From 43327e3adfd249120ea9f4b737911a946ce8044f Mon Sep 17 00:00:00 2001
From: Bartłomiej Nitoń <bartek.niton@gmail.com>
Date: Wed, 16 Mar 2022 10:14:40 +0100
Subject: [PATCH] Update 2019-2023 period.

---
 2019-2023/sejm/komisje/asw/201923-sjm-aswxx-00101-01/header.xml           |  59 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/asw/201923-sjm-aswxx-00101-01/text_structure.xml   | 125 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/enm/201923-sjm-enmxx-00105-01/header.xml           |  71 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/enm/201923-sjm-enmxx-00105-01/text_structure.xml   | 256 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/eps/201923-sjm-epsxx-00035-01/header.xml           |  46 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/eps/201923-sjm-epsxx-00035-01/text_structure.xml   | 188 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00276-01/header.xml           |  52 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00276-01/text_structure.xml   | 116 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/gmz/201923-sjm-gmzxx-00089-01/header.xml           |  59 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/gmz/201923-sjm-gmzxx-00089-01/text_structure.xml   |  70 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/gor/201923-sjm-gorxx-00075-01/header.xml           |  53 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/gor/201923-sjm-gorxx-00075-01/text_structure.xml   |  64 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00173-01/header.xml           |  50 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00173-01/text_structure.xml   | 103 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/kop/201923-sjm-kopxx-00084-01/header.xml           |  52 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/kop/201923-sjm-kopxx-00084-01/text_structure.xml   |  76 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/kop/201923-sjm-kopxx-00085-01/header.xml           |  40 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/kop/201923-sjm-kopxx-00085-01/text_structure.xml   |  60 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/lpg/201923-sjm-lpgxx-00039-01/header.xml           |  49 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/lpg/201923-sjm-lpgxx-00039-01/text_structure.xml   | 103 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/pet/201923-sjm-petxx-00104-01/header.xml           |  97 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/pet/201923-sjm-petxx-00104-01/text_structure.xml   | 456 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/psn/201923-sjm-psnxx-00032-01/header.xml           |  56 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/psn/201923-sjm-psnxx-00032-01/text_structure.xml   | 173 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/rrw/201923-sjm-rrwxx-00115-01/header.xml           |  61 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/rrw/201923-sjm-rrwxx-00115-01/text_structure.xml   | 112 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/rsp/201923-sjm-rspxx-00044-01/header.xml           |  70 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/rsp/201923-sjm-rspxx-00044-01/text_structure.xml   | 401 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/str/201923-sjm-strxx-00129-01/header.xml           |  49 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/str/201923-sjm-strxx-00129-01/text_structure.xml   |  86 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00117-01/header.xml           |  52 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00117-01/text_structure.xml   |  81 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00118-01/header.xml           |  37 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00118-01/text_structure.xml   |  93 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/sza/201923-sjm-szaxx-00080-01/header.xml           |  58 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/sza/201923-sjm-szaxx-00080-01/text_structure.xml   | 141 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/zdr2s/201923-sjm-zdr2s-00012-01/header.xml         |  58 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/sejm/komisje/zdr2s/201923-sjm-zdr2s-00012-01/text_structure.xml | 138 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/senat/komisje/ksp/201923-snt-kspxx-00053-01/header.xml          |  49 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/senat/komisje/ksp/201923-snt-kspxx-00053-01/text_structure.xml  |  83 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/senat/komisje/ni/201923-snt-nixxx-00011-01/header.xml           |  67 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/senat/komisje/ni/201923-snt-nixxx-00011-01/text_structure.xml   | 487 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/senat/komisje/sep/201923-snt-sepxx-00033-01/header.xml          |  68 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/senat/komisje/sep/201923-snt-sepxx-00033-01/text_structure.xml  | 261 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/senat/komisje/stap/201923-snt-stapx-00140-01/header.xml         |  56 ++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/senat/komisje/stap/201923-snt-stapx-00140-01/text_structure.xml | 117 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/senat/komisje/z/201923-snt-zxxxx-00078-01/header.xml            |  67 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/senat/komisje/z/201923-snt-zxxxx-00078-01/text_structure.xml    | 409 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/senat/komisje/z/201923-snt-zxxxx-00079-01/header.xml            |  55 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 2019-2023/senat/komisje/z/201923-snt-zxxxx-00079-01/text_structure.xml    | 285 +++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++++
 50 files changed, 5915 insertions(+), 0 deletions(-)
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/asw/201923-sjm-aswxx-00101-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/asw/201923-sjm-aswxx-00101-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/enm/201923-sjm-enmxx-00105-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/enm/201923-sjm-enmxx-00105-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/eps/201923-sjm-epsxx-00035-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/eps/201923-sjm-epsxx-00035-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00276-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00276-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/gmz/201923-sjm-gmzxx-00089-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/gmz/201923-sjm-gmzxx-00089-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/gor/201923-sjm-gorxx-00075-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/gor/201923-sjm-gorxx-00075-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00173-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00173-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/kop/201923-sjm-kopxx-00084-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/kop/201923-sjm-kopxx-00084-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/kop/201923-sjm-kopxx-00085-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/kop/201923-sjm-kopxx-00085-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/lpg/201923-sjm-lpgxx-00039-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/lpg/201923-sjm-lpgxx-00039-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/pet/201923-sjm-petxx-00104-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/pet/201923-sjm-petxx-00104-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/psn/201923-sjm-psnxx-00032-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/psn/201923-sjm-psnxx-00032-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/rrw/201923-sjm-rrwxx-00115-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/rrw/201923-sjm-rrwxx-00115-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/rsp/201923-sjm-rspxx-00044-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/rsp/201923-sjm-rspxx-00044-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/str/201923-sjm-strxx-00129-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/str/201923-sjm-strxx-00129-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00117-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00117-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00118-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00118-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/sza/201923-sjm-szaxx-00080-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/sza/201923-sjm-szaxx-00080-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/zdr2s/201923-sjm-zdr2s-00012-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/sejm/komisje/zdr2s/201923-sjm-zdr2s-00012-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/senat/komisje/ksp/201923-snt-kspxx-00053-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/senat/komisje/ksp/201923-snt-kspxx-00053-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/senat/komisje/ni/201923-snt-nixxx-00011-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/senat/komisje/ni/201923-snt-nixxx-00011-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/senat/komisje/sep/201923-snt-sepxx-00033-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/senat/komisje/sep/201923-snt-sepxx-00033-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/senat/komisje/stap/201923-snt-stapx-00140-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/senat/komisje/stap/201923-snt-stapx-00140-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/senat/komisje/z/201923-snt-zxxxx-00078-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/senat/komisje/z/201923-snt-zxxxx-00078-01/text_structure.xml
 create mode 100644 2019-2023/senat/komisje/z/201923-snt-zxxxx-00079-01/header.xml
 create mode 100644 2019-2023/senat/komisje/z/201923-snt-zxxxx-00079-01/text_structure.xml

diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/asw/201923-sjm-aswxx-00101-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/asw/201923-sjm-aswxx-00101-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..05948b1
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/asw/201923-sjm-aswxx-00101-01/header.xml
@@ -0,0 +1,59 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-aswxx-00101-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych /nr 101/, Komisja Spraw Zagranicznych /nr 79/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych /nr 101/, Komisja Spraw Zagranicznych /nr 79/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#ASW">101</note>
+        <note type="sessionNo" target="#SZA">79</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-03-07</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="LegislatorzBiuraLegislacyjnegoPrzemyslawSadlon" role="speaker">
+        <persName>Legislator z Biura Legislacyjnego Przemysław Sadłoń</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiBartoszGrodecki" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji Bartosz Grodecki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwMSWiABartoszGrodecki" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w MSWiA Bartosz Grodecki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselKrystianKaminski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Krystian Kamiński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselPiotrBorys" role="speaker">
+        <persName>Poseł Piotr Borys</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselZdzislawSipiera" role="speaker">
+        <persName>Poseł Zdzisław Sipiera</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Wiesław Szczepański</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="ZastepcadyrektoraZarzaduGranicznegoKomendyGlownejStrazyGranicznejArturZukowski" role="speaker">
+        <persName>Zastępca dyrektora Zarządu Granicznego Komendy Głównej Straży Granicznej Artur Żukowski</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="ASW" role="committee">
+        <orgName>Komisja Administracji i Spraw Wewnętrznych</orgName>
+      </org>
+      <org xml:id="SZA" role="committee">
+        <orgName>Komisja Spraw Zagranicznych</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/asw/201923-sjm-aswxx-00101-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/asw/201923-sjm-aswxx-00101-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..4d450e9
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/asw/201923-sjm-aswxx-00101-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,125 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Otwieram posiedzenie obradujących wspólnie Komisji Spraw Zagranicznych oraz Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych. W imieniu swoim i pana przewodniczącego Marka Kuchcińskiego witam panie i panów posłów.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Przedmiotem dzisiejszego posiedzenia są dwa punkty. Pierwszy obejmuje pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o ratyfikacji umowy między rządem Rzeczypospolitej Polskiej a rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki dotyczącej rozmieszczenia funkcjonariuszy ochrony lotu, podpisanej w Warszawie dnia 2 grudnia 2021 r. (druk nr 2035). Uzasadniają minister spraw wewnętrznych i administracji oraz minister spraw zagranicznych. Punkt drugi obejmuje pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o ratyfikacji protokołu wykonawczego między rządem RP a rządem Republiki Armenii do umowy między Unią Europejską a Republiką Armenii o readmisji osób przebywających nielegalnie, sporządzonej w Brukseli dnia 19 kwietnia 2013 r., sporządzonego w Warszawie dnia 29 października 2021 r. (druk nr 2036). Uzasadniają minister spraw wewnętrznych i administracji oraz minister spraw zagranicznych.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Panie i panowie posłowie, bardzo proszę o sprawdzenie kworum. W związku z tym osoby będące na sali proszę o przeciągnięcie po czytniku legitymacją i naciśnięcie dowolnego przycisku, natomiast osoby będące poza salą o naciśnięcie na tablecie dowolnego przycisku „za”, „przeciw”, „wstrzymuję się”.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">W tym czasie, jeśli państwo pozwolą, przywitam zaproszonych gości, którzy uczestniczą w dzisiejszym posiedzeniu naszych Komisji. Witam pana Bartosza Grodeckiego – podsekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji, pana Mariusza Boguszewskiego – dyrektora Departamentu Spraw Międzynarodowych i Migracji MSWiA, panią podpułkownik Straży Granicznej Monikę Bojarską – radcę w Zarządzie do Spraw Cudzoziemców w Komendzie Głównej Straży Granicznej, panią Emilię Chojnowską – naczelnika wydziału w Departamencie Prawnym MSWiA. Witam również pana Bartosza Solocha – zastępcę dyrektora w Departamencie Prawno-Traktatowym Ministerstwa Spraw Zagranicznych oraz pana pułkownika SG Artura Żukowskiego – zastępcę dyrektora Zarządu Granicznego w KGSG. Nie wiem, czy jest pan Artur Żukowski. Jest. Witam, panie pułkowniku. Witam panią Alicję Zakrzewską – administratora w Departamencie Komunikacji Społecznej MSWiA.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Ile mamy osób? Dobrze. A mógłby pan wyświetlić wynik? Stwierdzam, że mamy w tej chwili na sali, ale również zdalnie 44 posłów, zatem Komisje mogą obradować. Posiadamy kworum.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">W związku z tym mam pytanie, czy do przedstawionego porządku obrad są uwagi? Nie słyszę.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Bardzo proszę, panie ministrze, o przedstawienie punktu pierwszego, czyli ratyfikacji umowy między rządem RP a rządem Stanów Zjednoczonych. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiBartoszGrodecki">Bardzo dziękuję. Szanowni panowie przewodniczący, Wysokie Komisje, zasadniczym celem umowy jest podniesienie poziomu bezpieczeństwa na pokładach statków powietrznych wykonujących loty między terytoriami RP i Stanów Zjednoczonych Ameryki. Umowa będzie miała przede wszystkim zastosowanie do lotów pasażerskich odbywających się między terytoriami RP i USA, zarówno rozkładowych, jak i czarterowych, obsługiwanych przez przewoźnika lotniczego, który otrzymał certyfikat upoważniający do wykonywania operacji w zakresie zarobkowego przewozu lotniczego w jednym z tych państw.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiBartoszGrodecki">Umowa dotyczy przyjmowania funkcjonariuszy ochrony lotu jednego państwa na terytorium drugiego państwa i reguluje kwestie związane z zapewnieniem asysty funkcjonariuszom po wylądowaniu na terytorium drugiego państwa, przyjęciem ich broni i amunicji do depozytu, a następnie wydaniem tej broni i amunicji oraz wprowadzeniem funkcjonariuszy na pokład statku powietrznego w sposób zapewniający niejawność takiego działania. Samo wystawienie wart ochronnych oraz zasady ich pełnienia na pokładzie statku powietrznego regulują przepisy wewnętrzne stron.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiBartoszGrodecki">Umowa została podpisana, jak już pan przewodniczący wspomniał, 2 grudnia 2021 r. Jest ona wypełnieniem czy też uzupełnieniem jednego z wymogów uczestnictwa w amerykańskim programie o ruchu bezwizowym, do którego RP przystąpiła 11 listopada 2019 r. Jest to umowa, która jakby podnosi ogólną ocenę bezpieczeństwa, która podczas ewaluacji jest przedstawiana w Kongresie jako raport dotyczący bezpieczeństwa kraju, który jest włączony do ruchu bezwizowego ze Stanami Zjednoczonymi.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawWewnetrznychiAdministracjiBartoszGrodecki">Tym samym w imieniu rządu bardzo proszę o przyjęcie ustawy. Bardzo dziękuję za uwagę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Dziękuję bardzo. Czy są pytania? Widzę, że zgłosiły się dwie osoby. Ktoś jeszcze? Pan poseł Borys. Potem pan poseł.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PoselPiotrBorys">Bardzo dziękuję. Panie ministrze, chciałem o coś zapytać pana ministra i przedstawicieli Straży Granicznej. Uzasadnienie jest jakby formalne i oczywiste, natomiast chciałbym zapytać o kwestię praktyczną.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PoselPiotrBorys">Po pierwsze, do końca nie wyczytałem tego z treści tej umowy. Rozumiem, że umowa ma charakter dwustronny, tzn. ona działa zarówno, jeżeli strona amerykańska wysyła swoich przedstawicieli do ochrony statku powietrznego w Polsce, jak również w sytuacji, kiedy to polska strona wysyła. Rozumiem, że posiadanie broni po wylądowaniu to już odpowiednio regulują przepisy amerykańskie. Okej.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PoselPiotrBorys">Druga rzecz to jest jeszcze wspomniana w uzasadnieniu kwestia ochrony danych osobowych. Na ile kwestie związane z regulacjami europejskimi będą gwarantowały możliwość faktycznego utrzymania szczelności danych osobowych osób, które w tym uczestniczą? To ma charakter bardzo delikatny.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PoselPiotrBorys">Trzecia rzecz. Czy do takiego przyjęcia są przygotowane wszystkie lotniska? W związku z tym, że ta umowa dotyczy również lotów czarterowych, rozumiem, że SG na wszystkich polskich lotniskach o statusie międzynarodowym będzie posiadała przygotowane osoby, jak i stosowny system gromadzenia, zabezpieczenia i wydania broni. Rozumiem, że SG jest do tego przygotowana. Prosiłbym o możliwość udzielenia odpowiedzi przez pana pułkownika. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Bardzo proszę, panie pośle.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PoselKrystianKaminski">Wysokie Komisje, rozumiem, że to jest jakaś standardowa umowa. Czy w czymś ona wybiega poza to? Stany Zjednoczone prawdopodobnie czy raczej na pewno również z innymi państwami mają taką umowę podpisaną. Czy nasza umowa odbiega od standardowych, innych umów? To pierwsze pytanie.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PoselKrystianKaminski">Druga sprawa. Czy jako Polska mamy w ogóle podpisane podobne umowy z jakimkolwiek innym państwem, czy to jest pierwsza w takim zakresie? Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Mam tylko jeszcze pytanie. Czy ktoś z pań i panów posłów chciałby jeszcze zadać pytanie? Jeśli nie, to uznam, że wyczerpaliśmy po prostu listę osób pytających. Nie słyszę.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Panie ministrze, dwie osoby zgłosiły się do zadawania pytań. Bardzo proszę o udzielenie odpowiedzi. Wtedy uznam, że zamykam pierwsze czytanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#ZastepcadyrektoraZarzaduGranicznegoKomendyGlownejStrazyGranicznejArturZukowski">Dziękuję bardzo za pomoc. Pułkownik Artur Żukowski. Reprezentuję Zarząd Graniczny KGSG. Merytorycznie zajmuję się w SG realizacją programu wart ochronnych.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#ZastepcadyrektoraZarzaduGranicznegoKomendyGlownejStrazyGranicznejArturZukowski">Szanowni panowie przewodniczący, panie ministrze, szanowni państwo, odpowiadając na pytania dotyczące naszego przygotowania do obsługi wart ochronnych Stanów Zjednoczonych, jesteśmy przygotowani, bo w każdym porcie międzynarodowym znajduje się placówka SG. Każda placówka SG ma umiejscowiony na jej terenie magazyn broni, który pozwala naszym funkcjonariuszom na wydawanie i przyjmowanie broni. Co do zasady w tych magazynach będzie przyjmowana broń funkcjonariuszy Stanów Zjednoczonych. Skala jest nieduża, bo nawet w największych samolotach to jest około czterech funkcjonariuszy. Tak więc jeżeli chodzi o skalę, tutaj nie będzie żadnego problemu. Co do procedury też nie.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#ZastepcadyrektoraZarzaduGranicznegoKomendyGlownejStrazyGranicznejArturZukowski">My na roboczo ze stroną amerykańską współpracujemy już od dawna. Mamy wspólny projekt Unii Europejskiej, który jest realizowany i polega na unifikacji procedur wart ochronnych w UE. Stany Zjednoczone są tam obserwatorami. Tak więc mamy kontakty robocze. Wiemy, jakie są oczekiwania praktyczne przedstawicieli USA. Co do tego nie będzie żadnego problemu.</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#ZastepcadyrektoraZarzaduGranicznegoKomendyGlownejStrazyGranicznejArturZukowski">Jeżeli chodzi o drugie pytanie, to Stany Zjednoczone w chwili obecnej mają około – chyba tu będę precyzyjny – 52 porozumienia międzypaństwowe o wystawianiu wart ochronnych z różnymi państwami. Co do zasady to porozumienie jest standardowe. Ono nie wybiega… Zapewnia nam ono to, że jeżeli funkcjonariusze SG będą wystawiali warty na lotach do Stanów Zjednoczonych, zostaniemy tam przyjęci, nasza broń zostanie zdeponowana, udzielona będzie każda pomoc w niezbędnym zakresie, a w trakcie odlotu ta broń zostanie nam wydana i zostaniemy wprowadzeni na pokład polskiego statku powietrznego. Te zasady nie odbiegają od standardowych procedur, obowiązujących również w Europie, bo te porozumienia są też wymagane załącznikiem 17 do konwencji chicagowskiej, który mówi, że wystawianie wart ochronnych w cywilnej komunikacji lotniczej odbywa się na podstawie porozumień dwustronnych. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Dziękuję bardzo. Panie ministrze, rozumiem, że odpowiedź dla pana kolegi posła jest taka, że to jest standardowa umowa i że z innymi krajami… Na to pytanie pan pułkownik odpowiedział. Czy takie umowy z innymi krajami też są podpisane, czy tylko ze Stanami?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PodsekretarzstanuwMSWiABartoszGrodecki">Mamy taką z Niemcami.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PodsekretarzstanuwMSWiABartoszGrodecki">Natomiast ten projekt umowy był długo negocjowany, bo oczywiście Amerykanie mają swoją umowę szablonową. Ona nie do końca pasowała do przepisów obowiązujących w Polsce, więc musieliśmy pewne rzeczy zrozumieć, negocjować zasadę poufności, ale także wynikającą z niej notyfikację air marshal, bo z uwagi na to, że Amerykanie mieli w swoim projekcie, że muszą wnieść broń na pokład, konieczne było wydanie takiego zezwolenia przez konsula. Tutaj był problem, bo Amerykanie chcieli, żeby zakres osób, które wiedzą, jak wygląda i kim jest air marshal, był jak najwęższy. Zasadniczo więc wszystkie nasze uwagi właściwie zostały ujęte.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#PodsekretarzstanuwMSWiABartoszGrodecki">Umowa nieco odbiega od szablonu przyjętego przez Amerykanów, ale wpasowuje się w dwa systemy prawne. To było dosyć trudne do połączenia, natomiast udało się i bardzo dobrze, że te warty ruszą, szczególnie że – tak jak powiedziałem na początku – one podnoszą naszą ocenę bezpieczeństwa, co jest dosyć istotne, przy ewaluacji samego programu Visa Waiver Program. Sama umowa nie jest częścią programu, ale jakby pozwala na pokazanie, że jeśli chodzi o bezpieczeństwo lotów, to jesteśmy bardzo dobrze zabezpieczeni. Szablonowo? Zasadniczo tak, natomiast z pewnymi zmianami, które oczywiście strona amerykańska przyjmowała w przyjętym dla siebie trybie. Trwało to trochę, ale się udało. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Dobrze. Dziękuję bardzo. Rozumiem, że pan minister odpowiedział na pytania, a tym samym wyczerpaliśmy dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Zamykam zatem pierwsze czytanie.</u>
+          <u xml:id="u-11.2" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Przystępujemy do rozpatrzenia projektu ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-11.3" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Czy do tytułu ustawy są uwagi? Nie słyszę.</u>
+          <u xml:id="u-11.4" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Tym samym stwierdzam, że tytuł ustawy został przyjęty.</u>
+          <u xml:id="u-11.5" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Czy do art. 1 są uwagi i pytania? Nie słyszę.</u>
+          <u xml:id="u-11.6" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Tym samym stwierdzam, że art. 1 został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-11.7" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Czy do art. 2 są uwagi? Nie słyszę.</u>
+          <u xml:id="u-11.8" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Tym samym stwierdzam, że art. 2 został przyjęty.</u>
+          <u xml:id="u-11.9" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">W takim razie przystępujemy do głosowania nad całością ustawy. Przeprowadzę głosowanie, ponieważ część osób nie zdążyła się jednak zalogować i prosiła o to, żeby po prostu… To jest element sprawdzenia naszego kworum.</u>
+          <u xml:id="u-11.10" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Kto z państwa jest za przyjęciem ustawy? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-11.11" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Dobrze. Poczekamy minutę. Zamykam głosowanie. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-11.12" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Głosowało 48 posłów. Za – 48, nikt nie był przeciw, nikt się nie wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-11.13" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Stwierdzam, że ustawa została przyjęta.</u>
+          <u xml:id="u-11.14" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Oczekuję w tej chwili na propozycję posła sprawozdawcy. Pan poseł Zdzisław Sipiera?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PoselZdzislawSipiera">Bardzo proszę. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Jest zgoda? Sprzeciwu nie słyszę.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">W takim razie stwierdzam, że pan poseł Zdzisław Sipiera został posłem sprawozdawcą ustawy o ratyfikacji umowy między rządem RP a rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki dotyczącej rozmieszczenia funkcjonariuszy ochrony lotu, podpisanej w Warszawie w dniu 2 grudnia 2021 r.</u>
+          <u xml:id="u-13.2" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Przystępujemy do rozpatrzenia punktu drugiego. To jest projekt ustawy o ratyfikacji protokołu wykonawczego między rządem RP a rządem Republiki Armenii do umowy między UE a Republiką Armenii o readmisji osób przebywających nielegalnie, sporządzonej w Brukseli dnia 19 kwietnia 2013 r., sporządzonego w Warszawie dnia 29 października 2021 r. (druk nr 2036). Bardzo proszę, panie ministrze, o przedstawienie projektu ustawy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PodsekretarzstanuwMSWiABartoszGrodecki">Bardzo dziękuję. Szanowni panowie przewodniczący, Wysokie Komisje, projekt protokołu wykonawczego opracowano na podstawie umowy między UE a Republiką Armenii o readmisji osób przebywających nielegalnie, sporządzonej w Brukseli dnia 19 kwietnia 2013 r. Zgodnie z art. 20 ust. 1 umowy RP jako państwo członkowskie UE jest uprawniona do zawarcia z Republiką Armenii protokołu wykonawczego do umowy.</u>
+          <u xml:id="u-14.1" who="#PodsekretarzstanuwMSWiABartoszGrodecki">W protokole uregulowano szczegółowe kwestie związane z przekazywaniem i przyjmowaniem osób przebywających bez zezwolenia na terytorium państwa strony, co ma zapewnić prowadzenie skutecznej współpracy dwustronnej między RP a Armenią, wpisującej się zarazem w międzynarodowe działania podejmowane na rzecz zapobiegania i zwalczania nielegalnej migracji. Przepisy protokołu określają postępowanie właściwych organów przy wykonywaniu readmisji. W protokole określono także właściwe organy odpowiedzialne za realizację umowy, przejścia graniczne, na których będzie realizowane przekazywanie oraz tranzyt osób readmitowanych, wykorzystane przez strony środki przesyłania wniosków i odpowiedzi, warunki powrotu osób pod eskortą, język wzajemnego porozumiewania się, a ponadto przewidziano możliwość przeprowadzania spotkań roboczych oraz konsultacji.</u>
+          <u xml:id="u-14.2" who="#PodsekretarzstanuwMSWiABartoszGrodecki">Kwestia współpracy strony polskiej ze stroną ormiańską w zakresie wykonywania readmisji nie była dotychczas uregulowana w dwustronnej umowie międzynarodowej. Po potwierdzeniu przez strony zainteresowania zawarciem protokołu wykonawczego do umowy w trakcie roboczego spotkania w Warszawie w kwietniu 2014 r. strona polska przekazała stronie ormiańskiej przy nocie dyplomatycznej z 23 czerwca 2015 r. projekt protokołu wraz z zaproszeniem do podjęcia negocjacji. Następnie trwała wymiana not dyplomatycznych między stronami, która doprowadziła do wynegocjowania ostatecznego tekstu protokołu. Protokół został podpisany w Warszawie dnia 29 października 2021 r. Z upoważnienia rządu RP protokół podpisał pan generał dywizji SG Tomasz Praga – komendant główny SG, a z upoważnienia rządu Armenii pan Samvel Mkrtchian – ambasador nadzwyczajny i pełnomocny Republiki Armenii w RP.</u>
+          <u xml:id="u-14.3" who="#PodsekretarzstanuwMSWiABartoszGrodecki">Tym samym bardzo proszę o przyjęcie przedłożonego projektu ustawy. Bardzo dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Dziękuję bardzo. Otwieram dyskusję. Czy ktoś z pań i panów posłów zamierza zabrać głos? Nie słyszę.</u>
+          <u xml:id="u-15.1" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Tym samym zamykam pierwsze czytanie.</u>
+          <u xml:id="u-15.2" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Przystępujemy do rozpatrzenia projektu ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-15.3" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Kto z pań i panów posłów ma uwagi do tytułu? Nie słyszę.</u>
+          <u xml:id="u-15.4" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">W takim razie stwierdzam, że tytuł ustawy został przyjęty.</u>
+          <u xml:id="u-15.5" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Czy są uwagi do art. 1? Nie słyszę.</u>
+          <u xml:id="u-15.6" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Stwierdzam, że art. 1 ustawy został przyjęty.</u>
+          <u xml:id="u-15.7" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Czy są uwagi do art. 2? Nie słyszę.</u>
+          <u xml:id="u-15.8" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Stwierdzam, że art. 2 został przyjęty.</u>
+          <u xml:id="u-15.9" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Powiem tak. Czy jest sprzeciw wobec przyjęcia całości ustawy?</u>
+          <u xml:id="u-15.10" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Mam pytanie, panie mecenasie. Czy mogę tak zrobić, czy muszę przegłosować?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#LegislatorzBiuraLegislacyjnegoPrzemyslawSadlon">Dziękuję bardzo. Przemysław Sadłoń, Biuro Legislacyjne.</u>
+          <u xml:id="u-16.1" who="#LegislatorzBiuraLegislacyjnegoPrzemyslawSadlon">Praktyka postępowania w tym zakresie w komisjach jest różna. Natomiast biorąc pod uwagę, że jest to posiedzenie, które odbywa się z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej, to…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Dobrze. W takim razie przystępuję do głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-17.1" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Kto z pań i panów posłów jest za przyjęciem projektu ustawy? Kto jest za? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-17.2" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Zamykam głosowanie. Proszę o podanie wyników głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-17.3" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Głosowało 50 posłów. Za – 50, nikt się nie wstrzymał, nikt nie był przeciw.</u>
+          <u xml:id="u-17.4" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Stwierdzam, że Komisje pozytywnie zaopiniowały projekt ustawy o ratyfikacji protokołu wykonawczego między rządem RP a rządem Republiki Armenii.</u>
+          <u xml:id="u-17.5" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Bardzo proszę o propozycję posła sprawozdawcy. Proszę, pan poseł Sipiera.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PoselZdzislawSipiera">Chciałem zaproponować pana przewodniczącego Wiesława Szczepańskiego na sprawozdawcę naszych Komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Jest zgoda? Sprzeciwu nie słyszę. Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-19.1" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">W takim razie stwierdzam, że wybraliśmy posła sprawozdawcę.</u>
+          <u xml:id="u-19.2" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Tym samym wyczerpaliśmy porządek obrad.</u>
+          <u xml:id="u-19.3" who="#PrzewodniczacyposelWieslawSzczepanski">Zamykam wspólne posiedzenie Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych oraz Komisji Spraw Zagranicznych. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/enm/201923-sjm-enmxx-00105-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/enm/201923-sjm-enmxx-00105-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..066c647
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/enm/201923-sjm-enmxx-00105-01/header.xml
@@ -0,0 +1,71 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-enmxx-00105-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Edukacji, Nauki i Młodzieży /nr 105/, Komisja Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej /nr 87/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Edukacji, Nauki i Młodzieży /nr 105/, Komisja Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej /nr 87/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#ENM">105</note>
+        <note type="sessionNo" target="#GMZ">87</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-03-08</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="LegislatorRadoslawIlowiecki" role="speaker">
+        <persName>Legislator Radosław Iłowiecki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="LegislatorzBiuraLegislacyjnegoRadoslawIlowiecki" role="speaker">
+        <persName>Legislator z Biura Legislacyjnego Radosław Iłowiecki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwMIGrzegorzWitkowski" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w MI Grzegorz Witkowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwMinisterstwieInfrastrukturyGrzegorzWitkowski" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury Grzegorz Witkowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselArkadiuszMarchewka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Arkadiusz Marchewka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselBarbaraNowacka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Barbara Nowacka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselDariuszWieczorek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Dariusz Wieczorek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselKatarzynaLubnauer" role="speaker">
+        <persName>Poseł Katarzyna Lubnauer</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselPiotrBorys" role="speaker">
+        <persName>Poseł Piotr Borys</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselZbigniewDolata" role="speaker">
+        <persName>Poseł Zbigniew Dolata</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka" role="speaker">
+        <persName>Przewodnicząca poseł Mirosława Stachowiak-Różecka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="WojciechSlaczka" role="speaker">
+        <persName>Wojciech Ślączka</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="ENM" role="committee">
+        <orgName>Komisja Edukacji, Nauki i Młodzieży</orgName>
+      </org>
+      <org xml:id="GMZ" role="committee">
+        <orgName>Komisja Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/enm/201923-sjm-enmxx-00105-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/enm/201923-sjm-enmxx-00105-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..95eee70
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/enm/201923-sjm-enmxx-00105-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,256 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dzień dobry. Otwieram wspólne posiedzenie Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Komisji Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Witam członków Komisji oraz zaproszonych gości.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Informuję, że posiedzenie prowadzone będzie z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej umożliwiających porozumiewanie się na odległość.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">W celu sprawdzenia łączności i kworum proszę państwa posłów o przygotowanie się do głosowania. Posłowie członkowie Komisji obecni na sali obrad głosują przy użyciu urządzenia do głosowania, które mają naprzeciwko, za pomocą karty, legitymacji poselskiej. Posłowie zdalni głosują za pomocą tabletów. Wszyscy wiedzą co i jak. Przystępujemy do głosowania. Proszę o wciśnięcie dowolnego przycisku. Poczekamy chwilkę. Przypominam, jak zawsze na posiedzeniu naszej Komisji, jeżeli jakiś poseł uczestniczący w naszym posiedzeniu zdalnie będzie miał problemy, proszę nam dawać znać, zadzwonić, wysłać sms-a lub poinformować kolegów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PoselKatarzynaLubnauer">Nie wiem dlaczego, ale ci co są zdalnie, nie mają głosowania. Akurat przypadkowo jest na posiedzeniu innej komisji. Mam włączone i nie ma tego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dobrze, czekamy, sprawdzamy. Dobrze, czekamy, spokojnie. Szanowni państwo, niestety, rzeczywiście są problemy techniczne, ale mamy kworum na sali, więc proponuję, żebyśmy jednak kontynuowali obrady. Ewentualnie, jeżeli trzeba będzie coś przegłosować, może w międzyczasie informatycy zdołają opanować system. A więc kontynuuję obrady. Stwierdzam kworum.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Komunikat dla osób łączących się zdalnie. Otrzymaliście państwo instrukcję zgłoszenia się do dyskusji. Nie wiem, czy działa czy nie. Oczekujemy ewentualnie na informacje w tej sprawie na bieżąco.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Porządek dzienny obejmuje pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o utworzeniu Politechniki Morskiej w Szczecinie (druk nr 2007). Czy są uwagi do porządku dziennego? Nie ma uwag. Stwierdzam, że Komisje porządek dzienny przyjęły.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Przechodzimy do realizacji porządku dziennego. Informuję, że marszałek Sejmu skierowała do Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży oraz Komisji Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej do pierwszego czytania poselski projekt ustawy o utworzeniu Politechniki Morskiej w Szczecinie. Przypominam, że zgodnie z art. 39 ust. 1 regulaminu Sejmu, pierwsze czytanie obejmuje uzasadnienie projektu przez wnioskodawcę, debatę w sprawach ogólnych zasad projektu oraz pytania posłów i odpowiedzi wnioskodawców.</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Proszę o zabranie głosu przedstawiciela wnioskodawców pana posła Arkadiusza Marchewkę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PoselArkadiuszMarchewka">Dziękuję uprzejmie. Pani przewodnicząca, panie przewodniczący, panie magnificencjo rektorze, szanowni państwo, mam zaszczyt w imieniu wnioskodawców przedstawić projekt ustawy o powołaniu Politechniki Morskiej w Szczecinie. Obecna Akademia Morska w Szczecinie jest wizytówką Szczecina i całego Pomorza Zachodniego na edukacyjnej mapie nie tylko naszego województwa, ale też całego kraju. Jest jedną z dwóch uczelni wyższych, które kształcą szeroko rozumianych specjalistów związanych z gospodarką. Jest jedną z dwóch uczelni wyższych, które podlegają pod Ministerstwo Infrastruktury, wcześniej Ministerstwo Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PoselArkadiuszMarchewka">Utworzenie Politechniki Morskiej w Szczecinie jest wpisaniem się w ponad siedemdziesięcioletnią tradycję kształcenia w zakresie szkolnictwa morskiego na Pomorzu Zachodnim. Akademia Morska w Szczecinie oferuje studia zarówno na kierunkach o specjalnościach morskich, jak też te, które są typowo lądowe, jednak związane stricte z żeglugą i gospodarką morską. Obecnie Akademia Morska kształci studentów na szesnastu kierunkach pierwszego lub drugiego stopnia. Są to między innymi takie kierunki jak: automatyka i robotyka, informatyka, inżynieria przemysłowa i morskie elektrownie wiatrowe, geodezja i kartografia, oceanotechnika czy zarządzanie i inżynieria produkcji.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PoselArkadiuszMarchewka">Jak sami państwo mieliście okazję zapoznać się w uzasadnieniu, kierunki, które są obecnie prowadzone i w ramach których jest prowadzona nauka na Akademii Morskiej, mają coraz bardziej techniczny charakter. Dlatego stworzenie przekształcenia Akademii Morskiej w Politechnikę Morską, stanowiłoby znalezienie odpowiedzi właśnie na te wyzwania, które dotyczą coraz większej liczby kierunków technicznych, na których uczą się studenci. Trzeba jasno powiedzieć, że utworzenie Politechniki Morskiej na bazie Akademii Morskiej podkreśli właśnie techniczny profil działalności dydaktycznej, który przejawia się w prowadzeniu kształcenia przede wszystkim na studiach kończących się uzyskaniem tytułu zawodowego inżyniera lub magistra inżyniera. Co więcej, zmiana uczelni na politechnikę przyniesie, przyczyni się zarówno do pozytywnego odbioru uczelni w regionie, jak też zwiększy jej rozpoznawalność w skali krajowej i w otoczeniu społeczno-gospodarczym.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PoselArkadiuszMarchewka">Akademia Morska, naukowcy, którzy na Akademii Morskiej pracują, prowadzą wiele badań, uczestniczą także w rozwiązaniach, które są istotne dla tworzenia, przygotowania działań, które realizują też służby publiczne. Między innymi są to działania w kontekście pogłębienia toru wodnego Szczecin-Świnoujście, budowy terminala gazowego lng i wielu innych projektów, o których na pewno powie pan rektor, przedstawiając szczegóły funkcjonowania Akademii Morskiej.</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#PoselArkadiuszMarchewka">Chciałbym państwu powiedzieć, że projekt ustawy o utworzeniu Politechniki Morskiej w Szczecinie jest projektem, który zyskał szerokie poparcie społeczne społeczności zachodniopomorskiej, ale też wszystkich parlamentarzystów, którzy zostali wybrani z terenu województwa zachodniopomorskiego. Pod projektem ustawy podpisali się wszyscy posłowie z każdej partii, którzy zostali wybrani w województwie zachodniopomorskim. To jasno pokazuje, że jest to inicjatywa i działanie, które mają charakter stricte ponadpartyjny. Tak mogę powiedzieć, jeżeli chodzi o tę inicjatywę. Spotyka się ona z szerokim uznaniem i poparciem lokalnej społeczności. Tę propozycję, którą mam okazję państwu przedstawić, składam również po szerokich konsultacjach parlamentarzystów między innymi z przedstawicielami uczelni, panem magnificencją rektorem, kolegium rektorskim, po konsultacjach z Ministerstwem Infrastruktury, panem ministrem.</u>
+          <u xml:id="u-4.5" who="#PoselArkadiuszMarchewka">Chciałbym więc poprosić państwa o przyjęcie ustawy, a jednocześnie, jeżeli pani przewodnicząca pozwoli, oddać głos magnificencji rektorowi, profesorowi Wojciechowi Ślączce, który również jest zaangażowany w te działania i w porozumieniu, z którym składamy tę ustawę po to, żeby znaleźć jak najlepsze rozwiązanie dla jednej z kluczowych uczelni w województwie zachodniopomorskim, kluczowej dla rozwoju i kształcenia profesjonalnych kadr dla gospodarki morskiej w naszym kraju. Dziękuję uprzejmie. Jeżeli pani przewodnicząca wyrazi zgodę, poproszę o kontynuowanie pana rektora.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Bardzo proszę, panie rektorze, o zabranie głosu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#WojciechSlaczka">Pani przewodnicząca, panie przewodniczący, panie ministrze, panie pośle, Wysokie Komisje, bardzo dziękuję za to, że mam zaszczyt zabrać głos w imieniu uczelni, którą również mam zaszczyt reprezentować. Szanowni państwo, Akademia Morska w Szczecinie dokładnie w tym roku będzie obchodzić 75-lecie swojego istnienia. Jest to jest uczelnia, która jako jedna z pierwszych została zbudowana na ziemiach zachodnich po II wojnie światowej. Dłużej się nie dało. Przeszliśmy wszystkie etapy rozwoju od szkoły średniej poprzez Wyższą Szkołę Morską, Akademię Morską. Dojrzewaliśmy przez ostatnie prawie trzy dekady do ambicji stania się politechniką.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#WojciechSlaczka">Ostatnie trzy dekady, szanowni państwo, to nasz bardzo intensywny rozwój, to nasza praca, którą wkładamy zarówno w rozwój dydaktyki, jak i badań naukowych. Jeżeli chodzi o dydaktykę rozszerzyliśmy, tak jak pan poseł powiedział, całą szeroką gamę kształcenia dla kierunków morskich, ale też dla całej gospodarki morskiej. Dbamy o to, żeby wszystkie nasze kierunki kształcenia były związane z gospodarką morską Polski, ale również szerzej z gospodarką morską tak, żeby nasi absolwenci czy nasi studenci mogli odnaleźć się na rynkach międzynarodowych. To jest pierwsza rzecz.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#WojciechSlaczka">Druga rzecz, rozwinęliśmy się też bardzo naukowo. Dbamy o to, żeby równolegle stać na dwóch nogach, czyli na nodze dydaktycznej, gdzie student jest dla nas najważniejszy, dlatego że mamy przez to pracę, ale również na nodze naukowej, żeby być ośrodkiem akademickim. Przez trzy dekady osiągnęliśmy jak na dziś, nasze szczyty. Mamy pełne prawa akademickie, zgodnie z nową ustawą, w dwóch dyscyplinach.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#WojciechSlaczka">Szanowne Komisje, dwa lata temu również poczyniliśmy kroki w zakresie rozwoju. Stworzyliśmy dwa nowe wydziały, Wydział Informatyki i Telekomunikacji oraz Wydział Mechatroniki i Elektrotechniki. Są to mocno specjalistyczne wydziały, które podkreślają jeszcze bardziej nasz kształt, naszą wizję kształcenia, naszą wizję badań, informatyczną, mechatroniczną, ale związaną z politechniką oraz z kształceniem w dziedzinach, w dyscyplinach związanych z dziedziną nauk technik. Można powiedzieć, że te dwa wydziały, kierunki, jakie tam zaproponowaliśmy społeczeństwu, przyjęły się, spotkały się z bardzo dobrym odbiorem. Są to wydziały, na które mamy dobre lub, np. jeżeli chodzi o informatykę, bardzo dobre nabory. Pomimo niżu demograficznego uczelnia jest cały czas wybierana przez obywateli z całej Polski. Rejestrujemy najniższe spadki w związku z niżem demograficznym, jeżeli chodzi o nabory studentów.</u>
+          <u xml:id="u-6.4" who="#WojciechSlaczka">Szanowni państwo, zmiana, stworzenie na bazie naszej uczelni Politechniki Morskiej oznaczałoby, że byłaby to jedyna uczelnia w Polsce, która byłaby mocno nakierowana na gospodarkę morską, na branżę morską, na całą działalność związaną z naszą działalnością naukową. Pan poseł już to nadmienił, ale praktycznie wszystkie ostatnie istotne projekty z branży morskiej, gazoport lng, budowa portu Gdańsk, budowa portu Gdynia, pogłębianie toru wodnego zawsze odbywały się przy naszym udziale. Albo robimy analizy nawigacyjne, albo robimy eksperckie badania, robimy jakieś badania modelowe, które są potrzebne zleceniodawcom. Teraz mocno wchodzimy z badaniami w morską energetykę wiatrową. Praktycznie ponad podziałami współpracujemy ze wszystkimi, kto się do nas zwraca w zakresie zagospodarowania naszego szelfu offshore`owego w ramach morskiej energetyki wiatrowej. Szanowni państwo, są to czysto działania wynikające z naszego statusu, jakim jest status politechniki. Jest to aspekt rozwojowy, naukowy.</u>
+          <u xml:id="u-6.5" who="#WojciechSlaczka">Drugi aspekt, bardzo ważny, co chciałbym też podkreślić, to jest aspekt odbioru społecznego. Obecnie zgodnie z prawem, wszystkie nasze uczelnie publiczne, które spełnią kryterium, a są szkołami zawodowymi, państwowymi wyższymi szkołami zawodowymi, mogą przejść na semantyczną nazwę akademia nauk stosowanych lub akademia. W związku z tym jako jednostka akademicka stajemy w tym samym zbiorze uczelni ze wszystkimi szkołami zawodowymi, przepraszam, uczelniami zawodowymi. Uczelnie te są bardzo potrzebne. Są to uczelnie regionalne, są to uczelnie dużo mniejsze niż nasza, niemniej uważam, że ruch rozróżniający tamte uczelnie też był bardzo dobrym ruchem, ale my musimy zadbać też o to, żeby być w społeczeństwie widzianym jako ośrodek akademicki wśród akademii, które teraz będą uczelniami w większości zawodowymi. Popatrzcie państwo, Wysokie Komisje, że są dwa aspekty. Jest aspekt rozwoju naukowego. Tę pracę odrobiliśmy przez trzy dekady. Widać nas na świecie, w Polsce, widać nas w naszych badaniach. Jest też chęć pozyskiwania studentów oraz pokazywanie uczelni jako ośrodka akademickiego tak, żeby również marketingowo można było zadbać o to, żebyśmy mogli walczyć z niżem demograficznym i mieć ciągłe nabory.</u>
+          <u xml:id="u-6.6" who="#WojciechSlaczka">Jeżeli będą jakieś pytania, oczywiście będę się ustosunkowywał. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dziękuję bardzo. Czy są pytania ze strony posłów? Oczywiście, panie pośle. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PoselPiotrBorys">Bardzo dziękuję, pani przewodnicząca. Chciałbym ogromnie pogratulować całemu zespołowi. Tak naprawdę dziś tworzy się historia i przyszłość uczelni.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PoselPiotrBorys">Po pierwsze, ogromne gratulacje. Po drugie, chciałbym zapytać jeszcze o kontekst wynikający z badań, umiędzynarodowienia badań. Czy państwo w ramach współpracy z podobnymi uczelniami w Europie myślicie o tym, żeby wykorzystać albo już prowadzicie wspólne projekty europejskie, które później można by było wdrażać i komercjalizować. Faktycznie jest część wynikająca z komercjalizacji badań, odnalezienia się także w aspekcie rynkowym. Wszystkie politechniki mają ten ogromny atut, mogą wejść w przestrzeń gospodarki także komercyjnie. Czy w tym zakresie macie państwo również ambitne plany, szczególnie w nowym okresie programowania unijnego, żeby szukać takiej współpracy? Mam jeszcze jedno pytanie bardziej w moim kontekście dolnośląskim. Chciałbym zapytać o wydział żeglugi śródlądowej, o to, na ile także aspekt Odry i Szczecina może się rozwijać w uczelni. Bardzo dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Zgłaszała się jeszcze pani poseł Barbara Nowacka. Tak?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PoselBarbaraNowacka">Tak.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PoselBarbaraNowacka">Dziękuję bardzo. Chciałabym powiedzieć, że o ile wielokrotnie mieliśmy wątpliwości co do zmiany nazwy, tak w państwa przypadku takich wątpliwości nie mamy. Byliśmy bardzo sceptyczni co do nazywania akademiami państwowych wyższych szkół zawodowych, które jak widzimy, też potrafią się świetnie rozwijać. Konsekwencje były łatwe do przewidzenia, a mianowicie, że uczelnie takie jak wasza nagle zostaną zrównane z uczelniami, którym bardzo często daleko jest do tego statusu. Tak samo kontrowersje wzbudziło nazywanie uczelni w Zamościu Akademią Zamojską, co było ręcznym sterowaniem.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PoselBarbaraNowacka">Chciałabym powiedzieć, że tutaj sytuacja jest zupełnie inna, że także w wyniku opóźnień dotyczących ewaluacji związanych z pandemią nie możecie w normalnym trybie ubiegać się o to, co tak naprawdę i ze względów rozwojowych, i ze względów gospodarczych, ale przede wszystkim z punktu widzenia prestiżu naukowego, do którego doszliście, wam się należy. Stąd też w imieniu części Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży chciałabym przekazać władzom uczelni, że w Koalicji Obywatelskiej pomimo naszych licznych wcześniejszych wątpliwości co do podobnych mechanizmów działania w waszym przypadku jest pełna zgoda, pełne uznanie i pełne docenienie też tego, w jaki sposób wpływacie na rozwój regionu. Jest to bardzo ważne, chyba teraz szczególnie status uczelni wyższych, uczelni ściągających osoby, które będą do nas docierały z Ukrainy, jest wyjątkowo istotny, dlatego że jest to też szansa i na wsparcie, i na realne zasilenie zarówno kadry naukowej, jak i studentów. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dziękuję. Bardzo proszę, pan poseł Zbigniew Dolata.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PoselZbigniewDolata">Dziękuję bardzo, pani przewodnicząca. Chciałbym powiedzieć, że popierając projekt ustawy, niekoniecznie trzeba, tak jak pani poseł Nowacka, podważać wartość państwowych wyższych szkół zawodowych. Myślę, że to jest co najmniej nieeleganckie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PoselBarbaraNowacka">Pan poseł Dolata znowu nie zrozumiał.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PoselZbigniewDolata">Nieeleganckie i niezręczne. Myślę, że takie wypowiedzi jednak należałoby przemyśleć. Skoro uczelnia stara się o zmianę nazwy, na pewno przemyślała to. Popieramy to, ale nie umniejszajmy...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PoselKatarzynaLubnauer">Pan rzeczywiście nic nie zrozumiał.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PoselZbigniewDolata">... wartości innych typów uczelni. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dziękuję bardzo. Bardzo proszę, panie rektorze. Przepraszam, jeszcze jeden poseł. Pan poseł Dariusz Wieczorek. Bardzo proszę, panie pośle Dariuszu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#PoselDariuszWieczorek">Bardzo dziękuję, pani przewodnicząca. Pierwszy raz mamy okazję uczestniczyć w posiedzeniu Komisji, które pani poseł prowadzi. Widzę, że podobnie jak w naszej Komisji tutaj też są różne napięcia, ale w tej sprawie, jak rozumiem, będzie jednak zgoda jakby nie patrzeć. Mam natomiast pytanie do pana rektora, dlatego że jest to jednak jakiś tam etap, jeżeli chodzi o rozwój uczelni. Mówiąc krótko, czy w planach strategicznych – zakładam, że decyzja będzie zatwierdzona przez Sejm i przez Senat i od 1 września będzie Politechnika Morska – jest utworzenie Uniwersytetu Morskiego w Szczecinie? Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Bardzo proszę, panie rektorze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#WojciechSlaczka">Pani przewodnicząca, panie przewodniczący, panie ministrze, Wysokie Komisje, odpowiadając na pierwsze pytanie, jeżeli chodzi o nasze badania międzynarodowe, praktycznie od początku jak pojawiły się środki europejskie, proces ten u nas trwa. Nasi naukowcy bardzo intensywnie współpracują w ramach projektów związanych np. z Horyzontem 2020, który się kończy, oraz wchodzącym teraz Horyzontem Europa. Również w ramach projektów związanych z BSR-em, czyli z projektami dotyczącymi ogólnie Bałtyku, można powiedzieć, że integracja ze środowiskiem akademickim naukowym, a praktycznie pomiędzy zespołami, jest pełna. Jako uczelnia również współpracujemy systemowo z wieloma uczelniami ze świata, szczególnie z uczelniami, które mają charakter morski.</u>
+          <u xml:id="u-22.1" who="#WojciechSlaczka">Jeżeli chodzi o umiędzynarodowienie naszej uczelni, mamy bardzo duży procent studentów obcojęzycznych. Niekoniecznie są to studenci, którzy nie mówią po polsku, mają też Kartę Polaka. Teraz mamy napięty okres. Nasi studenci z Ukrainy stanowią dosyć duży odsetek jak na naszą skalę, gdyż mamy ponad dwustu studentów z Ukrainy. Cały czas pracujemy nad tym, jak to zrobić, żeby studia u nich, że tak powiem, liczyły się, kontynuowały, myślimy nad tym, jak możemy ich wesprzeć w powrocie do naszej uczelni. Ci co zostali, odbywają studia, ci co wyjechali, zdajecie sobie państwo sprawę, że w większości zostali wcieleni do armii i bronią swojego kraju. Są to takie dwa etapy.</u>
+          <u xml:id="u-22.2" who="#WojciechSlaczka">Jeżeli chodzi o współpracę w przyszłej perspektywie, oczywiście jesteśmy przygotowani na każde wyzwanie, i na takie wyzwanie, że sami składamy projekty, i na takie wyzwanie, że wchodzimy do zespołów naukowych w ramach zintegrowanych zespołów europejskich. To się dzieje w uczelni.</u>
+          <u xml:id="u-22.3" who="#WojciechSlaczka">Odpowiadając jeszcze na pytanie o rozwój, nowa ustawa, jeżeli chodzi o uniwersytet, stawia przed nami bardzo duże wyzwanie, gdyż obliguje uczelnię aplikującą o posiadanie trzech dziedzin. W porozumieniu z Ministerstwem Infrastruktury planujemy odpowiedź na to wyzwanie, dlatego że brakuje nam jednak na uczelni dziedziny nauk przyrodniczych. Nasze badania dotyczące ochrony środowiska, wód balastowych, zaolejenia w eksploatacji statków, zanieczyszczenia powietrza idealnie wpisują się w dziedzinę nauk przyrodniczych. Oczywiście jak się pojawią środki, które umożliwią nam zbudowanie kadry, mamy aspiracje uniwersyteckie. Czy wtedy chcielibyśmy zmienić nazwę? Niekoniecznie. Od razu mówię, że w naszym przypadku nie chodzi o zmianę, ale jest to właśnie ten aspekt, który musi wyróżnić dzisiaj naszą uczelnię jako ośrodek akademicki, z całym szacunkiem, nie pauperyzując żadnych innych uczelni, które uważam, że są cenne. Sam jestem z Podkarpacia. W Krośnie jest uczelnia, gdzie znam część pracowników. Uważam, że jeżeli w Krośnie akurat ta uczelnia stanie się akademią podkarpacką, będzie to bardzo cenne dla naszego regionu. Taki mam pogląd. Niemniej nasza akademia jest prawdziwą akademią, uczelnią badawczą, która musi mieć pokazany swój charakter na zewnątrz. W mojej ocenie przez trzy dekady nasi poprzednicy i my wszyscy odrobiliśmy tę lekcję, myślę, że z nawiązką. Tyle, jeżeli mogę odpowiedzieć na pytania. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dziękuję bardzo. Zamykam dyskusję. Stwierdzam zakończenie pierwszego czytania projektu ustawy z druku nr 2007. Rozumiem, że możemy kontynuować obrady, dlatego że nie zgłoszono wniosku o przeprowadzenie wysłuchania publicznego do projektu ustawy. A zatem proponuję przejście do rozpatrzenia projektu. Nie słyszę sprzeciwu. Stwierdzam, że Komisje wniosek przyjęły. Przechodzimy do szczegółowego rozpatrzenia.</u>
+          <u xml:id="u-23.1" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Czy są uwagi do tytułu? Nie widzę. Stwierdzam, że tytuł został rozpatrzony i przyjęty przez Komisje.</u>
+          <u xml:id="u-23.2" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Art. 1. Czy są uwagi do art. 1? Nie widzę. Biuro Legislacyjne też nie ma uwag. Stwierdzam, że art. 1 został rozpatrzony przez Komisje.</u>
+          <u xml:id="u-23.3" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Art. 2. Czy są uwagi do art. 2? Nie widzę. Biuro Legislacyjne nie ma uwag. Stwierdzam, że Komisje rozpatrzyły art. 2.</u>
+          <u xml:id="u-23.4" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Art. 3? Czy są uwagi do art. 3? Nie widzę. Biuro Legislacyjne nie ma uwag. Rozpatrzyliśmy art. 3.</u>
+          <u xml:id="u-23.5" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Art. 4. Czy są uwagi? Nie widzę. Stwierdzam, że Komisje rozpatrzyły art. 4.</u>
+          <u xml:id="u-23.6" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Art. 5. Czy są uwagi? Nie widzę. Stwierdzam, że Komisje rozpatrzyły art. 5.</u>
+          <u xml:id="u-23.7" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Art. 6. Czy są uwagi? Biuro Legislacyjne, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#LegislatorzBiuraLegislacyjnegoRadoslawIlowiecki">Dziękuję bardzo. Radosław Iłowiecki. Biuro Legislacyjne.</u>
+          <u xml:id="u-24.1" who="#LegislatorzBiuraLegislacyjnegoRadoslawIlowiecki">Wątpliwości budzi art. 6. Zgodnie z ust. 1 tego artykułu, w terminie do skończenia drugiej po utworzeniu politechniki ewaluacji jakości działalności naukowej, politechnika dostosuje się do wymogów określonych w art. 16 ust. 2 ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce. Pozwolę sobie przytoczyć wymogi określone w art. 16 ust. 2: „wyraz »politechnika« jest zastrzeżony dla nazwy uczelni akademickiej, posiadającej kategorię naukową A+, A albo B+ w co najmniej 2 dyscyplinach w zakresie nauk inżynieryjnych i technicznych”. Z art. 6 ust 1 projektu, który przytoczyłem, płynie wniosek, że obecnie Akademia Morska w Szczecinie nie spełnia tych warunków. Można wysnuć wniosek, że 1 września 2022 roku Politechnika Morska także nie będzie spełniać tych warunków. A zatem istnieje wątpliwość, czy mając na uwadze właśnie art. 16 ust. 2 ustawy – Prawo o szkolnictwie wyższym i nauce można z dniem 1 września tego roku utworzyć politechnikę. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Może najpierw ministerstwo. Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieInfrastrukturyGrzegorzWitkowski">Dziękuję bardzo. Szanowni państwo, o ile analizując uwagi zgłoszone przez Biuro Legislacyjne, jesteśmy skłonni zaakceptować te dotyczące techniki prawodawczej czy oczywiste błędy językowe, które mogą się pojawić przy tego typu ustawie, chociaż nie jest ona długa i była konsultowana z prawnikami ministerstwa oraz Akademii Morskiej, o tyle uwaga Biura Legislacyjnego do art. 6 idzie całkowicie w kontrze do całej idei powołania politechniki. Jako ministerstwo jesteśmy przeciwni tej uwadze, szczególnie, że konsultowaliśmy to z Ministerstwem Edukacji i Nauki. Urzędnicy Ministerstwa Edukacji i Nauki nie zgłaszali tego typu uwag. Wypowiadali się w bardziej koncyliacyjnym, spokojnym, uspokajającym tonie. Dlatego nie będziemy wychodzić tutaj przed szereg i mówić Ministerstwu Edukacji i Nauki, jak ustawa ta ma wyglądać. Wobec tego bardzo proszę o nieprzyjmowanie tej poprawki, tej uwagi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-27">
+          <u xml:id="u-27.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Jeszcze przedstawiciel wnioskodawców.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-28">
+          <u xml:id="u-28.0" who="#PoselArkadiuszMarchewka">Dziękuję. Pani przewodnicząca, szanowni państwo, jeżeli chodzi o uwagę, która została przedstawiona przez Biuro Legislacyjne, chciałbym zwrócić uwagę na kilka zasadniczych kwestii. Pierwsza jest taka, że ewaluacja przedłuża się, a obecna Akademia Morska już wkrótce będzie musiała rozpocząć rekrutację. Bardzo byśmy chcieli, żeby rekrutacja rozpoczęła się już na Politechnikę Morską, tym bardziej że dorobek naukowy, jak też obecny zakres działań jasno pokazują profesjonalizm, pełny profesjonalizm naukowy kadry, która tworzy obecną Akademię Morską.</u>
+          <u xml:id="u-28.1" who="#PoselArkadiuszMarchewka">W związku z tym w projekcie ustawy jest jasno napisane, że nie dotyczy to zmiany nazwy uczelni, tylko zakończenia działalności Akademii Morskiej i powstania na jej bazie nowej uczelni. Tak wynika wprost z zapisów ustawy. Według informacji czy według danych, którymi posługiwaliśmy się do tego, żeby przygotować projekt, sytuacja jest zgodna z tym, co stanowią przepisy. Chciałbym natomiast zwrócić uwagę wszystkich państwa, rozwiać też wątpliwości, że tutaj jest jasno napisane, że to nie jest po prostu dane raz na zawsze. Jestem przekonany, że przy najbliższej ewaluacji, która zostanie przeprowadzona, wyniki będą pozytywne, że zostanie ona pozytywnie zakończona. Jeżeli uczelnia nie doprowadziłaby do tego, żeby wskaźniki były zachowane, to wtedy utraciłaby nowy status. Tak więc jest to duże wymaganie wobec uczelni, jak też oczekiwanie, że tak się właśnie stanie. Dla potwierdzenia tej tezy być może pan rektor jeszcze zechciałby się odnieść do tej sprawy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-29">
+          <u xml:id="u-29.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Wiecie państwo, myślę, że nie ma takiej potrzeby. Jest to posiedzenie Komisji Edukacji, Nauki i Młodzieży. Dla nas wszystkich jest to jasne. Myślę, że pan poseł wnioskodawca dobrze nam to wytłumaczył. Pan poseł Wieczorek jeszcze. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-30">
+          <u xml:id="u-30.0" who="#PoselDariuszWieczorek">Tak, tak, żebyśmy też zdawali sobie z tego sprawę. Absolutnie zgadzam się z przedmówcami, z panem ministrem i z panem przewodniczącym, ale też uspokajam Biuro Legislacyjne. Można powiedzieć, że w tym przypadku mamy do czynienia ze specustawą, w związku z czym ustawodawca, w mojej ocenie, w naszej ocenie, ma prawo przyjmować tego typu rozwiązania. Myślę, że tutaj wszystko jest jasno opisane. Pan przewodniczący Marchewka zresztą to mówił. Wiemy, co się stanie, gdyby się okazało, odpukać, że coś nie wyjdzie, jeżeli chodzi o ewaluację. W związku z tym myślę, że tutaj nie ma jakiegoś problemu formalnego. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-31">
+          <u xml:id="u-31.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dziękuję. Rozumiem, że skoro żaden poseł nie formułuje poprawki, to uznajemy, że rozpatrzyliśmy ten artykuł. Jest to pytanie do Biura Legislacyjnego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-32">
+          <u xml:id="u-32.0" who="#LegislatorRadoslawIlowiecki">Tak. Dziękuję bardzo za wyjaśnienia. Zaznaczę tylko, że uwagi Biura Legislacyjnego wynikają wyłącznie z troski o jakość polskiej legislacji. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-33">
+          <u xml:id="u-33.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Jasna sprawa. Dziękujemy bardzo. Wobec tego stwierdzam, że Komisje rozpatrzyły art. 6.</u>
+          <u xml:id="u-33.1" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Art. 7. Czy są uwagi? Biuro Legislacyjne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-34">
+          <u xml:id="u-34.0" who="#LegislatorRadoslawIlowiecki">Dziękuję. Mamy uwagę do ust. 3 w art. 7, zgodnie z którym Rada Akademii wybrana na kadencję rozpoczętą w dniu 1 stycznia 2021 roku staje się Radą Politechniki. Proszę zauważyć, że w ust. 1 w art. 7 jest mowa o członkach senatu wybranych na kadencję rozpoczętą w dniu 1 września. Ustęp ten stanowi, że członkowie ci stają się członkami senatu z dniem utworzenia politechniki, a więc jest wskazany termin. Jeżeli w ust. 3 nie dodamy zwrotu „z dniem utworzenia Politechniki”, będzie miał zastosowanie art. 8 projektu, który stanowi, że ustawa wchodzi w życie po upływie czternastu dni od dnia ogłoszenia. Nie wiem, czy taka była intencja, czy jednak w ust. 3 nie powinniśmy dodać wyrażenia „z dniem utworzenia Politechniki”. A zatem ust. 3 mógłby przyjąć brzmienie: „Rada Akademii wybrana na kadencję rozpoczętą w dniu 1 stycznia 2021 r. staje się z dniem utworzenia Politechniki Radą Politechniki.”. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-35">
+          <u xml:id="u-35.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dziękuję bardzo za tę uwagę. Wydaje mi się logiczna. Zerkam w stronę przedstawicieli uczelni. Również potwierdzają to wrażenie. Ministerstwo także się zgadza.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-36">
+          <u xml:id="u-36.0" who="#PoselDariuszWieczorek">Czy wnioskodawca się zgadza?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-37">
+          <u xml:id="u-37.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Czy wnioskodawca się zgadza?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-38">
+          <u xml:id="u-38.0" who="#PoselArkadiuszMarchewka">Tak. Myślę, że możemy przyjąć i zaakceptować propozycję zgłoszoną przez panów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-39">
+          <u xml:id="u-39.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dziękuję. Czy wobec tego to musi być poprawka zaproponowana przez posła czy może być to poprawka dokonana w ramach poprawek legislacyjnych?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-40">
+          <u xml:id="u-40.0" who="#LegislatorRadoslawIlowiecki">Proponuję uznać to jako oczywistą omyłkę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-41">
+          <u xml:id="u-41.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-42">
+          <u xml:id="u-42.0" who="#LegislatorRadoslawIlowiecki">Naprawimy to. Przepis będzie konsekwentny.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-43">
+          <u xml:id="u-43.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Macie państwo naszą zgodę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-44">
+          <u xml:id="u-44.0" who="#LegislatorRadoslawIlowiecki">Dokonamy tego na podstawie upoważnienia.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-45">
+          <u xml:id="u-45.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dziękuję bardzo. Art. 7 został... Jeszcze jedno?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-46">
+          <u xml:id="u-46.0" who="#LegislatorRadoslawIlowiecki">Mam wrażenie w ramach art. 7 w ust. 6-8 zostały uregulowane sprawy, które mogłyby zostać uregulowane w statucie uczelni. A zatem istnieje wątpliwość, czy są one niezbędne w projekcie ustawy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-47">
+          <u xml:id="u-47.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Ok. Już pytamy. Ministerstwo. Pan rektor jeszcze konsultuje. Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-48">
+          <u xml:id="u-48.0" who="#PodsekretarzstanuwMIGrzegorzWitkowski">Jeżeli chodzi o statut, rzeczywiście można na następnym etapie to zrobić, niemniej jednak ustawa jest na tyle mało szczegółowa i krótka, że można w ust. 6, 7, 8 w art. 7 utrzymać zapisy, które będą pewnym wyrazem intencji wnioskodawców i intencji rektora, w którą stronę ma pójść dalsza część. Są to przepisy wewnętrzne, przepisy szczegółowe. Jako ministerstwo utrzymałbym to.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-49">
+          <u xml:id="u-49.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Ok. Zostawiamy. Poseł wnioskodawca postuluje pozostawienie. Przedstawiciele uczelni z panem rektorem także, jak rozumiem, sygnalizują taką propozycję. Bardzo proszę, Biuro Legislacyjne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-50">
+          <u xml:id="u-50.0" who="#LegislatorRadoslawIlowiecki">Dziękuję bardzo za wyjaśnienie. Chciałbym jeszcze zwrócić uwagę, że w ust. 6, w którym przywołuje się nazwy różnych organów, mam takie wrażenie, nie przywołano wszystkich organów, które obecnie występują w statucie. Mam na myśli rzecznika dyscyplinarnego do spraw nauczycieli czy komisję dyscyplinarną doktorantów. Poza tym niektóre nazwy przywołane w ust. 6 budzą wątpliwości. Na przykład jest tam mowa o komisji wyborczej, a w statucie, jeżeli dobrze sprawdziliśmy, występuje uczelniana komisja wyborcza. Niemniej pozostawiam to do decyzji Komisji i pana ministra. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-51">
+          <u xml:id="u-51.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dziękuję. Poseł wnioskodawca ma pytanie do Biura Legislacyjnego. Tak?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-52">
+          <u xml:id="u-52.0" who="#PoselArkadiuszMarchewka">Tak.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-53">
+          <u xml:id="u-53.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-54">
+          <u xml:id="u-54.0" who="#PoselArkadiuszMarchewka">Mam pytanie do Biura Legislacyjnego w związku z uwagami, o których pan mówił odnośnie do ust. od 6 do 8, a przede wszystkim do ust. 6, o którym powiedział pan, że nie ma wyszczególnionych wszystkich organów. Czy przedstawiciele Biura Legislacyjnego postulują, żeby ten ustęp w ogóle wykreślić tak, żeby zapisy te znalazły się ściśle w statucie i zostały uregulowane dokumentem wewnętrznym? Czy dobrze to rozumiem?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-55">
+          <u xml:id="u-55.0" who="#LegislatorRadoslawIlowiecki">Taka była moja pierwsza uwaga, że ust. od 6 do 8 mogłyby zostać wykreślone z projektu, a te sprawy mogłyby zostać uregulowane w statucie Politechniki Morskiej. Wydaje mi się, że statut mógłby zostać przygotowany do września, ale w tym zakresie nie mam wiedzy na ten temat. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-56">
+          <u xml:id="u-56.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Panie rektorze, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-57">
+          <u xml:id="u-57.0" who="#WojciechSlaczka">Proponuję tutaj dodać na końcu „oraz inne organy Akademii Morskiej”, nie organy, tylko inne... W momencie jak to usuniemy, to musimy przeprowadzić całą elekcję do wszystkich komisji. Młodzi ludzie, szczególnie studenci są już powybierani. Tak więc byłoby to niezasadne i niesprawiedliwe wobec nich. Skoro przenosimy możliwość trwania, to chodzi o to, żeby poszczególne komisje też trwały. Chodzi o to, że zachowamy w pełni ciągłość organizacyjną jednostki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-58">
+          <u xml:id="u-58.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dziękuję, panie rektorze. Już rozumiemy. Zakładam, że Biuro Legislacyjne ma jakiś pomysł.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-59">
+          <u xml:id="u-59.0" who="#LegislatorRadoslawIlowiecki">Tak. Dziękuję. Przemawia do mnie przedstawiona argumentacja. Rozumiem, że od strony praktycznej byłoby dobrze, gdyby ustępy te pozostały. Natomiast jeżeli chodzi o brzmienie ust. 6, sami z kolegą nie jesteśmy w stanie ocenić tego od strony merytorycznej. Może moglibyśmy je zmienić na kolejnym etapie procedury legislacyjnej. Proszę zauważyć, że w ust. 6 jest wymieniona uczelniana komisja dyscyplinarna, w statucie jest mowa o uczelnianej komisji dyscyplinarnej dla nauczycieli akademickich. Nie jesteśmy pewni, czy jest to prawidłowa nazwa. Potrzebujemy merytorycznego wsparcia.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-60">
+          <u xml:id="u-60.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Szanowni państwo, wydaje mi się, że przy takiej atmosferze i porozumieniu, w jakim pracujemy nad tym projektem, chyba rzeczywiście można. Zróbmy to po prostu dobrze. Jak rozumiem, Biuro Legislacyjne przyjrzy się temu. Naszą intencją jest, żeby to zostało, ale żeby było rzeczywiście właściwie ujęte, żeby żadne organy uczelni nie zostały pominięte albo żeby ich nazwy nie były przywołane w nieprawidłowy sposób. Rozumiem, że przedstawiciele uczelni są do dyspozycji. Przy drugim czytaniu rozpatrzymy to i wtedy już, być może, zgłosimy jako poprawkę ze strony posłów. Można tak zrobić?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-61">
+          <u xml:id="u-61.0" who="#LegislatorRadoslawIlowiecki">Tak, dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-62">
+          <u xml:id="u-62.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dziękujemy także.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-63">
+          <u xml:id="u-63.0" who="#LegislatorRadoslawIlowiecki">Oczywiście deklarujemy pomoc przy przygotowaniu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-64">
+          <u xml:id="u-64.0" who="#PoselArkadiuszMarchewka">Ja też deklaruję, że jeżeli będzie taka potrzeba, to w drugim czytaniu zgłosimy poprawkę do tego ustępu po uzgodnieniu przedstawicieli Biura Legislacyjnego z przedstawicielami uczelni i parlamentarzystami, którzy złożyli projekt. Ok.? Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-65">
+          <u xml:id="u-65.0" who="#LegislatorRadoslawIlowiecki">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-66">
+          <u xml:id="u-66.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Dziękuję. Rozpatrzyliśmy art. 7.</u>
+          <u xml:id="u-66.1" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Art. 8. Czy są uwagi? Nie ma uwag. Stwierdzam, że art. 8 został przyjęty.</u>
+          <u xml:id="u-66.2" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Całość projektu ustawy. Głosujemy. Głosujemy, dlatego że posłowie są zdalnie. Bardzo proszę, przygotowujemy się do głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-66.3" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Poddaję pod głosowanie wniosek o uchwalenie przez Sejm projektu ustawy o utworzeniu Politechniki Morskiej w Szczecinie (druk nr 2007).</u>
+          <u xml:id="u-66.4" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Kto z państwa jest za? Sekundka. Dobrze. Mamy zawieszenie. Chwileczkę czekamy. Powinno być widoczne. Głosujemy za. Kto z państwa jest za, jeszcze raz. Kto jest przeciwny? Kto się wstrzymał? Dziękuję. Proszę o wyniki.</u>
+          <u xml:id="u-66.5" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Głosowało 43 posłów. Za było 43 posłów. Wszyscy głosowaliśmy za. Dziękuję bardzo. Gratuluję.</u>
+          <u xml:id="u-66.6" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Stwierdzam, że Komisje przyjęły wniosek.</u>
+          <u xml:id="u-66.7" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Pozostaje nam jeszcze wybór posła sprawozdawcy. Chciałabym zaproponować pana posła Arkadiusza Marchewkę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-67">
+          <u xml:id="u-67.0" who="#PoselArkadiuszMarchewka">Dziękuję. Przyjmuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-68">
+          <u xml:id="u-68.0" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Bardzo proszę. Dziękuję bardzo. Porządek dzienny posiedzenia został wyczerpany.</u>
+          <u xml:id="u-68.1" who="#PrzewodniczacaposelMiroslawaStachowiakRozecka">Zamykam posiedzenie.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/eps/201923-sjm-epsxx-00035-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/eps/201923-sjm-epsxx-00035-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..69c8947
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/eps/201923-sjm-epsxx-00035-01/header.xml
@@ -0,0 +1,46 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-epsxx-00035-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Etyki Poselskiej /nr 35/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Etyki Poselskiej /nr 35/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#EPS">35</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-03-08</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PoselIzabelaKatarzynaMrzyglocka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Izabela Katarzyna Mrzygłocka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselJanLopata" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Łopata</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselMonikaFalej" role="speaker">
+        <persName>Poseł Monika Falej</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelJacekSwiat" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Jacek Świat</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzKomisjiBeataMaciak" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz Komisji Beata Maciak</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="EPS" role="committee">
+        <orgName>Komisja Etyki Poselskiej</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/eps/201923-sjm-epsxx-00035-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/eps/201923-sjm-epsxx-00035-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..51d2c79
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/eps/201923-sjm-epsxx-00035-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,188 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelJacekSwiat">Otwieram posiedzenie Komisji Etyki Poselskiej, witam państwa posłów, członków Komisji, stwierdzam kworum. Wobec niewniesienia uwag do protokołu z poprzedniego posiedzenia Komisji uważam protokół za przyjęty.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelJacekSwiat">Porządek dzienny posiedzenia otrzymaliście państwo w zawiadomieniach. Czy są jakieś uwagi? Nie widzę. Uważam, że porządek został przyjęty.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelJacekSwiat">Przed przystąpieniem do realizacji porządku dziennego zgłaszam, w trybie art. 156 ust. 1 regulaminu Sejmu, wniosek o zamknięcie posiedzenia Komisji wraz z propozycją określenia osób, których udział w posiedzeniu Komisji jest niezbędny, tj. członków Komisji oraz pracowników Kancelarii Sejmu. Ta część posiedzenia, podczas której zapada postanowienie o zamknięciu posiedzenia, jest zamknięta. Czy jest ktoś sprzeciw? Nie widzę. Wniosek został przyjęty.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelJacekSwiat">Przystępujemy do rozpatrzenia pierwszego punktu porządku dziennego, czyli rozpatrzenie projektu opinii Komisji Etyki Poselskiej w sprawie dotyczącej posła Grzegorza Brauna. Widzę, że wszyscy mamy przed oczami ten projekt. Nie ma chyba potrzeby go odczytywać, bo każdy z nas go widzi. Czy mają państwo uwagi do tego projektu? Proszę, pani przewodnicząca.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PoselIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Mam uwagę do jednego z akapitów. On mi trochę źle brzmi: „W swoim wystąpieniu, które trudno uznać za złożenie wyjaśnień w sprawie toczącego się postępowania, w sposób godny szczególnej nagany…”. Widzicie to państwo? Wyrazy „godny szczególnej nagany” jakoś mi w tym miejscu nie pasują.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelJacekSwiat">Czyli nie chodzi o wyraz „godny”, ale…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PoselIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Chodzi o wyrażenie „w sposób godny szczególnej nagany”.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelJacekSwiat">To może zapiszmy „w sposób zasługujący na szczególną naganę”?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PoselIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Tak chyba jest lepiej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PoselJanLopata">Raczej tak.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PoselIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Tak, powinno być „w sposób zasługujący na szczególną naganę”. I jeszcze wydaje mi się, że na drugiej stronie opinii powinien zostać użyty tryb oznajmujący, tzn. „Komisja podjęła decyzję” i „Komisja zastosuje”, a nie „Komisja rozważa” czy „Komisja zamierza”.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PoselJanLopata">Zgoda. To były tylko propozycje.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PrzewodniczacyposelJacekSwiat">Czy macie państwo jeszcze jakieś uwagi?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PoselJanLopata">Chyba nie…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PrzewodniczacyposelJacekSwiat">To ja poproszę o rozważenie jednej rzeczy. Chodzi mi o przedostatni akapit, ten krótki: „Komisja z niepokojem obserwuje obniżający się poziom zarówno wystąpień na posiedzeniach plenarnych, jak i posiedzeniach komisji sejmowych”. Moim zdaniem, to nie jest jednoznaczne, bo my zajmujemy się jednak etyką, czyli ewentualnym wykroczeniem poza pewne normy kultury, do którego dochodzi w Sejmie, a nie poziomem wystąpień posłów. Proponowany zapis można by rozumieć w ten sposób, że zajmujemy się oceną merytorycznego poziomu wystąpień. W mojej ocenie ten akapit nic nie wnosi, a może być bardzo różnie odczytywany. Najchętniej, szczerze mówiąc, zrezygnowałbym z tego zdania, ponieważ ostatnie zdanie właściwie mówi wszystko.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PoselJanLopata">Ale później odwołujemy się do tego zdania.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PoselIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Tak, potem mamy w ostatnim zdaniu użyte stwierdzenie „aby zapobiec temu zjawisku”. Ono, to zjawisko, wynika z poprzedniego zdania. Chodzi bowiem o zjawisko polegające na obniżającym się poziomie wystąpień.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyposelJacekSwiat">W takim razie trzeba przeredagować treść, bo jak mówię, taki zapis może być odczytany, że ingerujemy w merytoryczną treść wystąpień posłów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#SekretarzKomisjiBeataMaciak">Można wykreślić akapit, o którym mówił pan przewodniczący i nieco inaczej zredagować ostatni akapit, tak żeby on wynikał z akapitu wcześniejszego. Mielibyśmy więc akapit wcześniejszy, tj. „Tę samą zasadę Komisja zastosuje w stosunku do wszystkich posłów, którzy swoimi wystąpieniami przed obliczem Komisji Etyki Poselskiej, organu Sejmu Rzeczpospolitej, będą naruszali autorytet i podważali prestiż Komisji”. I ostatni akapit, lekko przeredagowany: „Komisja Etyki Poselskiej będzie podejmowała wszelkie kroki, aby…” i tu musicie się państwo zastanowić.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PoselIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Uważam, że to trzeba przeredagować, ale chciałam jeszcze zapytać, co to znaczy, że Komisja będzie podejmowała wszelkie kroki? Przecież my cały czas podejmujemy wszelkie kroki, stosujemy cały katalog kar, które są przewidziane w regulaminie…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#SekretarzKomisjiBeataMaciak">To znaczy, że możecie państwo na przykład po raz kolejny podjąć inicjatywę rozpatrzenia jakiejś sprawy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PoselIzabelaKatarzynaMrzyglocka">W takim razie może to napiszmy, że „Komisja będzie podejmowała wszelkie kroki, wystąpi z propozycją zmiany regulaminu…” itd. To jest oczywiście tylko propozycja na gorąco, ale wynika ona stąd, iż to tak wygląda, jakbyśmy do tej pory nie podejmowali tych kroków, a przecież podejmowaliśmy wszelkie możliwe kroki, aż do momentu, w którym poseł Braun naciągnął strunę tak bardzo, że musimy wystąpić z opinią w tej sprawie do pani marszałek.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#PoselMonikaFalej">Szanowni państwo, w tej sytuacji wnoszę o zorganizowanie spotkania z panią marszałek i przedyskutowanie tego, z czym mamy do czynienia. Wykorzystujemy wszelkie narzędzia, które posiadamy i myślę, że powinniśmy, jako Komisja, porozmawiać z panią marszałek, ponieważ to zachowanie pana posła Brauna, ale wcześniej także zachowanie pana posła Korwina-Mikke – przypominam, że tej sprawy też nie domknęliśmy – one wykraczają poza nasze kompetencje. Po prostu nie mamy odpowiednich narzędzi i to jest problem.</u>
+          <u xml:id="u-20.1" who="#PoselMonikaFalej">Moim zdaniem, trzeba się zastanowić, czy mamy teraz wystąpić do pani marszałek z prośbą o to, aby w tej chwili ona zastosowała swoje kary, czy… To byłaby jakaś możliwość.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#PoselJanLopata">W zależności od okoliczności.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#PoselMonikaFalej">Właśnie, i dlatego wnoszę o spotkanie z panią marszałek i przedyskutowanie problemu, ponieważ de facto nie mamy już jak pracować.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#PoselIzabelaKatarzynaMrzyglocka">To może dopiszemy w opinii, że Komisja Etyki…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#PoselMonikaFalej">…wnosi o spotkanie z panią marszałek i przedyskutowanie...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#PrzewodniczacyposelJacekSwiat">Ale to nie w tym materiale.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#PoselMonikaFalej">Zgoda, ale niech to się znajdzie gdzieś w protokole. W opinii rzeczywiście może nie, ale generalnie uważam, że spotkanie powinno się odbyć. To jest oczywiście tylko moja propozycja, ale uważam, że pani marszałek musi mieć świadomość tego, że to po prostu nie działa. Pewnie ma, ale… Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-27">
+          <u xml:id="u-27.0" who="#SekretarzKomisjiBeataMaciak">W takim razie, może rozważycie państwo rezygnację z dwóch ostatnich akapitów. Opinia kończyłaby się wtedy sformułowaniem: „Tę samą zasadę Komisja zastosuje w stosunku do wszystkich posłów, którzy swoimi wystąpieniami przed obliczem Komisji Etyki Poselskiej, organu Sejmu Rzeczypospolitej, będą naruszali autorytet i podważali prestiż Komisji”.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-28">
+          <u xml:id="u-28.0" who="#PoselIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Myślę, że na końcu musi być coś jeszcze, dlatego że jak skończymy bez tych dwóch akapitów, to jakby…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-29">
+          <u xml:id="u-29.0" who="#PoselJanLopata">Przepraszam, pani przewodnicząca. A jeśli zamienilibyśmy wyraz „wystąpień” na wyraz „zachowań”, to też byłoby podważane, co to znaczy „zachowania”, czy to już brzmiałoby wystarczająco jednoznacznie?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-30">
+          <u xml:id="u-30.0" who="#PrzewodniczacyposelJacekSwiat">Panie pośle, a może zróbmy to jeszcze prościej. Proponuję następujący zapis: „Komisja Etyki Poselskiej będzie podejmował wszelkie kroki, aby nie narażać Wysokiej Izby i jej organów na dalszy spadek ich zaufania w oczach opinii publicznej”.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-31">
+          <u xml:id="u-31.0" who="#PoselIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Jedno uzupełnienie: „będzie nadal podejmowała wszelkie kroki”. Nie może zostać samo „będzie podejmowała”, bo to znaczy, że na razie nie podejmujemy wszelkich kroków. Uważam, że „nadal” jest tutaj niezbędne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-32">
+          <u xml:id="u-32.0" who="#PrzewodniczacyposelJacekSwiat">Zgoda.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-33">
+          <u xml:id="u-33.0" who="#PoselJanLopata">Czyli rozumiem, że po wyrazach „by zapobiec” skreślamy wyrazy „temu zjawisku, by”. Zgadza się?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-34">
+          <u xml:id="u-34.0" who="#PrzewodniczacyposelJacekSwiat">Końcówka tego zdania byłaby następująca: „aby zapobiec narażaniu Wysokiej Izby i jej organów na dalszy spadek ich zaufania w oczach opinii publicznej”. To moim zdaniem załatwiałoby problem dwóch ostatnich akapitów. Usuwamy przedostatni akapit, bo on jest według mnie bardzo niezręczny, a ostatni akapit otrzymuje brzmienie: „Komisja Etyki Poselskiej będzie nadal podejmowała wszelkie kroki, aby zapobiec narażaniu Wysokiej Izby i jej organów na dalszy spadek zaufania w oczach opinii publicznej”. Taka jest moja propozycja.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-35">
+          <u xml:id="u-35.0" who="#PoselJanLopata">Czyli „ich” też skreślamy?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-36">
+          <u xml:id="u-36.0" who="#PrzewodniczacyposelJacekSwiat">Tak, zaimek można skreślić. Czy macie państwo jeszcze jakieś inne uwagi? Jeżeli nie, to zadam pytanie, czy jest sprzeciw wobec przyjęcia opinii wraz z zaakceptowanymi poprawkami? Nie słyszę sprzeciwu. Stwierdzam, że opinia Komisji została przyjęta i zostanie przekazana do pani marszałek Sejmu z prośbą o umożliwienie zapoznania się z jej treścią wszystkim posłom. Opinia zostanie również przekazana przewodniczącym klubów i kół parlamentarnych oraz poselskich. Niezależnie od tego padła propozycja, aby Komisja spotkała się z panią marszałek w celu omówienia…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-37">
+          <u xml:id="u-37.0" who="#PoselIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Myślę, że wystarczy samo stwierdzenie, że chodzi o propozycję spotkania z panią marszałek. Po prostu wysyłamy opinię z prośbą o spotkanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-38">
+          <u xml:id="u-38.0" who="#PrzewodniczacyposelJacekSwiat">Taką prośbę można zawrzeć w piśmie przewodnim.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-39">
+          <u xml:id="u-39.0" who="#PoselIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Zgadzam się.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-40">
+          <u xml:id="u-40.0" who="#PrzewodniczacyposelJacekSwiat">Szanowni państwo, na tym zamknęliśmy rozpatrywanie punktu pierwszego i możemy przystąpić do rozpatrzenia drugiego punktu porządku dziennego: zajęcie stanowiska w sprawach, które wpłynęły do Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-40.1" who="#PrzewodniczacyposelJacekSwiat">Pierwszy wniosek jest oznaczony nr 190/22, to jest wniosek osoby prywatnej, chodzi w nim o ewentualny powrót przez Komisję do kwestii podjęcia inicjatywy rozpatrzenia sprawy dotyczącej zachowania posła Tomasza Rzymkowskiego. Przypominam, że na posiedzeniu 8 lutego br. Komisja zdecydowała o niepodejmowaniu inicjatywy rozpatrzenia niniejszej sprawy. Ten wniosek ma dosyć szczególną formę, dlatego oddam państwu głos, ponieważ w pewnym sensie jestem jego stroną.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-41">
+          <u xml:id="u-41.0" who="#PoselJanLopata">Jaką decyzję wtedy podjęliśmy?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-42">
+          <u xml:id="u-42.0" who="#PrzewodniczacyposelJacekSwiat">O nierozpatrywaniu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-43">
+          <u xml:id="u-43.0" who="#PoselJanLopata">Ale jak konkretnie wyglądało głosowanie? Pamiętacie państwo?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-44">
+          <u xml:id="u-44.0" who="#PrzewodniczacyposelJacekSwiat">Jednogłośnie zdecydowaliśmy, żeby nie podejmować w tej sprawie inicjatywy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-45">
+          <u xml:id="u-45.0" who="#PoselJanLopata">Myślę, że dzisiaj nic innego nie wymyślimy. Wniosek jest wprawdzie bardziej rozbudowany, ale to tylko pokazuje, że człowiek ma czas i chyba poczucie jakiejś misji. To tyle.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-46">
+          <u xml:id="u-46.0" who="#PoselMonikaFalej">Panie przewodniczący, składam wniosek o niepodejmowanie inicjatywy. Już raz podjęliśmy decyzję w tej sprawie, a chyba nie ma tu niczego nowego, co mogłoby zmienić nasze stanowisko.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-47">
+          <u xml:id="u-47.0" who="#PrzewodniczacyposelJacekSwiat">Dziękuję, pani poseł. Dla porządku musimy wniosek przegłosować. Kto jest za wnioskiem złożonym przez panią poseł? (4) Stwierdzam, że Komisja jednogłośnie zdecydowała o niepodejmowaniu inicjatywy rozpatrzenia tej sprawy.</u>
+          <u xml:id="u-47.1" who="#PrzewodniczacyposelJacekSwiat">Kolejne wnioski, o nr 194/22, 196/22 i 197/22, to wnioski osób prywatnych w sprawie dotyczącej zachowania posła Brauna.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-48">
+          <u xml:id="u-48.0" who="#PoselIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Myślę, że w tym momencie jest nam już potrzebna pani marszałek. Nasze możliwości się wyczerpały. Wnoszę o to, żeby wstrzymać się z decyzjami dotyczącymi zarówno pana posła Brauna, jak i pana posła Korwina-Mikke, do momentu spotkania z panią marszałek i ustalenia dalszych kroków.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-49">
+          <u xml:id="u-49.0" who="#PrzewodniczacyposelJacekSwiat">Dobrze, myślę, że możemy przyjąć taki tryb postępowania. Z jednej strony jest oczywiście tak, że każdy ma prawo do swoich poglądów, nawet najbardziej idiotycznych, ale z drugiej strony jest taki problem, iż przekroczone zostały wszelkie granice.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-50">
+          <u xml:id="u-50.0" who="#PoselJanLopata">Jedno zdanie, panie przewodniczący, bo myślę, że warto podać je do protokołu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-51">
+          <u xml:id="u-51.0" who="#PrzewodniczacyposelJacekSwiat">Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-52">
+          <u xml:id="u-52.0" who="#PoselJanLopata">Powrócę do swojej dywagacji, nie wiem, czy znalazła się ona wtedy w protokole, ale chciałbym poddać pod rozwagę, czy to wszystko przypadkiem nie jest czynione specjalnie i motywowane politycznie? Takie zachowanie nakręca koniunkturę politykom, a my być może tylko ułatwiamy tym panom takie postępowanie i osiąganie celów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-53">
+          <u xml:id="u-53.0" who="#PoselIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Nie możemy nie reagować.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-54">
+          <u xml:id="u-54.0" who="#PoselJanLopata">Ja to rozumiem i dlatego trzeba porozmawiać z panią marszałek, jak mamy dalej postępować.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-55">
+          <u xml:id="u-55.0" who="#PrzewodniczacyposelJacekSwiat">Rozumiem, że zgodziliśmy się, iż wnioski dotyczące pana posła Brauna zostają na razie zawieszone do czasu spotkania Komisji z panią marszałek. Dotyczy to również wniosku oznaczonego nr 195/22, który dotyczy wypowiedzi posła Janusza Korwina-Mikke z 28 lutego br. Decyzję w sprawie losów tego wniosku również zawieszamy do czasu spotkania z panią marszałek. Proszę bardzo, pani poseł.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-56">
+          <u xml:id="u-56.0" who="#PoselIzabelaKatarzynaMrzyglocka">Mam prośbę, panie przewodniczący. Czy mógłby pan porozmawiać z panią marszałek, żeby może jeszcze na tym posiedzeniu Sejmu udało nam się spotkać? Wszyscy jesteśmy dłużej w Warszawie, do piątku.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-57">
+          <u xml:id="u-57.0" who="#PrzewodniczacyposelJacekSwiat">Szanowni państwo, na tym zakończyliśmy rozpatrywanie porządku dziennego przewidzianego na dzisiaj. Zamykam posiedzenie. Protokół z posiedzenia będzie wyłożony do wglądu w sekretariacie Komisji. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00276-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00276-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..3b089a5
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00276-01/header.xml
@@ -0,0 +1,52 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-fpbxx-00276-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Finansów Publicznych /nr 276/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Finansów Publicznych /nr 276/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#FPB">276</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-03-11</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="DyrektorDepartamentuEkonomicznoFinansowegowCentraliNarodowegoFunduszuZdrowiaDariuszJarnutowski" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Departamentu Ekonomiczno-Finansowego w Centrali Narodowego Funduszu Zdrowia Dariusz Jarnutowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DyrektorDepartamentuInformatyzacjiiRozwojuPanstwowegoZasobuGeodezyjnegoiKartograficznegowGlownymUrzedzieGeodezjiiKartografiiJaroslawZembrzuski" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Departamentu Informatyzacji i Rozwoju Państwowego Zasobu Geodezyjnego i Kartograficznego w Głównym Urzędzie Geodezji i Kartografii Jarosław Zembrzuski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="GlownygeodetakrajuWaldemarIzdebski" role="speaker">
+        <persName>Główny geodeta kraju Waldemar Izdebski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="NarodowegoFunduszuZdrowiaBernardWasko" role="speaker">
+        <persName>Narodowego Funduszu Zdrowia Bernard Waśko</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="NFZBernardWasko" role="speaker">
+        <persName>NFZ Bernard Waśko</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselZofiaCzernow" role="speaker">
+        <persName>Poseł Zofia Czernow</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Andrzej Kosztowniak</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="FPB" role="committee">
+        <orgName>Komisja Finansów Publicznych</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00276-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00276-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..af52b81
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/fpb/201923-sjm-fpbxx-00276-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,116 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Dzień dobry. Witam serdecznie wszystkich państwa, którzy przybyli na dzisiejszą Komisję, ale również tych, którzy będą z nami pracować zdalnie.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Szanowni państwo, otwieram posiedzenie Komisji Finansów Publicznych. Porządek dzienny posiedzenia przewiduje dwa punkty. Pierwszym z nich jest zaopiniowanie wniosku głównego geodety kraju w sprawie zmian w planie finansowym państwowego funduszu celowego – Funduszu Gospodarki Zasobem Geodezyjnym i Kartograficznym na 2022 rok, zaś drugim punktem jest zaopiniowanie wniosku prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia w sprawie projektu zmiany planu finansowego Narodowego Funduszu Zdrowia na 2022 r.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Informuję, że posiedzenie będzie prowadzone z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej umożliwiających porozumiewanie się na odległość. Informuję również, że zgłoszenia do zabrania głosu w dyskusji przez posłów należy wysyłać pod adres e-mail: kfpb@sejm.gov.pl lub za pośrednictwem czatu.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Przystępujemy, szanowni państwo, do sprawdzenia kworum. Tym samym proszę wszystkie koleżanki i kolegów o zalogowanie się i oddanie głosu potwierdzającego obecność na dzisiejszej Komisji. Bardzo serdecznie o to proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#GlownygeodetakrajuWaldemarIzdebski">Dzień dobry. Witam państwa.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Dzień dobry. Witamy serdecznie.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Proszę państwa, uwaga techniczna. Nie domykamy niejako głosowania. Jest możliwość oddania głosu, również głosowania i potwierdzenia obecności na Komisji. Kworum już mamy w tym momencie, więc tym samym przejdziemy do realizacji porządku dziennego. Szanowni państwo, stwierdzam kworum.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Czy są uwagi do porządku dziennego posiedzenia? Nie widzę. Nie słyszę. Tym samym stwierdzam, że porządek został przyjęty.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Szanowni państwo, zanim przejdziemy do realizacji porządku dziennego, pozwolę sobie przywitać na dzisiejszej Komisji osoby, które będą z nami współpracowały, osoby, które przybyły na Komisję, ale również tych, którzy będą z nami współpracować dzisiaj zdalnie. Witam gorąco panią Bernadetę Waśko, zastępcę prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia ds. medycznych. Witam bardzo serdecznie panią prezes…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#NarodowegoFunduszuZdrowiaBernardWasko">Zastępca prezesa Bernard Waśko, panie przewodniczący.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo serdecznie przepraszam.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Witam gorąco Waldemara Izdebskiego, głównego geodetę kraju obradującego zdalnie. Witam gorąco.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#GlownygeodetakrajuWaldemarIzdebski">Witam serdecznie. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Witam panią Anetę Cieloch, dyrektor Departamentu Finansowania Sfery Budżetowej i witam Mirosława Staniaka, zastępcę dyrektora Departamentu Finansowania Sfery Budżetowej. Witam państwa bardzo serdecznie na dzisiejszej Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Przystępujemy do realizacji punktu pierwszego porządku dziennego. Proszę o przedstawienie wniosku Głównego Geodety Kraju w sprawie zmian w planie finansowym państwowego funduszu celowego – Funduszu Gospodarki Zasobem Geodezyjnym i Kartograficznym na 2020 r. Bardzo proszę o wystąpienie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#GlownygeodetakrajuWaldemarIzdebski">Dziękuję bardzo. Witam. Waldemar Izdebski. Ja mam prośbę, żeby może dyrektor Zembrzuski, który przygotowywał wniosek, przedstawił go króciutko.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#GlownygeodetakrajuWaldemarIzdebski">Panie dyrektorze, jest pan gotowy?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo proszę, panie dyrektorze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#DyrektorDepartamentuInformatyzacjiiRozwojuPanstwowegoZasobuGeodezyjnegoiKartograficznegowGlownymUrzedzieGeodezjiiKartografiiJaroslawZembrzuski">Dobrze, już prezentuję.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#DyrektorDepartamentuInformatyzacjiiRozwojuPanstwowegoZasobuGeodezyjnegoiKartograficznegowGlownymUrzedzieGeodezjiiKartografiiJaroslawZembrzuski">Jeśli chodzi o zmiany, o które zawnioskowaliśmy, dotyczą one kwoty 450 tys. zł. Jest to prośba o przesunięcie tych środków z zadania „Usługi związane z rozwojem oprogramowania”, które było przewidziane w § 4300, do zadania „Informatyzacja zasobu, w tym zakup sprzętu i rozwój oprogramowania do prowadzenia zasobu”, czyli do § 6120. Budżet zadaniowy zostałby bez zmian.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#DyrektorDepartamentuInformatyzacjiiRozwojuPanstwowegoZasobuGeodezyjnegoiKartograficznegowGlownymUrzedzieGeodezjiiKartografiiJaroslawZembrzuski">Jeśli chodzi o zatrudnienie, to w związku z tym, że prowadzimy Państwowy Zasób Geodezyjny i Kartograficzny, niezbędne jest pozyskiwanie dedykowanych narzędzi i usług wspomagających ten proces dostosowanych do specjalistycznych wymagań wynikających ze zmieniającego się otoczenia. W ramach planowanych pierwotnie zadań usługowych istnieje możliwość tylko zakupu usług związanych z rekonfiguracją istniejących już rozwiązań, co nie realizuje wszystkich potrzeb Głównego Urzędu Geodezji i Kartografii. W celu eliminacji tych ograniczeń wystąpiliśmy o to przesunięcie, gdzie zamierzamy zorganizować przetargi w trybie konkursu jednoetapowego, których celem byłoby dostarczenie rozwiązań najlepiej dostosowanych do aktualnych, obecnych potrzeb. Jeśli chodzi o ten tryb konkursowy, on wyzwala też w uczestnikach więcej kreatywności i swobody niż w przetargach nieograniczonych, co z naszego ostatniego doświadczenia jest ewidentnie widoczne, że przekłada się na wyższą jakość produktów końcowych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#GlownygeodetakrajuWaldemarIzdebski">Dziękuję, panie dyrektorze. Ja dodam może tylko tyle, że chodzi o to, żeby środki pozyskane w ramach działań, były naszym środkiem inwestycyjnym. Czyli uzyskamy nowy produkt, który potem włączymy do urzędu. Natomiast obecnie mamy środki przeznaczone tylko na usługi i stąd nasz wniosek. Bardzo proszę o pozytywne rozpatrzenie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję. Rozumiem, że to koniec wypowiedzi.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Pytanie do przedstawicieli Ministerstwa Finansów: Czy ktoś ma w tym zakresie coś do dodania? Nie słyszę.</u>
+          <u xml:id="u-12.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Otwieram dyskusję. Bardzo proszę o zadawanie pytań, jeżeli są. Widzę, że tych pytań, również z samej sali, nie ma. Szanowni państwo, będę proponował w takim razie przyjęcie opinii Komisji w sprawie przedłożenia powyższego wniosku. Pozwolę sobie ją odczytać. „Opinia nr 153 Komisji Finansów Publicznych do Głównego Geodety Kraju w sprawie zmian w planie finansowym – Funduszu Gospodarki Zasobem Geodezyjnym i Kartograficznym uchwalona na posiedzeniu w dniu 11 marca 2022 r. Komisja Finansów Publicznych na posiedzeniu w dniu 11 marca 2022 r. rozpatrzyła wniosek Głównego Geodety Kraju z dnia 9 marca 2022 r. dotyczącego zmiany w planie finansowym w Funduszu Gospodarki Zasobem Geodezyjnym i Kartograficznym w 2022 r. Komisja Finansów Publicznych zgodnie z art. 29 ust. 12 ustawy o finansach publicznych pozytywnie opiniuje propozycję zmiany w planie finansowym Funduszu Gospodarki Zasobem Geodezyjnym i Kartograficznym przedstawionym we wniosku”.</u>
+          <u xml:id="u-12.3" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Szanowni państwo, czy będziemy głosować, czy przyjmujemy ten wniosek w tej formule?</u>
+          <u xml:id="u-12.4" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Głosy z sali:</u>
+          <u xml:id="u-12.5" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Przyjmujemy.</u>
+          <u xml:id="u-12.6" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Rozumiem. Dziękuję serdecznie. Uważam go za przyjęty.</u>
+          <u xml:id="u-12.7" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Tym samym, szanowni państwo, przechodzimy do realizacji pkt 2 porządku dziennego. Proszę o przedstawienie wniosku przez prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia w sprawie projektu zmian planu finansowego Narodowego Funduszu Zdrowia na 2020 r. Bardzo proszę, panie prezesie, o wystąpienie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#GlownygeodetakrajuWaldemarIzdebski">Ja tylko serdecznie dziękuję, panie przewodniczący. I my się już wylogowujemy. Do zobaczenia. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Życzę państwu miłego dnia.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#NarodowegoFunduszuZdrowiaBernardWasko">Dzień dobry państwu. Panie przewodniczący, panie i panowie posłowie, zwracam się w trybie art. 121 ust. 1 pkt 2 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej z uprzejmą prośbą do Wysokiej Komisji o pozytywne zaopiniowanie przedłożonego projektu zmiany planu finansowego Narodowego Funduszu Zdrowia na rok 2022. Plan ten dotychczas nie był obejmowany zmianami. Jest to pierwsza zmiana w tym roku już po zatwierdzeniu planu. To zatwierdzenie, tylko przypomnę, miało miejsce 30 lipca 2021 r., zgodnie z harmonogramem i terminami, które obowiązują w ustawie. Ten termin jest o tyle istotny, że główną podstawą do zwrócenia się do Wysokiej Komisji o wydanie opinii w sprawie tych zmian i okolicznością, która powoduje wystąpienie i konieczność wprowadzenia tych zmian, są wydarzenia, które miały miejsce w drugiej połowie roku, czyli już po sporządzeniu planu, a konkretnie odnoszę się do całego pakietu ustaw podatkowych, które zostały wprowadzone jesienią dotyczące… one wpłynęły też na zmianę poboru składki na ubezpieczenie zdrowotne, a w związku z tym na szacowane przychody z tytułu składki na ubezpieczenie.</u>
+          <u xml:id="u-15.1" who="#NarodowegoFunduszuZdrowiaBernardWasko">Zgodnie z ocenami skutków regulacji sporządzonymi przez ministra finansów, jak również w późniejszym etapie, bo w styczniu pojawiły się nowe założenia makroekonomiczne do konstrukcji wyliczenia praw i wpływu tych założeń makroekonomicznych na szacowane przychody ze składki w roku 2022, to właśnie te dwa czynniki spowodowały konieczność uwzględnienia tego przy planowanych przychodach Narodowego Funduszu Zdrowia, co znajduje również swoje odzwierciedlenie w kosztach. Zasadnicza część tych środków jest podzielona algorytmem zgodnie z algorytmem podziału środków na oddziały wojewódzkie i przeznaczone na koszty świadczeń zdrowotnych  w 16 oddziałach wojewódzkich NFZ. Szczegółowe pozycje i jeszcze drobne przesunięcia omówi i przedstawi państwu pan dyrektor Jarnutowski. Tak że to są główne założenia i okoliczności, które skłoniły nas do złożenia takiego wniosku.</u>
+          <u xml:id="u-15.2" who="#NarodowegoFunduszuZdrowiaBernardWasko">Dodam jeszcze tylko, że zgodnie ze zmienioną i podpisaną niedawno ustawą o wydłużeniu sieci szpitali o kolejne 6 miesięcy, czyli wydłużenie do końca tego roku umów sieciowych, ta zmiana pozwoli nam również zabezpieczyć środki na przedłużenie tych umów, jak również ogólnie skutki wzrostu kosztów świadczeń, które występują już i które również musimy uwzględnić w planowanych wydatkach. Dziękuję. Pan dyrektor Jarnutowski.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-16.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Panie dyrektorze, proszę o zabranie głosu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#DyrektorDepartamentuEkonomicznoFinansowegowCentraliNarodowegoFunduszuZdrowiaDariuszJarnutowski">Dziękuję, panie przewodniczący. Szanowne panie i panowie posłowie, przedmiotem zmiany planu, jak już wspomniał pan prezes, jest zwiększenie składki należnej brutto w roku planowania o 9 mld 121 mln zł do wysokości 116 mld 714 mln zł, a w związku ze zwiększeniem planowanych przychodów ze składki to powoduje, zgodnie z art. 88 ustawy o świadczeniach, zwiększenie planowanych kosztów poboru i ewidencjonowania składek przez ZUS. Jednocześnie w ramach tej zmiany planu dokonujemy uporządkowania niektórych pozycji w związku ze zmianą wzoru planu finansowego, która została wprowadzona rozporządzeniem ministra finansów wydanym 31 grudnia 2021 r. i opublikowanym w Dzienniku Ustaw już w 2022 r. I tutaj między innymi następuje przesunięcie środków z pozycji ogólnych, pozycji F i pozycji E, do wyodrębnionych pozycji planu finansowego zarówno w zakresie kosztów – tu mam na myśli odpis dla Agencji Badań Medycznych, tj. kwota 316 mln zł, która była ujęta w planie, ale teraz została wyodrębniona w pozycji szóstej – jak i wyodrębnienie środków uzyskiwanych z tytułu opłat, o których mowa w ustawie o zdrowiu publicznym. I tu jest przesunięcie środków z pozycji E do pozycji dedykowanej w planie finansowym, pozycji A6 w kwocie 1 mld zł.</u>
+          <u xml:id="u-17.1" who="#DyrektorDepartamentuEkonomicznoFinansowegowCentraliNarodowegoFunduszuZdrowiaDariuszJarnutowski">Ponadto zgodnie z informacją przekazaną przez prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji w roku 2022 Narodowy Fundusz Zdrowia nie będzie przekazywał odpisu dla agencji. W związku z powyższym nastąpiła zmiana, zmniejszenie środków zaplanowanych na ten cel z 41 mln zł do 0 zł. I tak jak analogicznie ze zwiększeniem przychodów ze składek, te środki przeznaczamy na zwiększenie planowanych kosztów świadczeń opieki zdrowotnej łącznie o 9 mld 105 mln zł do wysokości 120 mld 446 mln zł. Wszystkie te środki są przeznaczone na finansowanie świadczeń w oddziałach wojewódzkich i pozwoli to na zwiększenie planowanych kosztów świadczeń opieki zdrowotnej w oddziałach wojewódzkich o 12,7%. Jednocześnie w związku z podwyżkami cen nośników energii uwzględniliśmy w tej zmianie planu drobną zwyżkę kosztów administracyjnych o 16,5 mln zł, tj. o 1,41%. Udział kosztów administracyjnych Narodowego Funduszu Zdrowia w kosztach ogółem w planie finansowym będzie się kształtował na poziomie 0,93%. Jednocześnie dokonaliśmy drobnych korekt w zakresie planowanych pozostałych przychodów w związku z wyodrębnieniem tych środków do pozycji A6 oraz pozostałych kosztów, zwiększenie w oddziałach wojewódzkich o 18 727 000 tys. zł i analogicznie ze zwiększeniem pozostałych kosztów, zwiększenie kosztów finansowych o 3 645 000 tys. zł do kwoty 82 237 000 zł. Jak już pan prezes wspomniał, środki przeznaczone na finansowanie świadczeń w oddziałach wojewódzkich zostały podzielone algorytmem wynikającym z ustawy zgodnie z dyspozycją art. 124 ust. 8 i wydanym na podstawie ustawy rozporządzeniem ministra zdrowia, natomiast podział już pomiędzy poszczególne pozycje kosztów świadczeń opieki zdrowotnej został dokonany przez dyrektorów oddziałów wojewódzkich w ramach swoich upoważnień. Dziękuję ślicznie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-18.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Otwieram dyskusję w tej materii. Bardzo proszę o zabranie głosu panią poseł Zofię Czernow. Bardzo proszę, pani poseł.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PoselZofiaCzernow">Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, mam dwa pytania. Pierwsze… To znaczy, to nie jest pytanie, ale… To dobrze, że następuje wzrost wydatków czy pieniędzy na świadczenia w pozycji „Opieka psychiatryczna”, bo teraz jest szczególny czas i one będą bardzo potrzebne, wzrost około 8%, na pewno to jest pozytywna sprawa. Generalnie nie mam zastrzeżeń do tego planu, ale mam pytania takie, które jeszcze niepokoją ludzi, którzy się na tym bardziej znają. I dlatego pytam przy tej okazji – ono nie wiąże się bezpośrednio, ale pośrednio tak – chodzi mi o świadczenia specjalistyczne wykonywane za pomocą czy przy wykorzystaniu komory hiperbarycznej. Po pierwsze, chciałam się zapytać, w której pozycji są te świadczenia ujęte. Dlaczego o to pytam? W ostatnim czasie wskutek epidemii czy pandemii bardzo dużo jest zgonów w związku z sepsą, chorobą, która kończy się sepsą i w zasadzie ludzie nie mają szans, jeżeli znajdą się w takiej sytuacji. Komora hiperbaryczna jest bardzo skuteczna w leczeniu sepsy, dlatego właśnie pytam o to. Czyli, po pierwsze, w której pozycji są te świadczenia i dlaczego tak mało jest tych świadczeń, na przykład na Dolnym Śląsku. Myślę, że w całym kraju jest taka sytuacja. Czy to wynika z braku funduszy na ten cel w Narodowym Funduszu, czy też to są przyczyny techniczne? Wiemy, że budowa komory to nie jest taka prosta sprawa. Chciałabym wiedzieć, jakie są powody niekorzystania z takich świadczeń, które są bardzo skuteczne. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-20.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Zanim pozwolę sobie oddać głos, też przyłączę się do podziękowań ze strony pani poseł dotyczących finansowania szeroko pojętej psychiatrii; tu zwracam uwagę. Myślę, że każdy z nas jako poseł, senator, chyba wszyscy jako politycy słyszymy to bez przerwy, że potrzeby w zakresie psychiatrii, nie tylko zresztą dla dorosłych, ale i tej psychiatrii dziecięcej, są olbrzymie i dlatego też bardzo dziękujemy za to, że te pieniądze znalazły się w tej wartości właśnie na psychiatrię.</u>
+          <u xml:id="u-20.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Bardzo proszę o odpowiedź.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#NFZBernardWasko">To bardzo szczegółowe pytanie. Wydatki akurat na ten zakres świadczeń stanowią tylko ułamek procenta w pozycji, która znajduje się w planie B2.12 i są to świadczenia odrębnie kontraktowane. Ja chciałem podkreślić, że my nie odnotowywaliśmy jako fundusz jakiegoś problemu z dostępnością… to znaczy nie sama liczba takich miejsc decyduje o tym, czy dostępność jest zapewniona, czy nie, tylko liczba skierowań i ewentualnych miejsc czy terminów udzielenia świadczenia. Nie mam szczegółowych danych, bo oczywiście pytanie było trochę zaskakujące, jeśli chodzi o poziom szczegółowości, przy konstrukcji planu finansowego, ale mogę tylko powiedzieć na podstawie wiedzy, jaką dysponujemy: nie kojarzę, żeby zgłaszane były przez dyrektorów oddziałów wojewódzkich problemy z dostępnością do leczenia. Wydaje się, że jest to chyba problem niedużej liczby skierowań, to znaczy nie wszyscy kierują pacjentów na takie leczenie, pomimo że zapewne są do tego większe możliwości niż wynikałoby to tylko z liczby skierowań. Ale to jest, jak mówię, ocena sytuacji taka…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#PoselZofiaCzernow">To proszę na piśmie, to dzisiaj nie będziemy…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#NFZBernardWasko">Tak?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#PoselZofiaCzernow">Przepraszam bardzo. Panie prezesie, prosiłabym na piśmie, jeżeli jest to zbyt szczegółowe na dzisiejsze spotkanie i trochę inny temat. To proszę, abym mogła otrzymać taką informację. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Prosimy o odpowiedź pisemną.</u>
+          <u xml:id="u-25.1" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Dziękuję, pani poseł.</u>
+          <u xml:id="u-25.2" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Czy są jeszcze jakieś głosy w dyskusji? Nie widzę.</u>
+          <u xml:id="u-25.3" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Szanowni państwo, proponuję tym samym przyjęcie opinii Komisji w sprawie przedłożenia wniosku w następującym brzmieniu: „Opinia nr 154 Komisji Finansów Publicznych do Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia w sprawie projektu zmiany planu finansowego Narodowego Funduszu Zdrowia na 2022 r. uchwalona na posiedzeniu w dniu  11 marca 2022 r. Komisja Finansów Publicznych na posiedzeniu w dniu 11 marca 2022 r. rozpatrzyła wniosek Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia z dnia 9 marca 2022 r. dotyczący projektu zmian planu finansowego Narodowego Funduszu Zdrowia na rok 2022. Komisja Finansów Publicznych na podstawie art. 124 ust. 1–2 w związku  z art. 121 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych pozytywnie opiniuje projekt zmian planu finansowego Narodowego Funduszu Zdrowia na 2022 r. przedstawiony we wniosku”.</u>
+          <u xml:id="u-25.4" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Czy są uwagi do tak przedstawionej opinii ze strony pań i panów posłów? Nie widzę. Tym samym, szanowni państwo, stwierdzam przyjęcie opinii nr 154 w sprawie zmian planu finansowego Narodowego Funduszu Zdrowia na rok 2022 r.</u>
+          <u xml:id="u-25.5" who="#PrzewodniczacyposelAndrzejKosztowniak">Dzisiaj wyjątkowo krótko. Szanowni państwo, na tym stwierdzam wyczerpanie porządku dziennego. Zamykam posiedzenie Komisji. Widzimy się już na obradach Sejmu. Dziękuję serdecznie. Wszystkiego dobrego.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/gmz/201923-sjm-gmzxx-00089-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/gmz/201923-sjm-gmzxx-00089-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..41889a4
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/gmz/201923-sjm-gmzxx-00089-01/header.xml
@@ -0,0 +1,59 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-gmzxx-00089-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej /nr 89/, Komisja Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej /nr 130/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej /nr 89/, Komisja Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej /nr 130/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#GMZ">89</note>
+        <note type="sessionNo" target="#STR">130</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-03-09</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="LegislatorzBiuraLegislacyjnegoJakubBennewicz" role="speaker">
+        <persName>Legislator z Biura Legislacyjnego Jakub Bennewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwMIGrzegorzWitkowski" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w MI Grzegorz Witkowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwMinisterstwieInfrastrukturyGrzegorzWitkowski" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w Ministerstwie Infrastruktury Grzegorz Witkowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselCzeslawHoc" role="speaker">
+        <persName>Poseł Czesław Hoc</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselDariuszWieczorek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Dariusz Wieczorek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselJerzyMaterna" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jerzy Materna</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselMarekSawicki" role="speaker">
+        <persName>Poseł Marek Sawicki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Tomasz Ławniczak</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="GMZ" role="committee">
+        <orgName>Komisja Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej</orgName>
+      </org>
+      <org xml:id="STR" role="committee">
+        <orgName>Komisja Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/gmz/201923-sjm-gmzxx-00089-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/gmz/201923-sjm-gmzxx-00089-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..af3fe89
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/gmz/201923-sjm-gmzxx-00089-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,70 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Szanowni państwo, otwieram wspólne posiedzenie Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Komisji Gospodarki Morskiej i Żeglugi Śródlądowej. Witam panie i panów posłów. Witam również zaproszonych gości. W szczególności witam przedstawicieli Ministerstwa Infrastruktury. Przepraszam, czy jest Ministerstwo Infrastruktury? OK, jest już połączony.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Informuję, że posiedzenie będzie prowadzone z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej umożliwiających porozumiewanie się na odległość. Informuję również, że zgłoszenia do zabrania głosu w dyskusji posłów należy wysyłać na adresy sekretariatów poszczególnych Komisji. Jednocześnie informuję, że posłowie, członkowie Komisji obecni na sali obrad głosują przy użyciu urządzenia do głosowania za pomocą legitymacji poselskiej. Wówczas nie logują się w systemie komunikacji elektronicznej i nie używają tabletów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Zanim przejdziemy do realizacji porządku dziennego, sprawdzimy kworum. Proszę o naciśnięcie dowolnego przycisku do głosowania. Mamy już na pulpicie do głosowania odpowiednie możliwości przycisków. Proszę wykonać czynność w celu stwierdzenia kworum. Za moment stwierdzimy kworum, ja oczywiście będę kontynuował nasze posiedzenie. Zanim będziemy głosować, na pewno będzie stwierdzone kworum.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Porządek dzienny posiedzenia przewiduje rozpatrzenie poprawki zgłoszonej w trakcie drugiego czytania do projektu ustawy o zmianie ustawy – Prawo wodne. Są to druki 2051 oraz 2054. Przystępujemy do realizacji porządku dziennego. Proszę o przedstawienie poprawki przedstawiciela klubu parlamentarnego Lewicy. Proszę bardzo, panie pośle. Oddaję głos. Pan poseł Dariusz Wieczorek.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PoselDariuszWieczorek">Dziękuję bardzo, panie przewodniczący. Szanowni państwo, to jest krótka poprawka dotycząca długości okresu, w którym będzie można organizować okazjonalne kąpieliska. W tej chwili w projekcie ustawy jest wpisane, że będzie to 30 dni. Proponujemy, żeby było to 60 dni. Ta propozycja wynika z kilku rzeczy. Po pierwsze, 30 dni mieści się w ramach 60 dni. Mówimy przecież o okresie do 60 dni. W związku z tym, jeżeli ktoś będzie chciał to zorganizować na 20 czy 40 dni, to nie ma żadnego problemu, może to zrobić.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PoselDariuszWieczorek">Po drugie, jeżeli to mają być miejsca okazjonalne, to jednak wychodzimy z założenia, że będzie to okres letni. Czyli lipiec i sierpień – 2 miesiące. W związku z tym, jeżeli ktoś już podejmuje decyzję o zorganizowaniu tego, to niewątpliwie ten zapis spowoduje, że zorganizowanie tego miejsca będzie dla niego dużo atrakcyjniejsze, niż gdyby obowiązywał zapis obejmujący 30 dni. To jest jednak kwestia nakładów, przygotowania, badania… To też kwestia jakichś środków finansowych, które trzeba będzie wydać.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PoselDariuszWieczorek">Kolejna kwestia dotyczy argumentu, który się pojawiał – że wtedy doprowadzimy do tego, że to będzie kąpielisko. To nie będzie kąpielisko z tego względu, że kąpieliska, zgodnie z ustawą, mogą funkcjonować od 1 czerwca do 30 września, czyli przez okres  4 miesięcy. Tutaj natomiast mówimy o okazjonalnych miejscach, które – jeżeli ta poprawka znajdzie większość w polskim parlamencie – będą mogły funkcjonować do 2 miesięcy.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PoselDariuszWieczorek">Ostatnia kwestia to prośba do przedstawicieli ministerstwa i do rządu. Naprawdę, nie bójmy się tego typu poprawki. Zdajmy sobie sprawę, czego ona dotyczy. Ona dotyczy tego, że dzisiaj, na podstawie obecnie obowiązujących przepisów i obowiązującej ustawy, mamy w Polsce 189 takich okazjonalnych miejsc do kąpania. 189. W związku z tym, jeżeli rzeczywiście chcemy mówić o rozwoju turystyki i o tym, żeby dać możliwość wypoczynku harcerzom, młodzieży, starszym, emerytom, niepełnosprawnym, to dajmy również organizatorom turystyki możliwość organizowania tego typu miejsc. Chcę jeszcze raz podkreślić – w Polsce jest 9 tys. jezior. Aż się prosi, żeby przynajmniej na połowie tych jezior powstały takie okazjonalne miejsca. To byłoby 4,5 tys. tego typu miejsc do wypoczynku. Dzisiaj jest ich 189. Myślę, że fakt, że jest ich 189, wynika właśnie z tych obowiązujących 30 dni. Po prostu nikomu nie opłaca się ta procedura, która w tej ustawie jest upraszczana. Co do tego nie ma wątpliwości, bo ona jest upraszczana. Jednak nikomu nie opłaca się załatwiać toalety toi-toi, geodety czy badania wody na 20 czy 30 dni. Dlatego apeluję o przyjęcie tej poprawki. Wnosimy o to jako klub. W mojej i w naszej ocenie ta poprawka spowoduje, że przy okresie do 60 dni będzie większe zainteresowanie organizowaniem właśnie takich miejsc w Polsce. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję, panie pośle. Teraz proszę o przedstawienie stanowiska rządu. Pan minister Witkowski jest na wizji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieInfrastrukturyGrzegorzWitkowski">Tak, dzień dobry.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dzień dobry. Oddaję głos, panie ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PodsekretarzstanuwMIGrzegorzWitkowski">Nie chcę się za bardzo powtarzać, bo rozmawialiśmy już wielokrotnie. Wczoraj na posiedzeniu plenarnym Sejmu przy drugim czytaniu próbowałem tłumaczyć, na czym polega miejsce okazjonalnie, wykorzystywane do kąpieli, a na czym kąpielisko. Organizatorzy miejsca okazjonalnie wykorzystywanego do kąpieli mogą pójść tą szybką, uproszczoną ścieżką. Jednak nie chcemy tego nadużywać ze względu na bezpieczeństwo wypoczywających i zgodność z dyrektywą unijną dotyczącą zarządzania jakością wody. To są przesłanki do tego, żeby miejsca okazjonalnie wykorzystywane do kąpieli były protezami, wyjątkami. Tak jak mówił pan poseł Wieczorek, one mają być uproszczeniem dla harcerzy, parafii czy Caritasu. Szczególnie teraz, w tym okresie. Teraz zmierzymy się z bardzo dużą liczbą dzieci np. z Ukrainy. Nie będą w stanie zrobić kąpielisk. Wydłużenie tego okresu działania kąpielisk do 60 dni może spowodować istotne ograniczenie bezpieczeństwa odpoczywających nad wodą oraz obniżenie jakości wody. Nie mówię, że musi to spowodować, tylko że może. Oczywiście, jeśli na 9 tys. jezior jest 189 kąpielisk, to jest to bardzo mało. Natomiast obecne rygorystyczne przepisy dotyczące tworzenia kąpielisk… Ponieważ to jest kompromis między utworzeniem kąpieliska a bezpieczeństwem. Kompromis zawsze jest zgniły, jednak my wolimy bezpieczeństwo dzieci. Jako ojciec 3 dzieci chciałbym wiedzieć, że kąpielisko jest jednak kąpieliskiem w rozumieniu polskich przepisów. Natomiast okazjonalne kąpielisko – z zachowaniem całej infrastruktury i WOPR-owskiej ochrony, ale z uproszczoną procedurą jego utworzenia, czyli zgłoszenie wodnoprawne, jedno okienko – jest jakąś protezą.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PodsekretarzstanuwMIGrzegorzWitkowski">Dziwię się też Biuru Legislacyjnemu Sejmu, które było tak aktywne przy innej naszej ustawie o polityce morskiej, że nie zwróciło szanownej Komisji i państwu posłom uwagi na to, że wydłużenie tego terminu do 60 dni może spowodować – a nawet na pewno spowoduje – wejście Polski na ścieżkę naruszeniową. Chodzi właśnie o tę dyrektywę o zarządzaniu jakością wody w kąpieliskach. Z tego tytułu to rekomenduję.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PodsekretarzstanuwMIGrzegorzWitkowski">Nie chcę się powtarzać, z całym szacunkiem dla pana posła Wieczorka. Ministerstwo Infrastruktury to rekomenduje, pozostając otwarte na zmiany w przyszłości. Zobaczymy, jak to będzie funkcjonować. Według mnie dzięki tej ustawie, którą – mam nadzieję – przyjmie dzisiaj Sejm, tych kąpielisk okazjonalnych będzie znacznie, znacznie więcej już w tym sezonie wakacyjnym. W tym trudnym sezonie, bo naprawdę będziemy mieć bardzo, bardzo dużą liczbę dzieci i młodzieży z Ukrainy. Zachęcam wszystkich do wykorzystywania przepisów tej ustawy. Jako organizator wielu obozów harcerskich i osoba, która pomagała organizować takie wypoczynki w parafiach, doskonale zdaję sobie sprawę, że nie obchodząc tej ustawy i nie cwaniakując, można tak zorganizować wypoczynek dzieci i młodzieży, żeby dwa różne współpracujące ze sobą podmioty mogły wykorzystać przynajmniej dwa miesiące wakacji na zorganizowanie okazjonalnego kąpieliska. Do tego oczywiście zachęcam, chociaż lepiej zrobić pełnoprawne, pełnokrwiste kąpielisko w porozumieniu z samorządem. To samorządy wiedzą, jak wygląda sytuacja – jak wyglądają grunty, jak wygląda infrastruktura. To one współpracują ze Strażą Pożarną i Policją. Jednak mamy czas ekstraordynaryjny. Bardzo proszę o negatywne zaopiniowanie tej poprawki i przejście już do przegłosowania projektu ustawy. Bardzo państwu dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję bardzo. Szanowni państwo… Momencik, panie pośle, przy tego typu okazjach nie rozpoczynamy dyskusji. Dyskusja była podczas pierwszego i drugiego czytania. Jako przewodniczący dopuszczam do zabrania głosu po jednej osobie z jednej i z drugiej strony. Jednak jako pierwszy zgłaszał się pan poseł Marek Sawicki. Proszę bardzo. Ta strona, po której się opowie, nie zabiera już potem głosu. Jedynie Biuro Legislacyjne. Bardzo proszę, panie pośle.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PoselMarekSawicki">Wysokie Komisje, panie ministrze. Powiem szczerze, że centralizm, który przyświeca pańskiej wypowiedzi, mnie zwyczajnie poraża. Powiem tak – tych kąpielisk będzie tysiące. Jest pytanie: czy lepiej, jeśli one są zgłaszane i wie o nich samorząd, Straż Pożarna i odpowiednie służby, czy lepiej, żeby było tak, jak jest? Czyli niech nie będą zgłaszane, nadal z tego korzystajmy. Jeśli przejdzie się pan wokół każdego jeziora, to zobaczy pan, że tych niezgłoszonych kąpielisk jest mnóstwo. W strumieniach, gdzie jest w miarę czysta woda, tych kąpielisk jest mnóstwo. Zbiorniki retencyjne są obsadzone tego typu ośrodkami. Powiem tak – widzę tutaj jakąś dziwną konkurencję między stałymi, renomowanymi ośrodkami z dostępem do wody i zorganizowaną infrastrukturą, które nagle boją się, że oto wejdzie nieograniczona konkurencja i zagrozi ich interesom. Nie wejdzie, bo ona już jest. Obozy i kolonie są cały czas organizowane. Jak pan doskonale wie, ja już żyję długo na tym świecie i wiem, że jak we wsi są organizowane kolonie, to nikt o to nie pyta ani na nic nie patrzy. Dzieci idą pod ochroną nauczyciela nad strumień i tam moczą w wodzie nogi i – za przeproszeniem – inne części ciała. Jeśli więc dajemy to otwarcie, to naprawdę nie widzę, o co my tutaj kruszymy kopie z tym  „do 60 dni”. Dlatego ja jestem za poprawką pana posła Wieczorka.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję bardzo. Był głos za. Proszę bardzo, pan poseł Czesław Hoc.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PoselCzeslawHoc">Dziękuję, panie przewodniczący. Ja oczywiście w ramach uzupełnienia pana przewodniczącego Sawickiego. Po pierwsze, jest pewne, że jeżeli na 9 tys. jezior w Polsce jest 189 kąpielisk, to jest to za mało. Dlatego pierwsza moja uwaga i prośba dotyczy tego, że musimy podjąć działania systemowe, żeby rzeczywiście zwiększyć liczbę tych kąpielisk. To jest oczywiście warunek sine qua non, żebyśmy rozwiązali ten problem. Natomiast nie zgadzam się z panem przewodniczącym Sawickim dosłownie, aczkolwiek wiem, że ma szczerą i przyjazną intencję. Po pierwsze, tworzymy przecież okazjonalne kąpieliska. To nie jest tak, jak pan powiedział, że nie będzie można utworzyć żadnego kąpieliska. Tworzymy je. Przy 60 dniach pozostaje kwestia, o której mówił pan minister, czyli bezpieczeństwo. Proszę na 60 dni zapewnić ratowników. Samorządy zaraz będą utyskiwać, że nakłada się na nich taki i taki obowiązek. Rzeczywiście może być tak, że to będą praktycznie protezy i pozorne działania i wtedy dojdzie do pewnych działań, które nie chcielibyśmy, żeby zaistniały. Na przykład, jeśli chodzi właśnie o bezpieczeństwo. Nie mówię już o infrastrukturze, kwestiach żywnościowych, kwestiach pilnowania łańcucha epidemiologicznego, wszystkich tych kwestiach do rozwiązania.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PoselCzeslawHoc">W każdym razie moja podpowiedź jest taka, że owszem, musimy systemowym rozwiązaniem zwiększyć liczbę kąpielisk. To na pewno trzeba robić w trybie pilnym. Natomiast te 30 dni jest wystarczające. To nie jest tak, że my coś blokujemy. Dajemy taką możliwość. Dlaczego pan przewodniczący mówi, że nie będzie można tworzyć kąpielisk? Po to jest ustawa, żeby okazjonalne kąpieliska były tworzone. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję bardzo. Zamykam dyskusję. Szanowni państwo, wiem, że były kolejne zgłoszenia, ale tym razem już nie dyskutujemy. Za moment przystępujemy do głosowania. Zapytam jeszcze, czy Biuro Legislacyjne ma jakąś uwagę?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#LegislatorzBiuraLegislacyjnegoJakubBennewicz">Chciałbym tylko zaznaczyć, że Biuro Legislacyjne oczywiście nie miało okazji odnieść się do tej poprawki z racji tego, że była ona zgłoszona w drugim czytaniu. Natomiast my ją rozumiemy jako poprawkę merytoryczną. Nie mamy uwag. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję. Szanowni państwo, proszę o przekazanie… Najpierw chcę sprawdzić kworum, żebyśmy stwierdzili je od strony formalnej. Proszę o wyświetlenie wyników głosowania dotyczących kworum. Szanowni państwo, podczas wspólnego posiedzenia Komisji jest obecnych 48 posłów. Stwierdzam, że jest kworum.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Szanowni państwo, są jeszcze zgłoszenia z zewnątrz, ale naprawdę nie dopuszczam już dyskusji. Zgłasza się jeszcze przedstawiciel strony społecznej. Za każdym razem możemy rozwijać tę dyskusję, ale teraz był już głos za i głos przeciw. Przechodzimy już do głosowania. Proszę bardzo o wyświetlenie pulpitu do głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-13.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Kto jest za przyjęciem poprawki? Proszę o podniesienie ręki. Dziękuję. Kto jest przeciw? Dziękuję. Kto wstrzymał się od głosu? Dziękuję. Czekamy na spłynięcie wyników.</u>
+          <u xml:id="u-13.3" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Szanowni państwo, głosowało 44 posłów. Za było 22, przeciw – 21. Wstrzymał się 1. Stwierdzam, że poprawka została zaakceptowana przez Komisje.</u>
+          <u xml:id="u-13.4" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Pozostaje wybór posła sprawozdawcy. Przypomnę, że wcześniej sprawozdawcą był poseł Jerzy Materna. Proponuję, żeby kontynuował swoją misję. Czy jest…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PoselJerzyMaterna">Tak, jest zgoda.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję. Czy są jakieś inne uwagi personalne? Nie ma. Szanowni państwo, stwierdzam, że poseł Jerzy Materna będzie posłem sprawozdawcą tej ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-15.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Na tym porządek dzienny został wyczerpany. Zamykam posiedzenie i informuję, że protokół z posiedzenia wraz z załączonym zapisem jego przebiegu będzie do wglądu w sekretariatach.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/gor/201923-sjm-gorxx-00075-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/gor/201923-sjm-gorxx-00075-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..0320dfe
