że te osoby weszły w jakiś zakres medyczny i nie tylko medyczny swoich działań.</u>
+          <u xml:id="u-63.9" who="#PodsekretarzstanuwMZMaciejMilkowski">Tak więc na pewno temat ważny. Chyba trzeba się tym mocno zająć. Myślę, że oficjalnie, gdy prezes urzędu dostanie wniosek, to tym się zajmie bardzo poważnie, ale to nie jest sprawa prosta. Na pewno trzeba dyskusji i jakiegoś konsensusu. To nie będzie proste, ale dla wszystkich stron na pewno ten konsensus powinien być wypracowany. Tak więc ja dziękuję bardzo serdecznie. Temat bardzo, bardzo istotny.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-64">
+          <u xml:id="u-64.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dziękujemy bardzo. Jeszcze pan przewodniczący Hoc, proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-65">
+          <u xml:id="u-65.0" who="#PoselCzeslawHoc">Panie ministrze i pani dyrektor, ja zrozumiałem to, co pani powiedziała i pan minister, że będą albo jesteście w trakcie opracowania, wespół z Ministerstwem Edukacji i Nauki, z Ministerstwem Rozwoju i Technologii, być może z Ministerstwem Finansów, kompleksowych standardów kształcenia i zestawu umiejętności. Czy tak? To fajnie. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-66">
+          <u xml:id="u-66.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dziękuję bardzo. Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00177-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00177-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..5ddc7db
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00177-01/header.xml
@@ -0,0 +1,67 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-zdrxx-00177-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Zdrowia /nr 177/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Zdrowia /nr 177/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#ZDR">177</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-22</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="LegislatorUrszulaSek" role="speaker">
+        <persName>Legislator Urszula Sęk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="LegislatorzBiuraLegislacyjnegoUrszulaSek" role="speaker">
+        <persName>Legislator z Biura Legislacyjnego Urszula Sęk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia Piotr Bromber</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwMZPiotrBromber" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w MZ Piotr Bromber</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselBoleslawPiecha" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bolesław Piecha</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselElzbietaGelert" role="speaker">
+        <persName>Poseł Elżbieta Gelert</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselJanuszKorwinMikke" role="speaker">
+        <persName>Poseł Janusz Korwin-Mikke</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselJerzyHardieDouglas" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Hardie-Douglas</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselKrystynaSkowronska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Krystyna Skowrońska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselMarekHok" role="speaker">
+        <persName>Poseł Marek Hok</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselRiadHaidar" role="speaker">
+        <persName>Poseł Riad Haidar</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelTomaszLatos" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Tomasz Latos</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="ZDR" role="committee">
+        <orgName>Komisja Zdrowia</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00177-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00177-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..108dea5
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00177-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,424 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dzień dobry. Witam państwa bardzo serdecznie na posiedzeniu Komisji Zdrowia. Bardzo proszę o zalogowane się do systemu. Witam serdecznie panie i panów posłów, witam pana ministra i pana prezesa ze współpracownikami oraz zaproszonych gości. Stwierdzam kworum.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dzisiejsze posiedzenie przewiduje rozpatrzenie uchwały Senatu RP w sprawie ustawy o zmianie ustawy o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych oraz niektórych innych ustaw (druk nr 2343). A w drugim punkcie – rozpatrzenie projektu dezyderatu do ministra zdrowia w sprawie udzielenia odpowiedzi na zalecenia pokontrolne Najwyższej Izby Kontroli dotyczące organizacji i finansowania przeszczepiania narządów. Czy są uwagi do porządku dziennego? Nie widzę zgłoszeń. Stwierdzam, że porządek dzienny został przyjęty.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Szanowni państwo, jak zostałem poinformowany, nie ma przedstawiciela Senatu, który mógłby prezentować te poprawki, a Senat zgłosił w swojej uchwale 22 poprawki. Proponuję zatem, abyśmy zwyczajowo przyjęli następujące rozwiązanie. Przedstawienie stanowiska Biura Legislacyjnego...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Panie przewodniczący, ale...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Ale proszę sobie nie włączać mikrofonu, pani poseł...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">To proszę mi udzielić głosu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Ja mówię w tej chwili. Proszę mi dać dokończyć. Proponuję zatem rozwiązanie, które jest przyjęte standardowo w takich sytuacjach, czyli opinia Biura Legislacyjnego, opinia rządu, ewentualnie jeden głos za poprawką, jeden głos przeciw i głosowanie. Czy ktoś jest przeciwny wobec tej propozycji?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Uwaga.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Pani poseł Skowrońska, proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Tak, panie przewodniczący. Złożyliśmy wykaz posłów, którzy chcą zabrać głos za poprawką, ale nie dopuścił mnie pan do głosu. A pani senator Alicja Chybicka poprosiła, żebym zaprezentowała te poprawki. Nie miałam szansy panu tego przekazać w trybie posiedzenia Komisji. A zatem poprosimy o uwzględnienie osób, które poprosiły o głos i przekazały panu listę do poszczególnych poprawek.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Pani poseł, nie ma takiej możliwości. Jest taka procedura, jak powiedziałem. I żeby było jasne, również przedstawiciele różnych innych środowisk do mnie się zwrócili. Ja udzieliłem informacji, że bez przesądzania, czy przedstawiciel strony społecznej, czy parlamentu – jest głos za i głos przeciw poprawce. Tak było do wielu lat i tu nie ma nic innego, nic nowego. Kiedy państwo rządzili, panowały identyczne zasady. Tak samo jak nie ma możliwości, aby poseł zastąpił senatora. Od tego jest izba wyższa i jest izba niższa.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Nic nie stało na przeszkodzie – senatorów jest stu – jeżeli jeden nie mógł, to mógł przyjść inny. Senat mógł upoważnić kogoś innego. Nawet marszałka Senatu mógł upoważnić do tego, aby wyrazić swoje stanowisko, natomiast nie posła. Zatem ta sprawa jest jednoznaczna. Jeżeli pani uważa inaczej i stawia pani wniosek formalny, pierwszy raz zresztą, a pani jest 20 lat w Sejmie, możemy go przegłosować. Taka jest moja propozycja, zgodna ze scenariuszem, który jest ogólnie obowiązujący. Jak rozumiem, ta zasada została przyjęta.</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">W takim razie przechodzimy do procedowania poprawek. Pierwsze pytanie jest do Biura Legislacyjnego. Czy jakieś poprawki będą łączone, czy będziemy je razem poddawać pod głosowanie? Bardzo proszę o opinię Biuro Legislacyjne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#LegislatorzBiuraLegislacyjnegoUrszulaSek">Proszę państwa, połączenia są dwa. Poprawka nr 1 z poprawką nr 14 oraz poprawka nr 4 z poprawką nr 7. To jest takie oczywiste połączenie, które musi być, ponieważ przy poprawkach nr 1 i nr 14 jest kwestia terminologii. Jeżeli więc zgodzimy się na zaproponowaną przez Senat, to nie możemy w jednym miejscu użyć pewnego zwrotu, tylko musimy go używać już w całej ustawie. Przy czym poprawki nr 1 i 14, a później jeszcze poprawka nr 6 mają charakter redakcyjny – można się spierać, czy one poprawiają tekst, czy nie. Pozostałe poprawki mają charakter merytoryczny.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#LegislatorzBiuraLegislacyjnegoUrszulaSek">I jest jedna sytuacja problematyczna, powiedzmy. Senat zgłosił sekwencję poprawek do załącznika. Te poprawki podnoszą wskaźnik. Ten wskaźnik jest dla wszystkich grup podniesiony o 0,25. Senat nie poddał tego pod głosowanie łącznie. Można dwojako spojrzeć na ten problem: tak, że możemy poddać to pod głosowanie łącznie z tego punktu widzenia, że na przykład chcemy wszystkim o 0,25 podnieść, a można też poddać to pod głosowanie rozłącznie, żeby podnieść niektórym grupom. Z tym że jest taki niuans – te grupy są tak uszeregowane, że pomiędzy poszczególnymi grupami nie ma często tej różnicy 0,25. Jeśli państwo zdecydują, że poddają to pod głosowanie oddzielnie, może być tak, że państwo przyjmą dla jakiejś grupy wyższy wskaźnik i ta grupa przeskoczy wskaźnikiem grupę wyżej. Jest to więc do państwa decyzji, czy po prostu ze względów...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Pani mecenas, ja bym chciał, żebyśmy możliwie ściśle stosowali się do 22 poprawek Senatu. Rozumiem, że to, co pani teraz powiedziała, dotyczy bodajże poprawek nr 10–22. Czy tak?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#LegislatorUrszulaSek">Z wyjątkiem...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Z wyjątkiem poprawki nr 14.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#LegislatorUrszulaSek">...poprawek nr 11, 14 i 17. Poprawka nr 11 i 17 mają charakter merytoryczny.                                One dokonują zmian w ramach samej grupy zawodowej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Pani mecenas, w związku z tym ja bym chciał, żeby... Rozumiem, że to nie jest nasza, dowolna interpretacja. Jeżeli pani uważa – nie wiem dokładnie, jak to było, bo nie mamy niestety przedstawiciela Senatu – że to powinno być poddane pod głosowanie łącznie, to jest to oczywiście logiczne i spójne. Jeżeli jednak pani uważa – bo tak zostały nam przedstawione poprawki – że to powinno być poddane pod głosowanie łącznie, to oczywiście poddamy to pod głosowanie oddzielnie. Tu proszę o interpretację.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#LegislatorUrszulaSek">Na posiedzeniu komisji senackiej te poprawki były poddane pod głosowanie osobno, ale może ja dam ten przykład. Jeśli nie przyjęliby państwo poprawki nr 10, czyli nie zmieniliby państwo tego współczynnika dla lekarza albo lekarza dentysty ze specjalizacją, to on miałby współczynnik 1,45. A gdyby państwo przyjęli poprawkę nr 12 Senatu, to farmaceuta i fizjoterapeuta mieliby 1,54, czyli wyżej niż lekarz czy lekarz dentysta ze specjalizacją. To jest tego typu...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dobrze, pani mecenas. To ja powiem inaczej. Tak, widzę, pani poseł. Bo my mamy tutaj tylko wyrażenie opinii. To nie jest wiążące dla całego Sejmu. W związku z tym moim zdaniem powinniśmy zagłosować w taki sam sposób, w jaki będzie głosował cały Sejm. Jeżeli Sejm będzie głosować nad tymi poprawkami, nad tym podniesieniem wskaźnika, łącznie dla wszystkich, to wtedy my też powinniśmy wydać opinie łączną. A jeżeli my na sali plenarnej będziemy poddawali to pod głosowanie osobno, to i tu powinniśmy poddawać pod głosowanie osobno. To powinno być takie samo jak na sali plenarnej, gdzie my to rozstrzygniemy, a tutaj tylko opiniujemy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#LegislatorUrszulaSek">To jest tego typu sytuacja, że zarówno Sejm nie jest związany sposobem głosowania Senatu, jeżeli nie zachodzą nierozerwalne więzi, tak jak między poprawkami nr 1 i nr 14 oraz poprawkami nr 4 i nr 7, ale też Komisja daje rekomendacje Sejmowi, przedstawiając, co poddawać pod głosowanie łącznie. Jednak marszałek na posiedzeniu plenarnym może inaczej podać te poprawki pod głosowanie...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dobrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#LegislatorUrszulaSek">To jest państwa decyzja, czy ten blok poprawek nr 10, 12, 13, 15, 16 oraz poprawek nr 18–22 państwo poddadzą pod głosowanie łącznie, czy oddzielnie. Można tak i tak. Po prostu zwróciłam uwagę na to, jakie to będzie miało praktyczne przełożenie, że lekarz może zostać ze współczynnikiem 1,45, a farmaceuta może mieć 1,54, jeśli państwo jedną przyjmą, a drugiej nie przyjmą.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Jasne. Jest to logiczne. Dobrze.</u>
+          <u xml:id="u-21.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Pani poseł Skowrońska. Jakiś wniosek formalny z tym związany, rozumiem. Proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Poza tą debatą proponuję, żeby rekomendację każdej poprawki oddzielnie poddawać pod głosowanie i żebyśmy zakończyli dyskusję. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dziękuję. Ja myślę, że jednak powinniśmy to przegłosować, ponieważ... Przegłosować sposób opiniowania tej sprawy. Tak rozumiem interpretację Biura Legislacyjnego, która daje taką możliwość...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Czy mogę?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Sekundkę. Ja teraz mówię, pani poseł. Z tym zastrzeżeniem, że możemy pozmieniać kolejność w tabeli, jeżeli coś przegłosujemy na tak, a coś inaczej. Tak zrozumiałem interpretację pani mecenas. Czy tak?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Czy ja mogę?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-27">
+          <u xml:id="u-27.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Pani mecenas najpierw odpowie, później pani poseł. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-28">
+          <u xml:id="u-28.0" who="#LegislatorUrszulaSek">Proszę państwa, to jest do państwa uznania, czy poddać to pod głosowanie łącznie, czy nie. Wskazałam, jakie ewentualnie wynikają z tego praktyczne problemy, czy po prostu, jaki będzie stan prawny, jeśli państwo zdecydują, czy łącznie, czy osobno. Jeśli państwo nie chcą zmieniać pewnej gradacji, że te współczynniki są, to należałoby poddać te poprawki pod głosowanie łącznie, bo może dojść do sytuacji, że wbrew państwa woli jedno głosowanie pójdzie inaczej. I po prostu będzie...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-29">
+          <u xml:id="u-29.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dobrze. Rozumiem, pani mecenas. Chyba musimy odnieść się w głosowaniu do tego, czy łącznie, czy osobno. Pani poseł Skowrońska jeszcze słowo, proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-30">
+          <u xml:id="u-30.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Ja prosiłam, żeby rozłącznie poddać to pod głosowanie, ale jeżeli państwo tak uznacie, to ja za to umierać nie będę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-31">
+          <u xml:id="u-31.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dobrze. Rozumiem, pani poseł. Poddam pod głosowanie w takim razie, w jaki sposób będziemy głosować, tylko jeszcze proszę Biuro Legislacyjne o pomoc. Poprawki nr 10–22 z wyłączeniem poprawki nr 14. Czy tak? Dobrze. Pani mecenas, proszę powiedzieć.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-32">
+          <u xml:id="u-32.0" who="#LegislatorUrszulaSek">Poprawki nr 10, 12, 13, 15, 16 oraz poprawki nr 18–22.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-33">
+          <u xml:id="u-33.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dobrze. Czyli wyłączamy poprawki nr 11, nr 14 i nr 17, okej. W takim razie poddam pod głosowanie propozycję łącznego poddania pod głosowanie – przeczytam raz jeszcze – poprawek nr 10, 12, 13, 15, 16, 18, 19, 20, 21 i 22.</u>
+          <u xml:id="u-33.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Kto jest za łącznym poddaniem pod głosowanie tych poprawek? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Głosowało 30 posłów. Za było 17 posłów, przeciw było 12, a wstrzymała się 1 osoba. Poprawki poddamy więc pod głosowanie łącznie. A teraz przechodzimy do procedowania.</u>
+          <u xml:id="u-33.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Poprawka nr 1, która łączy się z poprawką nr 12. Biuro Legislacyjne, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-34">
+          <u xml:id="u-34.0" who="#LegislatorUrszulaSek">Poprawka ma charakter redakcyjny. Do państwa uznania, czy ona rzeczywiście poprawia tekst.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-35">
+          <u xml:id="u-35.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dziękuję. Stanowisko rządu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-36">
+          <u xml:id="u-36.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Stanowisko negatywne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-37">
+          <u xml:id="u-37.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dziękuję. Czy jest ktoś, kto chce zabrać głos za lub przeciw poprawce? Nie widzę chętnych. W takim razie przechodzimy do głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-37.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Kto jest za przyjęciem poprawek? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-37.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Głosowało 30 posłów. Za było 13 posłów, przeciw 17, nikt się nie wstrzymał.                     Poprawki nie uzyskały pozytywnej rekomendacji Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-37.3" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Poprawka nr 2. Biuro Legislacyjne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-38">
+          <u xml:id="u-38.0" who="#LegislatorUrszulaSek">Ma charakter merytoryczny. Nie zgłaszamy uwag.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-39">
+          <u xml:id="u-39.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Stanowisko rządu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-40">
+          <u xml:id="u-40.0" who="#PodsekretarzstanuwMZPiotrBromber">Negatywne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-41">
+          <u xml:id="u-41.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Czy jest głos za lub przeciw? Pan poseł Riad Haidar. Czy pan poseł za, czy przeciw?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-42">
+          <u xml:id="u-42.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Pytanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-43">
+          <u xml:id="u-43.0" who="#PoselBoleslawPiecha">Nie ma pytań. Jest za czy przeciw.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-44">
+          <u xml:id="u-44.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Panie pośle, głos za, czy przeciw poprawce?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-45">
+          <u xml:id="u-45.0" who="#PoselRiadHaidar">Jestem za.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-46">
+          <u xml:id="u-46.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dobrze. To proszę zabrać głos. Proszę uzasadnić.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-47">
+          <u xml:id="u-47.0" who="#PoselRiadHaidar">A dlaczego za, panie przewodniczący? Dlatego, że ten przepis wyeliminuje zjawisko uznaniowości w momencie, kiedy pracownik podwyższa swoje kwalifikacje. To będzie pewnik dla tych wszystkich, którzy podwyższą swoje kwalifikacje. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-48">
+          <u xml:id="u-48.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Okej. Dziękuję uprzejmie za wyjaśnienie. Czy pan minister chce odnieść się do tego głosu? Nie czy tak?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-49">
+          <u xml:id="u-49.0" who="#PodsekretarzstanuwMZPiotrBromber">Nie, dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-50">
+          <u xml:id="u-50.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dziękuję. W takim razie przechodzimy do głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-50.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Kto jest za przyjęciem poprawki? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-50.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Głosowało 32 posłów. Za było 15 posłów, przeciw 16, wstrzymała się 1 osoba. Poprawka nie uzyskała pozytywnej rekomendacji Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-50.3" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Poprawka nr 3. Biuro Legislacyjne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-51">
+          <u xml:id="u-51.0" who="#LegislatorUrszulaSek">Merytoryczna.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-52">
+          <u xml:id="u-52.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Stanowisko rządu. A może, czy jest głos za lub przeciw poprawce? Poprawka nr 3.                 Nie widzę zgłoszeń. Stanowisko rządu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-53">
+          <u xml:id="u-53.0" who="#PodsekretarzstanuwMZPiotrBromber">Negatywne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-54">
+          <u xml:id="u-54.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Negatywne. Przechodzimy do głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-54.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Kto jest za przyjęciem poprawki? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-54.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Głosowało 32 posłów. Za było 15 posłów, przeciw 17, nikt się nie wstrzymał. Poprawka nie uzyskała pozytywnej rekomendacji Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-54.3" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Teraz poprawka nr 4, która łączy się z poprawką nr 7. Stanowisko Biura Legislacyjnego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-55">
+          <u xml:id="u-55.0" who="#LegislatorUrszulaSek">Kwestia merytoryczna.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-56">
+          <u xml:id="u-56.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Stanowisko rządu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-57">
+          <u xml:id="u-57.0" who="#PodsekretarzstanuwMZPiotrBromber">Negatywne. W naszej ocenie, jak i w ocenie skutków regulacji te zapisy – przypomnę, str. 8 i 9 – w dostateczny sposób gwarantują źródło i sposób dystrybucji tych środków. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-58">
+          <u xml:id="u-58.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dziękuję. Czy jest głos za lub przeciw? Widzę. Pan poseł Hok, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-59">
+          <u xml:id="u-59.0" who="#PoselMarekHok">Poprawki nr 4 i 7 stanowią...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-60">
+          <u xml:id="u-60.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Pan poseł jest za, czy przeciw? Żebyśmy wiedzieli.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-61">
+          <u xml:id="u-61.0" who="#PoselMarekHok">Jestem za poprawką. W związku z tym chciałbym uzasadnić to stanowisko, ponieważ jest to poprawka, która uchyla przepis zobowiązujący podmiot leczniczy do wskazania w umowie o pracę, do której grupy zawodowej, określonej w załączniku do ustawy, jest zaliczone zajmowane przez pracownika stanowisko pracy.</u>
+          <u xml:id="u-61.1" who="#PoselMarekHok">Chodzi o to, że umowa o pracę pracownika medycznego określa najczęściej ogólne wskazane miejsce pracy, ogólne stanowisko pracy. W związku z tym dojść może do takiej sytuacji, że dany pracownik zostanie przesunięty na inne stanowisko pracy. Ma wykształcenie wyższe, ma specjalizację, a jeśli w zadaniach wynikających na przykład z umowy z Narodowym Funduszem Zdrowia takie stanowisko w takiej ilości nie będzie potrzebne, to pracodawca teoretycznie będzie mógł zaliczyć tego pracownika do innej grupy zawodowej, jakby pomniejszając możliwość jego wynagrodzenia wynikającą z załącznika o grupach zawodowych. To daje po prostu możliwość podpisania umowy o pracę, gdzie wskazane miejsce pracy wiąże się z wykształceniem, a nie konkretnie ze stanowiskiem zajmowanym w miejscu pracy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-62">
+          <u xml:id="u-62.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dziękuję bardzo. Na szczęście, jak pan poseł powiedział, teoretycznie, bo raczej nie zakładam, żeby coś takiego miało miejsce...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-63">
+          <u xml:id="u-63.0" who="#PoselMarekHok">Musimy założyć wszystko, niestety. Tak więc boję się, żeby ta teoria się nie zrealizowała.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-64">
+          <u xml:id="u-64.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dobrze. Dziękuję, panie pośle, za szczegółowe wyjaśnienie. Stanowisko rządu było negatywne. Czy tak, panie ministrze?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-65">
+          <u xml:id="u-65.0" who="#PodsekretarzstanuwMZPiotrBromber">Tak.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-66">
+          <u xml:id="u-66.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">W dalszym ciągu. To przechodzimy do głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-66.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Kto jest za przyjęciem poprawek? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Głosowało 33 posłów. Za było 15 posłów, przeciw 18, nikt się nie wstrzymał. Poprawki nie uzyskały pozytywnej rekomendacji Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-66.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Poprawka nr 5. Bardzo proszę, Biuro Legislacyjne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-67">
+          <u xml:id="u-67.0" who="#LegislatorUrszulaSek">Nie mamy uwag.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-68">
+          <u xml:id="u-68.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Stanowisko rządu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-69">
+          <u xml:id="u-69.0" who="#PodsekretarzstanuwMZPiotrBromber">Negatywne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-70">
+          <u xml:id="u-70.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Czy ktoś z pań i panów posłów lub gości chciałby zabrać głos za lub przeciw poprawce? Nie widzę zgłoszeń. Przechodzimy zatem do głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-70.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Kto jest za przyjęciem poprawki? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Głosowało 33 posłów. Za było 16 posłów, przeciw 17, nikt się nie wstrzymał. Poprawka nie uzyskała pozytywnej rekomendacji Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-70.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Poprawka nr 6. Biuro Legislacyjne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-71">
+          <u xml:id="u-71.0" who="#LegislatorUrszulaSek">To jest kwestia redakcyjna, ale nie mamy uwag.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-72">
+          <u xml:id="u-72.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Stanowisko rządu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-73">
+          <u xml:id="u-73.0" who="#PodsekretarzstanuwMZPiotrBromber">Negatywne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-74">
+          <u xml:id="u-74.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Czy ktoś chce zabrać głos za lub przeciw poprawce? Nie widzę zgłoszeń. Przechodzimy do głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-74.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Kto jest za przyjęciem poprawki? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Głosowało 33 posłów. Za było 16 posłów, przeciw 17, nikt się nie wstrzymał. Poprawka nie uzyskała pozytywnej rekomendacji Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-74.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Poprawka nr 7 została już rozpatrzona. Poprawka nr 8. Biuro Legislacyjne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-75">
+          <u xml:id="u-75.0" who="#LegislatorUrszulaSek">Nie zgłaszamy uwag.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-76">
+          <u xml:id="u-76.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Jest głos za lub przeciw poprawce. Bardzo proszę, pani poseł Gelert.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-77">
+          <u xml:id="u-77.0" who="#PoselElzbietaGelert">Oczywiście, że jesteśmy za tą poprawką, ponieważ ma ona tak naprawdę doprecyzować, w jaki sposób, jak również dać pewność, że szpitale w związku z tą poprawką i podwyżką dostaną pieniądze.</u>
+          <u xml:id="u-77.1" who="#PoselElzbietaGelert">Zobaczcie państwo, jest już niedługo 1 lipca. Właściwie jest już tuż-tuż, a pracodawcy nadal nie wiedzą, w jaki sposób będą sfinansowane te podwyżki. Nie ma tej informacji. Jest zerowa informacja na ten temat. Państwo cały czas mówicie, że może tak, może tak. No, proszę państwa, to są tak duże pieniądze i tak ważne rzeczy, że nie można na dwa tygodnie przed wejściem ustawy nie wiedzieć, w jaki sposób ona będzie dalej finansowana. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-78">
+          <u xml:id="u-78.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Stanowisko rządu, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-79">
+          <u xml:id="u-79.0" who="#PodsekretarzstanuwMZPiotrBromber">Negatywne. Odsyłam panią poseł do str. 9, tj. oceny skutków regulacji w tym zakresie. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-80">
+          <u xml:id="u-80.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Gdyby pan minister mógł dopowiedzieć dla wszystkich, co jest w tym miejscu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-81">
+          <u xml:id="u-81.0" who="#PodsekretarzstanuwMZPiotrBromber">Tam właśnie jest wskazany sposób dystrybucji, propozycja dystrybucji, możliwości w zakresie dystrybucji tych środków. Tak jak i na str. 8 są wskazane źródło i forma zabezpieczenia tych środków, skąd te środki będą pochodziły. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-82">
+          <u xml:id="u-82.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dziękuję bardzo. Przechodzimy zatem do głosowania. Kto jest za przyjęciem poprawki?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-83">
+          <u xml:id="u-83.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Panie ministrze, a gdzie jest to źródło?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-84">
+          <u xml:id="u-84.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-85">
+          <u xml:id="u-85.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">No, gdzie jest to źródło i jaka metoda jest pokazana? Minister nie może tak odpowiedzieć, że nie, bo nie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-86">
+          <u xml:id="u-86.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Głosowało 33 posłów. Za było 15 posłów, przeciw 17, wstrzymała się 1 osoba. Poprawka nie uzyskała pozytywnej rekomendacji Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-86.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Teraz poprawka nr 9. Bardzo proszę, stanowisko Biura Legislacyjnego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-87">
+          <u xml:id="u-87.0" who="#LegislatorUrszulaSek">Merytoryczna kwestia.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-88">
+          <u xml:id="u-88.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Czy ktoś z państwa chce...? Pan poseł Hardie-Douglas. Stanowisko za czy przeciw poprawce?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-89">
+          <u xml:id="u-89.0" who="#PoselJerzyHardieDouglas">Stanowisko za.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-90">
+          <u xml:id="u-90.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-91">
+          <u xml:id="u-91.0" who="#PoselJerzyHardieDouglas">Ta poprawka, zresztą zgodnie z tym, co piszą senatorowie w uzasadnieniu, zmierza do tego, żeby w kolumnie drugiej, w załączniku do ustawy, wyraz „wymaganych” zastąpić wyrazem „posiadanych”. To jest dosyć istotne, dlatego że przy opisie stanowiska będzie można dokonywać różnych nadużyć po to, żeby osoby z wyższymi kwalifikacjami, takie, które są w trakcie zdobywania wyższych kwalifikacji, otrzymały po prostu niższe pobory. Myślę, że w przypadku mizerii finansowej, jaka jest w opiece zdrowotnej, wielu dyrektorów, niestety, będzie chciało skorzystać z takiej możliwości. Dlatego, żeby zachęcić pracowników do podnoszenia kwalifikacji, powinniśmy jasno powiedzieć, że jeżeli ktoś jest na danym stanowisku pracy, to powinien otrzymywać wynagrodzenie zgodnie z kwalifikacjami posiadanymi, a nie wymaganymi w opisie stanowiska. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-92">
+          <u xml:id="u-92.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dziękuję bardzo. Głos przeciw – pan poseł Korwin-Mikke, proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-93">
+          <u xml:id="u-93.0" who="#PoselJanuszKorwinMikke">Ja jestem przeciw, bo obawiam się, że to oznacza, że ludzie będą mieli pieniądze za posiadane kwalifikacje, ale nie za wymagane przez szpital. To mogą być nie te kwalifikacje, które są potrzebne. To zmusi do błędnej polityki finansowej, moim zdaniem, absolutnie. Ja jestem przeciw.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-94">
+          <u xml:id="u-94.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dziękuję bardzo. Stanowisko rządu, proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-95">
+          <u xml:id="u-95.0" who="#PodsekretarzstanuwMZPiotrBromber">Stanowisko rządu jest negatywne. Przypomnę tylko, że w dyskusji ze środowiskiem zaproponowaliśmy zmiany w rozporządzeniu w zakresie tzw. taryfikatora. Tam uregulujemy kwestie związane z wymaganym i posiadanym. Środowisko o tym wie. Rozmowy i prace zostały już rozpoczęte. Odnośnie do zachęcenia do kształcenia, to właśnie ta tabela projektu ustawy i te zarobki mają między innymi zachęcić ludzi do kształcenia, do wchodzenia w zawód i wykonywania zawodu medycznego. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-96">
+          <u xml:id="u-96.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dziękuję bardzo. Przechodzimy do głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-96.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Kto jest za przyjęciem poprawki? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Głosowało 34 posłów. Za było 16 posłów, przeciw 18, nikt się nie wstrzymał. Poprawka nie uzyskała pozytywnej rekomendacji Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-96.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Teraz mamy blok poprawek, które już wcześniej były przytaczane, ale przypomnę raz jeszcze. Poprawki nr 10, 12, 13, 15, 16, 18, 19, 20, 21 i 22. Stanowisko Biura Legislacyjnego już poznaliśmy. Czy ktoś z pań i panów posłów chce zabrać głos? Pani poseł Skowrońska, głos za poprawką. Czy tak?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-97">
+          <u xml:id="u-97.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Wpisałam się do pana przewodniczącego. Szkoda, że pan z tej listy nie czyta.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-98">
+          <u xml:id="u-98.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Pani poseł, jest więcej posłów, którzy mogą się zgłosić, więc...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-99">
+          <u xml:id="u-99.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Dobrze. Głos za. Dziękuję panu ministrowi, bo ten materiał to jest pokazanie również tego, jak państwo zrobili kiedyś i jak zrobili dzisiaj.</u>
+          <u xml:id="u-99.1" who="#PoselKrystynaSkowronska">W tych poprawkach chodzi o podwyższenie wskaźnika o 0,25% dla poszczególnych grup zawodowych – generalnie nie chcę przytaczać. Myślę, że pan przewodniczący Piecha przeczytał, których grup to dotyczy. Jeżeli pan będzie przeciw, to będzie pan mówił.</u>
+          <u xml:id="u-99.2" who="#PoselKrystynaSkowronska">Chcę powiedzieć tak: koszt szacunkowy… Państwo wprowadzili w błąd Komisję przy poprzedniej ustawie. Wskazywaliście, że koszt wdrożenia podwyżek to będzie około 6 mld zł. Ten koszt był niewiele wyższy niż 3 mld zł. Dopiero po „białym miasteczku” z tych pieniędzy, z tej puli 6 mld zł, uruchomiliście pieniądze dla ratowników medycznych i dla pozostałych grup.</u>
+          <u xml:id="u-99.3" who="#PoselKrystynaSkowronska">W tym przypadku też uważamy, że mogło dojść do podobnej sytuacji jak poprzednim razem, bo tamto mamy stwierdzone jako fakt. W sytuacji kiedy państwo to przygotowywali i rozpędziła się inflacja… Poza gwarancją tego, o czym mówiła pani poseł Gelert, tj. przekazania pieniędzy i pokazania procedury NFZ-etu, przy tej rozpędzającej się inflacji… Przy tym wszystkim, że państwo przyznali niektóre rozwiązania, my proponujemy, aby ta stawka w tej grupie była wyższa o 0,25%. Jasne, proste 0,25% dla wszystkich pracowników ochrony zdrowia. Dziwi nas, że jesteście przeciw.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-100">
+          <u xml:id="u-100.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dziękuję bardzo. Czy jest głos przeciw? Czy ktoś chce zabrać głos? Nie widzę. Stanowisko rządu, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-101">
+          <u xml:id="u-101.0" who="#PodsekretarzstanuwMZPiotrBromber">Negatywne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-102">
+          <u xml:id="u-102.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">Z tym że jeszcze, panie przewodniczący...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-103">
+          <u xml:id="u-103.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Przechodzimy do głosowania, pani poseł. Pani poseł się wypowiedziała. Bardzo proszę o uruchomienie głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-103.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Kto jest za przyjęciem poprawek? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Głosowało 34 posłów. Za było 16 posłów, przeciw 17, wstrzymała się 1 osoba. Poprawki nie uzyskały pozytywnej rekomendacji Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-103.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Na tym zakończyliśmy głosowanie. Pozostaje nam jeszcze wybór posła sprawozdawcy. Nie?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-104">
+          <u xml:id="u-104.0" who="#LegislatorUrszulaSek">Jeszcze poprawki nr 11 i 17, bo to merytoryczne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-105">
+          <u xml:id="u-105.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dobrze. Dziękuję za czujność. Przepraszam jednocześnie.</u>
+          <u xml:id="u-105.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Rzeczywiście, poprawka nr 11. Bardzo proszę w takim razie, Biuro Legislacyjne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-106">
+          <u xml:id="u-106.0" who="#LegislatorUrszulaSek">Kwestia merytoryczna.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-107">
+          <u xml:id="u-107.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Czy jest głos? Pani poseł Gelert, proszę. Głos za, jak rozumiem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-108">
+          <u xml:id="u-108.0" who="#PoselElzbietaGelert">Tak, głos za. Chciałabym tylko zwrócić uwagę – poprzednio zresztą było to dyskutowane – że dla terapeutów uzależnień jedyną ścieżkę, jaką w tej chwili mają, jest możliwość uzyskania certyfikatu specjalisty psychiatrii uzależnień, a to nie jest uznawane na równi ze specjalizacją. W związku z tym tak jakby są poza. Dlatego prośba była taka, żeby oni byli tutaj uwzględnieni z nazewnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-108.1" who="#PoselElzbietaGelert">I jeszcze tylko odpowiem panu ministrowi, że owszem, jako źródło finansowania zawsze można wskazać Narodowy Fundusz Zdrowia, ale to jest ważne i istotne, w jaki sposób to źródło będzie przekazywało. Chodzi o to, czy my będziemy mieli na PESEL, czy będziemy mieli na procedurę. Jest to naprawdę ważne na dwa tygodnie przed rozpoczęciem obowiązywania ustawy. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-109">
+          <u xml:id="u-109.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dziękuję bardzo. Czy jest głos przeciw? Nie widzę zgłoszeń. Stanowisko rządu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-110">
+          <u xml:id="u-110.0" who="#PodsekretarzstanuwMZPiotrBromber">Negatywne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-111">
+          <u xml:id="u-111.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Przechodzimy do głosowania. Kto jest za przyjęciem poprawki? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-111.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Głosowało 34 posłów. Za było 17 posłów, przeciw 17, nikt się nie wstrzymał. Poprawka nie uzyskała większości, a tym samym nie uzyskała pozytywnej rekomendacji Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-111.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">I poprawka nr 17. Biuro Legislacyjne, bardzo proszę... Poprawka nr 14 była przegłosowana.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-112">
+          <u xml:id="u-112.0" who="#LegislatorUrszulaSek">Poprawka nr 14 była z poprawką nr 1, a poprawka nr 17 też ma charakter merytoryczny.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-113">
+          <u xml:id="u-113.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Teraz poprawka nr 17. Dobrze, ale pani mecenas z Biura Legislacyjnego mówiła, że merytoryczna. Nie słyszałem, bo był szum. Pani poseł Gelert – rozumiem, że głos za, tak? Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-114">
+          <u xml:id="u-114.0" who="#PoselElzbietaGelert">Tak, głos za. I zwracam się do państwa z naprawdę wielką prośbą – i do pana ministra, i przede wszystkim do przedstawicieli klubu PiS. Naprawdę został jedyny zawód, można powiedzieć, stary zawód – technik farmaceutyczny, za którym państwo nie chcecie się wstawić i nie chcecie powiedzieć... Jeżeli technik elektroradiologii może być w tej grupie, a technik farmaceutyczny nie może być... To jest naprawdę stary zawód, który idzie taką samą drogą szkolenia jak i pozostałe zawody, które są właśnie w grupie wyżej. Jest ich zaledwie 20 tys. – jest dwadzieścia parę tysięcy techników, którzy pracują. Nie są naprawdę aż tak mocno obciążający finansowo budżet Narodowego Funduszu Zdrowia, żeby nie znaleźć pieniędzy na tych techników.</u>
+          <u xml:id="u-114.1" who="#PoselElzbietaGelert">Słuchajcie państwo, oni naprawdę są bardzo potrzebni w szpitalach, nie tylko w szpitalach. Dziwię się, że izba farmaceutyczna nie staje za swoimi ludźmi. Co prawda oczywiście oni nie są magistrami, ale nie wszyscy mogą być magistrami. My cały czas mówimy, że muszą też być formy pośrednie. Muszą być technicy, którzy mają pomagać w każdej dziedzinie, a jednocześnie w taki sposób traktujemy, tu akurat farmaceutów, którzy po skończeniu 2,5-letniej szkoły muszą co najmniej 2 lata przepracować, ażeby być tym technikiem farmaceutycznym.</u>
+          <u xml:id="u-114.2" who="#PoselElzbietaGelert">Zatem wielka prośba, żeby państwo... Panie ministrze, przede wszystkim do pana, żeby może jednak zastanowić się nad tym faktem, że naprawdę nie jest to warte, ażeby ich zostawiać tak na uboczu. Może to jest mała grupa, ale równie ważna. Nie można ich postawić z zawodami, które dopiero powstają, typu technik centralnej sterylizacji czy opiekun medyczny. One naprawdę dopiero się rozwijają, są w powijakach, a to jest zawód z długoletnią tradycją. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-115">
+          <u xml:id="u-115.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Czy jest głos przeciw? Nie widzę zgłoszeń. Stanowisko rządu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-116">
+          <u xml:id="u-116.0" who="#PodsekretarzstanuwMZPiotrBromber">Panie przewodniczący, szanowni państwo, pani poseł, z pani wypowiedzi można było wywnioskować, że ta grupa została pominięta. To jest nieadekwatna narracja, bo przypomnę, że wzrost wynagrodzenia dla tej grupy pracowniczej to prawie 1100 zł. Zwracam też uwagę na istotną różnicę formalnoprawną pomiędzy sytuacją prawną technika farmaceutycznego a technika elektroradiologii. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-117">
+          <u xml:id="u-117.0" who="#PoselElzbietaGelert">Wprowadza pan w błąd, panie ministrze, bo...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-118">
+          <u xml:id="u-118.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Pani poseł, mówiła to pani. Pan minister ma jeszcze czas do głosowania na sali plenarnej na przeanalizowanie tej sprawy, a pani już powiedziała, co miała do powiedzenia, więc nie musimy tu już nic więcej dodawać. Głosujemy, szanowni państwo.</u>
+          <u xml:id="u-118.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Kto jest za przyjęciem poprawki? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-118.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Głosowało 33 posłów. Za było 16 posłów, przeciw 17, nikt się nie wstrzymał. Poprawka nie uzyskała pozytywnej rekomendacji Komisji. Na tym zakończyliśmy głosowania nad poprawkami. Pozostaje nam jeszcze wybór posła sprawozdawcy. Pan przewodniczący Piecha, proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-119">
+          <u xml:id="u-119.0" who="#PoselBoleslawPiecha">Dziękuję bardzo. Wysoka Komisjo, proponuję dotychczasowego sprawozdawcę, pana przewodniczącego Tomasza Latosa. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-120">
+          <u xml:id="u-120.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dziękuję bardzo. Czy są inne kandydatury? Nie widzę zgłoszeń. Ja się zgadzam.</u>
+          <u xml:id="u-120.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Czy jest ktoś przeciwny wobec wyboru mnie na sprawozdawcę? Nie słyszę sprzeciwu. Dziękuję. Zostałem wybrany na sprawozdawcę Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-120.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Szanowni państwo, to tyle w pierwszym punkcie. Trzy minuty przerwy technicznej. Mamy jeszcze jedno głosowanie, nad dezyderatem w punkcie drugim. Nie ma czegoś takiego jak wolne głosy, szanowne panie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-121">
+          <u xml:id="u-121.0" who="#PoselKrystynaSkowronska">No, ale po co ta przerwa, panie przewodniczący? Do przegłosowania dezyderatu potrzebna była przerwa?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-122">
+          <u xml:id="u-122.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dobrze. W takim razie siadajcie państwo. Chciałem dać możliwość wyjścia naszym gościom, którzy być może nie są zainteresowani dezyderatem, który ich nie dotyczy. No, ale okej.</u>
+          <u xml:id="u-122.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Wszyscy państwo otrzymali dezyderat, a więc wszyscy państwo mogli się z nim zapoznać. Pan przewodniczący Piecha poprowadził dyskusję na poprzednim posiedzeniu Komisji. Przechodzimy zatem do głosowania nad dezyderatem. Bardzo proszę.</u>
+          <u xml:id="u-122.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dziękuję. W takim razie przechodzimy do głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-122.3" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Kto jest za przyjęciem dezyderatu? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Głosowało 29 posłów. Za było 11 posłów, przeciw 17, nikt się nie wstrzymał. Dezyderat nie został przyjęty. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-122.4" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00178-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00178-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..fa910b6
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00178-01/header.xml
@@ -0,0 +1,88 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-zdrxx-00178-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Zdrowia /nr 178/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Zdrowia /nr 178/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#ZDR">178</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-22</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="AdiunktWydzialuMedycznegoCollegiumMedicumUniwersytetuKardynalaStefanaWyszynskiegowWarszawieMarcinMaruszewski" role="speaker">
+        <persName>Adiunkt Wydziału Medycznego Collegium Medicum Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie Marcin Maruszewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="CzlonekZarzaduGlownegoPolskiegoTowarzystwaZdrowiaPublicznegoPiotrKarniej" role="speaker">
+        <persName>Członek Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Zdrowia Publicznego Piotr        Karniej</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DyrektorNarodowegoInstytutuZdrowiaPublicznegoPZHPanstwowegoInstytutuBadawczegoGrzegorzJuszczyk" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego PZH – Państwowego Instytutu Badawczego Grzegorz Juszczyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="KierownikKrajowegoRejestruNowotworoworazZakladuEpidemiologiiiPrewencjiPierwotnejNowotworowNIOJoannaDidkowska" role="speaker">
+        <persName>Kierownik Krajowego Rejestru Nowotworów oraz Zakładu Epidemiologii i Prewencji Pierwotnej Nowotworów NIO Joanna Didkowska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="KierownikPoradniPomocyPalacymwNarodowymInstytucieOnkologiiMagdalenaCedzynska" role="speaker">
+        <persName>Kierownik Poradni Pomocy Palącym w Narodowym Instytucie Onkologii Magdalena Cedzyńska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="KierownikPoradniPomocyPalacymwNIOMagdalenaCedzynska" role="speaker">
+        <persName>Kierownik Poradni Pomocy Palącym w NIO Magdalena Cedzyńska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="KierownikZakladuBiochemiiiZywieniaCentrumBadanPrzedklinicznychiTechnologiiWarszawskiegoUniwersytetuMedycznegoKatarzynaKoziak" role="speaker">
+        <persName>Kierownik Zakładu Biochemii i Żywienia Centrum Badań Przedklinicznych i Technologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego Katarzyna Koziak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMilkowski" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia Maciej Miłkowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwMZMaciejMilkowski" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w MZ Maciej Miłkowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselElzbietaPlonka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Elżbieta Płonka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselFryderykKapinos" role="speaker">
+        <persName>Poseł Fryderyk Kapinos</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselJanuszKorwinMikke" role="speaker">
+        <persName>Poseł Janusz Korwin-Mikke</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselRiadHaidar" role="speaker">
+        <persName>Poseł Riad Haidar</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselWojciechMaksymowicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Wojciech Maksymowicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrezesZarzaduGlownegoPolskiegoTowarzystwaChorobPlucMalgorzataCzajkowskaMalinowska" role="speaker">
+        <persName>Prezes Zarządu Głównego Polskiego Towarzystwa Chorób Płuc Małgorzata Czajkowska-Malinowska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrezesZGPTChPMalgorzataCzajkowskaMalinowska" role="speaker">
+        <persName>Prezes ZG PTChP Małgorzata Czajkowska-Malinowska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Bolesław Piecha</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelTomaszLatos" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Tomasz Latos</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="RzecznikStowarzyszenianaRzeczWalkizChorobamiNowotworowymiSANITASAleksandraRudnicka" role="speaker">
+        <persName>Rzecznik Stowarzyszenia na Rzecz Walki z Chorobami Nowotworowymi SANITAS Aleksandra Rudnicka</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="ZDR" role="committee">
+        <orgName>Komisja Zdrowia</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00178-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00178-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..cd4d78b
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00178-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,238 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dzień dobry. Witam państwa bardzo serdecznie na kolejnym w dniu dzisiejszym posiedzeniu Komisji Zdrowia. Dzisiejszy porządek obrad został zaproponowany w uzgodnieniu z prezydium Komisji, a dotyczy bardzo ważnych kwestii, z punktu widzenia Komisji Zdrowia, związanych z następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Witam raz jeszcze bardzo serdecznie panie i panów posłów. Witam pana ministra ze współpracownikami. Witam zaproszonych gości. Stwierdzam kworum.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Szanowni państwo, czy są uwagi do porządku dziennego? Nie widzę zgłoszeń. Stwierdzam zatem, że porządek dzienny został przyjęty.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Na początku chciałbym zaproponować, po pierwsze, wspólne rozpatrzenie obu punktów. Ja je przeczytam – rozpatrzenie informacji na temat realizacji ustawy z dnia 9 listopada 1995 r. o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych, oczywiście wraz z nowelizacjami tej ustawy oraz – jako pkt 2 – rozpatrzenie informacji na temat podejmowanych i planowanych działań dotyczących profilaktyki antynikotynowej. Proponuję łączne omówienie obu tych punktów.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Czy są uwagi do porządku dziennego? Nie widzę zgłoszeń. Stwierdzam zatem, że porządek dzienny został przyjęty.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Na początek poproszę o zabranie głosu przez pana ministra. Proszę bardzo, panie ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMilkowski">Dziękuję bardzo serdecznie, panie przewodniczący. Dziękuję za to, że jest z nami bardzo szeroka reprezentacja wszystkich urzędów, które współpracują w tym zakresie. Jesteśmy tu razem z przedstawicielami Biura do spraw Substancji Chemicznych, Narodowego Instytutu Zdrowia Publicznego oraz centrum do spraw leczenia uzależnień.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMilkowski">Szanowny panie przewodniczący, aktualnie w Polsce wyrobów tytoniowych używa około 26% dorosłych Polaków. Jesteśmy na 12. miejscu w Europie w tym zakresie. Zgodnie z raportem, który przygotowało Biuro do spraw Substancji Chemicznych, aktualnie używający papierosów elektronicznych stanowią 0,9% dorosłych Polaków, w zdecydowanej większości mężczyzn – to jest 1,5% – oraz 4 % kobiet. Natomiast użytkowników podgrzewanych wyrobów tytoniowych jest około 1,6%. Należy jednak podkreślić, że głównymi odbiorcami tych produktów są młodzi dorośli w wieku 18–24 lata. Te produkty są jeszcze bardziej widoczne w grupie uczniów i studentów, wśród których tylko 1,5% korzysta z elektronicznych papierosów, a 15,4% z podgrzewanych wyrobów tytoniowych.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMilkowski">Jednym z najistotniejszych czynników wpływających na częstość palenia, historycznie, było wprowadzenie w 1997 r. ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych wprowadzającej całkowity zakaz reklamy wyrobów tytoniowych. Później, kolejno, bardzo istotnym elementem była nowelizacja tej ustawy w 2010 r., która wprowadziła bardzo istotne ograniczenia i zakazy palenia, między innymi na terenie podmiotów leczniczych, jednostek systemu oświaty, w pomieszczeniach zakładów pracy, transporcie publicznym, lokalach gastronomiczno-rozrywkowych. To bardzo ograniczyło na tamten moment używanie papierosów.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMilkowski">Do następnej nowelizacji – bardzo istotnej – doszło w 2016 r. Dotyczyła ona implementacji przepisów dyrektywy Parlamentu Europejskiego z 2014 r., która ustanawiała zakaz wprowadzenia do obrotu papierosów posiadających charakterystyczny aromat. Zobligowała do umieszczania na opakowaniach wyrobów tytoniowych, na co najmniej 65% zewnętrznego obszaru opakowania, ostrzeżeń zdrowotnych. Nakładała zgłaszanie przez producentów lub innych importerów do Biura do spraw Substancji Chemicznych danych dotyczących wyrobów tytoniowych, wprowadzenie zakazu reklamowania i promocji elektronicznych papierosów lub pojemników zapasowych oraz ograniczenie miejsc palenia papierosów elektronicznych w miejscach publicznych, analogicznie do wyrobów tytoniowych. Wprowadzono wtedy także zakaz sprzedaży wyrobów tytoniowych, papierosów elektronicznych lub pojemników zapasowych za pośrednictwem Internetu.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMilkowski">Kolejna nowelizacja, w 2019 r. – znowu dostosowanie przepisów krajowych do unijnych w zakresie śledzenia ruchu i pochodzenia wyrobów tytoniowych, za które jest odpowiedzialne Ministerstwo Finansów. Co bardzo istotne, zgodnie z przepisami art. 7 ust. 12 dyrektywy 2014/40/UE, wyroby tytoniowe inne niż papierosy i tytoń do samodzielnego skręcania, są zwolnione z zakazu stosowania aromatów charakterystycznych, ale Komisja Europejska aktualnie przyjmuje akty delegowane w celu zniesienia tego zwolnienia w odniesieniu do konkretnych kategorii wyrobów, jeżeli nastąpi istotna zmiana okoliczności. Takie zmiany nastąpiły w ostatnim okresie.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMilkowski">Zgodnie z danymi, które posiada Komisja Europejska, jak również producenci – bo to jest na podstawie danych przekazanych przez producentów – wielkość sprzedaży podgrzewanych wyrobów tytoniowych wzrosła o ponad 2000%. Tym samym, w opinii Komisji Europejskiej, jest to istotna zmiana okoliczności. Są więc prowadzone prace nad wejściem w życie przepisów dyrektywy delegowanej zakazującej stosowania aromatów charakterystycznych w podgrzewanych wyrobach tytoniowych. Planowane jest to na IV kwartał przyszłego roku. Dodatkowo w kolejnym roku przewidziane jest rozpoczęcie prac nad przepisami nowelizującymi dyrektywę, w której najprawdopodobniej będą uregulowane na poziomie Unii Europejskiej między innymi produkty zawierające syntetyczną nikotynę. Państwowa Inspekcja Sanitarna w ramach bieżącego nadzoru dokonuje kontroli miejsc użyteczności publicznej pod kątem przestrzegania przepisów w zakresie zakazów palenia określonych w ustawie, a organem administracji publicznej odpowiedzialnym za weryfikację zgłoszeń wyrobów tytoniowych oraz powiązanych jest Biuro do spraw Substancji Chemicznych.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMilkowski">Jeśli chodzi o temat działań, które Polska podejmuje, to widać bardzo istotny ruch w dobrą stronę. To jest oczywiście bardzo długofalowa praca wszystkich rządów, ponieważ jeszcze w latach 80. Polska była krajem o największej częstości palenia wyrobów tytoniowych w Europie wynoszącej 42% i przez te 40 lat, przez cały czas jest ograniczanie. Realizowane są działania mające na celu redukcję szkodliwego dla zdrowia palenia wyrobów tytoniowych. W ciągu ostatnich dwóch lat nastąpił bardzo istotny spadek do 26%, jak już powiedziałem na początku.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMilkowski">Działania, które są realizowane, uwzględniają masową profilaktykę, jak również działania interwencyjne. Na początku, od 97 r., te działania były zawarte w programie ograniczania zdrowotnych następstw palenia tytoniu, a od 2007 r. za tę realizację odpowiadał główny inspektor sanitarny.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMilkowski">To ograniczanie było realizowane na podstawie przepisów w ustawie, która jest dzisiejszym przedmiotem obrad, a więc ustawie o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych z 95 r. Rada Ministrów ustalała program określający politykę zdrowotną, społeczną i ekonomiczną, zmierzającą do zmniejszenia używania wyrobów tytoniowych. Były przeznaczone środki w wysokości 0,5% wartości podatku akcyzowego od wyrobów tytoniowych, ale podczas prac nad całkowicie nową ustawą o zdrowiu publicznym podjęto decyzję o uchyleniu tego artykułu i aktualnie zadania są objęte Narodowym Programem Zdrowia oraz Narodową Strategią Onkologiczną. Jest to jedno z zadań Narodowego Programu Zdrowia i w zakresie tego Narodowy Instytut Onkologii realizuje główne zadania. Prowadzą między innymi telefoniczną poradnię dla osób palących, realizują szkolenia personelu medycznego w zakresie leczenia uzależnienia od tytoniu.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMilkowski">Aktualnie zostało jeszcze przygotowane rozporządzenie ministra zdrowia, które zmienia świadczenia gwarantowane z zakresu programów zdrowotnych, realizujące działania w zakresie Narodowej Strategii Onkologicznej, modyfikację programu profilaktyki chorób odtytoniowych. Najważniejsze zmiany, które tam zostały przedstawione, to możliwość realizacji zadań w zakresie pomocy w rezygnacji z używania nowatorskich wyrobów tytoniowych, w tym podgrzewanych wyrobów tytoniowych oraz elektronicznych papierosów, możliwość powtórnego rozpoczęcia leczenia – było do tej pory jednokrotne, możliwość prowadzenia terapii indywidualnej i grupowej przez psychologa mającego udokumentowane doświadczenie i wiedzę w tym zakresie. Również lekarz, który realizuje te zadania, musi posiadać udokumentowane umiejętności, na przykład certyfikat odnośnie do uzależnienia od tytoniu, żeby ta dostępność była jak największa. Założono, że ten etap specjalistyczny będzie dla osób powyżej 16 r.ż. Badania wskazują, że etap stałego używania wynosi około 2–3 lata.</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMilkowski">Kolejnym etapem, który będzie zlecony, będzie realizacja wyceny lokalnych sieci poradni pomocy palącym, zgodnie z Europejskim Planem Walki z Rakiem, gdzie jest dookreślone oczekiwanie ograniczenia liczby osób uzależnionych do poziomu 5% do 40. roku tego stulecia. Tak jak powiedziałem, w IV kwartale przyszłego roku Komisja Europejska planuje zakończenie prac nad nowelizacją zalecenia Rady, mającego na celu promowanie ograniczenia narażenia na bierną inhalację substancji wydzielanych przez elektroniczne papierosy oraz podgrzewane wyroby tytoniowe. W 2024 r. Komisja Europejska zamierza rozpocząć prace nad dyrektywą, o której wspomnieliśmy, i wówczas, kiedy otrzymamy projekt, będą przygotowywane odpowiednie stanowiska rządu. Te projekty będą konsultowane publicznie.</u>
+          <u xml:id="u-2.11" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMilkowski">Strategie edukacyjne, które są realizowane, są uważane za jedne z najbardziej skutecznych działań profilaktyki prowadzonej na różnych poziomach. Te programy często dedykowane są dzieciom i młodzieży z oferty edukacyjnej, między innymi Głównego Inspektoratu Sanitarnego.</u>
+          <u xml:id="u-2.12" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMilkowski">To są główne informacje. Są z nami przedstawiciele wszystkich tych instytucji, którzy służą uszczegółowieniem. Jednocześnie dyrektor Juszczyk ma szczegółową prezentację na temat, jak wygląda sytuacja. Dziękuję bardzo serdecznie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dziękuję bardzo, panie ministrze. Tak, wiem, że pan dyrektor przygotował prezentację. Dlatego oddaję mu głos. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#DyrektorNarodowegoInstytutuZdrowiaPublicznegoPZHPanstwowegoInstytutuBadawczegoGrzegorzJuszczyk">Bardzo dziękuję, panie przewodniczący. Szanowni państwo, panie i panowie posłowie, szanowni goście, przygotowałem bardzo syntetyczną informację dotyczącą tego, jak istotne, jak w zasadzie najważniejsze dla zdrowia publicznego jest wyzwanie związane z paleniem tytoniu, używaniem produktów, które zawierają nikotynę. Korzystam z okazji możliwości spotkania z państwem, aby podkreślić, jak ważne dla zdrowia Polaków są decyzje podejmowane w zakresie kształtowania polityki związanej z redukcją zjawiska palenia tytoniu oraz szkód związanych z paleniem tytoniu.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#DyrektorNarodowegoInstytutuZdrowiaPublicznegoPZHPanstwowegoInstytutuBadawczegoGrzegorzJuszczyk">Zgodnie z koncepcją Światowej Organizacji Zdrowia, posługujemy się takim modelem uniwersalnych czynników ryzyka. Pokazuję ten slajd po to, żeby wskazać, iż palenie tytoniu należy do tej grupy czynników uniwersalnych, które zalicza się do wszystkich głównych przyczyn zarówno przedwczesnych zgonów, jak i utraty jakości życia Polaków. To są zarówno choroby układu sercowo-naczyniowego, nowotwory, jak również cukrzyca czy choroby układu oddechowego. Inne czynniki ryzyka tutaj wymienione także stanowią poważne wyzwanie i są obiektem naszych starań w obszarze zdrowia publicznego. Natomiast dzisiaj chciałbym skupić się na paleniu tytoniu.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#DyrektorNarodowegoInstytutuZdrowiaPublicznegoPZHPanstwowegoInstytutuBadawczegoGrzegorzJuszczyk">Jeżeli do oceny wpływu tego zjawiska na sytuację zdrowotną ludności Polski wykorzystamy metodykę ogólnoświatowego modelu epidemiologicznego oceniającego utratę lat życia w zdrowiu opartego nie tylko na przedwczesnej umieralności, ale także utracie jakości życia z powodu choroby w cyklu życia, to możemy z jej wykorzystaniem – to tak zwana metodyka DALY – również określić wpływ poszczególnych czynników ryzyka, które przyczyniają się do problemów zdrowotnych, na tę ogólną sytuację. W porównaniu ze średnią w krajach europejskich, aż 20% przyczyn zgonów w Polsce i utraty jakości życia – versus 17% w Unii Europejskiej – jest powiązanych z paleniem tytoniu.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#DyrektorNarodowegoInstytutuZdrowiaPublicznegoPZHPanstwowegoInstytutuBadawczegoGrzegorzJuszczyk">Palenie tytoniu w warunkach polskich jest zjawiskiem, które podlega stałemu monitoringowi, przyczynia się do przedwczesnych zgonów. Widzą państwo, że behawioralne czynniki ryzyka, te wszystkie wymienione, odpowiadają za prawie połowę zgonów w Polsce. A ja chciałem jeszcze zwrócić uwagę na to, że są to problemy, którym możemy skutecznie zapobiegać.</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#DyrektorNarodowegoInstytutuZdrowiaPublicznegoPZHPanstwowegoInstytutuBadawczegoGrzegorzJuszczyk">W metodologii analiz epidemiologicznych posługujemy się także terminem umieralności możliwej do uniknięcia. Tutaj chciałem państwu zaprezentować wykres, który pokazuje, jaki odsetek wszystkich zgonów do 79 r.ż... Zgodnie z tą ujednoliconą metodyką właśnie poziom 75 r.ż. przyjmujemy jako ten, do którego obywatel regionu europejskiego może przy wykorzystaniu dostępnych środków medycznych dożyć, jeżeli zgon następuje wcześniej, jest on kwalifikowany jako zgon przedwczesny. Aż blisko 2/3 zgonów przed 75 r.ż., według tej metodologii, jest kwalifikowanych jako zgony możliwe do uniknięcia. 2/3 to zgony z przyczyn, którym możemy skutecznie zapobiegać, 1/3 to przyczyny, które możemy wcześniej identyfikować i skutecznie leczyć.</u>
+          <u xml:id="u-4.5" who="#DyrektorNarodowegoInstytutuZdrowiaPublicznegoPZHPanstwowegoInstytutuBadawczegoGrzegorzJuszczyk">Tak wygląda to porównanie w ujęciu międzynarodowym. W Unii Europejskiej nasze wskaźniki, jeżeli chodzi o standaryzowane wiekiem współczynniki umieralności na 100 tys. osób, są niższe niż średnia Unii Europejskiej. Zwracam uwagę szczególnie na tę przedwczesną umieralność z powodu zarówno raka płuc, jak i choroby niedokrwiennej serca, czy choroby naczyniowej mózgu, do której przyczynia się palenie tytoniu.</u>
+          <u xml:id="u-4.6" who="#DyrektorNarodowegoInstytutuZdrowiaPublicznegoPZHPanstwowegoInstytutuBadawczegoGrzegorzJuszczyk">Metodyka DALY, o której już wspomniałem, pozwala także na bardzo precyzyjne przyporządkowanie danego czynnika ryzyka, szczególnie ryzyka behawioralnego, czyli związanego z naszymi zachowaniami, do utraconych lat życia w zdrowiu. Przypomnę, że to połączenie zarówno przedwczesnej umieralności, jak i utraty jakości życia wskutek choroby, która powoduje niepełnosprawność. W ciągu okresu od 1990 r. do 2019 r. udało się osiągnąć bardzo duży sukces w postaci spadku wpływu tego czynnika, jakim jest palenie tytoniu, na oczekiwaną długość życia. Jednak nadal jest to wyzwanie nr 1 i ta pozioma linia pokazuje nam, że wszystkie działania, które prowadzimy, powinniśmy jeszcze zintensyfikować, bo na przykład już metaboliczny czynnik ryzyka, jakim jest wysokie ciśnienie skurczowe krwi, zmniejszył swój wpływ, natomiast wzrosło z kolei ryzyko – co już prezentowałem – związane z wysokim wskaźnikiem masy ciała. Zatem także w tym kontekście to jest problem, który najistotniej wpływa na utratę zdrowia Polaków.</u>
+          <u xml:id="u-4.7" who="#DyrektorNarodowegoInstytutuZdrowiaPublicznegoPZHPanstwowegoInstytutuBadawczegoGrzegorzJuszczyk">Żeby tylko pokazać, jak szeroki jest zakres wpływu palenia tytoniu na problemy zdrowotne Polaków, bo wszyscy w sposób oczywisty kojarzymy wpływ związany ze wzrostem ryzyka występowania chorób nowotworowych, to także choroby układu krążenia, nawet zaburzenia układu mięśniowo-szkieletowego wskutek degeneracji tkanki kostnej u osób, które palą tytoń, przewlekłe choroby układu oddechowego, choroby nerek, cukrzyca. Wszystkie te problemy zdrowotne w większej lub mniejszej skali związane są z utratą lat życia w zdrowiu Polaków.</u>
+          <u xml:id="u-4.8" who="#DyrektorNarodowegoInstytutuZdrowiaPublicznegoPZHPanstwowegoInstytutuBadawczegoGrzegorzJuszczyk">Mamy pewne sukcesy, które udało się odnotować w ostatnich latach. Oczywiście jesteśmy z nich bardzo dumni, ale to był pomiar, który był przeprowadzany przed pandemią, ogólnoeuropejskie wystandaryzowane badanie stanu zdrowia ludności. Porównanie między rokiem 2016 a 2019 to był ten ostatni pomiar. To badanie odbywa się w cyklach pięcioletnich.</u>
+          <u xml:id="u-4.9" who="#DyrektorNarodowegoInstytutuZdrowiaPublicznegoPZHPanstwowegoInstytutuBadawczegoGrzegorzJuszczyk">Widzimy, że osób deklarujących palenie w roku 2019 ogółem było mniej. W przypadku mężczyzn, to spadek o 8 p.p., w przypadku kobiet o 3 p.p. Cieszy to, że osoby, które najczęściej deklarują palenie, czyli osoby z wykształceniem podstawowym czy zasadniczym zawodowym, rzadziej deklarowały palenie tytoniu, ale równocześnie widzimy, że to są osoby najbardziej narażone na to zjawisko, a równocześnie też bardzo wrażliwe na politykę cenową, która – jak już wspominał pan minister – konsekwentnie jest prowadzona w Polsce i zmierza do wzrostu cen, a tym samym ograniczenia dostępności papierosów tradycyjnych i wyrobów zawierających nikotynę.</u>
+          <u xml:id="u-4.10" who="#DyrektorNarodowegoInstytutuZdrowiaPublicznegoPZHPanstwowegoInstytutuBadawczegoGrzegorzJuszczyk">W pomiarze, który przeprowadził nasz instytut na reprezentatywnej próbie 3 tys. Polaków w listopadzie 2021 r., już zaobserwowaliśmy informację w deklaracjach, że 22% Polaków pali regularnie codziennie, a okazjonalnie 8%, co też pokazuje państwu, że naprawdę dość dużym wyzwaniem, takim naukowym, metodologicznym, jest monitorowane tego zjawiska, a 43% to osoby, które nigdy nie paliły. Dla nas zawsze interesującą informacją, pokazującą skuteczność działań wspierających rzucanie palenia, jest informacja o tym, jaki odsetek osób rzucił palenie. To 27%, większość z tych osób ponad 5 lat temu.</u>
+          <u xml:id="u-4.11" who="#DyrektorNarodowegoInstytutuZdrowiaPublicznegoPZHPanstwowegoInstytutuBadawczegoGrzegorzJuszczyk">To, na co szczególnie chciałem zwrócić uwagę, to zjawisko korzystania z wyrobów zawierających nikotynę wśród młodych ludzi. Na początku roku 2020, w ramach Narodowego Programu Zdrowia przeprowadziliśmy badanie na bardzo dużej, reprezentatywnej próbie młodzieży powyżej 15 r.ż. To badanie PolNikoYouth. To ponad 16 tys. respondentów, 200 szkół ponadpodstawowych.</u>
+          <u xml:id="u-4.12" who="#DyrektorNarodowegoInstytutuZdrowiaPublicznegoPZHPanstwowegoInstytutuBadawczegoGrzegorzJuszczyk">Wyniki, które tutaj prezentuję, są niezwykle pesymistyczne, ponieważ ponad połowa respondentów wskazała, że już miała kontakt ze zwykłymi papierosami albo e-papierosami. Tutaj rozróżniliśmy tę konkretną markę Juul, dlatego że ona stosunkowo niedawno przed badaniem pojawiła się na rynku i chcieliśmy sprawdzić wrażliwość na informacje marketingowe. Możecie państwo zauważyć, że ten nowy e-papieros już spotkał się z zainteresowaniem prawie 13% respondentów. To znaczy, te osoby miały z nim kontakt. Natomiast ewidentnie największe wyzwanie to dostęp młodych ludzi do zwykłych papierosów oraz-e-papierosów.</u>
+          <u xml:id="u-4.13" who="#DyrektorNarodowegoInstytutuZdrowiaPublicznegoPZHPanstwowegoInstytutuBadawczegoGrzegorzJuszczyk">Zapytaliśmy zatem młodych ludzi, czy mają problem z dostępem do tych wyrobów i jak państwo widzicie, ponad połowa respondentów, a odnośnie do zasady większość tych, którzy próbowali nabyć takie produkty, nie napotkała żadnych problemów z ich nabyciem. Przypominam, tutaj respondentami były osoby poniżej 18 r.ż. i dotyczy to zarówno papierosów tradycyjnych, jak i e-papierosów.</u>
+          <u xml:id="u-4.14" who="#DyrektorNarodowegoInstytutuZdrowiaPublicznegoPZHPanstwowegoInstytutuBadawczegoGrzegorzJuszczyk">Dodatkowo, z uwagi na ten niezwykły kontekst inicjacji nikotynowej, zapytaliśmy również, czy te młode osoby, które niestety mają już kontakt z tymi wyrobami, mogą liczyć na wsparcie – wsparcie rodziny, wsparcie instytucjonalne. Niestety, 70% osób, które kiedykolwiek miały jakiś kontakt z paleniem i deklarują, że może to być dla nich problematyczne, takiego wsparcia nie uzyskało, co stanowi dla nas nadal wyzwanie, w jaki sposób możemy z takim wsparciem dotrzeć i jak uwzględnić to w prowadzonych działaniach w obszarze edukacji zdrowotnej.</u>
+          <u xml:id="u-4.15" who="#DyrektorNarodowegoInstytutuZdrowiaPublicznegoPZHPanstwowegoInstytutuBadawczegoGrzegorzJuszczyk">Takie najistotniejsze wyniki, które bardzo mocno ukierunkowały nam dalsze działania edukacyjne kierowane do osób młodych, to właśnie – ponad 65% uczniów szkół ponadpodstawowych i prawie połowa 15-latków miała już za sobą inicjację nikotynową, która jest szacowana mniej więcej na 13 r.ż. 30% uczniów mających kontakt z nikotyną spróbowało jej po raz pierwszy w e-papierosie. Młodzież częściej używa e-papierosów niż papierosów tradycyjnych. Już mówiłem o tej ekspozycji na działania marketingowe. I bardzo istotna również informacja, że większość młodzieży używa w e-papierosach smaków owocowych i słodkich. W związku z tym, biorąc pod uwagę ostatnie doniesienia i metaanalizy, które były przeprowadzone i opublikowane w czasopiśmie Tobacco Control, zaczynamy się zastanawiać, w jaki sposób można istotnie limitować, ograniczać dostępność do tych wyrobów, aby ta inicjacja była jak najpóźniejsza i jak najrzadsza.</u>
+          <u xml:id="u-4.16" who="#DyrektorNarodowegoInstytutuZdrowiaPublicznegoPZHPanstwowegoInstytutuBadawczegoGrzegorzJuszczyk">Tutaj chciałbym podzielić się z państwem informacją z jednego z badań, gdzie oceniono właśnie wpływ dostępności do produktów zwierających nikotynę, tradycyjnych papierosów, w Stanach Zjednoczonych. Posłużono się taką metodyką, że sprawdzono, ile jest dostępnych w najbliższej okolicy aptek, punktów, gdzie dostępny jest alkohol i dostępne są wyroby tytoniowe. Stwierdzono, że jest ich dziesięciokrotnie więcej niż aptek i ponad dwukrotnie więcej niż wyrobów, które zawierają alkohol etylowy. W związku z tym wysunięto wniosek, że ograniczanie dostępności, także tej fizycznej, do tych wyrobów, ma istotny wpływ na ograniczenie zarówno inicjacji, jak i palenia tytoniu przez osoby dorosłe.</u>
+          <u xml:id="u-4.17" who="#DyrektorNarodowegoInstytutuZdrowiaPublicznegoPZHPanstwowegoInstytutuBadawczegoGrzegorzJuszczyk">Zmierzając do podsumowania, wydaje się, że kompletne działania, które są prowadzone i które będą jeszcze rozwijane – przynajmniej my jako środowisko zajmujące się zdrowiem publicznym mamy taką nadzieję i liczymy także na wsparcie władzy ustawodawczej – to te mechanizmy, które ograniczają i oddziałują na takie właśnie obszary. Czyli, obszar dostępu – tutaj na bazie zaprezentowanych wyników bardzo zależy nam na wszystkich działaniach, które zmierzają do celu, który nazywamy szkoła wolna od nikotyny w znacznie szerszym zakresie niż tylko ograniczenie dostępu, ale także dostępu w bezpośrednim sąsiedztwie szkół, a także promocja niepalenia tytoniu i nieużywania wyrobów zawierających nikotynę przez nauczycieli, przez pracowników szkół, edukacja ukierunkowana na rodziców. Oczywiście konsekwentny wzrost cen to jest bardzo ważny element redukcji szkód. Jak pokazywałem, osoby z niższym wykształceniem, a tym samym z trochę niższym statusem społeczno-ekonomicznym, są bardzo wrażliwe na podwyżki cen wyrobów zawierających nikotynę, co tym samym ogranicza korzystanie z tych wyrobów.</u>
+          <u xml:id="u-4.18" who="#DyrektorNarodowegoInstytutuZdrowiaPublicznegoPZHPanstwowegoInstytutuBadawczegoGrzegorzJuszczyk">Taki dodatkowy punkt, który odnosi się do ostatniego slajdu, to licencjonowanie punktów sprzedaży wyrobów tytoniowych jako nowa koncepcja, która od lat jest stosowana w handlu wyrobami zwierającymi alkohol, wyrobami alkoholowymi. Daje to większą kontrolę nad miejscami, w których takie produkty są dostępne i obecnie, mimo trudności we wdrażaniu, jest to strategia, która może być skuteczna.</u>
+          <u xml:id="u-4.19" who="#DyrektorNarodowegoInstytutuZdrowiaPublicznegoPZHPanstwowegoInstytutuBadawczegoGrzegorzJuszczyk">Drugi nurt to wsparcie, które powinno docierać do osób zamierzających podjąć próbę rzucenia palenia, czyli dostęp do profesjonalnego wsparcia – o tym już mówił pan minister. Rozszerzenie zakresu wsparcia przez lekarzy, także lekarzy rodzinnych z certyfikatem, do wsparcia profesjonalnego oferowanego przez psychologów, terapeutów uzależnień, też jest kluczowe do osiągnięcia sukcesu. A biorąc pod uwagę, że te produkty są jednak dostępne i wykorzystywane przez osoby pełnoletnie, to również wczesna diagnostyka szkód, czyli program profilaktyczny, który ukierunkowany jest na wczesną identyfikację zmian w obrębie płuc jako narzędzie do szybkiego wdrożenia interwencji medycznej, która może ograniczyć szkody z tym związane.</u>
+          <u xml:id="u-4.20" who="#DyrektorNarodowegoInstytutuZdrowiaPublicznegoPZHPanstwowegoInstytutuBadawczegoGrzegorzJuszczyk">No i wreszcie kontrola nad tymi produktami. Tutaj nie mamy zbyt dużo czasu, żeby ten wątek rozwinąć, natomiast wspólnie z Ministerstwem Zdrowia, z Biurem do spraw Substancji Chemicznych, pracujemy nad rozwiązaniami, które zmierzałyby do rozszerzenia badania produktów zawierających nikotynę. Obecnie ten proces opiera się na dokumentacji. Zabiegamy o to, aby także badania chemiczne były prowadzone w szerszym zakresie, aby monitorować substancje, które znajdują się zarówno w produktach, jak i w aerozolu, ponieważ są to produkty względnie nowe. Mówię o nowych produktach zawierających nikotynę. Jest też potrzeba zbudowania odpowiednio dużej bazy danych, aby móc także podejmować decyzje na temat tych produktów.</u>
+          <u xml:id="u-4.21" who="#DyrektorNarodowegoInstytutuZdrowiaPublicznegoPZHPanstwowegoInstytutuBadawczegoGrzegorzJuszczyk">I wydaje się, biorąc pod uwagę ten fakt stosunkowo łatwego dostępu do informacji marketingowych także dla osób młodych, narasta potrzeba obiektywnej, rządowej informacji o ryzykach związanych z używaniem wyrobów zawierających nikotynę. Oczywiście ona będzie się opierała na badaniach i przeglądach literatury, natomiast obserwując w ciągu ostatniego roku 2021 promowanie szczepień ochronnych, szczepień przeciwko COVID-19, widzieliśmy, że ta potrzeba informacyjna, dostęp do informacji na temat bezpieczeństwa i ryzyk związanych ze szczepieniem ochronnym był bardzo duży w społeczeństwie. Przygotowywaliśmy więc bardzo wiele informacji, które zmierzały do tego, aby te wątpliwości wyjaśniać, no i tego typu urzędowa informacja na pewno byłaby takim kontrargumentem wobec informacji marketingowych, które oczywiście, mimo zakazów, są także dostępne dla młodych ludzi, jak również dla osób dorosłych.</u>
+          <u xml:id="u-4.22" who="#DyrektorNarodowegoInstytutuZdrowiaPublicznegoPZHPanstwowegoInstytutuBadawczegoGrzegorzJuszczyk">To wszystko. Bardzo serdecznie dziękuję za uwagę. Na koniec taki obrazek, który pochodzi jeszcze z czasów zamierzchłych, kiedy obowiązywały miejsca dla palących dla podkreślenia wagi niepalenia dla długiego okresu życia. Chcielibyśmy, żeby takich obszarów wskazanych przez osoby niepalące na mapie zdrowotnej Polaków było jak najwięcej. Bardzo dziękuję, panie przewodniczący.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">To ja bardzo dziękuję, panie profesorze, za niezwykle ciekawą, szeroką prezentację i bardzo przemawiającą do wyobraźni, zwłaszcza tą końcówką. Przynajmniej mam taką nadzieję jako lekarz.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Szanowni państwo, otwieram dyskusję. Oprócz posłów – przypominam, część z posłów to również lekarze – mamy też wielu ekspertów, którzy zostali zaproszeni na dzisiejszą dyskusję. Chciałbym, żebyśmy dyskutowali wspólnie, bez podziału na posłów i ekspertów.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Jeszcze jedna informacja. Jest też grupa osób, które są przedstawicielami czy przemysłu, czy pracodawców – może tak bym powiedział. Ja chcę przypomnieć i powiedzieć, że dzisiaj dyskutujemy na temat takich czy innych elementów związanych z produkcją. Rozmawiamy na temat bezpieczeństwa zdrowotnego i raczej nad tym, niestety – co może nie będzie przez niektóre środowiska dobrze odebrane – co zrobić – zwłaszcza dotyczy to tradycyjnych papierosów chyba w najwyższym stopniu, widzimy zresztą, że one są cały czas dominujące i najbardziej szkodliwe – aby tutaj wprowadzić określone ograniczenia, również poprzez wzrost ceny.</u>
+          <u xml:id="u-5.3" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">I od razu, skoro już jestem przy głosie, to kilka uwag, szanowni państwo. Po pierwsze, jest na sali kilka osób, zarówno po stronie posłów, jak i po stronie ekspertów, które stawiały ten kamień milowy kilkanaście lat temu, kiedy to ponad podziałami politycznymi – to było za rządów obecnej opozycji – w Komisji Zdrowia udało się przygotować naprawdę dobrą ustawę i na tamte czasy bardzo restrykcyjną, tak to należy powiedzieć.</u>
+          <u xml:id="u-5.4" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Mamy perspektywę kilkunastu lat, kiedy możemy oceniać efekty działania tej ustawy – to też, przy okazji tego posiedzenia Komisji jest dobry moment – i coś, co wtedy wydawało się prawdziwą rewolucją, dzisiaj każdy przyjmuje jako coś oczywistego. Młodsze pokolenie pewnie ze zdziwieniem, że mogło być coś takiego jak pół wagonu dla palących i pół dla niepalących, tak jakby dym nie rozprzestrzeniał się po całym wagonie. Kawiarnie – patrząc na to, w jakim jesteśmy wieku, to większość z nas pamięta – gdzie było aż gęsto od dymu tytoniowego i właściwie uważano, że to jest standard i rzecz normalna, że kawa, ciastko, jakiś alkohol i dym papierosowy powinny iść w parze. I oczywiście w wielu innych miejscach. Udało się to zmienić i zmienić skutecznie pewne nawyki. I to mówią nawet palacze, nawet osoby, które tutaj idą do palarni mówią, że cieszą się, że nie ma palenia wszędzie, jak było kiedyś.</u>
+          <u xml:id="u-5.5" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Jednak nie udało się nam wyplenić tych nawyków dalej i głębiej. Te statystyki, to o czym mówił przede wszystkim pan profesor, to dobitnie pokazują. W dalszym ciągu „wysoka” inicjacja, jeżeli chodzi o palenie, niepokojące dane statystyczne, jeżeli chodzi o kobiety albo przynajmniej ten spadek jest mniejszy niż w przypadku mężczyzn, no i oczywiście sięganie po to, co jest największym trucicielem – myślę o tradycyjnych papierosach.</u>
+          <u xml:id="u-5.6" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">My możemy mówić i mówimy, i dobrze że mówimy na posiedzeniu Komisji, bo dyskutujemy nad problemami onkologii, kardiologii, innych chorób. Natomiast mówiąc o nakładach, o profilaktyce, o działaniach powinniśmy jednak między innymi w każdym z tych przypadków na początku mówić właśnie o kwestiach związanych z paleniem papierosów i chorobami odtytoniowymi. Dotyczy to – tu widzę również pulmonologów... Pewnie powinniśmy znowu porozmawiać, jak parę lat temu, na temat problemów POChP, ale tak naprawdę zawsze wracamy do problemu palenia papierosów.</u>
+          <u xml:id="u-5.7" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Ja bym chciał, aby zarówno nowa ustawa o zdrowiu publicznym, jak i to posiedzenie Komisji i być może kolejne, jednak dały szansę na pewien przełom w tym zakresie, bo my nie możemy stać w miejscu w sytuacji, kiedy w niektórych krajach wręcz planuje się – owszem, to prawda, na wiele lat do przodu – że w ogóle będą wolne od dymu tytoniowego, ale idźmy w jakimś kierunku, jeżeli chodzi o być może dalsze ograniczenia, o strefy, gdzie wolno palić. Być może – jestem takiego zdania – polityka podatkowa, gdzie jednak trzeba stwarzać pewne bariery, żeby ta dostępność była w większym stopniu ograniczona. To tyle z mojej strony na tym etapie.</u>
+          <u xml:id="u-5.8" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Bardzo proszę, pan profesor Maksymowicz – widziałem, że się zgłasza. Pan poseł Korwin-Mikke również. W takiej kolejności panowie się zgłaszali, jak powiedziałem. Pan poseł Maksymowicz, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PoselWojciechMaksymowicz">Panie przewodniczący, panie ministrze, Wysoka Komisjo, zagadnienie oczywiście absolutnie dramatycznie ważne, bo przecież to taki podstępny zabójca, sprawiający wrażenie przyjemności po drodze itd. Ja mogę powiedzieć, że mam doświadczenia związane z nadzorowaniem zdrowia publicznego, ale również własne, dotyczące palenia. Zresztą i na sali są koledzy, którzy też takie doświadczenia mają. Wiemy, że to jest po prostu nałóg, czyli uzależnienie, nie da się ukryć. Natomiast mam też doświadczenie osobiste. To trudno przekładać, uogólniać, ale jest potrzebne, bo daje motywację. Rzuciłem palenie 11 lat temu. Mając wiedzę, że mogę stopniować to wychodzenie – bo to jednak jest nałóg, czyli na ogół jednorazowe rzucenie, którego próbowałem parę razy, średnio wychodzi – stosowałem papierosy elektroniczne, czy jak one się nazywają, wtedy takie były na rynku, po czym rzeczywiście odszedłem od nałogu.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PoselWojciechMaksymowicz">Proszę państwa, 80 tys. zgonów rocznie związanych jest ze skutkami palenia tytoniu. Jeżeli dołożymy do tego ubiegłoroczne ponad 90 tys. zgonów z powodu COVID-u, no to mamy coś niebywałego. Wszystkie razem zgony z powodu COVID-u to prawie 120 tys. – pewnie 120, bo nie wszystkie uchwycone – czyli 200 tys. Rocznie umiera około 0,5 mln, a więc połowa zgonów związana była ostatnio właśnie z tymi dwoma wydarzeniami.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PoselWojciechMaksymowicz">Ja kiedyś powiedziałem, że straty związane z COVID-em, to są straty iście wojenne. Jeden z posłów, z którym kolegowałem się od czasów podziemia – bardzo znana postać polityczna – powiedział, że przesadziłem, bo przecież jakie to wojenne, że nieprawda. No widzimy straty Rosjan agresywnie atakujących i ginących – 30 tys. jak się ocenia. To straty właśnie wojenne – 80 tys. rocznie ginie, a z powodu COVID zginęło rocznie 90 tys. Proszę państwa, i to o czym mówił pan dyrektor. Pokazywał, że to są te zgony, które możemy ograniczyć przez profilaktykę. Dlatego to jest tak ważne, ale to ogólna sprawa.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#PoselWojciechMaksymowicz">Do tego dochodzą sprawy związane z kosztami. 18 mld zł rocznie na opiekę nad chorymi z powodu chorób odtytoniowych – to dane z Ministerstwa Zdrowia. I do tego wszystkiego – tutaj w raporcie mamy informację, że są pewne sukcesy w ograniczaniu podaży papierosów, ale obiektywny fakt – Instytut Prognoz i Analiz Gospodarczych za zeszły rok podaje 11-procentowy wzrost legalnej sprzedaży papierosów. To, proszę państwa, oczywiście nie jest budujące.</u>
+          <u xml:id="u-6.4" who="#PoselWojciechMaksymowicz">Podwyżka akcyzy na papierosy w zeszłym roku miała być jednym z mechanizmów regulacyjnych, i tak jest stosowana. Jeżeli dołożymy do tego aktualny wzrost cen, ogólną drożyznę i inflację, to praktycznie nie tylko efekt się wyzerował, ale de facto ceny papierosów w odniesieniu do wartości nabywczej zmalały. To jest trochę tak, jak z nakładami na ochronę zdrowia – niby więcej, a mniej.</u>
+          <u xml:id="u-6.5" who="#PoselWojciechMaksymowicz">Do tego wszystkiego – według wiedzy, jaką uzyskałem – mamy w Polsce na 8 mln ludzi dwie poradnie wyspecjalizowane w pomocy w zwalczaniu palenia jako uzależnienia, w Warszawie i Gdańsku i taką oto sytuację. Proszę państwa, niewątpliwie poważna sprawa – tak jak pan przewodniczący powiedział – która powinna pobudzić ponad podziałami politycznymi, bez konieczności wytykania sobie co wyszło, co nie wyszło, ale z powściągliwością chwalenia się, bo nie bardzo jest czym się chwalić. Te wyniki są przerażające. I nawet jeżeli będziemy w ramach propagandy mówić – ale gdzieś indziej jest gorzej, gdzieś indziej więcej pali, więcej sprzedaje itd...</u>
+          <u xml:id="u-6.6" who="#PoselWojciechMaksymowicz">Również takie sformułowania, które znalazłem w raporcie, że Ministerstwo Zdrowia zdecydowanie odrzuca interpretację stanowiska FDA sugerującego, że te alternatywne metody przyjmowania nikotyny to jest coś lepszego. No, przepraszam bardzo, ale przy całym szacunku, zdolności i odpowiedzialności tego zbiorowego dużego, ogromnego, gigantycznego organizmu, jakim jest FDA, za formułowanie opinii, ja obawiałbym się takich ostrych sformułowań. W związku z tym może warto ten problem jeszcze bardziej przebadać. Aczkolwiek niewątpliwie niepokojące jest, że niektóre młode osoby wchodząc w nałóg sięgają po coś takiego i pewnie uważają, że to jest coś delikatnego.</u>
+          <u xml:id="u-6.7" who="#PoselWojciechMaksymowicz">Nie da się ukryć, że jeśli chodzi o przyczyny zgonów związane z nowotworami – tu przedstawiciele leczenia chorób nowotworowych na pewno poprawią mnie w razie czego albo poprą – że efekt spalania produktów, który działa najbardziej rakotwórczo, zwłaszcza jeżeli chodzi o raka płuc, tutaj jest wypierany. Czy ewentualnie nie rozważyć by takiej drogi dosyć trudnej, czyli wykorzystywania tego ewentualnie w jakichś badaniach, jakie można by przeprowadzić, jako takiego „wypieracza” nałogu zalecanego przez lekarzy właśnie, bo to jest metoda? Tak się robi w innych uzależnieniach, jak wiemy, i może warto to robić. W każdym razie na pewno nie tak od razu jednoznacznie powiedzieć zerojedynkowo – my tutaj mamy swoje, my jesteśmy lepsi od Amerykanów, oczywiście, my „tak śmak owak” itd., a w ogóle nie jest tak źle. Nie, jest źle. Jest bardzo źle. Przyczyny są bardzo złożone i powinniśmy zastanowić się, co robić.</u>
+          <u xml:id="u-6.8" who="#PoselWojciechMaksymowicz">W związku z tym oczywiście mam wiele pytań do ministra zdrowia jako reprezentanta rządu, bo jak zwykle nie jest to sprawa tylko Ministerstwa Zdrowia. Akcyza, oczywiście. Te dyskusje, nawet jeśli minister proponuje w dobrej wierze, to jeżeli minister finansów i większość tej gospodarczej części rządu powie, że nie, to jego argumenty stają się nie najważniejsze. A to, że 80 tys., no to różnie to bywa, nie każdy tym się przejmuje. Przejmijmy się więc tym rzeczywiście i policzmy wszystko dokładnie. Sprawdźmy, jak to zrobić, jak ożywić efektywność działania w podstawowym kontakcie lekarza, pielęgniarki z ludźmi, którzy palą.</u>
+          <u xml:id="u-6.9" who="#PoselWojciechMaksymowicz">Niewątpliwie te ogóle regulacje, o których pan przewodniczący mówił, głównie ta ustawa z 2010 r., początki w 97., nieśmiałe rysowanie ludziom czegoś strasznego, co wiąże się z paleniem, ale potem zakaz w publicznych miejscach dał jednak największe efekty. Ale bunt w naszym społeczeństwie występuje – jak w każdym zresztą – i jednak indywidualne podejście dla tej reszty jest niezbędne. No i trudno mówić o indywidualnym podejściu, jeżeli według danych, które uzyskałem – proszę mnie poprawić – zarejestrowanych chorych w ciągu roku w poradni leczenia uzależnienia od nikotyny było 800 osób. To, powiedzmy sobie, marny pilotaż. No i tak to wygląda. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dziękuję. Ja myślę, panie profesorze, panie pośle, że w wystąpieniu pana dyrektora, pana profesora, był ten element właśnie kontroli, więc badania, jak rozumiem. To jest dobry kierunek, żeby pewne badania przeprowadzić, bo nikt nie odważy się powiedzieć, że coś jest dobre, tak jak nikt nie powie, że przy leczeniu w inny sposób z narkomanii, coś jest dobre – te inne metody – natomiast możemy powiedzieć, że coś jest znacznie gorsze, bo ma setki razy więcej substancji szkodliwych, i to są fakty. Pan poseł Korwin-Mikke, bardzo proszę.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Jeszcze jedna uwaga. Pan minister sygnalizował, że niestety będzie musiał wyjść. Nie wiem, czy to jest aktualne... Nie. Dobrze. To świetnie. Cieszymy się. Pan poseł Korwin-Mikke.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PoselJanuszKorwinMikke">Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, panie ministrze, Wysoka Komisjo, ja będę mówił krócej, ale proszę mi nie przerywać, choć dla niektórych pewnie będzie szokujące to, co będę mówił.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PoselJanuszKorwinMikke">To, co państwa na początek może szokować – nie jestem pryncypialnym przeciwnikiem ograniczeń w reklamie. Przedstawicieli przemysłu tytoniowego mogę uspokoić – 40 lat temu w Singapurze zakazano reklamy papierosów, w wyniku czego spadała sprzedaż papierosów, ale zyski firm wzrosły, bo po odjęciu kosztów reklamy okazało się, że zyski wzrosły. Tak więc to niekoniecznie musi być bolesne.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#PoselJanuszKorwinMikke">Natomiast, jeśli mowa o ograniczeniach realnych, nie w sferze reklamy, one są przesadne. Oczywiście przedziały dla palaczy to nie musi być sensowne, ale wagony oczywiście są dopuszczalne. Jeżeli jest 26% palących, to 26% knajp powinno być dla palących i likwidacja tego jest naruszeniem praw konstytucyjnych. 26% powierzchni publicznej powinno być dla ludzi, którzy palą i moim zdaniem trzeba zwrócić się do Trybunału Konstytucyjnego w tej sprawie.</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#PoselJanuszKorwinMikke">Natomiast przechodząc do spraw pryncypialnych, to o niewolnika dba jego właściciel, o dziecko dbają rodzice, natomiast ludzie, proszę państwa, bardzo dbają o swoje zdrowie, bardzo cenią swoje życie. A ponieważ bardzo cenią swoje życie i zdrowie nie widzę powodu, żebyśmy jeszcze my dodatkowo dbali o ich zdrowie i życie. Jeśli ktoś chce umrzeć, to ma do tego świętego prawo. Wolny człowiek w wolnym kraju ma prawo umrzeć, i tyle.</u>
+          <u xml:id="u-8.4" who="#PoselJanuszKorwinMikke">Natomiast chcę zwrócić uwagę na to, że jak powiedział tutaj pan dyrektor, ograniczenia palenia w ustawie powodują wydłużanie życia. Otóż, zgodnie z praktyką ustawodawczą, jeśli ktoś proponuje taką ustawę, to musi wskazać, jak pokryć koszt wydłużonych emerytur, bo znacznie dłużej trzeba będzie płacić ludziom emerytury. Z czego pokryjemy te koszty? Trzeba wskazać źródło pokrycia kosztów, jeśli pan proponuje taką ustawę.</u>
+          <u xml:id="u-8.5" who="#PoselJanuszKorwinMikke">I jeszcze jedna sprawa. Otóż pod koniec XIX w. był niesłychany rozkwit wynalazczości. Właściwie wszystkie wynalazki, nawet komputer, to jest końcówka XIX w. – to baba zrobiła komputery. I wszystko, co nas otacza – żarówki itd. – to praktycznie XIX w.</u>
+          <u xml:id="u-8.6" who="#PoselJanuszKorwinMikke">Oczywiście można mówić, że to wolny rynek spowodował, ale wolny rynek spowodował to, że łatwiej się produkuje lokomotywy i żarówki, natomiast nie spowodował, że ktoś wynajdzie żarówki. Otóż wygląda na to, że przyczyną tego skoku wynalazczości, a przyczyną obecnego ogłupienia społeczeństwa – co jest widoczne – jest to, że wtedy prawie wszyscy mężczyźni – a to mężczyźni robią wszystkie wynalazki praktycznie – palili i to palenie powodowało właśnie duży rozwój intelektualny. Ludzie palili... Ja wiem, że Kopernik była kobietą, oczywiście, ale proszę państwa, palenie było wtedy powszechne wśród mężczyzn i była również ogromna wynalazczość. Pytanie, czy my walcząc z paleniem nie wylewamy dziecka z kąpielą. Dziękuję za uwagę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dziękuję. No muszę pana rozczarować, panie pośle. Jednak jest udowodnione, że w wyniku palenia papierosów ileś komórek nerwowych ginie w tym momencie i związku z tym...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PoselJanuszKorwinMikke">Może giną szkodliwe...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">...stosując pana logikę można by było powiedzieć, że jeśli mniej komórek, to lepsze wynalazki. Myślę, że jednak byłbym daleki od stosowania tego typu logiki. Pani doktor Czajkowska-Malinowska, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PrezesZarzaduGlownegoPolskiegoTowarzystwaChorobPlucMalgorzataCzajkowskaMalinowska">Dzień dobry państwu. Reprezentuję Polskie Towarzystwo Chorób Płuc i przede wszystkim chcę powiedzieć tym osobom, które może nie pamiętają tych czasów, że pierwsza ustawa, która była antytytoniowa w 1995 r., stawiała Polskę jako lidera w działaniach antytytoniowych. Nowelizacja ustawy w 2010 r. – pamiętam ogromne zaangażowanie obecnego pana przewodniczącego, posła Latosa, w tę ustawę i całego środowiska – też wniosła kolejny kamień milowy i też stawiała Polskę jako przykład w naszym środowisku. Polskie Towarzystwo Chorób Płuc jest jednocześnie członkiem Europejskiego Towarzystwa Oddechowego, z czego wynika nasze szerokie spojrzenie przede wszystkim na zmniejszenie śmiertelności.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PrezesZarzaduGlownegoPolskiegoTowarzystwaChorobPlucMalgorzataCzajkowskaMalinowska">Nawiązując do slajdu, który pokazał pan profesor, dotyczącym umieralności z powodu palenia, chcę powiedzieć podstawową rzecz, że jeśli chodzi o zmniejszenie śmiertelności z powodu chorób odtytoniowych są dwa czynniki. Po pierwsze, żeby młodzież i dzieci nie rozpoczynały palenia, ale na efekty tego działania będziemy czekać około 30–40 lat. Natomiast najważniejsza, jeśli chodzi o to, żebyśmy zmniejszyli śmiertelność, jest przede wszystkim pomoc obecnym palaczom w porzuceniu nałogu.</u>
+          <u xml:id="u-12.2" who="#PrezesZarzaduGlownegoPolskiegoTowarzystwaChorobPlucMalgorzataCzajkowskaMalinowska">Badanie GAC, które było przeprowadzone w 2010 r. wykazało wyraźnie – ale kolejne badania też to pokazują – że aż 60% aktualnych palaczy jest silnie uzależnionych od tytoniu. Są to więc osoby, które wymagają profesjonalnego wsparcia.</u>
+          <u xml:id="u-12.3" who="#PrezesZarzaduGlownegoPolskiegoTowarzystwaChorobPlucMalgorzataCzajkowskaMalinowska">Bardzo się cieszę, że w Polsce prowadzone są programy profilaktyczne. Pan profesor powiedział, że tylko 800 osób skorzystało z poradnictwa antytytoniowego. Zgadzam się, jeżeli chodzi o formalne poradnie antytytoniowe, ale to wsparcie jest jeszcze w innych obszarach. Jest realizowany program odtytoniowy, w tym chorób POChP, realizowany przez lekarzy rodzinnych, jak również realizowany jest program wczesnego wykrywania raka płuca przy pomocy niskodawkowej tomografii komputerowej, gdzie jednym z podstawowych elementów programów jest też poradnictwo antytytoniowe. Obecnie realizowane są dwa takie programy ze środków unijnych. Realizowany w sześciu makroregionach w Polsce, gdzie poradnictwo antytytoniowe jest nieodłączną częścią programu. I drugi program, z tego, co pamiętam, też realizowany przez Ministerstwo Zdrowia, gdzie udzielane jest poradnictwo antytytoniowe. Widzę tylko jedną niepokojącą rzecz, że to poradnictwo jest bardzo rozproszone.</u>
+          <u xml:id="u-12.4" who="#PrezesZarzaduGlownegoPolskiegoTowarzystwaChorobPlucMalgorzataCzajkowskaMalinowska">I cieszę się, że ten program, o którym mówił pan minister, będzie nowelizowany, jeżeli chodzi o program chorób odtytoniowych, że będzie zwiększona liczba poradni antytytoniowych, ale proszę rozważyć to, żeby można było wprowadzić coś bardziej systemowego. Może dam taki przykład. Może to jest do rozważenia, ale jako lekarz i też osoba zarządzająca jednostką, oddziałem, mogę powiedzieć, że rozwiązania systemowe dają bardzo dużo. Zwykle szpitale, które mają akredytację, otrzymują 5% dodatkowego finansowania z NFZ-u. Jeżeliby można było wprowadzić jakiś procent dodatkowego finansowania dla szpitali, które wprowadzą u siebie systemowo poradnię antytytoniową na terenie szpitala, to taki pacjent, który przebywa w szpitalu, miałby łatwy dostęp do specjalisty. Nie musi to być koniecznie lekarz. Może byłby to psycholog, który udzielałby profesjonalnego wsparcia pacjentowi przebywającemu w szpitalu. Czyli punkty pomocy palącym. I to byłoby rozwiązanie dla każdego szpitala. Myślę, że gdyby dyrektor dostał propozycję dodatkowego finansowania, mógłby w swoich placówkach coś takiego utworzyć, albo byłby to wymóg jakości, czyli też poprawy jakości w naszych szpitalach i pacjent miałby większy dostęp.</u>
+          <u xml:id="u-12.5" who="#PrezesZarzaduGlownegoPolskiegoTowarzystwaChorobPlucMalgorzataCzajkowskaMalinowska">Tak więc w tej chwili zwrócę uwagę przede wszystkim na pomoc palaczom. To jest najważniejsze. Nadal śmiertelność z powodu raka płuca jest olbrzymia, z powodu chorób obturacyjnych, i to będzie rosło. Na to więc widziałabym położony wielki nacisk. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dziękuję bardzo. Pani poseł Płonka.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PoselElzbietaPlonka">Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, panie ministrze, Wysoka Komisjo, szanowni państwo, ja też jestem lekarzem i powiem tak. To jest tak trudny nałóg, bo... Jestem lekarzem rodzinnym i ponad 20 lat funkcjonuję w systemie lekarza rodzinnego w dużym zespole lekarskim. Podjęłam się takiej akcji... Chcę powiedzieć, że oprócz tej stałej, co czasem dla palaczy jest nudne – kupuje papierosy, ma napisy, że powoduje raka płuc, i cóż z tego – potrzebna jest też akcyjność.</u>
+          <u xml:id="u-14.1" who="#PoselElzbietaPlonka">Brałam udział w takiej akcji „Rzuć palenie...” – już nie wiem, z jaką to było związane pracownią, z jakim środowiskiem – dostawałam materiały jako lekarz, prowadziłam rozmowy z pacjentami. Oczywiście z każdym jest indywidualna sytuacja, ponieważ ten nałóg jest tak trudny, że jednego wystarczy wystraszyć i rzuci palenie, w szpitalu też z powodu choroby, a u drugiego poszukuję jakichś preparatów, które pomagają – były dostępne różne preparaty – albo on wręcz szuka leku, żeby się pozbyć nałogu. Zatem na pewno potrzebna jest akcyjność.</u>
+          <u xml:id="u-14.2" who="#PoselElzbietaPlonka">Myślę, że poradnie lekarza rodzinnego, POZ, generalnie to jest miejsce, gdzie trochę tego czasu trzeba znaleźć. Tu dla pana ministra też takie zadanie, we współpracy z NFZ, żeby zachęcać do takich akcji, bo tam powinna być też pielęgniarka. Lekarz – wiadomo – ma mało czasu i odsyła palacza do pielęgniarki, gdzie można te rozmowy prowadzić.</u>
+          <u xml:id="u-14.3" who="#PoselElzbietaPlonka">Potem oczywiście brałam udział w takiej akcji, gdzie była ocena tego, ile osób rzuciło palenie, były nagrody dla tych osób, które rzuciły. Już nie pamiętam, wyleciało mi z głowy, jak to wyglądało, ale to była akcja na kilkanaście tygodni, w której wzięłam udział – oczywiście dobrowolnie. Jest taka sprawa, że dużo czasu potrzeba poświęcić palaczom.</u>
+          <u xml:id="u-14.4" who="#PoselElzbietaPlonka">Widziałam również jak wygląda nasza młodzież, bo byłam na początku czy na zakończeniu roku szkolnego – już nie pamiętam – w szkole średniej i oczywiście na dworze odbyło się to spotkanie. Młodzież swobodnie obchodzi się z papierosami elektronicznymi, jakby nigdy nic, bo nie są palaczami papierosa z dymkiem. Zatem w szkołach też jest ten problem. Tak więc należałoby do tego zaangażować też edukację, żeby większą uwagę zwrócić na zwalczanie tego pierwszego palenia, czy wczesne rzucenie... To widać, że w szkole nie ma tej postawy anty u nauczycieli, że nie wiem... Osobna sprawa to jest temat prestiżu nauczyciela. To mam do porozmawiania z panem ministrem edukacji.</u>
+          <u xml:id="u-14.5" who="#PoselElzbietaPlonka">Jeszcze o jednej sprawie – dostępność produktów. No, nie zakażemy, żeby papierosy nie były produkowane. Nie ma na to szans. Ja jestem z tej grupy parlamentarzystów, którzy wprowadzali reklamę napojów alkoholowych i biję się w piersi już tyle lat – to już 20 lat. Byłam senatorem, kiedy to robiliśmy. Jakie były opory wśród nas i jakie naciski ze strony zewnętrznej, producentów. Do dziś wspomina to mój mąż i mówi – zobacz, ta reklama jest nadal w telewizji. I to są te efekty – piwo, różne takie i każde inne. Potem w samorządzie próbowałam z tym walczyć, z liczbą punktów dostępności alkoholu.</u>
+          <u xml:id="u-14.6" who="#PoselElzbietaPlonka">To są rzeczy, z którymi jest bardzo trudno walczyć, ale widzę na przykład, że w dużych sklepach papierosy są przy kasie. No bo one po prostu są pod ręką – wychodzę, zrobiłem zakupy, to jeszcze sobie przypominam papierosy i właśnie wybieram z tej palety, która wisi nad kasą. Tak więc to ułatwia, bo zapomniałby kupić papierosy, gdyby nie widział, że jeszcze tutaj są do kupienia. To chyba tyle miałabym do powiedzenia.</u>
+          <u xml:id="u-14.7" who="#PoselElzbietaPlonka">Oczywiście z tego powodu mamy całą masę chorób, bo nikotyna to silne uzależnienie, ale papierosy ze smolistymi składnikami to wiele nowotworów, układ krążenia, miażdżyca itd. Tak więc z tym się borykamy. I zachęcałabym naszą Komisję do zwrócenia uwagi właśnie na tę akcyjność w podstawowej opiece zdrowotnej, żeby w ramach tej profilaktyki, o której mówimy, że teraz będzie dużo badań dla POZ, dla lekarzy rodzinnych, zachęcić do zwalczania nikotynizmu, zwalczania palenia tytoniu... Spirometrię tak, oczywiście, bo to jest również w ramach walki z POChP. Tak więc to jest ten front walki, ale nie wykonają tego sami lekarze. Na pewno nie. Tutaj potrzebne są osoby wspierające w zespole. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dziękuję. Szanowni państwo, widzę kilka zgłoszeń. Prosiłbym o nieco krótsze wypowiedzi, pewną dyscyplinę czasową.</u>
+          <u xml:id="u-15.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Bardzo proszę, tutaj ktoś się zgłaszał. Proszę się przedstawić.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#KierownikPoradniPomocyPalacymwNarodowymInstytucieOnkologiiMagdalenaCedzynska">Dzień dobry. Dziękuję za udzielenie głosu. Magdalena Cedzyńska, Narodowy Instytut Onkologii. Zajmuję się prowadzeniem poradni dla osób palących od bardzo wielu lat i całkowicie zgadzam się z dr Czajkowską-Malinowską, że epidemiolodzy to bardzo ładnie policzyli, że właściwie, żeby opanować epidemię palenia tytoniu i epidemię chorób odtytoniowych, to przede wszystkim należy doprowadzić do tego, żeby osoby, które palą, rzucały palenie. Jednak ta druga ścieżka, czyli prewencja, też jest szalenie istotna.</u>
+          <u xml:id="u-16.1" who="#KierownikPoradniPomocyPalacymwNarodowymInstytucieOnkologiiMagdalenaCedzynska">Chciałabym tylko zwrócić na to uwagę, że wydaje mi się, iż ustawodawca powinien zająć się programem sponsorowania wydarzeń, festiwali muzycznych dla młodzieży, które są w tej chwili sponsorowane przez przemysł, przez producentów wyrobów zwierających nikotynę w postaci liquidów i w postaci tytoniu. Tego jest bardzo dużo. To dzieje się nagminnie od kilku lat i to jest coś, z czym nie poradzimy sobie, bo jeśli nie utrudnimy dostępu młodzieży do palenia i ona się uzależni, to potem wiemy sami, jak trudno to palenie rzucić, bo to jest wyjątkowo silne uzależnienie.</u>
+          <u xml:id="u-16.2" who="#KierownikPoradniPomocyPalacymwNarodowymInstytucieOnkologiiMagdalenaCedzynska">I jeszcze na koniec chciałabym powiedzieć – bo chcę być szybka – że wśród wszystkich narkotyków, to alkohol i narkotyki twarde... Jeśli chodzi o tych, którzy eksperymentują z daną substancją, to największy odsetek wśród tych, którzy są potem uzależnieni, jest wśród tych, którzy próbowali właśnie tytoniu. Nie narkotyków, tylko właśnie tytoniu.</u>
+          <u xml:id="u-16.3" who="#KierownikPoradniPomocyPalacymwNarodowymInstytucieOnkologiiMagdalenaCedzynska">Aha, jeszcze chciałabym powiedzieć jedną ważną rzecz. To już naprawdę ostatnie zdanie. Dosłownie dwa tygodnie temu powstały w Polsce pierwsze wytyczne – mamy przyjemność z doktor Czajkowską-Malinowską być autorami tego dokumentu – oparte na najbardziej wiarygodnych danych pochodzących z metaanaliz, dotyczące leczenia i diagnozowania uzależnienia od nikotyny. Bardzo zachęcam do tego – ten dokument jest dostępny w tej chwili na stronie Medycyny Praktycznej. Są to zalecenia formułowane nie tylko dla lekarzy, ale i dla całego personelu medycznego, bo wychodzimy z założenia... Prześlemy, tak – doktor Czajkowska-Malinowska mówi, że prześlemy. To są zalecenia, które obejmują również pielęgniarki i średni personel medyczny, psychoterapeutów, psychologów, bo wychodzimy z założenia, że tym powinni się zająć wszyscy w ochronie zdrowia. No i to tyle. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dziękuję bardzo. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#RzecznikStowarzyszenianaRzeczWalkizChorobamiNowotworowymiSANITASAleksandraRudnicka">Aleksandra Rudnicka, rzecznik Stowarzyszenia na Rzecz Walki z Chorobami Nowotworowymi SANITAS i vlogerka. Mam vlog OLI-onko. Zapraszam. Tam jest światowy dzień walki z papierosem. Tam wypowiada się pani profesor Didkowska, wypowiada się pan Jassem – osoby, które od wielu lat są zaangażowane w walkę z antynikotynizmem.</u>
+          <u xml:id="u-18.1" who="#RzecznikStowarzyszenianaRzeczWalkizChorobamiNowotworowymiSANITASAleksandraRudnicka">W kontekście naszych rozmów chciałabym tu podnieść sprawę pacjentów onkologicznych. Jak państwo z pewnością wiecie, jeśli chodzi o pacjentów z rakiem płuca, to aż w 90-procentach czynnikiem zachorowania jest palenie tytoniu. W raku drobnokomórkowym, 100% pacjentów. To jest przerażające, ale my nie możemy dyskryminować tych osób. My powinniśmy – tak jak pani doktor tu powiedziała – im pomóc. Wobec tego rzeczywiście powinny powstać takie poradnie, czy na oddziale, zwłaszcza chorób płuc, chorób nowotworowych, powinni pojawić się edukatorzy i psycholodzy, którzy powinni tych pacjentów wspierać. Nie czekać, aż oni sami się zgłoszą, tylko ten kierunek powinien być odwrotny.</u>
+          <u xml:id="u-18.2" who="#RzecznikStowarzyszenianaRzeczWalkizChorobamiNowotworowymiSANITASAleksandraRudnicka">Co chciałam jeszcze powiedzieć? Zostało przeprowadzone badanie, które wykazało, że jeśli nawet pacjent, który pali, pacjent onkologiczny, rzuci palenie, to wśród pacjentów z rakiem płuca efektywność leczenia podnosi się o 25%. Proszę więc pokazać taki lek – o tym mówił pan doktor Jassem – który aż o 25% podnosi efektywność leczenia. To jest za tanią cenę, bo wiemy, jak drogie są leki onkologiczne innowacyjne. Zatem na pewno warto o to powalczyć i tym się zająć.</u>
+          <u xml:id="u-18.3" who="#RzecznikStowarzyszenianaRzeczWalkizChorobamiNowotworowymiSANITASAleksandraRudnicka">Pani powiedziała tutaj – rzeczywiście papierosy są silniejsze niż heroina. O tym też mówią badania.</u>
+          <u xml:id="u-18.4" who="#RzecznikStowarzyszenianaRzeczWalkizChorobamiNowotworowymiSANITASAleksandraRudnicka">Bardzo ważny następny temat – absolutnie dzieci. Pan minister mówił, że 26% osób pali i 9,9 to są dorośli, a to znaczy, że reszta to chyba dzieci czy młodzież. To jest więc przerażające. Jeśli nie ruszymy z tym w szkole, nawet w przedszkolu, no to... To powinien być obowiązkowy temat lekcji wychowawczych.</u>
+          <u xml:id="u-18.5" who="#RzecznikStowarzyszenianaRzeczWalkizChorobamiNowotworowymiSANITASAleksandraRudnicka">Bardzo bym też zwróciła uwagę na... Tu pan poseł w specyficzny dla siebie sposób, jak zwykle, mówił o reklamie. Ale reklama to jest zachęta, więc ta reklama w wielu krajach nie istnieje. Myślę więc, że gdyby i u nas nie istniała, to z tego powodu byśmy nie cierpieli. Na pewno jest to następne posunięcie, które powinno się pojawić.</u>
+          <u xml:id="u-18.6" who="#RzecznikStowarzyszenianaRzeczWalkizChorobamiNowotworowymiSANITASAleksandraRudnicka">Byłabym bardzo szczęśliwa, gdyby ze strony środowiska medycznego był jednoznaczny przekaz dotyczący alternatywnych wyrobów tytoniowych. To znaczy, nie możemy mówić, że alternatywne wyroby tytoniowe to jest wspaniały sposób na wyjście z nałogu. Pierwszą osobą, którą poznałam dzisiaj, a która wyszła dzięki temu, jest pan profesor. Nie znam żadnej takiej osoby.</u>
+          <u xml:id="u-18.7" who="#RzecznikStowarzyszenianaRzeczWalkizChorobamiNowotworowymiSANITASAleksandraRudnicka">Powiem tak. Uważam, że absolutnie nie odwracajmy kota ogonem. Zróbmy badanie, ile osób weszło w nałóg paląc alternatywne wyroby tytoniowe, a zwłaszcza młodych osób. To byłoby bardzo ciekawe badanie i coś by pokazało.</u>
+          <u xml:id="u-18.8" who="#RzecznikStowarzyszenianaRzeczWalkizChorobamiNowotworowymiSANITASAleksandraRudnicka">W mojej rodzinie były dwie osoby, które paliły i dwie, które nie paliły. Ja należę do tych, które nie paliły i moja mama, pielęgniarka. Natomiast mój tata palił. Skończyło się to rakiem skóry. Momentalnie rzucił palenie i moja siostra, która walczyła bardzo dzielnie, pomogła sobie przy użyciu środków farmakologicznych. Myślę więc, że to pokazuje, jak można z tym walczyć. I absolutnie jestem przeciwna temu, żeby wszelkie organizacje społeczne, które mają jakikolwiek związek ze zdrowiem, nie wypowiadały się w ten sposób jednoznacznie, że to jest zagrożenie dla zdrowia i życia i że to naprawdę nie jest sposób na wyjście z nałogu, tylko świetny sposób na wejście w nałóg. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dziękuję. Poseł Kapinos, proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#PoselFryderykKapinos">Szanowny panie przewodniczący, szanowny panie ministrze, Wysoka Komisjo, tu już bardzo dużo zostało powiedziane i w pełni się zgadzam z moimi przedmówcami, jeżeli chodzi o edukację od przedszkola, bo ta edukacja musi być już od samego przedszkola i przez szkoły podstawową i średnią. Należy pokazać, dlaczego palenie jest szkodliwe, dlaczego ta nikotyna jest tak bardzo szkodliwa dla organizmu i czym potem to się zakończy. A może należałoby też jakąś lekcję wychowawczą zamienić w lekcję edukacyjną, parę razy w roku zrobić taki program, żebyśmy jakieś działania zrealizowali, ponieważ młodzi ludzie bardzo chłoną tę wiedzę, która zostanie im przekazana, bo koledzy będą im co innego mówili, bo będą ich namawiali do palenia?</u>
+          <u xml:id="u-20.1" who="#PoselFryderykKapinos">Może należałoby też przeprowadzić taką dużą akcję społeczną w mediach – moda na niepalenie, bo dzisiaj to jest bardzo istotne, że ten, który nie pali, to jest modny, jest cool? Żebyśmy odwrócili, że nie zachęcamy, tylko zachęcamy, że jeżeli nie palisz, to jesteś fajny, jesteś w tym środowisku mocno akceptowany...</u>
+          <u xml:id="u-20.2" who="#PoselFryderykKapinos">I jeszcze następna sprawa. Taka – pan profesor pokazywał na slajdzie – że prawie 50%, jeżeli się nie mylę, osób poniżej 18 r.ż. nie miało problemu z zakupem. Jakie mechanizmy należałoby wprowadzić, jakie kary należałoby wprowadzić w tych sklepach, w tych instytucjach, które sprzedają, żeby ten młody człowiek nie otrzymał tego papierosa? Jeżeli my takich kar nie wprowadzimy, to... A kara powinna być dotkliwa i nieunikniona. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dziękuję bardzo. Proszę bardzo, pani.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#KierownikKrajowegoRejestruNowotworoworazZakladuEpidemiologiiiPrewencjiPierwotnejNowotworowNIOJoannaDidkowska">Dziękuję bardzo. Joanna Didkowska. Jestem kierownikiem Krajowego Rejestru Nowotworów i Zakładu Epidemiologii i Prewencji Pierwotnej Nowotworów w Narodowym Instytucie Onkologii. Chciałbym się odnieść do wypowiedzi pana posła, że zgadzam się z tym, że należy organizować takie kampanie, ale one muszą być bardzo dobre. Muszą być zrobione przez profesjonalistów. I taką kampanią, która – jak uważam – jest świetna, jest kampania Ministerstwa Zdrowia Planuję Długie Życie. Naprawdę są tam znakomite posty. Na pewno państwo widzieli lub słyszeli w radio. To jest pierwsza kampania, która naprawdę – moim zdaniem – ma szansę cokolwiek zmienić. Jest dowcipna, bez zadęcia. Naprawdę jest świetna.</u>
+          <u xml:id="u-22.1" who="#KierownikKrajowegoRejestruNowotworoworazZakladuEpidemiologiiiPrewencjiPierwotnejNowotworowNIOJoannaDidkowska">A druga rzecz, którą chciałam tutaj powiedzieć państwu, bo być może nie wszyscy państwo wiecie – rak płuca, który w dziewięćdziesięciu kilku procentach jest powodowany właśnie paleniem tytoniu, jest pierwszą nowotworową przyczyną zgonów nie tylko mężczyzn, ale również kobiet. To pokazuje nam, w którą stronę te działania powinny pójść w tym sensie, że bardzo trudno jest nam przekonać kobiety, żeby przestawały palić. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dziękuję bardzo. Tutaj widzę też zgłoszenie. Proszę bardzo, pan. Najpierw pan się zgłaszał, a później pani. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#AdiunktWydzialuMedycznegoCollegiumMedicumUniwersytetuKardynalaStefanaWyszynskiegowWarszawieMarcinMaruszewski">Dzień dobry państwu. Panie przewodniczący, panie posłanki, panowie posłowie, szanowni państwo, nazywam się Marcin Maruszewski. Jestem lekarzem. Pracuję w Collegium Medicum Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego. Proszę państwa, chciałbym zwrócić uwagę na kilka rzeczy. Między innymi na ten fakt, który zapewne lekarzom jest bardzo dobrze znany i oczywisty dla nich, ale dla osób, które nie mają wykształcenia medycznego, może nie, a mianowicie, że płuca są połączone bezpośrednio ze środowiskiem zewnętrznym. W związku z tym to, że dostarczamy czy pozwalamy na to, że substancje są wdychane bezpośrednio do narządu wewnętrznego i nie kontrolujemy składu tych substancji, jest potwornym zagrożeniem dla wszystkich ludzi. Mówię tu zarówno o czynnych palaczach, jak i o biernych palaczach.</u>
+          <u xml:id="u-24.1" who="#AdiunktWydzialuMedycznegoCollegiumMedicumUniwersytetuKardynalaStefanaWyszynskiegowWarszawieMarcinMaruszewski">Zwracam państwa uwagę na to, że bardzo dużo jest publikacji na temat składu dymu z papierosów. Pojawiły się pewne publikacje na temat składu dymu pochodzącego z tak zwanych podgrzewaczy, natomiast nic nie wiemy na temat tego, jaki jest skład aerozolu, który wdycha młodzież i wedle mojej wiedzy, nie ma nad tym żadnej kontroli. Czyli można wprowadzić na rynek produkt o nieznanym i niekontrolowanym składzie. To jest potężne niebezpieczeństwo.</u>
+          <u xml:id="u-24.2" who="#AdiunktWydzialuMedycznegoCollegiumMedicumUniwersytetuKardynalaStefanaWyszynskiegowWarszawieMarcinMaruszewski">Państwo podnoszą temat chorób nowotworowych. Absolutnie z tym się zgadzam, bo nie mam żadnych podstaw, żeby to kwestionować, natomiast mówimy o nałogu, który dotyczy 26% naszego społeczeństwa. W związku z tym, nawiązując do wypowiedzi i do przedostatniego slajdu pana profesora, czyli kontroli dostępności, to jest nie tylko kwestia rejestracji punktów sprzedaży, ale przede wszystkim zadania sobie pytania, ile kosztuje wprowadzenie nowego papierosa na rynek. Czy to w jakikolwiek sposób ogranicza producenta przed wprowadzeniem produktu, o którym już od lat wiemy, jak bardzo jest szkodliwy dla naszych pacjentów i dla wszystkich Polaków?</u>
+          <u xml:id="u-24.3" who="#AdiunktWydzialuMedycznegoCollegiumMedicumUniwersytetuKardynalaStefanaWyszynskiegowWarszawieMarcinMaruszewski">Kolejna kwestia. Tutaj pojawiły się wspaniałe wypowiedzi na temat leczenia odwykowego i zwróciliśmy również uwagę na to, że poradni i liczby pacjentów w poradni jest niewystarczająco, w związku z tym my tak naprawdę, szanowni państwo, nie mamy wiedzy, jak w najlepszy sposób odzwyczajać Polaków od nałogu. Mamy bowiem tak naprawdę dwa zjawiska, proszę państwa. Mamy ludzi uzależnionych, którzy poprzez uzależnienie wywołują u siebie chorobę. W związku z tym, ja nie wiem, czy posiadamy taką wiedzę. Natomiast mamy pewną wiedzę, która pochodzi już z rejestrów zagranicznych, na przykład z rekomendacji WHO czy z rekomendacji FDA. Warto się temu przyjrzeć, proszę państwa. Nie twierdzę, że to jest wyryte w kamiennej tablicy i to jest wiedza już absolutnie niekwestionowana, ale warto również zwrócić uwagę na to zjawisko. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dziękuję bardzo. Pani, proszę uprzejmie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#KierownikZakladuBiochemiiiZywieniaCentrumBadanPrzedklinicznychiTechnologiiWarszawskiegoUniwersytetuMedycznegoKatarzynaKoziak">Dzień dobry. Katarzyna Koziak, Zakład Biochemii i Żywienia, Warszawski Uniwersytet Medyczny. Chciałabym powiedzieć, a właściwie wesprzeć profesora Maksymowicza, że nie można stawiać znaku równości pomiędzy klasycznymi papierosami a alternatywnymi formami dostarczającymi nikotynę, dlatego że prawdą jest, iż człowiek uzależnia się od nikotyny, ale umiera przede wszystkim z powodu substancji towarzyszących paleniu papierosa. Wiadomo, że wśród tych substancji jest 400 doskonale zdefiniowanych karcynogenów, substancji toksycznych i ta lista jest coraz lepiej poznawana. Wiadomo również, że uzależnienie od nikotyny jest wzmacniane przez substancje zawarte w dymie tytoniowym. Sam fakt, że odejmiemy je od tego, co jest w aerozolu, już daje bardzo konkretną korzyść osobom, które są uzależnione i tak jak profesor Maksymowicz mówił, można by tę formę dostarczania nikotyny wykorzystać w terapii.</u>
+          <u xml:id="u-26.1" who="#KierownikZakladuBiochemiiiZywieniaCentrumBadanPrzedklinicznychiTechnologiiWarszawskiegoUniwersytetuMedycznegoKatarzynaKoziak">Chciałabym jeszcze słowo komentarza do pana, który mówił przede mną. Wydaje mi się i ja widziałam pełny skład aerozolu powstającego z podgrzewaczy – to są badania niemieckiego BfR i chyba holenderskiego Instytutu Zdrowia Publicznego... To się łatwo sprawdza. Na HPLC mamy teraz taką jakość, że można to wszystko doskonale monitorować. Natomiast zdecydowanym postępem w odchodzeniu od papierosów i chorób tytoniozależnych – w mojej ocenie – jest jednak redukcja szkód przez podanie nikotyny bez dymu. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-27">
+          <u xml:id="u-27.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dziękuję bardzo. Czy ktoś jeszcze z państwa? Ja widzę, ponownie pani doktor, ale też chcę, żeby inne osoby, które do tej pory nie zabierały głosu. Bardzo proszę, pan poseł Haidar.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-28">
+          <u xml:id="u-28.0" who="#PoselRiadHaidar">Panie przewodniczący, bardzo dziękuję. Szanowni państwo, panie ministrze, dużo mówiliśmy o kampanii zdrowotnej, jeśli chodzi o palenie papierosów, ale zapominamy wszyscy o pewnym zjawisku wśród niestety kobiet w ciąży. Jako pediatra, neonatolog, te skutki widzę i widziałem, jaka to jest strata dla nienarodzonego jeszcze dziecka. I nie podejmujemy żadnej sankcji, żadnych restrykcji wobec tych osób, w przypadku których udowodniono, że jest coś takiego. To jedno.</u>
+          <u xml:id="u-28.1" who="#PoselRiadHaidar">A drugie, wręcz przeciwnie, na widok osoby palącej, nawet wiedząc, że jest w błogosławionym stanie, niemalże nikt z otoczenia, ze środowiska nie reaguje. I to jest właśnie jeden z tych elementów. Jeżeli wydajemy ogromne pieniądze na oświatę, na różne programy zdrowotne, na różne akcje itd. itd. i nie idą za tym żadne restrykcje wobec ludzi, który powodują faktycznie szkodliwość dla innych... Bo to, że ja sam sobie szkodzę, to jest moja rzecz i moja wola, ale komuś, to... Nad tym też trzeba się zastanowić. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-29">
+          <u xml:id="u-29.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dziękuję bardzo. Szanowni państwo, przepraszam. Zaraz oddam prowadzenie posiedzenia Komisji panu przewodniczącemu Piesze. Nie jestem pewien, ale próbowałem to tu z nim ustalać. Wydaje mi się, że wtedy, kiedy wprowadzaliśmy tę rewolucyjną ustawę, to on kierował Komisją. Ja wtedy pracowałem z kolei w podkomisji, o ile pamiętam, dotyczącej właśnie tej ustawy, a pan przewodniczący zarządzał całością, jak widać, skutecznie.</u>
+          <u xml:id="u-29.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Pozwolą państwo, że chociaż trzy zdania mojej oceny, wyniku tej dyskusji, moich przemyśleń. Otóż, po pierwsze, szanowni państwo, wydaje mi się, że tym tematem musimy koniecznie dalej się zajmować i bezwzględnie, niezależnie czy to będzie w ramach nowej ustawy o zdrowiu publicznym, czy w jakiekolwiek innej formie, bo jest taka potrzeba.</u>
+          <u xml:id="u-29.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Po drugie, jednym z elementów wpływu, jaki niewątpliwie możemy mieć na te zastraszające statystyki, o których mówił pan profesor, jest jednak kwestia ceny, czyli krótko mówiąc, dostępności. Następnym elementem, o którym zresztą też państwo mówili, jest to... Mówię oczywiście o cenie, żeby sprawa była jasna. Nie mogę się pogodzić z pewną nowelizacją, którą robiliśmy nie tak dawno, kiedy najlepiej zostały potraktowane papierosy tradycyjne, podczas gdy powinny być potraktowane najgorzej. No, tak to widzę. Oczywiście najlepiej – żeby było jasne – żeby w ogóle nikt nie korzystał z tych używek. To byłby idealny model, Natomiast nie może być tak, że w jakimś sensie polityką akcyzową będziemy promować to, co jest najgorsze. Tak nie może być.</u>
+          <u xml:id="u-29.3" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Kolejna sprawa. W zasadzie, jeżeli ktoś przez 18 r.ż. chce kupić alkohol, to wiadomo, że nawet ktoś, kto jest podejrzany, że może nie mieć 18 lat, jest wylegitymowany. W przypadku papierosów jakoś nikt nie zwraca na to uwagi. Nikt nie zwraca również uwagi na to, jeżeli ktoś taki gdzieś pod sklepem, na ulicy czy w innym miejscu, gdzie można, pali papierosa, a widać, że jest nieletni. Z tym też coś musimy zrobić. Być może kwestia kar spowoduje jednak efekt podobny do tego, co jest w przypadku spożywania alkoholu. To jest to, co tak na pierwszy rzut oka widać, że powinno być zrobione i mam nadzieję, że wspólnie z Ministerstwem Zdrowia przekonamy do pewnych działań nie tylko nasze środowisko – mówię o środowisku medycznym – ale także Ministerstwo Finansów.</u>
+          <u xml:id="u-29.4" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dziękuję państwu bardzo. Oddaję przewodnictwo panu przewodniczącemu Piesze. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-30">
+          <u xml:id="u-30.0" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Dziękuję panu przewodniczącemu. Widziałem zgłoszenia. Proszę uprzejmie. Proszę oczywiście się przedstawić.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-31">
+          <u xml:id="u-31.0" who="#CzlonekZarzaduGlownegoPolskiegoTowarzystwaZdrowiaPublicznegoPiotrKarniej">Dzień dobry. Piotr Karniej, Polskie Towarzystwo Zdrowia Publicznego. Ja chciałbym wesprzeć tak naprawdę opinię odnośnie do wyrobów alternatywnych, którą przedstawił jeszcze nie tak dawno temu pan profesor Maksymowicz, i zaapelować o jednak zwracanie uwagi na dorobek i literaturę naukową dotyczącą wyrobów alternatywnych pochodzących na przykład z FDA czy Światowej Organizacji Zdrowia. Myślę, że ponieważ sami nie mamy do dyspozycji zbyt wielu doniesień, które realizujemy samodzielnie, takie spojrzenie całościowe, ogólnoświatowe, jest nam niezwykle potrzebne i dla metaanaliz, i dla innych badań dotyczących właśnie tego zjawiska, oczywiście nie przesądzając od razu a priori, jakie wyniki uzyskamy, bo może się okazać, że faktycznie to spojrzenie przez jakiś czas się zmieni. Apelowałbym więc o to, aby traktować wyroby alternatywne może jako pewne narzędzie wspierające osoby, które chcą rzucić palenie, bo mamy z tym rzeczywiście mamy duży problem. Natomiast z całą pewnością nie chciałbym, abyśmy ten temat zamykali tylko i wyłącznie dlatego, że wrzucamy je do tego samego worka co papierosy tradycyjne.</u>
+          <u xml:id="u-31.1" who="#CzlonekZarzaduGlownegoPolskiegoTowarzystwaZdrowiaPublicznegoPiotrKarniej">Bardzo dziękuję panu przewodniczącemu Latosowi za zwrócenie uwagi na tę regulację w ustawie o podatku akcyzowym, dotyczącą właśnie połączenia papierosów tradycyjnych z alternatywnymi. Liczę na to, że dzięki tej deklaracji uda się tutaj jakoś do tego powrócić. Tak więc z naszego punktu widzenia, apelujemy do państwa i liczymy na wzrost liczby badań dotyczących właśnie wyrobów i spojrzenie maksymalnie ograniczające, w możliwy sposób usuwające z przestrzeni publicznej papierosy tradycyjne, które z całą pewnością są ogromnym zagrożeniem dla zdrowia publicznego i z tym absolutnie zgadzamy się w 100-procentach.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-32">
+          <u xml:id="u-32.0" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Dziękuję bardzo. Pani profesor chciałaby jeszcze zabrać głos.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-33">
+          <u xml:id="u-33.0" who="#PrezesZGPTChPMalgorzataCzajkowskaMalinowska">Chciałabym zabrać głos właśnie na temat harm reduction, czyli ryzyka mniejszych szkód. Chcę państwu powiedzieć, że w tamtym roku został opublikowany dokument Europejskiego Towarzystwa Oddechowego, który podaje 7 argumentów, dlaczego palenia tytoniu nie powinna obejmować tak zwana redukcja szkód. W jednym z wniosków jest pokazane właśnie to, że alternatywne formy palenia tytoniu nie mogą być uznane jako pomoc palaczom w rzuceniu palenia. Są dokumenty na to i badania – proszę zapoznać się z tym dokumentem – które wyraźnie pokazują, że palacze papierosów, którzy sięgają po alternatywne formy palenia, palą podwójnie, a więc są osobami uzależnionymi podwójnie, i to wcale nie wspomaga w rzuceniu palenia.</u>
+          <u xml:id="u-33.1" who="#PrezesZGPTChPMalgorzataCzajkowskaMalinowska">Poza tym, pokazanie osób palących formy alternatywne także nie likwiduje nawyków i nie powoduje odchodzenia od nałogu. Tych argumentów jest więc naprawdę bardzo dużo i stanowiska Europejskiego Towarzystwa Oddechowego, Polskiego Towarzystwa Chorób Płuc i środowisk medycznych, które znają się na temacie, bezwzględnie zakazują takiej formy, takiego podejścia. Uważają, że to jest nieetyczne i nie ma żadnych skutecznych metod wykorzystujących alternatywne formy palenia tytoniu. Dokumentów i argumentów na to, że papierosy elektroniczne są szkodliwe, jest dużo w literaturze, a jeśli państwo powołują się na ostatnie badania FDA, to one nie mówią jednoznacznie na ten temat. To nie zostało jeszcze wprowadzone, więc nie ma co promować redukcji szkód w paleniu tytoniu. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-34">
+          <u xml:id="u-34.0" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Dziękuję bardzo. Czy ktoś jeszcze z państwa chciałby zabrać głos? Widzę, że wyczerpała się lista chcących zabrać głos. Panie ministrze, czy pan się odniesie jeszcze, czy... Jeżeli tak, to proszę bardzo... Jeszcze pani chciała. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-35">
+          <u xml:id="u-35.0" who="#KierownikPoradniPomocyPalacymwNIOMagdalenaCedzynska">Tak. Chciałabym jeszcze dodać a propos tego FDA, że rzeczywiście było bardzo głośno na ten temat. Było to też publikowane przez portale medyczne w Polsce, które informowały o tym, że FDA uznało tytoń podgrzewany jako produkt o zmniejszonej szkodliwości. Natomiast niestety, gdyby państwo przyjrzeli się tym wiadomościom, to one wszystkie były zaczerpnięte – nie wiem, dlaczego tak się dzieje w Polsce na portalach medycznych – z materiałów promocyjnych Philip Morrisa, a jak wiemy, ta informacja została przetworzona przez działy marketingu i nie zostały tam uwzględnione wszystkie informacje. Ja natomiast zadałam sobie trudu, żeby sięgnąć do tego oficjalnego stanowiska FDA, gdzie wyraźnie jest napisane, że owszem, jest mniejsza szkodliwość, co nie znaczy, że produkt ten jest bezpieczny. FDA wyraźnie mówi, że w żaden sposób nie można się powoływać na ich opinię formułując zalecenie, że jest to produkt w jakiś promowany przez nich lub zalecany. Wyraźnie jest napisane, że to jest produkt niebezpieczny, szczególnie z punktu widzenia zdrowia publicznego – sięganie przez młodzież – i nie może być uznany za bezpieczny. To że ma mniejszą ilość substancji nie znaczy, że jest to produkt bezpieczny. Tak jest w przypadku e-papierosów i tak jest w przypadku tytoniu podgrzewanego. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-36">
+          <u xml:id="u-36.0" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Dziękuję bardzo. Panie ministrze, czy chciałby się pan odnieść do tego?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-37">
+          <u xml:id="u-37.0" who="#PodsekretarzstanuwMZMaciejMilkowski">Ja tylko krótko. Tak jak widzimy i widzieliśmy podczas procedowania ustawy zwiększającej akcyzę, różni lekarze różnie odczytują badania naukowe a czasami nawet nie badania naukowe tylko badania marketingowe producentów. To zawsze jest. My odnosimy się do faktycznych wytycznych WHO i Komisji Europejskiej, i tak zostanie.</u>
+          <u xml:id="u-37.1" who="#PodsekretarzstanuwMZMaciejMilkowski">Przedstawiliśmy informację, jak to wygląda, jaki jest zakres prac, bo mamy dużo informacji o wyrobach związanych z mentolami, z tymi właśnie produktami, po które osoby sięgają bardzo chętnie. Tak więc idziemy zgodnie ze stanowiskiem Komisji Europejskiej i tak to będziemy realizować. Oczywiście niektórych słów nie ma sensu komentować, że należy dążyć do tego, żeby każdy miał prawo żyć jak najkrócej, bo celem polskiego społeczeństwa jest to, żeby nikt nie dożył do emerytury. To jest chyba... No, ale takie mamy niektóre osoby w parlamencie. Tak więc, dziękuję bardzo serdecznie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-38">
+          <u xml:id="u-38.0" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Dziękuję bardzo. Przyglądam się tym ustawom – 20 lat się przyglądam. Są dwie takie ustawy kardynalne, z 1995 i 2010 r. One obie przyniosły sukces i proszę być łagodniejszym w stosunku do tych ustaw. Ja rozumiem, że będą ortodoksi, którzy uważają, że każdy ochrzczony musi być święty, ale tak pewnie się nie dzieje i tak się nie stanie.</u>
+          <u xml:id="u-38.1" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Ta sprawa opiera się na dwóch ważnych filarach. Pierwszy filar, „miękki”, to jest promocja i profilaktyka. Ten filar musi wykorzystywać i te działania długofalowe, i te działania akcyjne – jak pani doktor mówiła – bo one są ważne. Ja sądzę, że to jest wyzwanie dla tych, którzy zajmują się profilaktyką, promocją zdrowia, bo zmieniły się narzędzia, którymi dzisiaj dysponujemy. Kiedyś to był plakat, ulotka, a dzisiaj wiadomo, że nikt ulotki w poradni nie czyta. Rozdają takie ulotki po rynkach, ulicach, widomo, że grzeczność się robi, że się to bierze, po czym wyrzuca to do kosza. Są inne narzędzia. Rzeczywiście akcja „Planuję długie życie” jest dobrą akcją i trzeba ją promować, ale z drugiej strony, są też oczywiście trudniejsze zadania, i te trudniejsze zadania zawsze będą nabierać pewnego charakteru konfrontacyjnego. To są sprawy ustawowe, czyli regulacyjne, a te regulacyjne mają przecież dużo, bo chociażby reklama...</u>
+          <u xml:id="u-38.2" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Walka z reklamą to nie była droga usłana różami. Była potężna batalia o to, żeby to zrobić. W przypadku alkoholu nie do końca się udało, a w przypadku papierosów raczej się udało i dzisiaj w telewizji, w środkach masowego przekazu, może poza jakimiś niszowymi, nie będziemy mieli reklam papierosów, i nie mamy. To jest kwestia reklamy. To jest kwestia dostępności, a ta dostępność, z jednej strony, to jest cena.</u>
+          <u xml:id="u-38.3" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Boleję nad tym, że tak a nie inaczej potraktowano akcyzę. To jest jasna sprawa. No, papierosy powinny drożeć i wszędzie drożeją. Ostatnie doniesienia mówią, że w Holandii paczka papierosów standardowych będzie kosztowała 20–30 dolarów. Są również działania wizualizacyjne, typu ostrzeżenia itd. To też widzimy. To jest też bardzo ważne.</u>
+          <u xml:id="u-38.4" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">I trzecia sprawa, oczywiście to jest kwestia ekspozycji, ale też nam się udało zamknąć dostępność papierosów. Dzisiaj być może jeszcze dostrzeżemy w sklepach samoobsługowych papierosy, ale z przestrzeni publicznej wyrugowaliśmy automaty. Oczywiście pierwsza była Europa Zachodnia, bo tam były bardziej rozwinięte. A nawet w tych hipermarketach te papierosy są zasłaniane, bo tak mówi prawo. Czy wszyscy będą je stosować? Ano, nie. Natomiast nie wydaje mi się, żeby za złapanie 17-latka za rękę wyznaczać jakieś kary. To przyniesie jednak skutek nieoczywisty – według mnie – a na pewno nie taki, jakiego spodziewalibyśmy się, aczkolwiek ortodoksi zawsze istnieją.</u>
+          <u xml:id="u-38.5" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">No i ostatnia sprawa, to ten słynny trend no harm albo harm reduction. On wszędzie się pojawia. W sprawach leczenia uzależnień on jest w zasadzie dzisiaj promowany wobec ogromnej nieskuteczności czy słabszej niż oczekujemy skuteczności naszych możliwości leczenia, i to nie tylko w Polsce. Jeżeli chodzi o alkoholizm, to szanse po jakimś dobrym cyklu psychoterapii ma 30%, a 70–50% wróci do nałogu. No to co trzeba zrobić? To ogłosimy harm reduction i takiego trzeba leczyć.</u>
+          <u xml:id="u-38.6" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Celebryci fajnie to pokazują – co roku trafia na jakiś oddział, zazwyczaj komercyjny, albo – jak to jest na Zachodzie Europy, a zwłaszcza w Stanach Zjednoczonych – na pewno komercyjny, bo tam żadne ubezpieczenie nie zapłaci za leczenie odwykowe, i to jest jasne. I tam wzięła się ta no harm. Tu mamy do czynienia z tym... Ja po prostu panu profesorowi, szanownemu koledze posłowi nie wierzę. No nikt nie leczy alkoholizmu zamianą wódki na piwo. Można, co najwyżej, wymusić jakieś okresy abstynencji i no harm, czyli przynajmniej pół roku nie piję, wątroba odetchnie. Tego samego nie można robić, jeśli chodzi o papierosy i tę alternatywę, jaką są nowoczesne środki, bo chodzi o nałóg. Ilość szkodliwych substancji – jasne, że papieros dostarczy więcej niż ten, ale czym to się różni. Nałóg jest nałogiem.</u>
+          <u xml:id="u-38.7" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Nie znamy pewnie do końca długofalowych skutków, jak to wpływa, bo nałóg ma to do siebie, że poza konkretnymi szkodami zdrowotnymi, jak marskość wątroby w alkoholizmie czy szybka śmierć, jak w przypadku kompotu... Przecież w latach 90. i na przełomie wieków, mieliśmy plagę, jeżeli chodzi o narkotyki twarde. Ale tam to było widać natychmiast. Narkoman po roku stosowania kompotu był wrakiem człowieka. W alkoholizmie też to szybko wychodzi, bo nie da się ukryć, że się wypiło pół litra. Tego po prostu nie da się ukryć. Nie trzeba wcale dmuchać – wszyscy wiedzą, że jest pijany. To każdy mniej więcej wie. Natomiast z tym jest trudniejszy problem. I ja nie jestem zwolennikiem no harm, tym bardziej, że pojawiało się – zwłaszcza Philip Morris, tu pani ma absolutnie rację, pani profesor – żeby jeszcze ogłosić to w urzędowych pismach, że te papierosy elektroniczne lub podgrzewany tytoń są bezpieczniejsze. Takiego zabiegu marketingowego dawno nie widziałem. To jest majstersztyk w wykonaniu właśnie tych firm, bo one od razu pokazują rozwiązanie – proszę bardzo, tu jest coś zdrowego. To nie rozgrzesza nikogo. Dalej będzie nałogowcem, bo to nikotyna głównie uzależnia, a kwestia uzależnienia, kwestia zachowań itd., to już jest całkiem inna sprawa.</u>
+          <u xml:id="u-38.8" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Bardzo dziękuję za tę dyskusję. Dla mnie oczywista jest sprawa tego typu, że trzeba, żeby jednak Ministerstwo Zdrowia zaproponowało również jakieś rozwiązania, głównie w podchodzeniu do tych miękkich. Z twardymi musi sobie radzić Sejm i wcale przy głosowaniach, jeśli chodzi o akcyzę – tu mówię do kolegów z opozycji – nie ma takiej jednoznacznej zgodności, że można ją podwyższyć. Opozycja raczej mówi, żeby obniżyć. Byłem w opozycji, wiem jak to jest i jak trudno przekonać swoich kolegów, żeby akurat głosowali odwrotnie, bo takie to są sprawy polityczne.</u>
+          <u xml:id="u-38.9" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Dziękuję za tę dyskusję. Sądzę, że wyczerpaliśmy porządek. Ja w sumie patrzę na to już z punktu widzenia siwego włosa, że jednak liczba palących w Polsce zdecydowanie się zmniejsza. Jasne, że chciałoby się, żeby było lepiej i więcej, ale sądzę, że z tego procesu, jaki mamy wytyczony, nie należy rezygnować, natomiast trzeba o nim przypominać. Trochę zapomnieliśmy o papierosach i troszeczkę te nowe substancje związane z elektronicznym papierosem zaciemniły obraz. Nie da się wyleczyć nałogu nikotynowego papierosem elektronicznym czy podgrzewanym tytoniem. I to jest prawda.</u>
+          <u xml:id="u-38.10" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">A poza tym, jeżeli chodzi o te wszystkie badania – pani pewnie to bada – jest też tak, że na razie nie słyszałem, żeby WHO, które jednak zrzesza ogromną liczbę państw i samych instytucji, które tymi badaniami się zajmują, akurat podzieliło pani zdanie w tym zakresie. Nie podziela tego zdania WHO. Natomiast tam, gdzie są prowadzone tego typu badania i tam, gdzie działa bardzo silny biznes, a działa, zawsze słyszę – biznes hazardu, narkotyków, alkoholu plus ten, zawsze będzie działał. Ja nie dożyję, żeby ten biznes się skończył. Będzie zawsze i zawsze będzie szukał rozwiązań. Nie należy mu aż tak łatwo wierzyć, a już na pewno nie należy promować rozwiązania miękkiego, bo ja pamiętam taką dyskusję, i ona też się toczy, czy marihuana to jest to, co skończy z używaniem narkotyków. Jakoś nie widać, żeby w Holandii te statystyki były lepsze, mimo że tam jest dopuszczalność. Może to jest kwestia walki z przestępczością, ale na pewno nie z nałogiem. Dziękuję bardzo. Sądzę, że wyczerpaliśmy na tym porządek naszych obrad.</u>
+          <u xml:id="u-38.11" who="#PrzewodniczacyposelBoleslawPiecha">Zamykam posiedzenie Komisji. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00180-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00180-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..1d15330
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00180-01/header.xml
@@ -0,0 +1,58 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-zdrxx-00180-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Zdrowia /nr 180/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Zdrowia /nr 180/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#ZDR">180</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-23</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PoselBoleslawPiecha" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bolesław Piecha</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselCzeslawHoc" role="speaker">
+        <persName>Poseł Czesław Hoc</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselDominikaChorosinska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Dominika Chorosińska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselJanSzopinski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Szopiński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselMarekHok" role="speaker">
+        <persName>Poseł Marek Hok</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselMarekRutka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Marek Rutka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselPatrykWicher" role="speaker">
+        <persName>Poseł Patryk Wicher</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelTomaszLatos" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Tomasz Latos</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzKomisjiMonikaZolnierowiczKasprzyk" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz Komisji Monika Żołnierowicz-Kasprzyk</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="ZDR" role="committee">
+        <orgName>Komisja Zdrowia</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00180-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00180-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..7991aa9
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00180-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,80 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dzień dobry. Witam serdecznie na kolejnym w czasie tego posiedzenia Sejmu posiedzeniu Komisji Zdrowia. Witam panie i panów posłów. Dzisiaj mamy do rozpatrzenia plan pracy Komisji na okres od 1 lipca do 31 grudnia 2022 r. Czy są uwagi do porządku dziennego? Nie widzę zgłoszeń. Stwierdzam zatem, że porządek został przyjęty.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dostali państwo do wglądu propozycje tematów posiedzeń Komisji. Czy ktoś z państwa chciałby jeszcze uzupełnić ten wydaje się, już pełny plan? Bardzo proszę, pan poseł Wicher.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PoselPatrykWicher">Panie przewodniczący, dziękuję za głos. Ja przepraszam, że tak w ostatniej chwili, ale zwróciła się do mnie dość spora grupa rodziców i nauczycieli z zapytaniem, czy nie moglibyśmy wprowadzić do dyskusji – zapewne razem z Komisją Edukacji, Nauki i Młodzieży – tematu nadużywania „energetyków” w Polsce przez ludzi młodych poniżej 16 r.ż., bo nie mówimy tutaj, żeby zakazywać... To znaczy, poniżej 18 r.ż. Mamy kolejny przykład – ode mnie z placówki medycznej – że młody człowiek dostał zwału serca po spożyciu nadmiernej ilości „energetyków”. Młodzież nie wie, że to jest medycznie niebezpieczne i nie tylko, przy zbyt dużej ilości. Dlatego myślę, że ten temat robi się ważki. Jest problematyczny i można by go było przedyskutować. Przypominam, że w Stanach Zjednoczonych „energetyki”, alkohole i temu podobne używki są zakazane do 21 r.ż. Może tak daleko nie musimy iść, ale myślę, że zakaz do 18 r.ż. mógłby u nas funkcjonować. Ale to do dyskusji. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Panie pośle, mam inną propozycję. W listopadzie mamy tytuł następujący „Rozpatrzenie informacji na temat realizacji ustawy z dnia 12 kwietnia 2019 r. o opiece zdrowotnej nad uczniami”. Temat szeroki – tak jak Komisja powinna się tym zajmować. Proszę, żeby pan podczas tego posiedzenia Komisji był też aktywny i przypomniał, włączył się do dyskusji. Ja też. Możemy o to poprosić, możemy kogoś doprosić albo po prostu poprosić ministerstwo o przygotowanie informacji również pod tym kątem i wtedy ten temat również omówimy. Dobrze? Dobrze. Oczywiście tamto będziemy organizować z Komisją Edukacji, Nauki i Młodzieży...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#SekretarzKomisjiMonikaZolnierowiczKasprzyk">Nie wyrazili zgody.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Nie wyrazili zgody. No to bardzo dobrze, zrobimy to sami. W takim razie, szanowni państwo, jest jeszcze jedna sprawa.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Pani poseł Zawisza przedstawiła kilka propozycji. Przyznam szczerze, iż uważam, że naprawdę... Powiem tak. Część z tych propozycji jest skonsumowana, bo w różny sposób dotyczy prawa farmaceutycznego. W związku z tym mamy taki temat. Rusza część z opieki farmaceutycznej i różnych tego typu projektów bezpieczeństwa lekowego. Wtedy będziemy to realizować. Tym bardziej, że na przykład szczegółowym wdrożeniem projektów w zakresie finansowanym przez KPO nie mamy po co osobno się zajmować, dopóki KPO nie będzie przyznany, zatwierdzony.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Sądzę, że tak jak ustaliliśmy w prezydium, możemy te tematy zgrupować w sprawy związane z opieką farmaceutyczną, natomiast w ramach prezydium proponowaliśmy dołączenie z tych kilku propozycji jednego tematu, a mianowicie „Informacji Ministra Zdrowia na temat stanu zaszczepienia na COVID-19 i kroków, jakie będą podejmowane przed kolejną, jesienną fala epidemii tej choroby”. Ja bym ten temat przyjął z jedną modyfikacją. Nie piszmy na pewno „przed kolejną, jesienną falą epidemii”. Powinniśmy napisać „przed ewentualną kolejną”, nawet nie jesienną, tylko w ogóle – „przed ewentualną kolejną falą epidemii” – bo to jest adekwatne. W ten sposób byśmy to skorygowali. Myślę, że to wszystko.</u>
+          <u xml:id="u-5.3" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Jeszcze pan poseł Rutka. Proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PoselMarekRutka">Panie przewodniczący, chciałbym przychylić się do propozycji posłanki Zawiszy w zakresie bezpieczeństwa lekowego i też ewentualnie rozważyć, czy nie można by połączyć tego z posiedzeniem Komisji Gospodarki i Rozwoju, ponieważ kwestia związana z bezpieczeństwem lekowym...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Przepraszam, panie pośle. Od razu wejdę w zdanie. Proszę zobaczyć. Już blisko, w lipcu, „Rozpatrzenie informacji na temat polskiego rynku farmaceutycznego, dostępności leków, w tym do innowacyjnych metod leczenia”. Przy tej okazji będziemy mogli szeroko rozmawiać na temat rynku farmaceutycznego...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PoselMarekRutka">Bezpieczeństwa lekowego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Tak, oczywiście. Właśnie dlatego tak ustaliliśmy w prezydium Komisji, że nie ma sensu dzielić tego na mniejsze elementy.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Czy ktoś jeszcze? Pan przewodniczący Hoc, proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PoselCzeslawHoc">Dziękuję bardzo, panie przewodniczący. Wysoka Komisjo, taka prośba. W ostatniej chwili doszły do mnie pewne informacje. Krótko mówiąc, obecny stan reformy psychiatrii dzieci i młodzieży. Wiadomo, o co chodzi. Chodzi o kwestie dotyczące nawet samobójstw młodzieży i pewnych problemów w aspekcie edukacji, wychowawczym itd, itd. Jeśli więc Wysoka Komisja... Jest tu co prawda „Profilaktyka leczenia dzieci i młodzieży z zaburzeniami...” ale „...metabolicznymi wynikającymi z otyłości i chorób cywilizacyjnych”. Chyba że dodać do tego jeszcze...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Panie przewodniczący, mamy stałą podkomisję do spraw psychiatrii, która tym się zajmuje. Mieliśmy również niedawno posiedzenie Komisji na ten temat. Wydaje mi się, że dwa miesiące temu. Mieliśmy ten temat tutaj, plus oni mają stałe posiedzenia, więc osobiście, jeżeli mogę coś zasugerować, to ewentualne włączenie się w działanie tej podkomisji, ewentualne ustalenie z nimi szczegółów i jeżeli będzie konkretny wniosek z podkomisji, to wtedy podkomisja wystąpi do nas, żebyśmy tym się zajęli jako cała Komisja. Tak bym proponował.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dobrze. Pan poseł Szopiński, proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PoselJanSzopinski">W miesiącu grudniu roku 2022 minie akurat trzecia rocznica od skierowania do Komisji poselskiego projektu ustawy o powołaniu w Bydgoszczy akademii medycznej. W związku z powyższym, po pierwsze, chciałbym przypomnieć, że jest taki projekt ustawy do rozpatrzenia przez Wysoką Komisję. Natomiast, jeśli prezydium Komisji i Komisja uznają, że w miesiącu grudniu nie byłby dobry czas na procedowanie tego, to uprzejmie proszę, aby pamiętać o tym, żebyśmy to rozpatrzyli w miesiącu styczniu, bo trzeba dać mieszkańcom Bydgoszczy albo odpowiedź, że my tego projektu nie popieramy, albo nadzieję. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Myślę, panie pośle, że po pierwsze, to jest nie w planie pracy, tylko w projektach skierowanych, a to są dwie różne rzeczy. My oczywiście możemy w stosownym czasie zająć się tym projektem, natomiast wydaje mi się, że dynamika różnych zdarzeń, również to, co się dzieje obecnie, pokazuje – zresztą dzisiaj będziemy mieli posiedzenie Komisji na ten temat – że być może pewne rzeczy, również w zakresie Collegium Medicum w Bydgoszczy czy Uniwersytetu Medycznego w Bydgoszczy, wykreują w inny sposób. Warto tutaj obserwować, co się będzie działo w najbliższych miesiącach, żeby była pewna synergia działań, ale dziękuję za tę uwagę.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Czy są jeszcze inne...? Poseł Hok, proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PoselMarekHok">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, ja z taką prośbą i apelem, bo powołaliśmy parę podkomisji stałych i te podkomisje rzeczywiście mogłyby zająć się tymi tematami, o których dzisiaj mówimy układając plan pracy. Jest podkomisja stała do spraw onkologii, gdzie moglibyśmy dużo rzeczy „wrzucić”. Jest podkomisja stała do spraw zdrowia publicznego, której mam przyjemność przewodniczyć. A tak między nami mówiąc, frekwencja i zaangażowanie są takie sobie na posiedzeniach tych podkomisji, więc jeżeli ktoś chciałby w ramach podkomisji zgłosić jakiś dobry temat do dyskusji, to powinniśmy razem to realizować. Tam też jest miejsce, gdzie moglibyśmy te tematy...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Jak najbardziej tak. Panie pośle, absolutnie ma pan rację. Mam prośbę do wszystkich przewodniczących podkomisji. Pamiętajcie państwo, że oprócz tego planu pracy mamy jeszcze mnóstwo tematów związanych z ustawami, ze skierowaniami. W związku z tym naprawdę nieprzypadkowo jesteśmy drugą najbardziej zapracowaną Komisją. Mam więc propozycję dla wszystkich przewodniczących. Jeżeli państwo widzą w planie pracy temat, którym chcielibyście się zająć na posiedzeniu podkomisji, proszę to zgłaszać. Myślę, że bardzo często będzie można to zrealizować właśnie w ramach prac podkomisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PoselDominikaChorosinska">Dziękuję. Mam dwie propozycje. Czy moglibyśmy porozmawiać na temat autyzmu, ale przede wszystkim aktywizacji zawodowej tych ludzi, dlatego że w Polsce to jest duża luka, bo bardzo mało osób jest zatrudnianych, a mogłoby być. I moglibyśmy się pochylić nad raportem, jaki wyszedł, dotyczącym możliwości aktywizacji tych osób. To pierwsza propozycja.</u>
+          <u xml:id="u-16.1" who="#PoselDominikaChorosinska">Druga – być może pan przewodniczący powie, żeby to skierować do tej podkomisji, o której mówił pan przewodniczący Hoc – to zaburzenia żywienia. Czyli to, z czym się mierzy nie tylko młodzież, ale i dorośli. To bulimia i anoreksja. W Polsce mamy jeszcze wiele do zrobienia w tej dziedzinie. No i pytanie, czy Komisja mogłaby się zająć tymi dwoma tematami. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Jeżeli chodzi o drugi temat, to tym zajmujemy się we wrześniu. Mamy to w planie pracy. Jeżeli chodzi o pierwszy temat, to wydaje mi się, że to temat nie dla naszej Komisji. To jest temat bardziej dla Komisji Rodziny i Polityki Społecznej. Jeżeli jednak będzie taka decyzja z ich strony, żebyśmy zajęli się tym razem z nimi – proszę z nimi porozmawiać – to zawsze możemy to dołożyć do planu pracy. Taki temat możemy dołożyć poza planem pracy.</u>
+          <u xml:id="u-17.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Pan przewodniczący Piecha, proszę. Ale państwo aktywni dzisiaj... Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PoselBoleslawPiecha">Z rana dużo energii, to jesteśmy aktywni. Miałbym taką prośbę, żeby skierować pismo do wszystkich przewodniczących podkomisji, żeby oni też przedstawili swój plan pracy i żebyśmy byli o tym poinformowani, bo bardzo często posiedzenia podkomisji są zwoływane ad hoc, z różnych powodów... Ad hoc – teraz mówię jednak do posła opozycji, z wyraźnym szacunkiem. I żebyśmy mieli wgląd w te plany pracy podkomisji. Podkomisje zbierają się w różny sposób. Ja bardzo często jestem zaskakiwany i nie zawsze wszystkie tematy są kwestią interesującą. Dobrze by więc było, gdyby przewodniczący podkomisji przedstawili taki program, a pan przewodniczący przesłałby wszystkim członkom Komisji to, co tam się dzieje, bo to, że ktoś nie jest członkiem podkomisji wcale nie znaczy, że tam nie musi przyjść.</u>
+          <u xml:id="u-18.1" who="#PoselBoleslawPiecha">Natomiast, druga sprawa. Przeładowanie planu pracy powoduje – a musimy pamiętać, że będą sprawy bieżące, a ich wcale nie jest mało – że później te tematy są spychane na godzinę 8 rano, na przykład, czy na godzinę 19.30. Nie byłoby dobrze, gdyby tego planu było za dużo. Konsolidujmy te wszystkie nasze propozycje. W każdym punkcie jest sprawa do rozszerzenia w pytaniach bieżących. Natomiast główna sprawa – proszę opublikować i przesłać członkom Komisji plany pracy podkomisji. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Zrobimy tak. Plany pracy podkomisji są przyjmowane, są znane, są w sekretariacie Komisji, ale zgodnie z sugestią pana przewodniczącego zostaną rozesłane mailem wszystkim członkom Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-19.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dziękuję, szanowni państwo. Myślę, że to tyle. Czy ktoś jest przeciwny wobec propozycji przyjęcia planu pracy z tymi uwagami, które zostały przyjęte? Nie widzę zgłoszeń. W związku z tym stwierdzam, że plan pracy został przyjęty. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-19.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00181-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00181-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..4a8878b
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00181-01/header.xml
@@ -0,0 +1,91 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-zdrxx-00181-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Zdrowia /nr 181/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Zdrowia /nr 181/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#ZDR">181</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-23</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="JanaBizielawBydgoszczyGrzegorzGrzesk" role="speaker">
+        <persName>Jana Biziela w Bydgoszczy Grzegorz Grześk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="JanaBizielawBydgoszczyPiotrPleszka" role="speaker">
+        <persName>Jana Biziela w Bydgoszczy Piotr Płeszka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowradnyBydgoszczyJaroslawWenderlich" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, radny Bydgoszczy Jarosław Wenderlich</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia Piotr Bromber</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselCzeslawHoc" role="speaker">
+        <persName>Poseł Czesław Hoc</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselElzbietaPlonka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Elżbieta Płonka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselIwonaMariaKozlowska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Iwona Maria Kozłowska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselJanSzopinski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Szopiński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselJanuszKorwinMikke" role="speaker">
+        <persName>Poseł Janusz Korwin-Mikke</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselJerzyHardieDouglas" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Hardie-Douglas</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselMagdalenaLosko" role="speaker">
+        <persName>Poseł Magdalena Łośko</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselMarekHok" role="speaker">
+        <persName>Poseł Marek Hok</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselPawelOlszewski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Paweł Olszewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselPiotrKrol" role="speaker">
+        <persName>Poseł Piotr Król</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselWojciechMaksymowicz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Wojciech Maksymowicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselZdzislawWolski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Zdzisław Wolski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrezesNarodowegoFunduszuZdrowiaFilipNowak" role="speaker">
+        <persName>Prezes Narodowego Funduszu Zdrowia Filip Nowak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrezydentBydgoszczyRafalBruski" role="speaker">
+        <persName>Prezydent Bydgoszczy Rafał Bruski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacaOkregowejIzbyPielegniarekiPoloznychwBydgoszczyKatarzynaFlorek" role="speaker">
+        <persName>Przewodnicząca Okręgowej Izby Pielęgniarek i Położnych w Bydgoszczy Katarzyna Florek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelTomaszLatos" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Tomasz Latos</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="ZDR" role="committee">
+        <orgName>Komisja Zdrowia</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00181-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00181-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..b9d6ff7
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/zdr/201923-sjm-zdrxx-00181-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,345 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dzień dobry. Witam państwa bardzo serdecznie na posiedzeniu Komisji Zdrowia, kolejnym w dniu dzisiejszym i na tym posiedzeniu Sejmu. Witam bardzo serdecznie panie i panów posłów. Witam pana ministra ze współpracownikami oraz witam serdecznie zaproszonych gości, w tym prezydenta Bydgoszczy.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Szanowni państwo, dzisiejszy porządek dzienny obejmuje punkt dotyczący rozpatrzenia informacji na temat planowanej fuzji Szpitala Uniwersyteckiego nr 1 im. dr. Antoniego Jurasza w Bydgoszczy i Szpitala Uniwersyteckiego nr 2 im. Jana Biziela w Bydgoszczy. Zakładałem, że w tej sprawie przed dyskusją wypowiedzą się minister zdrowia, którego raz jeszcze serdecznie witam. A także minister edukacji i nauki – zaraz odniosę w sprawie stanowiska ministra Czarnka, który z innych powodów, niestety, nie mógł do nas dotrzeć, otrzymałem od niego SMS z informacją w tej sprawie – oraz rektor Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Z tego, co wiem, nie ma ani pana rektora, ani żadnego jego przedstawiciela, więc niestety, szanowni państwo, będziemy rozmawiać, szczerze mówiąc, tak, jak te rozmowy się toczą od paru tygodni, czyli z wieloma niewiadomymi. Niestety dżina z butelki wypuszczono, natomiast nie wiadomo, co dalej, nikt nie chce odnieść się do szczegółów tych pomysłów, tych projektów.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Przepraszam i witam serdecznie także pana prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia – przepraszam, panie prezesie, że nie powitałem. Witam wraz ze współpracownikami, między innymi z dyrektorem oddziału kujawsko-pomorskiego.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Szanowni państwo, stwierdzam kworum. Czy są uwagi do porządku dziennego? Nie widzę zgłoszeń. Stwierdzam zatem, że porządek dzienny został przyjęty.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Szanowni państwo, w takim razie, przechodząc do tej dyskusji, zanim oddam głos panu ministrowi, chciałem zauważyć, że wprawdzie my jako Komisja Zdrowia, czy szerzej, jako parlament, nie mamy uprawnień do opiniowania takich czy innych fuzji, czy nawet likwidacji szpitali, natomiast mamy uprawnienia i wręcz obowiązek dyskusji na temat bezpieczeństwa zdrowotnego obywateli. Z tych względów mamy to dzisiejsze posiedzenie Komisji, które, jak wynika z docierających do nas sygnałów, jak mało co łączy nas ponad podziałami politycznymi.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Zanim oddam głos panu ministrowi Bromberowi, chciałem powiedzieć, że pan minister Czarnek upoważnił mnie do stwierdzenia, że wystąpi do pana rektora z pismem o informację w tej sprawie, jednocześnie z jednoznacznym stanowiskiem, że jest przeciwko łączeniu szpitali. Pan minister Czarnek mnie do tego upoważnił, dlatego teraz pozwoliłem sobie to przytoczyć. Bardzo proszę, panie ministrze. Pan minister Bromber.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Panie przewodniczący, panie i panowie posłowie, szanowni goście, odnosząc się do tej informacji, którą pan przewodniczący przed chwilą zaprezentował, że minister edukacji i nauki wystosuje stosowne pismo do rektora – my takie pismo już wystosowaliśmy na kanwie korespondencji, która do nas wpływa. Na dzień dzisiejszy nie mamy odpowiedzi, dlatego nie dysponujemy żadnymi innymi informacjami w tym zakresie, oprócz informacji prasowych.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Na ten proces, który, tak jak powiedziałem, jest relacjonowany w przestrzeni publicznej, nasza percepcja jest dwutorowa. Oczywiście jest kwestia związana z dostępnością, ale są również kwestie związane z procesem nauczania. Aczkolwiek, tak jak powiedziałem, nie nadzorujemy bezpośrednio akurat tego uniwersytetu – minister zdrowia nadzoruje bezpośrednio 9 uniwersytetów medycznych – ale pośrednio oczywiście interesujemy się kwestią dydaktyczną, a bezpośrednio kwestią dostępności do świadczeń. Z tych dwóch perspektyw przyglądamy się temu procesowi, ale, tak jak powiedziałem, nasza wiedza formalna jest na dzień dzisiejszy mocno ograniczona, bo czekamy na odpowiedź ze strony rektora. To wszystko z mojej strony, panie przewodniczący. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dziękuję bardzo. Jeszcze nie witałem przedstawicieli mediów lokalnych. Witam bardzo serdecznie panią redaktor. Panie prezesie, mam też pytanie do prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PrezesNarodowegoFunduszuZdrowiaFilipNowak">Szanowny panie przewodniczący, szanowni państwo posłowie, zaproszeni goście, dziękuję za zaproszenie na dzisiejsze spotkanie i przyłączam się do tego, co powiedział pan minister Piotr Bromber. No, dziś jeszcze nie bardzo wiemy, o jakim połączeniu i o jakim problemie rozmawiamy. Wiemy z mediów… Jest z nami pan dyrektor oddziału wojewódzkiego, który, owszem, sygnalizował, że są rozmowy na temat jakichś zmian organizacyjnych w szpitalach, których organem tworzącym jest Uniwersytet Medyczny...</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PrezesNarodowegoFunduszuZdrowiaFilipNowak">Przyłączę się do tego, co mówił pan minister Piotr Bromber. Zadaniem Narodowego Funduszu Zdrowia jest dbałość o dostępność do świadczeń opieki zdrowotnej dla pacjentów, w tym wypadku pacjentów województwa kujawsko-pomorskiego. Żebyśmy mogli wypowiedzieć się bardziej lokalnie – to pan dyrektor Jan Gessek – musimy wiedzieć, jaki jest pomysł. Musi on być sformalizowany i skonkretyzowany. Myślę więc, że na dzień dzisiejszy tyle mogę powiedzieć na ten temat. Dziękuę uprzejmie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Szanowni państwo, widzę już liczne zgłoszenia. Otwieram dyskusję i... Proszę? Tak, ale pozwólcie państwo, że zaproponuję formułę dyskusji, która jest stosowana w takich okolicznościach, to znaczy bez podziału na posłów i zaproszonych gości. Chciałbym, żebyśmy do tej sprawy wspólnie mogli się odnieść, bo przede wszystkim głos zaproszonych gości jest tutaj niezwykle ważny. Czy przedstawiciele Collegium Medicum, a przede wszystkim szpitala im. Biziela, chcieliby zabrać głos? Myślę, że w pierwszej kolejności.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Wniosek formalny. Bardzo proszę, pan poseł Maksymowicz.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PoselJanuszKorwinMikke">Może przedstawiciel mediów by nam powiedział, o co tak naprawdę chodzi?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PoselWojciechMaksymowicz">Przepraszam, ale ja też się zgłosiłem. Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, z uwagą słuchałem inwokacji do tego posiedzenia, ale muszę powiedzieć, że mój wniosek                  formalny dotyczy zawieszenia posiedzenia, jeżeli można, do czasu, kiedy będzie obecny przedstawiciel organu założycielskiego, jak również organu nadzorującego, w osobie ministra edukacji i nauki. Tak swoją drogą, chcę powiedzieć, że mamy około 50 szpitali klinicznych i pytanie retoryczne, czy za każdym razem przy jakichś zmianach organizacyjnych będziemy mieć posiedzenie Komisji?</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PoselWojciechMaksymowicz">Dużo ważniejszą sprawą dla Bydgoszczy, dla całej Polski, byłaby konsolidacja nie dwóch szpitali klinicznych, ale tych, które są na tym terenie, a więc szpitala onkologicznego… On powinien być bazą akademickiej onkologii, a nie jakiejś, nie wiadomo dlaczego wyjętej z tego, bo to są historyczne rzeczy, które następowały krok po kroku. Czyli ogromna praca reorganizacyjna – wizja, strategia, która pokazywałaby, że również szpital MSWiA nie jest tam potrzebny jako oddzielny. Powinien być wspólny. Przykłady są dobre. Ja bym porównywał z dobrymi przykładami, takimi jak Uniwersytet Cambridge – miałem okazję współpracować – gdzie jest sieć szpitali i jeden ogromny, wiodący. Nikt nie myśli o tym, żeby były jakieś zupełnie oddzielne, poza takimi, które pełnią rolę powiatowych. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dziękuję bardzo. Widzę wiele zgłoszeń z wnioskiem przeciwnym, ale ja też chciałem taki wniosek przeciwny złożyć i chociaż krótko go uzasadnię.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Panie pośle, panie profesorze, nie ukrywam, że prowadząc Komisję, zresztą przez wiele lat, staram się unikać dyskusji na temat jakichś sytuacji regionalnych, szczególnych, bo ma pan rację, teoretycznie moglibyśmy co tydzień czy co miesiąc dyskutować na temat różnych szpitali w całej Polsce. Jednak ta sytuacja jest szczególna, dlatego że mamy do czynienia z łączeniem...</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">W Bydgoszczy, która ma Collegium Medicum, są tylko dwa szpitale uniwersyteckie. Ma dojść do łączenia tych dwóch szpitali. Przy czym oficjalnie przez pana rektora, jego służby i jego pełnomocnika, który tym się zajmuje, nie zostały przedstawione w szczegółach propozycje. Jednocześnie oczekiwano, że Rada Collegium Medicum wypowie się w tej sprawie niejako w ciemno. Nie podjęto żadnych rozmów na ten temat ani z ministerstwem – ani jednym, ani drugim – ani z Narodowym Funduszem Zdrowia, który ostatecznie jest płatnikiem i będzie to finansował.</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Pojawiły się informacje o tym, że zakłada się poprawę sytuacji finansowej poprzez łączenie kontraktów dwóch szpitali. No, jest wiele niewiadomych, a jednocześnie, przy tego typu działaniach, jest zagrożone bezpieczeństwo zdrowotne obywateli. Ponieważ miałem prośby w tej sprawie z różnych stron sceny politycznej, uznałem, że trzeba, żebyśmy tym tematem się zajęli. Zresztą, nie ja jeden, dlatego się tym zajmujemy.</u>
+          <u xml:id="u-8.4" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Ubolewam nad tym, że jeśli nie sam pan rektor, to nikt z jego przedstawicieli tu nie przybył, żeby w końcu pokazać, jakie tak naprawdę są te plany. Niestety nie miało to miejsca ani na posiedzeniu Rady Collegium Medicum, ani Rady Miasta, ani nie ma tutaj, natomiast oczekuje się, że Rada Collegium Medicum te decyzje niejako w ciemno będzie podejmować. Dlatego my tu rozmawiamy.</u>
+          <u xml:id="u-8.5" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Zgadzam się z jednym elementem pana wypowiedzi, panie pośle, że dzisiaj nie powinniśmy formułować ostatecznych wniosków czy przyjmować stanowiska, ponieważ zakładam, że czekamy na szczegółowe przedstawienie programu tej fuzji przez pana rektora czy też władze uczelni. Wtedy będziemy mogli się do tego naszym stanowiskiem odnieść.</u>
+          <u xml:id="u-8.6" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">A teraz w takim razie przejdziemy do głosowania nad wnioskiem formalnym. Kto jest za wnioskiem formalnym, przedstawionym przez pana posła Maksymowicza, aby przerwać posiedzenie Komisji? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Tak na marginesie zwracam uwagę, że są zaproszeni goście, którym wypadałoby oddać głos. Sekundkę, panie profesorze.</u>
+          <u xml:id="u-8.7" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Głosowało 15 posłów. Za było 5 posłów, przeciw 10, nikt się nie wstrzymał. Wniosek nie został przyjęty, a więc przechodzimy do dalszego procedowania. Bardzo proszę, pan profesor Grześk.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PoselJanSzopinski">Panie przewodniczący, czy ja w sprawie formalnej mogę?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Panie pośle, rozumiem, że pan nie chce dopuścić do głosu przedstawicieli Collegium Medicum.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PoselJanSzopinski">Nie, panie przewodniczący.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Po raz drugi próbuję oddać głos.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PoselJanSzopinski">Pan nie jest tu jedyny. Mam wniosek formalny, bo pan powiedział, że my dzisiaj nie powinniśmy nic przyjmować. Otóż, zarówno ja, jak i mój klub przygotowaliśmy stanowisko dotyczące dzisiejszego posiedzenia, które pan zwołał. Stanowisko zostało wszystkim parlamentarzystom dostarczone. Proszę, aby pan nie formułował, że my dzisiaj nic nie powinniśmy przyjmować. Wnoszę, abyśmy to stanowisko poddali pod głosowanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Panie pośle, jeszcze nie rozpoczęliśmy dyskusji, a pan już ma stanowisko. Proponuję, żebyśmy w ogóle rozpoczęli dyskusję i nie blokowali naszym gościom zabrania głosu. Bardzo o to proszę. Pan profesor Grześk.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PoselZdzislawWolski">Kolega nie proponuje głosowania nad stanowiskiem, tylko nad zmianą procedury dzisiejszego posiedzenia Komisji, żeby zakończyło się stanowiskiem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Proszę sobie nie włączać samemu mikrofonu. Panowie obaj macie dziwny zwyczaj, że zabieracie głos bez jego udzielenia. Bardzo proszę raz jeszcze, pan profesor Grześk.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#JanaBizielawBydgoszczyGrzegorzGrzesk">Panie przewodniczący, szanowni państwo, jestem lekarzem pracującym w Szpitalu Uniwersyteckim nr 2, przedstawicielem Rady Ordynatorów tego szpitala. Proszę państwa, kilka słów.</u>
+          <u xml:id="u-17.1" who="#JanaBizielawBydgoszczyGrzegorzGrzesk">Województwo kujawsko-pomorskie to około 2 mln mieszkańców, z małym ogonkiem, w tym Bydgoszcz razem z uchodźcami z Ukrainy – ponad 400 tys. Takie są ostatnie raporty.</u>
+          <u xml:id="u-17.2" who="#JanaBizielawBydgoszczyGrzegorzGrzesk">System ochrony zdrowotnej opiera się na dwóch szpitalach uniwersyteckich, które łącznie wykonują około 90 procedur ratujących życie. Pozostałe procedury to właśnie wymieniony wcześniej szpital MSWiA, szpital wojskowy czy malutki szpital miejski. W tym, jeżeli spojrzymy na procedury ratujące życie, czyli ostre zespoły wieńcowe chociażby, trombektomie w leczeniu udaru mózgu, to są wykonywane. W przypadku trombektomii jest to jedyny ośrodek – Szpital Uniwersytecki nr 2. Natomiast w przypadku ostrych zespołów wieńcowych mniej więcej pół na pół, czyli po 45%, oba szpitale uniwersyteckie, a więc tak łeb w łeb. Tak można byłoby powiedzieć. Tak więc cały ten system funkcjonuje na zasadzie dipola.</u>
+          <u xml:id="u-17.3" who="#JanaBizielawBydgoszczyGrzegorzGrzesk">W tym oczywiście można wyodrębnić w każdym ze szpitali pewien rodzaj procedur unikatowych, które są w znacznie mniejszym zakresie wykonywane w drugim szpitalu, jak tutaj już wspomniane trombektomie. Właściwie w tej chwili oddział naszego – kolega jest przedstawicielem Oddziału Neurologii i Neurochirurgii – szpitala jest przodującym oddziałem w Polsce, jeżeli chodzi o liczbę trombektomii. Ale do tego wszystkiego jest choćby Oddział Laryngologii z implantami ślimakowymi. Albo na jednym z pierwszych miejsc, jeżeli chodzi o implanty w obrębie oczodołu. Oddział Angiologii Zabiegowej – nie chirurgii naczyniowej, a angiologii – to jeden z dwóch takich oddziałów w Polsce.</u>
+          <u xml:id="u-17.4" who="#JanaBizielawBydgoszczyGrzegorzGrzesk">Teraz problem samego zjawiska konsolidacji, która była zaproponowana właśnie na przełomie marca i kwietnia. Pan rektor powołał swojego pełnomocnika, który przygotował raport. Tego raportu nie widziała ani dyrekcja, ani Rada Ordynatorów pierwszego czy drugiego szpitala, nie widziała również Rada Collegium Medicum. Zatem pod kątem głosowań – tak jak tutaj pan przewodniczący zwrócił uwagę – to jest takie głosowanie nad tym, czy yeti istnieje. Nie mamy jakiejkolwiek dokumentacji ekonomicznej, która pozwoliłaby nam na ustosunkowanie się do tego, proszę państwa, w jaki sposób będą wyglądały świadczenia zdrowotne po tego typu konsolidacji.</u>
+          <u xml:id="u-17.5" who="#JanaBizielawBydgoszczyGrzegorzGrzesk">Możemy bazować tylko na tym, co usłyszeliśmy od pełnomocnika pana rektora, np. na spotkaniu Rady Ordynatorów. Ten głos był taki, że będzie to przede wszystkim nacisk ekonomiczny, a więc redukcja personelu, oczywiście przy dużym deficycie, jeżeli chodzi o pielęgniarki i lekarzy; redukcja liczby pracowni z założeniem takim, że będą lepiej wykorzystywane. Te pracownie funkcjonują jednak w trybie całodobowym. W takiej sytuacji, spoglądając na tego typu założenie, byłoby ono racjonalne, o ile zachowana byłaby liczba łóżek, liczba personelu, a nawet byłaby zwiększona, a do tego wszystkiego zachowana byłaby liczba pracowni.</u>
+          <u xml:id="u-17.6" who="#JanaBizielawBydgoszczyGrzegorzGrzesk">Proszę państwa, szpitale to nie tylko budynki. A tutaj zwrócę uwagę na jedną rzecz. Wiele z oddziałów, chociażby mój oddział, było remontowanych. Trzy lata temu miała miejsce gruntowna przebudowa. Wybudowano nowy, intensywny nadzór kardiologiczny, do tego odcinek monitorowany, a więc są to świeże oddziały, które będą funkcjonowały przez ileś lat na bazie tego właśnie zakupionego, nowiutkiego sprzętu.</u>
+          <u xml:id="u-17.7" who="#JanaBizielawBydgoszczyGrzegorzGrzesk">Proszę państwa, tego typu oddziały to nie tylko nasz. To Oddział Angiologii, Oddział Chorób Wewnętrznych. W drugim szpitalu również czynione były odpowiednie inwestycje. W tej chwili nie wyobrażam sobie, żeby likwidować połowę potencjału. Ba, nawet redukcja potencjału o kilka procent byłaby stanowczo niebezpieczna.</u>
+          <u xml:id="u-17.8" who="#JanaBizielawBydgoszczyGrzegorzGrzesk">Zwrócę jeszcze uwagę na to, że chociażby urząd wojewódzki przygotowuje pięcioletnie plany, takie mapy drogowe. Ostatnia mapa była tworzona w warunkach szczególnych, w warunkach covidu. Uwzględniono wówczas cały szereg powikłań kardiologicznych, neurologicznych, angiologicznych, które wiążą się chociażby... Wyraźnie zaznaczono, że trzeba zwiększyć liczbę łóżek, zwiększyć dostępność do procedur.</u>
+          <u xml:id="u-17.9" who="#JanaBizielawBydgoszczyGrzegorzGrzesk">W obu szpitalach staramy się jak możemy, stajemy na głowie, żeby tę dostępność zwiększyć, ale z drugiej strony, nie zawsze jest to możliwe. Z tego względu właściwie możemy powiedzieć tylko jedno: tego typu planom, które będą prowadziły do redukcji, ograniczenia potencjału, jesteśmy stanowczo przeciwni. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PoselJanuszKorwinMikke">Jeśli można...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Szanowni państwo, nie można, naprawdę. Jest jakaś kolejność. Państwo by chcieli we dwójkę cały czas zabierać głos.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#PoselJanuszKorwinMikke">Nie, nie, nie. Ja tylko chciałem...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Jest szereg zgłoszeń. A w międzyczasie chciałbym bardzo przeprosić pana ministra Wenderlicha, że go nie przywitałem na początku. Tak więc przepraszam, panie ministrze. Oczywiście też zakładam, że pan jako minister, a jednocześnie radny miasta Bydgoszczy, zabierze głos w dyskusji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#PoselJanuszKorwinMikke">Ale ja nie chcę zabierać głosu, panie przewodniczący.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">To niech pan nie włącza mikrofonu. Tak jest najprościej nie zabierać głosu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#PoselJanuszKorwinMikke">Chcę zgłosić wniosek formalny i pan go nie poddał pod głosowanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Poddałem pod głosowanie wniosek.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-27">
+          <u xml:id="u-27.0" who="#PoselJanuszKorwinMikke">Nie. Ja chciałem po prostu, że nie rozumiem sytuacji... Jeżeli pan profesor mówi: „rektor”, to ja nie wiem, o którego rektora chodzi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-28">
+          <u xml:id="u-28.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">To nie jest wniosek formalny, panie pośle.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-29">
+          <u xml:id="u-29.0" who="#PoselJanuszKorwinMikke">Wniosek formalny.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-30">
+          <u xml:id="u-30.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Ja wyłączyłem mikrofon, przecież... Dobrze. Czy ktoś jeszcze z gości chciałby zabrać głos? Bardzo proszę. Panie doktorze, proszę się przedstawić.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-31">
+          <u xml:id="u-31.0" who="#JanaBizielawBydgoszczyPiotrPleszka">Szanowni państwo, panie przewodniczący, dziękuję za zaproszenie. Nazywam się Piotr Płeszka. Jestem neurologiem z Centrum Interwencyjnego Leczenia Udarów Mózgu w szpitalu Biziela.</u>
+          <u xml:id="u-31.1" who="#JanaBizielawBydgoszczyPiotrPleszka">Chcę zwrócić uwagę na jedną rzecz. Praca szpitalna to jest praca zespołowa i każde zamieszanie... To jest praca, którą tworzy się przez wiele lat. Każdy zespół działający w każdej jednostce szpitala są to ludzie, którzy stanowią jakiś zespół tworzony od wielu lat, a w momencie, kiedy pojawiają się zawirowania organizacyjne, zaczyna się odpływ tej kadry.</u>
+          <u xml:id="u-31.2" who="#JanaBizielawBydgoszczyPiotrPleszka">Znamy to z przykładów różnych oddziałów neurologicznych w moim województwie. W ciągu ostatniego roku zostały wyeliminowane, z powodu braku kadr, trzy oddziały udarowe. Jeżeli więc słyszymy, że mamy być reorganizowani, słyszymy to magiczne słowo: „konsolidacja”, to za tym słowem kompletnie nic nie idzie. Pytają nas pacjenci, pytają nas pracownicy, co dalej. Budzi to ogromny niepokój, zwłaszcza że nie dotyczy to samego miasta, ale praktycznie całego regionu.</u>
+          <u xml:id="u-31.3" who="#JanaBizielawBydgoszczyPiotrPleszka">Centrum udarowe, w którym pracuję, powstało właściwie z niczego. Od sześciu lat, dzięki entuzjazmowi zespołu, zaopatrujemy całe województwo. Tak jak pan profesor powiedział, w zeszłym roku wykonaliśmy najwięcej procedur trombektomii mechanicznej. W Polsce to jest procedura najnowocześniejsza w leczeniu udarów mózgu. Teraz, wobec takiej nijakiej przyszłości, niesprecyzowanych planów i wielkich pytajników, ja już widzę, jak te zespoły, które potworzyły się w szpitalu, również mój zespół, zastanawiają się – mamy w takim razie tyle różnych miejsc do pracy, że może nie warto poddawać się takiej jednej, wielkiej niewiadomej i szukać czegoś innego. Przecież nie o to nam chodzi. Chodzi o to, żeby funkcjonowały dwa szpitale, które naprawdę zaopatrują bardzo dużo pacjentów.</u>
+          <u xml:id="u-31.4" who="#JanaBizielawBydgoszczyPiotrPleszka">W naszym szpitalu, w zeszłym roku, w samym SOR było 50 tys. pacjentów. W poradniach przyszpitalnych – 200 tys. pacjentów. Hospitalizowanych było, proszę państwa, 36 tys. chorych w samych szpitalach. Wydaje mi się więc, że wszelkie zawirowania odbiją się negatywnie na tym, jaki będzie dostęp do procedur medycznych i świadczeń dla całego regionu. 60% pacjentów naszego szpitala to są mieszkańcy Bydgoszczy, a gdzieś w tle tych wszystkich propozycji reorganizacji pozostaje nam to, że w Toruniu jest otwarty nowy, nowoczesny szpital, w którym, wiadomo, też są braki kadrowe. Rodzi się więc pytanie, czy specjaliści, którzy wobec niepewności w naszych dwóch szpitalach zaczną odpływać z miasta, nie przyjdą na przykład tam. A co się stanie z pacjentami naszego miasta i naszego regionu, tego nikt nie wie. I tu jest cały problem. Nie przedstawiono żadnego precyzyjnego planu, jak ma wyglądać ta magiczna konsolidacja.</u>
+          <u xml:id="u-31.5" who="#JanaBizielawBydgoszczyPiotrPleszka">Lekarz, proszę państwa, opiera swoje działanie na wiedzy i doświadczeniu. Uzdrowiciel na wierze i magii. Ja mam wrażenie, że mamy tutaj do czynienia z jakimś uzdrawianiem, a nie leczeniem sytuacji tych dwóch szpitali. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-32">
+          <u xml:id="u-32.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dziękuję bardzo. Pan minister Wenderlich, proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-33">
+          <u xml:id="u-33.0" who="#PodsekretarzstanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowradnyBydgoszczyJaroslawWenderlich">Dziękuję bardzo, panie przewodniczący. Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, ja tu jestem bardziej nie jako minister, a radny Rady Miasta Bydgoszczy, a także były członek Rady Społecznej Wojewódzkiego Szpitala im. Biziela. Byłem członkiem Rady Społecznej szpitala w okresie – to była kadencja od 2006 r. – gdy szpital został przekazany Uniwersytetowi Mikołaja Kopernika.</u>
+          <u xml:id="u-33.1" who="#PodsekretarzstanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowradnyBydgoszczyJaroslawWenderlich">Pamiętam te rozmowy w kuluarach, gdy mówiono nam, że będzie rozwój, będzie lepsza dydaktyka, będzie większa referencyjność. To był rok 2007, gdy ta decyzja została podjęta. Przełom roku 2007 i roku 2008, bo w 2007 roku, panie pośle, była także uchwała zarządu w tym zakresie. Piętnaście lat później mówimy o likwidacji tego szpitala. Takie są przecież wypowiedzi rzecznika prasowego Uniwersytetu Mikołaja Kopernika. Mówi się o konsolidacji, ale de facto przez likwidację.</u>
+          <u xml:id="u-33.2" who="#PodsekretarzstanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowradnyBydgoszczyJaroslawWenderlich">Proszę państwa, jako radni Rady Miasta Bydgoszczy, gdzie przecież jest wiele opcji politycznych, jednogłośnie, co też rzadko się zdarza, przyjęliśmy stanowisko jednoznaczne i ostre w swojej wymowie, że zdecydowanie sprzeciwiamy się pomysłom łączenia tych dwóch jednostek szpitalnych. Oczywiście prześlę do sekretariatu Komisji, nie będę już odczytywał całego tego stanowiska, ale ono sprowadza się do tego, proszę państwa, że naszej ocenie taka konsolidacja spowoduje ograniczenie dostępności do świadczeń zdrowotnych dla mieszkańców Bydgoszczy, a Rada Miasta Bydgoszczy, która liczy 31 osób, reprezentuje 350 tys. mieszkańców Bydgoszczy. W zakresie powiatu bydgoskiego, który także obsługuje szpital Biziela, to jest ponad pół miliona Polaków wyrażających swoje obawy w związku z pomysłami pojawiającymi się głównie w przestrzeni publicznej, w mediach – to trzeba powiedzieć.</u>
+          <u xml:id="u-33.3" who="#PodsekretarzstanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowradnyBydgoszczyJaroslawWenderlich">A jeżeli chodzi o konkrety, to rektor Uniwersytetowi Mikołaja Kopernika został zaproszony na sesję Rady Miasta Bydgoszczy, która odbyła się w maju. My to stanowisko podjęliśmy 27 kwietnia. Pan rektor nie dotarł. Jest kolejna sesja Rady Miasta Bydgoszczy 29 czerwca. Nie wiem, czy pan rektor na to spotkanie dotrze.</u>
+          <u xml:id="u-33.4" who="#PodsekretarzstanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowradnyBydgoszczyJaroslawWenderlich">W naszym stanowisku wskazaliśmy, że obawiamy się ograniczenia dostępności do świadczeń zdrowotnych, zmniejszenia sumarycznej liczby łóżek specjalistycznych z poszczególnych dziedzin, wydłużenia kolejek dla pacjentów, obniżenia interdyscyplinarności, komplementarności i bezpieczeństwa, zwiększenia ryzyka zakażeń szpitalnych i pozaszpitalnych w wyniku hospitalizacji pacjentów na korytarzu. Jak już wskazałem, to stanowisko jest obszerne. Oczywiście przekażę je do sekretariatu Wysokiej Komisji. Co należy powiedzieć – pan rektor w odpowiedzi z 20 maja wskazał, że przecież odbędą się w ramach przepisów konsultacje prowadzone między innymi z dyrekcją, pracownikami. Z tego, co słyszymy, takich konsultacji cały czas nie ma. A mamy przecież już końcówkę czerwca.</u>
+          <u xml:id="u-33.5" who="#PodsekretarzstanuwKancelariiPrezesaRadyMinistrowradnyBydgoszczyJaroslawWenderlich">Dzisiaj liczyłem na to, że na posiedzeniu Wysokiej Komisji będziemy mogli te pytania zadać. No, tutaj się przeliczyliśmy, ale, jak mówię, Rada Miasta Bydgoszczy i wszystkie opcje polityczne, czy to Platforma Obywatelska, SLD czy Prawo i Sprawiedliwość, jednoznacznie wypowiedziały się przeciw pomysłowi konsolidacji szpitali uniwersyteckich. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-34">
+          <u xml:id="u-34.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dziękuję bardzo. Prezydent Bydgoszczy, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-35">
+          <u xml:id="u-35.0" who="#PrezydentBydgoszczyRafalBruski">Dzień dobry. Witam serdecznie. Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, szanowni państwo obecni tutaj na sali, dziękuję za to, że mogliśmy się tu spotkać w tym zakresie. Dziękuję także tej dziesiątce, która zagłosowała za tym, że mieliśmy i mamy szansę się wypowiedzieć.</u>
+          <u xml:id="u-35.1" who="#PrezydentBydgoszczyRafalBruski">Szanowni państwo, oczywiście nie kwestionuję prawa rektora do dokonania zmian organizacyjnych w podległym mu obszarze, jednak dzisiejsza nieobecność jest symboliczna dla tego procesu, który ma się podobno dokonać, czyli tak naprawdę totalny brak wiedzy i totalne ignorowanie jakiegokolwiek poddania tej decyzji czy pomysłu konsultacjom społecznym. Pracownicy nic nie wiedzą albo niewiele wiedzą. Rada Collegium Medicum, tak jak wspomniał pan przewodniczący, w poniedziałek, na bazie szczątkowych informacji, miała wyrażać pozytywną opinię na temat tego procesu. Do mnie oczywiście docierają także mieszkańcy w obawie, że po połączeniu możliwości lecznicze będą zdecydowanie mniejsze niż do tej pory.</u>
+          <u xml:id="u-35.2" who="#PrezydentBydgoszczyRafalBruski">Już prawie półtora miesiąca temu, 13 maja, skierowałem do pana rektora bardzo proste pismo. Chciałem, aby mi przedstawił to, co według mnie jest kluczem, a więc porównanie aktualnego potencjału leczniczego obu szpitali, pełnego potencjału kadrowego obu szpitali, aktualnego potencjału dydaktycznego obu szpitali z potencjałem tej jednostki, która ma powstać. Zatem chodziło tak naprawdę właśnie o zdolność do ambulatoryjnego i szpitalnego leczenia pacjentów, ale także zdolność i możliwość kształcenia studentów medycyny oraz oczywiście o zwiększenie liczby tych, którzy będą mogli                                                        w Collegium Medicum, które mieści się w 100% w Bydgoszczy... Oczywiście wszyscy studenci w Bydgoszczy odbywają zajęcia, także zajęcia kliniczne, w obu placówkach... Niestety, odpowiedzi nie otrzymałem.</u>
+          <u xml:id="u-35.3" who="#PrezydentBydgoszczyRafalBruski">To charakterystyczna postawa, że jednoosobowo pan rektor rozpoczął pewien proces, który, jak widać, chce bardzo szybko zakończyć, bez konsultacji z kimkolwiek, bez podania szczegółowych danych. Wiemy, że ma jakieś opracowanie, którego nikomu nie chce pokazać. Miałem nadzieję, że dzisiaj się o tym dowiemy, bo to nie są czasy, kiedy rektor czując się panem na włościach, może podejmować decyzje dotyczące kilku tysięcy pracowników i kilkuset tysięcy przyszłych pacjentów.</u>
+          <u xml:id="u-35.4" who="#PrezydentBydgoszczyRafalBruski">Tak więc ja stanowczo sprzeciwiam się takiemu sposobowi procedowania całego tego procesu. Oczywiście jestem przeciwny temu, aby jakiekolwiek działania były podejmowane bez rzetelnej dyskusji, bez poznania wszystkich argumentów i bez przekonania tych, którzy mieli być beneficjentami tych decyzji, że jest to korzystne czy dla jednej placówki, czy dla drugiej, czy dla obu. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-36">
+          <u xml:id="u-36.0" who="#PoselJanuszKorwinMikke">Kto jest za?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-37">
+          <u xml:id="u-37.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dziękuję bardzo. Pan poseł Piotr Król, proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-38">
+          <u xml:id="u-38.0" who="#PoselPiotrKrol">Dziękuję bardzo. Ja jestem skromnym posłem ziemi bydgoskiej. Jestem też członkiem Rady Społecznej szpitala im. Jurasza i myślę, że Wysokiej Komisji, ale też osobom, które śledzą jej posiedzenie online, należy się krótkie, historyczne wyjaśnienie, z czego wynika ta dramatyczna sytuacja, w której w tej chwili się znaleźliśmy.</u>
+          <u xml:id="u-38.1" who="#PoselPiotrKrol">Bydgoszcz jest ósmym pod względem wielkości miastem w Polsce. Wysiłkiem swoim i swoich kadr dorobiła się swojej uczelni medycznej, czyli akademii medycznej. Za rządów SLD na początku lat dwutysięcznych XXI w. ta uczelnia jako jedyna w Polsce została zlikwidowana, a sprawowała wtedy nadzór nad tymi dwoma szpitalami, o których dzisiaj mówimy. Jedną decyzją Sejmu i, co mówię z dużą przykrością, decyzją senatu akademii medycznej, który w mojej ocenie został wtedy wprowadzony w duży błąd, wielomiliardowy majątek został przejęty przez władze UMK, czyli miasta. Nie muszę państwu mówić o pewnym historycznym kontekście. Chodzi o miasto, które najdelikatniej mówiąc – nawet nie wiem, jak to delikatnie ująć – ma wielki kompleks Bydgoszczy.</u>
+          <u xml:id="u-38.2" who="#PoselPiotrKrol">Efekt tego jest taki, że wszyscy mieszkańcy Bydgoszczy tak naprawdę, jeśli chodzi o większość świadczeń zdrowotnych, które mogą pobierać, kiedy mają potrzebę, jeżeli ich stan zdrowia lub życia jest zagrożony, trafiają do dwóch szpitali. Ich ośrodkiem decyzyjnym jest Toruń, który do Bydgoszczy jest, najdelikatniej mówiąc, umiarkowanie życzliwie nastawiony, że tak to dyplomatycznie ujmę.</u>
+          <u xml:id="u-38.3" who="#PoselPiotrKrol">Dlaczego tak mówię? Otóż możemy w życiu spełniać różne funkcje... Niektórzy z nas zrobili naprawdę wielką karierę, ale przede wszystkim jesteśmy ludźmi i sytuacje krytyczne pokazują, jakimi jesteśmy ludźmi. O takiej sytuacji krytycznej chciałbym państwu powiedzieć, bo podzielam ten głos pana przewodniczącego Tomasz Latosa i pana prezydenta miasta, jak również naszych zacnych lekarzy. Chciałbym państwu powiedzieć, co spotkało ich na początku covidu, bo im tego nie wypada powiedzieć.</u>
+          <u xml:id="u-38.4" who="#PoselPiotrKrol">Otóż ta uczelnia, która na nieszczęście Bydgoszczy przejęła nasze dwa największe szpitale, będące naszą dumą, ma w swojej ofercie takie wydziały jak na przykład wydział fizyki, wydział humanistyczny, wydział nauk historycznych, wydział nauk o polityce, wydział nauk o Ziemi, czyli takie, które nie mają kompletnie nic wspólnego z medycyną. Pracownikom naszych szpitali wydano polecenie, bo tak sobie pan rektor zinterpretował, że pracownicy tych wydziałów, mimo tego, że prowadzili zajęcia online, mają być w pierwszym rzędzie szczepieni. Czy państwo przypominają sobie tę atmosferę w Polsce, kiedy każdy z nas bał się o swoją matkę, babcię, ojca, o swojego bliskiego i o siebie? Najbardziej narażeni byli właśnie pracownicy tych szpitali, a oni w pierwszym rzędzie musieli szczepić pracowników tych niezwykle pożądanych na rynku pracy wydziałów, którzy prowadzili zajęcia przez internet? Mówimy o takich ludziach o takiej moralności. Nie dziwcie się więc nam państwo, że dzisiaj poseł Latos zwołuje to posiedzenie Komisji, że przyjeżdża prezydent Bydgoszczy.</u>
+          <u xml:id="u-38.5" who="#PoselPiotrKrol">Ja jestem skromnym posłem z Bydgoszczy, członkiem rady społecznej szpitala, który został w sposób absolutny zadłużony. Jakoś tak dziwnie się składa, że wszystkie nieruchomości, które są zastawem na zadłużenie szpitala znajdującego się w Bydgoszczy, są na terenie miasta. Krótko mówiąc, gdyby ten szpital upadł, to wszystko, co traci, traci tylko miasto Bydgoszcz. Zabrakło nawet takiej elementarnej przyzwoitości, żeby w tym Toruniu chociaż kawałek trawnika zastawić, jakiegoś kompletnie niepotrzebnego. Nie dziwcie się więc nam państwo. Mamy do czynienia ze zorganizowaną akcją, która ma na celu jedną rzecz. Tutaj to padło, ale ja to dopowiem.</u>
+          <u xml:id="u-38.6" who="#PoselPiotrKrol">Otóż był tutaj głos pana kompletnie oderwanego od rzeczywistości, mówiącego o tym, że szpitale powinny się łączyć czy konsolidować. Okej, tylko mamy do czynienia z taką sytuacją. Toruń to jest miasto, które nie bardzo ma się czym pochwalić, może poza starówką. Nie wiem, czy państwo wiedzą, że tam największym pracodawcą jest właśnie ta uczelnia, która próbuje likwidować szpitale w Bydgoszczy. Tam się produkuje studentów, których później się zatrudnia. Takie perpetuum mobile, a wszystko za pieniądze podatników.</u>
+          <u xml:id="u-38.7" who="#PoselPiotrKrol">W Toruniu zbudowano niedawno szpital, ale żeby było jeszcze bardziej zabawnie, zanim on powstał, to Toruń, również za pieniądze podatników, w jednej z telewizji komercyjnych wykupił serial, który rozgrywa się w Toruniu – w szpitalu, który nie istnieje. Krótko mówiąc, już wtedy budowano taką atmosferę po prostu, że tu u nas coś będzie. Niech cała Polska zobaczy, że będzie jakiś szpital.</u>
+          <u xml:id="u-38.8" who="#PoselPiotrKrol">Jeśli ktoś mówi o konsolidacji, to ja państwu powiem, o co chodzi. Otóż chodzi o to, żeby w Bydgoszczy zlikwidować jeden szpital, żeby do pana, do pani i do pana przyszedł ktoś i powiedział: Słuchajcie, tutaj w Bydgoszczy nie będzie dla was miejsca pracy. Ale wiecie co, całkiem przypadkiem, w Toruniu otworzyliśmy taki nowy szpital, nowiusieńki, jak spod igiełki. Co prawda nikt w nim nie chce pracować, ale wiecie, wy macie najbliżej. Tak więc serdecznie zapraszamy.</u>
+          <u xml:id="u-38.9" who="#PoselPiotrKrol">Jeśli ktoś mówi o konsolidacji, to ja państwu powiem, jakie są dalsze plany Torunia, bo to jest oficjalna wiedza. W 2023 r. w Toruniu będzie trwał drugi etap rozbudowy szpitala. Chciałbym tylko zapytać, jaki jest sens, jeżeli w Bydgoszczy przynajmniej jeden szpital ma być zlikwidowany, żeby 30 km dalej, aby zaspokoić czyjeś kompleksy, budować „blok operacyjny położniczo-ginekologiczny, klinikę kardiochirurgii z oddziałem łóżkowym, blok operacyjny z oddziałem, oddział radioterapii, centrum badawczo-wdrożeniowe” itd. Tu cytuję, bo to jest wiedza powszechna. To są plany rektora UMK i miasta Torunia na 2023 r.</u>
+          <u xml:id="u-38.10" who="#PoselPiotrKrol">Krótko mówiąc, w tym samym województwie, w odległości 30 km, w największym mieście w województwie, a ósmym pod względem wielkości w Polsce, mamy zlikwidować jeden szpital, bo do tego to się sprowadza, po to, żeby 30 km dalej zbudować nowy szpital. To powiedzmy to sobie brutalnie i szczerze... Najdelikatniej mówiąc, to miasto, które na nieszczęście Bydgoszczy sprawuje kontrolę nad dwoma bydgoskimi szpitalami, nie budzi na tym rynku ani wśród naukowców, ani wśród lekarzy jakiegoś wybitnego zainteresowania, że już tak bardzo dyplomatycznie to ujmę. Postanowiono więc po krzyżacku, z buta, tak jak historia uczy: zlikwidujemy w Bydgoszczy, to was zmusimy, że będziecie w Toruniu pracować.</u>
+          <u xml:id="u-38.11" who="#PoselPiotrKrol">Krótko mówiąc, panie przewodniczący, moim zdaniem sytuacja dorosła do tego, bo już jest ewidentne zagrożenie bezpieczeństwa mieszkańców Bydgoszczy, żeby zwracać się do ministra, aby przynajmniej dla jednego z tych szpitali na początek organem założycielskim był albo minister, albo wojewoda. Wtedy porównamy. Moim zdaniem naukowcy, lekarze i menedżerowie, którzy zarządzają tymi jednostkami, spokojnie dadzą sobie radę. Niech one zaczną konkurować, to może wrócimy do tej rozmowy za 5 lat i zobaczymy, czy nowy szpital w Toruniu dał sobie radę, czy te dwa w Bydgoszczy. Jestem zupełnie spokojny, że na zwykłych, ludzkich, uczciwych zasadach oba te bydgoskie szpitale sobie dadzą radę.</u>
+          <u xml:id="u-38.12" who="#PoselPiotrKrol">Natomiast, jeżeli nadal będziemy uznawać to, co w tej chwili jest robione przez władze UMK czy traktowanie tego tak, że oni mogą – nie, oni nie mogą. Nie mają realnego prawa, bo palcem nie kiwnęli, jednej złotówki ani grosza nie dali.</u>
+          <u xml:id="u-38.13" who="#PoselPiotrKrol">Akademia medyczna została zbudowana wysiłkiem bydgoszczan. Wszystko, co zostało zbudowane na terenie miasta Bydgoszczy, zostało zbudowane wysiłkiem bydgoszczan. Mamy moralne prawo żądać tego, żeby mieć na ten szpital wpływ. Jeżeli rektor sobie z tym nie radzi, co przyznaje, chcąc robić tę reorganizację, to niech te szpitale odda. Jestem głęboko przekonany o tym, że i władze miasta Bydgoszczy, i wojewoda, i minister pochylą się nad tym, żeby przejąć kontrolę przynajmniej nad jednym z tych szpitali. Zabierzmy ten kłopot panu rektorowi, bo efekt jego działalności jest tylko taki, że ludzie w Bydgoszczy po prostu się boją. A ostatnią rzeczą, jaką ludziom po covidzie powinniśmy dawać, to strach, który unosi się w powietrzu. Ludzie powinni mieć pełen dostęp do różnego rodzaju świadczeń, które te szpitale zapewniają.</u>
+          <u xml:id="u-38.14" who="#PoselPiotrKrol">Ja bym pana posła Latosa, który przez wiele, wiele lat naprawdę wykonywał ciężką pracę, żeby dla tych obu szpitali zdobywać środki na remonty, na wyposażenie itd., co też powinno na tej sali wybrzmieć… Są to jednostki naprawdę dobrze wyposażone. Zresztą to wybrzmiało w głosie pana profesora.</u>
+          <u xml:id="u-38.15" who="#PoselPiotrKrol">My tych szpitali po prostu nie oddamy. Będzie wojna. Chcecie to usłyszeć, to ja to powtórzę: będzie wojna, łącznie z tym, że będziemy robić manifestacje na terenie Torunia. Nie oddamy tych szpitali za Chiny ludowe. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-39">
+          <u xml:id="u-39.0" who="#PoselJanuszKorwinMikke">Kto jest za tym wnioskiem?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-40">
+          <u xml:id="u-40.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dziękuję bardzo. Teraz pan poseł Paweł Olszewski. Kto jeszcze z państwa chciałby zabrać głos? Żebym jeszcze raz zobaczył podniesione ręce. Dobrze. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-41">
+          <u xml:id="u-41.0" who="#PoselPawelOlszewski">Czy można? Dziękuję serdecznie. Bardzo serdecznie chciałbym podziękować panu przewodniczącemu Latosowi za zwołanie tego posiedzenia Komisji. Bardzo serdecznie też dziękuję panu ministrowi zdrowia za stanowisko. No i ku mojemu zdumieniu nie sądziłem, że będę dziękował panu ministrowi Czarnkowi, niemniej jednak po komunikacie, który przekazał pan przewodniczący Latos, ten głos wsparcia również jest niezmiernie istotny.</u>
+          <u xml:id="u-41.1" who="#PoselPawelOlszewski">Szanowni państwo, musimy sobie powiedzieć wprost. Nieobecność rektora lub przedstawiciela Uniwersytetowi Mikołaja Kopernika w Toruniu na dzisiejszym posiedzeniu Komisji niestety pokazuje jednoznacznie, że jest to totalna arogancja rektora. To kolejna nieobecność, bo nie było go również na posiedzeniu Rady Miasta Bydgoszczy. Ja także w sprawie połączenia tych szpitali próbowałem umówić się z panem profesorem rektorem. Brak przejrzystości tego procesu jest niemożliwy do zaakceptowania. Działalność profesora rektora, który z nikim, absolutnie z nikim nie chce rozmawiać i nie rozmawia, podejmując arbitralne decyzje bez żadnych podstaw merytorycznych, w moim przekonaniu jest skandaliczna. Dlatego stanowisko rządu, które zostało zaprezentowane na tym posiedzeniu Komisji, powinno dać do myślenia.</u>
+          <u xml:id="u-41.2" who="#PoselPawelOlszewski">A jeśli pan profesor Maksymowicz mówi, że jest za łączeniem szpitali etc., to odnośnie do zasady ja też byłbym zwolennikiem. Bardzo często przywołuje się przykład Poznania, że tam połączono dwa szpitale i działa to fenomenalnie, bo jest jedna administracja etc. Tak, to prawda, tylko że my mamy dwa duże szpitale oddalone od siebie o kilka kilometrów, z dublującymi się oddziałami, a z tego, co wiem, są plany, aby poradnię okulistyczną zachować w jednym szpitalu, a okulistykę przenieść do drugiego szpitala. Czyli pacjenci będą jeździli pomiędzy dwoma szpitalami. Są plany, aby w jednym ze szpitali zamknąć SOR. Możemy sobie wyobrazić, co się będzie działo w 400-tysięcznym mieście, jeśli duży SOR zostanie zamknięty i wszyscy pacjenci będą kierowani do kolejnego, jednego SOR. Te kolejki na SOR się wydłużą.</u>
+          <u xml:id="u-41.3" who="#PoselPawelOlszewski">Zatem z punktu widzenia pacjenta będzie to sytuacja absolutnie dramatyczna, a wszyscy doskonale zdajemy sobie sprawę z tego, że sytuacja finansowa przy takim połączeniu, gdzie administracje tak czy siak będą się dublowały, w żaden sposób nie rozwiąże problemu. W związku z powyższym musimy zrobić absolutnie wszystko, aby uzmysłowić profesorowi rektorowi, że te działania, które, jak przynajmniej wynika z tego, co czytamy w prasie, są motywowane ekonomią, z ekonomią nie będą miały nic wspólnego. Straci tylko i wyłącznie pacjent, a sytuacja szpitali w żaden sposób się nie polepszy. Jest to łatanie dziury Jurasza kosztem szpitala Biziela. Dziękuję serdecznie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-42">
+          <u xml:id="u-42.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dziękuję. Pan poseł Hardie-Douglas, proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-43">
+          <u xml:id="u-43.0" who="#PoselJerzyHardieDouglas">Właściwie tak się zastanawiałem, czy już nie zrezygnować z wypowiedzi. Z uwagą słuchałem przede wszystkim kolegów z Bydgoszczy. Też jestem lekarzem, dlatego mówię „kolegów”, przepraszam bardzo. Całkowicie rozumiem panów niepokój. Pracuję w szpitalu, w którym dosyć często zmienia się dyrekcja. Wiem, jaki niepokój budzi już sam fakt zmiany dyrektora, te dziesiątki plotek, co się będzie działo, kogo zwolnią, kogo awansują, jak ludzie będą odchodzić. A co dopiero mówić o łączeniu szpitali, jeśli państwo nie macie de facto, jak zrozumiałem, jasnej wiedzy na temat tego, jak to powinno wyglądać.</u>
+          <u xml:id="u-43.1" who="#PoselJerzyHardieDouglas">Odnośnie do kolegi, to ja absolutnie się zgadzam, że ta nieobecność rektora jest wyrazem jakiejś zupełnie niezrozumiałej arogancji. Być może jest tak, jak tu pan poseł mówił, że jest jakieś drugie dno, nawiązywał do tej niechęci dwóch miast. W całej Polsce wszyscy o tym wiedzą, że jest niechęć między Toruniem a Bydgoszczą. Pamiętam, że były dyskusje, czy to w ogóle jest mądry pomysł, żeby były w jednym województwie, ale wiele razy przerabialiśmy na terenie Polski takie niechęci i one nie muszą wcale oznaczać od razu jakichś makiawelicznych decyzji, być może takich nie ma. Jednak dopóki pan rektor nie wyjaśni swojej motywacji, dlaczego chce to zrobić, czy rzeczywiście, tak jak koledzy sugerują, może dojść do likwidacji jednego szpitala albo likwidacji części oddziałów… Tak nie musi się stać.</u>
+          <u xml:id="u-43.2" who="#PoselJerzyHardieDouglas">Chcę też powiedzieć, że rozumiem do pewnego stopnia pana profesora Maksymowicza, bo nie każda konsolidacja musi być szkodliwa. Reprezentuję region zachodniopomorski, gdzie co prawda dwa szpitale marszałkowskie, ale również w sytuacji, że jeden był w niezłej sytuacji finansowej, a drugi w złej, zostały połączone. Nie przypominam sobie, żeby tam jakiś oddział został zlikwidowany albo personel migrował, albo żeby doszło do pogorszenia dostępności pacjentów. Oczywiście to ma na celu skonsolidowanie tych pieniędzy, spłatę długów z nadwyżki drugiego szpitala, połączenia administracji itd. Nie musi dochodzić do bardzo głębokich zmian.</u>
+          <u xml:id="u-43.3" who="#PoselJerzyHardieDouglas">Jednak dopóki pan rektor nie powie, nie utnie tej dyskusji, która, jak rozumiem, jest w tej chwili głównie dyskusją medialną i absolutnie ma prawo wywołać niepokój w Bydgoszczy, którą zresztą bardzo lubię i współpracuję przede wszystkim jako onkolog z Centrum Onkologii w Bydgoszczy, to nasze stanowisko... Uważam, że powinniśmy spróbować powtórzyć tę dyskusję w obecności rektora, a jeżeliby nie było takiej możliwości, to myślę, że powinniśmy przyjąć na kolejnym posiedzeniu Komisji, które byłoby zwołane w tym samym celu, jednak negatywną opinię w sprawie tego łączenia szpitali.</u>
+          <u xml:id="u-43.4" who="#PoselJerzyHardieDouglas">Na koniec chcę tylko powiedzieć, że pan przewodniczący powiedział, że nie można przyjmować stanowiska, nie wysłuchując stron, natomiast rozumiem, że pan minister Czarnek już takie stanowisko przyjął. W tym wypadku to jest dla Bydgoszczy dobra wiadomość, ale może on ma większą wiedzę na temat tych pomysłów rektora, niż my mamy. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-44">
+          <u xml:id="u-44.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dziękuję. Panie pośle, ja na koniec do tego wszystkiego się odniosę. Podzielam wcześniejszą część pana wypowiedzi, że my do tego tematu wrócimy, gdy będziemy więcej wiedzieć. Wtedy przyjmiemy określone stanowisko, ale później się do tego wszystkiego odniosę.</u>
+          <u xml:id="u-44.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Kolejne zgłoszenia. Pani poseł Łośko, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-45">
+          <u xml:id="u-45.0" who="#PoselMagdalenaLosko">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, te wszystkie głosy poprzedzające moje zdanie wskazują tylko na jedną rzecz: w jak dramatycznej sytuacji znajdują się obecnie mieszkańcy, ale również pracownicy tego szpitala, ponieważ brakuje nam niestety wiedzy. Z tego wynika to zwołanie posiedzenia Komisji Zdrowia, za co bardzo serdecznie dziękuję przewodniczącemu, ale również samorządowcom i prezydentowi Bydgoszczy.</u>
+          <u xml:id="u-45.1" who="#PoselMagdalenaLosko">Przez wiele dni, przez wiele miesięcy tak naprawdę, bo trzeba wskazać, że Rada Miasta Bydgoszczy przyjęła swój apel już w kwietniu, a mamy koniec czerwca i nadal tych informacji brakuje... To tylko wskazuje na to, co również moi poprzednicy mówili – chodzi o arogancję w stosunku do mieszkańców, do pracowników. Ale również do Ministerstwa Zdrowia i Ministerstwa Edukacji i Nauki, skoro te ministerstwa nie mają wiedzy, co w tej kwestii dalej się zadzieje.</u>
+          <u xml:id="u-45.2" who="#PoselMagdalenaLosko">Chciałabym, żebyśmy opierali swoją dyskusję na stopniu raczej merytorycznym niż emocjonalnym. Mnie na przykład interesuje też kwestia rozbudowy szpitala, bo przecież w 2021 r., notabene też w kwietniu, została podpisana umowa, która miała na celu rozbudowę Szpitala Uniwersyteckiego im. Jana Biziela. Przypomnę, że jest to umowa opiewająca na 162 mln zł. Zakłada budowę nowego budynku szpitala z lądowiskiem dla śmigłowców, przebudowę części istniejącego budynku i jego modernizację, adaptację części istniejącego budynku w celu połączenia z projektowaną rozbudową. Teraz pytanie, czy w dobie planów konsolidacji tych szpitali nie zostanie też zagrożona ta inwestycja, która została wcześniej podjęta?</u>
+          <u xml:id="u-45.3" who="#PoselMagdalenaLosko">Rodzi się bardzo wiele pytań, odnośnie do których chcielibyśmy uzyskać informacje, bo dopytują przecież nie tylko samorządowcy, ale i posłowie. Z tego wynika to posiedzenie Komisji. Przykre jest tylko to, że rektor bardzo mocno pokazuje tutaj swoją arogancję i lekceważenie.</u>
+          <u xml:id="u-45.4" who="#PoselMagdalenaLosko">A odnośnie do Torunia, to myślę, że ma wiele rzeczy, którymi może się pochwalić. Ma również ojca Tadeusza Rydzyka. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-46">
+          <u xml:id="u-46.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dziękuję. Całość programu wieloletniego to kwota około 350 mln zł. To raz. A druga uwaga: chciałbym podziękować członkom prezydium Komisji, bo z nimi konsultowałem zwołanie posiedzenia Komisji. Wszyscy ponad podziałami zgodzili się, że warto, abyśmy to zrobili. Bardzo proszę, pan przewodniczący Hoc.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-47">
+          <u xml:id="u-47.0" who="#PoselCzeslawHoc">Dziękuję, panie przewodniczący. Panie ministrze, szanowni przedstawiciele szpitali, szanowni goście, oczywiście jesteśmy Komisją Zdrowia, a zdrowie to najwyższa wartość społeczna. Dlatego może w świecie medycyny obowiązują dwa podstawowe hasła. Po pierwsze, primum non nocere, czyli przede wszystkim nie szkodzić, a po drugie, salus aegroti suprema lex esto, czyli dobro pacjenta jest najwyższym prawem.</u>
+          <u xml:id="u-47.1" who="#PoselCzeslawHoc">Te dwa hasła powinny być naczelną dewizą naszego dzisiejszego spotkania. I o ile ktoś początkowo mógł myśleć, że dzisiejsze posiedzenie Komisji jest zbyt wcześnie zwołane, o tyle teraz wiemy, że dobrze, że w tym czasie zostało zwołane, ponieważ poruszamy naglące kwestie w aspekcie zapewnienia poczucia bezpieczeństwa zdrowotnego dla mieszkańców Bydgoszczy.</u>
+          <u xml:id="u-47.2" who="#PoselCzeslawHoc">Jeśli mówimy o konsolidacji, to musimy sobie uświadomić, co to jest ta konsolidacja. Konsolidacja to jest połączenie dwóch podmiotów, z których oba tracą prawną organizację, natomiast powstaje nowe przedsiębiorstwo. Czy w tym czasie, w ogóle w aspekcie ochrony zdrowia potrzebny jest taki eksperyment wręcz? Eksperyment, który mógłby zagrozić poczuciu bezpieczeństwa zdrowotnego obywateli. Z drugiej strony, mówicie państwo o arogancji pana rektora, ale jest taka naczelna zasada łacińska: absens carens, czyli nieobecny traci, sam sobie szkodzi. Jeśli nie chce przedstawić pewnych działań, estymacji kosztów czy też strategii, koncepcji, to znaczy, że sam sobie szkodzi. To jest bardzo podejrzane.</u>
+          <u xml:id="u-47.3" who="#PoselCzeslawHoc">Tak więc ja myślę, że kwestia tego bezpieczeństwa i tego eksperymentu jest tak niedozwolona, że szczerze mówiąc, nie powinniśmy już dyskutować, bo praktycznie wszyscy jesteśmy przeciwko takiemu eksperymentowi w aspekcie dziedziny medycyny. Nie możemy więc prowadzić jakichkolwiek doświadczeń czy prób. W aspekcie oszczędności, to po pierwsze, na pewno były spożytkowane środki unijne. Jeśli powstanie nowe przedsiębiorstwo, to praktycznie środki unijne trzeba będzie zwrócić. To już jest pomysł diaboliczny, jak można zrobić coś takiego, żeby potem ponosić takie koszty.</u>
+          <u xml:id="u-47.4" who="#PoselCzeslawHoc">Po drugie, wspomniał pan profesor o trombektomii mechanicznej. Jeśli jest jeden ośrodek, który się specjalizuje w trombektomii mechanicznej – piękna sprawa leczenia udarów niedokrwiennych mózgu – to teraz ja sobie wyobrażam, że gdyby dwa podmioty były, to każdy by chciał tę działkę dzielić. A jeśli będzie musiał dzielić, to musi mieć cały 24-godzinny zespół. To są następne koszty, następne zabezpieczenie intensywnej terapii, anestezjologiczne itd. To są następne koszty. To właśnie po to jest taka jakby zdrowa konkurencja, i musi być konkurencja, żeby tworzyć dobre standardy i dobre, innowacyjne, nowoczesne rozwiązania. Tak więc ja podzielam zdanie pana przewodniczącego i państwa tutaj, że w obecnej dobie, w obecnych czasach takie eksperymenty są groźne.</u>