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/gor/201923-sjm-gorxx-00075-01/header.xml
@@ -0,0 +1,53 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-gorxx-00075-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Gospodarki i Rozwoju /nr 75/, Komisja Spraw Zagranicznych /nr 81/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Gospodarki i Rozwoju /nr 75/, Komisja Spraw Zagranicznych /nr 81/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#GOR">75</note>
+        <note type="sessionNo" target="#SZA">81</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-03-08</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="LegislatorzBiuraLegislacyjnegoPrzemyslawSadlon" role="speaker">
+        <persName>Legislator z Biura Legislacyjnego Przemysław Sadłoń</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselWojciechZubowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Wojciech Zubowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Krzysztof Tchórzewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiGrzegorzPiechowiak" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii Grzegorz Piechowiak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychPiotrWawrzyk" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Piotr Wawrzyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMRiTGrzegorzPiechowiak" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w MRiT Grzegorz Piechowiak</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="GOR" role="committee">
+        <orgName>Komisja Gospodarki i Rozwoju</orgName>
+      </org>
+      <org xml:id="SZA" role="committee">
+        <orgName>Komisja Spraw Zagranicznych</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/gor/201923-sjm-gorxx-00075-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/gor/201923-sjm-gorxx-00075-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..8242341
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/gor/201923-sjm-gorxx-00075-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,64 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Szanowni państwo, otwieram wspólne posiedzenie Komisji Gospodarki i Rozwoju oraz Komisji Spraw Zagranicznych. Witam panie i panów posłów. Witam pana ministra Piotra Wawrzyka sekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych. Witam pana ministra Grzegorza Piechowiaka sekretarza stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii. Witam także wszystkich pozostałych gości uczestniczących w naszym posiedzeniu.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Informuję, że posiedzenie zostało zwołane na podstawie art. 188 j ust. 2 regulaminu Sejmu i będzie prowadzone z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej umożliwiających porozumiewanie się na odległość. Potrzebne informacje otrzymali państwo w poczcie elektronicznej. Przypominam, że posłowie – członkowie komisji obecni na sali głosują przy użyciu urządzenia do głosowania za pomocą legitymacji poselskiej. Posłowie biorący udział zdalnie głosują za pomocą iPadów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Przystępujemy do stwierdzenia kworum. Proszę o naciśnięcie któregokolwiek przycisku celem umożliwienia stwierdzenia obecności na posiedzeniu.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Stwierdzam kworum. Jeszcze nie wyłączamy urządzeń, żeby umożliwić posłom, którzy mają jakieś kłopoty, zalogowanie się posiedzenia.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Szanowni państwo, otrzymali państwo porządek dzienny naszego posiedzenia – pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o ratyfikacji umowy o partnerstwie gospodarczym między państwami CARIFORUM z jednej strony a Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi z drugiej strony sporządzonej w Bridgetown na Barbadosie z dnia 15 października 2008 r. (druk nr 2034). Uzasadnia minister rozwoju i technologii oraz minister spraw zagranicznych. Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że porządek dzienny został przyjęty. Nie słyszę sprzeciwu, a więc przyjęliśmy porządek dzienny naszego posiedzenia.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Przypominam, że zgodnie z art. 39 ust. 1 regulaminu Sejmu pierwsze czytanie obejmuje uzasadnienie projektu przez wnioskodawcę, debatę w sprawach ogólnych zasad projektu oraz pytania posłów i odpowiedzi wnioskodawcy. Wszyscy państwo otrzymali opinię Biura Analiz Sejmowych do obu druków przygotowaną przez pana Marcina Fryźlewicza.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Przystępujemy do rozpatrzenia pierwszego punktu porządku dziennego. Proszę przedstawiciela rządu o uzasadnienie projektu z druku nr 2034.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiGrzegorzPiechowiak">Bardzo dziękuję, panie przewodniczący. Szanowni panowie przewodniczący, panie posłanki i panowie posłowie, szanowni państwo, ratyfikacja umowy o partnerstwie gospodarczym pomiędzy Unią Europejską a państwami CARIFORUM jest ostatnim etapem prac prowadzącym do pełnego wdrożenia postanowień umowy. Do tej pory proces ratyfikacji zakończyły 34 państwa z 42 sygnatariuszy. Należy podkreślić, że na mocy samej umowy do momentu przeprowadzenia ratyfikacji państwa niebędące jeszcze stroną porozumienia – w tym Polska – stosują umowę tymczasowo w odniesieniu do elementów objętych zakresem kompetencji wspólnoty. Istotą umowy z państwami Karaibów jest ustanowienie instrumentu współpracy, który będzie wspierać działania prorozwojowe państw CARIFORUM, w tym ukierunkowane na zwiększenie dynamiki obrotów handlowych z Unią Europejską i dywersyfikację tamtejszych gospodarek. Umowa ma charakter prorozwojowy, co oznacza, że z założenia wprowadza asymetryczność w dostępie do rynku polegającą na bezcłowym i bez kontyngentowym dostępie towarów karaibskich do rynków Unii Europejskiej. Natomiast towary Unii Europejskiej będą korzystać ze zrównoważonej stopniowej liberalizacji dostępu do tamtejszego rynku, rozłożonej na okres 25 lat.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiGrzegorzPiechowiak">W tym miejscu chciałbym przywołać korzyści wynikające z zawarcia porozumienia, jakie odnotuje także Polska głównie poprzez ustabilizowanie środowiska prawno-inwestycyjnego w państwach regionu. Kontakty handlowe Polski z państwami Karaibów nie są tak zaawansowane, jak ma to miejsce wśród niektórych państw Unii Europejskiej, a co za tym idzie, wielkość obrotów handlowych dla naszej gospodarki nie jest tak znacząca.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiGrzegorzPiechowiak">W ubiegłym roku wartość obrotów handlowych pomiędzy Polską a państwami  CARIFORUM wyniosła prawie 716 milionów euro. Niemniej w latach ubiegłych – wedle danych za 2020 r. i 2021 r. – Polska uzyskała dodatni bilans handlowy w wymianie  z CARIFORUM. Ratyfikacja tej umowy może wpłynąć korzystnie na internacjonalizację polskich przedsiębiorstw, otwierając nowe możliwości. W świetle globalnych wyzwań gospodarczych wywołanych przede wszystkim pandemią COVID-19, a co za tym idzie przewartościowaniu dotychczas istniejących powiązań handlowych i dokonującej się zmianie w ich trendach, trudno jest jednoznacznie oszacować, jak w najbliższych latach będzie się kształtować wymiana handlowa Polski z państwami CARIFORUM. Chciałbym podkreślić, że ratyfikacja tej umowy nie wywoła żadnych skutków politycznych czy społecznych ze względu na jej fakt tymczasowego stosowania już od 2008 r. Z tego samego względu nie przewiduje się negatywnych skutków gospodarczych wejścia w życie niniejszej umowy.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiGrzegorzPiechowiak">Szanowne panie posłanki i panowie posłowie, zwracam się z uprzejmą prośbą o przyjęcie ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Dziękuję bardzo. Czy pan minister Wawrzyk chciałby uzupełnić?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychPiotrWawrzyk">Jeżeli można, panie przewodniczący.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychPiotrWawrzyk">Wysokie komisje, jeżeli chodzi o tryb związania się umową w drodze ratyfikacji za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie, wynika z faktu, że umowa ta dotyczy spraw uregulowanych w ustawach na zasadach art. 89 ust. 1 pkt 5 konstytucji. Niezależnie od problematyki taryfowej, celnej, obejmuje ona bowiem między innymi przepisy dotyczące środków sanitarnych i fitosanitarnych, płatności bieżących i przepływu kapitału czy też innowacji własności intelektualnej. Na tej samej podstawie prawnej ratyfikowane są przez Polskę również inne umowy mieszane o współpracy gospodarczej. Umowa ma bowiem charakter mieszany, a zatem jej wejście w życie wymaga wyrażenia zgody na związanie się przez pozostałe państwa członkowskie Unii Europejskiej – dotychczas procedury ratyfikacyjne zakończone zostały w 25 z 27 państw członkowskich – ale również przez wszystkie państwa regionu, którego dotyczy umowa, a dotychczas na 15 związało się umową 10. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Dziękuję bardzo. Czy ktoś z pań lub panów posłów chciałby zabrać głos? Nie słyszę, a więc zamykam debatę. Stwierdzam zakończenie pierwszego czytania projektu z druku nr 2034. Wnioskuję o niezwłoczne przystąpienie do rozpatrzenia projektu. Nie słyszę sprzeciwu. Przystępujemy do rozpatrzenia projektu ustawy z druku nr 2034 w komisji. Otwieram dyskusję. Czy przedstawiciel rządu chciałby zabrać głos?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#SekretarzstanuwMRiTGrzegorzPiechowiak">Nie, dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Czy ktoś z członków komisji chce zabrać głos? Czy Biuro Legislacyjne ma uwagi?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#LegislatorzBiuraLegislacyjnegoPrzemyslawSadlon">Dziękuję, nie mam uwag.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Nie ma uwag, a więc przystępujemy do rozpatrzenia projektu ustawy. Czy są uwagi do tytułu ustawy? Nie ma uwag. Jeżeli nie ma uwag, to stwierdzam, że tytuł ustawy został rozpatrzony przez komisję. Czy są uwagi do artykułu pierwszego? Nie ma uwag. Artykuł pierwszy został rozpatrzony przez komisję. Czy są uwagi do artykułu drugiego? Nie ma uwag. Artykuł drugi został rozpatrzony przez komisję.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Przystępujemy do rozpatrzenia całości ustawy. Czy są uwagi do całości ustawy? Nie ma uwag. Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, uznam, że komisja przyjmuje sprawozdanie, w którym rekomenduje Sejmowi przyjęcie projektu z druku nr 2034 bez poprawek. Sprzeciwu nie słyszę, a więc stwierdzam, że komisje przyjęły sprawozdanie.</u>
+          <u xml:id="u-11.2" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Przystępujemy do wyboru posła sprawozdawcy na posiedzenie Sejmu. Proponuję, aby posłem sprawozdawcą został pan poseł Zubowski, który wyraził zgodę.</u>
+          <u xml:id="u-11.3" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Czy pan poseł się zgadza?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PoselWojciechZubowski">Tak.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Zgodził się. Czy ktoś jest przeciw powierzeniu posłowi Zubowskiemu funkcji sprawozdawcy? Nie słyszę.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Stwierdzam, że komisje wybrały sprawozdawcę bez głosów sprzeciwu.</u>
+          <u xml:id="u-13.2" who="#PrzewodniczacyposelKrzysztofTchorzewski">Informuję, że na tym porządek dzienny został wyczerpany. Protokół dzisiejszego posiedzenia zostanie wyłożony do przejrzenia w sekretariacie komisji. Zamykam posiedzenie komisji. Bardzo serdecznie dziękuję państwu za udział. Na pewno zdążymy na posiedzenie plenarne.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00173-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00173-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..5be22c1
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00173-01/header.xml
@@ -0,0 +1,50 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-infxx-00173-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Infrastruktury /nr 173/, Komisja Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej /nr 128/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Infrastruktury /nr 173/, Komisja Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej /nr 128/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#INF">173</note>
+        <note type="sessionNo" target="#STR">128</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-03-08</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="LegislatorAdamNieweglowski" role="speaker">
+        <persName>Legislator Adam Niewęgłowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselAnnaPaluch" role="speaker">
+        <persName>Poseł Anna Paluch</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselPiotrKrol" role="speaker">
+        <persName>Poseł Piotr Król</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Tomasz Ławniczak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii Piotr Uściński</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="INF" role="committee">
+        <orgName>Komisja Infrastruktury</orgName>
+      </org>
+      <org xml:id="STR" role="committee">
+        <orgName>Komisja Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00173-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00173-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..d216a9d
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/inf/201923-sjm-infxx-00173-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,103 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Szanowni państwo, otwieram wspólne posiedzenie Komisji Infrastruktury oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej. Witam panie i panów posłów. Witam również zaproszonych gości.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Posiedzenie komisji zostało zwołane na podstawie art. 198j ust. 2 regulaminu Sejmu i będzie prowadzone z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej umożliwiających porozumiewanie się na odległość. Informuję, że link z dostępem do wideokonferencji i instrukcja użytkowania zostały wcześniej przesłane przez sekretariaty komisji posłom oraz zaproszonym gościom. Osoby chętne do udziału w wideokonferencji i zabierania głosu proszę o logowanie się do systemu wideokonferencyjnego. Chęć zabrania głosu proszę sygnalizować w aplikacji za pośrednictwem chatu. Posłowie członkowie komisji obecni na sali obrad głosują przy użyciu urządzenia do głosowania za pomocą legitymacji, wówczas nie logują się w systemie komunikacji elektronicznej i nie używają tabletów.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Zwracam się do państwa posłów, którzy uczestniczą w posiedzeniu zdalnie, z prośbą o zalogowanie się, a do posłów obecnych na sali z prośbą o przyłożenie kart do czytników i wzięcie udziału w głosowaniu stwierdzającym kworum.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Szanowni państwo, przystępujemy do głosowania. Proszę o wyświetlenie pulpitu do głosowań i naciśnięcie jakiegokolwiek przycisku. Kworum w Komisji Infrastruktury wynosi 14 osób, a w Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej 11 osób. Proszę uprzejmie, głosujemy. Przystępujemy do dalszej części obrad. Szanowni państwo, za pewien czas, jeżeli uzyskam sygnał od pracowników sekretariatu, stwierdzę kworum. Przystępujemy do dalszej części, żeby nie tracić czasu.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Zgodnie z przedstawionym porządkiem przedmiotem dzisiejszego posiedzenia będzie pierwsze czytanie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego. Jest to druk  nr 2041. W dniu 23 lutego 2022 r. marszałek Sejmu skierowała projekt ustawy do Komisji Infrastruktury oraz Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej do pierwszego czytania. Przypominam, że zgodnie z art. 39 ust. 1 regulaminu Sejmu pierwsze czytanie obejmuje uzasadnienie projektu przez wnioskodawcę, debatę w sprawie zasad ogólnych projektu, a następnie zadawanie pytań przez posłów i odpowiedzi wnioskodawców.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Szanowni państwo, jeszcze zanim otworzę debatę i przystąpimy do pierwszego czytania, chciałem zaznaczyć, że witam gości naszego dzisiejszego posiedzenia. W szczególności witam sekretarza stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii, pana Piotra Uścińskiego wraz z pracownikami. Panie ministrze, witamy. Witam przedstawicieli Ministerstwa Zdrowia, jak i Najwyższej Izby Kontroli.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Szanowni państwo, przystępujemy do pierwszego czytania projektu ustawy z druku nr 2041. Proszę pana posła Pawła Lisieckiego o przedstawienie uzasadnienia projektu ustawy. Panie pośle, oddaję głos.</u>
+          <u xml:id="u-1.7" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Poseł Paweł Lisiecki (PiS) – spoza składów Komisji:</u>
+          <u xml:id="u-1.8" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję, panie przewodniczący. Projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego przewiduje przede wszystkim nowelizację art. 32 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego. Proponowana zmiana ma na celu zapewnienie najemcom lokali w budynkach, które zostały objęte decyzją organu nadzoru budowlanego, możliwości przejścia, a właściwie trafienia do zasobu komunalnego. Ponieważ do 31 grudnia 2021 r. obowiązek ten spoczywał na właściwej gminie, obecnie mamy sytuację, w której obowiązek ten został z gminy zdjęty, a właściwie nie jest na gminę nałożony.</u>
+          <u xml:id="u-1.9" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Przez długi okres od powstania ustawy o ochronie praw lokatorów artykuł ten był nowelizowany. Co dwa, trzy lata termin ten był przedłużany. Wynika to wprost z potrzeb związanych z mieszkalnictwem. Otóż artykuł ten w dużej mierze jest ratunkiem dla osób, które były m.in. zwracane razem z kamienicami w ramach reprywatyzacji. Budynki te często były w bardzo złym stanie technicznym, w związku z tym organ nadzoru budowlanego nakazywał ich wykwaterowanie właśnie ze względu na zły stan techniczny. Wówczas pojawiał się problem, co zrobić z danymi lokatorami. Generalnie ci, którzy posiadali te budynki, najczęściej nie są w stanie zapewnić innych lokali, w związku z tym dotychczas ustawodawca przewidywał obciążenie tym obowiązkiem gminy, która zgodnie z ustawą o samorządzie gminnym ma obowiązek dbania o kwestie mieszkaniowe na terenie gminy.</u>
+          <u xml:id="u-1.10" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Propozycja jest taka, aby termin wydłużyć do 31 grudnia 2024 r. Tak jak rozmawiałem z przedstawicielami Departamentu Mieszkalnictwa i z panem ministrem Uścińskim, problem staje się coraz mniejszy, natomiast z moich informacji wynika, że ciągle występuje, stąd w moim przekonaniu niezbędne jest znowelizowanie tego projektu tak, aby dać dodatkowy czas dla ochrony lokatorów. Tyle z mojej strony.</u>
+          <u xml:id="u-1.11" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję bardzo. Szanowni państwo, otwieram debatę w sprawie zasad ogólnych projektu ustawy. Proszę uprzejmie, pani poseł Anna Paluch.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PoselAnnaPaluch">Szanowni państwo, Wysokie Komisje, sądzę, że projekt zasługuje na przyjęcie. Budynki zasiedlone po II wojnie światowej, dla których nie było mechanizmu utrzymania wartości, to pozostałość po komunizmie. Nie jest sztuką wprowadzić lokatorów do budynków, które się komuś zabrało, tylko sztuką jest zrobić taki system, w którym zasoby te będą odnawiane. Tutaj nie było odnowy zasobów, budynki się dekapitalizowały, a po sześćdziesięciu paru, siedemdziesięciu latach są już tak zniszczone, że nie sposób zamieszkiwać je tak, żeby nie zagrażało to życiu i zdrowiu.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PoselAnnaPaluch">Zrozumiałe jest, że trzeba prowadzić takie działania. Po tylu latach zaniedbań budynki wymagają albo wyburzenia, albo remontu, którego nie można przeprowadzać w obecności lokatorów. To jest sprawa, z którą samorządy muszą jakoś się uporać, niemniej jednak trudno, żeby jacyś następcy prawni pierwszych lokatorów byli narażeni na wszystkie niedogodności.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PoselAnnaPaluch">Pewne wątpliwości może budzić to, że dzisiaj jest 8 marca, a ustawa ma wejść w życie z mocą obowiązującą od 1 stycznia, ale pragnę zauważyć jedno. To będzie działało na korzyść lokatorów, czyli grupy, która do tej pory miała taką ochronę, tzn. gminy były zobowiązane. Myślę, że samorządy są na to w jakiś sposób przygotowane, bo prowadzą to od dłuższego czasu. To jest tylko przedłużenie terminu działających przepisów, więc myślę, że projekt ustawy zasługuje na przyjęcie. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję bardzo. Czy ktoś jeszcze z państwa posłów chciałby zabrać głos? Nie widzę. Szanowni państwo, w związku z tym stwierdzam zakończenie pierwszego czytania.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">W tym miejscu chcę stwierdzić, że nie pojawił się wniosek o przeprowadzenie wysłuchania publicznego. Nie zgłoszono takiego wniosku. Przystępujemy do szczegółowego rozpatrzenia ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Szanowni państwo, czy są wnioski do tytułu ustawy? Nie ma żadnych uwag. Stwierdzam, że tytuł ustawy został rozpatrzony przez komisje.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Przystępujemy do rozpatrzenia art. 1. Czy są uwagi do art. 1? Zgłasza się Biuro Legislacyjne. Czy ktoś z państwa? Proszę bardzo, najpierw Biuro Legislacyjne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#LegislatorAdamNieweglowski">Szanowna Komisjo, biuro chciałoby tylko powiedzieć, że co do zasady do przedłużonego projektu ustawy biuro nie zgłasza uwag. Tytułem wyjaśnienia stanowiska biura należy natomiast zauważyć, że choć prowadzenie norm o charakterze epizodycznym, a z tym mamy tutaj do czynienia, zwykle robi się poprzez dodanie nowej jednostki redakcyjnej, a nie nowelizację przepisu, którego unormowanie zakończyło się z końcem poprzedniego roku, to z uwagi na to, że wprowadzana projektem norma ma wejść w życie z mocą wsteczną oraz że w ten sposób chodzi o stworzenie takiej sytuacji prawnej, jakby nie było przerwy w zakresie unormowania art. 3 ust. 2, co, trzeba powiedzieć, jest korzystne dla lokatorów, a także ze względu na to, że jest to kolejna już nowelizacja art. 3 ust. 2, która posługuje się tą metodą legislacyjną… Poza tym biuro z tych względów nie zgłasza uwag do treści przedłożenia. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję bardzo. Szanowni państwo, dosłownie jedno formalnoprawne wtrącenie. Zanim przejdziemy do jakiegokolwiek głosowania, muszę stwierdzić kworum. Sekretariat – panie Kamilu, za moment, jeżeli pan dojdzie – prosiłbym o wyświetlenie tablicy z wynikami naszego głosowania co do stwierdzenia kworum. Szanowni państwo, w posiedzeniu połączonych Komisji bierze udział 61 posłów. Stwierdzam kworum.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Czy ktoś ma jeszcze jakieś uwagi do art. 1? Nie widzę. Stwierdzam, że art. 1 został rozpatrzony. Proszę bardzo, pan poseł Piotr Król.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PoselPiotrKrol">Panie przewodniczący, chciałbym zaproponować, żeby po art. 1 dodać art. 1a. Państwo posłowie, którzy jesteście na sali, dostaliście tę poprawkę na piśmie. Jeżeli pan przewodniczący tak sobie zażyczy, mogę ją odczytać.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Oczywiście, proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PoselPiotrKrol">Poprawka do projektu ustawy o zmianie ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego. Po art. 1 dodać art. 1a w brzmieniu: „Art. 1a. W ustawie z dnia 19 lipca 2019 r. o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami (…) art. 66 otrzymuje brzmienie: «Art. 66. Dotychczasowe przepisy wykonawcze wydane na podstawie art. 7 ust. 2 i 3 oraz art. 34 ust. 6 pkt 1 ustawy zmienianej w art. 44 zachowują moc do dnia wejścia w życie przepisów wykonawczych wydanych na podstawie art. 7 ust. 2 i 3 oraz art. 34 ust. 6 pkt 1 ustawy zmienianej w art. 44 w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, nie dłużej jednak niż przez 60 miesięcy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy, i mogą być w tym czasie zmieniane na podstawie tych przepisów w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą, w szczególności z uwzględnieniem potrzeb osób ze szczególnymi potrzebami»”.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PoselPiotrKrol">Uzasadnienie: Zmiana ma na celu modyfikację art. 66 poprzez modyfikację dotychczasowego 36-miesięcznego terminu, w jakim w ustawie z dnia 19 lipca 2019 r. o zapewnianiu dostępności osobom ze szczególnymi potrzebami utrzymano w mocy obowiązującej akty wykonawcze wydawane na podstawie art. 7 ust. 2 i 3 oraz art. 34 ust. 6 pkt 1 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane. Termin 36 miesięcy na wejście w życie tych aktów wykonawczych upływa z dniem 21 września 2022 r.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję bardzo. Myślę, że rozumiemy. Chodzi tutaj w szczególności o przedłużenie terminu. Czy ktoś chciałby zabrać głos? Biuro Legislacyjne, proszę uprzejmie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#LegislatorAdamNieweglowski">Szanowna Komisjo, biuro chciałoby tylko powiedzieć, że jego stanowisko dotyczyło przedłożenia, nie możemy natomiast odnieść się do poprawki, którą zauważyliśmy dopiero w tym momencie. Nie jesteśmy w stanie jej ocenić ani prawnie, ani legislacyjne, ani ocenić tego, czy ma jakikolwiek związek z projektem, bo to rzeczywiście wymagałoby dalszej analizy. To przedmiotem pierwszego czytania nie było. Poprawki można oczywiście zgłaszać, natomiast trudno biuru się odnieść, bo dopiero teraz to zauważyło.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję za uwagę. Czy ktoś jeszcze chciał zabrać głos? Proszę bardzo, pan minister Piotr Uściński.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiPiotrUscinski">Witam państwa serdecznie. Popieramy tę poprawkę. Terminy, które upływają 21 września, a dotyczy to w sumie 21 rozporządzeń będących w kompetencjach kilku ministrów… Faktycznie istnieje ryzyko, że w którymś z tych rozporządzeń któreś ministerstwo nie zdąży, w związku z tym, żeby wyeliminować to ryzyko, że nie będzie przepisów, i żeby nie utraciły obowiązujące przepisy, widzę zasadność tej poprawki. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję bardzo. Skoro została jednak wniesiona poprawka, musimy ją przegłosować. Proszę bardzo, przystępujemy do głosowania. Proszę wyświetlić pulpit do głosowań. Dziękuję. Kto jest za przyjęciem poprawki? Proszę o podniesienie ręki. Dziękuję bardzo. Kto jest przeciw? Dziękuję. Kto wstrzymał się od głosu? Dziękuję. Jeszcze poczekamy na spłynięcie poszczególnych głosów i w stosownym momencie wyniki zostaną wyświetlone. Dziękuję. Szanowni państwo, głosowało 55 posłów: za 38, nikt nie był przeciw,  17 wstrzymało się od głosu. Stwierdzam, że poprawka została przyjęta.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Przechodzimy do art. 2. Czy są jakieś uwagi? Nie ma. Stwierdzam, że art. 2 został rozpatrzony przez…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#LegislatorAdamNieweglowski">Szanowna Komisjo przepraszam bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#LegislatorAdamNieweglowski">Wydaje się, że jest poprawka do art. 2, przynajmniej na kartce z poprawkami.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Na drugiej stronie, nie zauważyłem, tak. Dziękuję za uwagę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#LegislatorAdamNieweglowski">Również do tej poprawki nie mamy uwag, ponieważ dopiero ją widzimy, więc trudno, żebyśmy ją analizowali. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dobrze. Przystępujemy do rozpatrzenia poprawki. Nie obróciłem, przepraszam, to jest moja wina. Chodzi tutaj o to, aby art. 2 nadać brzmienie: „Ustawa wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia, z mocą od dnia 1 stycznia 2022 r., z wyjątkiem art. 1a, który wchodzi w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia”. Jest to konsekwencja przyjętej poprawki z art. 1a. Szanowni państwo, czy są jakieś uwagi? Myślę, że akurat to jest oczywiste.</u>
+          <u xml:id="u-19.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Proszę bardzo, tę poprawkę również musimy przegłosować. Proszę o wyświetlenie pulpitu do głosowań. Kto jest za przyjęciem poprawki nr 2? Proszę o podniesienie ręki. Dziękuję bardzo. Kto jest przeciw? Dziękuję. Kto wstrzymał się od głosu? Dziękuję. Czekamy na spłynięcie głosów. Dziękuję. Szanowni państwo, głosowało 58 posłów: za było 42, nikt nie był przeciw, wstrzymało się 16. Stwierdzam, że poprawka została przyjęta przez komisje.</u>
+          <u xml:id="u-19.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Szanowni państwo, po rozpatrzeniu wszystkich artykułów projektu oraz przyjęciu dwóch poprawek poddaję pod głosowanie uchwalenie projektu ustawy z przyjętymi poprawkami. Proszę bardzo, przystępujemy do głosowania. Proszę o wyświetlenie pulpitu do głosowań. Kto jest za przyjęciem proponowanego projektu ustawy wraz z dwoma przyjętymi poprawkami? Proszę o podniesienie ręki. Dziękuję. Kto jest przeciw? Dziękuję. Czy ktoś wstrzymał się od głosu? Dziękuję. Czekamy na spłynięcie głosów. Dziękuję. Panie i panowie posłowie, głosowało 56 posłów: za było 46, nikt nie był przeciw, 10 posłów wstrzymało się od głosu. Stwierdzam, że projekt ustawy został przyjęty przez Wysokie Komisje.</u>
+          <u xml:id="u-19.3" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Wysokie Komisje muszą wybrać jeszcze posła sprawozdawcę, który przedstawi sprawozdanie na posiedzeniu plenarnym Sejmu. Proszę bardzo, pan poseł Piotr Król.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#PoselPiotrKrol">Chciałbym zaproponować kandydaturę pani poseł Ani Paluch.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Czy pani poseł Anna Paluch zgadza się?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#PoselAnnaPaluch">Tak, zgadzam się.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję bardzo. Czy są inne propozycje? Nie widzę, a więc stwierdzam, że posłem sprawozdawcą będzie pani poseł Anna Paluch.</u>
+          <u xml:id="u-23.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Na tym wyczerpaliśmy dzienny porządek posiedzenia komisji. Dziękuję państwu. W dniu dzisiejszym, w dniu międzynarodowego święta pań wszystkim paniom chciałem na zakończenie złożyć serdeczne życzenia, uśmiechu, szczególnie w tym dniu, ale i w ogóle, przez cały rok. Żyjemy w wyjątkowych czasach i mimo trosk, które na nas spływają na co dzień, życzę wszystkim paniom optymizmu i uśmiechu. Informuję jednocześnie, że protokół posiedzenia z załączonym pełnym zapisem jego przebiegu będzie wyłożony do wglądu w sekretariatach Komisji w Kancelarii Sejmu. Dziękuję bardzo. Zamykam posiedzenie.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/kop/201923-sjm-kopxx-00084-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/kop/201923-sjm-kopxx-00084-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..16e1506
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/kop/201923-sjm-kopxx-00084-01/header.xml
@@ -0,0 +1,52 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-kopxx-00084-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja do Spraw Kontroli Państwowej /nr 84/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja do Spraw Kontroli Państwowej /nr 84/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#KOP">84</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-03-08</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="Gloszsali" role="speaker">
+        <persName>Głos z sali</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselPrzemyslawKoperski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Przemysław Koperski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselTomaszKostus" role="speaker">
+        <persName>Poseł Tomasz Kostuś</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselWojciechSaluga" role="speaker">
+        <persName>Poseł Wojciech Saługa</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrezesNajwyzszejIzbyKontroliMarianBanas" role="speaker">
+        <persName>Prezes Najwyższej Izby Kontroli Marian Banaś</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelWojciechSzarama" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Wojciech Szarama</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="WiceprezesNajwyzszejIzbyKontroliTadeuszDziuba" role="speaker">
+        <persName>Wiceprezes Najwyższej Izby Kontroli Tadeusz Dziuba</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="KOP" role="committee">
+        <orgName>Komisja do Spraw Kontroli Państwowej</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/kop/201923-sjm-kopxx-00084-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/kop/201923-sjm-kopxx-00084-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..fd79031
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/kop/201923-sjm-kopxx-00084-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,76 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Dzień dobry państwu, otwieram posiedzenie Komisji do Spraw Kontroli Państwowej. Przystępujemy do sprawdzenia kworum. Osoby, które uczestniczą zdalnie w obradach, proszę o potwierdzenie udziału w posiedzeniu.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Szanowni państwo, stwierdzam, że w posiedzeniu bierze udział 12 posłów, a więc mamy wymagane kworum. Informuję, że jeszcze nie zamykamy możliwości potwierdzania obecności przez pozostałych posłów, członków naszej Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Przystępujemy do realizacji porządku obrad, który przewiduje zaopiniowanie dla marszałka Sejmu wniosku prezesa Najwyższej Izby Kontroli w sprawie odwołania pana prof. Henryka Wnorowskiego z funkcji członka Kolegium Najwyższej Izby Kontroli. Z tego co widzę na monitorze, w naszym posiedzeniu uczestniczy pan prezes NIK Marian Banaś wraz ze współpracownikami. Witam pana prezesa i proszę o przedstawienie tego wniosku.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PrezesNajwyzszejIzbyKontroliMarianBanas">Dzień dobry. Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, w dniu 18 lutego br. dostałem pismo od pana prof. dr. hab. Henryka Wnorowskiego, informujące mnie, że z dniem  18 lutego 2022 r. zrzeka się on funkcji członka Kolegium Najwyższej Izby Kontroli z uwagi na objęcie członkostwa w Radzie Polityki Pieniężnej. W związku z tym skierowałem specjalne pismo do pani marszałek, wraz z załączonym pismem pana prof. Wnorowskiego, o formalne odwołanie pana profesora z funkcji członka Kolegium NIK. Wynika to chociażby z tego względu, że przepisy o Narodowym Banku Polskim zabraniają członkom RPP pracy czy przynależności do jakiejkolwiek innej instytucji.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PrezesNajwyzszejIzbyKontroliMarianBanas">Dziękuję bardzo i wnoszę o formalne odwołanie pana prof. Wnorowskiego z funkcji członka Kolegium NIK.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Dziękuję. Pan prof. Henryk Wnorowski przysłał do mnie pismo o następującej treści: „W nawiązaniu do zawiadomienia o posiedzeniu Komisji w dniu 8 marca 2022 r. w sprawie zaopiniowania dla Marszałka Sejmu wniosku Prezesa NIK o odwołanie mojej osoby z funkcji członka Kolegium Izby informuję, że ze względu na moje obowiązki – posiedzenie RPP – nie będę mógł uczestniczyć w posiedzeniu Komisji do Spraw Kontroli Państwowej. Bardzo przepraszam”. Jest jeszcze informacja o złożeniu na ręce prezesa NIK zrzeczenia się funkcji członka Kolegium Najwyższej Izby Kontroli. Czy ktoś z państwa chciałby zabrać głos?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#Gloszsali">Sprawa jest chyba oczywista.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Proszę państwa, dla mnie sprawa nie jest oczywista, dlatego że wraz z odejściem pana prof. Wnorowskiego może dojść do takiej sytuacji, w której w Kolegium NIK zabraknie kworum. Poza tym uważam, że sprawa rezygnacji pana Wnorowskiego powinna być jeszcze raz przez niego omówiona z osobami, które się przyczyniły do jego powołania, przede wszystkim z panią marszałek Sejmu, która najpierw podjęła decyzję o jego powołaniu, a teraz będzie podejmowała decyzję o jego odwołaniu. Powiedziałbym, że sprawa jest bardzo trudna ze względu na pewne uwarunkowania ustawodawcze i konstytucyjne, ale taka jest moja opinia. To nie jest jednoznaczna sprawa.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Czy ktoś w tej sprawie chciałby jeszcze zabrać głos? Proszę, pan Tadeusz Dziuba.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#WiceprezesNajwyzszejIzbyKontroliTadeuszDziuba">Panie przewodniczący, szanowni państwo, chciałbym zwrócić uwagę na to, o czym dosyć marginalnie powiedział pan prezes Banaś, a mianowicie, że przepisy ustawy o Narodowym Banku Polskim są całkowicie jednoznaczne. Osoba, która jest w procesie uzyskiwania członkostwa w RPP, jeszcze przed ostatecznym i formalnym powołaniem, powinna sobie doskonale zdawać z tego sprawę. Zgodnie z art. 14 wspomnianej przeze mnie ustawy o NBP w okresie kadencji członek Rady Polityki Pieniężnej nie może zajmować żadnych innych stanowisk ani podejmować działalności zarobkowej lub publicznej, poza pracą akademicką, mówiąc w skrócie – dalej już nie będę czytał tego przepisu.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#WiceprezesNajwyzszejIzbyKontroliTadeuszDziuba">Pan prof. Wnorowski był niewątpliwie świadom, że stojąc u progu powołania do Rady Polityki Pieniężnej, jest członkiem Kolegium Najwyższej Izby Kontroli, i że zrzeczenie się przez niego tej funkcji powinno nastąpić w odpowiednim czasie, czyli w tym przypadku powinno wyprzedzić decyzję pana prezydenta, bo to właśnie prezydent powoływał prof. Wnorowskiego do Rady Polityki Pieniężnej. Mówiąc bardzo dyplomatycznie, mamy tutaj do czynienia z niesumiennością, żeby nie powiedzieć po prostu, że ze swoistym cwaniactwem. Moim zdaniem z tego punktu widzenia to jest bulwersująca kwestia.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#WiceprezesNajwyzszejIzbyKontroliTadeuszDziuba">Jeśli dobrze rozumiem przepisy, to pani marszałek i tak musi odwołać pana profesora, bo w tej części przepisy o NIK są stanowcze i wyraźnie mówią, że marszałek odwołuje, a nie, że może odwołać. Decyzja pani marszałek, jeśli się nie mylę, jest w tej kwestii przesądzona, natomiast wydaje mi się, że osoby publiczne, takie jak ja czy jak panowie posłowie, senatorowie itd., nie powinny przechodzić do porządku dziennego nad tą swoistą zaradnością pana prof. Wnorowskiego.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#WiceprezesNajwyzszejIzbyKontroliTadeuszDziuba">Przy okazji zwracam uwagę i zgłaszam apel pod adresem wszystkich państwa posłów, że łatwo byłoby uniknąć sytuacji – mówiąc w cudzysłowie – takiej „zaradności” pretendentów aplikujących do członkostwa w Radzie Polityki Pieniężnej, gdyby uzupełnić przepisy dotyczące odwoływania członków RPP. Jedną z przyczyn, na mocy której organ powołujący, w tym przypadku byłby to pan prezydent, może odwołać członka Rady Polityki Pieniężnej, jest uczestniczenie członka RPP w działalności politycznej. To jest związane z odwołaniem do art. 14 ust. 2. Gdyby jednak było odwołanie do art. 14 ust. 1 i 2, to jednocześnie objęłoby się ten przepis, który odczytałem, a przypomnę, że w tej chwili pan prof. Wnorowski jest właśnie w sytuacji nielegalnej, tzn. jest jednocześnie członkiem Rady Polityki Pieniężnej i członkiem Kolegium NIK.</u>
+          <u xml:id="u-6.4" who="#WiceprezesNajwyzszejIzbyKontroliTadeuszDziuba">Być może nie mamy tu do czynienia ze sprawą jakiejś nadzwyczajnej wagi, ale nie widzę powodu, żeby przechodzić do porządku dziennego nad – mówiąc wprost – oczywistą nieuczciwością i cwaniactwem, tym bardziej że Najwyższa Izba Kontroli zapłaciła za to znowu jakąś malutką cenę, ale jednak. Pan prezes musiał bowiem odwołać posiedzenie Kolegium, które miało się odbyć dwa dni robocze po złożeniu rezygnacji przez prof. Wnorowskiego. W tej chwili jest to jakiś kłopot, bo członkiem kolegium jest jegomość, który nie powinien w nim zasiadać, ponieważ sprawuje dwie funkcje, które względem siebie są w kolizji, co potwierdzają cytowane przeze mnie przepisy o Narodowym Banku Polskim.</u>
+          <u xml:id="u-6.5" who="#WiceprezesNajwyzszejIzbyKontroliTadeuszDziuba">Tyle chciałem powiedzieć. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Proszę, pan przewodniczący Wojciech Saługa.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PoselWojciechSaluga">Rozumiem, że pana prof. Wnorowskiego do Rady Polityki Pieniężnej powołał pan prezydent. Na pewno nie jest to ktoś z mojej bajki, ale mówienie, że to cwaniactwo, jakieś kunktatorstwo… Użył pan tam jeszcze paru innych słów. Takie słowa, szanowni państwo, padły z ust wiceprezesa Najwyższej Izby Kontroli. Domyślam się, że jest jakiś kłopot, ale jest to jakieś niedopatrzenie, może nawet poważne niedopatrzenie.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PoselWojciechSaluga">Nie rozumiem natomiast wywodu pana przewodniczącego i prosiłbym o wyjaśnienie. Powiedział pan, że zwrócimy się do pani marszałek. Chciałbym tylko wiedzieć, o co dzisiaj możemy się zwrócić do pani marszałek? Wydaje się, że jak mamy rezygnację, a nie można tego jeszcze jakby łączyć z powołaniem do Rady Polityki Pieniężnej, to tutaj nie ma już chyba o co kruszyć kopii. Rozumiem oczywiście, że kolegium traci członka i że kolegium może nie mieć kworum, natomiast to przecież nikt inny jak sejmowa większość blokuje powołanie nowych członków Kolegium NIK. Od jakiegoś czasu, kogo by nie zgłosił pan prezes Banaś, wy go notorycznie odrzucacie.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#PoselWojciechSaluga">Jeśli pan przewodniczący mówi, że jest to kłopot, to ja proponuję, żebyśmy wydali opinię i skłonili panią marszałek do tego, aby powołała nowe osoby i w końcu uzupełniła skład Kolegium NIK, ponieważ jest to wymagane od dłuższego czasu. Mówienie dzisiaj przez pana przewodniczącego, że to jest kłopot, kiedy jednocześnie pan przewodniczący za każdym razem neguje kandydatów, których zgłasza pan prezes Banaś i kiedy większość sejmowa odrzuca te kandydatury… Chyba jesteśmy już totalnie zakręceni i sami nie wiemy, czego chcemy.</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#PoselWojciechSaluga">Apeluję do pana przewodniczącego: macie dobre relacje z panią marszałek Sejmu, spowodujmy, żeby pilnie uzupełnić skład osobowy Kolegium NIK, najlepiej do stanu, jaki jest wymagany, czyli jeżeli dobrze pamiętam – do 15 osób. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Proszę państwa, w tej chwili mamy do zrobienia bardzo konkretną rzecz, tj. zaopiniowanie wniosku pana prezesa o odwołanie pana Wnorowskiego z funkcji członka Kolegium Najwyższej Izby Kontroli. Nie wiem, jak przebiegało powołanie pana profesora do Rady Polityki Pieniężnej, jaki był przebieg konsultacji, więc absolutnie nie chcę tutaj dokonywać oceny tego wydarzenia. Natomiast jeśli chodzi o kwestię uzupełnienia składu Kolegium NIK, to jesteśmy otwarci. Nie raz na ten temat już mówiłem na posiedzeniach Komisji, ale również w Sejmie, kiedy było oceniane sprawozdanie NIK za zeszły rok. Apelowałem do pana prezesa o to – ponieważ jest to procedura dwuetapowa, tzn. pan prezes zgłasza wniosek, a marszałek powołuje członka kolegium – żeby nawiązać współpracę, która zaowocuje ostatecznie lepszą możliwością pracy Kolegium NIK.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Panowie zgłaszacie się do zabrania głosu? Proszę bardzo, pan poseł Koperski.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PoselPrzemyslawKoperski">Panie przewodniczący, panie prezesie, wydawało się, że sprawa jest prosta. Jeżeli ktoś składa wniosek o odwołanie, tym bardziej że przepisy, jak pokazywał pan wiceprezes Dziuba, są w tej kwestii jednoznaczne, to nie ja nie widzę żadnych przeszkód, żeby taki wniosek zaopiniować. Na końcu mojego wystąpienia złożę formalny wniosek, aby po wypowiedzi posła Kostusia zamknąć dyskusję i przejść do głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PoselPrzemyslawKoperski">Natomiast sprawa funkcjonowania Kolegium Najwyższej Izby Kontroli jest naprawdę poważna i sygnalizowaliśmy to już w naszych parlamentarnych wystąpieniach chyba półtora roku temu. Zamiast 19 członków kolegium NIK, których przewiduje ustawa, w tej chwili funkcjonuje tylko 10. Faktycznie jesteśmy na granicy.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#PoselPrzemyslawKoperski">Na ostatnim posiedzeniu naszej Komisji został zgłoszony wniosek, żeby powołać dyrektora generalnego Najwyższej Izby Kontroli, który z mocy ustawy jest członkiem Kolegium NIK. Pozwoliłoby to zachować ciągłość prac tego kolegialnego ciała, ale niestety tej decyzji uzupełniającej skład nie ma do tej pory. Wszystkie wnioski, które były przedstawiane, a kandydaci byli różni, z ogromnym doświadczeniem i z różnych stron szeroko rozumianej sceny politycznej – tak to odczytywałem – nie zostali zaakceptowani przez większość Komisji, którą tworzą członkowie Prawa i Sprawiedliwości. Dzisiaj to ma swoje negatywne skutki.</u>
+          <u xml:id="u-10.3" who="#PoselPrzemyslawKoperski">A to, że dzisiaj wiceprezes Dziuba mówi o politycznym cwaniactwie i zachowaniu, powiedziałbym, nielicującym z funkcją, którą się pełni, w stosunku do profesora ekonomii i byłego posła Prawa i Sprawiedliwości, świadczy najlepiej o tym, w jakim towarzystwie przychodzi nam pracować. Sami państwo po prostu to oceniacie, chociaż muszę powiedzieć, że to powinna chyba być rola opozycji, ale wchodzicie w te buty, co na pewno jest pozytywnym elementem.</u>
+          <u xml:id="u-10.4" who="#PoselPrzemyslawKoperski">Jeśli jednak ktoś składa wniosek, to my oczywiście powinniśmy taki wniosek zaopiniować, a po drugie powinniśmy jak najszybciej uzupełnić skład Kolegium NIK, żeby raporty, które są przygotowywane przez izbę, mogły być jak najszybciej zaopiniowane i przedstawione opinii publicznej. Brak odpowiedniego składu kolegium obciąża większość sejmową. To państwo za to odpowiadacie. Jeśli raporty szykowane przez kontrolerów NIK nie będą trafiały do publicznej wiadomości tylko na półki, to będzie wyłącznie państwa odpowiedzialność. Dlatego apeluję – zaopiniujmy odwołanie, jeżeli pan profesor został powołany przez prezydenta Dudę na członka Rady Polityki Pieniężnej i jak najszybciej powołajmy 9 brakujących członków Kolegium Najwyższej Izby Kontroli.</u>
+          <u xml:id="u-10.5" who="#PoselPrzemyslawKoperski">I na koniec – po wystąpieniu pana posła Kostusia proszę o przegłosowanie mojego wniosku formalnego o zamknięcie dyskusji i przejście do głosowania. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Pan poseł Kostuś.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PoselTomaszKostus">W pełni zgadzam się z tezami i wnioskami postawionymi przez mojego przedmówcę, pana posła Koperskiego. Natomiast przy okazji chciałbym bezpośrednio zapytać prezesa Najwyższej Izby Kontroli pana Mariana Banasia, czy wiceprezes NIK, który dzisiaj uczestniczy w posiedzeniu Komisji do Spraw Kontroli Państwowej, został oficjalnie oddelegowany na to posiedzenie przez pana prezesa? Innymi słowy, czy reprezentuje wnioskodawcę? W moim przekonaniu – nie. Za chwilę pan prezes będzie miał okazję się do tego odnieść.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PoselTomaszKostus">Dlaczego o to pytam? Panie przewodniczący, szanowni państwo, mamy kolejny odcinek żenującego spektaklu polegającego na dewastowaniu wizerunku Najwyższej Izby Kontroli, mamy kolejny żenujący odcinek dewastowania prestiżu NIK, mamy kolejny odcinek dwugłosu, który jest czymś bez precedensu, który – raz jeszcze to powtórzę – niszczy i dewastuje dobre imię jednej z najważniejszych instytucji w kraju. Ani przed wojną, ani po wojnie taka sytuacja nigdy się nie zdarzyła.</u>
+          <u xml:id="u-12.2" who="#PoselTomaszKostus">Mało tego, pan przewodniczący niestety wpisuje się w narrację pana wiceprezesa, który w moim przekonaniu przybył tutaj samowolnie i nie ma akceptacji ani delegacji od prezesa NIK. Pan przewodniczący wpisuje się, przepraszam za określenie, w tę falandyzację prawa. Jeżeli bowiem oficjalnie na posiedzeniu Komisji do Spraw Kontroli Państwowej słyszymy o oczywistej nielegalności, o oczywistym cwaniactwie, oczywistej sytuacji nielegalnej, o bulwersującej sprawie – cały czas cytuję pana wiceprezesa – to wie pan co, panie wiceprezesie, panie przewodniczący? Dla mnie bulwersujące jest to, że takie sformułowania padają dziś z ust pana wiceprezesa. To jest bulwersujące.</u>
+          <u xml:id="u-12.3" who="#PoselTomaszKostus">Czy pan przewodniczący dysponuje może jakąś opinią BAS lub jakąś opinią naszych prawników, czy to z poziomu Komisji, czy z poziomu Sejmu, która kwestionowałaby wydawałoby się oczywistą oczywistość, tak oczywistą sprawę, jaką jest przyjęcie tej rezygnacji? Panie przewodniczący, pan wpisuje się w te wątpliwości i tym samym daje pan paliwo do tak poważnych oskarżeń, które padają ze strony pana wiceprezesa. Na Boga, to naprawdę są haniebne zarzuty w stosunku do osoby o tak wspaniałym życiorysie, jaki ma pan prezes. Takie sytuacje nie powinny się zdarzać. Powinniśmy natomiast zrobić wszystko, o co zresztą od dłuższego czasu wnioskuje pan prezes Banaś, niestety nieskutecznie, by jak najszybciej uzupełnić skład Kolegium NIK. To jest nasza rola i taka jest nasza powinność. Powinnością jest również to, żebyśmy szybko i skutecznie podjęli decyzję, o którą wnosił pan prezes Banaś. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Proszę państwa, mogę tylko raz jeszcze powtórzyć, że przyszła prośba od pani marszałek o zaopiniowanie tego wniosku. My tylko możemy go zaopiniować albo pozytywnie, albo negatywnie. Pani marszałek również może podjąć w tej sprawie albo pozytywną decyzję, albo negatywną. Tak jest sformułowana ustawa.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Mógłbym jeszcze raz przypominać to, co powiedziałem na samym początku, że wyobrażam to sobie w taki sposób, iż pan profesor jednak to wszystko przemyśli i podziękuje za powołanie do Rady Polityki Pieniężnej, stwierdzi, iż nie obejmuje tej funkcji i cofa rezygnację z członkostwa w Kolegium NIK. Coś takiego jest możliwe, proszę państwa, ale może nie antycypujmy pewnych spraw, tylko po prostu wydajmy w tej sprawie opinię. Mamy różne zdania, dlatego proponuję, żebyśmy podjęli decyzję.</u>
+          <u xml:id="u-13.2" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Szanowni państwo, tak jak na samym początku posiedzenia Komisji, składam wniosek o negatywne zaopiniowanie wniosku pana prezesa Marian Banasia o odwołanie pana prof. Wnorowskiego z funkcji członka Kolegium Najwyższej Izby Kontroli. Przystępujemy do głosowania. Kto jest za tym wnioskiem?</u>
+          <u xml:id="u-13.3" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Przypominam, że głosujemy nad wnioskiem o negatywne zaopiniowanie wniosku prezesa Mariana Banasia o odwołanie pana prof. Wnorowskiego z funkcji członka Kolegium NIK. Kto jest za? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał od głosu? Dziękuję, zamykam głosowanie. Proszę o podanie wyników.</u>
+          <u xml:id="u-13.4" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Informuję, że głosowało 13 osób. Za 9, przeciw 4, nikt się nie wstrzymał. Stwierdzam, że Komisja do Spraw Kontroli Państwowej negatywnie zaopiniowała wniosek pana prezesa Mariana Banasia i taka opinia zostanie przedstawiona pani marszałek Sejmu.</u>
+          <u xml:id="u-13.5" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Dziękuję państwu i zapraszam na godzinę 15.00 na drugie posiedzenie Komisji z udziałem głównego inspektora pracy.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/kop/201923-sjm-kopxx-00085-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/kop/201923-sjm-kopxx-00085-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..e94b643
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/kop/201923-sjm-kopxx-00085-01/header.xml
@@ -0,0 +1,40 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-kopxx-00085-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja do Spraw Kontroli Państwowej /nr 85/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja do Spraw Kontroli Państwowej /nr 85/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#KOP">85</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-03-08</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="DepartamentuPrewencjiiPromocjiGlownegoInspektoratuPracyArturSobota" role="speaker">
+        <persName>Departamentu Prewencji i Promocji Głównego Inspektoratu Pracy Artur Sobota</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="GlownyinspektorpracyKatarzynaLazewskaHrycko" role="speaker">
+        <persName>Główny inspektor pracy Katarzyna Łażewska-Hrycko</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelWojciechSzarama" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Wojciech Szarama</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="KOP" role="committee">
+        <orgName>Komisja do Spraw Kontroli Państwowej</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/kop/201923-sjm-kopxx-00085-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/kop/201923-sjm-kopxx-00085-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..72bcb2e
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/kop/201923-sjm-kopxx-00085-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,60 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Witam na posiedzeniu Komisji do Spraw Kontroli Państwowej. Przystępujemy do sprawdzenia kworum. Posłów, którzy uczestniczą zdalnie w posiedzeniu, proszę o naciśnięcie dowolnego przycisku w celu potwierdzenia swojej obecności na posiedzeniu Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Proszę państwa, sekretariat Komisji poinformował mnie, że mamy kworum i wobec tego formalnie otwieram posiedzenie Komisji do Spraw Kontroli Państwowej. W trakcie dzisiejszego posiedzenia mamy omówić informację głównego inspektora pracy dotyczącą prewencji zagrożeń bezpieczeństwa i zdrowia w gospodarstwach rolnych.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Witam panią minister Katarzynę Łażewską-Hrycko, głównego inspektora pracy oraz pana Artura Sobotę, p.o. dyrektora Departamentu Prewencji i Promocji Państwowej Inspekcji Pracy. Bardzo proszę panią inspektor o przedstawienie informacji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#GlownyinspektorpracyKatarzynaLazewskaHrycko">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, realizując zadania ustawowe związane z inicjowaniem przedsięwzięć w sprawach ochrony pracy w rolnictwie indywidualnym Państwowa Inspekcja Pracy podejmuje wielokierunkowe inicjatywy edukacyjne, doradcze i popularyzatorskie mające na celu przeciwdziałanie nieszczęśliwym zdarzeniom wśród osób pracujących i mieszkających w gospodarstwach rolnych. Działaniami prewencyjnymi inspekcji pracy objęci są nie tylko rolnicy, ale także członkowie ich rodzin ze wszystkich grup wiekowych, uczniowie i studenci szkół rolniczych oraz mieszkańcy obszarów wiejskich.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#GlownyinspektorpracyKatarzynaLazewskaHrycko">Do najważniejszych inicjatyw profilaktycznych w powyższym zakresie należy zaliczyć wizytację gospodarstw, miejsc prowadzenia prac polowych oraz transportu rolniczego, a także szkolenia dla dorosłych i dzieci oraz doradztwo. Działania te pozwalają w sposób bezpośredni oddziaływać na bezpieczeństwo osób wykonujących pracę oraz przebywających w rolniczym środowisku pracy.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#GlownyinspektorpracyKatarzynaLazewskaHrycko">Realizując te zadania, Państwowa Inspekcja Pracy współpracuje z wieloma partnerami społecznymi i instytucjonalnymi, wśród których należy wymienić: Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Kasę Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, Policję, Państwową Straż Pożarną, nauczycieli i dyrektorów szkół, izby i kółka oraz organizacje rolnicze. Szczególnego podkreślenia wymaga współpraca Państwowej Inspekcji Pracy i Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego na rzecz bezpieczeństwa pracy w rolnictwie indywidualnym. Najważniejszym jej elementem jest wysoka, rozwinięta działalność edukacyjno-doradcza realizowana wspólnie przez specjalistów inspekcji i kasy w ramach kompetencji podległych im jednostek terenowych. Należy zauważyć, że znaczącym forum współpracy na rzecz poprawy stanu bezpieczeństwa i higieny pracy w rolnictwie, w zakresie wyznaczania kierunków działań profilaktycznych, są komisje do spraw BHP w rolnictwie działające przy głównym inspektorze pracy oraz przy okręgowych inspektoratach pracy w całej Polsce.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#GlownyinspektorpracyKatarzynaLazewskaHrycko">O przedstawienie szerszej informacji na temat działań prewencyjno-informacyjnych Państwowej Inspekcji Pracy, której celem jest ochrona życia i zdrowia osób pracujących i przebywających w indywidualnych gospodarstwach rolnych, poproszę – o ile pan przewodniczący wyrazi zgodę – pana Artura Sobotę, dyrektora Departamentu Prewencji i Promocji Głównego Inspektoratu Pracy. Rozumiem, panie przewodniczący, że pan dyrektor może przedstawić prezentację?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Tak, poproszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#DepartamentuPrewencjiiPromocjiGlownegoInspektoratuPracyArturSobota">Panie przewodniczący, szanowni państwo, otrzymaliście wcześniej obszerniejszy materiał niż prezentowane teraz informacje, dlatego w moim wystąpieniu przedstawię tylko najistotniejsze kwestie związane z działalnością Państwowej Inspekcji Pracy w obszarze rolnictwa indywidualnego.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#DepartamentuPrewencjiiPromocjiGlownegoInspektoratuPracyArturSobota">Na wstępie chciałbym przedstawić prawne możliwości Państwowej Inspekcji Pracy w zakresie oddziaływania na bezpieczeństwo pracy w zakładach rolnych oraz gospodarstwach rolników indywidualnych. W kompetencjach Państwowej Inspekcji Pracy związanych z ochroną pracy w rolnictwie można wskazać dwa główne kierunki działań: kontrolę i nadzór oraz prewencję. Kontrolom inspekcji pracy podlegają pracodawcy, a w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz kontroli legalności zatrudnienia także niebędący pracodawcami przedsiębiorcy rolni, na rzecz których świadczona jest praca przez osoby fizyczne, w tym przez osoby wykonujące na własny rachunek działalność gospodarczą, bez względu na podstawę świadczenia tej pracy. W rozumieniu polskiego prawa rolnik indywidualny, który nikogo nie zatrudnia, nie jest pracodawcą, nie obowiązuje go Kodeks pracy, a więc nie podlega kontrolom Państwowej Inspekcji Pracy. Jednak jedno z ustawowych zadań określone jako podejmowanie działań polegających na zapobieganiu i eliminowaniu zagrożeń w środowisku pracy daje Państwowej Inspekcji Pracy możliwość inicjowania przedsięwzięć w sprawach ochrony pracy w rolnictwie indywidualnym.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#DepartamentuPrewencjiiPromocjiGlownegoInspektoratuPracyArturSobota">Należy zatem stwierdzić, że brak regulacji prawnych w zakresie bezpośredniego oddziaływania na warunki pracy w rolnictwie indywidualnym Państwowa Inspekcja Pracy wypełnia wielokierunkowymi inicjatywami profilaktycznymi na rzecz ochrony życia i zdrowia w środowisku wiejskim. W swoich działaniach edukacyjno-doradczych Państwowa Inspekcja Pracy uwzględnia wielu adresatów z różnych grup wiekowych, począwszy od rolników, właścicieli gospodarstw indywidualnych, poprzez uczniów szkół rolniczych, a skończywszy na dzieciach z wiejskich szkół podstawowych, które w przyszłości również mogą podjąć pracę w rolnictwie.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#DepartamentuPrewencjiiPromocjiGlownegoInspektoratuPracyArturSobota">Systematycznie, każdego roku, prowadzone są liczne działania informacyjno-edukacyjne mające na celu popularyzację wśród rolników i ich rodzin wiedzy na temat zasad bezpiecznej pracy i ochrony zdrowia, takie jak: szkolenia, wizytacje gospodarstw, doradztwo techniczne, publikacja broszur i materiałów prewencyjnych. Ważnym elementem takich działań jest odpowiednie nauczanie wczesnoszkolne oraz edukacja młodzieży na etapie przygotowania do zawodu rolnika. Uzupełnieniem tych działań są inicjatywy popularyzujące i promujące bezpieczeństwo na wsi, jak seminaria, konferencje, konkursy wiedzy dla dorosłych i młodzieży oraz konkursy plastyczne dla najmłodszych mieszkańców wsi, a także udział w targach i wystawach rolniczych, na których organizowane są punkty informacyjne Państwowej Inspekcji Pracy. Ponadto informacje dotyczące bezpiecznej pracy i życia na wsi upowszechniane są dzięki współpracy z mediami.</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#DepartamentuPrewencjiiPromocjiGlownegoInspektoratuPracyArturSobota">Jedną z najważniejszych aktywności Państwowej Inspekcji Pracy w sektorze rolnictwa indywidualnego jest działalność szkoleniowo-informacyjna. Szkolenia o tematyce BHP cieszą się dużym zainteresowaniem rolników i społeczności wiejskiej oraz przynoszą wymierne efekty prewencyjne. Podczas szkoleń omawiane są najczęstsze zagrożenia występujące przy pracach rolniczych oraz skuteczne metody przeciwdziałania im, emitowane są filmy edukacyjne i instruktażowe o BHP oraz kolportowane są broszury informacyjne. Niejednokrotnie również prezentowane są powypadkowe dokumentacje zdjęciowe, które najlepiej przemawiają do rolników, wzbudzając w nich zainteresowanie przyczynami nieszczęśliwych zdarzeń. Spotkania organizowane przez inspektorów pracy są doskonałą okazją do wzajemnej wymiany doświadczeń i dobrych praktyk. Rolnicy między sobą omawiają zastosowane w gospodarstwach bezpieczne rozwiązania, co sprzyja efektywnemu budowaniu kultury bezpiecznej pracy w branży rolnej.</u>
+          <u xml:id="u-4.5" who="#DepartamentuPrewencjiiPromocjiGlownegoInspektoratuPracyArturSobota">Niektóre działania edukacyjne przebiegają dwuetapowo – najpierw część teoretyczna, później zajęcia praktyczne. Warto podkreślić, że często szkolenia organizowane są we współpracy z partnerami instytucjonalnymi, takimi jak Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, ośrodki doradztwa rolniczego i Policja. Nieocenione jest także wsparcie partnerów społecznych, wśród których istotną rolę odgrywają sołtysi i wójtowie gmin, którzy chętnie udostępniają sale szkoleniowe, pomagają w organizacji grup uczestników oraz, co jest ważne dla budowania pozytywnej opinii w środowiskach wiejskich, dobrze oceniają i promują działalność Państwowej Inspekcji Pracy.</u>
+          <u xml:id="u-4.6" who="#DepartamentuPrewencjiiPromocjiGlownegoInspektoratuPracyArturSobota">Kolejną istotną grupą działań upowszechniających wiedzę o bezpieczeństwie w sektorze rolnym są szkolenia i prelekcje Państwowej Inspekcji Pracy dla dzieci i młodzieży. Każdego roku specjaliści inspekcji pracy organizują liczne zajęcia edukacyjne dla uczniów w różnym wieku, takie jak wykłady w szkołach o profilu rolniczym czy prelekcje dla dzieci wiejskich szkół podstawowych, na których – w zależności od wieku słuchaczy – pracownicy PIP starają się w najodpowiedniejszy sposób przedstawić uczestnikom zagrożenia związane z prowadzeniem gospodarstwa rolnego. Dla młodszych dzieci organizowane są różnego rodzaju pogadanki na temat niebezpieczeństw wiążących się z pomaganiem rodzicom, prac szczególnie niebezpiecznych i zagrożeniach dla dzieci poniżej 16. roku życia. Są one urozmaicane grami i zabawami z wykorzystaniem gadżetów i publikacji sekcji prasowej oraz filmów. Zajęcia prowadzone są zarówno w szkołach podczas lekcji, jak i w okresach wolnych od szkoły, w miejscach wypoczynku dzieci, w trakcie kolonii letnich czy zimowisk. Tego typu działania Państwowej Inspekcji Pracy spotykają się z dużą przychylnością nauczycieli i dyrektorów szkół, którzy pomagają specjalistom inspekcji w ich organizacji.</u>
+          <u xml:id="u-4.7" who="#DepartamentuPrewencjiiPromocjiGlownegoInspektoratuPracyArturSobota">Wizytacja miejsc pracy to narzędzie realnego reagowania na zagrożenia. Są one prowadzone w gospodarstwach rolnych, ale również w miejscach prowadzenia prac polowych i transportu rolniczego. Wizytowane są także gospodarstwa prowadzące praktyczną naukę zawodu. Inspektorzy Państwowej Inspekcji Pracy podczas wizytacji oceniają bezpieczeństwo pracy rolników oraz osób im pomagających, dokonują przeglądu stanu technicznego maszyn i urządzeń rolniczych, na podstawie zaobserwowanych na miejscu nieprawidłowości wyjaśniają właścicielom, jakie zagrożenia wypadkowe się z nimi wiążą oraz co robić, aby je ograniczyć lub wyeliminować.</u>
+          <u xml:id="u-4.8" who="#DepartamentuPrewencjiiPromocjiGlownegoInspektoratuPracyArturSobota">Dodatkowo w trakcie wizytacji inspektorzy zwracają uwagę na bezpieczeństwo dzieci przebywających w gospodarstwach, przekazują rodzicom ulotki prewencyjne, a także omawiają prace niebezpieczne i zabronione dzieciom do 16. roku życia. W przypadku gospodarstw przyjmujących praktykantów inspektorzy szczególnie zwracają uwagę na to, czy na stanowiskach pracy uczniów nie występują czynniki szkodliwe oraz czy nie wykonują oni prac zabronionych młodocianym. Wizytacje umożliwiają specjalistom PIP gromadzenie i aktualizowanie informacji na temat czynników niebezpiecznych, przyczyn zdarzeń wypadkowych oraz zastosowanych i skutecznych rozwiązań organizacyjno-technicznych, które później popularyzowane są jako dobre praktyki.</u>
+          <u xml:id="u-4.9" who="#DepartamentuPrewencjiiPromocjiGlownegoInspektoratuPracyArturSobota">Szczegółowe informacje na temat wizytacji przeprowadzonych w 2021 r. zostały ujęte w materiale, który państwo otrzymaliście. Wskazano tam m.in. najczęściej stwierdzane nieprawidłowości i błędy popełnione przez rolników, wpływające na stan bezpieczeństwa pracy.</u>
+          <u xml:id="u-4.10" who="#DepartamentuPrewencjiiPromocjiGlownegoInspektoratuPracyArturSobota">Kolejną dużą grupą działań skierowanych do odbiorców ze środowiska wiejskiego są konkursy. Państwowa Inspekcja Pracy inicjuje i organizuje samodzielnie lub we współpracy z partnerami konkursy o tematyce BHP. Głównym celem tych konkursów jest popularyzacja wiedzy na temat zagrożeń wypadkowych i chorobowych związanych z pracą rolniczą, a także zasad bezpiecznej pracy oraz ochrony życia i zdrowia w gospodarstwach rolnych. Konkursy są adresowane do wielu grup środowiska wiejskiego. W konkursach i olimpiadach wiedzy z dziedziny BHP biorą udział dorośli rolnicy, ale także starsza młodzież. Dla najmłodszych dzieci organizowane są konkursy plastyczne.</u>
+          <u xml:id="u-4.11" who="#DepartamentuPrewencjiiPromocjiGlownegoInspektoratuPracyArturSobota">Na szczególną uwagę zasługuje ogłoszony przez KRUS konkurs „Bezpiecznie na wsi”, którego Państwowa Inspekcja Pracy jest jednym ze współorganizatorów. Celem konkursu jest promowanie pozytywnych zachowań związanych z pracą i zabawą dzieci na terenie gospodarstwa rolnego. Patronat honorowy nad konkursem sprawuje Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, a jego organizację wspierają: Krajowy Ośrodek Wsparcia Rolnictwa, Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa oraz liczni patroni medialni.</u>
+          <u xml:id="u-4.12" who="#DepartamentuPrewencjiiPromocjiGlownegoInspektoratuPracyArturSobota">Wśród rolników niesłabnącym zainteresowaniem cieszy się konkurs „Bezpieczne gospodarstwo rolne”, którego celem jest promocja zasad ochrony życia i zdrowia w gospodarstwach rolnych. Organizatorami dotychczasowych edycji byli: Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego oraz Państwowa Inspekcja Pracy. Konkurs przebiegał pod patronatem honorowym prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Andrzeja Dudy.</u>
+          <u xml:id="u-4.13" who="#DepartamentuPrewencjiiPromocjiGlownegoInspektoratuPracyArturSobota">Pracownicy Państwowej Inspekcji Pracy podejmują również inne działania promocyjne i popularyzatorskie, mające na celu upowszechnienie wiedzy z zakresu ochrony pracy w rolnictwie indywidualnym. Do zadań tych należy m.in.: organizowanie seminariów, pokazów bezpiecznej pracy czy stoisk i punktów informacyjnych podczas różnego rodzaju targów, wystaw, dożynek i festynów rolniczych. Podczas imprez masowych osobom odwiedzającym stoisko inspekcji pracy udzielane są porady z zakresu BHP w rolnictwie oraz przekazywane są bezpłatnie materiały tematyczne PIP. Specjaliści Państwowej Inspekcji Pracy, reprezentujący urząd na targach i festynach, dokładają wszelkich starań, aby na stoiskach PIP znalazły się atrakcyjne rzeczy. Najmłodsi, odwiedzający punkty wystawiennicze inspekcji, mogą wysłuchać ciekawych prelekcji uzupełnionych pokazem filmu na temat bezpieczeństwa, wziąć udział w licznych konkursach, a także skorzystać z przygotowanych z myślą o nich bezpłatnych publikacji.</u>
+          <u xml:id="u-4.14" who="#DepartamentuPrewencjiiPromocjiGlownegoInspektoratuPracyArturSobota">Państwowa Inspekcja Pracy propaguje ideę bezpiecznej pracy i życia w gospodarstwie rolnym także za pośrednictwem bezpłatnych materiałów informacyjnych, które praktycznie w całości swojego nakładu zostają przekazane przez pracowników inspekcji pracy podczas wizytacji, szkoleń i prelekcji w szkołach, spotkań z rolnikami i dziećmi. Materiały są prezentowane w punktach informacyjno-doradczych, rozwieszane w urzędach gmin i na tablicach w parafiach. Zaliczają się do nich broszury, ulotki, karty bezpiecznego wykonywania pracy, listy kontrolne, wykazy prac wzbronionych dzieciom, filmy instruktażowe dla rolników oraz edukacyjne dla dzieci.</u>
+          <u xml:id="u-4.15" who="#DepartamentuPrewencjiiPromocjiGlownegoInspektoratuPracyArturSobota">Pokazywany w tej chwili slajd prezentuje skalę wybranych działań Państwowej Inspekcji Pracy zrealizowanych w latach 2019–2021. Jak państwo widzą, działamy wielokierunkowo, docierając do odbiorców ze środowiska wiejskiego za pośrednictwem różnych metod i narzędzi. Działanie na taką skalę jest możliwe dzięki współpracy Państwowej Inspekcji Pracy z licznymi podmiotami działającymi na rzecz rolnictwa, które tworzą naturalną sieć komunikacji z rolnikami indywidualnymi oraz członkami ich rodzin.</u>
+          <u xml:id="u-4.16" who="#DepartamentuPrewencjiiPromocjiGlownegoInspektoratuPracyArturSobota">W tym miejscu chciałbym omówić najistotniejsze aspekty tej współpracy. Najważniejszymi partnerami, z którymi współpracuje inspekcja pracy przy realizacji swoich ustawowych zadań związanych z inicjowaniem przedsięwzięć na rzecz ochrony pracy w rolnictwie indywidualnym są: Kasa Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, ośrodki doradztwa rolniczego, izby rolnicze, instytucje kościelne, sołtysi, kuratoria, szkoły i uczelnie wyższe, lokalne władze samorządowe, organizacje związkowe zrzeszające pracowników rolnych i pracowników rolnictwa oraz oczywiście także Państwowa Straż Pożarna, policja oraz straż miejska. Na wyróżnienie zasługuje dobra współpraca Państwowej Inspekcji Pracy i Kasy Rolniczego Ubezpieczenia Społecznego w zakresie prewencji wypadkowej rolników indywidualnych. Wspólne działania sprowadzają się m.in. do organizacji szkoleń BHP dla rolników indywidualnych i członków ich rodzin, spotkań informacyjnych dla przedstawicieli społeczności wiejskiej, szkoleń i prelekcji dla uczestników szkół wiejskich oraz kierunków rolniczych.</u>
+          <u xml:id="u-4.17" who="#DepartamentuPrewencjiiPromocjiGlownegoInspektoratuPracyArturSobota">Kolejną grupę inicjatyw współorganizowanych przez PIP i KRUS stanowią różnego rodzaju olimpiady i konkursy promujące bezpieczną pracę i przebywanie na wsi. Ich adresatami są dorośli rolnicy, młodzież wiejska oraz dzieci w wieku szkolnym. Jednymi z najważniejszych działań w wymiarze prewencji wypadkowych są wizytacje gospodarstw rolnych i polowych, które dzięki zaangażowaniu pracowników inspekcji pracy realizowane są każdego roku na bardzo dużą skalę. Wizytacje służą doraźnej poprawie stanu BHP w odwiedzanych gospodarstwach. W 2019 r. współpraca PIP oraz KRUS została wykorzystana do promocji przekazu światowej strategii w dziedzinie bezpieczeństwa pracy pod nazwą „Wizja Zero”, której KRUS jest oficjalnym partnerem. Należy zauważyć, że kierunki i formy współdziałania Państwowej Inspekcji Pracy z partnerami wyznaczane są niejednokrotnie na posiedzeniach wojewódzkich i powiatowych komisji rolnych, a inicjatywy ogólnokrajowe są przedmiotem obrad komisji działających przy Głównym Inspektorze Pracy.</u>
+          <u xml:id="u-4.18" who="#DepartamentuPrewencjiiPromocjiGlownegoInspektoratuPracyArturSobota">Przedstawione przeze mnie informacje tylko w części oddają skalę działań podejmowanych przez specjalistów Państwowej Inspekcji Pracy w sektorze rolnictwa indywidualnego. Prowadzona od wielu lat działalność prewencyjno-promocyjna, obejmująca gospodarstwa indywidualne, dzięki wypracowanym i sprawdzonym metodom pozwala skutecznie oddziaływać na rolników i społeczność wiejską. Działania te realizowane są w oparciu o współpracę z licznymi partnerami, organizacjami i instytucjami, a także poprzez zaangażowanie adresatów tych działań. Z relacji inspektorów pracy wynika, że wieloletnia działalność edukacyjna zaczęła przynosić mierzalne efekty, to znaczy, że coraz więcej gospodarzy jest świadomych niebezpieczeństw związanych z pracą, co przekłada się na malejące od lat wskaźniki wypadkowości w rolnictwie indywidualnym. Inspektorzy podkreślają przy tym, że nadal występują duże różnice w poziomie bezpieczeństwa i ochrony zdrowia wśród rolników indywidulanych, co przede wszystkim jest związane z warunkami ekonomicznymi, tradycjami kulturowymi regionalnymi, poziomem wykształcenia i dostępem do źródeł informacji. Młode pokolenie rolników dużo chętniej angażuje środki i czas w poprawę bezpieczeństwa własnego i najbliższych. Trzeba podkreślić, że młodzież i dzieci wiejskie to ważna grupa adresatów działań prewencyjno-promocyjnych Państwowej Inspekcji Pracy, która w zależności od poziomu przygotowania do bezpiecznego wykonywania zawodu rolnika będzie to w przyszłości bardziej lub mniej wpływać na poprawę warunków pracy i życia na wsi.</u>
+          <u xml:id="u-4.19" who="#DepartamentuPrewencjiiPromocjiGlownegoInspektoratuPracyArturSobota">W kontekście przedstawionych problemów ochrony pracy wskazanym wydaje się dalsze rozwijanie przedsięwzięć prewencyjnych Państwowej Inspekcji Pracy oraz jej partnerów, służących wzrostowi bezpieczeństwa pracy w rolnictwie. Działania realizowane konsekwentnie i w dłuższym okresie mogą stanowić istotny impuls do zmiany kulturowej, zmiany w zakresie potrzeb i postaw wobec bezpiecznego i higienicznego wykonywania prac rolniczych. Dziękuję bardzo za uwagę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#GlownyinspektorpracyKatarzynaLazewskaHrycko">Dziękujemy bardzo, panie przewodniczący, Wysoka Komisjo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Dziękuję państwu. Czy są jakieś pytania lub uwagi do przedstawionej informacji? Czy ktoś z koleżanek i kolegów zgłasza się do zabrania głosu? Nie ma żadnych zgłoszeń. Czy pani minister chciałaby jeszcze cos dodać od siebie? Myślę, że informacja była wyczerpująca.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#GlownyinspektorpracyKatarzynaLazewskaHrycko">Chciałabym tylko poinformować, że jako urząd przygotowujemy się na zwiększone zapotrzebowanie w zakresie naszych działań prewencyjno-promocyjnych z uwagi na zbliżający się niebawem sezon prac rolnych szeroko pojętych, w całym sektorze i z uwagi na sytuację, jaka ma miejsce w związku z wojną w Ukrainie. Projektujemy, że będzie tutaj zwiększone zapotrzebowanie na nasze poradnictwo i nasze interwencje w związku z dużą liczbą osób, które znajdą zatrudnienie w tym sektorze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Dziękuję bardzo. Stwierdzam, że Komisja zapoznała się z informacją Głównego Inspektora Pracy na temat prewencji zagrożeń bezpieczeństwa i zdrowia w gospodarstwach rolnych. Na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny posiedzenia. Dziękuję państwu posłom oraz pani minister i panu dyrektorowi za udział w posiedzeniu.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PrzewodniczacyposelWojciechSzarama">Zamykam posiedzenie Komisji do Spraw Kontroli Państwowej.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/lpg/201923-sjm-lpgxx-00039-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/lpg/201923-sjm-lpgxx-00039-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..0ca15fe
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/lpg/201923-sjm-lpgxx-00039-01/header.xml
@@ -0,0 +1,49 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-lpgxx-00039-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Łączności z Polakami za Granicą /nr 39/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Łączności z Polakami za Granicą /nr 39/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#LPG">39</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-03-08</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="JozefTymanowski" role="speaker">
+        <persName>Józef Tymanowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselLidiaBurzynska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Lidia Burzyńska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselMalgorzataSekulaSzmajdzinska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Małgorzata Sekuła-Szmajdzińska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselTomaszOlichwer" role="speaker">
+        <persName>Poseł Tomasz Olichwer</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelRobertTyszkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Robert Tyszkiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychPiotrWawrzyk" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Piotr Wawrzyk</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="LPG" role="committee">
+        <orgName>Komisja Łączności z Polakami za Granicą</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/lpg/201923-sjm-lpgxx-00039-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/lpg/201923-sjm-lpgxx-00039-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..f07cfb4
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/lpg/201923-sjm-lpgxx-00039-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,103 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTyszkiewicz">Dzień dobry. Otwieram posiedzenie Komisji. Witam panie posłanki i panów posłów. Witam pana Piotra Wawrzyka sekretarza stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych. Witam, panie ministrze. Witam pana Marcina Jakubowskiego dyrektora Departamentu Konsularnego w MSZ. Witam, panie dyrektorze. Witam pana Radosława Petermana dyrektora Biura Spraw Osobowych w Ministerstwie Spraw Zagranicznych oraz pana Józefa Tymanowskiego kandydata na stanowisko Konsula Generalnego RP w Ałmaty.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelRobertTyszkiewicz">Informuję, że dzisiejsze posiedzenie zostało zwołane i prowadzone będzie z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej umożliwiających porozumiewanie się na odległość. Bardzo proszę, rozpocznijmy od sprawdzenia kworum. Proszę państwa posłów o naciśnięcie jakiegokolwiek przycisku w celu potwierdzenia obecności na posiedzeniu. Stwierdzam kworum. Głosowanie jeszcze pozostawimy otwarte, aby posłowie mieli jeszcze czas na potwierdzenie swojej obecności.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelRobertTyszkiewicz">Porządek dzisiejszego posiedzenia obejmuje dwa punkty. W punkcie pierwszym – zaopiniowanie kandydata na stanowisko Konsula Generalnego Rzeczypospolitej Polskiej w Ałmaty. W punkcie drugim – sprawy bieżące.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelRobertTyszkiewicz">Czy są uwagi do porządku dziennego? Nie słyszę. Przechodzimy zatem do jego realizacji. Bardzo proszę pana ministra Piotra Wawrzyka o prezentację kandydatury Konsula Generalnego RP w Ałmaty. Bardzo proszę, panie ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychPiotrWawrzyk">Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, państwo przewodniczący, Wysoka Komisjo, chciałbym zarekomendować Wysokiej Komisji kandydaturę pana Józefa Tymanowskiego na stanowisko Konsula Generalnego Rzeczypospolitej Polskiej w Ałmaty, Kazachstan.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychPiotrWawrzyk">Pan Józef Tymanowski jest profesorem nauk społecznych, od 2019 r. pracownikiem naukowym Uniwersytetu Warszawskiego. Od 2011 do 2019 r. był kierownikiem Zakładu Europejskich Studiów Subregionalnych, w latach 2010-2013 przewodniczącym Komisji Jakości ds. Kształcenia w Instytucie Europeistyki. W latach 2012-2015 był również opiekunem Studenckiego Koła Młodych Dyplomatów oraz Koła Współpracy Polska Wschód.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychPiotrWawrzyk">Jest autorem prawie 60 publikacji naukowych wydanych w Polsce i za granicą, w tym 17 monografii, które w zasadzie dotyczą wyłącznie obszaru krajów powstałych po rozpadzie Związku Radzieckiego. Jest członkiem licznych rad i towarzystw naukowych, skupiających się na podejściu badawczym do krajów postradzieckich, a także redaktorem naczelnym „Studiów Wschodnioeuropejskich”. W latach 2012-2017 wygłaszał liczne referaty i uczestniczył w konferencjach w krajach dawnego Związku Radzieckiego. Biegle włada językiem rosyjskim, a także w stopniu komunikatywnym językiem niemieckim.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychPiotrWawrzyk">Biorąc pod uwagę przygotowanie kandydata oraz jego doświadczenie zawodowe i umiejętności pragnę zarekomendować Wysokiej Komisji pana Józefa Tymanowskiego na stanowisko Konsula Generalnego Rzeczypospolitej Polskiej w Ałmaty. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTyszkiewicz">Dziękuję, panie ministrze. Bardzo proszę pana profesora o prezentację najważniejszych założeń misji konsularnej w Ałmaty.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#JozefTymanowski">Szanowny panie przewodniczący, szanowna Wysoka Komisjo, panie ministrze, państwo dyrektorzy, jestem niezwykle zaszczycony, iż mogę dzisiaj stanąć przed Wysoką Komisją i zaprezentować swoją misję w charakterze Konsula Generalnego RP w Ałmaty.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#JozefTymanowski">Na początku kilka informacji dotyczących Konsulatu Generalnego RP w Ałmaty. Pozwolę sobie przypomnieć, że Konsulat Generalny Rzeczypospolitej Polskiej w Ałmaty został powołany w 2009 r. Terytorialnie obejmuje Republikę Kirgiską oraz dziewięć obwodów Republiki Kazachstanu. Konsulat Generalny RP w Ałmaty obejmuje swoim zasięgiem 64% terytorium Kazachstanu. Powierzchnia obwodu konsularnego jest rozległa i obejmuje blisko 2 mln kilometrów. Odległości między miastami sięgające kilku tysięcy kilometrów, ogromne rozproszenie środowisk polonijnych oraz słabo rozwinięta infrastruktura mają istotny wpływ na prace placówki. Według spisu powszechnego z 2009 r. w obwodach Kazachstanu, należących do okręgu konsularnego w Ałmaty, narodowość polską zadeklarowało łącznie 3031 osób, co stanowi niespełna 10% zamieszkałych w Kazachstanie obywateli polskiej narodowości.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#JozefTymanowski">W kazachstańskiej części okręgu konsularnego w Ałmaty jest zarejestrowanych sześć organizacji polonijnych. Największą jest Centrum Kultury Polskiej „Więź” w Ałmaty, której prezesem jest Tatiana Sławiecka. Moja rola będzie polegała na inspirowaniu do działań i wspieraniu polonijnych organizacji m.in. poprzez powoływanie Rady Konsultacyjnej, debat i konferencji. Planuję również odwiedzać regiony gdzie brak jest obiecanej struktury polonijnej, ale żyją tam Polacy. Moim głównym zadaniem jako konsula generalnego będzie przede wszystkim realizacja rządowego programu współpracy z Polonią i Polakami za granicą, obowiązującego od 2015 r.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#JozefTymanowski">W zakresie wspierania nauczania języka polskiego istotnym jest aby język polski był nie tylko spełnieniem wymogu migracyjnego do Polski, ale przede wszystkim był synonimem kultury i przynależności do narodu polskiego. Warto przypomnieć, że według spisu powszechnego w Kazachstanie w 1989 r. tylko 12% Polaków przyznawało, że posługuje się językiem polskim. Mam zatem kontynuować starania o pozycjonowanie nauki języka polskiego w szkołach państwowych, jako języka mniejszości narodowej lub języka obcego. Zamierzam również wspierać naukę języka polskiego w placówkach zarówno przy parafiach rzymskokatolickich, jak i w szkołach. Pozytywnym przykładem edukacji języka polskiego jest Gimnazjum nr 23 w Ałmaty, w którym funkcjonują cztery polskie klasy, liczące 60 uczniów. Warto więc powielać te doświadczenia w innych obwodach, jeżeli chodzi o naukę języka polskiego.</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#JozefTymanowski">Drugim celem strategicznym rządowego programu, który zamierzam realizować, jest zachowanie i umacnianie polskiej tożsamości, zapewnienie możliwości uczestniczenia w kulturze narodowej. Dobrą i sprawdzoną formą kształtowania polskiej świadomości narodowej może być ukazywanie polskiej wrażliwości historycznej poprzez festiwal filmów polskich i prezentację m.in. takich filmów jak „Złączyć się z narodem” reżysera Jerzego Szkamruka czy „Rozstrzelać Polaków” ukazujący antypolską operację NKWD w 1937 r., reżysera Mirosława Majerana. Również wskazanym jest pokazywanie dorobku polskiej kultury poprzez eksponowanie wystaw muzealnych, jak np. wystawy poświęconej 230. rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja. Będę również promował polską kulturę i historię z myślą nie tylko o miejscowych Polakach, ale też o kazachstańskich sąsiadach. Myślę, że dla społeczności polonijnej, ale również społeczności kazachstańskiej celowym jest propagowanie Polaków, którzy w sposób istotny przyczynili się do rozwoju kultury kazachstańskiej, jak m.in. Adolf Januszkiewicz, autor pieśni, legend i wierzeń kazachstańskich, którego imieniem nazwano jedną z ulic w Ałmaty. Drugim z Polaków jest postać Gustawa Zielińskiego, autora poezji „Kirgiz” oraz „Stepy”. Jest to okazja i możliwość zorganizowania konkursu wiedzy o dorobku tych Polaków w Kazachstanie wśród uczniów szkół średnich, co w znacznym stopniu przyczyniło się do propagowania tożsamości i historii Polaków. Budowanie dorobku wizerunku to także odwoływanie się do współczesności, a zwłaszcza polityki prorodzinnej, która jest istotnym ogniwem kształtowania systemu wartości, jak i poczucia dumy z przynależności do narodu polskiego.</u>
+          <u xml:id="u-4.5" who="#JozefTymanowski">Jeśli chodzi o wyzwania historyczne, to nie możemy zapomnieć o miejscach pamięci. Niedaleko Ałmaty, wzdłuż linii kolejowej w kierunku Taszkientu, znajdują się cztery cmentarze na których spoczywają żołnierze Armii Władysława Andersa i uchodźcy cywilni. Natomiast w południowym Kirgistanie, w miejscowości Dżalalabad, znajduje się jeden cmentarz wojenny żołnierzy armii Andersa. Oczywistym jest abyśmy pielęgnowali te miejsca pamięci związane z polską obecnością.</u>
+          <u xml:id="u-4.6" who="#JozefTymanowski">Istotną rolę w kształtowaniu polskiej tożsamości w Kazachstanie pełni Kościół rzymskokatolicki, który skupia około 360 tys. wiernych. Przewodniczącym Konferencji Episkopatu Kazachstanu jest Polak, arcybiskup Tomasz Peta, obecnie obywatel Kazachstanu. Od kilku lat odnotowywana jest tendencja wycofywania języka polskiego z liturgii, a dotychczasowe msze w języku polskim zastępowane są mszami w języku rosyjskim i angielskim. Na terenie ałmackiego obwodu konsularnego pracuje obecnie 23 duchownych z Polski, w tym trzech w Kirgistanie.</u>
+          <u xml:id="u-4.7" who="#JozefTymanowski">Trzecim celem strategicznym rządowego programu współpracy, który mam zamiar realizować jest wzmacnianie pozycji środowisk polonijnych. Zamierzam ten cel realizować poprzez takie działanie jak: powołanie dwóch polonijnych rad konsultacyjnych tj. Rady Nauki i Kultury oraz Rady Biznesu, które poprzez reprezentację środowiska polonijnego ze wszystkich obwodów mogłyby być inicjatorami wielu przedsięwzięć o charakterze naukowym, kulturowym i biznesowym. Udział w radzie przedstawicieli polonijnych struktur stworzy możliwość bardziej znaczącej integracji tego środowiska i podejmowania wielu inicjatyw adresowanych zarówno do Polonii jak i obywateli Kazachstanu. W celu wzmacniania pozycji środowisk polonijnych zamierzam zainicjować współpracę z redaktorami takich czasopism jak „Ałmatyński Kurier Polonijny” i „Polonus”, aby oddziaływać w sferze werbalnej na środowiska polonijne. Czasopisma te powinny skupiać się – sądzę, że już to robią – osoby polskiego pochodzenia, które będą zainteresowane systemowym generowaniem idei związanej z reprezentowaniem dorobku kultury nauki, osiągnięć gospodarczych i sportowych. Dodatkowym instrumentem realizacji tych zadań powinny być seminaria, debaty i konferencje, które z jednej strony mogłyby integrować elitę polonijną, a z drugiej strony powinny inicjować współpracę z regionalną elitą kazachstańską. Należy podkreślić, że stosunek władz lokalnych do Polaków na tym terenie generalnie jest pozytywny. To potencjał, który zamierzamy jak najbardziej wykorzystywać w swojej pracy.</u>
+          <u xml:id="u-4.8" who="#JozefTymanowski">W celu wsparcia działających struktur polonijnych zamierzam zainicjować w obwodzie ałmackim radę współpracy naukowej i kulturowej Polska-Kazachstan, do której chciałbym zaprosić znaczących w systemie politycznym Republiki Kazachstanu Kazachów, absolwentów uczelni polskich, a po stronie polskiej pracowników naukowych Uniwersytetu Warszawskiego, Uniwersytetu Jagiellońskiego i Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego im. Jana Pawła II. Rada skupiająca i znacząca w życiu naukowym, jak i politycznym może być skutecznym instrumentem w realizacji zadań strategicznych rządowego programu współpracy z Polonią i Polakami za granicą.</u>
+          <u xml:id="u-4.9" who="#JozefTymanowski">Kolejnym celem – przedostatnim – programu jest wspieranie powrotu Polaków do kraju. Ważnym zadaniem stojącym przed placówką jest aktywna promocja Polski i polskiej kultury i nauki języka polskiego, rozwój oświaty polonijnej, prowadzenie działalności informacyjnej dotyczącej problematyki repatriacji czy uzyskania Karty Polaka. Należy podkreślić, że w 2021 r. do Konsulatu Generalnego RP Ałmaty wpłynęły 53 wnioski o wydanie lub przedłużenie ważności Karty Polaka. Strona kazachstańska odnosi się do wyjazdu osób polskiego pochodzenia z rezerwą. Opuszczanie i wyludnianie się małych polskich wiosek przez całe rodziny w wieku produkcyjnym wzbudza zaniepokojenie, szczególnie lokalnej administracji. Należy zachować zatem pewną wrażliwość w całym procesie nabywania przedłużania Karty Polaka, aby nie narażać niepotrzebnie dobrych relacji z władzami lokalnymi Kazachstanu. Kwestia repatriacji, to jeden z najważniejszych tematów dotyczących naszych rodaków w Kazachstanie. Od 2017 r. nastąpił trzykrotny wzrost zainteresowania otrzymaniem wiz repatriacyjnych do Polski. Jeśli uwzględnimy również zamieszki, które miały miejsce na początku stycznia w 2022 r. w Kazachstanie, to łatwo odgadnąć, że liczba chętnych obywateli polskiego pochodzenia ubiegających się o wizę, będzie wzrastać a nie maleć.</u>
+          <u xml:id="u-4.10" who="#JozefTymanowski">Warto podkreślić, że pomimo pandemii w okręgu konsularnym w Ałmaty odnotowano zwiększoną liczbę spraw w obszarze wizowym, to jest 5133, nastąpił wzrost do roku ubiegłego o 116%. Jednocześnie odmówiono wiz. To były próby wyłudzenia i to jest około 182%. Problem wizowy traktuję jako jeden z ważniejszych w moich działaniach, a proces przyjmowania wniosków i wydawania wiz będzie realizowany z poszanowaniem kultury i godności interesantów. Należy podkreślić, że epidemia COVID-19, kazachizacja życia publicznego, a także ubożenie społeczeństwa przyspieszają proces odpływu ludności niekazachstańskiej. Kraj opuszczają Rosjanie, Ukraińcy, Białorusini, a także Polacy i Niemcy. W ciągu ostatnich lat zwiększył się udział procentowy ludności kazachstańskiej w populacji kraju, potęgowanej napływem z krajów ościennych. Postępujący proces kazachizacji i odpływ ludności pochodzenia europejskiego oraz niepewna sytuacja polityczna w Kirgistanie są czynnikami warunkującymi liczbę osób zainteresowanych repatriacją do Polski, a także starających się migrować do Polski z innych krajów poprzez m.in. próby wyłudzenia wiz z prawem do pracy. Moim zadaniem będzie zatem zwrócenie szczególnej uwagi na cały proces repatriacji, aby przebiegał on zgodnie z oczekiwaniami obywateli polskiego pochodzenia, a założeniami ustawy z 2000 r. oraz możliwościami realizacji tej ustawy przez Polskę.</u>
+          <u xml:id="u-4.11" who="#JozefTymanowski">Bardzo istotnym jest aby podczas spotkań z Polonią wyjaśniać i tłumaczyć zasady i warunki osiedlania się w Polsce. Kazachowie polskiego pochodzenia, którzy otrzymują wizy repatriacyjne do Polski powinni mieć pełną świadomość swych decyzji i warunków życia w Polsce.</u>
+          <u xml:id="u-4.12" who="#JozefTymanowski">Ostatnim, piątym celem strategicznym rządowego programu współpracy jest rozwój kontaktów młodzieżowych, naukowych, kulturalnych, gospodarczych, sportowych oraz współpracy samorządów z Polską. Rozwój kontaktów zarówno młodzieżowych, naukowych czy gospodarczych, to przede wszystkim potrzeba spotkań i tworzenie ram instytucjonalnych jak np. rady konsultacyjne, debaty, konferencje, które będą stwarzały możliwości zapoznawania się z danym problemem i ewentualną próbą ich rozwiązania.</u>
+          <u xml:id="u-4.13" who="#JozefTymanowski">Niezwykle ważne z punktu widzenia polskich interesów jest wspieranie kontaktów gospodarczo-biznesowych w okręgu konsularnym. Warto przypomnieć, że w ałmackim okręgu konsularnym działa około 60 firm polskich lub ich przedstawicielstw. Znaczącą wagę będę przywiązywał do podtrzymywania obecnie istniejącej współpracy samorządów Polski i Kazachstanu, a także inspirował do nowych umów o współpracy. Dobrym przykładem jest współpraca między województwem lubelskim i obwodem ałmackim.</u>
+          <u xml:id="u-4.14" who="#JozefTymanowski">Zamierzam kontynuować dobrą tradycję spotkań polskiego biznesu w ałmackim okręgu konsularnym, jak również w pozostałych okręgach w zależności od potrzeb. Spotkania te będą miały charakter doradczo-biznesowy, jak i wymiany najlepszych praktyk w tej dziedzinie. Moje działania będą się również koncentrowały na udzielaniu pomocy konsularnej, którą uważam za bardzo ważną z punktu widzenia funkcjonowania konsulatu generalnego. Ewentualne przypadki nieszczęśliwych wypadków obywateli polskich czy obywateli Unii Europejskiej muszą spotkać się z natychmiastową pomocą ze strony konsulatu generalnego. Uwzględniając demonstracje, które miały miejsce w Kazachstanie, a zwłaszcza w Ałmaty na początku stycznia 2022 r., będę zwracał szczególną uwagę na działania zgodnie z zasadami bezpieczeństwa, odwołując się do wytycznych MSZ z 2017 r. w sprawie zasad postępowania w placówkach zagranicznych podczas kryzysów.</u>
+          <u xml:id="u-4.15" who="#JozefTymanowski">W wielu kwestiach niezmiernie ważną będzie współpraca z Kościołem katolickim, który jest naturalnym miejscem spotkań wielu Polaków oraz instytucjami państwowymi, jak chociażby z Ministerstwem Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Instytutem Pamięci Narodowej. Dużą wagę będę również przywiązywał do współpracy ze Strażą Graniczną, Prokuraturą Krajową, Ministerstwem Edukacji i Nauki, Narodową Agencją Wymiany Akademickiej, Ośrodkiem Rozwoju Polskiej Edukacji za Granicą, a także Urzędem do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych.</u>
+          <u xml:id="u-4.16" who="#JozefTymanowski">Poza wymienionymi powyżej priorytetami pragnę zapewnić, że będę dążył do jak najlepszych kontaktów z władzami lokalnymi, a Konsulat Generalny Rzeczypospolitej Polskiej w Ałmaty będzie dobrze działającą placówką, solidnie wykonującą przewidziane prawem czynności konsularne i godnie reprezentującą Rzeczpospolitą Polską zarówno wobec miejscowych Polaków, jak i naszych kazachstańskich partnerów. Wyznaczenie mnie jako kandydata na Konsula Generalnego RP w Ałmaty traktuję jako wielki zaszczyt, ale przede wszystkim traktuję jako zadanie i misję, którym ze wszech miar postaram się sprostać, jeżeli tylko szanowna Komisja, pozytywnie zaopiniuje moją kandydaturę.</u>
+          <u xml:id="u-4.17" who="#JozefTymanowski">Szanowny panie przewodniczący, szanowne panie i panowie posłowie, dziękuję jeszcze raz za możliwość przedstawienia głównych założeń Konsulatu Generalnego RP w Ałmaty. Jestem do państwa dyspozycji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTyszkiewicz">Dziękuję bardzo. Otwieram debatę. Czy są pytania do pana kandydata ze strony Komisji? Pan poseł Olichwer, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PoselTomaszOlichwer">Bardzo dziękuję, panie przewodniczący. Mam pytanie, podoba mi się pana program, podobają mi pana założenia. Myślę, że jeżeli pan oczywiście zostanie wybrany, to uda się panu zrealizować większość z pana pomysłów. Chciałbym jeszcze zapytać, jaki do tej pory pan miał kontakt z Kazachstanem? Jak często pan bywał, jakie do tej pory podejmował pan działania na tym terenie? Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#JozefTymanowski">Jeżeli chodzi o kontakt z Kazachstanem…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTyszkiewicz">Proponowałbym serię pytań, myślę, że nie będzie ich jakoś przesadnie wiele i później wspólną odpowiedź. Pani przewodnicząca Burzyńska, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PoselLidiaBurzynska">Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, panie ministrze, szanowne panie posłanki, posłowie i pan, panie profesorze, pana wizja pracy jako Konsula Generalnego jest zapewne bardzo budująca i dająca dobry wydźwięk funkcjonowania właśnie na tym terenie. Natomiast mam jedno pytanie. Pan dużo mówił o powstawaniu wszelkiego rodzaju grup wspierania, biznesu, natomiast ja, jako człowiek związany z edukacją zapytam pana w ten sposób. Jeżeli chodzi o Kazachstan, to jedyną szkołą, o której pan powiedział, to jest gimnazjum, w którym uczy się około 60 uczniów. Nauczani są przez nauczyciela, który jest dostarczony, znaczy przepraszam, nie dostarczony, bo to brzydko brzmi, ale wysłany przez ORPEG. Nadal nie jest uregulowane mimo podpisania porozumień dwustronnych, że o nauczyciela musi tam wnioskować stowarzyszenie polonijne. Tak, dokładnie.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PoselLidiaBurzynska">Do czego zmierzam? Wśród tych 60 osób to tak naprawdę tylko i wyłącznie kilku uczniów jest z korzeniami polskimi, a reszta to są inne narodowości. To dobrze, bo w ten sposób zdobywają umiejętność posługiwania się językiem polskim, poznawania naszej kultury, naszej przeszłości. Proszę mi powiedzieć, jak pan zamierza współpracować z tymi organizacjami, które organizują sobotnio-niedzielne szkoły we wsiach, bo większość potomków polskich zamieszkuje nieduże miasta, właśnie małe wsi. Jak pan widzi możliwość działania, rozbudzania, zachęcania i wspierania tych środowisk? Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTyszkiewicz">Dziękuję bardzo. Ze swojej strony pozwolę sobie najpierw wyrazić satysfakcję, że jeszcze niedawno, bo 26 stycznia, kiedy dyskutowaliśmy na posiedzeniu Komisji o sytuacji Polaków w Kazachstanie, a jednym z głównych mankamentów sprawowania opieki nad nimi przez Rzeczpospolitą był brak konsula generalnego. Dlatego cieszę się, że kilka tygodni po tym posiedzeniu już mamy możliwość zaopiniowania kandydatury i ten stan, rzeczywiście dolegliwy brak, zostanie wreszcie zlikwidowany i nasi rodacy będą mieli możliwość bezpośredniego kontaktu z konsulem generalnym. Jest to bardzo ważne, bo Kazachstan jest dla nas bardzo ważny.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PrzewodniczacyposelRobertTyszkiewicz">Ze swojej strony chcę podziękować za prezentację tych założeń. Budzą one nadzieję, że rzeczywiście nasze współdziałanie, nasza opieka nad Polakami w Kazachstanie będzie prowadzona sprawnie, profesjonalnie i z dobrą wizją. Natomiast jeżeli mógłbym zadać jedno pytanie, to chciałbym zwrócić się do pana profesora tylko z prośbą o rozwinięcie wątku dotyczącego repatriacji. Wszyscy wiemy, że Kazachstan z jednej strony pozostaje głównym kierunkiem repatriacji Polaków do ojczyzny. Konsul będzie w naturalny sposób pracował w pewnym rozdarciu, bo z jednej strony trzeba się opiekować i wzmacniać Polonię żyjącą na miejscu, a z drugiej strony także pomagać i aktywizować proces repatriacyjny, tak aby przebiegał jak najsprawniej. Chciałbym poprosić pana o kilka zdań na temat tego, w jaki sposób zamierza Konsulat Generalny RP wspierać sprawny i jak najaktywniejszy proces repatriacyjny. O tym też niedawno rozmawialiśmy. Wiemy, że do przezwyciężenia są rozmaite bariery tu – na miejscu, w Polsce – przede wszystkim dotyczące zwiększenia finansowania dla tego procesu, ale oczywiście konsulat ma tutaj z całą pewnością swoje zadania i będzie mógł ten proces dobrze współorganizować. Tyle jeżeli chodzi o moje pytanie. Więcej pytań nie widzę. Bardzo proszę pana profesora o odpowiedź.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#JozefTymanowski">Panie przewodniczący, panie pośle, jeśli chodzi o kontakt z Kazachstanem, to moim przedmiotem zainteresowania jest m.in. Kazachstan. Ostatnia konferencja, którą organizowałem, to było 21 grudnia 2021 r. Była to szósta rocznica podpisania umowy między Republiką Kazachstanu a Unią Europejską i państwami członkowskimi o wzmocnieniu współpracy i partnerstwa. Kazachstan jako pierwszy podpisał tę umowę i to wynikało także z moich kontaktów na uczelni w Kazachstanie. Poza tym prywatnie moją doktorantką jest pani z Kazachstanu, która kończy u mnie pisanie pracy. Moja przygoda z Kazachstanem, w sensie poznawczym, trwa od 2014 r., kiedy to zorganizowałem konferencję na Uniwersytecie Warszawskim, na którą zaprosiliśmy też delegacje z uczelni oraz z placówki dyplomatycznej.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#JozefTymanowski">Kolejnym, ostatnim etapem, tego zaangażowania jest to, że byłem w grupie wyjeżdżającej do Ałmaty i do Astany. 2 kwietnia w tym roku wyjeżdża delegacja z Wydziału Nauk Politycznych i Studiów Międzynarodowych na zaproszenie uniwersytetów w Astanie i w Ałmacie. Tak że mamy ten kontakt naukowy i chcielibyśmy po prostu, żeby te kontakty, które są bardzo istotne, żeby je także przełożyć, wykorzystać do innych form współpracy. Między innymi chciałbym to wykorzystać w pracy konsula, dlatego że mam świadomość, że takie punktowe podejście nie jest zbyt skuteczne, natomiast podejście systemowe, gdzie np. nauka języka, czy kształtowanie tożsamości, włączamy różne grupy środowiskowe, elity polityczne także z Kazachstanu, daje nam gwarancję pewnego sukcesu. W tym zakresie mam doświadczenie, dlatego sądzę, że jest to wyzwanie, które przyjąłem z satysfakcją, jak już powiedziałem, traktuję to jako misję, a nie jako pracę i tak bym chciał, żeby to było zrozumiane.</u>
+          <u xml:id="u-11.2" who="#JozefTymanowski">Panie przewodniczący, jeżeli chodzi o drugie pytanie, o nauczanie, o edukację, to było też podpisane porozumienie w 2016 r. między rządem polskim a Republiką Kazachstanu, ale ono jest nieskuteczne. Tutaj pani poseł słusznie zauważyła, że Kazachowie nie reagują. Tam są dwa przypadki, gdzie aby zaprosić księży i zaprosić nauczycieli, musi być najpierw zgoda na działalność misjonarską w obwodzie, w urzędzie obwodowym, a później w MSZ taka wstępna zgoda na wydanie wizy. W obwodzie ałmatyńskim od kilku lat są problemy. Nie znam tej sytuacji, bo nie byłem, ale sądzę, że jest to do rozwiązania. Jednym z obowiązków konsula generalnego są m.in. wizyty w urzędach, więc sądzę, że nic nie stoi na przeszkodzie, abym nie poruszył werbalnie tej kwestii. Poza tym jest też inne narzędzie, które w moim przekonaniu jest bardzo znaczące i skuteczne. To są organizacje debat i konferencji, bo jeżeli pójdę do urzędnika, to on mnie przyjmie herbatą i niewiele załatwimy z tych kwestii. Jeżeli ja go zaproszę na debatę, gdzie będzie wiele osób z różnych środowisk naukowych, politycznych, to wtedy ta rozmowa będzie bardziej skuteczna. Sądzę, że znam ten problem i też jestem ciekawy, jak na miejscu będę do niego podchodził, bo nie będę się wymądrzał, że z góry wszystko wiem. Jednak uważam, że podejście systemowe będzie tutaj bardzo istotne.</u>
+          <u xml:id="u-11.3" who="#JozefTymanowski">Jeżeli chodzi o naukę w sobotę i niedzielę, to przyznaję pani, że faktycznie jest to kwestia ORPEG, czyli nauczycieli, którzy przyjeżdżają i na nich bazujemy. W moim przekonaniu, powinniśmy też odchodzić od takiej pomocy, a skoncentrować się także na miejscowych zasobach, które tam są. Dlatego w moim programie zaproponowałem czy zasygnalizowałem, że chciałbym także oddziaływać na szkoły średnie kazachstańskie, a więc nie tylko na Polonię, bo jeżeli byśmy się ograniczyli do Polonii, to wtedy nie bylibyśmy szanowani przez drugą stronę. Natomiast, jeżeli będziemy organizowali wspólne przedsięwzięcia Polonii i uczniów ze szkół kazachstańskich, to kto wie czy nie uda mi się przekonać w obwodzie czy w szkole do potrzeby zorganizowania nauki języka polskiego.</u>
+          <u xml:id="u-11.4" who="#JozefTymanowski">Podobnie też, nie zawarłem tego w moim wystąpieniu, ale jest też duża szansa na uczelni. Jeden z absolwentów Uniwersytetu Wrocławskiego jest rektorem w jednej z uczelni w Ałmaty, więc nic nie stoi na przeszkodzie, żebyśmy nawiązali współpracę naukową, a potem też przeszli na inne płaszczyzny, które są korzystne z punktu konsulatu generalnego. Tutaj mam taki zamiar, ale nie chcę odkrywać wszystkich kart, bo muszę najpierw rozpoznać sytuację na miejscu. Z pokorą podchodzę do tych zadań, bo wiem, że inaczej się mówi jak się nie ma tej praktyki. Natomiast jeszcze raz powtarzam, że chciałbym podejść do tego systemowo i sądzę, że efekt będzie. Gdybym miał okazję spotkać się po zakończeniu mojej misji, to chętnie bym wtedy na te wszystkie pytania odpowiedział w sposób wyczerpujący. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-11.5" who="#JozefTymanowski">Panie przewodniczący, jeżeli chodzi o repatriację, faktycznie, to jeden z najważniejszych problemów w konsulacie, bo od 2015 r. nastąpił trzykrotny wzrost. W 2015 r. było 200 obywateli, którzy otrzymali wizy repatriacyjne. W 2019 r., czyli w momencie pandemii 850, natomiast w 2021 r. to już jest chyba 720, nie pamiętam, ale takie szczegóły nie są istotne. Faktem jest, że jest pewna tendencja zwyżkowa i konsulat musi przygotować się na te wizy repatriacyjne.</u>
+          <u xml:id="u-11.6" who="#JozefTymanowski">W moim przekonaniu, musimy być też otwarci na pewne przemiany, które zachodzą w regionie, dlatego że praca placówki w Ałmaty jest w pewnym sensie także pewną funkcją wydarzeń, które mają miejsce w Azji i w Europie, i destabilizacja systemu politycznego czy to co mówiłem, że próby wyjazdu Polaków, Niemców do krajów europejskich jest podyktowana brakiem tego bezpieczeństwa. W moim przekonaniu, jako konsul generalny, będę uczestniczył w dyżurach, ale będę też prowokował spotkania z Polonią, tam gdzie jest to możliwe. Oczywiście zapoznam się na miejscu z tym, gdzie byłoby największe zapotrzebowanie i wtedy po prostu będę wyjaśniał problem repatriacji i możliwości jakie są w Polsce. Będę też uświadamiał, przestrzegał przed zbyt pochopnymi decyzjami, dlatego że mam świadomość, że wielu tych kandydatów nie kieruje się wcale miłością do Polski. Oni traktują repatriację jako pomost do lepszego życia, do lepszego świata. Jak wiemy doskonale, państwo posłowie się orientujecie, że polskość w XIX i XX wieku była bardzo mało widoczna, jeżeli chodzi o ten obszar Kazachstanu. Była to mieszanina kultury białoruskiej, ukraińskiej i polskiej, dlatego też w okresie sowietyzacji czy kazachizacji, dzisiaj też widzimy, że są problemy, którym Konsulat Generalny RP będzie musiał stawić czoła. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTyszkiewicz">Dziękuję bardzo, panie profesorze, także za to, że podczas tej sesji pytań i odpowiedzi mieliśmy okazję przekonać się…</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PrzewodniczacyposelRobertTyszkiewicz">Jeszcze pani posłanka Szmajdzińska, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PoselMalgorzataSekulaSzmajdzinska">Słówko tylko, panie profesorze, rzeczywiście imponuje pan wiedzą. Tylko proszę pamiętać o jednej rzeczy, że już mamy Nur-Sułtan, już nie mamy Astany.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#JozefTymanowski">Z tego co wiem, to był wniosek do parlamentu o zmianę, ale zgadzam się. Dziękuję za uwagę, bo tuż po wydarzeniach była inicjatywa, żeby dokonać zmiany.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PoselMalgorzataSekulaSzmajdzinska">Powiem uczciwie, że to trochę smutne, że tak się stało, przynajmniej ja tak o tym myślę, ale takie są zmiany, bo nastąpiło to w 2019 r. Rzeczywiście generalnie imponuje pan wiedzą i widzę, że jest pan bardzo pozytywnie nastawiony do tej ciężkiej pracy, która pana czeka.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTyszkiewicz">Dziękuję bardzo. Chciałem dokończyć ten wątek, który rozpocząłem, że w czasie prezentacji mogliśmy zapoznać się ze stroną merytoryczną, a w czasie sesji pytań i odpowiedzi przekonać się, że kandydat także jest pełen pasji, aby tę funkcję pełnić, co myślę, że niezmiernie nas cieszy, bo wszyscy mamy świadomość, że wyjeżdża pan do wielkiego kraju w sytuacji, co tu dużo kryć, bardzo trudnej i która będzie wobec tej misji wymagająca. Z całą pewnością będziemy trzymać kciuki, aby była jak najkorzystniej i najbardziej udanie wypełniana.</u>
+          <u xml:id="u-16.1" who="#PrzewodniczacyposelRobertTyszkiewicz">Nie ma więcej pytań, zatem będziemy przechodzili do głosowania. Na czas głosowania bardzo proszę pana profesora o opuszczenie sali, a my będziemy głosować.</u>
+          <u xml:id="u-16.2" who="#PrzewodniczacyposelRobertTyszkiewicz">[Po przerwie]</u>
+          <u xml:id="u-16.3" who="#PrzewodniczacyposelRobertTyszkiewicz">Proszę o zaproszenie kandydata.</u>
+          <u xml:id="u-16.4" who="#PrzewodniczacyposelRobertTyszkiewicz">Szanowny panie profesorze, jest mi niezmiernie miło poinformować, że Komisja pozytywnie zaopiniowała pańską kandydaturę na Konsula Generalnego Rzeczypospolitej Polskiej w Ałmaty. W imieniu Komisji pragnę złożyć gratulacje, życzenia dobrej, owocnej pracy i zapewnić o współpracy Komisji w formacie dyplomacji parlamentarnej. Pozostajemy do dyspozycji. Zapraszamy do tego byśmy mogli tutaj wspólnie działać na rzecz Polski i na rzecz Polaków w Kazachstanie. Jeszcze raz gratuluję i zapraszam, wręczę opinię Komisji. Zapraszam, panie profesorze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#JozefTymanowski">Dziękuję, to naprawdę dla mnie zaszczyt.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTyszkiewicz">Jeszcze raz serdecznie gratuluję. Chciałbym pogratulować też panu ministrowi kandydatury.</u>
+          <u xml:id="u-18.1" who="#PrzewodniczacyposelRobertTyszkiewicz">Punkt drugi posiedzenia Komisji, czyli sprawy różne. Czy są zgłoszenia? Nie ma.</u>
+          <u xml:id="u-18.2" who="#PrzewodniczacyposelRobertTyszkiewicz">Dziękuję bardzo. Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/pet/201923-sjm-petxx-00104-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/pet/201923-sjm-petxx-00104-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..99511b0
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/pet/201923-sjm-petxx-00104-01/header.xml
@@ -0,0 +1,97 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-petxx-00104-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja do Spraw Petycji /nr 104/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja do Spraw Petycji /nr 104/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#PET">104</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-03-10</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="DyrektorDepartamentuGospodarkiOdpadamiMinisterstwaKlimatuiSrodowiskaMarzenaBerezowska" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Departamentu Gospodarki Odpadami Ministerstwa Klimatu i Środowiska Marzena Berezowska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DyrektorDepartamentuGospodarkiOdpadamiMKiSMarzenaBerezowska" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Departamentu Gospodarki Odpadami MKiŚ Marzena Berezowska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DyrektorDepartamentuInstrumentowSrodowiskowychMinisterstwaKlimatuiSrodowiskaMaciejMucha" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Departamentu Instrumentów Środowiskowych Ministerstwa Klimatu i Środowiska Maciej Mucha</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DyrektorDepartamentuInstrumentowSrodowiskowychMKiSMaciejMucha" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Departamentu Instrumentów Środowiskowych MKiŚ Maciej Mucha</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DyrektorDepartamentuOdnawialnychZrodelEnergiiMinisterstwaKlimatuiSrodowiskaMarcinScigan" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Departamentu Odnawialnych Źródeł Energii Ministerstwa Klimatu i Środowiska Marcin Ścigan</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DyrektorDepartamentuOdnawialnychZrodelEnergiiMKiSMarcinScigan" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Departamentu Odnawialnych Źródeł Energii MKiŚ Marcin Ścigan</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DyrektorDepartamentuRopyiPaliwTransportowychMinisterstwaKlimatuiSrodowiskaElzbietaPiskorz" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Departamentu Ropy i Paliw Transportowych Ministerstwa Klimatu i Środowiska Elżbieta Piskorz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DyrektorInstytutuLegislacjiiPracParlamentarnychNaczelnejRadyAdwokackiejDorotaKulinska" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Instytutu Legislacji i Prac Parlamentarnych Naczelnej Rady Adwokackiej Dorota Kulińska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DyrektorInstytutuLegislacjiiPracParlamentarnychNRADorotaKulinska" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Instytutu Legislacji i Prac Parlamentarnych NRA Dorota Kulińska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="NaczelnikWydzialuWykonywaniaorazOgraniczaniaPrawdoNieruchomosciDepartamentuGospodarkiNieruchomosciamiMinisterstwaRozwojuiTechnologiiGrzegorzKubaszewski" role="speaker">
+        <persName>Naczelnik Wydziału Wykonywania oraz Ograniczania Praw do Nieruchomości Departamentu Gospodarki Nieruchomościami Ministerstwa Rozwoju i Technologii Grzegorz Kubaszewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="NaczelnikWydzialuWykonywaniaorazOgraniczaniaPrawdoNieruchomosciDepartamentuGospodarkiNieruchomosciamiMRiTGrzegorzKubaszewski" role="speaker">
+        <persName>Naczelnik Wydziału Wykonywania oraz Ograniczania Praw do Nieruchomości Departamentu Gospodarki Nieruchomościami MRiT Grzegorz Kubaszewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselGrzegorzWojciechowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Grzegorz Wojciechowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselJacekSwiat" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jacek Świat</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselMiroslawMaliszewski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Mirosław Maliszewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselRobertWarwas" role="speaker">
+        <persName>Poseł Robert Warwas</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselUrszulaAugustyn" role="speaker">
+        <persName>Poseł Urszula Augustyn</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacaposelUrszulaAugustyn" role="speaker">
+        <persName>Przewodnicząca poseł Urszula Augustyn</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelSlawomirJanPiechota" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Sławomir Jan Piechota</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzKomisjiKamilMical" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz Komisji Kamil Micał</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="ZastepcadyrektoraDepartamentuOrzecznictwaAdministracyjnegoGDOSWiolettaLadno" role="speaker">
+        <persName>Zastępca dyrektora Departamentu Orzecznictwa Administracyjnego GDOŚ Wioletta Ładno</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="ZastepcadyrektoraDepartamentuOrzecznictwaAdministracyjnegoGeneralnejDyrekcjiOchronySrodowiskaWiolettaLadno" role="speaker">
+        <persName>Zastępca dyrektora Departamentu Orzecznictwa Administracyjnego Generalnej Dyrekcji Ochrony Środowiska Wioletta Ładno</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="ZastepcadyrektoraDepartamentuPlanowaniaPrzestrzennegoMinisterstwaRozwojuiTechnologiiLukaszMarciniak" role="speaker">
+        <persName>Zastępca dyrektora Departamentu Planowania Przestrzennego Ministerstwa Rozwoju i Technologii Łukasz Marciniak</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="PET" role="committee">
+        <orgName>Komisja do Spraw Petycji</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/pet/201923-sjm-petxx-00104-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/pet/201923-sjm-petxx-00104-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..7dae542
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/pet/201923-sjm-petxx-00104-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,456 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelSlawomirJanPiechota">Szanowni państwo, witam. Otwieram 104. posiedzenie Komisji do Spraw Petycji. Na początek przypominam, iż posiedzenie będzie prowadzone z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej umożliwiających porozumiewanie się na odległość. Informuję także, że chęć zabrania głosu należy zgłaszać na adres poczty elektronicznej Komisji do Spraw Petycji poprzez odpowiedni czat. Informuję także, że posłowie obecni na sali głosują przy pomocy urządzenia zespolonego z mikrofonem, a wówczas nie logują się w systemie komunikacji zdalnej, elektronicznej.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelSlawomirJanPiechota">Na początek proszę wszystkich państwa o potwierdzenie obecności na posiedzeniu poprzez przyciśnięcie dowolnego przycisku w systemie do głosowania. W tym czasie, kiedy będą napływać zgłoszenia, przedstawię projekt porządku posiedzenia Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelSlawomirJanPiechota">W punkcie pierwszym – rozpatrzenie odpowiedzi Ministra Klimatu i Środowiska na dezyderat nr 150 w sprawie nowelizacji ustawy z 13 kwietnia 2007 r. o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie. W punkcie drugim – rozpatrzenie odpowiedzi Ministra Klimatu i Środowiska na dezyderat nr 153 w sprawie zmiany ustawy z 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska. W punkcie trzecim – rozpatrzenie odpowiedzi Ministra Klimatu i Środowiska na dezyderat nr 154 w sprawie zmiany ustawy z 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach w zakresie częstotliwości wywozu odpadów. W punkcie czwartym – rozpatrzenie odpowiedzi Ministra Klimatu i Środowiska na dezyderat nr 162 skierowany do Prezesa Rady Ministrów w sprawie nowelizacji ustawy z 25 sierpnia 2006 r. o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw oraz Kodeksu wykroczeń. W punkcie piątym – rozpatrzenie odpowiedzi Ministra Klimatu i Środowiska na dezyderat nr 163 skierowany do Prezesa Rady Ministrów w sprawie wykonania wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 22 lipca 2020 r. w odniesieniu do ustawy z 7 czerwca 2018 r. o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw. W punkcie szóstym – rozpatrzenie petycji w sprawie podjęcia inicjatywy ustawodawczej w zakresie ustanowienia prawniczej aplikacji uniwersyteckiej. W punkcie siódmym – rozpatrzenie petycji w sprawie zmiany ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami. W punkcie ósmym – rozpatrzenie petycji w sprawie zmiany ustawy z 23 listopada 2012 r. Prawo pocztowe. W punkcie dziewiątym – rozpatrzenie petycji w sprawie podjęcia inicjatywy ustawodawczej w zakresie likwidacji powiatu jako jednostki samorządu terytorialnego. W punkcie dziesiątym – rozpatrzenie petycji w sprawie zmiany ustawy z dnia 5 lipca 2018 r. o ułatwieniach w przygotowaniu i realizacji inwestycji mieszkaniowych oraz inwestycji towarzyszących. To tyle co do projektu porządku posiedzenia.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelSlawomirJanPiechota">Chciałem spytać sekretariat, czy mamy potwierdzenia? Tak. Dziękuję. Zatem stwierdzam, iż posiadamy kworum wymagane regulaminem Sejmu. Chciałbym spytać, czy są uwagi do propozycji porządku posiedzenia. Nie słyszę. Zatem stwierdzam, iż Komisja przyjęła porządek posiedzenia. Przystępujemy do jego realizacji.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacyposelSlawomirJanPiechota">Bardzo proszę przedstawiciela Ministra Klimatu i Środowiska o przedstawienie odpowiedzi na dezyderat nr 150 w sprawie nowelizacji ustawy z 13 kwietnia 2007 r. o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie. Kto z państwa?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuOrzecznictwaAdministracyjnegoGeneralnejDyrekcjiOchronySrodowiskaWiolettaLadno">Dzień dobry państwu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelSlawomirJanPiechota">Witamy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuOrzecznictwaAdministracyjnegoGDOSWiolettaLadno">Rozumiem, że widać i słychać. Nazywam się Wioletta Ładno, jestem zastępcą dyrektora w Departamencie…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelSlawomirJanPiechota">Słabo panią słyszymy, przepraszam, ale słowa brzmią bardzo niewyraźnie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuOrzecznictwaAdministracyjnegoGDOSWiolettaLadno">Czy teraz słychać lepiej?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelSlawomirJanPiechota">Ciut lepiej, ale coś z tym mikrofonem, jakby mikrofon był za daleko i dlatego to brzmi jakby… Teraz w ogóle pani nie słyszymy. Niestety nie słyszymy pani. W ogóle nie ma dźwięku.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PoselUrszulaAugustyn">Wcześniej było lepiej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelSlawomirJanPiechota">Wcześniej było słabo, ale słyszeliśmy, teraz w ogóle nie słyszymy. Proszę spróbować wrócić do tych początkowych ustawień, bo może jednak wtedy…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuOrzecznictwaAdministracyjnegoGDOSWiolettaLadno">Dzień dobry państwu ponownie. Czy teraz jest lepiej?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelSlawomirJanPiechota">Tak, teraz jest zdecydowanie lepiej. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuOrzecznictwaAdministracyjnegoGDOSWiolettaLadno">Bardzo dziękuję i jednocześnie bardzo przepraszam za trudności logistyczne. Jeżeli chodzi o dezyderat nr 150 Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska jak najbardziej popiera zmianę, która została przedłożona w tym dezyderacie. Wynika ona z tego, że art. 38j ustawy Prawo wodne jest już artykułem nieobowiązującym, w związku z czym Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska uznaje za zasadne przy najbliższej nowelizacji ustawy szkodowej w miejsce art. 38j wpisanie art. 36, 37 oraz 38 ustawy Prawo wodne, które są obecnie obowiązującymi. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelSlawomirJanPiechota">Dziękuję bardzo. Petycję referował pan poseł Robert Warwas. Bardzo proszę, panie pośle o stanowisko.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PoselRobertWarwas">Dziękuję. Szanowny panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, szanowni państwo, otrzymaliśmy w odpowiedzi z Ministerstwa Klimatu i Środowiska informację, że przy nowelizacji ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o zapobieganiu szkodom w środowisku i ich naprawie ta zmiana, która była przekazana w dezyderacie, zostanie uwzględniona przy najbliższej nowelizacji ustawy. Tak więc wnioskuję o przyjęcie odpowiedzi na dezyderat nr 150. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyposelSlawomirJanPiechota">Dziękuję. Czy ktoś z państwa chciałby zabrać głos w tej sprawie? Nie słyszę.</u>
+          <u xml:id="u-15.1" who="#PrzewodniczacyposelSlawomirJanPiechota">Jest rekomendacja by przyjąć odpowiedź Ministra Klimatu i Środowiska na dezyderat nr 150. Czy wobec takiej rekomendacji są uwagi? Nie słyszę. Zatem stwierdzam, iż Komisja przyjęła odpowiedź. Bardzo dziękujemy pani.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuOrzecznictwaAdministracyjnegoGDOSWiolettaLadno">Dziękuję. Do widzenia.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyposelSlawomirJanPiechota">Przechodzimy do drugiego punktu. Ponownie proszę przedstawiciela Ministra Klimatu i Środowiska. Tym razem o przedstawienie odpowiedzi na dezyderat nr 153 w sprawie zmiany ustawy z 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#DyrektorDepartamentuInstrumentowSrodowiskowychMinisterstwaKlimatuiSrodowiskaMaciejMucha">Bardzo dziękuję. Dzień dobry, panie przewodniczący. Dzień dobry państwu. 22 listopada, to jest data wpływu do Kancelarii Sejmu, Ministerstwo Klimatu i Środowiska przedstawiło stanowisko w odniesieniu do dezyderatu nr 153 z października zeszłego roku. Rzeczywiście argumenty i stanowisko prezentowane w tym dezyderacie trafiły na podatny grunt. Ministerstwo dokonuje szczegółowej analizy tego zagadnienia. Mówiąc szczerze, każdy medal ma dwie strony i próbujemy wypracować model, który będzie w tym zakresie – w zakresie dotyczącym oczywiście tej nadwyżki z tytułu kar i opłat środowiskowych – zadowalający z jednej strony dla gmin i powiatów, które odczuwają to w swoich budżetach, ale także dla wojewódzkich funduszy ochrony środowiska oraz Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska. Nie będziemy ukrywać, że z jednej strony mamy świadomość tego, że dla jednostek samorządu terytorialnego przekazywanie funduszom także nadwyżek jest jakimś rodzajem obciążenia. Mamy świadomość tego, że dla samych funduszy środki pozyskiwane z tychże nadwyżek są dużym zastrzykiem finansowym i w sposób prawidłowy wpływają na gospodarkę finansową poszczególnych wojewódzkich funduszy oraz Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska.</u>
+          <u xml:id="u-18.1" who="#DyrektorDepartamentuInstrumentowSrodowiskowychMinisterstwaKlimatuiSrodowiskaMaciejMucha">Nie będę ukrywał, że aktualnie, mówiąc kolokwialnie, na tapecie jest rozpatrywanych kilka rozwiązań tej sytuacji. Między innymi nawet rozpatrywane są skrajne przypadki, czyli kwestia chociażby w ogóle zniesienia tego limitu, czy też ustalenie innych proporcji, jeżeli chodzi o kwestie tychże nadwyżek. Biorąc jednak pod uwagę, że proces ten jest skomplikowany, sam proces legislacyjny, a tutaj najistotniejsze są przede wszystkim aspekty ekonomiczno-finansowe, jesteśmy aktualnie na etapie analizy tych wszystkich rozwiązań i pracujemy … wprost i dosłownie nad wypracowaniem modelu, który będzie zadowalający dla każdej ze stron i będzie swoistego rodzaju próbą pogodzenia wody i ognia, czyli oczekiwań samorządów oraz potrzeb funduszy ochrony środowiska.</u>
+          <u xml:id="u-18.2" who="#DyrektorDepartamentuInstrumentowSrodowiskowychMinisterstwaKlimatuiSrodowiskaMaciejMucha">Tylko tytułem uzupełnienia należy dodać, że tak naprawdę te środki są przekazywane przez jednostki samorządu terytorialnego do funduszy, ale też należy o tym pamiętać, że te środki oczywiście nie trafiają w próżnię. Ponieważ de facto z tych środków fundusze przeznaczają środki na wsparcie i służą wsparciem dla poszczególnych jednostek samorządu terytorialnego w zakresie inwestycji środowiskowych, których dokonują, czy to przez właśnie dotacje, czy też poprzez system pożyczkowy. Czyli de facto te środki w jakimś sensie zostają oczywiście w systemie i poprzez obrót, którego dokonują fundusze, trafiają do jednostek samorządu terytorialnego.</u>
+          <u xml:id="u-18.3" who="#DyrektorDepartamentuInstrumentowSrodowiskowychMinisterstwaKlimatuiSrodowiskaMaciejMucha">Niemniej jednak, konkludując wskazuję, że aktualnie jesteśmy na etapie szerokich analiz. Biorąc pod uwagę, że temat i to zagadnienie jest tematem dosyć skomplikowanym, wymaga zebrania jeszcze wielu danych, to jesteśmy na razie na etapie tylko i wyłącznie prowadzenia analiz. Myślę, że w odpowiednim czasie wynikami tych analiz oczywiście będziemy mogli się również podzielić. Bardzo dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacyposelSlawomirJanPiechota">Dziękuję. Petycję referowała pani przewodnicząca Urszula Augustyn. Bardzo proszę o pani stanowisko.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#PoselUrszulaAugustyn">Dziękuję. Chciałabym dopytać, bo z odpowiedzi, którą państwo przekazali na piśmie, i z pańskiej wypowiedzi, wynika że państwo widzicie, że jest problem. Niestety trochę czasu nam upłynęło przez pandemię, a odpowiedź jest z listopada, upłynęło kilka miesięcy, więc chciałabym dopytać. Czy w związku z tym, że państwo ten problem widzicie i że sytuacja samorządów z miesiąca na miesiąc się pogarsza ze względu na warunki zewnętrzne, czy państwo prowadzicie bezpośrednie konsultacje np. ze Związkiem Powiatów Polskich, czy w ogóle ze stroną samorządową. Czy te konsultacje są prowadzone? Wszyscy wiemy, że problem jest trudny i złożony, dlatego trzeba szybko działać, żeby samorządom choćby trochę pomóc. To jest jakby druga strona medalu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#DyrektorDepartamentuInstrumentowSrodowiskowychMKiSMaciejMucha">Pani poseł, aktualnie jesteśmy na etapie uzgodnień czy też prac z narodowym funduszem oraz z wojewódzkimi funduszami jesteśmy na etapie pozyskiwania informacji, jakie kwoty są przekazywane z tytułu dochodów. Zwłaszcza, że również chcemy uzyskać informacje za 2021 r., bo jak wiadomo, do końca marca każdego roku te informacje są przekazywane do urzędów marszałkowskich. Na podstawie tych danych będziemy w stanie bliżej dookreślić i oszacować kwoty o jakich w ogóle mówimy, to po pierwsze. Po drugie, rzeczywiście trzeba tutaj zająć stanowisko w kwestii rozwiązania, mam nadzieję szybkiego rozwiązania tego problemu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#PrzewodniczacyposelSlawomirJanPiechota">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#PoselUrszulaAugustyn">Jeszcze raz mogę?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#PrzewodniczacyposelSlawomirJanPiechota">Tak, proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#PoselUrszulaAugustyn">Pan cały czas mówi o rozmowach czy też analizach, które są prowadzone z narodowym funduszem, a mnie interesuje strona społeczna – samorządowa. Czy oni biorą udział w tych analizach? Ponieważ jeśli by tak było, skoro samorządy zgłaszają swój problem, a państwo razem z narodowym funduszem próbujecie na to odpowiedzieć, to wspólnie znajdziecie rozwiązanie. Natomiast jeśli takich rozmów nie ma, jeśli komisja rządowo-samorządowa nie działa w tej materii, nie rozmawiacie o tym, to myślę, że jednak byłyby konieczne jakieś działania przyspieszające.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#PrzewodniczacyposelSlawomirJanPiechota">Jeszcze dopytałbym, panie dyrektorze, jak w tej sytuacji, bo to właśnie ta procedura rządowa będzie wymagała bardzo wielu etapów i jest dość złożona, a gdyby Komisja rozpatrując petycję wystąpiła z inicjatywą legislacyjną, to czy taka inicjatywa uzyskałaby poparcie ministerstwa?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-27">
+          <u xml:id="u-27.0" who="#DyrektorDepartamentuInstrumentowSrodowiskowychMKiSMaciejMucha">W kwestii stanowiska ministerstwa, czy ta inicjatywa uzyska akceptację, czy też nie, nie jestem w stanie się wypowiedzieć, bo mówiąc szczerze to nie moja kompetencja i nie moja… Oczywiście musiałbym ten obszar przedyskutować z moimi przełożonymi i dopiero po uzyskaniu zwrotnej informacji od przełożonych mógłbym do państwa wrócić z odpowiedzią, czy tak, czy też nie.</u>
+          <u xml:id="u-27.1" who="#DyrektorDepartamentuInstrumentowSrodowiskowychMKiSMaciejMucha">Odpowiadając na pytanie pani poseł, wskazuję, że aktualnie jesteśmy rzeczywiście na etapie analizy informacji z funduszem. Po zakończeniu analiz z funduszem, czyli myślę, wskazuję tutaj na początki wiosny czy też kwiecień-maj, bo de facto te informacje spływają do urzędów marszałkowskich do końca marca, wtedy też będziemy na pewno podejmowali działania, żeby skontaktować się, nawiązać współpracę i rozmowę ze stroną samorządową.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-28">
+          <u xml:id="u-28.0" who="#PrzewodniczacyposelSlawomirJanPiechota">Panie dyrektorze, w tej sytuacji rozumiem, że jesteśmy blisko w momentu, w którym będziecie państwo mieli też rezultaty w tej chwili prowadzonych konsultacji i analiz. Może w tej sytuacji należałoby wystąpić o uzupełnienie odpowiedzi, bo tak jak mówiła pani przewodnicząca, trochę czasu upłynęło, sytuacja jest jednak dynamiczna i w związku z tym może wystąpmy, jako Komisja, o uzupełnienie odpowiedzi także o rezultaty tych konsultacji, tych prowadzonych analiz. Również w tym kontekście, na ile w takich okolicznościach podjęcie przez Komisję inicjatywy legislacyjnej byłoby dobrą drogą do znalezienia rozwiązania w tych sytuacjach. Ponieważ oczywiste jest, że ta inicjatywa byłaby realizowana w ścisłej współpracy z ministerstwem, więc można byłoby osiągnąć uzgodnione cele jakby prostszą ścieżką.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-29">
+          <u xml:id="u-29.0" who="#PoselUrszulaAugustyn">I szybciej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-30">
+          <u xml:id="u-30.0" who="#PrzewodniczacyposelSlawomirJanPiechota">Właśnie, szybciej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-31">
+          <u xml:id="u-31.0" who="#DyrektorDepartamentuInstrumentowSrodowiskowychMKiSMaciejMucha">Z punktu widzenia procesu legislacyjnego, na pewno inicjatywa Komisji byłaby tutaj mocno pożądana, bo to też zdecydowanie ułatwiałoby nam przeprowadzenie procesu legislacyjnego w tym zakresie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-32">
+          <u xml:id="u-32.0" who="#PrzewodniczacyposelSlawomirJanPiechota">Dziękuję. Pani przewodnicząca, to taka rekomendacja, żeby Komisja wystąpiła o uzupełnienie odpowiedzi o te kwestie, o których mówiliśmy?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-33">
+          <u xml:id="u-33.0" who="#PoselUrszulaAugustyn">Tak, poproszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-34">
+          <u xml:id="u-34.0" who="#PrzewodniczacyposelSlawomirJanPiechota">Czy wobec takiej rekomendacji są uwagi? Nie słyszę. Zatem stwierdzam, iż Komisja podjęła decyzję o wystąpieniu o uzupełnienie odpowiedzi Ministra Klimatu i Środowiska na dezyderat 153. Dziękujemy panu dyrektorowi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-35">
+          <u xml:id="u-35.0" who="#DyrektorDepartamentuInstrumentowSrodowiskowychMKiSMaciejMucha">Dziękuję. Do widzenia.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-36">
+          <u xml:id="u-36.0" who="#PrzewodniczacyposelSlawomirJanPiechota">Do widzenia. Przechodzimy do kolejnego punktu. Ponownie proszę przedstawiciela Ministra Klimatu i Środowiska o przedstawienie odpowiedzi tym razem na dezyderat nr 154 w sprawie zmiany ustawy z 13 września 1996 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach w zakresie częstotliwości wywozu odpadów. Zapraszamy. Pani Marzena Berezowska, witamy i prosimy o przedstawienie odpowiedzi, pani dyrektor.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-37">
+          <u xml:id="u-37.0" who="#DyrektorDepartamentuGospodarkiOdpadamiMinisterstwaKlimatuiSrodowiskaMarzenaBerezowska">Dzień dobry, panie przewodniczący. Dzień dobry, Komisjo. Jak już wcześniej było wspominane, temat pojawia się co jakiś czas na Komisji do Spraw Petycji. Gwoli wyjaśnienia czy uzupełnienia, ministerstwo podtrzymuje stanowisko przekazane w odpowiedzi na dezyderat, przyjrzy się skutkom wprowadzonym w ustawie z 11 sierpnia 2021 r. o utrzymaniu czystości i porządku w gminach, w prawie ochrony środowiska i ustawy o odpadach. Przepisy te będą monitorowane i analizowane w celu, czy w zakresie, wprowadzenia ewentualnych dalszych usprawnień do optymalizacji kosztów, jak i również częstotliwości określonych w regulaminach gmin odbioru odpadów zmieszanych i bioodpadów, czy takie dodatkowe jakby uwarunkowania się pojawią i będzie konieczność nowelizacji ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Zaznaczę, że te przepisy czy prośba, która była określona w petycji, została uwzględniona w ustawie o trzymaniu czystości i porządku w gminach i przepisy te zostały wprowadzone nowelizacją w sierpniu ubiegłego roku. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-38">
+          <u xml:id="u-38.0" who="#PrzewodniczacyposelSlawomirJanPiechota">Dziękujemy, pani dyrektor. Petycję referowała pani przewodnicząca Urszula Augustyn. Proszę o pani stanowisko.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-39">
+          <u xml:id="u-39.0" who="#PoselUrszulaAugustyn">Dziękuję bardzo. Jest to bardzo dobra wiadomość, że ten upływający czas nie był pusty i przespany, tylko, że te przepisy faktycznie w ustawie się znalazły. Dla mnie jest jeszcze bardzo istotne to, że państwo w swojej odpowiedzi deklarujecie, że cały czas ten monitoring będzie prowadzony. Jest to bardzo dobra wiadomość. Bardzo dziękuję. Rekomenduję Wysokiej Komisji abyśmy przyjęli to wyjaśnienie ze strony ministerstwa. Odpowiedź jest wyczerpująca. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-40">
+          <u xml:id="u-40.0" who="#PrzewodniczacyposelSlawomirJanPiechota">Dziękuję. Czy ktoś z państwa chciałby zabrać głos w tej sprawie? Nie widzę. Czy wobec rekomendacji by przyjąć odpowiedź Ministra Klimatu i Środowiska na dezyderat nr 154 są uwagi? Nie słyszę. Zatem stwierdzam, iż Komisja przyjęła odpowiedź.</u>
+          <u xml:id="u-40.1" who="#PrzewodniczacyposelSlawomirJanPiechota">Dziękujemy, pani dyrektor.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-41">
+          <u xml:id="u-41.0" who="#DyrektorDepartamentuGospodarkiOdpadamiMKiSMarzenaBerezowska">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-42">
+          <u xml:id="u-42.0" who="#PrzewodniczacyposelSlawomirJanPiechota">Przechodzimy do kolejnego punktu. Ponownie proszę przedstawiciela Ministra Klimatu i Środowiska o przedstawienie odpowiedzi. Tym razem na dezyderat nr 162 skierowany do Prezesa Rady Ministrów w sprawie nowelizacji ustawy z 25 sierpnia 2006 r. o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw oraz ustawy z 20 maja 1971 r. – Kodeks wykroczeń. Bardzo proszę, kto z państwa z ministerstwa?</u>
+          <u xml:id="u-42.1" who="#PrzewodniczacyposelSlawomirJanPiechota">Czy jest przedstawiciel Ministra Klimatu i Środowiska, który przedstawi nam tę odpowiedź? Mamy zgłoszenie? Kto z ministerstwa?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-43">
+          <u xml:id="u-43.0" who="#SekretarzKomisjiKamilMical">Pani dyrektor Elżbieta Piskorz.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-44">