+          <u xml:id="u-47.5" who="#PoselCzeslawHoc">A jeśli już mówimy o zachodniopomorskim, to mamy Pomorski Uniwersytet Medyczny, który wspaniale prowadzi dwa państwowe szpitale kliniczne, tj. PSK nr 1 i PSK nr 2, pięknie pracujące, wprowadzające bardzo dobre standardy w leczeniu, wiele, wiele innowacyjnych rozwiązań, chirurgię robotową itd. Pan poseł Hardie-Douglas powiedział o zachodniopomorskim, o urzędzie marszałkowskim.</u>
+          <u xml:id="u-47.6" who="#PoselCzeslawHoc">Myślę, że te przykłady są potwierdzeniem tego i tych waszych słusznych obaw. Tak więc, panie przewodniczący, dobrze, że jest to posiedzenie i precyzujemy konkretne wnioski w aspekcie sprzeciwu wobec praktycznie likwidacji albo połączenia tych dwóch szpitali.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-48">
+          <u xml:id="u-48.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dziękuję bardzo. Pan poseł Szopiński, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-49">
+          <u xml:id="u-49.0" who="#PoselJanSzopinski">Szanowny panie przewodniczący, szanowny panie ministrze, szanowni państwo, po pierwsze, bardzo serdecznie dziękuję panu posłowi Hocowi, wiceprzewodniczącemu Komisji, za to, co przed chwilą powiedział, że są potrzebne wnioski z tego dzisiejszego posiedzenia i że jest to posiedzenie dobrze zwołane. W związku z powyższym te wnioski zostały przygotowane, z jednej strony przeze mnie, z drugiej przez mój klub. Będziemy dzisiaj wnosili o przegłosowanie owych wniosków, do których za chwilę dojdę.</u>
+          <u xml:id="u-49.1" who="#PoselJanSzopinski">Problem dotyczący funkcjonowania w Bydgoszczy obu szpitali klinicznych datuje się od roku 2008. Wtedy to ówczesny Sejmik Województwa Kujawsko-Pomorskiego w ramach podjętej uchwały przekazał szpital Biziela w zarządzanie Collegium Medicum. Było otóż tak.</u>
+          <u xml:id="u-49.2" who="#PoselJanSzopinski">Ówczesne kierownictwo Collegium Medicum i ówczesny rektor obiecywali, po pierwsze, że te szpitale nigdy nie zostaną połączone, po drugie, że nastąpi rozwój bazy szpitala Biziela i rozwój klinik, które po prostu tam się znajdują. Ja nie wiem, ile dzisiaj jest klinik. Wtedy w szpitalu Biziela było pięć klinik. W związku z powyższym dzisiaj de facto mówimy o dotrzymaniu przez kierownictwo UMK słowa danego reprezentantom województwa kujawsko-pomorskiego, kiedy następowało przekazywanie tych szpitali. Z osób obecnych na tej sali, jestem jedyną, która wtedy była w samorządzie województwa kujawsko-pomorskiego i w sposób zdecydowany protestowała przeciwko temu pomysłowi i głosowała przeciw przekazaniu szpitala Biziela w zarządzanie Collegium Medicum UMK.</u>
+          <u xml:id="u-49.3" who="#PoselJanSzopinski">Dzisiaj mamy sytuację taką, jaką mamy. W związku z powyższym mój klub, i ja osobiście przygotowaliśmy stanowisko Wysokiej Komisji. Stanowisko to ma trzy zdania. W sposób szybki pozwolę sobie je zaprezentować: „Likwidacja Szpitala Uniwersyteckiego nr 2 w Bydgoszczy, w ramach projektu połączenia dwóch bydgoskich szpitali stanowiących bazę dydaktyczną UMK, a także związane z nią zmniejszenie liczby łóżek i zakresu świadczeń medycznych, pogorszy dostęp pacjentów z Bydgoszczy i województwa kujawsko-pomorskiego do leczenia specjalistycznego, a jednocześnie nie gwarantuje likwidacji zadłużeń i strat finansowych związanych z realizacją przez UMK zadań w zakresie prowadzenia szpitali klinicznych i zapewnienia na bazie tych szpitali właściwego zakresu i jakości publicznych usług medycznych w mieście i regionie. Komisja Zdrowia apeluje do Ministra Zdrowia oraz Ministra Edukacji i Nauki o udzielenie UMK pomocy w rozwiązywaniu problemów ekonomicznych, tak by nie przeszkadzały one w rozwijaniu przez uniwersytet usług medycznych świadczonych pacjentom przez uczelniane szpitale kliniczne. Komisja apeluje także do rządu o wszczęcie takich rozwiązań legislacyjnych, na mocy których UMK będzie rozwijać działalność Collegium Medicum na bazie światowej klasy szpitala w Toruniu, a w związku z brakami kadr medycznych w Bydgoszczy, aby powstał w Toruniu nowy uniwersytet medyczny realizujący działalność kliniczną na bazie szpitali uniwersyteckich w Bydgoszczy”.</u>
+          <u xml:id="u-49.4" who="#PoselJanSzopinski">Chciałbym podziękować moim koleżankom, mojej koleżance i kolegom z klubu Lewicy, którzy dzisiaj przybyli na to spotkanie. Jako jedyny klub jesteśmy w pełnym, stuprocentowym składzie na tym posiedzeniu. My dzisiaj z naszej strony możemy to stanowisko przyjąć. Przyjmujemy z głębokim niesmakiem, że nie interesuje to zarówno posłów z Platformy Obywatelskiej, jak i posłów z PiS-u.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-50">
+          <u xml:id="u-50.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Panie pośle, bardzo bym prosił...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-51">
+          <u xml:id="u-51.0" who="#PoselJanSzopinski">Panie przewodniczący.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-52">
+          <u xml:id="u-52.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Niech pan naprawdę...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-53">
+          <u xml:id="u-53.0" who="#PoselJanSzopinski">Panie przewodniczący, czy pan...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-54">
+          <u xml:id="u-54.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Panie pośle, czy dla pana ważna jest sprawa czy indywidualny lans w tej sytuacji?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-55">
+          <u xml:id="u-55.0" who="#PoselJanSzopinski">Czy pan pozwoli, że ja dokończę?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-56">
+          <u xml:id="u-56.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Naprawdę, rozumiem, że był pan wicemarszałkiem w Toruniu, pan nadal butami w tej chwili w Toruniu jest. No, przepraszam...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-57">
+          <u xml:id="u-57.0" who="#PoselJanSzopinski">Panie przewodniczący, panu coś się pomyliło i w związku z tym jest kilku specjalistów na tej sali. W związku z powyższym...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-58">
+          <u xml:id="u-58.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Niech pan się nie zachowuje w ten sposób, dobrze?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-59">
+          <u xml:id="u-59.0" who="#PoselJanSzopinski">Niech pan też w stosunku do mnie w ten sposób się nie zachowuje.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-60">
+          <u xml:id="u-60.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">To niech pan będzie rozsądny.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-61">
+          <u xml:id="u-61.0" who="#PoselJanSzopinski">Niech pan pozwoli, że ja dokończę swoją wypowiedź, inni mieli taką możliwość. Niech pan mi nie przerywa. To że stwierdzam, że jesteśmy w stuprocentowym składzie, że przygotowaliśmy jako jedyni stanowisko na tym posiedzeniu Komisji, to są fakty. Niech pan nie zaprzecza temu, że po prostu tak jest.</u>
+          <u xml:id="u-61.1" who="#PoselJanSzopinski">I ostatnia sprawa. Ja bym bardzo uprzejmie prosił, żeby wyegzekwował pan od pana ministra zdrowia oraz od pana ministra edukacji i nauki, abyśmy jako członkowie Komisji otrzymali stanowiska i pisma, które zostały przekazane do pana rektora ze strony pana ministra zdrowia i ze strony pana ministra edukacji i nauki. I w związku ze stanowiskiem pana przewodniczącego Hoca, aby przyjąć w tej sprawie dzisiaj stanowisko, to my takie stanowisko mamy i prosimy o jego przyjęcie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-62">
+          <u xml:id="u-62.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Bardzo proszę, pani poseł Kozłowska.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-63">
+          <u xml:id="u-63.0" who="#PoselIwonaMariaKozlowska">Dziękuję, panie przewodniczący. To dla nas, kujawsko-pomorskiego i Bydgoszczy, niezwykle ważna dyskusja i ważna debata. Myślę, że najważniejsze jest to, abyśmy mówili wspólnym, jednym głosem, nie przeciwko sobie, tylko w sprawie, w której dzisiaj się spotkaliśmy. Po to też dotarł do nas pan prezydent Rafał Bruski, aby merytorycznie rozmawiać o tym, co złego może się wydarzyć w Bydgoszczy.</u>
+          <u xml:id="u-63.1" who="#PoselIwonaMariaKozlowska">Niezrozumiałe jest oczywiście podejmowanie niebezpiecznych decyzji przez jedną osobę, jaką jest rektor. Najtrudniejsze w tym wszystkim jest to, że pana rektora tu nie ma, nie ma jego przedstawiciela i nie jest w stanie nam przedstawić faktycznych planów, które przygotował i którymi kieruje się pan rektor. Mnie się to po prostu w głowie nie mieści. Osoba, która wzięła na siebie odpowiedzialność, aby zająć się zarządzaniem tak ważnej sfery działalności publicznej, jaką jest opieka zdrowotna, rektor, powinna zadbać przede wszystkim o pacjentów i o służbę zdrowia, o lekarzy, pielęgniarki. Pacjenci powinni mieć należytą opiekę w kujawsko-pomorskim, natomiast lekarze powinni mieć zapewnione stanowiska pracy i odpowiednią bazę do pracy.</u>
+          <u xml:id="u-63.2" who="#PoselIwonaMariaKozlowska">Zabrakło rozmów. Zabrakło konsultacji. Zabrakło analizy sytuacji związanej z instytucjami zdrowia w regionie. Zatem absolutnie w tym momencie nie wróży do temu przedsięwzięciu jakiegokolwiek sukcesu. Ja widzę to wręcz tylko w formie porażki. W związku z tym, że mamy bardzo utrudniony dostęp do opieki zdrowotnej – w całej Polsce wszyscy to odczuwamy – jak można podejmować decyzje, które nie będą służyły pacjentom, które jeszcze bardziej utrudnią dostęp do lekarzy i pielęgniarek? Myślę więc, że jako posłowie kujawsko-pomorskiego powinniśmy podjąć bardzo ważne decyzje i rozpocząć działania, aby nie dopuścić do tego, co przed nami, aby jedna osoba decydowała o zdrowiu i życiu pacjentów w kujawsko-pomorskim. Bardzo dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-64">
+          <u xml:id="u-64.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Nie pan poseł, bo pan poseł zgłaszał się później, panie pośle Wolski. Spokojnie proszę czekać w kolejce. Pani poseł Płonka, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-65">
+          <u xml:id="u-65.0" who="#PoselElzbietaPlonka">Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, szanowni państwo, goście, problem jest ważny, trochę mi znany, ponieważ w mieście Gorzowie łączyliśmy trzy szpitale. Było to szalenie trudne. Potem jako wicemarszałek nadzorowałam najbardziej zadłużony szpital w Polsce. Tak wtedy się mówiło – 300 mln.</u>
+          <u xml:id="u-65.1" who="#PoselElzbietaPlonka">Wracając jednak do tego problemu, który mamy przed sobą, powiem tak: słyszę i widzę, ale mam niedostateczną wiedzę na temat tego, co się dzieje. Dlatego też nie jestem za tym, żeby przyjmować dzisiaj jakiekolwiek stanowisko. Mam natomiast taką propozycję. Problem jest skomplikowany i żeby Komisja Zdrowia mogła cokolwiek powiedzieć, to musi poznać trochę więcej szczegółów. Nie wiem, panie przewodniczący, gdyby był możliwy wyjazd Komisji Zdrowia do województwa w tej sprawie… Ale też poczekanie na opinie ministrów. Być może naprawdę mamy za mało wiedzy. Oczywiście widzimy konflikt interesów, również jakąś decyzję – nie ma pana rektora, więc nie wiemy, czym on się kierował.</u>
+          <u xml:id="u-65.2" who="#PoselElzbietaPlonka">Żeby podejmować taki projekt, w którym wzywamy obu ministrów do udzielania pomocy w rozwiązywaniu problemów ekonomicznych, jest to dla mnie trochę za trudne. To się wiąże oczywiście z pieniędzmi, z długami, z czymś tam jeszcze. Myślę, że to jeszcze nie ten czas, abyśmy taki apel wystosowali. Daleka jestem od stanowisk Komisji Zdrowia na ten moment. Problem jest, więc powinniśmy go poznać może bardziej dogłębnie? I wtedy zastanowić się, co możemy zrobić, jak pomóc. Za mało dzisiaj wiemy, żebyśmy mogli podjąć jakieś decyzje. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-66">
+          <u xml:id="u-66.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dziękuję. Pan poseł Wolski, proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-67">
+          <u xml:id="u-67.0" who="#PoselZdzislawWolski">Nie chciałbym powtarzać argumentów, ale tak jak pan poseł Hoc wspominał, w skrócie, nieobecny nie ma racji. Nieobecny wiedział, co będzie poddane pod dyskusję. Nie przyjechał, nie przysłał pełnomocnika, którego przecież w tym celu powołał, czy chociażby jakiegoś projektora.</u>
+          <u xml:id="u-67.1" who="#PoselZdzislawWolski">Wracam jednak do pomysłu zaproponowanego przez pana posła Szopińskiego. Nasza czwórka z Lewicy poparła to stanowisko. Po to w tyle osób się zebraliśmy. W zasadzie jesteśmy wszyscy zgodni, nawet z posłem Maksymowiczem, który przecież nie wypowiedział się przeciw, tylko próbował poszerzyć to, że te konsolidacje mają i dobre strony. Ja też mam ze swojej Częstochowy doświadczenie z łączenia de facto trzech szpitali miejskich w jedno, dwóch wielkich szpitali wojewódzkich plus trzeciego malutkiego, w jeden prowadzony przez sejmik wojewódzki. Pożytek z tego był, ale nade wszystko dla organu założycielskiego w sensie tych argumentów, które padały: zmniejszone koszty, bo administracja wspólna… Ale pożytku dla pacjenta w zasadzie z tego nie było. Z dwóch oddziałów robiono jeden, zmniejszył się dostęp.</u>
+          <u xml:id="u-67.2" who="#PoselZdzislawWolski">Wspomniano tutaj, że prawdopodobnie w wielkiej Bydgoszczy będzie jeden SOR. To jest wręcz niebezpieczne, gdyby do tego doszło. W Częstochowie, jednak mniejszej łącznie z okolicami, mamy dwa SOR-y. Oba SOR-y naprawdę mają co robić, to też jest za mało. A tutaj byłoby to wielkie zagrożenie, co było mówione.</u>
+          <u xml:id="u-67.3" who="#PoselZdzislawWolski">Żeby nie przedłużać, skoro się zebraliśmy, tyle ważnych osób – pan rektor zlekceważył ten temat, czy Komisja Zdrowia, jak kto woli. Nie ma tutaj przedstawicieli chociażby okręgu toruńskiego, bo jest to jednak osobny okręg, nie jest to okręg bydgoski. Być może też nie są zainteresowani tematem. Myślę więc, że mamy pełne prawo, żeby to stanowisko zaproponowane przez posła Szopińskiego...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-68">
+          <u xml:id="u-68.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dobrze, panie pośle, myślę, że...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-69">
+          <u xml:id="u-69.0" who="#PoselZdzislawWolski">...przegłosować jako wniosek formalny, bo od tego zaczęło się posiedzenie Komisji, żeby to był wniosek formalny. I już kończąc, stanowisko ma to do siebie, że w razie czego możemy je zmienić, jeżeli będą nowe okoliczności.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-70">
+          <u xml:id="u-70.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Bardzo proszę. Jeszcze przedstawiciel strony społecznej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-71">
+          <u xml:id="u-71.0" who="#PrzewodniczacaOkregowejIzbyPielegniarekiPoloznychwBydgoszczyKatarzynaFlorek">Dziękuję bardzo za udzielenie głosu. Katarzyna Florek, przewodnicząca Okręgowej Izby Pielęgniarek i Położnych w Bydgoszczy. Dziękuję za zaproszenie.</u>
+          <u xml:id="u-71.1" who="#PrzewodniczacaOkregowejIzbyPielegniarekiPoloznychwBydgoszczyKatarzynaFlorek">Chciałabym powiedzieć, Wysoka Komisjo, o niezwykłej roli pielęgniarek zarówno z pierwszego, jak i drugiego szpitala, które w momencie nadania tej sprawie biegu zaczęły otrzymywać propozycje pracy z innych szpitali. Na przykład, jeżeli w szpitalu Biziela pracuje doskonały zespół… Chciałabym powiedzieć, że jest to jeden z nielicznych szpitali w Polsce, który zachował zespoły terapeutyczne. Jeżeli pan profesor mówi, że zespół tworzy wiodący ośrodek w Polsce w leczeniu trombektomią, to jest to również zasługa pielęgniarek, ponieważ zespoły rozumieją się bez słów, nie muszą uczyć się siebie od nowa.</u>
+          <u xml:id="u-71.2" who="#PrzewodniczacaOkregowejIzbyPielegniarekiPoloznychwBydgoszczyKatarzynaFlorek">Myślę więc, że jest to bardzo ważne, bo zarówno pierwszy, jak i drugi szpital mogą tracić po prostu bardzo dobrą kadrę medyczną. Wiadomo, że zasoby kadrowe są bardzo ważne, zdrowie pacjenta jest najważniejsze. Chcielibyśmy to utrzymać, żeby te wypracowane ze sobą zespoły po prostu mogły dalej pracować. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-72">
+          <u xml:id="u-72.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dziękuję. Poseł Hok, proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-73">
+          <u xml:id="u-73.0" who="#PoselMarekHok">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, z dużym zdziwieniem i niesmakiem przyjąłem informację pana posła Szopińskiego, że posłowie Koalicji Obywatelskiej i Platformy Obywatelskiej są niezainteresowani tematem. Obecność naszych członków na tym posiedzeniu Komisji Zdrowia jest oczywista. Są również członkowie z innych komisji, którzy dzisiaj przyszli na nasze posiedzenie. Tak więc proszę nie insynuować, że my nie jesteśmy zainteresowani. Wprost przeciwnie, tym bardziej że większość z nas tutaj obecnych to są albo lekarze samorządowcy, którzy mieli wielokrotnie możliwość łączenia, konsolidacji i zarządzania ochroną zdrowia...</u>
+          <u xml:id="u-73.1" who="#PoselMarekHok">Też nie mogę zgodzić się ze stwierdzeniem pana przewodniczącego Hoca, że to jest eksperyment. Nie jest to żaden eksperyment, panie pośle. Konsolidacja, dobrze przeprowadzone, na czystych zasadach łączenie ma tylko zalety. Mogą na tym zyskać pracownicy, ale przede wszystkim pacjenci. Po to są czynione te konsolidacje. Jednak powinny być przeprowadzone w sposób otwarty, czysty i klarowny, a nie w ukryciu, decyzją czy chęcią decyzji jednego członka, którym w tym przypadku, jak rozumiem, jest pan rektor, i z tym oczywiście się nie zgodzimy. W momencie, kiedy uzyskamy więcej informacji, więcej wiedzy na temat tego waszego problemu, bardzo aktywnie włączymy się również w podjęcie decyzji odnośnie do stanowiska Komisji Zdrowia. I panie pośle Szopiński, niech pan tak nie mówi, bo przykro jest, żeby nie powiedzieć, że nie wypada tak mówić. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-74">
+          <u xml:id="u-74.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-75">
+          <u xml:id="u-75.0" who="#PoselJanSzopinski">Czyli rozumiem, że pan jest za tym stanowiskiem?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-76">
+          <u xml:id="u-76.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Panie pośle, nie udzieliłem panu głosu. Pan ma jakieś ADHD, naprawdę. Proszę troszkę spokoju. Poseł Korwin-Mikke, proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-77">
+          <u xml:id="u-77.0" who="#PoselJanuszKorwinMikke">Dziękuję, panie przewodniczący. Dziękuję wszystkim gościom, koleżankom i kolegom. Proszę państwa, chcę powiedzieć, że takiego wariactwa to ja jeszcze w życiu nie widziałem. Od razu mówię, że nie jestem po stronie ani Torunia, ani Bydgoszczy, nie mam tutaj żadnych sympatii ani antypatii. Nie jestem również lekarzem.</u>
+          <u xml:id="u-77.1" who="#PoselJanuszKorwinMikke">Ze zdumieniem przyjąłem stwierdzenie wielce czcigodnego posła Szopińskiego, że nagle włącza problemy Lewicy, bo to w ogóle nie jest polityczne. Nie rozumiem, co ma wspólnego lewica i prawica, bo to w ogóle nie jest na ten temat.</u>
+          <u xml:id="u-77.2" who="#PoselJanuszKorwinMikke">Wariactwo bierze się stąd, że przed tym posiedzeniem powinniśmy mieć napisane, że jest propozycja zrobienia i co to jest konsolidacja. Ja na przykład nie rozumiem do tej pory, po tylu wypowiedziach zacnych ludzi, jakim cudem rektor uniwersytetu gdzieś w Toruniu może łączyć dwa szpitale w Bydgoszczy, jaką on ma władzę. Nie rozumiem, nad czym w ogóle dyskutujemy. Powinniśmy mieć taki projekt połączenia, głos za, głos przeciw – i możemy dyskutować. A ja po prostu nie wiem, na czym my stoimy. Jestem za tym, żebyśmy dostali taki materiał, wtedy będziemy dyskutować. Nie będę dalej zabierał głosu, bo nie wiem ciągle, o czym mówię.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-78">
+          <u xml:id="u-78.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Dziękuję. Na koniec podsumuję to i zabiorę głos. Muszę powiedzieć, że wyjątkowo zgadzam się z tym, co powiedział pan poseł Korwin-Mikke.</u>
+          <u xml:id="u-78.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Szanowni państwo, kilka informacji... Panie pośle Wolski, bardzo bym prosił o spokój. Kilka informacji, ale też podsumowania tego wszystkiego, co się działo w ostatnim czasie. Otóż rzeczywiście, nie ukrywam, że zwołując to posiedzenie Komisji, o co wiele środowisk mnie prosiło, ale także ja sam uznałem, że warto to zrobić… Była pełna zgoda ponad podziałami w prezydium Komisji w tej sprawie, żebyśmy na tym posiedzeniu Komisji w końcu dowiedzieli się więcej szczegółów na temat tej konsolidacji.</u>
+          <u xml:id="u-78.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Niestety, tak się składa, że cały czas posługujemy się bardzo niepewnymi i ogólnymi informacjami. I to nie jest tak, że niczego nie wiemy, dlatego że na spotkaniu, które było organizowane przez pana rektora, było powiedziane, że to ma iść w takim kierunku, jak to zaproponował pełnomocnik pana rektora, pan doktor Piotr Pobrotyn, a pan doktor między innymi właśnie mówił o likwidacji SOR w jednym ze szpitali, o likwidacji klinik. Nawet jeżeli jakieś łóżka zostaną w drugim miejscu – patrzę tu na kolegów lekarzy – trudno zarządzać jedną kliniką w dwóch szpitalach oddalonych od siebie o parę kilometrów. Umówmy się, to byłaby czysta fikcja, ale takie stwierdzenia padły. I to musi niepokoić, szanowni państwo. Musi niepokoić z bardzo prostych powodów.</u>
+          <u xml:id="u-78.3" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Jedną rzecz słusznie powiedział pan poseł Szopiński. Mówił o tym, że gdy kilkanaście lat temu przekształcano szpital wojewódzki w szpital uniwersytecki, to były z tym związane wątpliwości, czy to jest krok w dobrą stronę, biorąc pod uwagę również różnego rodzaju animozje, ale i lokalne, toruńskie ambicje. Tak, były pewnego rodzaju wątpliwości, ale padły też wówczas gwarancje, a oba te szpitale spełniają niezwykle ważną rolę w leczeniu nie tylko bydgoszczan.</u>
+          <u xml:id="u-78.4" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Pan profesor Grześk mówił o 400-tysięcznej Bydgoszczy z uchodźcam. Pewnie pełne dane ma pan prezydent. Natomiast mówmy patrząc na całą aglomerację, bo my wiemy w Bydgoszczy, że bardzo wielu mieszkańców wyprowadziło się na obrzeża Bydgoszczy, więc na dobrą sprawę mówimy o aglomeracji 500- czy 600-tysięcznej. No tak, tak, panie pośle, bo dwadzieścia parę lat temu, kiedy byłem radnym, to było prawie 400 tys., a w tej chwili ludzie się wyprowadzili na obrzeża Bydgoszczy, ponieważ taki jest trend, taka jest na dodatek specyfika Bydgoszczy, jej położenia i okolicznych terenów.</u>
+          <u xml:id="u-78.5" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Mamy w tej chwili sytuację taką, że nie mamy żadnego szpitala wojewódzkiego pełnoprofilowego, ponieważ mamy inne szpitale, ale niepełnoprofilowe. Oparcie opieki medycznej nad tak dużą społecznością na jednym szpitalu, jednym SOR, jest w najwyższym stopniu niebezpieczne. I jeżeli te informacje, te głosy ze strony obu ministerstw padały, to właśnie ze względu na obawę o bezpieczeństwo zdrowotne obywateli.</u>
+          <u xml:id="u-78.6" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Można bowiem powiedzieć tak, że rzeczywiście, niestety tak jest skonstruowane prawo, co zresztą parokrotnie wybrzmiało w dyskusji, że rektor może zrobić, co uważa, natomiast obowiązkiem ministra, parlamentarzystów, również wojewody i prezydenta, jest to, aby zabezpieczyć obywateli na określonym terenie w dobrą, prawidłową i wystarczającą opiekę medyczną. Jeżeli bowiem za pół roku czy za rok, po konsolidacji, będą się działy dantejskie sceny na SOR, gdzie przecież i tak są kolejki, i tak są kolejki do klinik, i ktoś umrze, to nikt nie pojedzie do rektora do Torunia z pretensjami. Pretensje będą do tych wszystkich osób wymienionych przeze mnie, ale nie do rektora uniwersytetu medycznego. Dlatego o tym rozmawiamy, dlatego jest absolutną koniecznością, abyśmy nawet w przyszłości, znając te plany, do tego wrócili.</u>
+          <u xml:id="u-78.7" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Pojawiła się kwestia inwestycji, które są realizowane. Tak, były inwestycje realizowane w Szpitalu Uniwersyteckim nr 1. Teraz są realizowane w Szpitalu Uniwersyteckim nr 2. Jest więc słuszne i zasadne pytanie o ciągłość tej inwestycji i o to, czy nie będzie zagrożeń. Szanowni państwo, przypomnę, chodzi o około 350 mln zł, które decyzją najpierw rządu, a później parlamentu, przyznano w programie wieloletnim na rozbudowę szpitala Biziela. I to nie jest tak, że teraz ktoś sobie powie, bo tak sobie wymyślił, że może zmieni rodzaj tej inwestycji, że zmieni profil klinik, które będą realizowane. Mamy to przyjęte przez cały parlament, w ramach programu wieloletniego, tu nie ma pola manewru. Musielibyśmy jako parlament ponownie zgodzić się na zmianę tych zapisów, które są, a które my zresztą raz do roku opiniujemy przy okazji budżetu. W związku z tym myślę, że tej świadomości co najmniej nie ma pan rektor. Myślę, że inne osoby, które mu doradzają, po prostu nie przekazały pełnej informacji, czego zresztą pośrednim dowodem jest pomysł, żeby konsolidować szpitale od 1 grudnia. Przeciętny urzędnik w NFZ powie, że to jest po prostu niemożliwe. Ktoś jednak tak panu rektorowi podpowiedział.</u>
+          <u xml:id="u-78.8" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Rzeczywiście źle się stało, że nie ma tu pana rektora. Jest to zlekceważenie nas wszystkich. Zlekceważenie również obu ministerstw, ale to już jest decyzja pana rektora. Pozostaje nam mieć nadzieję, że jednak zwycięży rozsądek i zwycięży rzecz najważniejsza – bezpieczeństwo pacjentów, bezpieczeństwo mieszkańców Bydgoszczy, okolic Bydgoszczy, całego regionu. Leczą się tu pacjenci z regionu, jak również pacjenci z Polski. I niech to będzie konkluzją tego wszystkiego, o czym my zgodnie, ponad podziałami, mówiliśmy.</u>
+          <u xml:id="u-78.9" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Odnośnie do stanowiska i wniosku, mam następującą propozycję. Gdy poznamy plany pana rektora, w ramach prezydium Komisji przygotujemy określone stanowisko, które zaproponujemy wówczas Wysokiej Komisji. Tym bardziej że jeden z akapitów, pewnie niechcący, sprawiłby pewnie satysfakcję panu rektorowi, ponieważ pan rektor w swoich planach powołuje się na kwestie związane z potrzebą restrukturyzacji. Jest taka ustawa, która jeszcze nawet nie trafiła do KPRM, gdzie mówi się o oddłużeniu szpitali. W tym stanowisku również mówi się o tym samym, czyli dokładnie o tym, o czym mówi pan rektor. Myślę więc, że również z tego względu trzeba to zmodyfikować.</u>
+          <u xml:id="u-78.10" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLatos">Szanowni państwo, czy jeszcze pan minister na koniec chciałby coś powiedzieć? Nie. W takim razie dziękuję bardzo. Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/senat/komisje/bfp/201923-snt-bfpxx-00139-01/header.xml b/2019-2023/senat/komisje/bfp/201923-snt-bfpxx-00139-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..c0b08d2
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/senat/komisje/bfp/201923-snt-bfpxx-00139-01/header.xml
@@ -0,0 +1,56 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-snt-bfpxx-00139-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Budżetu i Finansów Publicznych (139.), Komisja Ustawodawcza (254.)</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Budżetu i Finansów Publicznych (139.), Komisja Ustawodawcza (254.)</title>
+        <publisher>Kancelaria Senatu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Senat</note>
+        <note type="termNo">10</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#BFP">139</note>
+        <note type="sessionNo" target="#U">254</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-29</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="Gloszsali" role="speaker">
+        <persName>Głos z sali</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuJakubZabielski" role="speaker">
+        <persName>Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Jakub Zabielski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Krzysztof Kwiatkowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorJerzyCzerwinski" role="speaker">
+        <persName>Senator Jerzy Czerwiński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorLeszekCzarnobaj" role="speaker">
+        <persName>Senator Leszek Czarnobaj</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="StarszySekretarzwDzialeKomisjiSenackichwBiurzePracSenackichwKancelariiSenatuMichalNapiorkowski" role="speaker">
+        <persName>Starszy Sekretarz w Dziale Komisji Senackich w Biurze Prac Senackich w Kancelarii Senatu Michał Napiórkowski</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="BFP" role="committee">
+        <orgName>Komisja Budżetu i Finansów Publicznych</orgName>
+      </org>
+      <org xml:id="U" role="committee">
+        <orgName>Komisja Ustawodawcza</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/senat/komisje/bfp/201923-snt-bfpxx-00139-01/text_structure.xml b/2019-2023/senat/komisje/bfp/201923-snt-bfpxx-00139-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..a61fd9e
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/senat/komisje/bfp/201923-snt-bfpxx-00139-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,127 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Początek posiedzenia o godzinie 8 minut 19</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">Posiedzeniu przewodniczy przewodniczący Komisji Ustawodawczej Krzysztof Kwiatkowski</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Szanowni Państwo!</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Witamy wszystkich państwa serdecznie na wspólnym posiedzeniu Komisji Budżetu i Finansów Publicznych i Komisji Ustawodawczej, witam w imieniu swoim i pana przewodniczącego Kleiny oraz członków komisji.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Szanowni Państwo, w porządku posiedzenia mamy tylko 1 punkt: pierwsze czytanie projektu uchwały Senatu Rzeczypospolitej Polskiej w sprawie ustaleń poczynionych przez Senacki Zespół do spraw Spółki GETBACK S.A.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Przypominam państwu, że to posiedzenie komisji jest kontynuacją wcześniejszego posiedzenia w tej sprawie.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Chciałbym w tym miejscu bardzo serdecznie przywitać gości uczestniczących w posiedzeniu. Na sali są przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli w osobach: pana Janusza Pawelczyka, radcy prezesa NIK, dyrektora Delegatury NIK w Białymstoku – witamy serdecznie; pana Michała Jędrzejczyka radcy prezesa Najwyższej Izby Kontroli i pana Łukasza Pawelskiego, rzecznika prasowego NIK. Zdalnie uczestniczy w posiedzeniu radca w Prokuratorii Generalnej RP, pan Krzysztof Buczyński. Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów reprezentuje dyrektor Departamentu Prawnego, pan Daniel Mańkowski, a Ministerstwo Finansów – zastępca dyrektora Departamentu Rozwoju Rynku Finansowego. I cieszę się, że jest z nami doradca senacki, pan Marcin Liberadzki.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Szanowni Państwo, tak jak powiedziałem, to jest kontynuacja. Jeżeli będą jakieś pytania do naszych gości, to będą one kierowane. I oczywiście to już decyzja pana marszałka, ale przekażę, że była delegacja NIK, więc niewykluczone, że pan marszałek będzie prosił państwa o uczestnictwo na posiedzeniu plenarnym.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Na poprzednim posiedzeniu zostały zgłoszone wnioski formalne: po pierwsze, wniosek pana senatora Czerwińskiego, o odrzucenie projektu uchwały, on będzie rozpatrywany jako pierwszy, jako najdalej idący, po drugie, wniosek senatora Borowskiego, pana marszałka Borowskiego, z poprawkami do tekstu. Posiedzenie komisji zakończyło się zobowiązaniem, które przyjął na siebie przewodniczący Senackiego Zespołu do spraw Spółki GETBACK pan senator Czarnobaj, przygotowania propozycji ostatecznej redakcji projektu uchwały. Wiem, że pan senator taką przedstawił, wszyscy państwo otrzymaliście ją wczoraj w formie elektronicznej.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Oddaję teraz panu senatorowi Czarnobajowi głos celem przedstawienia tej propozycji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Panie Przewodniczący! Szanowni Państwo! Drodzy Goście!</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Tak jak powiedział pan przewodniczący, na poprzednim spotkaniu ja przedstawiłem to, co dotyczy informacji o pracy zespołu, ale również rzeczy chyba najważniejszej, czyli wniosków wynikających z prac zespołu i tego wszystkiego, co wiąże się z naszymi propozycjami. Jednocześnie uchwała, która została przedstawiona na poprzednim posiedzeniu, mówiąc krótko, została uznana za zbyt obszerną, niemówiącą o tym, co jest istotą problemu. Ja, jako jeden ze współautorów tej pierwszej, uważam, że ona była całkiem dobra, ale wsłuchując się w dyskusję i państwa propozycje, przedkładam 3 poprawki dotyczące tejże uchwały. Macie je państwo opisane w wykazie poprawek. To jest poprawka nr 1: akapit pierwszy, akapit drugi otrzymuje brzmienie… i po akapicie drugim dodaje się akapit trzeci i czwarty w brzmieniu… Tak, jak państwo macie w załączeniu.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Ja myślę, że nie będę tego czytał, Panie Przewodniczący, bo chyba każdy z państwa ma propozycję, jak powinna brzmieć uchwała po poprawkach. Ja chciałbym jeszcze tylko zgłosić 2 autopoprawki, a mianowicie w pkcie 3 w ostatnim zdaniu po wyrazach: „a także pilne opracowanie niezbędnych zmian legislacyjnych” byłoby nie „w omawianym zakresie”, a „we wskazanym zakresie” – to pierwsza poprawka. I druga poprawka, w ostatnim akapicie niech będzie: „Biorąc także pod uwagę ograniczone prawnie możliwości Senatu Rzeczypospolitej Polskiej” – żeby było jednoznaczne, że tej samej, pełnej nazwy używamy w całym tekście, Senat Rzeczypospolitej Polskiej. Te 2 autopoprawki chciałbym zgłosić.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Panie Przewodniczący, ja mam jedną propozycję. Mamy dużą grupę uczestników zdalnych… Czy mógłby pan jednak przeczytać propozycję…</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Dobrze…</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">…w ostatecznym brzmieniu, jako inicjator i przewodniczący Senackiego Zespołu? Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Propozycje poprawki w sprawie ustaleń poczynionych przez Senacki Zespół…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Ja nawet myślałem nie o poprawce, tylko o całym tekście… Jeżeli byłaby taka możliwość, bo to ułatwiłoby pracę…</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Dobrze.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">…koleżankom i kolegom uczestniczącym zdalnie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Okej. To w takim razie czytam tekst.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuJakubZabielski">Tak naprawdę te poprawki, tak jak one biegną…</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">To one są… To jest to samo.</u>
+          <u xml:id="u-7.3" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuJakubZabielski">To jest rozpisane, więc można tylko przeczytać.</u>
+          <u xml:id="u-7.4" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">To jest to samo, więc to przeczytam…</u>
+          <u xml:id="u-7.5" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">„Uchwała Senatu RP w sprawie ustaleń poczynionych przez Senacki Zespół do spraw Spółki GETBACK S.A.</u>
+          <u xml:id="u-7.6" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">W wyniku upadłości GETBACK S.A. – czytam jednolity tekst, nie czytam poprawek, tylko jednolity tekst, który został opracowany – pokrzywdzonych zostało ponad 9 tysięcy osób, które łącznie poniosły straty szacowane na 2,5 miliarda zł. Ta wielka afera finansowa – jedna z największych na przestrzeni ostatnich 20 lat – powinna stać się przedmiotem dogłębnego badania celem ustalenia, dlaczego przez kilka lat mogła funkcjonować, przez nikogo niepokojona, klasyczna piramida finansowa. Prokuratura ściga wprawdzie osoby bezpośrednio zamieszane w działalność Spółki, jednak kwestia, czy i kto nie dopełnił obowiązków wynikających z nadzoru lub ewentualnie roztaczał parasol ochronny nad GETBACK S.A., nie jest przedmiotem dociekań ani organów ścigania, ani Ministerstwa Finansów i pozostaje niewyjaśniona.</u>
+          <u xml:id="u-7.7" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">W tej sytuacji, reagując także na apele osób pokrzywdzonych przez Spółkę, temat ten podjął specjalny Senacki Zespół do spraw Spółki GETBACK S.A., który na podstawie ustaleń Najwyższej Izby Kontroli, wyjaśnień składanych przez przedstawicieli właściwych ministerstw i instytucji rynku finansowego oraz informacji pozyskanych od osób pokrzywdzonych ustalił, co następuje…”</u>
+          <u xml:id="u-7.8" who="#Gloszsali">Poszkodowanych czy pokrzywdzonych?</u>
+          <u xml:id="u-7.9" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Poszkodowanych, przepraszam. Poszkodowanych.</u>
+          <u xml:id="u-7.10" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">„nadzór Komisji Nadzoru Finansowego w omawianej sprawie był zdecydowanie niedostateczny, Komisja m.in. nie przeprowadziła w GETBACK S.A. kontroli w ciągu 5 lat od wydania licencji; Ministerstwo Finansów zwlekało z wdrożeniem dyrektywy MiFID II, co opóźniło wejście w życie przepisów podnoszących zakres ochrony uczestników rynku finansowego; państwo, rząd i instytucje rządowe, nie zapewniło także pomocy instytucjonalnej poszkodowanym w dochodzeniu swoich praw po ujawnieniu afery, wielokrotnie działania państwa w istotny sposób utrudniały poszkodowanym dochodzenie późniejszych roszczeń odszkodowawczych; w celu niedopuszczenia do ponownych nadużyć na szkodę tysięcy obywateli, dokonywanych przez oszukańcze podmioty rynku finansowego, konieczne jest wprowadzenie licznych zmian legislacyjnych, Senacki Zespół do spraw Spółki GETBACK S.A. wskazał główne obszary i kierunki tych zmian.</u>
+          <u xml:id="u-7.11" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Senat Rzeczypospolitej Polskiej zwraca się do prezesa Rady Ministrów o ustalenie, kto jest personalnie odpowiedzialny za wymienione wyżej zaniechania lub działania na szkodę obywateli, a także o pilne opracowanie niezbędnych zmian legislacyjnych w omawianym zakresie” – tu będzie ta zmiana, czyli nie w omawianym zakresie, tylko we wskazanym zakresie.</u>
+          <u xml:id="u-7.12" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">„Biorąc także pod uwagę ograniczone prawnie możliwości Senatu Rzeczypospolitej Polskiej – w sprawie GETBACK S.A. występowały kwestie objęte tajemnicą, zapraszane przez Zespół osoby nie miały obowiązku stawić się na posiedzeniu – Senat Rzeczypospolitej Polskiej uważa, że tak rozległa afera finansowa powinna zostać wyjaśniona przez komisję śledczą, o powołanie której Senat Rzeczypospolitej Polskiej zwraca się do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
+          <u xml:id="u-7.13" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Uchwała podlega ogłoszeniu w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej «Monitor Polski»”.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Ja muszę formalnie zapytać, bo my formalnie… Ja wiem, że pan senator w konsultacji z marszałkiem Borowskim to robił, ale ja muszę formalnie zapytać, bo jest zgłoszona, ciągle nie wycofana poprawka marszałka Borowskiego.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Czy marszałek Borowski ją wycofuje, tę poprawkę, którą zgłaszał na wcześniejszym posiedzeniu? Czy mamy…</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Biuro Legislacyjne ma uwagę – tak?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuJakubZabielski">To formalnie nie ma większego znaczenia, w związku z tym, że pan senator Czarnobaj nadaje w zasadzie pełne nowe brzmienie całej uchwale. Poprawki pana senatora wykluczą głosowanie nad poprawkami pana senatora Borowskiego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Rozumiem, że kolejność głosowania…</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Tu ponowię pytanie, tym razem do pana senatora Czerwińskiego: czy podtrzymuje pan swój wniosek o odrzucenie projektu uchwały w całości?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Panie Przewodniczący, tak, szczególnie tej drugiej wersji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Kolejność głosowania w takim razie będzie taka: najpierw wniosek senatora Czerwińskiego, jeżeli ten nie uzyska większości, to potem wniosek pana senatora Czarnobaja dotyczący nowego brzmienia uchwały. Jeżeliby ten nie uzyskał większości, to wtedy przejdziemy do poprawki senatora Borowskiego.</u>
+          <u xml:id="u-12.2" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Kto z pań, panów senatorów jest za wnioskiem pana senatora Czerwińskiego o odrzucenie projektu uchwały w sprawie ustaleń poczynionych przez Senacki Zespół do spraw Spółki GETBACK S.A.? Kto jest za odrzuceniem projektu uchwały, ten podnosi rękę.</u>
+          <u xml:id="u-12.3" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">4 senatorów jest za odrzuceniem.</u>
+          <u xml:id="u-12.4" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Kto jest przeciwny?</u>
+          <u xml:id="u-12.5" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">9 senatorów jest przeciwnych.</u>
+          <u xml:id="u-12.6" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-12.7" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Proszę o zakończenie głosowania zdalnego i podanie zbiorczych wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-12.8" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">11 głosów jest za odrzuceniem, 18 – przeciw, żaden senator się nie wstrzymał. Wniosek pana senatora Czerwińskiego nie uzyskał wymaganej większości.</u>
+          <u xml:id="u-12.9" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Teraz głosujemy nad projektem uchwały w brzmieniu przedstawionym przez pana senatora Czarnobaja.</u>
+          <u xml:id="u-12.10" who="#Gloszsali">Czy nad poprawką…</u>
+          <u xml:id="u-12.11" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Nad poprawką, która nadała nowe brzmienie – przepraszam, żeby być precyzyjnym.</u>
+          <u xml:id="u-12.12" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Kto z pań, panów senatorów jest za?</u>
+          <u xml:id="u-12.13" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">9 głosów za.</u>
+          <u xml:id="u-12.14" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Kto jest przeciwny?</u>
+          <u xml:id="u-12.15" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">4 głosy przeciwne.</u>
+          <u xml:id="u-12.16" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-12.17" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Żaden senator się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-12.18" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Proszę o zakończenie głosowania zdalnego i podanie zbiorczych wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-12.19" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Tak, tak, jeszcze sekundę, przetrzymamy pana przewodniczącego.</u>
+          <u xml:id="u-12.20" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-12.21" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">19 – za, 10 – przeciw, żaden senator się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-12.22" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Teraz poddajemy pod głosowanie projekt uchwały w całości.</u>
+          <u xml:id="u-12.23" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Kto z pań, panów senatorów jest za? Proszę o podniesienie ręki.</u>
+          <u xml:id="u-12.24" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+          <u xml:id="u-12.25" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Ile?</u>
+          <u xml:id="u-12.26" who="#StarszySekretarzwDzialeKomisjiSenackichwBiurzePracSenackichwKancelariiSenatuMichalNapiorkowski">9.</u>
+          <u xml:id="u-12.27" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">9 głosów za.</u>
+          <u xml:id="u-12.28" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Kto jest przeciwny?</u>
+          <u xml:id="u-12.29" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">3 głosy przeciwne.</u>
+          <u xml:id="u-12.30" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-12.31" who="#StarszySekretarzwDzialeKomisjiSenackichwBiurzePracSenackichwKancelariiSenatuMichalNapiorkowski">Pan senator?</u>
+          <u xml:id="u-12.32" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+          <u xml:id="u-12.33" who="#StarszySekretarzwDzialeKomisjiSenackichwBiurzePracSenackichwKancelariiSenatuMichalNapiorkowski">Dobija do 4.</u>
+          <u xml:id="u-12.34" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">4 głosy przeciwne.</u>
+          <u xml:id="u-12.35" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-12.36" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Żaden z senatorów.</u>
+          <u xml:id="u-12.37" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Proszę o zakończenie głosowania zdalnego i podanie zbiorczych wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-12.38" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">19 – za, 10 – przeciw, żaden senator się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-12.39" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Czy pan senator Czarnobaj zgodzi się pełnić obowiązki senatora sprawozdawcy?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Tak, wyrażam zgodę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-14.1" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Zamykamy połączone posiedzenie.</u>
+          <u xml:id="u-14.2" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Dziękujemy wszystkim gościom. Dziękujemy w sposób szczególny tak licznej reprezentacji Najwyższej Izby Kontroli. Dziękujemy bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-14.3" who="#komentarz">Koniec posiedzenia o godzinie 8 minut 31</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/senat/komisje/gni/201923-snt-gnixx-00108-01/header.xml b/2019-2023/senat/komisje/gni/201923-snt-gnixx-00108-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..e463680
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/senat/komisje/gni/201923-snt-gnixx-00108-01/header.xml
@@ -0,0 +1,103 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-snt-gnixx-00108-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Gospodarki Narodowej i Innowacyjności (108.)</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Gospodarki Narodowej i Innowacyjności (108.)</title>
+        <publisher>Kancelaria Senatu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Senat</note>
+        <note type="termNo">10</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#GNI">108</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-22</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="BurmistrzSupraslaRadoslawDobrowolski" role="speaker">
+        <persName>Burmistrz Supraśla Radosław Dobrowolski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="CzlonekZarzaduZakladuUbezpieczenSpolecznychnadzorujacyPionOperacjiiEksploatacjiSystemowWlodzimierzOwczarczyk" role="speaker">
+        <persName>Członek Zarządu Zakładu Ubezpieczeń Społecznych nadzorujący Pion Operacji i Eksploatacji Systemów Włodzimierz Owczarczyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DyrektorBiuraPodlaskiejRegionalnejOrganizacjiTurystycznejSlawomirKieda" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Biura Podlaskiej Regionalnej Organizacji Turystycznej Sławomir Kieda</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DyrektorDepartamentuPolskiegoBonuTurystycznegowPolskiejOrganizacjiTurystycznejElzbietaWendeker" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Departamentu Polskiego Bonu Turystycznego w Polskiej Organizacji Turystycznej Elżbieta Wendeker</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DyrektorPodlaskiegoMuzeumKulturyLudowejArturGawel" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Podlaskiego Muzeum Kultury Ludowej Artur Gaweł</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="Gloszsali" role="speaker">
+        <persName>Głos z sali</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="Glosyzsali" role="speaker">
+        <persName>Głosy z sali</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="KomendantChoragwiBialostockiejZwiazkuHarcerstwaPolskiegoKrzysztofJakubowski" role="speaker">
+        <persName>Komendant Chorągwi Białostockiej Związku Harcerstwa Polskiego Krzysztof Jakubowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PanPiotrTrzcinski" role="speaker">
+        <persName>Pan Piotr Trzciński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacaMariaKoc" role="speaker">
+        <persName>Przewodnicząca Maria Koc</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorBoguslawaOrzechowska" role="speaker">
+        <persName>Senator Bogusława Orzechowska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorDorotaTobiszowska" role="speaker">
+        <persName>Senator Dorota Tobiszowska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorEwaGaweda" role="speaker">
+        <persName>Senator Ewa Gawęda</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorMariuszGromko" role="speaker">
+        <persName>Senator Mariusz Gromko</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorRafalAmbrozik" role="speaker">
+        <persName>Senator Rafał Ambrozik</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorRyszardMajer" role="speaker">
+        <persName>Senator Ryszard Majer</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorWieslawDobkowski" role="speaker">
+        <persName>Senator Wiesław Dobkowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorWojciechPiecha" role="speaker">
+        <persName>Senator Wojciech Piecha</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="WiceprezesPolskiejOrganizacjiTurystycznejAnnaSalamonczykMochel" role="speaker">
+        <persName>Wiceprezes Polskiej Organizacji Turystycznej Anna Salamończyk-Mochel</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="WojewodaPodlaskiBohdanPaszkowski" role="speaker">
+        <persName>Wojewoda Podlaski Bohdan Paszkowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="WojtGminyTurosnKoscielnaGrzegorzJakuc" role="speaker">
+        <persName>Wójt Gminy Turośń Kościelna Grzegorz Jakuć</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="ZastepcaDyrektoraOperyiFilharmoniiPodlaskiejEuropejskiegoCentrumSztukiimStanislawaMoniuszkiwBialymstokuWojciechTolkinZmijewski" role="speaker">
+        <persName>Zastępca Dyrektora Opery i Filharmonii Podlaskiej – Europejskiego Centrum Sztuki im. Stanisława Moniuszki w Białymstoku Wojciech Tołkin-Żmijewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="ZastepcaPrzewodniczacegoRadyEkspertowdosprawTurystykiBogdanDyjuk" role="speaker">
+        <persName>Zastępca Przewodniczącego Rady Ekspertów do spraw Turystyki Bogdan Dyjuk</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="GNI" role="committee">
+        <orgName>Komisja Gospodarki Narodowej i Innowacyjności</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/senat/komisje/gni/201923-snt-gnixx-00108-01/text_structure.xml b/2019-2023/senat/komisje/gni/201923-snt-gnixx-00108-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..c73bddc
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/senat/komisje/gni/201923-snt-gnixx-00108-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,374 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Początek posiedzenia o godzinie 11 minut 12</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">Posiedzeniu przewodniczy przewodnicząca Maria Koc</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Szanowni Państwo!</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Witam państwa bardzo serdecznie na wyjazdowym posiedzeniu Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności, w którym uczestniczą również senatorowie z komisji rodziny, polityki senioralnej i polityki społecznej na czele z panem wiceprzewodniczącym Ryszardem Majerem, którego bardzo serdecznie witam. Witam wszystkich państwa senatorów, witam państwa bardzo serdecznie. Cieszymy się, że możemy odbyć to posiedzenie wyjazdowe właśnie tutaj, w gmachu Opery Podlaskiej. Dziękujemy bardzo panu dyrektorowi za gościnę.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Drodzy Państwo, jesteśmy na posiedzeniu wyjazdowym już drugi dzień. Tematem naszego posiedzenia wyjazdowego jest podsumowanie rządowego programu „Polski Bon Turystyczny” we wszystkich aspektach, gospodarczych i społecznych, tego programu. Program realizowany jest już od 2 lat. W związku z tym, że kończy się on z dniem 30 września 2022 r., to myślę, że jest to dobry czas na podsumowanie, i dzisiaj dokonamy tego podsumowania. A pomogą nam w tym nasi goście, którzy przyjęli nasze zaproszenie i również uczestniczą w tym wyjazdowym posiedzeniu. Chciałabym bardzo serdecznie powitać naszych gości. Witam bardzo serdecznie panią Annę Salamończyk-Mochel, wiceprezes Polskiej Organizacji Turystycznej.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#WiceprezesPolskiejOrganizacjiTurystycznejAnnaSalamonczykMochel">Dzień dobry wszystkim.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Polska Organizacja Turystyczna to jest organizacja, która realizowała ten program. O tym na pewno pani prezes będzie nam mówiła. Witam bardzo serdecznie panią Bożenę Nienałtowską, dyrektor Departamentu Edukacji, Sportu i Turystyki w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Podlaskiego, a jednocześnie prezes Podlaskiej Regionalnej Organizacji Turystycznej. Witam bardzo serdecznie przedstawicieli samorządu. Jest z nami starosta powiatu białostockiego, pan Jan Perkowski – witamy bardzo serdecznie. Jest z nami pan starosta powiatu sokólskiego…</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#Gloszsali">Jest w drodze.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Jest w drodze, tak? Dobrze. Jest z nami burmistrz Tykocina, pan Mariusz Dudziński, którego witam bardzo serdecznie. Jest z nami burmistrz Supraśla, pan Radosław Dobrowolski. Jest z nami burmistrz Turośni Kościelnej…</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#Gloszsali">Wójt.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">…Wójt, przepraszam, Grzegorz Jakuć, którego również bardzo serdecznie witam. Są z nami również przedstawiciele instytucji kultury z województwa podlaskiego. Jest pan Artur Gaweł, dyrektor Podlaskiego Muzeum Kultury Ludowej – witam pana dyrektora bardzo serdecznie. Witam również wiceprzewodniczącego rady ekspertów do spraw turystyki sejmiku województwa podlaskiego, a jednocześnie przedstawiciela Stowarzyszenia „Lokalna Grupa – Działania Kanał Augustowski”, pana Bogdana Dyjuka – witam pana bardzo serdecznie. Witam bardzo serdecznie członka zarządu Zakładu Ubezpieczeń Społecznych nadzorującego Pion Operacji i Eksploatacji Systemów, pana Włodzimierza Owczarczyka – witamy bardzo serdecznie. Bon realizowany jest właśnie poprzez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, więc to jest bardzo ważny partner tego programu. Witam również bardzo serdecznie pana Sławomira Kiedę, dyrektora Biura Podlaskiej Regionalnej Organizacji Turystycznej – Panie Dyrektorze, witamy serdecznie. Witam również gospodarza miejsca, wicedyrektora Opery i Filharmonii Podlaskiej – Europejskiego Centrum Sztuki pana Wojciecha Tołkina-Żmijewskiego – witam bardzo serdecznie, Panie Dyrektorze. Jest też pan Piotr Trzciński z Fabryki Mediów, państwo senatorowie, których bardzo serdecznie witam. Jest też z nami pani Elżbieta Wendeker, dyrektor oddziału Polskiej Organizacji Turystycznej, która przedstawi nam prezentację dotyczącą realizacji Polskiego Bonu Turystycznego. Witam państwa bardzo serdecznie. Witam przedstawicieli Kancelarii Senatu, którzy są tutaj dzisiaj z nami.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Tak jak powiedziałam na wstępie, bardzo się cieszymy, że możemy odbyć to posiedzenie wyjazdowe właśnie tutaj, w Białymstoku w gmachu Opery Podlaskiej, pięknej instytucji prowadzącej wspaniałą działalność. Jest to jedyna opera na wschód od Wisły. Tak, Panie Dyrektorze? Nie mylę się. A więc jest to instytucja o symbolicznym znaczeniu.</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Szanowni Państwo, Polski Bon Turystyczny to duży program gospodarczo-społeczny, który realizowany jest już od 2 lat. Pamiętam czerwiec 2020 r., kiedy w Senacie pracowaliśmy nad ustawą o Polskim Bonie Turystycznym. Program powstał w odpowiedzi na epidemię koronawirusa, lockdown, zakaz przemieszczania się, zamknięcie hoteli i wielu miejsc turystycznych, które musiały zrezygnować ze swojej działalności z powodu lockdownu i w związku z bezpieczeństwem epidemicznym. To oczywiście spowodowało wielkie perturbacje w branży turystycznej, a że turystyka jest ważną gałęzią polskiej gospodarki, to w ramach tarcz antykryzysowych, tarcz finansowych, tej szeroko zakrojonej pomocy rządowej dla polskiej gospodarki dla przedsiębiorców został opracowany program „Polski Bon Turystyczny”, zabudżetowany na kwotę 4 miliardów zł. Jest to też program, który ma ważny aspekt społeczny. Bon turystyczny ostatecznie trafia do gestorów atrakcji turystycznych, do branży hotelarskiej, restauracyjnej, do przewodników, do tych firm turystycznych, które zgłosiły swój akces do tego programu, a zgłosiło się prawie 30 tysięcy podmiotów. One ostatecznie korzystają z tego bonu, po prostu rodziny, które mają ten bon, płacą za usługę, przynajmniej w części, tym bonem. Ten bon trafia do rodzin, bon idzie za dzieckiem, polskie dzieci dostały właśnie ten bon, ponad 7 milionów polskich dzieci otrzymało do wykorzystania, tak jak powiedziałam, do końca września 2022 r., bon w kwocie 500 zł. W przypadku dziecka z niepełnosprawnością, a z tego, co wiem, wynika, że w programie jest około 200 tysięcy takich dzieci, ten bon ma wartość 1 tysiąca zł.</u>
+          <u xml:id="u-2.11" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Szanowni Państwo, po 2 latach funkcjonowania tego programu jest już czas na podsumowanie, jak również na zadanie pytania: co dalej? Czy ten program może być kontynuowany w jakiejś formie? Czy są takie zamierzenia Polskiej Organizacji Turystycznej, ministerstwa rozwoju, pana ministra Guta-Mostowego? On dzisiaj musi być w Sejmie, bo jest tam prezentowana ustawa, która wyszła z jego resortu i za którą on odpowiada, będzie przedstawiał tę ustawę na posiedzeniach 5 komisji, ale pana ministra reprezentuje również pani prezes Polskiej Organizacji Turystycznej, więc będziemy mogli dzisiaj porozmawiać na temat przyszłości tego programu.</u>
+          <u xml:id="u-2.12" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">A teraz, Szanowni Państwo, poprosimy panią dyrektor Elżbietę Wendeker z Polskiej Organizacji Turystycznej, która w formie prezentacji przedstawi nam Polski Bon Turystyczny i to, co do tej pory udało się zrealizować w ramach tego programu. Przypomnę tylko, że już 80% tych bonów zostało zrealizowanych, chociaż dzisiaj na konferencji prasowej przed pałacem Branickich dowiedzieliśmy się, że są regiony, gdzie z wykorzystaniem tego bonu jest trochę gorzej, np. na Podlasiu, jak się dowiedzieliśmy, bon został wykorzystany tylko w 50%. Ale nasze posiedzenie wyjazdowe poświęcone Polskiemu Bonowi Turystycznemu, konferencja prasowa, która to poprzedzała, są, Szanowni Państwo, podyktowane też tym, aby promować ten program, aby na 3 miesiące przed jego zakończeniem skorzystało z niego jak najwięcej osób i by w tych regionach, gdzie potencjał do wykorzystania bonu jeszcze bardzo duży, przypominać rodzinom, że bon jest i że warto z niego skorzystać. Szkoda, żeby te środki przepadły.</u>
+          <u xml:id="u-2.13" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Pani Dyrektor, oddaję pani głos. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#DyrektorDepartamentuPolskiegoBonuTurystycznegowPolskiejOrganizacjiTurystycznejElzbietaWendeker">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#DyrektorDepartamentuPolskiegoBonuTurystycznegowPolskiejOrganizacjiTurystycznejElzbietaWendeker">Dzień dobry, Szanowni Państwo.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#DyrektorDepartamentuPolskiegoBonuTurystycznegowPolskiejOrganizacjiTurystycznejElzbietaWendeker">Od prawie 2 lat mam przyjemność i ogromną odpowiedzialność realizować we współpracy z Zakładem Ubezpieczeń Społecznych program Polski Bon Turystyczny. Zapraszam państwa na kilkanaście minut przedstawienia najważniejszych liczb, osiągnięć, analiz związanych z Polskim Bonem Turystycznym. To są dane aktualne.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#DyrektorDepartamentuPolskiegoBonuTurystycznegowPolskiejOrganizacjiTurystycznejElzbietaWendeker">Szanowni Państwo, w tym momencie jest ponad…</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Przepraszam, Pani Dyrektor…</u>
+          <u xml:id="u-3.5" who="#DyrektorDepartamentuPolskiegoBonuTurystycznegowPolskiejOrganizacjiTurystycznejElzbietaWendeker">Tak?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Chciałabym tylko powitać pana wojewodę Paszkowskiego. Witamy, Panie Wojewodo. To nasz kolega z ław senackich z poprzedniej kadencji. Witamy bardzo serdecznie.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#WojewodaPodlaskiBohdanPaszkowski">Dzień dobry. Przepraszam za spóźnienie. Miałem wcześniej zaplanowane spotkanie, ale teraz witam wszystkich obecnych, a szczególnie naszych gości. Wszystkiego dobrego.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Dziękujemy, Panie Wojewodo.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Bardzo proszę, Pani Dyrektor. Przepraszam, że pani przerwałam.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#DyrektorDepartamentuPolskiegoBonuTurystycznegowPolskiejOrganizacjiTurystycznejElzbietaWendeker">Nic się nie stało.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#DyrektorDepartamentuPolskiegoBonuTurystycznegowPolskiejOrganizacjiTurystycznejElzbietaWendeker">Obecnie w systemie teleinformatycznych PUE ZUS wygenerowanych jest 4 miliony 400 tysięcy bonów. Na bony aktywne, których jest ponad 3 miliony 500 tysięcy, przypada prawie 6 milionów dzieci. Tak jak pani senator przed chwilą wspomniała, dzieci, dla których dedykowany jest ten program, jest ponad 7 milionów. Jak pani senator przed chwilą również powiedziała, blisko 80% wszystkich bonów to są bony aktywne, czyli uprawnieni rodzice, opiekunowie prawni wykonali już ten pierwszy krok, żeby je aktywować, i być może w zdecydowanej części te bony są już wykorzystane lub częściowo wykorzystane, ponieważ bon można wykorzystywać wielokrotnie do pełnej kwoty. 82% aktywowanych bonów zostało już wykorzystanych do płatności. W tym momencie do branży turystycznej trafiło już ponad 2 miliardy 300 milionów, to są pieniądze, które za pomocą systemu teleinformatycznego trafiły już do przedsiębiorców turystycznych. Dodatkowe pieniądze, suma tych kwot, którą państwo widzą, czyli 476 milionów i 270, to są bony aktywne częściowo wykorzystane lub jeszcze niewykorzystane. To są dane dotyczące bonów, względem których uprawnieni wykonali już pierwszy krok.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#DyrektorDepartamentuPolskiegoBonuTurystycznegowPolskiejOrganizacjiTurystycznejElzbietaWendeker">Jeżeli chodzi o efekty naszego programu „Polski Bon Turystyczny”, to powiem tak. Bon powstał jako program przeciwdziałający pandemii wywołanej wirusem SARS-CoV-2. Wspiera on przedsiębiorców turystycznych, którzy prowadzą legalną działalność. Tutaj warto bardzo mocno podkreślić to, że dzięki weryfikacji, jakiej dokonuje Departament Polskiego Bonu Turystycznego, w sposób znaczący likwidowana jest szara strefa, ponieważ wytyczne ustawy są jasne i przedsiębiorcy muszą spełnić konkretne wytyczne, zapisać się do rejestrów gminnych, bez tego nie mogą funkcjonować w programie. Wzrosła również liczba przedsiębiorców turystycznych, którzy zostali wpisani do ewidencji. Dotyczy to szczególnie miejscowości nadmorskich i miejscowości w obszarach górskich. Nastąpił również wzrost rejestrowanych transakcji, czyli takich, które podlegają fiskalizacji. Należy również wskazać na wzrost usług powiązanych z szeroko rozumianą turystyką. Skoro turystyka została w taki sposób dofinansowana, to również wszystkie sektory, które współgrają z turystyką, m.in. gastronomia czy rozrywka, są pośrednio lub bezpośrednio beneficjentami Polskiego Bonu Turystycznego. Jako departament bardzo mocno wspieramy możliwość pakietowania usług turystycznych. Ustawa jasno mówi, za co można zapłacić bonem turystycznym. Są to noclegi, ale są to również usługi powiązane, składające się z przynajmniej dwóch różnego rodzaju usług. Dlatego wspieramy w ten sposób usługi okołohotelowe, czyli transport, usługi przewodnickie, pilockie, organizatorów wypoczynku.</u>
+          <u xml:id="u-5.3" who="#DyrektorDepartamentuPolskiegoBonuTurystycznegowPolskiejOrganizacjiTurystycznejElzbietaWendeker">Jeżeli chodzi o liczbę przedsiębiorców, którzy w tym momencie są w programie „Polski Bon Turystyczny”, to jest to 28 tysięcy przedsiębiorców turystycznych i organizacji pożytku publicznego. Wykres, który państwo widzą, przedstawia, jaki sposób wzrastała liczba takich przedsiębiorców na przestrzeni tych prawie 2 lat. Jest ona adekwatna do zamknięć i otwarć lockdownów związanych z epidemią, która była z nami przez 2 lata. Jeżeli chodzi o przedsiębiorców i liczbę tych przedsiębiorców ze względu na województwa, to powiem tak. Na pierwszym miejscu są województwa: pomorskie, małopolskie, zachodniopomorskie i dolnośląskie. Tak jest od samego początku programu, tzn. te województwa wiodą prym, jeżeli chodzi o liczbę przedsiębiorców, jak również, co za chwilę pokaże kolejny slajd, jeżeli chodzi o środki finansowe, które trafiają do branży. Tutaj właśnie jest ten slajd o płatnościach: małopolskie, pomorskie, zachodniopomorskie i mazowieckie to jest ta czołówka województw z pieniędzmi, które już wpłynęły do branży. W jaki sposób te płatności rozkładają się ze względu na rodzaje usług? Zdecydowana większość, prawie 56%, to są usługi hotelarskie, 36% to imprezy turystyczne, ponad 7% to usługi hotelarskie i imprezy turystyczne razem, a niecały 1% to organizacje pożytku publicznego. Ten podział jest w miarę stały od początku trwania projektu.</u>
+          <u xml:id="u-5.4" who="#DyrektorDepartamentuPolskiegoBonuTurystycznegowPolskiejOrganizacjiTurystycznejElzbietaWendeker">Zapytaliśmy przedsiębiorców, którzy są w programie, co sądzą o programie „Polski Bon Turystyczny”. Zrobiliśmy badanie, które dotyczyło ponad 1 tysiąca 300 przedsiębiorców i tutaj są wyniki tego badania. Blisko 85% przedsiębiorców bardzo pozytywnie ocenia program. 76% firm zyskało nowych klientów, czyli przyszedł do nich klient, który wcześniej u nich nie był. Co więcej, inne badania potwierdzają, że ci nowi klienci to są bardzo często klienci, którzy pierwszy raz skorzystali z wyjazdu wakacyjnego, z usługi hotelarskiej. Wcześniej z różnych względów nie byli sobie w stanie na to pozwolić. To jest bardzo ważny element. Co trzecia badana firma poprawiła swoją płynność finansową. W przypadku co piątego podmiotu co najmniej 26% przychodów pochodziło właśnie z płatności Polskim Bonem Turystycznym. Poprosiliśmy też przedsiębiorców, żeby wskazali odsetek przychodów uzyskanych przez firmę z płatności pochodzących z bonu turystycznego, i jak państwo widzą, jest to do 25%. Prawie 600 przedsiębiorców powiedziało, że to jest znacząca kwota, dzięki której byli w stanie przetrwać ten trudny czas.</u>
+          <u xml:id="u-5.5" who="#DyrektorDepartamentuPolskiegoBonuTurystycznegowPolskiejOrganizacjiTurystycznejElzbietaWendeker">Teraz korzyści uzyskane przez firmy w związku z uczestnictwem w programie „Polski Bon Turystyczny”. Mówiliśmy przed chwilą o pozyskaniu nowych klientów, bardzo wielu przedsiębiorców wskazuje właśnie ten element. Kolejny to jest rozszerzenie działalności promocyjnej i marketingowej. Pojawił się nowy klient, więc przedsiębiorca chciał mu zadedykować odpowiednią usługę, jest to np. klient z dzieckiem, zatem oferta musi być odpowiednio spersonalizowana. Zapytaliśmy też przedsiębiorców, czy pozyskali nowych klientów po wprowadzeniu nowych usług dzięki ofercie Polskiego Bonu Turystycznego. 70% z nich dzięki wprowadzeniu nowych usług pozyskało nowych klientów, a 76% dzięki Polskiemu Bonowi Turystycznemu zwiększyło skalę działalności i przez to wtórnie pozyskali nowego klienta. 88% wszystkich przedsiębiorców zarekomendowałoby udział w programie „Polski Bon Turystyczny” innym przedsiębiorcom i prawie 100% przedsiębiorców wyrażało chęć kontynuacji udziału w programie „Polski Bon Turystyczny” w przyszłości.</u>
+          <u xml:id="u-5.6" who="#DyrektorDepartamentuPolskiegoBonuTurystycznegowPolskiejOrganizacjiTurystycznejElzbietaWendeker">Społeczne efekty programu. Powiedzieliśmy, że program powstał w związku z niwelowaniem skutków pandemii, powiedziałam również przed chwilą, że u przedsiębiorcy pojawił się nowy klient. Badania wskazują, że co najmniej 26% gości w obiektach turystycznych pojawiło się u tego przedsiębiorcy po raz pierwszy, po raz pierwszy skorzystało z wypoczynku. Warty podkreślenia jest również aspekt związany z podwójnym bonem dla osób z niepełnosprawnościami. Beneficjenci programu wskazują jasno, że zwiększenie tej kwoty stanowi dla nich realne wsparcie. Dzięki temu, że podmioty wpisały się do programu „Polski Bon Turystyczny”, zaadaptowały obiekty i zbudowały nowe atrakcje dla dzieci, dla osób z niepełnosprawnościami.</u>
+          <u xml:id="u-5.7" who="#DyrektorDepartamentuPolskiegoBonuTurystycznegowPolskiejOrganizacjiTurystycznejElzbietaWendeker">Jednym z ważnych projektów realizowanych przez Polską Organizację Turystyczną w ramach Polskiego Bonu Turystycznego jest Certyfikat Dobrych Praktyk. W zeszłym roku wystartowała pierwsza edycja tego projektu, którego celem jest potwierdzenie wysokiej jakości usług świadczonych przez przedsiębiorców turystycznych, ich wyróżnienie, szeroka promocja. Tutaj państwo widzą wyniki naszej pierwszej edycji. Było ponad 2 tysiące 500 tysięcy zgłoszeń do programu, wydaliśmy ponad 1 tysiąc 500 certyfikatów dobrych praktyk. Odwiedziliśmy ponad 600 miejscowości. To jest warte podkreślenia, ponieważ my realnie byliśmy w tych miejscowościach, u tych przedsiębiorców i sprawdzaliśmy, czy ich oferta jest adekwatna do tego, co wcześniej oświadczyli w formularzu. Jeżeli chodzi o zeszłą edycję, to podmioty, które były zapisane do programu, to są w 27% kwatery prywatne i apartamenty, w 20% to są hotele, a poniżej 10% to są odpowiednio wille, agroturystyka i biura podróży. Zapytaliśmy też przedsiębiorców o udział w tym projekcie certyfikacji podmiotów turystycznych, o to, w jakim stopniu udział w tym projekcie zwiększył liczbę transakcji. Na dole jest skala, 5 to jest powyżej oczekiwań. Jak zsumujemy te ostatnie trzy słupki, 3, 4, 5, to zobaczą państwo, że 3/4 przedsiębiorców jak najbardziej wskazało, że udział w certyfikacji podmiotów turystycznych zwiększył liczbę realizowanych transakcji W tym roku postanowiliśmy kontynuować ten program, ale też postanowiliśmy go nieco zmodyfikować. Do tej pory w Polskiej Organizacji Turystycznej funkcjonował również program „Obiekt bezpieczny higienicznie” i „Bezpieczny Obiekt MICE”. Stworzyliśmy nową certyfikację, która włączyła te dwa poprzednie programy, i teraz jest jeden Certyfikat Dobrych Praktyk, do którego może się zapisać zdecydowanie większa liczba obiektów. Jeżeli chodzi o kategorię, które przedsiębiorcy mogą wybrać, to są to: podróże z dziećmi, turystyka bez barier, turystyka zrównoważona, prozdrowotna. Co więcej, przedsiębiorcy mogą wpisać się w kilka tych kategorii i być lepiej wyszukiwalnymi przez beneficjentów, którzy będą chcieli szukać otagowanego przedsiębiorcy na mapie na stronie POT. Efekty projektu. Chcemy wspierać branżę turystyczną w okresie pandemii, chcemy weryfikować jakość usług świadczonych przez podmioty, które są wpisane do projektu certyfikacji, chcemy promować legalnie działających przedsiębiorców, a przedsiębiorcy, którzy zapisali się do certyfikacji, są ponownie weryfikowani zgodnie z wytycznymi ustawy, sprawdzamy, czy mają wszystkie dokumenty, które powinni mieć.</u>
+          <u xml:id="u-5.8" who="#DyrektorDepartamentuPolskiegoBonuTurystycznegowPolskiejOrganizacjiTurystycznejElzbietaWendeker">Drugim ważnym projektem, który jest realizowany w Departamencie Polskiego Bonu Turystycznego, jest Mobilne Centrum Edukacji – Turystyczna Szkoła. To również jest program, który wystartował rok temu, w tym roku była jego nowa edycja. Mobilne centrum to nic innego jak wycieczka po całej Polsce. Chcemy dotrzeć do każdego województwa. Rozkładamy naszą interaktywną strefę z bardzo różnymi atrakcjami dla dzieci. Chcemy, żeby na chwilę, na godzinę dzieci do nas przychodziły ze swoimi nauczycielami i odbyły interaktywną, inną lekcję geografii, historii, lokalnej kultury i lokalnej tradycji. W zeszłym roku odwiedziliśmy 24 miejscowości, 100 szkół, a przybyło do nas 14 tysięcy dzieci.</u>
+          <u xml:id="u-5.9" who="#DyrektorDepartamentuPolskiegoBonuTurystycznegowPolskiejOrganizacjiTurystycznejElzbietaWendeker">Wraz z Izbą Gospodarczą Hotelarstwa Polskiego realizujemy taki projekt #MiastoTurystyka. Jest to projekt, którego celem jest promowanie miejskich hoteli, które w jakimś stopniu ucierpiały w trakcie pandemii. Chcemy trochę odczarować miejski hotel, który dotąd kojarzył się z hotelem biznesowym, chcemy również otworzyć drzwi tych hoteli dla rodzin z dziećmi. Chcemy zachęcać te hotele do zapisania się do programu „Polski Bon Turystyczny”. Chcemy też, aby przedsiębiorcy, którzy są zrzeszeni w Izbie Gospodarczej Hotelarstwa Polskiego, dzielili się ze sobą wiedzą, katalogiem dobrych praktyk.</u>
+          <u xml:id="u-5.10" who="#DyrektorDepartamentuPolskiegoBonuTurystycznegowPolskiejOrganizacjiTurystycznejElzbietaWendeker">Całkiem niedawno, z końcem maja, zapytaliśmy Polaków, jakie są ich plany wakacyjne. Dowiedzieliśmy się, że 65% Polaków planuje letni wyjazd turystyczny. Ponad 70% tych osób chce go spędzić w kraju, to jest bardzo duży potencjał dla przedsiębiorców lokalnych z całej Polski, 20% za granicą, 10% jeszcze nie wie, gdzie pojedzie. W trakcie tego badania zapytaliśmy też Polaków o bon turystyczny. Dowiedzieliśmy się, że prawie 40% zamierza wykorzystać swój bon w najbliższym okresie wakacyjnym, część respondentów już go wykorzystała. Dowiedzieliśmy się również, że część nie zamierza w ogóle wykorzystywać bonu turystycznego albo nie wiedziała o takiej możliwości, i do tych osób będziemy kierować swoje kampanie internetowe, w social mediach, chcemy ich zachęcać do realizacji bonu turystycznego.</u>
+          <u xml:id="u-5.11" who="#DyrektorDepartamentuPolskiegoBonuTurystycznegowPolskiejOrganizacjiTurystycznejElzbietaWendeker">Dziękuję bardzo. Mam nadzieję, że zdobyli państwo kilka ciekawych informacji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Nie tylko kilka. Pani Dyrektor, bardzo dziękujemy za tę obszerną, bardzo ciekawą prezentację, z której jasno wynika, że zarówno przedsiębiorcy, jak i polskie rodziny dobrze oceniają ten program. O szczegółach będziemy jeszcze rozmawiać w czasie naszej debaty, a później dyskusji.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Szanowni Państwo, witając państwa, ale też przedstawiając, nie powitałam wiceprzewodniczącego Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności, pana senatora Wojciecha Piechy. Panie Senatorze, witam serdecznie.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Chciałabym skierować wyrazy podziękowania do naszego gospodarza, pana senatora Mariusza Gromki, senatora z Białegostoku, senatora ziemi podlaskiej, który zaprosił Komisję Gospodarki Narodowej i Innowacyjności na Podlasie po to, abyśmy o Polskim Bonie Turystycznym mogli rozmawiać właśnie w tym regionie, który tak pięknie wykorzystuje potencjał turystyczny dla swojego rozwoju. Wczoraj pani prezes Podlaskiej Regionalnej Organizacji Turystycznej wraz z panem dyrektorem w muzeum rolnictwa w Ciechanowcu mówili nam właśnie o tym, jak na Podlasiu państwo budują markę turystyczną i jak Podlasie jako region zyskuje gospodarczo, społecznie na rozwoju turystyki, wykorzystując wszelkie atuty, jakie posiada, a przecież posiada ich bardzo dużo. Myślę, że o tym również będziemy rozmawiać w dyskusji.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Chciałabym też powitać, bo dołączył do nas, pana Krzysztofa Jakubowskiego, komendanta chorągwi białostockiej Związku Harcerstwa Polskiego. Panie Komendancie, witamy bardzo serdecznie.</u>
+          <u xml:id="u-6.4" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Szanowni Państwo, w tym momencie przejdziemy do debaty, którą moderować będzie pan redaktor Piotr Trzciński z programu trzeciego Telewizji Polskiej. Witam bardzo serdecznie, Panie Redaktorze. Będzie to debata z udziałem pani prezes Anny Salamończyk-Mochel, pana Włodzimierza Owczarczyka, pana Bogdana Dyjuka, pana Krzysztofa Jakubowskiego, jak również mojej skromnej osoby.</u>
+          <u xml:id="u-6.5" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Panie Redaktorze, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PanPiotrTrzcinski">Bardzo dziękuję. Witam wszystkich państwa bardzo serdecznie.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PanPiotrTrzcinski">Drodzy Państwo, z dziennikarskiego punktu widzenia Polski Bon Turystyczny jest niezwykle ciekawym zagadnieniem, można by o nim rozmawiać nie 2, 3 godziny, a 3 dni i mogłoby to być mało. Wiele aspektów, które zostały poruszone w prezentacji pani dyrektor, będzie również tematem naszej debaty i dyskusji, tak byśmy potrafili scharakteryzować te punkty społeczno-gospodarcze, na które Polski Bon Turystyczny położył największy nacisk, jeśli chodzi o odbudowanie relacji społecznych i gospodarczych po pandemii koronawirusa. Tak się nieszczęśliwie złożyło, że przypadł na to również konflikt zbrojny, czyli rosyjska agresja w Ukrainie. Drodzy Państwo, będę wdzięczny za wszystkie sugestie i wszystkie wypowiedzi. Prosiłbym o to, byście państwo z punktu widzenia swojego doświadczenia zawodowego i piastowanych stanowisk wypowiedzieli się właśnie na temat społeczno-gospodarczych efektów tego programu.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PanPiotrTrzcinski">Polski Bon Turystyczny, jak słyszeliśmy, Drodzy Państwo, działa od 2 lat. Wiążą się z nim ogromne liczby i przede wszystkim kwoty, które dotowały nam gospodarkę. Myśląc o Polskim Bonie Turystycznym, większość z nas i pewnie większość Polaków myśli jednak o turystyce, bo ten bon bezpośrednio kojarzy nam się właśnie z sektorem turystycznym. Ale, co wynikało chociażby z prezentacji pani dyrektor, jest to bardzo mylny pogląd, ponieważ sektorów, które skorzystały na wprowadzeniu Polskiego Bonu Turystycznego i które były w pewien sposób stymulowane do odbudowy i do działania po pandemii koronawirusa, jest zdecydowanie więcej.</u>
+          <u xml:id="u-7.3" who="#PanPiotrTrzcinski">Bardzo się cieszę, że dzisiejsze posiedzenie odbywa się właśnie tutaj, w Białymstoku, w miejscu, gdzie potencjał Polskiego Bonu Turystycznego wciąż nie jest w pełni wykorzystany. Mam nadzieję, że to się przysłuży promocji tego projektu. Cieszę się również ze względu na porę, ponieważ jesteśmy przed wakacjami, które, tak jest przynajmniej na ten moment, Drodzy Państwo, będą ostatnimi wakacjami z Polskim Bonem Turystycznym. No i pojawia się pytanie, jak te najbliższe dwa miesiące będą wyglądały, jeśli chodzi o Polski Bon Turystyczny.</u>
+          <u xml:id="u-7.4" who="#PanPiotrTrzcinski">Pani Przewodnicząca, pani pozwoli, że pierwsze pytanie skieruję do pani prezes Polskiej Organizacji Turystycznej. Pani Prezes, powiedziałem o tym, że zbliżamy się do wakacji. Czy państwo jako Polska Organizacja Turystyczna, mówiąc najprościej, liczycie na to, że te 2 miesiące to będzie okres wzmożonego wykorzystania Polskiego Bonu Turystycznego?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#WiceprezesPolskiejOrganizacjiTurystycznejAnnaSalamonczykMochel">Szanowni Państwo! Panie Redaktorze!</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#WiceprezesPolskiejOrganizacjiTurystycznejAnnaSalamonczykMochel">Zanim odpowiem na to pytanie, to chciałabym serdecznie podziękować pani przewodniczącej i wszystkim państwu za to, że jako Polska Organizacja Turystyczna i pewnie jako Zakład Ubezpieczeń Społecznych mamy okazję i wielki zaszczyt powiedzieć o tym, co udało się osiągnąć w ramach zrealizowanego projektu. To jest ogromne zobowiązanie, żeby przed państwem jako władzą ustawodawczą powiedzieć o tym, co projekt wniósł w strefę gospodarczą. Niezwykle ważne jest też to, że spotykamy się dzisiaj w obecności członków Komisji Gospodarki i Innowacyjności, bo ten projekt zawiera w sobie i gospodarkę, i innowacyjność. Jest jedynym projektem wprowadzonym w czasie pandemii, który w sposób innowacyjny, w sposób teleinformatyczny jest wykorzystywany przez Polaków.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#WiceprezesPolskiejOrganizacjiTurystycznejAnnaSalamonczykMochel">Odpowiadając teraz na pytanie pana redaktora, powiem, że obecnie uwarunkowania prawne są takie, że 30 września będziemy kończyć projekt, czyli przed nami trzy najważniejsze miesiące wakacyjne. Bardzo trudne miesiące są za nami, a ten rok, jak państwo wiecie, zaś ci, którzy jesteście z Podlasia, też to czujecie, to są miesiące zmian geopolitycznych, zmian gospodarczych, które odczuwamy wszyscy. Dla nas jako Polskiej Organizacji Turystycznej niezwykłą odpowiedzialnością jest to, żeby tak pokierować kampanią promocyjną, by wszystkie bony, które są do wykorzystania, były wykorzystane właśnie w tym okresie wakacyjnym. Rzeczywiście uruchamiamy ogromną kampanię promocyjną, która będzie obecna w mediach tradycyjnych, w mediach papierowych, ale też bezpośrednio informujemy beneficjentów, tych, którzy już się zapisali, aktywowali bon w systemie teleinformatycznym PUE ZUS, żeby go wykorzystali do końca.</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#WiceprezesPolskiejOrganizacjiTurystycznejAnnaSalamonczykMochel">To, co jest naszym celem… Dzięki programowi na pewno zbudowaliśmy i wzmocniliśmy markę, jaką jest Polska. Pokazaliśmy, że niedaleko nas jest cały szereg atrakcji, że dzieci mogą wykorzystać Polski Bon Turystyczny, wyjeżdżając nie na drugi koniec Polski, ale będąc blisko, w swoich okolicach. Naszym głównym celem jest to, żeby pokazać, że 30 tysięcy przedsiębiorców, których mamy w programie, oferuje bardzo horyzontalne usługi z zakresu turystyki. Ja też niezmiernie się cieszę, że pan komendant jest z nami, bo trzeba też powiedzieć, że przedsiębiorcy są na pierwszym miejscu przyjmowania płatności Polskim Bonem Turystycznym, ale chodzi tu to nie tylko o hotele, nie tylko o noclegi, ale też obozy, wyjazdy młodzieżowe. I to jest ta wartość, którą wygenerował Polski Bon Turystyczny. Pandemia była problemem też dla dzieci, zamkniętych i uczestniczących w nauce zdalnej w ubiegłym roku. Rodzice, którzy wrócili do pracy i mieli pewnie więcej obowiązków po ustąpieniu pandemii, mogli wykorzystać bon i wysłać dzieci na obozy organizowane np. przez harcerstwo czy na różnego rodzaju półkolonie, obozy sportowe. Bon turystyczny także temu służył.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PanPiotrTrzcinski">Bardzo dziękuję, Pani Prezes.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PanPiotrTrzcinski">Od razu też zwrócę się do pani przewodniczącej. Na wstępie wspominała pani o tym, że doskonale pamięta, jak była procedowana ustawa i jak wyglądała rozmowa o Polskim Bonie Turystycznym. Zanim więc wejdziemy w szczegóły tego projektu i rozejdziemy się na różne sektory, czy to społeczne, czy gospodarcze, to chciałbym zapytać, czy nadzieje pokładane przez państwa jako członków komisji w tej ustawie na ten moment się spełniły.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Myślę, Panie Redaktorze, że tak. Skoro 80% bonów zostało wykorzystanych, to znaczy, że w aspekcie społecznym on odegrał bardzo ważną rolę. Polskie rodziny skorzystały z tego bonu, dzieci wyjechały na wakacje i nie tylko na wakacje, bo przecież bon jest ważny przez cały rok, mógł to być wypoczynek zimowy czy też weekendowy. Co do aspektu gospodarczego, który z punktu widzenia naszej komisji, komisji gospodarki narodowej, jest aspektem nadrzędnym, to wydaje się, że Polski Bon Turystyczny też spełnił swoją rolę. Pamiętamy rok 2020, pamiętamy, że w Senacie, wcześniej też w Sejmie, pracowaliśmy, i to w takim, trzeba powiedzieć, ekspresowym tempie, nad ustawami antycovidowymi, ustawami, które były tak naprawdę tarczami antykryzysowymi, tarczami finansowymi, które dawały duże wsparcie ze strony rządu polskiego, państwa polskiego i instytucji państwa polskiego dla polskiej gospodarki, dla polskich przedsiębiorców. Lockdown spowodował ogromne ograniczenia, jeśli chodzi o polską gospodarkę, i wielu przedsiębiorców musiało zamknąć swoje zakłady pracy czy też bardzo ograniczyć swoje funkcjonowanie. W ogromnej mierze dotyczyło to branży turystycznej, branże turystyczna chyba najbardziej ucierpiała w czasie epidemii koronawirusa i w lockdownie. Oprócz tej tarczy antykryzysowej i finansowej, z której branża turystyczna przecież też mogła korzystać, a obie te tarcze to jest wsparcie dla polskich przedsiębiorców w wysokości ponad 200 miliardów zł… Trzeba o tym przypominać, bo czas leci, nie ma już, przynajmniej na taką skalę, epidemii koronawirusa i dawno już nie ma lockdownu i czasami zapominamy o tym, jak ogromnym wysiłkiem państwa polskiego było skonstruowanie tej pomocy, tych tarcz i dotarcie z tą pomocą bardzo szybko do polskich przedsiębiorców, aby utrzymali potencjał swoich firm, utrzymali miejsca pracy, bo niestety konsekwencją braku tej pomocy byłoby ogromne bezrobocie, a tego chcieliśmy uniknąć. I tak jak dobrze oceniamy te tarcze finansowe i tarczę antykryzysową jako pomoc dla polskich firm, tak też dobrze trzeba ocenić ten program „Polski Bon Turystyczny”. Z resztą w dyskusji pewnie zabiorą na ten temat głos państwo senatorowie z obu komisji. Chodziło nam właśnie o to, żeby to była dodatkowa pomoc o aspekcie społecznym dla branży turystycznej, i wydaje się, że skoro prawie 30 tysięcy przedsiębiorstw turystycznych czy podmiotów turystycznych przystąpiło do tego programu, to także dla branży turystycznej jest to program atrakcyjny. Dla mnie jest też ważne to, że o 30% wzrosła liczba podmiotów, które się zarejestrowały, czyli zalegalizowały swoją działalność. To też jest bardzo ważne, bo wiemy, że np. wielu samorządowców miało problem z tym, żeby zachęcić firmy, zwłaszcza małe, by wyszły z szarej strefy. To się udało i to też jest bardzo ważny i pozytywny aspekt tego programu. Ale przede wszystkim ta pomoc finansowa właśnie poprzez ten bon, jak się okazuje, trafiła do branży hotelarskiej, restauracyjnej, zwłaszcza do przewodników, do organizatorów wypoczynku dla dzieci i młodzieży. A więc uważam, że trzeba ten program ocenić dobrze, i chciałabym za niego bardzo serdecznie podziękować ministerstwu rozwoju, Polskiej Organizacji Turystycznej, jak również ZUS-owi, bo państwo pracujecie bezpośrednio przy tym programie. Nie wiem, czy w Europie były realizowane podobne programy. Myślę, że oceniając ten program z perspektywy 2 lat, jak również opierając się na opiniach przedsiębiorców, które zaprezentowała pani dyrektor, po tych 2 latach możemy powiedzieć, że spełnił on nasze oczekiwania.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PanPiotrTrzcinski">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PanPiotrTrzcinski">Pani przewodnicząca poruszyła jeszcze jeden temat, którego co prawda nie mam w swoich rozpiskach, ale który także musi pojawić się w naszej dyskusji. Ostatnio słyszałem informację o tym, że pan wiceminister Andrzej Gut-Mostowy był zagranicą prezentować system wdrażania Polskiego Bonu Turystycznego. To kolejny aspekt, na który…</u>
+          <u xml:id="u-11.2" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+          <u xml:id="u-11.3" who="#PanPiotrTrzcinski">Dokładnie, ta dobra praktyka. To też jest punkt do dyskusji i do rozmowy.</u>
+          <u xml:id="u-11.4" who="#PanPiotrTrzcinski">Chciałbym zwrócić uwagę wszystkich państwa członków komisji, i poprosić o wypowiedź w tej sprawie, na jedną zasadniczą różnicę pomiędzy pakietem antykryzysowym, tarczą, o której pani przewodnicząca wspomniała, a Polskim Bonem Turystycznym. Dla mnie jako osoby przyglądającej się projektowi z boku, turysty i uczestnika tego projektu… Wydaje mi się, że Polski Bon Turystyczny – i tutaj zadaję wszystkim państwu otwarte pytanie, czy tak rzeczywiście jest, czy może ja się mylę – różni się od tej tarczy tym, że… Tarcza dotowała środki finansowe przedsiębiorstwu, które było w stanie zachować płynność finansową. Ale bez zachowania ciągłości ruchu turystycznego te przedsiębiorstwa po wykorzystaniu tarczy i tak nie mogłyby się cieszyć gośćmi i płynnością finansową, co trochę obserwujemy w kulturze. Tu muszę powiedzieć, że niestety ogromnie cierpią m.in. kina, które, jak prezentują ich przedstawiciele, nie odbudowały się po pandemii koronawirusa, ponieważ pojawiły się różne platformy streamingowe, które odebrały kinom klientów, a ludzie troszeczkę wyparli kulturę chodzenia do kina. Tutaj jednak daliśmy pewien impuls pozwalający na to, żeby klienci cały czas pozostawali w ruchu turystycznym. Jak ten impuls przekłada się na gospodarkę?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Myślę, Szanowni Państwo, że to, o czym powiedziałam wcześniej… Rzeczywiście tarcza antykryzysowa czy tarcza finansowa były skierowane do różnych firm, różnych branż i one też spełniły swoją rolę, bo zostały zachowane te potencjały i zostały zachowane miejsca pracy. Bezrobocie jest na poziomie 5%, jedno z najniższych, jeśli nie najniższe w Europie, a o to nam przecież chodziło, bo nie ma większego nieszczęścia niż bezrobocie. Pamiętamy jeszcze doskonale, że kilkanaście, a nawet kilka lat temu bezrobocie sięgało nawet dziesięciu, a jeszcze wcześniej – kilkunastu procent. A więc to się udało zachować.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Co do branży turystycznej to ona jest rzeczywiście specyficzna. Jeśli dobrze zrozumiałam pytanie pana redaktora… Polski Bon Turystyczny jest jej jakby wprost dedykowany i wspiera rozwój turystyki. Tu chodziło nie tylko o to, żeby utrzymać potencjał, ale też żeby spowodować, że turysta wraca do tych znanych miejsc czy też mniej znanych, bo jest to też szansa dla małych podmiotów, nawet gospodarstw agroturystycznych, jeśli one przystąpiły do programu, to też mogły z tego korzystać. Polacy, jak było widać na prezentacji, chcą wypoczywać w kraju, widzieliśmy, że tylko kilkanaście procent z nich zadeklarowało chęć wyjazdu za granicę. Nauczyliśmy się wypoczywać w Polsce, odkryliśmy, że Polska jest ciekawa, że w Polsce jest wiele wspaniałych miejsc, których może jeszcze do tej pory nie poznaliśmy, i nawet w małych miejscowościach jest już dużo atrakcji, są dobre hotele, są miejsca, gdzie można odpocząć, przenocować, dobrze zjeść. Chociaż jako główne destynacje Polacy nadal wskazują morze, góry, jeziora, to jednak okazuje się, że wybierają też kierunki zupełnie nieoczywiste. Coraz więcej turystów, dzięki ogromnemu zaangażowaniu państwa, mieszkańców Podlasia, trafia właśnie tutaj, do tego regionu. Tu wypoczywa się poza takimi wielkimi skupiskami, ale to także jest wypoczynek niezwykle atrakcyjny i myślę, że przez wielu ludzi, zwłaszcza mieszkańców dużych miast, bardzo pożądany.</u>
+          <u xml:id="u-12.2" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Polski Bon Turystyczny, ten program miał zachęcić ludzi do tego, żeby wrócili do turystyki, żeby pozostawili już te swoje obawy i po prostu wyjechali w trasę, właśnie w Polskę, miał na nowo zachęcić Polaków do korzystania z wypoczynku w Polsce. I to się chyba udało, bo widzimy, że chęć wypoczywania w kraju bardzo wzrosła, w dużej mierze właśnie dzięki Polskiemu Bonowi Turystycznemu. Także pod tym względem program spełnił nasze oczekiwania.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PanPiotrTrzcinski">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PanPiotrTrzcinski">Pewnie musi odbyć się kolejna debata, o tym, czy Polski Bon Turystyczny będzie przekuwany na inne sektory jako swego rodzaju eksperyment przeprowadzony na żywym organizmie. W Polsce, jak widać, można rozbijać go na wiele, wiele aspektów. Tutaj chciałbym zwrócić uwagę na kolejny i chciałbym zwrócić się w kierunku Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Mówiąc o innowacyjności, pani prezes wspomniała, że ten projekt jest innowacyjny. Chciałbym dopytać, czy korzystanie z systemu teleinformatycznego w związku z Polskim Bonem Turystycznym przełożyło się na zwiększenie liczby użytkowników platformy PUE ZUS, czy pozostali przy niej. Przyznam szczerze ze swojego prywatnego punktu widzenia, że wcześniej nie korzystałem z platformy. Polski Bon Turystyczny otworzył przede mną zupełnie nowy świat i pokazał, że można sobie bardzo mocno ułatwić życie. Pytanie, czy tak było też w przypadku innych użytkowników.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#CzlonekZarzaduZakladuUbezpieczenSpolecznychnadzorujacyPionOperacjiiEksploatacjiSystemowWlodzimierzOwczarczyk">Szanowna Pani Przewodnicząca! Szanowne Panie i Szanowni Panowie Senatorowie!</u>
+          <u xml:id="u-14.1" who="#CzlonekZarzaduZakladuUbezpieczenSpolecznychnadzorujacyPionOperacjiiEksploatacjiSystemowWlodzimierzOwczarczyk">Przede wszystkim bardzo dziękuję za zaufanie, którym został obdarzony Zakład Ubezpieczeń Społecznych, gdy powierzone mu zostało zadanie wykonania platformy do obsługi bonu turystycznego. Muszę państwu powiedzieć, że to było zadanie bardzo trudne do zrealizowania. Przede wszystkim na realizację, na to, żeby wykonać to zadanie, mieliśmy kilka tygodni. Na początku w zasadzie mieliśmy tylko czystą białą kartkę, musieliśmy ten system zaplanować, wyprodukować, przetestować i wdrożyć. Był określony w czasie punkt, kiedy bon turystyczny był przyznawany i można było z niego korzystać. Tutaj trzeba bardzo mocno podkreślić jedno: od strony technologicznej Polski Bon Turystyczny to od początku do końca polska myśl technologiczna, myśl polskich inżynierów zarówno z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, jak i firm, które z nami współpracują. To są wszystko polskie firmy, zatem środki, które zostały wydane na Polski Bon Turystyczny, jeśli chodzi o kwestie technologiczne, pozostały w Polsce. Praca nad bonem turystycznym była też możliwa dzięki bardzo dużemu zaangażowaniu i doświadczeniu naszych pracowników. Na początku często pracowaliśmy po 18–20 godzin na dobę przez 7 dni w tygodniu. To była taka nasza misja, bo jako Zakład Ubezpieczeń Społecznych czujemy się bardzo mocno związani z tym, że pomagamy naszemu społeczeństwu. Wielu pracowników to są osoby, które pracują w ZUS-ie od wielu lat.</u>
+          <u xml:id="u-14.2" who="#CzlonekZarzaduZakladuUbezpieczenSpolecznychnadzorujacyPionOperacjiiEksploatacjiSystemowWlodzimierzOwczarczyk">Istotną sprawy podczas powstawania tego bonu oraz podczas tej technologicznej i innowacyjnej realizacji było to, że dzięki państwa wsparciu cały ten proces był całkowicie zelektronizowany, od momentu złożenia wniosku poprzez rozliczenie. To był taki bardzo innowacyjny produkt, który musiał być dostępny przez 24 godziny na dobę, bo płatności bonem odbywały się w zasadzie zawsze wtedy, kiedy była taka potrzeba. Te transakcje musiały być też realizowane online, to było dla nas niesłychanie ważne, bo przecież nie można było czekać kilku minut czy kilku godzin, tak jak w czasie wdrażania innych wniosków, np. o emerytury, tylko trzeba było zaksięgować tę transakcję od razu, tak żeby osoba płacąca i podmiot wiedzieli, że transakcja doszła do skutku. Trzeba też było bardzo szybko rozliczyć płatność, bo przecież nie mogliśmy pozwolić na to, żeby przedsiębiorcy czekali nie wiadomo jak długo na to, aż otrzymają pieniądze za wykonane usługi. Tak więc ta elektronizacja była kluczem do sukcesu, bez tej elektronizacji nie udałoby się. Wiem, że było wiele obaw, czy wiele osób poradzi sobie z obsługą, ale w praktyce okazało się, że system, który stworzyliśmy, był bardzo intuicyjny, prosty. Co więcej? Ja jestem z tego dumny, bo to był system, nad którym ja osobiście sprawowałem nadzór, nad jego wytworzeniem, a w zasadzie znaleźliśmy rozwiązanie, którego można było używać, jak ja to mówię, nad brzegiem jeziora, płacąc za imprezę turystyczną czy, można powiedzieć, praktycznie niemal za wypożyczenie kajaków. Wystarczyły dwa telefony komórkowe.</u>
+          <u xml:id="u-14.3" who="#CzlonekZarzaduZakladuUbezpieczenSpolecznychnadzorujacyPionOperacjiiEksploatacjiSystemowWlodzimierzOwczarczyk">Wracając do pytania pana redaktora, powiem tak. Tak, wykonanie tego systemu bardzo pozytywnie wpłynęło na korzystanie z Platformy Usług Elektronicznych ZUS. Wiele osób, tak jak pan redaktor, wcześniej z tego nie korzystało. Przed pandemią były około 3 miliony użytkowników Platformy Usług Elektronicznych, a teraz jest ponad 10 milionów użytkowników tej platformy. Wiele osób przekonało się… To przecież nie są tylko… My występujemy w różnych rolach: rodziców, ubezpieczonych, pracodawców. Tak jak rozmawiamy, to ja jeszcze nie słyszałem skrajnie negatywnych uwag na temat platformy. Co więcej, wiele osób mówi: ja już nie muszę chodzić do ZUS-u, ja mogę wszystko zrobić przez Platformę Usług Elektronicznych. To jest bardzo odciążające dla naszych przedsiębiorców, ponieważ oni mogą się zająć własnym biznesem, a nie staniem w kolejce w urzędzie.</u>
+          <u xml:id="u-14.4" who="#CzlonekZarzaduZakladuUbezpieczenSpolecznychnadzorujacyPionOperacjiiEksploatacjiSystemowWlodzimierzOwczarczyk">Bardzo ważną rzeczą, którą chciałbym jeszcze powiedzieć, jest to, że w tej całej elektronizacji, czyli przepływie, rozliczaniu bonu turystycznego, bardzo istotna była rola pracowników, którzy wspierali klientów na salach obsługi, udzielając odpowiedzi na pytania, bo przecież były osoby, które przychodziły do placówek ZUS-u, pytały, jak można się zarejestrować. To była wielka rola. Jednocześnie Zakład Ubezpieczeń Społecznych prowadził infolinię na rzecz Polskiej Organizacji Turystycznej. Odpowiedzieliśmy na ponad 700 tysięcy telefonów i maili. Tak więc proszę zobaczyć, w jaki sposób przesuwają się kompetencje pracowników ZUS-u. Z jednej strony, jest bardzo silnie rozwinięta część technologiczna i mamy inżynierów, którzy mają bardzo duże kompetencje, a z drugiej strony, rola pracowników, którzy bezpośrednio obsługują naszych klientów, rośnie, jest bardzo istotna, żeby tłumaczyć, w jaki sposób można korzystać z platformy. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PanPiotrTrzcinski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-15.1" who="#PanPiotrTrzcinski">Jeszcze tylko pytanie uzupełniające. Jak rozumiem, możemy powiedzieć, że przełożyło się to na zwiększenie świadomości cyfrowej mieszkańców Polski.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#CzlonekZarzaduZakladuUbezpieczenSpolecznychnadzorujacyPionOperacjiiEksploatacjiSystemowWlodzimierzOwczarczyk">Tak, jak najbardziej. Wiele osób przekonało się, że korzystanie z usług instytucji publicznej poprzez telefony czy poprzez tablety wcale nie jest takie groźne, jak się wydaje, nie jest takie skomplikowane i że te usługi mogą być proste i przystępne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PanPiotrTrzcinski">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-17.1" who="#PanPiotrTrzcinski">Drodzy Państwo, płynnie wchodzimy do sektora społecznego oddziaływania Polskiego Bonu Turystycznego i tutaj też prosiłbym o państwa spostrzeżenia. Moje pytanie brzmi: czy to, o czym wspomnieliśmy przed momentem, czyli zwiększenie świadomości cyfrowej mieszkańców Polski, nie tylko tych z największych polskich miast, ale także tych z mniejszych, może w jakikolwiek sposób przekuć się na zysk gospodarczy w najbliższych miesiącach czy z najbliższych latach? Wszyscy wiemy doskonale, że kluczem do sukcesu jest pogoń za nowoczesnymi technologiami, ale żeby te nowoczesne technologie przekuwały się na rynek, oddziaływały na ten rynek, to one muszą mieć również świadomych klientów, którzy potrafią z nich korzystać. A zatem czy można wykorzystać, nazwijmy to kolokwialnie, ten eksperyment pt. Polski Bon Turystyczny i przekuć to w sukces również w innych projektach typowo gospodarczych na naszym rynku? To jest oczywiście pytanie otwarte do członków komisji. Panowie Senatorowie, zapraszam serdecznie do dyskusji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Senator Ryszard Majer. Proszę, Panie Przewodniczący.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#SenatorRyszardMajer">Skoro pan redaktor wywołuje kwestie społeczne, to pozwolę sobie powiedzieć kilka zdań w tym zakresie. Drodzy Państwo, jest tak, że obszar polityki społecznej, który reprezentuję w Senacie wraz z członkami komisji – bardzo dziękujemy pani przewodniczącej za zaproszenie, za to, że też możemy się przysłuchiwać – jest bardzo bliski kwestiom gospodarczym i kwestiom związanym z ekonomią. Jak otwieraliśmy wystawę poświęconą stuleciu pierwszego posiedzenia Senatu, to widzieliśmy, że był tam taki obrazek, który pokazywał przedwojenne komisje senackie, a jedna z tych komisji to była Komisja Gospodarstwa Społecznego. Tak że gospodarka i polityka społeczna są bardzo, bardzo blisko siebie i tak naprawdę każda inwestycja w gospodarkę daje, Drodzy Państwo, efekt po stronie polityki społecznej. Im więcej będziemy inwestować w gospodarkę, tym w obszarze społecznym będzie mniej klientów, czytaj: będzie więcej osób wykształconych, pracujących, które będą posiadały zatrudnienie i będą się rozwijały, bo praca też jest elementem, który rozwija każdego człowieka i jest treścią jego działalności, będzie też mniej osób, które będą przychodziły do ośrodków pomocy społecznej po zasiłki. Rolą państwa, które troszczy się o swojego obywatela, czyli państwa solidarnego… Trzeba sobie powiedzieć, że obóz Zjednoczonej Prawicy od lat buduje taki wzorzec państwa, które będzie państwem troskliwym i państwem solidarnym, w przeciwieństwie do państwa liberalnego, które jest państwem śpiącym, zamyka oczy i mówi: ja się budzę tylko w nocy, kiedy trzeba będzie bronić przed jakimikolwiek atakami. To państwo solidarne jest takie, że nieustannie poszukuje nowych narzędzi, którymi może wspierać rozwój społeczny, i bon turystyczny jest jednym z nowych narzędzi.</u>
+          <u xml:id="u-19.1" who="#SenatorRyszardMajer">Bardzo dziękuję za wypowiedzi moich poprzedników, którzy wskazywali na różnorodne aspekty dobrych praktyk, które pojawiają się w tym obszarze, ale też inne na bardzo pozytywne efekty, które wpływają na społeczeństwo. Rzeczywiście – informatyzacja. Im więcej jest osób korzystających z systemów informatycznych, tym łatwiej jest obywatelom szukać informacji na wybrane tematy. W obszarze polityki społecznej zawsze jest taki dylemat, jak przekonywać obywateli do pewnych rzeczy, do tego, żeby korzystali z tego, co jest, bo często jest tak, że poziom wiedzy o tym jest ograniczony. I właśnie poprzez to, o czym mówił m.in. pan dyrektor z ZUS, czyli wdrożenie tego programu, poprzez konieczność skorzystania z sieci informatycznych, my uczymy obywateli z tego korzystać i oni potem sięgają do tego. A więc z jednej strony ten Polski Bon Turystyczny to obok tarcz wielkie, wspierające narzędzie gospodarcze, a z drugiej strony to również narzędzie, które wspiera społeczność, w większym stopniu integruje tę społeczność i powoduje, że społeczeństwo jest bardziej wykształcone i lepiej się porusza w obszarze informacyjnym. A więc jest bardzo wiele pozytywów. Nie ulega wątpliwości, że kiedy ten projekt związany z Polskim Bonem Turystycznym się skończy, bo jest przewidziany jakiś termin jego zakończenia, to nieustannie będziemy zachęcali nasze koleżanki i kolegów, którzy pracują w ministerstwach… będziemy poszukiwali kolejnych projektów tego typu, które z jednej strony będą wzmacniały sektor gospodarczy, bo przecież turystyka jest sektorem gospodarczym, a z drugiej strony będą niwelowały różnice społeczne, tak by społeczeństwo coraz bardziej nam się rozwijało. Bardzo dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze, Panie Przewodniczący.</u>
+          <u xml:id="u-20.1" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Jeszcze pani senator Bogusława Orzechowska chce zabrać głos w tej kwestii. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#SenatorBoguslawaOrzechowska">Pani Przewodnicząca! Szanowni Państwo!</u>
+          <u xml:id="u-21.1" who="#SenatorBoguslawaOrzechowska">Ja jestem z sąsiedniego województwa, warmińsko-mazurskiego, gdzie skutki programu związanego z tym bonem turystycznym są bardzo zauważalne. W moim województwie jest bardzo dużo małych wsi, miejsc, gdzie, wydawać by się mogło, ludzie do tej informatyzacji będą szli jeszcze bardzo długo. Ten bon turystyczny wiele osób nakłonił do tego, żeby z tego korzystać i żeby ta informatyzacja była, poza tym udowodnił, że nie ma w Polsce miejsca, w którym ktoś sobie z tym nie poradzi.</u>
+          <u xml:id="u-21.2" who="#SenatorBoguslawaOrzechowska">Sprawa, nad którą, jak myślę, trzeba by było popracować i na którą trzeba by zwrócić uwagę, to… Jak jeżdżę po Polsce, a jeżdżę w różne miejsca, to widzę, że ciągle jeszcze rozwoju wymaga, oprócz bazy hotelowej, baza restauracyjna. Mam wrażenie, że jest zbyt mało miejsc, gdzie można się zatrzymać i z którego można skorzystać, żeby zjeść czy to śniadanie, czy obiad, czy kolację. Owszem, tam, gdzie posiłki są zamawiane, to tak, ale taka baza restauracyjna z normalną, zdrową żywnością, nie z jakimiś hamburgerami czy innymi rzeczami… To wymaga jeszcze, jak myślę, dalszych naszych prac nad tym. Musimy się zastanowić, w jaki sposób działać. Tak że dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#PanPiotrTrzcinski">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-22.1" who="#PanPiotrTrzcinski">Zanim, Drodzy Państwo, przejdziemy do dyskusji nad tymi wszystkimi tezami i pytaniami, które już padły, chciałbym jeszcze skierować pytanie do pana komendanta. Drodzy Państwo, mówi się, że szczęśliwe dziecko to szczęśliwy rodzic. A szczęśliwy rodzic to zysk dla gospodarki, jak mniemam, bo każdy zrelaksowany rodzic chętniej idzie do pracy, lepiej realizuje się w swoich zadaniach zawodowych. Ale szczęśliwe dziecko, jak sobie przypominam z lat mojej młodości, to dziecko, które może obcować z przyrodą, które może poznawać swój kraj, które może uczyć się praktycznych rzeczy, a to wszystko wiąże się z jednym hasłem, czyli z harcerstwem. Ja na szczęście przez nie przeszedłem i bardzo to sobie chwalę, teraz z wieloma problemami w życiu jestem w stanie sobie poradzić.</u>
+          <u xml:id="u-22.2" who="#PanPiotrTrzcinski">Panie Komendancie, czy Polski Bon Turystyczny z punktu widzenia polskiego harcerstwa i pana jako harcerza przełożył się także na to, że liczba dzieciaków, które udaje się odciągnąć od komputera i telefonu, a zachęcić do biegania po lesie i zbierania flag, się po prostu zwiększyła?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#KomendantChoragwiBialostockiejZwiazkuHarcerstwaPolskiegoKrzysztofJakubowski">Drodzy Państwo!</u>
+          <u xml:id="u-23.1" who="#KomendantChoragwiBialostockiejZwiazkuHarcerstwaPolskiegoKrzysztofJakubowski">Przede wszystkim bardzo dziękuję za to, że zauważyliście, że nie wszystkie chorągwie ZHP znajdują się w rejestrze operatorów turystycznych – to wymaga trochę innych zabiegów – i że wciągnęliście w to organizacje pożytku publicznego, które nie są tymi operatorami, dając im właśnie możliwość realizacji tych bonów.</u>
+          <u xml:id="u-23.2" who="#KomendantChoragwiBialostockiejZwiazkuHarcerstwaPolskiegoKrzysztofJakubowski">My jako harcerze, można powiedzieć, zawsze byliśmy zaradni i tacy pozostaliśmy. W roku 2020 zorganizowaliśmy wypoczynek dla chyba największej liczby dzieci i młodzieży, jeżeli chodzi o wszystkie podmioty turystyczne. Wtedy jeszcze nie było bonu, bon jeszcze nie obowiązywał, ale połowa dzieciaków, które normalnie wyjeżdżały, wyjechała również podczas pandemii. Wzięliśmy na siebie duży ciężar wykonania wszystkich wymaganych w ramach obostrzeń instalacji, wszystkich procedur dotyczących tego. A więc harcerze przystosowali się do tego bardzo szybko i bardzo sprawnie.</u>
+          <u xml:id="u-23.3" who="#KomendantChoragwiBialostockiejZwiazkuHarcerstwaPolskiegoKrzysztofJakubowski">A w roku następnym, kiedy bon obowiązywał, zaskoczyła nas, powiem szczerze, liczba osób, które z tego bonu skorzystały. Było ok. 1 tysiąca 300 osób, które ten bon wykorzystały u nas. Czy były to nowe osoby? Na pewno, bo harcerstwo ma to do siebie, że dzieci przychodzą, przechodzą przez nie, a później zostają prezenterami.</u>
+          <u xml:id="u-23.4" who="#komentarz">Wesołość na sali</u>
+          <u xml:id="u-23.5" who="#KomendantChoragwiBialostockiejZwiazkuHarcerstwaPolskiegoKrzysztofJakubowski">Ale nie tylko – senatorami również, miejmy nadzieję.</u>
+          <u xml:id="u-23.6" who="#KomendantChoragwiBialostockiejZwiazkuHarcerstwaPolskiegoKrzysztofJakubowski">Więc na pewno pojawiły się takie dzieci, które były u nas pierwszy raz, ale gros rodziców, którzy skorzystali z tego bonu, to były te same osoby, które swoje dzieci posyłały do nas już wcześniej.</u>
+          <u xml:id="u-23.7" who="#KomendantChoragwiBialostockiejZwiazkuHarcerstwaPolskiegoKrzysztofJakubowski">Dla nas jedynym w tym roku zmartwieniem jest to, że ten bon się nie odnowił, że w większości przypadków on został wykorzystany, jak widzimy, w tamtym roku. W tym roku już bardzo niewielka liczba osób zadaje nam pytania o możliwość wykorzystania tego bonu. Myślę, że ten kierunek był bardzo dobry. Można by było to kontynuować, dlatego że to zawsze jest jakaś możliwość zaopiekowania się dziećmi podczas wakacji. Myślę, że robimy to bardzo dobrze.</u>
+          <u xml:id="u-23.8" who="#KomendantChoragwiBialostockiejZwiazkuHarcerstwaPolskiegoKrzysztofJakubowski">A jeżeli chodzi o sytuację bieżącą, to rozmawiałem wczoraj z komendantami innych chorągwi. Oni zauważają, że podobny bon skierowany do osób, które do nas przybywają zza wschodniej granicy, mógłby również pomóc odciążyć, można powiedzieć, państwo polskie. Chodzi o to, aby organizacje pożytku publicznego zajęły się tymi dziećmi choćby przez kilka tygodni. To byłoby w dużej mierze odciążenie psychiczne dla tych osób, one mogłyby przebywać na łonie naszej przyrody. To jest to, o czym już tutaj powiedziano. To jest właśnie główna wartość terapeutyczna dla tych osób, które mogłyby z tego skorzystać. Nasze moce przerobowe są jeszcze wystarczające, żeby cokolwiek w tym kierunku zdziałać. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#PanPiotrTrzcinski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-24.1" who="#PanPiotrTrzcinski">Czy ktoś z państwa chciałby jeszcze zabrać głos na ten temat?</u>
+          <u xml:id="u-24.2" who="#PanPiotrTrzcinski">Jeżeli nie… Ja myślę, Pani Przewodnicząca, że moglibyśmy przejść do otwartej dyskusji nad tematem naszego dzisiejszego spotkania. Przypomnę: „Polski Bon Turystyczny – rozszerzone wsparcie finansowe dla turystyki. Podsumowanie efektów społeczno-gospodarczych programu”. Zachęcam więc bardzo serdecznie wszystkich państwa do tego, żeby do tej naszej dyskusji się włączyć.</u>
+          <u xml:id="u-24.3" who="#SenatorWojciechPiecha">Mógłby pan też poprosić…</u>
+          <u xml:id="u-24.4" who="#PanPiotrTrzcinski">Tak, tak, oczywiście.</u>
+          <u xml:id="u-24.5" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Szanowni Państwo… Tak?</u>
+          <u xml:id="u-24.6" who="#PanPiotrTrzcinski">Tak, tak. Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-24.7" who="#PanPiotrTrzcinski">Drodzy Państwo, mam nadzieję, że ta nasza otwarta dyskusja przyniesie efekty w postaci wniosków, które przełożą się na kontynuowanie tego projektu.</u>
+          <u xml:id="u-24.8" who="#PanPiotrTrzcinski">Drodzy Państwo, pan senator zwrócił mi uwagę na możliwość zabrania głosu przez pana Bogdana Dyjuka, wiceprzewodniczącego Rady Ekspertów do spraw Turystyki. Oczywiście zostanie pan wywołany już za moment, ale mam takie otwarte pytanie, które chciałbym skierować i do pana, i do wszystkich naszych gości: czy aspekty społeczne przeważają nad gospodarczymi skutkami Polskiego Bonu Turystycznego? Myślę, że akurat to pytanie bardzo dobrze do pana pasuje, gdyż państwo łączycie w swoich pracach oddziaływanie społeczne oraz biznesowe i gospodarcze. Tak że zachęcam państwa do odpowiedzi na to pytanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#ZastepcaPrzewodniczacegoRadyEkspertowdosprawTurystykiBogdanDyjuk">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-25.1" who="#ZastepcaPrzewodniczacegoRadyEkspertowdosprawTurystykiBogdanDyjuk">Szanowni Państwo! Szanowna Pani Przewodnicząca!</u>
+          <u xml:id="u-25.2" who="#ZastepcaPrzewodniczacegoRadyEkspertowdosprawTurystykiBogdanDyjuk">Myślę, że – to padało już tutaj w kilku wypowiedziach – trudno oddzielić aspekt społeczny od gospodarczego, bo jedno z drugim się przeplata. Dyskutujemy o pieniądzu, wprawdzie ukrytym w postaci bonu turystycznego, ale odnoszącym się do konkretnych kwot.</u>
+          <u xml:id="u-25.3" who="#ZastepcaPrzewodniczacegoRadyEkspertowdosprawTurystykiBogdanDyjuk">Ja myślę, że… Przysłuchiwałem się także wypowiedzi mojego sąsiada, pana Krzysztofa, dotyczącej właśnie sposobu wykorzystania bonów, liczby wykorzystanych bonów i tego, że brakuje ich w tym roku. To stoi nieco w kontrze do sytuacji naszego regionu. No, to także jest ten aspekt społeczny, na który pan zwrócił uwagę. Jak państwo widzieliście podczas prezentacji pani dyrektor, nasz region, województwo podlaskie, mieści się w grupie ostatnich 3 lub 4 – w zależności od kryteriów – województw w całej Polsce, jeżeli chodzi o liczbę wykorzystanych bonów i ilość środków. Zarejestrowanych jest ponad 500 przedsiębiorstw i innych podmiotów, które oferują możliwość wykorzystania bonu.</u>
+          <u xml:id="u-25.4" who="#ZastepcaPrzewodniczacegoRadyEkspertowdosprawTurystykiBogdanDyjuk">Myślę, że wszędzie, w całym kraju, na przestrzeni tych 2 lat, odkąd bon został wprowadzony i jak gdyby wszedł w życie, odkąd można było z niego korzystać, ważny był nie tylko wydźwięk społeczny, ale także promocyjny. Na wielu stronach internetowych w miarę upływu czasu coraz częściej pojawiało się hasło: u nas można wykorzystać Polski Bon Turystyczny. A więc to także jest coś, na co branża zwraca uwagę. To działa na zasadzie pączkowania. Okazało się, że z tego bonu korzysta coraz większa grupa Polaków, przyjezdnych. Nagle okazało się, że warto zabiegać o turystów, o to, aby Polacy w ramach wędrówek po kraju przyjeżdżali także do naszego regionu.</u>
+          <u xml:id="u-25.5" who="#ZastepcaPrzewodniczacegoRadyEkspertowdosprawTurystykiBogdanDyjuk">I to jest niezależne od tego, czy ktoś, jak pani senator, mieszka po sąsiedzku, w warmińsko-mazurskim, czy w województwach, które są liderami. Tak jak widzieliśmy, są to województwa pomorskie, zachodniopomorskie czy małopolskie. To jest naturalne. To są te kierunki, te destynacje, które przodują we wszystkich zestawieniach, jeżeli chodzi o wybory… To tak działa niezależnie od tego, czy mowa o okresie, kiedy był bon, czy o okresie wcześniejszym, czy o tegorocznym sezonie. Na jednym z portali był tekst dotyczący zainteresowania tegorocznymi wakacjami czy, tak to nazwijmy, urlopami. Wśród 20 kierunków dominują Wybrzeże, góry Tatry oraz Kotlina Kłodzka. No, to jest niedoprecyzowane. Z naszego regionu… A, i jeszcze jeziora się wymienia, ale też tylko niektóre. W regionie podlaskim nie wskazuje się żadnego zainteresowania. Ono jest, oczywiście, tylko w minimalnym wymiarze. Jesteśmy może w trzeciej, czwartej czy piątej dziesiątce.</u>
+          <u xml:id="u-25.6" who="#ZastepcaPrzewodniczacegoRadyEkspertowdosprawTurystykiBogdanDyjuk">Istotne jest to, na co pani przewodnicząca zwróciła uwagę w tej prezentacji. Otóż 71% Polaków biorących udział w badaniach wskazywało zainteresowanie wypoczynkiem w kraju. Myślę, że to jest ten pierwszy aspekt, najistotniejszy oprócz pomocy gospodarczej sensu stricto. To jest ten aspekt społeczny, który interesuje wszystkich nas, zaangażowanych w turystykę na poziomie lokalnym, regionalnym czy krajowym. Naszym celem było to, żeby Polacy w większym wymiarze korzystali z wypoczynku 2-, 3-dniowego, weekendowego, już po spędzeniu urlopu w kraju.</u>
+          <u xml:id="u-25.7" who="#ZastepcaPrzewodniczacegoRadyEkspertowdosprawTurystykiBogdanDyjuk">Ale z drugiej strony z badań, także Polskiej Organizacji Turystycznej, wynika, że ok. 40% Polaków jest nieaktywnych turystycznie. Czyli to jest ten obszar, który z jednej strony… Dane przywołane przez panią przewodniczącą, te dotyczące 50% wykorzystania bonu w naszym regionie, każą nam, wszystkim zaangażowanym, od pana wojewody i pana senatora po branżę i wszystkie organizacje związane z tym bezpośrednio lub pośrednio, wzmóc wysiłek na rzecz zachęcania czy może przywracania tej chęci do spędzania urlopów w sposób aktywny, ale właśnie w naszym regionie. Pan tutaj przed chwilą wspomniał właśnie o tych obozach harcerskich, o tym, aby przywrócić… Ja sam kiedyś, w latach dawnych czy bardzo dawnych, korzystałem z obozu w Stańczykach. Praktycznie w każde wakacje ten obóz harcerski był organizowany. A więc tu znowuż chodzi o aktywizację turystyczną dzieci i młodzieży.</u>
+          <u xml:id="u-25.8" who="#ZastepcaPrzewodniczacegoRadyEkspertowdosprawTurystykiBogdanDyjuk">Sam mam pewną ideę, pewien pomysł, w jaki sposób wykorzystać środki, które samorząd województwa podlaskiego zabezpieczył na ten rok na wsparcie branży. To jest spowodowane nie tylko COVID. No, my poruszamy się… Dyskutowaliśmy o COVID i o sytuacji związanej z wojną w Ukrainie, ale pamiętajmy, że przez 2 lata tu, w tym regionie, mieliśmy problem związany z pograniczem polsko-białoruskim. A suma tych wszystkich – przepraszam za określenie – przekleństw dla naszego regionu i dla branży powoduje, że to nie tylko… Wsparcie w postaci tarcz pozwoliło przeżyć branży turystycznej. Ten dołek, spadek zainteresowania, był niewielki w porównaniu do działalności kulturalnej czy innej, zaspokajającej potrzeby wyższego rzędu, ale to spowodowało, że gros osób… To są informacje, które zapewne państwo, pani prezes i pan dyrektor, posiadają. Otóż wiele osób interesowało się wyjazdami, ale jak ktoś słyszał, że jesteśmy 15 km, 30 km, 40 km od granicy, to już był to sygnał, że jest tutaj niebezpiecznie i nie warto przyjeżdżać. Ostatnio pojawiają się w mediach dyskusje związane z tą częścią regionu województwa podlaskiego, z której akurat jestem, czyli o przesmyku suwalskim. To powoduje, że skutek jest właśnie odwrotny od zamierzonego, odbiega od tych szczytnych ideałów przyświecających wprowadzeniu bonu.</u>
+          <u xml:id="u-25.9" who="#ZastepcaPrzewodniczacegoRadyEkspertowdosprawTurystykiBogdanDyjuk">My jako rada byliśmy od początku wdrażania… Wówczas było to jeszcze w Ministerstwie Rozwoju i Technologii, dzisiaj zajmuje się tym Ministerstwo Sportu i Turystyki. Ja podzielam opinię, że należy znaleźć rozwiązanie zachęcające do zaangażowania się, kierowane przede wszystkim do dzieci i młodzieży. Jak my ich zainspirujemy, to z kolei oni zainspirują swoich rodziców, swoich dziadków, żeby na urlop w kraju wyjechać. I to jest także element… Tutaj splatają się różne elementy, i te gospodarcze, i te społeczne, o których mówiłem, no i niestety te geopolityczne. Ale mimo wszystko starajmy się żyć normalnie i patrzeć na to, co się dzieje. Nie wywołujmy zanadto wilka z lasu, zostańmy przy tym, co jest i co będzie jutro. No, w przenośni mówię. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#PanPiotrTrzcinski">Bardzo dziękuję, Panie Przewodniczący, za zwrócenie uwagi na ten element, na ten aspekt. To też wpisuje się w ostatnie doniesienia płynące właśnie z Ministerstwa Sportu i Turystyki, a mówiące o tym, że wielu zagranicznych turystów, słysząc o tym, jak blisko Ukrainy znajduje się Podkarpacie, Małopolska czy Dolny Śląsk, po prostu rezygnowało ze swoich wyjazdów zaplanowanych na polskim rynku. Polski turysta, jak rozumiem, wpisuje się niejako w ten ogólnoświatowy trend.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-27">
+          <u xml:id="u-27.0" who="#ZastepcaPrzewodniczacegoRadyEkspertowdosprawTurystykiBogdanDyjuk">Oczywiście.</u>
+          <u xml:id="u-27.1" who="#ZastepcaPrzewodniczacegoRadyEkspertowdosprawTurystykiBogdanDyjuk">Szanowni Państwo, tylko jedną informację podam. W tym roku już ok. 600 wycieczek z Hiszpanii zostało odwołanych. Wiele grup Polonii amerykańskiej również zrezygnowało z wyjazdu do Polski w tych ostatnich miesiącach, w maju i czerwcu, właśnie ze względu na tę sytuację. To jest daleko od naszego regionu, ale są obawy o kwestię bezpieczeństwa. I o tym również w kontekście turystyki, ale i gospodarki, należy wspominać.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-28">
+          <u xml:id="u-28.0" who="#PanPiotrTrzcinski">Drodzy Państwo, ja chciałbym zachęcić do otwartej dyskusji, ale też zwrócić uwagę na pewien element. Mianowicie polski turysta znowu znalazł się w centrum zainteresowania i jest po prostu – słuchaliśmy wszyscy pana przewodniczącego – najbardziej pożądanym w tym momencie klientem.</u>
+          <u xml:id="u-28.1" who="#PanPiotrTrzcinski">Chciałbym też zachęcić do podzielenia się spostrzeżeniami gospodarczo-biznesowymi dotyczącymi tego, jak zmienił się rynek hotelarski, rynek przedsiębiorców hotelarzy, którzy z gości korporacyjnych przestawili się właśnie na wypoczynek rodzinny, sugerując się Polskim Bonem Turystycznym.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-29">
+          <u xml:id="u-29.0" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Głos chciałaby zabrać pani senator Ewa Gawęda. Potem zgłaszał się pan senator Wiesław Dobkowski.</u>
+          <u xml:id="u-29.1" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Bardzo proszę, Pani Senator.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-30">
+          <u xml:id="u-30.0" who="#SenatorEwaGaweda">Pani Przewodnicząca! Szanowna Komisjo! Panie Redaktorze! Szanowni Goście!</u>
+          <u xml:id="u-30.1" who="#SenatorEwaGaweda">Chciałabym zwrócić uwagę na jeszcze jeden aspekt bonu turystycznego, a mianowicie na to, że jest to narzędzie do tego, by całą branżę turystyczną zachęcić do poszerzenia swoich usług, do polepszenia jakości swoich usług. Tutaj zaczyna się duża konkurencja, bo to przecież obywatele, beneficjenci tego bonu, wybierają dane firmy. To je tak jakby motywuje do tego, żeby konkurować między sobą, oczywiście zdrowo konkurować. Chciałabym zwrócić uwagę na to, że można właśnie popatrzeć na ten bon jak na narzędzie do polepszenia usług branży turystycznej w naszym kraju. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-31">
+          <u xml:id="u-31.0" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-31.1" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Pan senator Dobkowski.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-32">
+          <u xml:id="u-32.0" who="#SenatorWieslawDobkowski">Pani Przewodnicząca! Panie Wojewodo! Drodzy Państwo!</u>
+          <u xml:id="u-32.1" who="#SenatorWieslawDobkowski">Przysłuchując się tej informacji, tej dyskusji, odnoszę wrażenie, że ten bon po prostu spełnił swoją funkcję, swoje zadanie, ponieważ wiele osób, wiele dzieci, które nigdy nie korzystały z turystyki, nie zwiedzały różnych ciekawych miejsc w Polsce, po raz pierwszy po prostu to zrobiły. I to jest jakby zachęta do tego, żeby to kontynuować. No, teraz w zasadzie zostało już niewiele czasu, żeby dokończyć tę sprawę, ale myślę, że jak na tym zakończymy, to będzie niedobrze, bo dopóki to się nie utrwali, dopóki ci, którzy po raz pierwszy z tego skorzystali… No, czy potem będą z tego korzystali na własną rękę?</u>
+          <u xml:id="u-32.2" who="#SenatorWieslawDobkowski">Ja to znam nawet z autopsji, z doświadczeń mojej rodziny. Przecież mam sporo wnuków. Nawet specjalnie w góry… No, np. zięć nagle zabiera dzieci w góry. Mówi, że muszą jechać w góry, bo bon się zmarnuje. Pojechali i byli w ogóle bardzo zadowoleni z tego, że zatrzymali się w górach. Zresztą oni w różne miejsca jeżdżą. Wcześniej jeździli za granicę, a teraz nagle nie za granicę, tylko tutaj. No, za granicą zawsze pogoda była pewna.</u>
+          <u xml:id="u-32.3" who="#SenatorWieslawDobkowski">Tak więc gdyby to się skończyło pod koniec września, to byłoby niedobrze. Ja rozumiem, że była pandemia, że trzeba było po prostu ratować branżę turystyczną i przy okazji zająć się sprawami socjalnymi. Dzieci, których rodziców nie było stać na wysłanie ich w jakieś ciekawe miejsce, na tym skorzystały. Ja myślę, że należy się zastanowić nad tym, jak to zrobić, żeby to było kontynuowane, żeby to się utrwaliło. Mało tego, jeszcze nie do wszystkich dotarła ta informacja, że można było z tego skorzystać. Jak tu widzimy, są takie województwa, regiony, gdzie tylko ok. 50% osób skorzystało z tego bonu. Tak więc dopóki to się nie utrwali, warto to kontynuować – nie wiem, czy w formie bonu, czy w jakiejś innej formie, np. zachęty czy obniżenia podatków. Zdaję sobie sprawę, że pandemia się kończy, więc takie proste kontynuowanie tego jest nierealne, ale z tego spotkania powinien płynąć taki wniosek, żeby w jakiejś formie zachęcać dzieci, młodzież, a może nawet emerytów… Bo w zasadzie emeryci też mają dużo czasu i mogą z tego skorzystać. Należy to kontynuować, żeby branża turystyczna w Polsce się rozwijała.</u>
+          <u xml:id="u-32.4" who="#SenatorWieslawDobkowski">Jeśli chodzi o sprawy dotyczące informatyki… No, w czasie pandemii zauważyłem bardzo duży rozwój, jeżeli chodzi o sprawy informatyczne. Ja np. pracuję w kopalni „Bełchatów” i wcześniej bardzo dużo papierów musiałem podpisywać, zatwierdzać. Kupę papierów dostawałem. Teraz tych papierów jest bardzo mało. No, czasami je dostaję, ale to wszystko idzie przez specjalny program, powiedzmy, informatyczny. To dotyczy również systemu ZUS, ale nie tylko. Bardzo dużo było tych wszystkich papierów, a teraz po prostu się to zatwierdza. Mało tego, jest tak, że człowiek nie może o tym zapomnieć, nie może tego zgubić. Jeżeli ja czegoś nie zatwierdzę, to zaraz ktoś interweniuje, że czas się kończy, a on nie może tej sprawy, powiedzmy, popchnąć dalej. Tak że przy okazji tej dyskusji ja się zastanawiam nad tym, że takie osoby, które… Ci kierownicy, którzy dawniej tam byli, w ogóle nie mieli o tym pojęcia, bali się internetu. Oni teraz nie mogliby już funkcjonować jako szefowie. Akurat ci, którzy się bali internetu, poszli już na emeryturę, ale ci obecni, również ci w starszym wieku, musieli się tego nauczyć. Teraz to już jest powszechne.</u>
+          <u xml:id="u-32.5" who="#SenatorWieslawDobkowski">Mało tego, ja nawet pamiętam, jak tu, w Senacie, w roku 2007 dostawaliśmy bardzo dużo tych różnych materiałów z komisji, informacji czy… No, mnóstwo papierów otrzymywaliśmy do skrzynki. Teraz już możemy korzystać z tego przez internet. Jeżeli chcemy coś wydrukować, to sobie drukujemy. Tak że właśnie w czasie tej pandemii bardzo się rozwinęła sprawa, powiedzmy, tych… No, zmieniły się zasady, powiedzmy, załatwiania spraw. Dużo załatwia się przez internet, czy to w urzędzie skarbowym, czy to w ZUS, ale również w firmach, w Senacie. Tak że są pewne, powiedzmy, pozytywne zmiany w związku z tym. No, myślę, że jeżeli chodzi o te… Mało tego, jest też praca zdalna. Praca zdalna jest już nawet uregulowana ustawowo, w przyszłości będzie można skorzystać z pracy zdalnej. Przedtem to było niemożliwe. Tak że przy okazji mówię o tym, jakie są pozytywy w związku z tą koniecznością, jaka do nas przyszła.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-33">
+          <u xml:id="u-33.0" who="#PanPiotrTrzcinski">Bardzo dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-33.1" who="#PanPiotrTrzcinski">Zwrócił pan uwagę na to, że dzieci są największym beneficjentem Polskiego Bonu Turystycznego. Te 26% to ten wskaźnik, który chyba nas najbardziej cieszy, bo to są te dzieci, które dzięki Polskiemu Bonowi Turystycznemu po raz pierwszy wyjechały na jakiekolwiek wakacje. Pewnie ten wskaźnik byłby trochę wyższy, gdyby też więcej osób zrealizowało bon właśnie tutaj, gdzie się znajdujemy, w rejonie Białegostoku, na Podlasiu.</u>
+          <u xml:id="u-33.2" who="#PanPiotrTrzcinski">Panie Wojewodo, do pana chciałbym skierować jeszcze jedno pytanie, ponieważ pan zna najlepiej ten region. W jaki sposób moglibyśmy zatem włączyć się w tę promocję albo jaka promocja byłaby najskuteczniejsza, żeby zwiększyć udział Polskiego Bonu Turystycznego właśnie na Podlasiu?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-34">
+          <u xml:id="u-34.0" who="#WojewodaPodlaskiBohdanPaszkowski">Pani Przewodnicząca! Wysoka Komisjo! Szanowni Państwo!</u>
+          <u xml:id="u-34.1" who="#WojewodaPodlaskiBohdanPaszkowski">Ja myślę, że… Wychodzę trochę naprzeciw temu wnioskowi, który wybrzmiał w tych poprzednich wypowiedziach senatora Dobkowskiego i pana Dyjuka. My jako województwo – mam na myśli część województwa, ten obszar przygraniczny – jesteśmy w tej chwili w takiej szczególnej sytuacji. Mianowicie myśmy – a właściwie nasi przedsiębiorcy z takich turystycznych miejscowości, jak chociażby Białowieża czy mniejsza, ale równie znana miejscowość Kruszyniany, gdzie jest ośrodek kultury tatarskiej – z tych dobrodziejstw bonu turystycznego byliśmy wyłączeni. Chodzi o te miejscowości czy, ściślej mówiąc, o ten cały pas szerokości 3 km, czasami przekraczający 3 km, wzdłuż granicy oddzielającej nas od Republiki Białorusi.</u>
+          <u xml:id="u-34.2" who="#WojewodaPodlaskiBohdanPaszkowski">W tej chwili w województwie podlaskim wybrzmiewa pytanie, w szczególności ze strony tych środowisk związanych z turystyką, z branżą gastronomiczną, z branżą hotelarską, czy te miejscowości – a Białowieża to przecież jeden z flagowych ośrodków polskiej turystyki – jakoś się z tego podniosą. Mówię to w takim kontekście, że oczywiście dedykowana była… To miało związek z tymi ograniczeniami, które wynikały albo ze stanu wyjątkowego, który został wprowadzony na początku września, albo z tych późniejszych przepisów, które ograniczały możliwości przyjazdu. Tak więc wybrzmiewa pytanie, czy ta branża się podniesie.</u>
+          <u xml:id="u-34.3" who="#WojewodaPodlaskiBohdanPaszkowski">Ponieważ były te przepisy, które pozwalały wypłacać rekompensaty, myśmy tych rekompensat wypłacili… Przypomnę, że podstawą wypłacania tych rekompensat były średnie dochody z sezonu letniego z roku 2021. To było 65% i te środki były wypłacane. Myśmy jako Podlaski Urząd Wojewódzki – zgodnie z ustawą taka była nasza rola – wypłacili rekompensaty na kwotę ok. 18 milionów zł.</u>
+          <u xml:id="u-34.4" who="#WojewodaPodlaskiBohdanPaszkowski">Ale też mamy świadomość tego, że ci najwięksi przedsiębiorcy oczekują jeszcze na dalsze rozwiązania. Mimo że zostało przyjęte przez polski parlament rozwiązanie dotyczące możliwości przyznawania im poza tymi ograniczeniami pomocy de minimis… Bo te wszystkie rekompensaty wchodzą jednak w zakres pomocy publicznej. Chodzi o to, by wypracować taki specjalny instrument. No, ale czekamy jeszcze, przynajmniej według mojej wiedzy, na zgodę Komisji Europejskiej, żeby tę pomoc wyjąć z zakresu de minimis.</u>
+          <u xml:id="u-34.5" who="#WojewodaPodlaskiBohdanPaszkowski">Można powiedzieć, że od września turystyka nie mogła się tam swobodnie rozwijać. W związku z tym nie można było korzystać… Ci przedsiębiorcy i ich goście nie mogli korzystać z dobrodziejstw bonu turystycznego. Mając tego świadomość… Ale mamy również świadomość tego, że od 1 lipca te ograniczenia nie będą już obowiązywały na skutek podniesienia poziomu bezpieczeństwa w związku z tą inwestycją w postaci zapory. W zasadzie ograniczenie poruszania się przy granicy będzie obowiązywać tylko na przestrzeni 200 m od pasa granicznego.</u>
+          <u xml:id="u-34.6" who="#WojewodaPodlaskiBohdanPaszkowski">Dobrze by było, jeżeli jest taka sposobność, jeżeli komisja się do tego przychyla… Bo mamy świadomość tego, że ten bon turystyczny, jak rozumiem, ma funkcjonować do końca września 2022 r. Można by sprawić, właśnie poprzez jakąś nowelizację przepisów w tym zakresie, żeby ten rejon… Mówię tutaj o województwie podlaskim, bo je znam, ale to dotyczy również części województwa lubelskiego. Nie znam tamtego kontekstu turystycznego, nie wiem, jak to wygląda w tym pasie, ale trzeba traktować wszystko równo. Jeżeliby można było, chociażby poprzez ten instrument, wydłużyć w tym pasie, który był wyłączony ze swobodnego ruchu granicznego, obowiązywanie bonu turystycznego… W skali budżetu państwa pewnie nie byłby to jakiś ogromny wydatek. Byłby to też ważny gest symboliczny, pokazujący, że jest pomoc dla przedsiębiorców z tego regionu, dla branży turystycznej.</u>
+          <u xml:id="u-34.7" who="#WojewodaPodlaskiBohdanPaszkowski">Trzeba też pamiętać, że tu nie chodzi tylko o branżę turystyczną, bo ona jest jednym z ośrodków całego życia społeczno-gospodarczego. Ja mówię to też pod takim kątem, że wypłacane były te rekompensaty, które miały określony poziom. Mamy jeszcze problem z tymi największymi przedsiębiorcami, którzy w zasadzie z tych rekompensat… Po jednej, po dwóch byli z tego wyłączeni, a to z tego powodu, że już oni wcześniej korzystali z różnych form pomocy publicznej. No, jednak przychodowość czy dochodowość tych przedsięwzięć… To są duże pieniądze. Oni już po jednej racie, że tak powiem, przekraczali te niewielkie limity. Zresztą już wcześniej prowadzili różnego rodzaju inwestycje, więc tę formę pomocy… Ale niezależnie od tego wierzę, że ten nowy instrument, wzorowany trochę na tarczy finansowej, niebawem też zostanie uruchomiony. No, jest problem z podniesieniem ich, z przywróceniem im możliwości działania.</u>
+          <u xml:id="u-34.8" who="#WojewodaPodlaskiBohdanPaszkowski">Zresztą, co już tutaj wybrzmiało, my mówimy też o kwestii różnych ról tego bonu turystycznego. To wybrzmiało, jednak… Nawet w wypowiedzi pana Bogdana Dyjuka wybrzmiało, że jednak nie zmieniliśmy tego w takim oczekiwanym stopniu, nie przekierowaliśmy tego ruchu turystycznego w takim sensie, że to, co było silne, co było duże… No, to tam ten ruch się skupiał. Białowieża była duża, choć nie była gigantem. To jest ważne, bo tu chodzi o promocję tych naszych walorów turystycznych. Ale myślę, że to by była także niezbędna pomoc, taki sygnał, że jednak docenia się te walory. No, jednak uwzględniajmy to, że oni byli przez dłuższy czas wyłączeni. Jeżeli byłoby to możliwe, jeżeli taki byłby efekt tej debaty, efekt ze strony komisji, a następnie Senatu, to my byśmy uznali, że ta wizyta na terenie naszego województwa, w Białymstoku, miała wymiar historyczny. No, konkretny efekt by to przyniosło, a my moglibyśmy traktować to w ten sposób, że to, co się wydarzyło w naszym regionie, stanowi pewien pilotaż. Moglibyście to państwo rozwijać w kontekście tego instrumentu w postaci bonu turystycznego, niezależnie od formuły, która ewentualnie w przyszłości mogłaby się wyklarować.</u>
+          <u xml:id="u-34.9" who="#WojewodaPodlaskiBohdanPaszkowski">Mówię to też z takiego powodu, że… Ja nawet mam przed sobą pewne zestawienie, mianowicie zestawienie przychodów tych naszych największych przedsiębiorców z rejonu Białowieży. Jak tak patrzę na te różne okresy, to widzę, że mimo tarcz finansowych, rekompensat i tych różnych instrumentów, nie wrócili oni do poziomu dochodowości czy przychodowości sprzed pandemii. I to też jest taki instrument… No, niedobrze by się stało, gdybyśmy na skutek tej niezawinionej przez Polskę sytuacji, tej agresji hybrydowej przy użyciu migrantów ze strony sąsiedniego państwa, ponieśli jakieś uszczerbki w zakresie turystyki.</u>
+          <u xml:id="u-34.10" who="#WojewodaPodlaskiBohdanPaszkowski">A sądzę, że takie miejsca jak Białowieża czy Kruszyniany mają walory bardzo uniwersalne, są ważne dla całej naszej kultury, dla naszego współżycia z narodami, z którymi przecież przez wieki łączyła nas wspólna państwowość. Myślę, że to są ważne sprawy. Ja bym ze swojej strony bardzo prosił komisję, żeby nad tym moim wnioskiem się zastanowiła, tym bardziej że ten wniosek nie wypływa tylko z mojego przekonania. Myślę, że on jak gdyby odzwierciedla nasze wspólne przekonanie, że my mamy… Chcemy, żeby te rejony przygraniczne, które w różnych kwestiach doznały różnego rodzaju uszczerbków – czy to w kwestii naruszenia infrastruktury drogowej, czy to w innych sprawach, również w zakresie turystyki – jak najszybciej wyszły z tych trudnych czasów. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-35">
+          <u xml:id="u-35.0" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Bardzo dziękuję, Panie Wojewodo.</u>
+          <u xml:id="u-35.1" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Ja myślę, że to jest ważna konkluzja. Rozmawialiśmy już z panem senatorem Mariuszem Gromką, że rzeczywiście warto pomyśleć, czy można by było zastosować bon turystyczny jako pewną formę wsparcia i rekompensaty dla tych przedsiębiorców z branży turystycznej, którzy działają w tym pasie przygranicznym w województwie podlaskim, ale też lubelskim i podkarpackim. No, ta dostępność dla turystów już od dłuższego czasu jest tam rzeczywiście ograniczona, więc jest to na pewno kwestia do przemyślenia.</u>
+          <u xml:id="u-35.2" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie…</u>
+          <u xml:id="u-35.3" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Pan senator Mariusz Gromko. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-36">
+          <u xml:id="u-36.0" who="#SenatorMariuszGromko">Szanowni Państwo, w mojej opinii Polski Bon Turystyczny to przede wszystkim promocja Polski turystycznej wśród Polaków. Jak wszyscy wiemy, po przemianach w latach dziewięćdziesiątych wielu Polaków z zadowoleniem przyjęło to, że zostały otwarte granice, i chętnie wyjeżdżało za granicę, tam spędzało wakacje, tam wydawało swoje pieniądze. Tymczasem właśnie dzięki Polskiemu Bonowi Turystycznemu jesteśmy w stanie tę tendencję troszeczkę odwrócić i wypromować Polskę turystyczną wśród Polaków.</u>
+          <u xml:id="u-36.1" who="#SenatorMariuszGromko">Ta kwota ponad 2 miliardów, która trafiła w bonach do polskich przedsiębiorców, to nie są jedyne środki, jakie do nich trafiły. Wszyscy zdajemy sobie sprawę, że te ponad 2 miliardy zł w bonach realnie pociągnęły za sobą 2 albo 3 razy tyle wydatków, które ponieśli Polacy wybierający różne zorganizowane formy spędzania czasu. Ja myślę, że to jest bardzo korzystny aspekt działania tego programu.</u>
+          <u xml:id="u-36.2" who="#SenatorMariuszGromko">Mam nadzieję, że te środki w większości zostaną bardzo dobrze zainwestowane w polską turystykę, że będziemy w stanie wygenerować kolejne atrakcje, kolejne ciekawostki, które później spowodują, że nawet obcokrajowcy będą chcieli nas odwiedzać. Dzięki temu dofinansowaniu, dzięki tym nowym atrakcjom będziemy dla nich ciekawym miejscem do spędzania czasu. Oni będą później przyjeżdżać do Polski, żeby tutaj podziwiać wspólnie z nami piękne zakątki naszego kraju. Mam nadzieję, że przede wszystkim Podlasie na tym skorzysta. Myślę, że to jest główna kwestia, która od strony gospodarczej może nas cieszyć. Mam nadzieję, że ten polski bon również w dalszej perspektywie przyniesie wiele korzyści dla naszego regionu. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-37">
+          <u xml:id="u-37.0" who="#PanPiotrTrzcinski">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-37.1" who="#PanPiotrTrzcinski">Wiem, Pani Przewodnicząca, że właściwie już kończy się nam czas, ale jest jeszcze tyle ważnych słów do powiedzenia, że pozwolę sobie poprosić o wypowiedź – właśnie na temat Podlasia, ale też kwestii podniesionej przez pana wojewodę – przedstawicieli samorządu, którzy są razem z nami. Czy moglibyście państwo krótko ustosunkować się do tego, czy rzeczywiście te zaproponowane rozwiązania i wnioski podniesione przez pana wojewodę… Czy państwo także je podzielacie? Czy jest tutaj jedność drogi i kierunku, w którym chcielibyście państwo podążać?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-38">
+          <u xml:id="u-38.0" who="#WojtGminyTurosnKoscielnaGrzegorzJakuc">Pani Przewodnicząca! Szanowni Państwo!</u>
+          <u xml:id="u-38.1" who="#WojtGminyTurosnKoscielnaGrzegorzJakuc">Jestem samorządowcem, ale również mam przyjemność i zaszczyt reprezentować Związek Gmin Wiejskich Województwa Podlaskiego, który grupuje 96 samorządów, czyli, można powiedzieć… Niektórzy twierdzą, że to prawie wszystkie samorządy.</u>
+          <u xml:id="u-38.2" who="#WojtGminyTurosnKoscielnaGrzegorzJakuc">Myślę, że z dyskusji i z państwa opinii wynika, że celowość, zasadność tej formy wsparcia jest zupełnie niepodważalna. Dziękujemy, że nasze społeczeństwo może z tego korzystać.</u>
+          <u xml:id="u-38.3" who="#WojtGminyTurosnKoscielnaGrzegorzJakuc">Korzystając z tego, że jesteśmy na posiedzeniu Komisji Gospodarki i Innowacyjności, zwrócę uwagę na pewien aspekt techniczny. Zastanawiałem się podczas prezentacji, dlaczego nasze województwo, nasz region tak znacząco odbiega od reszty, jeżeli chodzi o wykorzystanie tego bonu. Pragnę zwrócić uwagę na jeden aspekt techniczny. Mówiąc o konieczności zdalnej pracy i nauki oraz o innych potrzebach związanych z korzystaniem z rozwiązań internetowych i cyfrowych, nie zauważamy jednego elementu. Otóż na terenie naszego regionu występują problemy z dostępem do sieci. Być może jest to trudne do wyobrażenia, ale z uwagi na specyfikę naszego regionu, czyli duże odległości, duże obszary i stosunkowo małe zaludnienie, ten ekonomiczny wymiar budowy rozległych sieci internetowych jest niestety trudny do spięcia. Jest znaczący postęp w budowie sieci w ramach programów regionalnych i programów krajowych, ale proszę mieć świadomość, że wpływ na to, że ten bon nie jest u nas wykorzystywany nawet na średnim poziomie krajowym, może mieć to, że i przedsiębiorcy, i osoby, które mieszkają na terenie naszego regionu, mają większe trudności z dostępem do nowoczesnych technologii. Chciałbym uświadomić państwu, że jeżeli… Wiem, że państwo nie macie na to bezpośredniego wpływu, ale jeżeli państwo zetkniecie się w czasie swojej pracy z taką dyskusją, to miejcie świadomość, że u nas nakłady na sieć szerokopasmową, na tę szczególnie wydajną sieć internetową, są jeszcze większe. Jest potrzebne większe wsparcie, bo u nas trudniej to zbudować. Dziękuję serdecznie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-39">
+          <u xml:id="u-39.0" who="#PanPiotrTrzcinski">Drodzy Państwo, był to kolejny, jak powiedziałem, ważny głos, zwracający uwagę także na aspekty techniczne.</u>
+          <u xml:id="u-39.1" who="#PanPiotrTrzcinski">Bardzo proszę, jest kolejny głos płynący z samorządu, i to z tego regionu, co mnie ogromnie cieszy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-40">
+          <u xml:id="u-40.0" who="#DyrektorPodlaskiegoMuzeumKulturyLudowejArturGawel">Szanowni Państwo!</u>
+          <u xml:id="u-40.1" who="#DyrektorPodlaskiegoMuzeumKulturyLudowejArturGawel">Chciałbym bardzo serdecznie podziękować pani senator za zaproszenie. Ja reprezentuję akurat jednostkę kultury. Wydawałoby się, że jest to coś odległego, niezwiązanego z Polskim Bonem Turystycznym. Jako muzeum oczywiście przyjmujemy zorganizowane grupy turystyczne, ale też turystów indywidualnych. Rodziny, które przyjeżdżają do nas, informują nas o tym, że korzystają z Polskiego Bonu Turystycznego. Mało tego, zdarza się nawet, że w rozmowach podkreślają, że to właśnie dzięki temu bonowi turystycznemu mają możliwość wyjazdu i korzystania z wypoczynku.</u>
+          <u xml:id="u-40.2" who="#DyrektorPodlaskiegoMuzeumKulturyLudowejArturGawel">Jeśli chodzi o taki konkretny postulat – bo pani senator podkreśliła, że to jest czas pewnych podsumowań – to chciałbym tutaj zauważyć, że muzeum, które reprezentuję, jest również miejscem wypoczynku dzieci w formie kolonii, ale także półkolonii. Podkreślając ten aspekt społeczny, chciałbym zauważyć, że te dzieci, które mają możliwość korzystania z wypoczynku w formie kolonii, mogą korzystać z bonu turystycznego, natomiast te, które korzystają z półkolonii, niestety tej możliwości nie mają. A mam takie wrażenie, że to właśnie te dzieci, które korzystają z półkolonii, często pochodzą z rodzin, które są mniej zamożne. Rodziców nie stać nawet na to, żeby wysłać dzieci na ten właśnie pełny kolonijny wypoczynek. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-41">
+          <u xml:id="u-41.0" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Dziękuję, Panie Dyrektorze.</u>
+          <u xml:id="u-41.1" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Pan senator Rafał Ambrozik. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-42">
+          <u xml:id="u-42.0" who="#SenatorRafalAmbrozik">Dziękuję, Pani Marszałek.</u>
+          <u xml:id="u-42.1" who="#SenatorRafalAmbrozik">Pani Marszałek! Szanowni Państwo!</u>
+          <u xml:id="u-42.2" who="#SenatorRafalAmbrozik">Ja chciałbym zwrócić uwagę na tę kompleksowość ustaw wprowadzanych w trudnej sytuacji – wpierw pandemicznej, później związanej z agresją na granicy wschodniej. To są środki pochodzące z tarcz antykryzysowych. No, te miliardy, setki miliardów złotych dla polskich przedsiębiorców, miały chronić polską gospodarkę.</u>
+          <u xml:id="u-42.3" who="#SenatorRafalAmbrozik">Była poruszana kwestia inwestycji w sieć internetową. No, tu też są programy realizowane przez rząd. Mam na myśli program „Cyfrowa Polska”, który miał służyć właśnie cyfrowemu zabezpieczeniu gmin.</u>
+          <u xml:id="u-42.4" who="#SenatorRafalAmbrozik">Myślę, że to jest ważne, że spotykamy się dzisiaj w Białymstoku. Bardzo dobra koncepcja rozmowy została zaproponowana przez panią marszałek, przez panią przewodniczącą. Ale jest to także inicjatywa senatora Mariusza Gromki i pana senatora Komorowskiego, mieszkańców ziemi podlaskiej, przepięknej ziemi podlaskiej. Nasza wizyta tutaj, wizyta komisji gospodarki, to doskonała okazja do promocji Podlasia. Ja się cieszę, że przyjechało tylu senatorów. Sam jestem z województwa łódzkiego. I proszę spojrzeć: tu są senatorowie ze Zjednoczonej Prawicy. Ja ubolewam nad tym, że nasza opozycja nie znalazła czasu, żeby tutaj przyjechać i podziwiać, ale również promować Podlasie, ten ważny dla Polski region. Jeszcze raz bardzo serdecznie dziękuję za to spotkanie, za możliwość rozmowy, dyskusji.</u>
+          <u xml:id="u-42.5" who="#SenatorRafalAmbrozik">No, bon turystyczny to sukces. Można oczywiście mieć jakieś zastrzeżenia, jednak co do zasady ta koncepcja się sprawdziła. Było to też ważne pod względem społecznym. Mogliśmy odnowić czy poprawić relacje międzyludzkie, odnowić relacje rodzinne.</u>
+          <u xml:id="u-42.6" who="#SenatorRafalAmbrozik">Jeszcze raz dziękuję za spotkanie, za zaproszenie do Białegostoku.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-43">
+          <u xml:id="u-43.0" who="#PanPiotrTrzcinski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-43.1" who="#PanPiotrTrzcinski">Bardzo proszę. Widzę, że są kolejne osoby chętne do tego, żeby się wypowiedzieć. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-44">
+          <u xml:id="u-44.0" who="#BurmistrzSupraslaRadoslawDobrowolski">Radosław Dobrowolski, burmistrz Supraśla.</u>
+          <u xml:id="u-44.1" who="#BurmistrzSupraslaRadoslawDobrowolski">Pani Senator, bardzo dziękuję za to spotkanie. Tak samo wyrazy podziękowania składam senatorowi z naszej ziemi, panu Mariuszowi Gromce. Panią senator poznałem już na wyjazdach studyjnych grupy z Sokołowa Podlaskiego, z okolicy Siedlec, kiedy to wspólnie promowaliśmy Wielki Gościniec Litewski. Pani senator jest w ten projekt bardzo zaangażowana, tak że można powiedzieć, że nie tylko bon turystyczny, ale i inne działania są przez państwa popierane.</u>
+          <u xml:id="u-44.2" who="#BurmistrzSupraslaRadoslawDobrowolski">Ja chcę powiedzieć, że bon turystyczny to bardzo dobry pomysł. On nie tylko wspiera naszych przedsiębiorców, ale też ogólnie rozwija naszą młodzież, daje pewną alternatywę tym, którym brakuje możliwości – przede wszystkim związane jest to z finansami – skorzystania z oferty turystycznej. To dotyczy zwłaszcza tych najsłabiej uposażonych, chcę to podkreślić.</u>
+          <u xml:id="u-44.3" who="#BurmistrzSupraslaRadoslawDobrowolski">My jako uzdrowisko mamy… Supraśl to miasto liczące 4,5 tysiąca mieszkańców. Mamy 4 hotele i bardzo dużo miejsc noclegowych oferowanych przez prywatnych gestorów. To daje ok. 700 miejsc, nawet ponad 700 miejsc, gdzie przebywają turyści i kuracjusze.</u>
+          <u xml:id="u-44.4" who="#BurmistrzSupraslaRadoslawDobrowolski">Zewsząd słyszę takie głosy, że gdyby nie te tarcze, gdyby nie pomoc ze strony polskiego rządu, gdyby nie bon turystyczny… Zwłaszcza właściciele hoteli to mówią. No, nie wiadomo, czy nasze hotele by przetrwały ten 2-letni okres kryzysu. Tak że cieszę się, że ten program, ten Polski Bon Turystyczny, jest rozwijany. A w takich newralgicznych miejscach, gdzie czuje się tętno gospodarcze… To jest związane z branżą turystyczną, uzdrowiskową. My dobrze wiemy – mogę to poświadczyć – jak ważny jest ten program dla naszych przedsiębiorców i dla tych, którzy z tego programu korzystają.</u>
+          <u xml:id="u-44.5" who="#BurmistrzSupraslaRadoslawDobrowolski">Dlatego też bardzo serdecznie dziękuję za to spotkanie i w ogóle za to, że nasi parlamentarzyści, nasi rządzący wprowadzają takie dobre dla Polski rozwiązania. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-45">
+          <u xml:id="u-45.0" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Pan przewodniczący Wojciech Piecha. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-46">
+          <u xml:id="u-46.0" who="#SenatorWojciechPiecha">Szanowni Państwo!</u>
+          <u xml:id="u-46.1" who="#SenatorWojciechPiecha">Cieszę się, że tu jestem, że jestem na Podlasiu, bo nigdy nie miałem okazji być na waszej ziemi. No, jestem pod wrażeniem, bo macie czyste powietrze i piękne, zielone okolice. Ja pochodzę ze Śląska. Tam życie troszeczkę inaczej wygląda: zadymienie, zapylenie…</u>
+          <u xml:id="u-46.2" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Ale chyba już nie…</u>
+          <u xml:id="u-46.3" who="#SenatorWojciechPiecha">No, w tej chwili jest już zdecydowanie lepiej, zdecydowanie lepiej. Program „Czyste powietrze” troszeczkę złagodził te dolegliwości, którym byliśmy poddawani.</u>
+          <u xml:id="u-46.4" who="#SenatorWojciechPiecha">Ale tu wybrzmiał głos pana wojewody, który próbuje nas zachęcić do tego, ażeby działać w kierunku umożliwienia tym hotelarzom czy przedsiębiorcom przygranicznym… Oni też mieliby dostać jakieś dodatkowe wsparcie, bo sytuacja na granicy białoruskiej czy wojna na Ukrainie powodują, że ten potencjał turystyczny nie jest tam w pełni wykorzystywany. Nasze media też temu nie sprzyjają. No, niektóre media wręcz obwieszczają, że to jest punkt zapalny, że to jest punkt niebezpieczny, że turyści nie powinni tam trafiać. Ubolewam nad tym, że takie głosy pojawiają się w naszej prasie. No, miejmy nadzieję, że po 1 lipca to się zmieni. Wtedy będziemy już mogli korzystać z całego pasa przygranicznego i ta turystyka będzie się rozwijała. No, życzę państwu, ażeby tak się stało. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-47">
+          <u xml:id="u-47.0" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-47.1" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Myślę, Panie Redaktorze…</u>
+          <u xml:id="u-47.2" who="#DyrektorBiuraPodlaskiejRegionalnejOrganizacjiTurystycznejSlawomirKieda">A czy ja mogę jeszcze chwilkę zająć?</u>
+          <u xml:id="u-47.3" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Tak, tak. Bardzo proszę.</u>
+          <u xml:id="u-47.4" who="#DyrektorBiuraPodlaskiejRegionalnejOrganizacjiTurystycznejSlawomirKieda">Sławomir Kieda, Podlaska Regionalna Organizacja Turystyczna.</u>
+          <u xml:id="u-47.5" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Bardzo proszę, Panie Dyrektorze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-48">
+          <u xml:id="u-48.0" who="#DyrektorBiuraPodlaskiejRegionalnejOrganizacjiTurystycznejSlawomirKieda">Szanowni Państwo!</u>
+          <u xml:id="u-48.1" who="#DyrektorBiuraPodlaskiejRegionalnejOrganizacjiTurystycznejSlawomirKieda">My z uwagą monitorujemy sytuację branży turystycznej w województwie podlaskim. Prowadzimy regionalne centrum informacji turystycznej i w ostatnich 2 latach, które naprawdę nie były łatwe dla branży, zaobserwowaliśmy nikłą świadomość tego, jak naprawdę wyglądała rzeczywistość w naszym województwie. Zmagaliśmy się z nierzetelnymi informacjami, które obiegły szeroko internet, które obiegły media. Prostowaliśmy to. W ostatnim czasie opublikowaliśmy taki przewodnik, jak bezpiecznie zwiedzać region Puszczy Białowieskiej. Zobrazowaliśmy za pomocą mapy, w formie graficznej, jak rzeczywiście wyglądał ten wyłączony pas przy granicy, który tak naprawdę nie obejmował połowy naszego województwa, ale zaledwie 3 km przy granicy. Rzeczywiście dostrzegamy konieczność zintensyfikowania działań informacyjno-promocyjnych. Działając we współpracy nie tylko z Polską Organizacją Turystyczną, ale również z samorządem województwa podlaskiego, przy wsparciu pana marszałka Artura Kosińskiego pozyskaliśmy dodatkowe środki na intensywną kampanię, którą lada moment uruchomimy. Tak że w lipcu, mam nadzieję, będziemy obecni w mediach. Gorąco zachęcamy do planowania urlopu w województwie podlaskim, do zachwycania się naturą w naszym regionie. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-49">
+          <u xml:id="u-49.0" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Bardzo dziękuję, Panie Dyrektorze.</u>
+          <u xml:id="u-49.1" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">My już wczoraj wysłuchaliśmy państwa prezentacji. Pani prezes i pan dyrektor Podlaskiej Regionalnej Organizacji Turystycznej w szerokim zakresie omówili te aspekty rozwoju turystyki na terenie województwa podlaskiego oraz to, jak budujcie ten potencjał, jak go pomnażacie. Na pewno wielu senatorów planuje już urlop na Podlasiu. Rzeczywiście wykonujecie państwo ogromną pracę, za którą chcielibyśmy podziękować.</u>
+          <u xml:id="u-49.2" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Dziękuję też panu burmistrzowi Supraśla, który już wyszedł, a także panu przewodniczącemu…</u>
+          <u xml:id="u-49.3" who="#SenatorWojciechPiecha">Tam jeszcze ktoś prosił o głos.</u>
+          <u xml:id="u-49.4" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Tak, pan dyrektor. Tylko że głos chciałaby zabrać jeszcze pani senator Dorota Tobiszowska. Potem pan dyrektor.</u>
+          <u xml:id="u-49.5" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-50">
+          <u xml:id="u-50.0" who="#SenatorDorotaTobiszowska">Witam państwa bardzo serdecznie.</u>
+          <u xml:id="u-50.1" who="#SenatorDorotaTobiszowska">Pani Przewodnicząca! Szanowni Państwo!</u>
+          <u xml:id="u-50.2" who="#SenatorDorotaTobiszowska">Ja nie chciałam się odzywać, ale ponieważ mój przedmówca ze Śląska powiedział, że ten Śląsk jest nie za bardzo czysty, to ja muszę się odnieść do tego i powiedzieć, że Śląsk jest czysty, Śląsk jest zielony. Tak więc nie zgadzam się z tym. To po pierwsze.</u>
+          <u xml:id="u-50.3" who="#SenatorDorotaTobiszowska">Po drugie, ja jestem w o tyle dobrej sytuacji, że jestem członkiem i komisji gospodarki, i komisji rodziny. Dlaczego? Dlatego że jako senator jestem czynnym pracownikiem Polskiej Grupy Górniczej, reprezentuję branżę górniczą. A komisję rodziny wybrałam dlatego, że już prawie 30 lat jestem w stowarzyszeniu „Rudzkie Konto Pomocy”, gdzie udzielamy różnych darmowych porad prawnych i organizujemy różnego rodzaju wyjazdy, również dzieci.</u>
+          <u xml:id="u-50.4" who="#SenatorDorotaTobiszowska">Tak tylko tytułem podsumowania tego, co tu się dzieje, i tego, co tu zostało powiedziane… No, chciałabym się do tego odnieść. Z jednej strony, Szanowni Państwo, pracownicy, których też reprezentuję, doskonale wiedzą, co to jest bon turystyczny i jak go wykorzystać, nie mają z tym żadnego problemu. I tu duże ukłony należą się panu z ZUS. My też słyszeliśmy takie głosy, że ZUS sobie nie poradzi. To oczywiście była nieprawda. Pan prezes ZUS z Chorzowa powiedział, że doskonale sobie poradzili, choć oczywiście było z tym dużo pracy. Podam taką ciekawostkę, że kiedy w ZUS można było skorzystać z innych profitów… No, można było korzystać albo z wersji elektronicznej, albo też z wersji tradycyjnej, ale wszyscy chcieli korzystać właśnie z wersji elektronicznej. To pokazuje, jak dobra jest dostępność tego. A słyszało się różne głosy. Wcześniej głośno mówiono, że to będzie minus tego bonu, że ludzie sobie nie dadzą rady itd. A więc tak nie jest.</u>
+          <u xml:id="u-50.5" who="#SenatorDorotaTobiszowska">Z drugiej strony jako członek tego stowarzyszenia, o którym wspomniałam, powiem państwu, że dzieci wiedzą, co to jest bon turystyczny. Nastolatki to wiedzą i chętnie z tego korzystają. Rodzice też wiedzą, jak z tego skorzystać. My, ludzie ze Śląska, bardzo chętnie wyjeżdżamy. Nasze dzieci chętnie wyjeżdżają, korzystają z tego bonu i wyjeżdżają w góry. Istebna i Ustroń to takie najbliższe tereny.</u>
+          <u xml:id="u-50.6" who="#SenatorDorotaTobiszowska">I na koniec… Wiem, że takiego postulatu nie należy składać, ale mimo to będę prosić, będę się zwracać do ministerstwa, żeby zrobiono wszystko, aby albo to wydłużyć, albo jakąś inną formę pomocy, bardzo podobną, w tym właśnie zakresie zaproponować. Dlaczego? Dlatego że to jest bon przygotowany stricte pod określoną usługę. Wielokrotnie słyszeliśmy, że 500+ nie jest kontrolowane. No, trudno byłoby tak do końca kontrolować rodziców, jak oni te pieniążki wykorzystali. A tu mamy pieniądze, które są wykorzystywane w określonym celu. Ja uważam, że to jest bardzo dobry cel. Ja łączę i jedną, i drugą instytucję, więc wiem, że i po jednej, i po drugiej stronie wszyscy są po prostu bardzo zadowoleni.</u>
+          <u xml:id="u-50.7" who="#SenatorDorotaTobiszowska">Tak że bardzo serdecznie dziękuję za zaproszenie. Ja również zapraszam na Śląsk. U państwa jest naprawdę pięknie, cudownie. Na pewno będę zachęcała na Śląsku, żeby te właśnie tereny odwiedzać. Serdecznie dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-51">
+          <u xml:id="u-51.0" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Bardzo dziękuję, Pani Senator.</u>
+          <u xml:id="u-51.1" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">I to jest właśnie ta deklaracja, która na pewno wszystkich gospodarzy bardzo cieszy. Państwo senatorowie będą ambasadorami Podlasia w swoich regionach, a już na pewno na Śląsku, bo tutaj jest troje senatorów ze Śląska.</u>
+          <u xml:id="u-51.2" who="#Gloszsali">Czworo.</u>
+          <u xml:id="u-51.3" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Czworo?</u>
+          <u xml:id="u-51.4" who="#Gloszsali">4 osoby.</u>
+          <u xml:id="u-51.5" who="#Gloszsali">To jest zawsze dyskusyjne, ale na pewno województwo śląskie…</u>
+          <u xml:id="u-51.6" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">No, właśnie chciałam powiedzieć, że to jest dyskusyjne, bo nie wiadomo, gdzie Częstochowa leży.</u>
+          <u xml:id="u-51.7" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Szanowni Państwo, ale już tak zupełnie poważnie powiem, że rzeczywiście trzeba przyjechać na Podlasie, żeby zobaczyć, jak piękny jest to region, jak wiele ma atrakcji, a przede wszystkim jak gościnni, wspaniali są tutaj ludzie. Bo to ludzie są tutaj największą wartością. Myślę, że dla nich, dla ich gościnności, warto tutaj przyjechać.</u>
+          <u xml:id="u-51.8" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Szanowni Państwo, głos chciałby zabrać pan Wojciech Tołkin-Żmijewski, dyrektor Opery i Filharmonii Podlaskiej. Panie Dyrektorze, proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-52">
+          <u xml:id="u-52.0" who="#ZastepcaDyrektoraOperyiFilharmoniiPodlaskiejEuropejskiegoCentrumSztukiimStanislawaMoniuszkiwBialymstokuWojciechTolkinZmijewski">Dziękuję serdecznie.</u>
+          <u xml:id="u-52.1" who="#ZastepcaDyrektoraOperyiFilharmoniiPodlaskiejEuropejskiegoCentrumSztukiimStanislawaMoniuszkiwBialymstokuWojciechTolkinZmijewski">Szanowna Pani Przewodnicząca! Szanowni Państwo!</u>
+          <u xml:id="u-52.2" who="#ZastepcaDyrektoraOperyiFilharmoniiPodlaskiejEuropejskiegoCentrumSztukiimStanislawaMoniuszkiwBialymstokuWojciechTolkinZmijewski">Chciałbym w imieniu swoim oraz marszałka województwa podlaskiego serdecznie podziękować za państwa obecność w Operze i Filharmonii Podlaskiej. Mam nadzieję, że stanęliśmy na wysokości zadania i nie odczuliście państwo żadnych problemów, że było wręcz odwrotnie i wyjedziecie stąd bardzo zadowoleni.</u>
+          <u xml:id="u-52.3" who="#ZastepcaDyrektoraOperyiFilharmoniiPodlaskiejEuropejskiegoCentrumSztukiimStanislawaMoniuszkiwBialymstokuWojciechTolkinZmijewski">Chciałbym również przeprosić w imieniu pana marszałka – zostałem do tego upoważniony – za to, że nie mógł on się pojawić. W poniedziałek, o ile mi wiadomo, jest sesja absolutoryjna, a teraz są posiedzenia różnych komisji sejmikowych. Jeszcze raz bardzo przepraszam w imieniu pana marszałka za jego nieobecność.</u>
+          <u xml:id="u-52.4" who="#ZastepcaDyrektoraOperyiFilharmoniiPodlaskiejEuropejskiegoCentrumSztukiimStanislawaMoniuszkiwBialymstokuWojciechTolkinZmijewski">Chciałbym również złożyć na państwa ręce drobne upominki od Opery i Filharmonii Podlaskiej, żeby miło wspominali państwo ten pobyt, oraz odnieść się do słów pani przewodniczącej à propos jedynej sceny operowej na wschód od Wisły. Tak, to prawda, ale jesteśmy też jedyną w Polsce instytucją kultury o podwójnym profilu działalności, ponieważ łączymy w jednym miejscu operę i filharmonię, co się nie zdarza w Polsce. To taka ciekawostka na sam koniec. Jeszcze raz serdecznie dziękuję. Bardzo miło było państwa gościć. Mamy tutaj jeszcze kilka ciekawostek, które moi pracownicy zaraz państwu pokażą.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-53">
+          <u xml:id="u-53.0" who="#PanPiotrTrzcinski">Bardzo dziękujemy.</u>
+          <u xml:id="u-53.1" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Dziękujemy gospodarzowi.</u>
+          <u xml:id="u-53.2" who="#komentarz">Oklaski</u>
+          <u xml:id="u-53.3" who="#PanPiotrTrzcinski">Wielkie brawa, oczywiście.</u>
+          <u xml:id="u-53.4" who="#PanPiotrTrzcinski">Drodzy Państwo, absolutnie musimy już kończyć, ponieważ czas nam się skończył. Z dziennikarskiego punktu widzenia nie byłbym jednak do końca tą dyskusją usatysfakcjonowany, gdybyśmy nie spięli jej pewną klamrą, pytaniem do pani prezes. Otóż padło wiele pytań o to, czy bon będzie kontynuowany. Czy jest taka idea? Czy jest taka chęć? Mamy informację, że jest kontynuowany projekt dotyczący certyfikatu dobrych praktyk, który pozwolił pracownikom Polskiej Organizacji Turystycznej pojechać w różne miejsca i zobaczyć, poznać problemy lokalnych przedsiębiorców. Ale czy jest w ogóle… O króciutką odpowiedź bym prosił, Pani Prezes. Czy jest w ogóle taka wola, żeby bon był w jakikolwiek sposób przedłużony?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-54">
+          <u xml:id="u-54.0" who="#WiceprezesPolskiejOrganizacjiTurystycznejAnnaSalamonczykMochel">No, proszę państwa, króciutko odpowiem, że tak. Państwo w tej dyskusji sami potwierdziliście wiele pozytywnych aspektów bonu. Zgadzam się tu z panem senatorem, że warto dyskutować, w jakim kierunku iść i jak to zmieniać, jak to udoskonalać. Nie zdradzę pewnie tajemnicy, mówiąc, że wczoraj odbyliśmy dyskusję z branżą, z udziałem pana ministra Andrzeja Guta-Mostowego, który rzeczywiście potwierdził, że taka wola jest. Jeśli chodzi o przedłużenie, to pewnie będzie to rozpatrywane.</u>
+          <u xml:id="u-54.1" who="#WiceprezesPolskiejOrganizacjiTurystycznejAnnaSalamonczykMochel">W tym momencie dla nas najbardziej istotne jest to, żeby bon został wykorzystany jak najbardziej efektywnie do 30 września, i na tym się skupiamy, chcemy realizować działania promocyjne. Niemniej bez wątpienia dobrze by było, gdyby forma wsparcia branży turystycznej, jaką był bon, ten innowacyjny projekt, została ugruntowana w przestrzeni publicznej. To już jest rola państwa. Wobec tego, że minister Andrzej Gut-Mostowy nadzoruje dziś turystykę, na pewno takie działania będą podejmowane.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-55">
+          <u xml:id="u-55.0" who="#PanPiotrTrzcinski">Bardzo dziękuję, Pani Prezes.</u>
+          <u xml:id="u-55.1" who="#PanPiotrTrzcinski">Ja chciałbym, już kończąc, wszystkim państwu bardzo serdecznie podziękować. Dziękuję także pani przewodniczącej, pani senator, za zaproszenie do dzisiejszej dyskusji. Dziękuję również za zaproszenie na Podlasie. Ja, Drodzy Panowie Senatorowie, też jestem ze Śląska, ale z ogromną przyjemnością przyjeżdżam na Podlasie, ponieważ uwielbiam tu wypoczywać. A Białowieża, Panie Wojewodo, jest moim absolutnie ulubionym miejscem, jeżeli chodzi o obcowanie ze wspomnianą przyrodą. Bardzo serdecznie państwu dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-56">
+          <u xml:id="u-56.0" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Bardzo dziękujemy panu redaktorowi za moderowanie dyskusji.</u>
+          <u xml:id="u-56.1" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Szanowni Państwo, będziemy kończyć posiedzenie Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności. Jeszcze tylko takie krótkie podsumowanie. Rzeczywiście po tej dyskusji i po prezentacjach – ale przede wszystkim po dyskusji – możemy powiedzieć, że Polski Bon Turystyczny spełnił swoją funkcję, że jest bezpośrednim wsparciem dla polskiej branży turystycznej. Już 2 miliardy 300 milionów zł, trafiło do branży turystycznej właśnie za sprawą Polskiego Bonu Turystycznego, a do programu przystąpiło prawie 30 tysięcy podmiotów z branży turystycznej.</u>
+          <u xml:id="u-56.2" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">A przecież, tak jak słusznie zauważył pan senator Mariusz Gromko, oprócz tego bonu każdy wydaje jeszcze dodatkowe środki. Bon jest często tylko pretekstem, żeby wyruszyć w drogę, pojechać w jakieś miejsce. Oprócz bonu Polacy wydają na wypoczynek własne pieniądze, własne środki.</u>
+          <u xml:id="u-56.3" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Ale bon to nie tylko program gospodarczy. To także bardzo ważny program społeczny, który jest wsparciem dla kilku milionów polskich rodzin. Tym wsparciem objętych jest 7 milionów 200 tysięcy polskich dzieci. No, przecież to do nich ta pomoc jest kierowana. I co jest jeszcze bardzo ważne? To, o czym tutaj państwo mówiliście. Dzięki bonowi turystycznemu 26% polskich dzieci mogło po raz pierwszy wyjechać i skorzystać z wypoczynku czy też z jakichś atrakcji turystycznych. To też zapobiega pewnym wykluczeniom, niweluje te wykluczenia. Tak więc ten aspekt społeczny jest tutaj bardzo ważny.</u>
+          <u xml:id="u-56.4" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Pojawiły się też inne ważne aspekty, aspekty poruszane tutaj przez państwa, jak chociażby to, że bon wzmacnia konkurencyjność w turystyce – o tym mówiła pani senator Ewa Gawęda – wpływa na rozwój oferty turystycznej. Bon zachęca też, Szanowni Państwo, do korzystania z oferty turystycznej tych, którzy nigdy wcześniej tego nie robili, no i, co na pewno też jest ważne, wprowadza innowacje w życie wielu Polaków. O tym mówił pan prezes ZUS. Bon zachęca do korzystania z usług elektronicznych. Tak jak pan tutaj mówił, wiele osób po raz pierwszy skorzystało z takich usług właśnie za przyczyną ZUS i tej platformy.</u>
+          <u xml:id="u-56.5" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Tak że, Szanowni Państwo, podsumowując, możemy powiedzieć, że bon spełnił swoją funkcję. Do końca września jest on jeszcze aktualny, więc myślę, że rolą nas wszystkich jest to, aby go promować, aby 100% Polaków z tego bonu skorzystało. Oczywiście zachęcamy też do tego media, bo one mają tutaj największą siłę przekazu. Prosimy, żebyście państwo o tym bonie, o Polskim Bonie Turystycznym, mówili nie tylko u progu wakacji, ale też przez całe wakacje, tak aby jak najwięcej dzieci z dobrodziejstwa tego programu skorzystało. Szanowni Państwo, to tyle tytułem podsumowania.</u>
+          <u xml:id="u-56.6" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Bardzo dziękuję wszystkim państwu senatorom. Bardzo dziękuję wszystkim naszym gościom na czele z panem wojewodą i panią prezes Polskiej Organizacji Turystycznej za udział w tym posiedzeniu. Dziękuję panu dyrektorowi.</u>
+          <u xml:id="u-56.7" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Za chwilę, Szanowni Państwo, zamknę posiedzenie naszej komisji. Zapraszamy na krótkie zwiedzanie opery. Będziemy chyba mogli uczestniczyć w próbie, która się odbywa na scenie, więc tak bardzo cicho…</u>
+          <u xml:id="u-56.8" who="#Gloszsali">…Będziemy śpiewali.</u>
+          <u xml:id="u-56.9" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">No, nie jako artyści, ale jako widzowie oczywiście. Na pewno chętnie z tego skorzystamy. Potem zaprosimy na lunch.</u>
+          <u xml:id="u-56.10" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">A teraz, Szanowni Państwo, oficjalnie zamykam sto ósme posiedzenie Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności z udziałem senatorów z Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej.</u>
+          <u xml:id="u-56.11" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Dziękuję państwu bardzo serdecznie. Dziękuję również pracownikom Kancelarii Senatu za przygotowanie nam tego posiedzenia. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-56.12" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+          <u xml:id="u-56.13" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">A, Szanowni Państwo, chcemy na samo zakończenie podziękować bardzo serdecznie panu wojewodzie Bohdanowi Paszkowskiemu. Na ręce pana wojewody składamy podziękowania dla wszystkich służb, instytucji i organizacji z terenu Podlasia. Chcemy również podziękować panu dyrektorowi opery. Nie wiem, czy pan dyrektor jeszcze jest.</u>
+          <u xml:id="u-56.14" who="#Glosyzsali">Jest, jest.</u>
+          <u xml:id="u-56.15" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Chcielibyśmy z panem senatorem Mariuszem Gromką wręczyć orły senackie.</u>
+          <u xml:id="u-56.16" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-56.17" who="#PrzewodniczacaMariaKoc">Zapraszam tutaj państwa senatorów.</u>
+          <u xml:id="u-56.18" who="#komentarz">Koniec posiedzenia o godzinie 13 minut 16</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/senat/komisje/nk/201923-snt-nkxxx-00064-01/header.xml b/2019-2023/senat/komisje/nk/201923-snt-nkxxx-00064-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..7f548b6
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/senat/komisje/nk/201923-snt-nkxxx-00064-01/header.xml
@@ -0,0 +1,52 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-snt-nkxxx-00064-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Nadzwyczajna do spraw Klimatu (64.)</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Nadzwyczajna do spraw Klimatu (64.)</title>
+        <publisher>Kancelaria Senatu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Senat</note>
+        <note type="termNo">10</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#NK">64</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-28</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="DyrektorDepartamentuOchronyPowietrzaiPolitykiMiejskiejwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAgnieszkaSosnowska" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Departamentu Ochrony Powietrza i Polityki Miejskiej w Ministerstwie Klimatu i Środowiska Agnieszka Sosnowska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="Gloszsali" role="speaker">
+        <persName>Głos z sali</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuMiroslawReszczynski" role="speaker">
+        <persName>Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Mirosław Reszczyński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyStanislawGawlowski" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Stanisław Gawłowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorJadwigaRotnicka" role="speaker">
+        <persName>Senator Jadwiga Rotnicka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorMagdalenaKochan" role="speaker">
+        <persName>Senator Magdalena Kochan</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="NK" role="committee">
+        <orgName>Komisja Nadzwyczajna do spraw Klimatu</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/senat/komisje/nk/201923-snt-nkxxx-00064-01/text_structure.xml b/2019-2023/senat/komisje/nk/201923-snt-nkxxx-00064-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..20b446b
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/senat/komisje/nk/201923-snt-nkxxx-00064-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,179 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Początek posiedzenia o godzinie 17 minut 17</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">Posiedzeniu przewodniczy przewodniczący Stanisław Gawłowski</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Szanowni Państwo, jest godzina 17.17, z półminutowym opóźnieniem rozpoczynamy kolejne posiedzenie Komisji Nadzwyczajnej do spraw Klimatu.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Dzisiejszy porządek obrad przewiduje rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy – Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Bardzo serdecznie witam wszystkich obecnych gości. Pan minister Siarka przed posiedzeniem komisji usprawiedliwiał się, że ma jeszcze jakieś zajęcia, ale jest z nami pani dyrektor z całym zespołem z Ministerstwa Klimatu i Środowiska. Bardzo serdecznie witam panią dyrektor Agnieszkę Sosnowską wraz ze współpracownikami na posiedzeniu komisji.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Czy są jakieś uwagi do porządku obrad? Nie widzę zgłoszeń.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Państwu senatorom, tym zdalnie obradującym, przypominam o zasadach dotyczących trybu głosowania, ale nie będę ich czytał – tyle razy już to realizowaliśmy.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Muszę jednak formalne pytanie dotyczące udziału osób, które zawodowo zajmują się działalnością lobbystyczną, zadać. Czy są na sali takie osoby? Nie ma.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Możemy przystąpić do realizacji porządku obrad.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Pani Dyrektor, oddaję pani głos.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#DyrektorDepartamentuOchronyPowietrzaiPolitykiMiejskiejwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAgnieszkaSosnowska">Bardzo dziękuję, Panie Przewodniczący.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#DyrektorDepartamentuOchronyPowietrzaiPolitykiMiejskiejwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAgnieszkaSosnowska">Szanowni Panowie Senatorowie! Szanowne Panie!</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#DyrektorDepartamentuOchronyPowietrzaiPolitykiMiejskiejwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAgnieszkaSosnowska">Chciałabym przedstawić króciutko informację o przedłożeniu, o rządowym projekcie ustawy, który przeszedł przez pracę…</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#Gloszsali">Proszę głośniej.</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#DyrektorDepartamentuOchronyPowietrzaiPolitykiMiejskiejwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAgnieszkaSosnowska">…przeszedł przez pracę w parlamencie. Ustawa zmieniająca ustawę – Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw dotyczy obszaru związanego z jakością powietrza, czyli systemu zarządzania i oceny jakości powietrza. W 2012 r. i w 2014 r. zostały wprowadzone ustawy, które do tego systemu oceny i zarządzania jakością powietrza wprowadzały pewien katalog zadań. Co do części tych zadań, to zostały wskazane środki niezbędne do ich realizacji, środki, które były asygnowane z budżetów samorządów na realizację zadań związanych z przygotowaniem programów ochrony powietrza, z przygotowaniem sprawozdań z tychże programów ochrony powietrza i planów działań krótkoterminowych. Zadania te były realizowane przez samorządy województw, zarządy województw, przyjmowane przez sejmiki województw, niemniej jednak w poprzednim kształcie ustawy zadania te były finansowane z budżetów własnych tych jednostek. Ale rozumiejąc zadanie związane z przekazywaniem zadań administracji rządowej administracji samorządowej i konieczność zapewnienia finansowania… Po dość długich dyskusjach z ministrem finansów udało się przygotować taki projekt, który wychodzi naprzeciw oczekiwaniom samorządów. A mianowicie na zadania związane z systemem zarządzania i oceną jakości powietrza, na finansowanie etatów – przede wszystkim etatów, 32 etatów w 16 województwach, czyli po 2 w każdym z tych województw – przydziela się środki na 10 lat. Jest to zapewnienie na 10 lat finansowania tych zadań z budżetu rządowego. Ale nie tylko na te zadania, zadania dotyczące przygotowania programów ochrony powietrza i sprawozdań z nich, ale są… Mimo tego, że rząd przygotował cały zestaw instrumentariów, narzędzi umożliwiających czy ułatwiających przygotowanie tych dokumentów, część zadań zapewne będzie musiała być zlecona, a przygotowanie opracowania takich dokumentów też wiąże się z pewnym kosztem. Nie chcielibyśmy, aby samorządy samodzielnie ponosiły te koszty, dlatego w ramach środków z wojewódzkich funduszy ochrony środowiska zapewniliśmy współfinansowanie również przygotowania konkretnych dokumentów. Zdajemy sobie sprawę, że to nie są środki na wszystkie działania, które służą poprawie jakości powietrza, niemniej jednak zapewniamy środki na te korowe, wprost wynikające z dyrektyw unijnych wdrożonych do polskiego porządku prawnego, i wskazujemy to finansowanie. I to jest ta główna część.</u>
+          <u xml:id="u-3.5" who="#DyrektorDepartamentuOchronyPowietrzaiPolitykiMiejskiejwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAgnieszkaSosnowska">Oczywiście były 2 ustawy, 2 reguły wydatkowe dotyczące tego zadania, tego i zadań realizowanych przez Inspekcję Ochrony Środowiska, Inspekcję Handlową i Główny Urząd Nadzoru Budowlanego, zadań związanych z pomiarami kontrolnymi w zakresie wartości lotnych związków organicznych. Tutaj chodzi o proces związany z wykorzystywaniem substancji zawierających rozpuszczalniki. To również wymaga ponoszenia pewnych kosztów. I w przypadku tychże instytucji jest zapewnione finansowanie zadań związanych z monitorowaniem tych substancji, a dzięki temu umożliwienie przygotowania sprawozdań – środki zostały zabezpieczone w regule wydatkowej również na 10 lat, z przesunięciem między rokiem 2024 a 2033, bo te przepisy weszły w życie nieco później niż przepisy, o których wspomniałam wcześniej, dotyczące sytemu zarządzania i oceny jakości powietrza, czyli między rokiem 2022 i 2031. W tym roku też częściowo zadania będą finansowane proporcjonalnie do pozostałych części roku, od wejścia w życie ustawy do końca roku, i również środki te trafią do samorządów.</u>
+          <u xml:id="u-3.6" who="#DyrektorDepartamentuOchronyPowietrzaiPolitykiMiejskiejwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAgnieszkaSosnowska">Obszarem, który też chcemy w pewien sposób usztywnić, jest kwestia dotycząca stref, w których dokonywana jest ocena jakości powietrza. Dotychczas w Polsce w 46 strefach była dokonywana… był monitoring i ocena jakości powietrza, i był obowiązek przygotowania przez zarządy województw programów ochrony powietrza wszędzie tam, gdzie w tych strefach były przekroczone normy jakości powietrza. Te programy zostały przygotowane na bazie danych związanych z oceną jakości powietrza przygotowaną przez Główny Inspektorat Ochrony Środowiska za rok 2018, przygotowane były w roku 2020, uchwalono wszystkie 31 programów ochrony powietrza. Ale w międzyczasie nastąpiły zmiany liczby osób mieszkających w poszczególnych strefach. Spowodowało to, że 2 miasta, Legnica i Kalisz, utraciły status miast stutysięczników. No i nie chcąc z jednej strony narażać samorządy na konieczność przygotowania nowych dokumentów, w innym układzie graficznym, a z drugiej strony nie chcąc też narażać głównego inspektora ochrony środowiska na konieczność dokonywania odrębnej, innej i niezsynchronizowanej oceny jakości powietrza, postanowiliśmy wprowadzić odpowiednią definicję i załączyć stosowne załączniki do ustawy, aby usztywnić, umożliwić ocenę jakości powietrza w systemie stałym, ciągłym, dotyczącym 46 stref. No i, tak jak powiedziałam, ma to na celu uporządkowanie i umożliwienie realizacji już przyjętych dokumentów.</u>
+          <u xml:id="u-3.7" who="#DyrektorDepartamentuOchronyPowietrzaiPolitykiMiejskiejwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAgnieszkaSosnowska">Wspomnę jeszcze o zmianach, które niesie ustawa, a mianowicie o zmianach w ustawie o wspieraniu termomodernizacji i remontów oraz o centralnej ewidencji emisyjności budynków. Przyjmując ustawę w roku 2018 i 2020, dokonując pewnych zmian… Niestety, rozjechały się pewne terminy. W związku z tym wprowadziliśmy cały szereg zmian porządkujących, które umożliwią jednolite stosowanie przepisów. One dotyczyły też obszaru rządowego programu „Stop Smog”, więc chcielibyśmy wykorzystać w pełni wszystkie środki, które zostały powierzone na realizację tego programu między gminami a Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej, chcielibyśmy zapewnić skuteczną realizację tego programu do końca 2028 r. i wszystkie środki, które zostały zabukowane, wykorzystać.</u>
+          <u xml:id="u-3.8" who="#DyrektorDepartamentuOchronyPowietrzaiPolitykiMiejskiejwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAgnieszkaSosnowska">Jeszcze… Na etapie prac parlamentarnych zostały wprowadzone przez posłów 2 poprawki. Jedna poprawka, która pośrednio wpłynie też na poprawę jakości powietrza, dotyczy systemu oceny spełniania wymagań jakości paliw stałych stosowanych w gospodarstwach domowych. Aby uzyskać bardziej reprezentatywny okres do analizy, analizy w zakresie jakości środowiska, w zakresie wpływu na konsumentów i konkurencyjność oraz oczywiście na zdrowie obywateli, posłowie zaproponowali wydłużenie okresu, którego dotyczy przegląd, z 2 do 4 lat. Rząd wyraził poparcie i stosowna zmiana w art. 2 została wprowadzona. Analogicznie posłowie podnieśli też potrzebę wprowadzenia do tej ustawy przepisów wynikających wprost z rozporządzenia wykonawczego Komisji, rozporządzenia, które zostało przyjęte 8 marca, opublikowane z końcem marca, a dotyczy przedsiębiorców prowadzących… objętych systemem handlu uprawnieniami do emisji i możliwości wykorzystywania biomasy. Mimo że co do biomasy nie ma jeszcze certyfikacji kryteriów zrównoważonego rozwoju, to by umożliwić jej wykorzystywanie i rozliczanie, a dzięki temu takie bardziej racjonalne wykorzystanie uprawnień do emisji w praktyce… Przełoży się to z jednej strony na poprawę jakości powietrza, bo emisje z biomasy są znacząco mniejsze niż te z paliw kopalnych, a z drugiej strony na sprawne rozliczanie się przedsiębiorców w ramach systemu handlu emisjami, co zapewne też poprawi ich konkurencyjność i funkcjonowanie na rynku.</u>
+          <u xml:id="u-3.9" who="#DyrektorDepartamentuOchronyPowietrzaiPolitykiMiejskiejwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAgnieszkaSosnowska">Myślę, że to tyle, tak króciutko o tych przepisach. Takie przepisy, przedłożenie rządowe, projekt rządowy, projekt sejmowych zmian… Bardzo dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Panie Mecenasie?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuMiroslawReszczynski">Szanowny Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo! Szanowni Państwo!</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuMiroslawReszczynski">Pozwolę sobie przedstawić opinię Biura Legislacyjnego do omawianej ustawy. Biuro podniosło kilka uwag szczegółowych do omawianej ustawy. Pozwolę sobie w skrócie je przedstawić.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuMiroslawReszczynski">Pierwsza uwaga dotyczy art. 2 i art. 6 ustawy, które wprowadzają zmiany odpowiednio w ustawie z dnia 25 sierpnia 2006 r. o systemie monitorowania i kontroli jakości paliw oraz do ustawy z dnia 12 czerwca 2015 r. o systemie handlu uprawnieniami dla emisji gazów cieplarnianych. Zakres tych zmian został przed chwilą szczegółowo wskazany przesz panią dyrektor, więc nie będę tego powtarzał. Wskazujemy jedynie, że poprawki te, wprowadzające zmiany w tych ustawach, w ustawie nowelizującej, zostały zgłoszone na posiedzeniu sejmowej Komisji Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa bez zachowania trybu wymaganego dla sejmowego postępowania ustawodawczego. Pragnę zwrócić uwagę, że zgodnie z orzecznictwem Trybunału Konstytucyjnego podstawowe treści, które znajdą się ostatecznie w ustawie, powinny przebyć pełną drogę, procedurę 3 czytań, a więc muszą być objęte pierwotną materią projektu przekazanego do Sejmu. Mówią o tym zapisy art. 118 i art. 119 konstytucji. Konsekwencją wskazanej zasady odnoszącej się do poprawek zgłaszanych w toku procesu ustawodawczego jest ograniczenie dopuszczalnej materii poprawek i zakaz omijania inicjatywy ustawodawczej poprzez wprowadzenie do projektu nowości normatywnych. Trybunał Konstytucyjny podkreśla, że treść zgłoszonych podczas rozpatrywania projektu ustawy przez Sejm poprawek nie może iść tak daleko, aby uczynić przedmiotem kolejnych czytań projekt, którego zakres w takim stopniu różni się od złożonej inicjatywy ustawodawczej, że jest to w istocie projekt innej ustawy. W związku z powyższym podnosimy, że propozycja zawarta w art. 6 oraz w art. 2 ustawy nowelizującej nie przeszła pełnej procedury 3 czytań, tym samym – nie oceniając ich merytorycznej zasadności – można stwierdzić, że istnieją przesłanki do uznania przepisów art. 2 i art. 6 ustawy nowelizującej za niezgodne z art. 118 ust. 1 i art. 119 ust. 1 i 2 konstytucji przez to, że zostały uchwalone przez Sejm bez dochowania trybu wymaganego dla sejmowego postępowania ustawodawczego.</u>
+          <u xml:id="u-5.3" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuMiroslawReszczynski">Skutkiem omawianej uwagi jest propozycja poprawek. Proponujemy, ażeby skreślić art. 2 i art.6, które wprowadzają do nowelizacji zmiany w tych wskazanych przeze mnie ustawach, oraz zmianę w art. 14 – jest to zmiana wynikowa, wynikająca z uchylenia, ze skreślenia art. 2 i art. 6. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-5.4" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuMiroslawReszczynski">Czy mam wszystkie proponowane poprawki…</u>
+          <u xml:id="u-5.5" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Tak, poproszę, tak będzie szybciej. I będziemy dyskutować.</u>
+          <u xml:id="u-5.6" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuMiroslawReszczynski">Druga uwaga odnosi się do art. 4 ustawy. Celem zmian wprowadzanych w art. 4 nowelizacji jest modyfikacja ustawy z dnia 13 kwietnia 2012 r. o zmianie ustawy – Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw w celu zapewnienia dalszej realizacji zadań wynikających z implementacji m.in. dyrektywy 2008/50/WE. Cel ten zamierza się osiągnąć poprzez określenie maksymalnych limitów wydatków budżetowych na okres kolejnych 10 lat, tj. na lata 2022–2031. My pragniemy zwrócić uwagę na to, że omawiana ustawa wejdzie w życie w połowie 2022 r. Zwracamy uwagę, że przepisy ustawy z 13 kwietnia 2012 r. również w zakresie regulacji czasowych, którymi niewątpliwie są przepisy ustanawiające regułę wydatkową w zakresie maksymalnych limitów wydatków z budżetu na realizację zadań wynikających z danych ustaw, tak naprawdę spełniły swoje zadanie i z końcem 2021 r. wyekspirowały z systemu. W naszej opinii w systemie prawnym tych przepisów nie ma, w związku z tym trudno uznać za skuteczną nowelizację tej ustawy chociażby w zakresie, tak jak mówię, maksymalnych limitów wydatków budżetowych na kolejne 10 lat. Według nas ta nowelizacja jest spóźniona, w związku z tym mamy wątpliwości, czy będzie skuteczna. Ja chciałbym jedynie zwrócić uwagę, że ustawa o finansach publicznych wskazuje na tryb i sposób, w jaki należy tego typu zmiany przeprowadzać. Mianowicie proszę zwrócić uwagę, że zgodnie z art. 50 ust. 1c ustawy o finansach publicznych Rada Ministrów przedstawia Sejmowi 3 lata przed upływem okresu, o którym mowa w ust. 1a, projekt zmiany ustawy określającej maksymalne limity wydatków jednostek sektora finansów publicznych, wyrażone kwotowo, na kolejne 10 lat budżetowych wykonywania ustawy. A więc, tak jak mówię, ustawa o finansach publicznych wskazuje tryb, ten tryb nie… Sama nowelizacja ustawy według nas w tym przypadku może budzić wątpliwości co do jej skuteczności.</u>
+          <u xml:id="u-5.7" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuMiroslawReszczynski">Uwaga nr 3 odnosi się do art. 5 ustawy. W tym przepisie dodano przepis art. 39a w ustawie z dnia 11 lipca 2014 r. o zmianie ustawy – Prawo ochrony środowiska. Tu również mamy tożsamą sytuację: dodaje się kolejny 10-letni okres, w którym ustanowiono maksymalne limity wydatków budżetowych na realizację danej ustawy, tj. na lata 2024-2033. Tu po raz kolejny zwracamy uwagę, że w naszej opinii ta nowelizacja z 2014 r. tak samo ekspiruje z systemu z końcem roku 2023. W związku z powyższym, żeby nie było wątpliwości, proponujemy poprawkę, ażeby ten art. 5 wchodził w życie nie tak, jak jest dotychczas, 1 stycznia 2024 r., ale 31 grudnia 2023 r.</u>
+          <u xml:id="u-5.8" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuMiroslawReszczynski">Ostatnia uwaga ma charakter techniczno-redakcyjny. Mianowicie w załączniku do ustawy w kolumnie 3 tabeli pod nazwą „Nazwa strefy” w pkcie 24 występuje nazwa „opolskie”. My zwracamy uwagę, że we wszystkich innych przypadkach w załączniku do ustawy ta nazwa brzmi „strefa opolska” – i proponujemy odpowiednią zmianę. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Panie Mecenasie, ja tylko jeszcze dopytam: ta poprawka, która została jako trzecia zaproponowana, dotyczy uwagi trzeciej…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuMiroslawReszczynski">Tak, ona dotyczy art. 5 ustawy, dotyczy nowelizacji ustawy z dnia 11 lipca 2014 r. o zmianie ustawy – Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw. Tam sposób postępowania jest taki sam, a my wydłużamy tę regułę wydatkową w zakresie maksymalnej kwoty na lata 2024–2033. Według nas jeśli to będzie…</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Mikrofon.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuMiroslawReszczynski">Jeśli to wejdzie z dniem 1 stycznia 2024 r., to będzie to taki sam przypadek jak ten omówiony, przedstawiony w pkcie 2, więc ta zmiana może być uznana za nowelizację spóźnioną i nieskuteczną. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Dziękuję bardzo. Ale w przypadku pktu 2 nie ma szansy na to, żeby znowelizować to w taki sposób, żeby nikt tego nie uznał za zmianę spóźnioną i nieskuteczną.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuMiroslawReszczynski">Tutaj mamy 2 kierunki rozwiązań: albo można przyjąć stanowisko Biura Legislacyjnego i to, że wydaje nam się to spóźnione, ale jest również inny pogląd, strony rządowej, że mimo wszystko ta zmiana osiągnie swój cel. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Mam ostatnie pytanie. Żeby ktoś to mógł stwierdzić, że to jest spóźnione i nieskuteczne… Tym kimś Trybunał Konstytucyjny i ktoś musiałby to zaskarżyć. Jak nikt tego nie zaskarży, to nikt tak nie stwierdzi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuMiroslawReszczynski">No tak.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">To tak z czystej… Okej.</u>
+          <u xml:id="u-11.2" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuMiroslawReszczynski">Technicznie tak to wygląda.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Pani dyrektor.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#DyrektorDepartamentuOchronyPowietrzaiPolitykiMiejskiejwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAgnieszkaSosnowska">Bardzo dziękuję, Panie Przewodniczący.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#DyrektorDepartamentuOchronyPowietrzaiPolitykiMiejskiejwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAgnieszkaSosnowska">Szanowni Państwo, ja pozwolę sobie króciutko się odnieść.</u>
+          <u xml:id="u-13.2" who="#DyrektorDepartamentuOchronyPowietrzaiPolitykiMiejskiejwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAgnieszkaSosnowska">W przypadku…</u>
+          <u xml:id="u-13.3" who="#SenatorMagdalenaKochan">Ja bym prosiła odrobinę bliżej mikrofon…</u>
+          <u xml:id="u-13.4" who="#DyrektorDepartamentuOchronyPowietrzaiPolitykiMiejskiejwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAgnieszkaSosnowska">Przepraszam.</u>
+          <u xml:id="u-13.5" who="#SenatorMagdalenaKochan">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-13.6" who="#DyrektorDepartamentuOchronyPowietrzaiPolitykiMiejskiejwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAgnieszkaSosnowska">Mam nadzieję, że teraz będzie lepiej.</u>
+          <u xml:id="u-13.7" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Tak.</u>
+          <u xml:id="u-13.8" who="#DyrektorDepartamentuOchronyPowietrzaiPolitykiMiejskiejwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAgnieszkaSosnowska">Doskonale. Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-13.9" who="#DyrektorDepartamentuOchronyPowietrzaiPolitykiMiejskiejwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAgnieszkaSosnowska">Jeśli chodzi o pierwszą uwagę pana z Biura Legislacyjnego… Bardzo dziękuję za te uwagi. My zdajemy sobie sprawę, że, tak jak przedstawiałam, cel przepisów, które zostały wprowadzone w art. 2 i 6, jest związany z poprawą jakości powietrza. I merytorycznie wprowadzenie tego do ustawy… Odniosłam się, że jak najbardziej ten związek jest zachowany, cel – jak najbardziej… I stronę rządową ucieszyła ta poprawka zgłoszona na etapie prac parlamentarnych. Co do procedowania tego, to niestety wpływu żadnego na to nie mam, niemniej jednak wnosimy o utrzymanie przepisów art. 2 i 6.</u>
+          <u xml:id="u-13.10" who="#DyrektorDepartamentuOchronyPowietrzaiPolitykiMiejskiejwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAgnieszkaSosnowska">A jeśli chodzi o samo meritum przepisów dotyczących reguły wydatkowej, czy art. 50 ust. 3 ustawy o finansach publicznych, to ja pozwolę sobie przypomnieć, że ustawa z 2012 r. – Prawo ochrony środowiska, która wprowadzała cały katalog zadań… Zadania, które są nałożone na organy samorządu terytorialnego, zarówno na samorządy województw, sejmiki województw, jak i na gminy i powiaty, wszystkie te zadania dotyczące konieczności opracowania programów ochrony powietrza, przygotowań planów działań krótkoterminowych, sprawozdań z realizacji tychże dokumentów końcowych, okresowych… Wszystkie te zadania i przede wszystkim realizacja zadań, które w tych dokumentach zostały opisane… Wszystkie te zadania pozostają w porządku prawnym w zadaniach. I rzeczywiście jest tu trudność wytłumaczenia tego, bo z jednej strony zadania są realizowane, a z drugiej strony pan mecenas podnosi, że wyekspirowały okresy, na które środki zostały przeznaczone, bo to taki dualizm. Tak samo trudno… My przygotowywaliśmy pierwszą ustawę, która wprowadzała tę regułę wydatkową, i tak samo przygotowaliśmy pierwszą ustawę, która została przygotowana na poziomie rządowym jako wydłużenie reguły wydatkowej, stąd prace z ministrem finansów. Synchronizacja z możliwościami budżetowymi realizacji tych zadań trwała dość długo – podjęliśmy proces legislacyjny we wskazanym terminie, niemniej jednak on zakończył się w 2022 r. – jednocześnie zabezpieczając z pozycji ustawy budżetowej środki, proporcjonalnie do czasu do końca roku 2022, i środki w dyspozycji części budżetowej, budżetu państwa, na zadania realizowane przez samorząd. A więc jakby… Ustawodawca w ocenie skutków regulacji dostrzegł tę trudność realizacyjną. I również tu, w przypadku zarówno art. 4, jak i art. 5, prosimy o pozostawienie ich w brzmieniu, które jest w przedłożeniu rządowym i znajduje się w druku senackim.</u>
+          <u xml:id="u-13.11" who="#DyrektorDepartamentuOchronyPowietrzaiPolitykiMiejskiejwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAgnieszkaSosnowska">Oczywiście bardzo dziękuję panu mecenasowi za wnikliwość. Słowa „strefa opolska” to zagubione w procesie legislacyjnym sformułowanie, więc tutaj absolutnie… Jak najbardziej dziękujemy za tę uwagę i rekomendujemy, żeby senatorowie, pan przewodniczący, podjęli realizację odpowiedniej poprawki. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-14.1" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Otwieram dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-14.2" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Czy ktoś z państwa chciałby zabrać głos?</u>
+          <u xml:id="u-14.3" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Nie widzę zgłoszeń, nie słyszę.</u>
+          <u xml:id="u-14.4" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Ja oczywiście wcześniej, na posiedzeniu Komisji Środowiska… Teraz też chcę przejąć te wszystkie poprawki zaproponowane przez Biuro Legislacyjne. Tylko dopowiem, że w przypadku poprawki pierwszej, jak i drugiej… Od długiego czasu było znane stanowisko Komisji Europejskiej, prace w Parlamencie Europejskim. Zakładam, że rząd współuczestniczył w tych dyskusjach, więc wiedział, jakie będą propozycje rozwiązań w prawie europejskim, i mógł odpowiednie zapisy zaproponować w swoich rozwiązaniach – byłyby one wtedy zgodne z konstytucją. A Senat jest dzisiaj między innymi od tego, żeby jednak porządku konstytucyjnego pilnować. To po pierwsze.</u>
+          <u xml:id="u-14.5" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Po drugie, w przypadku uwagi drugiej dopytywałem świadomie pana mecenasa… To jest oczywiste, że jeżeli ktoś to zaskarży, to formalnie Trybunał powinien uchylić te przepisy, ale jeżeli nikt tego nie zaskarży – i na to rząd może liczyć, może… Choć może się przeliczyć, ja tego nie wiem. No, się zdarzy, jak się zdarzy. Możemy naprawić zapis dotyczący art. 5, to jest naprawdę niewielka zmiana, ale zasadnicza co do trwałości zapisu, bo zamiast 1 stycznia 2024 r. wpiszemy 31 grudnia 2023 r. Pani Dyrektor, z waszego punktu widzenia i w kontekście realizacji tylko to naprawiamy, więc trochę zaskoczony jestem tym, że pani tego nie poparła – ale rozumiem, że idzie pani trochę śladem ministra. I tyle.</u>
+          <u xml:id="u-14.6" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">I techniczna, ale chyba ważna poprawka czwarta, więc również chcę ją przejąć. Ona jakby mniej… Wprowadzi tylko pewien porządek w nazewnictwie, ale nie możemy inaczej tego zrobić niż poprzez głosowanie.</u>
+          <u xml:id="u-14.7" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+          <u xml:id="u-14.8" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Pani profesor, pani senator Rotnicka.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#SenatorJadwigaRotnicka">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-15.1" who="#SenatorJadwigaRotnicka">Nie wiem, czy na posiedzeniu Komisji Środowiska była mowa albo czy było rozpatrywane pismo, jakie wpłynęło ze Związku Powiatów Polskich… Tak? Było może?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Na posiedzeniu Komisji Środowiska tak. A ja w międzyczasie już doprecyzowałem przynajmniej własną wiedzę z przedstawicielem Związku Powiatów Polskich. Ale proszę… wyjaśnię…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#SenatorJadwigaRotnicka">Tak. Chodzi mianowicie o to, że Związek Powiatów Polskich wnosi o odstąpienie od karania powiatów za nieterminowe przesyłanie sprawozdań dotyczących jakości powietrza, i to dość wysokimi karami, bo od 50 do 500 tysięcy zł. W związku z tym zaproponowano uchylenie w art. 315 pktu 7. Nie wiem… Może strona rządowa by się do tego ustosunkowała, tym bardziej że uzasadnieniem tego pisma jest to, że nie byli oni w odpowiednim momencie poinformowani i nie mogli zabrać głosu w tej materii. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Pani dyrektor?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#DyrektorDepartamentuOchronyPowietrzaiPolitykiMiejskiejwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAgnieszkaSosnowska">Bardzo dziękuję. Bardzo dziękuję za to pytanie i dziękuję, że mam okazję to wyjaśnić.</u>
+          <u xml:id="u-19.1" who="#DyrektorDepartamentuOchronyPowietrzaiPolitykiMiejskiejwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaAgnieszkaSosnowska">Przepis, który wskazuje wysokość kary, funkcjonuje w porządku prawnym od stycznia 2019 r., gdyż został wprowadzony ustawą zmieniającą ustawę o Inspekcji Ochrony Środowiska oraz niektórych innych ustaw, uchwaloną 20 lipca 2018 r. Rzeczywiście w tym przedłożeniu, które tutaj mamy przed sobą, za namową – tak można powiedzieć – ale przede wszystkim realizując potrzebę wykonania obowiązku przez zarządy województw, wprowadziliśmy konieczność przedkładania sprawozdań również przez samorząd gminny i powiatowy. Programy ochrony powietrza przygotowane przez zarządy województw są pewnym połączeniem zadań, które są realizowane na różnych poziomach samorządu terytorialnego, zarówno przez gminy, jak i przez powiaty. Samorządy województw nie wymyślają, nie nakładają, nie narzucają żadnych zadań, które powinny być wykonywane z poziomu gmin i powiatów, wręcz odwrotnie – to powiaty i gminy przedstawiają, jakie są możliwe do realizacji zadania, które będą w stanie realizować, zadania, które mają poprawić jakość powietrza, i zadania, które mają wizję przede wszystkim finansowania, czyli te, które mogą być realizowane, mogą być finansowane, i to w terminach, w których są w stanie osiągnąć cel. Dlatego dla nas nie wydaje się problemem to, żeby również po przyjęciu całego dokumentu przez zarząd… po przygotowaniu całego dokumentu przez zarząd województw, przy zaopiniowaniu przez te jednostki i przy uchwalaniu przez sejmik województwa oczekiwać, że będą również sprawozdawane zadania z poziomu gminnego i powiatowego i przedkładane te informacje w terminie do 15 lutego i 5 miesięcy po zakończeniu realizacji całego programu ochrony powietrza, że będą przekazywane do zarządu województw. W innej sytuacji zarząd województw stoi wobec sytuacji, że do końca marca każdego roku ma przekazać do Ministerstwa Klimatu i Środowiska sprawozdanie, w którym brakuje istotnych informacji. I tego problemu dotyczyła intencja naszych przepisów. Jestem przekonana, bo spotkania mieliśmy zarówno z zarządami województw, jak i z szeroko pojętą całą stroną samorządową, i informowaliśmy o zamiarze przygotowania takich przepisów, oczywiście w ramach Komisji Wspólnej Rządu i Samorządu Terytorialnego również… I w przedłożeniu znalazła się taka informacja. A więc nie jest absolutnie naszą intencją karanie – bo karanie nigdy nie jest celem samym w sobie – tylko wskazanie terminu, w którym również gminy i powiaty będą informowały o realizowanych przez siebie zadaniach. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Dziękuję bardzo. Ja tylko dopowiem, że to proponowane skreślenie spowoduje, że nie będzie żadnych już możliwości wymuszenia na samorządach… Bo kary są rzeczywiście drakońskie, tylko że tutaj ta propozycja nie dotyczy zmniejszania kar, ale skreślenia artykułów, co spowoduje, że samorządy już nie będą musiały realizować sprawozdań. A więc musielibyśmy szukać zapisów innych niż te, które Związek Powiatów Polskich zaproponował skreślić… A zaproponował to w kontekście nowelizacji ustawy, a nie ustawy matki de facto. Czyli nie odnosi się to do tego dokumentu, który zawiera informację o karach. I to jest pewien kłopot. Tylko tyle.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#SenatorJadwigaRotnicka">Ja oczywiście rozumiem, Panie Przewodniczący, i dziękuję za to wyjaśnienie, ale ponieważ pismo jest takie… Ono obliguje nas do tego, żebyśmy jednak wyjaśnili sprawę. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-22.1" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Skoro nie ma więcej głosów, to proponuję przejść do głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-22.2" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">W pierwszej kolejności, ponieważ przejęto wszystkie poprawki, wszystkie 4 zaproponowane przez pana mecenasa z Biura Legislacyjnego… Pierwsze 2 mają charakter wynikający z braku zachowania zasad prawodawstwa i łamania wprost, jak rozumiem, wyroku Trybunału co do uchwalania prawa w Polsce. A więc myślę, że możemy je przegłosować łącznie. Tak?</u>
+          <u xml:id="u-22.3" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuMiroslawReszczynski">Tak należy…</u>
+          <u xml:id="u-22.4" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">A nawet należy je łącznie przegłosować – pan mecenas jeszcze mnie tutaj uzupełnia.</u>
+          <u xml:id="u-22.5" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Kto jest za przyjęciem poprawki pierwszej i drugiej? Pierwsza dotyczy skreślenia art. 2 i art. 6, a druga dotyczy art. 14, wprowadzając zmianę… Już pozwolę sobie nie czytać, bo one są w uzasadnieniu.</u>
+          <u xml:id="u-22.6" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-22.7" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-22.8" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-22.9" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Nie ma… A ze zdalnymi?</u>
+          <u xml:id="u-22.10" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">12 głosów za, 1 osoba się wstrzymała. Poprawki zostały przyjęte.</u>
+          <u xml:id="u-22.11" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Poprawka nr 3 dotyczy zmiany w art. 14: zamiast 1 stycznia 2024 r. – 31 grudnia 2023 r.</u>
+          <u xml:id="u-22.12" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-22.13" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-22.14" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-22.15" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Łącznie?</u>
+          <u xml:id="u-22.16" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">13 głosów za, jednogłośnie.</u>
+          <u xml:id="u-22.17" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Poprawka została przyjęta.</u>
+          <u xml:id="u-22.18" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">I poprawka nr 4 – nazwa stref.</u>
+          <u xml:id="u-22.19" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Pan mecenas.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuMiroslawReszczynski">Szanowni Państwo, ponieważ w opinii nie ma propozycji poprawki, ja pozwolę sobie zaproponować jej treść. W załączniku do ustawy w kolumnie 3 tabeli pt. „Nazwa strefy” w pkcie 24 wyraz „opolskie” zastępuje się wyrazami „strefa opolska”. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-24.1" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Techniczna sprawa, ale nie mamy wyboru. Tego się nie da redakcyjnie…</u>
+          <u xml:id="u-24.2" who="#SenatorJadwigaRotnicka">Ma być „strefa opolska”?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Panie Mecenasie, jeszcze… Tak, „strefa opolska”.</u>
+          <u xml:id="u-25.1" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Kto jest za przyjęciem poprawki?</u>
+          <u xml:id="u-25.2" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-25.3" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-25.4" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Całość. A, jeszcze…</u>
+          <u xml:id="u-25.5" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Dziękuję bardzo. Jednogłośnie, 13 za.</u>
+          <u xml:id="u-25.6" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">I całość. Kto jest za przyjęciem projektu ustawy wraz z poprawkami?</u>
+          <u xml:id="u-25.7" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-25.8" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-25.9" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Zdalni?</u>
+          <u xml:id="u-25.10" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">13 za, jednogłośnie. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-25.11" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">I jeszcze tylko senator sprawozdawca. Pani profesor Rotnicka?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#SenatorJadwigaRotnicka">Dobrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-27">
+          <u xml:id="u-27.0" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Czy są jakieś inne propozycje? Nie widzę zgłoszeń.</u>
+          <u xml:id="u-27.1" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">To już w takim razie mamy to uzgodnione. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-27.2" who="#PrzewodniczacyStanislawGawlowski">Zamykam posiedzenie komisji.</u>
+          <u xml:id="u-27.3" who="#komentarz">Koniec posiedzenia o godzinie 17 minut 49</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/senat/komisje/on/201923-snt-onxxx-00032-01/header.xml b/2019-2023/senat/komisje/on/201923-snt-onxxx-00032-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..093187f
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/senat/komisje/on/201923-snt-onxxx-00032-01/header.xml
@@ -0,0 +1,62 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-snt-onxxx-00032-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Obrony Narodowej (32.), Komisja Infrastruktury (92.)</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Obrony Narodowej (32.), Komisja Infrastruktury (92.)</title>
+        <publisher>Kancelaria Senatu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Senat</note>
+        <note type="termNo">10</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#ON">32</note>
+        <note type="sessionNo" target="#I">92</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-29</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="DyrektorDepartamentuTransportuDrogowegowMinisterstwieInfrastrukturyRenataRychter" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Departamentu Transportu Drogowego w Ministerstwie Infrastruktury Renata Rychter</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="Gloszsali" role="speaker">
+        <persName>Głos z sali</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuDanutaDrypa" role="speaker">
+        <persName>Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Danuta Drypa</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyJaroslawRusiecki" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Jarosław Rusiecki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorArturDunin" role="speaker">
+        <persName>Senator Artur Dunin</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorJerzyCzerwinski" role="speaker">
+        <persName>Senator Jerzy Czerwiński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorStanislawLamczyk" role="speaker">
+        <persName>Senator Stanisław Lamczyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="ZastepcaDyrektoraDepartamentuLotnictwawMinisterstwieInfrastrukturyLukaszChaberski" role="speaker">
+        <persName>Zastępca Dyrektora Departamentu Lotnictwa w Ministerstwie Infrastruktury Łukasz Chaberski</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="ON" role="committee">
+        <orgName>Komisja Obrony Narodowej</orgName>
+      </org>
+      <org xml:id="I" role="committee">
+        <orgName>Komisja Infrastruktury</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/senat/komisje/on/201923-snt-onxxx-00032-01/text_structure.xml b/2019-2023/senat/komisje/on/201923-snt-onxxx-00032-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..361e443