+          <u xml:id="u-44.0" who="#PrzewodniczacyposelSlawomirJanPiechota">Pani dyrektor Departamentu Ropy i Paliw Transportowych, tak?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-45">
+          <u xml:id="u-45.0" who="#SekretarzKomisjiKamilMical">Tak.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-46">
+          <u xml:id="u-46.0" who="#PrzewodniczacyposelSlawomirJanPiechota">Może uda się z panią dyrektor skontaktować, więc może odłóżmy ten punkt. Jest kontakt? Proszę.</u>
+          <u xml:id="u-46.1" who="#PrzewodniczacyposelSlawomirJanPiechota">Szanowni państwo, proponuję byśmy teraz rozpatrzyli kolejny punkt, a jak będzie możliwość kontaktu z panią dyrektor Departamentu Ropy i Paliw Transportowych, panią Elżbietą Piskorz, to wrócimy do tego punktu.</u>
+          <u xml:id="u-46.2" who="#PrzewodniczacyposelSlawomirJanPiechota">Zatem w kolejnym punkcie proszę również przedstawiciela Ministra Klimatu i Środowiska o przedstawienie odpowiedzi na dezyderat nr 163 skierowany do Prezesa Rady Ministrów w sprawie wykonania wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 22 lipca 2020 r. w odniesieniu do ustawy z 7 czerwca 2018 r. o zmianie ustawy o odnawialnych źródłach energii oraz niektórych innych ustaw. Kto z państwa?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-47">
+          <u xml:id="u-47.0" who="#DyrektorDepartamentuOdnawialnychZrodelEnergiiMinisterstwaKlimatuiSrodowiskaMarcinScigan">Dzień dobry, panie przewodniczący. Jeśli mogę, to zabiorę głos. Marcin Ścigan dyrektor Departamentu Odnawialnych Źródeł Energii Ministerstwa Klimatu i Środowiska.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-48">
+          <u xml:id="u-48.0" who="#PrzewodniczacyposelSlawomirJanPiechota">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-49">
+          <u xml:id="u-49.0" who="#DyrektorDepartamentuOdnawialnychZrodelEnergiiMKiSMarcinScigan">Bardzo dziękuję. Na początku chciałbym przeprosić za nieobecność pana ministra Ireneusza Zyski, który sygnalizował swoją obecność. Niestety z nieprzewidzianych powodów nie mógł dzisiaj wziąć udziału w spotkaniu. Jeśli pan przewodniczący pozwoli, to krótko przedstawię sytuację.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-50">
+          <u xml:id="u-50.0" who="#PrzewodniczacyposelSlawomirJanPiechota">Proszę przedstawiać, oczywiście.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-51">
+          <u xml:id="u-51.0" who="#DyrektorDepartamentuOdnawialnychZrodelEnergiiMKiSMarcinScigan">Jak w listopadzie sygnalizowaliśmy w odpowiedzi, prace nad przyjęciem ustawy wdrażającej wyrok Trybunału Konstytucyjnego trwały. Mam przyjemność poinformować, że one się zakończyły w dniu 17 listopada, znaczy w dniu 17 grudnia de facto Senat przyjął ustawę. Została już podpisana przez prezydenta, opublikowana w Dzienniku Ustaw i weszła w życie w dniu 5 lutego tego roku. Jest to ustawa o rekompensacie dochodów utraconych przez gminy w 2018 r. w związku ze zmianą zakresu opodatkowania elektrowni wiatrowych. Ustawa uzyskała też poparcie ze strony samorządowej na etapie prac przygotowania w rządzie. Od 5 lutego, kiedy ustawa weszła w życie, gminy mają trzy miesiące na złożenie wniosków o rekompensaty do właściwych województw. Bardzo dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-52">
+          <u xml:id="u-52.0" who="#PrzewodniczacyposelSlawomirJanPiechota">Dziękuję, panie dyrektorze. Petycję referował pan poseł Marcin Duszek.</u>
+          <u xml:id="u-52.1" who="#PrzewodniczacyposelSlawomirJanPiechota">Nasz stały doradca w ocenie tej odpowiedzi stwierdza, iż jest ona wyczerpująca. Zawiera informacje co rząd zrobił, aby zrealizować wyrok Trybunału Konstytucyjnego. Ustawa z 17 listopada 1921 r. o rekompensacie dochodów utraconych przez gminy w 2018 r. w związku ze zmianą okresu opodatkowania elektrowni wiatrowych weszła już w życie i dlatego pan Krzysztof Pater rekomenduje przyjęcie odpowiedzi i uznanie, że Sejm zrealizował postulat zawarty w petycji.</u>
+          <u xml:id="u-52.2" who="#PrzewodniczacyposelSlawomirJanPiechota">Czy ktoś z państwa chciałby zabrać głos w tej sprawie? Nie słyszę. Czy wobec rekomendacji by przyjąć odpowiedź Ministra Klimatu i Środowiska na dezyderat nr 163 skierowany do Prezesa Rady Ministrów są uwagi? Nie słyszę. Zatem stwierdzam, iż Komisja przyjęła odpowiedź.</u>
+          <u xml:id="u-52.3" who="#PrzewodniczacyposelSlawomirJanPiechota">Dziękuję panu dyrektorowi. Dziękujemy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-53">
+          <u xml:id="u-53.0" who="#DyrektorDepartamentuOdnawialnychZrodelEnergiiMKiSMarcinScigan">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-54">
+          <u xml:id="u-54.0" who="#PrzewodniczacyposelSlawomirJanPiechota">Panie sekretarzu, czy możemy wrócić do tamtego punktu? Czy jeszcze za wcześnie? Jeszcze nie. Dobrze.</u>
+          <u xml:id="u-54.1" who="#PrzewodniczacyposelSlawomirJanPiechota">Szanowni państwo, zatem przechodzimy do kolejnego punktu. Proszę pana posła Grzegorza Wojciechowskiego o przedstawienie petycji w sprawie podjęcia inicjatywy ustawodawczej w zakresie ustanowienia prawniczej aplikacji uniwersyteckiej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-55">
+          <u xml:id="u-55.0" who="#PoselGrzegorzWojciechowski">Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, szanowni państwo, wpłynęła petycja dotycząca uniwersyteckiej aplikacji do zawodów prawniczych, przynajmniej tak przyjąłem z treści tej petycji. Chodzi niby o radców prawnych, ale myślę, że to dotyczy wszystkich, z uwagi na to, że te aplikacje są równorzędne.</u>
+          <u xml:id="u-55.1" who="#PoselGrzegorzWojciechowski">Składający petycję wnosi, aby oprócz istniejących ścieżek dojścia do zawodów prawniczych – radca prawny, adwokat, notariusz – stworzyć jeszcze jedną ścieżkę poprzez odpowiednią aplikację odbytą na uczelni wyższej. Wskazuje też, że w obecnej sytuacji są znaczne koszty i proponuje, aby te koszty były pokrywane. Znaczy by koszt aplikacji był pokrywany, jak rozumiem, przez uczelnię, która prawdopodobnie otrzymywałaby z tego tytułu odpowiednią subwencję i takiemu aplikantowi przyznawane byłoby odpowiednie wynagrodzenie w formie stypendium.</u>
+          <u xml:id="u-55.2" who="#PoselGrzegorzWojciechowski">Do petycji dołączona jest opinia Biura Analiz Sejmowych, szczegółowo analizująca wszystkie kwestie, które podnoszone są w petycji. Jak wynika z tej opinii, jest kilka ścieżek dojścia do zawodu. Jedną z nich jest właśnie zwykła obecnie aplikacja, natomiast są jeszcze ścieżki, które zwalniają z odbycia aplikacji, bądź zwalniają z odbycia aplikacji i egzaminu. Osobami zwolnionymi z odbycia aplikacji i egzaminu są np. co najmniej doktorzy habilitowani nauk prawnych, osoby, które były co najmniej radcą w Prokuratorii Generalnej, oraz osoby, które z racji zajmowanego stanowiska przez odpowiedni czas uzyskały uprawnienia. Osoby zwolnione z samego egzaminu końcowego, to są osoby np. doktorzy nauk prawnych oraz osoby, które wykonywały prace w kancelarii.</u>
+          <u xml:id="u-55.3" who="#PoselGrzegorzWojciechowski">Chciałem zwrócić uwagę właśnie na te ostatnie osoby, gdyż praca w kancelarii została tutaj uznana jako równorzędna aplikacji. Jedne osoby pracują w kancelarii, drugie odbywają aplikację, ponoszą koszty i z reguły nie otrzymują z tego tytułu wynagrodzenia, natomiast po określonym czasie uzyskują jednakowe uprawnienia. Mogą to być osoby, które np. pracują przy sąsiednich biurkach i, de facto wykonują te same czynności, tylko jedna osoba w ramach umowy o pracę, a druga w ramach aplikacji.</u>
+          <u xml:id="u-55.4" who="#PoselGrzegorzWojciechowski">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, myślę, że w tej sprawie, mimo pewnych moich oporów co do tworzenia takiej dodatkowej ścieżki, warto jest zapytać Ministerstwo Sprawiedliwości, co myśli na ten temat. Nie tylko z powodu tej petycji, ale również innych petycji, które pewnie do nas wpłyną, bo temat jest dosyć gorący i różne kwestie dotyczące dostępu do zawodów prawniczych w petycjach bardzo często się pojawiają. W tym momencie jest to moja wstępna rekomendacja. W dezyderacie powinniśmy zapytać, czy w ogóle ministerstwo bierze pod uwagę takie formy? Wydaje mi się, że tutaj jest pewna nierówność między aplikantami a pracownikami kancelarii. Również wskazałbym na to, że być może należałoby tutaj też wskazać inną ścieżkę.</u>
+          <u xml:id="u-55.5" who="#PoselGrzegorzWojciechowski">Jeszcze dodam tylko jedną rzecz, którą ominąłem, a myślę, że jest ważna. Autor petycji wskazuje, że ta aplikacja byłaby taką aplikacją dosyć prestiżową, ponieważ zaproponował aby 10-20% miejsc na tej aplikacji zarezerwować dla osób, które z najlepszym wynikiem zdały egzamin wstępny na normalną aplikację. Tyle z mojej strony. Dziękuję bardzo, panie przewodniczący.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-56">
+          <u xml:id="u-56.0" who="#PrzewodniczacyposelSlawomirJanPiechota">Dziękuję. Czy ktoś z państwa chciałby zabrać głos w tej sprawie?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-57">
+          <u xml:id="u-57.0" who="#DyrektorInstytutuLegislacjiiPracParlamentarnychNaczelnejRadyAdwokackiejDorotaKulinska">Jeśli można, panie przewodniczący, ja się zgłosiłam – adwokat Dorota Kulińska.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-58">
+          <u xml:id="u-58.0" who="#PrzewodniczacyposelSlawomirJanPiechota">Tak, oczywiście. Bardzo proszę, pani adwokat Dorota Kulińska Naczelna Rada Adwokacka: Bardzo Proszę, pani mecenas.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-59">
+          <u xml:id="u-59.0" who="#DyrektorInstytutuLegislacjiiPracParlamentarnychNRADorotaKulinska">Dziękuję bardzo. Witam państwa bardzo serdecznie. Dziękuję za umożliwienie mi zabrania głosu. Proszę państwa, chciałam przedstawić stanowisko Naczelnej Rady Adwokackiej odnośnie do przedstawionej petycji i pokrótce odnieść się do wypowiedzi pana posła, który przedstawił nam treść tej petycji.</u>
+          <u xml:id="u-59.1" who="#DyrektorInstytutuLegislacjiiPracParlamentarnychNRADorotaKulinska">Proszę państwa, pierwsza i podstawowa teza, temat ten już był przedmiotem rozpoznawania na poziomie prac – także sejmowych – i konkluzja ostateczna była negatywną opinią dla wprowadzenia takiego rozwiązania. Wynika to z tego m.in., że aplikacja tym różni się od przyjmowania czy studiowania wiedzy w trybie akademickim, że jest praktyczną formą nauki wykonywania zawodu, a nie czerpania wiedzy teoretycznej, co jest domeną studiów uniwersyteckich. Wiedzę praktyczną zapewniają samorządy, korporacje, które prowadzą to kształcenie na podstawie ustawowych upoważnień i regulacji.</u>
+          <u xml:id="u-59.2" who="#DyrektorInstytutuLegislacjiiPracParlamentarnychNRADorotaKulinska">Teraz kwestia, po pierwsze, tej praktyczności wykonywania zawodu, której nie osiągniemy w momencie, kiedy te aplikacje byłyby wprowadzone w ramach zajęć uniwersyteckich, bo jest specyfika, o której powiedziałam przed chwilą. Druga kwestia, że też nie można, wydaje się, zakładać, że jeżeli aplikacja byłaby wykonywana w dwóch formach, to ona byłaby równorzędna, bo część tych osób kształciłaby się właśnie na poziomie uniwersyteckim, a część miałaby możliwość kształcenia się tak jak dotychczas. Byłaby to nierówność. Trudno się zgodzić z pojęciem, że aplikacja uniwersytecka byłaby prestiżowa czy bardziej prestiżowa, bo tam mogłyby się dostawać osoby, które uzyskały najlepszy wynik na egzaminie wstępnym. Jednak już z istoty swej, ona nie mogłaby tego prestiżu osiągnąć, ponieważ w normalnej aplikacji prawniczej – czy adwokackiej, czy radcowskiej – forma obowiązująca dotychczas zapewnia aplikantom kontakt, bym powiedziała, już z tak najbardziej prestiżowymi źródłami wiedzy, jakimi są wieloletni praktycy prawa we wszystkich dziedzinach, w notariacie, właśnie wśród radców prawnych, którzy tę swoją wiedzę praktyczną przekazują. Czyli niestety, ani by to nie budowało prestiżu, ani też nie spełniałoby wymagań, które są niezbędne do tego, żeby wykonywanie zawodu czy osoba aplikanta była przygotowana do właściwego wykonywania zawodu prawniczego. Z treści tej petycji wydaje się, że takim elementem determinującym wystąpienie postulatora jest kwestia finansów i finansowania tej aplikacji.</u>
+          <u xml:id="u-59.3" who="#DyrektorInstytutuLegislacjiiPracParlamentarnychNRADorotaKulinska">Pierwszą rzecz, którą chciałabym powiedzieć, a miałam już przyjemność przez cztery lata, do końca września tego roku, być kierownikiem szkolenia na aplikacji adwokackiej izby okręgowej w Warszawie, gdzie obecnie aplikuje 1500 aplikantów, że nie jest prawdą to co zostało podniesione w petycji, że aplikanci nie otrzymują wynagrodzenia w miejscach, w których są zatrudnieni. Przede wszystkim otrzymują zgodę na pracę, co jakby przeczy podniesionemu w petycji twierdzeniu, że aplikując nie mogą świadczyć pracy, bo takie zgody wydawane są wszystkim. Moim zdaniem, z tych 1500 osób prawdopodobnie 80% pracuje, 20% nie pracuje, bo nie ma takiej konieczności ekonomicznej z powodów rodzinnych i możliwości finansowych. Natomiast reszta pracuje i otrzymuje wynagrodzenie.</u>
+          <u xml:id="u-59.4" who="#DyrektorInstytutuLegislacjiiPracParlamentarnychNRADorotaKulinska">Oczywiście tam trzeba odróżnić dwie rzeczy. Ludzie pracują na normalnych zasadach i uzyskują wynagrodzenie, natomiast część aplikantów pracuje poza swoim patronem, a pełni czynności aplikacyjne u patrona ad hoc i w takich sytuacjach, to wynagrodzenie nie jest stałe, jest ono spadkowe, uzależnione od faktycznie rzeczywistej współpracy aplikanta z patronem. Jednak to nie jest tak i nie można zgodzić się z takim twierdzeniem, że aplikanci mają o tyle gorszą sytuację niż osoby tylko pracujące w kancelariach, że nie uzyskują wynagrodzenia. Jeżeli – a znowu też na własnym przykładzie – 12 osób jest zatrudnionych w naszej kancelarii – mamy zarówno prawników po studiach jak i aplikantów – to wszyscy są na normalną umowę i wszyscy otrzymują wynagrodzenie z umowy o pracę, bo taki jest też wymóg zatrudnienia aplikanta umowa o pracę, a nie umowa zlecenie. Czyli umowa dająca mu większą gwarancję chociażby w kontekście prawa do ubezpieczenia społecznego.</u>
+          <u xml:id="u-59.5" who="#DyrektorInstytutuLegislacjiiPracParlamentarnychNRADorotaKulinska">Następna kwestia związana z tymi finansowymi aspektami, to jest kwestia tego, kto miałby ponieść koszty takiej aplikacji uniwersyteckiej. Rozumiem, że intencją postulatora jest to, żeby te koszty przejęło państwo. Na dzień dzisiejszy aplikanci płacą za aplikacje we wszystkich zawodach prawniczych, bo jest to dodatkowa ścieżka kariery, którą oni wybierają. Nie jest objęta obowiązkowym czy refundowanym przez państwo systemem kształcenia i muszą za to po prostu zapłacić, czerpiąc środki z różnych źródeł. Natomiast propozycja zmierza do tego, że te koszty miałby pokryć Skarb Państwa i myślę, że w wysokości większej niż 5000, o których tutaj jest wspomniane. Obecnie koszt aplikacji, to jest koszt 5800 rocznie. Proszę państwa, i musiałby pokryć nie tylko ten koszt aplikacji, bo 5800 wydawane jest na wykładowców, sale wykładowe, organizację zajęć praktycznych, po prostu na proces kształcenia. Czyli to samo musiałaby wydać uczelnia, gdyby miała prowadzić aplikację, plus – w kontekście wypowiedzi postulatora – postulator oczekuje jeszcze 2500 stypendium doktoranckiego na okres aplikacji.</u>
+          <u xml:id="u-59.6" who="#DyrektorInstytutuLegislacjiiPracParlamentarnychNRADorotaKulinska">Oczywiście jest to również niespójne w tym kontekście i w nawiązaniu do tego co powiedział pan poseł, że jeżeli ktoś chciałby wybrać drogę dojścia do zawodu prowadzącą przez uzyskanie doktoratu, to może w takim trybie naukowym, bym powiedziała, realizować tę drogę. Uzyska wtedy stypendium, równolegle może być zatrudniony w kancelarii adwokackiej. Po zakończeniu, wypełnieniu tej drogi, uzyska wpis na listę adwokatów. W związku z tym, też te ścieżki, które, moim zdaniem, absolutnie są równorzędne i absolutnie zapewniają właściwy dostęp, bo każda z tych ścieżek niesie w sobie element praktycznego kontaktu z wykonywaniem zawodu prawniczego, co jest niezbędne do prawidłowego wykształcenia prawnika praktyka.</u>
+          <u xml:id="u-59.7" who="#DyrektorInstytutuLegislacjiiPracParlamentarnychNRADorotaKulinska">Nie bez znaczenia jest niepodkreślany, moim zdaniem, w sposób dostateczny ten element, że teoretyczne wykształcenie uniwersyteckie, bardzo ważne, bardzo istotne, jednak koncentruje się na elemencie teoretycznym. Natomiast wykonywanie zawodu prawniczego, adwokata, radcy prawnego czy notariusza, to jest wszystko, szanowni państwo, pewnego rodzaju rodzaj rzemiosła, którego należy się uczyć, tak jak było to w poprzednich wiekach, od tzw. praktyka, mistrza, doświadczonego w wykonywaniu tego zawodu. Nie ma tu co ukrywać, że oczekiwania co do formy pracy, podejścia do prawa, wykorzystania tych przepisów prawnych wśród praktyków i wśród teoretyków, to są dwie zupełnie różne sfery, choć teoretycznie dotyczą tego samego prawa.</u>
+          <u xml:id="u-59.8" who="#DyrektorInstytutuLegislacjiiPracParlamentarnychNRADorotaKulinska">Przedstawiając taką ocenę wystąpienia postulatora, wydaje mi się, … nie wskazuje żadnych argumentów, które powodowałyby konieczność dalszego prowadzenia procesu rozpatrywania petycji. Być może są inne petycje i inne wątki. Natomiast przerzucenie kosztów w znacznej mierze na Skarb Państwa i oczekiwania, które wyraża postulator, to raczej skierowane są na zapewnienie jakiś indywidualnych rozwiązań. Natomiast nie są w żadnej mierze, w naszej ocenie, Naczelnej Rady Adwokackiej, uzasadnieniem do tego, żeby obowiązujący stan weryfikować, a nawet żeby prowadzić nad tym jakiekolwiek dalsze prace. Bardzo serdecznie dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-60">
+          <u xml:id="u-60.0" who="#PrzewodniczacyposelSlawomirJanPiechota">Dziękuję, pani mecenas. Za chwilkę, panie pośle. Chciałbym się włączyć w tę dyskusję, ponieważ mam przekonanie, że w tej petycji istotne są dwie kwestie. Jest to jakość kształcenia i koszty kształcenia. O ile, w moim przekonaniu, uzasadnione jest wskazanie tych kwestii jako istotnych dla sytuacji aplikanta, to proponowane rozwiązania są też, w moim przekonaniu, niewłaściwe. Podzielam pogląd przedstawiony przez panią mecenas, że ta aplikacja powinna być w warunkach praktyki, takiej właśnie codziennej praktyki, żeby przyjrzeć się jak to się w praktyce wykonuje. Sam pamiętam, jak na studiach długo nie mogłem zrozumieć teoretycznej definicji pozwu, a potem jak zacząłem w kancelarii pisać kolejne pozwy, to okazało się, że to jest takie oczywiste, ale trzeba było tej praktyki nabyć. Czyli też podzielam przekonanie, że tryb odbywania aplikacji w kancelariach jest właściwy. Natomiast co do jakości, to w moim przekonaniu, temu służyły te jednolite, ogólnokrajowe egzaminy i one weryfikują na ile to kształcenie w poszczególnych izbach, radach odbywa się prawidłowo, a więc to ujednolicenie tych egzaminów.</u>
+          <u xml:id="u-60.1" who="#PrzewodniczacyposelSlawomirJanPiechota">Natomiast odrębną kwestią są koszty. Jeżeli jest intencją wnioskodawcy, autora petycji, jest to, aby wesprzeć finansowo, zwłaszcza tych najlepszych, jak on pokazuje, czyli te 10-20%, to być może raczej należy rozważyć pewien program stypendialny, a nie przenoszenie aplikacji do warunków akademickich. Ponieważ też, w moim przekonaniu, bardzo tu celnie wskazała pani mecenas, że to są jakby dwa inne etapy tego kształcenia. Jest ten etap teoretyczny, akademicki, a potem jest etap praktyczny, gdzie właśnie trzeba tę wiedzę teoretyczną nauczyć się stosować w praktyce.</u>
+          <u xml:id="u-60.2" who="#PrzewodniczacyposelSlawomirJanPiechota">Byłbym też za tym, żeby wystąpić z dezyderatem do Ministra Sprawiedliwości, po to żeby właśnie zapytać go, na ile ocenia, że wparcie dla takich, którzy nie mają swoich źródeł utrzymania i dla których pogodzenie aplikacji z pracą zarobkową jest trudne, a warto żeby ci ludzie weszli do zawodów prawniczych, bo mają do tego predyspozycje, mają chęć nauki, taki program stypendialny byłby możliwy. Pewnie mógłby być, odpowiednio do wyników egzaminów wstępnych, przyznawany czy przydzielany konkretnym aplikantom już poprzez te aplikacje, poprzez izby czy rady kierowane do ministra sprawiedliwości. Taka byłaby moja rekomendacja.</u>
+          <u xml:id="u-60.3" who="#PrzewodniczacyposelSlawomirJanPiechota">Panie pośle, bardzo proszę o podsumowanie i rekomendację.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-61">
+          <u xml:id="u-61.0" who="#PoselGrzegorzWojciechowski">Dziękuję bardzo. Nasze rekomendacje chyba się nie bardzo różnią. Natomiast muszę zwrócić uwagę, ponieważ nie jest prawdą, że może tylko praktyka, bo jeżeli nawet z pominięciem egzaminu doktor nauk prawnych może się wpisać na dowolną listę radców czy adwokatów, czy też zostać sędzią, prokuratorem itd., to niekoniecznie chyba tam jest ta ścieżka praktyczna. Poza tym, doktorzy również mogą przystąpić do egzaminu z pominięciem aplikacji, a więc to jakby przeczy, że tutaj jest wyłącznie ta ścieżka praktyczna. W związku z tym podtrzymuję swoją rekomendację, aby po prostu dopytać, jakie jest stanowisko ministerstwa w tym względzie. Jeżeli ustawodawca już pewne formy dopuścił, to zastanawiam się czy jeżeli ktoś chce sobie zaliczyć tę aplikację, to ma koniecznie pisać doktorat, czy też może w tym czasie zająć się uzyskiwaniem bardziej przydatnej wiedzy w tym okresie, podobnie jak na zwykłej aplikacji. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-62">
+          <u xml:id="u-62.0" who="#PrzewodniczacyposelSlawomirJanPiechota">Dziękuję. Myślę, że nasza rozbieżność polega na tym, że w moim przekonaniu tworzenie nowej aplikacji tzw. uniwersyteckiej jest nieracjonalne. Wskazanie problemów jest dla mnie przekonujące, czyli jakość kształcenia, koszty kształcenia. Natomiast czy rzeczywiście to powinna być aplikacja robiona równolegle do tych aplikacji, które w tej chwili się odbywają, moim zdaniem, to jest nieracjonalne. To jest tak, że inaczej wskazujemy problemy, a inaczej szukamy ich rozwiązania. Panie pośle, proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-63">
+          <u xml:id="u-63.0" who="#PoselGrzegorzWojciechowski">Tak. Jak się dokładnie tak wczytać, czy to jest aplikacja, czy to jest rodzaj specjalnych studiów podyplomowych, które w niektórych zawodach występują i dają uprawnienia, chociażby do zasiadania w radach spółek Skarbu Państwa może być egzamin, a można skończyć odpowiednie studia podyplomowe. Może tu jest zła nazwa, myślę, że ministerstwo nad tym się zastanowi i da nam szczegółową odpowiedź, bo nazwa aplikacja mnie się też bardzo tutaj nie podoba, żeby iść na studia aplikacyjne, bo rozumiem, że tak to mniej więcej wyglądało. Być może tutaj byłaby jakaś forma studiów podyplomowych, które upoważniają do podejścia do tego egzaminu, ale poczekajmy na odpowiedź ministerstwa. Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-63.1" who="#PoselGrzegorzWojciechowski">Dziękuję, panie pośle. Jeszcze pani mecenas, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-64">
+          <u xml:id="u-64.0" who="#DyrektorInstytutuLegislacjiiPracParlamentarnychNRADorotaKulinska">Dziękuję bardzo. Jeśli można, dwa słowa ad vocem do wypowiedzi pana posła. Chciałam tylko wprowadzić takie pewne sprostowanie, a mianowicie, praktyka jest wymagana we wszystkich drogach dojścia do zawodu prawnika wymagającego aplikacji. Doktor nauk prawnych nie może wpisać się na podstawie samego doktoratu. Wymagane jest spełnienie jednocześnie drugiej przesłanki, co najmniej trzyletniej, potwierdzonej – i ministerstwo to weryfikuje w takich wnioskach o wpis – praktyki zatrudnienia w kancelarii adwokackiej albo w innej formie praktycznego wykonywania zawodu prawnego. Ministerstwo łącznie z tym, że weryfikuje czy w tym okresie była faktycznie zawarta umowa, czy były faktycznie płacone wynagrodzenia takiemu doktorowi nauk prawnych i dopiero czy ta umowa, mówiąc krótko, nie jest fikcyjna. Czy faktycznie on przez te trzy lata, niezależnie od posiadania doktoratu praktycznie uczył się wykonywania tego określonego zawodu, tak że każda z tych dróg wymaga elementu prawniczego. I gdyby tak pochylić się nad pojęciem…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-65">
+          <u xml:id="u-65.0" who="#PrzewodniczacyposelSlawomirJanPiechota">Jasne, pani mecenas, już te argumenty, myślę, żeśmy sobie przedstawili. Nie ma potrzeby…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-66">
+          <u xml:id="u-66.0" who="#DyrektorInstytutuLegislacjiiPracParlamentarnychNRADorotaKulinska">W takim razie, już nie przeciągając, bardzo dziękuję, bo chciałam się odnieść tylko w takim krótkim sprostowaniu. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-67">
+          <u xml:id="u-67.0" who="#PrzewodniczacyposelSlawomirJanPiechota">Dziękuję bardzo. Uważam, że istota nie polega na tym czy ten doktor też może, tylko na tym czy ktoś po studiach powinien pójść z taką aplikacją w kancelariach i jak ma zdobyć na to środki. Pozostańmy zatem przy wniosku o…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-68">
+          <u xml:id="u-68.0" who="#PoselGrzegorzWojciechowski">Proszę tylko o sprostowanie, bo muszę niestety sprostować.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-69">
+          <u xml:id="u-69.0" who="#PrzewodniczacyposelSlawomirJanPiechota">Jeszcze poseł Wojciechowski, ale proszę już o pewną lakoniczność …</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-70">
+          <u xml:id="u-70.0" who="#PoselGrzegorzWojciechowski">Muszę krótko sprostować, bo nie jest prawdą to co usłyszeliśmy. Po pierwsze, mówiłem o doktorach habilitowanych i tam nie ma żadnego wymogu, ani czasu. Natomiast doktor w momencie, kiedy przystępuje do egzaminu, znaczy bez egzaminu może otrzymać wpis, zwalnia go to z egzaminu, ten okres trzyletni w okresie pięciu lat, ale zwalnia z egzaminu, a nie z samej aplikacji. Z aplikacji zwalnia sam doktorat. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-71">
+          <u xml:id="u-71.0" who="#PrzewodniczacyposelSlawomirJanPiechota">Dziękuję. Jest rekomendacja byśmy w tej sprawie wystąpili z dezyderatem do Ministra Sprawiedliwość. Chciałbym, żeby w tym dezyderacie szczególnie było postawione zapytanie o możliwość programu stypendialnego dla tych, którzy zdają szczególnie dobrze egzamin, a nie posiadają wystarczających środków utrzymania, by móc taką aplikację odbywać.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-72">
+          <u xml:id="u-72.0" who="#PoselGrzegorzWojciechowski">Zwłaszcza, że jest to egzamin państwowy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-73">
+          <u xml:id="u-73.0" who="#PrzewodniczacyposelSlawomirJanPiechota">Tak, ale właśnie, że on jest jednolity, czyli też zarzut, że te różne rady i korporacje w polskim języku zaczynają brzmieć z takim negatywnym kontekstem, że one robią to niewłaściwie. Moje przekonanie jest takie, również z mojego osobistego doświadczenia radcy prawnego, że bez tego szlifu praktycznego trudno wykonywać ten zawód. Oczywiście nie wiem, jak sobie radzą z tym doktorzy, którzy pracują wyłącznie gdzieś w ośrodkach akademickich, ale ta praktyka jest potrzebna, i to jest ten etap praktycznego uczenia się wykonywania zawodu.</u>
+          <u xml:id="u-73.1" who="#PrzewodniczacyposelSlawomirJanPiechota">Występujemy z dezyderatem. Czy wobec takiej rekomendacji są uwagi? Nie słyszę. Zatem stwierdzam, iż Komisja podjęła taką decyzję.</u>
+          <u xml:id="u-73.2" who="#PrzewodniczacyposelSlawomirJanPiechota">Proszę panią przewodniczącą Augustyn o dalsze prowadzenie posiedzenia.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-74">
+          <u xml:id="u-74.0" who="#PoselUrszulaAugustyn">…do Ministra Sprawiedliwości.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-75">
+          <u xml:id="u-75.0" who="#PrzewodniczacyposelSlawomirJanPiechota">Do Ministra Sprawiedliwości, panie sekretarzu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-76">
+          <u xml:id="u-76.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaAugustyn">Szanowni państwo, spróbujmy wrócić do punktu czwartego. Mamy kontakt z panią dyrektor Elżbietą Piskorz. W takim razie poprosimy o odpowiedź Ministra Klimatu i Środowiska na dezyderat nr 162 skierowany do Prezesa Rady Ministrów w sprawie nowelizacji ustawy z dnia 25 sierpnia 2006 r. o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw oraz ustawy z dnia 20 maja 1971 r. Kodeks wykroczeń. Czy pani dyrektor zechce zabrać głos? Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-77">
+          <u xml:id="u-77.0" who="#DyrektorDepartamentuRopyiPaliwTransportowychMinisterstwaKlimatuiSrodowiskaElzbietaPiskorz">Dzień dobry państwu. Dziękuję za udzielenie głosu. Minister właściwy do spraw energii i klimatu udzielił odpowiedzi na dezyderat 162. Dezyderat dotyczył zmian w dwóch ustawach, w ustawie o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw. Zmiany w tej ustawie dotyczyły art. 31 ust. 1 i 3 oraz art. 34a ust. 2. Zmiana ta polegała na zastąpieniu wyrazu „lub” wyrazem „albo” i dodanie na końcu sankcji wyrazów „albo obu karom łącznie”. Kolejną zmianą, która była postulowana, było skreślenie w art. 33 tej ustawy w ust. 2 i 4 oraz art. 34 ust. 2., a ponadto art. 35 ust. 2 wyrazu „kto” i sankcje oraz dodanie na początku tych przepisów wyrazów „tej samej karze podlega ten kto”.</u>
+          <u xml:id="u-77.1" who="#DyrektorDepartamentuRopyiPaliwTransportowychMinisterstwaKlimatuiSrodowiskaElzbietaPiskorz">Natomiast w Kodeksie wykroczeń postulaty dotyczyły dokonania zmian w art. 63 § 1 i zastąpienie wyrazu „lub” wyrazem „albo” oraz zmian w art. 51 § 2 po wyrazie „aresztu” postulowano dodanie „na czas nie krótszy niż 14 dni”, a po wyrazie „grzywny” wyrazów „nie mniejszej niż 1000 zł.”</u>
+          <u xml:id="u-77.2" who="#DyrektorDepartamentuRopyiPaliwTransportowychMinisterstwaKlimatuiSrodowiskaElzbietaPiskorz">Jeżeli chodzi o zmiany dotyczące ustawy o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw, po analizie tych zmian stwierdzono, iż mają one przede wszystkim charakter prawny, to znaczy nie wnoszą zmian w merytorycznej treści przepisów. Natomiast postulowane zmiany są zgodne rzeczywiście z technikami prac legislacyjnych. Resort odniósł się pozytywnie do tych zmian. Stanowisko to było również zgodne, znaczy tożsame z opinią wydaną przez Biuro Analiz Sejmowych Kancelarii Sejmu w dniu 2 czerwca 2021 r. Jednocześnie stwierdzono, iż zmiany te są zbyt drobne, aby stanowić odrębny materiał nowelizacyjny ustawy. W związku z powyższym zostaną wprowadzone przy okazji szerszych zmian, jakie będą wprowadzone do ustawy o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-78">
+          <u xml:id="u-78.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaAugustyn">Dziękuję bardzo. Ostatnie zdanie jest dla nas kluczowe, te zmiany zostaną wprowadzone przy najbliższej możliwej okazji.</u>
+          <u xml:id="u-78.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaAugustyn">Petycję referował pan poseł Marcin Duszek. Myślę, że na podstawie odpowiedzi, którą otrzymaliśmy od ministra i relacji pani dyrektor możemy zaproponować przyjęcie odpowiedzi na tę petycję. Jeśli nie usłyszę sprzeciwu, uznam że Komisja tak postanowiła. Dziękuję bardzo. Dziękuję, pani dyrektor.</u>
+          <u xml:id="u-78.2" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaAugustyn">Przechodzimy do punktu siódmego, rozpatrzenie petycji w sprawie zmiany ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami w zakresie terminu wszczęcia i zakończenia postępowania w sprawie ustalenia opłaty adiacenckiej. Petycję przedstawiał pan poseł Robert Warwas. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-79">
+          <u xml:id="u-79.0" who="#PoselRobertWarwas">Dziękuję. Szanowna pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, szanowni państwo, przedmiotem petycji jest podjęcie inicjatywy ustawodawczej mającej na celu doprowadzenie do zmiany ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami w kontekście skrócenia czasu, w którym miałaby zostać ustalona opłata adiacencka poprzez dopisanie w art. 98a ust. 1 ustawy po wyrażeniu „wszczęcie postępowania” sformułowania „i zakończenie postępowania decyzją ostateczną” oraz dopisanie w art. 145 ust. 2 ustawy po wyrażeniu „wszczęcie postępowania” sformułowania „i zakończenie postępowania decyzją ostateczną” oraz dopisanie ust. 3 w art. 240 ustawy o następującej treści: „Zmiany art. 98a i 145 dotyczą postępowań już wszczętych i postępowań nowych”. Petycja mieści się w zakresie zadań i kompetencji Sejmu oraz spełnia wszelkie wymogi formalne.</u>
+          <u xml:id="u-79.1" who="#PoselRobertWarwas">Wnoszący petycję postuluje o wprowadzenie wskazanych zmian w celu zniwelowania stanu niepewności i zagrożenia wynikającego z tego, że gmina ma nieograniczony czas na wydanie decyzji. Jak wskazuje autor petycji, opłata adiacencka należy do najbardziej kontrowersyjnych i wzbudzających społeczne niepokoje danin ponoszonych przez mieszkańców na rzecz gminy. Obecnie urząd gminy ma nieograniczony czas na wydanie decyzji, co wprowadza niepewność co do przyszłości dla właścicieli nieruchomości i ogranicza obrót nieruchomościami. Ustawa nie określa terminu, w którym ma być zakończone postępowanie, co przekłada się na to, iż jedni właściciele otrzymują nakaz zapłaty po roku, a drudzy mogą czekać na zakończenie postępowania nawet 20-30 lat.</u>
+          <u xml:id="u-79.2" who="#PoselRobertWarwas">Reasumując, pomimo że Biuro Analiz Sejmowych stwierdziło, iż żądanie petycji nie zasługuje na uwzględnienie, warto podkreślić, że wniesiona propozycja jest zgodna ze stanowiskiem Naczelnej Rady Adwokackiej, która w czerwcu 2017 r. uprzedzała o negatywnych skutkach wprowadzonej wówczas zmiany przy planowanej wtedy nowelizacji. Zmiana wprowadza okres trzech lat na wszczęcie postępowania i nieokreślony czas na wydanie decyzji. Doprowadziła do zamieszania i braku stabilizacji prawnej osób podlegających opłacie. Zgodnie z regulacją wprowadzoną nowelizacją ustawy z 2017 r. przedawnienie naliczenia opłaty adiacenckiej jest praktycznie niemożliwe, bowiem wystarczy, że w terminie trzech lat od dnia, w którym decyzja stanie się ostateczna, organ skutecznie wszczął postępowanie administracyjne. Od momentu wszczęcia postępowania do jej zakończenia ustaje bieg wszelkich terminów na naliczanie opłaty adiacenckiej. Pozostawiony w przepisie termin trzech lat wszczęcia postępowania jest na wskroś niesłuszny. Należy wskazać chociażby na fakt, że obecna norma pozwala na pozostawienie podmiotów zobowiązanych do uiszczenia opłaty adiacenckiej przez dłuższy czas w okresie niepewności, co do jego sytuacji.</u>
+          <u xml:id="u-79.3" who="#PoselRobertWarwas">Chciałbym też wymienić tutaj kilka informacji. Po pierwsze, przeciwnie niż to ma miejsce w przypadku opłaty planistycznej, organ może a nie musi taką opłatę naliczyć. Strona zatem nie wie czy powinna utrzymać rezerwę finansową, a jeśli tak, to jaki ta rezerwa powinna mieć rozmiar. Po drugie, w regulacji odnoszącej się do opłaty adiacenckiej strona nie ma możliwości, jak w przypadku opłaty planistycznej, występowania do organu o ustalenie wysokości tej opłaty na wniosek i przed dokonaniem czynności powodującej obowiązek uiszczenia opłaty. Należy więc stwierdzić, że rozciągnięcie terminu na wszczęcie postępowania do trzech lat należy uznać całkowicie za nieproporcjonalne, w szczególności kiedy strona nie ma żadnego wpływu na wszczęcie postępowania. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-80">
+          <u xml:id="u-80.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaAugustyn">Dziękuję bardzo, panie pośle. Otwieram dyskusję. Kto z państwa chciałby zabrać głos w tej sprawie? Pan dyrektor Grzegorz Kubaszewski?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-81">
+          <u xml:id="u-81.0" who="#NaczelnikWydzialuWykonywaniaorazOgraniczaniaPrawdoNieruchomosciDepartamentuGospodarkiNieruchomosciamiMinisterstwaRozwojuiTechnologiiGrzegorzKubaszewski">Tak. Witam.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-82">
+          <u xml:id="u-82.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaAugustyn">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-83">
+          <u xml:id="u-83.0" who="#NaczelnikWydzialuWykonywaniaorazOgraniczaniaPrawdoNieruchomosciDepartamentuGospodarkiNieruchomosciamiMRiTGrzegorzKubaszewski">Szanowna pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, nasz resort podziela stanowisko wyrażone w opinii Biura Analiz Sejmowych. Przypomnę tylko, że jeżeli chodzi o kwestie związane z opłatą adiacencką, to jest to opłata, która jest wymierzana w sytuacji, gdy w związku z określonymi działaniami, w przypadku petycji chodzi tutaj o dwa działania, czyli podział nieruchomości bądź budowę urządzeń infrastruktury technicznej, wzrośnie wartość nieruchomości. Właściciel takiej nieruchomości może być zobowiązany do podzielenia się z gminą tymże właśnie wzrostem.</u>
+          <u xml:id="u-83.1" who="#NaczelnikWydzialuWykonywaniaorazOgraniczaniaPrawdoNieruchomosciDepartamentuGospodarkiNieruchomosciamiMRiTGrzegorzKubaszewski">Ustawa o gospodarce nieruchomościami przewiduje, że w sytuacji budowy urządzeń infrastruktury technicznej właściciele nieruchomości partycypują w kosztach budowy tego typu urządzeń, czyli budowy drogi, gazociągu, wodociągu, kanalizacji, poprzez wnoszenie opłat adiacenckich. Jest to jakby podstawowy instrument partycypacji społecznej w budowie tego typu urządzeń i jest on przewidziany – ta partycypacja – dopiero po zakończeniu danej inwestycji. Ustawodawca w roku 2017 z inicjatywy rządowej wprowadził ujednolicenie terminów na podjęcie przez gminę działań w zakresie ustalenia opłaty adiacenckiej i wprowadził zarówno do art. 98a ustawy o gospodarce nieruchomościami, jak i do art. 145 ustawy o gospodarce nieruchomościami przepis, który obliguje gminy do tego, że jeżeli chcą ustalić opłatę adiacencką w związku z podziałem czy to z budową urządzeń infrastruktury technicznej, aby wszczęły postępowanie w okresie do trzech lat. Nie później niż trzy lata od dnia, kiedy odpowiednio albo stworzono warunki do budowy urządzeń do przyłączenia nieruchomości do wybudowanych urządzeń infrastruktury technicznej, albo do trzech lat od dnia kiedy decyzja potwierdzająca podział stała się ostateczna.</u>
+          <u xml:id="u-83.2" who="#NaczelnikWydzialuWykonywaniaorazOgraniczaniaPrawdoNieruchomosciDepartamentuGospodarkiNieruchomosciamiMRiTGrzegorzKubaszewski">Jeżeli teraz byśmy przyjęli propozycje przedstawione w petycji, tym samym byśmy wycofali się z dokonanej w 2017 r. zmiany i spowodowali sytuację, w której organ musiałby dołożyć wszelkich starań, aby opłata adiacencka została ustalona w terminie trzech lat. Ustalenie to niekiedy bywa ciężkie z uwagi na to, że stronom przysługują instrumenty odwoławcze od decyzji. W sytuacji, kiedy organ I instancji wyda decyzję, a strona się odwoła i trafi to do organu II instancji – w przypadku decyzji administracyjnych w przedmiocie opłaty adiacenckiej jest to samorządowe kolegium odwoławcze – kolegium odwoławcze uchyli taką decyzję i skieruje sprawę do ponownego, a nie daj Boże przedłuży to postępowanie dłużej niż trzy lata, to będziemy mieli przy takim zapisie, kiedy byśmy mówili o zakończeniu postępowania decyzją, udaremnilibyśmy de facto samorządom możliwość naliczenia takiej opłaty adiacenckiej. Zatem w ocenie resortu ta petycja nie zasługuje na uwzględnienie.</u>
+          <u xml:id="u-83.3" who="#NaczelnikWydzialuWykonywaniaorazOgraniczaniaPrawdoNieruchomosciDepartamentuGospodarkiNieruchomosciamiMRiTGrzegorzKubaszewski">Natomiast nawiązując do wypowiedzi pana posła Warwasa, oczywiście być może istnieją jakieś niedoskonałości tych przepisów ustawy o gospodarce nieruchomościami w obszarze opłaty adiacenckiej, z tym, że przedmiotowa petycja w żaden sposób tej wątpliwości nie usuwa. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-84">
+          <u xml:id="u-84.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaAugustyn">Dziękuję. Kto z państwa chciałby jeszcze zabrać głos w tej sprawie? Pan poseł Wojciechowski, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-85">
+          <u xml:id="u-85.0" who="#PoselGrzegorzWojciechowski">Dziękuję bardzo. Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, szanowni państwo, myślę, że tu jest jeszcze jedna kwestia, która nie została poruszona, otóż przeciągania się tych postępowań, które są często toczone. Jest tu pewien problem, dlatego że komu zależy na szybkości tego postępowania? Strona tego postępowania ma możliwość złożenia skargi na przewlekłość tego postępowania. Natomiast w zasadzie zainteresowaną stroną na zakończenie tego postępowania jest gmina, która sama na siebie raczej takiej skargi nie złoży. W związku z tym tutaj właśnie powstaje ten problem. Z jednej strony, osoba, która może mieć naliczoną tę opłatę, chciałaby wiedzieć jaka jest ta opłata, jaka jest jej wysokość. Z drugiej strony, nie spieszy się do jej uiszczenia, w związku z tym nie ma tej strony, której tak naprawdę zależy na zakończeniu tego postępowania i być może tutaj potrzebny jest jakiś wskaźnik okresu, w którym należy tego dokonać, czy jakiś inny mechanizm, który by spowodował zakończenie tego typu postępowań. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-86">
+          <u xml:id="u-86.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaAugustyn">Dziękuję bardzo. Czy ktoś z państwa chciałby jeszcze zabrać głos? Nie widzę. Proszę w takim razie pana posła…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-87">
+          <u xml:id="u-87.0" who="#NaczelnikWydzialuWykonywaniaorazOgraniczaniaPrawdoNieruchomosciDepartamentuGospodarkiNieruchomosciamiMRiTGrzegorzKubaszewski">Przepraszam najmocniej … Grzegorz Kubaszewski.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-88">
+          <u xml:id="u-88.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaAugustyn">Gdyby pan zechciał włączyć kamerkę, to byśmy widzieli, że pan jest zainteresowany rozmową z nami. Bardzo proszę, panie dyrektorze. Proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-89">
+          <u xml:id="u-89.0" who="#NaczelnikWydzialuWykonywaniaorazOgraniczaniaPrawdoNieruchomosciDepartamentuGospodarkiNieruchomosciamiMRiTGrzegorzKubaszewski">Przepraszam. Szanowni państwo, otóż tutaj być może zachodzi jakieś nieporozumienie, bo ciężko wskazywać, że gmina nie jest zainteresowana szybkim zakończeniem postępowania. Wójt, burmistrz, prezydent prowadzi postępowanie, które w wyniku pozytywnego zakończenia, gmina … środki właśnie niejako refundujące zrealizowaną infrastrukturę techniczną czy też środki, które pozwolą na realizację innych celów z obszaru gospodarki nieruchomościami. Wydaje mi się, że tutaj stroną bardziej zainteresowaną do tego, aby opóźniać, ewentualnie prowadzić działania zmierzające do kwestionowania wysokości wzrostu wartości nieruchomości, jest osoba dotknięta tą opłatą, która winna podzielić się z gminą do 50% wzrostu wartości w sytuacji, kiedy mówimy o budowie urządzeń infrastruktury technicznej i do 30% wzrostu wartości maksymalnej – oczywiście mówimy do 30% wzrostu wartości nieruchomości w sytuacji, kiedy mówimy o podziale nieruchomości. Tutaj jest tylko jedna kwestia, trzy lata na to, aby wójt, burmistrz, prezydent wszczął postępowanie. Jeżeli wójt, burmistrz, prezydent w tym momencie dokona wszczęcia postępowania, w tym momencie strona, która jest zobowiązana do zapłaty opłaty adiacenckiej już wie, że mamy do czynienia z nieuchronnością tej opłaty.</u>
+          <u xml:id="u-89.1" who="#NaczelnikWydzialuWykonywaniaorazOgraniczaniaPrawdoNieruchomosciDepartamentuGospodarkiNieruchomosciamiMRiTGrzegorzKubaszewski">W opinii Biura Analiz Sejmowych bardzo szczegółowo opisano instrumenty, które w ramach postępowania administracyjnego pozwalają stronie na mobilizację organu, który by prowadził postępowanie w sposób przewlekły czy stwierdzono by bezczynność. Ustawa o gospodarce nieruchomościami bazuje na tych instrumentach, które dostarcza Kodeks postępowania administracyjnego. Czyli de facto organ wszczynający postępowanie maksymalnie do trzech lat w tym zdarzeniu, o którym wcześniej mówiłem, jest zobowiązany do zamknięcia postępowania zgodnie z art. 35 bez niezbędnej zwłoki. Czyli tutaj nie możemy mówić o sytuacji, gdzie mielibyśmy do czynienia z postępowaniami, które trwałyby 10 czy 20 lat. Podobnie zresztą do takich samych konkluzji doszło Biuro Analiz Sejmowych i my popieramy opinię przedstawioną przez Biuro Analiz Sejmowych. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-90">
+          <u xml:id="u-90.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaAugustyn">Bardzo dziękuję. Ostatnie słowo w tej sprawie należy do pana posła Warwasa. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-91">
+          <u xml:id="u-91.0" who="#PoselRobertWarwas">Dziękuję bardzo. Szanowna pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, szanowni państwo, zmiana wprowadzająca okres trzech lat na wszczęcie postępowania i nieokreślony okres na wydanie decyzji, mimo wszystko doprowadziła do zamieszania i do braku stabilizacji prawnej osób podlegających opłacie. Jest to argument, który wybrzmiewał też wcześniej. Za chwilkę o tym powiem.</u>
+          <u xml:id="u-91.1" who="#PoselRobertWarwas">Państwo nie może pozostawiać obywatela w niepewności, który nie wie za ile lat zostanie obciążony koniecznością poniesienia wysokich opłat. Tutaj należy wziąć pod uwagę, że kwota adiacencka w niektórych przypadkach dochodzi do kilkunastu, kilkudziesięciu tysięcy złotych. Z braku bezpieczeństwa prawnego wynika brak bezpieczeństwa finansowego. Uważam, że lobbowanie na korzyść władz gminny nie może odbywać się kosztem obywatela. Uwagi te zostały również podniesione w opinii Naczelnej Rady Adwokackiej do nowelizowanej ustawy w 2017 r., gdzie w pkt 5 dokładnie ten przykład jest opisany, że odstąpiono od określenia terminu na ustalenie opłaty adiacenckiej i rzeczywistym skutkiem projektowanej zmiany może być nastanie stanu wieloletniej niepewności prawnej co do wysokości opłaty adiacenckiej.</u>
+          <u xml:id="u-91.2" who="#PoselRobertWarwas">Chciałbym rekomendować Komisji, ponieważ minęło kilka lat obowiązywania tych przepisów, żebyśmy po prostu pochylili się nad stanem prawnym, żeby też przeanalizować wcześniejsze uwagi, żeby Ministerstwo Rozwoju i Technologii jednak przedstawiło taką szerszą analizę obowiązywania tych przepisów. Jakie są praktyki, jeśli chodzi o stosowanie tych przepisów w samorządach? Dlatego mimo wszystko rekomenduję skierowanie dezyderatu do Ministra Rozwoju i Technologii, bo jednak pozostają te wątpliwości, które były przedstawione w petycji. Na przykład termin, pan dyrektor mówi, że są przepisy, że trzeba to robić niezwłocznie. Natomiast praktyka jest taka, że tak się nie dzieje i są tutaj różne spory w samorządach. Chciałbym, żebyśmy ten problem rozpatrzyli dosyć szczegółowo. Tak więc rekomenduję dezyderat. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-92">
+          <u xml:id="u-92.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaAugustyn">Dziękuję bardzo. Mimo, że pan naczelnik bardzo dzielnie bronił swojego ministerstwa i tezy zawartej w analizie sporządzonej przez BAS, jednak spróbujemy uzyskać odpowiedź na piśmie. Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-92.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaAugustyn">Czy wobec propozycji dezyderatu, którą zgłosił pan poseł sprawozdawca jest sprzeciw? Nie ma. Do kogo kierujemy dezyderat, panie pośle? Do Ministerstwa Rozwoju i Technologii, tak?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-93">
+          <u xml:id="u-93.0" who="#PoselRobertWarwas">Pani przewodnicząca, rekomenduję dezyderat do Ministerstwa Rozwoju i Technologii.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-94">
+          <u xml:id="u-94.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaAugustyn">Bardzo dziękuję. Czy jest sprzeciw wobec takiej decyzji? Nie ma. Dziękuję bardzo. Komisja podejmuje taką decyzję. Zamykamy ten punkt.</u>
+          <u xml:id="u-94.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaAugustyn">Przechodzimy do punktu ósmego – rozpatrzenie petycji w sprawie zmiany art. 37 ust. 4a ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. Prawo pocztowe. Petycję przedstawia pan przewodniczący Jacek Świat. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-95">
+          <u xml:id="u-95.0" who="#PoselJacekSwiat">Szanowni państwo, przed nami petycja złożona przez Naczelną Radę Adwokacką, co już sugeruje jej wagę i powagę. Rada w swej petycji postuluje zmianę w Prawie pocztowym, poprzez nadanie nowego brzmienia art. 37 ust. 4a. Otóż ten przepis mówi, że w przypadku stanów nadzwyczajnych, epidemicznych, przesyłki rejestrowane, czyli listy polecone mogą być doręczone skutecznie nie poprzez doręczenie do rąk własnych, ale poprzez pozostawienie ich w skrzynce oddawczej, w skrzynce lokatorskiej. Wówczas właściwie jedynym potwierdzeniem jest nie podpis odbiorcy, ale oświadczenie listonosza, że w istocie taką przesyłkę pozostawił. Przy czym Prawo pocztowe mówi, że możliwość takiego zastępczego doręczania nie dotyczy korespondencji: sądów, prokuratur i organów ścigania oraz komorników – i te trzy wyjątki są wymienione w ustawie.</u>
+          <u xml:id="u-95.1" who="#PoselJacekSwiat">Rada adwokacka postuluje, by do tej listy dopisać korespondencję adwokatów i radców prawnych, prowadzoną ze swoimi klientami w konkretnych sprawach, z którymi łączą ich konkretne sprawy procesowe. Uzasadnia to w ten sposób, po pierwsze, korespondencja taka zawiera bardzo często bardzo wrażliwe dane, którym należy się szczególna ochrona przed dostaniem do rąk niepowołanych. Drugi argument, że korespondencja między klientem a reprezentującym go prawnikiem może mieć wpływ na bieg terminów procesowych. Są to rzeczywiście bardzo poważne argumenty, bo może się zdarzyć, że może się zdarzyć zwykła pomyłka listonosza, że wandal rozbije skrzynkę i korespondencja zginie. Może się zdarzyć, że odbiorca jest po prostu chory i przez kilka dni nie odbierze korespondencji i przepadnie mu termin procesowy, co może zaważyć na całym jego życiu. Są to argumenty, wydaje mi się, na tyle poważne, by ten postulat rady adwokackiej przyjąć.</u>
+          <u xml:id="u-95.2" who="#PoselJacekSwiat">Podobnie myśli BAS, przy czym sugeruje tak trochę dla bezpieczeństwa, żeby jednak podpytać Ministerstwo Sprawiedliwości, czy takie przypadki były, czy miały miejsce, czy jest to w istocie problem. Natomiast nasz doradca jednoznacznie się skłania do tego, żeby wystąpić z inicjatywą ustawodawczą. Również przychylam się do tego, byśmy wystąpili z inicjatywą ustawodawczą, tym bardziej, że Naczelna Rada Adwokacja w ramach petycji przedstawiła gotowy projekt nowelizacji wraz z uzasadnieniem, a więc w pewnym sensie nas w tej pracy wyręczyła. Zatem taka jest moja rekomendacja, by nasza Komisja wystąpiła z inicjatywą ustawodawczą w tej kwestii.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-96">
+          <u xml:id="u-96.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaAugustyn">Dziękuję bardzo. Otwieram dyskusję. Pan poseł Wojciechowski, proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-97">
+          <u xml:id="u-97.0" who="#PoselGrzegorzWojciechowski">Dziękuję bardzo. Pani przewodnicząca, Wysoka Komisjo, chciałem wzmocnić głos pana przewodniczącego. Otóż obserwujemy pewien spadek może nie poziomu, poziomu również, ale pewnego, nie wiem jak to nazwać, prestiżu. Kiedyś poczta była państwowa, państwowa poczta doręczała, w tej chwili potwierdza ktoś zupełnie jakiś niemający umocowania prawnego, prywatna osoba potwierdza, że ta korespondencja została doręczona. Myślę, że poziom zaufania do tego sposobu doręczania systematycznie, i to nie w ostatnich latach, tylko od wielu, wielu lat, spada i w pewnym momencie coś trzeba zrobić, żeby to zaufanie do doręczenia po prostu podnieść. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-98">
+          <u xml:id="u-98.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaAugustyn">Dziękuję bardzo. Pan przewodniczący Jacek Świat.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-99">
+          <u xml:id="u-99.0" who="#PoselJacekSwiat">Tutaj, jako stary pocztowiec, muszę zaoponować bardzo ostro, mianowicie ten spadek prestiżu spowodowany nie został działaniem Poczty Polskiej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-100">
+          <u xml:id="u-100.0" who="#PoselGrzegorzWojciechowski">Nie, nie…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-101">
+          <u xml:id="u-101.0" who="#PoselJacekSwiat">…tylko tego, że został bardzo otwarty rynek korespondencji i Poczta Polska musi trzymać standardy doręczania, potwierdzania. Natomiast niestety wiele firm kurierskich, większych, mniejszych, czasem są to jakieś małe firemki, bardzo obniżyły ten standard doręczania i stąd wziął się ten spadek zaufania, o którym pan poseł mówi. Jednak to jakby nie ma znaczenia dla naszej sprawy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-102">
+          <u xml:id="u-102.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaAugustyn">Wracając do przedmiotu petycji…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-103">
+          <u xml:id="u-103.0" who="#PoselGrzegorzWojciechowski">Słuszna uwaga, pana przewodniczącego, tylko chciałem dodać, że mówiąc o Poczcie wyraziłem się niezbyt precyzyjnie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-104">
+          <u xml:id="u-104.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaAugustyn">Jasne. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-105">
+          <u xml:id="u-105.0" who="#PoselGrzegorzWojciechowski">Chodziło mi o całość tego rynku, a nie tylko o Pocztę Polską. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-106">
+          <u xml:id="u-106.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaAugustyn">Dziękuję bardzo. Pani dyrektor Dorota Kulińska, Naczelna Rada Adwokacja, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-107">
+          <u xml:id="u-107.0" who="#DyrektorInstytutuLegislacjiiPracParlamentarnychNRADorotaKulinska">Bardzo serdecznie dziękuję za udzielenie głosu. Tylko tak formalnie, jakby w imieniu wnioskodawcy, że popieramy tę petycję. Ona jest zasadna nie tylko w kontekście wykonywania zawodu, natomiast jak najbardziej w interesie obywateli, żeby jednak maksymalnie zapewnić realizowanie wszystkich procedur związanych z postępowaniami prawnymi, żeby obywatele czuli się bezpieczni. Musimy informować też naszych klientów, jak rozmawiamy: – proszę pana, nasze przesyłki polecone są wrzucane do skrzynek. My pilnujemy, sprawdzamy, ale zdarzyć może się coś niepokojącego i to są sytuacje, w których spotykamy się z takim niepokojem także po stronie klientów, obywateli, czyli osób, które powinny się czuć w ramach wymiaru sprawiedliwości jak najbardziej komfortowo, w kontekście tego, że wszystkie procedury są właściwe. Skoro mamy w tym przepisie korespondencję, która dotyczy postępowań komorniczych, to postępowania na poziomie procesowym, które prowadzimy jako adwokaci czy radcowie prawni, tym bardziej powinny zasługiwać na uwzględnienie takiego wniosku.</u>
+          <u xml:id="u-107.1" who="#DyrektorInstytutuLegislacjiiPracParlamentarnychNRADorotaKulinska">Takim obrazowym przykładem sytuacji, w której od doręczenia między pełnomocnikami czyli po prostu przekazania przesyłki tej rejestrowanej, poleconej, ze stanowiskiem jednego pełnomocnika bezpośrednio do drugiego, bo taki jest wymóg k.p.c., wiąże się bieg terminu, jest przykład właśnie, kiedy otrzymujemy takie pismo procesowe od przeciwnika i mamy 14 dni na zajęcie stanowiska. Później sąd stanowisko przedstawione po tym terminie nie uwzględnia, odrzuca, nie bierze pod uwagę w dalszym postępowaniu. Czyli to jest przykład na ten skutek, który może przesądzić w kontekście prekluzji dowodowej, przesądzić o rozstrzygnięciu czasami nawet całej sprawy. Popierając gorąco ten nasz postulat, bardzo dziękuję państwu za uwagę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-108">
+          <u xml:id="u-108.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaAugustyn">Dziękuję bardzo. Pani dyrektor, bardzo dziękuję. Czy ktoś jeszcze w tej sprawie? Jeśli nie, to wracamy do pana przewodniczącego Jacka Świata. Bardzo proszę o rekomendację.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-109">
+          <u xml:id="u-109.0" who="#PoselJacekSwiat">Ponawiam rekomendację podjęcia inicjatywy ustawodawczej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-110">
+          <u xml:id="u-110.0" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaAugustyn">Dziękuję bardzo. Czy jest sprzeciw wobec takiej decyzji? Nie słyszę. Komisja podejmuje inicjatywę ustawodawczą w tej materii. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-110.1" who="#PrzewodniczacaposelUrszulaAugustyn">Przekazuję prowadzenie panu posłowi przewodniczącemu Sławomirowi Piechocie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-111">
+          <u xml:id="u-111.0" who="#PrzewodniczacyposelSlawomirJanPiechota">Dziękuję bardzo. Przechodzimy do ostatniego punktu…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-112">
+          <u xml:id="u-112.0" who="#PoselUrszulaAugustyn">Do przedostatniego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-113">
+          <u xml:id="u-113.0" who="#PrzewodniczacyposelSlawomirJanPiechota">Do przedostatniego, przepraszam, źle to sobie tutaj zarejestrowałem.</u>
+          <u xml:id="u-113.1" who="#PrzewodniczacyposelSlawomirJanPiechota">Proszę zatem pana posła Mirosława Maliszewskiego o przedstawienie petycji w sprawie podjęcia inicjatywy ustawodawczej w zakresie likwidacji powiatu jako jednostki samorządu terytorialnego. Proszę, panie pośle.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-114">
+          <u xml:id="u-114.0" who="#PoselMiroslawMaliszewski">Tak jak pan przewodniczący powiedział, odczytując tytuł punktu, wnoszący petycję prosi nas byśmy dokonali zmiany ustawowej polegającej na likwidacji powiatu jako jednostki administracyjnej kraju i przekazującej obowiązki i dotychczasowy majątek powiatu na rzecz gminy. Przeczytam krótkie uzasadnienie.</u>
+          <u xml:id="u-114.1" who="#PoselMiroslawMaliszewski">„Rozdział między powiatem a gminą rodzi same problemy, przepychanki kto odpowiada za dane zadanie. Najlepszy przykład podział dróg na gminne i powiatowe. Rozmywa się również przez to odpowiedzialność za wykonane zadania. Miasta, które są gminami na prawach powiatu, a więc w których są jedni włodarze zarządzający obiema warstwami rozwijają się znacznie sprawniej niż rejony, w których powyższy podział istnieje. Powiaty nie są ujęte w Konstytucji nie ma więc konieczności utrzymania w polskim porządku prawnym. Trzeba w końcu powiedzieć społeczeństwu prawdę o tym, w jakim celu zostały utworzone powiaty, aby było więcej stołków do obsadzenia przez kolesi. Czas jednak postawić na rozwój i przekazać większą władzę i środki pieniężne gminom, które są najbliżej swoich mieszkańców.”</u>
+          <u xml:id="u-114.2" who="#PoselMiroslawMaliszewski">Szanowni państwo, Wysoka Komisjo, powiem tak, po pierwsze, i o tym jest mowa w analizie, zapisy w Konstytucji rzeczywiście nie mówią o powiatach, tylko mówią o tym, że podstawową jednostką organizacyjną samorządu są gminy. Nie mówi się rzeczywiście w Konstytucji ani o powiecie, nie mówi się też o województwie. Konstytucja pozwala w drodze innych aktów prawnych, czyli ustaw, uporządkować stan prawny samorządów w Polsce. Tak też jest i od 1999 r. Mamy powiaty.</u>
+          <u xml:id="u-114.3" who="#PoselMiroslawMaliszewski">Po drugie, wniosek czy argument, który pojawia się w piśmie, o tym, że nie wiadomo kto, jakie ma kompetencje, jakie gminy a jakie powiat. Podawany jest tu przykład dróg, który jest też argumentem nieprawdziwym, bo drogi są już dzisiaj wyraźnie rozdzielone na drogi gminne, powiatowe, wojewódzkie, drogi krajowe i nie ma pod tym względem, według mnie, żadnych problemów. Być może obywatele nie rozróżniają, jadąc po drodze, kto jest jej właścicielem, ale pod względem prawnym takiego bałaganu nie ma.</u>
+          <u xml:id="u-114.4" who="#PoselMiroslawMaliszewski">Po trzecie, taka argumentacja, że szybciej rozwijają się miasta na prawach powiatów niż zwykłe powiaty, też wydaje się być nietrafiona, bo nie jest to związane z kształtem samorządu, tylko jest związane z innymi czynnikami wpływającymi na rozwój danej gminy, danego powiatu, danego miasta czy danej wioski.</u>
+          <u xml:id="u-114.5" who="#PoselMiroslawMaliszewski">Jest jeszcze argument o kolesiostwie, że po to zostały utworzone powiaty, aby utworzyć stanowiska dla swoich kolesi. Wydaje się, że na poziomie polskiego parlamentu powinniśmy takim oskarżeniom dawać odpór. Przypomnę, że samorządy powiatowe wybierane są w drodze powszechnych wyborów, a nie obsadzane przez kolesi. W związku z tym trzeba wyraźnie przedstawić sprzeciw w tej sprawie.</u>
+          <u xml:id="u-114.6" who="#PoselMiroslawMaliszewski">Uważam, że z tych powodów, ta petycja nie powinna być przez nas dalej rozpatrywana i nie powinniśmy przygotować w tej sprawie projektu ustawy dokonującej zniesienia powiatu jako jednostki samorządu administracyjnego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-115">
+          <u xml:id="u-115.0" who="#PrzewodniczacyposelSlawomirJanPiechota">Dziękuję. Czy ktoś z państwa chciałby zabrać głos w tej sprawie? Nie widzę. Jest rekomendacja by nie uwzględnić żądania będącego przedmiotem przedstawionej petycji. Czy do takiej rekomendacji są uwagi? Nie słyszę. Zatem stwierdzam, iż Komisja tak postanowiła jak w rekomendacji.</u>
+          <u xml:id="u-115.1" who="#PrzewodniczacyposelSlawomirJanPiechota">Przechodzimy zatem do ostatniego punktu tego posiedzenia. Proszę pana posła Roberta Warwasa o przedstawienie petycji w sprawie zmiany ustawy z 5 lipca 2018 r. o ułatwieniach w przygotowaniu i realizacji inwestycji mieszkaniowych oraz inwestycji towarzyszących.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-116">
+          <u xml:id="u-116.0" who="#PoselRobertWarwas">Bardzo dziękuję. Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, szanowni państwo, przedmiotem petycji jest podjęcie inicjatywy ustawodawczej mającej na celu doprowadzenie do zmiany ustawy z dnia 5 lipca 2018 r. o ułatwieniach w przygotowaniu i realizacji inwestycji mieszkaniowych oraz inwestycji towarzyszących. W zakresie rozszerzenia art. 6 ust. 5 umożliwiającego zmianę przeznaczenia terenu na cele budownictwa mieszkaniowego jednorodzinnego lub na cele usługowe na podstawie uchwały rady gminy, w przypadku braku zgodności z treścią studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy lub miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.</u>
+          <u xml:id="u-116.1" who="#PoselRobertWarwas">Petycja mieści się w zakresie zadań i kompetencji Sejmu oraz spełnia wszelkie wymogi formalne.</u>
+          <u xml:id="u-116.2" who="#PoselRobertWarwas">W związku z postępującym procesem urbanizacji miast, autor petycji postuluje o rozszerzenie art. 6 wskazanej ustawy, tak aby jednym warunkiem umożliwiającym zmianę przeznaczenia terenu na cele budownictwa mieszkaniowego w trybie uproszczonym był fakt, iż dany teren przez ponad 20 lat nie został zagospodarowany i nie jest użytkowany zgodnie z treścią studium lub miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego.</u>
+          <u xml:id="u-116.3" who="#PoselRobertWarwas">W petycji znalazła się również propozycja by zmiana terenu na cele usługowe w trybie uproszczonym mogła nastąpić, gdy teren zgodnie z treścią studium oraz miejscowego planu nie jest przewidziany na cele usługowe, ale działalność usługowa jest prowadzona na działce sąsiedniej oraz teren ten nie został przez ponad 20 lat zagospodarowany i nie jest używany zgodnie z treścią studium i miejscowego planu.</u>
+          <u xml:id="u-116.4" who="#PoselRobertWarwas">Ponadto autor petycji proponuje by uchwały w sprawie zmiany przeznaczenia terenu na cele budownictwa mieszkaniowego jednorodzinnego lub na cele usługowe były rejestrowane jako aneksy do studium, które jest aktualizowane przy najbliższej aktualizacji.</u>
+          <u xml:id="u-116.5" who="#PoselRobertWarwas">Reasumując, jak wskazuje Biuro Analiz Sejmowych, proponowana zmiana dotycząca przeznaczenia terenu na cele usługowe wykracza poza zakres przedmiotowej specustawy mieszkaniowej. Niemniej jednak drugi postulat, który dotyczy uproszczenia zmiany przeznaczenia terenu na cele budownictwa mieszkaniowego wymagałby pogłębionej analizy ze względu na następujące aspekty. W miastach brak jest wolnych terenów, na których można wybudować dom, co też w znaczący sposób ogranicza możliwość skorzystania z rządowego programu budowy mieszkań do 70 m. Procedury zmiany planu zagospodarowania przestrzennego są kosztowne i wieloletnie. Zmiana planu przebiega, jak wprowadzenie nowego, trzeba czekać aż wpłynie wiele wniosków o zmianę. Kolejny jakby aspekt, obecne obszary rolne, jak np. w przypadku Dąbrowy Górniczej, gdzie wiele gruntów jest zaklasyfikowanych jako gleby IV i VI kategorii, są to użytki porośnięte chaszczami, często stanowiące lokalne wysypiska śmieci. Tutaj proponowane zmiany mają na celu przyspieszyć rozwój terenów miejskich poprzez przyspieszenie procedur, które i tak będą podlegać weryfikacji przez radę miejską.</u>
+          <u xml:id="u-116.6" who="#PoselRobertWarwas">Reasumując, z mojej strony rekomendacją jest, aby skierować dezyderat do Ministra Rozwoju i Technologii w zakresie postulatu dotyczącego uproszczenia procedur zmiany przeznaczenia terenu na cele budownictwa mieszkaniowego. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-117">
+          <u xml:id="u-117.0" who="#PrzewodniczacyposelSlawomirJanPiechota">Dziękuję. Ktoś z państwa chciałby zabrać głos? Bardzo proszę, może pan poseł i potem pan. Proszę bardzo, panie pośle.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-118">
+          <u xml:id="u-118.0" who="#PoselGrzegorzWojciechowski">Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, szanowni państwo, wydaje mi się, że tutaj należałoby włączyć również ministra rolnictwa, gdyż on jest odpowiedzialny za odrolnianie. W związku z tym nie wiem czy w tej sytuacji dezyderat nie powinien być skierowany do premiera.</u>
+          <u xml:id="u-118.1" who="#PoselGrzegorzWojciechowski">Przy okazji chciałem tylko zwrócić uwagę odnośnie odrolniania gruntów, że kiedy przyszedłem na świat, to mieliśmy 1,5 mln hektarów więcej gruntów rolnych niż NRD i NRF razem wziętych, a teraz mamy 4 mln mniej. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-119">
+          <u xml:id="u-119.0" who="#PrzewodniczacyposelSlawomirJanPiechota">Dziękuję. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-120">
+          <u xml:id="u-120.0" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuPlanowaniaPrzestrzennegoMinisterstwaRozwojuiTechnologiiLukaszMarciniak">Dzień dobry państwu. Łukasz Marciniak, zastępca dyrektora Departamentu Planowania Przestrzennego w Ministerstwie Rozwoju i Technologii. Chciałbym przedstawić możliwie krótko stanowisko naszego ministerstwa. Przede wszystkim potwierdzamy to co zostało przygotowane przez Biuro Analiz Sejmowych, czyli żądanie zawarte w petycji nie wydaje nam się zasadne. Pierwszy argument jest taki, że ustawa mieszkaniowa została przygotowana w określonym celu dla określonych inwestycji, określonych dużych inwestycji. Czyli dla inwestycji związanych z sytuowaniem budynków mieszkalnych jednorodzinnych powyżej 10 lokali oraz dla budynków mieszkalnych wielorodzinnych, jeżeli powstanie powyżej 25 lokali.</u>
+          <u xml:id="u-120.1" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuPlanowaniaPrzestrzennegoMinisterstwaRozwojuiTechnologiiLukaszMarciniak">Bardzo istotne dla zachowania ładu przestrzennego jest, żeby uchwała mieszkaniowa była powiązana ze studium. W art. 5 ustawy wymienionych jest wyłącznie kilka kierunków zagospodarowania, które mogą być ustalone przez studium, które uchwała mieszkaniowa może zignorować. Są to w szczególności tereny wojskowe, tereny kolejowe, czyli takie tereny, które w trakcie uchwalania studium trzeba było wziąć pod uwagę. Z reguły są to tereny związane z terenami już zurbanizowanymi, dlatego dalsza zabudowa takich terenów w sposób uproszczony nie wpłynie znacząco na rozwój chaosu przestrzennego w Polsce. Jest to taki główny argument, który powoduje, żeby jednak wiązać nową zabudowę mieszkaniową z terenami, które już zostały wyznaczone w obowiązującym studium.</u>
+          <u xml:id="u-120.2" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuPlanowaniaPrzestrzennegoMinisterstwaRozwojuiTechnologiiLukaszMarciniak">Natomiast podniesiony przez pana posła Grzegorza Wojciechowskiego argument, aby również zaprosić ministerstwo rolnictwa do rozmowy, musielibyśmy się zastanowić nad tym czy rzeczywiście rozmawiamy o uzyskiwaniu uchwał na podstawie ustawy mieszkaniowej w całej Polsce czy na terenach miejskich. Jeżeli chodzi o ustawę o ochronie gruntów rolnych i leśnych, to na podstawie tej ustawy nie jest wymagana zgoda na zmianę przeznaczenia gruntów rolnych na cele nierolnicze, jeżeli ten grunt jest w granicach miasta. Przykład, który pan przytoczył, czyli Dąbrowa Górnicza, to generalnie plany miejscowe lub decyzja o warunkach zabudowy w granicach miasta nie muszą respektować klasyfikacji gruntów w szczególności gruntów I-III.</u>
+          <u xml:id="u-120.3" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuPlanowaniaPrzestrzennegoMinisterstwaRozwojuiTechnologiiLukaszMarciniak">Teraz drugie pytanie, z drugiej części pana wypowiedzi. Pan uważa, że należałoby jednak chronić grunty rolnicze wyższych klas również w granicach miast. To jest taka mała polemika z tym co pan poseł powiedział.</u>
+          <u xml:id="u-120.4" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuPlanowaniaPrzestrzennegoMinisterstwaRozwojuiTechnologiiLukaszMarciniak">Reasumując, wolelibyśmy, żeby dezyderat, znaczy uważamy, że dezyderat jest niezasadny. Przedstawione w dezyderacie propozycje rozwiązań spowodują wzrost chaosu przestrzennego w Polsce.</u>
+          <u xml:id="u-120.5" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuPlanowaniaPrzestrzennegoMinisterstwaRozwojuiTechnologiiLukaszMarciniak">Jeszcze jedna informacja, która może w jakiś sposób wyjaśnić nasze stanowisko. Jesteśmy w trakcie przygotowywania reformy systemu planowania przestrzennego. W ramach tej reformy zlikwidujemy w ogóle studium, natomiast zostanie uchwalony plan ogólny. W planie ogólnym ustalimy strefy, na których jest możliwa zabudowa albo są to strefy, które są chronione przed zabudową. Również w planie ogólnym będzie możliwe wyznaczenie obszarów uzupełnienia zabudowy, na których będzie można wydawać decyzje o warunkach zabudowy. Finalnie chcielibyśmy, żeby ustawa mieszkaniowa straciła moc wcześniej niż jest to w tej chwili zapisane w ustawie, czyli w 2026 r. Ułatwienia, które wprowadzamy naszą reformą, spowodują, że ustawa mieszkaniowa przestanie być aż tak istotna. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-121">
+          <u xml:id="u-121.0" who="#PrzewodniczacyposelSlawomirJanPiechota">Dziękuję. Czy ktoś z państwa jeszcze? Nie widzę. Zatem proszę pana posła Roberta Warwasa o podsumowanie i końcową rekomendację.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-122">
+          <u xml:id="u-122.0" who="#PoselRobertWarwas">Bardzo dziękuję. Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, szanowni państwo, oczywiście podtrzymuję swoje stanowisko o dezyderat do pana premiera. Ponieważ rzeczywiście problem jest i chcielibyśmy się pochylić nad tymi procedurami – uproszczenia procedur przeznaczenia terenu na cele budownictwa mieszkaniowego. Pan dyrektor uważa, że tutaj, w tym zakresie, petycja jest niezasadna, ale jeśli są przygotowane w resorcie chociażby Ministerstwa Rozwoju i Technologii jakieś rozwiązania, które mają to regulować, to bardzo chętnie je poznamy. Na pewno autor petycji też chętnie je pozna. Chcemy jako Komisja do Spraw Petycji kompleksowo zająć się tą problematyką. Ja, pracując w Komisji Infrastruktury i w podkomisji rozwoju i budownictwa mieszkaniowego, też wiem o różnych programach i różnych propozycjach, które są przygotowywane. Jednak może warto byłoby, żeby wykorzystując tę petycję do tego, żeby to po prostu podsumować i uzyskać informacje, na jakim etapie są prace, jakie są propozycje kierowane w oparciu o te postulaty, które były przedstawione tak dosyć intuicyjnie przez autora petycji. Mimo wszystko, zawsze więcej informacji nam tutaj nie zaszkodzi. Proponuję i rekomenduję, abyśmy skierowali dezyderat do pana premiera. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-123">
+          <u xml:id="u-123.0" who="#PrzewodniczacyposelSlawomirJanPiechota">Dziękuję. Zatem jest rekomendacja by w sprawie postulatów zawartych w petycji w zakresie wskazanym przez pana posła Warwasa i pana posła Wojciechowskiego wystąpić z dezyderatem do Prezesa Rady Ministrów. Czy wobec takiej rekomendacji są uwagi? Nie słyszę. Zatem stwierdzam, iż Komisja podjęła taką decyzję.</u>
+          <u xml:id="u-123.1" who="#PrzewodniczacyposelSlawomirJanPiechota">Na tym wyczerpaliśmy porządek tego posiedzenia. Szanowni państwo, po kilkuminutowej przerwie rozpoczniemy kolejne posiedzenie, na które już zapraszam. Dziękuję. Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/psn/201923-sjm-psnxx-00032-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/psn/201923-sjm-psnxx-00032-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..0f306b6
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/psn/201923-sjm-psnxx-00032-01/header.xml
@@ -0,0 +1,56 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-psnxx-00032-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Polityki Senioralnej /nr 32/, Komisja Polityki Społecznej i Rodziny /nr 111/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Polityki Senioralnej /nr 32/, Komisja Polityki Społecznej i Rodziny /nr 111/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#PSN">32</note>
+        <note type="sessionNo" target="#PSR">111</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-03-07</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="LegislatorRadoslawIlowiecki" role="speaker">
+        <persName>Legislator Radosław Iłowiecki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="LegislatorzBiuraLegislacyjnegoRadoslawIlowiecki" role="speaker">
+        <persName>Legislator z Biura Legislacyjnego Radosław Iłowiecki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselBozenaBorysSzopa" role="speaker">
+        <persName>Poseł Bożena Borys-Szopa</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselUrszulaRusecka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Urszula Rusecka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak" role="speaker">
+        <persName>Przewodnicząca poseł Joanna Borowiak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejStanislawSzwed" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w Ministerstwie Rodziny i Polityki Społecznej Stanisław Szwed</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMRiPSStanislawSzwed" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w MRiPS Stanisław Szwed</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="PSN" role="committee">
+        <orgName>Komisja Polityki Senioralnej</orgName>
+      </org>
+      <org xml:id="PSR" role="committee">
+        <orgName>Komisja Polityki Społecznej i Rodziny</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/psn/201923-sjm-psnxx-00032-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/psn/201923-sjm-psnxx-00032-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..16d35ec
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/psn/201923-sjm-psnxx-00032-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,173 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Dzień dobry. Otwieram wspólne posiedzenie Komisji Polityki Społecznej i Rodziny oraz Komisji Polityki Senioralnej.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Poproszę o sprawdzenie kworum. Poproszę o zalogowanie się posłów, którzy są na sali. Przypominam, że logujemy się poprzez przyłożenie legitymacji poselskiej do urządzeń. Posłów, którzy będą uczestniczyli w naszych obradach zdalnie, proszę o zalogowanie się w systemie. Poproszę również o niezamykanie kworum, aby dać państwu posłom czas na zalogowanie się. Czekamy na informację, czy mamy kworum.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Na dzisiejszym wspólnym posiedzeniu witam członków Komisji oraz zaproszonych gości w osobach: pana ministra Stanisława Szweda z Ministerstwa Rodziny i Polityki Społecznej; pana Konrada Miłoszewskiego, dyrektora Departamentu Ubezpieczeń Społecznych; pana Zbigniewa Wasiaka, naczelnika w Departamencie Ubezpieczeń Społecznych. Zakład Ubezpieczeń Społecznych reprezentują: pani Agnieszka Kiełbowicz-Dziwulska, koordynator do spraw nadzoru kontroli w Departamencie Kontroli Płatników Składek; pan Dariusz Noszczak, koordynator do spraw legislacji oraz inicjowania rozwiązań prawnych w obszarze świadczeń długoterminowych w Departamencie Świadczeń Emerytalno-Rentowych; pani Elżbieta Dobrowolska, dyrektor Departamentu Prewencji i Rehabilitacji; pan Dariusz Gaca, wicedyrektor w Departamencie Prewencji i Rehabilitacji. Główny Inspektorat Pracy reprezentują: pan Dariusz Mińkowski, zastępca głównego inspektora pracy; pan Wojciech Gonciarz, dyrektor Departamentu Prawnego; pani Karolina Główczyńska-Woelke, kierownik Sekcji Wypadków przy Pracy w Departamencie Nadzoru i Kontroli.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Witam również gości: pana Kordiana Kulaszewicza, reprezentującego Fundację Adaptacja oraz Radę Polityki Senioralnej przy ministrze rodziny i polityki społecznej, oraz pana Jerzego Płókarza z Krajowego Sztabu Ratownictwa Społecznej Sieci Ratunkowej. Zdalnie łączą się z nami: prof. Katarzyna Wieczorowska-Tobis i dr Alicja Kaczorowska – stali doradcy Komisji Polityki Senioralnej.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Informuję, że posiedzenie będzie prowadzone w trybie zdalnym z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej umożliwiających porozumiewanie się na odległość. Informuję również, że zgłoszenia do zabrania głosu w dyskusji przez posłów należy wysyłać na adres mailowy: kpsr@sejm.gov.pl lub przez czat w aplikacji do wideokonferencji. Jednocześnie informuję, że poseł potwierdza swoją obecność na posiedzeniu Komisji, prowadzonym z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej umożliwiających porozumiewanie się na odległość, poprzez zalogowanie się w systemie do głosowania lub z wykorzystaniem legitymacji poselskiej w czytnikach dostępnych na sali obrad oraz wydrukami udziału w głosowaniach.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Czy mamy kworum? Stwierdzam, że mamy kworum. Przechodzimy do realizacji porządku dziennego, którym jest pierwsze czytanie rządowego projektu ustawy o zmianie ustawy o emeryturach pomostowych oraz niektórych innych ustaw (druk nr 2037).</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Proszę wnioskodawcę o przedstawienie projektu ustawy. Bardzo proszę, pan minister Stanisław Szwed.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejStanislawSzwed">Szanowne panie przewodniczące, przedstawiam projekt ustawy o zmianie ustawy o emeryturach pomostowych oraz niektórych innych ustaw (druk nr 2037).</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejStanislawSzwed">Zanim omówię sam projekt, kilka słów dotyczących kwestii związanych z emeryturami pomostowymi. Intencją jest dokonanie zmiany jednej z przesłanek, która upoważnia do przyznania emerytury pomostowej, jaką jest rozwiązanie stosunku pracy. Do tej pory, żeby z takiej możliwości skorzystać, tj. przejść na emeryturę pomostową ze względu na warunki o szczególnym charakterze, trzeba było spełnić kilka warunków: data urodzenia po 31 grudnia 1948 r., okres pracy o szczególnym charakterze wynoszącym co najmniej 15 lat, wiek wynoszący 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn, okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i 25 lat dla mężczyzn, przed dniem 1 stycznia 1998 r. wykonywanie pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Kolejna przesłanka – po dniu 31 grudnia 2008 r. wykonywanie pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze. Ostatnia przesłanka – nastąpiło rozwiązanie stosunku pracy. Te zmiany, jak państwo zauważyli, były wprowadzane w 2008 r. Wcześniej można było przechodzić na innych zasadach, ze względu na szkodliwe warunki.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejStanislawSzwed">W tej chwili, zgodnie z danymi na koniec grudnia 2021 r., emerytury pomostowe pobiera 38 200 osób, czyli o 2 500 osób więcej niż w poprzednim roku. Najniższa emerytura, podobnie jak krajowa, wynosi 1250,80 zł, najwyższa – 8094,62 zł. W 2021 r. na emerytury pomostowe wydano ponad 1,5 mld zł z Funduszu Emerytur Pomostowych, do którego wpłacają pracodawcy swoją składkę.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejStanislawSzwed">Główną przesłanką, która powodowała wiele dramatycznych sytuacji, było rozwiązanie stosunku pracy. Później ta kwestia była podważana. Jeżeli po sprawdzeniu wszystkich dokumentów w ZUS były odmowy przyznania emerytury pomostowej, taka osoba nie miała możliwości powrotu do pracy, bo rozwiązała umowę o pracę. Tylko w 2020 r. było ponad 9 500 decyzji odmownych na 23 900 wydanych ogólnych decyzji, w tym ponad 4 700 było przesłanką dotyczącą rozwiązania stosunku pracy. Stąd ta nowelizacja. Dyskutowaliśmy ją bardzo szeroko z partnerami społecznymi w ramach Rady Dialogu Społecznego. Powstała wspólna uchwała Rady Dialogu Społecznego, co nieczęsto się zdarza, ze strony związków zawodowych, pracodawców i rządu, popierająca to rozwiązanie.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejStanislawSzwed">Zatem główną zmianą w ustawie jest eliminacja rozwiązania stosunku pracy jako warunku przyznania prawa do emerytury pomostowej. To będzie pierwszy warunek. Jeżeli emerytura zostanie już przyznana, wtedy będzie można rozwiązać stosunek pracy. Do tego momentu emerytura będzie zawieszona, nie będzie wypłacana. W momencie rozwiązania umowy o pracę dana osoba będzie przechodziła, ale będzie miała gwarancję, że nabyła prawo do emerytury pomostowej. Dzisiaj nie ma takiej gwarancji. Myślę, że to jest najważniejsza zmiana w tej ustawie, dotycząca kwestii związanej z rozwiązaniem stosunku pracy.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejStanislawSzwed">Drugą zmianą, którą wprowadzamy – była długa dyskusja na ten temat – jest rozszerzenie kompetencji Państwowej Inspekcji Pracy w procesie kontroli kwalifikowania prac wykonywanych w szczególnych warunkach i o szczególnym charakterze. Zmiana jest podyktowana tym, że do tej pory Państwowa Inspekcja Pracy nie miała takiej możliwości kontrolowania. Dzisiaj otrzyma takie możliwości, czyli przeprowadzenie kontroli płatnika składek, jeśli chodzi o wykaz stanowisk, czy one są wykonywane w szczególnych warunkach i o szczególnym charakterze. Proponujemy, żeby zmiany weszły w życie od 1 stycznia 2023 r., aby Państwowa Inspekcja Pracy mogła przygotować swoje systemy do zmiany. To będzie działanie na wniosek, zatem inspekcja pracy nie będzie sprawdzała każdego stanowiska, każdej sprawy.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejStanislawSzwed">Ostatnia zmiana to kwestia ujednolicenia wysokości dofinansowania działań przez pracodawców, skierowań na utrzymanie zdolności do pracy, czyli poprawianie warunków BHP w zakładach pracy. Chcemy ujednolicić te programy. Obecnie małe firmy i średnie przedsiębiorstwa w większości korzystały z tych programów. Teraz chcemy, żeby poziom dofinansowania w wysokości 80% szacowanych wartości projektów był jednakowy dla wszystkich podmiotów. Przypominam, że wydatki na program w 2021 r. wynosiły ponad 78 mln zł na poprawę warunków bezpieczeństwa i higieny pracy. To są środki sfinansowane w ramach prewencji wypadkowej, z funduszu wypadkowego, stanowiące część Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRodzinyiPolitykiSpolecznejStanislawSzwed">To wszystko, jeśli chodzi o przedstawienie projektu ustawy. Jeżeli będą pytania, oczywiście odpowiemy. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Bardzo dziękuję. Otwieram ogólną dyskusję. Czy ktoś z państwa posłów chciałby zabrać głos? Nie ma zgłoszeń na sali. Czy są zgłoszenia zdalne? Bardzo proszę, pan Dariusz Mińkowski, zastępca głównego inspektora pracy.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Zastępca głównego inspektora pracy Dariusz Mińkowski:</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Panie i panowie posłowie, szanowni państwo, reprezentuję dzisiaj główną inspektor pracy panią Katarzynę Łażewską-Hrycko.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Chcę krótko odnieść się do kwestii związanych z projektem, który staje przed państwem do oceny i uregulowania. Nowości, o których wspomniał pan minister, dotyczące emerytur pomostowych nie budzą wątpliwości. Kierunek zmian jest słuszny. Chcę powiedzieć, że jako Państwowa Inspekcja Pracy otrzymujemy, w zakresie zmian dotyczących naszego urzędu, wszystkie uwagi, które były wnoszone na etapie zarówno Rady Dialogu Społecznego, jak i w korespondencji, którą kierowaliśmy do Ministerstwa Pracy.</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Odniosę się krótko do tych uwag, bo nie chcę przedłużać dzisiejszego posiedzenia. One wszystkie są zawarte w dokumentach, które państwo posiadają, ale jest kilka aspektów, o których chcę powiedzieć wprost, żeby to wybrzmiało. Nie chodzi tylko i wyłącznie o to, że zadania Państwowej Inspekcji Pracy są rozszerzane, a my, jak się wydaje niektórym osobom, nie chcemy tego. Państwowa Inspekcja Pracy, w momencie rozszerzenia działań na kwestie związane z czasem pracy, różnymi sprawami, handlem w niedzielę itd. nigdy nie powiedziała „nie”. Przyjmowaliśmy nowe zadania, mamy ich bardzo dużo. Przyjmiemy każde nowe zadanie, które faktycznie dotyczy prawa pracy, BHP, legalności zatrudnienia. Jednak w tym przypadku jest kilka istotnych problemów, wątków, które chciałbym dotknąć, nie podnosząc wszystkich.</u>
+          <u xml:id="u-3.5" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Po pierwsze, na skutek nowelizacji powstaną dwa różne tryby – tryb postępowania administracyjnego przed Państwową Inspekcją Pracy i tryb postępowania przed sądami powszechnymi. To jest hybryda, która będzie rodziła szereg wątpliwości, szczególnie że nie doszło do sytuacji, w której organy po wydaniu decyzji przez inspekcję pracy byłyby związane w zakresie ustaleń co do tego, co rozstrzygał inspektor pracy. Owszem, zgodnie z projektem następuje zawieszenie działalności Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, organu orzekającego, ale organ ten nie jest związany. Zatem powstaje pytanie, po co te działania? Tym bardziej one są wątpliwe.</u>
+          <u xml:id="u-3.6" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Proszę państwa, prawo do emerytury pomostowej zależy tak naprawdę od tego, czy człowiek przepracował odpowiednie lata, a nie od tego, czy był wpisany do ewidencji. Sądy nie mają żadnych wątpliwości podczas rozstrzygania w tym zakresie. To, co mnie osobiście przekonuje, że to jest złe rozwiązanie, to fakt, że będziemy musieli, jak przewiduje projekt, przeprowadzić dwukrotnie czynności kontrolne, każdą z tych kontroli zakończyć decyzją, od której przysługuje odwołanie. Zatem będzie odwołanie do organu drugiej instancji, następnie do WSA i NSA. Później druga kontrola i powtarzamy ścieżkę, a następnie decyzja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, od której tak samo przysługuje odwołanie do sądu powszechnego. W moim przekonaniu to jest wydłużenie co najmniej dwukrotne, jak nie trzykrotne, procesu dochodzenia osoby, która ubiega się o emeryturę pomostową, w stosunku do tego, co mamy w tej chwili.</u>
+          <u xml:id="u-3.7" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">To są problemy organizacyjne, natomiast najważniejsza dla inspekcji w tym zakresie jest kwestia, jaką wykazywaliśmy na posiedzeniu Radzie Ochrony Pracy, również na posiedzeniu Komisji do Spraw Kontroli Państwowej – w tej chwili nie dysponujemy personelem, który może udźwignąć liczbę działań, które są prawdopodobnie z tym związane. Mówię „prawdopodobnie”, ponieważ do końca nie znamy statystyk, a dzisiaj padła liczba 9 500 decyzji odmownych, czyli wszystkich osób, które potencjalnie mogą być zainteresowane. Nie dysponujemy 112 ludźmi, a wykształcenie inspektora pracy zajmuje co najmniej 1,5 roku i drugie tyle, żeby nabył doświadczenia. Przyjmijmy tylko okres kształcenia wynoszący 1,5 roku. Nie jesteśmy w stanie w okresie wskazanym w projekcie ustawy przyjąć działań w sposób skuteczny. Oczywiście będziemy się starali, jeśli do tego dojdzie.</u>
+          <u xml:id="u-3.8" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Proszę państwa, już teraz jesteśmy na granicy wytrzymałości, a jeżeli otrzymamy nowe zadanie, jest wielce prawdopodobne, że albo tego zadania nie wykonamy dobrze, albo inne zadania będziemy musieli robić w sposób niesatysfakcjonujący zleceniodawców, w tym wypadku również organy ustawodawcze i ministerstwa, z którymi współpracujemy. Nie jest tak, że mówimy stanowcze „nie” w znaczeniu, że nie chcemy tej ustawy i nowych działań, tylko mamy obawy, czy w okresie, który został przewidziany, biorąc pod uwagę, że szacowany koszt związany z tą ustawą średniorocznie wynosi, według naszych wyliczeń, 12 mln zł, a w pierwszym roku – 18 mln zł, będziemy w stanie wygospodarować takie środki. O tym też nie jest nic powiedziane w projekcie ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-3.9" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">W związku z tym, analizując całość, mam wielki apel do państwa, żebyście ponownie przeanalizowali tę kwestię i rozważyli, czy w takim stanie lub czasie możliwe jest wykonanie przez Państwową Inspekcję Pracy zadań, które nakłada na nas ustawa. W naszym przekonaniu – nie. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-3.10" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Bardzo dziękuję. O głos prosi pani poseł Bożena Borys-Szopa, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PoselBozenaBorysSzopa">Dziękuję, pani przewodnicząca. Mam pytanie do pana ministra i do zastępcy głównego inspektora pracy. Zacznę od tego drugiego.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PoselBozenaBorysSzopa">Po pierwsze, czy pan mówi w imieniu głównej inspektor pracy, czy w swoim imieniu? Po drugie, mają państwo czas do końca tego roku w celu przystosowania programu, jak również na ewentualne zatrudnienie dodatkowych pracowników. Przepis ma wejść w życie dopiero 1 stycznia przyszłego roku, więc jest jeszcze bardzo dużo czasu. Po trzecie, na posiedzeniu Rady Dialogu Społecznego, kiedy zarówno ministerstwo, jak i partnerzy społeczni ustalali i proponowali tego typu zapisy, czy państwo zgłaszali te obawy i nie widzieli się w tej roli? Pytanie do pana ministra, czy przedstawiciele Państwowej Inspekcji Pracy zgłaszali takie problemy? Jeśli tak, jak wyglądały ewentualne rozmowy, zarówno podczas posiedzenia Rady Dialogu Społecznego, jak i pomiędzy inspekcją pracy a ministerstwem? Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Bardzo dziękuję. Pan minister Stanisław Szwed, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#SekretarzstanuwMRiPSStanislawSzwed">Dziękuję. Myślę, że tak. Praca nad projektem trwała ponad rok, dyskusja z partnerami na Radzie Dialogu Społecznego, również z udziałem Państwowej Inspekcji Pracy, była dość częsta. Państwowa Inspekcja Pracy dość skutecznie broniła się przed tymi zadaniami, ale zdecydowany głos partnerów społecznych wyrażał, że PIP to jest organ, który powinien pomóc pracownikom dochodzić roszczeń w kwestiach spornych.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#SekretarzstanuwMRiPSStanislawSzwed">W pierwszej wersji projektu było obligatoryjne narzucenie obowiązku na inspekcję pracy. Zmieniliśmy na fakultatywne działanie, czyli na wniosek, jak również wprowadziliśmy okres, o którym mówiła pani minister Borys-Szopa, dotyczący wydłużenia tego okresu do 1 stycznia 2023 r. Zatem jest dużo czasu. Przypominam, że państwo będzie kształtować budżet Państwowej Inspekcji Pracy. Rozumiem, że jednym z postulatów jest wzmocnienie środków na Państwową Inspekcję Pracy. To jest w gestii Sejmu, żeby proponować takie rozwiązania. Dzisiaj nie ma innego organu w naszym kraju, który mógłby to w miarę skutecznie sprawdzić i pomóc pracownikom w spornych sytuacjach. Myślę, że to, co podałem, mówiąc o kwotach, prawie 5 tys. odmów było z powodu pierwszej przesłanki, czyli rozwiązania umowy o pracę. Pracownik zwalniał się z pracy, myśląc, że ma spełnione wszystkie warunki, a później okazywało się, że brakowało mu jednego dnia i już nie mógł wrócić do pracy. Jeśli pracodawca rozumiał sytuację, przyjął z powrotem daną osobę, ale takich sytuacji było mało. Stąd wspólny postulat partnerów społecznych, żeby rozwiązać te kwestie. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Bardzo dziękuję, panie ministrze. Nie słyszę, żeby były jeszcze jakieś głosy w dyskusji, zatem zamykam ogólną dyskusję. Stwierdzam zakończenie pierwszego czytania. Stwierdzam, że nie zgłoszono wniosku o wysłuchanie publiczne.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Przechodzimy do szczegółowego rozpatrzenia projektu. Czy są uwagi do tytułu projektu ustawy? Nie słyszę. Tytuł ustawy został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Przechodzimy do rozpatrzenia artykułów. Będziemy je rozpatrywali zmianami. Bardzo proszę, art. 1 zmiana pierwsza. Czy są uwagi? Nie ma, zatem zmiana pierwsza została rozpatrzona.</u>
+          <u xml:id="u-7.3" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Zgłasza się Biuro Legislacyjne, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#LegislatorzBiuraLegislacyjnegoRadoslawIlowiecki">Dziękuję. W związku z tym, że w art. 4 uchyla się pkt 7, zgodnie ze zmianą pierwszą, w przepisach ustawy o emeryturach pomostowych należy dokonać korekty, czyli w przepisach, w których pojawia się pkt 7, należy dokonać nowelizacji. W związku z tym, proponuję, aby po pkt 1 dodać pkt 1a w brzmieniu: „w art. 5–11, we wprowadzeniu do wyliczenia, wyrazy «art. 4 pkt 1 i 4–7» zastępuje się wyrazami «art. 4 pkt 1 i 4–6»” oraz dodać pkt 5 w brzmieniu: „w art. 49 w pkt 2 wyrazy «art. 4 pkt 1–5 i 7» zastępuje się wyrazami «art. 4 pkt 1–5»”. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Bardzo dziękuję. Poproszę o stanowisko rządu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#SekretarzstanuwMRiPSStanislawSzwed">Tak, uzgodniliśmy tę poprawkę z Biurem Legislacyjnym. Jest zgoda z naszej strony.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Bardzo dziękuję. Zatem ja przejmuję tę poprawkę. Czy są uwagi do poprawki? Nie ma. Zatem poprawka została rozpatrzona.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Czy są uwagi do zmiany drugiej? Nie słyszę. Zmiana druga została rozpatrzona.</u>
+          <u xml:id="u-11.2" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Czy są uwagi do zmiany trzeciej? Nie słyszę. Zmiana trzecia została rozpatrzona.</u>
+          <u xml:id="u-11.3" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Czy są uwagi do zmiany czwartej? Nie słyszę. Zmiana czwarta została rozpatrzona.</u>
+          <u xml:id="u-11.4" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Bardzo proszę, Biuro Legislacyjne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#LegislatorRadoslawIlowiecki">Czy chodzi o art. 2?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Państwo zgłosili jeszcze, że w art. 1 dodać pkt 5 w brzmieniu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#LegislatorRadoslawIlowiecki">Tak, ale ja już przeczytałem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Panie ministrze, czy to możemy uznać jako stanowisko rządu?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#SekretarzstanuwMRiPSStanislawSzwed">Dokładnie tak. To zostało już ustalone.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#LegislatorRadoslawIlowiecki">Pani przewodnicząca, te dwie sprawy należy uznać za jedną poprawkę, bo one wiążą się ze sobą.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Bardzo dziękuję za doprecyzowanie. Czy trzeba głosować artykuł w całości? Nie. W takim razie przechodzimy do art. 2. Biuro Legislacyjne, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#LegislatorRadoslawIlowiecki">Dziękuję. Biuro przygotowało poprawkę, która nie jest związana z przedłożonym projektem, a ma na celu dokonanie drobnej korekty w art. 50 ust. 18 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych. W przywołanym przeze mnie artykule wyrazy „świadczeń z funduszu alimentacyjnego oraz świadczeń wychowawczych” zastąpić wyrazami „oraz świadczeń z funduszu alimentacyjnego”, aby część wspólną ust. 18 dostosować do wprowadzenia do wyliczenia tego ustępu. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Bardzo dziękuję. Pan minister?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#SekretarzstanuwMRiPSStanislawSzwed">Tak, stanowisko jest pozytywne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Bardzo dziękuję. Zatem ja również przejmuję tę poprawkę. Nie ma uwag do art. 2, zatem art. 2 został rozpatrzony, oczywiście z poprawką Biura Legislacyjnego.</u>
+          <u xml:id="u-23.1" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Art. 3, zmiana pierwsza. Czy są uwagi do zmiany pierwszej? Nie ma. Zatem zmiana pierwsza została rozpatrzona.</u>
+          <u xml:id="u-23.2" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Zmiana druga? Nie słyszę uwag. Zmiana druga została rozpatrzona.</u>
+          <u xml:id="u-23.3" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Przechodzimy do art. 4. Czy są uwagi do zmiany pierwszej w art. 4? Nie ma. Zmiana pierwsza została rozpatrzona.</u>
+          <u xml:id="u-23.4" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Czy są uwagi do zmiany drugiej? Nie ma. Zmiana druga została rozpatrzona.</u>
+          <u xml:id="u-23.5" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Przechodzimy do art. 5. Czy są uwagi do art. 5? Bardzo proszę, Biuro Legislacyjne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#LegislatorRadoslawIlowiecki">Art. 5 zakłada, że do postępowań wszczętych na podstawie art. 24, niezakończonych wydaniem decyzji przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, stosuje się między innymi przepisy art. 4. Chcę zwrócić uwagę, że art. 4, zgodnie z przepisem o wejście w życie, będzie miał zastosowanie dopiero od 1 stycznia 2023 r. – nie jestem pewien, czy wnioskodawca miał taką intencję. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Bardzo proszę, pan minister.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#SekretarzstanuwMRiPSStanislawSzwed">Jesteśmy za tym, aby art. 4 usunąć z tego przepisu, zatem myślę, że będzie zgoda Biura Legislacyjnego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-27">
+          <u xml:id="u-27.0" who="#LegislatorRadoslawIlowiecki">Tak, będzie potrzebna stosowna poprawka. Przygotujemy taką poprawkę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-28">
+          <u xml:id="u-28.0" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Czy państwo mają ją może przygotowaną, żeby przedłożyć?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-29">
+          <u xml:id="u-29.0" who="#LegislatorRadoslawIlowiecki">Będzie za sekundę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-30">
+          <u xml:id="u-30.0" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Dobrze, zatem poczekamy na tę poprawkę. Pozwolę sobie przejść do art. 6. Czy są uwagi do art. 6? Bardzo proszę, Biuro Legislacyjne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-31">
+          <u xml:id="u-31.0" who="#LegislatorRadoslawIlowiecki">Dziękuję. Przepis art. 6 budzi wątpliwości ze względu na zastosowane w nim terminy.</u>
+          <u xml:id="u-31.1" who="#LegislatorRadoslawIlowiecki">Proszę zauważyć, zgodnie z tym przepisem przejściowym: „Do postępowań wszczętych na podstawie art. 41 ust. 6 i niezakończonych wydaniem decyzji prawomocnej przed dniem 1 stycznia 2023 r. stosuje się przepisy art. 10 i art. 11a w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą”. Chcę zwrócić uwagę, że nowe brzmienie art. 10 i art. 11a wchodzi w życie dopiero z dniem 1 stycznia 2023 r., zatem do tych postępowań, o których wspomniałem, nie mogą mieć zastosowania przepisy art. 10 i art. 11 w nowym brzmieniu.</u>
+          <u xml:id="u-31.2" who="#LegislatorRadoslawIlowiecki">Jeszcze jedno słowo. Art. 6, zgodnie z przepisami o wejściu w życie projektu, wchodzi w życie po upływie 14 dni od ogłoszenia ustawy. Przepis budzi wątpliwości, jeżeli chodzi o stosowanie art. 10 i art. 11a w nowym brzmieniu do postępowań, o których wspomniałem. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-32">
+          <u xml:id="u-32.0" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Bardzo proszę pana ministra o zaprezentowanie stanowiska rządu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-33">
+          <u xml:id="u-33.0" who="#SekretarzstanuwMRiPSStanislawSzwed">Intencją wprowadzonego zapisu było to, aby sprawy, które nie są rozpatrzone, zostały rozpatrzone według nowej ustawy, czyli były korzystniejsze dla pracownika. Jeżeli to jest legislacyjnie niedopuszczalne, przyjmiemy państwa propozycję. Taka była nasza intencja. Czy ten przepis jest na tyle wadliwy legislacyjnie, że nie możemy go przyjąć w tym duchu? Intencja jest taka, że chodzi o sprawy, które nie są dokończone, urywają się, a już wchodzą nowe, korzystniejsze przepisy dla pracownika. Taka była intencja naszego przepisu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-34">
+          <u xml:id="u-34.0" who="#LegislatorRadoslawIlowiecki">Dziękuję za wyjaśnienie. Rozumiem, że chodzi o to, że po wejściu w życie projektu, czyli zgodnie z art. 8 będzie 14 dni od dnia ogłoszenia, do postępowań wszczętych i niezakończonych należy już zastosować art. 10 i art. 11a w nowym brzmieniu, czy tak?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-35">
+          <u xml:id="u-35.0" who="#SekretarzstanuwMRiPSStanislawSzwed">Datą graniczną jest 1 stycznia 2023 r., ale te sprawy mogą się toczyć. Toczyłyby się do końca roku, a od końca roku byłyby już według nowego, jeżeli się nie zakończą. Tak rozumiemy ten przepis.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-36">
+          <u xml:id="u-36.0" who="#LegislatorRadoslawIlowiecki">Rzeczywiście, w art. 10 ust. 1 pkt 9a i art. 11a nowe brzmienie jest nadawane w myśl art. 4 naszego projektu. Nowe brzmienie może mieć zastosowanie do postępowań wyłącznie od 1 stycznia 2023 r. Jeżeli taka jest intencja, to OK. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-37">
+          <u xml:id="u-37.0" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Zatem uważamy sprawę za wyjaśnioną i nie ma tutaj poprawki. Czy są inne uwagi do art. 6? Nie ma. Zatem art. 6 został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-37.1" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Właśnie otrzymujemy poprawkę do art. 5. Czy jest sprzeciw do art. 5 wraz z poprawką? Nie słyszę, zatem art. 5 został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-37.2" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Przechodzimy do art. 7. Czy są uwagi do art. 7? Nie słyszę. Zatem art. 7 został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-37.3" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Czy są uwagi do art. 8? Nie słyszę, zatem art. 8 został rozpatrzony.</u>
+          <u xml:id="u-37.4" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Szanowni państwo, przechodzimy do głosowania projektu ustawy. Proszę o przygotowanie się do głosowania. Jesteśmy już gotowi do głosowania, zatem poddaję wniosek o przyjęcie ustawy. Kto z państwa jest za przyjęciem projektu ustawy w całości? Kto jest przeciw? Kto wstrzymał się od głosu? Dziękuję. Poproszę o wyniki głosowania. Głosowało 42 posłów – 41 było za, nikt nie był przeciw, 1 osoba wstrzymała się od głosu. Bardzo dziękuję państwu połom. Stwierdzam, że wniosek o przyjęcie projektu ustawy został przyjęty przez Komisje wraz ze zgłoszonymi poprawkami.</u>
+          <u xml:id="u-37.5" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Przystępujemy do wyboru posła sprawozdawcy. Bardzo proszę, pani poseł Urszula Rusecka.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-38">
+          <u xml:id="u-38.0" who="#PoselUrszulaRusecka">Dziękuję. Proponuję panią poseł Bożenę Borys-Szopę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-39">
+          <u xml:id="u-39.0" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Pani poseł wyraża zgodę, bardzo dziękuję. Czy jest jeszcze jakaś inna kandydatura? Nie ma. Bardzo dziękuję. Posłem sprawozdawcą została pani poseł Bożena Borys-Szopa.</u>
+          <u xml:id="u-39.1" who="#PrzewodniczacaposelJoannaBorowiak">Na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny posiedzenia. Bardzo państwu dziękuję za udział. Zamykam posiedzenie Komisji. Protokół posiedzenia z załączonym pełnym zapisem jego przebiegu jest dostępny do wglądu w sekretariacie Komisji w Kancelarii Sejmu. Bardzo dziękuję.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/rrw/201923-sjm-rrwxx-00115-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/rrw/201923-sjm-rrwxx-00115-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..c41aba7
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/rrw/201923-sjm-rrwxx-00115-01/header.xml
@@ -0,0 +1,61 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-rrwxx-00115-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi /nr 115/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi /nr 115/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#RRW">115</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-03-07</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="DyrektorgeneralnyKrajowejRadyDrobiarstwaIzbyGospodarczejDariuszGoszczynski" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor generalny Krajowej Rady Drobiarstwa – Izby Gospodarczej Dariusz Goszczyński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DyrektorPolskiejIzbyMlekaAgnieszkaMaliszewska" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Polskiej Izby Mleka Agnieszka Maliszewska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselJanDuda" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jan Duda</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselMalgorzataTracz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Małgorzata Tracz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselPiotrBorys" role="speaker">
+        <persName>Poseł Piotr Borys</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelRobertTelus" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Robert Telus</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiRyszardBartosik" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Ryszard Bartosik</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiGrzegorzPiechowiak" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii Grzegorz Piechowiak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMRiRWRyszardBartosik" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w MRiRW Ryszard Bartosik</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzstanuwMRiTGrzegorzPiechowiak" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz stanu w MRiT Grzegorz Piechowiak</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="RRW" role="committee">
+        <orgName>Komisja Rolnictwa i Rozwoju Wsi</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/rrw/201923-sjm-rrwxx-00115-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/rrw/201923-sjm-rrwxx-00115-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..f77e54c
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/rrw/201923-sjm-rrwxx-00115-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,112 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Otwieram posiedzenie Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Witam państwa posłów oraz gości, zarówno obecnych na miejscu, jak i łączących się z nami zdalnie.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Informuję, że dzisiejsze posiedzenie zostało zwołane na podstawie art. 198j ust. 2 regulaminu Sejmu i prowadzone będzie z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej umożliwiających porozumiewanie się na odległość. W celu stwierdzenia kworum przeprowadzone zostanie głosowanie. Proszę państwa posłów obecnych na sali o zalogowanie się. Posłów obecnych zdalnie proszę o zagłosowanie z wykorzystaniem tabletów. W tym czasie posłowie…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PoselPiotrBorys">…i posłanki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Oczywiście, mówiłem ogólnie, posłowie. Witam państwa ministrów: pana Ryszarda Bartosika – sekretarza stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi wraz ze współpracownikami. Pan minister łączy się z nami zdalnie. Czy pan minister nas słyszy? Sprawdzimy jeszcze czy może się z nami połączyć. Witam pana Grzegorza Piechowiaka – sekretarza stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii wraz ze współpracownikami. Witamy panią Marię Fejger – zastępcę prezesa Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. Bardzo serdecznie witam wszystkich państwa posłów, szczególnie tych, którzy zdecydowali się przyjechać i są z nami w Warszawie. Bardzo serdecznie witam państwa posłów obecnych na sali. Mógłbym wymienić ich imiennie, ale witam też wszystkich posłów, którzy łączą się z nami zdalnie. Bardzo proszę sekretariat o sprawdzenie, co się dzieje z panem ministrem Bartosikiem, bo będzie nam potrzebny.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Proszę o podanie wyników. Dziękuję bardzo. W naszym spotkaniu bierze udział  30 parlamentarzystów. Stwierdzam kworum. Jest 31, jeden poseł jeszcze się nie zalogował, ale jest z nami.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Informuję, że porządek posiedzenia obejmuje informację ministra rolnictwa i rozwoju wsi oraz ministra rozwoju i technologii na temat wpływu umowy handlowej UE – Mercosur na rolnictwo oraz sektor rolno-spożywczy w Polsce. Czy są uwagi odnośnie do porządku obrad? Uwag nie słyszę. Uważam porządek dzienny za przyjęty. Przystępujemy do jego realizacji. Teraz głos powinien zabrać pan minister Bartosik. Czy pan minister jest z nami i czy nas słyszy? Proszę włączyć mikrofon.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiRyszardBartosik">Dzień dobry.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Bardzo serdecznie witamy, panie ministrze. Oddajemy panu głos. Pan wypowie się jako pierwszy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWRyszardBartosik">Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, panie ministrze, szanowni państwo, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi przekazało pisemną informację dotyczącą umowy handlowej Mercosur. Chciałbym dziś zwrócić uwagę na kilka kwestii. Po pierwsze, negocjacje umowy były prowadzone przez Komisję Europejską i zostały zakończone w połowie 2019 roku. Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi ściśle współpracowało i współpracuje w tych negocjacjach z resortem wiodącym, którym jest Ministerstwo Rozwoju i Technologii. Przekazuję wszelkie materiały do stanowiska rządu Rzeczpospolitej w odniesieniu do obszaru rolnego tych negocjacji. Trzeba wskazać, że od zakończenia negocjacji minęły już ponad 2 lata. Na chwilę obecną Komisja Europejska jednak nie przekazała do Rady Unii Europejskiej formalnego wniosku w sprawie podpisania tejże umowy. Projekt umowy z Mercosur budził i budzi niepokój środowisk rolniczych, zwłaszcza w takich krajach członkowskich jak Polska, w których sektor rolny ma duże znaczenie. Niepokój ten związany jest z wysoką konkurencyjnością państw z obszaru Mercosuru w zakresie wrażliwych dla Unii Europejskiej towarów rolnych – głównie chodzi tu o mięso drobiowe, wołowe, cukier i etanol.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#SekretarzstanuwMRiRWRyszardBartosik">Polska oraz inne kraje członkowskie Unii Europejskiej o podobnym stanowisku konsekwentnie zwracały uwagę na potrzebę uwzględnienia wrażliwości sektora rolnego. Dzięki staraniom tej grupy krajów członkowskich udało się uwzględnić w umowie pewne rozwiązania uwzględniające te postulaty. Przykładowo koncesje taryfowe dla Mercosuru na najbardziej wrażliwe towary rolne, m.in. mięso i etanol, zostały ograniczone kontyngentami taryfowymi. Umowa zawiera również postanowienia dotyczące klauzuli ochronnej, a także zobowiązań Mercosuru odnośnie ochrony klimatu i środowiska. Jak szczegółowo wskazaliśmy w materiale, wyżej wymienione elementy, choć idą w dobrym kierunku, wciąż mają pewne mankamenty. Widzimy potrzebę kontynuacji pracy i wzmocnienia zabezpieczeń dla rolnictwa, czy to w ramach rozmów Komisji Europejskiej z Mercosurem czy też na gruncie prawa unijnego.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#SekretarzstanuwMRiRWRyszardBartosik">Polska, podobnie jak wiele innych krajów członkowskich Unii Europejskiej uważa, że wzrost wymagań wobec producentów rolnych w Unii Europejskiej powinien pociągać za sobą egzekwowanie analogicznych wymagań wobec importu rolnego do Unii Europejskiej, w szczególności importu na zasadach preferencyjnych. To stanowisko konsekwentnie prezentujemy, przynajmniej na spotkaniach ministrów rolnictwa UE, ale także we wszystkich materiałach, które są dostarczane do Ministerstwa Rozwoju i Technologii.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#SekretarzstanuwMRiRWRyszardBartosik">Biorąc powyższe pod uwagę, umowa prawdopodobnie będzie jeszcze przedmiotem dyskusji na forum Unii Europejskiej. Należy spodziewać się wysuwania przez państwa członkowskie postulatów dokonania pewnych korekt lub doprecyzowań w umowie lub prawie UE. W tym kontekście należy również odnotować, że przedłożony niedawno przez Komisję Europejską projekt rozporządzenia, którego celem jest m.in. ograniczenie importu do Unii Europejskiej produktów, w tym rolnych, których produkcja związana jest z wylesianiem.</u>
+          <u xml:id="u-6.4" who="#SekretarzstanuwMRiRWRyszardBartosik">Odnosząc się do kwestii wpływu umowy na sektor rolny, na zlecenie naszego ministerstwa, Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej wykonał  w 2021 roku analizę dotyczącą tej kwestii. Biorąc pod uwagę dane z tej analizy, można wysunąć następujące wnioski: Polska eksportuje do krajów Mercosuru głównie produkty przetworzone, takie jak wyroby czekoladowe i cukiernicze, koncentraty białkowe, wyroby piekarnicze oraz pieczywo, frytki mrożone, piwo, skrobie ziemniaczaną, laktozę, słód i gluten pszenny. Część z tych produktów ma być objęta liberalizacją ceł Mercosuru, najczęściej stopniową i rozłożoną w czasie, przy czym na niektóre z nich Mercosur nie przyznał Unii Europejskiej koncesji taryfowej.</u>
+          <u xml:id="u-6.5" who="#SekretarzstanuwMRiRWRyszardBartosik">Podsumowując, dla wielu – choć nie wszystkich – produktów przetworzonych eksportowanych przez Polskę postanowienia umowy taryfowej z Mercosurem będą oznaczały korzyść w postaci redukcji bądź zniesienia ceł w dostępie do tego rynku. Efekty mogą różnić się w zależności od konkretnych produktów. Generalnie, wedle naszej oceny, jest raczej mało prawdopodobne aby udzielone przez Mercosur koncesje taryfowe przyczyniły się do znaczącego wzrostu polskiego eksportu do tych krajów w przyszłości. Dla możliwości eksportowych polskiego sektora rolno-spożywczego większe znaczenie może mieć natomiast zacieśnianie współpracy weterynaryjnej i fitosanitarnej i w jej rezultacie redukcja barier pozataryfowych w dostępie do ryku krajów Mercosuru. W imporcie Polski z krajów Mercosuru dominują makuchy sojowe, tytoń, nieprzetworzone orzeszki ziemne, sok pomarańczowy, kawa niepalona, ekstrakty i esencje z kawy, cytryny, kukurydza, mango i ryż. W dużej mierze są to więc towary w Polsce niewytwarzane, stanowiące surowce dla przemysłu przetwórczego. Dla części z wyżej wymienionych produktów dostęp do unijnego rynku już obecnie jest bezcłowy. Wejście w życie umowy z Mercosurem nie powinno więc wpłynąć zasadniczo na wzrost importu do Polski. Umowa o wolnym handlu Unia Europejska – Mercosur może mieć natomiast większy wpływ na wzrost importu z Mercosuru do UE istotnych dla polskiego eksportu na rynku unijnym towarów, takich jak mięso drobiowe, wołowe, produkty mleczarskie czy etanol. W konsekwencji może to mieć negatywny wpływ na konkurencyjność i wielkość polskiego eksportu niektórych produktów na rynki UE. Skala tego wpływu będzie zależała od stopnia w jakim południowoamerykańscy eksporterzy będą w stanie spełnić normy dotyczące szeroko pojętego bezpieczeństwa żywności obowiązujące na rynku unijnym.</u>
+          <u xml:id="u-6.6" who="#SekretarzstanuwMRiRWRyszardBartosik">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, to tyle z mojej strony tytułem wstępu. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Bardzo dziękuje, panie ministrze. Bardzo proszę o zabranie głosu pana sekretarza stanu w Ministerstwie Rozwoju i Technologii Grzegorza Piechowiaka.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiGrzegorzPiechowiak">Bardzo dziękuję. Szanowny panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, szanowni państwo, w odpowiedzi na prośbę pana przewodniczącego chciałbym przedstawić informację na temat umowy handlowej między Unią Europejską, a państwami Mercosuru, czyli Argentyną, Brazylią, Paragwajem i Urugwajem. Unia Europejska i wszystkie kraje Mercosuru osiągnęły polityczne porozumienie co do warunków zakończenia negocjacji handlowej części umowy stowarzyszeniowej z 28 czerwca 2019 roku. Negocjacje toczyły się od 1999 roku, jednak pomimo podpisania porozumienia politycznego po zakończeniu negocjacji przekazany dotychczas tekst umowy nie jest kompletny i dalej toczą się prace. Założeniem umowy jest przede wszystkim zniesienie większości barier handlowych. W najbardziej wrażliwych kwestiach dostęp do sektorów rolno-spożywczego i artykułów przemysłowych będą obowiązywały kwoty i okresy przejściowe. Oba bloki zgodziły się chronić produkty z oznaczeniem geograficznym oraz umożliwić dostęp do rynków zamówień publicznych i usług. Umowa wprowadza również uregulowania z obszaru prawa konkurencji, barier technicznych w handlu, znosi ograniczenia w sektorze usług, gwarantuje stosowanie międzynarodowych zasad konkurencji, reguluje kwestie dotyczące ochrony praw własności przemysłowej.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiGrzegorzPiechowiak">Należy podkreślić, że strony zobowiązały się także do przyjęcia rozwiązań z obszaru zrównoważonego rozwoju i ochrony klimatu, takie jak wdrożenie porozumienia paryskiego w sprawie zmian klimatycznych. Przyjęły również zasady egzekwowania norm bezpieczeństwa żywności. W celu zapewnienia uczciwej konkurencji w handlu pomiędzy UE i krajami Mercosuru umowa zawiera przepisy zabraniające stosowania subsydiów eksportowych i środków o skutku równoważnym. W umowie wprowadzona została dwustronna klauzula ochronna, o którą postulowała także Polska. Klauzula może także zostać uruchomiona w przypadku nieprzewidzianego wzrostu przywozu odnotowanego w ciągu 18 lat od wejścia w życie umowy, z zawieszeniem preferencji na maksymalnie 2 lata, z możliwością wydłużenia o kolejne 2 lata. W obszarze rolnym cła będą stopniowo eliminowane na 93% pozycji taryfowych eksportu rolno-spożywczego z Unii Europejskiej. Odpowiada to 95% wartości eksportu produktów rolnych Unii Europejskiej. Unia Europejska zliberalizuje 82% importu produktów rolnych, a przywóz pozostałych będzie podlegał częściowej liberalizacji, w tym w formie kontyngentów taryfowych na produkty najbardziej wrażliwe: na wołowinę, drób, wieprzowinę, cukier, etanol, ryż, miód i kukurydzę.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiGrzegorzPiechowiak">Na zasadzie wzajemności obie strony mają utworzyć roczne bezcłowe kontyngenty na ser, mleko w proszku i odżywki dla niemowląt. Mercosur zliberalizuje szereg innych kluczowych produktów eksportowanych z Unii Europejskiej – wino, wyroby spirytusowe, oliwa z oliwek, świeże owoce, jabłka, gruszki, nektarynki, śliwki, kiwi, brzoskwinie w puszkach, pomidory w puszkach, słód, mrożone ziemniaki, wieprzowina, czekoladki, ciastka, napoje bezalkoholowe. Umowa utrzymuje w mocy wysokie standardy sanitarne i fitosanitarne stosowane przez Unię Europejską, co oznacza, że kraje Mercosuru zobowiązane są je przestrzegać, a zwłaszcza w zakresie regionalizacji będą uznawały Unię Europejską jako jeden podmiot. Porozumienie wprowadzi także ochronę oznaczeń geograficznych, w tym oznaczenia „polska wódka”. Ważnym elementem są zobowiązania w obszarze ochrony środowiska i ochrony pracowniczej. Mercosur potwierdził gotowość do przestrzegania konwencji międzynarodowej organizacji pracy i międzynarodowych umów o ochronie środowiska. Potwierdził także wdrożenie porozumienia paryskiego w sprawie klimatu oraz walkę z wylesianiem. Zobowiązania te mają jednak charakter miękki i wymagają wzmocnienia.</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiGrzegorzPiechowiak">Wedle oceny Komisji Europejskiej rynek Mercosur wyceniany jest na ponad  2,2 bln euro, liczy 260 mln konsumentów, co stawia tę umowę wysoko w rankingu najważniejszych umów handlowych UE. Porozumienie przewiduje otwarcie sektora usług i zapewnienie firmom europejskim równego dostępu do zamówień publicznych na poziomie centralnym i federalnym, a przyszłości także na poziomie subcentralnym, które do tej pory nie mogły konkurować na rynku Mercosur. Umowa to także szansa na zwiększenie wzajemnych inwestycji. Już dziś wiele polskich firm inwestuje i jest zainteresowanych kontynuacją inwestycji w takich krajach jak Brazylia czy Argentyna. Ogólnie w przypadku Polski efekty makroekonomiczne pozostaną na niskim poziomie. Import z regionu Mercosur to niewiele ponad 2% całości, a eksport wynosi mniej niż 1% polskiego eksportu. Porozumienie Unia Europejska-Mercosur poszerzy możliwości zaangażowania polskich firm, w szczególności na rynkach argentyńskim i brazylijskim. Będą jednak musiały konkurować z głównymi krajami Unii Europejskiej, już silnie obecnymi w Mercosur. Obroty handlowe Polski z krajami Mercosuru w 2021 roku wyniosły  3 mld euro i były wyższe niż w 2020 roku o 22%. Udział Mercosuru w całości obrotów handlu zagranicznego Polski wyniósł w 2021 roku 0,53%. Prawdopodobne będzie odnotowanie niewielkiego wzrostu PKB Polski o 0,06% i wzrostu całkowitej produkcji o 0,05%, wzrostu zagregowanego eksportu o 0,12% i zagregowanego importu o 0,1%.</u>
+          <u xml:id="u-8.4" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiGrzegorzPiechowiak">Pewne ryzyka związane z liberalizacją handlu z Mercosurem koncentrują się w sektorze rolnym, zwłaszcza w branży mięsnej i cukru. Polska administracja prezentuje spójne stanowisko w tym zakresie, wskazując na ryzyka w sektorze rolnym. Dla Polski szczególnie bolesne mogą być duże kontyngenty na drób czy wołowinę, o których minimalizację Polska postulowała od początku. Potencjalne negatywne skutki dla rolnictwa mogą być częściowo zniwelowane poprzez zwiększenie eksportu konkurencyjnych polskich produktów takich jak nabiał, produkty przetworzone czy alkohole, a także dzięki łatwiejszemu dostępowi do rynku z uwagi na zobowiązania krajów Mercosuru do przestrzegania niektórych standardów sanitarnych i fitosanitarnych. W szczególności korzystny wpływ umowa będzie miała na przemysł motoryzacyjny. Zniesienie wysokich ceł na unijne samochody oraz części zamienne daje możliwość zwiększenia eksportu towarów wysokoprzetworzonych. Należy podkreślić, że po zakończeniu formalnych negocjacji zmieniło się nastawienie do samej umowy, zwłaszcza wzmogła się krytyka ze strony opinii publicznej. Była to odpowiedź na kontynuowaną przez Brazylię politykę klimatyczną, która doprowadziła do wzrostu skali pożarów, wycinki części puszczy amazońskiej oraz przyśpieszenia procesu wylesiania. Zastrzeżenia w obszarze polityki klimatycznej przede wszystkim zgłaszały Francja, Luksemburg i Niemcy. Dodatkowo Polska, Francja i Węgry zwracały uwagę na miękkie zapisy dotyczące przestrzegania standardów fitosanitarnych i dobrostanu zwierząt, co może powodować zachwianie zasady równiej konkurencji. Podjęto prace nad instrumentem, który wzmocni zobowiązania państw Mercosuru w obszarze zrównoważonego rozwoju, jednak obecnie nie odnotowujemy postępów w tym obszarze.</u>
+          <u xml:id="u-8.5" who="#SekretarzstanuwMinisterstwieRozwojuiTechnologiiGrzegorzPiechowiak">Panie przewodniczący, panie i panowie posłowie, szanowni państwo, dziękuję za uwagę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Bardzo dziękuję, panie ministrze. Przechodzimy do dyskusji. Głos ma pani poseł Małgorzata Tracz.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PoselMalgorzataTracz">Panie przewodniczący, panowie ministrowie, bardzo dziękuję za to spotkanie. Jako reprezentantka Partii Zielonych, którzy aktywnie w Parlamencie Europejskim sprzeciwiają się umowie Mercosur jestem wdzięczna, że możemy o tym porozmawiać. Mam wrażenie, że do tej pory w Polsce to był temat o którym się nie mówiło. Mam też świadomość, że negocjacje handlowe trwały długo, a w pewnym momencie utknęły. Obecnie poszczególne rządy, parlamenty, o czym też powiem później, są dość przeciwne. Dziękuję za przedmiotowe przedstawienie wpływu na polskie rolnictwo tej umowy handlowej.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PoselMalgorzataTracz">Chciałabym zwrócić uwagę na kwestie dotyczące środowiska i praw pracowniczych. W panów wypowiedziach to troszkę wybrzmiało, ale chciałam przedstawić te argumenty. Wiele środowisk, szczególnie ekologicznych, mówi że Mercosur to tak naprawdę handlowanie środowiskiem i porozumienie destrukcyjne dla bioróżnorodności. Jako przykłady można tu podać przede wszystkim wylesianie. Mamy świadomość, że wycinanie puszczy amazońskiej pod uprawę soi i hodowlę bydła, trzcina cukrowa potrzebna do produkcji bioetanolu przyczyniają się do tego wylesiania. Jednocześnie nie jest to kompatybilne z walką o klimat. Musimy przede wszystkim sadzić coraz więcej drzew, zamiast je wycinać. Kolejna kwestia to pestycydy używane w krajach Ameryki Południowej, które w Unii Europejskiej w takich ilościach nie są dopuszczane i będą jeszcze bardziej ograniczane z uwagi na europejski Zielony Ład. Nie wspominam już o GMO, czyli soi z Ameryki Południowej, genetycznie modyfikowanej, od której jako cała Europa póki co jesteśmy zależni. Na naszej Komisji odbyło się wiele dyskusji o tym, jak to uzależnienie zmniejszyć i stawiać na polskie rośliny białkowe.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#PoselMalgorzataTracz">Następna kwestia to sam handel i transport tych dóbr pomiędzy Unią Europejską, a krajami Mercosuru, czyli dodatkowe emisje, które wpływają na globalne ocieplenie. Mamy też zagrożenie związane z prowadzeniem inwazyjnych gatunków, zarówno roślin, jak i zwierząt, które przy takim obrocie handlowym byłoby możliwe. Będąc przy zwierzętach, pan minister podkreślał kwestię ich dobrostanu. Z jednej strony jako Unia Europejska w europejskim Zielonym Ładzie w strategii „Od pola do stołu” idziemy w tym kierunku, aby zmniejszać transport zwierząt oraz aby odległości były jak najmniejsze. Podnosimy standardy dotyczące dobrostanu zwierząt. Z drugiej strony nie mamy zbyt dużego wpływu na to jakie standardy dla zwierząt będą w krajach Ameryki Południowej. Później będziemy sprowadzali te zwierzęta. Kolejna kwestia w kontekście zwierząt również związana jest z deforestacją. Mniej lasów to mniej przestrzeni dla gatunków dzikich i jednocześnie zagrożenie dla nich.</u>
+          <u xml:id="u-10.3" who="#PoselMalgorzataTracz">Przejdę jeszcze do kwestii standardów fitosanitarnych. W transportach drobiu z Brazylii – o ile dobrze pamiętam – pojawiły się przypadki salmonelli. Widzimy już, że nie do końca dobrze to teraz funkcjonuje, a nie wiemy jak może w przyszłości.</u>
+          <u xml:id="u-10.4" who="#PoselMalgorzataTracz">Chciałam jeszcze zwrócić uwagę na dwie rzeczy. Po pierwsze, to prawa pracownicze. Wiemy, że Brazylia nie podpisała konwencji Międzynarodowej Organizacji Pracy dotyczącej standardów pracy. Po drugie, w przypadku wylesiania mamy bardzo duże naruszenia praw człowieka. Chodzi tu przede wszystkim o prawa ludności rdzennej do ich ziemi. Prezydent Bolsonaro niestety zmienił ten kierunek chronienia rdzennych mieszkańców przed wysiedlaniem. Obawiam się, że w związku z umową Mercosur, jeśli to porozumienie pomiędzy Unią Europejską i Mercosurem zostałoby podpisane, te zjawiska mogłyby się nasilać.</u>
+          <u xml:id="u-10.5" who="#PoselMalgorzataTracz">Poruszony został temat porozumienia paryskiego, czyli globalnego zobowiązania do redukcji emisji. Tak, ono się znajduje w tej umowie, ale to osobny rozdział, a inne rozdziały praktycznie do niego się nie odnoszą i nie spełniają wymogów porozumienia paryskiego. Mamy świadomość, że produkcja mięsa także przyczynia się do zmian klimatycznych, tak jak i transport i wylesianie. Jest tu pewien rozdźwięk.</u>
+          <u xml:id="u-10.6" who="#PoselMalgorzataTracz">Kończąc moją wypowiedź, odkąd trwają rozmowy o tej umowie można zauważyć dość duży opór społeczny. Z tego co wiem już oficjalnie rządy i parlamenty Francji, Holandii, Belgii, Irlandii oraz Austrii wypowiedziały się przeciwko tej umowie. Mam wrażenie, po wypowiedziach panów ministrów, że jeszcze jako Polska nie mamy podjętej konkretnej decyzji i chciałam dopytać, czy jako Polska dołączymy do krajów, które po prostu nie akceptują tego porozumienia w obecnej formie. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Bardzo dziękuję, pani poseł. Głos ma pan poseł Jan Duda.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PoselJanDuda">Dziękuję bardzo, panie przewodniczący. Gdyby informacja o tej umowie była przedstawiana 2-3 tygodnie temu rozmawialibyśmy o niej inaczej. Powiem szczerze, że słuchałem informacji przedstawionych przez ministra rolnictwa i z niej wynika, że z krajów zrzeszonych w Mercosurze niewiele bierzemy. Jest coś tam z rolnictwa, ale myślę, że nieco więcej, niż „coś”. To przede wszystkim soja. Zgadzam się, choć jestem daleki od filozofii Zielonych, bo napisałem bardzo duży artykuł na ten temat, jak wygląda produkcja soi i dbanie o klimat, wycinanie puszczy po to, aby uprawiać soję. Tę soję potem kupujemy do Europy i mówimy jacy jesteśmy proekologiczni. Bezpośrednio sami przyczyniamy się do tego, że potężne połacie puszczy giną bezpowrotnie. To jeden problem. Jest też następny. Co my tak naprawdę mamy z tej umowy jako kraj? Dobrze to wybrzmiało w wypowiedzi ministra Piechowiaka, który powiedział – oczywiście nie cytuję – że tam przede wszystkim będziemy eksportowali towary wysokoprzetworzone. Czyli mówiąc wprost – Mercedesy za żywność, bo do tego się to sprowadza. Powinniśmy, nie tylko jako Polacy, ale jako Europejczycy, zdać sobie sprawę, że bezpieczeństwo krajów to nie tylko silna armia, ale również bezpieczeństwo energetyczne, które już maksymalnie odczuliśmy oraz trzecia kwestia – bezpieczeństwo żywnościowe.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PoselJanDuda">W zderzeniu z produkcją w Brazylii, reeksportem z Argentyny, bo tak to będzie wyglądało, nasze rolnictwo – nie mówię tylko o polskim, ale europejskim, bo umowa dotyczy Unii Europejskiej – nie ma najmniejszych szans. Konkurencyjność jest zerowa, chociażby dlatego że poruszane tu sprawy pracownicze w Europie wyglądają zupełnie inaczej niż w Ameryce Południowej, czego nie trzeba udowadniać. Przez to koszty pracy są zupełnie inne. Obawialiśmy się umowy o wolnym handlu z Kanadą i Stanami Zjednoczonymi. Tam te koszty są porównywalne, możemy je porównywać, ale w przypadku Ameryki Południowej są zupełnie nieporównywalne, z takim wskazaniem, że to my będziemy bardzo niekonkurencyjni na naszym rynku. Nie mówię nawet o eksporcie do Argentyny, Brazylii czy innych krajów Mercosuru. Tu będziemy niekonkurencyjni, jeśli przez granice Unii Europejskiej będzie się niekontrolowanie wlewała żywność z Ameryki Południowej. Wybrzmiało to parę razy, że tak naprawdę do końca wszystko nie jest dogadane i standardy, które powinny być zachowane w Europie są bardzo miękko zapisane, a tak właściwie to prawdopodobnie ich w ogóle nie ma. Nie ma żadnego zabezpieczenia wpływu taniej żywności z Ameryki Południowej. To spowoduje upadek naszych gospodarstw. Od wielu lat walczymy na tej Komisji o to, aby można było zacząć uprawiać soję w Polsce. Teraz otwieramy szeroko drzwi dla soi z Ameryki Południowej.</u>
+          <u xml:id="u-12.2" who="#PoselJanDuda">Zwracam się z prośbą do ministra rolnictwa o pochylenie się nad tym, póki jest jeszcze czas i jakaś nadzieja aby ewentualnie tę złą umowę zablokować na poziomie Komisji Europejskiej. Umowa zrobi nam wiele złego i w perspektywie uzależni nas od eksportu taniej żywności. Nasze gospodarstwa zaczną bankrutować. Na razie tyle, dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Dziękuję bardzo. Głos ma pan poseł Piotr Borys.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PoselPiotrBorys">Chciałem tylko wypowiedzieć się w odniesieniu do słów pana ministra. Rozumiem, że państwo na poziome rządowym przysłuchiwali się argumentom, które padały w Parlamencie Europejskim. Przygotowanie tej umowy trwało miesiącami, czy nawet latami. Chciałem zapytać, nie powielając argumentów wynikających z kwestii środowiskowych i walki o klimat, czy państwo próbowali zrobić rzetelną analizę, bilans dotyczący rolnictwa polskiego. Na ile przypływ produktów z całego sektora Mercosuru wpłynie na obniżenie konkurencyjności polskiego rolnictwa? Jeśli tak bardzo mocno podnosimy poprzeczkę wynikającą z całej strategii dla rolnictwa ekologicznego, aby zwiększyć konkurencyjność polskiego rolnictwa w kontekście eksportu, to na ile ta umowa handlowa może w perspektywie następnych lat obniżyć naszą konkurencyjność? Uwzględniając wszystkie zmienne, co wynika dziś z kryzysu wojennego, ogromnych kosztów pracy, paliwa, wszystkiego co dzieje się w sektorze rolnym, ogromnych rat kredytów, na ile ta żywność, która może wpłynąć w perspektywie najbliższych lat może być jeszcze większym problemem dla polskich rolników? Czy ktoś pokusił się o taki bilans i ocenę zerojedynkową – czy Polsce się to opłaca czy nie, w kontekście szans i zagrożeń tej umowy? Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Bardzo dziękuję. Czy ktoś z państwa chciałby jeszcze zabrać głos? Czy ktoś z państwa zdalnie? Nie słyszę. Udzielę sobie głosu. Panowie ministrowie, myślę że głosy, które padły na dzisiejszym posiedzeniu są głosami polskich rolników. Oni bardzo boją się tej umowy z wielu względów, przede wszystkim mówimy teraz o Zielonym Ładzie, dla rolnictwa w Europie. To pewne wymogi dla rolnictwa europejskiego, w tym polskiego. Obawa jest taka, że jeśli zaostrzymy standardy – i dobrze że to robimy w niektórych miejscach – w to miejsce przypłynie do Europy żywność lub towary i produkty wątpliwej jakości. Jeżeli podpiszemy takie umowy, nie zabezpieczając bardzo mocno i skutecznie jakości produktów, które będą do nas przypływały, możemy po prostu w miejsce gdzie podniesiemy standardy wprowadzić żywność spoza Unii Europejskiej, która będzie dla polskich i europejskich rolników mocną konkurencją, która wyprze ich z rynku. Panowie ministrowie, z tego powodu temat jest ważny i musimy nad tym dyskutować, negocjować, że jeśli ma być ta umowa, to musi opierać się na skutecznych, mocnych warunkach, aby jak powiedziałem, do Europy nie przyszły produkty i żywność wątpliwej jakości. Czy ktoś z państwa jeszcze chce zabrać głos? Pan Dariusz Goszczyński dyrektor Krajowej Rady Drobiarstwa – Izby Gospodarczej, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#DyrektorgeneralnyKrajowejRadyDrobiarstwaIzbyGospodarczejDariuszGoszczynski">Dziękuję serdecznie. Panie przewodniczący, panowie ministrowie, Wysoka Komisjo, od samego początku sektor drobiarski stanowczo sprzeciwiał się przyłączeniu Polski do tejże umowy. Wiele już zostało dziś powiedziane o jej konsekwencjach. Branża drobiarska była wymieniona jako ta, która ucierpi najbardziej na tej umowie. Mówiąc o tym, dlaczego się sprzeciwiamy, trzeba powiedzieć o tych rozbieżnościach. Nie sprzeciwiamy się tylko dlatego, aby się sprzeciwiać, ale nie możemy się zgodzić na sytuację, w której produkty importowane do Unii Europejskiej nie będą spełniały tych samych wymagań, które muszą spełniać nasi europejscy hodowcy. Te rozbieżności zostały jasno pokazane w raporcie przygotowanym przez inspektorów Komisji Europejskiej, którzy odwiedzali zakłady brazylijskie. Mówimy tu o wymaganiach w całym łańcuchu produkcyjnym, a nie tylko na poziomie zakładów produkcyjnych. Lista rozbieżności jest bardzo długa. Mówimy tu o monitoringu pozostałości, kontrolach niestosowania leków weterynaryjnych, braku rejestrów, braku zgłoszeń do systemu Rasff – pani poseł mówiła o kwestiach salmonelli. Te wszystkie rzeczy powodują, że nie będziemy w stanie konkurować. To wszystko będzie tak, jak powiedziano. Polska, która jest największym producentem mięsa drobiowego w Unii Europejskiej będzie skutecznie wypierana. Nie będziemy w stanie konkurować z tymi produktami, co w perspektywie będzie prowadziło do ograniczenia naszej produkcji. Nie będzie produkcji, a sytuacja kryzysowa i wtedy dowiemy się ile będzie kosztowało to importowane mięso. Mówimy tu o bezpieczeństwie żywnościowym Polski i całej Unii Europejskiej.</u>
+          <u xml:id="u-16.1" who="#DyrektorgeneralnyKrajowejRadyDrobiarstwaIzbyGospodarczejDariuszGoszczynski">Kolejny aspekt jest związany z klimatem. Toczymy dyskusję odnośnie podnoszenia wymagań na terenie Unii Europejskiej w związku z oddziaływaniem na klimat. Produkty, które chcemy importować z Brazylii i innych państw są z tego wyłączone. One zupełnie nie mają w poszanowaniu tych wartości. Pytanie jest o sens takiego importu.</u>