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/senat/komisje/on/201923-snt-onxxx-00032-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,187 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Początek posiedzenia o godzinie 9 minut 00</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">Posiedzeniu przewodniczy przewodniczący Komisji Obrony Narodowej Jarosław Rusiecki</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Dzień dobry państwu. Witam państwa bardzo serdecznie. Witam panie i panów senatorów, witam naszych gości na posiedzeniu połączonych Komisji Obrony Narodowej oraz Komisji Infrastruktury.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">W porządku dzisiejszych obrad jest rozpatrzenie ustawy o transporcie materiałów niebezpiecznych drogą powietrzną; druk senacki nr 745 oraz druki sejmowe nr 2308, 2313 i 2313-A.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Witam państwa bardzo serdecznie i pozwolę sobie przywitać naszych gości, którzy dość licznie przybyli na nasze posiedzenie. Witam pana Łukasza Chaberskiego, zastępcę dyrektora Departamentu Lotnictwa w Ministerstwie Infrastruktury, który dzisiaj reprezentuje rząd; witam bardzo serdecznie pana dyrektora. Witam panią Magdalenę Porzycką, naczelnik wydziału w Departamencie Lotnictwa w Ministerstwie Infrastruktury. Witam bardzo serdecznie panią Renatę Rychter, dyrektor Departamentu Transportu Drogowego w Ministerstwie Infrastruktury. Witam bardzo serdecznie panią Magdalenę Sokołowską, głównego specjalistę w Departamencie Transportu Drogowego w Ministerstwie Infrastruktury, oraz panią Monikę Straczuk, również głównego specjalistę w Departamencie Transportu Drogowego w Ministerstwie Infrastruktury. Witam serdecznie pana Grzegorza Kuzkę, zastępcę dyrektora Departamentu Prawnego w Ministerstwie Infrastruktury. Witam panią Joannę Sikorską, zastępcę dyrektora Departamentu Operacyjno-Lotniczego w Urzędzie Lotnictwa Cywilnego. Witam bardzo serdecznie panią Małgorzatę Iwanowską, naczelnik wydziału w Departamencie Prawno-Legislacyjnym w Urzędzie Lotnictwa Cywilnego. Bardzo serdecznie witam pana pułkownika Pawła Bratkowskiego, zastępcę szefa Szefostwa Służby Ruchu Lotniczego Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej. Witam bardzo serdecznie pana Marcina Prucnala, który reprezentuje Biuro Sieci i Logistyki w Poczcie Polskiej. Witam bardzo serdecznie pana Marka Młodzianowskiego, kierownika Działu Zarządzania Bezpieczeństwem w Poczcie Polskiej. Witam także: pana kierownika Jerzego Bogdalika z Biura Współpracy Międzynarodowej i Filatelistyki Poczty Polskiej; pana Piotra Fredę, również reprezentującego Pocztę Polską, Centrum Poczta Polska Ochrona; Karola Sieczaka, radcę prawnego w Polskiej Agencji Atomistyki; pana Adriana Jakowiuka, głównego specjalistę z Państwowej Agencji Atomistyki. Witam serdecznie panią Marię Rainczuk, specjalistę kontroli państwowej w Najwyższej Izbie Kontroli w Departamencie Infrastruktury. Witam bardzo serdecznie panią Danutę Drypę, głównego legislatora z Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Jak państwo widzicie, jest nas bardzo wielu na dzisiejszym posiedzeniu.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#Gloszsali">Tylko powiem, że ładniejsza cześć jest…</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Tak, ładniejsza część jest większością.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Szanowni Państwo, chcę jeszcze tylko poinformować, że nasze posiedzenie odbywa się również w sposób zdalny. Są senatorowie, którzy w ten sposób biorą udział w posiedzeniu komisji. Witam państwa bardzo serdecznie.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Nie przedłużając, poprosiłbym o wprowadzenie do ustawy pana dyrektora Łukasza Chaberskiego.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Bardzo proszę, Panie Dyrektorze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#ZastepcaDyrektoraDepartamentuLotnictwawMinisterstwieInfrastrukturyLukaszChaberski">Dziękuję, Panie Przewodniczący.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#ZastepcaDyrektoraDepartamentuLotnictwawMinisterstwieInfrastrukturyLukaszChaberski">Wysokie Komisje! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#ZastepcaDyrektoraDepartamentuLotnictwawMinisterstwieInfrastrukturyLukaszChaberski">Obowiązujące przepisy krajowe w obszarze transportu materiałów niebezpiecznych drogą powietrzną mają charakter rozproszony i odnoszą się jedynie do wybranych aspektów tego zagadnienia. Ze względu na to zachodzi potrzeba uregulowania tej problematyki w sposób kompleksowy w celu pełnej implementacji do krajowego porządku prawnego Załącznika 18 do Konwencji o międzynarodowym lotnictwie cywilnym, sporządzonej w Chicago dnia 7 grudnia 1944 r., oraz stanowiących uszczegółowienie postanowień tego załącznika Instrukcji Technicznych Bezpiecznego Transportu Materiałów Niebezpiecznych Drogą Powietrzną, a także w celu zwiększenia bezpieczeństwa w regulowanym obszarze. Dlatego rząd zaproponował, sporządził projekt ustawy w tym zakresie, który m.in. określa: zasady nadzoru prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego oraz prezesa Państwowej Agencji Atomistyki nad przestrzeganiem przepisów z zakresu transportu materiałów niebezpiecznych droga powietrzną w lotnictwie cywilnym; zasady nadzoru ministra obrony narodowej nad wykonywaniem lotów cywilnych statków powietrznych z materiałami niebezpiecznymi na potrzeby Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej z lotnisk wojskowych i na lotniska wojskowe; obowiązki operatorów lotniczych, wyznaczonych operatorów pocztowych i nadawców w zakresie transportu materiałów niebezpiecznych drogą powietrzna; zasady przeprowadzania szkoleń i egzaminów dla osób biorących udział w transporcie materiałów niebezpiecznych drogą powietrzną oraz zasady uzyskiwania uprawnień instruktorów prowadzących szkolenia; sposób informowania o wypadkach oraz innych zdarzeniach z materiałami niebezpiecznymi; kary pieniężne za naruszenie przepisów i opłaty za czynności urzędowe wykonywane przez prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego i prezesa Państwowej Agencji Atomistyki.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#ZastepcaDyrektoraDepartamentuLotnictwawMinisterstwieInfrastrukturyLukaszChaberski">Jeśli chodzi o skutki finansowe proponowanej ustawy, to ze względu na przewidziane w projekcie rozszerzenie zakresu zadań prezesa Urzędu Lotnictwa Cywilnego planowane jest zwiększenie części 39 budżetu państwa o środki niezbędne do sfinansowania kosztów zatrudnienia w Urzędzie Lotnictwa Cywilnego 3 nowych pracowników. W latach 2022–2031 maksymalny limit wydatków będących skutkiem finansowym ustawy został określony na kwotę 3,5 miliona zł. W pierwszym roku ze względu na planowane wejście w życie ustawy w trakcie trwającego roku to jest mniej, a w kolejnych latach to będzie po 370 tysięcy zł rocznie. Jednocześnie szacuje się, że wpływy do budżetu państwa z tytułu wprowadzonych opłat i kar przewyższą planowane wydatki.</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#ZastepcaDyrektoraDepartamentuLotnictwawMinisterstwieInfrastrukturyLukaszChaberski">To tyle tytułem wprowadzenia. Oczywiście jesteśmy otwarci i gotowi – tak jak pan przewodniczący przedstawiał, jesteśmy szeroką koalicją ekspertów w zakresach, których dotyczy ustawa – żeby odpowiedzieć na wszystkie pytania. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Dziękuję bardzo panu dyrektorowi.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Nim rozpoczniemy dyskusję, poproszę o ocenę legislacyjną projektu panią mecenas Danutę Drypę z Biura Legislacyjnego Kancelarii Senatu.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Bardzo proszę, Pani Mecenas.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuDanutaDrypa">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuDanutaDrypa">Panie Przewodniczący! Szanowni Państwo!</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuDanutaDrypa">Ja postaram się esencjonalnie przedstawić treść uwag Biura Legislacyjnego. Zasadnicze zastrzeżenia budzi tryb, w jakim zostały wprowadzone 2 przepisy, tj. przepisy art. 51 i 52. Te przepisy wprowadzają odpowiednio zmianę w ustawie z dnia 2 grudnia 2021 r. o zmianie ustawy – Prawo o ruchu drogowym oraz niektórych innych ustaw, a także w ustawie z dnia 23 marca br. o szczególnych regulacjach w zakresie transportu i gospodarki morskiej w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium Ukrainy. Przepisy te zostały dodane na etapie drugiego czytania w Sejmie, co, jak wielokrotnie podkreślał Trybunał Konstytucyjny, stanowi naruszenie procesu legislacyjnego, tzn. niedochowanie wymogu przeprowadzenia 3 czytań, a także przekroczenie zakresu przedmiotowego poprawki.</u>
+          <u xml:id="u-5.3" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuDanutaDrypa">Oprócz tych zastrzeżeń natury konstytucyjnej zastrzeżenie jest też takie, że te 2 przepisy nie spełniają również wymogów określonych w zasadach techniki prawodawczej, tj. wymogu, który mówi o tym, iż ustawa nie może zmieniać lub uchylać przepisów regulujących sprawy, które nie należą do jej zakresu przedmiotowego lub podmiotowego bądź też z nimi się nie wiążą. Przedmiotowa ustawa dotyczy regulacji związanych z transportem materiałów niebezpiecznych drogą powietrzną, a zmiany, które są wprowadzane w art. 51 i 52… Pierwsza z nich określa m.in. katalog podmiotów, którym będą udzielane informacje o wpisach do ewidencji osób kierujących pojazdami w określony sposób, a druga ma na celu przedłużenie okresu pobytu kierowcy, który jest obywatelem Republiki Białorusi i wykonuje określony rodzaj transportu na terytorium naszego kraju. Tak więc po prostu te wprowadzane regulacje nie są powiązane tematycznie z zasadniczym przedmiotem ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-5.4" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuDanutaDrypa">Pozostałe zastrzeżenia, które zostały zawarte w opinii Biura Legislacyjnego, mają charakter czysto legislacyjny.</u>
+          <u xml:id="u-5.5" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuDanutaDrypa">Jedna z tych uwag dotyczy art. 50. Jest to przepis, który wprowadza zmiany w ustawie – Prawo lotnicze. Jedna ze zmian w szeregu przepisów ustawy – Prawo lotnicze zamieszcza odesłanie do nowej ustawy, czyli do ustawy z 23 czerwca 2022 r. o transporcie materiałów niebezpiecznych drogą powietrzną, odsyła do przepisów tej ustawy. Zgodnie z zasadami techniki prawodawczej, jeżeli odesłanie do aktu normatywnego następuje po raz pierwszy, należy przytoczyć pełny tytuł tej ustawy wraz z adresem publikacyjnym. W tym momencie to będzie hipotetyczne, ponieważ nie wiemy, jaka będzie pozycja w Dzienniku Urzędowym. Propozycja Biura Legislacyjnego byłaby taka, aby rozważyć propozycję poprawki, która powodowałaby, iż w pierwszym odesłaniu byłyby zastosowane te wymogi wynikające z zasad techniki prawodawczej.</u>
+          <u xml:id="u-5.6" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuDanutaDrypa">Kolejna uwaga dotyczy już kwestionowanego art. 51. Niemniej jednak, gdyby te przepisy nadal miały funkcjonować, w opinii Biura Legislacyjnego w dodawanym w art. 51 artykule 17b… W ust. 1 we wprowadzeniu do wyliczenia znajduje się odesłanie do ewidencji, o której mowa w art. 17. W opinii Biura Legislacyjnego to odesłanie należy uściślić, ponieważ o ewidencji jest mowa w art. 17 ust. 1. I do tego zmierza propozycja poprawki.</u>
+          <u xml:id="u-5.7" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuDanutaDrypa">Ostatnia z uwag, która również dotyczy art. 51, odnosi się do wyrażenia, które znalazło się w art. 17b w ust. 3, a mianowicie wyrazów „z zastrzeżeniem ust. 4”. Zastrzeżenia, które określają wzajemną relację przepisów, formułuje się tylko wtedy, gdy relacja ta jest nieoczywista, i co do zasady nie należy formułować zastrzeżeń w obrębie jednej podstawowej jednostki redakcyjnej albo następujących po sobie podstawowych jednostek redakcyjnych, w szczególności jeżeli te jednostki znajdują się w obrębie tej samej jednostki systematyzacyjnej, a taka sytuacja ma miejsce w tym przypadku. Propozycja zmierza do rozważenia przyjęcia poprawki, która by wykreślała sformułowanie „z zastrzeżeniem ust. 4”. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Dziękuję bardzo, Pani Mecenas, za wypowiedź i ocenę legislacyjną projektu.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Poproszę pana dyrektora, i ewentualnie ekspertów, o odniesienie się.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#ZastepcaDyrektoraDepartamentuLotnictwawMinisterstwieInfrastrukturyLukaszChaberski">To ja może zacznę.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#ZastepcaDyrektoraDepartamentuLotnictwawMinisterstwieInfrastrukturyLukaszChaberski">Panie Przewodniczący, jeśli chodzi o poprawki, które zostały wprowadzone do ustawy na etapie prac w Sejmie, to, że tak powiem, możemy je oceniać merytorycznie, a jeśli chodzi o tryb, o którym mówiła pani mecenas, to nie będziemy zajmować stanowiska.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#ZastepcaDyrektoraDepartamentuLotnictwawMinisterstwieInfrastrukturyLukaszChaberski">Jeśli chodzi o te kwestie czysto legislacyjne, to wydaje się, że to są tylko pewne technikalia, które w żaden sposób nie wpływają na czytelność i jasność przepisów, tak więc bym proponował nie uwzględniać tych poprawek przedstawionych przez Biuro Legislacyjne.</u>
+          <u xml:id="u-7.3" who="#ZastepcaDyrektoraDepartamentuLotnictwawMinisterstwieInfrastrukturyLukaszChaberski">A jeśli chodzi o merytoryczne aspekty tych przepisów dotyczących transportu drogowego, to jeśli pan przewodniczący pozwoli, oddałbym głos pani dyrektor Renacie Rychter, która merytorycznie może je ocenić.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Bardzo proszę, Pani Dyrektor.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#DyrektorDepartamentuTransportuDrogowegowMinisterstwieInfrastrukturyRenataRychter">Szanowny Panie Przewodniczący! Szanowni Państwo!</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#DyrektorDepartamentuTransportuDrogowegowMinisterstwieInfrastrukturyRenataRychter">Bardzo dziękuję za udzielenie głosu.</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#DyrektorDepartamentuTransportuDrogowegowMinisterstwieInfrastrukturyRenataRychter">Pozwolę sobie odnieść się do zarzutu czy uwagi pani mecenas dotyczącej braku powiązania przedmiotowego z ustawą już uchwaloną przez Sejm o przewozie towarów niebezpiecznych drogą powietrzną. Otóż my znajdujemy takie powiązanie tematyczne, przedmiotowe. Co prawda przewóz towarów niebezpiecznych regulowany tą ustawą dotyczy tylko jednego rodzaju transportu, oczywiście transportu lotniczego, jednak proszę mieć na uwadze, że przy przewozach towarów niebezpiecznych – tutaj głównie chodzi nam o paliwa – jest pewien cały łańcuch dostaw i bardzo istotną rolę w tym łańcuchu dostaw odgrywa także transport drogowy. To paliwo jest następnie z lotnisk odbierane także jednostkami samochodowymi. W związku z tym te poprawki, które zostały uchwalone przez Sejm, dodane do ustawy, mają na celu przede wszystkim walkę z ogromnymi niedoborami na rynku pracy kierowców zawodowych w transporcie drogowym, które pojawiły się w związku z agresją Rosji na Ukrainę. Dotyczą one przede wszystkim obywateli Ukrainy, bo tych kierowców najwięcej pracuje u polskich przewoźników drogowych, ok. 110 tysięcy, ta liczba robi wrażenie. Drugą liczną grupą są obywatele Białorusi – 25–26 tysięcy kierowców. Oni mają ogromny problem, dlatego że w momencie, kiedy kończy im się dokument legalizujący pobyt – chodzi głównie o wizy i pozwolenia na pracę, do których aneksem, załącznikiem jest karta pobytu – nie mogą wrócić do kraju w celu wyrobienia, uzyskania wizy. W związku z tym jedna z tych poprawek wprowadza mechanizm pozwalający ipso iure na przedłużenie dokumentów legalizujących pobyt także tych obywateli. Okresy obowiązywania są tożsame z okresami dotyczącymi obywateli Ukrainy. A zatem jest tu związek poprzez wywiedzenie, że przewozy towarów niebezpiecznych, głównie paliw, dotyczą także całego łańcucha dostaw, a jednym z elementów tego łańcucha jest właśnie transport drogowy.</u>
+          <u xml:id="u-9.3" who="#DyrektorDepartamentuTransportuDrogowegowMinisterstwieInfrastrukturyRenataRychter">Druga poprawka ma ogromny wpływ na bezpieczeństwo przewozu towarów niebezpiecznych, ponieważ dotyczy procedury karania, wzmocnionego karania i sankcjonowania tych kierowców, którzy dopuścili się tzw. recydywy. W tym zakresie jest konieczność wprowadzenia dostępu organów, które są upoważnione do nakładania grzywien w drodze mandatów karnych, do ewidencji, która jest prowadzona przez Policję. M.in. chodzi tutaj o system fotoradarowy i dostęp Inspekcji Transportu Drogowego, która będzie mogła mieć dostęp w sposób zautomatyzowany, czyli w drodze teletransmisji danych, do tychże informacji. Bardzo dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Dziękuję bardzo, Pani Dyrektor.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Czy ktoś z państwa ekspertów jeszcze chciałby się odnieść?</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Skoro nie, to chciałbym rozpocząć dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-10.3" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Kto z państwa senatorów chciałby…</u>
+          <u xml:id="u-10.4" who="#SenatorArturDunin">Mam jedno pytanie do pani dyrektor.</u>
+          <u xml:id="u-10.5" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#SenatorArturDunin">Pani Dyrektor, skoro, tak jak pani twierdzi, to wszystko się łączy, to dlaczego na etapie prac w ministerstwie i uzgodnień międzyresortowych państwo tego nie zamieściliście w ustawie, tylko musiało być to dorzucone, niezgodnie z konstytucją, z praktyką konstytucyjną, podczas drugiego czytania?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Bardzo proszę, pani dyrektor Renata Rychter.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#DyrektorDepartamentuTransportuDrogowegowMinisterstwieInfrastrukturyRenataRychter">Szanowny Panie Senatorze, powody są bardzo prozaiczne. Otóż ta ustawa była procedowana już od dłuższego czas. Tak naprawdę okoliczności w postaci zmieniającej się rzeczywistości wymusiły pracę nad odpowiednimi przepisami prawa. Jeszcze na etapie, kiedy wprowadzano specjalne, szczególne regulacje, które miały dotyczyć obywateli Ukrainy, czyli mowa tutaj głównie o kierowcach z Ukrainy, nie było problemu z obywatelami Białorusi. Tak że ta dynamika problemów – mogę tak dzisiaj powiedzieć – w dostawie paliw spowodowała, że stało się to dopiero na tym etapie, najwcześniejszym z możliwych. Ja oczywiście rozumiem uwagę pani mecenas i wątpliwości pana senatora, ale po prostu takie jest prawdziwe uzasadnienie. Bardzo dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Bardzo dziękuję, Pani Dyrektor.</u>
+          <u xml:id="u-14.1" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Pan przewodniczący. Bardzo proszę, Panie Senatorze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#SenatorStanislawLamczyk">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-15.1" who="#SenatorStanislawLamczyk">Panie Przewodniczący! Szanowni Państwo!</u>
+          <u xml:id="u-15.2" who="#SenatorStanislawLamczyk">Ja mam 2 pytania. Oczywiście nie będę tu mówił o formie, bo rzeczywiście wprowadzanie poprawek w drugim czytaniu godzi w dobrą legislację. Ale skąd się bierze kwota związana z ustawą, te 3,5 miliarda zł… nie… tak, właśnie kwota 3,5 miliarda zł?</u>
+          <u xml:id="u-15.3" who="#SenatorStanislawLamczyk">I druga sprawa. Opóźniono wejście w życie tej ustawy, mianowicie wchodzi ona w życie od października, nie od sierpnia, i dlatego tę legislację można było wprowadzić w sposób naprawdę przejrzysty, tak, że nie budziłaby żadnych uwag i sprzeciwów. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Dziękuję bardzo, Panie Przewodniczący.</u>
+          <u xml:id="u-16.1" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Bardzo proszę, Panie Dyrektorze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#ZastepcaDyrektoraDepartamentuLotnictwawMinisterstwieInfrastrukturyLukaszChaberski">Panie Przewodniczący, wydaje mi się, że w OSR jest mowa o 3,5 milionie zł i to są koszty związane z zatrudnieniem w Urzędzie Lotnictwa Cywilnego osób, które będą pod względem administracyjnym te kwestie obsługiwać.</u>
+          <u xml:id="u-17.1" who="#ZastepcaDyrektoraDepartamentuLotnictwawMinisterstwieInfrastrukturyLukaszChaberski">A jeśli chodzi o termin wejścia w życie, to była jedna z uwag w ramach prac w Sejmie, gdyż wcześniej zaproponowane wejście w życie 1 sierpnia nie pozwalało na dochowanie terminów konstytucyjnych zarówno dla Senatu, jak i później dla pana prezydenta. Wynikał on też poniekąd z uwag i próśb podnoszonych głównie przez przedstawicieli Poczty Polskiej, bo jest obowiązek dokonania przeszkolenia pracowników i wskazywali oni, że 1 sierpnia to jest termin, do którego nie będzie możliwe dokonanie takiej ilości szkoleń pracowników. Dlatego poprawką poselską termin wejścia w życie ustawy został określony na 1 października. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-18.1" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Kto z państwa senatorów czy ekspertów chciałby jeszcze zabrać głos? Czy są jakieś zgłoszenia zdalne?</u>
+          <u xml:id="u-18.2" who="#Gloszsali">Nie ma.</u>
+          <u xml:id="u-18.3" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Skoro nie ma głosów, pozostaje nam przejść do głosowania nad ustawą.</u>
+          <u xml:id="u-18.4" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Bardzo proszę, pan przewodniczący.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#SenatorArturDunin">Przed przystąpieniem do głosowania ja bym przejął poprawki pani mecenas zgłoszone do art. 21. Zastanawiam się bardzo mocno, ale to może podejmiemy decyzję później, podczas drugiego czytania na sali plenarnej, co do wykreślenia art. 51 i 52, jednak teraz przejmuję poprawki pani mecenas. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Pani Mecenas, proszę o ustosunkowanie się do głosu pana senatora…</u>
+          <u xml:id="u-20.1" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Ale wcześniej jeszcze pan senator Jerzy Czerwiński.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Panowie Przewodniczący, składam wniosek o przyjęcie ustawy bez poprawek.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-22.1" who="#Gloszsali">Przegłosujemy najpierw, jako dalej idący, wniosek o przyjęcie bez poprawek.</u>
+          <u xml:id="u-22.2" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Tak, to jest wniosek najdalej idący, więc…</u>
+          <u xml:id="u-22.3" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Ale jeszcze poprosiłbym na koniec pana dyrektora o podsumowanie, jaka jest opinia strony rządowej.</u>
+          <u xml:id="u-22.4" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#ZastepcaDyrektoraDepartamentuLotnictwawMinisterstwieInfrastrukturyLukaszChaberski">Jako strona rządowa wnosimy, proponujemy, prosimy, żeby komisja przyjęła ustawę. Ze względu na wagę, istotę przepisów, które w niej są zawarte, jest istotne, żeby ustawa została przyjęta przez parlament, jak najszybciej weszła w życie i żeby te przepisy, zarówno te dotyczące stricte transportu materiałów niebezpiecznych drogą powietrzną, jak i te dotyczące transportu drogowego, weszły w życie. Tak więc wnosimy o przyjęcie tej ustawy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Dziękuję bardzo, Panie Dyrektorze.</u>
+          <u xml:id="u-24.1" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Zatem najpierw wniosek, który zgłosił pan senator Jerzy Czerwiński, o przyjęcie ustawy bez poprawek.</u>
+          <u xml:id="u-24.2" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem wniosku? Proszę o podniesienie ręki.</u>
+          <u xml:id="u-24.3" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-24.4" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-24.5" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-24.6" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Proszę o podanie wyników głosowania razem z wynikami głosowania zdalnego.</u>
+          <u xml:id="u-24.7" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">6 głosów za, 8 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-24.8" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Dziękuję bardzo. Wniosek został odrzucony.</u>
+          <u xml:id="u-24.9" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Drugi wniosek, który jest związany z wprowadzeniem poprawek.</u>
+          <u xml:id="u-24.10" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Kto z państwa senatorów jest za…</u>
+          <u xml:id="u-24.11" who="#Gloszsali">Czy poprawki można przegłosować łącznie?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuDanutaDrypa">Panie Przewodniczący, te poprawki należy przegłosować oddzielnie.</u>
+          <u xml:id="u-25.1" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Aha, przepraszam.</u>
+          <u xml:id="u-25.2" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuDanutaDrypa">To znaczy może inaczej: one mają charakter doprecyzowująco-legislacyjny, nie są ze sobą powiązane. Jeżeli będzie zgoda państwa senatorów, to oczywiście można je przegłosować łącznie. Ale nie są ze sobą powiązane. Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-25.3" who="#Gloszsali">Czyli można.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">To proponuję na tym etapie łączne przegłosowanie tych poprawek.</u>
+          <u xml:id="u-26.1" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Bardzo proszę, kto jest za wnioskiem o przyjęcie ustawy z poprawkami?</u>
+          <u xml:id="u-26.2" who="#Gloszsali">Poprawek.</u>
+          <u xml:id="u-26.3" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Przepraszam, poprawek.</u>
+          <u xml:id="u-26.4" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Kto jest za przyjęciem poprawek?</u>
+          <u xml:id="u-26.5" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-26.6" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-26.7" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Proszę o podanie wyników głosowania uwzględniających wszystkich senatorów biorących udział w głosowaniu.</u>
+          <u xml:id="u-26.8" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">8 głosów za, 6 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-26.9" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Wniosek został przyjęty.</u>
+          <u xml:id="u-26.10" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Pozostaje nam, Szanowni Państwo…</u>
+          <u xml:id="u-26.11" who="#Gloszsali">Przegłosować całość.</u>
+          <u xml:id="u-26.12" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Aha, przepraszam, tak.</u>
+          <u xml:id="u-26.13" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Kto jest z państwa za przyjęciem ustawy w całości? Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-26.14" who="#Gloszsali">Z poprawkami.</u>
+          <u xml:id="u-26.15" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Tak, z poprawkami.</u>
+          <u xml:id="u-26.16" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-26.17" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-26.18" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Łączne wyniki…</u>
+          <u xml:id="u-26.19" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">13 głosów za, jednogłośnie za.</u>
+          <u xml:id="u-26.20" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Dziękuję bardzo. Ustawa wraz z poprawkami została przyjęta jednogłośnie.</u>
+          <u xml:id="u-26.21" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Pozostaje nam wyznaczyć senatora sprawozdawcę.</u>
+          <u xml:id="u-26.22" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Kto z państwa senatorów…</u>
+          <u xml:id="u-26.23" who="#Gloszsali">Proponuję przewodniczącego.</u>
+          <u xml:id="u-26.24" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">A ja może zaproponuję pana senatora wnioskodawcę, jeśli pan senator…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-27">
+          <u xml:id="u-27.0" who="#SenatorArturDunin">Dobrze, przyjmuję, oczywiście, Panie Przewodniczący.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-28">
+          <u xml:id="u-28.0" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Bardzo dziękuję. Dziękuję panu senatorowi. Dziękuję państwu senatorom, dziękuję państwu ekspertom, panu dyrektorowi. Dziękuję państwu bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-28.1" who="#PrzewodniczacyJaroslawRusiecki">Zamykam posiedzenie komisji.</u>
+          <u xml:id="u-28.2" who="#komentarz">Koniec posiedzenia o godzinie 9 minut 28</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/senat/komisje/pcpp/201923-snt-pcppx-00186-01/header.xml b/2019-2023/senat/komisje/pcpp/201923-snt-pcppx-00186-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..2fa512e
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/senat/komisje/pcpp/201923-snt-pcppx-00186-01/header.xml
@@ -0,0 +1,79 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-snt-pcppx-00186-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji (186.)</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji (186.)</title>
+        <publisher>Kancelaria Senatu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Senat</note>
+        <note type="termNo">10</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#PCPP">186</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-08</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="DyrektorDepartamentuPolitykiRodzinnejwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejOlgierdPodgorski" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Departamentu Polityki Rodzinnej w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej Olgierd Podgórski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="Gloszsali" role="speaker">
+        <persName>Głos z sali</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="GlownySpecjalistawDepartamencieUbezpieczenSpolecznychwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBozenaBator" role="speaker">
+        <persName>Główny Specjalista w Departamencie Ubezpieczeń Społecznych w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej Bożena Bator</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="GlownySpecjalistawDepartamencieUbezpieczenSpolecznychwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejMarekBucior" role="speaker">
+        <persName>Główny Specjalista w Departamencie Ubezpieczeń Społecznych w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej Marek Bucior</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="GlownySpecjalistawDzialePetycjiiKorespondencjiwBiurzeAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuGabrielaKopania" role="speaker">
+        <persName>Główny Specjalista w Dziale Petycji i Korespondencji w Biurze Analiz, Dokumentacji i Korespondencji w Kancelarii Senatu Gabriela Kopania</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="GlownySpecjalistawDzialePetycjiiKorespondencjiwBiurzeAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuJoannaLesniarek" role="speaker">
+        <persName>Główny Specjalista w Dziale Petycji i Korespondencji w Biurze Analiz, Dokumentacji i Korespondencji w Kancelarii Senatu Joanna Leśniarek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="GlownySpecjalistawDzialePetycjiiKorespondencjiwBiurzeAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuMarzenaKrysiak" role="speaker">
+        <persName>Główny Specjalista w Dziale Petycji i Korespondencji w Biurze Analiz, Dokumentacji i Korespondencji w Kancelarii Senatu Marzena Krysiak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="NaczelnikWydzialuLegislacjiwBiurzePrawnymwInstytuciePamieciNarodowejKomisjiSciganiaZbrodniprzeciwkoNarodowiPolskiemuPiotrDunikowski" role="speaker">
+        <persName>Naczelnik Wydziału Legislacji w Biurze Prawnym w Instytucie Pamięci Narodowej – Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu Piotr Dunikowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachJerzyStepien" role="speaker">
+        <persName>Prezes Trybunału Konstytucyjnego w latach 2006–2008 Jerzy Stępień</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyAleksanderPociej" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Aleksander Pociej</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorMichalSewerynski" role="speaker">
+        <persName>Senator Michał Seweryński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorRobertMamatow" role="speaker">
+        <persName>Senator Robert Mamątow</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SpecjalistawDzialePetycjiiKorespondencjiwBiurzeAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuArkadiuszWaszkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Specjalista w Dziale Petycji i Korespondencji w Biurze Analiz, Dokumentacji i Korespondencji w Kancelarii Senatu Arkadiusz Waszkiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="StarszySpecjalistawDzialePetycjiiKorespondencjiwBiurzeAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuMaciejKowalski" role="speaker">
+        <persName>Starszy Specjalista w Dziale Petycji i Korespondencji w Biurze Analiz, Dokumentacji i Korespondencji w Kancelarii Senatu Maciej Kowalski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="WicedyrektorBiuraAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuDanutaAntoszkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Wicedyrektor Biura Analiz, Dokumentacji i Korespondencji w Kancelarii Senatu Danuta Antoszkiewicz</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="PCPP" role="committee">
+        <orgName>Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/senat/komisje/pcpp/201923-snt-pcppx-00186-01/text_structure.xml b/2019-2023/senat/komisje/pcpp/201923-snt-pcppx-00186-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..cac2383
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/senat/komisje/pcpp/201923-snt-pcppx-00186-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,390 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Początek posiedzenia o godzinie 9 minut 00</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">Posiedzeniu przewodniczy przewodniczący Aleksander Pociej</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Witam państwa na kolejnym posiedzeniu Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Mamy dzisiaj w planie rozpatrzenie 8 petycji oraz wstępną dyskusję nad sprawozdaniem rocznym z rozpatrzonych przez komisję w 2021 r. petycji.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Mamy kworum.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Nie będę już po tak długim czasie instruował państwa senatorów, w jaki sposób pracujemy zdalnie.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Czy są jacyś lobbyści na sali? Nie ma.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">W związku z tym możemy przystąpić do rozpatrzenia pierwszej petycji.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Proszę bardzo, kto z państwa będzie nam ją prezentował?</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#GlownySpecjalistawDzialePetycjiiKorespondencjiwBiurzeAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuGabrielaKopania">Dzień dobry.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#GlownySpecjalistawDzialePetycjiiKorespondencjiwBiurzeAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuGabrielaKopania">Gabriela Kopania, Dział Petycji i Korespondencji.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#GlownySpecjalistawDzialePetycjiiKorespondencjiwBiurzeAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuGabrielaKopania">Jest to petycja indywidualna, wniesiona przez panią Mariolę Lesiak-Bzdak.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#GlownySpecjalistawDzialePetycjiiKorespondencjiwBiurzeAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuGabrielaKopania">Jej przedmiotem jest podjęcie inicjatywy ustawodawczej dotyczącej zmiany art. 17 ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych, w celu umożliwienia podjęcia pracy zarobkowej opiekunom osób z niepełnosprawnościami, pobierającym świadczenie pielęgnacyjne.</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#GlownySpecjalistawDzialePetycjiiKorespondencjiwBiurzeAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuGabrielaKopania">Autorka petycji wskazuje, że świadczenie pielęgnacyjne, jako forma rekompensaty z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, odcina opiekuna od aktywności zawodowej. Wskazuje, że świadczenie jest potrzebne, ponieważ umożliwia opiekunowi dziecka z niepełnosprawnością udział w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji, jednocześnie zapewniając rodzicowi podstawowe ubezpieczenie emerytalno-rentowe i minimalne zaplecze finansowe. Petytorka wskazuje, że taka forma wsparcia niestety odcina opiekuna od aktywności zawodowej i uniemożliwia mu powrót na rynek pracy w sytuacji, kiedy pojawi się taka możliwość. Praca zarobkowa opiekunów pozwoliłaby zwiększyć niewielki budżet rodzin z przewlekle chorą osobą. Petytorka wskazuje również, że praca to nie tylko ośmiogodzinny etat w innym miejscu, ale również inne możliwości zarobkowania, np. praca zdalna z domu, wykonywanie wolnego zawodu, rękodzielnictwa albo zleceń kilka razy w miesiącu czy roku. Autorka petycji podniosła również argument, że w Polsce emeryci, renciści oraz pracownicy, którzy przebywają na urlopie wychowawczym, mogą wykonywać pracę zarobkową.</u>
+          <u xml:id="u-3.5" who="#GlownySpecjalistawDzialePetycjiiKorespondencjiwBiurzeAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuGabrielaKopania">Ustawa o świadczeniach rodzinnych w art. 17 wskazuje m.in., że świadczenie pielęgnacyjne z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej przysługuje: matce lub ojcu, opiekunowi faktycznemu dziecka, osobie będącej rodziną zastępczą spokrewnioną w rozumieniu ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej oraz innym osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy ciąży obowiązek alimentacyjny, ale jeżeli nie podejmują lub rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej.</u>
+          <u xml:id="u-3.6" who="#GlownySpecjalistawDzialePetycjiiKorespondencjiwBiurzeAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuGabrielaKopania">Świadczenie pielęgnacyjne w 2022 r. wynosi 2 tysiące 119 zł i podlega corocznej waloryzacji.</u>
+          <u xml:id="u-3.7" who="#GlownySpecjalistawDzialePetycjiiKorespondencjiwBiurzeAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuGabrielaKopania">Jeżeli chodzi o możliwość podjęcia pracy zarobkowej przez opiekunów osób z niepełnosprawnościami, to Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 26 czerwca 2019 r. uznał art. 17 ust. 5 pkt 1 lit. a częściowo za niezgodny z art. 71 ust 1 zdanie drugie w związku z art. 32 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Zgodnie z tym wyrokiem ten przepis powinien utracić moc z dniem 9 stycznia 2020 r. w zakresie, w jakim stanowi, że świadczenie pielęgnacyjne nie przysługuje, jeżeli osoba…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Przepraszam bardzo. Techniczna przerwa.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Dostałem informację, że do naszego posiedzenia jest podłączony pan Jerzy Stępień.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Panie Prezesie, jeżeli pan mnie słyszy… Dostał pan chyba niedobre zaproszenie, tzn. zły link. Powinien się pan podłączyć do posiedzenia Komisji Ustawodawczej, które to odbywa się w sali nr 217. Tak że, Panie Profesorze, bardzo dziękujemy, że jest pan z nami, ale to jest nie ta komisja.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachJerzyStepien">Dziękuję bardzo. Ja postępowałem zgodnie z instrukcją, więc…</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Tak. Panie Profesorze, ja to rozumiem, ale chciałem zareagować, bo na pewno pan profesor przyda się bardziej na posiedzeniu Komisji Ustawodawczej.</u>
+          <u xml:id="u-4.5" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachJerzyStepien">Zdecydowanie, bo na tamto posiedzenie zostałem zaproszony. Tak że wyłączam się.</u>
+          <u xml:id="u-4.6" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Dziękuję serdecznie.</u>
+          <u xml:id="u-4.7" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#GlownySpecjalistawDzialePetycjiiKorespondencjiwBiurzeAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuGabrielaKopania">Do Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej kierowane były interpelacje poselskie w sprawie umożliwienia pracy zarobkowej opiekunom osób z niepełnosprawnościami. Np. posłanka Marcelina Zawisza w ubiegłym roku zwróciła się z pytaniem, czy planowanie zakazu pracy będzie połączone z progiem dochodowym. Minister wskazał wówczas na konieczność systemowego wsparcia dla opiekunów niesamodzielnych osób z niepełnosprawnościami. Kolejna interpelacja dotyczyła śmierci dziecka z niepełnosprawnością i sytuacji, w której rodzice tracą wszystkie świadczenia oraz prawo do bezpłatnej opieki zdrowotnej w tym momencie. Ministerstwo wskazało, że w tym zakresie nie planuje prac legislacyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#GlownySpecjalistawDzialePetycjiiKorespondencjiwBiurzeAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuGabrielaKopania">Chciałabym również zaznaczyć, że Rada Ministrów w dniu 25 lutego ub.r. podjęła uchwałę w sprawie przyjęcia dokumentu Strategia na Rzecz osób z Niepełnosprawnościami 2021–2030. W priorytecie V.1 Strategii „Modyfikacja systemu świadczeń dla opiekunów osób z niepełnosprawnościami” podkreślono, że przygotowana zostanie zmiana dotychczasowego systemu świadczeń dla opiekunów osób z niepełnosprawnościami. Jednocześnie przewiduje się stopniowe usunięcie ograniczeń aktywności zawodowej opiekunów osób z niepełnosprawnościami. Jest to strategia do 2030 r.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#GlownySpecjalistawDzialePetycjiiKorespondencjiwBiurzeAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuGabrielaKopania">W Sejmie odbyło się wspólne posiedzenie 2 komisji, Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Komisji Polityki Społecznej i Rodziny, na którym wskazano na konieczność też systemowego rozwiązania tego problemu.</u>
+          <u xml:id="u-5.3" who="#GlownySpecjalistawDzialePetycjiiKorespondencjiwBiurzeAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuGabrielaKopania">I ostatnia kwestia. W dniu 19 marca br. odbyła się rozmowa z przedstawicielem Biura Pełnomocnika Rządu do Spraw Osób Niepełnosprawnych i uzyskano wówczas informację, że nie są planowane prace legislacyjne w omawianym zakresie. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Rozumiem, że mamy gości w tym zakresie. Czy tak?</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#Gloszsali">Tak, zdalnie.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Zdalnie.</u>
+          <u xml:id="u-6.4" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Witam serdecznie. Z góry powiem, że prosiłbym o skrócenie wypowiedzi, bo będę proponował, abyśmy tutaj przerwali prace. Ja chciałbym się skontaktować z kolegami i koleżankami z Komisji Zdrowia i polityki społecznej, ponieważ tam jest projekt o bardzo podobnym zakresie. Będziemy dyskutować, ale najprawdopodobniej to, co jest w tej petycji, dołączymy do tamtego projektu.</u>
+          <u xml:id="u-6.5" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Ale bardzo proszę, tylko proszę o syntetyczną wypowiedź na ten temat. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#DyrektorDepartamentuPolitykiRodzinnejwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejOlgierdPodgorski">Dzień dobry.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#DyrektorDepartamentuPolitykiRodzinnejwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejOlgierdPodgorski">Olgierd Podgórski, Departament Polityki Rodzinnej w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#DyrektorDepartamentuPolitykiRodzinnejwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejOlgierdPodgorski">Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!</u>
+          <u xml:id="u-7.3" who="#DyrektorDepartamentuPolitykiRodzinnejwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejOlgierdPodgorski">Zacząłbym od tego, jak dzisiaj jest definiowane, zgodnie z ustawą o świadczeniach rodzinnych, świadczenie pielęgnacyjne. Wyraźnie ustawa w art. 17 wskazuje, że jest to świadczenie przyznawane w sytuacji, kiedy ze względu na poziom niepełnosprawności osoby jej opiekun nie ma możliwości podjęcia pracy. Tak więc jakby tu sam cel, samo określenie, definicja świadczenia w obecnym stanie prawnym nie pozwala na podjęcie pracy, bo to jest, jak rozumiem, wewnętrzna sprzeczność. Tak jak powiedziała przed chwilą pani, prowadzone są prace nad reformą systemu orzecznictwa. I zakończenie tych prac – to są prace prowadzone przez pana ministra Wdówika – pozwoli na tak naprawdę systemowe uregulowanie kwestii opiekunów osób niepełnosprawnych zarówno w temacie możliwości podejmowania zatrudnienia, jak i w tych innych tematach, o których pani przed chwilą, która przedstawiała tę petycję, mówiła. Tak że bardzo krótko na ten temat. Bardzo dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Skończył pan wypowiedź?</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#DyrektorDepartamentuPolitykiRodzinnejwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejOlgierdPodgorski">Tak. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Ponieważ temat jest ważny, nie chciałbym go tak od razu zakończyć. Jeżeli państwo senatorowie pozwolą, to zawiesiłbym do następnego naszego spotkania decyzję, co z tą petycją zrobimy. Już nie będziemy następnym razem… I obiecuję, że na pierwszym naszym posiedzeniu ta petycje się pojawi i wtedy zdecydujemy, czy zakres tej petycji może być połączony z zakresem druku nr 271, tak?</u>
+          <u xml:id="u-8.4" who="#Gloszsali">Druku nr 273.</u>
+          <u xml:id="u-8.5" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">273.</u>
+          <u xml:id="u-8.6" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, to w ten sposób zrobimy.</u>
+          <u xml:id="u-8.7" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-8.8" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Przechodzimy do punktu drugiego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#GlownySpecjalistawDzialePetycjiiKorespondencjiwBiurzeAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuMarzenaKrysiak">Dzień dobry. Marzena Krysiak, Dział Petycji i Korespondencji.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#GlownySpecjalistawDzialePetycjiiKorespondencjiwBiurzeAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuMarzenaKrysiak">Autor petycji, osoba fizyczna, proponuje zmianę art. 3 ust. 4 ustawy o działaczach opozycji komunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych.</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#GlownySpecjalistawDzialePetycjiiKorespondencjiwBiurzeAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuMarzenaKrysiak">Celem tej zmiany jest umożliwienie przyznania statusu osoby represjonowanej osobie niepełnoletniej, która prowadziła działalność na rzecz niepodległego bytu państwa polskiego zagrożoną odpowiedzialnością karną w okresie od 1 stycznia 1956 r. do 31 lipca 1990 r. Zaproponowana zmiana dałaby osobom niepełnoletnim, które w latach osiemdziesiątych podejmowały świadomą walkę z systemem komunistycznym i w związku z tym poddane były różnego rodzaju represjom ze strony aparatu bezpieczeństwa publicznego, możliwość uzyskania statusu osoby represjonowanej. Wnoszący petycję przywołał własną sytuację oraz kolegów – wszyscy byli nieletni – których sprawę rozpoznano przed Sądem Rejonowym w Sandomierzu w postępowaniu opiekuńczo-wychowawczym. Postępowaniem objęte było wytwarzanie przez nieletnich w maju 1984 r., własnym sposobem, plakatów i ulotek o treści antypaństwowej oraz rozpowszechnianie ich poprzez wywieszanie w miejscach publicznych. Sąd ustanowił nad oskarżonymi nadzór odpowiedzialnych rodziców i zobowiązał ich do ścisłej współpracy ze szkołą.</u>
+          <u xml:id="u-9.3" who="#GlownySpecjalistawDzialePetycjiiKorespondencjiwBiurzeAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuMarzenaKrysiak">Autor petycji od 4 lat domaga się uznania nieletnich pokrzywdzonych w czasach komunizmu, pominiętych przez ustawodawcę z uwagi na wiek, w jakim osoby te podejmowały działalność podziemną i z tego powodu były represjonowane. Sam, ponieważ kontynuował działalność w podziemiu niepodległościowym w organizacjach uznanych przez Urząd do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, uzyskał status działacza opozycji antykomunistycznej, jednak nie uzyskał statusu osoby represjonowanej. I zarówno dla siebie, jak i kolegów z podziemia, a także wszystkich młodych ludzi, którzy byli sądzeni za działalność patriotyczną, ubiega się o wprowadzenie takiej zmiany do ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-9.4" who="#GlownySpecjalistawDzialePetycjiiKorespondencjiwBiurzeAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuMarzenaKrysiak">Trzeba tutaj powiedzieć, że rzecznik praw obywatelskich 27 grudnia 2021 r. zajął stanowisko w sprawie przedstawionej w petycji. Wystąpił do minister rodziny i polityki społecznej z wnioskiem, aby rozważyć możliwość rozszerzenia ustawowych przesłanek nadawania statusu osoby represjonowanej oraz objęcie przepisami osób niepełnoletnich, które prowadziły działalność na rzecz niepodległego bytu państwa polskiego, która była zagrożona odpowiedzialnością karną od 1 stycznia 1956 r. do 31 lipca 1990 r. Rzecznik zwrócił też uwagę, że w stosunku do tych osób choć nie zostały nałożone sankcje karne, ale w drodze postanowienia sądowego objęto je środkami wychowawczymi, których dolegliwość miała wpływ na ich dalsze życie osobiste.</u>
+          <u xml:id="u-9.5" who="#GlownySpecjalistawDzialePetycjiiKorespondencjiwBiurzeAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuMarzenaKrysiak">Rzecznik zwrócił uwagę na szczególną sytuację autora petycji, gdyż zgodnie z przepisami przyznany mu został status działacza opozycji komunistycznej, ale nie stwierdzono przesłanek do nadania mu statusu osoby represjonowanej z powodów politycznych.</u>
+          <u xml:id="u-9.6" who="#GlownySpecjalistawDzialePetycjiiKorespondencjiwBiurzeAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuMarzenaKrysiak">W ocenie RPO państwo powinno doceniać szczególnie wyjątkową postawę, jaką była działalność osób niepełnoletnich. Należy uznać, że środki wychowawcze nakładane za czyn objęty odpowiedzialnością karną na osoby nieletnie miały stanowić adekwatną dolegliwość względem sankcji karnych nakładanych na osoby pełnoletnie. Stąd też, zdaniem rzecznika, zasadne wydaje się rozszerzenie ustawowych przesłanek nadawania statusu osoby represjonowanej, tak aby objęły one również osoby znajdujące się w takiej sytuacji.</u>
+          <u xml:id="u-9.7" who="#GlownySpecjalistawDzialePetycjiiKorespondencjiwBiurzeAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuMarzenaKrysiak">W odpowiedzi na stanowisko rzecznika praw obywatelskich resort rodziny wyjaśnił, że uchwalone przez ustawodawcę rozwiązania są wyrazem docenienia wyjątkowych zasług osób angażujących się, niejednokrotnie z narażeniem własnego życia, wolności, majątku lub praw pracowniczych, w działalność zmierzającą do odzyskania przez Polskę niepodległości i suwerenności.</u>
+          <u xml:id="u-9.8" who="#GlownySpecjalistawDzialePetycjiiKorespondencjiwBiurzeAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuMarzenaKrysiak">W odniesieniu do przesłanki warunkującej przyznanie statusu działacza opozycji antykomunistycznej lub osoby represjonowanej z powodów politycznych przywołano wyjaśnienia szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. Zdaniem szefa wprowadzenie do ustawy warunku, iż działalność opozycyjna musiała być zagrożona odpowiedzialnością karną, miało na celu ograniczenie kręgu beneficjentów ustawy o działaczach. W szczególności chodziło o wyeliminowanie sytuacji, iż uprawnienia przewidziane w ustawie przysługiwałyby uczestnikom pewnych przedsięwzięć zasadniczo antysystemowych, ale de facto tolerowanych przez władze np. Konwersatorium „Doświadczenie i Przyszłość” albo zespołu inicjatyw np. Kluby Inteligencji Katolickiej. Fakt rzeczywistego zagrożenia odpowiedzialnością karną został uznany za decydującą przesłankę przy określaniu kategorii zachowań, które uprawniają do uzyskania statusu działacza opozycji. Stąd osoby mające w momencie prowadzenia działalności opozycyjnej mniej niż 16 lat, niepodlegające odpowiedzialności karnej, nie mogły nabyć takiego statusu.</u>
+          <u xml:id="u-9.9" who="#GlownySpecjalistawDzialePetycjiiKorespondencjiwBiurzeAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuMarzenaKrysiak">I jeszcze ostatnia uwaga szefa urzędu do spraw kombatantów. Szef potwierdził, że osoby nieletnie mogą otrzymywać uprawnienia osoby represjonowanej, jeżeli brały udział w wystąpieniu wolnościowym i wskutek działań komunistycznego aparatu represji doznały określonego uszczerbku na zdrowiu lub zostały relegowane ze szkoły. Były one wówczas ofiarami innych represji niż karne, ale były one na tyle znaczące, że ich doznanie powinno skutkować przyznawaniem świadczeń od państwa. Katalog takich represji za działalność niepodległościową, generalnie o innym charakterze niż karnym, określa art. 3 ustawy o działaczach opozycji antykomunistycznej. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Mamy w tym punkcie gości.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Może ja bym poprosił najpierw obecną zdalnie panią Bożenę Bator z Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej.</u>
+          <u xml:id="u-10.3" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#GlownySpecjalistawDepartamencieUbezpieczenSpolecznychwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBozenaBator">Szanowny Panie Przewodniczący! Szanowni Państwo!</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#GlownySpecjalistawDepartamencieUbezpieczenSpolecznychwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBozenaBator">Problematyka, która została tutaj przedstawiona, jest bardzo trudna. Zostało przedstawione stanowisko ministra rodziny i polityki społecznej.</u>
+          <u xml:id="u-11.2" who="#GlownySpecjalistawDepartamencieUbezpieczenSpolecznychwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBozenaBator">Chciałabym tylko zaznaczyć, że ustawa dzieli kręgi podmiotowe na działaczy opozycji antykomunistycznej i osoby represjonowane z powodów politycznych. W przypadku osób represjonowanych z powodów politycznych jest wymieniony cały katalog przesłanek, których spełnienie uprawnia do nabycia uprawnień wynikających z ustawy z 2015 r.</u>
+          <u xml:id="u-11.3" who="#GlownySpecjalistawDepartamencieUbezpieczenSpolecznychwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejBozenaBator">Przedmiot był już rozpatrywany. Do ministerstwa również wpłynęła petycja w tej sprawie. W stosunku do niej zostało zajęte stanowisko negatywne. Tutaj mamy też stanowisko szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych, który przedstawił, że osoby, które występują o nadanie uprawnień z tytułu pobytu w ośrodkach wychowawczych, zazwyczaj już nabyły uprawnienia z innych tytułów. I w tym wypadku nie zachodzi potrzeba rozszerzenia katalogu osób represjonowanych z powodów politycznych. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Są z nami przedstawiciele IPN.</u>
+          <u xml:id="u-12.2" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Który z panów chciałby zabrać głos?</u>
+          <u xml:id="u-12.3" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#NaczelnikWydzialuLegislacjiwBiurzePrawnymwInstytuciePamieciNarodowejKomisjiSciganiaZbrodniprzeciwkoNarodowiPolskiemuPiotrDunikowski">Dzień dobry państwu.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#NaczelnikWydzialuLegislacjiwBiurzePrawnymwInstytuciePamieciNarodowejKomisjiSciganiaZbrodniprzeciwkoNarodowiPolskiemuPiotrDunikowski">Piotr Dunikowski, Wydział Legislacyjny, Biuro Prawne IPN.</u>
+          <u xml:id="u-13.2" who="#NaczelnikWydzialuLegislacjiwBiurzePrawnymwInstytuciePamieciNarodowejKomisjiSciganiaZbrodniprzeciwkoNarodowiPolskiemuPiotrDunikowski">Dziękuję za możliwość zabrania głosu.</u>
+          <u xml:id="u-13.3" who="#NaczelnikWydzialuLegislacjiwBiurzePrawnymwInstytuciePamieciNarodowejKomisjiSciganiaZbrodniprzeciwkoNarodowiPolskiemuPiotrDunikowski">Szanowny Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo! Szanowni Państwo!</u>
+          <u xml:id="u-13.4" who="#NaczelnikWydzialuLegislacjiwBiurzePrawnymwInstytuciePamieciNarodowejKomisjiSciganiaZbrodniprzeciwkoNarodowiPolskiemuPiotrDunikowski">W opinii Instytutu Pamięci Narodowej obecnie brzmiący art. 3 pkt 4 ustawy o działaczach opozycji i osobach represjonowanych z powodów politycznych w zakresie, w jakim uniemożliwia przyznanie statusu osoby represjonowanej osobom nieletnim poniżej siedemnastego roku życia, w szczególnych przypadkach poniżej szesnastego roku życia, może stać w sprzeczności z art. 32 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, z zasadą równości. Ja tylko przypomnę, że w myśl z tej zasady podmioty, które odznaczają się jakąś jedną określoną istotną cechą, należy traktować tak samo. Natomiast podmioty, które takiej danej cechy nie posiadają, należy traktować odmiennie, co jest zgodne z zasadą sprawiedliwości. Cechą relewantną, istotną dla osób, które ubiegają się o przyznanie statusu działacza opozycji niezależnie od wieku, jest to, że za ich działalność na rzecz odzyskania przez Polskę niepodległego bytu i suwerenności doznały represji i reperkusji ze strony ówczesnych władz. Wobec tego zastosowano w odniesieniu do nich środki wychowawcze lub środek poprawczy, ale tylko dlatego, że ustawa karna po prostu nie przewidywała za te czyny uznane za karalne możliwości ukarania tych osób.</u>
+          <u xml:id="u-13.5" who="#NaczelnikWydzialuLegislacjiwBiurzePrawnymwInstytuciePamieciNarodowejKomisjiSciganiaZbrodniprzeciwkoNarodowiPolskiemuPiotrDunikowski">Dlatego też Instytut Pamięci Narodowej stoi na stanowisku, że petycję wnoszącego petycję należy uznać za zasadną i rozszerzyć katalog przesłanek przyznawania statusu osoby represjonowanej o te przesłanki osób, wobec których zastosowano środek wychowawczy lub środek poprawczy. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-14.1" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Czy jeszcze w tym punkcie ktoś z gości chciał się wypowiedzieć? Nie.</u>
+          <u xml:id="u-14.2" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Mamy tutaj dwugłos.</u>
+          <u xml:id="u-14.3" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Pan senator Mamątow. Proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#SenatorRobertMamatow">Dziękuję bardzo, Panie Przewodniczący.</u>
+          <u xml:id="u-15.1" who="#SenatorRobertMamatow">Oczywiście doceniając wkład tych młodych ludzi w czasie walki o odzyskanie przez Polskę niepodległości i walki z systemem, chciałem zwrócić uwagę państwa na opinię szefa urzędu do spraw osób represjonowanych, do spraw kombatantów. Ona w zasadzie daje wszystko to, co w tej petycji jest, co ta osoba, która pisała tę petycję, chce. I dzisiaj jest taka możliwość. Jeśli faktycznie – w co nie wątpię – byli młodzi ludzie, którzy w tym okresie działali, podejmowali działalność na rzecz bytu naszego niepodległego państwa, mogą z tej ustawy i z tych przepisów skorzystać i mogą uzyskać taki status. Tak że myślę, że tworzenie tutaj dodatkowego prawa jest niepotrzebne. Dziękuję bardzo. Dlatego oczywiście składam wniosek o niekontynuowanie pracy nad tą petycją.</u>
+          <u xml:id="u-15.2" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Czy ktoś z państwa senatorów jeszcze chciałby zabrać głos w tej sprawie?</u>
+          <u xml:id="u-16.1" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Bardzo proszę, Panie Marszałku.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#SenatorMichalSewerynski">Wydawało mi się, że tylko ja po cichu myślę tak jak pan senator, ale okazało się, że obaj myślimy podobnie. Zatem nie będziemy tworzyć prawa ponad potrzeby, tylko uświadomimy, że ten przepis, który jest, daje się odpowiednio zastosować, trzeba tylko spróbować.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-18.1" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Czy jeszcze są jakieś głosy?</u>
+          <u xml:id="u-18.2" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Jeżeli nie, to…</u>
+          <u xml:id="u-18.3" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+          <u xml:id="u-18.4" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#NaczelnikWydzialuLegislacjiwBiurzePrawnymwInstytuciePamieciNarodowejKomisjiSciganiaZbrodniprzeciwkoNarodowiPolskiemuPiotrDunikowski">Ja tylko chciałem zwrócić uwagę, że ten artykuł oczywiście stwarza możliwości przyznania statusu osoby represjonowanej z powodów politycznych, ale, tak jak zwrócił tutaj uwagę szef urzędu do spraw kombatantów, musiałaby zostać zastosowana przesłanka np. udziału w wystąpieniu wolnościowym i w związku z tym taka osoba musiałaby doznać uszczerbku na zdrowiu albo być relegowana ze szkoły. Natomiast te przesłanki, nazwijmy je w sposób ogólny, karne to już jest inny punkt tej ustawy. I osoby, wobec których zastosowano środek poprawczy i wychowawczy, tak jak wnoszący petycję, takiego statusu otrzymać na podstawie tego artykułu dzisiaj nie mogą. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Czy jeszcze ktoś z państwa senatorów chce zabrać głos?</u>
+          <u xml:id="u-20.1" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Poddaję pod głosowanie wniosek pana senatora Mamątowa o niekontynuowanie pracy nad tą petycją.</u>
+          <u xml:id="u-20.2" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Kto z państwa senatorów jest za?</u>
+          <u xml:id="u-20.3" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-20.4" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-20.5" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">3 głosy za, nikt nie był przeciw, 6 senatorów się wstrzymało.</u>
+          <u xml:id="u-20.6" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Nie będziemy kontynuować pracy nad tą petycją.</u>
+          <u xml:id="u-20.7" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Serdecznie dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-20.8" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Przechodzimy do punktu trzeciego.</u>
+          <u xml:id="u-20.9" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#GlownySpecjalistawDzialePetycjiiKorespondencjiwBiurzeAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuJoannaLesniarek">Joanna Leśniarek, Biuro Analiz, Dokumentacji i Korespondencji.</u>
+          <u xml:id="u-21.1" who="#GlownySpecjalistawDzialePetycjiiKorespondencjiwBiurzeAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuJoannaLesniarek">Jest to petycja zbiorowa organizacji „Wolni Uczniowie i Studenci”.</u>
+          <u xml:id="u-21.2" who="#GlownySpecjalistawDzialePetycjiiKorespondencjiwBiurzeAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuJoannaLesniarek">Autorzy wnoszą o podjęcie inicjatywy ustawodawczej dotyczącej zniesienia wszystkich obostrzeń i restrykcji epidemicznych w Polsce, w tym nakazów, zakazów, ograniczeń aktualnie obowiązujących, a w szczególności uchylenie aktów prawnych i przepisów, które wprowadziły obostrzenia i restrykcje. Autorzy wnoszą również o wprowadzenie ustawowego zakazu stosowania w przyszłości jakichkolwiek restrykcji epidemicznych i dyskryminowania osób niezaszczepionych.</u>
+          <u xml:id="u-21.3" who="#GlownySpecjalistawDzialePetycjiiKorespondencjiwBiurzeAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuJoannaLesniarek">Zdaniem autorów petycji restrykcje i obostrzenia epidemiczne obowiązujące w Polsce i na świecie, m.in. nakaz zakrywania ust i nosa, trzymanie dystansu, zamykanie przedsiębiorstw, wprowadzanie zdalnego nauczania, masowych lockdownów czy kwarantann, są nieskuteczne. Przemawiają za tym szerokie badania naukowe, medyczne oraz wypowiedzi ekspertów w dziedzinie medycyny. W związku z tym wnoszą o zniesienie wszystkich obostrzeń i restrykcji epidemicznych w Polsce oraz postulują o ustawowy zakaz wprowadzania w przyszłości jakichkolwiek restrykcji epidemicznych i dyskryminowania osób niezaszczepionych.</u>
+          <u xml:id="u-21.4" who="#GlownySpecjalistawDzialePetycjiiKorespondencjiwBiurzeAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuJoannaLesniarek">Pismem z dnia 31 maja tego roku wiceminister zdrowia, Waldemar Kraska, odniósł się do postulatów petycji. Jak wskazał, aktualnie w Polsce istnieje obowiązek szczepień ochronnych obejmujący 14 chorób zakaźnych, które zostały określone w rozporządzeniu Ministra Zdrowia z dnia 18 sierpnia 2011 r. w sprawie obowiązkowych szczepień ochronnych Jednocześnie wskazano, że szczepienia przeciw COVID-19 w Polsce są całkowicie dobrowolne. Podkreślono, że rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 12 maja tego roku w sprawie odwołania na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej stanu epidemii odwołano stan epidemii. Natomiast w okresie od dnia 16 maja tego roku do odwołania na obszarze Polski został ogłoszony stan zagrożenia epidemicznego. Na mocy tego rozporządzenia utrzymany został obowiązek poddania się szczepieniu przeciw COVID-19 osób wykonujących zawód medyczny w podmiotach wykonujących działalność leczniczą, osób wykonujących czynności zawodowe w tych podmiotach, inne niż wykonywanie zawodu medycznego, oraz osoby zatrudnione i osoby realizujące usługi farmaceutyczne, zadania zawodowe lub czynności fachowe w aptece ogólnodostępnej lub punkcie aptecznym. Przy czym obowiązki zarówno dla pracodawcy, jak i dla pracownika określają przepisy kodeksu pracy. Wskazano także, że brakuje działań alternatywnych dla zastosowania szczepień ochronnych w zapobieganiu konkretnej chorobie , w tym COVID-19, w ramach profilaktyki pierwszej fazy. Podkreślić należy, że profilaktyka pierwszej fazy dotyczy ludzi zdrowych, całej populacji lub co najmniej znacznej jej części i obejmuje działania najwcześniejsze, których celem jest uprzedzenie potencjalnego pojawienia się danej choroby zakaźnej.</u>
+          <u xml:id="u-21.5" who="#GlownySpecjalistawDzialePetycjiiKorespondencjiwBiurzeAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuJoannaLesniarek">Minister zaznaczył, że podawanie w ramach Narodowego Programu Szczepień przeciw COVID-19 zarejestrowanych szczepionek nie jest ani eksperymentem medycznym, ani badaniem klinicznym w rozumieniu przepisów ustawy – Prawo farmaceutyczne. Zatem twierdzenie, że w ramach Narodowego Programu Szczepień przeciw COVID-19 prowadzi się eksperymenty medyczne z zastosowaniem podawanych szczepionek, jest nieuzasadnione i pozbawione podstaw prawnych.</u>
+          <u xml:id="u-21.6" who="#GlownySpecjalistawDzialePetycjiiKorespondencjiwBiurzeAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuJoannaLesniarek">Uwypuklono także, że zgodnie z art. 68 ust. 4 konstytucji władze publiczne są obowiązane do zwalczania chorób epidemicznych. Zasadnicze działania podejmowane w związku z pandemią COVID-19 odbywają się w głównej mierze na podstawie ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Dziękujemy.</u>
+          <u xml:id="u-22.1" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Mamy to pismo.</u>
+          <u xml:id="u-22.2" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Ja tylko z jednym bym się nie zgodził, z tą absolutną dobrowolnością. Rzeczywiście szczepimy się dobrowolnie, natomiast ograniczenia, które wynikają z niezaszczepienia, dla wielu ludzi powodowały, że to była absolutnie konieczność, np. choćby w przypadku podróży. Z resztą wywodu pan ministra ja się zgadzam.</u>
+          <u xml:id="u-22.3" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Czy ktoś z państwa chciałby zabrać głos w tej sprawie?</u>
+          <u xml:id="u-22.4" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Jeżeli nie, to ja stawiam wniosek o niekontynuowanie pracy nad tą petycją ze względów, które usłyszeliśmy i mogliśmy wyczytać z odpowiedzi ministerstwa, a także z tego powodu, iż de facto te wszystkie obostrzenia w tej chwili nie obowiązują. Wprowadzanie zakazów na przyszłość, jeśli w ogóle nie wiemy, co może się pojawić, nie wydaje się zbyt logiczne.</u>
+          <u xml:id="u-22.5" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Kto z państwa senatorów jest za moim wnioskiem o niekontynuowaniu pracy nad tą petycją?</u>
+          <u xml:id="u-22.6" who="#komentarz">9</u>
+          <u xml:id="u-22.7" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-22.8" who="#komentarz">0</u>
+          <u xml:id="u-22.9" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-22.10" who="#komentarz">0</u>
+          <u xml:id="u-22.11" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Jednogłośnie wszyscy za niekontynuowaniem pracy nad tą petycją.</u>
+          <u xml:id="u-22.12" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Bardzo proszę, petycja oznaczona w dzisiejszym porządku obrad nr 4.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#GlownySpecjalistawDzialePetycjiiKorespondencjiwBiurzeAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuGabrielaKopania">Gabriela Kopania, Dział Petycji i Korespondencji.</u>
+          <u xml:id="u-23.1" who="#GlownySpecjalistawDzialePetycjiiKorespondencjiwBiurzeAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuGabrielaKopania">Jest to petycja indywidualna wniesiona przez osobę fizyczną.</u>
+          <u xml:id="u-23.2" who="#GlownySpecjalistawDzialePetycjiiKorespondencjiwBiurzeAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuGabrielaKopania">Jej przedmiotem jest podjęcie inicjatywy ustawodawczej dotyczącej zmiany art. 1 ustawy z dnia 19 czerwca 2020 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, w celu umożliwienia wypłaty odsetek od zaniżonych emerytur dla osób urodzonych w 1953 r.</u>
+          <u xml:id="u-23.3" who="#GlownySpecjalistawDzialePetycjiiKorespondencjiwBiurzeAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuGabrielaKopania">Autorka petycji wskazuje, że ustawa nie uwzględniła wypłaty odsetek dla pokrzywdzonych przez ZUS. Autorka petycji powołała się na art. 32 Konstytucji RP, który stanowi, że wszyscy są równi wobec prawa i wszyscy mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne.</u>
+          <u xml:id="u-23.4" who="#GlownySpecjalistawDzialePetycjiiKorespondencjiwBiurzeAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuGabrielaKopania">Ustawa o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych została uchwalona w konsekwencji wydania wyroku przez Trybunał Konstytucyjny w dniu 6 marca 2019 r., który stwierdził, że art. 25 ust. 1b ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, w brzmieniu obowiązującym do 30 września 2017 r. w kwestii kobiet urodzonych w roku 1953, które nabyły prawo do emerytury na podstawie art. 46a ustawy przed dniem 1 stycznia 2013 r., jest niezgodny z art. 2 konstytucji. Nowelizacja ustawy o emeryturach i rentach weszła w życie 10 lipca 2020 r. i była podstawą do przeliczenia emerytur osób urodzonych w 1953 r. na zasadach korzystniejszych, tj. bez pomniejszania o kwoty pobranej emerytury wcześniejszej. ZUS ustala ponownie wysokość świadczenia, jednocześnie wypłacając powstałą różnicę między emeryturą pobraną a ustaloną ponownie. Osoby uprawnione przechodziły zatem na emeryturę wcześniejszą, nie wiedząc, że w przyszłości ta emerytura powszechna będzie pomniejszona o kwotę pobranej emerytury wcześniejszej. Problem ten dotyczył głównie kobiet urodzonych w 1953 r. Natomiast ta nowelizacja z 2020 r. nie podjęła zagadnienia wypłaty odsetek od zaniżonej emerytury.</u>
+          <u xml:id="u-23.5" who="#GlownySpecjalistawDzialePetycjiiKorespondencjiwBiurzeAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuGabrielaKopania">Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku wskazał, że przepis uznany przez Trybunał za niekonstytucyjny ma taki charakter od samego początku. Fakt ten musi być brany pod uwagę przy kontroli aktu administracyjnego podjętego na podstawie niekonstytucyjnego przepisu.</u>
+          <u xml:id="u-23.6" who="#GlownySpecjalistawDzialePetycjiiKorespondencjiwBiurzeAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuGabrielaKopania">Sąd Najwyższy w postanowieniu wskazał, że generalny obowiązek wypłaty odsetek od nieterminowego ustalenia prawa lub spóźnionej jego wypłaty ma oparcie w konstytucyjnej zasadzie równego traktowania obywateli w państwie i wynika z ustawowej zasady równego traktowania ubezpieczonych.</u>
+          <u xml:id="u-23.7" who="#GlownySpecjalistawDzialePetycjiiKorespondencjiwBiurzeAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuGabrielaKopania">Warto jeszcze wskazać, że ustawa o systemie ubezpieczeń społecznych w art. 85 wskazuje, że jeżeli zakład nie ustalił prawa do świadczenia lub nie wypłacił tego świadczenia, jest obowiązany do wypłaty odsetek od tego świadczenia w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie określonych przepisami prawa cywilnego. Nie dotyczy to przypadku, gdy opóźnienie w przyznaniu lub wypłaceniu świadczenia jest następstwem okoliczności, za które zakład nie ponosi odpowiedzialności.</u>
+          <u xml:id="u-23.8" who="#GlownySpecjalistawDzialePetycjiiKorespondencjiwBiurzeAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuGabrielaKopania">Nadmienię jeszcze, że Senat wniósł kolejną nowelizację ustawy o emeryturach i rentach z FUS, która rozszerzyłaby te uprawnienia do otrzymania wyższej emerytury na roczniki inne niż rocznik 1953. Natomiast ten projekt został skierowany do Sejmu i oczekuje od niemal 2 lat na rozpatrzenie przez Komisję Polityki Społecznej i Rodziny. Projekt ten też nie podnosi zagadnienia odsetek za wypłatę zaniżonych emerytur.</u>
+          <u xml:id="u-23.9" who="#GlownySpecjalistawDzialePetycjiiKorespondencjiwBiurzeAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuGabrielaKopania">I ostatnia kwestia. Zasady techniki prawodawczej wskazują, że nie nowelizuje się przepisów zmieniających inną ustawę, o co wnosi autorka petycji. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Ten problem rzeczywiście wraca od paru kadencji i jest to niewytłumaczalna jakaś niemożność zakończenie go przez organy państwa.</u>
+          <u xml:id="u-24.1" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Dobrze. Mamy w przypadku tej petycji gościa z Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej.</u>
+          <u xml:id="u-24.2" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Bardzo proszę, główny specjalista w Departamencie Ubezpieczeń Społecznych, pan Marek Bucior.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#GlownySpecjalistawDepartamencieUbezpieczenSpolecznychwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejMarekBucior">Dzień dobry.</u>
+          <u xml:id="u-25.1" who="#GlownySpecjalistawDepartamencieUbezpieczenSpolecznychwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejMarekBucior">Panie Przewodniczący, chcę podkreślić, że właściwie do zakresu przedstawionego przez panią referującą petycję, do tych informacji, Departament Ubezpieczeń Społecznych nie zgłasza uwag.</u>
+          <u xml:id="u-25.2" who="#GlownySpecjalistawDepartamencieUbezpieczenSpolecznychwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejMarekBucior">Jedyna uwaga jest taka, że w treści pisemnej art. 25 ust. 1b ustawy o emeryturach i rentach z FUS został uznany… został zapisany tak, jakby był niekonstytucyjny… właściwie przestał obowiązywać i obecnie nie dotyczy wszystkich ubezpieczonych. Ten art. 25 ust. 1b został uznany za niekonstytucyjny i Trybunał przesądził o tym, że ma być niestosowany wobec kobiet urodzonych w 1953 r. I to chciałbym właściwie podkreślić.</u>
+          <u xml:id="u-25.3" who="#GlownySpecjalistawDepartamencieUbezpieczenSpolecznychwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejMarekBucior">W pozostałym zakresie sprawa została zreferowana tak, jak ma miejsce. Faktycznie ustawa z 19 czerwca 2020 r. nie przewiduje wypłaty odsetek przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, przewiduje przeliczenie emerytury, wypłatę wszystkich emerytur w nowej wysokości, ale wypłaty odsetek nie przewiduje. Ustawa została zrealizowana przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych zgodnie z brzmieniem przyjętym przez parlament. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-26.1" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Jedna rzecz. Chciałbym, żeby pani rozwinęła swoje ostatnie zdanie dotyczące tego, że nie nowelizuje się…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-27">
+          <u xml:id="u-27.0" who="#GlownySpecjalistawDzialePetycjiiKorespondencjiwBiurzeAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuGabrielaKopania">Autorka petycji wnosi o nowelizację ustawy z dnia 19 czerwca 2020 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Jeżeli Wysoka Komisja zdecydowałaby się na podjęcie jakichkolwiek działań legislacyjnych, powinna znowelizować ustawę o emeryturach i rentach z FUS, a nie ustawę o zmianie ustawy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-28">
+          <u xml:id="u-28.0" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Rozumiem. Oczywiście. To jest jasne.</u>
+          <u xml:id="u-28.1" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Czy ktoś państwa senatorów chciałby zabrać głos w tej sprawie?</u>
+          <u xml:id="u-28.2" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Bardzo proszę, Panie Marszałku.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-29">
+          <u xml:id="u-29.0" who="#SenatorMichalSewerynski">Szczerze mówiąc, jestem trochę zdezorientowany, bo z wypowiedzi przedstawiciela rządu nie dowiedzieliśmy się, czy ostatecznie jest ta praktyka wypłacania zaniżonych emerytur, czy nie ma tej praktyki. To nie jest jasne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-30">
+          <u xml:id="u-30.0" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Dobrze. To jeżeli jeszcze pan Marek Bucior jest z nami i jeżeli pan słyszał pytanie pana marszałka, to bardzo byśmy prosili o odpowiedź.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-31">
+          <u xml:id="u-31.0" who="#GlownySpecjalistawDepartamencieUbezpieczenSpolecznychwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejMarekBucior">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-31.1" who="#GlownySpecjalistawDepartamencieUbezpieczenSpolecznychwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejMarekBucior">Emerytury są wypłacane zgodnie z przepisami ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. To oznacza, że emerytury osób urodzonych w roku 1953 ustalone na nowych zasadach emerytalnych, a więc stan konta w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych, stan środków zewidencjonowanych na koncie, nie został pomniejszony o kwoty pobranych wcześniejszych emerytur. Czyli oznacza to, że osoby, które urodziły w 1953 r., są uprawnione do pobierania emerytury w oparciu o konto, z którego nie ujęto kwot emerytur już wcześniej pobranych. Czyli nie może być mowy o tym, że emerytury osób urodzonych w 1953 r. są wypłacane w wysokości zaniżonej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-32">
+          <u xml:id="u-32.0" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Jednym słowem: one w tej chwili są wypłacane w takiej wysokości niezaniżonej przez poprzednie błędne decyzje, natomiast te emerytury, które były wypłacane do 2020 r., były zaniżone wcześniej. I autor petycji w związku z tym chce dostać rekompensatę w postaci odsetek za wypłacanie zaniżonych wcześniej emerytur.</u>
+          <u xml:id="u-32.1" who="#GlownySpecjalistawDepartamencieUbezpieczenSpolecznychwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejMarekBucior">Trochę inaczej.</u>
+          <u xml:id="u-32.2" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">W takim razie, jeżeli ja to błędnie interpretuję, bardzo bym prosił o wyjaśnienie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-33">
+          <u xml:id="u-33.0" who="#GlownySpecjalistawDepartamencieUbezpieczenSpolecznychwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejMarekBucior">Wysokość każdej emerytury, która została wypłacone wcześniej, a więc w sytuacji, w której stan konta został potrącony o kwoty wypłaconych już emerytur, została ustalona na nowo i wypłacone zostało wyrównanie od każdej pobranej wówczas emerytury. Zatem porównano, że np. w maju 2015 r. ktoś pobrał emeryturę w wysokości X, a powinien w wysokości Y, i w związku z tym otrzymał dodatkowo wyrównanie równe Y minus X. Czyli to oznacza, że każda emerytura wypłacona przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych nie dość, że została ustalona w nowej wysokości i na bieżąco jest wypłacana we właściwej wysokości, bez pomniejszenia stanu konta, to również każda emerytura wcześniej wypłacona została również przeliczona bez pomniejszania stanu konta i wypłacono wyrównanie, czyli różnicę między emeryturą w wysokości prawidłowej a emeryturą wcześniej wypłaconą. Z tego punktu widzenia każda z tych emerytur została już wypłacona w wysokości odpowiedniej. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-34">
+          <u xml:id="u-34.0" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-34.1" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Teraz rozumiemy. Chodzi o to, że po prostu trochę później… Czyli przez pewien czas ci ludzie tych pieniędzy nie mieli, a w tej chwili otrzymali to, co im się teoretycznie należało wcześniej, ale ponieważ jest wypłacone parę lat później, to za ten czas domagają się odsetek.</u>
+          <u xml:id="u-34.2" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Kto z państwa senatorów w tej sprawie chciałby głos?</u>
+          <u xml:id="u-34.3" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Jest wniosek?</u>
+          <u xml:id="u-34.4" who="#SenatorMichalSewerynski">Pana przewodniczącego.</u>
+          <u xml:id="u-34.5" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Nie. Ja jeszcze nie składałem żadnego wniosku, Panie Marszałku.</u>
+          <u xml:id="u-34.6" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Ja uważam, że poprzez błąd systemu ci ludzie zostali pokrzywdzeni nie z własnej winy. Bardzo dobrze, że im wypłacono pieniądze wyrównujące te parę lat wcześniej. Tu mówimy o paru latach, bo jeżeli to jest rocznik pięćdziesiąty trzeci, to w jego przypadku wiek emerytalny jest od kilku lat. Trzeba powiedzieć, że to był błąd aparatu państwowego, oczywiście niezamierzony, ale błąd. Ja uważam, że tym ludziom te odsetki się należą.</u>
+          <u xml:id="u-34.7" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Jeżeli państwo pozwolą, ja postawię wniosek, abyśmy kontynuowali prace nad tą petycją.</u>
+          <u xml:id="u-34.8" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Kto z państwa senatorów jest za moim wnioskiem?</u>
+          <u xml:id="u-34.9" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-34.10" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-34.11" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">5 głosów za, nikt nie był przeciw, 2 senatorów się wstrzymało.</u>
+          <u xml:id="u-34.12" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-34.13" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Będziemy kontynuować prace nad tą petycją. I mamy się zwrócić do Biura Legislacyjnego o przygotowanie odpowiedniej inicjatywy.</u>
+          <u xml:id="u-34.14" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Kto z państwa będzie referował następny punkt?</u>
+          <u xml:id="u-34.15" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-35">
+          <u xml:id="u-35.0" who="#SpecjalistawDzialePetycjiiKorespondencjiwBiurzeAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuArkadiuszWaszkiewicz">Arkadiusz Waszkiewicz, Dział Petycji i Korespondencji.</u>
+          <u xml:id="u-35.1" who="#SpecjalistawDzialePetycjiiKorespondencjiwBiurzeAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuArkadiuszWaszkiewicz">Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!</u>
+          <u xml:id="u-35.2" who="#SpecjalistawDzialePetycjiiKorespondencjiwBiurzeAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuArkadiuszWaszkiewicz">Głównym postulatem petycji indywidualnej jest zmiana kodeksu karnego wykonawczego celem ustalenia nowego sposobu dokonywania potrąceń z wynagrodzenia pracującego skazanego w ten sposób, aby w pierwszej kolejności były potrącane środki na rzecz uregulowania orzeczonych zobowiązań alimentacyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-35.3" who="#SpecjalistawDzialePetycjiiKorespondencjiwBiurzeAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuArkadiuszWaszkiewicz">Należy zauważyć, że z wynagrodzenia za pracę przysługującego skazanemu potrąca się 7% na Fundusz Sprawiedliwości oraz 51% na cele Funduszu Aktywizacji Zawodowej Skazanych oraz Rozwoju Przywięziennych Zakładów Pracy. Do tego dochodzą zaliczki na podatek dochodowy, zaś od egzekucji wolne jest 60% wynagrodzenia.</u>
+          <u xml:id="u-35.4" who="#SpecjalistawDzialePetycjiiKorespondencjiwBiurzeAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuArkadiuszWaszkiewicz">Autor petycji podnosi, że zadania wykonywane, określone w ustawie, polegające na świadczeniu bezpłatnych prac porządkowych i pomocniczych – a te prace są bezpłatne, jeżeli ich miesięczny wymiar nie przekracza 90 godzin – prowadzi do pokrzywdzenia dzieci, względem których osadzony ma zasądzony obowiązek alimentacyjny.</u>
+          <u xml:id="u-35.5" who="#SpecjalistawDzialePetycjiiKorespondencjiwBiurzeAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuArkadiuszWaszkiewicz">W wyniku braku możliwości spełnienia świadczeń alimentacyjnych ta różnica jest wypłacana z funduszu alimentacyjnego, co prowadzi, zdaniem autora, do wzrostu poziomu zadłużenia skazanego, co w dalszej konsekwencji prowadzi do utrudnienia powrotu do normalnego funkcjonowania w społeczeństwa, przez co cele resocjalizacyjne odbywania kary nie są osiągnięte.</u>
+          <u xml:id="u-35.6" who="#SpecjalistawDzialePetycjiiKorespondencjiwBiurzeAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuArkadiuszWaszkiewicz">Petycja o tożsamej treści została również skierowana do Sejmu i jeszcze nie została rozpatrzona. Dziękuję uprzejmie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-36">
+          <u xml:id="u-36.0" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-36.1" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Jeżeli dobrze rozumiem, nie ma do tej petycji żadnych gości. Nie mamy również żadnej opinii.</u>
+          <u xml:id="u-36.2" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Ja proponuję…</u>
+          <u xml:id="u-36.3" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Bardzo proszę, Panie Senatorze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-37">
+          <u xml:id="u-37.0" who="#SenatorRobertMamatow">Ja rozumiem, że pan przewodniczący chciał zgłosić wniosek o wystąpienie w sprawie opinii, ale ja bym złożył wniosek, żebyśmy jednak podjęli pracę już dzisiaj. Faktycznie sytuacja jest taka, że w zasadzie nie są egzekwowane te zobowiązania alimentacyjne od skazanych. Myślę, że tutaj jest słuszne, że powinno się to w pierwszej kolejności robić, bo głównie cierpią na tym dzieci i rodzina, jeżeli nie jest to w pierwszym rzędzie rozpatrywane przez zakłady karne, przez ustawę, która nie daje takiej możliwości ściągania w pierwszym rzędzie zobowiązań alimentacyjnych. Dlatego składam wniosek o podjęcie pracy nad tą petycją.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-38">
+          <u xml:id="u-38.0" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-38.1" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Czy są jakieś inne głosy?</u>
+          <u xml:id="u-38.2" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Jeżeli nie ma, to ja się przyłączam do tego wniosku.</u>
+          <u xml:id="u-38.3" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Będziemy głosowali nad wnioskiem o rozpoczęcie prac nad tą petycją.</u>
+          <u xml:id="u-38.4" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Kto z państwa senatorów jest za?</u>
+          <u xml:id="u-38.5" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-38.6" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-38.7" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">7 głosów za, nikt nie był przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-38.8" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">W związku z tym będziemy pracować nad tą petycją.</u>
+          <u xml:id="u-38.9" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-38.10" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Kto z państwa zaprezentuje następną petycję?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-39">
+          <u xml:id="u-39.0" who="#StarszySpecjalistawDzialePetycjiiKorespondencjiwBiurzeAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuMaciejKowalski">Dzień dobry. Maciej Kowalski, Dział Petycji i Korespondencji.</u>
+          <u xml:id="u-39.1" who="#StarszySpecjalistawDzialePetycjiiKorespondencjiwBiurzeAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuMaciejKowalski">Petycja, którą przedstawię, jest to petycja indywidualna wniesiona przez osobę fizyczną.</u>
+          <u xml:id="u-39.2" who="#StarszySpecjalistawDzialePetycjiiKorespondencjiwBiurzeAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuMaciejKowalski">Przedmiotem petycji jest art. 89 §3 kodeksu karnego wykonawczego. Jest to zmiana zasad przeniesienia skazanego na dożywotnie pozbawienie wolności do zakładów karnych typu półotwartego i otwartego.</u>
+          <u xml:id="u-39.3" who="#StarszySpecjalistawDzialePetycjiiKorespondencjiwBiurzeAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuMaciejKowalski">W uzasadnieniu autor petycji podnosi, iż na mocy obowiązujących przepisów skazany na karę dożywotniego pozbawienia wolności jedynie może być przeniesiony do zakładu karnego typu półotwartego po odbyciu co najmniej 15 lat kary pozbawienia wolności i do zakładu karnego otwartego po odbyciu kary co najmniej 20 lat. I aby skazany mógł zostać przeniesiony do takiego zakładu karnego półotwartego lub otwartego, musi złożyć wniosek do sądu penitencjarnego, który to sąd na podstawie zgromadzonego materiału dowodowego, głównie opinii penitencjarnej zakładu karnego, wydaje postanowienie w postaci fakultatywnej.</u>
+          <u xml:id="u-39.4" who="#StarszySpecjalistawDzialePetycjiiKorespondencjiwBiurzeAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuMaciejKowalski">Wnioskodawca taki stan prawny uważa za krzywdzący i postuluje, aby przeniesienie skazanego dożywotnio pozbawionego wolności do dalszego odbywania kary w warunkach zakładu karnego typu półotwartego lub otwartego, oczywiście przy założeniu prawidłowych jego postaw, także poddaniu procesowi resocjalizacji oraz odbyciu co najmniej 15 i 20 lat kary, miało charakter decyzji obligatoryjnej, czyli było obowiązkiem sądu penitencjarnego, a nie, jak dotychczas, możliwością.</u>
+          <u xml:id="u-39.5" who="#StarszySpecjalistawDzialePetycjiiKorespondencjiwBiurzeAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuMaciejKowalski">W opinii wnoszącego petycję zmiana jest podyktowana tym, że obowiązująca w sądach penitencjarnych oraz zakładach karnych praktyka powoduje, że skazani na karę dożywotniego pozbawienia wolności, pomimo spełnienia wymogu właściwej postawy, dobrego zachowania skazanego, całkowitego poddania się procesowi resocjalizacji poprzez naukę, pracę czy też uczestnictwo w terapiach, nie mogą liczyć na przeniesienie do zakładu półotwartego czy otwartego.</u>
+          <u xml:id="u-39.6" who="#StarszySpecjalistawDzialePetycjiiKorespondencjiwBiurzeAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuMaciejKowalski">Tożsama petycja została złożona do Sejmu. Nie została rozpatrzona. Biuro Analiz Sejmowych przygotowało opinię w tym zakresie. Ja może zacytuję tylko wnioski końcowe tej opinii: „Postulowane przez Autora petycji zmiany art. 89 §3 Kodeksu karnego wykonawczego mieszczą się w zakresie swobody regulacyjnej ustawodawcy. Wskazać jednakże należy, że ominięcie oceny postawy i zachowania skazanego oraz wprowadzenie obligatoryjnego przenoszenia skazanych na najcięższe kary do zakładów karnych charakteryzujących się mniejszym stopniem zabezpieczenia i izolacji skazanych będzie mogło powodować zagrożenie bezpieczeństwa nie tylko zakładu, ale i społeczeństwa. Co więcej, obecnie obowiązujące przepisy Kodeksu karnego wykonawczego nie uniemożliwiają, ani nie ograniczają praw skazanych do ubiegania się o zmianę typu zakładu karnego w którym wykonywana jest przez nich kara dożywotniego pozbawienia wolności. Biorąc powyższe pod uwagę należy uznać, że brak jest konieczności realizacji postulatu wnioskodawcy”. To tyle. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-40">
+          <u xml:id="u-40.0" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-40.1" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Czy jest tutaj ktoś z Ministerstwa Sprawiedliwości? To jest najlepszy przykład, że akurat przy takiej petycji jest absolutnym skandalem, że nikogo z Ministerstwa Sprawiedliwości nie ma. To powiedziawszy, nie mogę się nie zgodzić z tym, co zostało napisane w konkluzji Biura Analiz Sejmowych.</u>
+          <u xml:id="u-40.2" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Bardzo proszę, pan marszałek.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-41">
+          <u xml:id="u-41.0" who="#SenatorMichalSewerynski">Mnie się wydaje, że jeśli przyjęlibyśmy temat tej petycji, to popadlibyśmy w takie schematy, których nie powinno tam się stosować. Założenie jest takie, że przenosi się skazanych na długoterminowe kary pozbawienia wolności wtedy, kiedy oni swoim postępowaniem gwarantują, że nie nastąpi dalsze zakłócenie porządku prawnego. Automatycznie tego wyprowadzić się nie da. To, że ktoś siedział już 15 lat, to nie znaczy, że teraz nie będzie naruszał prawa. Zatem powinien być, tak jak do tej pory, sąd penitencjarny upoważniony do tego, żeby w każdym przypadku dokonać oceny, czy jest ta perspektywa, że on nie będzie więcej zagrażał, czy nie ma tej perspektywy. I do tego automatyzmy nie są tutaj potrzebne. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-42">
+          <u xml:id="u-42.0" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-42.1" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">W pełni się zgadzam. Dodam tylko to, że również ja osobiście bardzo często stawiałem ten argument, że nie można wiązać rąk sądu takimi automatycznymi przepisami i że jednak rolą sądu jest ocenianie, czy w ramach, czy w zakresie jakiejś sprawy można dokonać takiego a nie innego postanowienia czy wyroku.</u>
+          <u xml:id="u-42.2" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Poddaję pod głosowanie wniosek o niekontynuowanie pracy nad tą petycją.</u>
+          <u xml:id="u-42.3" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Kto z państwa senatorów jest za?</u>
+          <u xml:id="u-42.4" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-42.5" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-42.6" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">6 głosów za, nikt nie był przeciw, 1 senator się wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-42.7" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Bardzo proszę. Pan senator Mamątow.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-43">
+          <u xml:id="u-43.0" who="#SenatorRobertMamatow">Panie Przewodniczący, zaczął pan od zdania, że nie ma dzisiaj przedstawicieli Ministerstwa Sprawiedliwości. Zgadzam się, powinni być. Ale czy oni byli poinformowani i zawiadomieni, że takie petycje są?</u>
+          <u xml:id="u-43.1" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Byli.</u>
+          <u xml:id="u-43.2" who="#SenatorRobertMamatow">Rozumiem. To podzielam pana zdanie, że powinni być.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-44">
+          <u xml:id="u-44.0" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-45">
+          <u xml:id="u-45.0" who="#GlownySpecjalistawDzialePetycjiiKorespondencjiwBiurzeAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuMarzenaKrysiak">Marzena Krysiak, Dział Petycji i Korespondencji.</u>
+          <u xml:id="u-45.1" who="#GlownySpecjalistawDzialePetycjiiKorespondencjiwBiurzeAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuMarzenaKrysiak">Autor petycji, pan Roman Jacek Arseniuk, wnosi o zmianę art. 239 §1 kodeksu postępowania administracyjnego, artykułu, który dotyczy ponowienia bezzasadnej skargi.</u>
+          <u xml:id="u-45.2" who="#GlownySpecjalistawDzialePetycjiiKorespondencjiwBiurzeAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuMarzenaKrysiak">Autor proponuje, aby nadać mu następujące brzmienie: „Każda ponowna skarga, która zawiera nowe argumenty za zasadnością skargi poprzedniej lub wskazuje wadę proceduralną rozpatrzenia skargi poprzedniej lub wymienia wadę odpowiedzi na skargę poprzednią, powinna zostać rozpatrzona zgodnie z przepisami niniejszego działu. Jeżeli skarga druga nie zawiera elementów określonych w zdaniu pierwszym, odpowiedzi należy udzielić po przeanalizowaniu skargi przez innego pracownika działającego z upoważnienia tegoż organu. Jeżeli ponowna skarga jest trzecią albo dalszą skargą i nie zawiera elementów określonych w zdaniu pierwszym, organ, który udzielił odpowiedzi na skargę poprzednią, może podtrzymać swoje poprzednie stanowisko, ale obowiązek doręczenia odpowiedzi ma tylko wtedy, gdy skarżący podał adres do doręczeń elektronicznych”.</u>
+          <u xml:id="u-45.3" who="#GlownySpecjalistawDzialePetycjiiKorespondencjiwBiurzeAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuMarzenaKrysiak">W uzasadnieniu wnoszący petycję podniósł argument, że „obowiązujący przepis stwarza możliwość unicestwienia każdej skargi”. Jego zdaniem, „zwolennicy bałaganu w państwie polskim wykorzystują przepis, aby na każdą ponowną skargę, nawet zawierającą nowe argumenty, nie udzielać żadnej odpowiedzi”. Ponownie złożona skarga nie ma szans na pozytywne rozpatrzenie, zdaniem wnoszącego petycję, ponieważ kierowana jest do tej samej osoby, która zajmowała się poprzednią skargą.</u>
+          <u xml:id="u-45.4" who="#GlownySpecjalistawDzialePetycjiiKorespondencjiwBiurzeAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuMarzenaKrysiak">Autor petycji uważa, że §2 art. 239 kodeksu postępowania administracyjnego, który został przez ustawodawcę uchylony w grudniu 2010 r., w niektórych przypadkach uniemożliwiał ignorowanie skarżących. Zdaniem wnoszącego petycję należałoby rozważyć możliwość przywrócenia przepisu.</u>
+          <u xml:id="u-45.5" who="#GlownySpecjalistawDzialePetycjiiKorespondencjiwBiurzeAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuMarzenaKrysiak">Rozpatrując przedstawione przez autora petycji problem, należy podkreślić, że kodeks postępowania administracyjnego w dziale VIII reguluje zasady i tryb składania skarg i wniosków, które gwarantuje Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej w art. 63.</u>
+          <u xml:id="u-45.6" who="#GlownySpecjalistawDzialePetycjiiKorespondencjiwBiurzeAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuMarzenaKrysiak">Jeśli chodzi o zawiadomienie o odmownym załatwieniu skargi, które sporządzane jest na piśmie, może mieć postać papierową lub elektroniczną, a elementy takiego zawiadomienia określa art. 238 kodeksu. Nie należy utożsamiać załatwienia skargi z załatwieniem sprawy, której skarga dotyczy. Załatwienie skargi następuje w drodze zawiadomienia o wynikach postępowania skargowego prowadzonego na podstawie kodeksu postępowania administracyjnego. Natomiast załatwienie sprawy wiąże się, co do zasady, ze stosowaniem przepisów procesowych.</u>
+          <u xml:id="u-45.7" who="#GlownySpecjalistawDzialePetycjiiKorespondencjiwBiurzeAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuMarzenaKrysiak">W przypadku gdy skarga, w wyniku jej rozpatrzenia, została uznana za bezzasadną i poinformowano o tym w odpowiedzi na skargę, a skarżący ponowił skargę bez wskazania nowych okoliczności, organ może podtrzymać swoje poprzednie stanowisko bez zawiadamiania skarżącego.</u>
+          <u xml:id="u-45.8" who="#GlownySpecjalistawDzialePetycjiiKorespondencjiwBiurzeAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuMarzenaKrysiak">Trzeba podkreślić, że autor petycji wniósł petycję o podobnej treści do kilku organów i instytucji w tym samym dniu. 11 marca br. wniósł do Kancelarii Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej i ta petycja została przeanalizowana i przekazana do rozpatrzenia do Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji. Petycja została wniesiona, oddzielnie, przez autora petycji w tym samym dniu do Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji. Tutaj ministerstwo też po przeprowadzeniu analizy zajęło stanowisko. Z informacji, które uzyskałam telefonicznie od Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji, resort nie podzielił argumentów przedstawionych w petycji. Jeszcze trzeba dodać, że również do rzecznika praw obywatelskich została wniesiona petycja o podobnej treści. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-46">
+          <u xml:id="u-46.0" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-46.1" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Nie ma do tego punktu gości.</u>
+          <u xml:id="u-46.2" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Czy ktoś z państwa chciałby zabrać głos?</u>
+          <u xml:id="u-46.3" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Szczerze mówiąc, mam z tą petycją pewien kłopot, bo gdzieś rozumiem zamysł składającego petycję, a z drugiej strony nie mam jakiegoś przekonania, czy to naprawdę polepszy sytuację skarżących i czy przypadkiem nie doprowadzi do jakiegoś bałaganu.</u>
+          <u xml:id="u-46.4" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Ja zgłoszę wniosek o niekontynuowanie pracy nad tą petycją.</u>
+          <u xml:id="u-46.5" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Jeżeli nie ma innych głosów, to głosujemy.</u>
+          <u xml:id="u-46.6" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Kto z państwa senatorów jest za niekontynuowaniem pracy nad tą petycją?</u>
+          <u xml:id="u-46.7" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-46.8" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-46.9" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">4 głosy na sali za, nikt nie był przeciw i nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-46.10" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Zdalni?</u>
+          <u xml:id="u-46.11" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">7 senatorów było za niekontynuowaniem pracy nad tą petycją.</u>
+          <u xml:id="u-46.12" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-46.13" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Bardzo proszę, następna petycja.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-47">
+          <u xml:id="u-47.0" who="#SpecjalistawDzialePetycjiiKorespondencjiwBiurzeAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuArkadiuszWaszkiewicz">Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!</u>
+          <u xml:id="u-47.1" who="#SpecjalistawDzialePetycjiiKorespondencjiwBiurzeAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuArkadiuszWaszkiewicz">Postulat uchylenia art. 15zzu tzw. ustawy antycovidowej, który wprowadzał zakaz eksmisji z lokali mieszkalnych w okresie ogłoszenia stanu epidemii albo zagrożenia epidemicznego, ma w zasadzie charakter historyczny, gdyż ustawodawca wyszedł naprzeciw oczekiwaniom autora petycji i w ustawie z dnia 8 kwietnia o zmianie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w art. 20 uchylił ten przepis. Senat procedował nad projektem ustawy, zawartym w druku nr 692, i uchwalił ustawę 12 kwietnia br., zaś same przepisy mają moc obowiązującą od 15 kwietnia. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-48">
+          <u xml:id="u-48.0" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-48.1" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Bardzo się cieszę, że to chyba jest pierwsza petycja, która jest załatwiona, zanim my ją rozpatrzyliśmy, i to w pełni po myśli autorów.</u>
+          <u xml:id="u-48.2" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">W związku z tym zgłaszam wniosek o niekontynuowanie pracy nad tą petycją.</u>
+          <u xml:id="u-48.3" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-48.4" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-48.5" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-48.6" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">7 głosów za. Jednogłośnie komisja zdecydowała o niekontynuowaniu pracy nad tą petycją.</u>
+          <u xml:id="u-48.7" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">W tej chwili przechodzimy, rozumiem, że krótko, do punktu dziewiątego: wstępna dyskusja nad sprawozdaniem rocznym z rozpatrzonych przez komisję petycji w 2021 r.</u>
+          <u xml:id="u-48.8" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-49">
+          <u xml:id="u-49.0" who="#WicedyrektorBiuraAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuDanutaAntoszkiewicz">Dzień dobry.</u>
+          <u xml:id="u-49.1" who="#WicedyrektorBiuraAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuDanutaAntoszkiewicz">Danuta Antoszkiewicz, wicedyrektor Biura Analiz, Dokumentacji i Korespondencji.</u>
+          <u xml:id="u-49.2" who="#WicedyrektorBiuraAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuDanutaAntoszkiewicz">Szanowni Państwo, zgodnie z art. 90f Regulaminu Senatu Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji ma obowiązek corocznego złożenia Senatowi sprawozdania z rozpatrzonych petycji.</u>
+          <u xml:id="u-49.3" who="#WicedyrektorBiuraAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuDanutaAntoszkiewicz">Chciałabym zaproponować państwu przyjęcie takiej struktury dokumentu, na jakiej opierały się dotychczasowe sprawozdania zarówno w tej kadencji, jak i w poprzednich kadencjach. Czyli poza wstępem, opisem określającym prace komisji, a wynikającym z postanowień regulaminu, znalazłaby się informacja zarówno statystyczna, jak i z opisem działań, jakie komisja podejmowała. W kolejnej części byłyby to szczegółowe informacje, ale skrótowo przedstawione szczegółowe informacje o każdej petycji ze wskazaniem działań i jeśli zakończeniem prac, to oczywiście z informacją, jak te prace zostały sfinalizowane.</u>
+          <u xml:id="u-49.4" who="#WicedyrektorBiuraAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuDanutaAntoszkiewicz">Chciałabym też przestawić taką ogólną statystykę pracy komisji za 2021 r. Otóż marszałek do prac Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji w 2020 r. skierował 93 petycje. Były to 73 petycje indywidualne, 19 zbiorowych oraz 1 petycja wielokrotna. Jednocześnie chcę powiedzieć, że w pracach komisji łącznie znajdowało się 188 petycji. Tutaj okres pandemii spowodował dużą aktywność obywatelską również na gruncie petycyjnym. I z tego też względu kontynuowanych z roku 2020 było 88 petycji. Nieliczne petycje, bo 2, były kontynuowane jeszcze z IX kadencji jako właśnie te petycje kontynuowane, i 3 petycje z 2019 r. jako już z początku tej kadencji.</u>
+          <u xml:id="u-49.5" who="#WicedyrektorBiuraAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuDanutaAntoszkiewicz">Prace komisji prowadzone były na 18 posiedzeniach, na których komisja rozpatrywała od kilku do kilkunastu petycji. I na bazie właśnie petycji przygotowane zostały 4 projekty ustaw. Tylko tak ogólnie wymienię, że to jest projekt ustawy o zmianie kodeksu postępowania cywilnego, projekt kodeksu o postępowaniu przed sądami administracyjnymi, zmiana kodeksu wyborczego oraz zmiana kodeksu karnego wykonawczego.</u>
+          <u xml:id="u-49.6" who="#WicedyrektorBiuraAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuDanutaAntoszkiewicz">Tutaj, tak jak wspomniałam, dokument ten będzie przygotowany w oparciu o takie 3 rozdziały poprzedzone wstępem oraz podsumowaniem. I tak jak co roku, jest prośba do państwa. Postaram się ten dokument przygotować z wyprzedzeniem na kolejne posiedzenie, żeby państwu go doręczyć. Ale też będę prosić państwa, że jeżeli są po stronie państwa jakieś uwagi, przemyślenia, takie, które możemy zamieścić w podsumowaniu, to będzie to dobry moment, żeby właśnie ewentualnie coś zgłosić, tradycyjnie za pośrednictwem sekretariatu Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-50">
+          <u xml:id="u-50.0" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-50.1" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Czy ktoś z państwa senatorów chciałby na tym etapie zabrać głos?</u>
+          <u xml:id="u-50.2" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Jeżeli nie, to rozumiem, że w formie dokumentu dostaniemy to na następne posiedzenie. Będziemy mogli się z tym zapoznać i wtedy ewentualnie będziemy mogli porozmawiać o tej części działalności naszej komisji.</u>
+          <u xml:id="u-50.3" who="#SenatorRobertMamatow">Ja przepraszam…</u>
+          <u xml:id="u-50.4" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Bardzo proszę. Pan senator Mamątow.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-51">
+          <u xml:id="u-51.0" who="#SenatorRobertMamatow">Mam tylko jedno pytanie. Pani, przedstawiając złożenia projektu tego sprawozdania, stwierdziła, że marszałek Senatu w 2020 r. skierował dziewięćdziesiąt czy siedemdziesiąt ileś petycji. Dlaczego w 2020 r. a nie w 2021 r.?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-52">
+          <u xml:id="u-52.0" who="#WicedyrektorBiuraAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuDanutaAntoszkiewicz">W 2021 r. Natomiast wspomniałam, że komisja pracowała również…</u>
+          <u xml:id="u-52.1" who="#SenatorRobertMamatow">To wiem. Z tym się zgadzam. Dobrze, nie ma znaczenia. Tak pani mówi…</u>
+          <u xml:id="u-52.2" who="#WicedyrektorBiuraAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuDanutaAntoszkiewicz">W 2021 r. marszałek skierował 93 petycje.</u>
+          <u xml:id="u-52.3" who="#SenatorRobertMamatow">Rozumiem.</u>
+          <u xml:id="u-52.4" who="#WicedyrektorBiuraAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuDanutaAntoszkiewicz">A pozostałe już były kontynuowane z poprzednich lat, a także z poprzedniej kadencji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-53">
+          <u xml:id="u-53.0" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Dziękujemy bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-53.1" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Jeżeli nie ma więcej głosów, zamykam posiedzenie komisji.</u>
+          <u xml:id="u-53.2" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-53.3" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Do zobaczenia na sali plenarnej.</u>
+          <u xml:id="u-53.4" who="#komentarz">Koniec posiedzenia o godzinie 10 minut 11</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/senat/komisje/pcpp/201923-snt-pcppx-00189-01/header.xml b/2019-2023/senat/komisje/pcpp/201923-snt-pcppx-00189-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..0abc02e
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/senat/komisje/pcpp/201923-snt-pcppx-00189-01/header.xml
@@ -0,0 +1,52 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-snt-pcppx-00189-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji (189.)</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji (189.)</title>
+        <publisher>Kancelaria Senatu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Senat</note>
+        <note type="termNo">10</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#PCPP">189</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-28</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="Gloszsali" role="speaker">
+        <persName>Głos z sali</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="GlownySpecjalistawBiurzeOrzecznictwaNaczelnegoSaduAdministracyjnegoEwaPolkowska" role="speaker">
+        <persName>Główny Specjalista w Biurze Orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego Ewa Polkowska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyAleksanderPociej" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Aleksander Pociej</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorMichalSewerynski" role="speaker">
+        <persName>Senator Michał Seweryński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorRobertMamatow" role="speaker">
+        <persName>Senator Robert Mamątow</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="WicedyrektorBiuraAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuDanutaAntoszkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Wicedyrektor Biura Analiz, Dokumentacji i Korespondencji w Kancelarii Senatu Danuta Antoszkiewicz</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="PCPP" role="committee">
+        <orgName>Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/senat/komisje/pcpp/201923-snt-pcppx-00189-01/text_structure.xml b/2019-2023/senat/komisje/pcpp/201923-snt-pcppx-00189-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..a98d3cf
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/senat/komisje/pcpp/201923-snt-pcppx-00189-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,88 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Początek posiedzenia o godzinie 14 minut 30</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">Posiedzeniu przewodniczy przewodniczący Aleksander Pociej</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Witam wszystkich państwa.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Otwieram posiedzenie Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Mamy dzisiaj 3 punkty w porządku obrad.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Bardzo wszystkich przepraszam za półgodzinne opóźnienie. Było to spowodowane tym, iż znacznie się przedłużyło poprzednie posiedzenie połączonych komisji.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Proponuję, abyśmy przeszli do pierwszego punktu porządku. Jest to przyjęcie sprawozdania rocznego z rozpatrzonych przez komisję petycji w roku 2021.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Bardzo proszę panią dyrektor o omówienie tego sprawozdania. Tylko bardzo proszę, niezbyt detalicznie, ponieważ wszyscy mamy pewne doświadczenie, a poza tym mamy tekst. Dziękuję bardzo…</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Pani Dyrektor Antoszkiewicz, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#WicedyrektorBiuraAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuDanutaAntoszkiewicz">Dzień dobry. Danuta Antoszkiewicz, wicedyrektor Biura Analiz, Dokumentacji i Korespondencji.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#WicedyrektorBiuraAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuDanutaAntoszkiewicz">Szanowni Państwo!</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#WicedyrektorBiuraAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuDanutaAntoszkiewicz">Zgodnie z zapowiedzią na jednym z wcześniejszych posiedzeń komisji przedłożyliśmy według założeń wcześniej prezentowanych sprawozdanie. Sprawozdanie jest obowiązkiem wynikającym z art. 90f Regulaminu Senatu i stąd też ten dokument został przygotowany tak jak co roku, bo tak jest ten obowiązek realizowany. Zgodnie z przyjętą metodologią pracy dokument zawiera części stałe, jakimi są opis pracy Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji, zaprezentowanie danych statystycznych i informacji szczególnych wynikających z pracy nad petycjami w 2021 r., oraz szczegółową prezentację poszczególnych petycji. Dokument jest poprzedzony wstępem oraz zawiera podsumowanie. W jego skład wchodzi schemat rozpatrywania petycji; jest to załącznik nr 1 do tego sprawozdania. W załączniku nr 2 sporządzony jest wykaz petycji, nad którymi komisja pracowała w 2021 r. To rozróżnienie w wykazie jest poprowadzone w ten sposób, ponieważ były jeszcze kontynuowane prace nad 2 petycjami z poprzedniej kadencji – jest to związane z zasadą wynikającą z art. 90g Regulaminu Senatu, czyli kontynuacji prac nad petycjami z poprzedniej kadencji. Są również petycje, które wpłynęły w obecnej kadencji, ale już w 2019 r., i te kontynuowane z 2020 r., a poza tym jest pełen wykaz petycji, które zostały skierowane do komisji przez marszałka Senatu w 2021 r. Chciałabym podkreślić, odwołując się do danych statystycznych, że komisja pracowała na 18 posiedzeniach, rozpatrując na nich od kilku do nawet 15 petycji. Efektem pracy jest przygotowanie 4 projektów ustaw. Ale chcę też podkreślić, że w sprawozdaniu informacja o pracach jest poprowadzona do ostatnich posiedzeń, stąd też w podsumowaniu przekazaliśmy informację o tym, że poza 4 omówionymi projektami ustaw przygotowanymi na bazie petycji z 2020 r. komisja wypracowała już w 2022 r. jeszcze 5 projektów. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Ja tylko chciałbym tutaj uzupełnić… Pani dyrektor powiedziała o 15 posiedzeniach. Oczywiście te 15 posiedzeń dotyczy tylko i wyłącznie petycji. Dzisiaj mamy posiedzenie nr 189. I tyle było…</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Podkreślam to, ponieważ nasza komisja jest jedną z najczęściej zbierających się komisji w Senacie.</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Chciałbym również zwrócić uwagę koleżanek i kolegów, że w roku 2021 chyba po raz pierwszy, no, może drugi, napływ petycji był mniejszy niż w roku poprzedzającym, ponieważ w roku 2020 były 134 petycje, natomiast w 2021 r. – 93. Ponadto chciałbym zwrócić uwagę na to, iż w 2020 r. petycji indywidualnych było aż 116, podczas gdy w 2021 r. – 73 petycje, natomiast wzrosła liczba petycji zbiorowych. Mam nadzieję, że pracując w tym tempie, w jakim pracujemy – może nawet uda się teraz jeszcze trochę nadgonić – dojdziemy do sytuacji, kiedy powoli będziemy mogli się zastanawiać nad pracą nad petycjami na bieżąco. No i przypominam to, o czym mówiliśmy wcześniej…</u>
+          <u xml:id="u-4.5" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+          <u xml:id="u-4.6" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Przypominam to obydwu panom senatorom przewodniczącym. Pan senator Seweryński tutaj był, pan senator Mamątow również; obydwaj panowie przewodniczyliście tej komisji. Otóż widzimy bardzo dużą różnicę w porównaniu do roku 2016, czyli tego, kiedy weszła w życie ta ustawa o petycjach.</u>
+          <u xml:id="u-4.7" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Czy ktoś z pań i panów senatorów chciałby tutaj zabrać głos?</u>
+          <u xml:id="u-4.8" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Jeżeli nie, to dziękuję bardzo pani dyrektor za tę charakterystykę, a przede wszystkim za sprawozdanie, które mamy tutaj przed sobą.</u>
+          <u xml:id="u-4.9" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">I zamykam ten punkt obrad.</u>
+          <u xml:id="u-4.10" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Możemy przejść do rozpatrzenia ustawy o zmianie ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.</u>
+          <u xml:id="u-4.11" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Przypominam, że to była nasza inicjatywa niejako popetycyjna. Chciałbym powiedzieć, że w głosowaniu w Sejmie przyjęto nasz projekt bez poprawek i to przyjęto jednogłośnie, nikt się nie wstrzymał, nikt nie był przeciw naszemu projektowi. Ja wiem, że pan mecenas jest tu z nami, ale my ten projekt bardzo dobrze znamy, więc nie będziemy go charakteryzowali po raz enty. Od razu mówię, że mieliśmy kontakt z Ministerstwem Sprawiedliwości i że ze względu na to, że w ministerstwie są napięte terminy… No, nie widzę nic złego w tym, że nie ma dzisiaj przedstawicieli ministerstwa, ponieważ ten projekt jest tak dobrze znany, że nie było po co tym się zajmować.</u>
+          <u xml:id="u-4.12" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Jeżeli zgodzicie się państwo, to ja będę dalej… Byłem sprawozdawcą, więc wezmę to na siebie.</u>
+          <u xml:id="u-4.13" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+          <u xml:id="u-4.14" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Tak?</u>
+          <u xml:id="u-4.15" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+          <u xml:id="u-4.16" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">A, przepraszam, teraz się dowiedziałem, że mamy gościa z Naczelnego Sądu Administracyjnego.</u>
+          <u xml:id="u-4.17" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Czy chciałaby pani zabrać głos w zakresie tego punktu?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#GlownySpecjalistawBiurzeOrzecznictwaNaczelnegoSaduAdministracyjnegoEwaPolkowska">Szanowny Panie Przewodniczący, mam nadzieję, że jestem słyszalna.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#GlownySpecjalistawBiurzeOrzecznictwaNaczelnegoSaduAdministracyjnegoEwaPolkowska">Chciałabym bardzo krótko – bo wiem o tym, że państwo macie opóźnienie – w imieniu prezesa Naczelnego Sądu Administracyjnego bardzo serdecznie podziękować państwu, komisji, Senatowi, autorowi petycji. Rozwiązania proponowane w nowelizacji – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi będącej przedmiotem obrad posiedzenia komisji są przez nas w pełni aprobowane, wypełniają one bowiem lukę w przepisach regulujących postępowanie sądowoadministracyjne oraz, co ważne, realizują konstytucyjną zasadę prawa do sądu, dostępu do sądu, ułatwiając ten dostęp osobom niemogącym odebrać korespondencji w miejscu zamieszkania. Bardzo serdecznie dziękujemy komisji za tę inicjatywę ustawodawczą. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Ja tylko dodam, że głos zabrała pani Ewa Polkowska, która była szefem Kancelarii Senatu. Pozdrawiamy. Cieszymy się bardzo, że nasz projekt…</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#SenatorRobertMamatow">Rozjaśnił mi pan, Panie Przewodniczący, bo tak patrzyłem i myślałem, skąd ja…</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Tak jest, tak jest. To była pani Ewa Polkowska. Bardzo się cieszę, że spotkaliśmy się przy okazji projektu, który nie budzi – co jest rzadkie – żadnych kontrowersji i który przeszedł zupełnie ponad podziałami. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-6.4" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Zamykam drugi punkt porządku obrad w tym zakresie…</u>
+          <u xml:id="u-6.5" who="#Gloszsali">Nie, musimy przegłosować…</u>
+          <u xml:id="u-6.6" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">A nie, musimy przegłosować. Tak, przepraszam bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-6.7" who="#Gloszsali">Wniosek o przyjęcie bez poprawek.</u>
+          <u xml:id="u-6.8" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Tak, oczywiście. Jest to dla mnie tak oczywiste, że przyjmiemy, że zapomniałem ogłosić głosowanie.</u>
+          <u xml:id="u-6.9" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem tego projektu?</u>
+          <u xml:id="u-6.10" who="#komentarz">Starszy Sekretarz Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji Elżbieta Owczarek:</u>
+          <u xml:id="u-6.11" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Na sali jest 6 senatorów i wszyscy są za.</u>
+          <u xml:id="u-6.12" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Czy ktoś jest przeciw? Na sali nie ma, oczywiście.</u>
+          <u xml:id="u-6.13" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">A czy ktoś się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-6.14" who="#komentarz">Starszy Sekretarz Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji Elżbieta Owczarek:</u>
+          <u xml:id="u-6.15" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Jednogłośnie przyjęliśmy.</u>
+          <u xml:id="u-6.16" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">To teraz dopiero mogę zaproponować siebie jako sprawozdawcę.</u>
+          <u xml:id="u-6.17" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Widzę, że jest zgoda, tak że dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-6.18" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Zamykam punkt drugi.</u>
+          <u xml:id="u-6.19" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Przechodzimy do punktu…</u>
+          <u xml:id="u-6.20" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Dziękuję, Panie Mecenasie.</u>
+          <u xml:id="u-6.21" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Przechodzimy do punktu trzeciego. A trzeci punkt to jest informacja o działalności państwowej komisji do spraw pedofilii.</u>
+          <u xml:id="u-6.22" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Prosiliśmy o obecność… Pisaliśmy do kancelarii pana prezydenta, pisaliśmy do państwowej komisji do spraw pedofilii, pisaliśmy również do pana premiera. Mamy odpowiedź od pana przewodniczącego, że niestety nie może przybyć, ponieważ jest w trakcie pisania sprawozdania za ostatni rok. Dostaliśmy również… Już, chwileczkę… Dostaliśmy od pana przewodniczącego uchwałę nr 3 z dnia 12 kwietnia 2021 r. w sprawie wszczęcia prowadzenia postępowań wyjaśniających, gdzie w §1 komisja postanowiła nie wszczynać, nie prowadzić postępowań wyjaśniających do czasu nowelizacji ustawy z dnia 30 sierpnia 2019 r. I w uzasadnieniu czytamy, że w ocenie państwowej komisji konieczna jest nowelizacja ustawy z dnia 30 sierpnia 2019 r. o Państwowej Komisji do spraw wyjaśnienia przypadków czynności skierowanych przeciwko wolności seksualnej i obyczajności wobec małoletniego poniżej 15 lat, gdyż w obowiązującym brzmieniu nie umożliwia prowadzenia postępowania wyjaśniających. Z kolei w podsumowaniu pisma pana przewodniczącego możemy przeczytać: „Jednocześnie pragnę zaznaczyć, że nadal podejmujemy intensywne działania mające na celu doprowadzenie do oczekiwanej przez nas koniecznej zmiany ustawy o państwowej komisji”. Niestety, pan przewodniczący kieruje ten projekt nie do nas, do Senatu, tylko, jak rozumiem, dalej jest w trakcie wymiany poglądów z Kancelarią Prezydenta. No, a jak możemy stwierdzić, nie ma u nas ani przedstawicieli kancelarii pana prezydenta, ani przedstawicieli kancelarii pana premiera, która była odpowiedzialna za taki, a nie inny kształt wadliwej ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-6.23" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Na tym etapie nie pozostaje mi więc nic innego, jak tylko stwierdzić… No, mogę tylko żałować, że odnośnie do tak ważnej ustawy, która dotyczy tak poważnych krzywd, organy państwa odpowiedzialne za to, żeby ta legislacja była wystarczająca do prowadzenia jakichkolwiek działań, de facto w ogóle niczego nie robią. No i deklaruję, że w Senacie zastanowimy się w jaki sposób ewentualnie można by było z taką inicjatywą wystąpić. Żałuję, że nie mamy więcej informacji.</u>
+          <u xml:id="u-6.24" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Czy ktoś z państwa senatorów chciałby w tym temacie zabrać głos? Nie widzę zgłoszeń.</u>
+          <u xml:id="u-6.25" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+          <u xml:id="u-6.26" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Nie widzę.</u>
+          <u xml:id="u-6.27" who="#SenatorMichalSewerynski">Dobre podsumowanie.</u>
+          <u xml:id="u-6.28" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">W związku z tym zamykam trzeci i ostatni punkt naszego posiedzenia.</u>
+          <u xml:id="u-6.29" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Dziękuję wszystkim państwu za przybycie. Widzimy się jutro na posiedzeniu komisji, o godzinie…</u>
+          <u xml:id="u-6.30" who="#komentarz">Starszy Sekretarz Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji Elżbieta Owczarek:</u>
+          <u xml:id="u-6.31" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">…o godzinie 8.15.</u>
+          <u xml:id="u-6.32" who="#komentarz">Koniec posiedzenia o godzinie 14 minut 45</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/senat/komisje/pcpp/201923-snt-pcppx-00190-01/header.xml b/2019-2023/senat/komisje/pcpp/201923-snt-pcppx-00190-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..380d916
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/senat/komisje/pcpp/201923-snt-pcppx-00190-01/header.xml
@@ -0,0 +1,65 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-snt-pcppx-00190-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji (190.), Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej (170.)</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji (190.), Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej (170.)</title>
+        <publisher>Kancelaria Senatu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Senat</note>
+        <note type="termNo">10</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#PCPP">190</note>
+        <note type="sessionNo" target="#STAP">170</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-29</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="DyrektorDepartamentuLegislacyjnegoUstrojuSadowwMinisterstwieSprawiedliwosciHonorataLopianowska" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Departamentu Legislacyjnego Ustroju Sądów w Ministerstwie Sprawiedliwości Honorata Łopianowska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="Gloszsali" role="speaker">
+        <persName>Głos z sali</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="GlownyEkspertwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuMichalPruszynski" role="speaker">
+        <persName>Główny Ekspert w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Michał Pruszyński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiBartoszGrodecki" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Bartosz Grodecki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyAleksanderPociej" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Aleksander Pociej</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorEwaMatecka" role="speaker">
+        <persName>Senator Ewa Matecka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorHalinaBieda" role="speaker">
+        <persName>Senator Halina Bieda</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorRobertMamatow" role="speaker">
+        <persName>Senator Robert Mamątow</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorZygmuntFrankiewicz" role="speaker">
+        <persName>Senator Zygmunt Frankiewicz</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="PCPP" role="committee">
+        <orgName>Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji</orgName>
+      </org>
+      <org xml:id="STAP" role="committee">
+        <orgName>Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/senat/komisje/pcpp/201923-snt-pcppx-00190-01/text_structure.xml b/2019-2023/senat/komisje/pcpp/201923-snt-pcppx-00190-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..ec72d89
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/senat/komisje/pcpp/201923-snt-pcppx-00190-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,123 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Początek posiedzenia o godzinie 8 minut 15</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">Posiedzeniu przewodniczy przewodniczący Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji Aleksander Pociej</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Dzień dobry. Witam wszystkich państwa.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">W imieniu pana przewodniczącego Frankiewicza i własnym otwieram wspólne posiedzenie Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Dzisiaj w porządku obrad jest jeden punkt: rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o dokumentach publicznych.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Od razu bardzo bym prosił stronę rządową o zabranie głosu.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Bardzo proszę, Panie Ministrze, słuchamy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiBartoszGrodecki">Dziękuję bardzo, Panie Przewodniczący.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiBartoszGrodecki">Szanowni Panowie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiBartoszGrodecki">Podstawowym założeniem prezentowanej nowelizacji ustawy z dnia 22 listopada 2018 r. o dokumentach publicznych jest wyłączenie spod działania jej przepisów dokumentów sądowych i notarialnych takich, jak: tytuły wykonawcze wydawane przez sądy lub referendarzy sądowych; odpisy prawomocnych orzeczeń sądów; odpisy postanowień sądów i referendarzy sądowych w przedmiocie nadania klauzuli wykonalności tytułom egzekucyjnym; wypisy, odpisy i wyciągi dokumentów obejmujących czynności notarialne. Dodatkowo projektowana zmiana ustawy o dokumentach publicznych przewiduje wydłużenie okresów przejściowych w odniesieniu do książeczki żeglarskiej, stanowiącej dokument publiczny kategorii pierwszej, oraz stanowiących dokumenty publiczne kategorii drugiej dokumentów określonych w ustawie z dnia 21 maja 1999 r. o bronie i amunicji. Projektowana zmiana zakłada, że w wydłużonym okresie przejściowym na dotychczasowych zasadach książeczka żeglarska będzie mogła być wydawana do dnia 30 czerwca 2024 r., a wspomniane dokumenty określone w ustawie o bronie i amunicji – do dnia 1 października 2024 r.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiBartoszGrodecki">Na wstępie należy wyraźnie podkreślić, że projektowana zmiana nie stwarza zagrożenia dla budowanego na podstawie ustawy o dokumentach publicznych systemu bezpieczeństwa dokumentów publicznych. Regulacje w tym zakresie nadal obejmować będą ok. 150 rodzajów dokumentów istotnych dla bezpieczeństwa państwa, w tym przede wszystkim dokumenty pierwszej kategorii wymienione w tej ustawie, tj. dokumenty potwierdzające tożsamość, dokumenty podróży, dokumenty podróży i pobytowe wydawane cudzoziemcom, dokumenty komunikacyjne czy dokumenty stanowiące źródło danych identyfikujących osobę lub jej stan cywilny.</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiBartoszGrodecki">Jeśli chodzi o prace parlamentarne, to projekt uzyskał znakomite poparcie pań poseł i panów posłów: 440 posłów było za, 10 się wstrzymało, 10 było nieobecnych.</u>
+          <u xml:id="u-3.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiBartoszGrodecki">Uprzejmie proszę Wysoką Komisję o przyjęcie ustawy. Bardzo dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Teraz poprosiłbym przedstawiciela Biura Legislacyjnego o zabranie głosu.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Bardzo proszę, Panie Mecenasie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#GlownyEkspertwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuMichalPruszynski">Szanowni Panowie Przewodniczący! Wysokie Komisje! Państwo Senatorowie!</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#GlownyEkspertwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuMichalPruszynski">Ponieważ otrzymali państwo informację Biura Legislacyjnego, a strona rządowa przedstawiła główne założenia ustawy, nie będę przedłużał posiedzenia. Stwierdzam, że zdaniem Biura Legislacyjnego ustawa nie budzi zastrzeżeń legislacyjnych i potwierdzam, że uzyskała poparcie 440 posłów, a 10 wstrzymało się od głosu. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Czy są jacyś goście, którzy chcieliby zabrać głos w tej sprawie? Nie.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Czy ktoś z państwa senatorów chciałby zabrać głos w tej sprawie?</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#SenatorEwaMatecka">Ja mam pytanie.</u>
+          <u xml:id="u-6.4" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Bardzo proszę, pani senator Matecka.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#SenatorEwaMatecka">Dziękuję bardzo, Panie Przewodniczący.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#SenatorEwaMatecka">Panie Ministrze, proszę powiedzieć, jaki jest szczególny powód wyłączenia z zakresu działania ustawy, która została uchwalona nie tak dawno temu – i z równym przekonaniem, jak robimy to dzisiaj, jak jest nam to przedstawiane dzisiaj – albowiem w 2018 r… Jaki jest szczególny powód wyjęcia tych dokumentów spod działania tejże ustawy? Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#DyrektorDepartamentuLegislacyjnegoUstrojuSadowwMinisterstwieSprawiedliwosciHonorataLopianowska">Honorata Łopianowska, Ministerstwo Sprawiedliwości.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#DyrektorDepartamentuLegislacyjnegoUstrojuSadowwMinisterstwieSprawiedliwosciHonorataLopianowska">Ponieważ to dotyczy dokumentów z zakresu zainteresowania ministra sprawiedliwości, to ja powiem tak: te 2 kategorie dokumentów, dokumenty… Pokrótce: tytuły wykonawcze i akty notarialne zostały wyłączone dlatego, że od czasu uchwalenia ustawy zmieniła się nieco rzeczywistość.</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#DyrektorDepartamentuLegislacyjnegoUstrojuSadowwMinisterstwieSprawiedliwosciHonorataLopianowska">Po pierwsze, nastąpiła dość istotna informatyzacja procesów związanych z tego rodzaju dokumentami. One dzisiaj poprzez prowadzenie Krajowego Rejestru Zadłużonych, poprzez system prowadzony przez korporację notariuszy, tj. Centralne Repozytorium Elektronicznych Wypisów Aktów Notarialnych, CREWAN… No, te dokumenty – powiem tak może barwnie – się sprzęgają systemowo. W związku z tym to, co przyświecało takiej szczególnej ochronie tego rodzaju dokumentów, to, że one miałyby być wydawane na blankietach drukowanych w szczególnym, chronionym trybie, podświetlanych, można powiedzieć w skrócie, trochę tak jak banknoty, dziś traci na znaczeniu, dlatego że jeśli chodzi o kwestię bezpieczeństwa na poziomie informatycznym, to one są do zweryfikowania narzędziami technologicznymi. To jest pierwsza sprawa.</u>
+          <u xml:id="u-9.3" who="#DyrektorDepartamentuLegislacyjnegoUstrojuSadowwMinisterstwieSprawiedliwosciHonorataLopianowska">Druga sprawa. Analiza skali fałszerstw tego rodzaju dokumentów pokazuje, że jest ona w zasadzie marginalna. Ja mogę podać pewne dane, zresztą one w OSR są podane. Po 2016 r. ustalono… Zrobiono rozeznanie w każdej izbie, wysłano do izb komorniczych, do okręgów notarialnych zapytania, ile zdarzeń fałszerstwa aktu notarialnego czy tytułu wykonawczego miało miejsce. No i jeśli chodzi o tytuły wykonawcze, to Rada Izby Komorniczej w Białymstoku stwierdziła: nie było żadnego wypadku zjawiska fałszowania tytułu wykonawczego. W Łodzi – 6 wniosków egzekucyjnych z podrobionymi tytułami wykonawczymi. No, taka jest skala praktycznie w każdym ośrodku. We Wrocławiu 9 komorników wskazało 9 przypadków fałszerstwa. Katowice – w 3 kancelariach zdarzyły się wnioski z podrobionymi tytułami. OSR bardzo szczegółowo to precyzuje. Jeśli chodzi o akty notarialne, to trzeba pamiętać, że jeśli chodzi o akt notarialny, który sporządzany jest u notariusza, to jeśli wiąże się to z wpisem do księgi wieczystej, z jednej strony uczestnicy dostają w teczce swoje egzemplarze, ale z drugiej strony ten akt jest wysyłany w systemie przez notariusza do sądu wieczysto-księgowego z podpisem elektronicznym, w związku z czym to ryzyko jest znikome. A koszt tego przedsięwzięcia jeżeli chodzi o same tytuły wykonawcze, przy założeniu, że to jest tylko jedna strona, to prawie 295 milionów zł rocznie. Ile stron ma tytuł wykonawczy… no, wiadomo, przy jego wystawieniu to by się okazywało każdorazowo, ale przy tym założeniu to jest kosz prawie 295 milionów zł rocznie.</u>
+          <u xml:id="u-9.4" who="#DyrektorDepartamentuLegislacyjnegoUstrojuSadowwMinisterstwieSprawiedliwosciHonorataLopianowska">Wracając do aktów notarialnych, rozeznania skali fałszerstw aktów notarialnych, powiem, że w Katowicach 3 notariuszy zawiadomiło radę o możliwości popełnienia przestępstwa sfałszowania dokumentu notarialnego. W Krakowie – no, to ściana wschodnia, powiem żartobliwie, naszego kraju, to są dokumenty jakoś tam będące na płaszczyźnie relacji ze wschodnim sąsiadem – Rada Izby Notarialnej była poinformowana przez ukraiński urząd celny o 2 przypadkach sfałszowania poświadczeń własnoręczności podpisu pod umową użyczenia pojazdu. Na tej ścianie wschodniej najczęściej to są notarialnie potwierdzone umowy użyczenia pojazdu. I to są takie sygnały z ukraińskiego urzędu. W Lublinie – 18 przypadków sfałszowania poświadczeń umów użyczenia pojazdów i własnoręczności podpisów na tych dokumentów. W Łodzi – 12 zapytań ukraińskich urzędów. To jest taka skala. W Rzeszowie – także 13 przypadków wątpliwości co do aktu. W Poznaniu – 2 przypadki przedłożenia notariuszom sfałszowanych dokumentów notarialnych. To jakby tak regionalnie, wedle zainteresowania każdego… Ta skala jest niewielka. Chyba możemy się zgodzić, że te liczby, kilkanaście… Największa liczba przypadków to 13 gdzieś tam w Lublinie, w Krakowie, we wschodniej części kraju, mniej więcej 13 przypadków prób, bo to nie zawsze są stwierdzone fałszerstwa.</u>
+          <u xml:id="u-9.5" who="#DyrektorDepartamentuLegislacyjnegoUstrojuSadowwMinisterstwieSprawiedliwosciHonorataLopianowska">Trzecim argumentem przemawiającym za wyłączeniem tych 2 kategorii dokumentów jest właśnie argument ekonomiczny związany z wydatkowaniem środków publicznych. Bo jeżeli wiemy, że trend zmierza ku informatyzowaniu procesów, wszelkich procesów publicznych, procesów mających za przedmiot dokumenty, to wiemy, że to ryzyko posługiwania się fałszywymi dokumentami czy niezweryfikowania tych dokumentów jest znikome.</u>
+          <u xml:id="u-9.6" who="#DyrektorDepartamentuLegislacyjnegoUstrojuSadowwMinisterstwieSprawiedliwosciHonorataLopianowska">Czwartym argumentem jest pozytywna opinia organów samorządu zawodowego notariuszy i komorników sądowych, bo my zapytaliśmy o to też te środowiska, które tymi dokumentami się posługują w swoich ustawowych celach.</u>
+          <u xml:id="u-9.7" who="#DyrektorDepartamentuLegislacyjnegoUstrojuSadowwMinisterstwieSprawiedliwosciHonorataLopianowska">I piąty argument to funkcja kontrolna związana z możliwością weryfikacji przez osobę zainteresowaną, która tego rodzaju dokumentami się posługuje, tych dokumentów właśnie w miejscu, gdzie one mają być przedstawione, czy za pomocą rozwiązań technologicznych, a tak naprawdę informatycznych.</u>
+          <u xml:id="u-9.8" who="#DyrektorDepartamentuLegislacyjnegoUstrojuSadowwMinisterstwieSprawiedliwosciHonorataLopianowska">Mam nadzieję, że to uzasadnienie panią senator przekonuje.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Dziękujemy bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#SenatorEwaMatecka">Dziękuję. Czy ja…</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Ale, zdaje się, że pani senator chciałaby jeszcze dopytać.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#SenatorEwaMatecka">Tak. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#SenatorEwaMatecka">Wszystko to, co była uprzejma pani powiedzieć, powinno być, jak myślę, uwzględnione na etapie przygotowywania ustawy, która była uchwalona w listopadzie 2018 r. Nie znam OSR, która była przygotowana do tamtej ustawy, ale myślę, że ten postęp technologiczny i cyfryzacja już wtedy powinny być uwzględnione, a spodziewane rezultaty, które były brane pod uwagę przy projektowaniu tej ustawy, były do przewidzenia. A zatem wszystkie te argumenty, które teraz pani przytacza, świadczą tylko o tym, że być może nie przewidziano wszystkiego przy projektowaniu, podejmowaniu tamtej ustawy. Taki jest wniosek, skoro po 3 latach wracamy do stanu sprzed 2018 r. Ale dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#DyrektorDepartamentuLegislacyjnegoUstrojuSadowwMinisterstwieSprawiedliwosciHonorataLopianowska">Ja tytułem wyjaśnienia powiem, że ta część argumentacji, która wskazywała, po pierwsze, możliwość zweryfikowania dokumentów, a po drugie, elektroniczne rozwiązania… To zostało wprowadzone po wprowadzeniu tej ustawy matki, czyli ustawy o dokumentach publicznych wprowadzającej ten szczególny reżim. Ja mam na myśli Krajowy Rejestr Zadłużonych i rozwiązania notariuszy, korporacji notarialnych. W związku z tym, mówiąc trywialnie, postęp informatyczny jest taki, że pół roku później już są inne narzędzia umożliwiające obrót dokumentami, ich zweryfikowanie. Ta zmiana zapatrywania co do potrzeby ochrony tego rodzaju dokumentów jest pochodną późniejszego, następczego wprowadzenia rozwiązań natury technologicznej, które pozwalają nam na zweryfikowanie z dużym bezpieczeństwem czy z dużą gwarancją tych dokumentów. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Panie Przewodniczący, bo pan też się zgłaszał…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#SenatorZygmuntFrankiewicz">Ja krótko do tego. Te dane dotyczące pewnych fałszerstw czy nadużyć są z okresu, kiedy obowiązywały obecne zasady. Czy to nie jest tak, że dlatego było tak mało fałszerstw, że zabezpieczenia były bardzo wysokie? Czy jeżeli je zdejmiemy, to sytuacja się nie zmieni? Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#DyrektorDepartamentuLegislacyjnegoUstrojuSadowwMinisterstwieSprawiedliwosciHonorataLopianowska">Jest dzisiaj czerwiec, końcówka czerwca 2022 r., czyli wciąż jesteśmy w okresie vacatio legis. Te zabezpieczenia – odpowiadam na pytanie pana senatora – wciąż jeszcze nie obowiązują, one są pieśnią przyszłości, która stanie się, jeżeli te przepisy nie zostaną zmienione, częścią prawa dopiero z dniem 12 stycznia roku przyszłego, więc tak…</u>
+          <u xml:id="u-15.1" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+          <u xml:id="u-15.2" who="#DyrektorDepartamentuLegislacyjnegoUstrojuSadowwMinisterstwieSprawiedliwosciHonorataLopianowska">Tak.</u>
+          <u xml:id="u-15.3" who="#Gloszsali">W chwili opublikowania ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-15.4" who="#SenatorZygmuntFrankiewicz">Czy to znaczy, że nigdzie ta ustawa nie funkcjonuje, tzn. nie zostały wprowadzone te podwyższone zabezpieczenia?</u>
+          <u xml:id="u-15.5" who="#DyrektorDepartamentuLegislacyjnegoUstrojuSadowwMinisterstwieSprawiedliwosciHonorataLopianowska">Będą wprowadzone w znacznej części z dniem 12 lipca, w tej części, jaka…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#SenatorZygmuntFrankiewicz">Dobrze, to rozumiem. Ale jeżeli vacatio legis…</u>
+          <u xml:id="u-16.1" who="#DyrektorDepartamentuLegislacyjnegoUstrojuSadowwMinisterstwieSprawiedliwosciHonorataLopianowska">Ale jeśli chodzi o…</u>
+          <u xml:id="u-16.2" who="#SenatorZygmuntFrankiewicz">…to 48 miesięcy, a systemy informatyczne się projektuje i wprowadza, wdraża nie w pół roku, tylko np. w 2 lata, to coś tu jednak nie gra. Ale na tym zakończę. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-17.1" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Pan senator Mamątow. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#SenatorRobertMamatow">Dziękuję bardzo, Panie Przewodniczący.</u>
+          <u xml:id="u-18.1" who="#SenatorRobertMamatow">Nowelizacja tej ustawy na pewno poprawi jej funkcjonowanie, zresztą jest potwierdzenie tego w głosowaniu w Sejmie, gdzie ona została przyjęta jednogłośnie. Ja składam wniosek o przyjęcie ustawy w takiej formie, w jakiej została zaproponowana.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-19.1" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Nie widzę, żeby były inne propozycje, ale jeszcze nie zamykam dyskusji, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-19.2" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Czy pani senator chciałaby… Nie.</u>
+          <u xml:id="u-19.3" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Czy ktoś z senatorów biorących udział w posiedzeniu zdalnie chciałby jeszcze zabrać głos? Nie.</u>
+          <u xml:id="u-19.4" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">W związku z tym poddaję pod głosowanie wniosek pana senatora Mamątowa o przyjęcie ustawy bez poprawek.</u>
+          <u xml:id="u-19.5" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Kto z państwa senatorów jest za?</u>
+          <u xml:id="u-19.6" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">10 osób w sali głosowało za. Nikt w sali nie głosował przeciw i nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-19.7" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Poproszę o doliczenie głosów oddanych zdalnie.</u>
+          <u xml:id="u-19.8" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">16 głosów za, jednogłośnie.</u>
+          <u xml:id="u-19.9" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">To teraz mam pytanie, kto z państwa senatorów chciałby być sprawozdawcą.</u>
+          <u xml:id="u-19.10" who="#SenatorHalinaBieda">Ja mogę być.</u>
+          <u xml:id="u-19.11" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Tak? Dobrze. Zgłosiła się pani senator Bieda.</u>
+          <u xml:id="u-19.12" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Czy są jakieś inne propozycje? Nie ma.</u>
+          <u xml:id="u-19.13" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Pani senator będzie nas reprezentowała w dalszych pracach.</u>
+          <u xml:id="u-19.14" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Dziękuję bardzo wszystkim. Dziękuję stronie rządowej.</u>
+          <u xml:id="u-19.15" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Zamykam posiedzenie połączonych komisji.</u>
+          <u xml:id="u-19.16" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-19.17" who="#komentarz">Koniec posiedzenia o godzinie 8 minut 31</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/senat/komisje/u/201923-snt-uxxxx-00251-01/header.xml b/2019-2023/senat/komisje/u/201923-snt-uxxxx-00251-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..40e9c0a
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/senat/komisje/u/201923-snt-uxxxx-00251-01/header.xml
@@ -0,0 +1,64 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-snt-uxxxx-00251-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Ustawodawcza (251.)</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Ustawodawcza (251.)</title>
+        <publisher>Kancelaria Senatu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Senat</note>
+        <note type="termNo">10</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#U">251</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-08</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="Gloszsali" role="speaker">
+        <persName>Głos z sali</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachJerzyStepien" role="speaker">
+        <persName>Prezes Trybunału Konstytucyjnego w latach 2006–2008 Jerzy Stępień</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachBohdanZdziennicki" role="speaker">
+        <persName>Prezes Trybunału Konstytucyjnego w latach 2008–2010 Bohdan Zdziennicki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachAndrzejRzeplinski" role="speaker">
+        <persName>Prezes Trybunału Konstytucyjnego w latach 2010–2016 Andrzej Rzepliński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Krzysztof Kwiatkowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorBogdanBorusewicz" role="speaker">
+        <persName>Senator Bogdan Borusewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorJerzyCzerwinski" role="speaker">
+        <persName>Senator Jerzy Czerwiński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorJolantaHibner" role="speaker">
+        <persName>Senator Jolanta Hibner</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorMagdalenaKochan" role="speaker">
+        <persName>Senator Magdalena Kochan</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorWadimTyszkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Senator Wadim Tyszkiewicz</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="U" role="committee">
+        <orgName>Komisja Ustawodawcza</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/senat/komisje/u/201923-snt-uxxxx-00251-01/text_structure.xml b/2019-2023/senat/komisje/u/201923-snt-uxxxx-00251-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..9d91446
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/senat/komisje/u/201923-snt-uxxxx-00251-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,254 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Początek posiedzenia o godzinie 8 minut 36</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">Posiedzeniu przewodniczy przewodniczący Krzysztof Kwiatkowski</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Witam państwa wszystkich bardzo serdecznie.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Otwieram posiedzenie Komisji Ustawodawczą, w którego porządku mamy 2 punkty. Pierwszy: rozpatrzenie Informacji o istotnych problemach wynikających z działalności i orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego w roku 2020 – zawartej w druku senackim nr 604, który państwo macie do dyspozycji. I punkt drugi porządku posiedzenia: dyskusja z udziałem byłych prezesów Trybunału Konstytucyjnego na temat znaczenia i współczesnej roli Trybunału Konstytucyjnego.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Cieszę się, że będziemy mieli możliwość wysłuchania w tej dyskusji głosów kilku byłych prezesów.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Na początku chciałbym bardzo ciepło, bardzo serdecznie przywitać obecnego już z nami na sali byłego prezesa, pana prof. Andrzeja Rzeplińskiego, który był sędzią Trybunału w latach 2007–2016, a od 2010 r. do 2016 r. był prezesem Trybunału Konstytucyjnego. Wielu z państwa pan profesor jest znany także ze swojej wcześniejszej działalności, m.in. jako inicjator przygotowania i współautor projektu Karty Praw i Wolności przedstawionej przez Komitet Helsiński w Polsce na początku lat dziewięćdziesiątych, który to dokument stanowił wyjątkowo ważny element ówczesnych prac nad zmianami ustawy konstytucyjnej. W latach 1992–1993 na prośbę prezydenta RP przygotowywał wraz z innymi autorami projekt Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. W okresie PRL pan profesor był zaangażowany w Ruch Obrony Praw Człowieka i Obywatela, współpracował z Komitetem Helsińskim, z Komitetem Wykonawczym Międzynarodowej Helsińskiej Federacji Praw Człowieka w Wiedniu. Ja miałem możliwość zapoznawać się także z dokumentami, z materiałami, które pan profesor przygotowywał też w zakresie zmian prawa penitencjarnego – to także był początek lat dziewięćdziesiątych. Pan profesor był ekspertem Departamentu Monitoringu Praw Człowieka przy sekretarzu generalnym Rady Europy, ekspertem ONZ do spraw zapobiegania przestępczości czy ekspertem Biura Instytucji Demokratycznych i Praw Człowieka OBWE w Warszawie. To tylko krótkie wyjątki, wyimki z bardzo bogatego życiorysu pana profesora. Bardzo się cieszę, że pan profesor jest z nami. Za chwilę, w drugim punkcie, będę go prosił o zabranie głosu. W stosownym momencie mają do nas dołączyć – i wtedy ich przedstawię – także były prezes Trybunału Konstytucyjnego, pan prof. Bohdan Zdziennicki, i były prezes Trybunału Konstytucyjnego, pan prezes Jerzy Stępień, przy czym w tym przypadku będzie to uczestnictwo w formule on-line.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Ale teraz, zgodnie z procedurą, pozwólcie państwo… Czy do tak zaproponowanego porządku posiedzenia są jakieś uwagi? Nie widzę zgłoszeń.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Stwierdzam, że porządek został przyjęty.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Zapytuję: czy na sali są osoby prowadzące zawodową działalność lobbingową? Także nie widzę zgłoszeń.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Wszyscy wiedzą, w jakiej formule korzystamy on-line z uczestnictwa w posiedzeniu komisji.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Przechodzimy do formalnej realizacji naszego obowiązku.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Zgodnie z Regulaminem Senatu przypominam, że Regulamin Senatu stanowi, iż przedmiotem obrad Senatu są w szczególności sprawozdania oraz informacje przedstawiane Senatowi przez Trybunał Konstytucyjny, a także takie organy jak rzecznik praw obywatelskich, rzecznik praw dziecka, Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji, rzecznik interesu publicznego oraz prezes Instytutu Pamięci Narodowej. Ponadto art. 33 ust. 1 Regulaminu Senatu przewiduje oczywiście prawo uczestnictwa tych osób w posiedzeniach Senatu, prezentację dokumentów, ale także obowiązek współdziałania organów publicznych w wykonywaniu obowiązków przez te poszczególne organy – czyli w praktyce, w tym przypadku, wtedy, kiedy przyjmujemy informację o problemach wynikających z działalności orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego. Chciałbym w tym miejscu podziękować wszystkim poprzednim prezesom, którzy zawsze – podkreślam: zawsze – prezentowali osobiście czy za pośrednictwem upoważnionego np. wiceprezesa takie sprawozdanie z pracy, z działalności Trybunału Konstytucyjnego. Tak robił to pan prezes Rzepliński, tak robili to poprzedni prezesi. Muszę ze smutkiem stwierdzić, że poza przekazaniem dokumentów w formie pisemnej nie ma dzisiaj na sali, pomimo stosownego zaproszenia, ani pani prezes Julii Przyłębskiej, ani żadnej osoby, którą by ona upoważniła. Nie przekazano nam także żadnej stosownej informacji o reprezentacji, o osobie, która by reprezentowała Trybunał, albo o okolicznościach, które by uniemożliwiały uczestnictwo w posiedzeniu komisji.</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Szanowni Państwo, dokument macie państwo do wglądu. Pozwolicie, że…</u>
+          <u xml:id="u-2.11" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Oczywiście ja zapytam, czy ktoś w tym punkcie pierwszym – zanim przejdziemy do punktu drugiego – chce zabrać głos. Jest to oczywiście możliwe.</u>
+          <u xml:id="u-2.12" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Pan marszałek Bogdan Borusewicz. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Ja chcę powiedzieć, że ta nieobecność pani sędzi Przyłębskiej to jest kolejna nieobecność. Chcę wskazać też na to, że pani sędzia była raz na posiedzeniu komisji i przedstawiała informację, więc twierdzenie potem, że nie musi przedstawiać informacji albo że przedstawienie informacji obejmuje tylko przesłanie informacji do Senatu, wskazuje na dużą niekonsekwencję. Nie mówię już o tym, że poprzedni prezesi Trybunału przedstawiali tę informację tutaj, wielokrotnie na posiedzeniach komisji, ale także wielokrotnie występowali w Senacie, przedstawiając tę informację. A więc to jest naruszenie ustawy, i to po raz kolejny, a także naruszenie konstytucji, bo w konstytucji jest zasada współdziałania władz, a to jest po prostu złamanie tego przepisu. Ja kompletnie nie rozumiem takiej sytuacji, w której przedstawiciel ważnej instytucji, która funkcjonuje niezależnie od naszej opinii dotyczącej praworządności powołania tej instytucji i jej funkcjonowania, obraża się na inny organ – bo takie było, jak pamiętam, uzasadnienie kilka lat temu – i nie przedstawia sprawozdania. Ja uważam, że brak przedstawienia sprawozdania tutaj nie wypełnia ustawy, przepisu ustawy, który mówi, że prezes przedstawia sprawozdanie. Wysłanie, przesłanie tego sprawozdania na piśmie nie wypełnia przepisu ustawowego. Uważam, że powinniśmy także dopilnować, aby to znalazło się także przynajmniej w informacji marszałka Senatu, który powinien powiedzieć, że po raz kolejny następuje taka sytuacja, i to jest złamanie ustawy przez organ, który jest przecież quasi-organem sądownictwa i który ma nadzorować realizację przepisów konstytucji. I to ten organ łamie nie tylko ustawę, ale także przepisy konstytucji. Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#komentarz">Wypowiedzi w tle nagrania</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Dziękuję panu marszałkowi.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Ja już zapisałem obie panie senator. Wcześniej jeszcze siebie zapisałem, bo troszkę uzupełnię wypowiedź pana marszałka.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Szanowni Państwo, bez wątpliwości prezes Trybunału Konstytucyjnego ma obowiązek przedstawić Senatowi informację w oparciu o art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 2016 r. o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym. Senatorowie… Informacja, która jest przedmiotem obrad Senatu czy komisji senackich… W związku z tymi informacjami senatorowie mogą zadawać na posiedzeniach pytania do obecnych osób wymienionych w art. 33 regulaminu – a wśród osób, które wymienia ten artykuł, jest m.in. prezes Trybunału Konstytucyjnego – w sprawach kierowanych przez nich urzędów lub instytucji. To już jest odwołanie nie do ustawy, a do art. 44 ust. 6 Regulaminu Senatu.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Jednocześnie zwracam uwagę, że Komisja Ustawodawcza jest tą komisją senacką, która zajmuje się ogólną problematyką legislacyjną, spójności prawa, rozpatrywania zmian w konstytucji, ale także analiz orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego i podejmowania działań ustawodawczych mających na celu wykonanie wyroków Trybunału Konstytucyjnego. Realizujemy te obowiązki niezwykle sumiennie. Od momentu, kiedy w sposób szczególny przypisano to zadanie Komisji Ustawodawczej, a to była kadencja Senatu z lat 2007–2011, moim zdaniem łącznie rozpatrzyła Komisja Ustawodawcza kilkaset – powtarzam: kilkaset – wyroków Trybunału Konstytucyjnego, wychodząc z dziesiątkami inicjatyw ustawodawczych w tym zakresie. Ta kadencja nie różni się w tym zakresie od poprzednich. Komisja Ustawodawcza, Senat in pleno, okazuje tutaj, bym powiedział, to, co wynika z pewnych ustawowych obowiązków. My realizujemy po prostu swoje zobowiązania w zakresie współpracy pomiędzy organami publicznymi i w zakresie prac legislacyjnych związanych z realizacją orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego.</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Przypominam także, że w samym wstępie do Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej mamy zapis, w myśl którego jest potrzeba i perspektywa współdziałania władz, a w komentarzach do wspomnianego przepisu konstytucji z 1997 r. wręcz jest wskazany obowiązek informacyjny Trybunału Konstytucyjnego, oczywiście z uwzględnieniem niezawisłości sędziowskiej i odrębności ustrojowej. Oznacza to w szczególności, że wypowiedzi i dyskusje parlamentarne nie mogą oczywiście dotyczyć spraw zawisłych w Trybunale – i takich dyskusji nigdy tutaj nie było – ale jeżeli chodzi o sprawy już rozstrzygnięte, to wszelkie oceny muszą być dokonywane oczywiście w sposób nienaruszający niezawisłości sędziowskiej, ale jednocześnie ta dyskusja nie jest wyłączona, jeśli chodzi o możliwości prowadzenia dyskusji, a wręcz jest obowiązek wynikający z tego, że informacja o problemach wynikających z działalności orzeczniczej Trybunału Konstytucyjnego formalnie trafia na posiedzenie senackiej Komisji Ustawodawczej.</u>
+          <u xml:id="u-4.5" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Tym bardziej chciałbym w tym miejscu podziękować, że poważnie podchodząc do naszego zaproszenia, uczestniczą w tej dyskusji i są z nami – czy osobiście, czy zdalnie – byli prezesi. Za chwilę oczywiście przejdziemy do drugiego punktu. Bo jeżeli intencją nieprzyjścia na posiedzenie było uniemożliwienie odbycia takiej debaty, to, mam nadzieję, za chwilę udowodnimy, że w ten sposób nie uda się deprecjonować, sabotować, uniemożliwiać pracy organów senackich, a takim jest jedna z komisji senackich, w tym konkretnym przypadku Komisja Ustawodawcza.</u>
+          <u xml:id="u-4.6" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Oddaję głos pani senator, później druga pani senator.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#SenatorMagdalenaKochan">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#SenatorMagdalenaKochan">Panie Przewodniczący, myślę, że to jest wyraz stosunku pani sędzi do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej. Ja rozumiem, że nie zawsze… Bo znajomość czy poznanie poglądów politycznych pani sędzi nie jest niczym nadzwyczaj trudnym. One są demonstracyjnie pokazywane, przekazywane. Nie trudno się domyślić, jakie poglądy polityczne ma pani prezes. My zaś… Zależało nam na tym, żeby porozmawiać o sprawach związanych z działaniem konstytucyjnego organu, jakim jest Trybunał Konstytucyjny. Ale nie możemy tego robić. Ja tylko po prostu chcę stwierdzić, że takie podejście, z taką demonstracyjną postawą pani prezes, nie podnosi ani nie wzmaga autorytetu Trybunału Konstytucyjnego, a wręcz odwrotnie, pomniejsza ten autorytet, co dla istnienia i działania państwa jest czymś karygodnym. Nic gorszego, jeśli sędzia… jeśli istnieje sędzia, który sam łamie prawo. I chciałabym dać wyraz swojemu oburzeniu…</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Ooo, łamie…</u>
+          <u xml:id="u-5.3" who="#SenatorMagdalenaKochan">Tak, Panie Senatorze, łamie prawo, skoro nie wypełnia powinności związanych z przedstawianiem senatorom, także panu, sprawozdania z działalności tego organu, któremu…</u>
+          <u xml:id="u-5.4" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+          <u xml:id="u-5.5" who="#SenatorMagdalenaKochan">…chcieliśmy się przyjrzeć. I panów oburzenie w tej kwestii czy złośliwość kierowana w moją stronę nie zmienia faktu, że pani sędzia Przyłębska nie wypełniła swojego obowiązku. To nie przydaje autorytetu ani jej, ani Trybunałowi Konstytucyjnemu. Pani sędzia Przyłębska w bolesny sposób pokazuje, jak traktuje pana, mnie, każdego z wybranych tutaj senatorów – o opinii publicznej nie wspomnę, ale jest to także przejaw traktowania tej opinii publicznej przez panią sędzię, ponieważ sprawozdanie z działalności tego ogromnie ważnego organu byłoby transmitowane przez telewizję, jak również można by było zajrzeć do stenogramu komisji… Czyli także poprzez Senat można zapoznać opinię publiczną z działalnością tego organu państwa. To nie jest dobra i właściwa postawa, to nie jest postawa, która służy Polakom, żeby wiedzieć, jak prawo należy przestrzegać, jak prawo należy szanować. To jest demonstracyjne lekceważenie innego organu państwa. To jest karygodne. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Szanowni Państwo, ja już oddaję głos pani senator, ale będę państwa przekonywał do jedngo. Jak się zachowała pani Julia Przyłębska, pani prezes Przyłębska? Widzimy, opinia publiczna też to widzi. Za to tym bardziej szanujemy, doceniamy… Jest już z nami także pan prezes Stępień. I zapewniamy opinię publiczną, że my przeprowadzimy za chwilę dyskusję na temat znaczenia i współczesnej roli Trybunału Konstytucyjnego. Byliśmy bardzo ciekawi opinii obecnej pani prezes, ale nie uznała ona za stosowne, żeby nam ją przedstawić. Cieszymy się jednak, że są z nami byli prezesi, i za chwilę będziemy z niezwykłą uwagą wysłuchiwać ich poglądów i opinii. Bo na pewno brak stawiennictwa w Senacie nie uniemożliwi nam, senatorom, dyskusji na temat znaczenia, współczesnej roli Trybunału Konstytucyjnego i oczywiście dyskusji o problemach wynikających z działalności i orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego w roku 2020.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Pani senator Hibner, pan senator Czerwiński. Będę państwa przekonywał, żebyśmy w tym punkcie dyskusję już podsumowywali, bo będziemy mieli w punkcie drugim także…</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#SenatorJolantaHibner">Tak, i…</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">…ale już po wypowiedziach naszych gości.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#SenatorJolantaHibner">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#SenatorJolantaHibner">Przyznam szczerze, że z oburzeniem przyjmuję to, że pani Przyłębska lekceważy Senat. To jest lekceważenie najwyższego rzędu. To nie jest na zasadzie takiej, że można sobie przyjść, nie przyjść… Mogła zastępcę swojego tutaj, do nas, zaprosić, mogła w inny sposób zareagować, a nie działać na zasadzie, że daje materiał, który ma być materiałem do dyskusji, i uważa, że jej rola się na tym skończyła. Nie. Ta pani nie szanuje konstytucji – i my to powinniśmy powiedzieć sobie wprost. A ona ma obowiązek jakby na najwyższym poziomie tej konstytucji przestrzegać, a nie przestrzega jej w żadnym nawet procencie, przez to, jak traktuje organ, który jest upoważniony do tego, żeby wypowiadać się o pracy, o pracy m.in. pani Przyłębskiej. Pani Przyłębska jest złym przedstawicielem Trybunału Konstytucyjnego i łamie konstytucję w każdym wymiarze. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Dziękuję, Pani Senator.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Pan senator Czerwiński. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Panie Przewodniczący! Szanowna Komisjo! Zaproszeni Goście!</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Chciałbym zacząć od znanego powiedzenia, że jeśli się chce zacząć naprawiać świat, to początek powinien być u siebie. Świat zaczynamy naprawiać od siebie, od swojej osoby, od swojego środowiska. A to, co ja już teraz na tym posiedzeniu komisji usłyszałem, a mianowicie przypisywanie, i to bardzo osobiste, pani prezes Trybunału Konstytucyjnego następujących cech: nie szanuje konstytucji, łamie konstytucję, łamie prawo…</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#Gloszsali">Tak.</u>
+          <u xml:id="u-9.3" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Przyznam się, że tak kategoryczne wypowiedzi ze strony senatorów… Ja bym się na takie wypowiedzi nie zdobył. Być może państwo macie jakieś dowody…… Bo jeśli to są tylko wypowiedzi ocenne, to należałoby raczej tonować je, a nie podkręcać atmosferę.</u>
+          <u xml:id="u-9.4" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Nawiasem mówiąc, jest to – i to nie jest kwestia usprawiedliwienia, tylko stwierdzenie faktu – kolejny przykład na to, jak się w Senacie traktuje inne instytucje, także rangi konstytucyjnej. No bo tu, w Senacie, ja państwu zwracałem uwagę na to, że nie należy używać pojęcia „sędziowie dublerzy” albo „Trybunał pani Przyłębskiej”…</u>
+          <u xml:id="u-9.5" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+          <u xml:id="u-9.6" who="#SenatorJerzyCzerwinski">To w Senacie padły takie sformułowania. Ja rozumiem, że państwo macie jakieś, nazwałbym to, problemy z Trybunałem Konstytucyjnym, no ale to można zawsze rozwiązać w ramaach dyskusji, np. nad takim sprawozdaniem. Nikt państwu nie zabiera możliwości wyrażenia swoich poglądów co do tego sprawozdania.</u>
+          <u xml:id="u-9.7" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Jest jeszcze jedna kwestia. Chciałbym tutaj wyraźnie zaznaczyć, że te, nazwałbym to, problemy natury osobowościowej, próby obrażania, podważania autorytetu innego organu konstytucyjnego można przypisać, no, także pewnym cechom osobowym. Ale, proszę państwa, skoro w Senacie istnieje Zespół Doradców do spraw kontroli konstytucyjności prawa przy Marszałku Senatu i ten zespół wypowiada się ex cathedra, ocenia wyroki Trybunału Konstytucyjnego, to ja uważam to za niedopuszczalne. W polskim systemie prawa sądem ostatniego słowa – tak się to mówi potocznie – jest Trybunał Konstytucyjny. Można oczywiście oceniać wyroki Trybunału – do tego są konferencje, komentarze, glosy. Wszystkie inne możliwości istnieją, nikt w Polsce nie zabrania dyskutowania na temat np. wyroków Trybunału Konstytucyjnego, jest wolność słowa. Ale robienie tego pod płaszczykiem Senatu za pieniądze senackie, a także w glorii powagi Senatu, bo takie wyroki… przepraszam, nie wyroki, ale takie teksty jak tego zespołu są potem przypisywane całej Izbie, uważam za niedopuszczalne. Dla mnie zasadniczym naruszeniem konstytucyjności, konstytucji i uszeregowania poszczególnych organów państwa jest próba oceny wyroku Trybunału Konstytucyjnego przez inny organ. Wyrok Trybunału Konstytucyjnego nie podlega w tym zakresie dyskusji. Ja nie mówię o kwestiach prawniczych, mówię o kwestiach urzędowych. Nie ma „nadtrybunału” nad Trybunałem Konstytucyjnym, bez względu na to, co by sobie wyobrażali niektórzy członkowie tego jakoby nadtrybunału.</u>
+          <u xml:id="u-9.8" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Niejako na koniec mogę powiedzieć np. o tym, że tenże zespół doradców raczył się wyrazić – to był bodajże listopad roku 2020 – w ten sposób, że jeden z wyroków wydany przez Trybunał Konstytucyjny ma charakter wyroku nieistniejącego. To jest dopiero anarchizacja państwa! I państwo w tym – chcecie tego lub nie, świadomie lub nie – bierzecie udział. Mówię: przeciwko takiemu, a nie innemu postawieniu sprawy ja zasadniczo protestuję.</u>
+          <u xml:id="u-9.9" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Jeśli chodzi o kwestie natury, nazwałbym to, osobowościowej, to zostawiam to państwu, także do oceny publicznej. Ale nie powinniśmy doprowadzić do tego… Powinniśmy protestować wtedy, kiedy się próbuje podważyć system organów konstytucyjnych w państwie. Nie za to nam płacą – to jest najlepsze określenie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Dziękujemy za ciekawe wystąpienie pana senatora na temat zespołu, którego przedstawicieli nie ma na sali.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">A teraz przechodzę do porządku.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Punkt drugi do dyskusja z udziałem byłych prezesów Trybunału Konstytucyjnego na temat znaczenia i współczesnej roli Trybunału Konstytucyjnego.</u>
+          <u xml:id="u-10.3" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Ja już przywitałem pana prezesa Rzeplińskiego, więc za chwilę jako pierwszemu oddam mu głos. Cieszę się, że jest z nami także pan prof. Bohdan Zdziennicki, były sędzia Trybunału Konstytucyjnego w latach 2001–2010, prezes Trybunału Konstytucyjnego w latach 2008–2010. Pan profesor był także członkiem i sekretarzem Rady Legislacyjnej przy Prezesie Rady Ministrów, orzekał jako sędzia Naczelnego Sądu Administracyjnego, był także członkiem Komisji Reformy Prawa Cywilnego przy Ministrze Sprawiedliwości. I tak jak pan prof. Rzepliński, jest oczywiście…</u>
+          <u xml:id="u-10.4" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Panie Przewodniczący, w sprawie formalnej…</u>
+          <u xml:id="u-10.5" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Bardzo proszę…</u>
+          <u xml:id="u-10.6" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+          <u xml:id="u-10.7" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Bym powiedział, wszyscy to widzimy. Senatorowie PiS…</u>
+          <u xml:id="u-10.8" who="#SenatorBogdanBorusewicz">A to może odnotujmy to, że…</u>
+          <u xml:id="u-10.9" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Odnotowujemy w protokole: senatorowie PiS opuścili salę…</u>
+          <u xml:id="u-10.10" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Nie wszyscy.</u>
+          <u xml:id="u-10.11" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">…ale nie wszyscy…</u>
+          <u xml:id="u-10.12" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Nie wszyscy, trzech.</u>
+          <u xml:id="u-10.13" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Jest z nami pan senator Martynowski.</u>
+          <u xml:id="u-10.14" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">…Opuścili salę posiedzeń.</u>
+          <u xml:id="u-10.15" who="#komentarz">Wypowiedzi w tle nagrania</u>
+          <u xml:id="u-10.16" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Szanowni Państwo…</u>
+          <u xml:id="u-10.17" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Kwestia „Za co bierzemy pieniądze?” jest rozstrzygnięta.</u>
+          <u xml:id="u-10.18" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">…ja przekonuję do jednego. Istotą dzisiejszego spotkania jest dyskusja na temat znaczenia i współczesnej roli Trybunału Konstytucyjnego.</u>
+          <u xml:id="u-10.19" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Przywitałem pana prof. Zdziennickiego. Przywitam później jeszcze pana prezesa Stępnia, kiedy będziemy mu przekazywać głos.</u>
+          <u xml:id="u-10.20" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">I oddaję głos panu prof. Rzeplińskiemu.</u>
+          <u xml:id="u-10.21" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Panie Profesorze, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachAndrzejRzeplinski">Dziękuję za to zaproszenie na spotkanie poświęcone, jak to wynikało z zaproszenia, rozpatrzeniu informacji o istotnych problemach wynikających z działalności i orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego w 2020 r.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachAndrzejRzeplinski">No, mam potężny kłopot z komentowaniem tej informacji, okoliczności, w jakich ona została przygotowana i tego, jakie ona może mieć znaczenie. Dla mnie zawsze było oczywiste, że takie coroczne informowanie obywateli Rzeczypospolitej o problemach, które niesie życie społeczne, gospodarcze, międzynarodowe… Trybunał Konstytucyjny czy sąd konstytucyjny – czy jakkolwiek by się nazywał ten organ – jest zwornikiem tych wszystkich problemów, które się pojawiają. Jest miejscem, gdzie debatuje się z udziałem najwybitniejszych prawników danej epoki. Oni spierają się, starają się zrozumieć i proponują rozstrzygnięcia w swoich orzeczeniach, rozstrzygnięcia, które w przypadku naszego Trybunału – tak się stało, zanim jeszcze ja zostałem sędzią konstytucyjnym czy potem prezesem Trybunału – w sposób widoczny zaczęły odgrywać istotną rolę w tym, co się nazywa dialogiem sądów, choć teraz ten termin jest rzadziej używany. Ten dialog nie jest wymianą ciosów – jest wymianą najlepszych możliwych praktyk współrozumienia, współdziałania, współtworzenia Europy. Bo czy to nam się podoba… Czy komuś się to podoba, czy nie. to – jak to niezwykle trafnie parę lat temu powiedział świętej pamięci pan Ludwik Dorn – Europą jako konstrukcją zawiaduje, przez swoje funkcje, przez swoje tradycje, 450 sędziów konstytucyjnych w 27 państwach. To na nich spoczywa obowiązek – przede wszystkim poprzez współdziałanie z prawodawcą – współkształtowania Europy, która jest maksymalnie przyjazna i która daje każdemu szansę na rozwój, na działanie na rzecz dobra wspólnego i dobra własnego, czyli na wykorzystanie czasu, jaki daje nam życie, i jest przede wszystkim dobrem świadczonym także dla wszystkich innych, również niezależnie od obywatelstwa. To prawo jest kształtowane obecnie dla 470 milionów mieszkańców państw Unii Europejskiej – a to prawie pół miliarda. Kiedy Brytania była członkiem Unii Europejskiej, to było dobrze ponad pół miliarda obywateli.</u>
+          <u xml:id="u-11.2" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachAndrzejRzeplinski">Nie wiem, co się stało z Polską. Wczorajsze obrady Parlamentu Europejskiego, gdy to Polska jest przedmiotem debat, jest przedmiotem troski tej Unii Europejskiej, tego Parlamentu, w obliczu okoliczności, jakich nie było w okresie wolnej Polski po 1989 r…</u>
+          <u xml:id="u-11.3" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachAndrzejRzeplinski">Jadąc tutaj, czytałem obszerny artykuł analityczny w „Politico” na temat dużej konferencji międzynarodowej, ważnej konferencji, która w końcu tego tygodnia będzie się odbywać w Singapurze, a poświęcona będzie kwestii bezpieczeństwa na tym bezkresie Oceanu Atlantyckiego, oceanu hinduskiego, i roli państw, które stopniują coraz wyraźniej napięcie w kontekście tego, co widzimy, co się dzieje w Europie za naszymi granicami i co znajduje swój wyraz również w tym, że odpowiadamy w sposób nadzwyczaj przyjacielski i taki właśnie europejski, w tej naszej reakcji społecznej na setki tysięcy uchodźców z Ukrainy. Wyrazem tego są również flagi narodowe republiki Ukrainy w naszym państwie – i jest to dla nas oczywiste.</u>
+          <u xml:id="u-11.4" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachAndrzejRzeplinski">Problem z Polską polega na tym, że praktycznie zupełnej anihilacji został poddany kluczowy przepis naszej konstytucji, przepis, który stanowi, że ustrój Polski zasadza się na podziale 3 władz: ustawodawczej, wykonawczej i sądowniczej. Obecnie w Polsce – a to się umacnia, betonuje – ten przepis, kluczowy dla jakości naszego państwa, a zatem dla jakości życia naszych obywateli i dla przyszłości tego państwa… Zawsze czy ciągle jeszcze powinniśmy o tym myśleć w kontekście: jak z tego wyjść, czy to niszczenie nie jest już tak daleko posunięte, że praktycznie czasami wydaje mi się, że… I do tego, można powiedzieć, nawiązuje ta informacja Trybunału Konstytucyjnego w 2022 r. dopiero za rok 2020. No ale, jakkolwiek by było, można powiedzieć, że to jest jakaś informacja. Ale z tego dokumentu nie wynika po prostu nic. I to jest takie podsumowanie tego, do jakiej roli został sprowadzony Trybunał Konstytucyjny błyskawicznie, od pierwszego dnia, kiedy na podstawie nieustawy przeprowadzonej przez Sejm w niepostępowaniu legislacyjnym – a postępowanie legislacyjne to przecież termin konstytucyjny – został wykreowany nieistniejący w konstytucji urząd „pełniącego obowiązki prezesa Trybunału Konstytucyjnego”, urząd obsadzony z naruszeniem… bez jakiejkolwiek elegancji… Ja mam wciąż przed oczami ten moment, kiedy prezydent Rzeczypospolitej wręcza akt powołania pełniącego obowiązki czy pełniącej obowiązki prezesa Trybunału, a potem prezesa Trybunału Konstytucyjnego. To już był w moim przekonaniu – i dla każdego, kto z uwagą obserwował nie tylko wtedy, bo i wcześniej, i potem, życie publiczne w naszym państwie – potężny cios wymierzony właśnie w art. 10 konstytucji.</u>
+          <u xml:id="u-11.5" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachAndrzejRzeplinski">Gdy czytałem tę informację Trybunału Konstytucyjnego za rok 2020, to zastanawiałem się również, dlaczego tam nawet na sekundę nie można zobaczyć tego, co jest zapisane w art. 2 konstytucji, tj. że Rzeczpospolita jest państwem prawnym. To pojęcie zostało przez warstwę rządzącą czy klasę rządząc, czy jakbyśmy to nazwali… Nie wartościuję tego, czy to jest dobra klasa lub warstwa, czy zła, po prostu tak jest, jest to pewien byt, który się kształtował w ostatnich 7 latach i powinniśmy tak czy inaczej brać jego decyzje pod uwagę. Otóż to pojęcie „państwo prawne” nie funkcjonuje w sferze publicznej, jakkolwiek jest to termin z Traktatu o Unii Europejskiej, gdzie jest on wymieniony 6 razy. Używa się pojęcia „praworządność”, choć jest to pojęcie przejęte tak naprawdę z języka rosyjskiego. W pewnym momencie zauważyłem, że niezwykle ważnym politykom w naszym państwie w ostatnich latach o wiele łatwiej jest mówić: „tak zwana praworządność”. To łatwiej powiedzieć: „tak zwana praworządność”. Tego, ile jest pogardy w takim określeniu, nie trzeba szerzej wyjaśniać. Ale już trudniej by było powiedzieć: „tak zwane rządy prawa” albo „tak zwana władza sprawowana poprzez prawo”. Rządy prawa, państwo prawne, te pojęcia, które występują w Traktacie o Unii Europejskiej, w tym to pojęcie z art. 2 naszej konstytucji, są niezwykle ważne. A niestety praktyka ostatnich lat prowadzona bezwzględnie, bez liczenia nawet kosztów, które przyjdzie zapłacić – takich kosztów i symbolicznych, i bezpośrednich, tj. że Polska stanie się organizmem takim jak wczoraj, chorym członkiem wspólnoty europejskiej, wspólnoty prawa i wspólnoty losu, tej wspólnoty losu w obliczu zagrożeń, na które nie mamy żadnego wpływu, a które narastają jak wielka burza wokół nas… One muszą być brane pod uwagę, żebyśmy nie przysparzali jeszcze dodatkowo Europie – która jest przedmiotem westchnień setek milionów ludzi na naszej planecie – więcej problemów, m.in. poprzez rozminowanie zupełne tych zabezpieczeń, które chroniły obywateli przed omnipotencją władzy publicznej, zapewniając tej władzy i jej przedstawicielom pełny, całkowity immunitet przed odpowiedzialnością za czyny niezgodne z prawem, również jeżeli chodzi o stanowienie prawa. I tutaj rola sądu konstytucyjnego jest kluczowa, odpowiedzialność sędziów konstytucyjnych za jakość państwa jest niezwykle ważna.</u>
+          <u xml:id="u-11.6" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachAndrzejRzeplinski">Pamiętam takie sprawy, w których sędziowie w przeddzień rozprawy naprawdę nie spali ze względu na poczucie odpowiedzialności przed tymi, do których orzeczenie będzie adresowane, będzie ogłoszone publicznie, i ze względu na to, że bierzemy na siebie odpowiedzialność za możliwie najwyższą jakość tego orzeczenia, gdzie trzeba wziąć pod uwagę wszystkie aspekty: i prawne, i strategiczne, i gospodarcze, i społeczne. A były przecież takie sprawy, w których Trybunał był zobowiązany wydać orzeczenia… Była choćby sprawa wieku emerytalnego i orzeczenie, które dotyczyło praktycznie wszystkich obywateli, tych funkcjonujących dzisiaj i tych w przyszłości, bo również w kontekście tego prawa ludzie rysują swoje życiorysy, decydując się, czy swoje talenty będą rozwijać w swojej ojczyźnie, czy raczej będą wyjeżdżać.</u>
+          <u xml:id="u-11.7" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachAndrzejRzeplinski">I teraz, nawiązując do tego dokumentu, informacji o istotnych problemach wynikających z działalności i orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego w 2020 r… Mam spory kłopot, bo niestety nic się z niego nie dowiedziałem o tych istotnych problemach wynikających z działalności i orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego. Praktycznie nigdy od 6 lat nie byłem zaproszony przez Trybunał Konstytucyjny na tego typu doroczne wydarzenie jak właśnie publiczna debata w obliczu wszystkich najwyższych funkcjonariuszy państwa: i prezydenta Rzeczypospolitej, i premiera, prezesów wszystkich sądów, jak również przedstawicieli ważnych grup społecznych i zawodowych. Niestety tego nie ma, takiej debaty czasami bardzo gorącej. Oczywiście do tego można wrócić, bo są nagrania z debat, do których dochodziło w tym czasie, w tym dniu, w którym zbierał się Trybunał Konstytucyjny w pełnym składzie i był prezentowany raport, informacja o istotnych problemach. To były żywe spotkania. Ale tu niestety nie dowiedziałem się praktycznie o niczym… Są takie informacje jakby rzucone od niechcenia, takie w stylu pytania: z czego składa się dzida ogólnowojskowa? No, składa się z przeddzidzia, zadzidzia, śróddzidzia itd. I kiedy czyta się właśnie ten tekst… No, szkoda, że nie ma tu pani prezes, bo myślę, że jej informacje byłyby ważne.</u>
+          <u xml:id="u-11.8" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachAndrzejRzeplinski">Na pewno nie miałbym i nie mam żadnej potrzeby czy ochoty ostrego krytykowania pani prezes. Została postawiona na to stanowisko i to, jak kieruje Trybunałem Konstytucyjnym, każdy widzi.</u>
+          <u xml:id="u-11.9" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachAndrzejRzeplinski">Szkoda, że w tej informacji nie ma informacji o tym, czy i dlaczego w konkretnych sprawach wyznaczony do orzekania skład nagle był zmieniany, dlaczego czekamy całe miesiące na uzasadnienie wyroku ogłoszonego. Być może są jakieś ważne powody. Ale obywatel nie rozumie, dlaczego wyrok został ogłoszony, a nie ma uzasadnienia. Nikt tu przecież nie robi łaski społeczeństwu – uzasadnienie to jest obowiązek. Każde z tych orzeczeń – czy będzie pochodziło ze skargi obywatela, czy ze skargi konstytucyjnej grupy obywateli, czy na wniosek uprawnionego w art. 101 konstytucji organu władzy publicznej – ma znaczenie, bo tworzy system, ten system, który nazywa się… On powstaje w wyniku działań i na poziomie bardzo niskim, samorządowym, gmin, i na poziomie najwyższym, jak również na poziomie międzynarodowym, w naszym naturalnym otoczeniu, w Unii Europejskiej.</u>
+          <u xml:id="u-11.10" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachAndrzejRzeplinski">Wczoraj akurat byliśmy świadkami przykrej dla nas debaty zatroskanych posłów do Parlamentu Europejskiego. A ja jednocześnie miałem poczucie jałowości tej debaty, bo z tego albo nic nie wynika, albo niewiele wynika – tak jak z prac parlamentarnych u nas. Jest podejmowana decyzja przez grupę osób, która w żaden sposób nie jest opisana w porządku konstytucyjnym. Po prostu jest ktoś, kto decyduje, kto dobiera sobie współpracowników, którzy nie odpowiadają przed parlamentem, odpowiadają wyłącznie przed własną grupą i tym, który tym wszystkim zawiaduje.</u>
+          <u xml:id="u-11.11" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachAndrzejRzeplinski">Dlatego też trudno było mi się spodziewać, że z tej informacji dowiemy się czegoś, co do czego również po prostu jako obywatel mam prawo. A tu się… Już nie będę przytaczał tych poszczególnych zdań z początku tej informacji. Po prostu nic z tego nie wynika. To jakby wręcz niechęć przyłożenia się i pochwalenia się jakimś najważniejszym w ostatnim roku orzeczeniem Trybunału Konstytucyjnego. A dlaczego można się nie chwalić? Jeżeli się nie chwalę, nie prezentuję orzeczenia, nie pokazuję, jakie pozytywne skutki to orzeczenie wywrze, to znaczy, że nie mam czym się pochwalić i że to orzecznictwo, praktycznie rzecz biorąc, jest raczej rytuałem niż rzeczywistym współrządzeniem w ramach tego, co stanowi art. 10 naszej konstytucji, mówiący o trójpodziale władzy, o władzy wykonawczej, władzy sądowniczej… A gdzie jest ta władza sądownicza? Jest władza wykonawcza, jest władza ustawodawcza. W jaki sposób i z pogwałceniem których przepisów narzucane jest prawo bez przeprowadzenia tego, co konstytucja nazywa postępowaniem legislacyjnym? Jak już powiedziałem, jest to termin konstytucyjny, a więc powinien być uszanowany, bo to leży… To nie jest tak, że ustawodawca rzucił sobie takie słowo. To jest oczywiste, że prawo powinno być stanowione z najwyższą starannością, a nie oktrojowane od góry, narzucane i przeciągane w zależności od tego, czy któryś z posłów zmieni swoją przynależność partyjną i doda nam głos, czy odejmie głos – bo wtedy rzeczywiście trudno stanowić bardzo dobre prawo, z którego możemy być dumni i na podstawie którego możemy budować swoją przyszłość, i osobistą, i społeczną, i polityczną.</u>
+          <u xml:id="u-11.12" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachAndrzejRzeplinski">Kończąc, powiem, że widzę tutaj, w tej informacji o istotnych problemach, wypalenie ładu instytucjonalnego Rzeczypospolitej. Nie ma o czym pisać, nie ma. Cokolwiek byśmy dotknęli w tym ładzie instytucjonalnym… Zaczęło się to od zniszczenia służby cywilnej. Konstytucja stanowi, że służba cywilna… że jest korpus służby cywilnej. A został on rozpędzony w grudniu 2016 r. czy już 2015 r. Ludzie, którzy mogliby być chlubą administracji rządowej w wielu państwach, zostali wypędzeni z tej służby cywilnej. Skutki obserwujemy – to jest elektrownia w Łomży, to jest przekop wiślany, to jest COP. No, skoro samymi projektami, samym pomysłem zawiadują ludzie nieprzygotowani do współrządzenia państwem europejskim, skomplikowanym, gdy w przypadku takich decyzji trzeba uwzględnić szereg okoliczności – naturalnie rozważyć je publicznie, i w parlamencie, w Senacie i w Sejmie, i w debatach – żeby te decyzje były jak najlepsze, to mamy takie skutki jak te w Łomży czy w Baranowie, czy jak na mierzei: pieniądze zostały dosłownie utopione, nikt za to nie odpowie, będziemy musieli sobie z tym radzić. Szkoda, że tego typu problemy nie są przedstawiane mimo wszystko, niezależnie od tego, jak byśmy oceniali Trybunał. Myślę, że właśnie dlatego jest niechęć interesariuszy do przedstawiania tych spraw do rozstrzygnięcia przez Trybunał Konstytucyjny – bo ci, którzy chcieliby, aby coś ostatecznie rozstrzygnął Trybunał, widzą, że to nie Trybunał podejmuje ostateczne decyzje, co jest oczywiście ze stratą dla nas wszystkich.</u>
+          <u xml:id="u-11.13" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachAndrzejRzeplinski">Inne instytucje, które zostały osłabione, to naturalnie rzecznik praw obywatelskich. Stało się to choćby przez ten sposób, w jaki było procedowane powołanie rzecznika praw obywatelskich. I praktycznie w przypadku każdej instytucji konstytucyjnej – Najwyższa Izba Kontroli jest tu świetnym przykładem… Ta niezwykle ważna dla jakości państwa instytucja jest przedmiotem rozlicznych, prowadzonych z wielką pasją ataków. No, dobrze, że ona – użyję tu brzydkiego słowa – trwa. Mówię „brzydkiego”, bo trwać to znaczy nie być w stanie wypełniać swoich obowiązków – a tak jest w przypadku tej kluczowej dla jakości naszego państwa instytucji, jaką jest NIK. Zresztą to żaden dziwny twór, bo w każdym państwie… No, w Unii Europejskiej przecież również mamy taką instytucję, która dba o to, aby każdy cent, każde euro było wydawane zgodnie z prawem i żeby dobrze służyły one tym, dla których zostały przeznaczone.</u>
+          <u xml:id="u-11.14" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachAndrzejRzeplinski">I ostatnie zdania. No, jest Europejski Trybunał Sprawiedliwości, ale jego wyroki nie są szanowane. To jest w ogóle nie do zrozumienia. Oczekiwałbym właśnie w takim dokumencie, tak ważnym dokumencie jak informacja o istotnych problemach wynikających z działalności orzecznictwa Trybunału Konstytucji, informacji, dlaczego, wzorem Rosji znowu… Dlaczego my musimy się wzorować na tej Rosji? Oni wprowadzili do swojej konstytucji to, że w każdej sprawie, w której Rosja przegrała w Europejskim Trybunale Praw Człowieka, można wyrok wrzucić do kosza, bo ostatecznie rozstrzyga Rosja, sąd najwyższy. Przecież te 4 lata temu, kiedy ta zmiana w konstytucji była wprowadzana, Rosja była członkiem Rady Europy. I my idziemy jej śladem. To nieszczęsne orzeczenie w Trybunale… Oczekiwałbym, że Trybunał wyjaśni, dlaczego anihilował art. 6 europejskiej konwencji. Tu chodzi o prawo, o kontrolę stosowania tego prawa nie tylko w Polsce, ale i w całej Europie. I niemal sloganem jest mówienie, że każdy sędzia polski jest sędzią europejskim, ważnym dla każdego państwa, bo nie sposób przewidzieć, w jakich okolicznościach faktycznych czy prawnych trzeba będzie podejmować decyzje. A nagle się okazuje, że polski sąd konstytucyjny po prostu wyrzucił do kosza potężne, naprawdę potężne orzecznictwo wytworzone na gruncie art. 6 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka i prawo do rzetelnego procesu sądowego.</u>
+          <u xml:id="u-11.15" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachAndrzejRzeplinski">Już nie wspomnę o kwestiach wyborów i o tym, na ile one są wolne, niewolne. Ale znowu to Trybunał powinien się na ten temat wypowiedzieć. Praktycznie nie było kadencji parlamentarnej, w której Trybunał nie orzekałby o konstytucyjności prawa wyborczego – ale wtedy to prawo było stanowione w ramach przyzwoitej legislacji, a wyroki Trybunału były szanowane. Tak więc z tym też mamy kłopot, z wolnością wyborów. Być może naprawdę trzeba będzie – tylko naturalnie w sytuacji większości konstytucyjnej – zacząć od tego, że kompetencje sądu konstytucyjnego będzie musiał przejąć Sąd Najwyższy, być może dlatego… Bo Sąd Najwyższy w ostatnich paru latach pokazał tę determinację obrony niezależności sądów, niezawisłości sędziów, jakości prawników, którym powierzamy jakże ważną funkcję rozstrzygania sporów różnego typu. I być może taki organ jak Sąd Najwyższy byłby w przyszłości, w odległej przyszłości… Bo nawet jeżeli będzie prowadzona polityka przywracania rządów prawa, demokracji parlamentarnej, to zabierze to olbrzymi czas, gdyż odbudowa zniszczeń jest zawsze bardzo trudna, bardzo droga i bez gwarancji, że się powiedzie. Udało się nam w roku 1989, 1990 i w kilku następnych, ale nie mamy gwarancji, że znowu nam się uda. Nie wiemy, w jakim momencie i w jakich okolicznościach zewnętrznych będziemy musieli tworzyć na nowo i wypełniać treścią, realną treścią, art. 10 i art. 2 naszej konstytucji. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Dziękuję panu prezesowi. Dziękuję za zwrócenie uwagi na to, że to sprawozdanie rzeczywiście nie obejmuje tego, co z punktu widzenia obywatela i w wymiarze praktyki działania oraz pewnej ogólnej filozofii pisania tego dokumentu jest kluczowe. Każdy z nas ma prawo się dowiedzieć, dlaczego o tak istotnych kwestiach nie ma tam ani słowa, dlaczego w ostatniej chwili zmieniani są sędziowie pełniący obowiązki sędziego sprawozdawcy w danej sprawie, dlaczego obywatel musi czekać miesiącami na uzasadnienie do ogłoszonego wyroku. Mając to na uwadze, oczywiście rozumiem słowa pełne troski o tym, że w tym dokumencie – mówię tak ogólnie – nie można zobaczyć tego, czego byśmy oczekiwali od informacji z rocznej działalności organu, który pełni sądową rolę w zakresie konstytucyjności prawa. W tym dokumencie nie możemy zobaczyć rzeczy podstawowej: że Rzeczpospolita jest państwem prawa. To bardzo ważny głos. Chciałbym panu prezesowi bardzo ciepło i serdecznie podziękować.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Kontynuujemy wypowiedzi panów prezesów. Teraz oddaję głos panu prezesowi Bohdanowi Zdziennickiemu, którego już przywitałem, a później będzie pan prezes Jerzy Stępień, którego przywitam bezpośrednio, przekazując mu głos.</u>
+          <u xml:id="u-12.2" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Panie Prezesie, bardzo proszę. Dziękuję za przyjęcie zaproszenia.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachBohdanZdziennicki">Dziękuję bardzo, Panie Przewodniczący. Dziękuję za zaproszenie.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachBohdanZdziennicki">Wysoki Senacie!</u>
+          <u xml:id="u-13.2" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachBohdanZdziennicki">Nie znam sprawozdania Trybunału Konstytucyjnego, bo go nie otrzymałem. Tu jest przyczynek do pewnej kultury osobistej i kultury prawnej. Obradowanie Senatu w aktualnym kształcie powinno się odbywać z wykorzystaniem całej żyjącej jeszcze kadry Trybunału Konstytucyjnego. To jest poszanowanie kultury osobistej, dobrych manier. Szalenie ważne jest poczucie ciągłości, jeśli chodzi o tych sędziów Trybunału. Część z nich żyje, co widać tutaj na sali.</u>
+          <u xml:id="u-13.3" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachBohdanZdziennicki">Nie znam sprawozdania, ale może pozwolę sobie na parę refleksji ogólnych, bo rzeczywiście żyjemy w czasach bardzo trudnych. Mówię nie tylko o pandemii, inflacji, wojnie, ale także o tym wszystkim, co wynika z globalizacji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Ja tylko jednym zdaniem powiem, że my oczywiście określiliśmy ten punkt jako dyskusję na temat znaczenia i współczesnej roli Trybunału, ale korzystając z państwa wiedzy, doświadczenia… Możecie się, Panowie, szerzej odnosić do tematu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachBohdanZdziennicki">Tak, tak. Ja powiem o tym parę słów, oczywiście trzymając się pewnych limitów czasu, które pan senator, pan przewodniczący mi wyznaczy.</u>
+          <u xml:id="u-15.1" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachBohdanZdziennicki">Na te procesy, jak wiemy, nakładają się jeszcze globalizacja, transformacja energetyczna, rewolucja cyfrowa, przemiany ekologiczne. Jak w tym wszystkim utrzymać ład, i to ład demokratycznego państwa prawnego? Odpowiedź jest taka, że skoro jesteśmy demokratycznym państwem prawnym – art. 2 to jest rzecz nie do zakwestionowania – to podstawą tego ładu powinna być konstytucja przestrzegana w państwie przez wszystkich, której strażnikiem powinien być, mówimy o sferze powinności, Trybunał Konstytucyjny. Czy on spełnia tę rolę? Ja chcę powiedzieć skrótowo, że nie spełnia tej roli. Zacznijmy od kwestii personalnych. To nie jest kwestia tylko sędziów dublerów, bo tu prawie nie ma szukania kompromisu w sprawach pryncypiów i zasad. Jest tu też kwestia wyboru, to znaczy tego, że sędziowie Trybunału – nie wiem, czy byłem godny wybrania – powinni reprezentować najwyższe wartości zawodowe, etyczne, takie, które trzeba by ustalać w wyniku debaty publicznej. A nominacje, których dokonywano, powoływanie sędziów Trybunału… No, nie chcę tego komentować i odnosić się do tego personalnie, ale powiem, że budziło to zasadnicze wątpliwości. Tak się składa, że całe życie byłem związany z prawem i często byłem zdumiony pewnymi nominacjami, a przecież ci ludzie mają decydować o losach Rzeczypospolitej aktualnie i w przyszłości. Te sprawy personalne są strasznie ważne.</u>
+          <u xml:id="u-15.2" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachBohdanZdziennicki">Ja chcę dokonać tutaj takiego uogólnienia. To, co jest w przypadku Senatu… Chylę czoła przed jego obecną działalnością związaną z utrzymaniem ładu i przestrzeganiem zasad, na których ma się opierać nasze państwo, ale chcę przypomnieć, że o wszystkim ostatecznie decydują ludzie, decyduje ich jakość. Ich właściwy dobór może zatrzymać wiele negatywnych procesów, które nie zależą od nas, a także niewątpliwie postępującą degradację wymiaru sprawiedliwości. Właściwy dobór ludzi może rozpocząć prawdziwą reformę wymiaru sprawiedliwości, zmierzającą w odwrotnym kierunku niż ten, który forsuje obecny minister sprawiedliwości.</u>
+          <u xml:id="u-15.3" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachBohdanZdziennicki">Na czym to się powinno opierać? Panie i panowie senatorowie doskonale wiedzą. Przede wszystkim, w takim najprostszym ujęciu, na przestrzeganiu norm zasad. Mamy normy reguły i normy zasady. Jak wiadomo, konstytucja, zwłaszcza w preambule, w Rozdziale I i II, zawiera normy zasady. Są to podstawowe normy etyczne, które, jak mówi pięknie preambuła, dla ludzi wierzących, wywodzących wartości od Boga i dla niepodzielających tej wiary, czerpiących z innych źródeł, z odwiecznych wartości humanitarnych związanych z naszą kulturą europejską, a w tej chwili może nie tylko europejską, ale i Stanów Zjednoczonych czy innych państw demokratycznych na świecie… O wszystkim decydują ludzie. Ci, którzy pełnią wspomnianą funkcję, muszą, że tak powiem, wykazać się w swoim życiorysie, a także w zakresie wiedzy nie tym, że potrafią stosować wykładnię prawa, zasady logiki prawniczej, przyjęte rozumowania prawnicze, bo to jest oczywiste, ale tym, że umieją wyjaśnić wszystkie normy zasady, które są zawarte przede wszystkim w Rozdziale I i II konstytucji.</u>
+          <u xml:id="u-15.4" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachBohdanZdziennicki">Rozdział I mówi o tym, jakim jesteśmy państwem. Kluczowe tu jest wszystko, ale art. 2 mówi: demokratycznym państwem prawnym. To ma być polityka dialogu, a nie polityka przemocy używanej wobec innych. Konstytucja mówi, na czym polega całościowa wizja państwa, całościowa wizja społeczeństwa, które ma działać w ramach demokracji, poszanowania wolności oraz solidarności z innymi i ma realizować wszystkie prawa i wolności człowieka. A więc przestrzeganie konstytucji ma być zwornikiem, który daje szansę i napawa optymizmem na odbudowanie tam, gdzie ład państwowy został zachwiany z przyczyn obiektywnych i z przyczyn zawartych w popełnianych błędach.</u>
+          <u xml:id="u-15.5" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachBohdanZdziennicki">Jeżeli chodzi o szacunek do instytucji, to on wynika także ze względów formalnych. Prawo ma swoją literę i ducha. Duch to właśnie te zasady, których mamy przestrzegać we właściwym stosowaniu prawa, nawet w szczegółowych kwestiach, o czym pan przewodniczący wie jako strażnik prawa, jako były minister sprawiedliwości i były prezes NIK. Ale ważna jest też zasada, na której to prawo się opiera, pytanie, o co naprawdę chodzi w danym rozwiązaniu. I na tym polegają najmądrzejsze wyroki i wyjaśnienia, których próbował się doszukać pan prezes Rzepliński, ale nie mógł dojść… Czemu to wszystko służy? Te zasady nie są przestrzegane. Jak obserwuję rzeczywistość… To są moje poglądy, mam do nich prawo jako emeryt już od 12 lat. Obserwuję, że działania często są pozorne, że z pozoru przestrzega się konstytucji. O tym, na czym polegają działania pozorne, można napisać traktaty, jest to wyjaśnione w prawie. Pozorność jest jedną z najważniejszych instytucji najlepszego aktu prawnego pod względem czysto prawniczym – kodeksu cywilnego. Mogą być też działania podstępne. Co to są działania podstępne? To działania, w ramach których pod pozorem stosowania prawa realizujemy zupełnie inne cele. Są one określane jako działania in fraudem legis. Do tej pory były one znane w prawie szczegółowym, ale takie działania są w tej chwili wyraźnie widoczne także w stosowaniu konstytucji.</u>
+          <u xml:id="u-15.6" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachBohdanZdziennicki">Poglądy często prezentowane przez prawników w środkach masowego przekazu i w dyskusjach… Zawsze się zastanawiam, czy to jest wynik, przepraszam za brutalne określnie, nieuctwa, nieznajomości doktryny prawa, judykatury, rozwiązań stosowanych przez sądownictwo polskie, europejskie, nauki prawa, czy to jest wynik także świadomego działania polegającego na wydrążeniu pojęć z ich treści i całkowitej ich relatywizacji. Relatywizacja wartości zaprzecza ich sensowi i prowadzi do kompletnego zamieszania w zakresie prawa i w zakresie świadomości społecznej.</u>
+          <u xml:id="u-15.7" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachBohdanZdziennicki">Proszę państwa, teraz jeszcze powiem krótko, bo mój limit czasu pewnie jest ograniczony, Panie Przewodniczący. Jesteśmy w wyjątkowym momencie historycznym, jest pandemia, inflacja i wojna, jesteśmy w momencie cywilizacyjnym związanym, nie chcę tego rozwijać, z rewolucją cyfrową, w związku z tym stoimy przed zagrożeniami, a nie tylko szansami, dla wolności. Mówię o inwigilacji, bo sam coś o tym w tej chwili wiem. Jest transformacja energetyczna, są przemiany ekologiczne. Jesteśmy także w momencie rocznicowym. Ja chcę przypomnieć, że minęło 25 lat obowiązywania konstytucji, która, bądźmy szczerzy, jest kotwicą pozwalającą nam patrzeć na wszystko z optymizmem. To, co konstytucja określa, czyli prawa jako stan powinności, jest wyraźną wskazówką, o co walczymy, dokąd zmierzamy. Konstytucja godzi ludzi o różnych poglądach politycznych. Chcę przypomnieć, że przy bliższej analizie norm zasad zauważymy, że są to zasady socjalno-demokratyczne, chrześcijańsko-demokratyczne, liberalno-demokratyczne i patriotyczno-narodowe. Z tych zasad utkana jest konstytucja. Chwała, że ją mamy. Myślę o preambule, o Rozdziale I i II. Kwestia jej realizacji, rozpisania wszystkiego szczegółowo, rozstrzygania powstałych kolizji czy konfliktów to jest kwestia odpowiednich rozwiązań ustrojowych. My te rozwiązania ustrojowe mamy w konstytucji, nad nimi można kiedyś w przyszłości, w spokoju, może nie w tej chwili dyskutować, ale one mają służyć tylko realizacji tych zasad, które są oparte na wartościach.</u>
+          <u xml:id="u-15.8" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachBohdanZdziennicki">Podkreśla się też tożsamość, o czym wspomniał pan prezes Rzepliński, tożsamość aksjologiczną, moralną naszych zasad z całą kulturą europejską, a już konkretnie z Traktatem o Unii Europejskiej i innymi dokumentami. Nie chcę wchodzić w głębsze porównania, wszyscy to znamy, ale wystarczy porównać art. 3 i wstęp do Traktatu o Unii Europejskiej z Rozdziałem I i Rozdziałem II. Tam jest mowa o tych samych zasadach, bo my jesteśmy częścią Europy i – co więcej – znamy skomplikowaną historię współtwórców wielu zasad, i mamy pewne doświadczenia.</u>
+          <u xml:id="u-15.9" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachBohdanZdziennicki">Uważam, że ta rocznica powinna być… że powinna się toczyć taka ogólnonarodowa debata o normach zasadach – są też normy reguły konstytucyjne – z całym społeczeństwem, ale z pominięciem pewnej terminologii prawniczej, politologicznej, psychologicznej, która wyłącza z debaty wielu ludzi bardzo mądrych, ale nieznających terminów, którymi my, prawnicy, lubimy się czasami popisywać. Ta debata powinna dotyczyć tego, jaki jest sens demokratycznego państwa prawnego, na czym polega istota wymiaru sprawiedliwości i co to znaczy niezależność, niezawisłość. W jaki sposób ta dyskusja powinna być toczona? Tu odwołam się do wzorów światowych, bardziej anglosaskich: na casusach, na przykładach. O tym wspominał tu także pan prezes Rzepliński. Jeśli jest jakieś kontrowersyjne rozstrzygnięcie, to debatujmy nad nim, zderzajmy racje, strony, które się ścierały. No chyba że z góry powiemy, że nie było zderzenia racji, a prowadzone działania były pozorne, podstępne czy nieszanujące podstaw reguł prawniczych, którymi kierują się wszyscy prawnicy.</u>
+          <u xml:id="u-15.10" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachBohdanZdziennicki">Proszę państwa, jeszcze może krótko powiem o tym, że 25 lat konstytucji… Trybunał ma już chyba 37 lat, czyli wkrótce będzie czterdziestolecie. To naprawdę poważny dorobek, dorobek pozytywny i dorobek świadczący o pewnych zachwianiach czy błędach. To potężna wiedza zawarta w rozstrzyganiu bardzo kontrowersyjnych spraw, w zdaniach odrębnych, w których się kiedyś specjalizowałem. W tej chwili mamy rzeczywiście… Niech się ścierają rozmaite poglądy wynikające z różnych przesłanek filozoficznych, religijnych, z wiedzy prawniczej, ale także z doświadczeń. To jest potrzebne.</u>
+          <u xml:id="u-15.11" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachBohdanZdziennicki">Reasumując, powiem, że wydaje mi się, że debata, którą podjął Senat, przed którym chylę czoło, bo ogrywa on w tej chwili ogromną rolę, nie tylko przypisaną w konstytucji, zwłaszcza w procesie ustawodawczym jako ta izba zadumy… Dobrze, że jest zaduma, że jest izba, która zwraca uwagę na pryncypia. Ja nie bardzo zgadzam się z głosem pierwszego pana senatora, że jest taki legalizm, formalizm i że niezależnie od tego, co kto robi, czy przestrzega zasad i wartości, czy nie, to trzeba to wykonywać. No nie, naszą rolą i rolą każdego przedstawiciela narodu, posła, a zwłaszcza senatora w związku z historią Senatu i jego znaczeniem, jest przestrzeganie zasad, obrona sposobu rozumienia prawa i dawanie temu świadectwa w swojej podstawie obywatelskiej, patriotycznej. Odwołanie się do zasad jest szalenie ważne.</u>
+          <u xml:id="u-15.12" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachBohdanZdziennicki">Teraz rzeczywiście będą dwie uwagi. Proszę państwa, normy zasady to są normy optymalizacyjne. To tak jak w polityce. Nie jest to norma reguła… W pewnych sprawach jest reguła. Nie ma dyskusji o pewnych rzeczach, o których mówi preambuła w końcowej części. A norma preferencyjna oznacza, że mamy cel i mamy go realizować, ale w zależności od sytuacji prawnej czy faktycznej. Czyli jest tu rozróżnienie norm zasad i norm reguł. Konstytucja wskazuje nam wyraźnie cele, pokazuje, co mamy robić, żeby trwały społeczeństwo i naród. Stosowanie pojęć norm zasad i norm reguł jest inne. To pierwsza sprawa.</u>
+          <u xml:id="u-15.13" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachBohdanZdziennicki">Druga. Rozstrzyganie spraw, to, co się dzieje w Sejmie, a także w debatach prawników, polega na dyskursie, na ścieraniu się racji. To jest ważne zwłaszcza w Trybunale, który być może można zmienić – nie chcę tu wchodzić w szczegółowe kwestie. Rozstrzygnięcia powinny powstawać w wyniku debaty toczonej przed cały narodem, gdzie ścierają się różne racje. One powinny być ujawnione opinii publicznej. To absolutnie powinny być posiedzenia publiczne, a nie zamknięte – ja takiego zamykania w ogóle nie rozumiem – z wywołaniem ogólnonarodowej dyskusji, z wykorzystaniem środków masowego przekazu. Rolą dziennikarzy byłoby wtedy uatrakcyjnienie tego i zrobienie jasnego przekazu dla społeczeństwa na temat tego, co się dzieje, kiedy nie przestrzega się wyroków, co się dzieje, kiedy nie przestrzega się orzeczeń Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, co to znaczy. Prawda? To znaczy, że jesteśmy za rozpadem tej Unii, bo ona stoi na prawie. Należałoby pokazać, co się dzieje, jak się nie przestrzega wyroków w sprawach naszych sądów, oczywiście tych prawomocnych i ostatecznych. To oznacza rozpad państwa, bo państwo też stoi na prawie. Takie oczywiste rzeczy warto przypominać, warto włączać w tę dyskusję rolników i robotników, i przedstawicieli innych nauk, i samych prawników, łącznie z tymi, którzy zajmują się tylko literą prawa i popisami znajomości bardzo ważnej dogmatyki prawniczej. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-16.1" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Już za sekundę oddam głos panu prezesowi Stępniowi. Jedno zdanie, taka uwaga. W tej smutnej dyskusji jest jednak coś niezwykle krzepiącego – 3 byłych prezesów przyjmuje zaproszenie ze strony Senatu i pokazuje, jak bardzo państwu zależy na tym, żeby Trybunał Konstytucyjny pełnił swoją wyjątkową rolę sądu konstytucyjnego. Przedstawiacie nam swoje uwagi, opinie o stanie obecnym, wyrażacie troskę, mówicie, co zrobić, żeby przywrócić rolę, wagę i znaczenie Trybunału Konstytucyjnego. Oczywiście te jednostkowe decyzje… Tutaj dziękuję za głos pana prof. Zdziennickiego, że mamy dzisiaj często do czynienia z działaniami pozornymi w zakresie stosowania konstytucji. To są, bym powiedział, opinie, które musimy bardzo mocno wziąć sobie do serca, których musimy wysłuchać. Musimy się ciągle zastanawiać, co my powinniśmy zrobić, żeby ten stan rzeczy w przyszłości zmienić. Ale powtórzę jeszcze raz… Chciałbym być wyrazicielem opinii tych wszystkich senatorów, którzy chcieliby państwu podziękować. Uznaliście za ważne, istotne, chociaż przecież już od dłuższego czasu nie pracujecie w tej instytucji, żeby tu przyjść, żeby wspólnie z nami rozmawiać i zastanawiać się, jaka w przyszłości powinna być rola Trybunału Konstytucyjnego.</u>
+          <u xml:id="u-16.2" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">W tym momencie oddaję głos trzeciemu uczestnikowi debaty, panu prezesowi Jerzemu Stępniowi, który był sędzią Trybunału Konstytucyjnego w latach 1999–2008, a w latach 2006–2008 kierował jego pracami jako prezes. Pan prezes jest dla nas gościem szczególnym w Senacie, bo jest z tą Izbą niezwykle mocno związany. W latach 1989–1993 był senatorem Rzeczypospolitej Polskiej, przewodniczącym senackiej Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej oraz członkiem Komisji Konstytucyjnej Senatu, a w latach 1991–1993 – Komisji Konstytucyjnej Zgromadzenia Narodowego.</u>
+          <u xml:id="u-16.3" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Cieszę się, że miałem możliwość wspólnej pracy z panem prezesem w rządzie premiera Jerzego Buzka, gdzie był jednym ze współtwórców reformy samorządu terytorialnego. Teraz jesteśmy szczególnie zainteresowani głosem pana prezesa Jerzego Stępnia w kontekście dyskusji o znaczeniu i obecnej roli Trybunału Konstytucyjnego. Oczywiście prosimy o pańskie uwagi co do przyszłości i o wnioski, które powinniśmy mieć na uwadze.</u>
+          <u xml:id="u-16.4" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Pan prezes Jerzy Stępień. Bardzo proszę.</u>
+          <u xml:id="u-16.5" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Panie Prezesie, nie ma pan włączonego mikrofonu. Widzimy, że pan mówi, ale nie słyszymy pana.</u>
+          <u xml:id="u-16.6" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachJerzyStepien">A czy teraz mnie słychać?</u>
+          <u xml:id="u-16.7" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Doskonale.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachJerzyStepien">Dziękuję bardzo za zaproszenie i przypomnienie przez pana przewodniczącego moich wcześniejszych działań w sferze publicznej. Chciałbym swoje wystąpienie… Mam jeszcze taką prośbę. Jest pogłos. To, co ja mówię, natychmiast do mnie wraca. Czy to dałoby się jakoś zlikwidować?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Zapytam nasze służby techniczne, czy możemy sobie z tym poradzić. My jesteśmy w komfortowej sytuacji, bo słyszymy doskonale, ale rozumiem, że to utrudnia zabieranie głosu. Ze strony naszych techników mam informację, że nie za bardzo mogą coś z tym zrobić. My słyszymy na tyle dobrze, że można trochę zmniejszyć głośność w mikrofonie, z którego pan prezes korzysta.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachJerzyStepien">Teraz jest lepiej. Czy państwo mnie słyszą?</u>
+          <u xml:id="u-19.1" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Super, słyszymy doskonale.</u>
+          <u xml:id="u-19.2" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachJerzyStepien">Doskonale. Ten pogłos rzeczywiście się jakoś…</u>
+          <u xml:id="u-19.3" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachJerzyStepien">Jeszcze raz chciałbym bardzo podziękować panu przewodniczącemu za przypomnienie mojej działalności publicznej, ale chciałbym swoje wystąpienie począć od takiego fragmentu w moim życiu, który właściwie zadecydował o całej mojej przyszłości. Był to mianowicie czas „Solidarności”. Tak się złożyło, że byłem delegatem na pierwszy krajowy zjazd „Solidarności”, kiedy podjęto bardzo historyczną uchwałę programową, która określała kierunki rozwoju naszego państwa w przyszłości, w sytuacji, kiedy warunki będą bardziej sprzyjające, niż były w 1981 r. I zapamiętałem z tej uchwały programowej takie 3 punkty, dla mnie bardzo istotne. Postulowano wtedy przywrócenie… wprowadzenie sądownictwa konstytucyjnego. Ugryzłem się w język, używając wyrazu „przywrócenie”, bo przecież sądownictwa konstytucyjnego w Polsce nigdy nie było. Postulat dotyczył wprowadzenia sądownictwa konstytucyjnego bez przesądzenia, czy trybunał to ma być odrębny organ, czy ma być częścią Sądu Najwyższego. Druga tego rodzaju instytucja, ważna z punktu widzenia przyszłego porządku prawnego to był rzecznik praw obywatelskich, a trzecia –samorząd terytorialny. Ja czuję się do dzisiaj zobowiązany do tego, żeby niejako stać na straży treści pierwszego zjazdu „Solidarności”, tej pierwszej „Solidarności”, która odegrała historyczną rolę. Nie ulega najmniejszej wątpliwości, że wtedy ten kierunek był absolutnie akceptowany przez zdecydowaną większość społeczeństwa i po 1989 r. rzeczywiście zaczął być realizowany.</u>