+          <u xml:id="u-16.2" who="#DyrektorgeneralnyKrajowejRadyDrobiarstwaIzbyGospodarczejDariuszGoszczynski">Na koniec powiem jedną rzecz, w kontekście ostatnich dramatycznych wydarzeń na Ukrainie. Gdy wszystkie państwa broniące demokratycznych wartości solidaryzują się z Ukrainą, nakładając sankcje, powodują jednocześnie trudności na terenie tych państw, ze strony Brazylii słyszymy, że ona nie przyłączy się do tych sankcji. Dlaczego? Prezydent Bolsonaro mówił, że przyłączenie się do sankcji nakładanych na Rosję negatywnie wpłynęłoby na brazylijskie rolnictwo. Wydaje mi się, że musimy się poważnie zastanowić nad tym, czy są to partnerzy, z którymi chcemy podpisywać umowy. Dziękuję serdecznie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Bardzo dziękuję. O głos poprosiła jeszcze pani Agnieszka Maliszewska – dyrektor Polskiej Izby Mleka. Czy pani Agnieszka jest z nami?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#DyrektorPolskiejIzbyMlekaAgnieszkaMaliszewska">Dobry wieczór państwu. Panie przewodniczący, panowie ministrowie, koledzy i koleżanki, panie i panowie posłowie, chciałam zabrać głos z punktu widzenia COGECA, której wiceprzewodniczę, a także polskiego sektora mleczarskiego. Bardzo cieszy mnie fakt, że francuska prezydencja obecnie mówi o tym, że lustrzane zasady między innymi przy umowie Mercosur muszą zostać zachowane, o czym wspominano w wystąpieniu. Te wszystkie zasady z punktu widzenia naszego polskiego interesu są bardzo istotne. Wspominali o tym Darek Goszczyński i pan minister Bartosik. Chcę tylko powiedzieć, że Komisja Europejska i nasz komisarz Wojciechowski już kilka razy podkreślali fakt, że na tej umowie będziemy tracili i to bardzo dużo. Są wyliczenia – o ile dobrze pamiętam to 2 mld euro w skali roku. To będzie bilans ujemny dla europejskiego sektora rolno-spożywczego, w tym polskiego. Oznaczać to będzie ni mniej ni więcej tylko przehandlowanie naszego europejskiego rolnictwa w tej umowie za samochody i farmaceutykę. Rozumiem, że wszędzie są interesy, ale w kontekście tego z czym mamy dziś do czynienia i w związku z zagrożeniem bezpieczeństwa żywnościowego wydaje mi się, że powinniśmy szczególną uwagę zwrócić na to jak mocno zostanie zachwiana nasza równowaga, jeśli chodzi o kwestie bezpieczeństwa żywnościowego. Zdaję sobie sprawę z tego, że wiele krajów będzie zwolennikami podpisania tej umowy, bo być może ich tak bardzo nie dotknie. Proszę pamiętać o tym, że na sam koniec konsumenci będą podejmowali decyzję przede wszystkim przez pryzmat portfela i tego co w nim mają. Jeśli okaże się, że nasze produkty, które są wysokiej jakości, które są produkowane z zachowaniem szczególnych zasad bezpieczeństwa w obszarze produkcji, nie będą w stanie w żaden sposób konkurować z napływem tanich produktów żywnościowych z innych krajów, w momencie gdy kryzys będzie się pogłębiał, a prawdopodobnie z tym będziemy mieli do czynienia w najbliższym czasie, konsument prawdopodobnie będzie wybierał produkty tańsze nie patrząc na kraj pochodzenia. W związku z tym wydaje mi się, że powinniśmy bardzo mocno przeanalizować nasze straty, bo na pewno takie będą. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Bardzo dziękuję. Czy ktoś z państwa zdalnie chce jeszcze zabrać głos? Nie słyszę zgłoszeń. Głos ma pan minister Ryszard Bartosik, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#SekretarzstanuwMRiRWRyszardBartosik">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, szanowni państwo, chciałbym przede wszystkim zwrócić uwagę na podstawowy fakt – od zakończenia negocjacji, jak wspominałem i wspominał pan minister Piechowiak, minęły już 2 lata. Przez te 2 lata tak bardzo wiele się zmieniło, jeśli chodzi o politykę klimatyczną Unii Europejskiej, bo mówimy innym językiem od czasu zakończenia negocjacji wprowadzamy inne programy i propozycje. Standardy znacznie wzrosły. W związku z tym wiele rządów, również pod naciskiem opinii publicznej, zgadzając się z wnioskami i postulatami, o których wspominaliśmy na dzisiejszym posiedzeniu Komisji, z którymi zgadzam się w dużej rozciągłości, rewiduje swoje stanowisko. Jak wiemy, Komisja Europejska nie przekazała do Rady Unii Europejskiej formalnego wniosku w sprawie podpisania tej umowy. To jest fakt podstawowy. Mówię o tym, że minęły 2 lata, ale pan poseł wspominał o tym, że jesteśmy w innej sytuacji od kilkunastu dni. To prawda i ta sytuacja będzie miała wpływ na produkcję rolną i cały sektor rolno-spożywczy przez najbliższe lata. Zapewne to też będzie wzięte pod uwagę. W związku z tym wygląda na to, że nad tą umową Komisja Europejska będzie musiała się bardzo głęboko pochylić i mocno zrewidować swoje stanowisko, choćby ze względu na bezpieczeństwo żywnościowe. Pamiętajmy o tym, że umowę negocjuje Unia Europejska w imieniu poszczególnych krajów. Oprócz sektora rolnego w tej umowie zawarte są wszelkie inne branże, głównie przemysłowa. Jak zauważyliśmy, to zaważyło na takim, a nie innym kształcie tejże umowy.</u>
+          <u xml:id="u-20.1" who="#SekretarzstanuwMRiRWRyszardBartosik">Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi w większości podziela poglądy, które były prezentowane przez poszczególnych państwa posłów, reprezentantów organizacji branżowych i związkowych. To duże zagrożenie dla rolnictwa Unii Europejskiej i tak powinniśmy to postrzegać, szczególnie w kontekście bardzo wysokich norm, jeśli chodzi o bezpieczeństwo żywności w UE, które są w dużej rozbieżności z normami stosowanymi w krajach, z którymi ta umowa ma być zawarta. Jako Polska na ten problem, w kontekście umowy Mercosur, ale nie tylko, bo w kontekście dyskusji co do nowych, wysokich standardów produkcji żywności, które przede wszystkim mają brać pod uwagę dobrostan, względy ekologiczne, zwracamy uwagę na posiedzeniach każdej rady ministrów Unii Europejskiej w sprawie rolnictwa, jeśli te tematy są w jego agendzie. Uwagi, które państwo zgłosili skrzętnie odnotowujemy i będziemy je przekazywali na piśmie. Oczywiście docierają do Ministerstwa Rozwoju i Technologii, które bierze udział w tym posiedzeniu Komisji. Jeśli chodzi jednak o stanowisko w tym zakresie, to chodzi o stanowisko rządu. Obecnie stanowisko Komisji Europejskiej może być prezentowane na poziome rządu, a nie MRiRW. Swoje wątpliwości co do tej umowy w kontekście sektora rolno-spożywczego przekażemy do MRiT i do pana premiera, ale myślę, że czas, który minął od zakończenia negocjacji doprowadzi do tego, że Komisja Europejska będzie musiała poważnie zastanowić się nad tą umową i wsłuchać się w stanowiska tych państw, które już występują przeciwko zawarciu tej umowy i przede wszystkim wziąć pod uwagę różnice w standardach produkcji w sektorze rolno-spożywczym na terenie UE i poza nią tak, aby nie zaburzyć konkurencyjności.</u>
+          <u xml:id="u-20.2" who="#SekretarzstanuwMRiRWRyszardBartosik">Podsumowując, minister rolnictwa zajmie w tym zakresie stanowisko, które zapewne będzie zbieżne z konkluzjami dzisiejszego posiedzenia Komisji Rolnictwa i Rozwoju Wsi w dużym zakresie. Będziemy to stanowisko przedstawiali ministerstwu wiodącemu, jeśli chodzi o tę umowę oraz panu premierowi. Bardzo dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Bardzo dziękuję, panie ministrze. Bardzo proszę o zabranie głosu pana ministra Grzegorza Piechowiaka.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#SekretarzstanuwMRiTGrzegorzPiechowiak">Bardzo dziękuję. Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, panie ministrze, jako Ministerstwo Rozwoju i Technologii wsłuchujemy się przede wszystkim w to, co mówią przedstawiciele Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, które merytorycznie jest tu najodpowiedniejsze. Mamy takie samo stanowisko jak MRiRW, nic nowego tu nie dopowiem. Pan minister Bartosik powiedział bardzo wiele. Weźmy pod uwagę tylko to, że negocjacje tej umowy trwały 20 lat – od 1999 roku do roku 2019. To pokazuje, że problem musiał być bardzo złożony. Jako Polska zdecydowanie widzimy, że po zakończeniu tych wszystkich porozumień, od 2019 roku pojawiło się wiele problemów i zastrzeżenia w zakresie polityki klimatycznej czy też w dotyczące przestrzegania standardów fitosanitarnych są na tyle duże, że rzeczywiście wymaga to jeszcze wspólnego przepracowania. Nie mówimy tu o tym, że absolutnie chcemy to w tym zakresie poprzeć. Widzimy mankamenty, jakie są. Zgadzam się z tym, co państwo powiedzieli. Rzeczywiście te wszystkie rzeczy, o których państwo mówili są bardzo ważne, jeśli chodzi o konkurencyjność, jakość i obronę polskiego rolnictwa. Jak powiedział pan minister Bartosik, w tym zakresie polityka rządu i obu ministerstw jest wspólna. Zapewne będziemy walczyli o to, aby polskie rolnictwo na tym nie utraciło. To tyle. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Dziękuję, panie ministrze. Powiedział pan, że ta umowa była negocjowana przez  20 lat. Myślę, że nikt z nas się nie obrazi, jak będziemy ją negocjowali kolejnych 20. Oby ja negocjować jak najdłużej. Głos ma jeszcze pani profesor Tracz.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#PoselMalgorzataTracz">Chciałam jeszcze króciutko podziękować za to, że te uwagi zostaną przekazane na spotkaniach rządu. Jedna rzecz o której nie powiedziałam – dotyczy rybołówstwa. Zniesienie ceł spowoduje przełowienie łowisk, które wchodzą w skład Mercosuru. Wiemy już, że 93% łowisk na świecie jest na granicy przełowienia. Pod względem środowiskowym nie byłoby to dobre. Jeśli to można dodać do listy, to będę wdzięczna.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#PrzewodniczacyposelRobertTelus">Bardzo dziękuję. Zamykam dyskusję. Na tym wyczerpaliśmy porządek posiedzenia. Protokół z dzisiejszego posiedzenia będzie wyłożony do przejrzenia w sekretariacie Komisji. Bardzo dziękuję za udział państwu posłom i posłom obecnym zdalnie. Dziękuję pani prezes oraz panom ministrom wraz ze współpracownikami za obecność. Zamykam posiedzenie. Bardzo dziękuję.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/rsp/201923-sjm-rspxx-00044-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/rsp/201923-sjm-rspxx-00044-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..e916273
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/rsp/201923-sjm-rspxx-00044-01/header.xml
@@ -0,0 +1,70 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-rspxx-00044-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Regulaminowa, Spraw Poselskich i Immunitetowych /nr 44/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Regulaminowa, Spraw Poselskich i Immunitetowych /nr 44/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#RSP">44</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-03-07</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="LegislatorzBiuraLegislacyjnegoTomaszCzech" role="speaker">
+        <persName>Legislator z Biura Legislacyjnego Tomasz Czech</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselHenrykaKrzywonosStrycharska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Henryka Krzywonos-Strycharska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselIwonaSledzinskaKatarasinska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Iwona Śledzińska-Katarasińska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselJaroslawUrbaniak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jarosław Urbaniak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselJoannaScheuringWielgus" role="speaker">
+        <persName>Poseł Joanna Scheuring-Wielgus</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselKatarzynaKotula" role="speaker">
+        <persName>Poseł Katarzyna Kotula</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselKrzysztofSmiszek" role="speaker">
+        <persName>Poseł Krzysztof Śmiszek</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselMarekRutka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Marek Rutka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselZbigniewBabalski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Zbigniew Babalski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Kazimierz Smoliński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="RadcawWydzialePrewencjiBiuraPrewencjiKGPAgnieszkaRomanska" role="speaker">
+        <persName>Radca w Wydziale Prewencji Biura Prewencji KGP Agnieszka Romańska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="RadcawWydzialePrewencjiBiuraPrewencjiKomendyGlownejPolicjiAgnieszkaRomanska" role="speaker">
+        <persName>Radca w Wydziale Prewencji Biura Prewencji Komendy Głównej Policji Agnieszka Romańska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzKomisjiPaulinaGabor" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz Komisji Paulina Gabor</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="RSP" role="committee">
+        <orgName>Komisja Regulaminowa, Spraw Poselskich i Immunitetowych</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/rsp/201923-sjm-rspxx-00044-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/rsp/201923-sjm-rspxx-00044-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..8400823
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/rsp/201923-sjm-rspxx-00044-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,401 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Dzień dobry państwu, otwieram posiedzenie Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Informuję, że zostało ono zwołane w trybie art. 198j ust. 2 regulaminu Sejmu i będzie prowadzone z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej umożliwiających porozumiewanie się na odległość. Witam posłów, członków Komisji, zaproszonych gości oraz przedstawicieli Biura Legislacyjnego.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Proszę państwa o zalogowanie się do systemu w celu sprawdzenia kworum. Proszę sekretariat o wyświetlenie systemu do głosowania, a państwa posłów o oddanie dowolnego głosu. System do głosowania pozostawimy otwarty. Stwierdzam, że w tej chwili zalogowanych jest 13 osób, a więc mamy kworum wymagane do odbycia posiedzenia. Informuję posłów, że ci, którzy są obecni w sali, głosują przy pomocy legitymacji poselskich, a ci, którzy uczestniczą w obradach zdalnie, głosują przy użyciu tabletów.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Porządek dzienny dzisiejszego posiedzenia został państwu posłom dostarczony, materiały, zgodnie z regulaminem wewnętrznym, również zostały przekazane do skrytek zamykanych. Przystępujemy do realizacji porządku dziennego – rozpatrzenie wniosku komendanta głównego Policji z dnia 6 grudnia 2018 r. o wyrażenie zgody przez Sejm na pociągnięcie do odpowiedzialności karnej za wykroczenie poseł Joanny Scheuring-Wielgus.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">W posiedzeniu zdalnie uczestniczy przedstawicielka Komendy Głównej. Jeśli jest to możliwe w tej chwili, to proszę o połączenie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PoselJaroslawUrbaniak">Chciałem zapytać, czy pani poseł Krzywonos ma z nami kontakt, bo…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#SekretarzKomisjiPaulinaGabor">Tak, pani poseł była zalogowana.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PoselJaroslawUrbaniak">Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Jeśli jest już z nami przedstawicielka Komendy Głównej, to bardzo proszę o zabranie głosu i krótkie zreferowanie wniosku.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#RadcawWydzialePrewencjiBiuraPrewencjiKomendyGlownejPolicjiAgnieszkaRomanska">Dzień dobry. Komendant główny Policji 6 grudnia 2018 r….</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PoselJaroslawUrbaniak">Panie przewodniczący, czy pani mogłaby się przedstawić?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Prosimy o przedstawienie się.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#RadcawWydzialePrewencjiBiuraPrewencjiKGPAgnieszkaRomanska">Zacznę jeszcze raz. Agnieszka Romańska, młodszy inspektor, Komenda Głowna Policji. Komendant główny Policji 6 grudnia 2018 r. skierował do Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej wniosek o wyrażenie zgody na pociągnięcie do odpowiedzialności za wykroczenie pani poseł Joanny Scheuring-Wielgus, której zarzucono, że 26 sierpnia 2018 r. w Toruniu na ul. Żeglarskiej umieściła w miejscu publicznym do tego nieprzeznaczonym, tj. na bramie wejściowej do Bazyliki Katedralnej św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty plakat z napisem „Baby Shoes Remember. Stop pedofilii” bez zgody zarządzającego tym miejscem, tj. czyn z art. 63a § 1 Kodeksu wykroczeń. Zebrany w sprawie materiał dowodowy nie pozostawił wątpliwości, że rzeczywiście doszło do popełnienia tego wykroczenia, ponieważ zarządzający miejscem nie wyraził zgody na umieszczenie ani napisów, ani innych przedmiotów. Miało to miejsce podczas spontanicznego zgromadzenia, które w tym dniu odbyło się w Toruniu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Dziękuję bardzo. Rozumiem, że wniosek prezentowała pani mł. insp. Agnieszka Romańska.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#RadcawWydzialePrewencjiBiuraPrewencjiKGPAgnieszkaRomanska">Tak.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Szanowni państwo, pani poseł Scheuring-Wielgus, z tego, co mi wiadomo, ustanowiła obrońcę. Obecny jest pełnomocnik, pan poseł Krzysztof Śmiszek. Proszę, żeby pan poseł się zalogował, udzielam panu głosu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PoselKrzysztofSmiszek">Bardzo dziękuję, panie przewodniczący. To krótkie uzasadnienie, zaprezentowane przez Komendę Główną Policji, niewiele naświetliło sprawę, więc może kilka zdań o tym, co się wydarzyło 26 sierpnia 2018 r. w Toruniu. Tego dnia pani poseł wraz z kilkudziesięcioma innymi osobami pokojowo, wokół jednej z toruńskich świątyń, w ramach ogólnoeuropejskiego ruchu, który został zapoczątkowany w Irlandii w roku 2010 pod nazwą „Baby Shoes Remember”, bardzo spokojnie, z godnością, bez żadnych wystąpień, bez przemówień, dokonała jednej rzeczy – zawiesiła parę dziecięcych bucików na ogrodzeniu jednego z kościołów. To zdarzenie było wyrazem zaniepokojenia pani poseł i towarzyszących jej kilkudziesięciu osób sytuacją, która w tamtym czasie bulwersowała opinię publiczną polską i europejską, ponieważ na światło dzienne wychodziły kolejne fakty ukrywania przypadków molestowania dzieci przez katolickich hierarchów. To wydarzenie miało formę spontanicznego zgromadzenia, co powiedziała przedstawicielka Komendy Głównej Policji.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PoselKrzysztofSmiszek">W mojej ocenie tę kwestię należy rozpatrywać z kilku perspektyw. Po pierwsze, z perspektywy niskiej szkodliwości społecznej czynu, po drugie, w kontekście konstytucyjnej wolności wyrażania opinii i wyrażania swoich poglądów, a po trzecie, z punktu widzenia również konstytucyjnie gwarantowanego prawa do zgromadzeń. Może krótkie tło historyczne – przypomnijmy, że czyn zarzucany pani posłance ma oparcie w art. 63a Kodeksu wykroczeń, a ten przepis został wprowadzony w stanie wojennym, żeby „Solidarność” nie mogła wieszać swoich plakatów na różnych parkanach czy płotach. To był represyjny przepis, którego wprowadzenie miało na celu tłumienie krytyki.</u>
+          <u xml:id="u-13.2" who="#PoselKrzysztofSmiszek">Teraz po kolei. Jeśli chodzi o kwestie wolności słowa, wolności wyrażania opinii oraz wolności ekspresji, to oczywiście są one gwarantowane na gruncie polskiej konstytucji, art. 54, a także na podstawie m.in. art. 10 Europejskiej konwencji praw człowieka. Co istotne, w wielu orzeczeniach zarówno Trybunału Konstytucyjnego, dotyczących wolności słowa, jak i właściwie w dziesiątkach, jeśli nie setkach orzeczeń Europejskiego Trybunału Praw Człowieka, podkreśla się wagę, jaką ma wolność wyrażania opinii dla funkcjonowania demokratycznego społeczeństwa. Istotne jest to, że swoboda wypowiedzi obejmuje nie tylko treść wyrażanych poglądów czy opinii, ale także jest chroniona w kontekście formy wyrażania tych poglądów, więc konia z rzędem temu, kto stwierdzi, że zawieszenie pary dziecięcych bucików na ogrodzeniu jednej ze świątyń spowodowało jakieś duże straty w funkcjonowaniu tego podmiotu. Mamy tu zatem fundamentalną kwestię. Dzisiaj ta Komisja będzie decydowała o tym, czy pozbawić immunitetu posłankę, która w ramach nie tylko działalności poselskiej, ale przede wszystkim jako członkini polskiego społeczeństwa ma konstytucyjnie gwarantowane prawo do wyrażania swoich opinii. Jak mówię, wolność wypowiedzi obejmuje nie tylko treści, ale także formę przekazywania tych opinii.</u>
+          <u xml:id="u-13.3" who="#PoselKrzysztofSmiszek">Po drugie, trzeba przyjrzeć się także wolności zgromadzeń. Pani z Komendy Głównej Policji stwierdziła, że zgromadzenie miało spontaniczny charakter. Jak wiemy, na gruncie polskiego prawa…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Przepraszam, że panu przerwę. Kwestia zgromadzenia nie jest przedmiotem stawianych zarzutów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PoselKrzysztofSmiszek">Tak, ale przedstawicielka Komendy Głównej Policji podnosiła tę kwestię, a po drugie, jest to część wniosku, więc odnoszę się do wniosku komendanta głównego Policji, ale to po krótce. Tutaj mamy jakby do czynienia, nawet nie jakby, ale na pewno, z realizacją konstytucyjnego prawa do gromadzenia się w ważnych sprawach publicznych, a niewątpliwie ważną sprawą dla debaty publicznej w roku 2018 była kwestia przestępstw czy czynów, których dopuszczali się hierarchowie kościoła katolickiego w Polsce, polegających na przenoszeniu z parafii do parafii księży, którzy mieli molestować nieletnich.</u>
+          <u xml:id="u-15.1" who="#PoselKrzysztofSmiszek">Trzecia rzecz, panie przewodniczący, szanowna Komisjo – mamy tutaj do czynienia z czynem czy z działaniem, które nie nosiło znamion czynu o jakiejkolwiek szkodliwości społecznej. Jak wiemy, jedną z przesłanek sine qua non odpowiedzialności karnej u nas w Polsce, w naszym systemie prawnym, jest zdefiniowanie danego czynu pod kątem szkodliwości społecznej i ta szkodliwość społeczna musi być większa niż znikoma. Teraz krótkie przypomnienie, jakie są kryteria definiowania społecznej szkodliwości czynu. Aby zaistniało takie przestępstwo, w tym przypadku wykroczenie, musimy sobie odpowiedzieć na następujące pytania: rodzaj i charakter naruszonego dobra…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Przepraszam, panie pośle. Komisja nie jest sądem i nie jest w stanie oceniać…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PoselKrzysztofSmiszek">Nie jest sądem, ale każdy z posłów będzie decydował w swoim sumieniu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Nie jest sądem, więc nie jest w stanie oceniać, czy doszło do wykroczenia…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PoselKrzysztofSmiszek">Oczywiście.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">…ani czy są przesłanki, by uznać, że nie było społecznej szkodliwości tego czynu. To może zrobić sąd, a my musimy tylko stwierdzić, czy są przesłanki do zaistnienia wykroczenia lub nie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#PoselKrzysztofSmiszek">Ja to rozumiem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Dlatego proszę nie wykraczać poza wniosek.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#PoselKrzysztofSmiszek">Nie wykraczam i jeśli mogę kontynuować swoje uzasadnienie…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Proszę jednak skupiać się wokół wniosku.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#PoselKrzysztofSmiszek">Dzisiaj wszyscy posłowie i posłanki będący członkami tej Komisji pośrednio będą musieli rozważyć, podnosząc rękę za lub przeciw uchyleniu immunitetu, czy czyn, który jest zarzucany pani posłance, był szkodliwy społecznie, czy nie. To jest jedna z przesłanek, która będzie decydowała o decyzji członkiń i członków Komisji, a zatem trzeba sobie postawić jedno pytanie, a mianowicie jaki był rodzaj i charakter naruszonego dobra i kto na tym ucierpiał. Po drugie, jaki był rozmiar wyrządzonej szkody, jeśli taka szkoda nastąpiła? Po trzecie, jaki był sposób i okoliczności popełnienia czynu? Mamy tutaj sytuację, w której podczas spontanicznego zgromadzenia, pod wpływem wzburzenia opinii publicznej, która chciała wyrazić stanowisko w kwestii, która poruszała polskie społeczeństwo… Czy w tych okolicznościach i poprzez taki sposób dokonania zarzucanego czynu, czy da się to usprawiedliwić, czy też nie? Oczywiście biorąc pod uwagę rozpatrywaną kwestię, musimy zadać sobie także pytanie o motywację tzw. sprawcy, w tym przypadku sprawczyni. Czy motywacją było wyrządzenie szkody podmiotowi, czy też była to motywacja wyższego rzędu, motywacja, która miała oparcie w chęci chronienia wyższego dobra, czyli interesów małoletnich, którzy byli ofiarami molestowania czy też mówiąc wprost – ofiarami przestępstwa pedofilii?</u>
+          <u xml:id="u-25.1" who="#PoselKrzysztofSmiszek">Szanowni państwo, tutaj musimy też powołać się na orzecznictwo polskich sądów. Mówiłem o standardzie strasburskim, o standardzie konstytucyjnym, ale w ostatnich latach mamy do czynienia z serią orzeczeń polskich sądów, które umarzały tego typu postępowania. Przypomnę rok 2020, styczeń, sąd warszawski, niedawno orzeczenie sądu w Węgorzewie, wieszanie plakatów na biurach poselskich o pokojowej treści, ale które jednak miały treść krytykującą działanie władzy. Wszystkie te czyny, te wszystkie zarzuty z art. 63a Kodeksu wykroczeń są umarzane przez polskie sądy właśnie z uwagi na niską szkodliwość społeczną czynu.</u>
+          <u xml:id="u-25.2" who="#PoselKrzysztofSmiszek">Podsumowując, powiedziałbym, szanowny panie przewodniczący, szanowni państwo, że mamy dzisiaj do czynienia z sytuacją kuriozalną, która polega na tym, że formułuje się zarzuty o przekroczenie przepisów Kodeksu wykroczeń tylko dlatego, że posłanka jest nie tylko znaną od lat osobą, która bardzo mocno angażuje się w kwestię przeciwdziałania pedofilii nie tylko w polskim kościele, ale także w polskim społeczeństwie, bo przypomnę, że posłanka Scheuring-Wielgus była jedyną posłanką polskiego parlamentu, która osobiście spotkała się z papieżem Franciszkiem i wręczyła mu swój raport na temat pedofilii i działań polskich biskupów, więc nie można zarzucić pani posłance chęci jakiegoś nieadekwatnego działania. To jest wyraz jej głębokiego zaangażowania w kwestie przeciwdziałania pedofilii, a zatem myślę, że jedyną rozsądną decyzją Wysokiej Komisji będzie zagłosowanie przeciwko temu wnioskowi, który, powiedziałbym, tak naprawdę oparty jest na bardzo kiepskich podstawach, nie tylko prawnej, ale także faktycznej. Wszystkie okoliczności tego wydarzenia z 26 sierpnia 2018 r. świadczą, że uczestnictwo pani posłanki w tym spontanicznym zgromadzeniu miało na celu wyższą kwestię, jaką jest wprowadzenie do debaty publicznej – powiedzmy – informacji na temat konieczności przeciwdziałania pedofilii w każdym środowisku, także w środowisku kościelnym. Uważam, że ten wniosek jest absolutnie bezpodstawny. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Czy ktoś chciałby jeszcze w tej sprawie zabrać głos? Pan przewodniczący Urbaniak, proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-27">
+          <u xml:id="u-27.0" who="#PoselJaroslawUrbaniak">Dziękuję, panie przewodniczący. Najpierw trochę w kwestii bardziej formalnej niż merytorycznej. Rozglądam się po sali, większość z nas przebyła dzisiaj kilkaset kilometrów, żeby przybyć na posiedzenie tej Komisji. Jeśli w trakcie mojej podróży do Warszawy nie stało się dzisiaj coś szczególnego, to Komenda Główna Policji nadal powinna znajdować się w Warszawie, a to już jest kolejny przypadek, że przedstawiciel komendanta głównego – nie wiem – nie ma sił, zdrowia czy po prostu zwykłej chęci, aby przybyć na posiedzenie organu Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej. To świadczy o lekceważącym stosunku ze strony komendy i komendanta i to nie jest pierwszy taki przypadek. Ten brak kindersztuby w stosunku do jednego z najwyższych organów państwa to jest… Jak my nie będziemy reagować, to kto za nas będzie reagował? Mam nadzieję, że pan przewodniczący jakoś na to zareaguje, bo jak zwróciliśmy uwagę, to pani podinspektor, jeśli dobrze się domyślam, patrząc na anagram, od momentu, kiedy to pismo powstało, chyba trochę zmieniła nazwisko, bo tego „K” w dokumencie, który mam przed sobą, nie ma, bo minęły 4 lata, od kiedy ta sprawa była.</u>
+          <u xml:id="u-27.1" who="#PoselJaroslawUrbaniak">Te 4 lata nasuwają mi pytanie, kto jest odpowiedzialny za ten bezprecedensowy atak na Kościół katolicki w Polsce. Żeby oto w takiej sytuacji, gdy ktoś dokonuje tak okropnego czynu jak powieszenie pary bucików na ogrodzeniu jednego z toruńskich kościołów, po 4 latach twierdzić, że to jest czyn zabroniony, że to jest coś, czego nie wolno zrobić posłance Rzeczypospolitej Polskiej. Co więcej, komu zależy na tym, żeby taka oto opinia pana – nie wiem czy komendanta głównego, czy któregoś z toruńskich policjantów – że oto w Polsce, kraju chrześcijańskim od 1050 lat, kościół jako budynek raz był miejscem publicznym dla wszystkich ludzi dobrej woli, ale gdy ktoś wiesza parę dziecięcych bucików, to nagle się okazuje, że to jest teren prywatny i powinien mieć na to zgodę, jak tu pan komendant pisze, zarządcy?</u>
+          <u xml:id="u-27.2" who="#PoselJaroslawUrbaniak">Ja już parę lat w tej Polsce żyję i mam takie wrażenie, że proboszczowie w Polsce nie wydają zgody, kiedy w kościołach lub na ogrodzeniach pojawiają się elementy wotywne. Nie wydają zgody w momencie, kiedy pojawiają się klepsydry, a tu nagle okazuje się, że w sprawie pedofilii trzeba zgody. Zastanawiam się, komu zależy na odgrzaniu takiej sprawy po 4 latach, kiedy ona jest wstydliwa nie dla pani poseł, tylko dla tego proboszcza i tego hałasu, którego on wtedy w 2018 r. narobił. To jest dla mnie zastanawiające. Cóż czytamy? Że oprócz bucików była kartka z napisem „Stop pedofilii”. Przepraszam, czy za pedofilią jest ksiądz proboszcz, ten tutaj nigdzie niewymieniony z nazwiska? Czy za pedofilią są ci policjanci, którzy wtedy interweniowali? Czy za pedofilią jest pani podinspektor, która powiedziała nam mniej, niż na tych niespełna dwóch stronach dostaliśmy w formie dokumentu? Czy może za pedofilią jest pan komendant główny Policji?</u>
+          <u xml:id="u-27.3" who="#PoselJaroslawUrbaniak">Kolejny raz zadaję pytanie, kto w takiej sytuacji rozgrzebuje ten temat po 4 latach. Rozumiem, że wtedy ktoś miał rozgrzaną głowę, ale po 4 latach coś takiego? To naprawdę jest to samo pytanie, które zadałem na początku. W czyim interesie jest teraz atakować Kościół katolicki w Polsce i przypominać jego problemy? Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-28">
+          <u xml:id="u-28.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Proszę bardzo, pani przewodnicząca Kotula.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-29">
+          <u xml:id="u-29.0" who="#PoselKatarzynaKotula">Panie przewodniczący, ja tutaj już tylko zupełnie na chłodno, chyba nawet bez jakichś afiliacji koleżeńskich w stosunku do posłanki Scheuring-Wielgus, chcę powiedzieć, że po uważnym przeanalizowaniu tego wniosku rzuciły mi się najbardziej w oczy dwie rzeczy. Jedna rzecz to było to, o czym przed chwilą wspomniał przewodniczący Urbaniak, ale wydaje mi się, że to, co jest najbardziej istotne w tym wniosku, zawiera się w jednym zdaniu: „W trakcie trwania happeningu w miejscu przywieszania kartek z napisami i butów przechodziły grupy turystów, przechodnie, osoby zwiedzające kościół, jak i wierni biorący udział we mszy świętej”. Wydaje się, że esencją tego wykroczenia, którego dopuściła się posłanka Joanna Scheuring-Wielgus, było to, że osoby, które przechodziły obok tego kościoła, dowiedziały się o tym, że w Polsce jest problem kościelnej pedofilii, bo ani sam napis, ani formuła zawieszania dziecięcych butów nie mogły przecież nikogo w żaden sposób ani obrazić, ani urazić. Jedyne czego, być może, ktokolwiek mógł się obawiać, to było faktycznie to, że wszystkie osoby, które będą wewnątrz kościoła, które będą brały udział w nabożeństwie albo osoby, które będą kościół zwiedzały czy też przechodziły obok, dowiedzą się o tym, że istnieje taka akcja, która – jak mówił poseł Krzysztof Śmiszek – była faktycznie akcją międzynarodową, była formą upamiętnienia dziecięcych ofiar pedofilii w Irlandii, ale także formą pokazania, że ten problem istnieje też w Polsce.</u>
+          <u xml:id="u-29.1" who="#PoselKatarzynaKotula">Sam napis, który został tam umieszczony, tzn. „Baby Shoes Remember. Stop pedofilii”, ten początek tego napisu jest po prostu nazwą akcji, która miała swój początek w Irlandii i Wielkiej Brytanii, i dotyczyła przypadków udowodnionych. Tam nie było żadnych spekulacji, tylko to były przypadki pedofilii w Kościele katolickim, które zostały udowodnione, ale pozostawię państwa i ja chyba pozostanę z tą myślą, że w tym dzisiejszym głosowaniu w sprawie uchylenia immunitetu tak naprawdę najgroźniejsze, czego dopuściła się posłanka Joanna Scheuring-Wielgus, było to, że ludzie mogli zobaczyć, że problem pedofilii w polskim kościele także istnieje. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-30">
+          <u xml:id="u-30.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-30.1" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Jeszcze pni poseł Katarasińska, proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-31">
+          <u xml:id="u-31.0" who="#PoselIwonaSledzinskaKatarasinska">Panie przewodniczący, oczywiście byłoby najlepiej, gdybyśmy mogli odstąpić od rozpatrywania tego wniosku, choć głosowanie też naturalnie jest obrazem, powiedziałabym, jakiegoś naszego stanu umysłu i sumienia. Najlepiej byłoby jednak, gdybyśmy mogli od niego odstąpić, ponieważ prawdę powiedziawszy dla mnie jest to oburzające, żeby po 4 latach, akurat w takiej sytuacji, w jakiej teraz jesteśmy, rozpatrywać wniosek o uchylenie immunitetu posłance… żebym nie wiem, jak się starała, nie wiem za co.</u>
+          <u xml:id="u-31.1" who="#PoselIwonaSledzinskaKatarasinska">Jestem dość długo w Sejmie i w ogóle w życiu, i mam dość bogate doświadczenie życiowe, ale mimo najszczerszych chęci nie jestem w stanie dopatrzyć się w postępowaniu pani poseł jakiegokolwiek złamania prawa. Naprawdę, nawet jak bym chciała, to nie mogę niczego takiego znaleźć. To nie jest tak, bo gdyby tak było, to może codziennie te 38 mln Polaków niech lata do sądu, bo zawsze, za chwilę ktoś coś takiego zrobi. Takich rzeczy nie wolno robić, panie przewodniczący, i nie wolno… Tak jak tutaj mówił pan pełnomocnik, przepis powstał w stanie wojennym i powstał on dla realizacji interesów czysto politycznych, a ja bym nie chciała, żeby w naszym Sejmie uchylano immunitety z powodów politycznych, a to jest jedyna motywacja, dla której można zastosować ten artykuł i dla której w ogóle mamy się tym zajmować.</u>
+          <u xml:id="u-31.2" who="#PoselIwonaSledzinskaKatarasinska">Mogę więc skończyć tylko apelem do wszystkich kolegów, niezależnie od barw politycznych, żebyśmy odrzucili ten nonsensowny wniosek odnoszący się do zdarzenia sprzed 4 lat, ponieważ to jest naprawdę wstyd. Wstyd, żeby posłowi próbować uchylić immunitet w takiej sytuacji i z takiego powodu, za buciki na ogrodzeniu kościoła. Ogrodzenie jest miejscem kultu? Naprawdę, jakby mi ktoś wytłumaczył… Ta pani…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-32">
+          <u xml:id="u-32.0" who="#PoselZbigniewBabalski">Ja pani wytłumaczę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-33">
+          <u xml:id="u-33.0" who="#PoselIwonaSledzinskaKatarasinska">Ależ ja bardzo dziękuję. Mniej więcej wiem, jak pan przewodniczący by to tłumaczył.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-34">
+          <u xml:id="u-34.0" who="#PoselZbigniewBabalski">To po co pani pyta?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-35">
+          <u xml:id="u-35.0" who="#PoselIwonaSledzinskaKatarasinska">Bo nie wolno takich rzeczy robić i chciałabym to panom uświadomić. Tylko tyle. Dlatego zabrałam głos. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-36">
+          <u xml:id="u-36.0" who="#PoselKatarzynaKotula">Można, panie przewodniczący?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-37">
+          <u xml:id="u-37.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Nie chciałbym, żebyśmy ciągle powtarzali te same argumenty, ale bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-38">
+          <u xml:id="u-38.0" who="#PoselKatarzynaKotula">Dziękuję. Mam pytanie do Biura Legislacyjnego. Chodzi mi o wyjaśnienie kwestii związanej z przedawnieniem, w przypadku wykroczenia – po upływie roku, i związku tej kwestii z wnioskiem o uchylenie immunitetu. Jeśli mogłabym prosić o formalną odpowiedź w tej sprawie, to byłabym bardzo wdzięczna.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-39">
+          <u xml:id="u-39.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Proszę, Biuro Legislacyjne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-40">
+          <u xml:id="u-40.0" who="#LegislatorzBiuraLegislacyjnegoTomaszCzech">Panie przewodniczący, to jest troszeczkę problem, jeżeli chodzi o kwestię związaną generalnie z przedawnieniem wykroczeń w postępowaniu wykroczeniowym w odniesieniu do osób, które mają immunitet. Przypomnę tylko art. 7a ustawy o wykonywaniu mandatu posła i senatora, który mówi o tym, że przedawnienie w postępowaniu karnym czynu objętego immunitetem nie biegnie w okresie korzystania z immunitetu. Z drugiej strony mamy ogólny art. 10b ust. 1, który mówi o tym, że przepisy ustawy dotyczące odpowiedzialności karnej posłów i senatorów stosuje się odpowiednio do odpowiedzialności za wykroczenia. W związku z tym zawsze nasze stanowisko było takie, że również ten przepis ma zastosowanie w stosunku do wykroczeń.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-41">
+          <u xml:id="u-41.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-41.1" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Jeszcze pan poseł Rutka.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-42">
+          <u xml:id="u-42.0" who="#PoselMarekRutka">Szanowni państwo, mam pytanie, bo w uzasadnieniu tego wniosku czytamy, że te buciki zostały powieszone na płocie okalającym świątynię bez zgody administratora czy też zarządcy. Wyobraźmy więc sobie taką sytuację, że idziemy w jakiś chłodny dzień, wietrzny, i ktoś zgubił szalik. W zasięgu naszego wzroku nie ma osoby, która mogłaby być uznana za właściciela tego szalika i my ten szalik wieszamy na płocie. Następnie zgłasza się właściciel tego płotu, który występuje do Komisji regulaminowej Sejmu Rzeczypospolitej o to, aby posłowi uchylić immunitet. Wydaje mi się, że granice śmieszności, że tak powiem, zostały tutaj gdzieś przekroczone. Mówię o śmieszności w tym konkretnym przypadku, natomiast kwestia pedofilii w kościele jest oczywiście rzeczą niezwykle poważną i tutaj nikomu nie jest do śmiechu.</u>
+          <u xml:id="u-42.1" who="#PoselMarekRutka">Muszę powiedzieć, że jako osoba, która jest ochrzczona… Szczerze mówiąc, o wiele bardziej mnie bulwersuje zawierzenie spółki energetycznej Energa pod opiekę Matki Bożej, co odbyło się w kościele…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-43">
+          <u xml:id="u-43.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Panie pośle, do rzeczy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-44">
+          <u xml:id="u-44.0" who="#PoselMarekRutka">…co odbyło się w kościele w Gdańsku, i to jest dla mnie obraza uczuć religijnych, natomiast buciki wiszące na ogrodzeniu raczej nie. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-45">
+          <u xml:id="u-45.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Proszę, pan przewodniczący Babalski.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-46">
+          <u xml:id="u-46.0" who="#PoselZbigniewBabalski">Szanowni państwo, wykorzystujecie tenże moment do dyskusji na temat pedofilii, akurat w kościele, szkoda, że jeśli mówicie o pedofilii, to nie mówicie o różnych innych grupach, gdzie ten problem też występuje.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-47">
+          <u xml:id="u-47.0" who="#PoselKatarzynaKotula">Wypowiedź poza mikrofonem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-48">
+          <u xml:id="u-48.0" who="#PoselZbigniewBabalski">Spokojnie, niech pani wysłucha mnie do końca, długo nie będę mówił. Ta dyskusja nie dotyczy tego wniosku, ta dyskusja, którą państwo w tej chwili przeprowadziliście. Kto jak kto, ale my posłowie doskonale wiemy, że jak mamy kampanię wyborczą, to bez zgody właściciela obiektu, bez zgody właściciela ogrodzenia czy jakiejkolwiek innej infrastruktury, bez zgody właściciela nie mamy prawa powiesić tam czegokolwiek, ani ulotek, ani swoich plakatów. Na to musi być wyrażona zgoda.</u>
+          <u xml:id="u-48.1" who="#PoselZbigniewBabalski">Ogrodzenie jest własnością parafii, a więc to właściciel będzie decydował, co tam powiesić: plakaty, buciki, szaliki, chusteczki czy inne rzeczy. Podejrzewam, że celowo uciekacie od tego problemu, bo chyba nie łamiecie przepisów i w kampanii wyborczej nie wieszacie swoich materiałów reklamowych, gdzie wam się podoba.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-49">
+          <u xml:id="u-49.0" who="#PoselKatarzynaKotula">Na kościołach nie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-50">
+          <u xml:id="u-50.0" who="#PoselZbigniewBabalski">Pozwólcie państwo skończyć. Bez emocji jakoś….</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-51">
+          <u xml:id="u-51.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Nikt państwu nie przeszkadzał.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-52">
+          <u xml:id="u-52.0" who="#PoselZbigniewBabalski">Ten kościół jakoś mocno was boli. Mówię, że w tym wypadku doskonale wiecie, że nie mamy prawa powiesić czegokolwiek, na przykład w kampanii wyborczej. Chyba się z tym zgodzicie, bo tak jest. A jeśli coś powiesimy, to pod karą mamy to natychmiast usunąć.</u>
+          <u xml:id="u-52.1" who="#PoselZbigniewBabalski">Tutaj chodzi tylko o złożony wniosek i mamy się odnieść do tego wniosku. Czy pani poseł miała prawo do tego, żeby powiesić te buciki, czy nie miała, to nie my będziemy o tym decydować. My mamy tylko zdecydować, czy uchylamy immunitet, żeby sąd to ewentualnie rozstrzygnął. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-53">
+          <u xml:id="u-53.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">To jest oczywiście kwestia indywidualnej oceny. Państwo uważacie, że miała i to jest kwestia wolności, ale przypominam, że wniosek nie obejmuje kwestii udziału w zgromadzeniu. To nie jest przedmiotem postępowania i nikt pani poseł za to nie ściga, przynajmniej w tym wniosku, a z tego, co wiem, to innym wnioskiem pani poseł w tym zakresie też nie była w żaden sposób niepokojona.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-54">
+          <u xml:id="u-54.0" who="#PoselMarekRutka">Wypowiedź poza mikrofonem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-55">
+          <u xml:id="u-55.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Panie pośle, ja panu nie przeszkadzałem, jak pan mówił, chociaż głęboko się z tym nie zgadzam. Wysłuchałem tego spokojnie, a państwo nie potraficie słuchać spokojnie, bo się nie zgadzacie. Jednak jakieś różnice między nami są i proszę o to, aby przynajmniej na posiedzeniu Komisji regulaminowej bezwzględnie przestrzegać regulaminu. Nikomu głosu nie odbieram, każdemu udzielam, a przeszkadzanie jest co najmniej niegrzeczne, a już nie mówię, że też łamie regulamin.</u>
+          <u xml:id="u-55.1" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Pan poseł pełnomocnik stwierdził, że pani poseł zrobiła to z wyższych pobudek, uzasadniających niską szkodliwość lub nawet w ogóle niewystąpienie szkodliwości społecznej, ale jak powiedziałem, my nie jesteśmy w stanie tego ocenić. To może ocenić tylko sąd i dziwię się pani poseł objętej wnioskiem, że nie złożyła rezygnacji z immunitetu i nie przedstawiła tych wszystkich argumentów w sądzie. Sprawa byłaby już dawno załatwiona i byśmy o niej zapomnieli. A tak pani poseł czekała, że tak powiem, aż ta sprawa wyjdzie, a wyszła teraz dlatego, że pani poseł wielokrotnie przez swoje koleżanki, też tutaj obecne, z dużym zaangażowaniem prosiła o to, że by nie prowadzić tego postępowania wcześniej. Ono byłoby przeprowadzone przed rosyjską agresją, bo taki był wyznaczony termin. Tylko ze względu na wnioski składane przez panią przewodnicząca Kotulę i przez klub parlamentarny, żeby nie prowadzić tego postępowania, ponieważ pani poseł nie może się stawić i nie może brać udziału nawet zdalnie w postępowaniu, postępowanie nie było przeprowadzone wcześniej. Mogłem oczywiście tego wniosku nie uwzględniać, bo obecność osoby objętej wnioskiem nie jest konieczna, ale przychyliłem się do waszego wniosku, a państwo teraz twierdzicie, że my specjalnie przedłużamy postępowanie, żeby ono było prowadzone w trakcie wojny.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-56">
+          <u xml:id="u-56.0" who="#PoselKatarzynaKotula">Nie, panie przewodniczący, to jest nieprawda.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-57">
+          <u xml:id="u-57.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Co jest nieprawdą?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-58">
+          <u xml:id="u-58.0" who="#PoselKatarzynaKotula">Nie w tym sensie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-59">
+          <u xml:id="u-59.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Wniosek… przepraszam, plan pracy Komisji został przyjęty już dawno i państwo wiedzieliście, że to będzie prowadzone.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-60">
+          <u xml:id="u-60.0" who="#PoselKatarzynaKotula">Ja muszę wyjaśnić, bo...</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-61">
+          <u xml:id="u-61.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Pani przewodnicząca, odbieram pani głos, ponieważ pani mi uniemożliwia prowadzenie obrad.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-62">
+          <u xml:id="u-62.0" who="#PoselZbigniewBabalski">Niech przewodniczący skończy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-63">
+          <u xml:id="u-63.0" who="#PoselKatarzynaKotula">Wypowiedź poza mikrofonem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-64">
+          <u xml:id="u-64.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Czy ja mogę skończyć? Jak pani opowiadała swoje rzeczy, mówię to pani po raz kolejny, ja nie przeszkadzałem, więc też proszę, żeby mi nie przeszkadzać. Państwo mówiliście swoje, ja się z tym głęboko nie zgadzałem, a teraz jak ja mówię, to państwo nie potraficie, że tak powiem, wytrzymać. Trochę powagi i trochę panowania nad sobą. Jesteście posłami, więc czasami bierzecie udział w dyskusji, z którą się nie zgadzacie i co wtedy? Cały czas przeszkadzacie drugiej stronie?</u>
+          <u xml:id="u-64.1" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Przypominam, że art. 63a Kodeksu wykroczeń, niezależnie od tego, kiedy został ustanowiony, ja w to nie wnikam, ale podawanie tego argumentu jako podstawy do braku pozbawienia immunitetu jest moim zdaniem kompletnie błędne i pozbawione jakichkolwiek podstaw prawnych. Niezależnie od tego, jaka była intencja wprowadzenia przepisu, to on istnieje, nie został zakwestionowany konstytucyjnie i nie wolno w miejscu publicznym umieszczać żadnych napisów bez zgody właściciela. Co do tego, że takiej zgody nie było, to wszyscy o tym wiemy, bo ksiądz stwierdził, że zgody nie udzielał i dlatego to postępowanie się toczy. Jakie były pobudki pani poseł – nie wnikam w to, natomiast uważam, że bez zgody nie mogła tego zrobić, a wszystkie okoliczności będą wzięte pod uwagę przez sąd, jeżeli Komisja i Sejm uznają, że należy uchylić immunitet. Jeśli uznają, że immunitetu nie należy uchylać, sprawa zostanie zamknięta.</u>
+          <u xml:id="u-64.2" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Biorąc pod uwagę te okoliczności, uznaję, że wszystkie argumenty zostały wyczerpane. Zamykam dyskusję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-65">
+          <u xml:id="u-65.0" who="#PoselJoannaScheuringWielgus">Przepraszam bardzo, chciałabym prosić o głos.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-66">
+          <u xml:id="u-66.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-67">
+          <u xml:id="u-67.0" who="#PoselJoannaScheuringWielgus">W zasadzie nie miałam zamiaru zabierać głosu, ale chciałabym jednak sprostować to, co pan przewodniczący powiedział, bo powiedział pan nieprawdę. Zdarzenie miało miejsce w 2018 r. i przez 4 lata nie było ani jednej propozycji, aby nad tym procedować na posiedzeniu Komisji. Chciałabym to powiedzieć, żeby wyraźnie…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-68">
+          <u xml:id="u-68.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Pani poseł…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-69">
+          <u xml:id="u-69.0" who="#PoselJoannaScheuringWielgus">Ja panu nie przeszkadzałam, słuchałam pana, więc proszę, żeby pan mi teraz nie przeszkadzał. To jest pierwsza rzecz.</u>
+          <u xml:id="u-69.1" who="#PoselJoannaScheuringWielgus">Druga rzecz jest taka, że informacja na temat tego posiedzenia i rozpatrywania tej mojej sprawy pojawiła się po raz pierwszy, dostałam taką informację, myślę, że jakieś 3–4 tygodnie temu i raz poprosiłam pana o zmianę terminu, dlatego że byłam za granicą i przez kwestie covidowe nie mogłam wrócić do Polski. Tylko raz. A zatem to, co pan powiedział przed chwilą, że były takie sytuacje, że ktoś odmawiał i nie przychodził, jest po prostu nieprawdą i tylko to chciałam sprostować, żeby wszyscy to słyszeli. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-70">
+          <u xml:id="u-70.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">To muszę stwierdzić, że najpierw z takim wnioskiem wystąpiła pani przewodnicząca Kotula, to było jedno odroczenie, a następnie pan przewodniczący klubu poseł Gawkowski po raz drugi wystąpił.</u>
+          <u xml:id="u-70.1" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Ale ja mówiłem o dwóch razach, bo dwa razy miało się odbyć posiedzenie Komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-71">
+          <u xml:id="u-71.0" who="#PoselKatarzynaKotula">Jeśli mogę, panie przewodniczący…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-72">
+          <u xml:id="u-72.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Ale czy pani ze zrozumieniem słucha tego, co mówię? Sprawa mogła być rozpatrzona wcześniej, gdyby nie pani wnioski o odroczenie tego, więc ten argument odpada. Ale to tylko tyle.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-73">
+          <u xml:id="u-73.0" who="#PoselKatarzynaKotula">Panie przewodniczący, chcę tylko powiedzieć, że posłowie odnosili się do 4 lat, a nie do kwestii ostatniego miesiąca.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-74">
+          <u xml:id="u-74.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Pani poseł Katarasińska odnosiła się do kwestii, że teraz my to rozpatrujemy w czasie wojny. Mogliśmy przed, gdyby nie… To tylko tyle, dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-75">
+          <u xml:id="u-75.0" who="#PoselKatarzynaKotula">To nie jest kwestia tego, że to odbywa się w czasie wojny, tylko że minęły 4 lata.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-76">
+          <u xml:id="u-76.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Dobrze, proszę państwa. Argument został przedstawiony i nie trzeba go powtarzać. Chyba cztery osoby mówiły o 4 latach. Może to powiedzieć jeszcze pięć lub sześć osób, możemy to kontynuować, ale państwo już to powiedzieliście.</u>
+          <u xml:id="u-76.1" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Dziękuję bardzo, zamykam dyskusję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-77">
+          <u xml:id="u-77.0" who="#PoselJaroslawUrbaniak">Ale panie przewodniczący, jeśli można, bo to ja mówiłem o tych 4 latach, ale nie o tym chcę teraz powiedzieć.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-78">
+          <u xml:id="u-78.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">W takim razie co nowego chce pan podnieść?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-79">
+          <u xml:id="u-79.0" who="#PoselJaroslawUrbaniak">Ja chcę podnieść… Chciałem powiedzieć, że pan się nie odniósł do mojej wypowiedzi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-80">
+          <u xml:id="u-80.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Nie muszę się odnosić.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-81">
+          <u xml:id="u-81.0" who="#PoselJaroslawUrbaniak">Jasne, takie jest prawo każdego, ale padła tu ważna rzecz. Pan przewodniczący mówi, że kwestii udziału w zgromadzeniu w zarzucie nie ma, a pani podinspektor mówi, że tak. To może zapytajmy panią podinspektor, czy ona nadal podtrzymuje…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-82">
+          <u xml:id="u-82.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Panie przewodniczący, proszę przeczytać wniosek ze zrozumieniem, a nie to, co pan przedstawia…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-83">
+          <u xml:id="u-83.0" who="#PoselJaroslawUrbaniak">Panie przewodniczący, to jest właśnie to…Chciałem zwrócić uwagę, że pan się nie odniósł do pierwszej części mojej wypowiedzi, tzn. jak Komenda Główna Policji traktuje Sejm Rzeczypospolitej. Pani była nieprzygotowana, przeczytała sentencję wniosku, przeleciała po uzasadnieniu i powiedziała mniej, wykraczając tylko w jednym miejscu, gdzie powiedziała, że wniosek obejmuje także udział w zgromadzeniu. Chciałbym usłyszeć od pani inspektor, jeżeli komendant główny wyznaczył ją do reprezentowania tej sprawy przed nami, czy podtrzymuje to, że przedmiotem zarzutu jest także udział w zgromadzeniu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-84">
+          <u xml:id="u-84.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Panie przewodniczący, dobrze pan wie, że pełnomocnik…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-85">
+          <u xml:id="u-85.0" who="#PoselJaroslawUrbaniak">Dokładnie wiem, co jest we wniosku – czytałem to ze zrozumieniem – ale też słuchałem ze zrozumieniem pani inspektor. Jest rozbieżność pomiędzy treścią wniosku na piśmie a tym, co pani inspektor przedstawiła ustnie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-86">
+          <u xml:id="u-86.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">My mamy się odnosić do tego, co jest złożone na piśmie, ponieważ zostało to podpisane przez gen. insp. Jarosława Szymczyka, a do prezentowania tego wniosku została upełnomocniona pani insp. Romańska i ona nie może wykraczać poza wniosek. Nawet jeżeli się pomyliła, to nie może to być przedmiotem obrad. Dla mnie to jest oczywiste, panie przewodniczący.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-87">
+          <u xml:id="u-87.0" who="#PoselJaroslawUrbaniak">To w takim razie niech powie, że się pomyliła.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-88">
+          <u xml:id="u-88.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Pani inspektor nie może rozszerzać wniosku.</u>
+          <u xml:id="u-88.1" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Bardzo dziękuję. Stwierdzam, że wyczerpaliśmy merytorycznie wszystkie kwestie. Proszę posłów, którzy nie są członkami Komisji, o opuszczenie sali, ponieważ przystąpimy do głosowania. Wcześniej zamkniemy jeszcze kwestię kworum. Posłów, którzy nie są członkami Komisji, proszę o wylogowanie się.</u>
+          <u xml:id="u-88.2" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Proszę posłów niebędących członkami o opuszczenie sali i o wyłączenie kamery rejestrującej obrady.</u>
+          <u xml:id="u-88.3" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Szanowni państwo, stwierdzam, że w posiedzeniu uczestniczy 14 osób, a więc mamy kworum niezbędne do przeprowadzenia głosowania. Rekomenduję, żeby Komisja przyjęła wniosek o uchylenie immunitetu. Proszę o przygotowanie głosowania w tej sprawie.</u>
+          <u xml:id="u-88.4" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Rozpoczynamy głosowanie. Kto jest za uchyleniem immunitetu pani poseł Scheuring-Wielgus? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał od głosu? Czy zostały oddane wszystkie głosy? Dziękuje bardzo, zamykam głosowanie, czekamy na spłynięcie wyników.</u>
+          <u xml:id="u-88.5" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Proszę państwa, docierają do mnie głosy, że coś jest nie tak z systemem do głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-88.6" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Ogłaszam wyniki. W głosowaniu udział wzięło 15 posłów, 9 posłów głosowało za wnioskiem, 4 było przeciw, 2 się wstrzymało od głosu. Stwierdzam, że Komisja pozytywnie zaopiniowała wniosek o uchylenie immunitetu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-89">
+          <u xml:id="u-89.0" who="#PoselKatarzynaKotula">Przepraszam, panie przewodniczący, ale coś mi się tutaj nie zgadza. Nas jest tutaj czwórka…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-90">
+          <u xml:id="u-90.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Chwileczkę, proszę państwa, żeby głosowanie na pewno zostało dobrze przeprowadzone… Kworum wynosiło 14…</u>
+          <u xml:id="u-90.1" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">4 posłów było przeciw, 9 było za, 2 się wstrzymało. Głosowanie zostało przeprowadzone.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-91">
+          <u xml:id="u-91.0" who="#PoselJaroslawUrbaniak">Panie przewodniczący, rozumiem, że są sytuacje, w których utajnienie głosowania jest naszym prawem, natomiast zarówno ja, jak i koleżanki i koledzy… a także koleżanki i koledzy, którzy interweniowali przez telefon, że są kłopoty techniczne… Według mnie nazbierało nam się przynajmniej 7 głosów. Myślę, że ta sprawa dla mnie i większości z nas jest tak oczywista, iż…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-92">
+          <u xml:id="u-92.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Jaki wniosek z tego wynika, panie pośle?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-93">
+          <u xml:id="u-93.0" who="#PoselJaroslawUrbaniak">Że coś było nie tak z głosowaniem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-94">
+          <u xml:id="u-94.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Czy ktoś składa wniosek o reasumpcję?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-95">
+          <u xml:id="u-95.0" who="#PoselIwonaSledzinskaKatarasinska">Tak.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-96">
+          <u xml:id="u-96.0" who="#PoselJaroslawUrbaniak">Tak.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-97">
+          <u xml:id="u-97.0" who="#PoselKatarzynaKotula">Panie przewodniczący, zgłaszam formalny wniosek o reasumpcję głosowania.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-98">
+          <u xml:id="u-98.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Dobrze, przeprowadzimy reasumpcję głosowania.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-99">
+          <u xml:id="u-99.0" who="#PoselZbigniewBabalski">Poseł Krasulski też mówi, że nie może się połączyć i dlatego idzie teraz do sali obrad.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-100">
+          <u xml:id="u-100.0" who="#PoselJaroslawUrbaniak">Wypowiedź poza mikrofonem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-101">
+          <u xml:id="u-101.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Przecież już zapowiedziałem reasumpcję głosowania. Musimy tylko zrobić chwilę przerwy, żeby nie było wątpliwości, bo być może rzeczywiście coś nie funkcjonuje w systemie.</u>
+          <u xml:id="u-101.1" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Proszę państwa, jak powiedziałem, robimy reasumpcję. Głosowanie jest unieważnione i będziemy głosować po raz drugi. Proszę jeszcze raz przygotować aparaturę do głosowania. Kamera na stronie internetowej powinna być cały czas wyłączona, bo przeszliśmy do etapu głosowania, dopóki nie zakończymy głosowania i nie wznowimy obrad.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-102">
+          <u xml:id="u-102.0" who="#PoselJaroslawUrbaniak">Panie przewodniczący, wydaje się, że chyba nie wystarczy 5 minut przerwy. Raczej to wymaga pół dnia przerwy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-103">
+          <u xml:id="u-103.0" who="#PoselZbigniewBabalski">Nie wiem, panie pośle. Jeszcze raz tłumaczę – dzwonił poseł Krasulski i mówił, że go wylogowało, a jest w hotelu sejmowym. W związku z tym idzie do nas, bo nie może sobie poradzić z systemem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-104">
+          <u xml:id="u-104.0" who="#PoselJaroslawUrbaniak">No tak, ale pani poseł Krzywonos ze szpitala do nas nie przyjdzie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-105">
+          <u xml:id="u-105.0" who="#PoselZbigniewBabalski">Na pewno nie, ale zaraz zobaczymy… Teraz mamy kontakt. Czy pani poseł nas słyszy?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-106">
+          <u xml:id="u-106.0" who="#PoselJaroslawUrbaniak">Nie słyszy nas, bo zdaje się, że nie ma połączenia.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-107">
+          <u xml:id="u-107.0" who="#PoselZbigniewBabalski">Mamy połączenie, panie pośle.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-108">
+          <u xml:id="u-108.0" who="#PoselHenrykaKrzywonosStrycharska">Nie ma połączenia przy głosowaniu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-109">
+          <u xml:id="u-109.0" who="#PoselZbigniewBabalski">My teraz panią poseł słyszymy i widzimy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-110">
+          <u xml:id="u-110.0" who="#PoselHenrykaKrzywonosStrycharska">To proszę zobaczyć. Pierwsze i drugie głosowanie – głosowałam. W tej chwili nie ma transmisji na głosowaniu. System cały czas mieli.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-111">
+          <u xml:id="u-111.0" who="#PoselZbigniewBabalski">Mamy jednak panią na ekranie, widzimy i słyszymy. Będzie reasumpcja głosowania. Za chwilę wróci pan przewodniczący i poprowadzi dalej obrady Komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-112">
+          <u xml:id="u-112.0" who="#PoselHenrykaKrzywonosStrycharska">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-113">
+          <u xml:id="u-113.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Szanowni państwo, bardzo proszę albo odświeżyć stronę, albo zalogować się powtórnie, bo nie wiadomo, czy system działa.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-114">
+          <u xml:id="u-114.0" who="#PoselHenrykaKrzywonosStrycharska">Panie przewodniczący, zalogowałam się powtórnie i nie mogę nic z tym zrobić. Cały czas system mieli.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-115">
+          <u xml:id="u-115.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Na razie jeszcze nie wyświetlamy głosowania.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-116">
+          <u xml:id="u-116.0" who="#PoselZbigniewBabalski">Proszę zaczekać.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-117">
+          <u xml:id="u-117.0" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Często przy ponownym uruchomieniu systemu występuje wylogowanie i trzeba się logować powtórnie. Ci z państwa, którzy są zalogowani, to dobrze. Ci, którzy mają wątpliwości, to proszę odświeżyć stronę lub ewentualnie wprowadzić ponownie kod. Teraz czekamy na wyświetlenie się pulpitu do głosowania, żeby można było przeprowadzić głosowanie.</u>
+          <u xml:id="u-117.1" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Otrzymuję cały czas sygnały, że nadal system wyrzuca niektórych posłów. Dzieje się tak od momentu, kiedy zamknęliśmy posiedzenie i wyłączyliśmy transmisję.</u>
+          <u xml:id="u-117.2" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Powtórzę jeszcze raz – proszę państwa, tych z was, którzy włączyli się po raz kolejny, proszę o odświeżenie strony. Ta prośba dotyczy szczególnie tych posłów, którzy włączyli się później. Proszę o odświeżenie systemu do głosowania i należy zaczekać, aż wyświetli się kolejne głosowanie.</u>
+          <u xml:id="u-117.3" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Wydaje się, że wszystko jest gotowe. Proszę państwa, przystępujemy do głosowania. Kto z państwa jest za uchyleniem immunitetu pani poseł Joannie Scheuring-Wielgus? Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał od głosu? Czekamy na spłynięcie wszystkich głosów.</u>
+          <u xml:id="u-117.4" who="#PrzewodniczacyposelKazimierzSmolinski">Niestety nadal mamy problemy techniczne. Proszę państwa, w tej sytuacji ogłaszam przerwę w posiedzeniu. Głosowanie przeprowadzimy jutro, kiedy wszyscy posłowie zostaną zawiadomieni w sposób właściwy, żeby nie było żadnych wątpliwości odnośnie do poprawności głosowania. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/str/201923-sjm-strxx-00129-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/str/201923-sjm-strxx-00129-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..837fa5c
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/str/201923-sjm-strxx-00129-01/header.xml
@@ -0,0 +1,49 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-strxx-00129-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej /nr 129/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej /nr 129/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#STR">129</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-03-08</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="MariuszMarszal" role="speaker">
+        <persName>Mariusz Marszał</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w Ministerstwie Klimatu i Środowiska Piotr Dziadzio</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwMKiSPiotrDziadzio" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w MKiŚ Piotr Dziadzio</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselAnnaMilczanowska" role="speaker">
+        <persName>Poseł Anna Milczanowska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselWieslawBuz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Wiesław Buż</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Tomasz Ławniczak</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="STR" role="committee">
+        <orgName>Komisja Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/str/201923-sjm-strxx-00129-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/str/201923-sjm-strxx-00129-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..12c6584
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/str/201923-sjm-strxx-00129-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,86 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Otwieram posiedzenie Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej. Witam panie i panów posłów, witam zaproszonych gości, w szczególności witam przedstawicieli Ministerstwa Klimatu i Środowiska na czele z panem ministrem Piotrem Dziadzio, witam przedstawicieli samorządów terytorialnych oraz przedstawicieli korporacji samorządowych. Informuję, że posiedzenie będzie prowadzone z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej umożliwiających porozumiewanie się na odległość. Informuję również, że zgłoszenia posłów do zabrania głosu w dyskusji należy wysyłać na adres mailowy sekretariatu Komisji Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej. Równocześnie informuję, że posłowie, członkowie Komisji obecni na sali obrad, głosują przy użyciu urządzenia do głosowania za pomocą legitymacji poselskiej i wówczas nie logują się już w systemie komunikacji elektronicznej i nie używają tabletów.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Zanim przejdziemy do realizacji porządku dziennego, sprawdzimy kworum. Proszę państwa posłów o naciśnięcie dowolnego przycisku do głosowania. W tej chwili został wyświetlony pulpit do głosowania, proszę o sprawdzenie kworum. Proponuję, żebyśmy ustalili, iż w stosownym momencie ogłoszę, że kończymy głosowanie, ponieważ głosy posłów będą do nas jeszcze spływać przez jakiś czas.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Szanowni państwo, porządek dzienny posiedzenia przewiduje rozpatrzenie informacji na temat wpływu podwyżek cen energii elektrycznej na sytuację finansową jednostek samorządu terytorialnego i możliwości działań osłonowych. Zanim oddam głos panu ministrowi i przystąpimy do realizacji porządku dziennego, chciałbym uprzedzić koleżanki i kolegów posłów obecnych na sali oraz śledzących nasze obrady za pomocą mediów elektronicznych, że ewentualne głosowania miały odbyć się o godzinie 13.00, na razie nie mamy żadnych znaków, byłem nawet na sali posiedzeń Sejmu, ale nie zdobyłem żadnych informacji, czy te głosowania będą, czy ich nie będzie, dlatego przystępujemy teraz do procedowania, natomiast, jeśli otrzymamy sygnał, to przerwiemy obrady na czas głosowań i następnie wrócimy do kontynuowania posiedzenia. Jeżeli takiego sygnału nie będzie, to oczywiście będziemy normalnie prowadzić obrady.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Przystępujemy do realizacji porządku dziennego. Panie ministrze, oddaję panu głos. Pan minister Piotr Dziadzio, proszę uprzejmie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">Szanowny panie przewodniczący, szanowni państwo, chciałbym krótko omówić, aczkolwiek nie wiem, czy się da krótko omówić całą sytuację i jej złożoność na dzień dzisiejszy. Tytułem wstępu muszę zwrócić uwagę na kilka bardzo istotnych elementów składowych, które powodują, że sytuacja związana z cenami nośników energetycznych, ale również samej energii elektrycznej czy też tego wszystkiego, co jest związane z podwyżkami cen, jest uzależniona od wielu czynników i jest efektem narastającego zjawiska, które, po pierwsze, jest spowodowane takim czynnikiem jak wysokie ceny uprawnień ETS. Wysokie ceny energii elektrycznej, z którymi mierzyliśmy się już pod koniec zeszłego roku, były również spowodowane warunkami pogodowymi związanymi z tym, że mieliśmy mroźną zimę i wyjątkowo bezwietrzną wiosnę, a później lato. To spowodowało, że energia odnawialna, która powinna się znaleźć w systemie…, że jej nie było. Nie było jej nie tylko w Polsce, ale również w całej Europie.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">Kolejnym bardzo istotnym elementem, z którego chyba wszyscy zdajemy sobie dzisiaj wyraźnie sprawę, jest działalność Gazpromu, czyli działalność tego podmiotu, który był dominującym dostawcą gazu ziemnego do Unii Europejskiej. To widzimy wszyscy i każdy z nas to zjawisko odczuwa bardzo dobrze, i powiem tak, że wszyscy je chyba rozumiemy, nawet bez szczególnych wyjaśnień, w sytuacji, kiedy dodatkowo Rosja wypowiedziała wojnę Ukrainie. Wszyscy o tym doskonale wiemy.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">Kolejnym ważnym elementem związanym z nośnikami energii było to, że w ciągu zeszłego roku Rosjanie, którzy są właścicielem większości magazynów gazów w Unii Europejskiej, głównie w Niemczech, nie napełnili gazem tych magazynów, a w związku z tym te czynniki, jak powiedziałem – wiele czynników złożyło się na wzrost cen energii elektrycznej i gazu ziemnego… Wojna, jak już to zostało powiedziane, wpływa szczególnie źle i nieprzewidywalnie na sytuację, z którą się mierzymy i z którą będziemy się mierzyć.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">W związku z tym, że rząd Rzeczypospolitej w dużej mierze przewidział sytuację z agresją czy z agresywnym nastawieniem Rosji w stosunku do krajów Unii Europejskiej, zabezpieczył się w zakresie gazu ziemnego. W pozostałych krajach Unii magazyny gazu, jak powiedziałem, były zapełnione na poziomie 30–35%, natomiast my w sezon zimowy wkroczyliśmy z prawie 98% napełnienia naszych magazynów gazem ziemnym. Nasze krajowe wydobycie było na stabilnym, uregulowanym poziomie i wszystkie kontrakty, które mieliśmy podpisane, były i są realizowane na bieżąco. Niemniej jednak ta sytuacja stabilizuje dostawy surowców do naszego kraju, ale nie stabilizuje cen energii i z tego wszyscy państwo sobie zdajecie sprawę.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">Jeśli chodzi o działania rządu, które zostały podjęte jesienią i na początku tego roku, to wspomnę przede wszystkim o tarczach antyinflacyjnych, tarczy nr 1 i nr 2. Przypomnę państwu, że obniżyliśmy podatek VAT dla gazu ziemnego z 23% do 8%, w drugiej tarczy jest on obniżony z 8% do zera. Obniżony został także podatek VAT dla ciepła systemowego z 23% do 8%, a obecnie w tarczy nr 2 do 5%. Obniżymy również VAT za energię elektryczną do 5% i to jest już uwzględnione w tarczy antyinflacyjnej. Te wszystkie działania zostały przedłożone w zakresie ich obowiązywania, do płowy tego roku, czyli do lipca 2022 r. Te działania są bezprecedensowe zarówno na rynku na obszarze naszego kraju, ale również w krajach Unii Europejskiej, dlatego że te działania zostały skoordynowane i bardzo sprawnie przeprowadzone.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">Dodatkowo jeszcze powiem, że wszystkie działania, o których wspomniałem, połączone zostały z wprowadzeniem dodatku osłonowego dla najuboższych odbiorców energii elektrycznej. Ten dodatek osłonowy obejmie ok. 7 mln gospodarstw, a kwota, która jest przeznaczona na dofinansowanie, to poziom ok. 4,7 mld zł. To są ogromne środki, ale równocześnie są to środki, które wesprą najuboższych, ponieważ do skorzystania z tego dodatku, jak powiedziałem, będą uprawnione gospodarstwa wieloosobowe i jednoosobowe, w których dochody nie przekraczają 1500 zł, to te wieloosobowe, i te, które są jednoosobowe i osiągają dochód do wysokości 2100 zł.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">Szanowni państwo, to są bardzo trudne działania do wprowadzenia, wiem o tym doskonale, niemniej jednak te wszystkie działania, które opisałem, bezpośrednio wpływają na funkcjonowanie zarówno obywateli, jak i też jednostek samorządu terytorialnego. To są działania, które nie służą… nie są bezpośrednio, ale w takim skoordynowanym zakresie wpływają i bardzo mocno będą wpływać jeszcze przez wiele następnych miesięcy na sytuację samorządu terytorialnego.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">Myślę, że tytułem wstępu to jest wystarczająco, ale jak powiedziałem, na pewno nie wyczerpuje to tematu i złożoności tego problemu, bo on jest nieprzewidywalny z perspektywy najbliższych miesięcy. Rozumiemy również sytuację w zakresie możliwych nałożonych sankcji na Rosję i również konsekwencji z tego wynikających. Już dzisiaj w Europie Zachodniej obserwujemy bardzo wysokie ceny paliw, których niestety nie są w stanie zabezpieczyć działaniami podobnymi jak te działania, które zostały wprowadzone przez rząd Rzeczypospolitej. Na dzień dzisiejszy nie obserwujemy działań, które byłyby wymierzone i ułatwiałyby funkcjonowanie wielu obszarów w krajach Europy Zachodniej na takim poziomie, jak to zostało wprowadzone w naszym kraju. Myślę, że tutaj aktywnie uczestniczymy i aktywnie staramy się pomagać nie tylko obywatelowi, ale przez to, że obywatel jest beneficjentem tych wszystkich działań, to również to oddziałuje bezpośrednio na jednostki samorządu terytorialnego.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieKlimatuiSrodowiskaPiotrDziadzio">Myślę, że tytułem wstępu to wszystko wystarczy i jest dla państwa akceptowalne w zakresie jasności i klarowności mojej wypowiedzi. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję panu ministrowi. Zanim otworzę dyskusję, poproszę o wyświetlenie wyników głosowania sprawdzającego kworum. Informuję, że w naszym posiedzeniu bierze udział 28 posłów, więc mamy wymagane kworum.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Otwieram dyskusję. Czy ktoś z państwa posłów chciałby zabrać głos? Proszę bardzo, koleżanka Anna Milczanowska.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PoselAnnaMilczanowska">Panie przewodniczący, szanowni państwo z ministerstwa, mam pytanie. Może odpowiedź albo rozwiązanie będą w przyszłości, ale to od spółek komunalnych, które zajmują się przewozem pasażerów, czyli komunikacji miejskiej, w związku z cenami paliwa, o których mówił pan minister, wiemy, że te spółki na ogół są deficytowe, bo są, ale takie zapytanie: czy będzie jakieś rozwiązanie osłonowe dla tego typu działalności jak spółki komunalne?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Panie ministrze, czy mogę prosić o ustosunkowanie się?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PodsekretarzstanuwMKiSPiotrDziadzio">Odpowiedź jest trudna, dlatego że jest to pomoc publiczna. Wiecie państwo o tym doskonale. Jedyne działania w tym zakresie to jest aktywne obniżanie cen paliwa i to bezpośrednio przekłada się na funkcjonowanie spółek komunalnych, tych które zajmują się przewozami. To są jedyne działania, które mogą wpłynąć bezpośrednio, czyli obniżenie cen paliw i te działania, jak państwu na wstępie powiedziałem, są już wprowadzone i funkcjonują.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję bardzo. Panie ministrze, ja mam z kolei tego rodzaju pytanie – jeśli idzie o energię odnawialną, to mamy oczywiście rozwój fotowoltaiki, mamy wiatraki, natomiast rysem charakterystycznym jest duże uzależnienie tych źródeł energii odnawialnej od aury, sam pan minister o tym wspominał, to powoduje duże fluktuacje, natomiast rzeczą cenną dla każdego zakładu energetycznego, który dostarcza energię elektryczną do końcowych odbiorców, jest stałość, stabilność dostaw energii elektrycznej przez producenta tejże energii. Tego rodzaju ofertą, powiązaną z działalnością i zadaniami samorządu terytorialnego, są ewentualnie spalarnie śmieci. One już częściowo funkcjonują, tutaj bardzo dobrze recenzowany jest, o ile wiem, przykład Krakowa. Z jednej strony to jest pozbywanie się śmieci w sposób taki, który nie generuje dużej ilości miejsca albo prawie żadnej ilości miejsca na zagospodarowywanie tych śmieci, a z drugiej strony jest to uzyskiwanie stałej i stabilnej energii tak cieplnej, jak i elektrycznej dla zakładów energetycznych, które potem przewodzą ten prąd do odbiorcy końcowego.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Czy ministerstwo w swoich planach ma gdzieś zarysowany jakiś program dedykowany samorządom na rozwój tego rodzaju ekologicznych spalarni śmieci, które oczywiście spełniałyby wszystkie wymogi ekologiczne? Tego rodzaju przykłady już są i to jest moje pytanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PodsekretarzstanuwMKiSPiotrDziadzio">Bardzo dziękuję za to pytanie. Ministerstwo Klimatu i Środowiska oczywiście wspiera tego typu rozwiązania, jeśli one są ekologiczne i wykorzystują tzw. RDF. Jak najbardziej, to jest właściwy kierunek. Popieram również i potwierdzam to, co pan przewodniczący wspomniał o niestabilności źródeł odnawialnych, ale chciałbym pana przewodniczącego troszkę sprostować, dlatego że w zakresie odnawialnych źródeł energii, oprócz słońca i wiatru, które faktycznie generują energię elektryczną i są one niestabilne, bo są uzależnione stricte od pogody, rozwijamy i będziemy rozwijać również energetykę odnawialną, ale opartą na wodach geotermalnych i to nie tylko na wodach, które są wysokotemperaturowe, ale również nisko i średniotemperaturowe. Będziemy realizować szereg programów, w tej chwili w Ministerstwie Klimatu i Środowiska jest opracowywany taki dokument, który w sposób bardzo prosty można by nazwać mapą drogową rozwoju geotermii, tych wszystkich odnawialnych źródeł opartych o różne temperatury, które możemy wykorzystać jako stabilne, odnawialne źródła energii w zakresie ciepłownictwa. Ten program będziemy niedługo bardzo intensywnie pokazywać na zewnątrz, ale równocześnie działania Ministerstwa Klimatu i Środowiska już są bardzo mocno nastawione na udostępnianie wód geotermalnych.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PodsekretarzstanuwMKiSPiotrDziadzio">Jak być może państwo wiecie, taki program realizowany jest przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. W zeszłym roku zostało podpisanych 15 umów z gminami, którym sfinansuje się pierwsze otwory, które będą udostępniały te wody geotermalne. Ten program jest kontynuowany w tym roku. Przewidujemy również inne programy w zakresie stabilności tych źródeł odnawialnych, opartych o szeroko rozumiane i szeroko wykorzystywane pompy ciepła, więc ten zakres, który możemy dzisiaj realizować, jest zdecydowanie większy aniżeli tylko korzystanie ze spalarni śmieci. One są ważne, ale musimy rozwijać wszystkie źródła energii, elektrycznej i cieplnej, które wpływają bezpośrednio na funkcjonowanie nie tylko ciepła systemowego, ale również indywidualnego ciepłownictwa w budynkach jednorodzinnych. To jest bardzo ważne dla nas wszystkich, bo wiemy, jakie mamy rozprzestrzenienie, jaką mamy liczbę budynków indywidualnych, które często potrzebują dodatkowych źródeł energii albo nie tyle dodatkowych, ile odnawialnych źródeł energii. W związku z tym takie programy będziemy realizować w najbliższym czasie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję za odpowiedź. Całkowicie zgadzam się z tą uwagą, bo oczywiście spalarnie śmieci to nie jest jedyna noga. Im więcej tych nóg podstawimy pod nasz system energetyczny i ciepłowniczy, tym będzie on bardziej stabilny i relatywnie przełoży się to potem na ceny energii elektrycznej i cieplnej – oczywiście może się przełożyć.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Czy ktoś z gości chciałby zabrać głos? Proszę uprzejmie. Zdążyliśmy się już wprawdzie poznać, ale nie przypominam sobie nazwiska. Proszę się przedstawić.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#MariuszMarszal">Dziękuję, panie przewodniczący. Nazywam się Mariusz Marszał, jestem przedstawicielem Związku Gmin Wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej. Szanowny panie ministrze, mam pytanie dotyczące niejako wstrzymania rozwoju energetyki wiatrowej na lądzie. Wiadomo nam wszystkim, że od 2015 r., w związku z wejściem tzw. ustawy odległościowej, rozwój energetyki wiatrowej na lądzie został praktycznie zatrzymany. Cały czas czekamy, czekają samorządy na to, żeby odblokować ten rozwój. W tej chwili z raportu, który został przedstawiony w maju lub czerwcu ubiegłego roku przez panią minister Kornecką, wynikało wprost, że są w Polsce możliwości, praktycznie cały obszar naszego kraju jest odpowiedni do tego, żeby rozwijać energetykę wiatrową na lądzie. W związku z dywersyfikacją dostaw energii uważamy, że jest to ważna gałąź, umożliwiająca wprowadzanie tej zielonej energii do ogólnego wolumenu energii odnawialnej.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#MariuszMarszal">Panie ministrze, moje pytanie jest następujące: kiedy ewentualnie możemy się spodziewać wejścia w życie albo – tutaj też pytanie do państwa posłów – uchwalenia tej ustawy? To jest jedna sprawa.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#MariuszMarszal">Druga sprawa – wspomniał pan minister na temat obniżenia VAT-u na paliwa. Samorządy oczywiście zaczynają to odczuwać. Podczas ogłaszania przetargów widzimy, że kwoty ofertowe, które spływają, znacznie przewyższają te, które mamy w kosztorysach przetargów. Związane jest to m.in. z tym, że wpływ obniżenia VAT dla podmiotów prowadzących działalność gospodarczą przyniósł jakby trochę odwrotne działanie, bo te firmy w tej chwili nie mogą odliczyć VAT-u w takiej wysokości, jaką odliczały do tej pory, czyli zamiast 23% mogą sobie odliczać niższa stawkę VAT. I kolejne moje pytanie, panie ministrze, jak… Może na tym na razie poprzestanę, z panem ministrem rozmawialiśmy jakiś czas temu na temat możliwości prowadzenia działań osłonowych, więc może już tutaj spuentuję. Chcielibyśmy tylko usłyszeć, czy rząd planuje jakieś rozszerzenie działań osłonowych dla samorządów terytorialnych? Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Proszę uprzejmie, panie ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PodsekretarzstanuwMKiSPiotrDziadzio">Zacznę może od trzeciego pytania, na które jest trudno udzielić odpowiedzi, bo na dziś takich dodatkowych działań osłonowych nie planujemy i dlatego mówię, że trudno udzielić odpowiedzi, ponieważ przypuszczam, że pan Marszał chciałby tutaj usłyszeć bardziej konstruktywną odpowiedź. To jest jedna rzecz.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PodsekretarzstanuwMKiSPiotrDziadzio">Jeśli chodzi o pytanie drugie, odnośnie rozliczeń VAT-u, to po pierwsze, nie zrozumiałem tego pytania, a z drugiej strony te działania, które zostały w tej chwili wprowadzone, powinny być całkowicie neutralne dla odliczania podatku VAT. Być może nie zrozumiałem pytania, więc ciężko jest mi się do tego odnieść.</u>
+          <u xml:id="u-12.2" who="#PodsekretarzstanuwMKiSPiotrDziadzio">Natomiast, jeśli chodzi o pierwsze pytanie w sprawie ustawy dotyczącej energetyki odnawialnej, ale tej lądowej, to w tej chwili… to znaczy od początku jest ona w Ministerstwie Rozwoju i generalnie rzecz biorąc, jeśli chodzi o Ministerstwo Klimatu i Środowiska, to my w bardzo racjonalnej formie wspieramy rozwiązania, które tam są przewidziane, ale – jak mówię – w sposób racjonalny, to znaczy, żeby one po pierwsze pozytywnie oddziaływały na system sieci energetycznych, na samorządy, na te problemy związane z brakiem zgód środowiskowych, brakiem akceptacji społecznych itd., to musi być bardzo racjonalnie rozwiązane. Ministerstwo Rozwoju prowadzi w tej chwili tę ustawę i tak naprawdę to pytanie powinno być do nich skierowane, żeby się odnieśli i powiedzieli, na jakim etapie jest teraz realizacja tej ustawy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Dziękuję bardzo. Zaraz oddam głos koledze Wiesławowi Bużowi, ale wcześniej chciałem zwrócić się do pana Mariusza Marszała. Ta ustawa rzeczywiście była już przygotowywana i po pewnych perturbacjach w rządzie została odłożona, przynajmniej na razie, ale ja też mam wnioski od gmin wiejskich i mieszanych mówiące o tym, że jest konieczność odblokowania tej ustawy, ponieważ jej brak przeszkadza w rozwoju sieci osadniczej i w zagospodarowaniu terenu. W projektach, które wtedy były przygotowywane, znajdują się zapisy, że wszystko może się odbywać, ale w ramach tego, o czym powiedział pan minister, tzn. ładu przestrzennego i zgody sołectwa na rozwój energetyki wiatrowej, a uchwalenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego powoduje, że istnieje akceptacja społeczna dla rozwoju energetyki wiatrowej. To nie może być tak jak było przed 2015 r., gdzie wszyscy to przyznają, była pełna wolna amerykanka i mieliśmy kilkaset komitetów protestacyjnych w skali kraju w sprawie rozwoju energetyki wiatrowej.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Proszę bardzo, pan poseł Wiesław Buż. Oddaję panu głos, panie pośle.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PoselWieslawBuz">Bardzo dziękuję panu przewodniczącemu. Panie ministrze, mam takie pytanie dani, odnoszące się jeszcze do dnia dzisiejszego i do tego, co się dzieje na naszej wschodniej granicy. Rozumiem, że przedmiotem naszego spotkania jest informacja na temat podwyżek cen energii, ale chciałem zapytać o takie przyziemne i dzisiejsze zadanie, być może również Ministerstwa Klimatu i Środowiska.</u>
+          <u xml:id="u-14.1" who="#PoselWieslawBuz">Jak państwo wiedzą, w gminach przygranicznych powstają punkty recepcyjne, punkty zbierania darów, punkty pomocowe. Gminy zużywają dodatkowo ogromne ilości paliwa, również energii, w obszarach, które do tej pory nie były w ogóle potrzebne. Czy wobec takiej sytuacji, jest również wiele dodatkowych darmowych przejazdów z uchodźcami, z zespołami organizacyjnymi, z wolontariuszami itd., gminy zgłaszają, że ponoszą ogromne koszty i czy na dziś nie jest potrzebny tym gminom taki swoisty bonus energetyczny idący właśnie w tym kierunku, tzn., żeby dać im wsparcie i pomoc, żeby mieli dziś i na najbliższy miesiąc czy kwartał środki, które nie będą im paraliżować działań, które rozpoczęły. Wiemy, że z tych działań, które gminy podjęły, można powiedzieć samoistnie, wywiązują się bardzo przykładnie i wprost pokazowo. Zresztą rząd zwraca na to uwagę. Będąc blisko, jako że jestem posłem ziemi rzeszowskiej, obserwuję to i uczestniczę w tym wszystkim.</u>
+          <u xml:id="u-14.2" who="#PoselWieslawBuz">Uważam, że oprócz tego, nad czym dzisiaj procedujemy w kwestiach pomocy dla uchodźców, tzn. jak im usprawnić i ułatwić przebywanie u nas, za mało mówi się o takim bonusie pomocowym na już, na teraz dla samorządów, które bardzo mocno zaangażowały się w sprawę i m.in. zużywają ogromne dodatkowe ilości energii, nieplanowane w ich budżetach uchwalanych jeszcze na przełomie roku. Czy w tej kwestii Ministerstwo Klimatu ze swojej strony nie zawnioskowałoby czy nie zwróciłoby się do pana premiera, żeby taki bonus opracować i taką pomoc stworzyć? Oni na to oczekują. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Panie ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PodsekretarzstanuwMKiSPiotrDziadzio">Na wstępie chciałbym na pana ręce przekazać bardzo serdeczne podziękowania, szczególnie dla tych gmin, które w sposób wzorowy wywiązują się z organizacji pomocy dla uchodźców z Ukrainy. Jeśli pan poseł będzie mógł, to bardzo proszę o przekazanie takich podziękowań. Każdy z nas dziękuje samorządom, każdy z nas dziękuje zwykłemu obywatelowi, który bezinteresownie podchodzi do problemu pomocy dla uchodźców. Wszyscy sobie zdajemy sprawę z tego, jak jest to bardzo trudne i nieprzewidywalne w skali czasu zagadnienie.</u>
+          <u xml:id="u-16.1" who="#PodsekretarzstanuwMKiSPiotrDziadzio">Jak powiedziałem, to jest nie do przewidzenia w przyszłości, ale również było nieprzewidywalne na etapie przygotowywania budżetów. Doskonale wiemy, że to jest nadzwyczajna sytuacja i na dziś nie mamy gotowych rozwiązań. Nie ukrywam, że rząd pracuje nad tego typu rozwiązaniami i ma takie sygnały, niemniej jednak musiałbym przekierować tę kwestię do MSWiA i KPRM, bo to właśnie tam podejmowane są tego typu działania, ale również zapadają kluczowe decyzje w zakresie koordynacji tychże działań. Tak więc to nie jest pytanie skierowane do Ministerstwa Klimatu i Środowiska, niemniej jednak tam, gdzie znajdziemy swoją rolę, to na pewno właściwie się z niej wywiążemy. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Czy jeszcze ktoś z państwa chciałby zabrać głos? Nie widzę. Czy są jakieś zdalne zgłoszenia? Nie ma.</u>
+          <u xml:id="u-17.1" who="#PrzewodniczacyposelTomaszLawniczak">Szanowni państwo, zamykam zatem dyskusję i stwierdzam, że na tym porządek dzienny został wyczerpany. Zamykam posiedzenie Komisji. Informuję, że protokół z posiedzenia, wraz z załączonym pełnym zapisem jego przebiegu, będzie wyłożony do wglądu w sekretariacie Komisji. Dziękuję uprzejmie.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00117-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00117-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..3bd2de9
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00117-01/header.xml
@@ -0,0 +1,52 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-suexx-00117-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja do Spraw Unii Europejskiej /nr 117/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja do Spraw Unii Europejskiej /nr 117/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#SUE">117</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-03-08</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwMFPiotrPatkowski" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w MF Piotr Patkowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwMinisterstwieFinansowPiotrPatkowski" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów Piotr Patkowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselGrzegorzGaza" role="speaker">
+        <persName>Poseł Grzegorz Gaża</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselJacekCzerniak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jacek Czerniak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselMariuszWitczak" role="speaker">
+        <persName>Poseł Mariusz Witczak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselTomaszGlogowski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Tomasz Głogowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelPiotrPolak" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Piotr Polak</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="SUE" role="committee">
+        <orgName>Komisja do Spraw Unii Europejskiej</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00117-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00117-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..c4b1064
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00117-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,81 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrPolak">Otwieram posiedzenie Komisji do Spraw Unii Europejskiej. Informuję, że posiedzenie będzie prowadzone z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej umożliwiających porozumiewanie się na odległość. Witam serdecznie wszystkich obecnych członków Komisji, posłów do Parlamentu Europejskiego i wszystkich gości. Przystępujemy teraz, szanowni państwo, do sprawdzenia kworum. Przypominam, że posłowie obecni w sali obrad Komisji głosują przy użyciu urządzenia do głosowania za pomocą legitymacji poselskiej, a państwa posłów nieobecnych w sali proszę o naciśnięcie jakiegokolwiek przycisku w aplikacji na tablecie w celu potwierdzenia obecności na dzisiejszym posiedzeniu. Mamy kworum. Informuję państwa posłów, że chęć zabrania głosu zdalnego należy zgłaszać poprzez czat w aplikacji Whereby po zalogowaniu się do pokoju wideokonferencyjnego.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrPolak">Czy są uwagi do porządku dziennego? Nie ma uwag. Wobec tego stwierdzam, że Komisja przyjęła porządek dzienny.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelPiotrPolak">Przechodzimy do pkt I, czyli rozpatrzenia w trybie art. 11 ust. 1 ustawy z dnia  8 października 2010 r. o współpracy Rady Ministrów z Sejmem i Senatem w sprawach związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej Informacji o stanowisku, jakie Rada Ministrów ma zamiar zająć podczas rozpatrywania projektów aktów prawnych UE na posiedzeniu Rady art. Gospodarczych i Finansowych (15 marca 2022 r.), w związku z zasięgnięciem opinii Komisji w tych sprawach. Jednocześnie informuję państwa, że na posiedzeniu Rady będzie omawiany dokument COM(2021) 823, który nie był jeszcze przedmiotem obrad Komisji. Rząd reprezentuje w tym punkcie obrad pan minister Piotr Patkowski, podsekretarz stanu w Ministerstwie Finansów. Bardzo proszę, panie ministrze, o przedstawienie stanowiska.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieFinansowPiotrPatkowski">Dziękuję bardzo. W momencie przygotowywania przedmiotowego opracowania nie dysponowaliśmy listą A, czyli punktami do przyjęcia bez dyskusji, natomiast na posiedzeniu prezydencja francuska przewiduje dyskusje na temat dyrektywy zapewniającej globalny minimalny poziom opodatkowania przedsiębiorstw międzynarodowych w UE. To jest to, co już kilkukrotnie omawialiśmy na posiedzeniach tej Komisji, czyli tak zwany filar pierwszy i filar drugi. Filar pierwszy, przypomnę, ma w dużym skrócie dotyczyć opodatkowania największych korporacji na świecie, w tym przede wszystkim korporacji cyfrowych, natomiast filar drugi ma wprowadzić minimalny poziom opodatkowania i minimalna efektywną stawkę podatkową dla przedsiębiorstw już nie tylko cyfrowych, które osiągają globalne skonsolidowane przychody w wysokości 750 mln euro. I tak jak konsekwentnie proponujemy i uważamy, kwestia przyjęcia filaru pierwszego i filaru drugiego powinny być ze sobą powiązane. Pośpiech w pracach nad przygotowaniem filaru drugiego, co do którego jako Polska zgłaszamy konsekwentnie uwagi i wątpliwości, uważamy, że może być przyjęta tylko pod warunkiem równoczesnego wprowadzenia rozwiązań z filaru pierwszego, dlatego rząd proponuje tu kompromisowe rozwiązanie wiążące wejście w życie obu tych filarów.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieFinansowPiotrPatkowski">Druga kwestia, która będzie procedowana, to mechanizm dostosowywania cen na granicach z uwzględnieniem emisji CO2, tak zwany CBAM. Tutaj rząd nie zgadza się na przyjęcie na Radzie ECOFIN podejścia ogólnego do całości lub części projektu rozporządzenia. Uważamy, że zanim zostanie tu wyrażone stanowisko, powinny być kwestie CBAM przedstawione bardziej kompleksowo i szczegółowo. Na ten moment jest tu zbyt wiele wątpliwości, żeby wyrażać w tym kierunku poparcie. Jednocześnie uważamy, że CBAM nie należy traktować tylko jako ochronę europejskiego przemysłu, ale przede wszystkim jako mechanizm zapobiegania ucieczce emisji poza teren UE i poza realizacje celów wynikające z porozumienia paryskiego. Jednocześnie uważamy, że zaproponowany w obecnym ogólnym kształcie przez Komisję mechanizm CBAM może prowadzić do wycofywania bezpłatnych uprawnień do emisji dla przedsiębiorstw europejskich, co może de facto jeszcze pogorszyć konkurencyjność europejskiego przemysłu w stosunku do chwili obecnej. Dlatego też proponujemy jako rząd wprowadzenie tak zwanej fazy pilotażowej CBAM, która by obejmowała cały proces administracyjny wraz z obowiązkowym zakupem certyfikatów przez importerów ilości odpowiadającej różnicy pomiędzy rzeczywistymi emisjami przypadającymi na wyprodukowanie danego projektu a wysokością benchmarku dla danego produktu stanowionego w ramach EU ETS. Tutaj też byśmy to powiązywali, na razie przynajmniej w fazie pilotażowej, bez wycofywania przydziałów bezpłatnych emisji dla europejskiego przemysłu. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrPolak">Dziękuję panu ministrowi za przedstawione stanowisko. Otwieram dyskusję w tym punkcie. Czy są pytania do przedstawionego stanowiska? Nie widzę, nie słyszę. W związku z tym chciałbym zaproponować następującą konkluzję: Stwierdzam, że Komisja wysłuchała informacji o stanowisku, jakie Rada Ministrów ma zamiar zająć podczas rozpatrywania projektów aktów prawnych UE na posiedzeniu Rady  art. Gospodarczych i Finansowych w dniu 15 marca 2022 r. w związku z zasięgnięciem opinii Komisji w tych sprawach w trybie art. 11 ust. 1 ustawy. Komisja postanowiła nie zgłaszać uwag do dokumentu o sygnaturze COM(2021) 564, natomiast w stosunku do dokumentu COM(2021) 823 Komisja postanowiła nie zajmować stanowiska. Czy jest sprzeciw? Nie ma sprzeciwu. Na tym zamykam rozpatrywanie pkt I.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrPolak">Przechodzimy do pkt II, czyli rozpatrzenia w trybie art. 7 ust. 4 ustawy z dnia  8 października 2010 r. Wniosku w sprawie dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającej dyrektywę 2011/61/UE i 2009/65/WE w zakresie ustaleń dotyczących przekazywania funkcji, zarządzania ryzykiem utraty płynności, sprawozdawczości nadzorczej, świadczenia usług depozytowych i powierniczych oraz udzielania pożyczek przez alternatywne fundusze inwestycyjne (COM(2021) 721 wersja ostateczna) i odnoszącego się do niego projektu stanowiska RP. Rząd reprezentuje w tym punkcie także pan minister Piotr Patkowski, podsekretarz stanu w MF. Bardzo proszę, panie ministrze, o przedstawienie stanowiska.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PodsekretarzstanuwMFPiotrPatkowski">Dziękuję. Przedmiotowy projekt ma trzy główne cele. Po pierwsze, ujednolicenie wymogów dotyczących udzielania pożyczek przez alternatywne fundusze inwestycyjne, tak zwane AFI. Po drugie, wprowadzenie tak zwanych narzędzi zarządzania płynnością funduszy inwestycyjnych oraz po trzecie – możliwości dopuszczenia przez krajowe organy nadzoru każdego państwa członkowskiego świadczenia usług depozytariuszy przez podmioty z innych państw UE. Rząd co do zasady pozytywnie ocenia całokształt zmian proponowanych we wniosku legislacyjnym. Wzmocnienie ram prawnych działalności UCITS i AFI przyczyni się do dalszego pogłębiania unii rynków kapitałowych i w większym stopniu ułatwi transgraniczne świadczenie usług przez podmioty zarządzające funduszami inwestycyjnymi. Jednocześnie rząd widzi możliwość dalszego doprecyzowywania przepisów, tak aby zapewniały one jeszcze lepszy poziom ochrony inwestorów, a ich stosowanie w praktyce nie budziło wątpliwości.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PodsekretarzstanuwMFPiotrPatkowski">Jeśli chodzi o poszczególne rozwiązania, czyli ujednolicenie przepisów udzielania pożyczek przez AFI, to tutaj nie zgłaszamy większych wątpliwości, jednak uważamy i będziemy to podnosić, że to działalność inwestycyjna powinna stanowić podstawową działalność AFI, a udzielanie pożyczek powinno stanowić jedynie działalność uzupełniającą dodatkową. Jeśli chodzi o ujednolicenie katalogu narzędzi zarządzania płynnością, czyli narzędzi niezbędnych do zarządzania ryzykiem utraty płynności, które będą mogły zostać zawieszone w wyjątkowych okolicznościach powodujących ryzyko utraty stabilności finansowej funduszu, to uważamy, że należy te instrumenty zróżnicować, tak aby niektóre mogły być stosowane wyłącznie w ostateczności, kiedy żadne inne metody przywrócenia płynności nie przynoszą spodziewanych efektów. Jeśli chodzi o dopuszczenie przez krajowe organy nadzoru korzystania z transgranicznych usług depozytariuszy, to tutaj jako Polska też mamy stanowisko z uwagami. Jednocześnie zauważamy, że jest to rozwiązanie, które ma pomagać mniejszym państwom UE, które ze względu na mniejszy poziom konkurencji i możliwość dyktowania przez depozytariuszy cen swojej usługi nie mogą tu stosować mechanizmów rynkowych wybierania takich podmiotów, dlatego jako rząd też nie jesteśmy w stanie na to się zgodzić. Jednocześnie uważamy, że wprowadzenie takiego rozwiązania nie powinno prowadzić do wprowadzenia tak zwanego paszportu dla depozytariuszy, czyli możliwości prowadzenia tej działalności na terenie całej UE po uzyskaniu zezwolenia w jednym państwie członkowskim. Takie więc mamy stanowisko do tego projektu. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrPolak">Dziękuję panu ministrowi. Sprawozdawcą do tego dokumentu jest pan poseł Grzegorz Gaża. Bardzo proszę, panie pośle, o zabranie głosu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PoselGrzegorzGaza">Stanowisko przedstawione przez rząd jest zbieżne z moim stanowiskiem. Chciałbym tu jeszcze doprecyzować, że te zmiany dotyczą też powierzenia funkcji podmiotom trzecim oraz doprecyzowania i uzupełnienia zakresu danych przekazywanych przez AFI krajowym organom nadzoru. Zwracam uwagę, że rzeczywiście istnieje duże ryzyko, że jeżeli powierzymy fundusze i zarządzanie alternatywne niesprawdzonym w polskiej rzeczywistości podmiotom funkcjonującym w innych krajach, to może to zwiększyć ryzyko tych funduszy. Ogólnie jestem za. Proponuję przyjęcie stanowiska rządu przez Komisję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrPolak">Dziękuję panu posłowi za przedstawione sprawozdanie. Otwieram dyskusję. Czy ktoś chce zabrać głos w tym punkcie? Nie widzę, nie słyszę. Wobec powyższego chciałbym zaproponować następującą konkluzję: Stwierdzam, że Komisja rozpatrzyła w trybie art. 7 ust. 4 ustawy z dnia 8 października 2010 r. dokument o sygnaturze COM(2021) 721 wersja ostateczna i odnoszący się do niego projekt stanowiska RP. Komisja podzieliła stanowisko rządu. Czy jest sprzeciw? Nie ma sprzeciwu. Na tym zamykam rozpatrywanie pkt II.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrPolak">Przechodzimy do pkt III, czyli rozpatrzenia w trybie art. 7 ust. 4 ustawy z dnia  8 października 2010 r. Wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie (EU) 2015/760 w odniesieniu do zakresu dopuszczalnych aktywów i inwestycji, wymogów dotyczących składu portfela i dywersyfikacji, zasad zaciągania pożyczek i kredytów środków pieniężnych oraz innych funduszy oraz w odniesieniu do wymogów dotyczących zezwoleń, polityki inwestycyjnej i warunków prowadzenia działalności w zakresie europejskich długoterminowych funduszy inwestycyjnych (COM(2021) 722 wersja ostateczna) i odnoszącego się do niego projektu stanowiska RP. Rząd reprezentuje w tym punkcie także pan minister Piotr Patkowski. Bardzo proszę pana ministra o przedstawienie stanowiska.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PodsekretarzstanuwMFPiotrPatkowski">Dziękuję bardzo. W przedmiotowym wniosku legislacyjnym proponuje się rozszerzenie zakresu dopuszczalnych aktywów inwestycji w europejskie długoterminowe fundusze inwestycyjne, tak zwane ELTIF, zapewnienie bardziej elastycznych przepisów dotyczących ELTIF, w tym wprowadzenie ułatwień w tworzeniu struktur funduszu podstawowego i funduszy powiązanych, zmniejszenie barier dostępu do ELTIF do inwestorów detalicznych, przy jednoczesnym utrzymaniu wysokiego poziomu ochrony tych inwestorów, oraz utworzenie nowej kategorii ELTIF dystrybuowanych wyłącznie wśród inwestorów profesjonalnych. Rząd co do zasady pozytywnie ocenia inicjatywę mającą na celu zwiększenie dostępności i atrakcyjności ELTIF, niemniej jednak kluczową dla rządu kwestią jest zapewnienie wysokiego poziomu ochrony inwestorów detalicznych dokonujących inwestycji w ELTIF. Rząd co do zasady zgadza się z proponowanym rozszerzeniem zakresu dopuszczalności aktywów inwestycji dokonywanych przez ELTIF, wątpliwości budzi jednak rezygnacja ze wskazania, że inwestycje dokonywane powinny mieć charakter europejski.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PodsekretarzstanuwMFPiotrPatkowski">Biorąc pod uwagę cel rozporządzenia, jakim jest wsparcie rozwoju gospodarki Unii, zasadne wydaje się utrzymanie takiego zastrzeżenia lub co najmniej wskazanie, że większość aktywów ELTIF powinna być lokowana na terytorium UE. Rząd uważa również, że do zmian mających na celu likwidację pewnych barier dostępu dla inwestorów detalicznych należy podchodzić z dużą ostrożnością. Dotyczy to w szczególności rezygnacji z progu inwestycji początkowej na poziomie 10 tys. euro oraz maksymalnego progu inwestycji na poziomie 10% wartości portfela instrumentów finansowych dla inwestorów detalicznych, których portfele mają wartość poniżej 50 tys. euro. Stosunkowo wysoki próg inwestycji początkowej może się okazać zniechęcający dla mniej doświadczonych inwestorów detalicznych, działając tym samym jako środek służący ich ochronie.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#PodsekretarzstanuwMFPiotrPatkowski">Rząd pozytywnie ocenia propozycje złagodzenia niektórych wymogów organizacyjnych i inwestycyjnych dla nowej kategorii ELTIF dystrybuowanych wśród inwestorów profesjonalnych. Inwestorzy tacy są w stanie samodzielnie ocenić ryzyko, jakie wiąże się z inwestycją w ELTIF i nie oczekują specjalnych środków ochrony ze strony zarządzającego funduszem ani właściwych organów nadzoru. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrPolak">Dziękuję panu ministrowi. Sprawozdawcą do tych dokumentów jest pan poseł Tomasz Głogowski. Bardzo proszę, panie pośle, o zabranie głosu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PoselTomaszGlogowski">Dziękuję bardzo, panie przewodniczący, szanowni państwo, muszę przyznać, że europejskie długoterminowe fundusze inwestycyjne to był dla mnie nowy temat. Musiałem trochę doczytać. Może na początku jedna uwaga ogólna. Jeśli chodzi o rynek finansowy, o różne instrumenty finansowe, to wydaje się, że pojawia się tam coraz częściej coraz więcej bardziej skomplikowanych instrumentów, często ryzykownych i oderwanych od realnej gospodarki, nieraz stricte spekulacyjnych. Wydaje się, że tutaj akurat z czymś takim nie mamy do czynienia, bo to inwestowanie w projekty infrastrukturalne, nieruchomości oraz małe i średnie przedsiębiorstwa. W stanowisku rządu jest podkreślone, że proponowane w tym dokumencie zmiany należy ocenić jako daleko idące i postulowane przez te fundusze. Pan minister podkreślał potrzebę ostrożności, tego, żeby te zmiany nie były korzystne tylko dla funduszy, ale przede wszystkim dla inwestorów, także tych inwestorów indywidualnych czy detalicznych, jak to tutaj było określone. A więc cieszy, że te rozwiązania były też poddane szerokiej konsultacji z europejskimi organami nadzorczymi obszaru finansów. Mam nadzieję, że te zmiany, które bez wątpienia przyczynią się do większego zainteresowania i do większych możliwości tychże funduszy, okażą się także bezpieczne dla tych, którzy będą w nie inwestowali. Nie zgłaszam zastrzeżeń do stanowiska przedstawionego przez rząd. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrPolak">Dziękuję panu posłowi. Otwieram dyskusję. Czy ktoś chciałby się wypowiedzieć w sprawie tego dokumentu? Nie widzę, nie słyszę. Wobec tego chciałbym zaproponować następującą konkluzję: Stwierdzam, że Komisja rozpatrzyła w trybie art. 7 ust. 4 ustawy z dnia 8 października 2010 r. dokument o sygnaturze COM(2021) 722 wersja ostateczna i odnoszący się do niego projekt stanowiska RP. Komisja podzieliła stanowisko rządu. Czy jest sprzeciw? Nie ma sprzeciwu. Na tym zamykam rozpatrywanie pkt III.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrPolak">Przechodzimy do pkt IV, czyli rozpatrzenia w trybie art. 7 ust. 4 ustawy z dnia  8 października 2010 r. Wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego europejski pojedynczy punkt dostępu zapewniającego scentralizowany dostęp do publicznie dostępnych informacji mających znaczenie dla usług finansowych, rynków kapitałowych i zrównoważonego rozwoju (COM(2021) 723 wersja ostateczna) i odnoszącego się do niego projektu stanowiska RP. Rząd reprezentuje w tym punkcie także pan minister Piotr Patkowski. Bardzo proszę, panie ministrze, o przedstawienie stanowiska.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PodsekretarzstanuwMFPiotrPatkowski">Dziękuję bardzo. Projekt dotyczy stworzenia platformy ESAP, to jest platformy internetowej zawierającej finansowe i pozafinansowe informacje o podmiotach rynku finansowego oraz innych podmiotach prowadzących działalność gospodarczą, które powinny być dostępne dla wszystkich, co do zasady, bez opłat czy licencji. Rząd, co do zasady, popiera etapowe wdrożenie przedmiotowej platformy, jednak uważamy, że Komisja Europejska powinna rozważyć termin wdrażania takiej platformy, tak aby on się nie odbywał z uszczerbkiem dla jakości danych umieszczonych na portalu ESAP oraz – tak jak mówiłem – wydłużenie okresów, czyli etapowanie, w których stopniowo będzie rozszerzony zakres przesyłanych danych. Druga taka nasza wątpliwość dotyczy finansowania powstania i funkcjonowania ESAP. Naszym zdaniem UE i Komisja powinna doprecyzować te przepisy i w jaki sposób krajowe organy miałyby dostosować swoje źródła finansowania, aby pokrywać 60% kosztów działania tej platformy. Ponadto podnosimy wątpliwości dotyczące formatu danych, które mają być przekazywane do ESAP. Warto w tym aspekcie uwzględnić aktualne formaty przekazywania danych, aby ograniczyć koszty dla przedsiębiorców. Warto też uszczegółowić zakres dobrowolnego udostępniania informacji za pośrednictwem ESAP oraz określenie, kto będzie odpowiadał za zapewnianie i utrzymywanie połączenia pomiędzy krajowymi organami zbierającymi informacje a portalem ESAP. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrPolak">Dziękuję panu ministrowi za przedstawione stanowisko. Posłem sprawozdawcą do tego dokumentu jest pan poseł Arkadiusz Iwaniak, w imieniu którego głos zabierze pan poseł Jacek Czerniak. Bardzo proszę, panie pośle, o zabranie głosu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PoselJacekCzerniak">Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, przedmiot omawianego dokumentu stanowi wniosek PE i Rady w sprawie rozporządzenia ustanawiającego europejski pojedynczy punkt dostępu, z języka angielskiego European Single Access Point ESAP. ESAP ma być europejską platformą umożliwiającą dostęp do informacji o działalności i produktach różnych kategorii przedsiębiorstw, od których wymaga się ujawnienia takich informacji i które mają znaczenie dla rynków kapitałowych, usług finansowych i zrównoważonego finansowania. Ponadto w ESAP będą mogły być również udostępniane dobrowolnie informacje na temat podmiotów nienotowanych na rynkach regulowanych, w tym małych i średnich przedsiębiorstw. Platforma ESAP będzie koordynowana przez Europejski Urząd Nadzoru Giełd i Papierów Wartościowych i będzie stanowiła uzupełnienie systemu integracji rejestrów przedsiębiorstw, który zapewni obywatelom informacje o spółkach akcyjnych i spółkach z ograniczoną odpowiedzialnością na europejskim portalu e-sprawiedliwość. ESAP ma być przeznaczony przede wszystkim dla użytkowników takich jak inwestorzy, analitycy finansowi i pośrednicy rynkowi. Co do kosztów, to całkowite zasoby finansowe niezbędne do realizacji wniosków w latach 2022–2027 wyniosą nawet 16,5 mln euro, z czego 2,3 mln euro pochłoną koszty administracyjne, a maksymalnie 14,2 mln euro – wydatki operacyjne, które UE sfinansuje do kwoty  9,6 mln euro w ramach obecnych wieloletnich ram finansowych 2022–2027.</u>
+          <u xml:id="u-14.1" who="#PoselJacekCzerniak">Co szczególnie ważne, to fakt, że niniejszy wniosek nie narusza, po pierwsze, praw podstawowych i jest zgodny z zasadami uznanymi w szczególności w Karcie Praw Podstawowych UE. Opierając się na argumentacji merytorycznej pana ministra Piotra Patkowskiego, popieram w tym zakresie stanowisko RP. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrPolak">Dziękuję panu posłowi za przedstawiony koreferat. Otwieram dyskusję. Czy ktoś chciałby się wypowiedzieć w sprawie tego dokumentu? Nie widzę, nie słyszę. Wobec tego chciałbym zaproponować następującą konkluzję: Stwierdzam, że Komisja rozpatrzyła w trybie art. 7 ust. 4 ustawy z dnia 8 października 2010 r. dokument o sygnaturze COM(2021) 723 wersja ostateczna i odnoszący się do niego projekt stanowiska RP. Komisja podzieliła stanowisko rządu. Czy jest sprzeciw? Nie ma sprzeciwu. Na tym zamykam rozpatrywanie pkt IV.</u>
+          <u xml:id="u-15.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrPolak">Przechodzimy do pkt V, czyli rozpatrzenia w trybie art. 7 ust. 4 ustawy z dnia  8 października 2010 r. Wniosku dotyczącego rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady zmieniającego rozporządzenie (UE) nr 600/2014 w odniesieniu do zwiększenia przejrzystości danych rynkowych, usuwania przeszkód w powstawaniu systemów publikacji informacji skonsolidowanych, optymalizacji obowiązków obrotu oraz zakazu otrzymywania płatności za przekazywanie zleceń klientów (COM(2021) 727 wersja ostateczna) i odnoszącego się do niego projektu stanowiska RP. Rząd w tym punkcie także reprezentuje pan minister Piotr Patkowski. Bardzo proszę, panie ministrze, o przedstawienie stanowiska.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PodsekretarzstanuwMFPiotrPatkowski">Dziękuję. Przedmiotowy projekt ma na celu utworzenie tak zwanego systemu publikacji informacji skonsolidowanych, czyli zcentralizowanej bazy danych, która w odniesieniu do niektórych instrumentów finansowych zapewni kompleksowy obraz danych rynkowych, a konkretnie cen i wartości obrotu papierami wartościowymi, które znajdują się w obrocie w wielu systemach obrotu w całej UE. Bazę danych prowadziłby dostawca informacji skonsolidowanych, a giełdy i inne systemy obrotu byłyby zobowiązane do przesyłania strumieni danych w czasie rzeczywistym do takiego dostawcy, który będzie je udostępniał publicznie po uprzednim ich skonsolidowaniu.</u>
+          <u xml:id="u-16.1" who="#PodsekretarzstanuwMFPiotrPatkowski">Co do stanowiska rządu, to akceptujemy projektowane regulacje, niemniej uważamy, że nie zawierają one wielu istotnych szczegółów o kluczowym znaczeniu dla ich wpływu na rynek kapitałowy, a w szczególności na podmioty zobowiązane do dostarczania danych. W tym momencie takie podmioty działają w celu komercyjnym. Wprowadzenie tej regulacji może spowodować obniżenie rentowności działania tych podmiotów i zachwianie ich pozycji konkurencyjnej oraz potencjału dalszego rozwoju. Niemniej należy zauważyć, że projekt zawiera przepisy wprowadzające rekompensatę dla tych dostawców, ze względu jednak na brak wielu istotnych szczegółów tego rozwiązania niemożliwe jest oszacowanie skali i rekompensaty, a w ten sposób i znaczenia dla podmiotów zobowiązanych do dostarczania informacji. Podsumowując, rząd uznaje projektowane zmiany za słuszne i leżące w długoterminowym interesie zarówno sektora finansowego, jak i sfery realnej gospodarki, niemniej będziemy oczekiwać od Komisji uszczegółowienia przepisów dotyczących rekompensat dla w tym momencie działających na rynku dostawców. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrPolak">Dziękuję panu ministrowi. Posłem sprawozdawcą do tego dokumentu jest pan poseł Mariusz Witczak. Bardzo proszę, panie pośle, o zabranie głosu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PoselMariuszWitczak">Dziękuję, panie przewodniczący. Szanowni państwo, to już jest kolejne wcielenie dyrektywy unijnej, która ma na celu ochronę inwestorów korzystających z różnych instrumentów finansowych, ale również ochronę całego rynku jako takiego, dlatego że porażka niektórych inwestorów korzystających z istotnych instrumentów finansowych może wpłynąć destrukcyjnie, gdyby to były instrumenty toksyczne, destrukcyjnie na funkcjonowanie całego rynku unijnego. Zatem inwestorzy na pierwszym miejscu, a na drugim czy równolegle – ochrona rynku. Rozwiązanie, które jest proponowane, aby stworzyć instytucję, która będzie w sposób skonsolidowany dostarczała informacji inwestorom, jest rozwiązaniem oczywiście słusznym. Trzeba pamiętać, o tym już pan minister trochę wspominał, że potrzebne są różne szczegółowe rozwiązania, tym bardziej że mamy cały czas postęp technologiczny. Jeżeli chodzi o trading algorytmiczny, jeżeli chodzi o funkcjonowanie blockchainów, to cały czas mamy do czynienia z ogromnym postępem technologicznym, jeżeli chodzi o funkcjonowanie instrumentów finansowych, w związku z tym dostosowywanie przepisów, tak żeby informacje były absolutnie wyczerpujące, prawdziwe i pokazywały rzetelność tych podmiotów, te informacje są niezbędne. Zatem oczywiście dyskusja na temat szczegółów jak najbardziej jest potrzebna. Ona kompletnie nie kłóci się z ideą rozwoju tej dyrektywy, tym bardziej że za kilka lat, a może nawet nie za kilka lat, tylko wcześniej, znów będziemy zmieniali tę dyrektywę, dlatego że rozwój instrumentów finansowych ma niesamowicie dynamiczny postęp. Stanowisko rządu w tej kwestii jest słuszne. Idea tej dyrektywy też jest słuszna. Dopracowywanie szczegółów zawsze jest pożyteczne, zatem rekomendacja jest pozytywna.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacyposelPiotrPolak">Dziękuję panu posłowi. Otwieram dyskusję. Czy ktoś chciałby się wypowiedzieć w tym punkcie odnośnie do tego dokumentu? Nie widzę, nie słyszę. Wobec tego chciałbym zaproponować następującą konkluzję: Stwierdzam, że Komisja rozpatrzyła w trybie art. 7 ust. 4 ustawy z dnia 8 października 2010 r. dokument o sygnaturze COM(2021) 727 wersja ostateczna i odnoszący się do niego projekt stanowiska RP. Komisja podzieliła stanowisko rządu. Czy jest sprzeciw? Nie ma sprzeciwu. Na tym zamykam rozpatrywanie pkt V.</u>
+          <u xml:id="u-19.1" who="#PrzewodniczacyposelPiotrPolak">Informuję, że tym samym porządek dzienny został wyczerpany. Protokół dzisiejszego posiedzenia będzie wyłożony do przejrzenia w sekretariacie Komisji w Kancelarii Sejmu. Na tym zamykam posiedzenie Komisji. Dziękuję ślicznie wszystkim za udział.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00118-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00118-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..cc0e456
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00118-01/header.xml
@@ -0,0 +1,37 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-suexx-00118-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja do Spraw Unii Europejskiej /nr 118/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja do Spraw Unii Europejskiej /nr 118/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#SUE">118</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-03-08</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="CzlonekEuropejskiegoTrybunalyObrachunkowegoMarekOpiola" role="speaker">
+        <persName>Członek Europejskiego Trybunały Obrachunkowego Marek Opioła</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacaposelAnitaCzerwinska" role="speaker">
+        <persName>Przewodnicząca poseł Anita Czerwińska</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="SUE" role="committee">
+        <orgName>Komisja do Spraw Unii Europejskiej</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00118-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00118-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..0d598df
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/sue/201923-sjm-suexx-00118-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,93 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacaposelAnitaCzerwinska">Otwieram posiedzenie Komisji do Spraw Unii Europejskiej. Witam państwa. Informuję, że posiedzenie będzie prowadzone z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej umożliwiających porozumiewanie się na odległość. Od dnia dzisiejszego korzystamy z Whereby. Zawsze korzystamy – jak zawsze korzystamy z Whereby.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacaposelAnitaCzerwinska">Jeszcze raz witam serdecznie wszystkich obecnych członków Komisji do Spraw Unii Europejskiej, a także naszego gościa pana Marka Opiołę oraz towarzyszące mu osoby.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacaposelAnitaCzerwinska">Szanowni państwo, teraz przystępujemy do sprawdzenia kworum. Uprzejmie przypominam, że posłowie obecni na sali obrad Komisji głosują przy użyciu urządzenia do głosowania za pomocą legitymacji poselskiej, a posłów nieobecnych na sali proszę o naciśnięcie jakiegokolwiek przycisku w aplikacji na tablecie w celu potwierdzenia obecności na posiedzeniu. Stwierdzam kworum. Informuję jeszcze państwa posłów, że chęć zabrania głosu zdalnego należy zgłaszać poprzez czat w aplikacji Whereby po zalogowaniu się do pokoju wideokonferencyjnego. Czy są uwagi do porządku obrad? Nie słyszę. Stwierdzam, że Komisja przyjęła porządek obrad. Przechodzimy do realizacji porządku dziennego, czyli informacji na temat „Sprawozdania rocznego Europejskiego Trybunału Obrachunkowego z wykonania budżetu Unii Europejskiej za rok 2020” wraz z przeglądem ustaleń w zakresie polityki spójności oraz wybranych raportów specjalnych dotyczących Polski. Bardzo proszę pana Marka Opiołę o przedstawienie informacji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#CzlonekEuropejskiegoTrybunalyObrachunkowegoMarekOpiola">Dziękuję, pani przewodnicząca. Wysoka Komisjo, na naszym ostatnim posiedzeniu zobowiązaliśmy się przygotować tę prezentację, czyli prezentację, która będzie poświęcona przede wszystkim budżetowi UE, ale to jest nasza standardowa prezentacja. W wyniku pytań, które padły na ostatnim naszym posiedzeniu postanowiliśmy przedstawić te kwestie, które były poruszane, czyli właśnie polityka spójności oraz, jeżeli będzie czas jeszcze kontynuować moją prezentację, to chciałbym też przedstawić trzy raporty, które w głównej mierze dotyczą Polski.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#CzlonekEuropejskiegoTrybunalyObrachunkowegoMarekOpiola">W związku z tym, przechodząc do szczegółów, w pierwszej kolejności chcę państwu przedstawić sprawozdanie roczne z wykonania budżetu Unii Europejskiej za rok 2020.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#CzlonekEuropejskiegoTrybunalyObrachunkowegoMarekOpiola">Nasze sprawozdanie, czyli Europejskiego Trybunału Obrachunkowego, zostało opublikowane pod koniec października ubiegłego roku. W prezentacji skoncentruję się na wybranych działach budżetu unijnego stanowiących 90% wydatków, czyli, to co chyba jest najważniejsze i najciekawsze z perspektywy Komisji, czyli o rolnictwie, spójności i konkurencyjności. Postanowiliśmy też wyjaśnić Wysokiej Komisji – wprowadziliśmy tu trochę nowości – określenia i skróty, które będą przytaczane w mojej prezentacji. I oczywiście, jak będą pytania ze strony pan i panów posłów, jesteśmy do dyspozycji po prezentacji, zarówno zespół, który jest ze mną w Warszawie, ale też zespół, który obserwuje naszą dzisiejszą Komisję online w Luksemburgu, więc jeżeli pojawią się pytania do poszczególnych części mojej prezentacji, to jesteśmy gotowi. Ale na wstępie chcieliśmy, bo zauważyliśmy, że pomocne będzie wprowadzenie po prostu słowniczka określeń i skrótów, dlatego że niektóre kwestie są czasami problematyczne. W związku z tym pojęcia metodologiczne: wydatki, koszty kwalifikowalne – to są kwestie: koszt, czyli wydatek poniesiony podczas realizacji projektu w ramach programu operacyjnego, który kwalifikuje się do dotacji. Błąd kwantyfikowalny – to jest wynik badania transakcji w sytuacji, gdy istnieje możliwość ustalenia, jakiej kwoty transakcji dotyczy błąd. Próg istotności – to jest górna granica tolerancji dla nieprawidłowości stwierdzonych w wyniku kontroli.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#CzlonekEuropejskiegoTrybunalyObrachunkowegoMarekOpiola">Jeśli chodzi o skróty, to pragnę zaznaczyć, że europejskie fundusze strukturalne i inwestycyjne, czyli fundusze ESI, to w sumie pięć głównych funduszy unijnych, w tym Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego, Europejski Fundusz Społeczny, Fundusz Spójności, Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich i Europejski Fundusz Morski i Rybacki.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#CzlonekEuropejskiegoTrybunalyObrachunkowegoMarekOpiola">Przypominam, że Tradycyjne Zasoby Własne UE to obecnie cztery główne źródła dochodów w budżecie UE, czyli cła, wkłady oparte na podatku VAT pobieranym przez państwa członkowskie, bezpośrednie wkłady państw UE oparte na dochodzie narodowym brutto oraz wkład obliczany na podstawie odpadów opakowaniowych z tworzyw sztucznych niepoddawanych recyklingowi.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#CzlonekEuropejskiegoTrybunalyObrachunkowegoMarekOpiola">Przechodząc do szczegółów, roczny budżet UE jest przyjmowany oczywiście przez Parlament Europejski i Radę w oparciu o długoterminowe ramy budżetowe uzgodnione na okres kilku lat, które są określane mianem wieloletnich ram finansowych. W 2020 r. poniesione wydatki wyniosły łącznie 173,3 mld euro, co w przeliczeniu na obywatela stanowi około 309 euro. Średnio wydatki UE odpowiadały 1,1% łącznego dochodu narodowego brutto 27 państw członkowskich UE i Zjednoczonego Królestwa. Bilans wpłat i wypłat jest dla Polski korzystny, a saldo przepływów finansowych wyniosło 13,2 mld euro, co w przeliczeniu na obywatela Polski dało 346 euro.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#CzlonekEuropejskiegoTrybunalyObrachunkowegoMarekOpiola">Na kolejnym slajdzie widzimy, jakie było w 2020 r. saldo przepływów finansowych pomiędzy Unią a Polską. Transfery do naszego kraju wyniosły niemal 19 mld euro, a do unijnego budżetu dokładaliśmy się, płacąc składkę w wysokości niecałych 6 mld euro. W związku z tym Polska jest beneficjentem netto unijnego budżetu.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#CzlonekEuropejskiegoTrybunalyObrachunkowegoMarekOpiola">Tutaj, na tym slajdzie, widzą państwo płatności z budżetu UE. Największe przypadają na obszar „zasoby naturalne”, którego lwią część stanowi wspólna polityka rolna, ale znajdują się tam też wspólna polityka rybołówstwa oraz działania na rzecz środowiska i klimatu. Drugim w kolejności obszarem pod kątem rozmiarów płatności jest spójność, gdzie celem wydatków jest zmniejszenie dysproporcji w poziomach rozwoju między różnymi państwami członkowskimi i regionami UE. Na trzecim miejscu mamy konkurencyjność, gdzie finansowane są działania mające na celu stymulowanie wzrostu i tworzenie miejsc pracy.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#CzlonekEuropejskiegoTrybunalyObrachunkowegoMarekOpiola">W wyniku swojej kontroli budżetowej Trybunał ustalił, że sprawozdanie finansowe UE za 2020 r. daje prawdziwy i rzetelny obraz sytuacji. Dochody za ten rok są legalne i prawidłowe. W odniesieniu do wydatków Trybunał wydał opinię negatywną i wskazał, że występuje w nich istotny poziom błędu, który kształtuje się na poziomie 2,7%. Poziom błędu oszacowany był podobny porównując do poprzednich lat.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#CzlonekEuropejskiegoTrybunalyObrachunkowegoMarekOpiola">Tak jak powiedziałem na wstępie o naszym słowniczku, błąd rozumiemy jako kwotę, która nie powinna była zostać wypłacona z budżetu UE. Do błędów dochodzi w sytuacji, gdy środki nie są wykorzystywane zgodnie z odpowiednimi przepisami UE, a zatem niezgodnie z celami założonymi przez Radę i PE przy przyjmowaniu tych przepisów, bądź gdy sposób ich wykorzystania jest niezgodny ze szczegółowymi przepisami krajowymi.</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#CzlonekEuropejskiegoTrybunalyObrachunkowegoMarekOpiola">Jeśli chodzi o całość wydatków, poziom błędu za 2020 r. mieści się w przedziale od 1,8% do 3,6%. Środkowy punkt w tym przedziale daje nam 2,7%, czyli, jak wspomniałem, jest to podobny poziom – tutaj państwo widzą na slajdzie, jak to się kształtowało w poprzednich latach. Niewiele się to różni w stosunku do poprzednich lat.</u>
+          <u xml:id="u-2.11" who="#CzlonekEuropejskiegoTrybunalyObrachunkowegoMarekOpiola">Co roku podczas swojej kontroli budżetowej Trybunał odnotowuje prawidłowość wskazującą, że kategorie wydatków wiążą się z różnymi rodzajami ryzyka.</u>
+          <u xml:id="u-2.12" who="#CzlonekEuropejskiegoTrybunalyObrachunkowegoMarekOpiola">Płatności dokonywane na zasadzie zwrotu kosztów są obarczone wysokim ryzykiem. W ich przypadku UE zwraca koszty kwalifikowalne poniesione w związku z realizacją kwalifikowalnych działań, są objęte bardziej złożonymi zasadami. Obejmują one m.in. projekty badawcze w ramach działu „Konkurencyjność”, inwestycje na rzecz rozwoju regionalnego i rozwoju obszarów wiejskich w działach „Spójność” i „Zasoby naturalne”. Widzimy je po lewej stronie slajdu. Wydatki tego rodzaju stanowiły około 59% populacji objętej kontrolą Trybunału za 2020 r., a szacowany poziom błędu w tych wydatkach wyniósł 4%.</u>
+          <u xml:id="u-2.13" who="#CzlonekEuropejskiegoTrybunalyObrachunkowegoMarekOpiola">Sytuacja wygląda inaczej, jeśli przyglądamy się płatnościom opartym głównie na uprawnieniach. Są one obarczone mniejszym ryzykiem i uzależnione od spełnienia przez beneficjentów określonych, mniej skomplikowanych warunków. Należą do nich na przykład stypendia dla studentów i stypendia badawcze, pomoc bezpośrednia dla rolników czy wynagrodzenia dla pracowników UE. Na slajdzie widnieją po prawej stronie. Szacowany poziom błędu w wydatkach obarczonych niskim ryzykiem, które stanowią 41% populacji skontrolowanej przez Trybunał, znajdował się poniżej progu istotności ustalonego na poziomie 2%.</u>
+          <u xml:id="u-2.14" who="#CzlonekEuropejskiegoTrybunalyObrachunkowegoMarekOpiola">Jednym z większych wyzwań stojących przed budżetem UE jest nieprzerwanie rosnąca na przestrzeni lat kwota zobowiązań pozostających do spłaty, wynikająca z tego, że poziom zobowiązań przewyższa kwotę zrealizowanych płatności.</u>
+          <u xml:id="u-2.15" who="#CzlonekEuropejskiegoTrybunalyObrachunkowegoMarekOpiola">Kwota ta wciąż rosła i na koniec 2020 r. osiągnęła poziom 303,2 mld euro. Wzrost był mniejszy niż w poprzednich latach, po części ze względu na udostępnienie dodatkowych środków na płatności na potrzeby zwalczania pandemii COVID-19.</u>
+          <u xml:id="u-2.16" who="#CzlonekEuropejskiegoTrybunalyObrachunkowegoMarekOpiola">Można wskazać dwie zasadnicze przyczyny wysokiego poziomu tych zobowiązań. Po pierwsze, kwota środków na zobowiązania systematycznie przekracza kwotę środków na płatności. Ponadto, duże znaczenie mają tu problemy z absorpcją i opóźnienia we wdrażaniu funduszy strukturalnych, które kumulują się w czasie. W obszarze spójności kraje członkowskie mają obecnie 3 lata na rozliczenie wydatków.</u>
+          <u xml:id="u-2.17" who="#CzlonekEuropejskiegoTrybunalyObrachunkowegoMarekOpiola">Choć proces absorpcji środków z Europejskich Funduszy Strukturalnych i Inwestycyjnych przyspieszył w 2020 r. w porównaniu z poprzednimi latami, wciąż przebiega wolniej niż w przypadku poprzednich wieloletnich ram finansowych. Wskaźnik łącznej absorpcji dla wieloletnich ram finansowych na lata 2014–2020 był o około 7% niższy niż w przypadku poprzednich WRF. Według stanu na koniec 2020 r. zaciągnięto zobowiązania na całą kwotę przydzieloną państwom członkowskim z funduszy ESI, to jest 465 mld euro, a tymczasem 45%, czyli 209 mld euro z tej sumy wciąż pozostaje do wykorzystania. Kwota ta stanowi największą część 303 mld euro zobowiązań pozostających do spłaty na koniec 2020 r.</u>
+          <u xml:id="u-2.18" who="#CzlonekEuropejskiegoTrybunalyObrachunkowegoMarekOpiola">Jak widać na slajdzie, między poszczególnymi państwami członkowskimi występują istotne różnice, jeśli chodzi o absorpcję środków z funduszy przydzielonych im na okres 2014–2020. Przykładowo Finlandia wykorzystała do końca 2020 r. 79% przydzielonych jej środków, podczas gdy trzy państwa członkowskie, w których wskaźnik absorpcji był najniższy, czyli Włochy, Chorwacja i Hiszpania, wykorzystały jedynie około 45% kwot objętych zobowiązaniami. Tempo absorpcji w Polsce jest na poziomie ok. 60% i plasuje się blisko średniej unijnej. To widać na tym slajdzie. Może mało wyraźnie, ale staraliśmy się to jak najlepiej pokazać.</u>
+          <u xml:id="u-2.19" who="#CzlonekEuropejskiegoTrybunalyObrachunkowegoMarekOpiola">Zbadane przez Trybunał systemy związane z dochodami były ogólnie skuteczne. Trybunał wykrył również istotne uchybienia wymagające podjęcia działań ze strony UE w kontrolach przeprowadzanych przez państwa członkowskie w celu zmniejszenia luki w należnościach celnych. Nie mają one jednak wpływu na opinię pokontrolną Trybunału na temat dochodów, ponieważ nie dotyczą transakcji leżących u podstaw rozliczeń, lecz ryzyka niekompletności Tradycyjnych Zasobów Własnych. W niedawno opublikowanym sprawozdaniu specjalnym na temat kontroli celnych Trybunał zalecił podjęcie działań w celu poprawy sytuacji w tym obszarze.</u>
+          <u xml:id="u-2.20" who="#CzlonekEuropejskiegoTrybunalyObrachunkowegoMarekOpiola">Programy wydatków w tym obszarze polityki mają na celu stymulowanie wzrostu gospodarczego, badań naukowych i zatrudnienia. Przeważająca część wydatków przypada na program „Horyzont 2020” wspierający badania naukowe i innowacje oraz program „Erasmus+” ukierunkowany na kształcenie, szkolenie, młodzież i sport.</u>
+          <u xml:id="u-2.21" who="#CzlonekEuropejskiegoTrybunalyObrachunkowegoMarekOpiola">Badanie Trybunału wykazało, że poziom błędu w tym obszarze wynosi 4%. Najczęściej spotykane były błędy dotyczące kosztów niekwalifikowanych, np. zawyżone koszty osobowe, nieprawidłowo naliczone koszty podwykonawstwa lub koszty, które nie zostały faktycznie poniesione. Błędy w zakresie podwykonawstwa dotyczyły w większości przypadków beneficjentów, którzy nie zdawali sobie sprawy z różnicy w podejściu do bezpośrednich kosztów osobowych i kosztów konsultantów zewnętrznych w ramach programów finansowanych ze środków unijnych. Ryzyko wystąpienia błędów tego rodzaju jest szczególnie wysokie w przypadku małych i średnich przedsiębiorstw korzystających z podwykonawców.</u>
+          <u xml:id="u-2.22" who="#CzlonekEuropejskiegoTrybunalyObrachunkowegoMarekOpiola">W wydatkach w ramach programu „Horyzont 2020” utrzymuje się wysoki poziom ryzyka i jest głównym źródłem błędów wykrywanych przez Trybunał, wynikających głównie ze złożoności zasad deklarowania kosztów osobowych w ramach programu. Trybunał zalecił tu m.in. uproszczenie przepisów i poprawę wsparcia informacyjnego dla beneficjentów.</u>
+          <u xml:id="u-2.23" who="#CzlonekEuropejskiegoTrybunalyObrachunkowegoMarekOpiola">Spójność gospodarcza, społeczna i terytorialna – ten obszar polityki finansowany jest głównie z trzech funduszy: Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego, Fundusz Spójności, Europejski Fundusz Społeczny. Polska jest największym beneficjentem tej polityki.</u>
+          <u xml:id="u-2.24" who="#CzlonekEuropejskiegoTrybunalyObrachunkowegoMarekOpiola">Ogólnie rzecz biorąc, Trybunał uznaje, że w tym dziale wystąpił istotny poziom błędu i wyniósł 3,5%. Największy udział w poziomie błędu miały projekty i koszty niekwalifikowalne, naruszenia zasad rynku wewnętrznego, zwłaszcza nieprzestrzeganie zasad pomocy państwa, oraz brak podstawowych dokumentów poświadczających.</u>
+          <u xml:id="u-2.25" who="#CzlonekEuropejskiegoTrybunalyObrachunkowegoMarekOpiola">Zasoby naturalne. Ten obszar wydatków obejmuje wspólną politykę rolną, wspólną politykę rybołówstwa, a także część wydatków UE przeznaczonych na środowisko naturalne i działania w dziedzinie klimatu. Na WPR przypada aż 98% wydatków w dziale „Zasoby naturalne”. Trybunał stwierdził, że w tym dziale poziom błędu był zbliżony do progu istotności, który jest 2%. Podobnie jak w poprzednich latach. w przypadku płatności bezpośrednich, które są oparte w dużej mierze na zadeklarowanej przez rolników powierzchni gruntów rolnych i stanowią 69% wydatków w dziale „Zasoby naturalne”, poziom błędu znajdował się poniżej progu istotności. Wyniki kontroli Trybunału wskazują ogółem, że w pozostałych obszarach wystąpił istotny poziom błędu. Większość wydatków w tych obszarach podlega skomplikowanym warunkom kwalifikowalności, co przekłada się na wyższe ryzyko wystąpienia błędu.</u>
+          <u xml:id="u-2.26" who="#CzlonekEuropejskiegoTrybunalyObrachunkowegoMarekOpiola">Przypadki podejrzenia nadużycia finansowego. Jeśli w trakcie kontroli napotkamy przypadki nadużycia finansowego, kierujemy je do OLAF. Podczas kontroli budżetowej na 728 transakcji Trybunał wykrył i przekazał do OLAF sześć takich przypadków, co jest poziomem porównywalnym do lat poprzednich. We wszystkich z tych sprawach OLAF zdecydował się wszcząć dochodzenie.</u>
+          <u xml:id="u-2.27" who="#CzlonekEuropejskiegoTrybunalyObrachunkowegoMarekOpiola">Realizacja zaleceń Trybunału. Mamy taką zasadę, że cofamy się trzy lata. W związku z tym sprawdzamy, czy działania naprawcze, które wtedy zalecaliśmy, zostały dobrze zalecone i zostały zrealizowane. Aktualnie mamy podejście, zgodnie z którym sprawdzamy realizację, tak jak wspomniałem wcześniej, zaleceń wydanych 3 lata wcześniej. Mamy 4 oceny realizacji zaleceń – zrealizowane w pełni, w przeważającej mierze, częściowo oraz niezrealizowane. Jeśli chodzi o ostatnie przeprowadzone badanie, jak widać na slajdzie, 97% zaleceń zawartych w sprawozdaniu rocznym zostało zrealizowanych, natomiast dla sprawozdań specjalnych odsetek ten wyniósł 91%. Monitorowanie realizowania zaleceń stanowi źródło informacji na temat mocy perswazji Trybunału i oddziaływania jego prac.</u>
+          <u xml:id="u-2.28" who="#CzlonekEuropejskiegoTrybunalyObrachunkowegoMarekOpiola">To jest część dotycząca budżetu. Kolejna część, o którą nas państwo prosili, czyli właśnie przegląd ustaleń Trybunału z kontroli zgodności w ramach polityki spójności. Chciałbym przejść do tej prezentacji.</u>
+          <u xml:id="u-2.29" who="#CzlonekEuropejskiegoTrybunalyObrachunkowegoMarekOpiola">Polityka spójności jest głównym narzędziem finansowym realizacji polityki Unii. Jej celem jest promowanie ogólnego harmonijnego rozwoju państw członkowskich i jej regionów. W okresie programowania 2014–2020 na politykę spójności przypada około 350 mld euro,  tj. około jednej trzeciej budżetu UE. Polska jest głównym beneficjentem tej polityki z alokacją na poziomie 76 mld EUR, tj. jedna piąta środków zaangażowanych w ramach polityki spójności.</u>
+          <u xml:id="u-2.30" who="#CzlonekEuropejskiegoTrybunalyObrachunkowegoMarekOpiola">Wsparcie odbywa się w ramach trzech funduszy: Funduszu Spójności, Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego. Wsparcie udzielane jest na budowę infrastruktury, inwestycje produkcyjne, projekty dotyczące ochrony środowiska i transportu, inwestycje mające na celu wspieranie zatrudnienia i tworzenia większej liczby miejsc pracy.</u>