+          <u xml:id="u-19.4" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachJerzyStepien">Chciałbym teraz powiedzieć parę słów o idei sądownictwa konstytucyjnego, która nam przyświecała i która jakby umacniała się w trakcie budowania sądu konstytucyjnego. Jak wiadomo, z tego punktu widzenia Europa właściwie przespała XIX w. To Amerykanie jako pierwsi, i to nie od razu po wprowadzeniu konstytucji, ale dopiero po kilkudziesięciu latach funkcjonowania konstytucyjni amerykańskiej, doszli do wniosku, że konstytucja nie może być przestrzegana, jeśli na jej straży nie będzie stał odpowiedni organ, który będzie pełnił funkcję kontrolera konstytucyjnego. Taka rola nie tyle została przypisana Sądowi Najwyższemu, ile została wypracowana przez praktykę sądową Sądu Najwyższego w Stanach Zjednoczonych. Ja jeszcze raz podkreślę: Europa spała przez cały XIX w. i musiała się właściwie rozpaść w wyniku I wojny światowej, żeby zaczęto myśleć o tym, jakie są przyczyny tego rozkładu. I tu jedną z pierwszych osób, pierwszych wielkich postaci – każdy prawnik o nim słyszał – był Kelsen, twórca konstytucji austriackiej, a także koncepcji kontynentalnej. Podkreślam: kontynentalnej koncepcji sądownictwa konstytucyjnego. Jak wiadomo, nasze prawo na kontynencie jest tworzone przez parlamenty, tu jest inaczej niż w systemie anglosaskim. Model sądownictwa konstytucyjnego musi być oczywiście dostosowany do specyfiki systemu prawnego, jaki funkcjonuje w danym państwie, w danym kręgu kultury prawa. My jesteśmy w systemie kontynentalnym, a nie w systemie common law i systemie precedensowym, co ma olbrzymie znaczenie dla usytuowania sądownictwa konstytucyjnego.</u>
+          <u xml:id="u-19.5" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachJerzyStepien">Otóż Hans Kelsen w takim dziełku z lat trzydziestych… Notabene on także był sędzią konstytucyjnym, choć tylko jedną kadencję. …Napisał takie wiekopomne, moim zdaniem, słowa, że dopóki w państwie nie istnieje niezależny organ – podkreślam: niezależny – który jest w stanie skutecznie uchylić akt ustawodawczy z powodu niezgodności z konstytucją, dopóty konstytucja pozostaje zbiorem pobożnych życzeń. Jeśli coś jest zbiorem pobożnych życzeń, to oczywiście nie jest konstytucją rozumianą jako akt prawny, który działa. Prawda? Nam po 1989 r. chodziło oczywiście o stworzenie takiego porządku konstytucyjnego, który by działał, w którym konstytucja nie byłaby ozdobnikiem, którym moglibyśmy się pochwalić i powiedzieć, że jesteśmy państwem cywilizowanym. Konstytucja jest aktem prawnym i działa wprost, bezpośrednio. To właśnie było coś, co było bardzo mocno deklarowane od samego początku prac nad konstytucją, które od 1989 r. rozpoczęły się już formalnie.</u>
+          <u xml:id="u-19.6" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachJerzyStepien">Otóż jeśli przypomnimy sobie to zdanie Kelsena, to zobaczymy, że on wyraźnie wskazuje, że atak na sąd konstytucyjny, na ten organ niezależny, który jest w stanie samodzielnie skutecznie uchylić ustawę, jest atakiem na konstytucję. Czyli atak na Trybunał Konstytucyjny, zlikwidowanie Trybunału Konstytucyjnego przez znaczące ograniczenie jego pozycji, jego roli, jego zadań oznacza zawieszenie konstytucji na kołku. I to się, proszę państwa, w Polsce stało. Po to właśnie zaatakowano Trybunał Konstytucyjny, po to, żeby można było powiedzieć, że konstytucja nas w gruncie rzeczy nie obowiązuje. Mamy ją i będziemy się nią posługiwali wtedy, kiedy będzie to dla nas wygodne, będziemy nawet głosili, że jesteśmy wielkimi zwolennikami ścisłego przestrzegania konstytucji, ale w razie czego zawsze możemy tę konstytucję odłożyć i posłużyć się zależnym organem, który orzeknie tak, jak sobie to wyobrażamy. Prawda? I właśnie taką sytuację mamy w Polsce. To nie jest oczywiście tylko moje zdanie, w świecie nauki zostało na ten temat wypowiedzianych kilka ważnych konstatacji.</u>
+          <u xml:id="u-19.7" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachJerzyStepien">Prof. Hubert Izdebski, niezwykle ceniony profesor prawa i praktyk, w słynnym artykule opublikowanym w „Państwie i Prawie” chyba w 2017 r. podzielił systemy prawne na 3 kategorie. Pierwsza kategoria to systemy w państwach, które przestrzegają konstytucji. Konstytucjonalizm jest rzeczą najważniejszą, rozumiany jako zbiór pewnych zasad, niemal odwiecznych, a w każdym razie budowanych przez całe wieki po to, żeby osiągnąć pewien poziom standardu życia w państwie prawa. Druga kategoria dotyczy państw, gdzie się przywiązuje mniejszą wagę do samej konstytucji, ale przywiązuje się olbrzymią wagę do poszanowania porządku ustawodawczego i robi się wszystko, żeby ustawy były, że tak powiem, na najwyższym poziomie, w odpowiedniej procedurze, żeby wszystko było zapięte na ostatni guzik. Ten system prof. Hubert Izdebski nazywa systemem legicentryzmu, tam nacisk jest postawiony nie tyle na konstytucjonalizm, ile na ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-19.8" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachJerzyStepien">I trzecia rzecz. Są państwa, które odznaczają się arogancją prawną, pewnym nihilizmem prawnym. Tak to zdefiniował prof. Izdebski. Jak popatrzymy, w jaki sposób jest traktowana u nas konstytucja, która, moim zdaniem, została już dawno powieszona na kołku, jak zobaczymy, jak jest w tej chwili uchwalane prawo, jak wygląda proces legislacyjny, to nie będziemy mieć najmniejszych wątpliwości, że trzeba będzie zaliczyć państwo polskie, Rzeczpospolitą do państw, w których jest nihilizm prawny. Powiedzmy to sobie szczerze, tak właśnie jest. Rządzący poprzez swoją politykę wskazywania kandydatur do Trybunału Konstytucyjnego starają się w ostatnim czasie jakby przekonać społeczeństwo… Tutaj szczególnie 2 kandydatury nie pozostawiają w tym zakresie żadnych wątpliwości, nie będę wymieniał nazwisk, bo i tak wszyscy wiedzą, o kogo chodzi. One właściwie mają za zadanie pokazać, że to jest instytucja, która się absolutnie nie liczy w naszym porządku prawnym. To jest mówienie: my decydujemy o tym, jak ma wyglądać funkcjonowanie państwa, rządzimy poprzez ustawy, które są narzędziem naszego rządzenia, a nie dopełniamy systemu prawa poprzez tworzenie nowych konstytucyjnych ustaw. Prawda? Tak to wygląda z mojego punktu widzenia.</u>
+          <u xml:id="u-19.9" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachJerzyStepien">Mnie się oczywiście w głowie nie mieściło przez cały okres od 1989 r. do 2015 r., że można tak postępować z sądownictwem konstytucyjnym, ale okazuje się, że moja wyobraźnia ciągle jest jeszcze na bardzo niskim poziomie, bo w ostatnim czasie mieliśmy do czynienia z atakiem na traktaty europejskie, a także na europejską konwencję praw człowieka i podstawowych wolności, czyli taką biblię prawną kontynentu europejskiego, zbudowanego w gruncie rzeczy od 1950 r. właśnie na zasadach europejskiej konwencji praw człowieka i podstawowych wolności. Jeśli my dzisiaj odważamy się na atak na traktaty europejskie, ale przede wszystkim na europejską konwencję, to znaczy, że my się chcemy, że tak powiem, wypisać ze świata cywilizacji zachodniej. Możemy opowiadać inne rzeczy, widząc, jaka jest postawa społeczeństwa, które jest przecież bardzo prounijne, ale w gruncie rzeczy te wszystkie działania zmierzają do tego, żeby Polska została wyeliminowana z porządku prawnego cywilizacji zachodniej, cywilizacji europejskiej, i my musimy zdawać sobie z tego sprawę.</u>
+          <u xml:id="u-19.10" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachJerzyStepien">Czas jest w tej chwili rzeczywiście bardzo trudny, jest pandemia, jest wojna, o czym była już tutaj mowa w wypowiedziach moich szanownych poprzedników, ale właśnie w takich czasach rodzi się pokusa, żeby zasady prawne zawiesić na kołku, bo przecież najważniejsza jest skuteczność działania. Wiemy doskonale jako prawnicy, uważam, że także jako obywatele, że to jest myślenie absolutnie bezpodstawne, bo w czasach kryzysu, w czasach trudnych powinniśmy być tym bardziej przywiązani do podstawowych zasad, które tworzą taką rzeczywistość, w jakiej chcemy funkcjonować, w jakiej chcemy żyć. I moim zdaniem – cieszę się, że kiedyś byłem senatorem – taka jest dzisiaj rola Senatu. To właśnie rola strażnika podstawowych zasad, rola podmiotu dialogu z Trybunałem Konstytucyjnym. Pamiętam doskonale czasy, kiedy Trybunał Konstytucyjny zwracał uwagę na konieczność wprowadzenia pewnych rozwiązań legislacyjnych z powodu skutków orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego, i doskonale pamiętam też rolę pana, Panie Senatorze, Panie Przewodniczący, kierującego zespołem, którego zadaniem było przygotowywanie projektów legislacyjnych, które by były wykonywaniem wyroków Trybunału Konstytucyjnego. To jest naprawdę rola historyczna, cieszę się, że mogę ją dzisiaj przypomnieć. Tak właśnie powinna wyglądać zasada współdziałania, o której mowa w preambule konstytucji i która to zasada współdziałania przenika właściwie cały nasz porządek konstytucyjny. Prawda? Organy państwa nie działają w jakiejś próżni, w jakimś kosmosie, nie mając ze sobą żadnych kontaktów. Rzecz polega właśnie na tym, żeby te organy, mając własną, opisaną konstytucyjnie pozycję i niezależność, potrafiły ze sobą współdziałać dla dobra wspólnego. Z tego punktu widzenia brak chęci zaprezentowania przez Trybunał szerokiej opinii publicznej dorobku orzeczniczego, brak obecności prezesa Trybunału na posiedzeniach komisji parlamentarnych czy na posiedzeniach Sejmu i Senatu, w moim odczuciu po prostu niewyobrażalny, jest symptomem tego bardzo złego czasu, który, mam nadzieję, przeminie. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Dziękuję panu prezesowi, dziękuję za to optymistyczne zakończenie. Wszyscy mamy nadzieję, wierzymy w to, że ten trudny czas przeminie. Dziękuję za tę niezwykle ważną dla nas uwagę, musimy o niej pamiętać, że w czasach kryzysów, w takich czasach jak obecne, w czasach trudnych, gdy oczywiście mamy określoną sytuację za wschodnią granicą, rodzi się pokusa zawieszenia zasad na kołku, my w parlamencie w sposób szczególny musimy być strażnikiem i pilnować tego, żeby ta pokusa skuteczności nie skutkowała gwałtem na zasadach.</u>
+          <u xml:id="u-20.1" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Szanowni Państwo, otwieram dyskusję. Jesteśmy w drugiej godzinie naszego posiedzenia. Będę prosił o dosyć konkluzywne wypowiedzi, a na końcu o upoważnienie mnie ze strony komisji, żeby w związku z sytuacją, która dzisiaj miała miejsce na posiedzeniu… żeby przedstawić ją na posiedzeniu konwentu i już tam przedyskutować, jakie wyciągnąć wnioski.</u>
+          <u xml:id="u-20.2" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Pani senator Hibner. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#SenatorJolantaHibner">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-21.1" who="#SenatorJolantaHibner">Proszę państwa, dla mnie ważne jest, by dana instytucja działała zgodnie z prawem. Mamy wiele przykładów tego – sami sędziowie zwracają na to uwagę – że Trybunał powinien rozstrzygać sprawy w pełnym składzie, a okazuje się, że Trybunał tego nie robi, tak jakby było wybiórczo wskazane, którzy sędziowie mają decydować o poprawności legislacyjnej i podejmować decyzje.</u>
+          <u xml:id="u-21.2" who="#SenatorJolantaHibner">Następna sprawa, która bardzo niepokoi, to jest to, że w procedurze, która bezpośrednio ich dotyczyła, uczestniczyły osoby, które były wcześniej posłami, które reprezentowały Sejm i jako posłowie przedstawiały opinie z politycznego punktu widzenia. Teraz są one sędziami i uczestniczą w procesie rozstrzygania w tych sprawach. Jest to naruszenie proceduralne, te osoby powinny być wyłączone. Istnieje podejrzenie, że te osoby nie były bezstronne. Jest to, że tak powiem, przekroczenie pewnych norm, które obowiązują w szczególności sędziów, norm dotyczących bezstronności.</u>
+          <u xml:id="u-21.3" who="#SenatorJolantaHibner">Jest jeszcze jedna rzecz, na którą zwrócono tu uwagę. Została ona nawet podkreślona w tym sprawozdaniu. Bardzo często jest przekraczany termin ustawowy. Co to znaczy? To znaczy, że Trybunał Konstytucyjny jest ponad prawem?</u>
+          <u xml:id="u-21.4" who="#SenatorJolantaHibner">Jeszcze jedna sprawa, na którą chciałabym zwrócić uwagę. Trybunał wypowiadał się w sprawie Sądu Najwyższego, chociaż nie ma do tego uprawnień, i przedstawił wyroki, które w ogóle nie powinny paść, ponieważ jest rozdzielność i niezależność działalności sądów powszechnych. Dlaczego, pytam się. Na czyje polecenie to było robione? Tego nie da się wyjaśnić w taki sposób, że Trybunał Konstytucyjny raptownie sam sobie ustala, że będzie decydował o tym wyroku Sądu Najwyższego, a o innym nie, albo sąd powszechny. Wydaje mi się, że Trybunał Konstytucyjny znów wszedł w nieswoje uprawnienia.</u>
+          <u xml:id="u-21.5" who="#SenatorJolantaHibner">Wielokrotnie po orzeczeniach uzasadnienia nie były wydawane w czasie. To też powoduje, że te uzasadnienia… Często okazywało się, że one były tylko w części ujmowane albo w ogóle ograniczone. Podczas rozpoznawania spraw, jak już tutaj podkreślano, dochodziło do istotnych naruszeń proceduralnych, np. nie dopuszczano rzecznika praw obywatelskich. Były też te osoby, które zostały powołane, a wcześniej reprezentowały Sejm, czyli miały polityczne stanowiska.</u>
+          <u xml:id="u-21.6" who="#SenatorJolantaHibner">Proszę państwa, dla mnie nieobecność pani Przyłębskiej albo jakiejś osoby przez nią wskazanej, która by mogła reprezentować Trybunał i obronić te wszystkie rzeczy, jest po prostu lekceważeniem Senatu i nie tylko. Bardzo dziękuję. Ja tylko zwróciłam uwagę na parę rzeczy, ale jak państwo to sobie przeczytacie, to zobaczycie, że jest znacznie więcej uchybień Trybunału, który mówi, że stoi na stanowisku, że orzecznictwo jest w duchu Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej. Absolutnie mija się to z prawdą. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-22.1" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Pani senator Magdalena Kochan.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#SenatorMagdalenaKochan">Bardzo serdecznie chciałabym podziękować panom sędziom za tę ucztę duchową dla mnie. Cały czas się uczymy. Myślę, że takie spotkania utwierdzają nas w przekonaniu, że poszanowanie prawa to jest gwarancja dobrego działania państwa i dobrych relacji między ludźmi. To są proste zasady, wcale nieskomplikowane, których przestrzeganie gwarantuje nam bycie wspólnotą. Tak uważam. Przypomnienie tych zasad, przypomnienie takich prostych prawd, że pozór nie może zastąpić prawdziwej funkcji, że autorytetem nie można… Inaczej: funkcję, którą powinniśmy darzyć autorytetem… Jej autorytet może zniszczyć niewłaściwie dobrany na tę funkcję człowiek. Wszystko zależy od ludzi i od prawdziwego, a nie pozornego działania. Poszanowanie prawa, taki prawdziwy dla niego szacunek, rozumienie nie tylko litery, ale też ducha, którego to prawo ze sobą niesie, to są rzeczy, zasady, których w Senacie jako parlamentarzyści i jako obywatele powinniśmy się trzymać. To naprawdę w naszym wspólnym życiu obywatelskim wiele rzeczy by… „Uprościło” to złe słowo, szukam właściwego. To by nam pozwoliło właściwie się realizować i mieć przekonanie, że działamy dla dobra swojego i dla dobra naszej ojczyzny. Wcale nie przepraszam za duże słowa, bo o dużych rzeczach, o strasznie ważnych rzeczach dzisiaj mówimy. I jeśli mówimy o nieprzestrzeganiu konstytucji przez sędziów Trybunału Konstytucyjnego, to właściwie o czym mamy my mówić w państwie? Jak mamy mieć szacunek dla tych instytucji, skoro one same, czyli ludzie, którzy je tworzą, nie przestrzegają prawa? To jest tak naprawdę alarm, to jest bicie we wszystkie dzwony, że czas z tym skończyć. I nie wolno nam udawać, że wszystko jest w porządku wtedy, kiedy w porządku nie jest.</u>
+          <u xml:id="u-23.1" who="#SenatorMagdalenaKochan">Ja często wtedy, kiedy przychodzą do nas przedstawiciele kancelarii pana prezydenta albo ministrowie z propozycjami zmian w prawie, szczególnie tych zmian, które dotyczą kodeksów, pytam, kto, jakie autorytety prawne pomagały im te przepisy pisać. Zawsze wtedy otrzymuję odpowiedź, że zrobiono to własnymi siłami, że przygotowali to prawnicy kancelarii pana prezydenta, że przygotowali to prawnicy Ministerstwa Sprawiedliwości, że to są właściwe siły. I te właściwe – biorę to określenie w cudzysłów – siły nie chcą słuchać autorytetów, bo, moim zdaniem, wiedzą, że każdy autorytet prawny powiedziałby im: to jest zła droga, tędy nie wolno chodzić. Czy to się bierze ze złej woli, czy z niewiedzy, czy z nieuctwa? Z czegokolwiek by się to brało, nie służy to ojczyźnie. Uważam, że ważne jest przypomnienie nam przez panów sędziów, jak ważna jest tu rola Senatu i senatorów. To jest nauka i zobowiązanie, które powinniśmy podjąć. Za przypomnienie o tych powinnościach ja serdecznie dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-24.1" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Pan senator Wadim Tyszkiewicz.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Panie Przewodniczący! Panowie Sędziowie! Szanowni Senatorowie!</u>
+          <u xml:id="u-25.1" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Ja się przyłączę do podziękowań za ucztę duchową, ale niestety konkluzja z dzisiejszego spotkania jest bardzo, bardzo smutna. Można dojść do wniosku czy w zasadzie już doszliśmy do tego wniosku, że Polska nie jest już państwem prawa, że dzisiaj bliżej nam do standardów moskiewskich niż do standardów europejskich. Ten walec niestety jedzie. Ja bym chciał, żebyśmy kiedyś spróbowali odpowiedzieć na pytanie, czy w ogóle jest wyjście z tej matni, w której się znaleźliśmy.</u>
+          <u xml:id="u-25.2" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Bardzo krótko chciałbym podsumować dzisiejsze spotkanie. Tak jak powiedziałem, uważam, że my nie żyjemy już w państwie demokratycznym, to już jest jakiś zupełnie inny system, w którym konstytucja jest wykorzystywana instrumentalnie. Polityk, jakim jest Jarosław Kaczyński, marzył kiedyś chyba o zmianie konstytucji, ale żeby zmienić konstytucję trzeba mieć większość konstytucyjną. Dzisiaj Jarosław Kaczyński zmienia konstytucję, oczywiście w cudzysłowie, wykorzystując Trybunał Konstytucyjny jako narzędzie do łamania istniejącej konstytucji i bezprawnego wprowadzania zmian. Tak? Bo Trybunał Konstytucyjny – jeszcze raz powtórzę z całą mocą – jest dzisiaj w rękach Jarosława Kaczyńskiego narzędziem do łamania konstytucji i do wprowadzania zasad, które nie mają nic wspólnego z demokracją i porządkiem prawnym. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-26.1" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Szanowni Państwo, wyczerpaliśmy listę zapisanych do głosu senatorów. Ja bym jeszcze umożliwił takie parominutowe podsumowania panom prezesom. Jeżeli chcą, mogą z tego skorzystać.</u>
+          <u xml:id="u-26.2" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Od razu zapytam komisję, czy upoważnia mnie jako przewodniczącego do wystąpienia do marszałka Senatu o wprowadzenie tego punktu do porządku posiedzenia plenarnego. To będzie oczywiście decyzja marszałka, ale jeżeliby taka decyzja zapadła, będę prosił pana marszałka o możliwość zaproszenia panów prezesów. Jestem niezwykle zbudowany tym, jak ważne uwagi państwo nam przekazujecie. Chciałbym, żeby w tej dyskusji mogli po prostu uczestniczyć wszyscy senatorowie i, szerzej, opinia parlamentarna. To jest związane z formalnym wprowadzeniem takiego punktu do porządku posiedzenia plenarnego.</u>
+          <u xml:id="u-26.3" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Panowie Prezesi? Czy pan prezes Rzepliński chce jeszcze podsumować?</u>
+          <u xml:id="u-26.4" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-27">
+          <u xml:id="u-27.0" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachAndrzejRzeplinski">Panie Marszałku! Szanowni Państwo!</u>
+          <u xml:id="u-27.1" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachAndrzejRzeplinski">Proszę pozwolić, że skorzystam z takiej unikalnej okoliczności i przekażę pozdrowienia nestorowi polskiego Trybunału Konstytucyjnego i porządku konstytucyjnego w wolnej Polsce, panu profesorowi. Mam tutaj na myśli kilku profesorów, którzy… Oj, uciekło mi to nazwisko, zaraz sobie przypomnę. To, co chciałem powiedzieć, to jest to, że także w świetle tego, co powiedzieli moi poprzednicy na urzędzie prezesa Trybunału Konstytucyjnego… Chodziło mi oczywiście o prof. Kazimierza Działochę, który ma już niemalże 100 lat i był autorem pierwszego wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 26 czerwca 1986 r. Trybunał ku zaskoczeniu wcześniej rządzących orzekł w nim o niekonstytucyjności przepisów, które zostały zaskarżone przez Wojewódzką Radę Narodową we Wrocławiu. Chodziło o różnego typu procedury uwłaszczania się na majątku miasta. Ten wyrok, sposób jego przygotowania, ogłoszenia, jak również wykonania… Wyrok był niekorzystny dla władzy i stanowił, że w Polsce obowiązuje hierarchia norm prawnych, a rozporządzenie Rady Ministrów o tyle jest źródłem prawa, o ile mieści się w tym, na co ustawodawca zezwolił prawodawcy wydającemu rozporządzenie. Ku zaskoczeniu wszystkich był to historyczny wyrok, pokazujący, że rządy prawa opierają się również na hierarchii norm prawnych. Prof. Działocha, jeden ze współtwórców naszej konstytucji wiele w tym kierunku zrobił, stąd moja potrzeba pozdrowienia go przy tej okazji.</u>
+          <u xml:id="u-27.2" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachAndrzejRzeplinski">To, co jest istotne, to… Wydaje mi się, że praktycznie rzecz biorąc, wysechł do dna dialog sądów. Potrzeba byłoby wiele pracy, aby… Tego się nie da dekretować, tego się nie da ogłosić, to się staje rzeczą zupełnie naturalną na przestrzeni kolejnych dekad przyrastania orzecznictwa. Dialog oznacza oczywiście również spory, spory, które są prowadzone z dobrą wolą, z wolą kształtowania państwa prawa, państwa prawnego, trójpodziału władzy. Problemem jest u nas to, że w swoich wyrokach, którymi zaskakuje nas Trybunał Konstytucyjny, Trybunał straszy sąd europejski. Myślę, że po stronie sądów europejskich jest wciąż sporo tolerancji dla ekscesów orzecznictwa naszego Trybunału Konstytucyjnego, ale sam fakt, że takie praktyki zostały w ciągu ostatnich kilku lat uruchomione, jest zagrożeniem dla europejskiego porządku prawnego. Oficjalne wypowiedzi są pełne niechęci, a nawet pogardy dla i Europejskiego Trybunału Praw Człowieka i Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, ale również niestety orzecznictwo jest groźne dla nas wszystkich. Nie wiem, czy jedno, czy dwa pokolenia będą potrzebne – oby czasy temu sprzyjały – żeby to pobojowisko się zazieleniło, żeby były dialog i zrozumienie, żeby traktowano jako kwestię oczywistą to, że wyroki sądów się wykonuje.</u>
+          <u xml:id="u-27.3" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachAndrzejRzeplinski">Boję się również, że jeżeli sprawy będą szły w tym kierunku co obecnie, to okaże się, że w Polsce nie ma obywateli, którzy nie boją się powiedzieć władzy „nie”. A jeżeli ktoś, czy to jest jednostka, czy to grupa obywateli, boi się powiedzieć „nie” i pokazać swoją propozycję, publicznie przedstawić swój interes, oczywiście w debacie, to oznacza to śmierć demokracji, a Rzeczpospolita, jak mówi konstytucja, jest demokratycznym państwem prawnym. Demokracji nie ma, jeżeli dochodzi do tego, że ktoś się boi. Myślę, że takich, którzy się obawiają, z różnych przyczyn… Wspomnę choćby tę historię z pocztą, ona jest zupełnie żenująca. Jest mi naprawdę jako obywatelowi przykro, że władza może tak potraktować obywatela, tak z buta, tak z góry, tak nieludzko. To będzie sprawiało, że inni będą się bali powiedzieć „nie”, aż wreszcie znajdziemy się na takim pobojowisku jak w Charkowie czy w innych miastach ukraińskich, gdzie są tylko gruzy, gdzie wszystko zostało zniszczone. Boję się również, i musimy to brać pod uwagę, że Polska będzie jedynie terytorium buforowym, sanitarnym, oddzielającym cywilizację od dzikich pól Wschodu. Między naszą wschodnią a zachodnią granicą jest mniej więcej 600 km i to jest 600 km takiego terytorium sanitarnego, oddzielającego Zachód od Wschodu. Czy obecnej władzy, także Trybunałowi Konstytucyjnemu, naprawdę zależy na tym, żebyśmy sami sprowadzili się do takiej roli? Do roli terytorium buforowego? Skąd bierze się to, że nasze społeczeństwo nie widzi dewastacji państwa poprzez wypalanie jego instytucji? Trudno powiedzieć.</u>
+          <u xml:id="u-27.4" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachAndrzejRzeplinski">Na koniec pozostaje pytanie, jak mamy ukształtować organ, który wydał już dziesiątki orzeczeń, zawsze z naruszeniem prawa, według procedury narzuconej w ustawie, a właściwie nieustawie o Trybunale Konstytucyjnym, ustawie przyjętej poza wszelkim trybem. Nawet w ramach tego, co się nazywa ustawa o Trybunale Konstytucyjnym, zostało podjętych szereg dziwnych, politycznych decyzji, które jakby demontują nasze społeczeństwo, które mają łatać dziury zrobione przez rządzących polityków. Komu w końcu taki Trybunał jest wtedy potrzebny? Czy tylko kilku osobom rządzącym? A może ni stąd, ni zowąd w sytuacji takiego tworzenia, niszczenia i zmieniania instytucji konstytucyjnych ci, którzy w Trybunale Konstytucyjnym w tej chwili orzekają – ciągle możemy na to liczyć – zrozumieją, że prawo i jego postanowienia przyjęte w demokratyczny sposób powinny służyć każdemu obywatelowi, a nie tylko izolującej się i nieukrywającej swojej pogardy dla inaczej myślących, co pokazał niedawno przewodniczącej Komisji Europejskiej premier naszego rządu… Dla mnie to było bardzo dziwne. Po co on to mówi w tych okolicznościach? Po co tak naprawdę obraża własny naród w obliczu ważnego funkcjonariusza Unii Europejskiej? A zrobił to. To jest wypalanie ładu instytucjonalnego i musimy brać to pod uwagę, kiedy myślimy…</u>
+          <u xml:id="u-27.5" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Panie Prezesie, ja w tej trudnej sytuacji muszę być strażnikiem czasu.</u>
+          <u xml:id="u-27.6" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachAndrzejRzeplinski">…o organie, który ma kapitalne znaczenie i jest zwornikiem konstytucji, czyli o Trybunale Konstytucyjnym. Co się z Tobą stało, Trybunale Konstytucyjny?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-28">
+          <u xml:id="u-28.0" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-28.1" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Ostatnie dwa głosy. Przepraszam, że proszę już o takie krótkie wypowiedzi, ale zaraz zaczynamy plenarne posiedzenie Senatu. Bardzo się cieszę, że będziemy mogli wrócić do tej dyskusji na posiedzeniu plenarnym.</u>
+          <u xml:id="u-28.2" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-29">
+          <u xml:id="u-29.0" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachBohdanZdziennicki">Będzie krótko – ogólnikowo i hasłowo, chociaż całe życie byłem prawnikiem, czyli specjalistą od detali, od szczegółów, od kazuistyki.</u>
+          <u xml:id="u-29.1" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachBohdanZdziennicki">Proszę państwa, rzeczywiście grają w tej chwili larum ojczyźnie. Nadzieja na utrzymanie, na przywrócenie porządku jest w przestrzeganiu prawa, na czele z konstytucją, która jest tym zwornikiem, przedstawia całościową wizję społeczeństwa i całościową wizję funkcjonowania instytucji państwa. Ogromne niebezpieczeństwo wiąże się z tym, że mamy regres, to znaczy regres demokracji, demokratycznego państwa prawnego, które, jak mówi konstytucja… Już wcześniej, po 1989 r. i w wyniku Małej Konstytucji, zmian… Idziemy w kierunku autorytaryzmu. Nie powiem ostrzej, nie powiem, że jest niebezpieczeństwo – to już może za mocne słowo – totalitaryzmu. Jest regres. Nie jest tak, jak działo się w poprzednim ustroju, który jednak, niezależnie od wahnięć, z różnymi potknięciami zmierzał w kierunku demokratyzacji wielu zjawisk. Mówię to jako człowiek mający 78 lat. W tej chwili mamy niczym nieuzasadniony regres, cofanie się. Jest takie stare hasło prawników, które było przez nich uznawane: „Prawo niechaj zawsze prawo znaczy”. To jest taka niby-tautologia, ale chyba bardzo mądra. Co znaczy prawo, to wiemy, bo historia nauki prawa, jurysdykcji, jurysprudencji ma tysiące lat.</u>
+          <u xml:id="u-29.2" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachBohdanZdziennicki">No i jeszcze jedno, to, co dzisiaj podkreślali państwo senatorowie, czyli że o wszystkim decydują ludzie. Chcę powiedzieć – jedno z moich wcieleń to belfer uniwersytecki – że mamy w Polsce bardzo zdolnych ludzi we wszystkich dziedzinach, ale trudność w tej chwili wiąże się z tym, że nie umiemy wyłonić i zachęcić do pełnienia ważnych funkcji w poszczególnych dziedzinach życia wartościowych ludzi, tych ludzi, którzy są fachowo przygotowani, którzy wykazali się w życiu swoją przydatnością, moją zasługi i prezentują, o czym mówił pan prezes Rzepliński, pewną podstawę dekretyczną, czyli wykazują się odwagą. Skoro konstytucja mówi cały czas o wolności i o przyrodzonej godności człowieka, to znaczy, że podstawą człowieczeństwa i sprawdzianem, który wszyscy przechodzimy w czasach złych i dobrych, są właśnie postawa etyczna, zasługi, fachowość. To powinno być podstawą do awansowania ludzi i powoływania ich do pełnienia funkcji sędziów, którzy mają wymierzać sprawiedliwość, a już zwłaszcza sędziów Trybunału. Jak to sprawdzić? No, jest to bardzo trudne w tym skomplikowanym świecie, ale debata publiczna nad kandydaturami… Nikt nie musi być św. Franciszkiem, ale kandydat powinien spełniać określone wymogi, być człowiekiem, który zna się na prawie, na kulturze prawniczej, który wykazał to w swoim życiorysie, niekoniecznie długim, powinien być człowiekiem odważnym, etycznym, który potrafi powiedzieć „nie” nie tylko wtedy, kiedy ktoś mu coś karze, ale także wtedy, kiedy opinia publiczna wywiera na niego presję, nie zawsze przemyślaną. Czy sędzia Herkules, o którym mówił Dworkin, ideał… Życie zakłada, że powinniśmy mieć pewne ideały. Takim ideałem jest sędzia Herkules, który zgodnie z tradycją strzeże Rzeczypospolitej, która znalazła się na niebezpiecznym zakręcie. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-30">
+          <u xml:id="u-30.0" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-30.1" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">I ostatni głos, pana prezesa Stępnia. Panie Prezesie, bardzo proszę.</u>
+          <u xml:id="u-30.2" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Mikrofon jest wyłączony.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-31">
+          <u xml:id="u-31.0" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachJerzyStepien">Teraz chyba jest dobrze.</u>
+          <u xml:id="u-31.1" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Tak, jest.</u>
+          <u xml:id="u-31.2" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachJerzyStepien">Chciałbym zakończyć taką anegdotką. To się zdarzyło w czasie pierwszej rozprawy przed Trybunałem Konstytucyjnym, gdzie była podnoszona istotna kwestia niedziałania prawa wstecz, zasady niedziałania prawa wstecz. Jeden z sędziów zapytał biegłą w tej sprawie, wtedy młodziutką docent, panią Wronkowską-Jaśkiewicz, która po latach została sędzią Trybunału Konstytucyjnego, skąd wiemy, że w naszym porządku konstytucyjnym jest zasada niedziałania prawa wstecz, skoro nie została ona zapisana. Na to pani Wronkowska powiedziała tak: ale da się ją wyczytać ze statutów wiślicko-piotrkowskich Kazimierza Wielkiego. I tą właśnie anegdotką, która daje nam wiarę, że tradycja Rzeczypospolitej przezwycięży obecny kryzys, chciałbym zakończyć. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-32">
+          <u xml:id="u-32.0" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-32.1" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Z waszych słów daje się wyczytać troskę o instytucję, której pracami kierowaliście. Za tę troskę dziękuję. Będę kierował pismo do marszałka z wnioskiem o wprowadzenie tego punktu do porządku posiedzenia plenarnego i już panów prezesów, jeżeli oczywiście taka będzie decyzja konwentu, zapraszam na to posiedzenie.</u>
+          <u xml:id="u-32.2" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Wszystkim paniom, panom senatorom, a w sposób szczególny naszym gościom bardzo dziękuję za dzisiejsze uczestnictwo i za…</u>
+          <u xml:id="u-32.3" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+          <u xml:id="u-32.4" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Dyskusja jest już zamknięta. Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-32.5" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Zamykam posiedzenie.</u>
+          <u xml:id="u-32.6" who="#komentarz">Koniec posiedzenia o godzinie 10 minut 43</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/senat/komisje/u/201923-snt-uxxxx-00255-01/header.xml b/2019-2023/senat/komisje/u/201923-snt-uxxxx-00255-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..27d1fba
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/senat/komisje/u/201923-snt-uxxxx-00255-01/header.xml
@@ -0,0 +1,71 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-snt-uxxxx-00255-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Ustawodawcza (255.), Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji (191.)</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Ustawodawcza (255.), Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji (191.)</title>
+        <publisher>Kancelaria Senatu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Senat</note>
+        <note type="termNo">10</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#U">255</note>
+        <note type="sessionNo" target="#PCPP">191</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-29</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="Gloszsali" role="speaker">
+        <persName>Głos z sali</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuRenataBronowska" role="speaker">
+        <persName>Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Renata Bronowska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyAleksanderPociej" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Aleksander Pociej</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Krzysztof Kwiatkowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorAleksanderPociej" role="speaker">
+        <persName>Senator Aleksander Pociej</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorBogdanBorusewicz" role="speaker">
+        <persName>Senator Bogdan Borusewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorEwaMatecka" role="speaker">
+        <persName>Senator Ewa Matecka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorJerzyCzerwinski" role="speaker">
+        <persName>Senator Jerzy Czerwiński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorWadimTyszkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Senator Wadim Tyszkiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorWojciechPiecha" role="speaker">
+        <persName>Senator Wojciech Piecha</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="WiceprzewodniczacyZarzaduGlownegoStowarzyszeniaKrajowaRadaSedziowSpolecznychKrzysztofBartochowski" role="speaker">
+        <persName>Wiceprzewodniczący Zarządu Głównego Stowarzyszenia „Krajowa Rada Sędziów Społecznych” Krzysztof Bartochowski</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="U" role="committee">
+        <orgName>Komisja Ustawodawcza</orgName>
+      </org>
+      <org xml:id="PCPP" role="committee">
+        <orgName>Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/senat/komisje/u/201923-snt-uxxxx-00255-01/text_structure.xml b/2019-2023/senat/komisje/u/201923-snt-uxxxx-00255-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..ca258bf
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/senat/komisje/u/201923-snt-uxxxx-00255-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,150 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Początek posiedzenia o godzinie 9 minut 34</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">Posiedzeniu przewodniczą przewodniczący Komisji Ustawodawczej Krzysztof Kwiatkowski oraz przewodniczący Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji Aleksander Pociej</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Szanowni Państwo!</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">W imieniu pana przewodniczącego Aleksandra Pocieja, Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji, i w imieniu swoim oraz całej Komisji Ustawodawczej otwieram wspólne posiedzenie połączonych komisji.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">W porządku posiedzenia mamy pierwsze czytanie projektu ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, druk senacki nr 727.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Szanowni Państwo! Chciałbym w tym miejscu przywitać gości. Są z nami: wiceprzewodniczący Zarządu Głównego Stowarzyszenia „Krajowa Rada Sędziów Społecznych”, przewodniczący Rady Ławniczej Sądu Okręgowego w Gdańsku, pan Krzysztof Bartochowski; pan Łukasz Kotynia, ławnik Sądu Najwyższego; pani Paulina Krzyżanowska-Ruszczak, główna specjalistka w Zespole Prawa Konstytucyjnego, Międzynarodowego i Europejskiego w Biurze Rzecznika Praw Obywatelskich. Jest z nami przedstawiciel Prokuratorii Generalnej w osobie pana Krzysztofa Buczyńskiego. Witam także naszych współpracowników z Biura Legislacyjnego, panie mecenas Renatę Bronowską i Katarzynę Majewską.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Wiemy, że wszyscy senatorowie, którzy chcieli wziąć udział w posiedzeniu w sposób zdalny, są podłączeni.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Zapytuję, czy są jacyś lobbyści na sali formalnie reprezentujący środowiska lobbingowe. Nie ma.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">W takim razie, Szanowni Państwo, informuję, że projekt został poddany już konsultacjom. Nadesłane opinie zostały państwu przesłane e-mailem, są także dostępne na stronie internetowej. Są to m.in. opinie przewodniczącej Krajowej Rady Sądownictwa, rzecznika praw obywatelskich, Ministerstwa Sprawiedliwości, Ministerstwa Zdrowia, Krajowej Izby Radców Prawnych i izby adwokatów.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Ponieważ jest to projekt z przedłożenia Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji, proszę panią senator, panią przewodniczącą Ewę Matecką, o przedstawienie projektu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#SenatorEwaMatecka">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#SenatorEwaMatecka">Panie Przewodniczący! Państwo Senatorowie! Szanowni Goście!</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#SenatorEwaMatecka">Asumptem do podjęcia prac nad przedkładanym projektem ustawy o zmianie ustawy o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 i innych chorób zakaźnych była petycja zbiorowa wniesiona do Senatu i oznaczona nr P10-61/21. Autorami petycji są członkowie Rady Ławniczej Sądu Okręgowego w Nowym Sączu. Postulują oni wprowadzenie niezbędnych zmian w obowiązujących przepisach prawnych, które przywrócą do składów orzekających w sądach powszechnych w sprawach cywilnych ławników.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#SenatorEwaMatecka">Obowiązujące regulacje prowadzą do całkowitego usunięcia czynnika społecznego z orzekania w sprawach cywilnych. Zostało to bardzo mocno skrytykowane przez autorów tejże petycji, albowiem wprowadzenie jednoosobowych składów orzekających w sprawach rozpoznawanych według przepisów kodeksu postępowania cywilnego nastąpiło w związku z panującą epidemią COVID-19 i tylko w zakresie orzekania w ramach kodeksu postępowania cywilnego. Przy czym, jak wskazują autorzy tejże petycji, nowelizacja ustawy covidowej utrzymała składy kolegialne w sprawach przed sądami administracyjnymi oraz przed Sądem Najwyższym.</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#SenatorEwaMatecka">Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji pracowała nad tą petycją od 9 lutego 2020 r. na swoich 3 posiedzeniach i przedstawia projekt ustawy, który zmierza do wyeliminowania z systemu prawnego rozwiązania, które doprowadziło do prowadzenia spraw cywilnych w składach jednoosobowych w tych przypadkach, w których kodeks postępowania cywilnego przewidywał ich rozpatrywanie w składzie kolegialnym. Zdaniem komisji praw człowieka konieczne jest przywrócenie składów kolegialnych nie tylko w sprawach, w których uczestniczą ławnicy, ale również we wszystkich sprawach, w których kodeks postępowania cywilnego ustanawia skład kolegialny jako właściwy do rozpoznania spraw.</u>
+          <u xml:id="u-3.5" who="#SenatorEwaMatecka">Na posiedzeniu komisji przedstawiono członkom Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji 2 propozycje projektu ustawy, przy czym większość w głosowaniu uzyskała wersja druga, czyli wersja rozszerzona, która przywraca orzekanie w składach kolegialnych we wszystkich sprawach z zakresu kodeksu cywilnego, nie tylko w tych sprawach, w których są i powinny być dopuszczani ławnicy. Głosowanie okazało się jednomyślne. Wszyscy członkowie Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji byli za wersją rozszerzoną, wersją drugą, która jest w tej chwili przez nasze komisje omawiana i przedstawiana. W związku z tym proponujemy przyjęcie przez obie komisje tego projektu ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-3.6" who="#SenatorEwaMatecka">Na temat tego projektu ustawy zostały przedstawione nam opinie. Opinię pozytywną wyraziła Krajowa Izba Radców Prawnych, rzecznik praw obywatelskich. Minister zdrowia nie zgłosił uwag. Przewodnicząca Krajowej Rady Sądownictwa nie zgłosiła uwag. Jedyna opinia negatywna to jest opinia Ministerstwa Sprawiedliwości.</u>
+          <u xml:id="u-3.7" who="#SenatorEwaMatecka">Dziękuję bardzo. W razie potrzeby jestem do państwa dyspozycji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#SenatorAleksanderPociej">Ja tytułem uzupełnienia chciałbym przeczytać fragment z opinii Krajowej Izby Radców Prawnych, przywołać fragment podsumowania: „Przedstawiony do zaopiniowania projekt ustawy zawiera zmianę idącą niewątpliwie w dobrym kierunku. Zarówno w okresie obowiązywania obostrzeń związanych z pandemią, jak i po ich zniesieniu wyeliminowanie składów kolegialnych w postępowaniu cywilnym budzi zasadnicze zastrzeżenia natury aksjologicznej i zmiany zawarte w projekcie zasługują na szybkie uchwalenie. Projekt sprawia wrażenie działania mającego na celu jak najszybsze usunięcie wadliwej regulacji procesowej, bez systemowego spojrzenia na powiązane instytucje procesowe, co sprawia, że w najbliższym czasie można się spodziewać kolejnych projektów nowelizacji prawa procesowego cywilnego”. I na to chciałbym zwrócić państwu senatorom uwagę.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#SenatorAleksanderPociej">I jeszcze jedna rzecz, to jest z opinii rzecznika prawa obywatelskich: „W ocenie rzecznika w kontekście zniesienia «stanu epidemii» niezasadne jest dalsze pozostawianie dotychczasowych ograniczeń związanych z funkcjonowaniem sądów powszechnych i administracyjnych, a zatem należy zweryfikować obecnie, czy wprowadzone rozwiązania są nadal konieczne z uwagi na potrzebę ochrony zdrowia”.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#SenatorAleksanderPociej">I w tej chwili nasze Biuro Legislacyjne bardzo byśmy poprosili o rozwinięcie opinii. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Ja tylko dopowiem jedno zdanie. To, co pan przewodniczący Pociej przeczytał, te opinie, Szanowni Państwo, są do rozważenia, bo te uwagi są zasadne. Jeśli chodzi o procedury covidowe, które były przewidziane na sytuację nadzwyczajną, my powinniśmy się zastanowić co do ich weryfikacji. I ja bym, gdyby połączone komisje wyraziły zgodę, zaproponował formułę, żebyśmy dzisiaj przyjęli projekt, a rozważyli, czy w drugim czytaniu nie zgłosimy dodatkowych poprawek, co nie wstrzymywałoby prac, bo wiem, że państwu, szczególnie przedstawicielom środowisk, które wykonywały obowiązki ławników, zależy także na szybkości pracy, a to byłaby procedura najsprawniejsza, jeżeli oczywiście połączone komisje wyrażą zgodę co do takiego sposobu procedowania.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Proszę, Pani Mecenas.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuRenataBronowska">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuRenataBronowska">Panie Przewodniczący! Szanowni Państwo!</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuRenataBronowska">Pani senator Matecka bardzo szczegółowo przedstawiła zarówno przyczyny, dla których przygotowana została ta inicjatywa, jak i treść tej inicjatywy, więc ja ze swojej strony właściwie nie za bardzo wiem, co miałabym jeszcze dodać. Jeżeli państwo potrzebujecie tutaj jakichś dodatkowych wyjaśnień, to bardzo chętnie odpowiem na ewentualne pytania.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuRenataBronowska">Może jeszcze tylko jedna rzecz odnośnie do tych opinii, które zostały przedstawione. Zarówno opinia rzecznika praw obywatelskich, jak i opinia przedstawiona przez Krajową Izbę Radców Prawnych sugerują, o czym przed chwilką pan senator Pociej powiedział, aby w sposób szerszy spojrzeć na procedurę cywilną w okresie epidemii COVID, jeżeli można to w ten sposób ująć. A więc zwracają uwagę na to, iż w ogóle potrzebna jest szersza analiza toczących się postępowań, nie tylko w kontekście wyłączenia kolegialności, ale również w kontekście wyłączenia zasady jawności postępowania, wprowadzenia rozwiązań, które przewidują posiedzenia zdalne i rozpatrywanie większości spraw na posiedzeniach zdalnych, co wiąże się też z określonymi problemami praktycznymi. Tak więc jest sugestia, aby przeprowadzić taką ogólniejszą kwerendę na temat tego, jak ta procedura cywilna powinna funkcjonować, jak postępowania cywilne powinny być prowadzone w okresie stanu zagrożenia epidemicznego i stanu epidemii. Jest również ta wątpliwość, która też była w toku prac podnoszona, mianowicie, czy te zmiany, czyli zmiany proceduralne, które zostały wprowadzone, powinny obowiązywać w tej dłuższej perspektywie czasowej, którą ustawa covidowa wprowadziła, a więc również rok po ustaniu ostatniego ze stanów, czyli stanu zagrożenia epidemicznego lub stanu epidemii, czy te terminy są racjonalne i uzasadnione.</u>
+          <u xml:id="u-6.4" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuRenataBronowska">Tak że z mojej strony to tyle. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-6.5" who="#SenatorAleksanderPociej">Pani Mecenas, gdy prosiłem panią o głos, dokładnie o takie rozwinięcie mi chodziło. Bardzo proszę, Panie Przewodniczący.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Szanowni Państwo, w imieniu swoim i pana przewodniczącego Pocieja zgłaszam wniosek o przyjęcie projektu bez poprawek, a tym samym umożliwienie najszybszego procedowania.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Oczywiście mamy przed sobą dyskusję i zaznaczamy, że jeżeli państwo później uznają – no, to nie będzie na tym posiedzeniu Senatu – że w drugim czytaniu chcielibyśmy zgłaszać jakieś wnioski, także w kontekście opinii, które dotarły do połączonych komisji, a które są istotne, to będzie to oczywiście możliwe, jeśli komisja przychyli się do naszego wniosku, a nie będzie to wstrzymywało prac nad tym projektem. Tym bardziej że wiemy, że jest wiele osób, które oczekują, żebyśmy ten projekt przyjęli jak najszybciej.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Otwieram dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-7.3" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Kto z pań, panów senatorów i naszych gości…</u>
+          <u xml:id="u-7.4" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Pan senator Czerwiński.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Państwo Przewodniczący!</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Ja mam pytanie, dlaczego opinia Ministerstwa Sprawiedliwości była negatywna, jak ją tu określono. Co było głównym argumentem za nieprzyjmowaniem tego projektu? Czy także m.in. kwestie związane z tym, że w takim brzmieniu ten projekt nie tylko przywraca ławników, ale także przywraca rozpatrywanie spraw cywilnych w składzie 3 sędziów? I ewentualnie jakie są tu stosunki ilościowe? W jakim stopniu to będzie oddziaływać na pierwszy sposób i na drugi ze sposobów, czyli z ławnikami i w składach rozszerzonych, nie jednoosobowych?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#SenatorEwaMatecka">Jeżeli można…</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#SenatorEwaMatecka">Ministerstwo Sprawiedliwości w swojej opinii podało 2 argumenty. Pierwszy argument to argument prozdrowotny, który leżał u podstaw wyeliminowania składów kolegialnych. Drugi argument był argumentem, który miałby spowodować przyspieszenie rozpatrywania spraw w składach jednoosobowych, czyli jakby rozładowanie kolejki. Właściwie tylko to. Jednak nie byliśmy do końca poinformowani, czy rzeczywiście ten cel, ten rezultat, o którym wspominało Ministerstwo Sprawiedliwości, został w znaczącym stopniu osiągnięty. Mówię tutaj o przyspieszeniu rozpatrywania spraw i zmniejszeniu się kolejek. Tak więc nie przekonało to nas podczas rozpatrywania tej petycji.</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#SenatorEwaMatecka">Mówiono też nieco na temat ewentualnych oszczędności, które spowodowało ustanowienie składów jednoosobowych, o tym, jak w momencie przywrócenia składów kolegialnych podniosą się koszty. Ten argument został zbity, albowiem nie ma tu mowy o podniesieniu kosztów, tylko o niegenerowaniu dalszych ewentualnych oszczędności, które i tak nie były wysokie. Tak więc w ten sposób Ministerstwo Sprawiedliwości się do tego odniosło. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-9.3" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Jeśli mogę, Panie Przewodniczący, niejako dopytać…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Przepraszam, nie spojrzałem.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Pan senator Czerwiński jeszcze dopyta, a później pan marszałek Borusewicz.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">To może teraz pytanie do pani legislator w sprawie tego wzajemnego stosunku, pytanie o liczbę spraw z udziałem ławników i spraw z udziałem 3 sędziów, czyli składów kolegialnych, ale sędziowskich.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuRenataBronowska">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuRenataBronowska">Panie Senatorze, podejrzewam, że rzeczywiście jest tak, że spraw ze składami orzekającymi z udziałem ławników jest znacznie mniej niż spraw z udziałem sędziów zawodowych, dlatego że procedura cywilna jest tak skonstruowana, że postępowania odwoławcze, druga instancja to są właśnie postępowania zasadniczo w składzie 3 sędziów zawodowych. Ta inicjatywa przywracałaby właśnie takie składy orzekające, składy kolegialne. Nienaruszane natomiast, niezmieniane są pozostałe zasady, które w ustawie covidowej zostały wprowadzone, a więc kwestia posiedzeń zdalnych. Tak więc nadal byłyby to sprawy zasadniczo rozpatrywane na posiedzeniach zdalnych. Myślę, że to jest też odpowiedź na tę wątpliwość, na ile zmiana sytuacji epidemicznej w kraju mogłaby w jakiś sposób sparaliżować wymiar sprawiedliwości, pracę wymiaru sprawiedliwości.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Pan marszałek Borusewicz.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Mnie dziwi ten brak koordynacji na poziomie rządowym, bo przecież minister zdrowia ogłosił, że nie ma pandemii, a właściwie, że pandemia się skończyła, zaś minister sprawiedliwości chce kontynuacji stosowania zasad, które zostały wprowadzone na skutek pandemii. To kompletny brak koordynacji w rządzie. Z pisma ministerstwa, z opinii ministerstwa wynika, że ministerstwo chciałoby kontynuować te zasady, pozostawić rozpatrywanie spraw bez ławników albo rozpatrywanie spraw w składzie 1 sędziego. W tym piśmie jest to jasno powiedziane. Są 2 przesłanki, na które ministerstwo się powołuje. Pierwsza przesłanka to jest konieczność usprawnienia postępowań, aby realnie zagwarantować obywatelom prawo do sądu. To jest pierwsza. A druga to potrzeba zniwelowania zagrożenia epidemicznego. Czyli pierwsza przesłanka to usprawnienie, a druga to zagrożenie epidemiczne. W innym miejscu, dosłownie akapit dalej, ministerstwo twierdzi, że pozwoliło to na zmniejszenie zaległości w sądach. Tak więc wiadomo, o co tu chodzi. O ile wiem, te zaległości wcale się nie zmniejszyły.</u>
+          <u xml:id="u-14.1" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Także ten aspekt finansowy jest taki… Oczywiście, jak jest ławnik, to są dodatkowe koszty, jak jest 3 sędziów, to są dodatkowe koszty, bo jest tu jeszcze 2…</u>
+          <u xml:id="u-14.2" who="#komentarz">Wypowiedzi w tle nagrania</u>
+          <u xml:id="u-14.3" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Rozpatrujący sprawę 1 sędzia jest tańszy. No to jest jasne. A w taki razie pytanie… W ten sposób możemy doprowadzić sytuację do absurdu, tak? Do absurdu.</u>
+          <u xml:id="u-14.4" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Ministerstwo podtrzymuje te rozwiązania, jakby uważało, że nadal jest epidemia, dotyczy to także sposobu procedowania w innych sprawach, w sprawach, o których wspomniała pani legislator. Wygodnie jest nadal prowadzić sprawy w jednoosobowym składzie, w trybie niejawnym i rozpatrywać… Nawet niedawno mieliśmy kontrowersyjną sprawę, która została tak rozpatrzona. Niewątpliwie miała charakter polityczny. A ponieważ tak się stało, że uczestniczę w kilku procesach cywilnych, to wiem, jakie są problemy w tych procesach dotyczące łączenia, czasem zrozumienia świadków, którzy łączą się na odległość. Tego typu problemy są problemami dotykającymi także osób, które są przesłuchiwane w sądach albo są stronami w sądach. Dlatego trzeba z tym skończyć. Skoro skończyła się epidemia, a minister zdrowia to oświadczył, to trzeba się wycofać z tych zmian. Nie może być tak, że cały czas jest to pretekst do wprowadzania różnych rzeczy, które nie są dobre, choć wtedy były konieczne, dlatego na to się zgadzaliśmy, do wprowadzania i kontynuowania, mimo że sytuacja się zmieniła.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Ja mam już zgłoszenie pana senatora Piechy, ale jeszcze jedno zdanie, pozwoliłem sobie się zapisać jeszcze w trakcie wypowiedzi pana marszałka.</u>
+          <u xml:id="u-15.1" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">My chcielibyśmy państwa przekonać do jednej rzeczy. To jest bardzo konkretna nowelizacja, wychodząca naprzeciw tym postulatom czynnika społecznego w sądownictwie, który skądinąd politycznie był reprezentowany także w sposób szczególny przez środowiska PiS. I my świadomie zaproponowaliśmy z panem senatorem Pociejem, przewodniczącym, niezgłaszanie tu żadnych poprawek, bo troszkę spodziewaliśmy się tego, że wywołamy wspólnie tę dyskusję. Przekonywalibyśmy państwa teraz do przyjęcia tej nowelizacji bez żadnych poprawek na posiedzeniu połączonych komisji. Mamy czas się zastanowić, każdy w swoim zakresie, czy widzimy jeszcze jakąś potrzebę zmian, także w kontekście… Po wystąpieniu pana senatora Piechy zapytam, czy nasi goście, ktoś z gości w imieniu tych środowisk, które państwo reprezentują, chce zabrać głos. Chodzi o to, abyśmy mieli wyraźny sygnał, że proszę bardzo, ten projekt procedujemy w najszybszy możliwy sposób.</u>
+          <u xml:id="u-15.2" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Pan senator, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#SenatorWojciechPiecha">Ja bym chciał tu powiedzieć, że pandemia się nie skończyła, jak tu mówi pan marszałek Borusewicz, bo w skali tygodnia jest ok. 2 tysięcy zachorowań. Nie wiemy, jak się będzie rozwijała dalej. Przykładem tego jest Senat, który nie obraduje w sposób stacjonarny, tylko hybrydowy. I tu jest przykład tego, że ta pandemia się nam…</u>
+          <u xml:id="u-16.1" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Ale tego nie ma w tej zmianie…</u>
+          <u xml:id="u-16.2" who="#SenatorWojciechPiecha">Ja rozumiem, ale nie wiemy, co będzie. Możemy to uchwalić, a za chwileczkę będziemy mieli problem, bo COVID powróci. Wystarczy, że COVID się nasili, i będziemy mieli z tym problemy, znowu będziemy musieli nowelizować ustawę. Nie zgadzam się tu z głosem pana marszałka Borusewicza. Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-16.3" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Jak długo to ma trwać?</u>
+          <u xml:id="u-16.4" who="#SenatorWojciechPiecha">A tego nie wiem. No, ja nie jestem wróżem.</u>
+          <u xml:id="u-16.5" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+          <u xml:id="u-16.6" who="#SenatorWojciechPiecha">Pan jest wróżem, no…</u>
+          <u xml:id="u-16.7" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+          <u xml:id="u-16.8" who="#Gloszsali">Panie Senatorze…</u>
+          <u xml:id="u-16.9" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Za chwilę będzie…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Szanowni Państwo, teraz bardzo proszę gości z zewnątrz.</u>
+          <u xml:id="u-17.1" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Który z panów?</u>
+          <u xml:id="u-17.2" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Bardzo proszę. I proszę nie wstawać, jeżeli mogę prosić. Tamten przycisk, tak…</u>
+          <u xml:id="u-17.3" who="#WiceprzewodniczacyZarzaduGlownegoStowarzyszeniaKrajowaRadaSedziowSpolecznychKrzysztofBartochowski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-17.4" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">…bo część senatorów uczestniczy zdalnie.</u>
+          <u xml:id="u-17.5" who="#PrzewodniczacyKrzysztofKwiatkowski">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#WiceprzewodniczacyZarzaduGlownegoStowarzyszeniaKrajowaRadaSedziowSpolecznychKrzysztofBartochowski">Szanowni Przewodniczący! Szanowne Panie i Panowie Senatorowie!</u>
+          <u xml:id="u-18.1" who="#WiceprzewodniczacyZarzaduGlownegoStowarzyszeniaKrajowaRadaSedziowSpolecznychKrzysztofBartochowski">Przede wszystkim bardzo chcemy podziękować za zaproszenie nas na posiedzenie komisji. Jest to dla nas coś nowego. My swoją robotę robimy trochę niżej i spotkanie z państwem jest dla nas dużym zaszczytem.</u>
+          <u xml:id="u-18.2" who="#WiceprzewodniczacyZarzaduGlownegoStowarzyszeniaKrajowaRadaSedziowSpolecznychKrzysztofBartochowski">Kwestia ławników. Od początku, gdy powstał projekt tej ustawy, pisałem pisma do różnych instytucji w sprawie wycofania się z tego, ograniczenia tego. Nie było powodów. Kiedy rzeczywiście pandemia była szalejąca, w sądach pracowaliśmy normalnie. A kiedy sytuacja zaczęła się stabilizować, wtedy powstała ta ustawa. Ograniczyła ona udział ławników w sądach rejonowych praktycznie do zera.</u>
+          <u xml:id="u-18.3" who="#WiceprzewodniczacyZarzaduGlownegoStowarzyszeniaKrajowaRadaSedziowSpolecznychKrzysztofBartochowski">Tam jest taka ciekawostka w tej ustawie, że na wniosek prezesa, jeżeli to jest sprawa skomplikowana lub zawiła, można powołać zespół orzekający 3-osobowy. Ja tutaj drążyłem, pytałem prezesów, kogo to dotyczy, bo w ustawie nie jest to zapisane. To jest napisane enigmatycznie, jest wskazane, że jest możliwość ustanowienia zespołu 3-obowego. I wszyscy odpowiadają mi jednoznacznie: absolutnie nie dotyczy to ławników, dotyczy to tylko i wyłącznie składów zawodowych. Tak że tu ławnicy nie mają się czym zachwycać, nie mają powodów do radości, że taką furtkę im zrobiono, bo to ich nie dotyczy.</u>
+          <u xml:id="u-18.4" who="#WiceprzewodniczacyZarzaduGlownegoStowarzyszeniaKrajowaRadaSedziowSpolecznychKrzysztofBartochowski">Pierwsze takie ograniczenie liczby ławników nastąpiło w 2007 r. nomen omen, kiedy to z 54 tysięcy ławników nagle się zrobiło 14 tysięcy. Wtedy zaczęło się rozpatrywanie spraw jednoosobowo, nawet w sądach karnych. W wydziałach karnych sądów rejonowych praktycznie od tego czasu nie ma ławników. Teraz jest kolejna próba.</u>
+          <u xml:id="u-18.5" who="#WiceprzewodniczacyZarzaduGlownegoStowarzyszeniaKrajowaRadaSedziowSpolecznychKrzysztofBartochowski">Dlaczego zależy nam na czasie, na tym, żeby szybko taka ustawa została wprowadzona? Ano dlatego, że kadencja kończy się w 2023 r., w przyszłym roku kończy się kadencja. Mniej więcej za rok około czerwca zacznie się procedura naboru na nową kadencję. I teraz zastanówmy się nad tym, co będzie, jeżeli ta ustawa nie zostanie uchwalona, nie zostanie przyjęta. Nie będzie ławników w sądach. Niektórzy prezesi stwierdzą: do tej pory się obywaliśmy bez ławników, to po co na nową kadencję wybierać ławników, może z nich zrezygnujemy. I my właśnie tego się obawiamy.</u>
+          <u xml:id="u-18.6" who="#WiceprzewodniczacyZarzaduGlownegoStowarzyszeniaKrajowaRadaSedziowSpolecznychKrzysztofBartochowski">Wracając jeszcze do tego projektu ustawy, powiem, że był on tak sprytnie zrobiony, że w całym projekcie ustawy nie było ani razu wymienione słowo „ławnik”. Do czego to doprowadziło? Ano doprowadziło do tego, że zostało to przegłosowane w Sejmie i, jak się okazuje, nie wszyscy wiedzieli, za czym głosowali. Kiedy ta ustawa już obowiązywała, próbowaliśmy rozmawiać na Wybrzeżu z posłami, m.in. koleżanka z Gdyni robiła spotkania z posłami okręgu gdyńskiego, zapraszała posłów i przepytywała, jak to może być, jak to można było zrobić, dlaczego to tak wyszło. I tu ciekawostka: pan poseł Horała był na tym spotkaniu bardzo zdziwiony tym, że to dotyczy ławników. Przecież o ławnikach nie ma mowy w tej ustawie. Dlaczego to dotyczy ławników? Dla mnie to jest coś niepojętego. Pan Dziambor też stwierdził, że on nie wiedział, że to ławników dotknie. Dziwne rzeczy się dzieją.</u>
+          <u xml:id="u-18.7" who="#WiceprzewodniczacyZarzaduGlownegoStowarzyszeniaKrajowaRadaSedziowSpolecznychKrzysztofBartochowski">Jeszcze słowo, żeby uzupełnić temat. Gdy moje pisma, moje i mojej rady ławniczej nie przynosiły żadnego skutku, spróbowaliśmy podejść do sprawy z drugiej strony. Skoro w połowie kadencji, nawet przed połową kadencji ograniczyło się udział ławników, praktycznie odsunęło się ich od orzekania, wystąpiliśmy do ministra sprawiedliwości z propozycją przeanalizowania kwestii przedłużenia obecnej kadencji o czas, który został zabrany pandemią. No oczywiście dostałem pismo z odpowiedzią, że minister nie przewiduje takiej możliwości.</u>
+          <u xml:id="u-18.8" who="#WiceprzewodniczacyZarzaduGlownegoStowarzyszeniaKrajowaRadaSedziowSpolecznychKrzysztofBartochowski">Dziękuję bardzo. To by było na razie tyle.</u>
+          <u xml:id="u-18.9" who="#komentarz">Przewodnictwo obrad obejmuje przewodniczący Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji Aleksander Pociej</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-19.1" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Dwa słowa tytułem powrotu do tego, o czym mówił pan marszałek Borusewicz, chciałbym również nawiązać do tego, o czym mówił pan senator Piecha.</u>
+          <u xml:id="u-19.2" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Otóż mamy jakiś model postępowania, który został wypracowany i który funkcjonuje w całym otoczeniu wymiaru sprawiedliwości. I teraz taka zmiana, która eliminuje składy wieloosobowe, kolegialne, jeżeli miałaby w jakikolwiek sposób zacząć funkcjonować na stałe, to byłaby to bardzo poważna decyzja. W tej sytuacji należałoby się zastanowić nad funkcjonowaniem całego wymiaru sprawiedliwości. Ja, troszeczkę inaczej niż pan przewodniczący, mniej postrzegam naszą dyskusję jako, przepraszam bardzo, ochronę interesów ławników, a bardziej jako ochronę interesu wymiaru sprawiedliwości.</u>
+          <u xml:id="u-19.3" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Przywołam to, o czym mówił pan senator Borusewicz, z opinii, bo pytał o to pan senator Czerwiński, z opinii Ministerstwa Sprawiedliwości: „Nie bez znaczenia jest przy tym, że rezygnacja z obowiązujących rozwiązań, mających i tak tymczasowy charakter – nawet ministerstwo mówi, że to ma być tymczasowy charakter – utrudni wyjście z zaległości spowodowanych przez COVID-19. Tym samym zawarte w przedłożeniu rozwiązania zdają się iść zbyt daleko”. Czyli nawet ministerstwo mówi, że to było tymczasowe, i jedyny argument jest taki: co to będzie, jak pozostaną te opóźnienia.</u>
+          <u xml:id="u-19.4" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Dlatego uważam, że powinniśmy wrócić do normalności. A jeżeli mamy rozmawiać o kształcie sądownictwa w Polsce i o tym, czy to ma być kolegialne, czy ma być jednoosobowe, to jest to bardzo poważna dyskusja i to jest dyskusja na posiedzenie Rady Legislacyjnej, bardzo poważna, bo to jest całkowita zmiana funkcjonowania i filozofii wymiaru sprawiedliwości w Polsce.</u>
+          <u xml:id="u-19.5" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Ponieważ jesteśmy już mocno po czasie, chciałbym poddać pod głosowanie wniosek, który składał pan przewodniczący Kwiatkowski.</u>
+          <u xml:id="u-19.6" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem tego projektu, tej inicjatywy ustawodawczej?</u>
+          <u xml:id="u-19.7" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">10 senatorów jest za.</u>
+          <u xml:id="u-19.8" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-19.9" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-19.10" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Teraz bardzo proszę o doliczenie głosów oddanych zdalnie.</u>
+          <u xml:id="u-19.11" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">19 senatorów głosowało za, 6 – przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-19.12" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-19.13" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Proponuję, żeby dalej reprezentowała nas pani senator Matecka.</u>
+          <u xml:id="u-19.14" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Czy pani senator to przyjmuje?</u>
+          <u xml:id="u-19.15" who="#SenatorEwaMatecka">Tak. Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-19.16" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-19.17" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Nie ma innych głosów.</u>
+          <u xml:id="u-19.18" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">W związku z tym dziękuję bardzo państwu za udział.</u>
+          <u xml:id="u-19.19" who="#PrzewodniczacyAleksanderPociej">Zamykam posiedzenie połączonych komisji.</u>
+          <u xml:id="u-19.20" who="#komentarz">Koniec posiedzenia o godzinie 10 minut 07</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/senat/komisje/z/201923-snt-zxxxx-00092-01/header.xml b/2019-2023/senat/komisje/z/201923-snt-zxxxx-00092-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..69f6a9d
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/senat/komisje/z/201923-snt-zxxxx-00092-01/header.xml
@@ -0,0 +1,76 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-snt-zxxxx-00092-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Zdrowia (92.)</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Zdrowia (92.)</title>
+        <publisher>Kancelaria Senatu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Senat</note>
+        <note type="termNo">10</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#Z">92</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-06-08</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="DyrektorDepartamentuDialoguSpolecznegowMinisterstwieZdrowiaJakubBydlon" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Departamentu Dialogu Społecznego w Ministerstwie Zdrowia Jakub Bydłoń</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="Gloszsali" role="speaker">
+        <persName>Głos z sali</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuBozenaLangner" role="speaker">
+        <persName>Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Bożena Langner</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuMaciejTelec" role="speaker">
+        <persName>Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Maciej Telec</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMilkowski" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia Maciej Miłkowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia Piotr Bromber</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrezesNaczelnejIzbyAptekarskiejElzbietaPiotrowskaRutkowska" role="speaker">
+        <persName>Prezes Naczelnej Izby Aptekarskiej Elżbieta Piotrowska-Rutkowska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera" role="speaker">
+        <persName>Przewodnicząca Beata Małecka-Libera</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorAgnieszkaGorgonKomor" role="speaker">
+        <persName>Senator Agnieszka Gorgoń-Komor</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorAlicjaChybicka" role="speaker">
+        <persName>Senator Alicja Chybicka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorDorotaCzudowska" role="speaker">
+        <persName>Senator Dorota Czudowska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorWojciechKonieczny" role="speaker">
+        <persName>Senator Wojciech Konieczny</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="StarszySekretarzwDzialeKomisjiSenackichwBiurzePracSenackichwKancelariiSenatuJoannaWieclawska" role="speaker">
+        <persName>Starszy Sekretarz w Dziale Komisji Senackich w Biurze Prac Senackich w Kancelarii Senatu Joanna Więcławska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="StarszySpecjalistawDzialeKoordynacjiPracSenackichwBiurzePracSenackichwKancelariiSenatuKatarzynaLubas" role="speaker">
+        <persName>Starszy Specjalista w Dziale Koordynacji Prac Senackich w Biurze Prac Senackich w Kancelarii Senatu Katarzyna Lubaś</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="Z" role="committee">
+        <orgName>Komisja Zdrowia</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/senat/komisje/z/201923-snt-zxxxx-00092-01/text_structure.xml b/2019-2023/senat/komisje/z/201923-snt-zxxxx-00092-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..4106188
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/senat/komisje/z/201923-snt-zxxxx-00092-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,576 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Początek posiedzenia o godzinie 8 minut 30</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">Posiedzeniu przewodniczy przewodnicząca Beata Małecka-Libera</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Rozpoczynamy pracę senackiej Komisji Zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Jako pierwszy punkt porządku obrad mamy: rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy – Prawo farmaceutyczne oraz ustawy o zawodzie farmaceuty. To druk senacki nr 708.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Witam wszystkie osoby, które są dzisiaj na naszym posiedzeniu, posiedzeniu Komisji Zdrowia, zarówno obecne tutaj, w budynku Senatu, jak i uczestniczące on line. Witam przede wszystkim panie i panów senatorów, a także wszystkie osoby, które są zainteresowane przedmiotową sprawą i które również są obecne. Witam wszystkie osoby zainteresowane tym tematem.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Ustawa, którą dzisiaj będziemy rozpatrywać, jest wynikiem przedłożenia poselskiego, projektu, który został przyjęty przez Sejm.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Poproszę w pierwszej kolejności o stanowisko rządu do tego projektu.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Proszę bardzo, Panie Ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Witam również pana ministra z pracownikami, witam prezesów samorządów medycznych, wszystkie osoby, które są dzisiaj z nami.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMilkowski">Dziękuję bardzo serdecznie.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMilkowski">Pani Przewodnicząca!</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMilkowski">To jest krótki projekt przedstawiony przez posła Śmiszka, projekt, który rozszerzał ochronę prawną dla farmaceutów. I ten bardzo krótki projekt został na początku oceniony przez rząd negatywnie, ale z opcją, że jest możliwość poprawy. Usiedliśmy więc z sejmową Komisją Zdrowia i dodaliśmy odpowiednie uprawnienia dla techników farmaceutycznych, którzy również realizują zadania w aptece i również mogą narażać się na ataki z różnych stron. W związku z tym ta ustawa została poprawiona w taki sposób, że dodatkowo zmienia identyczne zapisy dla technika farmaceutycznego, który realizuje zadania związane z wykonywaniem swojego zawodu, wydawaniem produktów leczniczych lub wyrobów medycznych podczas bezpośredniego kontaktu z pacjentem. I teraz zawód farmaceuty – chodzi o korzystanie z tych praw podczas sprawowania opieki farmaceutycznej, jak również dodatkowo udzielania usług farmaceutycznych, które są skonkretyzowane w pktach 1, 3, 4 i 6, czyli to są punkty dotyczące farmaceuty realizującego zadania w aptece ogólnodostępnej lub w punkcie aptecznym. Tak że rząd tę ustawę popiera.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMilkowski">Od razu chciałbym się odnieść do przedstawionej poprawki. Wydaje nam się, że merytorycznie ona jest niezasadna; będziemy o tym rozmawiali. W przypadku zawodu technika farmaceutycznego mamy kolizję przepisów, bo ta zmiana byłaby szersza, niż jest aktualnie w prawie farmaceutycznym. Mówimy tutaj o art. 91 – Prawo farmaceutyczne, które mówi o wydawaniu leków, środków farmaceutycznych, z wyłączeniem leków silnie działających. W związku z tym w jednym punkcie byśmy mówili, że technik farmaceutyczny nie może wydawać leków silnie działających, a w kolejnym – to art. 91a – że korzysta z ochrony przy wydawaniu wszystkich produktów, które ma. Tak że takie jest nasze stanowisko. Ale ogólnie jest pozytywnie. Dziękuję bardzo serdecznie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Tak jak pan sam powiedział, ta ustawa jest bardzo krótka, właściwie to jest 1 istotny artykuł, jednak okazuje się, że wzbudzała dosyć duże zainteresowanie w Sejmie; poza tym wasze stanowisko, stanowisko Ministerstwa Zdrowia się zmieniało. Również my będziemy pytać o pewne kwestie – nie dlatego, że jesteśmy przeciwni ochronie zawodu farmaceuty i rzeczywiście pewnej ochronie nienaruszalności dóbr w czasie wykonywania czynności zawodowych, tylko chodzi nam o doprecyzowanie pewnych kwestii. Pan poruszył teraz kwestię poprawki. No to poproszę może najpierw panią mecenas, która przedstawi opinię prawną, jaką przygotowała.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuBozenaLangner">Dzień dobry państwu.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuBozenaLangner">Mnie chodzi o zakres uprawnień technika farmaceutycznego w stosunku do zakresu uprawnień farmaceuty. Skoro farmaceuta może mieć ochronę jak funkcjonariusz publiczny podczas sporządzania… Powiem krótko, żeby może nie przedłużać: technik farmaceutyczny miałby większą ochronę, jeśli chodzi o jej zakres, niż farmaceuta. Na to tylko zwróciłam uwagę. Nie bardzo wydawało mi się celowe przyznawanie tej ochrony generalnie przy sporządzaniu i wytwarzaniu produktów leczniczych i leków, ponieważ to ma miejsce w takiej sytuacji, w której chyba nie ma takiego zagrożenia jak w przypadkach, o których jest mowa w art. 222, 223 i 226 kodeksu karnego. Wydaje mi się, że tutaj nie ma niebezpieczeństwa związanego z obecnością osoby trzeciej, która mogłaby dokonać czynnej napaści na osobę technika. Jeśli chodzi o to, co pani…</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Czyli jakie jest pani stanowisko, Pani Mecenas?</u>
+          <u xml:id="u-5.3" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuBozenaLangner">Stanowisko moje jest takie: skoro jest art. 91, który przewiduje zakres tego, co wolno technikowi farmaceutycznemu, a art. 91a stanowi o ochronie jak dla funkcjonariusza publicznego, to nie wydaje mi się, żeby art. 91a wyłączał to, co zakreśla art. 91. Można by ewentualnie skorygować tę poprawkę w dodawanych wyrazach dotyczących czynności polegających na wydawaniu produktów leczniczych lub wyrobów medycznych, o których mowa w art. 91 ust. 1. I wtedy jeszcze raz byłoby odwołanie do tego zastrzeżenia, czyli do tego, że technikowi co do zasady wolno wydawać produkty lecznicze oprócz tych, które są silnie działające. To tyle z mojej strony. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Ale rozumiem, że w pani opinii ochrona dla technika obejmuje w całości wszystkie czynności, które zgodnie ze swoim zakresem obowiązków wykonuje, tak?</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuBozenaLangner">Tak. Wydaje mi się…</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#komentarz">Brak nagrania</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Panie Ministrze, mam pytanie w tej kwestii… Czy pan minister mnie słucha? Tak. To ja się cieszę. Panie Ministrze, pytanie pierwsze jest takie. Chodzi nam o ochronę pracownika. Wiemy, że zakres czynności farmaceuty poprzez różne zmiany ustawowe uległ w ostatnim czasie zwiększeniu. Rozumiem, że istnieje jakieś realne zagrożenie, które się pojawiło, być może były jakieś wydarzenia, które wpłynęły na taką decyzję, że 1 poseł wnosi taki projekt ustawy. Wszyscy mówimy: tak, jest w tym racja. Chciałabym, żeby pan minister powiedział, jakie rzeczywiście argumenty przemawiały za tym, żeby rząd zmienił zdanie w tej kwestii i poparł tę ustawę. I czy państwo zastanawialiście się nad taką kwestią, że być może także inne zawody medyczne będą po przyjęciu tej ustawy wnosiły do Sejmu prośby o takie zmiany i regulacje? Czy były takie rozmowy? Czy państwo możecie odpowiedzieć, jakie jest wasze stanowisko w tej kwestii?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMilkowski">Dziękuję serdecznie.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMilkowski">Główna zmiana stanowiska rządu, która nastąpiła po opinii rządu, po przedstawieniu projektu poselskiego, wynikała z tego… W projekcie było dookreślone, że farmaceuta de facto staje się funkcjonariuszem publicznym i korzysta z ochrony takiej jak ta dla funkcjonariusza publicznego. Należałoby wówczas zmienić kodeks karny i dopisać w tym zakresie – obok prezydenta, posłów, senatorów – również farmaceutów, co nie jest logiczne i racjonalne. W związku z tym zmieniliśmy te przepisy na wzór tego, co jest również w ustawach związanych z innymi zawodami medycznymi, i dodaliśmy propozycję obejmującą właśnie jeszcze technika farmaceutycznego, który realizuje w tym zakresie… No, ma podobny zakres obowiązków jak farmaceuta, czyli jest to głównie wydawanie produktów leczniczych. I dlatego stanowisko się zmieniło. To są te główne… Lekarze i pielęgniarki już wcześniej mieli takie uprawnienia, taką ochronę. Teraz jest to incydentalna zmiana związana z tym, że pojawiły się przypadki, nie wiadomo dokładnie, czym powodowane, w czasie… No, w okresie pandemii COVID było kilka przypadków napaści na farmaceutów. Po przeanalizowaniu tego uznaliśmy, że przepisy w zakresie tej ochrony mogą być rozszerzone również na farmaceutów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Czy jeszcze ktoś chciałby zabrać głos?</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Bardzo proszę, Pani Prezes.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PrezesNaczelnejIzbyAptekarskiejElzbietaPiotrowskaRutkowska">Witam państwa. Elżbieta Piotrowska-Rutkowska, prezes Naczelnej Rady Aptekarskiej.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PrezesNaczelnejIzbyAptekarskiejElzbietaPiotrowskaRutkowska">Dziękuję pani przewodniczącej za udzielenie mi głosu.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#PrezesNaczelnejIzbyAptekarskiejElzbietaPiotrowskaRutkowska">Szanowna Pani Przewodnicząca! Szanowne Panie Senator i Panowie Senatorowie!</u>
+          <u xml:id="u-10.3" who="#PrezesNaczelnejIzbyAptekarskiejElzbietaPiotrowskaRutkowska">My prosiliśmy o taką ochronę prawną, jaka przynależy się pracownikowi będącemu funkcjonariuszem publicznym ze względu na to, że od bardzo długiego okresu czasu spotykamy się w aptekach – my, farmaceuci – z atakami agresji ze strony pacjentów. I nie jest to tylko agresja na tle rabunkowym. Ta agresja zwiększyła się i były faktycznie przypadki pobić, dotkliwych pobić farmaceutów w związku z wykonywaniem czynności związanych z opieką farmaceutyczną w okresie pandemii, czyli wykonywaniem szczepień czy wymazów w kierunku COVID-19. Spotykaliśmy się z pacjentami, którzy nie akceptowali ograniczeń epidemicznych, a wynikiem nieakceptacji tych ograniczeń były właśnie ataki agresji skierowane w farmaceutów. W związku z tym my bardzo prosimy o procedowanie ustawy, która wzmocni ochronę farmaceuty podczas wykonywania czynności zawodowych w aptece. My oprócz wykonywania czynności zawodowych takich jak świadczenie opieki farmaceutycznej, testów w kierunku COVID-19 czy, co być może dojdzie w najbliższym czasie, innych testów diagnostycznych, również wydajemy produkty lecznicze. I spodziewamy się, my, farmaceuci, że będziemy chronieni w taki sam sposób jak inni pracownicy ochrony zdrowia, tak jak lekarze i pielęgniarki. Bardzo byśmy prosili o procedowanie tej ustawy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Pani Prezes, czy mogłaby pani się odnieść też do tej kwestii techników farmaceutycznych? Jakie jest pani zdanie i doświadczenie w tej kwestii? Bo ministerstwo jest jednak negatywnie nastawione do tej poprawki. Proszę o opinię.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PrezesNaczelnejIzbyAptekarskiejElzbietaPiotrowskaRutkowska">Czynności zawodowe technika farmaceutycznego w aptece faktycznie nie są tożsame z czynnościami zawodowymi farmaceuty. Farmaceuta oprócz wydawania produktów świadczy usługi opieki farmaceutycznej i jeszcze inne usługi farmaceutyczne. Czynności technika farmaceutycznego w aptece są ograniczone do wydawania leków, sporządzania i analizy. W związku z tym jak gdyby rozumiem intencje Ministerstwa Zdrowia. Ono martwi się czy bierze pod uwagę pracowników fachowych aptek, czyli techników farmaceutycznych, którzy też bezpośrednio biorą udział w procesie wydawania produktów leczniczych, a wtedy też mogą spodziewać się ataków ze strony pacjentów. Jednak technik farmaceutyczny nie wykonuje czynności bezpośrednich dla pacjenta takich jak właśnie wykonywanie testów diagnostycznych czy szczepień przeciwko COVID-19 czy grypie. To są zupełnie inne czynności zawodowe. Są to czynności oczywiście potrzebne w aptece, ale technik farmaceutyczny nie ma pod tym względem bezpośredniego kontaktu z pacjentem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Czy jeszcze ktoś chce zabrać głos? Nie.</u>
+          <u xml:id="u-13.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">W takim razie przystępujemy do procedowania.</u>
+          <u xml:id="u-13.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Ja tej poprawki na razie, Pani Mecenas, nie przejmuję. Zobaczymy, co ewentualnie się wydarzy.</u>
+          <u xml:id="u-13.4" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto z państwa jest za przyjęciem przedłożonego projektu bez poprawek? Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-13.5" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-13.6" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-13.7" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">8 głosów za, jednogłośnie.</u>
+          <u xml:id="u-13.8" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">W takim razie projekt został przyjęty.</u>
+          <u xml:id="u-13.9" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Sprawozdawcą będę ja, będę sprawozdawała to na posiedzeniu.</u>
+          <u xml:id="u-13.10" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">W takim razie tę część zamykamy.</u>
+          <u xml:id="u-13.11" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Ogłaszam 5 minut przerwy. Za chwilę będziemy procedowali kolejną ustawę, tę związaną z wynagrodzeniami.</u>
+          <u xml:id="u-13.12" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">5 minut przerwy.</u>
+          <u xml:id="u-13.13" who="#komentarz">Przerwa w obradach</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dzień dobry.</u>
+          <u xml:id="u-14.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Rozpoczynamy obrady nad drugim punktem posiedzenia Komisji Zdrowia. W porządku obrad mamy tu rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych oraz niektórych innych ustaw. To druk senacki nr 725.</u>
+          <u xml:id="u-14.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Witam wszystkie osoby, które są zainteresowane tą tematyką i które są z nami dzisiaj na sali w czasie posiedzenia Komisji Zdrowia. Witam również pana marszałka, który też jest członkiem naszej komisji. Witam…</u>
+          <u xml:id="u-14.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Pan minister jest?</u>
+          <u xml:id="u-14.4" who="#Gloszsali">Jest.</u>
+          <u xml:id="u-14.5" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">A, jest pan minister. Dzień dobry, Panie Ministrze, witam pana z pracownikami. Witam przedstawicieli zawodów medycznych.</u>
+          <u xml:id="u-14.6" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">W takim razie rozpoczynamy procedowanie.</u>
+          <u xml:id="u-14.7" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Bardzo proszę, Panie Ministrze, o przedstawienie stanowiska rządowego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Pani Przewodnicząca! Panie i Panowie Senatorowie! Panie Marszałku! Zaproszeni Goście!</u>
+          <u xml:id="u-15.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Ustawą, która dzisiaj będzie przedmiotem obrad senackiej Komisji Zdrowia, doceniamy zaangażowanie, doświadczenie i wykształcenie, umiejętności i kompetencje osób wykonujących zawody medyczne i osób zaangażowanych w udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej. Przypomnę, że w zależności od grup podwyżki będą w przedziale od 17% do 41%. Średnie najniższe wynagrodzenie zasadnicze wzrośnie o 30%.</u>
+          <u xml:id="u-15.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Dyskutując szerzej na kanwie tejże ustawy o kompetencjach i umiejętnościach zawodów medycznych, staramy się zmienić percepcję. My staramy się przejść od narracji, że wydatkujemy na coś, do narracji takiej, że inwestujemy w coś. Inwestujemy w kapitał ludzki, dbamy o kapitał ludzki. I proponujemy szerszą dyskusję. Nie mówimy: nie, bo nie. Proponujmy szerszą dyskusję. A mianowicie z jednej strony proponujemy wzrost wynagrodzeń o 7,2 miliarda, a z drugiej strony wzmacniamy kompetencje i umiejętności poprzez zmianę ustaw, poprzez wprowadzenie nowych ustaw, proponujemy nowe projekty ustaw lub też zmianę rozporządzeń. Czyli z jednej strony – wynagrodzenie minimalne, z drugiej strony – kompetencje i umiejętności. Proponujemy, tak jak powiedziałem, inne podejście. Pokazujemy perspektywę dla osób już pracujących, ale pokazujemy też perspektywę dla osób, które chcą studiować na kierunkach medycznych. Istotnym elementem tego podejścia jest właśnie ta jakby interdyscyplinarność – wynagrodzenie, kompetencje, umiejętności. Bardzo ważnym, istotnym, godnym podkreślenia jest to, iż te zaproponowane rozwiązania zostały przyjęte tylko z 1 głosem sprzeciwu w Sejmie. Jest to kapitał. Pytaniem otwartym oczywiście pozostaje, w jaki sposób ten kapitał zostanie spożytkowany.</u>
+          <u xml:id="u-15.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Proszę o przyjęcie tejże ustawy w takiej formie, w jakiej przyjął ją Sejm. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-16.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Proszę o opinię pana mecenasa.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuMaciejTelec">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-17.1" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuMaciejTelec">Ja chciałbym zwrócić uwagę państwa na 3 kwestie o charakterze legislacyjnym, doprecyzowującym.</u>
+          <u xml:id="u-17.2" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuMaciejTelec">Pierwsza dotyczy art. 3 ust. 1a dodawanego do ustawy o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia. Ten przepis stanowi, że do wynagrodzeń zasadniczych lekarzy stażystów i rezydentów nie stosuje się warunków określonych w ust. 1. Z kolei ust. 1 stanowi, że podmiot leczniczy dokonuje podwyższenia wynagrodzenia zasadniczego pracownika wykonującego zawód medyczny lub niemedyczny, ustalonego jako iloczyn współczynnika pracy określonego w załączniku do ustawy do wysokości nie niższej niż najniższe wynagrodzenie zasadnicze. I dopiero potem następują warunki. Pojawia się więc pytanie: czy do tych 2 grup zawodowych nie stosuje się tylko tych warunków, a stosuje się zasadniczą część przepisu, czy w ogóle nie stosuje się całego tego ustępu? Ponieważ jakby mechanizm ustalania wynagrodzenia dla rezydentów i stażystów będzie określony w rozporządzeniu, wydaje się, że cały mechanizm powinien został wyłączony.</u>
+          <u xml:id="u-17.3" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuMaciejTelec">Uwaga druga dotyczy art. 31ha ust. 1 i art. 31n ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych. Chodzi o kompetencje prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji, które w tych 2 przepisach są różnie określone. Chodzi o to, w jakim zakresie prezes agencji ma działać po otrzymaniu zlecenia, a w jakim zakresie samodzielnie. Wydaje się, że te przepisy wymagają uściślenia, tak żeby one były identyczne.</u>
+          <u xml:id="u-17.4" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuMaciejTelec">Ostatnia uwaga dotyczy art. 5a ustawy o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego w kontekście przepisu przejściowego, który reguluje kwestie intertemporalne. Art. 5a stanowi, że od dnia 1 lipca w umowie o pracę pracowników wykonujących zawód medyczny i pracowników niemedycznych wskazuje się, do której grupy zawodowej określonej w załączniku do ustawy jest zaliczone zajmowane przez pracownika stanowisko. Z kolei przepis przejściowy mówi, że strony umowy o pracę dostosują umowy pracę pracowników wykonujących zawód medyczny i niemedyczny w terminie 6 miesięcy od dnia wejścia w życie ustawy. Czyli przepis przejściowy mówi o tym – wbrew temu, co stanowi przepis materialny – że wszystkie umowy o pracę muszą być w ten sposób zmienione. Z przepisu materialnego wynika, że dotyczy to umów zawartych po dniu 1 lipca. Przepis przejściowy powinien więc dotyczyć tylko okresu między 1 lipca a wejściem w życie ustawy. I może się zdarzyć, że ta ustawa wejdzie w życie po 1 lipca, ponieważ Sejm się tym zajmie chyba ok. 20 czerwca, a potem jeszcze jest czas dla prezydenta. Tak więc tutaj są propozycje alternatywne, w zależności od tego, jaka była intencja ustawodawcy.</u>
+          <u xml:id="u-17.5" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuMaciejTelec">A, chciałbym jeszcze taką uwagę poczynić, jeżeli chodzi o tę ostatnią kwestię. Otóż są poprawki państwa senatorów, które zmierzają w ogóle do wykreślenia tych przepisów zobowiązujących pracodawców do umieszczenia w umowach o pracę tych informacji o grupie zawodowej pracownika. Tak więc prosiłbym o nieprzyjmowanie na razie tej poprawki, bo ona się wyklucza z tamtą poprawką, dalej idącą. I jeżeli przeszłaby w komisji poprawka usuwająca w ogóle ten mechanizm, na podstawie którego pracodawcy mieliby umieszczać w umowie o pracę informacje o grupie zawodowej, do której zaliczono pracownika, to wtedy te poprawki legislacyjne byłyby bezprzedmiotowe. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-18.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Proszę, Pani Ministrze, o odniesienie się do tych kwestii.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Jeżeli chodzi o pierwszą propozycję poprawki, to nie stosujemy tylko warunków. Co do tej drugiej – przyjmujemy ją jako doprecyzowującą. Jeżeli chodzi o trzecią propozycję poprawki, to opiniujemy ją negatywnie.</u>
+          <u xml:id="u-19.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">A coś więcej pan minister może powiedzieć? Czy tylko „tak” i „nie”?</u>
+          <u xml:id="u-19.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Pani Przewodnicząca, tak jak powiedziałem… Jeżeli chodzi o pierwszą uwagę, to myślę, że moja wypowiedź jest wyczerpująca. Jeżeli chodzi o drugą, to tak jak powiedziałem, dostrzegamy tutaj potrzebę doprecyzowania tych przepisów. A jeżeli chodzi o trzecią propozycję, tj. jeżeli chodzi o ten… Bo tutaj propozycja poprawki dotyczyła art. 5a, tak, Panie Mecenasie?</u>
+          <u xml:id="u-19.3" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuMaciejTelec">Przepisu przejściowego. To są alternatywne poprawki.</u>
+          <u xml:id="u-19.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Jeżeli chodzi o przepis art. 5a, to może pokażę pewien zarys tego, jak powstał ten artykuł. Przypomnę tylko, że procedowana ustawa to też jest ustawa, która podlegała szerszym konsultacjom. Dyskutowaliśmy o tym w zespole trójstronnym i przyjęliśmy wspólne stanowisko, ustawa była też szeroko konsultowana w przestrzeni publicznej. I ten art. 5a to jest artykuł, który stanowi jakby wspólny mianownik pewnej percepcji zarówno strony społecznej i pracodawców, jak i Ministerstwa Zdrowia. Stąd też proponujemy, żeby ten art. 5a pozostał w takiej formule, jaka została przyjęta przez Sejm. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-20.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Panie Ministrze, ja pana dopytuję nie dlatego, że jestem akurat nadzwyczajnie zainteresowana sposobem przekazu przez pana tych odpowiedzi, tylko dopytuję dlatego, że w związku z dyskusjami w naszym kręgu tutaj, w Senacie… No, jednak chcielibyśmy wiedzieć, jaki kierunek myślenia państwo mieliście podczas procedowania tejże ustawy, aby w jakiś inny, dodatkowy sposób poprzez nasze zgłoszone uwagi i poprawki ewentualnie doprecyzowywać czy też poprawiać zapisane obecnie artykuły. Tak więc myślę, że to nie jest nic nadzwyczajnego, że ja dopytuję, co pan miał na myśli. Jeżeli pan mówi „tak” czy „nie”… No, możemy też w ten sposób rozmawiać, ale wydaje mi się, że to nie jest dialog, który powinien być prowadzony tutaj, w komisji. To po pierwsze.</u>
+          <u xml:id="u-20.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Pani Przewodnicząca…</u>
+          <u xml:id="u-20.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Na razie nie ma pan głosu, Panie Ministrze, na razie mówię ja.</u>
+          <u xml:id="u-20.4" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Po drugie, ja wiem, że zebrała się komisja trójstronna i były uzgodnienia, w tym także z podmiotami prywatnymi. Do nas te wszystkie informacje, Panie Ministrze, także dopływają. Tylko problem jest taki, że komisja trójstronna zebrała się jakiś czas temu, a obecna sytuacja na rynku wraz galopującą inflacją zdecydowanie zmienia sytuację pracowników. Ta więc pytanie nie jest bezzasadne, ponieważ sytuacja rynkowa jest dynamiczna i uzgodnienia, które były dokonane w komisji trójstronnej jakiś czas temu, być może w tej chwili są już mało satysfakcjonujące.</u>
+          <u xml:id="u-20.5" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Trzecia kwestia to jest konkretne pytanie, które kieruję do pana ministra. Jest ono takie… Chciałabym poznać konkretne źródło finansowania i sposób przekazania tych pieniędzy. Czy to będą pieniądze przeznaczone personalnie na każdą osobę po PESEL, czy będzie zmiana wyceny świadczeń medycznych?</u>
+          <u xml:id="u-20.6" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Pani Przewodnicząca, ja w swojej wypowiedzi w żadnej sposób nie odniosłem się do kwestii możliwości zadawania pytań. Jako naturalną postrzegam kwestię prowadzenia dyskusji poprzez doprecyzowanie zarówno pytań, jak i odpowiedzi.</u>
+          <u xml:id="u-21.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Jeżeli chodzi o kwestię waloryzacji, to przypomnę, że w samą ustawę jest już wbudowany mechanizm waloryzacji, który odnosi się właśnie do sytuacji, m.in. sytuacji makroekonomicznej. Jeżeli chodzi o nakłady, to odsyłam do oceny skutków regulacji, gdzie jest wprost powiedziane, że na wzrost tych wynagrodzeń minimalnych przeznaczamy dodatkową kwotę 7,2 miliarda zł. Co do kwestii sposobu dystrybucji, podziału tych środków powiem, że w ocenie skutków regulacji jest też zapis, który mówi o tym sposobie. Przywołujemy tam doświadczenia z lat poprzednich, ale też jest napisane wprost, że jednocześnie doprecyzowujemy kompetencje prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji. I to znajduje odzwierciedlenie właśnie poprzez zapisy w ustawie. Chodzi m.in. o ten zapis, o którym wspomniał pan mecenas, zapis, który doprecyzowuje te kompetencje. Tak że zarówno kwestia związana z waloryzacją… Tak jak powiedziałem, ten mechanizm jest już wbudowany w ustawę – kwota 7,2 miliarda zł jest określona i jest wprost zapisane, że to są środki dodatkowe – i kwestia dystrybucji również, aczkolwiek, jak mówimy w przestrzeni publicznej, rozmawiając na ten temat z interesariuszami, ostatecznie ta formuła dystrybucji oczywiście zostanie jeszcze ostatecznie ustalona na kanwie tej dyskusji. Proponujemy pewne rozwiązanie, proponujemy pewien punkt odniesienia. Będziemy bazowali na doświadczeniach, które już mamy, a poza tym wchodzimy również w dyskusję m.in. z dyrektorami szpitali, ale nie tylko z nimi. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Panie Ministrze, OSR każdy z nas czytał, przygotowując się do dzisiejszego posiedzenia komisji. Moje pytanie więc było naprawdę zasadne, ponieważ te 7 miliardów dodatkowych, jak pan powiedział, pieniędzy, rozumiem, że będzie przekierowane z budżetu do Narodowego Funduszu Zdrowia. Co do dystrybucji – sam w tej chwili powiedział, że formuła nie jest jeszcze ustalona. To są dokładnie pana słowa, Panie Ministrze. Ja pytam o źródło. Skąd państwo przesuwacie te pieniądze? Chodzi o źródło finansowania, źródło tych dodatkowych pieniędzy.</u>
+          <u xml:id="u-22.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">I druga kwestia. W OSR jest symulacja dotycząca podmiotów, które mają kontrakty z Narodowym Funduszem Zdrowia. Czy w tych 7 miliardach są także podmioty prywatne? To chciałabym wiedzieć.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Pani Przewodnicząca, środki, którymi dysponujemy, to są środki w ramach 7% PKB na ochronę zdrowia. To są zarówno środki budżetowe, jak i środki będące w dyspozycji Narodowego Funduszu Zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-23.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Co do kwestii… Nie przesądzę, jeżeli chodzi o kwestię dystrybucji. Tak jak powiedziałem, pewne propozycje zawarliśmy już w ocenie skutków regulacji, ale mówimy też, że bierzemy udział w dyskusjach i wsłuchujemy się w inne opinie, również w te opinie, które pani przewodnicząca prezentuje. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-24.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">To już ostatnie moje zdanie, Panie Ministrze, ale chcę to mocno wyartykułować. Zrozumiałam tak, że po pierwsze, dodatkowe 7 miliardów jest w ramach 7% przeznaczonych na ochronę zdrowia. Po drugie, ustawa, którą mamy przyjąć, nie precyzuje sposobu dystrybucji. Tak więc my nie wiemy tak naprawdę, w jaki sposób te środki zostaną przekazane na wynagrodzenia pracowników. I po trzecie, w tej ocenie skutków regulacji nie może być i nie ma podmiotów prywatnych z tego względu, że jeżeli dystrybucja będzie odbywała się przez Narodowy Fundusz Zdrowia, podmioty prywatne, które nie mają kontraktów, nie będę mogły z tego źródła skorzystać. Czy dobrze rozumiem?</u>
+          <u xml:id="u-24.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Pani Przewodnicząca, ale w jakim zakresie oczekuje pani…</u>
+          <u xml:id="u-24.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Ale proszę mi odpowiedzieć, jeśli chodzi o te 3 wnioski. Czy dobrze zrozumiałam?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Ale, Pani Przewodnicząca… Pani ma pełną swobodę w zadawaniu mi pytań, może pani mi dać głos czy odebrać głos, ale proszę mi zostawić pełną swobodę w konstruowaniu odpowiedzi.</u>
+          <u xml:id="u-25.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Tak jak powiedziałem, przeznaczamy na ten wzrost wynagrodzenia minimalnego 7,2 miliarda dodatkowych środków. Ustawa nigdy nie regulowała sposobu dystrybucji. Co do sposobu dystrybucji tych środków – odsyłam do zapisów oceny skutków regulacji, tam jest to wskazane. Ale my też – i myślę, że to jest zasadne – wsłuchujemy się w głos środowiska, również w ten głos, który reprezentuje pani przewodnicząca i państwo senatorowie. Przykładowy sposób dystrybucji, Pani Przewodnicząca, jest wskazany w ocenie skutków regulacji, ale nigdy nie było określany na drodze formalnoprawnej w tejże ustawie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-26.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Otwieram dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-26.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto z państwa?</u>
+          <u xml:id="u-26.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Proszę bardzo, pani senator Chybicka.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-27">
+          <u xml:id="u-27.0" who="#SenatorAlicjaChybicka">Na początek chciałabym zabrać głos w tej samej sprawie.</u>
+          <u xml:id="u-27.1" who="#SenatorAlicjaChybicka">Panie Ministrze, czy to naprawdę dodatkowe 7,2 miliarda, czy to jest w tych 7%, które tak i tak miały być? Bo to nie jest chyba do końca w porządku, jeśli faktycznie tak jest w tej ustawie. Pan mówił, powtarzał kilkakrotnie, że są to dodatkowe środki. Jakie dodatkowe? Skąd wzięte? Bo to, że narodowy fundusz miał je mieć… No, może miał je mieć na świadczenia medyczne, niekoniecznie na podwyższenie płac, tylko na polepszenie tychże świadczeń. Czy pan by jednak mógł powiedzieć, skąd te pieniądze są?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-28">
+          <u xml:id="u-28.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Pani Senator, Pani Profesor, używając sformułowania „dodatkowe”, uznajemy, że tych pieniędzy w tej chwili nie ma w podmiotach leczniczych. My dodajemy 7,2 miliarda. I te środki będą dystrybuowane do podmiotów leczniczych, by zrealizować zapisy tejże ustawy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-29">
+          <u xml:id="u-29.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-29.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto z państwa?</u>
+          <u xml:id="u-29.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Pan senator Konieczny, proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-30">
+          <u xml:id="u-30.0" who="#SenatorWojciechKonieczny">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-30.1" who="#SenatorWojciechKonieczny">Zadam to pytanie, chociaż pan minister się wymiguje tutaj od odpowiedzi. Czy te pieniądze będą przekazywane, zdaniem pana ministra…</u>
+          <u xml:id="u-30.2" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+          <u xml:id="u-30.3" who="#SenatorWojciechKonieczny">Czy te pieniądze będą przekazywane, zdaniem pana ministra, jako wzrost kontraktów, wzrost wyceny świadczeń, czy też będą przekazywane osobno, po prostu jako pieniądze na pracownika, dedykowane danemu pracownikowi według zajmowanego stanowiska itd., według tego, co jest w tabeli współczynników? Czy mógłby pan minister odpowiedzieć? Jakie jest pana zdanie? Ministerstwo Zdrowia pełni pełny nadzór nad Narodowym Funduszem Zdrowia i właściwie to Narodowy Fundusz Zdrowia będzie teraz musiał się dostosować do polecenia z ministerstwa. To jest pierwsze pytanie.</u>
+          <u xml:id="u-30.4" who="#SenatorWojciechKonieczny">Drugie moje pytanie jest takie – i tutaj zapytam jako dyrektor szpitala – jaką mam dać podwyżkę pracownikom niemedycznym i z czego ona będzie finansowana? Bo według tej ustawy wygląda na to, że prawdopodobnie powinniśmy dać podwyżkę adekwatną do tych, które dostają pracownicy medyczni, aczkolwiek nie jest to jednoznacznie wyjaśnione, tak że chciałbym, żeby pan minister to doprecyzował. Czyli jaką podwyżkę dyrektorzy mają dawać pracownikom niemedycznym według tej ustawy oraz z czego będą finansowane te podwyżki dla pracowników, jeżeli będzie wzrost wynagrodzeń? Czy to też będzie ta kwota, czy też nie? Czy szpital dostanie na to większą ilość pieniędzy, czy też np. będzie miał je sam wygospodarować? No, ale z czego?</u>
+          <u xml:id="u-30.5" who="#SenatorWojciechKonieczny">Mam też takie pytanie: jak mamy np. kwalifikować pielęgniarki do tych podwyżek w zależności od wymaganych – a nie od posiadanych – kwalifikacji? Bo np. jeżeli chodzi o oddział intensywnej terapii, to jest tam wymagana określona liczba pielęgniarek ze specjalizacją anestezjologiczną. A co, jeżeli mam ich więcej niż ta wymagana liczba? Czy mam wybrać, którym pielęgniarkom mam dać, a którym nie, czy też dostanę finansowanie na wszystkie pielęgniarki z danymi umiejętnościami? A może jedne będą finansowane z kontraktu, a drugie nie, czyli szpital ma się bardziej zadłużyć, żeby równo im zapłacić? Przypominam o przepisach kodeksu pracy, które mówią, że na danym stanowisku konieczne jest wypłacanie takiego samego wynagrodzenia, jeżeli jest to samo stanowisko i te same kwalifikacje. Tak że chciałbym, żeby pan minister doprecyzował, co to znaczy „wymagane na danym stanowisku”. Konkretnie: jeżeli mam ich więcej, niż jest to wymagane, to czy tym, które są ponad tę wymaganą liczbę, też mam wypłacać? A jeżeli tak, to z czego? I jak mam dokonać ewentualnie wyboru, według jakich kryteriów, komu dać podwyżkę, a komu nie?</u>
+          <u xml:id="u-30.6" who="#SenatorWojciechKonieczny">Jeszcze mam jedno pytanie o to, jak pan minister… Chociaż to jest uzależnione od odpowiedzi na wcześniejsze pytania. A więc jak pan minister się zapatruje na to… Chodzi o to, że pracownicy w ciągu roku dopełniają różnych wymagań z tabeli współczynników. Czy szpital dostanie dodatkowe pieniądze, jeśli np. 20 pielęgniarek w grudniu zrobi jakiś licencjat czy magisterium? Z czego mamy finansować wzrost ich wynagrodzeń, jeżeli według kodeksu pracy oczywiście musimy wypłacać na danym stanowisku podobne wynagrodzenie? Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-31">
+          <u xml:id="u-31.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-31.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Proszę bardzo, Panie Ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-32">
+          <u xml:id="u-32.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Jeżeli chodzi o sposób dystrybucji, to pytanie o to padło już tutaj dwukrotnie, i moja odpowiedź jest analogiczna, czyli odsyłam tutaj do zapisów oceny skutków regulacji.</u>
+          <u xml:id="u-32.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Co do dyskusji w kwestii wymaganych i posiadanych kwalifikacji… Pan senator jest też dyrektorem szpitala. To kierownik jednostki, dyrektor, prezes szpitala określa wymagania na stanowiskach. Oczywiście ta dyskusja się toczy nie tylko na kanwie tejże ustawy, ma szerszy zakres. My w kontakcie, w relacji ze środowiskiem zaproponowaliśmy inne rozwiązanie i pójdziemy w kierunku zmiany rozporządzenia ministra zdrowia w sprawie kwalifikacji wymaganych od pracowników. Zacytuję, o jaki akt prawny chodzi: rozporządzenie ministra zdrowia w sprawie kwalifikacji wymaganych od pracowników na poszczególnych rodzajach stanowisk pracy w podmiotach leczniczych niebędących przedsiębiorcami. Ale oczywiście i tak ostateczna decyzja dotycząca określenia, jakie kompetencje są wymagane, to w mojej ocenie jest kompetencja dyrektora, prezesa szpitala.</u>
+          <u xml:id="u-32.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Tak że reasumując, powiem, że w kwestiach związanych z przekazywaniem środków odsyłam do zapisów w ocenie skutków regulacji, a w kwestii wymaganych i posiadanych kwalifikacji jest to, tak jak powiedziałem, przede wszystkim kompetencja kierownika jednostki, dyrektora, prezesa. Ale wychodząc naprzeciw pewnym wątpliwościom i dyskusjom z zawodami medycznymi, zadeklarowaliśmy też prace nad zmianą wspomnianego przeze mnie rozporządzenia. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-33">
+          <u xml:id="u-33.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Panie Ministrze…</u>
+          <u xml:id="u-33.1" who="#SenatorWojciechKonieczny">Przepraszam bardzo, jeszcze pracownicy niemedyczni. Nie otrzymałem odpowiedzi…</u>
+          <u xml:id="u-33.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Przepraszam…</u>
+          <u xml:id="u-33.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">…tylko że ta deklaracja nie jest dla nas wiążąca, bo to, że państwo rozpoczęliście pracę nad rozporządzeniem, nie znaczy, że ono ujrzy światło dzienne. Tak więc proszę nas nie odsyłać do aktów, których nie ma.</u>
+          <u xml:id="u-33.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Nie odpowiedziałem na jedno pytanie, więc…</u>
+          <u xml:id="u-33.5" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Proszę bardzo, panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-33.6" who="#SenatorWojciechKonieczny">Dziękuję bardzo. Chodzi o tych pracowników…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-34">
+          <u xml:id="u-34.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Pani Przewodnicząca! Szanowni Państwo!</u>
+          <u xml:id="u-34.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Pani Przewodnicząca, ja nie odsyłam do aktów, które nie istnieją, nie funkcjonują. Zacytowałem rozporządzanie, które już obowiązuje, a tam ten taryfikator jest już zdefiniowany, określony. Powiedziałem tylko, że szukając innego podejścia, innego sposobu, dyskutujemy ze środowiskiem. I uznaliśmy wspólnie z tym środowiskiem, że doprecyzujemy te wątpliwości, które pojawiają się w tej przestrzeni, przepracujemy wspólnie ten temat, a ewentualne zmiany znajdą odzwierciedlenie właśnie w tym rozporządzeniu.</u>
+          <u xml:id="u-34.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Panie Senatorze, ustawa w swej istocie dotyczy pracowników medycznych i niemedycznych tzw. działalności podstawowej, czyli uczestniczących w procesie udzielenia świadczeń opieki zdrowotnej. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-35">
+          <u xml:id="u-35.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-35.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto jeszcze z państwa?</u>
+          <u xml:id="u-35.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Proszę bardzo, Pani Senator.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-36">
+          <u xml:id="u-36.0" who="#SenatorDorotaCzudowska">Dziękuję, Pani Przewodnicząca.</u>
+          <u xml:id="u-36.1" who="#SenatorDorotaCzudowska">Panie Ministrze, czy pan może dysponuje tutaj danymi? Bo ja mam to, ale w archiwum. Czy te współczynniki… Jak one w poprzedniej ustawie się kształtowały? Tak po kolei. Ile dla lekarza specjalisty… itd. Teraz jest 1,45, a ile było? Czy ma pan teraz takie dane? Bo jeśli nie, to…</u>
+          <u xml:id="u-36.2" who="#komentarz">Wypowiedzi w tle nagrania</u>
+          <u xml:id="u-36.3" who="#SenatorDorotaCzudowska">Te poprzednie. Czyli chodzi o to, jak było. Te poprzednie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-37">
+          <u xml:id="u-37.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Jeżeli mógłbym prosić panią przewodniczącą o udzielenie głosu panu dyrektorowi Departamentu Dialogu Społecznego… On jak gdyby zacytuje te współczynniki, które obowiązują dzisiaj. Chciałbym też… Jeżeli można, to chciałbym jeszcze tylko dodać to, co powiedziałem w moim wcześniejszym wystąpieniu, że te współczynniki rosną w przedziale od 17% do 41% i średni wzrost wynagrodzenia minimalnego to jest 30%. Ale jeżeli pani przewodnicząca, pozwoli oddać głos dyrektorowi, to on poda te wskaźniki, które wcześniej obowiązywały.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-38">
+          <u xml:id="u-38.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Proszę bardzo, Panie Dyrektorze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-39">
+          <u xml:id="u-39.0" who="#DyrektorDepartamentuDialoguSpolecznegowMinisterstwieZdrowiaJakubBydlon">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-39.1" who="#DyrektorDepartamentuDialoguSpolecznegowMinisterstwieZdrowiaJakubBydlon">Szanowni Państwo, jeżeli chodzi o te współczynniki, to dotychczas, jeżeli chodzi o lekarza specjalistę, było to 1,31, czyli to była kwota 6 tysięcy 769 zł 39 gr. Obecnie proponujemy, żeby od lipca było to 1,45 miesięcznego wynagrodzenia w gospodarce narodowej, czyli 8 tysięcy 210 zł. Oznacza to wzrost o 1 tysiąc 441 zł.</u>
+          <u xml:id="u-39.2" who="#DyrektorDepartamentuDialoguSpolecznegowMinisterstwieZdrowiaJakubBydlon">W przypadku lekarza z pierwszym stopniem specjalizacji dotychczas był to współczynnik 1,2, co dawało 6 tysięcy 200 zł 96 gr. Teraz to będzie też 1,45, ponieważ zgodnie ze stanowiskiem wyrażanym zarówno przez OZZL, jak i przez samorząd lekarski, było tutaj dążenie do tego, żeby był wprowadzony jeden współczynnik pracy dla lekarzy ze specjalizacją, a nie osobne współczynniki dla lekarzy specjalistów i lekarzy specjalistów z jedynką. I dlatego to zrównujemy. To powoduje, że lekarz z pierwszym stopniem specjalizacji zarobi od lipca co najmniej 8 tysięcy 210 zł 67 gr, czyli następuje wzrost tego najniższego wynagrodzenia o 2 tysiące 9 zł.</u>
+          <u xml:id="u-39.3" who="#DyrektorDepartamentuDialoguSpolecznegowMinisterstwieZdrowiaJakubBydlon">W przypadku grupy drugiej, czyli osób, które wykonują zawód medyczny i posiadają wykształcenie na poziomie wyższym magisterskim i specjalizację, to dotychczas był współczynnik pracy 1,06. Obecnie proponujemy 1,29, czyli z kwoty 5 tysięcy 477 zł 52 gr przechodzimy na kwotę 7 tysięcy 304 zł 66 gr. To jest wzrost o przeszło 1 tysiąc 827 zł.</u>
+          <u xml:id="u-39.4" who="#DyrektorDepartamentuDialoguSpolecznegowMinisterstwieZdrowiaJakubBydlon">Kolejna grupa to lekarz albo lekarz dentysta bez specjalizacji. Tutaj też będą brane pod uwagę, tak jak mówił pan minister, odnosząc się do propozycji poprawki Biura Legislacyjnego, te osoby, które są na rezydenturze; tylko dla nich minister zdrowia będzie określał wysokość tego wynagrodzenia w rozporządzeniu i te wysokości wynagrodzeń nie będą podlegały dyskusji na poziomie podmiotów leczniczych. Wskaźnik to było dotychczas 1,06, czyli kwota 5 tysięcy 477 zł, a będzie to 1,19, czyli 6 tysięcy 738 zł. Jest to wzrost o 1 tysiąc 260 zł.</u>
+          <u xml:id="u-39.5" who="#DyrektorDepartamentuDialoguSpolecznegowMinisterstwieZdrowiaJakubBydlon">Lekarze stażyści mają obecnie współczynnik 0,81, czyli wynagrodzenie 4 tysiące 185 zł. Proponujemy tu wzrost na 0,95, czyli do 5 tysięcy 379 zł, to jest wzrost o blisko 1 tysiąc 200 zł.</u>
+          <u xml:id="u-39.6" who="#DyrektorDepartamentuDialoguSpolecznegowMinisterstwieZdrowiaJakubBydlon">Kolejna grupa to jest grupa osób, które posiadają wyższe wykształcenie magisterskie, ale nie posiadają specjalizacji i wykonują zawód medyczny, albo są pielęgniarkami i położnymi, które mają średnie wykształcenie, ale specjalizację posiadają. Ta grupa w chwili obecnej na współczynnik pracy na poziomie 0,81, czyli to najniższe wynagrodzenie jest na poziomie 4 tysięcy 185 zł. My proponujemy teraz współczynnik pracy 1,02, czyli kwotę najniższego wynagrodzenia od lipca w wysokości 5 tysięcy 775 zł, czyli wzrost o blisko 1 tysiąc 600 zł.</u>
+          <u xml:id="u-39.7" who="#DyrektorDepartamentuDialoguSpolecznegowMinisterstwieZdrowiaJakubBydlon">Kolejna grupa z jednej strony obejmuje te osoby, które wykonują zawód medyczny i posiadają wykształcenie wyższe licencjackie. One do tej pory zarabiały… Współczynnik pracy miały dotychczas w wysokości 0,81, a najniższe wynagrodzenie dla nich wynosiło 4 tysiące 185 zł. Teraz mają osiągnąć współczynnik pracy 0,94, czyli najniższe wynagrodzenie dla nich wyniesie 5 tysięcy 322 zł, co oznacza wzrost o blisko 1 tysiąc 140 zł. W tej samej grupie będą również osoby… To było też oczekiwanie środowiska zarówno pielęgniarek i położnych, jak i ratowników medycznych. Chodzi o to, żeby również osoby, które kształciły się kiedyś na poziomie średnim i mają bardzo duże doświadczenie zawodowe, zostały – ponieważ to kształcenie zostało już dla tych osób wygaszone – z dawnego poziomu 0,73 przeniesione do tej grupy pracowników z licencjatem. W przypadku tych osób dotychczas ten współczynnik pracy dla najniższego wynagrodzenia wynosił 0,73, czyli 3 tysiące 772 zł, a ma wynosić 0,94, czyli 5 tysięcy 322 zł. I to jest wzrost o 1 tysiąc 550 zł na poziomie tego najniższego wynagrodzenia zasadniczego.</u>
+          <u xml:id="u-39.8" who="#DyrektorDepartamentuDialoguSpolecznegowMinisterstwieZdrowiaJakubBydlon">Kolejna grupa to jest grupa osób, które zatrudnione są na stanowiskach, na których wymagane jest wykształcenie średnie i wykonywanie zawodu medycznego. To jest grupa, która dotychczas miała współczynnik pracy 0,73, czyli 3 tysiące 772 zł tego najniższego wynagrodzenia zasadniczego, a teraz ma osiągnąć 0,86, czyli wysokość wynagrodzenia zasadniczego najniższego gwarantowanego prawem będzie na poziomie blisko 4 tysięcy 870 zł.</u>
+          <u xml:id="u-39.9" who="#DyrektorDepartamentuDialoguSpolecznegowMinisterstwieZdrowiaJakubBydlon">I mamy jeszcze 3 grupy pracowników niemedycznych działalności podstawowej. Pierwsza z tych grup to są ci pracownicy, którzy są zatrudnieni na stanowiskach, gdzie wymagane jest posiadanie wykształcenia wyższego. Głównie tu chodzi o fizyków medycznych, inżynierów medycznych, różnego rodzaju informatyków, którzy teraz są zatrudnieni również na oddziałach do obsługi sprzętu czy też różnego rodzaju urządzeń, np. w implantologii. Oni mieli dotychczas współczynnik pracy 0,81, czyli 4 tysiące 185 zł. Proponujmy podwyższenie współczynnika do 1,0, czyli do 5 tysięcy 662 zł od lipca. To będzie wzrost o 1 tysiąc 476 zł.</u>
+          <u xml:id="u-39.10" who="#DyrektorDepartamentuDialoguSpolecznegowMinisterstwieZdrowiaJakubBydlon">Kolejna grupa to będą ci pracownicy niemedyczni działalności podstawowej, którzy zatrudnieni są na stanowiskach, gdzie wymagane jest średnie wykształcenie. Obecnie to był współczynnik pracy 0,73, czyli 3 tysiące 772 zł. Nastąpi wzrost na 0,78, czyli do 4 tysięcy 416 zł, to wzrost o 644 zł.</u>
+          <u xml:id="u-39.11" who="#DyrektorDepartamentuDialoguSpolecznegowMinisterstwieZdrowiaJakubBydlon">I ostatnia grupa to są inni pracownicy działalności podstawowej, ci, którzy nie wykonują zawodu medycznego i nie posiadają wykształcenia średniego. Mówimy tu głównie o salowych, o osobach z ochrony z jednostek, które zajmują się pacjentami psychiatrycznymi, którzy podlegają np. skierowaniu przez sądy, ponieważ tam jest ochrona wewnętrzna; to są również sanitariusze szpitalni. Obecnie najniższe wynagrodzenie dla tych osób jest kształtowane w oparciu o współczynnik 0,59, czyli wynosi 3 tysiące 48 zł, a ma osiągnąć – zgodnie ze współczynnikiem 0,65 – 3 tysiące 680 zł. To jest wzrost o 631 zł na poziomie wynagrodzenia zasadniczego. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-40">
+          <u xml:id="u-40.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-40.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Pan senator chce jeszcze dopytać.</u>
+          <u xml:id="u-40.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-41">
+          <u xml:id="u-41.0" who="#SenatorWojciechKonieczny">Panie Ministrze, to ja może zacytuję artykuł i wtedy poproszę… No, odpowiedź pana ministra jest dla mnie jakby niesatysfakcjonująca. Art. 5: „W porozumieniu albo zarządzeniu określa się również zasady podwyższenia wynagrodzenia osoby zatrudnionej w ramach stosunku pracy w podmiocie leczniczym, niewykonującej zawodu medycznego, tak aby wynagrodzenie to: 1) odpowiadało w szczególności rodzajowi wykonywanej pracy i kwalifikacjom wymaganym przy jej wykonywaniu; 2) uwzględniało ilość i jakość świadczonej pracy”… I teraz to, co jest najważniejsze: „3) uwzględniało wysokość wynagrodzenia odpowiadającą adekwatnemu średniemu wzrostowi wynagrodzenia w danym podmiocie w ustalonym okresie”.</u>
+          <u xml:id="u-41.1" who="#SenatorWojciechKonieczny">Panie Ministrze, rzeczywiście ustawa w swoim tytule czy w swoich głównych założeniach dotyczy pracowników działalności medycznej czy też podstawowej, jak je państwo określacie, jednak szpital nie może działać np. bez księgowości, bez działu kadr albo bez służb technicznych. Zresztą obecnie są nakładane na szpitale bardzo duże wymagania w tym zakresie i ilość dokumentacji, biurokracji itd. rośnie w trybie kosmicznym. W związku z tym wiadomo, że ci ludzie muszą być zatrudnieni. Odsyłacie tutaj państwo dyrektorów, żeby podpisywali porozumienie lub wydawali zarządzenie uwzględniające ten wzrost. Chciałbym się teraz od pana ministra dowiedzieć, jak mam rozumieć „uwzględnioną wysokość wynagrodzenia, odpowiadającą adekwatnemu średniemu wzrostowi wynagrodzenia w danym podmiocie w określonym czasie”. No, przedstawiacie państwo tutaj te podwyżki, mówiąc, że średnio to jest 30%, czyli w szpitalach pracownicy działalności tzw. podstawowej czy też medycznej otrzymają 30% podwyżki, według tej ustawy, a jednocześnie odsyłacie tutaj państwo, żeby pracownikom zatrudnionym w ramach stosunku pracy niewykonującym zawodu medycznego wynagrodzenie wzrosło adekwatnie do wzrostu wynagrodzenia w danym podmiocie. No, wiadomo, że wzrost będzie dotyczył tylko wspomnianych współczynników, czyli tej części medycznej. A co z tą częścią niemedyczną? Moim zdaniem państwo wskazujecie tu na rozwiązanie, czyli jeśli czytać to tak, jak jest zapisane, to powinien być zapewniony wzrost ok. 30% dla pozostałych pracowników. Tylko z czego on będzie sfinansowany? Czy też: jak dyrektorzy mieliby to rozwiązać? Jak państwo to widzicie, jak to sobie prognozujecie? Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-42">
+          <u xml:id="u-42.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-42.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Proszę, Panie Ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-43">
+          <u xml:id="u-43.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Panie Senatorze, tak jak wspomniałem, te współczynniki które zostały przed chwilą odczytane, w swojej istocie dotyczą pracowników w działalności podstawowej, medycznych i niemedycznych w obszarze działalności podstawowej, czyli tak jak powiedziałem, biorących udział w procesie udzielania świadczeń opieki zdrowotnej. W zapisie, który pan cytuje, projektodawca, ustawodawca nie odsyła do tych zapisów, tylko wskazuje na pewną możliwość. To jest jedna sprawa.</u>
+          <u xml:id="u-43.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Druga sprawa. Oczywiście tutaj możemy się nie zgadzać, przede wszystkim jeżeli chodzi o percepcję pana jako zarządzającego szpitalem, ale też przypomnę, że równolegle – choć dynamika jest pewnie kwestią dyskusji – zmieniają się również wyceny świadczeń w poszczególnych rodzajach. Tak jak powiedziałem… Zakładam, że tutaj w pana ocenie, i nie tylko, kwestią do dyskusji pozostaje dynamika i zakres wprowadzanych zmian w obszarze wyceny świadczeń. Jednak ta wycena świadczeń następowała w ciągu ostatnich kilku lat, dokonano zmiany wyceny w wielu rodzajach świadczeń, ale również w obszarze lecznictwa szpitalnego w poszczególnych zakresach. Tak że pokazujemy, że… To jest przede wszystkim podstawowe źródło do zarządzania i do podejmowania decyzji przez kierownika jednostki, czyli prezesa, dyrektora szpitala. Tak jak powiedziałem, kwestią prawdopodobnie do dyskusji – i w pana ocenie jako dyrektora szpitala – jest tutaj to, że sam proces zmian wyceny… Zakładam, że w pana ocenie jest on niewystarczający, ale te działania są podejmowane i one będą podejmowane, jeżeli chodzi o wycenę świadczeń. Przypomnę, że w tej ustawie, o której dyskutujemy, jest też zapisany art. 5, zgodnie z którym „Prezes Agencji Oceny Technologii Medycznej i Taryfikacji w terminie 21 dni od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy wyda rekomendację – w tym zakresie – w związku ze wzrostem najniższego wynagrodzenia, wprowadzanym niniejszą ustawą”. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-44">
+          <u xml:id="u-44.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-44.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Pan senator jeszcze raz, tak?</u>
+          <u xml:id="u-44.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Proszę, po raz ostatni.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-45">
+          <u xml:id="u-45.0" who="#SenatorWojciechKonieczny">Tak, już ostatni raz. Jeszcze o jedno spytam.</u>
+          <u xml:id="u-45.1" who="#SenatorWojciechKonieczny">Panie Ministrze, ja to wszystko rozumie. I oczywiście przedmiot sporu będzie zawsze występował, wiadomo, pieniądze są bardzo istotne. Ale tutaj stanowimy prawo, na którym będą się opierali pracownicy szpitali. Pracownicy szpitali, widząc zapis, według którego dyrektorzy w porozumieniu z pracownikami, ze związkami zawodowymi itd. mają ustalić wzrost wynagrodzenia odpowiadający adekwatnemu, średniemu wzrostowi wynagrodzenia w danym podmiocie leczniczym – bo tak jest to zapisane – mogą to interpretować w taki oto sposób. Skoro ci medyczni pracownicy, tzw. działalności podstawowej, otrzymają ok. 30% podwyżki, to ten przepis w sposób nieco pośredni – choć nie wiadomo, jak będzie interpretowany przez ewentualne sądy itd. – wskazuje na to, że też powinni otrzymać 30% podwyżki. A tych pracowników w dużych szpitalach jest kilkuset, więc ten wzrost, jak państwo wpisujecie, adekwatny, którego dyrektorzy powinni dokonać, będzie stanowił znaczne obciążenie finansowe szpitala, bez jakiejkolwiek refundacji. To, że będzie wzrost wyceny świadczeń… No, to można na wszystko przekazać, dyrektor może każdemu podnieść wynagrodzenie, o ile chce – to w ogóle nie jest przedmiotem tej ustawy – pod warunkiem, że ma na to pieniądze. A na tych pracowników nie będą policzone pieniądze, jak sądzę. Agencja taryfikacji uwzględnia te wszystkie współczynniki, uwzględnia, ilu pracowników pracuje, ale nie pyta o pracowników działalności niemedycznej: czy jest ich zatrudnionych w szpitalu 100, czy 200 i czy w związku z tym trzeba wypłacić pół miliona, czy 1 milion zł więcej miesięcznie. To w ogóle nie podlega jakimkolwiek pracom, to jest zostawione dyrektorom, żeby wypłacali adekwatne podwyżki. Tak państwo zapisujecie. Podnosicie o 30% wynagrodzenia pracowników działalności medycznych, uważacie, że tyle wystarczy, to jest jak gdyby zdanie ministerstwa, ale zostawiacie tutaj niezałatwioną sprawę, która będzie przedmiotem bardzo ostrych sporów wewnątrz szpitali, ponieważ wzrost wynagrodzeń pracowników medycznych będzie znacznie wyższy, wręcz przewyższający wynagrodzenia ludzi pracujących w różnych działach szpitali. A tam jest wymagane bardzo duże doświadczenie, np. w dziale zamówień publicznych, w obrębie których państwo zmieniacie ciągle przepisy, naprawdę trudno jest zatrudnić do szpitala specjalistę. Tak że mam pytanie: skąd mamy wziąć pieniądze na podwyżki, skoro wpisujecie państwo, że one mają adekwatnie rosnąć? Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-46">
+          <u xml:id="u-46.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-46.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Ja chciałabym wzmocnić ten głos pana senatora, ponieważ w dyskusjach o kadrach medycznych i braku personelu medycznego pojawiają się także głosy dyrektorów, zresztą coraz częściej, na temat problemów w zatrudnianiu pracowników tzw. administracji. Wiąże się to, jak pan senator powiedział, z dodatkowymi, nowymi obowiązkami, które na pracowników są nakładane, i z dużą biurokracją, a także z brakiem możliwości wygospodarowania z kontraktu dodatkowych pieniędzy na wynagrodzenie dla personelu administracyjnego. To jest bardzo istotny problem zarówno dla zarządzających, jak i dla całego systemu opieki zdrowotnej. Nie da się zarządzać placówką medyczną bez uwzględnienia także tej tzw. szarej części personelu. Tak więc to jest istotny problem, Panie Ministrze, i dlatego o tym teraz tak głośno mówimy.</u>
+          <u xml:id="u-46.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Pani senator Chybicka i pani senator Gorgoń-Komor.</u>
+          <u xml:id="u-46.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-47">
+          <u xml:id="u-47.0" who="#SenatorAlicjaChybicka">Pani Przewodnicząca! Panie Ministrze!</u>
+          <u xml:id="u-47.1" who="#SenatorAlicjaChybicka">Powiem też o pieniądzach, ale może w troszeczkę innym aspekcie. W międzyczasie, po głosowaniu w Sejmie, zwróciły się do mnie praktycznie wszystkie grupy zawodowe, twierdząc, że te podwyżki, które zostały podpisane na spotkaniu 5 listopada, w świetle tego, co obecnie się dzieje, czyli w świetle inflacji, w świetle kolejnego wzrostu stóp procentowych… Prawdopodobnie będzie on w dniu dzisiejszym, ale nie mówmy może o tym, co będzie dzisiaj, tylko o tym, co było wcześniej. Otóż to powoduje, że wielu pracowników medycznych i niemedycznych pracujących w szpitalach czy w ogóle w ochronie zdrowia płaci gigantyczne raty. No, to jest bardzo dobra ustawa – mam na myśli to, że środowisko od dawna czeka na podwyżkę. Jednak ta podwyżka w świetle tego, co się dzieje w Polsce, tak naprawdę po prostu już się utopiła, bo dokładnie o te 30% to wzrosły wszelakie koszty – nie muszę tego mówić – benzyny i wielu, wielu innych rzeczy. I wszystkie środowiska po kolei poprosiły o zmianę tej wyceny.</u>
+          <u xml:id="u-47.2" who="#SenatorAlicjaChybicka">W związku z tym proponujemy poprawki. I to będą oddzielne poprawki. Proponujmy, ażeby w załączniku do ustawy, w lp. 1 dotyczącej lekarza podnieść współczynnik pracy z 1,45 na 1,7. W tym samym załączniku, w lp. 2, podnieść z 1,29 na 1,54. W załączniku… Poszczególne grupy oczywiście oddzielnie. W tym samym załączniku, w lp. 3 podnieść współczynnik z 1,19 na 1,44. A to zaledwie wyrówna to, co zadziało się w czasie inflacji. I dalej: w lp. 4 – zmiana z 0,95 na 1,2; w piątce z 1,02 na 1,27, w szóstce z 0,94 na 1,19, w siódemce z 0,86 na 1,11 i w ósemce, dziewiątce i dziesiątce podobnie dodać po 0,25. Chodzi o to, żeby dla wszystkich grup podwyższyć o tyle, żeby naprawdę była radość z podwyżki, a nie radość tylko z tego, bo taka na pewno też będzie, że będzie można popłacić te podwyższone raty i że wystarczy na pokrycie tego, co spowodowała inflacja.</u>
+          <u xml:id="u-47.3" who="#SenatorAlicjaChybicka">Zgadzając się z tym, o czym wszyscy tu mówili przed chwilą na temat sposobu przelania tych pieniędzy, chciałabym powiedzieć, że to jest zupełnie niejasne, co pan powiedział, Panie Ministrze. Naprawdę. Bo jeżeli AOTMiT ma przeliczyć wszystkie świadczenia na wszystkie szpitale, bo przecież szpital szpitalowi nierówny, i umieścić w nich, w zależności od tego, jakich pracowników ma dany szpital, czy ma dużo niemedycznych, ile ma pielęgniarek, ile ma lekarzy… No, jakim cudem ma się to znaleźć w świadczeniu medycznym, skoro w każdej jednostce powinna być podobna wycena? Bo AOTMiT ma jedną wycenę. Do chwili obecnej nie jest tak – chyba że się mylę – że dla szpitala w Częstochowie, którym kieruje pan dyrektor, będzie taka a taka wycena, bo ma XY pracowników w jakiejś tam grupie, a z kolei dla wielkiego akademickiego szpitala we Wrocławiu będzie inna. Nie. Ja sobie wyobrażałam, że przesuwacie państwo 7,2 miliarda wzięte skądś, ale nie ze świadczeń zdrowotnych… Panie Ministrze, świadczenia zdrowotne od dawna wymagają przetaryfikowania, po to, ażeby można było zastosować nowsze metody diagnostyczne, nowsze metody leczenia, ażeby można było wyleczyć część chorób mniejszym kosztem ze strony pacjenta, a innej części pacjentów po prostu uratować życie. Tak że to jest zupełnie niejasne, tj. przelanie tych środków. One jak nic się rozpłyną. I to, o czym mówił panu pan senator Konieczny, który jest dyrektorem, powiedzą panu wszyscy dyrektorzy – że one się rozpłyną. W pierwszej kolejności… Wiadomo, na co dyrektor musi wydać te pieniądze, a będzie zobligowany ustawą do przestrzegania tychże wskaźników. Ja rozumiem, że ta poprawka, o którą proszą wszystkie środowiska… No, gdyby ta ustawa była może w listopadzie, to wszyscy by się cieszyli z tej podwyżki, ale jeśli teraz pan ogłosi takie podwyżki, jakie tu są zapisane… Oczywiście, że lepiej tyle niż nic, ale to jest naprawdę zdecydowanie za mało. I pan doskonale wie, że źle się dzieje.</u>
+          <u xml:id="u-47.4" who="#SenatorAlicjaChybicka">Moje pytanie, na które poproszę o odpowiedź na piśmie, brzmi: ile oddziałów aktualnie się zamyka z powodu braku personelu? Ja mogę powiedzieć, że właśnie jadę do dwóch na Dolnym Śląsku, które zamykają się z powodu braku personelu. Panie Ministrze, to jest katastrofa, naprawdę, pozostaną regiony bez pomocy, bez różnych oddziałów. Akurat te, o których mówię, to jest oddział ginekologiczno-położniczy w jednym szpitalu i pediatryczny w drugim, w regionie Dolnego Śląska. I z dnia na dzień przybywa takich oddziałów. One znikają nie dlatego, że region tak chce, bo region płacze, płacze, że kobiety nie będą jeździć tak daleko, 100 km, na poród, że jak to w ogóle ma być… W przypadku tego pediatrycznego oddziału, który ma być zamknięty w Ząbkowicach, jest podobnie, tam na gwałt szukają jakichś pediatrów. Te płace, które są proponowane i wydają się państwu wysokie w porównaniu do płac w krajach Unii Europejskiej, gdzie jest bardzo wielu naszych polskich lekarzy i to dobrze wykształconych… Wiele pielęgniarek i wielu pracowników odchodzi z tego zawodu właśnie dlatego, że nie dostaje takiego wynagrodzenia, jakie ich satysfakcjonuje. Dlatego ta poprawka jest jak gdyby poprawką najważniejszą.</u>
+          <u xml:id="u-47.5" who="#SenatorAlicjaChybicka">Są jeszcze inne poprawki, które składam na piśmie. I to wszystko to są poprawki senackiej Komisji Zdrowia. To są poprawki, które m.in. pozwalają dopisać technika farmaceutycznego do punktu szóstego po wyrazie: „technik analityki medycznej”, bo on został pominięty, i farmaceuci… Ja tu do wszystkiego mam uzasadnienie, ale nie chcę przedłużać. Jeśli pan minister będzie chciał, to mogę przekazać te prośby, to są wszystko prośby, które były złożone na piśmie. Zwrócili się również pracodawcy prywatni, ale myślę, że o tym pani senator Małecka-Libera powie, bo też jest taka poprawka. Są poprawki, że tak powiem, pielęgniarskie, które oprócz tej podwyżki, o której mówiłam, wnoszą o zmianę finansowania dla pielęgniarek mających bardzo duży staż pracy, np. 35 lat – są listy indywidualne od konkretnych osób – a które nie znalazły się w tej siatce z wykształceniem wyższym, bo go nie mają, ale w szpitalach są zmuszane do kształcenia tych pielęgniarek, które przychodzą świeżo po studiach. W związku z tym jest prośba o przegrupowanie ich. I w tej sprawie też jest poprawka senackiej Komisji Zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-47.6" who="#SenatorAlicjaChybicka">Jednak najważniejsza rzecz, Panie Ministrze, i przyłączam się do tych poprzednich głosów, to są naprawdę te pieniądze, które są, ale ja mam takie odczucie, że ich nie ma. No, mimo że pan to daje w ramach tych 7% – tak miało być – to nie są dodatkowe pieniądze, to są pieniądze, które były i które powinny zostać spożytkowane na świadczenia medyczne, a nie na podwyżki dedykowane przez omawianą ustawę personelową. Na razie dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-48">
+          <u xml:id="u-48.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-48.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Pani senator Komor. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-49">
+          <u xml:id="u-49.0" who="#SenatorAgnieszkaGorgonKomor">Dziękuję, Pani Przewodnicząca.</u>
+          <u xml:id="u-49.1" who="#SenatorAgnieszkaGorgonKomor">Przepraszam, uczestniczyłam zdalnie w obradach, więc zakodowałam wszystkie wypowiedzi państwa i pana ministra.</u>
+          <u xml:id="u-49.2" who="#SenatorAgnieszkaGorgonKomor">Panie Ministrze, pan powiedział, że ta ustawa stawia na kompetencje, rozwój i wyksztalcenie. Czy pan myśli, że w obecnych czasach, kiedy – tak jak powiedziała przede mną pani profesor – zamykają się oddziały, kiedy ten rynek pracy nie jest atrakcyjny dla młodych ludzi, zakwalifikowanie lekarza stażysty po 6 latach studiów magisterskich, a to są studia trudne… Jak wobec współczynnika pracy 0,95 może nie być krzywdzące… Jak to ma być zachętą dla młodych ludzi, żeby zostawali w naszym kraju? Ja wiem, że stażyści są opłacani ze środków centralnych…</u>
+          <u xml:id="u-49.3" who="#komentarz">Wypowiedzi w tle nagrania</u>
+          <u xml:id="u-49.4" who="#SenatorAgnieszkaGorgonKomor">Przepraszam, czy ja przeszkadzam? Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-49.5" who="#SenatorAgnieszkaGorgonKomor">…Ze środków centralnych i to są zupełnie inne pieniądze, dyrektorzy nie są zobligowani do płacenia stażystom. Myślę, że ten współczynnik z uwagi na to, że pewnie brakuje środków, jest taki niski. Jednak nie wiem, jak wy w tym obecnym czasie, kiedy są problemy kadrowe, chcecie zachęcić młodych ludzi, żeby odbywali staż w Polsce, bo na pewno nie uda się to poprzez współczynnik 0,95. I to jest moje pierwsze pytanie. Tutaj chciałabym złożyć poprawkę, w tym punkcie.</u>
+          <u xml:id="u-49.6" who="#SenatorAgnieszkaGorgonKomor">Mogę teraz, Pani Przewodnicząca?</u>
+          <u xml:id="u-49.7" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Poprawki są przygotowane, zaraz będziemy głosować.</u>
+          <u xml:id="u-49.8" who="#SenatorAgnieszkaGorgonKomor">Dobrze, to tylko o to chciałabym zapytać: czy państwo myślicie, że to jest dobre rozwiązanie w obecnej ciężkiej sytuacji kadrowej w Polsce? Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-50">
+          <u xml:id="u-50.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Czy pan minister jeszcze chce zabrać głos?</u>
+          <u xml:id="u-50.1" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+          <u xml:id="u-50.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">No to proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-51">
+          <u xml:id="u-51.0" who="#SenatorDorotaCzudowska">Dziękuję, Pani Przewodnicząca.</u>
+          <u xml:id="u-51.1" who="#SenatorDorotaCzudowska">To krótko. Panie Ministrze, pan mówił – żebym ja dobrze zrozumiała – o średniej podwyżce 30%. Tak? Czyli wiadomo, w zależności od potrzeb, jeden dostanie więcej, drugi trochę mniej, ale minimalna musi być zachowana – tak?</u>
+          <u xml:id="u-51.2" who="#SenatorDorotaCzudowska">I chciałabym jeszcze… Pani Przewodnicząca i Pani Profesor, z całym szacunkiem, no, inflacja spowodowana sytuacją międzynarodową, odbijająca się także na naszych polskich realiach, dotyczy wszystkich grup zawodowych. I my jako senatorowie, jako lekarze powinniśmy się wykazać chyba jednak większą rozwagą i odpowiedzialnością w żądaniu podwyżek wyrównujących inflację tylko dla naszych grup zawodowych. Obyśmy nie musieli wszyscy przekształcić się w lekarzy szpitali polowych, bo takie zagrożenie też istnieje. Apeluję jednak o odpowiedzialność i rozwagę.</u>
+          <u xml:id="u-51.3" who="#SenatorDorotaCzudowska">I jeszcze mam pytanie do pani profesor: czy pani profesor obliczyła skutki…</u>
+          <u xml:id="u-51.4" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Myślę, że pytania do senatorów nie są tutaj zasadne, Pani Senator.</u>
+          <u xml:id="u-51.5" who="#SenatorDorotaCzudowska">Ale nie… No dobrze, to w takim razie…</u>
+          <u xml:id="u-51.6" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">To sobie porozmawiajcie później, bo ja nie będę udzielała głosu senatorom…</u>
+          <u xml:id="u-51.7" who="#SenatorDorotaCzudowska">Jakie są skutki finansowe… Ale jest dyskusja. Jakie są skutki finansowe tych podwyżek współczynników, które proponuje pani profesor? Ja oczywiście z tymi poprawkami nie będę się zgadzała.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-52">
+          <u xml:id="u-52.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Pani Senator, my byśmy tu mogli całą dyskusję prowadzić na temat inflacji w Polsce i w innych krajach i na temat tego, jakie są przyczyny tej inflacji, ale ja o tym nie rozmawiam, a więc może nie toczmy też dyskusji pomiędzy senatorami. To, jakie są potrzeby w ochronie zdrowia, jeżeli chodzi o wynagrodzenia, co jest jednym z warunków pozostania tutaj lekarzy… Możemy całą tę dyskusję przenieść na wyższy poziom, a mianowicie poruszyć temat tego, jakie warunki mają lekarze i cały personel medyczny oraz pacjenci do tego, żeby tutaj pracować i chcieć pozostać w kraju.</u>
+          <u xml:id="u-52.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Szanowni Państwo, są przygotowane poprawki. Mam taką propozycję, aby głosowanie nad poprawkami odbyło się w ten sposób, że pan mecenas będzie po kolei nam tutaj mówił, które to są poprawki, do każdej poprawki poproszę pana ministra o zdanie, żeby powiedział, czy jest za, czy jest przeciw. I jeżeli będzie jakieś dodatkowe pytanie, to wtedy będziemy je zadawać.</u>
+          <u xml:id="u-52.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Pani Przewodnicząca, zagwarantowała mi pani, że jeszcze będę mógł się odnieść do tej dyskusji, która przed chwilą była. Poproszę o…</u>
+          <u xml:id="u-52.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">To proszę, Panie Ministrze, ale krótko, bo mamy już czas ograniczony, dlatego trochę przyspieszam.</u>
+          <u xml:id="u-52.4" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-53">
+          <u xml:id="u-53.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Pani Przewodnicząca! Panie i Panowie! Pani Senator! Pani Profesor!</u>
+          <u xml:id="u-53.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Trudno mi się zgodzić… Powiem wprost, nie zgadzam się z takim przekazem, że te podwyżki będą kosztem świadczeń opieki zdrowotnej. 7% PKB to są wydatki na ochronę zdrowia. My mówimy o tym, że inwestujemy, inwestujemy w sprzęt, w infrastrukturę, zwiększamy nakłady na świadczenia opieki zdrowotnej. Dzisiaj mówimy o tym, że inwestujemy w kapitał ludzki, zwiększamy wynagrodzenie minimalne. Byłbym ostrożny w posługiwaniu się sformułowaniami… To już nie do pani senator, pani profesor, ale padło tutaj takie określenie wcześniej „szary personel”. My w kontekście zawodów medycznych kierujemy się przede wszystkim doświadczeniem, wykształceniem, kompetencjami i umiejętnościami. Odnosząc się…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-54">
+          <u xml:id="u-54.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Panie Ministrze, przepraszam…</u>
+          <u xml:id="u-54.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Ale mogę…</u>
+          <u xml:id="u-54.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">…ja panu przerwę, bo to jest naprawdę… Powtarza pan już te same demagogiczne słowa. My wiemy, że się tymi kompetencjami cały czas wszyscy przejmujemy, tylko teraz…</u>
+          <u xml:id="u-54.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Ale ja bym jeszcze poprosił o możliwość odpowiedzi na pytanie pana senatora, Pani Przewodnicząca. Czy mogę odpowiedzieć?</u>
+          <u xml:id="u-54.4" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">To proszę się skupić na tej odpowiedzi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-55">
+          <u xml:id="u-55.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Pani Przewodnicząca! Szanowni Państwo!</u>
+          <u xml:id="u-55.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Panie Senatorze, jeżeli chodzi o ten art. 5, to przypomnę, że ten art. 5 już był wcześniej. Faktycznie jest tam doprecyzowany pkt 3, ale też przypomnę, że jest tam napisane: „w porozumieniu albo w zarządzeniu”. Wielokrotnie też na posiedzeniu komisji senackiej i w szerszej perspektywie mówi się o pewnych kompetencjach i swobodzie w zarządzaniu. Taka możliwość tutaj jest i to prawo nie jest prawem indywidualnym, ale prawem zbiorowym. Tak że to jest istotny element i, jak myślę, w tej dyskusji ważny podkreślenia. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-56">
+          <u xml:id="u-56.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-56.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Panie Mecenasie, przystępujemy do procedowania zgłoszonych poprawek. Bardzo proszę. Będziemy głosować po kolei.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-57">
+          <u xml:id="u-57.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuMaciejTelec">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-57.1" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuMaciejTelec">To może zaczniemy od tej proponowanej drugiej poprawki Biura Legislacyjnego, która znalazła uznanie pana ministra. To jest poprawka dotycząca kompetencji Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji, bo chodzi o to, żeby one były jednolite.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-58">
+          <u xml:id="u-58.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Pan minister?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-59">
+          <u xml:id="u-59.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Tak jak wcześniej mówiłem, akceptujemy, uważamy, że warto to doprecyzować. Aczkolwiek, jak mówiłem, w takiej formule, w jakiej jest obecnie, też mogłoby to zostać. Ale tak jak powiedziałem, dostrzegamy… kwestie doprecyzowania akceptujemy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-60">
+          <u xml:id="u-60.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">To, Panie Mecenasie, bardzo proszę tylko powiedzieć, jaki będzie ostateczny kształt tej poprawki po przyjęciu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-61">
+          <u xml:id="u-61.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuMaciejTelec">W art. 3 w pkcie 3 w pkcie 2c wyrazy: „przygotowywanie raportu w sprawie zmiany sposobu lub poziomu finansowania świadczeń opieki zdrowotnej oraz wydawanie, na zlecenie ministra właściwego do spraw zdrowia” zastępuje się wyrazami: „na zlecenie ministra właściwego do spraw zdrowia, przygotowywanie raportu w sprawie zmiany sposobu lub poziomu finansowania świadczeń opieki zdrowotnej oraz wydawanie”.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-62">
+          <u xml:id="u-62.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dobrze, to jest poprawka, która była przygotowywana przez pana, Panie Mecenasie – tak?</u>
+          <u xml:id="u-62.1" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuMaciejTelec">Tak.</u>
+          <u xml:id="u-62.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto z państwa jest za przyjęciem tej poprawki?</u>
+          <u xml:id="u-62.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-62.4" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-62.5" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">9 senatorów głosowało za tą poprawką.</u>
+          <u xml:id="u-62.6" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dobrze, dziękuję, poprawka została przyjęta.</u>
+          <u xml:id="u-62.7" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kolejne poprawki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-63">
+          <u xml:id="u-63.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuMaciejTelec">Poprawka pani senator Gorgoń-Komor polega na tym, żeby zamienić określenie „stażysta” określeniem „lekarz stażysta”, które jest używane w ustawach, w ustawie o zawodzie lekarza i lekarza dentysty.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-64">
+          <u xml:id="u-64.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Panie Ministrze?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-65">
+          <u xml:id="u-65.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Stanowisko rządu? Jest przeciwny.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-66">
+          <u xml:id="u-66.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Głosujemy w takim razie.</u>
+          <u xml:id="u-66.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto jest za zmianą tego nazewnictwa na „lekarz stażysta”?</u>
+          <u xml:id="u-66.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-66.3" who="#Gloszsali">Stażysta to może być sprzątaczka…</u>
+          <u xml:id="u-66.4" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">I kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-66.5" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Ale proszę wyciszyć dyskusje, wiem, że jest gorąco, ale będziemy sobie jeszcze na ten temat rozmawiać.</u>
+          <u xml:id="u-66.6" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">8 głosów za, 1 – przeciw, żaden senator się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-66.7" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Poprawka została przyjęta.</u>
+          <u xml:id="u-66.8" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kolejna poprawka.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-67">
+          <u xml:id="u-67.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuMaciejTelec">Są to 2 poprawki, o których mówiła pani senator Chybicka, są to poprawki na kanwie opinii pracodawców polskich. Pierwsza poprawka dotyczy… ona w założeniu ma zapobiegać dysproporcjom w wynagrodzeniu osób zatrudnionych na tym samym stanowisku w różnych placówkach, ale tego samego podmiotu leczniczego. To jest jedna poprawka. A druga poprawka zawęża obowiązek raportowania do agencji wyłącznie informacji o wynagrodzeniu pracowników, tak żeby nie przekazywać informacji o osobach świadczących usługi na podstawie umowy cywilno-prawnej albo o podwykonawcach. To są 2 poprawki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-68">
+          <u xml:id="u-68.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Panie Ministrze, stanowisko…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-69">
+          <u xml:id="u-69.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Negatywnie opiniujemy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-70">
+          <u xml:id="u-70.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Obydwie poprawki, tak? Obydwie.</u>
+          <u xml:id="u-70.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Głosujemy nad tym, Panie Mecenasie, osobno czy…</u>
+          <u xml:id="u-70.2" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuMaciejTelec">Jeżeli komisja się zgadza, to możemy łącznie nad nimi głosować.</u>
+          <u xml:id="u-70.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Możemy łącznie. W takim razie głosujemy.</u>
+          <u xml:id="u-70.4" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto z państwa jest za przyjęciem tych poprawek?</u>
+          <u xml:id="u-70.5" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-70.6" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-70.7" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">6 głosów – za, 3 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-70.8" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Poprawki zostały przyjęte.</u>
+          <u xml:id="u-70.9" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kolejne poprawki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-71">
+          <u xml:id="u-71.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuMaciejTelec">Kolejne poprawki to również poprawki, o których wspominała pani senator Chybicka, są to 4 poprawki przygotowane przez panią senator na podstawie opinii Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Pielęgniarek i Położnych. Pierwsza poprawka to jest poprawka, która ma na celu zobowiązać pracodawców do tego, żeby podnosili wynagrodzenie pracowników medycznych i niemedycznych w miesiącu następującym po miesiącu, w którym one podniosły swoje kwalifikacje. Chodzi o to, żeby to następowało na bieżąco, a nie raz w roku. A pozostałe poprawki to są poprawki usuwające ten przepis, który nakłada na stronę umowy o pracę, a w praktyce na podmiot leczniczy, zamieszczanie w umowie o pracę informacji o stanowisku zajmowanym przez pracownika, według załącznika do ustawy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-72">
+          <u xml:id="u-72.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Panie Ministrze, jakie jest stanowisko?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-73">
+          <u xml:id="u-73.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Negatywne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-74">
+          <u xml:id="u-74.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-74.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Przystępujemy do głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-74.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto jest za przyjęciem tych poprawek?</u>
+          <u xml:id="u-74.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-74.4" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">I kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-74.5" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuMaciejTelec">Kolejna poprawka dotyczy…</u>
+          <u xml:id="u-74.6" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Moment.</u>
+          <u xml:id="u-74.7" who="#StarszySpecjalistawDzialeKoordynacjiPracSenackichwBiurzePracSenackichwKancelariiSenatuKatarzynaLubas">5 senatorów jest za…</u>
+          <u xml:id="u-74.8" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">…5 senatorów za…</u>
+          <u xml:id="u-74.9" who="#StarszySpecjalistawDzialeKoordynacjiPracSenackichwBiurzePracSenackichwKancelariiSenatuKatarzynaLubas">…3 – przeciw…</u>
+          <u xml:id="u-74.10" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">3 – przeciw.</u>
+          <u xml:id="u-74.11" who="#StarszySpecjalistawDzialeKoordynacjiPracSenackichwBiurzePracSenackichwKancelariiSenatuKatarzynaLubas">…nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-74.12" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-74.13" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Poprawka została przyjęta.</u>
+          <u xml:id="u-74.14" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">I kolejna poprawka.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-75">
+          <u xml:id="u-75.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuMaciejTelec">Kolejna poprawka polega na tym, żeby w załączniku do ustawy w lp. 6 dodać nowy zawód, czyli zawód technika farmaceutycznego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-76">
+          <u xml:id="u-76.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Pan minister?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-77">
+          <u xml:id="u-77.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Opinia negatywna.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-78">
+          <u xml:id="u-78.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Głosujemy.</u>
+          <u xml:id="u-78.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto jest za przyjęciem poprawki?</u>
+          <u xml:id="u-78.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-78.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-78.4" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">5 głosów za, 3 – przeciw.</u>
+          <u xml:id="u-78.5" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Poprawka została przyjęta.</u>
+          <u xml:id="u-78.6" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kolejna poprawka, Panie Mecenasie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-79">
+          <u xml:id="u-79.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuMaciejTelec">Kolejna poprawka również dotyczy załącznika. Chodzi o dodanie w lp. 2 w kategorii osób z wymaganym wyższym wykształceniem na poziomie magisterskim i specjalizacją również osoby posiadającej certyfikat specjalisty psychoterapii uzależnień.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-80">
+          <u xml:id="u-80.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Ja tylko tutaj dodam taką informację, która będzie uzupełnieniem tej poprawki. Otóż w tej chwili ze względu na zmianę organizacyjną powstają specjalizacje, które pozwalają osobom nabywać kompetencje z psychoterapii uzależnień. Dotychczas obowiązywały certyfikaty. Ale to są tożsame kompetencje i tożsame wykształcenia, w związku z czym chcemy tutaj dopisać ten certyfikat, aby te osoby, które dotychczas pracowały na tych stanowiskach i miały certyfikat specjalisty, również były uwzględnione w tych podwyżkach.</u>
+          <u xml:id="u-80.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto z państwa…</u>
+          <u xml:id="u-80.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Aha, pan minister jeszcze. Stanowisko rządu?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-81">
+          <u xml:id="u-81.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Negatywne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-82">
+          <u xml:id="u-82.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto z państwa jest za przyjęciem poprawki?</u>
+          <u xml:id="u-82.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-82.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-82.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">5 głosów za, 3 – przeciw, żaden senator się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-82.4" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Poprawka została przyjęta.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-83">
+          <u xml:id="u-83.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuMaciejTelec">Teraz poprawki pana senatora Koniecznego, one są nieco zmodyfikowane, więc postaram się wyjaśnić, a są to 2 poprawki. Pierwsza poprawka dotyczy tytułu drugiej kolumny. Pan senator proponuje, żeby zmienić go w ten sposób, żeby to nie był tytuł, który jest obecnie, czyli „grupy zawodowe wobec kwalifikacji wymaganych”, ale żeby to był tytuł: „grupy zawodowe według kwalifikacji posiadanych na zajmowanym stanowisku”. Proponowałbym przegłosować tę poprawkę oddzielnie teraz.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-84">
+          <u xml:id="u-84.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Pan minister?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-85">
+          <u xml:id="u-85.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Stanowisko negatywne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-86">
+          <u xml:id="u-86.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem tej poprawki?</u>
+          <u xml:id="u-86.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-86.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-86.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">5 głosów za, 3 – przeciw.</u>
+          <u xml:id="u-86.4" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Poprawka została przyjęta.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-87">
+          <u xml:id="u-87.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuMaciejTelec">Druga poprawka pana senatora Koniecznego jest to poprawka dotycząca współczynnika pracy dla lekarzy lub lekarzy dentystów ze specjalizacją. Ona w tym zakresie wyklucza się z poprawką pierwszą z tego katalogu podwyżek przyjętego przez panią senator, bo pan senator proponuje, żeby to był współczynnik 2,0, a w tych 10 poprawkach jest to współczynnik 1,7. No więc komisja musi teraz przesądzić, który współczynnik przyjmie dla lekarzy: czy 2,0 jak u pana senatora Koniecznego, czy 1,7 jak w tym bloku zmian. Ponieważ wyższy jest współczynnik u pana senatora Koniecznego, proponuję przegłosować…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-88">
+          <u xml:id="u-88.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Mam tylko pytanie: czy mówimy o zwiększeniu współczynnika tylko w stosunku do lekarzy?</u>
+          <u xml:id="u-88.1" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuMaciejTelec">Tylko.</u>
+          <u xml:id="u-88.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Tylko.</u>
+          <u xml:id="u-88.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-89">
+          <u xml:id="u-89.0" who="#SenatorWojciechKonieczny">W mojej poprawce było zaproponowane więcej wzrostów, tylko że one są konsumowane przez podwyżki komisji, dlatego ich nie powtarzam. Jeśli zaś chodzi o ten jeden zakres, właśnie w tym punkcie pierwszym… Uważam, że… No, słowa pana ministra biorę sobie bardzo do serca. Należy docenić… Należy zachęcić do studiowania medycyny itd. Uważam, że współczynnik 2 jest minimalnym współczynnikiem, przy którym możemy mówić, że kogokolwiek do czegoś zachęcamy, do tak ciężkiego zawodu, jakim jest zawód lekarza, szczególnie po pandemii, kiedy to wyrażaliśmy tak dużą wdzięczność dla lekarzy narażających życie dla pacjentów, nawiasem mówiąc, w bardzo trudnych warunkach. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-90">
+          <u xml:id="u-90.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-90.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Pani senator Chybicka. Poprawki…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-91">
+          <u xml:id="u-91.0" who="#SenatorAlicjaChybicka">Panie Senatorze, wszystkie te grupy w pandemii bardzo ciężko pracowały i zasłużyły na podwyżkę. I dlatego nasza podwyżka jest związana wyłącznie z inflacją, a nie z oceną tego, która grupa w okresie pandemii ciężej pracowała, a która mniej pracowała. Ja rozumiem, że lekarz jest bardzo ważny w tej całej linii, ale sens tej naszej poprawki był taki, ażeby ta podwyżka, która została przyznana w ustawie, która miała spowodować radość w środowisku, no, z niczyjej winy, z winy inflacji została jak gdyby skonsumowana przez tę inflację i przez podniesione stopy procentowe, co uderzyło w tych, którzy mają kredyty.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-92">
+          <u xml:id="u-92.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Ja tutaj jeszcze dodam, Panie Senatorze, że absolutnie rozumiem pana tok rozumowania. Rzeczywiście, żeby studenci chcieli studiować i później pozostawać… No, wynagrodzenie jest tu bardzo ważnym składnikiem. Ale wydaje mi się, że to jest rozmowa na bardzo, bardzo szeroką dyskusję w ogóle o tym, w jaki sposób prowadzić politykę zdrowotną, aby kadry i personel medyczny chciały pracować tutaj, w Polsce. To nie jest kwestia tylko i wyłącznie wynagrodzenia, aczkolwiek jest to jeden z ważnych elementów, ale całej ścieżki rozwoju, zawodowej, jakichś innych dodatkowych elementów, które zachęcają pracowników do pozostania, a nie do skończenia studiów w Polsce i wyjazdu. Tak więc ja rozumiem tutaj wyszczególnienie akurat tego jednego zawodu, ale nasze stanowisko związane jest z tym, aby podnieść ten współczynnik, uwzględniając przede wszystkim problem inflacji, zmieniające się otoczenie.</u>
+          <u xml:id="u-92.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Panie Ministrze, jakie jest stanowisko?</u>
+          <u xml:id="u-92.2" who="#SenatorWojciechKonieczny">Czy jeszcze mogę na sekundę?</u>
+          <u xml:id="u-92.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Ale sekundę…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-93">
+          <u xml:id="u-93.0" who="#SenatorWojciechKonieczny">Jeden argument. Pani Przewodnicząca, w Polsce pracuje tylko 18 tysięcy lekarzy na etatach, ponieważ wszyscy z etatów uciekają, ponieważ inne sposoby zatrudnienia są najlepiej płatne. I to jest droga donikąd. Ja rozumiem, że w tej chwili zajmujemy się wszystkimi pracownikami i staramy się to podnieść z uwagi na inflację, dlatego zgadzam się ze wszystkimi innymi poprawkami. Jednak zawód lekarza w Polsce jest o tyle specyficzny, że o wiele więcej można zarobić w innej formie zatrudnienia i lekarze uciekają do tej innej formy zatrudnienia, co dla systemu jest tragiczne. No, drugim sposobem ucieczki będzie ucieczka za granicę. W tym akurat przypadku gorąco namawiam jednak do zmiany stanowiska i uwzględnienia oprócz inflacji… Chodzi o to, aby ten wzrost był jednak trochę większy. Tym bardziej, że kiedyś, przypominam, lekarzy dotyczył współczynnik 1,7, ale on został obniżony przez Ministerstwo Zdrowia i teraz ten współczynnik 1,45 to nawet nie jest to, co kilka lat temu zostało uchwalone dla lekarzy. W związku z tym realnie nic się nie zmienia. No więc proponowałbym jeszcze raz przemyśleć, czy ten współczynnik 2,0… Rozumiem intencje co do ustawy i naszych zmian, jednak ten przypadek jest inny nie tylko ze względu na to, że dotyczy lekarzy specjalistów itd., ale też innych form zatrudnienia.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-94">
+          <u xml:id="u-94.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Panie Senatorze, miało być jedno zdanie.</u>
+          <u xml:id="u-94.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-94.2" who="#SenatorWojciechKonieczny">Było bardzo rozbudowane.</u>
+          <u xml:id="u-94.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dobrze, wiemy, wszystko rozumiemy.</u>
+          <u xml:id="u-94.4" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Przystępujemy do głosowania najpierw nad tą poprawką, którą pan…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-95">
+          <u xml:id="u-95.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuMaciejTelec">Tak, odczytam poprawkę pana senatora: w załączniku do ustawy w lp. 1 wyrazy „1,45” zastępuje się wyrazami „2,0”.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-96">
+          <u xml:id="u-96.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Pan minister… Stanowisko negatywne, tak?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-97">
+          <u xml:id="u-97.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Negatywne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-98">
+          <u xml:id="u-98.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dobrze.</u>
+          <u xml:id="u-98.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Przystępujemy do głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-98.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto jest za przyjęciem tej poprawki?</u>
+          <u xml:id="u-98.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-98.4" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-98.5" who="#StarszySpecjalistawDzialeKoordynacjiPracSenackichwBiurzePracSenackichwKancelariiSenatuKatarzynaLubas">1 głos za, 6 – przeciw, 1 senator się wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-98.6" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-98.7" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Przystępujemy do procedowania kolejnych poprawek.</u>
+          <u xml:id="u-98.8" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Proszę bardzo, Panie Mecenasie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-99">
+          <u xml:id="u-99.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuMaciejTelec">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-99.1" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuMaciejTelec">Są to poprawki… To jest 10 poprawek, które zmieniają wysokość współczynników pracy dla wszystkich grup zawodowych wyszczególnionych w załączniku. Te zmiany polegają na tym, że w odniesieniu do każdej grupy do współczynnika pracy dodaje się wartość 0,25. Jeżeli państwo senatorowie nie wyrażają sprzeciwu, to można głosować nad nimi łącznie, ponieważ jak gdyby intencja tych wszystkich poprawek jest taka sama.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-100">
+          <u xml:id="u-100.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Ten wzrost w każdej grupie zawodowej jest dokładnie taki sam.</u>
+          <u xml:id="u-100.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Pan minister?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-101">
+          <u xml:id="u-101.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaPiotrBromber">Stanowisko negatywne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-102">
+          <u xml:id="u-102.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Głosujemy.</u>
+          <u xml:id="u-102.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto z państwa jest za przyjęciem tych poprawek dotyczących wzrostu wartości współczynnika o 0,25, których to poprawek w sumie byłoby 10… Tak, 10. Głosujemy łącznie. Kto jest za ich przyjęciem?</u>
+          <u xml:id="u-102.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-102.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-102.4" who="#StarszySekretarzwDzialeKomisjiSenackichwBiurzePracSenackichwKancelariiSenatuJoannaWieclawska">To wstrzymanie się od głosu?</u>
+          <u xml:id="u-102.5" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Pani senator się wstrzymała?</u>
+          <u xml:id="u-102.6" who="#Gloszsali">Nie…</u>
+          <u xml:id="u-102.7" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Skoro nie, to jeszcze raz.</u>
+          <u xml:id="u-102.8" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem tych poprawek?</u>
+          <u xml:id="u-102.9" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-102.10" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-102.11" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">5 głosów za i 3 – przeciw.</u>
+          <u xml:id="u-102.12" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Poprawki zostały przyjęte.</u>
+          <u xml:id="u-102.13" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Głosujemy nad ustawą wraz z przyjętymi poprawkami.</u>
+          <u xml:id="u-102.14" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto z państwa jest za przyjęciem ustawy z poprawkami?</u>
+          <u xml:id="u-102.15" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-102.16" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-102.17" who="#StarszySpecjalistawDzialeKoordynacjiPracSenackichwBiurzePracSenackichwKancelariiSenatuKatarzynaLubas">7 za, jednogłośnie.</u>
+          <u xml:id="u-102.18" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-102.19" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Na sprawozdawcę poprosiłabym panią senator Alicję Chybicką.</u>
+          <u xml:id="u-102.20" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Czy pani senator wyraża zgodę?</u>
+          <u xml:id="u-102.21" who="#SenatorAlicjaChybicka">Tak, dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-102.22" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-102.23" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Zamykam posiedzenie.</u>
+          <u xml:id="u-102.24" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję państwu za obecność.</u>
+          <u xml:id="u-102.25" who="#komentarz">Koniec posiedzenia o godzinie 10 minut 09</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/senat/posiedzenia/pp/201923-snt-ppxxx-00045-01/header.xml b/2019-2023/senat/posiedzenia/pp/201923-snt-ppxxx-00045-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..20d8784
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/senat/posiedzenia/pp/201923-snt-ppxxx-00045-01/header.xml
@@ -0,0 +1,247 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-snt-ppxxx-00045-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Sprawozdanie stenograficzne z obrad Senatu RP z 29 czerwca 2022 r. (kadencja X, Posiedzenie Plenarne 45, dzień 1).</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Sprawozdanie stenograficzne z obrad Senatu RP z 29 czerwca 2022 r. (kadencja X, Posiedzenie Plenarne 45, dzień 1).</title>
+        <publisher>Kancelaria Senatu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Senat</note>
+        <note type="termNo">10</note>
+        <note type="type">Posiedzenie Plenarne</note>
+        <note type="sessionNo">45</note>
+        <note type="dayNo">1</note>
+        <date>2022-06-29</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="DyrektorCentrumPolskoRosyjskiegoDialoguiPorozumieniaErnestWyciszkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia Ernest Wyciszkiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="Gloszsali" role="speaker">
+        <persName>Głos z sali</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="Glosyzsali" role="speaker">
+        <persName>Głosy z sali</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="MarszalekTomaszGrodzki" role="speaker">
+        <persName>Marszałek Tomasz Grodzki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansowPiotrPatkowski" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Finansów Piotr Patkowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska Piotr Dziadzio</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiBartoszGrodecki" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Bartosz Grodecki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselMariuszGosek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Mariusz Gosek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachBohdanZdziennicki" role="speaker">
+        <persName>Prezes Trybunału Konstytucyjnego w latach 2008–2010 Bohdan Zdziennicki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachAndrzejRzeplinski" role="speaker">
+        <persName>Prezes Trybunału Konstytucyjnego w latach 2010–2016 Andrzej Rzepliński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrezesZwiazkuBankowPolskichKrzysztofPietraszkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Prezes Związku Banków Polskich Krzysztof Pietraszkiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyPracyiPolitykiSpolecznejPiotrUscinski" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Piotr Uściński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii Piotr Uściński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMichalWos" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz Stanu w Ministerstwie Sprawiedliwości Michał Woś</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorAgnieszkaGorgonKomor" role="speaker">
+        <persName>Senator Agnieszka Gorgoń-Komor</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorAgnieszkaKolaczLeszczynska" role="speaker">
+        <persName>Senator Agnieszka Kołacz-Leszczyńska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorAleksanderPociej" role="speaker">
+        <persName>Senator Aleksander Pociej</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorAleksanderSzwed" role="speaker">
+        <persName>Senator Aleksander Szwed</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorArturDunin" role="speaker">
+        <persName>Senator Artur Dunin</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorBarbaraZdrojewska" role="speaker">
+        <persName>Senator Barbara Zdrojewska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorBeniaminGodyla" role="speaker">
+        <persName>Senator Beniamin Godyla</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorBogdanBorusewicz" role="speaker">
+        <persName>Senator Bogdan Borusewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorBogdanZdrojewski" role="speaker">
+        <persName>Senator Bogdan Zdrojewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorDanutaJazlowiecka" role="speaker">
+        <persName>Senator Danuta Jazłowiecka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorEwaMatecka" role="speaker">
+        <persName>Senator Ewa Matecka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorGabrielaMorawskaStanecka" role="speaker">
+        <persName>Senator Gabriela Morawska-Stanecka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorGrzegorzBierecki" role="speaker">
+        <persName>Senator Grzegorz Bierecki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorHalinaBieda" role="speaker">
+        <persName>Senator Halina Bieda</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorJacekBury" role="speaker">
+        <persName>Senator Jacek Bury</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorJadwigaRotnicka" role="speaker">
+        <persName>Senator Jadwiga Rotnicka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorJanMariaJackowski" role="speaker">
+        <persName>Senator Jan Maria Jackowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorJanuszGromek" role="speaker">
+        <persName>Senator Janusz Gromek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorJanuszPecherz" role="speaker">
+        <persName>Senator Janusz Pęcherz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorJerzyCzerwinski" role="speaker">
+        <persName>Senator Jerzy Czerwiński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorJerzyFedorowicz" role="speaker">
+        <persName>Senator Jerzy Fedorowicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorKazimierzKleina" role="speaker">
+        <persName>Senator Kazimierz Kleina</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorKazimierzMichalUjazdowski" role="speaker">
+        <persName>Senator Kazimierz Michał Ujazdowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorKrzysztofKwiatkowski" role="speaker">
+        <persName>Senator Krzysztof Kwiatkowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorKrzysztofMroz" role="speaker">
+        <persName>Senator Krzysztof Mróz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorLeszekCzarnoba" role="speaker">
+        <persName>Senator Leszek Czarnoba</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorLeszekCzarnobaj" role="speaker">
+        <persName>Senator Leszek Czarnobaj</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorMagdalenaKochan" role="speaker">
+        <persName>Senator Magdalena Kochan</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorMarekPlura" role="speaker">
+        <persName>Senator Marek Plura</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorMariaKoc" role="speaker">
+        <persName>Senator Maria Koc</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorMichalKaminski" role="speaker">
+        <persName>Senator Michał Kamiński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorRafalSlusarz" role="speaker">
+        <persName>Senator Rafał Ślusarz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorSekretarzAgnieszkaKolaczLeszczynska" role="speaker">
+        <persName>Senator Sekretarz Agnieszka Kołacz-Leszczyńska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorSekretarzWiktorDurlak" role="speaker">
+        <persName>Senator Sekretarz Wiktor Durlak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorSprawozdawcaAleksanderPociej" role="speaker">
+        <persName>Senator Sprawozdawca Aleksander Pociej</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorSprawozdawcaArturDunin" role="speaker">
+        <persName>Senator Sprawozdawca Artur Dunin</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorSprawozdawcaBogdanBorusewicz" role="speaker">
+        <persName>Senator Sprawozdawca Bogdan Borusewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorSprawozdawcaDanutaJazlowiecka" role="speaker">
+        <persName>Senator Sprawozdawca Danuta Jazłowiecka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorSprawozdawcaHalinaBieda" role="speaker">
+        <persName>Senator Sprawozdawca Halina Bieda</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorSprawozdawcaJacekBury" role="speaker">
+        <persName>Senator Sprawozdawca Jacek Bury</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorSprawozdawcaJadwigaRotnicka" role="speaker">
+        <persName>Senator Sprawozdawca Jadwiga Rotnicka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz" role="speaker">
+        <persName>Senator Sprawozdawca Janusz Pęcherz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorSprawozdawcaKazimierzKleina" role="speaker">
+        <persName>Senator Sprawozdawca Kazimierz Kleina</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorSprawozdawcaMagdalenaKochan" role="speaker">
+        <persName>Senator Sprawozdawca Magdalena Kochan</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorSprawozdawcaRafalSlusarz" role="speaker">
+        <persName>Senator Sprawozdawca Rafał Ślusarz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorSprawozdawcaWojciechPiecha" role="speaker">
+        <persName>Senator Sprawozdawca Wojciech Piecha</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorStanislawGawlowski" role="speaker">
+        <persName>Senator Stanisław Gawłowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorStanislawKarczewski" role="speaker">
+        <persName>Senator Stanisław Karczewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorStanislawLamczyk" role="speaker">
+        <persName>Senator Stanisław Lamczyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorWadimTyszkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Senator Wadim Tyszkiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorWladyslawKomarnicki" role="speaker">
+        <persName>Senator Władysław Komarnicki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorWojciechKonieczny" role="speaker">
+        <persName>Senator Wojciech Konieczny</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorWojciechPiecha" role="speaker">
+        <persName>Senator Wojciech Piecha</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorZdzislawPupa" role="speaker">
+        <persName>Senator Zdzisław Pupa</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="WicemarszalekBogdanBorusewicz" role="speaker">
+        <persName>Wicemarszałek Bogdan Borusewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka" role="speaker">
+        <persName>Wicemarszałek Gabriela Morawska-Stanecka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="WicemarszalekMarekPek" role="speaker">
+        <persName>Wicemarszałek Marek Pęk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="WicemarszalekMichalKaminski" role="speaker">
+        <persName>Wicemarszałek Michał Kamiński</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/senat/posiedzenia/pp/201923-snt-ppxxx-00045-01/text_structure.xml b/2019-2023/senat/posiedzenia/pp/201923-snt-ppxxx-00045-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..129b099
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/senat/posiedzenia/pp/201923-snt-ppxxx-00045-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,2352 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Początek posiedzenia o godzinie 11 minut 08</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">Posiedzeniu przewodniczą marszałek Tomasz Grodzki oraz wicemarszałkowie Bogdan Borusewicz, Michał Kamiński, Marek Pęk i Gabriela Morawska-Stanecka</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Otwieram czterdzieste piąte posiedzenie Senatu Rzeczypospolitej Polskiej X kadencji.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#komentarz">Marszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Na sekretarzy posiedzenia wyznaczam panią senator Agnieszkę Kołacz-Leszczyńską oraz pana senatora Wiktora Durlaka. Listę mówców będą prowadzić państwo sekretarze.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#MarszalekTomaszGrodzki">W związku ze stanem zagrożenia epidemicznego, po zasięgnięciu opinii Konwentu Seniorów, podjąłem decyzję o kontynuowaniu posiedzenia w formule hybrydowej, czyli tradycyjnie oraz z wykorzystaniem środków porozumiewania się na odległość. Zasady udziału senatorów w posiedzeniach Senatu w sposób zdalny są określone w art. 67b Regulaminu Senatu.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Tradycyjnie przypominam, że państwo senatorowie biorący udział w posiedzeniu w sposób zdalny… Proszę o uprawnienie się, czy państwa iPady są podłączone do zasilania, a kamery w nich włączone. Proszę także o zapewnienie takiego położenia iPada i obiektywu kamery, aby byli państwo widoczni podczas połączenia.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Możecie państwo zapisywać się do pytań i do głosu w dyskusji poprzez czat w aplikacji. Wnioski o charakterze legislacyjnym, przemówienia w dyskusji oraz oświadczenia prosimy przesyłać za pośrednictwem poczty elektronicznej na adres przesłany państwu uprzednio przez Kancelarię Senatu. Do państwa dyspozycji pozostaje także specjalny numer telefonu, pod którym możecie państwo dokonywać konsultacji treści wniosków o charakterze legislacyjnym czy zgłoszeń problemów technicznych.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Prosimy samodzielnie nie włączać mikrofonów. Zabranie głosu będzie możliwe dopiero po jego udzieleniu przez marszałka prowadzącego oraz po uruchomieniu mikrofonu przez informatyka Kancelarii Senatu.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Informuję także, że za 15 minut zablokujemy możliwość przyłączania się do posiedzenia. Jeżeli ktoś z państwa senatorów nie zdąży dołączyć do posiedzenia przed zablokowaniem sesji w aplikacji bądź ktoś z państwa straci połączenie, prosimy o kontakt telefoniczny pod numer uprzednio państwu przekazany.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dodam jeszcze, że w kwestii klimatyzacji, która wczoraj, że tak powiem, wyziębiła niektórych członków komisji, panowie technicy interweniowali. Jeżeli komuś będzie zimno czy gorąco, proszę to zgłaszać, będziemy starali się to jakoś regulować.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#MarszalekTomaszGrodzki">A teraz będzie głosowanie, komu zimno, komu gorąco.</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#komentarz">Wesołość na sali</u>
+          <u xml:id="u-2.11" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Szanowni Państwo, mówiąc serio, przystąpimy teraz do głosowania, które ma na celu wyłącznie ustalenie listy senatorów biorących udział w posiedzeniu. Proszę o oddanie jakiegokolwiek głosu w celu potwierdzenia obecności.</u>
+          <u xml:id="u-2.12" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-2.13" who="#MarszalekTomaszGrodzki">1 senatora pracującego zdalnie proszę o zerknięcie, czy sygnał jest wysłany.</u>
+          <u xml:id="u-2.14" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Możecie mi państwo pokazać, o kogo chodzi? Nie, to pani musi kliknąć…</u>
+          <u xml:id="u-2.15" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-2.16" who="#MarszalekTomaszGrodzki">To się klika w te 3 kropki.</u>
+          <u xml:id="u-2.17" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-2.18" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Pan senator Kobiak niech zwróci uwagę…</u>
+          <u xml:id="u-2.19" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Ale teraz mi zniknął ekran pokazujący innych głosujących. Bardzo proszę o przywrócenie go.</u>
+          <u xml:id="u-2.20" who="#Gloszsali">Już możemy…</u>
+          <u xml:id="u-2.21" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Ale nie mam teraz tego ekranu… No to proszę o podanie wyniku.</u>
+          <u xml:id="u-2.22" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 91 senatorów i tylu aktualnie bierze udział w posiedzeniu, aczkolwiek liczba ta wzrasta.</u>
+          <u xml:id="u-2.23" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przypominam, że aby wziąć udział w głosowaniu w sposób zdalny… Tzw. ankietowanie w systemie Webex spowoduje pojawienie się komunikatu. Aby wziąć udział w głosowaniu, klikamy „OK”, a potem 2-krotnie trzeba przycisnąć przekaz „Przekaż”: po oddaniu głosu w oknie głosowania oraz w odpowiedzi na pytanie o potwierdzenie.</u>
+          <u xml:id="u-2.24" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Szanowni Państwo, informuję, że Sejm na pięćdziesiątym szóstym posiedzeniu w dniach 8 i 9 czerwca 2022 r. przyjął jedyną poprawkę Senatu zgłoszoną do ustawy o zmianie ustawy – Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw, przyjął większość poprawek Senatu zgłoszonych do ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw, a także przyjął część poprawek Senatu zgłoszonych do: ustawy o zmianie niektórych ustaw w celu automatyzacji załatwiania niektórych spraw przez Krajową Administrację Skarbową; ustawy o zmianie ustawy o Sądzie Najwyższym oraz niektórych innych ustaw. Sejm odrzucił poprawki Senatu zgłoszone do ustawy o portowych urządzeniach do odbioru odpadów ze statków oraz odrzucił uchwały Senatu odrzucające: ustawę o Akademii Kopernikańskiej; ustawę o zmianie ustawy o inwestycjach w zakresie terminalu regazyfikacyjnego skroplonego gazu ziemnego w Świnoujściu oraz niektórych innych ustaw; ustawę o zmianie ustawy o służbie zagranicznej oraz niektórych innych ustaw.</u>
+          <u xml:id="u-2.25" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Informuję ponadto, że Sejm na pięćdziesiątym siódmym posiedzeniu w dniu 23 czerwca 2022 r. przyjął większość poprawek zgłoszonych do ustawy o rolnictwie ekologicznym i produkcji ekologicznej, przyjął część poprawek Senatu zgłoszonych do ustawy o zmianie ustawy o Inspekcji Weterynaryjnej oraz niektórych innych ustaw, odrzucił poprawki Senatu zgłoszone do: ustawy o zmianie ustawy o sposobie ustalania najniższego wynagrodzenia zasadniczego niektórych pracowników zatrudnionych w podmiotach leczniczych oraz niektórych innych ustaw; ustawy o zmianie ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa oraz niektórych innych ustaw, a także odrzucił uchwałę Senatu odrzucającą ustawę o zmianie ustawy o działach administracji rządowej oraz niektórych innych ustaw.</u>
+          <u xml:id="u-2.26" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Informuję, że protokół czterdziestego drugiego posiedzenia Senatu, zgodnie z Regulaminem Senatu, jest przygotowany do udostępnienia senatorom. Jeżeli nikt z państwa senatorów nie zgłosi do niego zastrzeżeń, to zostanie on przyjęty na kolejnym posiedzeniu.</u>
+          <u xml:id="u-2.27" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Państwo Senatorowie, projekt porządku obrad został wyłożony na ławach senatorskich.</u>
+          <u xml:id="u-2.28" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proponuję rozpatrzenie punktów drugiego, od piątego do jedenastego oraz od trzynastego do siedemnastego projektu porządku obrad, pomimo że sprawozdania komisji w ich sprawie zostały dostarczone w terminie późniejszym niż określony w art. 34 ust. 2 Regulaminu Senatu. Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Wysoka Izba przyjęła przedstawioną propozycję.</u>
+          <u xml:id="u-2.29" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wobec braku głosów sprzeciwu stwierdzam, że Senat przedstawioną propozycję przyjął.</u>
+          <u xml:id="u-2.30" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proponuję uzupełnienie porządku obrad o punkty: ustawa o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców niektórych paliw stałych w związku z sytuacją na rynku tych paliw – i rozpatrzenie go jako punktu trzeciego porządku obrad; ustawa o zmianie ustawy o dokumentach publicznych – i rozpatrzenie go jako punktu czwartego porządku obrad. Ten drugi punkt jest wprowadzony w tym miejscu z uwagi na prośbę MSWiA. Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Wysoka Izba przyjęła przedstawione propozycje.</u>
+          <u xml:id="u-2.31" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wobec braku głosów sprzeciwu stwierdzam, że Senat przedstawione propozycje przyjął.</u>
+          <u xml:id="u-2.32" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proponuję zmianę kolejności rozpatrywania dotychczasowego punktu drugiego: drugie czytanie projektu uchwały w sprawie ustaleń poczynionych przez Senacki Zespół do spraw Spółki GETBACK S.A. – i rozpatrzenie go jako punktu trzynastego; dotychczasowego punktu dwunastego: ustawa o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze oraz niektórych innych ustaw – i rozpatrzenie go jako punktu czternastego; dotychczasowego punktu dziewiątego: ustawa o zmianie ustawy o komercjalizacji i restrukturyzacji przedsiębiorstwa państwowego „Polskie Koleje Państwowe” – i rozpatrzenie go jako punktu piętnastego; dotychczasowego punktu dziesiątego: ustawa o zmianie ustawy o bezpieczeństwie morskim oraz ustawy o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej – i rozpatrzenie go jako punktu szesnastego; dotychczasowego punktu jedenastego: ustawa o zmianie ustawy – Prawo wodne oraz niektórych innych ustaw – i rozpatrzenie go jako punktu siedemnastego, co wynika generalnie z próśb resortów. Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Wysoka Izba przyjęła przedstawioną propozycję.</u>
+          <u xml:id="u-2.33" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wobec braku głosów sprzeciwu stwierdzam, że Senat przedstawioną propozycję przyjął.</u>
+          <u xml:id="u-2.34" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zabrać głos w sprawie przedstawionego porządku obrad? Nie.</u>
+          <u xml:id="u-2.35" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Stwierdzam, że Senat zatwierdził porządek obrad czterdziestego piątego posiedzenia Senatu Rzeczypospolitej Polskiej X kadencji.</u>
+          <u xml:id="u-2.36" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Chciałbym poinformować państwa, że na prośbę klubu Prawa i Sprawiedliwości dzisiaj o godzinie 17.00 zostanie ogłoszona przerwa w obradach do godziny 20.30, ale później będą kontynuowane obrady.</u>
+          <u xml:id="u-2.37" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Informuję, że bezpośrednio po rozpatrzeniu punktu pierwszego, dotyczącego projektu uchwały w 100. rocznicę objęcia części Górnego Śląska przez Polskę, odbędzie się głosowanie w tej sprawie. Pozostałe głosowania zostaną przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
+          <u xml:id="u-2.38" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Jutro wznowimy obrady o godzinie 13.00 od rozpatrzenia punktu…</u>
+          <u xml:id="u-2.39" who="#Glosyzsali">O 10.00.</u>
+          <u xml:id="u-2.40" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przepraszam, o 10.00 od rozpatrzenia punktu trzynastego. To jest lapsus wynikający z dwóch liczb.</u>
+          <u xml:id="u-2.41" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-2.42" who="#MarszalekTomaszGrodzki">O 10.00 od rozpatrzenia punktu trzynastego.</u>
+          <u xml:id="u-2.43" who="#MarszalekTomaszGrodzki">I to tyle komunikatów, jak to mówią Anglosasi, kuchennych.</u>
+          <u xml:id="u-2.44" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu pierwszego porządku obrad: drugie czytanie projektu uchwały w 100. rocznicę objęcia części Górnego Śląska przez Polskę.</u>
+          <u xml:id="u-2.45" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przypominam, że projekt ten został wniesiony przez grupę senatorów i zawarty jest w druku nr 720.</u>
+          <u xml:id="u-2.46" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Zgodnie z art. 84 ust. 6 Regulaminu Senatu projekt ten, po uzgodnieniu z klubami i kołami senackimi, został włączony do porządku obrad z pominięciem pierwszego czytania.</u>
+          <u xml:id="u-2.47" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę upoważnioną przedstawicielkę wnioskodawców, panią senator Halinę Biedę, o przedstawienie projektu uchwały.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#SenatorHalinaBieda">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#SenatorHalinaBieda">Tak jak pan marszałek był uprzejmy powiedzieć, projekt ten został uzgodniony między klubami i kołami. Chciałabym tu bardzo serdecznie podziękować panu senatorowi Czerwińskiemu, z którym głównie pracowaliśmy nad tym tekstem. Pozwolę sobie odczytać uchwałę Senatu Rzeczypospolitej Polskiej w 100. rocznicę objęcia części Górnego Śląska przez Polskę.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#SenatorHalinaBieda">„100 lat temu zakończył się proces przejmowania przez niepodległe państwo polskie części Górnego Śląska. Odrodzona Polska otrzymała 29% spornego obszaru z 46% mieszkańców. Na tym obszarze znajdowała się większa część przemysłu górnośląskiego, który miał ogromne znaczenie gospodarcze dla Polski, w tym 53 z 67 kopalń węgla kamiennego, niemal wszystkie kopalnie rud żelaza, połowa hut żelaza i koksowni, wszystkie 18 hut cynku, ołowiu i srebra. Włączenie do Polski było poprzedzone przez trwającą kilka lat rywalizację polsko-niemiecką, odbywającą się na różnych polach: militarnym, dyplomatycznym i propagandowym.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#SenatorHalinaBieda">Aktywność militarną stanowiły trzy powstańcze zrywy: w sierpniu 1919 i 1920 roku oraz od maja do lipca roku 1921. Walka z bronią w ręku, zwłaszcza w trakcie III Powstania Śląskiego, wskazująca na determinację propolsko nastawionych mieszkańców, była istotnym elementem procesu kształtowania się południowo-zachodnich granic II Rzeczypospolitej.</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#SenatorHalinaBieda">Aktywność dyplomatyczną i propagandową, w związku z zaplanowanym na mocy traktatu wersalskiego plebiscytem górnośląskim przeprowadzonym 20 marca 1921 roku, wymusiła tocząca się w okresie poprzedzającym go kampania plebiscytowa, a także prowadzone między marcem a październikiem 1921 roku negocjacje, na mocy których przygotowano ostateczne rozstrzygnięcia graniczne.</u>
+          <u xml:id="u-3.5" who="#SenatorHalinaBieda">12 października 1921 roku Rada Ligii Narodów podjęła ostateczną decyzję w sprawie podziału Górnego Śląska, potwierdzoną 20 października 1921 roku przez Radę Ambasadorów. Kolejne miesiące przebiegały na wytyczaniu granic. Formalne zatwierdzenie podziału regionu nastąpiło 18 czerwca 1922 roku, otwierając obu państwom możliwość objęcia w posiadanie przyznanych im części. Z terenów włączonych do Polski na mocy decyzji oraz należącej już wcześniej do II Rzeczypospolitej części Śląska Cieszyńskiego utworzono województwo śląskie, formalnie powołane do życia na mocy przyjętego przez Sejm Ustawodawczy 15 lipca 1922 roku Statutu Organicznego Województwa Śląskiego.</u>
+          <u xml:id="u-3.6" who="#SenatorHalinaBieda">Uroczystość powitania Wojska Polskiego odbyła się 20 czerwca 1922 roku. Polskie oddziały pod dowództwem gen. broni Stanisława Szeptyckiego powitały na moście w Katowicach Szopienicach tłumy ludzi, wśród nich wojewoda śląski Józef Rymer oraz dyktator III Powstania Śląskiego Wojciech Korfanty.</u>
+          <u xml:id="u-3.7" who="#SenatorHalinaBieda">Odzyskanie przez Polskę niepodległości, powszechnie kojarzone z datą 11 listopada 1918 roku, to proces skomplikowany i rozciągnięty w czasie. Kilkuletni okres zmagań o sporny region, w których stronami były odrodzona Polska i pokonane w I wojnie światowej Niemcy, został zakończony podpisaniem 16 lipca 1922 roku w Katowicach aktu objęcia części Górnego Śląska przez Polskę.</u>
+          <u xml:id="u-3.8" who="#SenatorHalinaBieda">Senat Rzeczypospolitej Polskiej wyraża szacunek i uznanie wszystkim, którzy przyczynili się do objęcia części Górnego Śląska przez odradzające się państwo polskie”. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-3.9" who="#komentarz">Oklaski</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo, Pani Senator.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać trwające nie dłużej niż minutę zapytania do upoważnionej przedstawicielki wnioskodawców.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie? Nie widzę chętnych.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Otwieram dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głos pragnie zabrać pan senator Marek Plura.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#SenatorMarekPlura">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#SenatorMarekPlura">Rozważamy obecnie treść uchwały upamiętniającej stulecie wcielenia części Górnego Śląska do Polski. Jestem wnukiem powstańca śląskiego Konrada Plury, który w III powstaniu walczył o autonomiczny Górny Śląsk jak większość tych Ślązaków, którzy wybrali opcję „przy Polsce”. Sejm Ustawodawczy Rzeczypospolitej Polskiej w roku 1920 ustanowił Statut Organiczny Województwa Śląskiego, czyli tzw. autonomię śląską. Dokument ten bezsprzecznie można uznać za jedno z wybitnych osiągnięć polskiego parlamentaryzmu, w mojej ocenie dorównuje on aktowi unii lubelskiej. Idea śląskiej autonomii była przecież czymś o wiele głębszym niż doraźny, dziś rzeklibyśmy, marketingowy pomysł polityków budujących nową Polskę na gruzach minionych mocarstw. Idea ta wpisuje się w najlepsze tradycje Polski multikulturowej, jaką znamy z czasów jagiellońskich, taką, którą dawał Polakom za przykład święty Jan Paweł II. Autonomia Górnego Śląska gwarantująca poszanowanie odrębności języka, tradycji, kultury i wspomnień, które do dziś są fundamentem śląskiej tożsamości, dała podstawy do zwartego, choć wielojęzycznego społeczeństwa tej ziemi.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#SenatorMarekPlura">Mieszkańcy tego regionu w średniowieczu byli poddanymi Piastów Śląskich, których podległość koronna o wiele dłużej wiązała Ślązaków z Koroną Czeską niż z Polską. W kolejnych wiekach, przez blisko 200 lat, większość Śląska, w tym również Górnego Śląska, była częścią Prus, później Niemiec, mniejsza zaś część była składową cesarstwa Austrii, później Austro-Węgier. Współcześnie obszar Górnego Śląska leży na terenie Republiki Czeskiej i Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
+          <u xml:id="u-5.3" who="#SenatorMarekPlura">Ślązacy nigdy nie byli pod zaborami rozumianymi jako efekt rozbiorów Polski. Ich historia, moja historia ogniskowała się wokół innych wydarzeń niż historia mieszkańców Rzeczypospolitej Obojga Narodów. Kultura Ślązaków asymilowała o wiele więcej elementów niemieckich i czeskich, niż to miało miejsce w Polsce. Na Górnym Śląsku dwu-, a nawet trójjęzyczność była regułą. W szkole nauczano języków niemieckiego i polskiego, zaś w domu mówiono po śląsku, polsku, niemiecku, czesku i w innych językach. Za duchową matkę tej harmonijnej polikulturowości można uznać świętą Jadwigę Śląską, bawarską księżniczkę, żonę Piasta śląskiego księcia Henryka I Brodatego, dziś patronkę Europy, mówiącą oczywiście w jednym z języków niemieckich. Tak ukształtowała się germańsko-słowiańska społeczność Ślązaków, do której i ja przynależę. Dziś jako obywatel Rzeczypospolitej Polskiej z dumą powtarzam za Angelusem Silesiusem, wybitnym renesansowym filozofem, lekarzem i uczonym ze Śląska, który mówiąc o sobie, podkreślał: Silesius non Polonus.</u>
+          <u xml:id="u-5.4" who="#SenatorMarekPlura">Od najdawniejszych czasów Ślązacy mieli silne poczucie własnej, odrębnej tożsamości oraz poczucie wspólnoty opartej na etnolekcie śląskim. Jest tak do dziś, niezależnie od tego, jakie państwo administruje ich ojcowizną. Przywiązanie do regionu i dbałość o wspólne, sąsiedzkie dobro również od zarania cechują Ślązaków. Na tej podwalinie ukształtowała się śląska samorządność. W średniowieczu jej przykładem był śląski sejm stanowy, zaś w czasach panowania Korony Austriackiej Śląsk Cieszyński zyskał szeroką autonomię. Od czasu Wiosny Ludów zaczął się śląski ruch narodowy, który po I wojnie światowej zaowocował działaniami na rzecz utworzenia niepodległej Republiki Górnośląskiej lub terytorium niezawisłego w taki sposób jak Freie Stadt Danzig – Wolne Miasto Gdańsk. Mimo iż ślązakowskie organizacje liczyły wtedy setki tysięcy członków, ich plan się nie ziścił, gdyż zablokowała go proniemiecka działalność Wielkiej Brytanii i propolskie działania Francji. Wizja własnego skrawka ziemi przy państwie polskim okazała się atrakcyjną zachętą dla wielu Górnoślązaków, choć należy przyznać, że większość z nich w plebiscycie przeprowadzonym w roku 1921 opowiedziała się za przynależnością tego regionu do Niemiec. Mimo iż Polska plebiscyt przegrała, propolskie siły powstańcze przy wsparciu licznych ochotników z Polski oraz francuskich wojsk rozjemczych doprowadziły do wcielenia w granice Rzeczypospolitej wielu gmin wiejskich, miejskich oraz 9 miast. W ten sposób umarł prastary, jednorodny Śląsk.</u>
+          <u xml:id="u-5.5" who="#SenatorMarekPlura">Dla śląskich rodzin ten straszny czas bratobójczej walki był prawdziwą wojną domową. Nigdy wcześniej i, dzięki Bogu, nigdy później Ślązak nie walczył ze Ślązakiem o Śląsk. Należy w tym miejscu podkreślić, że okrutny dla Śląska, bo niszczący jego spójność, czas powstań śląskich był czasem walki patriotów. Niemieccy patrioci, ochotnicy z całej Republiki Weimarskiej walczyli o zachowanie integralności swojego kraju w zgodzie w wynikami plebiscytu na Górnym Śląsku. Polscy patrioci z Wielkopolski, Małopolski, Galicji, a także z terenów byłego zaboru rosyjskiego, walczyli o włączenie do ich odradzającej się ojczyzny regionu, który mógłby stać się i stał się motorem napędowym polskiej gospodarki w ówczesnym czasie. Wśród nich był także np. Jan Kiepura z Zagłębia Dąbrowskiego. Ci zaś Górnoślązacy, którzy walczyli o Śląsk przy Polsce, nie walczyli o przywrócenie odebranej wolności, bo nigdy nie byli pod zaborami. Oni Polski nie utracili, lecz ją wybrali. Walczyli o przyszłość – lepszą w Polsce „szklanych domów” niż w przegranych Niemczech. Walczyli też o szacunek i wsparcie ze strony państwa polskiego dla swojej śląskiej tożsamości, czego do dziś w pełni nie zaznali. Byli wreszcie i ci, dla których jedyną naturalną opcją był wolny wielokulturowy Śląsk. Oni w tej walce nie brali udziału. I być może dlatego tę walkę przegrali.</u>
+          <u xml:id="u-5.6" who="#SenatorMarekPlura">Realnie przyłączenie Górnego Śląska do Polski nastąpiło w czerwcu i lipcu 1922 r. Zaczęło funkcjonować województwo śląskie. Jego statut organiczny pozostaje aktualnym do dziś wzorem dojrzałej, odpowiedzialnej samorządności oraz przyczynkiem do postępu w decentralizacji państwa i upodmiotowienia obywateli. Przypomnę zatem, że autonomia posiadała własny parlament, Sejm Śląski, który był władzą ustawodawczą regionu, zaś władzą wykonawczą była Śląska Rada Wojewódzka.</u>
+          <u xml:id="u-5.7" who="#SenatorMarekPlura">Dorobek i tradycja autonomii śląskiej i śląskiej tożsamości są wciąż żywe wśród autochtonicznych mieszkańców Górnego Śląska, mimo iż przez 40 lat Polski Ludowej były one deprymowane, a wręcz tępione. Z wielkim bólem muszę przyznać, że również we współczesnej Polsce mamy do czynienia z przejawami tego typu antyśląskiej propagandy i manipulacji, wspomnę choćby znaną wypowiedź o „zakamuflowanej opcji niemieckiej” na Śląsku.</u>
+          <u xml:id="u-5.8" who="#komentarz">Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Bogdan Borusewicz</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#SenatorMarekPlura">Dziękuję uprzejmie.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Proszę o zabranie głosu pana senatora Kazimierza Michała Ujazdowskiego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#SenatorKazimierzMichalUjazdowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#SenatorKazimierzMichalUjazdowski">To istotny moment, w którym oddajemy hołd tym naszym przodkom, którzy przyczynili się do zrośnięcia się Śląska z Rzecząpospolitą. I wydaje mi się, że warto uwypuklić sens państwowy i sens współczesny tamtych decyzji.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#SenatorKazimierzMichalUjazdowski">Senat wielokrotnie wyrażał respekt dla różnorodności kulturowej nie tylko Śląska, ale także wielu innych regionów Polski, choćby Kaszub. Pamiętamy wystawę poświęconą śląskim parlamentarzystkom. Nieraz dzięki śląskim senatorom daliśmy świadectwo tego, że okazujemy szczególny szacunek śląskiej kulturze.</u>
+          <u xml:id="u-7.3" who="#SenatorKazimierzMichalUjazdowski">Ale trzeba powiedzieć wyraźnie, że mamy powody do tego, by stwierdzić jasno, iż ten definitywny związek Śląska z Polską jest szczęściem dla Polski i szczęściem dla Europy – definitywny związek, który został wprowadzony czy ustanowiony dzięki wysiłkowi powstańczemu, ale także po II wojnie światowej. Możemy być szczęśliwi, że jest to związek jednoznaczny, a także że zatrzymany został niemiecki pochód na wschód. To jest po prostu dobre rozwiązanie dla Polski, dobre rozwiązanie dla Europy i bardzo dobre rozwiązanie dla współczesnej Rzeczypospolitej.</u>
+          <u xml:id="u-7.4" who="#SenatorKazimierzMichalUjazdowski">Dzisiaj, kiedy jednym z elementów polityki Putina jest naruszanie spójności państw, finansowanie ruchu separatystycznego w Katalonii, szukanie okazji do naruszania spójności każdego państwa europejskiego, możemy powiedzieć jasno: Rzeczpospolita jest szczęśliwa, dlatego że jest państwem unitarnym. Rzeczpospolita nie będzie republiką autonomiczną, nie będzie państwem regionalnym, nie będzie państwem federalnym. Będzie państwem zintegrowanym, będzie państwem jednolitym, państwem szanującym prawa samorządowe, szanującym różnorodność kulturową, ale państwem jednolitym. Jesteśmy to winni obywatelom, jesteśmy to winni przyszłości, jesteśmy to winni pokoleniom, które przyjdą po nas. Dzisiaj bardziej niż kiedykolwiek widać, że wybór formy unitarnej jest korzystny dla polskiej racji stanu. I chciałbym, żeby to bardzo mocno wybrzmiało, bo to jest kwestia naszej odpowiedzialności za rzecz absolutnie elementarną. Czym innym jest szacunek dla różnorodności kulturowej, szacunek dla wszystkich grup społecznych. Ale mamy prawo do dumy i mamy prawo do tego, by powiedzieć jasno: w interesie Rzeczypospolitej jest zachowanie unitarnego charakteru państwa. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-7.5" who="#komentarz">Oklaski</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dla porządku informuję, że lista mówców została wyczerpana.</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dla porządku informuję też, że pan senator Aleksander Szwed złożył swoje przemówienie w dyskusji do protokołu.</u>
+          <u xml:id="u-8.4" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Zamykam dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-8.5" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-8.6" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Przystępujemy do głosowania nad projektem uchwały w 100. rocznicę objęcia części Górnego Śląska przez Polskę.</u>
+          <u xml:id="u-8.7" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-8.8" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Kto przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-8.9" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-8.10" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Proszę o wyniki.</u>
+          <u xml:id="u-8.11" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Głosowało 79 senatorów, za 79.</u>
+          <u xml:id="u-8.12" who="#komentarz">Głosowanie nr 1</u>
+          <u xml:id="u-8.13" who="#komentarz">Oklaski</u>
+          <u xml:id="u-8.14" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-8.15" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w 100. rocznicę objęcia części Górnego Śląska przez Polskę.</u>
+          <u xml:id="u-8.16" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-8.17" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu drugiego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy – Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw.</u>
+          <u xml:id="u-8.18" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 743, a sprawozdania komisji – w drukach nr 743 A i 743 B.</u>
+          <u xml:id="u-8.19" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-8.20" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Proszę sprawozdawcę Komisji Środowiska, pana senatora Rafała Ślusarza, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#SenatorSprawozdawcaRafalSlusarz">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#SenatorSprawozdawcaRafalSlusarz">Przypadło mi w udziale przedstawienie sprawozdania Komisji Środowiska o ustawie o zmianie ustawy – Prawo ochrony środowiska i innych ustaw. Ta regulacja dotyczy wszystkich kwestii związanych z ochroną czystości powietrza. W związku z upłynięciem okresu obowiązywania przepisów implementujących dyrektywy Parlamentu Europejskiego w zakresie określenia maksymalnych limitów wydatków budżetu państwa, wystąpiła konieczność zapisania limitów na kolejny okres i ta funkcja finansowa jest podstawowym założeniem nowelizacji. Pomocniczo uregulowano kwestię określenia stref pomiaru jakości powietrza, gdyż powiązanie ich z danymi GUS okazało się problematyczne. Wychodząc naprzeciw postulatom samorządów wojewódzkich, które są odpowiedzialne za tworzenie sprawozdawczości, przejęto finansowanie etatów dla urzędników prowadzących tę sprawozdawczość, jak również określono terminy wytwarzania dokumentów dla województwa oraz dla gmin i powiatów. Rozszerzono też sankcję powiązaną z tym obowiązkiem na samorządy niższego szczebla. Beneficjentami tej nowelizacji mają być obywatele, którzy będą otrzymywać w sposób niezakłócony i kompetentny informacje o jakości powietrza, jak również Komisja Europejska, która będzie otrzymywać terminowe raporty.</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#SenatorSprawozdawcaRafalSlusarz">Ponadto w nowelizacji wprowadza się niezbędne zmiany w innych ustawach, czego efektem globalnym będzie poprawa jakości powietrza. W ustawie o wspieraniu termomodernizacji wprowadza się techniczne wydłużenie rozliczeń finansowych programu „Stop smog” do roku 2028, gdyż program zakreślony jest do roku 2024, a czas realizacji umowy może wynosić 3–4 lata. W ustawie o kontroli jakości paliw wydłuża się okres oceny badania jakości paliw z okresów dwuletnich do czteroletnich, co jest odpowiedzią na obecne zmiany na rynku. W ustawie o handlu uprawnieniami do emisji wprowadza się terminowy zapis o uznaniu biopaliwa za bezemisyjne źródło energii.</u>
+          <u xml:id="u-9.3" who="#SenatorSprawozdawcaRafalSlusarz">Komisja Środowiska obradowała nad ustawą w dniu 28 czerwca. Biuro Legislacyjne zgłosiło 4 zastrzeżenia do ustawy. Pierwszy zarzut jest taki, że w przypadku nowelizacji ustawy o badaniu jakości paliw i ustawy o handlu uprawnieniami do emisji naruszono zasady legislacji, wprowadzając poprawką sejmową nowość normatywną, czyli wychodząc poza zakres przedmiotowy ustawy. Sformułowano poprawkę wykreślającą te zapisy, notabene przyjęte już przez Sejm. 2 kolejne zastrzeżenia dotyczyły zbyt późnego znowelizowania limitu wydatków, co zdaniem legislatorów powoduje, że rozwiązania prawne, które mają limit czasowy, ekspirują z porządku prawnego, dlatego sformułowano poprawkę przyspieszającą termin wejścia ustawy w życie. Biuro Legislacyjne zgłosiło również sugestię poprawki redakcyjnej w załączniku. Przedstawiciel samorządu zgłosił zastrzeżenie dotyczące obarczenia samorządów obowiązkami, których realizacja wymuszana jest sankcjami. Komisja wysłuchała opinii rządu na temat zaproponowanych poprawek. Wprowadzenie poprawek na etapie sejmowym wynikało z terminarza prac Komisji Europejskiej, która dopiero w marcu wydała rozporządzenia z mocą wsteczną od stycznia. Odnośnie do uwagi o spóźnionej nowelizacji w sprawie limitów przedstawiono stanowisko, że wprawdzie kwoty określone w nowelizowanej ustawie tracą aktualność, ale zadania pozostają aktualne. Rząd zaakceptował poprawkę redakcyjną. Uwaga zgłoszona przez przedstawiciela samorządu nie została podjęta w formie poprawki przez żadnego z senatorów.</u>
+          <u xml:id="u-9.4" who="#SenatorSprawozdawcaRafalSlusarz">Komisja przyjęła proponowaną poprawkę redakcyjną Biura Legislacyjnego, a odrzuciła pozostałe. Komisja przyjęła ustawę z poprawką redakcyjną, w związku z czym rekomenduje Wysokiemu Senatowi przyjęcie ustawy z tą poprawką.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Proszę teraz sprawozdawcę Komisji Nadzwyczajnej do spraw Klimatu, panią senator Jadwigę Rotnicką, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#SenatorSprawozdawcaJadwigaRotnicka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#SenatorSprawozdawcaJadwigaRotnicka">Po tym krótkim, ale bardzo szczegółowym przedstawieniu tego, co się działo w Komisji Środowiska, ja mogę tylko dodać, że Komisja Nadzwyczajna do spraw Klimatu, zajmując się tym samym zagadnieniem, zwróciła uwagę na kilka kwestii, kwestii tożsamych z tymi, na które uwagę zwróciła Komisja Środowiska. Nie wchodząc w meritum – bo powtarzałabym to, co powiedział pan senator Ślusarz – chcę tylko powiedzieć, że Komisja Nadzwyczajna do spraw Klimatu kierująca się opinią Biura Legislacyjnego i wnioskami z dyskusji z senatorami wprowadziła do ustawy 3 poprawki. Pierwsza skreśla art. 2 i art. 6, druga zmienia termin wprowadzenia ustawy w życie – nie będzie to 31 grudnia 2023 r., tylko 1 stycznia 2024 r. – a trzecia dotyczy załącznika, kolumny trzeciej w takiej tabeli, w której mówi się o strefach. Ta zmiana polega na tym, że wyróżniono strefę opolską, usunięto wyraz „opolskie”.</u>
+          <u xml:id="u-11.2" who="#SenatorSprawozdawcaJadwigaRotnicka">Komisja Nadzwyczajna do spraw Klimatu wnosi do Wysokiego Sejmu o przyjęcie ustawy… przepraszam, Senatu o przyjęcie ustawy z 3 poprawkami, o których tutaj wspomniałam. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Pani Senator.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatorów sprawozdawców.</u>
+          <u xml:id="u-12.2" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Pan senator Jackowski się zgłasza.</u>
+          <u xml:id="u-12.3" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Do którego sprawozdawcy?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#SenatorJanMariaJackowski">Do obu senatorów sprawozdawców. Chodzi o wyjaśnienie tego mechanizmu dotyczącego miast, które utraciły status miasta powyżej 100 tysięcy mieszkańców. Nie wiem, czy pani senator, czy pan senator…</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dobrze. To poprosimy pana senatora Ślusarza.</u>
+          <u xml:id="u-13.2" who="#SenatorJanMariaJackowski">…wyjaśni ten mechanizm… Na czym on w tej chwili będzie polegał? Takie miasta jak np. Kalisz, które miały 100 tysięcy mieszkańców, w tej chwili, w wyniku procesów demograficznych, nie mają tej liczby… Jak to będzie wyglądało pod rządami tej ustawy? Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#SenatorRafalSlusarz">Panie Marszałku! Wysoki Senacie! Szanowny Panie Senatorze!</u>
+          <u xml:id="u-15.1" who="#SenatorRafalSlusarz">Dotychczasowa regulacja, tak jak mówiłem, była powiązana z danymi GUS. Tworzono strefy pomiaru jakości powietrza w miastach, które liczyły powyżej 100 tysięcy mieszkańców. Ta nowelizacja jakby rozwiązuje to powiązanie, ale utrzymuje w tychże miastach – w Kaliszu i Legnicy, bo to są te 2 przypadki – strefy pomiarów. Krótko mówiąc, nic się nie zmienia mimo tego, że liczba ludności w tych miastach spadła. W związku z tym na dotychczasowych zasadach realizowane będą pomiary w tych strefach.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-16.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Pani senator chce coś dodać?</u>
+          <u xml:id="u-16.2" who="#SenatorJadwigaRotnicka">Nie mam karty. Odpowiem bez…</u>
+          <u xml:id="u-16.3" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">To proszę tu, do pulpitu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#SenatorJadwigaRotnicka">Nadal będzie 46 stref pomiaru, mimo że liczba mieszkańców w miastach może troszeczkę od tej wymaganej odbiegać. Tak że tutaj się nic nie zmienia.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-18.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Czy są jeszcze jakieś inne pytania? Nie ma.</u>
+          <u xml:id="u-18.2" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję pani i panu senatorom sprawozdawcom.</u>
+          <u xml:id="u-18.3" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Projekt ustawy został wniesiony przez rząd. Do prezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister klimatu i środowiska.</u>
+          <u xml:id="u-18.4" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Czy pan minister Dziadzio pragnie zabrać głos w sprawie rozpatrywanej ustawy i przedstawić stanowisko rządu, ministerstwa?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">Państwo sprawozdawcy wyczerpująco przedstawili ustawę, w związku z czym nie mam nic do dodania. Dziękuję bardzo… Wnoszę tylko o przyjęcie ustawy zgodnie z propozycją rządu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-20.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do przedstawiciela rządu związane z omawianym punktem porządku obrad.</u>
+          <u xml:id="u-20.2" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Nie ma takich pytań do pana ministra.</u>
+          <u xml:id="u-20.3" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Otwieram dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-20.4" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Poproszę o zabranie głosu pana senatora Stanisława Gawłowskiego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#SenatorStanislawGawlowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-21.1" who="#SenatorStanislawGawlowski">Chciałoby się powiedzieć, że to ustawa, która generalnie nie powinna budzić jakichś nadzwyczajnych emocji, poza tylko jedną kwestią: takim brakiem sporządzenia tej ustawy w ramach zasad prawodawstwa, więcej, złamaniem konstytucji…</u>
+          <u xml:id="u-21.2" who="#SenatorWojciechPiecha">Znowu ta konstytucja.</u>
+          <u xml:id="u-21.3" who="#SenatorStanislawGawlowski">Znowu ta konstytucja. Wiem, w PiS to „znowu ta konstytucja”.</u>
+          <u xml:id="u-21.4" who="#Gloszsali">Uczuleni…</u>
+          <u xml:id="u-21.5" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Uwiera ich…</u>
+          <u xml:id="u-21.6" who="#SenatorStanislawGawlowski">Jakoś was ta konstytucja rzeczywiście uwiera i łamiecie ją nawet przy okazji ustawy, która trafia do Senatu. Bo w jakiej części konstytucja została złamana? Otóż zasady prawodawstwa zostały już dawno określone, opisane nie tylko przez konstytucję, lecz także przez wyroki Trybunału Konstytucyjnego. Trybunał Konstytucyjny dość jednoznacznie mówi, że proces prac legislacyjnych w Sejmie musi obejmować 3 czytania, i każda zmiana, która dotyczy ustawy, jeżeli nie obejmuje 3 czytań, jest po prostu niekonstytucyjna. To już mamy w wyrokach. Podczas prac w Sejmie, w trakcie drugiego czytania, zostały zgłoszone poprawki, które wykraczały poza materię ustawy i wynikały z… Rząd mówi…</u>
+          <u xml:id="u-21.7" who="#SenatorStanislawGawlowski">Panie Marszałku, mógłby pan pana senatora Karczewskiego uspokoić? Bo jakiś nerwowy się zrobił.</u>
+          <u xml:id="u-21.8" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dobrze, ale…</u>
+          <u xml:id="u-21.9" who="#SenatorStanislawKarczewski">Ja jestem bardzo spokojny.</u>
+          <u xml:id="u-21.10" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dobrze…</u>
+          <u xml:id="u-21.11" who="#SenatorStanislawKarczewski">Niespotykanie spokojny.</u>
+          <u xml:id="u-21.12" who="#SenatorStanislawGawlowski">Rząd mówił…</u>
+          <u xml:id="u-21.13" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Panie Senatorze, niech pan nie przeszkadza i nie polemizuje…</u>
+          <u xml:id="u-21.14" who="#SenatorStanislawKarczewski">Oczywiście. To jest sprawa pana marszałka, a nie senatora.</u>
+          <u xml:id="u-21.15" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">A ja będę pilnował, będę patrzył na senatora Karczewskiego. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-21.16" who="#SenatorStanislawGawlowski">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku. To właśnie jest powód, dla którego się zwróciłem do pana marszałka. Bardzo dziękuję za uporządkowanie sytuacji na sali.</u>
+          <u xml:id="u-21.17" who="#SenatorStanislawGawlowski">Rząd mówi, że musiał się zgodzić na poprawki zgłoszone w trakcie prac parlamentarnych, bo one wynikają z implementacji przepisów prawa unijnego. Świetnie. Ja te przepisy i prace nad tymi zmianami znam przynajmniej od roku, a one trwają ponad 1,5 roku, co oznacza, że rząd albo nie zna tej sytuacji i nie pracował z Komisją Europejską, z Parlamentem Europejskim i nie wie nic – to naganne, katastrofa, złe, niedopuszczalne – albo lekceważył w całości proces, który tam się odbywał, a potem na kolanie próbował dorzucić poprawki, łamiąc konstytucję. Niedopuszczalna sytuacja. W związku z tym przyjęto… Na to zresztą Biuro Legislacyjne Kancelarii Senatu zwróciło uwagę, że to jest niekonstytucyjne, i w związku z tym odpowiednie poprawki w ramach komisji nadzwyczajnej przyjęliśmy. Senat jest m.in. od tego, żeby pilnować działań wynikających z konstytucji. Ja wiem, że część senatorów w Polsce niezbyt szanuje konstytucję, no ale trudno. Przynajmniej ja będę do niej się odwoływał, póki mam taką możliwości. I Komisja Nadzwyczajna do spraw Klimatu ten pogląd w całości potwierdziła. To po pierwsze.</u>
+          <u xml:id="u-21.18" who="#SenatorStanislawGawlowski">Po drugie, warto powiedzieć: obudźcie się w tym rządzie, bo zapisaliście zmiany do ustawy, której nie ma. Otóż przyjęliście – o tym zresztą też jest taka informacja w uzasadnieniu, przygotowana przez Biuro Legislacyjne – zmiany do art. 4 ustawy z 13 kwietnia 2012 r., a ta ustawa jakby skończyła swój żywot 31 grudnia 2021 r. My mamy rok 2002. Jak można zmieniać…</u>
+          <u xml:id="u-21.19" who="#SenatorWojciechPiecha">2022 r.</u>
+          <u xml:id="u-21.20" who="#SenatorStanislawGawlowski">W 2022 r., zgoda. Jak można zmieniać ustawę, która w ubiegłym roku skończyła swój żywot? Proszę bardzo, trzeba było nie zmieniać tej ustawy, tylko napisać nowy przepis. Nie zrobiliście tego. Nawet tego nie potraficie zrobić. Takie typowe PiS-owskie bałaganiarstwo, bylejakość, która na każdym kroku… Za cokolwiek się weźmiecie, nawet za proste rzeczy, to potraficie to zepsuć, że już nie będę używać gorszych słów.</u>
+          <u xml:id="u-21.21" who="#SenatorStanislawGawlowski">Podobnie zresztą – tutaj da się to jeszcze naprawić – dotyczy to art. 5. Tam zapisaliście, że ustawa wchodzi z dniem… Ona kończy swój żywot bodajże na koniec grudnia 2023 r. Wy zapisujecie: rządowa ustawa i jej rozwiązania wchodzą z dniem 1 stycznia 2024 r. Wystarczyło zapisać 31 grudnia 2023 r. i bylibyście w zgodzie z prawem, nawiązywalibyście do przepisów, które jeszcze działają. Zapis, który wprowadzacie, pokazuje, że nawet w tej sprawie nie potraficie rzeczy zrobić dobrze. Obudźcie się w tym rządzie. Nie śpijcie. Ja wiem, że fury, skóry, komóry dobrze działają, ale naprawdę warto, żebyście jeszcze pamiętali o prawie. Komisja również w tej części proponuje poprawkę, która porządkuje ten stan rzeczy.</u>
+          <u xml:id="u-21.22" who="#SenatorStanislawGawlowski">I trochę zaskoczony jestem, że pan minister nie akceptuje tych poprawek. Panie Ministrze, ja nie mam do pana żadnych pytań i niczego od pana nie oczekuję, mówiąc szczerze, bo przestałem oczekiwać czegokolwiek od ministrów tego rządu. Naprawdę od długiego czasu udowadniacie za każdym razem, że jak przychodzi co do czego, jak trzeba się zająć sprawami merytorycznymi, to brak wiedzy, brak kompetencji wami rządzi. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-22.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Proszę o zabranie głosu panią senator Danutę Jazłowiecką.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#SenatorDanutaJazlowiecka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-23.1" who="#SenatorDanutaJazlowiecka">Wprowadzone w ustawie dotyczącej ochrony środowiska zmiany pozwolą na sprawdzanie jakości powietrza w dotychczasowych 46 strefach, czyli 12 aglomeracjach o liczbie mieszkańców większej niż 250 tysięcy, 18 miastach – tu znak zapytania, czy rzeczywiście 18 miastach – o liczbie mieszkańców powyżej 100 tysięcy oraz 16 pozostałych obszarach województw. Ta ustawa umożliwi również dostęp obywateli do bieżącej informacji o stanie jakości powietrza oraz terminową, miejmy nadzieję, realizację działań określonych w programach ochrony powietrza.</u>
+          <u xml:id="u-23.2" who="#SenatorDanutaJazlowiecka">Panie Marszałku, Wysoka Izbo, tak naprawdę obecnie wprowadzamy zmiany do poprzedniej ustawy, której uchwalenie wynikało z konieczności wdrożenia orzeczenia TSUE zobowiązującego Polskę do dokonania tych zapisów w programach ochrony powietrza, które będą zawierały listę działań w kierunku poprawy jego jakości. Formalnie obowiązek ten nałożono na samorządy województw, nie dając im skutecznych narzędzi do egzekwowania obowiązków sprawozdawczych i wykonawczych. Aktualne poprawki dotyczące kwestii finansowania regulacji i egzekucji zapisów niewiele jednak wnoszą do meritum sprawy, jaką jest rzeczywista poprawa jakości powietrza. A pamiętajmy, że pod tym względem jest coraz gorzej. Co roku w naszym kraju z tego powodu umiera 50 tysięcy obywateli, a na wymianę pieca czekają 3 miliony gospodarstw. Jednak te zmiany są potrzebne, choć tak naprawdę pewnie długo żyć nie będą, tym bardziej że za chwileczkę czeka nas wprowadzanie przygotowywanej w tej chwili przez instytucje Unii Europejskiej i rządy państw członkowskich kolejnej dyrektywy. Ona będzie dotyczyła emisji przemysłowych. I przyznam się, że jesteśmy dzisiaj po rozmowach w komisji spraw zagranicznych z ministerstwem klimatu. Chciałabym podkreślić, że jest to w Polsce, ale chyba i w wielu innych krajach, być może nawet w krajach na całym świecie, najważniejsze ministerstwo, które ma zapewnić nam i przyszłym pokoleniom możliwość życia na planecie. Otóż to ministerstwo nie zgadza się na zapisy dyrektywy, propozycje dyrektywy, która wdrażać ma skuteczniejsze mechanizmy ochraniające nas przed tak olbrzymią emisją do powietrza. Muszę państwu powiedzieć, że dyrektywa ta dotyczy zaledwie 50 tysięcy dużych podmiotów, podmiotów związanych z energetyką, z chemią, z przemysłem ciężkim, z odpadami, również podmiotów związanych z rolnictwem, bardzo dużych gospodarstw o mniej więcej 40 tysiącach stanowisk. W Polsce to zaledwie 4 tysiące podmiotów. I nasz rząd nie chce się zgodzić na to, żeby przyjąć tę dyrektywę, która z jednej strony umożliwia skorzystanie z pieniędzy unijnych… Chodzi o to, by te przedsiębiorstwa, te olbrzymie przedsiębiorstwa, mogły doprowadzić do sytuacji, w której tej emisji będzie znacznie mniej. A przypomnę, że właśnie te przedsiębiorstwa – w Europie są 52 tysiące takich podmiotów, w Polsce są ich 4 tysiące – odpowiadają za 20% emisji zanieczyszczeń do powietrza i za 40% emisji gazów cieplarnianych.</u>
+          <u xml:id="u-23.3" who="#SenatorDanutaJazlowiecka">Koszty związane ze zdrowiem i ze środowiskiem to koszty rzędu 500 miliardów euro rocznie. To olbrzymie koszty, a nam jest bardzo trudno wprowadzić jakiekolwiek zmiany, by poprawić te przepisy, jakie mamy, by te przepisy prawidłowo wdrożyć. Dla mnie jest to po prostu skandal.</u>
+          <u xml:id="u-23.4" who="#SenatorDanutaJazlowiecka">Ale wracajmy do obecnie procedowanej ustawy. W mojej ocenie jest to łgarstwo. Ustawa, tak jak powiedział przed chwileczką pan senator Gawłowski, skończyła żywot w ubiegłym roku. To jedna sprawa.</u>
+          <u xml:id="u-23.5" who="#SenatorDanutaJazlowiecka">Druga sprawa to dane Głównego Urzędu Statystycznego. Według danych GUS z 2020 r. w 2 miastach, w Legnicy i Kaliszu, liczba mieszkańców spadła poniżej 100 tysięcy mieszkańców, co zrodziło obawy, iż trzeba będzie przebudować cały system. Uznano więc, że wciąż są to miasta powyżej 100 tysięcy mieszkańców. Powtarzam: ta ustawa to łgarstwo. Bo jak w inny sposób odnieść się do zapisu, że miasto poniżej 100 tysięcy mieszkańców pozostaje miastem powyżej 100 tysięcy mieszkańców? Chodzi tylko o to, aby nic się nie zmieniło.</u>
+          <u xml:id="u-23.6" who="#SenatorDanutaJazlowiecka">Dlaczego rząd w trosce o lepsze powietrze nie odnosi się do szalejącej drożyzny? Wielu obywateli nie będzie stać na opalanie domów gazem czy węglem. Sięgną wtedy nie tylko po chrust, ale także po śmieci i szkodliwe plastikowe odpady. Czy rząd o tym myśli? Czy się tym przejmuje? Co z dofinansowaniem do pieców gazowych? Co z inwestycjami w fotowoltaikę?</u>
+          <u xml:id="u-23.7" who="#SenatorDanutaJazlowiecka">Ustawa ma rzekomo wdrażać dyrektywy unijne, a przecież wszyscy wiemy, że służy naprawianiu ustawicznego ustawodawczego niechlujstwa. Zresztą jaka to naprawa w sytuacji, gdy wprowadzane artykuły są niekonstytucyjne, gdyż poprawiają ustawy, które już wygasły? Niekonstytucyjne są również wprowadzane kary, bo dotyczą konsekwencji prawa miejscowego. Wydaje się zatem, że głównym celem nowelizacji jest kwestia handlu emisjami. Z mocą wsteczną, od 1 stycznia 2022 r., mamy przyjąć, że spalona biomasa – jej już przecież nie ma i nikt tego nie zbada – to było odnawialne źródło energii. Mimo tego, że jakość paliw będziemy obecnie badać nie co 2 lata, lecz w 4-letnim okresie, PiS bardzo zależy, aby ten zapis znalazł się w ustawie. Jak zwykle mamy więc do czynienia z nieczystymi intencjami i pseudomerytorycznym bałaganem. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Pani Senator.</u>
+          <u xml:id="u-24.1" who="#SenatorWojciechPiecha">Panie Marszałku, jeszcze ja proszę…</u>
+          <u xml:id="u-24.2" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dobrze. Pan senator Piecha. Proszę uprzejmie o zabranie głosu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#SenatorWojciechPiecha">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-25.1" who="#SenatorWojciechPiecha">Ja tylko chwilę zajmę. No, pani Danuta Jazłowiecka wylała tu kubeł pomyj na rząd, którego działania ja też popieram.</u>
+          <u xml:id="u-25.2" who="#SenatorWojciechPiecha">Przytoczę tylko sentencję wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 22 lutego 2018 r. Sentencja mówi, że Rzeczpospolita Polska przekraczała od roku 2007 do 2015 dobowe wartości dopuszczalne dla stężenia pyłu PM₁₀ w 35 strefach oceny i zarządzania jakością powietrza oraz roczne wartości dopuszczalne dla stężenia tego pyłu w 9 strefach oceny i zarządzania jakością powietrza, nie podejmując odpowiednich działań w programach ochrony powietrza zmierzających do zapewnienia, aby okres występowania przekroczeń wartości dopuszczalnych w powietrzu był możliwie najkrótszy. To tylko taki skrótowy wypis z tego wyroku.</u>
+          <u xml:id="u-25.3" who="#SenatorWojciechPiecha">A pani mówi nam, że my nic nie robimy dla ochrony powietrza w Polsce. Mamy program, który jest realizowany. Wydaliśmy już chyba 8 miliardów zł na poprawę jakości powietrza i to powietrze się jednak w Polsce poprawia, proszę pani. I to widać. Ja też jestem tego przykładem… Wymieniłem źródło ciepła i dostałem dofinansowanie do termomodernizacji. Termomodernizacja jest kluczem do tego, żeby jakość powietrza w Polsce poprawić.</u>
+          <u xml:id="u-25.4" who="#SenatorWojciechPiecha">A takie uwagi dotyczącego tego, że nic nie robimy, są nie na miejscu. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-26.1" who="#SenatorDanutaJazlowiecka">Mogę, Panie Marszałku?</u>
+          <u xml:id="u-26.2" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Proszę bardzo, ale proszę na mównicę. Proszę na mównicę, Pani Senator. Pani chce wystąpić, tak?</u>
+          <u xml:id="u-26.3" who="#SenatorDanutaJazlowiecka">Nie. Ja tylko z miejsca chcę zareagować, ponieważ zostało użyte moje nazwisko i zakwestionowane słowa, które wypowiedziałam…</u>
+          <u xml:id="u-26.4" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">To w formie sprostowania. Proszę bardzo, 3 minuty.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-27">
+          <u xml:id="u-27.0" who="#SenatorDanutaJazlowiecka">Tak, w formie sprostowania.</u>
+          <u xml:id="u-27.1" who="#SenatorDanutaJazlowiecka">Panie Senatorze, przyznam, że trudno mi jest komentować… Na szczęście nasz kraj, nasi obywatele widzą, jak „dużo” państwo robicie, i widzą, jak państwo nas oszukujecie. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-28">
+          <u xml:id="u-28.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Pani Senator.</u>
+          <u xml:id="u-28.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Informuję, że lista mówców została wyczerpana.</u>
+          <u xml:id="u-28.2" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">W dyskusji senatorowie nie zgłosili wniosków o charakterze legislacyjnym, ale komisje przedstawiły odmienne wnioski. Proszę Komisję Środowiska oraz Komisję Nadzwyczajną do spraw Klimatu o ustosunkowanie się do przedstawionych wniosków i przygotowanie wspólnego sprawozdania.</u>
+          <u xml:id="u-28.3" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Informuję…</u>
+          <u xml:id="u-28.4" who="#SenatorSekretarzAgnieszkaKolaczLeszczynska">Było do protokołu…</u>
+          <u xml:id="u-28.5" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">A, do protokołu… Zaraz powiem.</u>
+          <u xml:id="u-28.6" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
+          <u xml:id="u-28.7" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dla porządku informuję, że – tradycyjnie – pan senator Aleksander Szwed złożył swoje przemówienie w dyskusji do protokołu.</u>
+          <u xml:id="u-28.8" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu trzeciego porządku obrad: ustawa o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców niektórych paliw stałych w związku z sytuacją na rynku tych paliw.</u>
+          <u xml:id="u-28.9" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 749, a sprawozdanie komisji – w druku nr 749 A.</u>
+          <u xml:id="u-28.10" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Proszę sprawozdawcę Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności, pana senatora Wojciecha Piechę, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-29">
+          <u xml:id="u-29.0" who="#SenatorSprawozdawcaWojciechPiecha">Panie Marszałku! Wysoki Senacie! Panie Ministrze! Szanowni Goście!</u>
+          <u xml:id="u-29.1" who="#SenatorSprawozdawcaWojciechPiecha">Sprawozdanie Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności o uchwalonej przez Sejm w dniu 23 czerwca ustawie o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców niektórych paliw stałych w związku z sytuacją na rynku tych paliw.</u>
+          <u xml:id="u-29.2" who="#SenatorSprawozdawcaWojciechPiecha">W toku dyskusji zgłoszono wnioski o charakterze legislacyjnym. W głosowaniu nad wnioskiem o przyjęcie ustawy bez poprawek rozstrzygnięcie było następujące: 5 głosów za, 4 – przeciw. Stąd nie głosowano już nad poprawkami do tej ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-29.3" who="#SenatorSprawozdawcaWojciechPiecha">Uzasadnienie. Od początku 2021 r. trwa ożywienie gospodarcze gospodarek świata po kolejnych falach pandemii COVID-19. Ja tylko chciałbym przypomnieć, że w 2021 r., w czerwcu, cena węgla w portach ARA wynosiła 75 dolarów za tonę, a jeżeli sięgniemy do dzisiejszych notowań, to zauważymy, że ta cena przekracza już 375 dolarów. W ciągu roku podwyżka cen węgla, cen gazu, cen ropy naftowej jest zdecydowanie bardzo wysoka, bardzo wysoka, nawet 5-, 6-, 10-krotna. Powrót gospodarek wielu krajów na ścieżkę rozwoju przełoży się na wzrost popytu na te wszystkie paliwa, w tym na węgiel kamienny. Europa sprowadzała z Rosji ok. 52 milionów t węgla. Trzeba go teraz zastąpić dostawami z innych źródeł, jednakże przestawienie się na inne kierunki podraża koszty. Jednocześnie w wyniku inwazji Rosji na Ukrainę wprowadzono sankcje. Rząd Rzeczypospolitej Polskiej zdecydował się na zaprzestanie importu paliw z Rosji, w tym węgla. To już od maja obowiązuje, przerwany został ten łańcuch dostaw węgla z kierunku rosyjskiego. Z tego kierunku dostarczane było 8–9 milionów t węgla rocznie. Ten węgiel, który przychodził tu z kierunku rosyjskiego, był to węgiel energetyczny i był też, że tak powiem, dedykowany odbiorcom indywidualnym, szczególnie w Polsce północnej. Dlatego ta dziura popytowa, która się utworzyła, nie będzie łatwa do zasypania. Odbiorcy indywidulani potrzebują ok. 8 milionów t węgla na zaspokojenie swoich potrzeb. Z danych, które mamy z dnia 7 czerwca 2020 r. z Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków w Polsce, wynika, że jest ok. 1 miliona 784 tysięcy kotłów na węgiel i paliwa węglopochodne. Ta ewidencja nie jest jeszcze zamknięta, dopiero 30 czerwca czy 1 lipca poznamy dokładne dane. Ale one są na bieżąco podawane w zestawieniach, w internecie można znaleźć te dane.</u>
+          <u xml:id="u-29.4" who="#SenatorSprawozdawcaWojciechPiecha">Przyjęto, że gospodarstwem domowym jest gospodarstwo, w którym głównym źródłem ogrzewania są następujące źródła ciepła: kocioł na paliwa stałe, kominek, koza, ogrzewacz itd., zgłoszone do ewidencji, o której mowa w ustawie z dnia 21 listopada o wspieraniu termomodernizacji i remontów oraz o centralnej ewidencji emisyjności budynków.</u>
+          <u xml:id="u-29.5" who="#SenatorSprawozdawcaWojciechPiecha">Ustawodawca w celu ochrony odbiorców w tych gospodarstwach przed skokowym wzrostem cen paliw stałych proponuje wprowadzenie mechanizmu rekompensat dla podmiotów wprowadzających w 2022 r. do obrotu następujące paliwa stałe: węgiel kamienny, brykiet lub pelet zawierające co najmniej 85% węgla kamiennego. Warunkiem przyznania rekompensaty jest zarejestrowanie na terytorium Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej… oj, Rzeczypospolitej Polskiej swojego przedsiębiorstwa i sprzedaż paliw odbiorcom po cenie nie wyższej niż 996 zł 60 gr brutto za tonę, w celu wykorzystania przez gospodarstwo domowe na potrzeby własne – to też jest podkreślone. Sprzedaż paliwa stałego po cenie wyższej niż wspomniana kwota nie uprawnia do otrzymania rekompensaty.</u>
+          <u xml:id="u-29.6" who="#SenatorSprawozdawcaWojciechPiecha">Ustawa przewiduje, iż rekompensata przysługuje przedsiębiorcy wykonującemu działalność gospodarczą w zakresie wprowadzania do obrotu paliw, wpisanemu do Centralnego Rejestru Podmiotów Akcyzowych, o którym mowa w art. 2 ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym, zwanemu dalej przedsiębiorcą, który sprzedawał paliwo stałe dla gospodarstw domowych prowadzonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, po cenie nie wyższej niż 996 zł 60 gr za tonę, w celu wykorzystania na potrzeby własne tych gospodarstw domowych.</u>
+          <u xml:id="u-29.7" who="#SenatorSprawozdawcaWojciechPiecha">Ustawa przewiduje, że maksymalna ilość węgla, za którą przedsiębiorca sprzedający wyżej wymienione paliwo stałe może uzyskać rekompensatę, wynosi 3 t dla 1 gospodarstwa domowego.</u>
+          <u xml:id="u-29.8" who="#SenatorSprawozdawcaWojciechPiecha">Zgodnie z projektowaną ustawą maksymalna wysokość rekompensaty za sprzedaż 1 t paliwa stałego sprzedawanego dla 1 gospodarstwa domowego nie może wynieść więcej niż 750 zł brutto. Wysokość tej kwoty odzwierciedla koszt importu węgla do Polski przy przyjętych założeniach.</u>
+          <u xml:id="u-29.9" who="#SenatorSprawozdawcaWojciechPiecha">Podmiotem odpowiedzialnym za wypłatę rekompensat będzie Zarządca Rozliczeń SA, zwany zarządcą rozliczeń. Będzie on odpowiedzialny za obsługę portalu elektronicznego udostępnionego na stronie, której będzie administratorem. W przypadku chęci skorzystania przez przedsiębiorcę z możliwości otrzymania rekompensaty niezbędna będzie uprzednia rejestracja na tym portalu. Przedsiębiorca będzie obowiązany do wprowadzania na wyżej wymienionym portalu transakcji sprzedaży dokonanych od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy do dnia udostępnienia omawianego portalu w nieprzekraczającym terminie do 30 września 2022 r. W odniesieniu do transakcji sprzedaży dokonanych po udostępnieniu portalu, po dokonaniu przez przedsiębiorcę rejestracji każda z dokonanych transakcji sprzedaży musi zostać wprowadzona do portalu najpóźniej w kolejnym dniu roboczym po dniu dokonania transakcji sprzedaży.</u>
+          <u xml:id="u-29.10" who="#SenatorSprawozdawcaWojciechPiecha">Obowiązki kupującego paliwo. Wprowadzone ustawą przepisy pozwolą członkom gospodarstwa domowego na zakupienie paliw stałych po cenie nie wyższej niż 996 zł 60 gr brutto. Członek gospodarstwa domowego, chcąc dokonać zakupu paliwa stałego po tej cenie, w ramach tego gospodarstwa, jest zobowiązany do przekazania przedsiębiorcy oświadczenia w postaci papierowej, opatrzonego podpisem własnoręcznym, podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym albo podpisem osobistym, o ilości tego paliwa, które nabył po dniu wejścia w życie niniejszej ustawy w celu wykorzystania na potrzeby własne tego gospodarstwa domowego, a także następujące dokumenty: deklarację o źródle ciepła albo kopię deklaracji o źródle ciepła, inny dokument wydany przez właściwy urząd, właściciela lub zarządcę nieruchomości… I w zasadzie to wszystko.</u>
+          <u xml:id="u-29.11" who="#SenatorSprawozdawcaWojciechPiecha">Ustawa wchodzi w życie 14 dni po ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw. Ustawa nie jest sprzeczna z prawem europejskim. Nie podlega także notyfikacji aktów prawnych określonych w przepisach rozporządzenia Rady Ministrów. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-30">
+          <u xml:id="u-30.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-30.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Poproszę teraz sprawozdawcę mniejszości Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności, panią senator Danutę Jazłowiecką, o przedstawienie wniosku mniejszości komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-31">
+          <u xml:id="u-31.0" who="#SenatorSprawozdawcaDanutaJazlowiecka">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
+          <u xml:id="u-31.1" who="#SenatorSprawozdawcaDanutaJazlowiecka">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-31.2" who="#SenatorSprawozdawcaDanutaJazlowiecka">Zaproponowaliśmy poprawki dotyczące prawidłowości legislacyjnej. Te rekomendowane zmiany zmierzają do wykreślenia z art. 2 ust. 1 opiniowanej ustawy… Jego zdanie pierwsze stanowi, że przedsiębiorcy wprowadzającemu do obrotu paliwa, wpisanemu do Centralnego Rejestru Podmiotów Akcyzowych, który sprzedawał niektóre paliwa stałe dla gospodarstw domowych prowadzonych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej po cenie nie wyższej niż 996 zł 60 gr brutto za 1 t w celu wykorzystania na potrzeby własne tych gospodarstw domowych, przysługuje rekompensata. A zdanie drugie brzmi: sprzedaż paliwa stałego po cenie wyższej niż 996 zł 60 gr brutto nie uprawnia do otrzymania rekompensaty. Jest ono normatywnie zbędne, a nadto nieprecyzyjne i nie odnosi się do podanej kwoty co do tony paliwa.</u>
+          <u xml:id="u-31.3" who="#SenatorSprawozdawcaDanutaJazlowiecka">Druga poprawka. Chodzi o sprecyzowania obowiązków szefa Krajowej Administracji Skarbowej, który zarówno w świetle art. 3 ust. 1 opiniowanej ustawy, jak i wymogu precyzji unormowania powinien odnieść się do przekazywania danych dotyczących przedsiębiorców, o których mowa w art. 2 ust. 1 w zakresie określonym w art. 3 ust. 1.</u>
+          <u xml:id="u-31.4" who="#SenatorSprawozdawcaDanutaJazlowiecka">Trzecia poprawka to jest skreślenie przepisu stanowiącego powtórzenie art. 10a ustawy z dnia 28 grudnia 2018 r. o zmianie ustawy o podatku akcyzowym oraz niektórych innych ustaw.</u>
+          <u xml:id="u-31.5" who="#SenatorSprawozdawcaDanutaJazlowiecka">Czwarta to dostosowanie treści zdania pierwszego załącznika nr 1 do przepisów art. 1 ust. 2, art. 2 ust. 5 oraz art. 5 ust. 1 pkt 1 opiniowanej ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-31.6" who="#SenatorSprawozdawcaDanutaJazlowiecka">To są przede wszystkim poprawki legislacyjne. Wnosimy o przyjęcie tych poprawek. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-32">
+          <u xml:id="u-32.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję pani senator sprawozdawcy.</u>
+          <u xml:id="u-32.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatorów sprawozdawców.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-33">
+          <u xml:id="u-33.0" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Ja chciałbym zapytać pana senatora Piechę…</u>
+          <u xml:id="u-33.1" who="#SenatorWojciechPiecha">Tak?</u>
+          <u xml:id="u-33.2" who="#SenatorBogdanBorusewicz">…o wyjaśnienie, skąd ta cena 996 zł 60 gr za 1 t…</u>
+          <u xml:id="u-33.3" who="#Gloszsali">Do.</u>
+          <u xml:id="u-33.4" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Do, oczywiście, do 996 zł i 60 gr za 1 t węgla. Skąd taka cena gwarantowana? Oczywiście należy przyjąć, że będzie to zapewne cena maksymalna…</u>
+          <u xml:id="u-33.5" who="#SenatorWojciechPiecha">No tak, tak, to jest wpisane w ustawę.</u>
+          <u xml:id="u-33.6" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Skoro jest „do”, to wiadomo, że taka będzie to cena. Proszę mi powiedzieć, czy to jest związane… Z czym to jest związane? Czy taki jest koszt wydobycia? Czy chodzi tylko o medialny zabieg stosowany w supermarketach, gdzie zawsze cena kończy się na liczbie 99? Tak więc proszę mi powiedzieć, skąd ta cena 996 zł 60 gr.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-34">
+          <u xml:id="u-34.0" who="#SenatorWojciechPiecha">Tak, oczywiście, Panie Marszałku. Oczywiście precyzyjnie na to pytanie nie odpowiem, bo ja tej ceny nie ustalałem. Ustalało to ministerstwo. A to jest podyktowane tym, że kopalnie węgla kamiennego funkcjonujące w Polsce nie sprzedają powyżej tej ceny. No, może są jakieś tam odchyłki, ale niewielkie. W takiej cenie mniej więcej sprzedawany jest węgiel dla odbiorców indywidualnych. I ta cena się na razie utrzymuje, bo koszty wydobycia nie wzrosły gwałtownie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-35">
+          <u xml:id="u-35.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Rozumiem, że to jest średnia cena. Ja oczywiście zapytam pana ministra.</u>
+          <u xml:id="u-35.1" who="#SenatorWojciechPiecha">To trzeba go pytać.</u>
+          <u xml:id="u-35.2" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Teraz pytanie do pana senatora zadaje pani senator Halina Bieda.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-36">
+          <u xml:id="u-36.0" who="#SenatorHalinaBieda">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-36.1" who="#SenatorHalinaBieda">Ja chciałabym zapytać o tę dopłatę do 3 t. Z tego, co mi wiadomo, wynika, że w domkach spalanie często jest większe niż 3 t. Czy na posiedzeniu komisji była poruszana sprawa tego, że to jest ujednolicone bez względu na to, czy ma się mieszkanie, czy ma się dom? Skąd taka liczba ton? Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-37">
+          <u xml:id="u-37.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-38">
+          <u xml:id="u-38.0" who="#SenatorWojciechPiecha">Dziękuję za takie pytanie. Na posiedzeniu komisji chyba nie podnosiliśmy takiego problemu, ale moim zdaniem ogrzewanie domku jednorodzinnego i ogrzewanie mieszkania to są dwie różne sprawy. To zależy od metrażu. Ogrzanie 3 t węgla domku jednorodzinnego to jest zadanie prawie niewykonalne, chyba że ma się ocieplony domek, który nie potrzebuje tyle ciepła, ale w przypadku mieszkań to jak najbardziej te 3 t wystarczą, żeby przeżyć zimę w komforcie. Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-38.1" who="#SenatorDanutaJazlowiecka">Czy mogę uzupełnić?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-39">
+          <u xml:id="u-39.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Tak, oczywiście, pani sprawozdawca może uzupełnić.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-40">
+          <u xml:id="u-40.0" who="#SenatorDanutaJazlowiecka">Pani Senator, to jest bardzo dobre pytanie. My również mieliśmy wątpliwości, zastanawialiśmy się, jak to jest możliwe, że ministerstwo określiło, że w przypadku ogrzewania domów wystarczą 3 t i w przypadku ogrzewania mieszkania w spółdzielni też są potrzebne 3 t. Troszeczkę obawiamy się, że taka sytuacja, takie zrównoważenie tego może spowodować jakieś malwersacje, a chcielibyśmy uniknąć takiej sytuacji. Tak że jest to dobre pytanie i myślę, że warto to pytanie zadać również panu ministrowi. Być może dzisiaj przygotował dobrą odpowiedź. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-41">
+          <u xml:id="u-41.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-41.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Pan Jan Maria Jackowski.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-42">
+          <u xml:id="u-42.0" who="#SenatorJanMariaJackowski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-42.1" who="#SenatorJanMariaJackowski">Ja mam takie pytanie do pana senatora Piechy. Do mnie zwracają się osoby, które opalają swoje miejsce zamieszkania peletem. Jak wiadomo, jego cena diametralnie się zmieniła. Te osoby były nawet zachęcane do tego, żeby przezbroić swoje piece czy sposób ogrzewania domów, poniosły w tym zakresie pewne nakłady inwestycyjne. Czy one będą objęte tą regulacją, czy nie będą objęte? Z tego, co słyszę, wynika, że te osoby są bardzo niezadowolone, czują się w jakiś sposób wyprowadzone w pole w związku z tym, że ich ta regulacja nie dotyczy. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-43">
+          <u xml:id="u-43.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-43.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-44">
+          <u xml:id="u-44.0" who="#SenatorWojciechPiecha">Odpowiadając na to pytanie, powiem, że w ustawie jest wyraźnie napisane, jakie paliwa będą dotowane. Przepisy ustawy stosuje się do następujących paliw stałych: węgiel kamienny, brykiet lub pelet zawierający co najmniej 85% węgla kamiennego. Nic nie mówimy tu o drewnie. Cena drewna opałowego kominkowego na pewno też wzrośnie, bo ono będzie paliwem, które też będzie wykorzystywane.</u>
+          <u xml:id="u-44.1" who="#SenatorJanMariaJackowski">Mnie chodziło…</u>
+          <u xml:id="u-44.2" who="#SenatorWojciechPiecha">O pelet. Ja wiem, o jaki pelet – taki, który powstaje z drewna. Ale niestety…</u>
+          <u xml:id="u-44.3" who="#Gloszsali">Albo z chrustu.</u>
+          <u xml:id="u-44.4" who="#SenatorWojciechPiecha">Z chrustu nie za bardzo, peletu z chrustu nie zrobimy.</u>
+          <u xml:id="u-44.5" who="#SenatorWojciechPiecha">(Senator Jan Maria Jackowski: Czyli, jak rozumiem, taki pelet nie będzie tym objęty? To znaczy że ci, którzy opalają w taki sposób…</u>
+          <u xml:id="u-44.6" who="#SenatorWojciechPiecha">W ustawie nie ma takiego zapisu, żeby to było nią objęte.</u>
+          <u xml:id="u-44.7" who="#SenatorJanMariaJackowski">A czy na posiedzeniu komisji była na ten temat jakaś dyskusja? Czy ktoś zadawał pytania?</u>
+          <u xml:id="u-44.8" who="#SenatorWojciechPiecha">Nie, nie było takiej dyskusji, nie było takiego pytania. Ministerstwo na pewno będzie mogło odpowiedzieć na to pytanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-45">
+          <u xml:id="u-45.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">A więc nie jest objęte.</u>
+          <u xml:id="u-45.1" who="#Gloszsali">Jeszcze…</u>
+          <u xml:id="u-45.2" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Panie Senatorze, ja pana zapisałem jeszcze raz.</u>
+          <u xml:id="u-45.3" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Teraz pan senator Jacek Bury.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-46">
+          <u xml:id="u-46.0" who="#SenatorJacekBury">Ja chciałbym zapytać o źródła finansowania tej ustawy. Przewidziane są na te dofinansowania 3 miliardy zł. Skąd będą na to pieniądze? Czy w związku z tym był albo będzie nowelizowany budżet?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-47">
+          <u xml:id="u-47.0" who="#SenatorWojciechPiecha">Zaraz, za moment o finansowaniu też będziemy musieli coś powiedzieć.</u>
+          <u xml:id="u-47.1" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-47.2" who="#SenatorWojciechPiecha">Na pewno będzie to pokrywane z budżetu państwa, ale dokładnego źródła finansowania trzeba by było poszukać… Aha, limit wydatków będzie związany z Funduszem Wypłat Różnicy Cen. Maksymalny łączny limit wydatków z Funduszu Wypłat Różnicy Cen to 3 miliardy, w okresie od 2022 r. do 2031 r. nie może przekroczyć 3 miliardów, to jest art. 19. W 2022 r. to ma być 1,5 miliarda, w 2023 r. – 1,5 miliarda, na 2 lata by to było rozpisane.</u>
+          <u xml:id="u-47.3" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję…</u>
+          <u xml:id="u-47.4" who="#SenatorWojciechPiecha">I z tego funduszu to powinno być zapłacone, sfinansowane.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-48">
+          <u xml:id="u-48.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-48.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Pan senator Jan Maria Jackowski. Proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-49">
+          <u xml:id="u-49.0" who="#SenatorJanMariaJackowski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-49.1" who="#SenatorJanMariaJackowski">Ja mam z kolei pytanie o tych odbiorców ciepła, którzy są zasilani z elektrociepłowni opalanych węglem, to jest zbiorowe ogrzewanie budynków. Co dla nich wynika z tej przedmiotowej ustawy? Czy oni będą objęci jakimś… Stawki za ciepło w elektrociepłowniach też gwałtownie wzrastają wraz z cenami węgla, w związku z czym te podwyżki ich dotyczą. Ale czy te osoby będą korzystały z tej ustawy, a jeżeli tak, to na jakich zasadach? Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-50">
+          <u xml:id="u-50.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-51">
+          <u xml:id="u-51.0" who="#SenatorWojciechPiecha">Panie Marszałku, Panie Senatorze, dziękuję za to pytanie. Duzi producenci ciepła, czyli elektrociepłownie, ciepłownie, nie będą objęci tą ustawą, bo oni zaopatrują się wcześniej w paliwa, oni zawierają kontrakty na dostawę tych paliw, węgla od dostawców, u których zawsze zamawiają, i tam negocjują ceny. Większość elektrociepłowni już zakontraktowała węgiel na okres tego sezonu grzewczego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-52">
+          <u xml:id="u-52.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-52.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Teraz ja chciałbym zadać pytania. Z powodu embarga zabraknie 8 milionów t węgla z Rosji. Czyli ci odbiorcy nie będą mieli i nie mają już jakichś wieloletnich umów. To dotyczy…</u>
+          <u xml:id="u-52.2" who="#SenatorWojciechPiecha">Odbiorców indywidualnych.</u>
+          <u xml:id="u-52.3" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">…tych wielkich… I w tym przypadku też nie będzie tutaj wsparcia. Czyli to wsparcie dotyczy tylko indywidualnych odbiorców, tak?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-53">
+          <u xml:id="u-53.0" who="#SenatorWojciechPiecha">Indywidualnych odbiorców i małych przedsiębiorstw, takich jak piekarnie, inne takie podmioty, które indywidualnie zamawiają węgiel czy opał.</u>
+          <u xml:id="u-53.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">A co to znaczy „małe przedsiębiorstwa”? To znaczy…</u>
+          <u xml:id="u-53.2" who="#SenatorWojciechPiecha">Piekarnie, takie zakłady rzemieślnicze… Obejmuje to? No bo ja też nie jestem precyzyjny, bo to nie było zapisane…</u>
+          <u xml:id="u-53.3" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-53.4" who="#SenatorWojciechPiecha">Nie, niestety nie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-54">
+          <u xml:id="u-54.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Nie obejmuje, tak? Czyli tylko odbiorców indywidualnych.</u>
+          <u xml:id="u-54.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">I pan senator Jan Maria Jackowski. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-55">
+          <u xml:id="u-55.0" who="#SenatorJanMariaJackowski">Panie Senatorze, ale z tego, co słyszę – m.in. prezydent Kołobrzegu na ten temat się wypowiadała – wynika, że elektrociepłownie w niektórych miastach zapowiadają jednak drastyczny wzrost cen ciepła dostarczanego w sieci miejskiej. W związku z tym to nie jest do końca tak, jak pan powiedział, że wszyscy mają zakontraktowany ten węgiel i mają zapewnione dostawy po cenach, powiedzmy, bardziej ludzkich. Więc jak tutaj… Czy na ten temat w ogóle była dyskusja? Ja nie znam statystyk, ale to prawdopodobnie dotyczy setek tysięcy mieszkań w Polsce, tak że to nie jest jakaś wąska, mała grupa, która nie będzie absolutnie beneficjentem tej ustawy. W związku z tym będziemy mieli sytuację, że indywidualni w pewnym zakresie, do tych 3 t, skorzystają, a ci zbiorowi nie skorzystają. Czyli ta ustawa będzie pogłębiała pewne nierówności społeczne. Czy na ten temat była dyskusja na posiedzeniu komisji? Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-56">
+          <u xml:id="u-56.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-57">
+          <u xml:id="u-57.0" who="#SenatorWojciechPiecha">Na ten temat żeśmy nie dyskutowali. Może byłem mało precyzyjny, ale większość elektrociepłowni się już zaopatrywała w węgiel. Może ktoś go nie otrzymał czy zapytanie ofertowe pozostało bez odpowiedzi. Nad tym się musi pochylić rząd, no i tu pytanie do ministra, w jakim zakresie są prowadzone prace i rozmowy, ażeby tę dziurę podażową też wypełnić i żeby ceny ciepła były przystępne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-58">
+          <u xml:id="u-58.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Pan senator Leszek Czarnobaj.</u>
+          <u xml:id="u-58.1" who="#Gloszsali">Nie. Senator Bury.</u>
+          <u xml:id="u-58.2" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Nie? A, przepraszam… Pan senator Jacek Bury.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-59">
+          <u xml:id="u-59.0" who="#SenatorJacekBury">Chciałbym jeszcze dopytać o taką rzecz… Rozumiem, że mamy 1,5 miliarda w 2022 r., 1,5 miliarda w 2023 r., czyli w tym roku mniej gospodarstw dostanie to dofinansowanie, niż tak szumnie to jest nazwane, o połowę. A czy te, które dostaną w latach 2022–2023, też będą mogły się ubiegać o dofinansowanie, czy już nie?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-60">
+          <u xml:id="u-60.0" who="#SenatorWojciechPiecha">O taką precyzyjną odpowiedź poproszę ministra, bo nie wiem, czy ta kwota 1,5 miliarda zł na 2022 r. jest sztywna, czy będzie można ją jeszcze zwiększyć.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-61">
+          <u xml:id="u-61.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-61.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Pan senator Leszek Czarnobaj.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-62">
+          <u xml:id="u-62.0" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
+          <u xml:id="u-62.1" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Panie Senatorze, nie wiem, o czym państwo rozmawialiście na posiedzeniu komisji, ale ja teraz trochę się w tym zagubiłem. Niech pan powie, kto, według pana wiedzy i tego, o czym dyskutowaliście na posiedzeniu komisji, dostanie to wsparcie. Czy dostaną je tylko osoby fizyczne? To jest pierwsze pytanie.</u>
+          <u xml:id="u-62.2" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Jeżeli np. jest 1 kotłownia na 3 budynki czy na 2 budynki, to czy ludzie dostaną dofinansowanie, czy go nie dostaną? Rozumiem, że ci, którzy przeszli na pelet i inne ekologiczne źródła, nie podlegają w ogóle pomocy, na zasadzie: chcieliście, widziały gały, co brały, teraz palcie chrustem czy czymś innym i nie podlega to ocenie.</u>
+          <u xml:id="u-62.3" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">I ostatnie pytanie. Panie Senatorze, proszę powiedzieć, czy na posiedzeniu komisji rozmawialiście – jeśli nie, to zapytam pana ministra – o bilansie zużycia węgla w Polsce, ile jest węgla i czy go wystarczy, czy go nie wystarczy, czy mamy zapewnione źródła. Czy o tym rozmawialiście? Jeśli tak, to prosiłbym o informację, a jeśli nie, to zapytam o to pana ministra.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-63">
+          <u xml:id="u-63.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-64">
+          <u xml:id="u-64.0" who="#SenatorWojciechPiecha">Nie. Takiej dyskusji nie prowadziliśmy odnośnie do bilansu zapotrzebowania na węgiel. Takie budynki wielorodzinne, wielolokalowe otrzymają to wsparcie, także spółdzielnie, które mają kotłownie. Będzie to podzielone na liczbę mieszkań, na liczbę lokali itd. Oni to wsparcie dostaną.</u>
+          <u xml:id="u-64.1" who="#komentarz">Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Michał Kamiński</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-65">
+          <u xml:id="u-65.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-65.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę o zadanie pytania pana senatora Janusza Gromka.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-66">
+          <u xml:id="u-66.0" who="#SenatorJanuszGromek">Panie Senatorze, ładnie pan mówi, bo pan powiedział, że większość ma zabezpieczony opał – do tej większości, myślę, że i Kołobrzeg powinien się zaliczać – po starej cenie. To jest absolutna bzdura i totalny fałsz, bo ostatni miał, jaki prezes kupował – przed chwileczką z nim rozmawiałem – był po 313 zł. Teraz jest po 1 tysiąc 920 zł, 1 tysiąc 950 zł, 1 tysiąc 620 zł. Ma własny transport, nie PKP, tylko transport samochodowy, tj. 300 zł do tony. I ma z Australii po 1 tysiąc 500 zł. Tak że jakkolwiek by na to patrzeć, to kilkadziesiąt procent, a może i 150% pójdzie do góry cena dla ludzi w Kołobrzegu, w większości emerytów, którzy mieszkają w blokowiskach, którzy nie mają zasobnego portfela. Na jakiej podstawie pan mówi, że większość ma zabezpieczony opał? Jeśli pan tak mówi, że większość, to bardzo proszę w imieniu pana prezesa MEC z Kołobrzegu…</u>
+          <u xml:id="u-66.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Czas, Panie Senatorze. Na zadanie pytania mamy minutę.</u>
+          <u xml:id="u-66.2" who="#SenatorJanuszGromek">Dobrze.</u>
+          <u xml:id="u-66.3" who="#SenatorJanuszGromek">…O informację, gdzie można kupić ten dobry miał. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-67">
+          <u xml:id="u-67.0" who="#SenatorWojciechPiecha">Pytanie jest dosyć rozbudowane. Dyskusji na ten temat nie było, w jaki sposób niektórzy odbiorcy, jak miasta, jak samorządy, mają pozyskiwać ten węgiel. Ja powiedziałem, że odbiorcy indywidualni, że odbiorcy indywidualni będą zaopatrzeni w węgiel i będą mieli dopłaty do 1 t węgla.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-68">
+          <u xml:id="u-68.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-68.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę o zadanie pytanie pana senatora Beniamina Godylę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-69">
+          <u xml:id="u-69.0" who="#SenatorBeniaminGodyla">Panie Senatorze, mam pytanie odnośnie do rekompensaty. Czy ta rekompensata za węgiel też obejmie domy seniora, nie tylko domy seniora prowadzone przez samorządy, ale także domy seniora prowadzone przez osoby prowadzące działalność gospodarczą? Bo tam pacjenci, ci ludzie mają zabezpieczone podstawowe potrzeby życiowe, tam mieszkają na stałe, tak jak w domu. Czy też braliście to pod uwagę? Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-70">
+          <u xml:id="u-70.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę, Panie Senatorze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-71">
+          <u xml:id="u-71.0" who="#SenatorWojciechPiecha">Na posiedzeniu komisji nie było to podnoszone. Zapytamy pana ministra o to, w jaki sposób rozwiążemy ten problem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-72">
+          <u xml:id="u-72.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-72.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę, pan senator Jerzy Czerwiński.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-73">
+          <u xml:id="u-73.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-73.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Ja dam odsapnąć panu senatorowi. Do przedstawiciela wniosków mniejszości chciałbym…</u>
+          <u xml:id="u-73.2" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-73.3" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Otóż wniosek mniejszości składa się z kilku punktów. Pkt 1: w art. 2 w ust. 1 skreśla się zdanie drugie. Wytłumaczyła nam pani, że to zdanie nie ma wartości normatywnej, jakby powtarza sens zdania pierwszego. No, to zależy, jak to się interpretuje. Czy możliwa jest np. taka interpretacja – oczywiście jeżeli państwo to rozpatrywali na posiedzeniu komisji – że rekompensaty nie będzie otrzymywał ten przedsiębiorca, który sprzedaje nie tylko za cenę do 996 zł, do tego progu, ale także powyżej tej ceny? Przecież może być tak, że przedsiębiorca sprzedaje część po niższej cenie, a część po wyższej. To jest jakby zmuszenie przedsiębiorców, żeby sprzedawali tylko po niższej. I wtedy zdanie drugie jest sensowne. Jaki był cel ustawodawcy, w tym wypadku Sejmu, i czy państwo to rozpatrywali na posiedzeniu komisji? Bo wykreślenie drugiego zdania w pewnym sensie kastrowałoby ustawę w tym zakresie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-74">
+          <u xml:id="u-74.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-74.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-75">
+          <u xml:id="u-75.0" who="#SenatorDanutaJazlowiecka">Uznaliśmy, że drugie zdanie jest nieprecyzyjne i nie odnosi się do podanej kwoty, jeżeli chodzi o tonę paliwa. Uznaliśmy to za zbędne. Przyznam, że ja nie bardzo zgadzam się z pana opinią, że uchylenie tego zdania wymusi stosowanie cen wyższych.</u>
+          <u xml:id="u-75.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-75.2" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Odwrotnie.</u>
+          <u xml:id="u-75.3" who="#SenatorDanutaJazlowiecka">Niższych, cen niższych.</u>
+          <u xml:id="u-75.4" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Nie zapobiegnie…</u>
+          <u xml:id="u-75.5" who="#SenatorDanutaJazlowiecka">Cen niższych.</u>
+          <u xml:id="u-75.6" who="#SenatorJerzyCzerwinski">No właśnie. Nie zapobiegnie sprzedaży po cenach wyższych.</u>
+          <u xml:id="u-75.7" who="#SenatorDanutaJazlowiecka">Nie da się. Tak naprawdę żyjemy tu i teraz, wiemy, jak w tej chwili kształtują się ceny, i mamy świadomość, że te ceny specjalnie spadać nie będą. To jest ustawa adresowana przede wszystkim do importerów, nie do naszych kopalni. Tą ustawą chcemy ułatwić dostęp do węgla po niższych cenach, ale mamy też świadomość, że importerzy nie są w stanie zapewnić surowca po takich cenach, po jakich w tej chwili wydobywany jest węgiel w Polsce. Stąd te rekompensaty. Ja nie odbieram tego w ten sposób, tak jak pan tu powiedział, że jeżeli wykreślimy to zdanie, to wówczas będziemy wymuszać mniejsze ceny. Jeżeli będziemy wymuszać mniejsze ceny, to jeszcze lepiej. Niech importerzy dbają o to, żeby mniej…</u>
+          <u xml:id="u-75.8" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Jeszcze raz, Pani Senator. Ja przepraszam, ale próba wykreślenia tego zdania przy pewnej interpretacji zawęzi możliwość stosowania ustawy. Zapytam pana ministra, jaki był sens dopisania drugiego zdania.</u>
+          <u xml:id="u-75.9" who="#SenatorDanutaJazlowiecka">Myślę, że to będzie lepszym rozwiązaniem, bo wtedy będziemy wiedzieli, czy szukać pewnej interpretacji, czy po prostu interpretować to tak, jak jest zapisane. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-76">
+          <u xml:id="u-76.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Pani Senator.</u>
+          <u xml:id="u-76.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Rozumiem, że nie ma więcej pytań.</u>
+          <u xml:id="u-76.2" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Projekt ustawy został wniesiony przez rząd. Do prezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister klimatu i środowiska.</u>
+          <u xml:id="u-76.3" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Czy przedstawiciel rządu pragnie zabrać głos w sprawie rozpatrywanej ustawy i przedstawić stanowisko rządu?</u>
+          <u xml:id="u-76.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">Tak, chcę.</u>
+          <u xml:id="u-76.5" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę, podsekretarz stanu, główny geolog kraju, pan Piotr Dziadzio.</u>
+          <u xml:id="u-76.6" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę, Panie Ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-77">
+          <u xml:id="u-77.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo!</u>
+          <u xml:id="u-77.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">Ja troszeczkę tytułem uzupełnienia i wyjaśnienia pewnych kwestii, które się tutaj pojawiały w dyskusji. W tej sprawie chciałbym zabrać głos.</u>
+          <u xml:id="u-77.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">Istotnym elementem ustawy jest przede wszystkim to, na co chciałbym zwrócić uwagę szanownych państwa, czyli to, że ustawa jest wprowadzana w tym celu, aby zabezpieczyć najbiedniejszą część obywateli naszego kraju w paliwo węglowe, które może być im dostarczone, może być przez nich kupione po racjonalnej, obowiązującej cenie na poziomie 996 zł i 60 gr. Z czego ta cena wynika? To jest średnia cena z zeszłego roku według informacji GUS-owskiej. Zachowujemy cenę, która była zeszłoroczną średnią ceną. Chcemy, ażeby w tym roku ta cena również obowiązywała, jeśli chodzi o zakupy, i była, powiedzmy, racjonalną ceną, która jest w zasięgu najbiedniejszego obywatela. Ustawa ma wspomóc przede wszystkim właśnie tę najbiedniejszą część naszego społeczeństwa, która miałaby problem z pozyskaniem węgla za kwotę między 2,5 tysiąca a 3 tysiące zł. 3 t – tyle średnio tego paliwa jest zużywane w średnim gospodarstwie domowym.</u>
+          <u xml:id="u-77.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">Nie jesteśmy w stanie powiedzieć, że gospodarstwo w przypadku osób, które mają domek jednorodzinny o powierzchni takiej czy takiej, czy takiej, będziemy różnicować. Nie jesteśmy w stanie tego zróżnicować, bo każda miejscowość, każdy dom i każde mieszkanie ma inne potrzeby energetyczne tak naprawdę. A więc musieliśmy to uśrednić dla takiego systemowego uproszczenia – powiem otwarcie.</u>
+          <u xml:id="u-77.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">Jeśli chodzi o kwotę dopłaty, to tu wkradł się pewien błąd. Pan senator Piecha się przejęzyczył. Ta kwota, która będzie dopłatą, jest na poziomie 1 tysiąca 73 zł 13 gr, a nie 750 zł – to takie sprostowanie ze strony rządu. Co jest ważne i co powinno być tutaj powiedziane, podmiotem odpowiedzialnym za wypłatę będzie zarządca rozliczeń. I kwota na poziomie 3 miliardów zł, która jest przewidziana, pochodzi z funduszu covidowego – to też wyjaśniam, bo były pytania o to. I jest to kwota, która naszym zdaniem jest w stanie zabezpieczyć potrzeby, jeżeli chodzi o rekompensaty dla przedsiębiorców. Została ona podzielona na 2 transze – pierwsza transza w tym roku, druga transza na początku przyszłego roku – w celu bieżących rozliczeń przedsiębiorców. Chodziło o to, by przedsiębiorcy mogli się na bieżąco rozliczać. Pierwsza transza rozliczeniowa będzie w październiku, pomiędzy 15 a 31 października. Druga transza – pomiędzy 1 a 20 stycznia. I ta rozliczona pierwsza transza będzie nam wskazywała, jakie faktycznie będziemy mieć koszty związane z tym programem. Po to też m.in. jest to zrobione.</u>
+          <u xml:id="u-77.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">Szanowni Państwo, odpowiadając jeszcze krótko na pytania, które padły w dyskusji… Ja sobie je zanotowałem.</u>
+          <u xml:id="u-77.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">Jeśli chodzi o stanowisko mniejszości, to jako rząd absolutnie nie zgadzamy się z propozycją mniejszości, dlatego że te poprawki, które są zaproponowane, nic nie wnoszą, a zapisy zaproponowane w ustawie są bardzo precyzyjne. Proszę je tylko bardzo wnikliwie przeczytać.</u>
+          <u xml:id="u-77.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">Było również pytanie o pelet i o kwoty, ewentualnie o to, dlaczego dofinansowanie innych źródeł nie jest wzięte pod uwagę w tej ustawie. Szanowni Państwo, wszyscy wiemy doskonale, że wzrost cen różnych paliw jest na różnym poziomie procentowym. W związku z tym, że węgiel podrożał najwięcej – bo wzrost cen węgla sięga nawet 300%, może i więcej – a jest to paliwo najbardziej powszechne, powszechnie używane w naszym kraju, ta dopłata dotyczy głównie węgla. Wzrost cen peletu jest różny, ale średnio z naszych szacunków wynika, że o ok. 100%. Ale, Szanowni Państwo, ceny innych paliw też wzrosły, ceny gazu i innych paliw, które są stosowane w gospodarstwach domowych, też wzrosły. My chcemy tutaj wspomóc najbiedniejszą część naszych obywateli. Chodzi nam o to, ażeby funkcjonowanie w okresie jesienno-zimowym najbiedniejszej części naszego społeczeństwa było objęte wsparciem, bo to jest konieczne.</u>
+          <u xml:id="u-77.8" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">Jeśli chodzi o elektrociepłownie, to oczywiście elektrociepłownie kontraktują węgiel wcześniej. Kontraktują, czyli mają zakontraktowany. Z tego bilansu, który mam w tej chwili, na dzień dzisiejszy wynika, że praktycznie większość elektrociepłowni ma zakontraktowany węgiel, oczywiście po różnej cenie. Ale też nie jestem w stanie powiedzieć państwu, po jakiej cenie go zakontraktowano. Elektroenergetyka, czyli… Elektrociepłownie oczywiście dostarczają ciepło po cenie regulowanej. Tam jeszcze dodatkowo dochodzi system ETS, który podnosi cenę ciepła. Musimy mieć tutaj świadomość tego, że nie jesteśmy w stanie wpłynąć na ten poziom cen, który jest poziomem cen regulowanych, objętych taryfowaniem. To jest w gestii URE i to URE rozpatruje to i ocenia sytuację.</u>
+          <u xml:id="u-77.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">Cóż jeszcze mogę dodać, Szanowni Państwo, Państwo Senatorowie, podsumowując to, co chciałem tutaj państwu powiedzieć i to, co powiedziałem na wstępie? Myślę, że ustawa jest konieczna do tego, ażeby wspomóc tę najbiedniejszą część naszego społeczeństwa, ażeby nie doprowadzić do problemów. I w związku z tym wychodzimy z propozycją wsparcia właśnie tej najbiedniejszej części naszego społeczeństwa w sposób najbardziej, naszym zdaniem, racjonalny, najbardziej uproszczony, najbardziej funkcjonalny.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-78">
+          <u xml:id="u-78.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-78.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Obecnie senatorowie mają możliwość zadawania trwających nie dłużej niż minutę pytań panu ministrowi związanych z omawianym punktem porządku obrad.</u>
+          <u xml:id="u-78.2" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie?</u>
+          <u xml:id="u-78.3" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę, pierwszy będzie pan senator Wadim Tyszkiewicz.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-79">
+          <u xml:id="u-79.0" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Panie Ministrze, mam pytanie, ale zadam je na końcu, a wcześniej chciałbym coś sprostować. Najbiedniejsza część polskiego społeczeństwa nie ogrzewa się węglem. Ogrzewa się energią elektryczną, prądem. Mieszkania socjalne są ogrzewane przede wszystkim energią elektryczną – są tam takie automaty wrzutowe – ewentualnie gazem. I to jest najbiedniejsza część naszego społeczeństwa. Jeszcze raz powtórzę: ja cały czas mówię w kontekście mieszkań socjalnych. Czy przewidujecie państwo jakiekolwiek wsparcie tej naprawdę najbiedniejszej części naszego społeczeństwa mieszkającej w mieszkaniach socjalnych ogrzewanych energią elektryczną, ewentualnie kotłami gazowymi? Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-80">
+          <u xml:id="u-80.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-80.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-81">
+          <u xml:id="u-81.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">My realizujemy dopłaty dla tych najbiedniejszych w zakresie energii elektrycznej. Na początku roku została wprowadzona taka dopłata i ona jest realizowana na bieżąco.</u>
+          <u xml:id="u-81.1" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Może ja tylko dopytam. Ale pan mówi o dopłatach do energii elektrycznej dla wszystkich mieszkańców, tak?</u>
+          <u xml:id="u-81.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">Do energii elektrycznej dla najbiedniejszej części…</u>
+          <u xml:id="u-81.3" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">A ja mówię o mieszkaniach socjalnych, mieszkaniach…</u>
+          <u xml:id="u-81.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">Ale oni też mają prawo do tego dofinansowania, do tej dopłaty.</u>
+          <u xml:id="u-81.5" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">No tak, tylko że dla tej najbiedniejszej części społeczeństwa ta dopłata jest nieznacząca i ona nie zmienia sytuacji, tego, że energia elektryczna nadal jest potwornie droga. Jeszcze raz – to jest najbiedniejsza część naszego społeczeństwa, a nie ta, która ogrzewa swoje mieszkania…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-82">
+          <u xml:id="u-82.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Panie Senatorze, teraz jest czas zadawania pytań.</u>
+          <u xml:id="u-82.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę o zadanie pytania pana senatora Jana Marię Jackowskiego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-83">
+          <u xml:id="u-83.0" who="#SenatorJanMariaJackowski">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
+          <u xml:id="u-83.1" who="#SenatorJanMariaJackowski">Mam takie pytanie. Czy w związku z tym, że część opinii publicznej może uznać, że w jakiś sposób jest dyskryminowana tą ustawą, bo jedni dostają jakieś wsparcie, a inni nie dostają… Ja bym nie chciał tutaj zaczynać dyskusji o tym, kto jest biedniejszy, czy bogaty plantator mieszkający na wsi opalający dom węglem, czy rencistka, która ma 600 zł renty i musi płacić podwyższone rachunki za ciepło w mieszkaniu komunalnym, to już pozostawiam ocenie opinii publicznej. Ale ja bym tutaj z panem polemizował. Moje pytanie jest następujące: dlaczego rząd nie przedstawi jakiegoś całościowego pakietu pomocy dla osób w związku z niedoborami surowców energetycznych? Chodzi o to, że te systemy grzewcze są zasilane z różnych źródeł, a polityka rządu czy poprzednich rządów była taka, że zachęcano ludzi do skorzystania z pewnych rozwiązań, które w tej chwili ich wpuściły w pułapkę drogich surowców. Odstępowali od jednych, szli w drugie. I jest tu poczucie krzywdy. Nie jest…</u>
+          <u xml:id="u-83.2" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Czas, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-83.3" who="#SenatorJanMariaJackowski">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-84">
+          <u xml:id="u-84.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">Panie Senatorze, oczywiście rząd pracuje nad tym. Cały czas bardzo poważnie się zastanawiamy nad tym, w jaki sposób systemowo podejść do tego zagadnienia. Jednak muszę powiedzieć tak: nikt nie przewidział wojny i sytuacji, z którą dzisiaj mamy do czynienia. To nie jest taka sytuacja, do której się przygotowywaliśmy z perspektywy, powiedzmy, tego konfliktu, tylko ona nas zaskoczyła. Mamy kompletne… Próbujemy rozwiązywać na bieżąco najtrudniejsze problemy, te, które są najtrudniejszymi problemami społecznymi, próbujemy zabezpieczyć dostęp do paliwa, jakim jest węgiel kamienny, dla tej części społeczeństwa, która opala domy węglem, bo nie było go dotychczas na rynku albo pojawiały się problemy z dostarczeniem tego surowca. Gaz ziemny jest i będzie na rynku, energia elektryczna jest i będzie. W związku z tym, żeby zabezpieczyć przed spekulatywną działalnością przedsiębiorstw i windowaniem cen do poziomu 3 tysięcy zł, 4 tysięcy zł i być może więcej w sezonie grzewczym… Zabezpieczamy takimi właśnie działaniami.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-85">
+          <u xml:id="u-85.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-85.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę o zadanie pytania pana Leszka Czarnobaja.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-86">
+          <u xml:id="u-86.0" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Panie Ministrze, Panie Marszałku, ja powtórzę to pytanie, które zadałem panu senatorowi: czy państwo macie wyliczenia dotyczące bilansu węgla w Polsce? Czyli tyle wydobywamy, tyle uzyskamy z zewnątrz, mamy już podpisane kontrakty, 12 milionów na ogrzewanie, reszta na przemysł. Mamy taki bilans zrobiony?</u>
+          <u xml:id="u-86.1" who="#Gloszsali">Tak.</u>
+          <u xml:id="u-86.2" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Jest? Bardzo bym prosił, żeby pan odpowiedział.</u>
+          <u xml:id="u-86.3" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">I jeszcze następne pytanie. Panie Ministrze, powiedział pan, że te 3 miliardy zł będą z funduszu covidowego. Czy mógłby pan odpowiedzieć, jakie jest powiązanie funduszu covidowego z dopłatą do węgla?</u>
+          <u xml:id="u-86.4" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">I ostatnie krótkie pytanie. Panie Ministrze, tak technicznie, proszę, jeśli pan mógłby powiedzieć… Ja nie jestem w tej komisji, ale mam pytanie i chciałbym od pana usłyszeć autorytatywną odpowiedź, żeby móc to powtarzać. Idę do punktu sprzedaży węgla, kupuję 3 t węgla, płacę, już powiem równo, 3 tysiące zł. I to jest jedyne moje zmartwienie. I tam na pewno będzie węgiel po 1 tysiąc zł, który ja mogę kupić, tak?</u>
+          <u xml:id="u-86.5" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">I jeszcze jedno pytanie: kopalnia wydobywa… Kto otrzyma tę dopłatę, pomoc? Jakby pan mógł to przybliżyć… Klient to jest jedno, a polityka państwa w zakresie dopłat to drugie. Jakby tak króciutko pan mógł pokazać…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-87">
+          <u xml:id="u-87.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">Tak, bilans mamy zrobiony, aktualizujemy go na bieżąco 62 miliony t – takie jest zapotrzebowanie w ogóle całego rynku w naszym kraju. Ok. 43 milionów t to jest energetyka zawodowa. Pozostała część to są elektrociepłownie i indywidualni odbiorcy. I na dzień dzisiejszy z analiz, które zostały wykonane, zarówno od energetyki, jak również z PSE, od indywidualnych ciepłowni… Mamy zbilansowane zapotrzebowanie na węgiel. Czyli wiemy, jakie są kontrakty, na ile milionów ton, przez kogo wykonane, przez kogo realizowane. Na dzień dzisiejszy nawet w tym bilansie mamy plus, 1 milion t w zapasie – powiem w ten sposób – na dzień dzisiejszy, jeśli zbilansować wszystkie źródła dostaw węgla do naszego kraju, z wyjątkiem rosyjskiego oczywiście. To jest pierwsza kwestia.</u>
+          <u xml:id="u-87.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">Jeśli chodzi o pytanie drugie, to w zakresie zakupów węgla jest dokładnie tak, jak pan senator powiedział. Obywatel, który ma ze sobą zaświadczenie, że jest zarejestrowany w Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków, zgłasza się z takim dokumentem do sprzedawcy, mówi, że wykorzystuje węgiel, ma palenisko, zgodnie z dokumentem, który przynosi, zostaje zarejestrowany i ma możliwość kupienia 3 t węgla po cenie 996 zł 60 gr.</u>
+          <u xml:id="u-87.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">Przepraszam, jakie było następne pytanie?</u>
+          <u xml:id="u-87.3" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Kto dostaje tę dopłatę, czy przedsiębiorca…</u>
+          <u xml:id="u-87.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">Przedsiębiorca, przedsiębiorca…</u>
+          <u xml:id="u-87.5" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Czyli kopalnie?</u>
+          <u xml:id="u-87.6" who="#Glosyzsali">Nie, nie…</u>
+          <u xml:id="u-87.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">Nie, nie kopalnie. Ten, kto sprzedaje węgiel, przedsiębiorca, który jest zarejestrowany…</u>
+          <u xml:id="u-87.8" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Ten, kto już sprzedaje?</u>
+          <u xml:id="u-87.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">Tak, ten, kto sprzedaje, przedsiębiorca, który jest zarejestrowany… Szanowni Państwo, już mówię…</u>
+          <u xml:id="u-87.10" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">No, nieważne. Jest zarejestrowany.</u>
+          <u xml:id="u-87.11" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">Jest zarejestrowany, dokładnie.</u>
+          <u xml:id="u-87.12" who="#SenatorLeszekCzarnoba">I jeszcze ta kwestia dopłat do węgla z funduszu covidowego…</u>
+          <u xml:id="u-87.13" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">No, wojna spowodowała to, że mamy…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-88">
+          <u xml:id="u-88.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Przepraszam, ale ja bardzo bym prosił o pilnowanie formuły zadawania pytań i odpowiedzi, żebyśmy nie popadali w jakiś chaos w naszej Izbie. Ja naprawdę staram się prowadzić to dość liberalnie, ale proszę tego nie nadużywać.</u>
+          <u xml:id="u-88.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę o zadawanie pytania i odpowiedź, pytanie i odpowiedź, bo to nam wszystkim ułatwia…</u>
+          <u xml:id="u-88.2" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">To do mnie?</u>
+          <u xml:id="u-88.3" who="#WicemarszalekMichalKaminski">To jest uwaga do wszystkich, Panie Senatorze. Pan zadał pytanie. Teraz jest czas na pytanie pana Janusza Gromka.</u>
+          <u xml:id="u-88.4" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Pan senator Janusz Gromek. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-89">
+          <u xml:id="u-89.0" who="#SenatorJanuszGromek">Mam takie pytanie. Dostaję informację od tych dystrybutorów… I powiem tak: absolutnie nie winię rządu, nie winię tutaj nikogo z Polski za to, że jest wojna czy że był COVID i zrobiły się trudne warunki. Ale robi się problem dla dystrybutorów węgla, którzy muszą robić przedpłaty i muszą brać na to kredyty, a zwroty finansowe mogą być dopiero po 3 miesiącach. To jest jedna sprawa.</u>
+          <u xml:id="u-89.1" who="#SenatorJanuszGromek">I następne pytanie, jeżeli się zmieszczę, Panie Marszałku: czy jak Polak starym obyczajem peerelowskim będzie brał na papierze i sprzedawał, handlował tym węglem, a palił śmieciami… Mogą się zdarzyć takie przypadki w liczbie nie dziesięciu, nie stu, ale tysięcy. I też pytanie: jak temu zapobiec? Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-90">
+          <u xml:id="u-90.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-90.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę, Panie Ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-91">
+          <u xml:id="u-91.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">Postaram się krótko odpowiedzieć. No więc tak, kontrola czystego powietrza jest na bieżąco prowadzona. Wzmocnimy tę kontrolę, czyli tam, gdzie wiemy, że są stosowane opały inne niż węgiel… No, to jest łatwe do stwierdzenia tak naprawdę, więc to na pewno miejscowo będzie kontrolowane.</u>
+          <u xml:id="u-91.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">Teraz tak, oczywiście ja rozumiem… No, ryzyko biznesowe jest w różnych obszarach, i to dotyczy nie tylko ryzyka biznesowego przedsiębiorców, którzy kupują, kontraktują węgiel, bo takie ryzyko w biznesie zawsze jest. Rozumiemy to doskonale, że to ryzyko oni muszą ponosić. Jednak nie słyszeliśmy, nie mamy takich informacji, żeby przedsiębiorcy, którzy zamawiają to paliwo, czyli węgiel kamienny, mieli problemy z zakupieniem, jego zakontraktowaniem i dokonaniem przedpłaty. Takich informacji nie mamy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-92">
+          <u xml:id="u-92.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-92.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę o zadanie pytania pana senatora Jerzego Czerwińskiego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-93">
+          <u xml:id="u-93.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!</u>
+          <u xml:id="u-93.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Ja wrócę do pytania, które zadawałem wcześniej, mianowicie o zrozumienie sensu art. 2 ust. 1. Chodzi o drugie zdanie, we wniosku mniejszości próbuje się zasugerować, żeby je wykreślić. Ono brzmi w ten sposób: „Sprzedaż paliwa stałego po cenie wyższej niż 996,60 zł brutto nie uprawnia do otrzymania rekompensaty”. Czy tu chodzi o to, że paliwo danego przedsiębiorcy, ale inne… Inaczej: czy chodzi o to, że ten sam przedsiębiorca będzie mógł sprzedawać inne paliwo czy nawet to samo po wyższej cenie w ogóle, czy też chodzi o to, że jeśli będzie sprzedawał po wyższej cenie, to nie będzie mógł korzystać z przywilejów tej ustawy?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-94">
+          <u xml:id="u-94.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">Wyjaśniając bardzo prosto, trzeba powiedzieć tak: przedsiębiorca może sprzedać paliwo po dowolnej cenie, jeśli będzie miał klienta, który kupi… który będzie chciał kupić ten węgiel poza tym systemem dopłat, o którym mówimy.</u>
+          <u xml:id="u-94.1" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-95">
+          <u xml:id="u-95.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-95.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę o zadanie pytania pana senatora Beniamina Godylę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-96">
+          <u xml:id="u-96.0" who="#SenatorBeniaminGodyla">Panie Marszałku! Panie Ministrze!</u>
+          <u xml:id="u-96.1" who="#SenatorBeniaminGodyla">Ja chciałbym powtórzyć to pytanie, które zadawałem panu senatorowi sprawozdawcy odnośnie do rekompensat na zakup węgla dla domów opieki całodobowych. Wiadomo, że takie domy prowadzą samorządy i osoby prowadzące działalność gospodarczą. Wiemy, że te domy są podstawowym miejscem, jeśli chodzi o funkcjonowanie tego człowieka, czy on mieszka w domu, czy poza nim, to i tak na stałe tam jest. Czy ta rekompensata obejmie ten też sektor?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-97">
+          <u xml:id="u-97.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-98">
+          <u xml:id="u-98.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">Ta rekompensata tego nie obejmuje. Jednak jest rekompensata, która została wprowadzona, tak jak powiedziałem, na początku roku, z której mogą również emeryci, renciści w domach opieki społecznej skorzystać.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-99">
+          <u xml:id="u-99.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie…</u>
+          <u xml:id="u-99.1" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-99.2" who="#SenatorBeniaminGodyla">To ja dopytam może. Ale firma, która prowadzi ten dom seniora, będzie zakupywała węgiel po…</u>
+          <u xml:id="u-99.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">Jeśli to jest spółdzielnia, to tak, ale jeśli to jest firma, to nie.</u>
+          <u xml:id="u-99.4" who="#SenatorBeniaminGodyla">Samorząd też nie?</u>
+          <u xml:id="u-99.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">Samorząd też nie.</u>
+          <u xml:id="u-99.6" who="#SenatorBeniaminGodyla">No, to jest niekorzystne bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-99.7" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-99.8" who="#Gloszsali">Podniesie to ceny…</u>
+          <u xml:id="u-99.9" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę, pan senator Stanisław Lamczyk.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-100">
+          <u xml:id="u-100.0" who="#SenatorStanislawLamczyk">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-100.1" who="#SenatorStanislawLamczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!</u>
+          <u xml:id="u-100.2" who="#SenatorStanislawLamczyk">Rozchodzi się o takie elektrociepłownie, komunalne czy miejskie. Dam przykład. Wczoraj burmistrz Kościerzyny dzwonił i mówił, że ma taką kotłownię i w ubiegłym roku kupował – taki miał kontrakt – po 300 zł za 1 t. W tej chwili przedpłaty… tzn. jest 1 tysiąc 700 zł za 1 t. A miał taką politykę, bo to przeważnie chodziło o kamienice w centrum, żeby z tego smogu… żeby z tych pieców, kopciuchów, zrezygnować. I dlatego namawiał… No, w tej chwili mówi, że nie wie, co tym ludziom powiedzieć, bo on musi ceny za ciepło podnieść, i to razy 5, ponieważ tak idą w górę ceny za miał, a jeszcze musi robić przedpłaty. Jak ten problem rozwiązać? Jak mówię, duże kotłownie, elektrociepłownie sobie poradzą, ale małe, właśnie te komunalne, gminne, samorządowe będą miały problem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-101">
+          <u xml:id="u-101.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-101.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę, Panie Ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-102">
+          <u xml:id="u-102.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">Założyliśmy, że spółdzielnie i wspólnoty będą dofinansowane, te, w przypadku których wyraźnie możemy określić, kto jest beneficjentem, kto odbiera ten węgiel i w jakim celu go stosuje. No, tutaj tych komunalnych ciepłowni ta ustawa nie obejmuje.</u>
+          <u xml:id="u-102.1" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-102.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">Nie obejmuje komunalnych, tak.</u>
+          <u xml:id="u-102.3" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-103">
+          <u xml:id="u-103.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-103.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę o zadanie pytania pana senatora Jana Marię Jackowskiego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-104">
+          <u xml:id="u-104.0" who="#SenatorJanMariaJackowski">Panie Ministrze, ja bym się chciał zapytać o cały proces obiegu pieniędzy wynikający z tej ustawy. Dlaczego nie przyjęto np. takiego rozwiązania, żeby tą sprawą zajmowała się Agencja Rezerw Materiałowych, tylko zaplanowano to w takim rozproszeniu? To może rodzić wątpliwości co do transparentności obiegu pieniędzy i wszystkiego tego, co będzie związane z tą formą wsparcia. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-105">
+          <u xml:id="u-105.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-105.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">Panie Senatorze, RARS jest agencją, która zajmuje się gromadzeniem rezerw materiałowych, a nie dystrybucją rezerw materiałowych i indywidulanych. Musiałaby zostać przekształcona w instytucję, która by sprzedawała, a potem rozliczała tego typu transakcje. Tak więc najprościej jest to zrobić w taki sposób, że to przedsiębiorca… To jest działalność rejestrowana i raportowanie odbywa się na bieżąco. To nie jest tak, że można to ominąć. Jeśli coś nie zostanie zaraportowane w odpowiednim terminie, to po prostu wypadnie. To będzie również w interesie przedsiębiorcy, żeby to wszystko na bieżąco raportować i dokumentować transakcje, które zostały zawarte.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-106">
+          <u xml:id="u-106.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-106.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę o zadanie pytania pana senatora Jacka Burego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-107">
+          <u xml:id="u-107.0" who="#SenatorJacekBury">Panie Ministrze, patrząc na kwoty, które są przeznaczone na dofinansowanie tych działań – mówię o 3 miliardach – i na ilości węgla, które zużywają gospodarstwa indywidualne, wysnuwam jasny wniosek, że tego dofinansowania jest ok. 300 zł na 1 t. Nie wszyscy to dostaną, jeżeli to będzie w wysokości 1 tysiąca 73 zł. Pytanie jest następujące. Czy dofinansowanie dostaną ci, którzy będą pierwsi, szybsi, czy będą jakieś inne zasady przydzielania tego dofinansowania? Rozumiem, że mniej niż 30% gospodarstw domowych będzie mogło skorzystać z dofinansowania. Na jakich zasadach ci wybrańcy będą wynagradzani?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-108">
+          <u xml:id="u-108.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-108.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-109">
+          <u xml:id="u-109.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">Mam odpowiedzieć, jak rozumiem. Tak?</u>
+          <u xml:id="u-109.1" who="#SenatorJacekBury">Tak.</u>
+          <u xml:id="u-109.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">Panie Marszałku…</u>
+          <u xml:id="u-109.3" who="#SenatorJacekBury">Na jakiej zasadzie to będzie? Kto szybszy, ten lepszy? Czy będą jakieś inne zasady?</u>
+          <u xml:id="u-109.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">Oczywiście powinno być to tak zorganizowane, że wszyscy, którzy są w potrzebie i kupują węgiel, powinni mieć prawo do kupienia węgla po tej cenie. I dlatego też jest tu podział w odniesieniu do pierwszego terminu. Chodzi o to, żebyśmy widzieli, jaką ilość zaspokoi nam te 1,5 miliona. Jeśli zobaczymy, że to jest kwestia, która wymaga weryfikacji… Będziemy to wiedzieć już na początku okresu grzewczego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-110">
+          <u xml:id="u-110.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-111">
+          <u xml:id="u-111.0" who="#SenatorJacekBury">Chciałbym jeszcze dopytać. Czyli rozumiem, że w funduszu covidowym jest więcej wolnych pieniędzy, bo będziemy mogli zwiększać te kwoty. Tak?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-112">
+          <u xml:id="u-112.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">Nie potwierdzam ani nie zaprzeczam w tej chwili. Musimy się zastanowić, musimy zobaczyć, jaka ilość pieniędzy zostanie wykorzystana w pierwszym rozdaniu i – mówię tak kolokwialnie – jaka część społeczeństwa zostanie zaspokojona.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-113">
+          <u xml:id="u-113.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-113.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę o zadanie pytania pana senatora Jerzego Czerwińskiego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-114">
+          <u xml:id="u-114.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-114.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Pytanie innej natury. Otóż w art. 1 ust. 2 są podane pewne daty sprowadzenia paliwa albo jego wydobycia, wyprodukowania. Czy przedsiębiorca będzie musiał się w jakiś sposób oświadczać w zakresie tych dat? Czy to będzie jakoś sprawdzane? Pytam, bo przynajmniej na razie nie znalazłem tego w ustawie. Paliwo stałe wydobyte albo sprowadzone w tych datach granicznych ma podlegać pod reżim tej ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-114.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">Tak. Chodzi o…</u>
+          <u xml:id="u-114.3" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Druga kwestia, drugie pytanie, jeszcze innej natury, ale też związane z datami. Żeby można było skorzystać z dobrodziejstw ustawy, budynek musi być wpisany do rejestru, do ewidencji emisyjności budynków. Tu termin upływa bodajże 30 czerwca, czyli jutro. Podejrzewam, że część osób dowie się, że wpis do takiej ewidencji jest konieczny, wtedy, kiedy będzie chciała sięgnąć po dopłaty, a to już będzie po… Może nie sięgnąć po dopłaty, ale zapłacić mniej za węgiel. Przyjdzie do przedsiębiorcy… Przedsiębiorca o tym wie, ale osoba…</u>
+          <u xml:id="u-114.4" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Panie Senatorze, minuta.</u>
+          <u xml:id="u-114.5" who="#SenatorJerzyCzerwinski">…która jest właścicielem budynku jednorodzinnego, może się spóźnić. Czy państwo przewidujecie wydłużenie tego terminu dotyczącego wpisu do ewidencji emisyjności, właśnie w związku z tą ustawą?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-115">
+          <u xml:id="u-115.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">Pierwsza kwestia jest taka, że informacje o konieczności wpisu były na bieżąco przekazywane społeczeństwu od 6 miesięcy. Pojawiały się regularnie we wszystkich portalach, w telewizji, w radiu itd., więc ja mam wrażenie – jestem tego prawie pewien – że większość społeczeństwa wie o tym, że powinna wpisać się do Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków do końca tego miesiąca. No, taką świadomość obywatele posiadają – to jest jedna sprawa. W związku z tym nie przewidujemy… Była promocja, była reklama, były informacje przekazywane na bieżąco, kierowane do społeczeństwa, a więc wszyscy społecznie odpowiedzialni ludzie powinni się z tym zapoznać, powinni to zrobić. Wiem, że nawet ludzie, którzy mieszkają za granicą – bo taki obszar również jest wyznaczony – też dostarczają te informacje do bazy. To jest odpowiedź na pierwsze pytanie.</u>
+          <u xml:id="u-115.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">No, oczywiście daty będą weryfikowane. Chodzi tutaj o to, żeby ten węgiel, który… żeby miejsce dostawy było określone. Jedynym wyłączeniem czy ograniczeniem jest tutaj całkowity zakaz importu węgla z Rosji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-116">
+          <u xml:id="u-116.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-116.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę o zadanie pytania pana senatora Jana Marię Jackowskiego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-117">
+          <u xml:id="u-117.0" who="#SenatorJanMariaJackowski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-117.1" who="#SenatorJanMariaJackowski">Panie Ministrze, ja mam pytanie dotyczące procedury pracy nad tą ustawą, ponieważ w opinii senackich legislatorów jest zarzut, że – opieram się tutaj na informacji ze strony 2 – ta ustawa nie była przedmiotem konsultacji publicznych, nie była opiniowana. Tymczasem materia nią objęta oddziałuje zarówno na przedsiębiorców wykonujących działalność gospodarczą w zakresie wprowadzania do obrotu niektórych paliw stałych, jak i na gospodarstwa domowe, dla których stanowią one główne źródło ogrzewania, co implikuje według autora tej opinii obowiązek przedstawienia na etapie rządowego procesu legislacyjnego projektu opiniowanej ustawy stronie pracowników i pracodawców w ramach Rady Dialogu Społecznego. Czy mógłby pan minister skomentować tutaj ten poważny zarzut co do samego procedowania nad przedmiotową ustawą? Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-118">
+          <u xml:id="u-118.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-119">
+          <u xml:id="u-119.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">Ja się, Panie Senatorze, z tym nie zgadzam, dlatego że proces legislacyjny był bardzo dynamiczny. Potrzebowaliśmy takiej dynamiki ze względu na sytuację, w której się znaleźliśmy. Przeprowadzenie pełnego procesu konsultacji trwałoby kilka miesięcy, więc obudzilibyśmy się, mówiąc szczerze, z ręką w nocniku. Przepraszam za to słowo, ale to jest chyba najbardziej adekwatne w tej chwili określenie. Tempo jest bardzo istotne przy procedowaniu nad tego typu zapisami. To jest jedna sprawa.</u>
+          <u xml:id="u-119.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">Poza tym proponowane przepisy nie wprowadzają obowiązków dla przedsiębiorstw czy obywateli, dlatego że to jest dobrowolne. Przystąpienie do tego, skorzystanie z zapisów tej ustawy, jest dobrowolne, w związku z tym nie było tutaj potrzeby zasięgania opinii pracowników i pracodawców z Rady Dialogu Społecznego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-120">
+          <u xml:id="u-120.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-120.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę o zadanie pytania pana senatora Zdzisława Pupę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-121">
+          <u xml:id="u-121.0" who="#SenatorZdzislawPupa">Panie Ministrze, omawiamy tu ustawę o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców niektórych paliw stałych w związku z sytuacją na rynku tych paliw. Ostatnio byłem na spotkaniu w jednej z gmin. Spotkałem się, można powiedzieć, z ludźmi, mieszkańcami, którzy mówili, że proponowano im zawsze, żeby w celu ochrony środowiska spalali nie węgiel, ale pelet. Ich pytanie jest takie: „Ci, którzy palą węglem, dostaną dopłatę. A co z nami?”. Tutaj mówi się o niektórych paliwach stałych. Czy pelet jest brany pod uwagę? Czy w jakiś sposób znajdziemy rozwiązanie dotyczące tego typu ekologicznego ogrzewania? To jest moje pytanie. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-122">
+          <u xml:id="u-122.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-123">
+          <u xml:id="u-123.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">Ja to wyjaśniałem, udzielając odpowiedzi na podobne pytanie, które zostało już zadane. Z tego, co wiemy, wynika, że wzrost cen peletu w stosunku do wzrostu ceny węgla nie jest tak duży. Tak jak powiedziałem, ceny innych paliw też wzrosły. Cena gazu ziemnego też wzrosła, to jest faktem.</u>
+          <u xml:id="u-123.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">Właśnie ze względu na to chcieliśmy to wprowadzić głównie dla tych odbiorców, dla tych obywateli, którzy palą węglem, bo mają starego typu kotły. A te starego typu kotły przyjmują, mówiąc otwarcie, śmieci. W związku z tym, żeby zapewnić bezpieczeństwo, brak zanieczyszczenia… Chodzi o zahamowanie zanieczyszczenia powietrza związanego z tym, że zamiast tym węglem będą opalać odpadami, śmieciami. Tak więc kluczowe jest, żeby wspomóc tę część społeczeństwa dopłatami do węgla kamiennego, który jest głównym surowcem wykorzystywanym w tych starych piecach. A pelet… Nie da się tam palić innym paliwem, czyli węglem, a wzrost cen tego peletu nie jest na takim poziomie jak w przypadku węgla.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-124">
+          <u xml:id="u-124.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-124.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Jeszcze jedno pytanie.</u>
+          <u xml:id="u-124.2" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Pan senator Zdzisław Pupa. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-125">
+          <u xml:id="u-125.0" who="#SenatorZdzislawPupa">Panie Ministrze, niech mi pan wybaczy, że to moje pytanie może wywołać dyskusję, ale to pytanie jest istotne. Rzeczywiście zagrożenie jest dosyć duże, jeżeli chodzi o spalanie byle czego. Te 3 t węgla, które proponujemy, nie wystarczą do ogrzania domu jednorodzinnego – niestety, ale nie wystarczą – i ludzie będą szukali dalszych oszczędności. Jak się ogrzewało… Poza tym jest też kwestia kaloryczności węgla. Przy wysokiej kaloryczności węgla 3 t prawie że stykną, natomiast przy słabszej kaloryczności to zabraknie nawet 5 t węgla. Rzecz polega na tym, jakiej kaloryczności węgiel będzie dofinansowany, te 3 t. To po pierwsze.</u>
+          <u xml:id="u-125.1" who="#SenatorZdzislawPupa">Po drugie, musimy też zastanowić się nad tym, co zrobić, żeby zagrożenia, o którym pan minister powiedział, nie było, czyli żeby ludzie nie palili plastikiem. No, tego typu sytuacje będą się musiały zdarzyć ze względu na to, że trzeba czymś palić. Jak ktoś wydawał 3 tysiące rocznie na opał, to teraz musi zapłacić 9, 10 tysięcy czy 12 tysięcy – po tych cenach, które teraz obowiązują. Ustawa jest dobra, właściwa, tylko chodzi o to, żebyśmy też rozważyli, trzeźwo popatrzyli na to, jak sytuacja może wyglądać, i umieli przeciwdziałać temu zagrożeniu. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-126">
+          <u xml:id="u-126.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">Odpowiadając na to pytanie, jeśli chodzi o kaloryczność, powiem, że przedsiębiorcy są zobowiązani dostarczyć taki węgiel, o takiej kaloryczności, jaką miał ten, który był sprowadzany do nas z Rosji, czyli o odpowiedniej kaloryczności. To musi być ekwiwalent. To nie może być coś innego, gorszego, niż to, co było sprowadzane. Takie są założenia, ta kaloryczność zostaje… Nie wyobrażam sobie, żebyśmy oferowali węgiel gorszej jakości. Sprowadzamy węgiel o podobnej jakości jak ta, jaką miał węgiel sprowadzany dotychczas z Rosji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-127">
+          <u xml:id="u-127.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-127.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę, Jan Maria Jackowski.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-128">
+          <u xml:id="u-128.0" who="#SenatorJanMariaJackowski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-128.1" who="#SenatorJanMariaJackowski">Panie Ministrze, przyznam, że zaniepokoiła mnie pańska odpowiedź na moje pytanie o ten tryb dotyczący rady dialogu. Ja rozumiem doraźność sytuacji, ale to jest bardzo wygodne dla administracji rządowej, bo za chwilę może się okazać, że np. prawa obywatelskie będą zawieszone albo inne, bo będzie sytuacja wyższej konieczności. W związku z tym mam inne pytanie do pana. Czy w takim razie, skoro nie można było zachować tego obowiązku konsultacji przez Radę Dialogu Społecznego, nie można było w innym trybie organizacyjnym takiego projektu ustawy złożyć do parlamentu, np. w trybie ustawy poselskiej? Wtedy przynajmniej z punktu widzenia formalnoprawnego ta ustawa byłaby wolna od wad. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-129">
+          <u xml:id="u-129.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-129.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę, Panie Ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-130">
+          <u xml:id="u-130.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">Został przyjęty taki tryb i w takim trybie jest to realizowane. Naszym zdaniem… My odrzucamy te argumenty całkowicie, bo są one nieracjonalne, nie są właściwe przy procedowaniu tej ustawy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-131">
+          <u xml:id="u-131.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-131.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę o zadanie pytania pana senatora Wadima Tyszkiewicza.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-132">
+          <u xml:id="u-132.0" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Panie Ministrze, krótkie pytanie: kto będzie kontrolował tę kaloryczność i w ogóle cały system…</u>
+          <u xml:id="u-132.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">To jest w kontraktach zawarte.</u>
+          <u xml:id="u-132.2" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Jeszcze raz: kto to będzie kontrolował? Powiedzmy, że ktoś sprzedaje węgiel na składzie. Ktoś kupił, ktoś sprzedał i zarobił. Kto będzie kontrolował kaloryczność tego węgla?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-133">
+          <u xml:id="u-133.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">To jest w kontraktach, które są zawarte na ten węgiel, który już do nas idzie. Tam są określone parametry. My nie kupujemy… Przedsiębiorca, który zamawia, nie kupuje węgla dowolnej jakości, tylko węgiel o określonych parametrach. To jest określone.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-134">
+          <u xml:id="u-134.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-134.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Nie ma więcej pytań. Bardzo panu dziękuję…</u>
+          <u xml:id="u-134.2" who="#SenatorDanutaJazlowiecka">Jeszcze ja, przepraszam.</u>
+          <u xml:id="u-134.3" who="#WicemarszalekMichalKaminski">A, bardzo proszę.</u>
+          <u xml:id="u-134.4" who="#SenatorDanutaJazlowiecka">Danuta Jazłowiecka.</u>
+          <u xml:id="u-134.5" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Przepraszam. Pani senator Danuta Jazłowiecka.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-135">
+          <u xml:id="u-135.0" who="#SenatorDanutaJazlowiecka">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
+          <u xml:id="u-135.1" who="#SenatorDanutaJazlowiecka">Panie Marszałku, ja chciałabym zadać bardzo krótkie 2, 3 pytania w pewnej kolejności. Te kolejne pytania będą wynikały z odpowiedzi pana ministra.</u>
+          <u xml:id="u-135.2" who="#SenatorDanutaJazlowiecka">Panie Ministrze, rząd nie spieszył się z wprowadzeniem istotnych narzędzi, żeby zmniejszyć inflację, jaką mamy. Słusznie pan mówi, że niestety w przypadku tej ustawy tempo jest istotne, ale nie oznacza to, że ustawa ma być nieprzejrzysta, nielogiczna, nieracjonalna i ma wprowadzać chaos. Ja chciałabym zapytać, na jaką kwotę obecnie opiewa Fundusz Wypłaty Różnicy Ceny bez tej wpłaty z Funduszu Przeciwdziałania COVID i w jaki sposób jest budowany, z jakich pieniędzy składa się ten Fundusz Wypłaty Różnicy Ceny.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-136">
+          <u xml:id="u-136.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Pani Senator.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-137">
+          <u xml:id="u-137.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">W tej chwili nie jestem w stanie odpowiedzieć pani senator na to pytanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-138">
+          <u xml:id="u-138.0" who="#SenatorDanutaJazlowiecka">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-138.1" who="#SenatorDanutaJazlowiecka">Poproszę wobec tego o odpowiedź na to pytanie na piśmie.</u>
+          <u xml:id="u-138.2" who="#SenatorDanutaJazlowiecka">Panie Ministrze, słusznie tutaj zwrócił uwagę pan Czerwiński na braki, na błędy w tej ustawie. Mówicie państwo, że dotyczyć to będzie importerów, którzy sprowadzą węgiel w okresie od 16 kwietnia 2022 r. do 31 grudnia 2022 r., po czym również mówicie, że część tych środków, połowa tych środków będzie przeznaczona na rekompensaty w 2023 r. Czy to znaczy, że ci importerzy muszą wszystko, co zakupią do końca grudnia 2022 r… Czy to ich uprawni do tego, że będą mogli otrzymać pieniądze w 2023 r.? Mówicie państwo również, że być może ten fundusz będzie zwiększony do 9 miliardów. Z czego on będzie finansowany? Te pierwsze 3 miliardy mają być finansowane z Funduszu Przeciwdziałania COVID. A z czego będziecie finansowane te ewentualne 9 miliardów?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-139">
+          <u xml:id="u-139.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">Nie mówimy o 9 miliardach, na pewno. To jest jeden z elementów.</u>
+          <u xml:id="u-139.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">Jeśli chodzi o drugie pytanie, które pani senator zadała, to wszystko ma być zakontraktowane w tym roku.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-140">
+          <u xml:id="u-140.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-140.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Jeszcze 1 pytanie.</u>
+          <u xml:id="u-140.2" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę, Pani Senator.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-141">
+          <u xml:id="u-141.0" who="#SenatorDanutaJazlowiecka">Powiedział pan minister, że nie mówicie państwo o 9 miliardach. W art. 15 wyraźnie piszecie, że w pierwszym półroczu tego roku przeznaczacie 40%, w drugim półroczu – 70%, ale jeżeli będzie potrzebne więcej, to wykorzystacie więcej, nie więcej niż 9 miliardów 424 miliony. To jest art. 15 ustawy. Skąd te 9 miliardów?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-142">
+          <u xml:id="u-142.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Pani Senator.</u>
+          <u xml:id="u-142.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Jak rozumiem, to było pytanie do pana ministra.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-143">
+          <u xml:id="u-143.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">To będzie tak naprawdę podlegało analizie. Tak jak powiedziałem, zobaczymy, jaki wynikowo będzie ten pierwszy okres. Potem będziemy się zastanawiać nad tym, jak rozwiązać problemy wynikające z wniosków, które wyciągniemy z pierwszego okresu rozliczeniowego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-144">
+          <u xml:id="u-144.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-144.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę o zadanie pytania pana senatora Beniamina Godylę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-145">
+          <u xml:id="u-145.0" who="#SenatorBeniaminGodyla">Panie Ministrze, bardzo krótkie pytanie.</u>
+          <u xml:id="u-145.1" who="#SenatorBeniaminGodyla">Z tego, co usłyszałem, wynika, że brakuje nam 8 milionów t węgla, tego, który sprowadzaliśmy z Rosji. Mam pytanie. Czy my eksportujemy nasz, polski węgiel? Jeżeli tak, to w jakiej ilości? Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-146">
+          <u xml:id="u-146.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">Naszego węgla nie eksportujemy. Mamy kontrakty na poziomie zaledwie 200 tysięcy t. To jest objęte, że tak powiem, umowami długoterminowymi. I to jest wszystko z naszej strony, po stronie polskich kopalń.</u>
+          <u xml:id="u-146.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">A jeśli chodzi o lukę, o której wspomniano, to ja powiedziałem, że bilans, który został wykonany w tej chwili… Z naszej wiedzy, którą mamy na temat kontraktów zawartych przez różne instytucje, a także firmy, wynika, że już w tej chwili nie mamy problemu z uzupełnieniem brakującej ilości węgla na rynku, tylko czekamy, żeby on wpłynął do naszych portów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-147">
+          <u xml:id="u-147.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-147.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę o zadanie pytanie pana senatora Jana Marię Jackowskiego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-148">
+          <u xml:id="u-148.0" who="#SenatorJanMariaJackowski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-148.1" who="#SenatorJanMariaJackowski">Panie Ministrze, nasza debata jest bardzo żywo śledzona przez tych, którzy odbierają nas internetowo. Otrzymałem pytanie od jednego z obywateli, który pyta, czy cena 996 zł będzie dotyczyła każdego rodzaju węgla w sensie wielkości, np. ekogroszku, orzecha grubego. Czy można by prosić o wyjaśnienie w tym zakresie?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-149">
+          <u xml:id="u-149.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-149.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę, Panie Ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-150">
+          <u xml:id="u-150.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">Przepisy dotyczą wyraźnie paliw stałych: węgiel kamienny, brykiet lub pelet zawierający co najmniej 85% węgla kamiennego. Frakcja nie ma tutaj znaczenia.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-151">
+          <u xml:id="u-151.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-151.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę o zadanie pytania pana senatora Wojciecha Piechę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-152">
+          <u xml:id="u-152.0" who="#SenatorWojciechPiecha">Panie Ministrze, ja mam takie krótkie pytanie dotyczące Centralnej Ewidencji Emisyjności Budynków. Czy po dniu 30 czerwca będzie można jeszcze dopisać się do tej ewidencji, czy to będzie data graniczna?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-153">
+          <u xml:id="u-153.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">Dla nas jest to data graniczna, tak jak powiedziałem, natomiast trudno mi jest powiedzieć, czy ta data będzie w jakikolwiek sposób weryfikowana. Ale nie sądzę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-154">
+          <u xml:id="u-154.0" who="#SenatorWojciechPiecha">Jeszcze chciałbym tu zaznaczyć, że art. 15 dotyczy paliw gazowych i tu pojawia się kwota 9 miliardów 424 milionów zł. To dotyczy paliw gazowych. I jeszcze odnośnie do jakości paliw, to jest rozporządzenie ministra energii z dnia 27 września 2018 r. w sprawie wymagań jakościowych dla paliw stałych i te paliwa odpowiednio…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-155">
+          <u xml:id="u-155.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Panie Senatorze, jest czas na zadawanie pytań…</u>
+          <u xml:id="u-155.1" who="#SenatorWojciechPiecha">…odpowiednio są badane. Tyle.</u>
+          <u xml:id="u-155.2" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-155.3" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo dziękuję panu ministrowi.</u>
+          <u xml:id="u-155.4" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Informuję, że przedstawiciel rządu zobowiązał się do udzielenia pisemnej odpowiedzi na pytanie zadane przez panią senator Danutę Jazłowiecką.</u>
+          <u xml:id="u-155.5" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo dziękuję panu ministrowi.</u>
+          <u xml:id="u-155.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-155.7" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Otwieram dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-155.8" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę o zabranie głosu pana senatora Jacka Burego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-156">
+          <u xml:id="u-156.0" who="#SenatorJacekBury">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo!</u>
+          <u xml:id="u-156.1" who="#SenatorJacekBury">Ta ustawa budzi bardzo wiele wątpliwości. W toku dyskusji nad tą ustawą zarówno w komisji, jak i tutaj, na sali plenarnej, widzimy, że jest mnóstwo niejasności, mnóstwo rzeczy, które powinny być wyjaśnione i lepiej opisane, lepiej zorganizowane, a nie są. Ja brałem udział w pracach komisji i teraz w plenarce i dochodzę do wniosku, że jakieś intencje rząd z pewnością ma, tylko jakie, tego nie wiem. Na pewno nie jest to intencja pomocy ludziom, którzy będą mieli problemy z ogrzewaniem własnych domów. Jeżeli taka intencja przyświecałaby tym rozwiązaniom, to z pewnością rząd Prawa i Sprawiedliwości postąpiłby tak, jak przy wielu innych rozwiązaniach. Np. jak przy 500+: że kasę dajecie do ręki. Jak w przypadku ubóstwa energetycznego i dopłat do prądu, tak jak pan minister powiedział na początku roku: kasa na konto. A tutaj stosujecie rozwiązanie cudowne: kasę dostaną przedsiębiorcy, którzy będą dystrybutorami węgla. Całkowita zmiana filozofii, polityki, którą do tej pory Prawo i Sprawiedliwość uprawiało. Mam wrażenie, że, o dziwo, nie chcecie kupować swoich wyborców tymi pieniędzmi, tak jak do tej pory robiliście, tylko chcecie kogoś dofinansować.</u>
+          <u xml:id="u-156.2" who="#SenatorJacekBury">Było już w tym roku mnóstwo niejasności, od kilku miesięcy, jeżeli chodzi o dystrybucję węgla. Były oskarżenia o spekulację, o mafie dystrybucyjne. Czyżbyście chcieli w jakiś sposób dalej sponsorować tego typu działania firm, które zawyżają ceny? To jest megapodejrzane, tym bardziej że te 3 miliardy, które mają być na to przeznaczone… Po pierwsze, nie wiadomo, czy one są zabezpieczone, czy te pieniądze pochodzą z budżetu, czy z funduszy pozabudżetowych, za które i tak obywatele zapłacą swoimi podatkami, wcześniej czy później. A po drugie, tych pieniędzy nie wystarczy dla wszystkich gospodarstw domowych. I tutaj się rodzą moje potężne wątpliwości. Bo prawdopodobnie będziemy mieli do czynienia z wyścigiem albo z jakimś handlowaniem tymi przywilejami, ponieważ mniej niż 30% gospodarstw domowych będzie mogło z tego skorzystać. Chyba że, nie wiem, przewidujecie jakąś nową apkę „Witaj, kopalnio” i dostaniemy 30% zniżki czy 300 zł zniżki. Nie, przepraszam, 1 tysiąc 700 zł zniżki.</u>
+          <u xml:id="u-156.3" who="#SenatorJacekBury">Jest to megazamieszane, meganiejasne, jest to megaźle przygotowana ustawa. Ja osobiście uważam, że prawo powinno być lepiej stanowione, tak zresztą jak tutaj pan senator Jackowski zaznaczył. Ta ustawa była źle procedowana, jest fatalną ustawą i według mnie nie ma pomagać mieszkańcom wsi i miast, którzy opalają domy węglem, tylko ma pomagać niektórym przedsiębiorcom, być może znajomym i przyjaciołom królika. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-157">
+          <u xml:id="u-157.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-157.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę o zabranie głosu pana senatora Krzysztofa Kwiatkowskiego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-158">
+          <u xml:id="u-158.0" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
+          <u xml:id="u-158.1" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Ażeby nie było wątpliwości, powiem, że popieram tę ustawę, bo popieram każde działanie i każdy projekt, które pomagają obywatelom.</u>
+          <u xml:id="u-158.2" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Zacznę od pewnej uwagi systemowej: nie można decyzjami państwa uderzać w tych, którzy to państwo traktowali poważnie. W ostatnich latach przekonywaliśmy obywateli do przechodzenia na ekologiczne zasilanie, a dzisiaj proponujecie rozwiązania, które traktują gorzej, traktują jak obywateli drugiej kategorii tych, którzy poważnie podeszli do tego, żeby przejść np. na opalanie peletem. Panie Ministrze, przed chwilą pan podał 2 argumenty, w tym taki: nie dopłacamy tym, którzy opalają peletem, bo tam wzrost cen jest mniejszy. Proszę bardzo, przed chwilą poprosiłem znajomego o zrobienie zdjęcia. Cena opakowania peletu, tu na dole, 1 kg – 2 zł 39 gr, czyli 1 t kosztuje 2 tysiące 400 zł. Panie Ministrze, gdzie pan widzi ten mniejszy wzrost cen w przypadku peletu? No, traktujcie obywateli poważnie. Przekonywaliście ich, żeby przechodzić na pelet, a dzisiaj pan używa 2 argumentów. Jeden taki: nie dopłacamy tym, którzy poważnie nas potraktowali i przeszli na paliwo ekologiczne, inwestowali w ekopaliwo, bo tu jest mniejszy wzrost cen. To nie jest prawda, co pokazałem. Drugi argument jest jeszcze bardziej kuriozalny: musimy wspomóc tych, którzy palą węglem, bo oni w swoich piecach mogą palić śmieci, a ci, którzy przeszli na pelet, śmieci palić nie mogą. No, wy sobie jaja robicie z obywateli. Wy mówicie: nagradzamy tych, którzy mogą palić śmieciami. No, ja czegoś tak kuriozalnego w życiu nie słyszałem, dlatego od tego zaczynam swoje wystąpienie. My od lat walczymy o czyste powietrze, wśród 50 najbardziej zanieczyszczonych miast największą grupę stanowią miasta z Polski. A co dzisiaj robicie? Dzisiaj uderzacie w tych, którzy poważnie potraktowali te programy.</u>
+          <u xml:id="u-158.3" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">A teraz już przechodzę do samego programu i tego, co jest w nim zawarte. Po pierwsze, kontekst. Tak jak powiedziałem, samą ustawę popieram, ale powiem szczerze, że ja się boję o to, czy ona zostanie zrealizowana. Dlaczego? „Trzeba mieć świadomość, że w nadchodzącym sezonie grzewczym węgla opałowego w Polsce zabraknie. Zabraknie groszku, ekogroszku, węgla grubego, to w zasadzie jest już pewne”. Kto to powiedział? Dominik Kolorz, szef śląsko-dąbrowskiej „Solidarności”. Trudno mówić, żeby politycznie był wrogiem rządu. A co powiedział prezes Polskiej Grupy Górniczej, co zresztą powtórzyła Izba Gospodarcza Sprzedawców Polskiego Węgla? „Szacujemy, że zabraknie do 40% węgla”. Zapowiadacie, że ściągacie węgiel z zagranicy. Przecież przepustowość polskich portów – i o tym też musimy dzisiaj głośno mówić – jest taka, że wiemy, że będziemy mieli problem, nawet gdy ten węgiel zakontraktujecie, a jest rywalizacja na forum międzynarodowym i wiemy, że to nie będzie tak prosto. Obawiamy się, nawet gdy zakontraktujemy ten węgiel, o to, czy rzeczywiście on będzie miał szansę dotrzeć na czas i czy zostanie wyładowany.</u>
+          <u xml:id="u-158.4" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Kolejna rzecz to też taka uwaga… Tak jak powiedziałem, mam uwagi systemowe, ale mam także uwagi co do sposobu organizacji tej ustawy. Gaz zdrożał w ostatnim czasie o ponad 70%, węgiel – o 275%, pelet, jak widzicie, nie można mówić, że znacząco mniej od węgla, bo to jest naprawdę nieduża różnica. Co więcej, wasz przedstawiciel, pełnomocnik rządu do spraw strategicznej infrastruktury energetycznej Piotr Naimski mówi: „Nie widać przesłanek, by ceny energii miały spaść. Zatem trzeba się do tej sytuacji dostosowywać”.</u>
+          <u xml:id="u-158.5" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Co proponujecie w ramach dostosowania? Sejm przyjmuje ustawę, która dzisiaj do nas trafia. Ta ustawa w teorii ma zapewnić węgiel w cenie 996 zł dla gospodarstwa domowego. Ażeby nie było żadnej wątpliwości, powiem, że taka pomoc Polakom jest niezwykle potrzebna, ale sposób wykonania, jaki tu prezentujecie, jest fatalny. Ustawa wejdzie w życie – jak widzicie, Senat zajmuje się nią natychmiast – w wakacje. Część Polaków próbuje już kupować węgiel. Dodatkowo limit węgla na dom wynosi 3 t. I znowu wiemy… Pan minister mówi, że to jest uśredniona wartość. Tylko prawda jest taka… W zeszłym tygodniu miałem spotkanie z kołem gospodyń wiejskich z Dmosina i tam mówili: średnio nie znaczy tak samo. Oczywiście będzie problem, szczególnie z tymi domami na wsi, które są nieogrzane.</u>
+          <u xml:id="u-158.6" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Kolejna rzecz. Dopłaty są dla firm, a nie dla klientów. I znowu: co proponujecie? Pośrednicy w sprzedaży węgla mogą nie mieć interesu w tym, żeby sprzedawać węgiel w cenie regulowanej, bo surowca i tak prawdopodobnie będzie brakować, więc klienci zapłacą tę cenę, jaka obecnie jest na składach, np. 3 tysiące 500 zł – sprawdzałem wczoraj cenę na Pomorzu. W związku z tym jest duże prawdopodobieństwo, że węgla zabraknie, a także że nie wszyscy będą chcieli wziąć udział w tym systemie. Jest oczywiście grupa podmiotów, która weźmie udział w rządowym programie. Ale o jaką grupę podmiotów chodzi? Jeśli prywatna firma handlująca węglem zgłosi się do programu, to będzie musiała sprzedawać węgiel kupiony np. za 1 tysiąc 700 zł, 2 tysiące, nie wiemy jeszcze, w cenie 996 zł. Różnicę dostanie, tak jak proponujecie… Mówicie, że pierwsza transza będzie w październiku, ale jak znam życie i wszystkie dotychczasowe rządowe programy, z października się zrobi listopad lub grudzień. Kolejna transza będzie w nowym roku. Czyli rząd literalnie chce, żeby przedsiębiorca przez co najmniej kilka miesięcy kredytował zakup węgla, a więc w praktyce dopłacał do jego sprzedaży. A finalnie nie wiadomo, czy dostanie tę rekompensatę. Dlaczego tak mówię? Bo ustalacie limit 3 miliardów zł. Nie można wykluczyć, że duża część tych pieniędzy trafi do państwowych spółek, które już deklarują udział w programie, a wtedy pomoc dla przedsiębiorców będzie, jak wynika z tego, co rozumiem, proporcjonalnie zmniejszana, bo jest limit środków. Jednym zdaniem: kto najbardziej skorzysta na dopłatach? Państwowe podmioty, które zajmują się sprzedażą węgla, szczególnie jeżeli zajmują się sprzedażą węgla krajowego, który jest tańszy od tego importowanego. Skorzystają na tym, że sprzedają węgiel krajowy, który jest tańszy, i skorzystają jeszcze z dopłat, tak jakby to był węgiel importowany. Moim zdaniem ten przykład pokazuje, że tak naprawdę napisaliście program, którego głównym beneficjentem będą państwowe podmioty sprzedające węgiel, bo, po pierwsze, wykluczacie z niego część obywateli, tych, którzy np. ogrzewają domy peletem, po drugie, tworzycie system, który dla przedsiębiorców prywatnych funkcjonujących na tym rynku jest niekorzystny, a po trzecie, tworzycie bariery finansowe, bo z góry zakładacie nierealny limit finansowy, który by miał te koszty pokrywać. Tak jak powiedziałem, dla mnie absolutnie najgorszą rzeczą, karygodną rzeczą, rzeczą, która nie powinna mieć miejsca, jest to, że wymierzacie siarczysty policzek tym, którzy poważnie potraktowali państwo polskie, to, że walczymy ze smogiem i że wszyscy chcemy, żeby Polska nie była krajem, w którym według danych WHO 50 tysięcy ludzi umiera z uwagi na to, że przebywa stale lub okresowo w miejscach w których są przekroczone normy zanieczyszczenia powietrza.</u>
+          <u xml:id="u-158.7" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Oczywiście nie jestem za tym, żeby teraz, na szybko wprowadzać jakieś poprawki do tego programu, bo obywatele czekają, żeby on był jak najszybciej przyjęty. Za to absolutnie jestem za tym, żebyśmy jak najszybciej się zastanowili, państwo jako rząd, my jako parlament, i wyszli z inicjatywą, żeby objąć systemem wsparcia np. tych, którzy ogrzewają swoje domy peletem. Lista tego, czego nie reguluje ta ustawa, jest dłuższa niż lista tych, którzy są beneficjentami tej ustawy. Ona nie reguluje np. problemu elektrociepłowni. Panie Ministrze, pan mówi, że elektrociepłownie mają w większości zakontraktowany węgiel. No mają. Tylko po jakich cenach? Po nowych cenach, czyli po cenach, które nie są cenami z zeszłego roku. Tak jest w dużej części przypadków, nie mówię, że zawsze, bo czasami zdarzają się wyjątki i kontrakty długoterminowe. Tylko kłopot polega na tym, że nawet w przypadku takich kontraktów dzisiaj są renegocjacje tych umów.</u>
+          <u xml:id="u-158.8" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Ta ustawa nie dotyka w ogóle ogromnej czy dużej branży polskich ogrodników. No, wobec obecnych cen mam obawy, że rzeczywiście ceny żywności radykalnie wzrosną.</u>
+          <u xml:id="u-158.9" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Podsumowując, mogę powiedzieć: cieszę się z tej inicjatywy, ale szkoda, że ona jest tak niedopracowana. Oczekuję, że rząd natychmiast wyjdzie z nowelizacją wychodzącą naprzeciw tym, którzy poważnie podeszli do tego, żeby walczyć z zanieczyszczeniem powietrza w Polsce. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-159">
+          <u xml:id="u-159.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-159.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę o zabranie głosu pana senatora Jana Marię Jackowskiego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-160">
+          <u xml:id="u-160.0" who="#SenatorJanMariaJackowski">Panie Marszałku! Wysoki Senacie! Panie Ministrze!</u>
+          <u xml:id="u-160.1" who="#SenatorJanMariaJackowski">Ja myślę, że ta dyskusja pokazuje nam, w jakim punkcie jesteśmy. Jesteśmy oczywiście… Mamy u progu, u naszych granic wojnę, mamy duży kryzys na rynkach paliw energetycznych, mamy wysokie ceny, mamy również niestabilność polityk klimatycznych i energetycznych poszczególnych państw. Bo z jednej strony od jakiegoś czasu mówiło się, że ze względów klimatycznych trzeba zmienić źródła zasilania, zachęcano odbiorców, aby odeszli od pieców węglowych na rzecz chociażby gazowych, mówiono, że to jest właściwe paliwo, a teraz się okazuje, że gaz też nie jest taki do końca właściwy z klimatycznego punktu widzenia, a w kontekście toczącej się wojny jest wręcz, można powiedzieć, cenowo zabójczy. I z racji tego punktu widzenia ta ustawa i w ogóle myślenie o tej pomocy jest, moim zdaniem, generalnie spóźnione, zwłaszcza że z tego, co wiemy, wynika, że informacje na temat rozwoju sytuacji w Ukrainie były w posiadaniu polskich władz prawdopodobnie już od listopada ubiegłego roku. Teraz jest czerwiec, a więc to już 8 miesięcy ex post. Można było przygotować w różnym zakresie strategie wariantowe w związku z rozwojem sytuacji. Czy takie strategie przygotowano? No nie.</u>
+          <u xml:id="u-160.2" who="#SenatorJanMariaJackowski">Pan minister na moje pytanie odpowiada: to konieczność chwili. No, to, że z węglem jest źle, było wiadome już od bardzo dawna. A źle jest z bardzo prostego powodu, z tego powodu, który jest znany od wielu, wielu, wielu lat i z którym… Nawet jeden nasz były kolega, który był senatorem, a później wiceministrem odpowiedzialnym za górnictwo, stracił stanowisko, i myślę, że gdyby przeanalizować, dlaczego stracił to stanowisko, to dowiedzielibyśmy się, na czym polegają patologie wokół handlu węglem w Polsce. Ja nie będę tego wątku rozwijał, ale dziwię się, że różne wyspecjalizowane agendy państwowe, w tym służby specjalne, nie interesują się bliżej tym problemem, dlaczego na kopalni węgiel kosztuje, załóżmy, 1 tysiąc czy tam 800 zł, potem ten sam węgiel, który leży na placu i który kupił czy pozyskał właściciel placu, kosztuje już 1 tysiąc 800 zł – czyli już ktoś ten 1 tysiąc zł czy więcej sobie dolicza – a on też musi swoją marżę doliczyć, więc finalnie ten węgiel kosztuje tyle, ile kosztuje. Przecież to nie jest nowe zjawisko, ono istniało niestety również przed wybuchem wojny w Ukrainie.</u>
+          <u xml:id="u-160.3" who="#SenatorJanMariaJackowski">Dlatego wydaje się, że taka ustawa powinna być przemyślana, co więcej, ona powinna być sprawiedliwa społecznie. No, nie może być tak, że są grupy, które skorzystają, i takie, które nie skorzystają. My za chwilę będziemy, że tak powiem, robić wakacje kredytowe i może się okazać, że niektórzy na tych wakacjach kredytowych – mówię o tych bankowych wakacjach kredytowych – zarobią krocie, a inni symboliczne 2 zł. I to rodzi pewne oczywiste pytania: dlaczego tak jest? Dlaczego osoby, które brały za dobrą monetę to, co mówiono w ramach polityki klimatycznej, walki o czyste powietrze – czyli żeby zmieniali źródła zasilania, przeszli na ogrzewanie peletowe, pelet drzewny… I nagle się okazuje, że ich żadne rozwiązania właściwie nie dotyczą. Dlaczego odbiorcy energii cieplnej, którzy mają to nieszczęście, że są zasilani przez elektrociepłownie w średnich i mniejszych miastach, a nieraz i w dużych, nie będą objęci pomocą?</u>
+          <u xml:id="u-160.4" who="#SenatorJanMariaJackowski">Panie Ministrze, ja z uwagą słuchałem pańskich słów, ale jak pan mówił, że najbiedniejsi są ci… Ja nie chcę tutaj ani nikogo stygmatyzować, ani uogólniać generalizując, ale różni są ci, co opalają węglem. W tej grupie są zarówno osoby zamożne, jak i bardzo biedne. Ale ci, którzy mieszkają w mieszkaniach komunalnych czy w mieszkaniach socjalnych, to też są ludzie, którzy, można powiedzieć, nie należą do zamożnych – mówiąc bardzo delikatnie.</u>
+          <u xml:id="u-160.5" who="#SenatorJanMariaJackowski">I dlatego system pomocy państwa powinien być moim zdaniem przemyślany i sprawiedliwy, a nie punktowy i realizowany na zapotrzebowanie społeczne, bo nagle się okazało, że jak cena węgla będzie wynosić 3,5 tysiąca zł, to ktoś przegra wybory i nie będzie dalej rządził. No to natychmiast robi się ustawę pod tym kątem. Co więcej, ustawę, którą, jak mówią złośliwi, gdyby się porównało geografię wyborczą i to, gdzie są węglem opalane mieszkania… No, być może tutaj jakaś korelacja występuje w sposób oczywisty. A więc widzimy, że to jest działanie…</u>
+          <u xml:id="u-160.6" who="#SenatorJanMariaJackowski">Do tego pan senator Kwiatkowski w swoim wystąpieniu poruszył bardzo istotny problem, kto tak naprawdę będzie beneficjentem projektowanej ustawy. Kto będzie beneficjentem projektowanej ustawy?</u>
+          <u xml:id="u-160.7" who="#SenatorJanMariaJackowski">A więc tych wątpliwości jest dużo. Oczywiście nikt w Senacie nie będzie głosował przeciwko ustawie, bo generalnie uważamy – czy to obóz rządzący, czy to opozycja – że trzeba wspierać, że państwo powinno wspierać w tym bardzo trudnym momencie, że tak powiem, portfele Polaków. Bo jeżeli komuś wzrastają o 300% czy 400% koszty ogrzewania jego nieruchomości – która jest podstawowym dobrem społecznym, jakim jest mieszkanie czy dom, i w której mieszka – a jeszcze mamy do czynienia z galopującą inflacją… Wszystko to razem powoduje, że następuje drastyczne obniżenie poziomu życia Polaków. Przyczyn jest oczywiście bardzo wiele, nie czas i miejsce, żeby je wszystkie w tym momencie analizować.</u>
+          <u xml:id="u-160.8" who="#SenatorJanMariaJackowski">I dlatego w moim głębokim przekonaniu rząd powinien w tej sprawie przedstawić całościowy system rozwiązania problemu, o którym my w tej chwili dyskutujemy.</u>
+          <u xml:id="u-160.9" who="#SenatorJanMariaJackowski">Sezon grzewczy przed nami. Nie wiadomo, jaka to będzie zima. Sądzę, że będzie to bardzo trudny czas dla Polaków, dla tych, którzy zaopatrują w ciepło Polaków, dla przedsiębiorstw. Dla wszystkich – dla samorządów, dla elektrociepłowni, dla administracji rządowej – a przede wszystkim dla obywateli będzie to bardzo, bardzo trudny czas. I tu nie chodzi o to, żeby wykorzystywać to do celów politycznych, tylko chodzi o to, żeby stworzyć spójny, koherentny system wsparcia. Rzucam w tej chwili taki pomysł: być może jakiś bon energetyczny dostępny dla osób, które w różny sposób, np. zróżnicowany kryteriami dochodowymi… Daję przykład, nie mówię, że to jest jedyne rozwiązanie, bo rozwiązań może być bardzo wiele. Ale chodzi o tego typu rozwiązania, które dawałyby obywatelowi poczucie, że rzeczywiście zasada sprawiedliwości społecznej w jakiś sposób obowiązuje. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-161">
+          <u xml:id="u-161.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-161.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę o zabranie głosu pana senatora Stanisława Gawłowskiego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-162">
+          <u xml:id="u-162.0" who="#SenatorStanislawGawlowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-162.1" who="#SenatorStanislawGawlowski">Rzeczywiście to jest szczególny czas. Dzisiaj większość krajów Unii Europejskiej przygotowuje plany racjonalizacji energii. Nikt nie lekceważy tego problemu. Nikt z wyjątkiem Polski. Polska… Ja niedawno zapytałem i kilka dni temu dostałem odpowiedź podpisaną przez panią minister Moskwę. Polska czy polski rząd ciągle żyje w przekonaniu, że żadnych zagrożeń nie ma. I żadnych planów rząd w związku z tym nie buduje.</u>
+          <u xml:id="u-162.2" who="#SenatorStanislawGawlowski">Ale żeby odnieść się do całości problemu, pozwolę sobie najpierw przytoczyć kilka danych statystycznych. One są bardzo istotne w kontekście dyskusji nad całością sprawy. Otóż w 2021 r. w Polsce w gospodarstwach domowych spalono trochę ponad 8 milionów t węgla. Powtarzam: w gospodarstwach domowych. W 2021 r. w 3,8 miliona gospodarstw domowych spalano węgiel. 3,8 miliona. To są dane statystyczne dostępne w GUS, podawane przez różnego rodzaju organizacje NGO, np. Forum Energii. Dane te w bardzo różnych miejscach się pojawiają, ja tylko je cytuję.</u>
+          <u xml:id="u-162.3" who="#SenatorStanislawGawlowski">Rząd zaprojektował 3 miliardy zł na pomoc, na wsparcie w obszarze dotyczącym tego węgla. No, to spróbujmy to przeliczyć. 3 miliardy. Ile węgla za 3 miliardy, w przypadku tych kwot, które są zapisane w ustawie, można dotować, jaką wielkość? 4 miliony t. Gdzie drugie 4 miliony? Nie ma. Tylko połowa Polaków dostanie pomoc. Nie wiadomo, która połowa, ale połowa dostanie – okej. Ile gospodarstw domowych dostanie pomoc? 3,8 miliona opala węglem. 3 t… Tak naprawdę spala się więcej, Panie Ministrze, niż 3 t, to jest trochę powyżej 4 t, tyle średnio się spala, trochę powyżej 4 t. Mówię znowu o danych statystycznych, Panie Ministrze, nie trzeba więc kręcić głową. Trochę ponad 4 t spala się średnio w gospodarstwie domowym przez okres zimy, oczywiście w zależności od tego, jaka ta zima jest – jak jest ciepła, to wychodzą być może 3 t, a jak jest taka tradycyjna, to jest to trochę ponad 4 t. To dla jakiej liczby mieszkańców czy gospodarstw domowych ta wspomniana wielkość wystarczy? Dla 1 miliona 330 tysięcy. 3,8 miliona opala, a wystarczy dla 1 miliona 330 tysięcy. Co do dostaną pozostali? Nic, nic.</u>
+          <u xml:id="u-162.4" who="#SenatorStanislawGawlowski">Jak jest zbudowana ta pomoc? Wydawałoby się, że to jest pomoc, która ma wymiar pomocy społecznej, i wydawałoby się, że to jest pomoc, która powinna być dedykowana – tak jak robią to kraje Unii Europejskiej – tym, którzy są dotknięci ubóstwem energetycznym. A jak jest napisane w tej ustawie? Ona jest dla wszystkich. Czyli – uwaga! – mieliście rację, Senatorowie, Moi Przedmówcy. Uwaga, generalnie jest tak, że pani, która żyje z zasiłku w mieszkaniu socjalnym, ma 500 zł miesięcznie na życie, jest podłączona do zbiorczego, systemowego zaopatrzenia w ciepło i jest dotknięta ubóstwem energetycznym, tej pomocy nie dostanie. Nie ma takiej możliwości w ramach tej ustawy. Ale pan, który ma pałac wybudowany gdzieś pod wielkim miastem albo gdzieś… i ma przychody na poziomie 50 tysięcy zł miesięcznie, tę pomoc dostanie. Przecież ta ustawa jest dokładnie tak napisana. Czy to jest walka z ubóstwem? Nie. To jest szkodnictwo, to jest klasyczne, typowe szkodnictwo. I tu rzeczywiście intencja jest zaszyta gdzieś indziej, bo tak naprawdę nie chodzi o pomoc Polakom, niczego nie rozwiązujemy w obszarze dotyczącym ubóstwa energetycznego. Niczego, niczego. To w ogóle nie dotyczy tych, którzy są dotknięci ubóstwem energetycznym. Dotyczy to tych, którzy będą pierwsi. A jeśli będzie ich więcej, to… Tam drobnym druczkiem, jak często w drukach bankowych – przepraszam, Panie Prezesie – jest zapisane, że jeżeli ta kwota 3 miliardów nie wystarczy, to będzie odpowiednio podniesiona. Co to znaczy? Żaden przedsiębiorca handlujący węglem nie wejdzie w ten system, wejdą w to tylko spółki Skarbu Państwa, a dokładnie 3 spółki górnicze. Ta ustawa jest tylko im dedykowana, tylko im. Te 3 miliardy, aukcyjne domy węglowe… Te 3 miliardy trafią do tych spółek i idę o twardy zakład z każdym, że tak się stanie. Bo nikt normalny nie będzie zainteresowany uczestnictwem w tym systemie, nikt normalny… Ktoś, kto prowadzi działalność na własne konto – albo inaczej: kto ma choć odrobinę wiedzy o działalności gospodarczej – nie wejdzie w ten system, bo to jest knot. Ta ustawa jest knotem. To jest udawanie, że pomagamy, ale nie pomagamy ludziom, którzy są dotknięci ubóstwem energetycznym, nie jest to do nich dedykowane, nie wspieramy tych, którzy rzeczywiście tego typu pomocy wymagają. Nie chodzi tylko o tych zasilanych węglem, bo przecież ci, którzy są zasilani ze źródła systemowego, de facto zapłacą więcej. I – uwaga! – ci, którzy są zasilani ze źródła systemowego, a energia cieplna jest wytwarzana z gazu, zapłacą n-krotnie więcej. No a rząd powie za chwilę: przecież zwolniliśmy ich z VAT. Przepraszam bardzo, Panie Ministrze, ale co z tymi, którzy ogrzewają się olejem opałowym? Nie są zwolnieni z VAT – mają 23%. Nawet tego nie zauważyliście. A co z tymi, którzy się ogrzewają LPG? Nadal będzie ich obowiązywała stawka 23%. Tego też nie zauważyliście. Szkodliwość dla środowiska jest mniejsza? Znacząco mniejsza. Ale wy nie chcecie tego problemu rozwiązać, wy chcecie tylko propagandy. W TVP jedzie propaganda w pełnym wymiarze. Na końcu Polacy się obudzą z ręką w nocniku, bo rzeczywiście tego węgla nie będzie. Ten węgiel, który płynie do Polski z różnych miejsc, będzie sprzedawany po cenach giełdowych. Cena giełdowa – przepraszam, 3 dni temu sprawdzałem, dzisiaj nie sprawdzałem – wynosiła 375 dolarów za 1 t, nie dla Bałtyku, więc trzeba doliczyć koszty transportu na Bałtyk, przeładunku w porcie itd. Zatem to wyjdzie ok. 2,5–3 tysięcy zł. Jak wy mówicie, że dopłaty otrzymają ci, którzy 1 tysiąc zł zaoferują, a wy drugie 1 tysiąc dołożycie… To ten przedsiębiorca musiałby być skończonym idiotą, bo musiałby dołożyć 500 zł do 1 t. Czy naprawdę tak trudno wam to policzyć? Nie potraficie tak prostych rachunków przeprowadzić? To jest aż tak ciężkie do obliczenia?</u>
+          <u xml:id="u-162.5" who="#SenatorStanislawGawlowski">Zarzuciliście w całości historię dotyczącą odnawialnych źródeł energii. A niedawno była taka jedna niedziela, kiedy to 67% zapotrzebowania całego kraju było pokryte z OZE. Wiecie ile w tę jedną niedzielę zaoszczędziliśmy węgla spalonego w Polsce, dlatego że mamy OZE, tylko w jedną niedzielę? 1 tysiąc 200 t… Przepraszam, 60 tysięcy t, tj. 1 tysiąc 200 wagonów. Spalono o 1 tysiąc 200 mniej wagonów węgla. Ale PiS przecież zarżnął OZE w 2016 r., zlikwidował wiatraki na lądzie i udaje, że chce problem rozwiązać. Rząd nie może się wykaraskać z tego problemu przez te miesiące. Udajecie, że coś rozwiązujecie. Hipokryzją jest to, naprawdę już skandalem do potęgi entej, że dotacje na ten węgiel trafią z pieniędzy, które są w dyspozycji Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Przypomnę, że ten fundusz został ponad 30 lat temu otwarty z opłat za korzystanie ze środowiska i kar za zanieczyszczanie środowiska. Minister kręci głową, więc państwu wytłumaczę, że jednak mam rację. Te pieniądze stamtąd, czyli z narodowego funduszu, trafiają do Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg Lokalnych – tak, tak, Panie Ministrze – a potem do Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych. Pan tego pewnie nie wie, ale to niech pan doczyta.</u>
+          <u xml:id="u-162.6" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">Ale to nie dotyczy tej ustawy, absolutnie, Panie Senatorze. Jest pan w błędzie.</u>
+          <u xml:id="u-162.7" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę, Panie Ministrze, nie przerywać.</u>
+          <u xml:id="u-162.8" who="#SenatorStanislawGawlowski">To w moim czasie, więc pan marszałek mi doliczy, niech sobie minister przerywa.</u>
+          <u xml:id="u-162.9" who="#SenatorStanislawGawlowski">To dotyczy tej ustawy, Panie Ministrze. Nie macie innych pieniędzy, nie macie innego źródła pokrycia, bo w budżecie tych pieniędzy też nie macie. Tylko z dopłaty Rządowego Funduszu Rozwoju Dróg Lokalnych macie pieniądze. I tyle. Bardzo chętnie, skoro pan zaprzecza… Jak pan jeszcze to napisze, to ja będę panu zobowiązany, będę dziękował, że się pomyliłem. Obawiam się, że jednak mam rację. Druga część tego funduszu to są pieniądze pochodzące z Lasów Państwowych. I dokładnie stamtąd chcecie te 3 miliardy uzbierać. Pieniądze, które powinny być przeznaczone na poprawę jakości powietrza, na poprawę jakości środowiska naturalnego, wy chcecie przeznaczyć na utrwalenie XIX w. Jesteście z XIX w., to prawda. PiS jest z XIX w. I chcecie Polaków w XIX w. zatrzymać. Wiecie co? Nie dacie rady. Polacy się połapią w całości, że oszukaliście, i to będzie na jesieni, bo nie będzie węgla. 3 miliardy wpompujecie do 3 spółek górniczych – taki będzie efekt – bo tylko te 3 spółki, które mają koszty wydobycia na poziomie 600–700 zł, będą w stanie zaoferować węgiel za 900 zł, plus wasza dopłata, czyli te 3 miliardy zł w efekcie, na końcu. Na końcu, bo dopiero po 2023 r. będziecie dysponować tymi pieniędzmi. Wszyscy pozostali uczestnicy rynku w to nie wejdą, bo nie ma tu reguł gry, a te, które są, są mętne, takie rzeczywiście PiS-owskie, są takim oszukaństwem, takim krętactwem w waszym wydaniu.</u>
+          <u xml:id="u-162.10" who="#SenatorStanislawGawlowski">Gdybyście naprawdę chcieli pomóc Polakom, którzy potrzebują wsparcia, a miliony potrzebują w obszarze dotyczącym ubóstwa energetycznego, to napisalibyście ustawę, która dotyczy tych, którzy tego typu problemy mają. Oni są zewidencjonowani. Oni dostają dodatki mieszkaniowe. Bez względu na to, w jakiej substancji mieszkaniowej mieszkają, otrzymują je poprzez miejskie ośrodki pomocy społecznej czy gminne. Wszystko jedno. Tam też są wasi samorządowcy, jakbyście o tym zapomnieli. Ten mechanizm…</u>
+          <u xml:id="u-162.11" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Panie Senatorze, czas.</u>
+          <u xml:id="u-162.12" who="#SenatorStanislawGawlowski">Panie Marszałku, minister mi przerywał.</u>
+          <u xml:id="u-162.13" who="#SenatorStanislawGawlowski">Ten mechanizm jest jasno opisany. Wystarczyło tylko skorzystać z rzeczy, które są w Polsce znane już od lat, ale wy tego też nie potraficie.</u>
+          <u xml:id="u-162.14" who="#SenatorWojciechPiecha">Czas, czas…</u>
+          <u xml:id="u-162.15" who="#SenatorStanislawGawlowski">Wiem, Panie Senatorze, prawda boli. Was musi boleć.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-163">
+          <u xml:id="u-163.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Czas minął, Panie Senatorze. Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-163.1" who="#komentarz">Oklaski</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-164">
+          <u xml:id="u-164.0" who="#SenatorMichalKaminski">Bardzo proszę… Teraz głos w dyskusji zabiorę ja.</u>
+          <u xml:id="u-164.1" who="#SenatorMichalKaminski">Panie Ministrze! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-164.2" who="#SenatorMichalKaminski">Ja chcę panu przede wszystkim podziękować. No, czynię to tylko trochę ironicznie. Przyznaję się, jest trochę ironii w moich słowach, ale jest też dużo uczciwego podziękowania za próbę wyjaśnienia nam tej ustawy, a także za to, co nie jest częste w przypadku tego rządu, czyli za taki elementarny szacunek dla naszej Izby. Pan tu przyszedł, co nie zdarza się wszystkim ministrom, i grzecznie – na tyle, na ile pan potrafił – odpowiadał na nasze pytania.</u>
+          <u xml:id="u-164.3" who="#SenatorMichalKaminski">Ale uczynił pan coś jeszcze ważniejszego. No, tu już jest trochę ironii z mojego punktu widzenia. Otóż pan zupełnie obnażył i zdemistyfikował jedną z zasadniczych linii waszego prezesa, wypowiedzianą choćby kilka dni temu na spotkaniu z wyborcami. Otóż za jedną z zasadniczych legitymacji Prawa i Sprawiedliwości do rządzenia Polakami prezes, wasz prezes, uznaje to, że mieliście najlepszą diagnozę sytuacji międzynarodowej. Nikt nie bał się Rosji, tylko wy się tej Rosji baliście. Tylko wy, zdaniem waszego prezesa, doskonale rozeznaliście zagrożenie ze strony Federacji Rosyjskiej. I co się okazuje? Mając rozeznane zagrożenie ze strony Federacji Rosyjskiej – i to od wielu lat, jak słyszymy od prezesa waszej partii – wasz rząd, który rządzi 8 lat, nie przygotował się na to, że Zachód może iść na wojnę z Rosją. No jak to? Przecież wy mówicie, że tylko wy wierzyliście w to, że Zachód pójdzie na wojnę z Rosją, że nikt inny w to nie wierzył. Co więcej, wasz prezes mówi, że to jest zasadniczy moment, że Polacy powinni być wam wdzięczni, bo to wy wiedzieliście więcej i rozpoznawaliście układ sił w polityce międzynarodowej lepiej niż inni. Przepraszam, Panie Ministrze, ale pan dzisiaj udowodnił, że jest to nieprawda. Pan dzisiaj zupełnie uczciwie powiedział, że ta ustawa, o której rozmawiamy, ustawa, która choćby z tego powodu… Pan przyznał, że ona była przygotowywana doraźnie i szybko, bo sprawa jest nagła. Ta ustawa niesie ze sobą pewne zagrożenia, ma braki, o których lepiej mówili lepsi ode mnie. No, ale jak to jest możliwe, że wy na coś, o czym rzekomo nikt nie wiedział… Tylko wy wiedzieliście, że będzie wojna z Rosją. Pan tu dzisiaj przyznał, że na to, na co rzekomo byliście najlepiej na całym świecie przygotowani, nie jesteście przygotowani w ogóle.</u>
+          <u xml:id="u-164.4" who="#SenatorMichalKaminski">I stąd też ten problem, o którym wspomniałem. Ta ustawa, zresztą tak jak wiele innych ustaw i waszych działań podejmowanych w ciągu ostatnich tygodni, działań związanych z galopującą inflacją… W przypadku części tych działań, o czym też tutaj dzisiaj mówiliśmy, nie sposób odmówić wam szlachetnych intencji. Rzeczywiście są próby poradzenia sobie z tym problemem, ale te działania coraz częściej przypominają zachowanie osoby, która podczas wspinaczki zsuwa się ze skały i zamiast zatrzymać proces zsuwania się, swoimi panicznymi ruchami tylko go przyspiesza. No, przecież to jest opinia, co do której zgadzają się ludzie o bardziej lewicowych i bardziej liberalnych poglądach na gospodarkę. To, co teraz robicie, niezależnie od waszych intencji, z całą pewnością inflacji nie zwalcza, tylko jeszcze tę inflację wzmaga. Wyłożenie tych 3 miliardów zł, o których w tej konkretnej sprawie rozmawiamy, niezależnie od tego, jak bardzo szlachetne intencje temu towarzyszą, jest oczywiście kolejnym czynnikiem inflacyjnym w naszym kraju.</u>
+          <u xml:id="u-164.5" who="#SenatorMichalKaminski">I o ile… No, to warto powiedzieć. Mimo że, jak twierdzicie, wy jedyni na całym świecie wiedzieliście, że wojna z Rosją nastąpi, akurat się na nią nie przygotowaliście. Spuśćmy życzliwą zasłonę milczenia na to, że ten punkt w waszej propagandzie jest jednak dość nielogiczny. Ale zgodzimy się, że na pewno nie ponosicie winy za tę wojnę. No, nie jest winą rządu Prawa i Sprawiedliwości zbrodnicza polityka Putina. To jest bezsporne, co do tego wątpliwości nie ma. W oczywisty sposób za COVID nie jest odpowiedzialny rząd Mateusza Morawieckiego czy Beaty Szydło, bo COVID przyszedłby do nas, tak samo jak wojna z Rosją, niezależnie od tego, kto by w Polsce rządził. Tutaj każdy uczciwy człowiek musi postawić kropkę i powiedzieć: tak, to prawda. Niezależnie od tego, kto by w Polsce rządził, byłby i COVID, i byłaby wojna z Rosją, i problemy związane z jednym i z drugim spotkałyby każdy rząd. No ale w związku z tym równie uczciwie musimy sobie zadać pytanie: jak na te problemy, z którymi spotkał się rząd Prawa i Sprawiedliwości, ten rząd sobie odpowiedział i jak sobie z nimi poradził. Zarówno w wymiarze wojny z COVID, jak i w wymiarze skutków wojny z Rosją mamy prawo oceniać konkretny rząd i konkretnych polityków. I ta ocena jest dramatyczna. W czasie COVID, o czym państwo doskonale wiecie, umarło kilkaset tysięcy więcej Polaków, niż wynikałoby to ze statystyk. Niestety, Polacy pod waszymi rządami przegrali wojnę z COVID. No i dzisiaj dramatycznie przegrywamy wojnę z inflacją. Dzisiaj również musimy sobie odpowiedzieć… Gdyby Polska i polska gospodarka na ten element trudny, który nadchodzi, była przygotowywana lepiej, to dzisiaj Polacy aż tak bardzo nie musieliby płacić za wojnę, której oczywiście nie wywołali ani Polacy, ani polski rząd. Za to, jak zareagowaliście na te zagrożenia, które przed Polską nie z waszej winy stanęły, będziecie rozliczeni przez historię i niestety będziecie ocenieni źle. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-164.6" who="#SenatorMariaKoc">Panie Marszałku, czy można jeszcze zabrać głos w dyskusji?</u>
+          <u xml:id="u-164.7" who="#SenatorMichalKaminski">Bardzo proszę o zabranie głosu panię marszałek Marię Koc.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-165">
+          <u xml:id="u-165.0" who="#SenatorMariaKoc">Bardzo dziękuję, Panie Marszałku.</u>
+          <u xml:id="u-165.1" who="#SenatorMariaKoc">Przynajmniej tyle się dowiedzieliśmy, Szanowni Państwo, że rząd Zjednoczonej Prawicy nie odpowiada za wojnę na Ukrainie i za epidemię COVID-19, bo czasami, kiedy jesteśmy w mediach i dyskutujemy z politykami opozycji, to za to też potrafią rządzących obarczyć.</u>
+          <u xml:id="u-165.2" who="#SenatorMariaKoc">Chciałabym tylko tak krótko na początku nawiązać do wystąpienia pana senatora Kwiatkowskiego, którego tutaj nie ma. Chodzi mi o ceny peletu, mam dane z 25 czerwca 2022 r., a więc są to dane, Drodzy Państwo, sprzed 3, 4 dni. Ekopelet drago premium dostępny w dużym sklepie sieciowym – jego nazwy już nie będę wymieniała – pakowany w workach po 15 kg kosztuje 17,90 zł za worek, a więc średnia cena tego opału za 1 t wynosi 1 tysiąc 200 zł. Ekopelet premium 0,6 mm – cena za 1 t to jest 1 tysiąc 265 zł. No więc nie 3 tysiące, jak mówił przed chwilą pan senator, a zdecydowanie mniej, i może właśnie dlatego nie ma tych dopłat do peletu. Pewnie pan minister jeszcze się do tego odniesie.</u>
+          <u xml:id="u-165.3" who="#SenatorMariaKoc">Szanowni Państwo, wiele słów krytyki padło tutaj pod adresem tej ustawy, zapewne pan minister zechce się do tego odnieść. Pewnie można znaleźć słabe punkty w tej ustawie, bo rzeczywiście jest presja czasu, okoliczności, kiedy te ustawy powstają, w ostatnim czasie, ale sytuacja jest bardzo trudna. Czy to jest sytuacja, na którą można się było przygotować? Czy można było rzeczywiście przewidzieć wojnę na Ukrainie i ten głęboki kryzys gospodarczy, który dotknął cały świat, a którego przyczyną, o czym mówią przecież eksperci, jest nie tylko wojna na Ukrainie? Winnymi głębokiego kryzysu energetycznego na całym świecie są różne czynniki, a najbardziej Rosja, bo przecież jeszcze zanim wybuchła wojna na Ukrainie, zanim Rosja zaatakowała Ukrainę, już zaczęła spekulować cenami np. gazu, przede wszystkim ograniczając znacząco dostawy gazu do Europy Zachodniej, w związku z czym ceny zaczęły iść bardzo w górę. Drodzy Państwo, zaczęło to dotyczyć nie tylko gazu, ale także ropy, energii ogólnie. No więc przyczyny są bardziej skomplikowane. Czynnikiem jest również polityka klimatyczna Unii Europejskiej – o tym też trzeba powiedzieć – i zbyt ambitne cele, z powodu których kazano nam przecież zamykać kopalnie węgla kamiennego i brunatnego do 2030 r. My się na to kategorycznie nie godziliśmy, bo uważamy, że my musimy swoją drogą dochodzić do zeroemisyjności, a nie możemy realizować takich ambitnych celów, bo to przyniesie ogromne bardzo negatywne zarówno skutki społeczne, tj. doprowadzi do zubożenia energetycznego, jak i skutki gospodarcze, tj. spowoduje, że nasza gospodarka nie będzie konkurencyjna. Zatem przyczyn kryzysu jest wiele.</u>
+          <u xml:id="u-165.4" who="#SenatorMariaKoc">Jak na ten kryzys można było się przygotować? Myśmy od dawna mówili o tym, że Rosja jest niebezpieczna. Myśmy mówili o tym, że Rosja zaatakuje. Mówiliśmy o tym, że Rosja jest agresywna w swoim imperializmie i w swojej chęci odbudowy imperium w kształcie Związku Radzieckiego, w granicach Związku Radzieckiego. Przecież dlatego, że tak mówiło środowisko Prawa i Sprawiedliwości, jeszcze w latach 2005–2007 podejmowane były decyzje co do budowy infrastruktury, która miała uniezależnić Polskę od węglowodorów z Rosji. Przecież wtedy zapadały pierwsze decyzje i to z inicjatywy pana prezydenta Lecha Kaczyńskiego, żeby powstał gazoport w Świnoujściu. Potem te decyzje były kontynuowane. Gazoport powstał w 2015 r. – przepustowość 5 miliardów m³ gazu. Byliśmy niedawno jako Komisja Gospodarki Narodowej i Innowacyjności w Świnoujściu, gdzie trwa rozbudowa gazoportu. On już teraz może przyjąć 8 miliardów m³ gazu. Za chwilę gotowy będzie trzeci zbiornik i będzie możliwe podwojenie w stosunku do roku 2015 ilości przyjętego gazu do Świnoujścia, bo będzie możliwe przyjęcie już 10 miliardów m³. A więc za rządów Prawa i Sprawiedliwości podwojona zostanie przepustowość gazoportu.</u>
+          <u xml:id="u-165.5" who="#SenatorMariaKoc">Zacznie się niedługo, bo już ten proces trwa, budowa pływającego gazoportu w Gdańsku, który będzie miał przepustowość 12 miliardów m³. Wybudowaliśmy Baltic Pipe, rurociąg, który łączy Polskę z szelfem północnym, z szelfem norweskim. Tamtędy też popłynie już na koniec roku gaz. To też pozwala nam się przecież uniezależnić od gazu z Rosji. Mówienie, że rząd Prawa i Sprawiedliwości nic nie zrobił w kwestii bezpieczeństwa energetycznego, uniezależnienia się od Rosji, w kwestii suwerenności energetycznej, jest głęboko niesprawiedliwe. Drodzy Państwo, jest też budowa rurociągu, który łączy Polskę z Litwą, dzięki czemu z Kłajpedy, z gazoportu będziemy mogli odbierać gaz, który jako skroplony będzie tam dostarczany.</u>
+          <u xml:id="u-165.6" who="#SenatorMariaKoc">Drodzy Państwo, ceny gazu znacząco wzrosły i, jak już powiedziałam wcześniej, winna jest temu wojna. Nie tylko, ale Rosja dalej spekuluje cenami gazu. Co się dzieje w Niemczech? Przecież w Niemczech, które często państwo podajecie jako przykład, ogłoszono już drugi alert energetyczny. Przygotowywana jest ustawa, która będzie umożliwiała reglamentację energii, Niemcy się do tego przygotowują, gwałtownie otwierają elektrownie węglowe, które były już zamknięte. Chcą zwiększyć wydobycie węgla i import węgla, ponieważ mają mało gazu. Dostawy z Rosji zostały zmniejszone o 60%, a gaz jest potrzebny chociażby do produkcji przemysłowej, chociażby do produkcji chemicznej. Największy koncern chemiczny na świecie, BASF, potrzebuje gazu. Ostatnio podane były dane, że jeżeli podaż spadnie do 50%, oni będą musieli zamykać gałęzie przemysłu, więc straci na tym przemysł, gospodarka Niemiec. Któż się mógł na taki szantaż ze strony Rosji przygotować? Rosja jest przecież dominującym producentem ropy, gazu, także węgla, uranu. To też jest ważna kwestia, bo tym państwom, które mają elektrownie atomowe, uran do produkcji paliwa jest też potrzebny. Tak więc można się było oczywiście do tego przygotowywać wcześniej – mówię o Europie Zachodniej – i wtedy ten szantaż by się Putinowi nie udał. Bo gdyby Niemcy, zamiast budować Nord Stream I, Nord Stream II, budowali gazoporty, to wtedy nie byliby tak wrażliwi na te szantaże ze strony Rosji i Putina. Ale Putin wiedział, co robi, uzależniając ich od siebie, od swoich węglowodorów, ponieważ… No, teraz też widać, jak oni się zachowują w Niemczech, we Francji czy w tych krajach, które te węglowodory muszą kupować od Rosji. Widzimy, jak oni się zachowują wobec Ukrainy, wojny na Ukrainie: z ogromnym dystansem, na pewno nie tak, jak powinni się zachowywać.</u>
+          <u xml:id="u-165.7" who="#SenatorMariaKoc">Ale, Drodzy Państwo, rząd polski, rząd Zjednoczonej Prawicy reaguje na to wszystko, co się dzieje na rynku energii, to wszystko, co, Szanowni Państwo, dotyka naszych obywateli. Stąd tarcza antyinflacyjna 1.0, stąd tarcza antyinflacyjna 2.0, konkretne rozwiązania, które mają spowodować właśnie obniżkę cen energii czy paliw. Przypomnę tylko: obniżka podatku VAT na energię elektryczną z 23% do 5%; na gaz ziemny – z 23% do 8%; na energię cieplną, tzw. ciepło – z 23% do 8%; na paliwo – 23% do 8%; obniżenie VAT na żywność z 5% do 0%. Inflacja zaczęła spadać, ale wybuchła wojna, ceny energii poszybowały. Cały świat zauważa, najwięksi politycy na świecie zauważają, że winnymi inflacji są właśnie te wysokie ceny energii i winna jest właśnie Rosja, która spekuluje paliwami, ceną paliw i wywołała wojnę na Ukrainie.</u>
+          <u xml:id="u-165.8" who="#SenatorMariaKoc">Tak więc, Drodzy Państwo, trudno nie dostrzec tych działań rządu. I państwo, jako opozycja, oczywiście je krytykujecie i krytykujecie też omawianą tu ustawę. Doszukujecie się państwo jakiegoś drugiego dna. Ale ja uważam, że jest to pomoc bardzo potrzebna. Jest to pomoc bardzo potrzebna, konkretna, która trafi do tych najuboższych. Bo bardzo często węglem w małych wspólnotach mieszkaniowych, spółdzielniach czy w gospodarstwach indywidualnych ogrzewają się właśnie ci, którzy najbardziej tej pomocy potrzebują. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-166">
+          <u xml:id="u-166.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Pani Marszałek.</u>
+          <u xml:id="u-166.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę o zabranie głosu pana senatora Leszka Czarnobaja.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-167">
+          <u xml:id="u-167.0" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Szanowni Państwo!</u>
+          <u xml:id="u-167.1" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Rozpocznę od kilku uwag do wypowiedzi pani marszałek. Pani marszałek przedstawiła całą paletę działań rządu Prawa i Sprawiedliwości czy Zjednoczonej Prawicy. Pani Marszałek, tu nie chodzi o to, żebyśmy my mówili sobie, kto, ile podjął jakich działań. Najważniejszy jest efekt działań. I na to trzeba zwrócić uwagę, czy dane działania, obojętnie którego rządu, przynoszą efekty, czy nie. Bo są rządy, które mogą nic nie robić, a to przynosi efekty. Są rządy, które muszą się napracować dużo, a jakość tej pracy jest taka, że i tak nie ma efektu. I teraz proszę nie zwalać tego wszystkiego, co się złego w Polsce i na świecie dzieje, tylko na wojnę i COVID. Ja oczywiście nie zgadzam się z tymi, którzy mówią, że za wojnę i COVID odpowiada Prawo i Sprawiedliwość. Stoję po stronie pani marszałek. To nie jest tak, za wojnę – oświadczam jeszcze raz – w Ukrainie i za COVID nie odpowiada Prawo i Sprawiedliwość. Niemniej jednak…</u>
+          <u xml:id="u-167.2" who="#Gloszsali">Chociaż tyle.</u>
+          <u xml:id="u-167.3" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">To po pierwsze. Po drugie, chciałbym powiedzieć, Pani Marszałek, Szanowni Państwo, że wy ani w jednym, ani w drugim przypadku nie macie żadnych sukcesów, no, same porażki. Tutaj już się nie zgadzamy. Bo państwo mówicie: robimy tyle, tyle i tyle… No, jakie są efekty, jeśli chodzi o COVID? Najwyższa śmiertelność, w Europie na pewno, a może i na świecie, chyba ponad 200 tysięcy osób. To o jakiej my mówimy o efektywności polskiego działania w systemie dotyczącym ochrony przed COVID?</u>
+          <u xml:id="u-167.4" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">I teraz pan minister przedstawia ustawę o węglu. Dzisiaj się dowiedziałem – bo nie wiedziałem – że to ma być finansowane z funduszu COVID. Pytałem: jak to jest? No, tak to jest. No, tak więc państwo… To są państwa działania.</u>
+          <u xml:id="u-167.5" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">I teraz jeżeli chodzi o kwestię dotyczącą wprowadzanej ustawy, ja już nie będę się odnosił do tych świetnych sukcesów, budowy portów, gazu itd. Pani Marszałek, Szanowni Państwo, trzeba sobie jasno powiedzieć – i od tego nie uciekniecie – że średnia inflacja w Unii Europejskiej, która jest dotknięta jeszcze bardziej wzrostem kosztów produktów energetycznych, różnych surowców, jest na poziomie dwa razy niższym niż w Polsce. Załóżmy sobie hipotetycznie, że połowa to jest pokłosie COVID-u, za który nie jest odpowiedzialny PiS, i wojny w Ukrainie, za którą nie jest odpowiedzialny PiS. No ale pozostała część to jest wasza radosna twórczość – począwszy od pana prezesa Narodowego Banku Polskiego, a skończywszy na rządzie Zjednoczonej Prawicy. To jest wasza radosna twórczość.</u>
+          <u xml:id="u-167.6" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Mówi pani o tym, że Europa coraz bardziej uzależniała się od Rosji, co jest faktem. To był ewidentny błąd dotyczący działań Europy, jeśli chodzi o uzyskiwanie czynników energetycznych. Ale proszę mi powiedzieć, kto był największym importerem węgla w Europie. Pan na pewno to wie. Ten kraj nazywa się Polska. Kto obecnie jest na trzecim miejscu, jeśli chodzi o wymianę handlową z Rosją? Pani na pewno to wie. To jest Polska. W związku z tym zostawmy to, kto i jak się uzależniał, kto się nie uzależniał, zostawmy te budowy, nie mówmy o tym, że oto pan prezydent podjął decyzję, że tamci budowali… Na tym polega ciągłość władzy: jedni podejmują decyzje, drudzy inwestycje kończą, a trzeci, którzy potem dojdą do władzy, przecinają wstęgę. Zostawmy to. Mówmy o tejże ustawie.</u>
+          <u xml:id="u-167.7" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Proszę zauważyć… Zapytałem pana ministra… Stawiam dolary przeciw orzechom, że na koniec tego roku zabraknie nam w bilansie węgla. Obym się mylił.</u>
+          <u xml:id="u-167.8" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-167.9" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Obym się mylił. Zabraknie nam w bilansie węgla. Mówię o węglu nie tylko do ogrzewania, ale i o używanym do produkcji – do wszystkiego, co się wiąże z tymi 68 milionami czy 74 milionami… No, różne są te dane. Pan minister dzisiaj chyba powiedział, że 64 miliony, ale… Ile?</u>
+          <u xml:id="u-167.10" who="#Gloszsali">62 miliony.</u>
+          <u xml:id="u-167.11" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">62 miliony.</u>
+          <u xml:id="u-167.12" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">W każdym razie 12 milionów na ogrzewanie plus to wszystko, co się zużywa w przemyśle. Spora grupa ludzi zajmujących się tą dziedziną mówi, że w Polsce nie ma technicznych możliwości, żeby w Polsce znalazły się 62, 64 miliony czy 65 milionów t węgla. Ale może oni się mylą i pan minister ma rację.</u>
+          <u xml:id="u-167.13" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">I jest problem, bo następuje wyraźny wzrost cen węgla, nośników energii, co jest najdotkliwsze dla osób najbiedniejszych. Tak jak mówił tutaj senator Wadim Tyszkiewicz, jest też inna grupa, ale ją państwo kompletnie pomijacie… I teraz tak. Co robicie? Budujecie osobisty, centralny system pomocy, a przecież są w gminach systemy pomocy dla osób, którym trzeba pomagać. Przecież to jest proste: uruchomić ten systemu pomocy, zastosować odpowiedni przelicznik i tę pomoc zastosować. Ale nie, państwo uruchamiacie centralny system, 1,5 miliarda z funduszu covidowego dzielone przez… I tak dalej. Proszę zauważyć, jaki to jest system pomocy. Czyli ktoś, Panie Ministrze, kto ma dzisiaj 15 tysięcy zł dochodu miesięcznie i opala węglem, ma mieszkanie, też sobie kupi za ten 1 tysiąc zł. Prawda? Złoży oświadczenie, dostanie zaświadczenie, że ma, i dostanie… A ktoś, kto ma 3 tysiące dochodu, też złoży oświadczenie i kupi sobie te 3 t. Czy to jest system sprawiedliwy? Wiecie państwo, ja już długo żyję i pamiętam, że tak właśnie pomagano w PRL. Były dopłaty do mieszkań komunalnych – nie środki dla rodzin o niskich dochodach, tylko dopłaty do mieszkań komunalnych. W mieszkaniach komunalnych często mieszkali prezesi różnych firm w tamtych czasach i też dostawali tę dopłatę. No przecież… Czy wy nie możecie się oderwać od tego systemu? Przecież istnieje system pomocy społecznej w gminach. On istnieje, oni mają bazę danych i wiedzą, ile i komu potrzeba. Tylko trzeba postanowić, ile macie na to pieniędzy, ile chcecie na to przeznaczyć. I to będzie pomóc najbardziej potrzebującym.</u>
+          <u xml:id="u-167.14" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Gdzie te pieniądze trafią? Ja o to dzisiaj wypytywałem, bo ja nadal nie wiem, jak to dokładnie będzie przebiegało. Jan Kowalski przyjdzie i kupi 1 t węgla za 970 zł. Skoro to ma być 1,5 miliarda zł rocznie, to ile takich rodzin będzie zabezpieczonych, dostanie dopłatę? Łatwo to sobie policzyć: jeżeli dopłacimy 1 tysiąc zł do węgla – tak w zaokrągleniu – to będzie to ok. 500 tysięcy rodzin. Czy tylko 500 tysięcy rodzin znajduje się w trudnej sytuacji, Panie Ministrze? Robiliście taką kalkulację? Nawet nie wiecie, ile jest takich rodzin, podejrzewam, ale na pewno jest ich więcej niż 500 tysięcy. Więc znowu wszystko robicie od czapki, bo wy uważacie, że władza centralna wie, ile pomóc, jak pomóc, system dystrybucji… Ale później, jak się to wszystko zawali… I, Pani Marszałek, my nie mówimy tego tutaj po to, żeby wpisywać się w filozofię… No, w sytuacjach trudnych, w kryzysie komu trzeba najbardziej pomagać? Ludziom o najniższych dochodach, ludziom najbardziej potrzebującym itd. I nie trzeba budować alternatywnego systemu pomocy dla osób, które są w trudnej sytuacji materialnej, bo ten system w Polsce istnieje. Trzeba tylko usiąść z gminami, stworzyć ramy dotyczące ilości pieniędzy, które przeznaczamy na ten cel, i uruchamiać system. A państwo znowu od góry, system, 1,5 miliarda, dzielone… No, zobaczymy. Ja jestem pełen obaw. Oby to wyszło, ale ten system nie ma nic wspólnego z dobrą organizacją, efektywną organizacją, a przede wszystkim jest totalnie niesprawiedliwy. A państwo w swojej nazwie macie prawo i sprawiedliwość – i ani jednego, ani drugiego niestety nie przestrzegacie przy projekcie tej ustawy. Dlatego tyle naszych obaw i niepokojów, że państwo, zamiast rozwiązywać ten problem, spowodują, że będzie tak samo jak z Polskim Ładem. Mówiliśmy tutaj „nie róbcie tego”, zrobiliście to na siłę, i tak samo będzie z tym. Znowu będziemy się spotykali i będziemy to poprawiali w miarę szybko, żeby się nie okazało – tu użyję takiego porównania – że niektórzy będą musieli zbierać chrust, żeby napalić w piecu. I dlatego pomijam wszystkie pozostałe kwestie, o których mówiła pani marszałek, nie mówię o ropie, o gazie… Mówimy o tej ustawie i ta ustawa niesie te zagrożenia, o których powiedziałem. Mówimy o niesprawiedliwości, o nieefektywności, o takim centralizmie, jeśli chodzi o pomoc dla osób najbardziej potrzebujących, która nie trafi… I to są najważniejsze wady tego projektu. Ale jeżeli spełnią się oczekiwania, o których tu pan minister mówił i zapewne państwo mówicie jako Prawo i Sprawiedliwość, to powiem: sorry, przepraszam, pomyliłem się, czytałem opracowania nie tych ludzi, którzy mają pojęcie o systemie pomocy i tym, co jest związane z pomocą w zakresie dopłat do węgla. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-168">
+          <u xml:id="u-168.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-168.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę o zabranie głosu panią senator Marię Koc.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-169">
+          <u xml:id="u-169.0" who="#SenatorMariaKoc">Ja już tak krótko, Panie Marszałku.</u>
+          <u xml:id="u-169.1" who="#SenatorMariaKoc">Szanowni Państwo!</u>
+          <u xml:id="u-169.2" who="#SenatorMariaKoc">Co do tej śmiertelności w czasie epidemii, to oczywiście ubolewamy nad każdą śmiercią Polaka, która miała miejsce w tamtym okresie. Tylko też, Drodzy Państwo, różnie statystyki pokazywały te ilości. Bo też, jak rozmawiamy z lekarzami, to słyszymy, że niektóre kraje nie uwzględniały np. śmierci na COVID, ale w powiązaniu z innymi chorobami. Więc to nie jest tak, że gdzie indziej ludzie nie umierali, a tylko w Polsce, i że rzeczywiście te statystyki są u nas najwyższe. Ale COVID, Szanowni Państwo, to była choroba, ale to był też kryzys gospodarczy, który dotknął cały świat, dotknął także Polskę. To był również lockdown, który wyłączył wiele gałęzi gospodarki. I kiedy mówimy o inflacji i o źródłach inflacji, i padają takie zarzuty, że rząd, przygotowując jakąś pomoc, podsyca też tę inflację, no to trzeba też powiedzieć, że przyczyną inflacji w jakiejś mierze były tarcze antykryzysowe, tarcza finansowa jako ta pomoc państwa dla gospodarki, dla przedsiębiorstw, w kwocie przecież dużo powyżej 200 miliardów zł, pomoc niezbędna, aby utrzymać potencjał polskich firm, aby one ten potencjał w czasie lockdownu i kryzysu gospodarczego utrzymały i przede wszystkim aby utrzymały miejsca pracy. To był warunek, że pomoc z tarczy będzie wypłacana, będzie udzielana, kiedy będą utrzymane miejsca pracy. To się udało, mamy bardzo niskie bezrobocie i o to chodziło. I to też na pewno było jednym z czynników pobudzających inflację, nie można powiedzieć, że tak nie jest, ale ta pomoc była konieczna. Myśmy jako jeden z pierwszych krajów w ogóle takiej pomocy swoim firmom udzielili. A utrzymanie miejsc pracy było tutaj priorytetem, bo największym nieszczęściem jest bezrobocie. Państwo wiecie, jakie ono było, jak rządziliście, borykaliście się z tym problemem, więc wiecie, jakie są też skutki bezrobocia i jak ogromny jest to problem społeczny.</u>
+          <u xml:id="u-169.3" who="#SenatorMariaKoc">Szanowni Państwo, co do tych źródeł inflacji… No, tego nie dotyczy ta ustawa. Ja myślę, że do samej ustawy i do tej krytyki odniesie się pan minister.</u>
+          <u xml:id="u-169.4" who="#SenatorMariaKoc">Krytykujecie państwo pana prezesa Adama Glapińskiego. No, jest mało czasu. Chcę tylko powiedzieć… Uważacie, że za późno zaczęto podnosić stopy procentowe. Ja tylko przypomnę, Drodzy Państwo, że Czesi zaczęli je podnosić w czerwcu. U nas zaczęto je podnosić w październiku. Czesi, podnosząc stopy procentowe, zdławili gospodarkę i w I kwartale tego roku mieli wzrost gospodarczy na poziomie 0,8%, a inflację i tak mają wyższą niż my. U nas, tak jak mówił prezes Glapiński – mówił o tym też pan premier Mateusz Morawiecki – trzeba balansować między wzrostem gospodarczym a podnoszeniem stóp procentowych, bo to zawsze ten wzrost dławi. A więc my mieliśmy w I kwartale 9% wzrostu gospodarczego, Czesi mieli 0,8%, a inflację i tak mają większą.</u>
+          <u xml:id="u-169.5" who="#SenatorMariaKoc">Walczymy z inflacją, Szanowni Państwo, ale państwo też jesteście niekonsekwentni w tym, co mówicie, bo z jednej strony chcecie, żeby walczyć z inflacją, żeby nie dokładać pieniędzy do takich programów jak ten, a z drugiej strony twierdzicie, że potrzeba więcej pomocy, że tą pomocą trzeba obejmować jeszcze więcej ludzi. A więc jest tutaj pewien brak konsekwencji. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-170">
+          <u xml:id="u-170.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Pani Senator.</u>
+          <u xml:id="u-170.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę, pan senator Leszek Czarnobaj.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-171">
+          <u xml:id="u-171.0" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Ja tylko powiem… Pani Marszałek, proszę dokładnie przeczytać, jaki jest wzrost PKB. Magia liczb jest naprawdę… Wielu polityków – mówię o tym bez ogródek – podaje tylko jedną liczbę albo cyfrę. Ja powiem tak: polski wzrost gospodarczy jest jednym z najwyższych w Europie w roku 2022. I gdybyśmy na tym skończyli, to cześć i chwała. Tylko jak państwo to rozbierzecie, zbadacie, z czego ten wzrost wynika… Ja chcę to państwu powiedzieć. Jest 8,8%, czyli, jak pani marszałek powiedziała, blisko 9%. Ale wiecie państwo, że 7,7% w przypadku tego wzrostu to produkcja na magazyn? Oczywiście polscy przedsiębiorcy przewidzieli, że pewne łańcuchy dostaw się załamią, i w związku z tym produkowali w I kwartale na magazyn – 7,7%. Jeżeli do tego dodamy, że jest prawie 2-procentowy spadek, jeśli chodzi o kwestię wymiany handlowej… To też jest niepokojące. I do tego dochodzi kwestia inwestycji. Zobaczcie państwo, jakie są główne motory wzrostu PKB: produkcja na magazyn, wymiana handlowa na minusie i inwestycje najniższe od 30 lat. I to jest ten wzrost gospodarczy, o którym mówi pani marszałek. Po prostu nie mówcie o tym, bo jak się to rozbierze, to się okaże, że tu nie ma się czym chwalić.</u>
+          <u xml:id="u-171.1" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Jeżeli chodzi o tę kwestie, że jesteśmy niekonsekwentni, że mówimy, by pomagać, a ta pomoc rodzi inflację… Pani Marszałek, do pani to adresuję, zresztą do państwa również. Chcę jeszcze raz powiedzieć: my opowiadamy się za selektywną pomocą dla osób potrzebujących, dla tych, których inflacja dotknie najbardziej. Kogo inflacja dotknie najbardziej? Tych, którzy mają niskie dochody, którzy mają dochody na poziomie 2,5–3 tysięcy zł. Nie dość, że ich ta inflacja dotknie, to jeszcze teraz w tej poprawce… Wy mówicie: obniżyliśmy podatki. A na obniżeniu z 17% do 12% kto najbardziej skorzysta? Biedni? Oni nic nie skorzystają na tym, więc nie mówcie, że obniżacie podatki. Jak mówicie, że pomagacie… Nie pomagajcie wszystkim, bo jak się wszystkim pomaga, to znaczy, że nie pomaga się nikomu. My mówimy, że będziemy popierać to, co będziecie proponowali, jeśli chodzi o pomoc, ale to ma być selektywne, mądre, efektywne dla tych, którzy najbardziej tego potrzebują. Bo jak wszystkim obniżycie, wszystkim dacie, to finał będzie taki, że nie pomożecie nikomu albo pomożecie niewielkiej grupie osób. Dlatego zachęcam do refleksji i jeszcze raz powtarzam: my jesteśmy za pomocą dla osób, które takiej pomocy potrzebują. W przypadku omawianej ustawy dotyczącej pomocy w ramach zwalczania wykluczenia energetycznego również jesteśmy za, tylko mówimy o zagrożeniach. Nie tak powinno się to robić. Nie będę już powtarzał tego, co mówiłem. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-171.2" who="#komentarz">Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Marek Pęk</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-172">
+          <u xml:id="u-172.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-172.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Informuję, że lista mówców została wyczerpana.</u>
+          <u xml:id="u-172.2" who="#WicemarszalekMarekPek">Dla porządku informuję, że senator Aleksander Szwed złożył swoje przemówienie w dyskusji do protokołu.</u>
+          <u xml:id="u-172.3" who="#WicemarszalekMarekPek">Zamykam dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-172.4" who="#WicemarszalekMarekPek">Czy przedstawiciel rządu chciałby jeszcze zabrać głos?</u>
+          <u xml:id="u-172.5" who="#WicemarszalekMarekPek">Bardzo proszę, Panie Ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-173">
+          <u xml:id="u-173.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-173.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">Ja bardzo krótko…</u>
+          <u xml:id="u-173.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">Przede wszystkim dziękuję bardzo za dyskusję. Dyskusja jest potrzebna wokół każdej ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-173.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">I ja ze swojej strony muszę powiedzieć, że bardzo szanuję to, że są wątpliwości, ale jest czas na decyzję i ta decyzja jest właśnie m.in. w państwa rękach.</u>
+          <u xml:id="u-173.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">Ta ustawa jest potrzebna. To są działania, które są konieczne społecznie. W związku z tym zachęcam państwa do tego, ażebyście przyjęli tę ustawę, ażebyście procedowali tę ustawę, bo ona ma kolosalne znaczenie społeczne. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-174">
+          <u xml:id="u-174.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-174.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
+          <u xml:id="u-174.2" who="#WicemarszalekMarekPek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu czwartego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o dokumentach publicznych.</u>
+          <u xml:id="u-174.3" who="#WicemarszalekMarekPek">Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 744, a sprawozdanie komisji – w druku nr 744 A.</u>
+          <u xml:id="u-174.4" who="#WicemarszalekMarekPek">Proszę sprawozdawcę Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej, senator Halinę Biedę, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-175">
+          <u xml:id="u-175.0" who="#SenatorSprawozdawcaHalinaBieda">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-175.1" who="#SenatorSprawozdawcaHalinaBieda">Dzisiaj odbyło się posiedzenie obydwu komisji. Komisje wnoszą o to, aby przyjąć ustawę bez poprawek.</u>
+          <u xml:id="u-175.2" who="#SenatorSprawozdawcaHalinaBieda">Ja może powiem tylko, że to, co wzbudziło dyskusję, to przede wszystkim to, że tak naprawdę nie do końca cała ustawa pierwotna z 22 listopada 2018 r. weszła w życie – ponieważ przynajmniej w części ona miała dosyć długie vacatio legis, bo aż 48 miesięcy. Tak że ona nie w pełni weszła w życie, a już z części jej zapisów się wycofujemy.</u>
+          <u xml:id="u-175.3" who="#SenatorSprawozdawcaHalinaBieda">Ze strony rządowej padło takie uzasadnienie – że wiąże się to przede wszystkim z tym, aby nie ponosić zbyt wysokich kosztów na zabezpieczenie i wydruki właściwych dokumentów, jak również postęp technologiczny, i że większość tych dokumentów jest ujęta w rejestrach elektronicznych. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-176">
+          <u xml:id="u-176.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Bardzo dziękuję, Pani Senator.</u>
+          <u xml:id="u-176.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senator sprawozdawcy.</u>
+          <u xml:id="u-176.2" who="#WicemarszalekMarekPek">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie? Nie.</u>
+          <u xml:id="u-176.3" who="#WicemarszalekMarekPek">Projekt ustawy został wniesiony przez rząd w trybie pilnym. Do prezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister spraw wewnętrznych i administracji.</u>
+          <u xml:id="u-176.4" who="#WicemarszalekMarekPek">Czy przedstawiciel rządu pragnie zabrać głos w sprawie rozpatrywanej ustawy i przedstawić stanowisko rządu?</u>
+          <u xml:id="u-176.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiBartoszGrodecki">Szanowny Panie Marszałku, Bartosz Grodecki z MSWiA. Jeśli można…</u>
+          <u xml:id="u-176.6" who="#WicemarszalekMarekPek">To bardzo proszę. Zapraszam na mównicę.</u>
+          <u xml:id="u-176.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiBartoszGrodecki">Tak?</u>
+          <u xml:id="u-176.8" who="#WicemarszalekMarekPek">Tak.</u>
+          <u xml:id="u-176.9" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiBartoszGrodecki">Właściwie pani senator Bieda bardzo dobrze skonkludowała to, co się dzieje. To jest bardzo krótka ustawa. A więc nie mam tutaj nic…</u>
+          <u xml:id="u-176.10" who="#WicemarszalekMarekPek">No to nie ma oczywiście obowiązku wystąpienia.</u>
+          <u xml:id="u-176.11" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiBartoszGrodecki">…do uzupełnienia tak naprawdę.</u>
+          <u xml:id="u-176.12" who="#WicemarszalekMarekPek">Dobrze. W takim razie dziękuję panu ministrowi.</u>
+          <u xml:id="u-176.13" who="#WicemarszalekMarekPek">Ale obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do przedstawiciela rządu związane z omawianym punktem porządku obrad.</u>
+          <u xml:id="u-176.14" who="#WicemarszalekMarekPek">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie?</u>
+          <u xml:id="u-176.15" who="#WicemarszalekMarekPek">Ustawa nie budzi kontrowersji, zatem dziękuję, Panie Ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-176.16" who="#WicemarszalekMarekPek">Otwieram dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-176.17" who="#WicemarszalekMarekPek">Informuję, że nikt z państwa senatorów nie zapisał się do głosu.</u>
+          <u xml:id="u-176.18" who="#WicemarszalekMarekPek">Dla porządku informuję, że senatorowie Gromko i Szwed złożyli swoje przemówienia w dyskusji do protokołu.</u>
+          <u xml:id="u-176.19" who="#WicemarszalekMarekPek">Zamykam dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-176.20" who="#WicemarszalekMarekPek">Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
+          <u xml:id="u-176.21" who="#WicemarszalekMarekPek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu piątego porządku obrad: ustawa o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom.</u>
+          <u xml:id="u-176.22" who="#WicemarszalekMarekPek">Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 742, a sprawozdanie komisji – w druku nr 742 A.</u>
+          <u xml:id="u-176.23" who="#WicemarszalekMarekPek">Proszę sprawozdawcę Komisji Budżetu i Finansów Publicznych, senatora Kazimierza Kleinę, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-177">
+          <u xml:id="u-177.0" who="#SenatorSprawozdawcaKazimierzKleina">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-177.1" who="#SenatorSprawozdawcaKazimierzKleina">Mam zaszczyt przedstawić w imieniu Komisji Budżetu i Finansów Publicznych sprawozdanie z prac naszej komisji nad ustawą o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom. Nasze sprawozdanie zawarte jest w druku nr 742 A.</u>
+          <u xml:id="u-177.2" who="#SenatorSprawozdawcaKazimierzKleina">W dniu wczorajszym, 28 czerwca Komisja Budżetu i Finansów Publicznych spotkała się celem przeanalizowania treści ustawy i uwag do tej ustawy, wszelkich opinii. Efektem naszej pracy jest akceptacja dla tej ustawy. Wnosimy o przyjęcie ustawy wraz z poprawkami. Tych poprawek, które rekomendujemy – prosimy, abyście państwo je przyjęli – jest 43, a więc jest to dość duża liczba poprawek.</u>
+          <u xml:id="u-177.3" who="#SenatorSprawozdawcaKazimierzKleina">Panie Marszałku, Wysoka Izbo, omawiana ustawa jest niezwykle ważna. Ona dotyczy najbardziej palących problemów dnia dzisiejszego i będzie ważna także w przyszłości. Z ustawą wiąże się jednak szereg problemów. Ona nie rozwiązuje wszystkich problemów, które się teraz pojawiają i pojawią się w trakcie realizacji ustawy, po jej wejściu w życie.</u>
+          <u xml:id="u-177.4" who="#SenatorSprawozdawcaKazimierzKleina">Po pierwsze, jest kwestia… Ja nie będę omawiał ustawy w szczegółach. Ona się składa, można by powiedzieć, z 3 części. Ustawa, która dotyczy kilku newralgicznych problemów związanych z funkcjonowaniem społeczeństwa polskiego, polskich instytucji państwowych i podmiotów prywatnych, komercyjnych, została – to się dzieje po raz kolejny – skonstruowana w taki sposób, że realizuje czy rozwiązuje, próbuje rozwiązać 3 odrębne problemy, które w praktyce powinny być opisywane przez 3 różne ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-177.5" who="#SenatorSprawozdawcaKazimierzKleina">Mieliśmy w przeszłości deklarację ministra finansów, bo nas, naszą komisję ta sprawa szczególnie interesuje, że nie będzie więcej ustaw, które rozwiązują różne problemy, niekoniecznie związane z najistotniejszą częścią, która jest podstawowym przedmiotem ustawy. Pamiętacie państwo senatorowie taki klasyczny przykład, gdzie w ustawie o Narodowym Banku Polskim wpisano sprawy dotyczące pracy więźniów. Ta ustawa może nie jest tak dramatyczna i tak jednoznaczna jak tamta, pokazująca absurdy procedowania legislacyjnego w Sejmie, ale także składa się z kilku wyodrębnionych części.</u>
+          <u xml:id="u-177.6" who="#SenatorSprawozdawcaKazimierzKleina">Pierwsza, zasadnicza część – to tę kwestię ustawa miała rozwiązywać – dotyczy implementacji przepisów europejskich. Najogólniej mówiąc, powiem, że jest to część związana z tzw. finansowaniem społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych. To są generalnie przepisy dobre, my ich nie analizujemy. Co więcej, powiem, że ta sprawa nie była przedmiotem jakiejś większej dyskusji. Ta część dotyczy problemów związanych z wychodzeniem z kryzysu spowodowanego przez COVID-19 i innych spraw związanych z pandemią. Jest niezwykle ważna, reguluje wiele ważnych spraw. Ale jak powiedziałem, ze względu na drugą część, która dotyczy pomocy kredytobiorcom, ta pierwsza część była właściwie marginalnie potraktowana w trakcie naszego posiedzenia.</u>
+          <u xml:id="u-177.7" who="#SenatorSprawozdawcaKazimierzKleina">Chcę powiedzieć, że w pierwszej części, dotyczącej zasad finansowania społecznościowego… że skutkiem wdrożenia tych rozwiązań będzie wyeliminowanie zbędnej biurokracji, zmniejszenie złożoności regulacyjnej i kosztów przestrzegania przepisów przez firmy inwestycyjne oraz wyeliminowanie zakłóceń konkurencji przy zachowaniu należytego uwzględnienia ochrony interesów, a w efekcie złagodzenie zawirowań gospodarczych wynikających z pandemii COVID-19.</u>
+          <u xml:id="u-177.8" who="#SenatorSprawozdawcaKazimierzKleina">Druga część ustawy, która, jak mówiłem, według komisji powinna być odrębnym aktem prawnym, dotyczy spraw związanych ze wsparciem dla kredytobiorców. Jakby tego było mało, w drugim czytaniu na etapie prac sejmowych wprowadzono przepisy, które dotyczą jeszcze całkiem innych elementów, związanych de facto z przedłużeniem tzw. ochrony tarczy antyinflacyjnej, przedłużając przepisy dotyczące zwolnień z VAT, obniżenia stawek VAT, a także akcyzy. I znowu ta część, która powinna być przedmiotem takiej pogłębionej analizy – i byłaby nim, gdyby była ujęta w odrębnej ustawie – była potraktowana marginalnie. A ta część jest także niezwykle ważna dla społeczeństwa.</u>
+          <u xml:id="u-177.9" who="#SenatorSprawozdawcaKazimierzKleina">No i kwestia trzecia, a środkowa w tej ustawie, dotycząca pomocy kredytobiorcom. Ta sprawa w sensie medialnym i w zakresie problemów, jakie widzicie państwo… Widzimy wszyscy na zewnątrz, jak to jest poważna sprawa, ze względu na galopującą inflację, która przekracza już kilkanaście procent, co stanowi bardzo poważny problem, a także wyraźne podniesienie stóp procentowych Narodowego Banku Polskiego. To oczywiście prowadzi do tego, że kredytobiorcy, szczególnie ci hipoteczni, którzy zaciągali kredyty związane z finansowaniem zakupu mieszkań, znaleźli się… tj. duża ich część znalazła się w bardzo trudnej sytuacji. Przepisy, jakie tutaj się wprowadza i proponuje, generalnie mówią, że wszyscy ci, którzy zaciągnęli kredyty przeznaczone na zakup swojego mieszkania – i to jest jedyne ich mieszkanie – będą otrzymywali różnego rodzaju ulgi przewidziane tą ustawą. Sprawa wydaje się jakby oczywista i taka, jak powinna być, bo państwo powinno pomagać kredytobiorcom. Ale podczas pogłębionej analizy dokumentu okazało się, że jest związanych z tym wiele, wiele problemów.</u>
+          <u xml:id="u-177.10" who="#SenatorSprawozdawcaKazimierzKleina">Przygotowując się do analizowania tej ustawy, poprosiliśmy o opinie różnych partnerów urzędowych, administracyjnych, a także społecznych, zdając sobie sprawę z tego, że konsekwencje wejścia w życie tej ustawy mogą mieć różny charakter. W pierwszej kolejności zwróciliśmy się do Komitetu Stabilności Finansowej. To jest najpoważniejsza i najważniejsza instytucja, jaka zajmuje się sytuacjami związanymi z zagrożeniami związanymi z funkcjonowaniem bankowego systemu finansowego. Na czele Komitetu Stabilności Finansowej stoi prezes Narodowego Banku Polskiego, a w jego skład wchodzą Komisja Nadzoru Finansowego, szef tej komisji, Bankowy Fundusz Gwarancyjny i oczywiście minister finansów. Uznaliśmy, że opinia takiej instytucji będzie niezwykle ważna z punktu widzenia procedowania nad tą ustawą. Otrzymaliśmy odpowiedź, ale tylko od prezesa Narodowego Banku Polskiego, który jest przewodniczącym komitetu. W swojej odpowiedzi przekazał, że to jest odpowiedź tylko jego, nie wypowiadał się w imieniu innych partnerów, ponieważ nie uzgodnili wspólnego stanowiska w tej sprawie. W związku z tym, zaniepokojony tą sytuacją, zwróciłem się o opinie pozostałych członków Komitetu Stabilności Finansowej, a więc Komisji Nadzoru Finansowego i Bankowego Funduszu Gwarancyjnego. Nie prosiłem o dodatkową informację ministra finansów, bo wiadomo, że minister jest i na posiedzeniu komisji, i na posiedzeniu plenarnym, więc przedstawi swoją opinię w sprawie ustawy. Oczywiście te instytucje miały krótki czas na udzielenie odpowiedzi, ponieważ to moje zapytanie zostało skierowane dopiero w momencie, kiedy otrzymaliśmy tę jakby ćwierćodpowiedź od prezesa Narodowego Banku Polskiego, czyli udzieloną tylko w jego imieniu, ale otrzymaliśmy odpowiedzi. I te odpowiedzi, niestety, bardzo mocno zaniepokoiły mnie i członków Komisji Budżetu i Finansów Publicznych. Otóż szefowie tych instytucji odpowiedzieli, że widzą wyraźne zagrożenie związane z wejściem w życie tych zapisów ustawy, które proponuje Sejm, i że to są zapisy, które są bardzo niebezpieczne dla systemu bankowego, ponieważ koszt dla sektora bankowego to jest kwota ok. 22 miliardów zł. No i są to zapisy, które będą powodowały, dawały efekt proinflacyjny, czyli zwiększający inflację w naszym kraju, a inflacja jest dzisiaj najpoważniejszym zagrożeniem, co już chyba wszyscy dostrzegamy, widząc, jakie są ceny produktów, towarów w naszych sklepach, usług.</u>
+          <u xml:id="u-177.11" who="#SenatorSprawozdawcaKazimierzKleina">Na posiedzeniu plenarnym wysłuchaliśmy także opinii partnerów społecznych. W pierwszej kolejności zapytaliśmy o opinię Związek Banków Polskich, pana prezesa Związku Banków Polskich. Ocena tego związku była oczywiście bardzo krytyczna, prezes mówił o poważnym problemie, przed jakim mogą stanąć banki komercyjne, zwłaszcza banki komercyjne, w tym roku, ale szczególnie w roku przyszłym. W podobnym duchu wypowiadał się prezes związku banków spółdzielczych. Co więcej, ponieważ to są banki małe, blisko związane z społecznościami lokalnymi, sytuacja banków spółdzielczych może być bardzo, bardzo poważna, krytyczna, co może doprowadzić do tego, że duża część tych banków może w roku przyszłym stać się bankami, które będą w poważnym kryzysie finansowym – będą przynosiły straty. W związku z tym będzie trzeba prowadzić procesy naprawcze i różne inne działania podejmować, żeby próbować ratować te banki. Poprosiliśmy też o opinię Związek Pracodawców Lewiatan. Tu wypowiedź była podobna itd.</u>
+          <u xml:id="u-177.12" who="#SenatorSprawozdawcaKazimierzKleina">Widząc sytuację związaną z tą ustawą taką, jaka ona jest, zwróciliśmy się z prośbą do pana ministra finansów – pan minister dotarł dzisiaj na nasze posiedzenie i będzie wiedział, o czym mówię, zresztą uczestniczył w całym wczorajszym posiedzeniu komisji – żeby spróbować przeanalizować ten problem, w jakim może się znaleźć sektor bankowy, szczególnie że może to wywołać, dać kolejny impuls inflacyjny. Poprosiliśmy też pana marszałka, żeby przesunął w czasie rozpatrywanie tego punktu, żeby nie był to punkt pierwszy czy drugi, tylko żeby to sprawozdanie było około godziny 14.00, 15.00, by w ten sposób dać czas ministrowi finansów, który mógłby uzgodnić pewne propozycje rozwiązań z Bankowym Funduszem Gwarancyjnym, Narodowym Bankiem Polskim i Komisją Nadzoru Finansowego, ewentualnie z partnerami społecznymi i móc ewentualnie zaproponować poprawki. Te nasze wątpliwości, które przedstawialiśmy na posiedzeniu komisji, dotyczyły tego, że tę pomoc otrzymują wszyscy – bez względu na poziom dochodów i problemów, jakie mogą mieć – a więc tego, że to jest powszechna pomoc. Wydaje się, że może lepszym rozwiązaniem byłoby, gdyby ona była skierowana tylko do tych kredytobiorców, którzy znajdą się, w związku z wejściem w życie tej ustawy, w trudniejszej sytuacji, a więc mniej zamożnych.</u>
+          <u xml:id="u-177.13" who="#SenatorSprawozdawcaKazimierzKleina">Ta ustawa przewiduje te wakacje kredytowe, różne możliwości wsparcia, wsparcia także dla kredytobiorców. Jak mówiłem, to jest rozwiązanie powszechne, czyli skierowane do wszystkich, którzy zwrócą się z prośbą o taką pomoc. Bazą tego rozwiązania są też rozwiązania, jakie zostały przyjęte jeszcze za poprzednich rządów, poprzedniej ekipy. Chodzi o utworzenie specjalnego funduszu pomocowego. To rozwiązanie powstało wtedy, kiedy były te poważne problemy związane z kredytami frankowymi. Wtedy w wyniku przyjęcia ustawy, w 2015 r., przyjęliśmy takie rozwiązanie, aby utworzyć specjalny fundusz pomocowy. Ten fundusz pomocowy po pewnych modyfikacjach, nowelizacjach będzie tu istotnym elementem pomagającym kredytobiorcom.</u>
+          <u xml:id="u-177.14" who="#SenatorSprawozdawcaKazimierzKleina">Tak więc daliśmy ten czas i mam nadzieję, że pan minister… Jesteśmy gotowi jako Komisja Budżetu i Finansów Publicznych, aby wspólnie z rządem i z instytucjami odpowiedzialnymi za finanse w Polsce, o których wspomniałem, zaproponować takie poprawki, które zapobiegną dramatycznym problemom, jakie mogą się pojawić szczególnie w roku przyszłym. Widzimy, jakie mogłyby to być rozwiązania, ale wydaje się, że odpowiedzialność za te rozwiązania powinien w pierwszej kolejności wziąć na siebie rząd – bo wiadomo, to przecież on jest odpowiedzialny za sprawy gospodarcze, budżetowe, a także za walkę z inflacją. No i rząd powinien zaproponować takie rozwiązanie, które, wydaje mi się, byłoby bezpieczne dla całego systemu, a także korzystne dla tych obywateli, którzy znajdą się w trudnej sytuacji budżetowej. I myślę, że na te problemy pan minister nam odpowie czy powie o tym w trakcie swojego sprawozdania, informacji, albo też na etapie pytań.</u>
+          <u xml:id="u-177.15" who="#SenatorSprawozdawcaKazimierzKleina">Te poprawki, które myśmy przyjęli – jest ich dużo – zostały przyjęte w konsensusie, otrzymały także aprobatę rządu. Niektóre z nich są legislacyjne, niektóre mają charakter merytoryczny, doprecyzowujący, wyjaśniający – chodzi choćby o taką kwestię… Bo, jak pamiętacie państwo, w przestrzeni medialnej pojawiła się informacja, że to rozwiązanie może dotyczyć tylko kredytobiorców, którzy otrzymali czy wzięli kredyty po 2017 r. Otóż ta ustawa dotyczy wszystkich tych, którzy… bez względu na to, w jakim okresie w przeszłości te kredyty wzięli. Takich doprecyzowań, uściśleń tej ustawy jest, jak mówiłem, łącznie 43. Wszystkie poprawki otrzymały poparcie rządu, dlatego je rekomenduję. Pewnie w większości będziemy mogli głosować nad nimi w 1 głosowaniu, ze względu na te informacje, które tutaj przekazałem.</u>
+          <u xml:id="u-177.16" who="#SenatorSprawozdawcaKazimierzKleina">Najistotniejsze jest odpowiedzenie na to pytanie, które zostało wspomniane. Ono zostało mocno wyartykułowane na posiedzeniu komisji. Była także prośba, żeby to pytanie postawić z trybuny Senatu i żeby prosić ministra o rozwiązania, które byłyby możliwie najlepsze w tej sytuacji. Ja jeszcze raz deklaruję chęć Komisji Budżetu i Finansów Publicznych, ale myślę, że także wszystkich senatorów, jeżeli my… Bo chodzi o to, żebyśmy te dobre rozwiązania przyjęli, żeby one miały poparcie całej Izby. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-178">
+          <u xml:id="u-178.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Bardzo dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-178.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do przedstawiciela… Przepraszam, do…</u>
+          <u xml:id="u-178.2" who="#WicemarszalekMarekPek">(Senator Kazimierz Kleina: Sprawozdawcy.)</u>
+          <u xml:id="u-178.3" who="#WicemarszalekMarekPek">Coś tu nie gra… Tak, do senatora sprawozdawcy. Czy ktoś z państwa senatorów chciałby zadać takie pytanie?</u>
+          <u xml:id="u-178.4" who="#WicemarszalekMarekPek">Pan senator Aleksander Szwed. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-179">
+          <u xml:id="u-179.0" who="#SenatorAleksanderSzwed">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
+          <u xml:id="u-179.1" who="#SenatorAleksanderSzwed">Panie Senatorze, mam takie pytanie. Mówił pan co prawda o tej części, która dotyczy Funduszu Wsparcia Kredytobiorców, ale nie powiedział pan, jaka kwota będzie przeznaczona na ten fundusz. Czy była o tym mowa na posiedzeniu komisji? Czy ma pan wiedzę o tym, jaka kwota zostanie przeznaczona na ten Fundusz Wsparcia Kredytobiorców?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-180">
+          <u xml:id="u-180.0" who="#SenatorKazimierzKleina">Tak, ten fundusz ma być zwiększony chyba do kwoty ok. 1,5 miliarda… Nie więcej jak 2 miliardy zł, poniżej 2 miliardów zł. 1 miliard 800…</u>
+          <u xml:id="u-180.1" who="#Gloszsali">Łącznie…</u>
+          <u xml:id="u-180.2" who="#SenatorKazimierzKleina">Łącznie 2 miliardy zł.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-181">
+          <u xml:id="u-181.0" who="#WicemarszalekMarekPek">To wszystko, Panie Senatorze? Tak?</u>
+          <u xml:id="u-181.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Dziękuję zatem. To było jedyne pytanie, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-181.2" who="#WicemarszalekMarekPek">Teraz… Momencik, bo mam tu małe luki w scenariuszu Senatu.</u>
+          <u xml:id="u-181.3" who="#WicemarszalekMarekPek">Projekt ustawy został wniesiony przez rząd. Do prezentowania stanowiska rządu w trakcie prac parlamentarnych został upoważniony minister finansów.</u>
+          <u xml:id="u-181.4" who="#WicemarszalekMarekPek">Czy przedstawiciel rządu pragnie zabrać głos w sprawie rozpatrywanej ustawy i przedstawić stanowisko rządu?</u>
+          <u xml:id="u-181.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansowPiotrPatkowski">Nie, dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-181.6" who="#WicemarszalekMarekPek">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-181.7" who="#WicemarszalekMarekPek">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do przedstawiciela rządu związane z omawianym punktem porządku obrad. Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie?</u>
+          <u xml:id="u-181.8" who="#WicemarszalekMarekPek">Pan senator Wojciech Konieczny. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-182">
+          <u xml:id="u-182.0" who="#SenatorWojciechKonieczny">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
+          <u xml:id="u-182.1" who="#SenatorWojciechKonieczny">Panie Ministrze, ta sprawa była omawiana, ale chciałbym się dowiedzieć, czy Ministerstwo Finansów oszacowało skutki wprowadzenia tej ustawy. W szczególności chodzi mi o to, czy wskutek wprowadzenia tej ustawy i konieczności utworzenia przez banki rezerw banki nie wykażą dochodu, a w związku z tym nie będą obligowane do tego, żeby zapłacić podatek bankowy i być może również podatek CIT. Czy rząd to przewidział, obliczył? Jaka to będzie ewentualnie suma pieniędzy, kwota wynikająca z braku przychodów do budżetu państwa? Z czego ma ewentualnie być pokryta ta strata budżetu z tytułu niezapłaconych przez banki podatków? Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-183">
+          <u xml:id="u-183.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Bardzo proszę, Panie Ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-183.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Witamy pana ministra Piotra Patkowskiego, podsekretarza stanu w Ministerstwie Finansów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-184">
+          <u xml:id="u-184.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansowPiotrPatkowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-184.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansowPiotrPatkowski">Tak, takie szacunki były dokonywane, znajdują się także w ocenie skutków regulacji do tego projektu. Jeśli chodzi o koszty, to przede wszystkim wpłaty na Fundusz Wsparcia Kredytobiorców… To jest kwota 1 miliarda 400 milionów zł. Wprowadzony innym projektem ustawy, ale tutaj też o tym informujemy, tzw. system ochrony instytucjonalnej dla banków komercyjnych, czyli IPS, to jest 3,5 miliarda zł. Przytaczam to tutaj, bo to jest w pakiecie rozwiązań, ale sama ustawa o tym nie traktuje. Tak że dla porządku o tym przypominam. Jeśli chodzi o same wakacje kredytowe, to szacujemy, że łączny koszt dla sektora bankowego w roku 2022 wynosić będzie niespełna 9 miliardów zł. Zasady rachunkowości powodują, że ten koszt wakacji kredytowych za rok obecny i przyszły jest wliczany jednorazowo, jeśli chodzi o skutki dla sektora bankowego.</u>
+          <u xml:id="u-184.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansowPiotrPatkowski">I tutaj bardzo istotna rzecz. Popatrzmy na ten ostatni koszt wakacji kredytowych w kategorii rozchodu, a nie wydatku, przenosząc to na język rachunkowości. Nie są to bezpowrotnie utracone koszty sektora bankowego, tylko koszty, które banki odzyskają w kolejnych latach trwania umowy kredytowej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-185">
+          <u xml:id="u-185.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-185.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Pytanie zadaje pan senator Jacek Bury.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-186">
+          <u xml:id="u-186.0" who="#SenatorJacekBury">Panie Ministrze, ja chciałbym zapytać o rzecz może mniej związaną z ustawą, ale moim zdaniem bardzo istotną w kontekście pomocy naszym obywatelom, którzy mają kredyty, ale też w kontekście ewentualnych posiadaczy jakichkolwiek lokat i oszczędności. Czy nie zastanawialiście się nad tym, aby wspomóc osoby, które mają oszczędności, choć te lokaty są oprocentowane poniżej inflacji – i to grubo poniżej inflacji, poniżej WIBOR-u nawet? Mamy do czynienia z sytuacją, w której pomagamy kredytobiorcom, natomiast ci, którzy mają oszczędności, finansują tę pomoc m.in. poprzez tzw. podatek Belki. Czy nie jest to czas na zniesienie podatku Belki?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-187">
+          <u xml:id="u-187.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansowPiotrPatkowski">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-187.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansowPiotrPatkowski">Nie tylko myślimy nad pomocą dla osób mających oszczędności, ale wręcz tę pomoc realizujemy – poprzez emisję obligacji detalicznych. Pierwsza transza została wyemitowana w czerwcu br., czyli w tym miesiącu, i oprocentowana jest w zależności od czasu trwania tej obligacji albo inflacją, albo inflacją podniesioną o punkt czy 1,5 punktu procentowego, albo, przy krócej trwających obligacjach, obecną wysokością stóp procentowych ogłaszanych przez NBP. Tak więc tworzymy taką alternatywną ofertę dla tych, którzy szukają możliwości lokowania swoich oszczędności.</u>
+          <u xml:id="u-187.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansowPiotrPatkowski">Nie chcemy – i nie jest to zamiarem – ingerować w umowy cywilnoprawne, jakie oferują banki, chociaż nie ukrywamy też, że celem tych obligacji jest zachęcenie banków do tego, żeby podniosły oprocentowanie swoich lokat. I od kilku miesięcy nie tylko rząd, ale i społeczeństwo, o to apeluje. Trzeba zauważyć, że są banki – tak się składa, że są to głównie banki z udziałem Skarbu Państwa – które takie oprocentowanie podniosły w ciągu ostatnich kilku tygodni. Mamy nadzieję, że sektor się do tego dostosowuje. Możemy tutaj stosować zachęty, zachęty dość mocne w postaci konkurencyjnej oferty, jaką są obligacje detaliczne, natomiast nie mamy możliwości ustawowego podniesienia oprocentowania lokat bankowych.</u>
+          <u xml:id="u-187.3" who="#SenatorJacekBury">Ad vocem. Ja wiem, że oprocentowania nie jesteście w stanie podnieść, przynajmniej w bankach komercyjnych, ale podatek Belki już zależy od ministerstwa, a nie od banków.</u>
+          <u xml:id="u-187.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansowPiotrPatkowski">Tak, ale, jak już wspomniałem, rząd zaproponował obligacje detaliczne jako naprawdę atrakcyjną ofertę lokowania oszczędności. No, zauważam w sektorze bankowym, a przynajmniej jego części, taką ochotę na uciekanie od problemów. To znaczy jak zwykle rząd musi wszystko zaproponować, rząd musi wszystko zaoferować, natomiast sektor bankowy z boku się przygląda, a potem się dziwi, że społeczeństwo ma takie, a nie inne oczekiwania. Powtarzam: ofertą rządu dla osób chcących bezpiecznie i atrakcyjnie, jak na obecne skutki inflacji, lokować oszczędności są obligacje detaliczne emitowane przez Ministerstwo Finansów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-188">
+          <u xml:id="u-188.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-188.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Pytanie zadaje pan senator Wojciech Konieczny.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-189">
+          <u xml:id="u-189.0" who="#SenatorWojciechKonieczny">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-189.1" who="#SenatorWojciechKonieczny">Panie Ministrze, trochę się nie rozumieliśmy. Mnie chodzi o to, że jeżeli ta ustawa wejdzie w życie w zaproponowanej formie, to banki będą musiały utworzyć rezerwy. Jeżeli będą musiały utworzyć rezerwy, bo muszą założyć, że wszyscy kredytobiorcy nagle będą chcieli wziąć te wakacje kredytowe, to wówczas mogą po prostu ponieść straty. W wyniku poniesionych strat będą musiały wdrożyć plan naprawy, a plan naprawy zakłada niepłacenie podatku bankowego czy CIT. Chodzi mi o to, że według szacunków, przynajmniej tych, które ja znam, może to spowodować brak ok. 4 miliardów 500 milionów zł wpływów do budżetu. Mnie nie chodzi o to, jak sobie z tym poradzą banki, tylko mnie chodzi o to, jak sobie z tym poradzi budżet. Czy to jest prawda, że to może być mniej więcej taka suma? To jest pierwsze pytanie.</u>
+          <u xml:id="u-189.2" who="#SenatorWojciechKonieczny">I drugie. Z czego ma być ewentualnie pokryta luka w budżecie, skoro banki nie będą płaciły tych podatków, o których mówimy? Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-190">
+          <u xml:id="u-190.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-191">
+          <u xml:id="u-191.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansowPiotrPatkowski">Tak, przewidujemy ubytek w CIT, rzeczywiście zapomniałem o tym powiedzieć. Jest to skutek wprost dla budżetu państwa. Ten skutek oszacowaliśmy w ocenie skutków regulacji na rok 2022 na kwotę 1 miliarda 700 milionów zł, to jest ubytek na podatku CIT. Konstruując plan dochodowy budżetu państwa na rok 2022, nie spodziewaliśmy się aż tak wysokich dochodów sektora bankowego, w związku z czym nie uwzględnialiśmy tak wysokiego podatku CIT. Generalnie jeśli popatrzymy na wykonanie CIT z ostatnich 5 miesięcy w stosunku do założonego harmonogramu, to zobaczymy, że jest to jeden z najlepiej wykonywanych podatków, zdecydowanie przekraczających harmonogram wykonania budżetowego. Oczywiście tutaj jest potencjalny ubytek niespełna 2 miliardów zł dochodów podatkowych z tytułu podatku CIT, ale nie będzie to ubytek w stosunku do założonego harmonogramu, a więc nie będzie to wpływało na zwiększenie założonego deficytu. To byłyby po prostu środki, które by ten deficyt zmniejszyły w stosunku do planowanego, ale nie mają wpływu na to, co jest w tym budżecie. Uważamy też, tak jak jest w przypadku innych działań antyinflacyjnych wdrażanych przez rząd Prawa i Sprawiedliwości, że budżet państwa musi brać na siebie ciężar wsparcia dla grup tego potrzebujących, w tym dla kredytobiorców. Jest to nasz koszt, który ponosimy, tak jak w przypadku np. obniżki podatku VAT czy szeregu innych działań. To jest po prostu kolejny taki element.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-192">
+          <u xml:id="u-192.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-192.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Pytanie zadaje pan senator Aleksander Szwed.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-193">
+          <u xml:id="u-193.0" who="#SenatorAleksanderSzwed">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
+          <u xml:id="u-193.1" who="#SenatorAleksanderSzwed">Panie Ministrze, jeśli chodzi o kredytobiorców, to oczywiście jest to bardzo pozytywna nowelizacja. Chciałbym zapytać, bo w kontekście tego wcześniejszego mojego pytania… Jeśli chodzi o Fundusz Wsparcia Kredytobiorców, to, jak rozumiem, jest to kwota 1 miliarda 400 milionów zł. Ale rozumiem też, że w tej nowelizacji likwidujemy ten wskaźnik WIBOR. Tak?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-194">
+          <u xml:id="u-194.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansowPiotrPatkowski">Tak. Jeśli chodzi o fundusz wsparcia, to jest tu dodatkowa kwota 1 miliarda 400 milionów zł, a więc ten fundusz będzie wynosił 2 miliardy zł, bo w tym momencie w funduszu znajdują się środki w wysokości 600 milionów zł. Ustawa przewiduje, jaki jest kolejny element, tzn. przewiduje procedurę wyznaczania zamiennika WIBOR, i to jest zgodne z rozporządzeniem BMR, które obliguje nas do wprowadzenia takiej procedury. Ta procedura nie wskazuje jednak, jaki to będzie dokładnie zamiennik ani jaka będzie data jego wprowadzenia. Jeśli chodzi o zamiennik WIBOR, to będzie się to odbywało w drodze propozycji Komisji Nadzoru Finansowego następnie zaopiniowanej przez Komitet Stabilności Finansowej, którego członkami są NBP, KNF, BFG i Ministerstwo Finansów. Potem będzie on wprowadzony już rozporządzeniem ministra finansów i to rozporządzenie określi dokładny wskaźnik, jaki będzie zamiennikiem, oraz dokładną datę jego wprowadzenia. Zapowiedź polityczna pana premiera Mateusza Morawieckiego co do daty to był 1 stycznia i w tym kierunku Komisja Nadzoru Finansowego prowadzi te prace wspólnie z sektorem, Ministerstwem Finansów czy Bankowym Funduszem Gwarancyjnym. To jeśli chodzi o zamiennik. Odrębną kwestią jest wskaźnik alternatywny wobec WIBOR. Tu z kolei wiodącą rolę ma spółka GPW Benchmark, która wyznacza taką procedurę. Tu nawet nie ma potrzeby wydawania rozporządzenia ministra finansów, po prostu GPW Benchmark wskazuje taki wskaźnik alternatywny. Chcielibyśmy, i to bardzo wyraźnie podkreślę, żeby zarówno zamiennik, jak i wskaźnik alternatywny były tymi samymi miernikami i żeby weszły w życie w miarę możliwości, jeśli tak wykażą uzgodnienia i konsultacje publiczne, które w tym momencie prowadzimy, w tym samym momencie. Pamiętajmy też, że WIBOR nie jest wskaźnikiem stosowanym tylko i wyłącznie do umów kredytowych, ale także do obligacji czy szeregu instrumentów pochodnych, tak więc musimy się tutaj wykazać bardzo dużą ostrożnością, tak żeby sektor i rynki finansowe przyjęły to ze spokojem. Być może będą tutaj przyjęte pewne rozwiązania, które pozwolą zastosować jakiś okres przejściowy. Na ten moment nie chcemy zmieniać głównych założeń, czyli daty 1 stycznia 2023 r.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-195">
+          <u xml:id="u-195.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-195.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Pytanie zadaje pan senator Jerzy Czerwiński.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-196">
+          <u xml:id="u-196.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!</u>
+          <u xml:id="u-196.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Nie wiem jak pan, ale ja mam wrażenie, że ci, którzy oszczędzają, czyli wykazują postawy, nazwałbym to, w tym wypadku propaństwowe, i ci, którzy biorą kredyty, są traktowani nierównoprawnie. Ci, którzy oszczędzają, są traktowani troszeczkę po macoszemu. Proszę zauważyć, że mówił pan o obligacjach indeksowanych albo stopą referencyjna, albo inflacją jako taką, ale dopiero od drugiego roku. W pierwszym roku oprocentowanie jest stałe. A państwu powinno zależeć na tym, żeby jak najszybciej ściągnąć nadmiar gotówki po to, żeby ta gotówka nie psuła rynku. Czy nie uważa pan, że należałoby pomóc kredytobiorcom i oszczędzającym, ale w pewnym stopniu tak to wyważyć, żeby ci, którzy oszczędzają, nie czuli się pokrzywdzeni?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-197">
+          <u xml:id="u-197.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansowPiotrPatkowski">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-197.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansowPiotrPatkowski">Tak, trzeba to wyważyć, stąd właśnie to, o czym powiedział pan senator, czyli obligacje detaliczne, które spotkały się z bardzo żywym zainteresowaniem. Nie jestem w stanie podać teraz dokładnej kwoty, ale powiem, że w samym czerwcu suma za wyemitowane i sprzedane obligacje to jest kilka miliardów złotych. To jest kwota, którą udało nam się ściągnąć z rynku. Wiadomo, że poprzez emisję obligacji jesteśmy w stanie kilkanaście czy nawet kilkadziesiąt miliardów ściągnąć z rynku w średnim czy krótszym okresie, ale bez udziału banków trudno zachęcać do tego, żeby klienci lokowali swoje pieniądze. Tak więc tutaj jest też duża rola sektora bankowego. Zachęcamy do takich działań sektor bankowy. Jak już wspomniałem, niektóre banki się do tego przychyliły.</u>
+          <u xml:id="u-197.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansowPiotrPatkowski">Na pewno my, jako Ministerstwo Finansów, będziemy dalej oferować obligacje detaliczne. Minister Skuza ciągle myśli o tym, żeby ta oferta była jak najbardziej atrakcyjna. Pamiętajmy jednak, że sformułowanie „ściąganie pieniędzy od obywateli przez Ministerstwo Finansów” może się niektórym bardzo źle kojarzyć. Pewnie jako Ministerstwo Finansów pozostaniemy przy obligacjach, ale mam takie wrażenie, że społecznie nie do końca dobrze mogło by być odebrane, gdyby minister finansów wziął się do ściągania z rynku pieniędzy od obywateli.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-198">
+          <u xml:id="u-198.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-198.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Pytanie zadaje pan senator Grzegorz Bierecki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-199">
+          <u xml:id="u-199.0" who="#SenatorGrzegorzBierecki">Panie Ministrze, w trakcie prac komisji pojawiła się opinia, która trochę mnie zaniepokoiła. Jest to opinia przedstawiona przez jednego z reprezentantów sektora bankowego, który mówił o tym, że osoby, które skorzystają z wakacji kredytowych, będą potem miały gorszy scoring bankowy, czyli w jakimś sensie będą ukarane za skorzystanie z dobrodziejstwa tej ustawy. Czy przewiduje pan minister podjęcie jakichś działań, może właśnie wydanie jakichś zaleceń poprzez Komisję Nadzoru Finansowego, aby skorzystanie z dobrodziejstwa ustawy nie wiązało się z jakimikolwiek sankcjami, które mogłyby być potem konsekwencją w przypadku zaciągania następnych zobowiązań?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-200">
+          <u xml:id="u-200.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansowPiotrPatkowski">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-200.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansowPiotrPatkowski">Na to zwracał uwagę w trakcie prac Stałego Komitetu Rady Ministrów i chyba też Komitetu Ekonomicznego Rady Ministrów prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów. KNF również miała taką uwagę. Decyzja była jednoznaczna: wytyczne zarówno dla UOKiK, jak i KNF są takie, żeby takie działania były przez te instytucje monitorowane i żeby w razie czego następowała ich odpowiednia reakcja. Chodzi o to, żeby kredytobiorcy nie ponosili konsekwencji, o których pan senator powiedział, czyli z tytułu skorzystania z tego rozwiązania. KNF i UOKiK są gotowe, żeby stanowczo reagować, gdyby to wystąpiło.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-201">
+          <u xml:id="u-201.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-201.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Pytanie zadaje pan senator Jerzy Czerwiński.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-202">
+          <u xml:id="u-202.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-202.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Ja jednak wrócę do tego problemu, bo pan się troszeczkę wywinął, Panie Ministrze, od odpowiedzi. Dlaczego przez pierwszy rok stopa obligacji jest stała, bodajże 5% z groszami czy 6% z groszami, a dopiero potem jest uwzględniona inflacja, w przypadku tych dłuższych… albo stopa referencyjna? To po pierwsze. Po drugie, kredytobiorcy będą od razu wspomagani tą ustawą, a oszczędzający, jak z tego wynika, po roku.</u>
+          <u xml:id="u-202.2" who="#SenatorJerzyCzerwinski">A co do banków, to przecież 2 największe banki w Polsce, PKO BP i Pekao SA, są państwowe. Może by je bardziej, że tak powiem, zachęcić do tego, żeby brały udział w tej słusznej akcji, o której pan mówił, bankowej, bo wtedy pociągną za sobą inne banki? A tak to w tych bankach, wie pan, powiem szczerze, niby oferta jest, ale albo dla nowych ciułaczy, a tych starych się pozostawia samopas, albo dla niewielkich kwot, albo jest jakieś ograniczenie… W każdym razie ten, kto rzeczywiście ma oszczędności, to się za bardzo, że tak powiem, nie pożywi przy tych bankach.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-203">
+          <u xml:id="u-203.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-204">
+          <u xml:id="u-204.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansowPiotrPatkowski">Co do pierwszej części pytania to też pamiętajmy, że te obligacje są dostosowane po prostu do warunków, jakie emisyjnie oferuje Ministerstwo Finansów. I też pamiętajmy, że te obligacje jednak są związane z pewnym kuponem, który potem budżet państwa płaci. Tak więc zawsze też musimy równoważyć to z kosztem obsługi długu. Ale, jak wspomniałem, też minister Skuza myśli nad tym, żeby ciągle monitorować sytuację na rynku, nad uatrakcyjnieniem tego. Tak więc też przyjmuję tę uwagę i przekażę ministrowi Skuzie, żeby na tę kwestię, o której mówił pan senator, zwrócić uwagę. Tak że to biorę i po prostu przekażę panu ministrowi Skuzie.</u>