+          <u xml:id="u-2.31" who="#CzlonekEuropejskiegoTrybunalyObrachunkowegoMarekOpiola">Kontrola zgodności. Trybunał kontroluje wydatki deklarowane przez państwa członkowskie do Komisji Europejskiej w oparciu o próbę transakcji wyznaczonej losowo z wykorzystaniem metod statystycznych. W okresie 2014–2020 Trybunał skontrolował łącznie 1635 transakcji, 289 z tych transakcji, czyli około 18%, dotyczy polskich programów operacyjnych. Rokrocznie ETO bada próbę około 230 transakcji, z czego około  40 transakcji dotyczy Polski. Polska jest tym samym najczęściej kontrolowanym krajem w ramach polityki spójności. Jest to związane z dużą alokacją środków i kwotą wydatków dla Polski.</u>
+          <u xml:id="u-2.32" who="#CzlonekEuropejskiegoTrybunalyObrachunkowegoMarekOpiola">Łącznie w okresie 2014–2020 objęliśmy badaniem wydatki dla 23 programów operacyjnych. Jedna trzecia badanych transakcji, czyli 116, dotyczy programu operacyjnego „Infrastruktura i środowisko”, który jest największym programem operacyjnym w historii polityki spójności. Rezultaty naszych prac w oparciu o próbę wydatków są ekstrapolowane dla wszystkich wydatków w ramach polityki spójności.</u>
+          <u xml:id="u-2.33" who="#CzlonekEuropejskiegoTrybunalyObrachunkowegoMarekOpiola">Kontrola zgodności jest realizowana na podstawie standardowego programu i arkuszy kontrolnych, który ma zastosowanie dla wszystkich transakcji, niezależnie od krajów i regionów. Zakres kontroli jest identyczny dla wszystkich krajów.</u>
+          <u xml:id="u-2.34" who="#CzlonekEuropejskiegoTrybunalyObrachunkowegoMarekOpiola">Jakie są rodzaje błędów? Trybunał wskazuje cztery grupy błędów. Pierwsza to niekwalifikowalne koszty. To są wydatki niezgodne z wymogami ustanowionymi przez przepisy UE oraz krajowe wytyczne dotyczące kwalifikowalności, np. VAT, jeśli beneficjent może go odzyskać, zakup używanych środków trwałych. Druga: niekwalifikowalne projekty. Działania lub niekwalifikujący się beneficjenci – projekty niespełniające kryteria wyboru wyznaczone przez program lub uczestnicy niespełniający wymogów dla udziału w finansowanych działaniach. Przykład – spoza grupy docelowej młodych do 30 roku życia bez pracy, formalnego kształcenia ani szkolenia. Trzecia grupa to błędy dotyczące zamówień publicznych i pomocy publicznej. Obejmują one przypadki udzielenia zamówienia bez odpowiedniej procedury przetargowej, nieprawidłowości przy ocenie ofert, specyfikacji istotnych warunków zamówienia lub publikacji ogłoszenia bądź zastosowanie niewłaściwych procedur przetargowych oraz niespełnienie warunków dla przyznania pomocy publicznej przedsiębiorcom, brak statusu. Inne błędy – brak podstawowych dokumentów poświadczających.</u>
+          <u xml:id="u-2.35" who="#CzlonekEuropejskiegoTrybunalyObrachunkowegoMarekOpiola">Ustalenia – błędy kwalifikowalne. W przypadku braku zgodności z przepisami Trybunał ocenia, czy błędy są istotne i naruszają ogólne warunki płatności. Ocena opiera się na następującym pytaniu: czy wypłacono by inną kwotę lub wybrano innego wykonawcę, gdyby postępowano zgodnie z właściwymi procedurami? Jeśli odpowiedź na to pytanie jest twierdząca, a Trybunał ma wystarczającą pewność i podstawę, wówczas kwantyfikuje takie błędy i wykazuje w sprawozdaniach rocznych. W okresie 2014–2020 błędy kwantyfikowalne stwierdzono w 236 kontrolowanych transakcjach, czyli ok. 15% wszystkich kontrolowanych transakcji – 40 z tych błędów dotyczy polskich programów.</u>
+          <u xml:id="u-2.36" who="#CzlonekEuropejskiegoTrybunalyObrachunkowegoMarekOpiola">Ustalenia – poziom błędu dla spójności. Trybunał wyznacza i raportuje rokrocznie o stwierdzonym poziomie błędu dla spójności. W latach 2014–2020 najbardziej prawdopodobny poziom błędu w obszarze spójności utrzymywał się powyżej progu istotności wynoszącego 2%. Próg istotności określa poziom tolerowalnego błędu. Z uwagi na ten poziom błędu, obszar polityki spójności uznaje się za obszar obarczony wysokim ryzykiem wystąpienia błędu. Na slajdzie widzimy, jak ta zmiana kształtowała się i jaki był poziom błędu w latach 2014–2020. Czyli tutaj mamy 5,7%, a w 2020 r. jest to 3,5%.</u>
+          <u xml:id="u-2.37" who="#CzlonekEuropejskiegoTrybunalyObrachunkowegoMarekOpiola">Ustalenia – rodzaje błędów. W obszarze spójności wyróżniamy cztery główne kategorie błędów: 1. Koszty niekwalifikowalne. 2. Niekwalifkowalne projekty/działania lub niekwalifikujący się beneficjenci. 3. Poważne błędy dotyczące zamówień publicznych i pomocy państwa. 4. Inne błędy.</u>
+          <u xml:id="u-2.38" who="#CzlonekEuropejskiegoTrybunalyObrachunkowegoMarekOpiola">Jeśli chodzi o obszar spójności w 2020 r., błędy dotyczące kwalifikowalności wydatków oraz niekwalifikowalnych projektów, działań lub beneficjentów złożyły się na niemal dwie trzecie szacowanego poziomu błędu. Udział błędów dotyczących zamówień publicznych obniżył się w porównaniu z latami poprzednimi, ale nadal pozostaje istotny. Tak to wygląda.</u>
+          <u xml:id="u-2.39" who="#CzlonekEuropejskiegoTrybunalyObrachunkowegoMarekOpiola">Błędy stwierdzone dla polskich transakcji. Częstotliwość występowania błędów kwantyfikowalnych stwierdzonych przez Trybunał w przypadku Polski odpowiada średniej unijnej.</u>
+          <u xml:id="u-2.40" who="#CzlonekEuropejskiegoTrybunalyObrachunkowegoMarekOpiola">Błędy kwantyfikowalne stwierdzone przez ETO w przypadku polskich transakcji dotyczą głównie trzech kategorii: koszty niekwalifikowalne stanowiące około 80% wszystkich kwantyfikowalnych błędów oraz, w mniejszym stopniu, niekwalifikowalne projekty lub niekwalifikujący się beneficjenci oraz pomoc państwa. Daje się zauważyć różnice w częstotliwości stwierdzonych błędów kwantyfikowalnych w zależności od funduszy. Trybunał częściej stwierdzał błędy kwalifikowalne w przypadku projektów finansowanych z Europejskiego Funduszu Społecznego i Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego niż w przypadku Funduszu Spójności. Warte podkreślenia jest, że Trybunał potwierdza relatywnie niewiele błędów kwantyfikowalnych w ramach inwestycji finansowanych w ramach programu operacyjnego „Infrastruktura i środowisko”.</u>
+          <u xml:id="u-2.41" who="#CzlonekEuropejskiegoTrybunalyObrachunkowegoMarekOpiola">Ustalenia i przykłady. Tutaj chciałbym wskazać przykład z ubiegłorocznego sprawozdania dotyczący błędu w niekwalifikowalnych wydatkach stwierdzony dla polskich transakcji.</u>
+          <u xml:id="u-2.42" who="#CzlonekEuropejskiegoTrybunalyObrachunkowegoMarekOpiola">Zgodnie z przepisami UE, wydatki związane z VAT kwalifikują się do współfinansowania, jeśli nie podlegają zwrotowi na mocy przepisów krajowych. W przypadku ośmiu polskich projektów w czterech programach operacyjnych, nieprawidłowo zinterpretowano zasady kwalifikowalności i organy krajowe zadeklarowały podatek VAT podlegający zwrotowi jako wydatek kwalifikowalny. W wyniku zastosowania korekt finansowych przez Komisję Europejską błędy te nie zostały skwantyfikowane.</u>
+          <u xml:id="u-2.43" who="#CzlonekEuropejskiegoTrybunalyObrachunkowegoMarekOpiola">Teraz chciałbym przedstawić Wysokiej Komisji pokrótce trzy wybrane sprawozdania specjalne opublikowane w ubiegłym roku, w których prowadzono kontrole w Polsce. Wszystkie dotyczą okresu 2014–2020. Rozumiem, że mamy jeszcze chwilę. Jesteśmy też przygotowani na to, że przekażemy tę prezentację do sekretariatu, tak żeby posłowie mogli się z nią zapoznać bardziej szczegółowo, bo staraliśmy się zrobić wyciągi z tych kontroli i wszystkie dokumenty i materiały źródłowe przekażemy do sekretariatu. Jeżeli będzie taka wola ze strony pań i panów posłów, to będzie to dostępne w sekretariacie. Ale gdyby jeszcze były pytania, które dzisiaj nie padną na naszym posiedzeniu, tak jak się umawialiśmy od samego początku, gabinet Polski w Trybunale jest dla państwa dostępny, otwarty. Jeżeli będą jakieś pytania, wątpliwości, uwagi, sugestie, to jesteśmy do państwa dyspozycji.</u>
+          <u xml:id="u-2.44" who="#CzlonekEuropejskiegoTrybunalyObrachunkowegoMarekOpiola">Pierwsze sprawozdanie, które chciałem panu przedstawić, dotyczy stosowania zasady „zanieczyszczających płaci”, która leżący u podstaw przepisów i polityki UE w dziedzinie środowiska. Zasada ta wymaga, aby koszty zanieczyszczeń i ich usunięcia były pokrywane przez sprawców. Projekty związane z oczyszczaniem zanieczyszczonych terenów i ochroną środowiska wspierane są z budżetu UE głównie za pośrednictwem Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i Funduszu Spójności oraz poprzez program działań na rzecz środowiska i klimatu LIFE.</u>
+          <u xml:id="u-2.45" who="#CzlonekEuropejskiegoTrybunalyObrachunkowegoMarekOpiola">Jak w poprzedniej prezentacji, przygotowaliśmy też określenia i skróty, które też chciałem państwu przedstawić, dlatego że tu będą specyficzne słowa, które są używane w tej prezentacji. I tak: remediacja – to działania zmierzające do usunięcia lub zmniejszenia ilości zanieczyszczeń powierzchni ziemi, przywrócenie glebie i wodom gruntowym wcześniejszych wartości. Program LIFE – jedyny instrument finansowy UE poświęcony wyłącznie współfinansowaniu projektów z dziedziny ochrony środowiska i klimatu. Rozproszone źródła emisji – to emisje, gdzie trudno jest zidentyfikować zanieczyszczających, np. zanieczyszczenia spowodowane azotanami i pestycydami czy zużytą wodą, która nie jest odprowadzana do kanalizacji.</u>
+          <u xml:id="u-2.46" who="#CzlonekEuropejskiegoTrybunalyObrachunkowegoMarekOpiola">Zakres tej kontroli dotyczył rezultatów działań Komisji związanych z dyrektywą w sprawie odpowiedzialności za środowisko oraz wydatki i działania UE objęte wieloletnimi ramami finansowymi na lata 2014–2020. Ponadto w trzech wybranych krajach członkowskich nasi kontrolerzy zbadali 42 projekty remediacji o wartości 180 mln euro, które sfinansowano z funduszy polityki spójności i programu LIFE w latach 2014–2020. Jak państwo widzą, głównie były kontrolowane trzy kraje: Polska, Portugalia i Włochy.</u>
+          <u xml:id="u-2.47" who="#CzlonekEuropejskiegoTrybunalyObrachunkowegoMarekOpiola">Główne ustalenia. Trybunał stwierdził, że zasada „zanieczyszczający płaci” została odzwierciedlona w poszczególnych strategiach Unii w dziedzinie środowiska, jednak nierównomiernie wdrożona w różnych sektorach i państwach członkowskich. Nie istnieją wspólne ogólnounijne cele związane z zanieczyszczeniem gleby i remediacją zanieczyszczonych terenów oraz jednolity system obowiązkowych zabezpieczeń finansowych w przypadku niewypłacalności. Stwarza to ryzyko, że koszty usunięcia zanieczyszczeń ze środowiska spadną na podatników. Polska może dać tu przykład, gdyż jest jednym z sześciu państw członkowskich wymagających takiego zabezpieczenia finansowego.</u>
+          <u xml:id="u-2.48" who="#CzlonekEuropejskiegoTrybunalyObrachunkowegoMarekOpiola">Trybunał stwierdził, że przedmiotowa zasada jest wdrażana jedynie w odniesieniu do najbardziej zanieczyszczających instalacji przemysłowych, które są objęte dyrektywą w sprawie emisji przemysłowych. Zasada jest też trudna do wyegzekwowania w przypadku zanieczyszczeń pochodzących ze źródeł rozproszonych, zwłaszcza z rolnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-2.49" who="#CzlonekEuropejskiegoTrybunalyObrachunkowegoMarekOpiola">Spośród 42 projektów, które zbadał Trybunał, 20 dotyczyło zanieczyszczeń, których kosztami nie można obciążyć sprawców i wykorzystano środki publiczne.</u>
+          <u xml:id="u-2.50" who="#CzlonekEuropejskiegoTrybunalyObrachunkowegoMarekOpiola">Przykłady z Polski. Przykładowo unijne środki publiczne są wykorzystywane niezgodnie z zasadą „zanieczyszczający płaci”, gdy tereny zostały zanieczyszczone tak dawno temu, że nie ma możliwości ustalenia, kto jest za to odpowiedzialny lub dany podmiot zawiesił już działalność. W badanej próbie kontrolnej taki właśnie przypadek znaleźliśmy w Polsce, tj. zanieczyszczenie wód przez zakład chemiczny, który ogłosił upadłość. W postępowaniu likwidacyjnym syndyk nie podjął żadnych działań zaradczych, w rezultacie zanieczyszczenia nadal się rozprzestrzeniają, a wykonanie decyzji prawnych może być niemożliwe do wyegzekwowania. Ostatecznie organy wykorzystały środki publiczne, w tym 17,3 mln euro z funduszy europejskich, aby zaradzić szkodom w środowisku i szacują, że całkowity koszt remediacji w tym przypadku może przekroczyć 540 mln euro.</u>
+          <u xml:id="u-2.51" who="#CzlonekEuropejskiegoTrybunalyObrachunkowegoMarekOpiola">Jakie są zalecenia z tej kontroli? Efektem kontroli są trzy zalecenia. Zaleca się Komisji sporządzenie oceny, w jakim zakresie możliwe jest skuteczniejsze uwzględnienie zasady „zanieczyszczający płaci” w przepisach dotyczących ochrony środowiska, w szczególności w odniesieniu do obniżenia poziomu zanieczyszczeń rezydualnych oraz rozproszonych zanieczyszczeń wody. Ponadto Komisja powinna przeanalizować możliwość doprecyzowania kryteriów definiowania szkód wyrządzonych środowisku naturalnemu oraz większego wykorzystywania instrumentów zapewniających zabezpieczenie finansowe.</u>
+          <u xml:id="u-2.52" who="#CzlonekEuropejskiegoTrybunalyObrachunkowegoMarekOpiola">Na koniec, Komisja powinna zapewnić, aby wykorzystywanie unijnych środków finansowych do wyeliminowania zanieczyszczeń było uwarunkowane sprawdzeniem czy odpowiednie organy krajowe podjęły wszystkie działania niezbędne do obciążenia kosztami zanieczyszczającego.</u>
+          <u xml:id="u-2.53" who="#CzlonekEuropejskiegoTrybunalyObrachunkowegoMarekOpiola">Drugie sprawozdanie, które też bym chciał państwu przedstawić, to jest wsparcie z Funduszu na rzecz zwalczania bezrobocia długotrwałego. Działania muszą być lepiej ukierunkowane i monitorowane oraz bardziej dostosowane do potrzeb. Ta kontrola, tak jej tytuł, dotyczy bezrobocia długotrwałego, tj. takiego, które odnosi się do osób w wieku 15–74 lat, pozostających bez pracy i aktywnie poszukujących zatrudnienia przez co najmniej 12 miesięcy. Według danych z 2020 r. – w całej UE – na 15 mln osób poszukujących pracy, 5,3 mln osób było długotrwale bezrobotnych. Konsekwencje gospodarcze pandemii zwiększają ryzyko tendencji wzrostowej w nadchodzących latach.</u>
+          <u xml:id="u-2.54" who="#CzlonekEuropejskiegoTrybunalyObrachunkowegoMarekOpiola">Tak jak poprzednio – określenia i skróty. Kluczowe określenia i skróty, które będą później użyte: EFS – Europejski Fundusz Społeczny, EFS+ – Fundusz łączący  4 instrumenty finansowania, które funkcjonowały oddzielnie w okresie programowania  2014–2020: Europejski Fundusz Społeczny, Europejski Fundusz Pomocy Najbardziej Potrzebującym, Inicjatywa na rzecz zatrudnienia ludzi młodych oraz Program Unii Europejskiej na rzecz zatrudnienia i innowacji społecznych. Priorytet inwestycyjny 8i – zapewnianie dostępu do zatrudnienia osobom poszukującym pracy i nieaktywnym zawodowo, w tym podejmowanie lokalnych inicjatyw na rzecz zatrudnienia oraz wspieranie mobilności pracowników. Wskaźnik rezultatu – to bezpośredni efekt powstały w wyniku realizacji projektu. Wskaźnik produktu – przedmiot powstały w wyniku realizacji projektu. Ocena ex post – ocena projektu po zakończeniu jego realizacji. Ocena ex ante – ocena przed rozpoczęciem realizacji projektu.</u>
+          <u xml:id="u-2.55" who="#CzlonekEuropejskiegoTrybunalyObrachunkowegoMarekOpiola">Zakres kontroli. Trybunał zbadał, czy ramy monitorowania umożliwiają ocenę, na ile działania w zakresie dostępu do zatrudnienia finansowane z Europejskiego Funduszu Społecznego przyniosły skuteczne rezultaty dla długotrwale bezrobotnych. Ponadto Trybunał zbadał, czy państwa członkowskie stosowały zindywidualizowane podejście przy realizacji działań z zakresu dostępu do zatrudnienia w celu ułatwienia długotrwale bezrobotnym wejścia na rynek pracy. Analiza Trybunału obejmuje wszystkie państwa członkowskie oraz bardziej szczegółowo cztery państwa członkowskie, to jest Polskę, Hiszpanię, Słowację i Włochy, które na początku okresu programowania doświadczyły szczególnych trudności z bezrobociem długotrwałym albo przeznaczyły na ten cel znaczną część funduszy europejskich na ten priorytet inwestycyjny.</u>
+          <u xml:id="u-2.56" who="#CzlonekEuropejskiegoTrybunalyObrachunkowegoMarekOpiola">Główne ustalenia. Stwierdziliśmy, że polityki były skuteczne tylko wtedy, gdy uwzględniały zindywidualizowane podejście do zaspokojenia konkretnych potrzeb długotrwale bezrobotnych. W Polsce takie podejście jest obowiązkowe w przypadku wszystkich działań współfinansowanych z EFS. Kontrolerzy stwierdzili również, że taka dowolność działań na rynku pracy wiąże się z ryzykiem priorytetowego traktowania osób o wyższym prawdopodobieństwie zatrudnienia, to jest tzw. efekt zbierania śmietanki. Na poziomie krajów członkowskich Trybunał zwrócił uwagę, że różne definicje bezrobocia długotrwałego, różne metodologie badania i monitorowania skuteczności określonych działań utrudniają nie tylko określenie przeznaczonych środków finansowych, lecz także ostateczną ocenę rezultatów i oddziaływania na grupę docelową.</u>
+          <u xml:id="u-2.57" who="#CzlonekEuropejskiegoTrybunalyObrachunkowegoMarekOpiola">Przykłady z Polski. Powyżej przestawiono kilka przykładów. Ogólnie próba kontrolna potwierdziła, że programy są zindywidualizowane i ukierunkowane na bezrobotnych i na biernych zawodowo, ze szczególnym uwzględnieniem grup defaworyzowanych, w tym długotrwale bezrobotnych. Z drugiej strony jest też program operacyjny, w którym nadmiernie reprezentowane były osoby w wieku 30–39 lat, które miały większe szanse na znalezienie pracy niż inne kategorie wiekowe. W innym z projektów nie określono żadnych specyficznych wskaźników do określenia finalnych rezultatów programu, mimo że obejmował on prawie 50 tysięcy bezrobotnych, z czego połowę stanowili długotrwale bezrobotni.</u>
+          <u xml:id="u-2.58" who="#CzlonekEuropejskiegoTrybunalyObrachunkowegoMarekOpiola">Zalecenia. Jako że pandemia może negatywnie wpływać na liczbę i sytuację długotrwale bezrobotnych, Trybunał sformułował trzy zalecenia dla Komisji Europejskiej, odnoszące się do nowego okresu programowania 2021–2027. Komisja powinna nakłaniać państwa członkowskie do ukierunkowywania działań w ramach wsparcia z EFS+ na długotrwale bezrobotnych i ich potrzeby, do stosowania zindywidualizowanego podejścia do wszystkich długotrwale bezrobotnych przy realizacji działań w zakresie dostępu do zatrudnienia.</u>
+          <u xml:id="u-2.59" who="#CzlonekEuropejskiegoTrybunalyObrachunkowegoMarekOpiola">W rezultacie oceny skuteczności działań w zakresie dostępu do zatrudnienia dla długotrwale bezrobotnych, wnioski z oceny ex post za okres 2014–2020 oraz oceny śródokresowej w odniesieniu do nowego okresu 2021–2027 powinny zostać uwzględnianie w ocenie zmian programów po 2025 r. oraz do rozpowszechniania dobrych praktyk między organami krajowymi i regionalnymi.</u>
+          <u xml:id="u-2.60" who="#CzlonekEuropejskiegoTrybunalyObrachunkowegoMarekOpiola">I już ostatnia kontrola – też bardzo ciekawa – to jest turystyka, która była przeprowadzana w latach 2014–2020. Chodzi o to, że nie było specjalnie wydzielonego budżetu UE na turystykę i wsparcia finansowego w tym zakresie. Można go było udzielić w ramach wielu programów. Sytuacja ta utrzymuje się w okresie 2021–2027. Oprócz efektów pandemii i wojny na Ukrainie, sektor turystyki stoi przed innymi długoterminowymi wyzwaniami związanymi z transformacją ekologiczną i cyfrową, konkurencyjnością, zrównoważonym rozwojem i odpornością.</u>
+          <u xml:id="u-2.61" who="#CzlonekEuropejskiegoTrybunalyObrachunkowegoMarekOpiola">Mały słowniczek. Kluczowe określenia i skróty, które będą później użyte: EFRR – Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego. Efekt rozlania inwestycji – efekt inwestycji wykracza poza sam projekt i wywołuje skutek w innych regionach niż ten, w którym realizowana jest inwestycja. Odizolowanie inwestycji – to brak połączenia z inną infrastrukturą turystyczną lub transportową, brak realizacji projektów uzupełniających.</u>
+          <u xml:id="u-2.62" who="#CzlonekEuropejskiegoTrybunalyObrachunkowegoMarekOpiola">Zakres kontroli. Tak jak wspomniałem, to są lata 2014–2020. W tym celu skontrolowano, czy strategia Komisji na rzecz turystyki skutecznie odpowiada na potrzeby sektora turystyki i czy jest regularnie aktualizowana, również w kontekście łagodzenia skutków pandemii. Kontrolerzy zbadali, czy wsparcie finansowe z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego na rzecz inwestycji publicznych w turystykę jest zgodne z unijnymi, krajowymi i regionalnymi strategiami oraz czy było ono zrównoważone i skoncentrowane na inwestycjach, które przynoszą wartość dodaną wykraczającą poza sam projekt.</u>
+          <u xml:id="u-2.63" who="#CzlonekEuropejskiegoTrybunalyObrachunkowegoMarekOpiola">Aby dokonać przeglądu struktury odpowiednich programów operacyjnych zbadano próbę 32 projektów z zakresu turystyki publicznej finansowanych z programu, realizowanych przez władze publiczne w tych czterech krajach, w tym w Polsce. Pozostałe kraje to Hiszpania, Rumunia i Węgry. Trybunał dokonał wyboru państw członkowskich na podstawie wysokości unijnego dofinansowania inwestycji w turystykę, znaczenia sektora turystycznego dla PKB kraju oraz różnorodności geograficznej.</u>
+          <u xml:id="u-2.64" who="#CzlonekEuropejskiegoTrybunalyObrachunkowegoMarekOpiola">Główne ustalenia. Stwierdziliśmy, że strategia Komisji dotycząca turystyki została opracowana w 2010 r., jednak bez doprecyzowania terminu wdrożenia priorytetów i sposobu wykorzystania dostępnego finansowania do ich realizacji. W okresie programowania 2014–2020 Komisja dwukrotnie zaktualizowała priorytety w dziedzinie turystyki, jednak bez zmiany samej strategii.</u>
+          <u xml:id="u-2.65" who="#CzlonekEuropejskiegoTrybunalyObrachunkowegoMarekOpiola">Trybunał ustalił, że w latach 2014–2020 tylko część projektów w dziedzinie turystyki miała trwały charakter i przyczyniła się do regionalnego rozwoju działalności turystycznej. Niedociągnięcia we wstępnym planowaniu i ocenie potrzeb projektów niosły ze sobą ryzyko dla skuteczności i trwałości inwestycji. Niektóre projekty generowały potencjalne efekty rozlania w lokalnych gospodarkach, inne miały ograniczone oddziaływanie z powodu odizolowania inwestycji, część była pozbawiona trwałego charakteru poprzez niemożność ich późniejszego utrzymania.</u>
+          <u xml:id="u-2.66" who="#CzlonekEuropejskiegoTrybunalyObrachunkowegoMarekOpiola">Trybunał stwierdził również, że w wytycznych dotyczących warunków udzielania wsparcia niewystarczająco uwzględniono ryzyko braku uzupełniających się strategii na sąsiadujących obszarach o takim samym lub podobnym potencjale turystycznym. Niedostatecznie uwzględniono też ryzyko podobnych projektów współfinansowanych przez UE na takich terenach.</u>
+          <u xml:id="u-2.67" who="#CzlonekEuropejskiegoTrybunalyObrachunkowegoMarekOpiola">Wyznaczony wskaźnik liczony wyłącznie według wzrostu liczby odwiedzających, nie pozwolił na właściwe zmierzenie rezultatu projektów. W odniesieniu do okresu 2021–2027 ramy prawne funduszy obejmują już dwa wspólne wskaźniki związane z turystyką, tj. jako wskaźnik produktu „Obiekty objęte wsparciem” oraz jako wskaźnik rezultatu „Liczba odwiedzających obiekty objęte wsparciem”.</u>
+          <u xml:id="u-2.68" who="#CzlonekEuropejskiegoTrybunalyObrachunkowegoMarekOpiola">Przykłady z Polski. Powyżej mamy przykłady polskich projektów, które były objęte badaniem w ramach niniejszej kontroli. Ogólnie rzecz biorąc, przeprowadzona przez Trybunał analiza wykazała, że wsparcie finansowe było ukierunkowane we właściwym stopniu.</u>
+          <u xml:id="u-2.69" who="#CzlonekEuropejskiegoTrybunalyObrachunkowegoMarekOpiola">Kolejny przykład polskich programów. W próbie kontrolnej znalazły się projekty pozbawione trwałego charakteru z powodu finansowania podobnej infrastruktury w pobliskich miejscowościach lub izolacji inwestycji. Z drugiej strony mamy projekt zakończony ogromnym sukcesem, gdzie współfinansowana z funduszy europejskich ścieżka rowerowa stała się wyjątkową atrakcją turystyczną.</u>
+          <u xml:id="u-2.70" who="#CzlonekEuropejskiegoTrybunalyObrachunkowegoMarekOpiola">Zalecenia. Nasze zalecenia wpisują się w konieczny proces opracowywania przez Komisję skutecznej, skonsolidowanej i zrównoważonej strategii turystycznej uwzględniającej skutki pandemii. Zalecamy, aby w strategii określić niezbędne działania, harmonogram i sposób wykorzystywania dostępnego finansowania inwestycji. Komisja powinna zachęcać państwa członkowskie do ograniczania ryzyka nieskuteczności poprzez przyjęcie procedur wyboru projektów pomagających skierować wsparcie finansowe na projekty turystyczne poparte odpowiednią oceną popytu i potrzeb. Zwracamy również uwagę na niezbędną koordynację na poziomie sąsiadujących obszarów, a także finansowanie projektów trwałych i stymulujących działalność turystyczną w regionie.</u>
+          <u xml:id="u-2.71" who="#CzlonekEuropejskiegoTrybunalyObrachunkowegoMarekOpiola">Na tym chciałem zakończyć moją prezentację. Tak jak wspomniałem, jesteśmy do państwa dyspozycji. Dziękuję, pani przewodnicząca.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacaposelAnitaCzerwinska">Bardzo dziękuję. Otwieram dyskusję. Czy są pytania? Czy ktoś się zgłosił? Nie widzę. W takim razie bardzo dziękuję za prezentację. Informuję, że porządek dzienny został wyczerpany. Protokół dzisiejszego posiedzenia będzie wyłożony do przejrzenia w sekretariacie Komisji w Kancelarii Sejmu. Zamykam posiedzenie Komisji. Jednocześnie informuję, a właściwie przypominam, że to sprawozdanie będzie dostępne dla wszystkich chętnych państwa posłów w sekretariacie Komisji. Bardzo dziękuję. Dziękujemy naszym gościom. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/sza/201923-sjm-szaxx-00080-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/sza/201923-sjm-szaxx-00080-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..a066188
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/sza/201923-sjm-szaxx-00080-01/header.xml
@@ -0,0 +1,58 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-szaxx-00080-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Spraw Zagranicznych /nr 80/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Spraw Zagranicznych /nr 80/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#SZA">80</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-03-07</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="KandydatnastanowiskoambasadoraRPJanEmerykRosciszewski" role="speaker">
+        <persName>Kandydat na stanowisko ambasadora RP Jan Emeryk Rościszewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychMarcinPrzydacz" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych Marcin Przydacz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwMSZMarcinPrzydacz" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w MSZ Marcin Przydacz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselJanuszKowalski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Janusz Kowalski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselKrystianKaminski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Krystian Kamiński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselMaciejGdula" role="speaker">
+        <persName>Poseł Maciej Gdula</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselMalgorzataTracz" role="speaker">
+        <persName>Poseł Małgorzata Tracz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselPawelZalewski" role="speaker">
+        <persName>Poseł Paweł Zalewski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelMarekKuchcinski" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Marek Kuchciński</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="SZA" role="committee">
+        <orgName>Komisja Spraw Zagranicznych</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/sza/201923-sjm-szaxx-00080-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/sza/201923-sjm-szaxx-00080-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..100648f
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/sza/201923-sjm-szaxx-00080-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,141 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekKuchcinski">Dzień dobry państwu. Witam serdecznie i otwieram posiedzenie Komisji.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekKuchcinski">Czekamy jeszcze, tak? Dziękuję. Proszę ogłosić i wyświetlić wyniki. Proszę państwa, w posiedzeniu udział bierze 16 posłów. Stwierdzam, że jest kworum.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekKuchcinski">Otrzymali państwo porządek. Obejmuje on zaopiniowanie kandydata na stanowisko ambasadora Rzeczypospolitej Polskiej pana Jana Emeryka Rościszewskiego.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelMarekKuchcinski">Nie słyszę sprzeciwu, więc przystępujemy do rozpatrzenia tego punktu porządku. Pozwolę sobie przypomnieć, że Komisja opiniuje kandydatów na ambasadorów na mocy ustawy o służbie zagranicznej. Posiedzenie ma charakter jawny. Zapis posiedzenia jest dostępny na stronie internetowej Komisji. W internecie dostępna jest także transmisja wideo z naszego posiedzenia. Proszę w tej chwili pana ministra Marcina Przydacza o przedstawienie kandydatury pana Jana Emeryka Rościszewskiego na stanowisko ambasadora nadzwyczajnego i pełnomocnego Rzeczypospolitej Polskiej w Republice Francuskiej oraz w kraju dodatkowej akredytacji, czyli w Księstwie Monako.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychMarcinPrzydacz">Bardzo dziękuję, panie marszałku. Szanowna Wysoka Komisjo, chciałbym zarekomendować Wysokiej Komisji kandydaturę pana Jana Emeryka Rościszewskiego na stanowisko ambasadora RP w Republice Francuskiej i przy Księstwie Monako.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychMarcinPrzydacz">Pan Jan Emeryk Rościszewski urodził się w 1965 r. w Warszawie. Studiował na wydziałach prawa, historii i geografii Uniwersytetu Warszawskiego. Jest absolwentem Wydziału Nauk Humanistycznych Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego oraz Institut d’études politiques de Paris – słynnego Sciences Po, gdzie ukończył stosunki międzynarodowe. Posiada też dyplom Executive Master of Business Administration (EMBA) oraz uprawnienia brokera ubezpieczeniowego. Odbył także liczne szkolenia w dziedzinie finansów, ubezpieczeń i zarządzania we Francji, w Wielkiej Brytanii i w Polsce.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychMarcinPrzydacz">Od trzech dekad pełni kluczowe funkcje menadżerskie w polskich i zagranicznych instytucjach finansowych. W latach 1990–1991 pracował we Francji dla Axa Banque oraz Axa International, a w latach 1991–1993 dla Groupe Azur. Między 1993 a 1996 r. był członkiem zarządu towarzystwa ubezpieczeniowego Azur Ostoja i towarzystwa ubezpieczeń na życie Azur Życie. Od 1996 r. związany z bankiem inwestycyjnym Paribas, a następnie z grupą BNP Paribas. W latach 1998–2016 był prezesem w Towarzystwie Ubezpieczeń na Życie Cardif Polska i równolegle w latach  2001–2016 dyrektorem generalnym Cardif Assurances Risques Divers w Polsce. W tym okresie powierzone Janowi Emerykowi Rościszewskiemu firmy otrzymywały nagrody najlepszych instytucji ubezpieczeniowych roku, m.in. dziennika „Rzeczpospolita” i Instytutu Nauk Ekonomicznych Polskiej Akademii Nauk. Od 1996 r. pan Rościszewski został powołany na stanowisko wiceprezesa zarządu PKO Banku Polskiego, gdzie nadzorował największy obszar tej instytucji – bankowość detaliczną wraz z całym segmentem ubezpieczeniowym funduszy inwestycyjnych i leasingu oraz bankowością hipoteczną. Od 2021 r. był prezesem zarządu PKO Banku Polskiego. W tym okresie bank zanotował ponad dwukrotną rentowność swojej działalności, zwiększając spektakularnie udziały rynkowe w segmencie detalicznym, a PKO BP był wielokrotnie wyróżniany,  m.in. prestiżową nagrodą Bank of the Year.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychMarcinPrzydacz">Za prowadzoną na przestrzeni lat działalność zawodową i społeczną Jan Emeryk Rościszewski został odznaczony Krzyżem Oficerskim Polonia Restituta za zasługi na rzecz rynku finansowego i ubezpieczeniowego w Polsce. Był odznaczony „Bene merito” Ministerstwa Spraw Zagranicznych za wzmacnianie pozycji Polski na arenie międzynarodowej oraz Wielkim Krzyżem Honoru i Dewocji Zakonu Maltańskiego za zasługi na rzecz zakonu w Polsce i na świecie.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieSprawZagranicznychMarcinPrzydacz">Szanowny panie marszałku, panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, panie i panowie posłowie, biorąc pod uwagę predyspozycje kandydata i bardzo dobre przygotowanie merytoryczne oraz dotychczasowe doświadczenie, wielkim honorem i przyjemnością jest zarekomendowanie pana Jana Emeryka Rościszewskiego na stanowisko ambasadora RP w Republice Francuskiej i przy Księstwie Monako.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekKuchcinski">Dziękuję bardzo. W takim razie proszę pana kandydata o przedstawienie koncepcji swojej pracy na placówce.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#KandydatnastanowiskoambasadoraRPJanEmerykRosciszewski">Bardzo dziękuję, panie przewodniczący. Panie przewodniczący, panie posłanki i panowie posłowie, jestem naprawdę bardzo wdzięczny za umożliwienie mi przedstawienia agendy, jaką pragnąłbym realizować w przyszłości jako ambasador RP w Paryżu i przy Księstwie Monako.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#KandydatnastanowiskoambasadoraRPJanEmerykRosciszewski">Jako kraj, jako Polska jesteśmy w punkcie absolutnie zwrotnym dla architektury bezpieczeństwa w Europie. Burza wojny, jaką wywołała Rosja agresją na Ukrainę, przyniosła śmierć i cierpienie nad Dnieprem, ale również zmiotła wiele iluzji świata Zachodu co do natury moskiewskiego imperializmu. Dlatego też za swoje najważniejsze przyszłe zadanie uznaję pracę nad wzmocnieniem bezpieczeństwa Rzeczypospolitej we współpracy z Francją, oczywiście zgodnie z polską racją stanu. Bezpieczeństwo Polski ma wiele wymiarów, a radykalnie postępujące zmiany technologiczne dodają ciągle nowych. Francja ma dziś największą armię w Unii Europejskiej, a jej przemysł obronny należy do najnowocześniejszych na świecie. Istotnym elementem dialogu strategicznego pomiędzy naszymi krajami powinno być zacieśnienie tej współpracy w ramach współpracy przemysłowo-obronnej, skutkującej wzmocnieniem partnerstwa technologiczno-przemysłowego w tym obszarze.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#KandydatnastanowiskoambasadoraRPJanEmerykRosciszewski">W naszym najlepiej pojętym interesie jest to, by partnerzy w sojuszu północnoatlantyckim jak najmocniej zaangażowali się w obronę wschodniej flanki sojuszu. Zarówno zaangażowanie prezydenta Sarkozy’ego, jak i prezydenta Macrona pokazuje, że w godzinie próby Paryż stara się zapobiec eskalacji rosyjskiej agresji w jej kolejnych aktach. Tak jak w 2008 r. w Gruzji kluczową rolę w powstrzymywaniu rewizjonizmu rosyjskiego odegrał śp. pan prezydent Lech Kaczyński, tak i dziś w obliczu wojny w Ukrainie niezłomną postawę Polski widzą nasi zachodni partnerzy, w tym również Francja. Nad Sekwaną jesteśmy postrzegani jako państwo, które w wielu aspektach, a przede wszystkim w zakresie inwestowania w obronność i wnoszenia wkładu w zarządzanie kryzysowe na świecie, podziela kulturę strategiczną Francji. Należy to ze wszech miar wykorzystać dla dobra Polski i Europy.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#KandydatnastanowiskoambasadoraRPJanEmerykRosciszewski">Przed nami, proszę państwa, dopasowanie NATO do nowej sytuacji strategicznej. Niezależnie od rezultatu wojny Rosji przeciw Ukrainie nie będzie już tak, jak bywało wcześniej. Nie ma możliwości przywrócenia status quo ante. Nie ma powrotu do dialogu z Rosją, do którego nawoływało całkiem sporo naszych sojuszników. Bilans tego dialogu jest dziś widoczny gołym okiem. Musimy zrewidować wszystkie nasze paradygmaty, założenia i strategie. W tej złożonej sytuacji potrzebne będzie pozyskiwanie i podtrzymywanie poparcia Francji dla naszych racji, przede wszystkim na forum sojuszu. Racji państwa, które – jak dowiodła bezspornie inwazja rosyjska – nie bez powodu nawoływało do wzmocnienia obrony i odstraszania sojuszniczego na wschodniej flance. Ścisły dialog i współpraca Polski z Francją są również potrzebne dla podtrzymania jedności świata zachodniego, którego fundamentem pozostaje jakże ważna dla Polski więź transatlantycka. W obliczu egzystencjalnego zagrożenia, jakie stanowi Rosja, nie może być mowy o rozdźwięku właśnie w gronie transatlantyckim.</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#KandydatnastanowiskoambasadoraRPJanEmerykRosciszewski">Na naszych oczach zmienia się obowiązująca od II wojny światowej doktryna polityczno-wojskowa Berlina. Tu chciałbym podkreślić naszą rolę jako jednego z ramion Trójkąta Weimarskiego. W kontekście agresji rosyjskiej współpraca na osi Paryż–Berlin–Warszawa oraz par extension Kijów ma znaczenie fundamentalne dla przyszłości projektu europejskiego. Będę aktywnie wspierał format weimarski, w tym działania dążące do organizacji szczytu trójkąta w Paryżu na poziomie głów państw, zapowiadanego przez prezydenta Macrona w lutym 2020 r.</u>
+          <u xml:id="u-4.5" who="#KandydatnastanowiskoambasadoraRPJanEmerykRosciszewski">Kolejnym ważnym zadaniem placówki polskiej będzie prowadzenie intensywnej, dwustronnej współpracy politycznej w oparciu o istniejące mechanizmy, konsultacje międzynarodowe czy polsko-francuski dialog strategiczny. Od 2008 r. Polskę i Francję łączy partnerstwo strategiczne, realizowane na podstawie okresowych polsko-francuskich programów współpracy. Aktualny program obejmuje lata 2020–2023. Operacjonalizacja zapisów programu czy doprowadzenie do kolejnej tury konsultacji międzynarodowych będzie wymagało nawiązania kontaktów z nową administracją i aktywnego organizowania spotkań na bardzo wielu szczeblach. Istotnym elementem pozostaje współpraca parlamentarna, o której miałem tutaj przyjemność rozmawiać z panem marszałkiem jeszcze przed dzisiejszym spotkaniem. Nasza placówka w Paryżu powinna zabiegać o utworzenie bilateralnej grupy roboczej w nowym składzie Zgromadzenia Narodowego Republiki Francuskiej.</u>
+          <u xml:id="u-4.6" who="#KandydatnastanowiskoambasadoraRPJanEmerykRosciszewski">Nie ma dziś mowy o bezpieczeństwie Polski bez zdywersyfikowanych dostaw energii i transformacji energetycznej opartej na atomie. Płacimy wysoki rachunek energetyczny za Jałtę w postaci odbiegającej od Zachodu struktury systemu energetycznego. To Paryż jest głównym rzecznikiem rozwoju energii atomowej jako czystej energii koniecznej do transformacji klimatycznej. Polska stoi przed wielkim wyzwaniem transformacji swojego sektora energetycznego w ramach europejskiej polityki klimatycznej. Francja jest na tym polu naszym absolutnym sojusznikiem. Polska gospodarka potrzebuje czystej energii, by móc w konkurencyjny cenowo sposób dalej zmierzać w stronę konwergencji ekonomicznej z krajami Zachodu.</u>
+          <u xml:id="u-4.7" who="#KandydatnastanowiskoambasadoraRPJanEmerykRosciszewski">Absolutnie kluczowym wymiarem działalności ambasady będzie budowanie mostów z francuską gospodarką oraz promowanie polskich firm we Francji. Francja jest czwartym największym inwestorem w Polsce. Wiele polskich firm jest obecnych na niełatwym rynku francuskim i odnosi na nim sukcesy. Spędziłem wiele lat życia, pracując w sektorze finansowym w Polsce i za granicą. Doskonale wiem z praktyki, jak ważne są innowacje i ekspansja dla biznesu. Chciałbym istotnie wzmocnić dialog z Mouvement des entreprises de France (MEDEF), czyli ze stowarzyszeniem francuskich pracodawców, i promować jak największą współpracę między polskimi i francuskimi firmami w budowaniu instytucji globalnych. Polska ma bardzo wiele do zaoferowania francuskiemu biznesowi, a i Francja polskiemu. Zależy mi na promowaniu realnego partnerstwa równych. Niewątpliwie trzeba mocno zintensyfikować wysiłki w uświadamianiu Francji niezwykłego sukcesu polskiej gospodarki. Polska nie zajmuje należnego miejsca we francuskiej wyobraźni i ekonomicznej narracji. Czas najwyższy to zmienić. Głęboko wierzę w to, że w tej dekadzie wiele polskich firm stanie się globalnymi oraz powstanie u nas wiele technologicznych jednorożców i to nazwy tych firm będą się kojarzyć młodemu pokoleniu Francuzów z Polską.</u>
+          <u xml:id="u-4.8" who="#KandydatnastanowiskoambasadoraRPJanEmerykRosciszewski">Bardzo mi zależy na wzmocnieniu współpracy polsko-francuskiej w nauce i kulturze. To wielka przestrzeń do wzajemnych sukcesów. Czy jest lepszy przykład na to, jak wiele może osiągnąć mariaż polsko-francuski w nauce niż Maria Curie-Skłodowska? Polscy studenci i wykładowcy mogą wiele nauczyć się od najlepszych francuskich uczelni, a francuskie uczelnie od nich. Zależy mi na zwiększaniu liczby Polaków studiujących we Francji i Francuzów w Polsce. By odnosić dziś sukcesy w nauce, trzeba budować międzynarodowe zespoły, a tu jest ogromna przestrzeń do podjęcia działania, zwłaszcza w takich dziedzinach jak fizyka, biotechnologia, inżynieria i informatyka czy medycyna.</u>
+          <u xml:id="u-4.9" who="#KandydatnastanowiskoambasadoraRPJanEmerykRosciszewski">Polska kultura XIX w. potrafiła uwieść Francję. Czas to znowu zrobić. Dziedzictwo I Rzeczypospolitej jest dalej do odkrycia przez Francję. Ilu Francuzów wie tak naprawdę, że legenda o Golemie pochodzi z Chełma, a nie z czeskiej Pragi? Wiele wątków polsko-francuskich dalej czeka na swoich pisarzy, rzeźbiarzy i malarzy. Wkład polskich siatek wywiadowczych podległych rządowi londyńskiemu w wyzwolenie okupowanej Francji dalej czeka na swoje docenienie. Paryż od wieków żyje salonami intelektualno-artystycznymi. Pragnąłbym, aby polska ambasada była swoistym salonem promującym polską kulturę i historię wśród francuskich elit, a rozwiązanie kwestii własnościowo-zarządczych związanych z Biblioteką Polską w Paryżu symbolem skutecznego podejścia państwa polskiego do spuścizny historycznej naszych przodków we Francji. Poprzez dialog i kulturę możemy wzmocnić wizerunek Polski jako państwa, które łączy z Francją poszanowanie tych samych, uniwersalnych norm i wartości.</u>
+          <u xml:id="u-4.10" who="#KandydatnastanowiskoambasadoraRPJanEmerykRosciszewski">Zagadnieniem wyjątkowo bliskim memu sercu i o strategicznym znaczeniu jest odbudowa więzów Polonii francuskiej z Polską. Różne są szacunki, ale przyjmuje się, że we Francji żyje około 1 mln osób pochodzenia polskiego. Francja była bezpieczną przystanią dla polskich emigrantów od czasów rozbiorów. Francuska Polonia to absolutnie jeden z najcenniejszych polskich zasobów, który czas wreszcie właściwie wykorzystać. Właściwie zorganizowana może być rzecznikiem polskich interesów nad Sekwaną i promotorem pozytywnego wizerunku naszego kraju. To niemały kapitał, który może być zainwestowany w polską gospodarkę i w polską kulturę. Wielu emigrantów wyjechało z Polski znajdującej się pod zaborami z powodów ekonomicznych, gdy państwa zaborcze odmawiały ziemiom polskim godnego rozwoju. Dziś to Polska jest ekonomiczną historią europejskiego sukcesu. To przyciąga.</u>
+          <u xml:id="u-4.11" who="#KandydatnastanowiskoambasadoraRPJanEmerykRosciszewski">Młoda Polonia ze swoimi kompetencjami i wykształceniem może być wielkim wsparciem dla naszego biznesu, ale nie da się łatwo zbudować globalnej skali działania bez właściwego przygotowania. Najlepsze francuskie les grandes écoles je zapewniają. Warto pomagać polskim studentom francuskich uczelni, jak choćby właśnie stowarzyszeniu polskich studentów wielkich szkół – organizacji, której działalność i rozwój mogę śledzić już od bardzo wielu lat. W myśl tę wpisują się również projekty wsparcia budowy polskich kampusów w wiodących ośrodkach uniwersyteckich Francji. Pragnąłbym, by francuska Polonia masowo odwiedzała kraj przodków i lokowała z nim swoją silną więź emocjonalną. Polska ma wielki, wspaniały kapitał moralny ze swoim dziedzictwem solidarności oraz tradycją walki za wolność waszą i naszą. Czas, by znów się z nim mocno utożsamiła nasza Polonia, zwłaszcza w tak trudnych dla naszego obszaru geograficznego chwilach.</u>
+          <u xml:id="u-4.12" who="#KandydatnastanowiskoambasadoraRPJanEmerykRosciszewski">Nadchodzące francuskie wybory prezydenckie i parlamentarne określą priorytety Francji na następne lata. Niemniej jej strategiczne interesy w zakresie bezpieczeństwa, energetyki czy gospodarki się nie zmienią. Wśród francuskich elit coraz mocniej podkreśla się, że formuła francusko-niemieckiego motoru europejskiej integracji się wyczerpała. Wojenny imperializm rosyjski urealistycznił złudne iluzje podejścia business as usual z Rosją, czego wymownym symbolem pozostaje ostatnie spotkanie pana prezydenta Emmanuela Macrona z prezydentem Władimirem Putinem w Moskwie. To tak naprawdę jest dekada wielkiej rekalibracji dla Francji w zakresie postrzegania wyzwań przed nią stojących zarówno na poziomie wewnętrznym, jak i nowej rzeczywistości europejskiej i globalnej. Polska ma wielki potencjał, by być kluczowym partnerem czasów francuskiej rekalibracji.</u>
+          <u xml:id="u-4.13" who="#KandydatnastanowiskoambasadoraRPJanEmerykRosciszewski">Panie przewodniczący, proszę państwa, jeszcze raz chciałem bardzo podziękować za możliwość wystąpienia, za państwa czas i uwagę. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekKuchcinski">Dziękuję bardzo. Kto z państwa posłów chciałby zabrać głos? Poseł Janusz Kowalski, poseł Krystian Kamiński, poseł Maciej Gdula. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PoselJanuszKowalski">Panie przewodniczący, szanowni państwo, panie ministrze, to bardzo ważna placówka RP w Paryżu, reprezentująca polskie interesy we Francji. Rzeczywiście, jeżeli pan otrzyma pozytywną opinię naszej Komisji, w co wierzę, to jak najszybciej wyjedzie na tę placówkę i zmierzy się z bardzo trudnym zadaniem. Życzę panu powodzenia, tym bardziej że od  8 dni wszystkie osie geopolityki w samej UE zdecydowanie się zmieniły.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PoselJanuszKowalski">Jeżeli mogę wyrazić swoją opinię na ten temat, bo jestem wychowankiem – tak się czuję – szkoły geopolitycznej śp. profesora Lecha Kaczyńskiego, jak i profesora Przemysława Żurawskiego vel Grajewskiego, który zwraca uwagę na to, że format Trójkąta Weimarskiego w perspektywie działalności w III RP rzeczywiście nigdy z perspektywy Polski nie działał dobrze i był raczej zawsze pasem transmisyjnym interesów Berlina i Paryża do Polski, a nigdy w drugą stronę. Życzę panu ambasadorowi, żeby ta dzisiejsza sytuacja geopolityczna była właśnie takim polem do zmiany tych wektorów, tym bardziej że przywództwo Niemiec i epoka Angeli Merkel odeszły w przeszłość. Ważne i dobre przemówienie Olafa Scholza otwiera duże możliwości dla działalności polskiej dyplomacji. Zachęcam pana oczywiście do takiego otwartego wsparcia, tym bardziej że przecież wszyscy pamiętamy słowa Emmanuela Macrona sprzed trzech lat w „The Economist”, gdzie apelował o dialog z Rosją, mówił o śmierci mózgu NATO. Potem te swoje zdania zmieniał dwa lata później, ale jeszcze kilkanaście tygodni temu uznawał, że dialog z Władimirem Putinem to jest jedyna droga do tego, aby rozwiązywać sporne kwestie. Ta dyskusja co do współpracy z Rosją w elitach francuskich cały czas się toczy. Nie jest to łatwa sytuacja.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PoselJanuszKowalski">Jedną rzecz chciałbym, wszakże tutaj bardzo mocno podkreślić. W mojej ocenie, ale myślę, że też w ocenie nas wszystkich, sytuacja związana z eskalacją wojny w Ukrainie spowodowała i powoduje to, o czym mówimy od wielu lat. To kwestie dotyczące podniesienia rangi i powagi bezpieczeństwa energetycznego w Polsce. Bardzo cieszę się z tego, że zauważa pan kwestię, która łączy nas z Francją, a więc walka o atom i energię jądrową. To jest na pewno obszar, w którym powinniśmy bardzo mocno ze sobą współpracować. Dziękuję za te słowa. To mnie bardzo mocno przekonuje do pana. Wszakże jednak w mojej ocenie przychodzi też czas na rewizję polityki Green Deal, która zbankrutowała, bo pamiętamy wszyscy, że ten niemiecki model Energiewende przełożony w Green Deal w istocie wspierał dwa główne wektory niemieckiej polityki, czyli budowę hubu gazowego do eksportu rosyjskiego gazu z Nord Stream w całej UE i po drugie eksportera technologii odnawialnych źródeł energii (OZE).</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#PoselJanuszKowalski">Życzę oczywiście panu, aby zgodnie z interesem Rzeczypospolitej, jeżeli chodzi o transformację energetyczną, która musi się zmienić, bo w mojej ocenie nie ma żadnych wątpliwości, że renesans węgla jest czymś absolutnie oczywistym, bo nie jesteśmy w stanie zastąpić – i dobrze – gazu ziemnego innym surowcem… W związku z tym transformowanie polskiej gospodarki na gaz ziemny jest gigantycznym błędem, bo tego gazu będzie brakować. Innymi słowy, życzę panu, żeby jak najszybciej pan trafił na placówkę w Paryżu i reprezentował bardzo twardo polskie interesy w tym bardzo trudnym okresie, jak również uczestniczył aktywnie w tej ważnej debacie geopolitycznej we Francji.</u>
+          <u xml:id="u-6.4" who="#PoselJanuszKowalski">Francja również musi przemyśleć swoją dotychczasową politykę. Nie tak dawno, bo kilka tygodni temu, w tej sali rozmawialiśmy o prezydencji francuskiej. Jak widać, te wszystkie priorytety, które były ustawione, całkowicie się zdezaktualizowały. Potrzeba nowego otwarcia. Jest potrzeba nowej, poważnej rozmowy o architekturze bezpieczeństwa i wymiarze UE oraz wymiarze bezpieczeństwa energetycznego.</u>
+          <u xml:id="u-6.5" who="#PoselJanuszKowalski">Życzę panu, niedługo – mam nadzieję – panie ambasadorze, naprawdę wytrwałości, twardości i pamięci, że to jest czas całkowicie inny niż taki normalny czas, jeszcze sprzed roku czy dwóch, trzech lat. Ta cała architektura bezpieczeństwa i sojuszy się będzie zmieniać. Zachęcam do takiej aktywności. Dziękuję uprzejmie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekKuchcinski">Dziękuję. Poseł Krystian Kamiński, następnie poseł Maciej Gdula.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PoselKrystianKaminski">Wysoka Komisjo, panie ministrze, panie kandydacie, zacznę może od pytania, czemu pan się w ogóle zdecydował przejść do dyplomacji, bo, patrząc na pana notkę biograficzną, cały czas jednak funkcjonował pan w biznesie. Jest to – że tak powiem – jednak duży krok. Dlaczego ta decyzja? Czy nie uważa pan za problem właśnie braku doświadczenia w dyplomacji? Niestety pamiętam, że we wrześniu zeszłego roku też opiniowaliśmy jednego kandydata bez doświadczenia. Wtedy nas zapewniano, że wszystko będzie dobrze, a skończyło się pod dwóch, trzech tygodniach dymisją tego ambasadora. Czy pan również nie uważa za problem po prostu braku doświadczenia w dyplomacji?</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PoselKrystianKaminski">Co do pytań odnośnie do pana ewentualnego miejsca pobytu w przyszłości, to chodzi o dwie rzeczy. Po pierwsze w sprawie francuskiej prezydencji wiadomo, że obecne władze Francji oddane są idei ujednolicenia na poziomie europejskim płacy minimalnej, prawa pracy, polityki społecznej. Jakie tutaj jest stanowisko Polski wobec tych celów? Drugie pytanie dotyczy zbliżających się wyborów. Znane jest rusofilstwo francuskie. Czy po tym haniebnym ataku Rosji na Ukrainę coś się w tym kierunku zmieniło? Jak ewentualnie po tym, co się wydarzyło, zmieniły się tutaj sondaże i poparcie? Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekKuchcinski">Dziękuję. Poseł Maciej Gdula. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PoselMaciejGdula">Dziękuję bardzo, panie marszałku. Panie prezesie, mam pytania dotyczące współpracy w zakresie wojskowości, bo tutaj nasz rząd miał okazję zacieśnić współpracę z Francją. Niestety stało się inaczej. Poseł Kowalski tak bardzo chwali rząd, to muszę dać jakąś przeciwwagę. Jednak rozwiązano bardzo potrzebny polskiej armii kontrakt na śmigłowce Caracal. Tym samym osłabiono Polskę pod względem militarnym. Dzisiaj czulibyśmy się dużo bezpieczniej, gdybyśmy mieli te helikoptery.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PoselMaciejGdula">Nie chcę się jednak koncentrować tylko na tym, co było, ale chcę zapytać w ogóle o pana stosunek do europejskich projektów zbrojeniowych. Czy to jest pana zdaniem coś, na co Polska powinna postawić – wspólne projekty z Francuzami i Niemcami, czy raczej uważa pan, że to jest zły kierunek i lepiej kupować rzeczy z półki? To jest bardzo precyzyjne pytanie.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#PoselMaciejGdula">Drugie pytanie dotyczy kwestii współpracy energetycznej, bo są także tacy, którzy mają nadzieję na renesans węgla, a są i tacy, którzy mówią o tym, że rozwiązaniem jest atom, ale to jest – jak wiadomo – perspektywa bardzo długofalowa. Jaki jest pana stosunek do OZE i w ogóle do polityki klimatycznej czy klimatyczno-gospodarczej Komisji Europejskiej? To jest też ważna dla mnie kwestia przy podejmowaniu decyzji. Bardzo uprzejmie dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekKuchcinski">Dziękuję. Czy ktoś jeszcze z państwa? Pan poseł Paweł Zalewski.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PoselPawelZalewski">Panie marszałku, panie ministrze, panie ambasadorze, mam pytanie do pana ministra. Przez ostatnie lata wiele mówiono o możliwości współpracy Polski z Francją w zakresie energii nuklearnej. Wiadomo, że chodziło tutaj o koncern Électricité de France (EDF). Ostatnia wizyta pana premiera Sasina w Stanach Zjednoczonych wskazała na firmę Westinghouse jako głównego partnera w projekcie tej dużej elektrowni atomowej. Mówiliśmy również o EDF w kontekście dużej elektrowni atomowej. Mam pytanie o to, jakie są fakty w tej kwestii. Czy jest możliwa współpraca z EDF w tym zakresie i połączenie jej ze współpracą z Westinghouse? Przyznam szczerze, że bardzo chciałbym, aby pan Rościszewski uniknął w Paryżu sytuacji, w której, lobbując za tą współpracą, zresztą jak jego poprzednicy, bo przecież sprawa ma swoją historię… Nagle okazałoby się, że lobbuje za projektem, który jest nieaktualny. Myślę, że to jest bardzo istotne – wyjaśnienie pozycji rządu na samym początku misji pana Rościszewskiego we Francji.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PoselPawelZalewski">Mam kilka uwag do kandydata. Myślę, że to jest wielki honor w tych czasach, w których dzisiaj jesteśmy, dostać nominację do Paryża. Jesteśmy w warunkach wojny, która toczy się za naszymi granicami, ale która przecież tak bardzo głęboko dotyczy nie tylko Polski, ale całej wspólnoty europejskiej i całej wspólnoty Zachodu, świata wartości, które tworzą naszą tożsamość cywilizacyjną. Francja dokonuje przewartościowań swojej polityki. Myślę, że to jest wielkie szczęście, które będzie pana udziałem, że będzie pan miał możliwość łatwiejszego argumentowania polskiej racji stanu, polskich interesów i interesów UE w całości. Dla Polski jest bardzo ważne, żeby był pan w tym skuteczny, żeby pana służba dla Rzeczypospolitej w tym zakresie się udała. Życzę panu, aby pod koniec pana misji – mam nadzieję, że zakończonej sukcesem – dołączył pan do wielu swoich wybitnych poprzedników, że wymienię jednego z nich Alfreda Chłapowskiego na czele, żeby pan w swojej misji i służbie Polsce sięgał do tego wielkiego dziedzictwa polskiego w Paryżu. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekKuchcinski">Dziękuję. Pani poseł Małgorzata Tracz. Rozumiem, że możemy zamknąć listę. Poproszę później pana ministra o odpowiedź. Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PoselMalgorzataTracz">Panie przewodniczący, Wysoka Komisjo, panie kandydacie, podobnie jak posłowie wcześniej chciałam dopytać o kwestię sprawiedliwej transformacji oraz klimatu. Prezydent Macron jest znany z tego, że stara się prowadzić ambitną politykę klimatyczną. Forsuje ją też na forum UE.</u>
+          <u xml:id="u-14.1" who="#PoselMalgorzataTracz">Wbrew temu, co tutaj padło, Francja to nie tylko atom. Jeszcze na początku tego roku prezydent Macron jasno powiedział, że będzie stawiał na rozwój energii ze źródeł odnawialnych, że do 2023 r. chce mieć wzrost o 50% energii z OZE w stosunku do 2017 r. Chce zlikwidować bariery, które m.in. uniemożliwiają szybki rozwój fotowoltaiki, energii ze słońca. Prezydent Macron rzeczywiście też odrobił lekcję, która pojawiła się przy proteście żółtych kamizelek. Przeprowadził wielką narodową debatę we Francji, która trwała wiele miesięcy. Zaangażowane w nią były samorządy i różne instytucje. Każdy obywatel i obywatelka mieli prawo wypowiedzieć się, co sądzą o polityce klimatycznej. Ta debata była robiona różnymi kanałami. Jej efekty będą wdrażane w ustawodawstwie.</u>
+          <u xml:id="u-14.2" who="#PoselMalgorzataTracz">Chciałam więc tutaj dopytać, jak pan zapatruje się właśnie na politykę klimatyczną UE. Czy możliwe byłoby – nie wiem – wzięcie przykładu z Francji czy zapoznanie się pana z tymi rozwiązaniami, które dotyczą głównie rozwoju energetyki odnawialnej oraz właśnie tego wielkiego dialogu związanego z debatą narodową, bo ten dialog także czeka nas w Polsce? Musimy przeprowadzić sprawiedliwą transformację. Musi się ona odbyć w oparciu o energię ze źródeł odnawialnych. Rzeczywiście tej debaty nie unikniemy, a być może, jeśli taka debata odbyła się już we Francji, to byłaby dobrym przykładem tego, jak podobny proces przeprowadzić w Polsce. Czy pan zdobyłby tutaj wiedzę i służył potem radą?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekKuchcinski">Dziękuję bardzo. Panie ministrze, może od pana bym zaczął? Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PodsekretarzstanuwMSZMarcinPrzydacz">Tak. To króciutko, bo zakładam, że państwa posłów interesuje głównie głos kandydata na stanowisko ambasadora.</u>
+          <u xml:id="u-16.1" who="#PodsekretarzstanuwMSZMarcinPrzydacz">Odpowiadając krótko panu posłowi Zalewskiemu, panie pośle, rzeczywiście to, co się dzieje na wschód od naszych granic, tak jak tutaj zostało to wspomniane, powoduje zmianę nie tylko w sferze bezpieczeństwa. Ta architektura bezpieczeństwa będzie się zmieniała przez najbliższe… Już się zmieniła tak naprawdę, ale musimy się do niej dostosować nie tylko przez najbliższe tygodnie i miesiące, ale i na pewno lata. Będzie musiała ulec przeformułowaniu także polityka energetyczna UE. Widać, co zresztą jako Polska mówiliśmy wielokrotnie, że nie sposób oprzeć się na trwałości dostaw nośników energii z kierunku wschodniego, bowiem partner w tej dyskusji wykorzystuje gotowość do współpracy w celach militaryzowania swojej polityki i maksymalizowania zysków, które następnie są przeznaczane na politykę zbrojeń, a wszyscy widzimy efekty tej polityki.</u>
+          <u xml:id="u-16.2" who="#PodsekretarzstanuwMSZMarcinPrzydacz">Z całą pewnością tym, co przez najbliższe tygodnie będzie dyskutowane na forum UE, jest to, jak uniezależnić się od dostaw rosyjskich: gazu, węgla, ropy i produktów ropopochodnych. Tak jak mówiłem, Polska ma tutaj swoją wiarygodność. Od wielu lat, bez względu też na pochodzenie polityczne, wskazywaliśmy na to, że należy się jak najszybciej odcinać od rosyjskich: gazu i ropy. Rząd, który mam przyjemność reprezentować, nie tylko w sposób werbalny to przedstawiał, ale także i w sposób faktyczny. Wspomnę tylko o budowie gazociągu bałtyckiego z Norwegii, o rozbudowie infrastruktury gazowej, która ma nas uniezależniać od kierunku wschodniego.</u>
+          <u xml:id="u-16.3" who="#PodsekretarzstanuwMSZMarcinPrzydacz">Jednocześnie ten rząd rzeczywiście na serio potraktował bezpieczeństwo energetyczne Polski w kontekście niezależnych źródeł uzyskiwania energii. Mówię tutaj o energetyce atomowej. Myślę, że dla pani poseł to też jest ważne. Oczywiście energia odnawialna jest dla nas bardzo ważna. Nie sposób zbudować stabilnego systemu tylko w oparciu o energetykę odnawialną, ale osobiście uważam, że jej procent powinien być jak największy, jak tylko to możliwe, oczywiście do momentu stało, ale dopóki nie powstanie taki bezpieczny system, musimy się opierać na tym, co mamy, a m.in. mamy węgiel, na podstawie którego budujemy swoją niezależność. Wydaje mi się, że nikt z nas nie jest przywiązany w całości do paliwa kopalnego, ale dziś ono rzeczywiście powoduje stabilizację. Widać też zmianę u niektórych najbardziej zielonych jastrzębi w UE. Wspomnę tutaj tylko Fransa Timmermansa, który w swojej ostatniej wypowiedzi powiedział: „Tak, rzeczywiście jako paliwo pomostowe. Trzeba będzie wrócić do węgla kosztem odejścia od rosyjskiego gazu”. Myślę, że warto też o tym wspomnieć, bo w Polsce mówiliśmy o tym od dawna. Nie da się prowadzić sprawiedliwej transformacji w oparciu o ideologię. Trzeba mieć kontakt z rzeczywistością.</u>
+          <u xml:id="u-16.4" who="#PodsekretarzstanuwMSZMarcinPrzydacz">Odpowiadając na pytanie dotyczące energetyki atomowej, nie mam takiego wrażenia, panie pośle, że rząd polski przesądził w całości, z jakim partnerem będzie budował energetykę atomową. Rzeczywiście pan premier Sasin był w Stanach Zjednoczonych, ale umowy czy memoranda, które podpisywał, dotyczyły małych reaktorów, które mają funkcjonować przy dużych spółkach Skarbu Państwa. Konkretnie chodziło tutaj o KGHM. Jeśli chodzi o dużą energetykę atomową, w moim osobistym przekonaniu ta dyskusja jeszcze trwa. Nie wydaje mi się, aby konkurencja ewentualnych oferentów z perspektywy interesu państwa polskiego była tutaj szkodliwa. Jeśli strona francuska będzie miała dobrą ofertę albo przebijającą pod tym kątem oferty innych partnerów, jak amerykańskiego, ale także i koreańskiego, nie widzę tutaj absolutnie żadnych powodów, aby wyłączać kogoś a priori z tej dyskusji. Myślę, że pan ambasador też będzie się tym zajmował, aby rozmawiać z partnerami francuskimi i wyłuskiwać od nich to, co najlepszego mają do zaoferowania. To tylko tytułem uzupełnienia.</u>
+          <u xml:id="u-16.5" who="#PodsekretarzstanuwMSZMarcinPrzydacz">Energetyka francuska w części też jest oparta na współpracy czy na technologiach amerykańskich. Westinghouse jest częściowo wpleciony w infrastrukturę i w technologię EDF, więc jedno nie musi wcale wykluczać drugiego. Równie dobrze jestem sobie w stanie wyobrazić jakąś formę współpracy pomiędzy tymi dwoma partnerami. W sensie politycznym Stany Zjednoczone są dla nas oczywiście kluczowym sojusznikiem, ale Francja jako ważny partner w ramach UE jest dla nas równie istotnym partnerem. Nie będziemy o tym zapominać, decydując w przyszłości o wyborze partnera. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekKuchcinski">Dziękuję bardzo. W takim razie pana kandydata proszę o udzielenie odpowiedzi na pytania przedstawione przez państwa posłów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#KandydatnastanowiskoambasadoraRPJanEmerykRosciszewski">Bardzo dziękuję. Po pierwsze bardzo chciałem wszystkim państwu podziękować za pytania. Pozwoliłem je sobie wszystkie w miarę skrupulatnie wynotować. Spróbuję na nie odpowiedzieć.</u>
+          <u xml:id="u-18.1" who="#KandydatnastanowiskoambasadoraRPJanEmerykRosciszewski">Nim przejdę już bezpośrednio do odpowiedzi, chciałbym może zaznaczyć, że w moim rozumieniu ambasador Rzeczypospolitej, jak każdy ambasador, jest przede wszystkim wykonawcą polityki rządu. Oczywiście może to robić zgrabnie lub mniej zgrabnie, ale jednak jest realizatorem polityki rządu. Tak też postrzegam swoją misję. W ramach MSZ i bezpośrednich kontaktów z państwem politykami będę się oczywiście starał zawsze przedstawiać własne zdanie, natomiast moje zdanie na zewnątrz będzie stanowiskiem państwa polskiego. To jest, jak gdyby, pierwszy punkt tytułem wstępu.</u>
+          <u xml:id="u-18.2" who="#KandydatnastanowiskoambasadoraRPJanEmerykRosciszewski">Teraz już przechodząc do odpowiedzi na pytanie zadane przez pana posła Kowalskiego, myślę tak, że kwestia geopolityki i dyskusji na temat geopolityki we Francji to jest temat dużo szerszy niż kanał La Manche i szerokość Morza Śródziemnego. Jest to temat trudny, ponieważ w o wiele bardziej aktywny sposób w tej dyskusji geopolitycznej we Francji musimy funkcjonować. Tak jak już nie wiem, który z panów powiedział, chyba pan poseł Zalewski, musimy mieć dobrych spikerów, którzy będą w stanie zająć w odpowiedni sposób miejsce w debacie francuskiej. To nie jest proste. Nasza obecność w tej debacie gdzieś tam funkcjonowała, ale nie była na tyle aktywna, na ile być powinna. My powinniśmy być obecni poprzez naszych znakomitych historyków, specjalistów od polityki międzynarodowej i geopolityków, których głos w dyskusji publicznej we Francji, tak w prasie i telewizji, jak i mediach społecznościowych, będzie odczuwalny i widzialny.</u>
+          <u xml:id="u-18.3" who="#KandydatnastanowiskoambasadoraRPJanEmerykRosciszewski">Myślę, że dzisiaj mamy taką zupełnie wyjątkową sytuację, że to wszystko, co polska polityka zagraniczna… Tutaj chcę podkreślić, że to nie jest tylko kwestia polityki tego rządu, bo poprzednie rządy również wyrażały wszystkie te obawy związane ze wzrostem hegemonii rosyjskiej. Można powiedzieć, że one dzisiaj stały się ciałem. To przebiło się w sposób bardzo znaczący do opinii publicznej nie tylko Francji, ale o Francji mówimy. Myślę, że te głosy, które często postrzegaliśmy jako wołanie na puszczy, dzisiaj stały się istotnym elementem debaty. Tę debatę trzeba za wszelką cenę podtrzymywać, tylko umiejętnie, aby używać tych argumentów, które będą trafiały do Francuzów, a nie tylko dawały satysfakcję wewnętrznie u nas.</u>
+          <u xml:id="u-18.4" who="#KandydatnastanowiskoambasadoraRPJanEmerykRosciszewski">To jest, jeżeli mogę odpowiedzieć w ten sposób na pańskie pytanie… A co do polityki energetycznej, jeżeli pan pozwoli, to wrócę do niej w dalszej części swojej wypowiedzi, ponieważ to jest blok, właśnie szczególnie w kontekście pytania pani poseł Tracz. Myślę, że potrzeba temu poświęcić troszkę więcej czasu.</u>
+          <u xml:id="u-18.5" who="#KandydatnastanowiskoambasadoraRPJanEmerykRosciszewski">W kwestii mojego doświadczenia, panie pośle, rzeczywiście przyznam szczerze, że mam 56 lat. Całe życie przepracowałem w biznesie, ale – tak jak pan minister był uprzejmy zasygnalizować w moim życiorysie – studiowałem historię, geografię, prawo, a studiowałem też nauki polityczne we francuskiej szkole Sciences Po, która dzisiaj – jak można powiedzieć – jest główną kuźnią kadr polityki nie tylko zagranicznej, ale generalnie polityki francuskiej i ekonomii. Z tamtych czasów mam bardzo wielu przyjaciół i znajomych, którzy dzisiaj z uwagi na wiek są istotnymi aktorami życia publicznego we Francji. Zawsze polityką międzynarodową się interesowałem, aczkolwiek nigdy jej nie uprawiałem. W związku z tym pana pytanie oczywiście jest zasadne, ale jeszcze raz powiem, że będę robił wszystko, żeby nie przynieść wstydu Rzeczypospolitej, a moje umiejętności zdobyte poprzednio w szeroko pojętym biznesie, zarządzaniu instytucjami finansowymi, budowaniu wszelakich biznesów… Generalnie zawsze budowałem biznesy. Można powiedzieć, że przez ostatnich sześć lat, pracując w PKO Banku Polskim, zarządzałem instytucją, która ma ponad stuletnią historię, a wcześniej budowałem. Można więc powiedzieć, że jestem budowniczym instytucji. Dzisiaj też w kwestii budowania naszych wzajemnych relacji ekonomicznych, z Francji… powiem tak nieskromnie, że mam pewne kompetencje. A jakie będą rezultaty? To będzie pan poseł mógł ocenić w przyszłości.</u>
+          <u xml:id="u-18.6" who="#KandydatnastanowiskoambasadoraRPJanEmerykRosciszewski">Co do kwestii francuskiej prezydencji, szczególnie wyborów, a użył pan słowa „rusofilstwo”, to jest – można powiedzieć – historyczna tradycja francuska. Z taką sytuacją mamy do czynienia. Powiedzieć można, że relacje francusko-rosyjskie datują się od dawnych czasów, ale największa intensyfikacja to był czas przegranej kampanii napoleońskiej i okupacji Paryża częściowo przez wojska rosyjskie. Słowo „bistro”, które się pojawiało. Chodziło o to, żeby kelnerzy szybciej podawali odpowiednie trunki. Ta relacja potem była kontynuowana już w okresie Aleksandra III i wielkiej pożyczki francuskiej dla Rosji. To budowało wielką relację, szczególnie wtedy, kiedy nasza relacja państwowa de facto nie istniała. Oprócz, że tak powiem, naszej wspaniałej reprezentacji historycznej w ramach Hôtel Lambert w Paryżu, wielkiej polskiej emigracji czy polskiego romantyzmu byliśmy instytucjonalnie i państwowo nieobecni. Potem był krótki okres niepodległości. Pan poseł Zalewski wspominał wspaniałych polskich ambasadorów. Dodałbym bardziej ambasadorów Chłapowskiego, Morawskiego, Łukasiewicza, którzy byli świetnymi reprezentantami polskich interesów.</u>
+          <u xml:id="u-18.7" who="#KandydatnastanowiskoambasadoraRPJanEmerykRosciszewski">Wracając teraz do pytania, musimy dzisiaj w sposób bardzo konkretny i profesjonalny zaistnieć w tej debacie, żeby stosunek Francji do Rosji był stosunkiem realnym, a nie stosunkiem emocjonalnym o podbudowie historycznej, o której miałem przed chwilą przyjemność wspomnieć. To nie są więc proste zadania. Nie jest to zadanie dla jednego człowieka. To jest zadanie dla państwa posłów i senatorów, dla naszych analityków, dla naszych spikerów, dla młodego pokolenia, które ma pokazać, czym jest Polska, jak nowoczesnym krajem, jak świetnie przygotowanym do wszelkiego rodzaju transformacji i na ile jesteśmy krajem, który wybiera przyszłość, a nie myśli tylko o przeszłości. Tak też postrzegam swoją ewentualną misję. Jeżeli państwo wyrażą opinię pozytywną, to chciałbym w miarę, w sposób maksymalnie nowoczesny tę misję pełnić i narrację polską przekazywać.</u>
+          <u xml:id="u-18.8" who="#KandydatnastanowiskoambasadoraRPJanEmerykRosciszewski">Wracam teraz do pytania pana posła Gduli o współpracę w kwestii wojskowości. Jeszcze raz, myślę, że moje zdanie w tej kwestii jest tak naprawdę najmniej istotne. Najważniejszą kwestią jest to, jaka będzie polityka państwa, jaka będzie polityka polskiego wojska. Nie jestem specjalistą. Jestem miłośnikiem historii wojskowości, ale nie jestem specjalistą od wojskowości bieżącej. W związku z tym trudno mi ocenić, co Francuzi mają dzisiaj lepszego, a co mają lepszego Amerykanie czy inne kraje. Natomiast biorąc pod uwagę skalę francuskiego przemysłu obronnego i wielkość armii francuskiej, chociażby marynarki, a jest to w końcu kraj o ogromnym potencjale jądrowym, to nie jest coś, co moglibyśmy pominąć – że tak powiem – w naszej refleksji i w decyzji ostatecznej. Pamiętam naszą dyskusję, chyba w Bibliotece Polskiej w Paryżu, gdzie elementy kwestii zbrojeniowych też były poruszane. Tak więc jeszcze raz powiem, że myślę, że powinniśmy czerpać z Francji to, co jest najlepsze dla Polski, natomiast oczywiście powtórzę, że ambasada nie prowadzi samodzielnej polityki. To nie jest rolą ambasadora czy urzędnika ambasady determinować, jaki sprzęt wojskowy będzie najlepszy dla Polski. Od tego jest wojsko, od tego jest attachat. Jak rozumiem, to są rzeczy, póki co funkcjonujące oddzielnie. Natomiast można powiedzieć, że będziemy facylitatorem relacji, kontaktów. Będziemy starali się, jeżeli oczywiście będzie mi to dane, zapewnić jak najlepszą relację i kontakt ze światem Francji, w tym również oczywiście ze światem wojska. Jak najbardziej.</u>
+          <u xml:id="u-18.9" who="#KandydatnastanowiskoambasadoraRPJanEmerykRosciszewski">Energetyka. Pani poseł była uprzejma zadać pytanie, a jest to też częścią pytania pana posła Gduli. Rozumiem, że wszyscy tutaj – że tak powiem – żyjemy energetyką. Pan minister w dużej mierze odpowiedział. Dokładnie to jest nie tylko to, co powinienem powiedzieć, ale tak naprawdę to, co uważam, że dzisiaj musimy walczyć o bardzo sensowny, mądry mikst. To nie jest to, że możemy tylko i wyłącznie realizować starą koncepcję energetyczną. To, co pozwoliłem sobie powiedzieć. Polska dzisiaj ma taką a nie inną strukturę. Jest to pewnego rodzaju konsekwencja jeszcze systemu komunistycznego, Jałty i tego, że Polska nie była krajem samodzielnym, nie mogła rozwijać innych dziedzin energetyki. Dzisiaj musimy temu sprostać, musimy się z tym zmierzyć. Nie możemy do tego podchodzić w kategoriach ideologicznych. Musimy podchodzić do tego w kategoriach pragmatycznych. Z drugiej strony wiemy jednak, w którym kierunku idzie świat, w którym kierunku idzie UE i też nie możemy na to zamykać oczu. Tak więc myślę, że rolą Polski…</u>
+          <u xml:id="u-18.10" who="#KandydatnastanowiskoambasadoraRPJanEmerykRosciszewski">Na ile miałem okazję poznać różnych decydentów w Polsce w obecnym układzie władzy, są to osoby, które myślą w sposób nadzwyczaj pragmatyczny, aby z jednej strony dokonywać transformacji, ale z drugiej strony nie zburzyć – że tak powiem – bezpieczeństwa energetycznego państwa. W ten sposób również postrzegam tę misję, aby polska ambasada była użyteczna w zbudowaniu sensownego mikstu energetycznego dla państwa polskiego w kategorii przyszłości. Jeżeli będziemy mogli temu służyć, to byłoby wspaniale. Nie ukrywam też, że myśląc czy budując przyszły skład ambasady, powinniśmy przede wszystkim opierać się na osobach wysoce kompetentnych w poszczególnych dziedzinach – czy w dziedzinie gospodarki, czy w dziedzinie energetyki, czy też w dziedzinie nauki. Musimy próbować przekonać do tej pracy, co nie jest prostą sprawą z różnych powodów, ale powinniśmy dążyć do tego, aby znakomicie przygotowani, kompetentni młodzi ludzie mogli reprezentować Rzeczpospolitą we Francji.</u>
+          <u xml:id="u-18.11" who="#KandydatnastanowiskoambasadoraRPJanEmerykRosciszewski">Teraz przechodzę do pytania pana posła Zalewskiego. Tych pytań, a może stwierdzeń było dużo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PoselPawelZalewski">Życzeń.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#KandydatnastanowiskoambasadoraRPJanEmerykRosciszewski">I życzeń, za które bardzo dziękuję. Pozwoliłem sobie użyć takiego słowa jak „rekalibracja”. Myślę, że Francja przede wszystkim dzisiaj stoi przed ogromnym wyzwaniem rekalibracji nie tylko swojej polityki zewnętrznej, ale również więzów i alokacji aktywów ekonomicznych. Myślę, że przede wszystkim powinniśmy dzisiaj stworzyć takie warunki i możliwości, aby szczególnie francuski kapitał innowacyjny i intelektualny… Francja jest generalnie w Polsce, jak myślę, bardzo niedoceniana pod kątem uniwersyteckim i naukowym. Mamy taką tendencję. Wszyscy wyjeżdżali do Anglii, dzieci chodziły do szkół angielskich, a trochę zapominaliśmy, że istnieje taki kraj jak Francja, który jednak posiada ogromne tradycje naukowe i uniwersyteckie, z których moglibyśmy czerpać, a z którym powinniśmy w różny sposób nawiązywać relacje, bo one dla naszego kraju powinny być budujące. Jeszcze raz bardzo dziękuję za te wszystkie życzenia. Rozumiem, że panu posłowi chodziło o Józefa Potockiego, a nie Alfreda.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#PoselPawelZalewski">Mówiłem o Chłapowskim.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#KandydatnastanowiskoambasadoraRPJanEmerykRosciszewski">O Alfredzie Chłapowskim? Dobrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#PoselPawelZalewski">Mówiłem o Alfredzie Chłapowskim, a może nie zostałem dobrze zrozumiany.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#KandydatnastanowiskoambasadoraRPJanEmerykRosciszewski">Tak, tak. Dzięki Alfredowi Chłapowskiemu mamy tak wspaniały budynek ambasady Rzeczypospolitej na rue de Talleyrand, bo to on wynegocjował w trakcie budowy pawilonów dla wystawy światowej to, że opuściliśmy jako kraj quai de Tokyo i otrzymaliśmy ten a nie inny budynek. Tak więc rzeczywiście to są ci wielcy poprzednicy, którzy zobowiązują. Myślę, że każdy byłby bardzo szczęśliwy, by móc kontynuować ich misję i zadania, a nie wypaść gorzej niż ich dzieła, co będzie oczywiście bardzo trudne, ale myślę, że warto takie wyzwanie podjąć.</u>
+          <u xml:id="u-24.1" who="#KandydatnastanowiskoambasadoraRPJanEmerykRosciszewski">Nie wiem, czy odpowiedziałem na wszystkie pytania. Panie marszałku, proszę mnie skorygować, czy jeszcze…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#PrzewodniczacyposelMarekKuchcinski">W moim przekonaniu jak najbardziej. Dziękuję bardzo. Proszę państwa, rozumiem, że nie ma więcej pytań.</u>
+          <u xml:id="u-25.1" who="#PrzewodniczacyposelMarekKuchcinski">W związku z tym, ponieważ procedurę mamy taką, że podczas głosowania kandydat jest nieobecny, prosiłbym pana kandydata o chwilowe opuszczenie sali, w której przeprowadzamy głosowania. A państwa posłów, którzy są na sali i którzy zdalnie biorą udział w posiedzeniu Komisji, proszę o uwagę, bo przystąpimy… Aha, przepraszam. Przedstawiciele mediów również są proszeni o opuszczenie sali. Nie zauważyłem, chociaż ten pan wygląda – że tak powiem – okazale. Wszystkich państwa posłów proszę o przygotowanie się.</u>
+          <u xml:id="u-25.2" who="#PrzewodniczacyposelMarekKuchcinski">Poddaję pod głosowanie kandydaturę pana Jana Emeryka Rościszewskiego na ambasadora nadzwyczajnego i pełnomocnego RP w Republice Francuskiej oraz w kraju dodatkowej akredytacji, czyli w Księstwie Monako.</u>
+          <u xml:id="u-25.3" who="#PrzewodniczacyposelMarekKuchcinski">Kto z państwa posłów jest za pozytywnym zaopiniowaniem kandydatury? Proszę nacisnąć przycisk zielony. Kto jest przeciw? Kto się wstrzymał? Proszę oddać głos i powoli czekamy na wyniki. Dziękuję. Proszę o podanie wyników.</u>
+          <u xml:id="u-25.4" who="#PrzewodniczacyposelMarekKuchcinski">Głosowało 20 posłów: za było 16, wstrzymało się 4.</u>
+          <u xml:id="u-25.5" who="#PrzewodniczacyposelMarekKuchcinski">Stwierdzam, że Komisja pozytywnie zaopiniowała kandydaturę na ambasadora.</u>
+          <u xml:id="u-25.6" who="#PrzewodniczacyposelMarekKuchcinski">Proszę poprosić… Szanowny panie prezesie, nawet nie wiem, jak do pana mówić. Panie kandydacie, gratuluję pozytywnego zaopiniowania przez Komisję pańskiej kandydatury. Życzę dobrej i owocnej pracy na rzecz dobra Rzeczypospolitej. Wydaje się, że pański plan i wypowiedzi pana podczas dyskusji wskazują na to, że rzeczywiście będziemy mogli myśleć całkiem pozytywnie, a także włączyć naszą dyplomację parlamentarną w działania na rzecz Rzeczypospolitej w stosunkach polsko-francuskich. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-25.7" who="#PrzewodniczacyposelMarekKuchcinski">Dziękuję. Informuję, że na tym porządek obrad został wyczerpany. Dziękuję panu ministrowi. Dziękuję państwu parlamentarzystom. Protokół dzisiejszego posiedzenia zostanie wyłożony do przejrzenia w sekretariacie Komisji. Zamykam posiedzenie Komisji.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/zdr2s/201923-sjm-zdr2s-00012-01/header.xml b/2019-2023/sejm/komisje/zdr2s/201923-sjm-zdr2s-00012-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..f451f82
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/zdr2s/201923-sjm-zdr2s-00012-01/header.xml
@@ -0,0 +1,58 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-sjm-zdr2s-00012-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Podkomisja stała do spraw zdrowia psychicznego /nr 12/</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Podkomisja stała do spraw zdrowia psychicznego /nr 12/</title>
+        <publisher>Kancelaria Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Sejm</note>
+        <note type="termNo">9</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#ZDR2S">12</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-03-08</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="DyrektordepartamentuMEiNJoannaWilewska" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor departamentu MEiN Joanna Wilewska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="DyrektorDepartamentuWychowaniaiEdukacjiWlaczajacejMinisterstwaEdukacjiiNaukiJoannaWilewska" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Departamentu Wychowania i Edukacji Włączającej Ministerstwa Edukacji i Nauki Joanna Wilewska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMilkowski" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz stanu w Ministerstwie Zdrowia Maciej Miłkowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselElzbietaPlonka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Elżbieta Płonka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselMarekRutka" role="speaker">
+        <persName>Poseł Marek Rutka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzedstawicielBiuraRzecznikaPrawDzieckaKatarzynaThielmann" role="speaker">
+        <persName>Przedstawiciel Biura Rzecznika Praw Dziecka Katarzyna Thielmann</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyposelPawelRychlik" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący poseł Paweł Rychlik</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="WiceprezesNaczelnejRadyPielegniarekiPoloznychMariolaLodzinska" role="speaker">
+        <persName>Wiceprezes Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych Mariola Łodzińska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="ZastepcadyrektoraDepartamentuZdrowiaMinisterstwaSprawWewnetrznychiAdministracjiAgataZiolkowskaSerzycka" role="speaker">
+        <persName>Zastępca dyrektora Departamentu Zdrowia Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji Agata Ziółkowska-Serzycka</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="ZDR2S" role="committee">
+        <orgName>Podkomisja stała do spraw zdrowia psychicznego</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/sejm/komisje/zdr2s/201923-sjm-zdr2s-00012-01/text_structure.xml b/2019-2023/sejm/komisje/zdr2s/201923-sjm-zdr2s-00012-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..107a5d5
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/sejm/komisje/zdr2s/201923-sjm-zdr2s-00012-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,138 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelRychlik">Dzień dobry państwu. Otwieram posiedzenie podkomisji stałej do spraw zdrowia psychicznego.</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#PrzewodniczacyposelPawelRychlik">Witam członków podkomisji i zaproszonych gości. Bardzo serdecznie witam gości obecnych na sali: pana ministra Macieja Miłkowskiego, podsekretarza stanu w MZ, panią Dorotę Olczyk, zastępcę dyrektora Departamentu Zdrowia Publicznego w MZ, panią Teresę Szopińską-Grodzką, ekspert w Departamencie Wychowania i Edukacji Włączającej w MEiN, panią Joannę Wilewską, dyrektor Departamentu Wychowania i Edukacji Włączającej w MEiN.</u>
+          <u xml:id="u-1.2" who="#PrzewodniczacyposelPawelRychlik">Witam serdecznie również osoby, które uczestniczą zdalnie w naszym posiedzeniu, pana Damiana Czarneckiego z Katedry Pielęgniarstwa Zachowawczego w Collegium Medicum w Bydgoszczy Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, pana Piotra Gałeckiego, konsultanta krajowego w dziedzinie psychiatrii, panią Małgorzatę Gil z Zespołu Radców Prawnych Naczelnej Izby Lekarskiej, pana Piotra Kuleszę, zastępcę dyrektora Biura Prewencji w Komendzie Głównej Policji, panią Mariolę Łodzińską, wiceprezes Naczelnej Rady Pielęgniarek i Położnych, pana Damiana Marciniaka, dyrektora Departamentu ds. Zdrowia Psychicznego, panią Annę Panufnik-Onaszkiewicz, zastępcę dyrektora Departamentu ds. Zdrowia Psychicznego w Biurze Rzecznika Praw Pacjenta, panią Annę Parnowską, kierownik Sekcji Opieki Psychiatrycznej i Leczenia Uzależnień w Departamencie Świadczeń Opieki Zdrowotnej w Centrali NFZ, panią Joannę Wilewską, dyrektor Departamentu Wychowania i Edukacji Włączającej w MEiN, panią Katarzynę Thielmann, z Biura Rzecznika Praw Dziecka, panią Agatę Ziółkowską-Serzycką, zastępcę dyrektora Departamentu Zdrowia w MSWiA. Witam serdecznie wszystkich państwa.</u>
+          <u xml:id="u-1.3" who="#PrzewodniczacyposelPawelRychlik">Posiedzenie będzie prowadzone z wykorzystaniem środków komunikacji elektronicznej umożliwiającej porozumiewanie się na odległość. Szanowni państwo, w tym momencie przystępujemy do stwierdzenia kworum. Proszę o naciśnięcie dowolnego przycisku tu na sali bądź na tablecie. Stwierdzam kworum.</u>
+          <u xml:id="u-1.4" who="#PrzewodniczacyposelPawelRychlik">Porządek dzisiejszego posiedzenia przewiduje rozpatrzenie informacji na temat zrealizowanych programów dotyczących profilaktyki zdrowia psychicznego oraz działań podjętych na rzecz destygmatyzacji osób chorujących psychicznie. Planowane programy i projekty w zakresie ww. tematów przedstawi minister zdrowia, minister edukacji i nauki oraz minister spraw wewnętrznych i administracji. Drugi punkt to rozpatrzenie informacji na temat planu działania na rzecz prewencji samobójstw w ramach Narodowego Programu Zdrowia na lata 2021–2025. Informację przedstawią: minister zdrowia, minister edukacji i nauki oraz minister spraw wewnętrznych i administracji. Czy są uwagi do proponowanego porządku dziennego? Nie widzę. Porządek dzienny uważam za przyjęty.</u>
+          <u xml:id="u-1.5" who="#PrzewodniczacyposelPawelRychlik">Przystępujemy do realizacji porządku dziennego. Informuję, że wszystkie materiały są dostępne w wersji elektronicznej w folderze SDI na iPadach, zostały również wysłane do posłów na maile. Proponuję, aby punkty 1 i 2 zostały po kolei zreferowane, następnie przeprowadzimy łączną dyskusję nad tymi punktami porządku dziennego. W związku z tym chciałbym zapytać panie i panów posłów, czy ktoś wnosi uwagi odnośnie do tej propozycji. Wobec braku sprzeciwu przechodzimy do rozpatrzenia informacji.</u>
+          <u xml:id="u-1.6" who="#PrzewodniczacyposelPawelRychlik">Informuję, że wpłynęło upoważnienie dla pani Joanny Wilewskiej, dyrektor Departamentu Wychowania i Edukacji Włączającej w MEiN do reprezentowania ministra edukacji i nauki na posiedzeniu podkomisji. Jest z nami pan minister Miłkowski, który reprezentuje Ministerstwo Zdrowia. Proszę przedstawicieli Ministerstwa Zdrowia, Ministerstwa Edukacji i Nauki oraz Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji o przedstawienie informacji. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMilkowski">Zgodnie ustaliliśmy, że jako reprezentant Ministerstwa Zdrowia rozpocznę od prezentacji tematu. W ubiegłym tygodniu przekazaliśmy szanownej podkomisji szczegółowy materiał odnośnie do obydwu punktów. Krótko się do niego odniosę.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMilkowski">Do pierwszego tematu… Aktualnie realizujemy wiele programów z różnych źródeł finansowania w ramach Narodowego Programu Zdrowia, który jest przyjęty na lata 2021–2025. Zostało zawarte 6 umów, które obejmują realizację 11 zadań z zakresu celu operacyjnego nr 3 – „Promocja zdrowia psychicznego”. W tym roku planujemy zawrzeć kolejne dwie umowy na realizację zadań z zakresu przeprowadzania kampanii edukacyjno-informacyjnej mającej na celu przeciwdziałanie stygmatyzacji i autostygmatyzacji osób doświadczających zaburzeń i chorób psychicznych. Planujemy także kompleksowe badanie stanu zdrowia psychicznego społeczeństwa i jego uwarunkowań, czyli kolejną już trzecią edycję badania EZOP.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMilkowski">Finansujemy również z innych źródeł zadania profilaktyki zdrowia psychicznego. W ramach programu „Zdrowie” finansowanego z Norweskiego Mechanizmu Finansowego są podejmowane działania w ramach ograniczania społecznych nierówności w zdrowiu poprzez stosowanie rozwiązań telemedycyny i e-zdrowia z zakresu wideokonsultacji w diagnostyce i leczeniu depresji. Z zakresu Programu Operacyjnego Wiedza Edukacja Rozwój do końca przyszłego roku realizowany jest program w zakresie edukacji i profilaktyki depresji poporodowej. Przeszkolono w tym zakresie 700 osób z placówek POZ. Na dzień dzisiejszy wypełniono ponad 33 tys. formularzy.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMilkowski">Jeśli chodzi o zdrowie psychiczne dzieci, to cały czas jest wsparcie w realizacji procesu wdrażanej reformy wprowadzającej nowy model systemu ochrony zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży. W tej reformie opracowywane są standardy organizacyjne i diagnostyczno-terapeutyczne w ramach tego zakresu. Jeśli chodzi o przeciwdziałanie stygmatyzacji osób doświadczających zaburzeń i chorób psychicznych, to wybrano już realizatora tego zadania – Fabrykę Komunikacji Społecznej. Na ten cel planuje się przeznaczyć  14,5 mln zł.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMilkowski">Jeśli chodzi o drugą kwestię, czyli informację na temat planu działania na rzecz prewencji samobójstw w ramach Narodowego Programu Zdrowia, to jest 10 zadań, które zostały dokładnie wyszczególnione w przedstawionym państwu materiale. Służą one zapobieganiu zachowaniom samobójczym. Są wynikiem prac zespołu roboczego ds. prewencji samobójstw i depresji przy Radzie ds. Zdrowia Publicznego. W ramach realizacji zadań powstało Biuro ds. Zapobiegania Zachowaniom Samobójczym, które mieści się przy Instytucie Psychiatrii i Neurologii w Warszawie. Najważniejsze zadania, które biuro wskazało do realizacji i które są już realizowane, to prowadzenie aktywnego monitoringu mediów pod kątem haseł samobójczych oraz stosowanie zaleceń współpracy z redakcjami oraz wydawcami w zakresie rozwijania polityki informacyjnej i właściwej na temat zachowań samobójczych. Odbywać się to będzie poprzez organizację szkoleń i konferencji np. dla studentów dziennikarstwa, konsultacje, działania promocyjne, edukacyjne związane z konsultacjami materiałów prasowych i informacji dotyczących tematyki samobójstw ukazujących się w mediach. Ponadto realizowane zadania to także wybór programów profilaktycznych dla pacjentów szczególnego ryzyka po wypisie ze szpitala psychiatrycznego po próbach samobójczych dla osób z nasilonymi myślami samobójczymi i identyfikacja tych grup zawodowych, które są najbliżej tych osób – pracowników ochrony zdrowia, oświaty, pomocy społecznej – i organizacja szkoleń dla tych grup z tego zakresu. Jest również propozycja, żeby zaadaptować do wdrażania podręcznik WHO na temat tworzenia i prowadzenia systemów monitorowania zachowań samobójczych.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PodsekretarzstanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMilkowski">Materiał szczegółowy, tak jak powiedziałem, został państwu przekazany. Jesteśmy gotowi do dyskusji. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelRychlik">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PrzewodniczacyposelPawelRychlik">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#DyrektorDepartamentuWychowaniaiEdukacjiWlaczajacejMinisterstwaEdukacjiiNaukiJoannaWilewska">Szanowni państwo, szczegółowy materiał został państwu przesłany, natomiast przedstawię w skrócie te działania ministra, które są ważne dla profilaktyki zdrowia psychicznego, czyli odnoszą się do tematu dzisiejszego spotkania.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#DyrektorDepartamentuWychowaniaiEdukacjiWlaczajacejMinisterstwaEdukacjiiNaukiJoannaWilewska">W ochronie zdrowia psychicznego działania MEiN ukierunkowane są na: promocję zdrowia, profilaktykę zdrowotną i społeczną, zapewnienie dostępu dzieciom i uczniom do wczesnej pomocy psychologiczno-pedagogicznej, wspieranie rozwoju w codziennej pracy przedszkoli i szkół, rozwijanie kompetencji nauczycieli, specjalistów, a także rodziców z zakresu ochrony zdrowia psychicznego. Działania te są ujęte w przepisach prawa oświatowego, są realizowane w codziennej pracy przedszkoli i szkół. Dodatkowo zadania wychowawczo-profilaktyczne w jednostkach systemu edukacji są wspomagane programami ustanowionymi przez ministra edukacji i nauki. Są realizowane w ramach Narodowego Programu Zdrowia na lata 2016–2020 i 2021–2025.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#DyrektorDepartamentuWychowaniaiEdukacjiWlaczajacejMinisterstwaEdukacjiiNaukiJoannaWilewska">W ostatnim czasie w związku z wyjątkową sytuacją – pandemią – minister edukacji i nauki przeznaczył blisko 240 mln zł na dodatkowe programy dotyczące profilaktyki zdrowia psychicznego. Najważniejsze z nich to: program wsparcia psychologiczno-pedagogicznego dla uczniów i nauczycieli, który realizują pracownicy naukowi UKSW. Celem tego programu jest wypracowanie modelu interwencji i objęcie wsparciem psychoprofilaktycznym oraz pomocą psychologiczną dzieci i młodzieży przeżywające trudności psychiczne i adaptacyjne w sytuacjach kryzysu. Działania podejmowane wobec uczniów są odpowiedzią na wyniki profesjonalnej diagnozy przeprowadzonej w każdej ze szkół objętej projektem. Program jest realizowany w okresie od 1 czerwca 2021 r. do 30 listopada 2022 r., a jego koszt wyniesie 15 mln zł. W 2021 r. na jego zadanie wydatkowano 3 395 926 zł. W wyniku działań w 2021 r. przeprowadzono badania diagnostyczne wśród uczniów, rodziców i nauczycieli na losowej próbie 1200 szkół z terenu całej Polski. W badaniach wzięło udział 120 tys. respondentów, otrzymano 23,5 tys. odpowiedzi. Stworzono i uruchomiono internetową platformę specjalistyczno-doradczą, która umożliwiła realizację badań, udzielanie wsparcia psychologiczno-pedagogicznego przez specjalistów i realizację szkoleń dla rodziców, nauczycieli, uczniów, dyrektorów i specjalistów. W ramach wsparcia online specjaliści przepracowali 1534 godziny dyżurów i indywidualnych konsultacji dla uczniów, rodziców i nauczycieli. W ramach programu zorganizowano trzy konferencje naukowe dla nauczycieli z zakresu zdrowia psychicznego. Powołano komitet sterujący, który monitoruje prawidłowość realizacji zadań, oraz  61 koordynatorów wsparcia w regionach. W związku z zaistniałą sytuacją – wojną w Ukrainie – w ramach tego programu wprowadzono już dodatkowy moduł, czyli „Lekcje pokoju w warunkach wojennych”.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#DyrektorDepartamentuWychowaniaiEdukacjiWlaczajacejMinisterstwaEdukacjiiNaukiJoannaWilewska">Drugi bardzo istotny i ważny program to „WF z AWF – Aktywny powrót uczniów do szkoły po pandemii”. Jego głównym celem jest poprawa i monitoring stanu kondycji fizycznej dzieci i młodzieży oraz zapobieganie problemom psychicznym, w tym depresji. Na realizację programu w 2021 r. przeznaczono 42 mln zł, a w 2022 r. – 36 mln zł. W programie zaplanowano przeszkolenie 42 tys. nauczycieli z promocji i wdrażania regularnej aktywności fizycznej i zdrowego stylu życia wśród dzieci i młodzieży oraz przeprowadzono 400 tys. godzin dodatkowych zajęć sportowych dla uczniów. W efekcie w 2021 r. łącznie przeszkolono ponad 31 tys. uczestników, w tym 30 700 nauczycieli i 213 studentów, którzy uzyskali certyfikaty uprawniające do prowadzenia zajęć w ramach drugiej fazy zadania Sport Klubów. W 2021 r. uruchomiono 8703 Sport Kluby na łączną liczbę 3287 godzin. Zajęcia dla uczniów realizowane w ramach Sport Klubów zostały przeprowadzone przez 6600 nauczycieli na terenie całej Polski. Na terenie całego kraju w zajęciach Sport Klubów wzięło udział ponad 117 tys. uczniów w wieku od 6 do 19 lat.</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#DyrektorDepartamentuWychowaniaiEdukacjiWlaczajacejMinisterstwaEdukacjiiNaukiJoannaWilewska">Następny program to „Pomoc w uzupełnianiu wiedzy – dodatkowe zajęcia wspomagające” realizowany w związku z prowadzonym nauczaniem zdalnym. Celem tego programu było utrwalenie wiadomości i umiejętności z zakresu kształcenia ogólnego wśród uczniów klas 4–8 publicznych i niepublicznych szkół podstawowych oraz szkół ponadpodstawowych. Z tego wsparcia skorzystało 89% szkół. Prawie 2,8 tys. samorządów wystąpiło o środki finansowe z przeznaczeniem na realizację zajęć wspomagających uczniów z prawie 17 tys. szkół. Samorządy otrzymały na ten cel ok. 141 mln zł. Środki pochodziły z rezerwy części oświatowej z subwencji ogólnej na 2021 r.</u>
+          <u xml:id="u-4.5" who="#DyrektorDepartamentuWychowaniaiEdukacjiWlaczajacejMinisterstwaEdukacjiiNaukiJoannaWilewska">Kolejny program to „Profilaktyka zintegrowana w każdą pogodę”. Projekt realizuje fundacja Instytut Profilaktyki Zintegrowanej, która na zlecenie MEiN prowadziła badania, jak wspierać uczniów po roku epidemii. Wyniki raportu były podstawą przygotowania projektu, który zakłada zintegrowane działania diagnostyczne, profilaktyczno-wychowawcze i szkoleniowe. Projekt otrzymał dofinansowanie w wysokości 996 tys. zł i jest realizowany od czerwca 2021 r., będzie kontynuowany do czerwca 2022 r. W 2021 r. w okresie od 1 lipca do 31 grudnia fundacja przeprowadziła badania identyfikujące bariery i potrzeby środowiska szkolnego wśród 3,5 tys. młodzieży, 1750 rodziców, 2100 nauczycieli i 50 profesjonalistów praktyków zaangażowanych w realizację lub wsparcie realizacji projektów. Następnie zostały zrealizowane zajęcia profilaktyczne, którymi objęto 1200 uczniów, 600 rodziców i 7020 nauczycieli. W ramach projektu powstała platforma profilaktyczno-informatyczna umożliwiająca  960 szkołom samodzielne prowadzenie zajęć profilaktycznych pod nazwą „Nawigacja w każdą pogodę”, w ramach których ponad 7 tys. uczniów otrzymało wsparcie psychologiczne dostosowane do zdiagnozowanych potrzeb. Odbyło się 5 konferencji wojewódzkich z udziałem kadr systemu oświaty, w których łącznie wzięło udział ponad 3600 osób.</u>
+          <u xml:id="u-4.6" who="#DyrektorDepartamentuWychowaniaiEdukacjiWlaczajacejMinisterstwaEdukacjiiNaukiJoannaWilewska">Zaprezentowane programy nie wyczerpują wszystkich działań w zakresie ochrony zdrowia psychicznego naszych dzieci i uczniów. W tym temacie współpracujemy ściśle z resortem zdrowia. Współpracowaliśmy m.in. w ramach Narodowego Programu Zdrowia w latach 2016–2020, będziemy współpracować również w następnych latach. W tym okresie działania na rzecz prewencji samobójstw dotyczyły przygotowania i wdrożenia w szkołach programu promocji zdrowia psychicznego „Myślę pozytywnie – Szkolny System Wsparcia Zdrowia Psychicznego”. W okresie od 2017 r. w programie uczestniczyło ponad 28 tys. nauczycieli i rodziców, 42 tys. uczniów i ponad 600 szkół. Kampanie informacyjno-edukacyjne dotyczące znaczenia profilaktyki zdrowia psychicznego dotarły do ponad 5 mln odbiorców. W ramach programu został przygotowany bogaty zasób materiałów udostępniany zainteresowanym wraz z możliwością ich pobrania. Systemowy projekt „Komunikacja bez przemocy – Mediacje szkolne i rówieśnicze” to projekt, którego celem było przeciwdziałanie agresji, przemocy oraz tworzenie pozytywnego klimatu szkoły. W latach 2019–2020 w programie łącznie udział wzięło 650 szkół i placówek, w których przeszkolono ponad 30 tys. osób. W ramach Narodowego Programu Zdrowia opracowano i upowszechniono poradniki dla nauczycieli i rodziców dotyczące postępowania w sytuacji zachowań autodestrukcyjnych dzieci i młodzieży oraz wypracowano poradnik dotyczący postwencji w szkole. Zostały one udostępnione do pobrania na stronach Ośrodka Rozwoju i Edukacji.</u>
+          <u xml:id="u-4.7" who="#DyrektorDepartamentuWychowaniaiEdukacjiWlaczajacejMinisterstwaEdukacjiiNaukiJoannaWilewska">Od 2019 r. minister edukacji i nauki zapewnił działanie ogólnopolskiej, bezpłatnej infolinii interwencyjno-informacyjnej czynnej 24 godziny przez 7 dni w tygodniu.  Od 1 listopada ub.r. infolinia została zastąpiona telefonem zaufania Rzecznika Praw Dziecka. Ośrodek Rozwoju i Edukacji systematycznie przygotowuje i upowszechnia materiały informacyjno-edukacyjne z zakresu ochrony zdrowia psychicznego oraz prowadzi doskonalenie kompetencji nauczycieli, pracowników placówek doskonalenia nauczycieli i poradni psychologiczno-pedagogicznych. Stanowią one istotny wkład w zakresie destygmatyzacji osób chorujących psychicznie.</u>
+          <u xml:id="u-4.8" who="#DyrektorDepartamentuWychowaniaiEdukacjiWlaczajacejMinisterstwaEdukacjiiNaukiJoannaWilewska">W ramach kolejnej edycji Narodowego Programu Zdrowia na lata 2021–2025 minister edukacji i nauki ogłosił otwarty konkurs ofert na realizację zadań z zakresu zdrowia publicznego. W wyniku jego rozstrzygnięcia wyłoniona fundacja realizuje obecnie zadanie polegające na tworzeniu – z udziałem publicznych i niepublicznych poradni psychologiczno-pedagogicznych – sieci wsparcia dla uczniów, wychowanków i nauczycieli. Fundacja realizuje badania w oparciu o doświadczenia wynikające w szczególności z pandemii. Wykorzystuje w tym celu portal poradni online „Zawsze jest jakieś wyjście”.</u>
+          <u xml:id="u-4.9" who="#DyrektorDepartamentuWychowaniaiEdukacjiWlaczajacejMinisterstwaEdukacjiiNaukiJoannaWilewska">Ponadto kontynuowany jest projekt dotyczący kształtowania wśród dzieci i młodzieży zasad pozytywnej komunikacji i prowadzenia mediacji rówieśniczej, mediacji szkolnej jako metod rozwiązywania sytuacji trudnych i konfliktowych, a także upowszechnienie tych projektów w środowisku szkolnym i lokalnym. Na te zadania w okresie 2021–2023 przeznaczono środki w wysokości blisko 3,5 mln zł.</u>
+          <u xml:id="u-4.10" who="#DyrektorDepartamentuWychowaniaiEdukacjiWlaczajacejMinisterstwaEdukacjiiNaukiJoannaWilewska">Poza konkretnymi działaniami w postaci projektów i programów minister, mając na względzie zdrowie psychiczne dzieci i uczniów, na mocy przepisów ustawy – Prawo oświatowe od roku szkolnego 2017/2018 wprowadził – przepisami prawa – warunki sprzyjające wzmocnieniu funkcji wychowawczej szkoły, budowaniu konstruktywnego systemu wartości ucznia i wychowanka, respektowaniu jego praw i godnemu traktowaniu. Od 1 września 2019 r. program wychowawczo-profilaktyczny szkoły jest opracowywany na podstawie wyników corocznej diagnozy w zakresie potrzeb rozwojowych uczniów w tym czynników chroniących i czynników ryzyka ze szczególnym uwzględnieniem zagrożeń związanych z używaniem nowych substancji psychoaktywnych. Ochrona zdrowia psychicznego dzieci i uczniów jest przedmiotem działań z zakresu pomocy psychologiczno-pedagogicznej w każdej szkole i placówce. Tę pomoc organizuje dyrektor, a korzystanie z niej jest dobrowolne i nieodpłatne. Uczniowie, rodzice i nauczyciele mają również możliwość korzystania z pomocy psychologiczno-pedagogicznej świadczonej przez poradnie psychologiczno-pedagogiczne, w tym poradnie specjalistyczne. Mając na uwadze aktualne potrzeby dzieci i młodzieży, MEiN zwiększyło o 31% środki w części oświatowej subwencji ogólnej z przeznaczeniem na dodatkowe zajęcia z pomocy psychologiczno-pedagogicznej. Pozwoli to na zrealizowanie ok. 3 mln dodatkowych godzin zajęć dla uczniów. W tym momencie środki można wykorzystywać też na wsparcie przybywających do nas dzieci i młodzieży z Ukrainy.</u>
+          <u xml:id="u-4.11" who="#DyrektorDepartamentuWychowaniaiEdukacjiWlaczajacejMinisterstwaEdukacjiiNaukiJoannaWilewska">Przygotowujemy rozwiązania dotyczące wdrożenia od 1 września 2022 r. pierwszego etapu standaryzacji zatrudnienia specjalistów – tzn. psychologów, pedagogów w przedszkolach i szkołach – którego wymiar będzie zależny od liczby uczniów w przedszkolach i szkołach. Na ten cel w tym roku przeznaczamy dodatkowe 520 mln zł. Chcemy zwiększyć zatrudnienie specjalistów w przedszkolach i szkołach ogólnodostępnych z 21 tys. do 38 tys. na pierwszym etapie, by 1 września 2024 r. wprowadzić do systemu 51 tys. specjalistów z zakresu wsparcia psychologiczno-pedagogicznego. Na ten cel w tym roku minister przeznacza dodatkowo  700 mln zł subwencji ogólnej.</u>
+          <u xml:id="u-4.12" who="#DyrektorDepartamentuWychowaniaiEdukacjiWlaczajacejMinisterstwaEdukacjiiNaukiJoannaWilewska">Aktualnie w MEiN trwają też prace nad projektem ustawy o wsparciu dzieci, uczniów i rodzin. Projekt ten został wpisany 30 listopada do wykazu prac legislacyjnych Rady Ministrów. Projekt ustawy stanowi odpowiedź na bariery w dostępie do wczesnej pomocy i edukacji włączającej o wysokiej jakości dla wszystkich dzieci i uczniów. Uwzględnia postulaty związane z poprawą sytuacji dzieci i młodzieży doświadczających problemów psychicznych i objętych opieką psychiatryczną. Istotnym elementem projektowanych zmian będzie wzmocnienie współpracy międzyresortowej, międzysektorowej na rzecz realizacji potrzeb dzieci, uczniów i rodzin oraz trafniejsze adresowanie wsparcia i środków finansowych na ich realizację.</u>
+          <u xml:id="u-4.13" who="#DyrektorDepartamentuWychowaniaiEdukacjiWlaczajacejMinisterstwaEdukacjiiNaukiJoannaWilewska">Zakres działań podejmowanych przez ministra w zakresie wsparcia dzieci i zapewnienia im opieki psychologiczno-pedagogicznej, jak wynika z przedstawionego przeze mnie materiału, jest przeogromny. Wszystkie te programy, które zostały wdrożone w okresie pandemii w tym trudnym dla nas wszystkich czasie, będą ewaluowane, monitorowane. Wyciągniemy wnioski, które następnie będą wykorzystywane w sposób systemowy. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelRychlik">Dziękuję bardzo. Proszę o informację przedstawiciela Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuZdrowiaMinisterstwaSprawWewnetrznychiAdministracjiAgataZiolkowskaSerzycka">Dzień dobry, witam państwa serdecznie. Szanowni państwo, chciałabym przedstawić informację odnośnie do realizacji Narodowego Programu Zdrowia w MSWiA.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuZdrowiaMinisterstwaSprawWewnetrznychiAdministracjiAgataZiolkowskaSerzycka">Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji w ramach realizacji zadań Narodowego Programu Zdrowia na lata 2021–2025 dofinansowuje w formie dotacji podmiotowej realizacje zadań m.in. z zakresu promocji zdrowia psychicznego. Te zadania są realizowane przez 25 samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej MSWiA i są adresowane do funkcjonariuszy, personelu medycznego oraz pacjentów. W 2021 r. SPZOZ MSWiA w obszarze promocji zdrowia psychicznego oraz zapobiegania zachowaniom samobójczym zorganizowały cztery konferencje szkoleniowe dotyczące następujących zagadnień: „Promocja zdrowia psychicznego”, „Zapobieganie zachowaniom samobójczym”, „Zdrowie psychiczne wyzwaniem naszych czasów – stres i wypalenie zawodowe w środowisku służb mundurowych” oraz „Redukcja stresu i lęku spowodowanego sytuacją pandemii jako profilaktyka ochrony zdrowia psychicznego funkcjonariusza Policji w czynnej służbie”.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuZdrowiaMinisterstwaSprawWewnetrznychiAdministracjiAgataZiolkowskaSerzycka">Ponadto SPZOZ przeprowadziły warsztaty szkoleniowe dla specjalistów w liczbie  93 godzin, jak również 44 wykłady. Dotyczyły one m.in. następujących zagadnień: diagnoza w depresji i próbach samobójczych, samobójstwa w grupie zawodowej pracowników służb społecznych, psychologiczna interwencja kryzysowa, zdrowie psychiczne w organizacji, jak kreować zdrowe i bezpieczne środowisko pracy, profilaktyka wypalenia zawodowego, sposoby radzenia sobie z agresją oraz złością, psychoedukacja jako forma wsparcia funkcjonariuszy służb mundurowych, zapobieganie zachowaniom samobójczym, metody radzenia sobie ze stresem oraz problemami, interwencja kryzysowa i psychoterapia pacjenta w sytuacji realnego zagrożenia. Są to tylko niektóre z zagadnień, które zostały poruszone na wymienionych warsztatach i wykładach.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuZdrowiaMinisterstwaSprawWewnetrznychiAdministracjiAgataZiolkowskaSerzycka">SPZOZ zorganizowały również szkolenia dla personelu medycznego w podmiotach leczniczych w liczbie 68 godzin. Dotyczyły one problematyki trudności osobistych w pracy zawodowej, zasad higieny i zdrowia psychicznego, stresu w pracy, zapobiegania i leczenia depresji, zapobiegania zachowaniom samobójczym oraz tematu, jak rozmawiać z pacjentami z myślami samobójczymi. Ponadto udzielały poradnictwa z zakresu problemów zdrowia psychicznego.</u>
+          <u xml:id="u-6.4" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuZdrowiaMinisterstwaSprawWewnetrznychiAdministracjiAgataZiolkowskaSerzycka">SPZOZ MSWiA udzielają również wsparcia funkcjonariuszom w sytuacjach kryzysowych w ramach utworzonej procedury. Jest to procedura zasad współpracy psychologów służb z psychologami poradni zdrowia psychicznego funkcjonującymi w SPZOZ MSWiA. W ramach owej procedury w przypadku pojawiających się sytuacji kryzysu psychicznego u funkcjonariusza i potrzeby udzielenia mu szybkiej pomocy psychologicznej lub psychiatrycznej wykraczającej poza możliwości służby, psycholog służby kontaktuje się z koordynatorem procedury w SPZOZ MSWiA. Taka pomoc zostaje udzielona funkcjonariuszowi w trybie szybkim. W ramach tej procedury w 2021 r. udzielono wsparcia  327 osobom.</u>
+          <u xml:id="u-6.5" who="#ZastepcadyrektoraDepartamentuZdrowiaMinisterstwaSprawWewnetrznychiAdministracjiAgataZiolkowskaSerzycka">Jednocześnie MSWiA w ramach wsparcia zdrowia psychicznego funkcjonariuszy po przebytych traumach – w tym doświadczanych z powodu udziału w zdarzeniach kryzysowych w ramach realizacji zadań służbowych, ale również w życiu osobistym – organizuje turnusy antystresowe dla funkcjonariuszy. Turnusy te organizowane na bazie SPZOZ sanatoriów uzdrowiskowych MSWiA. MSWiA posiada sześć sanatoriów uzdrowiskowych. W 2021 r. zorganizowano łącznie 30 turnusów antystresowych. Zostały zorganizowane w pięciu sanatoriach, jedno sanatorium nie brało udziału w organizowaniu turnusów antystresowych ze względu na to, że na terenie placówki działał szpital tymczasowy. W turnusach w 2021 r. łącznie udział wzięło 298 osób. Uczestnikami tych turnusów byli funkcjonariusze każdej ze służb, tj. Policji, Państwowej Straży Pożarnej, Straży Granicznej i Służby Ochrony Państwa. Na powyższe turnusy, w ramach których realizowane są zajęcia psychoprofilaktyczne z psychologiem, funkcjonariuszy kierują psychologowie ze służb. Departament Zdrowia MSWiA w 2022 r. również planuje zorganizowanie 30 turnusów antystresowych dla 300 osób. Ministerstwo planuje kontynuację działań z zakresu Narodowego Programu Zdrowia w zakresie promocji zdrowia psychicznego zarówno w 2022 r., jak i w latach następnych. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelRychlik">Dziękuję uprzejmie.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczacyposelPawelRychlik">Otwieram dyskusję. Bardzo proszę, pani poseł.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PoselElzbietaPlonka">Dziękuję bardzo. Panie przewodniczący, oczekiwałabym jeszcze przedstawienia problemu zaburzeń psychicznych i samobójstw przez rzecznika praw obywatelskich i rzecznika praw dziecka, dlatego chciałabym zabrać głos nieco później. Czy możemy jeszcze prosić o wypowiedź konsultanta krajowego ds. zdrowia psychicznego?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelRychlik">Przepraszam, czy może pani powtórzyć końcówkę wypowiedzi?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PoselElzbietaPlonka">I konsultanta krajowego… Nie wiem, czy został zaproszony.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelRychlik">Tak, oczywiście jak najbardziej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PoselElzbietaPlonka">To były ważne rzeczy i moglibyśmy… Mam pewne obserwacje także jako lekarz, ale nie tylko… Jest pewien systemowy problem dotyczący dzieci, ale chciałabym o tym porozmawiać po wysłuchaniu wystąpienia rzeczników i konsultanta. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelRychlik">Dziękuję uprzejmie.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PrzewodniczacyposelPawelRychlik">Jest z nami zarówno przedstawiciel Biura Rzecznika Praw Dziecka, jak i konsultant krajowy w dziedzinie psychiatrii pan Gałecki. Proszę państwa o zabranie głosu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PrzedstawicielBiuraRzecznikaPrawDzieckaKatarzynaThielmann">Dzień dobry państwu. Katarzyna Thielmann, Biuro Rzecznika Praw Dziecka. Szanowni państwo pozwolą, że w tej kwestii rzecznik złoży informację na piśmie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelRychlik">W takim razie dziękuję. Czekamy na tę informację w formie pisemnej.</u>
+          <u xml:id="u-15.1" who="#PrzewodniczacyposelPawelRychlik">Proszę o zabranie głosu pana Piotra Gałeckiego, konsultanta krajowego w dziedzinie psychiatrii.</u>
+          <u xml:id="u-15.2" who="#PrzewodniczacyposelPawelRychlik">Konsultant krajowy w dziedzinie psychiatrii Piotr Gałecki:</u>
+          <u xml:id="u-15.3" who="#PrzewodniczacyposelPawelRychlik">Szanowny panie przewodniczący, szanowni państwo, odnośnie do kwestii związanej z tym problemem… Polska jest krajem, w którym problem samobójstw jest problemem na takim samym poziomie, jak średnia europejska. Są kraje w Unii Europejskiej, gdzie ten problem samobójstw jest większy, ale są też takie, w których jest mniejszy. Zależy to od wielu różnych czynników. Od 2015 r. obserwujemy systematyczny spadek liczby samobójstw. Ten spadek nie jest tak duży, jak oczekiwalibyśmy. W 2020 r. było to 5165 osób, które dokonały skutecznego samobójstwa. Ta liczba była mniejsza niż w 2019 r., w 2018 r. Tak jak mówiłem, od 2015 r. odnotowujemy spadek.</u>
+          <u xml:id="u-15.4" who="#PrzewodniczacyposelPawelRychlik">Jeśli chodzi o kwestie związane z profilaktyką samobójstw, to samobójstwa są monitorowane przez Komendę Główną Policji w zakładce „Wybrane statystyki”. Można bardzo dokładnie prześledzić charakterystykę tzw. statystycznego samobójcy. Mamy podział na wielkość miejscowości, płeć, wiek osoby, która dokonała samobójstwa, ale także na to, jaki był powód dokonania samobójstwa, oraz różne informacje tzw. socjodemograficzne. Jeśli chodzi o monitorowanie liczby samobójstw dokonanych, to wydaje się, że jest to dość wiarygodna liczba i z samej metodologii powinniśmy się cieszyć, dlatego że dzięki temu możemy śledzić dynamikę samobójstw dokonanych.</u>
+          <u xml:id="u-15.5" who="#PrzewodniczacyposelPawelRychlik">Natomiast jeśli chodzi o śledzenie liczby zamachów samobójczych, to na stronie Policji znajdują się wyłącznie… Odnotowywane są wyłącznie te zamachy samobójcze, do których Policja ma dostęp, o których wie. Jako klinicysta dobrze wiem, że ta liczba jest na pewno wielokrotnie zaniżona, ale aktualny system prawny w Polsce nie daje możliwości, aby ktoś mógł globalnie monitorować próby samobójcze, żeby np. były zgłaszane do jakiegoś centralnego miejsca. Pan minister wspominał o tym, że zapewne może dobre by było wprowadzenie narzędzia WHO do monitorowania ryzyka suicydalnego. Faktycznie, jeśli chodzi o 2022 r. to, mimo że był to także rok pandemiczny, liczba samobójstw spadła. Co zauważyliśmy, to… Nie ma konsultanta krajowego ds. dzieci i młodzieży, ale zapewne by to potwierdził, bo to są po prostu dane statystyczne, że jeśli chodzi o ryzyko suicydalne, to ten problem powiększył się w grupie dzieci, młodzieży i młodych adolescentów. Wzrosła liczba prób samobójczych w tej grupie wiekowej. To jest odzwierciedlenie wzrostu liczby zachorowań na zaburzenie psychiczne właśnie w tej grupie wiekowej. Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-15.6" who="#PrzewodniczacyposelPawelRychlik">Dziękuję, panie profesorze.</u>
+          <u xml:id="u-15.7" who="#PrzewodniczacyposelPawelRychlik">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PoselMarekRutka">Dziękuję, panie przewodniczący…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelRychlik">Teraz pan poseł, później pani poseł.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PoselMarekRutka">Szanowni państwo, poruszę dwie kwestie, a może nawet trzy. Stała nieobecność rzecznika praw dziecka oraz komunikat, że pan rzecznik ustosunkuje się do tego na piśmie, to kolejny przykład niepoważnego traktowania Komisji, podkomisji czy generalnie parlamentu. Inaczej mówiąc, odnoszę wrażenie, że pan rzecznik nie wywiązuje się ze swoich obowiązków, a nie sądzę, żeby był człowiekiem dalece zapracowanym. Myślę, że zgłoszę się do przewodniczącego Komisji, aby Komisja wystosowała pismo nieco mobilizujące pana rzecznika do udziału w komisjach.</u>
+          <u xml:id="u-18.1" who="#PoselMarekRutka">Przedstawiono liczbę, że do września br. będzie 51 tys. osób, które mają zajmować się kwestiami psychologicznymi w szkolnictwie podstawowym i ponadpodstawowym, tyle ma być dostępnych, że tak powiem, w systemie. Na początku stycznia 2021 r. w systemie szkolnictwa podstawowego i ponadpodstawowego było 4,6 mln uczniów, co daje 90 dzieci na jednego specjalistę. To na pewno nie jest najlepszy wynik. Ten wynik nie pozwala też na odpowiednią opiekę nad dziećmi.</u>
+          <u xml:id="u-18.2" who="#PoselMarekRutka">Ostatnia kwestia. Nie jest tak dobrze, jak słyszeliśmy przed chwilą, jeśli chodzi o to, że Polska nie odstaje od średniej w Unii Europejskiej, biorąc pod uwagę liczbę samobójstw na 100 tys. populacji. Z danych UNICEF wynika, że znajdujemy się na 8. miejscu w Europie na 38 zbadanych krajów. Samobójstwa na 100 tys. populacji to jest 8,8. Pierwsze miejsce zajmuje Litwa ze wskaźnikiem 18,2. Na ostatnim miejscu jest Grecja, w zasadzie 1‰ i Portugalia – 2,1%. W związku z tym nie jest tak dobrze, jak słyszeliśmy, że nie odstajemy od średniej europejskiej. Jesteśmy w czołówce europejskiej, niestety w tej jednej z najbardziej dramatycznych statystyk, bo dotyczy to przecież samobójstw dzieci. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelRychlik">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-19.1" who="#PrzewodniczacyposelPawelRychlik">Bardzo proszę, pani poseł.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#PoselElzbietaPlonka">Rzeczywiście zajęliśmy się dzisiaj głównie dorosłymi, natomiast problem dotyczy dzieci i to gwałtownie wzrasta. Nie wiem, czy nie powinniśmy jako podkomisja osobno poprosić też konsultanta krajowego ds. psychiatrii dzieci i młodzieży… Organizując konferencję na temat przemocy w rodzinie w okresie rozwodowym i porozwodowym, usłyszałam, że jest dramatyczna sytuacja, jeśli chodzi o dzieci i zaburzenia psychiczne. Nawet cztero- i pięciolatkowie znajdują się na oddziałach psychiatrycznych. To jest naprawdę poważny dramat, ponieważ gdzieś jest przyczyna zaniedbania, porzucenia dzieci albo zabierania im praw. Dzieci nie mają prawa do tego, by być bezpieczne w rodzinach zaburzonych. Tutaj jest główna przyczyna tego, że pojawiają się zaburzenia, myśli, próby samobójcze i samobójstwa. To nie jest tak, że samobójstwo jest odruchem bezwarunkowym, jest cała droga, cały czas działania przemocy, dręczenia, depresji, a w końcu jest poczucie braku wyjścia. Przykład tej molestowanej dziewczynki, o której ostatnio było głośno. Dziecko nie znajduje właściwej, pomocnej dłoni i zrozumienia.</u>
+          <u xml:id="u-20.1" who="#PoselElzbietaPlonka">Mam tu ogromny problem instytucjonalny, ponieważ mam dwie uwagi do opieki, dobra i praw dzieci. To są decyzje sądowe. Niestety nie mamy tu dzisiaj nikogo z Ministerstwa Sprawiedliwości, ale też nie usłyszeliśmy tu niczego… Zobaczymy, co powie rzecznik praw dziecka. Dlaczego? Jestem w prawie stałym kontakcie z rzecznikiem praw dziecka, bo bardzo często występuję z prośbą o objęcie opieką dziecka z powodu przemocy jednego z rodziców, najczęściej mężczyzny. Doszło do czegoś takiego, że za niewydanie dziecka przemocowemu ojcu, najczęściej ojcu, karane są matki. Prawie 3/4 matek, które chronią dziecko przed przemocą w okresie rozwodowym i porozwodowym. Generalnie przemoc jest podstawą do tego, że dzieci się nie znajdują… Choćbyśmy nie wiem, co robili. Szkoła, która ma określone zadania, Ministerstwo Zdrowia, psychiatra, psychoterapeuci wołają na pomoc. Psychoterapeuci wydzwaniają do mnie jako posłanki z prośbą o pomoc, ponieważ sądy nie słuchają prywatnych opinii poza opinią sądowego zespołu, który podlega danemu sądowi. To są tak nieprawidłowe opinie, bo już wiele z nich przeanalizowałam. Sąd nie zajmuje się w żaden sposób dzieckiem w okresie tej trudnej sytuacji dla dziecka, zajmuje się tylko rodzicami. Oczywiście jeden rodzic jest mocniejszy, drugi słabszy. Ta gra i walka między rodzicami się toczy. Dziecko jest lub będzie przesuwane do ojca, matki, czy będzie naprzemienna opieka… Zawsze jest to przedmiot, piesek, którego można na tydzień dać do jednego rodzica, nie pytając, czy w ogóle chce tam być. Często starsze dziecko właśnie wtedy planuje samobójstwo, ponieważ nie chce pójść do tego rodzica, a matka je wydaje, bo musi, inaczej byłaby ukarana finansowo. To jest temat, którym się zajmuje. To będzie moim dalszym działaniem.</u>
+          <u xml:id="u-20.2" who="#PoselElzbietaPlonka">Bardzo bym prosiła, abyśmy jako podkomisja zaprosili też na jedno ze spotkań przedstawicieli Departamentu Spraw Rodzinnych i Nieletnich, bo oni powinni o tym wiedzieć, co zrobić w ramach naszej współpracy międzyministerialnej, żeby ochronić te dzieci. W sądzie dzieci nie są wysłuchiwane, bo nie są podmiotem. Nikt nie słucha dzieci, dlatego dzieją się takie rzeczy jak samobójstwo tej dziewczynki, jak również inne samobójstwa albo zaburzenia u takich malutkich dzieci. To przecież to nie jest choroba dziedziczna, że dzieci znajdują się nagle na oddziale. To jest jedyny sposób, żeby je odizolować od przemocy, żeby je jakoś ratować. Właśnie przemoc w rodzinie i przemoc poza rodziną… Dorośli generują depresje, zaburzenia i samobójstwa u dzieci. Dla mnie to jest rzecz dramatyczna, bo jestem lekarzem. Znam te problemy rodzin i problemy kryzysów rodzin, dlatego bardzo bym prosiła, żebyśmy na podkomisji zastanowili się nad tym problemem upodmiotowienia dziecka, żeby dziecko miało prawo – prawo powiedzieć „nie chcę”, „nie lubię”, „nie mogę”, żeby w ogóle ktokolwiek je wysłuchał poza matką lub – czasem lepszym niż matka – ojcem, bo tak też się zdarza. Oczywiście wysłuchują nauczyciele, bo to wiem, i wiedzą o wielu dramatach. Nauczyciele wiedzą, ale są bezsilni wobec systemu. Systemu instytucji sądowych, gdzie naprawdę dziecko nie ma prawa. Małe dziecko naprawdę nie ma prawa. Nie chce się ich słuchać, dopiero kiedy nabędą prawa obywatelskie i stają się dorosłymi… Nie wiem, jak panie posłanki czy panowie posłowie do tego podchodzą, ale w przemocy wobec dzieci widzę podstawową przyczynę zaburzeń i samobójstw u dzieci. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelRychlik">Dziękuję, pani poseł.</u>
+          <u xml:id="u-21.1" who="#PrzewodniczacyposelPawelRychlik">Chciałem tylko skomentować słowa dotyczące nieobecności konsultanta w dziedzinie psychiatrii dzieci i młodzieży. Takie zaproszenie z biura Komisji zostało wysłane, niestety nie ma przedstawiciela. Staramy się, żeby każdy temat, który omawiamy… Staramy się dobierać gości i specjalistów z danego tematu. Tak też się stało. Pani propozycja jest jak najbardziej trafna. Oczywiście możemy zorganizować na ten temat kolejne czy dodatkowe posiedzenie podkomisji. Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-21.2" who="#PrzewodniczacyposelPawelRychlik">Czy ktoś z zaproszonych gości chciałby się wypowiedzieć? Czy Ministerstwo Zdrowia chciałoby się do tego ustosunkować? Czy ktoś z zaproszonych gości chciałby jeszcze zabrać głos? Bardzo proszę, pani Mariola Łodzińska. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#WiceprezesNaczelnejRadyPielegniarekiPoloznychMariolaLodzinska">Dzień dobry. Bardzo dziękuję za możliwość zabrania głosu. Chciałabym uzyskać informację od przedstawicieli MEiN, ile pielęgniarek z medycyny szkolnej wzięło udział w programach edukacyjnych dotyczących tej skali depresji, jeśli chodzi o Polskę, i jaka była dostępność do tych programów.</u>
+          <u xml:id="u-22.1" who="#WiceprezesNaczelnejRadyPielegniarekiPoloznychMariolaLodzinska">Mam również pytanie do pana ministra Miłkowskiego, ponieważ reprezentuję grupę zawodową pielęgniarek i położnych. Już na początku pandemii wnosiliśmy do Ministerstwa Zdrowia, aby pielęgniarki mogły korzystać z pomocy psychologicznej – aby móc pomagać innym, powinny również pomóc sobie – ze względu na zbyt duże obciążenie obcowaniem ze śmiercią. Na jakim etapie jest ta nasza propozycja, nasze działanie? Oczywiście jako naczelna rada mamy na swojej stronie adres mailowy, gdzie każda pielęgniarka może skorzystać z pomocy psychologicznej. Na pewno warto by było, żeby to działało chociaż na zasadach, które zostały wprowadzone w MSWiA – stworzono procedury dostępności, czyli zasad współpracy z psychologami – byłoby to naprawdę świetne. Myślę, że warto wziąć z tego przykład.</u>
+          <u xml:id="u-22.2" who="#WiceprezesNaczelnejRadyPielegniarekiPoloznychMariolaLodzinska">Mam jeszcze jedno pytanie. Być może nie ma tu osób, które zajmują się psychiatrią dziecięcą, ale czy ktoś zweryfikował, jaki jest czas oczekiwania dzieci na pomoc psychiatryczną psychiatry dziecięcego? Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelRychlik">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-23.1" who="#PrzewodniczacyposelPawelRychlik">Proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#DyrektordepartamentuMEiNJoannaWilewska">Odpowiadając na pytanie, ile pielęgniarek wzięło udział w szkoleniach, to nie mamy takich danych. Nie prowadzimy i nie zbieramy takich danych. Pielęgniarki nie są pracownikami szkół, tylko podmiotów leczniczych. Trudno nam powiedzieć, w jakim stopniu są zaangażowane w to, co się dzieje w zakresie programów realizowanych na terenie szkoły, jeżeli chodzi o pielęgniarki. Dyrektor ma prawo oczywiście zapraszać pielęgniarkę i umożliwić jej udział w takich szkoleniach, ale nie zbieramy takich danych i nie mamy takich wiadomości.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#PrzewodniczacyposelPawelRychlik">Bardzo serdecznie dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-25.1" who="#PrzewodniczacyposelPawelRychlik">Czy są jeszcze jakieś głosy w dyskusji? Dziękuję serdecznie.</u>
+          <u xml:id="u-25.2" who="#PrzewodniczacyposelPawelRychlik">Stwierdzam zakończenie omawianej informacji. Na tym wyczerpaliśmy porządek dzienny posiedzenia. Bardzo serdecznie dziękuję państwu za obecność.</u>
+          <u xml:id="u-25.3" who="#PrzewodniczacyposelPawelRychlik">Zamykam posiedzenie podkomisji. Dziękuję.</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/senat/komisje/ksp/201923-snt-kspxx-00053-01/header.xml b/2019-2023/senat/komisje/ksp/201923-snt-kspxx-00053-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..67a9182
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/senat/komisje/ksp/201923-snt-kspxx-00053-01/header.xml
@@ -0,0 +1,49 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-snt-kspxx-00053-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Kultury i Środków Przekazu (53.)</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Kultury i Środków Przekazu (53.)</title>
+        <publisher>Kancelaria Senatu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Senat</note>
+        <note type="termNo">10</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#KSP">53</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-03-08</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="DyrektorBiuraAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuAgataKarwowskaSokolowska" role="speaker">
+        <persName>Dyrektor Biura Analiz, Dokumentacji i Korespondencji w Kancelarii Senatu Agata Karwowska-Sokołowska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrezesZarzaduStowarzyszeniaSkwerWladyslawaBartoszewskiegoMariuszMalinowski" role="speaker">
+        <persName>Prezes Zarządu Stowarzyszenia „Skwer Władysława Bartoszewskiego” Mariusz Malinowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska" role="speaker">
+        <persName>Przewodnicząca Barbara Zdrojewska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorBogdanKlich" role="speaker">
+        <persName>Senator Bogdan Klich</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorJanMariaJackowski" role="speaker">
+        <persName>Senator Jan Maria Jackowski</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="KSP" role="committee">
+        <orgName>Komisja Kultury i Środków Przekazu</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/senat/komisje/ksp/201923-snt-kspxx-00053-01/text_structure.xml b/2019-2023/senat/komisje/ksp/201923-snt-kspxx-00053-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..e07bd71
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/senat/komisje/ksp/201923-snt-kspxx-00053-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,83 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Początek posiedzenia o godzinie 14 minut 02</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">Posiedzeniu przewodniczy przewodnicząca Barbara Zdrojewska</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Dzień dobry państwu.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Witam serdecznie na posiedzeniu Komisji Kultury i Środków Przekazu, która będzie miała dzisiaj 2 części.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">W pierwszej części zaopiniujemy wniosek pana senatora Bogdana Klicha o zorganizowanie w Senacie wystawy „Bartoszewski 1922–2015. Pod prąd – Pamięć – Pojednanie”. A o godzinie 14.30 będziemy mieli w tej sali wspólne posiedzenie z Komisją Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej, której tematem będzie rozpatrzenie ustawy o ochronie dziedzictwa narodowego związanego z nazwami obiektów przestrzeni publicznej oraz pomnikami.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Chciałam bardzo serdecznie przywitać naszych gości. Witam pana Mariusza Malinowskiego, prezesa Zarządu Stowarzyszenia „Skwer Władysława Bartoszewskiego”. Witam także dyrektor Biura Analiz, Dokumentacji i Korespondencji, panią Agatę Karwowską-Sokołowską.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Szanowni Państwo, ponieważ mamy do zaopiniowania tylko jedną wystawę, dzisiaj pozwolę sobie pod nieobecność pana senatora Klicha oddać głos panu prezesowi Malinowskiemu z prośbą o przedstawienie w skrócie wystawy, czemu ma być ona poświęcona i dlaczego teraz miałaby się odbyć. Chcielibyśmy się też dowiedzieć, bo już mamy jedną wystawę poświęconą Władysławowi Bartoszewskiemu, dlaczego miałaby być zorganizowana kolejna wystawa, bo na poprzednim posiedzeniu komisji próbowaliśmy o to pytać, ale nie było niestety odpowiedzi.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#PrezesZarzaduStowarzyszeniaSkwerWladyslawaBartoszewskiegoMariuszMalinowski">Szanowna Komisjo!</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#PrezesZarzaduStowarzyszeniaSkwerWladyslawaBartoszewskiegoMariuszMalinowski">Wystawa, o możliwość postawienia której prosimy w Senacie, dotyczy Władysława Bartoszewskiego – to jest oczywiste – ale też jest ona szersza niż ta wystawa, która poprzednio tutaj stała, i wydaje się, że opowiada więcej, więcej i być może ciekawiej, jak sądzę. Też ma części, które są po angielsku, w związku z tym będzie mogła być zrozumiała również dla cudzoziemców, którzy licznie odwiedzają Senat w tym trudnym czasie. Jest jeszcze drugi powód postawienia tej wystawy. To jest debata, która jest zaplanowana na 25 kwietnia, czyli w tym samym czasie, kiedy wystawa będzie stała. Debata dotyczy przyzwoitości w polityce. Jej pierwsza część będzie opowiadała o dokonaniach Władysława Bartoszewskiego i będzie prowadzona przez prof. Adama Bodnara. Będą w niej brali udział – przynajmniej taką mam nadzieję – i są zaproszone osoby, które znały prof. Bartoszewskiego, z Polski, z Niemiec i z Izraela. Tak że chcemy pokazać szerszą perspektywę jego działalności. I będzie też druga część tej debaty, która będzie mówiła o tym, jak chcieliśmy, aby zasada Bartoszewskiego „warto być przyzwoitym” funkcjonowała w polityce i stosunkach międzynarodowych. I tutaj również będą przedstawiciele Polski, Niemiec, Izraela. Chcieliśmy też zaprosić pana Marka Brzezińskiego. W tej chwili rozmawiamy z panem ambasadorem. I próbujemy zaprosić pana Verhofstadta, co jest straszliwie trudne, ale być może się uda.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PrezesZarzaduStowarzyszeniaSkwerWladyslawaBartoszewskiegoMariuszMalinowski">W każdym razie rzecz polega na tym, że zarówno wystawa, jak i debata mają pokazać, jak skutecznym politykiem był Władysław Bartoszewski, jak jego zasada nie tylko przyzwoitości, ale również dialogu sprawdzała się w polityce i jak w tej sytuacji, w której my dzisiaj jesteśmy, taka zasada dialogu rozumienia się i dopuszczania innych do głosu się sprawdza.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#PrezesZarzaduStowarzyszeniaSkwerWladyslawaBartoszewskiegoMariuszMalinowski">My staramy się w tej chwili, ponieważ ja mam tę przyjemność i zaszczyt, że koordynuję rozmaite obchody Roku Władysława Bartoszewskiego w Warszawie, w Polsce, również częściowo w Niemczech… Założenie jest takie, że w tym roku uda nam się postawić jego pomnik w Warszawie na skwerze jego imienia, któremu udało nam się nadać taką nazwę 5 lat temu. Tuż przed agresją rosyjską na Ukrainę zrobiliśmy Wiec Przyzwoitości na tym skwerze, który szerokim echem odbił się wśród opozycji ulicznej szczególnie i różnych organizacji pozarządowych. Ale dlaczego o tym mówię? Dlatego, że te różne elementy w roku 2022 są pewną nicią przewodnią, w ramach której my chcemy opowiadać o zasadzie przyzwoitości na wszelkich polach. I tutaj jesteśmy umówieni z prawnikami na debatę o przyzwoitości w prawie. Jesteśmy umówieni z przedstawicielami mediów na debatę o przyzwoitości w mediach. I ta przyzwoitość jest takim kluczem otwierającym bardzo wiele drzwi, ponieważ okazuje się, że bez przyzwoitości właściwie społeczeństwo nie może funkcjonować.</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#PrezesZarzaduStowarzyszeniaSkwerWladyslawaBartoszewskiegoMariuszMalinowski">Stąd również powtórzenie debaty, które będzie się wpisywało w cały szereg różnych przedsięwzięć. Dodam tylko, że blisko współpracujemy z mediami, z „Gazetą Wyborczą”, z TVN, z „Polityką”, z „Tygodnikiem Powszechnym”. I wszystkie te media starają się opowiadać o tym, co dzieje się w ramach Roku Władysława Bartoszewskiego. W Senacie oczywiście media są zawsze, to wiadomo, ale wydaje się, że związanie tej nici przyzwoitości jest tutaj istotne.</u>
+          <u xml:id="u-3.5" who="#PrezesZarzaduStowarzyszeniaSkwerWladyslawaBartoszewskiegoMariuszMalinowski">Jeszcze dodam może jedną rzecz. My się staramy teraz jako stowarzyszenie publikować rozmaite wypowiedzi Władysława Bartoszewskiego z przeszłości, które, jak teraz widać, odnoszą się do tego, co się dzieje dzisiaj. Ja mam tutaj przed sobą jedną z jego wypowiedzi z pierwszego… właściwie nie jego, tylko intelektualistów polskich, ale on to podpisał jako pierwszy i podstawowy sygnatariusz tego. Ta wypowiedź z tekstu pt. „Gdańsk 1939. Donieck 2014” brzmi tak: „«Nie będziemy umierać za Gdańsk!» – ta fraza stała się symbolem postawy przedstawicieli Europy Zachodniej wobec wybuchu wojny 75 lat temu”. A dalej jest tekst. Serdecznie namawiam na przeczytanie tego tekstu, bo on mówi dokładnie to, czego myśmy nie zrobili, my i nasi partnerzy na świecie.</u>
+          <u xml:id="u-3.6" who="#PrezesZarzaduStowarzyszeniaSkwerWladyslawaBartoszewskiegoMariuszMalinowski">To może tyle. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Bardzo serdecznie dziękuję za te słowa, za opisanie.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Mamy w tej chwili też jasność, że ta wystawa będzie skorelowana, będzie towarzyszyła innym wydarzeniom organizowanym przez Senat.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Poproszę jeszcze panią dyrektor Karwowską o uwagi czy informacje dotyczące tej wystawy, na którym to będzie piętrze, jak to będzie wyglądało. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#DyrektorBiuraAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuAgataKarwowskaSokolowska">Dziękuję bardzo, Pani Przewodnicząca.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#DyrektorBiuraAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuAgataKarwowskaSokolowska">Dzień dobry.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#DyrektorBiuraAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuAgataKarwowskaSokolowska">Co do samego wniosku i pomysłu wystawy uwag nie mam. Przedstawię informacje, o które prosi pani senator.</u>
+          <u xml:id="u-5.3" who="#DyrektorBiuraAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuAgataKarwowskaSokolowska">Wystawa będzie otwarta w trakcie pierwszego kwietniowego posiedzenia Senatu, to będzie albo 12, albo 13 kwietnia. Będzie ona eksponowana na drugim piętrze w holu głównym, z tego też powodu, że jeśli ta konferencja – a mam nadzieję, że ona dojdzie do skutku – o której wspominał pan Malinowski, będzie miała miejsce w sali nr 217, to dobrze byłoby zorganizować to w ten sposób, żeby wystawa była w bezpośrednim sąsiedztwie tego miejsca, gdzie będą przybywali goście na samą konferencję. Zarówno wystawa, już druga, poświęcona panu profesorowi, sama konferencja, która będzie formą debaty – to są takie najważniejsze elementy w działalności Senatu, Kancelarii Senatu, które są punktami obchodów roku pana prof. Bartoszewskiego.</u>
+          <u xml:id="u-5.4" who="#DyrektorBiuraAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuAgataKarwowskaSokolowska">Mogę jeszcze przekazać jedną informację. Jakieś 2, 3 tygodnie temu we współpracy z „Tygodnikiem Powszechnym” Senat miał swój udział i partycypował w wydaniu dodatku specjalnego do „Tygodnika Powszechnego”, poświęconego właśnie panu profesorowi, gdzie są zawarte spisane przez wybrane osoby wspomnienia dotyczące pana profesora. Natomiast na stronie, którą dostał Senat do dyspozycji jako jeden z partnerów tego specjalnego wydania, została opublikowana dokładnie ta uchwała Senatu, która bieżący rok ustanawia rokiem pana prof. Bartoszewskiego. Ja dzisiaj albo najpóźniej jutro na ręce pani przewodniczącej kilka egzemplarzy przekażę do komisji, ponieważ dostaliśmy nakład, którym możemy dysponować.</u>
+          <u xml:id="u-5.5" who="#DyrektorBiuraAnalizDokumentacjiiKorespondencjiwKancelariiSenatuAgataKarwowskaSokolowska">Ponieważ wystawa jest już gotowa – ona była już wcześniej prezentowana w Niemczech – to koszt, który wiąże się z tym, ażeby ona była przedstawiona w Senacie, to jest koszt transportu. I to są właściwie jedynie obciążenia finansowe, które będą na kancelarii ciążyły. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Bardzo dziękuję za te informacje.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Ponieważ mam już sygnał, że pan senator Klich się zalogował i zdalnie dołączył do nas, oddaję głos panu senatorowi Klichowi.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#SenatorBogdanKlich">Dzień dobry. Witam państwa serdecznie.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#SenatorBogdanKlich">Chciałem szczerze i z całego serca poprzeć tę inicjatywę. Wydaje mi się, że to ogłoszenie przez nas roku 2022 Rokiem Władysława Bartoszewskiego zachęca nas do tego, abyśmy w Senacie jak najwięcej przedsięwzięć organizowali. Kolejna wystawa jest wyrazem tej właśnie filozofii, a konferencja będzie następnym.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#SenatorBogdanKlich">Tak że szczerze i z całego serca rekomenduję to przedsięwzięcie. Jestem w drodze do Senatu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Bardzo dziękujemy, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Czy ktoś z państwa senatorów chciałby zabrać głos?</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Pan senator Jackowski.</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#SenatorJanMariaJackowski">Dziękuje bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#SenatorJanMariaJackowski">Ja myślę, że sprawa jest absolutnie bezsporna. Bardzo chciałem pogratulować stowarzyszeniu i panu prezesowi tej aktywności i tych działań. Myślę, że w dzisiejszych czasach, kiedy kwestionuje się różne autorytety i następuje relatywizacja, budowanie właśnie wokół bohaterów naszej niepodległości drugiej połowy… i okresu wojennego… Bo przecież Władysław Bartoszewski był uczestnikiem działań również w okresie II wojny światowej, odegrał bardzo istotną rolę. I jego biografia, jego zasługi są powszechnie znane, ale młode pokolenie, zwłaszcza młodsze pokolenia potrzebują, żeby o tym przypominać. I z tego punktu widzenia upowszechnianie wszelkiej wiedzy jest znakomite.</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#SenatorJanMariaJackowski">Ja przepraszam, że osobisty wątek wrzucę. Tak się zastanawiałem, kiedy poznałem pana prof. Bartoszewskiego, a ponieważ musiałem teraz przygotowywać różne dokumenty, sięgnąłem do mojej teczki w IPN, no i mam nawet datę dzienną, kiedy byłem na jego wykładach w ramach Uniwersytetu Latającego, to był 1977 r. albo 1978 r. W pamięci odtworzyły się te sytuacje. Dla nas studentów historii był autentycznym autorytetem i jego wykłady na temat ruchu ludowego, a zwłaszcza tego, co się działo w Polsce bezpośrednio po zakończeniu II wojny światowej, bo tego dotyczyły te wykłady, a więc referendum itd., tych kwestii, to był powiew wolnego słowa w czasach, w których obowiązywały określone klisze propagandowe. Tak że jeszcze raz bardzo serdecznie dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Bardzo dziękuję, Panie Przewodniczący, za te słowa, do których się oczywiście dołączam.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Dziękuję również panu prezesowi. Dziękuję senatorowi Bogdanowi Klichowi za tę inicjatywę.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Będzie nam bardzo miło otrzymać te egzemplarze „Tygodnika Powszechnego” z tą specjalną wkładką poświęconą prof. Bartoszewskiemu i z udziałem Senatu oczywiście. Myślę, że rok się dopiero zaczął, tak że przed nami jeszcze wiele imprez i mam nadzieję, że my senatorowie będziemy w nich uczestniczyli.</u>
+          <u xml:id="u-10.3" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Szanowni Państwo, jeśli nie ma innych głosów w dyskusji, to pozwolę sobie zamknąć dyskusję.</u>
+          <u xml:id="u-10.4" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Przechodzimy do głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-10.5" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Kto z pań i panów senatorów jest za pozytywną opinią do przedstawionej propozycji zorganizowania wystawy?</u>
+          <u xml:id="u-10.6" who="#komentarz">5</u>
+          <u xml:id="u-10.7" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-10.8" who="#komentarz">0</u>
+          <u xml:id="u-10.9" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-10.10" who="#komentarz">0</u>
+          <u xml:id="u-10.11" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Jednogłośnie pozytywne zaopiniowanie wniosku o zorganizowanie tej wystawy.</u>
+          <u xml:id="u-10.12" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Bardzo serdecznie dziękuję naszym gościom. Dziękuję senatorowi Klichowi. Dziękuję pani dyrektor, która zawsze z nami współpracuje w sprawie wystaw.</u>
+          <u xml:id="u-10.13" who="#PrzewodniczacaBarbaraZdrojewska">Zamykam posiedzenie komisji. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-10.14" who="#komentarz">Koniec posiedzenia o godzinie 14 minut 18</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/senat/komisje/ni/201923-snt-nixxx-00011-01/header.xml b/2019-2023/senat/komisje/ni/201923-snt-nixxx-00011-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..a44baa5
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/senat/komisje/ni/201923-snt-nixxx-00011-01/header.xml
@@ -0,0 +1,67 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-snt-nixxx-00011-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Nadzwyczajna do spraw wyjaśnienia przypadków nielegalnej inwigilacji, ich wpływu na proces wyborczy w Rzeczypospolitej Polskiej oraz reformy służb specjalnych (11.)</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Nadzwyczajna do spraw wyjaśnienia przypadków nielegalnej inwigilacji, ich wpływu na proces wyborczy w Rzeczypospolitej Polskiej oraz reformy służb specjalnych (11.)</title>
+        <publisher>Kancelaria Senatu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Senat</note>
+        <note type="termNo">10</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#NI">11</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-02-23</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="Gloszsali" role="speaker">
+        <persName>Głos z sali</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="ProfdrhabAndrzejZoll" role="speaker">
+        <persName>Prof. dr hab. Andrzej Zoll</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyMarcinBosacki" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Marcin Bosacki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorBogdanBorusewicz" role="speaker">
+        <persName>Senator Bogdan Borusewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorGabrielaMorawskaStanecka" role="speaker">
+        <persName>Senator Gabriela Morawska-Stanecka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorMagdalenaKochan" role="speaker">
+        <persName>Senator Magdalena Kochan</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorMarekBorowski" role="speaker">
+        <persName>Senator Marek Borowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorMichalKaminski" role="speaker">
+        <persName>Senator Michał Kamiński</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorSlawomirRybicki" role="speaker">
+        <persName>Senator Sławomir Rybicki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorWadimTyszkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Senator Wadim Tyszkiewicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SzefSluzbyKontrwywiaduWojskowegowlatachPiotrPytel" role="speaker">
+        <persName>Szef Służby Kontrwywiadu Wojskowego w latach 2014–2015 Piotr Pytel</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="NI" role="committee">
+        <orgName>Komisja Nadzwyczajna do spraw wyjaśnienia przypadków nielegalnej inwigilacji, ich wpływu na proces wyborczy w Rzeczypospolitej Polskiej oraz reformy służb specjalnych</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/senat/komisje/ni/201923-snt-nixxx-00011-01/text_structure.xml b/2019-2023/senat/komisje/ni/201923-snt-nixxx-00011-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..d5b3119
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/senat/komisje/ni/201923-snt-nixxx-00011-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,487 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Początek posiedzenia o godzinie 10 minut 32</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">Posiedzeniu przewodniczy przewodniczący Marcin Bosacki</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Dzień dobry państwu. Otwieram jedenaste posiedzenie Komisji Nadzwyczajnej do spraw wyjaśnienia przypadków nielegalnej inwigilacji, ich wpływu na proces wyborczy w Rzeczypospolitej Polskiej oraz reformy służb specjalnych.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Informuję, że posiedzenie komisji ma charakter także zdalny i jest transmitowane w internecie.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Tych senatorów, którzy są obecni na sali, proszę o nieuruchamianie aplikacji do połączenia zdalnego.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Chciałbym się dowiedzieć, czy wszyscy senatorowie, którzy chcieli wziąć udział w posiedzeniu komisji w sposób zdalny, już zostali włączeni do posiedzenia. Tak? Świetnie.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Chciałbym też sprawdzić kworum. Widzę, że jest na sali jest szóstka z nas… Rozumiem, że senator Jacek Bury jest zdalnie. Tak? Świetnie.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Szanowni Państwo Członkowie Komisji, porządek obrad dzisiaj przewiduje 2 punkty. Po pierwsze, wysłuchanie gen. bryg. rez. Piotra Pytla, szefa SKW w latach 2014–2015. Serdecznie witam pana generała. A po drugie, wysłuchanie prof. Andrzeja Zolla.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Czy ktoś z państwa ma uwagi do przedstawionego porządku obrad? Nie.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Szanowni Państwo, witam raz jeszcze.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Dziękuję panu gen. Pytlowi za przybycie.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Pan Piotr Pytel jest polskim funkcjonariuszem służb specjalnych, generałem brygady. Skończył studia z zakresu psychologii na Wydziale Filozoficznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Pełnił służbę w latach 1994–1999 w Urzędzie Ochrony Państwa, następnie, w latach 1999–2003, w Generalnym Inspektoracie Celnym, od 2003 r. do 2008 r. był w Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, natomiast od 2008 r. pracował w Służbie Kontrwywiadu Wojskowego, gdzie pełnił kolejno funkcje: naczelnika Wydziału Współpracy Międzynarodowej, zastępcy dyrektora w Gabinecie Szefa SKW, potem dyrektora Zarządu Operacyjnego SKW. Aż wreszcie, przez 2 lata, między październikiem 2013 r. a listopadem 2015 r., kierował Służbą Kontrwywiadu Wojskowego, najpierw jako p.o., a następnie, od stycznia 2014 r., jako oficjalnie szef tej służby.</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Panie Generale, ma pan ogromne doświadczenie w pracy w służbach specjalnych, zwłaszcza w pracy kontrwywiadowczej. Chciałbym pana zapytać, jak po niecałych 2 miesiącach od czasu ujawnienia, że w Polsce używano systemu zwanego Pegasus – używały go służby państwowe – i po 5 tygodniach pracy naszej komisji ocenia pan, po pierwsze, sens i celowość dla funkcjonowania państwa zakupu i używania tego typu bardzo inwazyjnego narzędzia do inwigilacji, po drugie, to, że właściwie jest już pewne, że głównym jego użytkownikiem, przynajmniej jeśli chodzi o te przypadki, które już są znane zarówno komisji, jak i opinii publicznej, była służba CBA, czyli służba, która ma się zajmować walką z korupcją, służba całkowicie wewnętrzna, a nie zwalczająca terroryzm czy inne podstawowe najcięższe zagrożenia dla państwa. Jak pan ocenia to, wobec kogo Pegasusa używano, kogo Pegasusem atakowano? Myślę o panu Brejzie, 3 lata temu szefie sztabu wyborczego partii opozycyjnej, o pani prokurator Wrzosek, o działaczu rolniczym Kołodziejczaku, o mecenasie Giertychu, o ich bliskich, w tym o ojcu Krzysztofa Brejzy. Jak pan jako fachowiec, mimo że pan odszedł ze służby w 2015 r. i nie był w służbach, kiedy zaczęły one, w 2017 r., używać Pegasusa, ocenia funkcjonowanie i używanie Pegasusa w Polsce?</u>
+          <u xml:id="u-2.11" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Bardzo proszę o odpowiedź. I proszę o włączenie mikrofonu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#SzefSluzbyKontrwywiaduWojskowegowlatachPiotrPytel">Wysoka Komisjo! Panie Przewodniczący! Panie i Panowie Senatorowie!</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#SzefSluzbyKontrwywiaduWojskowegowlatachPiotrPytel">W mojej opinii Pegasus i podobne systemy, a jest ich ok. 60 na rynku światowym… One w świetle przepisów polskiego prawa są urządzeniami, których stosowanie u nas przez służby nie ma podstaw prawnych i de facto jest złamaniem prawa. Ja bardziej szczegółowo odniosę się do tego w późniejszej części swojej wypowiedzi. Natomiast jeżeli chodzi o samo biuro…</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Prosimy o przysunięcie troszkę bliżej mikrofonu, przepraszam.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#SzefSluzbyKontrwywiaduWojskowegowlatachPiotrPytel">Tak jest. Już…</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Ten mikrofon można przesunąć do siebie.</u>
+          <u xml:id="u-3.5" who="#SzefSluzbyKontrwywiaduWojskowegowlatachPiotrPytel">A jeżeli chodzi o ideę zakupu Pegasusa dla Centralnego Biura Antykorupcyjnego, to, biorąc pod uwagę ustawowy zakres działań, zadań biura, jak też specyfikę pracy biura, mam wątpliwości co do tego, czy sama idea zakupu tego typu systemu zrodziła się w biurze. Analizując ustawowe zadania poszczególnych służb, które są uprawnione do stosowania kontroli operacyjnej, a tylko w tej formule możemy mówić o stosowaniu takiego urządzenia – wielofunkcyjnego urządzenia, a właściwie systemu – jakim jest Pegasus… No, służba CBA byłaby chyba na samym końcu kolejki do tego zakupu, wyprzedzona przez właściwie wszystkie pozostałe służby. Proszę zwrócić uwagę, że pomimo braku przepisów, które umożliwiałyby stosowanie tego urządzenia, można założyć, że takie służby jak Policja w bardzo istotny sposób zostałyby wzbogacone w zakresie skuteczności realizowania swoich zadań. Policja realizuje czynności, które często wiążą się z zagrożeniem życia osób, z terrorem kryminalnym, musi walczyć i neutralizować przypadki porwań dla okupu, tzw. zakładniczego ograniczenia wolności. Ja wyobrażam sobie, że te funkcjonalności Pegasusa, które są takimi dodatkowymi w stosunku do powszechnie istniejących sposobów prowadzenia kontroli operacyjnej, czyli możliwość włączenia zdalnego mikrofonu i kamery, byłyby bezcenne z punktu widzenia negocjatora, który prowadzi rozmowy z porywaczami, byłyby bardzo wartościowe dla pododdziału SPAP, który miałby doskonały przegląd sytuacji wewnątrz tego, co się dzieje. Nawet Straż Graniczna często musi konfrontować się, a przynajmniej zdarzają się takie przypadki, z sytuacjami szmuglu przez granicę, przerzutu osób za pomocą środków, które stanowią zagrożenie dla życia tych osób. A więc tutaj ta wartość nadrzędna byłaby, przy wykorzystaniu tego urządzenia w połączeniu z innymi środkami i procedurami dopuszczonymi w ustawie o Straży Granicznej… Byłby to, bym powiedział, element podnoszący skuteczność.</u>
+          <u xml:id="u-3.6" who="#SzefSluzbyKontrwywiaduWojskowegowlatachPiotrPytel">Ale cały czas mówimy o sytuacjach kryzysowych, sytuacjach dramatycznych. W przypadku służb specjalnych, kontrwywiadowczych, także widzę możliwość szerokiego zastosowania takiego urządzenia, przede wszystkim w sytuacjach, które w praktyce służb kontrwywiadowczych, w tym ABW… Pomijam oczywiste walory tego systemu w przypadku zwalczania przestępczości czysto terrorystycznej, zagrożeń tego typu przez ABW. Mówię o realizacji końcowych działań o charakterze procesowym przez Służbę Kontrwywiadu Wojskowego. No, nie jest tajemnicą – to jest opisane w wielu książkach – że często przed zatrzymaniem osoby służby specjalne obcego kraju, które nadzorują jej działalność, udział w obcym wywiadzie, stosują taki trik, że po prostu wywożą gdzieś bądź umieszczają w poruszającym się środku transportu telefon tej osoby. To oczywiście stanowi formę dezinformacji, powoduje stworzenie warunków umożliwiających takiej osobie ucieczkę w przypadku dekonspiracji naszych działań. Funkcjonalności Pegasusa w tym zakresie, czyli nie tylko podsłuchiwanie rozmów, ale także możliwość zdalnego włączenia mikrofonu i w jakimś tam zakresie operowanie kamerą, dawałyby możliwość weryfikacji naszej wiedzy na temat tego, gdzie figurant się znajduje przed zatrzymaniem, i tę skuteczność procesową by podnosiły.</u>
+          <u xml:id="u-3.7" who="#SzefSluzbyKontrwywiaduWojskowegowlatachPiotrPytel">O zastosowaniach dla Służby Wywiadu Wojskowego oraz Agencji Wywiadu nie będę się szerzej wypowiadał, ale myślę, że te kwestie są oczywiste.</u>
+          <u xml:id="u-3.8" who="#SzefSluzbyKontrwywiaduWojskowegowlatachPiotrPytel">Są oczywiście bardzo poważne ograniczenia związane z zastosowaniem kontroli operacyjnej. One zostały zmienione przez nowe władze po wyborach w 2015 r., kiedy to wprowadzono szereg regulacji prawnych, także w ustawach dotyczących kontroli operacyjnej, otwierających bardzo szeroko furtkę, furtkę, bym powiedział, skrojoną pod takie urządzenie jak Pegasus. Mamy tam np. możliwość sięgania do danych, nawet takich danych, które zostały wytworzone przed okresem, w którym instytucje państwa zidentyfikowały czas popełnienia przestępstwa. W ramach wcześniejszych rozwiązań prawnych przeprowadzenie tego typu działań było bardzo wątpliwe prawnie.</u>
+          <u xml:id="u-3.9" who="#SzefSluzbyKontrwywiaduWojskowegowlatachPiotrPytel">Wracając do kwestii CBA… Centralne Biuro Antykorupcyjne nie jest służbą, która, jeśli chodzi o przepisy dotyczące zastosowania kontroli operacyjnej, działa w sposób prewencyjny. Prewencyjność Centralnego Biura Antykorupcyjnego czy funkcja prewencyjna może się wyrażać w pewnych postulatach formułowanych na poziomie prowadzonych przez nich postępowań kontrolnych. Natomiast to, co Centralne Biuro Antykorupcyjne może wyciągnąć z zastosowania środków kontroli operacyjnej, to przede wszystkim utrwalanie dowodów dla potrzeb postępowania karnego. Nie widzę tutaj zastosowania Pegasusa. Dotychczasowe środki, takie klasyczne dla biura antykorupcyjnego, sprzed ery urządzeń i systemów typu Pegasus, a one też często są technologiami zaawansowanymi, są w zupełności wystarczające. A więc raczej optowałbym za wersją zdarzeń – oczywiście mogę później ją rozwinąć – dotyczącą stosowania tego Pegasusa w obszarze, który określamy, nazywamy działaniem służb specjalnych w obszarze polityki. Oczywiście niedozwolonym, nielegalnym i sprzecznym z etosem służb. W mojej opinii te dowody uzyskane przez Pegasusa, via Pegasus w działaniach Centralnego Biura Antykorupcyjnego oczywiście w bardzo prosty sposób, tj. w sposób, bym powiedział, dość oczywisty z punktu widzenia charakterystyki tego systemu, powinny zostać odrzucone przez sąd, nie powinny zostać przyjęte.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Dlaczego?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#SzefSluzbyKontrwywiaduWojskowegowlatachPiotrPytel">Jest kilka takich elementów, cech tego systemu. Częściowo o tym już opowiadali, relacjonowali państwu ten stan rzeczy goście poprzedzający moją wizytę na posiedzeniu komisji, to znaczy szef Wojtunik, pan minister Wojtunik i gen. Rapacki. Ja bym chciał dodać 3 takie elementy. Pierwsza jest taka, że Pegasus jest urządzeniem, które oddziałuje na system informatyczny telefonu, czyli końcowego urządzenia – wprowadza w nim dowolne zmiany. I może powodować… Uważam, że taką sytuację z dużą dozą prawdopodobieństwa mieliśmy w tym, co nazywamy operacją informacyjno- psychologiczną, której taka faza, bym powiedział, widoczna rozwinęła się po 20 sierpnia 2019 r. wobec pana senatora, ówczesnego posła, Krzysztofa Brejzy. Tak że w ramach operacji informacyjno-psychologicznej… Ja to widzę szerzej, dlatego że dla mnie Pegasus, jego fenomen polega na tym, że jest on urządzeniem, które doskonale się nadaje jako bardzo istotna część składowa tego typu operacji. Takie operacje, co właściwie mogę zagwarantować, nawet z racji tego, że pracowałem w wielu służbach, nigdy nie były prowadzone po 1989 r. do końca 2015 r. My z takimi operacjami typu operacja, której ofiarą padł pan Krzysztof Brejza, ale także polskie społeczeństwo i w ogóle otoczenie Krzysztofa Brejzy pośrednio… One zupełnie nie mieściły się ani w zakresie ustawowym, ani w praktyce, ani nie pojawiały się na etapie planowania, często bardzo rozwiniętych i zaawansowanych, takich wielopoziomowych konstrukcji, kombinacji i przedsięwzięć realizowanych przez służby. Pegasus umożliwia kształtowanie fałszywych dowodów na urządzeniu końcowym właśnie poprzez to, że po wejściu przez tzw. exploit i umieszczeniu właściwie dowolnego programu, konfiguracji często opartej na istniejących już programach, na telefonie czy tablecie, umożliwia tworzenie na nim różnego rodzaju artefaktów, które oczywiście potem mogą być w ramach kontroli operacyjnej pozyskiwane, to znaczy ujawniane i zabezpieczane na poczet czy to postępowania karnego, czy też, tak jak to się stało w przypadku pana Krzysztofa Brejzy, w celach realizacji bardzo zawansowanej operacji typu operacja informacyjno-psychologiczna.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Czyli z udziałem mediów. Tak?</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#SzefSluzbyKontrwywiaduWojskowegowlatachPiotrPytel">Z udziałem mediów.</u>
+          <u xml:id="u-5.3" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Pan używa bardzo specjalistycznych sformułowań, których członkowie komisji, a przynajmniej ja, nie do końca rozumieją.</u>
+          <u xml:id="u-5.4" who="#SzefSluzbyKontrwywiaduWojskowegowlatachPiotrPytel">Przepraszam.</u>
+          <u xml:id="u-5.5" who="#SzefSluzbyKontrwywiaduWojskowegowlatachPiotrPytel">Ja to widzę oczywiście w pewnej sekwencji, którą mogę tutaj wykazać, tj. współdziałania Centralnego Biura Antykorupcyjnego i na pewno telewizji państwowej szeroko rozumianej, bo tam wchodzi też w grę emisja programów przez przeróżne telewizje znajdujące się pod tą czapą telewizji państwowej, a także takiego szerokiego rezonansu w prasie, która, no, w jakiś sposób jest kontrolowana przez władzę. W samej telewizji mieliśmy na przestrzeni od sierpnia 2019 r. do, powiedzmy, roku 2022 ok. 600 audycji, które były wymierzone… które dezawuowały, poniżały, ale też kształtowały bardzo negatywny wizerunek w społeczeństwie, u odbiorców, pana Krzysztofa Brejzy. Do 10 stycznia 2022 r. takich audycji było dokładnie 672. To pokazuje skalę, ale też, bym powiedział, taką bardzo konsekwentną realizację tego planu. Za chwilę powiem o celach tej operacji.</u>
+          <u xml:id="u-5.6" who="#SzefSluzbyKontrwywiaduWojskowegowlatachPiotrPytel">Ale chciałbym jeszcze wrócić do pytania pana przewodniczącego. Chodzi o to, dlaczego Pegasus nie może być stosowany zgodnie z prawem, dlaczego nie ma u nas, w naszym systemie prawnym miejsca dla tego typu urządzeń. Tak jak już wspomniałem, umożliwia ono kształtowanie, tworzenie fałszywych dowodów. Z takim działaniem w mojej opinii mieliśmy do czynienia w przypadku operacji wymierzonej przeciwko panu senatorowi Brejzie. Według relacji dziennikarza Pereiry SMS-y, przetworzone SMS-y, zmienione, które pochodziły z iPhone’a użytkowanego przez pana Krzysztofa Brejzę do 11 lipca 2019 r., zostały przetworzone najprawdopodobniej na tym urządzeniu przy pomocy Pegasusa, dając temu materiałowi walor procesowy. Na co wskazuje informacja dziennikarza Pereiry? Że uzyskał te materiały z Prokuratury Okręgowej w Gdańsku. Tak więc jeżeli mamy materiał z urządzenia, jeżeli mamy tutaj jakby oświadczenie osoby funkcjonującej w przestrzeni publicznej, znanej, zajmującej wysokie stanowisko w telewizji państwowej, że te materiały pochodzą z Prokuratury Okręgowej w Gdańsku, to są to najprawdopodobniej materiały wytworzone w toku kontroli operacyjnej. Według mojej analizy, a moim zdaniem jest to analiza oparta na bardzo rzetelnych przesłankach, inwigilacja ta trwała w okresie od 26 kwietnia 2019 r. do prawdopodobnie… Tu musiałbym się podeprzeć notatkami, przepraszam państwa, jeśli państwo pozwolą… Do października 2019 r. i była realizowana najprawdopodobniej – i ja zakładam, że ona była legalna, legalna w sensie formalnym oczywiście – w formie kontroli operacyjnej. Po zakończeniu pierwszej kontroli operacyjnej uruchomiono drugą kontrolę operacyjną, to znaczy tę samą kontrolę operacyjną przedłużono o kolejne 3 miesiące. O tym powiem może trochę później.</u>
+          <u xml:id="u-5.7" who="#SzefSluzbyKontrwywiaduWojskowegowlatachPiotrPytel">Wracając do tych jakby zakazów czy kwestii związanych z prawną niedopuszczalnością…</u>
+          <u xml:id="u-5.8" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">I prosiłbym o konkluzję po tej wypowiedzi, bo są następne pytania.</u>
+          <u xml:id="u-5.9" who="#SzefSluzbyKontrwywiaduWojskowegowlatachPiotrPytel">Tak jest.</u>
+          <u xml:id="u-5.10" who="#SzefSluzbyKontrwywiaduWojskowegowlatachPiotrPytel">Stosowanie prywatnego telefonu figuranta, tzw. urządzenia końcowego, do zbierania obrazu i dźwięku z otoczenia, jest niedopuszczalne z punktu widzenia polskiego prawa. Nie ma takiej możliwości, nie ma takich przepisów. Nie są to działania figuranta polegające na wykorzystaniu tego urządzenia bądź zmienianiu jego właściwości, czyli nie są to produkty jego działań w formie rozmowy, w formie zapisywania jakiś plików, do których na gruncie aktualnego prawa, po zmianie przepisów ustaw poszczególnych służb dotyczących kontroli operacyjnej… W pkcie 4 zostało rozwinięte to, że rzeczywiście można zasysać tego typu dane. No, nie jest to urządzenie, które jest kontrolowane przez służbę jako urządzenie do pozyskiwania materiału w ramach kontroli operacyjnej, i nie może takim być, ponieważ służba uprawniona nie ma kontroli nad tym urządzeniem. To nie jest jej urządzenie. Jeżeli stosowany jest podgląd bądź jeżeli stosowane jest nagrywanie w miejscu, w określonym pomieszczeniu – właściwie to powinno być określone we wniosku o kontrolę operacyjną, gdzie to miejsce, pomieszczenie się znajduje – to tam służby stosują własne urządzenia. Tak więc to jest niedopuszczalne.</u>
+          <u xml:id="u-5.11" who="#SzefSluzbyKontrwywiaduWojskowegowlatachPiotrPytel">I wreszcie, tak bardzo ogólnie, stosowanie systemu Pegasus jest nielegalne z tego powodu, że systemu tego nie można zcertyfikować. Ja rozmawiałem ze specjalistami, którzy certyfikowali systemy pod kątem bezpieczeństwa teleinformatycznego w służbach, mam wielu znajomych, z którymi współpracowałem. Tego systemu nie da się zcertyfikować. Powoduje to bardzo wysokie prawdopodobieństwo ujawnienia osobom nieuprawnionym informacji niejawnych chronionych klauzulą: ściśle tajne. Dlaczego klauzulą: ściśle tajne? Dlatego że kontrola operacyjna nie jest tak naprawdę, z punktu widzenia służby, procedurą autonomiczną. Ona wynika z prowadzonej procedury, która jest dokumentowana w formie materiałów w określonym zbiorze, ograniczonym do tej procedury, i chronione są te materiały, do poziomu klauzuli najwyższej: ściśle tajne. A więc tutaj mamy ujawnianie kierunków zainteresowań osób objętych zainteresowaniem. Mamy też możliwość przede wszystkim… no, może nie przede wszystkim, pozyskiwania przez obcą służbę informacji, które mogą kompromitować rząd polski, jeżeli służby pod nadzorem ministrów Kamińskiego i Wąsika realizują działania nielegalne. Ostatnie doniesienia prasowe związane z włamaniem Pegasusem na telefon pana Ryszarda Brejzy wskazują, że najprawdopodobniej mieliśmy do czynienia z działaniem, które odbywało się poza kontrolą operacyjną. Ja mogę się w jakiś sposób do tego później odnieść.</u>
+          <u xml:id="u-5.12" who="#SzefSluzbyKontrwywiaduWojskowegowlatachPiotrPytel">Postaram się teraz…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Panie Generale, postawmy tutaj kropkę. Pan poruszył bardzo wiele wątków, będziemy je w naszych pytaniach próbowali dalej wyjaśniać.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Bardzo proszę o pytanie panią senator Magdalenę Kochan.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#SenatorMagdalenaKochan">Dziękuję, Panie Przewodniczący.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#SenatorMagdalenaKochan">Panie Generale, tak naprawdę nikt z nas siedzących tutaj – myślę, że także opinia publiczna – nie wie, co kupiono. Mówimy „Pegasus”, mówimy „broń cybernetyczna”… Znamy możliwości, mniej lub bardziej, tego systemu, który nie tylko wnika w nasz telefon, ale i produkuje za nas treści w tym bardzo osobistym ostatnio sprzęcie zawarte.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#SenatorMagdalenaKochan">Po pierwsze, chciałabym zapytać, co zdaniem pana oznacza kupienie licencji Pegasusa. Co oznacza ta licencja? Czy to oznacza, że kupiliśmy elementy techniczne tego urządzenia i możemy je stosować w Polsce wedle własnej recepty, potrzeb i korzystać w pełni z jego możliwości? Czy też kupienie licencji oznacza, że możemy ileś w jakimś czasie urządzeń podsłuchiwać, po czym to wyłączamy, a uruchomienie następnych wymaga kolejnych pieniędzy, kupna kolejnych licencji? Jak to zdaniem pana i osób, którym bliższe są tego rodzaju urządzenia, wygląda? To pierwsze pytanie.</u>
+          <u xml:id="u-7.3" who="#SenatorMagdalenaKochan">Drugie, bardzo istotne. Myślę, że pan generał może… Kto w Polsce podejmuje decyzje o kupnie określonych narzędzi dla służb? Skąd te służby mają wiedzę o nowych narzędziach? Są katalogi, targi, czy to jest wywiad? Wpada ktoś na pomysł, że coś kupimy, bo to potrzebne. Do kogo się wtedy udaje z propozycją zakupu? Kto podejmuje decyzję o kupnie takiego, a nie innego urządzenia? I jak są konstruowane budżety na zakup takiego sprzętu?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#SzefSluzbyKontrwywiaduWojskowegowlatachPiotrPytel">Pani Senator, czy mogę zacząć od drugiego pytania? Wydaje mi się, że… Przepraszam, ale z uwagi na konieczność ochrony metod realizacji przedsięwzięć w służbach specjalnych, takich jak np. nabywanie sprzętu techniki specjalnej, moja wypowiedź będzie, bym powiedział, zwięzła. Decyzję o zakupie sprzętu…</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Zwięzłość nie jest wadą podczas posiedzeń tej komisji, Panie Generale.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#SzefSluzbyKontrwywiaduWojskowegowlatachPiotrPytel">Tak jest, Panie Przewodniczący, ale jest moją słabą stroną.</u>
+          <u xml:id="u-8.3" who="#SzefSluzbyKontrwywiaduWojskowegowlatachPiotrPytel">Jeżeli chodzi o zakup, to decyzję o zakupie ostatecznie i finalnie podejmuje szef służby. Funkcjonariusze, dyrektorzy zarządów, którzy z uwagi na realizowane zadania mogą stanąć przed koniecznością posiadania, nabycia takich urządzeń, przedkładają szefowi służby propozycje.</u>
+          <u xml:id="u-8.4" who="#SzefSluzbyKontrwywiaduWojskowegowlatachPiotrPytel">Skąd biorą się te oferty? Te oferty biorą się oczywiście z monitowania przez służby, przez specjalistów. W tym przypadku są specjaliści od systemów, które służą pozyskiwaniu i przetwarzaniu informacji drogą elektroniczną. Tak więc mamy tutaj specjalistów od bezpieczeństwa teleinformatycznego, specjalistów od zaawansowanych urządzeń, które umożliwiają zdalną ingerencję w różnego rodzaju emisje radiowe, telefoniczne czy radiostacji wojskowych.</u>
+          <u xml:id="u-8.5" who="#SzefSluzbyKontrwywiaduWojskowegowlatachPiotrPytel">Przede wszystkim musi to być takie urządzenie, które z punktu widzenia przepisów ustawowych określających kierunki działania i zakres działania służby, ale też z punktu widzenia podwyższenia sprawności i rozszerzenia możliwości działań, jest zasadne. Oczywiście w grę tutaj wchodzą często bardzo wysokie koszty, te koszty potrafią przekraczać budżet przeznaczony na tego typu sprzęt. Oczywiście w każdej służbie jest odpowiednia pozycja budżetowa wewnętrzna. Są to pieniądze oczywiście budżetowe, bo innych tutaj być nie może. Szef służby, który uważa, że pomimo wszystko zakup tego typu sprzętu byłby konieczny, a środków już brakuje, zawsze może podjąć starania, wnioskować, lobbować o zwiększenie budżetu na kolejny rok. Wymaga to akceptacji pewnych…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#SenatorMagdalenaKochan">Do kogo wnioskuje, Panie Generale?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#SzefSluzbyKontrwywiaduWojskowegowlatachPiotrPytel">Najczęściej jest to realizowane via osoba, która nadzoruje służbę. W przypadku Służby Kontrwywiadu Wojskowego zapoznawanie się z pewnymi potrzebami, ale bez wchodzenia w szczegóły… Chciałbym podkreślić, że sprzęt jest wtedy dobry, kiedy jest zakupiony bezpośrednio u producenta, bez pośredników, kiedy producent dostarcza pełen pakiet szkoleń, dostarcza także fragmenty bądź całość w tym przypadku systemu oprogramowania celem dokonania testów w zakresie bezpieczeństwa teleinformatycznego, ale też sprawności tego systemu. Z jednej strony ogranicza to oczywiście liczbę osób, które uczestniczą w tym całym przedsięwzięciu, a z drugiej strony jest to, bym powiedział, najbardziej ekonomiczne rozwiązanie. Prawda? Tutaj nie ma pośredników. I ten sprzęt musi się wykazywać taką palącą przydatnością, bo mówimy o rzeczach rzeczywiście bardzo drogich.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#SzefSluzbyKontrwywiaduWojskowegowlatachPiotrPytel">W przypadku zakupu przez CBA mieliśmy zaangażowanie środków z Funduszu Sprawiedliwości. Trudno jest mi wyobrazić sobie sytuację, że minister sprawiedliwości czy jego zastępca, pan minister Woś, nie wiedzieli, na co przeznaczają te środki. Właściwie w przypadku starania się o dodatkowe środki budżetowe pewne informacje mogę być przekazane w trakcie posiedzenia komisji sejmowej do spraw służb specjalnych, która jest takim organem opiniującym budżet, ale nie dotyczą one możliwości technicznych. Możliwości techniczne i to, że występują w formie zakrytej… Przeciwnik – no, zawsze mówimy o jakimś przeciwniku, czy to jest przestępca, czy to jest obcy wywiad –– powinien mieć jak najmniejszą wiedzę o naszych możliwościach technicznych. Dlatego komisja jest jedynym z takich ciał, gdzie można jakby zasygnalizować, że chodzi o pewien sektor działań, w którym chcemy wzmocnić nasze możliwości techniczne.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#SzefSluzbyKontrwywiaduWojskowegowlatachPiotrPytel">Zakup z Funduszu Sprawiedliwości był działaniem, który wywołał u mnie reakcję zdziwienia, dlatego że moim zdaniem poszerza to znacząco liczbę osób, które zostały dopuszczone do wiedzy o tym, co zamierzamy kupić. Trudno jest mi wyobrazić sobie sytuację, żeby taką sumę z takiego funduszu minister sprawiedliwości… żeby ten wydatek, zrealizowany w formie 2 przelewów podpisanych przez ministra Wosia, zrealizował bez wiedzy o tym, czego to dotyczy i co chodzi. Mieliśmy też próbę tłumaczenia czy rozładowywania tej sytuacji, która powstała bodajże po kontroli NIK, przez pana wiceministra Patkowskiego z udziałem kolejnych osób, które w jakiś sposób broniły legalności tego wydatku bądź stwierdzały, że doszło do naruszenia przepisów dotyczących wydatkowania środków budżetowych, niemniej jednak nie jest to naruszenie rażące itd. Szum, jaki został wywołany wokół tych kwestii, szum medialny, z pewnością nie służył kwestii tajności. Dodatkowo wskazywał, że był to zakup – proszę zwrócić uwagę na te moje wcześniejsze wypowiedzi, dotyczące bezzasadności posiadania takiego urządzenia przez Centralne Biuro Antykorupcyjne – dokonany przez polityków tak naprawdę. To urządzenie służy też politykom, co na podstawie…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Też czy, jak z pana wiedzy wynika, głównie politykom?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#SzefSluzbyKontrwywiaduWojskowegowlatachPiotrPytel">Nie no, zakładam, że Pegasus jest też stosowany przez Centralne Biuro Antykorupcyjne do realizacji działań ustawowych. Ale my się dowiadujemy najczęściej o takich działaniach, które albo są typowymi działaniami w ramach walki politycznej, tak jak wspomniany przeze mnie casus pana senatora Krzysztofa Brejzy i tej operacji psychologicznej, albo też nasuwają wątpliwości co do właściwości podmiotowej Centralnego Biura Antykorupcyjnego. Zarówno w przypadku senatora Brejzy, jak i mecenasa Giertycha… Już na początku ustawy mamy podane, czym się zajmuje biuro antykorupcyjne. Jest tu położony akcent, rzeczywiście, na kwestię korupcji wśród urzędników, choć nie tylko, jest definicja aktu korupcji. Ta grupa osób, której działania zostały… wobec której stosowanie Pegasusa ujawnili Citizen Lab oraz Amnesty International, bym powiedział, bardzo słabo się komponuje z tym, czym Centralne Biuro Antykorupcyjne ma prawo się zajmować.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#SzefSluzbyKontrwywiaduWojskowegowlatachPiotrPytel">Pierwsze pytanie. Pani senator była uprzejma zapytać o kwestie licencyjne i o kwestie związane z procesem certyfikacji czy też…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Pani Senator, proszę powtórzyć pytanie.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">I jeszcze raz proszę senatorów o zadawanie pojedynczych pytań, na zasadzie: pytanie – odpowiedź. Potem kolejna runda: pytanie – odpowiedź.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#SenatorMagdalenaKochan">Zapytałam, Panie Generale, o to, czym naprawdę jest kupienie licencji, co to oznacza. My wiemy, jakie ma możliwości techniczne… Ale co to znaczy, że kupiliśmy licencję Pegasusa? Czy my kupiliśmy ją na rok, czy to jest program, który kupiliśmy na stałe, na wieki wieków? Czy w momencie, kiedy cofnięta została ta licencja – prasa już wycofuje się z tych doniesień – my nie mamy możliwości sięgania po ten środek techniczny? Co to oznacza, co oznacza kupienie licencji Pegasusa?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#SzefSluzbyKontrwywiaduWojskowegowlatachPiotrPytel">Zakładam, że Pegasus nie jest jednym systemem tego typu, który funkcjonuje w ogóle w służbach specjalnych. Tutaj nawet okiem laika, m.in. w oparciu o materiały, które zostały uzyskane przez komisję senacką w ramach odpytywania urzędników państwowych, także z Ministerstwa Sprawiedliwości, na temat stosowania kontroli operacyjnych przez poszczególne służby… Ja co roku staram się śledzić te posiedzenia i wynotowywać sobie niejako dynamikę tych kontroli operacyjnych. Lawinowy wzrost kontroli operacyjnych nastąpił w 2019 r. i obejmował on – no, był to wzrost może nie gigantyczny, ale jednak bardzo pokaźny – Centralne Biuro Antykorupcyjne. Drugą z takich służb była Służba Kontrwywiadu Wojskowego, która w 2018 r. – jeżeli się mylę, to będę się mylił o cyfry rzędu 5 – zastosowała 70 kontroli operacyjnych, a w roku 2019, roku wyborczym, 119… Przepraszam, pomyłka – 196. Czyli praktycznie zbliżyła się do poziomu realizacji kontroli operacyjnych przez Agencję Bezpieczeństwa Wewnętrznego. Jak wiemy, w tym czasie Służba Kontrwywiadu Wojskowego nie miała realizacji w ramach tego, do czego kontrola operacyjna służy, czyli uzyskiwania dowodów popełnienia przestępstwa – to jest jej główne zadanie. Oczywiście służby specjalne też rozpoznają przestępstwa tą metodą, ale tu mówimy o sprawach ostatecznych, wynikających z zasady subsydiarności. One dysponują ogromną paletą innych środków. Wskazuje to na to, że… Ja nie mówię, nie posiadam takiej wiedzy, że Służba Kontrwywiadu Wojskowego ma podobne urządzenie. Być może korzysta z Pegasusa, ponieważ służby mogą się wspomagać w zakresie posiadanego sprzętu. Świadczy to o tym, że urządzenie to umożliwia bardzo szybkie włączanie kontroli. No, obserwując to, co się działo po tym, jak senator Brejza w trakcie trwania kontroli operacyjnej… Ja nie mam pewności, czy była to kontrola operacyjna, ale profil wejść Pegasusa w ciągu 3 miesięcy, odległość pomiędzy jedną a drugą kontrolą pasuje mi do kontroli operacyjnej 3-miesięcznej i jej przedłużenia, na wniosek szefa CBA, o kolejne 3 miesiące. To wszystko wskazuje na dużą łatwość, dzięki temu urządzeniu bądź urządzeniu tego typu, włączania technicznej strony kontroli operacyjnej. Jedyną barierą jest tutaj, jak możemy przypuszczać, rozumieć, decyzja sądu, sądu, który praktycznie ma do dyspozycji, jak państwo doskonale wiedzą, materiały wybrane przez oficera prowadzącego, które mają tak naprawdę wspierać jego wniosek o zastosowanie kontroli operacyjnej.</u>
+          <u xml:id="u-15.1" who="#SzefSluzbyKontrwywiaduWojskowegowlatachPiotrPytel">Ja chciałbym jeszcze dodać jedną rzecz. Myśląc o reformie służb… Trzeba też zreformować, na poziomie decyzji sądu, funkcjonowanie orzecznictwa w tej sprawie. To jest decyzja w postaci orzeczenia. W 2014 r. Trybunał Konstytucyjny, badając tę kwestię, stwierdził, że statystycznie na jednego sędziego, który orzekał, zarządzał kontrole operacyjne w Polsce, przypadało kilkanaście wniosków. A więc to jest kwestia tego, jak ta kontrola operacyjna była traktowana wcześniej. Ja myślę, że była traktowana wcześniej na tej zasadzie, że po prostu było zaufanie do urzędników państwowych i do osób pracujących w służbach specjalnych. No, to jest praca etosowa. Ten etos powstał na początku lat dziewięćdziesiątych, po okresie funkcjonowania Służby Bezpieczeństwa my tworzyliśmy nowe oblicze tych służb. Nie było takiego pojęcia jak „inwigilacja”, ono nie miało miejsca, dlatego że, po pierwsze, źle się kojarzyło, a po drugie, służby specjalne, wbrew temu, co czasem pisze prasa – to są czasem sensacyjne aspekty – nie stosują czegoś takiego wobec obywateli polskich jak totalna informacyjna kontrola nad ich życiem, działaniem. Nie ma takiej możliwości. Jest to działanie, które byłoby działaniem niekonstytucyjnym, na które zgody nie wydałby żaden przełożony, ocierające się też o czyn zabroniony, czyli związane jednak z ryzykiem. W przypadku tej władzy widocznie jest inaczej, widocznie jest przyzwolenie na tego typu działanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Panie Generale, dziękując panu za tę odpowiedź, jednak nie mam wrażenia, żeby pan odpowiedział na pytanie pani senator, czym jest zakup licencji z firmy NSO, przez pośrednika, dla CBA dokonany w roku 2017 r. Co to znaczy? Czy ta licencja jest bezterminowa, czy ma termin? Co panu wiadomo na ten temat?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#SzefSluzbyKontrwywiaduWojskowegowlatachPiotrPytel">Tego nie wiem. Informacje, które uzyskuję od osób, które w jakiś sposób miały styczność z tymi kwestiami, nie mają waloru godnego prezentacji Wysokiej Komisji. Na pewno nie sprzedano produktu, który jest produktem całościowym. Pozostaje on w kontroli NSO chociażby z tego powodu, że… No, producent broni tego swojego produktu, broni go nawet na poziomie tzw. exploitów, które kosztują ciężkie pieniądze, są kupowane…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Co to znaczy: exploity? Nie rozumiemy tego.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#SzefSluzbyKontrwywiaduWojskowegowlatachPiotrPytel">Pegasus jest urządzeniem, taką platformą do uruchamiania tzw. exploitów. W czasie pisania programów przez informatyków na poszczególne telefony w systemach czy to IOS iPhona, czy to Androida, pojawiają się błędy. Te błędy są podatnościami, które wpływają na poziom zabezpieczenia tych telefonów. Istnieje bardzo duża grupa osób, informatyków, często hakerów, która wyszukuje takie podatności w danym systemie i sprzedaje je. Na podstawie tych błędów w kodach jest konstruowany tzw. exploit, czyli kod, program pasujący do konkretnie ujawnionej podatności i w praktyce tych kwestii, które omawiamy, umożliwiający instalację Pegasusa na telefonie. Ale nie, że tak powiem, całego Pegasusa, całego systemu Pegasus, tylko tego, co Pegasus chce tam umieścić. A może tam umieścić np. program, który umożliwia edytowanie, nadawanie dowolnej formy wiadomościom SMS na tym telefonie, tak jakby były napisane przez jego użytkownika. Jeżeli taka podatność jest sprzedawana do brokera i końcowym odbiorcą jest np. NSO Group albo jakaś inna firma, to… Informatycy twierdzą, że oni są w stanie zapłacić ok. 3 milionów zł, tak to zostało sformułowane. Natomiast w przypadku iPhona czy Androida, producentów tego typu sprzętu, to są to dużo mniejsze sumy, one są mniej więcej rzędu 70 tysięcy dolarów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Panie Generale, ile na raz, na licencji, można podsłuchiwać telefonów? To też była jedna z części pytania pani senator.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#SzefSluzbyKontrwywiaduWojskowegowlatachPiotrPytel">Nie wiem, ale wydaje mi się, na podstawie rozmów, które przeprowadziłem… Tutaj kwestią są tylko pieniądze, czyli możliwość wykupienia odpowiedniej liczby usług. Rozumiem też, że kwestie osobowe i sprzętowe do operowania z poziomu polskiego użytkownika mają tutaj dość duże znaczenie. Nie wiem, jakie są możliwości, siły i środki CBA w tym zakresie. Tak więc szacunki w tym zakresie są, bym powiedział, obarczone bardzo dużym błędem – tak można zakładać. Wchodzą w to też kwestie finansowe. Zastanawialiśmy się – ja też prowadziłem takie rozmowy – dlaczego w przypadku ataku na telefon pana Ryszarda Brejzy zastosowano metodę phishingową. Ten telefon prawdopodobnie został potem pomylony, to znaczy operator w CBA czy też system zaczął go traktować jako telefon należący do Krzysztofa Brejzy, ponieważ te informacje, te linki phishingowe były profilowane pod Krzysztofa Brejzę. Albo rzeczywiście było tak, że nie mieli możliwości wejścia na Androida, ponieważ nie mieli odpowiedniego exploitu, i musieli tutaj się posłużyć nie zero-clikiem, czyli czymś, co nie wymaga żadnej interakcji, tylko właśnie technologią tej zaawansowanej inżynierii społecznej, albo po prostu nie mają już na to pieniędzy, ponieważ zero-clik czy no-lick jest dodatkową usługą. On nie wymaga interakcji i ogranicza korzystających z tego systemu.</u>
+          <u xml:id="u-21.1" who="#SzefSluzbyKontrwywiaduWojskowegowlatachPiotrPytel">Jestem przekonany, że barierą na pewno będą tutaj pieniądze, którymi dysponuje jedyny użytkownik, jeżeli chodzi o Pegasusa, czyli Centralne Biuro Antykorupcyjne. Podana przez pana posła z Prawa i Sprawiedliwości na konferencji prasowej liczba kilkuset…</u>
+          <u xml:id="u-21.2" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Suskiego.</u>
+          <u xml:id="u-21.3" who="#SzefSluzbyKontrwywiaduWojskowegowlatachPiotrPytel">Tak, pana posła Suskiego, kilkuset… Ta liczba się zgadza z poziomem chociażby kontroli operacyjnych, o których wspomniałem, czyli tego wielkiego piku z roku wyborczego 2019 r.</u>
+          <u xml:id="u-21.4" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+          <u xml:id="u-21.5" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Dziękuję bardzo…</u>
+          <u xml:id="u-21.6" who="#SzefSluzbyKontrwywiaduWojskowegowlatachPiotrPytel">Tak, ale nie jestem w stanie odpowiedzieć na to pytanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-22.1" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Pytanie zadaje pani marszałek Morawska-Stanecka. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#SenatorGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-23.1" who="#SenatorGabrielaMorawskaStanecka">Panie Generale, ja mam kilka pytań. Pierwsze jest związane z tym, co pan przed chwilą powiedział o tej metodzie phishingowej. Czy jeżeli konstruuje się takie linki, które wysyła się SMS-em, po wejściu w które jest infekowany telefon… Czy to się dzieje we współpracy z tymi firmami, których brandem się posługujemy, czy to jest nielegalne? Czy to jest po prostu bez ich wiedzy? Pytam w tym sensie. To jest pierwsze moje pytanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#SzefSluzbyKontrwywiaduWojskowegowlatachPiotrPytel">Z firmami, pod które się podszywają służby? Ja nie mogę wykluczyć takiej możliwości.</u>
+          <u xml:id="u-24.1" who="#SenatorGabrielaMorawskaStanecka">Możliwości, że jest umowa z nimi, czy możliwości, że jest to bez ich wiedzy?</u>
+          <u xml:id="u-24.2" who="#SzefSluzbyKontrwywiaduWojskowegowlatachPiotrPytel">Nie wiem, jak daleko sięgają, że tak się wyrażę, możliwości operacyjne w sensie korzystania przez służbę specjalną z pomocy osób niezatrudnionych, niebędących funkcjonariuszami tej służby. Ale zakładam, na podstawie opublikowanych parametrów w zestawieniu Amnesty International, że te linki, które są oczywiście poprzedzone profilowaniem… Profilowanie może być budowane na podstawie informacji uzyskiwanych przez Pegasusa, ale nie tylko, bo może to być też wynik pracy operacyjnej, obserwacji, gdzie ten człowiek chodzi, jaką autostradą jeździ itd. Te linki, zakładam, są zupełnie autonomicznym wytworem służby. Dlaczego? Dlatego że w przypadku Pegasusa, jak z moich informacji wynika, szkolenia obejmowały także zajęcia z advanced social engineering, gdzie konkretnie, już nie w tym systemie komercyjnym – phishing stosują też firmy komercyjne, które szukają tego, tego czym się interesujemy, i podsyłają nam propozycje – tylko, bym powiedział, w takiej wersji bardziej bojowej, szybkiego tworzenia opartego też na… Tu sięgamy też do wiedzy służb specjalnych. Formą nie tyle phishingu, ale takiego wabiku, jest jedna z takich, bym powiedział, bardzo podstawowych… nie tyle podstawowych, co powszechnych, znanych metod pracy operacyjnej, czyli po prostu skłanianie osoby, poprzez podsunięcie jej pewnego przedmiotu, sytuacji, do określonego zachowania. Tak że myślę że technologia NSO Group, wspierana przez osoby, które pracowały wcześniej w służbach typu Mosad czy Aman, może być bardziej zawansowana od tej, którą znamy z zastosowań komercyjnych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#SenatorGabrielaMorawskaStanecka">Dobrze, ale ja mam konkretne pytanie. Czy taka firma jak na przykład CCC albo 5.10.15, albo Play… No, użyto jej brandu. Pan sugeruje, że to raczej jest wytwór służb, czyli że ta firma nie ma o tym pojęcia, tak?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#SzefSluzbyKontrwywiaduWojskowegowlatachPiotrPytel">Wydaje mi się, że nie ma o tym pojęcia, ponieważ weryfikacja dokonana przez pana Krzysztofa Brejzę nadesłanych… Już nie pamiętam dokładnie, ale chyba chodziło o kwestię informacji o możliwościach płatności za autostradę przy aplikacji czy też o płatności ze sklepu Bytom. Firmy te odpowiedziały, że nie wysyłały takiej wiadomości. Gdyby, zakładając, wykorzystano tego typu firmy –mówię tu o wykorzystaniu operacyjnym; mogę o tym mówić, jest to opisane w książkach – to taki podmiot, taka firma, o którą pyta pani senator, trzymałaby się, że się tak wyrażę, legendy do końca. To znaczy potwierdziłaby, że tak, rzeczywiście, wysyłaliśmy taki… Jeżeli tego nie potwierdzili, to znaczy, że było to robione zupełnie z wolnej ręki, bez porozumienia z tymi firmami.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-27">
+          <u xml:id="u-27.0" who="#SenatorGabrielaMorawskaStanecka">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-27.1" who="#SenatorGabrielaMorawskaStanecka">Mam jeszcze 2 pytania. Pierwsze…</u>
+          <u xml:id="u-27.2" who="#SenatorMichalKaminski">Czy mogę na chwilę?</u>
+          <u xml:id="u-27.3" who="#SenatorGabrielaMorawskaStanecka">Tak.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-28">
+          <u xml:id="u-28.0" who="#SenatorMichalKaminski">Przepraszam, Panie Generale, ale mnie zaintrygowała jedna rzecz, którą pan przed chwilą powiedział. Rozumiem, że pan twierdzi, że zwyczajem w kategorii ludzi, którzy współpracują ze służbami, jest potwierdzanie, kiedy są o to pytani. Tak? Bo ja mam przede wszystkim… Powiem panu szczerze, że moja wiedza w tej sprawie jest wiedzą wyłącznie książkowo-filmowa, ale wydaje mi się, że ludzie, którzy współpracują ze służbami, albo firmy, które współpracują ze służbami… Pan przed chwilą powiedział, że mamy traktować jako dowód, że te firmy ze służbami nie współpracują, fakt, że one zaprzeczyły temu, że one współpracują, że nie potwierdziły, mówiąc krótko, że biorą udział w grze operacyjnej. No, ja mam wrażenie, że to jest dowód na nic. Nie zmienia to faktu, że być może tak jest, że one o tym nie wiedzą. No ale z faktu, że zaprzeczają temu, że nie wiedzą nic o tych SMS-ach, absolutnie nie wynika, że nie ma tej sprawy. Tak mi się po prostu nieskromnie wydaje.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-29">
+          <u xml:id="u-29.0" who="#SzefSluzbyKontrwywiaduWojskowegowlatachPiotrPytel">Panie Senatorze, przepraszam. Ja mówię o rzeczach, które dla mnie są oczywiste, związanych z rzemiosłem operacyjnym, i trudno jest mi wyobrazić sobie obiekcje w tym zakresie. Jeżeli konstruujemy, nazwijmy to, jakieś przedsięwzięcie tego typu i chcemy, żeby ono powiodło się do końca, to musimy w planie – mogę mówić o służbach zagranicznych – zapewnić bezpieczeństwo tej operacji i krycie jej do końca. To jest tak, że pan, będąc np. na forum w Krynicy, może podać wizytówkę potwierdzającą, że jest pan właścicielem fabryki samolotów, śmigłowców itd., podać tam swój telefon. Przeprowadzi pan rozmowę, która będzie trwała, powiedzmy, pół godziny, a w tym czasie pana interlokutor da tę wizytówkę do sprawdzenia i okaże się, że albo takiego numeru telefonu nie ma, albo takiej firmy w ogóle nie ma itd., itd.. Jest to bardzo poważny błąd, jest to błąd w sztuce. Tutaj mamy do czynienia z taką sytuacją. Gdyby było tak jak… Załóżmy, że ta firma byłaby odpowiednio ustawiona, czyli byłoby wiadomo, że taki telefon odbierze konkretna osoba – tu nie chodzi o całą firmę, tylko o taką konkretną osobę – która potwierdzi, że tak, że rzeczywiście wysyłaliśmy do pana takie coś, bo był pan u nas w systemie itd. To byłoby zgodne ze sztuką i nie byłoby żadnej sprawy. Natomiast w takiej sytuacji, kiedy sklep Bytom mówi „nie, nie wysyłaliśmy czegoś takiego”, no to jest to klęska. Pegasus stał się dla PiS wielką pułapką. Miało być tak, że ten system miał być po prostu niewykrywalny, a w tym momencie zbierają żniwo tego, co niestety – niestety dla PiS – się stało, to znaczy po prostu wyłożenia się tego systemu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-30">
+          <u xml:id="u-30.0" who="#SenatorGabrielaMorawskaStanecka">Zresztą jak wszystkiego w tej władzy… Mówił pan tutaj, że to był zakup dokonany przez polityków. My pytaliśmy, czy może stosowany przez polityków. Pan powiedział: nie, nie, mam nadzieję, że CBA stosowało… Ale wcześniej pan powiedział, że CBA nie potrzebuje takiego urządzenia, a wartość dowodów uzyskanych w ten sposób, wartość procesowa, jest żadna. Jeżeli CBA faktycznie… A wiemy już, co robili z telefonem pana senatora Krzysztofa Brejzy. Tak więc jeżeli CBA faktycznie zmieniała treść tych wiadomości… Dla żadnego sądu to nie są przydatne dowody. Wracając do tego pytania, zapytam, czy to nie jest jednak tak, że głównie wobec polityków, wobec adwokatów, którzy niezgodnie z tymi założeniami, na jakich ta władza się opiera, działają, albo wobec prokuratorów, którzy bronią praworządności, być może dziennikarzy, być może radnych albo prezydentów miast, którzy mają przegrać wybory… Czy to nie jest tak, że tylko w stosunku do takich ludzi było to stosowane?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-31">
+          <u xml:id="u-31.0" who="#SzefSluzbyKontrwywiaduWojskowegowlatachPiotrPytel">Nie sądzę, natomiast chciałbym podkreślić jedno. Ja absolutnie nie wskazałem w swojej wypowiedzi, że Pegasus został zakupiony z myślą o zwalczaniu przestępczości. Uważam, że było to przedsięwzięcie polityczne. Jest on przede wszystkim, głównie stosowany jako narzędzie walki politycznej. Operacja wobec pana Krzysztofa Brejzy – jeżeli będę mógł jeszcze parę słów na temat powiedzieć… – niejako dowodzi tego, że tak się stało. Natomiast z zasady, jeżeli robimy coś złego albo jeżeli robimy coś niezgodnego z prawem… Jeżeli robimy coś niezgodne z prawem np. w kraju, w którym operujemy, za granicą, ale robimy to zgodnie z prawem polskim jako funkcjonariusze służb, no to książkowa zasada – to też w wielu książkach się pojawia, w wielu wspomnieniach byłych oficerów służb – jest taka, że trzeba zrobić po prostu dym, trzeba stworzyć pewnego rodzaju kontekst, pewnego rodzaju wrażenie, że narzędzie jest wykorzystywane w ramach zadań ustawowych. I myślę, że bardzo duża grupa tych działań przy pomocy Pegasusa jest realizowana. To, że nie będzie to miało znaczenia, waloru procesowego, to, proszę zauważyć, bierze się stąd, że praktycznie przedstawiając dowód przed sądem, który właściwie ma dostęp do tego, co jest zapisane we wniosku… Sąd nie będzie wiedział, że tam był stosowany Pegasus. No, nie ma takiej kategorii. Tak więc tutaj biuro antykorupcyjne mogło mimo wszystko działać w ten sposób z nadzieją, że sprawa się nie wyda, że oni stosowali tego typu urządzenie. Teraz, w przypadku sprawy karnej wytoczonej na podstawie oskarżenia, na podstawie dowodów zebranych Pegasusem bądź systemem kontroli operacyjnej typu, nie wiem, podsłuch telefoniczny… Adwokat moim zdaniem zawsze zapyta: no dobrze, ale jak zbieraliście te dowody? I konieczność ujawnienia tego narzędzia – bo zachodzi wysokie ryzyko, że zastosowano narzędzie w postaci Pegasusa, dla stosowania którego nie ma miejsca w polskim porządku prawnym – obala wszystko. Ale kiedyś o tym nie wiedzieliśmy, nie wiedzieliśmy, że jest coś takiego jak Pegasus. Myślę, że stąd ta kwestia stosowania. Nie wiem, czy oni dalej nie będą się upierać przy tym, żeby jednak w normalnych procedurach tego Pegasusa stosować.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-32">
+          <u xml:id="u-32.0" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-32.1" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Pytanie zadaje senator Wadim Tyszkiewicz. Potem senator Sławomir Rybicki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-33">
+          <u xml:id="u-33.0" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Panie Przewodniczący! Panie Generale!</u>
+          <u xml:id="u-33.1" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Ja mam 3 w miarę krótkie pytania. Prosiłbym o takie trzy w miarę krótkie, zwięzłe odpowiedzi, jeśli można…</u>
+          <u xml:id="u-33.2" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Ale po kolei, bardzo proszę, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-33.3" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">No, po kolei, 3 pytania. Dokładnie tak.</u>
+          <u xml:id="u-33.4" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Proszę mi powiedzieć, czy w którymś z przypadków stosowania Pegasusa dostrzega pan możliwość jego stosowania bez kontroli operacyjnej.</u>
+          <u xml:id="u-33.5" who="#SzefSluzbyKontrwywiaduWojskowegowlatachPiotrPytel">Dostrzegam…</u>
+          <u xml:id="u-33.6" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Chodzi mi przede wszystkim o senatora Brejzę oczywiście, ale nie tylko.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-34">
+          <u xml:id="u-34.0" who="#SzefSluzbyKontrwywiaduWojskowegowlatachPiotrPytel">Uważam, na podstawie analizy danych dostarczonych przez Citizen Lab oraz okoliczności podanych przez bezpośredniego zainteresowanego, czyli pana Krzysztofa Brejzę, że kontrole operacyjne, które zaczęły się – pierwsza – 26 kwietnia 2019 r. i ta kończąca się w październiku 2019 r., czyli jakby przedłużenie tej pierwszej kontroli, najprawdopodobniej były kontrolami prowadzonymi w oparciu o decyzję sądu o zarządzeniu takiej kontroli. Nie mam żadnego dowodu na to, ale rozkład wejść systemu Pegasus na urządzenia końcowe pana Krzysztofa Brejzy na to wskazuje, że były legalne. Natomiast mam bardzo duże wątpliwości, które mogę oczywiście rozwinąć, jeżeli chodzi o stosowanie kontroli operacyjnej wobec pana Ryszarda Brejzy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-35">
+          <u xml:id="u-35.0" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-35.1" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Drugie pytanie. Proszę mi powiedzieć… Pan dowodził ważną służbą. Chodzi mi o bezpieczeństwo danych. Dzisiaj wiemy, że dane – no, prawdopodobnie – były przekazywane na serwery zagraniczne. W kontekście bezpieczeństwa państwa jak pan to ocenia jako szef ważnej służby, że informacje zbierane w Polsce, przeciwko polskim politykom, bo na to są dowody, były przekazywane i były przechowywane, czy są, na serwerach zagranicznych, izraelskich czy amerykańskich? Jak to wygląda ze względu na bezpieczeństwo państwa? No, te informacje mogą być w dowolnym momencie, kiedyś wykorzystane przeciwko państwu polskiemu. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-36">
+          <u xml:id="u-36.0" who="#SzefSluzbyKontrwywiaduWojskowegowlatachPiotrPytel">No tak, niewątpliwie te informacje, biorąc pod uwagę ich objętość, stanowią bardzo, bym powiedział, atrakcyjny materiał dla obcych służb specjalnych. Te serwery, o których pan senator wspomniał, to są serwery typu wirtualnego, jest ich kilka. Od urządzenia końcowego pobrane informacje, pakiety przechodzą przez poszczególne serwery, a tam oczywiście obca służba może się podpiąć bądź jest podpięta bezpośrednio. Tutaj takim rozgraniczeniem, bym powiedział, kwalifikacyjnym jest to, czy mamy do czynienia z NSO, który tę usługę świadczy i nie za bardzo jest tym zainteresowany, czy też jest ingerencja ze strony służb specjalnych Izraela, od których opinii i współpracy z nimi zależy los samego NSO. Przecież to na poziomie ministerstwa obrony narodowej, w oparciu o informacje, także zbierane przez służby, być może przez Shin Bet, przez służby wewnętrzne, jest wydawana zgoda na sprzedaż danemu krajowi…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-37">
+          <u xml:id="u-37.0" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Tylko dopytam. A kto jest właścicielem tych danych?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-38">
+          <u xml:id="u-38.0" who="#SzefSluzbyKontrwywiaduWojskowegowlatachPiotrPytel">Kto jest właścicielem tych danych, danych pozyskanych np. z tych serwerów? Jeżeli jest to służba specjalna, która zajmuje się sektorem zagranicznym, to jedna ze służb operujących za granicą. W grę wchodzi albo Aman, albo Mosad, najprawdopodobniej, ale nie chcę wykluczyć innych… Tam się zmieniła sytuacja polityczna. Ja myślę, że szef Mosadu, będący w dość bliskich stosunkach z Binjaminem Netanjahu, mógł sobie w jakiś sposób zabezpieczyć taką wyłączność, wyłączność w tym zakresie. Tak więc to ryzyko jest bardzo prawdopodobne. Cała ta, bym powiedział, afera w Izraelu obnażyła też fakt, że tego typu systemy były stosowane wobec obywateli, prawdopodobnie wobec przeciwników politycznych, że dochodziło tam do łamania miejscowego prawa związanego z użytkowaniem. Jest jeszcze jedna rzecz w tym wszystkim z perspektywy izraelskiej. Sprzedaż tego typu systemów była zakrojona na bardzo szeroką skalę. Pojawiły się głosy w ocenach analityków, że najprawdopodobniej, sprzedając szczególnie do tych krajów Bliskiego Wschodu czy graniczących, Izrael wykorzystywał ten system tak naprawdę do rozpoznawania zainteresowań operacyjnych służb tych krajów, a więc gromadził wiedzę o strategicznych kierunkach działań i planach tych rządów. To jest bardzo prawdopodobne. Odnosząc to do polskich realiów… Jak wiemy, relacje nasze z Izraelem, relacje PiS z Izraelem mają swoją dramaturgię. Nie widzę tutaj, z punktu widzenia interesu państwa izraelskiego, bardzo dużej elastyczności, w jakiej operują tam służby, uruchomienia takiego monitorowania.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-39">
+          <u xml:id="u-39.0" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Chodzi mi przede wszystkim o bezpieczeństwo państwa, o to, czy państwo jest bezpieczne. Już pan w zasadzie odpowiedział, ale gdyby pan mógł to ewentualnie uzupełnić…</u>
+          <u xml:id="u-39.1" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">I ostatnie pytanie, bo pan przewodniczący mnie ponagla. Proszę powiedzieć, jak to jest. Mam wrażenie, że każda służba w Polsce, tj. CBA, CBŚ, ABW – nie wiem, ile ich tam jeszcze jestem w stanie wymienić – próbuje budować swoje imperium. Tak? Czyli każda próbuje kupować sprzęt, próbuje rywalizować między sobą. To jest w kontekście pytania… Po co tak potężne narzędzie, za tak gigantyczne pieniądze? Jedno działanie operacyjne wobec, powiedzmy, Brejzy to szacunkowe koszty ok. 3 milionów zł. Jak to było między służbami, jak pan był szefem służby? Czy rzeczywiście ta rywalizacja między służbami jest taka, że nie ma współpracy i każda służba chce stwarzać swoje imperium, próbuje zdobyć jak najwięcej narzędzi operacyjnych czy pieniędzy po to, żeby budować swoją potęgę?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-40">
+          <u xml:id="u-40.0" who="#SzefSluzbyKontrwywiaduWojskowegowlatachPiotrPytel">Jest na pewno jakaś forma rywalizacji, która występuje między służbami. Ja akurat pracowałem, dowodziłem służbą w takim okresie, kiedy nie można było mówić o jakiejś chorej, złej rywalizacji, tylko o takim poziomie współpracy, który, wydaje mi się, był zjawiskiem wyjątkowym. Tutaj jest bardzo duża zasługa koordynatorów służb specjalnych, to znaczy osób, które pełniły tę funkcję. Wydaje mi się, że to zawsze zależy od tego, czy koncentrujemy się na naszych zadaniach ustawowych, czerpiemy z tego satysfakcję i mamy świadomość, że nie jesteśmy w stanie sami jako służba podołać wszelkim zadaniom… Ta współpraca była bardzo konstruktywna i zdecydowanie była, tak jak mówię, efektem działań koordynatorów.</u>
+          <u xml:id="u-40.1" who="#SzefSluzbyKontrwywiaduWojskowegowlatachPiotrPytel">Jeżeli chodzi o budowanie imperium, to budowanie imperium, powiedzmy, technicznego, czyli takiej samowystarczalności służby… Ja bym przestrzegał przed pomysłami reformy, w której jedna służba, służba techniczna, zajmowałaby się obsługą pozostałych służb w zakresie ich działań. Pomijam tu kwestie związane z pewnym psychologicznym mechanizmem ochrony tajemnicy, tajności działań. Dla mnie przykład węgierski i inne rozwiązania dowodzą, że ten system kompletnie nie funkcjonuje, że to jest błędne. Służby kupują zgodnie ze swoim profilem działania, z tym, z czym się konfrontują, co jest im potrzebne do skutecznego wykonywania zadań, nabywają odpowiedni sprzęt techniki operacyjnej, ale też wspomagają się w tym zakresie.</u>
+          <u xml:id="u-40.2" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-41">
+          <u xml:id="u-41.0" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-41.1" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Zanim oddam głos panu senatorowi Rybickiemu, chcę dopytać o ten bardzo ciekawy wątek poruszony przez senatora Tyszkiewicza.</u>
+          <u xml:id="u-41.2" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Panie Generale, proszę o krótką odpowiedź i konkretną. Czy jest możliwość według pana wiedzy, że ten system Pegasus zakupiony przez polskie służby był autonomiczny, to znaczy że te dane, które zbierał na przeciwników politycznych, na przeciwników tej władzy – być może na inne osoby inwigilowane Pegasusem, już bardziej zgodnie z prawem – zostały w Polsce i nie było ich kopii na serwerach czy w chmurach, do których miał dostęp NSO, a być może również służby izraelskie? Czy jest taka możliwość według pana wiedzy?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-42">
+          <u xml:id="u-42.0" who="#SzefSluzbyKontrwywiaduWojskowegowlatachPiotrPytel">Wydaje mi się, że jest to pytanie do osoby, która posiada inne kwalifikacje i wiedzę niż moja, natomiast nie ukrywam, że prowadziłem rozmowy na ten temat z informatykami. Generalna odpowiedź była taka, że z uwagi na ochronę tego systemu przed ingerencją, skopiowaniem NSO Group nie daje możliwości wprowadzenia własnych modyfikacji w postaci, nazwijmy to, choć to nie będzie do końca precyzyjne, własnych kodów zabezpieczających przy każdorazowym infekowaniu czy używaniu Pegasusa na określonych urządzeniach. Opinie większości informatyków były takie, że ten system jest niecertyfikowalny. System, którzy można certyfikować, to taki, do którego mamy dostęp w całości, bądź taki, który jest tworzony od podstaw wraz z nami, taki, w przypadku którego producent może nam zaoferować taką część tego systemu, która będzie przez nas wykorzystywana w całości, a my możemy opracować coś, co nazywa się skrótem, i sprawdzić, czy ta część jest zgodna ze specyfikacją i z architekturą nam przedstawioną. Chodzi o to, czy po prostu producent w ostatniej chwili nie dał nam czegoś zmodyfikowanego z takim, bym powiedział, haczykiem, okienkiem. No, generalnie służby specjalne to nie są ministranci i zazwyczaj, standardowo takie rzeczy wprowadzają, nawet jeżeli nie mają bezpośrednich interesów aktualnych. Ale one się przecież mogą pojawić, bo relacje pomiędzy państwami są dynamiczne. Wracając na poziom informatyczny, w tym się poruszam… Tak jak mówię, na podstawie opinii, nie jest możliwe zabezpieczenie, zcertyfikowanie tego systemu. Jego architektura, przepływ danych, umiejscowienie po stronie operatora głównego, który oczywiście może ograniczyć się do tego, że wie, w jakim miejscu system jest używany, bo to musi wiedzieć, w sensie wobec kogo identyfikacji urządzeń… To wie na pewno. I może to być pogłębione o przechwytywanie materiałów, które są pozyskiwane przez ten system. Tutaj jeszcze jest…</u>
+          <u xml:id="u-42.1" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Panie Generale, chcę wysnuć wniosek, który byłby zrozumiały dla przeciętnego naszego widza czy słuchacza. Czy…</u>
+          <u xml:id="u-42.2" who="#SzefSluzbyKontrwywiaduWojskowegowlatachPiotrPytel">Przepraszam, jeszcze jedno. Niejednokrotnie NSO Group zapewniała, że ma dostęp do tego, jak system jest używany, czyli w jakich celach. To jest wypowiedź jednego z prezesów NSO sprzed kilku lat, który po prostu powiedział, że są do tego zmuszeni, ponieważ muszą kontrolować to, czy to jest używane przeciwko terrorystom, czy to jest używane przeciwko, bym powiedział, decydentom politycznym, przeciwnikom politycznym. Jeżeli mogą to zrobić, to znaczy ustalić taką osobę, to znaczy, że dają ten system w takiej formule, która tak naprawdę jest usługą, i mają dostęp do całości danych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-43">
+          <u xml:id="u-43.0" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Panie Generale, czyli wniosek brzmiałby, że według pana wiedzy zapewnienia, że dane uzyskiwane za pomocą Pegasusa w Polsce pozostawały wyłącznie w kontroli polskich służb, są fałszywe lub nieprawdziwe.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-44">
+          <u xml:id="u-44.0" who="#SzefSluzbyKontrwywiaduWojskowegowlatachPiotrPytel">Na podstawie przeprowadzonych przeze mnie rozmów zarówno z osobami, które w jakiś sposób były… No, ja też miałem, powiedziałbym…</u>
+          <u xml:id="u-44.1" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Panie Generalne, proszę: tak albo nie.</u>
+          <u xml:id="u-44.2" who="#SzefSluzbyKontrwywiaduWojskowegowlatachPiotrPytel">Tak.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-45">
+          <u xml:id="u-45.0" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-45.1" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Bardzo proszę, senator Rybicki.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-46">
+          <u xml:id="u-46.0" who="#SenatorSlawomirRybicki">Panie Generale, ja mam pytanie natury bardziej ogólnej, systemowej. Pan jako doświadczony funkcjonariusz, który wie o państwie właściwie wszystko… Chciałbym, żeby pan dokonał oceny funkcjonowania państwa, w którym to rząd stworzył sobie pewne mechanizmy prawne do przeprowadzania wielorakich działań. Ja tylko przypomnę, że to jest ustawa o Policji zwana inwigilacyjną, ustawa antyterrorystyczna, ustawa o prokuraturze, ustawa, która zmieniła k.p.k.. Jeżeli całe to oprzyrządowanie prawne połączy się z powiększeniem liczby służb do 11, służb, które mają uprawnienia do kontroli operacyjnej, to zbuduje to obraz państwa, który pan dzisiaj nazwał… Powiedział pan, że służby czy też prokuratura i media używają takich działań, które pan nazwał operacjami psychologiczno-informacyjnymi. My to nazywamy takim swoistym ciągiem technologicznym motywowanym politycznie. Czy w takim państwie służby mogą być skutecznie kontrolowane przez sejmową Komisję do Spraw Służb Specjalnych? I czy ta komisja, która według wielu polityków Prawa i Sprawiedliwości, obozu władzy, ma być tą, która skutecznie wyjaśni aferę Pegasusa… Czy w pana opinii wyjaśnienie tej afery jest możliwe przez tę komisję i czy wyjaśnienie tej afery jest w interesie publicznym, również w interesie samych służb specjalnych? Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-47">
+          <u xml:id="u-47.0" who="#SzefSluzbyKontrwywiaduWojskowegowlatachPiotrPytel">Oczywiście wyjaśnienie tej afery, rozebranie jej na części, w szczególności zaś operacji, którą nazywam operacją informacyjno-psychologiczną, ponieważ posiada wszelkie cechy podobnych operacji realizowanych np. przez Stasi w ramach procedur opartych na doktrynie instrukcyjnej Zersetzung, czyli taka dekompozycja, rozbijanie opozycji… To musi być wyjaśnione.</u>
+          <u xml:id="u-47.1" who="#SzefSluzbyKontrwywiaduWojskowegowlatachPiotrPytel">Jeżeli chodzi o komisję sejmową…</u>
+          <u xml:id="u-47.2" who="#SenatorSlawomirRybicki">Czy wyjaśnienie tej sprawy jest w interesie służb, w interesie państwa i służb?</u>
+          <u xml:id="u-47.3" who="#SzefSluzbyKontrwywiaduWojskowegowlatachPiotrPytel">To jest zdecydowanie w interesie państwa, ponieważ państwo tak naprawdę w tym momencie staje się państwem policyjnym, a na pewno charakter tego państwa coraz bardziej w tym modelu się pogrąża. Ja tutaj mam trochę przewagę, dlatego że z tego typu oddziaływaniami ze strony państwa, prokuratury zetknąłem się po 2015 r. wielokrotnie, także w ramach prowadzonych przeciwko mnie postępowań karnych. Tak więc nie mam żadnych złudzeń, ale obserwując to, co dzieje się… Pegasus, o którym mówimy, jest takim, bym powiedział, dość istotnym elementem, ale jest on tylko narzędziem w pewnym systemie. No, to przede wszystkim burzy jakiś naturalny porządek społeczny i zaufanie do tego państwa. Jednym z celów, jedną z funkcji założonych w trakcie operacji przeciwko panu Krzysztofowi Brejzie była funkcja zastraszająca społeczeństwo, nie tylko dezinformująca, ale i zastraszająca. Tam pokazano, że jeżeli będziesz naszym oponentem, jeżeli będziesz przeciwko nam, to niemal wejdziemy do twojej sypialni, to zniszczymy cię. Oczywiście były też inne stosowane w tym zakresie działania, które były typowymi działaniami dezawuującymi opozycję, opartymi np. na zasadzie podobieństwa. To też jest często stosowane w takich operacjach psychologicznych – pokazanie jednego przedstawiciela tzw. grupy obcej powoduje generalizację jego cech na pozostałych. Tak więc skoro Brejza, taki sympatyczny człowiek, który wygląda na porządnego, jest nikczemnym przywódcą hejterów, to pewnie inni z jego ugrupowania są jeszcze gorsi. Dlaczego takie operacje się stosuje? Ano dlatego, że… PiS w ogóle ma taką dużą skłonność – i brak oporów – do uruchamiania narracji od bardzo poważnego kłamstwa. My najpierw to kłamstwo słyszymy, a efekt tego kłamstwa polega na tym, że wszystkie kolejne informacje, np. wyjaśnienia ze strony pana Krzysztofa Brejzy, dowody przez niego przedstawiane, są w naszych głowach, nawet w głowach osób, bym powiedział, sceptycznych, które mają zaufanie – na zasadzie: ja jako obywatel mam zaufanie do tego polityka – są odbierane już w kontekście tej pierwszej informacji, to ona nadaje pewien kształt informacyjny i to ona ma podstawowe, bardzo istotne znaczenie dla efektywności tego typu operacji. A więc w Polsce wygrywa wybory ten, kto po prostu jest w stanie tak perfidnie kłamać, kłamać aktywnie i zaczynać narrację od nawet najbardziej nieprawdopodobnych kłamstw. Ale to jest bardzo skuteczne.</u>
+          <u xml:id="u-47.4" who="#SzefSluzbyKontrwywiaduWojskowegowlatachPiotrPytel">Wracając do przepisów… Przepisy, o których pan wspomniał, bodajże art. 12 prawa o prokuraturze i kwestia przekazania, tak jak twierdził to dziennikarz Pereira, materiałów z postępowania prokuratury gdańskiej, zawierających właśnie te zmanipulowane SMS-y… Można sobie wyobrazić taką sytuację, że w oparciu o zapisy tego artykułu prokurator generalny, z uwagi na ważny interes społeczny, zwrócił się do szefa CBA o możliwość zdjęcia z części tych materiałów, np. tych zawierających te SMS-y, klauzuli tajności. Artykuł ten stanowi także, że prokurator generalny bądź prokurator przez niego upoważniony może przekazywać informacje z toczących się postępowań – a wtedy to postępowanie się toczyło, wtedy w ogóle trwała kontrola operacyjna – do mediów. Tak więc być może mamy tutaj do czynienia z taką już zupełnie chorą sytuacją, gdzie teza o tym, że do prowadzenia operacji o charakterze informacyjno-psychologicznym, takich agresywnych, takich w stylu enerdowskim, z czasów Honeckera, PiS przygotowywał się jakby od zarania władzy, może nawet wcześniej, zmieniając właściwie na początku 2016 r. te kluczowe przepisy…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-48">
+          <u xml:id="u-48.0" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-48.1" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Czy ktoś z państwa senatorów ma jeszcze pytania?</u>
+          <u xml:id="u-48.2" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Bardzo proszę pana senatora Borowskiego o zadanie pytania.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-49">
+          <u xml:id="u-49.0" who="#SenatorMarekBorowski">Ja mam 2 pytania. Po kolei. Pan generał był tu uprzejmy wymienić takie 3 podstawowe powody, dla których uważa pan, że używanie takiego systemu jak Pegasus w świetle polskiego prawa jest niedopuszczalne, ale jednocześnie mówił pan, że w przypadkach innych służb, takich jak, powiedzmy sobie, wywiad czy generalnie walka z terroryzmem… No, że jednak takie urządzenia byłyby przydatne. Pytanie, czy są jakieś inne przepisy, poza dotyczącymi CBA, które umożliwiałyby to innym służbom, czy jest to jakaś sprzeczność?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-50">
+          <u xml:id="u-50.0" who="#SzefSluzbyKontrwywiaduWojskowegowlatachPiotrPytel">Panie Senatorze, kontrola operacyjna… Przepisy jej dotyczące, zasad jej stosowania, zarządzania, kwestii niszczenia dokumentów, znajdują się w ustawach poszczególnych służb. Są one zbieżne, są one podobne, różnice właściwie dotyczą tylko przestępstw, w ramach których może być kontrola operacyjna stosowana. Mówiąc o tym, że Pegasus byłby narzędziem, które rzeczywiście w skuteczny sposób mogłoby wpłynąć na realizację zadań, także tych związanych z bezpieczeństwem fizycznym obywateli, np. zadań Policji, nie miałem na myśli tego, że przepisy umożliwiające ich zastosowanie istnieją, ponieważ takich przepisów nie ma. Istnieje natomiast… Analizując możliwości Pegasusa, o których wspomniałem, niedopuszczalne na gruncie prawa polskiego, a także fakt, że jest to system modułowy i nie mamy pewności, że jeżeli mamy zgodę na podsłuch telefoniczny, to operator nie włączy po prostu przy okazji także innych właściwości, które nie zostały ujęte we wniosku, czyli nie zostały zatwierdzone przez sąd… Stąd też wyobrażam sobie to w ten sposób, że należałoby podjąć trud opracowania albo przynajmniej próby opracowania nowych przepisów, które powodowałyby, że w pewnych warunkach, w odniesieniu do pewnych służb i pewnych przestępstw, ale nie tylko – oprócz tych kwantyfikatorów musielibyśmy wprowadzić także, bym powiedział, warunki opisowe – takie urządzenia mogłyby być teoretycznie wykorzystywane. Ale dopuszczanie się stosowania takiego urządzenia na podstawie przepisów kontroli operacyjnej jest nadużyciem przepisów, jest wykroczeniem poza przepisy.</u>
+          <u xml:id="u-50.1" who="#SenatorMarekBorowski">Dziękuję. Rozumiem, że obecne przepisy nie dopuszczają, pańskim zdaniem, stosowania takiego urządzenia przez żadną służbę praktycznie…</u>
+          <u xml:id="u-50.2" who="#SzefSluzbyKontrwywiaduWojskowegowlatachPiotrPytel">Panie Senatorze, ja tutaj nie wymieniłem wszystkich kwestii, które jakby torpedują użycie Pegasusa na gruncie prawa. No, wspominając o wcześniejszych wypowiedziach gen. Rapackiego i ministra Wojtunika… Ostatnio zetknąłem się z bardzo ciekawym opracowaniem, jednym z wielu, które zostało sporządzone przez Krakowski Instytut Prawa Karnego, dotyczącym dopuszczalności nabycia i używania w ramach kontroli operacyjnej określonego typu programów komputerowych, casus Pegasusa. Polecam, choć być może komisja się już z nim zapoznała. Tam bardzo ciekawe podejście jest prezentowane, ta, bym powiedział, negatywna ocena jest rozbita na bardzo wiele punktów, które nie znalazły miejsca w mojej wypowiedzi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-51">
+          <u xml:id="u-51.0" who="#SenatorMarekBorowski">Dobrze. Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-51.1" who="#SenatorMarekBorowski">I drugie pytanie. W trakcie kilku posiedzeń komisji już kilka osób wyrażało taką opinię jak pan generał, że polskie prawo tego nie dopuszcza. Mało tego, słyszeliśmy także opinię, że gdyby sędzia, który daje zgodę na zastosowanie tej kontroli operacyjnej, wiedział, że stosuje się tego rodzaju metody, to takiej zgody by nie dał. W związku z tym powstaje pytanie. Ja je już zadawałem wcześniej innym osobom, ale pozwolę sobie zadać również panu. Czy pańskim zdaniem z przepisów, przynajmniej tych dotyczących CBA, wynika, że w przypadku, gdyby takie urządzenie miało być zastosowane, a skądinąd wiemy, że było… Czy te przepisy zobowiązują do ujawnienia tego faktu w takim wniosku? Jeden z prokuratorów Prokuratury Generalnej, który tutaj polemizował publicznie z wypowiedziami osób, które były wysłuchiwane przed komisją, stwierdził, że kwestie techniczne związane z wdrożeniem podsłuchu nie są przedmiotem wniosku o zarządzenie kontroli operacyjnej. Tymczasem ustawa o CBA mówi w tym głównym ustępie, że kontrola operacyjna powinna… że ze wskazaniem miejsca lub sposobu jej stosowania oraz rodzaju prowadzonej kontroli operacyjnej… Ja to rozumiem w ten sposób. No, rodzaj to np. podsłuch, a sposób, klasyczny sposób to jest umieszczenie urządzenia podsłuchowego gdzieś w mieszkaniu czy miejscu pracy itd. Ale w przypadku Pegasusa to nie jest umieszczenie, tylko to jest wejście w urządzenie końcowe. W związku z tym sposób moim zdaniem powinien być określany. Czy pan podziela ten pogląd, że służba absolutnie nie musi informować w jaki sposób… i że stwierdza tylko, że będzie podsłuchiwać, i taki wniosek przedkłada?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-52">
+          <u xml:id="u-52.0" who="#SzefSluzbyKontrwywiaduWojskowegowlatachPiotrPytel">We wniosku – te wnioski są podobne – o zastosowanie kontroli operacyjnej kierowanym do sądu, co jest poprzedzone akceptacją prokuratora generalnego, zgodnie z literą prawa podaje się rodzaj stosowanej kontroli operacyjnej, taki, który jest zapisany w ustawie. Nie wiem, jaka jest aktualna praktyka. Pojawiają się też takie informacje, że używa się skrótu, np. „podsłuch telefoniczny”, „podsłuch komunikatora”… Nie ma jakby… Przepisy istniejące nie obligują do podawania konkretnych środków technicznych, które zostaną zastosowane przy realizacji tej kontroli. Tak jak powiedziałem, przy inaczej zorganizowanej kontroli sądów nad wnioskami i rozpatrywaniu ich sąd właściwie może zwrócić się do służby, najczęściej do uczestniczącego w posiedzeniu funkcjonariusza, który prowadzi sprawę, o poszerzenie informacji na ten temat. No, zgodziłbym się z tym, że na gruncie obowiązujących przepisów nie ma takiej obligatoryjnej sytuacji, w której należałoby podawać rodzaj stosowanego środka.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-53">
+          <u xml:id="u-53.0" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-53.1" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Szanowni Państwo, już czeka nasz kolejny gość. Jeszcze 2 osoby zgłosiły się do zadawania pytań. Bardzo proszę o zwarte pytania i zwarte odpowiedzi, Panie Generale.</u>
+          <u xml:id="u-53.2" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Najpierw pani senator Magdalena Kochan, potem pan marszałek Bogdan Borusewicz.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-54">
+          <u xml:id="u-54.0" who="#SenatorMagdalenaKochan">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-54.1" who="#SenatorMagdalenaKochan">Pan generał wspomniał o 60 innych narzędziach, które są równie skuteczne i stosowane dzisiaj przez służby specjalne. W podtekście zrozumiałam, że Pegasus nie jest jedynym, którym się można posługiwać w celu dochodzenia prawdy lub też zabezpieczania społeczeństwa przed przestępcami. Czy w przypadku wszystkich 60 wymienionych przez pana narzędzi jest pewność, że są one zgodne z obowiązującym dzisiaj prawem i że są zgodnie z tym prawem stosowane?</u>
+          <u xml:id="u-54.2" who="#SenatorMagdalenaKochan">I ostatnia rzecz. Czy na każdy wniosek o stosowanie takiego specjalnego środka w technice operacyjnej wymagana jest przed sądem zgoda prokuratora generalnego?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-55">
+          <u xml:id="u-55.0" who="#SzefSluzbyKontrwywiaduWojskowegowlatachPiotrPytel">Na każdy wniosek dotyczący stosowania kontroli operacyjnej wymagana jest zgoda prokuratora generalnego. Często dochodzi do sytuacji, w której to prokurator generalny bądź wyznaczony przez niego prokurator odrzuca wniosek. Ja się spotkałem wielokrotnie z takimi sytuacjami, one najczęściej dotyczyły kwestii podmiotowej w ujęciu ustawy, np. ustawy o Służbie Kontrwywiadu Wojskowego. To było takie, był powiedział, dopasowanie przestępcy i przestępstwa do obowiązujących przepisów.</u>
+          <u xml:id="u-55.1" who="#SzefSluzbyKontrwywiaduWojskowegowlatachPiotrPytel">Mówiąc o 60 programach tego typu, które się oczywiście różnią, miałem na myśli programy występujące na rynku. To jest tak, że Pegasus jest uważany za program, a właściwie produkt, który miał najlepszy marketing. No, jest najbardziej znany, jest najlepiej wypromowany. Część z tych programów… To są programy różnej produkcji, ma je Izrael, mają je inne kraje. Nie chcę wymieniać tych krajów, w których, jak wiem, są takie, ponieważ wszedłem w posiadanie tej informacji w związku z pełnieniem służby. Generalnie można programy podzielić na te, które są sprzedawane w pewnych rygorach prawnych, pod nadzorem instytucji, rządu danego państwa, ale i takie, które mają funkcjonalność Pegasusa i mogą być kupowane przez osoby prywatne – i tak się dzieje, to jest w tym momencie bardzo, bardzo duży biznes – także przez grupy przestępcze. To wszystko zależy od systemu kontroli, jaki jest nad tego typu technologią sprawowany w danym kraju, wyznaczonym przepisami i zabezpieczanym przez funkcjonowanie odpowiednich instytucji kontrolnych.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-56">
+          <u xml:id="u-56.0" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Dziękuję bardzo, Panie Generale.</u>
+          <u xml:id="u-56.1" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Pan marszałek Bogdan Borusewicz, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-57">
+          <u xml:id="u-57.0" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Panie Generale, czy jest tak, że takiego systemu jak Pegasus nie można stosować na terenie Polski, ponieważ nie jest to uregulowane prawem… inaczej, ponieważ wykracza to poza obecnie obowiązujące zasady prawne, gdzie… No musi być określony rodzaj takich działań operacyjnych. Tak? Technika czy narzędzia niekoniecznie, bo to można robić różnie. Załóżmy, że mamy PT, czyli podsłuch telefoniczny, czy PP, czyli podsłuch pokojowy itd. No, nagrywanie obrazu… Nie wiem, jak to w tej chwili jest, jakim skrótem to jest opatrzone. I tego typu informacje we wniosku powinny być. W związku z tym czy jeżeli nie można tego typu systemu w ogóle stosować na terenie Polski, to czy nie można tego systemu stosować poza Polską? Czy wywiad, który działa za granicą – no, niejako poza prawem w zasadzie, mówiąc między nami – może stosować tego typu urządzenia? Kontrwywiad, Służba Kontrwywiadu Wojskowego w sytuacji, kiedy ochraniała naszych żołnierzy w Afganistanie, w mojej ocenie mogłaby używać tego typu działań, chociaż nie jest wywiadem. Z tego, co wiemy, to wywiad nie kupił tego systemu, tylko służba policyjna. Czy pan uważa, że takie rozgraniczenie co do używania byłoby właściwe?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-58">
+          <u xml:id="u-58.0" who="#SzefSluzbyKontrwywiaduWojskowegowlatachPiotrPytel">Panie Senatorze, uważam, że takie rozgraniczenie co do używania można byłoby sobie wyobrazić, byłoby właściwe, gdyby istniały przepisy umożliwiające stosowanie tego typu urządzenia w zakresach, w obszarach, o których pan wspomniał. No, ja nie widzę na dzień dzisiejszy takiej możliwości. Zakładam, że w ramach działań służb o profilu wywiadowczym, kontrwywiadowczym – nie chcę wchodzić w szczegóły – jest pewne spectrum działań, które się mogą wpisywać, w których można używać pewnych narzędzi związanych z funkcjonowaniem w przestrzeni wirtualnej bądź przestrzeni teleinformatycznej, jak najbardziej. Ale trzymając się konkretnie tego urządzenia Pegasus, zakładam, że nasze wojska cybernetyczne… Ostatnio szef Narodowego Centrum Bezpieczeństwa Cyberprzestrzeni wspominał bodajże o przygotowaniach czy o gotowości do działania o charakterze ofensywnym. Ja nie chcę w jego usta wkładać konkretnych słów, ale tak to zrozumiałem. Na takie działania… To się oczywiście też wiąże z posiadaniem odpowiedniego sprzętu, oprogramowania, serwerów, całego tego technicznego wystroju, bo zapewne miejsce jest. Natomiast w przypadku urządzenia, systemu o charakterze modalnym, o charakterze, który posiada funkcjonalności naruszające polskie prawo… inaczej, nie umożliwia działania na podstawie prawa i w ramach prawa, do czego służby są zobowiązane w tego typu działaniach, to takiej możliwości, jeżeli chodzi konkretnie o Pegasus bądź system bliźniaczy, nie widzę na dzień dzisiejszy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-59">
+          <u xml:id="u-59.0" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-59.1" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Panie Generalne, zanim panu podziękuję za 2-godzinną rozmowę i podsumuję ją wnioskami moimi z pana wyjaśnień, jeszcze jedna informacja dla Wysokiej Komisji, dla pań i panów senatorów, ale też dla pana generała. Dostałem właśnie informację od pana senatora Krzysztofa Brejzy, który się przysłuchiwał naszym obradom. Przynajmniej w jednym przypadku – wiemy to na pewno – ten SMS, wysłany do pana Ryszarda Brejzy, ojca Krzysztofa był bez konsultacji, był nieprawdziwy, fałszywy… Skonsultowano to z organizacją, która miała go wysyłać, czyli z Platformą Obywatelską. Jeden z tych SMS-ów był zaproszeniem do oglądania czy do wzięcia udziału w konferencji programowej, wyborczej Platformy Obywatelskiej, Koalicji Obywatelskiej. Otóż pan senator Krzysztof Brejza właśnie mnie poinformował, że z osobami, które wówczas to robiły i które odpowiadały za promocję tego wydarzenia, skonsultował to i okazało się, że takiego SMS-a z całą pewnością nie wysyłano. Tak więc to jest SMS fałszywy. Należy się spodziewać, że przynajmniej było możliwe powielanie tego typu wzorców, jeśli chodzi o firmy komercyjne. Tyle informacji takiej uzupełniającej.</u>
+          <u xml:id="u-59.2" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Szanowni Państwo…</u>
+          <u xml:id="u-59.3" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Tak, Panie Generale? Rozumiem, że pan jeszcze chciałby…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-60">
+          <u xml:id="u-60.0" who="#SzefSluzbyKontrwywiaduWojskowegowlatachPiotrPytel">Panie Przewodniczący, à propos tematu, który pan poruszył. Ja przygotowałem taką krótką analizę, na 4 stronach, dotyczącą aspektu… Chciałbym ją po prostu po obradach komisji złożyć na państwa ręce. Jest ona opracowana w charakterze roboczym, ale myślę, że naświetla tę kwestię.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-61">
+          <u xml:id="u-61.0" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Bardzo dziękujemy i oczywiście przyjmujemy to do bazy materiałów, którymi dysponuje komisja. Serdecznie dziękujemy za ten wysiłek.</u>
+          <u xml:id="u-61.1" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Szanowni Państwo, stawający dzisiaj przed komisją gen. Piotr Pytel zeznał, po pierwsze, że w jego ocenie użycie systemu Pegasus z jego wszystkimi bardzo inwazyjnymi możliwościami, przede wszystkim manipulacji treści na urządzeniach, które atakuje, jest w Rzeczypospolitej Polskiej niezgodne z prawem, bo obecne przepisy nie zezwalają na używanie na tego typu systemu Pegasus.</u>
+          <u xml:id="u-61.2" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Po drugie, stwierdził, że w logice funkcjonowania państwa ewentualne używanie Pegasusa miałoby dużo większe znaczenie i sens w przypadku innych służb – takich, które dbają o najbardziej kluczowe interesy państwa, takich jak wywiad, kontrwywiad. Pan powiedział też o Policji czy nawet o Straży Granicznej. Jeśli chodzi o CBA, to stwierdził pan jednoznacznie, że jeśli chodzi o działania, które prawnie, ustawowo należą do tej służby, to jest to mało celowe, przynajmniej ze wszystkich organów, które używają środków kontroli…</u>
+          <u xml:id="u-61.3" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Po trzecie, stwierdził pan, że zwłaszcza wobec senatora, wówczas posła, Krzysztofa Brejzy, stosowano znaną z historii, ale nieużywaną w Polsce przez służby specjalne po 1989 r., operację informacyjno-psychologiczną, która miała nie tylko zdyskredytować samego Krzysztofa Brejzę, czyli obiekt tej operacji, ale też wywołać np. efekt mrożący, odstraszający w szerszych warstwach, kręgach społeczeństwa.</u>
+          <u xml:id="u-61.4" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Po czwarte, stwierdził pan, że dane zbierane w Polsce przez Pegasus, za pomocą Pegasusa według wszelkiego prawdopodobieństwa i pana wiedzy uzyskanej od specjalistów znajdują się… ich kopie czy te dane znajdują się poza granicami państwa, dostęp do nich ma firma, która sprzedała oprogramowanie, czyli NSO. I mogą mieć – to jest cytat, mogą mieć – czy prawdopodobnie mają dostęp do nich służby specjalne innego państwa i ta wiedza może przez nie być wykorzystywana. Zresztą to nie tylko w odniesieniu do Polski, ale też innych krajów, do których Pegasusa sprzedawano.</u>
+          <u xml:id="u-61.5" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Dodał pan również, w odpowiedzi na pytania senatora Tyszkiewicza i moje, że praktycznie nie ma możliwości, aby ten system był szczelny w tym sensie, żeby był zabezpieczony, czyli żeby jego polska część nie miała kopii, nie było możliwości wejścia do tych danych z zewnątrz, z poziomu producenta i właściciela tego oprogramowania.</u>
+          <u xml:id="u-61.6" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Wreszcie, ostatni pana wniosek, moim zdaniem również niezwykle kluczowy, podobnie jak poprzednie: że kupiono i wykorzystywano Pegasusa w Polsce, zwłaszcza przez CBA, w celach głównie politycznych, a nie merytorycznych, zgodnych z ustawowymi zadaniami służby CBA, i że to prawdopodobnie głównie politycy te działania wykonane za pomocą Pegasusa wykorzystywali.</u>
+          <u xml:id="u-61.7" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Szanowni Państwo, zarządzam 10-minutową przerwę. Po niej naszym gościem – zdalnie – będzie pan profesor, sędzia Zoll. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-61.8" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Zarządzam 10-minutową przerwę. Spotykamy się o 12.35.</u>
+          <u xml:id="u-61.9" who="#komentarz">Przerwa w obradach</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-62">
+          <u xml:id="u-62.0" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Wznawiam posiedzenie komisji.</u>
+          <u xml:id="u-62.1" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Szanowni Państwo, witam serdecznie naszego drugiego dzisiaj gościa, pana prof. Andrzeja Zolla.</u>
+          <u xml:id="u-62.2" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Dzień dobry, Panie Profesorze.</u>
+          <u xml:id="u-62.3" who="#ProfdrhabAndrzejZoll">Dzień dobry.</u>
+          <u xml:id="u-62.4" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">I dziękujemy za to, że przyjął pan zaproszenie komisji.</u>
+          <u xml:id="u-62.5" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Prosiłbym, żebyśmy mogli mieć na głównym ekranie pana profesora widocznego. Bardzo proszę panów techników o zrobienie tak, jak jest to planowane i powinno się odbywać.</u>
+          <u xml:id="u-62.6" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Szanowni Państwo, pan Andrzej Zoll urodził się w 1942 r. w Sieniawie, jest absolwentem Wydziału Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego, profesorem prawa. Stopień doktora nauk prawnych uzyskał w 1968 r., a doktora habilitowanego – w 1973 r., profesorem zwyczajnym jest od 1991 r. Był prodziekanem Wydziału Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz kierownikiem Katedry Prawa Karnego, materialnego, UJ. Uczestniczył w pracach Centrum Obywatelskich Inicjatyw Ustawodawczych Solidarności, w 1989 r. brał udział w rozmowach Okrągłego Stołu jako ekspert prawny „Solidarności”. W latach 1991–1993 był przewodniczącym Państwowej Komisji Wyborczej, a w latach 1993–1997 – prezesem Trybunału Konstytucyjnego. Był też przewodniczącym Rady Legislacyjnej przy prezesie Rady Ministrów i wiceprzewodniczącym Komisji do spraw Reformy Prawa Karnego, która opracowała projekt kodeksu karnego w 1997 r. W latach 2000–2006 sprawował funkcję rzecznika praw obywatelskich. Jest autorem ok. 180 prac naukowych z zakresu prawa karnego i konstytucyjnego oraz filozofii prawa.</u>
+          <u xml:id="u-62.7" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Panie Profesorze, pana dokonania, pana dorobek są niezwykle bogate i chcemy korzystać z pana doświadczeń szerokich, tutaj przed chwilą przeze mnie wspomnianych, ale przede wszystkim z trzech: z tego, że był pan prezesem Trybunału Konstytucyjnego, z tego, że był pan przewodniczącym Państwowej Komisji Wyborczej oraz że był pan rzecznikiem praw obywatelskich. I z tych perspektyw chcę pana na początku zapytać, jak po ponad 2 miesiącach po ujawnieniu faktu, że w Polsce działał – a być może nadal działa – Pegasus, oraz po 5 tygodniach pracy naszej komisji ocenia pan zarówno legalność funkcjonowania Pegasusa w Polsce, używania go przez służby specjalne… Bo to, co jest udowodnione, to to, że nabyło go i używa tego narzędzia, tej broni cybernetycznej, Centralne Biuro Antykorupcyjne. Również chcemy pana zapytać, jak pan ocenia wpływ używania go w 2019 r., zwłaszcza wobec ówczesnego szefa sztabu komitetu startującej w wyborach Koalicji Obywatelskiej oraz jego otoczenia – bo nie chodzi tylko o senatora Krzysztofa Brejzę, ale też o jego ojca oraz o ówczesną szefową jego biura – tj. wpływ tych faktów na legalność, ważność oraz przebieg ówczesnej kampanii wyborczej i wynik tamtejszych, ówczesnych wyborów. To jest bardzo szerokie pytanie, ale bardzo proszę o odpowiedź, która by możliwie nie przekraczała 10, najwyżej 15 minut. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-63">
+          <u xml:id="u-63.0" who="#ProfdrhabAndrzejZoll">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-63.1" who="#ProfdrhabAndrzejZoll">No, zacznę oczywiście od problemu legalności działania na terenie Polski Pegasusa, tego systemu. Otóż muszę zacząć od tego, że w każdym wypadku, kiedy mamy do czynienia z ingerencją w prawa obywatelskie – a tutaj niewątpliwie, przy tego typu czynnościach kontroli operacyjnej, mamy do czynienia z ingerencją w prywatność – konstytucja, art. 47 konstytucji… I w wolność komunikowania się i tajność tego komunikowania się, czyli art. 49. Mamy więc tutaj również problem wolności i tajemnicy komunikowania. A także mamy tutaj do czynienia z nienaruszalnością mieszkania, czyli art. 50 konstytucji. I jeżeli jest taka ingerencja, to ona może być usprawiedliwiona tylko obroną jakiegoś innego dobra, dobra… nazwijmy je tutaj dobrem publicznym. I występuje, zgodnie z konstytucją – art. 31 tutaj by wchodził w grę – zasada proporcjonalności. Jeżeli tutaj ignorujemy… dochodzimy do ataku na jakieś dobro, musimy to uzasadnić ochroną innego dobra, i to ochroną wyższej wartości. Ponieważ te dobra indywidualne oparte są bezpośrednio na godności człowieka, a godność człowieka w naszej konstytucji potraktowana jest jako wartość przyrodzona, niezbywalna, nienaruszalna – czyli jako podstawowy fundament systemu prawnego – to ingerencja w to dobro wymaga obrony bardzo wysoko stojących wartości, dóbr publicznych. I tutaj trzeba powiedzieć, że w takim razie konieczne jest wyraźne określenie tych czynów zabronionych, tych przestępstw, które atakują najpoważniejsze dobra publiczne. Musi być wyraźny katalog ustawy, który mówi, zaatakowanie jakich dóbr, zagrożenie jakiego dobra usprawiedliwia ingerencję w sferę prywatności, w sferę informacji prywatnych czy w sferę mieszkalną.</u>
+          <u xml:id="u-63.2" who="#ProfdrhabAndrzejZoll">Mamy tutaj do czynienia z sytuacją, w której musimy rozstrzygnąć, co jest kontrolą operacyjną właśnie będącą naruszeniem dobra indywidualnego za pomocą środków, które pozwalają na uzyskanie danych interesujących dla operatora, dla zdobywającego dane urządzenia, którym posługuje się osoba inwigilowana. Ta kontrola dokonywana jest za pomocą całego szeregu narzędzi, w szczególności tu chodzi o narzędzia związane z telekomunikacją. I w związku z tym informacje, które są uzyskiwane przez te narzędzia, wymagają bardzo silnej ochrony, by nie dostawały się do osób trzecich, nieuprawnionych do otrzymywania tego typu danych. Ta ochrona danych zbieranych w procesie kontroli operacyjnej jest chroniona ustawą o ochronie danych niejawnych… informacji niejawnych. To jest ustawa z 2010 r.</u>
+          <u xml:id="u-63.3" who="#ProfdrhabAndrzejZoll">I teraz: na czym polega przede wszystkim ochrona danych? A więc polega to na tym, aby narzędzia, którymi uzyskujemy te dane, były absolutnie szczelne, żeby te dane nie wychodziły na zewnątrz, żeby nie mogły być odbierane przez osoby trzecie, które nie mają kompetencji dostępu do tych danych. To jest pierwsze zadanie ochrony danych: żeby nie było przecieku z procesu kontroli operacyjnej.</u>
+          <u xml:id="u-63.4" who="#ProfdrhabAndrzejZoll">Drugi problem, który jest nie mniej ważny, to ten, aby w procesie dokonywania zbioru danych, a więc w okresie działania kontroli operacyjnej, nie można było manipulować tymi danymi, czyli tymi informacjami, które są zebrane na narzędziu, którym posługuje się osoba inwigilowana. Tutaj w szczególności chodzi o takie manipulacje, które polegają na zmianie treści otrzymywanych danych, na zmianie obrazu, na zmienianiu np. adresu czy nadawcy, adresata czy nadawcy – tutaj ilość tych różnych manipulacji może być bardzo duża.</u>
+          <u xml:id="u-63.5" who="#ProfdrhabAndrzejZoll">I teraz trzeba powiedzieć od razu, że wszystkie te narzędzia, które są używane w demokratycznym państwie, wymagają certyfikacji, akredytacji przez określone urzędy. W Polsce taką akredytację wydaje Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego albo Służba Kontrwywiadu Wojskowego.</u>
+          <u xml:id="u-63.6" who="#ProfdrhabAndrzejZoll">Jeżeli chodzi o Pegasusa, to Pegasus nie jest zabezpieczony od strony przecieku danych, nie ma sposobu zabezpieczenia, m.in. dlatego, że informacje, które zbierają polskie urzędy – no, tu szczególnie chodzi o Centralne Biuro Antykorupcyjne… One nie są jedynym odbiorcą informacji. Te informacje, zanim dojdą do Centralnego Biura Antykorupcyjnego, przechodzą przez inne serwery, łącznie z serwerami, które są poza granicami Polski. Wobec tego te dane z racji samej istoty, samej konstrukcji systemu Pegasus, są niezabezpieczone przed dojściem do osób trzecich, które nie mają wynikających z prawa polskiego kompetencji dostępu do tych danych. A także tu można powiedzieć od razu, że taka nieszczelność jest nie tylko naruszeniem funkcjonowania samego systemu całej kontroli operacyjnej, procedury, jaka tutaj jest stosowana, ale to jest kwestia bezpieczeństwa państwa, dlatego że jeżeli te informacje docierają do jakichś instytucji zagranicznych – np. do producenta, co jest pewne, producenta systemu Pegasus – to one na pewno też docierają do służb specjalnych. W związku z tym może tu zachodzić informowanie, dostarczanie danych służbom specjalnym, służbom wywiadowczym obcego państwa. No, to powoduje, że ta nieszczelność Pegasusa używanego w Polsce może prowadzić także do realizacji znamion przestępstwa określonego w art. 130 §2 kodeksu karnego, czyli szpiegostwa.</u>
+          <u xml:id="u-63.7" who="#ProfdrhabAndrzejZoll">Drugi problem, który jest przy ochronie, to jest to, że Pegasus dopuszcza do możliwości, przyjmuje możliwość manipulacji właśnie tymi zbieranymi danymi. Można w tym urządzeniu, które zostało zainfekowane, dokonywać zmiany treści, która jest np. stworzona przez użytkownika – najczęściej tak będzie – czyli przez użytkownika danego urządzenia. Można dokonywać takich manipulacji, że się wprowadza… operator urządzenia inwigilującego może wprowadzać zupełnie inne treści, nietworzone przez użytkownika urządzenia inwigilowanego. To jest niezwykle niebezpieczne. A poza tym jeżeli chodzi o kwestie procesowe, tego, czemu służy używanie Pegasusa, te dane, które uzyskujemy tym systemem, w żaden sposób nie mogą być dowodem w postępowaniu karnym, dlatego że nie ma właśnie gwarancji, czy to są treści, które nie zostały w jakiś sposób zmienione albo czy w ogóle takich treści nie było w inwigilowanym urządzeniu przed kontrolą, która prowadzić miała do uzyskania tych danych. To powoduje, że stosowanie Pegasusa w systemie polskim jest niedopuszczalne.</u>
+          <u xml:id="u-63.8" who="#ProfdrhabAndrzejZoll">Druga sprawa to jest kwestia, moim zdaniem, jakiegoś doświadczenia, jeżeli chodzi o prawo wyborcze. Tutaj muszę powiedzieć, że tak się często uważa, że wybory to jest sam akt głosowania. Wybory, proces wyborczy zaczyna się od ogłoszenia terminu wyborów przez marszałek Sejmu – i od czasu, kiedy to się zaczyna… wtedy zostanie otwarta kampania wyborcza. Wszystkie regulacje dotyczące praw osób uczestniczących w kampanii i kandydatów – chodzi także o biura wyborcze, również o te osoby, które prowadzą kampanię wyborczą… Cała kampania wyborcza to jest element wyborów. W związku z tym muszą tutaj być przestrzegane zasady, a przede wszystkim zasada równości wszystkich kandydatów, równości praw wszystkich kandydatów biorących w tym udział. Możliwość zastosowania takiego urządzenia kontroli operacyjnej, a przede wszystkim właśnie takiego nieszczelnego urządzenia, zdolnego do manipulowania uzyskanymi danymi, jak ma to miejsce, jeżeli stosujemy Pegasus, no, wprowadza absolutną nierówność startujących w wyborach kandydatów, bo ci kandydaci, którzy mają polityczne poparcie czy polityczną, bym powiedział, w procesie usługę urzędu, który ma do dyspozycji Pegasusa… No, to daje znacznie większe szanse temu kandydatowi, który z takiej usługi może korzystać.</u>
+          <u xml:id="u-63.9" who="#ProfdrhabAndrzejZoll">Pan przewodniczący spytał, czy można tu mówić o ważności. To jest dzisiaj, z naszej perspektywy, jeżeli chodzi o wybory z 2019 r. czy wybory, można tutaj też powiedzieć, prezydenckie – nie wiadomo, czy przy tych wyborach nie było też takiej procedury, kontroli operacyjnej przez… od użytkownika Pegasusa… Jeżelibyśmy byli w czasie, w którym zachodziłby w Sądzie Najwyższym proces stwierdzenia, orzeczenia o ważności czy nieważności, to ustalenie wtedy takiego procederu oczywiście musiałoby prowadzić do unieważnienia wyborów. Dzisiaj takiej możliwości właściwie nie mamy. Jest orzeczenie izby Sądu Najwyższego i to orzeczenie nie podlega kontroli, nie ma tu żadnych możliwości podważenia takiego orzeczenia. W związku z tym możemy tylko dążyć do tego, ażeby używanie takich metod nieuczciwych, wprowadzenie… używanie takich metod w kampanii wyborczej, no, nie było możliwie.</u>
+          <u xml:id="u-63.10" who="#ProfdrhabAndrzejZoll">I tutaj ja od razu chcę dojść do wniosku, że nabycie systemu Pegasus, używanie tego systemu, jest to naruszenie polskiego porządku, jest to naruszenie konstytucji, jest to absolutnie niedopuszczalne, bez względu na to, czy używanie tego środka – poza właśnie tymi dwoma elementami, czyli nieszczelnością czy możliwością manipulowania, poza tymi elementami – mogłoby być użyteczne w walce z przestępczością. Musi być spełniony ten warunek akredytacji takiego systemu. Również wszystkie systemy, które są używane w kampanii wyborczej, muszą być też przez Państwową Komisję Wyborczą uznane za spełniające wymogi równości w startowaniu w wyborach i wymogi praw wyborczych czy w ogóle zasad prowadzenia prawa wyborczego.</u>
+          <u xml:id="u-63.11" who="#ProfdrhabAndrzejZoll">Trzecie pytanie… Przepraszam, bym prosił o powtórzenie, bo…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-64">
+          <u xml:id="u-64.0" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Nie, nie, Panie Profesorze, nie było trzeciego, były te 2. I bardzo za odpowiedź na nie dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-64.1" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Teraz pytanie zadaje pani marszałek Gabriela Morawska-Stanecka.</u>
+          <u xml:id="u-64.2" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-65">
+          <u xml:id="u-65.0" who="#SenatorGabrielaMorawskaStanecka">Bardzo dziękuję, Panie Przewodniczący.</u>
+          <u xml:id="u-65.1" who="#SenatorGabrielaMorawskaStanecka">Panie Profesorze, ja wykorzystam pana wiedzę z zakresu prawa i postępowania karnego. I chciałabym zapytać o jedną kwestię. Pegasus jest wiadomo czym – jest narzędziem ofensywnym totalnej inwigilacji, które daje pełny dostęp do wszelkich danych, daje możliwość kontroli urządzenia i zmiany w pamięci tego urządzenia. Czy taki system wpisuje się ramy istniejących instytucji procesowych? Ponieważ art. 237 i 241 kodeksu postępowania karnego zawierają katalogi dopuszczalnych czynności operacyjnych – czyli kontrola i utrwalanie rozmów, uzyskiwanie, utrwalanie treści korespondencji itp. – ale nie wskazują, jakie konkretne środki mają służyć realizacji tych zadań, tych czynności, to czy przy wyrażaniu zgody na daną czynność w ramach kontroli operacyjnej to… Czy ta zgoda jest zgodą na realizację za pomocą wszelkich dostępnych środków, czy może nie? I ponieważ sąd nie udziela zgody na konkretny środek, czy pan profesor mógłby to w jakiś sposób omówić?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-66">
+          <u xml:id="u-66.0" who="#ProfdrhabAndrzejZoll">Dziękuję bardzo za to pytanie.</u>
+          <u xml:id="u-66.1" who="#ProfdrhabAndrzejZoll">Pani Marszałek, Wysoka Komisjo, nie jest możliwe wprowadzenie do ustawy katalogu dopuszczalnych środków używanych w ramach kontroli operacyjnej. Te środki są stale zmieniane i mogą być zmieniane. Muszą spełniać to kryterium, o którym ja mówiłem, to znaczy akredytację przez ABW czy przez służbę kontrwywiadowczą wojska. Inaczej się nie da. Bo jeżelibyśmy w 1997 r. uchwalali kodeks postępowania karnego i umieścilibyśmy w tych przepisach mówiących o możliwości prowadzenia kontroli operacyjnej katalog takich urządzeń, to ten przepis by musiał być bardzo często zmieniany z uwagi na postęp techniczny, na postęp nauki, postęp w zakresie różnych wynalazków, nowych sposobów inwigilowania. Również Pegasus należy do takich urządzeń, z tym tylko, że budowa tego sytemu, jego zasady funkcjonowania nie spełniają warunków koniecznych, żeby można było go akredytować, nie spełniają właśnie tych 2 chociażby warunków: szczelności systemu i wyłączenia manipulacji. No bo co daje kontrola operacyjna, jeżeli musimy założyć, że to, co dostaje sąd jako dowód w procesie, mogło być stworzone przez operatora systemu inwigilującego? To jest… Uważam, że nie można tutaj powiedzieć, że ustawa mogłaby wymienić pełny katalog takich narzędzi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-67">
+          <u xml:id="u-67.0" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Bardzo proszę, kolejne pytanie zadaje pani senator Morawska-Stanecka.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-68">
+          <u xml:id="u-68.0" who="#SenatorGabrielaMorawskaStanecka">Panie Profesorze, a czym powinien kierować się ten organ prowadzący w takim razie kontrolę operacyjną? Czy można stosować wszelkie metody, czy jednak jakieś zasady proporcjonalności, adekwatności?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-69">
+          <u xml:id="u-69.0" who="#ProfdrhabAndrzejZoll">Te zasady są podstawowe. Nie można. Ja chciałbym jako przykład tutaj podać – tak uważam – błąd w ustawie o CBA. Mianowicie tam jest wyrażony katalog przestępstw, których… Jeżeli w związku z danymi przestępstwami mamy dokonać czynności operacyjnych z rozpoznaniem danego pola dotyczącego przestępstwa przewidywanego, dokonanego czy chodzi o konsekwencje wyciągane w postaci ustalenia sprawców, to tam katalog tych przestępstw jest bardzo nieprecyzyjnie ujęty. No, w tym katalogu, w którym może być kontrola operacyjna, jest m.in. przyjęty, wymieniony art. 286, to znaczy oszustwo. Proszę sobie wyobrazić, że przecież oszustwem może być to, że ktoś wprowadzi w błąd drugą osobę i ona wyda 200 zł więcej za jakiś towar, który kupuje, albo może to być milionowe oszustwo doprowadzające do bardzo dużych szkód. No i teraz w obu tych wypadkach, zgodnie z ustawą, mogłaby być prowadzona kontrola operacyjna. To muszą być bardzo dokładnie opisane przestępstwa i ich waga musi wynikać z tego opisu. To lepiej jest zrobione w ustawie o ABW i agencji wywiadowczej. Tam, jeżeli pamiętam, w art. 27 taki katalog występuje i tu chodzi rzeczywiście o poważne przestępstwa – szpiegostwo, terroryzm czy o bardzo daleko posunięte, jeśli chodzi o ciężar, przestępstwa gospodarcze, prowadzące do zakłócenia struktury ekonomicznej państwa. To jest prawidłowe. Natomiast taki katalog bardzo rozszerzony oczywiście nie prowadzi do tego, że sąd, no, nie powinien w sprawach średnich, jeżeli chodzi o społeczną szkodliwość danego przestępstwa, a tym bardziej w sprawach małego zagrożenia czy niskiego zagrożenia, dawać zgodę na kontrolę operacyjną. Sąd tutaj powinien mieć i ma według ustawy bardzo duże pole do oceny. I ja z moich jakichś obserwacji mogę powiedzieć, że sądy nie do końca wyczerpują swoje możliwości, że zbyt łatwo daje się zgodę na prowadzenie kontroli właśnie ze względu na proporcjonalność. Przecież bardzo daleko idącego interweniowania w prawa obywatelskie, ograniczenia tych praw przy… Tutaj granicą jest sama tylko godność człowieka – prawda? – ale czy prywatność można w bardzo dużym stopniu naruszyć dla nieusprawiedliwiającej podstawy, jaką jest średniej wagi przestępstwo, które zarzuca się danemu…</u>
+          <u xml:id="u-69.1" who="#komentarz">Zakłócenia w trakcie wypowiedzi</u>
+          <u xml:id="u-69.2" who="#ProfdrhabAndrzejZoll">Tak że tu zasada proporcjonalności odgrywa, no, podstawową…</u>
+          <u xml:id="u-69.3" who="#komentarz">Zakłócenia w trakcie wypowiedzi</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-70">
+          <u xml:id="u-70.0" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Bardzo dziękuję, Panie Profesorze.</u>
+          <u xml:id="u-70.1" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Pytanie zadaje pan senator Sławomir Rybicki. Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-71">
+          <u xml:id="u-71.0" who="#SenatorSlawomirRybicki">Dziękuję, Panie Profesorze.</u>
+          <u xml:id="u-71.1" who="#SenatorSlawomirRybicki">Już wspomniał pan, że bardzo istotna jest ocena, która wartość – czy prawo do prywatności, czy potrzeby bezpieczeństwa państwa – która z tych wartości w danym przypadku jest istotniejsza. Ta zasada proporcjonalności właśnie… Bo przecież inwigilacja, czyli kontrola operacyjna, głęboko uderza w prywatność, w godność osoby ludzkiej, w jej prawo do ochrony korespondencji.</u>
+          <u xml:id="u-71.2" who="#SenatorSlawomirRybicki">Przed panem stawał przed komisją gen. Piotr Pytel, który powiedział, że operacje o charakterze informacyjno-psychologicznym prowadzone – jak wynika też z naszych, komisji doświadczeń – przez prokuraturę, przez służby specjalne i współudział dziennikarzy telewizji publicznej, w sposób ewidentny manipulują i łamią prawa inwigilowanych osób, prawa właśnie do tych konstytucyjnych zasad i wartości. Jak by pan ocenił w tym kontekście stan państwa polskiego, stan i kondycję praworządności w Polsce? To jest pierwsze pytanie. Za chwilę będę zadawał jeszcze jedno. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-72">
+          <u xml:id="u-72.0" who="#ProfdrhabAndrzejZoll">Z przykrością muszę stwierdzić, że stan praworządności w Polsce jest na bardzo niskim poziomie. Mamy przecież właściwie, na przykładzie właśnie Pegasusa, do czynienia z procesem, który idzie w kierunku państwa policyjnego, który idzie w kierunku państwa, które właściwie używa środków niesłużących ochronie dobra państwa, tylko służących zabezpieczeniu pozycji politycznej danej formacji, która sprawuje władzę i która chce tę władzę utrzymać. To jest jakimś celem postępowania w sytuacjach użycia Pegasusa.</u>
+          <u xml:id="u-72.1" who="#ProfdrhabAndrzejZoll">Ja tutaj muszę powiedzieć w ten sposób: nie słyszałem, aby w tym okresie od 2017 r. władze chwaliły się sukcesami, jeżeli chodzi o walkę z przestępstwami zagrażającymi bezpieczeństwu państwa…</u>
+          <u xml:id="u-72.2" who="#komentarz">Zakłócenia w trakcie wypowiedzi</u>
+          <u xml:id="u-72.3" who="#ProfdrhabAndrzejZoll">…czy przestępstwami, które mają charakter terrorystyczny. Nie spotkałem się z informacją, że Pegasus, kupiony zresztą za niemałe pieniądze, jest właśnie tym narzędziem, które pozwoli zwalczać tego typu przestępstwa. To, co słyszmy obecnie, to są jednoznacznie…</u>
+          <u xml:id="u-72.4" who="#komentarz">Zakłócenia w trakcie wypowiedzi</u>
+          <u xml:id="u-72.5" who="#ProfdrhabAndrzejZoll">…procesy, które służą walce z opozycją. Więc to ma polityczny charakter. I zaczyna być to państwo o charakterze partyjnym. W związku z tym z praworządnością nie mamy do czynienia.</u>
+          <u xml:id="u-72.6" who="#ProfdrhabAndrzejZoll">Przykładem bardzo dobrym, ilustrującym ten problem, o którym mówię, jest sprawa pana senatora Brejzy. Jeżeli do telewizji publicznej czy rządowej, w skrócie mówiąc, docierają zmanipulowane informacje pochodzące z jego telefonu, uzyskane właśnie za pomocą Pegasusa, no to już to jest najlepszy dowód, że to urządzenie nie może być – ze względów konstytucyjnych, ze względów właśnie praworządności obowiązującej w demokratycznym państwie – używane.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-73">
+          <u xml:id="u-73.0" who="#SenatorSlawomirRybicki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-73.1" who="#SenatorSlawomirRybicki">I drugie pytanie. Panie Profesorze, obóz władzy po wybuchu afery związanej z używaniem tej nielegalnej cyberbroni zwanej Pegasusem… Najpierw przedstawiciele władzy próbowali bagatelizować, ośmieszać ten problem, gdy nie udało się – myślę, że też dzięki pracy naszej komisji – zaczął obóz władzy używać argumentu, że wobec zewnętrznych zagrożeń, wobec zagrożeń bezpieczeństwa Polski, nie powinno się tej sprawy wyjaśniać. Ja bym chciał, by pan profesor swoją opinię w tej kwestii wyraził. Czy w interesie Polski, w interesie publicznym wyjaśnienie tej afery jest potrzebne i dlaczego? Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-74">
+          <u xml:id="u-74.0" who="#ProfdrhabAndrzejZoll">Nie mam najmniejszych wątpliwości, że wyjaśnienie tej afery jest potrzebne, bo najwyższym dobrem w Rzeczypospolitej jest praworządność Rzeczypospolitej panująca…</u>
+          <u xml:id="u-74.1" who="#komentarz">Zakłócenia w trakcie wypowiedzi</u>
+          <u xml:id="u-74.2" who="#ProfdrhabAndrzejZoll">A jak już o tym mówiłem wcześniej i do tego zmierzały też pytania, które usłyszałem tutaj, to właśnie Pegasus jest narzędziem wojny cybernetycznej, które… Jednoznacznie używanie tego narzędzia burzy praworządność, nie pozwala mówić na tym polu, że takie postępowanie jest praworządne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-75">
+          <u xml:id="u-75.0" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Bardzo dziękuję, Panie Profesorze. Z ust osoby o tak nieposzkalowanym autorytecie te słowa dla nas, również dla nas, dla członków komisji, są bardzo ważne.</u>
+          <u xml:id="u-75.1" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Bardzo proszę o zadanie pytania pana senatora Wadima Tyszkiewicza.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-76">
+          <u xml:id="u-76.0" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Mam 2 pytania, zadam jedno po drugim. Jednak zacznę od konkluzji czy jakiegoś przemyślenia.</u>
+          <u xml:id="u-76.1" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Panie Profesorze, muszę powiedzieć, że mi jest bardzo, bardzo smutno, słysząc to, co pan mówi – słysząc to z ust człowieka, który całe swoje życie poświęcił, żeby budować Polskę praworządną, żeby budować polskie prawo i żeby chronić polską konstytucję. Myślę, że ten smutek podziela większość polskiego społeczeństwa.</u>
+          <u xml:id="u-76.2" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Ale teraz mam pytanie, nawiązując zresztą do tego, co pan wcześniej powiedział. Chodzi mi o to tak naprawdę – trzymając się senatora Brejzy… Celem ataku służb tak naprawdę było polskie społeczeństwo, bo Brejza reprezentował w wyborach określoną grupę społeczną. I konkretnie: Panie Profesorze, czy ta kampania informacyjno-psychologiczna wymierzona w społeczeństwo biorące udział w kampanii wyborczej, w wyborach, według pana mogła mieć wpływ na wynik wyborów? Czy ta operacja służb specjalnych mogła doprowadzić do odpływu wyborców z określonej grupy, reprezentowanej m.in. właśnie przez senatora Brejzę? Bo ten duet służby specjalne i Telewizja Polska to gigantyczna broń użyta tak naprawdę w wyborach. Czy my jeszcze możemy mówić w Polsce o tym, że wybory mogą być uczciwe – już nie mówię o legalności, o przestępstwach… Ale czy pana zdaniem – jeszcze raz to powtórzę – ta akcja skierowana przeciwko senatorowi Brejzie mogła wypaczyć wynik wyborów przez to, że wyborcy odpłynęli z jednej grupy, a przeszli do innej albo w ogóle nie poszli na wybory?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-77">
+          <u xml:id="u-77.0" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Bardzo proszę, Panie Profesorze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-78">
+          <u xml:id="u-78.0" who="#ProfdrhabAndrzejZoll">Oczywiście tutaj nie da się przedstawić dowodu, że taki wynik czy inny wynik wyborów był zależny od tych zaszłości, które miały miejsce. Ale spójrzmy na tę sprawę troszkę od innej strony, to znaczy: przecież media mają do spełnienia w okresie kampanii wyborczej bardzo istotną rolę. To często są media, które związane są z określonym stanowiskiem politycznym, z określonym środowiskiem politycznym. Akurat telewizja nie bez powodu nazywana jest telewizją publiczną – telewizja publiczna ma być aparatem, który ma kształtować opinię, ale nie według jakiegoś wzorca politycznego, nie ma być megafonem służącym danej czy innej partii. Telewizja publiczna powinna informować i służyć temu, żeby każdy człowiek mógł według swoich założeń aksjologicznych np. dojść do wniosku, że należy poprzeć w wyborach taką czy inną partię. Ale jeżeli ta telewizja wyraźnie staje przeciwko – nie mówię tutaj o popieraniu, chociaż to oczywiście też miało miejsce i przede wszystkim ma miejsce – i stoi przeciwko pozwoleniu na stworzenie sobie dobrego obrazu jakiejś partii, to narusza tę zasadę, że nie jest jej prawem krytykowanie w sposób nieuczciwy, wysuwanie argumentów, które właśnie są nieuczciwe, czyli w nieuczciwy sposób zostały zdobyte. Przed…</u>
+          <u xml:id="u-78.1" who="#komentarz">Zakłócenia w trakcie wypowiedzi</u>
+          <u xml:id="u-78.2" who="#ProfdrhabAndrzejZoll">…tymi argumentami chce kształtować opinię publiczną. Bo po to to zostało…</u>
+          <u xml:id="u-78.3" who="#komentarz">Zakłócenia w trakcie wypowiedzi</u>
+          <u xml:id="u-78.4" who="#ProfdrhabAndrzejZoll">…żeby opinię publiczną kształtować. A po to się ją kształtuje, żeby taka, a nie inna partia wygrała wybory. Więc tutaj można niewątpliwie mówić o jakimś wpływie na wynik wyborów. I to jest niedopuszczalne, tego rodzaju wpływanie na wyborców jest niedopuszczalne, jest to kształtowanie opinii publicznej środkami, które są, można w pewnym zakresie powiedzieć, nawet przestępcze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-79">
+          <u xml:id="u-79.0" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">I drugie pytanie, Panie Profesorze, jeśli można. Teraz chciałbym wybiec w przyszłość, jeśli chodzi o najbliższe wybory.</u>
+          <u xml:id="u-79.1" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Nie ukrywam, że reprezentuję tę część społeczeństwa, która coraz mniej wierzy, że wybory mogą być uczciwe. Chodzi o to, że skoro władza posuwa się do tego, że wykradzione informacje potrafi sfałszować i użyć ich przeciwko komuś, to czy możemy dzisiaj mówić o tym, że wybory, które są przed nami, mogą być uczciwe. Tak? Bo dzisiaj, dysponując takimi narzędziami informatycznymi, taką tak naprawdę bronią cybernetyczną, która może sfałszować wiele rzeczy… Jeżeli mamy, powiedzmy, komisje wyborcze i przewodniczący takiej komisji dysponuje kluczem elektronicznym, przesyłając dane do centralnej komisji wyborczej, to czy dzisiaj możemy być spokojni o przyszłość wyborów? Myślę, że coraz więcej społeczeństwa ma co do tego wątpliwości. A wybory będą już niedługo. Więc, Panie Profesorze, jakie pana zdanie jest na ten temat? Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-80">
+          <u xml:id="u-80.0" who="#ProfdrhabAndrzejZoll">Panie Senatorze, Wysoka Komisjo, mam tu pewne doświadczenie, bo byłem wiceprzewodniczącym komisji wyborczej, Państwowej Komisji Wyborczej w wyborach w 1989 r., w wyborach czerwcowych. I w tej komisji, która była zupełnie inaczej zbudowana, bo była zbudowana na kluczu partyjnym, byłem w gronie… Komisja liczyła, zdaje się, ok. 18 osób… tak, 18 osób, ja należałem do grupy wyznaczonej przez „Solidarność”, było nas sześcioro. I teraz tak: wiedzieliśmy, że do tej pory te tzw. wybory w PRL były oczywiście wyborami nieuczciwymi – i co do tego nikt z obywateli w Polsce chyba nie miał wątpliwości. Chodziło nam o to, żeby te wybory po Okrągłym Stole, te wybory, które mają decydować o przyszłości Polski, nie były wyborami skantowanymi. I chodziło o to… Bo były pewne wiadomości, że największe fałszerstwa następowały między lokalami wyborczymi a komisjami wyborczymi wyższego szczebla, tam co innego wychodziło z lokalu wyborczego, a inny wynik dochodził do komisji – one tam były wymieniane. I myśmy wpadli na taki pomysł, który miał zabezpieczać przed takimi manipulacjami, bardzo prosty: na lokalu wyborczym po zamknięciu wyborów ma być powieszony na widocznym miejscu protokół z przeprowadzonych wyborów z podaniem wyników w danym lokalu. To można było sfotografować, to można było zabezpieczyć, i to bardzo utrudniło możliwość manipulacji na tym pierwszym etapie. Ale to można… I to musi się robić i dzisiaj. Na szczęście ten nasz pomysł z wtedy, z 1989 r., jest dzisiaj normą prawną prawa wyborczego: lokal musi być w ten sposób wzbogacony o informację o wyniku wyborów.</u>
+          <u xml:id="u-80.1" who="#ProfdrhabAndrzejZoll">Ale, Panie Senatorze, nie możemy tego ograniczać do aktu głosowania. Ja myślę, że głosowanie w Polsce przebiega uczciwie. Jakieś nadużycia tutaj są bardzo łatwo wykrywalne i są karane – to się udaje, tzn. znaleźć sprawców tego typu… Zresztą nie mają oni…</u>
+          <u xml:id="u-80.2" who="#komentarz">Zakłócenia w trakcie wypowiedzi</u>
+          <u xml:id="u-80.3" who="#ProfdrhabAndrzejZoll">Natomiast problem, który pan senator poruszał, to jest przecież, jak myślę, w pierwszym rzędzie problem kampanii. Tutaj właśnie dochodzi do takich nadużyć, które prowadzą do nierówności wyborów. I na tym powinniśmy się skoncentrować: jak zapobiec działaniom telewizji publicznej, jak zapobiec nieuczciwym, naruszającym prawo elementom kampanii wyborczej? Oczywiście mamy prawo to sądzić, i to w tym trybie wyborczym, z przeciwnikami, ale to jest za mało. Myślę, że tutaj bardzo wiele pracy, przede wszystkim edukacyjnej, musimy zrobić, a to nie jest możliwe w ciągu tych 2 lat czy 1,5 roku, do następnych wyborów tego się nie da zrobić. Ale powinniśmy to robić od dziś i bardzo długo w naszym procesie edukacyjnym, ażeby demokracji nie rozumieć tylko na papierze, ale ona musi być w naszej osobowości, w naszych sercach.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-81">
+          <u xml:id="u-81.0" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Dziękuję bardzo, Panie Profesorze.</u>
+          <u xml:id="u-81.1" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Bardzo proszę o zabranie głosu panią senator Magdalenę Kochan.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-82">
+          <u xml:id="u-82.0" who="#SenatorMagdalenaKochan">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-82.1" who="#SenatorMagdalenaKochan">Panie Profesorze, Pegasusem – czyli środkiem operacyjnym, który, zgodnie ze wszystkimi wypowiedziami prawników, których mogliśmy słuchać podczas obrad naszej komisji, jest środkiem operacyjnym nielegalnie stosowanym w Polsce – podsłuchiwano polityka, szefa sztabu wyborczego, jego rodzinę, jego najbliższych współpracowników, adwokata, który bronił wielu polityków w kontrowersyjnych, a nielubianych i niechcianych przez władzę procesach, prokuratorkę, która odważyła się wszcząć śledztwo przeciwko nieuczciwie ogłoszonym wyborom powszechnym i działacza społecznego. Pewnie dowiemy się o wielu innych, bo ta lista osób, wobec których te działania operacyjne prowadzono, rośnie. Wołałabym, żeby się na tym skończyło, ale nie wiemy, co nas czeka. Stosowano wobec nich środek, który kupiono w sposób urągający praworządności, jawnie sprzeczny z prawem, z funduszu – o ironio – zwanego powszechnie Funduszem Sprawiedliwości. Kto według pana powinien ponieść konsekwencje jawnego, no, jeśli już nie łamania prawa – jak w przypadku zakupu i środków na zakup środka specjalnego, które nie pochodziły ze środków publicznych, tylko z funduszu… Kto i jakie konsekwencje wobec tego ewidentnego łamania prawa powinien ponieść? Które z instytucji państwa winny zadziałać natychmiast, a nie udawać, że sprawy nie ma i że to łamanie prawa przez rządzących jest akceptowane – bo tak dzisiaj to wygląda? Kto powinien? Które ze służb państwa winny się tym zająć? A może nasza komisja? Co powinniśmy zrobić, żeby przynajmniej była chęć naprawienia tych szkód i łamanie prawa naprawić, zmienić, ukarać? Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-83">
+          <u xml:id="u-83.0" who="#ProfdrhabAndrzejZoll">Myślę, Pani Senator, Wysoka Komisjo, że działalność komisji… Ona robi bardzo dużo, ona jest dzisiaj właściwie jedynym organem, który bada działalność tych służb, które posługują się Pegasusem i które spowodowały, że to urządzenie trafiło na nasz rynek. Ludzie muszą o tym się dowiedzieć. I to, co robi komisja, nawet z tymi ograniczonymi kompetencjami czy bez kompetencji w kierunku ścigania przestępstw, to… Jednak to jest bardzo ważne, że taka komisja działa.</u>
+          <u xml:id="u-83.1" who="#ProfdrhabAndrzejZoll">A kto powinien odpowiadać? Prawo jest bardzo jasne, kodeks karny obowiązuje, konstytucja obowiązuje, obowiązują przepisy dotyczące służby prokuratora generalnego, a to jest osoba, która przecież jest prokuratorem generalnym kierującym tym organem, który ma ścigać przestępstwa. To ze względu na ten układ polityczny, a nie prawny, trudno oczekiwać, że ta sprawa zostanie wyjaśniona. Chciałbym przypomnieć, że w komisji wtedy kiedy… Bo była powołana taka komisja do przygotowania ustawy oddzielającej prokuratora generalnego od ministra sprawiedliwości. Pracowaliśmy… Wtedy ministrem sprawiedliwości był prof. Zbigniew Ćwiąkalski. Ta ustawa została uchwalona i od 2010 do 2016 r., początku 2016 r., mieliśmy rozdzielony urząd ministra sprawiedliwości od prokuratora generalnego. I tak powinno być.</u>
+          <u xml:id="u-83.2" who="#ProfdrhabAndrzejZoll">Prokurator zresztą… Trzeba dodać, że od 1989 do 2010 r. urząd prokuratora generalnego był połączony z Ministerstwem Sprawiedliwości. Ale inna była wtedy rola prokuratora generalnego. To był rzeczywiście… Rzeczywiście, to była osoba, która sprawowała nadzór nad prokuraturą, ale nie była prokuratorem. Dzisiejszy prokurator generalny ma wszystkie uprawnienia… Tak jest od 2016 r., kiedy przyjęta została nowa ustawa o prokuraturze. Ma on wszystkie uprawnienia, jakie ma prokurator.</u>
+          <u xml:id="u-83.3" who="#ProfdrhabAndrzejZoll">Tu muszę powiedzieć, że od samego początku, od 2015 r., od 2016 dokładnie, widzimy łamanie konstytucji. Art. 103 konstytucji zabrania prokuratorowi zasiadania w parlamencie, on nie może być posłem ani senatorem. A obecny prokurator generalny, który, powtarzam, jest prokuratorem, jest jednocześnie posłem. To jest złamanie konstytucji. Nikt tak bardzo za tym, kto nie podnosi…</u>
+          <u xml:id="u-83.4" who="#komentarz">Zakłócenia w trakcie wypowiedzi</u>
+          <u xml:id="u-83.5" who="#ProfdrhabAndrzejZoll">No, ale nie mamy w tej sytuacji politycznej, jaka jest w Polsce, właściwego organu, który by mógł zbadać dokładnie sprawę odpowiedzialności pana Zbigniewa Ziobry, odpowiedzialności pana Kamińskiego czy innych osób, które były zaangażowane w zakup Pegasusa, i tych osób, które polecają stosowanie dzisiaj tego urządzenia, które… Jak starałem się to przedstawić Wysokiej Komisji, jest to urządzenie, którego stosowanie jest też sprzeczne z konstytucją.</u>
+          <u xml:id="u-83.6" who="#ProfdrhabAndrzejZoll">Wobec tego, no, mamy tutaj, tak bardzo delikatnie mówiąc… W tych wszystkich sprawach mamy art. 231 kodeksu karnego, który mówi o nadużyciu władzy przez funkcjonariusza publicznego. Mamy tutaj art. 267, który mówi o naruszeniu ochrony informacji. I to są typy czynów zabronionych, które powinny być ścigane, są ścigane z urzędu. Można powiedzieć, że jest to stałe naruszanie prawa przez prokuratora generalnego, który nie kieruje spraw do rozpracowania, nie wnosi aktów oskarżenia w tych sprawach. No, tylko że jest trudno samego siebie oskarżyć.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-84">
+          <u xml:id="u-84.0" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Bardzo dziękuję, Panie Profesorze.</u>
+          <u xml:id="u-84.1" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Bardzo proszę o zadanie pytania pana marszałka Bogdana Borusewicza.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-85">
+          <u xml:id="u-85.0" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Panie Profesorze, to jest problem kluczowy. Minister Ziobro musiałby zaangażować prokuraturę po to, żeby prowadzić śledztwo przeciwko prokuratorowi generalnemu Ziobrze. Do tego jeszcze minister Ziobro, a na pewno jego zastępca, przeznaczył pieniądze, które miały iść na pomoc ofiarom przestępstw, na zakup tego środka, Pegasusa.</u>
+          <u xml:id="u-85.1" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Ja mam do pana 2 pytania. Otóż w 2016 r., a może w 2015 r., czyli nieco wcześniej, na wniosek ministra sprawiedliwości Ziobry zmieniono kodeks w taki sposób, że dopuszczono jako dowody takie dowody, które zostały zebrane z pogwałceniem prawa, z naruszeniem prawa. W związku z tym… Czy w tej sytuacji dowody uzyskane… czy raczej informacje uzyskane za pomocą Pegasusa nie będą traktowane jako dowody? Bo oczywiście dla mnie jest jasne, że te informacje, uzyskane w tym systemie, zostały zebrane z naruszeniem prawa, choćby dlatego, że tu prawdopodobnie nie ma certyfikacji. Prawdopodobnie nie ma certyfikacji, chociaż przedstawiciele obecnej władzy, minister sprawiedliwości i inni, twierdzą, że Pegasus był używany zgodnie z przepisami prawa. I to jest pierwsze pytanie.</u>
+          <u xml:id="u-85.2" who="#SenatorBogdanBorusewicz">Drugie pytanie dotyczy tej sfery działalności Pegagusa, która nie jest traktowana jako stosowanie kontroli operacyjnej, czyli podsłuchu, podglądu. Myślę o 2 rzeczach. Po pierwsze, chodzi o billingi, na które nie trzeba zgody sądu, o uzyskiwanie billingów, czyli spisu połączeń, informacji o połączeniach osoby, która jest w zainteresowaniu. I po drugie, takie, które… Druga rzecz, która jest też stosowana… Tutaj nie musi być zgody, nie ma zgody w zasadzie na realizację tego. Chodzi o ustalenie miejsca pobytu, namierzenie telefonu, czyli w zasadzie osoby, która podlega inwigilacji. Na te 2 sprawy nie musi być wyrażana, według mojej wiedzy, zgoda sądu. Czy w takim przypadku, w którym tego typu dowody – bo to mogą być też dowody – będą przedkładane sądowi, to może być uwzględniane? Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-86">
+          <u xml:id="u-86.0" who="#ProfdrhabAndrzejZoll">Jeżeli chodzi o pierwsze pytanie, to jest takie pojęcie ukute w środowisku prawniczym – „owoce zatrutego drzewa”. To oznacza właśnie dowody zdobyte w sposób łamiący prawo. Rzeczywiście zostało to zmienione. Jak słusznie pan senator zauważył, zmieniono kodeks postępowania karnego i takie dowody zostały dopuszczone.</u>
+          <u xml:id="u-86.1" who="#ProfdrhabAndrzejZoll">Ale w związku z Pegasusem nie ma żadnych wątpliwości, że to mieści się w tym pojęciu owoców zatrutego drzewa. Niemożliwość przyjmowania danych zebranych przez Pegasusa, niemożliwość traktowania ich jako dowodów w sądzie, wynika z tego, że te informacje, które podaje Pegasus, mogą być manipulowane. Te informacje… Nie mamy żadnych przesłanek, by sądzić, że taka wypowiedź, która została uzyskana przez zastosowanie Pegasusa, wypowiedź osoby inwigilowanej, miała rzeczywiście miejsce.</u>
+          <u xml:id="u-86.2" who="#ProfdrhabAndrzejZoll">Pismo, które zostało zebrane, treść pisma z telefonu czy z…</u>
+          <u xml:id="u-86.3" who="#komentarz">Zakłócenia w trakcie wypowiedzi</u>
+          <u xml:id="u-86.4" who="#ProfdrhabAndrzejZoll">…To nie wiemy, czy ta treść w ogóle była przez użytkownika tego urządzenia rzeczywiście… czy on jest autorem tej treści. Czyli te materiały nie mogą być dowodem.</u>
+          <u xml:id="u-86.5" who="#ProfdrhabAndrzejZoll">To samo dotyczy drugiego pytania. Prawda? To, że ktoś ustalił takie czy inne billingi, że zostały ustalone miejsca pobytu, właśnie za pomocą Pegasusa, nie jest żadnym dowodem. Nie jest tak dlatego, że to Pegasus jest tutaj nielegalny. To sposób, w jaki można się posłużyć systemem Pegasus, prowadzi do tego, że dowód jest niewiarygodny.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-87">
+          <u xml:id="u-87.0" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-87.1" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Pani marszałek Morawska-Stanecka. Bardzo proszę.</u>
+          <u xml:id="u-87.2" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">To jest chyba…</u>
+          <u xml:id="u-87.3" who="#Gloszsali">Ostatnie.</u>
+          <u xml:id="u-87.4" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">…nasze ostatnie pytanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-88">
+          <u xml:id="u-88.0" who="#SenatorGabrielaMorawskaStanecka">Ja mam 2 ostatnie pytania.</u>
+          <u xml:id="u-88.1" who="#SenatorGabrielaMorawskaStanecka">Pierwsze nawiązuje do tego, co pan profesor teraz powiedział. W zasadzie te dowody, które zostały uzyskane za pomocą Pegasusa – wiemy, jakie ten system ma możliwości – procesowo są absolutnie nieprzydatne. Każdy dobry adwokat jest w stanie je zdyskredytować procesowo. Czy pan nie uważa, że właśnie ten sposób nabycia takiego systemu – nielegalnie, bez jakichś przepisów – wyrządza też inne szkody bezpieczeństwu państwa? Bo przecież może się okazać, że w procesie jakiegoś bardzo groźnego przestępcy, terrorysty, kiedy adwokat poweźmie informacje, że dowody zostały pozyskane m.in. na podstawie Pegasusa, dla sądu te dowody absolutnie stracą wiarygodność. Więc tu się wyrządza szkodę bezpieczeństwu państwa, właśnie przez takie byle jakie, nielegalne, przeprowadzone w nie wiadomo jakim celu nabycie i stosowanie tego systemu. I to jest moje pierwsze pytanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-89">
+          <u xml:id="u-89.0" who="#ProfdrhabAndrzejZoll">No, nie mam wątpliwości, że stosowanie środków nieuczciwych, metod nieuczciwych, jeżeli przenosimy to na salę sądową, oczywiście osłabia wiarygodność tej strony, która takie środki stosuje. I to komplikuje sądowi wydanie właściwego orzeczenia, właściwego wyroku, dlatego że sąd tutaj nie ma jasności, nie ma pewności, jak rzeczywistość wyglądała. No, chciałbym przypomnieć, że obowiązuje zasada domniemania niewinności, wina ma być udowodniona. Wobec tego muszą to być dowody, które są wiarygodne, które przełamałyby zasadę domniemania niewinności, przełamałyby to domniemanie. Tak że na pewno tu się bardzo poważną szkodę wyrządza.</u>
+          <u xml:id="u-89.1" who="#ProfdrhabAndrzejZoll">Jeszcze chciałbym wrócić do tego, o czym napomknąłem w pierwszej mojej wypowiedzi. Tu jest szkoda wyrządzana państwu, dlatego że informacje uzyskane przez Pegasusa nie są tylko w rękach polskich władz. One są też w rękach obcych, i to najczęściej służb wywiadowczych.</u>