+          <u xml:id="u-204.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansowPiotrPatkowski">Co do drugiej kwestii, niestety, jako minister finansów – albo stety, chyba bardziej stety – mam ograniczony, bardzo ograniczony wpływ na działalność sektora bankowego i bardzo ograniczoną możliwość przymuszania banków do takich, a nie innych działań. Owszem, są banki z udziałem Skarbu Państwa, są to głównie 3 banki. I tutaj też wiem, że Ministerstwo Aktywów Państwowych w tym kierunku rozmawiało z prezesami banków. I jeśli popatrzymy akurat na te banki, to zobaczymy, że one dość szybko podjęły działania. Chociaż myślę, że to były działania przede wszystkim powodowane troską o klienta i z tego wynikały. Niemniej jednak, jak myślę, tutaj nadzorca też będzie nad tym pracował. Chociaż chyba to jest bardziej pytanie, które, jak mógłbym zasugerować, należałoby zadać przy okazji wizyty któregoś z członków Ministerstwa Aktywów Państwowych. Bo ja, powiem szczerze, aż takiego kontaktu z bankami w tym zakresie nie mam. A nawet jeśli, no, to nie jest to w mojej gestii. Ale też, żeby było jasne, Komisja Nadzoru Finansowego i minister finansów bardzo jasno zachęcają banki – i też premier Morawiecki, przede wszystkim – do tego, żeby taką akcję podjęły. I miejmy nadzieję, że to się ziści.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-205">
+          <u xml:id="u-205.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-205.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Pytanie zadaje pan senator Kazimierz Kleina.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-206">
+          <u xml:id="u-206.0" who="#SenatorKazimierzKleina">Panie Ministrze, cała ta operacja odbywa się dzisiaj kosztem ciułaczy, tych wszystkich, którzy mają swoje oszczędności w bankach, bo oni płacą największy podatek inflacyjny. Inflacja dzisiaj wynosi kilkanaście procent. I myślę, że troska o tę grupę ludzi ze strony ministerstwa jest zdecydowanie zbyt mała. I zasłanianie się tym, że największe banki są zarządzane przez innego ministra – a pan występuje w imieniu rządu – to jest oczywiście zbyt słaba odpowiedź w tej sprawie.</u>
+          <u xml:id="u-206.1" who="#SenatorKazimierzKleina">Ale chciałbym zapytać o taką kwestię… I to jest jakby główna sprawa, bo ona się odnosi także do mojego sprawozdania i pracy na posiedzeniu komisji. 3 najważniejsze instytucje odpowiedzialne za inflację, za system bankowy itd. bardzo krytycznie odniosły się do rozwiązań, które tutaj są. Państwo nie uczestniczyliście w pracach Komitetu Stabilności Finansowej. Ten komitet, ustami prezesa Narodowego Banku Polskiego też powinien wyraźnie powiedzieć, jakie jest wspólne stanowisko w tej sprawie, bardzo poważnej. A zarzuty są takie, że ta ustawa może spowodować wzrost inflacji o kolejnych kilka procent. Takie uwagi się pojawiają w dokumentach. No, i dalej oczywiście: że może zdestabilizować sytuację w bankach, szczególnie w tych najmniejszych, czyli w bankach spółdzielczych. Wydaje mi się, że my, którzy jednak powinniśmy się mocno troszczyć o banki lokalne, powiązane z lokalnymi społecznościami, powinniśmy umieć jasno i precyzyjnie odpowiedzieć, czy rzeczywiście takie zagrożenia są, czy ich nie ma, czy te opinie, które są artykułowane przez te instytucje, są zasadne, czy nie. Dlaczego minister finansów nie uczestniczył w posiedzeniu Komitetu Stabilności Finansowej? Dlaczego nie przygotowano wspólnego, jednoznacznego stanowiska w tak istotnej sprawie, która ma tak daleko idące konsekwencje?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-207">
+          <u xml:id="u-207.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansowPiotrPatkowski">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-207.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansowPiotrPatkowski">Jeśli chodzi o Komisję Nadzoru Finansowego, to ona od samego początku brała udział w przygotowywaniu projektu ustawy, a potem w dalszym procedowaniu. Uczestniczyła w tym do tego stopnia, że to z inicjatywy KNF w jej siedzibie odbywały się spotkania z przedstawicielami sektora bankowego, w których brał też udział prezes BFG, Bankowego Funduszu Gwarancyjnego. Były 3 takie spotkania z moim udziałem, jeśli dobrze policzyłem, ale sama KNF zorganizowała takich spotkań co najmniej 5. A więc myślę, że tutaj… Oczywiście, KNF wydała opinię, ale ona chyba nie była aż tak… No, nawet na pewno nie była tak krytyczna, jak pan senator wskazał. A przede wszystkim, co jest bardzo istotne, KNF właściwie od samego początku była nawet nie tyle uczestnikiem prac nad tą ustawą, ile gospodarzem, jednym z gospodarzy tych prac. Słowa, które przewodniczący Mikołajczyk wypowiadał potem podczas prac sejmowych i podczas prac senackich, wskazują na pewne ryzyka, które ten projekt powoduje, ale one wynikają z pewnej, powiedziałbym, procesowej konieczności. No, na pewno nie było to stanowisko, przynajmniej w moim odczuciu, krytyczne. KNF zgłosiła także formalne, pisemne uwagi do tego projektu w trakcie uzgodnień, które jako Ministerstwo Finansów prowadziliśmy. W tym piśmie wskazywano kwestie, które podlegały dyskusji – potem były też one przedmiotem decyzji politycznej – jak np. zakres stosowania wakacji kredytowych. Niemniej jednak, o ile dobrze pamiętam, te uwagi nie wskazywały ani nie sygnalizowały poważnego zagrożenia dla stabilności sektora bankowego.</u>
+          <u xml:id="u-207.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansowPiotrPatkowski">Jeśli zaś chodzi o Komitet Stabilności Finansowej, to posiedzenie tego komitetu odbyło się w pierwszej połowie czerwca. Dokładnej daty teraz nie przytoczę, ale była to pierwsza połowa czerwca. Minister finansów brał w nim udział razem z pozostałymi 3 członkami. Wywiązała się tam dyskusja na temat projektu ustawy. Co do zasady stanowiska Ministerstwa Finansów i KNF były zbieżne. NBP wyraził pewne wątpliwości, ale one dotyczyły raczej zakresu podmiotowego, osób uprawnionych do wakacji kredytowych, a nie samego ryzyka czy wpływu na stabilność danego sektora. No, wymieniliśmy się opiniami. Jeśli popatrzymy na komunikat, który został opublikowany przez Narodowy Bank Polski po posiedzeniu Komitetu Stabilności Finansowej, to zobaczymy, że tam też, o ile dobrze pamiętam, nie wskazano drastycznych różnic pomiędzy członkami KSF. Jest raczej mowa o dążeniu w tym samym kierunku. Wyrażano pewne wątpliwości dotyczące tej ustawy, ale ten komunikat na pewno nie wskazuje na jej negację przez któregoś członka komitetu, nie kwestionuje jej zasadności ani też nie wskazuje na poważne ryzyka systemowe. No, ten komunikat idzie w tym właśnie kierunku.</u>
+          <u xml:id="u-207.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansowPiotrPatkowski">Omawialiśmy – i to był chyba przedmiot najpoważniejszej dyskusji między Ministerstwem Finansów a Narodowym Bankiem Polskim – wpływ tego projektu na inflację. No, nie wydaje się, żeby on był duży, jeśli wziąć pod uwagę, że PKB Polski w tym roku osiągnie prawdopodobnie 3 biliony zł. Biorę tu pod uwagę, że w tym roku korzyść dla kredytobiorców wyniesie maksymalnie 9 miliardów zł. No, 9 miliardów zł w kontekście 3 bilionów zł nie waży tak dużo, żeby przyczyniło się to do wzrostu inflacji o kilka punktów procentowych. A pamiętajmy też, że raty kredytu, przynajmniej w tym momencie, ciągle rosną. Te raty będą spłacane jeszcze w lipcu i przynajmniej w 1 miesiącu IV kwartału, a to też spowoduje, że ta dynamika inflacyjna wcale nie będzie taka wysoka.</u>
+          <u xml:id="u-207.4" who="#SenatorKazimierzKleina">Czyli na inflację nie będzie miało to wpływu?</u>
+          <u xml:id="u-207.5" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansowPiotrPatkowski">Może mieć, ale w bardzo znikomym stopniu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-208">
+          <u xml:id="u-208.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-208.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Pan senator Grzegorz Bierecki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-209">
+          <u xml:id="u-209.0" who="#SenatorGrzegorzBierecki">Panie Ministrze, ustawa walczy ze zjawiskiem, którego praprzyczyną jest tak naprawdę pewna anomalia na rynku kredytów hipotecznych, jaka w Polsce występuje, fakt, że większość kredytów hipotecznych długoterminowych udzielanych jest konsumentom przez instytucje finansowe, przez banki na zmienną stopę procentową. Jest to pewien ewenement dla krajów rozwiniętych. W większości krajów rozwiniętych kredyty hipoteczne udzielane słabszej stronie umowy, tj. konsumentowi, udzielane są na stałą stopę procentową. Może to jest dobry czas, abyśmy wyszli z tej choroby jeszcze dziecięcego rozwoju sektora finansowego, która wciąż zapewnia bankom wielkie zyski, kiedy stopy procentowe idą do góry, a jednocześnie nadużywa relacji pomiędzy bankiem a konsumentem, przerzucając całość ryzyka związanego ze zmianą stopy kredytowej na słabszą stronę umowy – na konsumenta. Czy ministerstwo prowadzi albo może podjąć jakieś działania… tj. ocenę abuzywności takiego działania, może we współpracy z UOKiK? I czy ministerstwo byłoby zainteresowane przyjęciem pewnego planu zmiany obyczajów rynkowych, zachęcania banków do oferowania kredytów hipotecznych na stałą stopę, z jednoczesnym stworzeniem instrumentów, które służyłyby wsparciu płynnościowemu dla banków kredytujących gospodarstwa domowe? A więc to takie pytanie, które trochę wychodzi poza materię tej ustawy, niemniej jednak walczymy ze zjawiskiem, które wynika dokładnie z przywileju, jaki posiadają banki, przywileju dokonywania jednostronnie zmian w długoterminowych umowach z konsumentami. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-210">
+          <u xml:id="u-210.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansowPiotrPatkowski">Po pierwsze, warto zwrócić uwagę na to, że jest rekomendacja Komisji Nadzoru Finansowego co do obowiązku oferowania stałoprocentowych kredytów, która jest skierowana do banków. Po drugie, ta praca została w jakimś stopniu wykonana w ostatnich kilkunastu tygodniach. Wydaje się też, że wielu kredytobiorców nie miało świadomości i pewnie nie było w pełni informowanych o możliwości zaciągnięcia kredytu na stałą stopę procentową. Pamiętamy, że taki kredyt był jeszcze niedawno droższy niż kredyt na zmienną stopę procentową, jednak wydaje się też, że nie było pełni informowania i edukacji o ryzyku, jaki kredyt ze zmienną stopą niesie. Teraz to ryzyko się materializuje, a przez to idzie większe zainteresowanie stałą stopą procentową. W trakcie samych prac nad tym projektem ustawy Komisja Nadzoru Finansowego zwracała uwagę, że być może warto wykorzystać właśnie tę sytuację do bardzo mocnego spopularyzowania… I to byłaby korzyść, jak myślę, dla wszystkich, przede wszystkim dla kredytobiorców i dla państwa, ale myślę też, że w dłuższym okresie i dla sektora bankowego. Chodzi o spopularyzowanie kredytów stałoprocentowych. I dobrą okazją do tego wydaje się kwestia prac… Jesteśmy teraz w toku rozmów z sektorem nad zamiennikiem i wskaźnikiem alternatywnym WIBOR. Wydaje się, że jest to też dobra okazja, żeby połączyć to z mechanizmami, które przełożą nacisk z kredytów ze zmienną stopą na kredyty ze stałą stopą oprocentowania.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-211">
+          <u xml:id="u-211.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-211.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Pytanie zadaje pan senator Szwed.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-212">
+          <u xml:id="u-212.0" who="#SenatorAleksanderSzwed">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
+          <u xml:id="u-212.1" who="#SenatorAleksanderSzwed">Panie Ministrze, padły już informacje na temat kwot wsparcia, jeśli chodzi o wakacje kredytowe. Chciałbym zapytać, czy mają państwo w ministerstwie analizy, ilu mniej więcej… Oczywiście to zależy od samych kredytobiorców, czy będą chcieli z tych wakacji kredytowych skorzystać, ale maksymalnie to ile osób, ile podmiotów, ilu kredytobiorców będzie mogło skorzystać z tych wakacji kredytowych?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-213">
+          <u xml:id="u-213.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansowPiotrPatkowski">Liczbę kredytobiorców hipotecznych posiadających kredyty w walucie złotowej szacujemy na mniej więcej 2 miliony. Trudno jest oszacować zainteresowanie tym – myślę, że to pokaże czas – natomiast maksymalny szacunek to właśnie 2 miliony kredytobiorców.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-214">
+          <u xml:id="u-214.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-214.1" who="#WicemarszalekMarekPek">To było ostatnie pytanie.</u>
+          <u xml:id="u-214.2" who="#WicemarszalekMarekPek">Bardzo dziękuję, Panie Ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-214.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieFinansowPiotrPatkowski">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-214.4" who="#WicemarszalekMarekPek">Szanowni Państwo, jest również obecny na naszym posiedzeniu pan Krzysztof Pietraszkiewicz, prezes Związku Banków Polskich, i poprosił o udzielenie głosu.</u>
+          <u xml:id="u-214.5" who="#WicemarszalekMarekPek">Bardzo proszę, Panie Prezesie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-215">
+          <u xml:id="u-215.0" who="#PrezesZwiazkuBankowPolskichKrzysztofPietraszkiewicz">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie! Panie Ministrze! Szanowni Państwo!</u>
+          <u xml:id="u-215.1" who="#PrezesZwiazkuBankowPolskichKrzysztofPietraszkiewicz">Chciałbym bardzo serdecznie podziękować, ale w tej dyskusji zaprezentowanych zostało wiele informacji czy kilka informacji, które wymagają uściślenia lub sprostowania.</u>
+          <u xml:id="u-215.2" who="#PrezesZwiazkuBankowPolskichKrzysztofPietraszkiewicz">Po pierwsze, chciałbym powiedzieć, proszę państwa, że nie jest prawdą – bez względu na to, kto to mówi – że banki nie reagują w ostatnich latach na sytuację klientów. Przypomnę, że przed jakimikolwiek działaniami podejmowanymi przez państwo banki wystąpiły w Polsce z inicjatywą udzielenia wakacji kredytowych klientom z powodu COVID. 1 milion 150 tysięcy osób, klientów uzyskało wakacje kredytowe w związku z COVID, bez jakichkolwiek jeszcze wówczas regulacji ustawowych.</u>
+          <u xml:id="u-215.3" who="#PrezesZwiazkuBankowPolskichKrzysztofPietraszkiewicz">Po drugie, chcę powiedzieć, że wszystkie środki, jakie były dystrybuowane w ramach pomocy dla przedsiębiorców i klientów, przechodziły przez polski system bankowy i zostały rozdystrybuowane bez osiągnięcia choćby złotówki zysku przez banki. Czyli wiele miliardów czy setki miliardów złotych zostały rozdystrybuowane poprzez polski system bankowy.</u>
+          <u xml:id="u-215.4" who="#PrezesZwiazkuBankowPolskichKrzysztofPietraszkiewicz">Chciałbym również zaznaczyć, że bardzo szybko – w ciągu kilku, kilkunastu dni – uporaliśmy się z pomocą dla przybyszów z Ukrainy, stosując różne zwolnienia, upusty itd.</u>
+          <u xml:id="u-215.5" who="#PrezesZwiazkuBankowPolskichKrzysztofPietraszkiewicz">W związku z tym mam do państwa senatorów, do parlamentarzystów, ale także do opinii publicznej prośbę, by nie powielać twierdzeń, które są nieprawdziwe.</u>
+          <u xml:id="u-215.6" who="#PrezesZwiazkuBankowPolskichKrzysztofPietraszkiewicz">I powiem państwu pewną rzecz: my do COVID i do tego kryzysu przygotowywaliśmy się wiele lat. Powiecie, że oszalałem. Nie, nie oszalałem. Polski system bankowy, z którego zarówno państwo, jak i my wszyscy możemy być dumni, przygotowywał się do tego, żeby działać w sytuacji ekstremalnej, nawet takiej, która może być bardzo groźna.</u>
+          <u xml:id="u-215.7" who="#PrezesZwiazkuBankowPolskichKrzysztofPietraszkiewicz">I dlatego przychodzę do państwa, do Senatu, do Sejmu z prośbą, aby nie destabilizować tym rozwiązaniem, w pewnym miejscu błędnym, tego, w przypadku czego potrzebujemy, żeby było silne. My nie możemy destabilizować polskiego systemu bankowego poprzez… Proszę zobaczyć, jaką mamy paradoksalną sytuację – uchwaliliście państwo w 2015 r. ustawę, zmianę w prawie bankowym, która pozwala bankom udzielać wakacji kredytowych. I to jest czynione. To jest art. 75c prawa bankowego. I to się dzieje na co dzień.</u>
+          <u xml:id="u-215.8" who="#PrezesZwiazkuBankowPolskichKrzysztofPietraszkiewicz">Zadaję pytanie: czy państwu są znane przypadki usunięcia kogokolwiek z mieszkania? Czy są znane przypadki jakiegoś niewłaściwego potraktowania klientów w ostatnich latach? Mówię tutaj o klientach złotowych, bo spór walutowy jest innym zagadnieniem.</u>
+          <u xml:id="u-215.9" who="#PrezesZwiazkuBankowPolskichKrzysztofPietraszkiewicz">Chciałbym również powiedzieć, proszę państwa, że zaproponowanie dzisiaj, przy tak wysokich stopach procentowych – to musi być wyjaśnione – kredytów stałoprocentowych, w momencie, kiedy przewidujemy, że będą spadać stopy, no bo spadnie trochę inflacja… Gdybyśmy masowo ich dzisiaj zmuszali do tego, to przecież klienci nam powiedzieliby za 2 czy 3 lata, że my ich oszukaliśmy, bo kredyty zmiennoprocentowe staną się tańsze niż stałoprocentowe. Stałoprocentowe zwykle muszą być przy inicjowaniu nieco droższe. I wtedy mielibyśmy wspólnie kłopot. W związku z tym postępujemy tak… I słusznie pan minister powiedział, że powstaje do tego cała infrastruktura, ale trzeba to robić ostrożnie.</u>
+          <u xml:id="u-215.10" who="#PrezesZwiazkuBankowPolskichKrzysztofPietraszkiewicz">Padło pytanie o scoring, czy banki mają stosować scoring. No, jeżeli klient przychodzi do banku, Panie Senatorze, i mówi, że ma kłopoty, że nie może regulować regularnie zobowiązań, to jest sprawą oczywistą, że informacja o tym, że klient ma jakieś kłopoty, jest odnotowywana w systemach. A scoring ma to do siebie, że wszystkie istotne informacje, czy podatkowe, czy ZUS-owskie, czy związane z pracą, czy z sytuacją zatrudnienia lub jakimś nieszczęściem, rzutują na scoring. Ale będziemy zachowywali się ostrożnie, pragnę zapewnić pana ministra i państwa senatorów, że tutaj będzie to ostrożnie czynione.</u>
+          <u xml:id="u-215.11" who="#PrezesZwiazkuBankowPolskichKrzysztofPietraszkiewicz">I teraz, Panie Marszałku i Szanowni Państwo, do czego nasza prośba się sprowadza? Do tego, byście państwo ponad podziałami politycznymi osiągnęli porozumienie, że potrzebujemy stabilnego systemu bankowego. I odpowiadając na słuszne pytanie pana senatora Czerwińskiego… Proszę państwa, jak my mamy zapłacić lepiej za depozyty, skoro państwo tą decyzją chcecie uchwalić, żeby banki 20 miliardów straciły? Przecież my depozyty wypłacamy z zarobku na kredytach. A kredyty spadają, rosną tylko w przedsiębiorstwach dużych, natomiast w mikroprzedsiębiorstwach i u rolników spadają. Proszę państwa, odpowiedzcie sobie sami na to pytanie. Przecież my nie produkujemy pieniędzy. My, żeby zapłacić lepiej za depozyty, musimy zarobić na kredytach. Mówię o głównych rozwiązaniach, które są dochodowo-kosztowe, nie mówię o tych systemach płatniczo-rozliczeniowych, bo tam jest po prostu zero plus. Ale na tym polega ten biznes bankowy. Więc jeżeli uszczuplimy, źle proponując ustawę o wsparciu kredytobiorców, a to jest błędne rozwiązanie, i zaraz powiem dlaczego… Kto otrzyma, proszę państwa, m.in. to wsparcie? Otrzymają je ci, którzy zaciągali kredyty przy stopach procentowych wyższych niż dzisiaj. Powiedzcie mi państwo, gdzie jest sens w tym rozwiązaniu, jeśli ci, którzy zaciągali kredyty 8, 7 lat temu, przy stopach wyższych niż dzisiaj, przez ostatnie lata zarobili bardzo dużo, bo płacili znacznie mniej za te kredyty, teraz są na stopie, według której zawierali umowę, i mają dostać po prostu w prezencie ogromne pieniądze. Ja rozumiem, że wszystkim jest ciężko, ale to jest naprawdę proinflacyjne rozwiązanie i demoralizujące rozwiązanie.</u>
+          <u xml:id="u-215.12" who="#PrezesZwiazkuBankowPolskichKrzysztofPietraszkiewicz">Jeszcze jedna kwestia. Proszę zauważyć, na czym, jak my proponujemy, ten system miałby polegać. Przede wszystkim mamy, i to m.in. dzięki państwu senatorom, ustawę o Funduszu Wsparcia Kredytobiorców. Wszyscy kredytobiorcy, w przypadku których obsługa kredytu mieszkaniowego stanowi więcej niż 50% ich dochodów, mogą skorzystać z Funduszu Wsparcia Kredytobiorców, który zwiększymy do takich rozmiarów, do jakich będzie potrzeba. Pan minister oszacował na 1,5 miliarda dzisiaj, bo 2 miliardy wystarczą w tym roku, ale jeśli trzeba będzie, to będą większe kwoty, bo rada funduszu po konsultacji z KSF może ustalić większe wpłaty. I to jest fundament tego rozwiązania. Druga część, którą my proponujemy, dotyczy tego, żeby otworzyć drugą grupę, tych, których 40% dochodów byłoby przeznaczane na obsługę kredytu, i tę grupę objąć ustawowymi wakacjami kredytowymi. Czyli, krótko mówiąc, bez żadnego problemu składają wniosek i dostają te ustawowe wakacje kredytowe. A trzecia grupa, w oparciu o to, co państwo wpisaliście, przyjęliście ustawą, do prawa bankowego… Jest art. 75c, który mówi, że jeżeli klient ma jakiekolwiek problemy z obsługą kredytu, bank zaprasza tego klienta i uzgadniają formę, w jakiej bank musi pomóc czy pomaga klientowi. To jest zapisane, ja mam przed sobą zapis tego artykułu prawa bankowego. Więc zadaję pytanie: po co demolować polski system bankowy? Po co wprowadzać pewną część polskich banków w kłopoty? Po co zmniejszać wpłaty podatku do budżetu? Po co? No, ja tego po prostu nie rozumiem. To jest sytuacja taka, która będzie generować następującą rzecz: zadziała efekt proinflacyjny, więc NBP będzie musiał podnosić stopy procentowe. Działajmy wspólnie antyinflacyjnie. Dlatego w obecności pań i panów senatorów, Panie Marszałku, ja się jeszcze raz zwracam – ja wiem, że w bardzo trudnej sytuacji jest pan minister Patkowski – do pana ministra i do pana premiera, ale zwracam się także do pań i panów senatorów oraz pań i panów posłów: w tej sprawie zróbmy wszystko, żeby stabilność systemu bankowego i jego zdolność do niesienia pomocy przy wychodzeniu z kryzysu była solidna. To jest duma Polski. Przez 30 lat zbudowaliśmy stabilny supernowoczesny system bankowy. Dlaczego mamy go demolować? Ja, proszę państwa, muszę powiedzieć, że jestem tak zdumiony i przerażony, bo to jest dla mnie brak instynktu samozachowawczego, nas wszystkich – nie kieruję tego tylko do państwa senatorów – nas wszystkich. Zabrakło nam czasu, żeby powiedzieć: drodzy Polacy, jest trudna sytuacja, pomagaliśmy do tej pory tym, którzy taką i taką część dochodów mieli przeznaczaną na kredyty, a teraz zwiększamy z automatu tę pulę i oczekujemy od banków, że będą realizować pod nadzorem UOKiK i KNF art. 75c. I pragnę złożyć oświadczenie: jesteśmy gotowi złożyć państwu takie oświadczenie i przyrzeczenie, że będziemy postępować racjonalnie. Zbudowaliśmy w ten sposób, proszę państwa, kilka milionów mieszkań. Proszę zobaczyć, że Polska jest 1 z 3 krajów w całej Unii Europejskiej, gdzie się buduje najwięcej mieszkań, dzięki wysiłkowi obywateli i bankom. Jest 1 z 3 krajów. Francja, Niemcy i Polska – to są kraje, które budują najwięcej mieszkań.</u>
+          <u xml:id="u-215.13" who="#PrezesZwiazkuBankowPolskichKrzysztofPietraszkiewicz">Panie Marszałku, pewnie nadużyłem… Przepraszam za emocje, ale trudno mi, jako osobie reprezentującej sektor bankowy, się zgodzić na to, żeby za wszystko, co złe było, jest, może się wydarzy, obarczać sektor bankowy. To jest nasza część dobra wspólnego. Tam są państwa depozyty. Tam są państwa kredyty. I tam codziennie mamy zapewniać nieuchronnie rozliczenia bankowe.</u>
+          <u xml:id="u-215.14" who="#PrezesZwiazkuBankowPolskichKrzysztofPietraszkiewicz">Stąd jeszcze raz proszę. Gdyby pan marszałek znalazł w sobie jakąś siłę i otrzymał zgodę pań i panów senatorów, żeby się zwrócić do pana ministra i do sił politycznych w sprawie znalezienia strategicznego porozumienia, to moim zdaniem pokazalibyśmy nie tylko Polakom, ale także Europie i światu, że potrafimy wychodzić z trudnych sytuacji. Wierzę, że to jest możliwe. Wierzę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-216">
+          <u xml:id="u-216.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Dziękuję bardzo, Panie Prezesie.</u>
+          <u xml:id="u-216.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Otwieram dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-216.2" who="#WicemarszalekMarekPek">Informuję, że nikt z państwa senatorów…</u>
+          <u xml:id="u-216.3" who="#Gloszsali">Jest.</u>
+          <u xml:id="u-216.4" who="#WicemarszalekMarekPek">Jest pan senator Bierecki. No to trzeba się zapisać, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-216.5" who="#SenatorGrzegorzBierecki">Dziękuję bardzo. Udało mi się zgłosić…</u>
+          <u xml:id="u-216.6" who="#WicemarszalekMarekPek">Tak. Nie zamknąłem dyskusji.</u>
+          <u xml:id="u-216.7" who="#WicemarszalekMarekPek">Bardzo proszę, pan senator Grzegorz Bierecki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-217">
+          <u xml:id="u-217.0" who="#SenatorGrzegorzBierecki">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-217.1" who="#SenatorGrzegorzBierecki">Panie Marszałku, ja się zapisałem do dyskusji częściowo pod wpływem bardzo emocjonalnego wystąpienia pana prezesa Pietraszkiewicza, chociaż pamiętam, a chodzę po parlamencie już ze 30 lat, że te wystąpienia zawsze były emocjonalne i zawsze sprowadzały się do tego samego – do stwierdzenia, żeby bankom, broń Boże, nie zabierać ani złotówki, żeby banki mogły mieć coraz większe zyski i żeby państwo te zyski bankom gwarantowało. I muszę państwu powiedzieć, że w jakimś sensie my gwarantujemy bankom znakomite zyski poprzez te wszystkie ustawy, które tutaj przyjęliśmy, które w rzeczy samej wprowadzają w Polsce przymus bankowy. Przedsiębiorcy muszą operować poprzez konta bankowe, muszą dokonywać operacji przez konta bankowe. Konsumenci muszą przeprowadzać coraz więcej operacji w bankach, muszą mieć konto w banku. Mamy oczywiście do tego powody. To są powody fiskalne. To ułatwia pobór podatków i są z tego korzyści. Ale trzeba pamiętać, że ogromną część tych korzyści wynikających z wprowadzonego w Polsce w rzeczywistości przymusu bankowego uzyskuje sektor bankowy.</u>
+          <u xml:id="u-217.2" who="#SenatorGrzegorzBierecki">A jakie to są korzyści? Ja szybciutko, jak pan prezes mówił, zajrzałem do danych i myślę, że te dane muszą tutaj wybrzmieć, żebyśmy mieli właściwy obraz sytuacji sektora bankowego. To są dane za styczeń – kwiecień 2022 r., czyli najświeższe. Zysk sektora bankowego w okresie styczeń – kwiecień 2022 r. wyniósł 9,2 miliarda zł i wzrósł rok do roku o 111%. To jest informacja Narodowego Banku Polskiego. Zysk netto wzrósł rok do roku o 70% w tych pierwszych 4 miesiącach, przychody odsetkowe znakomicie urosły, 83% rok do roku, przychody odsetkowe w pierwszych 4 miesiącach. No, można powiedzieć, że sektor bankowy jest beneficjentem wzrostu stóp procentowych, bo, tak jak stwierdziłem w moim pytaniu, które kierowałem do pana ministra, banki mają przywilej także jednostronnej zmiany umów zawartych z konsumentami i dokonywania przeliczenia, tak jak stopy procentowe rosną, tak one sobie podwyższają potem raty kredytów, które płacą obywatele. Jest tu wiele takich przywilejów, które banki posiadają. Tak więc nie chciałbym, żebyśmy tutaj, po tym wystąpieniu pana prezesa Pietraszkiewicza, byli przekonani, że sektor bankowy jest zagrożony tą ustawą. Nie wynika to z oceny skutków regulacji. Nie wynika to ze stanowisk podmiotów, które są członkami Komitetu Stabilności Finansowej. Z całą pewnością będziemy mieli w Polsce sektor bankowy dobry, sprawnie funkcjonujący, z którego rzeczywiście będziemy mogli być dumni. Mogę państwu powiedzieć, że widziałem funkcjonowanie banków w różnych krajach, także Unii Europejskiej, i muszę powiedzieć, że na pewno możemy być dumni z osiągnięć polskiego sektora bankowego. On jest znacznie lepiej zorganizowany, znacznie bardziej przyjazny dla konsumentów, dla klientów niż te sektory bankowe działające w innych krajach Unii Europejskiej – to tak porównując do najlepszych.</u>
+          <u xml:id="u-217.3" who="#SenatorGrzegorzBierecki">Wreszcie, aby odnieść się do wypowiedzi mojego kolegi klubowego, pana senatora Czerwińskiego. Panie Senatorze, no, to że banki nie podnoszą oprocentowania depozytów tak szybko i tak prędko, wynika z tego, że mają ich po prostu dużo. Mają ich po prostu dużo. Ale czy to oznacza, że rząd ma rzucić wyzwanie i rozpocząć wojnę z sektorem bankowym o te depozyty? Może to przecież zrobić, może dać takie oprocentowanie obligacji i zacząć wypuszczać taką liczbę obligacji, tak bardzo mocno je sprzedawać, że stanie się poważnym konkurentem dla sektora bankowego w walce o depozyty. Ale czy to oznacza, że przybędzie kredytów dla przedsiębiorców? Czy to zwiększy dostępność kredytów? Z całą pewnością nie, ponieważ rząd nie kredytuje. W Polsce robią to banki, robią to dobrze. Tak więc dopóki mamy sytuację taką, że obywatele Rzeczypospolitej dysponują dużymi oszczędnościami, które trzymają w bankach, to banki będą patrzyły na swoją sytuację płynnościową i oferowały oprocentowanie tych depozytów na podstawie własnych wyliczeń. I nie ma w tym winy ani rządu, ani całego sektora. Tak po prostu jest. Polacy się wzbogacili, mają więcej oszczędności i banki korzystają z tych oszczędności, sprzedając kredyty i swobodnie kształtując oprocentowanie tych kredytów.</u>
+          <u xml:id="u-217.4" who="#SenatorGrzegorzBierecki">Tyle z mojej strony, aby skorygować państwa wrażenia po wystąpieniu. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-218">
+          <u xml:id="u-218.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-218.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Pan senator Kazimierz Kleina, jak rozumiem, również zainspirowany.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-219">
+          <u xml:id="u-219.0" who="#SenatorKazimierzKleina">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-219.1" who="#SenatorKazimierzKleina">Ja chcę powiedzieć tylko jedno zdanie, krótkie. Jeżeli ta ustawa miałaby się przyczynić do wzrostu inflacji – a dzisiaj inflacja jest największym problemem polskiej gospodarki, polskiego społeczeństwa i obywateli – jeżeli ona by miała wywołać także skutek inflacyjny, nawet minimalny, to my, jako senatorowie mający większość w tej Izbie, jesteśmy gotowi przyjąć poprawkę, która będzie zapobiegała takim decyzjom, takim sytuacjom. Ale żeby taką poprawkę przyjąć, oczekujemy inicjatywy ze strony ministra finansów. Bo uważamy, że odpowiedzialność za tę kwestię powinien przyjąć cały parlament, czyli wszyscy, bez względu na to, czy są z Prawa i Sprawiedliwości, czy z Platformy Obywatelskiej czy z innych środowisk politycznych. Inflacja to jest najpoważniejsza sprawa w tej chwili. To jest dramat w wielu domach, w wielu rodzinach. Tak więc jeżeli my potrafilibyśmy się dogadać w tej sprawie ponad politycznym podziałem, to byłby to największy sukces i jakaś nadzieja, znak, że chcemy i potrafimy wobec tego najgorszego wyzwania, jakie jest w tej chwili, wspólnie działać. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-220">
+          <u xml:id="u-220.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-220.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Informuję, że lista mówców została wyczerpana.</u>
+          <u xml:id="u-220.2" who="#WicemarszalekMarekPek">Dla porządku informuję, że senatorowie Szwed, Pęcherz i Durlak złożyli swoje przemówienia w dyskusji do protokołu.</u>
+          <u xml:id="u-220.3" who="#WicemarszalekMarekPek">Zamykam dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-220.4" who="#WicemarszalekMarekPek">Czy przedstawiciel rządu chce jeszcze zabrać głos? Nie.</u>
+          <u xml:id="u-220.5" who="#WicemarszalekMarekPek">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-220.6" who="#WicemarszalekMarekPek">Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
+          <u xml:id="u-220.7" who="#WicemarszalekMarekPek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu szóstego porządku obrad: ustawa o zmianie niektórych ustaw w zakresie sposobu finansowania programów mieszkaniowych.</u>
+          <u xml:id="u-220.8" who="#WicemarszalekMarekPek">Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 737, a sprawozdanie komisji – w druku nr 737 A.</u>
+          <u xml:id="u-220.9" who="#WicemarszalekMarekPek">Proszę sprawozdawcę Komisji Infrastruktury, Komisji Budżetu i Finansów Publicznych oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej, senatora Janusza Pęcherza, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-221">
+          <u xml:id="u-221.0" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-221.1" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie Komisji Infrastruktury, Komisji Budżetu i Finansów Publicznych oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej o uchwalonej przez Sejm w dniu 9 czerwca 2022 r. ustawie o zmianie niektórych ustaw w zakresie sposobu finansowania programów mieszkaniowych.</u>
+          <u xml:id="u-221.2" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">Marszałek Senatu dnia 10 czerwca 2022 r. skierował ustawę do komisji, które przed chwilą zostały wymienione.</u>
+          <u xml:id="u-221.3" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">Po rozpatrzeniu ustawy na posiedzeniu w dniu 28 czerwca 2022 r. komisje wnoszą: Wysoki Senat uchwalić raczy załączony projekt uchwały.</u>
+          <u xml:id="u-221.4" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">Omawiana ustawa ma na celu udrożnienie mechanizmu finansowania programu budownictwa socjalnego i komunalnego obejmującego bezzwrotne wsparcie finansowe z budżetu państwa, udzielane przede wszystkim jednostkom samorządu terytorialnego i organizacjom pożytku publicznego na rozwój budownictwa, które ma zaspokajać potrzeby osób o najniższych dochodach.</u>
+          <u xml:id="u-221.5" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">W ostatnim czasie uchwalonych zostało wiele zmian w ustawach normujących sferę polityki mieszkaniowej państwa, w tym budownictwa socjalnego i komunalnego. Wymienię chociażby m.in. ustawę z dnia 20 lipca 2018 r. o pomocy państwa w ponoszeniu wydatków mieszkaniowych w pierwszych latach najmu mieszkania, ustawę z dnia 10 grudnia 2020 r. o zmianie niektórych ustaw wspierających rozwój mieszkalnictwa czy ustawę z dnia 16 grudnia 2020 r. o rozliczaniu ceny lokali lub budynków w cenie nieruchomości zbywanych z gminnego zasobu nieruchomości. Omawiana ustawa wprowadza zmiany do 25 ustaw, począwszy od ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, a skończywszy na wspomnianej już ustawie z 16 grudnia 2020 r. o rozliczaniu ceny lokali lub budynków w cenie nieruchomości zbywanych z gminnego zasobu nieruchomości, czyli tzw. ustawy lokal za grunt.</u>
+          <u xml:id="u-221.6" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">W zakresie Funduszu Dopłat następuje korekta reguły wydatkowej, co pozwoli Bankowi Gospodarstwa Krajowego na zawieranie umów z beneficjentami o finansowe wsparcie wyłącznie w ramach limitu wydatków ustalonego na dany rok budżetowy. Będzie następować kwalifikacja wniosków od września konkretnego roku i rozpatrywanie w kolejnym roku wniosków nierozpatrzonych ze względu na wyczerpanie limitu środków. Ponadto nastąpi ustawowe określenie maksymalnej puli środków w ramach łącznego limitu wydatków na program budownictwa socjalnego i komunalnego w taki sposób, żeby zagwarantować pieniądze na kluczowe przedsięwzięcia, to znaczy na tworzenie mieszkaniowego zasobu gminy i nowego społecznego zasobu czynszowego. Nastąpi też uelastycznienie umów Banku Gospodarstwa Krajowego z beneficjentami, które będzie pozwalało zaktualizować, na wniosek beneficjenta, o 10% kwotę wsparcia. Należy to na pewno ocenić pozytywnie.</u>
+          <u xml:id="u-221.7" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">W zakresie Rządowego Funduszu Rozwoju Mieszkalnictwa doprecyzowuje się przepisy, aby w przypadku niezrealizowania przez SIM usługi publicznej zgodnie z umową zawartą z gminą następował zwrot środków do Rządowego Funduszu Rozwoju Mieszkalnictwa albo do Funduszu Dopłat, przy czym środki niewykorzystane gmina będzie mogła przeznaczyć na inne przedsięwzięcia z zakresu budownictwa socjalnego i komunalnego.</u>
+          <u xml:id="u-221.8" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">Zasady działania Funduszu Dopłat dostosowuje się także do zmiany horyzontu czasowego obsługiwanych przez ten fundusz programów. To również trzeba ocenić pozytywnie. Ważnym rozwiązaniem jest ograniczenie liczby członków rad nadzorczych społecznych inicjatyw mieszkaniowych wskazanych przez Krajowy Zasób Nieruchomości i doprecyzowanie przepisów o ich wynagrodzeniu, co od początku budziło sporo kontrowersji. Rozwiązania pozytywne widzę także w umożliwieniu przekazywania gminie przez KZN nieruchomości w celu jej zbycia na zasadach tzw. ustawy lokal za grunt oraz włączenie powiatów w mechanizmy działania tej ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-221.9" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">W Sejmie za ustawą głosowało 436 posłów, żaden nie był przeciwny, a 11 posłów wstrzymało się od głosu.</u>
+          <u xml:id="u-221.10" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">W dyskusji skupiono się nad poprawkami zgłoszonymi przez Biuro Legislacyjne Senatu, które w części zostały przejęte przez senatora Pęcherza, a w części przez senatora Zygmunta Frankiewicza. Najbardziej istotne poprawki dotyczą skreślenia art. 25 i art. 42 dodanych w Sejmie na etapie drugiego czytania. Ostatecznie przyjęto 7 poprawek do omawianej ustawy i przyjęto ustawę wraz z poprawkami. W dyskusji wzięli także udział: Izabela Krawczyk z Krajowej Rady Mieszkańców TBS oraz Paweł Inglot z wrocławskiego TBS.</u>
+          <u xml:id="u-221.11" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">W imieniu połączonych komisji proszę Wysoki Senat o przyjęcie tej ustawy wraz z poprawkami.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-222">
+          <u xml:id="u-222.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Bardzo dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-222.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatora sprawozdawcy.</u>
+          <u xml:id="u-222.2" who="#WicemarszalekMarekPek">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie?</u>
+          <u xml:id="u-222.3" who="#WicemarszalekMarekPek">Pan senator Aleksander Szwed. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-223">
+          <u xml:id="u-223.0" who="#SenatorAleksanderSzwed">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
+          <u xml:id="u-223.1" who="#SenatorAleksanderSzwed">Panie Senatorze, to kolejny pozytywny program rządowy, ale chciałbym zapytać: czy na posiedzeniu komisji była mowa o tym, ilu mamy w Polsce w tej chwili najemców lokali komunalnych?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-224">
+          <u xml:id="u-224.0" who="#SenatorJanuszPecherz">No, nie było o tym mowy na posiedzeniu komisji, o szczegółach… Raczej nie było wielkiej dyskusji, a jeżeli już, to skupiła się ona na zasobach TBS-owskich, a nie komunalnych. Tu oczywiście możemy sobie powiedzieć, że w każdej gminie, w każdym mieście mamy niedobór lokali komunalnych, socjalnych. Te wszystkie działania, które są podejmowane, m.in. w tych kolejnych ustawach, o których wspomniałem, a tych ustaw wcześniej było więcej, mają doprowadzić do polepszenia sytuacji na tym rynku. Ja wczoraj w czasie dyskusji na posiedzeniu komisji mówiłem o tym, że może nawet ministerstwo powinno jeszcze trochę jak gdyby mocniej do przodu pójść, żeby zachęty były na tyle silne, żeby był widoczny znacznie bardziej intensywny rozwój budownictwa komunalnego i socjalnego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-225">
+          <u xml:id="u-225.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Bardzo dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-225.1" who="#WicemarszalekMarekPek">To było ostatnie pytanie, jakie…</u>
+          <u xml:id="u-225.2" who="#SenatorJanuszPecherz">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-225.3" who="#WicemarszalekMarekPek">Dziękuję bardzo panu senatorowi sprawozdawcy.</u>
+          <u xml:id="u-225.4" who="#WicemarszalekMarekPek">Projekt ustawy został wniesiony przez rząd. Do prezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister rozwoju i technologii.</u>
+          <u xml:id="u-225.5" who="#WicemarszalekMarekPek">Czy przedstawiciel rządu pragnie zabrać głos w sprawie rozpatrywanej ustawy i przedstawić stanowisko rządu?</u>
+          <u xml:id="u-225.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Tak.</u>
+          <u xml:id="u-225.7" who="#WicemarszalekMarekPek">Bardzo proszę. Witam pana Piotra Uścińskiego, sekretarza stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii.</u>
+          <u xml:id="u-225.8" who="#WicemarszalekMarekPek">Bardzo proszę, Panie Ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-226">
+          <u xml:id="u-226.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-226.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Dziękuję za możliwość przedstawienia stanowiska. Pan senator sprawozdawca przedstawił ustawę, ja tylko uzupełniająco dopowiem jedno. Te nowe rozwiązania zawarte w ustawie dają też możliwość nowych zasad limitowania środków programów na dany rok. W związku z tym, że będziemy mogli wydatkować również środki, które zaoszczędziliśmy jako ministerstwo na innych programach, w tym roku jeszcze minimum 1 miliard 200 milionów zł trafi na cele wsparcia mieszkalnictwa, to będą te dodatkowe środki.</u>
+          <u xml:id="u-226.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Jeśli chodzi o tę ostatnią wątpliwość, którą pan senator sprawozdawca wyraził à propos mieszkań komunalnych, to chciałbym powiedzieć, że my w Polsce mamy jeszcze ok. 120 tysięcy rodzin oczekujących na mieszkania komunalne. W 2015 r. było 160 tysięcy rodzin, a więc ta liczba zmalała nam o te trzydzieści parę tysięcy, czyli o 17% czy 18% zmalała liczba rodzin oczekujących na mieszkanie komunalne. Ale my cały czas funkcjonujemy, cały czas działamy. Myślę, że w Europie nie znajdziemy lepszych zachęt do budowy mieszkań komunalnych niż w Polsce. 80% dofinansowania do budowy mieszkań komunalnych, jakie dajemy z Funduszu Dopłat, to jest naprawdę wysoka kwota. Samorządowcy zgłaszają się po te pieniądze. Nie ma tutaj sytuacji, że jest jakiś, powiedzmy, konkurs, w którym bierze się udział i w którym tylko niektórzy samorządowcy dostają dopłaty. Kto poprawnie przygotuje wniosek, złoży go do BGK, ten dostanie 80% dofinansowania do budowy budynku komunalnego.</u>
+          <u xml:id="u-226.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Jest podpowiedź – odpowiadam w pewnym sensie na pytanie, które padło – żeby jeszcze bardziej zachęcać do budowy mieszkań komunalnych. Tak, jeszcze bardziej będziemy zachęcali. Z pieniędzy KPO… Będziemy w najbliższym czasie procedowali odpowiednią ustawę dotyczącą wydatkowania pieniędzy z KPO. Będziemy proponowali, że sfinansujemy nawet 95% kosztów budowy mieszkania komunalnego. Oczywiście te mieszkania finansowane z KPO będą musiały dodatkowo spełniać wyższe niż obowiązujące krajowo standardy energooszczędności, ale zwiększone koszty z tym związane – te budynki będą troszeczkę droższe w budowie – z pewnością zostaną pokryte, bo po prostu samorządowcy dostaną jeszcze więcej pieniędzy. Będziemy mieli kolejne nowoczesne mieszkania wybudowane z pieniędzy z KPO.</u>
+          <u xml:id="u-226.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Ja tutaj państwa senatorów serdecznie zachęcam, żeby przekazywać te informacje do samorządów i żeby samorządy występowały do Funduszu Dopłat o te 80%. Na jesieni być może będzie można wystąpić już o 95%, jeśli projekty będą spełniały kryteria ekologiczności i wszystkie wymagania związane z budynkami, które mają być budowane w ramach KPO. To nie będą wymagania trudne do spełnienia. Nawet projekty, które teraz spełniają obecne normy krajowe, można w pewnym sensie podkręcić, podciągnąć pod te wymagania. Można, powiedzmy, do projektu, który spełnia obecne normy, dołożyć instalację fotowoltaiczną, dołożyć pompę ciepła i można osiągnąć takie normy ekologiczności, żeby spełniać kryteria KPO. Bardzo serdecznie do tego zachęcam. Powiem też, że będą możliwe dodatkowe źródła finansowania programów mieszkaniowych dzięki tej ustawie, np. BGK będzie mógł sprzedawać w tym celu wartościowe papiery skarbowe.</u>
+          <u xml:id="u-226.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Jedno sprostuję. Pan senator powiedział to, co było w przedłożeniu rządowym, ale to się faktycznie zmieniło. Będziemy mogli aktualizować kwoty udzielonego wsparcia, jeżeli w przetargu wyjdą wyższe kwoty, nawet do 20%. W przedłożeniu rządowym było 10%, ale będzie można uzyskać do 20% więcej, jeśli koszty określone w wyniku przetargu będą o tyle większe.</u>
+          <u xml:id="u-226.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Bardzo serdecznie dziękuję za możliwość przedstawienia stanowiska. Bardzo serdecznie państwa zachęcam do przyjęcia ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-227">
+          <u xml:id="u-227.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Bardzo dziękuję, Panie Ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-227.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Proszę jeszcze pozostać chwilkę na mównicy, bowiem obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do przedstawiciela rządu związane z omawianym punktem porządku obrad.</u>
+          <u xml:id="u-227.2" who="#WicemarszalekMarekPek">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie?</u>
+          <u xml:id="u-227.3" who="#WicemarszalekMarekPek">Pan senator Jerzy Czerwiński jako pierwszy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-228">
+          <u xml:id="u-228.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!</u>
+          <u xml:id="u-228.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Jestem jak najbardziej za ustawą. Oczywiście segment zapotrzebowania na mieszkania trzeba koniecznie zaspakajać. Ale jest jeszcze jedna kwestia. Część osób w naszym… Jest takie przekonanie, że część rodzin, osób chciałaby mieć własne mieszkanie. Zgadzamy się z tym.</u>
+          <u xml:id="u-228.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Oczywiście.</u>
+          <u xml:id="u-228.3" who="#SenatorJerzyCzerwinski">I teraz podam panu 2 liczby, to są dane GUS-owskie z najnowsze spisu powszechnego. Liczba mieszkań w stosunku do poprzedniego spisu, z 2011 r. wzrosła o 13,7%, a mieszkań pustych, pustostanów, popularnie mówiąc, było 12,1%. To są porównywalne liczby. Czyli my mamy w Polsce tyle pustostanów, ile na czysto, nazwałbym to, wybudowaliśmy, bo część mieszkań wypadła, przez ostatnie 10 lat. W liczbach bezwzględnych pustostanów jest ponad 1 milion 800 tysięcy. Nie uważa pan, że trzeba by było coś zrobić, żeby te pustostany, nazwałbym to, uruchomić? Istnienie części z nich to jest wynik tego procesu, który tu przed chwilą omawialiśmy, związanego właśnie z kredytami, z inflacją. Ale to jest najnowsza część. Po prostu to jest lokata kapitału. Potraktujmy mieszkanie, jedno mieszkanie dla jednej rodziny czy jeden dom, domek jednorodzinny, także na własność, jako prawo, pewien przywilej. Przecież my możemy jako państwo takie prawo uchwalić, w związku z którym nie będzie się opłacało, mówiąc w cudzysłowie, spekulować mieszkaniami i w ten sposób zmniejszać rynek dla tych, którzy potrzebują mieszkania najbardziej, czyli dla siebie. Panie Ministrze, ile zamierzacie wybudować mieszkań z tych programów, o których pan mówi? Niech pan to porówna z tymi liczbami, jakie przed chwilą przekazałem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-229">
+          <u xml:id="u-229.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Szanowny Panie Senatorze, dobrze, że pan porusza temat pustostanów. On poniekąd jest związany z tą ustawą, dlatego że my z Funduszu Dopłat również finansujemy samorządom remonty pustostanów. Duża część pustostanów – ich liczbę GUS we wstępnych danych opublikował – to właśnie pustostany gminne, pustostany, które są w rękach samorządów. To są raczej w większości, jak nie prawie wszystkie, obiekty, mieszkania, które po prostu nie nadają się aktualnie do zamieszkania, dlatego stoją puste – są wyeksploatowane, są niewyremontowane. My chcemy, żeby z Funduszu Dopłat samorządy remontowały te pustostany. To jest bardzo potrzebne w tej chwili, żebyśmy te pewnie setki tysięcy mieszkań, które mogłyby wyremontować samorządy, właśnie wyremontowali.</u>
+          <u xml:id="u-229.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Nie tą ustawą, a inną, spec ustawą dotyczącą uchodźców, wprowadziliśmy przepisy… One co prawda nie dotyczą tylko uchodźców, tylko dotyczą całej Polski, ale są związane z obecną sytuacją, z tymi problemami, jakie są na rynku mieszkaniowym. My tam zaproponowaliśmy czasowe, w najbliższych 2 latach… Liczymy na to, że samorządy, z jednej strony, masowo skorzystają z pieniędzy z Funduszu Dopłat, z drugiej strony, wyremontują te lokale. I czasowo pozwoliliśmy… Taką deregulację wprowadziliśmy, która ograniczy różne problemy administracyjne, nazwijmy to. Pozwolimy odstąpić od niektórych przepisów technicznobudowlanych, tak żeby jak największa liczba tych pustostanów mogła być teraz remontowana. To, że to jest czasowe rozwiązanie, spowoduje, mam nadzieję, że samorządy będą chciały się w tym terminie wyrobić i po prostu aktywnie do tego przystąpią. Pustostany, które są… No, szacujemy, że to są setki tysięcy. GUS nie opublikował konkretnej struktury, a ta liczba 1 milion 800 tysięcy pustostanów nie mówi nic o strukturze. W tej strukturze zapewne są mieszkania, których nie sposób wynająć, np. w miejscowościach, które się wyludniają, bo ludzie przeprowadzili się być może do większego miasta, może w inny rejon Polski. W takich miejscowościach często stoją puste domy, które są przez GUS kwalifikowane jako pustostany, ale tam tak naprawdę nie ma możliwości wynajęcia, bo nie ma chętnych, żeby w tamtym miejscu mieszkać. Są bardzo różne sytuacje, jeżeli chodzi o te pustostany. Spodziewamy się, że GUS w najbliższych miesiącach doprecyzuje te dane i będziemy mogli lepiej je przeanalizować. Tak jak mówię, na dzisiaj wiemy, że duża część tych nieruchomości to są pustostany gminne. My chcemy samorządy zmotywować do tego, żeby, korzystając z uproszczonych procedur budowlanych i sięgając po pieniądze z Funduszu Dopłat, te pustostany wyremontowały. I liczymy na to, że to będzie na dużą skalę działo się w najbliższym czasie. Stąd też chcemy do tego Funduszu Dopłat dodatkowe pieniądze przekazać, chcemy, żeby państwo mogło wspierać samorządy, które aktywnie wychodzą naprzeciw tym oczekiwaniom.</u>
+          <u xml:id="u-229.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">To, że kolejka rodzin oczekujących na mieszkania komunalne spadła ze 160 tysięcy do tych 120 czy 124 tysięcy, to jest oczywiście wielki sukces, ale to jest wciąż sto dwadzieścia kilka tysięcy rodzin, które oczekują na mieszkanie komunalne. Tak więc chcemy wspierać budowę nowych mieszkań komunalnych, ale też remonty pustostanów. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-230">
+          <u xml:id="u-230.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Bardzo dziękuję, Panie Ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-230.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Pytanie zadaje pani senator Agnieszka Kołacz-Leszczyńska.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-231">
+          <u xml:id="u-231.0" who="#SenatorAgnieszkaKolaczLeszczynska">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-231.1" who="#SenatorAgnieszkaKolaczLeszczynska">Panie Marszałku! Wysoki Senacie! Panie Ministrze!</u>
+          <u xml:id="u-231.2" who="#SenatorAgnieszkaKolaczLeszczynska">Ja pochodzę z Wałbrzycha, z miasta, które w dużym stopniu wykorzystuje te dopłaty w wysokości 80%. U nas rzeczywiście buduje się bardzo dużo nowych budynków, prezydent uznał, że zasadniejsze jest budowanie nowych niż remontowanie starych, które wymagały ogromnych nakładów. Te mieszkania są kierowane do osób, które nie zalegają z czynszami, są solidne w opłacaniu czynszów, ale po prostu nie stać ich na kredyt, by móc kupić sobie swoje mieszkanie. Bardzo mocno z tego korzystamy, mieszkańcy są zadowoleni. Czy w tej chwili ma pan minister wiedzę, jak to wygląda w Polsce? Ile samorządów z tego korzysta? Jak mocno są zaangażowane? Bo słyszę, że jest prośba o to, żeby angażować te samorządy, żeby korzystały z tych dopłat. Czy mamy wiedzę, jak to wygląda, jeśli chodzi o skalę ogólnopolską? Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-232">
+          <u xml:id="u-232.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Ogólnopolska skala wydatków z Funduszu Dopłat to… Fundusz Dopłat dotyczy nie tylko mieszkań komunalnych, ale również TBS-ów, SIM-ów, gdzie dofinansujemy z Funduszu Dopłat 35% inwestycji, a z KPO będziemy dofinansowywać nawet 60%, a więc zachęcam do tego, żeby inwestować w SIM. W zeszłym roku z Funduszu Dopłat wydatkowaliśmy około 600 milionów, w tym roku to już jest 1 miliard, 1 miliard 200 milionów chcemy do tego systemu dorzucić w kolejnym roku. W ustawie o Funduszu Dopłat jest 1 miliard rocznie z budżetu państwa, ale dorzucimy te pieniądze, które zaoszczędziliśmy w innych miejscach, i dzięki tej ustawie będzie możliwe, żeby jeszcze zwiększyć tę kwotę. Jestem przekonany, że jeśli samorządy chcą budować, jeśli chcą wydatkować pieniądze na mieszkania komunalne, socjalne, na TBS-y, to trzeba te dodatkowe pieniądze znaleźć i dokładać. W KPO będziemy teraz mieli, jeśli dobrze pamiętam, 755 milionów euro, czyli prawie 3 miliardy 500 milinów zł, które też będą przeznaczone na te cele. Ja podaję pani liczby, pokazuję zaangażowanie, one się oczywiście przekładają na liczbę mieszkań. Gratuluję Wałbrzychowi, że bierze w tym udział, wszystkim gminom, które biorą udział w budowaniu budynków komunalnych, serdecznie tego gratuluje. Warto po te pieniądze sięgać, bo to zaangażowanie, wsparcie państwa jest duże.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-233">
+          <u xml:id="u-233.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-233.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Pan senator Szwed.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-234">
+          <u xml:id="u-234.0" who="#SenatorAleksanderSzwed">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
+          <u xml:id="u-234.1" who="#SenatorAleksanderSzwed">Panie Ministrze, ja oczywiście jestem za tą ustawą. W związku z tymi danymi, które pan tutaj podał, cieszę się, że pozytywne działania rządu i wspieranie samorządów powodują, że liczba osób oczekujących na najem mieszkania komunalnego spada. Ale chciałbym zapytać, ile wsparcia otrzymały samorządy przez ostatnich 6 lat właśnie w zakresie mieszkalnictwa komunalnego. Oczywiście jeżeli pan posiada takie dane.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-235">
+          <u xml:id="u-235.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Powiem szczerze, że nie pamiętam tej liczby, kwoty, ale mogę państwu powiedzieć, bo mam takie dane przy sobie, jaka była liczba wspartych inwestycji w poszczególnych latach i jak to się zmieniało. Powiem tak. Dla porównania mam tutaj taki wykres, ale podam 2 liczby. W latach 2013, 2014, 2015 rozpoczętych inwestycji ze wsparciem państwa było na ok. 2 tysiące mieszkań. Potem to urosło, potem trochę zmalało, cały czas było jednak więcej. W zeszłym roku było prawie 16 tysięcy inwestycji, które zostały rozpoczęte ze wsparciem rządowym, a obecnie, w tych pierwszych miesiącach tego roku jest ich już ponad 6 tysięcy. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-236">
+          <u xml:id="u-236.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-236.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Pytanie zadaje pan senator Janusz Pęcherz.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-237">
+          <u xml:id="u-237.0" who="#SenatorJanuszPecherz">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
+          <u xml:id="u-237.1" who="#SenatorJanuszPecherz">Panie Ministrze, po odpowiedziach pana ministra nasuwa mi się pytanie, czy planujecie państwo zrobić coś z pustostanami, ale znajdującymi się w zasobach niekomunalnych. Każde miasto, każda gmina to inny problem i ja będę mówił tylko na przykładzie Kalisza. W Kaliszu jest bardzo dużo lokali, pustostanów w zasobach prywatnych i tam są określone problemy dotyczące tego, żeby coś z tym fantem zrobić. One są tak naprawdę w centrach miast. Co prawda są robione jakieś wysiłki, kombinacje w kierunku tego, jak to zrobić, żeby gmina mogła dopłacić do prywatnego, ale to jest bardzo skomplikowane.</u>
+          <u xml:id="u-237.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Chodzi o remonty, tak?</u>
+          <u xml:id="u-237.3" who="#SenatorJanuszPecherz">Tak, o remonty, o pustostany.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-238">
+          <u xml:id="u-238.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Wie pan, to jest bardzo ważne zagadnienie. Ja jestem przekonany, że jeśli prywatny właściciel posiada pustostany, to powinno się go jakoś zachęcać… Gminy powinny poszukiwać rozwiązań, jak zachęcić takich właścicieli prywatnych do tego, żeby oni przeprowadzili remonty tych pustostanów. No, w końcu w obecnej sytuacji rynkowej wyremontowanie pustostanów dałoby im dobre źródło dochodów. Kiedy brakuje mieszkań na wynajem, wyremontowane przez prywatne osoby pustostany mogą być dobrym źródłem dochodu. My w tej ustawie nie rozwiązujemy tego problemu, niemniej gmina teoretycznie ma takie narzędzia. Gmina, chcąc skorzystać z tych pieniędzy, może… No, to musi być oczywiście obustronne. Jeżeli jest właściciel prywatny, który nie ma innego pomysłu, nie ma pomysłu, jak to samemu wyremontować, to może sprzedać gminie te lokale. Gmina może je nabyć, uzyskać wsparcie państwa i zrobić z tego zasób komunalny.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-239">
+          <u xml:id="u-239.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-239.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Pytanie zadaje pani senator Agnieszka Gorgoń-Komor.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-240">
+          <u xml:id="u-240.0" who="#SenatorAgnieszkaGorgonKomor">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
+          <u xml:id="u-240.1" who="#SenatorAgnieszkaGorgonKomor">Ja mam takie pytanie. W dobie szalejącej drożyzny i inflacji dla wielu młodych osób posiadanie własnego mieszkania przeszło do sfery marzeń. Czy macie państwo jakieś konkretne rozwiązania, tak aby umożliwić młodym ludziom – w takim motywacyjnym sensie – nabycie mieszkań komunalnych? Nie pytam tylko o samorządy. Może planujecie jakąś specjalną nowelę ustawy, tak żeby te osoby płaciły np. za remont? Oczywiście taki budynek nie może nadawać się tylko do rozbiórki, musi być w takim stanie technicznym, żeby ktoś mógł we własnym zakresie ten remont zrobić. Czy macie państwo takie strategiczne rozwiązania dla młodych, tak żeby ten czas kryzysu, który teraz się zaczyna i na pewno jeszcze będzie trwał, mogli oni przetrwać we własnym M? Chodzi o to, żeby te pustostany nie były puste, żeby dać taką możliwość młodym ludziom. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-241">
+          <u xml:id="u-241.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Nasza oferta dla Polaków jest dosyć szeroka. My cały czas to wsparcie rozszerzamy, o czym świadczy chociażby wcześniejszy punkt dzisiejszego porządku obrad. Było tutaj Ministerstwo Finansów i debatowaliście państwo nad wsparciem dla kredytobiorców. Rząd polski w tym czasie stara się robić jak najwięcej, tak żeby ulżyć kredytobiorcom w spłacie ich kredytów. To jest jedno z rozwiązań proponowanych w tej chwili, rozwiązań na ten trudny czas. Przecież my w tej ustawie też proponujemy wsparcie w celu wytworzenia tkanki mieszkaniowej, mieszkań komunalnych i socjalnych oraz mieszkań budowanych społecznie, czyli takich o obniżonym czynszu, w ramach TBS czy SIM. Młody człowiek, którego nie stać na spłatę rat, który nie ma zdolności kredytowej, będzie mógł skorzystać z tej oferty w ramach SIM czy TBS, będzie mógł mieć mieszkanie z niskim czynszem. No, to wymaga niewielkiego wkładu w relacji do ceny mieszkania w ogóle, ale tak czy inaczej ten wkład trzeba będzie wnieść. Takie mieszkania też będą budowane.</u>
+          <u xml:id="u-241.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Na sali są z nami przedstawiciele KZN, który w ostatnim czasie, w zeszłym roku i na początku tego roku, wraz z 330 samorządami powołał do istnienia 30 SIM-ów. Każdy SIM będzie budował mniej więcej 1 tysiąc mieszkań, czyli właśnie rozpoczyna się budowa ok. 30 tysięcy mieszkań dla tych rodzin o umiarkowanych dochodach, dla tych rodzin, które nie kwalifikują się do mieszkań komunalnych, bo są być może zbyt zamożne, a których nie stać na wzięcie kredytu. Tutaj oferta jest bardzo szeroka.</u>
+          <u xml:id="u-241.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Faktycznie, my cały czas zastanawiamy się nad tym, jakie jeszcze rozwiązania można zastosować. Nawet dzisiaj debatowaliśmy tutaj z tyłu nad pomysłami, które gdzieś w takiej burzy mózgów się pojawiają. Pani dzisiejszą propozycję też traktuję jako taki pomysł w ramach burzy mózgów. Oczywiście to sobie zanotujemy, będziemy to brali pod uwagę, jeśli nie znajdziemy jakiegoś innego rozwiązania. Bo naprawdę szukamy jak najlepszych możliwości wspierania młodych ludzi w tym, żeby mogli mieć swoje nowe pierwsze mieszkanie czy też mogli powiększyć mieszkanie, gdy jest rodzina. Proszę zwrócić też uwagę na ten program, który… Bo to też odpowiada na pytanie młodych ludzi, na sytuację… Może problem zdiagnozowany w zeszłym roku czy w latach wcześniejszych, problem z uzbieraniem wkładu własnego na mieszkanie w sytuacji brania kredytu, to był faktycznie problem bardziej istotny, on nadal istnieje, ale teraz ten problem przysłoniły nam zupełnie inne problemy. W każdym razie, wychodząc naprzeciw temu problemowi, że młody człowiek miał już zdolność kredytową, ale nie uzbierał jeszcze na wkład własny, zaproponowaliśmy mieszkanie z gwarantowanym wkładem własnym, ten program, który dopiero teraz wchodzi w życie, bo ustawa weszła w życie dosłownie parę tygodni temu. Ten program wychodzi naprzeciw młodym ludziom, tym ludziom, którzy kupują swoje pierwsze mieszkanie, bądź też rodzinom, które w małym metrażu wychowują dzieci i chcą powiększyć mieszkanie, żeby było lżej, żeby można było postarać się o kolejne dzieci. Ten program ma też te prorodzinne walory, czyli w mieszkaniu bez wkładu własnego, w tym kredycie z gwarantowanym wkładem własnym jest też możliwość spłat rodzinnych, 20 tysięcy za drugie i po 60 tysięcy za kolejne dziecko. Tak więc łączymy tę politykę mieszkaniową z polityką prorodzinną, dokładamy te elementy prorodzinne po to, żeby młodego człowieka czy młodą rodzinę, która weźmie kredyt z gwarantowanym wkładem własnym, motywować do tego, żeby w kolejnych latach zakładać rodzinę czy też decydować się na kolejne dzieci.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-242">
+          <u xml:id="u-242.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-242.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Pytanie zadaje pani senator Halina Bieda.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-243">
+          <u xml:id="u-243.0" who="#SenatorHalinaBieda">Panie Marszałku! Panie Ministrze!</u>
+          <u xml:id="u-243.1" who="#SenatorHalinaBieda">Ja chciałabym zapytać o pewną sprawę, bo zafrapowała mnie 2-krotnie czy nawet 3-krotnie powtórzona w pana wypowiedziach informacja, że mają państwo oszczędności, które będziecie na ten program przesuwali. Skąd te oszczędności?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-244">
+          <u xml:id="u-244.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">To są oszczędności w funduszu COVID-owym, które pojawiły się w innej działalności ministerstwa. Nasze ministerstwo, Ministerstwo Rozwoju i Technologii, ma tę część 18 budżetu, którą ja się zajmuję, i to jest mieszkalnictwo, to jest budownictwo, to jest planowanie i zagospodarowanie przestrzenne, gospodarka nieruchomościami, i jest ta część starego Ministerstwa Gospodarki, część 23 budżetu, w ramach której ministerstwo prowadziło wiele projektów, i tam zostały oszczędności. Jeżeli pani chce poznać dokładnie strukturę tych oszczędności, to na piśmie udzielimy pani odpowiedzi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-245">
+          <u xml:id="u-245.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Dobrze. Zatem pan minister zobowiązał się do przedstawienia tej odpowiedzi na piśmie.</u>
+          <u xml:id="u-245.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Pytanie zadaje pan senator Jerzy Czerwiński.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-246">
+          <u xml:id="u-246.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Panie Ministrze! Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-246.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Ja nadal będę krążył wokół tych pustostanów. Słusznie, nie wiadomo, jaka jest przyczyna niezasiedlenia danego lokalu, ale pewną wskazówką jest to, co się działo z uchodźcami z Ukrainy. Zostali wchłonięci jak gąbka wchłania wodę, no, gdzieś muszą mieszkać. Zatem być może duża część tych pustostanów to są po prostu puste lokale, które przez właścicieli są traktowane jako lokata kapitału, nieważne, kiedy wybudowane. I chodzi mi o to, w jaki sposób zachęcić takich właścicieli, żeby może nie tyle pozbyli się tych lokali, ile je zasiedlili, np. przez wynajem, czy okazjonalny, czy bardziej związany z prowadzeniem interesów, czy też po prostu pozbyli się tych lokali.</u>
+          <u xml:id="u-246.2" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Co pan myśli na temat podatku katastralnego, ale nie od pierwszego mieszkania czy też domu, czyli tego, co gwarantujemy, bo rodzina musi mieć gdzie mieszkać, tylko od naddatku, od zbytku, od luksusu mieszkaniowego w znaczeniu większej liczby mieszkań, które dana rodzina czy dana osoba posiada? Jak uruchomić te pustostany, które nadają się do zasiedlenia, a które są traktowane jako lokata kapitału, bo obciążenia związane z takim lokalem, takim mieszkaniem są mniejsze niż przyrost wartości tego lokalu związany z inflacją?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-247">
+          <u xml:id="u-247.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Szanowny Panie, tak jak odpowiedziałem wcześniej, nie znamy dokładnie struktury pustostanów w Polsce. Poznamy ją pewnie lepiej, jak GUS przedstawi dokładniej te dane.</u>
+          <u xml:id="u-247.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">My analizowaliśmy również różne rozwiązania problemu – bo jak jest burza mózgów, to się analizuje różne rozwiązania – ale na pewno nigdy nie analizowaliśmy jednego rozwiązania: podatku katastralnego rozumianego jako powszechny podatek od wartości nieruchomości. Tego po prostu nie będziemy robić, nie będziemy czegoś takiego wprowadzać. Analizowaliśmy rozwiązania związane z zagrożeniem, które, powiedzmy, cały czas funkcjonuje, chociaż ono nie jest póki co duże w Polsce, ale mamy taką sytuację w Berlinie, gdzie fundusze inwestycyjne są właścicielami dziesiątek czy setek tysięcy mieszkań. Berlińczycy nawet w referendum w zeszłym roku wypowiedzieli się przeciwko tej sytuacji i zobowiązali rząd do działań w tym zakresie. My na pewno chcielibyśmy uniknąć w przyszłości tego typu sytuacji, w związku z czym analizowaliśmy różne rozwiązania, również podatkowe, ale póki co takich rozwiązań nie proponujemy. Obserwujemy rynek i w tej chwili skupiamy się na wsparciu samorządów, remoncie pustostanów, bo to jest takie najszybsze… to znaczy to jest rezerwa, którą można uruchomić, i tu są te mieszkania, które samorządy mogą wyremontować.</u>
+          <u xml:id="u-247.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Jeszcze odniosę się do tego, co pan mówił o tej lokacie kapitału. No, jeżeli ktoś lokuje kapitał w nieruchomości, to lokuje ten kapitał po to, żeby na nim zarobić. I to najczęściej wiąże się z tym, że osoba, która kupuje mieszkanie, potem je wynajmuje, żeby na nim zarabiać. Tak że…</u>
+          <u xml:id="u-247.3" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Albo antyinflacyjnie, Panie Ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-247.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">No ale, tak czy inaczej, nie mamy informacji o tym, żeby tego typu zjawisko, o jakim pan mówi, było na dużą skalę. Poza tym logika podpowiada, zresztą takie są też obserwacje, że ludzie faktycznie lokowali kapitał w mieszkania z jednej strony po to, żeby ulokować ten kapitał w jakiś inny sposób, nie w banku, nie w obligacjach, tylko właśnie w mieszkaniach, ale z drugiej strony po to, by je wynajmować – i korzystają z obecnej sytuacji, kiedy mieszkań na wynajem jest niewystarczająca ilość, oni takie mieszkanie wynajmują i zarabiają na tym odpowiednie pieniądze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-248">
+          <u xml:id="u-248.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-248.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Pytanie zadaje pani senator Agnieszka Gorgoń-Komor.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-249">
+          <u xml:id="u-249.0" who="#SenatorAgnieszkaGorgonKomor">Dziękuję, Panie Ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-249.1" who="#SenatorAgnieszkaGorgonKomor">Zaintrygował mnie pan tym funduszem covidowym. W obecnej sytuacji mamy ogromny dług zdrowotny wśród Polaków w związku z nadmiarowością zgonów, bo było 200 tysięcy zgonów w przebiegu pandemii. Wydaje mi się, że takie pieniądze znaczone na walkę z COVID i, co tu dużo mówić, z powikłaniami związanymi z COVID powinny być przeznaczone na zdrowie, a państwo przesuwacie te pieniądze z funduszu covidowego…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-250">
+          <u xml:id="u-250.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Nie, nie przesuwamy tych pieniędzy z ochrony zdrowia, w żaden sposób. To są pieniądze zaoszczędzone przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii w części „Gospodarka”.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-251">
+          <u xml:id="u-251.0" who="#SenatorAgnieszkaGorgonKomor">W części „Gospodarka” – tak? A nie uważacie…</u>
+          <u xml:id="u-251.1" who="#SenatorDanutaJazlowiecka">Ale było powiedziane, że to przeznaczone…</u>
+          <u xml:id="u-251.2" who="#SenatorAgnieszkaGorgonKomor">Fundusz covidowy to się nazywa. Pan mówił że te pieniążki… Pani senator Bieda pytała o źródło finansowania gospodarowania pustostanami.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-252">
+          <u xml:id="u-252.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Proszę pani, no, ja może… Wybaczmy sobie teraz… Ja mogę tutaj godzinami opowiadać o tym, jakie wsparcie dla gospodarki było realizowane przez Ministerstwo Rozwoju i Technologii, tylko nie wiem, czy to jest temat dzisiejszych obrad. Ale to wsparcie dla przedsiębiorstw, wsparcie dla gospodarki w tych ostatnich latach COVID-u naprawdę było na szeroką skalę i można by było zrobić naprawdę porządną debatę, w której moglibyśmy opowiedzieć o tym, jak wspieraliśmy gospodarkę, jak przedsiębiorcy na tym skorzystali, jak uratowaliśmy miejsca pracy itd. To jest wiele różnych działań…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-253">
+          <u xml:id="u-253.0" who="#SenatorAgnieszkaGorgonKomor">Ale ja nie o to pytam. Pytam, czy jakiekolwiek pieniądze z funduszu covidowego przeznaczone na zdrowie zostały przekazane na realizacje tych zadań.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-254">
+          <u xml:id="u-254.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Nie.</u>
+          <u xml:id="u-254.1" who="#SenatorAgnieszkaGorgonKomor">Nie. Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-254.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Nie, nie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-255">
+          <u xml:id="u-255.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-255.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Pan senator Krzysztof Mróz.</u>
+          <u xml:id="u-255.2" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-256">
+          <u xml:id="u-256.0" who="#SenatorKrzysztofMroz">Ja tu kartę pożyczę od kolegi…</u>
+          <u xml:id="u-256.1" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-256.2" who="#SenatorKrzysztofMroz">Ja mam taką… O, już jest.</u>
+          <u xml:id="u-256.3" who="#SenatorKrzysztofMroz">Panie Ministrze…</u>
+          <u xml:id="u-256.4" who="#SenatorMagdalenaKochan">Na pytanie jest 1 minuta, zdaje się…</u>
+          <u xml:id="u-256.5" who="#SenatorKrzysztofMroz">No ale… Przepraszam bardzo, przecież ma pani zegar, no…</u>
+          <u xml:id="u-256.6" who="#WicemarszalekMarekPek">55 sekund…</u>
+          <u xml:id="u-256.7" who="#SenatorMagdalenaKochan">Było 5 minut. Nie widział pan zegara?</u>
+          <u xml:id="u-256.8" who="#SenatorKrzysztofMroz">Naprawdę, Pani Senator, jakbyśmy nie mieli innych problemów.</u>
+          <u xml:id="u-256.9" who="#WicemarszalekMarekPek">Panie Senatorze, do rzeczy.</u>
+          <u xml:id="u-256.10" who="#SenatorKrzysztofMroz">Pytanie jest takie. Panie Ministrze, ten problem jest bardzo poważny w wielu krajach, ale przede wszystkim nabrzmiał on w Niemczech, gdzie fundusze inwestycyjne kupują całe osiedla. U nas już było kilka takich transakcji w Warszawie, w dużych miastach. Czy my to monitorujemy? Oczywiście te fundusze kupują mieszkania, żeby je szybko wynająć, ale potem to jest kwestia ceny. Dzisiaj Niemcy mają gigantyczny problem, wykupują czy próbują wykupować, wywłaszczać te fundusze. Chodzi o to, żebyśmy nie popełnili takiego błędu, z którym zmagają się dzisiaj Niemcy. Czy monitorujemy wielkość tego typu transakcji?</u>
+          <u xml:id="u-256.11" who="#SenatorKrzysztofMroz">I drugie pytanie: czy mamy jakieś pomysły, żeby to docelowo zatrzymać, gdyby to się rozwijało? Chodzi o to, żebyśmy nie popełnili tych błędów z lat dziewięćdziesiątych, które popełniono w Republice Federalnej Niemiec. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-257">
+          <u xml:id="u-257.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Tak. My cały czas to monitorujemy. Przyglądamy się temu skrupulatnie. Tak jak pan senator powiedział, w ostatnich latach było kilka czy może kilkanaście tego typu transakcji. Przeważnie nie wszystkie transakcje… W większości transakcje dotyczyły zakupu inwestycji nie na wybudowanym osiedlu, tylko inwestycji na etapie planu, na etapie początkowym. To są inwestycje realizowane, tak jak pan senator zauważył, na wynajem. Ogólnie na rynku takiego instytucjonalnego najmu różnych funduszy największy udział w tej chwili ma państwowa spółka PFR Nieruchomości, która buduje osiedla na wynajem. W całej Polsce, w różnych częściach kraju, takie osiedla powstają. Co prawda PFR Nieruchomości nie podlega Ministerstwu Rozwoju i Technologii, ale mogę powiedzieć, że te osiedla – byłem na kilku takich osiedlach, wizytowałem je w momencie, kiedy były otwierane – są naprawdę bardzo porządnie wykonane. To są fajne osiedla, gdzie zamieszkują młode rodziny, które moga korzystać również ze wsparcia w płaceniu czynszu w początkowym okresie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-258">
+          <u xml:id="u-258.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Pan senator Aleksander Szwed.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-259">
+          <u xml:id="u-259.0" who="#SenatorAleksanderSzwed">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
+          <u xml:id="u-259.1" who="#SenatorAleksanderSzwed">Panie Ministrze, chciałbym zapytać o taką sprawę. W nowelizacji proponuje się, aby również powiaty miały możliwość ubiegania się o finansowe wsparcie z Funduszu Dopłat. Chciałem zapytać, skąd ten pomysł. Czy były ze strony powiatów, samorządów powiatowych jakieś głosy w tej sprawie, żeby one również zostały objęte tym wsparciem?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-260">
+          <u xml:id="u-260.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Tak, były takie głosy ze strony powiatów, dlatego je włączyliśmy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-261">
+          <u xml:id="u-261.0" who="#WicemarszalekMarekPek">To było ostatnie pytanie.</u>
+          <u xml:id="u-261.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Zatem bardzo dziękuję, Panie Ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-261.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Bardzo dziękuję państwu.</u>
+          <u xml:id="u-261.3" who="#WicemarszalekMarekPek">Informuję, że przedstawiciel rządu zobowiązał się do udzielenia pisemnej odpowiedzi na pytanie zadane przez panią senator Halinę Biedę.</u>
+          <u xml:id="u-261.4" who="#WicemarszalekMarekPek">Otwieram dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-261.5" who="#WicemarszalekMarekPek">Informuję, że nikt z państwa senatorów nie zapisał się do głosu.</u>
+          <u xml:id="u-261.6" who="#WicemarszalekMarekPek">Dla porządku informuję, że senatorowie: Szwed, Świlski, Godyla, Gromek, Gorgoń-Komor, Pęcherz i Jazłowiecka złożyli swoje przemówienia w dyskusji do protokołu.</u>
+          <u xml:id="u-261.7" who="#WicemarszalekMarekPek">Zamykam dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-261.8" who="#WicemarszalekMarekPek">Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
+          <u xml:id="u-261.9" who="#WicemarszalekMarekPek">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu siódmego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw.</u>
+          <u xml:id="u-261.10" who="#WicemarszalekMarekPek">Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 736, a sprawozdanie komisji – w druku nr 736 A.</u>
+          <u xml:id="u-261.11" who="#WicemarszalekMarekPek">Proszę sprawozdawcę komisji… Proszę sprawozdawcę, senatora Artura Dunina, o przedstawienie sprawozdania Komisji Infrastruktury, a następnie wniosku mniejszości komisji.</u>
+          <u xml:id="u-261.12" who="#WicemarszalekMarekPek">Przepraszam, Panie Senatorze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-262">
+          <u xml:id="u-262.0" who="#SenatorSprawozdawcaArturDunin">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-262.1" who="#SenatorSprawozdawcaArturDunin">Bardzo serdecznie dziękuję. Nie ma za co. Nie gniewam się, proszę mi wierzyć.</u>
+          <u xml:id="u-262.2" who="#SenatorSprawozdawcaArturDunin">W imieniu Komisji Infrastruktury, której posiedzenie odbyło się 28 czerwca 2022 r., chciałbym państwu z wielkim szacunkiem przedstawić informację o decyzjach, jakie zapadły na posiedzeniu komisji odnośnie do ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw, druk nr 736.</u>
+          <u xml:id="u-262.3" who="#SenatorSprawozdawcaArturDunin">Ustawa dotyczy wprowadzenia kolejnego etapu cyfryzacji procesów administracyjnych w obszarze budownictwa oraz przepisów umożliwiających obywatelom, inwestorom prowadzenie dziennika budowy i dokumentowanie przebiegu robót budowlanych w postaci elektronicznej.</u>
+          <u xml:id="u-262.4" who="#SenatorSprawozdawcaArturDunin">Szanowni Państwo, ustawa dotyczy przede wszystkim tego, czego chcemy chyba wszyscy, stąd ustawa została poparta. Ale tak naprawdę dotyczy cyfryzacji, unowocześnienia działań na budowie i usprawnienia procesu inwestycyjnego. Dlatego mamy tu ustanowienie elektronicznego dziennika budowy prowadzonego w systemie elektronicznym, ustanowienie książki obiektu budowlanego prowadzonej w postaci elektronicznej, założenie – co jest bardzo istotne – portalu e-Budownictwo, wprowadzenie Centralnego Rejestru Osób Posiadających Uprawnienia Budowlane, umożliwienie uzyskania pod względem zgodności z wymogami ochrony przeciwpożarowej, sporządzonych w postaci elektronicznej: projektu zagospodarowania działki lub terenu, projektu architektoniczno-budowlanego, projektu technicznego oraz projektu urządzenia przeciwpożarowego. Normalność. Tak powinno to wyglądać.</u>
+          <u xml:id="u-262.5" who="#SenatorSprawozdawcaArturDunin">Podczas debaty w trakcie prac komisji strona rządowa złożyła poprawkę, która została przeze mnie przejęta i przegłosowana pozytywnie. Również przez Biuro Legislacyjne zostały zaproponowane poprawki, pan mecenas Maciej Telec przedstawił te poprawki, 2 z nich zostały przyjęte pozytywnie, 2 występują jako wnioski mniejszości. Bardzo serdecznie dziękuję… Oczywiście rekomenduję państwu przyjęcie całej ustawy. Bardzo serdecznie dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-263">
+          <u xml:id="u-263.0" who="#WicemarszalekMarekPek">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-263.1" who="#WicemarszalekMarekPek">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatora sprawozdawcy.</u>
+          <u xml:id="u-263.2" who="#WicemarszalekMarekPek">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie? Nie widzę zgłoszeń.</u>
+          <u xml:id="u-263.3" who="#WicemarszalekMarekPek">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-263.4" who="#WicemarszalekMarekPek">Projekt ustawy został wniesiony przez rząd. Do prezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister rozwoju i technologii.</u>
+          <u xml:id="u-263.5" who="#WicemarszalekMarekPek">Czy przedstawiciel rządu pragnie zabrać głos w sprawie rozpatrywanej ustawy i przedstawić stanowisko rządu?</u>
+          <u xml:id="u-263.6" who="#WicemarszalekMarekPek">Ponownie pan minister Piotr Uściński. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-264">
+          <u xml:id="u-264.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Szanowny Panie Marszałku czy Panowie Marszałkowie! Wysoki Senacie!</u>
+          <u xml:id="u-264.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Jest mi niezmiernie miło, że mogę z taką ustawą tutaj przed państwem stanąć i porozmawiać, dlatego że ustawa idzie w bardzo dobrym kierunku: cyfryzacji procesu budowlanego. Chcemy, żeby polskie budowy były nowoczesne, chcemy, żeby całe budownictwo było nowoczesne, stąd też wiele pomysłów deregulacyjnych, wiele pomysłów usprawniających. Są w tym zakresie usprawniające zmiany dotyczące cyfryzacji polegającej na tym, że będziemy mieli na budowie cyfrowy dziennik budowy, że będzie cyfrowa postać książki obiektu budowlanego, że będziemy mieli znowu cyfrową, elektroniczną bazę danych podmiotów posiadających uprawnienia budowlane, ale tam się znajdą też informacje o różnych karach dotyczących wykluczenia z zawodu czy innych, które otrzymały takie osoby. Z jednej strony umożliwi to dostęp do tego społeczności, urzędnikom w starostwach powiatowych czy w organach związanych z budownictwem, a z drugiej strony nie będzie trzeba za każdym razem wykazywać się tego typu dokumentami potwierdzającymi udział w izbie czy posiadanie uprawnień budowlanych. Jest jeszcze kilka drobnych usprawnień, które pomogą w procesie budowlanym.</u>
+          <u xml:id="u-264.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Szanowni Państwo, proszę Wysoki Senat o przyjęcie ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-264.3" who="#komentarz">Przewodnictwo obrad obejmuje marszałek Tomasz Grodzki</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-265">
+          <u xml:id="u-265.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-265.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Może niech pan chwilę zostanie, ponieważ obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do przedstawiciela rządu związane z omawianym punktem porządku obrad.</u>
+          <u xml:id="u-265.2" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Czy ktoś z panów, z państwa chce zadać takie pytanie?</u>
+          <u xml:id="u-265.3" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Pan senator Komarnicki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-266">
+          <u xml:id="u-266.0" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
+          <u xml:id="u-266.1" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Panie Ministrze, jest pan młodym człowiekiem…</u>
+          <u xml:id="u-266.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Dziękuję za ten komplement.</u>
+          <u xml:id="u-266.3" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Ja przepracowałem w budownictwie 54 lata…</u>
+          <u xml:id="u-266.4" who="#Gloszsali">Ojej!</u>
+          <u xml:id="u-266.5" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Robimy trzydziestą szóstą nowelizację. Czy pan się nie zastanowił, co jest powodem takiego chaosu? Bo to jest chaos. Czy nie warto byłoby raz usiąść i zrobić ustawę z prawdziwego zdarzenia, jak w tych krajach, które tak często krytykujecie, gdzie są tylko powierzchowne zmiany z tytułu nowelizacji i nowoczesności?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-267">
+          <u xml:id="u-267.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Wie pan co, ja się zasadniczo zgadzam z takim podejściem, że powinniśmy mieć wspaniałą, nową ustawę, która będzie od początku wszystko normowała, tylko proszę zwrócić uwagę na to, że takie podejście, jak myślę, miało wiele osób, pan, ja i wielu moich poprzedników, i poprzednie rządy, i za czasów Platformy Obywatelskiej nowelizacji prawa budowlanego było chyba jeszcze troszeczkę więcej…</u>
+          <u xml:id="u-267.1" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Nie.</u>
+          <u xml:id="u-267.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Tutaj wyliczył pan 36, ale za Platformy była bardzo porównywalna liczba. Po prostu nowa…</u>
+          <u xml:id="u-267.3" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Weźcie się, panowie, tu nie licytujcie, tylko niech pan odpowie na pytanie.</u>
+          <u xml:id="u-267.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">W każdym razie poprawiamy tę ustawę. Staramy się, aby były jak najlepsze rozwiązania. Staramy się eliminować te rozwiązania, które są mniej korzystne. Staramy się robić deregulacje, jak to było przy okazji np. wprowadzenia przepisów dotyczących tych domów do 70 m² zabudowy przy ograniczonych formalnościach. Staramy się reagować na to, co się dzieje, czego oczekuje społeczeństwo, jakie problemy zgłasza branża. I myślę, że nasi poprzednicy tak samo robili. Oczywiście należy mieć nadzieję, że kiedyś te wszystkie zmiany, które teraz nanosimy, zostaną spisane w nowym dokumencie, który będzie bardziej uporządkowany. Ale dzisiaj mogę powiedzieć, że – ja jestem w resorcie od 10 miesięcy – nie starczyłoby być może tej kadencji, gdybyśmy zaczęli przygotowywać zupełnie nową ustawę i ją konsultować. Jednak to, co możemy już dzisiaj poprawić, to poprawiamy. I akurat cyfryzacja jest tym czymś, co możemy zrobić już, do czego jesteśmy gotowi, do czego jest gotowy Główny Urząd Nadzoru Budowlanego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-268">
+          <u xml:id="u-268.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-268.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Podziwiam pana tu obecność, no bo szef jest jakiś bezlitosny, pan ma dzisiaj imieniny chyba, a tu musi pan zasuwać w Senacie. Ale…</u>
+          <u xml:id="u-268.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Mój szef Mateusz Morawiecki nie jest bezlitosny. On sam bardzo dużo pracuje i wymaga pracy od swoich urzędników…</u>
+          <u xml:id="u-268.3" who="#Gloszsali">Jasne…</u>
+          <u xml:id="u-268.4" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii Piotr Uściński: …swoich ministrów, podsekretarzy, sekretarzy stanu. A dzisiaj jestem na państwa zaproszenie i mimo że mam imieniny, to z wielką przyjemnością jestem z państwem, z Wysokim Senatem, i ile czasu będzie potrzeba, tyle z państwem spędzę.)</u>
+          <u xml:id="u-268.5" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo. Doceniamy to.</u>
+          <u xml:id="u-268.6" who="#MarszalekTomaszGrodzki">W tej chwili pytanie zada pan senator Aleksander Szwed.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-269">
+          <u xml:id="u-269.0" who="#SenatorAleksanderSzwed">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
+          <u xml:id="u-269.1" who="#SenatorAleksanderSzwed">Panie Ministrze, jeśli imieniny, to oczywiście życzę wszystkiego najlepszego.</u>
+          <u xml:id="u-269.2" who="#SenatorAleksanderSzwed">Ja akurat nie czepiałbym się tu liczby nowelizacji, bo to jest kwestia, co dana nowelizacja przedstawia. Tu mamy akurat bardzo pozytywną nowelizację, za którą oczywiście bardzo dziękuję, w pełni będę ją popierał. Mam krótkie pytanie, chciałbym zapytać o skalę. O ile pan minister ma takie informacje… Ile mniej więcej pozwoleń na budowę jest wydawanych rocznie? Ile obiektów oddawanych jest do użytku? Pytam, bo to obrazuje skalę, do której się odnosimy w tej nowelizacji właśnie poprzez cyfryzację, poprzez te ułatwienia dla inwestorów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-270">
+          <u xml:id="u-270.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Nie mam przy sobie akurat danych, gdzieś tam zostawiłem, ale z pamięci powiem panu, że decyzji budowlanych w zeszłym roku było wydanych, bodajże, dwieście siedemdziesiąt kilka tysięcy. To tak z pamięci. Jeśli ta liczba nie jest zbyt dokładna, to przedstawimy panu na piśmie odpowiedź. Ale to jest naprawdę dużo. Inwestycji w Polsce jest bardzo dużo, zarówno tych kubaturowych, jak i liniowych, drogowych. No cóż, jesteśmy w parlamencie, więc warto się też pochwalić. To wynika w dużej części z zaangażowania samorządów, zaangażowania społeczeństwa, ale też wynika z tego, że rząd dofinansowuje inwestycje, z tego, że rząd przekazuje pieniądze samorządom na inwestycje drogowe, budowane są autostrady, drogi szybkiego ruchu, budowane są wodociągi, kanalizacje, z tego wreszcie, że cała sytuacja gospodarcza Polski od lat się poprawia. Polacy też dużo inwestują w budowę własnych domów, liczba decyzji wydawanych w sprawie własnych domów systematycznie rośnie. No, w ogóle liczba budowanych obiektów mieszkaniowych rośnie od 2015 r. W 2015 r. oddanych do użytku zostało poniżej 150 tysięcy mieszkań. W zeszłym roku było to już 235 tysięcy mieszkań, a więc tych inwestycji przybywa. W przypadku mieszkań jest to 60-procentowy wzrost. Co do inwestycji liniowych czy drogowych, szczególnie tych dotyczących dróg gminnych i powiatowych, to myślę, że tu też mogą być bardzo duże wzrosty. Po prostu budownictwo się rozwija, a cyfryzacja procesu budowlanego tylko w tym pomoże. Chodzi o to, żeby sprawnie przeprowadzać te budowy.</u>
+          <u xml:id="u-270.1" who="#SenatorAleksanderSzwed">Panie Marszałku, jeśli mogę…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-271">
+          <u xml:id="u-271.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">No, proszę krótko dopytać, bo pan senator Czerwiński jest w kolejce.</u>
+          <u xml:id="u-271.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Niech pyta.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-272">
+          <u xml:id="u-272.0" who="#SenatorAleksanderSzwed">Tak, tak, ja chciałbym tylko dopytać. Oczywiście bardzo dziękuję za odpowiedź. W świetle tych argumentów, które pan minister przedstawił, tym bardziej widać, że kwestia elektronizacji będzie bardzo ważna. Jeżeli jednak mógłbym prosić o odpowiedź na piśmie…</u>
+          <u xml:id="u-272.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Dobrze.</u>
+          <u xml:id="u-272.2" who="#SenatorAleksanderSzwed">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-273">
+          <u xml:id="u-273.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Pytanie zadaje teraz pan senator Czerwiński.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-274">
+          <u xml:id="u-274.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!</u>
+          <u xml:id="u-274.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">My jesteśmy za tym, żeby cyfryzować cały, nazwałbym to, obieg administracyjny, oczywiście jeśli można to zrobić. Tutaj ma powstać portal e-Budownictwo służący, ogólnie rzecz biorąc, do wymiany dokumentacji. Ale czy tam będą też przechowywane te dane, które powinny być, załóżmy, prywatne i zawsze dostępne, tzn. takie, w przypadku których okres przechowywania musi być mniej więcej taki jak trwałość budynku? No, to nie jest kilka lat. Ogólnie rzecz biorąc, nośnik optyczny czy pendrive przetrwa 10 lat, ale to będzie przechowywane, jak rozumiem, w chmurze. Po pierwsze, kto będzie mógł takie dane włożyć do tej chmury? Po drugie, jaką mamy pewność, że one w tej chmurze będą trwałe w tym znaczeniu, że będzie je można w dowolnym momencie ściągnąć bez żadnych problemów, bez komplikacji? Bo możemy się śmiać z papieru, ale papier ma trwałość kilkuset lat, jest mniej więcej tak samo trwały jak dobrze zrobione budowle. Pytanie brzmi: jak tu jest z kwestią trwałości danych?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-275">
+          <u xml:id="u-275.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Szanowny Panie, akurat jeśli chodzi o dane przechowywane w wersji elektronicznej, to dobrze pan trafił ze swoim zapytaniem, bo jestem elektronikiem z podstawowego wykształcenia. Dane w formie elektronicznej można przechowywać w nieskończoność, choć one mogą zmieniać swoje nośniki. No, nośniki danych zasadniczo się wymienia, więc w przypadku danych elektronicznych nie ma problemu z archiwizacją. Tak jak pan powiedział, dane w formie papierowej wytrzymają w zależności od tego, jak są przechowywane, dziesiątki, setki, nawet tysiące lat. Przecież mamy starodruki, bardzo stare dokumenty. Dokumenty generowane dzisiaj teoretycznie też mogłyby tyle przetrwać. Nasuwa się tylko pytanie, czy te dzisiaj generowane dokumenty powinny być archiwizowane tak długo. Przy tak dużej liczbie dokumentów papierowych ich archiwizowanie… No, wiemy, jak to wygląda, jak wyglądają archiwa w starostwach, w gminach. Archiwa w starostwach czy w urzędach nadzoru budowlanego pękają w szwach. Ja byłem starostą i wiem, jak ciężko jest upchnąć te wszystkie projekty budowlane przynoszone w formie papierowej. Cała administracja boryka się z problemem, co robić ze starymi dokumentami. To, że one teoretycznie mogą przetrwać setki lat, nie oznacza, że tyle przetrwają. Trzeba je będzie zniszczyć, bo zajmują zbyt dużą przestrzeń. W przypadku danych cyfrowych w ogóle nie ma tego problemu. Dane cyfrowe przechowywane są na dużo mniejszej przestrzeni. Nie mamy póki co takiego problemu, że na świecie brakuje przestrzeni, tej fizycznej przestrzeni do przechowywania danych cyfrowych. One są skompilowane na niewielkiej przestrzeni.</u>
+          <u xml:id="u-275.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">A jeśli chodzi o bezpieczeństwo tych danych, to jest to ważna sprawa. No, w przypadku danych przechowywanych w sposób cyfrowy, elektroniczny ich bezpieczeństwo jest bardzo duże. Te dane przechowuje się w wielu kopiach, przechowuje się je w jednym mieście, w innym mieście… W razie… Ja już nie będę mówił w razie czego, bo tego w sumie się możemy domyślić. W każdym razie dane cyfrowe są przechowywane w taki sposób, żeby nawet wtedy, jak z jedną lokalizacją coś się wydarzy, one były gdzieś indziej. W przypadku danych papierowych nie jest to takie proste, bo trzeba by je było kserować, kopiować. Dane cyfrowe skopiować, tak na wszelki wypadek, jest łatwo i przechowywać je tak, żeby były bezpieczne. A czas, jaki będą przechowywane… No, pewnie za naszego życia nie będzie z tym problemu. Może kiedyś, w przyszłości ludzie zaczną pozbywać się też nadmiaru zmagazynowanych danych cyfrowych, ale na razie nie ma z tym problemu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-276">
+          <u xml:id="u-276.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-276.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Lista pytających została wyczerpana.</u>
+          <u xml:id="u-276.2" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo panu ministrowi.</u>
+          <u xml:id="u-276.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRodzinyPracyiPolitykiSpolecznejPiotrUscinski">Dziękuję serdecznie. Jeszcze raz proszę o przyjęcie ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-276.4" who="#MarszalekTomaszGrodzki">I otwieram dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-276.5" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Informuję, że jako pierwszy zabierze głos pan senator Artur Dunin.</u>
+          <u xml:id="u-276.6" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przypomnę tylko szanownym państwu przemawiającym, że o 17.00 tak czy owak ogłoszę przerwę, więc jeżeli państwo – 2 mówców mamy zapisanych – dacie radę się zmieścić, to dobrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-277">
+          <u xml:id="u-277.0" who="#SenatorArturDunin">Panie Marszałku, bardzo serdecznie dziękuję. Obiecuję, że nie zajmę, nie wyczerpię całego czasu i nie 1 mówca, a jeszcze kilku będzie mogło wystąpić.</u>
+          <u xml:id="u-277.1" who="#SenatorArturDunin">Szanowni Państwo!</u>
+          <u xml:id="u-277.2" who="#SenatorArturDunin">Co do ustawy – Prawo budowlane, o której teraz rozmawiamy, chcę państwu powiedzieć, że bardzo żałuję… I tutaj się zwracam do pana, Panie Ministrze. Pamięta pan taki druk, Panie Ministrze…</u>
+          <u xml:id="u-277.3" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-277.4" who="#SenatorArturDunin">Pamięta pan taki druk z 23 stycznia 2020 r.? Ja panu pokażę. Wszystkie poprawki, które są dzisiaj zawarte w ustawie z tego przedłożenia, proponowaliśmy państwu w 2020 r. – 2 lata temu. Już 2 lata temu mogliście to zrobić. Dlaczego tak długo zwlekaliście? Czemu nie pozwalaliście na wprowadzenie dobrych rozwiązań dużo wcześniej?</u>
+          <u xml:id="u-277.5" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-277.6" who="#SenatorArturDunin">Bo to były poprawki Platformy Obywatelskiej, rozumiem. Super, dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-277.7" who="#SenatorArturDunin">Szanowni Państwo, oczywiście my ten projekt poprzemy, bo on jest ważny dla nowoczesności i szybkości działania, tak jak mówiłem jako senator sprawozdawca. Ale dodam, że mieliśmy również dyskusję na posiedzeniu komisji i pewna poprawka nie uzyskała poparcia, dlatego teraz pozwolę sobie złożyć tę poprawkę na ręce pana marszałka. Państwo wiecie, o którą chodzi, o co chodzi. Nie będę tego tłumaczył, żeby nie przedłużać. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-278">
+          <u xml:id="u-278.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-278.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głos zabierze pan senator Władysław Komarnicki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-279">
+          <u xml:id="u-279.0" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Szanowny Panie Marszałku! Wysoki Senacie! Panie Ministrze!</u>
+          <u xml:id="u-279.1" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Tak jak powiedziałem wcześniej, to już jest trzydziesta szósta nowelizacja prawa budowlanego – niestety, za waszych rządów – a jednym z najważniejszych warunków rozwoju nowoczesnej i bogatej gospodarki jest przede wszystkim stabilność i przejrzystość prawa. Stabilność i przejrzystość prawa. Jeśli w ciągu ostatnich 7 lat waszego rządu aż 36 razy zmieniacie prawo budowlane, czyli jedną z najważniejszych ustaw, to tak naprawdę Polacy, a szczególnie ci, którzy odpowiadają za budownictwo, mają poczucie braku stabilności prawa. A jawi się przy tym też inflacja. Jeżeli chodzi z kolei o sam temat elektronizacji procesu inwestycyjnego, to w ciągu ostatniego półtora roku procedujemy już chyba trzecią nowelizację prawa budowlanego. Panie Ministrze, czy naprawdę nie można tego zrobić porządnie i podejść całościowo do tematu? Chcę w tym momencie przypomnieć, Panie Ministrze… Muszę panu powiedzieć, że ja byłem też krytyczny wcześniej. I nawet osobiście, jak premierem był Donald Tusk, mówiłem mu o potrzebie zrobienia prawa budowlanego raz, a porządnie. Tak że ja nie krytykuję tego tylko dzisiaj, kiedy pan tutaj jest, już 20 lat krytykuję to podejście. Jednak chcę przypomnieć… Senator sprawozdawca powiedział wyraźnie, a ja potwierdzam, że jako koalicja oczywiście popieramy te zmiany procesu inwestycyjnego. Ale przypominam, że nasze poprawki z 2020 r., które teraz realizujecie, były i czekały aż 2 lata. To jest, jak Boga kocham, ogromna szkoda dla Polaków, jeżeli chodzi o czas. To są 2 lata. Na litość boską, czy myślicie, że składaliśmy je po złości? Czy dlatego wtedy wszystkie odrzuciliście, mimo że były słuszne? Czasami teraz to przyznajecie, procedując nad tą ustawą. Jak dzieci, po złości, bo to nie my.</u>
+          <u xml:id="u-279.2" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Dlaczego nie wprowadzacie zmian kompleksowo, w całości, tak aby uczestnicy procesu inwestycyjnego mieli bardziej stabilne i przejrzyste prawo, tylko tak naprawdę po kawałku? Jak zwykle mówi się na budowach, zwykłe dziadostwo. Tą nowelizacją chcecie m.in. wprowadzić elektroniczny dziennik budowy i książkę obiektu budowlanego, uregulować portal e-budownictwo i wprowadzić centralne rejestry osób posiadających uprawnienia budowlane i ukaranych z tytułu odpowiedzialności zawodowej, wprowadzić uzgodnienia dotyczące ochrony przeciwpożarowej w formie elektronicznej projektu zagospodarowania działki, tzw. projektu architektoniczno-budowlanego, projektu technicznego oraz projektu przeciwpożarowego. Proponuje się wprowadzenie jednego rejestru osób posiadających uprawnienia budowlane, do którego z automatu będą wpisywane osoby, które uzyskały uprawnienia po 1995 r. Osoby, które nabyły uprawnienie przed tym rokiem, będą mogły wpisywać się do rejestru.</u>
+          <u xml:id="u-279.3" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Dzień wejścia w życie tych przepisów to 1 sierpnia 2022 r. Jest to termin – Panie Ministrze, zwracam uwagę – naprawdę nierealny. Te dane dotyczą tysięcy osób, więc ich przekazanie do rejestru wymaga wielu miesięcy pracy.</u>
+          <u xml:id="u-279.4" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Obecnie w ministerstwie dyskutuje się nad wprowadzeniem technologii BIM, czyli modelowania informacji o budynku, technologii, w której branżyści pracują na jednym modelu i budynki projektowane są kompleksowo, zaś uczestnicy procesu inwestycyjno-budowlanego mogą wtedy nanosić zmiany w czasie rzeczywistym, co zwiększa transparentność projektu i oczywiście ułatwia komunikację. To również jest realizacja naszej poprawki – przypominam, Panie Ministrze – z 2020 r., którą wtedy odrzuciliście. Zabierałem wówczas głos, tak samo jak zabieram dzisiaj. Pytam: kiedy takie projektowanie będzie wymagane przepisami prawa w Polsce? W wielu krajach jest to już standard.</u>
+          <u xml:id="u-279.5" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Szkoda, że w 2020 r., gdy składaliśmy tę poprawkę i poprzednie poprawki, zostały one odrzucone przez stronę rządową. Ale, jak widzę, przekonaliście się o ich słuszności i teraz je realizujecie. Lepiej późno niż wcale.</u>
+          <u xml:id="u-279.6" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Elektroniczny dziennik budowy to długo oczekiwany element cyfryzacji państwa. Martwi nas jednak co innego, to, że dzienników budów, jeśli nawet miałyby być elektroniczne, zakłada się w Polsce coraz mniej, Panie Ministrze, bo coraz mniej się buduje. Inwestycje bardzo poważnie hamują. W pierwszych 4 miesiącach 2022 r. liczba pozwoleń na budowę spadła, szczególnie w sektorze mieszkalnictwa, Szanowni Państwo, uwaga, aż o 22,6% w porównaniu z tym okresem roku ubiegłego. Panie Ministrze, ze świeżo opublikowanych danych GUS widać, że rynek budowalny w Polsce bardzo poważnie hamuje. I nie tylko mieszkań będzie mniej. Ogromnie wzrastają koszty materiałów, brakuje pracowników, brakuje wykonawców. To wszystko można częściowo wytłumaczyć czynnikami zewnętrznymi, bo można mówić, zresztą pięknie to zawsze opowiada pański szef: to wojna, tak, wojna, wina Niemców i Tuska. Ale to jest wasza wyłączna odpowiedzialność, z tego się nie wypniecie.</u>
+          <u xml:id="u-279.7" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Szanowni Państwo, ze Zjednoczonej Prawicy wyszedł gigantyczny podatkowy nieład, przez który firmy budowlane padają dziś jedna po drugiej. To wyłącznie wasza wina, że naszą gospodarkę ominął potężny impuls inwestycyjny. Przypomnę, 4,6 miliarda euro w postaci zaliczki na KPO. Gdzie spojrzeć, tam się z tych pieniędzy nie buduje. Nie buduje się tysięcy tanich mieszkań na wynajem, nie buduje się torów, po których młodzież z wykluczonych komunikacyjnie obszarów mogłaby dojechać na studia, nie buduje się farm wiatrowych i nowych sieci zdolnych odebrać nadwyżki energii z popularnej w Polsce fotowoltaiki. Za to tam, gdzie trwają inwestycje, wykonawcy stawiają dzisiaj inwestorom ultimatum: 20%, a nawet 30% waloryzacji albo schodzimy z budowy. I to też jest, niestety, wasza wina, a konkretnie pana Glapińskiego, który kompletnie nie umie się uporać z galopującą w Polsce inflacją. Stawiam dzisiaj, Panie Ministrze, pytanie jako człowiek, który 54 lata jest w budownictwie: co z tego, że dzienniki budów będą w Polsce elektroniczne, skoro będą puste?</u>
+          <u xml:id="u-279.8" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">I na koniec, z życzeniami dla pana, Panie Ministrze, chciałbym pana prosić, żeby pan umówił się ze swoim szefem i pojechał do tego kraju, którego tak nie lubicie, do Niemiec. Ja tam prowadziłem 24 lata swoją firmę, budowy. Niech pan zgadnie… Od kilkudziesięciu lat jest tam to same prawo budowlane. I tego, Panie Ministrze, w dniu imienin panu życzę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-280">
+          <u xml:id="u-280.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-280.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Zamykam dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-280.2" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Czy przedstawiciel rządu chce jeszcze zabrać głos?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-281">
+          <u xml:id="u-281.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Szanowny Panie Senatorze, pan powiedział, użył pan stwierdzenia „zróbmy to porządnie”. Ta ustawa, ta cyfryzacja została przygotowana przez GUNB porządnie. Jesteśmy przygotowani, GUNB ma przygotowane rozwiązania. Ustawa wejdzie w życie, zostaną one uruchomione. Proszę się nie martwić, mam zapewnienie pracowników z GUNB, że rejestry zostaną w odpowiednim czasie uruchomione i wdrożone. Być może nie byłoby tak, gdyby 2 lata temu nie wprowadzono pisanych na kolanie zmian do ustawy. To, co się robi na kolanie, to czasami nie wychodzi. I gdyby to… Tak było za waszych rządów i za naszych. Lepiej jest zrobić coś porządnie. To zostało porządnie przygotowane.</u>
+          <u xml:id="u-281.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Jeszcze à propos poprawki, którą pan złożył, ale nie opowiedział o niej. Ja powiem tylko dwa słowa. Mam nadzieję, że dobrze rozumiem treść tej poprawki, tzn. nie treść poprawki, a intencję poprawki.</u>
+          <u xml:id="u-281.2" who="#SenatorArturDunin">To jest wykreślenie…</u>
+          <u xml:id="u-281.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Chodzi o wykreślenie z ustawy możliwości zablokowania przez inwestora dostępu do dziennika budowy uczestnikowi profesjonalnemu, np. geodecie, wykonawcy czy kierownikowi budowy…</u>
+          <u xml:id="u-281.4" who="#SenatorArturDunin">Kierownik budowy…</u>
+          <u xml:id="u-281.5" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-281.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">My nie wprowadzamy nic, co różniłoby się od rzeczywistości, która jest obecnie. Obecnie inwestor może zrobić to samo z dziennikiem drukowanym. W każdej chwili może go zabrać z budowy i powiedzieć panu kierownikowi: pan kierownik już nie dokona tutaj żadnego wpisu, bo ja zmieniłem kierownika budowy na innego. To może dotyczyć też geodety czy kogoś innego. Jeżeli inwestor zmieni wykonawcę, zmieni usługodawcę, to komuś innemu będzie dawał możliwość wpisów. Wpisy w dzienniku budowy mają potwierdzać tylko i wyłącznie… Jest konieczne, żeby dokonywano ich w tym czasie, kiedy dane czynności zostały wykonane. Jeśli geodeta wykona jakąś czynność, jeśli kierownik budowy stwierdzi coś na budowie, to w tym momencie powinien to wpisywać w dzienniku budowy. Nie ma to związku z rozliczeniami. Pan mówi, że będzie to panu blokowało rozliczenia z inwestorem. To nie będzie blokowało rozliczeń, bo dziennik budowy nie potwierdza rozliczenia, tylko potwierdza fakty na budowie. Jeśli tak się dzieje, jeśli gdzieś tak się dzieje, że np. geodeta wpisuje jakąś czynność do dziennika budowy dopiero wtedy, gdy mu zapłaci inwestor, to jest to niezgodne z przepisami. Tak się nie powinno realizować… Inwestor musi mieć możliwość zmienić uczestnika procesu budowlanego.</u>
+          <u xml:id="u-281.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Elektroniczny dziennik budowy gwarantuje jedno: że nie będzie antydatowania wpisów i nie będzie obecnie stosowanych praktyk, że dziennik budowy faktycznie jest uzupełniany przez kierownika czy przez kogoś innego dopiero po zapłacie. Być może coś takiego jest. Być może pan wie, że to tak funkcjonuje. Jeżeli tak gdzieś to funkcjonuje, to źle. W dzienniku dokonuje się wpisu wtedy, kiedy wykona się czynności na budowie. To nie ma nic wspólnego z rozliczeniem. Tak że prośba do państwa, żeby tej poprawki nie przyjmować. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-282">
+          <u xml:id="u-282.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-282.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Ponieważ zostały zgłoszone wnioski o charakterze legislacyjnym, proszę Komisję Infrastruktury o ustosunkowanie się do przedstawionych wniosków i przygotowanie sprawozdania.</u>
+          <u xml:id="u-282.2" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
+          <u xml:id="u-282.3" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Komunikaty.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-283">
+          <u xml:id="u-283.0" who="#SenatorSekretarzAgnieszkaKolaczLeszczynska">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
+          <u xml:id="u-283.1" who="#SenatorSekretarzAgnieszkaKolaczLeszczynska">Uprzejmie informuję, że wspólne posiedzenie 2 komisji, Komisji Środowiska oraz Komisji Nadzwyczajnej do spraw Klimatu, w sprawie rozpatrzenia wniosków dotyczących ustawy – Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw z druku senackiego nr 743 odbędzie się jutro, 30 czerwca, o godzinie 9.45 w sali nr 217. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-284">
+          <u xml:id="u-284.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-284.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Ogłaszam przerwę do godziny 20.30.</u>
+          <u xml:id="u-284.2" who="#komentarz">Przerwa w obradach od godziny 17 minut 01 do godziny 20 minut 30</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-285">
+          <u xml:id="u-285.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Wznawiam obrady.</u>
+          <u xml:id="u-285.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu ósmego porządku obrad: ustawa o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich.</u>
+          <u xml:id="u-285.2" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 741, a sprawozdanie komisji – w druku nr 741 A.</u>
+          <u xml:id="u-285.3" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Proszę sprawozdawczynię Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji, Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej, panią senator Magdalenę Kochan, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
+          <u xml:id="u-285.4" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-286">
+          <u xml:id="u-286.0" who="#SenatorSprawozdawcaMagdalenaKochan">Bardzo dziękuję, Panie Marszałku.</u>
+          <u xml:id="u-286.1" who="#SenatorSprawozdawcaMagdalenaKochan">Przyznam, że sprawozdawanie w sprawie tej ustawy to jest bardzo trudna funkcja, ustawy, co do której w opinii jednego z ekspertów zawarto stwierdzenie i przywołano art. 72 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, który mówi: „Dziecko pozbawione opieki rodzicielskiej ma prawo do opieki i pomocy władz publicznych”. Ustawa zmierza przede wszystkim do wymierzenia kary jako narzędzia wymierzania sprawiedliwości społecznej, która nie jest zrozumiała dla jej podmiotu działania. Inny ekspert mówi: „Ustawa powinna zmienić tytuł z «ustawy o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich» na «ustawę penitencjarną dla nieletnich»”.</u>
+          <u xml:id="u-286.2" who="#SenatorSprawozdawcaMagdalenaKochan">To jest trudny przypadek, w którym 3 komisje, słuchając rządowej propozycji wspierania i resocjalizacji, usłyszały właściwie i przeczytały nowy kodeks karny dla nieletnich, przy czym, jeśli chodzi o liczbę osób objętych ewentualnym działaniem tej ustawy, to w dzisiejszych warunkach jest mniej niż 5 tysięcy osób na 0,5 miliona dzieci, które chodzą do szkoły i nie sprawiają kłopotów wychowawczych.</u>
+          <u xml:id="u-286.3" who="#SenatorSprawozdawcaMagdalenaKochan">Ta ustawa nie uznaje, że istnieje w polskim prawie ustawa o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, zgodnie z którą rodziny niewydolne wychowawczo są wspierane asystą rodziny. Nie zauważa ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, zgodnie z którą gminy, powiaty i województwa są zobowiązane do diagnozowania zjawiska przemocy, różnego rodzaju patologii w rodzinie, przeciwdziałania temu zjawisku, powoływania zespołów interdyscyplinarnych, które pomagają wchodzić w rodzinę i rzeczywiście ją wspierać, w tym wspierać dziecko, które przecież nie ze szczęśliwej rodziny trafia do całego systemu wychowawczego innego niż rodzina.</u>
+          <u xml:id="u-286.4" who="#SenatorSprawozdawcaMagdalenaKochan">Ta ustawa jest rzeczywiście ustawą, którą w XIX w. może nazwalibyśmy nowoczesną. W XXI w. nie możemy się zgodzić z żadnym z jej zapisów. Ta ustawa miała zastąpić wiekową, to prawda, 40-letnią ustawę z 1982 r. o postępowaniu w sprawach nieletnich. Ten piękny tytuł „wspieranie i resocjalizacja” nijak się ma do zapisów zawartych w jej przepisach. Co więcej, ta niby-nowoczesna ustawa właściwie w większości powiela zapisy ustawy, którą zmienia.</u>
+          <u xml:id="u-286.5" who="#SenatorSprawozdawcaMagdalenaKochan">Co zmienia? Ustanawia, że dziesięciolatek może już być postawiony przed sąd i możliwe jest prowadzenie w stosunku do niego postępowania w sprawie o demoralizację. Ta ustawa mówi, że czyn karalny, dzisiaj określany w 12 punktach, to coś znacznie więcej niż to, co jest określone w dzisiejszych przepisach, i rozszerza definicję czynu karalnego tak, że nie tylko kodeks decyduje o tym, co jest, a co nie jest przestępstwem, ale także rozporządzenie i inne niekodeksowe akty prawne.</u>
+          <u xml:id="u-286.6" who="#SenatorSprawozdawcaMagdalenaKochan">Ta ustawa stanowi, że dyrektorzy szkół będą mogli stosować wobec uczniów wykazujących przejawy demoralizacji środki oddziaływania wychowawczego dzisiaj zastrzeżone wyłącznie dla sądu rodzinnego. Zmienia dzisiaj istniejące młodzieżowe ośrodki socjoterapii i młodzieżowe ośrodki wychowawcze, które podlegają ministrowi edukacji… Istnieje jeszcze 1 rodzaj ośrodka zamkniętego, jakim jest zakład poprawczy podlegający ministrowi sprawiedliwości. Ustawa zmienia ten porządek rzeczy i mówi: dzisiaj młodzieżowy ośrodek wychowawczy stanie się okręgowym ośrodkiem wychowawczym podległym ministrowi sprawiedliwości, tak jak zakład poprawczy.</u>
+          <u xml:id="u-286.7" who="#SenatorSprawozdawcaMagdalenaKochan">Kogo można umieszczać w tym ośrodku? Nieletnich, którzy dopuścili się czynu karalnego wyczerpującego znamiona przestępstwa lub wykroczenia, ale może być w nim umieszczony także nieletni, który nie dopuścił się czynu karalnego, lecz uchyla się od wykonywania środka w postaci umieszczenia go w młodzieżowym ośrodku wychowawczym. Słowem, w tych podległych ministrowi sprawiedliwości… Jak wykazał to w trakcie swojego wystąpienia pan minister, jest taki ciąg: młodzieżowy ośrodek wychowawczy – okręgowy ośrodek wychowawczy – zakład poprawczy. To jest ciąg technologiczny, w ramach którego ten system ma niepokornego, niedostosowanego do życia wychowanka przywrócić na łono społeczeństwa. A więc w takim ośrodku, w okręgowym ośrodku wychowawczym, znajdzie się i wagarowicz, i młody człowiek, który ma za sobą próby samobójcze albo jest uzależniony od alkoholu lub innych środków odurzających, albo jest agresywny, przy czym nikt nie dochodzi, z jakich powodów. W tej ustawie nikt nie dochodzi przyczyn zjawiska, nikt nie zauważa ustawy o wspieraniu rodziny, ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie – zauważa się nieletniego, który dopuścił się przestępstwa lub wykroczenia. I tylko tak traktuje się te niespełna 5 tysięcy dzieci.</u>
+          <u xml:id="u-286.8" who="#SenatorSprawozdawcaMagdalenaKochan">Dalej. Ustawa przewiduje, że sąd rodzinny orzekający o umieszczeniu nieletniego w zakładzie poprawczym może przedłużyć jego pobyt tam do ukończenia przez nieletniego dwudziestego czwartego roku życia. Reguluje szczegółowo prawo nieletniego do obrońcy w trakcie całego postępowania. Ale tu mamy kłopot, bo obrońcą jest wyłącznie ktoś, z kim broniony zawarł umowę. Zwracała na to uwagę pani legislator, prosząc o zmianę tego przepisu i mówiąc o tym, że nie obrońca, a adwokat lub radca prawny winien bronić interesów małoletniego w postępowaniu sądowym, w całym tym procesie, słowem, żeby dziecko nie było samo, żeby ktoś bronił jego interesów.</u>
+          <u xml:id="u-286.9" who="#SenatorSprawozdawcaMagdalenaKochan">Ustawa skraca z 2 do 1 godziny pobyt na świeżym powietrzu nieletniego wynikający z jego prawa do pobytu na świeżym powietrzu. Chcę powiedzieć, że w zakładach karnych dorośli tam osadzeni mają prawo do 2 godzin pobytu na świeżym powietrzu.</u>
+          <u xml:id="u-286.10" who="#SenatorSprawozdawcaMagdalenaKochan">Ustawa umożliwia umieszczenie nieletnich w tzw. izbach adaptacyjnych i izbach izolacyjnych. Czas odosobnienia w tej pierwszej to jest 15 dni, a w tej drugiej – 48 godzin, ale w przypadku i jednej, i drugiej przepisy nie przewidują dostępu do światła dziennego. Wyobraźcie sobie państwo trzynastolatka przez 14 dni w takiej izbie adaptacyjnej, bez kontaktu z dorosłym, bez kontaktu z rówieśnikami. 14 dni!</u>
+          <u xml:id="u-286.11" who="#SenatorSprawozdawcaMagdalenaKochan">Co więcej, przewiduje się możliwość stosowania środków przymusu bezpośredniego: kajdanek, kaftana bezpieczeństwa, pasów obezwładniających, kasku zabezpieczającego. To wszystko można stosować także wobec nieletnich, którzy mają orzeczony umiarkowany stopień niepełnosprawności. W jednej z ekspertyz czytamy takie oto sformułowania, ja je państwu przytoczę… Bo mimo że mówiono nam, że ustawa była konsultowana z psychologami i pedagogami, brzmi ono tak: „Zupełne pominięcie dorobku psychologii rozwojowej i pedagogiki specjalnej w sposób szczególny wynika z przepisów ustawy, w których zapisano możliwość kierowania do resocjalizacji dzieci z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym. Ustawodawca nie wziął pod uwagę, że maksymalny poziom rozwoju umysłowego pełnoletniej osoby z umiarkowaną niepełnosprawnością intelektualną nie przekracza poziomu w pełni zdrowego siedmio-, ośmiolatka, a jej maksymalny poziom dojrzałości społecznej to poziom dziesięciolatka”. W świetle powyższego proponowane przepisy ekspert uznaje za ze wszech miar bezzasadne i szkodliwe dla dziecka, a ekspert to dr Mariusz Dobijański, adiunkt na Uniwersytecie w Białymstoku, dyrektor Młodzieżowego Ośrodka Wychowawczego w Jaworku, prezes Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Pracowników Resocjalizacji, więc osoba, która na co dzień resocjalizacją i pracą z dziećmi się zajmuje. Tego autorzy ustawy nie wzięli pod uwagę.</u>
+          <u xml:id="u-286.12" who="#SenatorSprawozdawcaMagdalenaKochan">W trakcie prac legislacyjnych w Sejmie zgłoszono do tej ustawy wnioski mniejszości. Wszystkie przepadły. Ja nie przytoczę wszystkich, ale kilka z nich tak, bo one są znamienne dla autorów i intencji wprowadzanych zapisami tej ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-286.13" who="#SenatorSprawozdawcaMagdalenaKochan">Usunięcie przepisu uprawniającego dyrektora do stosowania wobec nieletniego środków oddziaływania wychowawczego – 3 wnioski mniejszości. Nikt nie chce, żeby dyrektor stał się sędzią. Dyrektor jest przyjacielem dziecka w jego macierzystej szkole, nie jest jego sędzią i wykonawcą czy dozorującym wykonanie kary nadzorcą.</u>
+          <u xml:id="u-286.14" who="#SenatorSprawozdawcaMagdalenaKochan">Proszę państwa, kolejny wniosek mniejszości: wprowadzenie zmiany polegającej na usunięciu uprawnienia sądu do niewyznaczania nieletniemu obrońcy z urzędu. Ustawa przyznaje sądowi możliwość niewyznaczania obrońcy z urzędu nieletniemu. Dorosłemu przestępcy przysługuje adwokat, nieletniemu nie.</u>
+          <u xml:id="u-286.15" who="#SenatorSprawozdawcaMagdalenaKochan">Dalej. Ciekawy wniosek mniejszości o to, żeby cenzura lub zatrzymanie korespondencji dziecka przebywającego bez opieki swoich najbliższych, bo w ośrodku zamkniętym, musiało się odbywać po zawiadomieniu sądu rodzinnego. Ten zapis proponują posłowie. Większość odrzuca, większość sejmowa to odrzuca.</u>
+          <u xml:id="u-286.16" who="#SenatorSprawozdawcaMagdalenaKochan">Skrócenie maksymalnego czasu pobytu nieletniego w izbie adaptacyjnej – przypomnę, niekonieczne jest światło dzienne – z 14 do 5 dni. Wniosek przepadł.</u>
+          <u xml:id="u-286.17" who="#SenatorSprawozdawcaMagdalenaKochan">Tą ustawą karzemy ofiary dorosłych. Ponad 4 tysiące, niespełna 5 tysięcy dzieci niedostosowanych społecznie, potrzebujących wsparcia dorosłych, to są ofiary niewydolności wychowawczej dorosłych. My tych dzieci nie wspieramy. My je karzemy. Tu nie ma ani słowa o wsparciu dzieci. Tu są wyłącznie środki represji stosowane wobec dzieci. Jeśli ktoś wierzy, że kara chłosty czegokolwiek oduczy, to się myli. Kara chłosty nauczy chłostane dziecko tylko tego, że przemocą można cokolwiek w życiu załatwić, niczego więcej.</u>
+          <u xml:id="u-286.18" who="#SenatorSprawozdawcaMagdalenaKochan">Najwyższa Izba Kontroli określiła nasz system resocjalizacji jako kompletnie niewydolny. 70% wychowanków wychodzących z tych ośrodków jakoby resocjalizacji wraca do nich i nie radzi sobie w dorosłym życiu. Te osoby nie są samodzielne w życiu społecznym, nie są. One wracają do zakładów karnych. Miesięczny pobyt w zakładzie poprawczym to jest koszt rzędu 60 tysięcy zł, proszę państwa, 60 tysięcy zł. Są takie zakłady poprawcze, w których jest niespełna 10 wychowanków i 60 pracowników ośrodka. Ja nie mówię, że resocjalizacja jest tania, ale niechże będzie efektywna. Skoro do tej pory zamknięcie i resocjalizowanie polegało na odosobnieniu, to czas najwyższy się obudzić i powiedzieć: nie, resocjalizacja oznacza przywrócenie człowiekowi umiejętności życia w społeczeństwie. Jak chcemy socjalizować dzieci w odosobnieniu? Które z najnowszych trendów pedagogicznych, które z badań psychologicznych potwierdza państwa teorię, że izolacja, także od najbliższych, da efekt socjalizacyjny? Które? Z wystąpienia sekretarza generalnego… Tak, chyba… Przepraszam, jeśli… Była obecna sekretarz generalna Polskiego Towarzystwa Psychologicznego, która protestowała przeciwko wprowadzeniu w życie tej ustawy. Protestowała. Protestowała także pani profesor, która upominała się o dzieci zamknięte w zakładach psychiatrycznych z możliwością przedłużenia ich pobytu przez sąd o 3 miesiące. Tyle że te cykle 3-miesięczne mogą trwać w nieskończoność. Jak państwo wyobrażacie sobie socjalizację dziesięciolatka z osiemnastolatkiem w młodzieżowym ośrodku wychowawczym? Dlaczego chcecie placówek, które są niedofinansowane, których pracownicy nie mają szans na dobre wynagrodzenie, a w których pracują naprawdę ciężko i w których nie ma szans na indywidualizację tego procesu, bo nie mamy na to pieniędzy? Naprawdę naszego kraju nie stać na to, żeby niespełna 5 tysięcy dzieci… Ja mówię: to są ofiary naszej dorosłej nieudolności. Zamiast socjalizować i resocjalizować w sposób indywidualny, w przyjaznych warunkach, nie w odosobnieniu od swoich rodziców… Może i rodziców trzeba w tej kwestii socjalizować. Dziewięcioletnie, ośmioletnie, siedmioletnie dziecko nie wie, że wychowuje się w środowisku patologicznym, bo ono środowisko, gdzie się pije, gdzie się kradnie, gdzie się robi tysiące rzeczy złych, uznaje za swoje naturalne środowisko. To dopiero my dorośli, przez asystenta rodziny, przez cały system pomocy społecznej, który budowaliśmy na rzecz wspierania rodziny, mamy temu dziecku pomóc, zaopiekować się rodziną. Co robimy w tym czasie? Otóż minister sprawiedliwości przynosi nam właściwie ustawę o domach poprawczych bis. Ja się z tym głęboko nie zgadzam.</u>
+          <u xml:id="u-286.19" who="#SenatorSprawozdawcaMagdalenaKochan">W trakcie debaty wniosek, mój wniosek, mówiącej do państwa, o odrzucenie tej ustawy, bo jej się nie da poprawić, poparli: pani senator Ewa Matecka, pan senator Borusewicz, pani senator Zdrojewska, pan senator Martynowski miał ogromne wątpliwości, czy rzeczywiście powinniśmy dziesięciolatka stawiać przed sądem. Wszystkie opinie, Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka, rzecznika praw obywatelskich, innych organizacji, nie są przychylne tej ustawie, one mówią czasem o stosowaniu tortur wobec młodocianych. Jak możemy przedłożyć izbie wyższej pod rozwagę wniosek inny niż ten? Odrzućmy tę ustawę. I jeszcze prośba do Ministerstwa Sprawiedliwości: jeśli chcecie państwo naprawdę resocjalizować, to popracujcie z fachowcami zatrudnionymi zarówno przy resocjalizacji, jak i socjalizacji, popracujcie ze środowiskami naukowymi, sięgnijcie po najnowsze myśli psychiatryczne, pedagogiczne, resocjalizacyjne, a nie po dziewiętnastowieczne czy jeszcze wcześniejsze dyby.</u>
+          <u xml:id="u-286.20" who="#SenatorSprawozdawcaMagdalenaKochan">Komisje wnoszą o odrzucenie tej ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-287">
+          <u xml:id="u-287.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Pani Senator.</u>
+          <u xml:id="u-287.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do pani senator sprawozdawczyni.</u>
+          <u xml:id="u-287.2" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie?</u>
+          <u xml:id="u-287.3" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Pan senator Czerwiński. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-288">
+          <u xml:id="u-288.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-288.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Pani Senator, proszę mi wytłumaczyć… Bo przed chwilą pani ubolewała przez 5 minut, że zostały jakoby odrzucone wnioski mniejszości, a pani sama złożyła wniosek o odrzucenie tej ustawy. Czy te wnioski mniejszości były poddane pod głosowanie? I czy w ogóle można posługiwać się tu pojęciem ich odrzucenia? Bo pani…</u>
+          <u xml:id="u-288.2" who="#SenatorMagdalenaKochan">Nie…</u>
+          <u xml:id="u-288.3" who="#SenatorJerzyCzerwinski">…sprawiła, zgłaszając wniosek o odrzucenie ustawy, że one nie były poddane pod głosowanie. Tak więc nad czym pani ubolewała?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-289">
+          <u xml:id="u-289.0" who="#SenatorMagdalenaKochan">Być może niezbyt precyzyjnie sformułowałam swoją wypowiedź. Te wnioski mniejszości padały na etapie prac sejmowych. Chciałam powiedzieć, że w Sejmie takie wnioski do tej ustawy padały i wszystkie zostały odrzucone. Ich zawartość jest bardzo istotna, Panie Senatorze. Bo prośba o to, żeby dziecko miało swojego obrońcę w trakcie całego procesu, nie jest czymś nadzwyczaj dziwnym. Odrzucono taki wniosek. Żeby dyrektor nie był sędzią – odrzucony wniosek mniejszości. Żeby kara w izolatkach, pozbawionych światła dziennego… Bo przepisy są tak sformułowane, że nie nakazują dostępu światła dziennego. Czternasto-, trzynasto-, dziesięciolatek… Przepraszam. No, ja wiem, że pana… Ja troszkę się dziwię, że pan senator macha na to ręką, bo ja nie mogę. Ja nie mogę machnąć na to ręką.</u>
+          <u xml:id="u-289.1" who="#SenatorMagdalenaKochan">Pani legislator zwróciła nam uwagę na fakt, że w tej ustawie dopiero po dwusetnym artykule mówi się o godności człowieka. Wszystko inne jest podporządkowane właściwie przestępcy, który ma być co prawda resocjalizowany, ale on już jest skazany, to już jest przestępca, koniec, zadecydowaliśmy: odosobnimy go, zamkniemy. A potem ma taką możliwość: młodzieżowy ośrodek wychowawczy, okręgowy ośrodek wychowawczy, zakład poprawczy, zakład karny. No, przepraszam, taki jest proces produkowania – złe słowo, ale innego nie mogę w tej chwili znaleźć – takich dzieciaków, które wymagają naszego wsparcia. Wsparcia. Żadne dziecko nie rodzi się złe, żadne.</u>
+          <u xml:id="u-289.2" who="#SenatorMagdalenaKochan">Pan senator Jerzy Czerwiński jeszcze…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-290">
+          <u xml:id="u-290.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Ja widzę pana senatora.</u>
+          <u xml:id="u-290.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">I bardzo proszę, Panie Senatorze, o zadanie pytania.</u>
+          <u xml:id="u-290.2" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Pan senator Czerwiński.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-291">
+          <u xml:id="u-291.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
+          <u xml:id="u-291.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Widzę, że pan mnie widzi.</u>
+          <u xml:id="u-291.2" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Wysoka Izbo, Pani Senator, już mamy jasność, że chodziło o wnioski mniejszości w Sejmie. No ale przecież my jesteśmy w Senacie. Tym bardziej mnie to dziwi. Proszę sobie wyobrazić, że teraz sytuacja będzie taka, że jeśli państwo poprą, tak jak na posiedzeniu komisji, tu, in pleno, wniosek o odrzucenie tej ustawy, on wróci do Sejmu i tam będzie tylko zero-jedynkowy wybór: albo odrzucamy ten wniosek senacki, co jest bardzo prawdopodobne, w Sejmie, albo go przyjmujemy. Nie będzie można tej ustawy poprawić. Pani stwierdziła słusznie, że niektóre elementy – nie wiem, ten próg 10 lat – są dyskusyjne i można je ewentualnie poprawić. Jeśli państwo przyjmiecie wniosek o odrzucenie w całości, niczego nie będzie można poprawić, nawet tych kwestii, na które zgodziło się ministerstwo. To chyba były kwestie legislacyjne, ale nie tylko, o merytorycznych też można dyskutować. Ale jeśli coś się ucina siekierą, to tego już nie można poprawić.</u>
+          <u xml:id="u-291.3" who="#SenatorJerzyCzerwinski">No i teraz tak: z jednej strony piękne słowa, bardzo ładny wykład przed chwilą, a z drugiej strony rzeczywistość skrzeczy…</u>
+          <u xml:id="u-291.4" who="#SenatorDanutaJazlowiecka">Pytanie, pytanie, czas minął.</u>
+          <u xml:id="u-291.5" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Czas, pytanie, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-291.6" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Czerwiński skrzeczy właśnie. Tak jest po prostu, tak będzie. I ta ustawa wyjdzie w takim kształcie, w jakim do nas przyszła, albo w ogóle nie wyjdzie, co jest mało prawdopodobne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-292">
+          <u xml:id="u-292.0" who="#SenatorMagdalenaKochan">Mogę?</u>
+          <u xml:id="u-292.1" who="#SenatorMagdalenaKochan">Panie Senatorze, ja się głęboko nie zgadzam z taką filozofią, że ponieważ Sejm przyjął lub Sejm ewentualnie odrzuci, to senatorowie winni się zgadzać na to, na co zgadzać się nie mają prawa, według mnie. To jest zła filozofia, Panie Senatorze. Senat jest osobną izbą, która ma obowiązek naprawiać to, co jest do naprawienia. A tu naprawić się niczego nie da, ponieważ filozofia tej ustawy jest kompletnie inna niż filozofia dzisiejszej resocjalizacji. To jest ustawa o karaniu nieletnich, karaniu nieletnich w sposób absolutnie okrutny. Ja naprawdę nie umiem sobie wyobrazić swojego dziecka, któremu zdarzy się przejść na pasach na czerwonym świetle, a to jest wykroczenie… I może już podpaść pod ten cały system. Ma 10 lat, wykroczyło… No, proszę sobie wyobrazić, izolatka. Za chwilę pan minister powie, że to niemożliwe, że dziesięciolatki temu nie będą podlegać. A dzieci z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym mogą? A kto powiedział, że dziesięciolatek, którego stawiamy przed sądem, nie może w tryby tej ustawy się dostać i nagle zostać przez tryby tej ustawy przemielony? Tu są przepisy, które są gorsze dla dzieci niż przepisy przewidziane dla osadzonych w zakładach karnych dorosłych przestępców. Jedna godzina na powietrzu? Jedna? 5 dni izolatki, bez dostępu światła dziennego? Bo przepisy są tak skonstruowane, że światła dziennego nie może być. Pan chce, żebym ja była katem, żebym mówiła: słuchajcie, może tych 5 dni izolatki zamienimy na 48 godzin? Dwunastolatek, 48 godzin, bez dostępu światła. Proszę bardzo, już żeby nie mówić o dziesięciolatku.</u>
+          <u xml:id="u-292.2" who="#SenatorMagdalenaKochan">No, proszę państwa, gdzie jest godność człowieka? Ja przypomnę o karcie praw dziecka, przypomnę o Konwencji o prawach dziecka, Polska była jej inicjatorem, współautorem. Jesteśmy dumni z polskiej myśli pedagogicznej. Jesteśmy dumni z polskiej myśli resocjalizacyjnej. Dlaczego mamy być katami dla dzieci? Bo ci, którzy nie chcieli doczytać, nie chcieli dopytać, proponują nam zestaw kar, gdyż jedynie to umieją? Prawdziwa wiedza to jest wiedza o przyczynach. Czy ktoś tu nad przyczyną się zastanowił? Czy ktoś zobaczył, że przez tych kilkadziesiąt lat, od 1982 r. na pewno, ale zwłaszcza już w ostatnim dwunastoleciu, wprowadziliśmy naprawdę ustawodawstwo, które wspiera rodzinę? Czy ktoś z zapisów tych ustaw korzysta? Ależ nie. To jest nowy system. Weźmiemy cię, młody człowieku, który przeszedłeś na czerwonym albo wagarujesz, albo masz kłopoty, bo przemocy świadkiem byłeś od momentu, kiedy się urodziłeś, i wsadzimy cię do więzienia. Koniec, kropka. A jak będziesz miał 18 lat albo 24 lata, wyjdziesz i masz być pełnoprawnym, dobrym, dobrze ułożonym, zsocjalizowanym członkiem naszego społeczeństwa. Przecież to jest niemożliwe. Dlatego nie mamy osiągnięć w resocjalizacji. Dlatego wydajemy na to sumy nie wiadomo jakie, a efekty są mierne. Choćby nawet to powinno obudzić ministra sprawiedliwości zapewne. Ale najbardziej powinno obudzić ministra edukacji oraz ministra rodziny i polityki społecznej.</u>
+          <u xml:id="u-292.3" who="#SenatorMagdalenaKochan">Rekomenduję przyjęcie wniosku o odrzucenie tej ustawy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-293">
+          <u xml:id="u-293.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Pani Senator.</u>
+          <u xml:id="u-293.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Przepraszam, teraz jest czas pytań i odpowiedzi…</u>
+          <u xml:id="u-293.2" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Jeszcze pani senator Jazłowiecka. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-294">
+          <u xml:id="u-294.0" who="#SenatorDanutaJazlowiecka">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-294.1" who="#SenatorDanutaJazlowiecka">Dziękuję rzeczywiście za tak rzetelne przedstawienie zapisów tej ustawy, potwornie niepokojące przedstawienie tej ustawy. Doskonale rozumiem panią senator, że rekomenduje odrzucenie tej ustawy i nie zgadza się na to, żeby ją naprawiać, bo faktycznie z tego, co słyszymy, wynika, że nie można jej naprawić.</u>
+          <u xml:id="u-294.2" who="#SenatorDanutaJazlowiecka">Pan senator Czerwiński zwrócił uwagę na to, że najprawdopodobniej ta ustawa w tym stanie wróci do Sejmu i najprawdopodobniej zostanie przyjęta przez Sejm. Chciałabym zapytać, czy pani senator wie, którego ugrupowania posłowie głosowali za tą ustawą, a którzy nie głosowali za tą ustawą. Pytam o to dlatego, że chciałabym wiedzieć, które osoby, którzy ludzie, mając swoje dzieci, mając swoje wnuki, będą nadal za tą ustawą głosować i odpowiadać za to, co tam jest zapisane.</u>
+          <u xml:id="u-294.3" who="#SenatorMagdalenaKochan">Mogę?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-295">
+          <u xml:id="u-295.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-295.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Proszę, Pani Senator.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-296">
+          <u xml:id="u-296.0" who="#SenatorMagdalenaKochan">Pani Senator, nie chciałabym tego sprowadzać do takiego podziału: jedni tak, drudzy nie. Ja jestem pełna nadziei, że pochopność prac w Sejmie – częsta, bo przecież to obserwujemy – spowodowała, że nie wszyscy zastanowili się dokładnie. To jest obszerny dokument, on liczy 900 stron z uzasadnieniem. W związku z tym zaważyło tempo prac sejmowych albo może fakt, że te przepisy znalazły się wyłącznie w komisji sprawiedliwości, gdzie ludzie zajmują się prawem, stanowieniem prawa kodeksowego, takiego, innego, a nie znalazły się w Komisji Polityki Społecznej i Rodziny, nie znalazły się w komisji edukacji. W naszym przypadku Komisja Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej miała swój ogromny udział w pracach Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji oraz Komisji Ustawodawczej. Tak że może po tych pracach w Senacie przyjdzie refleksja. Bo tu nie chodzi o podział: moje poglądy polityczne. Tu chodzi o podział: mój stosunek do dzieci. Wszyscy z Prawa i Sprawiedliwości… No, przecież rodzina jest wymieniana na wszystkie możliwe sposoby, czasem słusznie, a czasem jest to zasłona dymna. Ale ja wierzę, że zależy nam na przyszłości dzieci. No więc nie wierzę, że po refleksji odrzucenie tej ustawy nie nastąpi. Dlatego nie chciałabym tego sprowadzać… Większość rządząca… Wszyscy wiemy, że jest to Zjednoczona Prawica. Wszyscy wiemy, że minister sprawiedliwości reprezentuje inne niż Prawo i Sprawiedliwość ugrupowanie.</u>
+          <u xml:id="u-296.1" who="#SenatorMagdalenaKochan">To, nad czym ubolewam szczególnie, to fakt, że rzecznik praw obywatelskich znalazł tu wiele rzeczy do poprawienia, ale rzecznik praw dziecka już nie. Mam swoje podejrzenie, podzielę się nim z państwem. Obecny rzecznik praw dziecka był swego czasu naczelnikiem czy dyrektorem departamentu dotyczącego spraw nieletnich i pamiętam, że kiedy starał się o funkcję rzecznika praw dziecka, mówił, że pracuje nad nową ustawą resocjalizacyjną. Jeśli to jest ta ustawa, to źle widzę sposób pojmowania dobra dziecka przez dzisiejszego rzecznika praw dziecka, źle też widzę takie postrzeganie młodych ludzi, naprawdę naszą przyszłość, przez obecne kierownictwo Ministerstwa Sprawiedliwości.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-297">
+          <u xml:id="u-297.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Pani Senator.</u>
+          <u xml:id="u-297.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę o zadanie pytania pana senatora Czerwińskiego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-298">
+          <u xml:id="u-298.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Pani Senator!</u>
+          <u xml:id="u-298.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Naprawdę starałem się w pewnym sensie pani pomóc, bo próba, powiedziałbym, nakręcania emocji…</u>
+          <u xml:id="u-298.2" who="#SenatorDanutaJazlowiecka">Pomóc? W czym? W czym pan pomaga?</u>
+          <u xml:id="u-298.3" who="#SenatorJerzyCzerwinski">…próba nakręcania emocji i wchodzenia na coraz wyższe poziomy i diapazony niczego tu nie załatwi. Tu rzeczywiście chodzi o bardzo ważne kwestie związane z wychowaniem dzieci. I teraz, jeśli w kilku punktach, a ustawa liczy 417 artykułów, państwo się nie zgadzacie… Pani te punkty wymieniła, rzeczywiście, być może one są dyskutowalne. No, w takiej sytuacji po prostu składa się poprawki i się przekonuje co do tych poprawek. Ale oczywiście można zastosować właśnie taką metodę, że bardzo dużo się o tym mówi, czasami także przed kamerami – nie w pani przypadku, żeby było jasne. I co potem? Idzie się, nazwałbym to, na całość, składa się wniosek o odrzucenie…</u>
+          <u xml:id="u-298.4" who="#komentarz">Głos z sali:</u>
+          <u xml:id="u-298.5" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Minęła minuta, którą pan miał na pytanie, trzecie zresztą…</u>
+          <u xml:id="u-298.6" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Świetnie…</u>
+          <u xml:id="u-298.7" who="#WicemarszalekMichalKaminski">…i jeszcze go pan nie zadał. Ja jestem megaliberalny…</u>
+          <u xml:id="u-298.8" who="#SenatorJerzyCzerwinski">To teraz zadaję.</u>
+          <u xml:id="u-298.9" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę pana o pytanie.</u>
+          <u xml:id="u-298.10" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Czy pani nie uważa, że ta metoda jest bezskuteczna, czyli złożenie wniosku o odrzucenie, bo taki wniosek jest w sprawozdaniu komisji?</u>
+          <u xml:id="u-298.11" who="#SenatorMagdalenaKochan">Mogę?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-299">
+          <u xml:id="u-299.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-300">
+          <u xml:id="u-300.0" who="#SenatorMagdalenaKochan">Ja uważam, Panie Senatorze, że ja mam obowiązek reagować na złe prawo. Po to jestem w Senacie. I taką składałam przysięgę. Uważam, że moim świętym obowiązkiem jest bronienie praw tych, którzy mają co prawda pełnię praw obywatelskich, choć nie zawsze, bo w tych przepisach prawa obywatelskie najmłodszych obywateli, pełnoprawnych, choć niepełnoletnich, więc niegłosujących, się łamie. Mam obowiązek na to reagować. Nie znam innego sposobu niż taka reakcja na złą filozofię złej ustawy. Tu nawet duch prawa jest zły. Nie można tego poprawić.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-301">
+          <u xml:id="u-301.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Pani Senator.</u>
+          <u xml:id="u-301.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Nie ma więcej pytań.</u>
+          <u xml:id="u-301.2" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo pani senator sprawozdawczyni.</u>
+          <u xml:id="u-301.3" who="#komentarz">Oklaski</u>
+          <u xml:id="u-301.4" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Projekt ustawy został wniesiony przez rząd. Do prezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister sprawiedliwości.</u>
+          <u xml:id="u-301.5" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Przedstawiciel rządu pragnie zabrać głos w sprawie rozpatrywanej ustawy i przedstawić stanowisko rządu.</u>
+          <u xml:id="u-301.6" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Ja nie zadaję pytania, bo widzę, że pan minister już zmierza…</u>
+          <u xml:id="u-301.7" who="#WicemarszalekMichalKaminski">W związku z tym bardzo proszę, Panie Ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-302">
+          <u xml:id="u-302.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMichalWos">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
+          <u xml:id="u-302.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMichalWos">Oczywiście pragnę zająć stanowisko, bo wysłuchawszy pełnego troski, mam nadzieję, wystąpienia pani senator, i wielu przemówień także w czasie obrad komisji, połączonych komisji… Gdybym nie wiedział, z czym przychodzę do Wysokiego Senatu, byłbym przerażony, Szanowni Państwo, byłbym przerażony. Państwo niestety powielają kłamstwa, manipulacje, państwo powielają tezy z artykułów medialnych, które nie mają najmniejszego odzwierciedlenia w rzeczywistości, nie mają związku z tekstem normatywnym ustawy, o którym rozmawiamy, nie mają związku z propozycjami, które minister sprawiedliwości przedłożył do parlamentu i które zostały potem przyjęte przez Sejm i trafiły do Senatu.</u>
+          <u xml:id="u-302.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMichalWos">Kilka przykładów. Państwo powołują się na ekspertów, na ekspertyzy wybitnych znawców, opinie zamówione przez Senat do tej ustawy, które także powielają nieprawdę, Szanowni Państwo.</u>
+          <u xml:id="u-302.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMichalWos">Czytamy w jednej z tych opinii, że dziesięciolatek będzie przebywać w jednym ośrodku ze zdemoralizowanymi dwudziestojednolatkami i że taki dziesięciolatek ulegnie dalszej deprawacji. Otóż nieprawda. Wprost z tekstu ustawy wynika, że nie ma szans na to, żeby dziesięciolatek przebywał w tym samym ośrodku z dwudziestojednolatkiem.</u>
+          <u xml:id="u-302.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMichalWos">Słyszeliśmy w tym pełnym emocji przemówieniu pani senator o pomieszczeniach bez światła…</u>
+          <u xml:id="u-302.5" who="#SenatorDanutaJazlowiecka">Pełnym troski, nie emocji.</u>
+          <u xml:id="u-302.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMichalWos">Troski? To słusznej troski, bo gdybym uwierzył w te słowa, to sam bym, Szanowni Państwo, prosił państwa o to, żeby tę ustawę odrzucić. Ale to jest nieprawda.</u>
+          <u xml:id="u-302.7" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-302.8" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę…</u>
+          <u xml:id="u-302.9" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMichalWos">Otóż mamy art. 124 ustawy, Szanowni Państwo, gdzie wprost są wskazane warunki, jakie powinny być zapewnione w ramach pomieszczeń wypełniających normę pomieszczeń mieszkalnych – z oknami, z doświetleniem. To jest po prostu nieprawda.</u>
+          <u xml:id="u-302.10" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMichalWos">Państwo powielają informacje medialne, że jakoby dziesięciolatków będziemy ścigać, dziesięciolatków wsadzać za kraty. Nieprawda. Otóż w obecnym stanie prawnym nie ma dolnej granicy odpowiedzialności…</u>
+          <u xml:id="u-302.11" who="#SenatorMagdalenaKochan">Pan nie puka palcem…</u>
+          <u xml:id="u-302.12" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMichalWos">My, Szanowni Państwo, wprowadzamy odpowiednią granicę, wyznaczamy tę granicę, podnosimy z zera do 10 lat – za demoralizację. Natomiast za czyny karalne nie ruszamy granicy odpowiedzialności. Tak jak jest w obecnej ustawie o postępowaniu w sprawach nieletnich, przestarzałej ustawie, ze stanu wojennego, niewłaściwej, pełnej luk, pełnej dziur, niewypełniającej swoich celów… Stąd kilka lat temu podjęto prace, żeby tę ustawę zmienić, właśnie z tego powodu. Szanowni Państwo, w tamtej ustawie jest zapis o wieku 13 lat, jeśli chodzi o odpowiedzialność za czyny karalne. I tak to pozostawiamy także w ustawie o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich.</u>
+          <u xml:id="u-302.13" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMichalWos">Szanowni Państwo, byłem przekonany, idąc do parlamentu, że spory polityczne, jakieś polityczne zacietrzewienie uda się, dzięki trosce o nieletnich, trosce o dzieci… I tu się zgodzę, że to, iż jakikolwiek nieletni jest w MOW, tj. młodzieżowym ośrodku wychowawczym, w zakładzie poprawczym, to jest wina dorosłych, to jest wina tego, że często te zdemoralizowane dzieci nawet nie wiedzą, że są zdemoralizowane, bo pochodzą z takich, a nie innych środowisk. Tak, zgoda. I po to właśnie zmieniamy tę ustawę, żeby te patologie, które teraz, obecnie występują, wyeliminować. Szanowni Państwo, byłem przekonany, że rzeczywiście wszyscy wspólnie będziemy dyskutować, rozmawiać o tym, jak poprawić system. W parlamencie, w Sejmie były głosy i ze strony przedstawicieli Koalicji Obywatelskiej, i ze strony lewicy, czasem skrajnej lewicy, z którymi współpracowaliśmy w podkomisjach… Przedstawiciele klubów mówili z trybuny sejmowej, z mównicy sejmowej: tak, to jest dobry projekt, ale… Oczywiście za chwilę powiem o tym „ale”. Oni byli w stanie zapoznać się z tymi 417 artykułami i byli w stanie przyjść do parlamentu i powiedzieć: tak, to jest projekt potrzebny; tak, on wprowadza wiele zmian; tak, on realizuje zobowiązania międzynarodowe, w przypadku których Polska jeszcze nie wypełnia norm, wynikające m.in. z orzeczenia Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. Tak, ten projekt podwyższa gwarancje dla nieletnich, których teraz nie mają. Tak, ten projekt wprowadza postępowanie związane chociażby z różnymi środkami tymczasowymi w ramach Europejskiego Trybunału Praw Człowieka. Oczywiście było kilka wątpliwości, była inna wrażliwość, były propozycje co do niektórych rozwiązań, o których dyskutowaliśmy, ale tam byli w stanie powiedzieć, że ten projekt zawiera dobre zapisy. Niestety, tutaj – nie będę wnikał, z czego to wynika, nie jest to moją rolą – została przyjęta inna optyka. I to jest oczywiście najwyższe prawo Wysokiego Senatu i państwa senatorów, którego nie zamierzam kwestionować. Ale podejmę próbę… Mimo wiedzy o chęci odrzucenia projektu w całości podejmę próbę, żeby państwu pokazać, że są to bardzo dobre rozwiązania, nowoczesne rozwiązania, opracowane przez zespół specjalistów.</u>
+          <u xml:id="u-302.14" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMichalWos">Prace trwały właściwie od 2017–2018 r. Zespół był złożony… Nie zdominowany przez pracowników, nie zdominowany przez sędziów rodzinnych, tylko złożony z pedagogów zajmujących się resocjalizacją, z psychologów. Większość członków zespołu, którzy przygotowywali założenia tego projektu, a później pisali go we współpracy z ekspertami, to byli pedagodzy korzystający z najnowocześniejszych osiągnięć nauki w ramach tych działań, które tu proponujemy.</u>
+          <u xml:id="u-302.15" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMichalWos">A co my proponujemy, Wysoki Senacie, Szanowni Państwo Senatorowie, w tym projekcie? Otóż cały pakiet zmian zmierzających do tego, żeby nieletni nie trafiali do sądów. Taka jest intencja w przypadku tego projektu…</u>
+          <u xml:id="u-302.16" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-303">
+          <u xml:id="u-303.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Państwo Senatorowie, bardzo proszę nie przerywać panu ministrowi, który mówi, sprawozdaje. Ma prawo przedstawić swoje stanowisko. My mamy prawo się z nim zgodzić bądź nie, ale bardzo proszę o nieprzeszkadzanie panu ministrowi, który nas nie obraża, próbuje nas przekonać. Czy mu się to uda, to jest inna historia, ale bardzo proszę, byśmy zachowywali się godnie i nie przeszkadzali.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-304">
+          <u xml:id="u-304.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMichalWos">Bardzo dziękuję, Panie Marszałku, za dojrzałe prowadzenie obrad.</u>
+          <u xml:id="u-304.1" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-304.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMichalWos">Otóż, Szanowni Państwo, w ramach tego projektu zostały wypracowane rozwiązania prowadzące do deinstytucjonalizacji systemu resocjalizacji. Im mniej nieletnich trafi do ośrodków resocjalizacyjnych typu zamkniętego, tym lepiej. Stąd pakiet środków wychowawczych, które sąd rodzinny może nałożyć, stąd współpraca z rodziną, stawianie na przedpolu… Ta ustawa dotyczy nieletnich – czyli osób poniżej określonej granicy wieku, które czasami nazywamy dziećmi, które co do zasady są w kategorii dzieci, można tak powiedzieć – ale wobec takich nieletnich, takich osób, które już popełniły czyn karalny albo już są zdemoralizowane. Ale mimo to zdecydowaliśmy się działać także niejako na przedpolu – wiedząc, że jest także ustawa o wspieraniu rodziny i pieczy zastępczej, że są inne ustawy systemowe, które zajmują się pracą z rodziną, że są asystenci rodzin. A te ustawy występują oczywiście w ramach całego systemu współpracy z rodziną i troski o nieletnich.</u>
+          <u xml:id="u-304.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMichalWos">Z kolei ta ustawa jest złożona z 3 różnych elementów. Po pierwsze, to tzw. działania na przedpolu, po drugie, działania proceduralne, czyli sądowe… To jest ustawa zastępująca obecnie ustawę o postępowaniu w sprawach nieletnich, czyli ustawę czysto proceduralną. My proponujemy ustawę o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich, która zastąpi tę ustawę czysto proceduralną. I oczywiście jest część trzecia, wykonawcza, czyli wszystko to, co się dzieje z nieletnim już po orzeczeniu sądu. Ale, Szanowni Państwo, żeby była jasność: po orzeczeniu sądu, które może użyć 3 podstawowych narzędzi, od środków wychowawczych – jest katalog środków wychowawczych – przez nałożenie odpowiednich obowiązków na rodzinę, przez współpracę z organizacjami społecznymi… Legislatorzy sejmowi zwracali nawet naszą uwagę na to, że to nie powinny być… no, chodziło o to, czemu my tam eksponujemy organizacje pozarządowe, bo w ustawie jest mowa o organizacjach społecznych, w tym pozarządowych. Dlaczego eksponujemy? Dlatego, że uważamy, że to jest właściwe miejsce w przypadku współpracy z nieletnimi. Tutaj, w tej ustawie są ośrodki kuratorskie. Są określone tu też obowiązki, które mogą być nakładane na rodzinę, na różnego rodzaju instytucje po to właśnie, żeby ta pomocna dłoń państwa była wyciągnięta i żeby nieletnich wspierać, i żeby oni nie trafiali do młodzieżowych ośrodków wychowawczych albo zakładów poprawczych, a później, niestety, do zakładów karnych albo aresztów śledczych. Nie ma, niestety, systemu idealnego. Nawet w państwach skandynawskich nieletni trafiają czasem później z systemów dla nieletnich do zakładów karnych i aresztów śledczych. My w ramach tej ustawy proponujemy pakiet elastycznych narzędzi dla tych, którzy mogą z tego korzystać, dla sędziów rodzinnych, dla kuratorów, którzy chwalili… Państwo to słyszeli. Połączone komisje słyszały głosy kuratorów, którzy chwalili tę ustawę, którzy chwalili nawet tę granicę 10 lat. Oni opowiadali o wywiadach kuratorskich wobec trzy-, czteroletnich dzieci, o wywiadach, które musiały się odbyć. W związku z tym, że ktoś rowerkiem porysował jakiś samochód, trzeba było robić wywiady rodzinne. O tym mówiła przewodnicząca stowarzyszenia kuratorów. Tę ustawę chwalą pracownicy zakładów poprawczych, pedagodzy zajmujący się resocjalizacją, specjaliści, a przede wszystkim sędziowie rodzinni. To jest ustawa oczekiwana od lat, właśnie z tych powodów.</u>
+          <u xml:id="u-304.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMichalWos">Po pierwsze, umożliwia ona działanie z nieletnim na przedpolu, zapewnia cały pakiet wsparcia po to, żeby ten nieletni nie trafił przed oblicze sądu. Po drugie, określa pełną procedurę sądową. Obecna przestarzała procedura sądowa ze stanu wojennego urąga standardom konstytucyjnym i to trzeba jasno powiedzieć. Po trzecie, są tutaj jasne wytyczne. To jest ustawa ustrojowa dla różnych instytucji resocjalizacyjnych, które mamy, a także dla ośrodków kuratorskich, które są prowadzone w warunkach wolnościowych, a których liczbę co roku zwiększamy. W tym roku otwarto 10 kolejnych, już ponad 100 ośrodków kuratorskich jest w Polsce. To także ustawa ustrojowa dla młodzieżowych ośrodków wychowawczych i dla okręgowego ośrodka wychowawczego, dla zakładów poprawczych.</u>
+          <u xml:id="u-304.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMichalWos">Filozofia tego działania, filozofia, która przyświecała autorom projektu od samych początków, od samych założeń, od prac zespołu po prace sejmowe, była konkretna: wspierać nieletnich. Bo to rzeczywiście jest wina dorosłych, że oni są w tym miejscu, w którym są, i popełnili te czyny, które popełnili. Nie mamy do czynienia z przestępstwami, chociaż padały takie głosy, także na posiedzeniu komisji. Niektórzy mówili o przestępcach i o stygmatyzacji. W takich sytuacjach trzeba protestować. No, nie ma na to zgody, przynajmniej ze strony mojego środowiska politycznego. Niestety z innych miejsc takie głosy padały.</u>
+          <u xml:id="u-304.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMichalWos">Kiedy przyjmowaliśmy tę filozofię działania, nam właśnie o to chodziło, aby zatrzymać machinę państwa na możliwie najniższym szczeblu, aby zatrzymać machinę państwa w takim miejscu, w którym będziemy w stanie najlepiej pomóc nieletniemu. I stąd wzmocnienie pozycji dyrektora, owszem. W obecnym stanie prawnym jest tak, że każda sprawa musi być zgłoszona do sądu rodzinnego, każda. Sędziowie zajmują się tym, że ośmiolatek popchnął ośmiolatka. Są takie sprawy, ale nie będę tutaj tego opisywał. Mógłbym wchodzić w kazuistykę i następne 18 minut wykorzystać – to by było oczywiście bezcelowe – na mówienie o tym, jakie bzdurne sprawy trafiają czasami w ręce sędziów rodzinnych, jakie sprawy rozstrzygają oni właśnie w związku z ustawą o postępowaniu w sprawach nieletnich.</u>
+          <u xml:id="u-304.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMichalWos">A więc chodzi o to, żeby zatrzymać te sprawy na możliwie najniższym szczeblu. Dla takiego nieletniego najniższy szczebel to oczywiście szkoła. I stąd to uprawnienie dla dyrektora, uprawnienie do wykorzystania… Dyrektor może, oczywiście jeżeli nie mamy do czynienia z czynem karalnym, zdecydować o tym, żeby nieletniego upomnieć – może upomnienie będzie wystarczające – może zastosować katalog środków wymienionych w art. 4 tej ustawy, w tym prace porządkowe. Ale nie będzie tak, jak opisywała to część tych środowisk, celowo wyolbrzymiając sprawę i sugerując, że tutaj będzie dochodziło do nadużyć, że nieletni będzie wręcz poddawany torturom. Ba, to rozwiązanie, Szanowni Państwo, pochwaliła Helsińska Fundacja Praw Człowieka, na którą państwo tak chętnie się powołują, oczywiście wskazując na pewne elementy odwoławcze, częściowo uwzględnione w ramach tych opinii.</u>
+          <u xml:id="u-304.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMichalWos">A co jest najlepszą gwarancją tego, że to narzędzie nie będzie nadużywane? To, że tu dyrektor nie jest panem i władcą, dyrektor nie jest sędzią, jak znowu powtarzają państwo w niektórych mediach. Dyrektor może zastosować te narzędzia we współpracy z rodzicami, wyłącznie za zgodą rodziców i wyłącznie za zgodą – to też pewne upodmiotowienie – tego właśnie nieletniego. Jak nie będzie chciał umyć ściany, którą pobazgrał jakimś sprayem czy czymś innym, to sprawa wróci na normalne tory – będzie zawiadomienie Policji, będzie wniosek do sądu, będzie postępowanie, zwykłe postępowanie sądowe. A w tym podstawowym wariancie, oczywiście jeżeli on zgodzi się wykonać te prace, jeżeli jego rodzice się zgodzą, jeżeli dyrektor podejmie się tego, sprawa się kończy. My dajemy ustawową możliwość zakończenia sprawy na tym poziomie. Oczywiście należy dalej współpracować z tym nieletnim. Rodzice są numerem jeden, ale często to szkoła ma najlepsze rozeznanie wobec tych nieletnich, wobec swoich wychowanków – nie tylko uczniów, ale i wychowanków.</u>
+          <u xml:id="u-304.9" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMichalWos">Podobne uprawnienia będzie mieć chociażby Policja. Czasem bardziej trzeźwiąco na takiego – powiem kolokwialnie – młokosa działa to, że musi on uczestniczyć w poważnej rozmowie, że spędza 15–20 minut na takiej poważnej, uświadamiającej rozmowie z policjantem. Dzięki temu nie ciąga się tego nieletniego po sądach przez najbliższych kilka miesięcy, a czasem kilka lat. I pod tym względem to są bardzo dobre rozwiązania.</u>
+          <u xml:id="u-304.10" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMichalWos">Szanowni Państwo, oprócz wzmocnienia pozycji nieletnich, oprócz deinstytucjonalizacji, oprócz narzucanego pakietu narzędzi współpracy z nieletnim, dzięki którym dążymy właśnie do wspierania nieletniego w powrocie do tzw. normalnego społeczeństwa… Oprócz tego oczywiście mamy do czynienia z nieletnimi najbardziej zdemoralizowanymi, z nieletnimi, którzy popełniają czyny najobrzydliwsze, wymienione w art. 10 kodeksu karnego, a wobec których z jakiegoś powodu prokuratura chociażby nie zdecydowała się prowadzić takiego postępowania jak wobec dorosłych, czyli nieletnimi między piętnastym a siedemnastym rokiem życia. To są brutalne zabójstwa, to są gwałty ze szczególnym okrucieństwem.</u>
+          <u xml:id="u-304.11" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMichalWos">I, Szanowni Państwo, ustawa zmienia model działania także wobec tych osób. A mianowicie, proponuje się: w pierwszej kolejności, Wysoki Sądzie, rozważ zakład poprawczy w takim przypadku. Ale znowu to nie jest taki restrykcyjny projekt, że my stoimy z kijem i nie dajemy sędziemu żadnej możliwości uznaniowości. Bo to sędzia najlepiej wie, z kim ma do czynienia, jakiego ma podsądnego. To kuratorzy wiedzą, przygotowując wywiady środowiskowe chociażby. I to sędzia ma prawo zdecydować o tym, że takiego nieletniego jednak nie umieści w zakładzie poprawczym, mimo tych najcięższych zbrodni. Zresztą byliśmy krytykowani za to, że być może zbyt szeroka uznaniowość będzie przyznawana sędziom. Ale tak musi być. Czyli z zasady zakład poprawczy, ale oczywiście sędzia zawsze musi brać pod uwagę inny środek, który być może okaże się skuteczniejszy. I to jest zasada, Szanowni Państwo, w obecnej ustawie o postępowaniu w sprawach nieletnich, i to jest zasada, która musi być utrzymana w ustawie o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich. Czyli gradacja środków wychowawczych i środków poprawczych.</u>
+          <u xml:id="u-304.12" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMichalWos">To wynika, Szanowni Państwo, z lat pięćdziesiątych, dokładnie z roku 1955, czyli z okresu słusznie minionego. Ale pod względem ochrony praw dziecka Polska wówczas miała pewne osiągnięcia na arenie międzynarodowej – oczywiście na konwencji praw dziecka kończąc. Wówczas Polska była jednym z inicjatorów działań na forum ONZ, gdzie wskazywano najlepsze modele działania, które do dzisiaj właściwie we wszystkich państwach świata są wdrażane albo rekomendowane do wdrożenia. A mianowicie, żeby właśnie te środki były elastyczne pod względem zmian. Jeżeli widzimy, że ktoś w ośrodku kuratorskim podlega dobrej resocjalizacji i jest już, powiedzmy, socjalizowany, to po co dalej trzymać go w tym ośrodku kuratorskim, wystarczy nadzór odpowiedzialny rodziców. Albo w drugą stronę: jeżeli nałożony nadzór odpowiedzialny rodzica – taki obowiązek – jest niewystarczający, to wówczas zamiana na poważniejszy środek musi być czymś oczywistym. I po to ta ustawa jest tak szeroka, po to ta ustawa przewiduje tyle narzędzi, a także skrajnych możliwości, żeby nie zamykać się w kazuistyce. I nawet jeżeli to miałoby dotyczyć jednego przypadku na 5 lat czy jednego na 10 lat, to musi być przewidziane w tej ustawie. Bo my szczęśliwie mając coraz mniej nieletnich w systemie resocjalizacji, obejmujemy tutaj swoim działaniem… To znaczy, państwo polskie obejmuje swoim działaniem w ramach postępowania o nieletnich, nie 5 tysięcy czy 4 tysiące osób, jak słyszeliśmy przed chwilą. Szanowni Państwo, tylko w zeszłym roku było 56 tysięcy orzeczeń, w odniesieniu do już zakończonych postępowań, w sądach dla nieletnich na bazie, na podstawie ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich. I w ramach tych 56 tysięcy było raptem kilkaset orzeczeń o pobycie w zakładach poprawczych. W tej chwili kilkaset osób jest umieszczonych w placówkach resocjalizacyjnych, w zakładach poprawczych, a 4 tysiące 300 nieletnich czy 4 tysiące 200 z hakiem, zdaje się 4 tysiące 256, jest umieszczonych w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych.</u>
+          <u xml:id="u-304.13" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMichalWos">W końcu proponujemy coś, co od lat było postulowane przez środowiska sędziów rodzinnych, przez pedagogów resocjalizacyjnych, którzy zajmują się resocjalizacją, przez ekspertów, to jest właśnie brakujący ośrodek pośredni między młodzieżowym ośrodkiem wychowawczym, czyli, można powiedzieć, najpoważniejszym ze środków wychowawczych w obecnym stanie prawnym, a środkiem poprawczym, czyli zakładem poprawczym. I stąd propozycja powołania okręgowych ośrodków wychowawczych. Bo te, że tak powiem, czarne liczby przytaczane przez panią senator z raportu Najwyższej Izby Kontroli są prawdziwe, a dotyczą właśnie patologii – i to powiem z pełną odpowiedzialnością – w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych. To są miejsca, w których do jednego worka wrzuca się właśnie notorycznego wagarowicza, który raczej tam nie powinien trafić, i człowieka, który ma na koncie zabójstwa, ale z jakiegoś powodu nie jest umieszczony w zakładzie poprawczym. To w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych dochodzi co kilka lat – a skandalem powinien być już jeden taki przypadek – do zabójstw między nieletnimi na terenie ośrodka. W 2020 r. były takie 3 przypadki – jeden w Łańcucie, drugi w Wałbrzychu, trzeci w innym miejscu Polski. Z tą patologią trzeba natychmiast skończyć. Stąd także ta ustawa, która powoduje, że osoby nienadające się do młodzieżowych ośrodków wychowawczych powinny być przeniesione do okręgowego ośrodka wychowawczego po to, żeby resocjalizacja, a właściwie socjalizacja była dostosowana do poziomu demoralizacji nieletnich, którzy w takich ośrodkach przebywają. Ta ustawa przewiduje to obok całego pakietu różnych dobrych rozwiązań, drobniejszych, ale ważnych systemowo, jak chociażby domów dla matki i dziecka. Osadzone do trzeciego roku życia dziecka przebywają z tym dzieckiem, a nieletnie matki, a przecież takie też się zdarzają, już nie mają tego przywileju. To powinno być w sposób oczywisty wyrównane.</u>
+          <u xml:id="u-304.14" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMichalWos">Kolejne nieprawdy, które tutaj padły, dotyczyły godzinnego spaceru. Otóż art. 112 kodeksu karnego mówi, że osadzeni mają mieć co najmniej godzinny spacer. My w tej ustawie nie zmniejszamy czasu – to jest jakieś kolejne kłamstwo medialne, które jest niestety powielane – z 2 godzin do godziny. Jest to nieprawda. Lata temu w rozporządzeniu o młodzieżowych ośrodkach wychowawczych były wskazane 2 godziny. Ten przepis już od lat jest uchylony i tych 2 godzin w rozporządzeniu nie ma. Z kolei w rozporządzeniu o zakładach poprawczych było „co najmniej godzina” i to „co najmniej godzina” jest przeniesione do ustawy. Nieprawdą jest, jakoby ktoś odbierał tu komuś jakieś przywileje. To po pierwsze. Po drugie, to jest „co najmniej”. Naprawdę wyjątkiem jest sytuacja, kiedy wychowankowie są na spacerze godzinę. Zazwyczaj są dużo, dużo więcej i korzystają z możliwości, które placówka resocjalizacyjna im oferuje.</u>
+          <u xml:id="u-304.15" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMichalWos">Wysoki Senacie, Szanowni Państwo Senatorowie, Panie i Panowie, nawiązując do tego, co powiedziałem, chciałbym wyprostować nieprawdy pojawiające się w przestrzeni publicznej i przekazać państwu informację, także jako ojciec 2 córek, że z zadowoleniem przychodzę z ustawą, która podnosi gwarancje nieletnich wobec państwa, która powoduje, że państwo o nieletnich może się troszczyć z pełnym poszanowaniem godności i praw nieletnich, z pełnym poszanowaniem prawa do obrony tych nieletnich, z pełnym poszanowaniem właściwych, konstytucyjnych gwarancji. Dzięki tej ustawie odchodzimy od przestarzałego modelu wprowadzonego w stanie wojennym, gdzie dziecko w takim postępowaniu jest, niestety, nikim. To trzeba natychmiast zmienić. Ja oczywiście jestem świadomy tego, że państwo będą dążyli do odrzucenia ustawy w pierwszym czytaniu, jak słyszałem na posiedzeniu połączonych komisji… Przepraszam, do odrzucenia projektu, jak słyszałem. Mimo wszystko czułem się w obowiązku wyjaśnić państwu, że cały pakiet nieprawd pojawiających się w przestrzeni publicznej po prostu nie ma najmniejszego uzasadnienia w rzeczywistości i w tekście normatywnym ustawy, z którym do Wysokiego Senatu przychodzę.</u>
+          <u xml:id="u-304.16" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMichalWos">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku. Dziękuję bardzo, Wysoki Senacie.</u>
+          <u xml:id="u-304.17" who="#komentarz">Oklaski</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-305">
+          <u xml:id="u-305.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-305.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do przedstawiciela rządu związane z omawianym punktem porządku obrad.</u>
+          <u xml:id="u-305.2" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie?</u>
+          <u xml:id="u-305.3" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę, pan marszałek Bogdan Borusewicz.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-306">
+          <u xml:id="u-306.0" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Panie Ministrze, proszę mi odpowiedzieć, ile procent wychowanków młodzieżowych ośrodków i zakładów poprawczych trafia później do zakładów karnych? Ilu popełnia przestępstwo w wieku…</u>
+          <u xml:id="u-306.1" who="#Gloszsali">Czy są takie dane w ogóle?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-307">
+          <u xml:id="u-307.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMichalWos">Już mogę?</u>
+          <u xml:id="u-307.1" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Tak, tak. Bardzo proszę, Panie Ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-307.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMichalWos">Pan marszałek tak się wpatrywał, że myślałam, że jeszcze formułuje myśl. Przepraszam.</u>
+          <u xml:id="u-307.3" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Nie, nie. Moja myśl już jest w pytaniu.</u>
+          <u xml:id="u-307.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMichalWos">Młodzieżowe ośrodki wychowawcze podlegające co do zasady samorządom, czasami organizacjom społecznym… Jeszcze raz powiem, że jest to siedlisko patologii w związku z niewłaściwymi przepisami, a także przez dosyć słaby, rozproszony nadzór, bo tu są 3 różne instytucje nadzorujące. To powoduje, że resocjalizacja rzeczywiście jest nieskuteczna, bo do jednego worka, kolokwialnie powiem, wrzuca się różnego rodzaju czyny popełnione przez nieletnich i osoby o różnym kalibrze demoralizacji. I tam powrotność – mówię o ponownym popełnieniu czynu – jest przerażająca, bo wynosi nawet 80–90%. Te ośrodki są nadzorowane przez Ośrodek Rozwoju Edukacji, przez kuratorów, ale przede wszystkim są prowadzone przez samorządy.</u>
+          <u xml:id="u-307.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMichalWos">Skuteczność resocjalizacji w zakładach poprawczych, ta powrotność liczona… Tu są inne statystyki. Powrotność w innych miejscach liczona jest zazwyczaj w statystykach na przestrzeni 2 lat, a powrotność w przypadku nieletnich liczona jest na przestrzeni 5 lat. I na przestrzeni 5 lat ta powrotność wynosi ok. 40%. To pokazuje, że te placówki są po prostu dużo skuteczniejsze. Przy tej okazji zasygnalizuję, że z pewnym zaskoczeniem odnotowałem to, że w czasie posiedzenia komisji wskazywano, jaki to jest właściwy model, kiedy kilku wychowanków powinno być w placówce, a później słyszę tutaj w Wysokim Senacie, że to jest w ogóle coś dziwnego, że przebywa w placówce kilku wychowanków. A to pokazuje i właśnie to dowodzi… ten poziom resocjalizacji dowodzi tego…</u>
+          <u xml:id="u-307.6" who="#SenatorMagdalenaKochan">Panie Ministrze…</u>
+          <u xml:id="u-307.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMichalWos">Pani Senator, proszę wybaczyć, ale ja nie jestem w stanie… nie chciałbym wprowadzać tego brzydkiego standardu pewnego przekrzykiwania się, zwłaszcza w Senacie, słynącym z wysokiej kultury.</u>
+          <u xml:id="u-307.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMichalWos">To pokazuje właśnie… te 40–80% dowodzi, że jednak skuteczność realizacji jest dużo lepsza, dużo wyższa, a chcemy, żeby była jak najlepsza. Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-307.9" who="#komentarz">Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Gabriela Morawska-Stanecka</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-308">
+          <u xml:id="u-308.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-308.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Czy są jeszcze jakieś pytania?</u>
+          <u xml:id="u-308.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan senator Jerzy Czerwiński. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-309">
+          <u xml:id="u-309.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Ministrze!</u>
+          <u xml:id="u-309.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Pan wyraził zdziwienie, dlaczego w Sejmie była bardziej merytoryczna dyskusja – tak to zrozumiałem, być może się mylę – niż tu, w Senacie, gdzie proponuje się odrzucenie tej ustawy w sposób kategoryczny. Otóż być może niektórzy zamiast czytać ustawę, czytają tylko opinię do tej ustawy. Ja przytoczę parę fragmentów z jednej opinii, a chodzi o preambułę czy opis preambuły. Autor opinii podaje w wątpliwość części tej preambuły. „Rzeczypospolita Polska otacza rodzinę ochroną i wsparciem w wychowaniu”. A przecież to jest zapis konstytucyjny. Albo też podkreślenie, że za rodziców ustawodawca uznaje matkę i ojca – tego rodzaju sformułowanie na pewno będzie odczytywane jako podkreślanie przez ustawodawcę heteroseksualności rodziców.</u>
+          <u xml:id="u-309.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Panie Senatorze, czas minął. Pytanie.</u>
+          <u xml:id="u-309.3" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Zapisy konstytucyjne są kwestionowane…</u>
+          <u xml:id="u-309.4" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pytanie, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-309.5" who="#SenatorJerzyCzerwinski">…w tym zapisie preambuły przez autora tejże opinii.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-310">
+          <u xml:id="u-310.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMichalWos">Ja zrozumiałem pytanie pana senatora, dąży ono w tym kierunku: dlaczegóż dochodzi do opierania się na ekspertyzach, które rzeczywiście, przynajmniej w mojej opinii, a także ekspertów z nimi się zapoznających, na miano eksperckich, no, raczej nie zasługują, skoro w tak podstawowych sprawach jak tekst normatywny ustawy po prostu mijają się z rzeczywistością, o czym mówiłem we wcześniejszej fazie, podczas tego punktu, procedowania tej ustawy. Rzeczywiście tak jest. Ci, którzy mają wątpliwości do preambuły, podnoszą że… odnoszą się chociażby do wychowania, i tu chcę to mocno podkreślić, które jest w pełni zgodne z konstytucją i z preambułą konstytucji, które jest oparte na uniwersalnych zasadach etyki. A niektórych razi to, że szanowane są także wartości chrześcijańskie. No więc rzeczywiście pod tym względem… Myślę, że w obecnym stanie debaty publicznej w ramach tego rodzaju problemów ciężko szukać pewnych konsensusów. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-311">
+          <u xml:id="u-311.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-312">
+          <u xml:id="u-312.0" who="#SenatorGabrielaMorawskaStanecka">Ja mam pytanie, Panie Ministrze. Bardzo bym prosiła o kilka nazwisk ekspertów, którzy dla państwa pracowali. Pan przed chwilą powiedział, że byli eksperci, którzy z państwa strony to oceniali. 3 nazwiska.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-313">
+          <u xml:id="u-313.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMichalWos">Szanowna Pani Marszałek, szefem zespołu jest wybitny sędzia rodzinny, jeden z twórców instytucji sądów rodzinnych w Polsce, profesor Uniwersytetu Szczecińskiego, pan prof. Henryk Haak, niekwestionowany autorytet w zakresie postępowania w sprawach nieletnich. W samym zespole byli oczywiście pedagodzy, chociażby dyrektorzy zakładów poprawczych, pedagodzy resocjalizacyjni. Nie ma najmniejszego problemu, żeby listę nazwisk tych osób przytoczyć pani marszałek. Jednak to, co mogę powiedzieć, to jest to, że… Oczywiście, wszystko mogę powiedzieć, to jasne. Niemniej jednak Ministerstwo Sprawiedliwości także współpracuje, z różnym efektem, z jednym z ekspertów, tzw. ekspertów, powołanych przez Senat, z panem prof. Konopczyńskim. Bardzo się zawiedliśmy w związku z tym, że w swoich opiniach, ekspertyzach… Gdyby poprzestał na wiedzy pedagogicznej, byłoby zdecydowanie lepiej, niż gdyby wchodził w kwestie wprost sprzeczne z ustawą. Jednak w tych ekspertyzach znalazły się sprawy, no, powiem szczerze, kompromitujące dla kogoś, kto chciałby cieszyć się mianem eksperta. Wobec tego pewne znaki zapytania w tym zakresie muszą się pojawić.</u>
+          <u xml:id="u-313.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">A czy te nazwiska, które pan jeszcze mógłby przytoczyć, może pan mi teraz przytoczyć?</u>
+          <u xml:id="u-313.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMichalWos">Ale… Pani Marszałek, no, możemy się odpytywać, rozumiem, że to jest ta formuła i na tym polega…</u>
+          <u xml:id="u-313.3" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Nie, no, ja chciałabym wiedzieć, zadaję pytanie…</u>
+          <u xml:id="u-313.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMichalWos">…na tym polega zadawanie pytań. Nie wziąłem całej listy, ale oczywiście pakiet ekspertów… W zespole było kilkanaście osób. Niezależnie od tego ustawa była trzykrotnie w konsultacjach międzyresortowych, była kierowana właściwie do wszystkich możliwych instytucji. Nie ma najmniejszego problemu, żeby pani senator, pani marszałek na piśmie te nazwiska dostarczyć.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-314">
+          <u xml:id="u-314.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo bym prosiła o to, żeby pan dostarczył na piśmie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-315">
+          <u xml:id="u-315.0" who="#SenatorGabrielaMorawskaStanecka">I jeszcze mam 1 pytanie: czy pisemne ekspertyzy do tej ustawy państwo otrzymali?</u>
+          <u xml:id="u-315.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMichalWos">Czy pani marszałek pyta o ekspertyzę państwa, czy o inne?</u>
+          <u xml:id="u-315.2" who="#SenatorGabrielaMorawskaStanecka">O ekspertyzy, których państwo zasięgali. Bo państwo pracowali, jak rozumiem, w gronie ekspertów. A czy oprócz tego państwo zasięgali opinii, pisemnie, jeszcze u innych fachowców, ekspertów?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-316">
+          <u xml:id="u-316.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMichalWos">Ustawa była… I to też wszystkim senatorom zostało doręczone. Jest lista kilkudziesięciu podmiotów, towarzystw psychologicznych, psychiatrycznych, z którymi ustawa była konsultowana, przez które była opiniowana.</u>
+          <u xml:id="u-316.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Czy państwo na piśmie otrzymaliście…</u>
+          <u xml:id="u-316.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMichalWos">Oczywiście, otrzymaliśmy kilkadziesiąt opinii z bardzo wielu instytucji. I to wszystko jest w ramach przedłożenia, które trafiło do parlamentu, w ramach tych wskazanych 900 stron. W ocenie skutków regulacji jest lista wszystkich ekspertów, którzy mieli przyjemność opiniować ten projekt.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-317">
+          <u xml:id="u-317.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-317.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan marszałek Bogdan Borusewicz.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-318">
+          <u xml:id="u-318.0" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Mam 2 krótkie pytania.</u>
+          <u xml:id="u-318.1" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Czy obecny rzecznik praw dziecka pracował nad tą ustawą, będąc dyrektorem w Ministerstwie Sprawiedliwości? To jest pierwsze pytanie.</u>
+          <u xml:id="u-318.2" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Drugie. Czy w związku z tym, że pan minister kwestionuje ekspertyzę prof. Marka Konopczyńskiego, z którego usług ministerstwo także korzystało w przypadku innych ekspertyz, pan minister czy ministerstwo nie będzie już korzystało z jego usług? Bo tak zabrzmiała pana wypowiedź.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-319">
+          <u xml:id="u-319.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMichalWos">Pan minister Mikołaj Pawlak, rzecznik praw dziecka, był dyrektorem Departamentu Spraw Rodzinnych i Nieletnich w Ministerstwie Sprawiedliwości, jeśli dobrze pamiętam… A w Ministerstwie Sprawiedliwości jestem od 2015 r., pan Pawlak od 2016 r. i wówczas został utworzony Departament Spraw Rodzinnych i Nieletnich. W 2016 r. został utworzony Departament Spraw Rodzinnych i Nieletnich. I zdaje się, że od 2016 r. już pan minister Pawlak, wówczas dyrektor, był pracownikiem Ministerstwa Sprawiedliwości. Zespół został powołany w roku 2017. Nie mam wiedzy, czy członkiem tego zespołu był pan dyrektor Pawlak. Wydaje mi się, że nie, ale to jest do weryfikacji. Jednak niewątpliwie zespół działał przy Departamencie Spraw Rodzinnych i Nieletnich. Nie wiem, czy w zakresie obowiązków pana dyrektora Pawlaka był nadzór nad tym zespołem i współpraca z nim, ale niewątpliwie główną postacią w tym zespole był prof. Haak i siedzący tutaj pan sędzia Cieślik, ówczesny wicedyrektor Departamentu Spraw Rodzinnych i Nieletnich, który bezpośrednio nadzorował przygotowania tego projektu i prace legislacyjne w roku 2017 i 2018, kiedy były konsultacje, później w roku 2019. W końcu teraz już pani dyrektor, pani sędzia rodzinna, Beata Turek, od 2020 r. przejęła bezpośredni nadzór nad pracami obejmującymi przygotowanie tego projektu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-320">
+          <u xml:id="u-320.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-320.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pani senator Magdalena Kochan.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-321">
+          <u xml:id="u-321.0" who="#SenatorMagdalenaKochan">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-321.1" who="#SenatorMagdalenaKochan">Panie Ministrze, czy pan jako wysokiej rangi urzędnik państwowy, zdaje się, że z tytułem magisterskim – może się mylę, może ma pan tytuł naukowy wyższy niż magisterski – nie widzi niczego niestosownego w tym, że nie zgadza się pan z ekspertyzą profesora doktora habilitowanego i wyraża to pan w sposób tak oczywisty albo jednoznaczny? Czy nie widzi pan w tym niczego niestosownego?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-322">
+          <u xml:id="u-322.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMichalWos">Pani Senator, ja jestem prawnikiem. Jako prawnik nie miałbym odwagi wypowiadać się w sposób rozstrzygający np. o zoologii albo o biologii, albo o hodowli zwierząt. Nie mam wiedzy w tym zakresie, nie jestem ekspertem. Osoba, którą państwo nazywają ekspertem, nawet z najlepszym tytułem naukowym, miała odwagę i zamiast zająć się – wolna wola, pełna wolność może to robić, nie kwestionuję tego – skupić się na pedagogice jako profesor pedagogiki, jako profesor Uniwersytetu w Białymstoku zajmujący się tą dziedziną, wprowadziła opinię publiczną i państwa senatorów w błąd, mówiąc nieprawdę. To w słowach tego eksperta, cytowanych później przez wiele mediów, pojawiła się informacja, że dziesięciolatek będzie w jednej placówce z dwudziestoczterolatkiem. Zupełna bzdura. W ekspertyzie już troszeczkę się poprawił, ale i tak przestrzelił, bo mówił, że dziesięciolatek będzie z osobą w wieku między 18 a 21 lat. To w słowach tego eksperta pojawiło się, a później było powielane w mediach, to, że minister sprawiedliwości chce biegać i traktować dzieciaki paralizatorem.</u>
+          <u xml:id="u-322.1" who="#Gloszsali">Proszę nie krzyczeć.</u>
+          <u xml:id="u-322.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMichalWos">Pani Senator, pani wybaczy, ale nie krzyczę…</u>
+          <u xml:id="u-322.3" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Panie Ministrze, proszę się nie emocjonować. Spokojnie.</u>
+          <u xml:id="u-322.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMichalWos">Pani Marszałek, to nie są emocje, tylko…</u>
+          <u xml:id="u-322.5" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">To są emocje.</u>
+          <u xml:id="u-322.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMichalWos">…precyzyjne wyjaśnienie spraw i odpowiedź na pytanie pani marszałek.</u>
+          <u xml:id="u-322.7" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Zbyt…</u>
+          <u xml:id="u-322.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMichalWos">Pani marszałek wybaczy, ale to ja będę decydował, Szanowna Pani Marszałek, czy zbyt, czy niezbyt.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-323">
+          <u xml:id="u-323.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Ja mówię o głosie, o tonie głosu, Panie Ministrze. Pan się emocjonuje i to jest niepotrzebne. My tutaj nie musimy rozmawiać o tym nerwowo, możemy o tym rozmawiać rzeczowo. Kiedy będziemy rozmawiać rzeczowo… Tylko wtedy będzie spokój, kiedy będziemy wszyscy te emocje trzymać na wodzy. Tylko o to bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-324">
+          <u xml:id="u-324.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMichalWos">Pani Marszałek, to jest tak ważna ustawa, ona dotyczy dzieci, dotyczy nieletnich, że myślę, że każdy powinien do niej podejść z pewną nutą emocji, zwłaszcza kiedy słyszy tyle kłamstw, manipulacji i nieprawd w przestrzeni publicznej, powielanych także przez osoby z tytułem profesorskim. Ta osoba mówiła o tym, że chcemy biegać, przepraszam za pewne uproszczenie, i traktować dzieci paralizatorem. Czy to jest poważne? A to jest zupełna nieprawda. Ustawa nie przewiduje w ramach środków przymusu bezpośredniego paralizatora, w sposób oczywisty, a zostało to powielone właściwie we wszystkich mediach. On powstrzymał się w tej opinii, ale media cytowały słowa eksperta, państwa eksperta, Wysokiego Senatu, komisji, który wymyślał właśnie tego rodzaju sprawy. Nie wiem… Bardzo dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-325">
+          <u xml:id="u-325.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan senator, pan marszałek Bogdan Borusewicz. Proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-326">
+          <u xml:id="u-326.0" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Panie Ministrze, na jedno pytanie pan mi odpowiedział, dziękuję bardzo, ale na drugie pan nie odpowiedział. Drugie pytanie dotyczyło pana profesora Marka Konopczyńskiego, eksperta, z którego opinii ministerstwo korzystało. Powtarzam pytanie: czy ministerstwo zamierza zrezygnować z usług pana Marka Konopczyńskiego jako eksperta?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-327">
+          <u xml:id="u-327.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMichalWos">Panie Senatorze, będziemy korzystać z usług ekspertów mających najlepszą wiedzę z dziedzin i wypowiadających się w dziedzinach, w których rzeczywiście są ekspertami, a więc jeśli będzie potrzebna jakaś ekspertyza być może w zakresie pedagogiki, ciężko mi to na tym etapie wykluczyć, ale na pewno nie w sprawach nieletnich, bo, jak Wysoki Senat mógł już sobie uświadomić, ciężko bronić miana eksperckiego w tym zakresie, niezależnie od tytułu naukowego, który oczywiście szanuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-328">
+          <u xml:id="u-328.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-328.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Czy są jeszcze jakieś pytania? Nie.</u>
+          <u xml:id="u-328.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-328.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMichalWos">Dziękuję uprzejmie.</u>
+          <u xml:id="u-328.4" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-328.5" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Informuję, że przedstawiciel rządu zobowiązał się do udzielenia pisemnej odpowiedzi na pytanie zadane przez senator Gabrielę Morawską-Stanecką.</u>
+          <u xml:id="u-328.6" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Otwieram dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-328.7" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę o zabranie głosu panią senator Agnieszkę Gorgoń-Komor. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-329">
+          <u xml:id="u-329.0" who="#SenatorAgnieszkaGorgonKomor">Szanowna Pani Marszałek! Szanowne Panie i Szanowni Panowie Senatorowie!</u>
+          <u xml:id="u-329.1" who="#SenatorAgnieszkaGorgonKomor">Po wysłuchaniu wystąpienia przedstawiciela rządu, pani senator sprawozdawcy podjęłam decyzję, zresztą na posiedzeniu komisji też wyraziłam to w głosowaniu, o poparciu odrzucenia ustawy w całości.</u>
+          <u xml:id="u-329.2" who="#SenatorAgnieszkaGorgonKomor">Od momentu uchwalenia ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich minęło 40 lat. Wydawałoby się, że świat idzie do przodu, także w podejściu do resocjalizacji młodocianych. To długi czas, który przyniósł poważne zmiany w rzeczywistości społecznej oraz w zachowaniu najmłodszych członków naszego społeczeństwa. To prawie pół wieku, więc proponowane zmiany też powinny iść z duchem czasu, współczesności, nauką, opiniami specjalistów i nowoczesnym systemem resocjalizacyjnym. Jeżeli kiedyś w mojej dziedzinie, ja jestem lekarzem i też mam do czynienia z młodocianymi, ktoś z nas by kwestionował wiedzę profesora… Zawsze mówiliśmy takiemu człowiekowi: nie przed taką osobą jak ty zdawaliśmy egzaminy. Należy się wielki szacunek osobom, które są przedstawicielami nauki. Myślę, że możemy się różnić, ale polemizować z taką wysoką kulturą… Ja jestem zawiedziona dzisiejszym wystąpieniem pana ministra.</u>
+          <u xml:id="u-329.3" who="#SenatorAgnieszkaGorgonKomor">Tymczasem mamy ustawę o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich, która wzbudza ogromne i słuszne zarazem kontrowersje, czego byliśmy tutaj świadkami. To przypomina raczej system więzienny niż wychowawczy. Rząd funduje nam i młodym ludziom, często z niełatwych środowisk, wymagającym ogromu pracy nad sobą i swoimi emocjami, średniowiecze i kary cielesne. Kuriozalne jest to, że przygotowany przez Ministerstwo Sprawiedliwości projekt ustawy o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich przewiduje m.in. możliwość umieszczania dziesięciolatków w placówkach resocjalizacyjnych czy przyzwolenie na użycie wobec dzieci kajdanek. Ten projekt nie ma nic wspólnego z resocjalizacją. Chciałam zapoznać się z opinią rzecznika praw dziecka czy opinią psychologów w tym zakresie, ale podczas przebiegu prac legislacyjnych w Sejmie takich opinii nie wskazano. Przerażające jest to, że projekt ustawy o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich to po prostu zalegalizowanie pewnych nagannych praktyk, których dopuszczano się już znacznie wcześniej, takich jak np. stosowanie środków przymusu bezpośredniego wobec nieletnich, zakuwanie ich w kajdanki, zakładanie pasów czy stosowanie izolatek. Wydaje mi się, że na tym etapie wiedzy w ogóle z zakresu pedagogiki czy postępowania z młodocianymi możemy unikać takich rzeczy, możemy diagnozować potrzeby nieletnich, a nie stosować kary. Oczywiście stosowanie kar jest dużo łatwiejsze, a wykazanie się pewnym podejściem do młodocianych z problemami wymaga dużego zaangażowania. Ta ustawa tego nie realizuje. To szukanie usprawiedliwienia dla niedopuszczalnych czynów wobec nieletnich. Pedagodzy resocjalizacyjni walczyli z tym od lat, a teraz to wszystko zyska podstawę w niedorzecznych przepisach prawnych.</u>
+          <u xml:id="u-329.4" who="#SenatorAgnieszkaGorgonKomor">Jestem za odrzuceniem ustawy w całości. Takie przepisy w demokratycznym, europejskim kraju są przerażające i będą na pewno katastrofalne w swoich skutkach. Dziękuję za uwagę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-330">
+          <u xml:id="u-330.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję, Pani Senator.</u>
+          <u xml:id="u-330.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę o zabranie głosu panią senator Ewę Matecką.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-331">
+          <u xml:id="u-331.0" who="#SenatorEwaMatecka">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-331.1" who="#SenatorEwaMatecka">Analiza treści ustawy, opinie ekspertów, opinia Biura Legislacyjnego skłaniają mnie do negatywnej oceny zawartych w tej ustawie regulacji. Wysłuchaliśmy przed chwilą pana ministra, ale warto jednak, naprawdę warto posłuchać i zastanowić się nad tym, co mówią eksperci, co mówią znawcy. Po pierwsze, założenia zawarte w ustawie są niezgodne z dorobkiem naukowym pedagogiki, psychologii, socjologii i skutkować będą pogłębieniem się problemu dotyczącego resocjalizacji, a nie jego rozwiązaniem. Po drugie, w treści ustawy nie ma mowy o wspieraniu nieletnich, a sam proces resocjalizacji jest zredukowany do pobytu nieletniego w placówce resocjalizacyjnej. Po trzecie, trudno doszukać się nie tylko elementów wsparcia, ale również prób poprawy, wzbogacenia elementów poszanowania godności dziecka, troski o prawidłowy przebieg procesu readaptacji, reintegracji i uspołecznienia młodego człowieka.</u>
+          <u xml:id="u-331.2" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-331.3" who="#SenatorEwaMatecka">Ustawa zmierza wyraźnie do wymierzania kary jako narzędzia wymierzania sprawiedliwości. Ustawa nie zawiera żadnych wskazań do pracy z rodziną, która jest naturalnym środowiskiem dziecka. Co więcej, ustawa wyklucza te dzieci i młodzież z systemu oświaty. Oddaje je pod opiekę – w cudzysłowie – ministra sprawiedliwości.</u>
+          <u xml:id="u-331.4" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-332">
+          <u xml:id="u-332.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Przepraszam bardzo, Pani Senator.</u>
+          <u xml:id="u-332.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Panowie, czy jeżeli panowie chcieliby porozmawiać, Panie Ministrze, to mogliby panowie robić to jednak poza salą? To wszystko słychać tutaj. I pani senator przemawiającej to bardzo przeszkadza.</u>
+          <u xml:id="u-332.2" who="#SenatorDanutaJazlowiecka">A nam w słuchaniu.</u>
+          <u xml:id="u-332.3" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-332.4" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę bardzo. Proszę, Pani Senator.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-333">
+          <u xml:id="u-333.0" who="#SenatorEwaMatecka">Będę bardzo wdzięczna, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-333.1" who="#SenatorEwaMatecka">Dziękuję bardzo, Pani Marszałek.</u>
+          <u xml:id="u-333.2" who="#SenatorEwaMatecka">Wielką pomyłką, wręcz szkodą dla dziecka z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu umiarkowanym jest kierowanie tego dziecka, w myśl tej ustawy, do resocjalizacji według reguł tej ustawy. Ustawa i w tym obszarze pomija cały dorobek psychologii i pedagogiki specjalnej. Tak naprawdę to nie jest ustawa o wspieraniu. To jest ustawa, która w zakresie zasad postępowania z dziećmi zagrożonymi demoralizacją oraz dziećmi sprawcami czynów zabronionych proponuje przede wszystkim izolację, odosobnienie, oderwanie od naturalnego środowiska rodzinnego, opresyjność, karalność, restrykcje i wykluczenie. Takie rozwiązania dyskwalifikują tę ustawę, jeśli chodzi o obrót prawny.</u>
+          <u xml:id="u-333.3" who="#SenatorEwaMatecka">Dlatego popieram wniosek o odrzucenie tej ustawy, mając nadzieję na refleksję i poparcie naszego odrzucenia przez senatorów PiS i przez posłów PiS w Sejmie. Zróbmy to dla dobra dzieci. Apel swój kieruję również do pani minister rodziny, do ministra sprawiedliwości i do rzecznika praw dziecka. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-334">
+          <u xml:id="u-334.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję pani senator.</u>
+          <u xml:id="u-334.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę o zabranie głosu panią senator Magdalenę Kochan.</u>
+          <u xml:id="u-334.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">I bardzo bym prosiła państwa o nierozmawianie, bo to bardzo przeszkadza temu senatorowi, który akurat przemawia.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-335">
+          <u xml:id="u-335.0" who="#SenatorMagdalenaKochan">Pani Marszałek! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
+          <u xml:id="u-335.1" who="#SenatorMagdalenaKochan">Właściwie miałam możliwość zaprezentowania swojej opinii, ale wystąpienie pana ministra sprowokowało mnie do ponownego wejścia na mównicę, bo muszę bronić 2 rzeczy.</u>
+          <u xml:id="u-335.2" who="#SenatorMagdalenaKochan">Po pierwsze, muszę bronić pracowników młodzieżowych ośrodków wychowawczych. To są duże ośrodki, tam nie ma indywidualnej resocjalizacji. Często są to ośrodki przepełnione, oddalone od domu, bo jest ich w Polsce za mało. I pan minister, niestety, manipuluje faktami, mówiąc, że MOW-y są prowadzone przez samorządy. Kłopot z MOW-ami polega na tym, że nadzór pedagogiczny i merytoryczny ma nad nimi minister edukacji poprzez kuratorów. Starosta, jeśli przychodzi ktokolwiek i spełnia warunki zawarte w ustawie o młodzieżowych ośrodkach wychowawczych, musi taki ośrodek zarejestrować. Na tym rola samorządu – pan minister o tym wie – się kończy. Tak więc łączenie pracowników przepracowanych, często niedofinansowanych, często naprawdę bez wsparcia, bez superwizji… zrzucanie na nich odpowiedzialności w sposób, w jaki pan to zrobił przed chwilą, wymaga mojej odpowiedzi. Pan to zrobił, manipulując faktami, pan zrzucił na pracowników młodzieżowych ośrodków wychowawczych całą winę za patologię, która się dzieje, przecież nie w zakładach poprawczych, które pan minister prowadzi jako organ prowadzący. Tak to wybrzmiało z pańskiej odpowiedzi. Dlatego bronię tych pracowników, bronię ich, ponieważ starają się, jak potrafią. To od nas, od państwa, od ustawodawcy tak naprawdę zależy to, jak zorganizujemy resocjalizację.</u>
+          <u xml:id="u-335.3" who="#SenatorMagdalenaKochan">Pan ani słowem nie zająknął się na temat tych procentów w zakładach poprawczych, które pan nadzoruje. Nie wiem, czy pan osobiście, ale – jak sądzę – pan, skoro prezentuje pan taką ustawę, ma je w swoim nadzorze. Na ten temat pan się nie zająknął. I tu kolejna manipulacja. Ja mówiłam o tym, że na 400 wychowanków mamy 26 czy 21 zakładów poprawczych w Polsce? 30. Przeliczcie państwo. Przepraszam. Ile?</u>
+          <u xml:id="u-335.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMichalWos">31.</u>
+          <u xml:id="u-335.5" who="#SenatorMagdalenaKochan">Mamy 31 zakładów i 400 podopiecznych. Przeliczmy to. 400 podopiecznych zakładów poprawczych i… Stąd nie dziwmy się, że tam… Przepraszam, 400 pracowników na 31 placówek. To 12 osób na 1 placówkę, tak szybko licząc. 60 tysięcy zł kosztuje nas każdy pensjonariusz zakładu poprawczego. Na temat resocjalizacji tam przeprowadzanej pan minister nie był uprzejmy odpowiedzieć panu marszałkowi Borusewiczowi. A to tam 70% trafia z powrotem do więzień. Nie? Mniej? 60%?</u>
+          <u xml:id="u-335.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMichalWos">Odpowiedziałem, Pani Senator, ale nie chcę dyskutować w tym momencie.</u>
+          <u xml:id="u-335.7" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę o spokój w tym momencie, Panie Ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-335.8" who="#SenatorMagdalenaKochan">I drugi… Ta indywidualizacja procesu resocjalizacji, jeśli o niej mówić, dotyczy wyłącznie zakładów poprawczych, nad którymi nadzór sprawuje minister sprawiedliwości. A MOW-y, MOS-y to jest domena ministra edukacji. Żal, że nie ma go podczas tego rodzaju prac.</u>
+          <u xml:id="u-335.9" who="#SenatorMagdalenaKochan">I drugi powód, dla którego tu stanęłam, to jest obrona prawa do zasięgania opinii. Prof. zw. dr hab. Marek Konopczyński jest to kierownik Katedry Pedagogiki Specjalnej i Działań Twórczych na Uniwersytecie w Białymstoku, kierownik Zakładu Twórczej Resocjalizacji na Uniwersytecie w Białymstoku, wiceprzewodniczący Sekcji Pedagogiki Resocjalizacyjnej Komitetu Nauk Pedagogicznych w Polskiej Akademii Nauk. Magister prawa kwestionuje ten autorytet, wypowiadając się na temat opinii pana profesora dotyczących resocjalizacji – nie prawa, ale resocjalizacji. I to jest dla mnie oburzające. Dlatego zadałam panu ministrowi pytanie, czy wysoki urzędnik państwowy, jakim pan bezsprzecznie jest, urzędnik z tytułem magistra, powinien… Czy to jest właściwe, że w sposób tak naprawdę urągający… Ach, o dobrym wychowaniu nie wspomnę, bo to szkoda słów. To po prostu urąga randze tej funkcji, którą pan pełni, randze stanowiska. Dyskredytować człowieka z takim dorobkiem, z takimi dokonaniami? To jest oburzające i nie do przyjęcia. Powiem tak, Panie Ministrze: ministrem się bywa, senatorem się bywa, człowiekiem się jest. Warto być przyzwoitym. Pan jest bardzo młody, szybką karierę pan zrobił. Niech pan pomyśli: trzydziestojednolatek o sześćdziesięcioletnim panu ze stopniem profesora wypowiada się w ten sposób…</u>
+          <u xml:id="u-335.10" who="#SenatorRafalSlusarz">Już dość…</u>
+          <u xml:id="u-335.11" who="#SenatorMagdalenaKochan">…z mównicy senackiej.</u>
+          <u xml:id="u-335.12" who="#PoselMariuszGosek">Proszę reagować</u>
+          <u xml:id="u-335.13" who="#SenatorMagdalenaKochan">Nie rozumiem…</u>
+          <u xml:id="u-335.14" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę o spokój, proszę o spokój.</u>
+          <u xml:id="u-335.15" who="#PoselMariuszGosek">Pani senator obraża pana ministra…</u>
+          <u xml:id="u-335.16" who="#SenatorMagdalenaKochan">Nie obrażam, nie obrażam.</u>
+          <u xml:id="u-335.17" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę o spokój.</u>
+          <u xml:id="u-335.18" who="#PoselMariuszGosek">Obraża pani.</u>
+          <u xml:id="u-335.19" who="#SenatorMagdalenaKochan">Nie obrażam pana ministra.</u>
+          <u xml:id="u-335.20" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę o spokój. Pani Senator, proszę na chwilę…</u>
+          <u xml:id="u-335.21" who="#Gloszsali">Co to w ogóle jest?</u>
+          <u xml:id="u-335.22" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Szanowni Państwo na sali, proszę się uspokoić.</u>
+          <u xml:id="u-335.23" who="#Gloszsali">Ktoś inny obraża?</u>
+          <u xml:id="u-335.24" who="#SenatorMagdalenaKochan">Nie obrażam pana ministra.</u>
+          <u xml:id="u-335.25" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Kto to w ogóle jest?</u>
+          <u xml:id="u-335.26" who="#SenatorMagdalenaKochan">Pan minister był uprzejmy obrazić z mównicy senackiej człowieka z autorytetem.</u>
+          <u xml:id="u-335.27" who="#PoselMariuszGosek">Bo kłamał!</u>
+          <u xml:id="u-335.28" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Przepraszam, kto to jest?</u>
+          <u xml:id="u-335.29" who="#Gloszsali">Ja np. się martwię…</u>
+          <u xml:id="u-335.30" who="#PoselMariuszGosek">Jestem posłem na Sejm.</u>
+          <u xml:id="u-335.31" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Więc tym bardziej… Jak pan jest posłem na Sejm, Szanowny Panie Pośle, to pan powinien wiedzieć, że pan nie jest w sali sejmowej, tylko w sali senackiej. Jak pan tu siedzi, to proszę nie przeszkadzać w obradach Senatu.</u>
+          <u xml:id="u-335.32" who="#PoselMariuszGosek">Nie przeszkadzam.</u>
+          <u xml:id="u-335.33" who="#Gloszsali">Przeszkadza pan.</u>
+          <u xml:id="u-335.34" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę nie przeszkadzać w obradach Senatu.</u>
+          <u xml:id="u-335.35" who="#SenatorMagdalenaKochan">Pani Marszałek, mam nadzieję, że wyraziłam w wystarczająco jasny sposób swoją opinie, nie obrażając nikogo. Uważam, że młodzi ludzie powinni szanować dorobek starszych. Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-335.36" who="#komentarz">Oklaski</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-336">
+          <u xml:id="u-336.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję, Pani Senator.</u>
+          <u xml:id="u-336.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę o zabranie głosu pana marszałka Bogdana Borusewicza.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-337">
+          <u xml:id="u-337.0" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Pani Marszałek, najpierw w sprawie formalnej. Ja bym prosił, żeby pani zwróciła się do marszałek Witek w związku z zachowaniem pana posła. Nie wiem, jak się pan poseł nazywa. Pan poseł się przedstawi.</u>
+          <u xml:id="u-337.1" who="#PoselMariuszGosek">Przedstawiałem się 2 razy.</u>
+          <u xml:id="u-337.2" who="#SenatorBogdanBorusewicz">No dobrze, to taki wniosek składam.</u>
+          <u xml:id="u-337.3" who="#PoselMariuszGosek">Mariusz Gosek, pedagog resocjalizacyjny. Tak proszę napisać we wniosku.</u>
+          <u xml:id="u-337.4" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Panie Pośle Pedagogu, zachowuje się pan nieodpowiednio.</u>
+          <u xml:id="u-337.5" who="#Gloszsali">Niepedagogicznie.</u>
+          <u xml:id="u-337.6" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Nie będę w to wchodził, ale trzeba… Musimy zwrócić się w tej sprawie do marszałek Sejmu.</u>
+          <u xml:id="u-337.7" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Tak zrobię.</u>
+          <u xml:id="u-337.8" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Pani Marszałek! Szanowny Panie Ministrze!</u>
+          <u xml:id="u-337.9" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Ta dyskusja ma wysoką temperaturę. Ja się nie dziwię, że ma wysoką temperaturę. No, sprawy dotyczące młodzieży, dzieci, resocjalizacji, pewnych działań prawnych, które trzeba podejmować, nie są dla nas sprawami obojętnymi.</u>
+          <u xml:id="u-337.10" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Ta ustawa ma jakieś elementy pozytywne, choćby to ustalenie wieku, od którego w ogóle można wszcząć jakąś procedurę. Powyżej wieku 10 lat można ją wszcząć i to jest pozytywny aspekt. Ale niestety są też elementy negatywne, niedobre. Ja chcę powiedzieć, że zgadzam się z panem, że ustawa dotycząca resocjalizacji dzieci i młodzieży z okresu PRL była dobrą ustawą, bo widziałem także sposoby realizacji tej ustawy. Np. młodocianym, dzieciom i młodzieży do lat 18 nie można było zakładać kajdanek. Wydaje mi się w związku z tym, że o innych ostrych reakcjach, o których zaraz będę mówił – bo kajdanki są jeszcze dość łagodnym środkiem, w ustawie wprowadzone są zasady używania jeszcze innych środków przymusu… Myślę, że tym bardziej tych innych używać nie było można.</u>
+          <u xml:id="u-337.11" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Niestety, głównym zadaniem tej ustawy są represje. I ja zgodzić się na to nie mogę.</u>
+          <u xml:id="u-337.12" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Zacytuję kilka opinii, także pana prof. Marka Konopczyńskiego: „Regulacje skupiają się na ograniczaniu wolności i swobód jednostki, co w konsekwencji nie przyczynia się w żaden sposób do socjalizacji ze środowiskiem społecznym, a co więcej, może być powodem jeszcze większego nasilenia postaw antyspołecznych”. I to pisze profesor pedagog, nie prawnik, ale pedagog. Trzeba to wziąć pod uwagę. A dr Mariusz Dobijański z Uniwersytetu w Białymstoku, dyrektor młodzieżowego ośrodka wychowawczego, pisze w opinii: „Ustawa zmierza przede wszystkim do wymierzania kary jako narzędzia wymierzenia sprawiedliwości społecznej, która nie jest zrozumiałą dla jej podmiotu działania”, czyli dla tego młodego człowieka, a nawet dziecka. „Ustawa nie zawiera wskazań do pracy z rodziną i środowiskiem nieletniego”. To pisze naukowiec, który, jak rozumiem, jest też pedagogiem, czyli on tu zwraca uwagę na aspekty pedagogiczne. No i pisze też, że „ustawodawca docelowo zakłada wyjęcie z systemu oświaty dzieci i młodzieży wykazującej objawy niedostosowania społecznego i oddanie ich w jurysdykcję ministra sprawiedliwości”. A więc minister Ziobro przejmuje wychowanie tej młodzieży od pedagogów, od rodziców itd.</u>
+          <u xml:id="u-337.13" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Wcześniej, jak pamiętam, obniżono wiek karania z kodeksu karnego. Kiedyś to było 17 lat czy powyżej 17 lat, potem w ramach zaostrzania kar i represji wprowadzono tu wiek 15 lat – od wieku 15 lat można takiego młodocianego, może i dziecko, sądzić. Nie wiem, za czyich czasów to zaostrzono, ale podejrzewam, że za czasów obecnie rządzących. Otóż oczywiście jest problem w tych młodzieżowych ośrodkach wychowawczych, a także są problemy w zakładach poprawczych – jest grupa młodzieży kompletnie zdemoralizowanej, są dokonywane przestępstwa na innych wychowankach, nawet morderstwa, są gwałty, przemoc itd. Niestety, ta subkultura więzienna zakładów karnych już dawno przeniosła się do tych ośrodków, łącznie z poprawczakami. I tutaj niewiele się zrobi. Fakt, że częstotliwość powrotu na drogę łamania prawa, przestępstwa to jest w jednym przypadku, w młodzieżowych ośrodkach wychowawczych, 80%, to jest olbrzymi… Widać, jaki to jest problem. Ale w zakładach poprawczych to jest 40%, to też nie jest mało. I niestety, w odpowiedzi na taką sytuację Ministerstwo Sprawiedliwości – bo to jest projekt z tego resortu – stosuje podobne metody, przenosi sposób reakcji z zakładów karnych na zakłady poprawcze i na te młodzieżowe ośrodki.</u>
+          <u xml:id="u-337.14" who="#SenatorBogdanBorusewicz">No, jeżeli wprowadza się 5 kar, które w dużej mierze, w większości zapewne, wymagają użycia siły, a więc izba izolacyjna do 48 godzin – w więzieniu to się nazywało kabaryna, czyli twarde łoże – kajdanki, stosowanie kaftana bezpieczeństwa, pasów bezpieczeństwa, no i kasku zabezpieczającego… O tym ostatnim można powiedzieć, że to jest jakieś zabezpieczenie, ten kask zabezpieczający, no ale kajdanki, a szczególnie kaftan bezpieczeństwa, pasy obezwładniające… Przecież żeby kogokolwiek w nie wsadzić, używa się siły. Trzeba złamać opór i siła jest niewątpliwie w tego typu sytuacjach używana.</u>
+          <u xml:id="u-337.15" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Tak więc w odpowiedzi na tę subkulturę więzienną i na problemy chcecie zaostrzyć represje. No bo to są represje, to nie są jakieś działania wychowawcze. Można może w sytuacji nadzwyczajnej, w sytuacji groźnej albo w szczególnie niebezpiecznej sytuacji… No ale nie można wprowadzać tego jako zasady, normalnej zasady, którą się będzie stosować w stosunku do nieletnich, z których część to są dzieci, to są jeszcze dzieci. No niestety, jak mówię, to jest przeniesienie tych wszystkich represji, które stosuje się do dorosłych w zakładach karnych. A to jest zupełnie inna sytuacja, także z punktu widzenia psychiki. Dorosły jest ukształtowany, bardzo często to wszystko na nim nie robi wrażenia. Chociaż pasy bezpieczeństwa i kaftan to robią wrażenie na każdym. W stosunku do młodzieży i dzieci stosowanie tego typu działań niewątpliwie musi wpłynąć negatywnie na psychikę takiego młodego człowieka czy dziecka.</u>
+          <u xml:id="u-337.16" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Tak więc ja widzę, że nadal w ministerstwie odpowiedzią na problemy, na to, co się nieraz dzieje, na skrajne sytuacje, jest tylko zwiększenie represji, siły represji i dolegliwości represji. I wyraźnie widać ten kierunek, który jest nadal stosowany w tej ustawie, w ustawie, która dotyczy młodzieży i dzieci. I tutaj trzeba być szczególnie, szczególnie ostrożnym.</u>
+          <u xml:id="u-337.17" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Panie Marszałku, czas.</u>
+          <u xml:id="u-337.18" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Już.</u>
+          <u xml:id="u-337.19" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Ja pytałem także, czy pracował nad tym w ministerstwie obecny rzecznik praw dziecka. To pytanie jest o tyle zasadne, że… No, jestem zaskoczony, że rzecznik w tej sprawie nie zabierał głosu. Nie zabierał głosu także na posiedzeniu komisji. No, on jednak powinien patrzeć na dobro dzieci. Ja rozumiem, że wy patrzycie na to z punktu widzenia kar, represji itd., ale rzecznik ma inną rolę – rzecznik praw dziecka powinien patrzeć na dobro dzieci, na to, czy dane rozwiązanie służy dobru dzieci, czy mu nie służy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-338">
+          <u xml:id="u-338.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję, Panie Marszałku.</u>
+          <u xml:id="u-338.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę o zabranie głosu pana senatora Krzysztofa Kwiatkowskiego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-339">
+          <u xml:id="u-339.0" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Pani Marszałek! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
+          <u xml:id="u-339.1" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Na etapie prac senackich korzystaliśmy z pomocy różnych ekspertów, interesowała nas ich wiedza i merytoryczne doświadczenie, a nie poglądy w tej czy innej sprawie. O tym, że korzystaliśmy z pomocy ekspertów, którzy w tych obszarach mają rzeczywiście szczególne doświadczenia… Spójrzmy na skład Rady Programowo-Naukowej pisma „Probacja”. On się oczywiście później zmieniał, ale rada w tym składzie – przedstawię ten skład – wyglądała tak: przewodniczący Rady Programowo-Naukowej tego pisma – Zbigniew Ziobro; zastępca przewodniczącego – dr hab. Henryk Haak, osoba, o której dzisiaj wspominaliśmy. Wśród członków rady na pierwszym miejscu jest wymieniony prof. zw. dr hab. Marek Konopczyński. Czy nie jest tak, że z wiedzy ekspertów korzystacie tylko do momentu, w którym zgadzacie się w ich poglądami, a kiedy ich poglądy wam nie odpowiadają, to przestają być ekspertami? My się kierujemy inną filozofią. Ja świadomie nie będę korzystał z opinii pana prof. Konopczyńskiego, który, jak uważam, w obszarze resocjalizacji ma ogromną wiedzę, doświadczenie – naprawdę wielu poszczególnych ministrów sprawiedliwości z tej wiedzy i doświadczenia korzystało – i skorzystam z opinii pana dra Mariusza Dobijańskiego, który ma doświadczenia jako przedstawiciel środowiska akademickiego, adiunkt na uniwersytecie w Białymstoku, ale przede wszystkim jako dyrektor Młodzieżowego Ośrodka Wychowawczego w Jaworku. Co możemy przeczytać w jego opinii? Że dyskusje toczone na płaszczyźnie emocji nie służą rozwiązywaniu problemów i konstruowaniu praktycznych rozwiązań mogących poprawić efektywność systemu resocjalizacyjnego, a jedynie budują społeczne przekonanie o konieczności zaostrzenia prawa karnego, które ma skutkować zmniejszeniem się liczy osób popełniających przestępstwa w środowisku społecznym. I dalej: przekonanie to jest sprzeczne z prowadzonymi od lat badaniami naukowymi i pozbawione podstaw empirycznych.</u>
+          <u xml:id="u-339.2" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Nie ukrywam, że byłem bardzo zainteresowany informacją, którą pan podał w trakcie tej debaty, informacją o tym, że liczba osób, które wracają na drogę przestępstwa, absolwentów młodzieżowych ośrodków wychowawczych… Pan minister podawał, że to jest nawet 80–90%. Ja staram się korzystać z twardych danych, a nie ze swoich przekonań. To jest raport Najwyższej Izby Kontroli, ogłoszony 5 maja 2022 r., pod tytułem „Podopieczni młodzieżowych ośrodków wychowawczych”. Co w tym raporcie czytamy? NIK sprawdziła na dużej próbie, kilkuset podopiecznych kontrolowanych MOW-ów, co się z tymi podopiecznymi działo po skreśleniu ich z ewidencji. Odsetek osób, które po opuszczeniu ośrodków weszły w konflikt z prawem, wzrósł za waszych czasów, to prawda, wzrósł za waszych czasów – z 21 do 23%. Ale skąd pan minister wziął 90% podopiecznych MOW-ów jako wracających na drogę przestępstwa? Ja proszę o wykaz – ośrodek po ośrodku – o te dane, w oparciu o które pan mówił, że 90% podopiecznych wraca na drogę przestępstwa.</u>
+          <u xml:id="u-339.3" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Ale wróćmy do opinii pana dra Mariusza Dobijańskiego. Co dalej czytamy w tej opinii? „Ustawa o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich wpisuje się w przedstawioną retorykę, a jej nazwa, wskazująca na potrzebę wsparcia nieletnich, ma jedynie charakter deklaratywny, zapowiadany tytułem ustawy, który nie znajduje rozwinięcia w treści przepisów prawa w niej zawartych”. Żeby nie było żadnych wątpliwości: ja do tej pory nie powiedziałem zdania od siebie, ja wyłącznie cytuję eksperta na podstawie opinii, z której mogliśmy skorzystać. I myślę, że ta ocena projektu nie wymaga już żadnego komentarza.</u>
+          <u xml:id="u-339.4" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Dalej czytamy w tej opinii: „Trudno nazwać opieką działania państwa, które w najważniejszej ustawie regulującej postępowanie instytucji państwowych wobec dziecka zdemoralizowanego, nierealizującego w sposób właściwy norm i zasad obowiązujących w społeczeństwie (najczęściej wskutek wadliwego środowiska rodzinnego, a więc nie w sposób zawiniony przez siebie) podejmuje głownie działania o jurydycznym, tj. surowym i restrykcyjnym charakterze. W ustawie deklarowane wsparcie niemal nie znajduje zastosowania. Nie można więc stwierdzić, że państwo opiekuje się dzieckiem wymagającym pomocy, ale za to widoczne jest jak bardzo srogo je karze”. Tak, czasami potrzebna jest kara. Tak, czasami potrzebne są środki izolacyjne. Wszyscy o tym wiemy. Ale akurat ta ustawa, nawet w kontekście jej nazwy, czyli ustawa o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich, wymaga połączenia tych właściwości. To nie jest tak, że czasami najlepszą ustawę pisze funkcjonariusz Służby Więziennej. Naprawdę filozofia ustawy o resocjalizacji nieletnich to powinna być filozofia aktu prawnego, w którym na etapie przygotowania projektu jest prowadzony mądry dialog między tymi, którzy odpowiadają za resocjalizację, działania penitencjarne, a także za działania pedagogiczne. Mamy w tej opinii jednoznaczną ocenę w tym zakresie, taką, że ponieśliście porażkę jako autorzy tego projektu.</u>
+          <u xml:id="u-339.5" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Dalej w opinii czytamy: „Celem wtórnej socjalizacji (resocjalizacji) jest przygotowanie wychowanków do samodzielnego funkcjonowania w środowisku społecznym, w sposób odpowiedzialny oraz kreatywny i twórczy. Przygotowanie, w więc wyposażenie wychowanka w nowe kompetencje społeczne niezbędne do życia w społeczeństwie, najlepiej gdyby było prowadzone w warunkach środowiska naturalnego – poza instytucją resocjalizacyjną”.</u>
+          <u xml:id="u-339.6" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-339.7" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Przepraszam, Panie Senatorze. Panowie, bardzo bym prosiła o spokój.</u>
+          <u xml:id="u-339.8" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Ustawa zaś „zmierza przede wszystkim do wymierzenia kary jako narzędzia wymierzania sprawiedliwości społecznej, która nie jest zrozumiałą dla jej podmiotu działania”, czyli dziecka. „W praktyce resocjalizacja instytucjonalna najczęściej odbywa się w warunkach izolacji nieletniego od pozainstytucjonalnego środowiska społecznego. To w dużym stopniu skutkuje adaptacją nieletniego do warunków oczekiwanych przez instytucję, opisanych regulaminem i porządkiem organizacyjno-prawnym w niej funkcjonującym. Sterowanie zachowaniami ogranicza rozwój społeczny osób przebywających w placówkach, co w połączeniu ze stygmatem społecznym, będącym efektem przebywania w izolacji, stanowi istotną barierę ich społecznej readaptacji i reintegracji”. Gdzie macie odniesienia do tej części? Gdzie macie tę część, która jest istotą opinii, czyli dotyczącą tego, jak skutecznie doprowadzić do readaptacji i reintegracji? My oczywiście rozumiemy działania związane z izolacją od społeczeństwa na określonym etapie, ale macie tu jednoznaczny głos. Co powinno być istotą projektu, autor opinii mówi wprost, ale tego w tym projekcie absolutnie nie ma.</u>
+          <u xml:id="u-339.9" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Dalej czytamy, że to, co pan przedstawiał jako zaletę tego projektu, autor widzi jako wadę. „Wśród nielicznych zalet omawianej ustawy są rozwiązania w postaci wskazanych w jej treści możliwych do zastosowania przez sędziego sądu rodzinnego tzw. środków leczniczych, przeznaczonych dla młodzieży z zaburzeniami psychicznymi i uzależnionej od środków psychoaktywnych”. Ale dalej czytamy: „Z doświadczeń praktyka resocjalizacji wynika, że w przypadku podopiecznych z ww. zaburzeniami w pierwszej kolejności winno być zabezpieczone zdrowie psychiczne, a w następnej podejmowanie działań resocjalizacyjnych. Przepisy zawarte w ustawie, dotyczące czynów karalnych nie różnicują sposobu postępowania wobec nieletniego, dając sędziom dużą swobodę interpretacyjną. Pozwala to niemal za te same czyny podjąć dowolnie sędziemu rodzinnemu decyzję o zastosowaniu środka wychowawczego, poprawczego lub karnego. Z analizy przepisów ustawy rodzą się pytania dotyczące kryteriów, którymi winny kierować się sądy, podejmując decyzję o zastosowaniu określonego środka, które będą decydowały, czy nieletni poniesie odpowiedzialność wychowawczą, czy też poprawczą. Różnica odpowiedzialności jest ogromna, a brak jasności przesłanek różnicujących możliwość zastosowania danego środka jest istotnym uchybieniem. Rozróżnienie pomiędzy najbardziej restrykcyjnym środkiem wychowawczym – umieszczeniem w okręgowym ośrodku wychowawczym (OOW), a poprawczym – umieszczenie w zakładzie poprawczym (ZP) wynika ze sformułowań: stopień demoralizacji lub wysoki stopień demoralizacji. Taki przepis w żaden sposób nie stanowi czytelnej przesłanki dla sędziów podejmujących decyzję o rodzaju zastosowanego środka. Zapowiedzi twórców ustawy o konieczności stosowania przez sądy w pierwszej kolejności środków o charakterze poprawczym, a dopiero w następnej kolejności wychowawczym, po raz kolejny wskazują na restrykcyjność proponowanego prawa”.</u>
+          <u xml:id="u-339.10" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Nie mogę przedstawiać kolejnych uwag do ustawy, ale mam nadzieję, że zrealizuje się taki scenariusz… Bo absolutnie trzeba znowelizować ustawę regulującą sprawy nieletnich, ale tu wam nie wyszło. Mówią wam to eksperci. I w związku z tym, że ta ustawa była przyjęta tylko 226 głosami w Sejmie i nic nie wskazuje na to, żebyście odrzucili weto senackie, ja wam życzę jednego, jeżeli to weto zostanie przyjęte: przygotujcie dobrą ustawę. Przyjdźcie tutaj z ustawą, która rzeczywiście będzie służyła całemu społeczeństwu, ale przede wszystkim tym dzieciom, które chcemy zresocjalizować. Bo to, co proponujecie… Musicie pamiętać, że ten młody człowiek wcześniej czy później te ośrodki opuści. I ja bym chciał mieć przekonanie i wszyscy obywatele w Polsce chcieliby mieć przekonanie, że on nie wróci na drogę przestępstwa. Nie macie w tym zakresie propozycji, która obywatelom daje taką szansę. I o tym wam mówią eksperci. Skorzystajcie z tych rad, a nie tylko z rad ekspertów, którzy mówią to, co chcielibyście usłyszeć.</u>
+          <u xml:id="u-339.11" who="#komentarz">Oklaski</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-340">
+          <u xml:id="u-340.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-340.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Informuję, że lista mówców została wyczerpana.</u>
+          <u xml:id="u-340.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dla porządku informuję, że senatorowie Aleksander Szwed, Ryszard Świlski, Halina Bieda, Maciej Łuczak, Mariusz Gromko, Robert Mamątow, Beniamin Godyla, Janusz Gromek i Joanna Sekuła złożyli swoje przemówienia w dyskusji do protokołu.</u>
+          <u xml:id="u-340.3" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Informuję również, że wnioski o charakterze legislacyjnym na piśmie złożył pan senator Marek Martynowski.</u>
+          <u xml:id="u-340.4" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Zamykam dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-340.5" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Czy przedstawiciel rządu chce jeszcze zabrać głos?</u>
+          <u xml:id="u-340.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMichalWos">Tak, proszę.</u>
+          <u xml:id="u-340.7" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-341">
+          <u xml:id="u-341.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMichalWos">Pani Marszałek! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
+          <u xml:id="u-341.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMichalWos">Bardzo krótko odniosę się do tego wszystkiego, bo w pierwszej części rzeczywiście była bardzo długa wypowiedź i obfite stanowisko.</u>
+          <u xml:id="u-341.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMichalWos">Niemniej jednak ja, także po serii pytań, odnoszę bardzo głębokie przekonanie – i nie jest to zarzut – że państwo nie widzieli na własne oczy zakładu poprawczego. Nie jest to zarzut, nie czynię tego z tego zarzutu, bo nawet jeden z dyrektorów zakładu poprawczego opowiadał mi, jak przyszedł do niego sędzia rodzinny i pytał, na ile godzin dziennie wychowanki są wypuszczane z cel. To jest zupełnie absurdalne, bo nie na tym polega zakład poprawczy.</u>
+          <u xml:id="u-341.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMichalWos">Szanowni Państwo, ja w zeszłym miesiącu byłem w zakładzie poprawczym w Zawierciu i tam dziewczyny, wychowanki, dwie z nich, a szczególnie jedna, powiedziały mi tak, że… I to nie było w jakiejś inspirowanej rozmowie, że sobie teatrzyk odgrywaliśmy, ale powiedziała autentycznie, kiedy przechodziliśmy między jednym a drugim pomieszczeniem: proszę pana, to, że tu jestem, to mi uratowało życie. Są takie przykłady.</u>
+          <u xml:id="u-341.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMichalWos">Ja bym prosił, żeby Wysoki Senat, żeby państwo senatorowie uświadomili sobie, że my nie mamy tutaj do czynienia z karą. W ani jednym miejscu tej ustawy, Wysoki Senacie, nie ma mowy o karze. To nie jest kodeks karny. To nie jest postępowanie karne. To są sprawy nieletnich. Tam są środki wychowawcze, są środki poprawcze. I one służą jednemu: dobru dziecka. Po to, żeby taki młody człowiek, który nie miał być może możliwości życia w normalnej rodzinie albo posiadania właściwych wzorców, mógł wrócić na łono zwykłego społeczeństwa. I to jest w tej ustawie, Wysoki Senacie, Szanowni Państwo. Nie kary.</u>
+          <u xml:id="u-341.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMichalWos">Ja słyszałem tutaj o karach cielesnych w tej ustawie. Nie wiem… Proszę pokazać ten artykuł. To znaczy albo możemy rozmawiać rzeczywiście o faktach, albo możemy rozmawiać o wyobrażeniach. Jeżeli z ust państwa senatorów padają twierdzenia, jakoby w tym projekcie było o stosowaniu kar cielesnych, to naprawdę możemy jutro – zdaje się, że o godzinie 8.15 jest posiedzenie komisji – przeczytać artykuł po artykule, żeby dowieść państwu, że tego po prostu tam nie ma. Tak samo jak nie ma tych wszystkich innych rzeczy, o których tyle mówiliśmy i tyle czytaliśmy.</u>
+          <u xml:id="u-341.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMichalWos">Ale bardzo dziękuję za te głosy, zwłaszcza głos pana marszałka Borusewicza – także dziękuję za to, że one padły w Senacie – o pewnych pozytywnych aspektach tego projektu. Ale w tym zakresie, tu, Panie Marszałku, jest tak, jak pan właśnie mówił, czyli że jeśli już te środki przymusu bezpośredniego muszą być zastosowane, to jest cała gradacja tych środków. Są one stosowane wyłącznie w sytuacjach absolutnie nadzwyczajnych – i to wynika też z tej ustawy – i co więcej, podlegają kontroli sądowej, nie zwykłej kontroli, jak to bywa standardowo, ale z 3 przesłanek… I to było jedną z intencji, jednym z założeń tego projektu, żeby sprawy związane ze środkami przymusu bezpośredniego… Ale też zapraszam państwa. Jestem otwarty. Możemy zorganizować wizytę jednej czy drugiej komisji w zakładzie poprawczym, żeby państwo zobaczyli, jak wygląda proces resocjalizacji.</u>
+          <u xml:id="u-341.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMichalWos">Pan minister pewnie bywał i wie, że tam czasami są osoby i wyższe ode mnie, i szersze w barach. Też z uwagi na to, że tam są pełnoletnie osoby i że ten proces wychowawczy bywa trudny, bo tam są różne trudne osoby – nie wycieczki, tylko wizyty studyjne komisji także są możliwe – pracownicy zakładów poprawczych prosili wielokrotnie… Od lat, w setkach pism kierowanych do ministerstwa, do departamentów, nie tylko do Departamentu Spraw Rodzinnych i Nieletnich, ale i do tych jeszcze wcześniejszych, pod wcześniejszym kierownictwem, prosili o to, żeby dać im możliwość właściwej reakcji, czasem nawet obrony, niestety.</u>
+          <u xml:id="u-341.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMichalWos">Oczywiście po to ten projekt jest w parlamencie, żeby deinstytucjonalizować, żeby jak najmniej osób tam trafiało. A jeżeli już trafią, to niech resocjalizacja będzie skuteczna i niech będzie także zapewnione bezpieczeństwo w tych przypadkach, w których zapewnione być musi. Tyle co do pierwszej kwestii.</u>
+          <u xml:id="u-341.9" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMichalWos">A co do drugiej kwestii, Panie Marszałku, to ja uczestniczyłem w posiedzeniu połączonych komisji. Pan rzecznik praw obywatelskich też uczestniczył w tym posiedzeniu komisji, przedkładał swoje stanowisko, swoją opinię i zabierał głos. Co więcej, przedłożył też na piśmie kilka opinii. Tak więc w tym zakresie też nie znajduje potwierdzenia w rzeczywistości wątpliwość podniesiona przez pana marszałka.</u>
+          <u xml:id="u-341.10" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMichalWos">W pozostałym zakresie te sprawy się powielały. Ja oczywiście nie będę odpowiadał na pewne ataki ad personam co do wychowania. Uważam, że staram się zachowywać z najwyższą kulturą. Zresztą z panią senator po tej wypowiedzi także jedno zdanie zamieniłem.</u>
+          <u xml:id="u-341.11" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMichalWos">Ale na pewno będę stał na stanowisku, że nawet ktoś z tytułem profesora – za profesorski dorobek naukowy należy szanować, o czym wcześniej powiedziałem – wypowiadający się wbrew faktom, wbrew tekstowi normatywnemu… No, mamy nie brać tego pod uwagę? Mamy udawać, że nie widzimy, co tam jest, że nie słyszymy, jakie tam niezgodne z rzeczywistością rzeczy się znajdują? A jeżeli znajdują się sprawy niezgodne z rzeczywistością, z tekstem normatywnym ustawy, to proszę sobie dalej wnioskować logicznie, jakiej jakości materiał, niestety, został państwu senatorom doręczony. Jest to prawo, nawet magistra prawa, do oceny konkretnej, krytycznej oceny tego rodzaju tekstów, które są doręczane także do Ministerstwa Sprawiedliwości. Ale do poziomu dyskusji o wychowaniu i kulturze nie chciałbym tego sprowadzać.</u>
+          <u xml:id="u-341.12" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMichalWos">Wysoki Senacie, mimo wszystko, mimo wniosków o odrzucenie w całości jednak zachęcam… I dziękuję za te głosy, które się pojawiły, doceniające pozytywny, merytoryczny wkład tej ustawy. Rzecz jasna z pewnymi zastrzeżeniami, z inną wrażliwością, do której zawsze – co szanuję – każdy z państwa senatorów w sposób oczywisty ma prawo. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-341.13" who="#komentarz">Oklaski</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-342">
+          <u xml:id="u-342.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
+          <u xml:id="u-342.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Ponieważ zostały zgłoszone wnioski o charakterze legislacyjnym, proszę Komisję Praw Człowieka, Praworządności i Petycji, Komisję Ustawodawczą oraz Komisję Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej o ustosunkowanie się do przedstawionych wniosków i przygotowanie wspólnego sprawozdania.</u>
+          <u xml:id="u-342.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Informuję, że głosowanie zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia.</u>
+          <u xml:id="u-342.3" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu dziewiątego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.</u>
+          <u xml:id="u-342.4" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 733, a sprawozdanie komisji – w druku nr 733 A.</u>
+          <u xml:id="u-342.5" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-342.6" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Szanowni Państwo, czy państwo mogliby rozmowy przenieść na korytarz? Bardzo bym prosiła.</u>
+          <u xml:id="u-342.7" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę sprawozdawcę Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji, senatora Aleksandra Pocieja, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
+          <u xml:id="u-342.8" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-342.9" who="#SenatorSprawozdawcaAleksanderPociej">Pani Marszałek, Wysoka Izbo, odczekam parę minut, aż…</u>
+          <u xml:id="u-342.10" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Szanowni Państwo, bardzo proszę stronę rządową… Jest bardzo późna pora, jest godzina 22.30. Chcielibyśmy jeszcze kilka punktów rozpatrzyć, a po to potrzebny jest nam spokój.</u>
+          <u xml:id="u-342.11" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Dzisiaj kilka? Chyba nie.</u>
+          <u xml:id="u-342.12" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Tak, kilka.</u>
+          <u xml:id="u-342.13" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-343">
+          <u xml:id="u-343.0" who="#SenatorSprawozdawcaAleksanderPociej">Dziękuję bardzo, Pani Marszałek.</u>
+          <u xml:id="u-343.1" who="#SenatorSprawozdawcaAleksanderPociej">Myślę, że wyjdę naprzeciw oczekiwaniom wszystkich, bo akurat w przypadku tego punktu jest zupełna zgoda po wszystkich stronach barykady, do tego stopnia, że nawet podczas posiedzenia komisji, której prace mam sprawozdawać, obyliśmy się bez przedstawicieli ministerstwa. Od A do Z i opozycja, i większość – niezależnie czy w Senacie, czy w Sejmie – jest zgodna co do tego, że jest to dobry projekt.</u>
+          <u xml:id="u-343.2" who="#SenatorSprawozdawcaAleksanderPociej">A projekt dotyczy zmiany ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi. Ustawa ta stanowi realizację postulatu zawartego w petycji indywidualnej, wniesionej do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej. Autor petycji wystąpił z propozycją rozszerzenia regulacji art. 69 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi o możliwość doręczeń w postępowaniu administracyjnym na adres skrytki pocztowej.</u>
+          <u xml:id="u-343.3" who="#SenatorSprawozdawcaAleksanderPociej">Pani Marszałek, Wysoka Izbo, Panie Ministrze, myślę, że będę wyrazicielem zdania wszystkich, mówiąc, że poprzez dostosowanie tej procedury do tego, co się dzieje w procedurze cywilnej i karnej, robimy coś dobrego. To po pierwsze.</u>
+          <u xml:id="u-343.4" who="#SenatorSprawozdawcaAleksanderPociej">Po drugie, chciałbym przypomnieć, że w komisji praw człowieka podczas rozważania tej petycji, jak i później w czasie prac i w czasie głosowania w Senacie… Jednogłośnie cały Senat opowiedział się za tą zmianą. Chciałbym również państwa poinformować, że w czasie głosowania w Sejmie ten projekt, który jest bardzo praktyczny, przeszedł jednogłośnie, bez żadnego sprzeciwu. I tyle mojego sprawozdania.</u>
+          <u xml:id="u-343.5" who="#SenatorSprawozdawcaAleksanderPociej">Bardzo proszę w imieniu komisji o to, żeby Wysoki Senat raczył przyjąć bez żadnych poprawek to przedłożenie. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-344">
+          <u xml:id="u-344.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-344.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatora sprawozdawcy, a zarazem przedstawiciela wnioskodawców senackiego projektu ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-344.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Przypominam, że pan senator Aleksander Pociej był także upoważnionym przez Senat przedstawicielem wnioskodawców senackiego projektu ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-344.3" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie? Nie.</u>
+          <u xml:id="u-344.4" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-344.5" who="#SenatorAleksanderPociej">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-344.6" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Przypominam, że projekt ustawy został wniesiony przez Senat. Do prezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister sprawiedliwości.</u>
+          <u xml:id="u-344.7" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Czy przedstawiciel rządu pragnie zabrać głos w sprawie rozpatrywanej ustawy i przedstawić stanowisko rządu?</u>
+          <u xml:id="u-344.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieSprawiedliwosciMichalWos">Pani Marszałek, pozwoli pani, że z miejsca potwierdzę słowa pan senatora.</u>
+          <u xml:id="u-344.9" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-344.10" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do przedstawiciela rządu związane z omawianym punktem porządku obrad.</u>
+          <u xml:id="u-344.11" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie? Nie.</u>
+          <u xml:id="u-344.12" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-344.13" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Otwieram dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-344.14" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Informuję, że nikt z państwa senatorów nie zapisał się do głosu.</u>
+          <u xml:id="u-344.15" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dla porządku informuję, że senatorowie Aleksander Szwed, Ryszard Świlski, Janusz Pęcherz i Mariusz Gromko złożyli swoje przemówienia w dyskusji do protokołu.</u>
+          <u xml:id="u-344.16" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Zamykam dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-344.17" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
+          <u xml:id="u-344.18" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu dziesiątego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia oraz niektórych innych ustaw.</u>
+          <u xml:id="u-344.19" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 734, a sprawozdanie komisji – w druku nr 734 A.</u>
+          <u xml:id="u-344.20" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">W tym momencie zarządzam 5 minut przerwy technicznej.</u>
+          <u xml:id="u-344.21" who="#komentarz">Przerwa w obradach od godziny 22 minut 35 do godziny 22 minut 37</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-345">
+          <u xml:id="u-345.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Wznawiam obrady.</u>
+          <u xml:id="u-345.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę sprawozdawcę Komisji Kultury i Środków Przekazu, senatora Bogdana Borusewicza, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-346">
+          <u xml:id="u-346.0" who="#SenatorSprawozdawcaBogdanBorusewicz">Pani Marszałek! Wysoki Senacie!</u>
+          <u xml:id="u-346.1" who="#SenatorSprawozdawcaBogdanBorusewicz">Sprawozdaję ustawę o zmianie ustawy o Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia oraz niektórych innych ustaw.</u>
+          <u xml:id="u-346.2" who="#SenatorSprawozdawcaBogdanBorusewicz">To centrum zostało powołane w zupełnie innej sytuacji, kiedy były szanse na dialog polski-rosyjski. Był to pomysł z naszej strony, ministra i prof. Rotfelda. Nawet to centrum działało i zrobiło parę dobrych rzeczy. Wydano m.in. taki tom zawierający rzeczy, które Rosjanie uważali za kontrowersyjne, a które u nas były oczywiście już bardzo dobrze znane. To dotyczyło konfliktu, zbrodni rosyjskich itd. Zostało to wydane pt. „Białe plany – Czarne plamy. Sprawy trudne w relacjach polsko-rosyjskich (1918–2008)” i było redagowane i przez stronę polską, i przez stronę rosyjską, tak że zostało to wydane także w języku rosyjskim. To był także ten czas, kiedy film Andrzeja Wajdy „Katyń” został wyświetlony w telewizji publicznej o bardzo dużym zasięgu, w rosyjskiej telewizji publicznej. Ale ten czas się skończył. On już się skończył w 2014 r., kiedy Rosja posunęła się do aneksji Krymu i zawłaszczenia, zagarnięcia większości obwodów… obwodu donieckiego i… no, tych 2 obwodów wschodnich, na których się okopała. No, ale już po 24 lutego, czyli po pełnoskalowej agresji na Ukrainę oczywiście nie tylko sama nazwa, ale w ogóle sposób i zakres działania tej instytucji musiały zostać zmienione. To nie miało sensu, dlatego że trudno mówić o dialogu z agresorem, który napada na sąsiedni kraj, grozi Europie, nam, a w zasadzie całemu światu, prowadzi politykę imperialistyczną, która podważa w ogóle zasady prawa międzynarodowego, podważa granice w Europie, czyli dokonuje bezprawnej agresji, nieuzasadnionej czymkolwiek agresji. Sytuacja oczywiście uległa kompletnej zmianie i dobrze, że nastąpiła także i ma nastąpić zmiana tego centrum. I to dotyczy nie tylko zmiany nazwy, ale także zakresu jego działania. Ta zmiana nazwy z Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia na Centrum Dialogu im. Juliusza Mieroszewskiego to jest, jak uważam, bardzo dobra zmiana. I dobrze, że Juliusz Mieroszewski z paryskiej „Kultury” jest tym, do którego nazwa centrum się odwołuje.</u>
+          <u xml:id="u-346.3" who="#SenatorSprawozdawcaBogdanBorusewicz">Centrum ma się zająć dialogiem i porozumieniem w stosunkach Polaków z narodami Europy Wschodniej, w szczególności z Ukraińcami, Białorusinami, Gruzinami, Mołdawianami, Rosjanami. Taka jest propozycja rządu – rozumiem, że ministerstwa kultury. I to jest najważniejsza rzecz i najważniejsza zmiana.</u>
+          <u xml:id="u-346.4" who="#SenatorSprawozdawcaBogdanBorusewicz">To nie wywołało kontrowersji. Została tylko zgłoszona poprawka dotycząca tego, aby powiedzieć też o konieczności współpracy, dialogu i porozumienia w stosunkach z narodami Federacji Rosyjskiej, czyli nie tylko Rosjanami… Bo w Federacji Rosyjskiej jest ponad 30 innych narodów. Największa liczba jest Tatarów, ale są także inne; to narody kaukaskie, Czeczeńcy, narody, które zamieszkują Azję. I warto, dobrze byłoby wskazać, iż centrum powinno współpracować także z tymi narodami, które mają inną kulturę, inną historię, inne języki, które zamieszkują Federację Rosyjską, a nie są Rosjanami, nie są Ukraińcami, nie są Żydami itd., nie są to narody napływowe. To są narody, które Rosjanie… które w ogóle na Wschodzie nazywa się narodami koriennymi, czyli tymi, które są korzeniami wrośnięte w to terytorium. To jest znaczna część terytorium Federacji Rosyjskiej, to jest ponad 20% terytorium Federacji Rosyjskiej. I taka poprawka została zgłoszona. Ustawa została przegłosowana wraz z tą poprawką, nie większością głosów, tylko wszyscy głosowali za tą ustawą wraz z poprawką.</u>
+          <u xml:id="u-346.5" who="#SenatorSprawozdawcaBogdanBorusewicz">Ja zaś dodatkowo chcę złożyć poprawkę, jedną poprawkę, i nie będę czekał na debatę, złożę ją teraz. Uważam za niecelowe zlikwidowanie rady międzynarodowej tego centrum, dlatego że sytuacja jakby rozszerzenia przedmiotu działania… No, ta rada międzynarodowa powinna odgrywać rolę pewnego zwornika, koordynatora i do tej rady powinni być zaproszeni ci, na których centrum chce oddziaływać i z którymi się chce kontaktować. To centrum ma także ambicje wychodzenia poza Polskę, czyli ma także ambicje działań międzynarodowych, przede wszystkim przedmiot działania centrum znajduje się poza Polską, w związku z tym warto, aby taka rada była i oczywiście by dyrektor centrum miał możliwość ukształtowania tej rady. Dlatego złożę za chwilę wniosek o powołanie takiej rady. W ustawie była propozycja skreślenia, zniesienia tej rady, czyli centrum jakby się cofnęło, ale uważam, że to nie jest rzecz właściwa, więc warto by do tego wrócić. Oczywiście na innych zasadach, bo tutaj wyjaśnienia były takie, że ta rada w ogóle nie działała. Ta rada Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia była tak sformułowana, że w zasadzie nie mogła podjąć działania. Nie będę wchodził w te zawiłości, ale ona nie podjęła działania, niemniej trzeba ją inaczej sformułować, na innych zasadach zbudować, i powinien to być także element szerszej współpracy, jakby wciągnięcia tych innych społeczeństw, innych narodów do współpracy z centrum, także dlatego, aby ci ludzie mieli przynajmniej jakąś możliwość wyrażenia opinii, nie mówię o wpływach itd., ale wyrażenia opinii dotyczących działania centrum i pomocy w tych działaniach, które są potrzebne i które powinniśmy podejmować.</u>
+          <u xml:id="u-346.6" who="#SenatorSprawozdawcaBogdanBorusewicz">W tej nowej sytuacji, w sytuacji agresji Rosji nie powinniśmy opuszczać rąk, ale próbować funkcjonować, współdziałać z Ukraińcami, Białorusinami, z innymi narodami, Mołdawianami, ale również z tymi Rosjanami, którzy są w opozycji, występują przeciwko reżimowi Putina, występują przeciwko wojnie, a tacy są. Zgadzam się, że ich może być mniejszość, niemniej jeżeli jest to dwadzieścia parę czy 30%, to jest to dużo i powinniśmy o nich pamiętać, wspierać, pomagać, chociaż problemy z tym są olbrzymie. Zaproszenie kogoś z Rosji, opłacenie mu pobytu tutaj albo biletów stwarza takie sytuacje, że ta osoba jest określana jako agent zagraniczny albo ta organizacja jest określana jako agent zagraniczny i musi sobie wpisać na czoło dużymi literami ta nazwę. Tego typu zabiegi zostały dokonane, ale są ludzie… nadal są Rosjanie, którzy mówią, że to jest wojna, a nie specjalna operacja ministerstwa obrony, i za to idą do więzienia. W Rosji Putin wprowadził penalizację tego, nie można nazywać wojny wojną. Za używanie takiego słowa grozi 3–15 lat, proszę sobie wyobrazić.</u>
+          <u xml:id="u-346.7" who="#SenatorSprawozdawcaBogdanBorusewicz">Oczywiście będzie to bardzo trudna współpraca, ale życzę centrum w nowym kształcie, pod nową nazwą, żeby tę współpracę prowadziło. Życzę centrum sukcesu. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-347">
+          <u xml:id="u-347.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję, Panie Marszałku.</u>
+          <u xml:id="u-347.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatora sprawozdawcy.</u>
+          <u xml:id="u-347.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie?</u>
+          <u xml:id="u-347.3" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan senator Jerzy Czerwiński. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-348">
+          <u xml:id="u-348.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-348.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Jest drobna nieścisłość w tej poprawce, którą państwo proponujecie, a która rozszerza zakres podmiotowy. Chodzi o te inne narody Federacji Rosyjskiej. Część tych narodów nie mieszka na terenie Europy, w europejskiej części Federacji Rosyjskiej, tylko poza nią, na terenie Azji, a to z kolei kłóci się z tym podstawowym opisem: „celem działalności Centrum jest inicjowanie, wspieranie i podejmowanie działań na rzecz dialogu i porozumienia w stosunkach Polaków z narodami Europy Wschodniej”. Inne narody Federacji Rosyjskiej nie muszą mieszkać w Europie Wschodniej. Panie Marszałku, co pan na to?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-349">
+          <u xml:id="u-349.0" who="#SenatorBogdanBorusewicz">To nie jest poprawka ograniczająca, tylko rozszerzająca, więc ja tutaj nie widzę problemu. Jeżeliby to ograniczało ten zakres działania, to tak, byłby problem, ale ta poprawka go rozszerza.</u>
+          <u xml:id="u-349.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Ja tu widzę sprzeczność, no ale…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-350">
+          <u xml:id="u-350.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Czy ktoś jeszcze pragnie zadać pytanie?</u>
+          <u xml:id="u-350.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan senator Jerzy Fedorowicz. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-351">
+          <u xml:id="u-351.0" who="#SenatorJerzyFedorowicz">Chciałbym tylko, żeby pan marszałek jako sprawozdawca przypomniał… Bo rozmawialiśmy o tym, że ta międzynarodowa komisja została skreślona z ustawy, dlatego że to była komisja, która miała się składać z przedstawicieli Polski i Rosji. To się nie udało, to był ten powód. Z kolei skutkiem tego jest poprawka pana marszałka, prawda?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-352">
+          <u xml:id="u-352.0" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Nie, skutkiem tego była propozycja wyeliminowania tej międzynarodowej rady z ustawy. Moja poprawka przywraca ją w innym kształcie.</u>
+          <u xml:id="u-352.1" who="#SenatorJerzyFedorowicz">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-353">
+          <u xml:id="u-353.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-353.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Nie ma więcej pytań.</u>
+          <u xml:id="u-353.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję, Panie Marszałku.</u>
+          <u xml:id="u-353.3" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Projekt ustawy został wniesiony przez posłów. Do prezentowania stanowiska wnioskodawców został upoważniony pan poseł Piotr Babinetz. Pana posła niestety nie ma na sali.</u>
+          <u xml:id="u-353.4" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Z ramienia Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia do dyskutowania o ustawie został upoważniony pan dyrektor Ernest Wyciszkiewicz. Czy pan dyrektor pragnie zabrać głos w sprawie tej ustawy?</u>
+          <u xml:id="u-353.5" who="#DyrektorCentrumPolskoRosyjskiegoDialoguiPorozumieniaErnestWyciszkiewicz">Jako dyrektor instytucji będę funkcjonował w tych ramach, które państwo posłowie i senatorowie jej wyznaczą. Mogę odpowiedzieć na pytania dotyczące centrum, jeżeli jest taka potrzeba, aczkolwiek komentowanie poprawek oczywiście nie jest to moją rolą.</u>
+          <u xml:id="u-353.6" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-353.7" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do przedstawiciela rządu, związane z omawianym punktem porządku obrad.</u>
+          <u xml:id="u-353.8" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Czy ktoś z państwa pragnie zadać takie pytanie? Nie.</u>
+          <u xml:id="u-353.9" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-353.10" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Otwieram dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-353.11" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę o zabranie głosu pana senatora Jerzego Fedorowicza.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-354">
+          <u xml:id="u-354.0" who="#SenatorJerzyFedorowicz">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-354.1" who="#SenatorJerzyFedorowicz">Zabieram głos tylko na chwilę. Byłem twórcą tej ustawy z 2011 r. i chcę powiedzieć… To padło z moich ust na posiedzeniu komisji, że wyrażam podziękowanie za działalność centrum. Mimo różnych zmian politycznych w naszym kraju centrum spełniało swoje zadanie i za to też chciałbym panu dyrektorowi podziękować. Ono działało jeszcze do stycznia tego roku i wykonywało swoje zadnia, które były bardzo ważne, w celu integracji tych dwóch narodów. Życzę panu dyrektorowi sukcesów na nowej drodze i dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-355">
+          <u xml:id="u-355.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuje, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-355.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę o zabranie głosu panią senator Barbarę Zdrojewską.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-356">
+          <u xml:id="u-356.0" who="#SenatorBarbaraZdrojewska">Uzupełniając to wszystko, o czym mówił pan marszałek Borusewicz, chciałabym przypomnieć, że to nie są tylko pomysły naszej komisji czy poprawki tylko pana marszałka Borusewicza, bo zapytaliśmy też specjalistów. Skierowaliśmy zapytania do pana profesora Jana Malickiego, znanego eksperta i szefa Studium Europy Wschodniej Uniwersytetu Warszawskiego, i on przysłał nam taką opinię, ponieważ przebywa za granicą i nie mógł osobiście uczestniczyć… W swojej opinii napisał o tym, że uważa, że warto rozszerzyć zakres współpracy na inne narody Federacji Rosyjskiej. To jest ważne i istotne i słuszna jest uwaga pana senatora Czerwińskiego w tym sensie, że są też narody Kaukazu i Azji Środkowej itd., z którymi byśmy… Ja zresztą zastanawiałam się, czy czegoś takiego nie wprowadzić. Ale to wykracza poza określoną specyfikę. Wydaje mi się, że to nie jest jakaś wada i powód, żeby zmieniać cały sens funkcjonowania instytutu, zwłaszcza że on teraz nie będzie nastawiony na te narody Federacji Rosyjskiej z tych powodów, o których mówił pan senator Borusewicz. To znaczy obecnie współpraca z innymi narodami Federacji Rosyjskiej jest praktycznie niemożliwa ze względu na to, że grozi za to po prostu kara więzienia, o której mówił marszałek Borusewicz. Zwracam na to uwagę, bo nam się teraz wydaje, że może nigdy do tego nie dojdzie, ale jest wyjątkowa okazja, żebyśmy te kraje wpisali. Wcześniej nie wpisano ich do ustawy, zapewne myślano o tym, czy by ich nie wpisać, ale z różnych względów, politycznych, geopolitycznych, z uwagi na ten dialog z Rosją, nie można było wtedy liczyć na akceptację tego ze strony rosyjskiej. Przypominam, że to była ustawa… Pan senator Fedorowicz powiedział, że jest jej współtwórcą, ale tak naprawdę ta ustawa była przygotowywana w ministerstwie kultury, to była ustawa rządowa, która uruchamiała to wszystko ze względu na możliwość prowadzenia wtedy tego dialogu. Film „Katyń”, o którym wspomniał pan marszałek Borusewicz, a który został pokazany w telewizji rosyjskiej… Do dzisiaj to pamiętamy, to wzbudziło szok i jakąś tam dyskusję w Rosji w tym czasie. Przypominam, że wtedy ogólnie była prowadzona polityka dotycząca Katynia, promocja itd. Warto też czasami pamiętać o tym, że to był film tak dobrej jakości artystycznej, że chętnie oglądano go na całym świecie i np. takie lekcje… On był też pokazywany w szkołach we Włoszech. To wszystko było inicjowane drogą dyplomacji.</u>
+          <u xml:id="u-356.1" who="#SenatorBarbaraZdrojewska">Wracając do byłego centrum polsko-rosyjskiego dialogu, a teraz Centrum Dialogu, powiem, że będzie ono nastawione na współpracę przede wszystkim z Ukrainą i innymi krajami, zresztą tym się w tej chwili to centrum zajmuje, o czym opowiedział nam pan dyrektor na posiedzeniu komisji. Tutaj nie budziło to wątpliwości. Wydaje mi się, że pewne zakresy były przedmiotem jakiegoś sporu czy czegoś takiego, stąd też są te poprawki, ale wszyscy wyrażali się pozytywnie o inicjatywie zmiany nazwy i o tym, czym w przyszłości ma się zajmować to centrum. Tak że jest to taki znak czasu.</u>
+          <u xml:id="u-356.2" who="#SenatorBarbaraZdrojewska">A ci, którzy uważają… Na zakończenie chciałabym powiedzieć, że nam się wydaje, że to nie będzie możliwe, że w ogóle nie będzie możliwa współpraca z Rosją ani z innymi narodami rosyjskimi kiedykolwiek. A ja chciałabym powiedzieć, że może to się stać szybko, mam taką nadzieję, bo wystarczy, że tam zmieni się władza i będziemy mogli do tego dialogu powrócić. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-356.3" who="#komentarz">Przewodnictwo obrad obejmuje marszałek Tomasz Grodzki</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-357">
+          <u xml:id="u-357.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo, Pani Senator.</u>
+          <u xml:id="u-357.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Informuję, że lista mówców została wyczerpana.</u>
+          <u xml:id="u-357.2" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dla porządku informuję, że państwo senatorowie Aleksander Szwed, Wiktor Durlak i Danuta Jazłowiecka złożyli swoje przemówienia w dyskusji do protokołu.</u>
+          <u xml:id="u-357.3" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Informuję, że wnioski o charakterze legislacyjnym na piśmie złożył pan senator, pan marszałek Borusewicz.</u>
+          <u xml:id="u-357.4" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Zamykam dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-357.5" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Czy przedstawiciel rządu chce jeszcze zabrać głos? Jak rozumiem, nie chce.</u>
+          <u xml:id="u-357.6" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrzonej ustawy zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu, a ponieważ zostały zgłoszone wnioski o charakterze legislacyjnym, proszę Komisję Kultury i Środków Przekazu o ustosunkowanie się do przedstawionych wniosków i przygotowanie sprawozdania.</u>
+          <u xml:id="u-357.7" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu jedenastego porządku obrad: ustawa o zmianie nazwy Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu.</u>
+          <u xml:id="u-357.8" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 738, a sprawozdanie komisji – w druku nr 738 A.</u>
+          <u xml:id="u-357.9" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę sprawozdawcę Komisji Nauki, Edukacji i Sportu, pana senatora Jacka Burego, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-358">
+          <u xml:id="u-358.0" who="#SenatorSprawozdawcaJacekBury">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo!</u>
+          <u xml:id="u-358.1" who="#SenatorSprawozdawcaJacekBury">W dniu 9 czerwca 2022 r. Sejm uchwalił ustawę o zmianie nazwy Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu poprzez dodanie do nazwy imienia patrona tejże uczelni, imienia Olimpijczyków Polskich we Wrocławiu.</u>
+          <u xml:id="u-358.2" who="#SenatorSprawozdawcaJacekBury">Jako sprawozdawca komisji chciałbym powiedzieć, że na posiedzeniu komisji zastanawialiśmy się nad składnią tej nazwy, ale okazało się, że taka właśnie jest praktyka w innych uczelniach, które funkcjonują na terenie Polski. I ta składnia przydzielania patrona, takiego nazywania jest stosowana. Były też inne uwagi, które jednak w toku dyskusji nie znalazły zrozumienia. Komisja wnosi o przyjęcie tej ustawy bez poprawek.</u>
+          <u xml:id="u-358.3" who="#SenatorSprawozdawcaJacekBury">Bardzo cieszy nas to, że senat uczelni, uczelnia jednogłośnie aprobują tę nazwę, że przedstawiciele uczelni są bardzo szczęśliwi, że będą mogli mieć patrona w postaci olimpijczyków polskich.</u>
+          <u xml:id="u-358.4" who="#SenatorSprawozdawcaJacekBury">Tak że jeszcze raz, reasumując, proszę Wysoki Senat o przyjęcie ustawy bez poprawek.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-359">
+          <u xml:id="u-359.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-359.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do pana senatora sprawozdawcy.</u>
+          <u xml:id="u-359.2" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Czy ktoś z państwa chce zadać takie pytanie? Nie.</u>
+          <u xml:id="u-359.3" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Projekt ustawy został wniesiony przez rząd. Do prezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister edukacji i nauki.</u>
+          <u xml:id="u-359.4" who="#MarszalekTomaszGrodzki">W tym wypadku witamy sekretarza stanu, pana Wojciecha Murdzka.</u>
+          <u xml:id="u-359.5" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Czy przedstawiciel rządu pragnie zabrać głos w sprawie rozpatrywanej ustawy? Nie.</u>
+          <u xml:id="u-359.6" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-359.7" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Sprawa wydaje się dla gremium senatorskiego dość oczywista.</u>
+          <u xml:id="u-359.8" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Obecnie senatorowie – no, muszę tę formułę odczytać – mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do przedstawiciela rządu związane z omawianym punktem porządku obrad.</u>
+          <u xml:id="u-359.9" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Czy ktoś z państwa chce zadać takie pytanie? Nie widzę chętnych.</u>
+          <u xml:id="u-359.10" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Otwieram dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-359.11" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Informuję, że do głosu zdalnie zapisał się pan senator Zdrojewski.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-360">
+          <u xml:id="u-360.0" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Tak. Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-360.1" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-360.2" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Ja bardzo krótko, bo jest bardzo późna pora. Chcę podkreślić, że obserwowałem poszukiwanie właściwego patrona dla Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu przez prawie 30 lat. Niestety, to się nie udawało ze względu na różnorodność opinii, oczekiwań. Tak więc tym bardziej chcę podkreślić z taką satysfakcją, że ta procedura została wreszcie zakończona pozytywnie. Jest to ostatnia uczelnia, która tego patrona nie posiadała. Ale ważny jest wybór. I chciałbym wyraźnie podkreślić, że ten wybór nie jest przypadkowy. Akurat i Akademia Wychowania Fizycznego, i Wrocław posiadają znaczącą grupę olimpijczyków, tak więc wydaje mi się, że będzie ta uczelnia godnie reprezentować tego wybranego patrona poprzez swoich pracowników naukowych, jak również tych wszystkich olimpijczyków, którzy funkcjonowali we Wrocławiu.</u>
+          <u xml:id="u-360.3" who="#SenatorBogdanZdrojewski">I żeby nie przedłużać, powiem tak ilustracyjnie, że tych olimpijczyków z Wrocławia lub olimpijczyków związanych z Akademią Wychowania Fizycznego było bardzo dużo, ale byli to też m.in. Renata Mauer-Różańska, która jest obecnie pracownikiem Akademii Wychowania Fizycznego – podkreślę: dwukrotna złota medalistka olimpiady – Ryszard Szurkowski, Władysław Żmuda, Józef Zapędzki, Rafał Kubacki, Marek Petrusewicz, Urszula Włodarczyk, Wojciech Bartnik, Józef Tracz, Mariusz Jędra, Piotr Małachowski, Paweł Rańda, Jerzy Klempel i wiele, wiele innych osób. Ja nie wymienię oczywiście wszystkich, ale chciałbym, żeby ta ilustracja się pojawiła.</u>
+          <u xml:id="u-360.4" who="#SenatorBogdanZdrojewski">Tak że z wielką satysfakcją odnotowuję, że wrocławska uczelnia uzyskuje patrona, że ten patron jest silnie uzasadniony i z pewnością będzie objęty jakąś opieką, jeżeli chodzi o wszystkich tych, którzy reprezentują po prostu Polskę na olimpiadach i nie pochodzą w tym wypadku wyłącznie z Wrocławia. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-361">
+          <u xml:id="u-361.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo panu senatorowi.</u>
+          <u xml:id="u-361.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Zamykam dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-361.2" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dla porządku informuję, że senatorowie Aleksander Szwed, Janusz Pęcherz i Janusz Gromek złożyli swoje przemówienia w dyskusji do protokołu.</u>
+          <u xml:id="u-361.3" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Czy przedstawiciel rządu chce jeszcze zabrać głos? Jak rozumiem, nie.</u>
+          <u xml:id="u-361.4" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
+          <u xml:id="u-361.5" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu dwunastego porządku obrad: informacja o istotnych problemach wynikających z działalności i orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego w 2020 roku.</u>
+          <u xml:id="u-361.6" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Tekst informacji zawarty jest w druku nr 604.</u>
+          <u xml:id="u-361.7" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Marszałek Senatu otrzymaną informację skierował do Komisji Ustawodawczej, która zajęła się nią na obradach w dniu 8 czerwca 2022 r.</u>
+          <u xml:id="u-361.8" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Jednocześnie informuję, że wcześniejsze informacje, za lata 2018–2019, druki senackie nr 27 oraz 305, były przedmiotem obrad Komisji Ustawodawczej na posiedzeniu w dniu 5 maja 2021 r.</u>
+          <u xml:id="u-361.9" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Marszałek Senatu w dniu 27 czerwca br. otrzymał od prezes Trybunału, pani Julii Przyłębskiej, pismo, w którym pani prezes poinformowała, że będzie nieobecna na posiedzeniu plenarnym podczas rozpatrywania punktu: informacja o istotnych problemach wynikających z działalności i orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego w 2020 roku. Pozwolicie państwo, że pomimo późnej pory odczytam to pismo, ponieważ, przy całym szacunku dla instytucji konstytucyjnych państwa, jest ono, łagodnie mówiąc, kuriozalne.</u>
+          <u xml:id="u-361.10" who="#MarszalekTomaszGrodzki">„Szanowny Panie Marszałku, w odpowiedzi na zaproszenie na najbliższe posiedzenie Senatu RP uprzejmie informuję, że podtrzymuję wyrażone w ubiegłych latach stanowisko. Kierując się koniecznością ochrony Trybunału przed naruszającym podstawy państwa prawa publicznym podważaniem jego konstytucyjnej pozycji również przez część przedstawicieli władzy ustawodawczej, nie wezmę udziału w planowanym na 29 czerwca posiedzeniu Senatu poświęconemu przedłożonej marszałkowi Senatu w dniu 27 grudnia 2021 r. informacji o istotnych problemach”… – tu jest ten tytuł. „Przedkładając 27 grudnia 2021 r. informację o istotnych problemach wynikających z działalności orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego w roku 2020, jako prezes Trybunału zrealizowałam wynikający z art. 13 ust. 1 ustawy z dnia 30 listopada 2016 r. o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym – Dziennik Ustaw z 2019 r., poz. 2393 – obowiązek”. I teraz: „Niestety, doświadczenia ostatnich lat pokazały, iż rzeczową, merytoryczną dyskusję nad orzecznictwem Trybunału z udziałem części przedstawicieli władzy ustawodawczej Senatu zastępują często niemające precedensu ataki na Trybunał Konstytucyjny oraz sędziów Trybunału. Styl debaty naruszał niejednokrotnie nie tylko rudymenty prawa, ale także kanon kultury rozmowy”. Koniec listu. Podpisała Julia Przyłębska.</u>
+          <u xml:id="u-361.11" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Musicie państwo wiedzieć…</u>
+          <u xml:id="u-361.12" who="#MarszalekTomaszGrodzki">W tym miejscu witam pana Bohdana Zdziennickiego, prezesa Trybunału Konstytucyjnego w latach 2008–2010, oraz pana Andrzeja Rzeplińskiego, prezesa Trybunału Konstytucyjnego w latach 2010–2016.</u>
+          <u xml:id="u-361.13" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Musicie państwo wiedzieć, Wy, którzy wielokrotnie stawaliście na forum tej Izby, że ten ostatni akapit jest kompletnie nieprawdziwy, ponieważ w tej kadencji Senatu pani prezes nie było tu ani razu. A więc pisanie o atakach na Trybunał oraz sędziów, o stylu debaty, który naruszał rudymenty prawa, ale także kanon kultury rozmowy, jest argumentem nieistniejącym, ponieważ nie było ani debaty, ani wizyty pani prezes w tej kadencji Senatu w tym gmachu i na tej sesji plenarnej. Jest to działanie niedopuszczalne, przeczące art. 10 konstytucji o konieczności współpracy władz konstytucyjnych. I to nie pozostanie bez reakcji, ponieważ jest to ewidentna nieprawda.</u>
+          <u xml:id="u-361.14" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Czy zaproszeni goście pragną zabrać głos w sprawie rozpatrywanego porządku obrad? Chciałbym zapytać: kto z panów chciałby zabrać głos?</u>
+          <u xml:id="u-361.15" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Zapraszam pana sędziego, pana Bohdana Zdziennickiego. Zapraszam, jeśli można, na trybunę, tu będzie wygodniej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-362">
+          <u xml:id="u-362.0" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachBohdanZdziennicki">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
+          <u xml:id="u-362.1" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachBohdanZdziennicki">Dziękuję bardzo za zaproszenie.</u>
+          <u xml:id="u-362.2" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachBohdanZdziennicki">Uważam, że ten punkt jest punktem niesłychanie ważnym, mimo spóźnionej pory, ponieważ Rzeczpospolita Polska jest państwem prawa, na straży tego prawa stoją wszystkie organy, ale szczególną rolę ma tu odgrywać Trybunał Konstytucyjny jako strażnik woli narodu wyrażonej w konstytucji i Senat Rzeczypospolitej Polskiej, który jest tym organem czuwającym nad jakością prawa. W państwie prawa to nie wola kogokolwiek, żadnej partii politycznej czy żadnego przywódcy, a prawo, które zostało ustanowione w sposób zgodny z konstytucją, jest tym czynnikiem i, jak to było też przyjęte w I Rzeczypospolitej Polskiej, jest tym królem, który panuje w Rzeczypospolitej.</u>
+          <u xml:id="u-362.3" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachBohdanZdziennicki">Proszę państwa, już pierwsza rzecz, ta właśnie, o której wspomniał pan marszałek, tj. że w tak ważnej sprawie, w roku 25-lecia Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, nie zjawia się na tej debacie Trybunał Konstytucyjny, który ma być strażnikiem woli narodu zawartej w konstytucji, jest czymś niewyobrażalnym. To właśnie Trybunał, dążąc do konstytualizacji prawa i polityki, ma przestrzegać zasady, o której pan marszałek wspomniał, tj. współdziałania organów, a zwłaszcza dotyczy to takiego organu jak Senat, który z woli narodu przyjmuje sprawozdania, ocenia też działalność Trybunału Konstytucyjnego. To współdziałanie polega na tym, że władza ustawodawcza, której częścią, tak szalenie ważną, jest Senat, ma prawo sprawować w tym zakresie kontrolę także nad Trybunałem Konstytucyjnym, który należy do władzy sądowniczej, ale jest umiejscowiony w swoich kompetencjach właśnie między władzą ustawodawczą a władzą sądowniczą i ma być kontrolerem prawa, kontrolować, czy prawo jest zgodne z konstytucją.</u>
+          <u xml:id="u-362.4" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachBohdanZdziennicki">Druga rzecz. No, przekazanie tego sprawozdania z 2020 r., a nie z 2021 r. – co budzi także zastrzeżenia… Proceduralno-organizacyjnie to sprawozdanie jest szalenie ważne, pokazując, w jakim stanie prezentuje się Najjaśniejsza Rzeczpospolita. Można zauważyć, że ta sprawność organizacyjno-proceduralna też nie jest spełniona czy zapewniona, przede wszystkim bardzo mało jest spraw, co oznacza, że nastąpił kryzys zasady skargowości, na której oparta jest działalność Trybunału. Ten kryzys zasady skargowości oznacza, że zaufanie do Trybunału, tak ważne w państwie prawa – a zwłaszcza w obecnym okresie wszystkich tych napięć, o których była mowa też przed chwilą, międzynarodowych i innych – spadło, choć to właśnie Trybunał Konstytucyjny ma być gwarantem stabilności i ciągłości państwowości. Ten kryzys zaufania i ten brak pewnej ciągłości… Trybunał Konstytucyjny ma podkreślać cały czas ciągłość państwowości i prawa, która to ciągłość jest podstawą istnienia tego państwa i narodu, tymczasem spotykamy się z zakwestionowaniem pozycji i kompetencji tak ważnego organu, jakim jest Senat, i całej tradycji związanej z Senatem jako tą Izbą, która właśnie ma, obok innych zadań, tak ważne zadanie jak czuwanie nad jakością prawa, prawa, które ma być królem, jest właśnie królem – w cudzysłowie – Rzeczypospolitej Polskiej.</u>
+          <u xml:id="u-362.5" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachBohdanZdziennicki">No, zastanawia też wielka ilość umorzeń postępowania. W sprawozdaniu ta wielka ilość umorzeń postępowania, które przeszły jednak przez kontrolę wstępną w Trybunale, także nie świadczy, że w sensie organizacyjnym dzieje się dobrze. Na pewno Senat chciałby wysłuchać w tej kwestii sprawozdania i odpowiedzi, dowiedzieć się, co się dzieje, skoro jest taka duża ilość umorzeń, dlaczego taka sytuacja istnieje, obok wspomnianego kryzysu zasady skargowości – bo, jak wiadomo, Trybunał działa tylko na zasadzie skargowości.</u>
+          <u xml:id="u-362.6" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachBohdanZdziennicki">Mamy w sprawozdaniu podane także pewne zmiany personalne. Nie chcę tu wracać do pozycji sędziów dublerów, ale chodzi także o nowe nominacje sędziowskie. Wiadomo, że sędziowie Trybunału otrzymują od narodu ogromny mandat i ogromne zaufanie, bo to oni właśnie mogą, w określonych formach prawnych, decydować o tym, że prawo nie jest prawem. Ich orzeczenia, jeżeli są wydane we właściwym składzie i zgodnie z całą procedurą, mają być ostateczne i powszechnie wiążące. Wybór nowych sędziów powinna poprzedzać wielka debata narodowa nad poszczególnymi kandydaturami. W sprawozdaniu powinno być podane także to, że w 2020 r. nastąpiły pewne zmiany, i powinno być powiedziane, czy ci nowi kandydaci odpowiadają tym najwyższym wymogom, które są skierowane do sędziów Trybunału – nie tylko wymogom co do kwalifikacji prawnych, ale też co do autorytetu zdobytego w społeczeństwie, co do doświadczenia i co do nienagannej postawy etycznej w sensie odwagi, wierności pewnym zasadom.</u>
+          <u xml:id="u-362.7" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachBohdanZdziennicki">Proszę państwa, nie chciałbym tego przedłużać, ale chcę przypomnieć o roli Trybunału i konstytucji w momencie, kiedy mamy kryzys wielu wartości. Kiedy społeczeństwo jest zdezorientowane, to konstytucja i prawo mają nas scalać. Należy wyjaśniać, że w konstytucji są zawarte najważniejsze zasady i wartości, że aksjologia, czyli ta moralność społeczeństwa, moralność państwa, ma szczególną rolę. W sprawozdaniu powinno być więcej powiedziane o tym, co się dzieje w tej chwili, kiedy mamy takie zawirowania wewnętrzne i zewnętrzne związane z sytuacją międzynarodową, jak Trybunał widzi te wyzwania i jak prognozuje pewne rzeczy.</u>
+          <u xml:id="u-362.8" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachBohdanZdziennicki">Wreszcie chciałbym przypomnieć, że Trybunał ma w tej chwili ogromne znaczenie nie tylko w procesach globalizacji, ale także w transformacji energetycznej, w rewolucji cyfrowej, w przemianach ekologicznych. Te wszystkie rzeczy powinny być… Powinna być na nie reakcja ustawodawcy, a jednym z najważniejszych elementów jest Senat. To powinno mieć odzwierciedlenie w istniejącym prawie, w przemyślanych nowych rozwiązaniach, w szerokiej debacie publicznej i próbie oceny, czy istniejące rozwiązania dają nam oparcie, czy też odpowiednie prawo trzeba stworzyć. Oczywiście prawo to jest stan powinności. Prawda? To jest plan działania, jak realizować społeczną gospodarkę rynkową, jak, o czym mówi konstytucja, realizować demokratyczne państwo prawne, w którym jesteśmy i które ma bogate odzwierciedlenie w dotychczasowym, poprzednim orzecznictwie Trybunału. W konstytucji są wskazówki ogólne, które wymagają interpretacji, i bardzo ważne jest to, czy plan normatywny, który jest zawarty w konstytucji, odnośnie do ustroju politycznego, ustroju gospodarczego oraz poszanowania praw i wolności człowieka, których przestrzeganie nie jest możliwe, kiedy nie jest silna cała zbiorowość, cała wspólnota, jest realizowany.</u>
+          <u xml:id="u-362.9" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachBohdanZdziennicki">Kończąc – obawiam się, że mogę mówić za dużo jako prawnik, i to jeszcze emeryt od 12 lat – chciałbym powiedzieć, że ta debata jest szalenie ważna mimo późnej pory. Jestem zaskoczony i zszokowany, że nie ma podczas tej debaty prezes Trybunału i sędziów Trybunału. W czasie mojej kadencji, w czasie kadencji mojego następcy i moich poprzedników to się nigdy nie zdarzało. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
+          <u xml:id="u-362.10" who="#komentarz">Oklaski</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-363">
+          <u xml:id="u-363.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo, Panie Prezesie.</u>
+          <u xml:id="u-363.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Czy pan prezes Rzepliński pragnie zabrać głos?</u>
+          <u xml:id="u-363.2" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Zapraszam.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-364">
+          <u xml:id="u-364.0" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachAndrzejRzeplinski">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
+          <u xml:id="u-364.1" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachAndrzejRzeplinski">Dziękuję za zaproszenie.</u>
+          <u xml:id="u-364.2" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachAndrzejRzeplinski">Doroczna informacja Trybunału Konstytucyjnego o istotnych problemach, które zostały dostrzeżone w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego… Te orzeczenia z natury rzeczy miały służyć przede wszystkim wolnościom podstawowym i prawom obywateli. I oczywiście Rzeczypospolitej jako takiej. Jedną z form inicjowania postępowania sądowego przed Trybunałem Konstytucyjnym jest skarga konstytucyjna, instytucja wprowadzona wprost w konstytucji, która miała umożliwiać obywatelom wtedy, kiedy czuli, iż prawo czy to przez jakąś serię zdarzeń, czy z racji pewnego sposobu rozstrzygania przez sądy powszechne, nie służy dobrze ich interesom, występowanie – z pełnym zaufaniem, bo to prawo mają również dzisiaj – do Trybunału Konstytucyjnego ze skargą konstytucyjną. I ten współudział obywateli w kontroli konstytucyjności naszego prawa, jego jakości, w tym, żeby Polska na tle i swoich sąsiadów, i wszystkich innych państw w Europie stanowiła swoisty wzorzec, jak można rozwijać orzecznictwo, które służy obywatelom, ich wolnościom i prawom, jak rozwiązywać czasami bardzo trudne problemy, takie jak wiek emerytalny, który jest wielkim problem praktycznie wszystkich państw europejskich… A to jest także problem, który rozstrzygał Trybunał Konstytucyjny, problem, w przypadku którego sędziowie po kilku naradach dochodzili do przekonania, że zaproponowane projekty ustawy tak ważnej jak dotyczącej wieku emerytalnego dobrze wyważają potrzeby rozwojowe państwa, ale również perspektywę każdego obywatela. To w przeddzień rozprawy naprawdę wielu z nas nie spało, ciągle myśląc, czy to rozstrzygnięcie o konstytucyjności tej ustawy będzie dobrze służyło przede wszystkim obywatelom, a jeżeli obywatelom, to również Rzeczypospolitej.</u>
+          <u xml:id="u-364.3" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachAndrzejRzeplinski">Poważnym problemem, często będącym przedmiotem rozstrzygnięć Trybunału Konstytucyjnego, był dostęp do sądów oraz kwestie orzecznictwa sądów powszechnych, sądów administracyjnych, także Sądu Najwyższego. Te sądy, Sąd Najwyższy i Naczelny Sąd Administracyjny, zresztą były naturalnymi partnerami Trybunału Konstytucyjnego. Stąd też co roku, zwykle w kwietniu, Trybunał Konstytucyjny organizował specjalną sesję, na którą zapraszani byli wszyscy najwyżsi funkcjonariusze naszego państwa, jego dostojnicy, począwszy od prezydenta, prezesów obu tych sądów, o których wspomniałem, osób sprawujących funkcje kierownicze w instytucjach konstytucyjnych, takich jak Narodowy Bank Polski, takich jak Najwyższa Izba Kontroli, również przedstawiciele organizacji związkowych. Zapraszani byli także przedstawiciele sądów zagranicznych, wtedy, kiedy mogli wziąć udział w takim spotkaniu.</u>
+          <u xml:id="u-364.4" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachAndrzejRzeplinski">Nasze orzecznictwo było śledzone przez Sąd Konstytucyjny Niemiec i Sąd Konstytucyjny Litwy. Wyrazem tego było to, że w każdym z tych sądów byli prawnicy świetnie znający język polski, którzy śledzili nasze orzecznictwo. I to było zjawisko, które wtedy nazywane było dialogiem sądów. To był dialog wszystkich sądów konstytucyjnych, dość częsty, obfity, to była wymiana doświadczeń, refleksji w sprawie orzeczeń i przekonanie, że wspólnie służymy prawie 500 milionom obywateli Unii Europejskiej. Na te doroczne spotkania byli również zapraszani przedstawiciele różnych wyznań. Zwykle przychodził na nie arcybiskup, nuncjusz apostolski w Warszawie – z tej racji, że był sąsiadem Trybunału. To były naturalne gesty wobec instytucji, także tych pozapaństwowych, które miały unaoczniać, że Rzeczpospolita jest dobrem wspólnym wszystkich obywateli, że najwyższym nakazem dla sędziów konstytucyjnych jest poszanowanie i umacnianie, poprzez orzecznictwo, treści art. 10, który gwarantował – no, werbalnie teraz też gwarantuje, choć już go nie ma jako jednej z kotwic – dobry rozwój państwa. Kiedy jakiś ważny funkcjonariusz partii politycznej, będący także parlamentarzystą, anihiluje wyrok sądu – obojętnie w jakiej sprawie – jeszcze przed uprawomocnieniem się tego wyroku, przez ostatecznym rozstrzygnięciem, mówiąc, że to nie jest wyrok, który mu się podoba, a to oznacza, że niepotrzebna jest rewizja od tego wyroku czy kasacja, bo po prostu wyroku nie ma, to art. 10, ten fundament, kotwica Rzeczypospolitej jako państwa, które na pewno starannie, dobrze, z uwagą, z wzajemnym poszanowaniem władz będzie się rozwijało, staje się pustym zapisem.</u>
+          <u xml:id="u-364.5" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachAndrzejRzeplinski">Art. 2 konstytucji stanowi, że Rzeczpospolita Polska jest demokratycznym państwem prawnym. Pojęcie „państwo prawne” nie funkcjonuje już w ogóle w naszym języku konstytucyjnym. Używa się pojęcia „praworządność”, bo o wiele łatwiej jest powiedzieć publicznie „tak zwana praworządność”, a o wiele trudniej jest powiedzieć „rządy prawa”. To pokazuje, że słowa są używane po to, żeby przenieść władzę w kierunku tych instytucji czy tych ugrupowań, których nie obowiązują reguły konstytucyjne, które nastawione są na egoistyczne załatwianie własnych interesów za pomocą ustaw, które zresztą trudno nazwać ustawami. Bo kiedy ustawa jest przyjmowana z pogwałceniem zasad postępowania legislacyjnego… To pojęcie „postępowanie legislacyjne” jest pojęciem konstytucyjnym, wobec czego wszystkie jego elementy, opisane dokładnie w konstytucji, powinny być przestrzegane, a szczególnie wtedy, chociaż to powinno dotyczyć każdej ustawy, kiedy ustawa ma charakter okołokonstytucyjny. Taką ustawą była ustawa będąca jednym z fundamentów Rzeczypospolitej, ustawa o Sądzie Najwyższym, i ustawa o Krajowej Radzie Sądownictwa. Działo się to jesienią 2017 r., ustawy te wtedy zostały zaproponowane. W treści – co było oczywiste, że w złej wierze – kompletne przejęcie pewnej instytucji… A potem po kolei one były przejmowane w trybie „bez żadnego trybu”, bez możliwości zasięgnięcia opinii ekspertów, bez możliwości dyskusji w parlamencie, zwłaszcza w czasie pierwszego czytania, ale potem również w konstytucji… Nie do wyobrażenia jest w parlamencie holenderskim czy w parlamencie niemieckim, żeby kiedy grupa posłów chce jeszcze coś dodyskutować, coś sprawdzić i 5 posłów zgłasza się do szefa parlamentu, on reagował tak, jak to się raz przydarzyło, kiedy byłem na sali Sejmu i właśnie była taka sytuacja, że kilku posłów chciało jeszcze zadać pytanie, a marszałek – wtedy marszałkiem był pan Kuchciński – nie dopuścił ich do głosu, nie pozwolił im zgłosić wniosku. Parlamentarzystom, czyli przedstawicielom narodu.</u>
+          <u xml:id="u-364.6" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachAndrzejRzeplinski">Naturalnie, że czasami mogą się zdarzać nawet bardzo ostre konflikty słowne, ale dyskusja, debata, sprawdzanie, uzyskiwanie możliwie najlepszego rezultatu, który w sposób równy ma wszystkim służyć… Konstytucja mówi, że jesteśmy równi. To także przestało być czymś, co jest oczywiste w kreowaniu funkcjonowania instytucji konstytucyjnych, m.in. takich jak sądy. Dzisiaj już praktycznie nikt spośród tych, którzy brali aktywny udział w opanowaniu sądów, tzn. w takim… No, to jest taki swoisty plagiat, ale chyba za zgodą Węgrów. W państwie węgierskim jest komputer, który decyduje, który sędzia dostanie którą sprawę, ale wcześniej każdy sędzia jest dokładnie opisany, zmierzony, wszystkie jego wyroki są sprawdzone i na końcu jest taki swoisty algorytm. I komputer wie, komu przyznać konkretną sprawę, tak żeby jej rozstrzygnięcie było wygodne czy to dla jakiejś grupy interesów, czy dla jakiejś osoby. A starania o to, żeby był jawnie opisany sposób stworzenia tego systemu… Chociaż u nas też jakiś prokurator ujawnił publicznie, że dostał od prokuratora generalnego polecenie opisania wszystkich sędziów w okręgu, w którym on jest prokuratorem. No, po co? Czy sędzia sądu okręgowego, czy sędzia sądu apelacyjnego jest wrogiem tego państwa, żeby zbierać o nim informacje jak o kryminaliście? Czy sędzia sądu rejonowego – jest ich najwięcej – to jest jakiś podejrzany człowiek? Nie, nie o to chodziło, tak jak u Węgrów, to zostało przeniesione. Nie znamy logiki tego algorytmu, tego, jak to zostało stworzone, jak jest uzupełniane. A przecież sędziowie to są ci funkcjonariusze publiczni, którzy egzekwują prawo, stosując je tak, żeby przepisy rozdziału II konstytucji „Wolności, prawa i obowiązki człowieka i obywatela” były codziennie szanowane, żeby zwiększać zaufanie do państwa. To niestety ostatnio bardzo kiepsko funkcjonuje.</u>
+          <u xml:id="u-364.7" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachAndrzejRzeplinski">I teraz uwaga bez jakiejś krytyki wobec obecnego Trybunału Konstytucyjnego. To raczej jest zdziwienie, że ta doroczna informacja, dotycząca zresztą nie poprzedniego roku, tylko roku 2020, i nie wiadomo, co wobec tego z doroczną informacją o istotnych problemach w zeszłym roku, chyba jej nie było albo coś tam się stało, w każdym razie tego nie było, nie mogliśmy tego poznać… Było oczywiste dla każdego sędziego, nie tylko dla prezesa Trybunału Konstytucyjnego, że tę doroczną informację, która ma z reguły olbrzymie znaczenie praktyczne dla wiedzy i zainteresowanych obywateli, nie tylko tych, którzy pracują na wydziałach prawa naszych uniwersytetów, czy dla jakichś grup np. biznesowych, żeby ludzie wiedzieli, jak się to prawo kształtuje, jakie powstały problemy, po to, żeby podejmować strategiczne decyzje dla tej instytucji albo dla tego przedsiębiorstwa… A tylko taki naród się rozwija, w którym można z pełnym zaufaniem kształtować swoją przyszłość osobistą, ale również rozwijać swoje przedsiębiorstwo. Tego właśnie nie ma, bo się okazuje, że ważne ustawy bez żadnego trybu są zmieniane praktycznie z pominięciem debaty parlamentarnej. Gdy popatrzymy na to, jak często kodeksy są zmieniane przy okazji zmiany jakiejś ustawy, której znaczenie jest dla systemu prawnego znacznie poniżej kodeksu…</u>
+          <u xml:id="u-364.8" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachAndrzejRzeplinski">W tej chwili – tak wynika z tego, co się dowiedziałem – prowadzone są prace nad nową ustawą o służbie wewnętrznej Służby Więziennej. Treść tego projektu… Jeżeli ta ustawa stanie się prawem i w tym trybie, który zapanował w ostatnich kilku latach, tzn. tak naprawdę bez debaty, bez wyjaśnienia kwestii konstytucyjnych, które w tym projekcie są istotne… Chodzi o to, że celem tej legislacji, jak zostało to napisane w projekcie, jest walka z korupcją wśród Służby Więziennej. Z tego, co ja wiem, wynika, że zdarzają się w Służbie Więziennej ludzie, którzy są nieuczciwi i naturalnie powinni być ścigani, karani i usuwani ze Służby Więziennej, ale nie jest tak, że oficerowie Służby Więziennej to są nierzetelni i nieuczciwi ludzie. O ile wiem, chodzi o to, żeby wewnątrz zakładów karnych stworzyć swoistą policję, która będzie dostarczała dodatkowych informacji pozyskiwanych przez funkcjonariuszy więziennych od więźniów w jakichś sprawach, które mogą władze interesować. A to jest już bardzo niebezpieczne dla wolności i praw obywateli. Jeżeli tworzy się w ten sposób, za pomocą nowej ustawy nową policję, a celem tego jest zbieranie informacji o osobach, być może mogą być również takie przypadki – gdyby nawet to był jeden przypadek, to o jeden za dużo – że zachęca się człowieka skazanego na 8 lat więzienia, żeby złożył odpowiednie zeznanie, i wtedy szansa na warunkowe zwolnienie staje się bardzo duża… No, wtedy naprawdę jesteśmy już po mrocznej stronie rzeczywistości.</u>
+          <u xml:id="u-364.9" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachAndrzejRzeplinski">To jest dość długa ustawa, bodajże 90 stron. To, co mnie zdziwiło i zaniepokoiło, to to, że przy okazji – zresztą to jest w tytule ustawy, bo mówi się o zmianie niektórych innych ustaw – zmieniane są przepisy w ważnych ustawach, bo w kodeksach. Doskonale wiemy, nie trzeba o tym mówić, że czasami wyjęcie jakiegoś słowa czy wstawienie jakiegoś słowa może zmienić całą instytucję kodeksową.</u>
+          <u xml:id="u-364.10" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachAndrzejRzeplinski">Mam nadzieję, że nad tą ustawą odbędzie się dyskusja i że nie zostanie ona wprowadzona do systemu prawnego w taki sposób, bo to byłoby niezwykle groźne przede wszystkim dla rzetelności postępowań sądowych. Bo jakie mielibyśmy gwarancje, że rzeczywiście zeznanie złożone w sprawie nie jest zeznaniem praktycznie wymuszonym czy podyktowanym, a jest zeznaniem świadka, który coś wie i – obojętnie, z jakich motywów – odpowiada na pytania, mówi prawdę w danej sprawie? I to naturalnie powinno być gwarantowane zwłaszcza przez kodeks postępowania karnego, bo inaczej to zagrożenie, że dowody to nie będą dowody… To będzie potem tak prowadzone, żeby postępowanie zniszczyło tego, który powinien być zniszczony, a wówczas, zwłaszcza wobec…</u>
+          <u xml:id="u-364.11" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachAndrzejRzeplinski">I tu wtrącę uwagę o wyroku Trybunału Konstytucyjnego w sprawie art. 6 europejskiej konwencji. Ten wyrok, ku mojemu wielkiemu smutkowi, anihiluje art. 6 Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, ten przepis, który gwarantuje każdemu prawo do rzetelnego procesu przed niezawisłym sądem. Najwięcej wyroków – dziesiątki tysięcy – zapadło na przestrzeni funkcjonowania Europejskiego Trybunału Praw Człowieka właśnie na podstawie tego przepisu. Bo to sądownictwo, rzetelne prawo procesowe, gwarantowanie, że do sądów trafiają najlepsi, możliwie najlepiej przygotowani prawnicy, że z chwilą czy w dniu, kiedy prawnik składa przysięgę czy to przed prezydentem, czy to przed szefem parlamentu, staje się funkcjonariuszem państwa najwyższej klasy i nie musi przychodzić do sądu ze strachem o to, czy gniew ministra nie pozbawi go możliwości sądzenia… Chodzi o to, czy gniew ministra może spowodować ukaranie sędziego w jakiś sposób, przeniesienie do innego sądu bez uzasadnienia. I ten art. 6, który gwarantuje nie tylko obywatelom Unii Europejskiej… A jest nas prawie pół miliarda. Ale adresatami rozstrzygnięć Europejskiej Konwencji Praw Człowieka jest ponad 800 milionów ludzi na całym świecie, bo terytoria zamorskie Brytanii czy Francji też tu wchodzą w grę. A więc art. 6 to jest jeden z absolutnych fundamentów tej dobrej dla wszystkich Europy, Europy, której instytucji i tego, jak one funkcjonują, zazdrości cały świat.</u>
+          <u xml:id="u-364.12" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachAndrzejRzeplinski">Boję się, że to, co zrobił nasz Trybunał Konstytucyjny… No, bardzo żałuję, że taki wyrok zapadł, bo zbliżył nas do standardu rosyjskiego. Tam jeszcze ostrzej władza postąpiła, bo rosyjska Duma po prostu zmieniła konstytucję i pozwoliła w każdym przypadku, kiedy Rosja przegrywała proces w Strasburgu, zaskarżyć wyrok trybunału praw człowieka. A wyrok sądu rosyjskiego… No, niezależnie od tego, co byśmy sobie pomyśleli, trudno uwierzyć, że sędziowie w Rosji mają realne gwarancje niezależności, że są wybierani właśnie ci najbardziej uczciwi, najlepiej przygotowani i że oni, orzekając, nie muszą się bać gniewu władzy. Zbliżyliśmy się w ten sposób do standardu rosyjskiego, niestety. Proszę zobaczyć: w konstytucji rosyjskiej dodali przepis, który jeszcze przed wystąpieniem Rosji z systemu Rady Europy praktycznie znosił orzekanie… Chodzi o to, że nie liczyła się kwestia ochrony wolności i praw podstawowych. I być może również dlatego nie ma wielkiego zapału, wielkiej ochoty w naszym Trybunale Konstytucyjnym, żeby raz do roku… Ta doroczna informacja nie powinna być tak...</u>
+          <u xml:id="u-364.13" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-364.14" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Panowie, bardzo proszę…</u>
+          <u xml:id="u-364.15" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachAndrzejRzeplinski">…napisana, jak to zrobiono w tym roku. Praktycznie rzecz biorąc, są tu głównie jakieś wykresy. Studenci stosują takie triki, żeby wyglądało, że praca magisterska jest dłuższa. Są jakieś wykresy, ale one o niczym nie informują.</u>
+          <u xml:id="u-364.16" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Panie Prezesie…</u>
+          <u xml:id="u-364.17" who="#PrezesTrybunaluKonstytucyjnegowlatachAndrzejRzeplinski">I to jest prośba na przyszły rok. Rozumiem, że za rok będzie kolejna doroczna informacja i obywatele, w tym naturalnie parlamentarzyści, dowiedzą się, jakie istotne dla państwa polskiego i dla każdego obywatela sprawy uzyskały w Trybunale Konstytucyjnym odpowiednie rozstrzygnięcie. Nie wszyscy muszą je podzielać, ale wszyscy powinni mieć przekonanie, że takie orzeczenie dobrze służy obywatelom i Rzeczypospolitej. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-364.18" who="#komentarz">Oklaski</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-365">
+          <u xml:id="u-365.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo panu prezesowi.</u>
+          <u xml:id="u-365.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Zwłaszcza to ostatnie zdanie zapada w pamięć. Rzeczywiście tej sytuacji, której doświadczamy już po raz wtóry – aczkolwiek wcześniej było wytłumaczenie covidowe – dłużej akceptować nie możemy.</u>
+          <u xml:id="u-365.2" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Otwieram dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-365.3" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o zabranie głosu pana senatora Kwiatkowskiego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-366">
+          <u xml:id="u-366.0" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
+          <u xml:id="u-366.1" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Chciałbym zwrócić państwa uwagę na jedną sprawę. Rozpatrujemy informację o istotnych problemach wynikających z działalności i orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego w roku 2020. Często słyszeliśmy z tej strony sali – pokazuję stronę sali, na której nie ma ani jednego senatora – o tym, że nie mamy szacunku wobec Trybunału Julii Przyłębskiej. A jaki szacunek okazują mu senatorowie PiS, skoro ani jednego z nich nie ma na sali podczas rozpatrywania punktu dotyczącego przedstawienia informacji o problemach wynikających z działalności i orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego za miniony rok? Oczywiście wiemy także, z czego to może wynikać.</u>
+          <u xml:id="u-366.2" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Jest taki świetny film, dreszczowiec Romana Polańskiego. Tytuł tego filmu to „Autor widmo”. I my mamy do czynienia z autorem widmo, bo dostaliśmy informację, pod którą jest podpisana Julia Przyłębska, ale od początku tej kadencji pani prezes na sali Senatu nie widzieliśmy. Nigdy jej nie widzieliśmy pomimo tego, że przepisy tę sprawę regulują bardzo jasno. Każdy z nas, każdy z senatorów, mógł się zapoznać z opinią Biura Legislacyjnego, która wyraźnie mówi, że przepis art. 13 ust. 1 ustawy o organizacji i trybie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym przewiduje, że prezes – podkreślam: prezes Trybunału – przedkłada corocznie Sejmowi oraz Senatowi informację o istotnych problemach wynikających z działalności i orzecznictwa Trybunału. Ponadto zgodnie z ust. 3 informację, o której mowa w ust. 1, prezes Trybunału przekazuje… Wśród podmiotów tam wymienionych oczywiście jest także, tak jak powiedziałem, Senat. W komentarzu do tej regulacji o Trybunale Konstytucyjnym, w komentarzu z 1997 r., czytamy, że Trybunał informuje Sejm i Senat o istotnych problemach wynikających z działalności i orzecznictwa Trybunału. Nad informacją tą co prawda nie przeprowadza się głosowania, ale w tym komentarzu stwierdzono, że sposób rozpatrywania informacji przez dowolną izbę parlamentu jest pozostawiony do unormowania w regulaminach Sejmu i Senatu. I to jest uregulowane. Regulamin Senatu z 1990 r. stanowi, że przedmiotem obrad Senatu są w szczególności sprawozdania oraz informacje przedstawiane Senatowi przez Trybunał Konstytucyjny, który jest wymieniony na pierwszym miejscu. Ponadto w art. 33 ust. 1 Regulaminu Senatu możemy przeczytać, że prawo udziału w posiedzeniach Senatu mają osoby wymienione w art. 32, wśród których to osób jest także prezes Trybunału Konstytucyjnego. Należy założyć, że prawo uczestnictwa prezesa Trybunału w posiedzeniach Senatu jest funkcjonalnie powiązane z obowiązkiem, podkreślam: obowiązkiem, przedłożenia przezeń informacji.</u>
+          <u xml:id="u-366.3" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Szanowni Państwo, możecie się zastanawiać, dlaczego się skupiam na kwestiach proceduralnych. Nie odniosę się merytorycznie do dokumentu, bo to by oznaczało, że akceptuję taką formułę, że pani prezes Julia Przyłębska przedstawia nam sprawozdanie w takiej formie, że nie jest informacją prezesa Trybunału Konstytucyjnego. Przepisy wyraźnie to regulują: prezes przedstawia tę informację. My ani na posiedzeniu komisji, ani na posiedzeniu plenarnym nie tylko nie zobaczyliśmy Julii Przyłębskiej jako osoby kierującej Trybunałem, ale też nie zobaczyliśmy nikogo, kogo ona by upoważniła do reprezentowania Trybunału. Nigdy już nie przyjmę argumentu ze strony senatorów PiS – chciałem powiedzieć, że mówię to, patrząc im w oczy, ale trudno patrzeć w oczy czterdziestu kilku pustym fotelom – kiedy mówią, popierając stanowisko pani prezes, że nie okazuje się szacunku Trybunałowi. A jak okazują ten szacunek senatorowie PiS, z których żaden nie zaszczycił posiedzenia plenarnego Senatu, na którym jest rozpatrywany ten punkt? Przypominam także, że przepis ustawy przewiduje, że informacja ta nie jest przedstawiana senatorom – uwaga – jako indywidualnym osobom, podmiotom, lecz Senatowi jako organowi kolegialnemu, który rozpatruje sprawy na posiedzeniach plenarnych. Nie ma osoby bardziej właściwej do zreferowania na posiedzeniu plenarnym informacji na temat Trybunału niż prezes, ja już powiem minimalistycznie, lub dowolna osoba upoważniona przez prezesa. Trudno mówić o przedstawieniu, skoro nie ma przedstawiciela. Senator sprawozdawca w normalnej sytuacji referowałby na posiedzeniu Senatu stanowisko komisji, ale trudno referować coś, o czym nie mogliśmy porozmawiać. W tym miejscu wypada bardzo ciepło i bardzo serdecznie podziękować byłym prezesom Trybunału, którzy pokazują, jak należy traktować służbę Rzeczypospolitej i obowiązki publiczne nawet po zakończeniu pełnienia funkcji, gdy są już sędziami w stanach spoczynku. Bardzo dziękuję byłym prezesom, sędziom, panu prezesowi Rzeplińskiemu i panu prezesowi Zdziennickiemu oraz panu prezesowi Stępniowi, który był na posiedzeniu komisji.</u>
+          <u xml:id="u-366.4" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Przepis art. 44 ust. 6 Regulaminu Senatu stanowi także, że senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania związane z omawianym punktem porządku obrad. Składam zapytanie do pani prezes Julii Przyłębskiej, dlaczego nigdy w tej kadencji Senatu nie pojawiła się na posiedzeniu plenarnym Senatu celem przedstawienia tej informacji. Jeżeli pani prezes nie może mi udzielić odpowiedzi, będąc na sali, a nie może, bo jej nie ma, to oczywiście proszę o odpowiedź na piśmie, do czego jest zobowiązana niezwłocznie.</u>
+          <u xml:id="u-366.5" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Szanowni Państwo! W dotychczasowej praktyce prezesi Trybunału zawsze przedstawiali takie informacje, w wyjątkowych przypadkach upoważniali innego sędziego do ich zastępowania i przedstawiania tej informacji. Bez wątpliwości prezes Trybunału ma obowiązek przedstawić informację Senatowi zgodnie z art. 13 ust. 1 ustawy, informacja jest przedmiotem obrad Senatu zgodnie z art. 45 ust. 3, a senatorowie w normalnej sytuacji mają prawo zadawać takiej osobie, czyli w tym wypadku prezesowi Trybunału, pytania.</u>
+          <u xml:id="u-366.6" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Szanowni Państwo, trzeba także zwrócić uwagę na to, że brak elementarnego szacunku dotyczy nie tylko posiedzenia plenarnego Senatu, ale także posiedzenia Komisji Ustawodawczej, na którym pani prezes też nie było, Komisji Ustawodawczej, której przedmiotem prac jest w szczególności ogólna problematyka legislacyjna, spójność prawa i rozpatrywanie zmian konstytucji. Normalnie pani prezes prezentowałaby to na naszym posiedzeniu.</u>
+          <u xml:id="u-366.7" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Szanowni Państwo, podsumowując i kończąc, powiem, że wstęp do Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej wskazuje na konieczność rozumienia ogółu przepisów w tejże konstytucji zawartych jako pewnego spójnego systemu. I także tam możemy przeczytać o współdziałaniu władz. Komentator ustawy konstytucyjnej wskazuje, że w zakresie współdziałania władz jest także obowiązek informacyjny poszczególnych organów władzy publicznej. Obowiązku informacyjnego absolutnie nie wyłącza niezawisłość sędziowska i odrębność ustrojowa Trybunału. Oznacza to wyłącznie, że wypowiedzi i dyskusje parlamentarne nie mogą dotyczyć spraw zawisłych w Trybunale, a nie spraw już rozstrzygniętych, które są przedstawiane w informacji z działalności. Jak wskazuje praktyka, dotychczas prezesi Trybunału poważnie traktowali obowiązek przedstawiania tej informacji.</u>
+          <u xml:id="u-366.8" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Podsumowując, powiem, że nie mam żadnej wątpliwości co do tego, że przepisy prawa, praktyka, konstytucja, ustawa o Trybunale i Regulamin Senatu wskazują na powinność czynnego uczestnictwa prezesa Trybunału Konstytucyjnego lub zastępującej go osoby w pracach Senatu. Ze smutkiem należy odnotować tylko jedno: że osobą łamiącą przepisy prawa w tym zakresie jest formalnie prezes Trybunału Konstytucyjnego. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-366.9" who="#komentarz">Oklaski</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-367">
+          <u xml:id="u-367.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo panu senatorowi.</u>
+          <u xml:id="u-367.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głos zabierze pan marszałek Bogdan Borusewicz.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-368">
+          <u xml:id="u-368.0" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-368.1" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Sytuacja jest nie do zaakceptowania. Pani prezes, pani sędzia Przyłębska uważa, że przesyłając pocztą czy przez gońca tekst sprawozdania, wypełnia zasady składania sprawozdania przed Wysoką Izbą. Jest to kolejna taka sytuacja i dobrze, że pan marszałek zdecydował, że mimo to – miało to uniemożliwić dyskusję nad sprawozdaniem – możemy na ten temat rozmawiać, dyskutować i przedstawić swoje stanowisko.</u>
+          <u xml:id="u-368.2" who="#SenatorBogdanBorusewicz">W sytuacji, kiedy pani sędzia Przyłębska nie stawia się przed Senatem, żeby wygłosić sprawozdanie, odpowiadać na pytania, jest dla mnie jasne, że nie tylko łamie konstytucję, która mówi o współdziałaniu władz, bo nie chce współdziałać z Senatem, ale także łamie ustawę o Trybunale Konstytucyjnym, ponieważ – powtarzam – przesłanie tekstu pocztą albo przez gońca nie jest złożeniem sprawozdania przed Senatem. W tej sytuacji popełnia delikt, który kwalifikuje ją do postawienia jej w przyszłości przed Trybunałem Stanu. Łamie ustawę, łamie konstytucję i powinna zdawać sobie z tego sprawę. No, nie może być takiej sytuacji: kogoś nie lubię, a kogoś lubię, jak kogoś nie lubię, to nie przyjdę. Pani sędzia Przyłębska nie jest osobą prywatną. Pełni funkcję. Ma zresztą pretensje, że niektórzy nie określają jej funkcji. Ale nawet jeżeli nie określają, nie nazywają w pełni tej funkcji, to ona ma obowiązki. Ona stwierdza, że jest prezesem Trybunału Konstytucyjnego i jako prezes ma swoje obowiązki, które musi wypełniać. Sędzia, który łamie prawo? Co to jest w ogóle za sytuacja?</u>
+          <u xml:id="u-368.3" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Obecny Trybunał zjeżdża coraz niżej, po równi pochyłej. Pamiętam i pamiętamy Trybunał Konstytucyjny sprzed kilku kadencji. Przecież tu, w Senacie, zmieniliśmy regulamin, żeby można było sprawnie realizować orzeczenia Trybunału. I takich orzeczeń było, już dokładnie nie pamiętam, ale zdaje się, że ok. 200, 190…</u>
+          <u xml:id="u-368.4" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">400.</u>
+          <u xml:id="u-368.5" who="#SenatorBogdanBorusewicz">400. Przecież to pokazuje, jaka była współpraca, jak Senat chciał współpracować. I to była współpraca modelowa. Co się stało? Ja myślę też, że pani sędzia Przyłębska nie przychodzi tutaj, żeby nie odpowiadać na pytania. Nie tylko dlatego, że nas nie lubi, ale także dlatego, żeby nie odpowiadać na pytania, bo ten Trybunał spełnia zamówienia polityczne. To jest dla mnie jasne. I to dotyczyło nie tylko konwencji praw człowieka, którą najpierw politycy PiS kwestionowali, a potem Trybunał zakwestionował, akurat w takim kluczowym… No, nigdy nie sądziłem, że konwencja praw człowieka zostanie zakwestionowana przez Trybunał Konstytucyjny w Polsce. Ale także ustawa antyaborcyjna? Przecież to było wyraźnie zamówienie polityczne. Nie będę wymieniał innych rzeczy, ale przecież wiele było takich spraw i wiele było takich orzeczeń, które były odpowiedzią na zamówienie polityczne, nie tylko były odpowiedzią, ale także realizowały te zamówienia. Najpierw było sformułowanie co do oczekiwania, a potem było orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego.</u>
+          <u xml:id="u-368.6" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Ja chciałbym też zapytać, jak wygląda wyłanianie składów do poszczególnych spraw. Przecież składy już po ujawnieniu, jacy sędziowie będą tam zasiadać, raptem były zmieniane. Jakie są zasady wyłaniania przewodniczących tych składów? I dlaczego została zlikwidowana możliwość uczestnictwa publiczności na rozprawach? Internet? To nie jest taka jawność, o którą chodziło ustawodawcy. Procesy przed sądami są jawne. Można pooglądać tylko w internecie sprawy, które są przed Trybunałem Konstytucyjnym. No dobrze, to, co jest przed kamerami, można podejrzewać… Ale przecież zasada jest taka, że w tych sprawach rozpatrywanych w sądach, a także w Trybunale może uczestniczyć publiczność. Oczywiście, są sytuacje nadzwyczajne, kiedy sąd decyduje o tym, że sprawa jest rozpatrywana w trybie niejawnym, albo oczywiście jakieś niebezpieczeństwo, choćby pandemia… Ale pandemii już nie ma. A zresztą to wycofanie się i niewpuszczanie publiczności na rozprawę zostało wprowadzone jako zasada już przed pandemią. Tak więc ja o te sprawy chciałbym zapytać. Nie mam takiej możliwości, jako senator, czyli ogranicza się moje prawo do uczestniczenia w dyskusji nad sprawozdaniem Trybunału. Dlatego zadaję pytanie i proszę panią sędzię Przyłębską o odpowiedź na piśmie: na jakiej zasadzie są ustalane składy i dlaczego te składy kilkakrotnie były zmieniane?</u>
+          <u xml:id="u-368.7" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Chciałbym też podziękować dwóm panom byłym prezesom i powiedzieć, że za waszych czasów otrzymywaliśmy sprawozdanie, zgodnie z pewną zasadą, z poprzedniego roku, a nie sprzed 2 lat. To też wskazuje, jak ten Trybunał pracuje. W tej chwili ten Trybunał nie jest w stanie w 2022 r. złożyć sprawozdania z 2021 r., tylko składa z 2020 r. A kiedy będzie to z 2021 r.? W następnym roku? To pokazuje nie tylko, w jaki sposób traktuje Izbę pani sędzia Przyłębska, lecz także jak sprawny jest ten Trybunał, jak sprawnie on jest zarządzany.</u>
+          <u xml:id="u-368.8" who="#komentarz">Oklaski</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-369">
+          <u xml:id="u-369.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo panu marszałkowi.</u>
+          <u xml:id="u-369.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głos zabierze pani senator Barbara Zdrojewska.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-370">
+          <u xml:id="u-370.0" who="#SenatorBarbaraZdrojewska">Po pierwsze, chciałabym podziękować panu marszałkowi za zorganizowanie tego w taki sposób. I uważam, że powinniśmy to robić co roku, chociaż mam nadzieję, że w końcu pani prezes Przyłębska stawi się tutaj, przed Senatem, ponieważ jest do tego zobowiązana. Tak że chciałabym poprosić pana marszałka, żeby wystosować takie pismo, które przypomni… podać te wszystkie argumenty przedstawione przez szefa naszej Komisji Ustawodawczej, pana senatora Kwiatkowskiego, żebyśmy przypomnieli, na jakiej podstawie zapraszamy usilnie i ponownie panią sędzię Przyłębską, panią prezes tutaj, do Senatu, żebyśmy to wypisali, przypominając.</u>
+          <u xml:id="u-370.1" who="#SenatorBarbaraZdrojewska">Druga kwestia, o której chcę powiedzieć: ja pamiętam jeszcze poprzednią kadencję, zresztą także obecny tutaj pan marszałek Borusewicz… Ja przypominam te zmiany, które się dokonywały m.in. w 2016 r., jakie to były istotne, ważne zmiany, jak one były traktowane przez społeczeństwo. Myśmy tu mieli tutaj, w ogrodach – pan marszałek oczywiście też jeszcze pamięta – demonstracje, wydawało się, że te sprawy są szalenie ważne dla społeczeństwa i dla Senatu. Ja z ubolewaniem pragnę stwierdzić, że dzisiaj jakbyśmy się do tej sytuacji przyzwyczaili. Od pani prezes słyszymy coś w rodzaju: nie mam pańskiego płaszcza i co mi pan zrobi? Bo podejrzewam, że my nie jesteśmy w stanie pani prezes tutaj doprowadzić, jedyne, co możemy, to przypomnieć jej o tym obowiązku, ale też poinformować o tym społeczeństwo. Znaczy mamy obowiązek mówić o tym, że pani prezes Przyłębska nie przychodzi i nie zdaje sprawozdania, nie przedstawia sprawozdania przed Senatem. A to jest ważne nie tylko dlatego, że możemy zadać pytanie, ale także z tego powodu, o którym mówił pan prezes Rzepliński: że to zawsze dla nas, senatorów, i dla tysięcy, setek tysięcy prawników w Polsce była lekcja prawa. Z tego sprawozdania można się było bardzo wiele uczyć, wszyscy sięgali do tego. W tej chwili do tego sprawozdania niewiele osób zagląda, a Trybunał zamienił się w jakiś zamknięty bastion, który jest zamknięty przed ludźmi, przed mediami, przed politykami także, a raczej, powiedziałabym, przez pewną częścią polityków. Pewną częścią polityków, co podkreślam z ubolewaniem.</u>
+          <u xml:id="u-370.2" who="#SenatorBarbaraZdrojewska">Te wszystkie emocje, które były w poprzedniej kadencji, a które nam już przeszły… To nie oznacza, mam nadzieję, tego, że przyzwyczailiśmy się do takiego stanu, który możemy nazwać stanem dla funkcjonowania państwa patologicznym. Tak bym go nazwała. Bo to jest pewnego rodzaju patologia. Nie mówię teraz o nieobecności tutaj pani prezes, tylko o tym, że stan funkcjonowania w tej chwili, np. sposób przeprowadzania ustaw przez Sejm itd., itd., to wszystko jest pewnym stanem patologicznym, czyli nienaturalnym i nienormalnym. Bo mówimy tutaj o pewnych obowiązkach wynikających z przepisów prawa zapisanych w konstytucji czy w różnych ustawach, ale istnieje też coś takiego jak wieloletni już uzus, uzus, który powodował, że wszyscy prezesi tutaj przychodzili, odpowiadali na pytania i sprawozdawali, zwłaszcza że, jak słusznie zauważył pan marszałek Borusewicz, Senat współpracuje z Trybunałem Stanu, chociażby wykonując te wyroki Trybunału.</u>
+          <u xml:id="u-370.3" who="#SenatorBarbaraZdrojewska">I ja zapytałam przewodniczącego Komisji Ustawodawczej, której jestem członkiem, że chyba jakieś wyroki powinniśmy wykonać, bo zapewne mamy zaległości. Przypominam, że myśmy w pewnym momencie zaczęli je realizować, było ich mnóstwo, pan przewodniczący powiedział, że ok. 400. I okazało się, że my już żadnych zaległości nie mamy. Dlaczego? Dlaczego tak się dzieje, że w tej chwili nie ma takich wyroków, którymi moglibyśmy tutaj się zająć dla dobra obywateli? Bo to często były sprawy naprawdę ważkie dla jednego obywatela albo grupy, niedużej grupy obywateli, ale ważne i istotne. Pamiętamy takie sprawy. Może warto by je było… Mam nadzieję, że za rok przy okazji sprawozdania przywołamy takie sprawy, którymi mogliśmy się zajmować właśnie dzięki pracy Trybunału Stanu. My, senatorowie, dzięki pracy Trybunału Stanu…</u>
+          <u xml:id="u-370.4" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Konstytucyjnego.</u>
+          <u xml:id="u-370.5" who="#SenatorBarbaraZdrojewska">…przepraszam, Trybunału Konstytucyjnego, mogliśmy poprawiać prawo w Polsce. I to był taki nieustanny dialog, dyskusja. Prezesi tutaj przychodzili, nie mieli żadnego problemu z odpowiedziami na pytania, ale też zawsze budzili ogromny szacunek i respekt ze strony Senatu, to trzeba powiedzieć. Być może pani sędzia uznała, że czegoś takiego zabrakło, ale nie dopatrywałabym się tutaj winy właśnie w Senacie czy w senatorach. A obowiązek jest obowiązkiem i należy go po prostu spełniać.</u>
+          <u xml:id="u-370.6" who="#SenatorBarbaraZdrojewska">Chciałabym złożyć podziękowania dla panów sędziów w stanie spoczynku, byłych prezesów, którzy tu dzisiaj nas odwiedzili mimo tak późnej pory, i chciałabym za to serdecznie podziękować. Mam nadzieję, że mimo wszystko my, senatorowie tutaj obecni, i być może ci, którzy nas słuchają, jednak poniesiemy w społeczeństwo informacje o tym, że tak to się odbywa. Być może zorganizujemy konferencję prasową, być może napiszemy jeszcze jedno pismo do prezes Przyłębskiej. Ale to, co w tej chwili się odbywa, być może już bez większych emocji niż w poprzedniej kadencji… No, pomimo upływu czasu i tego, co się w międzyczasie zadziało, dalej mamy ten stan patologii, o której powiedziałam. Nie możemy się na to godzić ani nie możemy przechodzić nad tym do porządku dziennego. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-370.7" who="#komentarz">Oklaski</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-371">
+          <u xml:id="u-371.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo, Pani Senator.</u>
+          <u xml:id="u-371.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Pragnę zapewnić, że list, o którym pani wspomniała, będzie sformułowany, jak również media zostaną zainteresowane tym kazusem.</u>
+          <u xml:id="u-371.2" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękując jeszcze raz panom prezesom, że nas zaszczyli w izbie wyższej, przypomnę, że w poprzedniej kadencji pan prezes Rzepliński, jeszcze póki był prezesem, stawał na forum tej Izby i nie doświadczał szczególnie miłych pytań ze strony ogarniętej wtedy świeżą euforią zwycięstwa partii Prawa i Sprawiedliwości. Jednak stawiał pan temu czoła i wzbudzał tym szacunek, naszej strony, jak również, a wiem to z rozmów kuluarowych, wielu kolegów z Prawa i Sprawiedliwości. I tak to sobie wyobrażamy, bo jesteśmy w stanie zadbać o parlamentarną kulturę dyskusji i doprowadzić do sporu na argumenty, a nie na jakieś wycieczki ad personam. Ale nie ustąpimy w tym dziele, żeby przywrócić właściwe relacje współpracy organów konstytucyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-371.3" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Jeszcze raz bardzo panom dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-371.4" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dla porządku dodam, że pan senator Szwed złożył swoje przemówienie do protokołu, a panowie senatorowie Bogdan Borusewicz i Krzysztof Kwiatkowski zwrócili się do prezesa Trybunału Konstytucyjnego o odpowiedź na pytania na piśmie. Tak że proszę o sformułowanie tych pytań i je prześlemy.</u>
+          <u xml:id="u-371.5" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Zamykam dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-371.6" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Stwierdzam, że Senat pod nieobecność prezesa Trybunału Konstytucyjnego ani innego upoważnionego przedstawiciela Trybunału Konstytucyjnego rozpatrzył punkt: informacja o istotnych problemach wynikających z działalności i orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego w 2020 roku.</u>
+          <u xml:id="u-371.7" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Zamykam ten punkt.</u>
+          <u xml:id="u-371.8" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Ogłaszam przerwę do jutra do godziny… do dzisiaj do godziny 10.00.</u>
+          <u xml:id="u-371.9" who="#SenatorSekretarzWiktorDurlak">Komunikaty.</u>
+          <u xml:id="u-371.10" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Komunikaty.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-372">
+          <u xml:id="u-372.0" who="#SenatorSekretarzWiktorDurlak">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-372.1" who="#SenatorSekretarzWiktorDurlak">Wspólne posiedzenie 3 komisji, Komisji Ustawodawczej, Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej oraz Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji w sprawie rozpatrzenia wniosków zgłoszonych do ustawy o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich odbędzie się o godzinie 8.15 w sali nr 217.</u>
+          <u xml:id="u-372.2" who="#SenatorSekretarzWiktorDurlak">Posiedzenie Komisji Kultury i Środków Przekazu w sprawie rozpatrzenia wniosków zgłoszonych do ustawy o zmianie ustawy o Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia oraz niektórych innych ustaw odbędzie się o godzinie 9.30 w sali nr 176.</u>
+          <u xml:id="u-372.3" who="#SenatorSekretarzWiktorDurlak">Wspólne posiedzenie Komisji Środowiska oraz Komisji Nadzwyczajnej do spraw Klimatu w sprawie rozpatrzenia wniosków zgłoszonych na czterdziestym piątym posiedzeniu Senatu do ustawy o zmianie ustawy – Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw odbędzie się o godzinie 9.45 w sali nr 217.</u>
+          <u xml:id="u-372.4" who="#SenatorSekretarzWiktorDurlak">Posiedzenie Komisji Infrastruktury w sprawie rozpatrzenia wniosków zgłoszonych w toku debaty nad ustawą o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw odbędzie się o godzinie 9.45 w sali nr 176. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-373">
+          <u xml:id="u-373.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-373.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Raz jeszcze powtarzam: przerwa do godziny 10.00.</u>
+          <u xml:id="u-373.2" who="#komentarz">Przerwa w posiedzeniu o godzinie 00 minut 24</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/senat/posiedzenia/pp/201923-snt-ppxxx-00045-02/header.xml b/2019-2023/senat/posiedzenia/pp/201923-snt-ppxxx-00045-02/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..ed06926
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/senat/posiedzenia/pp/201923-snt-ppxxx-00045-02/header.xml
@@ -0,0 +1,184 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-snt-ppxxx-00045-02">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Sprawozdanie stenograficzne z obrad Senatu RP z 30 czerwca 2022 r. (kadencja X, Posiedzenie Plenarne 45, dzień 2).</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Sprawozdanie stenograficzne z obrad Senatu RP z 30 czerwca 2022 r. (kadencja X, Posiedzenie Plenarne 45, dzień 2).</title>
+        <publisher>Kancelaria Senatu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Senat</note>
+        <note type="termNo">10</note>
+        <note type="type">Posiedzenie Plenarne</note>
+        <note type="sessionNo">45</note>
+        <note type="dayNo">2</note>
+        <date>2022-06-30</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="Gloszsali" role="speaker">
+        <persName>Głos z sali</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="Glosyzsali" role="speaker">
+        <persName>Głosy z sali</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="MarszalekTomaszGrodzki" role="speaker">
+        <persName>Marszałek Tomasz Grodzki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychPiotrPyzik" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Aktywów Państwowych Piotr Pyzik</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="RadcaPrezesaNajwyzszejIzbyKontroliMichalJedrzejczyk" role="speaker">
+        <persName>Radca Prezesa Najwyższej Izby Kontroli Michał Jędrzejczyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyMarekGrobarczyk" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury Marek Gróbarczyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorAdamSzejnfeld" role="speaker">
+        <persName>Senator Adam Szejnfeld</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorAgnieszkaKolaczLeszczynska" role="speaker">
+        <persName>Senator Agnieszka Kołacz-Leszczyńska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorAlicjaZajac" role="speaker">
+        <persName>Senator Alicja Zając</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorArturDunin" role="speaker">
+        <persName>Senator Artur Dunin</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorBarbaraZdrojewska" role="speaker">
+        <persName>Senator Barbara Zdrojewska.</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorBeataMaleckaLibera" role="speaker">
+        <persName>Senator Beata Małecka-Libera</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorBogdanBorusewicz" role="speaker">
+        <persName>Senator Bogdan Borusewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorBogdanKlich" role="speaker">
+        <persName>Senator Bogdan Klich</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorJacekBury" role="speaker">
+        <persName>Senator Jacek Bury</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorJanMariaJackowski" role="speaker">
+        <persName>Senator Jan Maria Jackowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorJanuszGromek" role="speaker">
+        <persName>Senator Janusz Gromek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorJanuszPecherz" role="speaker">
+        <persName>Senator Janusz Pęcherz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorJerzyCzerwinski" role="speaker">
+        <persName>Senator Jerzy Czerwiński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorJerzyFedorowicz" role="speaker">
+        <persName>Senator Jerzy Fedorowicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorJerzyWcisla" role="speaker">
+        <persName>Senator Jerzy Wcisła</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorJozefLyczak" role="speaker">
+        <persName>Senator Józef Łyczak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorKazimierzKleina" role="speaker">
+        <persName>Senator Kazimierz Kleina</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorKrzysztofBrejza" role="speaker">
+        <persName>Senator Krzysztof Brejza</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorKrzysztofKwiatkowski" role="speaker">
+        <persName>Senator Krzysztof Kwiatkowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorKrzysztofMroz" role="speaker">
+        <persName>Senator Krzysztof Mróz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorLeszekCzarnobaj" role="speaker">
+        <persName>Senator Leszek Czarnobaj</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorMagdalenaKochan" role="speaker">
+        <persName>Senator Magdalena Kochan</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorMarekBorowski" role="speaker">
+        <persName>Senator Marek Borowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorMichalSewerynski" role="speaker">
+        <persName>Senator Michał Seweryński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorRobertMamatow" role="speaker">
+        <persName>Senator Robert Mamątow</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorSekretarzAgnieszkaKolaczLeszczynska" role="speaker">
+        <persName>Senator Sekretarz Agnieszka Kołacz-Leszczyńska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorSprawozdawcaAdamSzejnfeld" role="speaker">
+        <persName>Senator Sprawozdawca Adam Szejnfeld</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorSprawozdawcaAlicjaZajac" role="speaker">
+        <persName>Senator Sprawozdawca Alicja Zając</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorSprawozdawcaArturDunin" role="speaker">
+        <persName>Senator Sprawozdawca Artur Dunin</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorSprawozdawcaBogdanBorusewicz" role="speaker">
+        <persName>Senator Sprawozdawca Bogdan Borusewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorSprawozdawcaJadwigaRotnicka" role="speaker">
+        <persName>Senator Sprawozdawca Jadwiga Rotnicka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz" role="speaker">
+        <persName>Senator Sprawozdawca Janusz Pęcherz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorSprawozdawcaLeszekCzarnobaj" role="speaker">
+        <persName>Senator Sprawozdawca Leszek Czarnobaj</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorSprawozdawcaMagdalenaKochan" role="speaker">
+        <persName>Senator Sprawozdawca Magdalena Kochan</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorSprawozdawcaStanislawLamczyk" role="speaker">
+        <persName>Senator Sprawozdawca Stanisław Lamczyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorSprawozdawcaWojciechPiecha" role="speaker">
+        <persName>Senator Sprawozdawca Wojciech Piecha</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorStanislawGawlowski" role="speaker">
+        <persName>Senator Stanisław Gawłowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorStanislawLamczyk" role="speaker">
+        <persName>Senator Stanisław Lamczyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorWadimTyszkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Senator Wadim Tyszkiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorWladyslawKomarnicki" role="speaker">
+        <persName>Senator Władysław Komarnicki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorWojciechKonieczny" role="speaker">
+        <persName>Senator Wojciech Konieczny</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorWojciechPiecha" role="speaker">
+        <persName>Senator Wojciech Piecha</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="WicemarszalekBogdanBorusewicz" role="speaker">
+        <persName>Wicemarszałek Bogdan Borusewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka" role="speaker">
+        <persName>Wicemarszałek Gabriela Morawska-Stanecka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="WicemarszalekMichalKaminski" role="speaker">
+        <persName>Wicemarszałek Michał Kamiński</persName>
+      </person>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/senat/posiedzenia/pp/201923-snt-ppxxx-00045-02/text_structure.xml b/2019-2023/senat/posiedzenia/pp/201923-snt-ppxxx-00045-02/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..361f52b
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/senat/posiedzenia/pp/201923-snt-ppxxx-00045-02/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,1692 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Wznowienie posiedzenia o godzinie 10 minut 24</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">Posiedzeniu przewodniczą marszałek Tomasz Grodzki oraz wicemarszałkowie Gabriela Morawska-Stanecka, Michał Kamiński i Bogdan Borusewicz</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wznawiam obrady.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Szanowni Państwo Senatorowie! Przypominam, że obrady toczą się jednocześnie w sposób tradycyjny i z wykorzystaniem środków porozumiewania się na odległość. I z tym był pewien kłopot, bo była dość duża awaria na poziomie Cisco. Ale mam sygnał, że jest to już naprawione.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Państwa senatorów biorących udział w posiedzeniu w sposób zdalny informuję, że za 15 minut zablokujemy możliwość przyłączania się do posiedzenia. W razie problemów prosimy o kontakt telefoniczny pod numer uprzednio państwu przekazany.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#MarszalekTomaszGrodzki">A teraz, jeśli możemy, przystąpimy do głosowania, które ma na celu wyłącznie ustalenie listy senatorów biorących udział w posiedzeniu.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o oddanie jakiegokolwiek głosu.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Już poszło. Dobrze.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 71 senatorów i tylu aktualnie bierze udział w posiedzeniu.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu trzynastego porządku obrad: drugie czytanie projektu uchwały w sprawie ustaleń poczynionych przez Senacki Zespół do spraw Spółki GETBACK SA.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przypominam, że projekt ten został wniesiony przez grupę senatorów. Zawarty jest w druku nr 721, a sprawozdanie komisji w druku nr 721S.</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę sprawozdawcę Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Budżetu i Finansów Publicznych, pana senatora Leszka Czarnobaja, o przedstawienie wspólnego sprawozdania komisji o projekcie uchwały.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#SenatorSprawozdawcaLeszekCzarnobaj">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Goście!</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#SenatorSprawozdawcaLeszekCzarnobaj">Jako sprawozdawca połączonych Komisji Budżetu i Finansów Publicznych oraz Komisji Ustawodawczej chciałbym przedłożyć państwu propozycję uchwały, która odnosi się do ustaleń, jakie poczynił zespół do spraw spółki GetBack. Taki zespół funkcjonuje i przez pół roku przedmiotem jego działań były kwestie dotyczące uchybień związanych z aferą GetBack. Ja na temat tej części związanej z elementami, które są wnioskami z działalności zespołu, oraz sytuacji finansowej, pewnej otoczki wypowiem się w debacie, natomiast tutaj chciałbym się skupić tylko i wyłącznie na projekcie uchwały.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#SenatorSprawozdawcaLeszekCzarnobaj">Projekt tejże uchwały był przedmiotem obrad wymienionych komisji. Przedstawiciele większości demokratycznej głosowali za przyjęciem tej uchwały, panie i panowie senatorowie z Prawa i Sprawiedliwości głosowali przeciwko projektowi tejże uchwały.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#Gloszsali">Też demokratycznie wybrani.</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#Gloszsali">…Panie i panowie…</u>
+          <u xml:id="u-3.5" who="#SenatorSprawozdawcaLeszekCzarnobaj">Skoro pan pyta… Słowo „demokratyczna” nie odnosi się do sposobu wyboru, tylko do funkcjonowania.</u>
+          <u xml:id="u-3.6" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-3.7" who="#SenatorSprawozdawcaLeszekCzarnobaj">Chcę panu powiedzieć, że podpowiadanie w tej sytuacji jest co najmniej niegrzeczne. No, ale znając pana, wiem, że to jest pana styl bycia w życiu, tak że akceptuję to.</u>
+          <u xml:id="u-3.8" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-3.9" who="#SenatorSprawozdawcaLeszekCzarnobaj">Proszę, Panie Marszałku…</u>
+          <u xml:id="u-3.10" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Prosimy przejść ad rem.</u>
+          <u xml:id="u-3.11" who="#Gloszsali">Tak jest.</u>
+          <u xml:id="u-3.12" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-3.13" who="#SenatorSprawozdawcaLeszekCzarnobaj">Szanowni Państwo, projekt tejże uchwały ma jakby 4 główne akapity. Najpierw to, co jest elementem bezdyskusyjnym, mianowicie to, że afera GetBack w Polsce wystąpiła i 10 tysięcy osób – mówi się, że od 9 do 10 tysięcy osób – zostało pokrzywdzonych w tej aferze na kwotę od 2,5 do 3 miliardów zł. Mówi się, że to jeszcze jest niepełna kwota, ale chodzi o to, co dotyczy raportu NIK. Bo chcę powiedzieć, że głównym elementem zarówno pracy zespołu, jak i wniosków, które są przytoczone w tejże uchwale, jest raport NIK plus obrady zespołu, plus spotkania ze wszystkimi instytucjami, które są wymienione w raporcie NIK i które mają zawarty w swoich zadaniach ustawowych obowiązek dbania o rynek finansowy, oraz ze stowarzyszeniami osób pokrzywdzonych.</u>
+          <u xml:id="u-3.14" who="#SenatorSprawozdawcaLeszekCzarnobaj">I w tejże uchwale, Szanowni Państwo, oprócz tego, że takie zdarzenie dotyczące afery spółki GetBack miało miejsce, stwierdzamy, że dzisiaj… Właściwie zawiera to również raport NIK. Otóż stwierdzamy, że działania instytucji, które są odpowiedzialne za ochronę rynku, a także ściganie osób, które są zamieszane w aferę GetBack, są niewystarczające. Wprawdzie prokuratora, tak jak piszemy w uchwale, pewne działania podejmuje, ale w naszej ocenie nie podejmuje ich w stosunku do tych, którzy byli twórcami tej piramidy, tylko wobec tych, którzy realizowali pewne cele. Ja tylko przypomnę, że afera wybuchła na początku roku 2018, czyli minęły ponad 4 lata, a właściwie toczy się jeszcze proces w stosunku do osób, które były wykonawcami tego całego procederu.</u>
+          <u xml:id="u-3.15" who="#SenatorSprawozdawcaLeszekCzarnobaj">Jednocześnie w uchwale stwierdzamy, że podmioty takie jak KNF, Ministerstwo Finansów, rząd i jego instytucje nie działały w sposób wystarczający w celu ochrony inwestorów, szczególnie nieprofesjonalnych, na rynku finansowym. Mówimy to na podstawie spotkań, rozmów, oświadczeń szefów tych instytucji, a w szczególności na podstawie tego, co jest fundamentem naszej pracy, czyli raportu NIK.</u>
+          <u xml:id="u-3.16" who="#SenatorSprawozdawcaLeszekCzarnobaj">Ważną kwestią, Szanowni Państwo, jest nie tylko to, że my twierdzimy, że element historii jest ważny – on jest elementem, który buduje nasze postępowanie, a także tę uchwałę – ale i to, że zespół we współpracy z panem prof. Szczęśniakiem, profesorem Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, zaproponował wiele propozycji dotyczących zmian legislacyjnych, które w naszej ocenie mają w przyszłości bardziej ochronić nieprofesjonalnych inwestorów na rynku finansowym. To jest bardzo skomplikowana materia, dlatego bezpośrednio zwracamy się tu do pana premiera: Panie Premierze, siądźmy i opracujmy element ustawowy, który będzie elementem dającym możliwość bardziej profesjonalnej ochrony rynku finansowego w Polsce.</u>
+          <u xml:id="u-3.17" who="#SenatorSprawozdawcaLeszekCzarnobaj">Powiem również o tym, co dotyczy funkcjonowania instytucji w przypadku tego rodzaju zdarzeń w innych krajach. Chcę od razu powiedzieć, że Polska nie jest jedynym krajem w Europie i na świecie, w którym tego rodzaju sytuacje się zdarzają i niestety, muszę to powiedzieć, mogą się zdarzać. Powiem, co przedstawiał nam ekspert. Dzisiaj na liście instytucji, które są instytucjami dużego ryzyka na rynku finansowym w Polsce… Według KNF tych instytucji jest dzisiaj 500, Szanowni Państwo. To pokazuje, że to jest bardzo poważny element z zakresu bezpieczeństwa na rynku finansowym – 500 instytucji jest wytypowanych przez KNF jako instytucje mogące nosić znamiona instytucji związanych z działalnością, która nie spełnia wszystkich norm dotyczących koncesji i prawa, i również jako takie, które mogą być różnego rodzaju piramidami finansowymi. To dlatego mówimy o tym, że element prawny jest bardzo istotny. Chcę też państwu powiedzieć, że kiedy porównujemy inne kraje… Szczególnie charakterystyczna była jedna z największych piramid w świecie, a mianowicie piramida zbudowana przez Madoffa w Stanach Zjednoczonych. Od 20 do 40 miliardów dolarów – taka była skala tej piramidy. Ale co jest charakterystyczne? Twórcy tej piramidy – nie realizatorzy, tylko twórcy – zostali skazani w ciągu 7,5 miesiąca. To po pierwsze. Po drugie, w ciągu 10 lat ci, którzy inwestowali, czyli nieprofesjonalni inwestorzy na rynku finansowym, odzyskali 70% swoich środków. Odzyskali to, dlatego że państwo wykazało się determinacją.</u>
+          <u xml:id="u-3.18" who="#SenatorSprawozdawcaLeszekCzarnobaj">To, co jest charakterystyczne, to… Tego rodzaju afery będą się zdarzać, mogą się zdarzać, więc nasza propozycja jest taka, żeby jak najbardziej się przed tym chronić. Ale ważne jest również to, w jaki oto sposób działa państwo, i dlatego mówimy o tym, żeby wyciągnąć wnioski dotyczące funkcjonowania różnych instytucji. Dajemy tutaj przykład prokuratury, która ani razu nie odpowiedziała na zaproszenie zarówno komisji praworządności, jak i naszego zespołu. Nikt się nie pojawił – a to jest działanie w ramach konstytucyjnej współpracy z organami Senatu. Tych różnych powiązań… I z brakiem skuteczności działań prokuratury jest powiązany nasz wniosek. Mianowicie zwracamy się do Sejmu Rzeczypospolitej o powołanie komisji śledczej, która wyjaśni wszelkiego rodzaju nieprawidłowości i powiązania dotyczące tej jednej z największych afer w Polsce.</u>
+          <u xml:id="u-3.19" who="#komentarz">Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Gabriela Morawska-Stanecka</u>
+          <u xml:id="u-3.20" who="#SenatorSprawozdawcaLeszekCzarnobaj">Pani Marszałek, Szanowni Państwo, wnoszę o zaakceptowanie uchwały w drodze głosowania. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać trwające nie dłużej niż minutę zapytania do sprawozdawcy komisji, a zarazem do upoważnionego przedstawiciela wnioskodawców.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Przypominam, że wnioskodawcy upoważnili do ich reprezentowania również senatora Leszka Czarnobaja.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie?</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan senator Brejza.</u>
+          <u xml:id="u-4.5" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#SenatorKrzysztofBrejza">Dziękuję bardzo, Pani Marszałek.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#SenatorKrzysztofBrejza">Panie Senatorze, GetBack to ogromna afera finansowa, zaprzepaszczonych zostało wiele miliardów złotych. I mam takie pytanie. GetBack nie wziął się znikąd i GetBack nie był bytem w próżni, bo GetBack finansował chociażby wiele imprez. Czy państwo odnotowaliście, że GetBack był np. sponsorem Strefy Wolnego Słowa… przepraszam, Gali Strefy Wolnego Słowa w lutym 2017 r. razem ze spółkami Skarbu Państwa takimi jak Orlen, PGNiG, KGHM, PKO BP? GetBack był sponsorem tej imprezy, a w imprezie tej brał udział nie kto inny jak sam pan prokurator generalny Zbigniew Ziobro.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#SenatorKrzysztofBrejza">I mam jeszcze jedno pytanie. Czy odnotowaliście państwo, że od 2008 r. istniało porozumienie pomiędzy Agencją Bezpieczeństwa Wewnętrznego a KNF dotyczące tego, by przekazywać Komisji Nadzoru Finansowego informacje o nieprawidłowościach na rynku finansowym? Czy odnotowaliście bierność ABW, nie tylko prokuratury, ale również Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, która powinna takie sygnały przekazywać do KNF, a która tego porozumienia nie zrealizowała?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Panie Senatorze, czas… Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Pani Marszałek! Szanowni Państwo! Panie Senatorze!</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Od razu chciałbym powiedzieć coś, od czego właściwie powinienem zacząć. Dlaczego wnosimy o powołanie komisji śledczej? Dlatego, że komisja… przepraszam zespół, ale również, jak się okazało, komisja praworządności, dla niektórych osób w państwie mają dzisiaj zbyt słabe umocowanie, żeby przyjść na posiedzenie i odpowiedzieć na kilka pytań, m.in. na te, o których mówi pan senator. Trzykrotne zaproszenia dla prokuratora – ani be, ani me, ani kukuryku. W związku z tym uznaliśmy, że elementem naszej pracy będą informacje uzyskiwane od takich instytucji jak przede wszystkim Najwyższa Izba Kontroli, na bazie których pracowaliśmy, plus spotkania z przedstawicieli Najwyższej Izby Kontroli, plus spotkania z wszystkimi instytucjami rynku finansowego. Dlatego uznaliśmy, że zapraszanie ABW bez udziału prokuratora jest zupełnie bezprzedmiotowe. Stąd też nasz wniosek dotyczący komisji śledczej, która tego rodzaju sprawy szczegółowo będzie mogła rozpoznać. To po pierwsze.</u>
+          <u xml:id="u-7.3" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Po drugie, chcę powiedzieć, że my do KNF wystosowaliśmy pisemnie chyba 74 pytania. Przedstawiciel KNF był, zawsze był, przy czym nie był na spotkaniu zespołu, tylko musieliśmy zrobić pewien myk, a mianowicie zapraszaliśmy go na posiedzenie komisji budżetu i finansów z udziałem zespołu. W każdym razie ponad 70 pytań zostało przesłanych. I chcę państwu powiedzieć, szczególnie odpowiadając na pana, Panie Senatorze, pytanie, dlaczego nie zaprosiliśmy ABW, że te odpowiedzi – zresztą mam je tutaj, można z nimi się zapoznać, one są publiczne – dzielą się na 3 grupy. Pierwsza to takie odpowiedzi, że o cokolwiek byśmy pytali, pada „pomidor” – to jest taka zabawa. Druga grupa, czyli kolejne 30%, to odpowiedzi typu: przepraszamy bardzo, nie możemy odpowiedzieć, to jest tajemnica. A trzecia grupa to odpowiedzi: no tak, ładnie było, nie wiedzieliśmy, że tak jest. I to znowu pokazuje, że tylko komisja śledcza tego rodzaju powiązania może wskazać. My poszliśmy szczególnie w kierunku odpowiedzi na pytanie, w jakim kierunku pójść z projektami nowych ustaw, które chcielibyśmy robić wspólnie z przedstawicielami Ministerstwa Finansów i Ministerstwa Sprawiedliwości, żeby tworzyć prawo, które będzie bardziej przyjazne, oraz powołania komisji śledczej w celu rozwiania tych wątpliwości.</u>
+          <u xml:id="u-7.4" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">A teraz to, co dotyczy sponsorowania przez spółkę GetBack. Kiedy pytaliśmy, w jaki sposób ludzie zainwestowali swoje pieniądze – ja nie będę mówił tu o missellingu, bardzo agresywnej polityce przedstawicieli GetBack, jak również banków, bo 7 banków w Polsce zajmowało się dystrybucją obligacji GetBack – to ci ludzie m.in. mówili tak: my poczuliśmy, że to bardzo bezpieczna inwestycja. Bo skoro przedstawiciele władzy – to jest to, o co pyta pan senator – występują we wspólnych projektach rozdawania nagród, skoro Giełda Papierów Wartościowych w 2017 r. przydziela spółce GetBack nagrodę, skoro władza fotografuje się z przedstawicielami spółki GetBack i GetBack sponsoruje te przedsięwzięcia, skoro przedstawiciel banku mówi, że to jest bardzo bezpieczna inwestycja, bo jest ochrona KNF, ochrona państwa, ochrona rządowo-polityczna… W związku z tym wszystkim ludzie nabrali totalnego zaufania do państwa polskiego. To był element bardzo przesądzający. Ja mam tu list pani, która dokładnie tak to opisuje, że ona tak to odbierała, że tak bezpiecznej i dobrej inwestycji to ona jeszcze w życiu nie widziała. I te elementy, o których mówił pan senator, potwierdzają, że nawet już po wybuchu afery szukanie przyczyn i rozwiązań na przyszłość nie było dla władzy… Dzisiaj to jest według mnie takie mówienie: no stało się, ale państwo nie mogło nic zrobić. Miałem to powiedzieć w debacie, ale powiem teraz. Amerykanie nazywają takie państwo „państwem frajerskim”. Chodzi o państwo, które jest tak bezsilne, że jest grabione przez twórców różnego rodzaju przekrętów jak frajer. I to, co czyta się w raporcie NIK i czego się słucha od osób pokrzywdzonych, pokazuje, że wykazaliśmy się tutaj… Ja nie mówię o tym, kto był wtedy u władzy, kto to robił, ale okazaliśmy się państwem, które kompletnie nie reagowało, nie wypełniało swoich ustawowych obowiązków. Już nie będę tego dalej rozwijał. Mamy propozycję, jak spróbować uszczelnić ten system.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę o zadanie pytania pana senatora Władysława Komarnickiego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Dziękuję bardzo, Pani Marszałek.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Panie Senatorze Sprawozdawco, miałem okazję… Bo mam prawo, jako senator, od czasu do czasu brać udział w tego typu posiedzeniach komisji. Miałem takie szczęście lub nieszczęście, że byłem na posiedzeniu komisji, kiedy pan prezes Banaś prezentował ten straszliwy raport NIK. Moje pytanie… Długo myślałem, jak to zrobić, żeby ten raport NIK upublicznić w całym kraju, żeby był dostępny nawet w szkołach średnich, bo z tego raportu NIK, Panie Senatorze, wynika, jak nie powinna zachowywać się władza w momencie, kiedy ludzie są okradani. Chodzi mi po prostu o to, czy ten raport jest tylko dla wybranych parlamentarzystów, czy można go udostępnić, w pewnych fragmentach, całemu społeczeństwu.</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">I drugie moje pytanie. Z tego raportu wynika jednoznacznie, że w momencie okradania tych ludzi obecna ekipa brała udział… Pytanie moje jest proste. Czy zastanawialiście się państwo na posiedzeniu komisji nad tym, że skoro nawaliło państwo, skoro ten tragicznie pokrzywdzony szary obywatel…</u>
+          <u xml:id="u-9.3" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Panie Senatorze, czas…</u>
+          <u xml:id="u-9.4" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">A szacunki są… Już kończę.</u>
+          <u xml:id="u-9.5" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Czas.</u>
+          <u xml:id="u-9.6" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Szacunki, jeżeli chodzi o pokrzywdzonych, są bardzo duże. Czy zastanawialiście się państwo, jaką przyjąć formę zwrotu przynajmniej części tym biednym ludziom? Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Pani Marszałek, Wysoka Izbo, Panie Senatorze, jeśli chodzi o upublicznienie, to tak, raport jest publiczny. Ale wiem, że on jest tak obszerny…</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#SenatorWojciechPiecha">Nie jest publiczny.</u>
+          <u xml:id="u-11.2" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Jego publiczność polega na tym, że on się znajduje na stronie Najwyższej Izby Kontroli. Można tylko wejść, kliknąć „Raport NIK na temat spółki GetBack” i już jest dostępny. Niemniej jednak, jak rozumiem, pan senator mówi o tym, jak jeszcze bardziej go…</u>
+          <u xml:id="u-11.3" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Tak.</u>
+          <u xml:id="u-11.4" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">…upublicznić. Bo on jest dostępny, jeśli ktoś chce go poszukać. Ale, Szanowni Państwo, wiemy, że każdy będzie szukał innych rzeczy, a na końcu będzie szukał tego raportu. Jeśli nie potrzebuje, jeśli nie jest osobą pokrzywdzoną czy osobą, która funkcjonuje w ramach struktur państwa, to niekoniecznie będzie ten raport śledził. To po pierwsze. Po drugie, raport jest długi i bardzo obszerny, odnoszący się do wielu aspektów. I ja powiem tak. Myśmy rozmawiali z rzecznikiem finansowym, który m.in. ma wpisane nowe zadanie dotyczące edukacji. I rozmawialiśmy…</u>
+          <u xml:id="u-11.5" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">O to mi chodzi.</u>
+          <u xml:id="u-11.6" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">…z rzecznikiem o tym, żeby jak najbardziej upowszechniać element edukacji dotyczącej rynku finansowego i żeby jako akademicki przykład podawać to, co NIK napisał, jeśli chodzi o rolę państwa i o to, jak się państwo z tej roli wywiązało. I to jest to, co chcielibyśmy robić. Dalszych pomysłów, rozwiązań dotyczących jeszcze większej edukacji tutaj nie proponujemy, bo… Ja uważam, że edukacja finansowo-ekonomiczna powinna być jednym z priorytetów edukacji na poziomie szkoły średniej. To jest coś, co powinniśmy wszyscy zaakceptować. Nie ma… A może inaczej: dzisiaj jednym z fundamentów dobrej edukacji jest umiejętność poruszania się m.in. na rynku finansowym.</u>
+          <u xml:id="u-11.7" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">A jeżeli chodzi o zwroty, to, Panie Senatorze, chcę powiedzieć tak. Myśmy tutaj zaproponowali 3 elementy, jeśli chodzi o pomoc poszkodowanym. Po pierwsze, odnosimy się do historii i… To jest nasza propozycja w sensie założeń. Jeżeli przedstawiciele ministerstwa i rządu nie będą chcieli uczestniczyć wraz z nami w tych pracach… My z panem przewodniczącym Kwiatkowskim mamy harmonogram działań i prac związanych z tymi ustawami i będziemy go realizowali, proponując konkretne rozwiązania. A te rozwiązania odnoszące się do pokrzywdzonych idą w następujących kierunkach. 2 propozycje dotyczą historii, bo nie można budować czegoś bez odnoszenia się do historii. Tu powiem od razu i wprost, żeby nie robić wielkich nadziei – nie ma takiej możliwości, bo przede wszystkim prawo tego zabrania, żeby z budżetu wziąć pieniądze i przekazać te 2,5 miliarda zł czy 3 miliardy zł poszkodowanym. Nie ma takich prawnych możliwości. Ale jest to, co my proponujemy. Ministerstwo Finansów, przedstawiciele dzisiaj rządzących mówią: przecież możecie iść do sądu i tam się dopominać o swoje. No, jak ktoś będzie zainteresowany, to powiem państwu, jak to wygląda dzisiaj w sądzie, jak…</u>
+          <u xml:id="u-11.8" who="#Gloszsali">Ci sami są…</u>
+          <u xml:id="u-11.9" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">To jest zupełnie inna kwestia.</u>
+          <u xml:id="u-11.10" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">I teraz tak. My proponujemy, po pierwsze…</u>
+          <u xml:id="u-11.11" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-11.12" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Szanowni Państwo, przepraszam bardzo, ale proszę nie przeszkadzać panu senatorowi sprawozdawcy. Zawsze państwo mogą zadać pytanie. Dziękuję bardzo. Proszę bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-11.13" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Po pierwsze, proponujemy, żeby rzecznik finansowy miał możliwość – dzisiaj nie ma – występowania w takich sytuacjach w tzw. sporze zbiorowym. To pozwoli na wydłużenie wszystkich terminów, nie będzie konieczności ponoszenia kosztów przez te osoby itp. Przecież nie wszystkich z tych 9 tysięcy ludzi na to stać, niektórzy nie mogą z różnych przyczyn… No, to jest przecież kwestia opłacenia adwokata itp. To jest właśnie realna pomoc państwa, której teraz nie ma. My proponujemy, żeby rzecznik finansowy w tego rodzaju sprawach mógł występować. To jest jeden element.</u>
+          <u xml:id="u-11.14" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Po drugie, mówimy o tym, żeby było tak, że jak ktoś występuje do sądu sam, to sąd właściwy, do którego występuje dana osoba, to był ten bliżej obywatela, żeby były niższe kwoty opłat sądowych itd. To jest ta pomoc.</u>
+          <u xml:id="u-11.15" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Proponujemy też, żeby osoby, które zostały pokrzywdzone, a są w bardzo trudnej sytuacji, mogły do funduszu, a takie fundusze istnieją… Jest taki fundusz pomocy pokrzywdzonym. Uważamy, że to są właśnie takie osoby, i chcemy, żeby one mogły występować do tego funduszu. One są w trudnej sytuacji, a dla takich osób ten fundusz jest. Pamiętacie państwo, co mówił pan prezes Banaś, co było finansowane z tego funduszu, jakie przedsięwzięcia? To jest fundusz, który powinien służyć osobom pokrzywdzonym będącym w trudnej sytuacji. Od tego trzeba zacząć, tak żeby ten fundusz służył im pomocą, a to wymaga zmian prawnych.</u>
+          <u xml:id="u-11.16" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Po trzecie, chcemy, aby osoby pokrzywdzone mogły otrzymać wsparcie finansowe polegające na uldze podatkowej. I tutaj do dyskusji… Zapisaliśmy w naszych sugestiach, że to mogłoby być 20 tysięcy czy 20 tysięcy euro, ale to jest kwestia do dyskusji. I to są te elementy, które proponowane są na dzisiaj.</u>
+          <u xml:id="u-11.17" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">I propozycja na przyszłość, Panie Senatorze, jeśli chodzi o pokrzywdzonych, żeby utworzyć specjalny fundusz. Mamy Bankowy Fundusz Gwarancyjny czy dotyczący domów maklerskich. Chodziłoby o to, żeby utworzyć podobny fundusz, tak że jeśli – nie daj Boże – doszłoby do takiej właśnie sytuacji, to byłby ten fundusz. To sugeruje Unia, przepisy unijne – że w tego rodzaju sytuacjach powinno się działać profilaktycznie, przed, czyli utworzyć fundusz, który mógłby potem takim osobom pomagać. To są elementy pomocy, które przewidujemy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę o zadanie pytania pana senatora Krzysztofa Kwiatkowskiego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Panie Przewodniczący, jest pan po dziesiątkach spotkań, rozmów z ofiarami, z poszkodowanymi w aferze GetBack. Tak jak w swoim raporcie stwierdziła Najwyższa Izba Kontroli, nie byłoby tej afery w takiej skali, gdyby nie brak działań, gdyby nie zaniechania, także organów państwa, takich jak Komisja Nadzoru Finansowego czy Ministerstwo Finansów. I moje pytanie brzmi: czy w kontekście tych prawie 10 tysięcy ludzi, którzy kupowali te papiery, mając często poczucie, że kupują papiery – tak byli informowani – o takim samym stopniu bezpieczeństwa jak obligacje Skarbu Państwa… Czy ci ludzie, z którymi się pan spotykał – mam na myśli ofiary, osoby poszkodowane w tej aferze, w tej piramidzie finansowej – mówili, że dzisiaj widzą takie starania, żeby szybko i sprawnie oddać im tyle, ile można, z tego zajętego majątku? Czy państwo polskie – pan mówił np. o aferze Madoffa – starało się wykazać, że w tej trudnej sytuacji tym, którzy są poszkodowani w tej aferze, należy przyjść jak najszybciej z realną pomocą na płaszczyźnie finansowej?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-14.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Senatorze!</u>
+          <u xml:id="u-15.1" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Mówiąc krótko… Powiem to, co usłyszałem na spotkaniach, powiem o relacjach osób, które są pokrzywdzone i występują z roszczeniami. One nie widzą przychylności organów państwa, wręcz odwrotnie. Podam taki króciutki przykład. Mianowicie Idea Bank w ramach restrukturyzacji został przejęty przez Pekao. Co zostało przejęte? Same najlepsze aktywa, a wszystkie złe rzeczy zostały w banku w likwidacji. I ci ludzie występują teraz… To tak à propos sądów, bo ktoś tutaj mówił o sądach. A więc Bankowy Fundusz Gwarancyjny występuje do sądów o zawieszanie wszelkiego rodzaju roszczeń, które mają poszkodowani, roszczeń w stosunku do Idea Banku, ze względu na toczące się postępowanie przejęcia. W związku z tym poszkodowani zostali zostawieni, mówiąc krótko, sami sobie. Nie ma tutaj… Nie mówię o załatwieniu sprawy, tylko o przychylności państwa, o dojściu do oczywistej prawdy, kto ile na tym zarobił.</u>
+          <u xml:id="u-15.2" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Teraz tak: jedno słowo, które tu padło… Chodzi o kwestię majątku. To jest właśnie charakterystyczne dla afery Madoffa. My tutaj proponujemy, żeby wykorzystać zarówno doświadczenia amerykańskie, jak i – nie wiem, czy pan senator pamięta, o czym mówił pan prof. Szczęśniak – doświadczenia niemieckie. Bo podobna afera była również w systemie niemieckim, ale tam szybko wyciągnięto wnioski i w wielu sytuacjach zapobieżono dalszej eskalacji tego problemu. Mianowicie mówimy o tym, żeby to był system, w którym zabezpiecza się majątek, który jest w tej przestępczej czy też podejrzanej firmie. No, zabezpiecza się majątek, który może być wykorzystany do spłaty późniejszych roszczeń. Proszę zauważyć, że dzisiaj toczące się postępowania… To, co zostanie po, załóżmy, firmie X, co na końcu zostanie do podzielenia, to będą grosze. Realia są, proszę państwa, takie, że w Polsce odzyskuje się maksymalnie… Jeżeli ktoś zainwestował w dobrej wierze, mając przekonanie, że państwo działa prawidłowo, to odzyska 5–8% tego, co utracił. W systemie amerykańskim jest to 30–70%, a w przypadku afery Madoffa ten człowiek, który prowadzi całą sprawę wspólnie z prokuratorem, mówi, że będzie to ok. 90% – tyle ci ludzie odzyskają. I dlatego ten system, który proponujemy, dotyczy szybkich działań państwa w tego rodzaju sprawach. No, m.in. mówi się tu o zabezpieczeniu majątku. Niestety muszę powiedzieć, że ci ludzie nie mają poczucia, że państwo stoi po ich stronie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-16.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę o zadanie pytania pana senatora Jerzego Wcisłę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#SenatorJerzyWcisla">Panie Senatorze, wszyscy wiemy, w jakich ramach prawnych afera GetBack wybuchła. Wiemy, że ta afera w zasadzie mieściła się w ramach funkcjonującego prawa. Od wykrycia afery minęły ponad 4 lata. Proszę powiedzieć: czy państwo polskie wyciągnęło z tego jakieś wnioski i tak zmieniło prawo albo funkcjonowanie instytucji, by taka afera nie mogła się powtórzyć? Czy, według pana bądź zespołu, taka afera byłaby możliwa w ramach dzisiaj obowiązującego prawa? Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Senatorze!</u>
+          <u xml:id="u-18.1" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Jednym z elementów tego wszystkiego – mówię o tym, w jakim kierunku powinny pójść zmiany ustawodawcze – był raport NIK zawierający wnioski. Muszę obiektywnie powiedzieć, że część z nich została zrealizowana, ale to była część nieistotna w naszej ocenie, szczególnie w mojej ocenie, ale też w ocenie osób, które nam doradzały, również pana prof. Szcześniaka. Zmiany, które zaproponowano w prawodawstwie, są niewystarczające, aby dzisiaj zapobiec dokładnie takiej samej aferze. Po prostu brakuje instrumentów, które skutecznie zwalczałyby tak samą aferę, jak skutki tej afery. I my w swoim opracowaniu mówimy, jakich zmian w prawie należy dokonać. Dziwię się naprawdę… Ja nie jestem prawnikiem, ale zadając proste pytania, na posiedzeniu zespołu z udziałem naszych doradców, a szczególnie pana profesora, doszliśmy szybko do wniosku, jakie elementy należy zastosować, i wykorzystując raport NIK, wnioski, nasze wątpliwości plus doświadczenie wielu osób, zbudowaliśmy w naszej ocenie o wiele lepszy system, który w przyszłości zapobiegłby podobnej aferze. To jest pierwsza sprawa.</u>
+          <u xml:id="u-18.2" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Druga. Chciałbym powiedzieć, że gdy rozmawialiśmy z przedstawicielami wszystkich tych instytucji, które są wymienione, to… Ja powiem państwu o moim osobistym wrażeniu. Wszyscy oni mówili jednoznacznie: myśmy robili tak, jak jest zapisane w prawie, myśmy niczemu nie uchybili. Tylko problem w tym, że jeżeli prawo jest takie, że daje takie efekty… No to co trzeba zrobić? Przede wszystkim zmienić prawo i instrumenty. Myśmy pytali: czego wam brakuje? Tego i tego. A gdyby było tak? A, to inaczej byśmy działali. I chcę powiedzieć, że szczególnie KNF dokonał wielu zmian organizacyjnych. Proszę zauważyć, że kiedy w ciągu 2 lat dziesięciokrotnie wzrosła wartość aktywów spółki, nikt sobie nie zadał pytania, dlaczego tak jest, jeszcze dano im nagrodę. A pytaliśmy: a weryfikowaliście to? No nie. I to jest też w raporcie. W związku z tym my kładziemy olbrzymi nacisk na to, co dotyczy efektywnego funkcjonowania na rynku finansowym, to przede wszystkim, i brania odpowiedzialności. Proponujemy tutaj również to, co się stało w wielu krajach: zwiększenie kar za umyślne lub nieumyślne spowodowanie tego rodzaju afer, począwszy od zarządzających, a skończywszy na firmach audytorskich itd. Olbrzymią rolę odegrały tu również firmy audytorskie, rewidenci. To jest państwo, które kompletnie nie ma instrumentów. I jeszcze raz przypomnę to, co mówił pan profesor na naszym spotkaniu: dzisiaj na liście firm czy instytucji, które mogą być podejrzane w sensie działalności, jest 500 takich instytucji w Polsce. To jest rzecz niewyobrażalna. I one mogą dzisiaj znowu zacząć stosować to, co się nazywa tworzeniem piramidy finansowej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-19.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę o zadanie pytania pana senatora Jerzego Czerwińskiego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-20.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Panie Senatorze, mnie interesuje kwestia skuteczności tej uchwały, a właściwie celu jej przedłożenia Wysokiej Izbie i jej skuteczności.</u>
+          <u xml:id="u-20.2" who="#SenatorJerzyFedorowicz">Cel jest oczywisty.</u>
+          <u xml:id="u-20.3" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Podpisało się pod tekstem tej uchwały 16 osób. Zespół nie ma inicjatywy ustawodawczej, ale tych 16 osób, 16 senatorów ma. Dlaczego państwo nie wystąpiliście z inicjatywą ustawodawczą, z projektem konkretnych zmian w prawie, do których pan tak tu nas przekonywał, przypuszczalnie słusznych, żebyśmy po prostu ten proces rozpoczęli, a nie, tak jak grecki chór, powtarzali „idziemy, idziemy, idziemy” i stali w miejscu? Chodzi właśnie o to, czy dajemy tylko złudne nadzieje tym osobom, czy też rzeczywiście chcemy się tym zająć. To jest pierwsza kwestia.</u>
+          <u xml:id="u-20.4" who="#SenatorJerzyCzerwinski">I druga kwestia, też z tym związana. Występujecie państwo w tekście tej uchwały z wnioskiem do Sejmu – to jest specyficzna konstrukcja, Senat występuje z wnioskiem do Sejmu – o powołanie komisji śledczej. No, ale pod tą uchwałą są podpisane osoby z tego samego ugrupowania politycznego i to ugrupowanie jest w wystarczającym składzie reprezentowane w Sejmie. I chyba to jest tak, że to ugrupowanie występowało o powołanie komisji śledczej i ona nie została powołana w Sejmie. Po co więc drugi raz o tym samym mówicie? Po to, żeby mówić, zapełnić papier, czy też po to, żeby mieć skutek? A więc jeszcze raz: dlaczego nie inicjatywa ustawodawcza, tylko chcecie, żeby w waszym imieniu – bo cudzymi rękami najlepiej się robi – wystąpił premier czy pomógł wam premier? Przecież my niejednokrotnie tutaj, w Senacie, występowaliśmy z inicjatywami ustawodawczymi równolegle do rządu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Senatorze!</u>
+          <u xml:id="u-21.1" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Odpowiadając na pierwsze pytanie, dlaczego inicjatywa, jeszcze raz pragnę zwrócić uwagę, bo może niezbyt dokładnie to wybrzmiało w moich ustach, że to jest bardzo, bardzo skomplikowana materia, łącząca wiele instrumentów, wiele ustaw itd. I chcę powiedzieć, że w finale my zrobimy inicjatywę. A dlaczego nie teraz? Dlatego, że to nie jest prosta ustawa. My chcielibyśmy zaprosić rząd i powiedzieć: zróbmy to razem. I ja relacjonowałem to panu ministrowi Patkowskiemu, pan minister nie powiedział „nie”, ale później już zapanowała cisza. Panie Senatorze, my będziemy to robić – mam już harmonogram, które ustawy jako pierwsze, które jako drugie, które jako trzecie – i my te ustawy przygotujemy na tyle, na ile nasi doradcy, osoby współpracujące z komisją – mówię tu już o Komisji Ustawodawczej… Będziemy tego rodzaju rzeczy proponować. Zaczynamy od najprostszych, łatwiejszych, a na końcu będziemy proponowali te dłuższe.</u>
+          <u xml:id="u-21.2" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Dlaczego my mówimy o tym, że to będzie lepsze, jeśli będzie zrobione z rządem? No, naprawdę instrument dotyczący możliwości kadrowych rządu jest na poziomie o wiele wyższym niż nasz, zdecydowanie wyższym. My chcemy to robić wspólnie i dlatego zwracamy się do pana premiera: proszę, my chętnie do tego dołączymy albo proszę nam oddelegować osoby, my to będziemy robili. Tak chcemy to zrobić, Panie Senatorze. Jeżeli natomiast – jeszcze raz powiem – nie będzie odzewu, a podejrzewam, że raczej może go nie być, to będziemy… Już pracujemy, już jest przygotowany, Panie Senatorze, harmonogram ustaw, pierwsze już zostały napisane. Jeszcze raz mówię: to jest sytuacja, która może dotknąć każdego z nas, każdego z nas, a jeśli nie z nas obecnych tutaj, to z naszych rodzin, znajomych itd. I to jest bardzo skomplikowana materia. Stąd też odwrócenie… może nie odwrócenie, tylko to zaproponowanie, o czym powiedziałem przed chwilą.</u>
+          <u xml:id="u-21.3" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Jeżeli chodzi o kwestię komisji śledczej… Ja nie wiem, czy był wniosek o jej powołanie. Przepraszam, nie sprawdzałem, ale skoro panowie mówicie, że był, to podejrzewam, że był, ale zapewne został odrzucony. Ja myślę, że dzisiaj mamy wiele nowych argumentów potwierdzających słuszność powołania takiej komisji. Sprawa, mówiąc krótko, nie posuwa się kompletnie do przodu ani w zakresie postępowań prokuratorskich, ani w zakresie szukania twórców tej piramidy, ani w zakresie propozycji prawnych dotyczących ochrony rynku. W związku z tym uważam, że tymi, którzy mogą dokładnie przepytać i uzyskać odpowiedź pod groźbą składania fałszywych zeznań… Chodzi o zupełnie inną… Uważam, że roztropność nakazuje, aby w imię przyszłości Polski taką komisję powołać. Dlatego też jest niestandardowy, jak to można nazwać, wniosek, w którym zwracamy się uprzejmie do Sejmu o powołanie komisji. Ja myślę, że taką prośbą nie uchybiamy ani nam, jako Senatowi, ani nie…</u>
+          <u xml:id="u-21.4" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Nic takiego nie powiedziałem.</u>
+          <u xml:id="u-21.5" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Nie, nie, od razu odpowiadam.</u>
+          <u xml:id="u-21.6" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Ani nie uchybiamy Sejmowi, że zwracamy się z taką prośbą. No, po prostu uważamy, że mamy tyle spraw, które należałoby dla przyzwoitości rozwiązać, że należałoby to zrobić.</u>
+          <u xml:id="u-21.7" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Ja również powiem tak: osobą, która wystąpiła o kontrolę NIK, był pan premier Morawiecki. No, ale raport… Ale zaraz, raport został napisany i co z tego wyniknęło? Raport jest, a działań nie ma. Panie Senatorze, o to chodzi. I dlatego my chcemy pójść o krok dalej. Piszmy to, róbmy. Najlepiej, gdyby była to ustawa, powiedzmy, rządowa z naszym udziałem, ale jeżeli nie, to my przyjmiemy taką oto drogę: róbcie swoje, my swoje, a spotkajmy się potem gdzieś i dostaniecie. Ale chcemy… najpierw proponujemy. Pan minister Patkowski ani nie powiedział tak, ani nie. Zobaczymy, co będzie dalej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-22.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę o zadanie pytania panią senator Barbarę Zdrojewską.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#SenatorBarbaraZdrojewska">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-23.1" who="#SenatorBarbaraZdrojewska">Ja chciałabym poprosić pana senatora i zapytać, czy mógłby pan przedstawić jeszcze raz… Ponieważ być może ta nasza dzisiejsza dyskusja cieszy się jakimś zainteresowaniem, to czy mógłby pan umiejscowić aferę GetBack pośród innych afer, którymi zajmowało się społeczeństwo? Pytam o oddźwięk medialny, bo podejrzewam, że część społeczeństwa uważa, że największą aferą w Polsce była afera Amber Gold, ponieważ na okrągło była ta afera wałkowana w mediach publicznych, poruszana przez media zależne lub powiązane z rządem i cały czas ta afera funkcjonowała jako największa afera. Za pomocą tej afery próbowano dyskredytować polityków opozycji i trwało to bardzo długo, a właściwie trwa do dzisiaj. Tymczasem o tej aferze niewiele możemy się z mediów publicznych dowiedzieć. Ja może jeszcze wystąpię i przypomnę takie fakty, które się zadziałały à propos ingerencji rządu w informowanie w ogóle o tej aferze. To była słynna sytuacja wpływu, która wypłynęła w mailach Dworczyka. To tak zwane: daj sprytnego dziennikarza, który nam o tym napisze tak, jak my tego oczekujemy. I też kwestia udziału ojca premiera jakby w lobbowaniu albo…</u>
+          <u xml:id="u-23.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pani Senator, czas, czas na pytanie.</u>
+          <u xml:id="u-23.3" who="#SenatorBarbaraZdrojewska">Tak.</u>
+          <u xml:id="u-23.4" who="#SenatorBarbaraZdrojewska">A więc chciałabym poprosić o umiejscowienie jej pośród innych polskich afer w ciągu, powiedzmy, ostatniego piętnastolecia. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Pani Senator!</u>
+          <u xml:id="u-24.1" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Rozpocznę od afery Amber Gold.</u>
+          <u xml:id="u-24.2" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Ja, będąc przewodniczącym, również poprosiłem o raport. To chyba pan senator Brejza – tak? – aktywnie uczestniczył w pracach komisji śledczej, która rozpatrywała aferę Amber Gold. To była pierwsza afera o takiej skali. I tam było 900 milionów, a tu jest minimum 2,5 miliarda, mówi się zresztą…</u>
+          <u xml:id="u-24.3" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-24.4" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Proszę?</u>
+          <u xml:id="u-24.5" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-24.6" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Aha, tak, tak. Ale ja mówię o tym, co było w mediach.</u>
+          <u xml:id="u-24.7" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-24.8" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Chciałbym skończyć.</u>
+          <u xml:id="u-24.9" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">W mediach mówiono o 850 milionach czy 900 milionach, a w ostatnim raporcie była mowa chyba o 550 czy o 560. Nie ulega wątpliwości, że tu mówimy o 2,5 miliarda, a jak pokazują pokrzywdzeni, będzie to czy jest więcej. I jakimś dziwnym trafem tak jak tamta afera była strasznie nagłaśniana, tak ta jest wyciszana. Myśmy jako zespół nie zajmowali się promocją, nazywając ją aferą, bo naszym celem, tak jak zostało zapisane, jest to, żebyśmy odpowiedzieli na kilka pytań i podali propozycje, co dalej. Jeżeli mówimy o tym, że z budżetu państwa dopłaciliśmy do SKOK-ów 4 miliardy zł, o ile dobrze pamiętam… Ktoś może powiedzieć: to nie afera, po prostu SKOK-i upadały i trzeba to było regulować. Ja widziałem taką fajną ikonkę, którą ktoś zrobił, pokazującą mianowicie 3 największe afery w Polsce: Amber Gold – 560 milionów, GetBack – 3 miliardy, SKOK-i – ponad 4 miliardy.</u>
+          <u xml:id="u-24.10" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">I teraz taka kwestia. We wnioskach co do tej pierwszej afery, o której mówimy, Amber Gold, wskazano, o ile dobrze pamiętam, prokuraturę, biegłych w sądach i izby skarbowe. To były te instytucje, które, mówiąc tak delikatnie, najwięcej w tym czasie nabałaganiły. KNF bardzo aktywnie tam działała plus inne instytucje, ale te akurat, mówiąc krótko, się nie spisały. I to powinna być nauczka dla Polski i dla polskich rządów, że tego rodzaju rzeczy będą w Polsce się powtarzać, jeżeli nie wprowadzimy skutecznego prawa, które będzie się starało czemuś zapobiegać, a później skutecznie z tym walczyć. I my tu wykazujemy, co należy wprowadzić. Zapewne nie jest to pełen zbiór zadań, które należy zrobić. Ale proszę zobaczyć, co wprowadzono od 2015 r., jaki element, który zabezpieczałby Polaków przed aferą. Nic. Ale wprowadzono olbrzymi element propagandy – że tam to były afery, a tutaj po prostu ludzie źle zainwestowali; że tam ludzie zostali okradzeni, a tu przecież chcieli mieć trochę więcej, ale się nie udało. No, taki jest tego wydźwięk propagandowy i tak to umiejscawiam. Natomiast – to jest już moje zdanie – gdyby wyciągnięto… Ja starałem się przeczytać cały raport komisji śledczej. On się skupia na osobach, na 26 czy 29 osobach skierowanych do prokuratora, on się nie skupia na wnioskach dotyczących legislacji, tylko na łapaniu winnego. Takie jest umiejscowienie medialne i prawne.</u>
+          <u xml:id="u-24.11" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">I my mamy – jeszcze raz odpowiadam panu senatorowi Czerwińskiemu – taką propozycję: chyba już wystarczy tych afer, usiądźmy i zaproponujmy to, co dotyczy prawodawstwa, ale i skuteczności działania organów państwa. Gdzie indziej – jeszcze raz wracam do Madoffa – jest mianowicie tak, że państwo, likwidator czy prokurator działają tak skutecznie i mają do tego narzędzia prawne, ale również personalne, czyli mają charyzmę, jeśli chodzi o ściganie tych, którzy dopuszczają się czy robią aferę. I tam nikt nie robi z tego propagandy. Tam się robi propagandę, jak złapać tych, którzy oszukują, niezależnie od tego, z jakiego są ugrupowania. I tak to w sensie medialnym i prawnym umiejscawiam.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-25.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę o zadanie pytania pana senatora Michała Seweryńskiego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#SenatorMichalSewerynski">Dziękuję, Pani Marszałek.</u>
+          <u xml:id="u-26.1" who="#SenatorMichalSewerynski">Panie Senatorze, na jakiej podstawie będzie oparte powołanie komisji śledczej Senatu z uprawnieniami śledczymi, takimi jak np. wezwanie świadków i przesłuchanie świadków? Pojęcie „czynności śledczych” takie elementy obejmuje. No, bez przesłuchiwania trudno by ustalać jakieś rzeczy. Proszę łaskawie odpowiedzieć.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-27">
+          <u xml:id="u-27.0" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Senatorze!</u>
+          <u xml:id="u-27.1" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Odpowiadam. My absolutnie nie wnosimy o powołanie komisji śledczej w Senacie, bo nie mamy takich prawnych możliwości, no, chyba że zmienimy to, co dotyczy kompetencji Senatu. My wnosimy do Sejmu Rzeczypospolitej, aby w związku z tym, jakie wnioski są w Najwyższej Izbie Kontroli i jakie są nasze wnioski, jeszcze raz łaskawie pochylono się nad tym i powołano taką komisję w Sejmie, nie w Senacie, Panie Profesorze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-28">
+          <u xml:id="u-28.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-28.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę o zadanie pytania pana senatora Wojciecha Piechę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-29">
+          <u xml:id="u-29.0" who="#SenatorWojciechPiecha">Panie Senatorze Sprawozdawco, ja znalazłem ten raport NIK. On jest dostępny na stronach internetowych, nie ma tu jakichś informacji tajne przez poufne, nie włamywałem się do serwerów. Ma on 172 strony, jest bardzo obszerny. Można by było go troszeczkę skrócić i napisać takim przystępnym językiem…</u>
+          <u xml:id="u-29.1" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Po ludzku.</u>
+          <u xml:id="u-29.2" who="#SenatorWojciechPiecha">…dla normalnego człowieka.</u>
+          <u xml:id="u-29.3" who="#SenatorWojciechPiecha">Chciałbym zapytać o taką sprawę. Raport się ukazał. Muszą być też odpowiedzi odpowiednich organów państwowych, do których kierowany był ten raport NIK, czyli do Ministerstwa Finansów czy do KNF. Jakie są tam konkluzje? Bo oni też wyciągają jakieś wnioski. Z tego, co wiem, wynika, że w Polsce takich afer, takich dużych afer, które powodowały straty dla inwestorów, było już 14. I minęło już 30 lat, a my nadal nie wypracowaliśmy jakiegoś zabezpieczenia przed takiego typu działaniami.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-30">
+          <u xml:id="u-30.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-31">
+          <u xml:id="u-31.0" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Senatorze!</u>
+          <u xml:id="u-31.1" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Zacznę od końca, od kwestii zabezpieczeń, od tego, o czym mówił pan senator. My właśnie mówimy, że właściwie chyba już dość różnego rodzaju afer. Szczególnie te 3 afery pokazują, że instytucje państwa powinny podlegać lekkiej weryfikacji, jeśli chodzi o prawodawstwo. Ja nie mówię tutaj o personaliach, mówię o prawodawstwie. Chcę powiedzieć, Panie Senatorze, to, że jednym z elementów tworzenia prawa unijnego – w niektórych krajach Unii już to się dzieje – jest tzw. skoordynowany nadzór nad rynkiem finansowym. On dzisiaj w Polsce jest bardzo rozproszony. My proponujemy tu takie ogólne rozwiązanie plus założenia do ustawy, jak to zrobić. Ma pan rację, że minęło 30 lat, a my właściwie tkwimy w prawodawstwie, które było dobre w roku 1989 czy 1990.</u>
+          <u xml:id="u-31.2" who="#Gloszsali">Wtedy też nie było dobre.</u>
+          <u xml:id="u-31.3" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Na tamte lata może było dobre. Ale w każdym razie po tych doświadczeniach nie tylko polskich, ale także europejskich i światowych czas sobie odpowiedzieć, czy polskie prawodawstwo spełnia te wymogi. I na te pytania należało odpowiedzieć, Panie Senatorze, już po aferze Amber Gold. To był ten moment. Ale jeśli pan prześledził nasz raport, to pan wie, że nawet wprowadzenie przez rząd Prawa i Sprawiedliwości prawa unijnego dotyczącego rynku finansowego bardzo się opóźniło właśnie w najbardziej gorącym okresie. W raporcie NIK, zarówno w naszym raporcie, jak i w raporcie NIK to jest. To pokazuje, że my trochę… no, obecnie rządzący nie przywiązują wagi do tego, co zgłaszają inne organy kontrolne, co sugerują inni itd.</u>
+          <u xml:id="u-31.4" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Czy one zareagowały? Panie Senatorze, powiem tak… Ja już to mówiłem, ale teraz może odniosę się troszeczkę z drugiej strony. Otóż niektóre sugestie, a właściwie mogę oszacować, że w granicach 20–30% tych sugestii, które zostały zawarte przez NIK – są tu panowie z NIK, więc może będą mogli bardziej szczegółowo odpowiedzieć – zostały przez instytucje kontrolowane wdrożone. KNF wdrożyła ileś tam rozwiązań. Ale wdrożyła i co? Zwiększyła liczbę osób, które zajmują się rynkiem, które mają analizować to, co dotyczy sytuacji finansowej, czyli szybko rosnących przychodów, spadków rentowności, takich kwestii. Przedstawiciele Giełdy Papierów Wartościowych mówią: będziemy bardziej zwracać uwagę na emisję. Ale my pokazujemy, że to, co zostało wdrożone, jest kompletnie niewystarczające. Nie po to, Panie Senatorze, żeby wytknąć władzy, że nic nie robi, po prostu tego wymaga sytuacja. Tak jak już powiedziałem, dzisiaj na rynku czai się 500 podmiotów, które za chwilę mogą wywołać podobny efekt i podobne problemy. I my mówimy: mamy pomysł i sugerujemy, co należy zrobić. Jeśli chodzi o te wszystkie elementy, które były przedmiotem raportu NIK i zaleceń, tak jak powiedziałem, część została wdrożona, co do części odpowiadano, że nie.</u>
+          <u xml:id="u-31.5" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">I jest takie oto wrażenie, Panie Senatorze, że toczy się rozmowa o tym, kto ma rację, a sprawa leży. Sprawa leży, bo Polska – w sensie rynku finansowego – naprawdę nie jest przygotowana na walkę z aferami. Inni to robią. My podajemy, gdzie to robią, jak to robią. My nie wymyślamy tu koła, my po prostu korzystamy z doświadczeń. Pan profesor przedstawił nam, jak zrobili to w Niemczech, jak zrobili to w Stanach, jak wykorzystano to chyba w Belgii czy w Holandii. A my, patrząc na to, co oni robią, zadajemy sobie pytanie, jak powinien działać rynek polski, i proponujemy te rozwiązania. Sam raport NIK, wdrożenie w 100% tych zaleceń nie rozwiąże wszystkich problemów, bo NIK odnosi się do kontroli danej jednostki, a kwestia, że tak powiem, skoordynowanej kontroli rynku finansowego wymaga zupełnie innych ustaw.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-32">
+          <u xml:id="u-32.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-32.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę o zadanie pytania senatora Władysława Komarnickiego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-33">
+          <u xml:id="u-33.0" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Dziękuję, Pani Marszałek.</u>
+          <u xml:id="u-33.1" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Ja mam 2 pytania, Panie Przewodniczący. Czy komisja analizowała, jak zabezpieczono majątek tych złodziei, bo różne były szacunki? Pytam, bo rozumiem, że ten majątek, który przez państwo powinien być zabezpieczony, będzie przynajmniej częścią spłaty dla tych nieszczęsnych ludzi. Jaki to jest poziom? To jedno.</u>
+          <u xml:id="u-33.2" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">I drugie pytanie. Wiem, że u państwa na posiedzeniu komisji był sygnalista, sygnalista, który w dość odpowiednim czasie napisał do wszystkich odpowiedzialnych w tym państwie za prawo i praworządność, napisał też, według mojej wiedzy, do zarządu giełdy, która wręczała w tym czasie albo po działaniu tego sygnalisty nagrody złodziejom. Moje pytanie brzmi: czy ten sygnalista, będąc u państwa na posiedzeniu komisji, potwierdził osobiście to, co napisał?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-34">
+          <u xml:id="u-34.0" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-34.1" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Panie Senatorze, najpierw sprawa majątku. My nie mamy takich uprawnień, żeby jednoznacznie żądać: proszę przedstawić, jaki to jest majątek. Ale wystąpiliśmy do pana prokuratora z pytaniem o to, jaka to była kwota, jaki majątek został zabezpieczony. Nie otrzymaliśmy wiążącej odpowiedzi. Zaprosiliśmy pana prokuratora na osobiste spotkanie, ale nie przyszedł. My nie chcieliśmy pytać o to, jak się prowadzi śledztwo, kto jest winny, tylko właśnie o tego rodzaju rzeczy. I my… No, o to wszyscy pytają. Chcę również powiedzieć, że ja wystąpiłem do izby skarbowej, żeby dała nam wykaz, ile podatków w rzeczonym okresie zapłaciła spółka GetBack. Dyskutowaliśmy o tym, że skoro zapłacono tyle podatków jakby z pieniędzy wpłaconych przez ludzi… Bo piramida polega na tym, że wpłacający finansują tych następnych i następne ruchy. Otrzymaliśmy odpowiedź, że to jest tajne przez poufne, czyli też nie dostaliśmy odpowiedzi. To pokazuje jednoznacznie, że powinna być ta komisja, która odpowie na pytania, jaki majątek, czy itd., itd., jakie podatki… Myśmy nie mieli dostępu do takich informacji, kiedy występowaliśmy do organów państwa.</u>
+          <u xml:id="u-34.2" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Jeżeli chodzi o sygnalistę, to tak, potwierdzam, sygnalista był, relacjonował, zadawaliśmy pytania, potwierdził to, że, o ile dobrze pamiętam, już w lutym były pierwsze sygnały. To jest zresztą w raporcie Najwyższej Izby Kontroli, że szczególnie przez pierwsze chyba 7 czy 8 miesięcy sygnały tego sygnalisty były całkowicie zlekceważone. Dopiero kiedy pojawiło się 65 podobnych wniosków… no, nie podobnych, tylko sygnalizujących, że jest problem, to wtedy KNF wszczął postępowanie. Tak że zbyt późno była jakakolwiek reakcja.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-35">
+          <u xml:id="u-35.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-35.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę o zadanie pytania pana senatora Adama Szejnfelda.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-36">
+          <u xml:id="u-36.0" who="#SenatorAdamSzejnfeld">Dziękuję bardzo, Pani Marszałek.</u>
+          <u xml:id="u-36.1" who="#SenatorAdamSzejnfeld">Panie Senatorze, ja chciałbym zapytać, czy Prawo i Sprawiedliwość ma coś wspólnego z tą aferą. Czy rząd ma coś wspólnego z tą aferą? Czy politycy rządzący mają coś wspólnego z tą aferą? Pytam o to, dlatego że pan kilkukrotnie używał takich właśnie zwrotów, które są powszechnie zrozumiałe, że dostawaliście odpowiedź typu „pomidor”, odpowiedź typu „tajne przez poufne”. No, w każdym razie z pana wypowiedzi wynika, że instytucje państwa polskiego, przedstawiciele rządu i urzędów centralnych, naczelnych urzędów administracji publicznej nie współpracowały z państwem, nie pomagały. Jak to wyjaśnić? No, przecież to właśnie instytucjom państwa polskiego…</u>
+          <u xml:id="u-36.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Panie Senatorze, czas.</u>
+          <u xml:id="u-36.3" who="#SenatorAdamSzejnfeld">…powinno zależeć na tym, żeby wam pomóc i was wesprzeć w wyjaśnieniu tej sprawy.</u>
+          <u xml:id="u-36.4" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Panie Senatorze, czas.</u>
+          <u xml:id="u-36.5" who="#SenatorAdamSzejnfeld">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-37">
+          <u xml:id="u-37.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-38">
+          <u xml:id="u-38.0" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Pani Marszałek, Wysoka Izbo, Panie Senatorze, to jest idealny model. Mianowicie taki, że gdy pojawia się problem, to wtedy – niezależnie od tego, kto powołuje taki zespół czy komisję – rząd staje z otwartą przyłbicą mówi: „Tak, będziemy współpracować, o wszystko, co chcecie, pytajcie, a my udzielimy odpowiedzi. I obiecujemy wam, że najlepsze wnioski, jeżeli dojdziemy do porozumienia, będziemy promować w ramach dyskusji politycznej przed polskim parlamentem”. No, to jest model idealny. Z przykrością muszę powiedzieć, że on w Polsce nie występuje. Nie mam doświadczeń parlamentarnych zdobytych w innych krajach, ale w Polsce on kompletnie nie występuje. Obecna władza udaje, że nic się nie stało, a jak pytamy o coś, to mówi „pomidor” albo coś w tym stylu, żeby już nie wchodzić w szczegóły.</u>
+          <u xml:id="u-38.1" who="#Gloszsali">Jak to wyjaśnić?</u>
+          <u xml:id="u-38.2" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">No, jak to wyjaśnić… Nie wiem, nie pytałem, ale ja sobie wyobrażam tak. Jeżeli ja, Panie Senatorze, czuję się czemuś winny… Ja tak bym postępował. Jeżeli czułbym się czemuś winny i ktoś by mnie o to pytał, to ja bym mówił, że to pan wziął to jabłko, a nie ja. W związku z tym to jest taka metoda: no, pytacie mnie o coś, ale ja z tym nie miałem nic wspólnego, więc o co wam chodzi? Ja nie mam z tym nic wspólnego, przyszedł gość, zapłacił pieniądze w banku, a że mu ukradli, to co? Ja jestem temu winny? No, tak to odbieram. Ale jak to wytłumaczyć… No, to już mogę tu wysnuć tylko wątek polityczny, ale nie będę tego teraz wygłaszał.</u>
+          <u xml:id="u-38.3" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Jeszcze jedna rzecz, która dotyczy nas tutaj jako Senatu. Ja osobiście bardzo mocno zabiegałem u przewodniczącego klubu PiS, aby przedstawiciele senatorów PiS brali udział w pracach tego zespołu. Pan przewodniczący był nawet na pierwszym posiedzeniu, ale później powiedział, że nie będzie przychodzić. No, tego już nie jestem w stanie zrozumieć.</u>
+          <u xml:id="u-38.4" who="#Gloszsali">Nie było dyrektywy.</u>
+          <u xml:id="u-38.5" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Nie jestem w stanie tego zrozumieć. Przecież gdybyście państwo byli podczas posiedzenia, to nie dość, że moglibyście pytać, to jeszcze moglibyście zgłaszać zupełnie inne rzeczy, po prostu popracować i powiedzieć, co należy zrobić w Rzeczypospolitej, żeby tego typu sytuacje się nie zdarzały. I tego to już nie jestem w stanie zrozumieć. Bo to, że aktualnie rządzący w organach wykonawczych udają, że się nic nie stało… No, jest tak dlatego, że oni są odpowiedzialni za funkcjonowanie instytucji państwowych, a one kompletnie zawiodły. W związku z tym co mają powiedzieć? Przepraszamy, zrobiliśmy źle? Udają więc, że się nic nie stało.</u>
+          <u xml:id="u-38.6" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">A do tego jest to, o co pytała pani senator Zdrojewska, że właściwa prasa jest po stronie…</u>
+          <u xml:id="u-38.7" who="#Gloszsali">Po stronie…</u>
+          <u xml:id="u-38.8" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Nie, nie, nie, nie podpisuję pod tym.</u>
+          <u xml:id="u-38.9" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">…Osób rządzących, to wygląda to tak, jak pan senator to zdiagnozował. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-39">
+          <u xml:id="u-39.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-39.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę o zadanie pytania pana senatora Jerzego Czerwińskiego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-40">
+          <u xml:id="u-40.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Senatorze!</u>
+          <u xml:id="u-40.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Ciąg dalszy wcześniejszych pytań – będą też nowe, ale trzeba ten temat skończyć – à propos komisji śledczej w Sejmie. Mówił pan, że od momentu, kiedy jej nie powołano, kiedy Sejm nie wyraził na to zgody – a minęło ok. 2 lat, jak pamiętam – mogły wystąpić nowe okoliczności. I pewnie wystąpiły. Ale ja cały czas pytam – mówmy wprost – dlaczego pana koledzy partyjni czy też osoby należące do tego samego ugrupowania, które są tak czułe na punkcie tej afery, nie złożyli ponownie wniosku, jeśli wystąpiły nowe okoliczności. To żaden problem, taki wniosek można ponawiać. Mówię o Sejmie. Dlaczego posłowie Platformy Obywatelskiej nie złożyli tego wniosku w Sejmie?</u>
+          <u xml:id="u-40.2" who="#SenatorJerzyCzerwinski">I pytanie drugie, związane z poprzednim pytaniem. Mianowicie mówił pan, że jest już harmonogram tego, co będzie proponować jako pierwsze akty prawne w formie inicjatywy ustawodawczej. Mógłby pan przytoczyć 2–3 tytuły tych aktów prawnych? Bo skoro jest harmonogram, to wiemy, co będziemy zmieniać.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-41">
+          <u xml:id="u-41.0" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-41.1" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">To pierwsze pytanie jest proste. Panie Senatorze, nie rozmawiałem z posłami, przyznam szczerze, i nie wiem, dlaczego nie złożyli wniosku drugi raz. Może wychodzili z takiego założenia, że prawdopodobnie to i tak nie zostanie uchwalone?</u>
+          <u xml:id="u-41.2" who="#Gloszsali">To po co…</u>
+          <u xml:id="u-41.3" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">A to zaraz powiem. My jako senatorowie uważamy, do czego chyba mamy prawo, Panie Senatorze, mówię tu o naszej argumentacji, bez dyskusji politycznej, bo takiej nie przeprowadzaliśmy w sprawie spółki GetBack… Ci, którzy pracowali w zespole… Tyle razy zderzaliśmy się ze ścianą i na tyle różnego rodzaju pytań nie uzyskiwaliśmy odpowiedzi, że doszliśmy do wniosku, że ta komisja jest jednak potrzebna. Panie Senatorze. Jeżeli na gros pytań dotyczących szczegółów pan nie dostanie żadnej odpowiedzi, to co? No, może pan się poczuć trochę źle potraktowany. W związku z tym my ponawiamy wniosek i mówimy: słuchajcie, tę sprawę trzeba… Taka była nasza motywacja. A dlaczego posłowie nie złożyli? Przepraszam, nie wiem. My jeszcze raz wnosimy o to z tego powodu, o którym powiedziałem.</u>
+          <u xml:id="u-41.4" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Jeżeli chodzi o kwestię harmonogramu i wszystkich tych spraw, to powiem… Ja nie będę wszystkiego czytał, bo pani marszałek cały czas patrzy na mnie, że za długo mówię, w związku z tym powiem, Panie Senatorze, tak. Począwszy od KNF, wzmocnienia roli KNF z jego decyzjami ostatecznymi, na sprawach dotyczących przyszłości, związanych z funduszem pomocy dla osób, które inwestują w tego rodzaju przedsięwzięcie i mogłaby się im zdarzyć się sytuacja, bo ona może się zdarzyć… Chodzi o to, żeby był element finansowy, który w takim momencie jest uruchamiany i jest tworzony tak jak Bankowy Fundusz Gwarancyjny. Gdzie on będzie umiejscowiony itd., to jest zupełnie inna sprawa. Ja mogę kilka rzeczy przeczytać. Mianowicie jeżeli mówimy o wzmocnieniu, o tym, co dotyczy rynku finansowego… Postulujemy, żeby kwestie prokuratury, działań prokuratorskich były umiejscowione – analogicznie jest np. z IPN – w KNF. My nie mówimy, że to jest jedyne dobre rozwiązanie, ale obecnie to, co dotyczy rynku finansowego, działań na tym rynku, wymaga specjalistycznej wiedzy i szybkich działań. Chodzi o to, żeby nie było tak, że zbiera się 5, 6 różnego rodzaju służb. W takim kierunku – tzn. takim, że jest jeden ośrodek decyzyjno-realizacyjny dotyczący tych przedsięwzięć – idzie się również w wielu krajach. I my też proponujemy takie rozwiązanie. Jeżeli chodzi o kwestię władzy publicznej, to również składamy wniosek… przepraszam, mówimy o tym, żeby element dotyczący rynku finansowego, bezpieczeństwa na tym rynku również był przedmiotem debaty politycznej na forum Sejmu przez uzyskiwanie absolutorium. Mówimy o bezpieczeństwie na rynku budżetowym. I tak samo powinno być z informacją o rynku finansowym. Co do rzecznika finansowego to mówimy tak: edukacja to jest jedno, współpraca z powiatowymi rzecznikami konsumenta to jest drugie, ale najważniejsza sprawa to możliwość występowania w sporach zbiorowych. Poza tym pomoc finansowa dla osób pokrzywdzonych, zarówno tych przyszłych, jak i tych już… Nie będę cytował tych wszystkich rzeczy wymienionych w informacji, która została wysłana do państwa jako nasza informacja o pracach zespołu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-42">
+          <u xml:id="u-42.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-42.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan senator Jerzy Fedorowicz?</u>
+          <u xml:id="u-42.2" who="#SenatorJerzyFedorowicz">Tak…</u>
+          <u xml:id="u-42.3" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Do pytania? Pan do pytania, Panie Senatorze?</u>
+          <u xml:id="u-42.4" who="#SenatorJerzyFedorowicz">Nie, nie, ja chciałbym złożyć wniosek formalny.</u>
+          <u xml:id="u-42.5" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-43">
+          <u xml:id="u-43.0" who="#SenatorJerzyFedorowicz">Chciałbym złożyć wniosek formalny, bo siedzę tutaj, czując się w tej chwili jak w jakimś dziwnym matriksie. Proszę państwa, my rozmawiamy o złodzieju i pokrzywdzonym – sprawa jest bardzo prosta. Proszę o zamknięcie listy pytań, dlatego że debatujemy w tej chwili o tym, czy warto powołać komisję śledczą, czy nie warto jej powoływać. Proszę państwa, przecież w sprawie Amber Gold była powołana komisja śledcza, a w sprawie SKOK-ów nie możemy powołać komisji śledczej, w sprawie GetBacku nie możemy powołać komisji śledczej, podczas moi wyborcy, którzy są pokrzywdzeni, żądają tego. A więc albo jesteśmy w państwie prawa, albo jesteśmy w miejscu, w którym ja nic nie rozumiem. Nie ma już demokracji, jeżeli tak się dzieje. Rządzący robią sobie to, na co mają ochotę. Dlatego składam wniosek o zamknięcie listy pytań.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-44">
+          <u xml:id="u-44.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Senator Jerzy Fedorowicz złożył wniosek o zamknięcie listy pytań. Ja jeszcze mam zapisanych do zadania pytania 5 senatorów.</u>
+          <u xml:id="u-44.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Jeżeli nie usłyszę…</u>
+          <u xml:id="u-44.2" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Przepraszam, Pani Marszałek, ja też się zgłaszałem, ale jak zwykle pani mnie nie dostrzegła…</u>
+          <u xml:id="u-44.3" who="#SenatorSekretarzAgnieszkaKolaczLeszczynska">Do mnie, tak?</u>
+          <u xml:id="u-44.4" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">6 senatorów jest zapisanych.</u>
+          <u xml:id="u-44.5" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, to uznam, że wniosek został przyjęty.</u>
+          <u xml:id="u-44.6" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Nie słyszę sprzeciwu…</u>
+          <u xml:id="u-44.7" who="#SenatorKrzysztofMroz">Nie, Pani Marszałek…</u>
+          <u xml:id="u-44.8" who="#SenatorSekretarzAgnieszkaKolaczLeszczynska">Ale pan senator jest wpisany…</u>
+          <u xml:id="u-44.9" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan senator jest…</u>
+          <u xml:id="u-44.10" who="#SenatorKrzysztofMroz">Wobec wniosku…</u>
+          <u xml:id="u-44.11" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">A, pan się sprzeciwia?</u>
+          <u xml:id="u-44.12" who="#SenatorKrzysztofMroz">Tak, oczywiście, ja się sprzeciwiam. Sami, Szanowni Państwo…</u>
+          <u xml:id="u-44.13" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">To proszę… Dobrze, to jeżeli pan się sprzeciwia…</u>
+          <u xml:id="u-44.14" who="#SenatorKrzysztofMroz">Ale, Pani Marszałek, chciałbym coś o tym powiedzieć. Chociaż przez sekundkę .</u>
+          <u xml:id="u-44.15" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-45">
+          <u xml:id="u-45.0" who="#SenatorKrzysztofMroz">Szanowni Państwo, przecież sami wymyśliliście tę uchwałę, sami ją wprowadziliście do porządku obrad. A teraz nie chcecie, aby nad nią debatować? Jednym z elementów debaty jest także zadawanie pytań jej autorom czy współautorom, więc ten wniosek jest kompletnie bezsensowny. A to, co powiedział pan senator Fedorowicz… No, Panie Senatorze, trzeba byłoby przeczytać konstytucję i ustawę o wykonywaniu mandatu posła i senatora, bo wtedy pan by wiedział, że Senat nie może tworzyć komisji śledczej.</u>
+          <u xml:id="u-45.1" who="#SenatorJerzyFedorowicz">Ale ja wiem o tym…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-46">
+          <u xml:id="u-46.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dobrze, Panie Senatorze, to, jak rozumiem, było uzasadnienie. Pan sprzeciwił się temu…</u>
+          <u xml:id="u-46.1" who="#SenatorJerzyFedorowicz">Ja to wiem…</u>
+          <u xml:id="u-46.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Nie, nie ma dialogu.</u>
+          <u xml:id="u-46.3" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Ja tylko jedno powiem, Panie Senatorze, bo pan przed chwilą dopiero przyszedł na obrady: to zadawanie pytań trwa już ponad godzinę.</u>
+          <u xml:id="u-46.4" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">W takim razie zarządzam 5-minutową przerwę techniczną, a po tej przerwie odbędzie się głosowanie nad wnioskiem o zamknięcie listy.</u>
+          <u xml:id="u-46.5" who="#komentarz">Przerwa w obradach od godziny 11 minut 33 do godziny 11 minut 37</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-47">
+          <u xml:id="u-47.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Wznawiam obrady.</u>
+          <u xml:id="u-47.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Gdzie jest Fedorowicz?</u>
+          <u xml:id="u-47.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan senator Jerzy Fedorowicz.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-48">
+          <u xml:id="u-48.0" who="#SenatorJerzyFedorowicz">Pani Marszałek, jeżeli wolno… Moje wystąpienie było podyktowane emocjami związanymi z przebiegiem debaty. Proszę o zgodę na wycofanie mojego wniosku o zamknięcie listy…</u>
+          <u xml:id="u-48.1" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-48.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę o spokój.</u>
+          <u xml:id="u-48.3" who="#SenatorJerzyFedorowicz">…senatorów zadających pytania.</u>
+          <u xml:id="u-48.4" who="#SenatorJanMariaJackowski">To ja się zapiszę do pytania.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-49">
+          <u xml:id="u-49.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dobrze. To w takim razie…</u>
+          <u xml:id="u-49.1" who="#SenatorRobertMamatow">Ja przejmuję wniosek pana senatora.</u>
+          <u xml:id="u-49.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">…kontynuujemy…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-50">
+          <u xml:id="u-50.0" who="#SenatorRobertMamatow">Pani Marszałek, przejmuję wniosek pana senatora, tj. wniosek o zamknięcie listy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-51">
+          <u xml:id="u-51.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan senator Mamątow składa wniosek o zamknięcie listy pytań.</u>
+          <u xml:id="u-51.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Czy ktoś jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-51.2" who="#SenatorMarekBorowski">…To zamkniemy, dobrze.</u>
+          <u xml:id="u-51.3" who="#Gloszsali">Jest zamknięta.</u>
+          <u xml:id="u-51.4" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan senator Mamątow złożył wniosek o zamknięcie listy pytań. Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że…</u>
+          <u xml:id="u-51.5" who="#SenatorJanMariaJackowski">Ja jestem przeciw, chyba że…</u>
+          <u xml:id="u-51.6" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Ale pan senator już się zapisał do głosu.</u>
+          <u xml:id="u-51.7" who="#komentarz">Wesołość na sali</u>
+          <u xml:id="u-51.8" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę o spokój.</u>
+          <u xml:id="u-51.9" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Jeżeli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że wniosek został przyjęty.</u>
+          <u xml:id="u-51.10" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Nie ma sprzeciwu. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-51.11" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Lista pytań została zamknięta.</u>
+          <u xml:id="u-51.12" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Kontynuujemy obrady.</u>
+          <u xml:id="u-51.13" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę o zadanie pytania pana senatora Krzysztofa Kwiatkowskiego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-52">
+          <u xml:id="u-52.0" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Pani Marszałek! Szanowni Państwo!</u>
+          <u xml:id="u-52.1" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Padały tu pytania…</u>
+          <u xml:id="u-52.2" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-52.3" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę o spokój. Proszę salę o spokój.</u>
+          <u xml:id="u-52.4" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Pani Marszałek! Szanowni Państwo!</u>
+          <u xml:id="u-52.5" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Co do zasady wszystkie dokumenty Najwyższej Izby Kontroli są jawne, chyba że są objęte klauzulą z uwagi na ustawę o…</u>
+          <u xml:id="u-52.6" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-53">
+          <u xml:id="u-53.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Przepraszam bardzo, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-53.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Szanowni Państwo, jeżeli państwo chcą prowadzić rozmowy, to bardzo proszę wyjść z sali. Proszę o spokój, żebyśmy mogli te pytania kontynuować i żeby pan senator sprawozdawca mógł spokojnie odpowiadać. Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-53.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę bardzo, Panie Senatorze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-54">
+          <u xml:id="u-54.0" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Wszystkie dokumenty kontrolne NIK są jawne, chyba że dotyczą kontroli obszarów niejawnych. Tak w tym przypadku nie było.</u>
+          <u xml:id="u-54.1" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">A moje pytanie dotyczy czegoś innego. W raporcie Najwyższej Izby Kontroli – bo tego dotyczyły pytania – jest odpowiedź ministra finansów na wystąpienia pokontrolne i na sam raport. W tej odpowiedzi czytamy, że minister finansów pragnie podziękować za przedstawione w informacji NIK wnioski de lege ferenda, czyli wnioski dotyczące zmian przepisów prawa w zakresie wzmocnienia ochrony inwestorów na rynku finansowym, i zapewnić, że zostaną one szczegółowo przeanalizowane w zakresie możliwości ich wdrożenia w przepisach prawnych regulujących zasady funkcjonowania rynku finansowego. Czy pan przewodniczący wie, że odpowiedź, którą podpisał wiceminister finansów, jest z 3 stycznia 2020 r., czyli sprzed ponad 2 lat? Czy te wnioski de lege ferenda zostały zrealizowane? Czy wprowadzono w szerokim zakresie zmiany przepisów prawa, które wzmocniły bezpieczeństwo uczestników rynku finansowego w Polsce?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-55">
+          <u xml:id="u-55.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-56">
+          <u xml:id="u-56.0" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Senatorze!</u>
+          <u xml:id="u-56.1" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Nie zaglądałem w dokumenty, musiałbym to sprawdzić. No, powiem tyle, ile pamiętam. Mianowicie żadna z instytucji – dotyczy to również Ministerstwa Finansów – nie wypełniła wszystkich uwag i sugestii Najwyższej Izby Kontroli. I stąd też nasze propozycje. My wsłuchaliśmy się w to, co kontrolerzy Najwyższej Izby Kontroli proponowali w zakresie ochrony rynku finansowego, a co nie było realizowane przez instytucje, w tym również przez Ministerstwo Finansów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-57">
+          <u xml:id="u-57.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-57.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę o zadanie pytania pana senatora Bogdana Klicha.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-58">
+          <u xml:id="u-58.0" who="#SenatorBogdanKlich">Dziękuję bardzo, Pani Marszałek.</u>
+          <u xml:id="u-58.1" who="#SenatorBogdanKlich">Panie Senatorze, ja wnikliwie przeczytałem projekt naszej uchwały. Państwo tutaj jasno mówią o tym, do jakich wniosków doszedł zespół, jakie zostały poczynione ustalenia, jeżeli chodzi o niedopełnienie obowiązków przez Komisję Nadzoru Finansowego, przez Ministerstwo Finansów, ale też dzielą się państwo takim podejrzeniem, takim przeświadczeniem, że był jakiś parasol ochronny nad działalnością tej spółki. Ja bym chciał zapytać o to, czy miały miejsce zdarzenia, które mogłyby świadczyć o powiązaniu tej spółki z klasą polityczną.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-59">
+          <u xml:id="u-59.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-60">
+          <u xml:id="u-60.0" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Senatorze!</u>
+          <u xml:id="u-60.1" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Ja powiem, co słyszałem na spotkaniu z osobami pokrzywdzonymi. Myśmy nie poświęcili żadnego posiedzenia zespołu temu, żeby rozpatrywać ten wątek powiązań, bo znowu otrzymalibyśmy jakąś okrągłą odpowiedź. Ja powiem tak: osoby pokrzywdzone miały wrażenie, że tak było. Mówiły o tym na podstawie następujących wydarzeń: nagroda Giełdy Papierów Wartościowych, nagrody wręczane przedstawicielom władzy wykonawczej i politycznej przez prawicowe media… Mówię ogólnie, żeby tutaj nikogo nie wymienić. O ile pamiętam, chodziło o „Gazetę Polską” i gazety z nią współpracujące. Wręczano nagrody przedstawicielom najwyższych władz politycznych i państwowych, w związku z czym ci pokrzywdzeni mówią tak: widzimy taki oto obraz, że władza nie dba o to, co dotyczy bezpieczeństwa na rynku finansowym. Czy był to tylko pewien miraż, czy tak autentycznie było? No, właśnie po to trzeba powołać komisję śledczą, która odpowie, dlaczego nie wdrożono w odpowiednim czasie odpowiednich ustaw związanych ze sprawami dotyczącymi rozwiązań sugerowanych przez Unię Europejską, dlaczego nie reagowano na te sygnały, dlaczego wręczano nagrody, skoro wiedziano, jaka jest sytuacja finansowa, i dlaczego nie analizowano tego, co dotyczy sytuacji finansowej spółki. No, tam był nagły wzrost kosztów. W naszej ocenie budzi to wątpliwości. Czy wynikało to z parasola, czy z nieumiejętności? Nie potrafię, Panie Senatorze, na to pytanie odpowiedzieć. Właśnie dlatego potrzebna jest komisja śledcza.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-61">
+          <u xml:id="u-61.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-61.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę o zadanie pytania pana senatora Władysława Komarnickiego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-62">
+          <u xml:id="u-62.0" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Dziękuję, Pani Marszałek.</u>
+          <u xml:id="u-62.1" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Panie Senatorze Sprawozdawco, wiadomo mi, że w swoim czasie został przygotowany przez firmę audytorską raport dotyczący wejścia na giełdę spółki GetBack. W sprawozdaniu NIK zasugerowano, że to był raport, który, można powiedzieć, oszukał w tamtych warunkach ekonomicznych tych klientów, którzy się dali na to złapać. Czy pan mógłby dzisiaj, Panie Senatorze, powiedzieć, jaka to firma audytorska przygotowała ten raport? To po pierwsze. I po drugie: czy ta firma została w jakiś sposób ukarana?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-63">
+          <u xml:id="u-63.0" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-63.1" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Panie Senatorze, jeśli pan pozwoli, nie wymienię tej firmy, dlatego że nie było to przedmiotem naszych obrad, a nie chciałbym mówić o rzeczy niesprawdzonej. No, nazwa tej firmy jest dostępna…</u>
+          <u xml:id="u-63.2" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">To jednak, o czym pan mówi, to jest bardzo ważne zjawisko. Jednym z elementów powodzenia całej tej piramidy czy tego przedsięwzięcia, którego efektem jest oszukanie wielu obywateli, było to, co dotyczy nierzetelnego, tak to nazwijmy, analizowania dokumentów, które były przedstawiane przez spółkę GetBack przy wejściu, jak i później, przy sprawozdaniach. A jednym z kluczowym elementów jest tu kwestia roli firm audytorskich i biegłych rewidentów. My również odnosimy się tu do tego w formie propozycji, co należy zrobić, żeby unikać takich sytuacji. Tak że to jest bardzo ważny element. Bez tego elementu prawdopodobnie nie byłoby afery albo ta afera byłaby w ograniczonej skali, w sensie jej realizacji.</u>
+          <u xml:id="u-63.3" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Bardzo dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-64">
+          <u xml:id="u-64.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-64.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę o zadanie pytania pana senatora Adama Szejnfelda.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-65">
+          <u xml:id="u-65.0" who="#SenatorAdamSzejnfeld">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-65.1" who="#SenatorAdamSzejnfeld">Panie Senatorze, swojego czasu, na początku przemian, badałem system argentyński, walczyłem z systemem argentyńskim – to też znana, ogromna ośmiornica czy piramida, funkcjonująca wtedy w całej Polsce. Napisałem projekt ustawy… No, mogę powiedzieć, że właściwie zlikwidowałem system argentyński, bo jestem autorem projektu ustawy, który został przyjęty. Wtedy byłem w opozycji, a mimo to rząd współpracował ze mną – współpracowaliśmy, działaliśmy razem, żeby osiągnąć ten cel. Ale z tego wszystkiego, co pan mówi, wynika, że dzisiaj żadnej współpracy nie widać. Jak w takim razie wyjaśnić… No, pal licho, że przedstawiciele władzy nie współpracowali z pana zespołem, nie współpracują z nikim, kto chce walczyć ze skutkami tej afery. Ale jak wyjaśnić, czy państwo macie wyjaśnienie tego, że rząd nie współpracuje z Najwyższą Izbą Kontroli?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-66">
+          <u xml:id="u-66.0" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-66.1" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Panie Senatorze, dwa słowa o współpracy. Po to robimy tę debatę, po to ta projektowana uchwała i po to nasz raport i nasza propozycja – po to, żeby ruszyć tę współpracę, niezależnie od barw politycznych, bo Polska potrzebuje dzisiaj zmian prawnych, tego, co pan sanator mówi. A tylko w ramach współpracy, w ramach zarówno parlamentu, jak i rządu, można stworzyć dobrą propozycję – tak jak w przypadku tego systemu argentyńskiego, nad którym pan osobiście pracował.</u>
+          <u xml:id="u-66.2" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Mówiąc o braku współpracy, chcę powiedzieć tak: skoro na dyskusję dotyczącą roli Ministerstwa Finansów, raportu NIK, naszych propozycji, rozwiązań, co robić, pan minister Patkowski przysyła panią dyrektor… Ja nie umniejszam roli pani dyrektor, ale pani dyrektor ma w zakresie decyzje tylko takie techniczno-administracyjne, tylko i wyłącznie, a więc tu powinien być wyznaczony ktoś w randze wiceministra – to po pierwsze. Po drugie, myśmy zadawali pytania, a pani dyrektor mówiła: dobrze, my to zapiszemy i na następnym spotkaniu odpowiemy. I oczywiście te odpowiedzi były takie, jakie były… A wiec to nie była dobra współpraca, mówiąc krótko.</u>
+          <u xml:id="u-66.3" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">A to, dlaczego rząd nie odpowiada NIK-owi… No, chcę powiedzieć, że NIK-owi odpowiedział, przedstawiciele rządu i instytucje odpowiedziały. Ale odpowiedziały – proszę to przeczytać – tak, jak odpowiedziały. W związku z tym gdybym powiedział, że nie odpowiedziały, to byłoby to niezgodne z prawdą. Są tu przedstawiciele NIK, myślę, że będzie można państwa, panów z NIK zapytać, dlaczego tak w ich ocenie się dzieje.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-67">
+          <u xml:id="u-67.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-67.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę o zadanie pytania pana senatora Krzysztofa Mroza.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-68">
+          <u xml:id="u-68.0" who="#SenatorKrzysztofMroz">Panie Przewodniczący, ja mam 2 pytania.</u>
+          <u xml:id="u-68.1" who="#SenatorKrzysztofMroz">Pierwsze pytanie: czy mógłby pan powiedzieć, ile osób jest oskarżonych przez prokuraturę w tej sprawie? Bo z tego, co padło, wynika, że tak jakby nikt nic w tej sprawie nie zrobił. A z tego, co wiem, z takich informacji ogólnodostępnych wynika, że na dzisiaj jest chyba ok. 20 osób oskarżonych i sprawy toczą się w sądzie. Zobaczymy, jak one się zakończą.</u>
+          <u xml:id="u-68.2" who="#SenatorKrzysztofMroz">I drugie moje pytanie jest takie: czy ten zespół, który pracował, ustalił coś więcej niż NIK? Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-69">
+          <u xml:id="u-69.0" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-69.1" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Panie Senatorze, na to pierwsze pytanie już 3 razy odpowiadałem, ale i czwarty raz odpowiem, może w innej formie było zadane. Ja jeszcze raz chcę powiedzieć: nie o to chodzi w naszych sugestiach, aby po 4 latach funkcjonowania tej afery i rozpoczęcia działań związanych z tą aferą 20 osób miało postawione zarzuty. To po pierwsze. Po drugie, kompletnie nie dochodzi się do tego, kto był twórcą tego przedsięwzięcia, kto był spiritus movens i jaki był przebieg pieniędzy. A to jest istota. Amerykańscy prokuratorzy rozpoczęli od tego, kto był głową przedsięwzięcia, jak rozchodziły się pieniądze, kto te pieniądze wpłacał, kto wypłacał itd., itd. O ile wiem, zapraszaliśmy pana prokuratora, żeby go o to zapytać. Nie pojawił się. I to nie jest istotne, Panie Senatorze, czy tych osób jest 20 – jest ich chyba 29 – ale istotą rzeczy jest to, czy prokuratura w Polsce podchodzi do tego w sposób rzetelny, w celu szybkiego oskarżenia i postawienia na ławie oskarżonych tych, którzy najbardziej zawinili. Ja jeszcze raz przypomnę: w ciągu 7,5 miesiąca twórcę największej afery na świecie skazano na 150 lat więzienia. My już ponad 4 lata borykamy się z ukaraniem tych, którzy rozprowadzali te akcje czy zarządzali częścią majątku.</u>
+          <u xml:id="u-69.2" who="#SenatorKrzysztofMroz">No, a Amber Gold?</u>
+          <u xml:id="u-69.3" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">O połowę krócej. Też za długo. Też za długo, ale o połowę krócej, jeżeli pan chce wiedzieć.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-70">
+          <u xml:id="u-70.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-70.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę o zadanie pytania pana senatora Jerzego Czerwińskiego.</u>
+          <u xml:id="u-70.2" who="#SenatorKrzysztofMroz">Ja przypomnę, że zadałem 2 pytania.</u>
+          <u xml:id="u-70.3" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Aha, drugie, czy coś wyszło…</u>
+          <u xml:id="u-70.4" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-71">
+          <u xml:id="u-71.0" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Nie, nie, Panie Senatorze, znowu to powtórzę. My nie byliśmy i nie jesteśmy komisją śledczą, żeby odpowiedzieć na pana pytanie, bo nie mamy do tego uprawnień. Naszym celem było przede wszystkim odpowiedzieć na pytanie – w kontakcie z osobami, które zarządzają daną jednostką, raportem NIK i tego wszystkiego, co się dzieje, a także pokrzywdzonymi – czy i jak zostały wdrożone zalecenia Najwyższej Izby Kontroli, co jeszcze szefowie tych instytucji uważają, że należałoby w polskim prawie zmienić, jak pomóc poszkodowanym i jak w przyszłości ochronić rynek. To były fundamenty naszej pracy. Myśmy nie dociekali, jakie są nowe elementy, bo ugrzęźlibyśmy po 5 minutach z braku odpowiedzi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-72">
+          <u xml:id="u-72.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-72.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan senator Jerzy Czerwiński.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-73">
+          <u xml:id="u-73.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-73.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Panie Senatorze, 2 cytaty z tego samego tekstu uchwały. Pierwszy: „ograniczone prawnie możliwości Senatu Rzeczypospolitej Polskiej”… I drugi cytat: „na apele osób poszkodowanych przez Spółkę, temat ten podjął specjalny Senacki Zespół”… Kiedy państwo się dowiedzieliście, że nie macie praktycznie żadnych uprawnień w tym temacie? Jeśli to było na początku, to co wami kierowało, żeby się tym zająć, skoro właściwie nic nie możecie? A jeśli to było na końcu, to dlaczego tak późno się zorientowaliście?</u>
+          <u xml:id="u-73.2" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Drugie pytanie związane jest z liczebnikami, które się pojawiają; one są zawsze ciekawe w tekstach uchwał. Czytamy, że w ciągu ostatnich 20 lat afer finansowych… Dlaczego akurat 20 lat? A wcześniej nie było żadnych afer? Ja rozumiem, że jeśli już, to powinniśmy mieć jakąś cezurę czasową, no, np. przełom 1989 r.</u>
+          <u xml:id="u-73.3" who="#komentarz">Sygnał timera</u>
+          <u xml:id="u-73.4" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Bo jeślibyśmy wzięli pod uwagę np. 30 lat, to byśmy wpadli w rok dziewięćdziesiąty… bodajże, 1993 – tak, dobrze mówię – kiedy to miała miejsce słynna afera związana z prywatyzacją Banku Śląskiego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-74">
+          <u xml:id="u-74.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-75">
+          <u xml:id="u-75.0" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-75.1" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Panie Senatorze, odnośnie do tego pierwszego pytania… Pan zadaje pytanie i od razu pan stawia tezę. No, ale tak też można…</u>
+          <u xml:id="u-75.2" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Tak trzeba nawet.</u>
+          <u xml:id="u-75.3" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Trzeba nawet. No, to jest pytanie w stylu: „Czy prawdą jest, że przestał pan bić żonę?”, ale postaram się odpowiedzieć. Chcę panu powiedzieć, że myśmy się nie dowiedzieli wczoraj, przedwczoraj, tylko my wiemy od początku – może w przeciwieństwie do pana – że Senat nie ma takich uprawnień. Stąd też zaznaczamy, że Senat nie ma tych uprawnień. Mając tę wiedzę od początku świata i jeden dzień dłużej… I tylko tyle mogę powiedzieć. No więc nie dostaliśmy nagle olśnienia, że nie mamy tych uprawnień. Z kolei wiedząc, że te uprawnienia ma Sejm, my w ramach swoich uprawnień, jakie mamy jako Senat, zwracamy się z uprzejmą prośbą do pani marszałek Witek o skierowanie pod obrady… Z argumentacją, którą my tu przytaczamy.</u>
+          <u xml:id="u-75.4" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Jeżeli chodzi o te 20 lat, a nie 40, to powiem krótko: Panie Senatorze, proszę zgłosić poprawkę, żeby to było więcej lat niż 20. Największe afery tego typu… Ja nie przypominam sobie, czy przed 20 laty takie były, ale jeżeli były i pan uważa, że tak powinno być… Wtedy dochodziło do prywatyzacji Banku Śląskiego czy przekształceń, już dokładnie nie pamiętam. Proszę zgłosić poprawkę, bardzo chętnie ją rozpatrzymy. Gdyby pan, gdyby ktoś z PiS uczestniczył w pracach zespołu, to bardzo poważnie byśmy to rozważyli. Sprawa, o której pan mówi, to jest bardzo poważna sprawa. Ona jest kluczowa w ogóle dla tego przedsięwzięcia…</u>
+          <u xml:id="u-75.5" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-75.6" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Proszę? I na tym zakończę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-76">
+          <u xml:id="u-76.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-76.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Pan senator Jan Maria Jackowski.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-77">
+          <u xml:id="u-77.0" who="#SenatorJanMariaJackowski">Dziękuję bardzo, Pani Marszałek.</u>
+          <u xml:id="u-77.1" who="#SenatorJanMariaJackowski">Panie Senatorze, ja bym chciał się dowiedzieć, czy temu zespołowi wiadomo, jakie banki brały w tym udział i w jaki sposób były powiązane z tą całą sytuacją. Gdyby pan zechciał rozwinąć ten temat… Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-78">
+          <u xml:id="u-78.0" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Pani Marszałek! Wysoka Izbo! Panie Senatorze!</u>
+          <u xml:id="u-78.1" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Momencik, już… Nie byłoby tej afery, gdyby… no, może byłaby, ale nie w takiej skali lub byłyby duże trudności, żeby aż tak rozwinęła się na rynku, gdyby nie zaangażowanie domów maklerskich i banków. Myśmy nie weryfikowali dokładnie, bo nie mamy takich uprawnień, które banki w tym uczestniczyły, ale mogę powiedzieć, że 30 października 2018 r. u pana prezesa UOKiK i w obecności rzecznika finansowego odbyły się spotkania z ich przedstawicielami na temat rozprowadzanych obligacji. Podejrzewamy, że to były te domy maklerskie i banki, które uczestniczyły w tym procederze. Jest tu wymienionych 9 domów maklerskich i 7 banków. Banki: Idea Bank, Getin Bank, Alior Bank, Bank Handlowy, Haitong Bank, Powszechna Kasa Oszczędności… 7 banków i 9 domów maklerskich.</u>
+          <u xml:id="u-78.2" who="#SenatorJanMariaJackowski">Które domy maklerskie?</u>
+          <u xml:id="u-78.3" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Ja przekażę to, Panie Senatorze. Nie będę ich wymieniał ze względu na oszczędność czasu, ale, jeśli pan pozwoli, to ja panu fragment tej informacji przekażę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-79">
+          <u xml:id="u-79.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-79.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">I to było ostatnie pytanie.</u>
+          <u xml:id="u-79.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję, Panie Senatorze, za wyczerpujące odpowiedzi.</u>
+          <u xml:id="u-79.3" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Dziękuję, Pani Marszałek.</u>
+          <u xml:id="u-79.4" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Na dzisiejsze posiedzenie zaproszeni zostali goście przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli: radca prezesa Najwyższej Izby Kontroli, pan Michał Jędrzejczyk, oraz rzecznik prasowy Najwyższej Izby Kontroli, pan Łukasz Pawelski. Bardzo serdecznie panów witam.</u>
+          <u xml:id="u-79.5" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Chciałabym zapytać, czy zaproszeni goście chcą zabrać głos w sprawie przedstawionego projektu uchwały?</u>
+          <u xml:id="u-79.6" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-80">
+          <u xml:id="u-80.0" who="#RadcaPrezesaNajwyzszejIzbyKontroliMichalJedrzejczyk">Pani Marszałek! Panie i Panowie Senatorowie! Szanowni Państwo!</u>
+          <u xml:id="u-80.1" who="#RadcaPrezesaNajwyzszejIzbyKontroliMichalJedrzejczyk">W imieniu pana prezesa Mariana Banasia bardzo dziękuję za zaproszenie na dzisiejsze posiedzenie.</u>
+          <u xml:id="u-80.2" who="#RadcaPrezesaNajwyzszejIzbyKontroliMichalJedrzejczyk">Bardzo króciutko. Najwyższa Izba Kontroli z satysfakcją przyjmuje informację, że wyniki kontroli dotyczącej działalności organów instytucji państwowych wobec spółki GetBack SA, opublikowane w grudniu 2019 r., stały się punktem wyjścia do pracy Senackiego Zespołu do spraw Spółki GETBACK SA. Niewątpliwie ustalenia wynikające z przedmiotowej kontroli, które prezes Najwyższej Izby Kontroli w dniu 19 stycznia 2021 r., podczas posiedzenia Senackiego Zespołu do spraw Spółki GETBACK SA, dość szczegółowo prezentował, wskazujące na nieprawidłowości organów państwowych powołanych do sprawowania kontroli i nadzoru nad rynkiem finansowym wobec wymienionej spółki, w dalszym ciągu pozostają aktualne. Pomimo uchwalenia ustawy z 9 listopada 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmocnieniem nadzoru nad rynkiem finansowym oraz ochrony inwestorów na tym rynku, za wciąż aktualne należy uznać 12 sformułowanych w przedmiotowej kontroli wniosków de lege ferenda – zarówno w zakresie wzmocnienia ochrony inwestorów na rynku finansowym, jak również w zakresie ułatwienia konsumentom dochodzenia roszczeń.</u>
+          <u xml:id="u-80.3" who="#RadcaPrezesaNajwyzszejIzbyKontroliMichalJedrzejczyk">Nie chcąc powtarzać szczegółowych wyników przedmiotowej kontroli, chciałbym tylko zwrócić uwagę państwa senatorów na wyniki kolejnej, także bardzo ważnej kontroli, które zostały opublikowane miesiąc temu, dokładnie 30 maja. Kontrola dotyczyła nadzoru Komisji Nadzoru Finansowego nad działaniami naprawczymi wybranych banków, spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych. Ta kontrola również jest pewną kontynuacją poprzedniej kontroli i jest wynikiem bardzo wielu skarg, które zostały skierowane do izby przez osoby poszkodowane m.in. przez działalność spółki GetBack. Przedmiotem badań w ramach wspomnianej kontroli były m.in. działania nadzorcze komisji i jej urzędu w zakresie 3 banków, które w związku z zagrożeniem upadłością zostały poddane procesowi przymusowej restrukturyzacji. W ramach przymusowej restrukturyzacji jednego z tych banków bank przejmujący przejął zdecydowaną większość jego aktywów i zobowiązań, jednakże nie zostały przejęte potencjalne zobowiązania banku do zaspokojenia roszczeń obligatariuszy jednej ze spółek. Tym samym krytycznie ograniczono tej grupie interesariuszy ewentualne zaspokojenie swoich roszczeń.</u>
+          <u xml:id="u-80.4" who="#RadcaPrezesaNajwyzszejIzbyKontroliMichalJedrzejczyk">Najwyższa Izba Kontroli trzykrotnie próbowała uzyskać określone informacje od Bankowego Funduszu Gwarancyjnego w trybie art. 29 ust. 1 pkt 2 lit. f ustawy o Najwyższej Izbie Kontroli i trzykrotnie na nasze żądania nie zostały udzielone żadne odpowiedzi. BFG wskazuje, że Najwyższa Izba Kontroli nie ma w tym zakresie żadnych uprawnień, z czym oczywiście Najwyższa Izba Kontroli się nie zgadza z uwagi na to, iż artykuł, o którym wspomniałem, daje możliwość występowania z wnioskiem o udzielenie informacji w stosunku do każdego podmiotu, który nie jest kontrolowany. Tutaj nie ma znaczenia kwestia interpretacji art. 2 ustawy o Najwyższej Izbie Kontroli.</u>
+          <u xml:id="u-80.5" who="#RadcaPrezesaNajwyzszejIzbyKontroliMichalJedrzejczyk">Proszę państwa, na koniec chciałbym zaznaczyć, że w związku z kontrolą, którą przeprowadziliśmy i której wyniki opublikowaliśmy miesiąc temu, mamy taką generalną konkluzję, że w zakresie przymusowej restrukturyzacji Bankowy Fundusz Gwarancyjny nie jest obecnie kontrolowany przez żaden inny organ w państwie, w tym przez Komisję Nadzoru Finansowego. Dodatkowo jeszcze wskażę, że w ramach niniejszej kontroli izba ustaliła, że prowadzący postępowanie przygotowawcze prokuratorzy nie zabezpieczyli na mieniu Idea Banku kwoty 65 milionów zł pochodzących z prowizji uzyskanych z tytułu oferowania obligacji GetBack SA, a która to kwota wskazana była w komunikacie KNF z 1 grudnia 2020 r.</u>
+          <u xml:id="u-80.6" who="#RadcaPrezesaNajwyzszejIzbyKontroliMichalJedrzejczyk">Przedmiotowa kontrola dała asumpt do sformułowania kolejnych wniosków de lege ferenda. Takie wnioski są trzy. Ja wskażę tylko jeden, ten najważniejszy, czyli wniosek dotyczący przywrócenia BFG statusu państwowej osoby prawnej, co umożliwiłoby Najwyższej Izbie Kontroli skontrolowanie Bankowego Funduszu Gwarancyjnego również w zakresie przymusowej restrukturyzacji za pomocą wszystkich 4 kryteriów: legalności, gospodarności, rzetelności i celowości. Bardzo dziękuję za uwagę.</u>
+          <u xml:id="u-80.7" who="#komentarz">Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Michał Kamiński</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-81">
+          <u xml:id="u-81.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-81.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do obecnych na posiedzeniu gości związane z omawianym punktem porządku obrad.</u>
+          <u xml:id="u-81.2" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie?</u>
+          <u xml:id="u-81.3" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę. Pan senator Leszek Czarnobaj.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-82">
+          <u xml:id="u-82.0" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Radco!</u>
+          <u xml:id="u-82.1" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Ja mam tylko jedno króciutkie pytanie. Chodzi o te 65 milionów, o których pan mówił. To jest rzecz szokująca, że nie zostały one zabezpieczone. Jak rozumiem, to się gdzieś rozeszło. Czy państwo macie wiedzę, zarówno z pierwszej, jaki i z drugiej kontroli, czy to jest jedyna kwota? Czy w ogóle przez kogokolwiek jest śledzony problem wypływu pieniądza ze spółki GetBack? Czy KNF tego rodzaju rzeczy, w państwa ocenie, dokonywała?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-83">
+          <u xml:id="u-83.0" who="#RadcaPrezesaNajwyzszejIzbyKontroliMichalJedrzejczyk">Trudno mi na to pytanie odpowiedzieć wprost. Kwota 65 milionów wynika tak naprawdę z pisma, które otrzymaliśmy z Prokuratury Krajowej na wniosek pana prezesa, skierowany do prokuratury na podstawie art. 12 ustawy o prokuraturze. Z tej odpowiedzi mamy informację, że kwota 65 milionów zł, która była wskazana w komunikacie KNF 1 grudnia 2020 r., nie została zabezpieczona przez prokuratorów. Oczywiście prokuratura miała swoje argumenty w tym zakresie, wskazujące przede wszystkim, iż przepisy prawa w jakiś sposób na to nie pozwalają, ale Najwyższa Izba Kontroli nie podzieliła tych argumentów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-84">
+          <u xml:id="u-84.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-84.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę o zadanie pytania pana senatora Krzysztofa Kwiatkowskiego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-85">