+          <u xml:id="u-89.2" who="#ProfdrhabAndrzejZoll">Wobec tego oczywiście… To zresztą jest tak, że jakbyśmy zobaczyli, jak za granicą wyglądają sprawy z Pegasusem… To jest bardzo charakterystyczne, że przede wszystkim jest on w rękach państw, które trudno nazwać demokratycznymi, i że stale są tam podejrzenia, że Pegasus jest wykorzystywany do walki z opozycją, z dziennikarzami, z tymi osobami, które są dla władzy niekorzystne. A więc jest to instrument, który, można powiedzieć, nie służy przede wszystkim walce z przestępczością i zabezpieczeniu przed naruszeniami bezpieczeństwa państwa, zewnętrznego czy wewnętrznego. To służy do utrzymania władzy przez tę grupę, którą…</u>
+          <u xml:id="u-89.3" who="#komentarz">Zakłócenia w trakcie wypowiedzi</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-90">
+          <u xml:id="u-90.0" who="#SenatorGabrielaMorawskaStanecka">I moje drugie pytanie, bardziej dotyczące kwestii de lege ferenda. Już kilkakrotnie w trakcie obrad komisji słyszeliśmy, że postuluje się zmianę przepisów w tym zakresie. Pierwsza mówiła o tym przedstawicielka Amnesty International, ale również pan gen. Pytel stwierdził dzisiaj, że tego typu systemy… A jest ich kilkadziesiąt. Żeby one były legalnie używane, powinny zostać zmienione przepisy.</u>
+          <u xml:id="u-90.1" who="#SenatorGabrielaMorawskaStanecka">Czy pan profesor uważa, że taka zmiana… Zresztą nasza komisja też została powołana celem wypracowania jakichś ram zmiany przepisów dotyczących kontroli nad służbami, kontroli operacyjnej. Czy to powinno obejmować zmianę sposobu sprawowania sądowej kontroli nad działalnością operacyjną, czyli sądowego nadzoru w kwestii udzielania zezwoleń? Bo dzisiaj zgody na kontrolę operacyjną nie trzeba uzasadniać, uzasadnia się brak wyrażenia zgody na kontrolę operacyjną. Jest kwestia nadzoru nad materiałami z kontroli operacyjnej czy wreszcie kwestia informowania człowieka, że był poddany kontroli operacyjnej, ewentualnie jakiejś możliwości uzyskania zadośćuczynienia, jeżeli ta kontrola była niezasadna.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-91">
+          <u xml:id="u-91.0" who="#ProfdrhabAndrzejZoll">Bardzo ważny problem pani marszałek poruszyła. Zacznę może od ostatniego stwierdzenia. Oczywiście powinna być podstawa prawna do odwołania się do właściwych władz w kwestii odszkodowania – przede wszystkim sąd byłby tutaj kompetentny – odszkodowania za stosowanie kontroli operacyjnej w sposób nieuzasadniony. To jest dla mnie zupełnie oczywiste, bo to jest działanie na szkodę osoby, jej dóbr osobistych, ale nie tylko, gdyż i dobra materialne mogą być bardzo poważnie naruszone.</u>
+          <u xml:id="u-91.1" who="#ProfdrhabAndrzejZoll">Ale ja myślę, że bardzo ważnym problemem jest też brak kontroli sądowej, czyli drugiej instancji w sprawach wyrażania zgody na kontrolę operacyjną, dlatego że z tego, co się słyszy od sędziów… Ja nie mam jakichś dowodów, że te sprawy się bardzo… że to jest… Zresztą słyszy się o tym, że nie są realizowane przepisy, które obowiązują. Jest bardzo dokładnie podane, co ma się znaleźć we wniosku o wyrażenie postanowieniem sądu zgody na przeprowadzenie kontroli operacyjnej. Tam są umieszczone takie…</u>
+          <u xml:id="u-91.2" who="#komentarz">Zakłócenia w trakcie wypowiedzi</u>
+          <u xml:id="u-91.3" who="#ProfdrhabAndrzejZoll">…Numer sprawy. To jest bardzo ważne, żeby można było trafić… Byłoby przecież bardzo na miejscu, gdyby komisja mogła wystąpić do Sądu Okręgowego w Warszawie o sprawdzenie, czy była sprawa o wyrażenie zgody na inwigilowanie pana mecenasa Giertycha.</u>
+          <u xml:id="u-91.4" who="#ProfdrhabAndrzejZoll">W tych materiałach, które są we wniosku, musi być uzasadniona podstawa prowadzenia kontroli operacyjnej, z podkreśleniem, pokazaniem dowodu, że inna, mniej ingerująca w dobra osobiste metoda uzyskania dowodów czy uzyskania informacji była tutaj nieskuteczna lub w ogóle nieprzydatna, że nie należy jej w przyszłości stosować. Ale to musi być pokazane. I tego ustawa wymaga. Ona wymaga, żeby osoba była nazwana, wręcz z imienia i nazwiska. Kto ma być inwigilowany? Albo, jeżeli tego się nie poda, trzeba podać właściwości, które by pozwalały zidentyfikować te osoby. No i co ma być jeszcze tutaj podane? Cel inwigilacji. Ma być podane miejsce inwigilacji, ma być podany rodzaj inwigilacji. I oczywiście nie chodzi tu o – tę sprawę poruszała pani marszałek – scharakteryzowanie tych poszczególnych narzędzi, które są używane. Ale czy to ma być…</u>
+          <u xml:id="u-91.5" who="#komentarz">Zakłócenia w trakcie wypowiedzi</u>
+          <u xml:id="u-91.6" who="#ProfdrhabAndrzejZoll">…Czy to ma być właśnie jakaś obrazowa metoda… Chodzi o fotografowanie. Są inne sposoby, które mają prowadzić do otrzymania informacji, by one jednak były nazwane… I sąd powinien bardziej starannie, jak uważam, podchodzić do tych kwestii. Ale to wymaga kontroli, sędzia też wymaga kontroli, jego decyzja też wymaga kontroli. I byłbym zdecydowanie za tym, żeby nawet w bardzo szybkim trybie była dopuszczona…</u>
+          <u xml:id="u-91.7" who="#komentarz">Zakłócenia w trakcie wypowiedzi</u>
+          <u xml:id="u-91.8" who="#ProfdrhabAndrzejZoll">…A sprawa właśnie możliwości dochodzenia…</u>
+          <u xml:id="u-91.9" who="#komentarz">Zakłócenia w trakcie wypowiedzi</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-92">
+          <u xml:id="u-92.0" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Serdecznie dziękuję, Panie Profesorze.</u>
+          <u xml:id="u-92.1" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Ja mam taki zwyczaj, że podsumowuję to, co nam osoby, które zapraszamy, powiedziały. Zacznę od tego, co pan powiedział na końcu. Chcę wyrazić zobowiązanie, że wystąpimy do Sądu Okręgowego w Warszawie z zapytaniem, czy takie zgody były wyrażane przez sąd, a jeśli tak, to jakie było ich uzasadnienie, zwłaszcza wobec mecenasa Giertycha, pani prokurator Wrzosek czy senatora, wówczas posła, Brejzy.</u>
+          <u xml:id="u-92.2" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Z innych spraw, które uważam za fundamentalnie ważne, a o których pan profesor raczył Wysokiej Komisji powiedzieć, wynotowałem przede wszystkim to, że pana zdaniem Pegasus, po pierwsze, dopuszcza manipulacje podczas jego stosowania na telefonie czy urządzeniu osoby inwigilowanej, po drugie, nie jest zabezpieczony pod względem przecieku danych, jest nieszczelny pod tym względem, także wobec podmiotów, które się znajdują poza naszym państwem, w tym prawdopodobnie służb innego państwa, a więc po prostu, zgodnie z prawem, nie powinien być dopuszczony do stosowania przez polskie służby i organa państwowe.</u>
+          <u xml:id="u-92.3" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Po drugie, wyraził pan następujące stwierdzenie. Otóż wsparcie ze strony Pegasusa czy to w wyborach 2019 r., czy to w jakichkolwiek wyborach w przyszłości, wsparcie dla części startujących – ci, którzy obsługują Pegasusa, ich wspierają – powoduje, że wybory nie są równe. I gdyby Sąd Najwyższy, orzekając o ważności wyborów w 2019 r., posiadał tę wiedzę, którą mamy dzisiaj, wiedzę o stosowaniu Pegasusa wobec szefa sztabu jednego ze startujących wówczas w wyborach ugrupowań, musiałby wówczas orzec o nieważności wyborów. Ale naturalnie nie miał takiej wiedzy.</u>
+          <u xml:id="u-92.4" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Po trzecie, jest to ważne w perspektywie naszych dalszych prac, w wyniku których mamy zaproponować, tak jak mówiła pani marszałek Morawska-Stanecka, pewne nowe ramy prawne kontroli nad służbami specjalnymi i używanymi przez nie metodami operacyjnymi. Pana stanowisko, bardzo ciekawe z punktu widzenia naszej pracy, brzmi tak, że sądy w tej chwili zbyt łatwo wydają zgody na kontrolę operacyjną, przede wszystkim z uwagi na łamanie zasady proporcjonalności używania takich środków. Mówiąc wprost: takie środki powinny być używane tylko w przypadku najcięższych przestępstw.</u>
+          <u xml:id="u-92.5" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Po czwarte, bardzo ciekawa była dla mnie pańska konstatacja, że Pegasus – jego nabycie i używanie przez polskie służby, zwłaszcza jedną, czyli Centralne Biuro Antykorupcyjne – potwierdza tezę, że widzimy niestety w Polsce proces zmiany modelu państwa na państwo o charakterze policyjnym. Odnotowuję też pana jasne stwierdzenie, że trzeba wyjaśnić w całości tę aferę, przede wszystkim w imię obrony, ocalenia, a może już przywrócenia – to ostatnie jest ode mnie – w Polsce praworządności. Wreszcie należy ścigać tych, którzy to nabyli, a potem używali tego w sposób, zdaniem pana, nielegalny. Mowa o broni cybernetycznej, którą nazywamy Pegasusem. I prawdopodobnie trzeba będzie to robić przede wszystkim z art. 231 oraz art. 267 kodeksu karnego.</u>
+          <u xml:id="u-92.6" who="#SenatorGabrielaMorawskaStanecka">I z art. 130.</u>
+          <u xml:id="u-92.7" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">I z art. 130, jak dopowiada pani marszałek.</u>
+          <u xml:id="u-92.8" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Jak słusznie pan powiedział, konstytucja oraz prawo nadal w Rzeczypospolitej obowiązują, mimo że teraz z przyczyn politycznych mogą nie być stosowane.</u>
+          <u xml:id="u-92.9" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Bardzo panu profesorowi dziękuję. Bardzo dziękuję wszystkim członkom komisji i wszystkim państwu.</u>
+          <u xml:id="u-92.10" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Informuję, że następne posiedzenie komisji odbędzie się 8 marca, we wtorek.</u>
+          <u xml:id="u-92.11" who="#PrzewodniczacyMarcinBosacki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-92.12" who="#ProfdrhabAndrzejZoll">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-92.13" who="#komentarz">Koniec posiedzenia o godzinie 14 minut 08</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/senat/komisje/sep/201923-snt-sepxx-00033-01/header.xml b/2019-2023/senat/komisje/sep/201923-snt-sepxx-00033-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..e21a20e
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/senat/komisje/sep/201923-snt-sepxx-00033-01/header.xml
@@ -0,0 +1,68 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-snt-sepxx-00033-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą (33.), Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej (138.)</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą (33.), Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej (138.)</title>
+        <publisher>Kancelaria Senatu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Senat</note>
+        <note type="termNo">10</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#SEP">33</note>
+        <note type="sessionNo" target="#STAP">138</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-03-02</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="BadaczStowarzyszonywOsrodkuBadannadMigracjaminaUniwersytecieWarszawskimMaciejDuszczyk" role="speaker">
+        <persName>Badacz Stowarzyszony w Ośrodku Badań nad Migracjami na Uniwersytecie Warszawskim Maciej Duszczyk</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="Gloszsali" role="speaker">
+        <persName>Głos z sali</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrezesiDyrektorWykonawczyFundacjiKosciuszkowskiejMarekSkulimowski" role="speaker">
+        <persName>Prezes i Dyrektor Wykonawczy Fundacji Kościuszkowskiej Marek Skulimowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Kazimierz Michał Ujazdowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiWlodzimierzBernacki" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz Stanu w Ministerstwie Edukacji i Nauki Włodzimierz Bernacki</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorHalinaBieda" role="speaker">
+        <persName>Senator Halina Bieda</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorJerzyFedorowicz" role="speaker">
+        <persName>Senator Jerzy Fedorowicz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorJozefZajac" role="speaker">
+        <persName>Senator Józef Zając</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorStanislawGogacz" role="speaker">
+        <persName>Senator Stanisław Gogacz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorWadimTyszkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Senator Wadim Tyszkiewicz</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="SEP" role="committee">
+        <orgName>Komisja Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą</orgName>
+      </org>
+      <org xml:id="STAP" role="committee">
+        <orgName>Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/senat/komisje/sep/201923-snt-sepxx-00033-01/text_structure.xml b/2019-2023/senat/komisje/sep/201923-snt-sepxx-00033-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..8c8580c
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/senat/komisje/sep/201923-snt-sepxx-00033-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,261 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Początek posiedzenia o godzinie 10 minut 00</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">Posiedzeniu przewodniczy przewodniczący Kazimierz Michał Ujazdowski</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Szanowni Państwo, otwieram powiedzenie Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Posiedzenie jest transmitowane.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Chciałbym zapytać, czy senatorowie… To znaczy posiedzenie wspólne Komisji Spraw Emigracji i Łączności z Polakami za Granicą i Komisji Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Chciałbym zapytać, czy senatorowie, którzy chcieli wziąć udział w posiedzeniu komisji w sposób zdalny, zostali włączeni do posiedzenia. Tak, zostali. Goście również.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Rozumiem, że mamy kworum.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Wszystkie inne sprawy o charakterze technicznym są znane.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Chciałbym serdecznie powitać wśród nas eksperta, pana prof. Macieja Duszczyka z Uniwersytetu Warszawskiego od lat zajmującego się migracjami i polityką migracyjną. Zdalnie będzie z nami pan prezes Marek Skulimowski, prezes Fundacji Kościuszkowskiej, dziś przebywający na granicy polsko-ukraińskiej, niosący pomoc uchodźcom ukraińskim. Serdecznie witam pana ministra Włodzimierza Bernackiego z Ministerstwa Edukacji i Nauki wraz ze współpracownikami: panią Agnieszką Paderewską, doradcą ministra, i panem Wojciechem Dziedzicem. Witam także panią Reginę Jurkowską, obradującą zdalnie, reprezentującą Ministerstwo Spraw Zagranicznych.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Jaki jest sens posiedzenia komisji? Uznaliśmy wraz z przewodniczącym komisji samorządu i spraw wewnętrznych, że w logice współpracy i współdziałania wszystkich instytucji publicznych, instytucji konstytucyjnych w sytuacji nadzwyczajnej należy robić wszystko, by zebrać jak najwięcej analiz i propozycji dostosowania polityki migracyjnej, polityki niesienia pomocy uchodźcom, wobec absolutnie nadzwyczajnego zjawiska, jakiego doświadczamy w chwili agresji Rosji na niepodległą Ukrainę wraz ze skutkiem w postaci ogromnej fali uchodźców, którzy są już dziś na terenie Polski, a będą w jeszcze większej liczbie, co wymaga koncentracji sił. Proszę zatem traktować to posiedzenie jako namysł nad polityką. To nie jest wypełnianie funkcji kontrolnych, typowa działalność komisji parlamentarnych, lecz analiza i namysł nad jak najlepszym dostosowaniem polityki w tej sferze, do nadzwyczajnych wyzwań, jakich doświadczamy od paru dni.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Proponuję, aby jako pierwszy zabrał głos nasz gość, ekspert, pan prof. Maciej Duszczyk. Potem na chwilę oddamy głos panu prezesowi Skulimowskiemu. Następnie, jak ustaliłem, poproszę o zabranie głosu pana ministra Bernackiego i rozpoczniemy dyskusję. Całość powinna skończyć się ok. godziny 11.30, 11.40, tak aby następna komisja mogła obradować.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Panie Profesorze, bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#BadaczStowarzyszonywOsrodkuBadannadMigracjaminaUniwersytecieWarszawskimMaciejDuszczyk">Panie Przewodniczący! Panie Ministrze! Szanowni Państwo Senatorowie!</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#BadaczStowarzyszonywOsrodkuBadannadMigracjaminaUniwersytecieWarszawskimMaciejDuszczyk">Bardzo dziękuję za zaproszenie i możliwość podzielenia się doświadczeniem z jednej strony naukowym, jak już pan przewodniczący powiedział, 25 lat zajmuję się migracjami, w tym kryzysami migracyjnymi, a z drugiej strony również doświadczeniem administracyjnym – przez 9 lat miałem zaszczyt pracować w administracji rządowej. A więc łączę jak gdyby takie dwa backgroundy, dwa doświadczenia, czyli naukowe i administracyjne, i z tego będzie pewnie wynikać moje dzisiejsze wystąpienie.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#BadaczStowarzyszonywOsrodkuBadannadMigracjaminaUniwersytecieWarszawskimMaciejDuszczyk">Szanowni Państwo, musimy sobie uświadomić, że tak naprawdę Polskę w co najmniej średniej perspektywie czasowej – miejmy nadzieję, że nie w długiej perspektywie czasowej – czeka prawdopodobnie największe wyzwanie społeczne, ekonomiczne od zakończenia II wojny światowej. To nie są słowa na wyrost. Znam bardzo dobrze kryzysy migracyjne w różnych miejscach świata i mogę powiedzieć, że to co, się dzieje za naszą wschodnią granicą, konsekwencje niszczycielskiej agresji Rosji na Ukrainę, będzie miało bardzo długofalowe skutki dla nas, jako państwa, które ma specjalne relacje z Ukrainą. Pamiętajmy o tym, że przykładu takiej sytuacji, jaką obserwujemy dzisiaj, nie było na świecie tak naprawdę nigdy. Dlaczego? Z tego powodu, że są 2 państwa w miarę dobrze rozwinięte, na terytorium jednego z tych państw mieszka prawie 1-milionowa społeczność drugiego państwa. To rodzi ze sobą wyzwania, ale to rodzi ze sobą również konieczność spojrzenia z innej perspektywy na problem napływu obywateli Ukrainy, głównie – w 99% – kobiet z dziećmi lub osób starszych, które w różnej kondycji fizycznej trafiają do Polski. No więc musimy sobie najpierw bardzo jasno zdiagnozować, z jakim problemem mamy do czynienia, po to, żeby przewidzieć odpowiednie instrumenty. W każdym kryzysie migracyjnym, który znamy i który miał miejsce na świecie – a tak samo będzie w tym przypadku, bo nie ma żadnych przesłanek, żeby ten kryzys był inny akurat w tym elemencie od kryzysów migracyjnych, z którymi mieliśmy do czynienia na świecie – w pierwszej fali trafiają osoby, które są najlepiej zaopiekowane. Co znaczy „zaopiekowane”? Trafiają… przechodzą przez granicę i mają telefon, adres, do kogo mogą pojechać, czy to są bezpośrednio rodziny, członkowie rodzin, czy osoby, które przez ich znajomych udzieliły im schronienia, ponieważ bezpośredni ich znajomi czy rodziny ze względów mieszkaniowych, z bardzo różnych względów, np. społecznych, nie były w stanie im takiej bezpośredniej pomocy udzielić. A więc są to osoby – to jest niewielki procent, prawdopodobnie jest to ledwie kilkadziesiąt tysięcy na te 450 tysięcy osób – które przekroczyły granicę i potrzebują wsparcia takiego od początku, czyli wysiadają z pociągu w Przemyślu czy przechodzą przez granicę i oczekują jakiegokolwiek wsparcia po znalezieniu się na terytorium państwa, w którym prawdopodobnie nigdy nie były, nie mówią w tym języku, mają ze sobą trochę rzeczy. Państwo po prostu musi się nimi w pewien sposób zaopiekować. To jest pierwsza fala migracyjna.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#BadaczStowarzyszonywOsrodkuBadannadMigracjaminaUniwersytecieWarszawskimMaciejDuszczyk">Druga fala migracyjna są to osoby, które będą niejako ułamkiem tego pierwszego przepływu. Dlaczego? Z tego powodu, że te potencjały nam się wyczerpią. W największej liczbie przyjadą osoby, które będą dużo słabiej przygotowane. Osoby, które nie opuściły miejsca przed rozpoczęciem wojny, przed bezpośrednim zagrożeniem życia poprzez bombardowania, tylko przeżyły te bombardowania, a więc przeżyły już ten moment agresji rosyjskiej, brutalnej agresji rosyjskiej na demokratyczne państwo. Czyli żyły pod bombami, 1, 2, 3, 4, 5 dni, i to ich tak naprawdę wypchnęło z miejsc, w których przebywały. Czyli te osoby nie dość, że nie mają tutaj specjalnego wsparcia rodziny, znajomych czy przyjaciół, to jeszcze przeżyły pewnego rodzaju traumę. Te osoby wymagają trochę innych instrumentów wsparcia, ponieważ one muszą mieć też chwile wytchnienia.</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#BadaczStowarzyszonywOsrodkuBadannadMigracjaminaUniwersytecieWarszawskimMaciejDuszczyk">Wyobraźcie sobie państwo, że uciekacie przed wojną. Macie dwójkę dzieci i jesteście zmuszeni z jedną torbą opuścić kraj, natomiast mąż, partner, ktokolwiek został na Ukrainie po to, żeby… został w Ukrainie, przepraszam, i zdecydował się walczyć. Nie dość, że macie obowiązek opiekowania się swoimi dziećmi, to jeszcze drżycie o życie swojego męża czy partnera. Przekraczacie granicę czasami po 7 dniach czy po 5 dniach, siedząc długo w samochodzie czy idąc na piechotę, odpoczywając w jakimś namiocie po stronie ukraińskiej. Przekraczacie tę granicę i ta adrenalina, która was pchała do przodu, ten obowiązek opieki nad dziećmi puszcza, po prostu puszcza. W każdym kryzysie migracyjnym tak to wygląda. I takimi osobami trzeba się natychmiast zaopiekować. One muszą mieć chwilę wytchnienia, odpoczynku, chwilę takiego odreagowania. One płaczą, one krzyczą, one robią bardzo różne rzeczy, bo to są emocje. One są dotknięte emocjami, wydawało się, że takich emocji nigdy więcej w Europie widzieć nie będziemy. Tak że trzeba udzielić im wsparcia.</u>
+          <u xml:id="u-3.5" who="#BadaczStowarzyszonywOsrodkuBadannadMigracjaminaUniwersytecieWarszawskimMaciejDuszczyk">Widziałem wczoraj takie bardzo piękne ujęcie w telewizji, jak wolontariusze rozdają małe pieski dzieciom. W pierwszym odruchu moja rada… Ponieważ ja codziennie na swoim Twitterze piszę takie rady, które wynikają z mojej wiedzy, po to, żeby one się rozchodziły w świat. I napisałem, że jednym z elementów są po prostu zabawki, bo chodzi o to, żeby dzieci, które przychodzą, kojarzyły tę chwilę, ten moment pozytywnie. Zabawka jest czymś miłym. Przytulanka najlepiej. To są małe rzeczy, ale rzeczy, które, historycznie rzecznie biorąc, w innych kryzysach migracyjnych bardzo się sprawdzały. Ja wiem o tym, że może wydawać się to może niepotrzebne, ale to jest potrzebne, ponieważ to są osoby, które znajdują się w największej traumie.</u>
+          <u xml:id="u-3.6" who="#BadaczStowarzyszonywOsrodkuBadannadMigracjaminaUniwersytecieWarszawskimMaciejDuszczyk">Trzeba mieć wolontariuszy, którzy chwilę zajmą się tymi dziećmi, żeby matka mogła odespać, po prostu. Prawdopodobnie nie spała 3, 4 dni i teraz musi to odespać, najnormalniej w świecie. No więc to są takie absolutnie podstawowe elementy wsparcia. I to robimy świetnie. Dzięki organizacjom pozarządowym, dzięki społeczeństwu obywatelskiemu, dzięki temu niesamowitemu odruchowi społecznemu robimy to świetnie, naprawdę. Potrzeba tego kolejnego kroku, czyli potrzeba punktów nie tylko recepcyjnych, lecz także punktów wytchnieniowych na granicy, gdzie te osoby będą mogły po prostu odpocząć, a my w tym czasie, jako państwo, jako organizacje pozarządowe, zobaczymy, co możemy z nimi zrobić, jakie są nasze możliwości, jakie jest tzw. capacity państwa, czyli zdolność państwa do pomagania. Można w telewizji powiedzieć różne rzeczy, że jesteśmy w stanie przyjąć 1, 2, 5, różne rzeczy można powiedzieć. Ja nie odpowiadam na pytanie, ile osób przyjedzie, bo nie wiem. Ten scenariusz leży na Kremlu, a nie w głowie Duszczyka, ani nikogo w żadnym ministerstwie. Musimy zdawać sobie sprawę z tego, a więc musimy patrzeć na tzw. zdolność państwa do pomagania również na podstawie przeszłości. Mamy dzisiaj gigantyczny odruch społeczny, gigantyczny odruch organizacji pozarządowych. Również działalność samorządów, również rządu, który stara się bardzo liberalnie traktować… Zauważcie państwo, że uruchomiliśmy wszystkie procedury, które w normalnej sytuacji pewnie nigdy nie byłyby uruchomione, dotyczące przekraczania granicy. Rzeczpospolitą Polską przekraczają osoby bez dokumentów. Oczywiście przechodzą pewną procedurę sprawczą, ale to, historycznie rzecz biorąc, jest tak naprawdę nielegalne przekroczenie granicy. Ale tymi osobami Straż Graniczna się opiekuje, sprowadza je itd., itd. Czyli tutaj z punktu widzenia postawy rządu jest wszystko okej, nie ma z tym problemu. Ale ja zawsze porównuję to do maratonu. Wystartowaliśmy. Tak? Jesteśmy na początku, przepchnęliśmy się do przodu i biegniemy. Tylko że mamy jeszcze 42 km. Przebiegliśmy na razie 136 m, a maraton liczy 42 km 136 m… Tak? Coś około. Prawda? A więc najpierw przebiegliśmy te metry, a jeszcze 42 km nam do pokonania zostały. I teraz trzeba skorzystać ze wszystkich możliwych doświadczeń solidarnościowych, naszych sojuszników, żeby zaadresować ten problem.</u>
+          <u xml:id="u-3.7" who="#BadaczStowarzyszonywOsrodkuBadannadMigracjaminaUniwersytecieWarszawskimMaciejDuszczyk">Chcę bardzo jasno powiedzieć, Polska sama sobie nie poradzi. Ja wiem o tym, że bardzo często mówimy sobie, że jesteśmy w stanie ze wszystkim sobie poradzić. Nawet mamy taki żart w Polsce – przepraszam, pozwolę sobie przywołać – my ze szwagrem damy radę. Nie damy. Potrzeby…</u>
+          <u xml:id="u-3.8" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Synowcy…</u>
+          <u xml:id="u-3.9" who="#BadaczStowarzyszonywOsrodkuBadannadMigracjaminaUniwersytecieWarszawskimMaciejDuszczyk">Tak, synowcy… No, ja to znam akurat tak, jak u mnie na Pradze warszawskiej się mówiło: my to ze szwagrem damy radę.</u>
+          <u xml:id="u-3.10" who="#BadaczStowarzyszonywOsrodkuBadannadMigracjaminaUniwersytecieWarszawskimMaciejDuszczyk">No więc patrząc na tę sytuację, można przypuszczać, że na krótko my sobie damy radę, oczywiście, to nie jest jakieś tam społeczeństwo obywatelskie. Tylko że za chwilę ludzie będą zmęczeni. Podam państwu przykład. Sprawdziłem wczoraj, jak wygląda przyjmowanie rodzin do polskich domów. Wygląda rewelacyjnie z punktu widzenia odruchu ludzkiego. Ale pamiętajmy o tym, że żadna z tych osób, która przyjęła rodziny ukraińskie, najczęściej obce lub znajome znajomych, nie zapytała siebie i nie zapytała ich, na jak długo. To jest główne pytanie, czy to jest tydzień, czy to jest miesiąc, a może to jest pół roku, a może rok. Oczywiście w pierwszym okresie sobie poradzimy. Gość w dom, Bóg w dom. Na jak długo nam wystarczy tego zachowania? Pojawiają się już pierwsze głosy, że rodziny myślały, że to będzie trochę inaczej wyglądało. Nie rozumieją się charakterologicznie z tymi osobami, starają się ich umieścić w innych miejscach. I to jest okej. To jest ludzki odruch, którego nie wolno krytykować. Nie wolno tego krytykować. To jest coś, co jest absolutnie normalne w zarządzaniu kryzysami migracyjnymi. Ludzie wyczerpują swoje możliwości pomocy i wtedy trzeba znaleźć innych, którzy będą pomagali, albo państwo, które się „ogarnie” z tym kryzysem, którego w takiej skali też nie mogło się przecież spodziewać, na to, żeby pomagać tym osobom.</u>
+          <u xml:id="u-3.11" who="#BadaczStowarzyszonywOsrodkuBadannadMigracjaminaUniwersytecieWarszawskimMaciejDuszczyk">Trwa również debata dotycząca tego, czy ostatecznie starać się relokować te osoby po rodzinach, po hotelach, czy jednak budować duże ośrodki, w których te osoby będą mieszkały. Nie ma idealnego rozwiązania. W przypadku dużych migracji bezpieczniejsze, choć nie idealne, ze wszystkimi wadami tego systemu, bezpieczniejsze są duże miejsca, ponieważ tam można zorganizować szkołę, można zorganizować szkolenie itd., itd. Państwo ma, tak jak powiedziałem, pewne potencjały, pewne zdolności, pewne zasoby. Jeżeli my je wyczerpiemy za chwilę, to nie będziemy ich mogli użyć w kolejnym etapie. A więc o te zasoby musimy po prostu dbać. A więc czas na przygotowanie miejsc masowego pobytu, ponieważ prawdopodobnie to będzie jedyne momentami wyjście. Tylko tam oczywiście nie mogą panować warunki więzienne, trzeba zdawać sobie sprawę. Znamy przykład z Grecji, obozu Moria dla uchodźców – trochę w innej kategorii oczywiście – gdzie te warunki były dramatyczne, gdzie przekroczono możliwość przyjęcia tych osób 5-krotnie. Wtedy powstają konflikty, powstają wszystkie możliwe patologie z tym związane. I warunki stają się tam po prostu nieludzkie. Musimy uniknąć tego problemu. Jesteśmy dużym państwem, ale, tak jak powiedziałem, sami sobie nie damy rady. Potrzebna jest natychmiast współpraca z innymi państwami członkowskimi Unii Europejskiej, po to, żeby starać się ten problem rozładowywać.</u>
+          <u xml:id="u-3.12" who="#BadaczStowarzyszonywOsrodkuBadannadMigracjaminaUniwersytecieWarszawskimMaciejDuszczyk">Szanowni Państwo, w 2015 r., jak państwo wiecie, Komisja Europejska zaproponowała rozwiązanie, tzw. mandatory relocation scheme, co oznacza obowiązkowe przyjmowanie przez państwa członkowskie odpowiedniej liczby uchodźców, którzy znajdowali się wtedy we Włoszech i w Grecji. Ja byłem bardzo krytycznie nastawiony do tego pomysłu, ponieważ zawsze uważam, że ludzie nie są pionkami, które można przestawiać tu i tam. Ponadto stwierdziłem wtedy, że to jest działanie, które spotka się z retorsją, spotka się z oporem niektórych państw, co oczywiście nastąpiło, i będzie powodowało element niszczenia Unii Europejskiej, a nie budowania wspólnoty. Ten system był źle pomyślany.</u>
+          <u xml:id="u-3.13" who="#BadaczStowarzyszonywOsrodkuBadannadMigracjaminaUniwersytecieWarszawskimMaciejDuszczyk">Jednak obecnie, już dzisiaj, kiedy ja sobie policzyłem deklarację państw, tzw. voluntary relocation scheme… Mamy 1 milion 200 tysięcy ludzi do rozlokowania, ewentualnie, po Unii Europejskiej. Litwini zadeklarowali 20 tysięcy, Czesi – 25 tysięcy, Niemcy – 200 tysięcy itd., itd. W ramach Unii Europejskiej jesteśmy w stanie bez większego problemu relokować dzisiaj wolontarystycznie, w odruchu serca rządów państw pewnie ponad 1 milion osób. No więc musimy być na to przygotowani, że niektórzy zostaną u nas, a niektórzy po prostu pojadą gdzie indziej, jeżeli przed takim wyzwaniem staniemy. Tak jak powiedziałem, nie damy sobie rady na tyle, żeby temu wyzwaniu sprostać.</u>
+          <u xml:id="u-3.14" who="#BadaczStowarzyszonywOsrodkuBadannadMigracjaminaUniwersytecieWarszawskimMaciejDuszczyk">Chciałbym jeszcze raz bardzo mocno to powiedzieć. W pierwszym odruchu robimy to świetnie. Nie ma żadnych problemów z tym związanych. Oczywiście dochodzą jakieś elementy dotyczące tego, że… No, taki element polskiego nastawienia niestety, tego napompowanego bębenka na granicy białorusko-polskiej, że jednak pojawiają się pewne niepokojące sygnały dotyczące innego traktowania uchodźców z Ukrainy i innego uchodźców, którzy mieszkali na Ukrainie, a nie są Ukraińcami. Ale mam nadzieję, że to są incydenty i oni natychmiast zostaną w odpowiedni sposób potraktowani i państwo również po prostu wywiąże się ze swoich obowiązków w tym zakresie. Jedna w tym pierwszym okresie, na tych pierwszych metrach jest naprawdę dobrze.</u>
+          <u xml:id="u-3.15" who="#BadaczStowarzyszonywOsrodkuBadannadMigracjaminaUniwersytecieWarszawskimMaciejDuszczyk">Tak jak powiedziałem, kampania informacyjna bezpośrednio skierowana dla Ukraińców jest okej. Wiedzą co, jak dalej itd. Adresy, komunikacja – to działa. Trzeba zrobić natychmiast kampanię dla nas, o tym, jak pomagać, co znaczy pomaganie i z jakimi elementami powinniśmy się zmierzyć. Niestety w mediach społecznościowych pojawiało się bardzo dużo np. zdjęć dzieci w traumie, które przyjęliśmy. Chwalimy się tym, że pomagamy. To nie jest nic złego, naprawdę to nie jest nic złego. Każdy z nas ma prawo powiedzieć, pokazać, że ma ludzką twarz. Ale pamiętajmy o tym, czy na pewno w tej sytuacji chcielibyśmy, żeby nam ktoś zrobił takie zdjęcie i wstawił do sieci, jeżeli mamy 5-, 6-, 7- czy 10-letnie dziecko, które z tym zdęciem będzie żyło już całe życie, bo to zostanie w sieci. Ktoś mu kiedyś je pokaże. Po co… Opanujmy się w takim myśleniu. Ale nikt tym ludziom tego nie powiedział. Nie było ulotki dla rodziny przyjmującej uchodźców, gdzie w 10 punktach… Zastanów się nad tym. Zrób to. Nie zmuszaj do pracy. Daj odpocząć. Prawda? Umożliw telefon. Zapytaj się: co lubicie jeść? Itd., itd. Proste rzeczy, żeby ci ludzie odczuli… Nie wiemy takich rzeczy, bo nigdy tego nie robiliśmy, po prostu, nie wiemy tego, bo nigdy tego nie robiliśmy. Ludzie, którzy wiedzą, jak to zrobić, powinni już dzisiaj o tym mówić. Moim kanałem komunikacji jest Twitter. Moim kanałem komunikacji jest Twitter, używam go, żeby dzielić się tymi wszystkimi wiadomościami, całym moim doświadczeniem, które mam. Państwo we mnie zainwestowało grube pieniądze po to, żebym pracował na uniwersytecie, po to, żebym zrobił stopnie naukowe. Dzisiaj chcę to spłacić. Po prostu wszyscy my… Mamy w Polsce jeden z najlepszych ośrodków badań nad migracjami na świecie. Tak, to jest jeden z najlepszych ośrodków na świecie. Tworzony jest od 30 lat. Niestety nie wiem, czy ktokolwiek zgłosił się do tych ludzi, żeby zapytać ich, jak to należy zrobić. Do mnie nikt się nie zgłosił, poza jednym pełnomocnikiem wojewody, z którym pracowałem przez jakiś czas. On po prostu zadzwonił do mnie i powiedział: wie pan co, niech pan nam powie, jak to jest. Musimy się ogarnąć. Musimy się ogarnąć jak najszybciej, ponieważ jesteśmy, jak powiedziałem, przed gigantycznym wyzwaniem i musimy w taki sposób połączyć nasze siły, żeby w tym drugim etapie nie ponieść porażki, bo co z tego, że będziemy na początku. To, jak będziemy ocenieni przez nas samych, ale również przez świat, choć to może jest nieważne, ale to, jak będziemy ocenieni przez nas samych, będzie istotne za 2 tygodnie, za miesiąc, a może za pół roku. Wtedy powiemy, czy zdaliśmy ten egzamin, czy nie. Czy Europa zdała ten egzamin. Nie tylko my, ale czy Europa zdała ten egzamin – dowiemy się pewnie za dłuższy czas.</u>
+          <u xml:id="u-3.16" who="#BadaczStowarzyszonywOsrodkuBadannadMigracjaminaUniwersytecieWarszawskimMaciejDuszczyk">To, co jest również kluczowe w tej dyskusji, to to, żeby pamiętać o tym, że wszystkie te działania, które realizujemy, powinny być traktowane jako czasowe. W przypadku uchodźstwa, jeśli mamy te 3 scenariusze… W pierwszym scenariuszu przyjeżdżają osoby dobrze przygotowane, w drugim scenariuszu gorzej przygotowane, ale nadal damy radę, jesteśmy w stanie sobie poradzić, w trzecim scenariuszu, katastrofy humanitarnej, uciekają wszyscy, bo jest okupacja, czyli państwo przestało funkcjonować. To nie jest case Ukrainy. Wierzę, że ten trzeci scenariusz jest absolutnie bardzo, bardzo daleko, że państwo ukraińskie przetrwa i po prostu da sobie radę, czyli trzeba będzie pomagać państwu ukraińskiemu, niekoniecznie przyjąć jeszcze większą liczbę uchodźców. O tym trzecim scenariuszu nawet nie chcę rozmawiać. Dla mnie kluczowe w tych wszystkich instrumentach jest traktowanie drugiego scenariusza jako bazowego, czyli najbardziej prawdopodobnego. Ale większość z tych osób będzie chciało wrócić do siebie, a więc nie możemy na siłę tworzyć pewnych ścieżek, które w pewien sposób będą ich stabilizowały tutaj już na zawsze.</u>
+          <u xml:id="u-3.17" who="#BadaczStowarzyszonywOsrodkuBadannadMigracjaminaUniwersytecieWarszawskimMaciejDuszczyk">Wczoraj pojawiły się pomysły: dawajmy im szybko obywatelstwo. Nie, nie, naprawdę nie. To jest zły pomysł. Trzeba zaopiekować się nimi, tak żeby mieli prawo do pracy, prawo do szkoły, prawo do socjalnego. Wczoraj świetny pomysł: 500+. Brawo! Brawo dla pani minister Maląg za ten pomysł, żeby dzieci ukraińskie otrzymywały 500+, bo to są pieniądze, które im dadzą… Tylko dawajmy im to w prepaidach, dawajmy im to na kartach kredytowych, przedpłaconych, żeby mogły się tym posługiwać. Nie dawajmy gotówki, bo gotówka czasami jest problematyczna. Wiecie państwo, no, zapominamy robić w gotówce… Są prepaidy – robimy dobrze. To nie jest jakiś stygmatyzm dla nich. Tak się robi na całym świecie. Albo bliki. Albo w bliku… Chodzi o to, żeby można było to w taki właśnie sposób robić. Będzie to dużo łatwiejsze, bo przelewamy szybko na blik – prawda? – i nie trzeba gotówki, nikt nie musi przychodzić itd. Oni nie mają kont w Polsce, tak, żeby można było to szybko zrobić. A więc takie bardzo proste rzeczy da się zrobić. Ale traktujmy ich okresowi. Wierzmy w to, że oni wykorzystają ten czas. Chodzi o to, żeby dzieci ukraińskie nie traciły pół roku swojej edukacji, żeby studenci ukraińscy nie tracili pół roku ze swoich studiów. Żeby pracownicy naukowi mogli kontynuować swoje badania na polskich uniwersytetach czy na niemieckich, czy francuskich, obojętnie, i żeby za pół roku czy za rok wrócili do siebie, nie przerywając swojej kariery. Czyli ten trudny czas musimy wykorzystać po to, żeby po powrocie do siebie, do swojego państwa, mogli budować… najpierw odbudowywać, niestety odbudowywać, bo wiemy, co się dzieje, ale później również budować silne, demokratyczne państwo ukraińskie.</u>
+          <u xml:id="u-3.18" who="#BadaczStowarzyszonywOsrodkuBadannadMigracjaminaUniwersytecieWarszawskimMaciejDuszczyk">To, co chciałbym jeszcze powiedzieć, dotyczy działań samorządów. Wiemy o tym, że Warszawa to już robi. Ja wczoraj śledziłem to do późnego wieczoru, czytałem dokumenty z Warszawy. Wiem, że duże miasta również to robią. Mianowicie, starają się uruchomić szkołę, czyli już identyfikują nauczycielki, psychologów, pedagogów ukraińskich, Ukrainki, które są już w Polsce. Tak że będą tworzyć szkoły przy naszych szkołach. Może w tych ośrodkach, które będą powstawały, muszą powstawać szkoły, tak żeby te dzieciaki też wychodziły, żeby element takiego normalnego życia miał miejsce. Jeśli nie uruchomimy szkół i nie uruchomimy przedszkoli, to nikt nie pójdzie do pracy, bo te kobiety muszą się zaopiekować swoimi dziećmi. No więc pomoc, budowanie tego wszystkiego jest oparte na piramidzie. Na końcu jest sukces. Ale na początku musimy zapewnić te podstawowe czynniki. Tak jak w trójkącie Maslowa, zgodnie z piramidą potrzeb Maslowa. Czyli zaopiekować się dziećmi po to, żeby te kobiety mogły pójść na szkolenie, przekwalifikowanie się, pójść do pracy, po prostu zarobić pieniądze i trochę normalnego życia przywrócić. To jest ten pierwszy, absolutnie podstawowy element. No więc chodzi też o te działania, które przywracają normalność. Jest trochę łatwiej… Dlaczego trochę łatwiej? Z tego powodu, że nie mamy specjalnie różnic kulturowych, które są istotne. Ja badając migrację od lat, wiem o tym, że różnice kulturowe są istotne i trzeba je brać pod uwagę. Tu praktycznie nie mamy różnic kulturowych. To dobrze. Ponadto nasze języki są podobne. Damy radę się dogadać. Wykształcenia są podobne. Uznawana jest w Polsce duża część ukraińskich kwalifikacji. Prawda? No więc mamy ileś tam linków już nawiązanych, co pozwoli nam dużo łatwiej to zrobić. Pakiet, który ma być w Sejmie, też powinien odpowiadać na tego typu elementy, bo chodzi o to, żeby starać się to zrobić w taki sposób, żeby jak najbardziej to wszystko ułatwić.</u>
+          <u xml:id="u-3.19" who="#BadaczStowarzyszonywOsrodkuBadannadMigracjaminaUniwersytecieWarszawskimMaciejDuszczyk">I ostatnia rzecz, o której chcę powiedzieć… Mógłbym mówić jeszcze godzinami, ale wiem, że mamy tutaj ograniczony czas, więc staram się skupić na tych najważniejszych rzeczach, które sobie przygotowałem, przygotowując się do dzisiejszego spotkania, za które jeszcze raz bardzo dziękuję. Dziękuję, że mogę to powiedzieć na posiedzeniu komisji senackiej. Jestem zaszczycony i dziękuję za zaproszenie. Ostatnia rzecz, o której chciałbym powiedzieć, to element pewnego rodzaju ostrzeżenia. Ja czasami jestem sygnalistą, co polega na tym… No, niestety przy tego typu ruchach migracyjnych – tak pokazuje nam doświadczenie całego świata – mamy do czynienia z patologiami i przestępczością. Dobrze by było, gdyby Policja, która na pewno nie ma doświadczenia w tym zakresie, zapytała, np. Europol – na pewno to już się dzieje, mam nadzieję, ale chodzi o organizację, która działa na większą skalę niż Europol – który ma doświadczenie, jak zarządzać tego typu sytuacjami. Ponieważ działają różnego rodzaju, różnej maści przestępcy, od takich malutkich, typu: ukradnę komuś torebkę, do takich, którzy handlują dziećmi. Natychmiast pojawiają się tego typu sytuacje, bo jest gigantyczne zamieszanie, i trzeba sobie z nimi po prostu poradzić. Ja to obserwowałem w Pireusie w 2015 r., miały miejsce porwania dzieci syryjskich, które pojawiały się tam z samotnymi matkami. Musimy zdawać sobie z tego sprawę i przeciwdziałać tej sytuacji. Ja wiem, że to jest przykre i trudne. Nie chodzi o to, że to będą Polacy. To nie będą Polacy, ale to mogą być różnego rodzaju przestępcy, którzy wyczuli łatwy zysk, łatwe zarobienie pieniędzy, w sposób najbardziej brutalny. Społeczeństwa są bardzo zróżnicowane. Są ludzie, którzy oddają swoją nerkę innemu człowiekowi, a są tacy, którzy tę nerkę wycinają i nią handlują. Musimy zdawać sobie z tego sprawę, dobrze, żeby tak było.</u>
+          <u xml:id="u-3.20" who="#BadaczStowarzyszonywOsrodkuBadannadMigracjaminaUniwersytecieWarszawskimMaciejDuszczyk">Wyzwań jest strasznie dużo, na bardzo różnych polach. Tak jak powiedziałem, jesteśmy w stanie skatalogować to wszystko, powiedzieć, w jaki sposób to zrobić, bo mamy doświadczenie. Badamy to zjawisko od lat. Świat, Europa nie stanęły przed tego typu wyzwaniem, tak jak powiedziałem… Europa już na pewno nie, nigdy, bo nawet konflikt bałkański nie był aż tak trudny do zarządzania, jak ten będzie. Jednak damy radę. Na zakończenie chciałbym powiedzieć: damy radę. Jesteśmy w europejskiej wspólnocie, jesteśmy członkiem Unii Europejskiej. Tę solidarność widać na każdym kroku. Unia jest silniejsza, niż była tydzień temu. To jest dobra informacja. I teraz trzeba zrobić wszystko, żeby to wykorzystać. Slava Ukrajini! Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Dziękuję, Panie Profesorze, za niezwykle kompetentne i realistyczne wystąpienie, pokazujące wszystkie aspekty, również te przykre. Musimy być do tego przygotowani. W żadnym razie nie możemy wycofywać się z tej jasnej polityki… orientacji pomocowej.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Czy pan prezes Skulimowski jest na łączach, czy zechce jeszcze uzupełnić? Nie.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">To będę prosił pana ministra Bernackiego o zabranie głosu, a potem otworzę dyskusję. Pytania i dyskusję. Pierwsza będzie pani senator Bieda.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Panie Ministrze, proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiWlodzimierzBernacki">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiWlodzimierzBernacki">Panie Przewodniczący! Wysoka Komisjo!</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiWlodzimierzBernacki">Ja dziękuję za to wprowadzenie, którego dokonał pan profesor. Akurat jestem też przedstawicielem tego resortu, który bezpośrednio czerpie z tej wiedzy i z tych doświadczeń, o których pan profesor mówił, dzięki tym zmianom, które się dokonały, choć nie myśleliśmy, że akurat one nam się przysłużą w tej dramatycznej, tragicznej sytuacji, czyli połączeniu resortu edukacji narodowej z Ministerstwem Nauki i Szkolnictwa Wyższego. Dzięki temu mamy tutaj bezpośrednie wsparcie. Te spotkania, które w ostatnim czasie były realizowane w trybie takim bezpośrednim z rektorami polskich szkół wyższych, a właściwie wszystkich rodzajów i typów szkół, dało ministerstwu, że tak powiem, fundament, o którym tutaj pan profesor mówił. Ja, jako też wieloletni członek delegacji do Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy, i wielu innych parlamentarzystów, zarówno posłów, jak i senatorów, chociażby senator Pociej, który miał możliwość obserwowania, zresztą podobnie jak inni parlamentarzyści, i Grecji, ale i przypadków we Włoszech, i w innych miejscach Europy… Ten nasz kontakt nie jest kontaktem zupełnie świeżym, tylko teraz jesteśmy w zupełnie nowej sytuacji, ponieważ skala problemu przekracza ramy, które były ramami wyobraźni, naszej wyobraźni, jeszcze kilka lat temu.</u>
+          <u xml:id="u-5.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiWlodzimierzBernacki">Jeśli chodzi o takie dwie przestrzenie, to ja jako sekretarz stanu w Ministerstwie Edukacji i Nauki chciałbym powiedzieć jednej strony o tej specustawie, która jutro będzie debatowana w Sejmie, a z drugiej strony, w drugiej części swojego wystąpienia, będę chciał powiedzieć o tych propozycjach, które już są realizowane w Ministerstwie Edukacji i Nauki w odniesieniu do dzieci, uczniów szkół podstawowych, średnich, ale również wobec studentów czy też pracowników naukowych.</u>
+          <u xml:id="u-5.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiWlodzimierzBernacki">Jeśli chodzi o specustawę, Drodzy Państwo, to ta ustawa czy ten projekt ustawy, który będzie jutro debatowany, a mam nadzieję, że Senat w przyszłym tygodniu pochyli się już nad gotową ustawą, on tak naprawdę wprowadza bardzo istotne rozwiązanie formalnoprawne, ponieważ ono będzie gwarantowało i określało procedury w odniesieniu do tych, którzy przybywają na terytorium Rzeczypospolitej, a więc same procedury, tę wstępną, o której pan profesor mówił… Nie zgodziłbym się z tym, że jest to działanie nielegalne, ponieważ wydaje się, że w tym momencie możemy przyjąć taką oto interpretację, że jeśli instytucja państwa w sytuacji nadzwyczajnej stosuje procedury pozwalające rejestrować wszystkich tych, którzy przybywają na teren Rzeczypospolitej, w tym osoby, które nie zawsze mają dokumenty, ale mają pewne poświadczenia swej tożsamości i są osobami rejestrowanymi, to jest to działanie w tej sytuacji nadzwyczajne i legalne.</u>
+          <u xml:id="u-5.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiWlodzimierzBernacki">Ten projekt ustawy zawiera przede wszystkim bardzo ważne sformułowanie, i to jest art. 1 ustawy, gdzie mówi się o zalegalizowaniu pobytu na terytorium Rzeczypospolitej, pobytu cudzoziemców. No, przede wszystkim szczególna tutaj jest pozycja obywateli Ukrainy, w przeciwieństwie do tych wszystkich, którzy byli mieszkańcami Ukrainy, ale nie byli obywatelami Ukrainy. Obywatele Ukrainy, którzy zalegalizują swój pobyt na terenie Rzeczypospolitej, i mówi o tym art. 9, właściwie zyskują ten rodzaj świadczeń, które przysługuje obywatelom Rzeczypospolitej.</u>
+          <u xml:id="u-5.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiWlodzimierzBernacki">Drodzy Państwo, wczoraj prezydent Zełenski złożył wniosek o przyjęcie Ukrainy do Unii Europejskiej. Ta nowelizacja ustawy, ta ustawa tak naprawdę, jeśli zostanie przyjęta przez Sejm polski, zagwarantuje właściwie status obywateli Unii Europejskiej obywatelom Ukrainy, którzy przybyli na teren Rzeczypospolitej. Mówię o obywatelach Ukrainy. I mówię tutaj o konkretnej sytuacji. Tutaj pan profesor o tym nie wspomniał, ale z tych 470 tysięcy osób, które przybyły na teren Rzeczypospolitej w ciągu ostatniego tygodnia, połowa to są dzieci. Połowa to są dzieci, a więc rzeczywiście jest ta kwestia, o której tutaj mówimy, wsparcia finansowego, ale przede wszystkim tego, za co odpowiada resort Ministerstwa Edukacji i Nauki. Już zostały podjęte działania. Po rozmowach z kuratoriami, ale również po rozmowach z rektorami polskich szkół wyższych podjęliśmy decyzje i podejmowane są następujące działania. W związku z tym, o czym mówił pan profesor, stworzyliśmy listę, pewien rejestr na poziomie poszczególnych województw, ale to przecież płynie wprost od organów prowadzących, czyli od samorządów, listę osób, które są nauczycielami i wyróżniają się znajomością języka bądź ukraińskiego, bądź, przykro mówić, języka rosyjskiego, bo ten język rosyjski w wielu wypadkach, no, niestety może być tutaj użyteczny. Z tym związane jest również i to, że tym samym myślimy wprost o przywróceniu wielu osób do profesji, zachęceniu ich do powrotu do szkół. To jest jedna kwestia.</u>
+          <u xml:id="u-5.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiWlodzimierzBernacki">Druga, rektorzy zgodzili się, aby specjalna komisja działająca przy Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich, komisja, która dotychczas zajmowała się kwestiami covidowymi, teraz przejęła bardzo ważną funkcję w zakresie zgromadzenia wolontariuszy, głównie studentów, właśnie z terenów Ukrainy, ze znajomością języka ukraińskiego i znajomością języka polskiego. Chodzi o to, aby tę młodzież, tych studentów włączyć do aktywności w zakresie wolontariatu, co też będzie bardzo istotne i ważne. To są te działania wokół, oczywiście nie wszystkie.</u>
+          <u xml:id="u-5.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiWlodzimierzBernacki">Teraz o tym, co dotyczy bezpośrednio uczniów. Został zmodyfikowany system SIO, System Informacji Oświatowej, a więc każdy dyrektor ma 7 dni – tak jak dotychczas i będzie to podtrzymane – na wprowadzenie dziecka do systemu, a w tym wypadku będzie to oznaczenie dodatkowe w systemie informacji oświatowej, że jest to obywatel Ukrainy, że to jest dziecko pochodzące z Ukrainy.</u>
+          <u xml:id="u-5.9" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiWlodzimierzBernacki">Przeznaczone zostają dodatkowe środki na takie dziecko. One są na poziomie 1,4, a więc jest to taka kwota, która przysługuje na każde dziecko, plus dodatkowo ten współczynnik 0,4. Skąd on się pojawił? Dlatego, że te dzieci trzeba wesprzeć i wprowadzić w system, ewentualnie, bo zakładamy, że będzie to rok szkolny, do końca tego roku szkolnego, ale oczywiście, zgodnie też z tym, o czym mówił pan profesor, nie możemy zakładać, że wszystkie te dzieci pozostaną w systemie, ale dopóki będą w systemie, to na każde ukraińskie dziecko ta kwota będzie przeznaczona.</u>
+          <u xml:id="u-5.10" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiWlodzimierzBernacki">Będą tworzone oddziały przygotowawcze, tu już dyrektorzy szkół, ale i samorządowcy mają możliwość tworzenia oddziałów przygotowawczych. Taki oddział w niektórych wypadkach może liczyć choćby 1 osobę. No, to samorządowcy najlepiej będą wiedzieć, jaka jest skala problemu.</u>
+          <u xml:id="u-5.11" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiWlodzimierzBernacki">No więc będzie zarówno kwestia języka, jak i kwestie związane z różnicami programowymi. To również bardzo istotne i ważne. Ten nasz program, który był pierwotnie dedykowany przede wszystkim dla dzieci w zakresie sfery psychologicznej, celem pomocy psychologicznej czy pedagogicznej, on zostaje teraz dopełniony środkami finansowymi na pomoc psychologiczną i pedagogiczną dla dzieci, które przybędą z Ukrainy i znajdą się w określonych szkołach.</u>
+          <u xml:id="u-5.12" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiWlodzimierzBernacki">Jeśli chodzi o tę kwotę, to warto tu powiedzieć, że to jest ok. 8 tysięcy zł, biorąc pod uwagę ten współczynnik 1,4, na rok, na każde dziecko, które przybędzie. A więc to jest analogiczne rozwiązanie do tego, jakie jest w wypadku polskich dzieci. Jeszcze raz powtarzam, jesteśmy tutaj przygotowani i akurat ta specustawa, definiując obywateli Ukrainy, którzy zalegalizowali swój pobyt w następstwie tego, co dzieje się obecnie, powoduje, że zyskują oni właściwie takie same uprawnienia jak obywatele Rzeczypospolitej. No więc te dzieci mogą… jeśli ich matki, głównie matki, będą chciały, to te dzieci będą włączone do polskiego systemu edukacji.</u>
+          <u xml:id="u-5.13" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiWlodzimierzBernacki">Szanowni Państwo, nie zakładamy i od samego początku nie zakładaliśmy, że pobyt uchodźców, obywateli Ukrainy na terenie Rzeczypospolitej będzie pobytem stałym. To jest pobyt czasowy. To, co różni tę falę uchodźczą od innych fal, to jest to, co przecież widzimy. Jeszcze raz powtórzę, na 470 tysięcy osób połowę stanowią dzieci. Jeśli chodzi o płeć, to mężczyźni zostają. Mężczyźni zostają na Ukrainie. Ci, którzy przybywają… Tutaj respektujemy postanowienia i rozwiązania formalnoprawne ukraińskie, a więc uznajemy tę decyzję, że obywatele, mężczyźni Ukrainy zobligowani są ze względów formalnoprawnych do obowiązku służby wojskowej.</u>
+          <u xml:id="u-5.14" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiWlodzimierzBernacki">Obecnie uczelnie polskie są tymi miejscami, z których odchodzi bardzo wielu studentów ukraińskich. Ze strony ministerstwa, ale również rektorów – zwracaliśmy się o to do rektorów i oczywiście rektorzy w pełni to akceptują – będą propozycje, aby ci młodzi mężczyźni czy również studentki, którzy zdecydują się na powrót do Ukrainy, by walczyć o swoją ojczyznę, aby oni mieli wszelkie wsparcie ze strony władz uczelni, a więc możliwość urlopów, zawieszenia aktywności. To wszystko będzie tutaj realizowane.</u>
+          <u xml:id="u-5.15" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiWlodzimierzBernacki">Kolejna kwestia to też sprawa dotycząca studentów, i to w podwójnym wymiarze. Pierwszy wymiar to ten dotyczący obywateli polskich, którzy studiowali w Ukrainie. Przede wszystkim dotyczy to Lwowa i Stanisławowa, tych dwóch miejsc, gdzie Polacy studiowali kierunki medyczne. Otóż ministerstwo edukacji, po rozmowach z rektorami akademii medycznych, a więc tych szkół wyższych, które podlegają bezpośrednio Ministerstwu Zdrowia, zdecydowało, że ci studenci zostaną przyjęci do polskich szkół wyższych kształcących czy to lekarzy, czy stomatologów, czy na innych kierunkach. Owszem, będzie to w takiej formie, o jakiej zadecydowali, podejmując studia na Ukrainie, przepraszam, w Ukrainie, a więc będzie to płatność, ale tylko na taką kwotę, jaką uiszczali, będąc studentami szkół wyższych w Ukrainie. A reszta będzie kompensowana ze strony budżetu państwa.</u>
+          <u xml:id="u-5.16" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiWlodzimierzBernacki">Sprawa następna to ta dotycząca studentów, obywateli Ukrainy – zaznaczam: obywateli Ukrainy – którzy studiowali w Ukrainie, na uniwersytetach ukraińskich, w szkołach wyższych. Oni będą mieli możliwość podjęcia studiów na polskich uczelniach. Przeznaczamy dla takich studentów… mamy przygotowany program obejmujący na razie 4 tysiące stypendiów dla takich osób. To są osoby, które… Jest tu takie oto rozwiązanie, że student będzie otrzymywał, wbrew temu, o czym pan profesor mówił… No, podobnie jak jest 500+ czy są inne programy. Jednak zakładamy, że każdy student otrzyma kieszonkowe na poziomie 1 tysiąca zł. Do tego będzie 1 tysiąc zł na rzecz uczelni ze strony budżetu. Dodatkowo przeznaczono jeszcze 400 zł na miejsce zakwaterowania. No więc mniej więcej tak to jest rozwiązane. I tutaj wszelkie pytania… Jeśli państwo senatorowie będą mieli szczegółowe pytania dotyczące tego programu, to proszę kierować je do Narodowej Agencji Wymiany Akademickiej. Mamy ten program sprawdzony, dlatego że już ponad 2 tysiące stypendiów fundujemy dla Białorusinów. Myśleliśmy, wyobrażaliśmy sobie, że po sprawie Nawalanego, po tych manifestacjach, demonstracjach na terenie Federacji Rosyjskiej być może takie stypendium jak dla Białorusinów będzie potrzebne dla Rosjan. No, nie wiem, jak to zdiagnozować dzisiaj, po tych kilkunastu miesiącach. Chyba byłoby dobrze, gdyby wtedy Rosjanie zdecydowali się mocniej wystąpić przeciwko instytucji władzy Putina, być może nie mielibyśmy dzisiaj tych problemów. W każdym razie taki program stypendialny jest realizowany.</u>
+          <u xml:id="u-5.17" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiWlodzimierzBernacki">Ja jeszcze raz powtarzam, szkoły wyższe, rektorzy szkół wyższych są bardzo pozytywnie nastawieni wobec tych propozycji, a więc zarówno jeśli chodzi o współpracę w zakresie przekazania informacji i pchnięcia – przepraszam za to określenie – swoich studentów w stronę wolontariatu i uznania tego wolontariatu jako czegoś istotnego i ważnego… Zresztą sami Ukraińcy przecież to czynią, tu chodzi tylko o skoordynowanie pewnych działań. Rektorzy również, już wcześniej, za sprawą działań Kancelarii Prezesa Rady Ministrów i wojewodów, przygotowali listy dotyczące miejsc wolnych, jeśli chodzi o akademiki. Te akademiki będą pełniły podwójną rolę, bo z jednej strony będą to miejsca zamieszkania dla ewentualnych studentów, którzy przybędą tutaj do Polski, aby studiować, a z drugiej strony te wolne miejsca w akademikach będą również wykorzystane – i tu jest zgoda ze strony władz poszczególnych uczelni – jako te miejsca, w których uchodźcy z Ukrainy będą mogli zamieszkać.</u>
+          <u xml:id="u-5.18" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiWlodzimierzBernacki">Jeśli zaś chodzi o uczonych, o pracowników naukowych, to, Szanowni Państwo, jest propozycja – i to też znajdzie się w specustawie – aby była możliwość zatrudniania zarówno w szkołach wyższych, jak i w instytutach badawczych obywateli Ukrainy, którzy byli pracownikami naukowymi. Tak jak w odniesieniu do dzieci i w odniesieniu do osób dorosłych, opiekunów dzieci, tak i w wypadku czy to studentów, czy właśnie pracowników naukowych ten projekt ustawy przewiduje uproszczony tryb poświadczania kompetencji zawodowych czy też miejsca zatrudnienia. W wypadku pracowników naukowych sprawa jest o tyle prostsza, że większość czy duża część szkół wyższych z terenu Ukrainy współpracowała z polskimi uniwersytetami czy też z polskimi instytutami badawczymi, a więc ta wiedza dotycząca poszczególnych uczonych jest duża. Tak że będzie możliwość zatrudnienia nie tylko w uczelniach, ale również w instytutach badawczych pracowników naukowych, zaznaczam, obywateli Ukrainy.</u>
+          <u xml:id="u-5.19" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiWlodzimierzBernacki">Szanowni Państwo, wreszcie na koniec już… No, rzeczywiście te propozycje już są i realizujemy to już, ale jest też taka wielka prośba do państwa parlamentarzystów, do wszystkich nas. Mówił o tym pan profesor. W pierwszym momencie jest ten entuzjazm, są te wyjątkowo pozytywne emocje, uczucia, ale z czasem mogą pojawiać się również pewne napięcia. I tutaj bardzo proszę, szczególnie zwracam się do parlamentarzystów, abyśmy wspólnie podejmowali działania wyjaśniające, działania objaśniające. To, że studenci, obywatele Ukrainy pojawią się na polskich uczelniach, nie znaczy, że oni zabiorą komukolwiek miejsce na polskich uniwersytetach. To, że pojawią się pracownicy naukowi… Tu jeszcze nie wspomniałem, ale Narodowe Centrum Nauki przygotowuje specjalny program dla uczonych z Ukrainy. W związku z tym, że będą takie programy im dedykowane i będzie możliwość zatrudnienia ich w trybie pozakonkursowym, proszę o wspólne działania, abyśmy nie doprowadzili czy abyśmy wytłumaczyli wszystkim, że to nie jest forma przywileju. Ci ludzie stracili całe swoje dotychczasowe życie. Oni zaczynają wszystko od nowa. Zaczynają wszystko od początku, przybywając tutaj do Polski. My musimy mieć świadomość tego, przed jak wielkim wyzwaniem stajemy, nie tylko w sensie formalnym, instytucjonalnym, ale również tym emocjonalnym, uczuciowym. Miejmy świadomość tego, przed czym stoimy.</u>
+          <u xml:id="u-5.20" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiWlodzimierzBernacki">Ja dam tylko jeden przykład. Obok tych pozytywnych działań podjęliśmy też decyzje dotyczące zerwania –zaznaczam to bardzo mocno: zerwania – wszelkiej współpracy z Federacją Rosyjską w zakresie wymiany naukowej, wymiany technicznej, jakiejkolwiek. I już dochodzą, Drodzy Państwo, głosy: a może nie, a może tylko zawiesić na jakiś czas, a może… a może… Drodzy Państwo, jesteśmy w sytuacji szczególnej. Jeśli teraz nie podejmiemy takich decyzji, zarówno w tym bardzo pozytywnym względzie wobec obywateli Ukrainy i jednocześnie w sposób zdecydowany negatywny wobec tych, którzy reprezentują instytucje państwa Federacji Rosyjskiej, jeśli tego nie uczynimy dzisiaj, to będziemy mieć stale problemy.</u>
+          <u xml:id="u-5.21" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiWlodzimierzBernacki">Dziękuję bardzo, Panie Przewodniczący.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Bardzo dziękuję, Panie Ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#BadaczStowarzyszonywOsrodkuBadannadMigracjaminaUniwersytecieWarszawskimMaciejDuszczyk">Można, Panie Przewodniczący?</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Proszę bardzo. Tak. I za chwilkę pan prezes Skulimowski.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#BadaczStowarzyszonywOsrodkuBadannadMigracjaminaUniwersytecieWarszawskimMaciejDuszczyk">Panie Ministrze, ja chciałbym tylko doprecyzować w związku z tą nielegalnością. To byłoby nielegalne tydzień temu.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiWlodzimierzBernacki">Tak, tak.</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#BadaczStowarzyszonywOsrodkuBadannadMigracjaminaUniwersytecieWarszawskimMaciejDuszczyk">A więc nie chodzi o to, że to jest teraz nielegalne. Oczywiście szef Straży Granicznej, szef oddziału Straży Granicznej ma prawo wydać taki dokument, tylko on by tego dokumentu nie wydał tydzień temu. Teraz sytuacja jest ekstraordynaryjna. Oczywiście, oni legalnie przekraczają granice. Tylko chodzi mi o to, gdyby to było przed samą granicą. To było intencją mojej wypowiedzi. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Raz jeszcze dziękuję panu ministrowi za wyczerpującą wypowiedź, informację, także zapowiadającą prace legislacyjne nad specustawą.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Mamy połączenie z panem prezesem Markiem Skulimowskim, tak że bardzo proszę, a potem oddam głos paniom i panom senatorom.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PrezesiDyrektorWykonawczyFundacjiKosciuszkowskiejMarekSkulimowski">Dzień dobry.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PrezesiDyrektorWykonawczyFundacjiKosciuszkowskiejMarekSkulimowski">Bardzo dziękuję, Panie Przewodniczący, za udzielenie mi głosu.</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#PrezesiDyrektorWykonawczyFundacjiKosciuszkowskiejMarekSkulimowski">Przepraszam, niezależne ode mnie problemy techniczne spowodowały, że się spóźniłem. To, co usłyszałem w ostatnich kilku minutach, to naprawdę napawa optymizmem i cieszę się, że w tak szybkim trybie podejmowane są rozwiązania, aby przyjąć studentów i naukowców ukraińskich. Wszyscy jesteśmy zgodni, że… szczególnie w odniesieniu do naukowców, bo to jest ta grupa, którą my się szczególnie opiekujemy w ramach wymiany polsko-amerykańskiej i tutaj będziemy też starać się dołączyć do tej akcji. To jest ta tkanka społeczna, która musi być utrzymana w dobrej formie. Jak przyjdzie czas odbudowania państwa ukraińskiego, oni muszą wrócić i muszą uczynić jak najwięcej, aby uniwersytety stanęły na nogi.</u>
+          <u xml:id="u-9.3" who="#PrezesiDyrektorWykonawczyFundacjiKosciuszkowskiejMarekSkulimowski">Ze swojej strony mogę zapewnić, że w jak najszybszym trybie też przygotujemy programy i będziemy mogli wspierać pojedynczych naukowców i uczelnie, jeśli chodzi o powtórne zatrudnienie, np. przy pracach badawczych itd. Tak że ja popieram wszelkie rozwiązania systemowe i ze swej strony zapewniam wsparcie, i naprawdę cieszę się, że jestem świadkiem takiej dyskusji. Obok mnie siedzi prof. Bogdan Hudʹ z Uniwersytetu Lwowskiego, któremu udało się uciec i dojechał do mnie tu w piątek, i mieszka u mnie, więc na pewno też…</u>
+          <u xml:id="u-9.4" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Prosimy pozdrowić pana profesora i wszystkich, z którymi ma pan kontakt.</u>
+          <u xml:id="u-9.5" who="#PrezesiDyrektorWykonawczyFundacjiKosciuszkowskiejMarekSkulimowski">Pozdrawiam.</u>
+          <u xml:id="u-9.6" who="#PrezesiDyrektorWykonawczyFundacjiKosciuszkowskiejMarekSkulimowski">Tak że na pewno to, co słyszy, napawa, jak powiedziałem, napawa optymizmem.</u>
+          <u xml:id="u-9.7" who="#PrezesiDyrektorWykonawczyFundacjiKosciuszkowskiejMarekSkulimowski">Tak że ja jeszcze raz ogromnie dziękuję wszystkim za wsparcie dla narodku ukraińskiego, dla ukraińskiej nauki. Serdecznie dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Dziękuję bardzo, Panie Prezesie.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Otwieramy dyskusję z udziałem senatorów.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Proponuję, żeby panowie, jeśli będą pytania do pana ministra i do naszego gościa, eksperta, pana prof. Duszczyka, to żeby panowie odpowiedzieli zbiorczo. Mamy 3 zgłoszenia: pani senator Bieda, pan przewodniczący Tyszkiewicz, pan senator Fedorowicz, w takiej kolejności.</u>
+          <u xml:id="u-10.3" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#SenatorHalinaBieda">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#SenatorHalinaBieda">Panowie Przewodniczący, ja chciałabym przede wszystkim zapytać, czy ta ustawa, o której mówił pan minister, jest już gdzieś na stronie sejmowej, tak żebyśmy mogli ewentualnie też już z nią się zapoznać, skoro mamy w przyszłym tygodniu procedować.</u>
+          <u xml:id="u-11.2" who="#SenatorHalinaBieda">Chciałabym też zapytać, czy jest w niej poruszony status uchodźcy w kontekście zatrudnienia? Na dzisiaj wiem, że środki zostały przeznaczone i urzędy pracy mają już i na roboty publiczne, i na prace interwencyjne, które mogą właśnie przeznaczyć dla uchodźców. Jednak jeśli ktoś stara się o status uchodźcy, to obowiązuje go chyba 90-dniowy okres, kiedy nie może pracować. Czy ta zmiana przepisów już tam jest?</u>
+          <u xml:id="u-11.3" who="#SenatorHalinaBieda">Czy zastanawialiście się też państwo nad kwestią ewentualnych uregulowań i rekompensat w kontekście odpadów? Wiemy, że jeśli miasto w swoich ośrodkach przejmuje uchodźców, no to jest z tym mniejszy problem. Często to są też osoby prywatne, które za chwilę też będą musiały to regulować. Jest tak, jak pan profesor tutaj mówił, że to nie jest sprint, tylko to jest maraton, że my dzisiaj rzeczywiście… W moim mieście tak jest, że dotarły osoby, które albo znały kogoś przez urząd, bo mamy miasta partnerskie na Ukrainie, albo osoby tutaj pracujące. Zdajemy sobie sprawę, że to jest proces długotrwały, chociaż, o czym też pan profesor mówił, część z tych osób absolutnie nie chce nawet ubrań brać, bo one wierzą, że będą tu tylko tydzień, że za tydzień wrócą. I to jest rzeczywiście trudne.</u>
+          <u xml:id="u-11.4" who="#SenatorHalinaBieda">Ja chciałabym jeszcze zgłosić problem nie tylko przestępców, ale też kwestii przemocy w rodzinie. My już mamy w naszym ośrodku osoby, które podejrzewamy o przemoc względem dzieci. To też są bardzo ważne kwestie.</u>
+          <u xml:id="u-11.5" who="#SenatorHalinaBieda">Ale mnie głównie interesuje to, czy ta ustawa jest już gdzieś dostępna, czy można się z nią zapoznać. Od kiedy będzie subwencja dla samorządów? Wiemy, że jeśli chodzi o subwencję, to jest ona niewystarczająca nawet na edukację naszych dzieci, więc myślę, że to jest bardzo ważna informacja. I też chciałam zapytać, czy w tej ustawie przewiduje się, że dzieci ukraińskie będą miały swoje oddziały. No, ja nie wiem do końca, czy to jest dobre rozwiązanie, żebyśmy znowu nie tworzyli takich zamkniętych gett dla tych dzieci. Ale to już bardziej pedagodzy, psycholodzy niech się ustosunkują. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Pan przewodniczący Wadim Tyszkiewicz.</u>
+          <u xml:id="u-12.2" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Szanowni Państwo, ja mam oczywiście przede wszystkim kwestie związane z samorządem. Chciałbym powiedzieć, oczywiście sytuacja jest trudna i mam nadzieję, że będziemy, współpracując ze sobą, naprawiali to wszystko, co źle działa, ale na dzień dzisiejszy muszę powiedzieć, że nie działa to tak, jak powinno.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Ja przeczytam państwu tylko wpis jednego z prezydentów dużych polskich miast: „Ci mieszkańcy, którzy pierwsi przyjęli uchodźców, zostali sami. Wojewoda nie przewiduje żadnego wsparcia. Nie możemy podpisać umowy cywilnoprawnej ani wydatkować własnych środków, aby im pomóc. Ci, którzy są kierowani do hoteli, mają sfinansowane 3 posiłki i pokój hotelowy. A wojewoda gwarantuje 120 zł na osobę. Czy to jest normalne? Budzi to złość. To nie jest żaden system. To bezradność państwa”. Samorządowcy dzisiaj naprawdę robią gigantyczną pracę. Między sobą współpracują. Ja w tej chwili też jestem cały czas na kanałach… na gorących łączach. Bardzo często jest tak, że uchodźcy przyjeżdżają do Warszawy i na Dworcu Centralnym… bo oni uciekają przed wojną, więc wsiadają w pociąg, dojeżdżają, wysiadają na dworcu i teraz trzeba się nimi zaopiekować. Na szczęście ta współpraca samorządów, samorządowców jest na tyle dobra, że miasta deklarują, że przyjmą uchodźców, podstawiają swoje autobusy i rozwożą ich po Polsce. No więc naprawdę działa to dobrze i mam nadzieję, że samorządowcy – zresztą mówią to hasło, że to rzeczywiście nie jest sprint a maraton – są przygotowani na działanie długofalowe i naprawdę to dobrze działa. Ale tych tematów, które warto naprawić… Ja nie mówię, że tu jest gdzieś zła intencja rządu, bo myślę, że dzisiaj wszyscy mamy dobrą intencję, ale to trzeba naprawić. To nie może być tak, że dzisiaj przyjęty uchodźca… I to jest pytanie do pana profesora właśnie. Jeżeli ktoś przyjmuje tego uchodźcę, jest pozostawiony sam sobie. Czyli system mówi tak: to my przyjmiemy, ale musisz się zarejestrować, trafiasz do naszego ośrodka wskazanego przez nas i wtedy otrzymujesz pomoc. A co z ludźmi, którzy w odruchu serca biorą tych ludzi do domu, opiekują się nimi? Oczywiście ja się zgadzam z tymi problemami, bo ja od kilku dni rzeczywiście uczestniczę w lokowaniu tych ludzi i często jest tak, że oni trafiają do mieszkania, pierwszego dnia siadają do wspólnego stołu, razem jedzą posiłki, opiekują się dziećmi, tylko pytanie, jak długo, dzień, 2, 3, miesiąc, 2 miesiące, 3 miesiące. Do tego trzeba się przygotować.</u>
+          <u xml:id="u-13.2" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Chodzi też o takie zmiany, które… Ja nie wiem, czy one będą w ustawie, bo tej ustawy nie znamy, ale warto byłoby, żeby pomóc wszystkim pomagającym. Np. hasło „autostrady”. Ludzie w odruchu serca wożą ludzi, wysyłają swoje transporty, samochody. Płacą za paliwo, ale pytanie: czy jeżeli to jest konwój humanitarny, to powinni płacić np. za autostrady? To są drobne gesty, które, jak myślę, warto wyjaśnić, żeby to działało.</u>
+          <u xml:id="u-13.3" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">I kolejna sprawa: VAT od darowizn. Ja mam sygnały, że przedsiębiorcy chcą przekazywać towary o dużych wartościach, ale muszą od tej darowizny zapłacić VAT. W tej sytuacji specjalnej, wyjątkowej, może poszukać jakiegoś rozwiązania, żeby przedsiębiorca darujący towar wart 100 tysięcy zł nie musiał jeszcze od tego odprowadzać VAT. Tak? Ja na przykład mam straż pożarną, która się zgłasza i mówi, że przedsiębiorca chce im przekazać sprzęt o dużej wartości, no ale przekazanie sprzętu do straży pożarnej polskiej, która przekaże go straży pożarnej ukraińskiej oznacza, że trzeba zapłacić od tego VAT.</u>
+          <u xml:id="u-13.4" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">I na koniec, Panie Profesorze, bardzo trudne pytanie: co z dziećmi z Michałowa? Dzisiaj rzeczywiście wszyscy zajmujemy się Ukraińcami i ja powiem hasłowo: tak trzeba. To w ogóle nie ulega wątpliwości. Ale nie ukrywam, że jak leciałem samolotem, to zaczepił mnie jeden z parlamentarzystów pewnej partii – nie będę wymieniał jej nazwy – i drwiąco zapytał: a co z dziećmi z Michałowa? Kpiąc, tak? Przecież to też są dzieci, które uciekały spod bomb. Tam oczywiście byli emigranci ekonomiczni, ale i tacy, którzy uciekali z powodu wojny, w Syrii chociażby, tak? I o tych ośrodkach, które dziś są przepełnione, gdzie warunki też są bardzo złe, my też nie powinniśmy zapomnieć, bo to też są ludzie. Oczywiście, że Ukraińcy są nam bliżsi. To są nasi bracia Słowianie. Ja mam rodzinę w Kijowie, mam rodzinę w Czernigowie, a moja babka była Ukrainką. Już kończę.</u>
+          <u xml:id="u-13.5" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">I kwestia tych ludzkich odruchów wobec wszystkich, którzy uciekają przed bombami. Dzisiaj mówimy o pomocy dla Ukraińców. Panie Profesorze, co z dziećmi z Michałowa? Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Pan senator Fedorowicz – zdalnie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#SenatorJerzyFedorowicz">Teraz? Halo!</u>
+          <u xml:id="u-15.1" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Tak, tak.</u>
+          <u xml:id="u-15.2" who="#SenatorJerzyFedorowicz">Dobrze.</u>
+          <u xml:id="u-15.3" who="#SenatorJerzyFedorowicz">Ja w wielu sprawach zgadzam się z senatorem Tyszkiewiczem. My działamy w samorządzie i ofiarność ludzi jest niezwykła. Radzimy sobie poprzez właśnie taki czysty wolontariat, na razie bez zadawania pytań o VAT itd.</u>
+          <u xml:id="u-15.4" who="#SenatorJerzyFedorowicz">Ja mam konkretne pytanie po moich wczorajszych spotkaniach z organizacjami ukraińskimi, które tutaj pomagają. Przede wszystkim ich wątpliwość budziła informacja, jakoby centralnie miały być rozprowadzone te dary czy te przedmioty. Czyli poprzez system centralny, rządowy. Podobno to nie jest ostateczne. Pytam dlatego, że mamy kontakt z żołnierzami – mój asystent był na froncie w Donbasie parę lat temu – i ich największą potrzebą są te specjalne apteczki, z uciskowymi bandażami itd., które gromadzimy. I teraz jest tak… Łatwiej… I ja muszę zadać pytanie dotyczące tego, czy to jest traktowane jako pomoc wojskowa, czy jako czysty wolontariat. Bo akcja nabiera rozmachu. I czy wtedy mamy sposoby i ludzi, którzy są gotowi przewieźć to do Lwowa zgodnie z obowiązującymi przepisami? Bo to będzie szło przez misję medyczną. Tylko czy nie naruszymy jakichś zasad, które obowiązują, jeżeli idzie o tego rodzaju wsparcie? Więcej pytań już nie mam. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-16.1" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Czy jeszcze ktoś z państwa senatorów chce zadać pytanie? Bo już nie będzie kolejnej rundy.</u>
+          <u xml:id="u-16.2" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Pan senator Gogacz, pan senator Zając – na tym zamykamy…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#SenatorStanislawGogacz">Ja chciałbym odnieść się do wystąpienia pana profesora. Pan profesor w którymś momencie wspomniał, ale również pan senator Bernacki o tym wspomniał, że powinna być opinii publicznej przekazana informacja, że miejsca studentów, którzy przyjadą z Ukrainy i będą tu studiować, to nie będą miejsca zajęte studentom z Polski. Wydaje się, że to jest ogromna rola środków masowego przekazu w Polsce, ażeby opinię publiczną na bieżąco o tym informować, ażeby ten przekaz był.</u>
+          <u xml:id="u-17.1" who="#SenatorStanislawGogacz">I pytanie do pana profesora. Pan profesor wspomniał o tym, że są takie sytuacje, że ktoś przyjął właśnie uchodźcę do domu, ale później wytwarzają się między nimi jakieś emocje… Chciałbym zapytać, czy chodzi o tę falę uchodźców, z którą właśnie mamy do czynienia, czy chodzi o jakieś fale uchodźców, co do których państwo przeprowadzacie badania. Czy chodzi o sytuacje, które gdzieś się wydarzyły, ale jest ryzyko, że mogą i u nas się wydarzyć? Podnoszę to dlatego, że taka informacja… Z tego co mamy orientację – a wszyscy oglądamy… lub spotykamy się z samorządowcami, z uchodźcami – to taka informacja… Jeżeli nawet coś takiego się wydarza, to nie jest to reprezentatywne. Jeżeli coś takiego się wydarza, to jest to po prostu sporadyczne. Ale gdyby taka informacja ukazała się w środkach masowego przekazu, to jednak mogłaby wyrządzić bardzo dużo szkód. Stąd moje pytanie: jaki jest powód tego, że pan przedstawił właśnie taki przykład? Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Senator Zając zdalnie, tak?</u>
+          <u xml:id="u-18.1" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#SenatorJozefZajac">Panie Przewodniczący! Szanowni Państwo!</u>
+          <u xml:id="u-19.1" who="#SenatorJozefZajac">Tutaj, nad granicą – bo z miejsca, z którego mówię, jest 12 km do granicy – widzimy tę rzeczywistość, która… Im dalej jest się usytuowanym, tym bardziej jest to troszeczkę zniekształcone. Ale muszę powiedzieć, że to, co tutaj obserwujemy na co dzień, napawa dumą i wiarą w nasze społeczeństwo. To są piękne zachowania ludzi. Przyznam, że nie spodziewałem się, że aż w takim stopniu one się objawią.</u>
+          <u xml:id="u-19.2" who="#SenatorJozefZajac">Jest pewien mankament, który tutaj bardzo denerwuje ludzi. Mianowicie, wielu polityków przyjeżdża się sfotografować. Wtedy każą wynosić się wszystkim, którzy pomagają uchodźcom, ustawiają się odpowiednio i robią jakiś taki show. I to poszło wokół Dorohuska, gdzie jest duże przejście, wokół Chełma… Ale to tylko uwagi.</u>
+          <u xml:id="u-19.3" who="#SenatorJozefZajac">Mam pytanie do pana ministra w związku z tym, że przewiduje się zatrudnianie naukowców, nauczycieli akademickich z Ukrainy na naszych uczelniach. Czy ministerstwo przewiduje jakieś dodatkowe finansowanie na to zatrudnienie? Bo ostatni budżet jest dosyć skromny. Bardzo bym prosił o odpowiedź na to pytanie. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Dziękuję państwu senatorom.</u>
+          <u xml:id="u-20.1" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">To może w odwrotnej kolejności – najpierw poprosimy o ustosunkowanie się pana ministra.</u>
+          <u xml:id="u-20.2" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Chcę też powiedzieć, że część pytań jest zaadresowana do innych resortów – mamy tego świadomość. Będzie też pewnie na posiedzeniu plenarnym Senatu okazja do tego, żeby zadać pytania innym resortom.</u>
+          <u xml:id="u-20.3" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Pan minister jest odpowiedzialny w tej części, w jakiej resort nauki i szkolnictwa wyższego będzie podejmował działania w związku z falą uchodźców, a nie za całą politykę rządu wobec uchodźców.</u>
+          <u xml:id="u-20.4" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Dziękujemy, że pan minister przyjechał osobiście i żałujemy, że nie ma tutaj reprezentantów Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji. Mamy świadomość tego, że po prostu bezpośrednio odpowiada pan za część tej materii.</u>
+          <u xml:id="u-20.5" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Pan minister Bernacki, potem pan prof. Duszczyk. I na tym zakończymy posiedzenie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiWlodzimierzBernacki">Dziękuję bardzo, Panie Przewodniczący.</u>
+          <u xml:id="u-21.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiWlodzimierzBernacki">Rzeczywiście jest tak, że ja nie czuję się na siłach, aby odpowiedzieć na pytania postawione przez pana senatora Tyszkiewicza i przez pana senatora Fedorowicza, dlatego że to jest zupełnie odrębna materia.</u>
+          <u xml:id="u-21.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiWlodzimierzBernacki">I miałbym taką gorącą prośbę, żebyśmy w takich momentach, jak ten, zapominali o epizodach, które nas kiedyś mocno dzieliły. Mamy do czynienia z sytuacją naprawdę wyjątkową, sytuacją nadzwyczajną. I powrót do pytania, które pan teraz postawił… No to jest tak naprawdę też pytanie niebezpieczne w tym sensie, że może być w każdym momencie podniesione przez tych, którzy chociażby byli w Przemyślu w ostatnich dniach. Wiemy, że atmosfera i emocje, które mogą się pojawić w takich trudnych momentach, trudnych chwilach, mogą za sprawą powrotu do tej debaty – do dyskusji, jaka dotyczyła tej materii, o której pan wspomniał – mieć bardzo poważne konsekwencje i nakręcać tę spiralę.</u>
+          <u xml:id="u-21.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiWlodzimierzBernacki">Ja nie uchylam się…</u>
+          <u xml:id="u-21.4" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+          <u xml:id="u-21.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiWlodzimierzBernacki">Nie, nie, ja mówię o dniu dzisiejszym, czyli o 2 marca 2022 r. I pozwolę sobie tutaj spuścić zasłonę milczenia na pozostałą część ewentualnej mojej wypowiedzi.</u>
+          <u xml:id="u-21.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiWlodzimierzBernacki">Przede wszystkim chciałbym się odnieść do pytania pani senator Biedy. Otóż ten projekt w art. 8 w pkcie 1 mówi: cudzoziemiec jest uprawniony do wykonywania pracy na terytorium Rzeczypospolitej w okresie pobytu zgodnego z obowiązującymi przepisami w przypadku gdy… I tu odnosi się do bardzo konkretnej sytuacji, a więc tych obywateli Ukrainy, którzy przybyli na teren Rzeczypospolitej po agresji Rosji na Ukrainę.</u>
+          <u xml:id="u-21.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiWlodzimierzBernacki">Jeśli chodzi o to, co związane jest z dziećmi, to absolutnie nie chcemy… Tutaj pan profesor pewnie mógłby powiedzieć zdecydowanie więcej, ale przy takich zjawiskach jak to… Rzeczywiście, Drodzy Państwo, istnieje to doświadczenie, które mamy. A tym doświadczeniem europejskim, ale nie tylko, jest konieczność uniknięcia czy potrzeba uniknięcia budowania izolatoriów, budowania gett. To jest najgorsze, co może nas spotkać. I to jest najgorsze, co spotkało społeczeństwa Europy Zachodniej. A szczególnie przypadki grecki, włoski, francuski, jeśli chodzi o południe Francji. To są takie przykłady, które powinny być w podręcznikach i pokazywać, jak tego nie wolno robić.</u>
+          <u xml:id="u-21.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiWlodzimierzBernacki">Odnosząc to do dzieci, sugerujemy, proponujemy, aby dzieci, które przybyły do nas z Ukrainy, mogły uczestniczyć, w miarę możliwości, w tych zajęciach, w których nie jest wymagana perfekcyjna znajomość języka polskiego. A więc lekcje wychowania fizycznego, plastyki, ZPT, ale też wszystkie kwestie zabawowe. To wszystko ma mieścić się we wspólnocie. Nie chcemy tworzyć klas tylko i wyłącznie dla tych, którzy są z Ukrainy. Będziemy starać się tego unikać. A formuła, czyli forma, jak będzie to realizowane… No każdy z dyrektorów, ale też każdy z wójtów ma najlepszą wiedzę dotyczącą też miejsc, gdzie można te dzieci przyjmować. Ale ostatnia rzecz, którą chcielibyśmy zrobić, to budowanie takiego getta dla dzieciaków. One nie dość, że są po tych dramatycznych przejściach, to jeszcze miałyby być teraz separowane od swoich kolegów z Polski. A więc to rzeczywiście byłoby czymś najgorszym, co mogłoby się pojawić.</u>
+          <u xml:id="u-21.9" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiWlodzimierzBernacki">Jeśli chodzi o kwestie związane z mediami, to tak, będziemy starać się to nagłaśniać.</u>
+          <u xml:id="u-21.10" who="#Gloszsali">Subwencje…</u>
+          <u xml:id="u-21.11" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiWlodzimierzBernacki">Aha, Szanowni Państwo…</u>
+          <u xml:id="u-21.12" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+          <u xml:id="u-21.13" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiWlodzimierzBernacki">Jeśli chodzi o subwencje, to każdy dyrektor, który wprowadzi dziecko do systemu… Z tym związana jest konsekwencja w postaci kwoty, o której mówiłem. Ten system miał już istnieć od wczoraj. Ufam urzędnikom departamentu z Szucha, że rzeczywiście został już uruchomiony system z tą nakładką, dodatkową informacją dotyczącą właśnie obywatelstwa. I ta subwencja… To dziecko może być wykazane i tym samym jest podstawa do uzyskania z ministerstwa dodatkowych środków – jeszcze raz powtarzam – w wymiarze 1,4.</u>
+          <u xml:id="u-21.14" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiWlodzimierzBernacki">A jeśli chodzi o projekt ustawy, to mogę powiedzieć, że on prawdopodobnie powinien już dzisiaj być na stronach sejmowych, Kancelarii Sejmu. Ten projekt, który ja mam, jest projektem z 28 lutego. I też wszyscy jesteśmy – jako przedstawiciele tych resortów, które uczestniczyły w tworzeniu tego projektu – otwarci na wszelkie wskazania.</u>
+          <u xml:id="u-21.15" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiWlodzimierzBernacki">Chociażby to, co dotyczy roli rektorów czy funkcji rektorów, jeśli chodzi o przyjęcia. Tu w pewnej części odpowiadam panu senatorowi Zającowi. To rektorzy tak naprawdę, kierując się nie tylko zasobnością swojej kieszeni – swojej w rozumieniu uczelni – ale również swoją wrażliwością, powinni podejmować takie działania. Ten program ze strony Narodowego Centrum Nauki będzie również takim programem dedykowanym właśnie w tym kierunku. W związku z tym prosimy tutaj o to, żeby ta wrażliwość była wrażliwością nie tylko codzienną, taką jaką obserwujemy w telewizorze – przepraszam za to sformułowanie, ale celowo mówię „w telewizorze” – ale również wrażliwością urzędniczą i wrażliwością tych, którzy mają dużą władzę. W tym wypadku rektorzy polskich szkół wyższych mają dużą władzę.</u>
+          <u xml:id="u-21.16" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiWlodzimierzBernacki">I też taka wielka prośba… Ja o tym nie powiedziałem. Bo już dochodzą do nas takie echa, że pojawiają się takie przypadki, że niektórzy samorządowcy – ja mam szacunek do samorządowców – chcieliby, wykorzystując tę nadzwyczajną sytuację, zmusić nas jako ministerstwo do podniesienia limitu uczniów w klasie. No, nie tędy droga. Ministerstwo nie zgodzi się na to, aby, wykorzystując nadzwyczajną sytuację, tworzyć klasy powyżej 27 czy 25 uczniów. Na to zgody nie będzie.</u>
+          <u xml:id="u-21.17" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiWlodzimierzBernacki">Podobnie jak niektórzy rektorzy już kombinują, żeby w związku z taką sytuacją łączyć tych, którzy są stacjonarni, z niestacjonarnymi, czyli de facto łączyć tych, którzy płacą za studia i teoretycznie studiują w nieco innym trybie, z tymi, którzy studiują w trybie studiów stacjonarnych bezpłatnych. Drodzy Państwo, ja wiem, że jak jest mętna woda, to można łowić…</u>
+          <u xml:id="u-21.18" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+          <u xml:id="u-21.19" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiWlodzimierzBernacki">Szanowny Panie Senatorze, ja mówię tylko o wyjątkowych przypadkach. Ja nie mówię o całości.</u>
+          <u xml:id="u-21.20" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+          <u xml:id="u-21.21" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiWlodzimierzBernacki">Oczywiście, nadużywają, nadużywają.</u>
+          <u xml:id="u-21.22" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Dobrze.</u>
+          <u xml:id="u-21.23" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiWlodzimierzBernacki">Niech pan nazywa to tak, jak pan uważa za właściwe.</u>
+          <u xml:id="u-21.24" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiWlodzimierzBernacki">Ja uważam, że ta wrażliwość jest wrażliwością – jeszcze raz powtórzę to, o czym powiedział pan senator Fedorowicz i o czym mówił pan profesor – która może nas napawać dumą. Chodzi mi o nasze zachowania. I chciałbym, żeby ta wrażliwość, którą obserwujemy, była też wrażliwością polityków, ale również tych, którzy mają władzę instytucjonalną, a więc dyrektorów szkół, samorządowców, rektorów, wszystkich nas. Bo to nie jest tak, że my jesteśmy tymi wrażliwcami tylko wtedy, kiedy w kapciach siedzimy przed telewizorem czy czytamy takie lub inne doniesienia medialne. Tymi wrażliwcami mamy być w każdym punkcie, w każdym miejscu, również wypełniając funkcje publiczne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-22.1" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Myślę, że najlepiej będzie, jeśli, można powiedzieć, obydwie strony politycznej rywalizacji, która nie powinna dotyczyć tej materii…</u>
+          <u xml:id="u-22.2" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Oczywiście.</u>
+          <u xml:id="u-22.3" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">…przyjmą takie założenie, że traktujemy za punkt odniesienia wiążące wypowiedzi rządu, ministrów czy też organizacji samorządowych. Bo to, że jeden urzędnik po stronie rządowej bądź…</u>
+          <u xml:id="u-22.4" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Samorządowiec.</u>
+          <u xml:id="u-22.5" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">…jeden samorządowiec popełnia błąd, nie oznacza, że takie jest stanowisko świata samorządowego czy świata rządowego. Dopóki nie ma oficjalnych stanowisk związków samorządowych czy oficjalnych stanowisk ministerstw dopóty traktujmy w naszym gronie, że ich nie ma.</u>
+          <u xml:id="u-22.6" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Bardzo dziękuję panu ministrowi.</u>
+          <u xml:id="u-22.7" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Pan prof. Duszczyk.</u>
+          <u xml:id="u-22.8" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">I na tym będziemy kończyć posiedzenie. Czeka kolejne posiedzenie komisji.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#BadaczStowarzyszonywOsrodkuBadannadMigracjaminaUniwersytecieWarszawskimMaciejDuszczyk">Dziękuję bardzo państwu senatorom za komentarze i pytania. Spróbuję króciuteńko się do nich ustosunkować, jak również do niektórych tez pana ministra. Pozwolę sobie może skomentować niektóre rzeczy.</u>
+          <u xml:id="u-23.1" who="#BadaczStowarzyszonywOsrodkuBadannadMigracjaminaUniwersytecieWarszawskimMaciejDuszczyk">Szanowni Państwo, jeśli chodzi… Połączę 2 wątki – dzieci i rodzinę.</u>
+          <u xml:id="u-23.2" who="#BadaczStowarzyszonywOsrodkuBadannadMigracjaminaUniwersytecieWarszawskimMaciejDuszczyk">Pamiętajmy o tym, że jeżeli dzisiaj czy w najbliższych dniach, tygodniach, nie zaopiekujemy się również rodzinami, które pomagają, to państwo będzie musiało się zmierzyć z jeszcze większym wyzwaniem niż jest, ponieważ, Panie Senatorze, coraz więcej jest takich sytuacji, które…</u>
+          <u xml:id="u-23.3" who="#BadaczStowarzyszonywOsrodkuBadannadMigracjaminaUniwersytecieWarszawskimMaciejDuszczyk">Może ja podam 2 czy 3 przykłady, które unaocznią sytuację. Małżeństwo 60-parolatków przyjmuje do jednego ze swoich pokoi matkę z dzieckiem, które jest chore i płacze. Po 3 dniach te osoby po prostu sobie nie radzą z tym wszystkim i zwracają się o pomoc, bo jednak chciałyby wrócić do swojej normalności. Mamy sytuację kolejnej rodziny, która przyjmuje 2 matki z dwójką dzieci. Te matki, bardzo bojąc się o swoich mężów, przez całą noc rozmawiają z nimi przez telefon przez internet. Tak? To się da wytrzymać 1 dzień czy 2,3 dni w duchu takiego rodzinnego… Ale musimy sobie zdawać sprawę z tego, że będziemy mieli taki drugi odruch… Tak jak mówię, już mamy do czynienia z incydentami – na razie w Polsce, ale wiemy z doświadczenia, że tak wygląda świat – i trzeba być po prostu na to przygotowanym.</u>
+          <u xml:id="u-23.4" who="#BadaczStowarzyszonywOsrodkuBadannadMigracjaminaUniwersytecieWarszawskimMaciejDuszczyk">I teraz: jeżeli nie zaadresujemy tego momentu tu i teraz, to nie powiem, że Polacy będą wyrzucać ich z domów, ale będą szukali dla nich innych miejsc, a samorządy będą musiały być przygotowane w większej skali na przyjmowanie do tzw. tymczasowych ośrodków pobytu. Musimy bowiem wiedzieć o jeszcze jednym elemencie: mamy 3 rodzaje miejsc, w których znajdują się uchodźcy. I jeszcze powiem, co to znaczy uchodźca, tak? Ponieważ mamy ośrodek recepcyjny, w którym sprawdza się dokumenty, daje się podstawowe elementy… Tam są również te punkty wytchnieniowe, o których powiedziałem. A te osoby później przyjeżdżają do ośrodków pobytu tymczasowego i tam przebywają już tygodnie, czasami miesiące. To mogą być jakieś hotele, mogą być jakieś sale gimnastyczne. Słyszałem dzisiaj, jadąc do państwa, że w jednym mieście nie odbędzie się jakiś mecz, ponieważ hala została wyposażona w łóżka polowe i tam się organizuje miejsca dla kolejnych uchodźców, którzy do Polski przyjadą, bo już rodziny więcej ich nie przyjmą. Prawda? Jeżeli nie zaopiekujemy się tymi rodzinami, to tych punktów trzeba będzie coraz więcej uruchomić. A więc wsparcie dla tych rodziny powinno być.</u>
+          <u xml:id="u-23.5" who="#BadaczStowarzyszonywOsrodkuBadannadMigracjaminaUniwersytecieWarszawskimMaciejDuszczyk">Oczywiście pojawiają się różnego rodzaju cwaniacy, ale trudno. Tak samo jak przy 500+ mogą się pojawić różnego rodzaju cwaniacy, którzy nie wydadzą tych 500 zł na rzeczy… Ale pomysł mówiący o tym, że dajemy wszystkim, był okej, prawda? I tu też musimy znaleźć pomysł na wsparcie tych rodzin, żeby w pewnym momencie to nie był dla nich taki element strasznego obciążenia ekonomicznego. Coś tu trzeba zrobić. Pamiętajmy o tym. To jest trochę tak, jak w przypadku domów dziecka i rodzinnych domów dziecka – przepraszam za uproszczenie – a więc miejsc, w których są dzieci samotne. W jednym koszt to 2,5 tysiąca, w drugim koszt to 800 zł, prawda? Tu jest prosta zasada ekonomiczna. Im więcej uchodźców będzie w rodzinach, tym to po prostu będzie tańsze. I da się tym zarządzać, ale oczywiście z elementem logistyki, np. w celu dojechania do szkoły, która może być zorganizowana w masowym ośrodku pobytu. Da się to zrobić.</u>
+          <u xml:id="u-23.6" who="#BadaczStowarzyszonywOsrodkuBadannadMigracjaminaUniwersytecieWarszawskimMaciejDuszczyk">Ale, tak jak powiedziałem, potrzeba jest również różnego rodzaju informacji dla nich, jak wygląda całe ich funkcjonowanie. Dzisiaj oni są po prostu naszymi gośćmi i nie ma przepisów, które to regulują. Jednak prawdopodobnie jakieś przepisy w tym zakresie będą musiały powstać.</u>
+          <u xml:id="u-23.7" who="#BadaczStowarzyszonywOsrodkuBadannadMigracjaminaUniwersytecieWarszawskimMaciejDuszczyk">Panie Senatorze, dzieci z Michałowa… Chyba rzeczywiście nie będę tego komentował, żeby nie przenosić teraz pewnych emocji, które były z tym związane. Ale mogę powiedzieć jedną rzecz, bo to jest bardzo ważne. Otóż, przypadek na granicy polsko-białoruskiej spowodował wykopanie gigantycznego dołu, rowu między organizacjami pozarządowymi a służbami państwa polskiego – Strażą Graniczną, Policją itd., itd. To zaufanie było przed sytuacją na Białorusi bardzo duże. Współpracowało się świetnie. Było naprawdę dużo fajnych rzeczy. A to spowodowało wykopanie gigantycznego dołu. Dobrze by było, żeby teraz ta sytuacja na granicy nie pogłębiała tego problemu, żeby to była współpraca i żeby to, co się wydarzyło… żeby ten negatywny scenariusz został poprawiony.</u>
+          <u xml:id="u-23.8" who="#BadaczStowarzyszonywOsrodkuBadannadMigracjaminaUniwersytecieWarszawskimMaciejDuszczyk">Dlatego też apeluję również do państwa senatorów. Proszę państwa, żebyście rozważyli fundusz dla organizacji pozarządowych z rezerwy premiera, z Europejskiego Funduszu Społecznego. Chodzi o fundusz dla organizacji pozarządowych, by wesprzeć je już teraz. Tak jak mówimy o rodzinach, tak musimy mówić o organizacjach pozarządowych, które za chwilę się wykrwawią. Po prostu się wykrwawią, bo nie będą miały pieniędzy na bilety, na wolontariuszy itd., itd. One są taką naszą grupą specjalną, taką grupą powietrzno-desantową, jak w armii. Jeżeli o nie nie zadbamy i one zostaną w jakiś sposób poszkodowane, to tym bardziej sobie z tym nie poradzimy. To jest nasz zasób, o który musimy dbać. Niestety, od 5 lat one nie mają funduszy. Decyzją Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji pieniądze dla nich zostały obcięte do zera i praktycznie ich nie mają. One funkcjonują na podstawie różnego rodzaju zbiórek i tym podobnych rzeczy. Trzeba to ustabilizować, bo za chwilę będzie naprawdę duży problem.</u>
+          <u xml:id="u-23.9" who="#BadaczStowarzyszonywOsrodkuBadannadMigracjaminaUniwersytecieWarszawskimMaciejDuszczyk">Do pana ministra: Panie Ministrze, ja bym apelował o jeszcze jedną rzecz: rozważmy, czy nie objąć tym wsparciem również wszystkich osób innej narodowości, które studiowały na terytorium Ukrainy.</u>
+          <u xml:id="u-23.10" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiWlodzimierzBernacki">My mówimy o narodowości.</u>
+          <u xml:id="u-23.11" who="#BadaczStowarzyszonywOsrodkuBadannadMigracjaminaUniwersytecieWarszawskimMaciejDuszczyk">Ja usłyszałem tylko o Ukraińcach.</u>
+          <u xml:id="u-23.12" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiWlodzimierzBernacki">Ja mówiłem o obywatelach.</u>
+          <u xml:id="u-23.13" who="#BadaczStowarzyszonywOsrodkuBadannadMigracjaminaUniwersytecieWarszawskimMaciejDuszczyk">O obywatelach Ukrainy.</u>
+          <u xml:id="u-23.14" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiWlodzimierzBernacki">Tak.</u>
+          <u xml:id="u-23.15" who="#BadaczStowarzyszonywOsrodkuBadannadMigracjaminaUniwersytecieWarszawskimMaciejDuszczyk">To znaczy, mamy coraz więcej obywateli Indii i Maroka. Część z nich wróci do siebie. Ale jeżeli my im w tym momencie nie pomożemy, nie wyciągniemy do nich dłoni, to naprawdę możemy zafundować sobie kolejny problem. Spróbujmy przemyśleć to jeszcze raz. I apeluję o przemyślenie jeszcze raz tego, żeby objąć jakąś formą pomocy również osoby, które mają poświadczenie, że studiowały na uniwersytetach, i uciekają po prostu przed wojną, a niekoniecznie mogą wrócić do swojego państwa pochodzenia, bo np. nie mają na to środków albo tak naprawdę studiowanie na Ukrainie było ucieczką przed wojną również w ich przypadku. Nie traktujmy ich wszystkich w taki sposób. Bo naprawdę – ja znam różne przykłady i historie – zafundujemy sobie dodatkowy problem.</u>
+          <u xml:id="u-23.16" who="#BadaczStowarzyszonywOsrodkuBadannadMigracjaminaUniwersytecieWarszawskimMaciejDuszczyk">I taki element techniczny, który jest: duża część tych osób, o czym rozmawialiśmy z panem ministrem, przyjeżdża np. bez paszportów. One dostają dokument przekroczenia granicy na podstawie decyzji szefa placówki Straży Granicznej, ale one nie mają dokumentu, który pozwoli im przyjechać do innego państwa Unii Europejskiej. Trzeba im po prostu dać wizę humanitarną, tak żeby na podstawie… Jeżeli będą miały wizę humanitarną, to będą mogły np. przyjechać do swoich rodzin w innych państwach. Trzeba też o tym pomyśleć. Bo one po prostu nie mają stempla w paszporcie, a dokument szefa placówki Straży Granicznej nie musi być uznawany przez tych… Co prawda jest kodeks graniczny Schengen, ale to jest dokument, który nie jest rozpoznawalny w systemach granicznych, pobytowych innych państw. To jest, moim zdaniem, również bardzo ważna, bardzo istotna kwestia.</u>
+          <u xml:id="u-23.17" who="#BadaczStowarzyszonywOsrodkuBadannadMigracjaminaUniwersytecieWarszawskimMaciejDuszczyk">Szanowni Państwo, na zakończenie sprawa relokacji rodzin itd., itd. W drugim scenariuszu będziemy musieli mieć masowe miejsca pobytu dla nich – trzeba być tego świadomym. Uniknijmy Grecji, uniknijmy Turcji, uniknijmy wszystkich innych rzeczy… Ale przy pewnej skali nie damy rady. Te osoby będą musiały mieszkać na stadionach, tam, gdzie są szpitale pocovidowe, w różnych miejscach. Po prostu ja bym chciał, żeby tak nie było…</u>
+          <u xml:id="u-23.18" who="#Gloszsali">…Na samorządy.</u>
+          <u xml:id="u-23.19" who="#BadaczStowarzyszonywOsrodkuBadannadMigracjaminaUniwersytecieWarszawskimMaciejDuszczyk">Ja bym chciał, żeby tak nie było, ale znając historię masowych przepływów, wiem, że ten scenariusz prawdopodobnie jest bardzo, bardzo realny. A więc musimy przygotować dla nich takie miejsca, żeby oni funkcjonowali w jak najlepszej formie. To nigdy nie będzie coś nie wiadomo jakiego. Ale wydaje mi się, że tutaj również to wyzwanie musimy mieć. Jeżeli założymy, że społeczeństwo obywatelskie, organizacje pozarządowe i samorządy sobie poradzą z tym wszystkim same, to nie… Momentami trzeba będzie, niestety, mieć też taki scenariusz, który nie wygląda dobrze na papierze – ja się z panią senator zgadzam – on nie wygląda dobrze na papierze, ale czasami jest to lepsze niż spędzenie nocy w parku, po prostu. A więc musimy sobie zdawać sprawę…</u>
+          <u xml:id="u-23.20" who="#BadaczStowarzyszonywOsrodkuBadannadMigracjaminaUniwersytecieWarszawskimMaciejDuszczyk">Mój pobyt… Raz nawiążę, to był mój najdłuższy pobyt w takim miejscu, w Pireusie. Tam kiedy miejsca w rodzinach już się wyczerpały, a rząd grecki nie był przygotowany na to wszystko, ludzie zaczęli mieszkać – to było lato, więc inna była sytuacja – po prostu pod jakimiś mostami, na ulicach itd., itd., co napędzało złe emocje wśród społeczeństwa greckiego, które po prostu nie chciało widzieć tej sytuacji. I to nie jest scenariusz, który nie jest niemożliwy w Polsce. Jeżeli nie znajdziemy miejsc, to i u nas wszystkie te negatywne emocje wystąpią i dojdzie do naprawdę złych rzeczy.</u>
+          <u xml:id="u-23.21" who="#BadaczStowarzyszonywOsrodkuBadannadMigracjaminaUniwersytecieWarszawskimMaciejDuszczyk">Pamiętając o tych doświadczeniach, nie sądzę, że Polska się kiedykolwiek w tej sytuacji znajdzie. Ale ja w 2011 r. napisałem ekspertyzę, która zakładała taki scenariusz. Byłem złym prorokiem, niestety. Myślałem, że ta prognoza się nie sprawdzi, ale, niestety, się sprawdziła. I musimy być świadomi wszystkich tych elementów. Nie odrzucajmy żadnego, nawet najbardziej negatywnego scenariusza, tylko spróbujmy w jakiś sposób się do niego przygotować, bo to pozwoli nam szybciej zareagować, jeżeli, nie daj Boże, taki scenariusz wystąpi.</u>
+          <u xml:id="u-23.22" who="#BadaczStowarzyszonywOsrodkuBadannadMigracjaminaUniwersytecieWarszawskimMaciejDuszczyk">Ostatnie zdania. Wierzę w społeczeństwo obywatelskie. Wierzę w solidarność europejską. Wierzę we wszystkie te systemy. Wierzę, że damy radę, że sobie poradzimy. Mam nadzieję, że za kilka miesięcy spojrzymy w lustro i zobaczymy, że byliśmy ludźmi, daliśmy radę. I zobaczymy, że Ukraina się odbudowuje, a ci, którzy powinni, siedzą w Hadze w szarym stroju na…</u>
+          <u xml:id="u-23.23" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiWlodzimierzBernacki">To już niepotrzebne…</u>
+          <u xml:id="u-23.24" who="#BadaczStowarzyszonywOsrodkuBadannadMigracjaminaUniwersytecieWarszawskimMaciejDuszczyk">Mam nadzieję.</u>
+          <u xml:id="u-23.25" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiWlodzimierzBernacki">Panie Profesorze…</u>
+          <u xml:id="u-23.26" who="#BadaczStowarzyszonywOsrodkuBadannadMigracjaminaUniwersytecieWarszawskimMaciejDuszczyk">Ja wiem, ja wiem, ja wiem, Panie Ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-23.27" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiWlodzimierzBernacki">…inaczej problemy…</u>
+          <u xml:id="u-23.28" who="#BadaczStowarzyszonywOsrodkuBadannadMigracjaminaUniwersytecieWarszawskimMaciejDuszczyk">Oczywiście, oczywiście. Ale ja może powiem tak: I had a dream. I to jest to, czym chciałbym zakończyć. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Tak.</u>
+          <u xml:id="u-24.1" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Bardzo serdecznie dziękuję wszystkim, którzy wzięli udział w posiedzeniu – panu prof. Duszczykowi, panu ministrowi.</u>
+          <u xml:id="u-24.2" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Traktujemy to posiedzenie jako analizę i poszerzenie rekomendacji, więc bardzo bym chciał, żeby nie tylko resort edukacji, który reprezentował pan prof. Bernacki, ale także inne resorty były świadome tego, że warto rozmawiać, bo nie robi się w takiej sytuacji polityki w pojedynkę, polityki w samotności. Tak? Trzeba skorzystać z maksimum kapitału i wiedzy. Jeden z twórców europejskiego konserwatyzmu, Burke, pisał, że polityka jest sztuką przewidywania. A więc też za te prognozy oparte na doświadczeniach panu profesorowi dziękujemy.</u>
+          <u xml:id="u-24.3" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Sprawy różne i wolne wnioski.</u>
+          <u xml:id="u-24.4" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Czy są?</u>
+          <u xml:id="u-24.5" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Jeśli nie, to…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiWlodzimierzBernacki">Ja tylko odnośnie do Edmunda Burke’a… On był dość sceptyczny co do takiego sposobu rozumienia, definiowania czy przewidywania, który nam dzisiaj towarzyszy. On, mówiąc o materii społecznej, mówił, że raczej przypomina taką materię wyjątkowo złożoną i wyjątkowo skomplikowaną. A tym samym zdolność do…</u>
+          <u xml:id="u-25.1" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Przewidywania.</u>
+          <u xml:id="u-25.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiWlodzimierzBernacki">…przewidywania jest dość ograniczona, więc…</u>
+          <u xml:id="u-25.3" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Na podstawie…</u>
+          <u xml:id="u-25.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiWlodzimierzBernacki">Ja przepraszam.</u>
+          <u xml:id="u-25.5" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Na podstawie…</u>
+          <u xml:id="u-25.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieEdukacjiiNaukiWlodzimierzBernacki">Ale jako historycy doktryn moglibyśmy przejść teraz płynnie do seminarium.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Dobrze.</u>
+          <u xml:id="u-26.1" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">8 marca będzie posiedzenie komisji w sprawie stanu ośrodków kultury polskiej na Wschodzie w państwach powstałych na terenie byłego ZSRR. Będzie to ekspertyza pana prof. Nowosielskiego. Serdecznie zapraszam.</u>
+          <u xml:id="u-26.2" who="#PrzewodniczacyKazimierzMichalUjazdowski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-26.3" who="#komentarz">Koniec posiedzenia o godzinie 11 minut 33</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/senat/komisje/stap/201923-snt-stapx-00140-01/header.xml b/2019-2023/senat/komisje/stap/201923-snt-stapx-00140-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..c8e28f3
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/senat/komisje/stap/201923-snt-stapx-00140-01/header.xml
@@ -0,0 +1,56 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-snt-stapx-00140-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej (140.), Komisja Infrastruktury (76.)</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej (140.), Komisja Infrastruktury (76.)</title>
+        <publisher>Kancelaria Senatu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Senat</note>
+        <note type="termNo">10</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#STAP">140</note>
+        <note type="sessionNo" target="#I">76</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-03-08</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="Gloszsali" role="speaker">
+        <persName>Głos z sali</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuMaciejTelec" role="speaker">
+        <persName>Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Maciej Telec</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacyJanHamerski" role="speaker">
+        <persName>Przewodniczący Jan Hamerski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyRafalWeber" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz Stanu w Ministerstwie Infrastruktury Rafał Weber</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorJanuszPecherz" role="speaker">
+        <persName>Senator Janusz Pęcherz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorWadimTyszkiewicz" role="speaker">
+        <persName>Senator Wadim Tyszkiewicz</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="STAP" role="committee">
+        <orgName>Komisja Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej</orgName>
+      </org>
+      <org xml:id="I" role="committee">
+        <orgName>Komisja Infrastruktury</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/senat/komisje/stap/201923-snt-stapx-00140-01/text_structure.xml b/2019-2023/senat/komisje/stap/201923-snt-stapx-00140-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..c044c76
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/senat/komisje/stap/201923-snt-stapx-00140-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,117 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Początek posiedzenia o godzinie 17 minut 04</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">Posiedzeniu przewodniczy przewodniczący Komisji Infrastruktury Jan Hamerski</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PrzewodniczacyJanHamerski">Szanowni Państwo, jeżeli pozwolicie, to może zaczniemy posiedzenie komisji, mimo że jeszcze nie ma przewodniczącego komisji, ale jest w zastępstwie pan senator Tyszkiewicz, więc myślę, że będzie tu reprezentował Komisję Samorządu Terytorialnego i Administracji Państwowej.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PrzewodniczacyJanHamerski">Witam serdecznie wszystkich państwa senatorów, witam gości, witam współpracowników naszych komisji w osobach pana mecenasa i sekretarzy komisji.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PrzewodniczacyJanHamerski">Szanowni Państwo, czy mamy łączność ze zdalnymi uczestnikami?</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#Gloszsali">Tak.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PrzewodniczacyJanHamerski">Mamy. Czyli możemy przystąpić do procedowania tej ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PrzewodniczacyJanHamerski">Pozwolę sobie przywitać również, Szanowni Państwo, naszych gości, a są nimi dzisiaj… Na miejscu jest z nami pan Mariusz Marszał reprezentujący Związek Gmin Wiejskich Rzeczypospolitej Polskiej, a zdalnie są z nami pan minister Weber i pan dyrektor Przychodzki. Witamy serdecznie naszych, że tak powiem, zdalnych gości.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyRafalWeber">Dzień dobry, Panie Przewodniczący. Witam wszystkich państwa. Na łączach jest też pani dyrektor Departamentu Transportu Drogowego Renata Rychter i jej współpracownicy. Witam serdecznie.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#PrzewodniczacyJanHamerski">Dzień dobry, Panie Ministrze. Witamy oczywiście również pańskich współpracowników w imieniu komisji.</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PrzewodniczacyJanHamerski">Szanowni Państwo, w porządku dzisiejszych obrad połączonych komisji jest opinia do ustawy o zmianie ustawy o Funduszu rozwoju przewozów autobusowych o charakterze użyteczności publicznej; druk senacki nr 641.</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#PrzewodniczacyJanHamerski">Czy do porządku obrad państwo senatorowie mają jakieś uwagi?</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#PrzewodniczacyJanHamerski">Skoro nie ma, bo nie widzę zgłoszeń, to przystępujemy do procedowania.</u>
+          <u xml:id="u-2.11" who="#PrzewodniczacyJanHamerski">Szanowni Państwo, otrzymaliście materiały związane z procedowanym punktem. Prosiłbym przedstawiciela wnioskodawcy, czyli pana ministra lub osobę przez niego upoważnioną, do przedstawienia ustawy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyRafalWeber">Dziękuję bardzo, Panie Przewodniczący.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyRafalWeber">Szanowni Państwo Senatorowie! Szanowni Goście!</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyRafalWeber">Ustawa ta jest ważna ze względu na Fundusz rozwoju przewozów autobusowych zarówno w roku bieżącym, jak i roku przyszłym…</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#komentarz">Zakłócenia w trakcie wypowiedzi</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyRafalWeber">…zmian. Pierwsza zmiana daje uprawnienia ministrowi, który jest dysponentem funduszu, czyli ministrowi infrastruktury, do tego, aby do województw, w których brakuje w tej chwili środków finansowych, a w których samorządy są zainteresowane tym, aby organizować linie użyteczności publicznej…</u>
+          <u xml:id="u-3.5" who="#komentarz">Zakłócenia w trakcie wypowiedzi</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PrzewodniczacyJanHamerski">No, problem z łącznością, Panie Ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PrzewodniczacyJanHamerski">To jest właśnie efekt…</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PrzewodniczacyJanHamerski">Panie Ministrze? Panie Ministrze, uda się panu ministrowi z nami połączyć?</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyRafalWeber">Nie, właśnie…</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#PrzewodniczacyJanHamerski">Panie Ministrze, mamy problemy z łącznością. Nie słyszeliśmy pana.</u>
+          <u xml:id="u-4.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyRafalWeber">Na czym skończyłem… Na czym ucięło… na której sekwencji mnie ucięło?</u>
+          <u xml:id="u-4.6" who="#PrzewodniczacyJanHamerski">Na samym początku de facto.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyRafalWeber">Dobrze. To… ta ustawa jest bardzo ważna z uwagi na rok 2022, jak i 2023. Jeżeli chodzi o rok bieżący, to chcemy sobie dać, sobie, czyli ministrowi infrastruktury, który jest dysponentem funduszu, prawo do tego, aby przekierować środki z województw, w których nie są one wykorzystane, do tych województw, gdzie ich brakuje. Dziś sytuacja jest taka, że 4 województwa, województwo pomorskie, mazowieckie, śląskie i podkarpackie, wykorzystały przyznany limit. W pozostałych województwach środki są jeszcze dostępne i chcemy część tych dostępnych środków z tych województw przekazać do tych, w których tych środków brakuje, a w których są samorządy chętne do tego, aby organizować linie użyteczności publicznej. No, oczywiście mamy takie prawo, zgodnie z obecnymi przepisami, ale z tego prawa możemy skorzystać dopiero w drugim półroczu, czyli za kilka miesięcy. Jednak z racji tego, że jest zainteresowanie i są samorządy, które chciałyby tworzyć linie użyteczności publicznej, chcemy zmiany ustawy, właśnie po to, aby dać sobie możliwość wcześniejszego przekazania do tych województw środków finansowych, które później wojewodowie mogliby przekazać samorządom. Tak że to jest jedna zmiana, związana z rokiem 2022.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyRafalWeber">Druga zaś zmiana jest związana z rokiem przyszłym. Chcemy na rok 2023 wydłużyć maksymalne dofinasowanie wynoszące 3 zł do wozokilometra. Chcemy, aby wojewodowie wczesną jesienią tego roku ogłosili nabory, jeszcze jesienią tego roku je rozstrzygnęli, podpisali umowy, tak aby każdy samorząd wiedział, na czym stoi, czy środki uzyskał. Myślę, że w większości przypadków tak będzie, że te środki… Jeśli się okaże, że tych środków brakuje… Chodzi o to, aby w odpowiedni sposób zareagować.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyRafalWeber">Tak że 2 małe, ale warte zmiany. Wiem, że samorządy w województwach pomorskim, mazowieckim, śląskim i podkarpackim na nie czekają. Ta ustawa została przyjęta przez Sejm w sposób jednomyślny, zdecydowaną większością głosów pań poseł i panów posłów. Nawet były takie wnioski, i to były głównie wnioski opozycji, aby jak najszybciej przekazać te środki właśnie do województw. Będzie to miało miejsce bardzo szybko. Ale dobrze byłoby, gdyby ta ustawa nie wracała już do Sejmu, bo to oznacza kolejne dni, tylko od razu została przyjęta przez Senat, bez poprawek, i trafiła na biurko pana prezydenta. My zadbamy o to, żeby została w miarę szybko podpisana i ogłoszona, tak aby mechanizm przekazania środków finansowych do województw, gdzie są braki, jak najszybciej wdrożyć.</u>
+          <u xml:id="u-5.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyRafalWeber">Proszę państwa senatorów o poparcie tej ustawy. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PrzewodniczacyJanHamerski">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze, za krótkie, ale rzeczowe wystąpienie.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PrzewodniczacyJanHamerski">Szanowni Państwo, patrząc po sali, nie dopatrzyłem się tu osób z zewnątrz tak de facto i dlatego nie zadałem tego pytania, które powinno się zawsze zadawać, czyli, czy na sali są lobbyści, osoby zajmujące się zawodowo lobbingiem. Ale nie ma takowych. Nie widzę.</u>
+          <u xml:id="u-6.2" who="#Gloszsali">Cała masa.</u>
+          <u xml:id="u-6.3" who="#PrzewodniczacyJanHamerski">Tak, sami lobbyści. Tak?</u>
+          <u xml:id="u-6.4" who="#PrzewodniczacyJanHamerski">Szanowni Państwo, w związku z powyższym prosiłbym pana mecenasa, aby zechciał odnieść się pod względem prawnym do przedmiotowego projektu ustawy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuMaciejTelec">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuMaciejTelec">Szanowni Państwo, ja chciałbym dla czystości legislacyjnej zwrócić uwagę na dwie kwestie o charakterze doprecyzowującym. Jedna dotyczy art. 1 pkt 2 lit. c noweli, tam jest mowa o „kwocie środków funduszu przewidzianych na województwo”, o której mowa w art. 24 ust. 4, a w tym przepisie mowa jest o „środkach przyznanych dla województwa”. Druga kwestia dotyczy przepisu przejściowego, w którym posłużono się skrótem sformułowanym w ustawie zmienianej, więc teoretycznie ten skrót nie obowiązuje… W przepisach przejściowych powinien on być na nowo sformułowany albo powinno się odesłać do tego skrótu zawartego w ustawie matce. Ale nie są to kwestie, bez których ta ustawa się nie ostanie. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PrzewodniczacyJanHamerski">Bardzo dziękuję, Panie Mecenasie.</u>
+          <u xml:id="u-8.1" who="#PrzewodniczacyJanHamerski">Czy jakieś uwagi, pytania państwo senatorowie mają do pana ministra? Oczywiście w zakresie przedmiotowej ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-8.2" who="#PrzewodniczacyJanHamerski">Proszę uprzejmie, proszę bardzo Panie Senatorze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#SenatorJanuszPecherz">Dziękuję bardzo, Panie Przewodniczący.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#SenatorJanuszPecherz">Ja mam tylko taką uwagę, że jak jeszcze jesienią dyskutowaliśmy, na posiedzeniu plenarnym albo na którymś posiedzeniu komisji, o tych 3 zł, to twierdziliśmy, że to jest rozwiązanie bardzo dobre i na pewno zachęcające samorządy do tego, żeby uruchamiały te linie, które w tamtej chwili były nieuruchomiane albo miały być od stycznia ewentualnie zatrzymane.</u>
+          <u xml:id="u-9.2" who="#SenatorJanuszPecherz">Ja tak sobie dzisiaj myślałem rano, jak jechałem… Podjechałem na staję Orlenu i kupiłem bilet na autostradę. Musiałem też zatankować samochód i o ile do tej pory tankowałem za 270 zł, o tyle dzisiaj zatankowałem za 370 zł. Jeżeli tak dalej pójdzie, to może za miesiąc będzie to 470 zł, co nie jest wykluczone. Moja obawa jest taka, że te 3 zł za chwilę może okazać się niewystarczające. Dzisiaj powinniśmy to przyjąć, ale powinniśmy mieć gdzieś z tyłu głowy rozwiązanie… świadomość, że może trzeba będzie to w trakcie modyfikować. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PrzewodniczacyJanHamerski">Dziękuję bardzo, Panie Senatorze.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PrzewodniczacyJanHamerski">Myślę, że uwaga była trafna.</u>
+          <u xml:id="u-10.2" who="#PrzewodniczacyJanHamerski">Proszę uprzejmie, senator Tyszkiewicz.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Panie Przewodniczący! Szanowni Państwo! Panie Ministrze!</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#SenatorWadimTyszkiewicz">Oczywiście komisja samorządowa, jak myślę, będzie głosowała za, ja będę głosował za, tak jak i Zygmunt Frankiewicz, w imieniu którego tutaj zabieram głos. Myślę, że ta ustawa jest potrzebna, ale też zgadzam się z moim przedmówcą, że tych pieniędzy będzie brakowało, ale dobrze, że chociaż te, które są, zostaną przekierowane do samorządów. No więc czekamy też na nowe decyzje rządu, jeśli chodzi o wsparcie samorządów, jeśli chodzi o transport publiczny. Ale za tą ustawą będziemy głosować. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PrzewodniczacyJanHamerski">Dziękuję bardzo, Panie Przewodniczący.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PrzewodniczacyJanHamerski">Czy państwo senatorowie mają jeszcze jakieś uwagi, pytania?</u>
+          <u xml:id="u-12.2" who="#PrzewodniczacyJanHamerski">Ponieważ w swojej opinii pan mecenas był uprzejmy zaznaczyć, że te poprawki, które są zgłoszone, nie mają wpływu, że tak powiem, bezpośrednio na merytoryczną treść tej ustawy… W związku z powyższym jeżeli mogę prosić o przyjęcie ustawy bez poprawek, to zachęcałbym do tego państwa senatorów.</u>
+          <u xml:id="u-12.3" who="#PrzewodniczacyJanHamerski">Kto jest za przyjęciem ustawy bez poprawek?</u>
+          <u xml:id="u-12.4" who="#PrzewodniczacyJanHamerski">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-12.5" who="#PrzewodniczacyJanHamerski">Kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-12.6" who="#PrzewodniczacyJanHamerski">Osoby zdalnie głosujące.</u>
+          <u xml:id="u-12.7" who="#PrzewodniczacyJanHamerski">Opinia komisji do ustawy o Funduszu rozwoju przewozów autobusowych została zaopiniowana pozytywnie: 14 głosów za, nikt się nie wstrzymał, nikt nie był przeciw.</u>
+          <u xml:id="u-12.8" who="#PrzewodniczacyJanHamerski">Szanowni Państwo… Panie Senatorze, czy ja mogę prosić pana senatora, abyś pan zechciał przedstawić to na posiedzeniu plenarnym Wysokiej Izbie?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#SenatorJanuszPecherz">Panie Przewodniczący, nie mogę panu odmówić.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#komentarz">Wesołość na sali</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczacyJanHamerski">Dziękuję serdecznie. Dziękuję bardzo za życzliwość.</u>
+          <u xml:id="u-14.1" who="#PrzewodniczacyJanHamerski">Ja myślę, że wszystkim tutaj członkom połączonych komisji.</u>
+          <u xml:id="u-14.2" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+          <u xml:id="u-14.3" who="#PrzewodniczacyJanHamerski">Tak jest.</u>
+          <u xml:id="u-14.4" who="#PrzewodniczacyJanHamerski">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-14.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyRafalWeber">Panie Przewodniczący, jeżeli mogę…</u>
+          <u xml:id="u-14.6" who="#PrzewodniczacyJanHamerski">Tak. Proszę uprzejmie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyRafalWeber">Bardzo gorąco państwu senatorom dziękuję za zrozumienie i za tak duże poparcie dla tego płytkiego, acz ważnego przedłożenia. Oczywiście będziemy analizować sytuację, zobaczymy, jak ceny paliw będą się kształtowały w przyszłości. No, wszyscy mamy nadzieję, że wojna, która została rozpętana przez Putina za naszą wschodnią granicą, zakończy się, i to zakończy się szybko, a to pozwoli ustabilizować ceny paliw i wrócić do tej takiej cenowej normalności i w tym zakresie. No, chcę państwa zapewnić, że my obserwujemy też tę sytuację, też sprawdzamy, jak wygląda transport zbiorowy. Będziemy też weryfikować, jak będą rozliczane w tych miesiącach te linie użyteczności publicznej. Kwota 3 zł jest kwotą maksymalną. Oczywiście większość wniosków jest na kwotę maksymalną, ale później samorządy rozliczają kwotę rzeczywistą długu na daną linię autobusową i wtedy widać, czy ta kwota 3 zł jest tą rzeczywistą, czy jednak ze względu na duże zainteresowanie daną linią komunikacyjną przychód z biletów był wyższy i samorząd musiał mniej dołożyć z jednej strony dotacji rządowej, ale z drugiej strony również z tych 10% swoich środków.</u>
+          <u xml:id="u-15.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyRafalWeber">Dziękuję za te głosy. Będziemy sytuację analizować i wtedy, kiedy uznamy, że jest potrzeba, będziemy reagować.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PrzewodniczacyJanHamerski">Dziękuję bardzo, Panie Ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-16.1" who="#PrzewodniczacyJanHamerski">Dziękuję równocześnie uczestnikom posiedzenia połączonych komisji. Dziękuję bardzo państwu sanatorom…</u>
+          <u xml:id="u-16.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieInfrastrukturyRafalWeber">Dziękuję również panu mecenasowi za opinię, bo, tak jak mówiłem, to, że nie ma poprawek, oznacza, że ustawa po pozytywnej opinii Senatu trafi od razu na biurko prezydenta. Tak że dziękuję panu mecenasowi również za zrozumienie.</u>
+          <u xml:id="u-16.3" who="#PrzewodniczacyJanHamerski">…i zamykam posiedzenie komisji.</u>
+          <u xml:id="u-16.4" who="#komentarz">Koniec posiedzenia o godzinie 17 minut 18</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/senat/komisje/z/201923-snt-zxxxx-00078-01/header.xml b/2019-2023/senat/komisje/z/201923-snt-zxxxx-00078-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..9a57717
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/senat/komisje/z/201923-snt-zxxxx-00078-01/header.xml
@@ -0,0 +1,67 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-snt-zxxxx-00078-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Zdrowia (78.)</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Zdrowia (78.)</title>
+        <publisher>Kancelaria Senatu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Senat</note>
+        <note type="termNo">10</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#Z">78</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-03-02</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="Gloszsali" role="speaker">
+        <persName>Głos z sali</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuIwonaKozeraRytel" role="speaker">
+        <persName>Główny Legislator w Biurze Legislacyjnym w Kancelarii Senatu Iwona Kozera-Rytel</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="KierownikDzialuRejestracjiwCanPolandSAKarolBogusz" role="speaker">
+        <persName>Kierownik Działu Rejestracji w CanPoland SA Karol Bogusz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMilkowski" role="speaker">
+        <persName>Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia Maciej Miłkowski</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PoselJaroslawSachajko" role="speaker">
+        <persName>Poseł Jarosław Sachajko</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzedstawicielKrajowegoZwiazkuPracodawcowRynkuKonopiCzlonekZarzaduStowarzyszenianarzeczPacjentowStosujacychKonopiewCelachLeczniczychCannabisFlosMarcinMarczak" role="speaker">
+        <persName>Przedstawiciel Krajowego Związku Pracodawców Rynku Konopi, Członek Zarządu Stowarzyszenia na rzecz Pacjentów Stosujących Konopie w Celach Leczniczych „Cannabis Flos” Marcin Marczak</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera" role="speaker">
+        <persName>Przewodnicząca Beata Małecka-Libera</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiAnnaGembicka" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz Stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi Anna Gembicka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorAgnieszkaGorgonKomor" role="speaker">
+        <persName>Senator Agnieszka Gorgoń-Komor</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorAlicjaChybicka" role="speaker">
+        <persName>Senator Alicja Chybicka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorEwaMatecka" role="speaker">
+        <persName>Senator Ewa Matecka</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="Z" role="committee">
+        <orgName>Komisja Zdrowia</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/senat/komisje/z/201923-snt-zxxxx-00078-01/text_structure.xml b/2019-2023/senat/komisje/z/201923-snt-zxxxx-00078-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..8356a50
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/senat/komisje/z/201923-snt-zxxxx-00078-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,409 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Początek posiedzenia o godzinie 11 minut 07</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">Posiedzeniu przewodniczy przewodnicząca Beata Małecka-Libera</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dzień dobry.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Witam wszystkich serdecznie na posiedzeniu Komisji Zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Bardzo przepraszam za małe opóźnienie, ale wynikło ono ze spraw organizacyjnych. Zostałam po prostu poproszona do pana marszałka, za co przepraszam.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Witam pana ministra z pracownikami. Witam pana posła. Witam panie i panów senatorów.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dzisiaj pracujemy w trybie zdalnym, a w związku z tym są osoby, które są ze mną tutaj, na sali, ale są także osoby pracujące zdalnie, w tym senatorowie. Wszystkich serdecznie witam.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Szanowni Państwo, dzisiaj w porządku obrad mamy rozpatrzenie ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii – druk senacki nr 628.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Zanim rozpoczniemy dyskusję, chciałabym zapytać, czy są na sali osoby wykonujące działalność lobbingową.</u>
+          <u xml:id="u-2.7" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+          <u xml:id="u-2.8" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">A czy są podłączone zdalnie?</u>
+          <u xml:id="u-2.9" who="#Gloszsali">Prosimy, żeby pan się przedstawił i powiedział, kogo reprezentuje.</u>
+          <u xml:id="u-2.10" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Tak. W takim razie proszę się przedstawić i powiedzieć do mikrofonu, kogo pan reprezentuje.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#KierownikDzialuRejestracjiwCanPolandSAKarolBogusz">Dzień dobry.</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#KierownikDzialuRejestracjiwCanPolandSAKarolBogusz">Nazywam się Karol Bogusz. Jestem kierownikiem Działu Rejestracji w firmie farmaceutycznej CanPoland SA, która zajmuje się dostarczaniem na polski rynek produktów z tzw. marihuany medycznej. Jesteśmy firmą tylko z kapitałem polskim i tu płacimy podatki jako firma i jako jej pracownicy.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Jesteście firmą handlową czy producentem?</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#KierownikDzialuRejestracjiwCanPolandSAKarolBogusz">Producentem, ale nie w takim znaczeniu, że uprawiamy, tylko w znaczeniu farmaceutycznym, bo każda firma, która uczestniczy w jakiejś części łańcucha produkcyjnego, w wytwarzaniu produktu jest wytwórcą. Ale to w świetle prawa farmaceutycznego.</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">I jesteście normalnie zgłoszeni jako firma lobbingowa wpisana na listę, tak?</u>
+          <u xml:id="u-3.5" who="#KierownikDzialuRejestracjiwCanPolandSAKarolBogusz">Nie.</u>
+          <u xml:id="u-3.6" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">To nie wiem…</u>
+          <u xml:id="u-3.7" who="#Gloszsali">Można i tak, oczywiście.</u>
+          <u xml:id="u-3.8" who="#KierownikDzialuRejestracjiwCanPolandSAKarolBogusz">Ale mamy w tym interes prawny, ponieważ dotyczy to naszej działki, naszego obszaru działalności. Jesteśmy po prostu stroną gospodarczą…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Tak, w porządku. Ja tutaj wymieniłam zdania na zupełnie inny temat. Dobrze. W porządku. Wszystko wiemy.</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">W związku z tym przystępujemy do pracy nad tą ustawą.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Ja rozumiem, że pan poseł jako wnioskodawca chciałby ją nam jako pierwszy zarekomendować. Czy pan minister? To już proszę…</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Pan senator. Proszę bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Jest to projekt poselski, więc rozumiem, że pan go reprezentuje. Proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#PoselJaroslawSachajko">Tak.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PoselJaroslawSachajko">Szanowna Pani! Szanowne Prezydium! Państwo Senatorowie! Panie Ministrze!</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#PoselJaroslawSachajko">Ta ustawa jest uzupełnieniem ustawy z…</u>
+          <u xml:id="u-5.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Prosimy bliżej mikrofonu.</u>
+          <u xml:id="u-5.4" who="#PoselJaroslawSachajko">Ta ustawa jest uzupełnieniem ustawy, którą złożyliśmy już kilka lat temu, w ubiegłej kadencji. Tamta ustawa pozwoliła na to, aby pacjenci mieli dostęp do konopi medycznych w aptekach. Ta ustawa pozwala na to, aby w Polsce w instytutach podległych ministrowi rolnictwa można było uprawiać konopie. Chodzi o to, żeby one były cały czas dostępne i w znacznie niższej cenie, niż jest obecnie.</u>
+          <u xml:id="u-5.5" who="#PoselJaroslawSachajko">W tej ustawie… Bo tu są tak naprawdę 2 ustawy. Jedna ustawa dotyczy konopi medycznych, druga dotyczy konopi siewnych, aczkolwiek w tej ustawie jeden element dotyczy konopi siewnych, bo tutaj jest definicja konopi włóknistych. I w tej definicji zwiększamy o ponad 50% dopuszczalny poziom THC w roślinie.</u>
+          <u xml:id="u-5.6" who="#PoselJaroslawSachajko">Ta ustawa mówi o tym, kto ma nadzór nad produkcją konopi medycznych. Jest to główny inspektor farmaceutyczny. W tej ustawie mówimy również, jakie powinny być spełnione warunki, aby była to bezpieczna produkcja. Bezpieczna pod tym względem, że te konopie nie mogą wydostać się na czarny rynek.</u>
+          <u xml:id="u-5.7" who="#PoselJaroslawSachajko">I myślę, że to są główne elementy, na które trzeba zwrócić uwagę. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję bardzo, Panie Pośle.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Ja pamiętam dyskusję przy przyjmowaniu poprzedniej ustawy. I pamiętam, że już wtedy zwracaliśmy uwagę na możliwość prowadzenia upraw w Polsce. Wtedy zgody nie było. Co się zmieniło? Czy pan może nakreślić tło?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#PoselJaroslawSachajko">Tak, tak. Przy poprzedniej ustawie był taki pomysł, aby pod nadzorem państwa mogły to produkować inne podmioty, również prywatne. W tej ustawie jest dużo węziej. Uprawiać mogą tylko podmioty podległe ministrowi rolnictwa, a właściwie instytuty badawcze podległe ministrowi rolnictwa.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Ja rozumiem tok pana myślenia. Rzeczywiście wtedy była taka dyskusja. Tylko że wtedy również można było zapisać dokładnie to, co teraz, czyli: tylko instytuty badawcze. A jednak się to nie wydarzyło, prawda? A więc czy instytuty przygotowały się w tym czasie? Czy zmieniło się cokolwiek, co spowodowało, że to bezpieczeństwo jest w tej chwili możliwe? No bo głównie mówimy o bezpieczeństwie produkcji, prawda?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#PoselJaroslawSachajko">Dokładnie.</u>
+          <u xml:id="u-9.1" who="#PoselJaroslawSachajko">Nie, Pani Senator, Pani Przewodnicząca. Wówczas tamten projekt ustawy był dużo szerzy i mówił o wszystkich podmiotach. Nie koncentrowaliśmy się na instytutach. W tej chwili skoncentrowaliśmy się tylko na instytutach. Instytut Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich zadeklarował, że może produkować dwukrotnie więcej konopi, niż jest potrzebne w tej chwili na rynek, i że może to robić dwukrotnie taniej, niż jest to w tej chwili w Polsce.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">I o to chodzi. Nam wszystkim chodzi o to, żeby pacjenci mieli dostęp do leków i żeby leki były tańsze. Tu pełna zgoda.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Czy tylko jeden instytut, czy też jest możliwość dla innych instytutów badawczych, które spełnią warunki, jakie ta ustawa narzuca?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#PoselJaroslawSachajko">W tej chwili zgodnie z tą ustawą uprawiać mogą wszystkie instytuty podległe ministrowi rolnictwa. Jest ich 12. I kolejny instytut zgłosił do ministerstwa rolnictwa, że również chce uprawiać konopie. Aczkolwiek zapotrzebowanie wydaje się duże, bo już firmy farmaceutyczne zgłaszają, że chcą robić leki z konopi. A więc w zależności od tego zapotrzebowania… Instytuty będą się dostosowywały do potrzeb rynku. A leki można byłoby wtedy już refundować i wysyłać na cały świat.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">No, nie dziwię się, że jest zainteresowanie, bo jest to normalny rynek. Jeżeli ktoś produkuje leki, to jest zainteresowany.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Ja mam raczej pytanie o to, czy te instytuty badawcze, które będą hodowały konopie, mają możliwości produkcji leków.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#PoselJaroslawSachajko">Z rozmów z panią minister, która właśnie dotarła, i z panią dyrektor instytutu wynika… W całym tym procesie uczestniczył Instytut Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich i deklarował, że takie możliwości są i że spełni wszystkie wymagania.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Panie Pośle, ma możliwości produkcji leków?</u>
+          <u xml:id="u-13.2" who="#PoselJaroslawSachajko">Ma możliwości produkcji konopi siewnych… przepraszam, medycznych i spełni wszystkie wymagania. Ja nie jestem dyrektorem.</u>
+          <u xml:id="u-13.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Do siewu, tak? Do uprawy?</u>
+          <u xml:id="u-13.4" who="#PoselJaroslawSachajko">Nie, nie, konopi medycznych. Do konopi medycznych, czyli… Bo tu są…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Tak, ale w tej chwili mówimy o produkcji leku. Bo żeby oni mogli produkować lek, to muszą mieć GMP. A GMP na ten moment instytut nie spełnia, czyli…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#PoselJaroslawSachajko">Nie spełnia, Pani Przewodnicząca, dlatego że jeszcze nie produkuje. Ale po to są spotkania w ministerstwie rolnictwa, po to są spotkania w instytucie i z producentami, bo to GMP musi być robione pod producenta. I te wymogi będą spełnione.</u>
+          <u xml:id="u-15.1" who="#PoselJaroslawSachajko">Tutaj prosiłbym o kierowanie pytań do pani minister, która nadzoruje ten instytut.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Tak, będę o to pytała, bo to jest ważne.</u>
+          <u xml:id="u-16.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Powiedział pan również, Panie Pośle, że nad całym cyklem produkcji – to przed chwilą padło z pańskich ust, kiedy wprowadzał nas pan w temat – jest nadzór GIF. Ale nadzór GIF jest tylko w momencie, kiedy jest produkcja leku, prawda?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#PoselJaroslawSachajko">Susz jest już lekiem i on będzie w aptece. A więc to już jest lek i dlatego jest nadzór GIF.</u>
+          <u xml:id="u-17.1" who="#PoselJaroslawSachajko">Ale rozmawiamy o…</u>
+          <u xml:id="u-17.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Czyli GIF od samego początku, od momentu uprawy będzie miał nadzór?</u>
+          <u xml:id="u-17.3" who="#PoselJaroslawSachajko">Tak, tak, bo te wszystkie certyfikaty… Lek wprowadzany do aptek musi być pod nadzorem GIF.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Czy ktoś jeszcze ma pytania do pana posła?</u>
+          <u xml:id="u-18.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Za chwileczkę, momencik… Na razie nie. Pewnie jeszcze będą inne pytania.</u>
+          <u xml:id="u-18.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Ja chciałabym poprosić teraz pana ministra, aby pan minister zajął stanowisko w tej kwestii, powiedział, jakie jest stanowisko Ministerstwa Zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-18.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Bardzo proszę, Panie Ministrze.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMilkowski">Dziękuję, Pani Przewodnicząca.</u>