+          <u xml:id="u-85.0" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Panie Marszałku! Szanowni Państwo!</u>
+          <u xml:id="u-85.1" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Nie ukrywam, że jestem oczywiście zszokowany tymi informacjami. Jeżeli prokuratura tłumaczy, że nie mogła zabezpieczyć środków, bo w jej ocenie nie ma przepisów prawa, rodzi się natychmiast pytanie: gdzie jest nowelizacja przepisów, która to umożliwi? Ale to na marginesie.</u>
+          <u xml:id="u-85.2" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Druga kwestia: kiedy w 2020 r., ponad 2 lata temu, minister finansów informował, że dziękuje NIK za wnioski de lege ferenda o zmianę przepisów prawa i zapewnia, że one zostaną szczegółowo przeanalizowane w zakresie możliwości… Czy ja dobrze zrozumiałem, że dzisiaj przedstawiciel NIK powiedział, że żadne z tych wniosków po 2 latach nie zostały zrealizowane w postaci stosownych propozycji zmian przepisów prawa?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-86">
+          <u xml:id="u-86.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-87">
+          <u xml:id="u-87.0" who="#RadcaPrezesaNajwyzszejIzbyKontroliMichalJedrzejczyk">Panie Senatorze, wnioski de lege ferenda, jakie sformułowaliśmy w związku z przeprowadzoną kontrolą w zakresie GetBack… Takie wnioski w takiej formule nie zostały przyjęte przez Sejm.</u>
+          <u xml:id="u-87.1" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Dziękuję. Nie mam więcej pytań.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-88">
+          <u xml:id="u-88.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-88.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę, pan senator Jerzy Czerwiński.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-89">
+          <u xml:id="u-89.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Panie Marszałku, Wysoka Izbo, pytanie bardzo proste: jak według oceny Najwyższej Izby Kontroli rozkłada się odpowiedzialność za aferę GetBack? Kto – może jaka instytucja, może nie personalnie – zaniedbał swoje obowiązki w sposób najwyższy? Ja nie mówię tutaj o celowym działaniu, intencjonalnym, ale przypuszczalnie o zaniedbaniu obowiązków.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-90">
+          <u xml:id="u-90.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-90.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę o odpowiedź.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-91">
+          <u xml:id="u-91.0" who="#RadcaPrezesaNajwyzszejIzbyKontroliMichalJedrzejczyk">Panie Senatorze, wydaje mi się, że ta odpowiedź została sformułowana w ocenie ogólnej w informacji o wynikach kontroli dotyczącej spółki GetBack, gdzie w pierwszych w zasadzie wersach wskazujemy, że instytucje państwowe do czasu ujawnienia problemów płynnościowych GetBack SA nie zapewniły skutecznej ochrony nieprofesjonalnym uczestnikom rynku finansowego. I w dalszej części tej oceny ogólnej wskazujemy, że, jak się wydaje, największe tutaj obciążenie pewnymi kwestiami dotyczy Komisji Nadzoru Finansowego. Podobnie oceniliśmy również Giełdę Papierów Wartościowych. Z kolei w zakresie Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów wskazaliśmy, że pewne działania były zbyt powolne, na tyle, na ile mogły być rzeczywiście zrealizowane.</u>
+          <u xml:id="u-91.1" who="#RadcaPrezesaNajwyzszejIzbyKontroliMichalJedrzejczyk">Ja tutaj zachęcam również państwa… Oczywiście, informacja o wynikach kontroli ma 170 stron, ale synteza wyników kontroli to zaledwie 12 stron. I tam w zasadzie cały stan faktyczny, o którym państwo tutaj dzisiaj dyskutowali, został bardzo precyzyjnie wyjaśniony. Bardzo dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-92">
+          <u xml:id="u-92.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-92.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Nie ma więcej pytań…</u>
+          <u xml:id="u-92.2" who="#WicemarszalekMichalKaminski">A, jeszcze raz Krzysztof Kwiatkowski. Przepraszam, bo powiedział pan senator, że…</u>
+          <u xml:id="u-92.3" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Ja mam prośbę.</u>
+          <u xml:id="u-92.4" who="#WicemarszalekMichalKaminski">…nie ma pan więcej…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-93">
+          <u xml:id="u-93.0" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Korzystając z formuły pytania – bo nie ma innej – będę prosił Najwyższą Izbę Kontroli o dokument, odpowiedź prokuratury, że nie może nic zrobić z uwagi na brak przepisów prawa w tym zakresie.</u>
+          <u xml:id="u-93.1" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">I drugie pytanie, tzn. prośba, żeby przedstawiciel NIK, w kontekście odpowiedzi, której udzielił, że największą odpowiedzialność za aferę GetBack ponosi Komisja Nadzoru Finansowego, przypomniał nam, kto powołuje przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-94">
+          <u xml:id="u-94.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-95">
+          <u xml:id="u-95.0" who="#RadcaPrezesaNajwyzszejIzbyKontroliMichalJedrzejczyk">To znaczy… Chciałbym być też dobrze zrozumiany. Jeżeli chodzi o to, kto jest odpowiedzialny za aferę, o której państwo tutaj mówicie, ja nie jestem w stanie państwu na to pytanie tutaj odpowiedzieć, tylko odnoszę się cały czas do oceny ogólnej w informacji o wynikach kontroli, gdzie jasno, precyzyjnie wskazaliśmy, jak oceniliśmy poszczególne organy, które kontrolowaliśmy w ramach wspomnianej kontroli w tym zakresie.</u>
+          <u xml:id="u-95.1" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Było pytanie, kto powołuje przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego.</u>
+          <u xml:id="u-95.2" who="#RadcaPrezesaNajwyzszejIzbyKontroliMichalJedrzejczyk">Proszę mnie zwolnić z udzielenia odpowiedzi na to pytanie. W tym momencie nie mam przed sobą ustawy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-96">
+          <u xml:id="u-96.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-96.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Nie ma więcej pytań? Nie ma więcej pytań.</u>
+          <u xml:id="u-96.2" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Informuję, że, jak rozumiem, pan przedstawiciel NIK zobowiązał się do udzielenia pisemnej odpowiedzi na pytanie zadane przez pana senatora Kwiatkowskiego, tak?</u>
+          <u xml:id="u-96.3" who="#RadcaPrezesaNajwyzszejIzbyKontroliMichalJedrzejczyk">Tak jest.</u>
+          <u xml:id="u-96.4" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Otwieram dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-96.5" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę o zabranie głosu pana senatora Krzysztofa Kwiatkowskiego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-97">
+          <u xml:id="u-97.0" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Panie Marszałku! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
+          <u xml:id="u-97.1" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Na samym początku może powiem, że przewodniczącego Komisji Nadzoru Finansowego powołuje prezes Rady Ministrów na 5-letnią kadencję. W kontekście opisu nieprawidłowości w działaniu KNF warto o tym pamiętać. I żeby nie było wątpliwości: ten przewodniczący KNF, który jest opisany jako przewodniczący w okresie licznych nieprawidłowości w działaniu Komisji Nadzoru Finansowego, był oczywiście powołany za tego rządu.</u>
+          <u xml:id="u-97.2" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">A teraz już przechodzę do rzeczy istotnych. Jeden z senatorów PiS pytał: po co tym się zajmujecie? Kiedyś Jarosław Kaczyński powiedział: Donald „Nic nie mogę” Tusk. To ja powiem: PiS „Nic nie mogę, drodzy aferzyści”. Możemy zrobić, i to dużo. I nie tylko możemy, ale mamy taki obowiązek. Wasz prokurator się żali Najwyższej Izbie Kontroli: no, nie mam jak zabezpieczyć majątku, który mógłby trafić do osób poszkodowanych aferą GetBack, wymagana jest zmiana przepisów prawa. Ja się pytam: co wy robicie? Nic nie robicie. To w takim razie trzeba odpowiedzieć na pytanie: czy nic nie robicie, bo nie chcecie przyjść z pomocą osobom, które są poszkodowane aferą GetBacku, czy nic nie robicie, bo może ktoś jest zainteresowany tym, żeby ten majątek nie był zabezpieczony i był wykorzystany w inny sposób niż na to, żeby zaspakajać słuszne w tym przypadku roszczenia obywateli? A dlaczego roszczenia obywateli są słuszne? Przecież wszystkie dokumenty… Tutaj mam oczywiście raport Najwyższej Izby Kontroli dotyczący kontroli, którą sam wprowadzałem na spotkaniu Kolegium NIK, bo składałem wniosek o uzupełnienie planu kontroli NIK właśnie z uwagi na bezprecedensowy zakres tych nieprawidłowości. Przeczytajcie ten dokument. To jest zbiorowy akt oskarżenia instytucji publicznych. Macie wymienione poszczególne instytucje wraz z ocenami i zakresem nieprawidłowości, za które odpowiadają.</u>
+          <u xml:id="u-97.3" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Mówiłem o Komisji Nadzoru Finansowego, o tym, kto powołuje przewodniczącego. Mamy nazwę jednostki kontrolowanej: Urząd Komisji Nadzoru Finansowego. Co czytamy w raporcie NIK? „Nieprzeprowadzenie inspekcji w GetBack SA w ciągu 5 lat od wydania zezwolenia na zarządzanie sekurytyzowanymi wierzytelnościami funduszy sekurytyzacyjnych; nieskuteczne wykonywanie nadzoru nad wywiązywaniem się przez spółkę z obowiązków informacyjnych przed ujawnieniem problemów płynnościowych GetBack SA; do września 2018 r. zaniechanie analizy rynku zbywanych przez banki wierzytelności z utratą wartości, nieprzekazywanie informacji o portfelach sprzedanych wierzytelności z pionu nadzoru bankowego do pionu nadzoru kapitałowego”… Wy nawet nie zadbaliście o to, żeby między jedną a drugą jednostką organizacyjną Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego informacje były przekazywane. I wy mówicie, że zarządzacie państwem?</u>
+          <u xml:id="u-97.4" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Dalej czytamy: „akceptowanie praktyki firm inwestycyjnych polegającej na niewymaganiu zawarcia umowy o świadczenie usług maklerskich i nieprzeprowadzaniu w stosunku do inwestorów testu adekwatności i odpowiedniości oferowanych instrumentów finansowych oraz późne podjęcie działań w celu doprecyzowania przepisów krajowych w tym zakresie”. Dalej: „przypadki zwłoki w zawiadamianiu prokuratury o podejrzeniu popełnienia przestępstwa oraz wpisywaniu podmiotów na listę ostrzeżeń publicznych KNF”. Przecież jeżeli wam organ kontroli państwowej mówi, że wy nawet… No, nie chcę oceniać, z jakich powodów ta zwłoka była, czy była świadoma, czy nieświadoma. Ale wy nawet prokuratury nie zawiadamiacie? „Niewszczęcie postępowania administracyjnego wobec jednego towarzystwa funduszy inwestycyjnych; niezawiadomienie Komisji Nadzoru Audytowego i PIBR, że biegli rewidenci przeprowadzający badania sprawozdań finansowych GetBack SA nie przekazywali do KNF powiadomień o stwierdzonych istotnych uchybieniach”.</u>
+          <u xml:id="u-97.5" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Zaraz powiecie: no, to KNF, premier powołał przewodniczącego, ale nie trafił, no, nie wyszło, powołaliśmy nieudacznika. Przypomnę, że to osoba z zarzutami w takim sensie, że dokonano badania wariografem w tym zakresie, a biegły stwierdził w toku postępowania, że były przewodniczący KNF udzielał nieprawdziwych informacji co do tego, czy próbował wymusić środki finansowe w kontekście jednej z decyzji, którą on jako szef tej instytucji podejmował.</u>
+          <u xml:id="u-97.6" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Odkładam ten organ, przejdę do Ministerstwa Finansów. Co czytamy? „Minister właściwy do spraw instytucji finansowych nie zorganizował należycie procesu legislacyjnego w sposób zapewniający terminowe wdrożenie dwóch z trzech dyrektyw unijnych, których implementacja była objęta badaniem NIK; opóźnienie we wdrożeniu jednej z tych dyrektyw (MIFiD II) przełożyło się –uwaga – na późniejsze wejście w życie dodatkowych przepisów podnoszących ochronę obligatariuszy GetBack SA”.</u>
+          <u xml:id="u-97.7" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">I wy mówicie, że nie ma nic do zrobienia? Jest. Jest cały zakres zmian przepisów prawa, z którym sobie nie radzicie, nie wiem, czy świadomie, czy nieświadomie, nie jestem w stanie tego ocenić. Nie jesteśmy tutaj organem z uprawnieniami prokuratorskimi, ale to, co w waszym przypadku bym zrobił, to wyszedłbym na mównicę i powiedział do prawie 10 tysięcy poszkodowanych: „Drodzy Polacy, chcielibyśmy was przeprosić. Instytucje publiczne za rządów PiS zawiodły. Nie daliśmy rady, doprowadziliśmy do tego, że utraciliście od 2,5 do 3 miliardów zł”.</u>
+          <u xml:id="u-97.8" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Przeczytajcie uchwałę. Co jest najważniejszym fragmentem tej uchwały? Senacki Zespół do spraw Spółki GETBACK SA ustalił, co następuje. „W celu niedopuszczenia do ponownych nadużyć na szkodę tysięcy obywateli, dokonanych przez oszukańcze podmioty rynku finansowego, konieczne jest wprowadzenie licznych zmian legislacyjnych”. Dzisiaj na waszym miejscu pytałbym: co możemy zrobić? Wspólnie pracujmy nad projektami ustaw, żeby zabezpieczyć Polaków. My już państwa informujemy: tak, będziemy pracować nad zmianami przepisów prawa w tym zakresie.</u>
+          <u xml:id="u-97.9" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Należy podjąć prace legislacyjne w takich obszarach jak – od tego trzeba zacząć w kontekście tych, którzy są poszkodowani – pomoc instytucjonalna poszkodowanym przez podmioty rynku finansowego. Chodzi tu o mechanizmy rekompensujące, finansowe i podatkowe, o pomoc poszkodowanym, o mechanizmy wspierające ich w walce z bezsilnym wobec aferzystów, jak się okazało, państwem. Chodzi o możliwość dochodzenia swoich roszczeń przed sądem, o wprowadzenie stałej, zryczałtowanej opłaty sądowej, która nie będzie stanowić bariery finansowej do dochodzenia swoich roszczeń, a także o możliwość skierowania sprawy do sądu innego niż sąd w Warszawie, gdzie na sprawiedliwość za waszego ministra sprawiedliwości… W Warszawie są już 3-letnie terminy, jeśli chodzi o wyznaczenie daty pierwszej wokandy.</u>
+          <u xml:id="u-97.10" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Dalej proponujemy: monitorowanie i przeciwdziałanie niezgodnej z prawem działalności podmiotów rynku finansowego poprzez wzmocnienie uprawnień kontrolnych Komisji Nadzoru Finansowego nad działalnością biegłych rewidentów i firm audytorskich wykonujących usługi atestacyjne na rzecz instytucji finansowych; realne współdziałanie organów sieci bezpieczeństwa finansowego; obowiązek przedstawienia przez ministra właściwego do spraw instytucji finansowych rocznego sprawozdania na temat funkcjonowania rynku finansowego i jego bezpieczeństwa. Chcemy wprowadzić obowiązek publicznej informacji, żeby już nikt nigdy nie powiedział „ja nie wiem, nie mogę”. Nie możesz? To powiedz, że nie możesz. Wtedy naprawdę będziemy się starali pomóc i tam, gdzie zmiany przepisów są potrzebne, będziemy takie zmiany przygotowywać.</u>
+          <u xml:id="u-97.11" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Kolejny obszar, który będzie przedmiotem naszego zaangażowania, to rozwiązanie zaistniałych problemów na rynku finansowym. Konieczne jest nadanie kompetencji Komisji Nadzoru Finansowego polegających na prowadzeniu postępowań karnych w odniesieniu do wybranych przestępstw finansowych, wprowadzenie środków przymusowego wydzielania aktywów podmiotów rynku finansowego jako uprawnienia dla tego podmiotu i oczywiście pomoc instytucjonalna poszkodowanym przez podmioty rynku finansowego. To jest tak naprawdę najważniejszy punkt. Bo co jest dla nas najważniejszą lekcją z tej afery? Pamiętajmy o tym. Obywatel, który inwestował w dobrej wierze, nie był odpowiednio zabezpieczony przez wyspecjalizowane instytucje państwowe. Państwo polskie dopuściło do sytuacji, w której go instytucjonalnie wprowadzono w błąd. Mówiono mu, że to są tak samo bezpieczne papiery wartościowe jak, powiedzmy, obligacje Skarbu Państwa. I nie można powiedzieć, że inwestor popełnił błąd. On był często wprowadzany w błąd, a później okazało się, że Komisja Nadzoru Finansowego mogła pewne bezpieczniki i działania uruchamiać daleko wcześniej, ale nie była zainteresowana podejmowaniem takich działań.</u>
+          <u xml:id="u-97.12" who="#komentarz">Sygnał timera</u>
+          <u xml:id="u-97.13" who="#SenatorKrzysztofKwiatkowski">Ja tak po ludzku chciałbym w tym miejscu jednym zdaniem przeprosić wszystkich tych, którzy stracili swoje pieniądze, bo mieli przekonanie, że państwo i jego instytucje działają, a wy zawiedliście ich na całej linii. Mówię to, kierując swoje słowa do senatorów PiS.</u>
+          <u xml:id="u-97.14" who="#komentarz">Oklaski</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-98">
+          <u xml:id="u-98.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-98.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Głos zabierze pan senator Jerzy Wcisła.</u>
+          <u xml:id="u-98.2" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-99">
+          <u xml:id="u-99.0" who="#SenatorJerzyWcisla">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
+          <u xml:id="u-99.1" who="#SenatorJerzyWcisla">Afera GetBack szokuje skalą, ale mnie nie mniej szokuje to, co przez 4 lata zrobiło państwo polskie po tej aferze, by uniemożliwić zaistnienie podobnej afery w przyszłości. Bo nie oszukujmy się, ta afera przebiegała w świetle jupiterów, z wykorzystaniem i w ramach funkcjonującego prawa, a organy powołane po to, by takim aferom przeciwdziałać, nie zrobiły nic albo wręcz przeciwnie, uwiarygadniały tę spółkę, nagradzając ją za osiągnięcia – mówię o Komisji Nadzoru Finansowego, która w ciągu 5 lat nie wykonała żadnej kontroli w spółce GetBack, i mówię o Giełdzie Papierów Wartościowych, która w 2017 r. nagrodziła spółkę, by kilka miesięcy później występować o zawieszenie jej akcji. Tu przypomnę, że szefa Komisji Nadzoru Finansowego powołuje premier Polski.</u>
+          <u xml:id="u-99.2" who="#SenatorJerzyWcisla">Fakt, że ponad 9 tysięcy osób zostało pozbawionych oszczędności o wartości 2,5 miliarda zł nie wywołał żadnej reakcji w państwie polskim, takiej, że może należałoby zmienić coś w prawie, że może należałoby zmienić funkcjonowanie instytucji, które powołane są do kontrolowania rynku finansowego i chronienia go przed cwaniakami i manipulatorami. Nie pojawiły się żadne instytucjonalne zabezpieczenia ani działania, które zabezpieczyłyby pieniądze zwykłych ciułaczy, tzw. nieprofesjonalnych uczestników rynku finansowego, przed takimi właśnie cwaniakami. Niestety, z dużym prawdopodobieństwem można powiedzieć, że taka afera dzisiaj też byłaby możliwa. To stwierdzenie potwierdzili przed chwilą przedstawiciele Najwyższej Izby Kontroli. Zresztą eksperci twierdzą, że obecnie w Polsce działa ok. 500 instytucji finansowych, które też wykorzystują luki prawne do naciągania lub wręcz do oszukiwania Polaków, choć na razie nie na taką skalę jak w przypadku GetBack.</u>
+          <u xml:id="u-99.3" who="#SenatorJerzyWcisla">Tego już, Szanowni Państwo, nie można nazwać błędem czy zaniedbaniem. To już nie jest afera tylko GetBack, to jest afera kompromitująca państwo polskie, państwo, które pozwoliło po wykryciu afery na funkcjonowanie systemu będącego motorem do tworzenia takich afer. Zresztą o tym, jak państwo jest zainteresowane walką z takimi zjawiskami, świadczy to, że Ministerstwo Sprawiedliwości i Prokuratura Krajowa w ogóle nie włączyły się w pracę zespołu. Można dzisiaj, Szanowni Państwo, powiedzieć – trawestując słowa Winstona Churchilla – że jeśli afera GetBack czegoś uczy, to tego, że państwa polskiego niczego nie nauczyła.</u>
+          <u xml:id="u-99.4" who="#SenatorJerzyWcisla">W związku z tym można też powiedzieć, że Senacki Zespół do spraw Spółki GETBACK wykonał robotę za państwo, a nawet wbrew jego organom. Zresztą powołując ten senacki zespół, mieliśmy podejrzenie, że tak właśnie jest. Dzisiaj to nie jest podejrzenie, dzisiaj to już jest pewność.</u>
+          <u xml:id="u-99.5" who="#SenatorJerzyWcisla">W swoich wnioskach wskazujemy, co należy zrobić, by chronić Polaków przed podobnymi aferami w przyszłości. Mamy nadzieję, że projektowana uchwała obudzi polski rząd, który podejmie wreszcie działania, by ostatecznie rozliczyć tę aferę i by poprzez odpowiednie zmiany w prawie i funkcjonowaniu instytucji zabezpieczyć nas przed podobnymi aferami w przyszłości.</u>
+          <u xml:id="u-99.6" who="#SenatorJerzyWcisla">Rekomendujemy też państwu polskiemu 10 zadań, które narzucą odpowiednim instytucjom takie obowiązki i zadania, by można było w porę dostrzec próbę dokonania machinacji finansowych i im zapobiec.</u>
+          <u xml:id="u-99.7" who="#SenatorJerzyWcisla">Ja mam też nadzieję, że każdy senator, niezależnie od tego, kogo reprezentuje w tym Senacie, będzie chciał, aby ta afera została wyjaśniona do końca i by winni zostali ukarani. By tak się stało, potrzebna jest – wiemy o tym – sejmowa komisja śledcza nieograniczona formalnie w takim stopniu jak senacka. Jeśli tak się stanie, to być może będziemy mogli, choć z kilkuletnim opóźnieniem, powiedzieć, że jednak historia afery GetBack czegoś państwo polskie nauczyła. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-99.8" who="#komentarz">Oklaski</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-100">
+          <u xml:id="u-100.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-100.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę o zabranie głosu pana senatora Władysława Komarnickiego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-101">
+          <u xml:id="u-101.0" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Panie Marszałku! Szanowni Państwo Senatorowie!</u>
+          <u xml:id="u-101.1" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Zacznę od podziękowań. Przede wszystkim chciałbym prosić państwa z NIK, żeby podziękowało prezesowi Banasiowi, że przypilnował i obnażył hipokryzję państwa polskiego. Bo gdyby nie NIK i pan prezes Banaś, nigdy byśmy się nie dowiedzieli o przekrętach, o zblatowaniu państwa ze złodziejami. Proszę podziękować, bo to by było tak samo zamiecione pod dywan jak inne afery w naszym państwie.</u>
+          <u xml:id="u-101.2" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Nie dziwię się, Panie Senatorze Czarnobaj, jako przewodniczący tej komisji, że na zaproszenie nie przychodzi pan prokurator i minister sprawiedliwości. Ja się nie dziwię. Bo to jego też dotyczy.</u>
+          <u xml:id="u-101.3" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Sposób podejścia do zablokowania złodziejom majątku świadczy o kompletnej bezsilności. Nie chcę mówić gorzej. Gdybym tu przekazał państwu dramatyczne rozmowy z tymi ludźmi, którzy potracili majątki, to nigdy by z tej strony nie padło pytanie: po co wy to robicie?</u>
+          <u xml:id="u-101.4" who="#SenatorJerzyFedorowicz">Tak jest.</u>
+          <u xml:id="u-101.5" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Bo to jest niemoralne pytanie. Dlaczego my to robimy? Dlatego że tam ludzie popełniali, Panie Senatorze, samobójstwa. Tam są dramaty rodzinne, bo ich oszukało państwo polskie. Dlatego my to robimy, żeby ruszyć wasze sumienia, żebyście po raz pierwszy zamknęli oczy na sprawy partyjne i zagłosowali tak, jak moralność nakazuje. Zróbcie to. Niech pan nie proponuje, żeby nasi posłowie powoływali komisję śledczą. Przecież pan doskonale wie i cynicznie pan pyta, dlaczego żeśmy tego nie zrobili. Przecież pańscy koledzy to tradycyjnie uwalą. To po co pan pyta?</u>
+          <u xml:id="u-101.6" who="#SenatorJerzyFedorowicz">I uwalili, bo tak już było.</u>
+          <u xml:id="u-101.7" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Ja apeluję i proszę, przywołując tutaj te 10 tysięcy ludzi i tych, którzy popełnili samobójstwo… Nasze sumienia powinny być poruszone. Ludzie stracili cały dorobek życia tylko dlatego, że państwo jest w procesie gnilnym.</u>
+          <u xml:id="u-101.8" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Ja przeczytałem ten raport NIK. On jest porażający. Ten raport NIK pokazuje ogromną słabość naszego państwa. I pokazuje też hipokryzję naszego państwa. Tam są wnioski, które same się bronią. I to jest upokarzające, że w państwie w środku Europy, w Unii Europejskiej coś takiego się dzieje.</u>
+          <u xml:id="u-101.9" who="#SenatorWladyslawKomarnicki">Na zakończenie moja prośba. Panie Senatorze Czarnobaj, niech pan nie ustaje w swoich działaniach. Bardzo podobają mi się wnioski, które naprawiają państwo polskie, przynajmniej częściowo. My na pewno nie zrobimy tak jak w Stanach, bo tam państwo szanuje człowieka. Ale nawet jeżeli uda nam się zwrócić kilkanaście procent tych pieniędzy, to będzie to nasz największy sukces, sukces Senatu Rzeczypospolitej. Dziękuję za uwagę.</u>
+          <u xml:id="u-101.10" who="#komentarz">Oklaski</u>
+          <u xml:id="u-101.11" who="#SenatorJerzyFedorowicz">Brawo!</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-102">
+          <u xml:id="u-102.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-102.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę o zabranie głosu pana senatora Jacka Burego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-103">
+          <u xml:id="u-103.0" who="#SenatorJacekBury">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Goście!</u>
+          <u xml:id="u-103.1" who="#SenatorJacekBury">Mafia. Mafia – tajna zorganizowana grupa przestępcza o dużych wpływach, powiązana z osobami na różnych szczeblach władzy, prowadząca działalność finansowaną z przestępstw. To jest definicja mafii. Ja się zastanawiam, czy w tej chwili klasa rządząca w Polsce nie jest właśnie taką zorganizowaną grupą przestępczą, bo jak patrzę na to, co się dzieje w tej aferze i w wielu innych też… 4 lata bezczynności… Nawet nie tego, to nie jest bezczynność. 4 lata rzucania kłód pod nogi wszystkim, którzy chcą wyjaśnić tę aferę, 4 lata udawania, rżnięcia głupa, że nie ma problemu, 4 lata braku szacunku dla obywateli i dla ich pieniędzy, 4 lata lekceważenia państwa. To już nie jest państwo z kartonu. To jest państwo, które ma znamiona państwa mafijnego. Nie wstyd wam? Po to wzięliście władzę, żeby zamiatać takie afery pod dywan?</u>
+          <u xml:id="u-103.2" who="#SenatorJacekBury">Coraz mniej nas, bo widzę, że kolega senator też opuszcza salę.</u>
+          <u xml:id="u-103.3" who="#SenatorJozefLyczak">Nie, proszę mówić.</u>
+          <u xml:id="u-103.4" who="#SenatorJacekBury">Będę mówił dalej, bo to, co możemy robić, to mówić prawdę.</u>
+          <u xml:id="u-103.5" who="#SenatorJacekBury">Tutaj kolega senator Czerwiński mówił: po co cokolwiek robicie – jak to było? – nic nie możecie. Tak, Panie Senatorze, niewiele możemy. To Prawo i Sprawiedliwość mogłoby wyjaśnić tę aferę, ale nie chce, zamiata tę aferę pod dywan. Tak więc teraz albo udowodnijcie, że to nie jest wasza afera, że macie dobrą wolę i chcecie to wyjaśnić, pokazać Polakom, że jesteście po stronie dobra, albo wasza bezczynność będzie dowodem na to, że to jest wasza afera i to wy ukradliście te pieniądze. Udowodnijcie, że jesteście czyści. To możecie. My też coś możemy, nie jesteśmy bezsilni. Możemy mówić prawdę i będziemy, Panie Senatorze, mówić prawdę. Tak, niewiele możemy, bo zagarnęliście całe państwo, macie wszystkie organy państwa, ale razem z tymi organami państwa, z pełną władzą w głębokim poważaniu macie obywateli. A pycha kroczy przed upadkiem. Jeszcze raz apeluję: pokażcie, że nie jesteście mafią, zwróćcie ludziom wiarę w państwo, zwróćcie Polakom godność. Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-103.6" who="#SenatorJerzyFedorowicz">Brawo!</u>
+          <u xml:id="u-103.7" who="#komentarz">Oklaski</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-104">
+          <u xml:id="u-104.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-104.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę o zabranie głosu panią senator Barbarę Zdrojewską.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-105">
+          <u xml:id="u-105.0" who="#SenatorBarbaraZdrojewska">Szanowny Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
+          <u xml:id="u-105.1" who="#SenatorBarbaraZdrojewska">Ja też chciałabym zwrócić się z podziękowaniem do NIK, bo gdyby dzisiaj szefem NIK był ktoś inny, to prawdopodobnie tego raportu by nie było i prawdopodobnie nie dowiedzielibyśmy się o tych nieprawidłowościach. Tak że składam podziękowania za raport, który otrzymaliśmy, i za kontynuację tych prac przez Najwyższą Izbę Kontroli.</u>
+          <u xml:id="u-105.2" who="#SenatorBarbaraZdrojewska">Druga rzecz. Chciałabym zwrócić się z podziękowaniem do komisji, złożyć podziękowania na ręce pana senatora Czarnobaja. Niewiele możemy tu zrobić, ale możemy przygotować wnioski, co jest bardzo istotne, i to było zadaniem komisji. Ale możemy też, co jest dużo ważniejsze, przypomnieć o tej sprawie i ją nagłośnić, bo ta sprawa nie jest zamknięta, bo ta sprawa, jak się wydaje, powoduje u rządzących chęć niemówienia o niej. A tymczasem pozostają ci wszyscy poszkodowani, tysiące osób, które straciły dobytek swojego życia, o czym mówił tu już pan senator Komarnicki. To są tysiące ludzi poszkodowanych, zupełnie bezbronnych i zostawionych samym sobie.</u>
+          <u xml:id="u-105.3" who="#SenatorBarbaraZdrojewska">Chciałabym oskarżyć władzę, chciałabym oskarżyć prokuraturę o bierność, jeśli chodzi o realizację, jak się tu dzisiaj dowiedzieliśmy, tych wniosków de lege ferenda. Śledztwa nie są zakończone, więc nie mogę stawiać zarzutów, ale obawiam się, naprawdę obawiam się, mam poważne obawy o to, że będzie jak zwykle, tzn. na koniec dowiemy się, że oskarżone, posądzone zostaną płotki, a prawdziwi sprawcy tej afery, tego złodziejstwa będą bezkarni. Bo widzimy, jak to działa. Nikt nie chce tego naprawić. Dlaczego do tej pory rząd, prokuratura, Ministerstwo Sprawiedliwości nie wystąpiły z takimi wnioskami, z jakimi wystąpiła nasza komisja? Dlaczego nie chcemy naprawić sytuacji i ustrzec obywateli przed kolejną tego typu aferą?</u>
+          <u xml:id="u-105.4" who="#SenatorBarbaraZdrojewska">Oskarżam tutaj oczywiście także pana premiera, który w tej aferze ma wiele za uszami – począwszy od fatalnych nominacji, a skończywszy na sterowaniu przekazami medialnymi, o czym dowiedzieliśmy się, jak mówiłam, zadając pytanie, z tzw. maili Dworczyka. I okazało się, że właśnie afera GetBack stała się obiektem manipulacji, jeśli chodzi o przekaz, na linii rząd – Polska Agencja Prasowa. Nie chcę się nad tym rozwodzić, ale to wskazuje na to, że rządowi wcale nie zależało na tym, żeby wszystkie sprawy zostały wyjaśnione. I rząd nie ma w tym przypadku czystych rąk. I są na to dowody. I mam nadzieję, że to zostanie kiedyś wyjaśnione przez komisję śledczą.</u>
+          <u xml:id="u-105.5" who="#SenatorBarbaraZdrojewska">I zgadzam się z tym, co powiedział jeden z moich przedmówców do pana senatora Czerwińskiego. Panie Senatorze, nie może pan pytać, nie powinien pan zadawać takich pytań, dlaczego myśmy nie złożyli w Sejmie ponownego wniosku o powołanie komisji śledczej. Proszę zadać sobie pytanie, co pan zrobił w tej sprawie. Co pan i pana koledzy siedzący tutaj, w Senacie i w Sejmie, zrobili, żeby nakłonić swoich przywódców do wyjaśnienia tej afery do samego końca? Takie pytanie powinien pan sobie zadać, a nie pytać nas, dlaczego nie złożyliśmy kolejnego wniosku, który i tak oczywiście zostałby odrzucony. Proszę zapytać, dlaczego. Dlaczego ten wniosek o powołanie komisji śledczej został odrzucony? Dlaczego była gigantyczna komisja w sprawie Amber Gold, a tutaj po prostu odmówiono powołania komisji, nie chcąc tego wyjaśnić? Chciałabym też powiedzieć o zamiataniu sprawy pod dywan, przez odmowę powołania komisji śledczej. Bo jeżeli ktoś się nie zgadza na komisję śledczą, z czym nasza formacja nie miała problemu, to znaczy, że chce jakieś sprawy zamieść pod dywan, że afera sięga dużo wyżej, niż wynikałoby z przekazów w tej chwili.</u>
+          <u xml:id="u-105.6" who="#SenatorBarbaraZdrojewska">Czymś absolutnie lekceważącym i też wskazującym na współwinę jest lekceważenie sygnałów płynących od obywateli i od instytucji. A były publikowane listy, które płynęły… To nie jest tak, że nikt o tym nie wiedział. Wszyscy wiedzieli, co się dzieje, i nikt z tym nic na czas nie zrobił.</u>
+          <u xml:id="u-105.7" who="#SenatorBarbaraZdrojewska">Bezpośrednie korzystanie ze sponsoringu mniej więcej w tym samym czasie… Prezes, premier, szefowie instytucji odbierają nagrody, a wszystko to finansuje spółka, która jest najbardziej aferalną spółką w historii ostatnich lat. Można to porównać tylko z aferą w SKOK-ach. Jak to jest możliwe, że te wszystkie osoby były… że ojciec premiera chodził i lobbował za tą instytucją? Nikt się tym nie interesuje. Nie grzmimy na ten temat. A poszkodowani w zaciszu swoich domów albo stojąc pod sądami czy chodząc po prokuraturach próbują gdzieś szukać jakiejkolwiek sprawiedliwości, ale odchodzą z tych instytucji z kwitkiem. Nie są traktowani poważnie. Nikt się do nich nie zwraca, nikt nie przeprasza w imieniu rządu za to wszystko, co się stało.</u>
+          <u xml:id="u-105.8" who="#SenatorBarbaraZdrojewska">Tak że chciałabym powiedzieć, że moim zdaniem mieliśmy do czynienia… Nie wiem, co się dzieje w innych miejscach, ale niewykluczone, że dalej coś tak funkcjonuje. Bo tutaj, jak komisja stwierdziła z całą pewnością, te instytucje nie działają. Te instytucje nie działają. A ponieważ nie dokonano praktycznie żadnych zmian w prawie, możemy się domyślać, że dalej nie będą działały. Tak więc mamy do czynienia ze złodziejstwem dokonywanym w biały dzień przy kompletnej bierności rządu i instytucji państwowych. I to jest oburzające. Musimy o tym mówić. I nie zamkniemy ust, będziemy to powtarzać, będziemy ciągnąć te prace i dopytywać, aż sprawa zostanie wyjaśniona, mam nadzieję, do spodu. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-105.9" who="#komentarz">Oklaski</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-106">
+          <u xml:id="u-106.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Pani Senator.</u>
+          <u xml:id="u-106.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę o zabranie głosu pana senatora Wadima Tyszkiewicza.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-107">
+          <u xml:id="u-107.0" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
+          <u xml:id="u-107.1" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Afera GetBack tylko dowodzi tego, że polityka i zachowanie tutaj oczywiście niektórych parlamentarzystów… I ta pusta sala mówi o tym, że polityka odbiera niektórym ludziom nie tylko rozum, lecz także honor. Dlatego że w takiej sytuacji, kiedy 10 tysięcy Polaków zostało okradzionych, to chyba na tej sali powinien być jakiś kompromis i próba dojścia do prawdy, wyjaśnienia i zadośćuczynienia ludziom, którzy na tej aferze stracili. I można byłoby zadać pytanie: czego się państwo boicie, czego się boicie, Panie i Panowie Senatorowie Prawa i Sprawiedliwości? Boicie się prawdy? Przecież prawda was wyzwoli. My w komisji wykonaliśmy ogromną pracę. Mogliście państwo dołączyć do naszej komisji i próbować nie tylko wyjaśniać aferę GetBack, lecz także przede wszystkim pracować nad rozwiązaniami, które w przyszłości zabezpieczą Polaków przed zwykłym złodziejstwem. Proszę pamiętać o tym, że na aferze Amber Gold zarabiały banki, ale zarabiało też państwo. Kiedy w postępowaniu karnym jest złapany i osądzony przez sąd złodziej, który coś ukradł, to osądzany jest też paser, paser również ponosi odpowiedzialność karną za to, że bierze udział w przestępstwie. Tutaj ani złodziej nie został osądzony, ani paserzy nawet nie oddali tych ukradzionych pieniędzy. Proszę pamiętać o tym, że na aferze Amber Gold zarabiały banki i zarabiało państwo. Wystarczyłoby tylko oddać te pieniądze, które zostały zarobione przy procederze, z jakim mieliśmy do czynienia. Ja z tej naszej pracy komisji… Pracowaliśmy pół roku. Pan senator zadawał tutaj wiele pytań. A ja zadam pytanie: dlaczego państwo nam nie pomogli w pracach tej komisji? Dlaczego nie dołożyliście swojej pracy do tego, żeby nie tylko to wszystko wyjaśnić, lecz także wypracować nowe mechanizmy, które zabezpieczą Polaków przed tego typu złodziejstwem?</u>
+          <u xml:id="u-107.2" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Ja mam przed oczyma 80-letniego lekarza, który przyszedł na nasze posiedzenie komisji. 80-letni, starszy człowiek, lekarz, który przyszedł i powiedział: ja dzisiaj pracuję, jeżdżąc w karetce pogotowia, dlatego że muszę zarobić na utrzymanie, na życie, na chleb. Całe swoje oszczędności zaniosłem do banku, mając przekonanie, że skoro żyjemy w państwie prawa, skoro jest Komisja Nadzoru Finansowego, jest Giełda Papierów Wartościowych, jest Ministerstwo Finansów, to spokojnie mogę iść do banku i mogę powierzyć swoje oszczędności instytucji bankowej, za którą stoi państwo. Stracił dorobek swojego życia. I ten 80-letni lekarz dzisiaj jeździ w karetce pogotowia, żeby móc przeżyć.</u>
+          <u xml:id="u-107.3" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Nikt nie poniósł odpowiedzialności i nikt się nie kwapi ku temu, żeby taką odpowiedzialność ponieść, żeby taką sprawiedliwość wymierzyć. 10 tysięcy Polaków straciło oszczędności całego swojego życia. Afera GetBack jest największą aferą po 1989 r. Mówi się oczywiście o aferze SKOK, która była jeszcze większą aferą, bo to 4 miliardy zł, tylko w aferze SKOK pieniądze, które zostały wypłacone poszkodowanym, pochodziły z funduszu gwarancyjnego, a tutaj z kieszeni Polaków… Tutaj nikt nie odzyskał ani złotówki i na razie na to się nie zanosi.</u>
+          <u xml:id="u-107.4" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Podsumowując, powiem, że zespół wykonał ogromną pracę. Szkoda, że nikt z prawej strony od mównicy nie uczestniczył w pracach naszego zespołu. Wypracowaliśmy pewną propozycję. Mam nadzieję, że jednak wspólnie uda nam się nie tylko przeforsować komisję śledczą – bo komisja śledcza ma wyjaśnić sprawę i osądzić winnych – lecz także wypracować mechanizmy, które zabezpieczą Polaków przed złodziejstwem, z jakim mieliśmy do czynienia w aferze GetBack. Liczę na to. I mam nadzieję, że jednak senatorowie i parlamentarzyści Prawa i Sprawiedliwości – przecież mają w nazwie prawo i sprawiedliwość – przyczynią się do tego, że powstanie komisja śledcza, a wtedy Prawo i Sprawiedliwość nie będzie miało tylko takiego wymiaru słownego, ale też rzeczywisty. Razem wyjaśnimy aferę GetBack, pociągniemy winnych do odpowiedzialności, wypracujemy mechanizmy zabezpieczające Polaków na przyszłość przed tego typu aferami. Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-107.5" who="#komentarz">Oklaski</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-108">
+          <u xml:id="u-108.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-108.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę o zabranie głosu pana senatora Leszka Czarnobaja.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-109">
+          <u xml:id="u-109.0" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo!</u>
+          <u xml:id="u-109.1" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Teraz już króciutko, mam nadzieję.</u>
+          <u xml:id="u-109.2" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Przede wszystkim chciałbym bardzo serdecznie podziękować wszystkim, począwszy od Najwyższej Izby Kontroli… Właściwie powinienem rozpocząć od wszystkich pokrzywdzonych, którzy brali udział we wszystkich posiedzeniach zespołu, ludzi, którzy angażowali się w to, co dotyczy wyjaśnienia, ale również sugerowali te elementy dotyczące tworzenia prawa, nad którymi powinniśmy pracować, nad którymi dyskutowaliśmy. Chcę również powiedzieć to, co było tu wspominane, a o czym mówił pan senator Tyszkiewicz. Jednym z elementów posiedzenia komisji było przedstawienie raportu o stanie zdrowia osób pokrzywdzonych wykonanego przez stowarzyszenie osób pokrzywdzonych. Proszę się zapoznać, Szanowni Państwo z Prawa i Sprawiedliwości, z tym raportem. On pokazuje, jak ta sytuacja wpłynęła na osoby pokrzywdzone. To jest smutny raport. Ja zwracam się z bardzo szeroką prośbą do państwa, pań i panów senatorów z Prawa i Sprawiedliwości: poprzyjcie projekt tej ustawy. To po pierwsze. Po drugie…</u>
+          <u xml:id="u-109.3" who="#Gloszsali">Uchwały.</u>
+          <u xml:id="u-109.4" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Uchwały, przepraszam, to projekt uchwały. To po pierwsze.</u>
+          <u xml:id="u-109.5" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Po drugie, włączcie się państwo… Podejrzewam, że reakcja rządu będzie taka, jak tu słyszeliśmy od panów z NIK, czy taka, jak słyszeliśmy podczas posiedzeń zespołu. Włączcie się, dajcie przykład, pokażcie, że wy również chcecie tworzyć dobre prawo. W tych ustawach, które będziemy chcieli opracować, my nie będziemy mówili o winie, karze, czymkolwiek. My będziemy chcieli tworzyć rzeczy, które poprawią jakość funkcjonowania prawa w zakresie ochrony rynku finansowego dla osób nieprofesjonalnych inwestujących na tym rynku. Proszę zauważyć, że akurat w tej kadencji jest tak… Przychodzicie państwo z projektem Nowego Ładu. My mówimy: nie róbcie tego, zróbmy to za chwilę, niech będzie za rok. Nie, robimy na siłę, bo nasi intelektualiści opracowali fantastyczny projekt, będzie rewolucja tysiąclecia. No i klapa totalna. O ochronie zdrowia nie będę już mówił, ale powiem jeszcze dwa słowa o gospodarce i o inflacji. No, Putin nas zaskoczył, epidemia nas zaskoczyła i mamy najwyższą czy prawie najwyższą inflację w Unii Europejskiej. A to, co robimy już poza tym, jak chociażby różnego rodzaju ustawy, które państwo proponujecie, jest czymś, nie powiem, że skandalicznym, ale co najmniej złym.</u>
+          <u xml:id="u-109.6" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Dlatego zwracam się do państwa z taką prośbą: jeżeli państwo nie utożsamiacie się z tym wszystkim złym, co zostało zrobione w aferze GetBack, włączcie się do programu tworzenia nowego prawa. Sygnałem ze strony państwa będzie głosowanie za projektem tej uchwały. Jeżeli jednak państwo się utożsamiacie z tym, co było przedstawiane w raporcie NIK, z tej trybuny, z tym, o czym mówili panowie z NIK, co jest napisane we wszystkich dokumentach dotyczących tejże afery, i uważacie, że to jest dobre, to głosujcie przeciw. Ale jeszcze raz mówię: my proponujemy zrobienie kroku do przodu, wspólnie, kroku, który będzie polegał na tym, że obywatele Rzeczypospolitej, którzy zostali pokrzywdzeni, dostaną od nas pomoc na tyle i w takim zakresie, o jakim dyskutujemy, i będziemy tworzyć prawo, które będzie lepsze dla ewentualnych przyszłych poszkodowanych. O to do państwa apeluję. Nie wnikam już w różnego rodzaju potknięcia personalne prezesa Narodowego Banku Polskiego, szefa KNF. Zostawmy to, bo wiemy, jak jest. Dysponujecie państwo, czym dysponujecie, dysponujecie tymi, którzy są, nic na to nie poradzimy, ale możemy wspólnie stworzyć dobre prawo. Jeżeli wy się włączycie i może na jakichś spotkaniach przekonacie przedstawicieli ministerstwa oraz rządu i oni też się włączą w tworzenie prawa, to będzie to z korzyścią dla przyszłych pokoleń i osób, które będą na tym rynku finansowym funkcjonowały.</u>
+          <u xml:id="u-109.7" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Panie Marszałku, Wysoka Izbo, jeszcze raz chciałbym bardzo serdecznie wszystkim podziękować: członkom zespołu, Najwyższej Izbie Kontroli, bo bez państwa raportu, jak tu padało, nie byłoby, że tak powiem, tej dyskusji, która jest, wszystkim poszkodowanym, wszystkim ekspertom, wszystkim, którzy pracowali w zespole i którzy współpracowali z zespołem. Mam nadzieję – i tutaj kłaniam się nisko panom przewodniczącym Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Budżetu i Finansów Publicznych – że z taką siłą będziemy pracowali również nad tym, co dotyczy nowych rozwiązań związanych z rynkiem finansowym. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-109.8" who="#komentarz">Oklaski</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-110">
+          <u xml:id="u-110.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-110.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę, pan senator Wojciech Piecha.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-111">
+          <u xml:id="u-111.0" who="#SenatorWojciechPiecha">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panowie Senatorowie!</u>
+          <u xml:id="u-111.1" who="#SenatorWojciechPiecha">Ja powiem bardzo krótko. Człowiek jest istotą ułomną, niestety, targają nim różnego rodzaju pokusy. Taką pokusą były też lokaty, które okazały się bardzo, bardzo dla ludzi niekorzystne, spowodowały uszczerbek w ich dochodach. No niestety, ubolewam nad tym, bo tych afer związanych z przepływem pieniędzy w Polsce było już sporo. Na pewno nie możemy uregulować wszystkiego, bo nie można wszystkich zapisów uszczelniających ustawy wprowadzić, gdyż wtedy te ustawy będą nieczytelne. Ja proponuję, żebyśmy się edukowali, a edukacja powinna polegać na tym, że jak ktoś mówi, że obiad jest za darmo, to my wiemy, że ktoś za ten obiad niestety zapłacił. No, gdy ktoś mi mówi, że dostaje 18%, a na rynku jest 5% zwrotu z kapitału, to mi się zapala czerwona lampka. Ktoś gra na giełdzie, to też ponosi ryzyko, ja wiem, że to jest jego ryzyko i on podejmuje decyzje. No ale w tym przypadku było to spowodowane taką chęcią dorobienia się. Ja bym przestrzegał przed takim szufladkowaniem wszystkiego i zapisywaniem w ustawach wszystkiego, co tu się pojawiło. Miejmy nadzieję, że spróbujemy jakoś temu zaradzić. Ja bym proponował, żeby np. przewodniczący komisji finansów zwołał posiedzenie na temat tego, jak uszczelnić te systemy, ażeby nie dochodziło do takich zdarzeń.</u>
+          <u xml:id="u-111.2" who="#SenatorWojciechPiecha">I tyle. Taka jest moja propozycja. Jeżeli chcemy zrobić coś dobrego, to proszę bardzo, możemy podyskutować nad tym, zaprosić tę drugą stronę, nadzór finansowy, Ministerstwo Finansów, i spróbować jakoś to dookreślić. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-112">
+          <u xml:id="u-112.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-112.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę o zabranie głosu pana senatora Jerzego Czerwińskiego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-113">
+          <u xml:id="u-113.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Goście!</u>
+          <u xml:id="u-113.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Ośmielił mnie senator Piecha. Myślę, że tu pewne rzeczy trzeba powiedzieć prosto w oczy.</u>
+          <u xml:id="u-113.2" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Pierwsza kwestia. Rzeczywiście nasi obywatele w liczbie ok. 10 tysięcy stracili być może czasami cały dorobek swojego życia. To jest tragedia dla tych ludzi, dla tych pojedynczych ludzi. Dlatego powinniśmy zrobić wszystko, żeby jeśli to będzie możliwe, przywrócić im utracony majątek, utracone oszczędności. To jest pierwsza kwestia: nieblokowanie żadnych procesów, które do tego prowadzą.</u>
+          <u xml:id="u-113.3" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Druga kwestia. Jest jeszcze jedna grupa interesariuszy, tak to nazwijmy, to znaczy są to te osoby, które być może noszą się z zamiarem uczestniczenia w takich piramidach – oczywiście nie wiedząc o tym, że coś jest piramidą, bo wcześniej są przedstawiane bardzo nęcące warunki, niektórzy ludzie się na ten temat wypowiadają i zachęcają do uczestniczenia w tym. Te osoby powinniśmy ostrzegać i rzeczywiście edukować, bo tego nigdy za wiele. Ale proszę państwa, ta projektowana uchwała, ten tekst nie jest od tego.</u>
+          <u xml:id="u-113.4" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Tutaj apelowano do nas, żebyśmy się włączyli w proces, ale tu nie ma żadnego procesu, to jest tekst pusty. Bez względu na to, jak będzie głosowało Prawo i Sprawiedliwość, przewagę w tej izbie ma strona Platformy Obywatelskiej z koalicjantami, czyli ta uchwała zostanie podjęta. I potem będzie test, test skuteczności tej uchwały, bardzo prosty – czas to pokaże, czas wiele rzeczy wyjaśnia, to jeden z czynników, on na szczęście jest od nas niezależny i weryfikuje intencje, procesy, skutki.</u>
+          <u xml:id="u-113.5" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Teraz zwracam się do tych, którzy stracili na tej aferze. Ta uchwała niczego nie zmieni, niczego nie wyjaśni, w niczym nie pomoże. Po co ona jest? Za chwilę przejdę do tego, do właściwych motywacji tej projektowanej uchwały. A kto może coś tu zrobić? Ten, kto ma, jak to się dawniej nazywało, imperium, czyli władzę w danym zakresie, kompetencje. Są w państwie organy, które są odpowiedzialne za poszczególne części tego imperium. Do czego innego jest Najwyższa Izba Kontroli – każdy z państwa może ocenić, czy wywiązała się ze swoich obowiązków – i do czego innego jest prokuratura. Przypominam, że niektóre… Nie znam tej afery, naprawdę nie znam, ale usłyszałem tu, na sali, że niektóre postępowania jeszcze trwają. No, i do czego innego są sądy. A bodajże 3 procesy w tym zakresie są już uruchomione. Nie poprawiacie mnie państwo, czyli 3. Co dalej? Dajmy tym organom pracować. Nie wpływajmy w sposób zbyt gwałtowny na ich pracę, nie przypominajmy się, bo nie mamy żadnych kompetencji w tej sprawie. Nawiasem mówiąc, autorzy tego projektu uchwały to stwierdzają –pytałem o to – i od początku mieli świadomość tego, że prawne możliwości Senatu są ograniczone. To po co podjęli się zadania, które ich może nie tyle przerosło, ile nie jest efektywne? By wpływać na sądy, wpływać na prokuraturę? Nie wiem, po co to jest, naprawdę nie wiem, jaki był cel – być może każdej osoby z tego grona inny.</u>
+          <u xml:id="u-113.6" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Ale jeden cel zostanie jakby skutecznie osiągnięty – jest to ta dyskusja. Nie ten tekst, tylko ta dyskusja. Ja bym proponował państwu którzy nas słuchają, żeby sobie przypomnieli, jakie były wątki tej dyskusji, bo w tym był także cel tej uchwały. Chodzi po prostu o, jak to się ładnie mówi, upolitycznienie, choć ja mam znacznie gorsze określenie, rzeczownik, na to, co się tutaj przed chwilą, a właściwie wcześniej wydarzyło, na tę dyskusję nie o meritum… No, część osób wypowiadała się merytorycznie, ale części chodziło o to, żeby przyłożyć rządowi, a także senatorom PiS – Bogu ducha winnym, bo niektórzy z nich nie byli nawet jeszcze senatorami, kiedy to się działo. Ja przypomnę, że afera rozpoczęła się jeszcze za państwa rządów. Ale nie będę wam tego wypominał…</u>
+          <u xml:id="u-113.7" who="#Gloszsali">No ale właśnie…</u>
+          <u xml:id="u-113.8" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Chociaż już to zrobiłem. To było niezbyt uczciwe, mogę się przyznać. Ale i państwo przyznajcie się do tego, że tu chodziło o to, żeby przyłożyć rządowi. No, jak nie macie innych metod – a to jest żerowanie na krzywdzie ludzkiej – to mówcie o tych problemach, które są być może bardziej powszechne i za które rząd odpowiada.</u>
+          <u xml:id="u-113.9" who="#SenatorJacekBury">Drożyzna.</u>
+          <u xml:id="u-113.10" who="#SenatorJerzyCzerwinski">No proszę, można? Można.</u>
+          <u xml:id="u-113.11" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Zróbcie… Przecież macie większość w Senacie. No, zróbcie dyskusję o drożyźnie – porozmawiamy w sposób rzetelny. Zaprośmy fachowców do tego. Dlaczego nie?</u>
+          <u xml:id="u-113.12" who="#SenatorBarbaraZdrojewska">Bardzo chętnie.</u>
+          <u xml:id="u-113.13" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Ale ja nie słyszę tutaj… Teraz się pojawiła ta propozycja. Chodziło o to, żeby przy krzywdzie ludzkiej nieco się pogrzać, osiągnąć cel polityczny. Bo jeszcze raz mówię: będzie można sprawdzić, jaki jest efekt tej uchwały. Czas to pokaże. Nie ja, nie inna osoba, nie inna instytucja. Czas to wyjaśni. I dlatego nie braliśmy udziału w pracach tego zespołu. Dlaczego? Bo z definicji ta praca była nieefektywna. Jak mówię, motywacje udziału w tym poszczególnych ludzi mogły być różne, ale na motywację polityczną bardzo wyraźnie wskazuje ton tej dyskusji. To jest zjawisko samo w sobie, poza aferą, poza tekstem tej uchwały. O czym państwo mówiliście w trakcie tej dyskusji? Jaki ma wywrzeć ta dyskusja efekt, szczególnie dla pokrzywdzonych – to jest duża grupa ludzi – a także tych, którzy słuchają z ciekawości, z nudów być może… Ci, którzy uczestniczą w tej dyskusji jako obserwatorzy… Do czego ona miała doprowadzić? No, właśnie do takiego efektu, który państwu się na pierwszy rzut oka nasuwa: zły rząd PiS doprowadził do afery. Po części to ma też przykryć tę słynną… no, te obrazki, jak to funkcjonariusze Platformy Obywatelskiej ciągną samolot linii OLT Express. I Amber Gold. Tu nawet któryś z przedmówców – podświadomość wyrzuciła – zamiast mówić o aferze GetBack, to mówił o Amber Gold. To także ma swój cel oczywiście.</u>
+          <u xml:id="u-113.14" who="#SenatorJerzyCzerwinski">No, ale to nie przynosi żadnego skutku dla tych, którzy są pokrzywdzeni. Dlatego bardzo starannie pytałem o kwestię zmian w prawie. Bo pewnych rzeczy się już nie da wycofać, czas to niestety zakończył, ale możemy na przyszłość zmienić prawo. Zaproponujcie. Macie tyle różnych inicjatyw. Będzie trudniej nam, gdybyśmy mieli złą wolę, wycofać z rozpatrywania inicjatywę, która jest jednoznacznie korzystna w zakresie ochrony przeciętnego ciułacza przed tymi, którzy chcą wykorzystać jego naiwność i zabrać mu, ukraść pieniądze. Takie zmiany na pewno poprzemy, ale nie to pustosłowie, nie to, że próbujecie przy okazji, tak jak powiedziałem, dołożyć rządowi, wskazać, że jest zły. To nie tędy droga.</u>
+          <u xml:id="u-113.15" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Ile? O dziesiątej zaczęliśmy. Jest trzynasta. 3 godziny bicia piany. Skutek będzie zerowy. Możecie teraz państwo zagdakać to, powiedzieć, że nie miałem racji. Czas pokaże.</u>
+          <u xml:id="u-113.16" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Tu się zwracam do tych, którzy w aferze GetBack stracili swoje oszczędności, czasami całego życia. Czas pokaże, kto miał rację. Czy te instytucje, które w ramach swoich obowiązków i kompetencji starają się zrobić wszystko, żeby wyjaśnić aferę, ukarać winnych i odebrać pieniądze, mówmy wprost, czy też autorzy takich tekstów propagandowych. Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-113.17" who="#komentarz">Oklaski</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-114">
+          <u xml:id="u-114.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-114.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę o zabranie głosu pana senatora Marka Borowskiego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-115">
+          <u xml:id="u-115.0" who="#SenatorMarekBorowski">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
+          <u xml:id="u-115.1" who="#SenatorMarekBorowski">Pan senator Czerwiński zakończył swoje wystąpienie słowami „czas pokaże”. Czas już pokazał. Właśnie na tym polega problem. Czasu minęło sporo, a efekty są takie, jak tu były omawiane.</u>
+          <u xml:id="u-115.2" who="#SenatorMarekBorowski">I muszę powiedzieć, że dostrzegłem jednak pewną różnicę między wystąpieniami pana senatora Piechy, który jakoś, z pewną trudnością, ale wyszedł trochę naprzeciw pewnym propozycjom tutaj, dostrzegł potrzebę działań w tym zakresie, a wystąpieniem senatora Czerwińskiego, który, odnoszę wrażenie, chyba kompletnie zapomniał o tekście tej uchwały. Już nie mówiąc o tym, że… no, wysłuchał, bo siedział tutaj cały czas, ale chyba… Przepraszam, Panie Senatorze, ale chyba słuchał pan bez zrozumienia tego, co tu było mówione.</u>
+          <u xml:id="u-115.3" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Niech pan mówi o sobie, innych zostawi w spokoju.</u>
+          <u xml:id="u-115.4" who="#SenatorMarekBorowski">No, dobrze. No…</u>
+          <u xml:id="u-115.5" who="#SenatorAlicjaZajac">Matematyk, umysł ścisły.</u>
+          <u xml:id="u-115.6" who="#SenatorMarekBorowski">No, obaj jesteśmy z tej samej grupy, ale z przykrością stwierdzam…</u>
+          <u xml:id="u-115.7" who="#SenatorAlicjaZajac">Młodszy…</u>
+          <u xml:id="u-115.8" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Ale ja bardzo bym prosił, żeby kolejni senatorowie…</u>
+          <u xml:id="u-115.9" who="#SenatorMarekBorowski">Z przykrością stwierdzam, że…</u>
+          <u xml:id="u-115.10" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo bym prosił, żeby kolejni senatorowie nie włączali się w tego typu konwersacje.</u>
+          <u xml:id="u-115.11" who="#SenatorMarekBorowski">Z przykrością stwierdzam, że… No, jeżeli to stwierdzenie pana uraziło, to wobec tego jakoś uszy pan miał zamknięte na argumenty. Przecież rzecz nie polega na tym, że działają sądy, prokuratura itd., bo to w tej uchwale jest powiedziane, tylko rzecz polega na tym, że ta afera wydarzyła się nie tylko dlatego, że byli oszuści, którzy ją spowodowali, ale także dlatego, że nie zadziałały czy nie było mechanizmów, które powinny ją w zarodku zdusić. I te punkty, które tutaj są… Czy o tym trzeba przypominać? Przede wszystkim chodzi o to, że nadzór Komisji Nadzoru Finansowego był niedostateczny, że Ministerstwo Finansów zwlekało z wdrożeniem dyrektywy MiFID, że państwo nie zapewniło pomocy instytucjonalnej poszkodowanym i utrudniało poszkodowanym dochodzenie późniejszych roszczeń i wreszcie, że konieczne są zmiany ustawowe w tej sprawie i są konkretne postulaty. W tej uchwale Senat zwraca się do prezesa Rady Ministrów, zwraca się do Sejmu. Zmiany ustawowe przede wszystkim powinny być wniesione przez rząd. Przede wszystkim. Jeżeli pan pyta, o jakie zmiany chodzi, to tu jest powiedziane, że komisja je przygotowała. Przecież my nie będziemy tu zamieszczać wszystkich propozycji, które są. One są w dokumentacji komisji. Tam jest cała lista propozycji, które powinny być wdrożone. Oczywiście jeżeli rząd się tym nie zajmie, to pewnie my spróbujemy, to jest zupełnie jasne, ale przede wszystkim powinien to zrobić rząd.</u>
+          <u xml:id="u-115.12" who="#SenatorMarekBorowski">Tak że na koniec… Tutaj były podziękowania dla Najwyższej Izby Kontroli, no, wykonała swoją robotę dla członków komisji. Ja chcę podziękować panu senatorowi Czarnobajowi…</u>
+          <u xml:id="u-115.13" who="#komentarz">Oklaski</u>
+          <u xml:id="u-115.14" who="#SenatorMarekBorowski">…który był inicjatorem, który wbrew różnym trudnościom poprowadził bardzo sprawnie tę komisję, bardzo rzetelnie i przygotował bardzo rzetelny materiał. To jest dobra robota senacka. Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-115.15" who="#komentarz">Oklaski</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-116">
+          <u xml:id="u-116.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo dziękuję, Panie Marszałku.</u>
+          <u xml:id="u-116.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę o zabranie głosu pana senatora Leszka Czarnobaja.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-117">
+          <u xml:id="u-117.0" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Państwo!</u>
+          <u xml:id="u-117.1" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Chciałem trochę mocniej powiedzieć, ale po tych ciepłych słowach pana senatora Marka Borowskiego pozostaje mi tylko mówić w sposób delikatny i przyjemny. Dziękuję za uznanie.</u>
+          <u xml:id="u-117.2" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Jednak chciałbym kilka rzeczy sprostować, w związku z tym, o czym mówili panowie z Prawa i Sprawiedliwości. Pan senator Piecha… Panie Senatorze, ja mówiłem to i akcentuję jeszcze raz: element edukacji jest i musi być ważnym elementem, i tu się zgadzamy. Ale element edukacji jest niewystarczający wobec systemu, który nie jest kontrolowany przez państwo i oszuści mogą sobie działać, jak sobie chcą. Proszę nie zwalać winy… Bo ja tak poczułem, kiedy pan to powiedział – że winni są ci, którzy inwestowali, którzy kupili te obligacje. To ja dam panu do przeczytania listy osób, które piszą, jak zostali wmanewrowani. To się nazywa misseling, czyli oszukiwanie w celu zakupu wartości, obligacji itd. To była perfidna koronkowa robota na ludziach, którzy mieli zaufanie do systemu państwa.</u>
+          <u xml:id="u-117.3" who="#SenatorWojciechPiecha">Do banku.</u>
+          <u xml:id="u-117.4" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Do państwa.</u>
+          <u xml:id="u-117.5" who="#SenatorWojciechPiecha">Do tego banku.</u>
+          <u xml:id="u-117.6" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Dobra – do tego banku. Niech będzie, nie będę się z panem spierał. Do tego banku. A bank reprezentuje państwo polskie również.</u>
+          <u xml:id="u-117.7" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Nie…</u>
+          <u xml:id="u-117.8" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Dobra, zostawiamy to. Mieli zaufanie. I sama edukacja nie wystarcza. My mówimy, że wiele krajów Europy i świata, nadążając za tym, co się nazywa przestępstwem w białych kołnierzykach, zmienia swoje prawo. I to nie jest tak, Panie Senatorze Czerwiński, jak pan mówi, że niech sobie pracują, niech sobie robią, a wy się nie wtrącajcie. My znamy takie powiedzenie: wzięliście kasę, dostaliście kasę, to się nie wtrącajcie do tego, co my chcemy robić. O nie, nie. Wtedy to nie jest państwo… To jest państwo zawłaszczone przez kogoś tam – nie będę go nazywał – i takiego państwa nie chcemy. Chcemy państwa, w którym instytucje państwa nie działają na rzecz danego ugrupowania politycznego, tylko działają na rzecz obywateli, Polaków, którzy na tym rynku finansowym się poruszają i mają być chronieni. Raport NIK i wszystkie inne ustalenia jednoznacznie mówią, że państwo polskie, jak to mówią Amerykanie, jest w tym momencie państwem frajerskim, bo daje się ogrywać przez osoby, które sobie postawiły za cel wyciągnięcie kasy.</u>
+          <u xml:id="u-117.9" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Co do pustości projektu tej uchwały chcę powiedzieć, jako jeden z jego autorów, że ja bym znalazł więcej pustych elementów na tej sali, ale z różnych względów nie powiem, iluelementowy jest ten zbiór. Powiem tylko, że na pewno na tej sali jakieś zbiory puste się znajdują.</u>
+          <u xml:id="u-117.10" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">I teraz odnośnie do tych słów: po owocach ich poznamy. Ponad 100, chyba 114 projektów ustaw zostało złożonych przez Senat. Większość leży w zamrażarce. Taka jest efektywność tego, co dotyczy pracy Senatu. Jeszcze raz to powiem wyraźnie: my te wszystkie projekty ustaw przedłożymy Wysokiej Izbie z wami lub bez was. Zapraszam, weźcie udział w tych pracach – nie tylko jako krytycy, ale i ci, którzy prawo tworzą. Jeszcze lepiej by było, gdyby panu udało się nakłonić przedstawicieli rządu do pracy w tym zespole, tak żebyśmy wspólnie tworzyli takie prawo. I to będzie sprawdzian.</u>
+          <u xml:id="u-117.11" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">Już nie będę się odnosił do tego, co dotyczy apelu do poszkodowanych, pomocy… Zobaczymy, jak będziemy pracowali nad ustawami.</u>
+          <u xml:id="u-117.12" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">I słowo na koniec. Pan tutaj wspomniał, że początek afery GetBack – tak to zrozumiałem – był za czasów rządów Platformy Obywatelskiej. To ja panu przedstawię harmonogram, który ustalił NIK. W roku 2012 zarejestrowana została w KRS spółka GetBack. Zgadza się? No, jeżeli to uznać za początek afery…. Kontrolujący jednoznacznie wskazują, że spółka GetBack w roku 2014, w końcówce roku, miała zobowiązania wynikające z emisji obligacji dłużnych na poziomie 127 milionów zł. A wie pan, że kiedy wyście przejęli władzę, zobowiązania wynikające ze sprzedaży obligacji urosły od 2015 r. do czasu między rokiem 2018 a 2019 do 3 miliardów? I to jest ta… W ciągu tego krótkiego okresu wyciągnięto z kieszeni obywateli te pieniądze, które potem, mówiąc delikatnie, się rozpłynęły. I zrobili to określeni ludzie…</u>
+          <u xml:id="u-117.13" who="#komentarz">Sygnał timera</u>
+          <u xml:id="u-117.14" who="#SenatorLeszekCzarnobaj">…przy braku reakcji instytucji, rządu polskiego państwa. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-117.15" who="#komentarz">Oklaski</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-118">
+          <u xml:id="u-118.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-118.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dla porządku informuję, że następujący senatorowie złożyli swoje przemówienia w dyskusji do protokołu: Aleksander Szwed, Agnieszka Kołacz-Leszczyńska.</u>
+          <u xml:id="u-118.2" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Zamykam dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-118.3" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Teraz Senat mógłby przystąpić do trzeciego czytania projektu uchwały. To trzecie czytanie objęłoby jedynie głosowanie. Zostanie ono przeprowadzone razem z innymi głosowaniami.</u>
+          <u xml:id="u-118.4" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu czternastego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze oraz niektórych innych ustaw.</u>
+          <u xml:id="u-118.5" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 739, a sprawozdanie komisji – w druku nr 739 A.</u>
+          <u xml:id="u-118.6" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Proszę sprawozdawcę Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności, senatora Wojciecha Piechę, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-119">
+          <u xml:id="u-119.0" who="#SenatorSprawozdawcaWojciechPiecha">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Panie Ministrze! Szanowni Goście!</u>
+          <u xml:id="u-119.1" who="#SenatorSprawozdawcaWojciechPiecha">Sprawozdanie Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności o uchwalonej przez Sejm w dniu 9 czerwca 2022 r. ustawie o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze oraz niektórych innych ustaw.</u>
+          <u xml:id="u-119.2" who="#SenatorSprawozdawcaWojciechPiecha">W trakcie dyskusji padły 2 wnioski, był wniosek mniejszości. Komisja przegłosowała wniosek najdalej idący, o przyjęcie ustawy bez poprawek, i taki wniosek uzyskał większość.</u>
+          <u xml:id="u-119.3" who="#SenatorSprawozdawcaWojciechPiecha">Cel ustawy. Projekt ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze, ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw przewiduje zniesienie w ustawie z dnia 9 czerwca 2011 r. – Prawo geologiczne i górnicze organu nadzoru górniczego – dyrektora Specjalistycznego Urzędu Górniczego oraz likwidację Specjalistycznego Urzędu Górniczego oraz dodanie w ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r., zwanej dalej ustawą o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, przepisów zawierających definicje odkrywki, kopalni oraz przodka.</u>
+          <u xml:id="u-119.4" who="#SenatorSprawozdawcaWojciechPiecha">Zgodnie z art. 167 ust. 7 prawa geologicznego i górniczego minister właściwy do spraw gospodarki złożami kopalin w drodze rozporządzenia tworzy i znosi okręgowe urzędy górnicze, określając ich nazwę, siedzibę i właściwość miejscową, kierując się potrzebami związanymi z racjonalizacją działania organów nadzoru górniczego. W przypadku Specjalistycznego Urzędu Górniczego wymienione zagadnienia uregulowane zostały w stosownym artykule. Siedzibą Specjalistycznego Urzędu Górniczego jest miasto Katowice. Dyrektor Specjalistycznego Urzędu Górniczego jest organem nadzoru górniczego pierwszej instancji w odniesieniu do podziemnych zakładów górniczych właściwym rzeczowo w sprawach – i tu jest wymienionych 6 punktów.</u>
+          <u xml:id="u-119.5" who="#SenatorSprawozdawcaWojciechPiecha">Zmieniająca się organizacja podziemnych zakładów górniczych, wynikająca z likwidacji kopalń, a także łączenia kopalń, wpływa na liczbę obiektów objętych nadzorem i kontrolą dyrektora Specjalistycznego Urzędu Górniczego. Przekłada się to bezpośrednio na niewykorzystywanie w pełni zasobów organizacyjnych i kadrowych Specjalistycznego Urzędu Górniczego. W Specjalistycznym Urzędzie Górniczym pracuje w tej chwili 31 pracowników. W związku z zaistniałym stanem faktycznym zasadne jest dokonanie optymalizacji organizacji organów nadzoru górniczego poprzez przekazanie dotychczasowych kompetencji dyrektora SUG prezesowi Wyższego Urzędu Górniczego. Pracownicy do tej pory zatrudnieni w Specjalistycznym Urzędzie Górniczym, w liczbie szesnastu, zostaną pracownikami Wyższego Urzędu Górniczego. Tam będzie stworzony departament i dyrektor Specjalistycznego Urzędu Górniczego obejmie tam funkcję dyrektora. Właściwość miejscowa dyrektora SUG obejmuje teren całego kraju, podobnie jak właściwość miejscowa prezesa WUG. No i prezes WUG jest organem nadzoru górniczego pierwszej instancji w tych sprawach, które nadzoruje SUG.</u>
+          <u xml:id="u-119.6" who="#SenatorSprawozdawcaWojciechPiecha">Inny problem związany jest z pojęciem przodka i pojęciem odkrywki, a w konsekwencji także – pracy na odkrywce czy w przodku oraz innych prac przodkowych. To już dotyczy ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Jest to problem. Ten problem zrodził się stąd, że jest dużo orzeczeń wydanych przez sądy w sprawach o emeryturę górniczą, gdzie różnie interpretowana jest definicja odkrywki, kopalni i przodka. Jeżeli to w jakiś sposób uporządkujemy, to tych wątpliwości sąd już nie będzie miał. Powiązanie w ustawie o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych pojęcia odkrywki z pojęciem zakładu górniczego uprości orzekanie w sprawach dotyczących emerytur górniczych, ponieważ ustalenie granic zakładu górniczego nie będzie podlegało uznaniu organu emerytalnego lub sądów, lecz będzie się opierać na zdefiniowanych pojęciach oraz dowodach w postaci planów ruchu zakładów górniczych, jednoznacznie przedstawiających wymienione granice. Zdefiniowanie w ustawie o emeryturach i rentach z FUS pojęcia „przodek” ma służyć jednoznacznemu określeniu tych części wyrobiska górniczego, w których prowadzone jest urabianie kopaliny, głównej lub towarzyszącej, oraz nadkładu, zdejmowanego także na tzw. przedpolu wyrobiska, jak również części zwałowisk zewnętrznych, znajdujących się poza wyrobiskiem, w którym odbywa się formowanie korpusu zwału. Taka definicja koresponduje z definicją robót górniczych unormowanych w art. 6 prawa górniczego i geologicznego, uwzględnia również stopień zagrożeń występujących na stanowiskach pracy w tych miejscach, w tym przede wszystkim zagrożenia osuwiskowe i wodne występujące na zwałowisku.</u>
+          <u xml:id="u-119.7" who="#SenatorSprawozdawcaWojciechPiecha">I to już w zasadzie koniec. Ustawa jest zgodna z prawem europejskim. Proponowane zmiany nie będą miały wpływu na sektor małych i średnich przedsiębiorstw. Ustawa nie wymaga przedstawienia właściwym organom i instytucjom Unii Europejskiej, a wejdzie w życie po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-120">
+          <u xml:id="u-120.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-120.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę sprawozdawcę mniejszości Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności, senatora Adama Szejnfelda, o przedstawienie wniosku mniejszości komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-121">
+          <u xml:id="u-121.0" who="#SenatorSprawozdawcaAdamSzejnfeld">Dziękuję, Panie Marszałku.</u>
+          <u xml:id="u-121.1" who="#SenatorSprawozdawcaAdamSzejnfeld">Informuję Wysoką Izbę, iż razem z panią senator Danutą Jazłowiecką złożyliśmy wnioski mniejszości. Dotyczą one ustawy w zakresie art. 39 pkt 2, art. 50c ust. 1 pkt 4 i ust. 2 pkt 1 oraz art. 51 ust. 1 pkt 4, gdzie proponujemy skreślić zwrot „na odkrywce”. Z kolei w art. 2 pkt 1, czyli w art. 50ba, trzeba skreślić pkt 2.</u>
+          <u xml:id="u-121.2" who="#SenatorSprawozdawcaAdamSzejnfeld">O co chodzi? Mianowicie w kopalniach są zatrudnieni pracownicy, którzy nie zawsze realizują swoje zadania w kopalni na przodku. Są to prace, które dotyczą np. miernictwa górniczego, czy też prace przy załadunku i przewożeniu urobku. W takich sytuacjach pracownik pracuje przy wydobyciu, ale także przy transporcie, a więc po części poza wyrobiskiem. No, w tych wszystkich przypadkach, jeśli ja dobrze pamiętam, do roku 2016 nie było żadnych problemów. Ci pracownicy byli traktowani tak samo jak wszyscy pozostali pracownicy kopalni. Od 2016 r., po zmianie…</u>
+          <u xml:id="u-121.3" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-121.4" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Przepraszam, Panie Senatorze. Ja bym prosił państwa o wyciszenie rozmów, bo to już zaczyna być… To bardzo przeszkadza panu senatorowi.</u>
+          <u xml:id="u-121.5" who="#SenatorSprawozdawcaAdamSzejnfeld">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-121.6" who="#SenatorSprawozdawcaAdamSzejnfeld">Po zmianie interpretacji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych pojawiły się wątpliwości. Te sprawy były także rozstrzygane sądownie, o czym mówił już pan sprawozdawca. Jesteśmy przekonani, że te wszystkie normy, które do tamtego roku obowiązywały – mam na myśli te rozstrzygnięcia, które uznawały pracę tych ludzi, o których wspominałem – były słuszne, w związku z czym chcemy, aby tak de facto te przepisy zostały utrzymane w mocy. Nie należy ich zmieniać w ten sposób, aby ci pracownicy nie byli uznawani za pracowników kopalni. Im także należy się zwiększony przelicznik, jeśli chodzi o wyliczanie uprawnień emerytalno-rentowych. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-122">
+          <u xml:id="u-122.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-122.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatorów sprawozdawców.</u>
+          <u xml:id="u-122.2" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie?</u>
+          <u xml:id="u-122.3" who="#Gloszsali">Nie.</u>
+          <u xml:id="u-122.4" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Nie.</u>
+          <u xml:id="u-122.5" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Projekt ustawy został wniesiony przez rząd. Do prezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister aktywów państwowych.</u>
+          <u xml:id="u-122.6" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Czy przedstawiciel rządu pragnie zabrać głos w sprawie rozpatrywanej ustawy i przedstawić stanowisko rządu?</u>
+          <u xml:id="u-122.7" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieAktywowPanstwowychPiotrPyzik">Panie Marszałku, Wysoka Izbo, wszystkie zmiany zostały przedstawione, więc tutaj nie…</u>
+          <u xml:id="u-122.8" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-122.9" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Obecnie senatorowie mogą jednak zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do przedstawiciela rządu związane z omawianym punktem porządku obrad.</u>
+          <u xml:id="u-122.10" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Czy ktoś z państwa senatorów ma takie pytanie? Nie.</u>
+          <u xml:id="u-122.11" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Otwieram dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-122.12" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę o zabranie głosu pana senatora Adama Szejnfelda.</u>
+          <u xml:id="u-122.13" who="#SenatorAdamSzejnfeld">Panie Marszałku, wydaje mi się, że w wystąpieniach sprawozdawców przedstawiliśmy tę ustawę wystarczająco dogłębnie, tak więc zrezygnuję ze swojego wystąpienia.</u>
+          <u xml:id="u-122.14" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-122.15" who="#WicemarszalekMichalKaminski">W takim razie informuję, że lista mówców została wyczerpana.</u>
+          <u xml:id="u-122.16" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dla porządku informuję, że przemówienie do protokołu zgłosił Aleksander Szwed.</u>
+          <u xml:id="u-122.17" who="#SenatorMagdalenaKochan">To zaskoczenie. Niespodzianka.</u>
+          <u xml:id="u-122.18" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Zgadli państwo.</u>
+          <u xml:id="u-122.19" who="#WicemarszalekMichalKaminski">W związku z tym, że lista mówców została wyczerpana, zamykam dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-122.20" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
+          <u xml:id="u-122.21" who="#WicemarszalekMichalKaminski">A my przystępujemy do rozpatrzenia punktu piętnastego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o komercjalizacji i restrukturyzacji przedsiębiorstwa państwowego „Polskie Koleje Państwowe”.</u>
+          <u xml:id="u-122.22" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 735, a sprawozdanie komisji – w druku nr 735 A.</u>
+          <u xml:id="u-122.23" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę sprawozdawcę Komisji Infrastruktury, senatora Stanisława Lamczyka, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
+          <u xml:id="u-122.24" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę pana senatora.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-123">
+          <u xml:id="u-123.0" who="#SenatorSprawozdawcaStanislawLamczyk">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
+          <u xml:id="u-123.1" who="#SenatorSprawozdawcaStanislawLamczyk">Wysoka Izbo! Państwo Ministrowie!</u>
+          <u xml:id="u-123.2" who="#SenatorSprawozdawcaStanislawLamczyk">Przyszedł mi zaszczyt przedstawić w imieniu Komisji Infrastruktury ustawę o zmianie ustawy o komercjalizacji i restrukturyzacji przedsiębiorstwa państwowego „Polskie Koleje Państwowe”.</u>
+          <u xml:id="u-123.3" who="#SenatorSprawozdawcaStanislawLamczyk">Przyjęta przez Sejm dnia 9 czerwca 2020 r. ustawa o zmianie ustawy o komercjalizacji i restrukturyzacji przedsiębiorstwa państwowego „Polskie Koleje Państwowe” zawiera zmiany do ustawy z dnia 8 września 2000 r. o komercjalizacji i restrukturyzacji przedsiębiorstwa państwowego „Polskie Koleje Państwowe”. Jak wynika z uzasadnienia do projektu ustawy, jej celem jest usprawnienie wnoszenia do spółki PKP Polskie Linie Kolejowe przez Polskie Koleje Państwowe składników majątkowych, które są niezbędne do prowadzenia działalności w zakresie zarządzania infrastrukturą kolejową, w tym w drodze przeniesienia zorganizowanej części przedsiębiorstwa, a w szczególności nieruchomości kolejowych znajdujących się do 2000 r. we władaniu przedsiębiorstwa państwowego PKP, obecnie zaś – we wkładaniu PKP SA.</u>
+          <u xml:id="u-123.4" who="#SenatorSprawozdawcaStanislawLamczyk">Ponadto drugi element, który jest poruszany w tej właśnie ustawie, to jest zwiększenie puli środków Programu Uzupełniania Lokalnej i Regionalnej Infrastruktury Kolejowej „Kolej+”, który jest finansowany, jak wynika z uzasadnienia do projektu ustawy, m.in. ze środków z dokapitalizowania polskich linii kolejowych. Dotychczasowe wartości przekazywanych na rzecz PKP PLK, PLK SA skarbowych papierów wartościowych przeznaczonych na podwyższanie kapitału zakładowego PLK pozwalały na realizację ograniczonej liczby projektów w stosunku do istniejącego zapotrzebowania zgłoszonego przez samorządy terytorialne, w szczególności w niektórych regionach Polski.</u>
+          <u xml:id="u-123.5" who="#SenatorSprawozdawcaStanislawLamczyk">Ustawa nie tylko zwiększa wysokość i wartość papierów, lecz także rozszerza zakres czasowych możliwości ich przekazania na rzecz Polskich Linii Kolejowych. Dotychczasowa ustawa przewidywała, że zmiany mają być do roku 2024, że to będzie ostatni rok przekazywania skarbowych papierów wartościowych. Obecnie ostatnim rokiem ma być rok 2027.</u>
+          <u xml:id="u-123.6" who="#SenatorSprawozdawcaStanislawLamczyk">Ustawa wchodzi w życie po upływie 14 dni od zgłoszenia.</u>
+          <u xml:id="u-123.7" who="#SenatorSprawozdawcaStanislawLamczyk">Chcę powiedzieć, że posiedzenie komisji odbyło się 28 czerwca i komisja jednogłośnie przyjęła ustawę bez żadnych poprawek. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-124">
+          <u xml:id="u-124.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-124.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatora sprawozdawcy.</u>
+          <u xml:id="u-124.2" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Nie ma takich pytań.</u>
+          <u xml:id="u-124.3" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Projekt tej ustawy został wniesiony przez rząd. Do prezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister infrastruktury.</u>
+          <u xml:id="u-124.4" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Czy przedstawiciel rządu pragnie zagrać głos w sprawie rozpatrywanej ustawy? Nie.</u>
+          <u xml:id="u-124.5" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Mimo to obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca pytania do przedstawiciela rządu związane z omawianym punktem porządku obrad.</u>
+          <u xml:id="u-124.6" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zabrać takie pytanie? Nie.</u>
+          <u xml:id="u-124.7" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Otwieram dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-124.8" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Informuję, że do protokołu swoje przemówienia złożyli: senator Aleksander Szwed, Janusz Pęcherz, Stanisław Lamczyk…</u>
+          <u xml:id="u-124.9" who="#Gloszsali">Chyba do dyskusji…</u>
+          <u xml:id="u-124.10" who="#WicemarszalekMichalKaminski">…i Adam Szejnfeld.</u>
+          <u xml:id="u-124.11" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Pan senator Stanisław Lamczyk do dyskusji. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-125">
+          <u xml:id="u-125.0" who="#SenatorStanislawLamczyk">Szanowny Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-125.1" who="#SenatorStanislawLamczyk">Chciałbym przy tej okazji podjąć dyskusję, jakieś wątki odnośnie do całości KPK, który był realizowany, i inwestycji kolejowych. Jest czas podsumowania pewnego etapu i chciałbym przekazać do ministerstwa niektóre refleksje. Przede wszystkim powiem, że po raz pierwszy, jeśli popatrzeć na historycznie, takie środki były przekazane na inwestycje kolejowe. To wymagało dużo przygotowań. Jednak trzeba powiedzieć, że od początku bolączką było to, że brakowało planów transportowych, szczególnie właśnie dla kolei pasażerskich. Druga sprawa jest taka, że dla kolei towarowych też brakowało określenia sieci terminali kolejowych. Takie są przede wszystkim te bolączki. Nie można też było określić celów, do jakich się dochodzi w przypadku takich inwestycji. Celem jest chociażby zwiększenie prędkości na danym odcinku, jak również przewiezienie danego towaru w konkurencyjnym czasie w konkurencyjnej cenie. Tych właśnie elementów brakowało.</u>
+          <u xml:id="u-125.2" who="#SenatorStanislawLamczyk">KPK wielokrotnie się zmieniał, ceny były podbijane. Trzeba powiedzieć, że na to wpłynęło dużo czynników. Jednym z czynników jest to, że przetargi były niedobrze przygotowane. O tym świadczy m.in. to, co się działo na rynku, gdzie na firmy wykonawcze próbowano scedować ryzyka. Było tak chociażby w przypadku inwestycji w porcie gdyńskim, gdzie oficjalny stał się taki przekaz, że dokumentacja była źle zrobiona i inwestor, który wygrał przetarg, nie będzie ryzykował, więc założył sobie górkę, można powiedzieć kolokwialnie, w wysokości około 1 miliarda zł. Te inwestycje są generalnie trudnymi inwestycjami, ale były też źle przygotowane. Było bardzo dużo pytań dotyczących samych przetargów, nie jest tajemnicą, że w przypadku niektórych przetargów liczba pytań dochodziła nawet do 500. Takie same problemy miało SKO, które, jak się z nimi rozmawiało, to wielokrotnie narzekały na brak dialogu. To właśnie odbijało się na cenach. Najłatwiej jest wydać środki, a osiągnięcie celu, to znaczy zrealizowanie inwestycji, które były wykazywane w KPK… Sam jestem ciekawy, jaki procent tego pierwszego KPK będzie zrealizowany. Z informacji prasowych wynika, że około 20%, to jest bardzo mało.</u>
+          <u xml:id="u-125.3" who="#SenatorStanislawLamczyk">Chciałbym także powiedzieć, że studia wykonalności, które były, wielokrotnie bardzo się różniły w zakresie cen, które były po przetargach. W specyfikacjach przetargowych było napisane… W umowach były kary umowne, które nie pozbawiały zamawiającego prawa dochodzenia na zasadach ogólnych odszkodowań przekraczających wysokość zastrzeżonych kar umownych, w tym wynikających z utraty dofinansowania w ramach środków pochodzących z Unii Europejskiej w przypadku, gdy utrata tego dofinansowania nastąpiła z przyczyn leżących po stronie wykonawcy. Ten zapis budził też sprzeciw firm, budowlańców, w szczególności dlatego, że dotacja unijna wielokrotnie sięgała 85% i nikt nie chciał tych kosztów ponosić. I to właśnie skutkowało tym, że te inwestycje były bardzo, bardzo drogimi inwestycjami.</u>
+          <u xml:id="u-125.4" who="#SenatorStanislawLamczyk">Poza tym rynek liczył na to, że będzie tu można wykazać się innowacjami kolejowymi, przynajmniej w sterowaniu kolejowym, bo w tej chwili – jak wiemy – sterowanie to jest Atlas i Bombardier. Ale można powiedzieć, że był czas, żebyśmy przejęli te klucze do sterowania i żebyśmy mogli, tak jak inne szanujące się kraje, dojść dzięki swoim naukowcom, swoim uczelniom do krajowego systemu sterowania. A w tej chwili jest to bardzo duży problem.</u>
+          <u xml:id="u-125.5" who="#SenatorStanislawLamczyk">Chciałbym też jeszcze państwu przedstawić pakt uczciwości. Jak wiemy, Fundacja Batorego, która kontrolowała wiele inwestycji infrastrukturalnych w Unii Europejskiej, w Polsce kontrolowała linię kolejową, która była modernizowana i to przez 6 lat, mianowicie linię Częstochowa – Zawiercie. I chciałbym powiedzieć, że tutaj w raporcie, we wnioskach końcowych są też zawarte wnioski żenujące, np. takie, że w strategicznym planowaniu inwestycji kolejowych PLK może i powinno ogłaszać plan przetargów w perspektywie dłuższej niż 1 rok. To jest jeden z takich wniosków. I to ma uzasadnienie, duże znaczenie np. dla firm wykonawczych, które mogłyby lepiej przygotować się do realizacji zadań inwestycyjnych i racjonalniej zarządzać własnymi zasobami. To jest jeden z takich właśnie wniosków. Drugi z wniosków jest taki, że nie było monitoringu ryzyka wzrostu cenowego. To jest bardzo istotne w Polskich Liniach Kolejowych przy inwestycjach, ważne jest to, żeby prowadzić ten monitoring na bieżąco przez kontrakty, monitorować wzrost cen zarówno robót, usług, jak i materiałów itp. W tym raporcie we wnioskach Fundacji Batorego jest również to, że zmiany prawne poszerzające możliwości dostępu do informacji o zamówieniach publicznych były mało dostępne. Na ten temat też było dużo uwag w tym raporcie Fundacji Batorego.</u>
+          <u xml:id="u-125.6" who="#SenatorStanislawLamczyk">Po analizie tych wszystkich inwestycji nasuwa się wniosek, że można było zrobić więcej, można było zrobić szybciej, można było zrobić taniej. No, dużo błędów się popełniło, ale z tych błędów trzeba wyciągać wnioski na przyszłość. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-126">
+          <u xml:id="u-126.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-126.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Zamykam dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-126.2" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dla porządku informuję, że senatorowie Aleksander Szwed, Janusz Pęcherz, Adam Szejnfeld i Władysław Komarnicki złożyli swoje przemówienia w dyskusji do protokołu.</u>
+          <u xml:id="u-126.3" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Czy przedstawiciel rządu chciałby jeszcze zabrać głos?</u>
+          <u xml:id="u-126.4" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę, pan minister Marek Gróbarczyk.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-127">
+          <u xml:id="u-127.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyMarekGrobarczyk">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-127.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyMarekGrobarczyk">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-127.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyMarekGrobarczyk">Na słowa pana senatora pragnę tylko odpowiedzieć, że w ramach realizacji inwestycji najpierw wykonuje się studium wykonalności, następnie kosztorysy inwestorskie, a na tej podstawie ogłasza się przetargi, tak więc nie ma innego sposobu na to, żeby oszacować ceny. Ten mechanizm został przyjęty w pracach ministerstwa, ponieważ został powołany zespół ekspercki, który odpowiadał na wszelkiego rodzaju bolączki czy też zapytania sektora. W ostateczności z 67 do 76 miliardów wzrósł KP. Tak więc bardzo aktywnie reagowaliśmy na wszystkie potrzeby rynku.</u>
+          <u xml:id="u-127.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyMarekGrobarczyk">A to, co dzieje się obecnie, jeśli chodzi o sytuację materiałową, wszystkich zaskoczyło. Ale myślę, że ten problem też rozwiążemy, bo już widzimy stabilizację cen. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-128">
+          <u xml:id="u-128.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-128.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
+          <u xml:id="u-128.2" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu szesnastego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o bezpieczeństwie morskim oraz ustawy o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej.</u>
+          <u xml:id="u-128.3" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Proszę sprawozdawczynię Komisji Infrastruktury, panią senator Alicję Zając, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-129">
+          <u xml:id="u-129.0" who="#SenatorSprawozdawcaAlicjaZajac">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-129.1" who="#SenatorSprawozdawcaAlicjaZajac">Panie Marszałku! Wysoka Izbo! Szanowni Przedstawiciele Rządu!</u>
+          <u xml:id="u-129.2" who="#SenatorSprawozdawcaAlicjaZajac">W imieniu Komisji Infrastruktury, która obradowała na swoim posiedzeniu w dniu 28 czerwca, przedstawiam sprawozdanie z procedowania nad ustawą o zmianie ustawy o bezpieczeństwie morskim oraz ustawy o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej.</u>
+          <u xml:id="u-129.3" who="#SenatorSprawozdawcaAlicjaZajac">Ustawa została przyjęta przez Sejm w dniu 9 czerwca – 451 głosów za, 2 głosy przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-129.4" who="#SenatorSprawozdawcaAlicjaZajac">W czasie obrad komisji obecny był dyrektor Paweł Krężel, zastępca dyrektora Departamentu Gospodarki Morskiej w Ministerstwie Infrastruktury, który przedstawił ustawę przyjętą przez Sejm. Po krótkiej dyskusji, w której 2 poprawki doprecyzowujące zaproponowała pani legislator – w dyskusji głos zabierali również senator Artur Dunin i przedstawiciel Polskiego Stowarzyszenia Energetyki Wiatrowej – komisja ustawę przyjęła. Było 5 głosów za poprawkami i 5 głosów za całością ustawy. Chcę powiedzieć, że Komisja Infrastruktury liczy tylko 8 członków, stąd liczba głosujących senatorów nie była duża.</u>
+          <u xml:id="u-129.5" who="#SenatorSprawozdawcaAlicjaZajac">Z uzasadnienia projektu ustawy wynika, że jej celem jest zapewnienie bezpieczeństwa podczas budowy i eksploatacji w polskiej wyłącznej strefie ekonomicznej Morza Bałtyckiego morskiej farmy wiatrowej oraz zespołu urządzeń służących do wyprowadzania mocy z morskiej farmy wiatrowej do miejsca rozgraniczenia własności, zwanego dalej zespołem urządzeń. W tym celu przedmiotowa ustawa dokonuje zmian w ustawie z dnia 18 sierpnia 2011 r. o bezpieczeństwie morskim w zakresie nadzoru nad procesem projektowania, budowy oraz eksploatacji morskiej farmy wiatrowej oraz zespołu urządzeń.</u>
+          <u xml:id="u-129.6" who="#SenatorSprawozdawcaAlicjaZajac">Przedstawię szczegółowe rozwiązania przewidziane w ustawie w zakresie przepisów o bezpieczeństwie morskim. Morska farma wiatrowa oraz zespół urządzeń służących do wyprowadzania mocy będą musiały uzyskać certyfikaty potwierdzające spełnianie wymagań w zakresie bezpieczeństwa konstrukcji oraz budowy w zakresie wytrzymałości, nośności i stateczności, bezpieczeństwa pożarowego, bezpieczeństwa użytkowania, ochrony środowiska oraz warunków użytkowych odpowiednich do przeznaczenia różnych typów urządzeń i konstrukcji lub instalacji wchodzących w skład morskiej farmy wiatrowej. Certyfikaty będą wydawane przed rozpoczęciem budowy – certyfikat zgodności projektowej, po zakończeniu budowy – certyfikat dopuszczenia do eksploatacji, a także w trakcie eksploatacji – certyfikat bezpieczeństwa eksploatacji odnawiany raz na 5 lat. Zadania w zakresie certyfikacji i nadzoru nad morskimi farmami wiatrowymi są realizowane przez organizacje posiadające akredytacje zgodnie z normą PN-EN ISO/IEC 17065 albo polską normą ją zastępującą, które będą mogły uzyskać upoważnienie do realizacji tych zadań udzielone w drodze decyzji administracyjnej przez ministra właściwego do spraw gospodarki morskiej. Warunkiem uzyskania upoważnienia będzie udokumentowanie odpowiedniej akredytacji i doświadczenia w zakresie oceny dokumentacji technicznej oraz nadzoru nad budową, przebudową lub eksploatacją konstrukcji zlokalizowanych na morzu, jak również przedstawienie przepisów uznanej organizacji określających wymogi niezbędne do spełnienia w celu wydania odpowiednich certyfikatów oraz opisu procedur dotyczących wykonywania czynności nadzorczych nad spełnianiem wymagań określonych w wydanych certyfikatach. W czasie posiedzenia komisji dowiedzieliśmy się, że certyfikacja na świecie nie jest obowiązkowa, jednak ze względów bezpieczeństwa większość podmiotów przystępuje do takiej certyfikacji.</u>
+          <u xml:id="u-129.7" who="#SenatorSprawozdawcaAlicjaZajac">Zmiany w ustawie o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej. Niezbędnym wymogiem formalnym złożenia wniosku o wydanie pozwolenia lokalizacyjnego dla zespołu urządzeń służących do wyprowadzania mocy będzie dołączenie do wniosku oryginałów lub poświadczonych kopii wstępnych warunków przyłączenia albo warunków przyłączenia, albo umowy lub umów o przyłączenie do sieci przesyłowej lub dystrybucyjnej dla morskiej farmy wiatrowej, z której wyprowadzana będzie moc za pomocą zespołu urządzeń służących do wyprowadzania mocy lub jego elementów, objętych wnioskiem. Obecnie wnioski o wydanie pozwoleń dla kabli eksportowych dla morskich farm wiatrowych są składane w lokalizacjach, które prowadzą do obszarów, które tylko potencjalnie będą objęte pozwoleniami dla morskich farm wiatrowych.</u>
+          <u xml:id="u-129.8" who="#SenatorSprawozdawcaAlicjaZajac">Certyfikat zgodności projektowej ma być wydawany bezterminowo, certyfikat dopuszczenia do eksploatacji – na okres nie dłuższy niż 5 lat, a certyfikat bezpieczeństwa eksploatacji – na okres nie dłuższy niż 5 lat i będzie wymagał odnowienia nie później niż na 3 miesiące przed upływem terminu ważności certyfikatu bezpieczeństwa eksploatacji.</u>
+          <u xml:id="u-129.9" who="#SenatorSprawozdawcaAlicjaZajac">Komisja wnosi o przyjęcie tej niebudzącej kontrowersji ustawy, która została, jak powiedziałam, przyjęta przez Sejm 9 czerwca br. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-130">
+          <u xml:id="u-130.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Pani Senator.</u>
+          <u xml:id="u-130.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senator sprawozdawcy.</u>
+          <u xml:id="u-130.2" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie? Nie widzę zgłoszeń.</u>
+          <u xml:id="u-130.3" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Projekt tej ustawy został wniesiony przez rząd. Do prezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister infrastruktury.</u>
+          <u xml:id="u-130.4" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Czy przedstawiciel rządu pragnie zabrać głos?</u>
+          <u xml:id="u-130.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyMarekGrobarczyk">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
+          <u xml:id="u-130.6" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Nie.</u>
+          <u xml:id="u-130.7" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do przedstawiciela rządu związane z omawianym punktem porządku obrad.</u>
+          <u xml:id="u-130.8" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Czy ktoś z państwa… Bardzo proszę, Panie Senatorze. Pan senator Gromek. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-131">
+          <u xml:id="u-131.0" who="#SenatorJanuszGromek">Takie 2 pytania, chociaż tych dyskusji też bym chciał więcej uruchomić, ale nie chcę przedłużać… Więc te 2 pytania… I jeszcze jako senator RP mieszkający na Pomorzu Środkowym, gdzie te inwestycje będą realizowane, powiem, żeby to było wiadome, że jestem za farmami wiatrowymi na morzu. Ale mam takie pytania dotyczące tego. Jakie rozwiązania będą na etapie uzyskiwania tzw. wstępnych warunków przyłączenia do sieci przesyłowej lub dystrybucyjnej dla morskich elektrowni wiatrowych w kwestii oddziaływania krajobrazowego i sąsiedztwa infrastruktury przesyłowej? I drugie: dlaczego jedyny obszar lokalizacji MFW po zachodniej stronie nie jest w ogóle uwzględniany w planach inwestycyjnych lub co najmniej koncepcyjnych Polskich Sieci Elektroenergetycznych, w tym HVDC? Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-132">
+          <u xml:id="u-132.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-132.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Panie Ministrze? Może pan z miejsca, Panie Ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-133">
+          <u xml:id="u-133.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyMarekGrobarczyk">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-133.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyMarekGrobarczyk">Panie Marszałku, Wysoka Izbo, te pytania powinny być skierowane do ministra środowiska. Jednakże w toku uzyskiwania pozwolenia na budowę, a więc dopuszczenia do realizacji, wszystkie warunki powinny być spełnione, tak środowiskowe, jak i związane z pozwoleniem i wymogami prawa budowlanego. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-134">
+          <u xml:id="u-134.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-134.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Pan senator Czerwiński. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-135">
+          <u xml:id="u-135.0" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-135.1" who="#SenatorJerzyCzerwinski">Panie Ministrze, krótkie pytanie. W przepisach przejściowych ustalono 30-dniowy termin od dnia wejścia w życie ustawy – a ten termin też jest krótki, 14 dni – na uzupełnienie dokumentacji przez podmioty, które złożyły wnioski, a te postępowania nie zostały jeszcze zakończone. Czy ten termin nie jest zbyt krótki? Bo być może to uzupełnienie będzie wymagało dłuższego czasu, jakichś uzgodnień itd.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-136">
+          <u xml:id="u-136.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-136.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę, Panie Ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-137">
+          <u xml:id="u-137.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyMarekGrobarczyk">Jest to określone w rozporządzeniu, które było szeroko konsultowane. Wydaje się, że termin 14 dni jest wystarczający i widzimy, że operatorzy czy deweloperzy nie zgłaszają uwag w tym zakresie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-138">
+          <u xml:id="u-138.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-138.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Nie ma więcej pytań.</u>
+          <u xml:id="u-138.2" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Otwieram dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-138.3" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę o zabranie głosu pana senatora Janusza Gromka.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-139">
+          <u xml:id="u-139.0" who="#SenatorJanuszGromek">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-139.1" who="#SenatorJanuszGromek">Proszę państwa, jak już powiedziałem na etapie pytań, bardzo ważnym zabezpieczeniem nie tylko branży turystycznej, ale i rybackiej… Ostatnie spotkanie pokazało, że polscy rybacy czują zaniepokojenie w związku z budową tych farm wiatrowych. Chodzi o łowiska. Oni wręcz mówią, że ryby, które są w Morzu Bałtyckim, będziemy niedługo oglądać tylko na obrazkach w książkach. Dlatego bardzo ważne jest, żeby tak dopracować to projektowanie w obszarach morskich, włącznie z infrastrukturą przesyłu energii, żeby nie zakłócić stanu środowiska naturalnego morskiego, ale i nie zaszkodzić naszej najważniejszej branży, turystycznej, która może się przez to bardzo zmienić. Tak jak powiedziałem w zapytaniu do rządzących… Ja skieruję te 2 zapytania do ministra, który jest odpowiedzialny za tę informację, i będę oczekiwał od pana ministra odpowiedzi. Jeszcze raz pragnę zaznaczyć, że jak najbardziej jesteśmy za budową farm wiatrowych, tak żeby jak najwięcej energii z OZE było dostarczane do Polski. Jest szansa, że w najbliższych latach możemy przeszło 50% energii w ten sposób pozyskać. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-140">
+          <u xml:id="u-140.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-140.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę o zabranie głosu pana senatora Stanisława Gawłowskiego.</u>
+          <u xml:id="u-140.2" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-141">
+          <u xml:id="u-141.0" who="#SenatorStanislawGawlowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-141.1" who="#SenatorStanislawGawlowski">Ja również bardzo chciałbym, żeby prąd z farm zlokalizowanych na Bałtyku jak najszybciej popłynął do Polski i żeby Polacy mieli szansę na tańszy prąd. Ale ta ustawa tak naprawdę proces decyzyjny tylko wydłuży, a nie skróci – to są dodatkowe uzgodnienia, dodatkowa dokumentacja – w związku z czym raczej nie należy się spodziewać, że to będzie szybciej. Raczej należy się spodziewać, że to będzie później, w związku z tym… Nie zadawałem pytań, bo chciałbym, żeby to wszystko wybrzmiało w ramach takiego jednego dużego pakietu. Mam nadzieję, że pan minister się do tego ustosunkuje na końcu.</u>
+          <u xml:id="u-141.2" who="#SenatorStanislawGawlowski">Chciałbym, żeby pan minister sam określił, w jakim terminie w jego ocenie tak naprawdę mamy szansę na to, żeby prąd z Bałtyku popłynął do Polski. Rządowy program dotyczący polskiej energetyki do 2040 r. przewiduje, że ten prąd będzie płynął od 2026 r. Jesteśmy w roku 2022 i w mojej ocenie nie ma żadnych szans na to, żeby w ciągu 4 lat zrealizować te przedsięwzięcia, zwłaszcza że nie mamy portu montażowego i do 2026 r. raczej nie będziemy mieć. Nic na razie na to nie wskazuje, żeby minister właściwy do spraw gospodarki morskiej zadbał o to, by w Polsce istniał port montażowy. Słyszymy różnego rodzaju zapowiedzi, ale poza słowami nic realnie się nie dzieje. Miała to być Gdynia, ale to już nie jest Gdynia. Miał być Gdańsk, nie ma Gdańska… Słyszę teraz, że Orlen kupił działkę w Świnoujściu. A na końcu miliony, miliardy złotych popłyną do portów duńskich albo niemieckich i tam będą budowane farmy elektrowni wiatrowych. Chciałbym powiedzieć, że w całości za to ponosi odpowiedzialność pan minister Gróbarczyk i rząd PiS. Panie Ministrze, trzeba brać odpowiedzialność na siebie. Musi się pan tego nauczyć. Pełna pana odpowiedzialność, to po pierwsze…</u>
+          <u xml:id="u-141.3" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-141.4" who="#SenatorStanislawGawlowski">Ale pan zaraz odpowie, mam nadzieję, kiedy port montażowy w Polsce będzie i które porty będą serwisowe. Na razie wszystko wskazuje na to, że to będzie Łeba. To ja pytam: kiedy będzie zmodernizowana, z jakich pieniędzy będą tam falochrony zmodernizowane? I z jakich w pozostałych potencjalnych portach serwisowych? Bo tam też się nic nie dzieje, Panie Ministrze, nic. Deklaracje, słowa, słowa – w tym jesteście świetni. Parole, parole, parole i nic więcej, zero. Mam nadzieję, że pan minister zaraz odpowie. Dodam, że na tej podstawie będziemy mogli tak naprawdę określić, kiedy rzeczywiście, realnie w Polsce zostaną wybudowane farmy elektrowni wiatrowych. Panie Ministrze, pan odpowiada w imieniu rządu. Pan nie może mówić: to nie ja, tylko minister środowiska i klimatu. Skoro pan tu przyszedł, to pan powinien być przygotowany. A jak pan nie jest przygotowany… No cóż, taki obrazek o rządzie będziemy mieli. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-142">
+          <u xml:id="u-142.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-142.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Informuję, że lista mówców została wyczerpana.</u>
+          <u xml:id="u-142.2" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dla porządku informuję, że senatorowie Aleksander Szwed, Janusz Pęcherz, Maciej Łuczak i Adam Szejnfeld złożyli swoje przemówienia w dyskusji do protokołu.</u>
+          <u xml:id="u-142.3" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Zamykam dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-142.4" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Czy przedstawiciel rządu pragnie zabrać głos?</u>
+          <u xml:id="u-142.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyMarekGrobarczyk">Stąd?</u>
+          <u xml:id="u-142.6" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Tak. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-143">
+          <u xml:id="u-143.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyMarekGrobarczyk">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-143.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyMarekGrobarczyk">Oczywiście retoryka pana senatora Gawłowskiego jest powszechnie znana, do niej nie będę się odnosił. Ale pragnę potwierdzić, że 2026 r. to rok pojawienia się pierwszych farm wiatrowych, a więc rozpoczęcia przesyłu energii z energetyki wiatrowej, a port instalacyjny, który jest realizowany, również będzie przygotowany na tę okoliczność. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-144">
+          <u xml:id="u-144.0" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-144.1" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Informuję, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
+          <u xml:id="u-144.2" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu siedemnastego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy – Prawo wodne oraz niektórych innych ustaw.</u>
+          <u xml:id="u-144.3" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Tekst ustawy zawarty jest w druku nr 740, a sprawozdanie komisji – w druku nr 740 A.</u>
+          <u xml:id="u-144.4" who="#WicemarszalekMichalKaminski">Proszę sprawozdawcę Komisji Środowiska, Komisji Infrastruktury, Komisji Nadzwyczajnej do spraw Klimatu oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej, senatora Janusza Pęcherza, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-145">
+          <u xml:id="u-145.0" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-145.1" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">Mam zaszczyt przedstawić sprawozdanie wymienionych przez pana marszałka 4 komisji – chyba po raz pierwszy jest to sprawozdanie aż 4 połączonych komisji – o uchwalonej przez Sejm w dniu 9 czerwca 2022 r. ustawie o zmianie ustawy – Prawo wodne oraz niektórych innych ustaw.</u>
+          <u xml:id="u-145.2" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">Marszałek Senatu dnia 10 czerwca 2022 r. skierował ustawę do wcześniej wymienionych komisji. Po rozpatrzeniu ustawy na posiedzeniu w dniu 28 czerwca 2022 r. komisje wnoszą: Wysoki Senat uchwalić raczy załączony projekt uchwały.</u>
+          <u xml:id="u-145.3" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">Ustawa o zmianie ustawy – Prawo wodne oraz niektórych innych ustaw zmierza przede wszystkim do dostosowania prawodawstwa polskiego do wymagań dyrektywy z dnia 21 maja 1991 r. dotyczącej oczyszczania ścieków komunalnych, w szczególności przez wprowadzenie mechanizmów mobilizujących i sankcyjnych odnoszących się do monitorowania i kontroli indywidualnych systemów oczyszczania ścieków ujętych w Krajowym Planie Odbudowy i Zwiększenia Odporności w ramach reformy „Wsparcie zrównoważonej gospodarki wodno-ściekowej na terenach wiejskich”.</u>
+          <u xml:id="u-145.4" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">Zmiany w ustawie – Prawo wodne, ustawie o utrzymaniu czystości i porządku w gminach oraz w ustawie o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków mają przede wszystkim na celu: realizację kamienia milowego odnoszącego się do monitorowania i kontroli indywidualnych systemów oczyszczania ścieków; dostosowanie przepisów prawa krajowego do wymagań dyrektywy z 1991 r.; doprecyzowanie procedur związanych z wyznaczaniem, zmianą lub likwidacją aglomeracji; doprecyzowanie postępowania dotyczącego przygotowania krajowego programu oczyszczania ścieków komunalnych; wprowadzenie administracyjnych kar pieniężnych za naruszenie obowiązków aglomeracji w zakresie ich dostosowania do wymogów wspomnianej dyrektywy; doprecyzowanie obowiązków gmin związanych z gospodarowaniem nieczystościami ciekłymi; uregulowanie kwestii dotyczących opróżniania osadników w instalacjach przydomowych oczyszczalni ścieków i transportu nieczystości z takich oczyszczalni oraz obowiązków związanych z utrzymaniem czystości i porządku przez właścicieli nieruchomości, gminy i przedsiębiorców prowadzących działalność w zakresie opróżniania oczyszczalni i transportu nieczystości; doprecyzowanie zakresu wieloletniego planu rozwoju i modernizacji urządzeń wodociągowych i urządzeń kanalizacyjnych oraz procedury jego przyjmowania.</u>
+          <u xml:id="u-145.5" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">Ponadto w dniu 30 października 2020 r. Komisja Europejska wystosowała wobec Rzeczypospolitej Polskiej zarzuty formalne w związku z nieprawidłową transpozycją części przepisów dyrektywy z 2006 r. Parlamentu Europejskiego i Rady dotyczącej zarządzania jakością wody w kąpielisku i uchylającej dyrektywę 76/160/EWG – wskazujące m.in. na nieprawidłową transpozycję przepisów dyrektywy.</u>
+          <u xml:id="u-145.6" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">W Sejmie za ustawą głosowało 429 posłów, 7 było przeciw, 11 wstrzymało się od głosu.</u>
+          <u xml:id="u-145.7" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">Ustawa wzbudziła ożywioną dyskusję, w której głos zabierali senatorowie Gawłowski, Jazłowiecka, Rotnicka, Tyszkiewicz, Skurkiewicz, Kochan, Gromek, Pęcherz, a także przedstawiciele izby „Wodociągi Polskie”. Poprawki zaproponowane przez Biuro Legislacyjne Senatu zostały przejęte przez senatora Gawłowskiego, zaś poprawki zaproponowane przez przedstawicieli izby „Wodociągi Polskie” przejęli senatorowie Rotnicka i Pęcherz. Wszystkie poprawki w głosowaniu uzyskały większość, a cała ustawa została przyjęta wraz z poprawkami.</u>
+          <u xml:id="u-145.8" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">Jeszcze tylko kilka uwag dotyczących dyskusji, która tak naprawdę koncentrowała się wokół problemów związanych z jednej strony z koniecznością realizacji wielkich inwestycji wodno-kanalizacyjnych, z drugiej zaś strony z koniecznością uzgodnień planów inwestycyjnych, obszarów aglomeracyjnych, taryf z Wodami Polskimi, a to, co wskazywano, nie jest wcale procesem łatwym.</u>
+          <u xml:id="u-145.9" who="#SenatorSprawozdawcaJanuszPecherz">W imieniu 4 połączonych komisji proszę Wysoką Izbę o przyjęcie tej ustawy wraz z poprawkami.</u>
+          <u xml:id="u-145.10" who="#komentarz">Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Gabriela Morawska-Stanecka</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-146">
+          <u xml:id="u-146.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-146.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do senatora sprawozdawcy.</u>
+          <u xml:id="u-146.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie? Nie.</u>
+          <u xml:id="u-146.3" who="#SenatorJanuszPecherz">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-146.4" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-146.5" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Projekt ustawy został wniesiony przez rząd. Do prezentowania stanowiska rządu w toku prac parlamentarnych został upoważniony minister infrastruktury.</u>
+          <u xml:id="u-146.6" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Czy przedstawiciel rządu pragnie zabrać głos w sprawie rozpatrywanej ustawy i przedstawić stanowisko rządu?</u>
+          <u xml:id="u-146.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyMarekGrobarczyk">Nie, dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-146.8" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-146.9" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Obecnie senatorowie mogą zgłaszać z miejsca trwające nie dłużej niż minutę zapytania do przedstawiciela rządu związane z omawianym punktem porządku obrad.</u>
+          <u xml:id="u-146.10" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Czy ktoś z państwa senatorów pragnie zadać takie pytanie? Nie.</u>
+          <u xml:id="u-146.11" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-146.12" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Otwieram dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-146.13" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę o zabranie głosu pana senatora Stanisława Gawłowskiego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-147">
+          <u xml:id="u-147.0" who="#SenatorStanislawGawlowski">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-147.1" who="#SenatorStanislawGawlowski">Nie będę już się zwracał do pana ministra, bo powszechnie znana jest moja retoryka. Skoro jednak nie odpowiada na pytania merytoryczne, tylko pozwala sobie na złośliwości, to chciałbym przypomnieć, że pan tu jest jako urzędnik, wysokiej rangi urzędnik i pan ma obowiązek odpowiadać na te pytania, a nie robić łaskę. Panu się coś myli, Panie Ministrze. Tylko tyle. Ale pana już o nic nie pytam, bo pan naprawdę udowadnia, jak większość tego gabinetu, brak wiedzy merytorycznej. Przed chwilą nie był pan w stanie odpowiedzieć na proste pytanie, teraz też nie będę pana dopytywał.</u>
+          <u xml:id="u-147.2" who="#SenatorStanislawGawlowski">Państwu, Wysokiej Izbie jestem zobowiązany przedstawić pewien harmonogram wynikający ze zdarzeń w przeszłości, bo jest istotne, żebyśmy wszyscy wiedzieli, co się działo przez te wszystkie lata. Rzeczywiście przed 2004 r. polscy negocjatorzy w sprawie przystąpienia Polski do Unii Europejskiej zbyt optymistycznie założyli, że uporządkowanie gospodarki wodno-ściekowej do roku 2015 będzie kosztować ok. 12 miliardów zł. Wydaliśmy do tego czasu chyba ok. 40 miliardów zł, ja nie pamiętam, ile dokładnie, już nie chcę strzelać, ale naprawdę znacząco więcej, niż negocjatorzy przewidywali, że do 2015 r. zostanie wydane. Po drodze, w roku 2005, 2006 pojawiło się takie powszechne przekonanie, lansowano taką tezę, że wszyscy ci, którzy chcą dostać dofinansowanie – w jakiejś części rzeczywiście ta teza jest prawdziwa – ze środków unijnych na budowę systemu zbiorczego odbioru ścieków i oczyszczania ścieków, muszą być umieszczeni w aglomeracjach wodno-ściekowych. W związku z tym w zasadzie dość powszechnie nawet gminy o bardzo dużym rozproszeniu, gminy, w których funkcjonowały pojedyncze domy, wpisywały się do aglomeracji wodno-ściekowych. Siłą rzeczy, jeżeli wnioski były właściwie przygotowane, nawet przy ograniczeniach, które wynikały z zapisów samego systemu finansowania ze środków unijnych, ograniczeniach wynikających z gęstości zaludnienia na kilometr sieci przesyłowej, to i tak, i tak te gminy to dofinansowanie potencjalnie otrzymywały, ale nie wszystkie. I oczywiście to wszystko razem podniosło wydatki na inwestycje związane z gospodarką wodno-ściekową. Tak jak powiedziałem, było to tak naprawdę 40 miliardów zł do 2015 r., znacząco więcej, niż wszyscy zakładali. I ten wielki boom inwestycyjny w obszarze gospodarki wodno-ściekowej przypadał na lata 2007–2015, teraz jest wyhamowanie tych inwestycji, ale jest to wyhamowanie z wielu powodów. Jednym z tych powodów… Nie są nim nawet środki unijne, bo jeszcze w nowej, kolejnej perspektywie, tej, która zaczynała się w roku 2013, zapisano – sam o to zabiegałem –odpowiednio duże środki na inwestycje związane z gospodarką wodno-ściekową. Ale potem okazało się, że, po pierwsze, po zmianach przepisów, które rząd PiS w 2016 r. wprowadził i spowodował rozluźnienie przepisów związanych z aglomeracjami wodno-ściekowymi… Czyli znowu pojawiła się taka teza: nie musicie się wykreślać, możecie zostać w tych aglomeracjach wodno-ściekowych, jest dla was przestrzeń, nie martwcie się o to, nie będziemy wam robić krzywdy. To był rok bodajże 2016 albo 2017, już nie pamiętam dat. Senator Skurkiewicz mi to wczoraj czy przedwczoraj przypominał, tę dyskusję w Sejmie, bo rzeczywiście odbywaliśmy taką dyskusję w tamtym czasie. A dzisiaj, po iluś latach, rząd PiS wraca i mówi: Jezu, Jezu, mamy problem, Houston, mamy problem, kary nam grożą! 7 lat głębokiego snu…</u>
+          <u xml:id="u-147.3" who="#SenatorStanislawGawlowski">Po drodze pojawiła się nowa instytucja, przedsiębiorstwo państwowe Wody Polskie, które przejęło wszystkie zadania związane z gospodarką wodną, szeroko rozumianą, poza samą gospodarką wodno-ściekową, ale tejże instytucji przypisano szczególną rolę: taryfikację związaną z cenami wód i z cenami ścieków. I ta taryfa jest dzisiaj tak ustawiana, że w zasadzie samorządy albo spółki Skarbu Państwa, które realizują zadania wynikające z gospodarki wodno-ściekowej, nie są już w stanie realizować tych przedsięwzięć choćby z amortyzacji, która tam się pojawia. Największe przedsiębiorstwo, które działa w gospodarce wodno-ściekowej, a właściwie wodnej, bo mniej ściekowej, to jest przedsiębiorstwo działające na Śląsku, dzisiaj administrowane, zarządzane przez i będące pod pełną kontrolą ludzi z PiS, ma kilkaset milionów złotych przychodu. Ono działa w prostym systemie: pobiera i sprzedaje wodę z jeziora w Goczałkowicach, tak naprawdę ze sztucznego zbiornika, i dystrybuuje ją na Śląsku. I tam wielkie dywidendy wypłaca sobie marszałek – tak podpowiadam to prezesowi na wypadek, gdyby kiedykolwiek chciał w życiu używać tego argumentu, zgubnego dla was argumentu, bo od tego pan powinien zacząć, jeżeli pan tego nie kontrolował.</u>
+          <u xml:id="u-147.4" who="#SenatorStanislawGawlowski">W tej pozostałej części, w części dotyczącej gospodarki ściekowej, niestety zaniżane taryfy powodują, że przedsiębiorstwa nie mają pieniędzy na inwestycje. I to nie jest istotne, kto daną gminą rządzi, czy to jest wójt, burmistrz, prezydent z Platformy, z PiS, z PSL, czy może bezpartyjny – wszyscy są w dokładnie takiej samej sytuacji, wszyscy bez wyjątku. Zła polityka powoduje, że są oni bez pieniędzy. A jeszcze jak nałożymy na to działania, które dotyczą ograniczenia wpływów w części dochodów własnych samorządów, zwłaszcza w obszarze dotyczącym PIT, to okaże się, że samorządy dzisiaj nie są w stanie naprawdę już nic w tej części zrobić.</u>
+          <u xml:id="u-147.5" who="#SenatorStanislawGawlowski">Mówię to tylko i wyłącznie po to, żeby jednoznacznie powiedzieć, że jak się prowadzi określoną politykę, to trzeba wiedzieć, jaki jest koniec. Dzisiaj, gdy już się wstrzymało proces inwestycyjny w gospodarce wodno-ściekowej poprzez politykę taryfową, poprzez politykę podatkową w samorządach, gdy już się zabawiło w 2016 r. działaniami dotyczącymi aglomeracji wodno-ściekowej, rząd PiS doprowadził do sytuacji takiej, że stoimy przed karami finansowymi, które nałoży Komisja Europejska. Nie szukajcie innych winnych, bijcie się głęboko i mocno w piersi. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-148">
+          <u xml:id="u-148.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-148.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę o zabranie głosu pana senatora Janusza Pęcherza.</u>
+          <u xml:id="u-148.2" who="#SenatorJanuszPecherz">Dziękuję, Pani Marszałek. Ja z uwagi na określony czas dam swoje wystąpienie do protokołu.</u>
+          <u xml:id="u-148.3" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję, Panie Senatorze,</u>
+          <u xml:id="u-148.4" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę o zabranie głosu pana senatora Wadima Tyszkiewicza.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-149">
+          <u xml:id="u-149.0" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Pani Marszałek! Wysoki Senacie!</u>
+          <u xml:id="u-149.1" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Ja muszę zabrać głos, w związku z ustawą i w związku z art. 3, który wprowadza zmianę w art. 21. W dużym skrócie: dotyczy to, ogólnikowo mówiąc, narzucania przez Wody Polskie taryf dla spółek wodno-ściekowych. Jako były samorządowiec, jako człowiek znający całą strukturę funkcjonowania samorządu i zarządzania chociażby spółkami wodno-ściekowymi, nie mogę się z tym pogodzić. Samorząd, idea samorządu polega na tym, że sami się rządzimy, sami podejmujemy decyzje i jesteśmy z tych decyzji rozliczani.</u>
+          <u xml:id="u-149.2" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Ja opowiem państwu taką historię. W 2004 r. w moim mieście podjęliśmy próbę sięgnięcia po pieniądze unijne z Funduszu Spójności. Nie wiem, czy państwo pamiętacie. W pierwszym rozdaniu nam się nie udało, w drugim nam się udało, niestety z niskim dofinansowaniem, tam było 60%. Później udało nam się troszkę podciągnąć to dofinansowanie, myślę, że skończyło się na ok. 75%. Wtedy, pamiętam, uczono nas. Jeździliśmy na spotkania, przyjeżdżali przedstawiciele rządu, przedstawiciele Unii Europejskiej i mówili: „Uważajcie, Unia pieniądze daje raz. Musicie liczyć amortyzację, musicie tak kalkulować ceny wody i ścieków, żebyście mogli odtwarzać majątek i żeby to wszystko mogło funkcjonować”. Jak to się ma do tego, co dzieje się od roku 2015, kiedy to powstały „Wody Polskie”? Przez kogo i na jakiej podstawie od roku 2015 są zatwierdzane taryfy?</u>
+          <u xml:id="u-149.3" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Znowu podam przykład swojego miasta. U mnie woda i kanalizacja kosztują ok. 13 zł, tak plus minus. Przez 6 lat nie były podnoszone kwoty za wodę i ścieki. Zaciskaliśmy pasa, mówiliśmy: „Nie. Jest tak ciężko, że po prostu nie możemy podnosić stawek, bo ludzie tego nie wytrzymają”. I razem jakoś daliśmy radę. Wytrzymaliśmy, licząc na to, że te taryfy będziemy mogli zmienić, kiedy będziemy musieli to zrobić. Dożyliśmy momentu, kiedy inflacja jest na poziomie 14–15%, kiedy wszystko drożeje, drożeje paliwo, drożeje gaz, drożeją koszty pracy. I jak spróbowaliśmy podnieść cenę chyba o 1 gr w przypadku wody i 10 gr w przypadku ścieków, „Wody Polskie” nie zatwierdziły nam taryf. Na jakiej podstawie? Dlaczego państwo chcecie ingerować w decyzje, które podejmują samorządy i za które biorą odpowiedzialność? Mieszkańcy nas z tego rozliczają. Jeżeli ktoś za bardzo podniesie cenę wody, to po prostu przegra wybory. Dlaczego państwo zmuszacie samorządy do tego, żeby ponosiły straty? W związku z czym?</u>
+          <u xml:id="u-149.4" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Spółki wodno-ściekowe nie liczą amortyzacji, nie odtwarzają majątku i się zadłużają, dlatego że nie są w stanie tak skalkulować swojego funkcjonowania, żeby odtwarzać majątek i żeby inwestować w rozwój przedsiębiorstwa. I po prostu trwają. Przed chwilą rozmawiałem z panią prezes. Tylko w ostatnich kilku miesiącach jest 700 tysięcy zł do tyłu. Oni wstrzymują inwestycje, wstrzymują realizacje planów, które mieli wcześniej.</u>
+          <u xml:id="u-149.5" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Apeluję, żeby zweryfikować podejście do taryfowania. Często niestety jest to kwestia polityczna. Przychodzi dobry wujek i mówi: „Nie. My nie pozwolimy na to, żeby woda czy ścieki podrożały”. A ja chciałbym wyraźnie państwu… Myślę, że doskonale wiecie o tym, że ceny są różne i nie jest to związane z tym, że… Padały tu słowa o tym, że ktoś wyciąga jakieś dywidendy ze spółek. Może gdzieś w Polsce są takie przykłady, ja tego nie kwestionuję. Nigdy w ciągu 20 lat moje miasto nie wyciągnęło złotówki dywidendy, nawet złotówki. Nie można na przykładzie innych miast mówić, że samorządy są takie złe, bo ciągną pieniądze. Sytuacje są najróżniejsze. Samorządy np. wprowadzają majątek i może rozliczają to w jakiś sposób dywidendami, ale ostatecznie to samorządy biorą odpowiedzialność przed swoimi mieszkańcami za jakość usług i za ceny tych usług.</u>
+          <u xml:id="u-149.6" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Przy okazji tej nowelizacji… Oczywiście ja zagłosuję za ustawą, bo ona jest potrzebna. Jeżeli poprawki zostaną wprowadzone, ja tak zagłosuję, ale błagam w imieniu samorządów, żebyście państwo zweryfikowali sposób taryfowania, bo nie może być tak, że ktoś według własnego uznania podejmuje decyzje i doprowadzi do tego, że spółki wodno-ściekowe znajdą się za chwilę na granicy bankructwa. Nikt nie będzie podnosił cen na zasadzie „widzimisię”. Samorząd będzie podnosił ceny tylko wtedy, kiedy będzie musiał to zrobić, kiedy już mu się nie będzie spinał budżet. Apeluję o to, żeby może przy następnej nowelizacji, przy zmianie prawa… Ja wiem, że to jest prawo unijne, jestem tego świadomy. Ale to, co się dzisiaj dzieje, jest nie do przyjęcia. Po 6 latach utrzymywania stawek wody i kanalizacji na tym samym poziomie nawet minimalne podniesienie tych stawek powoduje, że „Wody Polskie” mówią: „Nie, nie zatwierdzamy taryf”. To jest nie do przyjęcia. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-150">
+          <u xml:id="u-150.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-150.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">I proszę o zabranie głosu pana senatora Janusza Gromka.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-151">
+          <u xml:id="u-151.0" who="#SenatorJanuszGromek">Pani Marszałek! Szanowni Państwo!</u>
+          <u xml:id="u-151.1" who="#SenatorJanuszGromek">Ja krótko, żeby nie przedłużać. Absolutnie zgadzam się ze słowami Stanisława Gawłowskiego, Wadima Tyszkiewicza i Janusza Pęcherza. My, samorządowcy, którzy mieliśmy w swojej gestii spółki, wiemy, co to jest dobre funkcjonowanie. Na podstawie informacji uzyskanych w dniu wczorajszym jestem w stanie powiedzieć, że 70% spółek wodnych w Polsce już jest na zadłużeniu, tegorocznym. Od 2014 r. w Kołobrzegu nie była podnoszona cena wody. Od 3 lat nie ma wyroku sądowego, a „Wody Polskie”, które w ciągu 45 dni powinny wydać decyzje, już od kilku miesięcy nie mogą tego zrobić. Tak że te „Wody Polskie” to są takim szkodnikiem dla spółek samorządowych. Ja też nie rozumiem czegoś takiego, żeby spółka nie mogła odkładać sobie na inwestycje czy na remonty. Śmieję się, że niedługo rury będą łatane pończochami, żeby nie uciekała woda czy kanalizacja. Tak że to jest nie tylko apel, ale żądanie, żeby bardziej kompetentni, merytorycznie przygotowani ludzie pracowali w tych „Wodach Polskich”.</u>
+          <u xml:id="u-151.2" who="#SenatorJanuszGromek">Już nie będę przedłużał, żebym nie dostał później, że tak powiem, kilku słów niedobrych. Ale kończę to i składam swoje oświadczenia, żeby nie przedłużać. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-152">
+          <u xml:id="u-152.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-152.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Informuję państwa, że lista mówców została wyczerpana.</u>
+          <u xml:id="u-152.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Dla porządku informuję, że senatorowie Aleksander Szwed, Joanna Sekuła, Mariusz Gromko, Agnieszka Kołacz-Leszczyńska, Janusz Pęcherz i Janusz Gromek złożyli swoje przemówienia w dyskusji do protokołu.</u>
+          <u xml:id="u-152.3" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Zamykam dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-152.4" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Czy przedstawiciel rządu chce jeszcze zabrać głos? Chce.</u>
+          <u xml:id="u-152.5" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-153">
+          <u xml:id="u-153.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyMarekGrobarczyk">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-153.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyMarekGrobarczyk">Pani Marszałek! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-153.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyMarekGrobarczyk">Ja tylko wobec słów pana senatora Gawłowskiego pragnę zaznaczyć, że naruszenie unijne dotyczy okresu 2004–2015. Pan senator Gawłowski w latach 2007–2015 pełnił funkcję wiceministra środowiska odpowiedzialnego za gospodarkę wodno-ściekową. Podobno nie ma sobie nic do zarzucenia. No, tym razem to ja panu pogratuluję pana wesołego samopoczucia. I jeszcze do tego był pan przewodniczącym rady nadzorczej NFOŚ. No więc miał pan wszelkie możliwości, aby dostosować tę politykę do wymogów unijnych. Tak że trochę więcej szacunku do prawa, bym poprosił.</u>
+          <u xml:id="u-153.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyMarekGrobarczyk">Jeśli chodzi o odpowiedzi na państwa pytania dotyczące stawki wodnej… Szanowni Państwo, ja do państwa apeluję jako Polak, mieszkaniec naszego kraju: mamy ogromną inflację, mamy szalejące ceny, więc nie podnoście swoim mieszkańcom opłat za wodę.</u>
+          <u xml:id="u-153.4" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-153.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyMarekGrobarczyk">To jest ostatni element… Nie apelujcie o to, nie apelujcie o to, żeby ceny wody szły do góry.</u>
+          <u xml:id="u-153.6" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Przepraszam bardzo, Panie Ministrze…</u>
+          <u xml:id="u-153.7" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-153.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyMarekGrobarczyk">Nie wyśmiewajcie się z tego…</u>
+          <u xml:id="u-153.9" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Panie Ministrze…</u>
+          <u xml:id="u-153.10" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyMarekGrobarczyk">…bo woda jest dobrem powszechnym. Nie apelujcie…</u>
+          <u xml:id="u-153.11" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Niczego pan nie zrozumiał.</u>
+          <u xml:id="u-153.12" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Panie Ministrze, bardzo dziękuję…</u>
+          <u xml:id="u-153.13" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyMarekGrobarczyk">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-154">
+          <u xml:id="u-154.0" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Ja na jedną rzecz chciałabym zwrócić uwagę. Pan minister pomylił miejsca. Pan minister nie znajduje się na zgromadzeniu samorządów, tylko w Senacie. I żaden z senatorów tutaj – chyba żaden, nawet po stronie Prawa i Sprawiedliwości – nie ma takiej władzy, żeby sam podwyższał opłaty za wodę.</u>
+          <u xml:id="u-154.1" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-154.2" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Informuję państwa, że głosowanie w sprawie rozpatrywanej ustawy zostanie przeprowadzone pod koniec posiedzenia Senatu.</u>
+          <u xml:id="u-154.3" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Zarządzam przerwę do godziny 14.30. O godzinie…</u>
+          <u xml:id="u-154.4" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-154.5" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">To w końcu do której?</u>
+          <u xml:id="u-154.6" who="#SenatorSekretarzAgnieszkaKolaczLeszczynska">Do 14.45.</u>
+          <u xml:id="u-154.7" who="#WicemarszalekGabrielaMorawskaStanecka">Do godziny 14.45, i o godzinie 14.45 odbędą się głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-154.8" who="#komentarz">Przerwa w obradach od godziny 14 minut 18 do godziny 14 minut 45</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-155">
+          <u xml:id="u-155.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wznawiam obrady.</u>
+          <u xml:id="u-155.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Bardzo proszę o zajmowanie miejsc.</u>
+          <u xml:id="u-155.2" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Ponieważ panie i panowie senatorowie z różnych względów mają trochę zobowiązań poza gmachem parlamentu, liczę na to, że sprawnie przeprowadzimy głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-155.3" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przypominam, że kolejne posiedzenie Senatu planowane jest na dni 20, 21 i 22 lipca 2022 r. Porządek obrad tego posiedzenia zostanie państwu dostarczony drogą elektroniczną.</u>
+          <u xml:id="u-155.4" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Powracamy do rozpatrywania punktu drugiego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy – Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw.</u>
+          <u xml:id="u-155.5" who="#MarszalekTomaszGrodzki">W przerwie w obradach odbyło się posiedzenie Komisji Środowiska oraz Komisji Nadzwyczajnej do spraw Klimatu, które ustosunkowały się do przedstawionych w toku debaty wniosków i przygotowały wspólne sprawozdanie w tej sprawie. Znajduje się ono w druku nr 743 Z.</u>
+          <u xml:id="u-155.6" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę sprawozdawcę, panią senator Jadwigę Rotnicką, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-156">
+          <u xml:id="u-156.0" who="#SenatorSprawozdawcaJadwigaRotnicka">Wysoki Senacie!</u>
+          <u xml:id="u-156.1" who="#SenatorSprawozdawcaJadwigaRotnicka">W dniu dzisiejszym odbyło się wspólne posiedzenie Komisji Środowiska oraz Komisji Nadzwyczajnej do spraw Klimatu. Komisje przyjęły 3 wnioski i rekomendują przyjęcie ustawy z tymi 3 poprawkami. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-157">
+          <u xml:id="u-157.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo, Pani Senator.</u>
+          <u xml:id="u-157.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Czy pozostały senator sprawozdawca, pan senator Rafał Ślusarz, chce jeszcze zabrać głos?</u>
+          <u xml:id="u-157.2" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Nie widzę go, więc chyba nie.</u>
+          <u xml:id="u-157.3" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-157.4" who="#MarszalekTomaszGrodzki">W pierwszej kolejności odbędzie się głosowanie nad przedstawionymi poprawkami, a następnie nad podjęciem uchwały w sprawie przyjęcia ustawy w całości ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
+          <u xml:id="u-157.5" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Jeśli państwo mnie zwolnią z obowiązku… Będę wymieniał poprawki enumeratywnie.</u>
+          <u xml:id="u-157.6" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 1.</u>
+          <u xml:id="u-157.7" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-157.8" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-157.9" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-157.10" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-157.11" who="#MarszalekTomaszGrodzki">No, dla pana senatora Pupy zrobimy ten wyjątek… Już? Tak, widzę.</u>
+          <u xml:id="u-157.12" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-157.13" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 95 senatorów, 52 – za, 43 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-157.14" who="#komentarz">Głosowanie nr 2</u>
+          <u xml:id="u-157.15" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 2.</u>
+          <u xml:id="u-157.16" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę maszynkę włączyć…</u>
+          <u xml:id="u-157.17" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-157.18" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-157.19" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-157.20" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-157.21" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 95 senatorów, 52 – za, 43 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-157.22" who="#komentarz">Głosowanie nr 3</u>
+          <u xml:id="u-157.23" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 3.</u>
+          <u xml:id="u-157.24" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-157.25" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-157.26" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-157.27" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-157.28" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 96 senatorów, 94 – za, 2 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-157.29" who="#komentarz">Głosowanie nr 4</u>
+          <u xml:id="u-157.30" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do głosowania nad podjęciem uchwały w sprawie przyjęcia ustawy w całości ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
+          <u xml:id="u-157.31" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-157.32" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-157.33" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-157.34" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-157.35" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 95 senatorów, wszyscy byli za.</u>
+          <u xml:id="u-157.36" who="#komentarz">Głosowanie nr 5</u>
+          <u xml:id="u-157.37" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy – Prawo ochrony środowiska oraz niektórych innych ustaw.</u>
+          <u xml:id="u-157.38" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Powracamy do rozpatrywania punktu trzeciego porządku obrad: ustawa o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców niektórych paliw stałych w związku z sytuacją na rynku tych paliw.</u>
+          <u xml:id="u-157.39" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Komisja Gospodarki Narodowej i Innowacyjności przedstawiła projekt uchwały, w którym wnosiła o przyjęcie tej ustawy bez poprawek. Mniejszość komisji przedstawiła wnioski o wprowadzenie poprawek do ustawy. Wszystkie przedstawione wnioski zawarte są w druku senackim nr 749 A.</u>
+          <u xml:id="u-157.40" who="#MarszalekTomaszGrodzki">W pierwszej kolejności zostanie przeprowadzone głosowanie nad wnioskiem o przyjęcie ustawy bez poprawek, a następnie, w wypadku odrzucenia tego wniosku, nad wnioskami mniejszości komisji o wprowadzenie poprawek.</u>
+          <u xml:id="u-157.41" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności o przyjęcie ustawy bez poprawek.</u>
+          <u xml:id="u-157.42" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-157.43" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-157.44" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-157.45" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-157.46" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 95 senatorów, 43 – za, 52 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-157.47" who="#komentarz">Głosowanie nr 6</u>
+          <u xml:id="u-157.48" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wobec odrzucenia wniosku o przyjęcie ustawy bez poprawek, przystępujemy do głosowania nad wnioskami mniejszości komisji.</u>
+          <u xml:id="u-157.49" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wniosek nr 1.</u>
+          <u xml:id="u-157.50" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-157.51" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-157.52" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-157.53" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-157.54" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 96 senatorów, 52 – za, 44 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-157.55" who="#komentarz">Głosowanie nr 7</u>
+          <u xml:id="u-157.56" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wniosek nr 2.</u>
+          <u xml:id="u-157.57" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-157.58" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-157.59" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-157.60" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-157.61" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 96 senatorów, 52 – za, 44 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-157.62" who="#komentarz">Głosowanie nr 8</u>
+          <u xml:id="u-157.63" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wniosek nr 3.</u>
+          <u xml:id="u-157.64" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-157.65" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-157.66" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-157.67" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-157.68" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 96 senatorów, 52 – za, 44 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-157.69" who="#komentarz">Głosowanie nr 9</u>
+          <u xml:id="u-157.70" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Uwaga, nad wnioskami nr 4, 5 i 6 należy głosować łącznie.</u>
+          <u xml:id="u-157.71" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-157.72" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-157.73" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-157.74" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-157.75" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 96 senatorów, 52 – za, 44 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-157.76" who="#komentarz">Głosowanie nr 10</u>
+          <u xml:id="u-157.77" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wniosek mniejszości nr 7.</u>
+          <u xml:id="u-157.78" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-157.79" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-157.80" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-157.81" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-157.82" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 96 senatorów, 52 – za, 44 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-157.83" who="#komentarz">Głosowanie nr 11</u>
+          <u xml:id="u-157.84" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do głosowania nad podjęciem uchwały w sprawie przyjęcia ustawy w całości ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
+          <u xml:id="u-157.85" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-157.86" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-157.87" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-157.88" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-157.89" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 97 senatorów, 59 – za, 1 – przeciw, 37 senatorów się wstrzymało.</u>
+          <u xml:id="u-157.90" who="#komentarz">Głosowanie nr 12</u>
+          <u xml:id="u-157.91" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców niektórych paliw stałych w związku z sytuacją na rynku tych paliw.</u>
+          <u xml:id="u-157.92" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Powracamy do rozpatrywania punktu czwartego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o dokumentach publicznych.</u>
+          <u xml:id="u-157.93" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji oraz Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej przedstawiły projekt uchwały, w którym wnoszą o przyjęcie tej ustawy bez poprawek – druk senacki nr 744 A.</u>
+          <u xml:id="u-157.94" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy zatem do głosowania nad przedstawionym przez komisje projektem uchwały.</u>
+          <u xml:id="u-157.95" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-157.96" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-157.97" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-157.98" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-157.99" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 96 senatorów, wszyscy byli za.</u>
+          <u xml:id="u-157.100" who="#komentarz">Głosowanie nr 13</u>
+          <u xml:id="u-157.101" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o dokumentach publicznych.</u>
+          <u xml:id="u-157.102" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Powracamy do rozpatrywania punktu piątego porządku obrad: ustawa o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom.</u>
+          <u xml:id="u-157.103" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Komisja Budżetu i Finansów Publicznych przedstawiła projekt uchwały, w którym wnosi o wprowadzenie poprawek do ustawy; druk senacki nr 742 A.</u>
+          <u xml:id="u-157.104" who="#MarszalekTomaszGrodzki">W pierwszej kolejności zostaną przeprowadzone głosowania nad przedstawionymi poprawkami, a następnie nad podjęciem uchwały w sprawie przyjęcia ustawy w całości ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
+          <u xml:id="u-157.105" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Pan senator Kleina?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-158">
+          <u xml:id="u-158.0" who="#SenatorKazimierzKleina">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-158.1" who="#SenatorKazimierzKleina">Proponuję, abyśmy łącznie głosowali nad poprawkami od pierwszej do siedemnastej, od dziewiętnastej do trzydziestej siódmej oraz od czterdziestej do czterdziestej trzeciej. To są poprawki legislacyjne, uściślające. A jeśli chodzi o te, które mają charakter merytoryczny, proponuję ich wyłączenie do odrębnego głosowania. Była na to zgoda wszystkich członków komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-159">
+          <u xml:id="u-159.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-159.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że Wysoka Izba propozycję przyjęła.</u>
+          <u xml:id="u-159.2" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Zatem głosujemy blokiem nad poprawkami od pierwszej do siedemnastej, od dziewiętnastej do trzydziestej siódmej oraz od czterdziestej do czterdziestej trzeciej.</u>
+          <u xml:id="u-159.3" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-159.4" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-159.5" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-159.6" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-159.7" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 97 senatorów, wszyscy byli za.</u>
+          <u xml:id="u-159.8" who="#komentarz">Głosowanie nr 14</u>
+          <u xml:id="u-159.9" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 18.</u>
+          <u xml:id="u-159.10" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-159.11" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-159.12" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-159.13" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-159.14" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 96 senatorów, wszyscy byli za.</u>
+          <u xml:id="u-159.15" who="#komentarz">Głosowanie nr 15</u>
+          <u xml:id="u-159.16" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 38.</u>
+          <u xml:id="u-159.17" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-159.18" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-159.19" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-159.20" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-159.21" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 96 senatorów, wszyscy byli za.</u>
+          <u xml:id="u-159.22" who="#komentarz">Głosowanie nr 16</u>
+          <u xml:id="u-159.23" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 39.</u>
+          <u xml:id="u-159.24" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-159.25" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-159.26" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-159.27" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-159.28" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 96 senatorów, wszyscy byli za.</u>
+          <u xml:id="u-159.29" who="#komentarz">Głosowanie nr 17</u>
+          <u xml:id="u-159.30" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy zatem do głosowania nad podjęciem uchwały w sprawie przyjęcia ustawy w całości ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
+          <u xml:id="u-159.31" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-159.32" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-159.33" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-159.34" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Czy panowie senatorowie Godyla i Piecha zerkną, czy nacisnęli swoje…</u>
+          <u xml:id="u-159.35" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-159.36" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-159.37" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 98 senatorów, wszyscy byli za.</u>
+          <u xml:id="u-159.38" who="#komentarz">Głosowanie nr 18</u>
+          <u xml:id="u-159.39" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o finansowaniu społecznościowym dla przedsięwzięć gospodarczych i pomocy kredytobiorcom.</u>
+          <u xml:id="u-159.40" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Powracamy do rozpatrywania punktu szóstego porządku obrad: ustawa o zmianie niektórych ustaw w zakresie sposobu finansowania programów mieszkaniowych.</u>
+          <u xml:id="u-159.41" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Komisja Infrastruktury, Komisja Budżetu i Finansów Publicznych oraz Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej przedstawiły projekt uchwały, w którym wnoszą o wprowadzenie poprawek; druk senacki nr 737 A.</u>
+          <u xml:id="u-159.42" who="#MarszalekTomaszGrodzki">W pierwszej kolejności będziemy głosowali nad przedstawionymi poprawkami, a następnie nad podjęciem uchwały w sprawie przyjęcia ustawy w całości ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
+          <u xml:id="u-159.43" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do głosowania nad poprawkami.</u>
+          <u xml:id="u-159.44" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Uwaga, nad poprawkami pierwszą, drugą i trzecią należy głosować łącznie.</u>
+          <u xml:id="u-159.45" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-159.46" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-159.47" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-159.48" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-159.49" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 98 senatorów, 53 – za, 45 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-159.50" who="#komentarz">Głosowanie nr 19</u>
+          <u xml:id="u-159.51" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 4.</u>
+          <u xml:id="u-159.52" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-159.53" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-159.54" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-159.55" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-159.56" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 98 senatorów, 97 – za, 1 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-159.57" who="#komentarz">Głosowanie nr 20</u>
+          <u xml:id="u-159.58" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 5.</u>
+          <u xml:id="u-159.59" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-159.60" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-159.61" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-159.62" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-159.63" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 97 senatorów, 96 – za, 1 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-159.64" who="#komentarz">Głosowanie nr 21</u>
+          <u xml:id="u-159.65" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Uwaga: nad poprawkami nr 6 i 7 należy głosować łącznie.</u>
+          <u xml:id="u-159.66" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-159.67" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-159.68" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-159.69" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-159.70" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Pan senator Ślusarz chyba jest w drodze… Proszę zerknąć, czy pan wysłał sygnał. Już nie możemy dłużej czekać.</u>
+          <u xml:id="u-159.71" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-159.72" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 98 senatorów, wszyscy byli za.</u>
+          <u xml:id="u-159.73" who="#komentarz">Głosowanie nr 22</u>
+          <u xml:id="u-159.74" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do głosowania nad podjęciem uchwały w sprawie przyjęcia ustawy w całości ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
+          <u xml:id="u-159.75" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-159.76" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-159.77" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-159.78" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-159.79" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 98 senatorów, wszyscy byli za.</u>
+          <u xml:id="u-159.80" who="#komentarz">Głosowanie nr 23</u>
+          <u xml:id="u-159.81" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie niektórych ustaw w zakresie sposobu finansowania programów mieszkaniowych.</u>
+          <u xml:id="u-159.82" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Powracamy do rozpatrywania punktu siódmego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw.</u>
+          <u xml:id="u-159.83" who="#MarszalekTomaszGrodzki">W przerwie w obradach odbyło się posiedzenie Komisji Infrastruktury, która ustosunkowała się do przedstawionych w toku debaty wniosków i przygotowała sprawozdanie w tej sprawie. Znajduje się ono w druku nr 736 Z.</u>
+          <u xml:id="u-159.84" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę sprawozdawcę, pana senatora Artura Dunina, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-160">
+          <u xml:id="u-160.0" who="#SenatorSprawozdawcaArturDunin">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-160.1" who="#SenatorSprawozdawcaArturDunin">Dzisiaj odbyło się posiedzenie Komisji Infrastruktury. Komisja rekomenduje przyjęcie ustawy wraz z poprawkami nr 2, 4, 5, 7. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-161">
+          <u xml:id="u-161.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-161.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Czy pan senator chce jeszcze zabrać głos jako senator wnioskodawca?</u>
+          <u xml:id="u-161.2" who="#SenatorArturDunin">Nie, bardzo serdecznie dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-161.3" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-161.4" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-161.5" who="#MarszalekTomaszGrodzki">W pierwszej kolejności zostaną przeprowadzone głosowania nad poprawkami, a następnie nad podjęciem uchwały w sprawie przyjęcia ustawy w całości ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
+          <u xml:id="u-161.6" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wniosek nr 1.</u>
+          <u xml:id="u-161.7" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-161.8" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-161.9" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-161.10" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-161.11" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 95 senatorów, 53 – za, 42 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-161.12" who="#komentarz">Głosowanie nr 24</u>
+          <u xml:id="u-161.13" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 2.</u>
+          <u xml:id="u-161.14" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-161.15" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-161.16" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-161.17" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-161.18" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 97 senatorów, wszyscy byli za.</u>
+          <u xml:id="u-161.19" who="#komentarz">Głosowanie nr 25</u>
+          <u xml:id="u-161.20" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 3.</u>
+          <u xml:id="u-161.21" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-161.22" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-161.23" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-161.24" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-161.25" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 97 senatorów, 53 – za, 44 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-161.26" who="#komentarz">Głosowanie nr 26</u>
+          <u xml:id="u-161.27" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Uwaga, nad poprawkami nr 4, 5 i 7 należy głosować łącznie.</u>
+          <u xml:id="u-161.28" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-161.29" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-161.30" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-161.31" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-161.32" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 97 senatorów, wszyscy byli za.</u>
+          <u xml:id="u-161.33" who="#komentarz">Głosowanie nr 27</u>
+          <u xml:id="u-161.34" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Ostania poprawka, nr 6.</u>
+          <u xml:id="u-161.35" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-161.36" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-161.37" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-161.38" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Panie Senatorze Lamczyk, gazeta później.</u>
+          <u xml:id="u-161.39" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-161.40" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-161.41" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 97 senatorów, 54 – za, 43 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-161.42" who="#komentarz">Głosowanie nr 28</u>
+          <u xml:id="u-161.43" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do głosowania nad podjęciem uchwały w sprawie przyjęcia ustawy w całości ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
+          <u xml:id="u-161.44" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-161.45" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-161.46" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-161.47" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Panowie senatorowie Bogucki i Skurkiewicz głosują zdalnie. Proszę zerknąć, czy sygnały zostały wysłane. Może nie mogą.</u>
+          <u xml:id="u-161.48" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-161.49" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 98 senatorów, wszyscy byli za.</u>
+          <u xml:id="u-161.50" who="#komentarz">Głosowanie nr 29</u>
+          <u xml:id="u-161.51" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy – Prawo budowlane oraz niektórych innych ustaw.</u>
+          <u xml:id="u-161.52" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Powracamy do rozpatrywania punktu ósmego porządku obrad: ustawa o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich.</u>
+          <u xml:id="u-161.53" who="#MarszalekTomaszGrodzki">W przerwie w obradach odbyło się posiedzenie Komisji Praw Człowieka, Praworządności i Petycji, Komisji Ustawodawczej oraz Komisji Rodziny, Polityki Senioralnej i Społecznej, które ustosunkowały się do przedstawionych w toku debaty wniosków i przygotowały wspólne sprawozdanie w tej sprawie. Znajduje się ono w druku nr 741 Z.</u>
+          <u xml:id="u-161.54" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę sprawozdawcę, panią senator Magdalenę Kochan, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-162">
+          <u xml:id="u-162.0" who="#SenatorSprawozdawcaMagdalenaKochan">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
+          <u xml:id="u-162.1" who="#SenatorSprawozdawcaMagdalenaKochan">Komisje podtrzymują swój wniosek o odrzucenie ustawy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-163">
+          <u xml:id="u-163.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-163.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Czy pan senator wnioskodawca Marek Martynowski chciałby zabrać głos? Chyba nie, bo nie jest dostępny.</u>
+          <u xml:id="u-163.2" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-163.3" who="#MarszalekTomaszGrodzki">W pierwszej kolejności zostanie przeprowadzone głosowanie nad wnioskiem o odrzucenie ustawy, a następnie, w wypadku odrzucenia tego wniosku – nad przedstawionymi poprawkami.</u>
+          <u xml:id="u-163.4" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem o odrzucenie ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-163.5" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-163.6" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-163.7" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-163.8" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Panie Senatorze Kobiak, proszę zerknąć, czy wysłał pan sygnał.</u>
+          <u xml:id="u-163.9" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-163.10" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 98 senatorów, 53 – za, 45 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-163.11" who="#komentarz">Głosowanie nr 30</u>
+          <u xml:id="u-163.12" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich.</u>
+          <u xml:id="u-163.13" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Powracamy do rozpatrywania punktu dziewiątego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.</u>
+          <u xml:id="u-163.14" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Komisja Praw Człowieka, Praworządności i Petycji przedstawiła projekt uchwały, w którym wnosi o przyjęcie tej ustawy bez poprawek; druk senacki nr 733 A.</u>
+          <u xml:id="u-163.15" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy zatem do głosowania nad przedstawionym przez komisję projektem uchwały.</u>
+          <u xml:id="u-163.16" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-163.17" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-163.18" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-163.19" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-163.20" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 98 senatorów, wszyscy byli za.</u>
+          <u xml:id="u-163.21" who="#komentarz">Głosowanie nr 31</u>
+          <u xml:id="u-163.22" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi.</u>
+          <u xml:id="u-163.23" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Powracamy do rozpatrywania punktu dziesiątego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia oraz niektórych innych ustaw.</u>
+          <u xml:id="u-163.24" who="#MarszalekTomaszGrodzki">W przerwie w obradach odbyło się posiedzenie Komisji Kultury i Środków Przekazu, która ustosunkowała się do przedstawionych w toku debaty wniosków i przygotowała sprawozdanie w tej sprawie. Znajduje się ono w druku nr 734 Z.</u>
+          <u xml:id="u-163.25" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę sprawozdawcę, senatora Bogdana Borusewicza, o przedstawienie sprawozdania komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-164">
+          <u xml:id="u-164.0" who="#SenatorSprawozdawcaBogdanBorusewicz">W dniu dzisiejszym komisja się zebrała. Komisja proponuje przegłosowanie pozytywnie wszystkich poprawek, a także ustawy razem z poprawkami. I poprawki, i ustawa zostały przegłosowane jednomyślnie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-165">
+          <u xml:id="u-165.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-165.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Czy pan senator, pan marszałek Borusewicz chce jeszcze zabrać głos jako senator wnioskodawca?</u>
+          <u xml:id="u-165.2" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-165.3" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-165.4" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy zatem do głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-165.5" who="#MarszalekTomaszGrodzki">W pierwszej kolejności będzie przeprowadzone głosowanie nad przedstawionymi poprawkami, a następnie nad podjęciem uchwały w sprawie przyjęcia ustawy w całości ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
+          <u xml:id="u-165.6" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Czy jeśli komisja głosowała jednomyślnie, możemy głosować blokiem nad wszystkimi poprawkami, czy nie?</u>
+          <u xml:id="u-165.7" who="#Glosyzsali">Nie, nie.</u>
+          <u xml:id="u-165.8" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Okej. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-165.9" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Zatem głosujemy nad poprawką nr 1.</u>
+          <u xml:id="u-165.10" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-165.11" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-165.12" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-165.13" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-165.14" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 98 senatorów, 97 – za, 1 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-165.15" who="#komentarz">Głosowanie nr 32</u>
+          <u xml:id="u-165.16" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Uwaga: nad poprawkami nr 2 i 6 należy głosować łącznie.</u>
+          <u xml:id="u-165.17" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-165.18" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-165.19" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-165.20" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-165.21" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 98 senatorów, 54 – za, 43 – przeciw, 1 się wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-165.22" who="#komentarz">Głosowanie nr 33</u>
+          <u xml:id="u-165.23" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 3.</u>
+          <u xml:id="u-165.24" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-165.25" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-165.26" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-165.27" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Pani senator Jazłowiecka… Proszę sprawdzić sygnał.</u>
+          <u xml:id="u-165.28" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-165.29" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 97 senatorów, 52 – za, 1 – przeciw, 44 się wstrzymały.</u>
+          <u xml:id="u-165.30" who="#komentarz">Głosowanie nr 34</u>
+          <u xml:id="u-165.31" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Teraz głosujemy nad poprawkami nr 4 i 5, nad którymi należy głosować łącznie.</u>
+          <u xml:id="u-165.32" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-165.33" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-165.34" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-165.35" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-165.36" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 97 senatorów, 96 – za, 1 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-165.37" who="#komentarz">Głosowanie nr 35</u>
+          <u xml:id="u-165.38" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy zatem do głosowania nad podjęciem uchwały w sprawie przyjęcia ustawy w całości ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
+          <u xml:id="u-165.39" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-165.40" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-165.41" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-165.42" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-165.43" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 96 senatorów, wszyscy byli za.</u>
+          <u xml:id="u-165.44" who="#komentarz">Głosowanie nr 36</u>
+          <u xml:id="u-165.45" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o Centrum Polsko-Rosyjskiego Dialogu i Porozumienia oraz niektórych innych ustaw.</u>
+          <u xml:id="u-165.46" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Powracamy do rozpatrywania punktu jedenastego porządku obrad: ustawa o zmianie nazwy Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu.</u>
+          <u xml:id="u-165.47" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Komisja Nauki, Edukacji i Sportu przedstawiła projekt uchwały, w którym wnosiła o przyjęcie tej ustawy bez poprawek – druk senacki nr 738 A.</u>
+          <u xml:id="u-165.48" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy zatem do głosowania nad przedstawionym przez komisję projektem uchwały.</u>
+          <u xml:id="u-165.49" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-165.50" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-165.51" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-165.52" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-165.53" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 98 senatorów, wszyscy byli za.</u>
+          <u xml:id="u-165.54" who="#komentarz">Głosowanie nr 37</u>
+          <u xml:id="u-165.55" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie nazwy Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu.</u>
+          <u xml:id="u-165.56" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Powracamy do rozpatrywania punktu trzynastego porządku obrad: drugie czytanie projektu uchwały w sprawie ustaleń poczynionych przez Senacki Zespół do spraw Spółki GETBACK SA.</u>
+          <u xml:id="u-165.57" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przypominam że zostało przedstawione sprawozdanie komisji o projekcie uchwały oraz została przeprowadzona dyskusja.</u>
+          <u xml:id="u-165.58" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do trzeciego czytania, które obejmie jedynie głosowanie.</u>
+          <u xml:id="u-165.59" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przypominam, że komisje wnoszą o przyjęcie przez Senat jednolitego projektu uchwały zawartego w druku nr 721 S.</u>
+          <u xml:id="u-165.60" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do głosowania nad przedstawionym przez komisję projektem uchwały.</u>
+          <u xml:id="u-165.61" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-165.62" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-165.63" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-165.64" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-165.65" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 96 senatorów, 53 – za, 43 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-165.66" who="#komentarz">Głosowanie nr 38</u>
+          <u xml:id="u-165.67" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustaleń poczynionych przez Senacki Zespół do spraw Spółki GETBACK SA.</u>
+          <u xml:id="u-165.68" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Gratuluję panu przewodniczącemu Czarnobajowi oraz całemu zespołowi pożytecznej pracy.</u>
+          <u xml:id="u-165.69" who="#komentarz">Oklaski</u>
+          <u xml:id="u-165.70" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Powracamy do rozpatrywania punktu czternastego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze oraz niektórych innych ustaw.</u>
+          <u xml:id="u-165.71" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Komisja Gospodarki Narodowej i Innowacyjności przedstawiła projekt uchwały, w którym wnosiła o przyjęcie tej ustawy bez poprawek, z kolei mniejszość komisji przedstawiła wnioski o wprowadzenie poprawek do ustawy – druk senacki nr 739 A.</u>
+          <u xml:id="u-165.72" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-165.73" who="#MarszalekTomaszGrodzki">W pierwszej kolejności zostanie przeprowadzone głosowanie nad wnioskiem o przyjęcie ustawy bez poprawek, a następnie, w wypadku odrzucenia tego wniosku, nad wnioskami mniejszości komisji o wprowadzenie poprawek do ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-165.74" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do głosowania nad wnioskiem Komisji Gospodarki Narodowej i Innowacyjności o przyjęcie ustawy bez poprawek.</u>
+          <u xml:id="u-165.75" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-165.76" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-165.77" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-165.78" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Pan senator Ożóg nie może wysłać…</u>
+          <u xml:id="u-165.79" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-165.80" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 98 senatorów, 37 – za, 61 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-165.81" who="#komentarz">Głosowanie nr 39</u>
+          <u xml:id="u-165.82" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wobec odrzucenia wniosku o przyjęcie ustawy bez poprawek przystępujemy do głosowania nad przedstawionymi wnioskami mniejszości.</u>
+          <u xml:id="u-165.83" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Uwaga, nad wnioskami nr 1 i 2 należy głosować łącznie.</u>
+          <u xml:id="u-165.84" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-165.85" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-165.86" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-165.87" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-165.88" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 97 senatorów, 54 – za, 42 – przeciw, 1 senator się wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-165.89" who="#komentarz">Głosowanie nr 40</u>
+          <u xml:id="u-165.90" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do głosowania nad podjęciem uchwały w sprawie przyjęcia ustawy w całości ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
+          <u xml:id="u-165.91" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-165.92" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-165.93" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-165.94" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-165.95" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 97 senatorów, wszyscy byli za.</u>
+          <u xml:id="u-165.96" who="#komentarz">Głosowanie nr 41</u>
+          <u xml:id="u-165.97" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy – Prawo geologiczne i górnicze oraz niektórych innych ustaw.</u>
+          <u xml:id="u-165.98" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Powracamy do rozpatrywania punktu piętnastego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o komercjalizacji i restrukturyzacji przedsiębiorstwa państwowego „Polskie Koleje Państwowe”.</u>
+          <u xml:id="u-165.99" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Komisja Infrastruktury przedstawiła projekt uchwały, w którym wnosiła o przyjęcie tej ustawy bez poprawek; druk senacki nr 735 A.</u>
+          <u xml:id="u-165.100" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy zatem do głosowania nad przedstawionym przez komisję projektem uchwały.</u>
+          <u xml:id="u-165.101" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-165.102" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-165.103" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-165.104" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-165.105" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 98 senatorów, 97 – za, 1 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-165.106" who="#komentarz">Głosowanie nr 42</u>
+          <u xml:id="u-165.107" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o komercjalizacji i restrukturyzacji przedsiębiorstwa państwowego „Polskie Koleje Państwowe”.</u>
+          <u xml:id="u-165.108" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Powracamy do rozpatrywania punktu szesnastego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy o bezpieczeństwie morskim oraz ustawy o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej.</u>
+          <u xml:id="u-165.109" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Komisja Infrastruktury przedstawiła projekt uchwały, w którym wnosi o wprowadzenie poprawek do ustawy; druk senacki nr 732 A.</u>
+          <u xml:id="u-165.110" who="#MarszalekTomaszGrodzki">W pierwszej kolejności zostaną przeprowadzone głosowania nad przedstawionymi poprawkami, a następnie nad podjęciem uchwały o przyjęciu ustawy w całości ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
+          <u xml:id="u-165.111" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-165.112" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 1.</u>
+          <u xml:id="u-165.113" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-165.114" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-165.115" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-165.116" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-165.117" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 98 senatorów, wszyscy byli za.</u>
+          <u xml:id="u-165.118" who="#komentarz">Głosowanie nr 43</u>
+          <u xml:id="u-165.119" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 2.</u>
+          <u xml:id="u-165.120" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-165.121" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-165.122" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-165.123" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-165.124" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 98 senatorów, wszyscy byli za.</u>
+          <u xml:id="u-165.125" who="#komentarz">Głosowanie nr 44</u>
+          <u xml:id="u-165.126" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wobec tego przystępujemy do głosowania nad podjęciem uchwały w sprawie przyjęcia ustawy w całości ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
+          <u xml:id="u-165.127" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-165.128" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-165.129" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-165.130" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-165.131" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 98 senatorów, 97 – za, 1 – przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-165.132" who="#komentarz">Głosowanie nr 45</u>
+          <u xml:id="u-165.133" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Wobec wyników głosowania stwierdzam, że Senat podjął uchwałę w sprawie ustawy o zmianie ustawy o bezpieczeństwie morskim oraz ustawy o obszarach morskich Rzeczypospolitej Polskiej i administracji morskiej.</u>
+          <u xml:id="u-165.134" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Powracamy do rozpatrywania punktu siedemnastego porządku obrad: ustawa o zmianie ustawy – Prawo wodne oraz niektórych innych ustaw.</u>
+          <u xml:id="u-165.135" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Komisja Środowiska, Komisja Infrastruktury, Komisja Nadzwyczajna do spraw Klimatu oraz Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej przedstawiły projekt uchwały, w którym wnosiły o wprowadzenie poprawek do ustawy; druk senacki nr 740 A.</u>
+          <u xml:id="u-165.136" who="#MarszalekTomaszGrodzki">W pierwszej kolejności zostaną przeprowadzone głosowania nad przedstawionymi poprawkami, a następnie nad podjęciem uchwały o przyjęciu ustawy w całości ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
+          <u xml:id="u-165.137" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 1.</u>
+          <u xml:id="u-165.138" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-165.139" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-165.140" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-165.141" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Pani senator Sekuła i pan marszałek Karczewski… Proszę zerknąć, czy sygnały wysłane. Pan senator Jackowski też.</u>
+          <u xml:id="u-165.142" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-165.143" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 98 senatorów, 54 – za, 43 – przeciw, 1 senator wstrzymał się od głosu.</u>
+          <u xml:id="u-165.144" who="#komentarz">Głosowanie nr 46</u>
+          <u xml:id="u-165.145" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 2.</u>
+          <u xml:id="u-165.146" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-165.147" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-165.148" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-165.149" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-165.150" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 98 senatorów, 53 – za, 44 – przeciw, 1 senator wstrzymał się od głosu.</u>
+          <u xml:id="u-165.151" who="#komentarz">Głosowanie nr 47</u>
+          <u xml:id="u-165.152" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 3.</u>
+          <u xml:id="u-165.153" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-165.154" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-165.155" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-165.156" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-165.157" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Mamy awarię systemu Webex.</u>
+          <u xml:id="u-165.158" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Nie możemy tych wyników podać?</u>
+          <u xml:id="u-165.159" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Ile państwo potrzebują czasu, jak pan ocenia?</u>
+          <u xml:id="u-165.160" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Nie wiadomo?</u>
+          <u xml:id="u-165.161" who="#Gloszsali">3–4 godziny.</u>
+          <u xml:id="u-165.162" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poproszę Konwent Seniorów o zebranie się u mnie w gabinecie.</u>
+          <u xml:id="u-165.163" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Ogłaszam przerwę…</u>
+          <u xml:id="u-165.164" who="#Gloszsali">10 minut.</u>
+          <u xml:id="u-165.165" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Ogłaszam przerwę do godziny 15.40.</u>
+          <u xml:id="u-165.166" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Da pan sygnał, czy to jest gotowe.</u>
+          <u xml:id="u-165.167" who="#komentarz">Przerwa w obradach od godziny 15 minut 27 do godziny 15 minut 40</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-166">
+          <u xml:id="u-166.0" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę państwa… Nie będzie, Pani Senator, głosowania on line. Niestety system Webex nie funkcjonuje. Jednomyślnie podjęliśmy decyzję w Konwencie Seniorów, że będziemy głosować, ponieważ zostało nam do przegłosowania 5 poprawek i nic więcej, tylko ustawa w całości z poprawkami, z uwzględnieniem senatorów obecnych na sali. Kworum w tej materii istnieje, jest ponad 50 senatorów, a dokładnie 62.</u>
+          <u xml:id="u-166.1" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Zatem kontynuujemy.</u>
+          <u xml:id="u-166.2" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 3.</u>
+          <u xml:id="u-166.3" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-166.4" who="#komentarz">Rozmowy na sali</u>
+          <u xml:id="u-166.5" who="#Gloszsali">Nie, to jest policzalne.</u>
+          <u xml:id="u-166.6" who="#MarszalekTomaszGrodzki">No, głosy na sali są liczone. Nie działa tylko system. To jest awaria poza Senatem. Nie działa system Webex, nie z naszej przyczyny.</u>
+          <u xml:id="u-166.7" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-166.8" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 60 senatorów, 38 – za, 21 – przeciw, 1 senator się wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-166.9" who="#komentarz">Głosowanie nr 48</u>
+          <u xml:id="u-166.10" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 4.</u>
+          <u xml:id="u-166.11" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-166.12" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-166.13" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-166.14" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Pani senator Czudowska i pan senator Łyczak, jeśli mogę zerknąć… Pan Józio jest.</u>
+          <u xml:id="u-166.15" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-166.16" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 60 senatorów, 38 – za, 21 – przeciw, 1 senator się wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-166.17" who="#komentarz">Głosowanie nr 49</u>
+          <u xml:id="u-166.18" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 5.</u>
+          <u xml:id="u-166.19" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-166.20" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-166.21" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-166.22" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-166.23" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 60 senatorów, 38 – za, 21 – przeciw, 1 senator się wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-166.24" who="#komentarz">Głosowanie nr 50</u>
+          <u xml:id="u-166.25" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 6.</u>
+          <u xml:id="u-166.26" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-166.27" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-166.28" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-166.29" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-166.30" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 60 senatorów, wszyscy byli za.</u>
+          <u xml:id="u-166.31" who="#komentarz">Głosowanie nr 51</u>
+          <u xml:id="u-166.32" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Poprawka nr 7.</u>
+          <u xml:id="u-166.33" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-166.34" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-166.35" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-166.36" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Senatorowie Pęcherz i Ujazdowski…</u>
+          <u xml:id="u-166.37" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-166.38" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 60 senatorów, 38 – za, 21 – przeciw, 1 senator wstrzymał się od głosu.</u>
+          <u xml:id="u-166.39" who="#komentarz">Głosowanie nr 52</u>
+          <u xml:id="u-166.40" who="#MarszalekTomaszGrodzki">I ostatnia poprawka, nr 8.</u>
+          <u xml:id="u-166.41" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-166.42" who="#Gloszsali">Nie działa.</u>
+          <u xml:id="u-166.43" who="#Gloszsali">Działa.</u>
+          <u xml:id="u-166.44" who="#Glosyzsali">Działa, działa.</u>
+          <u xml:id="u-166.45" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-166.46" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-166.47" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Skupcie się państwo… Pan senator Kwiatkowski i pani senator Rotnicka.</u>
+          <u xml:id="u-166.48" who="#komentarz">Wesołość na sali</u>
+          <u xml:id="u-166.49" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-166.50" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 60 senatorów, 37 – za, 21 – przeciw, 2 senatorów się wstrzymało.</u>
+          <u xml:id="u-166.51" who="#komentarz">Głosowanie nr 53</u>
+          <u xml:id="u-166.52" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do głosowania nad podjęciem uchwały w sprawie przyjęcia ustawy w całości ze zmianami wynikającymi z przyjętych poprawek.</u>
+          <u xml:id="u-166.53" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest za?</u>
+          <u xml:id="u-166.54" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-166.55" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-166.56" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-166.57" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Głosowało 60 senatorów, 47 – za, żaden nie był przeciw, 13 wstrzymało się od głosu.</u>
+          <u xml:id="u-166.58" who="#komentarz">Głosowanie nr 54</u>
+          <u xml:id="u-166.59" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Informuję, że porządek obrad czterdziestego piątego posiedzenia Senatu został wyczerpany.</u>
+          <u xml:id="u-166.60" who="#MarszalekTomaszGrodzki">Przystępujemy do oświadczeń senatorów poza porządkiem obrad.</u>
+          <u xml:id="u-166.61" who="#komentarz">Przewodnictwo obrad obejmuje wicemarszałek Bogdan Borusewicz</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-167">
+          <u xml:id="u-167.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Informuję państwa senatorów, że oświadczenia złożone do protokołu zostaną zamieszczone w urzędowej wersji sprawozdania stenograficznego.</u>
+          <u xml:id="u-167.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Oświadczenia nie mogą trwać dłużej niż 5 minut. Przedmiotem oświadczenia mogą być sprawy związane z wykonywaniem mandatu, przy czym oświadczenie nie może dotyczyć sprawy będącej przedmiotem porządku obrad bieżącego posiedzenia Senatu. Marszałek odmówi przyjęcia niewygłoszonych oświadczeń, których treści nie można ustalić lub których wygłoszenie przez senatora nie byłoby możliwe w przysługującym na to czasie, czyli w ciągu 5 minut. Nad oświadczeniem senatorskim nie przeprowadza się dyskusji.</u>
+          <u xml:id="u-167.2" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Proszę o wygłoszenie oświadczenia panią senator Beatę Małecką-Liberę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-168">
+          <u xml:id="u-168.0" who="#SenatorBeataMaleckaLibera">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
+          <u xml:id="u-168.1" who="#SenatorBeataMaleckaLibera">Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-168.2" who="#SenatorBeataMaleckaLibera">Z dużym niepokojem obserwuję, jak obecnie wygląda stan epidemiczny zarówno w Polsce, jak i w poszczególnych krajach Europy i świata. Obserwuję również, że wielu naukowców, badaczy czy też lekarzy praktyków zgłasza fakt, że w dalszym ciągu mamy problem z zachorowalnością, z zakażeniami COVID-19 i jego mutacjami, ale także ze wzrostem w ostatnich miesiącach czy też tygodniach hospitalizacji i dużą liczbą nowych przypadków zakażeń.</u>
+          <u xml:id="u-168.3" who="#SenatorBeataMaleckaLibera">Każe to zastanowić się, czy na pewno jesteśmy na taką sytuację przygotowani, tym bardziej że wszyscy wiemy, że okres wakacyjny, 2, 3 miesiące, szybko minie i w okresie jesiennym krzyżowanie się różnych zakażeń wirusowych może stać się bardzo niebezpieczne. Już teraz widzimy, że w Portugalii i Francji liczba tych hospitalizacji jest na tyle duża, że podejmowane są różnego rodzaju rozwiązania, jest bardziej wzmożony reżim sanitarny po to, żeby mieć wiedzę na temat rozprzestrzeniania się poszczególnych mutacji wirusa. W Polsce jak na razie naukowcy apelują, zwracają się do ekipy rządzącej o to, aby zagwarantować wykonywanie testów, aby mapować przebieg ewentualnych zakażeń, żeby również przeprowadzać różnego rodzaju sekwencjonowanie wirusa, aby mieć po prostu wiedzę.</u>
+          <u xml:id="u-168.4" who="#SenatorBeataMaleckaLibera">Równocześnie zwracają się do mnie zwykli obywatele, ludzie, którzy pytają mnie – podejrzewam, że również lekarzy – o to, co dalej z paszportem covidowym i co z kolejną dawką szczepionki, czwartą, która przecież powinna już mieć jakąś rekomendację, powinna być odpowiedź, czy oni będą szczepieni, czy też nie. Chcąc zasięgnąć języka, sięgnęłam do rekomendacji, które wydaje rada przy panu premierze Rady Ministrów, rada specjalnie powołana do spraw zwalczania COVID-19. Z dużym niedowierzaniem zobaczyłam, że pojawiły się tam rekomendacje, ale rekomendacje, które kompletnie nie dotyczą sprawy epidemiologii i COVID. Pierwsza dotyczy chorób serca i schorzeń układu krążenia, druga psychiatrii, a trzecia, z 22 czerwca, naprawdę mocno mnie zaskoczyła, ponieważ jest to rekomendacja dotycząca systemowej reformy POZ.</u>
+          <u xml:id="u-168.5" who="#SenatorBeataMaleckaLibera">Zwracam się tu do pana ministra zdrowia. Panie Ministrze, czy są dwa ministerstwa, dwa ośrodki władzy, które będą reformowały POZ? Z tego, co wiem, wynika, że w Ministerstwie Zdrowia jest powołany zespół, który miał przygotować pewne zmiany i rekomendacje, ale na wniosek ministra zdrowia. Jednak skoro rada zajmująca się tylko epidemiologią i rekomendacjami, które mają poprawić stan zdrowotności na wypadek kolejnej fali COVID zajmuje się restrukturyzacją, skoro rekomenduje pewne zmiany systemowe, to wydaje mi się, że jest obecnie dualizm prawny. Dlatego, biorąc pod uwagę liczbę działających rad, zespołów doradczych, apeluję, żeby każdy z tych zespołów skupił się na tych zadaniach i na tych rekomendacjach, do których jest powołany. Apeluję także o to, aby rada związana z COVID wydała odpowiednie rekomendacje, gdyż jesienią może być niestety za późno. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-169">
+          <u xml:id="u-169.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Pani Senator.</u>
+          <u xml:id="u-169.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Proszę o zabranie głosu i wygłoszenie oświadczenia pana senatora Jana Marię Jackowskiego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-170">
+          <u xml:id="u-170.0" who="#SenatorJanMariaJackowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-170.1" who="#SenatorJanMariaJackowski">Moje oświadczenie jest związane z trzydziestą rocznicą powstania Polskiej Federacji Ruchów Obrony Życia.</u>
+          <u xml:id="u-170.2" who="#SenatorJanMariaJackowski">Powstanie Polskiej Federacji Ruchów Obrony Życia było wynikiem głębokiej potrzeby społecznej – chodziło o to, aby skutecznie chronić życie poczętych dzieci i zdrowie ich matek. Wiele ruchów i organizacji powstawało spontanicznie, często współpracując z Kościołem katolickim. Zjednoczenie ruchów broniących życia, godności i zdrowia kobiet, praw rodziny dawało szansę silniejszego oddziaływania społecznego.</u>
+          <u xml:id="u-170.3" who="#SenatorJanMariaJackowski">Przełomowe było zaproszenie przez wicemarszałek Senatu II kadencji prof. Alicję Grześkowiak, w dniu 23 marca 1992 r. do sali posiedzeń Senatu, 64 przedstawicieli polskich ruchów i organizacji pro-life. Powołano wówczas komitet założycielski federacji, który opracował projekt statutu i deklaracji ideowej. W celu zachowania kontaktu z wszystkimi organizacjami o różnym statusie prawnym postanowiono, że federacja będzie stowarzyszeniem przedstawicieli, reprezentujących własne organizacje w celu wypracowania wspólnych działań, z zachowaniem pełnej podmiotowości poszczególnych organizacji.</u>
+          <u xml:id="u-170.4" who="#SenatorJanMariaJackowski">Zjazd założycielski odbył się 21 czerwca 1992 r. w Sali Lustrzanej Pałacu Stasica w Warszawie. Wzięło w nim udział 102 przedstawicieli różnych ruchów i organizacji, którzy wyrazili wolę stworzenia wspólnego przedstawicielstwa o nazwie – Polska Federacja Ruchów Obrony Życia, które zaczęło aktywną działalność. Do federacji należało 132 przedstawicieli różnych organizacji pro-life o różnym profilu działalności, w tym m.in. charytatywnym, pomocy psychologicznej czy edukacyjno-wychowawczej.</u>
+          <u xml:id="u-170.5" who="#SenatorJanMariaJackowski">Dzisiaj z okazji jubileuszu należy wspomnieć setki osób, które z oddaniem działały w organizacjach zrzeszonych w federacji, a także wielkich obrońców życia, którzy już odeszli do Domu Ojca.</u>
+          <u xml:id="u-170.6" who="#SenatorJanMariaJackowski">Wyjątkowymi patronami Polskiej Federacji Ruchów Obrony Życia był św. Jan Paweł II i bł. ks. Jerzy Popiełuszko, a także śp. prof. Włodzimierz Fijałkowski – ginekolog położnik, twórca polskiego modelu szkoły rodzenia, który zawsze podkreślał znaczenie pełnego miłości pochylenia się nad kobietą w ciąży i jej dzieckiem – czy śp. bp. Stanisław Stefanek, przewodniczący Rady ds. Rodziny Konferencji Episkopatu Polski oraz członek Papieskiej Rady ds. Rodziny. Wspomnieć warto również: śp. panią Teresę Wiszowatą, położną z Białegostoku; śp. prof. Zbigniewa Szymańskiego, lekarza endokrynologa, założyciela Towarzystwa Odpowiedzialnego Rodzicielstwa, ze Szczecina; śp. prof. Tadeusza Stycznia, wykładowcę etyki na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim.</u>
+          <u xml:id="u-170.7" who="#SenatorJanMariaJackowski">Delegaci z ramienia federacji aktywnie uczestniczyli m.in. w wielkiej batalii o wprowadzenie prawa chroniącego życie w 1992 r. Brali udział w komisjach sejmowych i debatach publicznych, promując projekt ustawy o prawnej ochronie życia dziecka poczętego. Wielkim sukcesem było uchwalenie ustawy o planowaniu rodziny, chroniącej większość zagrożonych aborcją polskich dzieci, która weszła w życie w 1993 r. Tym samym została odrzucona ustawa z 1956 r. według modelu narzuconego przez Związek Sowiecki, która dopuszczała aborcję do dwunastego tygodnia ciąży.</u>
+          <u xml:id="u-170.8" who="#SenatorJanMariaJackowski">W 1996 r. federacja prowadziła kampanię w obronie prawa chroniącego życie, m.in. zorganizowała w Warszawie dwa wielkie Marsze Życia, w których wzięło udział ok. 100 tysięcy uczestników z całej Polski. W konsekwencji decyzji Trybunału Konstytucyjnego, uznał on, że Konstytucja RP stoi na gruncie generalnej ochrony życia poczętego.</u>
+          <u xml:id="u-170.9" who="#SenatorJanMariaJackowski">Federacja podejmowała stałe działania na polu edukacji pro-life. Były to miliony ulotek, czasopism, artykułów, wykładów, konferencji i różnych wystąpień. Miała duży wpływ na wprowadzenie i realizację przedmiotu „wychowanie do życia w rodzinie”, kształtującego u młodych pozytywną wizję płciowości, co owocowało wyjątkowo dużym poparciem polskiego społeczeństwa, zwłaszcza młodych, dla ochrony życia ludzkiego.</u>
+          <u xml:id="u-170.10" who="#SenatorJanMariaJackowski">Przez 25 lat prezesem federacji był dr Paweł Wosicki z Poznania. Wiceprezesami w tym czasie byli śp. dr inż. Antoni Zięba i senator Antoni Szymański, który kontakt z Federacją utrzymuje do dzisiaj. Federacja bierze udział w międzynarodowych ruchach obrony życia ludzkiego, jest członkiem europejskiej federacji „One of us”. W roku 2012 federacja została uhonorowana…</u>
+          <u xml:id="u-170.11" who="#SenatorJanMariaJackowski">Już kończę, Panie Marszałku.</u>
+          <u xml:id="u-170.12" who="#SenatorJanMariaJackowski">…Przez Parlament Europejski Europejską Nagrodą Obywatelską za aktywność dającą konkretny wyraz wartościom wynikającym z Karty praw podstawowych Unii Europejskiej. Federacja pragnie kontynuować współpracę z wszystkimi organizacjami działającymi na polu ochrony życia ludzkiego. Program działania federacji dobrze oddają słowa świętej pamięci prof. Włodzimierza Fijałkowskiego: „wszystkie argumenty są za ochroną życia, musimy jedynie do nich życzliwie przekonać”. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-171">
+          <u xml:id="u-171.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-171.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Proszę o zabranie głosu i wygłoszenie oświadczenia pana senatora Wojciecha Koniecznego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-172">
+          <u xml:id="u-172.0" who="#SenatorWojciechKonieczny">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-172.1" who="#SenatorWojciechKonieczny">Panie Marszałku, moje oświadczenie kieruję do pani Anny Moskwy, minister klimatu i środowiska.</u>
+          <u xml:id="u-172.2" who="#SenatorWojciechKonieczny">W Częstochowie zostało udzielone przez „Wody Polskie” i regionalną dyrekcję ochrony środowiska firmie Agromika zezwolenie na utworzenie zakładu produkcji nawozów. Istnieje ogromny opór mieszkańców i obawy, że Częstochowa stanie się centrum przerabiania szkodliwych substancji. Firma nie ma żadnego doświadczenia. Nie ma w KRS wpisu o przerabianiu odpadów i produkcji nawozów. Nie ma odpowiedniego projektu, firma nie przedstawiła takowego projektu. Kapitał zakładowy firmy to 5 tysięcy zł. W razie awarii nie będzie pieniędzy na pokrycie odszkodowań, na pokrycie strat, które mogą wyniknąć w trakcie działania takiego zakładu przeróbki odpadów.</u>
+          <u xml:id="u-172.3" who="#SenatorWojciechKonieczny">Wnoszę o informację i kontrolę tego, czy wymienione instytucje państwowe dołożyły odpowiedniej staranności podczas udzielania zgody na prowadzenie tego rodzaju działalności w centrum Częstochowy. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-173">
+          <u xml:id="u-173.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-173.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Proszę o wygłoszenie oświadczenia pana senatora Stanisława Gawłowskiego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-174">
+          <u xml:id="u-174.0" who="#SenatorStanislawGawlowski">Panie Marszałku! Wysoka Izbo!</u>
+          <u xml:id="u-174.1" who="#SenatorStanislawGawlowski">To będą w sumie 3 oświadczenia, ale postaram się w telegraficznym skrócie…</u>
+          <u xml:id="u-174.2" who="#SenatorStanislawGawlowski">Pierwsze, skierowane do ministra infrastruktury, dotyczy budowy odcinka S11 z Koszalina do Bobolic i budowy obwodnicy Koszalina na drodze S6.</u>
+          <u xml:id="u-174.3" who="#SenatorStanislawGawlowski">Chciałbym zwrócić się do ministra infrastruktury z prośbą o informacje dotyczące przebiegu realizacji tej inwestycji. Czy prace przebiegają zgodnie z harmonogramem? Czy występują trudności związane z finansowaniem tych przedsięwzięć? Wreszcie czy pojawia się opóźnienie, a jeżeli tak, to o ile jest to opóźnione? W jakim czasie te inwestycje zostaną zakończone? I czy w związku z tym Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad prowadzi jakieś działania związane z negocjacjami z wykonawcami robót, jak również negocjacje dotyczące zwiększenia finansowania dla tych projektów?</u>
+          <u xml:id="u-174.4" who="#SenatorStanislawGawlowski">Drugie oświadczenie kieruję do ministra spraw wewnętrznych i administracji. Ono dotyczy wydawania paszportów w delegaturze urzędu wojewódzkiego w Koszalinie. Otóż dzisiaj mieszkańcy ziemi koszalińskiej nie są w stanie nawet zapisać się do kolejki, bo system, który funkcjonuje w administracji wojewódzkiej, internetowa rejestracja do kolejki wyrzuca ich, nie daje im możliwości w ogóle zarejestrowania się. Mogą podjąć próbę rejestracji dopiero po 12 sierpnia, nie zarejestrować się, ale podjąć próbę rejestracji dopiero po 12 sierpnia. Proszę pana ministra, żeby zainterweniował w tej sprawie. To jest skandal, żeby w XXI w. wyznaczać ludziom terminy nie wiadomo na kiedy tylko po to, żeby mogli się zapisać do kolejki, a nie otrzymać paszport.</u>
+          <u xml:id="u-174.5" who="#SenatorStanislawGawlowski">Trzecie oświadczenie kieruję do premiera. Ja na jednym z poprzednich posiedzeń zwracałem się do ministra spraw wewnętrznych i administracji, do ministra Szefernakera, który jest odpowiedzialny za realizację zadań związanych z uchodźcami z Ukrainy, i prosiłem o informację, w ilu obiektach administracji rządowej, ministerialnej, wojewodów, urzędów centralnych, spółek Skarbu Państwa, przedsiębiorstw takich jak Poczta Polska, czyli podmiotów, na które rząd ma wpływ, są oni zakwaterowani. Ile takich obiektów z możliwością zakwaterowania, czyli hoteli, pokoi gościnnych, tudzież innych pensjonatów, na terenie Polski istnieje? W ilu tych obiektach zostali zakwaterowani uchodźcy z Ukrainy? Ilu jest ich łącznie, oczywiście w poszczególnych obiektach? Jakie kwoty z budżetu państwa zostały przeznaczone na ten cel? I otrzymałem odpowiedź skandaliczną, jednozdaniową, informującą, że łącznie jest ileś tysięcy obiektów, w których mieszkają Ukraińcy. Ja i bez pana ministra Szefernakera to wiem. To urąga powadze instytucji, jaką jest Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji.</u>
+          <u xml:id="u-174.6" who="#SenatorStanislawGawlowski">W związku z tym ponownie zwracam się do pana premiera z prośbą o szczegółowe informacje w tym zakresie oraz o informacje dotyczące podstawy prawnej związanej z realizacją tych zadań. Na jakiej podstawie prawnej w przypadku spółek prawa handlowego te osoby zostały tam zakwaterowane? Kto i w jakim zakresie pokrywa koszty ich zakwaterowania? Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-175">
+          <u xml:id="u-175.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-175.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Proszę o wygłoszenie oświadczenia panią senator Agnieszkę Kołacz-Leszczyńską.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-176">
+          <u xml:id="u-176.0" who="#SenatorAgnieszkaKolaczLeszczynska">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-176.1" who="#SenatorAgnieszkaKolaczLeszczynska">Panie Marszałku! Wysoki Senacie!</u>
+          <u xml:id="u-176.2" who="#SenatorAgnieszkaKolaczLeszczynska">Pozwolę sobie wygłosić 2 oświadczenia. Pierwsze skierowane jest do pana premiera Mateusza Morawieckiego.</u>
+          <u xml:id="u-176.3" who="#SenatorAgnieszkaKolaczLeszczynska">Zobowiązałam się wobec mieszkańców, że co posiedzenie z uporem godnym lepszej sprawy będę występowała do pana premiera w tej właśnie sprawie, że będę wracała do tego problemu i prosiła o to, by tym tematem się zająć. Chodzi mianowicie o temat tej gigantycznej inwestycji. Myślę tutaj o Centralnym Porcie Komunikacyjnym, ale tym, co najbardziej dotyka mieszkańców miast i gmin z mojego okręgu, jest przede wszystkim kolej dużych prędkości. Nie będę już wspominała o tym, jak złożonym problemem jest sama budowa Centralnego Portu Komunikacyjnego, która powinna być poprzedzona rzetelnymi, szczegółowymi analizami, wyliczeniami, a także ekspertyzami, które są potrzebne przy okazji takich ogromnych inwestycji, a które potwierdziłyby w ogóle słuszność realizacji tego giganta. Mówię tutaj przede wszystkim o kosztach finansowych, ale przy okazji realizacji czy to Centralnego Portu Komunikacyjnego, czy to kolei dużych prędkości nie możemy zapomnieć, że oprócz tego są jeszcze koszty środowiskowe i ogromne koszty społeczne.</u>
+          <u xml:id="u-176.4" who="#SenatorAgnieszkaKolaczLeszczynska">Jestem po kilku spotkaniach z mieszkańcami różnych miejscowości, nie tylko w moim okręgu. Oni są absolutnie zatrwożeni, przede wszystkim tym, co może ich dotknąć, czyli wywłaszczeniami. Boją się również, że ich nieruchomości i wszystkie tereny, które przylegają do ich nieruchomości, po rozejściu się informacji o tym, że będą tam budowane koleje, stracą na wartości. Ale ich obawy dotyczą również nowej ustawy, której projekt w tej chwili jest już po pierwszym czytaniu w Sejmie, a która dotyczy odszkodowań, jakie otrzymają mieszkańcy w momencie, kiedy do tych wywłaszczeń czy wysiedleń dojdzie. Obawiają się oni, że te wypłaty mogą nie być tak wysokie, jak się spodziewali, mogą nie odpowiadać rzeczywistym, rzetelnym wycenom. Nie wspomnę już o tym, że mieszkańcy tych miejscowości i właściciele nieruchomości żyją w ciągłej niepewności i oczywiście obawiają się o swoją przyszłość.</u>
+          <u xml:id="u-176.5" who="#SenatorAgnieszkaKolaczLeszczynska">A tym, co podczas tych spotkań wybrzmiewa najmocniej, jest oczywiście to, że nie było debaty ekspertów, że ci ludzie nie dowiedzieli się niczego o słuszności tych inwestycji. Oprócz tego oczywiście wybrzmiewa bardzo mocno to, że nie są organizowane spotkania z mieszkańcami. Były spotkania konsultacyjne, na których nie było odpowiedzi na żadne racjonalne argumenty czy zapytania mieszkańców. Państwo z firmy, która przeprowadzała te konsultacje, byli zupełnie nieprzygotowani do odpowiedzi na jakiekolwiek pytania. A padały np. pytania dotyczące tego, dlaczego kolej dużych prędkości ma przechodzić przez sypialnie, kuchnie, podwórka mieszkańców, a nie może iść starymi torami kolejowymi. Na takie pytania oczywiście nie uzyskiwali odpowiedzi. Jest albo tak, bo tak, albo nie, bo nie. Najbardziej przykre jest to, że nikt ich po prostu nie słucha, nie chce usłyszeć ich argumentów i czują się po prostu upokorzeni i absolutnie niepotrzebni w tym całym projekcie.</u>
+          <u xml:id="u-176.6" who="#SenatorAgnieszkaKolaczLeszczynska">Panie Premierze, oczywiście część obywateli żyje w ciągłym niepokoju. Czyli są tacy, którzy mają wiedzę o tym, że takie inwestycje będą przebiegały przez ich nieruchomości, ale również jest grupa osób, która żyje w totalnej nieświadomości, ponieważ nie ma w ogóle takiej wiedzy. Taka wiedza do tych osób nie dotarła i oni po prostu nie mają świadomości tego, że ich przyszłość za chwilę może być zagrożona. Taka sytuacja jest absolutnie niedopuszczalna. Dlatego na każdym posiedzeniu, po każdym posiedzeniu będę apelowała do pana premiera, aby przyjrzał się jeszcze raz i jeszcze raz przeanalizował całość działań w sprawie zarówno Centralnego Portu Komunikacyjnego, jak i Kolei Dużych Prędkości.</u>
+          <u xml:id="u-176.7" who="#SenatorAgnieszkaKolaczLeszczynska">Drugie oświadczenie kieruję do pana Przemysława Czarnka, do pana ministra edukacji.</u>
+          <u xml:id="u-176.8" who="#SenatorAgnieszkaKolaczLeszczynska">Zwrócili się do mnie Sybiracy z wałbrzyskiego oddziału tegoż związku, bo podobnie, jak niestety my wszyscy, słyszą, że jest przygotowywany bądź już jest przygotowany podręcznik do przedmiotu historia i teraźniejszość, ale oczywiście nie mają, tak jak my, wiedzy, jak on będzie wyglądał i czy tematy, które są ważne, i historyczne, i te, które mówią o przyszłości czy o teraźniejszości, są w nim zawarte. Nie mają tej wiedzy. Dlatego wnosimy razem do pana ministra edukacji i służb mu podległych, aby w tym podręczniku znalazły się, jeśli nie znalazły się, tematy związane właśnie z tematyką Golgoty Wschodu, aby upamiętniały, wspominały bądź opisywały wszystkie wydarzenia związane z ludzkim cierpieniem w sowieckich łagrach.</u>
+          <u xml:id="u-176.9" who="#SenatorAgnieszkaKolaczLeszczynska">Dlatego kieruję do pana ministra pytanie. Jeśli jest takie upamiętnienie, wspomnienie, to bardzo dziękuję, a jeśli nie, to proszę o to, by w jakiś sposób ta prośba ogromnej rzeszy właśnie Sybiraków została uwzględniona. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-177">
+          <u xml:id="u-177.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Pani Senator.</u>
+          <u xml:id="u-177.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Proszę o zabranie głosu i wygłoszenie oświadczenia pana senatora Stanisława Lamczyka.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-178">
+          <u xml:id="u-178.0" who="#SenatorStanislawLamczyk">Dziękuję bardzo, Panie Marszałku.</u>
+          <u xml:id="u-178.1" who="#SenatorStanislawLamczyk">Wysoka Izbo, moje oświadczenie skierowane jest do premiera Mateusza Morawieckiego.</u>
+          <u xml:id="u-178.2" who="#SenatorStanislawLamczyk">Dotyczy ono transformacji elektrycznej do elektroprosumeryzmu, ale przede wszystkim dotyczy konferencji, która odbyła się w Senacie, „Droga do uniezależnienia energetycznego Polski i regionu”, w której uczestniczyli pan wicepremier Sasin oraz pan prezes Obajtek.</u>
+          <u xml:id="u-178.3" who="#SenatorStanislawLamczyk">Powiem tylko krótko, że ci panowie budują dla nas, dla Polaków, system monopolistyczno-oligarchiczny, który jest nie do przyjęcia, który nigdzie się nie sprawdził. Dlatego energia rozproszona, oddolna może uratować Polskę od wysokich cen energii. Taki sam problem w latach siedemdziesiątych mieli Amerykanie, mieli Anglicy i oni doprowadzili do końca ustawy, które spowodowały powstanie takiego systemu oddolnego.</u>
+          <u xml:id="u-178.4" who="#SenatorStanislawLamczyk">Jeśli chodzi o to, co proponują nam panowie, to widać, że zależy im tylko na tym, żeby w sposób monopolistyczny podejść do sprzedaży paliwa, energii, żeby nie było konkurencji, a oni będą mogli sobie kupować, bo jak pan prezes Obajtek mówił, ze 120 miliardów może zainwestować właśnie w energię odnawialną. Oczywiście skupuje biogazownie w całej Polsce, ale to nie jest ta droga, bo energia, którą oni chcą produkować, jest energią drogą, powiedzmy, powolną, nie jest to taki kierunek, do jakiego dąży Unia Europejska.</u>
+          <u xml:id="u-178.5" who="#SenatorStanislawLamczyk">System energetyczny działa na styk. Byli prezesi PGNiG – pan prezes Kozłowski, pan Woźniak – apelują, mówią, że będzie reglamentacja gazu, że prezydent powinien w trybie natychmiastowym zwołać posiedzenie Rady Bezpieczeństwa Narodowego i rozmawiać o tych problemach, które czekają nas już jesienią. Niemcy zobaczyli, jaki to jest problem, i dlatego już mówią o tragedii, jaka ich czeka, ale robią też bardzo radykalne ruchy, przede wszystkim chcą, żeby na rynku jak najmniej osób fizycznych korzystało z gazu, dofinansowują pompy ciepła do 80% i naprawdę to im się udaje.</u>
+          <u xml:id="u-178.6" who="#SenatorStanislawLamczyk">Pan Sasin mówił o pełnych magazynach gazu. Pełne magazyny gazu to są u nas 3 miliardy m³. Mówił też o Baltic Pipe. Jeżeli ktoś to śledzi dokładnie, to można odczytać takie sformułowanie, bo teraz to przestaną się chwalić tym rurociągiem, ale właśnie przeczytałem, co piszą: „Osiągnięcie mocy założonych jest wypadkową kilku czynników, przede wszystkim technicznych zdolności przesyłowych nowego gazociągu, sytuacji popytowej na rynku polskim i określonego poziomu elastyczności”. Tak że taki wpis, według mnie, mówi o tym, jakie będą problemy z gazem. Przede wszystkim należy wziąć pod uwagę to, że energia, którą proponują pan Obajtek i pan premier Sasin, jest niebezpieczną energią. To zauważył też jeden z prelegentów, mianowicie pan Andrzej Sadowski. Mówił on o tym, że scentralizowana jest narażona na cyberatak i łatwy sposób odłączenia. Zresztą mieliśmy cyberatak w Bełchatowie, gdzie jeszcze nie rozwiązano problemów.</u>
+          <u xml:id="u-178.7" who="#SenatorStanislawLamczyk">Dlatego apeluję do pana premiera, żeby poważnie podejść do tego problemu, żeby rozwiązywać problemy, bo jesienią naprawdę może to być już problem nie do rozwiązania. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-179">
+          <u xml:id="u-179.0" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Dziękuję, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-179.1" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Na tym zakończyliśmy wygłaszanie oświadczeń.</u>
+          <u xml:id="u-179.2" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Informuję, że protokół czterdziestego piątego posiedzenia Senatu Rzeczypospolitej Polskiej X kadencji zostanie udostępniony senatorom w terminie 30 dni po posiedzeniu Senatu w Biurze Prac Senackich, w pokoju nr 255.</u>
+          <u xml:id="u-179.3" who="#WicemarszalekBogdanBorusewicz">Zamykam czterdzieste piąte posiedzenie Senatu Rzeczypospolitej Polskiej X kadencji.</u>
+          <u xml:id="u-179.4" who="#komentarz">Wicemarszałek trzykrotnie uderza laską marszałkowską</u>
+          <u xml:id="u-179.5" who="#komentarz">Koniec posiedzenia o godzinie 16 minut 13</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
--
libgit2 0.22.2