+          <u xml:id="u-19.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMilkowski">Stanowisko Ministerstwa Zdrowia co do tej ustawy jest pozytywne. Rozwiązania poszerzające ustawę o przeciwdziałaniu narkomanii nie powinny mieć negatywnego wpływu na zjawisko używania narkotyków. Przepisy, które są w tej ustawie wprowadzone, uprawdopodobniają to, że będzie to pod ścisłym nadzorem. Decyzja w formie decyzji administracyjnej jest wydawana przez głównego inspektora farmaceutycznego po zasięgnięciu opinii Policji. Jest to nadzorowane oczywiście przez wojewódzkiego inspektora sanitarnego. A żeby mogła nastąpić sprzedaż tego surowca farmaceutycznego, to produkcja musi być zgodna z GMP. I wiem, że instytut również do tego się przygotowuje. No i celem ustawy jest zwiększenie dostępności tego produktu. Z tego co wiem, firmy są zainteresowane tym, żeby podpisać umowę na zakup tego surowca do wytwarzania produktu leczniczego, ale to jest kolejny element… M.in. firma, z której jest pan tu obecny. Tak jak przedstawił… On oczywiście trochę źle to przedstawił, bo przedstawił, że jest tutaj, ponieważ jest to działka tej firmy. Nie, to jest akurat działka instytutu badawczego nadzorowanego przez ministerstwo rolnictwa. To może być zakres działalności, ale na pewno nie działka.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Panie Ministrze, co do tego, że powinniśmy uprawiać konopie w Polsce na potrzeby wyrobu leków, nikt nie ma wątpliwości, a już na pewno nie na posiedzeniu Komisji Zdrowia. Tu jest pełna zgoda. Chcemy, żeby ten lek był dostępny dla pacjentów i chcemy, żeby był jak najtańszy. I, jak rozumiem, taki jest cel tej ustawy. Ale żeby ten cel był spełniony, to wszystko musi być zgodnie z prawem, z literą prawa – od momentu zasiewu po ostatecznie wytworzony lek – i musi być pod nadzorem, pod kontrolą. Sam pan minister powiedział, że w tej chwili instytut z Poznania, który jest wskazywany jako jedyny zainteresowany uprawą konopi, nie spełnia GMP. Czy tak?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMilkowski">Nie może, ponieważ jeszcze nie produkuje. Każda firma, która jest spółką z o.o. i ma inny zakres działalności, a chciałaby produkować leki, jeśli nie złoży tego, nie przygotuje się, to nie spełnia GMP. Najpierw musi przygotować się do tego. Na razie żaden instytut badawczy, żadna jednostka nie może produkować, a w związku z czym nie spełnia na dzień dzisiejszy tych warunków.</u>
+          <u xml:id="u-21.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dokładnie.</u>
+          <u xml:id="u-21.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMilkowski">Najpierw ustawa.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dokładnie.</u>
+          <u xml:id="u-22.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Ja rozumiem, że się przygotowuje, ale na ten moment nie spełnia procedur, które powinien spełniać. A więc tak naprawdę na ten moment – dopóki nie będzie miał GMP – jest instytutem, w którym będzie tylko hodowla konopi.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMilkowski">Najpierw musi uzyskać zgodę. Po wejściu w życie ustawy podmiot będzie przygotowywał się do tego, żeby uzyskać zgodę na uruchomienie uprawy od inspekcji farmaceutycznej. I po spełnieniu wszystkich wymogów, które są dookreślone właśnie w tej ustawie, może taką zgodę otrzymać. A później jest jeszcze kolejny element dotyczący uprawy. Ona musi być nadzorowana – to jest jedna rzecz – i musi być zgodna z GMP, żeby można było ten produkt, ten surowiec farmaceutyczny dostarczyć do aptek lub do producentów w celu przygotowania leku.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Jasne.</u>
+          <u xml:id="u-24.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Panie Ministrze, ja zadam jeszcze takie pytanie, które mnie od pewnego czasu nurtuje: czy Ministerstwo Zdrowia rozważało, zastanawiało się nad tym… Bo wiadomo, że tych instytutów może być więcej, że one się będą pojawiały. Ale one są cały czas w reżimie, że tak powiem, ministerstwa rolnictwa. Czy państwo jako Ministerstwo Zdrowia nie jesteście w ogóle zainteresowani tym, żeby te leki powstawały również w instytutach badawczych Ministerstwa Zdrowia?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMilkowski">Nie, nie mamy takich możliwości. Mamy Państwowy Zakład Higieny –Państwowy Instytut Badawczy, który nadzoruje zdrowie publiczne, ale on nie ma takiej produkcji, nie ma takiego zakresu działalności. No i oczywiście mamy instytuty medyczne, które zupełnie nie mają zbieżności z tym zakresem działalności – np. centrum onkologii czy Narodowy Instytut Kardiologii. I w tych jednostkach medycznych nie przewidujemy takich upraw.</u>
+          <u xml:id="u-25.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMilkowski">Myślę, że jak będzie możliwość ustawowa produkcji, to być może kolejne ośrodki, kolejne instytuty będą zachęcone, w szczególności jeśli będzie intratny przychód z tej działalności, rentowność. Bo tak może być. Ale wiemy też, jeżeli chodzi o produkcję leków, że ona nie powinna być w każdym miejscu. To jest dosyć skomplikowana produkcja. Przygotowanie tego…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Nikt nie ma co do tego wątpliwości, Panie Ministrze, że to musi być pod osłoną i pod ochroną prawa. Co do tego jest pełna zgoda. Ja tylko się zastanawiam, czy w ten sposób po prostu Ministerstwo Zdrowia nie odcina sobie drogi. Bo pewnie są też jakieś instytuty badawcze dotyczące leków. I tak jak w tej chwili ministerstwo rolnictwa nie jest w pełni przygotowane do wytwarzania leku, tak samo Ministerstwo Zdrowia, które ma instytut badawczy wytwarzający leki, może się jeszcze, że tak powiem, otworzyć na hodowlę. Według mnie to powinno iść w obie strony. Pytam tylko w tym zakresie, czy państwo jako Ministerstwo Zdrowia w ogóle na ten moment nie jesteście tym zainteresowani. Okej. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-26.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Pani senator. Proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-27">
+          <u xml:id="u-27.0" who="#SenatorAlicjaChybicka">Pani Przewodnicząca! Panie Ministrze!</u>
+          <u xml:id="u-27.1" who="#SenatorAlicjaChybicka">Ja chciałabym zapytać, czy w świetle tej ustawy będzie istniała taka możliwość, że instytut, który jest pod egidą ministerstwa rolnictwa, wyprodukuje zgodnie z GIF stosowną roślinę, w której będzie odpowiednia zawartość kannabinoidów. Czy jakiś polski instytut farmaceutyczny lub jakakolwiek inna firma będzie mogła przejąć tę część dotyczącą produkcji? Bo ja mam wątpliwość, czy firma, która sadzi rośliny, która tym się zajmuje, wyprodukuje dobre leki w sensie dobre syropy, dobre tabletki. Ja rozumiem, że to będzie pod nadzorem GIF, ale to nie jest chyba aż takie proste. Wydaje mi się, że firmy farmaceutyczne przez wiele lat nabierają doświadczenia, jak produkować konkretne leki. A w świetle tej ustawy wstępnie tak się wydaje. Zresztą proszę powiedzieć, czy będzie możliwe, czy nie, żeby fachowa firma farmaceutyczna kupiła od produkującej zgodnie z zasadami firmy ziele – tak jak kupowała w Holandii – i produkowała. Dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-28">
+          <u xml:id="u-28.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMilkowski">Tak, planujemy, że instytut badawczy będzie mógł sprzedawać tę substancję, ten surowiec farmaceutyczny producentom leków, którzy zarejestrują swój lek na bazie tego produktu farmaceutycznego. I dopiero wówczas ten produkt farmaceutyczny, ten produkt leczniczy ewentualnie będzie dostępny czy to w programach lekowych, czy to w refundacji. A nie surowiec farmaceutyczny.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-29">
+          <u xml:id="u-29.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Proszę się przedstawić do mikrofonu.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-30">
+          <u xml:id="u-30.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiAnnaGembicka">Anna Gembicka, sekretarz stanu w Ministerstwie Rolnictwa i Rozwoju Wsi.</u>
+          <u xml:id="u-30.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiAnnaGembicka">Szanowni Państwo!</u>
+          <u xml:id="u-30.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiAnnaGembicka">Jeżeli chodzi o instytuty, to Instytut Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich w tym momencie nie jest jedynym instytutem, który się zgłosił. Zgłosił się do nas także Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin. On także jest zainteresowany produkcją tego surowca farmaceutycznego. I myślę, że wraz z wejściem w życie ustawy – kiedy pozostałe instytuty zobaczą, jak to wygląda – możemy się spodziewać kolejnego zainteresowania. Nadzorowane przez nas instytuty dysponują odpowiednim areałem, więc tutaj takich obaw być nie powinno.</u>
+          <u xml:id="u-30.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiAnnaGembicka">Jeżeli chodzi o to, kto będzie produkował leki, to my mówimy o produkcji przez instytut surowca farmaceutycznego. Czyli to nie będzie tak, że instytut rozpocznie produkcję leków. Instytut będzie dostarczał surowiec farmaceutyczny, który będzie przeznaczony do sporządzania leków recepturowych i aptecznych. Odbiorcami tego surowca będą mogli być przedsiębiorcy prowadzący obrót hurtowy produktami leczniczymi lub podmioty lecznicze wykonujące działalność leczniczą w rodzaju stacjonarne i całodobowe świadczenia zdrowotne, w tym szpitale.</u>
+          <u xml:id="u-30.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiAnnaGembicka">Jeżeli chodzi o spełnienie tych warunków i przygotowanie, Szanowni Państwo, to w tym momencie jeszcze, niestety, uprawa konopi medycznych nie jest w Polsce dopuszczona. Dopiero w momencie, kiedy przegłosujemy ustawę, będziemy mogli mówić o tym, że instytut ma spełnić te wszystkie wymogi, a także podpisać umowę, prawdopodobnie z różnymi podmiotami z branży farmaceutycznej. Już do instytutu się takie podmioty zgłaszają. I instytut będzie te zgłoszenia weryfikował. Tak więc w tym momencie my możemy się przygotować od strony formalnej czy wykonać pewne kwestie takie formalne, ale dopóki ustawa nie wejdzie w życie, dopóty nie możemy mówić o uzyskaniu już GMP, o uzyskaniu wszystkich zgód z GIF i GIS. Bardzo dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-31">
+          <u xml:id="u-31.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">To oczywiście jest zrozumiałe, Pani Minister, że ustawa musi wejść w życie, żeby to się działo. Tylko my cały czas dopytujemy, jaka będzie rola instytutu oraz czy będzie hodował i produkował, czy tylko będzie wytwarzał konopie. I pani tu jasno powiedziała, że państwo będą jako instytut czy jako ministerstwo dostarczać surowiec – to są pani słowa. Dostarczać surowiec, czyli sprzedawać po prostu osobom, które będą wytwarzały… O to dopytujemy. To było pierwsze pytanie.</u>
+          <u xml:id="u-31.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">A drugie pytanie, które według mnie było i dalej jest zasadne, dotyczy tego, że Ministerstwo Zdrowia łatwo rezygnuje z zainteresowania tak ważną i intratną częścią, jak pan minister powiedział.</u>
+          <u xml:id="u-31.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Pani senator.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-32">
+          <u xml:id="u-32.0" who="#SenatorEwaMatecka">Rozumiem, że w pierwszej części posiedzenia naszej komisji dotyczącego tej ustawy mówiło się bardzo dużo o tym, że instytut produkujący, uprawiający konopie nie będzie zajmował się produkcją leku. I taka jest, jak rozumiem, kwintesencja wypowiedzi pani minister – że jednak tak będzie. Instytut będzie tylko dostarczał surowiec, a ktoś inny będzie zajmował się produkcją leku. Ale na początku zrozumieliśmy to zupełnie inaczej – że te instytuty będą zarówno dostarczały surowiec, jak i będą mogły zająć się produkcją. To, jak rozumiem, na ten moment jest absolutnie nieaktualne i w ogóle nie należy brać tego pod uwagę. Będzie tylko dostarczał surowiec i go sprzedawał. Czy tak?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-33">
+          <u xml:id="u-33.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiAnnaGembicka">Dokładnie tak. W tym momencie plan przewiduje po prostu produkcję surowca farmaceutycznego i zawieranie umów z podmiotami, które będą zainteresowane przerobem.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-34">
+          <u xml:id="u-34.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Są 2 zgłoszenia zdalne.</u>
+          <u xml:id="u-34.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Pierwszy jest Paweł Leśniański, jeżeli nie przekręciłam nazwiska.</u>
+          <u xml:id="u-34.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Bardzo proszę. Proszę się przedstawić.</u>
+          <u xml:id="u-34.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Czy jest pan Paweł Leśniański? Trzeba włączyć mikrofon.</u>
+          <u xml:id="u-34.4" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dobrze. To może za chwilę.</u>
+          <u xml:id="u-34.5" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">I drugie nazwisko – pan Karol Bogusz.</u>
+          <u xml:id="u-34.6" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Czy jest pan na łączach?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-35">
+          <u xml:id="u-35.0" who="#KierownikDzialuRejestracjiwCanPolandSAKarolBogusz">Dzień dobry, Pani Przewodnicząca. Dzień dobry państwu.</u>
+          <u xml:id="u-35.1" who="#KierownikDzialuRejestracjiwCanPolandSAKarolBogusz">Bardzo dziękuję za umożliwienie…</u>
+          <u xml:id="u-35.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Proszę troszeczkę głośniej – jeżeli mogę pana prosić.</u>
+          <u xml:id="u-35.3" who="#KierownikDzialuRejestracjiwCanPolandSAKarolBogusz">Bardzo dziękuję za umożliwienie mi zabrania głosu.</u>
+          <u xml:id="u-35.4" who="#KierownikDzialuRejestracjiwCanPolandSAKarolBogusz">Ja mam pytanie zarówno do pana ministra Macieja Miłkowskiego, jak i do pani minister Anny Gembickiej.</u>
+          <u xml:id="u-35.5" who="#KierownikDzialuRejestracjiwCanPolandSAKarolBogusz">Jeśli wziąć pod uwagę taki ogólny, nadrzędny cel tej ustawy, czyli dostarczenie produktu pacjentom, to co będzie wytwarzane z tych konopi medycznych – leki czy surowiec farmaceutyczny? Bo obawiam się, że trochę mylimy tutaj pojęcia. Surowiec farmaceutyczny jest to już produkt końcowy, podległy wszelkim procesom wytwarzania już w reżimie GMP i zarejestrowany przez Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych. A więc jeżeli tutaj jest mowa o surowcu farmaceutycznym, to jest to wtedy produkt gotowy już do dostarczenia do aptek, do szpitali. A jeżeli mówimy o produkcji marihuany medycznej na potrzeby produkcji leków, takich jak… zresztą nie będę wymieniał nazw tych leków, to dana firma farmaceutyczna musiałaby kupić licencję od firmy, która już wymyśliła i opatentowała dany lek, i wtedy wprowadzić linię produkcyjną na bazie tej licencji i produkować ten lek. Także lek trzeba zarejestrować, dostarczając w procesie rejestracji trochę większy zakres danych.</u>
+          <u xml:id="u-35.6" who="#KierownikDzialuRejestracjiwCanPolandSAKarolBogusz">A więc proszę o wyjaśnienie przez państwa ze strony rządowej, co tak naprawdę będzie produkował instytut. Bo jeszcze wchodzi w grę trzecia opcja – i ta trzecia opcja wydaje mi się najbardziej prawdopodobna. Po prostu materiał roślinny – dopiero po obróbce w reżimie GMP, po przeprowadzeniu badań stabilności, badań pozostałości pestycydów, badań pozostałości aflatoksyn, badań na metale ciężkie i po udokumentowaniu tych badań – będzie mógł zostać z całym kompletem dokumentów zgłoszony w procedurze rejestracyjnej do urzędu rejestracji jako surowiec farmaceutyczny. Tak że pojęcie „surowiec farmaceutyczny” w odniesieniu do produktów pochodzących z marihuany medycznej oznacza już de facto gotowy lek.</u>
+          <u xml:id="u-35.7" who="#KierownikDzialuRejestracjiwCanPolandSAKarolBogusz">Tak więc proszę o wyjaśnienie zakresu pojęciowego tego, co będzie produkowane. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-36">
+          <u xml:id="u-36.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję. To jest pierwsze pytanie.</u>
+          <u xml:id="u-36.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Ale jest jeszcze pan Marcin Marczak, który prosi o głos. A więc będzie jeszcze drugie pytanie.</u>
+          <u xml:id="u-36.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-37">
+          <u xml:id="u-37.0" who="#PrzedstawicielKrajowegoZwiazkuPracodawcowRynkuKonopiCzlonekZarzaduStowarzyszenianarzeczPacjentowStosujacychKonopiewCelachLeczniczychCannabisFlosMarcinMarczak">Dzień dobry.</u>
+          <u xml:id="u-37.1" who="#PrzedstawicielKrajowegoZwiazkuPracodawcowRynkuKonopiCzlonekZarzaduStowarzyszenianarzeczPacjentowStosujacychKonopiewCelachLeczniczychCannabisFlosMarcinMarczak">Marcin Marczak. Ja reprezentuję Krajowy Związek Pracodawców Rynku Konopi i stowarzyszenie na rzecz pacjentów stosujących medyczną marihuanę, a także jestem doradcą i konsultantem branży konopnej.</u>
+          <u xml:id="u-37.2" who="#PrzedstawicielKrajowegoZwiazkuPracodawcowRynkuKonopiCzlonekZarzaduStowarzyszenianarzeczPacjentowStosujacychKonopiewCelachLeczniczychCannabisFlosMarcinMarczak">Chciałbym odnieść się do paru rzeczy, które zostały wspomniane. Przede wszystkim w świetle obecnych przepisów produkcja leków – z pominięciem tylko leków weterynaryjnych – podlega pod Ministerstwo Zdrowia. A więc w tym momencie, jeśli ustawa obejmuje tylko i wyłącznie instytuty podległe ministerstwu rolnictwa, surowiec farmaceutyczny dla ludzi będzie tak naprawdę wytwarzany przez podmioty, które teraz wytwarzają środki weterynaryjne. Tak więc w naszej ocenie niezmiernie istotne jest uwzględnienie Ministerstwa Zdrowia, odpowiednich wymogów i nadzoru.</u>
+          <u xml:id="u-37.3" who="#PrzedstawicielKrajowegoZwiazkuPracodawcowRynkuKonopiCzlonekZarzaduStowarzyszenianarzeczPacjentowStosujacychKonopiewCelachLeczniczychCannabisFlosMarcinMarczak">Z innej perspektywy: wiemy, że jeśli do procesu włączono by firmy komercyjne, które operowały już na rynku konopnym, wytwarzając susze do waporyzacji, i które posiadają pełną infrastrukturę, jeśli chodzi o infrastrukturę uprawową… W niektórych przypadkach spełnia ona nawet dodatkowe wymogi. Bo one mogą być w dowolnym momencie ocertyfikowane pod kątem GMP. Są tam już przygotowane sejfy. Rozmawialiśmy z kilkoma takimi podmiotami i ja osobiście je odwiedzałem. Tak więc uważam, że jeśli chodzi o ocenę rynkową podmiotów komercyjnych, to one mają w tym momencie większe zdolności i bezpieczeństwo hodowli surowca w reżimie farmaceutycznym, niż posiada je instytut, który do tej pory specjalizował się w konopiach przemysłowych. Jak wiemy, jest to zupełnie inny proces produkcji i zupełnie inny reżim uprawowy.</u>
+          <u xml:id="u-37.4" who="#PrzedstawicielKrajowegoZwiazkuPracodawcowRynkuKonopiCzlonekZarzaduStowarzyszenianarzeczPacjentowStosujacychKonopiewCelachLeczniczychCannabisFlosMarcinMarczak">I tutaj chciałbym się też odnieść do głównego argumentu, który jest wspominany, czyli ceny, i zapytać, jakie procedury standaryzacyjne i jakie odniesienia posiada w tym momencie instytut i ministerstwo, jeśli chodzi o standaryzację i certyfikację surowca. Bo jednym z głównych argumentów, który był przedstawiany, jest to, że ten surowiec będzie tańszy. A z naszych rozmów, które prowadziliśmy z podmiotami wytwarzającymi w tym momencie surowiec, wynika, że one są w stanie osiągnąć takie wskaźniki cenowe, dlatego że operują również na rynkach rekreacyjnych. I ta część kwiatu, czyli wiechy, która de facto jest w stanie tylko w nieznaczny sposób odbiegać procentowo od wskazanej na opakowaniu zawartości substancji aktywnej, to jest tak naprawdę główny koszt. Bo reszta kwiatu… Kwiat jest dużo większy i, niestety, naturalny rozkład kannabinoidów ze względu na to, że jest to roślina, jest taki, że dół wiechy i góra wiechy niekoniecznie spełniają wymagania, więc połowę tego surowca trzeba odciąć. I te firmy w tym momencie wyrabiają wskaźniki na zasadzie rynku komercyjnego, czyli rekreacyjnego, gdzie są w stanie sprzedać ten surowiec po niższej cenie. I, z tego co wiemy, tylko dlatego ten surowiec jest dostępny właśnie w takiej cenie. Jednocześnie najwyższą, że tak powiem, cenę, jeśli chodzi o cały proces produkcji, płaci się właśnie za standaryzację i certyfikację. Tutaj większość producentów, którzy są na rynku, stosuje techniki in vitro. Chodzi tak naprawdę o klonowanie i o utrzymywanie z danej struktury tkankowej nowych roślin tylko i wyłącznie po to, żeby właśnie spełnić ten niesamowicie trudny wymóg reżimowy, jeśli chodzi o standaryzację produktu.</u>
+          <u xml:id="u-37.5" who="#PrzedstawicielKrajowegoZwiazkuPracodawcowRynkuKonopiCzlonekZarzaduStowarzyszenianarzeczPacjentowStosujacychKonopiewCelachLeczniczychCannabisFlosMarcinMarczak">I dlatego naszym zdaniem, jeśli chodzi o rynek i branżę… Bo wiemy, jak trudna jest to produkcja, wiemy również, że w momencie, kiedy wchodzimy w tzw. plantację przemysłową, czyli operujemy na dużej przestrzeni, która mogłaby zagwarantować dostawy surowca, spotykamy nowe problemy technologiczne, niewystępujące w miejscach badawczych, gdzie uprawiane jest tylko kilka roślin. Czyli problemy z grzybami, z zanieczyszczeniem, ze sterylizacją, z wprowadzeniem odpowiednich procedur, bardzo specyficznych dla tej rośliny, która w warunkach tzw. indoor, czyli w warunkach kontrolowanych, nie posiada tego samego zaplecza bakterii i wspomagania ze strony środowiska, jakie ma naturalnie, wobec czego jest dużo bardziej podatna na choroby i stresy środowiskowe. Dlatego naszym zdaniem konieczne jest zaangażowanie ekspertów branżowych i ludzi, którzy posiadają rzeczywiście wiedzę merytoryczną, jak to poprowadzić. A chociażby ludzie z Polski prowadzili doradztwo, jeśli chodzi o uprawy GMP i ich certyfikację, w Macedonii. Współpracujemy też z podmiotami, które działają na rynku amerykańskim, kanadyjskim, holenderskim czy hiszpańskim i wiemy, z jak dużą liczbą problemów się zmagają. Wobec tego naszym zdaniem, jeśli tylko i wyłącznie jednostka badawcza podejmie się tego, to proces wdrożenia będzie bardzo długi i jednocześnie bardzo kosztowny, a tak naprawdę surowiec nie do końca będzie dostępny dla pacjenta w niższej cenie. Jeśli zaś uwzględnilibyśmy podmioty komercyjne i wsparcie merytoryczne, jak również po prostu wsparcie eksperckie, to wtedy – tak wierzymy – w zdecydowanie krótszym czasie ten surowiec mógłby być dostępny dla pacjenta.</u>
+          <u xml:id="u-37.6" who="#PrzedstawicielKrajowegoZwiazkuPracodawcowRynkuKonopiCzlonekZarzaduStowarzyszenianarzeczPacjentowStosujacychKonopiewCelachLeczniczychCannabisFlosMarcinMarczak">Jednak zwracamy też uwagę na aspekt wsparcia ze strony Ministerstwa Zdrowia, szczególnie właśnie ze względu na certyfikację i ocenę substancji aktywnych zawartych w roślinie, która tak naprawdę powinna już spełniać wymogi produkcji leków.</u>
+          <u xml:id="u-37.7" who="#PrzedstawicielKrajowegoZwiazkuPracodawcowRynkuKonopiCzlonekZarzaduStowarzyszenianarzeczPacjentowStosujacychKonopiewCelachLeczniczychCannabisFlosMarcinMarczak">Wobec tego jeśli chodzi o argumenty prezentowane z obu stron, to uważamy, że powinno być to wspólne działanie pomiędzy różnymi instytutami. Tak jak np. instytut w Radzikowie, czyli Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, specjalizuje się w in vitro, tak instytut w Poznaniu ma już doświadczenie w konopiach, zaś Narodowy Instytut Leków ma doświadczenie w prowadzeniu leków. Chodzi o stworzenie takiego konsorcjum w połączeniu z doradcami, konsultantami i podmiotami, które posiadają infrastrukturę komercyjną. Wtedy uruchomienie takiego przedsięwzięcia byłoby możliwe w Polsce w nie tak długim okresie. Ale nadal trzeba będzie zwrócić uwagę na bardzo ważny czynnik ekonomiczny i aspekt cenowy – czyli jak realnie zagwarantujemy, że standaryzowany produkt rzeczywiście będzie miał tę cenę. Stworzenie takich modeli ekonomicznych – ja tworzyłem niedawno biznesplany dla wielu przedsięwzięć z rynku konopnego – jest niesamowicie trudne, bo takie modele zakładają bardzo dużo zmiennych i parametrów, które powodują, że albo jest to bardzo nieopłacalne, albo jest bardzo ciężko osiągalne, jeśli chodzi o wskaźniki, które do tej pory były prezentowane. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-38">
+          <u xml:id="u-38.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Czyli ja rozumiem z pana wypowiedzi – proszę się nie rozłączać – że w dążeniu do tego, żeby dostępność tych leków dla pacjenta była jak najszersza i leki były jak najtańsze… Pan przekazuje nam informację, że ten element certyfikacji, który jest bardzo kosztowny, powinien być wspólnym dziełem poszczególnych instytutów badawczych. Dobrze rozumiem?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-39">
+          <u xml:id="u-39.0" who="#PrzedstawicielKrajowegoZwiazkuPracodawcowRynkuKonopiCzlonekZarzaduStowarzyszenianarzeczPacjentowStosujacychKonopiewCelachLeczniczychCannabisFlosMarcinMarczak">Tak, tak uważam. Bo w tym momencie sam instytut w Poznaniu nie posiada wszystkich, że tak powiem, zasobów merytorycznych, żeby przeprowadzić w jak najkrótszym czasie pełne wdrożenie proceduralne. Wobec tego współpraca pomiędzy instytutami tak naprawdę zagwarantowałaby, że jest to produkowane w odpowiednim reżimie przez ludzi, którzy mają już doświadczenie z rośliną, ale jednocześnie powinny być też w to zaangażowane podmioty, takie jak Instytut Hodowli i Aklimatyzacji Roślin, które są w stanie przygotować chociażby nawet klony in vitro.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-40">
+          <u xml:id="u-40.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-40.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Panie Ministrze, bardzo proszę o odpowiedź na te 2 pytania, które padły.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-41">
+          <u xml:id="u-41.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMilkowski">Dziękuję bardzo serdecznie.</u>
+          <u xml:id="u-41.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMilkowski">Jeśli chodzi o pytanie pana Karola Bogusza, to w tej ustawie, która jest zmieniana, w art. 49a jest napisane, że to jest w celu wytwarzania surowca farmaceutycznego. I główny inspektor farmaceutyczny wydaje zezwolenie dla określonego instytutu badawczego. Czyli to jest surowiec farmaceutyczny i wszystkie przepisy, które dotyczą surowca farmaceutycznego, są tutaj odpowiednio stosowane. I to jest odpowiedź na pytanie, dlaczego pod nadzorem ministra rolnictwa.</u>
+          <u xml:id="u-41.2" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMilkowski">A dlaczego ministerstwo nie widzi potrzeby, to już odpowiedziałem. Zresztą ministerstwo nie produkuje żadnego leku i nie ma takiego zamiaru. To jest zupełnie inny rodzaj ministerstwa zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-41.3" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMilkowski">Było również pytanie: dlaczego? My nie mamy pełnej informacji od wszystkich podmiotów, czy to prywatnych… Nie mamy wszystkich umów. Nie wiemy, kto pracuje, na jakim etapie są umowy o współpracy, nie wiemy o przygotowaniach, o różnych elementach, o których mówił pan Marczak, ponieważ to jest normalna działalność biznesowa. My też mamy, jeśli chodzi o ten instytut… On do tej pory... On dopiero będzie uprawiał te produkty, a w związku z tym będzie musiał uzyskać odpowiednie zezwolenia jednostek, które są przez nas nadzorowane, z nami współpracują, np. inspekcji farmaceutycznej. Tak że my, że tak powiem, biznesowo czy własnościowo nie jesteśmy organem właściwym do ustalania cen produktów.</u>
+          <u xml:id="u-41.4" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMilkowski">No i oczywiście, że to będzie nieopłacalne, że nie ma sensu, żeby Polska się w to angażowała, że nie ma sensu tego robić, bo to jest drogie i trudne. No faktycznie aktualnie mamy rynek farmaceutyczny dosyć dobrze reprezentowany przez polskie przedsiębiorstwa. Pomimo że to jest rynek trudny, wymagający i inne państwa chciałyby, żeby polskiego rynku nie było, to jednak polskie przedsiębiorstwa sobie bardzo dobrze radzą. I ja bym się nie bał o to, że nie ma sensu w Polsce stwarzać takiej możliwości, ponieważ inne firmy jednak to zrobią dużo taniej i lepiej. My widzimy, że te produkty nie są aktualnie tanie. Jeśli mamy zapewnienie, że cena będzie niższa, i biznesplany, które zrobiły nadzorowane instytuty, to uważamy, że ten kierunek, by taką działalność zapewnić również w Polsce, jest bardzo słuszny. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-42">
+          <u xml:id="u-42.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-42.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Ja jeszcze raz powtórzę, Panie Ministrze, że wszyscy jesteśmy zgodni co do tego, chcemy, żeby dostępność tych leków dla pacjentów się zwiększyła i żeby cena była niższa. Nikt nie mówi tutaj o tym, że Ministerstwo Zdrowia produkuje leki, ale jednak Ministerstwo Zdrowia nadzoruje swoje instytuty badawcze.</u>
+          <u xml:id="u-42.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">I moje pytanie na początku, które jeszcze raz ponawiam, było tylko takie, czy Ministerstwo Zdrowia nie jest zainteresowane tym, żeby obok ministerstwa rolnictwa, które jest w ustawie z nazwy przywołane jako to, które nadzoruje instytuty badawcze… Czy Ministerstwo Zdrowia nie jest w ogóle zainteresowane tym, żeby również, obok tego ministerstwa rolnictwa, mieć taką możliwość? Jeżeli będzie takie zapotrzebowanie i również wola nadzorowanych instytutów badawczych. Takie było moje pytanie. Ale pan minister stanowczo powiedział, że Ministerstwo Zdrowia nie jest tym zainteresowane.</u>
+          <u xml:id="u-42.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Co do kwestii ceny to ukształtuje ją zapewne rynek i producenci, tak jak to pan minister powiedział. Ale im więcej producentów – przynajmniej w moim odczuciu… To konkurencja spowoduje, że cena powinna ulegać obniżce. A jeżeli będziemy mieli monopol pod tytułem jeden instytut, to wtedy nic się nie zmieni, a być może nawet zwiększy się cena ze względu na certyfikacje.</u>
+          <u xml:id="u-42.4" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Pani Mecenas, bardzo proszę o opinię prawną…</u>
+          <u xml:id="u-42.5" who="#SenatorAgnieszkaGorgonKomor">Czy ja mogę jeszcze zadać ministrowi pytanie? Przepraszam.</u>
+          <u xml:id="u-42.6" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Pani Senator, dobrze słyszę? Tak, proszę bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-42.7" who="#SenatorAgnieszkaGorgonKomor">Tak, zgłosiłam się. Podniosłam rękę.</u>
+          <u xml:id="u-42.8" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Ja nie widziałam zgłoszenia.</u>
+          <u xml:id="u-42.9" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Proszę bardzo, Pani Senator.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-43">
+          <u xml:id="u-43.0" who="#SenatorAgnieszkaGorgonKomor">Szanowna Pani Przewodnicząca! Szanowni Państwo!</u>
+          <u xml:id="u-43.1" who="#SenatorAgnieszkaGorgonKomor">Ja w pełni podzielam zdanie pani przewodniczącej, że konkurencja jest zawsze lepsza dla pacjentów.</u>
+          <u xml:id="u-43.2" who="#SenatorAgnieszkaGorgonKomor">I mam króciutkie pytanie do pana ministra: czy Ministerstwo Zdrowia jako organ państwowy, zgodnie z rezolucją Parlamentu Europejskiego z dnia 13 lutego 2019 r. dotyczącą stosowania marihuany w celach leczniczych, współpracuje czy tworzy sieć, np. z Europejskim Centrum Monitorowania Narkotyków i Narkomanii oraz stowarzyszeniami pacjenckimi, czy z organizacjami konsumenckimi, pracując nad nowelą takiej ustawy? Bo takie są rekomendacje Komisji Europejskiej. Czy państwo sami pracujecie, czy jednak kontaktujecie się w tej sprawie z instytucjami europejskimi? Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-44">
+          <u xml:id="u-44.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-44.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Panie Ministrze, proszę o odpowiedź.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-45">
+          <u xml:id="u-45.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMilkowski">Współpracujemy z Krajowym Biurem do spraw Przeciwdziałania Narkomanii i z agendami unijnymi w tym zakresie.</u>
+          <u xml:id="u-45.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMilkowski">Jeśli chodzi o towarzystwa czy stowarzyszenia pacjentów, to w tym zakresie nie współpracujemy. Jeszcze długa droga, ewentualnie, do sfinansowania programów lekowych. To jest zupełnie inna ścieżka.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-46">
+          <u xml:id="u-46.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-46.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Jeszcze tylko powiem, że taka nadzwyczajna sytuacja się dzieje, ponieważ my w tej chwili rozpatrujemy ten projekt na posiedzeniu Komisji Zdrowia, a podobny projekt równolegle jest procedowany przez komisję rolnictwa. I to jeszcze raz pokazuje jak gdyby moją myśl przewodnią, że te 2 ministerstwa – ministerstwo rolnictwa i Ministerstwo Zdrowia – powinny pracować równolegle. Jeżeli te ustawy trafiają do Komisji Zdrowia, to tak samo powinny trafić do komisji rolnictwa. I nie wiem, dlaczego jest tutaj jakiś szlaban.</u>
+          <u xml:id="u-46.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Bardzo proszę. Pani chciała jeszcze raz… Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-47">
+          <u xml:id="u-47.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiAnnaGembicka">Bardzo dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-47.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiAnnaGembicka">Szanowni Państwo, jeżeli chodzi o te 2 projekty, to przede wszystkim to są projekty poselskie. My od początku, kiedy tylko te projekty trafiły do Sejmu, jesteśmy w kontakcie z Ministerstwem Zdrowia i, można powiedzieć, cały czas wymieniamy uwagi. Te projekty dotyczą trochę innych zakresów, bo ten projekt, który jest rozpatrywany na posiedzeniu komisji rolnictwa dotyczy kwestii związanych z uprawą konopi włóknistych przez rolników. Dotyczy np. stworzenia przez KOWR rejestru, dotyczy zgłoszeń do tego rejestru, dotyczy chociażby zmian tych kwestii i pewnego ułatwienia, bo po prostu będzie wymagane zgłoszenie do Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa, a nie, tak jak było do tej pory, uzyskiwanie różnego rodzaju zezwoleń udzielanych czy to w gminie, czy to przez marszałków. Tak że te projekty, mimo że dotyczą tej samej ustawy, tematycznie się ze sobą nie pokrywają. To znaczy, nie ma tam zmian, które by były w stosunku do siebie w jakiś sposób kolizyjne.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-48">
+          <u xml:id="u-48.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">No chyba nie do końca jednak. One powinny być procedowane razem.</u>
+          <u xml:id="u-48.1" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+          <u xml:id="u-48.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Ale bardzo proszę panią mecenas o opinię.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-49">
+          <u xml:id="u-49.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuIwonaKozeraRytel">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-49.1" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuIwonaKozeraRytel">Pani Przewodnicząca! Wysoka Komisjo! Szanowni Państwo!</u>
+          <u xml:id="u-49.2" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuIwonaKozeraRytel">Kilka kwestii legislacyjnych związanych z tą ustawą.</u>
+          <u xml:id="u-49.3" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuIwonaKozeraRytel">Pierwsza uwaga Biura Legislacyjnego dotyczy art. 1 pktu 7, który wprowadza zmianę w art. 49 ust. 7 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, oraz przepisu związanego z tą zmianą, to jest art. 2 nowelizacji, czyli przepisu przejściowego.</u>
+          <u xml:id="u-49.4" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuIwonaKozeraRytel">W art. 49 w ust. 7 dokonuje się zmiany przepisu upoważniającego ministra właściwego do spraw wewnętrznych do określenia w rozporządzeniu szczegółowych warunków zabezpieczania upraw maku i konopi. Ta zmiana, jak się domyślamy, podyktowana jest potrzebą ujednolicenia przepisów upoważniających i skorelowania tego właśnie przepisu, o którym wspomniałam, czyli art. 49 ust. 7, z przepisem dodawanym do ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, to jest z art. 49a ust. 13. Ta zmiana jest zawarta w art. 1 w pkcie 8 nowelizacji. My nie kwestionujemy potrzeby dokonania tej zmiany – ona jak najbardziej jest zasadna i celowa – ale trzeba zwrócić uwagę na to, że w odniesieniu do tego samego aktu wykonawczego dwukrotnie sformułowano przepis utrzymujący w mocy ten akt prawny. Przepis taki znalazł się zarówno w ustawie będącej przedmiotem obrad Wysokiej Komisji, jak i w art. 10 równolegle procedowanej ustawy o zmianie ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii oraz niektórych innych ustaw z druku senackiego nr 629.</u>
+          <u xml:id="u-49.5" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuIwonaKozeraRytel">Zgodnie z zasadami techniki prawodawczej czasowo utrzymać w mocy akt wykonawczy można tylko raz i nie ma od tej zasady wyjątków. W związku z powyższym my przez dłuższą chwilę zastanawialiśmy się, jak wybrnąć z tej sytuacji. I pomysł legislacyjny jest następujący. My byśmy proponowali, ażeby zrezygnować z tej zmiany w ustawie będącej przedmiotem obrad Wysokiej Komisji, a jednocześnie zrezygnować z przepisu intertemporalnego w tej ustawie i przenieść te regulacje do tej drugiej ustawy. Dzięki temu wyeliminujemy problem nakładania się przepisów utrzymujących rozporządzenie w mocy i problem, który jest również w zakresie terminów utrzymania w mocy tego rozporządzenia, bo w jednej ustawie to jest 12 miesięcy, a w drugiej ustawie – 18 miesięcy. Jednocześnie sugerowalibyśmy, żeby w jak najwyższym stopniu ujednolicić czy też skorelować terminy wejścia w życie obu tych aktów prawnych, innymi słowy, ażeby 14 dni, które jest w ustawie będącej przedmiotem obrad Wysokiej Komisji, wydłużyć do 30 dni i wtedy te terminy będą skorelowane z terminami z drugiej nowelizacji. To jest jedna kwestia.</u>
+          <u xml:id="u-49.6" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuIwonaKozeraRytel">A druga sprawa dotyczy art. 1 pktu 8, który wprowadza art. 49a ust. 3 do ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii. Zgodnie z tym przepisem do wniosku o wydanie zezwolenia na uprawę konopi innych niż włókniste instytut badawczy będzie obowiązany dołączyć zaświadczenie o niekaralności osób zatrudnionych przy uprawie konopi innych niż włókniste za przestępstwa, o których mowa w art. 63 i 64, oraz za wykroczenie, o którym mowa w art. 65 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii. Z tym że w zakresie, w jakim ten przepis odnosi się do wykroczenia, będzie on niemożliwy do zrealizowania, ponieważ zgodnie z art. 1 ust. 2 ustawy o Krajowym Rejestrze Karnym w KRK gromadzi się m.in. dane o osobach prawomocnie skazanych za przestępstwa lub przestępstwa skarbowe, a także prawomocnie skazanych za wykroczenia, ale wyłącznie na karę aresztu, zaś wykroczenie z art. 65 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii jest zagrożone jedynie karą grzywny. W związku z tym nawet jeśli pracownik instytutu badawczego był w przeszłości ukarany za wykroczenie z art. 65 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, to taka informacja nie będzie uwzględniona w zaświadczeniu o niekaralności.</u>
+          <u xml:id="u-49.7" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuIwonaKozeraRytel">My zaproponowaliśmy w opinii 2 rozwiązania – albo wykreślić tę część, która dotyczy wykroczenia, albo wprowadzić rozwiązanie podobne do tego, które jest przewidziane w tej drugiej nowelizacji, czyli żeby określone osoby składały oświadczenie o tym, że nie były karane za te przestępstwa, o których powiedziałam, i za wykroczenie z art. 65 pod rygorem odpowiedzialności karnej.</u>
+          <u xml:id="u-49.8" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuIwonaKozeraRytel">Ja byłam w kontakcie z przedstawicielami Ministerstwa Zdrowia i mieliśmy okazję rozmawiać na temat tego przepisu. I powstała taka wspólna koncepcja, jeszcze inna aniżeli ta wynikająca z naszej opinii. Chodzi o to, aby w przypadku przestępstw z art. 63 i 64 było to zaświadczenie o niekaralności, a w przypadku wykroczenia oświadczenie składane przez określoną osobę pod rygorem odpowiedzialności karnej.</u>
+          <u xml:id="u-49.9" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuIwonaKozeraRytel">Dziękuję bardzo. To jest wszystko.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-50">
+          <u xml:id="u-50.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Ja tylko dopytam o trzecie rozwiązanie, ostatnie. Czyli wtedy ono obydwie te ustawy by, że tak powiem, skonsumowało pod względem prawnym. Tak?</u>
+          <u xml:id="u-50.1" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuIwonaKozeraRytel">Tak. Byłoby to w miarę jednolicie.</u>
+          <u xml:id="u-50.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">W miarę jednolicie. Dobrze, że pani mecenas powiedziała, że w miarę, bo jednak rzeczywiście równoległe procedowanie 2 prawie tożsamych ustaw w 2 różnych komisjach okazuje się być rozbieżne.</u>
+          <u xml:id="u-50.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Panie Ministrze, proszę o ustosunkowanie się do kwestii podniesionych przez panią mecenas.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-51">
+          <u xml:id="u-51.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMilkowski">Uważamy, że pani mecenas ma rację. Oczywiście jest jeden warunek: jeśli nastąpi skreślenie pktu 7, to tam koniecznie musi to być włożone. Bo ten przepis musi być. I faktycznie lepiej by było, gdyby był w tamtej ustawie. W związku z tym zgadzamy się w tym zakresie, czyli na skreślenie pktu 7 i odpowiednio ujednolicenie czasu wejścia ustaw w życie.</u>
+          <u xml:id="u-51.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMilkowski">Jeśli chodzi o to oświadczenie, to faktycznie jest to zmiana techniczna, ale istotna. I my się całkowicie zgadzamy z tym, że tak powinno zostać zrobione. Ta poprawka według nas powinna być przegłosowana pozytywnie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-52">
+          <u xml:id="u-52.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-52.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">W takim razie, Pani Mecenas, czy mogłaby pani sprecyzować dokładnie te 2 poprawki?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-53">
+          <u xml:id="u-53.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuIwonaKozeraRytel">To będzie troszeczkę więcej poprawek, ponieważ to są 3 poprawki…</u>
+          <u xml:id="u-53.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Tak.</u>
+          <u xml:id="u-53.2" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuIwonaKozeraRytel">…z punktu pierwszego opinii i druga poprawka z punktu drugiego, nieco inaczej zapisana. Ja to może przekażę na ręce pani przewodniczącej.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-54">
+          <u xml:id="u-54.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">To bardzo proszę w takim razie o przeczytanie tych poprawek po kolei. Dobrze? Bo są też osoby zdalnie. Chodzi o to, żeby wiedziały, nad czym mają głosować.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-55">
+          <u xml:id="u-55.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuIwonaKozeraRytel">Dobrze.</u>
+          <u xml:id="u-55.1" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuIwonaKozeraRytel">Czyli pierwsza poprawka polegałaby na skreśleniu pktu 7 w art. 1. Konsekwencją tej poprawki byłoby skreślenie użytych dwukrotnie wyrazów „oraz art. 49 ust. 7”, czyli odesłania do tego przepisu w art. 2 nowelizacji. I w przepisie o wejściu w życie zamiana 14 dni na 30 dni. To jest pierwsza…</u>
+          <u xml:id="u-55.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">To jest pierwsza kwestia, którą będziemy poprawiać. A druga kwestia?</u>
+          <u xml:id="u-55.3" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuIwonaKozeraRytel">Druga poprawka dotyczy art. 49a ust. 3.</u>
+          <u xml:id="u-55.4" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Tak.</u>
+          <u xml:id="u-55.5" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuIwonaKozeraRytel">To jest zmiana w art. 1 w pkcie 8. Chodzi o to, żeby do wniosku dołączać zaświadczenie o niekaralności za przestępstwa oraz oświadczenie o niekaralności za wykroczenie z art. 65 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-56">
+          <u xml:id="u-56.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dobrze. Rozumiem, że obydwie poprawki – ta pierwsza, składająca się z 3 części, i ta druga – mają akceptację Ministerstwa Zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-56.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Czy są jeszcze jakieś pytania? Nie ma.</u>
+          <u xml:id="u-56.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">W takim razie przystępujemy do procedowania ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-56.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Najpierw będziemy głosowali nad zgłoszonymi przez panią mecenas poprawkami.</u>
+          <u xml:id="u-56.4" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+          <u xml:id="u-56.5" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Tak, ja przejmuję te poprawki.</u>
+          <u xml:id="u-56.6" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Tylko mam pytanie: czy te pierwsze 2 poprawki przegłosujemy łącznie, czy osobno?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-57">
+          <u xml:id="u-57.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuIwonaKozeraRytel">Szanowna Pani Przewodnicząca, na pewno 2 pierwsze poprawki trzeba przegłosować łącznie.</u>
+          <u xml:id="u-57.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Łącznie.</u>
+          <u xml:id="u-57.2" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuIwonaKozeraRytel">A jeśli byłaby wola komisji, aby przegłosować wszystkie poprawki łącznie, to też nie ma przeszkód, jeśli nie będzie sprzeciwu w tym zakresie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-58">
+          <u xml:id="u-58.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Ja jeszcze mam… Przepraszam, że wychodzę z tym akurat, kiedy mamy już głosować, ale mam informację, że pan, który nie mógł się na początku połączyć, w tej chwili zgłasza jeszcze prośbę.</u>
+          <u xml:id="u-58.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">A więc minuta. Proszę bardzo. I proszę o zadanie konkretnego pytania, bo jesteśmy już po głównej dyskusji. Proszę bardzo, pan Bogusz Leśniewski… Proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-59">
+          <u xml:id="u-59.0" who="#KierownikDzialuRejestracjiwCanPolandSAKarolBogusz">Dziękuję, Pani Przewodnicząca, za umożliwienie mi zabrania głosu.</u>
+          <u xml:id="u-59.1" who="#KierownikDzialuRejestracjiwCanPolandSAKarolBogusz">Ja mam jeszcze pytanie, ponieważ nadrzędnym celem ustawy…</u>
+          <u xml:id="u-59.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Ale pan już był na linii. No właśnie.</u>
+          <u xml:id="u-59.3" who="#KierownikDzialuRejestracjiwCanPolandSAKarolBogusz">Ja nazywam się Bogusz.</u>
+          <u xml:id="u-59.4" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">To coś jest nie tak.</u>
+          <u xml:id="u-59.5" who="#Gloszsali">Bogusz to jest nazwisko i to 2 panów się…</u>
+          <u xml:id="u-59.6" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">A, 2 panów… Przepraszam, bo ja potraktowałam pana jako jedną osobę… Pan Bogusz, proszę. Ale pan już zabierał głos.</u>
+          <u xml:id="u-59.7" who="#KierownikDzialuRejestracjiwCanPolandSAKarolBogusz">A czy mogę zadać jeszcze jedno pytanie? Chodzi o perspektywę czasową, jaka rysuje się przed Instytutem Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich, wytworzenia tego surowca farmaceutycznego dla polskich pacjentów. Bo celem tej ustawy jest dostarczenie produktów polskim pacjentom. My z praktyki wiemy, że to nie jest taki temat, który, że tak powiem, można zrobić w ciągu kilku miesięcy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-60">
+          <u xml:id="u-60.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dobrze. Jest konkretne pytanie, o czas. Tak?</u>
+          <u xml:id="u-60.1" who="#KierownikDzialuRejestracjiwCanPolandSAKarolBogusz">Tak.</u>
+          <u xml:id="u-60.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kiedy to ewentualnie będzie? Rozumiem, że to powinno wynikać z biznesplanu.</u>
+          <u xml:id="u-60.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">I drugie pytanie zada pan Leśniański, tak? Czy pan jest w tej chwili na łączach? Nie ma. Dobrze.</u>
+          <u xml:id="u-60.4" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Panie Ministrze, jeszcze odpowiedź na pytanie, czy macie zakreślony jakiś horyzont czasowy. Może przedstawiciel ministerstwa rolnictwa powie nam – jeśli oglądaliście biznesplany i nad nimi dyskutowaliście – w jakim mniej więcej terminie pacjent dostanie pierwsze leki z hodowli w Polsce?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-61">
+          <u xml:id="u-61.0" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMilkowski">My nie mieliśmy biznesplanu. Rozmawialiśmy z ministerstwem rolnictwa i z instytutem o tym, że nasze jednostki będą istotnie współpracować z tym instytutem, żeby jak najszybciej wydać decyzję i żeby wspomóc tę jednostkę w przygotowaniu właściwych dokumentów.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-62">
+          <u xml:id="u-62.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">No to niewiele wiemy.</u>
+          <u xml:id="u-62.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Pani minister wie?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-63">
+          <u xml:id="u-63.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiAnnaGembicka">Szanowni Państwo, jeżeli chodzi o czas, to oczywiście przede wszystkim zależy to od terminu przyjęcia ustawy. No, mam nadzieję, że w marcu już będziemy mieli…</u>
+          <u xml:id="u-63.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Ale niech pani ustawą tutaj nie mydli nam… Bo my wiemy, co mamy robić, i robimy to w terminie. A więc proszę nas już nie popędzać, tylko mówić o swoich możliwościach.</u>
+          <u xml:id="u-63.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiAnnaGembicka">Szanowni Państwo, jeżeli chodzi o procedurę, to my jesteśmy w stałym kontakcie z Ministerstwem Zdrowia. Oczywiście przed nami jest cała procedura uzyskania odpowiednich zgód, uzyskania GMP. Instytut będzie musiał zawrzeć także umowy z firmami, z podmiotami farmaceutycznymi. A więc w tym momencie…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-64">
+          <u xml:id="u-64.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Pani Minister, my wiemy, że musicie podpisać te wszystkie umowy. Przepraszam, macie jakiś harmonogram, czy nie? Krótkie pytanie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-65">
+          <u xml:id="u-65.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieRolnictwaiRozwojuWsiAnnaGembicka">Tak, mamy wstępny harmonogram. Mamy nadzieję, że pod koniec tego roku lub na początku przyszłego będzie już możliwe uzyskanie pierwszego surowca.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-66">
+          <u xml:id="u-66.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">O to nam chodziło. Dobrze. Czyli na koniec tego roku albo na początku przyszłego będzie pierwszy wytworzony surowiec, nie lek.</u>
+          <u xml:id="u-66.1" who="#PodsekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaMaciejMilkowski">Tak.</u>
+          <u xml:id="u-66.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Surowiec. Dobrze.</u>
+          <u xml:id="u-66.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">W takim razie przystępujemy do głosowania.</u>
+          <u xml:id="u-66.4" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Mamy 2 poprawki...</u>
+          <u xml:id="u-66.5" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+          <u xml:id="u-66.6" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Ale pierwsze 2 poprawki przegłosujemy łącznie. Były one przed chwilą przytoczone przez panią mecenas.</u>
+          <u xml:id="u-66.7" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto z państwa senatorów jest za przyjęciem tych 2 poprawek, nad którymi głosujemy łącznie?</u>
+          <u xml:id="u-66.8" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-66.9" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">I kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-66.10" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-66.11" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">5 za, nikt nie był przeciw,1 senator się wstrzymał.</u>
+          <u xml:id="u-66.12" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Następne 2 poprawki też łącznie…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-67">
+          <u xml:id="u-67.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuIwonaKozeraRytel">Nie.</u>
+          <u xml:id="u-67.1" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuIwonaKozeraRytel">Kolejna poprawka dotyczy wydłużenia terminu wejścia ustawy w życie do 30 dni.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-68">
+          <u xml:id="u-68.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">A, wydłużenia… Dobrze.</u>
+          <u xml:id="u-68.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto z państwa jest za przyjęciem tej poprawki? Mówimy o terminie wydłużenia.</u>
+          <u xml:id="u-68.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-68.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">I kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-68.4" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">4 za, nikt nie był przeciw, 2 senatorów się wstrzymało.</u>
+          <u xml:id="u-68.5" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">I poprawka czwarta.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-69">
+          <u xml:id="u-69.0" who="#GlownyLegislatorwBiurzeLegislacyjnymwKancelariiSenatuIwonaKozeraRytel">Tak, dotycząca kwestii zaświadczenia z Krajowego Rejestru Karnego i oświadczenia o niekaralności za wykroczenie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-70">
+          <u xml:id="u-70.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Głosujemy.</u>
+          <u xml:id="u-70.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto z państwa jest za?</u>
+          <u xml:id="u-70.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-70.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">I kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-70.4" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">5 za, nikt nie był przeciw, nikt się nie wstrzymał, tak?</u>
+          <u xml:id="u-70.5" who="#Gloszsali">Tak.</u>
+          <u xml:id="u-70.6" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Jednogłośnie za. Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-70.7" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Głosujemy nad całą ustawą wraz z przyjętymi poprawkami.</u>
+          <u xml:id="u-70.8" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto z państwa jest za przyjęciem?</u>
+          <u xml:id="u-70.9" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Kto jest przeciw?</u>
+          <u xml:id="u-70.10" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">I kto się wstrzymał?</u>
+          <u xml:id="u-70.11" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">5 za, jednogłośnie. Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-70.12" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Na tym wyczerpaliśmy całą procedurę dotyczącą ustawy.</u>
+          <u xml:id="u-70.13" who="#Gloszsali">Sprawozdawca?</u>
+          <u xml:id="u-70.14" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Jeżeli komisja się zgodzi, to będę sprawozdawcą.</u>
+          <u xml:id="u-70.15" who="#Gloszsali">Zgadzamy się.</u>
+          <u xml:id="u-70.16" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Zgadzają się.</u>
+          <u xml:id="u-70.17" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-70.18" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Zamykam posiedzenie komisji.</u>
+          <u xml:id="u-70.19" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Od razu chcę powiedzieć, że planowane na godzinę 13.00 posiedzenie Komisji Zdrowia na temat informacji o pomocy humanitarnej Ukrainie jest przesunięte o godzinę, na godzinę 14.00.</u>
+          <u xml:id="u-70.20" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-70.21" who="#komentarz">Koniec posiedzenia o godzinie 12 minut 10</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
diff --git a/2019-2023/senat/komisje/z/201923-snt-zxxxx-00079-01/header.xml b/2019-2023/senat/komisje/z/201923-snt-zxxxx-00079-01/header.xml
new file mode 100644
index 0000000..a5a755b
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/senat/komisje/z/201923-snt-zxxxx-00079-01/header.xml
@@ -0,0 +1,55 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiHeader xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0" xml:id="PPC-201923-snt-zxxxx-00079-01">
+  <fileDesc>
+    <titleStmt>
+      <title>Komisja Zdrowia (79.)</title>
+    </titleStmt>
+    <publicationStmt>
+      <p>Prosimy o zapoznanie się z nagłówkiem korpusu (PPC_header.xml).</p>
+    </publicationStmt>
+    <sourceDesc>
+      <bibl>
+        <title>Komisja Zdrowia (79.)</title>
+        <publisher>Kancelaria Senatu Rzeczypospolitej Polskiej</publisher>
+        <note type="system">III RP</note>
+        <note type="house">Senat</note>
+        <note type="termNo">10</note>
+        <note type="type">Komisja</note>
+        <note type="sessionNo" target="#Z">79</note>
+        <note type="part">1</note>
+        <date>2022-03-02</date>
+      </bibl>
+    </sourceDesc>
+  </fileDesc>
+  <profileDesc>
+    <particDesc>
+      <person xml:id="komentarz" role="commentator">
+        <persName>Komentarz</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrezesZarzaduOgolnopolskiejFederacjiOnkologicznejDorotaKorycinska" role="speaker">
+        <persName>Prezes Zarządu Ogólnopolskiej Federacji Onkologicznej Dorota Korycińska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzedstawicielIzbyGospodarczejFarmacjaPolskaWaleryArnaudow" role="speaker">
+        <persName>Przedstawiciel Izby Gospodarczej „Farmacja Polska” Walery Arnaudow</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera" role="speaker">
+        <persName>Przewodnicząca Beata Małecka-Libera</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWaldemarKraska" role="speaker">
+        <persName>Sekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia Waldemar Kraska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorAlicjaChybicka" role="speaker">
+        <persName>Senator Alicja Chybicka</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="SenatorDorotaCzudowska" role="speaker">
+        <persName>Senator Dorota Czudowska</persName>
+      </person>
+      <person xml:id="WiceprezesPolskiegoZwiazkuPracodawcowPrzemysluFarmaceutycznegoGrzegorzRychwalski" role="speaker">
+        <persName>Wiceprezes Polskiego Związku Pracodawców Przemysłu Farmaceutycznego Grzegorz Rychwalski</persName>
+      </person>
+      <org xml:id="Z" role="committee">
+        <orgName>Komisja Zdrowia</orgName>
+      </org>
+    </particDesc>
+  </profileDesc>
+</teiHeader>
diff --git a/2019-2023/senat/komisje/z/201923-snt-zxxxx-00079-01/text_structure.xml b/2019-2023/senat/komisje/z/201923-snt-zxxxx-00079-01/text_structure.xml
new file mode 100644
index 0000000..857c69b
--- /dev/null
+++ b/2019-2023/senat/komisje/z/201923-snt-zxxxx-00079-01/text_structure.xml
@@ -0,0 +1,285 @@
+<?xml version='1.0' encoding='UTF-8'?>
+<teiCorpus xmlns:xi="http://www.w3.org/2001/XInclude" xmlns="http://www.tei-c.org/ns/1.0">
+  <xi:include href="PPC_header.xml"/>
+  <TEI>
+    <xi:include href="header.xml"/>
+    <text>
+      <body>
+        <div xml:id="div-1">
+          <u xml:id="u-1.0" who="#komentarz">Początek posiedzenia o godzinie 14 minut 03</u>
+          <u xml:id="u-1.1" who="#komentarz">Posiedzeniu przewodniczy przewodnicząca Beata Małecka-Libera</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-2">
+          <u xml:id="u-2.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dzień dobry.</u>
+          <u xml:id="u-2.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Rozpoczynamy posiedzenie senackiej Komisji Zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-2.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Posiedzenie to zostało zwołane w zeszłym tygodniu, w momencie kiedy doszło do agresji na Ukrainę. Komisja Zdrowia poprosiła Ministerstwo Zdrowia, aby przedstawiło nam, jak jesteśmy przygotowani na tę nadzwyczajną sytuację. Jest to informacja Ministerstwa Zdrowia zarówno w obszarze zabezpieczenia opieki zdrowotnej dla naszych mieszkańców w tym trudnym czasie, jak i o tym, z jaką pomocą humanitarną występujemy w stosunku do Ukrainy.</u>
+          <u xml:id="u-2.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Tak się złożyło, jak państwo wiecie, że dzisiejsze posiedzenie miało być na godzinę 13.00, taki był plan. Pan minister prosił o przesunięcie godziny rozpoczęcia posiedzenia. W międzyczasie doszło do konferencji prasowej Ministerstwa Zdrowia. Właściwie mogę powiedzieć, że Komisja Zdrowia spowodowała, że została zwołana konferencja prasowa. Wiele rzeczy pan minister Niedzielski na tej konferencji nam już wyjaśnił, ponieważ wątpliwości i pytań mamy wiele. Tym bardziej cieszę się, że jest pan minister Kraska i że będziemy, przynajmniej pytając pana ministra, mieli już bardzo rzetelne, bardzo konkretne odpowiedzi na szereg różnych pytań.</u>
+          <u xml:id="u-2.4" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Panie Ministrze, obszary, którymi się będziemy interesować, to jest oczywiście opieka zdrowotna, zapewnienie opieki dla wszystkich osób, które przybywają z Ukrainy, ale także to, w jaki sposób my jako rząd, jako Ministerstwo Zdrowia i jako państwo pomagamy na Ukrainie. To jest pierwszy jak gdyby taki blok zagadnień. A drugi to będą pytania, liczne pytania, które kierują do nas mieszkańcy, z którymi mamy na co dzień kontakt. Na pewno pan minister wie, że każdy z nas jest mocno zaangażowany w swoich regionach, każdy pomaga, jak może i w jaki sposób może taką pomoc organizować. Nasze biura organizują zbiórkę pomocy charytatywnej. Wspomagamy osoby, które przybywają także tutaj. Szukamy mieszkań, pomagamy, ale jest to pomoc doraźna, pomoc oddolna, obywatelska, natomiast my chcielibyśmy wiedzieć, jaki jest plan, jaką pomoc oferuje rząd i państwo, a także to, w jaki sposób są zabezpieczeni nasi mieszkańcy. Jak wiemy, dostęp do opieki zdrowotnej w naszym kraju przez ostatnie miesiąca, a nawet 2 lata, jest utrudniony, sytuacja jest trudna, jest w złej kondycji w związku z tym, że najpierw mieliśmy kryzys, duży kryzys epidemiczny, a teraz mamy kolejny kryzys, który na tamten się nakłada. W związku z tym dług zdrowotny, jaki został zaciągnięty w stosunku do naszych obywateli, jest równie ogromnie ważnym wyzwaniem.</u>
+          <u xml:id="u-2.5" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Panie Ministrze, bardzo proszę o przedstawienie w skrócie pewnie tego wszystkiego, co powiedział pan minister, a później będzie runda pytań.</u>
+          <u xml:id="u-2.6" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-3">
+          <u xml:id="u-3.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWaldemarKraska">Pani Przewodnicząca! Państwo Senatorowie! Szanowni Państwo!</u>
+          <u xml:id="u-3.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWaldemarKraska">Jeszcze raz dziękuję pani przewodniczącej za możliwość przesunięcia posiedzenia komisji o godzinę, bo rzeczywiście wynikła w tym samym czasie konferencja prasowa. Jeszcze raz dziękuję za taką możliwość.</u>
+          <u xml:id="u-3.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWaldemarKraska">Szanowni Państwo, znajdujemy się co chwila w nowych realiach, w nowych sytuacjach. Do niedawna walczyliśmy z COVID, walczymy dalej, bo COVID nie zniknął mimo sytuacji za wschodnią granicą. Ale także pojawiły się nowe wyzwania, nowe wyzwania, które stawiają przed nami nowe cele, przed państwem polskim, przed Ministerstwem Zdrowia, także przed wszystkimi obywatelami. I to zapowiedziała pani przewodnicząca. Ja też bardzo dziękuję wszystkim Polakom, że się tak włączają w tej chwili w pomoc naszym braciom zza wschodniej granicy. Myślę, że takie sytuacje pokazują, że jesteśmy razem, że możemy wspólnie działać.</u>
+          <u xml:id="u-3.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWaldemarKraska">My jako Ministerstwo Zdrowia od wielu tygodni przygotowywaliśmy się na ewentualny czarny scenariusz. Myślę, że nikt do końca nie sądził, że on się zrealizuje, że sytuacja będzie taka, że w XXI w. w Europie będzie ognisko wojenne. To spowodowało, że przygotowaliśmy plan, jeżeli chodzi o pomoc Ukrainie, czyli mieszkańcom, którzy w tej chwili znajdują się w tym teatrze wojennym, ale także przygotowaliśmy plan, który obejmuje pomoc osobom, które wyjechały z Ukrainy przed tą zawieruchą, która się w tej chwili toczy na Ukrainie.</u>
+          <u xml:id="u-3.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWaldemarKraska">Może na początek skoncentruję się na pomocy osobom, które trafiają do naszego kraju. Na dzień dzisiejszy to już jest prawie pół miliona uchodźców. To jest siódmy dzień wojny. Dlatego jesteśmy przygotowani i przygotowaliśmy się na duży napływ tych osób. Trudno w tej chwili oszacować, czy to będą setki tysięcy czy to będą miliony, ale musimy temu podołać. Jesteśmy sąsiadem, więc musimy tą pierwszą pomoc, także medyczną, tym wszystkim osobom zapewnić. Dlatego konstruując plan pomocy, bardzo ściśle współpracujemy z Ministerstwem Spraw Wewnętrznych i Administracji oraz z wojewodami. Tak jak w czasie pandemii COVID, tak i teraz ta nasza współpraca jest praktycznie codzienna i bez nich te nasze zamierzenia, te nasze plany oczywiście nie weszłyby w życie.</u>
+          <u xml:id="u-3.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWaldemarKraska">Wojewodowie przygotowali, szczególnie w tych 2 województwach, w województwie lubelskim i w województwie podkarpackim, tzw. punkty recepcyjne, czyli punkty, do których zgłaszają się osoby, które opuściły Ukrainę. My ze swojej strony także przy każdym takim punkcie recepcyjnym przygotowaliśmy punkt medyczny, ponieważ wiemy, że część tych osób będzie wymagała pierwszej pomocy medycznej. Wiemy, że jest w tej chwili chłodno, że po stronie ukraińskiej te kolejki oczekujących na przejściach są dość długie, szczególnie że w tej chwili dotyczy to kobiet z małymi dziećmi, bo wiemy, że mężczyźni od osiemnastego do sześćdziesiątego roku życia nie są wypuszczani z Ukrainy. Dlatego przy każdym punkcie recepcyjnym uruchomiliśmy punkt medyczny, który jest przypisany bezpośrednio do konkretnego szpitala w tych 2 województwach. Także każdy punkt medyczny jest przypisany konkretnie do stacji pogotowia ratunkowego, które w przypadku takiej potrzeby będzie z tego punktu medycznego odbierać osoby, które wymagają hospitalizacji. Przy każdym punkcie medycznym mamy zmapowane miejsca, gdzie może wylądować Lotnicze Pogotowie Ratunkowe. Są to określone miejsca najczęściej blisko punktu medycznego. Na początku, kiedy jeszcze nie było działań wojennych, w tych 2 województwach było wytypowanych po 4 punkty w każdym województwie. W tej chwili tych punktów oczywiście jest zdecydowanie więcej. Punkty recepcyjne powstają nie tylko w województwie podkarpackim czy lubelskim, ale także w każdym województwie w kraju, ponieważ osób, które opuszczają Ukrainę, jest bardzo, bardzo dużo.</u>
+          <u xml:id="u-3.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWaldemarKraska">Przewidzieliśmy możliwości pomocy, jeżeli szpitale przygraniczne nie będą już dysponowały miejscami do niesienia pomocy osobom z Ukrainy. Mamy wytypowane w tej chwili 120 szpitali w naszym kraju. Mniej więcej ok. 7 miejsc jest tam przeznaczonych właśnie także dla osób, które będą wymagały tej pomocy. I to są szpitale najczęściej wysokospecjalistyczne, gdzie ta pomoc może być udzielana na różnym poziomie. Także troszeczkę wyprzedzamy sytuację, ale jeżeli będą do nas trafiały osoby, które zostały poszkodowane w czasie działań wojennych, czyli wymagają ewentualnie kolejnego zabiegu operacyjnego, kolejnego zabiegu ortopedycznego, okulistycznego czy też innego, także będą w tych szpitalach mogły być zaopiekowane. Tu także jest cała sieć współpracy między wojewódzkimi koordynatorami ratownictwa medycznego, jak te osoby transportować. Także mamy przygotowane lądowiska dla śmigłowców wojska, bo to są duże śmigłowce, które także mogą nam w tych trudnych sytuacjach pomóc, tą drogą powietrzną osoby poszkodowane transportować w głąb kraju. Tak jak powiedziałem, to jest ok. 120 szpitali, ponad 7 tysięcy miejsc.</u>
+          <u xml:id="u-3.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWaldemarKraska">Także wiemy, że osoby, które przekraczają naszą granicę, przeważnie nie wymagają leczenia szpitalnego, ale np. wymagają zwykłej porady medycznej, czyli kontaktu z lekarzem rodzinnym czy też poradnią specjalistyczną. Dlatego także dla tych osób, które przekraczają granicę i są obywatelami Ukrainy, po 24 lutego… To będzie oczywiście także ustawowo uregulowane. Ta ustawa jutro będzie procedowana w Sejmie i mam nadzieję, że także będzie procedowana dość szybko w Senacie. Dla tych osób będą udzielane bezpłatne świadczenia zdrowotne. Dlatego chciałbym w tym miejscu powiedzieć, że każda osoba, każdy obywatel Ukrainy, który trafi do takiego świadczeniodawcy, nie powinien spotkać się z odmową pomocy. Także świadczeniodawcy nie powinni tych pacjentów odsyłać do innych miejsc, nie powinni także domagać się od nich zapłaty ani wystawiania faktur. Taka osoba powinna tylko przedstawić albo dowód osobisty, paszport lub inny dokument z zaświadczeniem, ze stemplem Straży Granicznej, że ta granica została przekroczona po 24 lutego, czyli od momentu, kiedy w Ukrainie rozpoczęły się działania wojenne.</u>
+          <u xml:id="u-3.8" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWaldemarKraska">Mamy na myśli cały czas także jeszcze COVID. Mamy na myśli także dzieci, bo te dzieci w tej chwili do nas trafiają. Chcemy, aby w tych dużych punktach – bo będą takie punkty, gdzie te osoby, które jeszcze czekają np. na rozdysponowanie do różnych miejsc czy to w naszym kraju, ale także za granicą, bo wiemy, że także tam będą się przemieszczać – była możliwość zaszczepienia przeciwko COVID-19, a także zaszczepienia przeciwko innym schorzeniom, które są także charakterystyczne dla wieku dziecięcego. Wiemy, że niestety na Ukrainie wyszczepialność, jeżeli chodzi o COVID, jest na poziomie 35%, ale np. jeżeli chodzi o odrę czy różyczkę, także nie jest tak dobrze, niestety wyszczepialność nie jest na wysokim poziomie. Dlatego chcemy dać możliwość bezpłatnego szczepienia. Ale jeżeli taka matka z dzieckiem zgłosi się także do lekarza rodzinnego i będzie chciała skorzystać z tych szczepionek, które są u nas w kalendarzu szczepień, także bezpłatnie będziemy tym osobom te szczepienia oferować. Jeżeli chodzi o szczepienia przeciwko koronawirusowi, to będą szczepienia dla osób powyżej osiemnastego roku życia szczepionką jednodawkową na obecną chwilę. Dla osób poniżej osiemnastego roku będziemy stosowali szczepionki mRNA.</u>
+          <u xml:id="u-3.9" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWaldemarKraska">W tej sytuacji w naszym ministerstwie działa specjalny zespół, który zbiera się praktycznie 2 razy dziennie. Rano omawiamy sytuację bieżącą, popołudniu to, co się udało wypracować, jak tę sytuację w tej chwili należy analizować i jakie wnioski z tego wyciągamy. To dotyczy oczywiście pomocy osobom, które znajdują się w naszym kraju.</u>
+          <u xml:id="u-3.10" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWaldemarKraska">Wiecie państwo, że także powstał pomysł – i on został zrealizowany – aby specjalnym pociągiem medycznym czy sanitarnym przywozić osoby czy to z okolicy przygranicznej czy też osoby z Ukrainy. Ten pierwszy taki, można powiedzieć, treningowy… Bo chcieliśmy, aby ten zespół, który jest doświadczonym zespołem, ale w warunkach pociągu sanitarnego jeszcze nie pracował, przetrenował pewne procedury. I to się w czasie tego sobotniego wyjazdu zadziało. Ja oczywiście też byłem na miejscu. Także przećwiczyliśmy ewakuację rannych z peronu do pociągu. Ale ponieważ wracaliśmy na pusto, więc zabraliśmy tym pociągiem matki z dziećmi, które trafiły do Warszawy, trafiły pod opiekę.</u>
+          <u xml:id="u-3.11" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWaldemarKraska">Chcemy – i to się zadzieje także, myślę, już w najbliższych dniach, także w tym tygodniu – aby tym pociągiem ewakuować szczególnie właśnie matki z dziećmi, kobiety w ciąży z terenu przygranicznego, Przemyśla. Obserwujemy w tych szpitalach, np. w Hrubieszowie, dziesięciokrotny wzrost ilości porodów, czyli te kobiety, które przyjechały w ciąży z Ukrainy… No, czas porodu nie wybiera, czy wojna, czy nie, kobieta musi urodzić. Chcemy także te kobiety, aby szpitale przygraniczne odciążyć, przetransportować do szpitali w naszym kraju. Na początek będzie to Warszawa, potem będą inne szpitale. Ale także chcemy, bo są takie sygnały ze strony ukraińskiej, szczególnie że jesteśmy na bieżąco… Ja jestem na bieżąco w kontakcie z ministrem zdrowia Ukrainy, także z ambasadą Ukrainy w Polsce. Chcemy tym pociągiem także przywieźć do naszego kraju dzieci, szczególnie dzieci onkologiczne, także dzieci z hospicjum, które oprócz tego, że mają prowadzoną terapię, także przeżywają traumę wojenną, szczególnie że wiemy, że akurat szpitale także nie są oszczędzane. Zatem mamy już taki plan. Czekamy tylko na zsynchronizowanie działań ze strony ukraińskiej. Być może to będą pociągi, które przyjadą do nas ze Lwowa czy też… No, to są 3 kierunki. Będziemy chcieli zsynchronizować to tak, żeby te pociągi przyjechały mniej więcej w jednakowym czasie i wtedy zabralibyśmy osoby potrzebujące do naszego kraju. W tej chwili będziemy się koncentrować głównie na dzieciach.</u>
+          <u xml:id="u-3.12" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWaldemarKraska">Jeżeli chodzi o pomoc osobom, które znajdują się w Ukrainie, bo takie…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-4">
+          <u xml:id="u-4.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Panie Ministrze, bardzo przepraszam. Może ten wątek pociągnijmy, dobrze…</u>
+          <u xml:id="u-4.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWaldemarKraska">Dobrze.</u>
+          <u xml:id="u-4.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">…żebyśmy się nie pogubili w tych wszystkich bardzo ważnych tematach. Teraz mówiliśmy o tym, co się dzieje, kiedy przekraczają granicę ludzie z Ukrainy, i jak my tutaj jesteśmy na to przygotowani.</u>
+          <u xml:id="u-4.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Panie Ministrze, wszyscy jesteśmy bardzo wrażliwi i wszyscy naprawdę z całego serca chcemy wszystkim pomóc, ale musimy dopytać o kilka rzeczy, żeby być absolutnie pewnym, że ta pomoc, którą my tutaj gwarantujemy, jest również z naszej strony dobrze przygotowana.</u>
+          <u xml:id="u-4.4" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Zacznę może po kolei. Przekraczanie granicy w tej chwili… Bo rozumiem, że ten akt prawny, o którym pan minister mówił, którego na razie jeszcze nie widzieliśmy – wiemy, że jest przygotowany i że do Sejmu trafi lada dzień, pewnie także do nas – to jest akt prawny, który zezwala na wykonywanie świadczeń zdrowotnych w ramach naszego systemu opieki zdrowotnej od dnia 24 lutego, czyli od momentu, kiedy doszło do aktu agresji. Pytanie moje jest takie: jak wygląda identyfikacja tych ludzi? Bo oni przekraczają granicę w tej chwili naprawdę w dużej ilości. Do mnie dotarła bardzo niepokojąca wiadomość, którą chcę tutaj zweryfikować. Mianowicie ze względu na dużą ilość osób w jednym czasie… Ja rozumiem, że to jest zator, który tam powstaje na dworcu, i trzeba to jakoś rozładować. Ale dociera do nas, konkretnie do mnie, informacja, że osoby przekraczające granicę ukraińsko-polską są w tej chwili w ogóle nigdzie nierejestrowane. Czy to jest prawda?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-5">
+          <u xml:id="u-5.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWaldemarKraska">To znaczy my jesteśmy w bliskim kontakcie ze służbami granicznymi i rzeczywiście w tej chwili, aby uzyskać taką pomoc medyczną, wystarczy stempel, tak jak mówiłem wcześniej, czy to w paszporcie, a jeżeli paszportu nie ma, to wiemy, że są ostemplowane nawet akty urodzenia czy inny dokument, który jest w posiadaniu danej rodziny.</u>
+          <u xml:id="u-5.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Ale musi być jakiś dokument, że ta osoba wjechała.</u>
+          <u xml:id="u-5.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWaldemarKraska">Tak.</u>
+          <u xml:id="u-5.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWaldemarKraska">Ale może się zdarzyć, Pani Przewodnicząca, że rzeczywiście taka osoba przekroczy granicę, nie mając takiego dokumentu, więc przewidujemy także w tej ustawie, aby na zwykłe oświadczenie potwierdzić to, że ta osoba…</u>
+          <u xml:id="u-5.4" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Ale oświadczenie czego, kogo?</u>
+          <u xml:id="u-5.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWaldemarKraska">Tej osoby. Tej osoby, że przekroczyła granicę po dwudziestym czwartym. To będzie oczywiście potem weryfikowane przez Służbę Graniczną.</u>
+          <u xml:id="u-5.6" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">I jest mieszkańcem Ukrainy, tak?</u>
+          <u xml:id="u-5.7" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWaldemarKraska">Tak, tak.</u>
+          <u xml:id="u-5.8" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">To jest drugi warunek?</u>
+          <u xml:id="u-5.9" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWaldemarKraska">Tak.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-6">
+          <u xml:id="u-6.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dobrze. To mamy to.</u>
+          <u xml:id="u-6.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Teraz pan minister powiedział o zabezpieczeniu szpitali. Rozumiem, że te 7 tysięcy łóżek to są łóżka dodatkowe w formie jakichś łóżek rezerwowych, polowych, które mają być zabezpieczone na wypadek działań bardzo agresywnych i przywożenia do nas rannych, poszkodowanych. Czy tak, Panie Ministrze?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-7">
+          <u xml:id="u-7.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWaldemarKraska">Pani Przewodnicząca, ja mówiłem o tych 7 tysiącach łóżek. One nie stoją puste w tej chwili. My mamy deklarację szpitali, że takie łóżka są do dyspozycji właśnie dla takich pacjentów. My codziennie dostajemy jakby na bieżąco informacje, gdzie takie łóżka są, ponieważ nie chcemy, żeby te łóżka stały puste, bo mamy przecież dług covidowy…</u>
+          <u xml:id="u-7.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Rozumiem. Czyli to są normalne łóżka szpitalne…</u>
+          <u xml:id="u-7.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWaldemarKraska">Tak, to są normalne łóżka…</u>
+          <u xml:id="u-7.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">…które w danej chwili będą wykorzystane.</u>
+          <u xml:id="u-7.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWaldemarKraska">Jeżeli oczywiście będzie taka potrzeba.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-8">
+          <u xml:id="u-8.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Czy macie państwo jakiś plan strategiczny zwiększenia liczby dodatkowych łóżek polowych, wojennych, jeżeliby się okazało, że liczba tych poszkodowanych jest na tyle duża, że trzeba będzie liczbę dodatkowych łóżek zwiększyć?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-9">
+          <u xml:id="u-9.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWaldemarKraska">Pani Przewodnicząca, jesteśmy, można powiedzieć… nie jesteśmy po pandemii COVID, ale baza łóżkowa jest dość duża, dość dobrze rozwinięta, jeżeli chodzi o pacjentów z COVID-19. Także mamy szpitale tymczasowe, które, jeżeli będzie taka potrzeba – mam nadzieję, że nie – zawsze możemy także wykorzystać do zaopiekowania się tymi chorymi. Aczkolwiek, jeżeli mówimy o osobach, które bezpośrednio ucierpią w działaniach wojennych, to trzeba powiedzieć, że najczęściej będą to osoby, które będą wymagały leczenia specjalistycznego, a później ewentualnie rehabilitacji. I przez ten okres, już po takim trudnym i ciężkim zabezpieczeniu specjalistycznym, rzeczywiście będzie można te szpitale wykorzystać.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-10">
+          <u xml:id="u-10.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">O, dobrze. To jest zrozumiałe.</u>
+          <u xml:id="u-10.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Teraz kwestia dodatkowego personelu medycznego. Czy państwo przewidujecie jakieś dodatkowe zatrudnienie osób? Np. osoby, które w zeszłym roku z powodu COVID zrezygnowały z pracy lekarzy, pielęgniarki, przeszli na emeryturę, teraz w tej trudnej, ekstremalnej sytuacji mogłyby zechcieć pomagać. Czy tego typu działania również śledzicie i czy tego typu rozwiązania bierzecie państwo pod uwagę? I czy mamy odpowiednie zabezpieczenie w leki, w krew i przede wszystkim w środki ratujące życie, które są niezbędne zarówno dla tych osób, które do nas przybędą, jak i w działalności bieżącej tutaj w Polsce?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-11">
+          <u xml:id="u-11.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWaldemarKraska">Bardzo dobre pytanie, Pani Przewodnicząca. W tych trudnych czasach Polacy zawsze stają na wysokości zadania i mamy rzeczywiście wiele sygnałów od osób, które chcą pomagać, chcą jako wolontariusze pracować w różnych miejscach w naszym kraju, jeżeli chodzi o służbę zdrowia. My w Ministerstwie Zdrowia prowadzimy taki wykaz, jeżeli chodzi o lekarzy, o pielęgniarki, ratowników. Tak że jeżeli będzie taka potrzeba, to w przypadku tych osób, które już w tej chwili są np. na emeryturze, a chcą taką pracę wykonywać, na pewno będzie to umożliwione. Jeżeli chodzi o personel medyczny, także prowadzimy taką listę. Mamy wiele sygnałów z zagranicy, także od obywateli Ukrainy, którzy także chcą przyjechać do nas i pomagać swoim rodakom, jeżeli tacy oczywiście będą wymagali tej pomocy. I my to wszystko na poziomie ministerstwa koordynujemy.</u>
+          <u xml:id="u-11.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWaldemarKraska">Jeżeli chodzi o krew, to jest to bardzo ważny temat. W tym odruchu solidarności chcemy krew oddawać. Ja jestem codziennie w kontakcie z ministerstwem na Ukrainie, ale głównie z ambasadą w Polsce. Na dzień dzisiejszy przekazaliśmy jeden transport krwi na Ukrainę. Strona ukraińska nie zgłasza w tej chwili specjalnej potrzeby, aby tę krew wysyłać, ponieważ u nich także zgłosiło się bardzo dużo dawców. To, co zgłaszają, i to, co do nich już wysłaliśmy, to były głównie pojemniki do pobierania krwi, odczynniki chemiczne. I to zostało stronie ukraińskiej wysłane. Mamy przygotowany naprawdę bardzo duży transport krwi i świeżo mrożonego osocza. Jeżeli taka będzie potrzeba, to oczywiście to wyślemy. Mamy to tak skonstruowane, że nawet po stronie ukraińskiej nie będzie potrzeba specjalnych samochodów chłodni, żeby taką krew przewieźć. Ona będzie tak zabezpieczona, że przez kilkanaście godzin będzie zdatna do użytku. Nie ma w tej chwili ze strony ukraińskiej takiego sygnału, aby tę krew do nich dostarczać, aczkolwiek jesteśmy na to gotowi. Oczywiście także nie uruchamiajmy w tej chwili jakichś spontanicznych akcji oddawania krwi, bo my jako lekarze wiemy, że następną krew dopiero za ok. 2–3 miesiące możemy oddać. Zatem jeżeli będzie taka potrzeba, jeżeli przekażemy dużą ilość krwi Ukrainie, na pewno nasze centra krwiodawstwa taką akcję ogłoszą. Polacy zawsze chętnie się do tych punktów zgłaszają, więc myślę, że na tę chwilę nie ma aż takiej dużej potrzeby, aby masowo krew oddawać.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-12">
+          <u xml:id="u-12.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dobrze.</u>
+          <u xml:id="u-12.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Panie Ministrze, kolejny etap. Mamy już tutaj na terenie Polski osoby, które przybyły z Ukrainy. Głównie to są matki z dziećmi. Wiemy, że dzieci chorują. Wiemy, że to są osoby zestresowane, na pewno zmęczone psychicznie, również bardzo zestresowane i jak najbardziej potrzebujące wsparcia. I teraz kilka takich pytań szczegółowych. Czy np. te dzieci, które nie są zaszczepione – mówię tutaj o szczepieniach, które w Polsce są szczepieniami obowiązkowymi – będzie można doszczepiać? Jak będzie wyglądało szczepienie przeciwko COVID? Bo pan minister powiedział – użył takiego słowa – że chcemy, żeby były punkty szczepień.</u>
+          <u xml:id="u-12.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWaldemarKraska">Będą.</u>
+          <u xml:id="u-12.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Pytanie jest takie: czy w tej chwili, przez ten okres, od 24 lutego, kiedy oni przekraczają granicę, te punkty już działają, czy jeszcze nie działają, dopiero powstaną? Co z testowaniem? I przy okazji, jak już jestem przy temacie szczepień i COVID, mam konkretne pytanie: co z obowiązkowymi szczepieniami medyków od 1 marca?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-13">
+          <u xml:id="u-13.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWaldemarKraska">Jeżeli chodzi o choroby zakaźne, które na pewno także się pojawią – mówię tutaj o osobach, które przyjechały czy przyjadą do nas z Ukrainy – my oczywiście w tej chwili mamy świadomość, że musimy także prawdopodobnie się z tym zmierzyć.</u>
+          <u xml:id="u-13.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWaldemarKraska">Jeżeli chodzi o szczepienia przeciwko COVID-19, te punkty mobilne do tych miejsc dotrą, ale we wszystkich punktach szczepień, które są w tej chwili dla Polaków dedykowane, także obywatel Ukrainy może bezpłatnie z takiego szczepienia skorzystać.</u>
+          <u xml:id="u-13.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWaldemarKraska">Jeżeli chodzi o kalendarz szczepień i szczepienia obowiązkowe, które obowiązują w naszym kraju, muszę państwu powiedzieć, że jeżeli chodzi np. o odrę, to w 2019 r. na Ukrainie odnotowano 57 tysięcy przypadków odry, czyli dość dużo. Zatem wiemy, że także z tym problemem będziemy musieli się zmierzyć. Szczepienia przeciwko odrze, różyczce… Wiemy, że także był przypadek polio na Ukrainie… Dajemy taką możliwość, więc jeżeli obywatele Ukrainy chcą z tego skorzystać, to ta szczepionka będzie dla nich dostępna i będzie to szczepionka bezpłatna.</u>
+          <u xml:id="u-13.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWaldemarKraska">Muszę jeszcze zwrócić państwa uwagę na jedno. Nie wiem, czy państwo wiecie, ale na trzecim miejscu, jeżeli chodzi o przyczyny śmierci na Ukrainie, jest gruźlica. To jest także kwestia, na którą musimy bacznie zwrócić uwagę. W tej chwili ośrodki, które się tym zajmują, także są do tego przygotowane. To są choroby, z którymi w naszym kraju już sobie poradziliśmy, ale przy napływie takiej ilości obywateli Ukrainy, którzy uciekają przed działaniami wojennymi, musimy się także z tym zmierzyć.</u>
+          <u xml:id="u-13.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWaldemarKraska">Czyli, tak jak mówię, to nie jest tak, że to zrobimy, tylko to się już w tej chwili, Pani Przewodnicząca, dzieje. Te punkty mobilne dojeżdżają do tych dużych miejsc, gdzie znajdują się uchodźcy, ale także w każdym gabinecie, który w tej chwili działa, takie szczepienia można wykonać. Jeżeli chodzi o dziecko, to także u lekarza rodzinnego, oczywiście po zbadaniu takiego dziecka przez lekarza, to szczepienie można wykonać. W punktach recepcyjnych, w punktach medycznych są informacje w języku ukraińskim, aby ułatwić tym osobom zrozumienie, o co prosimy i jak się w tych punktach zachowywać.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-14">
+          <u xml:id="u-14.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Ja osobiście żałuję, że nie ma tych punktów szczepień już teraz, dlatego że te osoby przez ten tydzień do nas przyjeżdżają i wiadomo, że gdyby w momencie przekroczenia granicy był ten punkt i jakaś zachęta, informacja, że należałoby się zaszczepić…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-15">
+          <u xml:id="u-15.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWaldemarKraska">Taka informacja jest, Pani Przewodnicząca, w każdej ulotce, którą po przekroczeniu granicy otrzymują uchodźcy. Ale nie chcieliśmy tego robić na granicy, bo… Zapraszam… tzn. nie zapraszam, ale jeżeli państwo byliście na granicy polsko-ukraińskiej, to wiecie, że tam w tej chwili są naprawdę inne problemy. Dlatego także nie testujemy tych osób…</u>
+          <u xml:id="u-15.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Wiemy, Panie Ministrze.</u>
+          <u xml:id="u-15.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWaldemarKraska">…bo musimy je jak najszybciej zagospodarować w tych miejscach, gdzie mogą po prostu pomoc uzyskać.</u>
+          <u xml:id="u-15.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Mamy świadomość tego, Panie Ministrze, tylko w każdym miejscu, gdzie jest dodatkowy punkt, jest większa szansa, że ludzie jednak się będą szczepić.</u>
+          <u xml:id="u-15.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWaldemarKraska">To znaczy punkty szczepień akurat w tej chwili nie są w naszym kraju oblegane, więc myślę, że jak Ukraińcy będą chcieli, to na pewno z tego skorzystają.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-16">
+          <u xml:id="u-16.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dobrze.</u>
+          <u xml:id="u-16.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Proszę jeszcze powiedzieć, co z medykami. Od 1 marca wszystkich będzie obejmował obowiązek szczepień.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-17">
+          <u xml:id="u-17.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWaldemarKraska">Pani Przewodnicząca, tak jak mówiliśmy, to jest w gestii w tej chwili dyrektorów placówek, w jaki sposób to wyegzekwują.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-18">
+          <u xml:id="u-18.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Ale pan minister wie doskonale, że żaden dyrektor nie ma żadnej możliwości wyegzekwowania tego, bo nie ma prawa, które miało być, bo akty prawne, które powstawały w tym kierunku, niestety nie zostały zrealizowane.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-19">
+          <u xml:id="u-19.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWaldemarKraska">Wydaliśmy rozporządzenie, które umożliwia dyrektorom taką weryfikację. Wiemy oczywiście, że w tej chwili w sytuacji, kiedy jest tak duży napływ do nas obywateli Ukrainy, każde ręce są potrzebne. Zatem to jest w gestii dyrektora, jak do tego podejdzie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-20">
+          <u xml:id="u-20.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Ja mam jeszcze jedno pytanie i już oddaję głos pani senator. Konkretne pytanie kieruje do mnie duża fundacja, fundacja połączona z hurtownią leków, którzy w ramach daru chcą przekazać dużą partię leków do Ukrainy. I mieli do mnie takie pytanie… Żeby oni mogli taki dar przekazać, musi być zgoda GIF, który to z kolei może taką zgodę wydać w ciągu miesiąca. Czy państwo tutaj widzicie możliwość zmiany tej regulacji?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-21">
+          <u xml:id="u-21.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWaldemarKraska">Rzeczywiście wiele osób indywidualnych, ale także organizacji charytatywnych, także producentów leków chce w tym geście dobrego serca przekazać dary. Dlatego uruchomiliśmy specjalny adres mailowy w naszym ministerstwie: lekidlaukrainy@mz.gov.pl. Po pierwsze – i to jest najważniejsza rzecz – ten adres jest dedykowany dla szpitali z Ukrainy, bo wiele naszych szpitali ma bezpośrednie kontakty. I chcemy, jeżeli dany szpital ma jakieś potrzeby, to scentralizować. Dlatego ten adres jest głównie dedykowany dla szpitali z Ukrainy, które przesyłają nam konkretne potrzeby. My to oczywiście przez Rządową Agencję Rezerw Strategicznych przygotowujemy i wysyłamy. Ale właśnie duże podmioty, hurtownie, producenci, farmaceuci też chcą dary przekazywać, więc ten adres jest dedykowany także dla nich. Chcemy, żeby ta pomoc szła w sposób dość skoordynowany, żeby trafiała tam, gdzie są aktualne potrzeby, i żeby nie została zmarnowana, czyli żeby trafiały akurat te medykamenty, te środki, które są w tej chwili potrzebne na Ukrainie.</u>
+          <u xml:id="u-21.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">To jest jak najbardziej zrozumiałe. Tu chodzi tylko o skrócenie tego czasu, tak? Czyli rozumiem, że taki adres mailowy mam przekazać?</u>
+          <u xml:id="u-21.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWaldemarKraska">Tak jest.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-22">
+          <u xml:id="u-22.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">I już ostatnie moje pytanie w tej rundzie.</u>
+          <u xml:id="u-22.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Lekarze pytają także, czy w tej chwili, jeżeli trafiają do nich obcokrajowcy, Ukraińcy, mają wypisywać recepty na 100%, bo nie ma ustawy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-23">
+          <u xml:id="u-23.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWaldemarKraska">Rzeczywiście ta ustawa, która wejdzie, będzie ustawą, która będzie działała wstecz, czyli jeżeli chodzi o świadczenia, będzie to zapłacone. Jeżeli chodzi o recepty, to rzeczywiście w tej chwili refundacji nie ma. Ona będzie dopiero, jak ustawa wejdzie w życie, ale być może… Bo dzisiaj rozmawialiśmy z prezesem Narodowego Funduszu Zdrowia, w jaki sposób zrekompensujemy ten okres, od 24 lutego do wejścia w życie ustawy. Mam nadzieję, że ona w tym tygodniu wejdzie w życie, bo może Senat także się zbierze… Myślę, że to jest bardzo ważne, abyśmy jak najszybciej to uchwalili. Mamy taką deklarację, że potem wszystkie leki będą refundowane tak jak dla obywateli polskich.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-24">
+          <u xml:id="u-24.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dobrze. Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-24.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Pani senator. Jeżeli jeszcze ktoś chce wyrazić swoje zdanie czy zadać pytanie w tej części – bo pan minister jeszcze będzie mówił o drugiej części – to oczywiście udzielę głosu.</u>
+          <u xml:id="u-24.2" who="#komentarz">Wypowiedź poza mikrofonem</u>
+          <u xml:id="u-24.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Najpierw pani senator.</u>
+          <u xml:id="u-24.4" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-25">
+          <u xml:id="u-25.0" who="#SenatorAlicjaChybicka">Pani Przewodnicząca! Panie Ministrze! Szanowni Państwo!</u>
+          <u xml:id="u-25.1" who="#SenatorAlicjaChybicka">Panie Ministrze, ja chciałam zapytać o kwestie praktyczne. Jeśli do szpitala trafia poważnie chory pacjent ukraiński na zabieg operacyjny, na zabieg transplantacji szpiku – czwórka takich dzieci trafiła do Przylądka Nadziei we Wrocławiu – w jaki sposób ma być prowadzona dokumentacja? Tak jak dla Polaków? Czyli wtedy do systemu idzie taki sam sygnał, bo przepisów żadnych na chwilę obecną nie ma. Jak ma się zachować lekarz, który takiego pacjenta przyjmuje na poziomie szpitalnym? Ale to samo pytanie dotyczy POZ i specjalistyki. Jeśli trafia tam ukraińskie dziecko – ja zajmuję się głównie dziećmi, ale to samo dotyczy dorosłych – jak ma wyglądać ta dokumentacja medyczna? Rozumiem, bo pan powiedział to już dzisiaj, że to zostanie zapłacone. Czyli jeśli transplantacja od dawcy niespokrewnionego, to jest 200 tysięcy na dziecko, to znaczy, że te 200 tysięcy zostanie dodatkowo zapłacone, tylko musi być jakaś podstawa w formie tej dokumentacji.</u>
+          <u xml:id="u-25.2" who="#SenatorAlicjaChybicka">Chciałam powiedzieć jeszcze jedną rzecz. Jeśli chodzi o dzieci chore na nowotwory i poddawane procedurze transplantacji szpiku, to polska grupa do spraw leczenia białaczek i chłoniaków, grupa guzów litych i przeszczepowa podjęły decyzję, że wezmą wszystkich chorych. My znamy… Ja byłam na tych oddziałach w Ukrainie, które w tej chwili są w podziemiu, i widziałam zdjęcia z tego podziemia. Zdecydowaliśmy, że weźmiemy wszystkie dzieci, które będą potrzebowały pomocy oczywiście do naszych 18 ośrodków. Rozumiem, że ta pełna refundacja będzie też tych dzieci dotyczyła.</u>
+          <u xml:id="u-25.3" who="#SenatorAlicjaChybicka">Jedno pytanie takie trochę może bolesne. Co z polskimi pacjentami? Jeśli lekarz na obojętnym szczeblu – na pierwszym, na drugim i na trzecim, i na specjalistyce, i w szpitalu – ma umówionych chorych na zabieg, do kontroli, to co on ma zrobić? Czy ma nie przyjmować Polaków, a przyjmować ukraińskich dzieci i dorosłych, czy też wstawiać ich w kolejkę? Chcę przypomnieć, że kolejka do endokrynologa to 3 lata, że do niektórych specjalistów czeka się wiele miesięcy, a do większości w tej chwili, po pandemii, są naprawdę ogromne kolejki. Jak to ma wyglądać, Panie Ministrze?</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-26">
+          <u xml:id="u-26.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWaldemarKraska">Może zacznę od pierwszego pytania. Rzeczywiście wszystkie świadczenia świadczone osobom, które trafiają do nas z Ukrainy w tej chwili i wymagają leczenia czy to szpitalnego, czy też pomocy ambulatoryjnej, czy też pomocy lekarza rodzinnego, zostaną zapłacone. Prowadzimy dokumentację tak jak dla każdego obywatela RP. Zapłaci to Narodowy Fundusz Zdrowia – podkreślę – Narodowy Fundusz Zdrowia, mimo że on nie jest do tego uprawniony, ponieważ to są składki Polaków. Żeby uprościć tę procedurę, państwo jako świadczeniodawcy będziecie to mieli rozliczone przez Narodowy Fundusz Zdrowia, a Fundusz Zdrowia z budżetu państwa będzie miał za to zwrócone, za każdą procedurę, która będzie wykonana. Tak jak w przypadku Polaka, tak w przypadku obywatela Ukrainy te procedury będą sfinansowane. I tutaj nie ma naprawdę żadnego niebezpieczeństwa, że za te procedury nie zostanie zapłacone. Oczywiście ta ustawa, która będzie jutro procedowana w Sejmie, w sposób już formalny to doprecyzuje. Ale muszę państwu powiedzieć, że będzie to działało wstecz, czyli od 24 lutego, bo wiele osób, które w tej chwili do Polski dotarło, także wymaga tej pomocy.</u>
+          <u xml:id="u-26.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWaldemarKraska">Ja dziękuję za chęć pomocy dzieciom z tymi trudnymi schorzeniami, które wymagają czasem dużych nakładów. Myślę, że to jest wyjątkowy czas, Pani Profesor. My musimy się z tym zmierzyć. Myślę, że nikt z nas nie sądził, że w XXI w. w Europie będzie wojna. No, jest taka sytuacja. Także musimy okazać solidaryzm dla tych małych obywateli Ukrainy w naszym kraju. I trzeba to dzielić w jakiś sposób. My naprawdę musimy pomagać dzieciom i polskim, i ukraińskim. No, to jest dziecko. Pani jest pediatrą, więc pani wie, że tutaj nie można wybierać i mówić, że to dziecko jest ukraińskie, więc jemu trzeba najpierw pomóc, a polskie musi poczekać. Musimy w jakiś sposób to robić równolegle i mam nadzieję, że, tak jak zawsze, polska ochrona zdrowia stanie na wysokości zadania. Powtarzam to zawsze. Od 2 lat pracujemy naprawdę w bardzo ekstremalnych warunkach. Liczyliśmy na to, że ten COVID troszeczkę nam w tej chwili odpuści i będzie chwila oddechu. Niestety tak nie jest.</u>
+          <u xml:id="u-26.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWaldemarKraska">Także z tego miejsca chciałbym podziękować wszystkim pracownikom ochrony zdrowia w Polsce za to, co robią do tej pory, ale także prosić o jeszcze duży wysiłek, który niestety na pewno nas czeka.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-27">
+          <u xml:id="u-27.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Proszę się przedstawić.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-28">
+          <u xml:id="u-28.0" who="#PrzedstawicielIzbyGospodarczejFarmacjaPolskaWaleryArnaudow">Walery Arnaudow, Izba Gospodarcza „Farmacja Polska”.</u>
+          <u xml:id="u-28.1" who="#PrzedstawicielIzbyGospodarczejFarmacjaPolskaWaleryArnaudow">Szanowna Pani Przewodnicząca! Państwo Senatorowie! Szanowny Panie Ministrze!</u>
+          <u xml:id="u-28.2" who="#PrzedstawicielIzbyGospodarczejFarmacjaPolskaWaleryArnaudow">Ja w sprawie produktów leczniczych i pomocy humanitarnej. Temat, który chciałbym państwu przedstawić, jest dosyć złożony, ale spróbuję go przedstawić naprawdę w kilku żołnierskich zdaniach.</u>
+          <u xml:id="u-28.3" who="#PrzedstawicielIzbyGospodarczejFarmacjaPolskaWaleryArnaudow">Jak państwo zauważyli, jak wszyscy zauważyliśmy, przez ostatnich kilka dni Polacy zrobili bardzo dużo. Mam na myśli tutaj osoby, które prywatnie się zaangażowały. Jedna z rzeczy, która się wydarzyła, to jest to, że jest kilka dużych, nawet bardzo dużych zbiórek pieniędzy, ale jednocześnie są to podmioty, które się kontaktują z firmami farmaceutycznymi, z hurtowniami farmaceutycznymi i pytają, jak mogą przekazać te pieniądze na poczet zakupu leków, które pojadą na Ukrainę, albo leków, które z zagranicy do Polski przyjadą i potem pojadą na Ukrainę. Problem, jaki my widzimy jako izba, która zrzesza producentów leków, ale też hurtownie farmaceutyczne, jest następujący.</u>
+          <u xml:id="u-28.4" who="#PrzedstawicielIzbyGospodarczejFarmacjaPolskaWaleryArnaudow">W prawie farmaceutycznym jest wyłączenie z obowiązku posiadania zezwolenia na obrót hurtowy w przypadku pomocy humanitarnej. Problem polega na tym, że jest rozporządzenie ministra zdrowia z 2004 r., czyli to są przepisy, które po pierwsze, mają, 18 lat, a po drugie, tak naprawdę nigdy nie były chyba stosowane w praktyce. Tutaj proszę mi wybaczyć, jeżeli to stwierdzenie wynika tylko i wyłącznie z mojej niewiedzy. I to są przepisy – ja mam nawet je przed sobą, to jest 1 strona z małym kawałkiem – które są w pewnym sensie trudne do zrozumienia i trochę nie pasują do sytuacji, w której się znaleźliśmy. I teraz wiemy, że 28 lutego Ministerstwo Zdrowia razem z głównym inspektorem farmaceutycznym oraz urzędem rejestracji leków opublikowało oświadczenie, które skierowano do Polaków, żeby nie robić zbiórek prywatnych, żeby zostawić to trochę państwu polskiemu, tak jak pan minister powiedział, RARS, czyli Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych, żeby to państwo polskie za pomocą tej konkretnej agencji zarządziło, tak upraszczając, wysyłkę leków za granicę. Problem polega na tym, Drodzy Państwo, że, po pierwsze, z naszych obserwacji wynika, że w czasach pokoju RARS nie jest jedną z najszybszych operacyjnie podmiotów polskich. Tu proszę mi wybaczyć, Panie Ministrze, że to mówię na takim forum. Nasza obserwacja jest taka, że to jest podmiot, który za szybko nie działa. Nie mam pojęcia, jak to będzie wyglądało w obecnej sytuacji, która jest trudna i dynamiczna. I teraz jak do tego dorzucimy nasze doświadczenia z RARS, to my się martwimy, że to się może po prostu szybko nie wydarzyć.</u>
+          <u xml:id="u-28.5" who="#PrzedstawicielIzbyGospodarczejFarmacjaPolskaWaleryArnaudow">Na czym, Drodzy Państwo Senatorowie, polega problem? Problem polega na tym, że to rozporządzenie mówi, jakie warunki muszą być spełnione, ażeby w ramach pomocy humanitarnej czy to przywieźć do Polski, czy w Polsce rozdać, czy z Polski wywieźć gdzieś dalej leki. I teraz kilka podmiotów, takich jak nasza izba, skierowało parę pytań do Ministerstwa Zdrowia, jak powinniśmy rozumieć niektóre rzeczy. I trochę nie mamy odzewu. O ile wiem, były rozmowy przede wszystkim z panem ministrem Miłkowskim i z panią minister Krajewską, która jest głównym inspektorem farmaceutycznym. Naszym zdaniem – mówię to w szczególności jako prawnik, który reprezentuje naszą izbę – te przepisy na jakieś ruchy pozwalają. Ja to upraszczam. A podejście organów polskich w tej chwili jest trochę takie: nie róbcie, nie korzystajcie z nich, my damy znać albo, z tego co słyszałem, będą nowe przepisy. Drodzy Państwo, my potrzebujemy rozwiązania na teraz. Mamy 18-letnie przepisy, które faktycznie nie są najlepsze, ale jakieś opcje dają i to są opcje, które pomogą z polskich hurtowni farmaceutycznych czy z innych nieobjętych tymi zezwoleniami magazynów jednak te leki zarówno przekazać Ukraińcom, którzy są w Polsce, jak i wysłać na Ukrainę.</u>
+          <u xml:id="u-28.6" who="#PrzedstawicielIzbyGospodarczejFarmacjaPolskaWaleryArnaudow">Zatem chcieliśmy do państwa, głównie do pana ministra, zaapelować o wykonanie jednego z dwóch ruchów, które my w tej chwili widzimy. Pierwszy jest taki, że naprawdę, jeżeli w oparciu o obecne przepisy mamy to robić, to proszę skierować prośbę do departamentu polityki lekowej, ażeby jak najszybciej odpowiedzieć na te podstawowe pytania, które są już tam skierowane. Ja ich nie chcę tutaj przytaczać, Drodzy Państwo, bo ich jest po prostu za dużo. One dotyczą języka na opakowaniu, czy po polsku można się komunikować, albo daty ważności etc., etc. Albo państwo pomogą hurtowniom i producentom z odpowiedzią, jak działać tu i teraz na podstawie tych przepisów, albo jeżeli faktycznie Ministerstwo Zdrowia twierdzi, że są potrzebne nowe przepisy, to jest rozporządzenie. To poprosimy je na jutro tak naprawdę, bo naprawdę nie mamy czasu. Bardzo dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-29">
+          <u xml:id="u-29.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Panie Ministrze, bardzo proszę.</u>
+          <u xml:id="u-29.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Ja tylko jeszcze, tak słuchając tego wszystkiego, na gorąco chciałabym podzielić się myślą, że bardzo ważne jest też skoordynowanie tego wywozu leków. Ja mam świadomość tej pomocy, naprawdę z całego serca, tylko to też nie może być tak, że nikt nie czuwa nad ilością wywożonych leków, które z różnych hurtowni będą przewożone na Ukrainę. Zatem tutaj ten nadzór wydaje mi się, że jest bardzo ważny, co nie znaczy, że nie można uprościć pewnych procedur. To są 2 różne rzeczy.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-30">
+          <u xml:id="u-30.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWaldemarKraska">Tu pani przewodnicząca mnie już troszkę wyręczyła w odpowiedzi. Rzeczywiście chcemy, aby ta pomoc trafiała tam, gdzie jest konieczna, i w takiej ilości i jakości, jaka jest przez stronę ukraińską nam awizowana. I to właśnie robimy. Dlatego ten adres mailowy, który podawałem, jest już na naszej stronie. Chcemy to jakby skanalizować.</u>
+          <u xml:id="u-30.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWaldemarKraska">To, co pan powiedział o Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych, myślę, że jest troszeczkę krzywdzące dla tej organizacji, ponieważ przez ostatnie 2 lata mojej bytności w Ministerstwie Zdrowia naprawdę współpraca z tą agencją jest, można powiedzieć, wzorowa. Bardzo szybko są realizowane nasze zlecenia, także w tej chwili. I ta pomoc na Ukrainę naprawdę w różnym aspekcie trafia bardzo szybko. To są duże magazyny. Podobne są po stronie ukraińskiej. Przy tak dużym w tej chwili natężeniu ruchu na przejściach granicznych, jeżeli nasz nieawizowany konwój miałby wjeżdżać np. z lekami na tę granicę, na pewno by to spowodowało wielkie perturbacje. Dlatego na pana pytanie… Ja oczywiście przekażę te sugestie panu ministrowi Miłkowskiemu. Myślę, że dobrze by byłoby, żeby się państwo spotkali w Ministerstwie Zdrowia i to na gorąco omówili. Jeżeli będzie taka oczywiście potrzeba i tak uznamy, to te przepisy prawa się zmieni. Ale to już państwo jako branża farmaceutyczna, myślę, że z panem ministrem Miłkowskim osobiście uzgodnicie.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-31">
+          <u xml:id="u-31.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Panie Ministrze, proszę tę wolę i te zastrzeżenia jednak przyjąć. Bo jeżeli branża mówi, że chce pomagać, a widzi jakieś drobne rzeczy, które w przepisach przeszkadzają, to może jednak warto spotkać się i to wyjaśnić. I mam nadzieję, że to, co pan powiedział, że przekaże to panu ministrowi Miłkowskiemu, jest wiążącą odpowiedzią dla państwa.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-32">
+          <u xml:id="u-32.0" who="#PrzedstawicielIzbyGospodarczejFarmacjaPolskaWaleryArnaudow">Czy mogę króciutko?</u>
+          <u xml:id="u-32.1" who="#PrzedstawicielIzbyGospodarczejFarmacjaPolskaWaleryArnaudow">Panie Ministrze, bardzo dziękuję. Króciutko jeszcze pozwolę tylko się do tego odnieść, żeby nie przedłużać tej dyskusji.</u>
+          <u xml:id="u-32.2" who="#PrzedstawicielIzbyGospodarczejFarmacjaPolskaWaleryArnaudow">Jeśli chodzi o RARS, to po posiedzeniu komisji z chęcią panu ministrowi jeden konkretny, bolący przykład sprzed 24 lutego…</u>
+          <u xml:id="u-32.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Ale to zostawmy. To nie jest temat na dzisiaj.</u>
+          <u xml:id="u-32.4" who="#PrzedstawicielIzbyGospodarczejFarmacjaPolskaWaleryArnaudow">Jasne.</u>
+          <u xml:id="u-32.5" who="#PrzedstawicielIzbyGospodarczejFarmacjaPolskaWaleryArnaudow">A po drugie, Pani Przewodnicząca, Panie Ministrze, to są też przepisy po to, żeby do Polski… O ile wiemy, są też inne kraje, np. Hiszpania, która jest gotowa wysyłać leki do Polski. I zgadzam się z tym, że trzeba kontrolować, żeby wskutek stosowania tych przepisów i różnych ruchów nie pozbawić polskich pacjentów leków. To jest jasne. Ale te przepisy są też podstawą do tego, żeby leki do Polski sprowadzić, do magazynów dedykowanych.</u>
+          <u xml:id="u-32.6" who="#PrzedstawicielIzbyGospodarczejFarmacjaPolskaWaleryArnaudow">I jeszcze jedna rzecz. My jesteśmy do państwa dyspozycji…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-33">
+          <u xml:id="u-33.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Rozumiemy, że jest problem z pewnymi przepisami i rozumiem, że po dzisiejszym posiedzeniu Komisji Zdrowia jest zobowiązanie, że państwo się spotkacie i ta kwestia będzie rozwiązana.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-34">
+          <u xml:id="u-34.0" who="#PrzedstawicielIzbyGospodarczejFarmacjaPolskaWaleryArnaudow">Tyle nam wystarczy. Bardzo państwu dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-35">
+          <u xml:id="u-35.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Zdalnie pan Grzegorz Rychwalski.</u>
+          <u xml:id="u-35.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Bardzo proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-36">
+          <u xml:id="u-36.0" who="#WiceprezesPolskiegoZwiazkuPracodawcowPrzemysluFarmaceutycznegoGrzegorzRychwalski">Dzień dobry.</u>
+          <u xml:id="u-36.1" who="#WiceprezesPolskiegoZwiazkuPracodawcowPrzemysluFarmaceutycznegoGrzegorzRychwalski">Pani Przewodnicząca! Szanowny Panie Ministrze! Szanowni Państwo!</u>
+          <u xml:id="u-36.2" who="#WiceprezesPolskiegoZwiazkuPracodawcowPrzemysluFarmaceutycznegoGrzegorzRychwalski">Grzegorz Rychwalski, Polski Związek Pracodawców Przemysłu Farmaceutycznego.</u>
+          <u xml:id="u-36.3" who="#WiceprezesPolskiegoZwiazkuPracodawcowPrzemysluFarmaceutycznegoGrzegorzRychwalski">Bardzo dziękuję za możliwość zabrania głosu.</u>
+          <u xml:id="u-36.4" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Proszę mówić bardziej do mikrofonu, bo tutaj pogłos się robi.</u>
+          <u xml:id="u-36.5" who="#WiceprezesPolskiegoZwiazkuPracodawcowPrzemysluFarmaceutycznegoGrzegorzRychwalski">Przepraszam. Dobrze, to ja tutaj ściszę u siebie, może będzie lepiej.</u>
+          <u xml:id="u-36.6" who="#WiceprezesPolskiegoZwiazkuPracodawcowPrzemysluFarmaceutycznegoGrzegorzRychwalski">Tutaj chciałem się przyłączyć do głosu pana Walerego, ponieważ także w dniu wczorajszym przekazaliśmy do Ministerstwa Zdrowia po rozmowach z ministrem Miłkowskim nasze uwagi do rozporządzenia w sprawie pomocy humanitarnej. Bardzo liczymy na te prace nad tym rozporządzeniem w sposób efektywny. My jako krajowi producenci leków jesteśmy zaangażowani we współpracę z RARS i mamy nadzieję, że jeszcze w tym tygodniu te leki zostaną przekazane stronie ukraińskiej. Tak że tutaj mamy nadzieję, że to wszystko będzie się działo. Niemniej bardzo prosimy o możliwość spotkania i szybkiej nowelizacji… tzn. rozporządzenia.</u>
+          <u xml:id="u-36.7" who="#WiceprezesPolskiegoZwiazkuPracodawcowPrzemysluFarmaceutycznegoGrzegorzRychwalski">Po drugie, tutaj odnosząc się do tego, co pan minister wskazał na temat prac nad nowelizacją specustawy, chcieliśmy także prosić o możliwość włączenia w te prace może także jeszcze na troszeczkę wcześniejszym etapie, ponieważ są różne nieoczywiste konsekwencje tych szczytnych i dobrych, i wartościowych działań. Chociażby chodzi tutaj o konieczność zmiany planu Narodowego Funduszu Zdrowia, żeby on także to uwzględniał, bo to ma swoje konsekwencje chociażby w uruchomieniu paybacku. Tak że proszę wziąć pod uwagę, że te szczytne i dobre cele, o których wszyscy myślimy, że są słuszne, mogą mieć pewne paradoksalne konsekwencje. Proszę wziąć to pod uwagę. My będziemy także to sygnalizowali w czasie prac legislacyjnych.</u>
+          <u xml:id="u-36.8" who="#WiceprezesPolskiegoZwiazkuPracodawcowPrzemysluFarmaceutycznegoGrzegorzRychwalski">Jednocześnie proszę o rozważenie zniesienia podatku VAT za darowizny, bo to jest również istotna rzecz. Wartość tego VAT mogłaby być wyrażona w darowiznach, tak że tutaj prosimy o rozważenie tego postulatu.</u>
+          <u xml:id="u-36.9" who="#WiceprezesPolskiegoZwiazkuPracodawcowPrzemysluFarmaceutycznegoGrzegorzRychwalski">Podsumowując moją wypowiedź, bardzo prosimy pana ministra o zorganizowanie spotkania w Ministerstwie Zdrowie w sprawie pilnej zmiany rozporządzenia, bo my także przekazaliśmy istotne uwagi do Ministerstwa Zdrowia, do Głównego Inspektoratu Farmaceutycznego i do ministra Dworczyka. Także do pana premiera, do ministra zdrowia przekazaliśmy w piątek informację o stanie przygotowania krajowych producentów leków do zapewnienia bezpieczeństwa lekowego Polaków. Tutaj my o tym informujemy, przekazujemy tę informację na temat gotowości i zapewnieniu bezpieczeństwu lekowego. Tak że tutaj też działamy dwutorowo. Jeszcze raz proszę pana ministra o spotkanie…</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-37">
+          <u xml:id="u-37.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dobrze. Wszystko rozumiemy. Rozumiemy, że cała branża i przemysł farmaceutyczny jest zwarty, że chce pomagać tak jak wszyscy Polacy, i rozumiem również, że po dzisiejszym posiedzeniu Komisji Zdrowia dojdzie do spotkania i do rozmowy o szczegółach, żeby tę współpracę usprawnić.</u>
+          <u xml:id="u-37.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Pani Dorota Korycińska, zdalnie. Proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-38">
+          <u xml:id="u-38.0" who="#PrezesZarzaduOgolnopolskiejFederacjiOnkologicznejDorotaKorycinska">Dzień dobry.</u>
+          <u xml:id="u-38.1" who="#PrezesZarzaduOgolnopolskiejFederacjiOnkologicznejDorotaKorycinska">Pani Przewodnicząca! Szanowni Państwo!</u>
+          <u xml:id="u-38.2" who="#PrezesZarzaduOgolnopolskiejFederacjiOnkologicznejDorotaKorycinska">Bardzo dziękuję za zaproszenie i za możliwość zadania pytania.</u>
+          <u xml:id="u-38.3" who="#PrezesZarzaduOgolnopolskiejFederacjiOnkologicznejDorotaKorycinska">Dorota Korycińska, Ogólnopolska Federacja Onkologiczna.</u>
+          <u xml:id="u-38.4" who="#PrezesZarzaduOgolnopolskiejFederacjiOnkologicznejDorotaKorycinska">Mam właściwie 2, może 3 kwestie.</u>
+          <u xml:id="u-38.5" who="#PrezesZarzaduOgolnopolskiejFederacjiOnkologicznejDorotaKorycinska">Pierwsza. Konkrety. Szpitale onkologiczne, lekarze oczekują na pilne opracowanie wytycznych dotyczących zasad rozliczania świadczeń onkologicznych bezlimitowych. Jak będzie to wyglądało w przypadku kart DILO, kwalifikacji, warunków kwalifikacji do leczenia onkologicznego pacjentów, osób, które przyjeżdżają z Ukrainy i są chore na raka, są pacjentami onkologicznymi i np. tam już mieli rozpoczęte leczenie? Co jeżeli np. występują różnice w tych różnych programach lekowych? Konkretnie: kiedy takie rozporządzenie będzie przygotowane? Bo z sygnałów, które do nas docierają, wynika, że jest ono potrzebne praktycznie na wczoraj. Na to pilnie czekają lekarze.</u>
+          <u xml:id="u-38.6" who="#PrezesZarzaduOgolnopolskiejFederacjiOnkologicznejDorotaKorycinska">Drugie pytanie. Co z tymi pacjentami z Ukrainy? Mam na myśli pacjentów onkologicznych, ale może niekoniecznie tylko w obszarze onkologii… Co z tymi pacjentami, którzy nie mają pełnej dokumentacji albo nie mają dokumentacji, bo np. uciekając, nie mieli szansy jej zabrać ze sobą albo została ona gdzieś zagubiona czy wręcz zniszczona? Co wtedy będzie robione?</u>
+          <u xml:id="u-38.7" who="#PrezesZarzaduOgolnopolskiejFederacjiOnkologicznejDorotaKorycinska">I trzecie pytanie dotyczy pomocy pomagającym. Polska jest obciążona w sposób niesamowity, bezprecedensowy wręcz pomocą dla uciekinierów z Ukrainy. I to jest rzecz jak najbardziej oczywista. To będzie stanowiło również ogromne obciążenie dla naszego budżetu. Nie ma co ukrywać. Wiemy, że są instytucje pomocowe w Unii Europejskiej, również te, które oferują pomoc humanitarną i takie, które oferują pomoc dla krajów przygranicznych, w tym przypadku mamy tutaj na myśli Polskę. Czy Ministerstwo Zdrowia wystąpiło o taką pomoc np. w zakresie terapii onkologicznych? Bo tu będzie wszystko potrzebne. Jak poradzimy sobie z brakującą kadrą onkologiczną? Czy np. kraje europejskie i kraje unijne są w stanie wesprzeć Polskę nie tylko w terapiach, w konkretnych lekach, ale również sprzętowo i np. kadrowo? Bo te problemy, które mieliśmy jeszcze przed epidemią, w czasie epidemii, się zwielokrotniły, a teraz mamy jeszcze większe zwielokrotnienie wszystkich problemów, z którymi boryka się nasz system ochrony zdrowia.</u>
+          <u xml:id="u-38.8" who="#PrezesZarzaduOgolnopolskiejFederacjiOnkologicznejDorotaKorycinska">Będę bardzo wdzięczna za odpowiedzi na te 3 pytania. Czyli pierwsza kwestia to jest konkretne rozporządzenia dotyczące rozliczania świadczeń dla pacjentów, chorych onkologicznie z Ukrainy. Drugie: jakie możliwości pomocy dla Polski ma Unia Europejska? Ja tutaj pytam o onkologię, ale nie tylko. I trzecia rzecz: co z tymi pacjentami, którzy nie do końca mają pełną dokumentację medyczną i jak w tym momencie będą rozwiązywane ich problemy zdrowotne? Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-39">
+          <u xml:id="u-39.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-39.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Pani Prezes, myślę, że na pierwsze pytanie pan minister odpowiedział, jeśli chodzi o rozliczenia, że świadczenia będą rozliczane tak jak wszystkie pozostałe świadczenia dla Polaków. Tak przynajmniej ja to rozumiem.</u>
+          <u xml:id="u-39.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Co do braku dokumentacji to jest oczywiste, że te osoby, które do nas przybywają, pewnie nie mają tej dokumentacji. I tu jest duża rola lekarza prowadzącego, onkologa, który wie, w jaki sposób postępować i leczyć. I tu bym raczej nie kierowała pytania do pana ministra. Jedynie może, Panie Ministrze, proszę odpowiedzieć na pytanie o współpracę z Europą, czy prowadzicie jakąś wymianę informacyjną, czy jest wsparcie także ze strony innych krajów europejskich. Bo to jest rzeczywiście ciekawe i myślę, że taka współpraca też byłaby bardzo cenna.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-40">
+          <u xml:id="u-40.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWaldemarKraska">Dziękuję za wyręczenie, Pani Przewodnicząca.</u>
+          <u xml:id="u-40.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWaldemarKraska">Zatem odpowiem tylko na to 1 pytanie, jeżeli chodzi o pomoc krajów Unii Europejskiej. Funkcjonuje taki unijny mechanizm ochrony ludności. W ramach tego mechanizmu, w którym uczestniczą wszystkie kraje europejskie, strona ukraińska wysłała konkretne zapotrzebowanie na konkretne produkty lecznicze. I te produkty trafiają do 2 hubów: jeden hub jest w Polsce, drugi jest w Rumunii. Dzisiaj już lecą pierwsze samoloty z tymi produktami. To będą produkty, które natychmiast będą rozdysponowane dla obywateli Ukrainy. Ta pomoc także, jeżeli będzie taka potrzeba, będzie skierowana do polskich ośrodków, które będą udzielały pomocy obywatelom Ukrainy. A więc tutaj ta współpraca między Polską a państwami Unii Europejskiej w tych trudnych czasach, możecie państwo to obserwować, naprawdę jest bardzo ścisła i efekty już w tej chwili są widoczne, bo ta pomoc już trafia do Polski, a my jako ten duży hub będziemy tę pomoc stronie ukraińskiej przekazywać.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-41">
+          <u xml:id="u-41.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-41.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Jeszcze raz pani senator Chybicka.</u>
+          <u xml:id="u-41.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-42">
+          <u xml:id="u-42.0" who="#SenatorAlicjaChybicka">Pani Przewodnicząca! Panie Ministrze!</u>
+          <u xml:id="u-42.1" who="#SenatorAlicjaChybicka">Odpowiadając na pytanie o pomoc ze strony Unii Europejskiej, krajów Unii Europejskiej i innych, mogę powiedzieć, że one same się zgłaszają. Ja mogę powiedzieć, że dzisiaj miałam telefon, że dostarczą nam wszystko, co nam jest potrzebne – chodzi konkretnie o Niemcy – jeśli brakuje nam jakichkolwiek leków, sprzętu dla pacjentów z Ukrainy. I myślę, że tutaj chyba ta droga jest otwarta pewnie do innych krajów również. To akurat jest z dzisiaj fakt.</u>
+          <u xml:id="u-42.2" who="#SenatorAlicjaChybicka">I chciałam jeszcze poprzez to, co powiedziała pani senator Małecka-Libera odnośnie do pacjentów, którzy nie mają dokumentacji. Ja jestem onkologiem dziecięcym. Jeśli trafiłoby do nas dziecko, które nie ma żadnej dokumentacji, to damy sobie radę z tym, co wiedzą… Tu ministerstwo nic nie może pomóc. Nie wyobrażam sobie, jak w czasie wojny pan minister ma wydrzeć stamtąd tę dokumentację, no ale może jakieś możliwości… W każdym razie wiem, że my byśmy dali radę jakoś prowadzić to dziecko. Tak że myślę, że to nie jest taki najgorszy problem. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-43">
+          <u xml:id="u-43.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-43.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Panie Ministrze, druga część, czyli ewentualnie zabezpieczenie już na terenie Ukrainy.</u>
+          <u xml:id="u-43.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-44">
+          <u xml:id="u-44.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWaldemarKraska">Częściowo już pewne aspekty zostały, Pani Przewodnicząca, poruszone, ale oczywiście teraz skoncentrujemy się na pomocy medycznej, którą przekazujemy Ukrainie. I to, co już tutaj było wielokrotnie mówione: musimy w sposób bardzo systematyczny i skanalizowany tę pomoc przekazywać. Dlatego jeżeli mówimy o lekach, które wymagają niejednokrotnie specjalnych warunków przechowywania, daty ważności itd., one… To nie jest prawda… Woda mineralna, która może być składowana w jakichś garażach, a tutaj odpowiednie przechowywanie także… Przez magazyny RARS my to robimy, które wykorzystują także magazyny hurtowni farmaceutycznych. Także nawiązaliśmy kontakt z firmą farmaceutyczną na Ukrainie, która we Lwowie posiada dość duże magazyny. Ta firma jest autoryzowana przez ministerstwo zdrowia Ukrainy i przez ambasadę, czyli jest wiarygodnym miejscem. I także do tej firmy będziemy przekazywać te potrzebne produkty czy leki, czy też środki medyczne. Chcemy, aby ta pomoc trafiała już do konkretnych miejsc, do konkretnych szpitali. Z dzisiejszego dnia informacja, że jest problem z insuliną, szczególnie z insuliną dla dzieci. Także uruchomiliśmy w trybie takim nagłym, aby ta pomoc w tej chwili bardzo szybko dotarła.</u>
+          <u xml:id="u-44.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWaldemarKraska">Tylko, proszę państwa, my musimy także mieć świadomość tego, że tam toczy się wojna. Tam toczy się wojna, więc nasze procedury, nasze przyzwyczajenia niestety nie sprawdzają się w tych warunkach wojennych. Czasem bardzo trudno jest nawiązać łączność czy telefoniczną, czy mailową. W różny sposób staramy się także, proszę państwa, te wszystkie prośby, które płyną ze strony ukraińskiej, w jakiś sposób weryfikować. Bo wiecie państwo, że oprócz wojny typowo takiej na polu walki, gdzie są, nie wiem, czołgi, żołnierze, toczy się wojna w przestrzeni medialnej, w przestrzeni internetowej. Stąd także możemy być narażeni na różne ataki ze strony państwa, które napadło na Ukrainę, i musimy o tym myśleć. Dlatego to skanalizowaliśmy przez agencję rezerw strategicznych, bo tak jest najprościej. Ten kanał, który już jest w tej chwili wypracowany, już działa. Miałem taki przypadek w przypadku zamówienia ze strony ukraińskiej na krew, kiedy już mieliśmy spakowaną krew i strona ukraińska chciała tę krew otrzymać, ale niestety władze wojskowe zabroniły wysyłki tej krwi, ponieważ było niebezpieczeństwo, że ten konwój z krwią będzie zbombardowany. Zatem musimy tutaj troszeczkę przestawić swoje tory myślenia na ten tor wojenny.</u>
+          <u xml:id="u-44.2" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWaldemarKraska">Jeżeli chodzi o… Myślę, że tu chodzi o sprzęt, bo również głowice do USG chcemy przekazać, bo takie jest zapotrzebowanie, a także leki, środki opatrunkowe. To mamy w tej chwili już jakby zmapowane i te środki będą w tym kierunku przekazywane.</u>
+          <u xml:id="u-44.3" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWaldemarKraska">Ale także mamy sygnały ze strony ukraińskiej, szczególnie z terenu Ukrainy Zachodniej, że są potrzeby w ratownictwie medycznym. I taką pierwszą pomoc już w tej chwili zorganizowaliśmy. W najbliższych dniach wyjedzie 21 ambulansów, które będą przekazane stronie ukraińskiej. Jutro i pojutrze wyjedzie już pierwszych 9: 4 ambulansy pojadą do Lwowa, a 5 do Iwano-Frankowska. To są ambulanse, które są przekazane przez świadczeniodawców ratownictwa medycznego. Tak że im dziękuję za ten szybki odzew, że ta karetka będzie mogła być przekazana. Ta karetka oczywiście nie będzie karetką pustą. Ona będzie wyposażona maksymalnie, ile tylko do niej wejdzie, czy w leki, czy w środki opatrunkowe. Wiemy, że te karetki, które w tej chwili jeżdżą w Ukrainie Zachodniej, jest ich mniej, ponieważ część została wysłana w miejsca, gdzie się toczy w tej chwili aspekt wojenny.</u>
+          <u xml:id="u-44.4" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWaldemarKraska">Także mamy zapotrzebowania na tlen, mnie się wydaje, że chodzi o tlen potrzebny w czasie zabiegów operacyjnych, ale myślę, że COVID też tam daje jeszcze znać o sobie, bo z naszych informacji wynika, że tam, na Ukrainie, w tej chwili jest szczyt piątej fali. No, tak że różne problemy tam się w tej chwili potęgują. Dlatego także wysyłamy… Nie ma takiej możliwości, żeby wysłać tam cysterny z tlenem, więc pojadą butle z tlenem, które będą tam wykorzystywane. Jesteśmy w kontakcie z firmami, które produkują tlen. To są firmy mniej więcej podobne do tych, które są w Polsce. Niestety, te duże miejsca u nich, gdzie tlen był wytwarzany, w tej chwili są już zniszczone, więc tam takich miejsc wytwarzania tlenu nie ma. Dlatego będziemy pomagali w postaci dostarczania butli z tlenem. Kilkanaście tysięcy tych butli zostanie przekazanych stronie ukraińskiej.</u>
+          <u xml:id="u-44.5" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWaldemarKraska">O krwi już mówiłem. Myślę, że to jest taki typowy przykład, jak trzeba natychmiast reagować, bo to zapotrzebowanie na krew chwilami może być bardzo duże, więc jesteśmy na to przygotowani. Chcemy, żeby ta krew się nie zmarnowała. Mamy taki przypadek z Ukrainy, gdy krew trafiła z Grecji. Nie wszystkie grupy są akurat potrzebne. Zatem tutaj także to mapujemy i staramy się, aby te szczególnie rzadkie grupy krwi, które są potrzebne, zostały dla Ukrainy przekazane. Wiecie państwo, krew od pobrania musi w pewien sposób być, mówiąc brzydko, obrobiona, by można było ją przechowywać, więc tutaj ten okres jest bardzo długi. Jeżeli tych dawców będzie bardzo dużo, to nasze laboratoria nie dadzą rady jej wykorzystać. Mamy przygotowanych na wypadek takiego dużego zapotrzebowania przez stronę ukraińską 14 punktów, gdzie będzie pobierana krew 24 godziny na dobę przez 7 dni w tygodniu. Tam jest obsada. Ta krew może będzie mogła tam być oddawana. Jesteśmy w tej chwili, jeśli chodzi o nasze RCKiK, przygotowani na tą zwiększoną ilość zapotrzebowania krwi po stronie ukraińskiej. Mam nadzieję, że nie będzie takiej potrzeby, ale działania wojenne jednak niosą to niebezpieczeństwo, więc właśnie ten bezcenny lek, lek, jakim jest krew, możemy przekazać. Jeżeli chodzi o świeżo mrożone osocze, także mamy w tej chwili w zasobach dość duże jego ilości. Jeżeli będzie taka potrzeba, także przekażemy te środki dla strony ukraińskiej.</u>
+          <u xml:id="u-44.6" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWaldemarKraska">Tutaj jest bardzo ważne, abyśmy byli w bliskim kontakcie z przedstawicielem ministerstwa zdrowia czy też z ambasadą ukraińską, z którymi mamy naprawdę kontakt na bieżąco. Także dzisiaj rano na posiedzeniu naszego zespołu łączyliśmy z ambasadą ukraińską, gdzie na bieżąco wymienialiśmy informacje, co i gdzie możemy na tę chwilę dostarczyć. Myślę, że ta współpraca na dzień dzisiejszy jest nie tylko ścisła, ale przynosi bardzo dobre efekty. Dziękuję, Pani Przewodnicząca.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-45">
+          <u xml:id="u-45.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję.</u>
+          <u xml:id="u-45.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Pani Senator Czudowska, zdalnie. Proszę.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-46">
+          <u xml:id="u-46.0" who="#SenatorDorotaCzudowska">Dziękuję bardzo, Pani Przewodnicząca, za udzielenie głosu.</u>
+          <u xml:id="u-46.1" who="#SenatorDorotaCzudowska">Ja chciałabym bardzo serdecznie podziękować panu ministrowi, że znalazł czas. Nawet mam takie myśli, że czy dobrze, że w tak gorącym czasie, kiedy cały rząd tak bardzo dużo pracuje, pan minister jako także z krwi i kości ratownik przemierza teraz te okolice przygraniczne… czy powinniśmy absorbować ministrów, bo jednak z wypowiedzi pana ministra wynika, że żadna z postawionych na posiedzeniu komisji kwestii nie była mu obca. Rząd naprawdę wie o wszelkich trudnościach, wie o wyzwaniach.</u>
+          <u xml:id="u-46.2" who="#SenatorDorotaCzudowska">Powiem tylko z własnego tutaj podwórka – przepraszam za kolokwializm – nawet o tej służbie krwi. Pacjentka, która pracuje w krwiodawstwie na kierowniczym stanowisku… Wszyscy wiedzą, jak mają postępować, żeby nawet ten strumień chętnych do oddawania krwi – bo jest bardzo dużo chętnych Ukraińców, a w Legnicy jest ich niemało – tak koordynować, żeby nie wszyscy naraz tę krew oddawali, bo krew nawet po właściwym przygotowaniu ma określony termin ważności i chodzi o to, żeby się to nie marnowało. Ale, tak jak mówi pan minister, jest wojna i możemy być zaskoczeni wieloma jeszcze gorszymi wydarzeniami. Wiemy z mediów publicznych – a teraz media publiczne, myślę, że ogląda każdy niezależnie od poglądów, ponieważ taka jest rola mediów publicznych, żeby przekazywać najważniejsze informacje – że miasta na Ukrainie, na wschodzie Ukrainy, gdzie jest bardzo zimno, są pozbawione prądu. Pewnie niedługo braknie żywności, tak że te problemy na pewno będą się mnożyć. Konkludując, dziękuję panu ministrowi, że znalazł dzisiaj czas i że tutaj niektóre sprawy osobom może mniej zorientowanym zechciał cierpliwie wytłumaczyć. Dziękuję bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-47">
+          <u xml:id="u-47.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję bardzo, Pani Senator.</u>
+          <u xml:id="u-47.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Na laurki przyjdzie na pewno czas. Natomiast komisja senacka jest po to komisją, aby rozmawiać z Ministerstwem Zdrowia i zasięgać informacji, szczególnie w tak nadzwyczajnych sytuacjach. Ja rozmawiałam wcześniej z panem ministrem i nie widziałam w tym nic zdrożnego, że taką informację chcieliśmy pozyskać. Zgodnie zresztą na prośbę pana ministra posiedzenie komisji zostało przesunięte o godzinę. I tak naprawdę dopiero dzisiaj od ministra zdrowia dowiedzieliśmy się, jakie są plany, jakie są propozycje, jakie są rozwiązania na konferencji prasowej. Tak że myślę, Pani Senator, że tak jak powiedziałam, na podziękowania przyjdzie czas. Po tych 2 latach epidemii, kiedy jednak Komisja Zdrowia kilkakrotnie miała wiele zastrzeżeń co do współpracy Ministerstwa Zdrowia w kwestii epidemii, proszę się nie dziwić, że jesteśmy czujni i dlatego też dzisiejsze posiedzenie komisji uważam, że zwołane zostało jak najbardziej słusznie. Z dotychczasowej rozmowy, którą tutaj z panem ministrem toczymy, jak pani senator widzi, wymieniamy się informacjami, pytaniami, bo nas także różne osoby pytają, mieszkańcy dopytują i my jako senatorowie zasiadający w Komisji Zdrowia mamy tę wiedzę mieć.</u>
+          <u xml:id="u-47.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Panie Ministrze, na zakończenie mam jeszcze 2 pytania odnośnie do immunoglobulin. Pojawiło się szereg bardzo niepokojących pytań, artykułów, że mamy bardzo niewielkie ilości z zasobów w magazynach, jeżeli chodzi o immunoglobulinę, która, jak pan doskonale wie, nie będziemy się tutaj wzajemnie przekonywać, jest ważnym lekiem ratującym życie.</u>
+          <u xml:id="u-47.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">I druga kwestia dotyczy studentów, którzy studiują na Ukrainie i którzy chcą wrócić do Polski. Nie będę tu pytała oczywiście o samą kwestię, co ze wszystkimi studentami, bo to nie jest domena Ministerstwa Zdrowia. Ale zapytam tak: czy np. studentów, którzy są na trzecim, czwartym roku, nie warto jednak tu jak najszybciej zaadoptować w formie również pomocy chociażby w szpitalach i, mam nadzieję, do kontynuacji nauki na naszych uczelniach?</u>
+          <u xml:id="u-47.4" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Proszę bardzo.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-48">
+          <u xml:id="u-48.0" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWaldemarKraska">Pierwsze pytanie. Pani Przewodnicząca, rzeczywiście tego leku może nie jest za dużo, ale mamy tzw. rezerwę wojenną. Weszliśmy na temat wojny, więc także w tej rezerwie mamy – oczywiście to są rzeczy tajne, więc nie powiem – zarezerwowane także immunoglobuliny, które będą użyte, jeżeli będzie taka potrzeba.</u>
+          <u xml:id="u-48.1" who="#SekretarzStanuwMinisterstwieZdrowiaWaldemarKraska">Jeżeli chodzi o studentów, to wiem, że studentom, którzy studiowali na Ukrainie i wracają w tej chwili do Polski, będzie umożliwiona nauka także w naszym kraju. Jeżeli będzie taka konieczność, to także oczywiście będziemy posiłkować się w naszych szpitalach tymi studentami szczególnie ostatnich lat, aby także odciążyć pracowników ochrony zdrowia, którzy już przez 2 lata COVID naprawdę wykazali się dużym hartem ducha i jeszcze raz za to bardzo serdecznie im dziękuję.</u>
+        </div>
+        <div xml:id="div-49">
+          <u xml:id="u-49.0" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Ja również.</u>
+          <u xml:id="u-49.1" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Czy są jeszcze jakieś pytania? Jeżeli nie, to podsumowuję.</u>
+          <u xml:id="u-49.2" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Panie Ministrze, dzisiaj wiemy, że jest to czas nadzwyczajny, że wszyscy pracujemy w nadzwyczajnej sytuacji. Dzisiejsze posiedzenie komisji było poświęcone po prostu pozyskaniu informacji. Gdyby nie było tej konferencji prasowej, która poprzedziła posiedzenie komisji… Proszę się nie dziwić, że wcześniej mieliśmy niedosyt wiedzy. Mam nadzieję, że wszystko to, co pan minister tu powiedział i obiecał, że spotka się także z branżą farmaceutyczną, żeby pewne rzeczy w jakiś sposób przyśpieszyć, stanie się faktem. Proszę się również nie dziwić, jeżeli Komisja Zdrowia po jakimś czasie ponownie będzie chciała prosić o takie spotkanie i mam nadzieję, że tutaj co do tej współpracy między nami nie ma wątpliwości.</u>
+          <u xml:id="u-49.3" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Mam również nadzieję, Panie Ministrze, że koordynacja wszystkich prac – tutaj mam świadomość, że to jest ogrom różnych wyzwań czasami nieprzewidywalnych – i ta strategia, i to planowanie będzie lepsze, że będzie wyprzedzało pewne incydenty i pewne sytuacje, które mogą się wydarzyć, a nie, tak jak to w przypadku zarządzania epidemii, będziemy reagować post factum. Taką mam nadzieję i będziemy bardzo uważnie jako senatorowie Komisji Zdrowia to śledzić, ale równocześnie deklarujemy wsparcie. Jeżeli pojawią akty prawne, to na pewno w trybie szybkim również będziemy procedować.</u>
+          <u xml:id="u-49.4" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-49.5" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję wszystkim osobom, które są zaangażowane w pomoc Ukrainie.</u>
+          <u xml:id="u-49.6" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Jeżeli będą jakiekolwiek pytania, moja osoba, nasi senatorowie zasiadający w komisji są do państwa dyspozycji.</u>
+          <u xml:id="u-49.7" who="#PrzewodniczacaBeataMaleckaLibera">Dziękuję bardzo.</u>
+          <u xml:id="u-49.8" who="#komentarz">Koniec posiedzenia o godzinie 15 minut 18</u>
+        </div>
+      </body>
+    </text>
+  </TEI>
+</teiCorpus>
--
libgit2 0.22.2